You are on page 1of 37

BI TP: GIAO THOA SNG C

I.L thuyt giao thoa :


Giao thoa ca hai sng pht ra t hai ngun sng kt hp S
1
, S
2
cch nhau mt khong l:
Xt 2 ngun kt hp u
1
=A
1
cos(
1
t +
), u
2
=A
2
cos(
2
t +
),
Xt im M trong vng giao thoa c khong cch ti cc ngun l d
1,
d
2
Phng trnh sng do u
1, u2
truyn ti M: u
1M
= A
1
cos(
1
1
2
d
t

+ )
u
2M
= A
2
cos(
2
2
2
d
t

+ )
Phng trnh sng tng hp ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M
1. lch pha ca hai sng t hai ngun n M l:

2 1 1 2
2
( ) +

M M M
d d
(1)
Vi :
2 1

2. Hiu ng i ca sng t hai ngun n M l:
1 2
( ) ( )
2

M
d d
(2)
-Ch : +
2 1

l lch pha ca hai sng thnh phn ca ngun 2 so vi ngun 1
+
2 1

M M M
l lch pha ca hai sng thnh phn ti M ca ngun 2 so vi ngun 1
do sng t ngun 2 v ngun 1 truyn n
3.Dng phng php gin Fresnel biu din cc vc t quay A
1,
A
2,
v A Ta c:
Bin dao ng tng hp:
A
2
=A
1
2
+A
2
2
+2A
1
A
2
cos[
1
1
2
d

-(
2
2
2
d

)]=A
1
2
+A
2
2
+2A
1
A
2
cos(
2 1
1 2
2
d d

+ )
a.Bin dao ng tng hp cc i : A= A
1
+A
2
khi: cos()
2 1
1 2
2
d d

+ =1

2 1
1 2
2
d d

+ = k2

2
1 2
1 2

+ k d d (3)
b.Bin dao ng tng hp cc tiu: A=
1 2
A - A
khi: cos(
2 1
1 2
2
d d

+ ) = -1

2 1
1 2
2
d d

+ = 2 k +

2
)
2
1
(
1 2
1 2

+ + k d d (4)
4.Phng trnh sng ti 2 ngun cng bin A:(im M cch hai ngun ln lt d
1
, d
2
)

1 1
Acos(2 ) u ft +
v
2 2
Acos(2 ) u ft +
+Phng trnh sng ti M do hai sng t hai ngun truyn ti:

1
1 1
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+ v
2
2 2
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+
+Phng trnh giao thoa sng ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M

1 2 1 2 1 2
2 os os 2
2 2
M
d d d d
u Ac c ft



+ + 1 1
+ +
1 1
] ]
+Bin dao ng ti M:
1 2
2 os
2
M
d d
A Ac

_
+

,
(5) vi
2 1

GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 1
M
S
1
S
2
d
1
d
2
II.Tm s im dao ng cc i, s im dao ng cc tiu gia hai ngun:
* S cc i:
(k Z)
2 2

+ < <+ +
l l
k


(6)
* S cc tiu: (
1 1

2 2 2 2
k Z)

+ < < + +
l l
k


(6)
Ta xt cc trng hp sau y:
a. Hai ngun dao ng cng pha: = =2k
* S Cc i:
(k Z) <<
l l
k

(7)
* S Cc tiu:
1 1
- (k Z)
2 2
<<+
l l
k

Hay
0,5 (k Z) <+ <+
l l
k

(7)
b. Hai ngun dao ng ngc pha: ==(2k+1)
* S Cc i:
1 1
(k Z)
2 2
<<+
l l
k

Hay
0,5 (k Z) <+ <+
l l
k

(8)
* S Cc tiu:
(k Z) <<+
l l
k

(8)
c. Hai ngun dao ng vung pha: =(2k+1)/2 ( S Cc i= S Cc tiu)
* S Cc i:
1 1
(k Z)
4 4
+<<++
l l
k

(9)
* S Cc tiu:
1 1
(k Z)
4 4
<<+
l l
k

Hay
0,25 (k Z) <+ <+
l l
k

(9)
Nhn xt: s im cc i v cc tiu trn on AB l bng nhau nn c th dng 1 cng thc l
=> S gi tr nguyn ca k tho mn cc biu thc trn l s ng cn tm.
III.Tm s im dao ng cc i, dao ng cc tiu gia hai im M N:
1. Dng cc cng thc tng qut :
a. lch pha ca hai sng t hai ngun n M l:

2 1 1 2
2
( ) +

M M M
d d
(1)
vi
2 1

b. Hiu ng i ca sng t hai ngun n M l:
1 2
( ) ( )
2

M
d d
(2)
-Ch : +
2 1

l lch pha ca hai sng thnh phn ca ngun 2 so vi ngun 1
+
2 1

M M M
l lch pha ca hai sng thnh phn ti M ca ngun 2 so vi ngun 1
do sng t ngun 2 v ngun 1 truyn n
c. S im (ng) dao ng cc i, cc tiu gia hai im M, N tha mn :
d
M

1 2
( ) ( )
2

M
d d
d
N
(10)
( Hai im M, N cch hai ngun ln lt l d
1M
, d
2M
, d
1N
, d
2N
. )
Ta t d
M
= d
1M
- d
2M
; d
N
= d
1N
- d
2N
, gi s: d
M
< d
N

Vi s gi tr nguyn ca k tha mn biu thc trn l s im (ng) cn tm gia hai im M v N.
Ch : Trong cng thc (10) Nu M hoc N trng vi ngun th khng dng du BNG
(ch dng du < ) V ngun l im c bit khng phi l im cc i hoc cc tiu.
2. Dng cng thc bt phng trnh:
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 2
M
S
1
S
2
d
1M
d
2M
N
C
d
1N
d
2N
S cc i v cc tiu trn on thng ni hai im M v N trong vng c giao thoa (M gn S
1
hn S
2
cn N th xa S
1
hn S
2
) l s cc gi tr ca k (k z) tnh theo cng thc sau ( khng tnh hai ngun):
* S Cc i:

M S M S
2 1

+

< k <

N S N S
2 1

+

.
* S Cc tiu:

M S M S
2 1

-
2
1
+

< k <

N S N S
2 1

-
2
1
+

.
Ta suy ra cc cng thc sau y:
a.Hai ngun dao ng cng pha: ( = 0)
* S Cc i:

M S M S
2 1

< k <

N S N S
2 1

* S Cc tiu:

M S M S
2 1

-
2
1
< k <

N S N S
2 1

-
2
1
.
b.Hai ngun dao ng ngc pha: ( = (2k+1) )
* S Cc i:

M S M S
2 1

+
2
1
< k <

N S N S
2 1

+
2
1
.
* S Cc tiu:

M S M S
2 1

< k <

N S N S
2 1

.
c.Hai ngun dao ng vung pha: ( = (2k+1)/2 )
* S Cc i:

M S M S
2 1

+
4
1
< k <

N S N S
2 1

+
4
1
.
* S Cc tiu:

M S M S
2 1

-
4
1
< k <

N S N S
2 1

-
4
1
.
Nhn xt: s im cc i v cc tiu trn on AB l bng nhau nn c th dng 1 cng thc
S gi tr nguyn ca k tho mn cc biu thc trn l s im( ng) cn tm
IV.Bi tp: GIAO THOA SNG C
1.Tm s im dao ng vi bin cc i hoc cc tiu gia hai ngun :
B i 1: Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp S
1
v S
2
cch nhau 10cm dao
ng cng pha v c bc sng 2cm.Coi bin sng khng i khi truyn i.
a.Tm s im dao ng vi bin cc i, S im dao ng vi bin cc tiu quan st c .
b.Tm v tr cc im dao ng vi bin cc i trn on S
1
S
2
.
Gii: a.V cc ngun dao ng cng pha, Ta c s ng hoc s im dao ng cc i:
l l
k

< <

=>
10 10
2 2
k < < =>-5< k < 5 . Suy ra: k = 0; t 1;t 2 ;t 3; t 4 .=> c 9 s im (ng) dao ng cc
i
-Ta c s ng hoc s im dao ng cc tiu:
1 1
2 2
l l
k

< <

=>
10 1 10 1
2 2 2 2
k < < => -5,5< k < 4,5 . Suy ra: k = 0; t 1;t 2 ;t 3; t 4; - 5 .
-Vy c 10 s im (ng) dao ng cc tiu
b. Tm v tr cc im dao ng vi bin cc i trn on S
1
S
2
.
- Ta c: d
1
+ d
2
= S
1
S
2
(1)
d
1
- d
2
= S
1
S
2
(2)
-Suy ra: d
1
=
1 2
2 2
S S k
+ =
10 2
2 2
k
+ = 5+ k vi k = 0; t 1;t 2 ;t 3; t 4
-Vy C 9 im dao ng vi bin cc i trn on S
1
S
2
.
-Khang cch gia 2 im dao ng cc i lin tip bng /2 = 1cm.
Bi 2: Hai ngun sng c S
1
v S
2
trn mt cht lng cch nhau 20cm dao ng theo phng trnh
t u u 40 cos 4
2 1
(cm,s) , lan truyn trong mi trng vi tc v = 1,2m/s .
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 3
1/ Xt cc im trn on thng ni S
1
vi S
2
.
a. Tnh khong cch gia hai im lin tip c bin cc i .
b. Trn S
1
S
2
c bao nhiu im dao ng vi bin cc i .
2/ Xt im M cch S
1
khong 12cm v cch S
2
khong 16 cm. Xc nh s ng cc i i qua on S
2
M.
Gii :
1a/ Khong cch gia hai im lin tip c bin cc i: = v.T =v.2/ = 6 (cm)
- Hai ngun ny l hai ngun kt hp (v cng pha) nn trn mt cht lng s c hin tng giao thoa nn
cc im dao ng cc i trn on l = S
1
S
2
= 20cm s c :

'


+
k d d
l d d
1 2
1 2
l k d
2
1
2
1
1
+ .
Khong cch gia hai im lin tip cc i th k v th (k+1) l :
2
1 ) 1 ( 1


+ k k
d d d = 3 (cm).
Ghi nh: Trn on thng ni 2 ngun , khong cch gia hai cc i lin tip bng
2

1b/ S im dao ng vi bin cc i trn S


1
S
2
:
Do cc im dao ng cc i trn S
1
S
2
lun c : l d < <
1
0 l l k < + <
2
1
2
1
0 .
=>
33 , 3 33 , 3 < < k
c 7 im dao ng cc i .
- Cch khc : p dng cng thc tnh s cc i trn on thng ni hai ngun cng pha :

1 2 +
1
]
1

l
N
vi
1
]
1

l
l phn nguyn ca

l
N = 7
2/ S ng cc i i qua on S
2
M
Gi thit ti M l mt vn cc i , ta c : 667 , 0
6
12 16
1 2
1 2

d d
k k d d . => M khng phi
l vn cc i m M nm trong khong vn cc i s 0 v vn cc i s 1=>trn S
2
M ch c 4 cc i . Bi
3: Trong th nghim giao thoa vi hai ngun pht sng ng b ti A, B trn mt nc. AB = 9,4cm. Ti
im M thuc AB cch trung im ca AB gn nht mt on 0,5cm, mt nc lun ng yn. S im dao
ng cc i trn AB c th nhn gi tr no sau
A.7 B.19 C.29 D.43
Gii : Khong cch t im ng yn gn nht n trung im l 0,5cm tc l khong cch ngn nht gia
mt cc i v mt cc tiu l na bc sng, suy ra bc sng bng 1cm
-Hai ngun ng pha, cng thc tnh s cc i:
l l
k

< < => -9,4<k< 9,4.C 19 ng cc i trn AB
Bi 4: Ti hai im A v B trn mt cht lng cch nhau 10 cm c hai ngun pht sng kt hp dao ng
theo phng trnh u
1
= acos(10t), u2 = bcos(10t + ). Tc truyn sng trn mt cht lng 20 (cm/s). Tm
s cc tiu trn on AB.
A. 5 B. 6 C. 4 D. 3
Gii: Bc sng =v/f=20/5 =4(cm) . Dng cng thc (2):
1 2
( ) ( )
2


M
d d
V M nm trn ng cc tiu nn
( 2 1) +
M
k
=>=>(d
1
-d
2
) = [ (2k+1)-]4/2 =4k
m AB < d1-d2 < AB nn ta c -2,5 < k < 2,5 c 5 im cc tiu => chn A
Bi 5: Hai ngun sng kt hp A, B cch nhau 21cm dao ng theo cc phng trnh u
1
= acos(4t),
u
2
= bcos(4t + ), lan truyn trong mi trng vi tc 12(cm/s).Tm s im dao ng cc i trong
khong AB
A. 7 B. 8 C. 6 D. 5
Gii: Bc sng =v/f=12/2 = 6(cm) . Dng cng thc (2):
1 2
( ) ( )
2


M
d d
V M nm trn ng cc i nn
2
M
k
=>
1 2
6
( ) (2 )
2
d d k

= 6k-3
m AB < d
1
- d
2
< AB nn ta c -3 < k < 4 c 6 im cc i => chn C
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 4
2.Tm s im dao ng vi bin cc i hoc cc tiu gia hai im bt k :
Bi 1: Hai ngun sng c S
1
v S
2
trn mt cht lng cch nhau 20cm dao ng theo phng trnh
t u 40 cos 4
1
(cm,s) v ) 40 cos( 4
2
+ t u , lan truyn trong mi trng vi tc v = 1,2m/s .
1/ Xt cc im trn on thng ni S
1
vi S
2
.
a. Tnh khong cch gia hai im lin tip c bin cc i .
b. Trn S
1
S
2
c bao nhiu im dao ng vi bin cc i .
2/ Xt im M cch S
1
khong 20cm v vung gc vi S
1
S
2
ti S
1
. Xc nh s ng cc i i qua on
S
2
M .
Gii :
Ghi nh : Trong trng hp hai ngun kt hp ngc pha v cch nhau khong l th :
V tr dao ng cc i s c :

'

+
+
)
2
1
(
1 2
1 2
k d d
l d d
(1)
1a/ Khong cch gia hai im lin tip c bin cc i:
khong cch gia hai cc i lin tip bng
2

d = 3 cm .
1b/ S im dao ng vi bin cc i trn S
1
S
2
:
- T (1)
1
]
1

+ )
2
1
(
2
1
1
k l d
; Do cc im dao ng cc i trn S
1
S
2
lun c :
l d < <
1
0

l k l <
1
]
1

+ < )
2
1
(
2
1
0
=>
83 , 2 83 , 3 < < k
6 cc i
- Cch khc : Dng cng thc
1
]
1

+
2
1
2

l
N
trong
1
]
1

+
2
1

l
l phn nguyn ca
,
_

+
2
1

l
.
Ta c kt qu :
6
2
1
6
20
2
1
]
1

+ N
.
2/ S ng cc i i qua on S
2
M .
s dng cng thc
)
2
1
(
1 2
+ k d d
, vi : d
1
= l =20cm, 2 20 2
2
l d cm.
Gi thit ti M l mt vn cc i , ta c )
2
1
(
1 2
+ k d d
k = 0,88 . Nh vy ti M khng phi l cc i , m M nm trong
khong t cc i ng vi k = 0 n cc i ng vi k = 1
trn on S
2
M c 4 cc i .
Bi 2: Trong th nghim giao thoa sng trn mt nc , Hai
ngun kt hp A v B cng pha . Ti im M trn mt nc cch
A v B ln lt l d
1
= 40 cm v d
2
= 36 cm dao ng c bin cc i . Cho bit vn tc truyn sng l v =
40 cm/s , gia M v ng trung trc ca AB c mt cc i khc .
1/ Tnh tn s sng .
2/ Ti im N trn mt nc cch A v B ln lt l d
1
= 35 cm v d
2
= 40 cm dao ng c bin nh th
no ? Trn on thng h vung gc t N n ng trung trc ca AB c bao nhiu im dao ng vi bin
cc i ?
G ii :
1/ Tn s sng : bi cho vn tc v , nh vy xc nh c tn s f ta cn phi bit i lng bc
sng mi xc nh c f theo cng thc

v
f
.
- Ti M c cc i nn :
k d d
1 2
(1)
- Gia M v ng trung trc c mt cc i khc
2 k
( Hay k = -2 ) (2)
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 5
S
1
S
2
d
1
d
2
l
Vy t (1) v (2)

