Thc trng la ha ti Vit Nam

MC LC

CHNG I: C S L LUN........................................................................................................3
1.1 Tng quan v la ha..................................................................................3 1.1.1 la ha l g?.............................................................................................................3 1.1.2 Phn loi la ha:.......................................................................................................3 1.1.3 Nguyn nhn:..............................................................................................................5 1.1.4 Nhng tc ng ca la ha:.....................................................................................6

CHNG II: THC TRNG LA HA VIT NAM.........................................................9

2.1 Thc trng la ha Vit Nam:....................................................................9 2.2.Nguyn nhn:.............................................................................................14 2.3 Khch du lch n Vit Nam.........................................................................14 2.4 Vn u t nc ngoi.................................................................................15 2.4.1. Vn u t trc tip..................................................................................................15 2.4.2 Vn u t gin tip..................................................................................................15 2.4.3 Vay n nc ngoi.....................................................................................................15 2.4.4 Ngun thu t xut khu.............................................................................................16 2.4.5 Cc knh ngoi t khc..............................................................................................17

CHNG III: MT S GII PHP, KIN NGH KIM CH V Y LI TNH TRNG LA HA VIT NAM.............................................................................................17
3.1. Cng c lng tin ca nhn dn vo VND........................................................18 3.2. Bin php p dng trong cc ngn hng ti Vit Nam:...................................19 3.3 Qun l cht cc knh dn ngoi t vo trong nc: ......................................19

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

3.4. S dng ng tin chung khu vc:..............................................................20 3.5. Pht trin cc cng c phi sinh trn th trng ngoi hi.............................20 3.6. Tng quy m v qun l tt d tr ngoi hi quc gia...................................20 3.7. Cc gii php khc......................................................................................21

LI M U Ngy nay, trong thi i ton cu ha v hi nhp kinh t quc t, cng vi s pht trin khng ngng ca quan h thng mi gia cc quc gia dn ti s xm nhp mnh m ca cc ngoi t mnh vo mt s nn kinh t dn ti hin tng la ha. C th ni la ha l hin tng ph bin cc nc ang pht trin ang trong qu trnh chuyn i trong c Vit Nam.Nh cc bn bit, trong nhng nm gn y, Vit Nam khng ngng n lc thu ht cc ngun ngoi t, c bit l USD. y l ngun lc quan trng gip chng ta gii quyt cphn ln cc nhu cu v vn, xy dng c s h tng v.v...Nhng iu g cng c hai mt ca n. Chnh lng USD t vo Vit Nam nu khng c kim sot tt cng s gy ra hu qu to ln, l tnh trng la ha nn kinh t. Vy la ha nn kinh t l gi`? Ngun gc ca n xut pht t u? Hin nay tnh hnh la ha Vit Nam nh th no, n c nhng nh hng tch cc hay tiu cc g n nn kinh t ca chng ta? V cn phi a ra nhng bin php g khc phc la ha m khng nh hng n s pht trin ca kinh t. Tt c nhng vn ny s c chng ti trnh by trong bi tho lun Thc trng la ha Vit Nam hin nay.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

CHNG I: C S L LUN 1.1 Tng quan v la ha 1.1.1 la ha l g? la ha c hiu mt cch thng thng l tnh trng tin t c s dng rng ri thay th cho ng bn t trong ton b hoc mt s chc nng tin t, nn kinh t c coi l la ha mt phn hay ton b. Theo tiu ch ca IMF a ra, mt nn kinh t c coi l c tnh trng la ha cao khi m t trng tin gi bng ngoi t chim trn 30% trong tng khi tin t m rng (M2) bao gm: tin mt trong lu thng, tin gi khng k hn, tin gi c k hn v tin gi ngoi t. Theo quan im ca cc nh kinh t hc hin i, tin c ba chc nng: lm phng tin trao i, n v o lng v ct tr gi tr. Theo nh gi ca IMF nm 1998 trng hp la ha cao c 19 nc, trng hp la ha cao va phi vi t l tin gi ngoi t /M2 khong 16.4% c 35 nc, trong c Vit Nam. 1.1.2 Phn loi la ha: Ty theo mc s dng rng ri USD trong nn kinh t v thi ca quc gia i vi vic tha nhn hay khng tha nhn m la ha c chia lm 3 mc : 1 la ha khng chnh thc (unofficial Dollarization) l hin tng xy ra khi ngi dn mt nc nm gi s lng ln ti sn bng ngoi t, tuy nhin ni t vn l ng tin chnh th, hp php ca quc gia . Trong nhng nn kinh t b la ha khng chnh thc, ngoi t c cng chng a chung nm gi di dng ti sn nh: ngoi t tin mt, tri phiu nc ngoi, ti khon tin gi ngoi t nc ngoi, ti khon tin gi ngoi t trong nc. Cc nh kinh t nhn chung ng nht la ha khng chnh thc vi thay th ti sn c ngha l ngoi t c nm gi ch yu vi chc nng ct tr gi tr nhm gim tc ng ca vic ng ni t mt gi trong iu kin lm pht.Tuy

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

nhin ty thuc vo mc la ha trong nn kinh t v ty thuc vo nhng quy nh hn ch trong h thng php lut ca tng quc gia v vn s dng ngoi t m c nhng quc gia ngoi t cn c s dng trong c thanh ton v nim yt gi hng ha dch v. Thng thng, trong cc quc gia ny, cc khon mc nh lng, thu, nhng hng ha dch v bnh thng vn c thanh ton bng ni t cn nhng hng ha, dch v xa x hay trong hot ng kinh doanh bt ng sn th c nim yt v thanh ton bng ngoi t. Vit Nam l mt trong s cc nc c nn kinh t b la ha khng chnh thc mc cao va phi.
2

la ha bn chnh thc (semiofficial dollarization - hay cn gi l la ha tng phn) l hin tng m trong nn kinh t c s lu hnh chnh thc hai ng tin, ng la c s dng nh mt n v k ton, phng tin trao i, d tr gi tr v phng tin thanh ton trong khi ng ni t vn tn ti v lu thng . nhng quc gia ny ngoi t l ng tin lu hnh hp php v chim t trng ln hn trong tng s tin gi ngn hng, c chc nng nh mt ng tin hp php th hai ca nn kinh t, nhng vic tr lng, np thu v cc chi tiu hng ngy vn c thc hin bng ni t. Cc nc ny vn duy tr NHTW thc thi chnh sch tin t ca h. vd: Panama s dng ng thi c ng ni t Balboa (PBA) v ng ngoi t la M (USD). la ha chnh thc (official dollarization-hay cn gi l la ha hon ton) l hin tng xy ra khi mt quc gia s dng ngoi t l tin t chnh thc, hon ton thay th ni t (xy ra khi ng ngoi t l ng tin hp php duy nht c lu hnh). Trong nhng nn kinh t la ha chnh thc ni t khng cn tn ti hoc ch tn ti di dng tin xu vi mnh gi nh v khng c nhiu ngha trong vic thc hin cc chc nng ca tin. Trong khi ngoi t l tin t chnh thc c s dng vi c 3 chc nng: phng tin thanh ton, n v o lng v ct tr gi tr. NHTW ca nhng quc gia ny ch tn ti trn danh ngha khng c vai tr g trong vic iu hnh chnh sch tin t, chnh sch tin t ca quc gia ph thuc hon ton vo chnh sch ca Cc d tr lin bang M. Hu ht cc quc gia c nn kinh t la ha chnh thc ch chn mt ngoi t lm tin t chnh thc. Do mi ngi u coi ng tin quc gia l biu tng ch quyn dn tc, mt i ng tin c ngha l giao quyn iu hnh chnh sch tin t cho NHTW nc ngoi v vy hin tng la ha chnh thc khng ph bin thng ch xy ra nhng nc c nn kinh t nh.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

