Giáo trình Nguyên lý thiết kế kiến trúc công nghiệp - 2011

KTS.
L Hu Trinh
NGUYN LY THIT K KIN TRUC CNG NGHIP
Trng i Hc Kin Trc Nng Khoa Kin Trc ---------0o0----------
BI GING NGUYN L THIT K KINTRC CNG NGHIP
Son ging: KTS. L Hu Trnh
Lu hnh ni b. Nng, thng 06 nm 2010. MC LC

-1-
KTS. L Hu Trinh
Chng 1: Nhng khi nim chung 1.1. Khi nim c bn v cng nghip 1.1.1. Khi nim 1.1.2. Phn loi 1.2. Khi nim v hot ng xy dng cng nghip 1.3. Tnh hnh xy dng cng nghip nc ta v trn th gii 1.3.1. Tnh hnh xy dng cng nghip trn th gii 1.3.2. Tnh hnh xy dng cng nghip nc ta 1.3.3. Nhng xu hng mi trong xy dng cng nghip hin nay Chng 2: C s quy hoch cc khu cng nghip 2.1. Phn loi khu cng nghip 2.2. Khu cng nghip trong cu trc th 2.2.1. Khi nim chung v th 2.2.2. La chn a im b tr khu cng nghip trong thnh ph 2.2.3. Cc gii php b tr khu cng nghip trong th Chng 3: Thit k tng mt bng XNCN 3.1. Cc c s thit k tng mt bng XNCN (1t) 3.1.1. Cc ti liu c lin quan n l t xy dng XNCN 3.1.2. Cc ti liu v cng ngh sn xut ca XNCN 3.1.3. Cc quy nh, tiu chun, quy phm thit k 3.2.Cac nguyn tc quy hoach tng mt bng XNCN (1t) 3.3. C cu t chc khng gian tng mt bng XNCN (2t) 3.3.1. Cac khu chc nng cua XNCN (1t) 3.3.2. Cac giai phap quy hoach tng mt bng (1t) 3.4. Cc bin php nng cao hiu qu s dng t 3.4.1. Hp khi cng trnh 3.4.2. Nng tng cng trnh 3.5. M rng va ci to XNCN 3.5.1. M rng XNCN 3.5.2. Ci to XNCN 3.6. Cc ch tiu kinh t k thut cua tng mt bng XNCN 3.7. La chon va b tri cng trinh trong XNCN 3.7.1. La chon hinh dang 3.7.2. B tri cng trinh 3.8. T chc h thng giao thng trong XNCN 3.8.1. T chc h thng ng st 3.8.2. T chc h thng ng t 3.8.3. T chc cc h thng giao thng khc 3.9. T chc cc h thng cung cp k thut ca XNCN 3.9.1. Cc loi mng li ng ng cung cp k thut
-2-
Trang 5 . 5 . 5 . 6 . 8 . 9 . 9 . 9 ... 10 12 12 13 13 15 16 18 18 18 18 18 18 19 19 21 .26 .26 .28 .28 .28 .28 .29 .30 .30 .30 .33 .33 .35 .37 .37 .37 .38
KTS. L Hu Trinh
3.9.1. Cc gii php b tr 3.10. Quy hoch san nn v hon thin khu t xy dng XNCN 3.10.1. Quy hoch san nn 3.10.2. Cng tc hon thin khu t xy dng XNCN Chng 4: Thit k kin trc nh v cng trnh cng nghip 4.1. Phn loi nh cng nghip 4.1.1. Phn loi theo chc nng sn xut 4.1.2.Phn loi theo c im xy dng tha mn yu cu chc nng 4.1.3.Phn loi theo bn 4.1.4. Phn loi theo s dng thit b vn chuyn nng trong nh 4.1.5.Phn loi theo s kt cu chu lc 4.1.6.Phn loi theo s tng 4.1.7.Phn loi theo c im sn xut bn trong 4.2. C s nghin cu thit k nh sn xut 4.2.1. Cc yu t sn xut bn trong 4.2.2. Cc yu t bn ngoi 4.2.3. Cac yu t ky thut xy dng va vt liu xy dng 4.3. Thit k cng trnh hnh chnh ca XNCN 4.3.1. Phn loi 4.3.2. V tr b tr trn tng mt bng 4.3.3. Quy m chim t 4.3.4. Gii php thit k 4.3.5. Cac yu cu thit k 4.3.6. Thit k mt ct 4.4. Thit k cng trnh phc li ca XNCN 4.5. Thng nht ha in hnh ha 4.5.1. Thng nht ha 4.5.2. in hnh ha 4.5.3. Kch thc thng nht trong xy dng 4.5.4. Quy nh v TNH cc gii php MB va hnh khi nh CN Chng 5: Thit k kin trc nh cng nghip mt tng 5.1. B tri cac b phn chc nng nha san xut mt tng 5.1.1. Cac b phn chc nng nha san xut mt tng 5.1.2. B tri cac b phn chc nng 5.2. T chc giao thng trong nha san xut mt tng 5.2.1. ng vn chuyn trn nn, hanh lang va li thoat cho ngi 5.2.2. Phng tin vn chuyn 5.3. B tri h thng cung cp, am bao ky thut trong nha CN mt tng 5.4. Giai phap xy dng ap ng v yu cu chiu sang t nhin
.40 .40 .40 .42 .42 .42 .42 .42 .43 .43 .43 .43 .43 .43 .49 .50 .50 .50 .50 .51 .51 .52 .53 .53 .54 .54 .54 .55 .55 .57 .57 .57 .57 .60 .60 .61 .67 .69
.71
-3-
KTS. L Hu Trinh
Chng 6: Thit k kin trc nh cng nghip nhiu tng 6.1. Xac inh hinh dang mt bng 6.2. La chon li ct 6.3. Quy hoch mt bng 6.4. T chc h thng giao thng v thot ngi 6.5. Gii php kt cu 6.6. Giai phap chiu sang t nhin cho nha CN nhiu tng
.71 .71 .71 .74 .76 .76
-4-
KTS. L Hu Trinh
Chng I: NHNG KHI NIM CHUNG

1.1. Khi nim c bn v cng nghip
1.1.1. Khi nim
Hnh 1.1: Nh my lc du Dung Qut (nh: NG NAM) Vit Nam hin ang chuyn t nn kinh t nng nghip sang nn kinh t cng nghip. Mc tiu t ra l n nm 2020, nc ta phi gim t trng t khong 70% s lao ng nng nghip hin nay xung cn khong 20-30% v t trng lao ng cng nghip, dch v s tng dn n khong 70-80%. V vy vic hnh thnh cc khu cng nghip tp trung, khu ch xut, khu cng ngh cao,...l iu tt yu. y cng chnh l ng lc cho qu trnh th ho Vit Nam. Khi nim cng nghip, kin trc cng nghip: Khi nim v cng nghip kh rng, v c bn l nhng hot ng kinh t vi k thut sn xut tin tin, cng nghip ha cao, quy m ln nhm phc v cho vic khai thc, ch bin nguyn vt liu to ra cc phng tin sn xut v cc loi hng ha phc v cho mi nhu cu ca con ngi vi phm vi th trng rng ln. Th cng nghip cng l hot ng sn xut hng ho nh cng nghip, song chng l cc hot ng sn xut nh l, mc ch l phc v cc i tng khch hng nh l, phm vi nh. c im ca th cng nghip l lao ng th cng ng vai tr ch o, vn u t t. Kin trc cng nghip l ngh thut v xy dng nh, cng trnh k thut, cc qun th kin trc (khu, cm cng nghip, cc XNCN), cc i tng lin quan n phc v cho cc hot ng sn xut cng nghip. Nhim v ca cc kin trc s khi thit k kin trc cng nghip l phi to nn cc cng trnh cng nghip va tha mn cao nht cc yu cu ca cng ngh sn xut, va phi p ng yu cu v mt thm m, m bo cc yu cu v k thut v cng ngh xy dng.
-5-
KTS. L Hu Trinh
1.1.2. Phn loi 1.1.2.1. Phn loi theo loi a hnh sn xut a) Cng nghip khai thc b) Cng nghip ch bin c) Cc cng trnh cung cp v m bo k thut Cc nhm ny bao gm nhiu ngnh cng nghip khc nhau (xem bang 1.1) Bng 1.1: Phn loi cc ngnh cng nghip theo loi hnh sn xut CNG NGHIP
CNG NGHIP KHAI THC CN Khai khong CN khai thc qu CN khai thc nhin liu (CN than v du kh)
CNG NGHIP CH BIN CN Khai khong CN khai thc qu CN khai thc nhin liu (CN than v du kh) CN thc phm v ung CN SX thuc l CN dt, trang phc, da v gi da CN SX g, lm sn v sn phm t g CN SX giy v sn phm t giy CN xut bn, in v sao bn in CN ha cht, phn bn CN SX sn phm khong phi kim loi : xi mng, vt liu XD, thy tinh... CN SX kim loi CN SX sn phm bng kim loi CN ch to my, thit b, sn xut t, ng tu CN in, in t CN SX sn phm ti ch ....
-6-
CNG TRNH CUNG CP V M BO K THUT Cung cp in ( CN in nng) Cung cp hi Cung cp nhit Cung cp nc Cng trnh lm sch nc thi Cng trnh ch bin v tiu hy rc
KTS. L Hu Trinh
1.1.2.2.
Phn loi theo mc s dng vn v tp trung lao ng
a) Cng nghip nh: L ngnh cng nghip t tp trung vn u t hn cng nghip nng, nhn cng lao ng ln. Ngnh cng nghip ny thng t tc ng n mi trng, do chng c th b tr trong th, gn cc khu dn c. Cng nghip nh thng thng thin v sn xut v cung cp hng ha tiu dng hn l phc v u vo cho cc ngnh cng nghip khc. V d: Cc ngnh cng nghip sn xut giy dp, qun o, ni tht, thit b in t, v.v.. thuc ngnh cng nghip nh. b) Cng nghip nng: c im d nhn thy l s dng nhiu vn u t v a phn c nhiu tc ng n mi trng. Do chng khng d dng ti phn b nh cng nghip nh. Cng nghip nng thng thng l ngnh m sn phm dng cung cp cho cc ngnh cng nghip khc hoc l sn xut cc sn phm c khi lng ln.
1.1.2.3.
V d: Nh my cn thp, Nh my xi mng, ha cht , Nh my ng tu Phn loi theo hnh thc qun l, s hu
a) Cng nghip thuc s hu ca Nh nc: Chng c phn thnh cng nghip trung ng v cng nghip a phng. Thng thng tp trung vo cc ngnh cng nghip nh hng su rng n quc k dn sinh v an ninh quc phng. V d: Cng nghip quc phng, cng nghip sn xut in b) Cng nghip ngoi quc doanh: Cc ngnh cng nghip ny khng thuc s hu ca Nh nc, trong bao gm cng ty c phn, cng ty trch nhim hu hn, cng ty hp danh, hp tc x, h kinh doanh c th... c) Cng nghip c vn u t trc tip nc ngoi (FDI). Do cc cng ty hoc cc tp on nc ngoi b vn u t xy dng ti nc ta. 1.1.2.4. Phn loi theo i tng t vn thit k i vi ngi t vn thit k, cng nghip c phn thnh cc i tng nghin cu chnh nh sau: a) Khu cng nghip (KCN), Khu ch xut v Khu cng ngh cao: + Khu cng nghip (industrial zone, industrial park, industrial estate) l khu tp trung cc doanh nghip KCN chuyn sn xut hng cng nghip v thc hin cc dch v cho cc sn xut cng nghip, c ranh gii a l xc nh, khng c dn c sinh sng. Trong KCN c th c doanh nghip ch xut. + Khu ch xut (the Export processing zone) l KCN tp trung cc doanh nghip ch xut chuyn sn xut hng xut khu, thc hin cc dch v cho cc hot ng sn xut hng xut khu v hot ng xut khu, c ranh gii a l xc nh, khng c dn
-7-
KTS. L Hu Trinh
c sinh sng. Ti y Nh nc ban hnh cc chnh sch u i nhm khuyn khch u t ca cc donh nghip nc ngoi. + Khu cng ngh cao (High - Technology park) l khu tp trung cc doanh nghip cng nghip k thut cao v cc n v hot ng phc v cho pht trin cng ngh cao, gm nghin cu - trin khai khoa hc - cng ngh, o to v cc dch v lin quan, c ranh gii a l xc nh. Trong khu cng ngh cao c th c doanh nghip khu ch xut. Trong thc t hin nay xut hin thm mt s khi nim hay m hnh mi nh KCN a phng, KCN nng thn. y l cc KCN phc v ch yu cho cc doanh nghip cng nghip va v nh trong nc vi hot ng khng ch n thun l sn xut m cn gn lin vi cc hot ng khc nh thng mi, dch v v . b) X nghip cng nghip (XNCN): XNCN l ni din ra cc hot ng cng nghip ca cc doanh nghip CN. Tp hp cc XNCN trong mt khu vc quy hoch nht nh to thnh KCN. c) Cng trnh cng nghip: Cng trnh cng nghip khng ch gm cng trnh c lin quan trc tip n hot ng sn xut m cn bao gm cng trnh phc v cho hot ng sn xut nh cng trnh phc v sa cha, ng khi, cng trnh hnh chnh phc v sinh hot.... 1.2. Khi nim v hot ng xy dng cng nghip Xy dng cng nghip l hot ng k thut xy dng trong qu trnh u t ca mt d n cng nghip. Hot ng xy dng cng nghip c 2 giai on chnh: Quy hoch, thit k xy dng v thi cng xy dng. Thit k kin trc cng nghip l mt phn quan trng ca giai on quy hoch, thit k xy dng. Ngi t vn thit k kin trc cng nghip thng tham gia trong cc hot ng: La chn a im, quy hoch xy dng KCN v XNCN; thit k xy dng cng trnh cng nghip..., ph hp vi ni dung chuyn ngnh kin trc. Thit k kin trc cng nghip c nhim v c th sau: - La chn a im xy dng KCN v XNCN m bo cho s hot ng c hiu qu, lu di ca sn xut cng nghip. - xut gii php quy hoch mt bng, khng gian, hnh khi kin trc ph hp cho qun l v hot ng sn xut, giao thng vn chuyn, lu tr bo qun, nhm mang li hiu qu cao nht v kinh t v hn ch n mc thp nht cc tr ngi c th ny sinh trong qu trnh d n hot ng. - To gii php xy dng c kh nng ph hp vi s thay i nhanh chng ca iu kin cng ngh, th trng, x hi.... - m bo s pht trin cng nghip trong khun kh bo v li ch chung ca ton x hi v duy tr mi trng sinh thi vng bn. - Mc d yu t kinh t t ln hng u, nhng cc cng trnh cng nghip vn l i tng ca sng tc kin trc. Bi vy cc gii php xy dng cng trnh cng nghip khng ch p ng cc yu cu: tun th theo cc Tiu chun, Quy chun; ph hp vi
-8-
KTS. L Hu Trinh
iu kin a phng; thch dng; bn vng v kinh t nh cc cng trnh xy dng khc m vn cn phi p ng c cc yu cu v thm m. Ngi thc hin cc nhim v thit k kin trc cng nghip nh t vn kin trc, khng ch gii v chuyn mn m cn phi c hiu bit v tn trng cc lnh vc chuyn mn c lin quan, nh cng ngh, kinh t, xy dng, mi trng, php lut... Qua mi c kh nng lin kt v hp tc vi nh qun l, nh u t v vi cc chuyn gia trong v ngoi nc khc thc hin c hiu qu cc nhim v t ra trong qu trnh thc hin cc d n pht trin cng nghip. Thc t cho chng ta thy, cng nghip ng mt vai tr rt quan trng to nn c s vt cht v k thut cho x hi, th hin trnh pht trin chung ca mi mt nc. Chnh v vy, bn cnh s pht trin mnh m ca xy dng dn dng, ngy nay xy dng cng nghip ang c quan tm hng u trong chng trnh pht trin kinh t ca mi mt nc. Do pht trin mnh m, xy dng cng nghip thng ko theo s pht trin quy m cc khu cng nghip v quy m thnh ph. Xy dng cng nghip ang dn tr thnh mt nhn t quan trng hnh thnh, pht trin v xy dng th hin i. 1.3. Tnh hnh xy dng cng nghip nc ta v trn th gii 1.3.1. Tnh hnh xy dng cng nghip trn th gii Nhn chung, tc xy dng cng nghip hin i c pht trin rt nhanh chng hu ht khp cc nc trn th gii, c bit l cc nc ang pht trin. cc nc pht trin, v ang xy dng nhiu x nghip cng nghip hin i , hnh thnh nhiu khu cng nghip quy m ln v rt ln, khng nhng ng gp gi tr to ln cho nn kinh t, n cn mang li cc gi tr v mt vn ha, kin trc Hin nay cac nc cng nghip phat trin, cac khu cng nghip la nhn t c ban keo theo s hinh thanh cac khu dn c, thuc y thi hoa. Nhng khu cng nghip tin tin cc nc pht trin, trong s c nhiu khu cng nghip tr thnh biu tng v kin trc, v vn ha. Hn th na, chng cn l biu tng c trng ca mt nc, l nim t ho ca thi i chng ta. Hin nay, bn cnh nhng sng to tuyt vi ca kin trc dn dng, kin trc cng nghip v ang tr thnh mt ngun cm hng mi trong sng to kin trc hin i. 1.3.2. Xy dng cng nghip Vit Nam Vit Nam chng ta, sau mt thi gian di b chin tranh tn ph. t nc va bc ra khi chin tranh li b cm vn kinh t, chnh v vy hot ng xy dng cng nghip ca chng ta giai on ny nhn chung cha pht trin, ch yu l cc x nghip cng nghip sn xut quc phng, hng tiu dng quy m nh do Lin X c v Trung Quc vin tr v gip xy dng. Bc sang thi k t nc i mi, cng vi s pht trin mnh m ca kinh t, khoa hc cng ngh, xy dng cng nghip ca nc ta c nhng bc khi sc v khng ngng pht trin. Bn cnh vic ci to, nng cp cc x nghip c c, chng ta v ang xy dng nhiu khu cng nghip a dng trn khp ba min ca t nc.
-9-
KTS. L Hu Trinh
Cc nh my thy in Sn La, Ha Bnh, Tr An, YaLy, Nh my xi mng Bm Sn, Hong Thch, Nghi SnNh my lc ha du Dung Qut, cc nh my thuc lnh vc cng nghip nh, cng nghip sch nhiu a phng trn khp c nc v ang to nn mt b mt mi cho nn kinh t v kin trc cng nghip Vit Nam v trong tng lai khng xa l nh my in nguyn t Ninh Thun. Hin nay, trong nh hng pht trin cng nghip ca nc ta bt u c s chuyn i t pht trin v lng sang s pht trin v cht. Tc l chng ta ang dn t chi cp php u t cho cc d n cng nghip c tc ng xu n mi trng, mc d c s vn u t rt ln. Bn cnh , chng ta tp trung xy dng cc khu cng nghip c cng ngh tin tin, t nh hng n mi trng, c bit l cc khu cng ngh cao, khu cng nghip sinh thi. Qua ta thy rng, lnh vc kin trc cng nghip nc ta ang c mt tim nng rt ln pht trin mnh m v chng ta tin tng rng, trong tng lai khng xa, t nc chng ta s c nhng cng trnh cng nghip hin i, l biu tng mi cho mt nc Vit Nam hin i. 1.3.3. Nhng xu hng mi trong xy dng cng nghip hin nay Trong nhng thp k gn y, cng vi s pht trin Cng nghip mnh m, ngi ta nghin cu thit k v xy dng cc x nghip hin i vi cc ta nh c tnh linh hot v vn nng cao, nhm p ng nhu cu phi thay i thng xuyn p ng c yu cu ca vic thay i nhanh chng cng ngh sn xut. Nguyn tc chung ca cc xu hng xy dng cng nghip hin i l: + Khng nh hng n mi trng sinh thai; + Phi tha mn cao nht cc yu cu ca cng ngh sn xut; + Gim trng lng xy dng cng trnh n mc ti thiu; + C sc biu hin thm m cao; + Gi thnh thi cng xy dng thp. Cc xu hng mi trong xy dng cng nghip hin nay : + Ci tin cng tc nghin cu trc khi u t : Ch trng n v tr xy dng, ngun nguyn liu v th trng, c bit ch trng vo vic nh gi tc ng mi trng m bo cho vic pht trin Cng nghip theo hng bn vng. + Xy dng hp khi, lin hp v hp tc : Nhm to ra cc nh vn nng, tit kim t ai, chi ph v thi gian xy dng. + Xy dng bng kt cu kim loi nh v nhp ln : Nhm vt cc nhp ln v rt ngn thi gian xy dng. Vit Nam chng ta hin nay s dng ph bin l cc Nh khung thp tin ch nh Zamil, ng Anh + Nghin cu tm ra nhng vt liu xy dng mi c tnh nng tt hn cc vt liu c, ng thi cn gp phn lm tng sc biu hin v thm m kin trc cho cng trnh.
- 10 -
KTS. L Hu Trinh
+ p dng phng php t ng ha trong thit k : Cc phn mm ph bin hin nay nh Revit Architecture, Revit Struckervi nhiu u im vt tri, ang dn thay th cho cc phn mm nh Auto CAD
Chng 2: C S QUY HOCH CC KHU CNG NGHIP

