~Gido trinh PiNevereeAU ence eh cum n min en oy cere cua Ca Mena Meus TRA GRINCH ol boa 09 NHA XUAT BAN GIAO DUC JAY PePGS. TS. PHAM VAN KIEU Giao trinh XAC SUAT VA THONG KE : (Dang cho sinh vién cde nganh Sink hoc, Nong - Lam ~Negu nghiép, Kinh té va Quan ly kinh té, Tam lf —Gido duc hoc) NHA XUAT BAN GIAO DUC<0 a. [ai noi du Trong céc linh vue kinh té, quan sy va cac bo mén khoa hoc thuc nghiém nhu vat ly, hod hoe, sinh vat hoc, néng, lam, ngu nghiép, tam ly, xa hOi hoc v.v... ngudi ta xtt ly cdc ket qua thi nghiém bing phuong phdp thong ké toan hoc hodc biéu dién cc quy luat ng@u-nhién bing md hinh ton hoc. Do tinh hinh phat trién khoa hoc va ki thuat va kinh 4 cha nuéc ta da dat ra cho cdc trudng dai hoc, cao ding phai dita vao chuong trinh dao tao day cho sinh vién tat cd céc nganh nghé mot so m6 hinh xéc suat va thong ké ton hoc. Mite do ndi dung va phuong phap truyén thu tuy thudc vdo nhu cdu cda tig nganh ma dua vao nhiéu hay it. Nhung bat ludn thé ndo thi van dé nay van rat cin thiét va c&p bach. Qua nhiéu nim gidng day cho sinh vién va Cao hoc céc nganh sinh vat, néng — lam nghiép, dia ly, dan 86, tam ly hoe v.v... chting t0i bién soan cuén Gido trinh xdc suat va thong ké vdi thdi higng tir 45 - 60 tiét ding cho sinh vién cac trudng dai hgc va cao ding ki thuat, kinh t€, néng lam, ngu nghiép, tin hoc, quan ly v.v... Dé tigp thu ditge noi dung cilia gido trinh nay va cé kha nang van dung tét cho nganh nghé cia minh doc gid phai hiéu biét vé gidi tich td hgp, phép tinh vi tich phan, ma tran va he phuong trinh dai sf tuyén tinh. N6i dung cda cuén séch duge chia thanh 8 chung. Chuong 0 tinh bay mot s6 n6i dung eda gidi tich té hop. Chutong 1, 2, 3 trinh bay cdc khai nigm xdc suat, bién ng&u nhién, ham phan phéi va céc s6 dic trung va mot sé dinh ly gidi han thudc luat sé 16n va dinh ly gidi han trung tam. Né lam co sé khoa hoc dé nghién cttu vé thong ke 6 cdc churong tiép sau. Chuong 4, 5, 6, 7 trinh bay cdc van 4é quan trong ca théng ké toan hoc mhu : Mdu ng&u nhién, ham phan phéi m&u, cac 80’ dac trung mau, ly thuyét uéc lugng, ly thuyét kiém dinh gia thiét, hdi quy va tuong quan. 3Sau méi chuong déu cé bai tap ting dung va phan huong dan tré 183. Néi dung cudén sdch kha phong phu vi da duge dic mit cd chon loc tir céc bai ging trong nhiéu n&m cho sinh vién céc nganh Sink hoc, Nong nghiép, Dia ly, Kinh té, Xa h9i hoc, Dan 36 hoc v.v... chting t6i hy vong cuén gido trinh nay sé r&t bd ich cho cdc doc gid trong nghién ctu b6 mén nay ho&c stt dung xdc suat thong ké vao nghién cttu chuyén m6n cua minh. Chiing t6i rét mong nhan duge su gop ¥ xay dung eta doe gid dé lan téi ban sach dugc hoan thién hon. Mot in nia chting tdi xin t6 long cam on cdc déng chi trong ban bién tap va an loat da gitip ching toi nhiéu dé cuén sdch sdm duge dén tay doc gia. Tae gid Ha Noi ngay 25-12-2004Phan mot XAC SUAT Chuong 0 GIA TicH T6 HOP Cae n6i dung chink : . Hodn vi, chinh hop, t0 hap, nhj thc Newton. 