You are on page 1of 6

NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo

Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831





DNG 1. CHU K, TN S DAO NG CA CON LC L XO
Phng php gii bi tp
- Tn s gc, chu k dao ng, tn s dao ng:
2 m
T 2
k k
m
1 1 k
f
2 T 2 m


= =

= = =



- Trong khong thi gian t vt thc hin c N dao ng th
2 .N
t
t
t N.T T
N N
f
t

=


= =



- Khi tng khi lng vt nng n ln th chu k tng n ln, tn s gim n .
- Khi mc vt c khi lng m
1
vo l xo c cng k th h dao ng vi chu k
1
1
m
T 2
k
=
Khi mc vt c khi lng m
2
vo l xo c cng k th h dao ng vi chu k
2
2
m
T 2
k
=
Khi mc vt c khi lng m = (m
1
+ m
2
) vo l xo c cng k th h dao ng vi chu k
2 2
1 2
T T T = +
Khi mc vt c khi lng m = (m
1
m
2
) vo l xo c cng k th h dao ng vi chu k
2 2
1 2
T T T =
Cc v d mu
Bi 1. Mt vt khi lng m = 500 (g) mc vo mt l th h dao ng iu ha vi tn s f = 4 (Hz).
a) Tm cng ca l xo, ly
2
= 10.
b) Thay vt m bng vt khc c khi lng m = 750 (g) th h dao ng vi chu k bao nhiu?
Gii:
a) cng ca l xo l k = m
2
= m(2f)
2
= 0,5.(2.4)
2
= 320 (N/m)
b) Khi thay m bng vt m = 750 (g) th chu k dao ng l
m' 0, 75
T' 2 2 0, 3 (s)
k 320
= =
Bi 2. Mt vt khi lng m = 250 (g) mc vo mt l c cng k = 100 (N/m) th h dao ng iu ha.
a) Tnh chu k v tn s dao ng ca con lc l xo.
b) chu k dao ng ca vt tng ln 20% th ta phi thay vt c khi lng m bng vt c khi lng m
c gi tr bng bao nhiu?
c) tn s dao ng ca vt gim i 30% th phi mc thm mt gia trng m c tr s bao nhiu?
Gii:
a) Ta c
m 0, 25 1 10
T 2 2 0,1 (s) f (Hz)
K 100 T
= = = = =


b) Chu k tng ln 20% nn
12
T' 120%T m' m m' 1, 44m 360 (g)
10
= = = =
c) Theo bi ta c ( )
1 7 0, 51
f ' 70%f m 0, 49 m m m m 260, 2 (g)
0, 49 m m 10 m
= = = + =
+

Bi 3. Mt vt khi lng m treo vo l xo thng ng th dao ng iu ha vi tn s f
1
= 6 (Hz). Treo
thm gia trng m = 4 (g) th h dao ng vi tn s f
2
= 5 (Hz). Tnh khi lng m ca vt v cng k ca
l xo.
03. CC DNG BI TP V CON LC L XO

NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo
Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831
Gii:
T cng thc tnh tn s dao ng
1
2
1
2
1 k
f
f m 5 m 25 100 2 m
m (g)
f m m 6 m 4 36 11
1 k
f
2 m m


= = = =

+ +

+

Li c k = m
2
= m(2f
1
)
2
= 0,1/11 (2.6)
2
13,1 (N/m)
DNG 2. CC DNG CHUYN NG CA CON LC L XO
Phng php gii bi tp
TH1: H dao ng trn mt phng ngang
- Ti VTCB l xo khng b bin dng (
0
= 0).
- Do ti VTCB l xo khng bin dng, nn chiu di cc i v cc tiu ca l xo trong qu trnh dao ng ln lt
l
min 0
min 0
A
A
= +



, trong
0
l chiu di t nhin ca l xo.
- Lc n hi tc dng vo l xo chnh l lc hi phc, c ln F
hp
= k.|x|
T , lc hi phc cc i l F
hp.max
= kA.
TH2: H dao ng theo phng thng ng
- Ti VTCB l xo b bin dng (dn hoc nn) mt on
0 2 2
0
mg mg g g
k m
= = = =


T , chu k v tn s dao ng ca con lc c cho bi
0
0
2
T 2
g
1 1 g
f
2 T 2


= =

= = =


- Do ti VTCB l xo b bin dng, nn chiu di ca l xo ti VTCB c tnh bi
cb
=
0
+
0
, vi
0
l chiu
di t nhin ca l xo.
T , chiu di cc i v cc tiu ca l xo l
max min
max cb 0 0
min cb 0 0 max min
cb
A
A A
2
A A
2