2.1. Phn loi khu cng nghip Vit Nam, KCN thng c phn loi nh sau:
- 11 -
KTS. L Hu Trinh
- Phn loi theo c im qun l: Khu cng nghip, khu ch xut, khu cng ngh k thut cao. - Phn loi theo loi hnh cng nghip: KCN khai thc v ch bin du kh, KCN thc phm...Tuy nhin cc KCN hin nay phn ln l KCN a ngnh ph hp theo c cu pht trin kinh t v cng nghip ca khu vc. - Phn loi theo mc c hi: y l hnh thc phn loi hay c cp ti bi n quyt nh vic b tr ca KCN so vi khu dn c cng nh cc bin php m bo iu kin v mi trng. Mc v sinh cng nhip ca KCN ph thuc ch yu vo loi hnh cng nghip b tr trong KCN. - Phn loi theo quy m : + Khu cng nghip c quy m nh: thng c din tch n 100 ha; + Khu cng nghip c quy m trung bnh: 100 - 300 ha; + Khu cng nghip c quy m ln hn 300 ha. Trong tng s 124 KCN d kin pht trin n nm 2020, s KCN c quy m n 100ha chim t l khong 28,2%, KCN c quy m 100 - 300ha chim t l 31,5%, KCN c quy m ln hn 300 ha chim t l ln nht n 40,3%. Trong mt th c th c nhiu KCN vi quy m khc nhau tu thuc vo iu kin pht trin cng nghip cng nh quy m t ai, h thng h tng k thut v x hi km theo. Bng 2.1. Bng phn loi XNCN theo mc c hi Cp c hi Cp I Cp II Cp III Cp IV Cp V c im c nh hng C tc ng C tc ng C tc ng Khng c tc hi rt xu ti xu xu mc xu khng ng xu ln cn bi trung ng k n khu vc bi, cht bnh ln cn thi, n, ho hon Cch khu dn >1000m >500m >300m >100m >50m c V d theo cc Sn xut Ch bin Sn, cao su Giy, thuc Giy, cht ngnh cng nit, phn kh thin tng hp, hu c, bt do, oxy nghip: m, thu nhin, si cht do ch nn ngn, ch nhn to, - Cng nghip ho cht - Sn xut kim Sn xut Luyn kim, Sn xut Sn xut Dng c loi, c kh v nhm, luyn c quy, c kim loi cp trn, cng nghip gia cng c kh kim gang mu vi sn my v in khi lng nh, dng c khng c cp bc ch. in c
- 12 -
KTS. L Hu Trinh
- Cng nghip xy dng
Xi mng Xi mng, trn 150.000 thch cao, tn/nm ct, si, - Sn xut v gia Sn xut cng g than g - Cng nghip dt X l v tm ho hc cho vi bng cacbon sunfua Keo dn, t t v ph liu nghin xng da xng Tri gia sc trn 1000 con, l m...
- Sn xut gia cng sn phm ng vt - Sn xut v s l thc phm
Xi mng di 500t/n b tng Thng g ngm tm, than g Tm v x l vi, sn xut cht ty trng v nhum, Thuc da, sn xut m k thut Sn xut ng, tri gia sc di 1000 con...
Tm lp, knh, snh, s, G dn, g, ng tu thuyn, Gia cng si bng, m t
Sn phm t thch cao, tm p g, sn phm t gi g Dt kim, dt thm
Sn xut thc n gia sc, da p,... Sn xut ru, hoa qu, thuc l, c f...
Sn xut sn phm t da thuc... Bia, hp, bnh ko, ru...
2.2.
Khu cng nghip trong cu trc th 2.2.1. Khi nim chung v th th l im dn c tp trung, c vai tr thc y s pht trin kinh t, x hi ca mt vng lnh th, c c s h tng th thch hp v c quy m dn s thnh th ti thiu l 4000 ngi (i vi min ni ti thiu l 2800 ngi) vi t l lao ng phi nng nghip ti thiu l 65%. th gm cc loi: Thnh ph, th x v th trn, c chia thnh cp c bit v 5 cp t cp I n cp V. Mt th thng c chia thnh cc khu chc nng sau: - Cc khu vc xy dng cng trnh s dng hn hp (nh , hnh chnh, dch v, sn xut khng c hi...); - Cc khu vc xy dng nh ; - Cc khu vc xy dng cc cng trnh hnh chnh dch v th (cc cng trnh hnh chnh cc cp ca th; cc cng trnh dch v th cc cp nh: gio dc ph thng, dy ngh, y t, vn ho, TDTT, thng mi, du lch, ti chnh, ngn hng, bu chnh, vin thng...); - Cc khu vc xy dng cc khu cy xanh cng vin, vn hoa th; - Cc khu vc xy dng cc cng trnh hnh chnh ngoi cp qun l ca th; - Cc khu chc nng ngoi giao; - Cc vin nghin cu, trng chuyn nghip, bnh vin chuyn ngnh cp ngoi th;
- 13 -
KTS. L Hu Trinh
- Cc khu sn xut phi nng nghip: cng nghip, kho tng, bn bi (cha hng ho), l m gia sc... - Cc khu vc xy dng cng trnh tn gio tn ngng; - Cc khu vc xy dng cng trnh giao thng, bao gm: giao thng ni th v giao thng i ngoi (mng li giao thng, nh ga, bn tu, bn xe i ngoi, cng ng thy, hng khng...); - Cc khu vc xy dng cc cng trnh u mi h tng k thut th v cc khong cch an ton v mi trng (ngha trang, cp in, cp v thot nc, x l nc thi, x l rc thi...) - Cc khu vc c bit (khu qun s, an ninh...); - Cc khu vc cy xanh chuyn dng: vn m, cy xanh nghin cu,cy xanh cch ly..; - Cc khu chc nng th khc. t cng nghip, kho tng thng chim 15-20% din tch t th.
Hnh 2.1: S v tr KCN trong c cu th v t l din tch t cng nghip trong th. a) th dng di. b) th dng trung tm. c) T l din tch t cng nghip trong th. Bng 2.2. Bng ch tiu t cng nghip, kho tng trong th Loi th t CN (m2/ngi) t kho tng (m2/ngi) I v c bit 25-30 3-4 II 20-25 3-4 III 15-20 2-3 IV,V 10-15 1,5-1,0 KCN l ni tp trung mc ln s lng cc doanh nghip cng nghip v c quy m ln v din tch. Ti y cc doanh nghip cng nghip s dng chung h thng h tng k thut, cc cng trnh dch v cng cng nhm tit kim vn u t v h g thnh sn phm. Mi quan h ca KCN vi cc khu vc chc nng khc ca th thng c nhn nhn cc yu t:
- 14 -
KTS. L Hu Trinh
- S lao ng cng nghip nh mt nhn t to th, l c s cho vic tnh ton dn c v quy hoch cc khu ; - Khong cch gia ni lm vic v ni thng qua chi ph thi gian i li; - Mi quan h vi cc u mi h tng k thut ca th c bit l cc tuyn giao thng i ngoi; - Vn v v sinh mi trng v bo v cnh quan chung ca th... Gi nh n nm 2020 40% s dn Vit Nam s c sng trong th (t l ny l 80% trong cc nc cng nghip) th s dn c trong th khong 40 triu ngi. Vi ch tiu ti thiu 10 m2 t cng nghip cho mi ngi dn th th quy m t cng nghip ca Vit Nam n nm 2020 s vo khong 40.000 ha, tng ng vi khong 150 KCN, trong KCN cho cc doanh nghip va v nh trong nc s c mt vai tr ng k. 2.2.2. La chn a im b tr khu cng nghip trong thnh ph La chn a im b tr KCN cn tun theo yu cu sau: - KCN phi c quy hoch ph hp vi tim nng pht trin cng nghip, quy hoch tng th pht trin kinh t - x hi v cc chin lc pht trin c lin quan ca tng vng, th v quy m cng nh loi hnh cng nghip; - Gn ngun cung cp nguyn vt liu v tiu th sn phm, c bit l kh nng xut nhp khu; - Tip cn thun li vi h thng giao thng vn chuyn gn lin cc u mi giao thng nh cng, sn bay, ga ng st; - C kh nng tip ni thun li vi h thng h tng k thut bn ngoi nh tuyn in, thng tin bu in, h thng cp nc..; - C kh nng p ng nhu cu v lao ng v cht lng v s lng; - Kt hp vi vic quy hoch khu chc nng khc to thnh mt th hon chnh; - Khu t c quy m ln v c kh nng m rng, thun li v iu kin xy dng, trnh c cc tc ng ca thin tai; - Hn ch n mc cao nht vic s dng t nng nghip; - Hn ch cc nh hng bt li v mt mi trng i vi cc khu vc ln cn; - Khng vi phm v nh hng n cc khu di tch lch s, cc cng trnh vn ha, cc danh lam thng cnh v cc khu vc thin nhin cn bo tn khc. - Ph hp vi cc yu cu v an ninh, quc phng. 2.2.3. Cc gii php b tr khu cng nghip trong th Trong iu kin mc th ha Vit Nam cn thp, phn ng cc th mi ang hnh thnh v pht trin, cc ranh gii ca th c cp di y c hiu l ranh gii ca th trong cc bn v quy hoch tng th c ph duyt. 2.2.3.1. Khu cng nghip b tr ven thnh ph
- 15 -
KTS. L Hu Trinh
y l gii php dnh cho KCN c quy m chim t ln cng nh c cc XNCN vi mc gy c hi thuc nhm I, II. Chng c th phn tn, hoc nm v mt pha ca th. dng b tr phn tn, KCN c th tip cn thun li vi tt c cc b phn chc nng khc ca th, nhng c th nh hng n s pht trin m rng ca th sau ny. Khi KCN c th nm su vo trong th. KCN b tr v mt pha (cui hng g ch o) thng s dng trong cc thnh ph pht trin theo hnh thc di, thun li cho vic pht trin th sau ny. 2.2.3.2. Khu cng nghip nm cnh cc khu dn c y l gii php thng s dng cho KCN c quy m chim t nh v trung bnh v c mc c hi cp III,IV. Chng thng nm dc theo cc trc ng chnh ca th hoc ng ni t ng cao tc vo th. Gii php ny lm gim thi gian i li ca cng nhn, cng nh gp phn hn ch quy m chim t ca th. 2.2.3.3. Khu hoc cm cng nghip nm xen k trong cc khu dn c y l gii php s dng cho KCN, cm cng nghip c quy m chim t nh vi mc c hi cp IV,V. Chng c th l cc XNCN xy dng mi, nhng phn ln tn ti trong trng hp trc kia khu t cng nghip nm ven th, hin th c m rng nn cc XNCN ny nm xen vo cc khu dn c. Mt s XNCN phi di chuyn, s cn li phi ci to li, chuyn sang sn xut loi sn phm khc ph hp vi quy nh v mc c hi. 2.2.3.4. KCN, cm cng nghip nm tch bit ngoi th y l cc KCN, cm cng nghip b tr nm ngoi th khng phi do mc c hi m do yu cu v t chc hot ng hay nhu cu v vn chuyn. Do nm cch bit vi th nn cc KCN v cm cng nghip ny i hi phi t chc h thng h tng x hi km theo. Chng c th ph thuc vo th hin c hoc pht trin thnh mt khu vc c lp v trong nhiu trng hp l tin hnh thnh mt th mi. KCN v cm cng nghip nm ngoi th gm: - KCN hoc cm cng nghip khai thc khong sn, nhin liu nh cc cm cng nghip khai thc than, du kh.. - KCN hoc cm cng nghip cc x nghip bo qun, ch bin ti khu vc nng thn, min ni, duyn hi khai thc ngun nguyn liu nng, lm nghip, thy sn ti ch, hn ch khi lng vn chuyn nguyn liu. - KCN hoc cm cng nghip nm trn cc tuyn ng ra sn bay, cng thun tin cho vic nhp nguyn liu v xut khu sn phm. - KCN gn lin vi h thng giao thng quc gia v cnh quan t nhin ti cc vng ngoi . y l cc KCN, cm cng nghip thuc loi hnh cng ngh k thut cao, pht trin ng b cng vi cc loi hnh chc nng khc nh nghin cu, thng mi, , to thnh cc n v pht trin cng vin khoa hc, lng khoa hc.
- 16 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 2.2: S v tr KCN trong v ngoi th 1Trung tm th; 2- Khu dn dng; 3- Cc khu ni lin khu dn dng; 4- Cc XNCN v cm cng nghip nm phn tn trong khu dn dng; 5- Cc XNCN v cm cng nghip nm tp trung trong khu dn dng; 6- Cc khu cng nghip nm ven th; 7- Cc KCN nm ngoi th
Chng 3: QUY HOCH TNG MT BNG XNCN

