NHNG CU HI CHUNG: 1. Mt trong nhng c im c bn ca VHVN t 1945 n 1975 l: Nn vn hc ch yu vn ng theo hng cch mng ha, gn b su sc vi vn mnh chung ca t nc.

Hy trnh by nhng nt khi qut ca c im trn. 2. Mt trong nhng c im c bn ca VHVN t 1945 n 1975 l: Nn vn hc ch yu mang khuynh hng s thi v cm hng lng mn. Hy trnh by nhng nt khi qut ca c im trn. 3. Nu nhng nt chnh v quan im sng tc vn hc ngh thut ca H Ch Minh. 4. Nu nhng nt khi qut v s nghip vn hc ca H Ch Minh. 5. Nu nhng c im c bn ca phong cch chnh lun v vn xui H Ch Minh. 6. Nu nhng c im c bn ca phong cch th H Ch Minh. 7. Trnh by hon cnh ra i ca Tuyn ngn c lp ca H Ch Tch. 8. Trnh by hon cnh sng tc bi th Ty Tin (Quang Dng). Da vo nhng hiu bit gii thch vic tc gi i nhan t Nh Ty Tin thnh Ty Tin. 9. Trnh by nhng nt khi qut v cht tr tnh chnh tr trong th T Hu. 10. Trnh by nhng biu hin ca tnh dn tc trong hnh thc ngh thut th T Hu. 11. Nu hon cnh sng tc bi th Vit Bc (T Hu). Da vo nhng hiu bit phn tch nt ti hoa ca T Hu trong vic s dng cp i t xng h ta mnh trong bi th. 12. Trnh by khi qut nhng biu hin ca tnh dn tc trong bi th Vit Bc (T Hu). 13. Nu xut x on trch t Nc (Nguyn Khoa im) v hon cnh ra i ca tc phm. Khi qut ch t tng ca trch on t Nc. 14. Nu nhng nt c o v ngh thut kt cu ca bi th Sng (Xun Qunh). 15. Da vo cu th t: khi ti cht hy chn ti vi cy n - Ph.G.Lor-ca v nhan : n ghi ta ca Lor-ca, nu cu t ca bi th. 16. Trnh by xut x v hon cnh ra i ca ty bt Ngi li Sng (Nguyn Tun). Da vo nhng hiu bit khng nh trong con mt Nguyn Tun, thin nhin Ty Bc hay con ngi Ty Bc l vng mi ca t nc ta? 17. Nu xut x v hon cnh sng tc bt k Ai t tn cho dng sng? (Hong Ph Ngc Tng). Miu t sng Hng theo thy trnh ca n, nh vn khc ha sng Hng nhng chng no? 18. Phn tch ngha ca ting so gi bn i chi trong truyn ngn V chng A Ph (T Hoi). 19. Da vo ni dung truyn, gii thch nhan V nht (Kim Ln) v ngha ca nhan . 20. Trnh by nhng nt c o ca tnh hung truyn V nht (Kim Ln).
1

21. Phn tch ngha on kt ca truyn ngn V nht (Kim Ln). 22. Nu nhng c bn trong on vn miu t cnh rng x nu di tm i bc ca n gic v khi qut ch t tng ca truyn ngn Rng x nu (Nguyn Trung Thnh). 23. Hnh nh i bn tay T n trong truyn ngn Rng x nu (Nguyn Trung Thnh) li cho ngi c nhng cm xc, suy ngh g? 24. Khi qut ch t tng ca truyn ngn Nhng a con trong gia nh (Nguyn Thi) qua nhan ca tc phm. 25. Trnh by nhng nt c o ca tnh hung truyn Chic thuyn ngoi xa (Nguyn Minh Chu). Khi qut ch t tng ca tc phm qua tnh hung truyn. 26. Trnh by ngha nhan truyn ngn Thuc ca L Tn. 27. Nu khi qut tnh hung truyn S phn con ngi ca S l khp v ch t tng. 28. Gii thiu nhng nt chnh v cuc i v s nghip ca H minh u. 29. Nu nhng biu tng ca hnh nh con c kim. 30. Khi qut ch t tng ca v kch Hn Trng Ba, da hng tht (Lu Quang V) qua cu ni sau y ca nhn vt: ng ch ngh n gin l cho ti sng, nhng sng nh th no th ng chng cn bit.

