1

NG D NG EXCEL TRONG QU N L TI CHNH

M t trong nh ng ng d ng cao c p c a Excel trong qu n tr doanh nghi p
l nhm cc hm ti chnh. M i hm gi i quy t m t bi ton ti chnh th ng
g p trong doanh nghi p. Trong Exxcel cc hm ti chnh c chia lm 3 nhm
c b n l: cc hm kh u hao ti s n c nh, cc hm nh gi hi u qu v n u
t v cc hm tnh gi tr u t ch ng khon.
3.1 CC HM KH U HAO TI S N C NH
3.1.1 Nh c l i ki n th c v ti s n c nh
3.1.1.1 Khi ni m
Tu theo quy m gi tr v th i gian s d ng ng i ta chia ti s n c a
doanh nghi p ra lm hai lo i l: ti s n c nh (TSC) v ti s n l u ng
(TSL).
TSC trong cc doanh nghi p l nh ng ti s n c gi tr l n v d tnh
em l i l i ch kinh t lu di cho doanh nghi p. i u c ng c ngha l n
ph i m b o 4 tiu chu n sau:
- Ch c ch n thu c l i ch kinh t trong t ng lai t vi c s d ng ti s n
.
- Gi tr ban u c a ti s n c xc nh m t cch tin c y.
- C gi tr h u d ng t 1 nm tr ln.
- C gi tr t 1.000.000 ng ( m i tri u ng) tr ln.
t o i u ki n thu n l i cho cng tc qu n l v h ch ton TSC m ta
c cc tiu th c phn chia TSC khc nhau nh : theo hnh thi bi u hi n, theo
quy n s h u, theo tnh hnh s d ng TSC
Theo hnh thi bi u hi n TSC c chia lm 2 lo i:
- TSC h hnh (TSC HH) l nh ng TSC c hnh thi v t ch t bao
g m: nh c a, v t ki n trc; my mc, thi t b; ph ng ti n v n t i, thi t b
truy n d n; thi t b, d ng c qu n l; v n cy lu nm ; cc TSC khc.
2
- TSC v hnh (TSC VH) l nh ng TSC khng c hnh thi v t ch t,
th hi n m t l ng gi tr c u t ( t tiu chu n gi tr TSC) em l i
l i ch kinh t lu da cho doanh nghi p (trn 1 nm).
Theo quy n s h u TSC c chia lm 2 lo i:
- TSC c a doanh nghi p l nh ng TSC c xy d ng, mua s m ho c
ch t o b ng ngu n v n ch s h u doanh nghi p ho c b ng ngu n v n vay.
- TSC thu ngoi l nh ng TSC m doanh nghi p c ch ti s n
nh ng quy n s d ng trong kho ng th i gian nh t nh ghi trn h p ng g m
2 lo i: thu ho t ng v thu ti chnh.
Theo theo m c ch v tnh hnh s d ng TSC g m 4 lo i:
- TSC dng cho kinh doanh
- TSC hnh chnh s nghi p
- TSC dng cho m c ch phc l i
- TSC ch x l
Xu t pht t nguyn t c qu n l TSC, khi tnh gi tr TSC k ton ph i
xc nh c 3 ch tiu l : nguyn gi, gi tr hao mn v gi tr cn l i.
Nguyn gi (NG) c a TSC l gi tr th c t c a TSC khi a vo
s d ng t i doanh nghi p v i cc nguyn t c ch y u sau:
- Th i i m xc nh NG l th i i m a ti s n v tr ng thi s n sng
s d ng ( i v i TSC HH) ho c th i i m a ti s n vo s d ng theo d
tnh ( i v i TSC VH).
- Gi th c t c a TSC ph i c xc nh d a trn nh ng cn c
khch quan c th ki m sot c (ph i c ch ng t h p php, h p l ).
- Gi th c t c a TSC ph i c xc nh d a trn cc kho n chi tiu
h p l c d n tch trong qu trnh hnh thnh TSC.