Qui hoch tng mt bng XNCN l mt trong nhng giai on quan trng trong qu trnh u t xy dng cng nghip. y l giai on chuyn cc xut, cc phng n l tng v c cu t chc cc khu chc nng sang cc gii php kin trc - 17 -
KTS. L Hu Trinh
xy dng thc t, theo iu kin a hnh c th ca l t v t c s cho vic trin khai xy dng cc ta nh v cng trnh trong cc bc thit k tip theo. 3.1. Cc c s quy hoch tng mt bng XNCN 3.1.1. Cc ti liu c lin quan n l t xy dng XNCN: c im ca l t xy dng l iu kin quan trng nht chuyn t gii php qui hoch tng mt bng l tng sang gii php tng mt bng thc t. a) c im t nhin ca khu t : Th hin ch yu qua a hnh ca khu t nh hnh dng, hng khu t, bng phng ca khu t, kh nng chu lc ca nn t v.v. b) c im nhn to ca khu t : V tr, c im ca h thng giao thng v h thng h tng k thut bn ngoi khu t xy dng XNCN; Nhng cng trnh tn ti bn trong khu t nh nh ca, ng in cao th, knh, mng v.v. trong trng hp l XNCN cn ci to; Cc quy nh v kim sot pht trin ca KCN, cm CN v th quy nh cho l t xy dng, c bit l cc quy nh v: hng tip cn vi giao thng bn ngoi, mt xy dng, khong xy li, t chc khng gian quy hoch kin trc theo yu cu ca KCN, cm CN v th; lu vc thot nc ma v cao san nn khng ch; im u ni vi h thng h tng k thut bn ngoi hng ro... nh hng mc c hi ca cc nh my ln cn; Khong cch vi cc khu dn c ln cn... 3.1.2. Cc ti liu v cng ngh sn xut ca XNCN: y l c s ht sc quan trng cho vic thit k mt bng chung XNCN. Cc ti liu ch yu v cng ngh sn xut trong giai on quy hoch tng mt bng XNCN gm: Ti liu lin quan n h thng sn xut nh: Sn phm; nguyn tc hon thnh; s b tr dng vt liu v s b tr cc b phn chc nng; Nhu cu giao thng vn chuyn v phng tin giao thng vn chuyn c chn l; Cc ti liu v nhu cu i vi h thng cung cp v m bo k thut; Cc ti liu c lin quan n iu kin v sinh mi trng v m bo an ton; 3.1.3. Cc quy nh, tiu chun, quy phm thit k: 3.2. Nguyn tc quy hoch tng mt bng XNCN Quy hoch tng mt bng XNCN, phi p ng ti a nhng nguyn tc sau: Cc gii php quy hoch mt bng chung XNCN phi ph hp vi cc quy nh v kim sot pht trin c quy nh trong KCN, cm CN, trc ht l cc quy nh v mt xy dng, khong xy li, hng tip cn vi cc tuyn ng bn ngoi l t, cc quy nh v cao san nn, hng thot nc ma v cc quy nh v s l nc thi v rc thi. Cc gii php quy hoch phi ph hp n mc cao nht s chc nng l tng ca XNCN, p ng cc nhu cu v din tch. Cc ta nh v cng trnh phi xp
- 18 -
KTS. L Hu Trinh
xp sao cho dng vt liu gia chng l ngn nht, khng trng lp, hn ch s ct nhau, c bit l dng vt liu c cng vn chuyn ln. B tr tng mt bng sao cho vic qun ly khai thc thun li v hiu qu. Tn dng ti a cc din tch t khng xy dng trng cy xanh. Phi m bo khong cch gia cc ta nh v cng trnh theo yu cu v v sinh cng nghip v phng chy n. i vi nh sn xut, phi m bo hng nh thun li cho t chc thng thong t nhin v gim bc x mt tri truyn vo trong nh. T chc h thng giao thng vn chuyn hp l, ph hp vi dy chuyn sn xut, c im ca hng ha, p ng cc yu cu s dng bo qun. Hn ch s ct nhau gia lung hng v lung ngi. m bo kh nng pht trin v m rng XNCN trong tng lai qua d kin m rng cho tng cng trnh cng nh dnh din tch t cho m rng. Phn chia giai on xy dng sm a XNCN vo hot ng. m bo cc yu cu v thm m ca tng cng trnh cng nh tng th ton nh my. XNCN phi ha nhp v ng gp cho cnh quan kin trc xung quanh. 3.3. Cc gii php quy hoch tng mt bng XNCN 3.3.1. Cc khu vc chc nng ca XNCN Cng vic phi tin hnh trc khi la chn gii php quy hoch tng mt bng l cn c vo cc c im v iu kin t nhin, v tnh cht sn xut v mt s yu cu khc ca XNCN phn chia tng mt bng thnh cc khu vc chc nng khc nhau. Theo c im s dng, khu t XNCN c phn chia thnh cc khu chc nng sau: - Khu trc x nghip cng nghip - Khu sn xut v ph tr sn xut - Khu kho tng v h thng giao thng - Khu k thut phc v sn xut - Khu d kin m rng XNCN a) Khu trc XNCN -
Khu trc x nghip l b mt ca XNCN, khi thit k khu ny ngoi vn thch dng, kinh t v bn vng th cn ch n yu t m quan XNCN. y l ni b tr cng ra vo nh my, ni b tr cc cng trnh hnh chnh qun l, cng cng dch v, ga ra t, xe p cho ngi lao ng v khch n giao dch. Khu trc nh my l khu chc nng c tnh cht i ngoi ca nh my, nn b tr n v tr thun li d dng tip cn vi giao thng bn ngoi XNCN. Khu trc nh my c t u hng gi ch o. Kin trc khu trc nh my va phi p ng thi phi ph hp vi kin trc xung quanh. Khu vc trc nh my thng chim 3-5% qu t. b) Khu sn xut v ph tr sn xut
- 19 -
KTS. L Hu Trinh
y l khu chc nng b tr cc phn xng sn xut chnh, sn xut ph.
Cc cng trnh ph tr sn xut nh : Cc cng trnh nng lng, trm pht in, trm bin th, nh iu hnh, nh ni hi, trm lm ngui nc, kh t, kh p, trm bm, mng li k thut y l khu vc c din tch chim t ln, c u tin v iu kin a hnh, v hng gi v hng trnh nng. C th c chia thnh hai hoc mt s khu sn xut nh theo c im sn xut ring. - Khu sn xut v cc cng trnh ph tr sn xut thng chim 40-60% qu t c) Khu kho tng sn bi y l khu chc nng b tr cc kho l thin, bn l thin hoc kho kn, cc cng trnh phc v giao thng vn chuyn nh ga, cu bc d hng ha... Trong nhiu trng hp do c im sn xut m kho nguyn liu hoc kho thnh phm b tr gn lin vi b phn sn xut v vy chng nm ngay trong khu vc sn xut. Khu kho tng v giao thng c t ti khu vc sao cho va tip cn thun li vi giao thng bn ngoi, c bit l ng st hoc ng thy va tip cn vi khu sn xut. - Khu kho tng v cc cng trnh u mi giao thng thng chim 15-20% qu t d) Khu b tr cc cng trnh cung cp va m bo k thut y l cc cng trnh trong qu trnh hot ng thng sinh ra bi, ting n, kh thi, nguy c chy n cn c b tr cch xa khu vc sn xut, khu trc nh my v c t cui hng gi ch o.
-
Cc cng trnh cung cp am bao ky thut: Cc cng trnh nng lng, trm pht in, trm bin th, nh iu hnh, nh ni hi, trm lm ngui nc, kh t, kh p, trm bm, mng li k thut
-
Khu vc ny thng chim 12-15% qu- t. e) Khu vc d kin m rng
Khu vc ny c th phn tn theo tng khu vc chc nng hay tp trung li thnh mt khu vc ring bit. Trong giai on cha xy dng, din tch ny c s dng cho mc ch trng cy xanh. Ty theo nh hng pht trin ca XNCN m khu vc ny c din tch ln hay nh. Theo kinh nghim thc t, vic phn khu chc nng hay nh hng pht trin khng gian XNCN thng theo trnh t sau: Xc nh cng ra vo XNCN, ni b tr khu vc trc nh my; Xc nh qu t thun li nht b tr khu vc sn xut; La chn gii php quy hoch tng mt bng XNCN (xem phn di y);
- 20 -
KTS. L Hu Trinh
Xc lp h thng giao thng chung ton XNCN v b tr cc khu vc chc nng cn li.
Hnh 3.1 S phn khu chc nng nh my dt 8 3 (Ngun: Tc gi) 3.3.2. Cc gii php quy hoch tng mt bng XNCN Trong phn trnh by trn ni dung quy hoch tng mt bng XNCN c cp n theo tng phn ring bit. Nhng trong qu trnh thit k, cc ni dung trn c tng hp thnh gii php quy hoch mt bng. y chnh l s cn i mt cch ha hp tt c cc kt qu t c ca tng ni dung, t vic phn khu chc nng; xc nh cc nh hng pht trin khng gian v c cu s dng t; b tr cc b phn chc nng theo dng vt liu hay trc chc nng; hp khi nh; vn v m rng, n vic la chn hnh dng nh v b tr nh... Trong thc t thit k, hnh thc b tr tng mt bng XNCN rt a dng, t khi c s trng lp, ngay c trong trng hp trong cc l t c hnh dng tng t trong mt KCN. Tuy nhin c th tp hp cc dng b cc tng mt bng XNCN thnh 5 gii php quy hoch sau: a) Quy hoch theo kiu c: Gii php ny c c trng bi vic phn chia khu t XNCN thnh cc di v t thng qua h thng giao thng ni b ca XNCN. Trn mi t b tr mt hoc mt vi cng trnh. Cch b tr cng trnh nh vy to cho mt bng chung XNCN c trt t, d to c s thng nht, v vy y l gii php hay c s dng, c bit vi cc XNCN c quy m ln vi nhiu hng mc cng trnh. Trc t hp b tr cc cng trnh l cc trc giao thng. Mc d cc cng trnh c quy m khc nhau nhng thng thng cc cng trnh b tr dc theo cc trc giao thng chnh thng c xy dng theo cng ch gii xy dng to thnh mt tuyn c vch mt khng gian thng nht.
- 21 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.2: Gii php quy hoch theo kiu c b) Quy hoch theo kiu hp khi lin tc: y l gii php thng thy trong cc XNCN s dng h thng iu ha kh hu nhn to. Hu ht cc b phn chc nng c hp khi trong mt cng trnh chnh, cc cng trnh b tr ring l cc cng trnh c nguy c gy chy n, bi.. Khu t khng chia thnh cc nh gii php kiu c. Cng trnh chnh c th dng ch nht, hoc c mt bng hnh khi pht trin theo tuyn sn xut. V mt t hp gii php ny phong ph hn gii php kiu c v hnh khi cng trnh a dng, do c t hp t cc b phn chc nng ht sc khc nhau. Khc vi gii php quy hoch kiu c vi trc t hp l cc tuyn giao thng, gii php ny trc t hp chnh ca ton nh my l trc t hp ca chnh nh sn xut, ca b phn sn xut. H thng trc khng gian ny l c s b tr cc t hp khng gian ph khc.
- 22 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.3: Gii php quy hoch theo kiu hp khi lin tc
Hnh 3.4: V d minh ho v gii php quy hoch kiu hp khi lin tc: Hnh bn tri: Tng mt bng XNCN: 1)Kho nguyn liu, thnh phm; 2)Nh sn xut; 3)Cng trnh hnh chnh, dch v; 4) Din tch d kin m rng; 5) Cc cng trnh cung cp v m bo k thut Hnh bn trn: Mt ng khai trin XNCN, bn tri l khi kho, gia l khi nh sn xut, bn phi l
- 23 -
KTS. L Hu Trinh
khi nh hnh chnh, dch v. c) Gii php b tr cng trnh theo chu vi khu t: c trng ca gii php ny l cc ta nh v cng trnh c b tr theo chu vi ca khu t xy dng to thnh cc sn trong. Cc sn trong ng vai tr l din tch giao thng ni b v khong khng gian thng thong. Mt chnh ca cc cng trnh quay ra pha cc ng bao quanh khu t. Gii php ny thng c s dng cho cc XNCN b tr bn trong cc khu dn dng, vi mc ch tit kim ti a t xy dng v tham gia vo cnh quan ca ng ph. Trc t hp ca cc cng trnh trong XNCN trong nhiu trng hp c xc nh bi yu t cnh quan bn ngoi khu t xy dng, c bit l hng cc tuyn ng. Gii php quy hoch ny ny c th dn n cc vn : Mt bng hnh khi cng trnh phc tp, kh cho xy dng v s dng, kh nng thng thong trong khu t km.
Hnh 3.5: Gii php quy hoch theo kiu chu vi d) Gii php quy hoch theo kiu m un: Gii php quy hoch ny c hnh thnh trn c s cc cng trinh chnh hoc cm cng trnh trong khu t c t hp thnh nhng m un. y c th coi nh mt kiu m rng. Cc m un c quy m ht sc khc nhau. Loi nh c th ch hnh thnh bi mt khng gian nh c to thnh bi mt gii php kt cu no . Loi m un
- 24 -
KTS. L Hu Trinh
ln c th c mt on phn xng hon chnh. V d cc gian t my ca nh my in. Trong gii php ny, khng gian hnh khi chung ca cng trnh ph thuc vo bn thn t chc khng gian ca cc m un v hng pht trin lp ghp chng. y l gii php c s dng trc ht xut pht t tng to ra s linh hot cho vic m rng m vn khng ph v cu trc khng gian chung ca ton nh my, mt khc chng gy n tng rng bn thn cng trnh cng nghip cng tng t nh sn phm cng nghip, c t hp t nhiu thnh phn thng nht.
Hnh 3.6: V d minh ho gii php quy hoch kiu m un trong nh my in.
e) Gii php b tr kiu t do: Do c im v yu cu ca cng ngh sn xut hoc do yu cu v mt quy hoch th m cc cng trnh trong khu t XNCN c sp xp theo dng t do, khng thuc cc dng trn. Cc cng trnh b tr theo hnh thc t do thng c biu hin qua cc c im sau: - Cc trc t hp ca cng trnh khng vung gc vi nhau nh vi cc gii php thng thng m c th c nhiu trc t hp vi nhiu hng khc nhau. Hng ca cc trc ny c quyt nh bi nh hng khng gian ca cc mi trng xung quanh XNCN. V phng din ny gii php ging nh kiu b tr theo chu vi. - Khc vi kiu b tr theo chu vi, trong quy hoch kiu t do cc cng trnh hon ton khng b tr dc theo chu vi khu t m vn b tr tp trung theo cc yu cu ca sn xut, cc hnh khi khng gian pht trin theo cc tuyn sn xut hoc theo cc yu cu khc v d nh p ng kh nng m rng ca cc b phn chc nng ... Hnh trang bn trnh by mt gii php quy hoch theo kiu t do theo nguyn tc "trc xng sng". gii php ny cc cng trnh hay cc b phn chc nng pht trin dc theo mt khng gian ng vai tr nh mt khng gian xng sng ca t hp cng
- 25 -
KTS. L Hu Trinh
trnh. Khng gian ny l ni b tr cc b phn chc nng t thay i ca XNCN, v d nh b phn hnh chnh, phc v, mt vi b phn ph tr. Cc b phn chc nng hay thay i, m rng ca XNCN nh cc b phn sn xut, kho c b tr bm thnh cc nhnh vo khng gian trc " xng sng". Chng c th di ngn hoc to nh ty thuc vo quy m ca chng v thay i theo thi gian. Vic la chn gii php quy hoch no trong cc dng k trn ty thuc trc ht vo c im sn xut, quy m XNCN, c im ca khu t, nhu cu v m rng v.v v kh nng vn dng ca ngi t vn thit k. 3.4. Cac bin phap nng cao hiu qu s dng t: Nng cao hiu qu s dng t l mt trong nhng yu cu khi quy hoch mt bng chung XNCN. Nhng bin php c bn c th nng cao hiu qu s dng t gm: - Hp khi nh; - Nng tng nh; - B tr xp t khong cch gia cng trnh hp l; - La chn hnh dng nh ph hp vi hnh dng ca khu t, hn ch cc phn t khng s dng c v hnh dng qu phc tp. 3.4.1. Hp khi nh: Khi nim hp khi trong xy dng cng nghip c hiu nh l vic tp trung cc b phn chc nng trong mt h thng khng gian chung nhm nng cao hiu qu v kinh t cng nh s dng t. Bn cnh bin php ny cn mang li hiu qu sau: - Gim thi gian v chi ph vn chuyn qua vic rt ngn dng vt liu; - Gim chiu di ng giao thng, h thng cung cp v m bo k thut; - Gim ch ph xy dng v thi gian xy dng qua vic gim s lng ta nh - To iu kin cho vic s dng chung mt s cc b phn chc nng nh phc v sinh hot v.v; - Vic hp khi cc b phn chc nng thng i cng vi vic ng dng cc khng gian ln, do vy to iu kin cho vic s dng linh hot. Trong xy dng cng nghip vic hp khi cc b phn chc nng thng xy ra theo cc dng sau: - Hp khi cc b phn chc nng m chng c lin h cht ch vi nhau theo dng vt liu. Dng hp khi ny mang li hiu qu kinh t trc ht l rt ngn cc trc chc nng cng nh chiu di dng vt liu, gim chi ph v vn chuyn cng nh thi gian vn chuyn. y l dng hp khi hay gp nht. V d nh hp khi gia b phn sn xut v kho. - Hp khi gia cc b phn chc nng nhm s dng chung mt s b phn chc nng ph. Mc ch chnh ca vic hp khi ny l tit kim khng gian v trang thit b ca ngi nh. Dng hp khi ny thng thy dng: Hp khi gia nh sn xut chnh v nh sn xut ph nhm s dng chung mt s b phn chc nng ph; hp khi gia b phn hnh chnh v phc v cng cng nhm s dng chung khng gian snh, cu thang, wc..
- 26 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.7 : Cc kh nng hp khi trong nh sn xut

