You are on page 1of 13

Xa nay vit v chiu mun vn l ngun cm hng khng vi cn ca vn chng ngh thut.

Kh c th k ht nhng bc tranh chiu, nhng bn nhc chiu , nhng ng th chiu m cc ngh s, tao nhn li cho i sng con ngi. V mt ny, H Ch Minh trong t cch mt nh th cng khng phi l ngoi l. C th thy ngay t tp th Nht K Trong T, tri tim ca thi nhn y khng ch mt ln rung ng trc v gi cm ca bui chiu hm vit ra nhng vn th m cn c nhiu ngi nh mi nh Vn chiu hm, Hong hn ,.. Song trc tt c v quen thuc hn tt c nhng bi th chng ta va k n vn phi l bi th m chng ta s tm hiu di y : M ( chiu ti).
Quyn iu qui lm tm tc th C vn mn mn thin khng Sn thn thiu n ma bao tc Bao tc ma hon l d hng ( Chim mi v rng tm chn ng Chm my tri nh gia tng khng C em xm ni xay ng ti Xay ht l than rc hng. )

Chiu ti l mt bi th vit v nhng v p ca bui chiu hm, nhng iu l th l trong hai cu th u tin cng nh c bi th li khng dng n mt ch chiu no. Vy m cnh chiu v hn chiu vn hin ln rt r, rt p v y v gi cm. Nh th ch vn v ln mt vi nt tiu s, gi nn hnh nh cnh chim chiu v t hay mt chm my, ng my chm chm tri ngang qua bu tri. t nt th thi song li l nhng nt rt tiu biu cho nhng thi khc cui cng ca ban ngy, trc khi bng ti bung mn xung vn vt. T nhng cu th cui cng lan to ra mt cm gic nh nhng , man mc bng khung ca bui chiu hm khi m mi vt dn i vo trng thi ngh ngi. c th l mt bui chiu thc m Bc gp v ghi li trong mt cuc chuyn giao t nh lao ny sang nh lao khc. Nhng cng khng th khng thy rng bui chiu y cn mang mt v p tr nn vnh hng ca nhng bui chiu m hnh sc cn ng li trong nhng cu th c m vn i v khng t nhng quyn iu vi c vn. "Chim hm thoi tht v rng /a tr mi ngm trng na vnh" ( Nguyn Du), "Ngn mai gi cun chim bay mi" ( B Huyn Thanh Quan) hay nh : "Chng iu cao phi tn/ C vn c kh nhn" (L Bch ) V nh th, nhng dng th u tin hnh nh lm cho bi th Chiu ti ca Bc nhum mt phong v c in. Cm xc bi th v th m cng tr nn mnh mang hn, khng ch trong khng gian m cn c thi gian.Nhng xc cm nh th c nh th gi gm vo hai cu th v chiu hm . Chim mi v rng tm chn ng Chm my tri nh gia tng khng C nhiu ngi cho rng nhng dng th n cha mt ni bun kn o v thm tha ca mt ngi t trn con ng y i ang thm mt ni xt xa khi thy nhng cnh chim chiu cng tm ra chn ng, nhng m my cng lng l ngh ngi trn bu tri bao la. Trong khi , ngi t vn b xing xch, tri buc chng bng cnh chim n, ng my kia v chiu sp ht ri m mnh vn khng c ni mt chn dng chn. Mt khc, cng c mt cch hiu

dng nh hon ton ngc li. Theo , c th thy y l hai dng th ca mt tm hn vt ln trn cnh ngc t, xing xch v tri buc lu luyn, di nhn theo mt cnh chim , mt ng my chiu cm thy tim mnh xao xuyn mt tnh cm rt ngi, cho d ang phi sng mt cuc sng khc loi. Nn chng ta hy hiu theo mt cch hiu c nhiu ngi ng h nht, cch hiu th hai. Song hiu theo cch no trong hai cch trn, chng ta vn tm thy mt chn dung tinh thn ca mt ch tch H Ch Minh thi s, mt con ngi yu tha thit v p ca thin nhin , t tri v cuc sng. l mt con ngi d trong hon cnh no cng vn khng mt i d ch mt my may tnh yu ci p, kh nng rung cm trc cuc i, mt con ngi sng trn vn cuc sng con ngi, d trong hon cnh c khc loi ngi. Cng nh nhiu bi th khc trong Nht k trong t , Chiu ti biu hin mt cm nhn ca tc gi v cuc sng lun c s vn ng, pht trin, chy tri. Chng ta c th thy iu y khi i chiu hai cu u vi hai cu cui ca bi th. Nt c in thy r qua vic tc gi v ln khng gian bui chiu vi nhng thi liu quen thuc: cnh chim, chm my, bu tri... bn cnh l th th tht ngn ng lut cng ngh thut t cnh ng tnh gip cho thi nhn pht trin ngh thut ca mnh. Nt hin i: tt c c v nn th qua tnh cm bao la ca Bc. V d: cnh chim trong th c thng xut hin v bay ht vo v tr, l cnh chim phiu dt, v nh trc bu tri... th trong th Bc cnh chim rt gn gi vi con ngi. Bc thy c trong cnh chim chiu mun bay v tm chn dng chn l cnh chim "mi". Phi yu thin nhin, cnh vt v c mi ng cm bao la th mi nhn c ci dng mi mt ca cnh chim kia... R rng hai cu th trn vit v mt khung cnh thin nhin vo lc chiu t, nhng n hai cu th sau c th thy r tri ti. Thi gian khng ngng tri, mc d nh th trong nguyn tc khng cn dng n ch ti.( Ch ti trong bn dch l do ngi dch t thm vo). V bi phi vo thi im nh th, ngi ta mi thy c r rng s rc hng ca bp la, m ci ti ca nh th y l khng cn dng n ch ti m ngha y vn c hin ln r mn mt. V nh th, cp mt ca thi nhn s thi khng ngc nhn mi v pha bu tri m hng v mt t nhn thy n tng v mt xm ni, v mt c gi xay ng, mt chic l than trong ngi nh n s , gin d. Bc tranh ca cnh vt s nhng ch cho bc tranh sinh hot con ngi. Hnh nh trung tm ca hai cu th cng s khng phi l mt cnh chim chiu v t, mt ng my tri m l mt con ngi lao ng. V ngn t ca nhng dng th cng s theo m i thay. Hai cu th ny khng thm tha hng v th c in nh hai cu trn m mang nhiu cht bch thoi, mc mc , i thng, th hin r nht ch bao tc xut hin n hai ln. Hai cu th ny mt ln na khng ch l ghi li nhng g nh th thy trong mt bui chiu. Bi khng nn qun rng Chiu ti vn l mt tc phm tr tnh v ci hn ca cu th nm nhng tnh cm, rung ng m nh th trao gi vo trong nhng dng ch. Nhiu ngi thy y ni xt xa kn o m su xa ca nh th i vi con ngi