Cu 1: Phong cch ngh thut ca Thch Lam (1910-1942): Mi trang vit l kt tinh sc mnh tm hn ca nh vn, v suy cho cng, sc mnh ca vn chng cng chnh l sc mnh ca tm hn. Vn chng Thch Lam mang n cho ngi c "mt ci g nh nhng, thm lnh v mt du" (Nguyn Tun), ri qua th hin phong cch ngh thut rt ring ca nh vn - s gin d, m thm v tinh t ca mt cy bt vn xui hin thc, tr tnh. Theo M.Prut th: "Phong cch, l cch nhn". Phong cch ngh thut l mt quy lut thng nht ca mt chnh th ngh thut (v ni dung v hnh thc), xuyn sut qu trnh sng tc ca nh vn. Thch Lam l thnh vin ca "T lc vn on", song nu nhng thnh vin khc t chn cho mnh con ng thot ly v k, dng ngi bt t hng cuc sng, th Thch Lam li c xu hng hng ni, phn tch ci ti c nhn, t ti gi tr nhn bn ph qut. Thch Lam n vi vn chng, nh mang mt s mnh ha gii gia th v vn xui, gia hin thc v lng mn. Ngi bt ca Thch Lam va cha ng cht hin thc, va mang cht tr tnh. 1) Cht hin thc c th hin qua hai mng ti chnh: cuc sng c cc b tc ca nhng ngi dn ngho ni ph huyn v cuc sng ca nhng ngi tri thc tiu t sn bnh dn. Trong bc tranh v nhng ngi dn ngho ni ph huyn, ta thy hin ln cnh chiu tn bun b cng nhng kip ngi nh b, ti tm, kht khao mt iu g i khc tng lai trong "Hai a tr"; thng cm s phn th thm ca ngi m ngho vi mi mt a con nheo nhc trong "Nh m L"; cuc i ca mt c hng xn ton nhng chp ni lo u vt v ngy ny qua ngy khc trong "C hng xn" hay mt c gi ng thng - nn nhn ca l gio, phong tc tn c v nhng c h khin c sng m nh cht trong "Hai ln cht" Cn cuc i nhng ngi tri thc t sn bnh dn cng nhiu trn tr. "i" l s au n ca mt ngi n ng khi n vng vi v nhng thc n v kim c bng cch ngoi tnh. "a con u lng" l nhng rung ng cm xc ca ngi n ng ln u tin c lm cha Thng qua cht hin thc c th hin trong cc tc phm, "ngi bt Thch Lam khng anh thp t co m trm lng i vo nhng mnh i thng quen thuc nhng m thm cha ng tn bi kch nhn sinh vi s cm thng v hn, t trang truyn tot ln ngha nhn bn man mc, thm tha" (Nguyn Honh Khung). 2) Cht tr tnh. Khng ch l bc tranh hin thc, truyn ngn ca Thch Lam cn lm cho ngi c yu mn bi cht th ca cuc sng i thng. Vn Thch Lam rt
3