- 27 -
KTS. L Hu Trinh
- Hp khi cc b phn chc nng m chng c i hi tng t v t chc khng gian, iu kin v sinh hoc c cc hot ng chc nng tng t. Hiu qu kinh t ca dng hp khi ny l tit kim din tch t xy dng, chi ph vt liu v thi gian xy dng. V dng hp khi ny c th thy qua s hp khi gia b phn sn xut v hp v b phn xng c kh trong nh my thc phm, hp khi gia xng c kh v trm pht in hoc vi cc gara t. Trong iu kin s dng thng thong t nhin, bin php hp l p dng c gii php hp khi l la chn mc hp khi sao cho tp trung c cc b phn chc nng n mc cao nht trong mt khng gian m vn t chc thng gi t nhin tt. Vic hp khi c th dn n lm tng b rng nh gy kh khn cho vic thng thong, chiu sng t nhin. iu ny c th gii quyt c thng qua vic la chn hnh dng nh, v d nh dng ch L, U hoc c sn trong. 3.4.2. Nng tng cng trinh: Bin phap nay hin nay khng con phu hp. 3.5. M rng, ci to XNCN v cc ch tiu kinh t k thut ca tng MB XNCN 3.5.1. M rng XNCN: M rng sn xut nhm mc ch: - Nng cng sut ca x nghip - sn xut sn phm mi - Do thay th my mc thit b dn i hi thm v din tch. Yu cu v m rng v quy m m rng cn c d kin sm ngay trong giai on quy hoch tng mt bng XNCN. Mt s dng m rng trong XNCN: a) Xy dng thm cng trnh mi: y l dng m rng n gin nht, thng c s dng trong trng hp nng cng sut mc ln hoc do yu cu pht trin sn xut thm loi sn phm khc. Trong hnh thc m rng ny, khi thit k mt bng chung XNCN ngi ta phi d tnh trc v tr v din tch cho cng trnh d kin xy dng m rng. b) M rng theo dng m un: y l dng m rng thng thy trong cc XNCN, n c th coi l xy dng theo kin phn t nh cc n nguyn ca nh . Mi mt m un tn ti tng i c lp. V vy dng m rng theo kiu m un t gy nh hng ln nhau gia cng trnh xy dng v pht trin mi. Cc m un c th pht trin theo chiu ngang hoc chiu dc ty theo hng ca dng vt liu. c) M rng theo hnh thc xy dng thm mt hoc hai nhp nh: y l dng m rng c quy m nh, nh c m rng thm mt hoc hai nhp nh c th b tr thm mt dy chuyn sn xut. Tuyn sn xut mi ny s dng cc cng trnh hoc khng gian ph tr c. y cng chnh l nguyn nhn hn ch quy m ca vic m rng v nu tng thm quy m na th kh nng phc v ca cc b phn ph s qu ti, bn knh phc v qu xa, gy nh hng ti s hot ng ca cc b phn sn xut khc cng nh b phn mi m rng. 3.5.2. Ci to XNCN
- 28 -
KTS. L Hu Trinh
Mt s XNCN c khng p ng c yu cu sn xut hin ti hoc sn xut khng hiu qu, khi cn ci to li x nghip. Yu cu khi ci to XNCN: - Cng trnh sau ci to phi p ng cc yu cu v sn xut, thng gi chiu sng, v sinh cng nghip - Hn ch ti a vic p ph cc cng trnh c, nn tn dng cc cng trnh c cn c th s dng c tit kim chi ph u t. - Cn ch n vic ci to h thng giao thng, h tng k thut. - Ci to vi kh hu ton nh my. - Ch v tnh ton n iu kin thi cng (khng b vng cc cng trnh c c gi li) 3.6. Cc ch tiu kinh t k thut ca tng mt bng XNCN a. H s xy dng v h s s dng t - Din tch nh my, (F), (ha ) - Din tch chim t ca nh v cng trnh, (A) - Din tch kho bi l thin, (B) - Din tch chim t ca cng trnh giao thng, (C) - Din tch chim t ca h tng K thut (ng ng vn chuyn, h thng thot nc), (D). - Chiu di tng bao (hng ro), (m) - Din tch cy xanh, mt nc, (ha) * H s xy dng (Kxd): Kxd = (A+B)/F x 100% * H s s dng, (Ksd): Ksd = (A+B+C+D)/F x 100% Bng 3.1: Mt s cc ch tiu c bn ca mt s loi hnh cng nghip Loi nh my Luyn kim C kh CN nh Thc phm Ho cht Kxd 26 31% 25 45% 30 45% 20 35% 25 30%
- 29 -
Ksd 45 65% 45 80% 50 75% 50 75% 65 75%
KTS. L Hu Trinh
Vt liu XD
25 40%
70 75%
b. Lng v gi thnh cng trnh - Gi ton b : L ton b chi ph xy dng nn XNCN, bao gm c my mc thit b. - Gi b tr mt ng : L chi ph cho vic trang tr b tr mt ng cng trnh. - Gi cc cng trnh ph : L chi xy dng hon chnh cc cng trnh ph nh nh v sinh, nh n - Gi cc cng trnh h tng k thut : L chi ph cho vic xy dng hon chnh h thng in, nc, mng thng tin - Gi ng i : L chi ph cho vic xy dng hon chnh h thng ng giao thng ca XNCN. - Gi trng cy : L chi ph cho vic trng cy xanh, to cnh quan trong XNCN. - Gi tng bao : L chi ph cho vic xy dng hon chnh h thng hng ro bo v XNCN. - Gi n b : L chi ph cho vic n b gii phng MB xy dng XNCN, bao gm c chi ph h tr ti nh c c. Ch tiu kinh doanh - Chi ph vn chuyn cho mt tn hng. - Ph tn hon thin hng nm 3.7. La chn v b tr cng trnh trong XNCN 3.7.1. La chn hnh dng: Trong qu trnh thit k, vic la chn gii php mt bng hnh khi ca cng trnh thng xut pht ng thi t cc yu cu chc nng ca bn thn cng trnh, va xut pht t iu kin v hnh dng, a hnh ca khu t, t hp kin trc... Thng thng mt bng hnh khi ca cc cng trnh cng nghip c hnh thnh ch yu do cc yu cu chc nng ca bn thn chng. Tuy nhin, trong nhiu trng hp yu t v quy hoch li l nhn t chnh quyt nh mt bng hnh khi ca cng trnh. Nguyn tc c bn la chn hnh dng nh l: - Cng trnh phi ph hp vi c im ca khu t; - C hnh khi n gin, ph hp v din tch, quy m cng nh c im ca cng trnh; - C hnh dng to c cc mi lin h v khng gian vi cc cng trnh khc, tun theo cc nh hng pht trin khng gian ca ton khu vc; - C kh nng p ng cc i hi v iu kin thng thong trong trng hp cng trnh s dng thng thong t nhin. 3.7.2. B tri cng trinh: C s quan trng hng u b tr cc cng trnh trong XNCN l dng vt liu. B tr cng trnh sao cho dng l ngn nht v thun tin cho vic pht trin m rng ca tng cng trnh.
- 30 -
KTS. L Hu Trinh
Ngoi ra, vic b tr cc cng trnh trong khu t cn ph thuc vo gii php t hp chung ca ton XNCN. Cc gii php t hp to ra s trt t, s lu chuyn, ng m ca cc khng gian th cm v thm m. Khi b tr cc cng trnh trong XNCN cn phi ch m bo khong cch gia cc cng trnh. Khong cch gia hai cng trnh c xc nh theo cc yu t sau: - Khong cch ti thiu m bo cc yu cu v phng chy n: Khong cch cng trnh p ng cc yu cu v phng chy n theo bng sau: Bng 3.2: Khong cch phng chy n gia cc cng trnh cng nghip Bc chu la ca cng trnh v Khong cch gia cc cng trnh (m) ng vi bc hng sn xut chu la ca cng trnh bn cnh I v II III IV v V Bc I v II 9 12 Hng sn xut A, B, C - Khng c cha chy t ng 9 - C cha chy t ng 6 Hng sn xut D, E Khng quy nh Bc III 9 12 15 Bc IV v V 12 15 18 - Khong cch m bo thng thong t nhin: m bo cho vic thng thong ca hai cng trnh cng nghip th khong cch gia hai cnh di ca hai cng trnh cnh nhau phi tun theo cc yu cu ti hnh v di y. - Khong cch t c m bo iu kin t chc giao thng: Trong trng hp ny khong cch gia hai nh c xc nh nh sau: L khong cch gia hai cng trnh = 2 x khong xy li + b rng ng. Khong xy li trong XNCN c th ly bng 3 - 6m. V d hai cng trnh hai pha ca ng rng 15m cch nhau l : 2 x 3m +15m = 21m. - Khong cch nh p ng yu cu v yu cu cnh quan: Khong cch gia hai cng trnh cng nghip v mt cnh quan l mt khng gian trng. Trong mt s trng hp nht nh ngi ta cn xc nh khong cch gia hai nh da trn cc nguyn tc v cnh quan m ngi ta kim nghim trn cc tuyn ph ca th (do nh cng nghip thng ko di, nn c th coi chng nh mt on khng gian ph), khong cch gia hai cng trnh c th ly bng 1-1,5 ln chiu cao trung bnh ca hai nh cnh nhau.
- 31 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.8: Khong cch nh m bo thng thong t nhin
- 32 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.9: Mt bng tng th ca mt XNCN 3.8. T chc h thng giao thng trong XNCN Trong XNCN, thng c cc loi giao thng vn chuyn sau : - Vn chuyn bng ng st - Vn chuyn bng ng t - Vn chuyn bng cn trc hay cu trc - Vn chuyn bng bng chuyn cc loi - Vn chuyn bng ng ng Vic la chn loi phng tin vn chuyn cn thit, thng da vo dy chuyn cng ngh, quy m sn xut ca x nghip, khi lng v kch thc hng ho, vn hp l kinh t 3.8.1. T chc h thng ng st trong x nghip *Phm vi p dng : - Thng p dng cho cc XNCN c khi lng vn chuyn ln hn 45.000 tn/nm - Cc XNCN c hng ho cng knh - Nhng XNCN c b tr trong khu CN c ng st c th b tr ng st vn chuyn.
- 33 -
KTS. L Hu Trinh
* Kch thc: Kh ng rng 1435, 1000, 750, 600mm (xe gong). Hin nay nc ta, ph bin nht l loi kh ng rng 1000mm. * B tr : - H thng ng st bn trong XN c ni trc tip vi h thng ng st quc gia hoc ng st ca khu cng nghip. - T chc ng nhnh vo XNCN c th theo ba kiu sau, tu thuc vo c im khu t v h thng ng st bn ngoi : + Kiu ct + Kiu vng + Kiu xuyn qua - Ga iu hnh c b tr trong khu t x nghip (cho XN ln), hoc b tr bn ngoi (cho XN nh).
Hnh 3.10- S t chc h thng ng st dn vo x nghip a- Kiu ct; b- Kiu vng; c- Kiu xuyn qua; 1- ga ng st bn ngoi x nghip; 2- ng dn; 3- ga ca x nghip; 4- x nghip cng nghip * Gii php quy hoch : Ph thuc vo quy m, yu cu ca dy chuyn cng ngh, c im hnh dng khu t, cc thng s k thut ca tu ( oi toa tu, u tu..), khi lng vn chuyn .vv. Hin nay, c bn gii php quy hoch h thng ng st trong cc XNCN: - H ng st ct - H ng st kiu vng - H ng st kiu xuyn qua - H ng st kiu kt hp ng nhnh bn trong XN c th c mt hoc nhiu ng, c th i bn ngoi xng hoc i xuyn qua phn xng theo yu cu ca vn chuyn hng ho hoc cng ngh ca XNCN.
- 34 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 3.11- Cc gii php b tr ng st trong x nghip a/ ng st kiu ct; b/ ng st kiu vng; c/ Kiu xuyn qua; d/ Kiu hn hp 1- ga ca x nghip; 2- ng nhnh trong x nghip; 3- Kho hoc nh sn xut * Nguyn tc thit k : - Phi ph hp cao nht dy chuyn sn xut chung ton x nghip, khng cn tr mi hot ng sn xut. - m bo vic vn chuyn hp l nguyn vt liu, bn thnh phm, thnh phm n trc tip cc kho, bi cha hng, cc phn xng gia cng, ch bin, hn ch s ln trung chuyn. - Bo m s hp tc mt thit, nhp nhng v hn ch nhiu nht s chng cho, ct nhau gia cc loi phng tin vn chuyn khc trong x nghip. - Hn ch ti a din tch t dng cho xy dng h thng ng st, v din t s dng b tr ng st, c th lm tng din tch chung ln 25-30% so vi ng b. - Phi tun theo cc quy chun, tiu chun thit k ng st nc ta, ng thi phi c d bo kh nng ho nhp vi h thng ng st quc t. 3.8.2. T chc h thng ng t trong XNCN Giao thng bng ng t, hoc bng cc loi xe bnh hi l nhng phng tin c s dng rng ri nht trong cc XNCN - k c cc x nghip CN c t chc h thng giao thng ng st - nh tnh c ng, linh hot ca loi hnh giao thng ny. * Phng tin vn chuyn: - t vn chuyn c hoc khng c r-moc vi trng ti 2,5- 60 tn - Cc loi xe chy in c trng ti 1-2 tn - Cc loi xe nng hng, cc loi cn trc bnh hi, xe y tay Cc loi xe ni trn c s dng vn chuyn nguyn vt liu, hng ho vo ra trong ni b x nghip hoc gia cc XNCN vi nhau * Phn loi :
- 35 -
KTS. L Hu Trinh
ng t trong XNCN thng chia lm ba loi : - ng chnh ( l trc t hp chnh ca x nghip ), thng c chiu rng chung ln, c lu lng ngi v cc phng tin vn chuyn qua li ln, c th c t 2 ln xe tr ln, c xy dng kiu ng mt hoc ng i. - ng gia cc phn xng vi chc nng ch phc v i li v vn chuyn ni b gia cc xng, chiu rng chung ph thuc vo lu lng ca cc phng tin s dng, thng thng l ng mt. - ng phc v cu ho c s dng cho cc XNCN hay c cc nguy c chy n, chng thng c xy dng kt hp vi h thng ng chung ca xi nghip. * Gii php quy hoch : H thng ng t trong XNCN thng c chia lm 3 loi : - Kiu ct : c chung mt cng vo ra, thng p dng cho cc XN nh - Kiu ng vng : C mt cng vo ra, thng p dng cho cc XN va v nh. - Kiu xuyn qua : c cng vo ra ring bit, thng c s dng cho cc XN ln v va. * Nguyn tc thit k : - Phc v tt nht v hp l nht cho dy chuyn cng ngh ton nh my, tc l phi b tr, sp xp ng vi yu cu cng ngh ca x nghip. - Ngn gn, khng ct nhau, khng trng lp ln xn vi h thng ng st. Tt nht nn b tr song song vi trc ngang, trc dc ca cc phn xng, song song vi ng st - D dng tip cn vi cc phn xng, kho tng trong x nghip. - Ph hp vi cc quy chun, tiu chun v thit k tng mt bng trong XNCN.
Hnh 3.12- S t chc ng khng ray trong cc x nghip cng nghip a- Kiu ng ct; b- Kiu ng vng; c- Kiu xuyn qua * Chiu rng ng : Chiu rng ng l khong cch gia 2 ch gii xy dng - tu thc chiu rng lng ng, cch t chc ng i b, trng cy xanh, gii php b tr ng ng k thutm c th x dch trong phm vi t 10-40m hoc ln hn, nhng khng c
- 36 -
KTS. L Hu Trinh
nh hn khong cch an ton phng ho, thng gi v chiu sng t nhin c quy nh Chiu rng lng ng c xc nh theo khi lng vn chuyn, cp ng v s ln xe ( Bng 6.1 ) Bng 3.3. Nhng thng s c bn thit k ng t trong x nghip Cp ng t Thng s n v (khi lng vn chuyn T/h) I Chiu rng mt ln xe S lng ln xe (tuyn) m tuyn 3,5 34 II 3 2 III 2,5 1 2
Khi x nghip qu rng, gim thi gian i li ca cng nhn, tu theo iu kin c th, dc theo hai bn tuyn ng chnh hoc ph trong x nghip cn t chc ng cho ngi i b: - Nu mt tuyn th chiu rng khng c nh hn 1,5m - Nu hai tuyn cng chiu, chiu rng l 2,5m - Khi c hai tuyn ngc chiu : 3,75m. Khong cch t mp ng n cng trnh, ng st, hng rophi ly theo TCVN - 4514 -1988 v TCVN 4604-1988. 3.8.3. T chc cc phng tin vn chuyn khc trong XNCN Ngoi cc loi vn chuyn k trn, trong thc t cn dng cu trc, bng chuyn, cc loi ng ng kh nn, thu lc vn chuyn cc vt nng, cng knh, khicc nh, ht nh, ht dng bt hoc cht lngV vy khi thit k mt bng chung XNCN, ngi thit k cn phi nghin cu sp xp b tr chng sao cho c th ph hp cao nht cc yu cu v quy nh ca gii php cng ngh v thit b. 3.9. T chc mng li cung cp k thut Mng li cung cp k thut trong XNCN thng rt phc tp Dn nhp: phc v cho sn xut, iu hnh, phc v k thut, sinh hot..trong XNCN thng c mt mng li k thut rt phc tp, trong nhiu trng hp chng nh hng r rt n cc gii php quy hoch khng gian- mt bng XNCN. 3.9.1. Cc loi mng li ng ng cung cp k thut phc v sn xut, trong cc x nghip cng nghip thng s dng rt nhiu loi ng ng, mng li k thut. C th tm chia thnh cc nhm sau: - Mng li k thut phc v sn xut : ng ng nhin liu, ho cht, kh nn, hi t, hi nc, cht lng, v.v. - Mng li in cc loi: h thng cp in sn xut, phc v sinh hot, bo v, thng tin lin lc,v.v.
- 37 -
KTS. L Hu Trinh
- Mng li cp thot nc: cc ng ng cp thot nc phc v sn xut, sinh hot, h thng thot nc ma, v.v. Vic xc nh thnh phn, chng loi, gii php b trmng li cung cp k thut ca XNCN ch yu ph thuc vo chc nng sn xut. T chc mng li cung cp k thut ca XNCN l mt vic lm tng i phc tp. Do , khi tin hnh quy hoch mt bng chung XNCN, ngi thit k cn phi bit kt hp cht ch vi cc chuyn gia thuc cc lnh vc k thut . * Cc yu cu chung khi t chc mng li cung cp k thut ca XNCN l : - Phi ph hp cao nht yu cu ca cng ngh sn xut, c ng i ngn nht, khng trng lp ln xn - An ton, d thi cng, bo qun, sa cha - Kinh t v bo m m quan chung ca nh my 3.9.2. Cc gii php b tr
Hnh 3.13: Cc dng b tr h thng ng ng cung cp v m bo k thut trong XNCN. a) B tr trn cao ( trn cc tr, gi v treo trn tng); b) B tr trc tip trn mt t; c) B tr di mt t (thnh cc di k thut di ng v va h); d) B tr di mt t (trong cc ho hay cc tuynen k thut). Trong thc t, c ba gii php chnh : t trn cao, t trn mt t, t ngm. Vic la chn phng n t cc mng li k thut trong x nghip c tin hnh trn c s tnh ton s hp l v kinh t, k thut v thm m. a) Mng li k thut t trn cao y l gii php thng dng nht do n gin, d lp t, bo qun, sa cha, tuy nhin gii php ny nhiu khi lm cho khng gian trong XN d b c cm gic ln xn, thiu m quan.
- 38 -
KTS. L Hu Trinh
Khi chn gii php ny khng c ngha l tt c cc ng ng u c t trn cao, m cn c mt s ng ng c t trn mt t hoc ngm do chc nng ca chng. Theo quy phm cc loi ng ng chnh cp nc phc v sn xut, sinh hot, ng ng thi nc bn, nc ma, cc ng ng dn nhin liu lng, kh t,v.v. khng c t trn cao. Cc loi cn li c th t trn cc ct, gi , gi , hoc trn cc gi neo vo ct in, ng khi, tng nh,v.v. Khi t nh vy, cn tnh n kh nng thng xe, ngi i li, bo qun v sa cha chng,v.v.
Hnh 3.14: V d v h thng ng ng k thut b tr trn mt t, trn cc gi b) Mng li k thut t trn mt t Khi t trn mt t cc loi ng ng, tu theo tnh nng, c th b tr st mt t, trong cc mng rnh h hoc c np y. Gii php b tr ny thun li, gn gng, d bo qun, sa cha ng thi kinh t v m quan. c) Mng li t ngm di mt t Phng n ny c nhiu u im, song chi ph tn km. Lc ny chng c th c b tr ngm kiu phn tn hoc tp trung trong cc ng hm ( tuynen) - Loi b tr phn tn chi ph u t khng cao, song vic lp t, sa cha, bo qun kh khn, khi h hng phi o bi sa cha, do s lm h hi phn c hon thin trn mt bng x nghip. - Loi b tr tp trung trong cc h thng tuynen, tuy rng chi ph u t cao hn, song d dng lp t, bo qun, sa cha, cnh quan trn mt t p hn. 3.10. Quy hoch san nn v hon thin khu t 3.10.1. Quy hoch san nn
- 39 -
KTS. L Hu Trinh
a hnh khu t c la chn xy dng XNCN khng phi khi no cng t c cc yu cu mong mun, c bit v a hnh, v vy khi tin hnh quy hoch xy dng x nghip, ngi thit k cn phi quan tm n vn chun b mt bng khu t, trc ht phi tin hnh thit k san nn cho khu t . San nn thng thng c nh hng ln n gi thnh u t ban u xy dng XNCN. Tu theo c im a hnh ca khu t thuc loi bng phng hay phc tp m chn phng n san nn cho hp l kinh t. Thc t cho thy c hai phng n quy hoch san nn, l : San nn ton b hay cc b. + Quy hoch san nn ton b c p dng khi a hnh khu t tng i bng phng, khi mt xy dng trn khu t ln hn 25%, hoc khi trn khu t x nghip b tr qu dy c cc tuyn ng, mng li cung cp k thut. Khi ton b mt bng khu t s c san phng theo kiu mt dc hoc hai dc, dc vo trong hay ra ngoi. + Quy hoch san nn kiu cc b c p dng cho cc trng hp cn li. Lc ny ch cn san nn cho nhng vng cn b tr nh xng, ng giao thng, nhng khu vc khng cn thit gi nguyn, nh c th tit kim c vn u t xy dng c s h tng. Quy hoch san nn cc b hay c p dng cho nhng vng c t st l, din tch t ca x nghip qu rng, hoc cn bo v cnh quan chung,v.v. Do khu t qu rng li c a hnh phc tp, cho nn c th san nn theo kiu bc thang mt hoc hai dc, dc vo trong hay dc ra ngoi. dc san nn ly nh sau: i= 0,003 0,005 i vi t st. i= 0,03 vi t ct i= 0,01 vi t d b xi l. Ct san nn ch ly cao hn mc ngp lt cao nht c xc nh. 3.10.2. Hon thin khu t x nghip cng nghip Khi ni n hon thin khu t x nghip nn hiu mt cch y hn l hon thin tin nghi cho ton khu t. Nh vy, hon thin khu t x nghip cng nghip thng bao gm nhng cng vic sau : - Hon thin b mt ng s, va h, qung trng, sn chi, bi xe,v.v.( la chn vt liu, cht liu, hnh thc, mu sc trang tr- ci to iu kin vi kh hu trong XNCN) - Hon thin tiu a hnh (xy dng bc thang, chn gii php bo v dc thoi, taluykhi khu t c a hnh phc tp) - T chc cc kin trc nh phc v cho sinh hot, trang tr nh : cc kit bn bo ch- tp phm, tng i, bch ho, xy dng ni ngh ngi ngoi tri cho ngi lao ng theo c im cng vic lao ng v iu kin kh hu a phng, t chc vn hoa cy cnh, h nc, i phun nc trang tr v ci to vi kh hu xung quanh,v.v.
- 40 -
KTS. L Hu Trinh
- Trng cy xanh ci to vi kh hu khu t, trang tr, t hp kin trc, nh hng quy hoch, bo m an ton- phng ho, lc bi bo v mi trng- sinh thi cho chnh x nghip v c xung quanh,v.v. - Hon thin h thng tn hiu phc v sn xut, tn hiu an ton, tn hiu nh hng, trang tr, bng mu sc, nh sng, bng ch dn,v.v. y l mt cng vic kh phc tp v t mn, nhng rt cn thit v kh quan trng khi thit k v xy dng cc XNCN hin i, v chng khng ch nh hng n cht lng thm m-kin trc- vn ho ca bn thn x nghip, m cn nh hng rt ln n tm l v sc kho, nng sut v hiu qu lm vic ca ngi lao ng.
Chng IV : THIT K KIN TRC NH V CNG TRNH CNG NGHIP