2
36 40

2 cm ; Kt qu : f = 20 Hz.
2/ Bin dao ng ti N: Ti N c 5 35 40
1 2
d d

)
2
1
(
1 2
+ k d d
vi k = 2 . Nh vy ti N c bin
dao ng cc tiu (ng cc tiu th 3)
- t N n H c 3 cc i , ng vi k = 0 , 1, 2 .( Quan st
hnh v s thy r s cc i t N n H)
Bi 3: Ti hai im A v B trn mt cht lng cch nhau 15 cm c hai ngun pht sng kt hp dao ng
theo phng trnh u
1
= acos(40t), u
2
= bcos(40t + ). Tc truyn sng trn mt cht lng 40 (cm/s). Gi
E, F l hai im trn on AB sao cho AE = EF = FB. Tm s cc i trn on EF.
A. 7 B. 6 C. 5 D. 4
Gii: Bc sng =v/f=40/20 = 2(cm) Dng cng thc (2):
1 2
( ) ( )
2


M
d d
V M nm trn ng cc i nn:
2
M
k
=>
1 2
2
( ) (2 )
2
d d k

= 2k-1
M AB/3 d
1
-d
2
AB/3 => -2 k 3: C 6 im cc i (c du bng v EF nm gia AB) => chn B
Bi 4: Ti hai im A v B trn mt nc cch nhau 16 cm c hai ngun pht sng kt hp dao ng theo
phng trnh u1 = acos(30t), u2 = bcos(30t + /2). Tc truyn sng trn mt nc 30 (cm/s). Gi E, F l
hai im trn on AB sao cho AE = FB = 2 cm. Tm s cc tiu trn on EF.
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
Gii: Bc sng =v/f=30/15 = 2(cm) Dng cng thc (2):
1 2
( ) ( )
2


M
d d
V M nm trn ng cc tiu nn
( 2 1) +
M
k
=> (d
1
-d
2
) = [ (2k+1)-/2]2/2 =2k+0,5
=> 12 d
1
- d
2
12=> -6,25 k 5,75 =>c 12 im cc tiu (C du bng v EF nm trong AB) chn C
Bi 5: Trn mt nc c hai ngun kt hp A v B cch nhau 8 cm, dao ng theo phng trnh ln lt l
u1 = acos(8t), u2 = bcos(8t). Bit tc truyn sng 4cm/s. Gi C v D l hai im trn mt nc sao cho
ABCD l hnh ch nht c cnh BC = 6cm. Tnh s im dao ng vi bin cc tiu trn on CD.
A. 8 B. 9 C. 10 D. 11
Gii:Bc sng =v/f=4/4 = 1(cm)
Dng cng thc (2):
1 2
( ) ( )
2


M
d d
V M nm trn ng cc tiu nn
( 2 1) +
M
k
=> (d
1
-d
2
) = [ (2k+1)-0]1/2 =k+0,5. p dng cng thc :
d
D

1 2
( ) d d
d
C
: AD--BD
1 2
( ) d d
AC--BC:
Hay: 4 d
1
- d
2
4 nn ta c - 4,5 k 3,5 =>c 8 im cc tiu => chn A
Bi 6 (H-2010): mt thong ca mt cht lng c hai ngun sng kt hp A v B cch nhau 20 cm, dao
ng theo phng thng ng vi phng trnh t u
A
40 cos 2 v ) 40 cos( 2 + t u
B
( u
A
v u
B
tnh bng
mm, t tnh bng s). Bit tc truyn sng trn mt cht lng l 30 cm/s. Xt hnh vung AMNB thuc mt
thong cht lng. S im dao ng vi bin cc i trn on BM l
A. 19. B. 17. C. 20. D. 18.
Gii: Bc sng: =v.T =30.0,05= 1,5cm ( Hay = vT = v.

2
= 1,5 cm)
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 6
D C
B A
10cm
6cm
8cm
k: 2 1 0
N H
A B
Cch 1: Xt im C trn MB l im dao ng cc i t M n B. Dng cng thc hai ngun dao ng
ngc pha: (S
1
l A, S
2
l B, N trng vi B )
* S Cc i:

M S M S
2 1

+
2
1
< k <

N S N S
2 1

+
2
1
.
S im dao ng vi bin cc i trn on MB :(N chnh l B trng vi S
2
,A l S
1
) ta c :
* S Cc i:

BM AM
+
2
1
< k <

2 2 2 1
S S S S
+
2
1
.
Th s:
2
1
5 , 1
0 20
2
1
5 , 1
2 20 20
+

k
8 , 13 02 , 5 k
V k nguyn nn k nhn cc gi tr ,-5,-4,,0,1,2,3.12,13: .C tt c 19 gi tr (Chn A)
Cch 2: Dng cng thc bt phng trnh hai ngun dao ng ngc pha (S
1
l A , S
2
l B):
Xt im C trn BM l im dao ng cc i t B n M :

AB BB
+

< k <

AM BM
+

- 12,8 < k < 6,02; v k Z nn k nhn 19 gi tr, do trn BM c 19 cc i. (Chn A)


Cch 3: Dng cng thc tng qut (10): d
M

1 2
( ) ( )
2


M
d d
< d
B
Do 2 ngun dao ng ngc pha nn = -
Xt mt im C trn MB l im dao ng cc i ta c lch pha ca 2 sng ti M:
M
= 2k.
Th vo cng thc trn ta c: d
1
-d
2
=(2 1)
2
k

+ .
Do C di chuyn t M n B nn v tr ca C c xc nh nh sau (Lc u C M , lc sau C B):
1 2
20 20 2 (2 1) 20 6, 02 12,8
2
+ p p p MA MB d d BA BB k k

.
V k nguyn nn k nhn cc gi tr -6,-5,-4,,0,1,2,3.12: .C tt c 19 gi tr (Chn A)
Bi 7 : mt thong ca mt cht lng c hai ngun kt hp A v B cch nhau 20(cm) dao ng theo phng
thng ng vi phng trnh
2. (40 )( )
A
U cos t mm
v
2. (40 )( )
B
U cos t mm +
. Bit tc truyn sng
trn mt cht lng l 30(cm/s). Xt hnh vung ABCD thuc mt cht lng. S im dao ng vi bin cc
i trn on BD l :
A. 17 B. 18 C.19 D.20
Gii:
2 2
20 2( ) BD AD AB cm +

Vi
2 2
40 ( / ) 0, 05( )
40
rad s T s




Vy :
. 30.0, 05 1, 5 v T cm
2 1
2 1
(2 1)
2
d d k
AD BD d d AB O

+

'

< <

(v im D B nn v phi AC thnh AB cn BC thnh B.B =O)


Suy ra : (2 1)
2
AD BD k AB

< + < Hay :


2( ) 2
2 1
AD BD AB
k

< + < .
Thay s :
2(20 20 2) 2.20
2 1
1, 5 1, 5
k

< + < Suy ra :


11, 04 2 1 26, 67 k < + <

Vy : -6,02<k<12,83. Kt lun c 19 im cc i.
Bi 8:Trn mt nc c hai ngun kt hp S
1
, S
2
cch nhau 30cm dao ng theo phng thng c phng
trnh ln lt l ) )( 20 cos(
1
mm t a u v ) )( 20 sin(
2
mm t a u + . Bit tc truyn sng trn mt nc
30cm/s. Xt hnh vung S
1
MNS
2
trn mt nc, s im dao ng cc i trn MS
2
l:
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 7
A
B
D
C
O
A. 13 B. 14 C. 15 D. 16
Gii: ) )( 20 cos(
1
mm t a u
v ) )( 20 sin(
2
mm t a u + => ) )( 2 / 20 cos(
2
mm t a u +
Vy hai ngun vung pha. Bc sng: =v.T =30.0,1= 3cm.
Cch 1: Dng cng thc hiu ng i tng qut:
-Xt mt im C trn MS
2
l im dao ng cc i tha mn cng thc:

1 2
( ) ( )
2


M
d d
-Vi
M
= 2k (bin d dao ng cc i); vi = /2 (vung pha)
=>
1 2
1
( ) (2 ) (2 )
2 2 4 2 2
+

d d k k k Vy: d
1
-d
2
=
1
(2 )
2 2
+

k
.
Do C di chuyn t M n S
2
nn v tr ca C c xc nh nh sau:
1 2 1 2 2 1 2 2
1
S S S S S S 30 30 2 (2 ) 30
2 2
+ p p p p

M M d d k .
1 3
30 30 2 (2 ) 30 30(1 2) 3 0, 75 30
2 2
+ + p p p p k k
29, 25
4,39 9, 75
3
p p k :
V k nguyn nn k nhn cc gi tr -4,-3,-2.-1,,0,1,2,3,,,,9..
Vy C tt c 14 s im dao ng cc i trn on MS
2
(Chn B)
Cch 2: Dng cng thc bt phng trnh: (N trng S
2
)
S Cc i:

M S M S
2 1

+
4
1
< k <

2 2 2 1
S S S S
+
4
1
.
Th s:
3
2 30 30
+
4
1
< k <
3
0 30
+
4
1
. <=> -3,89< k < 10,25
V k nguyn nn k nhn cc gi tr ,-3,-2.-1,,0,1,2,3,,,,9,10..
Vy C tt c 14 s im dao ng cc i trn on MS
2
(Chn B)
Bi 9: Hai ngun dao ng vung pha, S
1
S
2
=13cm, bc sng = 1,5 cm, S
1
MNS
2
l hnh vung. tm s dao
ng cc i v cc tiu trn on MN v trn ng cho ca hnh vung.
a) S dao ng cc i trn ng cho MS
2
: (nh bi trn xem hnh v)
Cch 1: Dng cng thc tng qut (2):( ngun dao ng vung pha)
-Bc sng: = 1,5cm, S
1
S
2
= l
-Xt mt im C trn MS
2
l im dao ng cc i tha mn cng thc:

1 2
( ) ( )
2


M
d d
-Vi
M
= 2k (bin d dao ng cc i); vi = /2 (vung pha)
=>
1 2
1
( ) (2 ) (2 )
2 2 4 2 2
+

d d k k k Vy: d
1
-d
2
=
1
(2 )
2 2
+

k
.
Do C di chuyn t M n S
2
nn v tr ca C c xc nh nh sau:
1 2 1 2 2 1 2 2
1
S S S S S S 2 (2 )
2 2
+ p p l l p pl M M d d k

.
( 2) 1 1
4 4


l l l
p p k

Th s :
(13 13 2) 1 13 1
3,84 8, 42
1,5 4 1,5 4

p p p p k k
V k nguyn nn k nhn cc gi tr -3,-2.-1,,0,1,2,3,,,, 8.
Vy C tt c 12 s im dao ng cc i trn on MS
2
Cch 2: Dng cng thc bt phng trnh::( ngun dao ng vung pha) v (N trng S
2
)
S Cc i:

M S M S
2 1

+
4
1
< k <

2 2 2 1
S S S S
+
4
1
.
Th s:
5 , 1
2 13 13
+
4
1
< k <
5 , 1
0 13
+
4
1
. <=> -3,34 < k < 8,9
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 8
M
S
1
S
2
d
1M
d
2
M
N
C
d
1N
d
2N
D C
B A
V k nguyn nn k nhn cc gi tr ,-3,-2.-1,,0,1,2,3,,,,8..
Vy C tt c 12 s im dao ng cc i trn on MS
2
(Chn B)
b) S dao ng cc tiu trn ng cho MS
2
: (nh bi trn, HS t lm)
c) S dao ng cc i trn on MN: -Bc sng: = 1,5cm, S
1
S
2
= l
Cch 1: Dng cng thc tng qut :( ngun dao ng vung pha)
-Xt mt im C trn MN l im dao ng cc i tha mn:
1 2
( ) ( )
2


M
d d
-Vi
M
= 2k (bin d dao ng cc i); vi = /2 (vung pha)
=>
1 2
1
( ) (2 ) (2 )
2 2 4 2 2
+

d d k k k
Vy: d
1
-d
2
=
1
(2 )
2 2
+

k
.
Do C di chuyn t M n N nn v tr ca C c xc nh nh sau:
1 2 1 2 1 2
1
S S ( ) S S 2 (2 ) 2
2 2
+ p p l l p pl l M M d d N N k

.
( 2) 1 2 1
4 4


l l l l
p p k

Th s :
(13 13 2) 1 (13 2 13) 1
3,84 3,34
1,5 4 1,5 4

p p p p k k
V k nguyn nn k nhn cc gi tr -3,-2.-1,,0,1,2,3.:Vy C 7 s im dao ng cc i trn on MN
Cch 2: Dng cng thc bt phng trnh:( ngun dao ng vung pha)
S Cc i:

M S M S
2 1

+
4
1
< k <

N S N S
2 1

+
4
1
.
Th s :
5 , 1
2 13 13
+
4
1
< k <
5 , 1
13 2 13
+
4
1
. <=> -3,3< k < 3,8
V k nguyn nn k nhn cc gi tr -3,-2.-1,,0,1,2,3.:Vy C 7 s im dao ng cc i trn on MN
d) S dao ng cc tiu trn on MN: (HS t lm)
Bi 10: Ti mt nc nm ngang, c hai ngun kt hp A v B dao ng theo phng thng ng vi
phng trnh ln lt l u
1
= a
1
cos(40t + /6) (cm), u
2
= a
2
cos(40t + /2) (cm). Hai ngun tc ng ln
mt nc ti hai im A v B cch nhau 18 cm. Bit vn tc truyn sng trn mt nc v = 120 cm/s. Gi C
v D l hai im thuc mt nc sao cho ABCD l hnh vung. S im dao ng vi bin cc
i trn on CD l
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1
Gii 1: p dng cng thc :(Cnh CD // vi ngui AB):

2
) 1 2 (
2
) 1 2 (
+

AB
k
AB
=>
cm
f
v
6
20
120

Th s vo ta c KQ:

2
3
6
) 1 2 ( 18
2
3
6
) 1 2 ( 18
+

+

k
=>1,0759 k 1,4 => k= 0;1 .Chn C
Gii 2:
cm
f
v
6
20
120

. Vi 2 ngun khc pha: im M dao ng vi bin cc i khi:

2 1
2 1
2
d d k

+
6
1
2
6 2 1 2
+

k k
d d

. Xt im C: 24 , 1
6
2 18 18
1 2

d d
Xt im D: 24 , 1
6
18 2 18
1 2

d d
Vy 07 , 1 4 , 1 24 , 1
6
1
24 , 1 + k k
Bi 11: mt thong ca mt cht lng c hai ngun sng kt hp A v B cch nhau 20cm, dao ng theo
phng thng ng vi phng trnh u
A
= 2cos40t v u
B
= 2cos(40t + /2) (u
A
v u
B
tnh bng mm, t tnh
bng s). Bit tc truyn sng trn mt cht lng l 30 cm/s. Xt hnh vung AMNB thuc mt thong cht
lng. S im dao ng vi bin cc i trn on BN l
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 9
A. 9 B. 19 C. 12 D. 17
Gii : Bin dao ng tng hp ca im M bt k trn on BN l
A =
2 1
( )
4 cos
4
d d

_
+

,
ti M dao ng cc i khi Amax
2 1 2 1
2 1
( ) ( ) 1
cos 1
4 4 4
d d d d
k d d k



+

_ _
+ + +

, ,
ta c N = AN - BN = 20 2 20 8, 28 ; vB = AB BB = 20
ta c
2 1
( ) AN BN d d AB BB . S im dao ng cc i trn on BN tha mn theo k:
1
8, 28 20 5, 27 13, 08
4
k k
_
+

,
. Nh vy k nhn 9 gi tr. Chn A
Bi 12: Trn mt nc, hai ngun kt hp A, B cch nhau 40cm lun dao ng cng pha, c bc sng 6cm.
Hai im CD nm trn mt nc m ABCD l mt hnh ch nht, AD=30cm. S im cc i v ng yn
trn on CD ln lt l :
A. 5 v 6 B. 7 v 6 C. 13 v 12 D. 11 v 10
Gii :S im cc i trn on CD tho mn :
2 1
2 1
d d k
AD BD d d AC BC

'
< <

Suy ra : AD BD k AC BC < < Hay :


AD BD AC BC
k


< < . Hay :
30 50 50 30
6 6
k

< <
Gii ra: -3,3<k<3,3 Kt lun c 7 im cc i trn CD.
S im cc tiu trn on CD tho mn :
2 1
2 1
(2 1)
2
d d k
AD BD d d AC BC