- Cc kho n chi tiu pht sinh sau khi a TSC vo s d ng c tnh
vo NG n u nh chng lm tng thm gi tr h u ch c a TSC.
3
Gi tr hao mn (GTHM) c a TSC l s gi m d n gi tr v gi tr
s d ng c a TSC khi tham gia vo qu trnh kinh doanh. C hai lo i hao mn
TSC l hao mn h u hnh v hao mn v hnh.
- Hao mn h u hnh l lo i hao mn do nguyn nhn v t l nh l c c
h c (ma st, va p) v do mi tr ng. Lo i hao mn ny s cng l n n u doanh
nghi p s d ng cng nhi u ho c trong mi tr ng c s n mn ho h c hay
i n ho h c.
- Hao mn v hnh l lo i hao mn x y ra do ti n b k thu t v qu n l,
lm cho TSC b gi m gi ho c b l i th i.
V TSC b hao mn nn m b o cho qu trnh ti s n xu t TSC
yu c u trong m i chu k s n xu t doanh nghi p ph i tnh ton v phn b m t
cch c h th ng gi tr c a TSC vo chi ph kinh doanh trong t ng k h ch
ton v g i l kh u hao TSC.
Gi tr cn l i (GTCL) c a TSC l gi th c t c a TSC t i m t
th i i m nh t nh. Ng i ta ch xc nh c chnh xc GTCL c a TSC khi
bn chng trn th tr ng. V ph ng di n k ton, GTCL c a TSC c xc
nh b ng hi u s gi a NG TSC v GTHM (s kh u hao lu k tnh n th i
i m xc nh).
M i quan h gi a 3 ch tiu gi c a TSC c th hi n b ng cng th c
sau:
NG TSC = GTCL TSC + GTHM TSC
3.1.1.2 Cc ph ng php tnh kh u hao TSC
Kh u hao TSC l vi c chuy n dch ph n gi tr hao mn c a TSC
trong qu trnh s d ng vo gi tr s n ph m s n xu t ra theo cc ph ng php
tnh ton ph h p. T c th thu h i l i v n u t vo TSC ng ra ban
u th c hi n ti s n xu t gi n n c ng nh ti s n xu t m r ng TSC c a
doanh nghi p.
Khi tnh kh u hao TSC ph i m b o ph h p v i m c hao mn c a
TSC v m b o thu h i y gi tr v n u t ban u. T c l, t ng s ti n
4
kh u hao TSC trong k ph i b ng v i t ng gi tr hao mn c a TSC. Khi
tun th ng theo nguyn t c ny s m b o tnh chnh xc gi thnh s n
ph m v h n ch nh h ng c a hao mn v hnh.
C nhi u ph ng php tnh kh u hao TSC. Ch n ph ng php tnh kh u
hao no l tu thu c vo t ng TSC, quy nh c a Nh n c v ch qu n l
ti chnh i v i doanh nghi p v yu c u qu n l c a doanh nghi p.
Theo ch ti chnh hi n hnh, cc doanh nghi p c th tnh kh u hao
theo 3 ph ng php l: ph ng php kh u hao u, ph ng php kh u hao
nhanh v ph ng php kh u hao theo s l ng s n ph m. Trong ph m vi
ch ng ny s c p n 2 ph ng php kh u hao u tin.
a. Ph ng php kh u hao u (kh u hao tuy n tnh)
Ph ng php ny cn c g i l ph ng php kh u hao bnh qun,
ph ng php kh u hao ng th ng hay ph ng php kh u hao c nh. y l
ph ng php kh u hao n gi n nh t v c s d ng kh ph bi n cho vi c
tnh kh u hao cc lo i TSC. Theo ph ng php ny th l ng trch kh u hao
hng nm l nh nhau hay m c kh u hao v t l kh u hao hng nm c a TSC
c tnh l khng i trong su t th i gian s d ng c a TSC.
* L ng trch kh u hao hng nm
T
K K
C
dt bd
kh