Mt nc ch t b ng ni t chp nhn ngoi t l tin t chnh thc khi chnh ph nc khng cn cch no khc a nn kinh t thot khi khng hong suy thoi v tnh trng mt n nh ko di . vd: Ecuador s dng ng ngoi t la M thay th cho ng ni t Sucre vo 9/1/2000 do khng hong kinh t vo nm 1999 lm cho ngn sch quc gia b thm ht nng n GDP gim 7.3%; lm pht 52.2%; ng tin ni t mt gi 65%.

1.1.3 Nguyn nhn: Nguyn nhn th nht l do nhu cu phng chng ri ro. Khi nn kinh t trong nc gp phi nhng bt n trm trng nh khng hong ti chnh, lm pht cao thm ch siu lm pht trong khi li sut tin gi ni t li khng my hp dn so vi li sut tin gi ngoi t, ton cu ha, thin tai, dch bnh, tham nhnglm cho nn kinh t pht trin km v khng n nh ng ni t b suy yu, sc mua ca ng bn t gim st th ngi dn s tm n cc cng c d tr gi tr khc, trong c cc ng ngoi t c uy tn. Vi chc nng ban u lm phng tin ct gi gi tr, dn dn ng ngoi t s cnh tranh vi ng ni t trong chc nng lm phng tin thanh ton hay lm thc o gi tr. Tnh trng la ha bao gm c ba chc nng thuc tnh ca tin t, l: chc nng lm phng tin thc o gi tr chc nng lm phng tin ct gi chc nng lm phng tin thanh ton Nguyn nhn th hai: la ha bt ngun t c ch tin t th gii hin i, trong tin t ca mt s quc gia pht trin, c bit l la M,c s dng trong giao lu quc t lm vai tr ca tin t th gii. Ni cch khc, la M l mt loi tin mnh, c t do chuyn i c lu hnh khp th gii v t u th k XX dn thay th vng, thc hin vai tr tin t th gii. Ngoi ng la M, cn c mt s ng tin ca cc quc gia khc cng c quc t ha nh GBP, JYP, EUR..., nhng v th ca cc ng tin ny trong giao lu quc t khng ln; ch c la M l chim t trng cao nht (khong 70% kim ngch giao dch thng mi th gii).Trong iu kin ca th gii ngy nay, hu ht cc nc u thc thi c ch kinh t th trng m ca; qu trnh quc t ha giao lu thng mi, u t v hp tc kinh t ngy cng tc ng trc tip vo nn kinh t v tin t ca mi nc, nn trong tng nc xut hin nhu cu khch quan s dng n v tin t th gii thc hin mt s chc nng ca tin t. Nguyn nhn th ba: mc la ha ca mi nc khc nhau cn ph thuc vo trnh pht trin nn kinh t, trnh dn tr v tm l ngi dn, trnh pht trin ca h thng ngn hng, chnh sch tin t v c ch qun l ngoi hi, kh nng chuyn i ca ng tin quc gia.
14

Thc trng la ha ti Vit Nam

Nhng yu t ni trn mc cng thp th quc gia s c mc la ha cng cao. nhng quc gia trnh ca ngi dn v lnh vc ti chnh tin t cn hn ch h c tm l thch nm gi ngoi t, thch s dng hng ngoi s tip tay cho s thm nhp ngoi t ngy cng su vo nn kinh t trong nc. Trnh pht trin ca h thng ngn hng trong nc cng thp, c ch qun l t gi cng lng lo, thiu cht ch, khng kim sot c chi tiu ngoi t trn th trng th mc la ha nn kinh t cng cao. Bn cnh , nhiu nc ch ng theo ui nhng mc ch ring li ch ca vic la ha. Chnh sch tin t quc gia khng hp l lm cho ng ni t yu v bt n. 1.1.4 Nhng tc ng ca la ha: C rt nhiu quan im nh gi v vn tc ng ca la ha ln nn kinh t. C kin cho rng la ha ch mang li tc ng tiu cc do phi a ra gii php nhm xa b hon ton hin tng ny. Tuy nhin thc t cho thy bn cnh nhng tc ng tiu cc la ha cng c nhng tc ng tch cc. a. Tc ng tch cc -Th nht i vi cc quc gia c nn kinh t la ha hon ton, ngoi t mnh c s dng thay th ton b ni t trong giao dch cng nh trong ct tr, do la ha chnh thc gp phn lm gim chi ph giao dch nh chnh lch gia t gi mua v bn khi chuyn t ng tin ny sang ng tin khc c xo b, cc chi ph d phng cho ri ro t gi cng khng cn thit, cc ngn hng c th h thp lng d tr (c th d tr t hn t tit kim chi ph, thu hp khong cch v t gi gia th trng chnh thc v phi chnh thc-T gi chnh thc cng st vi th trng phi chnh thc, to ra ng c chuyn cc hot ng t th trng phi chnh thc (bt hp php) sang th trng chnh thc (th trng hp php)),v th gim c chi ph kinh doanh. Ngoi ra la ha chnh thc cn loi b hon ton ri ro tin t xy ra trong giao dch gia cc quc gia cng s dng USD t thc y quan h thng mi gia cc nc. Nhng nn kinh t la ha chnh thc thng n nh hn,c th loi b ri ro cn cn thanh ton v nhng kim sot mua ngoi t, khuyn khch t do thng mi v u t quc t, chnh lch li sut i vi vay n nc ngoi thp hn, chi ngn sch gim xung chnh s n nh ny ca nn kinh t thu ht cc nh u t nc ngoi u t vn vo trong nc t thc y tng trng v pht trin kinh t - Th hai la ha chnh thc gp phn lm tng k lut ngn sch nh nc. Vi nhng quc gia c chnh sch tin t c lp khi ngn sch nh nc b thm ht, chnh ph c th yu cu NHTW pht hnh tin b pthm ht. Ngc li vi nhng quc gia b la ha hon ton chnh ph khng th yu cu NHTW pht hnh tin ti tr cho thm ht ngn schdo khc phc tnh trng thm ht chnh ph nc ny phi tit kimchi tiu ng thi gia tng ngun thu ngn sch,k lut v tin t v ngn sch c tht cht.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

