Professional Documents
Culture Documents
S N XU T
VACXIN
(Vaccine prodution technology)
I. KHI NIM V MN HC
Vi bnh u ma
Ly vy mn u ma phi kh, tn nh cho ngi lnh ht
gy bnh nh, to MD.
Phng php ny mang li hiu qu nht nh nhng nguy
him l khng kim sot c liu lng nn c th gy
cht ngi hoc to ra dch trong cng ng.
Sau , L.Pasteur:
(t 1800)
Trn c s ny ch
to thnh cng cc
vcxin phng bnh Di,
nhit thn v t huyt
trng.
M:
V d:
O
Thut ng vacxin dng ch nhng sn phm
cha virus hoc nguyn trng sng hay nhc
c, vi khun sng hoc cc axit nucleic.
O
Cc sn phm cha vi khun cht v cc VSV
khc c gi tn nh bacterin, cht chit ca vi
khun (bacterial extract), cc cht di n v
(sub units), c t vi khun (toxoid).
Chu u:
O
Cc sn phm dng trong th y c gi l cc
sn phm s dng cho ng vt nhm to ra
MD ch ng hoc b ng hoc chn on
tnh trng MD.
L kh nng gy ra p ng MD dch th
hoc t bo hay c hai.
Virus cm gia cm : H v N
Trn VTN: nh gi mc p ng MD
sau tim chng vacxin v hiu lc bo h l
ng vt qua th thch cng c.
O
Th nghim thc a: Vacxin c tim chng
cho mt qun th V , nh gi kh nng bo h
khi ma dch ti ng thi th thch cng c
1 nhm ngu nhin.
Vacxin c hiu lc l gy c MD mc
cao v bo v c th ng vt lu bn.
Vacxin sng
Vacxin di n v
Nguyn tc l lm cht yu t gy
bnh (virus hoc vi khun) nhng vn
gi c tnh mn cm v tnh khng
nguyn.
Vacxin loi ny ch yu gy p ng
MD kiu dch th.
+
Phng php lm cht yu t gy bnh
C 2 phng php
-
Phng php ha hc: Dng cc ha cht
. Nh formol git cht vi khun.
V d: vacxin t huyt trng ln v hot
. Vi virus c th dng cc cht kh c hot tnh
cao nh Ethylenamine, propiolacton. Nhng ha
cht ny v hot hon ton virus nhng khng lm
bin i protein cu trc.
V d: vacxin bi lit dng tim ngi
vacxin di bt hot dng propiolacton
vacxin LMLM dng Ethylenamine
-
Phng php vt l: sc nng, tia x (X, UV).
u, nhc im ca vacxin cht
Nhc im:
-
Thi gian MD ngn do lng KN c nh v t dn
-
Liu lng tim ln do kh tim v d gy p xe.
-
MD xut hin chm, gy MD t bo km.
-
Khng can thip trc tip vo dch
-
Phi a vacxin nhiu ln, tng nguy c d ng.
Vacxin nguyn c
Vacxin v c
Vacxin nhc c
+
Vacxin nguyn c:
V d:
O
Vacxin nhit thn: nui VK 42 43
0
C/15- 20 ngy, VK
mt kh nng hnh thnh gip m, c lc gim, s dng
lm vacxin
O
Vacxin Sabin dng ung chng bi lit:
Chn cc chng virus bi lit t bin, cho nhn ln nhiu
ln trong t bo thn kh, nui cy T
0
thp.
Virus c th nhn ln trong tuyn nc bt ng tiu ha
nhng khng xm nhp c vo m thn kinh do khng
gy chng bi lit na.
+
Gim c bng yu t ha hc
O
V d:
V d:
O
Virus cng c DTL tim truyn lin tc 155
i qua th s thu c ging virus nhc c
DTL.
O
Virus dch t vt chuyn 41 46 i qua phi
g.
O
Virus vim gan vt typ I cy chuyn 54 i qua
phi g.
O
Virus bi lit c cy chuyn nhiu i qua
mi trng t bo thn kh.
O
Virus si c nui cy qua t bo x phi g.
+
u im ca vacxin sng:
-
To MD nhanh, mnh; MD tn ti lu bn
do VSV vn c kh nng nhn ln v tn ti
lu trong c th c tim chng.
- To min dch t bo cao hn vacxin cht.
- C th dng can thip trc tip vo dch.
-
Liu lng t, d tim chng.
+
Nhc im ca vacxin sng :
- Mc an ton thp do t bin dn n s
tr li cng c.
- Tp nhim virus trong nui cy t bo.
V d:
T bo thn kh c th tp nhim vi SV40
(Simianvirus)
- Kh bo qun, chi ph ln.
- M t s loa i khng s dng c cho ng
vt mang thai.
- Khng dng cho nhng vng an ton dch.
Bng so snh gia 2 loi vacxin
Loi vacxin
Ch tiu
Vacxin sng Vacxin cht
- Phng thc sn xut
- Tnh n nh
- Liu lng
- S ln a vacxin
- Cht b tr
- Thi gian min dch
- p ng MD t bo
- S tr li cng c
n gin
Tng i n nh
Thp
1 ln
Khng
Di
Tt
C th c
n gin
n nh
Cao
Nhiu ln
C
Ngn
Km
Khng
1.5.3. Vacxin di n v
Mt vacxin c gi l vacxin th h mi
phi l thnh phm ca mt quy trnh c
s can thip, s dng, thao tc ca cng
ngh gen.
Mt khc virus u:
- C kh nng gy nhim vo nhiu loi vt
ch nhng khng gy bnh
- C th nhn ln trong nhiu loi t bo nui
cy, thm ch nhiu dng t bo m
chng khng hon thin c chu trnh nhn
ln khng b dung bo thun tin lm
vector.
Thc nghim:
a vacxin ADN vo c th V , s phn b
ADN vacxin trong t bo khng t c mc
ti a.
V d:
O
to ra ging gc sn xut vacxin cm gia cm,
hin B Y t v Vin KHCN Vit Nam nhp ngoi
chng virus vacxin NiBRG-14 t Vin Tiu chun v
kim nghim dch sinh phm quc gia Vng quc
Anh thng qua WHO.
O
Chng NiBRG-14 to ra bng ghp 6 gen ca chng
/PR8/34 (H1N1) vi 2 gen H5N1 ca chng
A/Vietnam/1194/2004 (H5N1).
O
Ring gen H5 b loi 12 nucleotit m ha 4 a.a thuc
vng c, chng virus ny c th nui cy trn phi
g.
Mt khc, gi l vacxin n c l cp
n s chp nhn ca c th ng vt:
. Vacxin bn vng trong dch tiu ha
. Vacxin khng b phn hy
. C kh nng kch thch p ng MD
mnh.