giu cht th, va m thm, li va nh nhng. Truyn ngn ca Thch Lam thng khng c ct truyn, c gi l "truyn tm tnh", bi nh vn thng i su vo khai thc th gii ni tm monh manh v tinh t ca nhn vt. c "Gi lnh u ma", c gi c th cm nhn c cm gic lng lng mi m khi tri tr lnh, c cm nhn qua tm hn ca nhng a tr, gn lin vi lng trc n v tnh yu thng ht sc ngy th hn nhin ca chng. Hay "Hai a tr" nh mt bi th qu hng y d v vi cm gic m bun vng, khc khoi ni ch i m h ca hai a tr v nhng kip sng mn mi i ch trong cnh chiu tn ni ph huyn. "Di bng hong lan" li tr v vi nhng cm gic m i, mt du v trong lnh ca chng trai tr trong khu vn qu thoang thong hng hong lan. C th ni, cht tr tnh mang n cho vn xui Thch Lam mt s mm mi v gi cm. V theo nh Nguyn Honh Khung, ng cho rng: "Thch Lam em n cho vn xui ng thi mt cch cm th tinh vi, bnh d, mi m, y khm ph i vi th gii xung quanh v th gii ni tm. Ngi bt y c bit tinh t khi pht hin, phn tch nhng cm gic mi m thong qua, nhng bin thi nh nht ca tm hn". "i vi ti, vn chng khng phi l mt cch em n cho ngi c s thot ly hay s qun. Tri li, vn chng l mt th kh gii thanh cao v c lc m chng ta c, va t co v thay i mt th gii gi di v tn c, va lm cho lng ngi tr nn trong sch v phong ph hn". Sut cuc i ngn ngi ca mnh, Thch Lam sng v vit theo tm nim . Khc vi nhng cy bt ca T lc vn on, Thch Lam thm lng gi lng mnh vi cuc i, ni c nhng kip ngi ti tm, b mn vi s trc n v lng cm thng. S hp dn ca vn chng Thch Lam chnh l li vn nh nhng, man mc, y d v. Nhng trang vn Thch Lam tr nn rt gn vi nhng trang th. "Ngy nay, c li Thch Lam vn thy y ci d v v nh th ca nhng tc phm c ct cch v phm cht vn hc" (Nguyn Tun). y c l l li ca ngi chn thnh v xng ng i vi nh vn Thch Lam v "a con tinh thn" ca ng. Nhng trang vn Thch Lam s l vnh cu, tri di theo thi gian. Khi no con ngi cn tch khi bn b cuc sng tm ti s m thm, nh nhng, ta vn cn ti nhng trang vn Thch Lam, tm lng Thch Lam. Cu 2: Phong cch ngh thut ca Nguyn Tun: Phong cch ngh thut l ti ngh ca ngi ngh s ngn t trong vic em n mt ci nhn mi m cha tng c v cuc sng v con ngi, thng qua hnh tng ngh thut c o v phng thc, phng tin th hin c th in m du n c nhn ca ch th sng to. Phong cch ngh thut Nguyn Tun c nh

gi l c o v su sc, mi trang vit u th hin r nt s ti hoa uyn bc ca cy bt bc thy. Phong cch ngh thut ca Nguyn Tun c th thu tm trong mt ch "NGNG". "Ngng" l phn ng tiu cc, mang thi kiu ngo i vi x hi, Ngi chi ngng mun da vo s ti hoa, lch lm v nhn cch hn i t mnh ln trn thin h. Thi ngng ca Nguyn Tun va c k tha truyn thng ca cc nh nho ti hoa bt c ch nh Nguyn Cng Tr, T Xng, Tn , va tip nhn t tng c nhn ch ngha ca vn hc phng Ty hin i. C s ca thi l tinh thn yu nc, thc dn tc gn vi nhng gi tr vn ha ngh thut c truyn. Trc CM, thi y c th hin bng mt c tnh, mt li sng kiu bc, thng xuyn a ra nhng nghch thuyt, nghch l tru ngi thin h. Sau CM, vn l ci ngng y, nhng c th hin bng mt cch khc, ng t tm cho mnh mt cch tip cn ring, khng ln vi bt k ai. 1) Trc ht, Nguyn Tun thng khm ph con ngi gc ti hoa ngh s, miu t s vt phng din m thut v vn ha. Trc cch mng, ng cho rng x hi ng tin v vn minh c kh git cht ci p. Ci p ch cn tn ti trong qu kh, c th hn l nhng con ngi kit xut trong mt thi ch cn "vang bng". Nhn vt c miu t trong mt tng quan i lp gia c vi kim, tm thng, phm tc vi thanh khit, cao qu. Th gii nhn vt trong vn Nguyn Tun trc cch mng rt ng nhng ngi hot ng ngh thut nh o nng, kp ht, ng nho l ngi ao ph ngh s trong "Ba ru mu", ngi th mc ngh s trong tc phm "Trn nh non Tn", ngi ung tr ngh s trong "Chn tr trong sng sm". Sau cch mng, ng i tm v pht hin ci p trong cuc sng hin ti, c th l nhng con ngi lao ng bnh thng nht trong mi quan h gn b gia qu kh, hin ti v tng lai. l hnh nh ngi li ngh s c bn tay "li ra hoa" trong vic vt thc leo ghnh; l ngi lnh ngh s trong chin dch Ty Bc ngy trang bng hoa o, ui gic trong vn o; l n dn qun Qung Bnh ngh s thi chng M di gc mai vng rc r; nhng con ong ngh s, con trai ngh s, ng h hoa C th nhn thy, vn Nguyn Tun va nh c c knh, li va tr trung, hin i. Di ci nhn ca ng, mi s vt hay con ngi u mang v p ring. Cng chnh bi vy, c ngi gi ng l "ngi sut i i tm ci p". 2) Mi trang vit ca Nguyn Tun u din t s c o, ti hoa v uyn bc. ng quan st v miu t s vt, hin tng c th sinh ng, bng cch vn dng kin thc ca cc ngnh ngh thut, vn ha khc nhau, trn nhiu lnh vc khc nhau nh in nh, hi ha, iu khc, m nhc, qun s, v thut, sn khu ng cn sng to mt kho t vng phong ph, cch t chc cu vn xui
5