- 41 -
KTS. L Hu Trinh
4.1. Phn loi nh cng nghip 4.1.1. Theo chc nng sn xut - Nh sn xut : l nhng to nh dng hon thnh cc chc nng sn xut nht nh, nhm to ra cc bn thnh phm hoc thnh phm ca x nghip. - Nh cung cp nng lng : bao gm cc trm pht in, trm bin th, nh ni hi, trm cung cp kh nn, kh t, xy - Kho tng v trm phc v giao thng : Bao gm cc kho cha nguyn vt liu, thnh phm - Cng trnh k thut, v sinh : - Cng trnh cng cng phc v cho XNCN : Nh hnh chnh iu hnh, trm y t, nh n 4.1.2. Theo c im xy dng tho mn yu cu chc nng - Nh mt mc ch : l loi nh cng nghip thng xuyn gn b vi mt loi dy chuyn sn xut nht nh. Khi dy chuyn sn xut thay i, chng s khng p ng c, do phi ph i lm mi. V d : cc phn xng chnh ca nh my nhit in. - Nh kiu linh hot : l loi nh cng nghip thng xuyn gn b vi mt ngnh sn xut nht nh, d dng tho mn yu cu hin i ho dy chuyn cng ngh. - Nh vn nng : l loi nh c th p ng c nhiu loi cng ngh sn xut khc nhau ca mt hay nhiu ngnh cng nghip khc nhau. S thay i cng ngh v thit b khng nh hng n cu trc nh. - Nh cng nghip kiu bn l thin : l loi nh ch c mi che, hoc ch c mi v mt phn tng. Loi ny thng c s dng lm kho hoc cc phn xng sn xut cn yu cu thng thong. - Nh cng nghip tho d c : l loi nh c tnh nng cu trc linh hot, d bin i, p c cho cc xng sn xut c thng s vi kh hu v cng ngh sn xut lun lun bin i. Hoc cc nh my c yu cu sn xut tm thi Sn xut xong li tho d mang i ni khc. 4.1.3. Theo bn : Da trn c s cht lng s dng, bn v nin hn s dng, nh cng nghip c chia lm 3 cp ( theo quy nh mi ): - Nh cp I : c cht lng s dng cao, chu la bc I, nin hn s dng trn 100 nm. - Nh cp II : c cht lng s dng kh, chu la bc II, nin hn s dng trn 50 nm. - Nh cp III: c cht lng s dng trung bnh, chu la bc III, tui th trn 20 nm.
- 42 -
KTS. L Hu Trinh
Trong thc t cn c loi nh cp IV : c cht lng s dng thp, chu la km, nin hn s dng di 20 nm. 4.1.4. Theo s dng thit b vn chuyn nng trong nh : - Nh khng c cn trc. - Nh c cn trc. 4.1.5. Theo s kt cu chu lc : - Nh c kt cu tng chu lc. - Nh c kt cu khung chu lc. - Nh c kt cu khng gian chu lc nh v mng, dy treo 4.1.6. Theo s tng : - Nh mt tng: Dng cho ngnh SX c ti trng ln, thit b cng knh, nng - Nh nhiu tng: S dng cho ngnh SX c dy chuyn Sx theo chiu thng ng. 4.1.7. Theo c im sn xut bn trong : - Nh SX to nhit tha khng ng k trong qu trnh SX (phn xng ngui). - Nh SX to nhiu nhit tha trong qu trnh SX (phn xng nng). - Nh SX c ch vi kh hu c bit (nh kn). 4.2. C s nghin cu thit k nh sn xut 4.2.1. Cc yu t sn xut bn trong : a. Cng ngh sn xut : Cng ngh sn xut thng c c trng bng : - Phng php cng ngh - Nguyn tc hon thnh sn phm - Qu trnh sn xut ( dy chuyn cng ngh ). *) Phng php cng ngh : Phng php cng ngh l phng php to ra thnh phm hoc bn thnh phm. Trong htc t, c 4 loi phng php cng ngh c bn: Phng php kh, phng php t, phng php nng v phng php hn hp. + Phng php kh: da trn c s ca cc qu trnh gia cng ngui, nhit khng tng. Chng c chia ra lm 2 loi theo c im v sinh: bn, bi (gia cng c kh, ch bin , xay xt,v.v.) v sch (dc phm, in t, dng c chnh xc, v.v.); + Phng php t: c trng bi qu trnh SX lin quan ti nc hoc hi nc. Phng php t c chia lm 2 loi: qu trnh lnh vi c im l gy m cao trong phng (cng nghip tuyn khong, ch bin ng lnh, v.v.) v qu trnh nng
- 43 -
KTS. L Hu Trinh
c c trng bi hin tng gy hi nc v sng m mnh trong xng (cng nghip ch bin hp, ma ng, thuc da, v.v.); + Phng php nng: Qu trnh SX cn nhit hoc sinh nhit, nhit trong phng tng cao (cng nghip luyn kim, cn thp, xi mng, v.v.); + Phng php hn hp: c c trng bi qu trnh SX mang c im ca tt c hoc vi ba phng php trn (cng nghip ho cht, gia cng ch bin g, v.v.). *) Nguyn tc hon thnh sn phm: Mt c trng quan trng khc ca cc qu trnh SX cng nghip l kiu hon thnh sn phm: kiu hon thnh n l, kiu hon thnh hng lot, kiu hon thnh lin tc. Tt c cc kiu hon thnh trn u da trn 2 nguyn tc chnh sau y: + Nguyn tc hon thnh theo xng: Nguyn tc ny da trn c s t chc hon thnh sn phm trong cc xng c nh cho mi qu trnh cng tc nht nh (cng nghip dt, c kh ch to my, b tng c sn, v.v.). + Nguyn tc hon thnh theo sn phm: Nguyn tc ny da trn c s ca mt qu trnh lm vic lin tc qua vic sp t, b tr my mc theo qu trnh hon thnh sn phm, khng c s chng cho, trng lp. l s hon thnh theo dng chy lin tc c c kh ho hay t ng ho (cng nghip ch to cc sn phm in t, ho cht, cng nghip ch to t, v.v.) Trong thc t cn gp nguyn tc hon thnh kt hp: mt phn sn phm c hon thnh theo nguyn tc th nht, phn cn li theo nguyn tc th hai (c kh ch to my). Hai nguyn tc hon thnh trn nh hng n quy m, mt bng hnh khi v kin trc nh cng nghip. Nguyn tc hon thnh theo xng cho php xy dng cc xng Sx bnh thng, nhp nh, tnh linh hot khng cao. Trong khi , nguyn tc hon thnh theo sn phm i hoi phi xy dng cc phn xng sn xut c quy m ln hn, tnh linh hot v vn nng cao hn. *) Qu trnh sn xut : Qu trnh sn xut ca mt phn xng thng c biu hin bng : + S dy chuyn SX: cho thy quan h gia cc cng on sn xut t khi nguyn vt liu vo cho n khi hon thnh sn phm, vi nhiu dng khc nhau. + S lu trnh cng ngh: cho thy dy chuyn quan h gia cc h thng my mc, thit b sn xut theo cc phng trong dy chuyn SX chung; + S b tr thit b sn xut: ch r v tr, khong cch, din tch v khng gian thao tc cn thit trn mt bng, mt ct. b. Thit b vn chuyn nng trong nh cng nghip vn chuyn nguyn vt liu , bn thnh phm, thnh phm v cc thit b SX trong nh cng nghip, ngi ta c th s dng cc phng tin vn chuyn chy trn
- 44 -
KTS. L Hu Trinh
nn, tng nh xng nh xe t, xe gong, ti, cn trc, cu trc hoc cc loi bng ti, ng ng kh nn,v.v. Cc loi vn chuyn trn u t nhiu nh hng n gii php kin trc- kt cu nh cng nghip. Di y chng ta s nghin cu v cc loi thit b vn chuyn nng, l loi c nh hng nhiu nht n cu trc nh cng nghip. *) Cn trc treo : Bao gm hai nhm chnh: loi di ng v loi khng di ng. - Loi khng di ng (palng nng) c ko bng tay hay iu khin bng in, c sc nng v phm vy hot ng hp. Chng thng c treo c nh vo kt cu chu lc mi. - Loi di ng: Bao gm cn trc treo mt ray v cn trc treo 2 ray: + Cn trc treo mt ray (monorail) : c cu to t mt ti in v h bnh xe treo vo cnh di ca ray thp hnh ch I v chy dc theo ray, ray ch I ny li c neo vo cnh di ca kt cu chu lc mi. Sc nng ca loi vo khong 0,5 10T, c th nng ln n cao 18m. Ngi iu khin chng c th ng trn mt t hoc ngi trong cabin treo di cn trc. Loi ny ch bo m vn chuyn trong mt phm vy hp dc ng ray thng t song song hoc xin mt gc bt k theo cng ngh , hoc c un cong theo yu cu ca cng ngh . Trong mt xng c th b tr mt hoc nhiu cn trc treo mt ray. + Cn trc treo hai ray: c s dng cho nh cng nghip c nhp 30m, yu cu vn chuyn khp xng vi vt cu nng n 10T. Cu to ca loi cn trc ny bao gm mt ti in treo v chy dc mt dmray tit din ch I . H dm - ray ny li c treo v chy theo hai ray thp ch I neo c nh vo kt cu chu lc ca mi hoc sn. Cn trc treo loi ny c th vn chuyn hng ho theo hai phng dc hoc ngang nh. Khi nhp nh di 18m nn b tr mt cn trc, cn khi nhp nh ln t 18m tr ln th c th b tr 2, 3 cn trc chy song song.
- 45 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 4.1- Cc loi cn trc treo a- Pa lng; b- Cn trc treo mt ray; c- Vng hot ng ca cn trc treo mt ray; d- Cn trc treo hai ray v s b tr trn mt ct, mt bng xng *) Cu trc Cu trc hay cn c gi l cn trc kiu cu c s dng vn chuyn hng ho theo hai phng ngang, dc nh. Cu trc c nhiu loi: + Loi nh c sc nng: 5 50T + Loi trung bnh c sc nng: 50 250T + Loi nng c sc nng: 250 630T. kinh t, cu trc thng c 2 mc cu c sc nng khc nhau: mt mc cu c sc nng ln v mt mc cu c sc nng nh. V d: Cu trc c sc nng 30T, c thm mt mc cu nh c sc nng 5T, c k hiu Q= 30/5T; hoc hai mc cu c cng sc nng nng cc vt c kch thc ln.
- 46 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 4.2- Cc loi cu trc a- Cu trc; b- Thng s cu to cu trc trong nh cng nghip; c- Cc loi cu trc khc: 1- cu trc tho khun; 2- cu trc c gu xc; 3- cu trc khun; 4- cu trc ri vt liu *) Cc loi cn trc khc - Cn trc kiu cng xn: c 3 loi chnh sau : + Loi ng c lp: c cng xn quay quanh tr vi bn knh hot ng 4m, sc nng 1T ln cao n 3,2m. + Loi ta c nh ln tng hay ct vi tay quay di hn 6m, sc nng ln n 5T ln cao n 5m. + Loi chy dc tng theo h thng ray trn, di, c tay vi n 8m, sc nng n 10T vi chiu cao nng n 10m. - Cn trc kiu cng Cn trc ny do c bn chn tr nn c gi l cn cng, chng c s dng vn chuyn nng trong hoc ngoi nh.
- 47 -
KTS. L Hu Trinh
Do chy trn h ray t trc tip trn nn t hoc gi c bit ng c lp nn chng nh hng rt t n cu trc nh. Nhp ca cn trc cng c th ln n hn 100m v c sc nng n 500T.
Hnh 4.3- Cc loi cn trc khc a- Cn trc cng xn ng c lp; b- Cn trc cng xn c nh trn tng; c- Cn trc cng xn chy dc tng; d- Cn trc cng *) B tr cu trc Theo yu cu ca cng ngh SX, trong mt nhp nh c th b tr mt hoc vi ba lp cu trc cng loi hoc khc loi, c ct cao khc nhau. Hoc khi nh nhp ln nhng cn cu trc c sc nng b mt dm cu s chy ta ln vai ct, cn dm cu cn li s c treo ln kt cu chu lc ca mi. Trong mt to nh cng nghip, c th b tr nhiu loi cn trc, cu trc khc nhau theo yu cu ca SX. Khi nh di hoc theo yu cu ca cng ngh, trong mt nhp c th b tr 2 cu trc cng ct cao. Do cu to ca cu trc, cc mc cu khng bao gi c n st tng bin hay tng hi. Vi cu trc cng, khong cch t tng n ray phi ln hn 3m m bo an ton.
- 48 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 4.4 - Cc gii php b tr cu trc trong nh cng nghip a- B tr hai lp; b- B tr nhiu loi cn trc trong mt nh sn xut; c- B tr hai cu trc song song trong nh nhp ln. c. S mng li cung cp k thut H thng cung cp k thut thng c s dng m bo cc yu cu ca cng ngh SX, m bo cc iu kin vi kh hu tin nghi bn trong nh. H thng cung cp k thut bao gm: + H thng iu ho khng kh; + H thng thng gi v si m; + H thng lm sch bi bn trong khng kh; + H thng tng cng thot nhit tha; + H thng cp thot nc; + H thng chiu sng; + H thng chng n v phng ho Thc t cho thy s mng li cung cp k thut nh hng nhiu n s hnh thnh cc kiu nh cng nghip. Nhng tc ng c th nhn thy trong cc nh cng nghip nh c kh chnh xc, in thoc trong cc nh cng nghip c sinh nhiu nhit tha (phn xng nng) ca cc ngnh SX nh luyn kim, cth mi nh thng c dc ln v ca mi c hnh dng c bit tng cng kh nng thng gi. 4.2.2. Cac yu t bn ngoi a. Kh hu Cc yu t kh hu bao gm nhit , m, ma, bc x mt tri Kh hu gii php gim thiu ti a tc ng xu ca kh hu nh hng n kin trc nh xng. V d nh mu sc vt liu gim bc x mt tri, hnh thc ca mi thot nhit, v.v. b. a hnh, a cht thu vn a hnh c nh hng n cng tc san nn, do nh hng n phng n t chc, b tr mt bng ca nh CN.
- 49 -
KTS. L Hu Trinh
a cht thu vn gii php mng v b tr cu trc, v.v. c. Cc tc ng bn ngoi khc Cc tc ng khc bao gm: ting n, chn ng, khi biNgoi ra cn phi k n cc yu t tc ng khc nh yu t a phng, vn ho, trnh ,v.v. 4.2.3. Cac yu t k thut xy dng v vt liu xy dng K thut xy dng v vt liu xy dng l yu t ng vai tr kh quan trng i vi vic thit k nh SX. a. Phng php xy dng : - Th cng - C gii - Kt hp c hai phng php trn. b. Vt liu xy dng - Nn u tin s dng nhng vt liu m a phng c th mnh gim chi ph u t. - Hin nay c nhiu loi vt liu mi u vit, ph hp hn vi iu kin kh hu, gi thnh gim ngi thit k cn tm hiu v nghin cu (catalogue, hng dn s dng, cc tp ch xy dng chuyn ngnh) ng dng cho vic thit k t hiu qu cao nht. 4.3. Thit k cng trnh hnh chnh ca XNCN 4.3.1. Phn loi: Hnh chnh, qun l trong XNCN c phn thnh: - B phn hnh chnh qun l b tr phn tn ti ni sn xut: Vn phng phn xng, phng qun c, phng k thut v.v; - B phn hnh chnh qun l b tr tp trung: Thng trc, qun l, nghin cu pht trin, kim tra, on th v.v.--> Quan h gin tip vi sn xut. Chng thng c b tr tp trung ti khu vc pha trc ca XNCN, hoc c th hp khi vi nh sn xut ty thuc vo vic la chn gii php qui hoch mt bng chung. Cng trnh hnh chnh, qun l trong XNCN thuc loi tr s c quan sn xut kinh doanh. 4.3.2. V tr b tr trn tng mt bng: - B phn hnh chnh qun l b tr tch bit hon ton khi nh sn xut to thnh mt cng trnh bit lp, thng b tr ti pha trc ca XNCN. Trng hp ny thng xy ra vi XNCN c quy m ln; XNCN c hot ng sn xut sinh ra cc tc ng bt li cho hot ng vn phng nh ting n, bi, nhit - B phn hnh chnh qun l b tr k lin vi nh sn xut, c th ni vi nh sn xut bng hnh lang cu hoc t st nh sn xut.
- 50 -
KTS. L Hu Trinh
Trng hp ny thng s dng cho XNCN c quy m khng ln; c yu cu qun l iu hnh trc tip vi sn xut v hot ng sn xut khng hoc t tc ng n mi trng. - B phn hnh chnh trc tip: Cc phng qun c phn xng, phng k s b tr trc tip trong khu vc sn xut nhng hn ch ti a nh hng ca hot ng sn xut (cc gii php cch m). Yu cu t ra l khng nh hng ti hot ng SX v giao thng ca phn xng. Chng c b tr v tr c th quan st tt cc hot ng sn xut v lin h thun li vi cc t cng nhn khi cn thit. 4.3.3. Quy m chim t: Tiu chun tnh ton: 25 - 30m2/ngi Tng din tch cn thit. Trong XNCN th s lao ng vn phng thng thng chim 10% tng s lao ng ca ton XNCN. Cn c vo din tch cn thit b tr v la chn s tng cao th chng ta s c din tch chim t v b tr quy hoch tng mt bng. 4.3.4. Gii php thit k: a. Cc b phn chc nng trong nh hnh chnh Trong cng trnh hnh chnh, bao gm cc b phn chc nng c bn sau y: - B phn lm vic - B phn cng cng v k thut; - B phn ph tr v phc v. *) B phn lm vic bao gm cc phng: Stt 1 Phng Lm vic ca nhn vin nghip v v k thut (Ti v, vn th) Lm vic cho cn b chuyn mn (Phng kim tra, gim st; nghin cu pht trin, my tnh) Lm vic ca lnh o Tiu chun tnh ton 4 7m2/ch lm vic (tnh cho phng c 2 ngi tr ln) 4-7m2/ ch Ring phng my tnh 9-12m2/ch Trng phng : khong 12-15m2/ch Ph gim c : khong 24-28m2 Gim c : khong 35- 40m2 (bao gm c tip khch)
Bng 4.1. Mt s tiu chun tnh ton v din tch
- 51 -
KTS. L Hu Trinh
*) B phn cng cng v k thut bao gm cc phng: - Phng khch: Tiu chun din tch tu theo quy m ca XNCN c th ly 1848m .
2
- Phng hp: Tiu chun c th ly 0,8-1,5m2/ch; bn cnh phng hp c th thit k 1 n 2 phng ph. - Hi trng: tu theo quy m ca XNCN, tiu chun tnh ton theo ch, c th ly 0,8m /ch khng k sn khu. Chiu su ca sn khu khng nh hn 5m; Cnh sn khu c cc phng ph cho ch tch on, phng chun b... Hi trng trong XNCN thng l hi trng a nng- chiu phim, biu din vn ngh. Hi trng c khu vc v sinh ring vi tiu chun 150 nam/1x, 2 tiu; 120 n/2 x, tiu
2
- Phng in n; ph t; - Phng th vin; lu tr; - Phng thng tin, qung b sn phm; - Phng v xng th nghim *) B phn ph tr v phc v bao gm cc phng: - Snh ra vo chnh; tiu chun din tch khong 18m2; - Snh ph cho cc nh vn phng c chiu di hn 100m hoc hnh dng phc tp, din tch khong 12-18m2; - Phng thng trc bo v vi tiu chun 6-8m2, phng ng p ng yu cu trc m 9-12m2. - Ni gi m o v i ca khch ti snh ra vo, din tch 9-12m2. - Khu v sinh c b tr m bo bn knh phc v khng qu 45m vi tiu chun 40 nam/1x, 1 tiu; 30 n/2 x, tiu. - Phng y t gm ch lm vic cho cn b y t v ch khm vi tiu chun: 6m /1bc s; 4m2/1 h l; 4-6m2/ch khm bnh; 4-6m2/ch tim v pht thuc.
2
- Phng cu lc b: Thit k a chc nng; S lng lao ng nh hn 200 ngi c th ly 0,2m2/ngi; s lng trn 200 ngi ly 0,1m2 cho mi ngi tip theo. Din tch ti thiu phi t 24m2. - Cng tin, quy gii kht: s ch c tnh cho khong 10-15% s lao ng ti ca ng nht vi tiu chun 0,8m2/ch. Din tch ti thiu 24m2 bao gm c quy, ch phc v, kho. - Kho - Phng x l giy loi.... 4.3.5. Cc yu cu thit k: - Cc phng chc nng phi c b tr to iu kin cho vic lin h thun tin, p ng chc nng s dng, theo tng nhm chc nng, theo tng th cng trnh.
- 52 -
KTS. L Hu Trinh
- Cc khng gian lm vic phi ph hp vi i tng s dng: lnh o, nhn vin, th k, khch...l c s cho vic b tr din tch v t chc ni tht. - B tr khng gian lm vic trong tng phng chc nng phi m bo ph hp vi h thng trang thit b ni tht: Bn lm vic, thit b vn phng, t... - Cng trnh phi c li ct hp l ph hp vi t chc cc phng lm vic v m bo s dng linh hot - Gim ti a cc din tch ph, t l din tch s dng trn din tch sn ti thiu phi t 60%. - m bo khng gian, h thng trn, sn b tr thun tin h thng cc tuyn cp thng tin; cc trang thit b cung cp nng lng; iu ho kh hu; thit b m thanh, chiu sng; thit b vn chuyn; v sinh.. - T hp khng gian kin trc trc bn ngoi (bn thn cng trnh v sn vn) cng nh ni tht phi p ng yu cu l mt cng trnh mang din mo ca XNCN v thng hiu ca doanh nghip. - T chc giao thng v khng gian chc nng hp l. m bo yu cu PCCC v thot ngi an ton khi c s c (tham kho thm Kin trc dn dng). 4.3.6. Thit k mt ct: a) Gii php kt cu: Nh hnh chnh trong XNCN thng c chiu cao n 5 tng, s dng khung chu lc dng BTCT ton khi, BTCT lp ghp hoc khung thp. b) Chiu cao tng: Chiu cao ca phng lm vic ph thuc ch yu vo trang thit b k thut ca ngi nh, c bit l h thng iu ho kh hu v h thng mng thng tin. - Vi nh khng c trn chiu cao tng vo khong 3,3m, tng ng vi chiu cao thng thu khong 2,7-2,8m. - Vi nh c trn b tr cc thit b chiu sng t trong trn, h thng thng tin, m bo chiu cao thng thu 3m, chiu cao tng phi t 3,6m. - Vi nh c trn chiu cao b tr h thng iu khng tp trung, chiu cao tng phi t 3,9m. - Vi nh c c trn b tr h thng iu khng v sn kp b tr h thng ng cp thng tin, chiu cao tng phi t ti thiu 4,2m. Chiu cao ca phng lm vic ph thuc ch yu vo trang thit b k thut ca ngi nh, c bit l h thng iu ho kh hu v h thng mng thng tin. 4.4. Thit k cng trnh phc li XNCN Cng trnh cng cng dch v (hay cn gi l cc cng trnh phc v sinh hot) thng l mt t hp cng trnh hay khng gian c nhiu chc nng khc nhau thuc nhm I v II ca cc cng trnh dch v n ung gii kht; dch v chm sc y t, sc kho; dch v ngh ngi gii tr vi bn knh phc v t 70-300m.
- 53 -
KTS. L Hu Trinh
Vic thit k kin trc cc cng trnh phc v sinh hot c th tham kho trong cc ti liu thit k kin trc dn dng. 4.5. Thng nht ha (TNH) in hnh ha (HH) Trong xy dng cng nghip, vic sm a cc cng trnh, x nghip cng nghip vo khai thc s dng l mt trong nhng yu cu quan trng sm thu hi vn u t, trnh c s lc hu sm ca dy chuyn cng ngh. p ng c cc yu cu ni trn, cn phi cng nghip ho xy dng. Mun cng nghip ho xy dng cn in hnh ho v thng nht ho cc kch thc ca cc b phn kt cu, mt bng, hnh khi, v.v. 4.5.1. Thng nht ho Thng nht ho trong xy dng CN l vic lm c lin quan n s thng nht cc thng s kch thc hnh khi, mt bng nh v cc b phn ca nh c ch to sn trong nh my. Mc ch thng nht ho l hn ch cc thng s hnh khi , thng s mt bng nh v kch thc ca cc b phn cu to. Chng c thc hin da trn c s v kinh t, k thut v hn th na l s c kt cc kinh nghim v xy dng cng nghip. 4.5.2. in hnh ho in hnh ho trong xy dng l mt b phn trong tiu chun ho v ni dung ca n l xc nh loi, hnh thc, ln ca cc i tng lao ng, cung c lao ng, sn phm v phng php sn xut. in hnh ho l phng php kinh t trong thit k xy dng nhm la chn hoc nghin cu ra nhng gii php, nhng hnh dng kch thc hp l nht, kinh t nht dng p dng rng ri trong lnh vc xy dng. C s ca vic in hnh ho l vic nghin cu vn dng h thng mun thng nht p dng cho cc thng s khng gian mt bng, hnh khi. Cng tc in hnh ho c ngha quan trng i vi vic cng nghip ho xy dng, to ra sn phm nhanh, c cht lng, gi thnh r nh tit kim thi gian u t nghin cu, thi cng ch to . Qu trnh pht trin ca thit k in hnh nh sau: b1. Thit k cc cu kin chi tit in hnh ca nh v cng trnh, trn c s cu kin chi tit ny c th t hp thnh nhng ngi nh theo ng yu cu v quy m sn xut, c mc biu hin thm m khc nhau. Cc i tng in hnh ny c th p dng c nhiu ln cho nhiu i tng cng trnh khc nhau. b2. Thit k in hnh n nguyn n nguyn l mt b phn hon chnh v cc mt bao gm: gii php mt bng, k thut, cu to. l mt n v ghp thnh nhng ngi nh ngn, di, rng, hp tu theo yu cu.
- 54 -
KTS. L Hu Trinh
b3. Thit k in hnh ngi nh hay ni cch khc l in hnh theo cng nng ca nhng loi i tng khc nhau (C kh, ho cht, in, v.v.) b4. Thit k in hnh ton nh my p ng nhu cu xy dng hng lot, nhanh. 4.5.3. Kch thc thng nht trong xy dng H thng mun thng nht p dng trong lnh vc xy dng cng nghip bao gm nhng nguyn tc iu hp kch thc theo chiu ngang, chiu dc v chiu cao ngi nh, cng trnh, cc b phn cu tao,v.v. trn c s ca mun gc v cc mun m rng. Mun gc M =100mm. Mun m rng gm 2 loi: + Mun bi s: 2M, 3M, 6M, 12M, 15M, 30M v 60M c s dng ch yu iu phi kch thc c gii hn cc chiu ca mt bng, chiu cao ngi nh. + Mun c s: 1/2M, 1/5M, 1/10M, 1/20M, 1/50M, v 1/100M c s dng ch yu iu phi kch thc c gii hn cc b phn kt cu c kch thc nh nh ct, dm, cc tm vt liu mng, v.v. H thng trc mun khng gian bao gm nhng trc theo chiu dc, ngang v chiu cao ct nhau v chia thnh nhng khong cch , l bc (B), khu (L) v chiu cao tng nh (H). 4.5.4. Quy nh v thng nht ho cc gii php MB - hnh khi nh cng nghip a) Mt bng hnh khi nn thit k dng ch nht, s dng kiu t hp cc nhpc cng cc thng s xy dng- song song theo mt phng. b) Khi trong mt khi nh c s chnh lch cao mi chnh lch chiu cao cc khi trong mt nhp nh khng c nh nhn 1,2m. c) Chiu cao nh: Tnh t mt sn hon thin n mp di kt cu mang lc mi: + Trong nh khng c cu trc, L di 12m: 3,6 6m theo bi s ca 0,6m. + Trong nh c cu trc, L=18m tr ln: 4,8m (cho L=18m); 5,4 6m - theo bi s ca 1,2m. d) Bc ct nn ly bng 6 hoc 12m. Nu c nhng yu cu c bit ca cng ngh hoc dng kt cu, bc ct c th ly khc. e) Khu (nhp): - Khu ca nh cng nghip mt tng khng c cu trc thng ly bng 9; 12; 15; 18; 21 v 24m theo bi s ca 3m; cn khi c cu trc ly bng 18; 24; 30; 36 hoc ln hn theo bi s ca 6m. - Nh cng nghip mt tng c khung bng btng ct thp (hoc trong nh cng nghip nhiu tng) c trang b cu trc, chiu cao nh v vai ct c ly theo bng sau :
- 55 -
KTS. L Hu Trinh
Khu (m) 18; 24 18;24 18;24 18;24;30 18;24;30 24; 30 24; 30
Chiu cao nh (m) 8,4 9,6 10,8 12,6 14,4 16,2 18
Ti trng cu trc (T) 10 10; 20 10; 20 10; 20; 30 10; 20; 30 30; 50 30; 50
Cao mt trn ca vai ct (m) khi bc ct bng 6 5,2 5,8 7 8,5 10,3 11,5 13,3 12 4,6 5,4 6,6 8,1 9,9 11,1 12,9
Bng 4.2 Bng thng nht ha v khu , chiu cao nh - Trong nh cng nghip nhiu tng, li ct khung nh ph thuc vo ti trng tc ng ln sn: nhp nh theo bi s 3m, cn bc ct theo bi s ca 6m: + Khi ti trng trn sn n 1000 Kg/m2 (10.000N/m2) thng s dng li ct 6m x 9m; + Khi ti trng trn sn 2000 2500 Kg/m2 thng s dng li ct 6m x 6m; Tuy nhin li ct ny c th thay i theo yu cu ca cng ngh v dng kt cu chu lc; hoc khi xy dng nh CN nhng ni khng c iu kin s dng cu kin in hnh. f) Chiu cao tng nh ly theo mun 0,6m, song khng c nh hn 3m. h) Chiu di nh v s lng nhp ph thuc vo yu cu cng ngh
Chng V. THIT K KIN TRC NH SX MT TNG