lao ng. Nh th dng nh ng cm vi s nhc nhn ca h. ng cm cch nh th ni vic xay ng, cch dng ch ma bao tc bt ln nhng vng quay nng n, lun qun v m iu ca nhng cu th m c ln c th cm thy vt v, kh khn. V nh th, chng ta c th cm nhn c tnh thng i vi ni au kh ca nhng con ngi lao ng, cho d l nhng con ngi khng phi l ng bo ca Bc, khng quen thn, thm ch cha h gp mt. Song cng nhiu ngi mun hiu hai cu th sau ny theo ngha khc, mt hng tip nhn khc. Phi ch n nhng ch hon ( ht ) v hnh nh ca chic l than rc ln, nhn ra rng nh th mun ni n cm gic v mt s m p, sum vy, v mt th hnh phc bnh d trong mt cn nh m cng. Bp la chy ln v cng vic lao ng cng hon tt. V nh th, ci ln ca nhng dng th l kh nng v song ca Bc, kh nng m kh c ai vt hn, thm ch snh ni. l kh nng qun i ni au kh rt ln ca mnh ng cm, vui vi nhng nim vui b nh, gin d ca con ngi . Nhng hai kin y ngm ra cng khng hon ton i lp, bi v u ni ln mt phm cht chung, phm cht m sau khi Bc mt , nh th T Hu mi ni n tht nhiu v tht thm tha trong nhng cu th : "Ch bit qun mnh cho ht thy" hay: Nng niu tt c ch qun mnh". Chng ta nhn ra Chiu ti l nhng vn th qun mnh v i. Cc con ngi ang trong mt cnh ng tt cng au kh nhng vn c th rung ng c vi ni kh hoc nim vui ca nhng con ngi bnh thng khc, tnh c gp mt hoc thy trn con ng y i. Nhng c l cng khng nn ni rng Bc H qun mnh bi mt ngi nh Bc th bu tri, xm ni, c gi xay ng v bp la ang rc hng ln y khng phi l nhng ci bn ngoi mnh. B tri, b t y, b gii i " Nm mi ba cy s mt ngy/o m dm ma rch ht giy". Nhng dng nh Ngi khng h g n s au kh ca bn thn mnh. Ngi lun hng ngoi, ly tnh yu ca mnh tri ln c khng gian bao la qun i ni nhc nhn. Ngi coi thng gian kh, chu mi cay ng v khng bao gi than van. chnh l tinh thn thp v i ca ngi t thi s H Ch Minh. Dng nh vi Bc, y l cuc sng ca chnh mnh. Vy ni nh nh th T Hu, Bc c th nng niu tt c, v Bc sng nh tri t, v Bc c mt tri tim c th m trn mi non sng, kip ngi: Bc sng nh tri t ca ta.
N THI H CHUYN TH | Sau | Trc | gp (116) | | Edit | Bn in