=
Trong :
+ K
bd
l nguyn gi c a TSC
+K
dt
l gi tr o th i c a TSC (gi tr th i h i c tnh hay gi tr cn
l i c tnh c a TSC sau khi tnh kh u hao)
+T l th i gian s d ng d ki n c a TSC vo ho t ng s n xu t kinh
doanh trong i u ki n ph h p v i cc thng s kinh t k thu t c a TSC v
cc y u t khc c lin quan n s ho t ng c a TSC.
* Gi tr cn l i nm th i:
5

=
=
i
t
kht bd cli
C K K
1
V d 3.1: M t TSC u t m i c nguyn gi (tnh c chi ph l p t
ch y th ) l 120 000 000 ng a vo s d ng nm 2000 v i th i gian s d ng
d tnh l 5 nm, gi tr th i h i c tnh l 35 000 000 ng. Hy tnh l ng
trch kh u hao cho t ng nm trong su t vng i c a TSC .
Bi gi i: p d ng cng th c ta c:
Nguyn gi K
bd
120,000,000
Gi tr cn l i K
dt
35,000,000
Th i gian s d ng T 5
L ng trch kh u hao hng nm:
C
ikh
= (120 000 000 35 000 000)/5 = 17 000 000
Gi tr cn l i nm u:
K
cl1
= 120 000 000 17 000 000 = 103 000 000
Nm L ng trch KH GTCL
2000 17,000,000 103,000,000
2001 17,000,000 86,000,000
2002 17,000,000 69,000,000
2003 17,000,000 52,000,000
2004 17,000,000 35,000,000
Ph ng php ny n gi n, d hi u, m c kh u hao phn b vo gi thnh
s n ph m hng nm l n nh nn thu n l i cho vi c l p k ho ch gi thnh s n
ph m, thch h p cho doanh nghi p v a v nh . Tuy nhin, n khng ph n nh
c chnh xc m c hao mn th c t c a TSC vo gi thnh s n ph m
trong cc k s d ng TSC khc nhau, kh nng thu h i v n u t ch m nn
kh trnh kh i m t v n do hao mn v hnh gy ra. Do i v i cc doanh
nghi p l n, c c s v t ch t hi n i d b tc ng b i ti n b khoa h c k
thu t ng i ta th ng p d ng ph ng php kh u hao nhanh.
6
b. Ph ng php kh u hao nhanh (kh u hao gi m d n)
Theo ph ng php ny th m c kh u hao TSC s c y nhanh trong
nh ng nm u s d ng v gi m d n theo th i gian s d ng. T c th nhanh
chng thu h i l i v n u t ban u i m i TSC. Trong ph m vi bi gi ng
ny trnh by ba cch m c kh u hao hng nm: kh u hao theo t ng s nm s
d ng, kh u hao theo s d gi m d n v kh u hao theo s d gi m d n v i t l
tu ch n.
Ph ng php kh u hao theo t ng s nm s d ng
Theo ph ng php ny m c kh u hao hng nm c xc nh d a vo t
l kh u hao gi m d n qua cc nm s d ng v nguyn gi TSC. T l kh u hao
ny c xc nh b ng cch l y s nm s d ng cn l i chia cho t ng s th t
nm s d ng. Cc cng th c nh sau:
( )
khi dt bd ikh
T K K C * =
( )
( ) 1
1 2
+
+
=
T T
i T
T
khi
Trong : T
kh
l t l kh u hao theo nm s d ng
T l th i gian d ki n s d ng TSC
i l th t nm tnh kh u hao
V d 3.2: V n v i d ki n nh v d 3.1 khi p d ng cng th c tnh
kh u hao theo ph ng php t ng s nm s d ng ta lm nh sau:
Nguyn gi K
bd
120,000,000
Gi tr cn l i K
dt
35,000,000
Th i gian s d ng T 5
T l kh u hao nm u tin
T
kh1
= (2 * (5 1 + 1)) / (5 * (5 + 1)) = 1/3 = 0.33
L ng trch kh u hao nm u tin
C
1kh
= (120 000 000 35 000 000) * 1/3 =
Gi tr cn l i nm u tin
7
K
cl1
= 120 000 000 439 68 = 119 999 560.32
Nm T l kh u hao L ng trch kh u hao GTCL
T
khi
C
ikh
Kcli = K
bd
C
ikh
2000 0.333 28,333,333 91,666,667
2001 0.267 22,666,667 69,000,000
2002 0.200 17,000,000 52,000,000
2003 0.133 11,333,333 40,666,667
2004 0.067 5,666,667 35,000,000
Ph ng php kh u hao theo s d gi m d n
Theo ph ng php ny s ti n kh u hao hng nm
ikh
C c tnh b ng
cch l y gi tr cn l i c a TSC theo th i h n s d ng nhn v i t l kh u hao
khng i.
r C K C
i
t
tkh bd ikh
*
1
|
.
|

\
|
=

=
xc nh t l kh u hao hng nm theo ph ng php s d gi m d n
sao cho n nm cu i thu h i v n u t ban u mua s m TSC th doanh
nghi p ph i cn c vo nhi u nhn t . Trong :
- Cng th c xc nh t l kh u hao:
T
bd
dt
K
K
r
1
1
|
|
.
|

\
|
=
- L ng trch kh u hao nm th nh t c tnh theo cng th c:
12 / * *
1
m r K C
bd
=
v i m l s thng c a nm s d ng u tin.
- L ng trch kh u hao cng v sau cng gi m v nm cu i cng c
tnh theo cng th c:
( ) 12 / 12 * *
1
1
m r C K C
T
t
tkh bd kh
|
.
|

\
|
=

=
8
V d 3.3: V n v i d ki n nh v d 3.1 nh ng khi p d ng cng th c
tnh l ng trch kh u hao cho TSC theo ph ng php s d gi m d n khi
a TSC vo s d ng t thng 06/2000 (m = 7 thng) ta lm nh sau:
Nguyn gi K
bd
120,000,000
Gi tr cn l i K
dt
35,000,000
Th i gian s d ng T 5
S thng nm u tin s d ng m 7
T l kh u hao
r = 1 - (35 000 000/ 120 000 000)^(1/5) = 0.22
L ng trch kh u hao nm u tin
C
1kh
= 120 000 000 * 0.22 * 7/ 12 = 15 288 905.91
Gi tr cn l i nm u tin
K
cl1
= 120 000 000 15 588 905.91 = 104 711 094.09
L ng trch kh u hao nm th hai
C
2kh
=(120 000 000 - 15 288 905.91) * 0.22 = 22 870 258.08
Gi tr cn l i nm th hai
K
cl2
=120 000 000 - (15 288 905.91+22 870 258.08) = 81 840 836.01
Nm L ng trch KH GTCL
2000 15,288,905.91 104,711,094.09
2001 22,870,258.08 81,840,836.01
2002 17,875,097.74 63,965,738.27
2003 13,970,945.06 49,994,793.21
2004 4,549,795.77 45,444,997.44
L ng trch kh u hao nm cu i cng
C
5kh
= 49 994 793.21 0.22*(12 - 7)/12 = 4 549 795.77
9
Nh m y m nh t c thu h i v n h n ng i ta s d ng ph ng php
kh u hao s d gi m d n v i t l tu ch n. Theo ph ng php ny l ng trch
kh u hao nm th i c tnh theo cng th c:
T
r
C K K C
t
tkh dt bd ikh
* |
.
|