=

= + = + +


= = + +

=


- Lc n hi tc dng vo l xo c tnh bng cng thc F
h
= k., vi l bin dng ti v tr ang xt.
tm c ta so snh v tr cn tnh vi v tr m lo xo khng bin dng.
Trong trng hp tng qut ta c cng thc tnh = |0 x|, vi x l ta ca vt ti thi im tnh. Vic
ly du cng (+) hay du tr () cn ph thuc vo chiu dng, v ta ca vt tng ng. T ta c cng
thc tnh lc n hi ti v tr bt k l F
h
= k. = k.|0 x|.
Lc n hi cc i F
max
= k(0 + A), lc n hi cc tiu
min 0 0
min 0
F k( A); khi A
F 0; khi A
= >


Cc v d mu
Bi 1. Mt con lc l xo c m = 400 (g) dao ng iu ha theo phng thng ng vi tn s f = 5 (Hz).
Trong qu trnh dao ng, chiu di l xo bin i t 40 (cm) n 50 (cm). Ly
2
= 10.
a) Tnh di t nhin
0
ca l xo.
b) Tm ln vn tc v gia tc khi l xo c chiu di 42 (cm).
c) Tm F
max
v F khi l xo di 42 (cm).
Gii:
NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo
Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831
a)
( ) ( )
0 2 2 2
g g 10
0, 01 (m) = 1 (cm)
2 f 2 5
= = = =



Trong qu trnh dao ng, chiu di l xo bin i t 40 (cm) n 50 (cm) nn ta c
max min
max 0 0
min 0 0
0 max 0
50 (cm) A A 5 (cm)
2
40 (cm) A
A 44 (cm)

= = + + = =


= = +


= =






b) Ti VTCB, l xo c chiu di
cb
=
0
+
0
= 44 + 1= 45 (cm).
Ti v tr m l xo di = 42 cm th vt cch VTCB mt on |x| = 45 42 = 3 (cm).
ln vn tc
2 2 2 2 2 2
v A x 2 f A x 2 .5 5 3 40 (cm/s) = 0,4 (m/s) = = = =
ln gia tc a =
2
|x| = (2f)
2
.|x| = (25)
2
.0,03 = 30 (m/s
2
)
c) cng ca l xo l k = m
2
= m.(2f)
2
= 0,4.(2.5)
2
= 40 (N/m)
Lc n hi cc i: F
max
= k(
0
+ A) = 40(0,01 + 0,05) = 24 (N)
Khi l xo c chiu di 42 cm th vt nng cch v tr cn bng 3 cm. Do chiu di t nhin ca l xo l 44 cm nn
vt nng cch v tr m l xo khng bin dng l 2 (cm) hay l xo b nn 2 (cm) = 2 (cm).
Khi , lc n hi tc dng vo vt nng v tr l xo di 42 (cm) l F = k. = 40.0,02 = 8 (N).
Bi 2. Mt con lc l xo c cng ca l xo l k = 64 (N/m) v vt nng c khi lng m = 160 (g). Con lc
dao ng iu ha theo phng thng ng.
a) Tnh bin dng ca l xo ti v tr cn bng, ly g = 10 (m/s
2
).
b) Bit l xo c chiu di t nhin l
0
= 24 (cm), tnh chiu di ca l xo ti v tr cn bng.
c) Bit rng khi vt qua v tr cn bng th n t tc v = 80 (cm/s). Tnh chiu di cc i v cc tiu ca
l xo trong qu trnh dao ng ca vt.
Gii:
a) bin dng ca l xo ti v tr cn bng l
0
mg 0,16.10
0, 025 (m) 2, 5 (cm)
k 64
= = = =
b) Ti VTCB l xo c chiu di
cb
=
0
+
0
= 24 + 2,5= 26,5 (cm).
c) Tc khi vt qua v tr cn bng l tc cc i nn v
max
= A
vi
max
v k 80
20(rad / s) A 4 (cm)
m 20
= = = = =

