You are on page 1of 430

Nhng a Hoa Thin

Quyn Mt

Gio

ngoi

bit

truyn

Bt

lp

vn

Trc

ch

nhn

tm

Kin

tnh

thnh

Pht

Dch gi:
Dng nh H

Phc Qu Publications
601 North Garfield Street
Arlington, VA 22201
hyduong@earthlink.net

Copyright @ 2003 by H Dng

All rights reserved.


Book & Cover Design by H Dng
ISBN: 0-9745030-3-0

TA
Khi c n hai cu chuyn Thin St Tre v Ngi Xut
Gia trong tp bn tho ca dch gi Dng nh H, ti
ci ngt, ci sng khoi, ci an lc, ci thm tha.
Thin l th ! L ng c, l chp nhong, l phng ti, l
t chng, l th nghim, l vt ngoi vn t ng ngn.
Khng th dng ngn ng hu hn ca loi ngi din t
nim php lc .
Chn L nh vin kim cng chiu sng nhiu mt.
Trong rng hng gio php, Nhng o Hoa Thin cng
mang mt c v c k dim o ca chng.
Nh nhn m thy, lnh non t tri. Mi ngi phi t chim
nghim ly v hn hng uc hng hoa Thin hay khng l do
sc hnh tr qun chiu ca chnh mnh.
Dch gi Dng nh H gp mt bn tay gieo trng, vun
xi nhng cy Php, hoa Thin trn mnh t tm linh ca chng
ti.
nh sng mt tri Chn L, git ma Cam L, ngn gi Gii
Thot v trng sng B s gip nhng cnh hoa Thin r n
khoe sc lung linh trn vn no ng v Bo S.
Ch cn Hi u th ngn, Pht a khai hoa!
Thin l a hoa trong s trn vn ci p ca n!
Thch n MINH TM cn bt.

MC

LC

1. t n tay khng. ................................................................ 1


2. Lo tng hiu st. ..................................................................... 2
3. Cy c. ..................................................................................... 3
4. Con la ku. ............................................................................. 3
5. Chn chn tm mt.................................................................... 4
6. Ht, nh.................................................................................. 4
7. Nht t quan............................................................................. 5
8. Trng ln hng Ty................................................................ 5
9. Mun ng th ng.................................................................... 5
10. Lm la, lm nga. ................................................................ 6
11. ng thiu g?.......................................................................... 6
12. Ca thin ng..................................................................... 6
13. G vng cha gy................................................................... 7
14. Ngi c o. ....................................................................... 7
15. Dao Giang Ty. ...................................................................... 7
16. Sanh t trt t......................................................................... 8
17. i Tha, Tiu Tha. ........................................................... 8
18. Khng ra mt. ..................................................................... 9
19. Ni sanh. ................................................................................ 9
20. Nc vy khng ti.............................................................. 10
21. Vn Th. .............................................................................. 10
22. Gi Thin. ............................................................................ 10
23. Khng cho mc r. ............................................................... 11
24. Quay u. ............................................................................. 11
25. a Tng gp trm. .............................................................. 12
26. Mt m my trong khng. .................................................. 12
27. Ph cng khoc c sa. ........................................................... 13
28. Cho ti mt ng.................................................................. 13
29. Rau sng, rau chn................................................................ 13
30. Ti s. .................................................................................. 14
31. Khng bit g ny. .............................................................. 14

32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.

i Pht Php.................................................................... 15
Con la................................................................................. 15
Tri t cng ci................................................................ 16
Tp dch. .............................................................................. 17
Hai rng tranh chu.............................................................. 17
Mi vo ca Thin. ............................................................. 17
Th no l gii thot............................................................. 18
G m p trng..................................................................... 18
Ti c th nh trng. .......................................................... 18
Mt thy nh cc t............................................................ 19
Mt m my trng. ............................................................. 19
Th no l siu Pht, vt T? ............................................. 19
Khng ni. ........................................................................... 20
Ngi c Nam, Bc; Pht Tnh vn khng Bc, Nam. ......... 21
Lm tru............................................................................... 21
Xanh, vng, , trng. .......................................................... 22
Lo tng au lng. ............................................................... 22
Dng tm lin sai. ................................................................ 22
X Li. ................................................................................ 23
ng tn chi? ......................................................................... 24
Thng nc thng y. ........................................................ 25
Cht ng............................................................................. 25
Chng i m, i tri sng hy i....................................... 26
Bn mt cn tht thng hng. ............................................. 27
Hnh cc tng. ................................................................... 28
Tng ng nh tng Ty................................................ 28
inh mt tc......................................................................... 28
Th tru. ............................................................................... 28
Ch c ti thi....................................................................... 29
Ngn tay tr mt trng. ........................................................ 29
K cp gic ng. ................................................................ 30
S mng trong tay mnh. ...................................................... 30
V Ngn ng T Kinh....................................................... 31
nh vo u. ...................................................................... 31
Git tru. .............................................................................. 32

67. Gia phong ca La Hn.......................................................... 32


68. Ra ni ri....................................................................... 32
69. Tri, trng cha sng. .......................................................... 33
70. Thin l ca tch tr............................................................. 34
71. Ti chng vo a ngc th ai vo? ....................................... 35
72. Trn tri, di tri ch c ti l ng tn qu....................... 36
73. G lnh ln cy, vt lnh xung nc. .................................. 36
74. Cu Triu Chu. .............................................................. 36
75. Bch C D v iu So Thin S....................................... 37
76. Ting ma. ........................................................................... 38
77. Sng tri, sng phi. ............................................................ 38
78. Cy gy ha rng. ................................................................ 38
79. Tuyt ri v u? ................................................................. 39
80. Quan ln ngc...................................................................... 40
81. Ngay trc mt. ................................................................... 40
82. Ch nhn ng. ...................................................................... 40
83. Ngi lu sanh mt. ............................................................... 41
84. Cy Hong Dng. .............................................................. 42
85. Tre cao, tre thp. ................................................................. 42
86. Tre en, tre . ..................................................................... 43
87. Trch Thy Ha Thng. ..................................................... 43
88. Php Thn. ........................................................................... 44
89. Ci g chng phi l Pht Php? ........................................... 44
90. Cha ng tn g? .................................................................... 45
91. Nm bt h khng................................................................ 45
92. Khng th thay th. .............................................................. 46
93. V ti . ........................................................................... 46
94. Thin khng th ging.......................................................... 47
95. Tm ng. ............................................................................ 47
96. Vt ln li ni. ................................................................... 49
97. Thit Nhn in Kinh. ............................................................. 50
98. Tri Thnh Thin S.............................................................. 51
99. i o. ............................................................................... 51
100. Cch ngn. ......................................................................... 51
101. Ngoi cnh m hoc. .......................................................... 52

102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.

Chi v pht trn. ............................................................... 52


Con chim phng u. ........................................................... 53
H cy phn xung. ......................................................... 53
Nm bt hin ti. ................................................................ 54
Ti khng ni cho ng bit................................................. 54
M tru n ri................................................................... 55
Tt c u khng. ............................................................... 55
Gii Ng. ........................................................................... 56
Cho v nhn. ...................................................................... 56
Ln Ng i Sn i ng no? ....................................... 57
Khng g khng l thuc. ................................................... 58
Ba gii khng Php, cu Tm u? ................................. 59
Cy kim ca Hong So. .................................................. 60
R H khng ru................................................................ 61
Ti Giang Bc hoc Giang Nam Hi Lo Vng............... 61
Tuyt y chn bc............................................................. 62
Trng Sa i do................................................................ 63
Ngi mt mnh trn nh ni i Hng.............................. 64
Cm trong bnh bt, nc trong thng. .............................. 64
Hoa Dc Lan.................................................................... 65
M, cm, ic..................................................................... 65
Th dng ca Bt Nh........................................................ 66
Ba cn gai.......................................................................... 67
C ku m.......................................................................... 68
C ci to ca Triu Chu.................................................... 69
Lng my Thy Nham. ..................................................... 70
Trc sau ba ba. ................................................................. 70
Tt c mi m thanh u l Pht thanh............................... 72
Lc bt thu...................................................................... 72
Kinh Kim Cng khinh tin............................................... 73
C Pht v l tr................................................................. 73
Mt chu nc. .................................................................. 74
Mt c quan ti. ................................................................. 74
T ni no ti?................................................................... 75
a tr Hoi Nam. ............................................................. 76

137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.

D H qu. ......................................................................... 76
n bo n. ........................................................................ 76
Ca ng ri. ..................................................................... 77
Ba nm. .............................................................................. 77
B c sanh b................................................................... 77
Vng trn ca Nam Tuyn. ................................................ 78
c Sn n Quy Sn........................................................ 78
Cht chm sui su. ........................................................... 79
Vn Mn c bu vt. .......................................................... 80
Mt ht bi ca Phong Huyt............................................. 80
Ngoi o hi Pht. ............................................................ 80
Ht go ca Tuyt Phong. .................................................. 81
Tn u rng. ..................................................................... 82
Bn n hm. ....................................................................... 82
i nht thuyt................................................................... 83
Con rn mi ra.................................................................. 83
Diu Phong nh ca Bo Phc. ....................................... 84
Thn by gi vng.............................................................. 85
Thuc, bnh tr nhau. ........................................................ 85
Thng cm ca Kim Ngu................................................. 85
Nng n. ............................................................................ 86
Vn Mn dang hai tay. ....................................................... 86
Tuyt Phong l g? ............................................................. 87
Bnh H. ............................................................................ 88
Tr s sinh.......................................................................... 88
Kip ha............................................................................. 89
Cn Php no cha ni khng? .......................................... 90
Ba chuyn ng ca Triu Chu. ......................................... 90
Hu trong hu................................................................ 91
Ng Lo Phong. ................................................................. 91
Mt cnh hoa...................................................................... 92
Vng trn ca T Phc. ..................................................... 93
Ma Cc hai ln dng tch trng........................................ 94
Thit Ngu c ca Phong Huyt. ....................................... 94
o nht thuyt. ................................................................. 96

172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
189.
190.
191.
192.
193.
194.
195.
196.
197.
198.
199.
200.
201.
202.
203.
204.
205.
206.

Thp V Phng. ................................................................. 96


Gy cau ca Lin Hoa Phong. ............................................ 97
Vng Thi Truyn nu tr. ............................................... 98
Thin Bnh hai ln sai. ....................................................... 98
Thi lng trn kim............................................................ 99
Mi thn iu Ng. ...................................................... 100
Cy qut t ngu ca Dim Quan..................................... 100
c Pht ging Php. ....................................................... 101
Lng Nghim chng thy. ................................................ 101
Khai S i tm. ................................................................. 102
Cy gy ca Cu. ......................................................... 102
n H n cm cha. .................................................. 103
Trng Khnh hai loi li. ............................................... 104
Tay, mt i Bi................................................................ 105
Ca kho............................................................................ 106
Ting cp ca ng Phong. ............................................. 106
Triu Chu bi ri. ........................................................... 107
Ch l Ch o V Nan. ................................................... 108
Mt mi tn ph ba cng.................................................. 108
i Quang ma. ............................................................... 109
H Trng lm xe. ............................................................. 111
Pht i Thng Tr Thng................................................ 112
Thanh Thot C Bn. ....................................................... 112
Triu Chu khm ph Am Ch......................................... 113
c Sn bng bt. ........................................................... 114
Nghe ting chung mc o c sa. ..................................... 114
Ba ln gi ca Quc S Hu Trung.................................. 115
Que ct kh...................................................................... 116
La ngn ng. ................................................................... 117
Ba gy ca ng Sn....................................................... 118
Mt c, mt mt........................................................... 119
tam ta ni Php. ........................................................ 120
Trn ng gp ngi t o........................................ 121
Thiu n xut nh. .......................................................... 123
Cy gy ca Ba Tiu. ....................................................... 124

207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
214.
215.
216.
217.
218.
219.
220.
221.
222.
223.
224.
225.
226.
227.
228.
229.
230.
231.
232.
233.
234.
235.
236.
237.
238.
239.
240.
241.

Ngi y l ai................................................................... 124


Mt ng ca Cn Phong............................................... 124
i Lc S. ....................................................................... 125
p tnh bnh............................................................... 125
Cy gy ca Th Sn. ...................................................... 126
Long m thi tt n...................................................... 127
Thin N Ly Hn. ............................................................ 128
Vn Th vo ca. ............................................................. 129
Khng v g c. ................................................................. 129
Qut la............................................................................ 130
Ngi m khng bit n tt. ..................................... 130
V ti y. ..................................................................... 131
Sc tc th khng.............................................................. 131
c ca mt v tng. ................................................... 132
Sng ln trong lng.......................................................... 132
B gi hay khc................................................................ 133
ng tng tng t. ........................................................... 134
Cht ri i u? ................................................................ 134
Tu hnh nh th no? ....................................................... 135
Giu v ngho. ................................................................. 135
Kh mc Thin. ............................................................... 135
B mt c gi qua vng bn. ............................................ 136
Tr li i thng. ........................................................... 137
Tnh Kh. ......................................................................... 137
Con ra trong vn. ......................................................... 138
Ba cm chiu ca ng S. ........................................... 138
S t con. ......................................................................... 139
Sau khi cht gp nhau u? ........................................... 140
Kho bu nh ng. ............................................................. 140
Cu ni ca Th Sn. ....................................................... 141
Mt ng tng b chi b. .................................................. 142
Gii quyt vn ca mt ng tng. ................................ 142
Tm khng phi l Pht.................................................... 143
Tng Pht Qun Th m. .............................................. 143
Am c ca Nam Tuyn..................................................... 144

242.
243.
244.
244.
245.
246.
247.
248.
249.
250.
251.
252.
253.
254.
255.
256.
257.
258.
259.
260.
261.
262.
263.
264.
265.
266.
267.
268.
269.
270.
271.
272.
273.
274.
275.

Mt ng tng lanh li. .................................................. 144


Trc thi c Pht......................................................... 145
Pht . ............................................................................ 146
Lm sao thy Pht Tnh? ................................................. 146
Tm ny l Pht................................................................ 146
Cy bch trc sn. .......................................................... 147
Th thn bo mng. ......................................................... 149
Bn tay ca Nht Tr Mc Tin. ....................................... 149
Ln qu bng g............................................................... 150
Ba ngy. ........................................................................... 150
Giy trng ca Huyn Sa.................................................. 151
Ba gii.............................................................................. 151
Pht l g?........................................................................ 152
Tin, lui............................................................................ 152
Ci ny, ci kia................................................................. 152
Khng ni. ....................................................................... 153
Mt cu ca La Hn. ....................................................... 153
To, nh. ............................................................................ 154
Khng tn......................................................................... 154
Khng Php trao ngi. ................................................... 155
Tm. ................................................................................. 155
Gio hun ca La Hn...................................................... 156
Bi k ca Ph i S...................................................... 156
Hai bi k caThn T v Hu Nng................................ 158
Vn Tng. ...................................................................... 160
n H Thin Nhin. ...................................................... 161
T tng Bi Hu. ........................................................... 161
n trm mng. ................................................................. 162
C c u? .................................................................. 162
Tn Nh Lai. .................................................................... 163
Ly ch. .......................................................................... 163
Khng bit........................................................................ 163
Thn Tn. ......................................................................... 164
Xem hoa o n. .............................................................. 167
u so trm trng......................................................... 168

276. Vn Mn b qu................................................................ 170


277. Chn Nh. ........................................................................ 171
278. Ting v ca mt bn tay. ................................................ 172
279. Gia nh Bng Un........................................................... 173
Gia nh Bng Un lun o. ............................................... 176
280. Triu Chu gp Hn Sn T............................................. 177
281. Sanh t. ............................................................................ 177
282. Thng th Trn Tho. .................................................... 178
283. Kim v ca V Tng. ...................................................... 179
284. rn. ............................................................................. 180
285. Khng s cht. ................................................................. 180
286. Chnh o. ...................................................................... 181
287. Cy, c gic ng............................................................... 182
288. i ca Pht Php. ........................................................ 182
289. Tng kinh siu ............................................................. 183
290. i, v................................................................................ 183
291. Con tru qua ca. ............................................................. 184
292. Lch ng. ..................................................................... 184
293. Nghe g gy. .................................................................... 185
294. Qu linh. .......................................................................... 186
295. Ct g, l la................................................................. 187
296. Thng lng. ................................................................. 187
297. Bi ca chn tru............................................................... 187
298. Php ng tt. ............................................................... 188
299. Vch ni vn trng......................................................... 188
300. Ci h ca Dc Sn. ...................................................... 188
301. Sng mt mnh trn nh ni. ........................................... 189
302. Sen xanh........................................................................... 189
303. Cha ng. ....................................................................... 190
304. Bu trong nang. ................................................................ 190
305. Ba ci............................................................................. 190
306. Gio l ti thng. ........................................................... 191
307. C sa trm u. ................................................................ 192
308. C ng Thin. ................................................................ 192
309. Khng th ngh bn. ........................................................ 193

310.
311.
312.
313.
314.
315.
316.
317.
318.
319.
320.
321.
322.
323.
324.
325.
326.
327.
328.
329.
330.
331.
332.
333.
334.
335.
336.
337.
338.
339.
340.
341.
342.
343.
344.

Mi vo............................................................................ 193
Li ri xung t. .......................................................... 194
Kim tre, dy gai................................................................ 194
Nc khng gn ct. ........................................................ 194
Chng ngh. ...................................................................... 194
Vn dm khng my. ....................................................... 195
Thin Long trn ni nao? ................................................. 195
Tay khng v qu. ............................................................ 195
n cy. ........................................................................... 196
Nhn di chn................................................................. 197
Cy v dy leo.................................................................. 198
Ti ku vin ch............................................................... 198
Lng n ln. ................................................................. 199
Tt ch no?.................................................................. 199
Tic thay mt chn tr...................................................... 200
H Hn u n. ................................................................ 201
Trng Chuyt. ................................................................ 201
i nhn duyn. ............................................................... 203
Thin sng........................................................................ 204
Trng nh vnh cung........................................................ 204
Xem tn............................................................................ 205
Na m bn chuyn........................................................ 205
Bt s nh Chu. ............................................................ 205
Ch tr ca Triu Chu. ................................................... 206
Bin kh sng ln. ........................................................... 207
Ngi trong lng. ............................................................. 208
Ci nn............................................................................. 208
Pht trong nh. .............................................................. 208
Khu u Thin............................................................... 209
Ci gh. ............................................................................ 209
Thin Tnh........................................................................ 210
n tri cy........................................................................ 211
nh trng v ba qun. ..................................................... 212
Ht o ngn nm. ........................................................... 212
Ngng Sn v mt vch................................................. 212

345.
346.
347.
348.
349.
350.
351.
352.
353.
354.
355.
356.
357.
358.
359.
360.
361.
362.
363.
364.
365.
366.
367.
368.
369.
370.
371.
372.
373.
374.
375.
376.
377.
378.
379.

V Nghip........................................................................ 213
Ngm trng. ..................................................................... 213
Rn nut ch. ................................................................... 214
Xc ve. ............................................................................. 214
Xun ng........................................................................ 215
Ngm ming ni............................................................... 215
Khng th trm mt trng. ............................................... 216
Ngi cho phi cm n. ................................................... 216
Tam Tng ca ng Sn.................................................. 217
nht ngha . ............................................................. 217
Nit Bn Diu Tm .......................................................... 218
Trong khng c chu........................................................ 219
Sm la vn tng. ............................................................ 219
ng hiu sai . ............................................................... 219
Tu Di v ht ci................................................................ 220
Ngi trong................................................................... 220
Chn Nh Bt Nh. .......................................................... 220
T u ti? ....................................................................... 221
S t ngu.......................................................................... 221
Mt triu vt..................................................................... 221
mc bnh li trng c................................................ 222
Mt nh gio dc............................................................... 222
Mt m gic ng. ........................................................... 223
Thin nh v phin no. ................................................. 225
Ni mt vt tc khng trng. ........................................... 225
Bung dao t. .............................................................. 227
Bi ct ln u. ................................................................ 228
Thin h s ci ti. ......................................................... 228
Quan tin.......................................................................... 228
Th so, tm so.............................................................. 229
Mt ci l bng. ............................................................... 229
i Chu. ......................................................................... 229
Siu vit khng thi gian.................................................. 230
Ti cng ti. ..................................................................... 230
i sanh, i t. .............................................................. 231

380.
381.
382.
383.
384.
385.
386.
387.
388.
389.
390.
391.
392.
393.
394.
395.
396.
397.
398.
399.
400.
401.
402.
403.
404.
405.
406.
407.
408.
409.
410.
411.
412.
413.

t la si m................................................................ 232
Vo la khng chy. ........................................................ 232
Khng phi ging tt..................................................... 232
Que ci la....................................................................... 233
Hng ro vn hoa. .......................................................... 233
Nng ta vo ai? ............................................................ 233
Nghe ting sm. ............................................................... 234
Vn C o ng. ........................................................... 235
Tha tm thng. ................................................................. 236
Mi vo ca Thin. .......................................................... 236
Ni y chng c cm thiu............................................... 237
M T v Tu Tng.......................................................... 237
Hn tot m hi........................................................... 238
Mt con chim anh v gii. ............................................... 238
Mai xanh trong gi. .......................................................... 239
Thuyn T c c. ......................................................... 239
Ln ny g hiu. .......................................................... 242
B th. .............................................................................. 242
Bt Nh. ........................................................................... 243
Ai ti? ............................................................................. 243
Khoai nc ng.............................................................. 243
Hai loi cng n. .............................................................. 244
Lc T lm chung. ........................................................... 244
Tm trung m ng. ......................................................... 244
L ng Tn. .................................................................. 245
Mi khuy tr. .................................................................. 247
n H v Hu Trung. ..................................................... 248
trong in y................................................................ 248
Nim kinh. ....................................................................... 249
i hi l vng.................................................................. 249
Tru tt............................................................................. 249
Trong hang ni nghe c ting....................................... 250
Qu nhin nhn khng thy. ............................................. 250
L g? ............................................................................ 250
Giang Ty chng lp tng s............................................ 251

414.
415.
416.
417.
418.
419.
420.
421.
422.
423.
424.
425.
426.
427.
428.
429.
430.
431.
432.
433.
434.
435.
436.
437.
438.
439.
440.
441.
442.
443.
444.
445.
446.

Khng ting vang. ............................................................ 251


Siu vit hnh tng. ........................................................ 251
Vn tng khng dy. ........................................................ 252
Mt gic hong lng. ..................................................... 252
Tang l. ............................................................................ 253
Lm chung. ..................................................................... 253
Nhng xanh trng. ...................................................... 254
ng Sn v Vn Nham. ................................................. 254
Tn trng.......................................................................... 255
Tham lam. ........................................................................ 256
Qut t............................................................................ 256
chn hoang. ................................................................ 257
Nng vo ca giy............................................................ 257
V mt ngi. ................................................................... 257
o l o diu. ................................................................. 258
Con h.............................................................................. 258
Na Tra thi t. ................................................................. 258
Tn bn da Qua Chu.................................................. 259
Nhm mt th li............................................................ 259
Ba v b tt. ...................................................................... 260
Oanh ht........................................................................... 260
Nghe ting ch. ................................................................ 261
Ging Kinh Nit Bn....................................................... 262
Mt cy bch.................................................................... 262
Na mnh trng................................................................ 263
St tre............................................................................... 263
Bi K Ca T ng Pha. ................................................ 263
Thn, tm l mt. ............................................................. 265
t Ma v nc................................................................ 266
Bi k ca ng Sn Hu Khng ni v t Ma quy
dp: .................................................................................. 266
Thin tri thc.................................................................... 267
Hn Sn v X c......................................................... 268
Ta Thin. ........................................................................ 268
c Sn v th gi............................................................ 269

447.
448.
449.
450.
451.
452.
453.
454.
455.
456.
457.
458.
459.
460.
461.
462.
463.
464.
465.
466.
467.
468.
469.
470.
471.
472.
473.
474.
475.
476.
477.
478.
479.
480.
481.

Ba T n h tiu............................................................... 269
Ci tru tm tru............................................................. 270
Xo tay............................................................................. 270
Ng xung........................................................................ 270
V kim git ngi. ......................................................... 271
Tm ca c Pht............................................................... 271
iu su xa nht............................................................... 272
Vn C............................................................................. 272
Thi gian ca Quy Sn..................................................... 273
Vt ln ngoi vt............................................................ 274
Bi k cui cng ca Php Tin. ...................................... 274
Khoi hot! Khoi hot! ................................................... 275
Ln v cao........................................................................ 276
Ngng Sn ngi Thin. .................................................. 276
c Pht v Phm Ch. .................................................... 277
Quy Sn v Ngng Sn. ................................................ 277
Tip kin Thin sinh......................................................... 278
G vo thnh gh. ............................................................ 278
Nm c Kinh. ................................................................ 279
Trc n mt hay mt n trc. ........................................ 279
i Vng n ri! .......................................................... 280
Ba cu ca Lm T........................................................... 281
Nga Lun........................................................................ 281
Lc T ging cho Tit Gin. ............................................ 283
Mt mi tn...................................................................... 283
ng ph lo tng............................................................ 284
Khng i hi ngi. ......................................................... 284
Trc 33 sau 33. .............................................................. 285
Ung tr i. ...................................................................... 285
Bt ng o trng. ......................................................... 285
Ngi xut gia................................................................. 285
Xem Kinh Hoa Nghim.................................................... 286
Thanh Nguyn Duy Tn.................................................... 286
Thng thng cn kh. ................................................... 287
nht ng nhn n. .................................................... 288

482.
483.
484.
485.
486.
487.
488.
489.
490.
491.
492.
493.
494.
495.
496.
497.
498.
499.
500.
501.
502.
503.
504.
505.
506.
507.
508.
509.
510.
511.
512.
513.
514.
515.
516.

Mt ht hon n. ............................................................ 289


Mt vng vo mt............................................................. 289
A! ..................................................................................... 290
Di cu Ma Giang.......................................................... 290
Hang chut. ..................................................................... 290
Tng mo ng ng................................................. 291
Gp tr th ung, gp ba th n. ..................................... 291
o nhn. ......................................................................... 292
Siu vit hnh tng. ........................................................ 293
Ci ba ca Nham u..................................................... 293
Bo Th xoay lng........................................................... 294
Bch Linh v Bng Un. .................................................. 294
Thn thng. ...................................................................... 295
Chng la ly tc. ............................................................... 296
Lo Bo ng khng c nh.............................................. 296
m Tng. ....................................................................... 297
Sn h i a.................................................................. 298
Ph Chiu......................................................................... 298
Li Ton........................................................................... 299
T tnh............................................................................. 300
Khng th ni................................................................... 300
Vng tht khng s la. ................................................... 302
Thng Tu......................................................................... 302
Bi tng Ng V Qun Thn ca ng Sn. .................... 304
t Ma ging tm............................................................. 306
Duy Ng cTn. ............................................................ 307
ng t rt tr.................................................................. 308
Quy Tng. ........................................................................ 309
o chnh cng vic bnh thng hng ngy. ............... 309
Nam Tuyn bc b tu s v c s. ..................................... 311
Ging php. ....................................................................... 311
Tr s tng. ....................................................................... 312
Gin d. ........................................................................... 313
C ci Trn Sn nng ba cn............................................ 314
Bn hoa sen...................................................................... 314

517.
518.
519.
520.
521.
522.
523.
524.
525.
526.
527.
528.
529.
530.
531.
532.
533.
534.
535.
536.
537.
538.
539.
540.
541.
542.
543.
544.
545.
546.
547.
548.
549.
550.
551.

Gii thot.......................................................................... 314


Chuyn kh. ..................................................................... 315
Dn s t. ........................................................................ 315
o nc. .......................................................................... 316
Thng thc..................................................................... 316
Tr Thng. ........................................................................ 316
Khng ng Ngn Sung. ............................................... 318
Tm thy tinh.................................................................... 318
T k................................................................................ 319
o................................................................................... 320
B truyn. ......................................................................... 320
c kinh........................................................................... 321
S T Liu Ngha............................................................. 321
Gim, Di ca Vn Mn. .................................................... 322
Ng t quc s. .............................................................. 323
Ph i S v Lng V . (I)....................................... 324
Ph i S v Lng V . (II) ..................................... 325
T Khm. .......................................................................... 325
V h khng...................................................................... 325
H Vn............................................................................. 327
C cng ca Vn Mn...................................................... 328
Chn Ha Thng khng th di. .................................... 328
nh Rm. ....................................................................... 329
Mt n ci trong i. ..................................................... 330
Thn T............................................................................ 331
Chu Quang. .................................................................... 333
Sau bc mnh giy. .......................................................... 334
Cnh cy. ......................................................................... 335
Lng Khoan. .................................................................. 335
Php Nhn........................................................................ 336
H Minh Gio Hanh Thin s.......................................... 336
Thin ca Dc Sn......................................................... 337
Khng i ng chim bay. ............................................... 338
Thch u......................................................................... 338
Lm T ng. ..................................................................... 339

552.
553.
554.
555.
556.
557.
558.
559.
560.
561.
562.
563.
564.
565.
566.
567.
568.
569.
570.
571.
572.
573.
574.
575.
576.
577.
578.
579.
580.
581.
582.
583.
584.
585.
586.

Hu Trung v Ng Triu n. ............................................ 340


Hai ng tng...................................................................... 341
Dim ........................................................................... 341
Hu Minh cn nghi. ......................................................... 342
H n tht ngi. .............................................................. 342
Ba cng lnh. ................................................................ 343
Ni v khng ni.............................................................. 343
Chng thy Php Thn. .................................................... 344
am Nguyn. ................................................................... 345
V V Chn Nhn v Phi V V Chn Nhn. ................... 345
Lm T v c Sn. ........................................................ 346
Li ging ca Lm T. ..................................................... 346
Thn Pht. ........................................................................ 347
Ty duyn bt bin........................................................... 348
Hoa mu n.................................................................... 348
Siu vit ng tnh. .......................................................... 349
V l. ............................................................................... 349
Mt cht.......................................................................... 350
i cht i.......................................................................... 350
Ti Nam ng m ngh. ................................................ 350
Lm phin i chng. ....................................................... 350
H! H!........................................................................... 351
Lm bm g ? ............................................................... 351
Gnh phn. ....................................................................... 351
Hiu thun........................................................................ 352
Li ging ca Hong B................................................... 352
Lm T trng tng............................................................ 353
Theo dng m i. ............................................................. 353
Lm T i thoi vi ni c. .............................................. 355
Chn sng. ....................................................................... 355
Lm T phng vn Long Quang....................................... 357
Lm T phng vn Tng in. ..................................... 357
Ni Hn Ln. ................................................................... 357
Nm trm t ca Kinh Sn. ......................................... 358
T liu gin. ..................................................................... 358

587.
588.
589.
590.
591.
592.
593.
594.
595.
596.
597.
598.
599.
600.
601.
602.
603.
604.
605.
606.
607.
608.
609.
610.
611.
612.
613.
614.
615.
616.
617.
618.
619.
620.
621.

Lm T phng vn Minh Ha. ......................................... 359


Thp t Ma. ................................................................... 360
Bi k ca Hu Kh ph Php cho Tng Xn................... 360
Bi k ca Tng Xn ph Php cho o Tn.................... 361
Bn ting ht ca Lm T. ............................................... 362
Lm T n Phng Lm. .................................................. 362
Lm T i thoi vi Hnh Sn. ...................................... 363
nh thng ta. .............................................................. 363
Mua mt c quan ti......................................................... 364
Khng i H Nam th i H Bc. ..................................... 365
Vng trn ca M T. ...................................................... 365
Hai t ca i Mai. ..................................................... 366
Ngng Sn v Nh Hi.................................................. 366
Tnh thc.......................................................................... 367
Nm no, ngy no cng tt. ............................................ 368
n Phong n Thm Quy Sn......................................... 368
Dc Sn Xem Kinh........................................................ 369
Tc Tng hi o Hu Trung. ......................................... 370
Chng Ng....................................................................... 370
Tng Pht Bi Hu. ....................................................... 370
T L Gi Na Pht. .......................................................... 371
Ra ra ci . .................................................................. 372
Khng Th Ni. ............................................................... 372
Khng c g c tc l c. ......................................... 372
Khng mn tay ngi. ................................................... 373
u? .............................................................................. 373
L Phong. ......................................................................... 374
Bch Trng Khc V Ci. ........................................... 374
Nghe ting qu ku........................................................... 378
Ai qun?........................................................................... 378
Ngi lu ch g? ............................................................... 379
Ni c thuyt php. ........................................................... 379
Khng nghi, khng ng. ................................................. 380
i ho sn. .................................................................... 380
Li nguyn ca b lo. ..................................................... 381

622.
623.
624.
625.
626.
627.
628.
629.
630.
631.
632.
633.
634.
635.
636.
637.
638.
639.
640.
641.
642.
643.
644.

Ci la. .......................................................................... 381


C duyn ng ni c Sn. .......................................... 382
La, u, mch. ................................................................ 383
Con s lm Pht................................................................ 383
Tht l k! ........................................................................ 384
Vc nc v nghch hoa................................................... 384
Sc Tc L Khng. .......................................................... 385
o trong khng ngoi............................................... 385
Gi Vn Nham. ................................................................ 386
L Mi. ............................................................................ 386
Khng Mm. ................................................................... 387
ng Ca. ....................................................................... 387
Tru Tt. .......................................................................... 387
Du vt y ................................................................... 388
ng t........................................................................... 388
Vin Thuc Tr B Bnh. ................................................. 389
Nghe Ting Chung Cha................................................ 389
Mt Chic Dp C Rch. ................................................. 390
T S............................................................................ 390
Mc K N....................................................................... 390
Ti Nay Khng Tr Li.................................................... 391
V Sao Chng Ng?.......................................................... 391
Hai Mi Nm Li Tng Cay ng................................. 392
V Anh Ch Thng Hang Rng To.................................... 392
645. Bnh inh ng T n Xin La.................................... 393
646. Bnh Nhn. ...................................................................... 394
647. Php Nhn........................................................................ 395
648. Ti Mun Bn Thn. ........................................................ 395
649. nh Phng La................................................................. 396
650. Ch ng, Ch Ty. .......................................................... 396
651. Khng Cn Hi Sc. ........................................................ 396
652. Ct C. ............................................................................. 397
653. Tri Sng Li Mt La..................................................... 397
654. M Thi, Ba Gii C ..................................................... 397
Ng Ri, Mi Phng Khng. ................................................ 397

655.
656.
657.
658.
659.

u H ui Rn............................................................. 398
Gia Phong Ca Vn Mn. ................................................ 398
Th Trai. .......................................................................... 399
V Hc T Nguyn. ......................................................... 399
Tng Xn.......................................................................... 400

1 Dng nh H

1. t n tay khng.
Nghim Dng hi Triu Chu Tng Thm:
-Con khng mang g n th th no?
-ng hy b xung i !
-Con khng mang vt g n, ho thng bo con b xung ci
g?
-ng khng b xung c th mang n i.
Nghim Dng ngay i ng.
(Cng n 100)

Nhiu ngi c sanh ra trong gia nh giu c, p trai, hc


gii. Li c nhiu ngi khc sanh ra trong gia nh ngho kh,
xu trai, hc dt. y chng phi l do phc bo, kh bo ?
Nhng chp vo nghip bo l vn cn chp, l khng b xung
c, l phin no, l cn nguyn ca thng kh. Ngi c tr tu
th nhn nh rng khi chng ta sanh chng ta n vi hai bn tay
khng, khi cht chng ta cng ra i vi hai bn tay khng, chng
ta chng mang g n cng chng mang c g i. Cng khng
nim trc dt nim sau. Trong sinh hot hy lm ht sc mnh,
tn hin ht sc mnh. C th nhc ln, cng c th b xung. Nu
lm c nh vy th phin no, au kh, hi hn, kht vng, lo
lng v . v . u cn lm phin chng ta c na? Cu hi ca
Nghim Dng c 2 :
1.Th no l khng mang mt vt g n.
2.Nu tu hnh ti trnh khng mang mt vt g ti, tc
khai ng ri, cn ngi cha khai ng th sao? Ngha l ng em
ci tm cha ng mun bit ci tm khai ng nh th no? Cu
hi ca Nghim Dng cho thy ng cn b t ng lm phin no.
Do , Triu Chu khai th cho ng:
-ng hy b xung i !
Triu Chu l ng hy b ci vn mang ti hay khng mang
ti ci g xung i. Nhng Nghim Dng vn cha hiu:

2 Nhng a hoa thin

-Nu con khng mang g ti th u cn phi b xung? R rng l


ng khng bit phi b xung ci g? lm sao b xung? Triu
Chu li gip ng:
-c ri ! ng khng b xung c th hy mang n i.
Cui cng Nghim Dng khai ng. Hiu c ca Triu
Chu:
-Nu ng khng b xung c th ng bit khng b xung
c ci g? Vy th hy mang n i.
Nghim Dng ngh li: Nu khng mang g n, cng khng
cn mang g i, nh ngi ang bnh t nhin khi.
ca Triu Chu l: ng khng mang theo l vt c g l quan
trng u! Hy bung b ci tm chp trc ca ng i. B tt c,
vt ln tt c chp trc l c th thnh Pht.
2. Lo tng hiu st.
Triu Chu Tng Thm cng ch tng ra vn do chi, mt con
th trng thy kinh hi b chy. C ng tng hi:
-Ho thng l bc i thin tr thc, lm sao con th li s?
-V lo tng hiu st.
(Cng n 100)

Trong kinh Pht c chp cc con vt nh th, b cu thng thn


cn vi Pht, khng h s hi. Cc v cao tng i c cng c
nhiu con vt thn cn, thm ch cn c c th lm bn hoc lm
. Triu Chu l v cao tng c o, d nhin lng t bi c
cm ho lc ln ng nh con th phi khng s hi mi phi
ch?
Cu hi ca ng tng c th gii thch:
1. C th con th khng s Triu Chu, nhng s nhng ngi
i theo ng.
2. Con th khng c thin cn: s ngi, s vt ch cn gi thi
c lay l s ri, k g l Triu Chu t bi hay khng t bi.

