You are on page 1of 52

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

KHI NIM C BN
I/ Ngun c lp: 1. Ngun p:
A

2. Ngun dng: P = U.I < 0 L tng: Ri = 0 Khng l tng: Cng thc phn p: L tng: Khng l tng: Cng thc phn dng:

II/ Ngun ph thuc: 1. Ngun p ph thuc vo p (AA) 2. Ngun p ph thuc vo dng (AD)

= 3. Ngun dng ph thuc vo p (DA)

= 4. Ngun dng ph thuc vo dng (DD)

III/ Cc thng s r, L, C, M 1. in tr: () () () () () () 2. in cm: () () ()

3. in dung: () () ()

4. H cm:

Du (+) khi 2 dng cng chy vo (hoc ra) u cng tn (*). u cng tn th hin chiu qun dy.

Page 1

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

IV. Cc thng s dng phc: Sut in ng

Nu tc ng l cos: ( ) Nu tc ng l sin: ( )
nh lut Ohm Tr khng


( )

Dn np

in tr

in cm

( ( ( ( ) ) ) )

in dung

H cm

Page 2

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN


I/ nh lut Kirchoff I: Tng i s cc dng ti 1 nt bng 0. - Ly du (+) khi dng chy ra khi nt - Ly du (-) khi dng chy vo nt II/ inh lut Kirchoff II: Tng i s cc in p trn cc nhnh trong 1 vng kn bng 0. III/ Phng php in p nt: - C s: nh lut Kirchoff I - n s trung gian: in p nt - n s cui cng: Dng in trn cc nhnh Dng cng thc bin i nt tnh dng in cc nhnh t in p cc nt. Cch lm: - Chn nt gc bng 0V - Vit phng trnh cho cc nt, vi n s l in th cc nt: V tri: Ly in p nt ang xt nhn vi tng dn np thuc nt , ri tr i cc tch gia in p nt ln cn vi dn np chung ca nt ln cn v nt ang xt. V phi: Tng i s cc ngun dng c bin i t cc ngun p c ni vo nt ang xt. Du (+) khi chiu ca ngun dng ch vo nt ang xt. Du (-) khi chiu ca ngun dng i ra khi nt ang xt. - Gii h cc phng trnh va vit. - Dng cc cng thc bin i nt tm dng in trn cc nhnh. V d: - Chn - Vit phng trnh cc nt: ( ) Nt A: Nt B: Nt C: Nt D: Ta c h phng trnh: ( ) ( ( - Gii ra - Cng thc bin i nt: ) ( ) ( )) ( ) ( ) ( . .( . .( ) . ) . )

Page 3

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

IV/ Phng php dng in vng: - C s: inh lut Kirchoff II - n s trung gian: - n s cui cng: Dng cng thc bin i vng tnh dng in cc nhnh t cc dng in vng V d:

- Vit phng trnh cho cc vng: ( ) Vng 1: ( ) ( Vng 2: ( ) ( Vng 3: Ch ti du ca

( )

) ) (

( (

) ) )

( ( ( ( ) )

) (

( (

) ) ) (

( (

) ) )

)(

- Gii ra - Dng cng thc bin i vng:

V/ Nguyn l xp chng: Mch in c cha nhiu ngun tc ng, c th coi do tng ngun tc ng (cc ngun khc ngn mch), ri cng cc kt qu li.

Page 4

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

VI/ nh l ngun tng ng: Mch in c cha nhiu ngun tc ng c ni vi phn cn li ti cp im AB, c th thay th bng 1 ngun sut in ng bng .

- Ct nhnh c hi ra khi mch ti cp im AB - Tnh bng cc phng php hc - Tnh - V s tng ng, lp nhnh b ct vo s v tnh I * Ch : Cch tnh c 2 nhnh song song:

Du (-) khi 2 dng cng chy vo (hoc ra) u cng tn

VII/ Bin i Laplace: 1. Bin i R, L, C trong min p in tr

u(t) = r.i(t) U(p) = r.I(p) in cm

() in dung

()

( )

( )

( )

( )

()

()

( )

( )

() +

( )

( )

Page 5

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

2. Bin i Laplace ca mt s hm s c bn: Hm gc Hm nh

Hm gc () ()

Hm nh * ( ) ( ) ( ) () +

() ( ) ( ( * () () ( ) )