. Khi chiu di cc i v cc tiu ca l xo c gi tr ln


lt l
max cb
min cb
A 26, 5 4 30, 5 (cm)
A 26, 5 4 22, 5 (cm)
= + = + =

= = =




Bi 3. Mt vt treo vo l xo thng ng lm l xo dn 10 (cm).
a) Tnh chu k dao ng iu ha ca con lc l xo, ly g = 10 (m/s
2
).
b) Tm
max
,
min
ca l xo trong qu trnh dao ng, bit F
max
= 6 (N), F
min
= 4 (N) v
0
= 40 (cm).
c) Tm chiu di ca l xo khi lc n hi tc dng vo l xo l F = 0,5 (N).
Gii:
a) Theo bi ta c
0
= 10 (cm), tn s gc dao ng l
0
g 2
10 T (s)
5

= = = =


b) Ta c
max 0
min 0
F A 6 10 A 3
A 2 (cm)
F A 4 10 A 2
+ +
= = = =


Khi , chiu di cc i, cc tiu ca l xo l
max 0 0
min 0 0
A 40 10 2 52 cm
A 40 10 2 48 cm
= + + = + + =

= + = + =




c) T
max
max 0
0
F 6
F k( A) k 50 (N/ m)
A 0,1 0, 02
= + = = =
+ +


theo bi, F = 0,5 (N) = k. bin dng ca l xo ti v tr ny l = F/k = 0,01 (m) = 1 (cm)
do chiu di t nhin l 40 (cm), nn l xo b bin dng 1 cm, (gin hoc nn 1 cm) th chiu di ca l xo nhn
cc gi tr 39 cm (tc b nn 1 cm) hoc 41 cm (tc b dn 1 cm).
DNG 3. VIT PHNG TRNH DAO NG CA CON LC L XO
Phng php gii bi tp
NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo
Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831
Gi s phng trnh dao ng ca con lc l xo l x = Acos(t + ) cm. Ta cn xc nh cc i lng trong
phng trnh:
- Tn s gc :
0
2 2
max
max
k
m g
2
2 f
T
v
A x
a
v


= =


= =



- Bin dao ng A:
max
2
2
2
max min
v
A
v
A x
A
2

= +



- Pha ban u : Ti t = 0,
0
0
x Acos
v Asin
=


Cc v d mu
Bi 1. Mt con lc l xo dao ng iu ha theo phng ngang vi chu k T = 2 (s). Vt qua VTCB vi vn
tc v
0
= 31,4 (cm/s). Bit vt nng ca con lc c khi lng m = 1 (kg).
a) Vit phng trnh dao ng ca con lc, chn t = 0 lc vt qua VTCB theo chiu dng.
b) Tnh c nng ton phn v ng nng ca vt khi vt li x = 8 (cm).
c) Tm v tr ca vt m ti ng nng ln gp 3 ln th nng.
Gii:
a) Phng trnh dao ng iu ha ca con lc c dng x = Acos(t + ) cm.
Ta c: T = 2 (s) = 2/T = 2/2 = (rad/s).
Khi vt qua VTCB th tc ca vt t cc i, khi v
max
= A 10 (cm/s) A = v
max
/ = 10/ = 10 (cm).
Ti t = 0, vt qua VTCB theo chiu dng
0
0
x 0 Acos 0 cos 0
(rad).
v 0 Asin 0 sin 0 2
= = =
=

> > <


Vy phng trnh dao ng ca vt l x = 10cos(t /2) cm.
b) C nng ton phn ca vt l
2 2 2 2
1 1
E= m A . .0,1 0, 05 (J).
2 2
= =
khi vt c li x = 8 (cm), th nng ca vt l
2 2 2 2
t
1 1
E m x .0, 08 0, 032 (J).
2 2
= = =
ng nng ca vt l E

= E E
t
= 0,05 0,032 = 0,018 (J).
c) Khi ng nng gp ba ln th nng ta c
d t 2 2
t
d t
E 3E
1 1 A
4E E 4. kx kA x 5 (cm).
E E E 2 2 2
=
| |
= = = =

|
+ =
\


Bi 2. Mt vt c khi lng m = 400 (g) c treo vo l xo c h s n hi k = 100 (N/m), h dao ng
iu ha. Ko vt ra khi v tr cn bng 2 (cm) ri truyn cho n vn tc ban u v =
0
15 5 (cm/s) theo
phng thng ng. Ly
2
= 10.
a) Tnh chu k, bin dao ng v vn tc cc i ca vt.
b) Vit phng trnh dao ng, chn gc thi gian l lc vt v tr thp nht v chiu dng hng ln.
c) Bit chiu di t nhin ca l xo l
0
= 40 (cm), tnh chiu di cc i, cc tiu ca l xo trong qu trnh
vt dao ng iu ha.
d) Tnh ln lc n hi cc i, cc tiu ca vt trong qu trnh dao ng.
e) Ti v tr m vt c ng nng bng 3 ln th nng th ln ca lc n hi bng bao nhiu?
Gii:
a) Ta c:
k 100 2
5 T 0, 4 (s).
m 0, 4