+

'

< <

Suy ra : (2 1)
2
AD BD k AC BC

< + < Hay :


2( ) 2( )
2 1
AD BD AC BC
k


< + < .
Thay s :
2(30 50) 2(50 30)
2 1
6 6
k

< + < =>
6, 67 2 1 6, 67 k < + <
<=>-3,8< k <2,835.=>C 6 im ng yn.
Bi 13: Trn b mt cht lng cho 2 ngun dao ng vung gc vi b mt cht lng c phng trnh dao
ng u
A
= 3 cos 10t (cm) v u
B
= 5 cos (10t + /3) (cm). Tc truyn sng trn dy l V= 50cm/s . AB
=30cm. Cho im C trn on AB, cch A khong 18cm v cch B 12cm .V vng trn ng knh 10cm,
tm ti C. S im dao ng cc i trn ng trn l
A.7 B.6 C.8 D.4
Gii:
v 50
10
f 5
cm . tnh s cc i trn ng trn th ta tnh s cc i trn ng knh MN ri
nhn 2 v mi cc i trn MN s ct ng trn ti 2 im ngoi tr 2 im M v N ch ct ng trn ti
mt im.p dng cng thc

2
1 2
1 2

+ k d d
Xt im P trong on MN c khong cch ti cc ngun l d
2,
d
1:
Ta c

2
1 2
1 2

+ k d d =
1
6
k +
Mt khc:
2 1
17 13 4
M M M
d d d cm
;
2 1
7 23 16
N N N
d d d cm
V im P nm trong on MN nn ta c
2 1 N M
d d d d

-16
1
6
k + 4

16 1 4 1
6 6
k

1, 8 0, 23 k
M k nguyn

k= -1, 0

c 2 cc i trn MN

c 4 cc i trn ng trn
3.Tm im M dao ng vi bin cc i hoc cc tiu tha mn iu kin bi :
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 10
d P M
A B
I N M
1

M N
B A






Bi 1: Trn b mt cht lng c hai ngun kt hp AB cch nhau 40cm dao ng cng pha. Bit sng do mi
ngun pht ra c tn s f=10(Hz), vn tc truyn sng 2(m/s). Gi M l mt im nm trn ng vung gc
vi AB ti A dao ng vi bin cc i. on AM c gi tr ln nht l :
A. 20cm B. 30cm C. 40cm D.50cm
Gii: Ta c
200
20( )
10
v
cm
f

.
Do M l mt cc i giao thoa nn on AM c gi tr ln nht
th M phi nm trn vn cc i bc 1 nh hnh v v tha mn :

2 1
1.20 20( ) d d k cm
(1). ( do ly k= +1)
Mt khc, do tam gic AMB l tam gic vung ti A nn ta c :

2 2 2 2
2 1
( ) ( ) 40 (2) AM d AB AM d + + Thay (2) vo (1) ta c :
2 2
1 1 1
40 20 30( ) d d d cm + p n B
Bi 2 : Trn b mt cht lng c hai ngun kt hp AB cch nhau 100cm dao ng cng pha. Bit sng do
mi ngun pht ra c tn s f=10(Hz), vn tc truyn sng 3(m/s). Gi M l mt im nm trn ng vung
gc vi AB ti A dao ng vi bin cc i. on AM c gi tr nh nht l :
A. 5,28cm B. 10,56cm C. 12cm D. 30cm
Gii: Ta c
300
30( )
10
v
cm
f

.
S vn dao ng vi bin dao ng cc i trn on AB
tha mn iu kin :
2 1
AB d d k AB < <
.
Hay :
100 100
3, 3 3, 3
3 3
AB AB
k k k


< < < < < < .
Suy ra :
0, 1, 2, 3 k t t t
.
Vy on AM c gi tr b nht th M phi nm trn ng cc i bc 3 (kmax)
nh hnh v v tha mn :
2 1
3.30 90( ) d d k cm
(1) ( do ly k=3)
Mt khc, do tam gic AMB l tam gic vung ti A nn ta c :

2 2 2 2
2 1
( ) ( ) 100 (2) AM d AB AM d + + Thay (2) vo (1) ta c :
Bi 3 : Trn b mt cht lng c 2 ngun pht sng kt hp
1
O
v
2
O
dao ng ng pha, cch nhau mt
khong
1 2
OO
bng 40cm. Bit sng do mi ngun pht ra c
10 f Hz
, vn tc truyn sng 2 / . v m s Xt
im M thuc mt nc nm trn ng thng vung gc vi
1 2
OO
ti
1
O
. on
1
O M
c gi tr ln nht la
bao nhiu ti M c dao ng vi bin cc i:
A. 20cm B. 50cm C. 40cm D. 30cm
Gii: Bc sng = v/f = 20cm; O
1
M = d
1
(cm); O
2
M = d
2
(cm)
Tam gic O
1
O
2
M l tam gic vung ti O
1
Gi s biu thc ca ngun sng: u = acost = acos20t
Sng truyn t O
1
; O
2
n M: u
1M
= acos(20t -

1
2 d
)
u
2M
= acos(20t -

2
2 d
)
u
M
= 2a cos

) (
2 1
d d
cos[20t -

) (
2 1
d d +
]
M l im c bin cc i: cos

) (
2 1
d d
= 1 =>

) (
2 1
d d
= k
d
2
- d
1
= k, vi k nguyn dng: d
2
- d
1
= 20k (1)
d
2
2
d
1
2
= O
1
O
2
2
= 1600
=> (d
1
+ d
2
)(d
2
d
1
) =20k(d
1
+ d
2
)=1600 => d
1
+ d
2
=
k
80
(2)
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 11
d P M
A B
I N M
1







A
B
M
K=0
d1
d2
K=1
A
B
M
K=0
d1
d2
K=3
M
d
2
O
2
O
1
d
1
(2) (1) Suy ra: d
1
= k
k
10
40
vi k nguyn dng. => d
1
= d
1max
khi k = 1 => d
1max
= 30 cm. Chn D
Bi 4: Hai ngun sng AB cch nhau 1m dao ng cng pha vi bc sng 0,5m. I l trung im AB. P l
im nm trn ng trung trc ca AB cch I 100m. Gi d l ng thng qua P v song song vi AB. Tm
im M thuc d v gn P nht, dao ng vi bin cc i. (Tm khong cch MP)
CCH 1( Th ng dng)
V A v B cng pha v M gn P nht v dao ng vi bin
cc i nn M thuc cc i ng vi k =1
Ta c: MA MB = k. = ; Theo hnh v Ta c:
MA=
2 2
MQ AQ + ; MB =
2 2
MQ BQ +
=>
2 2
MQ AQ + -
2 2
MQ BQ + =
t MP = IQ = x, c PI = MQ = 100m
Ta c:
2 2
100 ) 5 , 0 ( + + x -
2 2
100 ) 5 , 0 ( + x = 0,5
Gii phng trnh tm c x = 57,73m
CCH 2( Tnh cht ca Hyperbol)
V A v B cng pha, do I dao ngvi bin cc i.
Gi N l giao ca ng cc i qua M v ng AB.
V M gn P nht v dao ng vi bin cc i nn
NI = /2 = 0,25m
Theo tnh cht v ng Hypecbol ta c:
Khong cch BI = c = 0,5m
Khong cch IN = a = 0,25m
M ta c b
2
+ a
2

= c
2
. Suy ra b
2
= 0,1875
To im M l x, y tho mn:
1
2
2
2
2

b
y
a
x
Vi x = MP, y = PI = 100m
1
1875 , 0
100
25 , 0
2
2
2

MP
Suy ra MP = 57,73m
CCH 3( H thc lng Tam gic ) ???
V hnh.vi A bn tri B bn phi
Gi d
1
l khong cch t A ti M,
d
2
l khang cch t B ti M
-V M dao ng vi bin cc i v gn P nht nn
M nm trn cc i K=1. vy d
1
-d
2
= k = 0,5 (1)
- Gi M
1
l hnh chiu ca M trn AB
+
2
1
2 2
1
100 AM d ( )
2
1
2
5 , 0 100 IM + + (2)
( )
2
1
2 2
1
2 2
2
5 , 0 100 100 IM BM d + + (3)
-Kt hp (1),(2),(3) bn tm s tm c IM
1
=57,7m .vy MP=57,7m.
Bi 5 : Ti hai im A v B trn mt nc cch nhau 8 cm c hai ngun kt hp dao ng vi phng trnh:
1 2
u u acos40 t(cm)
, tc truyn sng trn mt nc l 30cm / s . Xt on thng CD = 4cm trn mt nc
c chung ng trung trc vi AB. Khong cch ln nht t CD n AB sao cho trn on CD ch c 3 im dao
dng vi bin cc i l:
A. 3,3 cm. B. 6 cm. C. 8,9 cm. D. 9,7 cm.
Gii 1: Bc sng = v/f = 30/20 = 1,5 cm
Khong cch ln nht t CD n AB m trn CD ch c 3 im
dao ng vi bin cc ai khi ti C v D thuc cc vn cc ai
bc 1 ( k = 1)
Ti C: d
2
d
1
= 1,5 (cm)
Khi AM = 2cm; BM = 6 cm
Ta c d
1
2
= h
2
+ 2
2
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 12
d P M
A B
I N M
1

h
d
2
d
1
M
C
A
B
D



d P
M
A
B
I N Q



d P
M
A
B
I N Q
d
2
2
= h
2
+ 6
2
Do d
2
2
d
1
2
1,5(d
1
+ d
2
) = 32
d
2
+ d
1
= 32/1,5 (cm)
d
2
d
1
= 1,5 (cm)
Suy ra d
1
= 9,9166 cm
2 2 2
1
2 9, 92 4 9, 7 h d cm
Gii 2: tha mn bi ton C, D nm nh hnh v.
Ta c: CA CB = - = -1,5cm
Hay CB CA = 1,5 cm (*)
t x = CE (phi tm!)
Ta c : CA
2
= AE
2
+ x
2
= 4

+ x
2 (1)
CB
2
= EB
2
+ x
2
= 36+ x
2 (2)
Ly (2) (1) : CB
2
CA
2
= 32
Tng ng (CB+CA)(CB-CA) = 32
Th * vo ta c CB + CA = 32/1,5 (**) T * , ** tm c AC v tm ra x.
2 2
1 1 1
100 90 10, 56( ) d d d cm + p n B
Bi 6: C hai ngun dao ng kt hp S
1
v S
2
trn mt nc cch nhau 8cm c phng trnh dao ng ln
lt l u
s1
= 2cos(10t -
4

) (mm) v u
s2
= 2cos(10t +
4

) (mm). Tc truyn sng trn mt nc l


10cm/s. Xem bin ca sng khng i trong qu trnh truyn i. im M trn mt nc cch S
1
khong
S
1
M=10cm v S
2
khong S
2
M = 6cm. im dao ng cc i trn S
2
M xa S
2
nht l
A. 3,07cm. B. 2,33cm. C. 3,57cm. D. 6cm.
Gii: Bc sng = v/f = 2cm
Xt im C trn BN: S
1
N = d
1
; S
2
N = d
2
( 0 d
2
6 cm)
Tam gic S
1
S
2
M l tam gic vung ti S
2
Sng truyn t S
1
; S
2
n N:u
1N
= 2cos(10t -
4

1
2 d
) (mm)
u
2N
= 2cos(10t +
4

2
2 d
) (mm)
u
N
= 4 cos[

) (
2 1
d d
-
4

] cos[10t -

) (
2 1
d d +
]
N l im c bin cc i: cos[

) (
2 1
d d
-
4

] = 1 =>[

) (
2 1
d d
-
4

] = k

2
2 1
d d
-
4
1
= k => d
1
d
2
=
2
1 4 k
(1)
d
1
2
d
2
2
= S
1
S
2
2
= 64 => d
1
+ d
2
=
1 4
128 64
2 1

k d d
(2)
(2) (1) Suy ra d
2
=
4
1 4
1 4
64

k
k
=
) 1 4 ( 4
) 1 4 ( 256
2


k
k
k nguyn dng
0 d
2
6 0 d
2
=
) 1 4 ( 4
) 1 4 ( 256
2


k
k
6 t X = 4k-1
=> 0
X
X
4
256
2

6 => X 8 => 4k 1 8 => k 3


im N c bin cc i xa S
2
nht ng vi gi tr nh nht ca k: k
min
= 3
Khi d
2
= 07 , 3 068 , 3
44
11 256
) 1 4 ( 4
) 1 4 ( 256
2 2


k
k
(cm) .Chn p n A
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 13
A
B
D
C
H
I
K= 0
K= 1
K= -1
E
M
d
2
S
2
S
1
N
d
1
A R = 4cm O B
Bi 7: Trong th nghim giao thoa trn mt nc, hai ngun sng kt hp A v B dao ng cng pha, cng
tn s, cch nhau AB = 8cm to ra hai sng kt hp c bc sng = 2cm. Trn ng thng () song song
vi AB v cch AB mt khong l 2cm, khong cch ngn nht t giao im C ca () vi ng trung trc
ca AB n im M dao ng vi bin cc tiu l
A. 0,43 cm. B. 0,5 cm. C. 0,56 cm. D. 0,64 cm.
Giai: M dao ng cc tiu g n C nht nn M thuc cc tiu k = 0
Luc o: d
1
d
2
= (k+
1
2
) =
1
2
(1)
Goi x la khoang cach t M n C:
2 2
1
d AI x MK + + ( ) ;
2 2
2
d BI x MK + ( )
thay vao (1):

2 2 2 2
1 2
d d AI x MK BI x MK
2

+ + + ( ) ( )
Thay s vao giai pt:
2 2 2
1 2
d d 4 x 2 4 x 2 1 x 0 56cm + + + > ( ) ( ) , Chon C
Bi 8: Giao thoa sng nc vi hai ngun A, B ging ht nhau c tn s 40Hz v cch nhau 10cm. Tc
truyn sng trn mt nc l 0,6m/s. Xt ng thng By nm trn mt nc v vung gc vi AB. im trn
By dao ng vi bin cc i gn B nht l
A. 10,6mm B. 11,2mm C. 12,4mm D. 14,5
Gii:1.
AB

= 6,7 => im cc i trn AB gn B nht c k = 6


Gi I l im cc i trn ng trn gn AB nht
Ta c: d
1I
d
2I
= 18 cm v d
1I
= AB = 20cm => d
2I
= 2cm
p dng tam gic vung: x
2
+ h
2
= 4
(20 x)
2
+ h
2
= 400 Gii ra h = 19,97mm
Gii:12.
AB

= 6,7 => im cc i trn AB gn B nht c k = 6


Ta c: d
1I
d
2I
= 9 cm (1)
p dng tam gic vung: d
2
1
= d
2
2
+ 100 (2)
Gii (1) v (2) => d
2
= 10,6mm/ Chn p n A
Bi 9: Trn mt nc c hai ngun pht sng kt hp S
1
v S
2
, dao ng theo cc phng trnh ln lt l: u
1
= a
1
cos(50t + /2) v u
2
= a
2
cos(50t). Tc truyn sng ca cc ngun trn mt nc l 1 (m/s). Hai im
P, Q thuc h vn giao thoa c hiu khong cch n hai ngun l PS
1
- PS
2
= 5 cm, QS
1
- QS
2
= 7 cm. Hi cc
im P, Q nm trn ng dao ng cc i hay cc tiu?
A. P, Q thuc cc i B. P, Q thuc cc tiu
C. P cc i, Q cc tiu D. P cc tiu, Q cc i
Gii: Bc sng =v/f=100/25 =4(cm). Dng cng thc (8):
1 2
2
( ) +
M
d d

=>
2
.5 2
4 2

P

= 2k => im P thuc cc i
=>
2
.7 3 (2 1)
4 2
+
Q
k

=> im Q thuc cc tiu => chn C
Bi 10: Trn mt nc hai ngun sng A v B dao ng iu ho theo phng vung gc vi mt nc vi
phng trnh u
1
= u
2
= acos(20t). Bit tc truyn sng 40(cm/s), bin sng khng i khi truyn i.
Mt im N trn mt nc c hiu khong cch n hai ngun A v B tho mn AN - BN = 10 cm. im N
nm trn ng ng yn .. k t trung trc ca AB v v .
A. th 3 - pha A B. th 2 - pha
C. th 3 - pha B D. th 2 - pha B
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 14
A
B
I
d
1
y
d
2
A R = 4cm O B
A