Do vy, cc chng trnh ngn sch s mang tnh tch cc hn.tng m v tnh minh bch ca nn kinh t: to thun li cho cc doanh nghip xut khu, to thun li cho hot ng cc ngn hng, hn ch ri ra cn cn thng mi thanh ton. Tng cng kh nng cho vay ca ngn hng v kh nng hi nhp quc t. Vi mt lng ln ngoi t thu c t tin gi ti ngn hng, cc ngn hng s c iu kin cho vay nn kinh t bng ngoi t, qua hn ch vic phi vay n nc ngoi, v tng cng kh nng kim sot ca ngn hng trung ng i vi lung ngoi t. ng thi, cc ngn hng s c iu kin m rng cc hot ng i ngoi, thc y qu trnh hi nhp ca th trng trong nc vi th trng quc t. -Th ba la ha khng chnh thc gp phn gim lm pht (c th a mc lm pht v gn mc ca nc pht hnh tin, li sut ngn hng n nh mc thp) . la ha lm tng cung ngoi t dn n s gim gi ngoi t. Khi gi c hng ha nhp khu t nc ngoi tr nn r hn dn n mt bng gi c trong nc gim xung. b. Tc ng tiu cc: Ngoi s nh mt ch quyn v tin t, v tr c tn ca ng ni t b gim st khi ngoi t c s dng rng ri ln t ni t th la ha cn gy ra nhiu tc ng tiu cc ln nhng nn kinh t b la ha. Chnh v l do ny m chnh ph v NHTW cc nc lun tm cch hn ch v y li tnh trng ny.Tc ng tiu cc: u tin c th d dng nhn thy l vic mt i thu nhp t thu in tin. chnh l thu nhp t vic pht hnh tin c tnh bng chnh lch gia chi in tin, chi ph a tin vo lu thng so vi gi tr hng ha m tin mua c. Th hai , nhng quc gia c nn kinh t la ha chnh thc khng c chnh sch tin t c lp khi cc quc gia ny khng th ch ng trong vic thc hin cc mc tiu ca chnh sch tin t. i vi nhng nn kinh t khng b la ha, NHTW c th thng qua c ch iu hnh t gi tc ng ln xut nhp khu t c cc mc tiu ca chnh sch tin t. Gi s khi cc yu t khc khng i mun kim ch lm pht, NHTW c th ht ni t trong lu thng lm cho ni t ln gi so vi ngoi t (tc lm cho t gi gim) ngc li thc y tng trng kinh t to cng n vic lm, NHTW c th s dng chnh sch ni t. Trong khi , nhng nc c nn kinh t la ha chnh thc khng c quyn ch ng trong vic iuhnh chnh sch tin t, chnh sch tin t ca h ph thuc hon ton vochnh sch tin t ca NHTW nc ngoi. Th ba, la ha chnh thc tc i vai tr ca NHTW, l ngi cho vay cui cng ca nn kinh t. nhng nn kinh t khng b la ha, khi NHTM gp kh khn v thanh khon, NHTW s cho vay tin gii quyt vn , trnh dn n s sp ca h

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

thng ngn hng, nhng nhng nn kinh t b la ha chnh thc, NHTW ch tn ti trn danh ngha. Mtkhi s dng ht d tr tin t th khng th pht hnh thm tin gip NHTM. V vy, kh nng dn ti s sp ca h thng NHTM trongnc l hon ton c th xy ra. nh hng n vic hoch nh cc chnh sch kinh t v m. Trong mt nn kinh t c t trng ngoi t ln, vic hoch nh cc chnh sch kinh t v m, c bit l chnh sch tin t s b mt tnh c lp m chu nhiu nh hng bi din bin kinh t quc t, nht l khi xy ra cc cuc khng hong kinh t. Lm gim hiu qu iu hnh ca chnh sch tin t : i vi nhng nn kinh t b la ha khng chnh thc,ngoi t c s dng rng ri trong thanh ton, ct tr, do s c mtlng ngoi t ln tri ni trn th trng, nm ngoi tm kim sot caNHTW Gy kh khn trong vic d on din bin tng phng tin thanh ton, do dn n vic a ra cc quyt nh v vic tng hoc gim lng tin trong lu thng km chnh xc v kp thi. Lm cho ng ni t nhy cm hn i vi cc thay i t bn ngoi, do nhng c gng ca chnh sch tin t nhm tc ng n tng cu nn kinh t thng qua vic iu chnh li sut cho vay tr nn km hiu qu. Tc ng n vic hoch nh v thc thi chnh sch t gi. la ho c th thc thi chnh sch t gi. la ho c th lm cho cu tin trong nc khng n nh, do ngi dn c xu hng chuyn t ng ni t sang la M, lm cho cu ca ng la M tng mnh gy sc p n t gi. Khi cc i th cnh tranh trn th trng th gii thc hin ph gi ng tin, th quc gia b la ho s khng cn kh nng bo v sc cnh tranh ca khu vc xut khu thng qua vic iu chnh li t gi hi oi. trong cc nc la ho khng chnh thc, nhu cu v ni t khng n nh. Trong trng hp c bin ng, mi ngi bt ng chuyn sang ngoi t c th lm cho ng ni t mt gi v bt u mt chu k lm pht. Khi ngi dn gi mt khi lng ln tin gi bng ngoi t, nhng thay i v li sut trong nc hay nc ngoi c th gy ra s chuyn dch ln t ng tin ny sang ng tin khc (hot ng u c t gi). Nhng thay i ny s gy kh khn cho ngn hng trung ng trong vic t mc tiu cung tin trong nc v c th gy ra nhng bt n nh trong h thng ngn hng. Trng hp tin gi ca dn c bng ngoi t cao, nu khi c bin ng lm cho ngi dn x i rt ngoi t, trong khi s ngoi t ny c ngn hng cho vay, c bit l cho vay di hn, khi ngn hng nh nc ca nc b la ho cng khng th h tr c v khng c chc nng pht hnh la M.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

CHNG II: THC TRNG LA HA VIT NAM 2.1 Thc trng la ha Vit Nam: Vit Nam l mt trong nhng nn kinh t b la ha khng chnh thc. la ha ca Vit nam bao gm: la ha thay th ti sn, la ha phng tin thanh ton, la ha trong nim yt gi hng ha dch v. Trong bo co ca mnh, ADB cho bit nhng nm va qua, mc la ho ca vit nam l kh cao lun nm mc trn 20%. T 11/2009, tin ng gim gi 4 ln lm mt nim tin ca ngi dn y nhanh qu trnh la ha Tnh trng la ha Vit Nam c nh gi l kh trm trng.Mt trong nhng cng c o lng mc la ha l t l tin gi bng ngoi t trn tng phng tin thanh ton FCD/M2. Tuy nhin t l ny vn cha phn nh c mt cch chnh xc nht v tnh trng la ha ca VitNam do n ch o lng c lng USD gi trong cc ngn hng m khng th thy c khi lng ln USD dn chng nm gi