Ti mun tt nng i Cho mu ng nht mt; Ti mun buc gi li, Cho hng ng bay i. Ca ong bm ny y tun thng mt, Ny y hoa ca ng ni xanh r, Ny y l ca cnh t ph pht; Ca yn anh ny y khc tnh si, V ny y nh sng chp hng mi. Mi sng sm thn Vui hng g ca; Thng ging ngon nh mt cp mi gn. Ti sung sng. Xc cm vi vng dng nh c th hin kh u tin ca bi th : kh th nm ch duy nht trong bi th m phn ln l nhng cu th tm ch. Th loi th tm ch gi cho ta ngh n cch ni vn c ca ca tr v cch s dng ca Xun Diu cng th hin mt nt mi ca th mi. Cn cch t nhng cu th ngn trong trng hp ny lm nn ging iu gp gp ging nh mt hi th hi h ca mt con ngi ang trn y cm xc. Mt khc, Xun Diu t u tin nhng cu l hai ch ti mun , v ch tr tnh lp tc xut hin. Nh th th hin ci ti cng khai, ngang nhin khng ln trnh hay giu gim, ci ti y thch thc, i ngc li vi th ca trung i, ni rt t dm th hin ci Ti. Cch nh th cng nhin khiu khch thm m th ca thi i trc, chnh l th hin ci ti trong mt khao kht ln lao, ci ti mun ot quyn to ho lm nhng vic m ch to ho mi lm c nh tt nng i v buc gi li . Nhng trong cch din t ca nh th th tt nng v buc gi khng phi l mun cui cng, v nhng cu chn ca kh th u bt u bng mt ch cho. Cho mu ng nht mt, ...... Cho hng ng bay i. Kht vng ngng cung kia cng xut pht t mong mun gi li ci p cho s sng. Nhng cu th gi cm gic lo u rng ci p s gim hng sc i, mu nng s bt rc r nu nng c to, v ln hng kia s bt nng nn nu gi c bay. Nhng mong mun cng tr nn thit tha hn khi nh th dng n hai ln ch ng - cha ng mt nguyn vng thit tha. Tng ch mt ca bn cu th u ni ln ni ham sng n v bin, tt cng n tr nn cung si, tham lam, mun gi li cho mnh v cho i v p, s sng trong to vt. Cu th th nm ang t nhp iu gp gp ca nhng dng nm ch, th t ngt trn ra trong nhng dng tm ch. Mt s chuyn i rt p ca bi th, lm tri ra trc mt ngi c mt bc tranh xun tuyt diu. Trong bn dng th y y p nhng ting ny y ri ra khp cc dng th, va trng ip va bin ho. Nhng cu th gi hnh dung v mt con ngi ang m man, m ui, cung qut trc ma xun ang tri ra cuc i. khng ch l mt bc tranh xun, xun sc, xun tnh m cn l cch tc gi ni n ci m m v mt ma xun ca tui tr, ca tnh yu. V vy, khng c mt loi vt no khc ngoi ong bm, yn anh, bi n gi ra v l li, tnh t,v bm l

ong li gi nim v ma xun v tnh yu. Khc nhc ca tnh yu, v hn th, ca tnh si, gi nn s m m. Bn cnh , ch ca tr i tr li cng vi ny y nh mt cp khng th tch ri. l cch Xun Diu biu hin cm xc trc thin nhin lun c s kt i, mi vt qun qut ly nhau, l ca nhau khng th tch ri. Tt c u mang v p ca s tr trung v sc sng. Hoa n trn nn xanh r ca ng ni bao la, l ca cnh t y sc tr v nha sng. Cm gic non t, mn mn y li c tn ln trong s hip vn t ph pht sau. V nh th, cuc sng hin ra trong hnh nh ca mt vn a ng, trong xc cm ca mt nim vui trn th. Gi tr nhn vn ca nhng cu th v c bi th chnh l . Nu nh bn cu th trn c v nh cn xng, hon chnh ri, th cu th th chn xut hin bng ba ch v ny y , nh th mt ngi vn cn cha tho, cha mun dng li, trong cm xc y tic nui mun ging by cho ht nim vui c sng. Nhng y khng cn l nhng hnh sc c th nh l, hoa, ong bm m tru tng hn l nh sng, nim vui, thi gian - nhng vt th khng hu hnh. cng l cch nh th bc l quan im thm m mi m v th v . Thin nhin thi khng cn l chun mc ca v p trong quan nim ca Xun Diu. V p ca thin nhin ch c coi l p khi mang dng dp ca v p con ngi. nh sng p v gi ra lin tng v hng mi ca mt i mt p. Nim vui p v gi ra lin tng v mt v thn, i din cho con ngi. V xc cm thm m c nng ln trong cu th v thng ging, gi nn v p ca s to bo, cung nhit, lm ngi c th phi sng st. Thng ging ngon nh mt cp mi gn. Ma xun hin ra trong sc gi cm k l bi mt v p nh ang i ch , ang sn sng dng hin. V th, ma xun nh sinh ra cho con ngi tn hng, cho hnh phc n vi con ngi, lm nn mt kha cnh khc na ca tinh thn nhn vn ca bi th. , ci qu gi, p nht ca con ngi li l chnh con ngi. V vy, con ngi l thc th cao nht, ch khng phi l thin nhin, l tn gio hay mt chun mc o c no. Con ngi trong cu th ny c tn ln lm chun mc thm m, lm cho ngi c ngc nhin, sng st. Tc gi a ra nim v mt thng tr trung nht ca mt ma tr trung nht trong nm : thng ging . Nhng s bt ng li n t ch th ba - ngon, iu m t ai c th ng. V cng khng ai c th ngh rng tc gi li so snh vi cp mi gn. Nhng c c s so snh y th thi gian tru tng mi tr nn gn gi, do vy ma xun hin ln trong cm xc ca mt tm hn ang thm kht tn hng. V p ca ma xun nh b hon ton chim hu. Hnh nh so snh y nh mt ngi ang i ch, sn sng dng hin cho tnh yu. V hn phi c mt tnh yu tht nng nn vi cuc i th tc gi mi to ra c mt hnh nh l k n th. Ti sung sng Nhng ting tt yu c tht ln sau tt c nhng g vit trn. Nhng sau ba ch y li l mt du chm gia cu, khin cho nim sung sng y nh b ngt li, chn li gia chng tr thnh mt nim vui d dang, khng trn vn. Bi sau du chm l mt ch nhng d bo mt cm xc hon ton mi l. Ci m nh ca s vi vng xut hin na sau . Nh th dng nh khng th tn hng ht c ma xun v ci cm gic hoi xun ngay khi ma xun cha ht. V cm xc ca nh th i sang mt pha ngc li, xut hin mt phn : Nhng vi vng mt na. Ai c nghe hai cu u ca s phn cng u c n tng su sc. Xun ng n ngha l xun ng qua Xun cn non ngha l xun s gi.