\
|
=

Trong : r l t l kh u hao
Ng i ta c th p d ng ph ng php k t h p tnh kh u hao nhanh cho
nh ng nm u s d ng TSC v tnh kh u hao u cho nh ng nm cu i.
3.3.2 Cc hm tnh kh u hao TSC
Excel cung c p m t nhm cc hm tnh kh u hao TSC. Tuy nhin trong
ph m vi ch ng trnh chng ta s nghin c u 4 hm tnh kh u hao n gi n
t ng ng v i hai ph ng php tnh kh u hao TSC l: hm SLN (ph ng
php kh u hao tuy n tnh) v cc hm SYD, DB, DDB (ph ng php kh u hao
nhanh).
3.1.2.1 Hm SLN (Straight Line)
- Tnh kh u hao TSC v i t l kh u hao tr i u trong m t kho ng th i
gian xc nh
- C php: =SLN(cost, salvage, life)
Trong : cost l gi tr ban u c a TSC, salvage l gi tr cn l i c
tnh c a ti s n su khi kh u hao, life l i h u d ng c a TSC.
- HmSLN tnh kh u hao theo cng th c:
SLN = (cost salvage)/ life
Xt v d 3.1 trn: Tnh kh u hao theo hm SLN cho TSC c trnh
by nh trong hnh sau:
Ph ng php kh u hao s d gi m d n v i t l tu ch n
10
3.1.2.2 Hm SYD (Sum of YearDigits)
-Tnh t ng kh u hao hng nm c a m t TSC trong m t kho ng th i gian
xc nh.
- C php: = SYD(cost, salvage, life, per)
Trong : cc tham s cost, salvage, life nh hmSLN
per l s th t nm kh u hao
Xt v d 3.2 trn: Tnh kh u hao cho TSC s d ng hm SYD nh
trong hnh sau:
3.1.2.3 Hm DB (Declining Balance)
- Tnh kh u hao cho m t ti s n s d ng ph ng php s d gi m d n
theo m t m c c nh trong m t kho ng th i gian xc nh.
11
- C php: =DB(cost, salvage, life, period, month)
Trong : cc tham s cost, salvage, life nh hmSLN
period l k kh u hao
month s thng trong nm u. N u b qua Excel s tnh v i
month = 12 thng.
Xt v d 3.3 trn: p d ng hm DB tnh l ng trch kh u hao cho
TSC c a vo s d ng t thng 06/2000 (m = 7 thng) nh sau:
3.1.2.4 Hm DDB (Double Declining Balance)
- Tnh kh u hao cho m t TSC theo ph ng php t l gi m d n (s d
gi m g p i hay m t t l gi m khc do yu c u qu n l c th c l a ch n).
- C php: =DDB(cost, salvage, life, period, factor)
Trong : cc tham s cost, salvage, life, periond nh hmDB
factor l t l trch kh u hao. N u b qua Excel gn l 2.
V d 3.4: V n v i d ki n nh v d 3.1 tnh kh u hao cho TSC v i
t l trch kh u hao r = 2 :
12
3.2 CC HMNH GI HI U QU V N U T
nh gi hi u qu v n u t l ti n quan tr ng cho vi c quy t nh
l a ch n ph ng n u t c a doanh nghi p. Cc hm nh gi hi u qu v n
u t n gi n, nhanh chng v chnh xc trong Excel c ng s l m t l a ch n
khn ngoan cho cc nh qu n tr ti chnh c a doanh nghi p.
3.2.1 Nh c l i cc ki n th c v dng ti n
Trong qu trnh phn tch nh gi d n u t , cc chi ph v l i ch l i
th ng x y ra nh ng th i i m khc nhau c a d n. Ti n thay i gi tr v
m t th i gian do nh h ng c a cc y u t nh l m pht, cc y u t ng u nhin
v do thu c tnh v n ng v kh nng sinh l i c a ng ti n nn khi so snh.
t ng h p ho c tnh cc ch tiu bnh qun c a cc kho n ti n pht sinh trong
nh ng kho ng th i gian khc nhau c n ph i chuy n chng v cng m t m t
b ng th i gian v i vi c s d ng t su t i. Cc m t b ng th i gian c th l u
k phn tch, cu i k phn tch ho c m t nm (m t qu, m t thng) no c a
th i k phn tch tu thu c vo t ng tr ng h p c th sao cho vi c tnh ton
n gi n.
Cc nh kinh t quy c:
- n u nm u c a th i k phn tch l hi n t i th cc nm sau l t ng
lai so v i nm u.
13
- n u nm cu i cng c a th i k phn tch l t ng lai th cc nm tr c
cu i l hi n t i so v i nm cu i.
Qu trnh th c hi n m t d n u t th ng ko di trong nhi u th i
o n (nm, qu, thng). m i th i o n c th pht sinh cc kho n thu v chi.
Nh ng kho n thu chi xu t hi n cc th i o n khc nhau t o thnh dng ti n
c a d n CF (Cash-Folows) v c bi u di n b ng th dng ti n.
Bi u dng ti n: l m t th bi u di n cc kho n thu chi c a d n
theo cc th i o n. Cc kho n thu c bi u di n b ng m i tn theo h ng ch
ln. Cc kho n chi c bi u di n b ng m i tn theo h ng ch xu ng. G c c a
bi u l y t i 0. ti n cho vi c tnh ton ng i ta th ng quy c cc th i
o n b ng nhau v cc kho n thu chi u c xu t hi n cu i m i th i o n.
Trn bi u th ng ghi r nh ng i l ng cho v nh ng i l ng
c n tm d dng hi u c n i dung c a v n . Bi u dng ti n l cng c
c s d ng trong phn tch ti chnh d n u t .