c gi tr to hnh, c nhc iu trm bng, bi ng quan nim: Ngi lm ngh vit phi bit to ra nhng cu vn c khp xng bit co dui nhp nhng, ch ng bt ngi ta phi c ca mnh nhng cu t thp. Cu vn Nguyn Tun giu mu sc, giu m thanh, nhp iu trm bng hi ha, khi c ni dung cm xc tng ng s tr thnh nhng dng th tr tnh ngn vang trong lng ngi c. 3) Nguyn Tun khng ch l nh vn ca nhng tnh cch phi thng m cn l nh vn ca phong cnh tuyt m v cm gic mnh lit. ng khng chp nhn nhng g bng phng, nht nht, khun php m lun khao kht din t cm gic mnh lit ca mnh trc thin nhin. l l do ti sao ng thng chn hin tng gi bo, thc ghnh (nh gi Lo, bo o C T, thc nc sng ) hay hnh nh ma qui, rng rn ( Yu ngn, Cha n). din t c cm gic mnh lit , ng thng dc ht kho tng ngn ng phong ph v c sc ca mnh. Do vy, c ngi v rng "dng nh c mt cuc ganh ua quyt lit gia tc gi v to ha". To ha to nn phong cnh tuyt p, cn ng s dng ngn t ti hin khung cnh trn giy, cng to n tng tuyt m v honh trnh khng km nhng g t nhin ban cho. Vi tt c phong cch k trn, Nguyn Tun li mt s nghip sng v cng to ln, ng xng ng l "nh ngha v ngi ngh s" (Nguyn Minh Chu). Cu 3: Nu s nghip vn hc ca Nguyn Tun: Nguyn Tun l mt tc gia ln ca vn hc Vit Nam. S nghip vn hc ca ng chia lm hai thi k trc v sau cch mng thng Tm 1945: trc 1945, ng l nh vn lng mn; sau 1945, chuyn bin thnh nh vn cch mng. 1) Trc CMT8, tc phm ca ng xoay quanh ba ti chnh: "Ch ngha X dch", v p "Vang bng mt thi" v i sng try lc. "Ch ngha x dch" l l thuyt vay mn ca phng Ty, ch trng i khng mc ch ct thay i ch to cm gic mi l, thot ly trch nhim vi gia nh v x hi. Nguyn Tun tm ti l thuyt ny trong mt tm trng bt mn, bt lc vi thi cuc song cng ng thi by t tm lng tha thit gn b vi cnh sc qu hng t nc c ng th hin bng ngi bt y ngi ca v trn trng. ng tm s: "Ti mun mi ngy trong cs ca ti phi cho ti ci say say ca ru ci m tn hn. Mi mt ngy mi li em n cho ta mt ngc nhin, n bt tr t m lm vic". Kht khao "x dch" ca ng tr thnh li ta cho tc phm "Thiu qu hng": "Ta mun sau ny ta cht i, c ngi thuc da ta lm chic vali". Thm ch, ng cn a ra nghch l v hnh phc: "Hnh phc c l ch thy nhng nh ga".