3 Dng nh H

Cu p ca Triu Chu cng c 2 :


1. Lo tng vn khng st sanh, nhng v ng hi nn ch cn
cch tr li l th s b lo git. K tht ti git hay khng
git l chuyn ca ti, con th nhn l ti ho st l chuyn
ca n, nn n chy trn.
2. Ngi tu hnh khi khai ng ri gp cnh khng khi tm
phn bit, khng chp vo cnh gi l git cng nh Vn Th
cm kim tr tu khng chp c khng, thin c, ma Pht,
gp bt c cnh no cng git chng phi l ho st sao?
Triu Chu cng ch tng i do, con th s b chy, ng t
mnh nhn trch nhim: Lo tng ho st. Ngi phm khi
gp chuyn thng trch nhim cho ngi khc ch t khi
chu gnh trch nhim .
ng Tng thy th hong s b chy l lc vo hin tng gii m
khng t bit. Cu p ca Triu Chu c bo ng phi ct t
mi tri buc.
(Thin C)

3. Cy c.
Trong thin vin c mt cy c b gi thi gy. Mt ng tng hi
Triu Chu:
- Cy c i v phm hay i v thnh?
- Khng phm, khng thnh.
- Vy i v u?
- Ri xung t.
(Thin C)

Cu hi ca ng tng cn phn phm thnh l cn c sai bit, v


vy Triu Chu bo khng phm, khng thnh.
4. Con la ku.
Duy Chnh nhn c vic phi n kinh thnh, trn ng gp mt
vin quan li. ng ny mi thin s th trai. Bng nhin mt con

4 Nhng a hoa thin

la h ln, vin quan li ku "Thin s. Duy Chnh ngng u ln,


vin quan li bn ch con la. Thin s bn ch vin quan li.
(Thin C)

hin tng gii, con la, thin s, vin quan li c sai bit,
nhng bn th gii th ch l mt
5. Chn chn tm mt.
Mt ng tng hi Ba Tiu:
- n thn Bc u l g?
- Chn chn tm mt.
Ngng li mt lt, Ba Tiu li hi:
- ng hiu khng?
- Khng hiu.
- Mt, hai, ba, bn, nm...
(Thin C)

n thn Bc u ch tr bn th gii. 81 l chung im ca


9x9.
1, 2, 3, 4, 5... s dn n v cc.
6. Ht, nh.
C ng tng hi Th Sn:
- Lm T ht, c Sn nh, cu cnh l ngha g?
- ng th lm coi.
ng tng bn ht mt ting.
- m!
ng tng li ht mt ting na.
- m hn, cn ra th thng g?
ng tng nghe ri bn hng Th Sn hnh l. Th Sn nh ng
mt gy.
(Thin Vin)

nh v ht lm nhiu thin sinh khai ng l do p dng ng


thi c; nhng ci c duyn nhn khng thy, cm khng c,

5 Dng nh H

nu ti c nh ht mt cch my mc th chng khc g ni


chuyn vi ngi cm, ic.
7. Nht t quan.
C ng tng hi u T:
- Th no l Pht?
- Pht.
- Th no l o?
- o.
- Th no l Thin?
- Thin.
(Thin Vin)

Nht T Quan l loi cng n m li p ch bng mt ting.


Nhng cu tr li ca u T dng nh l khng tr li, nhng
xt k li th li l nhng cu tr li hon ton nht.
8. Trng ln hng Ty.
Mt ng tng hi Nh Mn:
- Thin s bao nhiu tui ri?
- Ngy nay sanh, ngy mai mt.
- Vy sao? Sanh u vy?
- Mt tri mc phng ng, mt trng ln phng Ty.
(Thin C)

hin tng gii c sai bit v thi gian (nay, mai) v khng gian
(ng, Ty) nhng bn th gii ch l mt.
9. Mun ng th ng.
Mt ng tng hi Chiu Hin:
- Th no l tm bnh thng?
- Mun ng th ng, mun ngi th ngi.
- t khng hiu.
- Nng th tm ch mt, lnh th li gn la.

6 Nhng a hoa thin

(Thin C)

Tm bnh thng l ch cnh gii an nhin, t ti.


10. Lm la, lm nga.
Mt ng tng hi Chiu Hin ( t ca Nam Tuyn):
- Nam Tuyn mt ri i u?
- n nh pha ng lm la, hoc n nh pha Ty lm nga.
- Ngha l sao?
- Mun ci th nhy ln, khng mun th nhy xung.
(Thin C)

La, nga ch hin tng gii; ci hay khng ci ch phm,


thnh l mt.
11. ng thiu g?
Mt ng tng hi Linh Mc:
- Thin s khng c php no tip dn ngi sao?
- i ng thnh cu, ti s tip dn.
- Thnh thin s tip dn.
- ng thiu g?
(Thin C)

T tnh ai cng c, vic g phi cu xin bn ngoi?


12. Ca thin ng.
Mt v tng qun hi Bch n:
- C tht l c Thin ng v a Ngc khng?
- ng lm g?
- Tha, l mt v danh tng.
- Ha! Ha! ngu ngc no mi ng lm tng, trng ng ging
nh mt tn t!
V tng qun gm ln: Ni ci g? v rt pht kim ra.
Bch n ni:
- Ca a ngc m ra ri y!

7 Dng nh H

V tng qun bng tnh, vi t kim vo v v t ti.


- ! Ca thin ng m ri!
(Thin Thuyt)

a ngc v thin ng khng phi sau khi cht ri mi c, m


ngay trong hin ti, ngay trong mt nim, ty thin hay c m ca
m.
13. G vng cha gy.
Mt ng tng hi u T:
- G vng cha gy th sao?
- Khng c ting.
- Gy ri th sao?
- Mi ngi t bit thi khc.
(Thin C)

G vng ch t tnh, cha gy ch cha ng, gy ri ch ng.


"Mi ngi t bit thi khc" ch t tnh phi t mnh th hi.
14. Ngi c o.
Mt ng tng hi Nh Nt:
- Th no l ngi c o?
- i khng lu du chn, ng ngi khng ngi bit.
(Thin C)

Cu p m t cnh gii kin tnh.


15. Dao Giang Ty.
T Minh tha:
- t khng mang n l vt g tt, ch ti H Nam mua mt con
dao Giang Ty tng thin s!
Bo ng p:
- ng t H Nam li, mua dao u?
T Minh nm ly tay Bo ng bp mt ci.
Thin s ni:

8 Nhng a hoa thin

- Th gi! Mau nhn ly dao.


(Thin C)

Giang Ty ch dng thin ca Nam Nhc Hoi Nhng. H Nam


ch dng thin ca Thanh Nguyn Hnh T. Dao ch phng cch
kin tnh. Cu hi ca Bo ng "ng t H Nam li, mua dao
u?" l hi T Minh gic ng do phng php ca Hoi Nhng,
Hnh T hoc t phi khc? T Minh bp tay thin s biu th
khng phi do phi ngoi. Do , thin s gt u ku th gi nhn
dao.
16. Sanh t trt t.
C mt v ph ng nh Tin Nhai vit ch.
Tin Nhai vit:"Cha cht, con cht, chu cht.
Ph ng ni gin:
- t nh thy ban cho nhng li tt lnh, sao li gin ct nh
vy?
- y l nhng li tt lnh nha! Nu nh con ng cht trc
ng, c phi l ng au kh khng? Li na nu chu ng cht
trc con ng th hai cha con ng au kh bit chng no? Nu
gia nh ng c theo nh li ti vit th c phi l thc s hng
vng khng no?
(Thin Thuyt)

Sng gi, thc v; cht v nh k du t v nh. Nu c theo trt t


m cht chng phi l c phc sao!
K ngu s cht, ngi tr vt ln sanh t.
(Thin v)
17. i Tha, Tiu Tha.
C mt ln Hong B ln chi Ng i Sn, trn ng gp mt
v qui tng. Hai ngi va i va chuyn vn, tm u hp. Gp
mt con sui, sc nc rt mnh. V tng bo Hong B:
- Chng ta qua b bn kia i!

9 Dng nh H

Hong B ni:
- ng mun qua th c t mnh qua i.
V tng khng ni mt li vn qun chy qua sui nh chy trn
ng l, cn quay u li ku Hong B:
- Li mau! Li mau!
Hong B p:
- Nu ti bit ng nh vy ti cht chn ng ri!
V tng nghe ri tn thn rng: ng tht l mt v i tha php
kh, ti tht khng bng!, ni ri bin mt.
(Thin Vin)

Tiu tha l t ; i tha l t ri tha. Do v qui tng


biu th cho tiu tha phi bin mt.
18. Khng ra mt.
Mt ng tng hi o Hnh:
- Th no l ng tu chnh?
- Sau nit bn s c.
- Sau nit bn s c l g?
- Khng ra mt
- t khng hiu!
- Khng mt ra!
(Thin C)

Mt ch t tnh, v t tnh khng bn, khng sch nn khng cn


ra.
19. Ni sanh.
Mt ng tng hi Hu Hi:
- Thin s c bit ni mnh s sanh khng?
- Cha cht lm sao bit ni sanh?
(Thin C)

Cht ch ng, sanh ch t tnh.

10 Nhng a hoa thin

20. Nc vy khng ti.


Mt ng Tng hi o Khung:
- Mt trn ma php, c ni no khng thm nhun khng?
- C
- L ni no vy?
- Nc vy khng ti!
(Thin C)

Cu tr li ca o Khung c ngha l t tnh phi t mnh t


chng.
21. Vn Th.
Vn H c ln ln Ng i Sn, trn ng gp mt ng lo.
Vn H hi ng lo:
- Ni y, Pht php nh th no?
- Rng rn hn tp, phm thnh giao tham.
- C bao nhiu ngi?
- Trc 33, sau 33.
Ti hm sau khng thy ng lo u na, ch thy b tt Vn Th
ci s t hin trn khng. Sau Vn H tu tp Ngng Sn m
ng, lm vic nh bp. Mt hm, nhn m vung ni cm, trong
hi nng bc ra li thy Vn Th hin ra. Vn H v ly vt
Vn Th v ni: "Vn Th t Vn Th, Vn H t Vn H, hm
nay khng th cm hoc ti c u!"
(Thin Vin)

Ngi tu Thin thy cnh l: Pht, Thnh sinh lng s hi hoc


knh ngng l v tm cha thanh tnh. Ng ri, th ch l
hin tng, l m hoc m thi.
22. Gi Thin.
Trong m t ca Bch n c mt ng tng c v khai ng.
ng khng l Pht, khng dng hng, thm ch cn x kinh i
Nit Bn lm giy i cu, ni rng: Ti chnh l Pht, kinh vn l

11 Dng nh H

ghi li nhng li Pht ni. c Pht y ri, th kinh vn ch l


m giy ln lm vic v sinh li chng uc sao?
Bch n bit chuyn, gi ng tng li bo rng: Nghe ni ng
thnh Pht! ng mng! ng mng! Nhng m t Pht cng
ng tn qu, dng giy ln lm v sinh th khng xng cht no,
sau ny ng nn dng giy trng thanh khit th hn.
(Thin Vin)

ng tng nghe Bch n ni "t Pht cng ng tn qu" m


khng c phn ng g, bit l gi ng. Sau ng tng
hng Bch n m sm hi.
23. Khng cho mc r.
Dc Sn thy mt ng tng ang trng rau, bn chy li ni:
- Trng th c trng nhng ng cho n mc r.
- Nu khng cho n mc r th i chng n ci g?
Dc Sn hi:
- ng cn dng ming sao?
ng tng khng tr li c.
(Thin C)

"R" trong cu ni ca Dc Sn l ch cn trn khng phi l r


cy.
24. Quay u.
Linh Mc vo phng phng trng thy Thch u ang ngi
thin bn hi:
- Nu ni mt cu kh hp, th ti li, bng khng th ti i!
Thch u ngi yn khng ni. Linh Mc bn i ra. Thch u
theo ra n ngoi ca ht: "Ha thng!"
Linh Mc quay u li.
Thch u ni:
- T sanh n t, ch l ci , quay u li lm g?
(Thin C)

12 Nhng a hoa thin

Ci ch t tnh, quay u ch s hng ngoi.


25. a Tng gp trm.
L Sng nhn i tun phng Nam, vo thm thin vin Vn Th
thy tng b tt a Tng bn hi:
- V sao a Tng gi tay?
Vin Minh p:
- Ht chu trong tay b trm ly mt.
- l a Tng sao cn gp trm?
- Hm nay bt c ri.
(Thin C)

Chu ch t tnh, trm ch trn ai.


26. Mt m my trong khng.
ng Tc Tng hi Hu Trung c php Pht no?
- B H c thy m my trong khng?
- Thy.
- Ly inh st m ng n li.
(Thin C)

Pht php lu ng nh my, c nh mt ch l khng phi.


ng Tc Tng dng mt m my trong khng ch tm cnh
ca mnh; nhng c tht l ng t ti cnh gii t do t ti, v
qui ngi khng? Trong tm ng cn c mt m my l cn chp
vo cnh t do, t ti. Tng t c ngi ni:
-C quan th lm, c tin th kim nu khng th cng chng quan
h g?
Tuy l ni : cng chng quan h g, nhng thc ra l ng ta
cng mun lm quan t li; kim c nhiu tin c nhiu
phng tin. Hu Trung bit l vua cha c t do, t ti nn
bo:
-B h nn ly inh m ng n li.

13 Dng nh H

Khi lm quan, kim c nhiu tin khng c ,khi thi quan,


khng c tin khng tht mi l bc i trng phu c th co
dui, mi l bc tr.
(Cng n 100)

27. Ph cng khoc c sa.


Mt ng tng ni:
- Dng chung ri, thnh thin s thng ng.
Dc Sn bo:
- ng mang gip ti y bt.
- Thin s khng c tay bao lu ri?
- Ung cho ng khoc o c sa!
(Thin C)

ng tng cn phn bit ta, ngi nn b Dc Sn mng.


28. Cho ti mt ng.
Tng Thn thy mt ng tng ang m tin bn ni:
- Cho ti mt ng.
- Thin s v sao ti nc ny?
- Ti ti nc ny!
- Nu ti nc ny, cm ly mt ng.
- ng v sao ti nc ny?
(Thin C)

Tin l vt ngoi thn. Thin s mun m ch phi quay vo trong


ng t tnh; ng tng khng hiu tng thin s ngho qu nn
phi xin tin tht.
29. Rau sng, rau chn.
Triu Chu hi ng tng coi vn rau:
- Hm nay n rau sng hay rau chn?
ng tng ly mt nm rau a cho thin s.
Triu Chu ni:

14 Nhng a hoa thin

- Ngi bit n t, ngi ph n nhiu!


(Thin C)

Mun bit rau sng hay chn, phi t mnh n mi bit, a cho
thin s lm g?
30. Ti s.
Nht Hu t nh rt thng minh. S ph ng c mt ci tch
ung tr l mt c rt him qu. Mt hm ng v nh v,
trong lng cm thy khn n. Ngay lc ng nghe ting bc
chn s ph n ni ng lin hi:
- S ph! Con ngi v sao phi cht?
S ph ng p:
- l chuyn t nhin, trn th gian ny, tt c mi s vt c
sanh th c t!
Lc Nht Hu a mnh tch v ra v ni:
- Tch tr ca s ph ti s ri!
(Thin Thuyt)

Nu hiu c sanh t ca con ngi th cng hiu c s


thnh hoi ca s vt.
31. Khng bit g ny.
Kh Xung l mt v i s thi Minh Tr, tr tr ng Phc T
nhiu nm. Mt hm i tng qun Bc Vin l Tng c Kinh
n thm ving. Th gi a danh thip c my ch "Tng
c Kinh Bc Vin" trnh ln.
Thin s ni:
- Ti chng c quan h g vi g Tng c ny, bo g hy i i.
Th gi a tr danh thip.
Bc Vin ng li xin li:
- l li ca ti, (bn ly bt xa bn ch Tng c Kinh ),
phin thy trao li.
Thin s c danh thip ni:
- A, th ra l Bc Vin, ti tip g ny.

15 Dng nh H

(Thin Thuyt)

Danh li, a v, ca ci, thnh tu thng lm che mt chn ng,


lm chng ta m man nh du t lc li v nh.
32. i Pht Php.
C ng tng hi Thch Sng:
- i Pht php l th no?
- Ngy xun, g gy.
- t khng hiu.
- Trung thu, ch sa.
(Thin Vin)

o l do tham cu nhng s vt tm thng m ng.


33. Con la.
Nam Thp Quang Dng n bi kin Ngng Sn Hu Tch.
Ngng Sn hi:
-ng n lm g?
-n bi kin thin s.
-C thy lo tng khng?
-C thy.
-Thy lo tng c ging con la khng?
-Con thy thy cng khng ging Pht.
-Nu khng ging Pht th ging g?
-Nu ni ging g th c khc g l ging la?
Ngng Sn khen:
-Ti dng cu hi ny 20 nm nay cha c ngi no trit ng.
Nay cu tr li ca ng phm thnh u qun, tnh tn, th l. Kh
c ngi u t nh ng. ng hy bo trng.
(Nht Thin Nht Th Gii)

Kinh Kim Cng c ni: Phm c tng u l h vng, nu thy


khng tng l thy Nh Lai. Ngng Sn v Quang Dng ngh
lun Ngng Sn khng ging la, khng ging Pht, vy cu

16 Nhng a hoa thin

cnh l ging g? Ging chnh mnh. Ch c thy t tnh ca mnh


mi c th phm thnh u qun, th dng l mt. mi l thy
chn v tng. Ch khi no ng qun chnh mnh th mi tht
l thin.
Cu p ca Quang Dng ch rng ng th hi Tnh, Tng l
mt.
(Thin Vin)

34. Tri t cng ci.


Mt ti, Dc Sn ln ni kinh hnh, t nhin my tan, l vng
trng sng, thin s bng ph ln ci. Kt qu l dn di ni
trong vng 10 dm u nghe thy ting ci, khng bit u ti.
Ngy hm sau, mi ngi u hi nhau, tin tc lan truyn ti ni,
chng t ni rng: " chnh l s ph chng ti m qua ti
nh ni ci ."
(Cnh c Truyn ng Lc)

Dc Sn vong ng, ha cng tri t thnh mt th m ci


ln vy. L Cao c lm mt bi th tng Dc Sn ni v chuyn
ny:

Tuyn

hip

tnh

Chung nin

tng

dic

nghinh

Hu

thi

trc

thng

phong

nh

Nguyt

phi

vn

khiu

nht

thanh

La ch vng v hp tnh qu

17 Dng nh H

Trn nm chng a hay n khch


C lc tro ln nh ni h !
My tri , trng t, ci khanh khch.
Ha Sn cng tng ni qua "L tht! L tht! Gi nh ti ci
th tri cng ci, t cng ci!"
35. Tp dch.
Mt hm Ty Vin un nc tm, mt ng tng thy ni rng:
- Nhng vic tp dch ny, thin s cc ch tiu lo c ri!
Ty Vin khng ni, ch phi tay.
(Thin Vin)

Thin phi do t mnh th hi, khng th nh k khc.


36. Hai rng tranh chu.
Mt ng tng hi Th Sn:
- Hai rng tranh chu, con no c?
- Con c, thua.
- Con khng c, th sao?
- Chu u?
(Thin C)

Chu ch t tnh; c, thua ch sai bit l hin tng gii. Khng


th tm t tnh trong s sai bit.
37. Mi vo ca Thin.
ng tng hi:
- t mi vo ca Thin, xin thin s ch dy.
Trn Tn Tc p:
- ng khng bit cch hi.
- Vy sao, ca thin s l g?
- Tha cho ng 30 gy, hy t mang i.
(Thin C)

18 Nhng a hoa thin

ng hi ngi, hy t hi mnh.
38. Th no l gii thot.
Mt ng tng hi Thch u:
- Th no l gii thot?
- Ai tri ng?
- Th no l Tnh ?
- Ai lm bn ng?
- Th no l Nit Bn?
- Ai lm ng, sng, cht?
(Cnh c Truyn ng Lc)

Cu tr li ca Thch u ch mnh t tri, t u, t gy ra


sanh, t.
(Thin C)

39. G m p trng.
Mt ng tng hi u T:
- t hi mt cu, thin s lin p ngay; nu bng nhin hi
ngn vn cu th thin s lm sao?
- Ging g m p trng.
(Thin C)

Phng php c nhiu nhng khng ngoi mc ch kin tnh.


40. Ti c th nh trng.
C ng tng hi Ha Sn:
- Th no l chn qu?
- Ti c th nh trng!
- Th no l chn ?
- Ti c th nh trng!
- Tc tm tc Pht khng th hi, nhng phi tm phi Pht l sao?
- Ti c th nh trng!
- i vi bc thng nhn, lm sao m gio ha?
- Ti c th nh trng!

19 Dng nh H

(Thin Vin)

Chn l chn tht, qu l qu; chn qu ngha l gic ng.


Trong Pht hc, tu tp hc vn gi l vn; hc tn hc vn gi l
"ln" tip cn o, l hng xm ca Pht. thng qu "Vn"
v "Ln" l t ti cnh gii ti cao gi l "Chn Qu. Ngn ng
khng truyn t c s tht, nu b li ni lm cho khn qun
th cng ngy cng i su vo m l, khng tm ra c chn l.
B xung tt c nhng li ni v suy t. Nu ng kim sot, s
kim sot ny s git ng. ng c nghe ting trng ca u T
khng? Nng bao nhiu cn? Nu ng bit ng l thy ca
Pht.
(Sng Sn)
41. Mt thy nh cc t.
Mt ng tng hi Lnh Siu:
- Hai rng tranh chu con no c?
- Chu khp ni, mt thy nh cc t.
(Thin C)

Chu ch t tnh.
42. Mt m my trng.
Mt ng tng hi Nguyn An:
- Kinh Pht ni cng dng cho trm ngn v Pht chng bng
cho mt ngi phm tc n cm, khng bit trm ngn v Pht c
ti li g, cn ngi phm tc c cng c g?
- Mt m my trng ngang ca hang, bit bao chim lc li v t.
(Thin C)

My trng ch s chp Pht, cng chp cng xa la t tnh.


43. Th no l siu Pht, vt T?
Mt ng tng hi Vn Mn:
-Th no l siu Pht, vt t?

20 Nhng a hoa thin

Nghe khu kh ny ca ng tng th ngay c Pht ng cng khng


coi vo u, nhng ni nh vy m thc s ng vn b Pht tri
buc, do Vn Mn p:
-Bnh H.
Bch Nham Lc chp nh vy, nhng trong Vn Mn Lc th li
chp cu p l:
-Ma Hong B Chu, Ph T ch Chu. (tn hai v thuc Bc).
Ha thng Vin Ng cng ni:
-Nu l ti th ti s ni:Nc i con la, ct con nga.
l ni vt b mi Pht kin v php kin t ti cnh gii ti
cao, thot khi mi hnh thc.
Ha thng Thin Qu (1648-1735) trong k Thin Tht cng nu
ln cng n siu u linh. Mt ng tng lp tc lm b tr u linh.
Thin Qu ci bo:
-ng c lm th i.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Nu c lm nh th th c ngay siu u linh cng khng lm


c ni g n siu cho chnh mnh.
Cu hi hy cn chp Pht, php; Cu p ph mi tri buc
tin ti cnh gii ti cao.
(Long Mn)

44. Khng ni.


o Ng dn t Tim Nguyn n tang gia phng iu. Tim
Nguyn v quan ti m ni:
- Sng ? cht ?
o Ng ni:
- Ti khng ni sng, cng khng ni cht.
- Ti sao khng ni?
- Khng ni! Khng ni!
Khi v t vin, Tim Nguyn ni:
- Lo s ni mau, nu khng con s nh.
- Mun nh, c nh, ti khng ni.

21 Dng nh H

Tim Nguyn bn nh s ph. Khi o Ng mt Tim Nguyn


n Thch Sng v k li cu truyn trn. Thch Sng ni:
- Ti khng ni sng, cng khng ni cht!
- Ti sao khng ni?
- Khng ni, khng ni.
Tim Nguyn nghe ri lin ng. Mt hm, ti php ng Tim
Nguyn vc cuc i t ng sang Ty. Thch Sng hi:
- ng lm g ?
- Tm linh ct ca tin s.
- ng chng thy nc ln mnh mng, sng bc ngp tri, tm
linh ct tin s ci g?
- Vy, con ph cng ri!
(Cnh c Truyn ng Lc)

o Ng v Thch Sng khng ni sng, khng ni cht v sng


cht l nhng nim i i, cn trong hin tng gii. Cu ca
Thch Sng "ng chng thy nc ln mnh mng, sng bc
ngp tri" ch Pht tnh sung mn khp tri t. Cu p ca
Tim Nguyn hm "ng vy! l iu con mun ni!"
(Long Mn)

45. Ngi c Nam, Bc; Pht Tnh vn khng Bc, Nam.


Hu Nng lc mi n gp Ng t Hong Nhn, Hong Nhn hi:
- ng l ngi u, n y cu vic g?
- t ngi Lnh Nam n vi s ph, ch cu lm Pht, khng
cn g khc.
- Ngi Lnh Nam cn d man sao thnh Pht c?
- Ngi c Nam, Bc, Pht tnh vn khng Bc, Nam
(Php Bo n Kinh)

Pht tnh ai cng c, lm g c phn bit!


46. Lm tru.
Ph Nguyn lc sp mt, mt ng tng hi:
- Thin s mt ri i u?

22 Nhng a hoa thin

- Xung ni lm tru.
(Thin C)

T tnh khp mi ni, khng v sanh t m tng hay gim.


47. Xanh, vng, , trng.
Mt ng tng hi Hu Chn:
- Th no l ty sc ma ni chu?
Ng Chn p:
- Xanh, vng , trng.
- Th no l khng ty sc ma ni chu?
- Xanh, vng, , trng.
(Thin C)

Ty sc ma ni chu ch tng; khng ty sc ma ni chu ch th.


Cu p ca Ng Chn ch th tng l mt.
48. Lo tng au lng.
Mt ng tng tha vi u T:
- t t ngn dm li, thnh cu thin s tip dn.
- Hm nay lo tng au lng.
(Thin C)

Cu p ca u T m ch ng tng t tip.
49. Dng tm lin sai.
Mt ng tng hi Thy Lc:
- t dng tm ch no?
- Dng tm lin sai.
- Khi khng khi mt nim th sao?
- L mt g v dng.
(Thin C)

23 Dng nh H

Dng tm l c sai bit, l cn trong hin tng gii; khng khi


mt nim l bc vo bn th gii, "l mt g v dng" l li quay
v hin tng gii.
50. X Li.
Mt hm n H n Hu Lm T Lc Dng. Hm tri rt
lnh. n H bn ln in Pht ly tng Pht bng g xung, t
si m. Chnh lc vin ch ti, bn ht ln:
- Sao ng li t tng Pht vy?
n H ly gy bi trong ng tro m p:
- Ti tnh t tng Pht ny tm x li.
Vin ch kinh ngc hi:
- Pht g lm sao c x li?
- Khng c sao? Vy ti xin thnh hai v na, t si m c
khng?
(Thin Thuyt)

o nhn v tm, nn mi hnh ng u t do, t ti khng b


hnh thc tri buc.
Ngi thng l Pht sm hi hay cu xin. Nh thin khng ch
trng n vic l Pht m n lc tm Pht tnh ni tm. Vy
thin gi khng l Pht sao? Khng phi vy, i vi ngi
thy Pht tnh, ni ni u thy Pht, l tng Pht no c tr
ngi g. Nu c l th cng l l vi tm khng chp, khng cu.
Ch n H mi c gan em tng Pht ra t. Chng ta khng
th bt chc n H nu khng cng nh ch con thy s t
nhy cng nhy nu khng chn thy mt mng th cng try da
trc vy. Cng ng hc theo Nam Tuyn chm mo, h gp mo
u l git .
(Thin th 60)

Nghe ni v sau chng c chuyn g xy ra cho n H c, tri li


vin ch th li b rng lng my. Ti sao th? Cu chuyn ny
tr thnh mt vn ln trong Thin mn bi v d c tc gin

24 Nhng a hoa thin

n u cng khng th m vo khun mt ti ci. o nhn


v tm c g sai u, khng th dng thi quyt lit m i ph.
(Nht nht nht thin ng)
51. ng tn chi?
Tam Thnh Hu Nhin l t c ca Lm T c mt ln n
tham Ngng Sn Hu Tch. Ngng Sn hi:
-ng tn g?
-Con tn Hu Tch.
-ng a g th, Hu Tch l tn ti m?
-Vy th con tn Hu Nhin.
Ngng Sn c ci.
(T L Thin)

Danh c th gi th khng phi l thng danh. Tn h ca mt


ngi ch l hiu ca ng khng phi l ng. Trong sinh hot c
nhiu ngi i tn, i h, nhng ngi y vn l ngi y. Vn
l lm sao t nhng gi ng tm ra ci ng chn chnh?
Khi vt ln khi c th th Hu Tch tc l Hu Nhin, Hu Nhin
tc l Hu Tch.
(Bch Nham Lc)

i vi thin gi chng ng, tm khng cn vn no tn ti.


Ch , khai ng khng phi l kim c tt c mi p n, m l
tt c mi vn u bin mt khng cn hnh bng.
- ng tn chi?
Xin li, y khng phi l vn , nhng thy hi con ty tin
m p:
- Con tn Hu Tch.
Ci g? ng ni Hu Tch l tn ng, vy ng bo ta ot tn
ng sao? Nu vy ta khng ly na, nhng tn ny cho ng.
- Vy sao, con tn Hu Nhin.
vy, con tn Hu Nhin, nhiu ngi cng gi con vy. D thy
c gi con l ch con, mo con, ra en, heo mp con cng khng

25 Dng nh H

phn i. Thc ra, thy gi con l g i vi con v quan, ngay


chnh con cng cn cha tm thy con, cn ngi g thy t tn.
(Thin Th 60)

52. Thng nc thng y.


Ni c Nh i mi u theo T Nguyn hc thin, sau li theo
Thnh Nht quc s, ph trch ba ci, gnh nc. Mt hm, ni c
i thng nc trn u m i, bng y thng ri ra. Ni c do
tnh ng, bn lm bi k:

nh

dng

Ht

thot

lc

Thy

bt

lu

Nguyt

bt

tc.

Trn u i thng nc
y thng bng v tung
Khng cn nc trong thng
Khng cn trng trong nc!
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Bi k cho thy Ni c t c tm cnh chn khng v tng.


53. Cht ng.
C mt ln n Phong i ng gp hai on qun ang giao chin
cha phn thng bi. Thin s ly tch trng nm ln khng. Hai
o qun ang nh nhau, bng thy mt v ha thng bay qua
bn ngng nh nhau m xem s kin l lng y. n Phong hin l
thn thng ri, s ngi ni mnh thi hnh yu thut hoc chng
bn v Ng i Sn m nhp dit. n Phong hi ch tng:

26 Nhng a hoa thin

- Ngoi cht ngi, cht nm, c ai cht ng cha?


Mi ngi p c. Li hi:
- C cht ng ri, nhng c ln ngc u m cht cha?
Ch tng p:
- Cha thy qua.
n Phong bn ln ngc u m ha. Chng tng rt phc, mun
em i ha nhng y th no cng khng c. Thin s c mt
em gi l T khu ni, nghe vy chy n ni rng:
- S huynh sng tc qui, cht ri cn tc qui!
Ni ri y mt ci, thy lin ng.
(Thin Vin)

Thin c ch khng th ngh bn, y chnh l mt trong nhng


truyn k ca Thin vy.
54. Chng i m, i tri sng hy i.
Triu Chu Tng Thm hi u T i ng:
-Tnh cnh cht i sng li nh th no?
-m ti ng i, i tri sng hy i.
(Cng n 100)

Cu hi ca Triu Chu l g? Cht i sng li l ch hi


phc c tr hu, phin no bin thnh b , v minh bin thnh
tr hu: l ng cnh. Lc tm cnh nh th no? V tr quan
v nhn sinh quan c bin i khng v bin i ti mc no?
hay l khng bin i v nu nh vy ti sao li gi l gic ng?
u T khng chi ch cng khng ni vng vo, m ni huch tot
ra:
-m ti ng i, i tri sng hy i.
i m y c 2 ngha:
1. ng cn chm m, ln m trong m ti phin no.
2. ng khng trng thy r mt ngi cng nh khng trng r
mt mnh. Thn th mnh y so, nhng khng chu tha
nhn, cng khng mun ngi khc trng thy.

27 Dng nh H

i tri sng hy i l b xung ht mi phin no, mi hnh vi


en ti, cho nh sng tr hu pht huy n tn cng l thnh
Pht mi thi. V ngi tu Thin ng cnh c nng, c su cho
nn khi c c cht cm ng ng cho l ri, vn phi n lc
cho ti ch.
Ngi tu Thin tham cng n n mc ha vi cng n l mt, lc
l t ti mc Chn Khng V Tng, t ci khng li to
ra ci c (Chn Khng Diu Hu). l t u m (m) m dn ti
sng (tri sng) vy.
(Nht Nht Nht Thin)

n tay khng, i tay khng. C mt vt r rng khng l thuc


vo sanh t. Ai sng? Ai cht? Sng v cht nh my ni. nu
ngi b c m my trong tm ngi th khun mt xa nay
xut hin r rng trc mt ngi. m c ti, ngy c rng.
(Sng Sn)

Cht i y khng phi l ch cht i nhc th m l tr i mi


nh nguyn i i. Tr b i mi chp trc th mi sn sanh tm
ha lc.
(Danh Thin Bch Ging)

55. Bn mt cn tht thng hng.


C mt ln Bn Sn i ng, thy mt ngi khch mua tht heo,
ni vi ngi bn tht rng:
- Bn cho ti mt cn tht thng hng.
Ngi bn tht b dao xung, khoanh tay trc ngc, ni rng:
- Tht tht ny chng phi ton l thng hng sao?
Bn Sn nghe cu ni bng nhin tnh ng.
(Chnh Php Nhn Tng)

Bn Sn v vn thin c i lp lm cho phin no, nghe c


cu ni ca ngi bn tht ri lin nhp vo cnh gii Bnh ng
V Sai Bit, khng cn c cng khng cn thin.
(Long Mn)

28 Nhng a hoa thin

56. Hnh cc tng.


C mt ng tng ti tham kin, Trn Tn Tc hi:
- ng l mt v hnh cc tng phi khng?
- Phi.
- L Pht cha?
- L Pht t lm g?
- ng hy t mnh mang i!
(Thin C)

bit Pht t, vy hy t mang Pht tht i.