Th nht,l la ha trong qung co, nim yt, thng bo gi hng ha, dch v. Hin nay tnh trng qung co, nim yt, thng bo gi c hng ha dch v c gi tr ln. Nhng ni b kim sot gt gao, ch h kinh doanh lch bng cch khng ghi gi song vn chp nhn thanh ton bng USD. nhng ni tp trung nhiu khch du lch nc ngoi ti thm quan mua sm, nhng ngi bn hng d khng nim yt gi bng USD nhng khi khch ngoi quc hi h vn phi ni gi bng USD. Cng ty kinh doanh my tnh v linh kin

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

my tnh cng l mt trong s nhng i tng vi phm quy nh nim yt gi nhiu nht. Mt lnh vc la ha tng i mnh l bn hng qua mng, kinh doanh cc sn phm nhp khu, nht l in t. Ta c th thy bng trc gic vic nim yt gi bng c VN ln USD hu nh 100% cc trang web bn in t nh: my vi tnh, cc thit b gia dng nhp ngoi v.v... Mc d hai loi gi c t song song nhng vic thanh ton thc t th lun c thc hin bng USD, nu khch hng thanh ton bng VN th gi ca hng ha s da trn t gi hi oi gia VN v USD ngy hm thc hin giao dch. Nhng hng ha ny thng l nhng hng ha m doanh nghip Vit Nam phi nhp khu ton b hoc nhp khu tng lin kin, nn gi ca chng ph thuc hon ton vo USD, do vy, cc doanh nghip, trnh ri ro t gi cho mnh, buc phi nim yt gi bng USD. Ngoi ra, doanh nghip nim yt gi bng USD cn tng tnh "hin i", "thng mi in t". iu ny rt ng lo ngi v kinh doanh qua mng s tr thnh loi hnh kinh doanh ch yu trong tng lai.

hng in t b la ha mnh trnh b l khi tin ng b mt gi Th hai,l la ha ngun vn huy ng v d n cho vay trong ccNHTM. Mc la ha ny c o lng bng t l tin gi ngoi t trn tng tin gi v t l tn dng bng ngoi t trn tng tn dng trong hthng NHTM. T nm 1988, khi NHTM cho php cc ngn hng thng mi c nhn tin gi bng ngoi t, t l tin gi USD trn tng tin gi tng dn, n nm 1992 t mc 41,2%. Tuy nhin sau , t l ny gim xung mc 20,3% nm 1996. u nm 2000, ng USD lin tc tng gi so vi VND, ng thi li sut USD trn th trng tin t quc t tng rt cao,gia nm 2000 ln ti 6,5%/nm dn ti s tng li sut huy ng USD ca cc NHTM trong nc, iu ny thc y tm l mun nm gi USD ca ngi dn. Do tin gi bng USD tng ln t 31,7% nm 2001 trong khi cc khon cho vay bng USD li gim gy nn hin tng la ha ngun vn. Sau , t l tin gi USD trn tng tin gi gim t 31,7% nm 2001xung 22% nm 2005. T trng tn dng ngoi t trn tng tn dng trongcc NHTM tng t 20,7% nm 2000 ln 24,5% nm 2004 t gn 103 t(theo bo co IMF nm 2006). Mc d t l tin
14

Thc trng la ha ti Vit Nam

gi ngoi t trn tng tin gi c gim xung song s tuyt i vn lin tc tng t 4,85 t USD nm2000 ln 8.85 t USD nm 2005. nm 2011, t gi VND/USD tng 2,24%, thp hn nhiu so vi 3 nm trc (nm 2008 tng 6,31%, nm 2009 tng 10,7%, nm 2010 tng 9,68%). Hin nay, t l tin gi ngoi t c xu hng gim v t trng tn dng ngoi t li c xu hng tng do nhu cu gm d USD ca ngi dn v nhu cu vay ngoi t cho cc hot ng thanh ton ca doanh nghip Th ba, hot ng mua bn trao i ngoi t din ra mt cch t do v cng khai trn th trng ngm (th trng phi chnh thc, th trng ch en). Trong thng t s 33/NH-TT ngy 15/03/1989 v hng dn thi hnh iu l qun l ngoi hi nu r: Vic lu thng ngoi t trong nc ch c thc hin thng qua ngn hng v cc t chc kinh doanh, dch vc php thu ngoi t. Nghim cm vic mua bn, trao i ngoi t trn thtrng ngm. Nh vy th trng ngm l th trng din ra hot ng trao i, mua bn ngoi t khng c php lut cng nhn. S d tn ti ca th trng ngm lm tng tnh trng la ha Vit Nam l do: NHNN lun khuyn khch ngi dn bn ngoi t cho NHTM ng thi php lut Vit Nam c mt s quy nh hn ch i vi i tng c mua ngoi t ti cc NHTM nhm hn ch vic s dng rng ri vic s dng ngoi t trn lnh th Vit Nam nhng do t gi cc NHTM lun thp hn t gi trn th trng ngm nn c li ngi dn em ngoi t bn trn th trng ngm,bn cnh nhng i tng khng p ng c yu cu ca cc NHTM th cng thc hin vic mua USD trn th trng ngm. Vit Nam, th trng ngm tn ti di cc hnh thc sau: cc ca hng kinh doanh vng bc qu ng thi kinh doanh mua bn ngoi t tin mt; chuyn tin kiu hi chuyn tin qua bin gii khng thng qua h thng ngn hng di nhiu hnh thc khc nhau; cc sp i tin dc bin gii ni cc hot ng bun lu; cc hot ng mua bn khc trong dn c. Phng thc giao dch mua bn ch yu trn th trng ngm l phng thc trao tay. ng tin giao dch ch yu l USD, ngoi ra cn mt s ngoi t khc nhng khi lng giao dch rt nh b. S tn ti ca th trng ngm cc quc gia l iu thng thy v trn thc t khng c s n khp hon ton gia t gichnh thc v t gi t do, tuy nhin Vit Nam th trng ngm khng nhng tn ti m cn pht trin mnh m do s chnh lch ng k gia t gi chnh thc v t gi ch en. S d c s chnh lch ny l do trong thi gian qua t gi vn c xc nh mt cch ch quan theo ch ca NHNN,cha phi l t gi phn nh cung cu trn th trng. Hin nay, cc NHTM c php xc nh t gi mua bn i vi USD khng c vt qu bin giao dch cho php so vi t gi giao dch bnh qun trn th trng lin ngn hng ca ngy giao dch trc . Vi lng tin mt ngoi t ln nh vy ang t v, buc Vit Nam phi ng trc tnh trng la ha nn kinh t ngy cng trm trng.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