- 56 -
KTS. L Hu Trinh
5.1. B tr cc b phn chc nng nh sn xut mt tng 5.1.1. Cc b phn chc nng nh sn xut mt tng Cc b phn chc nng ca nh sn xut c th chia thnh hai nhm: - Nhm cc b phn chc nng chnh: Kho nguyn liu, kho thnh phm, b phn sn xut v h thng kho trung gian gia cc cng on sn xut - Nhm cc b chc nng ph: B phn ph tr sn xut, b phn qun l v phc v sinh hot, b phn cung cp v m bo k thut
5.1.2. B tr cc b phn chc nng nh sn xut mt tng
Cc b phn chc nng chnh c quan h trc tip vi nhau. Hnh thc b tr 3 b phn ny thng theo dng: ng thng, dng ch L hoc ch U. - Dng ng thng l dng thng dng nht do c chiu di dng vt liu l ngn nht. Dng ny to cho nh c mt bng hnh ch nht. - Dng ch L v dng ch U y l dng tp trung, do yu cu ca cng ngh hoc do iu kin a hnh m khng th ko di tuyn sn xut. Dng ny c kh nng mang li tnh linh hot cao trong s dng. Song c th dn n kh khn trong vic gii quyt vic thng thong t nhin cho nh. Nh dng ny c th m rng v cc pha. B cc ca cc b phn chc nng chnh l c s b tr cc b phn chc nng ph. B tr cc b phn chc nng ph ngoi yu cu m bo s hp l trong dy chuyn sn xut cn phi tun theo cc yu cu sau: - m bo c kh nng s dng linh hot ca cc b phn sn xut chnh, trnh vic b tr cc b phn ph chia ct khng gian ca b phn sn xut. Thng thng chng c b tr dc theo b phn sn xut chnh. - m bo kh nng m rng d dng, hn ch s ngng tr sn xut, cc b phn chc nng ph nn b tr vo mt pha ca nh, cn mt pha d kin m rng. Trong trng hp s dng thng thong t nhin, cc b phn ph nn b tr v pha cui hng gi mt chnh ca nh. Mt i din t chc cc ca gi vo v m rng. - Trong mt s nh cng nghip c iu ha khng kh, cc b phn ph tr sn xut, phc v sinh hot c th b tr theo chu vi v ng vai tr nh cc lp khng gian m cho khng gian sn xut. i vi nh cng nghip mt tng c khng gian ln, cc b phn chc nng ph khng ch b tr trn mt bng m c th b tr theo chiu ng ti cc cao khc nhau nhm tn dng khng gian ca nh v hnh thnh nn dng nh cng nghip mt tng c cc ngn tng- Khng gian mt tng cho cc b phn chnh v khng gian nhiu tng cho cc b phn chc nng ph.
- 57 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5. 1 : S cc dng b tr b phn chc nng chnh trong nh sn xut.