0.1. HOAN VI Cho tap hop M gém n phan tit. Dinh nghia 0.1. Mdi céch sip xép cia n phan tit cla tap nop! M theo mat thif tu nhat dinh duge goi 14 mot hodn vi cua n phdn tir da cho. Ky hiéu s6 cdc hodn vi khdc nhau cha n phn tél P,. Dinh ly 0.1. P,=n!; (nt = 1.2.3...n) Vi du 0.1. Cé bao nhiéu sé khac nhau gém 4 chit sé duge thiét lap ta {1,2, 3,4}. Gidi ; Py = 4! = 24 56. 0.2. CHINH HOP 0.2.1. Chinh hgp khong [ap Cho tap hop M cé n phan tir, k 14 mét sé nguyén duong | 7 6 3 chd trong la: P3 = Gai 7 20- en(n- 1)... (n-k +1). 0.2.2. Chinh hgp lap Cho tap hop M gém n phan tit. Dinh nghia 0.3. Goi chinh hgp lap chap k cia n phan ti ca tap M 1a mét tap hop 6 thit ty gém k phén tir My tir tap M, ma méi phan ti cha nd c6 thé cé mat tdi k ldn. Vi du 0.4. M = {1, 2}. L&p tét cd cdc chinh hop lap chap 3 cha 2 phan tir da cho. Gidi : . {LLU £1, 1,24 412,24 (12,1) (2, 1, 1}, (2,1, 2), (2,2, 4}, (22,23 nghia la co 2) = 8 chinh hgp lap chap 3 khéc nhau cia 2 phan ti da cho. Bin I 03. 86 ofc chinh hop lip chp k Khe nha cian pis 6 cho bang n". : 6 oft‘9 Vi du 0.5. C6 bao nhieu céch phan ngdu nhien 12 tang phdm cho 3 nguéi. Gidi: Méi céch phan 12 tang phém cho 3 ngudi 1a mot chinh hop chap 12 cua 3. ~Vay s6 céch phan ng4u nhién 12 tang phdm cho ba ngudi ‘pang 3. | 03. TOHQP Cho tap hop M gémcon phan ti. Dinh nghia 0.4, Mot tap con (khong ké thé tx) gém k phan tir (k Chakb"*. k=0 Ching minh céng thite nay bing quy nap. Viée ching minh cong thic nay dugc xem nhu bai tap. X6t cdc trudng hop dac biét. ‘ Vi du 0.9. Chitng minh rang : a ao= Dep *ck k=0 a b) "= > ck k=0i ¥ 4. 5. Gidi : 1 a) Tir cng thite (a + b)"= 7 Chakb™-*, dat a=1,b=—- 1 tacé: k=0 a o= Yeprtck. k=0 a b) Laya=b=1tacé:2°= ck. k=0 Bal tan chuong 0 Ching minh rang : a) Ch = cho, b) chy = chlect Chiing minh rang : che Fick, cok k=0 Tim n ti cdc phuong trinh : Pt aC =45; _ b+) = = 60; oy Ch =c? a1 a) Cé may cach phan phdi ngdu nhién 20 tang phdm cho 4 ngudi. b) C6 may cach phan phéi ngdu nhién 20 tang phdm cho 4 ngudi sao cho ngudi thi nhat cé ding 3 tang phdm. c) Cé may cach phan phéi ngdu nhién 20 tang phaém cho 4 ngudi sao cho méi ngudi cé 5 tang phdm. Trén mat phng c6 20 diém (khéng cé 3 diém nao cing nim ten mot dudng thing). Qua mi cap diém ta vé dugc mot dutmg thing. Hoi 6 bao nhiéu dugng thang nh vay. Mot hoc sinh phai thi 4 mén trong 10 ngay (méi ngay thi mot mén). C6 may cach lap chuong trinh thi.