S mi m, to bo, s pht hin ln nht ca hai cu th li c nm hai ch tng nh rt bnh thng ngha l , khin cho cu th mang dng dp ca mt ng thc ngh thut. Tc gi mnh bo t mt du bng hai v tng nh tri ngc nhau :ang ti i vi ang qua, non nghch vi gi. Cch ni y n tng nh th lm nn s tri mau v cng ca thi gian. iu y cng c ngha vi mt ngi m s sng ng ngha vi tui xun, c th hin vi ng thc th ba : V xun ht ngha l ti cng mt.

Nh th Th L, trong li Ta cho tp Th Th ca Xun Diu, c nhn xt kh tinh t: Xun Diu l mt ngi ca i, mt ngi gia loi ngi. Lu th ca ng xy dng trn t ca mt tm lng trn gian . hn hai mi nm Xun Diu gi t chng ta vo ci h v, nhng tm lng trn gian ca ng dng nh vn cn li. C mi ln xun ti, nhng tri tim non tr ca cc th h hc sinh li rung ln nhng cm xc mnh lit trc tm tnh ca Xun Diu gi gm vi i trong bi th Vi vng, gn vi nim kht khao giao cm vi t tri, con ngi trn m m ca thi nhn, trong ma xun diu k! Lm th xun vn l mt truyn thng ca thi ca Vit Nam, bao nt xun i vo thi ca u mang mt du n cm xc ring. c bit, trong th lng mn Vit Nam 1932 1945, ma xun cn gn vi ci ti c nhn c th giu cm xc ca cc nh th mi. C th k n mt Hn Mc T vi khch xa gp lc ma xun chn, mt Nguyn Bnh vi maxun l c mt ma xanh. Nhng c l Xun Diu chnh l ngi em vo trong cm xc ma xun tt c ci ro rc m say ca tnh yu. Vi vng l li tm tnh vi ma xun ca tri tim th tui hai mi cng nha sng. Ci ng thi bc l y nht thn thi ca Xun Diu c l l vi vng. Ngay t hi vit Thi nhn Vit Nam, Hoi Thanh thy Xun Diu say m tnh yu, say m cnh tri, sng vi vng, sng cun qut. Cho nn, t cho bi th rt c trng ca mnh ci tn Vi vng, hn phi l mt cch t bch, t ha ca Xun Diu. N cho thy thi s rt hiu mnh. Thc ra, ci iu sng vi vng, cung qut ca Xun Diu bt ngun su xa t thc v thi gian, v s ngn ngi ca kip ngi, v ci cht nh l mt kt cc khng trnh khi mai hu. Sng l c mt hnh phc ln lao diu k. M sng l phi tn hin v tn hng! i ngi l ngn ngi, cn tranh th sng. Sng ht mnh, sng y. Th nn phi chp ly tng khonh khc, phi chy ua vi thi gian. thc y lun gic gi, gp gp. Bi th ny c vit ra t cm nim trit hc y. Thng thng, yu t chnh lun i cng th rt kh nhun nhuyn. Nht l li th nghing v cm xc rt ngi i cng chnh lun. y th nhng nhu cu ph by t tng, nhu cu lp thuyt li khng th khng dng n chnh lun. Th Xun Diu hin nhin l loi th xc cm. Nhng c k s thy rng