O

M

B


Gii: Bc sng =v/f=40/10 =4(cm). Dng cng thc (8)
1 2
2
( ) +
M
d d

vi =0
2
.10 0 5 (2 1)
4
+
P
k

=> k = 2 .
Vy im N nm trn ng ng yn th 3 v pha B v d
1
> d
2
=> chn C
Bi 11: Hai ngun S
1
v S
2
dao ng theo cc phng trnh u
1
= a
1
cos(80t)cm, u
2
=a
2
cos(80t + /4)cm
trn mt nc. Xt v mt pha ng trung trc ca S
1
S
2
ta thy vn bc n i qua im M c hiu s MS
1
-
MS
2
= 13,5 cm v vn bc n + 2 (cng loi vi vn n) i qua im M' c MS
1
-MS
2
= 21,5 cm. Tm tc
truyn sng trn mt nc, cc vn l cc i hay cc tiu?
A. 25cm/s, cc tiu B. 160 cm/s, cc tiu C. 25cm/s, cc i D. 160cm/s, cc i
Gii: Xt (d
1
-d
2
) = MS
1
-MS
2
= 13,5 = n v (d
1
- d
2
) = MS
1
-MS
2
= 21,5 = (n+2)
ta c: 2=8 => = 4 (cm) vy v = .f= 4.40=160(cm/s)
Dng cng thc (8)
1 2
2
( ) +
M
d d

vi = /4 =>
2
.13, 5
4 4
+
M

= 6,5=(k+0,5)
vy cc vn l cc tiu => chn B
Bi 12: Ti hai im A v B trn mt cht lng c hai ngun pht sng dao ng theo phng thng ng
vi cc phng trnh ln lt l u
1
= a
1
cos(50t + /2) v u
2
= a
2
cos(50t + ). Tc truyn sng trn mt
cht lng l 1(m/s). Mt im M trn mt cht lng cch cc ngun ln lt l d
1
v d
2
. Xc nh iu kin
M nm trn ng cc i? (vi k l s nguyn)
A. d
1
- d
2
= 4k + 2 (cm) B. d
1
- d
2
= 4k + 1 (cm)
C. d
1
- d
2
= 4k - 1 (cm) D. d
1
- d
2
= 2k - 1 (cm)
Gii: Bc sng =v/f=100/25 =4(cm). Dng cng thc (9)
1 2
( ) ( )
2


M
d d

V M nm trn ng cc i nn
2
M
k
=>
1 2
4
( ) (2 )
2 2
d d k

= 4k -1=> chn C
Bi 13: mt thong ca mt cht lng c hai ngun kt hp A, B cch nhau 10 cm, dao ng theo phng
thng ng vi phng trnh ln lt l u
A
= 3cos(40t +/6) (cm); u
B
= 4cos(40t + 2/3) (cm). Cho bit
tc truyn sng l 40 cm/s. Mt ng trn c tm l trung im ca AB, nm trn mt nc, c bn knh
R = 4cm. S im dao ng vi bin 5 cm c trn ng trn l
A. 30 B. 32 C. 34 D. 36
Gii:Phng trnh sng ti M do sng ti A truyn n l:
u
AM
= 3cos(40t +
6

-
1
2 d

)
Phng trnh sng ti M do sng ti B truyn n l:
u
BM
= 4cos(40t +
2
3

-
2
2 d

)
Phng trnh sng tng qut tng hp ti M l:
u
M
= u
AM
+ u
BM
= 3cos(40t +
6

-
1
2 d

) + 4cos(40t +
2
3

-
2
2 d

)
Bin sng tng hp ti M l: (p dng cng thc dao ng iu ha)
A =
2 2
2 1
2 2 2
3 4 2.3.4. os( ( ))
3 6
d d
c


+ +
=
2 2
2 1
2
3 4 2.3.4. os( ( ))
2
c d d

+ +
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 15
A R = 4cm O B
A

O

M

B


Bin sng tng hp ti M bng 5 khi:
2 1
2
os( ( ))
2
c d d

= 0
Khi :
2 1
2
( )
2
d d


2 1
2 (
2
d d


) =
2
k


Do : d
2
d
1
= k
2

; M - 8 d
2
d
1
8 - 8 k
2

8 - 8 k 8
Tng t ti hai im M v N hai u bn knh l im dao ng vi bin bng 5cm
Nn s im dao ng vi bin 5cm l: n = 17x2 2 = 32. Chn B
Bi 14: mt nc c hai ngun sng c A v B cch nhau 15 cm, dao ng iu ha cng tn s, cng pha
theo phng vung gc vi mt nc. im M nm trn AB, cch trung im O l 1,5 cm, l im gn O nht
lun dao ng vi bin cc i. Trn ng trn tm O, ng knh 20cm, nm mt nc c s im
lun dao ng vi bin cc i l
A. 18. B. 16. C. 32. D. 17.
Gii :
Sng ti M c bin cc i khi d
2
d
1
= k
Ta c d
1
= 15/2 + 1,5 = 9cm; d
2
= 15/2 1,5 = 6cm
Khi d
2
d
1
= 3. Vi im M gn O nht chn k = 1.
Khi ta c: = 3cm.
S im dao ng vi bin cc i trn on AB l:
- AB <, d
2
d
1
< AB
Hay -15 < k < 15 -5 < k < 5
Vy s im dao ng vi bin cc i trn ng trn tm O
bn knh 20cm l: 9 ng x 2 = 18 cc i
(V mi ng cc i ct ng trn ti 2 im)
Bi 15: Ti 2 im A,B trn mt cht lng cch nhau 16cm c 2 ngun pht sng kt hp dao ng theo
phng trnh t a u 30 cos
1
, )
2
30 cos(

+ t b u
b
. Tc truyn sng trn mt nc l 30cm/s. Gi C, D l
2 im trn on AB sao cho AC = DB = 2cm. S im dao ng vi bin cc tiu trn on CD l:
A.12 B. 11 C. 10 D. 13
Gii 1: Bc sng = v/f = 2 cm.
Xt im M trn AB: AM

= d ( 2 d 14 cm)
u
1M
= acos(30t -

d 2
) = acos(30t - d)
u
2M
= bcos(30t +
2

) 16 ( 2 d
) = bcos(30t +
2

d 2
-

32
) = bcos(30t +
2

+ d - 16) mm
im M dao ng vi bin cc tiu khi u
1M
v u
2M
ngc pha vi nhau
2d +
2

= (2k + 1)

d =
4
1
+
2
1
+ k =
4
3
+ k
2 d =
4
3
+ k 14

1,25 k 13,25

2 k 13. C 12 gi tr ca k. Chn A.
S im dao ng vi bin cc tiu trn on CD l 12
Gii 2: Cch khc:
cm
f
v
2
. S im dao ng cc tiu trn CD l :
2
1
2 2
1
2

CD
k
CD
25 , 5 75 , 6
2
1
4
1
2
12
2
1
4
1
2
12
k k
c 12 cc tiu trn on CD
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 16
D

d
1
d
2
A

O

M

B


4.TM S IM DAO NG CNG PHA , NGC PHA VI NGUN
a.Phng trnh sng ti 2 ngun cng bin A:(im M cch hai ngun ln lt d
1
, d
2
)

1 1
Acos(2 ) u ft +
v
2 2
Acos(2 ) u ft +
+Phng trnh sng ti M do hai sng t hai ngun truyn ti:

1
1 1
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+ v
2
2 2
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+
+Phng trnh giao thoa sng ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M

1 2 1 2 1 2
2 os os 2
2 2
M
d d d d
u Ac c ft



+ + 1 1
+ +
1 1
] ]
Pha ban u sng ti M :
M
=
1 2 1 2
2
M
d d

+ +
+
Pha ban u sng ti ngun S
1
hay S
2
:
1 1 S

hay
2 2 S

lch pha gia 2 im M v ngun S
1
(ay S
2
)
1 2
1 1 S M
d d

+
+

1 2
2 2 S M
d d

+
+
im M dao ng cng pha vi ngun 1:
1 2
1
2
d d
k

+
+ .suy ra:
1
1 2
2 d d k

+
im M dao ng ngc pha vi ngun 1:
1 2
1
(2 1)
d d
k

+
+ + suy ra:
1
1 2
(2 1) d d k

+ +
Tp hp nhng im dao ng cng pha vi 2 ngun l h ng Ellip nhn S
1
v S
2
lm 2 tiu im.
Tp hp nhng im dao ng ngc pha vi 2 ngun l h ng Ellip nhn S
1
v S
2
lm 2 tiu im xen k
vi h ng Ellip trn
b.V d: Trn mt nc c 2 ngun song A.B ging nhau v cch nhau 8 cm dao ng vung gc vi mt
nc to ra song c bc sng 5cm. im trn mt nc thuc dng trung trc ca on thng AB dao ng
cng pha vi hai ngun cch ng thng AB mt khong nh nht l
A. 2cm B. 2.8cm C. 2,4cm D. 3cm
Gii: Phng trnh sng ti ngun:
=Acos(2 )
A B
u u ft +

Xt 1 im nm trn ng trung trc A,B. N cch ngun A,B khong l d
Phng trnh sng ti M do hai sng t hai ngun truyn ti:
1
1 1
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+ v
2
2 2
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+
Phng trnh sng ti mt im M trn ng trung trc AB s c dng:
1 2 1 2 1 2
2 os os 2
2 2
M
d d d d
u Ac c ft



+ + 1 1
+ +
1 1
] ]
Do d
1
= d
2
,
1 2

nn
2
2. . os(2 )
M
d
u Ac ft

+
So snh vi phng trnh ca ngun ta c lch pha l
2 d

Ta c
2 d

=2k (do cng pha vi ngun) d=k.


Nhn thy AO < d dn n 4 < 5k => k> 0,8
d
min
khi k
min
, suy ra k =1, d=5cm
Vy im cch AB 1 on l: 5
2
- 4
2
=3cm
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 17
I
N
A

B
C
0
B
A
B . .
M.
Bi 1 : thc hin giao sng c trn mch nc vi hai ngun S
1
;S
2
cnh nhau 12 cm.bit bc sng ca sng
trn mt nc l = 3cm.trn ng trung trc ca hai ngun c 1 im M, M cch trung im I ca hai
ngun 8cm.hi trn MI c bao nhiu nhiu im dao ng cng pha vi 2 ngun?
A:4 im B:2 im C: 6 im D:3 im
Gii: Gi s phng trnh sng hai ngun: u = acost.
Xt im N trn MI: S
1
N = S
2
N

= d.
IN = x Vi 0 x 8 (cm)
Biu thc sng ti N: u
N
= 2acos(t -

d 2
).
u
N
dao ng cng pha vi hai ngun:

d 2
= k.2 => d = k=3k
d
2
= SI
2
+ x
2
= 6
2
+ x
2
=> 9k
2
= 36 + x
2
=> 0 x
2
= 9k
2
36 64 => 6 3k 10 => 2 k 3.
C hai gi tr ca k: k = 2; x = 0 (N I) v k = 3 ; x = 3 5 (cm) Chn B.
Bi 2 : Ngun sng t ti O dao ng vi tn s 10Hz. im M nm cch O on 20cm. Bit vn tc truyn
sng l 40cm/s. Gia O v M c bao nhiu im dao ng ngc pha vi ngun?
A. 3 im B. 4 im . C. 5 im . D. 6 im
TL: v = f => cm 4
10
40
f
v

Xt im I c li x nm gia OM dao ng cng pha vi ngun v lch pha: +

) 1 k 2 (
x
2
= > x = (k+
2
1
) =4k + 2 cm
=>
5 , 4 k 5 , 0 20 2 k 4 0 20 x 0 < < < > + < < > <
. V k

Z => k = 0; 1; 2; 3; 4 => c 5 im. Chn C


Bi 3: Ngun sng t ti O dao ng theo phng trnh u = 5cos4

t (cm; s). im M nm cch O on


70cm. Bit vn tc truyn sng l 30cm/s. Gia O v M c bao nhiu im dao ng cng pha vi ngun?
A. 2 im B. 3 im . C. 4 im D. 5 im
TL: v = f => cm 15
4
30 . 2 v 2
f
v


Xt im I c li x nm gia OM dao ng cng pha vi ngun v lch pha

k 2
x
2 = > x = k
=15k cm. =>
5 , 3 k 0 70 k 15 0 70 x 0 < < < > < < > <
. M k

Z => k =1; 2; 3 => c 3 im cn tm


Bi 4: Trn mt nc c hai ngun kt hp AB cch nhau mt on 12cm ang dao ng vung gc vi mt
nc to ra sng vi bc sng 1,6cm. Gi C l mt im trn mt nc cch u hai ngun v cch trung
im O ca on AB mt khon 8cm. Hi trn on CO, s im dao ng ngc pha vi ngun l:
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
Gii: Do hai ngun dao ng cng pha nn n gin ta cho pha ban u ca chng bng 0. lch pha
gia hai im trn phng truyn sng:
2 d

.
Xt im M nm trn ng trung trc ca AB cch A mt on d
1
v cch B mt on d
2
. Suy ra d
1
=d
2
. Mt
khc im M dao ng ngc pha vi ngun nn:
1
2
(2 1)
d
k

+
Hay :
1
1, 6
(2 1) (2 1) (2 1).0,8
2 2
d k k k

+ + + (1)
Theo hnh v ta thy
1
AO d AC
(2).
Thay (1) vo (2) ta c :
2
2
(2 1)0, 8
2 2
AB AB
k OC
_
+ +

,
(Do
2
AB
AO v
2
2
2
AB
AC OC
_
+

,
)
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 18
I
M
N
S
2
S
1
I
N
<=>
4
6 (2 1)0, 8 10 3, 25 5, 75
5
k
k k
k

+
'


=> trn on CO c 2 im dao dng ngc pha vi ngun.
Bi 5 : Hai ngun sng kt hp trn mt nc cch nhau mt on S
1
S
2
= 9 pht ra dao ng cng pha nhau.
Trn on S
1
S
2
, s im c bin cc i cng pha vi nhau v cng pha vi ngun (khng k hai ngun) l
A. 6 B. 10 C. 8 D. 12
Gii: S cc i 9 9
2 1 2 1
< < < < k
S S
k
S S

Vy c 17 ng dao ng cc i, hai ng qua ngun
tm coi l cc i nn ta c 19 ng, cc im cng pha cch nhau nn c 8 im tha mn yu cu hoc
ta ly cc gi tr k l -7; -5; -3; -1; 1; 3; 5; 7
Bi 6: mt cht lng c hai ngun sng A, B cch nhau 18 cm, dao ng theo phng thng ng vi
phng trnh l u
A
= u
B
= acos50t (vi t tnh bng s). Tc truyn sng ca mt cht lng l 50 cm/s. Gi O
l trung im ca AB, im M mt cht lng nm trn ng trung trc ca AB v gn O nht sao cho phn
t cht lng ti M dao ng cng pha vi phn t cht lng ti O. Khong cch MO l
A. 10 cm. B. 2 10 cm. C.
2 2
. D. 2 cm.
Gii: Phng trnh sng ti mt im M trn ng trung trc (cch cc ngun on d) v im O l:
( ) 2 cos 50 9
O
u a t
=> ti O ngc pha vi hai ngun => dim M ngc pha hai ngun.
1
( )
2
MA
d K + Ta c
2
MA
AB
d > => K > 4
Mun d
MA
(min) khi K=5 => dmin = 11cm =>
2
min
0 2 10
2
AB
M d cm
Bi 7: Thc hin giao sng c trn mch nc vi hai ngun S
1
;S
2
cnh nhau 12 cm.bit bc sng ca
sng trn mt nc l = 3cm.trn ng trung trc ca hai ngun c 1 im M,M cch trung im I ca hai
ngun 8cm.hi trn MI c bao nhiu nhiu im dao ng cung pha vi 2 ngun?
A:4 im B:2 im C: 6 im D:3 im
Gii: Gi s phng trnh sng hai ngun: u = acost.
Xt im N trn MI: S
1
N = S
2
N