C hai lo i li su t: li su t n ( n k th rt li) v li su t kp ( n k
khng rt li m c ng vo g c)
3.2.2 Cc cng th c tnh ton gi tr dng ti n
Quy c:
P (Present Value) l gi tr hi n t i c a ti n
F (Future Value) l gi tr t ng lai c a ti n
i l t su t (n u vay v n u t th i l li su t vay, n u vay t nhi u
ngu n v i li su t khc nhau th i l li su t vay bnh qun t cc ngu n).
A l kho n ti n c pht sinh m t th i o n (l kho n thanh ton u
cho t ng k v i li su t c nh)
n l s th i o n (nm, qu, thng)
14
Cng th c tnh chuy n cc kho n ti n pht sinh trong cc th i o n c a
th i k phn tch v cng m t m t b ng th i gian hi n t i ho c t ng lai c
xem xt trong cc tr ng h p sau:
- Tnh gi tr hi n t i bi t gi tr t ng lai P/F,i,n:
( )
n
i
F
P
+
=
1
- Tnh gi tr t ng lai bi t gi tr hi n t i F/P,i,n:
( )
n
i P F + = 1
V d 3.5: S ti n ti t ki m cho m t ng i g i 100 tri u ng vo ngn
hng v i li su t 5%/nm (b qua l m pht) sau 10 nm l:
F = 100 * (1 + 0.05) ^ 10 = 162.98 tri u ng
- Tnh gi tr hi n t i cho m t kho n ti n pht sinh m t th i o n
P/A,i,n:
( )
i
i
A P
n
+
=
1 1
- Tnh gi tr cho m t kho n ti n m t th i o n khi bi t gi tr hi n t i
A/P,i,n:
n -
i) - (1 - 1
i
P A =
- Tnh gi tr t ng lai cho m t kho n ti n pht sinh m t th i o n
F/A,i,n:
i
i
A F
n
1 ) 1 ( +
=
- Tnh gi tr cho m t kho n ti n m t th i o n khi bi t gi tr t ng lai
A/F,i,n:
1 ) 1 ( +
=
n
i
i
F A
V d 3.6: M t ng i mu n ti t ki m b ng cch g i ti n u n m i
thng 500 000 ng vo ngn hng v i li su t 8%/nm (b qua l m pht) v hy
15
v ng s nh n 50 tr ng sau 5 nm (60 thng). Li u ng i c nh n c s
ti n ti t ki m nh mong mu n khng? N u khng th ph i g i m i thng bao
nhiu ti n?
S ti n ti t ki m sau 5 nm l:
F=500 000 * (((1+0.08/120^60-1)/(0.08/12)) = 36 738 428.12
Nh v y, n u g i 500 000 ng m i thng ng i s khng nh n c
kho n ti n 50 000 000 ng nh mong mu n sau 5 nm. Mu n nh n c 50 tr
ng sau 5 nm ng i ph i g i vo m i thng s ti n l:
A = 50 000 000 *( 1/(((1+0.08/120^60-1)/(0.08/12))) = 680 486.38 ng
3.2.3 Cc cng th c tnh ton gi tr dng ti n trong Excel
Excel cung c p cho chng ta m t nhm cc hm tnh ton gi tr dng ti n
nh FV, PV, PMT.
3.2.3.1 Hm FV (Future Value)
- Tnh gi tr t ng lai c a m t kho n u t c li su t c nh tr theo
nh k ho c g i thm vo.
- C php: =FV(rate, nper, pmt, pv, type)
Trong :
rate l li su t m i k
nper l t ng s k tnh li
pmt l s ti n ph i tr u trong m i k , n u b tr ng th coi l 0
pv l gi tr hi n t i c a kho n u t , n u b tr ng th coi l 0
type l hnh th c thanh ton. N u type = 1 th thanh ton u k (nin kim
u k ), n u type = 0 th thanh ton vo cu i m i k (m c nh)
V d 3.7: Tnh s ti n m t ng i g i 10 000$ vo ngn hng v m i nm
g i thm 200$ v i li su t 5%/nm (b qua l m pht) sau 10 nm nh trong hnh
sau:
16
3.2.3.2 Hm PV (Present Value)
- Tr v gi tr hi n t i c a m t kho n u t theo t ng k .
- C php: =PV(rate, nper, pmt, fv, type)
Trong : fv l gi tr t ng lai c a kho n u t v cc tham s t ng t
nh hmFV .
V d 3.8: M t ng i mu n c s ti n ti t ki m 300$ sau nm 10 nm.
H i by gi ng i ph i g i vo ngn hng bao nhiu? bi t li su t ngn hng
l 6%/nm (b qua l m pht)
p d ng hm PV ta c:
3.2.3.3 Hm PMT (Payment)
- Tr v kho n t ng ng t ng k cho m t kho n u t c li su t c
nh tr theo nh k .
- C php: =PMT(rate, nper, pv, fv, type)
Cc tham s t ng t nh cc hm trn.
V d 3.9: M t ng i mu n c kho n ti n ti t ki m 50 tri u ng sau 5
nm th ng i ph i g i vo ngn hng m i thng bao nhiu ti n? Bi t li su t
ngn hng l 8%/nm (b qua l m pht).
Gi i: S ti n ng i ph i g i m i thng c tnh nh trong hnh sau:
17
3.2.4 Cc cng th c khc c lin quan
Ngoi cc cng th c tnh ton gi tr c a dng ti n ta cn c m t s cc
cng th c khc c lin quan nh : tnh li su t danh ngha, tnh li su t th c t ,
tnh gi tr t ng lai c a m t kho n u t khi li su t thay i , tnh kho n li
ph i tr
Excel c ng cung c p m t nhm cc hm t ng ng v i cc cng th c .
3.2.4.1 Hm EFFECT
- Tnh li su t th c t hng nm cho m t kho n u t
- C php: =EFFECT(Nominal_rate, npery)
Trong :
Nominal_rate l li su t danh ngha
npery l s k tnh li trong nm
- Cng th c tnh: 1
_ min
1
|
|
.
|