) ( ) () () () {

() {

(
( )

)
( ) ( ) ( )

3. Bin i Laplace ngc - Heaviside: ( ) ( ) ca ( ) l im 0 ca ( ), c th nm bt c ch no trn mt phng phc. ca ( ) l im cc ca ( ), ch c th nm na mt phng tri v trn trc o. c nghim n ( ) () b) ( ) c nghim bi ( ) () ( [ ( )(
()

- Nghim - Nghim a) ( )

( ) ( )

) )] )]

[ ( )(

c)

( )

c cp nghim phc lin hip () | ( ) | ( ) ( ) ( ) ( )

Page 6

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

MCH QU rC, rL, rLC


Ngun sut in ng bin thin theo thi gian, p ng ra ca mch bao gi cng c dng: () Trong : ( ) l ch xc lp l ch qu ( ) ( ) ( )

l hng s thi gian

l in tr tng ng ca ton mch (lc sau) nhn t cp im L (hoc C), vi iu kin ngn mch Eng, h mch Ing. Di tc ng 1 chiu, C coi nh h mch, L coi nh ngn mch. Cc bc gii: kha K trng thi ban u, xc nh cc iu kin u ca bi ton: ( ) ( ). V li m hnh trong min p. Chuyn K n v tr mi, vit phng trnh p ng ca mch trong min p. Gii phng trnh. Dng Heaviside chuyn F(p) f(t). Kim tra li bng cng thc trn. V d 1: Cho mch in nh hnh v, lc u kha K m. ( ) ( ). ng kha K, tm ( ) Khi K m, ( ) V li mch trong min p ng kha K, ta c phng trnh in p nt: ( ) ( * ( ) ( ( ) ( ) () ( () ( ) * ( ) ( ) ( { ( ) ( ) ) ( ) ) ( ) ( )

() ( ) ( ) ( ) Kim tra li: ( ) ( )

Page 7

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d 2: Cho mch in nh hnh v, lc u kha K ng. ( ) Khi K ng: ( ) ( ) ( )

( ). M kha K, tm ( )

Khi K m: Theo nh lut Kirchoff II: ( )( ( ) ) ( ) ( )

( ( ) ( ) ( ) ( ( ) ( )

( ) ( )

{ ( ) ( )

( )

Kim tra:

()

( )

( )

( )

V d 3: Cho mch in nh hnh v. ( ) p dng nh lut Kirchoff II: () () ( ) ( )( ( ) a/ ( ) () () () ( ) () ( ) ( ) ( ) ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Tm i(t) = ?

Page 8

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

( ) ( ) ( ) ()

( ) ( )

( ( ) ( )

) ( ( ( ( ) )

) ) ) ( ) ( ( ( ) ) ) ( ) ( )
( )

b/ ( ) e (t) = 0 ( ) ( ( ( (

( ) ) ) )

()

V d 4: Cho mch in nh hnh v. p dng nh lut Kirchoff II: () () () () () ( ) ( a/ ( ) ( ) ( ( ) ( ) ( ( ) ( ) * ( ( ) ) { ) ( ( ) () ( )) ( ) ) ( )

( )

()

()

Page 9

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

b/ ( ( ) ( () ) (
( )

( ) )

Page 10

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

MCH DAO NG N
I. Mch dao ng n ni tip: ( ) ( ) ( ) ( )

( ( { () [ (

)( )(

) )

( )

*]

( ) a/ Dng in cng bc: () ( ) b/ Dng in qu : () ( )

Lng suy gim loga t nhin ca dao ng tt dn: .


( )

Thi gian tt ca dng qu : in tr ti hn

Khi

Page 11

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

c/ Dng in tng hp:

Khi = 0 th

()

)(

Di thng l di tn s m

Page 12

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

II. Mch song song i ngu vi mch ni tip: ( ) Cc phn t i ngu: Xy dng mch i ngu: Ly 1 im A trong mch v 1 im B ngoi mch. Ni AB, mi ln ni ct qua mt phn t (xem hnh minh ha) ngha: Nu c 2 mch i ngu th tnh cht mch ny c th c suy ra mt cch i ngu t mch kia.