th Xun Diu cng rt giu chnh lun. Nu nh cm xc lm nn ci ni dung hnh nh, hnh tng sng ng nh my tri, nc chy trn b mt ca vn bn th, th dng nh yu t chnh lun li n mnh, ln xung b su, lm nn ci t ca thi phm. Cho nn mch th lun c c v t nhin, nhun nh. Vi vng cng th. N l mt dng cm xc do dt, bng bt cun theo bao hnh nh thi ca nh gm nh thu ca cnh sc trn gian. Nhng n cng l mt bn tuyn ngn bng th, trnh by c mt quan nim nhn sinh v l sng vi vng. C l khng phi th ang minh ha cho trit hc. M chnh l minh trit ca mt hn th. Mc ch lp thuyt, dng thc tuyn ngn quyt nh n b cc ca Vi vng. Thi phm kh di nhng t n hnh thnh hai phn kh r rt. Ci ct mc ranh gii gia hai phn t vo ba ch Ta mun m. Phn trn nghing v lun gii ci l do v sao cn sng vi vng. Phn di l bc l ci hnh ng vi vng y. Ni mt cch vui v: trn l l thuyt, di l thc hnh! iu rt d thy l thi s chn cch xng h cho tng phn. trn, xng ti, lp thuyt i thoi vi ng loi. di, xng ta, i din vi s sng. Phn lun l c xu hng ct x bi th. Nhng hi th bng bt, ging th do dt, si ni xa mi cch ngn, khin thi phm vn lun l mt chnh th sng ng, ti tn v truyn cm. M u bi th l mt kh ng ngn th hin mt c mun k l ca thi s. y l ci c mun quay ngc quy lut t nhin mt c mun khng th: Ti mun tt nng i Cho mu ng nht mt; Ti mun buc gi li Cho hng ng bay i. Mun tt nng, mun buc gi, tht l nhng ham mun k d, ch c thi s. Nhng lm sao cng c quy lut, lm sao c th vnh vin ha c nhng th vn ngn ngi mong manh y? Ci ham mun l lng kia h m cho chng ta mt lng yu bng bt v b i vi ci th gii thm sc m hng ny. Th gii ny c Xun Diu cm nhn theo mt cch ring. N by ra nh mt thin ng trn mt t, nh mt ba tic ln ca trn gian. c cm nhn bng c s tinh vi nht ca mt hn yu y ham mun, nn s sng cng hin ra nh mt th gii y xun tnh. Ci thin ng sc hng hin ra trong Vi vng va nh mt mnh vn tnh i, vn vt ng lc ln hng, va nh mt mm tic vi mt thc n quyn r, li va nh mt ngi tnh y m say. Xun Diu cng hng th theo mt cch ring. y l hng th thin nhin nh hng th i tnh. Yu thin nhin m thc cht l tnh t vi thin nhin. Hy xem cch din t v vp v thin nhin th xun sc, mt thin nhin ro rc xun tnh: Ca ong bm ny y tun thng mt, Ny y hoa ca ng ni xanh r, Ny y l ca cnh t ph pht; Ca yn anh ny y khc tnh si, V ny y nh sng chp hng mi. Mi sng sm thn Vui hng g ca; Thng ging ngon nh mt cp mi gn; C l trc Xun Diu trong th Vit Nam cha c cm gic Thng ging ngon nh mt cp mi gn.

N l cm gic ca i n tnh t. Cm gic y lm cho ngi ta thy thng ging mn mn non t y mt sc sng thanh tn kia m sao quyn r thng ging mang trong n sc quyn r khng th cng c ca mt ngi tnh ro rc, m say. Hai mng th u k tip nhau c lin kt bng ci logic lun l ngm ca n. Thi s mun tt nng, buc gi chnh v mun gi mi hng sc cho trn th ny y. Hng sc l ci sinh kh ca n, l ci v p, ci nhan sc ca n. Tt c ch rc r trong xun th. M xun li v cng ngn ngi. V th l mng th th ba ca phn lun gii hnh thnh ni v ci ngn ngi n tn nhn ca xun th i vi s sng v ci xun th ca con ngi. Phi, ci th gii ny lng ly nht, ngon nht l xun; cn con ngi cng ch hng th c ci ngon kia khi cn tr thi. M c hai u v cng ngn ngi, thi gian s cp i ht thy. C l cng ln u tin, th ca Vit Nam c c ci quan nim ny: Xun ng ti, ngha l xun ng qua, Xun cn no ngha l xun s gi. Con ngi thi trung i hnh nh yn tr vi quan nim thi gian tun hon vi ci chu k bn ma, cng nh ci chu k ba vn su ngn ngy ca kip ngi. Con ngi hin i sng vi quan nim thi gian tuyn tnh, thi gian nh mt dng chy m mi mt khonh khc qua l mt i vnh vin. Cho nn Xun Diu nng nhit ph nh: Ni lm chi rng xun vn tun hon, Nu tui tr chng hai ln thm li ! Thc o thi gian ca thi s l tui tr. Tui tr mt i khng tr li th lm chi c s tun hon ! Trong ci mnh mng ca t tri, ci v tn ca thi gian, s c mt ca con ngi tht l ngn ngi, hu hn. Ngh v tnh hn ch ca kip ngi, Xun Diu em n mt ni ngm ngi tht mi m: Cn tri t, nhng chng cn ti mi, Nn bng khung ti tic c t tri; V em n mt cm nhn y tnh l ha v thi gian v khng gian: Mi thng nm n rm v chia phi Khp sng ni vn than thm tin bit L ngi tip thu mc nhun nhuyn php tng giao ca li th tng trng, Xun Diu pht huy trit s tng giao v cm gic cm nhn v m t th gii. Thi gian c cm nhn bng khu gic: Mi thng nm thi gian ca Xun Diu c lm bng hng chng th m thi s c mun buc gi li ? Mt ch rm cho thy khu gic chuyn thnh th gic. N nhc ta nh n hnh nh git l. Ch v lin , li cho thy cm gic th chuyn qua v gic. V y l mt v hon ton phi vt cht: v chia phi ! Th ra ch rm v ch v ny u t mt hnh nh n hin l git l chia phi . V sao thi gian li mang ci hng v - hnh th ca chia phi? y l nhng cm gic chn thc hay ch l tr din ca ngn ng theo kch bn ca php tng giao? Ci tinh t ca Xun Diu chnh l y ! Thi s cm thy tht hin hin mi khonh khc ang la b hin ti tr thnh qu kh tht s l mt cuc ra i vnh vin. Trn mi thi khc u ang din ra mt cuc chia tay ca thi gian vi con ngi, vi khng gian v vi c chnh thi gian. Cho nn thi s nghe thy mt li than lun m vang khp ni sng ny, mt li than vnh vin: than thm tin bit. Khng gian ang tin bit thi gian !