57. Tng ng nh tng Ty.
Mt ng tng hi Lng Chn:
- Th no l ca T s t Ty sang?
- Tng ng nh tng Ty.
(Thin C)

Phi ph b sai bit (ng, Ty) mi thy c t tnh.


58. inh mt tc.
Mt ng tng hi Thm Trit:
- Th no l ch thm thm?
- Ly inh mt tc ng vo g, tm con tru ko chng ra!
(Thin C)

Ch thm thm ch t tnh.


59. Th tru.
Thch Cng trc khi xut gia l mt g th sn, sau theo M T
tu hnh. Mt hm ang lm vic trong bp, gp lc M T n
kim sot. M T hi:
-ng ang lm g ?
-Tha con ang chn tru.
-ng chn lm sao?
-Khi tru vo bi n c, con ly thng x mi dt tru v.

29 Dng nh H

-ng tht bit chn tru.


(Cng n 100)

Thin tng thng dng tru ch ni tm, chn tru l tu tm,


lm sao gn gi tm, hun luyn tm khin t nhng phin no
tp lon t c cnh gii thanh tnh v tm. Lc Thch
Cng ang un bp, nu thy tm khng ch vo vic un bp
lin li tm li, khng ngng hun luyn chnh mnh t n trnh
nim nim v nh dng (ch chm ch vo mt vic) l cng
phu ca Thin. C th ni Thch Cng c th nghim ng cnh
do bit r trng hung tm nim, thy tp nim xut hin lin
pht gic ra ngay, tr v chnh nim. Nu thy mnh sai lin i,
nu thy ngi sai cng nn bao dung tha th ng lm thng
tn ngi ta khin ch li cho ngi m mnh cng tr nn chn
chn hn.
Tru ch t tnh.
(Thin C)

60. Ch c ti thi.
Mt ng tng hi u T:
- Trn tri, di tri ch c ti l hn c, ci ti l g?
- y ng lo H !
(Thin C)

Lo H ch Pht Thch Ca; cu p ca u T l ph ci chp


Pht ca ng tng.
61. Ngn tay tr mt trng.
Ni c V Tn Tng tha vi Hu Nng rng:
- Con tng kinh Nit Bn nhiu nm nhng vn cn nhiu ch
cha hiu, nh thy ch dy.
- Ti khng bit ch, c c tng i ti s gii ngha cho.
- Ch thy cn chng c c th lm sao ging chn l?

30 Nhng a hoa thin

- Chn l v ch vit c lin quan g vi nhau u! Chn l v nh


mt trng trn tri, ch vit v nh ngn tay. Ngn tay c th
ch cho bit mt trng ch no, nhng ngn tay khng phi l
mt trng, mun ngm trng u cn thit phi nh ngn tay.
(Thin Thuyt)

Li ni, ch vit ch l cng c din t chn l; tng lm li


ni, ch vit l chn l cng nh tng lm ngn tay l mt trng
vy.
62. K cp gic ng.
Mt bui chiu Tht L ang tng kinh, bng c mt tn cp
xng vo d dao vo ngi Tht L:
- a tin ra y, nu khng ti s ly ci mng gi ca ng.
- Tin trong ngn ko, ng t tin m ly nhng li mt t
ti mua thc phm.
Ni ri li tip tc c kinh. Tn cp ly tin ri nh i, Tht L
ni:
- Ly tin ca ngi ti m khng ni mt ting cm n sao?
Tn cp bn ni "Cm n" ri b i. V sau tn cp cn cp
git nhiu ni, nhiu ngi na v cui cng b bt. Tht L c
ku ra lm chng. Tht L ni:
- Ngi ny khng phi l cp, nh ti bit, ti cho hn tin v
hn cn cm n ti na.
Tn cp vn b phn c ti v b giam vo ngc. Ht hn t g
tm ngay n Tht L v xin c lm t.
(Thin Thuyt)

Cu ni "Bung dao t, lp tc thnh Pht" tht kh lm c.


Ci ng lc khin cho phi "bung dao t" chnh l lng t bi
vy.
63. S mng trong tay mnh.
Mt v v tng Nht Bn tn l Tn Trng, mt ln ng quyt
tm nh bi ch th c s qun nhiu gp mi ln qun s ca

31 Dng nh H

ng. ng rt tin tng l mnh s thng nhng b h ca ng th li


t v nghi ng. Khi dn qun i ngang mt ta miu, ng dng li
bo b h rng:
- Ti mun vo bi mt qu xem sao. Nu mt chnh trn,
chng ta s thng, bng ngc li chng ta s thua, vn mng ca
chng ta nm trong tay thn vy!
Tn Trng vo trong miu, yn lng cu nguyn mt lc. Sau d
quay mnh ra trc mt ba qun, tung ng tin ln. Kt qu mt
chnh trn. Do , b h ng u i i nh trn ngay. nh
thng trn ri, mt b h ni:
- Ai cng khng th ci bin c s mng.
Tn Trng khng ni gi ng tin ra: hai mt u l mt chnh
c.
(Thin Thuyt)

Tri t chng t v ai, phi t mnh cu mnh.


64. V Ngn ng T Kinh.
Quy Sn hi mt ng tng:
- Xem kinh g vy?
- V Ngn ng T Kinh
- C my cun?
- Hai cun.
- v ngn sao li ch c hai cun
ng tng khng tr li c.
(Thin C)

V ngn tc c th l 1 cun, 2 cun, vn cun?


65. nh vo u.
Tng Trin thy mt ng tng chy li, bn gi thin trng nh
vo u, ng tng ku au. Tng Trin ni:
- Ci v sao khng au?
(Thin C)

Ci ch t tnh.

32 Nhng a hoa thin

66. Git tru.


C ngi hi Hu Gic:
- Ti thng thch git tru, c ti khng?
- Khng ti.
- V sao khng ti?
- Git mt, tr mt.
(Thin C)

C v khng l sai bit v vy thin s bo phi bnh ng.


67. Gia phong ca La Hn.
C ng tng hi La Hn:
-Th no l gia phong ca La Hn?
-Ti khng ni cho ng bit.
-V sao thy khng ni?
- l gia phong ca ti.
(T L Thin)

Thin v t ng l mt loi tinh thn dng ngn ng biu th ch l


mt loi hnh thi nh trng trong nc, hoa trong gng khng
phi l mt trng tht, l hoa tht.
Gia phong ch t tnh.
(Thin c)
68. Ra ni ri.
Mt ng tng hi C n Chng Khng:
-Th no l T s t Ty sang?
-i ra ni, ti s bo ng.
-Ra ni ri.
-Ni g vi ng vy?
(Cng n Thin C)

33 Dng nh H

T s t Ma ti Trung Th c mc ch g? Chng phi l em


gio php ch thng tm ngi, kin tnh thnh Pht, gii thiu
cho ngi Trung Hoa sao? Trung Hoa lc c thin, nhng
l th gian thin. t Ma v thy Trung Hoa c kh tng i
Tha mi ng duyn n truyn php. ng tng cn vng tng
nn mi hi. Ngi c minh nhn khng hi v chn l khng th
din t bng li, dng li g ni? V vy thin s mi bo:
-i ra ni, ti s bo ng .
ng tng c ni thin s, ni:
-Ra ni ri !
Nu thin s bo cho ng tng cu tr li th c ch g cho ng ti
khng? Chi bng cho ng ti t i din vi vn th mi thc
s c ngha. ng tng tm cn ph ng, cng phu cha ,
thin s khuyn ng nn gii ng th c th nhp o, v vy nn
mi hi li:
-Ni g vi ng vy?
T tnh khng th dng li din t c.
(Thin c)

69. Tri, trng cha sng.


Mt ng tng hi u T i ng:
-Mt tri, mt trng cha sng, Pht v chng sanh u?
-Thy lo tng gin ni gin, Thy lo tng vui ni vui.
(Cng n Thin C)

Chng ta sng trong th gii ny thng nhn gi lm chn, c


nhn rng nhng g mnh nhn thy, nghe thy l tht. Ngi cha
gic ng, Pht tnh b vng tng tp kh che lp.
Thng trong thin hc ngi ta ly mt tri, mt trng, tinh t
ch cc thc 8, 7, 6 .
Khi mt tri (8) sng ch nh sng ca tr tu hin hin, chiu ph
tt c phin no, tnh kin. Khi trng (7) sng th tm khng vng
chp, nhng chng t ca A Li Da Thc l tht m lc vo o

34 Nhng a hoa thin

cnh. Khi tinh t (6) sng th tm khng cn phn bit ngoi cnh
na. Ba thc ny to nn nghip lc ca chng ta. V vy cn mt
tri, mt trng sng khng ch hnh vi ca thc th 6, vnh vin
thot khi phin no, chng c v thng B .
Gin l ci g? Ch l tng bn ngoi. Ni tm thin s c gin
khng? Pht tnh nh nh bt ng c gin khng? Pht tnh
khng ni gin, ni gin l tp kh. Chng ta thy c tng i c
thng ni gin chng sanh, k tht ni tm h nh nh bt
ng. Cng nh trong cng n ny thy lo tng gin ni gin, vui
ni vui, ch l nhn qu khng nhn thy nhn. Th tnh ca
chng ta l ci g? L v lu cng c, c v lu cng c tng
lm sao c th ni gin? Phin no, tham, sn, si? Khng th c
! Nhn v si l khng nhn thc c nhn qu. Th tnh sao li
khng nhn thc c nhn qu ch.
ng tng cn phn bit Pht v chng sanh l cn sai bit, u T
phm thnh v ngi, thy gin ni gin, thy vui ni vui, ty duyn
m im ha i chng.
(Thin C)

70. Thin l ca tch tr.


Nam n l mt thin s Nht Bn sng di thi Minh Tr (18681912). Mt hm, c mt v gio s i hc n hi thin. Thin s
ly tr ra i khch. ng rt nc tr vo tch ca khch cho n
khi tch y m vn tip tc rt. V gio s trn mt trng trng,
nhn nc tr trn khi tch cho n khi khng gi yn lng c
na, tha rng:
- Tch trn ri, xin ng rt na.
Nam n tr li:
- ng cng ging nh tch tr ny. Trong c ng y nhng t
tng, nu ng khng ht tch tr ca ng i th ti lm sao m
ni chuyn Thin cho ng nghe c.
(Thin Thuyt)

35 Dng nh H

Nu c thnh kin th kh lng chp nhn kin ca ngi


khc.
71. Ti chng vo a ngc th ai vo?
C ngi hi Triu Chu:
- Thin s mt ri i u?
- Lm la, lm nga.
- Sau th sao?
- Ti vo a ngc.
- C th no mt v thnh tng nh s ph sa a ngc?
- Chnh ti l ngi u tin i vo!
- Mt v i thin tri thc sao vo a ngc c?
- Nu ti khng vo th lm sao gp m cu ng c?
(Thin Thuyt)

Nu ch cng Pht ch thanh khit, vy ni u khng c Pht


sao? Pht khng u khng c: thin ng d nhin l c Pht,
nhng a ngc li chng l ni cn Pht hn sao?
Triu Chu l mt v thin s rt khi hi, lu li khng bit bao
nhiu l chuyn th v. Pht c 10 danh hiu, mi danh hiu biu
hin mt c tnh. Nu l hin i, Pht cng nn c thm mt
danh hiu na l khi hi i s th mi kh hp vi ngi hin
i t do, t ti. Di con mt nh thin, vn php u do tm to.
Nhng g tm to u l o tng. Ngi bnh thng chp o l
tht nn mi cho l c thin ng, a ngc tht, v vy mi c
vn t ra cu hi:
- Thin s l bc cao tng sao vo a ngc c?
Nhng trong tm thin s ngay khi nim v a ngc cn khng
c th lm g c vn vo hay khng vo? Ngi chp c a
ngc s t sng to ra nhng cnh thn b dm di nc su, b
la t. V vy, Triu Chu mi khi hi:
- Ti khng vo th ai vo cu ng?
(Thin th 60)

36 Nhng a hoa thin

72. Trn tri, di tri ch c ti l ng tn qu.


Theo truyn thuyt Pht gio, c Pht khi c sanh ra, lin bc
i by bc, tay phi ch ln tri, tay tri ch xung t ni rng:
"Trn tri, di tri ch c ti l ng tn qu.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Ci ti y l ch t tnh.
73. G lnh ln cy, vt lnh xung nc.
Thin l Pht php chnh truyn. Ni nh th Nh Lai thin v T
s thin l hon ton tng ng. Nhng thin khng phi l mt
sn phm ca n m l ca Trung Hoa. Theo quan im ny
th T s thin v Nh Lai thin l hon ton bt ng.
C ng tng n hi Ba Lng:
-T v gio l ng hay d?
-G lnh ln cy, vt lnh xung nc.
Li c ng tng khc hi:
-Con i vi tam tha, 12 phn gio khng c cht nghi ng g,
nhng cn vic trong tng mn (t ) th sao?
-y khng phi l chuyn ca np tng.
-Thy ni vy l sao?
-Tham nhn sng bc, mt cho trong tay.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

G vt dng phng cch khc nhau, nhng cng c mt mc ch


trn lnh. Nu nh ch tm chi tit trn ngn ng vn t tm
gii p th s nh mt i trng im ca Pht .
G vt u tm cch trn lnh, nhng phng php th khc.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

74. Cu Triu Chu.


C ng tng hi Triu Chu:

37 Dng nh H

- Tng nghe ting Cu Triu Chu, ti ni nhn mi thy


nguyn lai ch l cu g.
- ng ch mi thy cu g ch cha thy Cu Triu Chu.
- Cu nh th no?
- La, nga u qua c.
(Cnh c Truyn ng Lc)

Cu g hu hnh, ch ngi mt thi, cu v hnh do lng t


bi ca b tt tt c chng sanh.
(Thi Ch Trung).

Phi c bay trn tri phi c mc tiu, xe li trn ng phi c


ch n. Ch, mo chy nhy tt hn l phi c v xe hi.
(Sng Sn)

75. Bch C D v iu So Thin S.


Thin s o Lm tr trn cy tng, do ngi i gi l iu
So thin s. Mt hm thi s Bch C D hng o Lm thnh
gio:
- Th no l i Pht php?
- Khng lm cc iu c, nguyn lm mi iu lnh.
Bch C D nghe ri bo thin s rng:
- Ni vy th a tr ln ba cng bit.
- Tuy l a tr ln ba cng bit, nhng ng lo tm mi cng
cha lm c!
(Thin Thuyt)

Chng ta u bit cu "bit kh, lm d" nhng qun mt cu "bit


d, lm kh"; lm c nh th phng c my ngi?
Bit l mt chuyn, lm c hay khng li l mt chuyn khc. Ai
cng mun c Chn, Thin, M nhng t c th c my
ngi?
(T L Thin)

38 Nhng a hoa thin

76. Ting ma.


Cnh Thanh hi mt ng tng:
-Ting g ngoi ca?
-Ting ma ri.
-Chng sanh in o, m chy theo vt.
-Cn thy th sao?
-Thot Thn cn d, thot Th kh ni.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Ngi ta thng phn bit mnh (ch th) v ngi (khch th),
nhng i vi thin gi th ngi v cnh l mt, vt ng u
qun, ha lm mt trong ting ma ri ca t tri. Lc tuy 2
m mt, chn nhn v chn nh lin trnh hin.
Cu ni ca Cnh Thanh ch: ch chy theo ngoi vt, ngoi cnh,
ngoi duyn, ngoi trn.
(Thin C)

77. Sng tri, sng phi.


Thng Qun hi mt ng tng:
- ng thy tru khng?
- C thy.
- Thy sng tri hay sng phi?
ng tng khng p c. Thng Qun ni:
- Thy khng phn phi, tri.
(Thin C)

Tru ch t tnh, phi thy c con tru ch khng th ch thy


sng tri hay sng phi.
78. Cy gy ha rng.
Vn Mn cm cy gy hng v cc t, ni rng:
- Cy gy ny bin thnh rng, nut c cn khn, sn h i a
lm sao m c y?

39 Dng nh H

(Bch Nham Lc)

Gy ch tm, rng ch s gic ng. Khi ng ri th thy thn tm


v v tr u cng mt th.
(Long Mn)

Li Vn Mn l mt sai lm ln. Li cu ca ng mc trong


chnh mm ng. Ai g ci li cu ny? Ch c ai tr li c 3
cu hi mi g c. (3 cu hi ca Sng Sn:
1- Lm sao ng bin cy gy thnh rng?
2- Con rng ny lm sao nut mi vt?
3- Nu n nut tt c, lm sao ng thy vn vt?
(Sng Sn)

79. Tuyt ri v u?
Bng c s n bi phng Dc Sn, lc co t Dc Sn sai mi
thin khch tin ra ca. Bng c s ch tuyt trong khng trung m
ni:
- Tuyt p thay! Tng bng, tng bng ri ti ch.
Lc c mt v thin khch tn l T Ton hi rng:
- Vy sao! Ri v u vy?
Bng c s bn tt ng mt ci. T Ton hi:
- Sao li ra tay nh ngi?
- ng nh vy m cng dm xng l thin khch, thit Dim
Vng cng khng dm cu.
T Ton hi:
- Vy cn c s th sao?
C s li tt T Ton mt ci na, ni rng:
- C mt nh m, c li nh cm.
Tuyt u bnh rng:
- Nh qu l ti, th khi Bng c s hi, ti ly mt nm tuyt nm
vo ngi c s ni rng:
- Ri xung ch ny!
(Bch Nham Lc)

Thin h vn vt chng k to nh, qu tin u c cng dng, ch


ng ca n.
(Thi Ch Trung)

40 Nhng a hoa thin

80. Quan ln ngc.


Hai thin s i Ngu v Ngu ng c mt v quan to mi n
tip kin. n ni, Ngu ng ni vi v quan to rng:
- Ngi vn thng mn c th hc thin c!
i Ngu mng:
- Ni by! Tn quan ngc ny tuy c a v cao nhng bit qui g
v thin!
Kt qu, vin quan ny xy t vin cho i Ngu v theo ng hc
thin.
(Thin Thuyt)

i Ngu khng b ngoi cnh m hoc, trong tm khng phn bit


thin c, nn tip cn vi Thin.
81. Ngay trc mt.
Nam Tuyn ang giy c trn ni, c v du tng mun n tham
phng Nam Tuyn bn hng v Nam Tuyn hi ng:
- Xin hi mun n Nam Tuyn th i ng no?
- Ci lim ny ti mua 30 ng y!
- Ti khng hi ci lim ca lo m mun bit ng n Nam
Tuyn.
- Ct c va nhanh va sc.
(Thin Vin)

Chuyn i thng ging nh vy, c lc ngi mnh mun gp


ngay trc mt m mnh khng bit. Cu p mt ca Nam Tuyn
ch th, cu 2 ch dng.
82. Ch nhn ng.
Thy Nham mi ngy u t gi "Ch nhn" v t tr li "D" ri
li ni "Hy tnh thc" v t p "D!" "ng bao gi k khc
la di!" "D!"
(Thin Thuyt)

41 Dng nh H

Con ngi thng b hon cnh chi phi, v vy phi tnh thc
lm ch ly mnh.
83. Ngi lu sanh mt.
C ng tng hi Hng Nghim:
- t s t Ty sang l sao?
-Ngi lu sanh mt.
(Lng Nhn Tng Giao)

t Ma t s t Ty sang l mt i nhn duyn. Do cc thin


s thch ly t s t Ty sang lm c phong. Cc cu tr li
c sc tr thnh nhng cng n tr danh, trong cu tr li
ca Hng Nghim l mt. t Ma t s ti ni Thiu Tht quay
mt vo vch m ngi thin 9 nm, c ngi ng thi gi
l Bch Qun B La Mn. Cu tr li ca Hng Nghim l ph
nh ci ngi ca t Ma, ng hi T, ti vt ln T. Nhiu
ngi khi lun v cng n ny khng nhn thy kha cnh ny ch
ch trng n ch ngi, ngi lu sanh mt l ch cho chng ta ng
o v ngi thin l 2 chuyn khc nhau. Loi kh nhp ny khng
th bo l sai. Vn l lnh hi ngi lu sanh mt 2 ch
ngi lu. Ni cch khc l nu khng ngi th v php nhp ta
cng l sau khi ngi lu ri s b c hnh thc. Cu ny cng
ging nh cu ni ca Thanh Nguyn Duy Chnh Khi cha tham
thin thy ni l ni, sng l sng. Khi c ch vo ri th thy ni
vn ch l ni, sng vn ch l sng. Nu khng th hi ngi lu
sanh mt th khng th chn chnh b xung php ch. Mi ngi
u ni siu phm nhp thnh tng mn do ra siu thnh
nhp phm.
Vn p trn cn mt on na nh sau:
-Khi quay li th sao?
-Ri xung h su.
Ngi lu th sanh mt, khng ngi th ri xung h su. Thin s
i vi php l nh th, khng ri vo lng bin, c trc tm m
lm. Cng phu ny cn c thi gian nh cu ni:

42 Nhng a hoa thin

-Lo tng 40 nm ri mi nh thnh mt phin.


Khi ngi th bit l mnh ngi, khi mt th bit l mnh mt. l
s tnh thc trong mi qun nim.
(Long Mn)

Tinh hoa ca Thin sao li l ngi lu sanh mt? ng cp n


chuyn B t Ma quay mt vo vch ta thin 9 nm Thiu
Lm T, cng ng cp n chuyn cc s gia kho chng rng
B t Ma cha tng n cha Thiu Lm. t Ma Thin ch
n i th 7 mi truyn n cha Thiu Lm. Cho nn ngi lu
sanh mt l ch lin tc tu hnh t ti cnh gii ti cao ca thin
gi. Ha thng Triu Chu cng ni:
- nm nm ri, ti cng khng ni c g.
Cng nn em cu ny ra m tham kho. l phng thc
khng m phng, khng ng kch m cn chn chnh ngi lu
sanh mt, lc c th nhy nht trc mt t s.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

84. Cy Hong Dng.


i Tu, mt ba cm chiu, mi tham cng n ti mc vong ng,
cm a m qun c n.
Vin Ng ni:
- Ngi ny tham c Hong Dng Mc Thin.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Cy hong dng l cy cng nhng khng mc cao, theo truyn


thuyt th cng mc cao g cng km nn t d cho thin cnh
"cht i nhng cha sng li.
85. Tre cao, tre thp.
Thanh Bnh hi Thy Vi:
- Th no l t s t Ty sang?
- i lc khng ngi ti s ni cho ng bit.
i mt lc Thanh Bnh ni:

43 Dng nh H

- Khng c ai ri, mi thy ni.


Thy Vi xung thin sng, dn Thanh Bnh ra vn tre v ni:
- ng xem ch ny tre cao, ch kia tre thp.
(Thin Thuyt)

Ngi c tr, ngu; tre c cao, thp. Tr, ngu, cao, thp khng tuyt
i tt hay xu. Cao c ci tt ca cao, thp c ci kho ca thp.
86. Tre en, tre .
C ngi nh mt ha s v mt bc tranh Tre. Tranh v xong, ng
ngm ngha bc tranh v ni:
- p lm! p lm! Nhng dng mu khng ng, tre sao li v
?
- Vy phi dng mu g?
- ng nhin l mu en.
Ha s hi li:
- C ai thy tre en bao gi cha?
(Thin Thuyt)

Mc du chng ta c th ch ra nhng ch sai lm ca ngi khc,


nhng nhng quan nim ca chng ta cng c th sai lm m
chng ta vn c tng l ng.
87. Trch Thy Ha Thng.
Nghi Sn mt hm i tm, v nc nng qu bn gi mt t nh
tui sch mt thng nc lnh vo pha. Ngi t ny vng lnh
mang thng nc lnh n vo bn tm, ch nc tha em
ngay trn mt t. Nghi Sn mng:
- ngu! S vic ln nh u c cng dng, sao khng mang
nc tha m ti cho cy c? ng lm lng ph git nc ca
cha.
Nghe li ni ngi t hot nhin khai ng bn i php hiu
thnh Trch Thy.
(Thin Thuyt)

44 Nhng a hoa thin

Vn vt u c cng dng, d xut x thp hn n u cng c


mt v tr trong tri t.
88. Php Thn.
Mt ng tng hi i Long:
- Sc thn b hy hoi, cn th no l php thn kin c?
- Hoa ni n p nh gm, nc sui trong xanh.
(Bch Nham Lc)

Hoa n ri tn, nhng hoa khng h ngng n bao gi; mt


sui bnh lng, nhng nc vn lu chuyn khng ngng. ngha
ca cuc i c th tm trong qu trnh ca cuc sng, trong
bin dch l chn l khng di i.
89. Ci g chng phi l Pht Php?
i ng c Tng, Hi Thng mt v lc quan s 11 tui th 5
gii, 22 tui t quan, xut gia, c iu So thin s th pht.
Ngy m chuyn cn hc tp, tng c kinh in i tha, tu tp
an ban tam mui. Mt hm bng co t ra i.
Thin s hi:
- ng nh i u?
- Vn du thin h, hc tp Pht Php.
- Ni n Pht Php y ti cng c cht t.
- Pht Php ca ha thng l g?
Thin s rt mt si t t o ra gi ln ni:
- y chng phi l Pht Php sao?
(Thin Thuyt)

An Ban Tam Mui: phng php qun st hi th a ti nh.


Nguyn l ca vn vt khng phi chn xa xi khng th n
c, n ngay trong tm chng ta. Vn vt u c Pht tnh, ci
g chng phi Pht php?
Pht php c coi l chn l ti cao, l tm php gii thot.
iu So thin s cha h i mt Hi Thng ni qua. Hi Thng

45 Dng nh H

l mt ngi c o tm, v iu So thin s khng bo cho ng


nn ng ch cn cch i ni khc tm minh s. Khng ng khi Hi
Thng tuyt vng li nghe iu So thin s ni: Ni y ti
cng c cht Pht php khin ng li hy vng li cn ho k: ti
sao thin s li bo c mt cht Pht php? Do vy Hi Thng
ht tinh thn qun ch. Ai ng iu So thin s khng ni g ch
rt mt si t t trong o gi ln thi ph mt ci. Ting thi tuy
nh nhng i vi Hi Thng th nh ting sm p vo tm ng:
nguyn lai, Pht php khng xa, ngay cnh mnh, ni ni u c.
C nhn ni: i o ngay trc mt. iu So thin s t
trc vn khng ni Pht php nhng trong sinh hot mi cnh,
mi vt, mi li, mi hnh ng khng g khng l ch by Pht
php.
(Thin th 60)

90. Cha ng tn g?
Mt ng tng hi Minh Chn:
- Lm sao thot khi vng sanh t?
- Mang sanh t ra!
- Ngi ti, lm sao ni khng c?
- Cha ng tn g?
(Thin C)

Cn sanh, t l cn hin tng gii, "mang sanh t ra" th vo


c bn th gii. n ng l mt loi kinh nghim t tu, t chng
lm sao ni ra c? "Cha ng tn g " l hi bn lai din mc
ca ng u?
91. Nm bt h khng.
Thch Cng hi s Ty ng Tr Tng:
- ng c th nm bt h khng chng?
- c.
- ng lm th coi.
Ty ng ly tay chp khng kh.
Thch Cng ni:

46 Nhng a hoa thin

- Lm vy c bt c g!
- Vy s huynh bo phi lm sao?
- Phi nh th ny.
Va ni Thch Cng va bp mi Ty ng. Ty ng ku
tong ln.
(Thin Thuyt)

V "Sc tc th khng, khng tc th sc", thay v nm khng kh


chi bng bp mi i phng li gn hin thc hn.
92. Khng th thay th.
Mt ngi kia hi mt thin s:
- Th no l ngha ca Thin?
- Ti cng mun bo ng, nhng hin ti mc i tiu; ng th
ngh coi, ngay vic nh mn nh vy ti cng phi t lm. Xin
hi, ng c th thay th ti i tiu c khng?
(Thin Thuyt)

Mun ng c vic ln sanh t, phi do chnh mnh, khng th


nh ai c. li vo nhng kin gii ca k khc th chng khc
g con vt hc ni ting ngi, tuy l ni c nhng chng hiu
li ni c ngha g.
S thc con ngi i mt bc cng phi nh vo chnh bn thn
mnh.
(Thin v)
93. V ti .
Vn Nham ang un nc pha tr, s huynh o Ng bc vo
hi:
- ng un nc cho ai vy?
- C ngi cn ung.
- Hn mun ung sao khng t un?
- V y.
(Thin Thuyt)

47 Dng nh H

Ngi hiu c khng c s phn bit gia ch v khch c th


phn bit c ch khch; c th bin khch thnh ch.
94. Thin khng th ging.
Dc Sn lu khng ln n ging php. Vin ch n gp tha
rng:
- t chng con hy vng c nghe s ph ging php.
- c! Hy nh chung ku mi ngi ln i in nghe php.
i chng t tp y ri, thin s bn tr v phng phng
trng.
Vin ch chy theo ht ln:
- S ph, v sao khng ni mt li b i ri?
- Vin ch, kinh c kinh s, lut c lut s, lun c lun s, sao
li trch c ti?
(T ngTp)

Thin khng th ging, c ging ra cng v dng.


(Thi Ch Trung)

95. Tm ng.
Mt ngy kia, ti Php Tnh T, gi thi, c bay. C hai ng tng
tranh lun. Mt ngi ni c ng, mt ngi ni gi ng; khng
ai chu ai.
Hu Nng ni:
- Khng phi gi ng, khng phi c ng, m l tm cc ng
ng.
Mi ngi nghe thy u kinh ngc. Cu chuyn trn tr thnh
mt giai thoi trong chn Thin mn.
Cu chuyn n y vn cha ht. V sau, trong cc t ca
Ngng Sn c mt ni c tn l Diu Tn, s s mi vic rt thng
minh, nhanh nhn. Ngng Sn bit ni c c ti bn giao cho ton
quyn ph trch tip i nhng khch bn ngoi n. Mt ngy kia
c 17 v hnh cc tng ngi T Xuyn n thm cha, chun b
hi php Ngng Sn. Sau ba cm chiu, cc v hnh cc tng
khng c chuyn g lm, bn tranh lun v Pht php. Khi cp

48 Nhng a hoa thin

n gi ng, c ng th 17 v c 17 kin, tranh ci no lon, m


thanh lt n tai Diu Tn. Diu Tn lp tc ht ln ln:
- 17 ng tng kia, ngy mai trc khi i phi thanh ton tin
phng, tin cm cho r rng.
Thi uy nghim khin cc ng hnh cc tng bng im bt
khng bit lm sao cho phi. Diu Tn li ra lnh:
- Khng c tranh ci, hy n trnh din ti, ti s ni cho cc
ng nghe.
17 ngi bt gic chy n trc mt Diu Tn. Diu Tn ni:
- Nu khng phi gi ng, cng khng phi c ng lm sao
tm ng?
Cc ng tng hot nhin khai ng, u thy khng cn phi nghe
Ngng Sn ging php na. Ngy hm sau, ton th u t bit
Diu Tn m i.
(Nht V Thin)

Hai ng tng chp vo ngoi cnh (gi, c). Cu ni ca Lc t l


chp vo Tm. Thc ra th ngi vt ln tm v cnh. y
ngi ch n gin ch cho hai ng tng chp vo cnh l sai lm.
Cu ni ca Diu Tn ph c Tm v Cnh mi l hon ton
khng chp. Nhng g khi nim ha th khng phi l thc ti.
Thin dy chng ta nhn v hiu s vt nh chnh n, ch khng
bng s phn tch hay khi nim ha.
(Kubose)

2 ng tng khng c vn g c. Lc t phm mt sai lm ln


v mt ln t ni Vn khng mt vt. Vy tm u? Gi v c
c th iu khin 2 ng tng nhng tm iu khin Lc t.
(Sng Sn)

V sau Hoa Tng Thin Tnh c lm bi k v cng n ny nh


sau:

Bt

th

phong

bt

th

phan

Bch vn

tn

th

thanh

sn

49 Dng nh H

Kh

ln

hn

anh

hng

hn

quan.

Khai nhn ng ng nhp

(Hng Thy Hi)

Chng phi c h, chng phi gi


My trng bay ri hin ni xanh
Tic thay bao nhiu k ho hn
Mt m trng trng vo t quan.
y l mt cng n tr danh, thuyt minh vn php duy tm, cnh
ty tm chuyn.
(Thin T)

y l mt chuyn trit l th v. 3 p n, cu no trng? D


nhin l cu ca Lc t, v nh vy Lc t i m duy tm ch
ngha. Nhng Thin khng phi l trit hc m l s tu dng ca
tm v thn. Trong kinh Pht c cu m ca bu ca ngi d c
m bao nhiu cng v dng. Trong Thin hc chng ta phi bt
tay vo chnh ca bu ca mnh l thn v tm ch ngng li
nhn thc do c sch hay nghe ging th c li ch g?
(T L Thin)

96. Vt ln li ni.
Mt thin s bo cc :
- Hai ngi i di ma, tri ma khng lm t mt ngi. Cc
ng gii thch chuyn ny th no?
Cc t ua nhau tr li:
- V mt ngi mc o ti, mt ngi khng.
- V ma cc b nn ngi b t, ngi khng.
- V mt ngi i gia ng, mt ngi i di hng hin.

50 Nhng a hoa thin

Thin s ni:
- Cc ng chp vo cu "khng lm t mt ngi" , v vy nn
khng tm ra ngha. Thc ra cu "khng lm t mt ngi"
chng phi l ch c hai ngi u b t hay sao?
(Thin Thuyt)

Ngn tay tr mt trng, nhng mt trng khng u ngn tay.


Li ni din t chn l, nhng chn l khng nm trong li ni.
97. Thit Nhn in Kinh.
Thit Nhn l mt v thin s Nht Bn. ng c tm nguyn l
khc b i Tng Kinh bng ting Nht, v lc b kinh ang
dng l b kinh ch Hn. B i Tng Kinh gm 7000 cun, v
vy tm nguyn ca ng qu l mt hong nguyn (li nguyn
ln). tr ph dng cho vic in kinh ng bt u lc quyn. Mt
s t ng tnh cho ng tin vng, cn a s ch cho nhng bc vn.
Ai tng cng ng cng cm kch t n nh nhau. Sau 10 nm
quyn gp, ng chun b khc bn in. Bng nhin V Tr Xuyn
H ngp nc. Thy tai xy ra. Trc cnh i kh ca nn dn,
Thit Nhn mang ht tin quyn gp in kinh ra pht chn. Nn
i qua khi Thit Nhn li bt u quyn gp. Vi nm sau, Nht
Bn li c bnh truyn nhim lan truyn khp nc. Thit Nhn li
em ht tin kh cng quyn gp ra gip mi ngi. Sau
Thit Nhn li bt u quyn gp ln th 3. ng khng s kh s,
ng cay, kh khn, dng d 20 nm, cui cng ng hon thnh
c tm nguyn.
(Nht V Thin, Quyn Phong)

Ngy nay nhng bn khc g dng in kinh ca Thit Nhn c


tng tr Hong B T ng Kinh v c coi l bo vt ca
cha. Thit Nhn ch khc b i Tng Kinh mt ln, nhng ngi
i u bit ng khc 3 ln, 2 ln trc tuy khng thy hnh nhng
so vi ln th 3, i su vo trong lng ngi.

51 Dng nh H

98. Tri Thnh Thin S.


Nh Mn Linh Th Vin dng d 20 nm trng m khng chn
ngi no lm th ta. Mt ln, thin s ni vi ch tng rng:
- Th ta ca chng ta sinh ra ri.
Li ni thm:
- Hin ang chn tru.
Mt ln khc ni:
- Th ta ca chng ta ang vn du.
Ni ri rt cao hng. Mt hm, thin s sai ngi nh chung, ni
rng:
- Mi ngi trong cha mau tp hp, cui cng v th ta ca
chng ta n.
Do , mi ngi u tp hp sn mn nghinh n, trong
lng nghi hoc khng bit tht hay gi. Chng bao lu Vn Mn
qu nhin xut hin. Thin s lp tc thnh vo phng Th Ta. Do
, v sau mi ngi u gi Nh Mn l Tri Thnh thin s.
(Thin Vin)

Hin ang chn tru: ch Vn Mn ng ri, cn ang tu tp.