= d.
IN = x Vi 0 x 8 (cm)
Biu thc sng ti N: u
N
= 2acos(t -

d 2
).
u
N
dao ng cng pha vi hai ngun:

d 2
= k.2 => d = k=3k
d
2
= SI
2
+ x
2
= 6
2
+ x
2
=> 9k
2
= 36 + x
2
=> 0 x
2
= 9k
2
36 64 <=> 6 3k 10 => 2 k 3.
C hai gi tr ca k: k = 2; x = 0 (N I) k = 3 x = 3 5 (cm) Chn p n B.
Bi 8: Trn mt nc c 2 ngun sng ging nhau A v B cch nhau 12 cm ang dao ng vung gc vi
mt nc to ra sng c bc sng 1,6 cm. .Gi M v N l hai im khc nhau trn mt nc cch u 2
ngun v cch trung im I ca AB mt khong 8 cm. s im dao ng cng pha vi ngun trn on MN l
A. 5 B. 6 C. 7 D. 3
Gii 1: Gi s phng trnh sng hai ngun: u = acost.
Xt im C trn MN: AC = BC

= d.
IC = x Vi 0 x 8 (cm)
Biu thc sng ti C: u
C
= 2acos(t -

d 2
).
u
C
dao ng cng pha vi hai ngun:

d 2
= 2k => d = k= 1,6k
d
2
= AI
2
+ x
2
= 6
2
+ x
2
=> (1,6k)
2
= 36 + x
2
=> 0 x
2
= (1,6k)
2
36 64
6 1,6k 10 => 4 k 6. Trn IM c 3 im.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 19
I
M
N
S
2
S
1

I
I
N
M
C
B A
Vy trn on MN c 6 im dao ng cng pha vi ngun. Chn B.
Gii 2: Gi s phng trnh sng hai ngun: u = acost.
Xt im C trn IM: AC = BC

= d. vi: 6 d 10
IC = x Vi -8 x 8 (cm)
Biu thc sng ti C: u
C
= 2acos(t -

d 2
).
u
C
dao ng cng pha vi hai ngun:

d 2
= 2k => d = k = 1,6k
6 1,6k 10 => 4 k 6. Nh vy trn on IM c 3 im dao ng cng pha vi ngun .
Do trn on MN c 6 im dao ng cng pha vi ngun Chn B.
Bi 9: Trn mt cht lng c hai ngun kt hp S
1
, S
2
dao ng vi phng trnh tng ng u
1
= acost v
u
2
= asint. Khong cch gia hai ngun l S
1
S
2
= 3,25. Trn on S
1
S
2
, s im dao ng vi bin cc
i v cng pha vi u
1
l:
A. 3 im B. 4 im. C. 5 im. D. 6 im.
Gii:Xt im M trn S
1
S
2
: S
1
M

= d ( 0 d 3,25 )
u
1M
= acos(t -

d 2
)
u
2
= asint = acos(t -
2

)
u
2M
= acos[t -
2

) 25 , 3 ( 2 d
] = acos(t -
2

d 2
- 6,5) = acos(t +

d 2
- 7)
u
2M
= acos(t +

d 2
- ) ; u
M
= u
1M
+ u
2M
= 2acos(

d 2
) cost
M l im dao ng vi bin cc i v cng pha vi u
1
th u
1M
v u
2M
cng pha vi nhau v cng pha
vi ngun u
1

d 2
= 2k => d = k 0 k 3,25-=> 0 k 3

d 2
- = 2k => d = (2k + 1)
2

=> 0 2k + 1 6,5 =>0 k 2 => 0 k 2 C 3 gi tr ca k.


Trn on S
1
S
2
, s im dao ng vi bin cc i v cng pha vi u
1
l 3 ( K c S
1
). p n A
Bi 10: Hai ngun sng kt hp trn mt nc cch nhau mt on S
1
S
2
= 9 pht ra dao ng cng pha
nhau. Trn on S
1
S
2
, s im c bin cc i cng pha vi nhau v cng pha vi ngun (khng k hai
ngun) l:
A.6 B.10 C.8 D.12
Gii: Gi s pt dao ng ca hai ngun u
1
= u
2
= Acost . Xt im M trn S
1
S
2

S
1
M = d
1
; S
2
M = d
2
.
u
1M
= Acos(t -

1
2 d
); u
2M
= Acos(t -

2
2 d
).
u
M
= u
1M
+ u
2M
= 2Acos(

) (
1 2
d d
cos(t -

) (
2 1
d d +
) = 2Acos

) (
1 2
d d
cos(t -9)
M l im dao ng vi bin cc i, cng pha vi ngun th cos

) (
1 2
d d
= - 1 =>

) (
1 2
d d
= (2k + 1) => d
2
d
1
= (2k + 1) v d
1
+ d
2
= 9 -- d
1
= (4 - k)
0 < d
1
= (4 - k) < 9 => - 5 < k < 4 ----> Do c 8 gi tr ca k Chn p n C
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 20
S
2

S
1

I
M
Bi 11: Trn mt cht lng c hai ngun sng kt hp pht ra hai dao ng u
S1
= acost, u
S2
= asint.
khong cch gia hai ngun l S
1
S
2
= 2,75. Hi trn on S
1
S
2
c my im cc i dao ng cng pha vi
S
1.
Chn p s ng:
A. 5. B. 2. C. 4 D. 3
Gii: Ta c u
S1
= acost u
S2
= asint = .acos(t -
2

)
Xt im M trn S
1
S
2
: S
1
M = d
1
; S
2
M = d
2
.
u
S1M
= acos(t -
1
2 d

); u
S2M
= acos(t -
2
2
2
d

);
u
M
= 2acos(

) (
1 2
d d
+
4

)cos(t-

) (
2 1
d d +
-
4

) = 2acos(

) (
1 2
d d
+
4

)cos(t- 3)
M l im cc i, cng pha vi S
1
, khi cos(

) (
2 1
d d
+
4

) = -1

) (
1 2
d d
+
4

= (2k+1) => d
2
d
1
= (2k +
4
3
) (1)
d
2
+ d
1
= 2,75 (2)
T (1) v (2) ta c: d
2
= (k + 1,75) => 0 d
2
= (k + 1,75) 2,75 - 1,75 k 1 - 1 k 1:
Trn on S
1
S
2
c 3 im cc ai:cng pha vi S
1
(Vi k = -1; 0; 1;) .Chn p n D
Bi 12: Hai ngun kt hp S
1
,S
2
cch nhau mt khong 50mm trn mt nc pht ra hai sng kt hp c
phng trnh
) ( 200 cos 2
2 1
mm t u u
.Vn tc truyn sng trn mt nc l 0,8 m/s. im gn nht dao
ng cng pha vi ngun trn ng trung trc ca S
1
S
2
cch ngun S
1
bao nhiu:
A. 16mm B. 32mm C. 8mm D. 24mm
Gii 1: Phng trnh sng tng qut tng hp ti M l:
u
M
= 2acos(
2 1
d d

)cos(200t -
2 1
d d

+
)
+ Vi M cch u S
1
, S
2
nn d
1
= d
2
. Khi d
2
d
1
= 0
cos(
2 1
d d

) = 1 A = 2a
+ M dao ng cng pha vi S
1
, S
2
th:

k d d k
d d
k
d d

+

+
2 1
2 1 2 1
2 2
+ Gi x l khong cch t M n S
1
v S
2
:
d
1
= d
2
=
2
2 1 2
2
SS
x
_
+

,
=k
( )
2
2
2 1 2
0, 64 6, 25
2
S S
x k k
_


,

2
0,64 6,25 k 0 k 3,125

k
min
= 4

d
1
= 4 = 32 mm. Chn p n B.
Gii 2: Xt im M trn trung trc ca S
1
S
2
: S
1
M = S
2
M = d 25 mm
Bc sng = v/f = 0,8 / 100 m = 8mm
Sng tng hp ti M: u
M
= 4cos(200t -

d 2
) ( mm)
u
M
cng pha vi ngun S
1
khi chng cng pha:

d 2
= 2k => d = k. 25mm
d = d
min
khi k = 4 => d
min
= = 32 mm. Chn p n B
Gii 3: Gii nhanh bi ny nh sau:
+ Ta c: ti im dao ng cng pha vi ngun S
1
nn phi cch S
1
mt on d = k
+ R rng: d = k > SO ( = 8mm) suy ra: 8 >25 v d
min
nn k = 4 suy ra d
min
= 32mm. Chn B
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 21
S
1
O
S
2
x
d
1
d
1
d
2
M

S
2
S
1
S
1

I
S
2

AA BB
O
M
Bi 13: Trong th nghim giao thoa sng, ngi ta to ra trn mt nc hai ngun sng A,B dao ng vi
phng trnh u
A
= u
B
= 5cos t 10 cm.Tc truyn sng trn mt nc l 20cm/s.Mt im N trn mt nc
vi AN BN = - 10cm nm trn ng cc i hay cc tiu th my, k t ng trung trc ca AB?
A. Cc tiu th 3 v pha A B. Cc tiu th 4 v pha A
C. Cc tiu th 4 v pha B D. Cc i th 4 v pha A
Gii 1: T =
2
0, 2s

,
20.0, 2 4 vT cm
; AN BN = -10 = (2 1). 10 3
2
k k

+
Nh vy N l im cc tiu th 3 v pha A
Gii 2: Bc sng = v/f = 4 cm
AN BN = = d
1
d
2
= - 10 cm = - 2,5 = ( - 3 + 0,5)
Do im N nm trn ng cc tiu th 3 v
pha A k t ng trung trc. Chn p n A
Bi 14: Hai ngun sng kt hp trn mt nc cch nhau mt on S
1
S
2
= 9 pht ra dao ng u=cos(20t).
Trn on S
1
S
2
, s im c bin cc i cng pha vi nhau v ngc pha vi ngun (khng k hai ngun)
l:
A. 8. B. 9 C. 17. D. 16.
Gii:Phng trnh sng tng qut tng hp ti M l: u
M
= 2cos(
2 1
d d

)cos(20t -
2 1
d d

+
)
Vi d
1
+ d
2
= S
1
S
2
= 9
Khi : Phng trnh sng tng qut tng hp ti M l:
u
M
= 2cos(
2 1
d d

)cos(20t - 9) = 2cos(
2 1
d d

)cos(20t - ) = - 2cos(
2 1
d d

)cos(20t)
Vy sng ti M ngc pha vi ngun khi cos(
2 1
d d

) = 1
2 1
d d

= k2 d
1
- d
2
= 2k
Vi - S
1
S
2
d
1
- d
2
S
1
S
2
-9 2k

9 4,5 k

4,5
Suy ra k = 0; 1, 2; 3; 4. C 9 gi tr (c 9 cc i) Chn B
Bi 15: mt cht lng c hai ngun sng A, B cch nhau 19 cm, dao ng theo phng thng ng vi
phng trnh l u
A
= u
B
= acos20t (vi t tnh bng s). Tc truyn sng ca mt cht lng l 40 cm/s. Gi
M l im mt cht lng gn A nht sao cho phn t cht lng ti M dao ng vi bin cc i v cng
pha vi ngun A . Khong cch AM l
A. 5 cm. B. 2 cm. C. 4 cm. D. 2
2
cm.
Gii: Bc sng = v/f = 4 cm
Xet im M: AM = d
1
; BM = d
2
u
M
= acos(20t -

1
2 d
) + acos(20t -

2
2 d
)
u
M
= 2acos(

) (
1 2
d d
cos(20t -

) (
2 1
d d +
)
im M dao n vi bin cc i, cng pha vi ngun A khi:cos(

) (
1 2
d d
= 1 v

) (
2 1
d d +
= 2k
=>. d
2
d
1
= 2k
d
2
+ d
1
= 2k
=> d
1
= k k . im M gn A nht ng vi k-k = 1=> d
1min
= = 4 cm. p n C
Bi 16: (H-2011) mt cht lng c hai ngun sng A, B cch nhau 18 cm, dao ng theo phng thng
ng vi phng trnh l u
A
= u
B
= acos50t (vi t tnh bng s). Tc truyn sng ca mt cht lng l 50
cm/s. Gi O l trung im ca AB, im M mt cht lng nm trn ng trung trc ca AB v gn O nht
sao cho phn t cht lng ti M dao ng cng pha vi phn t cht lng ti O. Khong cch MO l
A. 10 cm. B . 2 10 cm. C.
2 2
. D. 2 cm.
Gii Cu 17: p n: B
+ Tnh
cm
f
v
2
25
50

GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 22
d
2
N

d
1
B

AA BB
O
M
d
1
d
2
M

A
+ M cng pha vi O khi MA OA = K MA = OA + K ( K

N
*
)
M gn O nht th M gn A nht nn K nh nht
Ta c MA > OA K > 0 K > 0 K
min
= 1 vy
MAmin

= OA + = 9 + 2 = 11 cm OM
min
=
cm OA MA 10 2 9 11
2 2 2 2

5.XC NH BIN DAO NG TI 1 IM TRONG VNG GIAO THOA
Xt 2 ngun kt hp u
1
=A
1
cos(
1
t +
), u
2
=A
2
cos(
2
t +
),
Xt im M trong vng giao thoa c khong cch ti cc ngun l d
1,
d
2
Phng trnh sng do u
1
, u
2
truyn ti M: u
1M
= A
1
cos(
1
1
2
d
t

+ )
u
2M
= A
2
cos(
2
2
2
d
t

+ )
Phng trnh sng tng hp ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M
Bin dao ng tng hp:
A
2
=A
1
2
+A
2
2
+2A
1
A
2
cos[
1
1
2
d

-(
2
2
2
d

)]=A
1
2
+A
2
2
+2A
1
A
2
cos(
2 1
1 2
2
d d

+ )
a.Bin dao ng tng hp cc i : A= A
1
+A
2
khi: cos()
2 1
1 2
2
d d

+ =1

2 1
1 2
2
d d

+ = k2

2
1 2
1 2

+ k d d (3)
b.Bin dao ng tng hp cc tiu: A=
1 2
A - A
khi: cos(
2 1
1 2
2
d d

+ ) = -1

2 1
1 2
2
d d

+ = 2 k +

2
)
2
1
(
1 2
1 2

+ + k d d
(4)
c.Phng trnh sng ti 2 ngun cng bin A:(im M cch hai ngun ln lt d
1
, d
2
)

1 1
Acos(2 ) u ft +
v
2 2
Acos(2 ) u ft +
+Phng trnh sng ti M do hai sng t hai ngun truyn ti:

1
1 1
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+ v
2
2 2
Acos(2 2 )
M
d
u ft

+
+Phng trnh giao thoa sng ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M

1 2 1 2 1 2
2 os os 2
2 2
M
d d d d
u Ac c ft



+ + 1 1
+ +
1 1
] ]
+Bin dao ng ti M:
1 2
2 os
2
M
d d
A Ac

_
+

,
(5) vi
2 1

Bi 1: Hai im M, N cu ng n m trn m t phng truyn so ng cach nhau /3. Tai thi im t, khi li dao
ng tai M la u
M
= + 3 cm thi li dao ng tai N la u
N
= - 3 cm. Bin song bng :
A. A =
6
cm. B. A = 3 cm. C. A = 2
3
cm. D. A = 3
3
cm.
HD: Trong bi MN = /3 (gt) dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc 2/3. Gi s dao ng ti M sm
pha hn dao ng ti N.
Cch 1: (Dng phng trnh sng)
Ta c th vit: u
M
= Acos(t) = +3 cm (1), u
N
= Acos(t -
2
3

) = -3 cm (2)
+ (2) A[cos(t) + cos(t -
2
3

)] = 0. p dng : cosa + cosb = 2cos


a b
2
+
cos
a b
2

2Acos
3

cos(t -
3

) = 0 cos(t -
3

) = 0 t -
3

=
k
2

+
, k Z. t =
5
6

+ k, k Z.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 23
Thay vo (1), ta c: Acos(
5
6

+ k) = 3. Do A > 0 nn Acos(
5
6

- ) = Acos(-
6

) =
A 3
2
= 3 (cm)
A = 2
3
cm.
Cch 2: (Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u:
ON'
uuuur
(ng vi u
N
) lun i sau vct OM'
uuuur
(ng vi u
M
) v chng hp vi nhau mt gc =
2
3

(ng vi MN (ng vi MN
= =
3

, dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc


2
3

)
Do vo thi im ang xt t, u
M
= + 3 cm, u
N
= -3 cm (Hnh), nn ta c
NOK = KOM =
2

=
3

Asin Asin
3

= 3 (cm) = 3 (cm) A = A = 2 3 cm.