= = = = =


p dng h thc lin h ta c
( )
( )
2
2
2 2 2
2 2
15 5
v
A x 2 49 A 7 (cm).
5

= + = + = =



Tc cc i ca vt l v
max
=

A = 7.5 = 35 (cm/s).
b) Phng trnh dao ng iu ha c dng x = 7cos(5t + ) cm.
Ti t = 0, vt v tr thp nht, chiu dng hng ln x
0
= A Acos = A cos = 1 = (rad).
NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo
Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831
Phng trnh dao ng l x = 7cos(5t + ) (cm).
c) bin dng ca l xo ti v tr cn bng l
0
mg 0, 4.10
0, 01 (m) 1 (cm).
k 100
= = = =
T , chiu di cc i, cc tiu ca l xo l
max 0 0
min 0 0
A 40 1 7 48 cm
A 40 1 7 34 cm
= + + = + + =

= + = + =




d) Ta c:
( ) ( )
max 0
max 0
F k A 100 0, 01 0, 07 8 (N)
F 0 (N) (V A)
= + = + =

= <


e) Khi ng nng gp ba th nng ta c:
dh 0
d t 2 2
t
d t
dh 0
A
F k 100. 0, 01 0, 035 4, 5 N
E 3E 2 1 1 A
4E E 4. kx kA x
E E E 2 2 2 A
F k 100. 0, 01 0, 035 2, 5 N
2

= + = + =

=
| |

= = =

|
+ =
\

= = =


Bi 3. Mt l xo (khi lng khng ng k) u trn c nh, u di treo vt c khi lng 80 (g). Vt
nng dao ng iu ho theo phng thng ng vi tn s f = 4,5 (Hz). Trong qu trnh dao ng
di ngn nht ca l xo l 40 (cm) v di nht l 56 (cm).
a) Vit phng trnh dao ng, chn gc to v tr cn bng, chiu dng hng xung, t = 0 lc l xo
ngn nht.
b) Tm di t nhin ca l xo, ly g = 10 (m/s
2
).
c) Tnh vn tc v gia tc ca vt khi n li x = 4 (cm).
Gii:
a) Phng trnh dao ng iu ha ca vt c dng x = Acos(t + ) cm.
vi = 2f = 2.4,5 = 9 (rad/s).
Bin dao ng ca vt thoi mn A = (
max

min
)/2 = 8 (cm)
Ti t = 0, l xo ngn nht x = A cos = 1 = (rad)
Vy phng trnh dao ng l x = 8cos(9t + ) cm.
b) Ti v tr cn bng l xo bin dng on
0
= g/
2
= 10/810= 1/81 m = 100/81 cm.
Chiu di t nhin ca l xo l
0
=
max
A
0
= 56 8 100/81 46,8 cm.
c) Ti x = 4,
2 2 2 2
v A x 9 8 4 36 3 (cm/s) = = = ; a =
2
x = (9)
2
.0,04= 32,4 (m/s
2
)
Bi 4. Mt vt nng c khi lng m = 100 (g), gn vo mt l xo c khi lng khng ng k, u kia ca
l xo treo vo mt im c nh. Vt dao ng iu ho theo phng thng ng vi tn s f = 3,5 (Hz).
Trong qu trnh dao ng, di ca l xo lc ngn nht l 38 (cm) v lc di nht l 46 (cm).
a) Vit phng trnh dao ng ca vt, chn gc thi gian l lc vt v tr thp nht, chiu dng hng
ln trn.
b) Tnh di t nhin
0
ca l xo khi khng treo vt nng.
c) Tnh vn tc v gia tc ca vt khi cch v tr cn bng 2 (cm).
Gii:
a) Phng trnh dao ng iu ha ca vt c dng x = Acos(t + ) cm.
vi = 2f = 2.3,5 = 7 (rad/s).
A = (
max