99. i o.
C ngi hi Triu Chu:
- Th no l o?
- ngoi tng y!
- Khng hi ci .
- ng hi ci no?
- i o.
- i o dn n Trng An.
(Thin Vin)

Pht php khng la th gian php: thin o l bnh thng o.


100. Cch ngn.
C ng tng hi Triu Chu:
- Cu cch ngn ti trng yu ca s ph l g?

52 Nhng a hoa thin

- n na cu cch ngn ti cng chng c.


- S ph chng phi l phng trng ni ny sao?
- ng! Nhng l ti, chng phi cch ngn.
(Nht V Thin, Quyn Nguyt)

Cch ngn l li ni c th dng lm php tc c. Thin u c


th c nh, cng thc ha c?
101. Ngoi cnh m hoc.
C ngi hi Dc Sn:
- Lm th no khng b ngoi cnh m hoc?
- Mc ngoi cnh n i, c quan h g?
- Chng hiu.
- Ngoi cnh no lm ng b m hoc.
(Nht V Thin, Quyn Nguyt)

Chng ta b ngoi cnh chi phi v tm cha c thanh tnh. i


vi ngi c nh lc cao th ngay ni thi sn cng khng bin
sc, tri li vi ngi km th ln gi nh lm lay ng c thi
cng ngi chng yn.
102. Chi v pht trn.
La Hn thy mt ng tng i ti bn gi pht trn ln. ng tng
trng thy bn ly v ni:
- T n thin s ch th.
- ng thy ti gi pht trn ln th ly, cn ngi gi chi ln th
sao?
(Nht V Thin, Quyn Nguyt)

Chi v Pht trn u qut bi, gi chi hay pht trn ln


khng c g sai khc, ch cn qut sch nhng m my hc m
trong tm th s thy tri tnh vn dm.

53 Dng nh H

103. Con chim phng u.


Thi tng quc vo i in, thy mt con chim nh ang phng
u trn u tng Pht, lin hi Nh Hi:
- Chng sanh u c Pht tnh, v sao con chim nh li phng u
trn u tng Pht?
- Xin c yn tm, n khng phng u trn u chim Diu u!
(Nht V Thin, Quyn Nguyt)

Pht v tng thng b chng ta ng ha l mt, nn thy chim


phng u trn u tng Pht l bt knh, nhng i vi con chim,
th tng Pht hay khc g no c khc g.
104. H cy phn xung.
A Nan hi Ca Dip:
- S huynh, c Th Tn truyn y bt cho s huynh ri, cn
truyn g na khng?
Ca Dip gi:
- A Nan.
- D!
- H cy phn trc cha xung!
A Nan ht nhin i ng.
(V Mn Quan)

Tm bnh thng l o, chng cn phi i u tm chn l, ch


cn ch nhng s vic nh nht trong sinh hot hng ngy m
th hi.
(Thi Ch Trung)

(A Nan l em h ca Pht, nh tui hn Pht khong 30 tui. ng


c mt tr nh c bit; vo nm 20 tui ng bt u lm th gi
cho Pht cho n khi Pht tch dit. Trong ln kt tp kinh in ln
th nht, di s ch ta ca Ma Ha Ca Dip, ng thut li y
nhng g c Pht ging dy. Tuy nghe nhiu nhng thiu tu
dng cho nn n khi Pht tch dit ri m ng vn cha gic
ng.)

54 Nhng a hoa thin

Tri khng my nhng st nh ct c. Ca Dip v A Nan u tht


nghip.
(Sng Sn)

105. Nm bt hin ti.


c Pht hi cc t:
- Cuc i di ngn th no?
- 60 nm.
- Sai!
- 70 nm.
- Sai!
- 80 nm.
- Sai!
- Vy l bao lu?
- Ch trong mt hi th.
(Thin Thuyt)

ng chm m trong qu kh, ng m mng trong tng lai,


hy nm bt hin ti, hy cm nhn nhng s vic p quanh
ta.
106. Ti khng ni cho ng bit.
C mt ln Quy Sn, Ng Phong, Vn Nham u ng hu Bch
Trng.
Bch Trng hi Quy Sn:
- Ming ngm lm sao ni php?
Quy Sn p:
- Thnh s ph ni i!
- Ti khng ni cho ng bit s tuyt con chu.
Bch Trng li hi Ng Phong.
Ng Phong p:
- Ha thng cm ming li!
Bch Trng ni:

55 Dng nh H

- C phong ca ng sc bn qu, s ngi tu o khng gim thn


cn, knh phc nhng m xa lnh vy!
Bch Trng li hi Vn Nham.
Vn Nham p:
- S ph c php tht sao?
Bch Trng ni:
- C nh cch ni ca ng, ti s khng cn ngi tha k.
(Bch Nham Lc)

Cu hi ca Bch Trng c ngha l lm sao din t chn l?


Nu ngi ng th chn l v ngi ch l mt, i ng, nm,
ngi, m ming hay ngm ming u l o. Quy Sn, Ng Phong,
Vn Nham u ng o, nhng khc bit th v t.
(Long Mn)

107. M tru n ri.


Ni c Thit Ma gn am Quy Sn, mt hm n thm.
Quy Sn thy ni c n, ni rng:
- M Tru n!
Ni c ni:
- Ngy mai Ng i Sn c cung ng trai phn, lo s c i
khng?
Quy Sn nghe ri, nm xung m ng. Ni c khng ni mt li, b
i.
(Bch Nham Lc)

Quy Sn H Nam, Ng i Sn Sn Ty, c mun n th trai


ngy mai cng khng th c. Quy Sn nm ng c ni n
no ri, khng cn i Ng i Sn th trai na.
(Long Mn)

108. Tt c u khng.
Thit Chu i khp ni tham phng danh s. Mt hm ti cha
Tng Quc gp c Vin. biu th ng cnh ca mnh Thit
Chu c ni:
- Tm, Pht, chng sanh u khng. Chn tnh ca mi hin
tng l khng, nn khng c ng, m, thnh, phm, cho, nhn.

56 Nhng a hoa thin

c Vin ly gy g vo u Thit Chu.


Thit Chu ht ln:
- V sao thy nh t?
- Tt c u khng, s tc gin ca ng t u ti vy?
(Thin Thuyt)

"Khng thin, khng c, khng kh, khng vui, tt c u khng.


Cu ni ny khng phi ai cng hiu c. Nhng li ca Thit
Chu ch l thin ngoi ming.
109. Gii Ng.
C bn hc tng c hn nhau ngi thin 7 ngy khng c ni
chuyn. Ngy u tin 4 ngi ngi thin khng ni, ti khuya, cy
nn lp le lc sng lc ti. Mt ng tng bng m ming:
- Cy nn sp tt ka!
ng tng th hai:
- Chng ta hn khng ni m!
ng tng th ba:
- Cc ng v sao li ni?
ng tng th t:
- Ha! Ha! Ch c ti l khng ni!
(Thin Thuyt)

Rt nhiu ngi ch trch nhng sai lm ca k khc m khng bit


chnh mnh cng sai lm nt.
110. Cho v nhn.
V Nan ch c mt tha k l Chnh Th. Mt hm V Nan
bo Chnh Th:
- Ti gi ri, nay giao cho ng cun sch ny lm chng tch
cho s tha k.
- Con tip nhn thin chng lp vn t ca s ph ri v con rt
tha mn, cun sch ny s ph hy t gi ly.

57 Dng nh H

- Cun sch ny c lu truyn 7 i ri, v ti cng c thm


tht nhng kin gii ca ti na. ng hy cm ly nh mt biu
tng tip th y bt.
- D, c!
Lc tri rt lnh, bn ngoi tuyt ri ti bi, trong phng c
nhm mt ha l si. Chnh Th cm cun sch qung ngay
vo l. V Nan ni gin ht ln:
- ng lm g vy?
Chnh Th cng ht li:
- S ph ni g?
V Nan nhn Chnh Th t nhin tm bnh ha tr li, trong
khong khc cun sch thnh tro.
(Thin Thuyt)

Tri v hnh phi hp nht, ging hc m khng thc hnh th ch


l thin ngoi ming.
111. Ln Ng i Sn i ng no?
Di chn Ng i Sn c mt b lo m qun bn tr. C mt
ng tng n hi thm ng i. B lo khng ch phng
hng ch ni mt cu:
-C i thng.
ng tng y li i. i c vi bc th nghe ting b lo ci ni:
-Tng l mt ng tng c o hnh, no ng li nghe li ca mt
b lo.
ng tng ny khng hiu b lo, khi ti cha bn k li cho
Triu Chu nghe. Triu Chu nghe vi ng tng khc thut li
ci kinh nghim tri qua nh vy, bn quyt nh t mnh i coi
xem sao.
Ngy hm sau, Triu Chu cng gi i hi ng v b lo cng
ni:
-C i thng.
Triu Chu i vi bc li nghe ting b lo ci v nhc li cu
ni c. Triu Chu khng tc gin, khng mc c, cng khng

58 Nhng a hoa thin

ngonh c li, c i thng v cha. V ti cha ri, Triu Chu bo


i chng:
-Ti v cc ng khm ph hm ca b lo ri !
Ngoi ra khng ni g thm.
(Danh Thin Bch Ging)

B lo ni C i thng l khuyn cc ng tng chuyn tm nht


cu Pht o, ng ngoi cnh sai x, nu b ngi ci ch,
chc gin, cng khng b sn hn lm lay chuyn lng cu o.
Con ngi l mt ng vt c cm tnh. Cm tnh d lm mt l
tnh. Do , chng ta nn nh k li b lo:C i thng. cu
chn l chng ta phi vt b mi sn hn i vi i phng, hiu
bit i phng, yu thch u im ca i phng. Ly u im
ca i phng b tc cho khuyt im ca mnh. Nu c vy
con ngi s gn gi nhau hn, x hi cng khng c i lp tranh
chp. mi l vt qua i phng v chnh mnh.
Mt cu tr li c nh khng thch hp cho mi trng hp, chn
l ca i sng l bin dch.
(Thi Ch Trung)

Triu Chu c mt, tai, mi, li v thn nhng ng khng c


xng. Lm sao ng t Ng i Sn xung li tr v Ng i
Sn? Lo b khng c mt, khng mm, khng tay lm sao b ch
ng n Ng i Sn? Tht l bun ci gh ha! ha! ha!
(Sng Sn)

112. Khng g khng l thuc.


Mt hm, b tt Vn Th ku Thin Ti ng t i hi thuc, bo
rng:
- ng i hi bt c th g khng l thuc em v y!
Thin Ti tm khng thy tr v ni:
- Khng g khng l thuc!
- Vy ng hi bt c ci g l thuc em ra y!

59 Dng nh H

Thin Ti ngt mt cng c a cho Vn Th. Vn Th cm ly


cng c bo i chng rng:
- Ci ny c th git ngi, nhng cng c th cu ngi!
(Bch Nham Lc)

"Khng g khng l thuc", ni cch khc l phin no tc b ,


sinh t tc Nit Bn. V minh v phin no c th git ngi,
nhng cng c lc c th cu ngi.
(Long Mn)

Thuc dng tr bnh, bnh no phi dng thuc ny. i vi


bnh nhn th thuc c tc dng cha bnh, nhng khi lnh ri
nu cn dng na th thuc s tr thnh cht c. Trong i
thng danh ting, tin ti, quyn lc c th cu ngi nhng
cng c th git ngi. Pht php cng vy nu kho x dng th
c th gip chng sanh la kh, c vui; nu khng bit x dng
th Pht dc s tr thnh Pht c
(Thin Th 60).
113. Ba gii khng Php, cu Tm u?
Bn Sn ni vi t rng:
- Th gii ny ci g cng khng c, cc ng i u m cu tm?
Tuyt u c bi k rng:

Tam

gii

php

cu

tm

Bch

vn

vi

ci

Lu

tuyn

tc

cm

Nht

khc

lng

khc

nhn

hi

60 Nhng a hoa thin

qu

ng

thu

thy

thm

Tam gii khng php


Ch no tm tm
My trng lm lng
Dng Sui khy n
Mt bn, hai bn khng ngi hiu
Ma xung h m nc thu su.
(Thch Thanh T dch)
(Bch Nham Lc)

Cu 1: ba gii l: dc gii, sc gii, v sc gii; khng php: phi


thng hoa mi khi nim, dng trc gic m th hi.
Cu 2 - 3: Tri t giao ha to ra nhc iu nhng t ngi hiu
c.
Cu 4: khi vo c nh ri th s th nghim c v php,
v tm bng kinh nghim ch khng phi bng suy lun.
(Sekida)

114. Cy kim ca Hong So.


Nham u hi mt ng tng:
- ng t u ti?
- T Ty kinh ti.
- Sau lon Hong So khng nghe ni n cy kim ca hn, ng
c c thanh kim khng?
- C mang theo y.
Nham u n gn ng tng nghnh c ln v ku: i!
- Lo s ri u ri!
Nham u ha h ci ln.
ng tng li n tham bi Tuyt Phong.
Tuyt Phong hi:
- T u ti?
- T Nham u ti.

61 Dng nh H

- Nham u ni ci g?
ng tng k li cu chuyn. Tuyt Phong nh ng tng 30 gy v
ui i.
(Bch Nham Lc)

Theo truyn thuyt, mt cy kim t trn tri ri xung, trn kim


c khc hng ch "Tri ban cho Hong So. Hong So lin
t xng l Xung Thin i tng qun m lm lon. nh ph
Trng An, vua phi b chy. Cu ni ca Nham u ch Kim
Cng Vng bo kim m ai cng c. Cu p ca ng tng "c
mang theo y" ch tr c th, khng tr c dng, hy cn
khim khuyt. Cu ni ca ng tng "Lo s ri u ri" ch l
khu u thin nn b Nham u ci v Tuyt Phong nh.
(Long Mn)

115. R H khng ru.


Hoc Am khi xem mt bc tranh v B t Ma rm ru bn
phn nn rng: "Sao tn r H ny li khng ru?"
(V Mn Quan)

Li ni v khi nim u do tm to, ch lm che lp chn l; phi


nm bt chn l, ch ng kh kh chp vo ci bng ca n.
(Sekida)

Ba nm sau khi mt, t Ma tr v Ty phng em theo cy gy


v mt chic dp. ng khng cht bao gi. By gi ng u? Coi
chng bc chn.
(Sng Sn)

116. Ti Giang Bc hoc Giang Nam Hi Lo Vng.


C ng tng hi Tr Mn:
- Hoa sen cha ra khi nc th th no?
- L hoa sen.
- Khi ra khi nc ri th sao?
- L l sen.
Tuyt u c bi k:

62 Nhng a hoa thin

Lin

hoa

dip

bo

qun

tri

Xut

thy

nh

xut

thi

Giang

bc

giang

nam

vn

vng

lo

Nht

nghi

liu

nht

nghi.

Hoa sen l cng bo anh tri


Khi nc sao bng cha khi th
Giang Bc, Giang Nam hi Vng lo
Mt h nghi, li mt h nghi.
(Thch Thanh T dch)
(Bch Nham Lc)

Hoa sen ch th, l sen ch dng. Th, dng l mt. Nu chng hiu
th c th i Giang Bc hoc Giang Nam m hi lo Vng (ch
Nam Tuyn hoc bt c mt ngi no ). ng i hi mt ngi
no khc v thc mc s v tn khi mnh cha t gic.
D H tnh rt a nghi, khi qua sng ng bng thng lng nghe
ting nc chy di bng. Nu thy bng dy th mi chu i qua,
t m c t ng h nghi
. (Long Mn)

117. Tuyt y chn bc.


Mt ng tng hi Ba Lng:
- B Tng l th no?
- Tuyt y chn bc.
(Bch Nham Lc)

Ba Lng l t ca Vn Mn; B l tn ca Cana B tn


gi, l t ca ngi Long Th, l mt ngi rt gii bin lun.

63 Dng nh H

Tuyt ch B Tng, chn bc ch Pht gio.


(Sekida)

Cu hi ca ng tng trong cng n ny c ngha l Thin l


g? Tuyt y chn bc, chng cng mu trng rt kh phn bit,
nhng chng khc nhau. Thin c th m t di 3 kha cnh: th,
tng, dng. Nhng nu ch nhn t mt kha cnh th khng thy
Thin mc d mi phng din u l Thin.
(Kubose)

Ci ng nhn v ci ng nghe l bn tht ca ng.


(Sng Sn)

Tuyt y ch thin, chn bc ch Pht php. Dng thin vo


Pht php nh em tuyt y chn bc. Tuyt trng che lp
chn bc l ph nh chn bc, ph nh Pht php. Trong qu
trnh ph nh ci sanh ra l chn l ca thin. Mi ngi trong
tm u c mt vt ng. Trc yu mnh ri i tm s thng hoa
m yu ngi. l chn i, em lng ch thnh, ch chn m
quan tm n ngi. Pht php v thin khng c sai bit, nu c
th l i lp, ch c hp nht mi l Pht php v Thin.
(Danh Thin Bch Ging)

118. Trng Sa i do.


Mt hm, Trng Sa ln ni tn b. Khi v n cng cha, th ta
hi rng:
- Lo s i u vy?
- Ln ni tn b.
- i ti u mi v?
- Trc, theo li c thm m i; sau theo li hoa rng m v!
- Rt ging xun .
- Cn hn sng thu ri trn hoa sen.
(Bch Nham Lc)

Cu hi ca th ta "Lo s i u vy?" l hi lo s t ti
cnh gii no?

64 Nhng a hoa thin

Cu p ca Trng Sa "Trc, theo... m v" l ni "v tm" i


chi ni th cn c cnh gii no m t.
Cu ni ca th ta "Rt ging xun " l mt ci by ging ra,
nu Trng Sa tr li thng th "v tm" s bin thnh "hu tm.
Trng Sa p "Cn hn sng thu ri trn hoa sen. Sng thu
l phin no, hoa sen l m hoc, ni v tm thng phin no
v m hoc.
(Long Mn)

119. Ngi mt mnh trn nh ni i Hng.


C ng tng hi Bch Trng:
-Th no l s k c?
-Bch Trng ngi mt mnh trn ni i Hng.
ng tng ny hng Bch Trng ly, Bch Trng bn nh ng.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

i vi mt thin gi chuyn k c l chuyn ng o. l t


gic thnh tr ca kinh Lng Nghim. Thnh tr l tr tu Bt Nh
l loi tr tu m ch quan v khch quan hp nht. Do , nu c
ngi no hi ti th no l ng? Ti ch c th bo ti ang ngi
y, hoc ti ang dng bt vit vn. y ch l cnh gii ca bt
gi. Bch Trng ngi mt mnh trn ni i Hng l ni ti ang
ngi trn ni Bch Trng y. ng tng hiu ny nn ly. Bch
Trng nhn rng G tiu t ny c th ni chuyn c y nn
thng cho ng mt gy.
S k c ch s gic ng. Cu p ca Bch Trng c ngha l
khi Thn v Tm hp nht.
(Long Mn)

Cn thn! ng chp vo li, mt hnh ng tt hn vn li.


(Sng Sn)

120. Cm trong bnh bt, nc trong thng.


C ng tng hi Vn Mn:

65 Dng nh H

- Th no l trn trn tam mui?


- Cm trong bnh bt, nc trong thng.
(Bch Nham Lc)

Trn trn l rt nh, tam mui l nh. Nu c th em qun nim


tp trung vo mt vi trn th t c nh. Cu p ch cnh gii
Tm Vt hp nht.
(Long Mn)

121. Hoa Dc Lan.


C ng tng hi Vn Mn:
- Thanh tnh php thn l th no?
- Hoa Dc Lan.
- Nu t c hiu nh vy th sao?
- L si lng vng ca s t.
(Bch Nham Lc)

Hoa Dc Lan: l hng cy trng quanh nh cu t i mi hi


thi. Cu p ca Vn Mn ph chp Pht l phi thanh tnh,
din bnh ng. ng tng mun chc nn hi li. "Si lng vng
ca s t" l ch ng b ngoi m hoc. Trong kinh Bo n c
k cu chuyn mt con s t hay n nghe cc ng tng tng kinh.
Mt ngi th sn mun bn con s t ny lt da mang dng
vua. ng ta co u, khoc o c sa gi lm tng, v bn c
con s t. S t mun v li ng, nhng ngh ng l tng nn thi
v chu cht. Cu ni ca Vn Mn c ngha l "ng cha t ti
cnh gii tnh, u bt nh u, hy cn xa lm!"
(Vin Thng)

122. M, cm, ic.


Huyn Sa bo t rng:
- Cc thin s u mun ph chng sanh. Nay c ngi m
n, gi pht t ln, hn khng thy. C ngi cm n, ku hn
ni, hn khng ni c. C ngi ic n, bo hn hn chng
nghe. Vy lm sao m ph ? Nu khng cu c, vy Pht
php chng l khng linh nghim sao?
C ng tng em chuyn trn i hi Vn Mn. Vn Mn ni:

66 Nhng a hoa thin

- ng ly i.
ng tng ly ri ng . Vn Mn gi gy nh mun y ng
tng, ng tng bn thi lui.
Vn Mn ni:
- ng chng m.
Li ni:
- ng li y.
ng tng li gn.
Vn Mn ni:
- ng chng ic!
Li hi:
- ng hiu cha?
- Cha hiu.
- ng cng chng cm.
Lc , ng tng ht nhin i ng.
(Bch Nham Lc)

ng tng coi mnh nh ngi bng quan, em trng hp 3 ngi


bnh m hi Vn Mn. Do Vn Mn ch im mi bit chnh mnh
l 3 ngi bnh : c mt nh m, c tai nh ic, c ming m
cm.
(Vin Thng)

Chng ta vn khng m, cm, ic, nhng ti sao li c lc hnh


ng nh m, cm, ic vy?
(Thin v)

123. Th dng ca Bt Nh.


C ng tng hi Tr Mn:
- Th ca Bt Nh l g?
- Trai ngm trng sng.
- Dng ca Bt Nh l g?
- Con th mang thai.
(Bch Nham Lc)

Bt Nh l Tr Hu khai ng. Tr hu ny khc vi tr thc. ng


tng ly Bt Nh phn ra Th, Dng hi, nhng Tr Mn tr li

67 Dng nh H

u cng mt dng; ch thay trai bng th. Trai ngm ht trai,


di nh trng chiu xn ln; th mang thai cng m l. ca Tr
Mn l tr hu khai ng nh trng sng chiu khp vn vt. Trng
l ch Bt Nh, chiu khp vn vt l ch lng t bi ca bc b tt
mun tt c chng sanh.
(Vin Thng)

Chn l khng c ngn ng, vn t. Php tht khng c danh


tng. Bt Nh t u ra? Dng ca n l g? Ch lm. Khi mt th
ng, khi i th n.
(Sng Sn)

124. Ba cn gai.
C ng tng hi ng Sn:
- Th no l Pht?
- Ba cn gai.
ng tng khng hiu chy i hi Tr Mn:
- Pht tc ba cn gai ngha l sao?
Tr Mn p:
- Trm hoa n p nh gm thu.
ng tng vn khng hiu, Tr Mn li ni:
- Trc phng Nam, mc phng Bc.
ng tng cng nghe cng khng hiu, quay tr li ng Sn v
thut li u ui cu chuyn.
ng Sn dy ng:
- Ni khng t c s, li chng hp c, chp li th mt mng,
kt c th b m.
(Bch Nham Lc)

Ngn ng ch l cng c din t chn l. Nu chp vo ngn t


th l nh mt chn l vy.
(Thi Ch Trung)

Lm ln! Lm ln! ng Sn khng hiu 3 cn gai, nhng 3 cn


gai hiu mt ng Sn.
(Sng Sn)

68 Nhng a hoa thin

Ngn ng khng th truyn t c s tht do khng l c hi


cho thin ng. Nu b ngn ng nhiu lon, vy khn cng lc
cng m th khng th hiu c chn bn trong. ng vo
li ni m phi xt thu tm cnh ca ng Sn khi ng ni cu
Ba cn gai .
(Nht Nht Nht Thin Ng)

125. C ku m.
Mt ng tng hi Giang Ty L Sn Song Kh in o Gi:
- Th no l c ku m?
S ly tay ra du m.
(Thin s khi ng php)

G m p trng 21 ngy. G con t trong ku, g m m, g con t


trong v chui ra. Ku m phi ng thi. ng tng hi dng ca
c ku m. Thin s dng tay ra du m l ch th, nu ng tng
cha siu vit hin tng gii th y l s tr gip rt tt khin
ng thot khi m m m thy t tnh.
C ng tng hi Cnh Thanh:
- Hc nhn ku, thnh thy m.
- Cn sng chng?
- Nu chng sng s b ngi ch ci.
- Cng ch l g trong c!
(Bch Nham Lc)

Trong Thin hc c cu "C ku m. G con trong trng mun


ra, dng m g vo v trng gi l "ku. G m bn ngoi gip
g con m vo v trng gi l "m. Nu g con cha trng
thnh, g m m th g con s cht. Nu g con m nhng g m
bn ngoi khng m th g con cng cht. Ku v m phi ng
thi. Quan h gia thin s v cng ging nh g m v g
con. Thin khng phi l hc vn m l kinh nghim, thin s
khng truyn g cho t c. t phi t cm gic v linh tnh
m lnh ng. S ph ch c th m th, nhng nu t cha ti
trnh gic ng th cng v dng. V vy s ph phi ty theo tc
lnh ng ca t m ch dy, thi c gi l "c ku m.

69 Dng nh H

(Vin Thng)

V tay 3 ln: Tuyt! tuyt! tuyt! G con ni cho ng, ng khe


khng?
(Sng Sn)

126. C ci to ca Triu Chu.


C ng tng hi ha thng Triu Chu:
-Nghe ni mi u thin s theo hu sau k tha y bt ca Nam
Tuyn. Chuyn ny c tht khng?
Triu Chu l php t ca Nam Tuyn, chuyn ny l s tht thin
h u hay sao ng tng ny li em ra hi? Nu l Lm T th
thm ri ! ng tng ny s nh nh thng ta b Lm T tm
ngc, tt cho mt ci v ui ra khi ca. Nhng thin phong ca
Triu Chu th khng nh vy, ming ng nh phng quang. ng
ni:
-Trn Chu sn xut c ci to.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Trn Chu l tnh H Bc ngy nay. Triu Chu sng thnh


Triu Chu cng thuc Trn Chu. mun ni lo tng sng ni
y chnh l mn h ca i nhn vt Nam Tuyn, chnh l lo
Triu Chu mi nhn Nhn c chy t ti cnh gii vin
mn v ngi.
Nam Tuyn v Triu Chu l 2 v thin s danh ting. Nam Tuyn
l s ph ca Triu Chu, ng tng d nhin l bit iu , nn
mun qua Triu Chu m tm hiu thin phong ca Nam Tuyn.
Triu Chu bit th nn mi tr li "Trn Chu sn xut c ci
to. Trn Chu l ch ca Triu Chu, khng phi l ch ca
Nam Tuyn. Cu p ca Triu Chu c ni ti c thin ca ti.
(Vin Thng)

70 Nhng a hoa thin

Triu Chu mnh hn tri. Nam Tuyn tr thnh c ci. C ci ln


hn Triu chu v ri ln ngi ng. Triu Chu ku ln: Cu
ti! Cu ti!
(Sng Sn)

127. Lng my Thy Nham.


H an c kt thc ri, Thy Nham ni vi i chng rng:
- T u h n nay v huynh ni php, lng my Thy Nham
cn khng?
Bo Phc p:
- Lm cp lng rng.
Trng Khnh ni:
- Sinh vy.
Vn Mn ni:
- Quan!
(Bch Nham Lc)

Ti n bt u t 15 thng 5 tri ma tm t trong 3 thng,


cc ng tng khng th i ra ngoi v s p trng cn trng vo
ma sinh si ny n, nn trong cha m tu tp. Theo truyn tng,
h ai ging php sai th lng my b rng.
Cu hi ca Thy Nham c ngha l:"Ti ging php ng hay
sai?" Cng c ngha l "Cc ng c hiu khng?".
Cu p ca Bo Phc c ngha l "Nghe li ging chn chnh
ca thin s, hc nhn chng ti rt qu trng.
Cu ca Trng Khnh c ngha l "y l gio hun chn tht,
nn lng my mc ra!"
Cu ca Vn Mn c ngha "Qua ca ri th phi cn thn.
(Vin Thng)

Gng sng khng c thch hay khng thch. n hin,


trng n trng hin. ng dng mm, hy dng gng.
(Sng Sn)

128. Trc sau ba ba.


Vn Th b tt hi V Trc:
- Va ri ch no?

71 Dng nh H

- Phng Nam!
- Pht php phng Nam th no?
- Thi mt php, t khu t gi gii lut.
- Tng chng nhiu t?
- Hoc 300 hoc 500.
V Trc hi li Vn Th:
- Ni y Pht php th no?
- Phm, Thnh cng ; rng rn ln ln.
- Tng chng nhiu t?
- Trc ba ba, sau ba ba!
(Bch Nham Lc)

Ng i Sn l o trng ca Vn Th, cuc i thoi ny l do


V Trc khi ln ni gp Vn Th m c.
Rng sng trn tri ch Pht, rn sng t ch chng sanh.
Trc ch cho n nay. Sau ch v lai. 3 ch s nhiu, 33 ch mt
con s rt nhiu.
Cu ni ca Vn Th c ngha l nu ch k ch tng h php
khng thi th Pht php khng bao lu s b suy thoi, cho nn
khng nn phn tng, tc, mi ngi u phi h php th Pht
gio sau ny vn hng thnh.
(Vin Thng)

Vn Th ngu si, V Trc khn kho. Ch l tr a v ngn ng.


Ai c, ai thua? ng c thy khun mt xa nay ca Vn Th
khng? ng c thy ci mi xa nay ca V trc khng? l cng
hay l khc? Ch Pht v ch T khng th nh c cu trc
33, sau 33 ca Vn Th.
(Sng Sn)

Pht php m V Trc ni cn c trn tiu tha gii, Pht php


m vn Th ni cn c trn i tha B tt gii. Trong i tha
gii phm thnh ng c, long s hn tp chnh l th gii ca
nh tu m v hn chng sanh tm gi trong . Vy th trc 33,
sau 33 l bao nhiu ngi c ?
(Nht Nht Nht Thin Ng)

72 Nhng a hoa thin

129. Tt c mi m thanh u l Pht thanh.


Mt ng tng hi u T:
- Tt c m thanh u l Pht thanh c phi khng?
- Phi.
- Ha thng ng con nghe ngi nh rm.
u T nghe ri bn nh.
ng tng li hi:
- Li th, ting t u quy v nht c phi khng?
- Phi.
- Ku ha thng l con la c khng?
u T nghe ri li nh.
(Bch Nham Lc)

ng tng t cu hi ch thy ci khuyt im ca c th m khng


nhn thy ci ton th. u T nh ng l thc tnh ng ng
b c th tri buc t ng.
(Vin Thng)

Vn khng c ngn ng, vn t. sai lm ri, ai m sa li


c? Nu ng mun hiu hy i hi 1 a hoa hay 1 ci cy.
Chng s cho ng cu tr li ng.
(Sng Sn)

130. Lc bt thu.
C ng tng hi Vn Mn:
- Php thn l th no?
- Lc bt thu.
(Bch Nham Lc)

Cu p ca Vn Mn c ngha l 6 cn chng thu. 6 cn l:


mt, tai, mi, li, thn, , l 6 gic quan ca con ngi.
Mun thnh Pht th phi t b "ng" v "vng. 6 cn chnh l
ng v vng. Mt thy sc th mun, tai nghe ting du dng lin
ng tm, mi ngi thy mi thm lin say, li nm v ngt lin
thch, thn c st vi ngi khc phi th khoi.
Ph nhn 6 cn, hay vt ln 6 cn u cn b 6 cn tri buc.

73 Dng nh H

Cu p ca Vn Mn c ngha l:"ng tu cha , cho nn mi


hi Pht, hi Thin, ch l tng bn ngoi, nu mun khai ng
th c nhn di chn mnh, bc tng bc tht trn ng o."
(Vin Thng)

Lc y l g? L lc hp hay lc thc, hay php thn siu vit


v tr, kin vn chng thu gic tri? Nu nh thin nhn ch gii
thch trn b mt ca ch nh vy th s sa vo a ngc nhanh
nh tn bn. Thin s ht ln 3 ting: lc, bt, thu dit t ng.
T ng dit ri tc t ti cnh gii khng hay v ng. Khi
trit t vong ri th t ng s sng li thnh hot php
thn. Lc mi cm nhn c lc bt thu ca Vn Mn c
php lc m ra php nhn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

131. Kinh Kim Cng khinh tin.


Kinh Kim Cng ni: "Nu mt ngi b ngi khinh l do i
trc to nghip nn phi a ng c; i nay b khinh th ti
nghip i trc s tiu dit."
(Bch Nham Lc)

Tt c mi s u do nhn duyn m sinh. Nhn l hnh vi, duyn


l iu kin, 2 ci ny kt hp thnh qu; v vy gi l nhn qu
sanh khi, ni tt l Duyn khi. Vn t ra l lm sao dit
nghip, mun vy phi tr b dc nim v ngu xun. Ngi gic
ng, tuy nghip tin th vn cn, nhng khng cho n thnh
nghip chng, ngha l th nghip nhng khng kh.
(Vin Thng)

132. C Pht v l tr.


Vn Mn ni vi chng t:
- C Pht v cy ct tng giao l c th my?
t khng ai p c. V vy ha thng t p:
- l ni Nam my ging, ni Bc ma ri!
(Bch Nham Lc)

74 Nhng a hoa thin

C Pht: l ngi gic ng; l tr l cy ct ngoi ca.


Cu ni ca Vn Mn l ph chp qu (c Pht), tin (cy ct)
khin thin sinh c th tin vo tm cnh "v ng.
C my th tt phi ma, khng cn bit ni Bc hay Nam. Di
con mt ngi khai ng my, ma l mt, t tha chng hai.
(Vin Thng)

133. Mt chu nc.


Quy Sn ang ng, Ngng Sn vo thnh an, Quy Sn quay mt
vo vch.
Ngng Sn tha:
- Thy sao bn vy?
- Ti va nm mng ng th on coi!
Ngng Sn bn bng mt chu nc ra mt li.
Mt lc sau Hng Nghim cng vo thnh an, Quy Sn ni:
- Ti va nm mng, Ngng Sn on trng ri, ng th on
coi!
Hng Nghim bn bng mt tch tr li.
(Thin C)

Mng l o nh. Ngng Sn mang chu nc ra mt li l


ra mng; Hng Nghim bng tr li cho Quy Sn ung tnh
mng. Ci b mi tri buc th mi trc nhn c bn lai din
mc.
Thin l sinh hot, sinh hot l thin. Cc thin sinh cng lao
ng, hc tp. Cc thin s lun kim sot mi hnh vi ca cc
thin sinh. H khng bao gi coi nh mi c ch, khng m mng,
khng d on. H cho y l trng thi khng tnh to. V vy hai
mt ngi bng li nc ra mt, mt ngi em li mt
tch tr u cho s ph thc tnh.
(T l thin)

134. Mt c quan ti.


C ng tng hi i Mai Php Thng:
-Xin thin s cho bit th no l Ty sang?

75 Dng nh H

-Ty sang khng .