Bi 2: Hai im M, N cung n m trn mt phng truyn song cach nhau Hai im M, N cung n m trn mt phng truyn song cach nhau /3. Tai thi im t, khi li dao /3. Tai thi im t, khi li dao
ng tai M la u ng tai M la u
M M = +3 cm thi li dao ng tai N la u = +3 cm thi li dao ng tai N la u
N N = 0 cm. = 0 cm. Bin so ng b ng Bin so ng b ng : :
A. A = 6 cm. . B. A = 3 cm. B. A = 3 cm. C. A = 2 3 cm. . D. D. A = 3 3 cm. .
HD: Trong bi MN = /3 (gt) /3 (gt) dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc 2 dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc 2 /3. Gi s dao ng ti M sm /3. Gi s dao ng ti M sm
pha hn dao ng ti N. pha hn dao ng ti N.
Cch 1: (Dng phng trnh sng) (Dng phng trnh sng)
Ta c th vit: u Ta c th vit: u
M M = Acos( = Acos( t) = +3 cm (1), u t) = +3 cm (1), u
N N = Acos( = Acos( t - t -
2
3

) = 0 cm (2) ) = 0 cm (2)
T (2) cos( cos( t - t -
2
3

) = 0 ) = 0 t - t -
2
3

= =
k
2

+
, k , k Z Z t = t =
7
6

+ k + k , k , k Z. Z.
Thay vo (1): Acos( Thay vo (1): Acos(
7
6

+ k + k ) = 3. Do A > 0 nn Acos( ) = 3. Do A > 0 nn Acos(


7
6

- - ) = Acos( ) = Acos(
6

) = ) =
A 3
2
= 3 (cm) = 3 (cm) A = A = 2 3 cm.
Bi 3: Ngun sng O dao ng vi tn s 10 Hz , dao ng truyn i vi vn tc 0,4 m/s trn phng Ox .
Trn phng ny c 2 im P v Q theo chiu truyn sng vi PQ = 15 cm. Cho bin sng a = 1 cm v
bin khng thay i khi sng truyn. Nu ti thi im no P c li 1 cm th li ti Q l:
A. 1 cm B. 1 cm C. 0 D. 0,5 cm
HD: Tnh c = 4 cm ;
PQ

= 3,75 hay PQ = 3 + 0,75 ; = 2.


PQ

= 7,5 hay = 0,75.2 =


3
2


(Nh: ng vi khong cch th lch pha l 2 ; ng vi 0,75 th = 0,75.2 =
3
2

).
dao ng ti P sm pha hn dao ng ti Q mt gc
3
2

hay dao ng ti P tr pha hn dao ng ti Q mt


gc
2

.
Lc u
P
= 1 cm = a th u
Q
= 0.
Bi 4: Trn mt si dy di v hn c mt sng c lan truyn theo phng Ox vi phng trnh sng u =
2cos(10t - x) (cm) ( trong t tnh bng s; x tnh bng m). M, N l hai im nm cng pha so vi O cch
nhau 5 m. Ti cng mt thi im khi phn t M i qua v tr cn bng theo chiu dng th phn t N
A. i qua v tr cn bng theo chiu dng. B. i qua v tr cn bng theo chiu m.
C. v tr bin dng. D. v tr bin m.
HD: Ta c :
2 x

= x = 2 m. Trong bi MN = 5 m = 2,5 M v N dao ng ngc pha nhau.


Bi 5: Mt sng ngang tn s 100 Hz truyn trn mt si dy nm ngang vi vn tc 60 m/s. M v N l hai
im trn dy cch nhau 0,15 m v sng truyn theo chiu t M n N. Chn trc biu din li cho cc im
c chiu dng hng ln trn. Ti mt thi im no M c li m v ang chuyn ng i xung. Ti
thi im N s c li v chiu chuyn ng tng ng l
A. m; i xung. B. m; i ln. C. Dng; i xung. D. Dng; i ln.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 24
O
u
-3 +3
N M
K
HD: Ta c : =
v
f
=
60
100
= 0,6 m. Trong bi MN = 0,15 m =
4

, do sng truyn t M n N nn dao ng ti


M sm pha hn dao ng ti N mt gc /2 (vung pha).
Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u. Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u.
Bi 6: Ngun sng O dao ng vi tn s 10 Hz , dao ng truyn i vi vn tc 0,4 m/s trn phng Ox .
Trn phng ny c 2 im P v Q theo chiu truyn sng vi PQ = 15 cm. Cho bin sng a = 1 cm v
bin khng thay i khi sng truyn. Nu ti thi im no P c li u = 0,5 cm v ang chuyn ng
theo chiu dng th Q s c li v chiu chuyn ng tng ng l:
A. u
Q
=
3
2
cm, theo chiu m. B. u
Q
= -
3
2
cm, theo chiu dng.
C. u
Q
= 0,5 cm, theo chiu m. D. u
Q
= - 0,5 cm, theo chiu dng.
HD: Ch ra c dao ng ti P tr pha hn dao ng ti Q mt gc /2.
(Ghi ch: Phn ny phi c x l rt cn thn ; V d trong bi ny nhiu HS b sai khi nhm sang dao ng
ti P sm pha hn dao ng ti Q mt gc /2 !?).
Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u d dng thy c kt qu. Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u d dng thy c kt qu.
Bi 7: Ngun sng O dao ng vi tn s 10 Hz , dao ng truyn i vi vn tc 0,4 m/s trn phng Ox .
Trn phng ny c 2 im P v Q theo chiu truyn sng vi PQ = 15 cm. Cho bin sng a = 1 cm v
bin khng thay i khi sng truyn. Nu ti thi im no P c li u = 0,5 cm v ang chuyn ng
theo chiu m th Q s c li v chiu chuyn ng tng ng l:
A. u
Q
=
3
2
cm, theo chiu dng. B. u
Q
=
3
2
cm, theo chiu m.
C. u
Q
= -
3
2
cm, theo chiu m. D. u
Q
= - 0,5 cm, theo chiu dng.
HD: Ch ra c dao ng ti P tr pha hn dao ng ti Q mt gc
2

.
Bi 8: Mt sng c hc lan truyn trn mt thong cht lng nm ngang vi tn s 10 Hz, tc truyn sng
1,2 m/s. Hai im M va N thuc mt thoa ng, trn cng mt phng truyn song, cach nhau 26 cm (M n m gn
ngun so ng hn). Tai thi im t, im N ha xu ng th p nht. Khong thi gian ng n nh t sau im M ha
xu ng thp nht l
A. 11/120 . s B. 1/ 60 . s C. 1/120 . s D. 1/12 . s
HD: = 12 cm ;
MN

=
26
12
= 2 +
1
6
hay MN = 2 +
6

Dao ng ti M sm pha hn dao ng ti N mt


gc
3

.Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u Dng lin h gia dao ng iu ha v chuyn ng trn u d dng thy d dng thy : thi im t, u
N
=
-a (xung thp nht) th u
M
=
a
2
v ang i ln.Thi gian t
min
=
5T
6
=
5 1
s s
60 12
, vi T =
1 1
s
f 10
.
Bi 9: Mt sng c hc lan truyn trn mt thong cht lng nm ngang vi tn s 10 Hz, tc truyn
sng 1,2 m/s. Hai im M va N thuc mt thoa ng, trn cng mt phng truyn song, cach nhau 26 cm (M
n m g n ngu n so ng hn). Tai thi im t, im M ha xung thp nh t. Khong thi gian ngn nht sau
im N ha xung th p nh t l
A. 11/120 . s B. 1/ 60 . s C. 1/120 . s D. 1/12 . s
HD: = 12 cm ;
MN

=
26
12
= 2 +
1
6
hay MN = 2 +
6

Dao ng ti M sm pha hn dao ng ti N mt


gc
3

. thi im t, u
M
= -a (xung thp nht) th u
N
=
a
2
v ang i xung.
Thi gian t
min
=
T
6
=
1
s
60
, vi T =
1 1
s
f 10

.
Bi 10: Hai im M, N cung n m trn m t phng truyn song cach nhau /6. Tai thi im t, khi li dao
ng tai M la u
M
= +3 mm thi li dao ng tai N la u
N
= -3 mm. Bin so ng b ng :
A. A = 3 2 mm. B. A = 6 mm. C. A = 2 3 mm. D. A = 4 mm.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 25
HD: Trong bi MN =
6

dao ng ti M v N lch pha nhau mt gc


3

.
Bi 11: Ti hai im A v B trn mt nc c 2 ngun sng cng pha, bin ln lt l 4cm v 2cm,
bc sng l 10cm. im M trn mt nc cch A 25cm v cch B 30cm s dao ng vi bin l
A. 2cm B. 4cm C. 6cm D. 8cm
Gii : Hai ngun sng cng pha, bin khc nhau, cng bc sng trn mt nc nn cng tn s.
+Phng trnh sng ti 2 ngun:(im M cch hai ngun ln lt d
1
, d
2
)

1 1 1
A cos(2 ) u ft +
v
2 2 2
A cos(2 ) u ft +
+Phng trnh sng ti M do hai sng t hai ngun truyn ti:

1
1 1 1
A cos(2 2 )
M
d
u ft

+ v
2
2 2 2
A cos(2 2 )
M
d
u ft

+
Do ngun cng pha v cho A
1
= 2A
2
th:

1
1 2
2A cos(2 2 )
M
d
u ft

v
2
2 2
A cos(2 2 )
M
d
u ft


Th s:
1
25
4cos(2 2 )
10
M
u ft v
2
30
2cos(2 2 )
10
M
u ft
<=>
1
4cos(2 5 )
M
u ft
v
2
2cos(2 6 )
M
u ft
V hm cosin c chu k 2 nn ta vit li:
1
4cos(2 )
M
u ft
v
2
2cos(2 )
M
u ft
-Phng trnh giao tng hp sng ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M:
D thy hai dao ng ngc pha nn bin tng hp ti M l tr nhau: A = / 4-2 / =2 cm. Chn A
V.Trc nghim tng hp:
Cu 1: Hai ngun kt hp dao ng cng pha
1 2
, S S
cch nhau 17cm c chu k 0,2 s. Tc truyn sng
trong mi trng l 40cm/s. S cc i giao thoa trong khong
1 2
S S
l:
A. n = 4 B. n = 2 C. n = 5 D. n = 7
Cu 2: Hai ngun pht sng kt hp S
1
,S
2
dao ng vi tn s 100 Hz,cho giao thoa sng trn mt nc.
Khong cch S
1
S
2
=9,6cm. Vn tc truyn sng nc l 1,2m/s. C bao nhiu gn sng trong khong gia
S
1
vS
2
?
A. 8 gn sng. B. 14 gn sng. C. 15 gn sng. D. 17 gn sng.
Cu 3: Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp S
1
, S
2
dao ng cng pha,
cng tn s f = 16Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc ngun S
1
, S
2
nhng khong d
1
= 30cm, d
2
=
25,5cm, sng c bin cc i. Gia M v ng trung trc S
1
S
2
c hai dy cc i khc. Tnh vn tc
truyn sng trn mt nc.
A. 34cm/s. B. 24cm/s. C. 44cm/s. D. 60cm/s.
Cu 4: b mt mt cht lng c hai ngun pht sng kt hp S
1
v S
2
cch nhau 20cm. Hai ngun ny dao
ng theo phng thng ng c pt ln lt l u
1
= 5cos(40t +/6) mm v u
2
=5cos(40t + 7/6) mm. Tc
truyn sng trn mt cht lng l 80 cm/s. S im dao ng vi bin cc i trn on thng S1S2 l
A. 11. B. 9. C. 10. D. 8
Cu 5: Ti im S trn mt nc yn tnh c ngun dao ng iu ho theo phng thng ng vi tn s
50Hz. Khi hnh thnh h sng trn ng tm S trn mt nc .Ti hai im M,N cch nhau 9 cm trn
ng thng i qua S lun dao ng cng pha vi nhau. Bit rng vn tc thay i trong khong t 70cm/s
n 80cm/s. Vn tc truyn sng trn mt nc l
A. 75cm/s B. 80cm/s C. 70cm/s D. 72cm/s
Cu 6: mt thong ca mt cht lng c hai ngun sng kt hp A v B cch nhau 20cm, dao ng theo
phng thng ng vi phng trnh u
A
= 2cos40t v u
B
= 2cos(40t + ) (u
A
v u
B
tnh bng mm, t tnh
bng s). Bit tc truyn sng trn mt cht lng l 30 cm/s. Xt hnh vung AMNB thuc mt thong cht
lng. S im dao ng vi bin cc i trn hnh vung AMNB l
A. 26. B. 52. C. 37. D. 50.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 26
M
A B
d
1
d
2
Cu 7: Trong th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A, B dao ng ngc pha vi
tn s 16 Hz. Ti im M cch ngun A, B nhng khong d
1
= 35,5 cm, d
2
= 28 cm sng c bin cc i.
Trong on gia M v ng trung trc ca AB c 3 dy cc i. Tc truyn sng trn mt nc l
A. 48 cm/s. B. 24 cm/s. C. 36 cm/s. D. 30 cm/s.
Cu 8: Ti hai im A, B trn mt nc cch nhau 21 cm c hai ngun pht sng kt hp dao ng theo
phng vung gc vi mt nc, phng trnh dao ng ln lt l
1
u = 2cos(40t + )
cm v
1