min
)/2 = 4 cm
Mt khc, ti t = 0 vt v tr thp nht x = A cos = 1 = (rad).
Vy phng trnh dao ng ca vt l x = 4cos(7t + ) cm.
b) bin dng ca l xo ti v tr cn bng l
0
= g/
2
= 10/490= 1/49 m = 100/49 cm.
Chiu di t nhin ca l xo l
0
=
max
A
0
= 46 4 100/49 39,96 cm.
c) Vt cch v tr cn bng 2 cm x = 2 cm
Vi x = 2,
2 2 2 2
v A x 7 4 2 14 3 (cm/s) = = = ; a =
2
x = (7)
2
. (0,02) = 9,8 (m/s
2
)
Bi 5. Mt l xo c khi lng khng ng k v chiu di
0
= 29,5 (cm) c treo thng ng. Pha di
treo mt vt nng khi lng m. Kch thch cho vt dao ng iu ha th chiu di ca l xo bin i t 29
(cm) n 35 (cm). Cho g = 10 (m/s
2
)
.
a) Tnh chu k dao ng iu ha ca con lc.
b) Vit phng trnh dao ng ca con lc, chn gc thi gian l lc l xo c chiu di 33,5 (cm) v ang
chuyn ng v pha v tr cn bng, chn chiu dng hng ln.
Gii:
NG VIT HNG BI C TR Cc dng bi tp con lc l xo
Website: www.moon.vn Mobile: 0985074831
a) Bin dao ng ca vt c cho bi A = (
max

min
)/2 = 3 cm.
T cng thc
max
=
0
+
0
+ A


0
=
max
A
0
= 2,5 (cm).
Mt khc,
0 2
0
g g 10 2
20 (rad/s) T (s).
0, 025 10

= = = = = =


b) Ti v tr cn bng, chiu di ca l xo l
cb
=
0
+
0
= 29,5 + 2,5 = 32 (cm).
Ti thi im t = 0, = 33,5 cm x
0
= 1,5 cm (do chn chiu dng hng ln) v sin < 0 = 2/3 (rad).
Vy phng trnh dao ng ca con lc l x = 3cos(20t 2/3) cm.
Bi 6. Mt l xo c treo thng ng, u trn ca l xo c gi c nh, u di ca l xo treo mt vt
nng c khi lng m = 100 (g). L xo c cng k = 25 (N/m). Ko vt ra khi VTCB theo phng thng
ng v hng xung di mt on 2 (cm) ri truyn cho n mt vn tc
0
v =10 3 (cm/s) hng ln.
Chn gc thi gian l lc truyn vn tc cho vt, gc to l VTCB, chiu dng hng xung. Ly g = 10
(m/s
2
),
2
= 10.
a) Vit phng trnh dao ng ca vt nng.
b) Xc nh thi im m vt qua v tr l xo dn 2 (cm) ln u tin.
c) Tm ln lc phc hi nh cu b.
Gii:
a) Phng trnh dao ng iu ha ca vt c dng x = Acos(t + ) cm.
Tn s gc ca vt l
k 25
= = =5 (rad/s)
m 0,1

T h thc lin h ta c
2
2
2 2 2
v 10 3
A x 2 16 A 4 (cm)
5
| |
| |
= + = + = =
|
|
|

\
\

Ti t = 0, x = 2 cm v sin > 0 (do vn tc truyn hng ln trn trong khi chiu dng hng xung v < 0)
T ta c
0
0
1
x 2 cos
(rad) 3 2
v 0 3
Asin 0 sin 0

= = =
=

<

< >


Vy phng trnh dao ng ca vt l x = 4cos(5t + /3) cm.
b) bin dng ca l ti v tr cn bng
0
mg
0, 04 (m) 4 (cm)
k
= = = , tc l ti VTCB l xo b dn 4 (cm). Vy
khi l xo dn 2 (cm) th vt nng c li x = 2 (cm).
n y ta c hai phng n gii:
Cch 1 (s dng phng trnh lng gic)
Ta thy ln u tin vt qua li x = 2 (cm) th trn s vt i theo
chiu m. Khi ta c:
4cos 5 t 2
x 2cm 3 2 1 2k
5 t k2 t
v 0 3 3 15 5
20 .sin 5 t 0
3
| |
+ =
|
= \
+ = + = +

< | |

+ <
|

\

min
1
t (s)
15
=
Cch 2 (s dng trc thi gian trong trng hp c bit)
Vt bt u dao ng t li x = 2 (cm) theo chiu m, vt ln u tin
qua v tr l xo dn 2 (cm) (tc l i t x = 2 n x = 2) th vt i ht thi
gian T/6. Vy khi vt x = 2 (cm) ln u tin l
T 2 1
t (s)
6 6. 15

= = =






c) ln lc hi phc khi vt li x = 2 (cm) l F
hp
= k|x| = 25.0,02 = 0,5 (N).

You might also like