Thin s T An nghe c vn p ny ph bnh:
-Mt c quan ti, hai xc cht.
(Cng n 100)
i vi ngi thng: Ty sang l cu hi: T t Ma t n
sang Trung Hoa mang n kinh g? dy phng php g? truyn
tm ra sao? Thc ra t t Ma chng mang n mt php no c,
ch l bo cho bit ai cng c Pht tnh, u c kh nng thnh
Pht. Cu hi ny trong Thin tng thng dng ch khng th
dng li ni m din t chn l c. Trong cng n ny ng tng
d nhin bit iu ny nhng vn c hi. i Mai ni r ra Ty
sang khng l im tnh ng tng c th khin ng tng tnh
ng. Cu p ny cng chng c g l sai. Cu ph bnh ca T An
c ngha l cu ni ca i Mai khng c sinh c, khng th lm
ngi khai ng. Mt ngi hi c, mt ngi p khng ch l
nhng li dn chi, xem ra th c hi c p nhng khng ch ra
nhng tin tc g ca Ty sang. Thc ra T An ch mun cnh
gic mi ngi ng bt chc c nhn nh vt hc ni ting
ngi lm mt i tnh sng to ca mnh.
Cu ni ca T An c ngha l mt cu ni cht lm khn t hai
ha thng.
(Thin C)

135. T ni no ti?
Tuyt Phong hi Minh Chu:
- T u ti?
- T Giang Ty.
- Thy t Ma t s u?
- ni vi ha thng ri m!
- Ni g?
- T u ti?
(Thin C)

76 Nhng a hoa thin

Thy t Ma u: l hi ng cha? Cu p cui tr li


ng ri.
136. a tr Hoi Nam.
Chn Gic bng nhin hi mt ng tng:
- C nh khng?
- Nh!
- Ni ci g?
- Ni ci g?
- a tr Hoi Nam vo cha.
(Thin C)

a tr Hoi Nam ch t tnh. Chn Gic hi ng tng cn nh


bn lai din mc khng? ng tng tr li c.
137. D H qu.
Mt ng tng ang ly, Tin Thin ni:
- D H qu! Thy g m ly?
ng tng p: "Lo n hi, thy g m hi?"
Tin Thin than: "Kh ri! Kh ri!"
(Thin C)

ng tng ly b Tin Thin mng "D H qu" m ch t ly mnh


cn tt hn. ng tng khng chu km cn li "Lo n hi. Tin
Thin ch cn nc ku kh.
138. n bo n.
Vn ch hi mt ng tng:
- T u n?
- n bo n.
- Cn an tm khng?
- An tm.
- Ung tr i!
(Thin C)

77 Dng nh H

"Ung tr i " m ch t mnh tham chng, l bo n.


139. Ca ng ri.
Huyn Sa v aTng ni chuyn trong phng phng trng.
m khuya ri, th gi bn ng ca phng phng trng.
Huyn Sa ni:
- Ca ng ri, xem ng lm sao m ra?
a Tng p:
- Ci g gi l ca?
(Thin C)

bn th gii khng c danh tng nn khng c ca, khng c


trong ngoi, nn khng c ra vo.
140. Ba nm.
Dc Sn hi mt ng tng ang thi cm:
- ng y bao lu ri?
- 3 nm.
- Sao ti khng bit ng?
(Thin C)

Cu hi ca Dc Sn m ch t tnh ca ng u?
141. B c sanh b.
Trong bui tham chiu, khng t n. Dc Sn ni:
- Ti c mt cu, i khi b c sanh b s bo cho cc ng!
C mt ng tng tha:
- B c sanh b ri!
Dc Sn ku:
- Th gi! t n!
(Thin C)

hin tng gii chuyn b c sanh b l khng th c;


nhng bn th gii khng c g l c vi khng c.

78 Nhng a hoa thin

Khng th dng li ni thuyt minh v Thin, cng nh tru c


khng th sanh con. Gi nh vn tru c c th sanh con c
th gii quyt c (Khoa hc ngy nay c th to sanh t mt t
bo) th ngn ng cng khng th gii thch Thin r rng c.
Hn ngn nm nay bit bao v thin s v c bit bao sch v v
Thin, nhng c ai a ra c mt nh ngha no chnh xc
v Thin cha?
(T L Thin)

142. Vng trn ca Nam Tuyn.


Nam Tuyn, Quy Tng, Ma Cc, 3 ngi nh i tham bi Hu
Trung quc s. Gia ng Nam Tuyn v 1 vng trn trn t ni
rng: "Ni c th i."
Quy Tng ngi ngay vo vng trn, Ma Cc hng vo vng trn
m ly nh n b.
Nam Tuyn ni:
- Th th chng i.
Quy Tng ni:
- L tm hnh g vy?
(Bch Nham Lc)

Nam Tuyn v 1 vng trn l ch Hu Trung, v Hu Trung l


ngi khi xng v vng trn. Quy Tng ngi vo trong vng
trn ch mnh v vng trn l mt. Ly nh n b, v n b s
ci xung qu th tc bung ra thnh ra ch gt u. Ma Cc ly t
knh trng.
(Vin Thng)

Nam Tuyn tr thnh in nh ni Tu Di. ng mun bt mt con


c to, nhng khng lm c. Quy Tng v Ma Cc hiu tm ng
nhng ng khng hiu tm h. H i u? ng, Ty, Nam, Bc?
(Sng Sn)

143. c Sn n Quy Sn.


c Sn n tham Quy Sn, hnh l trn lng cn cha b xung,
vo php ng i t ng sang Ty xem xt, li i t Ty sang

79 Dng nh H

ng ngm ngha ri ni: "Khng! Khng!" ri nh b i, nhng


ra n ca li chn ch v ni:
- Khng c lo tho qu!
Bn sa sang li qun o nh ngi dn vo gp Quy Sn.
Quy Sn ngi trong , thy c Sn vo nh nm ly pht t.
Lc c Sn bn ht ln mt ting ln, pht tay o m i.
n chiu Quy Sn hi th ta:
- Ngi mi n lc ny u?
Th ta tha:
- i ri!
Quy Sn ni:
-G ny v sau ln nh ni dng am c, qu Pht mng t!
(Bch Nham Lc)

c Sn vo php ng i t ng sang Ty, ri li t Ty sang


ng l t xem xt thin phong ca Quy Sn th no? Khi c
Sn vo gp Quy Sn th Quy Sn c sn pht t l sn sng
nghnh ch. c Sn ht ln l mun chim tin c. Quy Sn vn
ngi yn. c Sn pht tay o b i l ph nhn Quy Sn. Ngh k
li th cao thp r, c Sn b i v trong 36 k, b chy l hn
c.
(Vin Thng)

144. Cht chm sui su.


S thng ng ni:
- Ti ni tin s Hong B 20 nm, 3 ln hi i ca Pht
php, 3 ln b n gy, nh b cy ngi pht qua. Hm nay cn
mun mt trn na. Ngi no v ti m ra tay?
C mt ng tng t chng bc ra tha:
- Con lm c.
S a gy cho ng, ng a tay nhn, s bn nh.
C ng tng hi:
- Thch Tht gi go, p chn xung m qun nhc chn ln, vy
hng u?
S ni:
- Cht chm sui su?

80 Nhng a hoa thin

(Lm T Lc)

Vic trn li kim: ch cnh gii nht tm bt lon; dn t


Truyn ng Lc: Phn Chu ni "nh i trn bng, nh chy
trn li kim.
Thch Tht: ng V Tng h chiu ch dit Pht gio, ra lnh
tng, ni phi hon tc. n khi Pht gio c phc hi Thch
Tht khng mc c sa, ch lm ngi gi go sinh.
Qun nhc chn: ch cnh gii vong ng.
145. Vn Mn c bu vt.
Mt hm Vn Mn ni vi chng t rng:
- Trong cn khn, gia v tr, c mt bu vt, du hnh sn,
em lng n vo in Pht, em ca cha ln lng n.
(Bch Nham Lc)

Vt bu ch t tnh, in Pht u ti ch m vng; nh n ch tr


tu. em n ln in Pht: dng tr tu m ph tr m vng.
em ca cha ln lng n l ch mt vic khng th lm c,
cu ni khin chng t khi nghi tnh, n lc tham cu a ti
ng.
(Vin Thng)

146. Mt ht bi ca Phong Huyt.


Mt hm, Phong Huyt ni vi cc t rng: "Nu lp mt ht
bi th t nc hng thnh, khng lp mt ht bi th t nc b
mt."
(Bch Nham Lc)

Trong Thin gii, tt c u l khng. Ch cn khi mt nim l c


chp, l c nghip phin no. Nu khng c nim khi th khng c
phin no, tt c u l khng. V vy sinh hot trong th gii hin
tng chng ta phi ly "v tm" m ng ph vi hon cnh.
(Vin Thng)

147. Ngoi o hi Pht.


C mt ngi B La Mn hi Pht:

81 Dng nh H

- Khng hi c li, khng hi khng li.


c Pht ngi yn khng ni. B La Mn tn thn rng:
- c Th Tn i t i bi, vt my m cho con, khin con c
vo.
B La Mn i ri, A Nan hi Pht rng:
- V ngoi o ny chng c ci g m ni c vo?
c Pht ni:
- Nh con nga hay, ch thy bng roi chy.
(Bch Nham Lc)

Khi ng ri th sng trong th gii "khng. Khng th dng li


din t c, v nh vy l ch quan, l chn lc, do b tri
buc. Nhng nu khng ni ra th lm sao truyn b Pht php.
ca B La Mn l vy. tr li c Pht ch ngi yn lng, ch
rng ch cn thin nh, thot ly phin no. V B La Mn ny
hnh thm su nn mi hiu Pht. Cu p ca Pht xc nhn s
xut sc ca B La Mn.
Kinh tp A Hm c ghi 4 loi nga:
Th 1: thy bng roi chy;
2: roi qut vo ui chy;
3: roi qut vo mnh chy;
4: phi nh mnh c khi n chy mu mi chu chy.
(Vin Thng)

Cy, nc, t, tri khng li nhng chng dy chng ta trn vn.


Nu ng khng hiu chnh o, chnh mng, s tht ng phi hi
mt tri, mt trng.
(Sng Sn)

Nga c nga ti,nga hay, ngi c ngi n, ngi tr. im


chnh yu trong cng n ny l ngoi o thy Bt Nh chn
tht ca cnh gii v phn bit tr khi thy Pht im lng hi lu ;
tc l vt ln tr phn bit ca th gii nh nguyn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

148. Ht go ca Tuyt Phong.


Tuyt Phong c ln ni vi t:

82 Nhng a hoa thin

- C tri t tm li ch to bng mt ht go.


i chng khng hiu, do Tuyt Phong li ni:
- Thng sn chng hiu, nh trng ph thnh coi!
(Bch Nham Lc)

Li ni ca Tuyt Phong c ngha l phi b tt c mi tp nim


tm tnh lng trong tro, lc khng phi tm kim g v ci
mun tm chnh l ci tm trong sng .
(Vin Thng)

149. Tn u rng.
C mt ln Mc Chu (780-877) hi mt ng tng n tham hc:
- ng va t u li?
ng tng bn ht. Mc Chu li ni:
- Lo tng b ng ht mt ln.
ng tng li ht. Mc Chu ni:
- 3 ht, 4 ht ri lm sao?
ng tng khng li p li. Mc Chu bn gi thin trng cm
trong tay nh v mng rng:
- Tn cp u rng ny!
(Bch Nham Lc)

ng tng ny chc l mi tu, thy cc thin s ht c kh phch


qu lin b m tng l thin. Gp dp lin ht t cng lc
ca mnh. Rt tic ng chn lm i tng. Mc Chu b ng ht
coi nh mui t, nhng m con mui hung hng qu thnh th
ng phi ra tay nh. ng tng khng bit rng mun s dng
c ting ht phi tn bit bao cng phu tu tp c khi n ma
mu.
(Vin Thng)

150. Bn n hm.
Hong B ni vi tng chng rng:
- Tt c bn ng ch l n b ru, hnh cc th y, bao gi
mi xong? Cc ng c bit trong i ng quc khng c thin
s khng?
C mt ng tng bc ra tha:

83 Dng nh H

- Ch bit khp ni u c ngi lnh chng vy l sao?


Hong B p:
- Khng ni khng thin m ch khng thy.
(Bch Nham Lc)

Ngi hc thin nu c chp vo thy th chng khc g nhai li


nhng g m thy nhai, phi c quyt tm "khng Pht, khng
thy, ch cn chn l" th mi c th ng, t mnh thng thc
chnh phm ch khng phi nhai b.
(Vin Thng)

151. i nht thuyt.


C ng tng hi Vn Mn:
- Th no l mt i thuyt php?
- i nht thuyt.
(Bch Nham Lc)

Cu hi ca ng tng c ngha l cch ging php ca c Pht


nh th no?
C nh truyn thuyt th c i c Pht ging dy 8 vn, 4 ngn
php mn ghi chp trong 1420 b kinh; tuy ni nhiu nh vy
nhng khng ngoi mc tiu ch cho chng sinh con ng gii
thot.
Cu p ca Vn Mn c ngha l i din thuyt php hay ty
bnh m cho thuc.
(Vin Thng)

152. Con rn mi ra.


Tuyt Phong ni vi chng t:
- Nam Sn c mt con rn mi ra, cc ng phi nhn cho k.
Trng Khnh (859-932) ni:
- Hm nay trong nh c ngi chn thn, mt mng.
C ng tng nghe ri hi ng mn Huyn Sa (835-908):
- ca Tuyt Phong l sao?
Huyn Sa ni:
- Ch c Lng huynh (ch Trng Khnh) mi tr li th c,
cn ti th khc.

84 Nhng a hoa thin

ng tng li hi:
- Cn ho thng th th no?
Huyn Sa p:
- Dng Nam Sn lm g?
Vn Mn nm cy gy xung trc mt Tuyt Phong lm ra v s
hi.
(Bch Nham Lc)

Tuyt Phong tr Nam Sn, ni c truyn thuyt c mt con


rn mi ra c th n ngi. Tuyt Phong dng tch ny m ch
phi c gng tu hnh. Trng Khnh hiu ny nn cu ni ca
ng c ngha l: t ang c gng tu tp. Mt ng tng nghe i
thoi ny chng hiu bn i hi Huyn Sa. Cu p ca Huyn Sa
c ngha l ng c b mc h mun ni g th ni. C ch ca Vn
Mn c rng dng li v ch, phi t mnh qun st mi c.
(Vin Thng)

153. Diu Phong nh ca Bo Phc.


Bo Phc v Trng Khnh i tn b trong ni, bng gi tay ch
mt t ni:
- Ni y chnh l Diu Phong nh.
Trng Khnh ni:
- Phi th phi, nhng tht ng tic.
Sau c ng tng thut li cho Cnh Thanh nghe.
Cnh Thanh ni:
- Nu chng phi l Trng Khnh, lin thy u lu y t.
(Bch Nham Lc)

Bo Phc ni Diu Phong nh l ch s lnh ng; s lnh ng


khng phi tm ni xa xi no. Cu ni ca Trng Khnh c
ngha l "ng vy! nhng nu ng nh ngha s lnh ng c
phi l b tri buc ri khng?"
Cu ca Cnh Thanh c ngha l nu c tin vo li Trng Khnh
th c mi mc khng tin ln c.
(Vin Thng)

85 Dng nh H

154. Thn by gi vng.


C ng tng hi Vn Mn:
- Khi cy rng l th th no?
- Thn by gi vng.
(Bch Nham Lc)

L ch phin no, khi l rng ht ch tr ht phin no, l ngi


khai ng.
Gi vng l gi ma thu, y m ch vo c cnh gii v
tm.
(Vin Thng)

Nu ng hiu thi tit bn ngoi, ng bit s phi mc g, mt tri


th xa cn gi th mnh.
(Sng Sn)

155. Thuc, bnh tr nhau.


Vn Mn ni vi chng t rng:
- Thuc, bnh tr nhau, tt c i a u l thuc, ci no l chnh
mnh?
(Bch Nham Lc)

Khi c bnh th dng thuc tr, khi bnh khi ri th khng cn


dng thuc na. Lc i vi ngi va khi bnh, thuc khng
cn l thuc na. Do ta thy thuc, bnh cng tn ti v cng
hoi dit. Trong Thin hc, bnh ch m; thuc ch ng. V m nn
mi c ng, nu nh khng c m th u c ng.
C i a u l thuc l ch khng cn m, ton l ng, ton l
khng lm g cn t ng.
(Vin Thng)

156. Thng cm ca Kim Ngu.


Ha thng Kim Ngu mi khi n gi n u m thng cm n
trc tng ng va ma va ci ln ha h, ni rng:
- Con b tt, li n cm!

86 Nhng a hoa thin

(V sau Tuyt u bnh rng tuy l vy, nhng Kim Ngu chng
phi l c lng tt g.)
Mt ng tng hi Trng Khnh:
- Ngi xa ni "Con b tt, li n cm", ch l g?
Trng Khnh p:
- C g u, ging nh tng kinh trc khi th trai vy.
(Bch Nham Lc)

Nhng ngi cho hnh ng ca Kim Ngu c thm o diu l


b c ng qui l ca ng tri buc. Thc ra, ng ch ty hnh
ng, khng c mc ch g c bit.
(Vin Thng)

Nu ng rnh, i coi chp bng, nu ng mt i khiu v. Nu ng


khng c g lm, l Pht ri Pht s mm ci vi ng.
(Sng Sn)

157. Nng n.
Mt ng tng hi Triu Chu:
- t o khng kh, ch him chn la, khng chn la th th
no?
- Trn tri, di tri, ch c ti l hn c?
- Vy l cn chn la.
- Tn nng n ny, chn la ch no?
(Bch Nham Lc)

Chn la l b tri buc, chn chnh khng chn la l chn la


nhng khng b tri buc. chnh l cnh gii v tm trong
Thin hc
(Vin Thng)

158. Vn Mn dang hai tay.


Vn Mn hi mt ng tng mi n:
- Va ri ch no?
- Ty Thin T Chu.
- Ty Thin gn y c li ni no?
ng tng dang hai tay ra. Vn Mn thy vy bn tt ng mt ci.

87 Dng nh H

- Thoi u ca con cn m.
Lc Vn Mn li dang hai tay ra. ng tng im. Vn Mn li tt
ng mt ci na.
(Bch Nham Lc)

ng tng dang hai tay ra ch Ty Thin ging dy v tm khng


th dng li m t ra c. Vn Mn tt ng mt ci, nhn rng
ng c kh nng c th dy d c, ng thi mun xem ng
phn ng ra sao. ng tic trnh ng tng ch n th, tng
dng li ni bin bch.
Vn Mn li dang hai tay ra ni "S ph ng dy Khng V
Nht vt, ti cng khng v nht vt, ng bin bch ra sao?
(Vin Thng)

159. Tuyt Phong l g?


C hai ng tng n Tuyt Phong cu hc. Ha thng thy hai
ng tng n gn am, bn m ca chy ra khi am ni:
- L ci g?
Hai ng tng cng p:
- L ci g?
Tuyt Phong ci u tr v am. Sau hai ng tng n Nham u
(828-887).
Nham u hi:
- T u n?
- T Lnh Nam.
- C n Tuyt Phong khng?
- C.
- Tuyt Phong c cu g khng?
Hai ng tng k li.
- Ti tic lc trc khng ni cho hn cu ni sau cng, nu c th
thin h u lm g c lo Tuyt!
n cui h hai ng tng li hi Nham u:
- Th no l cu ni sau cng?
- Sao khng hi sm?
Hai ng tng tha:

88 Nhng a hoa thin

- Cha dm.
- Tuyt Phong tuy cng ti cng iu sanh nhng chng cng ti
ng iu t, mun bit cu ni sau cng ch l vy.
(Bch Nham Lc)

Tuyt Phong chy ra khi am hi 2 ng tng l xem 2 ng tng


phn ng ra sao khi khng phng b. 2 ng tng lp li cu hi
chng khc g con vt.
Cu ni sau cng l cu ni trc khi mt. Trong Thin hc l
lc nghin cu n tn gc r vn , m ni ra. Tuyt Phong
v Nham u l bn hc nn ni "cng iu sanh", nhng li ni
chng "cng iu t" hm s lnh ng v biu hin khc nhau.
(Vin Thng)

160. Bnh H.
C ng tng hi Vn Mn Vn Yn:
-Xin hi thy th no l cnh gii siu Pht, vt t?
-Bnh h.
(T L Thin)

Cnh gii cao siu nht li l cnh gii n gin nht, cnh gii
xa xi nht li l cnh gii gn ngay bn cnh.
Cu hi ca ng tng c ngha l c php no trn php Pht
khng? Cu p ca Vn Mn c ngha l nu ng c thi gi
nhn ri hi chuyn khng th c th tt hn l ng i lm bnh
h, n cho no ri c th p chn trn t m tu hnh.
(Vin Thng)

Vn Mn ni bnh H nhng sao ch c bnh? Nu ng c ko, m,


coca hy a cho Vn Mn ri ng ta s n chng cho ng.
(Sng Sn)

161. Tr s sinh.
Mt ng tng hi Triu Chu:
-Con nt va sanh c lc thc khng?

89 Dng nh H

-Ging nh nm cu trn nc chy nhanh.


V sau ng tng li n hi u T:
-Triu Chu ni nm cu trn nc chy nhanh l c g?
-Tng nim, tng nim tri chy khng ngng.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Mt nc yn lng nhng bn di l dng nc ngm chy


nhanh. Nm qu bng xung s b nc cun tri i. gi l
ng trong tnh. Con ngi ta cng vy, ngi t o b ngoi
coi nh ngu si, l mt nc yn lng, nhng k thc l dng nc
chy nhanh. gi l ngi gic ng ging nh cha ng. Cu
ni ca u T c ngha l nim trc l nim trc, nim sau l
nim sau. Mi lc u l chnh nim, l lin tc ca phi lin tc.
Tr mi sanh gi l Tn sanh nhi, cho n mt tui gi l nh nhi,
n 6 tui gi l u nhi. Cu l ch tm, nc chy nhanh ch 6
thc, tr con tuy lc thc nhng khng b 6 thc tri buc nh
i vi ngi ln. V vy c nhn thng v tm tr con l tm
Pht. Cu p ca Triu Chu l "khng b 6 thc tri buc.
(Vin Thng)

Khi tr khc, m cho b. Triu Chu thch bng, nhng qu bng


git ng. B c xung, nhn r, nghe r. Liu lc, hoa hng.
(Sng Sn)

162. Kip ha.


C ng tng hi i Ty ( - 919):
- Kip ha chy rc. C i thin th gii u b hy hoi, khng
bit ci ny c b hy hoi khng?
- Hoi.
- Vy theo n i?
- Theo n i.
(Bch Nham Lc)

ng tng ngh ngi tu khi lnh ng hp vi v tr thnh mt th,


nhng khi v tr b kip ha hy dit th Pht php ra sao? C b

90 Nhng a hoa thin

hy dit khng? ng tng v thiu lng tin nn b nghi vn ny tri


buc. Cu tr li ca i Ty l ph chp ny cho ng.
(Vin Thng)

163. Cn Php no cha ni khng?


Nam Tuyn (748-834) i ng ri n bi phng Bch Trng.
Bch Trng hi:
- T trc ch thnh cn c php no cha ni khng?
- Chng phi tm, chng phi Pht, chng phi vt.
- ni ri m!
- ch bit vy, cn s huynh th sao?
- Ti chng phi i thin tri thc u bit ni, cha ni.
Nam Tuyn tha:
- khng hiu.
- Ti v ng ni ri!
(Bch Nham Lc)

Lc trc M T ni tc tm, tc Pht. Tm l Pht ri, cn


i tm Pht u na. Nhng ni vy c v t cao, t i nn li
ni "phi tm, phi Pht, phi vt.
Cu Bch Trng ni "Ti chng phi thin tri thc u bit
ni, cha ni" l chp nhn cu tr li ca Nam Tuyn.
Nam Tuyn ni " chng hiu" l c tnh truy vn.
Cu p ca Bch Trng "Ti v ng ni ri!" l ch ti
mn mm ng m bin gii ri cn g!
(Vin Thng)

164. Ba chuyn ng ca Triu Chu.


Triu Chu ni vi chng t:
- Pht bn khng nc, Pht vng khng l, Pht g khng
la, Pht tht ngi trong nh.
(Bch Nham Lc)

ng tm kim Pht bn ngoi, Pht tht chnh trong tm


chng ta.
(Vin Thng)

91 Dng nh H

Lc t ni: Vn khng mt vt, kinh ni chng sanh u c Pht


tnh. Ai lm ra Pht? Ai ng? Nu ng c Pht tnh Pht s git
ng. Nu ng khng c Pht tnh, Pht cng s git ng. ng phi
lm sao? Ung tr i!
(Sng Sn)

Tng Pht bn s b tan trong nc, tng Pht vng s b chy


trong l luyn, tng Pht g s b chy thnh tro trong la. Xc
thn chng ta trong c Pht tht cng nh Pht bn, Pht vng,
Pht g u v thng v s b hy hoi.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

165. Hu trong hu.


C ng tng hi Dc Sn:
- Rung bng, c t, hu t thnh by, lm sao bn hu
trong hu?
- Xem tn!
ng tng bn ng ngay xung t.
- Th gi! Li g cht ri ny ra!
ng tng nhm dy, i ra.
Dc Sn ni:
- Nhng k vy t, no c hn.
(Bch Nham Lc)

Cu hi ca ng tng c ngha l lm sao nhn ra ngi t


xut sc nht ca Dc Sn? Khi Dc Sn ni "Xem tn", ng
tng bn ng xung t l nhn rng mnh l ngi . sa
tnh t cao, t i ca ng tng, Dc S mi ni "Li g cht ri
ny i. ng tng nhm dy b i, t rng mnh vn sng nhn.
(Vin Thng)

166. Ng Lo Phong.
Ngng Sn (807-8833) hi ng tng mi n:
- Va ri chn no?
- L Sn.
- C i chi Ng lo phong khng?
- Khng.

92 Nhng a hoa thin

- X l khng bit i chi ni.


(Bch Nham Lc)

L Sn c Ng Lo phong l mt ngn ni c hnh ging 5 ng


gi. Ngng Sn dng Ng Lo Phong ch:
5 cm, 5 dc, 5 cnh, 5 quan, 5 un
5 cm: tham, sn, si, tr, mn, nghi.
5 dc: ti, sc, thc, danh, min
5 cnh: sc, thanh, hng, v, xc.
5 quan: nhn, nh, t, thit, thn.
5 un: sc, th, tng, hnh, thc.
Ngng Sn hi ng tng c i chi Ng Lo phong l mun xem
trnh tu tp ca ng L Sn nh th no. ng tng khng
hiu tng l cu hi thng thng nn mi p l khng.
Ngng Sn ni "X l khng bit i chi ni." l ch ng tng tu
tp cn cha .
ng tng coi vic tu hnh v du h l 2 chuyn khc nhau khng
th ha lm mt. Ngng Sn li ch trng tu hnh tc du h.
Ngi i c coi cng tc l ngha v nn khng thy c
ngha v lc th ca cng vic.
Sn in V Vn lo s cng tng ni:
-Lm vic l du h, kh, vui, bi, h l du h, ngay c i ngi cng
l du h.
Ch cn chng ta gn gi tinh thn tu hnh l du h ca Ngng
Sn v cng tc m cng tc, t trong cng tc khai qut ra tim
nng ca mnh th mi hng c lc th ca cng tc.
(Vin Thng)

167. Mt cnh hoa.


i Phu Lc Hon trong lc ni chuyn vi Nam Tuyn tha rng:
- Triu php s (374-414) c ni ti cng gc vi tri t, cng
th vi vn vt, tht l k qui!
Nam Tuyn ch hoa trc sn ni:
- Ngi nay thy cnh hoa ny ging nh trong mng.

93 Dng nh H

(Bch Nham Lc)

Cu ni ca Nam Tuyn c ngha l; nu ly tm "hu ng" m


xem hoa th cn trong th gii nh nguyn i i. Nu ly tm
"v ng" m xem hoa th gia hoa v ngi khng c gii hn,
hp thnh mt th ca th gii v ng.
M mm, lm ln. Ngm mm c v tr v ng khng bao gi xa
cch. Thc dy! Thc dy! ng nhn thy g, nghe thy g by gi?
i hi ch, mo; chng s ch cho ng.
(Sng Sn)

168. Vng trn ca T Phc.


Thng th Trn Tho, mt hm n vin T Phc bi phng Tr
Vin. Tr Vin thy Trn Tho n bn v mt vng trn trong
khng trung. Trn Tho ni:
- t tng n y, sm khng chp khng tng, cn v
vng lm g?
Thin s nghe ri, bn b v phng, ng ca li.
(Bch Nham Lc)

V vng trn l bt u t am Nguyn. Vng trn bao hm tri,


t, v tr, sum la a vng, tm cnh, ng cnh, Pht.
T Phc bit Trn Tho thm cu Thin hc, nn v vng trn
xem Trn Tho gii thch th no, tic thay s hiu bit ca Trn
Tho v vng trn hy cn hn ch, v vy nu c vn p cng ch
lm ph thi gi, v vy T Phc mi b v phng.
(Vin Thng)

Tri t xoay quanh trc ca n v xoay quanh mt tri. Xun, h,


thu, ng cng xoay vn; ng c g? B xung! Ch nhn, nghe,
lm.
(Sng Sn)

94 Nhng a hoa thin

169. Ma Cc hai ln dng tch trng.


Ma Cc tay cm tch trng n bi phng Chng Knh ha
thng. Gp lc Chng Knh ng ngi thin. Ma Cc i vng
quanh thin sng 3 vng, dng tch trng xung, ng ngay trc
mt Chng Knh.
Chung Knh ni:
- Phi! Phi!
Sau Ma Cc li n Nam Tuyn, li i quanh thin sng 3 vng,
dng tch trng ng trc mt Nam Tuyn.
Nam Tuyn ni:
- Khng phi! Khng phi!
Ma Cc lin hi:
- Chng Knh ni phi, sao ha thng li ni khng phi?
Nam Tuyn ni:
- Chng Knh phi, cn ng khng phi, y l b sc gi
chuyn, sau b bi hoi.
(Bch Nham Lc)

i vng 3 vng l t knh trng. Tch trng tng trng s khai


ng. Ma Cc ng, n thm Chng Knh ly hnh ng
biu th tm cnh. Ha thng nhn bit ngay l ng ng nn
ni phi.
Ma Cc li n thm s huynh l Nam Tuyn t cho bit mnh
ng. Nam Tuyn ni khng phi th Ma Cc. i vi ngi
khai ng th phi v khng phi c khc bit g? Ma Cc cn b
"khng phi" lm cho thc mc l cha hon ton thot tc. Ma
Cc c Nam Tuyn ch im, linh c lin chuyn khin cho ng
cnh cng thm su.
(Vin Thng)

170. Thit Ngu c ca Phong Huyt.


C mt ln, ha thng Phong Huyt (896-973) c mi n Nha
Mn, Vnh Chu ging php.
Ha thng thng ng ni:

95 Dng nh H

- Tm n ca t s ging nh my tru st. Di i th n hin,


yn th n khng hin, chng di, chng yn, n phi hay chng n
phi.
Lc y c Trng lo L Pha ni:
- Ti c my tru st, thnh thy ng n.
Phong Huyt ni:
- Ti quen bt c knh bin ln, nay li gp ch nh nhy trong
ct bn.
Trng lo mun phn kch nhng lc khng ngh ra c cu
tr li thch hp. Ha thng ht:
- Trng lo sao khng ni?
Trng lo m ming nh ni, Phong Huyt bn dng gy nh
v hi:
- Cn nh thoi u khng?
Trng lo nh m ming, ha thng li nh.
Lc Chu mc bn ni:
- Pht php v vng php cng loi.
Phong Huyt hi:
- ng thy o l g?
- ng on chng on, tr li chuc lon.
Phong Huyt nghe ri bn xung ta ging.
(Bch Nham Lc)

Tm n l s ph truyn php cho t.


My tru st ngn dng nc chy, cn t n chng c cng
dng g, ging nh Pht php chng th t ng m ch gip cho
thin sinh ng, v vy ging nh tm n.
Di i th n hin: khng chp tm n, th mi c th lnh ng.
yn th n khng hin: ngc li, lnh ng ri th khng b tm
n tri buc.
Phong Huyt mun ph chp "tm n" ca trng lo, nhng tic
thay v ny khng c tu cn. Cu ni ca Chu mc c l m
chnh l khi thy ca ng, do c mc ng ta m, n khi c
duyn chn mi th s lnh ng, chnh l biu minh cng
nng ca tm n. Ha thng thu r thin c ca Chu Mc nn
ct t vn p m xung ta ging.

96 Nhng a hoa thin

(Vin Thng)

171. o nht thuyt.


C ng tng hi Vn Mn:
- Chng phi c trc mt, cng chng phi s trc mt, lc
th sao?
- o nht thuyt.
(Bch Nham Lc)

o nht thuyt: ni ngc li.


Nu c chp vo thng thc, hoc vo li gii ca c nhn, thiu
s suy t ca chnh mnh th khng th gii quyt c vn . Ch
c mt cch duy nht l ph nh tt c, l ngha ca "o
nht thuyt.
(Vin Thng)

172. Thp V Phng.


ng triu, Tc Tng hong hi Hu Trung quc s (? - 775):
- Quc s trm nm ri c cn g khng?
- Lm cho lo tng Thp v phng.
Hong li hi:
- Xin thy cho kiu thp.
Quc s im lng mt lc ri hi:
- B h hiu khng?
- Trm chng hiu.
- Lo tng c t ph php l am Nguyn hiu chuyn ny,
xin mi n hi.
Khng lu quc s vin tch. Tc Tng vi am Nguyn n hi
ca quc s l sao.
am Nguyn p:
- Phng Nam sng Tng, phng Bc h, trong c vng y
c nc, thuyn u di cy khng bng, trn in lu ly khng
tri thc.
(Bch Nham Lc)

Vng ch t tnh. Cy khng bng: ch ht m. Nhn loi m


nn c phin no, thng kh. Dng thuyn ch chng sinh t bn

97 Dng nh H

m qua b gic. in lu ly l ch ch vua , c cu m ch vua


khng c thy gii.
ca am Nguyn gii thch cu ni ca quc s l "Phi la m
c khai ng."
(Vin Thng)

Thp v phng l thp khng v; cc thp th gian u dng


gch xp ln nhau, dng va m dnh li, khng th khng v, Nh
vy l y thp v phng khng ch th gii hin tng m ch
cnh gii v lu, khng cn phin no, l l cu cnh l chn
tng ca sinh mng.
(Thin s khi ng php)

173. Gy cau ca Lin Hoa Phong.


Tr Thin i Sn, Lin Hoa Phong Thiu quc s thng gi
gy hi ng tng n hi o v ni:
- C nhn n y, v sao khng chu ?
Khng ai tr li c.
V sau Thiu quc s th cu tr li cho chng t:
- V ng s khng c lc.
Sau li hi:
- L g?
Thiu quc s li t p:
- Gy cau lt ngang, chng oi hoi ngi, i thng vo ngn vn
ni.
(Bch Nham Lc)

Ly ngn cau o thnh thin trng, thin trng tng trng


cho "ng c.
Cu hi ca Thiu quc s c ngha l "ngi tu hnh n lc tu
tp t ng, nhng ng ri v sao li la b ng c?"
Cu tr li "V tu hnh cha .
Ngn vn ni ch s bin ha. Mt ngi chn chnh ng o
khng b tnh thc ngoi duyn lm bin i.
(Vin Thng)

98 Nhng a hoa thin

174. Vng Thi Truyn nu tr.


Vng Thi Truyn vo cha Chiu Khnh nu tr. Lc thng
ta Hu Lng bng bnh tr n trc mt Minh Chiu ha thng,
s lm bnh tr ln ngc. Thi Truyn trng thy hi rng:
- Di l tr l ci g?
Hu Lng p:
- Thn bng l.
Thi Truyn li hi:
- c thn bng l, v sao bnh tr li b ?
- S quan ng ngy b mt mt bui.
Thi Huyn nghe ri, pht tay o m i.
Minh Chiu ha thng ni:
- Thng ta Lng n cm Chiu Khnh xong i ra ngoi sng
nh vo gc cy kh.
Hu Lng hi:
- ha thng l sao?
- Phi nhn c c hi thun tin m vo!
(Bch Nham Lc)

Cu hi ca Thi Truyn " c thn bng l, sao bnh tr cn b


?' c ngha l Thng ta Hu Lng c phi nhn ng m lt
ngc bnh tr khng?
Khng ng Hu Lng v v m lm bnh tr, v vy cu tr li
khng c thin tm. Do , Thi Truyn tht vng m b i.
Trong cu ni ca Minh Chiu, "phi nhn" l ch thn bng l, li
cn c trn cu ni trong kinh "nhn lc phch thi, thn d tha
h nhi nhp", ni Hu Lng b thn bng l tri buc.
(Vin Thng)

175. Thin Bnh hai ln sai.


Thin Bnh khi i hnh cc, c n Ty Vin, thng mng cc
ng tng:
- ng ni hiu Pht php, mun tm ngi ni thoi cng chng
c.
Mt hm Ty Vin t xa thy ng bn gi:
- Tng !