- 58 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.2 : S cc dng b tr b phn chc nng ph trong nh sn xut. a) Cc b phn chc nng ph b tr dc theo mt pha ca nh b) Cc b phn chc nng ph b tr dc theo hai pha ca nh
- 59 -
KTS. L Hu Trinh
c) Cc b phn chc nng ph b tr ngang nh ti ranh gii gia hai b phn chc nng d) B phn chc nng ph (t thay i) b tr nh mt trc xng sng to cho cc khng gian chnh (hay thay i) c kh nng m rng linh hot e) B phn chc nng ph b tr xung quanh nh nh mt khng gian m, cch ly cho khng gian chnh f) B phn chc nng ph b tr v mt pha trn mt ct g) B phn chc nng ph b tr gia nh (gia hai dy chuyn sn xut) trn mt ct h) B phn chc nng ph b tr trn tng mi, gia cc tng v ti tng hm. 5.2. T chc giao thng trong nh sn xut mt tng: Hot ng giao thng bn trong nh sn xut l mt phn ca t chc sn xut, ni lin cc b phn chc nng trong nh sn xut. Cc tuyn giao thng trong xng chnh l biu hin c th ca dng vt liu. Bi vy quy hoch b tr h thng giao thng l mt phn ca thit k nh sn xut. Gi thnh vn chuyn thng chim 20-60% chi ph sn xut ty theo tng ngnh cng nghip. H thng vn chuyn bn trong nh sn xut phc v cho nhu cu di chuyn theo phng ngang v ng ca ngi v hng ha gia cc khng gian ca cc b phn chc nng. H thng giao thng vn chuyn bn trong nh sn xut gm: - ng vn chuyn, hnh lang, li thot ngi; - Ca v cng; - Cu thang thng, cu thang my v cu thang thot ngi; - Phng tin vn chuyn. 5.2.1. ng vn chuyn trn nn, hnh lang v li thot cho ngi : Khi b tr cc tuyn ng vn chuyn trn nn, hnh lang v li thot cho ngi cn tun theo cc nguyn tc sau: - Hn ch vic b tr cc tuyn vn chuyn, hnh lang ct qua cc b phn chc nng. Chng nn b tr song song vi tuyn sn xut, ti ranh gii ca hai b phn chc nng, ng vai tr nh mt khng gian ngn cch. Hai bn hnh lang c th b tr tng ngn cch; - Cc tuyn ng vn chuyn, hnh lang nn b tr thnh cc tuyn thng c th kt hp vi vic b tr h thng cung cp v m bo k thut. - Cc li ra vo ca cc tuyn hnh lang cn c b tr d pht hin, v to s ch qua vic chiu sng v sn mu (thng c sn cc vch trng hoc vng) - B rng ca ng vn chuyn ph thuc trc ht vo phng tin vn chuyn, mt giao thng. i vi hnh lang cho ngi i li c b rng ti thiu 1,2m. Khong cch an ton ti thiu cho li i qua i vi thit b c nh l 0,6m v di chuyn l 0,5m. Bc dc ca ng vn chuyn khng nn vt qu 1/6. - B rng ca mt li thot ti thiu l 120cm cho ni lm vic c n 20 ngi. T 20-50 ngi li thot rng ti thiu l 125cm. T 50 ngi tr nn c 10 ngi rng thm 10cm. Khong cch xa nht n li ra phng ha hon l 40m.
- 60 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.3: S b tr cc tuyn vn chuyn, hnh lang trong nh sn xut: a) B tr ti ranh gii gia cc b phn chc nng; b) B tr dc theo tuyn sn xut; c) B tr ngang vi tuyn sn xut, ti v tr kt thc mt cng on sn xut; d) B tr dc theo cc hng ct ca khung nh; e) B tr ti ranh gii gia cc khi nh f) v g) B tr pha di ca cc hnh lang k thut (ti bin nh hoc gia nh) h) B tr pha di nn. 5.2.2. Phng tin vn chuyn: Phng tin giao thng vn chuyn trong nh sn xut thng thng c chia thnh hai loi: Vn chuyn trn nn v vn chuyn trn khng. a, Phng tin vn chuyn trn nn: Cc phng tin vn chuyn trn nn bao gm: - H thng bng ti: y l phong tin vn chuyn lin tc, vn chuyn vt c kch thc nh, t trc tip trn nn hoc trn gi . Giao thng vn chuyn cho ngi b tr dc theo cc bng ti, s dng cu vt hoc ngm cho ngi i ngang qua. - Xe ko bnh hi, bnh xch, xe nng chy trc tip trn nn. H thng giao thng ny i hi nn c kh nng chu lc,chu mi mn v va chm. - Cu trc chy trn ray t trn nn. H thng ray c nh, chia ct khng gian sn xut. b, Phng tin vn chuyn trn khng: - Bng ti treo: thng gn vo cc h khung ring, tch khi kt cu chu lc ca nh, nhm gim ti trng (tnh v ng) truyn vo khung nh v m bo tnh linh hot khi thay th, m rng.
- 61 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.4: Mt s dng trang thit b vn chuyn trn nn v h thng cc dng bng ti - Cu trc treo vo kt cu mang lc mi: Chng c th c dng c nh (cn c gi l palng) v loi di ng. Loi di ng gm cu trc treo vo mt ray v cu trc treo vo hai ray. Vi cu trc treo vo mt ray phm vi hot ng ca cu trc ch yu dc theo chiu di ray. Cn vi cu trc treo vo hai ray (t vung gc nhau) phm vi hot ng ca cu trc theo c hai phng, ngang v dc theo chiu di ca hai ray. Loi cu trc treo c sc nng nh 0,5-5 tn. Ngi iu khin c th ng trn mt t hoc ngi trong cc cabin treo di cu trc. Trong khng gian sn xut c th b tr mt hay nhiu cu trc treo. - Cu trc ta trn vai ct: Cu trc loi ny gm b phn: Xe nng vi ti v mc cu - chy trn cu theo phng ngang nh; Kt cu chu lc ray, ng c y chy theo phng dc nh; Cabin cho ngi iu khin gn vi cu trc. Cn c dng cu
- 62 -
KTS. L Hu Trinh
xe nng, loi cu trc ny c phn thnh cu trc ln mt dm v cu trc ln hai dm (hoc 2 dn). Cu trc ta trn vai ct do ti trng ca cu trc truyn vo ct nn c th c sc trc ln 5-50T, c bit c th n hng trm tn. Ngoi ra trong nh cng nghip c cc dng cu trc khc nh: Loi cu trc dng conson; cu trc ta c nh vo tng..., c sc trc nh v phm vi hot ng khng ln. H thng cu trc treo vo kt cu mang lc mi v ta trn vai ct l loi phng tin c nh hng ln n gii php xy dng nh, trc ht l nhu cu v khng gian b tr v tnh ton cc ti trng ng v tnh ca cu trc vo h khung chu lc ca nh.
Hnh 5.5: Cu trc treo trong nh cng nghip a) Pa lng; b) Cu trc treo mt ray; c) Phm vi hot ng ca cu trc treo mt ray; d) Cu trc treo hai ray v s b tr trn mt ct v mt bng nh xng.
- 63 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.6: Cu trc ta trn vai ct trong nh cng nghip a) Cu trc: b) Cc thng s khng gian nh c lin quan n cu trc; c) Cc dng cu trc khc (1- Cu trc tho khun;2- Cu trc c gu xc; 3- Cu trc khun; 4- Cu trc ri vt liu) Hnh 5.7: S cu trc ln mt dm (hnh trn) v cu trc ln hai dm (hnh di) do nh my kt cu thp c kh ng Anh, H Ni ch to vi sc nng t n 15 T.
- 64 -
KTS. L Hu Trinh
a)
b)
c)
d)
f) e) Hnh 5.8: Mt s hnh nh v h thng cu trc trong kt cu khung thp Zamil rt ph bin hin nay Vit Nam. a); b) Cu trc ta trn vai ct; c) Cu trc treo vo kt cu mang lc mi; d) Cu trc dng cng xon v m n ray; e) Cu trc mt ray chy trn nn v mt ray ta trn dm cu trc; f) Cu trc chy trn nn.
- 65 -
KTS. L Hu Trinh
a)
b)
c)
d)
e)
f)
- 66 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.8: Mt s hnh nh v cc phng tin vn chuyn trong nh cng nghip a) Xe chuyn dng chy trn nn c sc nng n 10T, i hi cu to nn phi p ng c ti trng v chu c cc va chm khi vn chuyn; b) Bng ti b tr c nh trn nn;c) Bng ti treo vo h khung c nh chy dc theo tuyn sn xut;d) Phng tin vn ti kt hp va chy di nn va chy trn khng; e) H thng cu trc treo vo kt cu mi; f) Cu trc ln hai dm ta trn vai ct; e) H thng cu trc kt hp va chy trn nn va chy trn gi .
g)
5.3. B tr h thng cung cp v m bo k thut trong nh sn xut mt tng: H thng cung cp v m bo k thut, bao gm cc tuyn ng ng cp in, cp hi, cp nhit, ng ng iu ho kh hu, tip ni ti cc my mc thit b v khng gian sn xut t trn khng xung v t di nn ln. - H thng cung cp t trn khng xung thng c b tr theo cc hp treo vo trn, dn ti cc ni cung cp. - H thng cung cp t nn ln c b tr trong cc ho k thut, hoc trong cc tuy nen, hoc trong cc sn kp. Gii php b tr h thng cung cp v m bo k thut nh hng n cc gii php kin trc xy dng: - nh hng n vic la chn chiu cao nh, la chn gii php kt cu mi, l khng gian b tr; - nh hng n vic b tr thu gom, thot nc ma v nc thi sn xut trn nn...
Hnh 5.10: S b tr h thng cung cp v m bo k thut trong nh sn xut. - Hnh bn tri: H thng cung cp v m bo k thut b tr trn khng: - Hnh bn phi: H thng cung cp v m bo k thut b tr c trn khng (ng
- 67 -
KTS. L Hu Trinh
ng thu hi kh thi; chiu sng t nhin) v di nn (tuyn cp in, cp hi; thit b iu khng v ng ng dn khng kh sch).
a)
c)
d) b) Hnh 5.11: Hnh nh minh ho b tr h thng cung cp v m bo k thut trong nh sn xut: - Hnh a,b: H thng cung cp v m bo k thut b tr trn khng, trn cc cu k thut treo vo mi. - Hnh c: Vic la chn kt cu mi c tnh ton ph hp vi vic b tr cc ng ng ca h thng iu khng. - Hnh d: H thng cung cp v m bo k thut b tr di nn c th vn ti cc v tr b tr cc thit b m khng nh hng n giao thng. 5.4. Gii php xy dng p ng yu cu chiu sng t nhin trong nh cng nghip mt tng:
- 68 -
KTS. L Hu Trinh
T chc chiu sng t nhin l mt trong nhng nhim v quan trng ca t vn kin trc vi mc tiu m bo chiu sng p ng cao nht cc yu cu ca iu kin lao ng tng nng sut, an ton cho ngi lao ng. Chiu sng t nhin cho nh cng nghip thng c t chc trn mi v t tng bin. Cc nguyn tc t chc chiu sng t nhin c trnh by trong phn Khi nim v XNCN. Hnh thc ly nh t mi cn l c s cho vic la chn gii php kt cu chu lc ca nh v gii php cu to mi. Hnh dng ca cc ca mi l c s quan trng cho vic to lp hnh khi khng gian ca nh. Ly nh sng c th theo cc dng: - Ly nh sng bn ti cc ca mi c dng hnh thang; rng ca ng v rng ca nghing. - Ly nh sng trc tip t mi kt hp vi cc tm chn nng. Vic t chc ly nh sng t tng bn l c s quan trng t chc hnh thc kin trc mt ng nh cng nghip. Cc b mt knh t tng v cc kt cu che nng l nhn t t hp chnh cho vic phn chia hnh khi v to lp cu trc b mt ca cng trnh.
a)
- 69 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 5.12: Hnh nh minh ho t chc ly nh sng t nhin t tng: a) Ton b tng c m ly nh sng n mc ti a kt hp vi cc tm chn nng bng thp to cho cng trnh c hnh thc kin trc nh nhng, thanh thot (hnh trn); b) Cc tm chn iu khin t ng bn ngoi tng knh khng ch c vai tr chng chi m cn l gng phn x nh sng vo nh trong trng hp tri rm (hnh bn phi). b)
- 70 -
KTS. L Hu Trinh
Chng VI: THIT K KIN TRUC NH CN NHIU TNG