Trc thc trng trn, chng ta cn phi nhn nh r rng: la ha l tnh trng kh trnh khi i vi nhng nc c xut pht im thp, ang trong qu trnh chuyn i nn kinh t v tng bc hi nhp nh Vit Nam. Xa b la ha khng phi l xa b hon ton v ph nh tt c v cng ging nh lm pht, phi duy tr mt mc ph hp v n nh thc y pht trin kinh t. Chng ta phi chp nhn s hin din ca la ha trn c s kim ch, khai thc mt li, hn ch mt tiu cc... Tc ng ca tnh trng la ha ti Vit Nam: la ha c th l mt gii php hiu qu i vi cc nn kinh t m ,cquy m nh v c mi quan h thng mi cng nh ti chnh cht ch ivi quc gia cung cp ng tin thay th. Vit Nam r rng khng phi lng c vin c li t la ha do khc bit ln so vi M v s giu c,c cu kinh t v s hi nhp thp v vn v lao ng. Ngoi ra ngoi tc s dng ch yu Vit Nam l la M nhng Vit Nam li c quanh thng mi a dng vi cc nc khc trn th gii. Mc d bun bnvi M ang tng nhanh nhng bun bn vi cc nc khc nh Nht BnTrung Quc chu u cng chim mt t trng ln. Khi t gi USD/VND vi t gi ca USD vi cc ng tin khc ang bin ng ngc chiu nh hin nay s nh hng ln n thng mi ca Vit Nam.Tnh trng la ha ko di v mc cao nh vit Nam hin nay gynhiu tc ng tiu cc ln nn kinh t: Th nht : xu hng tng gi mt chiu ca t gi ngy cng r rt. Tnhn ngy 30/9 /2010 VND mt gi khong 10,2% t gi USD/VND clc ln n 21000. Theo l thuyt khi ni t gim gi s kch thch xut khu tng v nhp khu gim, nhng trong iu kin thc t ca Vit Nam nhpkhu gim khng ng k do nng lc sn xut v qun l ca cc doanhnghip trong nc vn cn yu km, trong khi chng ta xut khu nhng sn phm th hoc sn phm thuc nhng ngnh hng cn nhiu sc lao ng do doanh thu t xut khu khng ln. Bn cnh khi USD tng gi lmcho gi hng ha nhp khu tng t dn ti s tng gi chung i vi cchng ha trong nc, gy p lc lm pht. Th hai: ngun ngoi t chy vo Vit Nam di do nhng cung ngoi ttng ln khng ng k. Thay v bn ngoi t trn th trng ngoi hi, ccc n h n t c h c c n g u n t h u t n g o i t n h d o a n h n g h i p x u t k h u , nhng ngi nhn kiu hi t nc ngoili nm gi ngoi t tin mthoc gi tit kim ti cc NHTM.Khi cc NHTM kh mua c ngoi t p ng nhu cu thanh ton v NHNN cng kh tng d tr ngoi hi

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

Th ba: Tnh trng la ha cng pht trin cng to iu kin v kchthch th trng ch en pht trin, t gy kh khn v gim hiu lc khiiu hnh chnh sch t gi. la ha to nn tnh trng hai t gi, mt tgi trn th trng chnh thc v mt t gi trn th trng ch en T gi trn th trng ch en thng cao hn so vi t gi trn th trngchnh thc, thng bin ng rt nhanh, thm ch to ra cn st la, gythit hi cho mt b phn ngi dn, tc ng xu n lng tin ca ngidn i vi VND. Bn cnh , hot ng ca th trng ch en cn tipt a y c h o n h n g h o t n g k i n h d o a n h b t h p p h p n h b u n l u , t h a mnhng, ra tin. Th t: H thng ngn hng b la ha gy nguy c khng hong tic h n h . M c d t i n g i b n g n g o i t c t c n g t c h c c n s u t i chnh song tin gi bng ngoi t thng c thi hn tng i ngn, trongkhi cc khon cho vay bng ngoi t li thng c thi hn di. S mt cn i v k hn ny dn n nguy c thanh khon bng ngoi t cao, trong khi kh nng ca NHNN trong vic iu tit nguy c thanh khon bng ngoit ca h thng ngn hng khi NHTM phi nh n NHNN trn cng v lngi cho vay cui cng cn hn ch. M rng tn dng bng ngoi t gipngn hng trnh c chnh lch tin t gia ti sn n v c, nhng li giat n g r i r o t n d n g , v r i r o t g i c c h uy n s a n g n g i i v a y c u i cng, nht l nhng doanh nghip khng c ngun thu bng ngoi t. Trongkhi cc cng c phng nga ri ro bng ngoi hi trn th trng VitNam vn cha pht trin, hn na vic cho vay ngoi t trong nc cn thcy tin trnh la ha bng cch tnh li bng ngoi t i vi nhng khonvay ny, to thm cu ngoi t, ph hoi s n nh ca ni t. Th nm: la ha ngun vn huy ng khin cc NHTM trong nc bng v li sut. Li sut ngoi t trong nc v quc t u cao hn, dngt i n g i n g o i t s c h y n . N u n h n t h y l i s u t t i n g i t r n t h trng quc t cao hn, ngi gi tin s rt tin gi ngoi t ca mnh ngn hng trong nc gi ngn hng nc ngoi. Trong trng hpny, cc ngn hng trong nc c th ri vo tnh trng mt kh nng thanhton. gi c ngi gi tin, cc ngn hng buc phi tng li sut bngngoi t ln theo li sut quc t. Bn cnh , nhng khch hng ang gitin bng ni t khi

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

nhn thy li sut tin gi ngoi t em li li nhun caohn, h s chuyn khon tin gi ca mnh sang ngoi t. V vy, cu ni ttr nn bt n do nhy cm vi s thay i ca li sut quc t. Li sut huyng ni t tng ln, m bo li nhun, cc ngn hng cng phi tng lisut cho vay ni t, t lm gia tng chi ph vn cho cc doanh nghip,dn n s gia tng ca gi c hng ha trong nc, t gy p lc ln lm pht. 2.2.Nguyn nhn: Bt c mt nn kinh t no b la ha u c cn nguyn t pht t ngi dn mt lng tin vo chnh sch tin t do t l lm pht khngn nh trong mt thi gian di v ng ni t b mt gi, iu ny lm gia tng ph bo him ri ro i vi ti sn danh ngha bng ng ni t. Ngi dn mt lng tin vo chnh sch tin t do t l lm pht khng n nh trong mt thi gian di, t gi hi oi gim, lm gia tng cc chi ph bo him ri ro i vi ti sn danh ngha bng ng ni t. Do vy, cng chng chuyn cc ti sn danh ngha sang mt ng tin n nh hn hoc cc ti sn thc.Ch s gi hng tiu dng Vit Nam rt khng n nh

Ngoi ra, tnh trng bun lu qua bin gii din ra mnh m lm pht sinh nhu cu ln v ngoi t (tnh hnh bun lu vi khi lng ln ca nc ta cng l mttrong nhng thnh phn lm tng lng kh kim soat ngoai t trongnc. Vic chnh lch t gi gia ng ni a v dola gia cc nc cnggp phn gia tng vic ra tin vn chuyn ra nc ngoi Yu t tm l: xut pht t tm lchung ngoi v s VND mt gi, c thi quen s dng ngoi t trong vic tit kim cng nh nhng giao dch quan trng nh mua nh ca, t ai, xe hi gi ngn hng v thm ch c khi qu cp hay biu xn 2.3 Khch du lch n Vit Nam S lng khch quc t n Vit Nam ngy cng tng. Khch du lchnc ngoi mang theo ngoi t v chi tiu bng ngoi t tin mt rt ln ti cc c s kinh doanh t
14