99 Dng nh H

Thin Bnh ngng u ln. Ty Vin ni "Sai.


Thin Bnh bc hai ba bc, Ty Vin li ni "Sai!"
Thin Bnh n trc mt Ty Vin. Ty Vin hi:
- Va ri hai ci sai l Ty Vin sai hay ha thng sai?
Thin Bnh p:
- Tng sai.
No ng Ty Vin li ni "Sai!"
Sau Thin Bnh Tng khng tm ngi vn p na v mun
i. Ty Vin lu li:
- Hy lu li qua h, ti s thng lng vi ng v hai ln sai
ny.
Lc Thin Bnh khng li, nghe ri bn b i.
Sau Thin Bnh lm tr tr bo i chng rng:
- Ti khi trc i hnh cc tham hc, b gi nghip thi n ch
Ty Vin T Minh, thin s lin tip ni hai ln sai, li mun gi
ti li qua h ni v hai ci sai ny. Lc ti chng nhn l
mnh sai, khi hnh cc v Nam ti bit mnh sai ri!
(Bch Nham Lc)

Th gii ca thin l bnh ng, Thin Bnh thng tm ngi vn


p tm li ca h. ng trong th gii khng sai bit m
tm sai bit l sai.
Ty Vin mun sa ng nn gi tn ng, ci tn ny chnh l
nguyn nhn gy ra sai bit. Nhng Thin Bnh khng hiu cn
ngng u ln tr li l ci sai th nht. Sau ng nh phi
ni ra mt thin ng din t thin tm th Thin Bnh li chng
lm g c l ci sai th hai. Khi Ty Vin ni "L Ty Vin sai
hay thng ta sai" l ch cho ng thy s sai bit. Nhng Thin
Bnh vn cha hiu nn p "l Tng sai" l ci sai th ba.
(Vin Thng)

176. Thi lng trn kim.


Mt ng tng hi Ba Lng:
- Th no l thi lng trn kim?
- San h tng cnh chng di trng.
(Bch Nham Lc)

100 Nhng a hoa thin

lng trn li kim m thi, nu kim sc lng s b t.


Kim ch tr hu, lng ch phin no, m vng; phi dng tr hu
m ct b mi m vng.
San h ch vn tng, tng cnh thm nhun nh trng; ni mi
s vic khng nn b bt c mt yu t no tri buc, trc tip th
nhn s khng b m vng.
(Vin Thng)

177. Mi thn iu Ng.


Hong Tc Tng hi quc s Hu Trung:
- Th no l mi thn iu ng?
- n vit p ln u T L m i.
- Qu nhn khng hiu.
- ng nhn mnh l thanh tnh php thn!
(Bch Nham Lc)

Tc Tng quy y Pht gio, rt quan tm hc Thin, ng lp ch


thnh Pht tr thin h. Cu hi ca ng l cn chp Pht, cu
p ca quc s l: cn chp Pht th khng th ng c.
(Vin Thng)

178. Cy qut t ngu ca Dim Quan.


Dim Quan (? - 842) mt hm gi th gi li:
- Mang cy qut T Ngu ra y cho ti.
- Qut b rch ri!
- Qut b rch th mang T Ngu ra cho ti!
Th gi khng li no p li.
V sau u T ly thn phn th gi p:
- Khng phi khng mang ra, ch s u sng khng .
(Tuyt u bnh "Ti mun u sng khng ")
Thch Sng p:
- Nu tr ha thng th khng cn g!
(Tuyt u bnh: Con T Ngu vn cn!)
T Phc v mt vng trn, trong ch ngu
(Tuyt u bnh:Va ri sao khng em ra?)
Bo Phc p:

101 Dng nh H

- Ha thng tui cao, mi ngi khc th tt.


(Tuyt u bnh: Nhc sc m khng cng cn g.)
(Bch Nham Lc)

Dim Quan mun khai th cho th gi, nhng ng tng ny cn b


qut v T Ngu tri buc.
Cu ni ca u T c ngha l: "Lm sao bo ti dng li m
din t ng cnh c?
Cu ca Thch Sng: "Ng cnh phi t mnh lnh ng, khng
phi do ai cho mnh c."
T Phc th bo "Ci mun t n chng phi y sao?'
Bo Phc li c : "Hn ng ri, u cn c duyn ca ha
thng."
(Vin Thng)

179. c Pht ging Php.


Mt hm, c Pht ng ta, b tt Vn Th g chy 3 ln ni:
- Qun php ng php vng, php ng php vng nh th.
Th Tn nghe ri, khng ni mt ting, xung ta.
(Bch Nham Lc)

y l ph thng thc thuyt php l phi ni ra li, l


mt s tri buc. Th Tn th hin chn l, khng cn dng li
ni ra. i, ng, nm, ngi u l thuyt php, ch cn Th Tn
ti trng l ni php ri. Vn Th khng cho Th Tn thuyt
php l ch "Thin khng cn li ni.
(Vin Thng)

180. Lng Nghim chng thy.


Kinh Lng Nghim c mt on chp:"Khi ti chng thy, sao
chng thy ch chng thy ca ti. Nu thy ci chng thy, t
nhin chng phi tng chng thy. Nu chng thy ch ti
chng thy t nhin chng phi vt, sao ni chng phi ng?"
(Bch Nham Lc)

y l li c Pht dy A Nan. A Nan mun bit th no l khai


ng. Khai ng l cnh gii Th Tn chng nghim. Nu ti thy
c cnh gii tc l ti c khai ng. Th Tn ging cho ng

102 Nhng a hoa thin

"Ti chng thy" l phi b ht m vng. "Sao chng thy ch


chng thy ca ti" phi la b t ng, khng b mt ci g tri
buc, tt c u khng l ng.
(Vin Thng)

181. Khai S i tm.


C n c 16 ngi cu o, mt ln i tm, nhn xi nc m
ng bn ni:
- Diu xc tuyn minh, thnh Pht t tr, cng phi xuyn 7, 8 ln
mi thng!
(Bch Nham Lc)

Diu xc tuyn minh, thnh Pht t tr c ngha l do xc gic


m ng, c tr t Pht.
Mi u Bt B La chm nc m ng sau 15 ngi kia cng
ng lun. Do xc gic m khai ng, y l thy nhn, ngoi ra
c ngi thy hoa m ng l do "sc nhn", ngi mi m ng l
"hng nhn", nm m ng l "v nhn", nghe ting m ng l "m
nhn.
(Vin Thng)

182. Cy gy ca Cu.
C ng tng t nh Chu ha thng (718-800) n Cu ha
thng. Cu hi:
- nh Chu ni php th no?
- Khng khc.
- Nu khng khc th v bn y!
Ni xong bn dng gy nh. ng tng ni:
- u gy c mt, ng nh ngi ba bi.
- Hm nay nh c mt ngi.
Ni ri li nh ng tng 3 ci. ng tng mun i, Cu ni:
- Gy c ngi n.
ng tng nghe ri quay li ni:
- V cn gy trong tay ha thng.
- Nu ng mun, s ni giao cho ng.

103 Dng nh H

Do ng tng chy li ot ly thin trng nh ha thng ba


ci.
Cu ni:
- Gy! Gy!
ng tng:
- C ngi n!
Cu:
- nh ba g ny!
ng tng nghe ri ly ha thng.
Cu:
- Ha thng li i th y!
ng tng ci ln b i.
Cu:
- Tiu c g! Tiu c g!
(Bch Nham Lc)

Cu bo ng tng nu khng khc th i ni khc lm g?


ng tng tr li i quanh qun l hy vng thy thy r l hc
thin. Ha thng nh, ng tng nh i u l mun xem i
phng phn ng ra sao. Ha thng dng li lu ng li. ng
tng b hp dn m hi p. Hai ngi u ly v tm m i p
nn nu tip tc th di v tn khng bao gi ngng.
(Vin Thng)

183. n H n cm cha.
Ha thng n H (739-824) hi mt ng tng mi n:
- T u li?
- T di ni.
- n cm cha?
- n ri.
- K cho ng n ch c mt mt?
ng tng kinh ngc, khng li i li.
V sau Trng Khnh nghe cu chuyn ny bn hi Bo Phc:
- em cm cho ngi n c phn n n, v sao ch c mt mt?
Bo Phc bo:
- K cho ngi nhn u l m!

104 Nhng a hoa thin

Trng Khnh ni:


- C n li thnh m sao?
Bo Phc p:
- Bo ti m sao?
(Bch Nham Lc)

"n cm cha?" l hi chu s gio hun ca s ph cha?


"K mang cm cho ng n ch c mt mt?" l hi s ph ng c
phi ng ri khng? Mt y khng ch mt tht m l tm
nhn. ng tng ng nhin nhn l s ph mnh c tm nhn nn
yn lng khng p.
"K cho ngi nhn u l m" ch c 2 u ng.
"C n li thnh m sao?" ch cn v tm hc tp th c th ng.
184. Trng Khnh hai loi li.
C mt ln Trng Khnh ni:
- Th ni A La Hn c 3 c, chng ni Nh Lai c 2 loi li.
Bo Phc hi:
- Th no l li Nh Lai?
- K ic lm sao nghe!
- r ng ni 2 u.
- Th no l li Nh Lai?
- Ung tr i!
(Bch Nham Lc)

Ba c l "tham, sn, si.


A La Hn l bc thot ly tt c phin no cho nn khng th c
3 c.
Nh Lai c 2 loi li l ch phng tin v chn tht thuyt php.
Do Trng Khnh ni: "Pht php ch c chn tht, sao ni
chn tht v phng tin thuyt php l 2 loi.
"Ngi ic chng nghe. D ni Pht php th no nu khng t
mnh th ng th cng chng hiu.
"Ni 2 u" l trch Trng Khnh phn 2 loi ngi c v khng
c kinh nghim.

105 Dng nh H

Cui cng th no l li chn tht: quy np s chn tht ca Pht.


chnh l "Ung tr i!" Chn l vn khng hn nh u, v
tr bao la khng u l khng c chn l, vn l c tu nhn
hay khng.
(Vin Thng)

185. Tay, mt i Bi.


Vn Nham hi s huynh o Ng:
- i Bi b tt dng nhiu tay, mt lm g?
- Nh ngi na m, th tay ra sau lng s gi.
- hiu ri!
- ng hiu th no?
- Quanh thn u l tay, mt.
- Ni cho cng ch ng 8 phn.
- Cn s huynh th sao?
- Sut thn l tay mt.
(Bch Nham Lc)

Qun m thin th, thin nhn: c nhiu tay, nhiu mt, ch php
lc v bin c th cu gip chng sanh.
Vn Nham cn c trn bn thn Qun m, o Ng ha nhp
nng lc ca Qun m v v tr thnh mt nn cao hn Vn Nham
mt bc.
(Vin Thng)

Trong sinh hot, trong cng tc th nht khng nn phn nn iu


kin ngoi cnh, th 2 khng nhn rng mnh khng c nng lc.
Khng bit rng ni ti v ngoi ti l mt th. Khng c n th
dng tay s, iu ct yu l lm sao pht huy c tim nng
khc phc kh khn bn ngoi.
(T L Thin)

Mt c mt chnh, mt t, mt tht, mt tu. Kin gii chn chnh


l mt chnh, cong queo l mt t, cha m sanh ra l mt tht. Khi
tm khng cn phin no th mt tu s sanh. Mt tu li c nng,
su. Nng l c ci nhn khch quan, su l vt ln t ng.

106 Nhng a hoa thin

Chnh nhn ca Qun m l tu nhn. Tu nhn ny phi hp vi


thin nhn c th nhn thy nhng thng kh ca chng sanh mi
ni, vi lng t bi dng ngn tay cu . Nu l B Tt
Qun m th mt no ch l mt chnh? Vn Nham li khai trin
thm, phm phu ngoi mt tht ra ton thn u c th sn sinh
cng nng ca mt. Trong m ti khng nhn thy gi nhng c
th s c, bt c b phn no ca c th h chm n u c
th nhn bit l ci gi. Do , c th ni ton thn u l mt.
Pht ni Qun m c ngn mt k thc ch c 2 v ton thn u l
tu nhn.
(Cng n 100)

186. Ca kho.
Vn Mn ni vi chng t:
- Mi ngi c nh sng, khi nhn khng thy ti m. Th no l
nh sng ca mi ngi?
i chng khng ai p c; do Vn Mn t p "Ca kho "
li ni "Vic tt chng bng khng.
(Bch Nham Lc)

"Mi ngi u c nh sng": ai cng c t tnh.


"Vic tt chng bng khng ": bit mnh c t tnh c th thnh
Pht l mt vic tt, nhng ng b tng ny tri buc khin
thnh t cao, t i.
(Vin Thng)

Lc t ni vn khng mt vt. Vn Mn ni mi ngi t c nh


sng. Hai cu ni ny l ng hay d? Mi ngi u c 2 mt,
mt mm.
(Sng Sn)

187. Ting cp ca ng Phong.


Mt ng tng n am ch ng Phong hi:
- Ni y, bng nhin c cp thi phi lm sao?
ng Phong gi ting cp ku, ng tng lm v s hi khin am
ch ha h ci ln. ng tng ni: "ng by tht!"
Am ch p: "V ng bt buc ti.

107 Dng nh H

ng tng yn lng b i.
V sau Tuyt u bnh vn p ny "ch l bt tai trm chung.
(Bch Nham Lc)

Gp h ch c nc cht. Trong Thin hc, ng c coi nh cht


i sng li; v vy cu ni ca ng tng c ngha l lm sao
ng. Am ch gi ting h ni "ng hin b cht y!" Do
ng tng bn cht. Nhng ch l gi th, khng phi cht tht.
Ci phi cht l t ng. Am ch ci ni "ng hy cn ng!"
ng tng phn kch "ng by tht!" Am ch tr li "V ng bt
buc ti" ni ng hy v t soi gng m xem.
Cu ni ca Tuyt u l dn t s tch: trong mt lng n bng
c mt con cp xut hin, v ngi n tht. Dn lng hp bn cch
i ph. Mt ngi a ra cch treo mt ci chung vo c cp,
khi n n mi ngi nghe ting chung lin bit ngay. Nhng lm
sao treo chung vo c ca cp m khng b n n tht? Ngi y
li ni: "Ch cn bt tai n li.
Cu chuyn ny ng ni khng sai, nhng cn o su hn na.
(Vin Thng)

Ch ui theo xng; cp nhai ngi. V tm tt c thuc v ng,


hu tm ng mt tt c. Nu ng b lnh, dng thuc cm. Nu ng
b st dng thuc gii nhit.
(Sng Sn)

188. Triu Chu bi ri.


C ng tng hi Triu Chu:
- i o khng kh, ch him chn la thi, c phi l so huyt
ca thi nhn khng?
- c ngi hi ti, m 5 nm ri ti vn cn bi ri!"
(Bch Nham Lc)

ca ng tng l "Thy tng dy ng chn la, nhng khi ni ra


th l chn la ri phi khng?" Cu p ca Triu Chu l
"Thc ra ti cng v vic kh tr li ny m mc c trong lng"
Cu tr li khng phn bin, ch tm cnh khng chn la ca
Triu Chu.

108 Nhng a hoa thin

(Vin Thng)

189. Ch l Ch o V Nan.
C ng tng hi Triu Chu:
- i o khng kh, ch him chn la, c ni l c chn la,
ha thng v ngi th no?
- Sao khng dn ht li ny?
- Con ch nh n y!
- i o khng kh ch him chn la.
(Bch Nham Lc)

"Sao khng dn ht li ny?": nu ch ly mt phn ca li ni tc


l c chn la ri. Triu Chu nhc li cu "i o khng kh
ch him chn la" l ng bt c mt ci g tri buc, c
thun theo t nhin.
(Vin Thng)

190. Mt mi tn ph ba cng.
Thin khch Lng Toi hi Khm Sn (thi Mt ng):
- Lc mt mi tn ph ba cng th th no?
- Mang ch ra coi.
- Bit li tt sa.
- i n lc no?
- Tn tt bn chng trng.
Ni ri quay mnh i. Ha thng ngn li ni:
- X l li y.
Lng Toi quay u li. Ho thng nm ly c hi ni:
- Mt mi tn ph ba cng hy gc li, th bn tn cho Khm Sn
coi.
Lng Toi khng ni. Ha thng dng gy nh v ni:
- cho g ny nghi 30 nm.
(Bch Nham Lc)

"Mt mi tn ph ba cng" ni: Ti c th ng thi gii p ba


vn .

109 Dng nh H

"Mang ch ra coi": d nhin ng c t ph, nhng ni th mt


cu xem sao"Bit li tt sa": vn s u khng, lm sao ti c th
ni ra c?
Ha thng khng tha "i n lc no?": d vn s u khng t
nht ng cng ni ra mt cu ch.
Lng Toi ch cn cch b chy.
Ha thng li ni "Gi nh mt mi tn khng ph ba ca hy
ni mt cu coi."
Lng Toi khng ni. Ha thng ni "Va ri ng ni hay lm
m sao khng tip tc?" ni nu ng c th nghim chn chnh
th bt lun trong tnh hung no cng c th thch ng t nh.
(Vin Thng)

191. i Quang ma.


I. Cng n.
C mt ng tng hi i Quang:
- Trng Khnh ni nhn th trai m tn thn l c g?
i Quang nghe ri lin ma. ng tng bn ly.
i Quang hi:
- ng hiu g m ly ti?
ng tng bn ma.
- chn hoang ny!
II. Pht qu vin ng bnh.
Thin tng n truyn c 28 v t. Thin tng Trung Hoa do
t Ma a ti, truyn n Lc t, u ly tm n tm.
Cc ng c hiu ch th ca cng n ny khng? nu cc ng
khng hiu th cc ng ch l l chn hoang m thi.
C k ni y ch l la di ngi, nu qu nh vy th cn o l
g?
i Quang gii tip dn ngi, trong li ni ca ng c ch xoay
mnh m ra, khng h l bc thin tri thc c ti nh inh, tho
cht, gii ta nhng dnh mc ca ngi.
i Quang ma, ng tng ly, ri sau cng ma. i Quang ni
" chn hoang ny" v ng tng khng thc hiu ch bit ma,

110 Nhng a hoa thin

nu vy khng bit cn ma n khi no mi ngng. Cu ni


ca i Quang lm t on khin ng ta tham "cu sng" ch
khng tham "cu cht.
Tuyt u rt thch cu mng " chn hoang ny. Cc ng thy
cu trn v cu "u Hi trng, u Tng en" l ging hay khc?
ng c bit "Ch ch u gp va " l g khng?
III. Bi k ca Tuyt u:

Tin

tin

do

khinh

hu

tin

thm

Thy

vn

hong

dip

th

hong

kim

To

kh

ba

lng

nh

tng

hn

bnh

nhn

lc

trm.

Mi tn trc cn nh
Mi tn sau vo su
Ai ni l vng l vng.
Git nc To Kh nu ging nh vy
V s ngi b cht chm trn cn.
IV. Pht qu vin ng bnh.
cu 1: i Quang ma l mi tn trc, cu chn hoang ny l
mi tn sau.
cu 2: Ngng Sn Hu Tch khai th i chng "Cc ng t v
lng kip quay lng li sng a u vo ti, vng tng cn
thm, kh m bng nhin tr kh i c. Cho nn ch Pht, t s
mi dng nhiu loi php mn m ph tr nghip thc th trng
nh dng l vng d con nt khc, dng qu ngt th mp ng.

111 Dng nh H

Ch Pht, t s quyn nghi phng tin dy ngi la kh c vui


nh tr con khc c th dng l vng m d vy; Th Tn c i
thuyt php cng tng t. Cu ni ca i Quang l chuyn
ha nghip thc ca ng tng, trong c quyn, c thc, c chiu,
c dng. Nu ng hiu c th nh h mc cnh.
cu 3: Nu nh ngi hc Thin 4 phng, 8 hng u ma
nh vy th
cu 4: Nhiu ngi i trn t bng m cht chm, nh vy th cn
thuc no cu c na.
(Bch Nham Lc)
(Dch t bn Bch Thoi ca Ha Vn Cung)

192. H Trng lm xe.


Ha thng Nguyt Am hi mt ng tng:
- H Trng lm mt ci xe, bnh c 100 nan; b hai bnh xe v
trc i th thnh ci g?
(V Mn Quan)

H Trng l ngi lm xe ni ting thi c. Lc trc bnh xe ch


c 30 nan, H Trng lm bnh xe c 100 nan.
Xe (ch Pht php) ch do bnh, trc kt hp m thnh. Nu tho
b bnh, trc i, xe khng cn l xe na.
Con ngi ta cng vy xng tht (a), mu (Thy), h hp
(Phong), th nhit (Ha) kt hp m thnh ngi, tan ra th tr v
vi 4 i. y l thuyt minh l "v ng.
Trn vm tri rng my hin v bin. Mi s u r rng.
(Sng Sn)

C ngi ni H Trng l ngi Trung Quc pht minh ra xe


thi c, c ngi li ni ng l ngi u tin dng tru, nga
ko xe. C th ni ng l bc cao th ch xe. ng to ra xe c 100
nan. Nu tho bnh xe, trc xe, thn xe ra th n cn l xe khng?
Ngi do t i (t, nc, gi la), nu phn ly ri th tr v
khng. Thi tng Chit Khng Qun ca Tiu tha ni:
Am nh r ri tr li nguyn d

112 Nhng a hoa thin

Nhng Th Khng Qun ca i tha th li ni:


Am nh cha r nguyn d vn nguyn
mi chnh l chn khng diu hu.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

193. Pht i Thng Tr Thng.


Mt ng tng hi Hng Dng Nhng:
- Pht i Thng Tr Thng mi kip ta o trng, Pht php
chng hin hin, cng chng hon thnh Pht o l sao?
- Hi ng lm!
- Sao ngi lu vy m khng thnh Pht?
- V khng thnh Pht!
(V Mn Quan)

Hng Dng Nhng l php t ca Ba Tiu. Ba Tiu l tn


ca Ngng Sn. Cng n ny xng tn thin phong ca tng Quy
Ngng.
Pht i Thng Tr Thng dn t phm Ha Thnh D trong kinh
Php Hoa.
Cu tr li ca Hng Dng Nhng c ngha l "Vn l Pht,
th cn g thnh Pht."
(Thnh Tham)

Kinh Hoa Nghim ni: Mi chng sanh u c Pht tnh. Do


mi vt u l Pht. Nu mt ngi mun tr thnh Pht th
sai lm ln ri. Hy cn thn.
(Sng Sn)

Pht i Thng Tr Thng l ngi gic ng, c th kh hp vi


tt c, nhng khng nm gi g c.
(Thin Ng D Thc Hin)

194. Thanh Thot C Bn.


Thanh Thot hi To Sn:
- Thanh thot, l loi v ngho kh, xin thy cu gip.
- Thot x l!

113 Dng nh H

- D!
- ng ung 3 chn ru Thanh Nguyn ri, cn ni cha nhp
mi!
(V Mn Quan)

To Sn l mt trong 5 cao ca ng Sn.


Ngho ch phin no, nu c tr gip th ht ngho, ht phin
no.
Li ni ca Thanh Thot l din t cnh gii gic ng v, hu, l
li trnh c.
Cu p ca To Sn l r c .
(Thnh Tham)

Con ch n tm thanh thot, chy vng vng ng ri Ty.


(Sng Sn)

195. Triu Chu khm ph Am Ch.


Triu Chu n thm mt am ch, hi:
- C chng! C chng?
Am ch gi nm tay ln.
Chu ni: "Nc cn, chng phi ch neo thuyn", bn i.
Li n mt am ch khc hi:
- C chng? C chng?
Am ch gi nm tay ln.
Chu ni: "C th nm, c th bung, c th git, c th cu!" bn
vi m lui.
(V Mn Quan)

Cu hi ca Triu Chu c ngha l c thng tnh thc khng?


Hai am ch u nhn mnh lun tnh thc.
Cu ni ca Triu Chu vi am ch 1: nhn mnh th thin (nc
cn) l cn bn ca s tin b trong ta thin.
Cu ni ca Triu Chu vi am ch 2: din t s t do hon ton
v lun lun tnh thc.
(Sekida)

Hai am ch git Triu Chu v nht thn ng vo h ru.


(Sng Sn)

114 Nhng a hoa thin

196. c Sn bng bt.


Mt hm c Sn bng bt xung thin ng, Tuyt Phong trng
thy bn hi:
- ng gi! Chung cha g, trng cha nh, bng bt i u
vy?
c Sn bn tr v phng trng. Tuyt Phong k li vi Nham
u.
Nham u ni: "c Sn cha hiu cu sau cng.
c Sn nghe c bn truyn th gi ku Nham u li hi:
- ng chng ng vi lo tng sao?
Nham u bn trnh mt , Sn cho lui.
Hm sau, thng ng c v khc thng.
Nham u n trc thin ng v tay ci ln m rng:
- Mng cho ng gi hiu c "cu ni sau cng", v sau thin
h khng ai lm phin ng na.
(V Mn Quan)

Tuyt Phong v Nham u l hai ca c Sn Tuyn Gim.


Trong Truyn ng Lc c chp mt hm cm dn tr, c Sn
i bng bn bng bt xung phng n. in ta Tuyt Phong
trng thy mi hi v sau k li cho Nham u nghe. Nham
u thy y l c hi gip Tuyt Phong khi nghi tnh nn mi
ni c Sn khng hiu "cu ni sau cng. c Sn nghe c
khng hiu ca Nham u l sao, bn gi vo hi. Nham u
trnh kin ca mnh l gip Tuyt Phong. c Sn thun. Do
, c ng ca Nham u ngy hm sau ch l din tr. ng
tic, cho n lc ny Tuyt Phong vn cha khai ng.
(Thnh Tham)

Ba con ch ni ui chy vng ui nhau, nh hi tm thc n.


(Sng Sn)

197. Nghe ting chung mc o c sa.


Vn Mn ni: "Th gii rng ri bao la, v sao nghe ting chung
li mc o tht iu?"
(V Mn Quan)

115 Dng nh H

Th gii bao la ch cnh gii Tuyt i, hon ton t do, nghe


ting chung li mc o tht iu l b hn ch. Mt ngi gic
ng mc du sng trong th gii gii hn v nhng i hi ca
cuc sng hng ngy. Nhng nu mi hot ng u trong nh
th vn hon ton t do.
(Sekida)

Tm ng v th gii ny, ci no ln hn? M mm ng khng tm


thy hng, ngm mm mt lun hng. Nghe ting chung hy
n php ng.
(Sng Sn)

198. Ba ln gi ca Quc S Hu Trung.


Nam Dng Hu Trung c mt th gi ht lng phc th thin s
30 nm. Do thin s mun gip ng sm khai ng. Mt hm
thin s gi:
-Th gi.
-D !
Thin s gi lin my ln, th gi u d. Mt lc sau thin s li
gi:
-Pht t !
-Thy ku ai vy?
-Ti ku ng .
-Con khng phi l Pht t. Con l th gi ca thy m.
-ng tht ph ta !
(Nht Nht Nht Thin)

y l mt thoi khc ca cng n s 198. C nhiu ngi khng


t thnh cng v khinh th chnh mnh, khng tin l mnh c tim
lc. Cng nh th gi trong cu chuyn ny ch nhn mnh l th
gi, khng dm nhn mnh l Pht. S tht Pht v chng sanh
khng c sai bit. Pht s d c th thnh Pht v ngi tin rng
ngi c nng lc c th gii thot chng sanh.
Quc s Hu Trung khng bit sanh nm no, mt nm 775, tc
truyn sng hn 100 tui, c Lc t Hu Nng truyn tm n.

116 Nhng a hoa thin

ng sng trn ni hn 40 nm khng i u c, nhng danh ting


vang vng n triu nh. Vua triu ng v kinh hc hi.
Cng n ny c 2 gii thch tri ngc. Chng ti ghi li c hai
c gi tham kho:
1. Quc s gi 3 ln th gi u d, nhng khng nhn ra ci tnh
nghe ca mnh, nn mi b trch.
(Thch Thanh T).

2. Gia gi v d khng c mt ci g c. S nhn thc thun ty


ch thc s xy ra trong trng thi nh.
"Tng ti c ph ng": s rng nhng ch dy km ci ca ti
khng lm ng tin b.
"Khng ng ng c ph ti": nhng s thc l ng i ngc li
li dy ca ti. y l li chp nhn ca quc s v trong thin
hc ngi ta hy vng tr phi tin vt thy.
(Sekida)

Ni thng chu, chu chu ni ch v mun n ko.


(Sng Sn)

199. Que ct kh.


C ng tng hi Vn Mn:
- Pht l g?
- Que ct kh.
(V mn Quan)

Mi thin sinh u c gng tu tp t gic ng v tr thnh


Pht. H coi Pht nh mt l tng thanh tnh, hon ho, ng
knh nht, cao c nht. H c gng vt qua nhng c c, ti li,
cht chc, nhn loi, tm thng tr thnh mt v Pht nh th.
Vn Mn c gng ph hy nhng khi nim v Pht ny bng
cch so snh Pht vi que ct kh, l vt dng nh giy v sinh
ngy nay. c Pht khng phi l Thng , ngi l mt ngi
gic ng.
(Kubose)

Vn Mn thi mm, ng lm sao cho ht mi? dn ng ta vo


phng tm v sc ming cho ng.

117 Dng nh H

(Sng Sn)

Que ct kh l nhng que g dng nh giy v sinh ngy nay. i


vi ng tng Pht l bc thanh tnh ti cao v thng, que ct kh
l vt u, cch nhau mt tri mt vc, lm sao c th coi l mt?
ng khng bit rng Pht khng c tn ti c nh. Tt c vn
tng trong tri t u c Pht tnh, cho nn mi ni Pht php
ti th gian khng la th gian gic. Nu nh la cc s vt th
gian tm Pht th ci tm c khng phi l Pht tht. Vn
Mn ph chp cho ng tng: Pht khng phi l Pht tht, que ct
kh cng khng phi l Pht, ch cn b ci tm chp trc i th
chn Pht gia Pht v que ct kh.
(Danh Thin Bch Ging)

Que ct kh (dng nh giy v sinh ngy nay) chc chng ai thm,


do khng khi nn s tranh chp chim hu. Nu c th
dng ci tm ny i i vi vn vt th chng phi l tm
B Tt sao?
(T L Thin)

Thng thng khi ni n Pht ai cng ngh n s tn knh, thanh


tnh. Nhng Vn Mn li c dng vt d bn ph cc quan
nim trn. Ch c dng que ct kh th mi cht t c mi suy
t, phn bit. Nu khng hiu ch ch ny th cha t cch
bn v Thin. C ngi li cho rng t d cng u th li cng
thanh cao l tng phong ca Vn Mn vy.
200. La ngn ng.
Mt ng tng hi Phong Huyt:
- Ni hay im u l ly, vi, lm sao thng m khng phm?
- Ti vn nh l Giang Nam vo thng ba, chim ch c ht
trong mun hoa.
(V Mn Quan)

Ly l ch quan, l tm hng ni l im.

118 Nhng a hoa thin

Vi l khch quan, l tm hng ngoi l ni.


Ni hay im, ch quan hay khch quan u sai v bn th gii lm
g c ch v khch.
Giang Nam l ni ni ting v trng hoa. Hoa khng li nhng
cho hng thm, chim v tm m ht lnh lt. l cnh hoa
hng, iu ng ca Giang Nam, cn ni g l thng l phm
na?
(Thnh Tham)

M mm ng khng c li, m mt ng khng c con ngi. Lm


sao gii quyt? ng phi i Giang Nam v hi chim Ch C.
(Sng Sn)

201. Ba gy ca ng Sn.
ng Sn n tham hc, Vn Mn hi:
- Va t u li?
- Tra .
- Kit h u?
- Cha Bo T H Nam.
- Ri ch lc no?
- Ngy 25 thng 8.
- Tha cho ng ba gy.
Hm sau ng Sn tha:
- i n ha thng tha ba gy, nhng khng bit con sai ch
no?
- gi o ti cm, Giang Ty, H Nam i u chng c!
ng Sn do i ng.
(V Mn Quan)

ng Sn trong cng n ny khng phi l ng Sn ca dng


thin To ng.
Nhng cu hi ca Vn Mn u l hi ng cnh ca ng Sn.
ng Sn khng hiu thm nn ch tr li theo ngha thng
thng. Do cu ni ca Vn Mn, ng Sn mi hiu rng khng
cn phi i u xa, chn l ngay trc mt.
(Thnh Tham)

119 Dng nh H

202. Mt c, mt mt.
Ti Thanh Lng Thin vin tng chng tham vn Php Nhn Vn
ch. Php Nhn khng ni mt li, tay ch bc rm ca. C 2 ng
tng ra vn rm ca ln. Php Nhn bo:
-Mt c, mt mt.
(Cng n 100)

Php Nhn ngi trong phng i ch tng ch rm ca l g?


ng mun i ra ngoi? Hay l phng ti qu mun vn rm ln
cho sng? Khng ai bit. Hai ng tng thy ng tc ca Php
Nhn cng i vn rm ln. Php Nhn ch ni: Mt c, mt
mt. Cu ni ny c 2 tng ngha:
1.-T thng thc m phn on th 2 ng tng ny c tng bt
ng. Mt ng hiu, mt ng khng hiu. Gi thit Php Nhn
mun i ra, mt ng tng hiu ng Php Nhn, cn ng kia cho
l Php Nhn mun phng c sng sa hn. Mt ng c tm
cng tng ng vi Php Nhn, ng kia th khng. Do ng tc
tuy ging nhau nhng tm khng ng, bi vy mi ni Mt
c, mt mt.
2.-T lp trng Thin c m phn tch th mt ng tng c
Thin c, mt ng tng mt Thin c. Hai ng tng cng n Php
Nhn thnh php. Hin ti mt ng tng nhn rng khng cn
phi hi na, ng hiu thin s gi tay ch rm ca ri. S
tht th c php no thnh? Thin s mun ra ngoi th vn rm
ln m ra, mun phng sng th vn rm ln. l php, cn c g
khng hin hin? Nu hiu rng mi php u l Pht php, l
Thin php lin th nghim c Pht php l v ng. i vi mt
t cha khai ng, Php Nhn ch rm, ng ta lin vn rm ln
ri xin Php Nhn ging php. K tht Php Nhn dng v
thanh ging php ri. ng tng mt c hi khai ng. Php
Nhn lc ni cu y l c dng g? D nhin l Thin c, ch
c Php Nhn t bit. Chng ta i vi loi thin ng ny dng
phn on, phn tch, gii thch u l k vn rm ngu mui. Php
Nhn dng mt cu ni nghe c v c ngha, k thc l v ngha

120 Nhng a hoa thin

khin thin sinh khi nghi tnh, thnh nghi on ri ph chp m


ng. Lc thin sinh c th phn kch li Php Nhn:
-Lo ha thng in ny li gi tr khng g na y !
Mi s vic u c hai mt, mt tt, mt xu; mt c, mt mt.
Hai ng tng cun mnh l c, v t ra hiu thy, nhng ng
thi cng l mt v ra v ti y l iu cm k trong thin hc.
(Sekida)

Hnh ng ca 2 ng tng rt r. Li Php Nhn l mt sai lm


ln. Ngi lm sao sa li? Ngi c bit tui ca Php Nhn
khng? i m hi cy tng trc cha.
(Sng Sn)

Cng lm mt vic, mt ngi c chp nhn (tt), mt ngi li


b ph nhn (khng tt). Cng lm mt vic nhng trc khi ng
v sau khi ng c sai bit v cnh gii v o lc. Nu ch xt cng
n ny di phng din c mt, thng bi th khng th hiu
c kin gii ca thin gi. Phi cht t mi giy sn bm
(nhng phn on th phi v ngha) th lp tc bin thnh ngi
c php nhn. Hy nhn tay ca thin s s thy quyn xc nh
hay ph nh u trong tay ng.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

203. tam ta ni Php.