Ni tip 1. Tr khng ( ( , 2. Dn np | { 3. Phm cht ti 4. Di thng 4. Di thng ) ( 2. Tr khng ) ) ( ) ( { 1. Dn np (

Song song ) ) ( ) ( )

{ 3. Phm cht ti

5. lch tn s

5. lch tn s

Page 13

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

6. Dng in 7. in p trn r 8. in p trn L 9. in p trn C


( )

6. in p 7. Dng trn R
( )


( )

8. Dng trn C 9. Dng trn L

10. in p v dng in ti }

10. in p v dng in ti }

in tr tng ng ca mch dao ng n song song (thc t)

V d 1: Cho mch in nh hnh v. () ( ) a/ Tnh ( ) b/ Cho Em = 20V, f = 400kHz. Tnh Um,

Gii: a/ Bin i mch nh hnh v trn ( )


Page 14

( )

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

R= Ri // R = 5k b/ Vi Em = 20V

R// ( )

V d 2: Cho mch in nh hnh v.

( ) ( )

a/ Cho Ingm = 5mA. Tnh R, C? b/ Cho Q = 10. Tnh c/ Tnh Um vi f = 200kHz.

Gii: a/ Ti f = 0 th ( ) ( )

b/

c/ ( )

Page 15

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

TH BODE
Nguyn tc chung ca th Bode l v p ng tn s ca mch (bin v pha) bng cch tng hp trc tip cc c tuyn tn s thnh phn ng vi cc im 0 v im cc ca H(p). ( ) ( ) [ ] c tuyn bin : ( ) c tuyn pha: ( ) [ ] Cc c tuyn ny c thc hin trn thang t l logarithmic i vi , k hiu l trc [Decade] ( )

nh v tr ca trn trc : a v dng ( ) n quyt nh Decade, nmg trong Decade (n; n+1) m quyt nh v tr ca trong Decade , m = 2 th nm ti 1/3 Decade, m = 5 th nm ti 2/3 Decade V d: nm trong Decade (3; 4) nm ti v tr 1/3 Decade th Bode ca mt s hm s (xt im 0): 1. ( ) ( ) [ ] ( ) { 2. ( ) ( ) ( ) Nu ( ) ( ) th ng cho 20dB/D

khng i qua gc ta m i qua Nu ( ) th ng cho c dc 40dB/D v i qua 3. ( ) | | [ ( ) ]

( )

[ ]

Page 16

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

( )

Nu

( ) ( ) ( ) (

th th bin khng thay i ) th dc ca th bin l 40dB/D.

nhng th pha i xng qua trc honh Nu

4.

C cp nghim phc lin hip. Nu cp nghim phc ny nm na mt phng tri th: ( ) [( ) ]

( )

( )
( ( * )

Nu cp nghim phc nm na mt phng phi th th bin khng i, nhng th pha ly i xng qua trc honh.

Page 17

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

5.

( ) | |

( )

( )

arg (

Mt s ch : 1. a thc bc nht: ( 2. a thc bc hai: ( ( ) ( ) ( ) ( ) ( ( *( ) * * ) ( *

th Bode ca im cc (nghim mu s) i xng vi th ca im 0 qua trc honh. V d 1:

Page 18

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d 2:

Page 19

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

(1)

Page 20

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

Page 21

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

MNG BN CC

I/ H phng trnh tr khng h mch:

i vi s hnh T:

II/ H phng trnh dn np ngn mch:

Page 22

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

i vi s hnh :

Bn cc i xng: Khng phn bit c ca 1 v ca 2. Khi :

V d: Xt s tng ng hnh X c mng 4 cc i xng: | Theo Kirchoff II: ( )

| {

III/ H phng trnh c tnh truyn t:

Page 23

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

a = detA = -1 i vi s hnh G: ( *

i vi s hnh G ngc:

IV/ H phng trnh c tnh truyn t ngc:

b = det B = -1 V/ H phng trnh c tnh hn hp:

Page 24

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

VI/ H phng trnh c tnh hn hp ngc:

Lin h gia cc thng s ca mng 4 cc:

c im ca bng: + Trong mt hnh ch nht bt k ca bng, tch cc thng s trn ng cho bng nhau. VD: -h21.z12 = h12.z21