V thi gian tri i s khin cho ci nhan sc thin nhin diu k ny bc vo tn phai. Mt s tn phai khng th no trnh khi ! Th y, khng th buc gi, khng th tt nng, cng khng th cm gi c thi gian, th ch c cch thc t nht l chy ua vi thi gian, l phi tranh th sng: Chng bao gi, i ! Chng bao gi na Mau i thi ! Ma cha ng chiu hm n y phn lun gii ca tuyn ngn vi vng y lun l ! Bi th c kt thc bng nhng cm xc mnh lit, bng nhng tham mun mi lc mt cung nhit , v vp. l c mt cuc tnh t vi thin nhin, i n cng s sng. Ch c th din t nh th, Xun Diu mi ph din c ci lng ham sng, kht sng sung mn ca mnh: Ta mun m C s sng mi bt u mn mn Ta mun rit my a v gi ln Ta mun say cnh bm vi tnh yu Ta mun thu trong mt ci hn nhiu V non nc, v cy, v c rng, Cho chunh chong mi thm, cho y nh sng, Cho no n thanh sc ca thi ti; - Hi xun hng, ta mun cn vo ngi ! Nu chn mt on th trong ci ging si ni bng bt ca Xun Diu th hin y nht, th phi l on th ny. Ta c th nghe thy ging ni, nghe thy c nhp p ca con tim Xun Diu trong on th y. N hin ra trong nhng lm sng ngn t an cho nhau, giao thoa v song song v vo tm hn ngi c. Ci ip ng ta mun c lp i lp li vi mt tht dy v cng tht ch ng. Nht l mi ln ip li i lin vi mt ng thi yu ng mi lc mt mnh m, mnh lit, nng nn: m rit say thu cn. C th ni cu th V non nc, v cy, v c rng l khng th c i vi th php trung i vn coi trng nhng ch c. Thm ch, i vi th xa, s l cu th vng. Ti sao li tha thi lin t v n th ? Vy m, li l sng to ca nh th hin i Xun Diu. Nhng ch v hin din cn cho s th hin nguyn trng ci ging ni, ci khu kh ca thi s. N th hin m nt sc thi ring ca ci ti Xun Diu. Ngha l th hin mt cch trc tip, ti sng ci cm xc tham lam ang tro ln mnh lit trong lng ngc yu i ca thi s ! Cu th: Cho chunh chong mi thm, cho y nh sng, Cho no n thanh sc ca thi ti; cng trn y nhng ln sng ngn t nh vy. T cho ip li vi mc tng tin nhn mnh cc ng thi hng th tha thu: chunh chong y no n. Sng c cng lc cng dng cao, cng v mnh, y cm xc ln tt nh: Hi xun hng, ta mun cn vo ngi ! Ta thy Xun Diu nh mt con ong ht nhy no n ang lo o bay i. Li thy thi s nh mt tnh

lang trong cuc tnh chunh chong men say. C th ni Xun Diu qua bi th ny khng ch "sng" hay "ham sng" m ng "say sng". Sng mnh lit, hi h ko na li tic nui - l mt nhn sinh quan lnh mnh. N khc vi s ngui lnh, h hng, lt lo. Bi th l nhp p gp gp trc "thanh sc trn gian" mt ngy xun ca mt tri tim cha bao gi chn sng. Sng l hnh phc. Mun t ti hnh phc phi sng vi vng. Th l, vi vng l cch n vi hnh phc, l chnh hnh phc, v hnh nh cng l ci gi phi tr cho hnh phc vy ! Ta hiu v sao khi Xun Diu xut hin, lp tc thi s thuc v tui tr !

Nh th Huy Cn tn tht l C Huy Cn, vi ging th rt ring khng nh tn tui ca mnh trong phong tro th mi 1930-1945. ng vn qu qun Hng Sn, H Tnh, sinh nm 1919 v mt nm 2005. Trc Cch mng thng tm, th ng mang ni su v kip ngi v ca ngi cnh p ca thin nhin, to vt vi cc tc phm tiu biu nh: "La thing", "V tr ca", Kinh cu t". Nhng sau Cch mng thng tm, hn th ca ng tr nn lc quan, c khi ngun t cuc sng chin u v xy dng t nc ca nhn dn lao ng: "Tri mi ngy li sng", "t n hoa", "Bi th cuc i"... V p thin nhin ni u su nhn th, mt nt th tiu biu ca Huy Cn, c th hin kh r nt qua bi th "Trng Giang". y l mt bi th hay, tiu biu v ni ting nht ca Huy Cn trc Cch mng thng tm. Bi th c trch t tp "La thing", c sng tc khi Huy Cn ng b Nam bn Chm sng Hng, nhn cnh mnh mng sng nc, lng vi vi bun, cm cnh cho kip ngi nh b, ni tri gia dng i v nh. Mang ni u bun hoi nh th nn bi th va c nt p c in li va m nt hin i, em n s thch th, yu mn cho ngi c. Bng khung tri rng nh sng di Sng gi trng giang bun ip ip .... Khng khi hong hn cng nh nh. Ngay t thi , nh th kho gi ln v p c in li hin i cho bi th. "Trng giang" l mt cch ni chch y sng to ca Huy Cn. Hai m "anh" i lin nhau gi ln trong ngi c cm gic v con sng, khng ch di v cng m cn rng mnh mng, bt ngt. Hai ch "trng giang" mang sc thi c in trang nh, gi lin tng v dng Trng giang trong th ng thi, mt dng sng ca mun thu vnh hng, dng sng ca tm tng. T th "Trng giang" mang nt c in nh th xa: Nh th thng n ng sau ci mnh mng sng nc, khng nh cc nh th mi thng th hin ci ti ca mnh. Nhng nu cc thi nhn xa tm n thin nhin mong ho nhp, giao cm, Huy cn li tm v thin nhin th hin ni u t, bun