\
|
+ =
npery
npery
rate al No
EFFECT
V d 3.10: C 2 ph ng n vay ti n v i m c li su t danh ngha v s l n
tnh li t ng ng cho theo b ng. Hy l a ch n ph ng n vay.
ch n ph ng n vay, s d ng hm EFFECT tnh xem ph ng n no
c li su t th c t nh h n th s l a ch n. Vi c tnh ton c trnh by trong
b ng sau:
18
3.2.4.2 Hm NOMINAL
- y l hm tnh ng c c a hm EFFECT .Tnh li su t danh ngha hng
nm cho m t kho n u t .
- C php: =NOMINAL(Effect_rate, npery)
Trong : Effect_rate l li su t th c t
npery l s k tnh li trong nm
3.2.4.3 Hm FVSCHEDULE
- Tnh gi tr t ng lai c a m t kho n u t khi li su t thay i.
- C php: =FVSCHEDULE(principal, schedule)
Trong :
principal l gi tr hi n t i c a m t kho n u t
schedule l m t dy li su t c p d ng
- Cng th c tnh:
FVSCHEDULE = principal * (1+rate1) * (1+rate2)** (1+raten)
v i rate l li su t k th i
V d 3.11: Tnh s ti n li ph i tr cho m t kho n vay 1000$ c li su t
thay i theo cc k l n l t l 7%, 5.4%, 6% . S d ng hm FVSCHEDULE ta
c:
19
3.2.4.4 Hm IPMT (Interest Payment)
- Tnh kho n li ph i tr trong m t kho ng th i gian cho m t kho n u t
c li su t c nh tr theo nh k c nh.
- C php: =IPMT(rate, per, nper, pv, fv, type)
Trong :
rate l li su t c nh
per l kho ng th i gian c n tnh li
nper t ng s l n thanh ton
pv l kho n ti n vay hi n t i
fv l kho n ti n cn l i khi n k thanh ton.
type l ki u thanh ton. N u type = 1 th thanh ton u k (nin kim u
k ), n u type = 0 th thanh ton vo cu i k (m c nh)
V d 3.12: N u vay ngn hng m t kho n ti n 1000$ v i li su t 2%/nm
(li kp) trong 5 nm th l ng ti n ph i tr li m i nm l bao nhiu?
Gi i: S d ng hmIPMT ta c:
20
3.2.4.5 Hm RATE
- Tnh li su t cho m t kho n vay.
- C php: =RATE(nper, pmt, pv, fv, type)
Cc tham s t ng t nh cc hm trn.
V d 3.13: Tnh li su t cho m t kho n vay 1000$ trong 2 nm, m i nm
ph i tr 100$. o h n ph i tr c g c l n li l 1200$.
Gi i: S d ng hmRATE ta tnh li su t c a kho n vay l:
= RATE(2,100,-1000,1200,0
=19%
3.2.5 Hm NPV v IRR
nh gi tnh kh thi v m t ti chnh c a m t d n u t v l
thuy t c ng nh th c ti n ng i ta th ng s d ng 4 ph ng php sau:
- Ph ng php gi tr hi n t i thu n (NPV)
- Ph ng php t su t thu h i n i b (IRR)
- Th i gian hon v n (PP)
- Ch s doanh l i (PI)
21
Tuy nhin, ng i ta th ng dng hai ph ng php gi tr hi n t i thu n
v t su t thu h i n i b . Excel c ng cung c p cho chng ta hai hm tnh ton
t ng ng l NPV v IRR.
3.2.5.1 Hm NPV (Net Present Value)
- Gi tr hi n t i thu n c a m t d n u t l gi tr c a cc kho n u
t , chi ph v thu nh p trong vng i c a d n c quy v hi n t i v c
xc nh theo cng th c;
( ) ( ) ( )