u = 4cos(40t + )
2
cm. Tc truyn sng trn mt nc l 40 cm/s. Gi M, N l 2 im trn on AB sao
cho AM = MN = NB. S im dao ng vi bin cc i trn on MN l
A. 7. B. 6. C. 5. D. 4.
Cu 9: Trn mt nc c hai ngun ging nhau A v B cch nhau 18 cm ang dao ng vung gc vi mt
nc to mt sng c bc sng l 2,5 cm. Gi M l mt im trn mt nc cch u hai ngun v cch
trung im O ca AB mt khong 12 cm. S im dao ng ngc pha vi ngun trn on OM:
A. 4 B. 5 C. 2 D. 1
Cu 10: Trn mt nc ti hai im S
1
, S
2
cch nhau 8 cm, ngi ta t hai ngun sng c kt hp, dao ng
iu ho theo phng thng ng vi phng trnh u
A
= 6cos40t v u
B
= 8cos(40t ) (u
A
v u
B
tnh bng mm,
t tnh bng s). Bit tc truyn sng trn mt nc l 40cm/s, coi bin sng khng i khi truyn i. S
im dao ng vi bin 1cm trn on thng S
1
S
2
l
A. 16 B. 8 C. 7 D. 14
Cu 11: Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A, B dao ng cng pha,
cng tn s f = 16Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc ngun A, B nhng khong d
1
= 30cm, d
2
=
25,5cm, sng c bin cc i. Gia M v ng trung trc AB c hai dy cc i khc. Tc truyn sng
trn mt nc l:
A. 34cm/s. B. 24cm/s C.44cm/s. D.60cm/s.
Cu 12: Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A, B dao ng cng pha,
cng tn s f = 20Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc ngun A, B nhng khong d
1
= 16cm, d
2
=
20cm, sng c bin cc i. Gia M v ng trung trc AB c 3 dy cc i khc. Tc truyn sng
trn mt nc l:
A. 20cm/s. B. 26,7cm/s. C.40cm/s. D.53,4cm/s.
Cu 13: Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A, B dao ng cng pha,
cng tn s f . Ti mt im M trn mt nc cch cc ngun A, B nhng khong d
1
= 21cm, d
2
= 19cm, sng
c bin cc i v l gn cc i u tin tnh t ng trung trc ca AB. Tc truyn sng trn mt
nc l v = 26 cm/s. Tn s f l:
A. f = 10 Hz B. f = 13 Hz C. f = 20 Hz D. f = 24 Hz
Cu 14: Trn mt cht lng c hai ngun kt hp, dao ng cng pha theo phng thng ng ti hai im A
v B cch nhau 8,3cm. Bit bc sng l 1,2cm. S im c bin dao ng cc i nm trn on AB l
A. 14. B. 13. C. 12. D. 11.
Cu 15: Trn mt cht lng c hai ngun kt hp, dao ng cng pha theo phng thng ng ti hai im
A v B cch nhau 4 cm. Bit bc sng l 0,2 cm. Xt hnh vung ABCD, s im c bin dao ng cc
i nm trn on BD l
A. 40. B. 41. C. 28. D. 29.
Cu 16: Hai im S
1
, S
2
trn mt cht lng , cch nhau 18cm , dao ng cng pha vi tn s 20Hz . Vn tc
truyn sng l 1,2m/s . Gia S
1
v S
2
c s gn sng hnh hypebol m ti bin dao ng cc tiu l
A. 4. B. 3. C. 5. D. 6.
Cu 17: Hai thanh nh gn trn cng mt nhnh m thoa chm vo mt nc ti hai im A v B cch nhau
4cm. m thoa rung vi tn s 400Hz, tc truyn sng trn mt nc l 1,6m/s. Gia hai im A v B c
bao nhin gn sng v bao nhiu im ng yn ?
A. 19 gn, 18 im ng yn. B. 19 gn, 20 im ng yn.
C. 21 gn, 20 im ng yn. D. 9 gn, 10 im ng yn.
Cu 18: Trn mt nc nm ngang c hai ngun kt hp S
1
v S
2
dao ng ngc pha theo phng thng
ng vi cng bin a khng i trong qu trnh truyn sng. Khi in dao ng ti trung im ca
on S
1
S
2
l :
A. a B. 2a C. 0 D. a/2
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 27
Cu 19: Ti hai im A v B cch nhau 10cm trn mt cht lng c hai ngun pht dao ng theo phng
thng ng vi cc phng trnh l u
A
= 0,5cos(50t) cm ; u
B
= 0,5cos(50t + ) cm, vn tc tuyn sng trn
mt cht lng l 0,5m/s. Xc nh s im c bin dao ng cc i trn on thng AB.
A. 12. B. 11. C. 10. D. 9.
Cu 20: Trn mt cht lng c hai ngun kt hp, dao ng cng pha theo phng thng ng ti hai im
A v B cch nhau 4 cm. Bit bc sng l 0,2 cm. Xt hnh vung ABCD, s im c bin dao ng cc
i nm trn on CD l
A. 15. B. 17. C. 41. D. 39.
Cu 21: Thc hin giao thoa sng c vi 2 ngun kt hp S
1
v S
2
pht ra 2 sng c cng bin 1cm, bc
sng = 20cm th ti im M cch S
1
mt on 50 cm v cch S
2
mt on 5 cm s c bin sng tng hp
l
A. 0 cm. B.
2
2
cm. C. 2 cm. D.
2
cm.
Cu 22: Ti hai im A v B trn mt nc c 2 ngun sng cng pha, bin ln lt l 4cm v 2cm, bc
sng l 10cm. im M trn mt nc cch A 25cm v cch B 30cm s dao ng vi bin l
A. 2cm B. 4cm C. 6cm D. 8cm
Cu 23: Trn mt cht lng c hai ngun kt hp S
1
, S
2
dao ng vi phng trnh tng ng u
1
= acost v
u
2
= asint. Khong cch gia hai ngun l S
1
S
2
= 2,75. Trn on S
1
S
2
, s im dao ng vi bin cc
i v cng pha vi u
1
l:
A. 3 im B. 4 im. C. 5 im. D. 6 im.
Cu 24: Hai im M, N cung n m trn mt phng truyn song cach nhau Hai im M, N cung n m trn mt phng truyn song cach nhau /6. Tai thi im t, khi li dao /6. Tai thi im t, khi li dao
ng tai M la u ng tai M la u
M M = +3 cm thi li dao ng tai N la u = +3 cm thi li dao ng tai N la u
N N = 0 cm. = 0 cm. Bin so ng b ng Bin so ng b ng : :
A. A = 6 cm. . B. A = 3 cm. B. A = 3 cm. C. A = 2 3 cm. . D. D. A = 3 3 cm. .
Cu 25 : Hai ngun sng kt hp S
1
, S
2
cch nhau 10cm, c chu k sng l 0,2s. Vn tc truyn sng trong
mi trng l 25 cm/s. S cc i giao thoa trong khong S
1
S
2
l :
A.1 B. 3 C.5 D.7
Cu 26 : To ra 2 ngun sng kt hp ti 2 im A v B cch nhau 8 (cm) trn mt nc. Tn s dao ng l
80 (Hz). Vn tc truyn sng trn mt nc l 40 (cm/s). Gia A v B c s im dao ng vi bin cc
i l :
A. 30 im B.32 im C..31 im D.33 im
Gii: N
c
=
31 1 2 +
1
]
1

1
]
1

L
im . y [[ a ]] ch s nguyn nh nht nh hn n.
Cu 27 : Ti 2 im A v B cch nhau 8 (m) c 2 ngun m kt hp. Tn s m l 425 (Hz), vn tc m trong
khng kh l 340 (m/s). Gia A v B c s im khng nghe c m l :
A. 19 im
B. 20 im
C. 21 im
D. 18 im
Gii: N
ct
=
1
]
1

1
]
1

+
2
1
2

l
=20 im
Cu 28 : Trong th nghim v giao thoa sng trn mt nc, 2 ngun kt hp cng pha A v B dao ng vi
tn s 80 (Hz). Ti im M trn mt nc cch A 19 (cm) v cch B 21 (cm), sng c bin cc i. Gia M
v ng trung trc ca AB c 3 dy cc cc i khc. Vn tc truyn sng trn mt nc l :
A.
3
160
(cm/s) B.20 (cm/s) C.32 (cm/s) D.40 (cm/s)
Gii: Ti M sng c bin cc i nn :

2
. 2
k
d


Gia M v trung trc ca AB c 3 dy cc i k=4

) ( 5 , 0
4
cm
d


v=40(cm/s)
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 28
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 29
Cu 29: Trn mt cht lng c 2 ngun sng kt hp A v B cch nhau 10 (cm), cng dao ng vi tn s
80 (Hz) v pha ban u bng khng. Vn tc truyn sng trn mt cht lng l 40 (cm/s). im gn nht
nm trn ng trung trc ca AB dao ng cng pha vi A v B cch trung im O ca AB mt on l :
A. 5,5 (cm)
B. 2,29 (cm)
C. 4,58 (cm)
D. 1,14 (cm)
Gii: pt trnh sng ti A:U
A
= acos ( ) t
pt sng ti mt im M thuc trung trc AB, MA=d l : U
M
=2acos
( )

,
_

d d
t
2
Sng ti M cng pha sng ti A

2
2
k
d

d=k
V M khc Od=k >5k=11(v M gn O nht )d=5,5(cm)MO=
2 2
5 5 , 5 =2,29(cm)
Cu 30: Hai ngun sng A v B cch nhau 1m trn mt nc to ra hin tng giao thoa, cc ngun c
phng trnh tng ng l ( ) ( ) t b u t a u
B A
100 cos . , 100 cos . . Tc truyn sng 1m/s. S im trn
on AB c bin cc i v dao ng cng pha vi trung im I ca on AB (khng tnh I) l:
A. 49 B. 24 C. 98 D. 25
Cch 31: 50 2

AB
cm . Trn on AB c bin cc i l 99 ng bng sng. Ti im I l
trung im ca AB dao ng vi bin cc i, cc im M cch I on ng bng s nguyn ln bc
sng s dao ng cng pha vi I. Nh vy trn on AB c 50 ng dao ng vi bin bng amax (a+b)
=> C trong 2 ng cc i c duy nht 1 im dao ng cng pha vi I. Nh vy c 49 im dao ng
cng pha vi I.
Cch 32: S dng iu kin cc i v cng pha gii ra c th. Lu im I dao ng cng pha vi cc
ngun A v B. Phng trnh dao ng im I:

,
_

,
_

,
_

I I I
I
d
t b a
d
t b
d
t a u
2
100 cos ). (
2
100 cos .
2
100 cos .
iu kin im M nm trn AB dao ng cng pha vi I cch I tng ng on k . S dng iu kin kp
suy ra c 49 gi tr k.
Cu 33: Trong mi trng n hi c mt sng c c tn s f = 50 Hz, vn tc truyn sng l v = 175
cm/s. Hai im M v N trn phng truyn sng dao ng ngc pha nhau, gia chng c 2 im khc cng
dao ng ngc pha vi M. Khong cch MN l:
A. d = 8,75 cm B. d = 10,5 cm C. d = 7,5 cm D. d = 12,25 cm
Cu 34: Mt mi nhn S chm nh vo mt nc dao ng iu ha vi tn s f = 40 Hz. Ngi ta thy
rng hai im A v B trn mt nc cng nm trn phng truyn sng cch nhau mt khong d = 20 cm
lun dao ng ngc pha nhau. Bit vn tc truyn sng nm trong khong t 3 m/s n 5 m/s. Vn tc l
A. 3,5 m/s B. 4,2 m/s C. 5 m/s D. 3,2 m/s
Cu 35: Mt sng c lan truyn trong mt mi trng vi tc 120 cm/s, tn s ca sng c gi tr trong
khong t 9 Hz n 16 Hz. Hai im cch nhau 12,5 cm trn cng mt phng truyn sng lun dao ng
vung pha. Bc sng ca sng c l:
A. 7,5 cm. B. 12 cm. C. 10 cm. D. 16 cm
Cu 36: Mt dy n hi rt di c u A dao ng theo phng vung gc vi si dy. Tc truyn
sng trn dy l 4 m/s. Xt mt im M trn dy v cch A mt on 40 cm, ngi ta thy M lun lun dao
ng lch pha so vi A mt gc = (k + 0,5) vi k l s nguyn. Tnh tn s, bit tn s f c gi tr trong
khong t 8 Hz n 13 Hz.
A. 8,5 Hz B. 10 Hz C. 12,5 Hz C. 12 Hz
Cu 37: Mt sng ngang truyn trong mt mi trng n hi. Tn s dao ng ca ngun sng O l f, vn
tc truyn sng trong mi trng l 4 m/s. Ngi ta thy mt im M trn mt phng truyn sng cch
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 30
ngun sng O mt on 28 cm lun dao ng lch pha vi O mt gc = (2k + 1)
2

vi k = 0, t 1, t 2,...
Tnh tn s f, bit tn s f c gi tr trong khong t 22 Hz n 26 Hz.
A. 25 Hz. B. 24 Hz. C. 23 Hz. D. 22,5 Hz.
Cu 38: Ti O c mt ngun pht sng vi vi tn s f = 20 Hz, tc truyn sng l 1,6 m/s. Ba im
thng hng A, B, C nm trn cng phng truyn sng v cng pha so vi O. Bit OA = 9 cm; OB = 24,5
cm; OC = 42,5 cm. S im dao ng cng pha vi A trn on BC l
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
HD: =
v
f
= 8 cm. Ta c:
OA

= 1,25 ;
OB

= 3,0625 ;
OC

= 5,3125.
S im cng pha vi A c khong cch n ngun O l 0,25 ; 2,25 ; 3,25 ; 4,25 ; 5,25
M thuc on BC cc im c khong cch n ngun O l 3,25 ; 4,25 ; 5,25.
Vy c 3 im trn BC dao ng cng pha vi A.
Cu 39: Hai ngun sng kt hp cch nhau 11cm dao ng vi cng phng trnh ( ) mm t a u 20 cos trn
mt nc, sng lan truyn vi tc v = 0,4m/s v bin khng i khi truyn i. Hi im gn nht dao
ng ngc pha vi ngun trn ng trung trc ca
2 1
S S cch cc ngun bao nhiu
A. 5,5 cm B. 11 cm C. 8 cm D. 6 cm
HD: Phng trnh dao ng ti trung trc d d d do
d
t a u
2 1
: ),
2
20 cos( 2

Dao ng ngc pha nn: cm d


S S
d do
k
d k
d
6
2
: ,
2
) 1 2 (
) 1 2 (
2
min
2 1

+
+

Cu 40: Hai ngun sng A, B cch nhau 10 cm trn mt nc to ra giao thoa sng, dao ng ti ngun c
phng trnh u
A
=acos(100t) v u
B
=bcos(100t), tc truyn sng trn mt nc l 1 m/s. S im trn
on AB c bin cc i v dao ng cng pha vi trung im I ca on AB l
A. 9. B. 5. C. 11. D. 4.
Cu 41: Giao thoa sng nc vi hai ngun ging ht nhau A, B cch nhau 20cm c tn s 50Hz. Tc
truyn sng trn mt nc l 1,5m/s. Trn mt nc xt ng trn tm A, bn knh AB. im trn ng
trn dao ng vi bin cc i cch ng thng qua A, B mt on gn nht l
A. 18,67mm. B. 17,96mm. C. 19,97mm. D. 15,34mm.
Cu 42: Giao thoa sng nc vi hai ngun A, B ging ht nhau c tn s 40Hz v cch nhau 10cm. Tc
truyn sng trn mt nc l 0,6m/s. Xt ng thng By nm trn mt nc v vung gc vi AB. im
trn By dao ng vi bin cc i gn B nht l
A. 10,6mm. B. 11,2mm. C. 12,4mm. D. 14,5mm.
Cu 43: Ti im S trn mt nc yn tnh c ngun dao ng iu ha theo phng thng ng vi tn s
50 Hz. Khi trn mt nc hnh thnh h sng trn ng tm S. Ti hai im M, N cch nhau 9 cm trn
ng i qua S ( cng pha so vi S ) lun dao ng cng pha vi nhau. Bit rng vn tc truyn sng nm
trong khong t 70 cm/s n 80 cm/s. Vn tc truyn sng trn mt nc l
A. 75 cm/s. B. 70 cm/s. C. 80 cm/s. D. 72 cm/s.
Cu 44. Trong hin tng giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A v B dao ng cng pha pht ra
sng c bc sng 6cm. Ti im M nm trn AB vi MA=27cm, MB=19cm, bin sng do mi ngun gi
n ti u bng 2cm. Bin do ng tng hp ca phn t nc ti M bng:
A.
cm 2 2
B. 2cm C. 4cm D. cm 3 2
Cu 45. Trn b mt cht lng cho hai ngun dao ng vi phng trnh tng ng l:
cm t u cm t u
A A
)
3
10 cos( . 5 ; ) 10 cos( . 3

+ . Tc truyn sng trn mt thong cht lng l 50cm/s, cho
im C trn on AB v cch A, B tng ng l 28cm, 22cm. V ng trn tm C bn knh 20cm, s im
cc i dao ng trn ng trn l:
A. 6 B. 2 C. 8 D. 4
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 31
Cu 46: Cho 2 ngun sng A v B dao ng vi tn s 20Hz . Tai im M cch hai ngun ln lt l 11cm
v 20cm sng c bin cc i .Gia im M v ng trung trc ca AB cn c 2 dy cc i khc . Vn
tc truyn sng bng:
A. 40cm/s B. 90cm/s C. 30cm/s D. 60cm/s
Cu 47: Trn b mt cht lng c hai ngun kt hp A v B cch nhau 100 cm dao ng ngc pha, cng
chu k 0,1 s. Bit tc truyn sng trn mt cht lng v = 3 m/s. Xt im M nm trn ng thng vung
gc vi AB ti B. ti M c dao ng vi bin cc tiu th M cch B mt on nh nht bng
A. 15,06 cm. B. 29,17 cm. C. 20 cm. D. 10,56 cm.
Cu 48: Trn mt nc c hai ngun ging nhau A v B, cch nhau khong AB = 12 cm ang dao ng
vung gc vi mt nc to ra sng c bc sng 1,6 cm. Gi M v N l hai im khc nhau trn mt nc,
cch u hai ngun v cch trung im I ca AB mt khong 8 cm. S im dao ng cng pha vi hai
ngun trn on MN bng
A. 5. B. 6 . C. 7. D. 3.
Cu 49: mt nc c hai ngun sng c A v B cch nhau 15 cm, dao ng iu ha cng tn s, cng
pha theo phng vung gc vi mt nc. im M nm trn AB, cch trung im O l 1,5 cm, l im gn
O nht lun dao ng vi bin cc i. Trn dng trn tm O, ng knh 20cm, nm mt nc c s
im lun dao ng vi bin cc i l
A. 18. B. 16. C. 32. D. 17.
Cu 50: Hai ngun sng kt hp ging ht nhau c t cch nhau mt on x trn ng knh ca mt
vng trn bn knh R (x<<R) v i xng qua tm ca ng trn. Bit rng mi ngun u pht sng c
bc sng v x= 5,2 . Tnh s im dao ng cc i trn ng trn.
A. 20 B. 22 C. 24 D. 26
Cu 51: Ti hai im A, B trn mt nc c hai ngun dao ng cng pha v cng tn s f = 12Hz. Ti im
M cch cc ngun A, B nhng on d
1
= 18cm, d
2
= 24cm sng c bin cc i. Gia M v ng trung
trc ca AB c hai ng vn dao ng vi bin cc i. Vn tc truyn sng trn mt nc bng bao
nhiu ?
A. 24cm/s B. 26cm/s C. 28cm/s D. 20cm/s
Cu 52. Trn mt nc c hai im A v B trn cng mt phng truyn sng, cch nhau mt phn t
bc sng. Ti thi im t, mt thong A v B ang cao hn v tr cn bng B ln lt l 0,5mm v
0,866mm, mt thong A ang i xung cn B ang i ln. Coi bin sng khng i trn ng truyn
sng. Sng c :
A. Bin 0,366mm truyn t A n B. B. Bin 0,683mm truyn t B n A.
C. Bin 1,366mm truyn t B n A. D. Bin 1mm truyn t A n B.
HD : A, B dao ng vung pha vi nhau v hm sng ti A v B l hm iu ho nn ta biu din bng
ng trn v tr ca A v B.
Ta c :
mm A
A
A
1
2
3
sin .
2
1
cos .