Ngng Sn nm mng thy n tri u Xut ca Pht Di Lc,
ngi vo hng th ba. C mt v tn gi ni:
- Hm nay ngi hng th ba ni php.
Sn bn ng dy dng gy xung m rng:
- Nghe cho k! Nghe cho k! Gio php ca i tha l ly t c,
tuyt bch phi.
(V Mn Quan)

Ngng Sn l hc tr ca Quy Sn. Hai thy tr l sng t ca


dng Quy Ngng.

121 Dng nh H

y ch l mt gic mng, nhng tri t li chng phi l mng


sao?
Ngng Sn ton thn l tm b , ngay trong mng cng cn
ni php.
(Thnh Tham)

Th gii ny v cuc sng con ngi nh mt gic mng. Hai


ngi ni v gic mng. Khi no h tnh? 3 gi sng, ngoi nh
g gy t t te.
(Sng Sn)

204. Trn ng gp ngi t o.


Mt ng tng hi c Sn Tuyn Gim:
-Trn ng gp ngi t o, khng im lng, cng khng dng
li, phi lm sao?
-Ch nh vy ?
ng tng im lng hi lu, c Sn bo:
-ng cn mun hi na sao?
ng tng li hi, s ht ui ra.
(Cng n Thin C)

Mt ngi ng o: Trn ng gp mt ngi ng o khc,


khng im lng, cng khng dng li, mt i mt, tm khng i
tm. Tm ti khng ng, tm ng cng khng ng, l tm n
tm, do khng dng im lng hay li ni giao tip.
ng tng ny tr vng tng em vn ny ra hi xem thin
s tr li ra sao. y cng ging nh mt ci gng, c nhn
duyn ti lin chiu, khi khng c nhn duyn n th khng c ci
g chiu, nhng sau th sao? C g ni? Nu c g ni
th l chp cnh, khng c g ni th l ngi t o. C g
ni l do thc th 6 v thc th 7 phn bit to nn vng tng,
phin no, khng phi l thanh tnh php. Do , ngi t o
khng c bnh ny, cn c g ni? Ni ci g? Khng ni.
c Sn ni: Ch nh vy , thin a ng cn, chng sanh
ng th. Thin s ng ngm ming, khng khi tm ng
nim, ch mt cu Nh vy ging xong.

122 Nhng a hoa thin

Thin a ng cn: cng nghip ca chng sanh hnh thnh kh


th gii, do nhn duyn ha hp m sanh, do nhn duyn phn tn
m dit. V tnh v hu tnh do cng nghip m to nn kh th
gii, v tnh c trc, hu tnh c sau. V tnh khng c lun hi
cn hu tnh phi lun hi trong 6 o.
Chng sanh ng th: Chng sanh c cng th khng, tt c u
do A li da thc bin hin, ngoi thnh kh th gii, trong bin
thnh thn cn.
ng tng thy thin s ni xong ng im, ng khng hiu nh hi,
thin s bit ngay nn ni:
-ng cn mun hi?
khng hiu c phong ca thin s li cn mun hi. Thin s
mc k, khng l n ng. V sao? Nu ng th khng cn phi
ni, ni ci g? i ra !
2/ Thc ra cu hi ny l ca Hng Nghim. C ngi phng vn
Ty in Thn Tm (C a Lang) ngi i ta 2 gi thao thao bt
tuyt v thin l. Trong thi gian Ty in tin sinh khng ni
mt li. V sau ngi k li:
-Ti c cm gic nh ng trc mt cy c th chn rng su,
c th ni y l Ty in Thn Tm im lng hi lu (lng cu).
Tr li cng n ny, c ng lng ngay trn ng hay l ba hoa
chch che? C 2 u khng ng. Tht ra trong cng n ny ch
ng l ch ng mt ti. Thng, trong cng n c nhiu
ci by, khng th dng l tr m gii thch, ch c th ta thin m
lnh ng.
(Long Mn)

o l o, nu t o th khng ch no khng l o,
khng cn phi hi o.
(Thnh Tham)

Cy hiu thi tit, ni hiu ma. Mi vt hiu tnh trng v hnh


ng ca chng. Ch c con ngi l ngu mui. Xun ti c xanh,
ng sang tuyt trng.
(Sng Sn)

123 Dng nh H

205. Thiu n xut nh.


Ngy xa, thu c Th Tn cn ti th, b tt Vn Th n hi
trng ca ch Pht. Lc ch Pht v quc ca cc Ngi,
ch c mt thiu n cn ngi gn Pht ta, tin nhp cnh gii tam
mui. Vn Th bn hi c Th Tn rng:
- Ti sao v n nhn ny c th ngi gn Pht ta m con li
khng th lm c?
Th Tn ni:
- ng hy lm nng xut nh m hi?
Vn Th i quanh n nhn ba vng, bng tay mt ci nng nng
ln tng tri Phm Thin, li x dng ht thn lc m khng lm
nng xut nh c.
Th Tn ni:
- D trm ngn Vn Th cng khng khin nng xut nh c.
Pha di qu 12 c h sa quc , c mt v b tt tn l Vng
Minh c th lm cho nng xut nh.
Ngay Vng Minh b tt t di t vt ln, n trc mt thiu
n bng tay mt ci, thiu n lin ra khi nh.
(V Mn Quan)

Thiu n ch tm, Pht ta ch tm im ca nh. Vn Th cn


chp tng Nam N. Theo kin lc ngi n c 5 chng
thnh ra khng thnh Pht c. l: khng kin c, khng
thanh tnh, khng dng cm, khng t bi, khng tr hu.
Pht bo Vn Th gi thiu n xut nh m hi l bo t mnh
phn chiu. Vn Th i quanh thiu n 3 vng l t thng t 3
th, bin 3 c thnh 3 c, bng tay m ch b u trc, gi
thanh tnh, nhng m mun gic ngi th trc ht mnh phi t
gic . 12 c l ch 12 nhn duyn.
Vng Minh l phn su thm ca tm. Khng ai c th lm thiu
n xut khi i nh c, tr phi l chnh c ta.
(Thnh Tham)

u khng th cm bt, mt khng th nghe thy, mm khng th


nhn tri. n ng khng th sanh con. Tay c cng vic ca tay,

124 Nhng a hoa thin

chn c cng vic ca chn. Hy hiu ng cng vic ca ngi.


Khi g gy sng thn chi dy.
(Sng Sn)

206. Cy gy ca Ba Tiu.
Ba Tiu bo i chng rng: "Nu cc ng c gy ti s cho cc
ng gy, nu cc ng khng c gy, ti s ot i "
(V Mn Quan)

Cy gy ch s gic ng, nu cc ng ng, ti s gip cc ng


bo nhim ng cnh v tu n ton gic. Khi c ton gic
(khng gy) th phi qun s ton gic i (ti s ot i) khng
li vt tch g.
(Sekida)

Mi sc vt hiu r chnh o v hnh ng ng. Ch c con


ngi l cn ngu si. Th thch n c- rt, chut thch n ph- mai.
(Sng Sn)

207. Ngi y l ai.


ng Sn Php Din ni: "Thch Ca, Di Lc cn l n ti ca
ngi y. Xin hi ngi y l ai?"
(V Mn Quan)

Ngi y ch t tnh.
Nu ng khng lm g c, c th gii thuc v ng. Nu ng lm
mt g th ng mt mng ri. Nu mun gp Thch ca hy
vo nh bp, nu mun gp Di Lc hy vo bung tm.
(Sng Sn)

208. Mt ng ca Cn Phong.
Mt ng tng hi Cn Phong:
- Ch Pht Bc Gi Phm mi phng ch c mt ng. Nit
Bn, khng bit ng u?
Cn Phong gi gy ln vch mt vch v ni:
- Ti ch ny!

125 Dng nh H

ng tng li hi Vn Mn. Vn Mn gi qut ln ni:


- Cy qut ny nhy ln tng tri 33 p vo mi Thch, li
nh vo c chp bin ng, tri ma nh nc.
(V Mn Quan)

Cn Phong thuc dng thin ng Sn.


ng tng t cu hi cn chp vo ch ngha, kinh in. C ch
ca Cn Phong hm "o ngay y, trc mt ng, vic g
phi tm kim u u.
Cu ni ca Vn Mn ch cnh gii v ng.
(Thnh Tham)

209. i Lc S.
Ha thng Tng Nguyn ni: "i lc s v sao gi chn ln
khng ni?" li ni "M ming li khng dng li.
(V Mn Quan)

i lc s ch ngi gic ng, chn nhc khng ni v Pht tnh


bao trm khp v tr, cn ch no gi chn? Nhng gic
ng th t ti v ngi vy hn s c ng nh th no? M ming
khng dng li v khng dng li din t chn l c. y l
2 trong 3 chuyn ng ca Tng Nguyn. Cu 2 l cu tr li ca
cu 1. Cu th 3 l "Ngi c minh nhn v sao khng ct t
c si dy ?" Ngi c minh nhn l ngi gic ng,
khng ngi kh nhc cu gip nhng k cha gic. l ci
chp cui cng (si dy ) Tng Nguyn a ra chuyn ng th 3
khi sp mt.
(Thnh Tham)

Ngi n qu nhiu, phi tp luyn. Nu ng kht, tm mt ci


ging, nu mt hy i ng.
(Sng Sn)

210. p tnh bnh.


Ha thng Quy Sn lc u vi Bch Trng, lm in ta.
Bch Trng nh chn ngi lm tr tr ni i Quy bo ng
cng th ta i p trc i chng, ai trng cch s c i.
Bch Trng tnh bnh trn t ni:

126 Nhng a hoa thin

- Khng gi l tnh bnh, cc ng gi l g?


Th ta bn ni:
- Khng th gi l khc cy.
Bch Trng bn hi Quy Sn. Quy Sn p tnh bnh m i.
Bch Trng ci ni:
- nht ta thua mt ngn ni ri.
Bn sai Quy Sn i lm t khai sn.
(V Mn Quan)

Th ta cn chp vo bnh, nn cu p ca ng cn dnh dng


vo n, trong khi Quy Sn vt ln trn cu hi, bn th gii
lm g c danh tng nn gi l bnh hay khng bnh cng u sai.
(Thnh Tham)

Quy Sn khng tt cng khng xu, qu man di ng phi gi cho


tm trong sng. B tay ng i ngh h hay sao?
(Sng Sn)

Cu p ca Hoa Lm khng sai v tnh bnh v khc g l 2 vt


khc loi. Quy Sn v khng ngh n lm tr tr mt to ni,
khng cn bit tnh bnh gi l g, khng s c thua, trong tm
ng chuyn l d tha, nn p l xong. Phn ng ny l
ca ngi tr. Ngi hon c, hon tht trong tm phn ng sai
lch. em ci tm sai lch quan st hin tng th d nhin s
cho ra nhng nhn thc sai lch, khng th khch quan.
(Cng n 100)

211. Cy gy ca Th Sn.
Ha thng Th Sn gi cy gy ln v ni vi i chng rng:
"Nu gi n l gy th xc phm, nu khng gi n l gy th tri
ngc, vy cc ng gi n l g?"
(V Mn Quan)

Gi l gy th sai v bn th gii khng c danh tng. Nu


khng gi l gy th li tri vi hin thc. Chng ta phi vt ln
l v s, s l l, l l s.
(Thnh Tham)

127 Dng nh H

Vn khng c danh v tng. Khi tm sanh, danh v tng sanh.


Nu ng chp vo danh v tng, ng khng th ra khi a ngc.
Kho dng danh tng ng s thnh Pht.
(Sng Sn)

212. Long m thi tt n.


c Sn n hi o Long m cho n ti. Long m ni:
- m khuya ri, ng v i.
c Sn vi cho, vn mnh m ra, thy tri ti bn quay li ni:
- Bn ngoi tri ti.
Long m thp mt ci n giy a cho c Sn. c Sn va
cm n, Long m bn thi tt, c Sn do ng, bn ly.
Long m ni:
- ng thy c o l g?
c Sn p:
- Con t nay khng cn nghi ng nhng thoi u ca cc ha
thng trong thin h.
n ngy hm sau, Long m thng ng ni:
- y c mt g, rng nh rng gm, ming nh chu mu,
nh mt gy m chng ngonh u li, sau ny ln nh ni lp
o ti.
c Sn gom s sao trc php ng, gi uc ln ni rng:
- Mi huyn bin ch nh mt si lng trong h khng, mi yu
quyt ch nh mt git nc xung vc.
Bn t ht s sao, ly t ri i.
(V Mn Quan)

Cng n ny so snh hc vn v tr hu. Hc vn l loi tri thc c


th thu thp c do nghe, c. Tr Hu l c nht, sng to, c
nhn, khng th cho ai, cng khng ai c th ly i c. c Sn
l mt hc gi chuyn nghin cu kinh Kim Cng, v nng da
vo . Khi nhn n giy t Long m, ng tng s da vo
m soi ng i. Khi Long m thi tt n, ng khng cn g
nng ta vo. Chng ta phi c nh sng ni tm khng g
thi tt c.
(Kubose)

128 Nhng a hoa thin

Thin nhin dy chng ta nhiu vic, ti sao ng cn cc b


kinh? Nu ng t khun mt xa nay, ng s nm ht kinh Pht
vo la; ri th gii ca ng s vn ton.
(Sng Sn)

Bn ngoi tri ti chnh l tm cnh ca c Sn lc , l v tr


ang ngi trn u gy trm trng, l tin giai on trong ngoi
nh thnh mt phin (trong l ch quan, ngoi l khch quan,
thnh mt th) ch cn c mt nhn duyn, (Long m thi tt
n) lm sn sinh t gic m ng.
(Nht nht nht thin ng)

213. Thin N Ly Hn.


Ng t Php Din hi mt ng tng: "Thin n la hn, c no l
tht?"
(V Mn Quan)

Trong tp Thi Bnh Qung K, Trn Huyn Hu c chp truyn


Ly hn k. i ng, Trng Git sng Honh Chu, c mt
a con gi l Thin N v mt a chu trai l Vng Tr. T
nh hai a chi a vi nhau rt thn. Trng thng ni a
khi ln ln s cho hai a lm v chng. C hai u tng thit.
V sau, Trng mun g con gi cho ngi khc. Vng Tr bun
ru bn t gi cu m i, ni di l ln kinh . Na m, ang
nm trn thuyn bng nghe ting chn chy n, nhn xem th l
Thin N. Mng ti ln ln, c hai cng nhau o tu. Hai ngi
chung sng t Thc c 5 nm, sinh c 2 a con. Thin
N nh nh, bn cng chng tr li Honh Chu. Tr v nh trc
t ti. Git kinh ngc ni cho Tr bit Thin N t khi Tr b i
th b bnh hn m cha h di khi khu phng. Khi Thin N t
thuyn tr v nh, Thin N b bnh chong dy ra n. Hai ngi
m chm ly nhau ha thnh mt.
Pht gio khng chp nhn c mt linh hn bt bin. Tt c u
bin i trong tin trnh t nhn n qu.
(Thnh Tham)

129 Dng nh H

Tham, sn, si, dc, vui, bun, ci no l chn tm? Nu ng khng


c tm chng i u? Mt ci hin, 2 ci hin, vn vt xut hin.
Mt ci dit, tt c dit.
(Sng Sn)

214. Vn Th vo ca.
Mt hm, Vn Th ng ngoi ca. c Pht gi:
- Vn Th! Vn Th! Sao khng vo.
Vn Th tha:
- Bch c Th Tn, con khng thy mnh ngoi th ti sao
phi vo?
(Zen Koans)

Cu hi quan trng trong cng n ny l "Ca l g?" Thng ca


l ni qua chng ta ra, vo; ngha l c phn ra trong ngoi.
Nhng bn th gii, khng c trong ngoi: chn l l phi ph
qut v thng ti. Khi c Pht bo Vn Th (tng trng cho
Tr Hu) vo ca l trc nghim s hiu bit ca ngi. Vn Th
tr li bn th gii khng c ca, v ngi cng khng ngoi.
Tuy nhin, nhn loi vn thy cn c ca. l ca khng ca
(v mn quan), rt kh vo, mc du n lun lun m. C bao
nhiu ngi th c chng ny ca khng ca. Mi ngi phi vo
qua ci ca ca mnh.
215. Khng v g c.
3 ngi kia thy mt ngi ng trn nh ni bn hi nhau:
- Ti sao ngi kia ng trn nh ni?
- Hy li hi hn ti sao?
Ngi th nht hi:
- ng ng y i bn?
- Khng!
Ngi th nh hi:
- ng ng y ngm cnh?
- Khng!
Ngi th ba hi:

130 Nhng a hoa thin

- ng ng y hng gi?
- Khng!
C ba ngi cng hi:
- Ci g cng khng, vy ti sao ng ng y?
- Ti ch ng y, chng v g c!
(Thin Thuyt)

Phn ln ngi ta sng trong th gii nh nguyn v vy mi c


c, mt, ta, cnh vt. Cnh p ta vui. cnh xu ta tht vng.
216. Qut la.
i Tng, i Hu Qu thin s tu hnh trong ni su. C mt v
tng hi hu c mun theo thin s xut gia.
- i con tr b c cc tnh xu, s xin theo s ph.
- c!
t lu sau, v tng tr li.
- S ph! Con b c t ng, nn n hc thin.
- Hy cn qu sm, v ng ang ng vi trai ka!
- Tn u trc, sao dm m mm ni lo?
- Hy cn qu sm la nh, ng hy v tu tp thm vi nm na
ri hy ngh n vic xut gia.
(Thin Thuyt)

Li ni v hnh ng l hai biu hin ca Tm. Nhng i vi


nhiu ngi, th ni nhiu hn l lm, hay c khi lm tri li li.
217. Ngi m khng bit n tt.
Mt ngi m, lc t gi bn v nh, bn ng a cho ng mt ci
n lng.
- Ti khng cn n lng, i vi ti sng hay ti cng vy thi!
- Ti bit ch, nhng nu anh khng mang n th ngi khc c
th x vo anh.
- c.
Ngi m mang n v, nhng gia ng vn b mt ngi x
phi, ng ln trn t. Ngi m hi:

131 Dng nh H

- ng khng thy n sao?


Ngi kia tr li:
- n ca ng tt t bao gi ri!
(Thin Thuyt)

Nhng ngi dng li ca k khc dy ngi th cng ging


nh ngi m trong truyn ny, n tt lu ri m khng bit.
Chng sinh chp ng rt nng, sinh t, t sinh i hoi trong m
di, d c 2 con mt sng nhng vn khng thy ngi ng
trc, v n tm b tt. Tht l ng thng.
(Thin v)

218. V ti y.
C mt v ha thng tui tc cao, phi nm di tri nng gt.
Mt ng tng hi:
- Thy bao nhiu tui?
- 68.
- Ti sao lm vic cc kh y vy?
- V ti y.
- nh vy! Nhng ti g phi lm di tri nng gt ny?
- V tri nng!
(Thin Thuyt)

Tri t nui dng vn vt, khng b b ai, cng khng t v ai.


Mt ngi gng cng lm vic khng ta thn l hp vi o t
nhin vy.
219. Sc tc th khng.
ch Trung ha thng l mt nh danh ha. Mt hm, c mt
ngi n tha:
- Xin thy v cho con ci tm trong cu "Ch thng tm ngi,
thy tnh thnh Pht"
ch Trung bn ly bt chm mt im trn m ngi y. Ngi y
tc gin la ln:
- Thy lm g vy?

132 Nhng a hoa thin

ch Trung bn hoa bt v mt bc chn dung ngi y ang gin


d, v gi ln:
- y l tm!
Ngi kia ni:
- Thy tnh thnh Pht, thy c th v ci tnh y cho con coi cht
c khng?
- ng hy mang ci tnh y ra y, ti s v cho ng.
(Thin Thuyt)

T tnh y khng thiu g c. Mi ngi phi t mnh khm


ph, ch khng c cch no khc.
220. c ca mt v tng.
C mt v tng qun, lc nh mang c ra ngm ngha, sy
tay c ri xung; nhng may mn l ng chp li kp thi. ng
s n tot m hi. ng ngh thm: "Ti tng lnh o hng
ngn vn qun s xng pha ni trn mc, khng tic g thn mng
m cha bao gi s n th! Ti sao hm nay ch v mt ci chn
nh m tr nn nh th ny?"
Cui cng ng hiu sut v chp th nn a n lo s b mt.
Do , tin tay ng qung ci chn xung t, v tan.
(Thin Thuyt)

V c c v mt nn mi c vui bun. Nu c th vt ln c
thin, c, c, mt; c ty duyn th l phc vy.
221. Sng ln trong lng.
C mt nh cao th vt tn l i Ba. Khng nhng ng c sc
mnh m cn tinh ngh vt na. Bnh thng trong nhng cuc
u ring, ng rt li hi, ngay c s ph ng cng khng ch li
c ng. Nhng nhng trn u trc cng chng th ng li rt
r, ngay t ca ng cng h ng d dng. Do , ng tm vo
ni su, cu gio mt v thin s. V thin s bo:

133 Dng nh H

- Tn ng l i Ba (sng ln) vy hy tng ng l ngn sng


ln, cun tri i tt c nhng g lm tr ngi trc mt. C nh
th, ng s l nh v ch vt, khng ai c th h ng c.
Do , i Ba ngi thin cha, c tng mnh l sng. Mi u
tm ng khng c n nh, tp nim ni ln rt nhiu, nhng
khng lu ng cng lc cng cm thy mnh l sng. m cng
khuya sng cng lc cng ln, cun tri i bnh bng, tng Pht,
ri trn ngp c cha, gn sng th khng cn g c, ch thy i
dng bt ngt.
n sng thin s lay tnh ng.
- T nay khng g lm ng phin no na, ng ging nh sng ln
trn ngp tt c.
- Cm n s ph.
T trong cc cuc giao u, i Ba lun ngh mnh l sng.
ng tr thnh nh vt v ch trong ton quc.
(Thin Thuyt)

Ch dng phng php trc tip i ph vi hon cnh: ta thnh


cnh, cnh thnh ta.
222. B gi hay khc.
C mt b gi c bit hiu l "b gi hay khc. Tri ma b khc,
tri tnh b cng khc. Mt ng tng hi b:
- B lo, v sao b li khc?
B tr li:
- Ti c hai a con gi, a ln g cho ngi th lm giy vi,
a nh g cho ngi lm d. Khi tri p ti ngh thng cho a
nh, d ca nh n khng bn c. Khi tri ma, ti ngh thng
cho a ln. Ai mua giy vi vo ngy ma?
ng tng khuyn:
- B lo, khi tri p b nn mng cho a ln v giy s bn
c; khi tri ma b nn mng cho a nh v d s bn c.
- A! Phi ha!
T , b gi hay khc khng cn khc na. D ma hay nng b
vn ci h h.

134 Nhng a hoa thin

(Thin Thuyt)

"Tc tm, tc Pht", bt c vic g thun li hay khng l do cch


nhn ca chng ta.
223. ng tng tng t.
Hu Xun l mt ni c Nht Bn rt xinh p. Trong mt thin hi,
mt ng tng yu thm c. ng vit mt l th tnh hn gp g.
Ngy hm sau, khi thin s ging xong, Hu Xun ng ln, n
trc mt ng tng vit th cho c v ni: " Nu qu tht anh
yu ti tha thit nh th, hy n m ly ti no!"
(Thin Thuyt)

Bn cht con ngi l xung t, ging x gia 2 dc vng i


nghch lm tm mt qun bnh. V vy chng ta phi tnh thc
trong mi qun nim.
224. Cht ri i u?
Thin hong Hu Dng Thnh n tham hc vi thin s Ngu
ng.
- Thin tng dy tc tm, tc Pht c ng khng?
- Nu lo np ni ng, b h s tng rng mnh hiu m k thc
khng hiu, nu ni khng th tri vi s kin nhiu ngi
hiu.
- Bc gic ng khi cht i u?
- Lo np khng bit.
- Sao li khng bit?
- V lo np cha cht.
(Thin Thuyt)

Khi sng chng ta nn hng th nhng v p v s k diu ca


i sng, bt tt phi lo lng v i sng sau khi cht. Ngy hm
nay, hy sng ngy hm nay, ng lo bun v ngy mai, v nhng
u phin ngy mai, ngy mai s n.

135 Dng nh H

225. Tu hnh nh th no?


Mt ngi kia hi mt thin s:
- Ngi tu hnh l hng ngi th no?
- Ging nh ti vy.
- i s cng phi tu sao?
- Tu hnh khng ngoi mc o, n cm.
- l nhng vic vn vt hng ngy sao gi l tu c?
- Vy ng ngh ti lm g mi ngy?
(Thin Thuyt)

Tu hnh l t trong nhng s vic hng ngy nh ni chuyn, ra


mt, n cm, ta lm vi s tnh thc.
226. Giu v ngho.
C mt nng phu o t c mt tng La Hn bng vng ng
gi. Thn thch, bn b u mng cho ng.
- Tng t nht cng nng 100 cn vng.
- Ha! Ha! Tiu c i cng khng ht.
Nhng ng nng phu vn bun ru, c ngy nhn my, nhn mt.
Bn b hi:
- ng thnh ph ng ri, cn vic g lo ru na?
- Ti c ngh mi khng bit 17 v La Hn kia u?
(Theo truyn thuyt Trung Hoa th c 18 v La Hn)
(Thin Thuyt)

Giu tht khng phi l c nhiu tin, m l c bit hay khng.


227. Kh mc Thin.
C mt b lo dng mt am c, cung dng mt ng tng trong 20
nm tri. Bnh thi u do mt c gi xinh p tui i tm phc
th. Mt hm, b lo mun th cng phu tu tp ca ng tng bn
dn c gi khi mang cm n th m ly ng tng coi ng phn ng
nh th no? C gi lm y li dn v hi ng tng:
- Thy cm thy th no?

136 Nhng a hoa thin

- Ging nh cy kh trn ni lnh, ging nh tri ng bng gi


khng cht hi m.
Nghe c gi thut li, b lo bn ui ng tng i, t tri am c,
ni rng:
- Ti ph 20 nm cung dng mt tn tc t.
(Thin Thuyt)

Tu s d nhin l khng c gn n sc, nhng m tu hnh 20


nm m mt im t bi cng khng c th qu tht l mt tn tc
t.
Phn tip ca cng n trn: Hu tc t
Sau khi b b lo ui i ng tng i kht thc ba nm, sau li
quay v xin b lo cho nhp tht. t nm sau, c gi cng y theo ln
trc m ly ng v hi:
- Thy thy th no?
ng tng p:
- Tri bit, t bit, c bit, ti bit nhng ng ni cho b lo
bit.
B lo nghe c cu ni y rt mng ni vi ng tng rng:
- Mng thy ng!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu ni trc ca ng tng ch s thanh bch, khng nhim bi


trn l mt v Liu H Hu kh kim. Cu ni trong cng n ny
ch tm ni chng. Tri bit, t bit ch khng linh gic tnh,
ng ni cho b lo l ch khng th ni c.
228. B mt c gi qua vng bn.
Thn Sn ha thng v mt o hu i ng gp mt c gi
xinh p ang ng tn ngn trc vng ly khng bit lm sao
qua.
- ti gip c.
Ni ri Thn Sn b thc c gi qua vng bn.

137 Dng nh H

- T n s ph.
Hai ngi li tip tc i, qu na bui, ngi bn tr hi Thn Sn:
- S huynh, chng ta l ngi xut gia khng c gn n sc,
sao s huynh li lm vy?
- S , ti t c gi xung b bn kia vng bn ri, sao s
vn cn b c y theo vy?"
(Thin Thuyt)

Thn Sn b c gi qua vng bn nhng lng khng dc vng.


ng hnh ng tc khc v khng chp trc. Ngi c dc vng
chnh l v tiu ha thng vy.
229. Tr li i thng.
Mt ng tng hi Hoa Nghim:
- Mt bc gic ng tr li i thng nh th no?
- Gng v khng bao gi lnh, hoa rng chng th tr li cnh."
(Zen Koans)

Sng thin khng c "nu" v "nhng. Sng thin l sng y


v ngay by gi. Nhiu ngi sng trong th gii "nu", ch gi
thit ch khng lm. Nu vic khng thnh, nu ti b au, nu ti
cht . . . Nhng ngi "nu" lun lun tm mt l do no t
bo cha trong th gii "nhng. Ti mun lm nhng . . . Ti
mun gp anh nhng . . .
ng tng trong cng n ny hi mt bc gic ng tr li i
thng th phn ng nh th no? V vy, ng vt ln kinh
nghim ca ng v tng tng trong th gii ca "nu", thay v
ng chu kh tu tp gic ng lc ng s hiu cu tr li.
Cu tr li ca Hoa Nghim s b hiu lm nu ta khng hiu rng
c Pht hay bc gic ng no cng sng i sng thng ny
vi ngi thng chng ta. i vi bc b tt i sng thng ny
l i sng gic ng; th gii Ta B chnh l Nit Bn, gng v
v hoa rng u c v tr ca n.
230. Tnh Kh.
Mt thin sinh phn nn vi Bn Khu:

138 Nhng a hoa thin

- Bch thy, tnh kh ca con tht bt tr, lm sao cha c?


- Th th l tht, hy a ti coi!
- By gi con khng trnh ra c.
- Vy khi no?
- N n i bt cht.
- Vy th n khng phi l bn cht ca ng, nu phi, ng c th
a ti coi bt c lc no. Khi ng sanh ra khng c n, n khng
phi l ng.
(Zen Koans)

Trong thin thng ni: "Ci g ngoi ti khng phi l ci ti


tht. Nu ta c th b qua nhng g bn ngoi th ta c th t
thanh tnh.
231. Con ra trong vn.
Mt ng tng thy mt con ra trong vn ca thin vin bn hi
i Ty:
- Mi chng sinh u c da bc tht xng, ti sao con ra ny li
ly xng bc da v tht?
i Ty tho dp ra, che ln con ra.
(Zen Koans)

ng tng cn chp da, tht, xng, trong, ngoi. S phn bit ny


cn c th tin xa n tm trong hay ngoi thn? Thi ny ch
a n bn ci v ging gii. i sng khng phi vy, n l hu
c v sng ng. i Ty dng dp che con ra l ch cho ng
tng thy s hiu bit ca ng cha vt qua hin tng gii.
232. Ba cm chiu ca ng S.
Mt gia nh Pht t mi ng S n d ba cm chiu. ng ch
nh bng ra mt khay c, trc mt thin s. ng S nm
m trn trn, v gi ngn tay ci ln ging nh sng b. ng ch
nh bn bng khay cm thng ra. V sau, c o hu bo ng
S hy gii thch l do hnh ng l lng y. ng S tr li: "B
Tt Qun Th m.

139 Dng nh H

(Zen Koans)

Ngy xa, s th thch gia cc thin sinh rt l thng dng. ng


ch nh c l mun th ng S nn mang ra mt khay c thay v
mt khay cm. ng S khng tc gin, khng hi han, ging gii,
ch bt chc mt con b. ng ch nh cn lm g c na ngoi
vic bng khay cm ra? ng S b th thch v ng thng d
dng. V sau mt o hu hi ng S v ngha ch thc ca
chuyn ny. ng S cng vn khng gii thch ch tr li n
gin "B tt Qun Th m" (tng trng ca lng t bi). Cu tr
li ny khng lin quan trc tip g n cu hi, ging nh l ku
ln "Hm nay tri p qu! Thc t n tri!"
233. S t con.
Mt hm, c Sn ang lm vn, thy mt ng tng ng i
n, bn ng ca li. ng tng g ca, c Sn hi:
- Ai ?
ng tng p:
- S t con."
c Sn m ca, ng tng khom lng l, c Sn bn ci ln
lng ng v ni:
- Sc sanh! T u ti vy?
(Zen koans)

Ti gii ca mt v thy l c kh nng lng nh sc hc ca


mt thin sinh. Mi thin sinh u c mt trnh khc nhau, nn
s gio hun ca thin s cng phi ty theo trng hp. c Sn
ni ting l mt v thy bo tn. ng tng trong truyn ny bit th
v n th c Sn.
Cu tr li ca ng tng l mt li thch thc. Cho mt con s t
con vo nh l mt vic nguy him; nhng c Sn vn m ca.
ng tng khom lng l, c Sn bn ci ngay ln lng ng. S
gio hun lun thay i ty theo trng hp, thi gian, a im
v con ngi.

140 Nhng a hoa thin

234. Sau khi cht gp nhau u?


Vn Nham m Thnh c ln b bnh rt nghim trng. o Ng
Tng Tr n thm, hi:
-Nu nh lo b ci ti da thi ny, v sau chng ta s gp nhau
u?
-Chng ta s gp nhau ch khng sanh, khng dit.
-Cu p ca lo cha c y lm, ti sao khng ni
chng ta s gp nhau ti ni phi bt sanh, bt dit? Hn na, chng
ta u cn gp nhau?
(T L Thin)

Sn vt do v tr sanh ra s quay tr v v tr. hin tng gii


thy c qu trnh sanh dit, nhng bn thn v tr m coi th ch
l mt th hai mt. i vi v tr th khng c sanh dit.
C nhiu ngi cng n, cng ng nhng chng gp nhau thc s
bao gi. o Ng v Vn Nham c thc s gp nhau khng? C
nhiu ngi sng nh nhng ci xc cht di ng. S gp g thc
s trong i l s gp g cuc sng. Tr phi c hiu bit chn
chnh, cn khng th nghe m khng thng, nhn m khng thy.
Nu o Ng v Vn Nham thc s gic ng th vn p thng
thi trn khng cn thit. Ch cn nm ly tay nhau l qu
ri. Huyn L c mt bi k v cng n ny nh sau:
Cy mn gi n hoa.
Cnh pha Nam c c ma Xun
Cnh pha Bc cng vy.
235. Kho bu nh ng.
i ng, i Chu Hu Hi l mt t ni danh ca M T
o Nht. Mt hm c ngi hi ng:
-Pht l th no?
-Hy nhn trc mt, chng phi Pht th l ai?

141 Dng nh H

Ngi nhn ra pha trc, ch thy ni xanh chp chng no


thy Pht u? i Chu thy ngi y khng hiu, bn k li
chuyn khi mnh n gp M T. M T hi:
-ng t u n?
-Con t Vit Chu i Vn T ti.
-ng n y lm g?
-Con n cu Pht php.
-Ni y ti ch c g c, cu Pht php ci g? Mnh t c kho bu
khng bit trn qu cn ra ngoi tm kim g na?
-Khng bit ci g l kho bu nh con?
-Chnh l ngi ng trc mt ti ang hi php . l kho
bu nh mnh, c tt c khng thiu th g, t do x dng.
i Chu ngay i ng.
(Nht Nht Nht Thin)

Lnh ng t tnh ri th bit t thn mnh n tng v hn chu


bu.
Trong th gii vt cht tm kim hnh phc v t do l thng
tnh, cng nh tm kim tin ti, danh vng: u l nhng th
bn ngoi. Thin dy tri li: phi tm vo trong. Kho bu bn
trong: Pht tnh lun lun mi m, sng ng v v gii hn.
(Zen Koans)

236. Cu ni ca Th Sn.
Mt ln, mt ng tng hi Th Sn:
- C cu ni no khng ng khng sai khng?
Th Sn tr li:
- Mt m my trng.
(Zen Koans)

ng tng mun Th Sn din t ct ty ca Pht gio: ci th gii


v chp vt ln ng, sai. Mt m my trng bay t ch ny n
ch khc, dc theo mt dng ni va t nhin, thanh khit, v ti,
vt ln c ng sai. N n ri i t nh.