6.1. Xc nh hnh dng mt bng Khi thit k nh CN nhiu tng, nn chn hnh dng MB v hnh khi n gin. Dng mt bng hp l nht c s dng cho nhiu loi SX thng c hnh ch nht, tip theo l cc dng hnh ch L, T, E, sn trong. Cc nt giao thng ng nn c kt cu c lp thun li cho b tr mt bng v gii php cu to nh. 6.2. La chn li ct Vic la chn li ct v chiu di, chiu rng trong nh cng nghip nhiu tng c phn chia thnh cc trng hp sau y: - Theo yu cu c bit ca cng ngh SX: trong trng hp ny, cc thng s mt bng nh hon ton ph thuc vo c im b tr cng ngh v kch thc thit b sn xut. - Trong cc trng hp khc phi da vo kh nng lm vic ca kt cu chu lc v vt liu, yu cu linh hot ca mt bng v tnh kinh t. Thng thng, vi cc ngnh cng nghip thng dng (vi ti trng trn sn 500 2500 Kg/m2), nn chn li ct 6 x 6m hoc 9 x 6m; s lng nhp khng vt qu 6. Khi cn c hnh lang gia, c th ly li ct vi nhp bin bng 6,9; 12m v nhp gia bng 3 hoc 6m, bc ct ly thng nht bng 6m. Khi cn tng tnh linh hot ca nh cng nghip nhiu tng, c th ly li ct bng : 6x12; 6x18m; 12x12m; 18x18m; 6x24m; 6x30m; 6x36m hoc ln hn. Trong nh cng nghip 2 tng, li ct tng trn v di c th khc nhau tu theo yu cu, c im sn xut v dng kt cu chu lc : tng trn ln n 30x6m, tng di n 12x6m, hoc ngc li. Li ct trong cc dng nh hn hp, v c bn c xc nh theo yu cu ca cng ngh v thit b sn xut, gii php kin trc v kt cu, so snh s hp l kinh t ca phng n. 6.3. Quy hoch mt bng Trong nh cng nghip nhiu tng ngoi cc b phn chc nng thng thng nh trong nh cng nghip mt tng : B phn SX chnh, ph tr sn xut, cung cp nng lng, kho tng, cc b phn phc v sinh hot, hnh chnh - qun l, cn c thm mt b phn chc nng quan trng khc, l h thng giao thng vn chuyn v ng ng cung cp k thut theo phng ng lin h gia cc tng. Nh vy v thc cht, quy hoch mt bng cc tng nh cng nghip nhiu tng l gii quyt mi quan h sn xut v phc v trong bn thn mi tng v gia cc tng vi nhau theo loi dy chuyn cng ngh c b tr trong nh SX .
- 71 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 6.1 - S dy chuyn cng ngh trong nh CN nhiu tng Quy hoch mt bng nh cng nghip nhiu tng thng c tin hnh theo cc bc sau : + Phn vng theo phng ng : Khng gian ca cc tng nh c phn chia thnh nhng khu vc chc nng khc nhau da trn c s tn dng kh nng hp l ca chng. Theo nguyn tc ny, tng 1 nn b tr cc thit b nng ,cng knh, cc thit b c sinh ti trng ng, cc b phn SX c lin quan n m t, hoc sinh nhiu nc thi, v.v. thun li cho b tr mng my v x l nc thi. Tng trn cng nn b tr cc b phn SX c kh nng gy chy n, sn sinh nhiu nhit tha; cho loi SX c s dng cu trc hoc cn khng gian ln. Cc tng gia dng b tr cc cng on SX bnh thng. tn dng khng gian, c th b tr cc kho tng, b phn ph tr SX cc tng hm; trn mi b tr cc h thng cung cp k thut hoc thit b l thin, cc tng cn li ginh cho SX.
Hnh 6.2- Phn vng nh cng nghip nhiu tng theo phng ng
- 72 -
KTS. L Hu Trinh
a- Cho cc nh loi thng dng; b- Nh c cu trc hoc cn trc treo; c- Nh kt hp; d- Cho nh c tng hm; e- Cho nh nhp ln : 1- cc b phn sn xut c nguy c chy n; 2- cho cc b phn sn xut bnh thng; 3- cho cc b phn c thit b nng; 4- b phn sn xut ph tr v phc v sinh hot; 5,6- cho xng c cu trc, cn trc treo; 7- tng k thut + Phn vng theo phng ngang : Phn vng theo phng ngang c thc hin sau khi tin hnh phn vng theo phng ng. Thc t cho thy, phn vng theo phng ngang thng ph thuc vo c cu chc nng cc b phn SX, yu cu chiu sng v t hp kin trc ngi nh. Thng thng mi mt tng c cc nhm chc nng sau : cc cng on SX chnh, ph tr SX, kho tng, h thng phc v giao thng nm ngang v theo phng ng, b phn qun l v phc v sinh hot phn xng, v.v. Khi quy hoch mt bng tng phi tu theo quy m SX v kch thc mt bng, chng c th b tr kt hp hoc c lp vi nhau.
Hnh 6.3- Phn vng nh cng nghip nhiu tng theo phng ngang a- Gii php kt hp trong mt mt bng; b- Gii php quy hoch khu ph theo chu vi xng sn xut : 1- khu sn xut chnh; 2- khu ph tr sn xut; 3- nt giao thng ng. Thc t c hai gii php quy hoch c tnh nguyn tc sau : - Tt c cc b phn chc nng trn c b tr trong cng mt mt bng nh - Cc b phn hoc ch c cc nt giao thng v phc v k thut theo phng ng c b tr ghp lin k bn mt bng chnh ginh cho SX. Trong gii php th nht, cc b phn SX chnh cn nhiu nh sng c b tr theo chu vi mt bng tng, phn din tch gia ti hn c dng b tr cc b phn ph tr sn xut, kho tng, qun l, cc nt giao thng - phc v k thut ng lin h cc tng. ng giao thng vn chuyn ngang mi tng s c s dng lm ranh gii phn chia cho 2 khu vc ni trn v gia cc khu vc SX ln vi nhau.
- 73 -
KTS. L Hu Trinh
m bo tnh linh hot ca mt bng xng, nng cao kh nng cng nghip ho, bo m an ton thot ngi khi c s c, bo m v sinh cng nghip, nn s dng phng n 2. Theo phng n ny, cc thnh phn ph ca xng c hp thnh cc nhm v c b tr c lp bn cnh nh, k lin vi tng bin, nh SX hoc gia cc n nguyn mt bng khi SX chnh. u im c bn ca phng n ny l tnh linh hot ca mt bng v kh nng cng nghip ho xy dng nh tng ln, hnh khi kin trc chung ca ngi nh tng ln, song chi ph t xy dng cng tng ln. C mt s trng hp, m bo v sinh cng nghip, b phn hnh chnh-qun l xng, phc v sinh hot cho ngi lm vic, v.v. c tch ra v xy dng c lp vi phn xng. 6.4. T chc h thng giao thng v thot ngi Giao thng : ngang v ng. + H thng giao thng vn chuyn nm ngang c b tr theo c im ca t chc sn xut v thit b cng ngh. Chng c th c b tr xuyn qua khu Sx (khi thit b dn tri khp tng) hoc to thnh hnh lang dc nh, gia hay bin nh- khi mt bng SX c phn khu r rng hoc to thnh cc dy phng nh. Theo nguyn tc, cc con ng ny phi lin h thun li, ngn nht n cc ni lm vic, n ca ra vo, li thot ngi, n cc nt giao thng ng. Chiu rng ca cc con ng ny c xc nh theo nhu cu v phng tin vn chuyn, i li, thot ngi khi c s c. Khi kt hp thot ngi, chiu rng ng i khng c nh hn 1m- i vi li i - v khng c nh hn 1,4m- i vi hnh lang. + lin h theo phng ng gia cc tng, phi s dng cu thang bc, thang cun, hay thang my. - Cu thang c thit k ring cho cc tng Sx hoc kt hp ln tng SX v tng sinh hot (khi b phn hnh chnh-sinh hot c b tr c lp lin k nh xng v c cao cc tng thp hn tng nh SX). Chng c th ng c lp hoc kt hp vi thang my, cc ng ng cung cp k thut to thnh mt nt giao thng- phc v k thut ng. Cc nt giao thng ng ny c th b tr gia nh, cnh tng ngoi hoc k lin bn ngoi. Trong 3 phng n, phng n th 3 tt nht v chng khng gy kh khn cho hin i ho cng ngh Sx, an ton, khng nh hng n gii php kt cu ca nh, do kh nng cng nghip ho tng ln. Khi thit k cu thang dng chung cho cc tng SX v tng sinh hot c cao khc nhau, cn phi tnh ton sao cho chiu ngh ca tng ny trng vi chiu ti ca tng kia. S lng cu thang, khong cch gia chng v chiu rng v thang, phi c tnh ton sao cho ph hp vi yu cu i li v thot ngi khi c s c xy ra trong xng.
- 74 -
KTS. L Hu Trinh
Trong mi nh cng nghip nhiu tng, nn c t nht 2 cu thang. Chiu rng tng cng ca cu thang li i bn trong c xc nh t 100 125 ngi/m theo s lng cng nhn v s tng nh. Chiu rng li i trong phng khng c nh hn 1m; chiu rng hnh lang : khng nh hn 1,4m; cn chiu rng v thang phi t t 1m n 2,4m. thng nht ho c th ly bng 1,2; 1,5; v 1,8; nu chiu rng v thang ln qu s khng hp l v kinh t - Thang my l phng tin vn chuyn ng rt thun li cho vic vn chuyn hng ho v con ngi. Thang my c nhiu loi. Cc loi cu thang ny c th ng c lp hoc hp khi vi nhau trong mt lng cu thang, to thnh nhng nt giao thng ng. Khi li ra ca thang my v cu thang thng khng nn i mt nhau m bo s dng thun li v an ton thot ngi khi c s c. Nt giao thng ng ny phi c b tr nhng ni ph hp cao nht vi dy chuyn cng ngh v s dng, v d : ni a nguyn liu vo, ra; ni tip gip khu SX, khu ph tr SX, v.v. khi nh qu di, c th b tr thnh nhiu im. Mt khc, theo quy nh trn, i vi nh cng nghip nhiu tng, khong cch ln nht t ni lm vic xa nht n cu thang hay ca thot ngi gn nht phi t 30 80m tu theo hng SX, bc chu la ca nh v s tng. Khong cch xa nht gia 2 cu thang lin k khng c nh hn 48m v ln hn 150m, m bo an ton thot ngi v thun tin cho ngi s dng.
Hnh 6.4 - Mt s gii php b tr nt giao thng ng trong nh cng nghip nhiu tng
- 75 -
KTS. L Hu Trinh
a- B tr trong nh; b- B tr k lin; c- B tr c lp: 1- khu vc sn xut; 2- nt giao thng ng; A;B;C - Chi tit mt bng cc nt giao thng ng 6.5. Gii php kt cu a) Xc nh chiu cao cc tng nh Ging nh nh cng nghip mt tng, chiu cao tng ca cc nh cng nghip nhiu tng thng thng ph thuc vo cng ngh SX, c im ca thit b SX v k thut, yu cu chiu sng, thng gi v iu ho vi kh hu trong phng. Thng thng vi cc nh cng nghip khng c yu cu cng ngh, my mc c bit, chiu cao tng nh c ly bng 3,6 7,2m theo bi s ca 0,6m. Tuy nhin trong nhng trng hp c bit, chiu cao tng s c tng ln thch hp khi nh cng nghip nhiu tng cha ng bn trong cc thit b c chiu cao ln hoc c mt phn l nh CN mt tng. b) Cc gii php kt cu chu lc Hay s dng cc loi vt liu c kh nng chu la v c tui th cao nh : BTCT, CT. i vi cc nh CN c yu cu km hn th c th s dng gch lm tng chu lc. + Kt cu tng chu lc : S dng trong cc nh t tng, ti trng khng ln + Kt cu chu lc kiu bn khung : Thng s dng cho nh di 5 tng, ti trng trn sn < 1200Kg/m2 Tng bin chu lc, gia c ct chu lc. + Kt cu khung : c s dng hp l nht cho cc nh nhiu hn 5 tng chu la tt, bn cao, kh nng cng nghip ho cao. Kt cu sn c dm bng b tng ct thp c th ng dng c cho nh cng nghip nhiu tng c li ct n 12x12m, thm ch cho nhp nh n 18m. Khi nhp nh ln hn 24m bt buc phi dng kt cu khung gin. + Ngoi cc dng kt cu trn, to khng gian tng c tnh linh hot cao hn, ngi ta ang s dng cc dng kt cu khng gian bng v mng, kt cu li phng khng gian, v.v. + Ngoi cc dng trn, cn c kt cu chu lc bng thp . Khung thp thng s dng khi ti trng trn sn 1000 3000 Kg/m2, ng vi li ct 6x6m; 9x6m; v 12x6m. 6.6. Gii php chiu sng t nhin cho nh CN nhiu tng Nh cng nghip nhiu tng c chiu dy khng ln nn chiu sng t nhin thng c t chc t tng cho cc khng gian tng di v t chc kt hp gia trn mi v tng cho khng gian tng trn cng. Ngi ta cng s dng cc khng gian thng tng gia nh b sung nh sng cho cc tng di.
- 76 -
KTS. L Hu Trinh
Hnh 6.5: i vi nh CN c b rng ln, c th ly nh sng cho cc tng t trn mi qua khng gian thng tng. - Hnh trn: Mt ct ngang nh; - Hnh bn phi: Hnh nh t pha khng gian thng tng.
a) Hnh 6.6: V d minh ho v gii php chiu sng t nhin nh CN nhiu tng thuc lnh vc cng ngh thng tin: a) b) Tng mt bng v mt ng kin trc khi nh chnh; c) Mt ct v mt bng nh- gm cc khi cng trnh mt tng (sn xut, lp rp) v nhiu tng (nghin cu..)bao quanh mt sn trong.
b)
- 77 -
KTS. L Hu Trinh
c)
- 78 -
KTS. L Hu Trinh
TI LIU THAM KHO

Hong Huy Thng. Nguyn l thit k nh cng nghip. NXB Gio dc 1995. Phm nh Tuyn. Thit k kin trc cc x nghip cng nghip. HXD 1995. Nguyn Minh Thi. Thit k kin trc cng nghip. NXB Xy dng 1996. Nguyn Nam. B cc kin trc cng trnh cng nghip. NXB Xy dng 2005. Nguyn Nam. Kin trc cnh quan x nghip cng nghip. NXB Xy dng- 2005. Lng B Chn. Thit k kin trc nh v mt s cng trnh k thut trong x nghip cng nghip. NXB Xy dng 2006. Cc tiu chun xy dng Vit Nam v xy dng cng nghip.
- 79 -

Giáo trình Nguyên lý thiết kế kiến trúc công nghiệp - 2011

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giáo trình Nguyên lý thiết kế kiến trúc công nghiệp - 2011

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KTS.

Trng i Hc Kin Trc Nng Khoa Kin Trc ---------0o0----------

BI GING NGUYN L THIT K KINTRC CNG NGHIP

Son ging: KTS. L Hu Trnh

Lu hnh ni b. Nng, thng 06 nm 2010. MC LC

.71 .71 .71 .74 .76 .76

Chng I: NHNG KHI NIM CHUNG

1.1.1. Khi nim

Phn loi theo mc s dng vn v tp trung lao ng

V d: Nh my cn thp, Nh my xi mng, ha cht , Nh my ng tu Phn loi theo hnh thc qun l, s hu

Chng 2: C S QUY HOCH CC KHU CNG NGHIP

- Cng nghip xy dng

- Sn xut gia cng sn phm ng vt - Sn xut v s l thc phm

Tm lp, knh, snh, s, G dn, g, ng tu thuyn, Gia cng si bng, m t

Sn phm t thch cao, tm p g, sn phm t gi g Dt kim, dt thm

Sn xut sn phm t da thuc... Bia, hp, bnh ko, ru...

Chng 3: QUY HOCH TNG MT BNG XNCN

y l khu chc nng b tr cc phn xng sn xut chnh, sn xut ph.

Khu vc ny thng chim 12-15% qu- t. e) Khu vc d kin m rng

Hnh 3.7 : Cc kh nng hp khi trong nh sn xut

Ksd 45 65% 45 80% 50 75% 50 75% 65 75%

Hnh 3.8: Khong cch nh m bo thng thong t nhin

Chng IV : THIT K KIN TRC NH V CNG TRNH CNG NGHIP

Bng 4.1. Mt s tiu chun tnh ton v din tch

Khu (m) 18; 24 18;24 18;24 18;24;30 18;24;30 24; 30 24; 30

Chiu cao nh (m) 8,4 9,6 10,8 12,6 14,4 16,2 18

Chng V. THIT K KIN TRC NH SX MT TNG

Hnh 5. 1 : S cc dng b tr b phn chc nng chnh trong nh sn xut.

Chng VI: THIT K KIN TRUC NH CN NHIU TNG

TI LIU THAM KHO

You might also like