C CH C NH M (N2) CA VI SINH VT C ch ha sinh ca qu trnh c nh N2 cho n nay vn cha c sng t hon ton, nhng a s cc nh nghin cu ng vi gi thuyt cho rng

g NH3 l sn phm ng ha s cp ca N2 v c th nu ra gi thuyt v 2 con ng c nh N2 ca vi sinh vt sng t do trong t nh sau :

S gi thuyt v cc con ng ca qu trnh c nh N2 Trong cng nghip, nh cc cht xc tc nn nng lng dng cho phn ng c nh N2 c gim nhiu, ch vo khong 16-20 Kcalo/M, song lng nng lng vn cn ln so vi trong c th sinh vt. Tc phn ng nhanh chng trong t bo vi sinh vt nhit thp nh c h thng enzyme hydrogenase hat ha H2 v enzyme nitrogenase hot ha N2. Nm 1961-1962, ngi ta tch t Clostridium pasteurrianum hai tiu phn hot ha H2 v N2. Sau ny ngi ta tm thy Azotobacter cng c cc tiu phn . Trong qu trnh hot ha ny c s tham gia ca 2 nguyn t khong Mo v Fe. Ngun hydro kh N2 c th l hydro phn t (H2). Trong trng hp ny th di tc dng ca enzyme hydrogenase, in t c chuyn theo h thng

Ngun cho in t v hydro l acid pyruvic. ng ch l trong qu trnh chuyn in t c s tham gia tch cc ca feredocine (Fd). Fd l cu ni gia 2 h enzyme hydrogenase v nitrogenase c nh N2.

S c nh N2 ca vi khun nt sn c th xy ra theo s phc tp hn. Trong cc nt sn c mt cht c bn cht hem rt ging vi hemoglobin trong mu gi l leghemoglobin. N d dng lin kt vi O2 bin thnh oxyhemoglobin. Leghemoglobin ch c to nn khi vi khun sng cng sinh vi cy b u, cn khi nui cy tinh khit cc Rhizobium s khng to leghemoglobin v khng c nh c N2. Nhng nghin cu gn y v qu trnh c nh N2 cho thy qu trnh c nh ny i hi: - C s tham gia ca enzyme nitrogenase. C th coi y l nhn t cha kha cho qu trnh ny. Enzyme ny hot ng trong iu kin ym kh. - C lc kh mnh vi th nng kh cao (NAD, NADP,...) - C nng lng (ATP) v c s tham gia ca nguyn t vi lng. Nhm hot ng ca enzyme nitrogenase c cha Mo v Fe. V vy s dng Mo v Fe cho cy h u thng c hiu qu rt cao. - Tin hnh trong iu kin ym kh. Cc cht kh l NADH2 v Fd cng vi nng lng do h hp, quang hp ca cy ch cung cp. S c nh N2 cn rt nhiu nng lng, cn 16 ATP kh 1 N2.

NH3 to thnh trong qu trnh c nh N2 c s dng d dng vo qu trnh amine ha cc cetoacid tng hp mt cch nhanh chng cc acid amine, t tham gia vo tng hp protein v nhiu qu trnh trao i cht khc