= = =
+

=
+

+
=
n
t
t
t t
n
t
t
t
n
t
t
t
r
C B
r
C
r
B
NPV
0 0 0
1 1 1
Trong :
B
t
l kho n thu nm th t
C
t
l kho n chi nm th t
n l s nm ho t ng c a d n
r l t su t chi t kh u c ch n (li su t th p nh t m nh u t ch p
nh n c)
- nh gi:
+ N u NPV >= 0 th d n c ch p nh n.
+ N u NPV < 0 th d n khng mang tnh kh thi.
V d 3.14: Tnh NPV cho m t d n u t c u t ban u l 1 t
ng, doanh thu hng nm l 0.5 t, chi ph hng nm l 0.2 t, th i gian
th c hi n d n l 4 nm, c li su t chi t kh u l 8%/nm.
NPV=
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
4 3 2 1 0
08 . 0 1
2 . 0 5 . 0
08 . 0 1
2 . 0 5 . 0
08 . 0 1
2 . 0 5 . 0
08 . 0 1
2 . 0 5 . 0
08 . 0 1
1
+

+
+

+
+

+ +
+

+
+

= -0.006
NPV < 0 nn d n khng c ch p nh n
Vi c tnh ton th cng ny kh v t v v r t d m c sai st. Excel cung
c p cho ta hmNPV tnh ton n gi n h n r t nhi u.
- C php: =NPV(rate,value1,value2,,value(n))
Trong :
22
rate l t su t chi t kh u
value1 l gi tr v n u t ban u (bi u di n d i d ng s m),
value2,,value(n) lu ng ti n k v ng trong t ng lai
Xt v d 3.14 trn: Tnh NPV s d ng hmNPV nh sau;
3.2.5.2 Hm IRR (Internal Rate of Return)
- T su t thu h i n i b IRR (hay t su t hon v n n i b ) l m c li su t
n u dng n lm su t chi t kh u tnh chuy n cc kho n thu chi c a d n v
cng m t b ng th i gian hi n t i th t ng thu s cn b ng v i t ng chi, t c l
NPV = 0 hay:
( ) ( )