Khng tin vo hin ti v tng lai, Nguyn Tun tm v vi qu kh, v p mt thi gi ch cn "vang bng". l thi phong kin qua nhng d m ca n cn vng li, c ng ch trng miu t v p ca thi xa vi nhng phong tc p, nhng th tiu dao lnh mnh tao nh, cch ng x gia ngi vi ngi y nghi l nhp nhng Tt c th hin qua nhng con ngi "ti hoa c ch" trong x hi lc y. Th gii nhn vt trong "Vang bng mt thi" chia lm hai loi ngi: mt l hng ti hoa ngh s c nhn cch thanh cao - rt him hoi v hai l hng ngi tm thng phm tc li ng c v y ry. Hng mt lun t mnh trong vng quc ca ci p, ci Thin lng, i lp vi hng hai bng thi ngng nghnh kiu bc. Nguyn Tun cng sng tc c ti i sng try lc, m ni dung chnh xoay quanh nhn vt "ti" khng hong, b tc, hoang mang, tm cch thot ly thc ti trong n ht, trong ru v thuc phin ri trong tm trng khng hong y i khi vt ln nim kht khao sng trong mt th gii tinh khit v thanh cao. Thi k cui, ng sng tc loi truyn in cung, ma qui. "Yu ngn" bc l tm trng hoang mang b tc cc song cng cha ng t nhiu tinh thn dn tc v yu t thin lng. Cc tc phm chnh thi k ny l "Mt chuyn " (1938), "VBMT" (1939), "Thiu qu hng" (1940), "Chic l ng mt cua" (1941) 2) Sau cch mng thng 8/1945, ng chn thnh em ngi bt phc v khng chin v dn tc, song vn thc pht huy c tnh, phong cch c o ca mnh. V th, ng vn c thm nhiu trang vit sc so, giu tnh ngh thut. Thi ngng ngnh kiu bc khng cn l do tn ti, song s ti hoa uyn bc vn tip tc c pht huy v NT vn tip tc tung honh trong li vn ty bt s trng ca mnh. Th gii nhn vt trong sng tc ca ng cng c nhiu chuyn bin. i tng ca ng gi y l nhng ngi lao ng, nhng ngi chin s. Di ngi bt ca ng, h khng ch l nhng cng dn dng cm m cn l nhng con ngi ti hoa, ngh s trong cng vic ca mnh. Cm hng ca ng bt ngun t ci p, ci p ca non sng gm vc, ci p tot ra t phm cht nhng con ngi lao ng. c vn NT, ta khng ch t ho v mt dn tc chnh ngha c kh phch anh hng, m cn mang v p sang trng ca mt dn tc nghn nm vn hin. Nhng tc phm tiu biu ca thi k ny l ty bt "Sng " (1960), "HN ta nh M gii" (1976), "K" (1976)