Page 25

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

VII/ nh l Batlet dng cho 4 cc i xng: Mi 4 cc i xng u c th c thay th bng s tng ng hnh X, vi cc phn t c xc nh nh sau: + B i 4 cc i xng thnh 2 na bng nhau + - Dy dn thng b ct c ngn mch. - Dy dn cho b ct c h mch. + - Dy dn thng b ct c h mch. - Dy dn cho b ct c ngn mch. V d:

VIII/ K thut tnh ton - Chun ha gi tr: S dng cho 4 i lng: R, L, C, [ ]

+ Chn 2 trong 4 i lng trn lm chun, ri tnh 2 i lng cn li theo 2 cng thc trn. + Tnh ton cc gi tr tng i, gii bi ton bng cc gi tr tng i . + i gi tr tng i thnh gi tr tuyt i (nhn vi ) V d: Chn 2 gi tr chun: { Tnh 2 gi tr cn li:

{ Xc nh cc gi tr tng i:

Page 26

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

Tnh ( ( ( ) ( IX/ Ni ghp cc 4 cc: 1. Ni tip Ni tip: ( * * ) ( ( ( ( ) ) )( ( ) )( ( ) ) ) )

2. Song song Song song:

3. Ni tip Song song:

Page 27

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

4. Song song Ni tip:

5. Dy chuyn:

(1)

(2)

(3) (4) (5)

ng dng: Bn cc phc tp c th c tch thnh cc bn cc n gin. Cc bn cc n gin ny ni vi nhau theo cc cch trn. Cc loi 4 cc n gin: Hnh T, hnh , hnh I, hnh G, hnh G ngc, hnh =, Transistor

Page 28

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d: Cho mng 4 cc nh hnh v, xc nh cc thng s dn np ngn mch ca mng. Cho Gii:

v thng s truyn t

Page 29

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

X/ Hm truyn t:

XI/ H s truyn t:

Vi 4 cc i xng: ( )

Page 30

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

XII/ Cc thng s sng (Thm ch s 0 vo thng s thng):

Page 31

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

Xc nh thng s sng:

( ) Ch : ( ) Vi 4 cc i xng c phi hp tr khng 2 ca: Nu l 4 cc i xng vi s tng ng mch cu:

V d 1:

Page 32

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d 3: a.

Page 33

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

XIII/ Bn cc tuyn tnh khng tng h: 1. H phng trnh tr khng h mch: ( {

) ( )

) ( ) ( )

2. H phng trnh dn np ngn mch: { ( ( ) ) ( ( ) ) ( )

3. H phng trnh c tnh hn hp:

Page 34

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

4. V d v bn cc khng tng h: a. Girator: K hiu ca Girator nh hnh v: H phng trnh tr khng: { ( ) ( , ( +

Cc thng s mang ngc du vi iu kin tng h Girator l bn cc phn tng h. () ( ) Cng sut tc thi p(t) = 0, Girator l phn t qun tnh, khng tng h nhng th ng. Quan h gi tr khng vo ca ny vi tr khng ti ca kia: nu r l s thc th 2 phn t tr khng i ngu. b. Mch bin i tr khng m (NIC):

Page 35

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

c. Transistor:

Page 36

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

d. Mch khuch i thut ton (Operational Amplifier)

Mch KTT l tng: ( )

{ Mch KTT khng l tng:

Page 37

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d 1: Xt mch khuch i thut ton nh hnh v:

()

()

()

V d 2: Mch cng v mch tr: Mch cng:

Mch tr: ( )

Page 38

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d 3: Xt mch khuch i thut ton: Xt nt 3: ( ) Xt nt 4: ( ) ( ) M ( ) T (2) (3) ( ( ) a/ { ( ) Mch lc thng thp ( ( ) ( )( ) ) )

( )

b/ { ( ) Mch lc thng cao

)(

c/ { ( )

) ( )( )

Mch lc thng di

Ba mch trn l Khu lc tch cc RC bc 2

Page 39

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

MCH LC TN S
B lc cho 1 hay nhiu di tn hiu i qua (di thng), chn cc di tn s cn li (di chn). Tn s gia di thng v di chn l tn s ct (cutfreq) ( ) { ( ) | | {

Mt b lc phc tp c th chia thnh cc b lc n gin (hnh T, hnh )

iu kin di thng:

Page 40

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

I/ Mch lc loi K: ( )