= =
+
=
+
n
t
t
t
n
t
t
t
IRR
C
IRR
B
0 0
1 1
- nh gi:
+ n u IRR >= r th d n c ch p nh n
+ n u IRR < r th d n khng c ch p nh n
Excel c ng cung c p hm tnh IRR .
- C php: =IRR(value,guess)
Trong :
value l gi tr v n u t ban u (bi u di n d i d ng s m)
guess l gi tr suy on, n u b tr ng th c gn l 10%
23
Trong Excel c ng dng ph ng php th d n. N u sau 20 l n th khng
tnh c th bo l i #NUM. Thay i gi tr d on Excel tnh l i.
V d 3.15: M t d n u t tnh n th i i m d n b t u i vo ho t
ng s n xu t l 100 tri u USD, doanh thu hng nm c a d n l 50 tri u USD.
Chi ph hng nm l 20 tri u USD, i c a d n l 5 nm. Hy xc nh t su t
hon v n n i b bi t li su t vay di h n l 12%/nm.
Gi i: S d ng hm IRR xc nh t su t hon v n n i b nh sau:
3.3 CC HM TNH GI TR U T CH NG KHON
u t vo ch ng khon c ng l m t lnh v c u t ti chnh h t s c
quan tr ng c a doanh nghi p. Chnh v th vi c tnh ton li su t u t ch ng
khon l h t s c c n thi t. vi c tnh ton n gi n, nhanh chng v chnh xc
h n Excel cung c p m t s hm tnh ton gi tr u t nh hm ACCRINTM,
INTRATE, RECEIVED
Cc tham s ngy thng c a cc hm tnh gi tr ch ng khon trong Excel
u c a vo d i d ng m t chu i s tu n t . i ngy thng ra chu i s
tu n t ta nn dng hmDATE(year,month, day).
3.3.1 HmACCRINTM (Accrued Interest at Maturity)
- Tnh li g p cho m t ch ng khon tr vo ngy t i h n
24
- C php: = ACCRINTM(issue, maturity, rate, par, basis)
Trong :
issue l ngy pht hnh
maturity l ngy t i h n
rate l t su t c a cu n phi u
par l gi tr m i cu n phi u. N u b qua Excel s gn l $1000
basis l s ngy c s . N u basis = 0 th nm c 360 ngy, basis = 1 th
nm c 365 ngy.
- Cng th c tnh:
ACCRINTM =par*rate*(A/D)
v i D l nm c s , A l s ngy tnh t ngy pht hnh n ngy t i h n
V d 3.16: Tnh li g p cho m t tri phi u kho b c pht hnh ngy
15/02/2005 v ngy t i h n l 18/03/2006 c t su t l 4%/nm v gi tr cu n
phi u l 1000$. (tnh m t nm c 365 ngy).
S d ng hmACCRINTM
=ACCRINTM("02/15/05","03/18/06",0.04,1000,1)
= 43.397 $
3.3.2 Hm INTRATE (Interest Rate)
- Tnh li sut c a m t ch ng khon c u t h t.
- C php:
=INTRATE(settlement, maturity, investment, redemption, basis)
Trong :
settlement l ngy thanh ton
maturity l ngy t i h n
investment kho n ti n u t
redemption l kho n ti n thu c vo ngy t i h n
basis l s ngy c s
Ch : C n phn bi t gi a ngy thanh ton v ngy t i h n. N u c m t
tri phi u chnh ph c th i h n l 5 nm c pht hnh ngy 01/04/2000 v 1
25
thng sau th c ng i mua ch ng khon ny th ngy thanh ton l 01/05/2000
v ngy t i h n l 01/04/2005.
- Cng th c tnh
INTRATE=((redemption-investment)/investment )*(B/DIM)
v i B l s ngy trong nm c s , DIM l s ngy tnh t ngy thanh ton
t i ngy t i h n.
V d 3.17: Tnh li su t cho m t ch ng khon c ngy thanh ton l
01/02/2005, ngy t i h n l 18/06/2006, ti n u t l 10 000$, ti n thu c l
12 000$, c s l 0.
S d ng hmINTRATE ta tnh c li su t nh sau:
=INTRATE("02/01/05","06/18/06",10000,12000,0)
=0.145
3.3.3 Hm RECEIVED
- Tnh s ti n thu c vo ngy t i h n c a m t ch ng khon c u
t h t.
- C php:
=RECEIVED(settlement, maturity, investment, discount, basis)
Trong : discount l t su t chi t kh u, cc tham s khc t ng t hm
INTRATE
- Cng th c tnh:
RECEIVED= investment/(1-(discount*DIM/B))
V d 3.18: Tnh s ti n thu c vo ngy t i h n c a m t tn phi u kho
b c c u t h t c ngy thanh ton l 18/05/2004, ngy t i h n l
18/07/2006, ti n u t l 20 000$, t su t chi t kh u l 5.85%, c s l 1.
S d ng hmRECEIVED ta c:
=RECEIVED("05/18/04","07/18/06",20000,5.85%,1)
=22 900.6$
3.3.4 Hm DISC (Discount)
- Tnh t su t chi t kh u c a m t ch ng khon.
26
- C php: =DISC(settlement, maturity, pr, redemption, basis)
Trong :
pr l gi tr m i 100$ m nh gi c a ch ng khon
redemption l gi tr ph i tr cho m i ch ng khon 100$
cc tham s khc t ng t nh trn
- Cng th c tnh:
DISC=((redemption-pr)/pr)*(B/DSM)
v i DSM l s ngy gi a ngy thanh ton v ngy t i h n c a ch ng
khon.
V d 3.19: Tnh t su t chi t kh u cho m t tri phi u c mua l i ngy
12/05/2005 c ngy t i h n l 19/05/2006, mua 96.18$ cho m nh gi 100$, gi
tr ph i tr l 100$.
S d ng hmDISC ta c:
=DISC("05/12/05","05/19/06",96.18,100,1)
=0.037