Thc trng la ha ti Vit Nam

nhn. Khch du lch cng c hot ng i tin ticc quy i tin nhng thng thng chi tiu n u h i tin n vkhi vic i tin khng my thun li do a bn, ng x, h tha thunvi ngi bn hng thanh ton bng la M. Lng khch du lch n vit nam qua cc nm: Nm 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Nghn 2429,6 2927,9 3477,5 3583,5 4229,3 4235,8 3.772.359 5.049.855 6.014.032 ngi 2.4 Vn u t nc ngoi 2.4.1. Vn u t trc tip Ngun vn u t trc tip nc ngoi FDI ngy cng tng cung cp mtlng ngoi t ln cho nn kinh t. Nm 2006 c coi l m u cho mt thi k mi, v th ca nc ta trn th gii tip tc c nng cao sau khiVit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca t chc thng mi th giiWTO, bn cnh l vic hon thin h thng php lut, chnh sch v ut, kinh doanh to trng php l bnh ng thng thong v minh bch chocc nh u t trong v ngoi nc: Lut u t v lut doanh nghip cng vi lut u thu, lut cnh tranh, lut s hu tr tu v mt s lut khc c ban hnh v c hiu lc trong nm 2006 nh du bc tin quantrng trong vic th ch ha kinh t th trng v ng li m ca hi nhp kinh t quc t ca nc ta. Chnh nhng yu t trn, to nim tin cho ccnh u t nc ngoi t gp phn thc y ln sng u t trc tipnc ngoi vo nc ta. 2.4.2 Vn u t gin tip Ngun vn u t nc ngoi gin tip FII, cng l mt ngun cungngoi t quan trng. u t gin tip nc ngoi l hnh thc u t thngqua vic mua c phiu, tri phiu, cc giy t c gi khc, qu u t chngkhon v thng qua cc nh ch trung gian ti chnh khc m nh u tkhng trc tip tham gia hot ng qun l u t. Hin nay, cng vi vic thnh lp cc qu vo Vit Nam, s nh ut nc ngoi u t vo th trng chng khon Vit Nam ang tngnhanh, c bit trong thi gian gn y, khi th trng chng khon VitNam ang trn tng trng mnh m. 2.4.3 Vay n nc ngoi Vay n nc ngoi cng l mt knh dn ngun ngoi t vo nc ta.Vay n nc ngoi l khon vay ngn, trung hoc di hn (c hoc khngtr li) do Nh nc Vit Nam, chnh ph Vit Nam hoc doanh nghip lphp nhn Vit Nam (k c doanh nghip c vn u t nc ngoi) vay cat chc ti chnh quc t, ca chnh ph, ca ngn hng nc ngoi hoc cat chc v c nhn nc ngoi khc. Cc khon vay n bao gm: Vay ODA,tn dng thng mi ca chnh ph v doanh nghip t cc t chc ti chnhquc t,

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

chnh ph cc nc, cc ngn hng v t chc ti chnh nc ngoi,pht hnh tri phiu ra th trng vn quc t ca chnh ph v doanhnghip Vit Nam trong ch yu l ODA. Ngun kiu hi Kiu hi (khng k lng kiu hi chuyn lu, ngoi t ca ngi Vit Nam nhp cnh khng khai bo) chuyn v Vit Nam nhn chung minm mt tng, vi mc tng bnh qun 10% mi nm. Cc khon kiu hi sau khi i qua h thng ngn hng nu khngc khuyn khch chuyn thnh ni t s pht tn trong dn c di hnhthc ngoi t v lm tng kh nng la ha nn kinh t

dx Biu kiu hi vo vit nam qua cc nm 2.4.4 Ngun thu t xut khu Kim ngch xut khu ca Vit Nam tng nhanh trong thi gian gn y,cng gp phn l ngun cung la ln cho nn kinh t,cng c thanh ton trong xut nhp khu: 70% hp ng xut nhp khu hin nay Vit Nam l thanh ton bng USD tng cu v USD tng t gi gp phn gy ra hin tng la ha

Biu xut nhp khu qua cc nm

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

2.4.5 Cc knh ngoi t khc Cc knh ngoi t khc nh Tin lng v thu nhp ca ngi Vit Nam lm vic trong cc d n lin doanh, d n 100% vn u t nc ngoi, d n quc t, c quan nc ngoi ti Vit Nam... c tr bng ngoi t lm vic , sinh sng v hc tp mang theo, ngoi t t hot ng bun lu vcc hot ng kinh t ngm khc

CHNG III: MT S GII PHP, KIN NGH KIM CH V Y LI TNH TRNG LA HA VIT NAM

Nhn thy c nhng tc ng tiu cc ca tnh trng la ha ln nnkinh t Vit Nam thi gian qua Chnh ph c mt s bin php nhm hnch tnh trng ny nh: nghim cm vic thanh ton, nim yt gi hng ha dch v bng ngoi t, pht hnh tri phiu chnh ph bng ngoi t, tngbc t do ha i vi giao dch vng lai v giao dch vn, hn ch cho vay ngoi t i vi cc doanh nghip c ngun thu ngoi ttuy nhin nhngbin php ny ch yu l nhng bin php hnh chnh mang tnh tm thi khng t hiu qu cao, tnh trng la ha Vit Nam vn ngy cng trm trng. gp phn gii quyt tnh trng la ha Vit Nam hin nay nhm xin c xut mt s gii php c bn