b v kip ngi c n, nh b trc v tr bao la. cng l v p y sc quyn r ca tc phm, n cha mt tinh thn hin i. Cu t gin d, ngn gn vi ch by ch nhng thu tm c cm xc ch o ca c bi: "Bng khung tri rng nh sng di". Trc cnh "tri rng", "sng di" sao m bt ngt, mnh mng ca thin nhin, lng con ngi dy ln tnh cm "bng khung" v nh. T ly "bng khung" c s dng rt c a, n ni ln c tm trng ca ch th tr tnh, bun b, u su, c n, lc lng. V con "sng di", nghe min man tt tp y c v sng u n khp cc kh th, c cun sng ln mi trong lng nh th lm rung ng tri tim ngi c. V ngay t kh th u, ngi c bt gp nhng con sng lng y u t, su no nh th: Sng gn trng giang bun ip ip, Con thuyn xui mi nc song song. Thuyn v nc li su trm ng Ci mt cnh kh lc my dng. V p c in ca bi th c th hin kh r ngay t bn cu u tin ny. Hai t ly nguyn "ip ip", "song song" cui hai cu th mang m sc thi c knh ca ng thi. V khng ch mang nt p y, n cn y sc gi hnh, gi lin tng v nhng con sng c loang ra, lan xa, gi ln nhau, dng nc th c cun i xa tn ni no, min man min man. Trn dng sng gi sng "ip ip", nc "song song" y l mt "con thuyn xui mi", lng l tri i. Trong cnh c s chuyn ng l th, nhng sao ch thy v lng t, mnh mng ca thin nhin, mt dng "trng giang" di v rng bao la khng bit n nhng no. Dng sng th bt ngt v cng, v tn, ni bun ca con ngi cng y m p trong lng Thuyn v nc li su trm ng Ci mt cnh kh lc my dng. Thuyn v nc vn i lin nhau, thuyn tri i nh nc x, nc v vo thuyn. Th m Huy Cn li thy thuyn v nc ang chia la, xa cch "thuyn v nc li", nghe sao y xt xa. Chnh l v th m gi nn trong lng ngi ni "su trm ng". T ch s nhiu "trm" h ng cng t ch s "my" thi vo cu th ni bun v hn. Tm hn ca ch th tr tnh c bc l y nht qua cu th c sc: "Ci mt cng kh lc my dng". Huy Cn kho dng php o ng kt hp vi cc t ng chn lc, th hin ni c n, lc lng trc v tr bao la. "Mt" gi ln s t i, nh b, "cnh kh" gi s kh ho, cn kit nha sng, "lc" mang ni su v nh, tri ni, bp bnh trn "my dng" nc thin nhin rng ln mnh mng. Cnh ci kh tri dc i ni no, hnh nh gin d, khng t v m sao y rn ngp, khin lng ngi c cm thy trng vng, n ci. Nt p c in "t cnh ng tnh" tht kho lo, ti hoa ca tc gi, gi m v mt ni bun, u su nh con sng s cn v mi cc kh th cn li ngi c c th cm thng, thu hiu v mt nt tm trng thng gp cc nh th mi. Nhng bn cnh ta cng nhn ra mt v p hin i rt thi v ca kh th. l cch ni "Ci mt cnh kh" tht c bit, khng ch thu tm cm xc ca ton kh, m cn h m tm trng ca nhn vt tr tnh, mt ni nim n ci, lc lng. Ni lng y c gi m nhiu hn qua hnh nh qunh vng ca khng gian lnh lo: L th cn nh gi u hiu u ting lng xa vn ch chiu. Hai t ly "l th" v "u hiu" c tc gi kho sp xp trn cng mt dng th v nn mt quang