Cu 4: Phong cch ngh thut ca Nam Cao: Nam Cao l mt trong nhng i din tiu biu nht ca dng vn hc hin thc ph phn 1930 - 1945. ng l ngi c cng hon tt qu trnh hin i ha ca truyn ngn Vit Nam "mt cch tht vin mn" (Nguyn Honh Khung). L mt nh vn c ti, c tm, Nam Cao lun thc rn luyn v pht huy ti nng cng hin cho x hi. Nhc ti Nam Cao, c th k n cc tc phm tiu biu ca ng nh Ch Pho (1936), Trng sng, i tha, Lo Hc, Mt ba no, T cch m... 1) Nam Cao lun c quan im ngh thut ring, n nh chic kim ch nam inh hng cho mi sng tc ca ng. i vi ng, ngh vn l mt ngh thanh cao, cao qu, khin cho "ngi gn ngi hn". Cn nh vn, l nhng ngi am m thng thc v bit sng to ngh thut. Mt nh vn chn chnh l ngi bit yu thng ng loi, phn nh hin thc cuc sng trn c s ch ngha nhn o. V c bit, nh vn y phi c ti nng. Nhn vt H trong tc phm i tha l mt nh vn ngho yu ngh, c p hoi bo v kht khao to nn mt tc phm vn hc c gi tr "nng cao i sng ca mnh". C th ni, nhn vt H chnh l hnh mu nh vn tiu biu trong quan nim ca Nam Cao. V ni dung, Nam Cao lun khao kht lm nn nhng tc phm c ni dung thc s gi tr. ng ph phn th vn chng thi v ha cuc sng nhm phc v th hiu thp km ca mt b phn c gi ng thi "Ngh thut khng phi l nh trng la di v khng nn l nh trng la di. Ngh thut c th ch l ting au kh khi thot ra t nhng kip lm than" (Ging sng). ng ph phn th vn chng mang danh t chn nhng li hi ht, nng cn, nhng tnh cm v v nht nho "gi nhng tnh cm rt nh, rt nng, din mt vi rt thng thng v quy long trong mt th vn bng phng v qu d di" (i tha). Khc vi nhng nh vn ng thi chn hng i thot ly v k hay chy theo th hiu c gi, Nam Cao vn gi vng lp trng ca mnh l li vit vn hin thc trn c s ca ch ngha nhn o. ng cho rng "Mt tc phm c gi tr l mt tc phm vt ln trn mi b ci, gii hn, l mt tc phm chung cho tt c loi ngi. N phi cha ng mt ci g va ln lao, mnh m, va au n li va phn khi. N ca tng lng thng, tnh bc i, s cng bnh N lm cho ngi gn ngi hn" (i tha). V hnh thc, mi nh vn u phi c s sng to, c du n ca ring mnh. Mi tc phm mi phi l mt lun sinh kh mi ti cho c gi. Nam Cao hiu r iu , ng tm nim: "Vn chng khng cn nhng ngi th kho tay, lm theo mt kiu mu sn c. Vn chng ch dung np nhng ngi bit o su, bit tm ti, khi nhng ngun cha ai khi, sng to nhng g mnh cha c" (i tha). Ta cha thy ai trn tr v nghip vn ca mnh nhiu nh Nam Cao.
8

Gia nhng trang vn thot ly i sng, gia nhng ngi bt cn ang m mm "tm ng" v "nhn ng" th quan im ca Nam Cao bc l r quan im nhn sinh su sc v tin b, khng nh r v tr ch thc ca vn chng trong i sng con ngi. 2) V ti, cc tc phm ca Nam Cao thng xoay quanh hai ti chnh: bi kch ca ngi tri thc ngho v ngi nng dn ngho. Nhng ngi tri thc ngho trong tp Nam Cao u l nhng ngi c phm cht cao qu, c l tng cao qu, tnh yu thng ng loi, c vn ha v nhn thc su sc v gi tr s sng. Song cs ca h li lun b hnh h, dn vt bi ci i, ci ngho, khin cho h khng th thc hin c hoi bo ca mnh. Tm hn h b ci i, ci ngho lm vn c, tha ha, buc h phi sng trong tnh trng "sng mn" v cuc i h nh "i tha". Trong "i tha" l bi kch ca vn s H, hay nhng ngi "phi sng kip sng qu loi vt, chng bit g ngoi vic kim ming n vo d dy au n thay cho nhng kip ngi khao kht mun vn ln cao nhng li b o cm gh st t" (Sng mn), ging co nhau sng " cnh chng ti lc ny, hnh phc ch l mt ci chn qu hp, ngi ny co th ngi kia b h" (Mua nh). Khng ch vit v nhng ngi tri thc vi bi kch ca h, Nam Cao cn hng ngi bt ca mnh v pha nhng ngi nng dn ngho c s phn bn cng, bi thm trong nhng ngy cui cng ca ch thc dn. Con ngi b y vo cuc sng bn cng khng li thot, b lng m, b mit th v ming n dn ti hy hoi v th xc ln tinh thn. Ch Pho l hin tng in hnh v ngi nng dn b lu manh ha. T mt anh canh in hin lnh, cht phc, x hi ng thi v nh t thc dn y a, hy hoi khin anh Ch tr thnh Ch Pho - "con qu d" ca lng V i. n khi thc tnh, c thc v nhn phm, Ch ch cn bit chn ci cht bo v n. Hay "Mt ba no" li l mt cu chuyn y xt xa k v mt b c v qu ngho i, bt chp lim s xin n nh ngi khc, cui cng cht mt cch nhc nh v n qu no. "Nu nh tc phm ca Ng Tt T l ting ku cu i, th tc phm ca Nam Cao li l ting ku cu ly nhn phm, nhn tnh ca con ngi ang b ci i v ming n lm cho tiu mn i, thui cht i" (Nguyn ng Mnh). Nam Cao hon ton khng mun h thp con ngi, chng minh s yu hn ca h, m qua , ng mun by t s cm thng, thng xt ca mnh ng thi ln n gay gt x hi phi nhn tnh ng thi dn y con ngi ti ng cng, khng cho h c sng t t, sng xng ng nh mt con ngi. 3) V ngh thut. Nam Cao c bit ti trong vic phn tch, miu t din bin tm l nhn vt. ng c th xm nhp vo qu trnh tm l phc tp ca nhn vt, nh k say - Ch
9