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

3.1. Cng c lng tin ca nhn dn vo VND Nguyn nhn su xa dn n tnh trng la ha trm trng nh hinnay Vit Nam l vic mt lng tin ca cng chng vo VND ng thi qu sng bi, tin tng USD. V vy bin php quan trng nht c th gii quyttn gc tnh trng la ha Vit Nam chnh l cng c lng tin ca ngidn vo s n inh ca VND, nng cao tnh chuyn i ca VND thng quan nh nn kinh t v m. Trong c bit ch n vic kim sot lmpht v n nh t gi. c th kim ch lm pht trc tin i hi phi c s phi hpng b, hi ha gia chnh sch ti kha v chnh sch tin t. NHTW phi s dng cc cng c ca chnh sch tin t nh: li sut ti chit khu,nghip v th trng m, d tr bt buctc ng mt cch c hiu qu vo th trng tin t nhm n nh gi tr ca VND. Lm pht Vit Nam hin nay c nh gi l lm pht do chi phy v do cu ko. i vi lm pht do chiphis y chnh ph c th kimch bng cch gim thu nhp khu i vi nhng mt hng nhp khu cnthit cho qu trnh sn xut v cho tiu dng ca ngi dn. i vi lmpht do cu ko NHNN cn iu hnh chnh sch tin t mt cch thn trngkim sot cht ch mc gia tng tn dng, hn ch bm tin vo nn kinh t. V vn t gi: NHNN cn iu hnh chnh sch t gi theo c chlinh hot v n nh. Ch t gi Vit Nam hin nay c gi l ch t gi th ni c iu tit tuy nhin c ch iu hnh tht s l c ch neogi t gi. NHNN cng b t gi dao dch bnh qun lin ngn hng ngthi quy nh bin dao ng i vi t gi mua v bn ca cc ngn hngthng mi. C ch ny to ra s n nh ca t gi trong mt thi giannhng n khng phn nh chnh xc quan h gia cung cu ngoi t, lmtng chnh lch gia t gi ca cc NHTM v t gi trn th trng t dogp phn lm tng tnh trng la ha.V vy trong di hn hn ch tnh trng la ha NHNN cn phi p dng c ch t gi th ni c iu tit tht s, t gi phi phn nh chnh xc quan h cung cu trn th trng ngoi hi. Vic lm ny cn thc hin dn tng bc cc ch th trong nn kinh t c th thch ng thch ng.Bc u nn ni lng bin dao ng dn tin ti xa b bin dao ng v NHTM khng trc tip n nh t gi. Bn cnh cc cng c ca chnh sch t gi nh: mua bn trc tip ni t trn th trng ngoi hi, quy inh li sut ti chit khuvn phi c NHTW s dng c nhng tc ng kp thi, hiu qu trong trng hp t gi bin i theo chiu hng tn hi n s pht trin ca nn kinh t. ng thi t gi ngang gi nn gn vi mt r tn t bao gm mt sngoi t mnh nh USD, EURO, JPY v 1 s ng tin ca cc nc trongkhu vc nh CNY.Cc ng tin ny tham gia vo r tin t theo t trngquan h thng mi v u t vi Vit Nam. Vic xc nh t gi nh vy sgim bt s l thuc ca VND vo USD.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

3.2. Bin php p dng trong cc ngn hng ti Vit Nam: Xa b hon ton hot ng nhn tin gi bng ngoi t v tndng ngoi t cc NHTM. Vit Nam, lng tin bng ngoi t c gi vo cc NHTM nhiu,nhng thc t lng ngoi t cho vay li rt hn ch (ch nhng doanh nghip c hot ng thu chi bng ngoi t v mt s t ngi dn c iu kin theo quy nh mi c vay), t dn n tnh trng la ha ngun vn huy ng Vit Nam, v nm mc cao Cc NHTM sau cng phiem gi ngoi t nc ngoi to ra s cn bng gia ngun vn huy ng v ngun cho vay.Mt khc, nhng i tng tham gia v hot ng gi tin bng ngoit vo NHTM khng ch l nhng ngi c mc ch chnh ng nh Vitkiu gi tin v nc, cc doanh nghip c doanh thu trc tip t ngoi t,m cn c nhng i tng bun lu, tham nhng t cc d n u t ncngoi, nhng ngi c c ngoi t t vic bn ni t trn th trng ch en Nh th, chnh nhng hot ng huy ng tin gi tit kim bngngoi t, v hnh chung tip tay cho th trng ch en pht trin .Bin php xa b hot ng huy ng vn bng ngoi t ca ccNHTM s nng cao tnh minh bch ca th trng ngoi hi trong nc,khin cho nhng ngi c ngoi t phi bn ngoi t cho ngn hng thay vem gi nh trc y. iu ny c th thc hin bng cch a ra cc mc t gi hp dn dnh ring cho ngun kiu hi, ng thi pht trin cc dchv ngn hng hin i, trong c dch v chuyn tin kiu hi c quy i ngay ra VND theo t gi hin ti thng qua h thng ATM. Trn thc t,dch v ny c mt s NHTM trong nc trin khai song ngi dn vn cn hn ch trong vic tip cn v s dng. 3.3 Qun l cht cc knh dn ngoi t vo trong nc: u t ncngoi, kiu hi, vay n nc ngoi.Mt trong nhng nguyn nhn dn ti tnh trng la ha l do ngunngoi t di do chy vo nc ta hng nm. S l khng kh thi nu hnch lng ngoi t chy vo trong nc bi l ngun ng gp quantrng vo s tng trng kinh t. Do vy nn thay v hn ch, cn phi c nhng bin php nng cao hiu qu ca lung vn ny, nh qun l cht ch dng lu chuyn v s dng vn, tng cng hon thin mi trng kinhdoanh, h thng php lut, xy dng c ch qun l ph hp thu ht cc lung ngoi t vo vi hiu qu t c l cao nht. i vi ngun kiu hi,chng ta c th khuyn khch ngi dn bnthng ngoi t cho t chc tn dng, trin khai cc dch v ngn hng hini, p ng c nhu cu giao dch nhanh chng, thun tin. i vi ngun vn ODA,cn phi c nhng chnh sch qun l chtch, s dng hp l, c hiu qu, trnh tnh trng vn c gii ngn md n trin khai chm, km hiu qu, ngoi t ri vo tay mt s ngi, tchc tip tay cho nn tham nhng. i vi hot ng u t nc ngoi,cho php nh u t nc ngoiu t bng VND, ng thi quy nh u t gin tip phi m ti khongiao dch chng khon bng VND; cn xy dng mi trng php l ngycng hon thin, ng b thu ht cc nh

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

u t nc ngoi u t vnvo Vit Nam, phc v cho mc tiu pht trin kinh t-x hi ca t nc 3.4. S dng ng tin chung khu vc: ng tin chung chu l vn c cp kh nhiu trong cchi ngh quc t v khu vc k t sau cuc khng hong tin t 1997-1998. tng v vic hnh thnh ng tin chung chu l rt tch cc trong xuth lin kt khu vc, mt mt thc y pht trin kinh t x hi tng khnng cnh tranh, mt khc s gip cc quc gia chu hn ch s l thucqu nhiu vo USD v trnh c nhng bin ng trn th trng tin t quc t. Tuy nhin con ng dn n ng tin chung cho khu vc chu cn nhiu chng gai c bit l s khc bit kh ln gia cc thnh vin trong khu vc i hi s n lc hp tc gip gia cc quc gia . 3.5. Pht trin cc cng c phi sinh trn th trng ngoi hi cc t chc tn dng v khch hng tip cn v thch nghi hn vi c ch t gi linh hot v phng nga ri ro t gi trong kinh doanh ngoi t;th chng ta phi pht trin mnh cc giao dch phi sinh ngoi hi cc bn tham gia th trng t bo v mnh trc cc ri ro v t gi thay v nmgi ngoi t. To iu kin cho mi t chc, c nhn c tham gia th trng ngoi t mt cch cng khai, d dng nhm thc hin mc tiu l dch v ho cao cc nghip v hi oi, bnh thng ho vai tr v nhhng ca ngoi t.Ti Vit Nam cng c NHTM th im cung cp sn phm ti chnh phisinh nh hp ng quyn chn, giao dch hon i. Tuy nhin vic cungcp cc sn phm ny vn cn hn ch v quy m v loi hnh sn phm. Vvy cn nng cao nghip v chuyn mn ca cc cn b ngn hng, khnng ti chnh, trnh cng ngh.Bn cnh chng ta vn cha c mt khung php l ph hp iu chnh hot ng cung cp sn phm ti chnh phi sinh ca c ngn hng thng mi. Nh vy trong thi gian ti NHNN cng cc c quan chuyn mn cn Nhanh chng nghin cu, xy dng, ban hnh h thng c vn bn php lut hon chnh iu chnh hot ng kinh doanh sn phm ti chnh phi sinh ca cc NHTM to iu kin cc NHTM c cung cp v khch hng c s dng cng c phi sinh ny. 3.6. Tng quy m v qun l tt d tr ngoi hi quc gia D tr ngoi hi trong thi gian va qua gim mnh hin nay d trngoi hi ca Vit Nam t khong 8 tun nhp khu trong khi mc cnthit l 12 tun. Dn n khng ch lng tin trong nc m c uy tn vay n nc ngoi ca chnh ph cng gim st. Trong iu kin hi nhp kinh t quc t, nhu cu ngoi t cho nhp khu cao (Vit Nam