cnh vng lng. "L th" gi s t i, b nh "u hiu" li gi s qunh qu. Gia khung cnh "cn nh", gi th "u hiu", mt khung cnh lnh lo, tiu iu y, con ngi tr nn n ci, rn ngp n tht ln "u ting lng xa vn ch chiu". Ch mt cu th m mang nhiu sc thi, va gi "u ", m thanh xa xi, khng r rt, c th l cu hi "u" nh mt ni nim khao kht, mong mi ca nh th v mt cht s hot ng, m thanh s sng ca con ngi. cng c th l "u c", mt s ph nh hon ton, chung quanh y chng h c cht g sng ng xua bt ci tch liu ca thin nhin. i mt nhn vt tr tnh nhn theo nng, theo dng tri ca sng: "Nng xung, tri ln su ***t vt, Sng di, tri rng, bn c liu." "Nng xung, tri ln" gi s chuyn ng, m rng v khng gian, v gi c s chia la: bi nng v tri m li tch bch khi nhau. "su ***t vt" l cnh din t mi m, y sng to ca Huy Cn, mang mt nt p hin i. i mt nh th khng ch dng bn ngoi ca tri, ca nng, m nh xuyn thu v c v tr, c khng gian bao la, v tn. Ci thin nhin y qu l mnh mng vi "sng di, tri rng", cn nhng g thuc v con ngi th li b nh, c n bit bao: "bn c liu". V p c in ca kh th hin ra qua cc thi liu quen thuc trong ng thi nh: sng, tri, nng, cuc sng cn ngi th bun t, chn chng vi "vn ch chiu", mi th tan r, chia la. Nh th li nhn v dng sng, nhn cnh xung quanh mong mi c cht g quen thuc mang li hi m cho tm hn ang chm vo gi lnh, v c n. Nhng thin nhin p tr s khao kht y bng nhng hnh nh cng qunh qu, u hiu: Bo dt v u, hng ni hng, Mnh mng khng mt chuyn ngang. Khng cn gi cht nim thn mt, Lng l b xanh tip bi vng. Hnh nh cnh bo tri bng bnh trn sng l hnh nh thng dng trong th c in, n gi ln mt ci g bp bnh, ni tri ca kip ngi v nh gia dng i. Nhng trong th Huy Cn khng ch c mt hay hai cnh bo, m l "hng ni hng". Bo tri hng hng cng khin lng ngi rn ngp trc thin nhin, t ci lng cng au n, c n. Bn cnh hng ni hng cnh bo l "b xanh tip bi vng" nh m ra mt khng gian bao la v cng, v tn, thin nhin ni tip thin nhin, dng khng c con ngi, khng c cht sinh hot ca con ngi, khng c s giao ho, ni kt: Mnh mng khng mt chuyn ngang Khng cu gi cht nim thn mt. Tc gi a ra cu trc ph nh. "...khng...khng" ph nh hon ton nhng kt ni ca con ngi. Trc mt nh th gi y khng c cht g gi nim thn mt ko mnh ra khi ni c n ang bao trm, vy kn, ch c mt thin nhin mnh mng, mnh mng. Cu hay chuyn ngang, phng tin giao kt ca con ngi, dng nh b ci thin nhin nhn chm, tri i ni no. Huy Cn li kho v nt p c in v hin i cho bu tri trn cao: Lp lp my cao n ni bc, Chim nghing cnh nh bng chiu sa. Bt php chm ph vi "my cao n ni bc" thnh "lp lp" khin ngi c tng tng ra nhng ni my trng c nh nng chiu vo nh dt bc. Hnh nh mang nt p c in tht tr tnh v li cng thi v hn khi n c khi ngun cm hng t mt t th ng c ca Ph: Mt t my n ca i xa.

Huy Cn vn dng rt ti tnh ng t "n", khin my nh chuyn ng, c ni lc t bn trong, tng lp tng lp my c n ra mi. y cng l mt nt th y cht hin i, bi n vn dng sng to t th c in quen thuc. V nt hin i cng bc l r hn qua du hai chm thn tnh trong cu th sau. Du hai chm ny gi mi quan h gia chim v bng chiu: Chim nghing cnh nh ko bng chiu, cng sa xung mt trng giang, hay chnh bng chiu sa, nng ln cnh chim nh lm nghing lch c i. Cu th t khng gian nhng gi c thi gian bi n s dng "cnh chim" v "bng chiu", vn l nhng hnh tng thm m t hong hn trong th ca c in. Nhng gia khung cnh c in , ngi c li bt gp nt tm trng hin i: Lng qu dn dn vi con nc, Khng khi hong hn cng nh nh. "Dn dn" l mt t ly nguyn sng to ca Huy Cn, cha tng thy trc . T ly ny h ng cng cm t "vi con nc" cho thy mt ni nim bng khung, c n ca "lng qu". Ni nim l ni nim nh qu hng khi ang ng gia qu hng, nhng qu hng khng cn. y l nt tm trng chung ca nh th mi lc by gi, mt ni lng au xt trc cnh mt nc. Bn cnh tm trng hin i y l t th c in c gi t cu th: "Trn sng khi sng cho bun lng ai" ca Thi Hiu. Xa Thi Hiu cn vn vo sng m bun, m nh, cn Huy Cn th bun m khng cn ngoi cnh, bi t ni bun n su sc lm ri. Th mi bit tm lng yu qu hng thm thit n nhng no ca nh th hm nay. C bi th va mang nt p c in, va mang nt hin i. V p c in c th hin qua li th by ch mang m phong v ng thi, qua cch dng t ly nguyn, qua vic s dng cc thi liu c in quen thuc nh: my, sng, cnh chim... V trn ht l cch vn dng cc t th c in, gi cho bi th khng kh c knh, trm mc ca th ng. V p hin i lan to qua cc cu ch sng to, c o ca nh th nh "su ***t vt", du hai chm thn tnh. Nhng v p y ng li cui cng l tm trng nh qu hng ngay khi ng gia qu hng, nt tm trng hin i ca cc nh tri thc mun ng gp sc mnh cho t nc m nh bt lc, khng lm g c. Bi th s cn mi i vo lng ngi vi phong cch tiu biu rt "Huy Cn", vi v p c in trang nh su lng v v p hin i mang nng mt tm lng yu nc, yu qu hng. Bn c th tham kho bi trn. Chc bn thnh cng

You might also like