Pho hay ngi d hi - Th N. ng xy dng nhng nhn vt va c c tnh ring, li va mang tm khi qut, nh hnh tng in hnh ca mt b phn ngi trong x hi. Ch Pho khng ch l nhn vt Ch ca lng V i, m rng hn, su xa hn, khi qut hn, l i din cho nhng con ngi lng thin b x hi vi dp ti tha ha, b lu manh ha. Khng ch th, din bin tm l nhn vt cn c th hin qua cc on i thoai, c thoi ni tm c Nam Cao to dng ht sc chn thc. Bi vy, Nam Cao c suy tn l "nh vn ca ch ngha hin thc tm l". Nam Cao cng l mt nh vn c ging iu a thanh. Khi th ng s dng i t nhn xng "hn" "y" "th" vi sc thi dng dng khinh th, th hin qua ging vn trn thut lnh lng, c phn tn nhn v chua cht; khi th ng dng ging iu tr tnh si ni,tha thit vs cc t cm thn "than i!", "chao i", "hi i"; khi th li l ging nhn vt sinh ng, ph hp vs tnh cch ca tng nhn vt C th nhn thy, "Nam Cao mnh dn i theo mt li ring, khng m xa g n s thch ca c gi" (Hong Minh c). Hn ai ht, NC lun thc r bn cht ca ngh thut l s sng to v i hi ngi sng to phi c mt phong cch ni bt, v Nam Cao lm c iu . Cu 5: Phong cch ngh thut ca Xun Diu: Xun Diu l mt trong nhng nh th ln ca nn vn hc Vit Nam hin i. ng c ca tng vi nhng danh xng m miu nh " nht thi s", "hong t ca th VN hin i", hay "nh th mi nht trong nhng nh th mi" (Hoi Thanh). S nghip sng tc ca Xun Diu kh s, ng li 13 tp th, 5 bt k, 6 tc phm dch thut, 16 bi nghin cu, ph bnh vn hc. V th Xun Diu, c nhng tp th ni ting nh: tp th "Th", "Phn thng vng" (1939), "Trng ca" (1945). 1) Phong cch th Xun Diu. C th ni t tng ch o chi phi ton b sng tc ca Xun Diu l nim kht khao giao cm vi i, cuc i c hiu theo ngha chn thc v trn th nht. Vi Xun Diu, c sng trn cuc i ny thc s l mt nim hnh phc, v ng vit vn, lm th l tn hng nim hnh phc , c sng mi vs th gii ny. Xun Diu c mt tri tim ln, cha chan nim yu i, yu cuc sng, cho n khi nhm mt xui tay, ng vn li nhng vn th su sc ti cm ng:

10

"Hy cho ti c gi t Vy cho ci thc vo h Trong hi th cht dng tri t Cng vn si tnh n ngt ng". (Khng ) Nu nhng nh th Trung i c quen thuc vi phng php so snh c l tng trng, th ln u tin, cc nh th Mi c nhn con ngi v v tr bng i mt ca chnh mnh. Song ti Xun Diu, s "thot xc" y mi tht l trn vn. Di cp mt "xanh non" v "bic rn" ca mnh, Xun Diu mi nhn thy cuc i bnh d, gn gi ny tht ng yu v ng say lm sao: "Ta mun m C s sng mi bt u mn mn Ta mun sit my a v gi ln Ta mun say cnh bm vi tnh yu" (Vi vng) Trc khung cnh thin nhin ngp trn sc sng v nh sng, Xun Diu ku gi mi ngi hy sng ht mnh cm nhn tt c hng sc cuc i: "Sng ton tm, ton bch, sng ton hn Bng say m v thc nhn gic quan" (Thanh nin) L mt tm hn lun kht khao giao cm vi i th trc ht, Xun Diu phi l nh th ca tnh yu. Vi Xun Diu, tnh yu l l sng ca ng, mt tnh yu v bin tuyt ch, tnh yu i ngc thi gian v chin thng ci cht: "Ti yu t khi cha c tui Lc cha sinh v vn gia dng i Ti vn yu khi ht tui ri Khng xng vc, ch huyn h bng dng". ng lun i hi mt tnh yu v bin v tuyt ch, song th tnh yu ha hp c th xc v tm hn khng th tm c hin ti. iu ny khin cho XD v cng au kh, ng cm thy tnh yu ca mnh nh "nc l khoai", thm ch "yu l cht trong lng mt t". Bi vy, ni dung hu ht trong th tnh

11

XD l ni au tuyt vng ca mt tnh yu m say khng c n p xng ng: "Cho rt nhiu nhng nhn chng bao nhiu Hoc ngi ph hoc th chng bit" Hay cm gic c n gi lnh trc thi nht nho ca ngi i: "Bn b nh nhc: bin pha l Chic o hn ti rn bn b Sng bc lm thinh khuya nn th Nghe su cm nhc n sao khu" C th ni, nh Hoi Thanh v Hoi Chn nhn nh: "Th Xun Diu cn l mt ngun sng do dt cha tng thy chn nc non lng l ny. Xun Diu say m tnh yu, say m cnh tri, sng vi vng, sng cung qut, mun tn hng cuc i ngn ngi ca mnh. Khi vui cng nh khi bun, ngi u nng nn, tha thit". c th Xun Diu, ngi c khng ch c cm nhn tnh yu nng nn, mnh lit, nim kht khao giao cm vi trn th m cn c bc vo mt th gii quan mi m, c o v rt Xun Diu. Nu c trng th Trung i l th php c l tng trng, ly thin nhin lm chun mc ci p: "Ln thu thy, nt xun sn Hoa ghen thua thm, liu hn km xanh" (Truyn Kiu - Nguyn Du) Th ngc li, XD li ly v p ca con ngi, m c th l v p ca ngi ph n trong tui tr v tnh yu lm chun mc. Bi theo ng, khng g hon ho bng con ngi, v khng g p bng con ngi ang sng trong tnh yu v tui tr. Ta c nhng vn th sau cm nhn nhng hnh nh gi cm mt cch mi m, c o, y sc sng trong th gii quan Xun Diu: - "L liu di nh mt nt mi" - "Thng ging ngon nh mt cp mi gn" Th XD khng ch k tha tinh hoa vn ha dn tc m cn hc tp th vn nc ngoi m c th l th tng trng Php trn c s ca ch ngha trc gic. i vi ng, th phn nh bn th v hnh ca th gii, mi nh th phi mi sc
12

cc gic quan n nhn nhng bin thi tinh vi ca cuc sng v tm hn con ngi. Chnh v th, th XD c nh gi l "t li, nhiu m ng li bao nhiu tinh hoa" (Th L). 2) V vn xui. V vn xui, Xun Diu c bt k "Phn thng vng" (1939) m ng gi l "truyn tng", ngoi ra cn tp ty bt "Trng ca" (1945). C th nhn thy vn xui XD m cht tr tnh, cm hng lng mn l ch o. Tuy nhin ng cng c nhng trang vit nghing v hin thc nh "Ta nh Kiu", "Ci ha l" Phong cch ngh thut ca Xun Diu l s cch tn c v ni dung v ngh thut cho Th mi, mang n cho th VN "mt bt php mi, mt ci nhn mi, mt cm xc mi". ng thi vo th mt th cm xc si sc nng nn t c trong th ca dn tc v to nn mt th gii quan th c o, mi m. Xun Diu xng ng vi li ngi ca chn thnh "nh th mi nht trong nhng nh th Mi".

13