1. Mch lc thng thp:

2. Mch lc thng cao:

3. Mch lc thng di:

Page 41

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

4. Mch lc chn di:

II/ Tr khng sng cc b lc loi k: 1. Mch lc thng thp: a/ Hnh T:

Trong di chn: mang tnh in cm ( ) Trong di thng: mang tnh in tr ( )

b/ Hnh :

Page 42

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

Trong di chn: mang tnh in dung ( ) Trong di thng: mang tnh in tr ( )

2. Mch lc thng cao: a. Hnh T:

Trong di chn: mang tnh in dung Trong di thng: mang tnh in tr

b/ Hnh :

Trong di chn: mang tnh in cm Trong di thng: mang tnh in tr

3. Mch lc thng di:

Page 43

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

4. Mch lc chn di:

III/ Suy gim sng, dch pha sng ca cc b lc loi k: Trong di thng:

Trong di chn:

1. Mch lc thng thp:

3. Mch lc chn di:

2. Mch lc thng cao:

4. Mch lc chn di:

Page 44

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

IV/ Mch lc loi M:

1. Xy dng b lc loi m: a/ Chuyn ni tip t Tk sang Tm: + Gi li 1 phn + Chuyn phn cn li mt cch ni tip xung nhnh song song to thnh

sao cho

b/ Chuyn song song t k sang m: + Gi li 1 phn + Chuyn phn cn li mt cch song song ln nhnh ni tip to thnh

sao cho

2. Cc loi b lc loi m: a/ Lc thng thp:

Page 45

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

b/ Lc thng cao:

{ c/ Lc thng di:

{ d/ Lc chn di:

Page 46

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

{ 3. B phi hp tr khng:

Phi hp tr khng vi Ri = Rt = const

Tnh

( ):

ph thc vo m ( 0 < m < 1), vi m = 0,6 th tr khng sng bng phng trong sut di thng.
( )

Page 47

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN


( ):

Tnh

( )

ph thc vo m ( 0 < m < 1), vi m = 0,6 th tr khng sng

bng phng trong sut di thng.

4. Suy gim sng:

a/ Lc thng thp: b/ Lc thng cao:

c/ Lc thng di: ( *

d/ Lc chn di: ( *

Page 48

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

B lc loi K, cng i su vo di chn, B lc loi M, cng i su vo di chn, V. Thit k b lc y :

. Tuy nhin cng gim. Tuy nhin

chm. nhanh ti .

Page 49

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

V d: Thit k lc thng thp y c Phi hp tr khng gia ngun v ti c v c suy gim sng cng i su vo di chn cng tin ti Gii: 1. Lc K:
( )

( ) ( )

T (1) (2) suy ra:

2. Lc M:

Page 50

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

{ 3. Phi hp tr khng: (thay m = 0,6)

Page 51

L thuyt mch

COPYRIGHT : HONG THIN

MC LC
Khi nim c bn I. Ngun c lp II. Ngun ph thuc III. Cc thng s r, L, C, M IV. Cc thng s dng phc Cc phng php phn tch mch in I. nh lut Kirchoff I II. nh lut Kirchoff II III. Phng php in p nt IV. Phng php dng in vng V. Nguyn l xp chng VI. nh l ngun tng ng VII. Bin i Laplace Mch qu rC, rL, rLC Mch dao ng n I. Mch dao ng n ni tip II. Mch song song i ngu vi mch ni tip th Bode Mng bn cc I. H phng trnh tr khng h mch II. H phng trnh dn np ngn mch III. H phng trnh c tnh truyn t IV. H phng trnh c tnh truyn t ngc V. H phng trnh c tnh hn hp VI. H phng trnh c tnh hn hp ngc VII. nh l Batlet dng cho 4 cc i xng VIII. K thut tnh ton Chun ha gi tr IX. Ni ghp cc bn cc X. Hm truyn t XI. H s truyn t XII. Cc thng s sng XIII. Bn cc tuyn tnh khng tng h Mch lc tn s I. Mch lc loi K II. Tr khng sng ca cc b lc loai K III. Suy gim sng, dch pha sng ca cc b lc loi K IV. Mch lc loi M V. Thit k b lc y : Mc lc Trang 1 1 1 1 2 3 3 3 3 4 4 5 5 7 11 11 13 16 22 22 22 23 24 24 25 26 26 27 30 30 31 34 40 41 42 44 45 49 52

Page 52

You might also like