'


suy ra p n D. Hnh v bn cha ng ch mang tnh cht xc nh A.
im B thuc gc phn t th II v A thuc gc phn t th nht
Cu 53 :Mi nhn S chm vo mt nc dao ng iu ha vi tn s 20Hz. Thy rng 2 im A v B trn
mt nc cng nm trn phng truyn sng cch nhau 10cm lun dao ng ngc pha. Tnh vn tc truyn
sng bit vn tc vo c 0,7m/s n 1m/s
A. 0,75m/s B. 0,8m/s . C. 0,9m/s D. 0,95m/s
Cch 1:
1 k 2
4
1 k 2
df 2
v ) 1 k 2 (
v
fd
2
d
2
+

+
> +


GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 32
M 36 , 2 k 5 , 1 1
1 k 2
4
7 , 0 1 v 7 , 0 < >
+
< > Vi k

Z => k =2 => v = 0,8m/s


Cch 2: Dng my tnh Fx570ES; Fx570Es Plus
Cc bc Chn ch Nt lnh ngha- Kt qu
Dng COMP Bm: MODE 1 COMP l tnh ton chung
Ch nh dng nhp / xut ton Math Bm: SHIFT MODE 1 Mn hnh xut hin Math
Dng TABLE
Bm:MODE 7
Mn hnh xut hin f(X) =
Nhp bin X Bm: ALPHA ) Mn hnh xut hin X.
Cch gii truyn thng Hng dn bm my v kt qu
- d = (2k+1)
2

=(2k+1)
f
v
2
Do 0,7 m/s v 1 m/s.
1 2
2
+

k
df
v
Cho k=0,1,2..
v = 80 cm/s
chn B. vi k=2
SHIFT MODE 1 : Math
MODE 7 : TABLE
2 10 20
( )
2 1
x x
f x v
k

+
. Nhp my:
(400 : ( 2 x ALPHA ) X + 1 )
= START 0 = END 10 = STEP 1 =
kt qu: 80 ( Lu K l bin X )
VI . Bi tp t lun tng hp:
Bi 1: Trong th nghim giao thoa sng mt nc, hai ngun kt hp S
1
, S
2
cch nhau 8cm dao ng cng
pha vi tn s f = 20Hz. Ti im M trn mt nc cch S
1,
S
2
ln lt nhng khong d
1
= 25cm, d
2
= 20,5cm
dao ng vi bin cc i, gia M v ng trung trc ca AB c hai dy cc i khc.
a. Tnh tc truyn sng trn mt nc.
b. N l mt im thuc ng trung trc ca on thng S
1
S
2
dao ng ngc pha vi hai ngun. Tm
khong cch nh nht t N n on thng ni S
1
S
2.
c. im C cch S
1
khong L tha mn CS
1
vung gc vi S
1
S
2
. Tnh gi tr cc i ca L im C dao
ng vi bin cc i.
Gii
a. Tnh tc truyn sng:
- Ti M sng c bin cc nn: d
1
d
2
= k
k
d d
2 1


- Gia M v trung trc ca AB c hai dy cc i khc 3 k
- T
cm 5 , 1
, vn tc truyn sng: v = f = 30 cm/s
b. Tm v tr im N
-Gi s t a u u cos
2 1
, phng trnh sng ti N:
,
_

d
t a u
N
2
cos 2
- lch pha gia phng trnh sng ti N v ti ngun:

d 2

- dao ng ti N ngc pha vi dao ng ti ngun th :
( )
2
1 2 ) 1 2 (
2

+ + k d k
d
- Do d a/2 ( )
2
1 2

+ k a/2 k 2,16. d
min
th k=3. d
min
= cm x
a
x 4 , 3
2
min
2
2
min

,
_

+
c. Xc nh L
max
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 33
x=k f(x) = v
0 400
1
2
3
133
80
57.142
- ti C c cc i giao thoa th:
2 2
L a L k . +
; k =1, 2, 3... v a = S
1
S
2
-Khi L cng ln ng CS
1
ct cc cc i giao thoa c bc cng nh (k cng b), vy ng vi gi tr ln
nht ca L ti C c cc i l k =1
-Thay cc gi tr cho vo biu thc trn ta nhn c: cm L L L 6 , 20 5 , 1 64
max max
max
2
+
Bi 2: Tai hai im A va B trn mt cht lo ng co hai ngun pha t song c ng b cch nhau AB = 8cm,
dao ng vi tn s f = 20Hz v pha ban u bng 0. Mt im M trn mt nc, cch A mt khong 25
cm v cch B mt khong 20,5 cm, dao ng vi bin cc i. Gia M v ng trung trc ca AB c
hai vn giao thoa cc i. Coi bin sng truyn i khng gim.
1. Xc nh tc truyn sng v tm s im dao ng cc i, s im dao ng cc tiu trn on
AB (khng k A v B).
2. Gi O l trung im ca AB; N v P l hai im nm trn trung trc ca AB v cng mt pha so vi
O tha mn ON = 2cm; OP = 5cm. Xc nh cc im trn on NP dao ng cng pha vi O.
3. im Q cch A khong L tha mn AQ AB.
a) Tnh gi tr cc i ca L im Q dao ng vi bin cc i.
b) Xc nh L Q ng yn khng dao ng.
Gii:
1. iu kin ti M dao ng cc i: 5 , 4 5 , 20 25 .
1 2
k k d d (cm)
V gia M v ng trung trc ca AB c 2 vn giao thoa cc i. Ti M l vn dao thoa cc i th 3 nn k
= 3. T
) ( 5 , 1 cm
M: v = .f = 20.1,5 = 30 (cm/s)
- k ti M trn AB c dao ng cc i:
d
2
d
1
= k. (vi k = 0; t 1; t 2; t 3 ..)
d
1
+ d
2
= AB nn: d
1
=
1
(k AB)
2
+
0 < d
1
; d
2
< AB hay 0 <
1
(k AB)
2
+ < AB
Thay s vo tm c: -
AB

< k <
AB

hay: -5,33 < k < 5,33.


Vy: k = -5, -4, -3, -2, -1,0, 1, 2, 3, 4, 5.
Vy trn on AB c 5.2 + 1 = 11 im dao ng cc i.
- k ti M trn AB c dao ng cc tiu:
d
2
d
1
= (2k+1)
2

(vi k = 0; t 1; t 2; t 3 ..)
d
1
+ d
2
= AB nn: d
1
=
1 1
(2k 1) AB
4 2
+ +
0 < d
1
; d
2
< AB hay 0 <
1 1
(2k 1) AB
4 2
+ + < AB
Thay s: -5,83 < k < 4,83 nn: k = -5, -4, -3, -2, -1,0, 1, 2, 3, 4.
Nh vy c 10 gi tr ca k nn trn on AB c 10 cc tiu.
2. Phng trnh dao ng ca hai ngun: u
1
= u
2
= Acos2ft
im T nm trn trung trc ca AB cch A khong d dao ng theo phng trnh: u = 2Acos(2ft -
d

)
lch pha ca im ny so vi O: = 2
O
d d

iu kin im ny dao ng cng pha vi O: = k2 (k nguyn)


d - d
O
= k d = d
O
+ k = 4 + 1,5k (cm)
Nu T nm trn on NP: d
N
4 + 1,5k d
P

GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 34

2 2
O
d ON + 4 + 1,5k
2 2
O
d OP + 0,31 k 1,60 k = 1
d = 5,5cm OT =
2 2
O
d d =3,8cm.
Vy im T trn trung trc AB cch O 3,8cm dao ng cng pha vi O.
3. a. iu kin ti Q c cc i giao thoa l hiu ng i t Q n hai ngun sng phi bng s nguyn
ln bc sng:
2 2
L a L k . +
; k=1, 2, 3... v a = AB
Khi L cng ln ng AQ ct cc cc i giao thoa c bc cng nh (k cng b), vy ng vi gi tr ln nht
ca L ti Q c cc i ngha l ti Q ng AQ ct ng cc i bc 1 (k = 1).
Thay cc gi tr cho vo biu thc trn ta nhn c:
2
max max max
L 64 L 1, 5 L 20, 6(cm) +
b. iu kin ti Q c cc tiu giao thoa l:
2 2
L d L (2k 1) .
2

+ + (k=0, 1, 2, 3, ...)
Ta suy ra :
2
2
d (2k 1)
2
L
(2k 1)
1
+
1
]

+
L > 0 k < 4,8 k = 0; 1; 2; 3; 4. T ta c 5 gi tr ca L l:
* Vi k = 0 th L = 42,29cm;* Vi k = 1 th L = 13,10cm
* Vi k = 2 th L = 6,66cm; * Vi k = 3 th L = 3,47cm
* Vi k = 4 th L = 1,37cm
Bi 3: Trn mt nc c hai ngun sng nc A v B cch nhau 16cm ang dao ng vung gc vi mt
nc c cng phng trnh x = acos50t (cm). Bit C l mt im trn mt nc, thuc ng cc tiu, gia
C v ng trung trc ca on AB c mt ng cc i. Khong cch AC = 17,2cm; BC = 13,6cm.
a/ Tnh bc sng v vn tc truyn sng trn mt nc?
b/ Trn cnh AC c my im dao ng vi bin cc i (khng k hai im A v C) ?
Gii:
a. Tn s gc = 50 => f = 25 Hz
Ti C: d
1
- d
2
= (2k+1).
2

(hnh bn)
Theo : k = 1 = 2,4cm.
v = .f = 60cm/s.
b. S im dao ng vi bin cc i trn on AB?
d
1
d
2
= k.
d
1
+ d
2
= AB => d
1
= 1,2k + 8
m 0 < d
1
< 16 => - 6,7 < k < 6,7
Vy c 13 im dao ng vi bin cc i trn on AB
=> S ng cc i i qua AC l: 8.
Bi 4: "Hai ngun sng S1 ,S2 dao ng cng pha cch
nhau 8 cm v mt pha ca S1 S2 ly hai im S3 S4 sao cho
S3 S4 bng 4cm v hp thnh hnh thang cn S1 S2 S3 S4 .bit bc sng ca sng trn mt nc l 1 cm.
Hi ng cao ln nht ca hnh thanh l bao nhiu trn on S3 S4 c 5 im dao ng cc i"
Gii
trn S
3
S
4
c 5 im dao ng c ith ti S
3
,S
4
l dao ng
cc ai th hai tc l k = 2
d
1
= S
1
S
3
; d
2
= S
2
S
3
d
1
d
2
= 2 = 2 cm (*)
d
1
2
= h
2
+ 6
2
d
2
2
= h
2
+ 2
2-
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 35
A B
C
k=
0
k=
1
d
1
d
2
H
S
3
S
4
S
1
S
2

d
1
2
d
2
= 32

(**)
T (*) v (**) suy ra :d
1
+ d
2
= 16 cm => d
1
= 9cm
=> h =
2 2
6 9
= 3 5 = 6,71 cm
Bi 5: b mt mt cht lng c hai ngun pht sng kt hp S
1
v S
2
cch nhau 20cm. Hai ngun ny
dao ng theo phng thng ng c phng trnh ln lt l u
1
= 3 cos25t (mm) v u
2
= 4sin(25t) (mm).
Tc truyn sng trn mt cht lng l 50 cm/s. Nhng im M thuc mt nc c hiu ng i d =
S
1
M S
2
M = 2k (cm) (vi k = 0, 1,2 ,3, ...) s dao ng vi
bin bng
A. 7 mm. B. 5 mm. C.1 mm. D. 6 mm.
Gii: Ta c phng trnh sng ti M do S1 v S2 gy ra:
1 2
1 2
3cos(25 25 ) u 4cos(25 25 )
2
M M
MS MS
u t v t
v v


Bin sng tng hp ti M:
2 1 2
2
9 16 24sin 25 25 24sin 25 25
0, 5
5
M
M
MS MS k
a
v
a mm

+ + +

P N B
Bi 6: Trn mt nc c hai ngun pht sng kt hp A, B dao ng theo phng trnh:
cm t u
A
) 20 cos( 2 v cm t u
B
) 20 cos( 2 + .Coi bin sng khng i, tc sng l 60cm/s.
1. Vit phng trnh sng tng hp ti im M cch A, B nhng on l:
MA = 9cm; MB = 12cm.
2. Cho AB = 20cm. Hai im C, D trn mt nc m ABCD l hnh ch nht vi AD = 15cm. Tnh s
im dao ng vi bin cc i on trn AB v trn on AC.
3. Hai im M
1
v M
2
trn on AB cch A nhng on 12cm v 14cm. Tnh lch pha dao ng ca
M
1
so vi M
2
.

.
Bi 7: Trn mt nc c hai ngun kt hp A,B dao ng theo phng thng ng vi cc phng trnh
dao ng ln lt l: cm ) t 100 cos( A u
1 1
v cm ) t 100 sin( A u
2 2
. Hai ngun tc ng ln mt nc
ti hai im A v B cch nhau 12cm. Tc truyn sng trn mt nc l v = 0,8m/s.
Gi C,D l hai im trn mt nc sao cho ABCD l hnh ch nht m cnh AD = 5cm.
Tm s vn cc i , cc tiu trn on CD.
Bi 8: Mt si dy di bng thp di L =2,4 m c cng ngang gia hai im c nh
A v B. Ngay pha trn ca si dy t mt nam chm in ni vi ngun in
xoay chiu c tn s f
1
thay i dng kch thch cho si dy dao ng.
Khi tn s dng in qua nam chm l f
1
th trn dy c sng dng n nh.
Khi tng tn s ln mt lng nh nht ti gi tr f
2
=1,2f
1
th trn dy li c sng
dng n nh. Bit tc sng trn dy l v = 10 m/s.
1. Tnh tn s ca dng in chy qua nam chm?
2. Cho bit phng trnh sng ti mt im trn si dy c dng
2
2 .sin .sin( )
d
u A t

+ . Trong d
l khong cch t mt u si dy n mt im trn si dy. Tm khong cch gia 2 im gn nhau nht
trn si dy dao ng cng pha v c bin dao ng bng mt na bin ca bng sng?
Bi 9: Mt si dy AB di 2m cng ngang, u B c nh, u A dao ng theo phng thng ng vi
tn s f = 50 Hz v bin 2 cm. Trn si dy hnh thnh 10 b sng m hai du A, B l hai nt. Bit pha
ban u ca dao ng A bng 0.
1. Tnh bc sng v vn tc truyn sng trn dy AB.
2. Tm biu thc sng. Tm cng thc xc nh v tr cc bng sng v b rng mt bng sng. Xc
nh vn tc dao ng cc i trn dy.
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 36
3. Tnh khong cch nhng im c bin 2 cm n u A.
Nguyn tc thnh cng: Suy ngh tch cc; Cm nhn am m; Hot ng kin tr !
Chc cc em HC SINH thnh cng trong hc tp!
Ngi su tm v chnh l: GV: on Vn Lng
Email: doanvluong@yahoo.com ; doanvluong@gmail.com
in Thoi: 0915718188 0906848238
GV: on Vn Lng - Email : doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com Trang 37
Nguyn tc thnh cng: Suy ngh tch cc; Cm nhn am m; Hnh ng kin tr !
Chc cc em hc sinh THNH CNG trong hc tp!
Su tm v chnh l: GV: on Vn Lng
Email: doanvluong@yahoo.com ; doanvluong@gmail.com;
T: 0915718188 0906848238

You might also like