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

li l mt nc nhp siu) v yu cu thanh ton cc khon n nc ngoi ngy cng ln v vy tng d tr ngoi hi l cn thit. D tr ngoi hi c mnh th NHNN mi c th can thip kp thi v hiu qu vo th trng ngoi hi.Gii php quan trng nhm tng d tr ngoi hi quc gia nhng ng thi cng hn ch tnh trng la ha l: Khuyn khch ngi dn bn ngoi t cho NHTM, sau NHNN mua li ngoi t t cc NHTM ny tng d tr ngoi hi quc gia. Thu ht tin gi vo Ngn hng, tng cng gim st cht ch v ngn chn vic mua bn ngoi t qu d dng cc ca hng t nhn va to ngun USD cho pht trin kinh t, qun l c khi lng USD, hn ch cc giao dch bng USD khng c php. Nn kinh t Vit Nam hng nm thu ht mt lng ln vn u tnc ngoi, nu lng vn ny khng c hp th ht s lm USD ha trm trong hn, v vy vic mua vo la ca Nh nc l cn thit.Tuy nhin mt vn ny sinh y l mua ngoi t t cc NHTM cngc ngha l bn ra ni t. Hot ng bn ra ni t lm tng cung tin trong lu thng t c th gy lm pht. V vy, khi tin hnh mua ngoi t t cc NHTM, NHNN cn kt hp vi cng c nghip v th trng m: bn ra chng khon thu ht bt lng ni t vo.Bn cnh cng cn phi qun l tt d tr ngoi hi: Ngoi t khi a vo can thip phi c hiu qu, xc nh mc d tr ngoi hi ph hp a dng ha c cu d tr ngoi hi, la chn cc ng tin mnh trn th gii v c Vit Nam s dng nhiu trong thanh ton quc t lm d tr ngoi hi, gim s ph thuc vo USD. ng thi phi cng khai minh bch s kiu d tr ngoi hi nhm nng cao tnh minh bch trong qun l d trngoi hi, to lp nim tin cho dn chng vo vic n nh t gi v tngcng thu ht u t nc ngoi. 3.7. Cc gii php khc Bn cnh nhng gii php c bn trn cn ch kt hp thm nhng bin php nh: y mnh cng tc tuyn truyn gio dc, tng cng nhn thc ca ngi dn v vn ny. Hon thin h thng NHTM y mnh vic thanh ton khng dng tin mt Tng cng chng bun lu v tham nhng. Tng cng cng tc kim tra x l cc vi phm v qun l ngoi hi Cc chnh sch d kin s c Chnh ph thc hin trong nm 2011 tin ti chm dt tnh trng la ha Vit Nam vo nm 2013 c th s l: Tng d tr bt buc tin gi ngoi t, c th tng ti 12% cho nm 2011 Gim trng thi ngoi hi t 30%/ vn iu l xung cn 20% (p dng cho c ngn hng ni ia v ngn hng nc ngoi). Tuy vy, Chnh ph cho bit ang
14

Thc trng la ha ti Vit Nam

cn nhc c th cho php ngn hng nc ngoi c hng t l trng thi ngoi hi cao hn mt t so vi ngn hng ni a bi v tin gi vo ngoi t ca ngn hng nc ngoi nhiu hn. (c th ngn hng ni a 20% v ngn hng nc ngoi 25%.) - p dng trn li sut tin gi ngoi t 3% hoc thp hn cho c nhn v 1% hoc thp hn cho t chc. - Bt buc kt hi ngoi t 100% i vi doanh nghip nh nc. - Hn ch cho vay ngoi t. Chnh ph s a ra mt danh mc cc ngnh hng c php v khng c php vay ngoi t. Ngoi cc bin php chnh , Chnh ph s song song thc hin cc bin php khc nh: Ra ch th xy dng mt th trng hi oi chnh thc thay cho ch en; cm mang ngoi t v vng thanh ton hng ha, dch v trn th trng ni a. Bt buc nim yt trong c cc khch sn 5 sao, cc sn golf, nh hng, tt c phi nim yt bng ng Vit Nam. V tin ti khng nhn gi v cho vay ngoi t (vng a bt u t 01/05/2011; ngoi t bt u t cui nm 2011).

KT LUN Theo nhng phn tch trnh by trn, c th thy c thc trng la ha trm trng trong nn kinh t Vit Nam hin nay cng nh nhng tc ng tiu cc m n mang li trong mi mt i sng. Tuy nhin cng khng th ph nhn nhng tc ng tch cc ca la ha n nn kinh t ca cc quc gia khc, m qua Vit Nam cn hc tp.Trong bi cnh gia nhp WTO v m rng quan h v mi mt vicc quc gia khc trn th gii, vic s dng USD trong cc hot ng kinh t l mt vn tt yu ca Vit Nam. Tuy nhin khng nn qu l thuc v sng bi USD, nht l trong hon cnh hin nay, khi m nn kinh t M c nhiu du hiu bt n. Vic duy tr mt t l la ha hp l l vic lm cnthit i hi phi thc hin trong thi gian sm nht n nh th trng ngoi hi qua , tc ng n nh kinh t v m.

14

Thc trng la ha ti Vit Nam

C rt nhiu cc gii php c ra, nhng chung li, vic m cc c quan chc nng cng nh Nhnc cn lm l ly li lng tin ca ngi dn vo VND. iu l rt kh thc hin trong ngy mt ngy hai, m cn mt qu trnh lu di vi nhng gii php ng b v vic thc hin kin quyt, c hiu qu ca cc c quanNh nc, cc cp cc ngnh. V s hiu bit cn hn ch, v nhng yu t khch quan v ngun thng tin nn bi tho lun chng ti c th cha y , chnh xc, s liu cha st thc t. Mong c v cc bn gp , b sung vn ca chng ta c hiu mt cch trn vn, gii quyt c thu o hn. Xin chn thnh cm n!

14