142 Nhng a hoa thin

237. Mt ng tng b chi b.


Mt ng tng li gn Tuyt Phong v ly. Tuyt Phong nh ng 5
gy. ng Tng hi:
- Con li u?
Tuyt Phong nh thm 5 gy na v ht ui i.
(Zen Koans)

Gio hun ca Thin khng dng sch v, vt ln li ni, ly tm


truyn tm. Thin cng dng gy v ht nh cng n v vn p.
Lm T ni ting v ting ht, c Sn ni ting v nh bng
gy. ng tng ly Tuyt Phong cho v t knh trng. Nhng
Tuyt Phong nh ng 5 gy. D nhin ng tng ngc nhin v hi
ti sao? Kt qu l ng nhn thm 5 gy v thm mt ting ht.
Nu cho hi n t mt ngi gic ng th n c mt ngha su
xa. Nhng ng tng ny cng nh a s chng ta ch thc hnh
nghi thc mt cch v ngha. Con s ln b nh khng c ngha
g. 5 gy u cn nh, 5 gy sau su hn, ting ht c hy
thc tnh mau!
238. Gii quyt vn ca mt ng tng.
Sau bui thng ng, mt ng tng li gp Dc Sn v tha:
- Con c mt vn , thnh thy gii gim.
- c, ti s gii quyt cho ng vo bui ging chiu.
Khi mi ngi t tp ging ng chiu hm , Dc Sn ni:
- Sng nay ng tng bo ti c vn hy bc ra trc ngay by
gi!
Khi ng tng bc ra, thin s nm cht ly ng v ni:
- Ch tng nhn y! ng tng ny c vn .
Ni ri y ng tng sang mt bn v i v phng.
(Zen Koans)

Cuc i sng, chn l th c th. Thin phi tc khc v trc


tip v thin l i sng. Mt vn m c th ch c mt ngy
gii quyt th kh c th gi l vn . Bn c th ch mt ngy khi
u bn ang b dm di nc khng? Bui ging chiu ca
Dc Sn qu l mt mn kch.

143 Dng nh H

239. Tm khng phi l Pht.


Nam Tuyn ni:
- Tm khng phi l Pht, Tr khng phi l o.
(Zen Koans)

Nam Tuyn l t ca M T. M T dy "tc tm, tc Pht.


Cu tr li ni ting, ph bin cho cu hi "Pht l g?" Khi
nim ha Pht m khng c kinh nghim sng l iu t hi nht
trong Thin hc. ph ci chp ny Nam Tuyn ni: "Tm khng
phi l Pht, Tr khng phi l o."
Con ch, con mo, con g hiu cng vic ca chng. Con ngi
khng hiu cng vic ca con ngi. By gi ng ng lm g?
Hy lm i.
(Sng Sn)

240. Tng Pht Qun Th m.


C mt ln dn chng i Hn nh mt nh iu khc Trung Hoa
tc mt pho tng Qun Th m b tt. Bc tng hon tt v
c mang n hi cng ch v i Hn. Bng nhin pho tng
tr nn nng mt cch khc thng, sc ngi khng lm sao m
di chuyn c. Dn i Hn v Trung Hoa hp nhau thng
lng v quyt nh pho tng li Trung Hoa.
Sau , pho tng tr li sc nng bnh thng v c th mt
ngi cha Minh Chu. Mt ngi n chim ngng bc tng
v ni: "Trong kinh c ni b tt Qun Th m c huyn nng c
th th hin bt c u, sao pho tng ny li khng chu i i
Hn?"
(Zen Koans)

B tt Qun Th m tng trng cho lng t bi, pho tng ny


khng Trung Hoa, i Hn hay Hip Chng Quc. Nu tm t
bi rng m th pho tng bt c u. K no i tm Qun Th
m Trung Hoa nht nh s tr v tay khng.

144 Nhng a hoa thin

241. Am c ca Nam Tuyn.


Mt hm, khi Nam Tuyn ang sng trong mt am c trn ni, mt
ng tng l n thm gp lc Nam Tuyn ra ng lm vic. Nam
Tuyn cho hi ng tng v ni:
- Xin c t nhin nh nh, nu nng ty thch, n d xin
em li ch ti lm vic.
Nam Tuyn lm vic chm ch n chiu, tr v am trong bng i
meo. ng tng nu cm, n xong vt mi thc phm d tr, p
v ni niu!
Nam Tuyn thy ng bnh thn nm ng trong am trng. Khi Nam
Tuyn ng thn th mt nhc xung cnh ng, ng chi dy v i
mt.
Sau nhiu nm Nam Tuyn k chuyn ny cho i chng nghe v
ni:
- Tht l mt ng tng tt! n nay ti vn cn nh.
(Zen Koans)

Thin s sng mt i gin d, yn tnh v t do. Khi Nam Tuyn


sng trong mt am c trn ni, mt ng tng l n th thch ng.
Ngay c n t do cng khng cn l t do nu ta b rng buc
vo n. Tht d dng thot khi nhng vn vt ca i sng con
ngi. Nhng nu khng bit n chng ta c th b chp vo php,
nit bn, ngho v nhng dng thc khc ca "nhng ci thin.
ng tng l nu n, ng nh l am ca mnh, khng kiu cch,
khng gi . C th gii thuc v ng. ng p v mi ni niu nhng dng c ca thin, nit bn, ngho kh - Nam Tuyn thc s
hiu ci th gii v chp nn khng bao gi qun ng tng l .
Sau y l mt thoi khc ca cng n trn:
242. Mt ng tng lanh li.
i ng, Nam Tuyn tr am c. Mt hm c mt ng tng
n tham phng. Nam Tuyn bo:
- Ta phi ln ni lm vic, n ba ng c t nhin thi cm n
v mang cho ta mt phn.

145 Dng nh H

n ba ng tng thi cm n, ri ln ging nm ng mt gic.


Nam Tuyn khng thy ng tng mang cm ti bn tr v am.
Thy ng tng ang ng ngy kh kh; Nam Tuyn ci ci leo
ln ging ng mnh bn cnh ng tng. c mt lc, ng tng
tnh gic. Nam Tuyn bo:
- Lc trc ta c gp mt ng tng lanh li, hot bt, cho n nay
cha gp li.
Ni ri gi pht t vy vy trc mt ng tng:
- ng tng lanh li y c ging ci ny khng?
- Khng ging.
- Sao bit? ng gp hn u?
- Nu thy mun bit con gp hn u th hy b pht t xung.
- Ta chng thc ng c cp mt tr tu.
(Thin ng khng tm nhn)

Cu chuyn trn cho chng ta thy nu chng ta khng t ti th


lin mt t do. ng tng trn l mt ngi lanh li, khng s hi,
t do t ti nn mi t nhin thnh thin s b pht t xung.
243. Trc thi c Pht.
Mt hm, Nam Tuyn chm vo phng n. Hong B t ca
ng bn ngi vo ch ca thy. Nam Tuyn ni:
- Ch ny dnh cho ngi ln tui nht trong thin vin, cn ng
bao nhiu tui?
- Tui con i ngc li thi trc c Pht.
- Vy ng l chu ti, mau lui xung.
Hong B tr ch nhng vn ngi bn cnh thy.
(Zen Koans)

Cng n ny cho chng ta thy trong thin vin ch tng lun th


thch nhau. Lun lun tnh thc, h mi gia tr hu cho hon m.
Nam Tuyn hi tui ca Hong B khng phi l hi tui tht,
nhng l hi trnh ca Hong B n u. Hong B tr li ch
"thi khng thi", l tuyt i. Thin l phi vt ln mi i i,
c lp, t do.

146 Nhng a hoa thin

244. Pht .
Lc Hng bch vi Nam Tuyn:
- Trong nh con c mt tng ng hoc nm, con nh tc
thnh tng Pht c khng?
- c.
Lc Hng hi gn:
- Con lm c tht sao?
- Khng! ng khng lm c.
(Zen Koans)

Tng chnh l Lc Hng. ng hi Nam Tuyn mnh c th


thnh Pht khng? Nam Tuyn lp tc tr li c. Nhng Lc
Hng cn nghi ng. V vy Nam Tuyn bn tr li l khng c.
Thin khng suy lun nhng hnh ng.
244. Lm sao thy Pht Tnh?
Mt ng tng hi Tuyt Phong:
- Mt v La Hn thy Pht tnh nh nhn trng ban m, mt v b
tt thy Pht tnh nh mt tri lc ban ngy, cn thin s th sao?
tr li Tuyt Phong nh ng 3 gy. ng tng n hi Nham
u cng cu hi. Nham u tt ng 3 ci.
(Zen Koans)

La Hn ch t , b tt t ri tha. ng tng trong cng n


ny ch hi ngi khc thay v tu tp t thy Pht tnh.
ng nhin l phi nh cho ng thc tnh.
245. Tm ny l Pht.
i Mai hi M T:
- Pht l g?
- Chnh tm ny l Pht.
(Zen Koans)

Cu tr li cho cu hi n gin ny c th l bt c ci g. Quan


trng l khng chp vo li, nhng hiu r li ch v u. Mi
ngi u c tin kin rng Pht l hon ton, cao qu, thnh
thin, gic ng. Nhng Pht khng phi l mt ng Thng ,

147 Dng nh H

tch ri ra khi i thng. Pht tnh th thanh tnh nhng ng


thi hin hin mi vt k c nhng vt u, tm thng.
Khng M T, khng i Mai, khng Pht, khng tm, ri sao?
ng c thy tri, cy? ng hiu ri. B c xung.
(Sng Sn)

246. Cy bch trc sn.


Mt ng tng hi Triu Chu:
- ca t s t Ty sang l g?
- Cy bch trc sn.
(Zen Koans)

B t Ma mang thin n Trung Hoa vo th k th 6. Do ,


cu hi c ngha l "Thin l g?" Triu Chu cho mt cu tr
li hay "Cy bch trc sn.
Thc ra trong Triu Chu lc cn mt an na nh sau:
- Xin thy ng dng cnh m thuyt minh.
- Ti khng dng cnh ch ngi.
- t s t Ty sang l g?
- Cy bch trc sn.
Cy bch l mt loi cy ph thng trng rt nhiu Triu Chu
(H Bc). Cy to ln, cho bng mt vo ma h. Cc cha u
thch trng loi cy ny. ng tng cho rng b cnh chuyn,
nhng Triu Chu ph nhn. ng tng hi ca t s t Ty
sang l g? L hi ct ty ca Pht gio l g? Hay o l g?
Triu Chu thy cy bch ngay trc mt nn ni l cy bch; gi
s ng trng thy chim bay ngang tri th ng s ni l chim bay
trn tri. Qu thc l ng cp ti cy bch nhng ng ch dng
n ch v o. ng tng lin chp vo cy bch nn khng
th tin ln c. o cy bch, o cng trong mi vt.
(John C. H. Wu)

Hun luyn l mt vic kh cho t Ma. ng khai nhn cho nhiu


ngi nhng ng th mt mng. Sau khi ng mt 3 nm, ng tm li
c thn v ng i v Ty. Gi ng u? Tri xanh l, tng
xanh lam.

148 Nhng a hoa thin

(Sng Sn)

Ti sao hi Ty sang m li p cy bch trc sn? Cu


p l ton b php, ca khng c, cn khng t, c th gii
thch cho r khng? C th. C nhn khng chu gii thch v ci
hin thnh. Nu hiu em Pht php nhn cch ha th
khng cn phi gii thch, khng nghi th s khng ti nghi. C
mt chuyn c c th gii thch cng n cy bch trc sn. i
Tng, c mt ln mt v quan Hnh n hi Pht php vi ng
t Din. Ng t Din hi:
- Hnh c c qua hai cu th Tiu Dim khng?
- L hai cu no?
- L hai cu ny:
C nng gi mi nhng v ch
Ch thng tt m nghe ra thi.
Xem cng n 293.
Th Tiu Dim l mt bi th tnh, k chuyn c mt v tiu th dt
mt con a hon i xem hi. Tiu th lic thy ngi yu gn ,
bn ln ting gi:
- Tiu Ngc! Tiu Ngc!
- Tiu th, c chuyn g?
Tiu th khng p. C chuyn g vy? Ch c chuyn g c, ch l
tiu th hy vng tnh lang nghe c ting v bit nng ang .
Ch l vy thi. Nu cn cha r th xin k thm mt chuyn na.
C mt v thin s mi ln ging php xong, sp bc xung ta
ging u hi:
- Mi ngi hiu khng?
Mi ngi u khng tr li, ch rng khng hiu. Thin s g
xung bn cch mt ting. Ting cch v cy bch trc
sn hon ton ging nhau, ch l mt loi m thanh m thi.
(Thin phong din bin)

Cy Bch ny khng phi l ch quan (ngi) v khch quan


(cnh) khi phn ch khch, m l lc cha phn bit, l kinh
nghim trc tip t tha bt nh, l chn nhn (ngi) v chn nh

149 Dng nh H

(cnh) ca cy Bch. Mun th hi ny ch c mt cch l v


ng, cy Bch v thin nhin ha thnh mt.
(Nht nht nht thin ng)

247. Th thn bo mng.


Nam Tuyn n mt thn trang, trang ch ra tip n.
Nam Tuyn hi:
- Sao bit lo np ti?
Trang ch p:
- V nm mng thy thn th a mch bo.
Nam Tuyn ni:
- V ti cng phu cha ti ch, nn b qu thn nhn thy.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

V tm l o, mi cnh gii tn ti u khng phi l t tnh v


cnh gii chng ngi t tnh. Kinh Kim Cng ni "Nu ly sc
nhn ta, ly m thanh cu ta, l dng t o, khng th thy
Nh Lai." Hu Hi ni "Tnh v hnh tng, ty Dng lp danh.
Do hnh tng m cu, ci m ta thy l Dng ch khng phi l
Th.
248. Bn tay ca Nht Tr Mc Tin.
Nht Tr Mc Tin sng trong mt ngi cha n Ba. Mt t
phn nn v tnh keo kit ca v anh ta. Nht Tr Mc Tin n
ving v anh v gi nm m trc mt b. Ngi n b ngc
nhin hi:
- thy l g?
- Nu tay ta lun lun nh th ny, b gi l g?
- Tn tt.
Thin s li m bn tay ra:
- Gi s n lun lun nh th ny th sao?
- Cng l tn tt.
- Nu b hiu nhiu nh th, b l mt ngi v tt.
Nht Tr Mc Tin ni ri b i. Sau cuc thm ving , b v
gip chng trong vic chi tiu v dnh dm.
(Zen Koans)

150 Nhng a hoa thin

Ngi n b nhn c g trong cuc thm ving ny? B ta


thy c s tn tt ca b ta. Chng ta nhanh chng thy s
tn tt ca k khc m thng qun i s tn tt ca chnh mnh.
249. Ln qu bng g.
Mt hm Tuyt Phong bt u bi ging cho i chng bng cch
ln mt qu bng g trn bc. Huyn Sa nht qu bng li ch
c.
(Zen Koans)

Thng thng mt hnh ng gin d nht, d dng nht li c v


phc tp nht. Tuyt Phong ln qu bng g trn bc, ch tng
ngh rng hnh ng ny phi c mt ngh thm su no .
Huyn Sa nht ln v v ch c, ngha l g? Nu mt ngi
nh ri mt vt g , nht ln v v ch c, nu tri ma i
vo trong nh. S vic t nhin nh th. Khi c vn , ng chp
vo n hy quan st v gii quyt trn vn. Da hu th trn, da
gang th di; l bn cht ca chng. Ta khng th ni vng trn
th tt hn hnh vung. Tuyt Phong ln bng, Huyn Sa nht ln.
Hnh ng u khng c cui. Hnh ng sau c cui khng c
u. Khng hnh ng no c ngha hn hnh ng no.
250. Ba ngy.
Mt hm Vn Mn dy i chng:
- Nu cc ng khng gp mt ngi 3 ngy th ng ngh hn vn
l ngi , cn cc ng th sao?
Khng ai tr li, do thin s t p: "Mt ngn."
(Zen Koans)

y Vn Mn cp n vn cn bn ca Pht gio. Mi s
vt lun thay i, khng c g l vnh vin. i sng l mt tin
trnh tr thnh. Mi ngi u lun lun thay i, d h ngh th
hay khng. Mi ngy l mt ngy mi. Ngay c c cng khng bi
trong cng mt dng nc mi ngy. D nhin 3 ngy c th lm
thnh mt ngi mi. Vn Mn t tr li 1000. D nhin y
khng ch con s 1000. N ch s thay i nhiu ln lin tc, khng

151 Dng nh H

m c. C ngha l chng ta cho n mi ngy vi mt thi


mi. ng chp vo ngy hm qua. Sng mi ngy mt i
sng mi trn vn.
251. Giy trng ca Huyn Sa.
Huyn Sa sai mt ng tng a mt bc th ti v thy gi l Tuyt
Phong. Tuyt Phong tp hp i chng li v m l th ra. Trong
phong b ch c ba t giy trng. Tuyt Phong cha ra cho ch tng
coi v hi:
- Cc ng c hiu khng?
V khng c ai tr li, thin s ni tip nh ang c:
- Khi Xun ti hoa n; khi H ti qu chn.
Khi ng tng tr v v k li mi vic cho Huyn Sa nghe, Huyn
Sa ni:
- ng gi ln ri!
(Zen Koans)

Huyn Sa php t ca Tuyt Phong l mt ngi nh c m ch


khi th pht. V sau ng tr thnh mt v thin s ln, ln
ph bnh thin ca thy mnh. Khi Huyn Sa nghe thut li li ni
ca Tuyt Phong, ng ni: "Th ca ti ti gin ti chn ty ca
thin, ng thy gi ca ti bt u ln ri!"
252. Ba gii.
Mt ng tng hi Nham u:
- Khi 3 gii e da, con phi lm g?
- Ngi xung.
- Con khng hiu.
- Hy nhc qu ni em n y ti s bo ng.
(Zen Koans)

Ba gii l Dc gii, Sc gii, V sc gii. Ba gii khng tt, xu,


ng, sai. Chng khng e da cng khng t v. Ba gii hin
din, s vt ti, i ngoi vng kim ta ca ta. Ma, gi, lnh,
nng, gp g, chia la, ln ln, gi, cht. y l nhng Thc ti

152 Nhng a hoa thin

ca i sng v chng ta phi i din vi chng d mun hay


khng. Hy ba gii n v i, hy cng nhn ci "khng th"
nh nhc mt ngn ni ln, v hy l chnh mnh.
253. Pht l g?
Mt ng tng hi Trng Thc:
- Pht l g?
- Trng Tam, L T.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

l ni ai ai cng l Pht, khng c phn bit phm v thnh.


Vng Dng Minh ni: "y ng u l thnh nhn" l cng
cng ny vy.
254. Tin, lui.
Php Vn ni vi tng chng rng:
- Nu ng tin mt bc th mt o, lui mt bc th mt Vt,
khng tin khng lui th nh hn v tri.
Mt ng tng hi:
- Lm sao khng v tri?
- X b chp trc, ht sc m lm.
Li hi:
- Lm sao khng mt o cng khng mt Vt?
- Tin mt bc li lui mt bc.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tin l Hu, lui l Khng, nu ch chp mt bn l khng ng.


C tin, c lui l la c thin, c, vt ln Th Phi.
255. Ci ny, ci kia.
Minh Gic ni:
- Ci ny khng ng, ci kia khng ng, ci ny, ci kia u
khng ng.
Thin Y ng bn cnh nh m ming ni. Minh Gic dng gy
nh ui i. V sau Thin Y gnh nc, n gnh b gy, thng
nc b . Bng nhin khai ng.

153 Dng nh H

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Lc trc, Thin Y chp vo khng nh v ph nh nn khng


tm thy ng ra. Minh Gic bit vy bn ch cho ng thy tt c
quan nim ca thc tm u khng ng. Thin Y c lo s ch
im, gia sc cng phu, n khi n gnh gy, thng nc mi
xc ng linh c. n gnh c 2 u, thng nc cng c 2 ci.
u l ci ny, ci kia. n gnh gy, 2 thng nc . Ci ny,
ci kia u khng tn ti, tr v thanh tnh, vt ra khi phm vi
ca khng nh v ph nh, chnh l t tnh.
256. Khng ni.
Tng Sn cng Bng c s ung tr. Bng c s ni:
- Ai cng c phn v sao ni khng c?
Tng Sn p:
- V ai ai cng c nn ni khng c.
Bng c s hi:
- Thy v sao ni c?
- Khng th khng ni.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

T tnh khng c i i. Ni mi ngi u c l c i i.


Khng ni th hn nhin mt th, khng ngi khng i i. Vn
khng i i, ni ra lin c i i. Vn khng th phi, ni ra lin
c th phi. Thin s ni c v phi ngi khng th khng
ni. Ngn tay tr mt trng, nhng ngn tay khng phi l mt
trng. Nhng khng th khng tr, v vy mi ni "khng th
khng ni.
257. Mt cu ca La Hn.
C ng tng hi La Hn Qu Khm:
-Th no l mt cu ca La Hn? (Lm sao dng mt cu ni c
th din t ton b lo s?)
-Nu ti ni ra th thnh 2 cu ri . (Ci ng biu th v ci
ng bn thn chng phi l 2 sao?)
(T L Thin)

154 Nhng a hoa thin

Hnh ti trong gng i vi ti khng khc nhng khng phi l


ti, bng trng di nc khng phi l mt trng trn tri.
Cu ni no cng c i i, tuyt i khng c c lp. Chng hn
2 tay c 10 ngn. 10 l do 1 tch ly m thnh. Khng c 1 th
cng khng c 10.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

258. To, nh.


C ngi xem bc ha trn tng hi Mn thin s rng:
- l cy tng ngn nm sao li di mi nh?
- Ht ci ng ni Tu Di l sao?
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tm ty hnh tng m sinh, do c tng to, nh. Tm khng


hnh tng, th tng to, nh cng khng.
259. Khng tn.
Lc t Hu Nng c mt ln ni vi i chng rng:
- y, ti c mt vt khng u, khng ui, khng tn, khng
lng, khng mt, cc ng c nhn bit khng?
Thn Hi tha:
- chnh l bn nguyn ca ch Pht, l Pht tnh ca Thn
Hi.
- Ti ni n l V danh, ng cn ni l bn nguyn v Pht
tnh, v sau ng s ch l mt k tng tr gii.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

T tnh nu ri vo tr gii, lin bin thnh i tng ca thc


tm. c im ca Thin tng l "chng lp vn t, ngoi gio
truyn ring. Do , nu dng tr gii th khng ph hp vi
"chng lp vn t.
Hng c s tng ni: "Ly khng tn lm tn, do sanh th
phi; ly khng l lm l do khi tranh lun."

155 Dng nh H

260. Khng Php trao ngi.


Tuyt Phong hi c Sn:
- T xa ch thnh dng php no dy ngi?
- Tng ti khng li ni, khng c php no cho ngi!
Tuyt Phong do tnh ng. V sau, c ng tng hi Tuyt Phong
v truyn ny:
- S ph c g m i?
- Ti i tay khng, v tay khng!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu ni ca c Sn din ht tc phong ca con nh Thin


"khng li ni" v Thin khng th ni.
"Khng mt php cho ngi" v t tnh ai ai cng c, khng ngi
no khng.
Thin s ch c th bo ngi hc tham cu m chng ng ch
khng th em linh gic ca mnh m phn chia cho hc tr c.
Khng tr, khng c mi l thy c t tnh. Do Tuyt
Phong mi ni: "Ti i tay khng, v tay khng."
261. Tm.
Mt v s gi vit ch Tm ln ca v vch ca cn lu m ng c
tr. Php Nhn sa ng: "Ca phi vit ch Mn, vch phi vit
ch Bch."
Nhng Huyn Gic li bn rng: "Ca l ca, vch l vch, khng
cn phi vit ch g c."
(Zen Koans)

Trong Pht gio Tm tng ch trng vn php do tm to. Mi


s vic m chng ta thy ch l hnh bng ca chnh tm ta. V s
gi vit ch Tm, dn khp ni l t nhc nh. Nhng nu ta
chp vo mt ci g, d l chn l i na th n s tr thnh mt
khi nim, mt gnh nng, Huyn Gic ch cho thy ca l ca,
vch l vch; nhn, hiu, x dng chng nh chnh t thn chng
vy.

156 Nhng a hoa thin

262. Gio hun ca La Hn.


Mt hm La Hn tip mt t ca Bo Phc, ng hi:
- Thy ng dy th no?
- S ph con dy con hy nhm mt ng nhn vic xu, hy bt
tai ng nghe ting xu, khng ngh v khng khi vng nim.
La Hn ni:
- Ti khng bo ng nhm mt, nhng ng khng nhn, ti khng
bo ng bt tai nhng ng khng nghe, ti khng bo ng ngng
ngh nhng ng khng khi mt nim no c.
(Zen Koans)

Mc ch ging Thin l gip thin sinh tm thy ngha ch thc


ca cuc sng (do i sng s tr nn bnh an, thanh thot, vui
ti v y sng to). Mt v thy tht lun lun tm c bi hc
thch ng cho hc tr mnh.
ng tng trong cng n ny mi tu hy cn chp vo nhn, nghe,
ngh. V vy, ng thy u tin cho ng bi hc cn bn: ng
chp vo nhn, nghe, ngh. S ging dy ca La Hn li i su
hn: phi m con mt Hu. Thc ti khng mu, khng sc. Hy
nhn vn vt nh chnh t thn ca chng nhng khng b rng
buc vo chng.
263. Bi k ca Ph i S
Ph i S c mt bi k ni ting:

Khng

th

hnh

thy

ngu

Nhn

tng

kiu

thng

qu

Kiu

lu

thy

bt

lu.

157 Dng nh H

Tay khng nm cn mai


i b: lng tru ngi
Theo cu qua bn nc
Cu tri nc chng tri.
(Trc Thin dch)
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu 1: tay khng m li nm cn mai, l siu vit khng hu, l


khng hu bt nh.
Cu 2: i b m li ci tru, l siu vit t tha, l nng s bt
nh.
Cu 4: cu tri m nc chng tri l ni ngc l siu vit ng
tnh, l ng tnh bt nh.
Cu 1 v 2 ch khng gian, cu 4 ch thi gian. Tm li c bi l
siu vit thi khng.
Trong bi k ca Ph i S cu th 3: theo cu qua bn nc c
th hiu c, cn 3 cu kia ton l nghch l lm sao hiu y?
Thc ra sc thn chng ta ging mt ci phng m ngi tr
trong l Pht tnh. Chng sanh v m sc tng nhn lm xc thn
ny l ng, m khng bit Pht tnh l ci g, thm ch cn to
nghip, th bo, sanh t chng thi. Bi k ny tnh chng ta
phi nhn bit ch nhn ng, ng nhn gi lm tht. Chnh l ni
ci nhc thn ny khng bit ni chuyn, nghe chuyn, c ng.
Chng ta c th vn ng, ni, nghe, u l Dng ca ch nhn
ny. Bi k ny l ni v v ch nhn y.
Tay khng nm cn mai: Ti chng nm mt vt g trong tay. Ci
mai nm trong tay l nhc th do ch nhn sai bo.
i b lng tru ngi: ng c th i ng, chy nhy u l do
ch nhn ng sai bo. (Dng) cng ging nh ngi trn lng tru
vy.
Theo cu qua bn nc: Sc thn y coi nh cy cu, ngi l
ch nhn ng. Ngi ta sng trn i, chng qua tm tr mt
khong thi gian ri cng phi i, cng ging nh i qua cu.

158 Nhng a hoa thin

Cuc i ny ging nh mt qun tr, tm t lu ri phi i, h


tt phi tranh danh ot li.
Cu tri: Xc thn chng ta lun bin i, t sanh ra, ln ln ri
gi cht. Ci cu ny chng phi ang bin i sao?
Nc chng tri: l Pht tnh thng ti chng n chng i.
Tm li, bi k ny khuyn chng ta nn minh tm kin tnh vy.
(Pht Php Tu Chng Tm Yu)

264. Hai bi k caThn T v Hu Nng.


Ng t sp nhp dit ku mn h mi ngi lm mt bi k biu
hin tm c, ai t o s c truyn y bt. Thn T vit bi k
ca mnh ln vch nh sau:

Thn

th

th

Tm

nh

minh

knh

Thi

thi

cn

pht

thc

Vt

nh

trn

ai

Thn l b ci
Tm nh gng sng i
Gi gi sing phi qut
Ch nhum trn ai.
(Trc Thin dch)

Ng t nhn nh bi k cha kin tnh, ch mi ti ngoi ca o


ch cha vo c, nhng ngi sau c th m tu hnh th cng
tt.
Hu Nng nghe ngi c bi k ca Thn T bn ni:
- Hay th hay tht nhng cha t.

159 Dng nh H

Bn nh ngi vit bi k ca mnh bn cnh:

bn

th

Minh

knh

dic

phi

Bn

lai

nht

vt

nh

trn

ai

B vn khng ci
Gng sng cng khng i
Nguyn chng c mt vt
Sao gi phi trn ai?
(Trc Thin dch)

Ng t thy bi k bn ly tay o chi i ni:


- Cng cha kin tnh.
Ri thn n ch Hu Nng lm vic, m th Hu Nng n canh
ba th n phng phng trng v ging kinh Kim Cng cho
Hu Nng nghe. n cu: "ng v s tr nhi sanh k tm" th Hu
Nng i ng, than rng: "No ng t tnh vn khng sinh dit,
dao ng, t thanh tnh, y , c th sanh vn php!" V c
Ng t truyn y bt.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Bi k ca Thn T r rng l ch trng tim tu. Bi k ca Hu


Nng chp khng, c Th khng Dng. V vy Ng t ni cha
kin tnh, ch khi Ng t ging kinh Kim Cng n cu " ng v
s tr nhi sanh k tm" th mi tht l i ng.
"ng v s tr" l khng chp Hu.
"Nhi sanh k tm" l khng chp Khng.
Tm sanh m khng tr l Th Dng bt nh, tc t tnh.

160 Nhng a hoa thin

Chng ti xin chp thm li ging ca thin s Hu Minh v cu


kinh ny c gi hiu r hn.
"ng v s tr" l Th, "Nhi sanh k tm" l Dng. Dng khng
la Th, Th khng la Dng, v "ng v s tr" nn khng chp c,
li "nhi sanh k tm" nn khng ri vo khng. V khng tr vo
u nn chnh l cnh gii thc tng, v tng. C c c
cu "Mt nim khng sanh, ton th hin." Nu c s tr tc c s
cu lm sao thy c t tnh? Pht t chng ta trc phi y th
sau khi dng. Th no l y th? l bung b nhng g s
tr, s cu. V b tt c nn vng tm t dit. Khi vng tm dit th
v tr chn tm hin tin. Nu ti nng vo thc tng, tr vo
ch khng tr th l y th khi dng. Pht khc chng sanh
ch gic v khng gic, t bi v khng t bi. Gic tc l tng la
tng, khng tr vo u nn thnh Pht; khng gic nn thy
cnh sanh tm l c tr, nn l chng sanh. T bi l bnh ng coi
vn vt l mt th nn l Pht, khng t bi l tham sn si to nhiu
ti nghip nn l chng sanh. Vy gic l Th, t bi l Dng. Th,
Dng khng hai, u l mt Tm. Pht c 3 thn l Php Thn,
Bo Thn v Ha Thn. Cu "ng v s tr" l din t Php Thn.
Ti sao? V khng tr vo u nn vt ln c khng gian v thi
gian, sung mn khp h khng nn l Php Thn. "Nhi sanh k
tm" l din t Bo Thn v Ha Thn. Ti sao? V c tm th
sanh c bo, thin tm th sanh thin bo. chnh l Bo Thn.
Khi mt nim khi th bin ha v cng, ngh t th l a Ngc,
ngh thin th l Nit Bn. l Ha Thn vy. Hiu c l ny
chng ta lun lun dng cng tm nh h khng m khng ti H
Khng, tn c nhng khng tr vo 1 tng no c. gi l
ty duyn bt bin, bt bin ty duyn. Bt bin l "V s tr", ty
duyn l "sanh k tm. Ni tm li cu kinh ny din t t tnh,
v vy Hu Nng nghe ri , i ng.
265. Vn Tng.
Thng ta T Phng n thm Vn ch. Vn ch hi:
- Th no l trong vn tng ring l thn?

161 Dng nh H

T Phng gi pht t ln. Vn ch ni:


- ng hiu th sao c?
T Phng ni:
- C nhn chng tr vn tng.
- Trong vn tng ring l thn ni g l tr vi chng tr?
T Phng hot nhin i ng.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

T Phng gi pht t ln l din c l thn. Trong tm T


Phng c pht t l c hnh tng v vy Vn ch chng chu.
Tnh Th vn khng hnh tng, vn tng l do theo Dng m
lp danh. V vy Vn ch mi hi "Vn tng l g " T Phng
hiu lm l Vn ch tr vn tng, nhng vn tng chnh l Php
Thn khng th tr c. Ch php u nh, sng tc l nc lm
g c phn bit gia vn tng v Php Thn. l bt nh php
mn.
266. n H Thin Nhin.
n H lc thiu thi, dm ni dm lm. Sau khi th gii vi
Thch u bn n thm M T. Cha gp mt vo tng ng,
ci ln u tng thnh tng m ngi. i chng kinh ngc, khi
M T vo tng ng ni "Con ti thin nhin."
n H ly t ni:
- T n s ph cho php hiu.
Do c tn l Thin Nhin.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Lo T ni: "o php t nhin" cn Pht gia gi l "T Tnh.


Li ca M T l khen c ng ca n H hp vi i T
Nhin.
267. T tng Bi Hu.
T tng nh ng l Bi Hu hm m thin o ca Hong B,
mi vo ph, tr Khai Nguyn T. Mt hm, Bi Hu vit mt

162 Nhng a hoa thin

chng v nhng kin gii ca mnh trnh ln thin s. Thin s


cm ly ch ngi, khng c qua. Mt lc, hi:
- ng hiu khng?
- Khng hiu.
- Nu hiu c cn kh mt cht, cn nu cn c vo giy, mc
th khng phi l tng ti.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Thin s ch bo chng ta t tham, t ng, khng c dng tri


kin m suy lun, dng thc tm m tm ng ra, cng vo su
cng m man.
C th vit ra c, l tri kin khng phi l thin.
268. n trm mng.
Triu Chu gp mt b gi trn ng bn hi b i u. B gi
p:
- i n trm mng ca Triu Chu.
- Nu bng nhin gp Triu Chu th phi lm sao?
B gi bn tt cho Triu Chu mt tt.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

n trm l mt hnh vi b mt, cng din "Khng th ni


c" ng thi cng l kho nghim Triu Chu, xem Triu
Chu i p ra sao. Triu Chu cng l mt tc gia d nhin
khng chu p bn hi ngc li. B gi nhanh tay, l mt bn
nh cho mt tt tai. Triu Chu vn khng ni g.
269. C c u?
Bi Hu vo cha thy bc ha mt v c c bn hi ch tng:
- Bc ha cn y, c c u?
Ch tng khng p c. Khi Hong B ra, Bi Hu li hi
Hong B cng cu hi. Hong B gi:
- Bi Hu.
- D.
- L th !
Bi Hu hot nhin i ng.

163 Dng nh H

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

"C c u?" l gii hn t tnh mt khong khng gian v


thi gian nht nh. Bi Hu hi l c c, Hong B ch Bi Hu
l c c, l ch i vi thi gian khng kim, c; i vi khng
gian khng nhn, ng. T tnh vt ln trn thi, khng.
270. Tn Nh Lai.
C mt v c s tn tng Triu Chu:
- Thin s qu l mt v c Pht.
- ng cng l mt v tn Nh Lai.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cng n ny cng tng t nh cng n trn bt tt gii thch,


cng cn mt cng n tng t na chng ti cng xin chp ra
lun. C mt ng tng hi:"Pht l g?" Triu Chu p: "Cn
ng l ai?"
271. Ly ch.
Mt ng tng n tham hc Thy Nham, gp lc thin s i vng,
bn n thm ch s.
- tham kin ha thng cha? ch s hi.
ng tng tr li: "Cha."
Ch s ch mt con ch ni rng:
- Mun tham kin ha thng, hy ly con ch ny!
ng tng khng li p c.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

ng thi, mng Pht, mng t rt thnh hnh khng ai ly th


lm l. ng tng gp c s ca Thy Nham hc c
chn l Vt Ng l mt.
272. Khng bit.
La Hn hi Php Nhn:
-ng hnh cc lm g?

164 Nhng a hoa thin

-Con khng bit.


-Khng bit l thn thit nht.
(Cng n 100)

Hnh cuc l i t ni ny n ni khc, khng nht thit l i u


v vi mc ch g, nh my bay nc chy, ty duyn m i, ty
x m an tm. Bit l do ng nhn thc, bin bit. Khng bit l
b tt c xung cc tr ngi: tri thc, tri kin, kin vn gic tri . . .
lc tr tu v ng s hin hin. l iu La Hn ch dy cho
Php Nhn khin ng khai ng.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

"Khng bit" tc khng phn bit , m khng phn bit chnh l t


tnh. Trong truyn Liu Trai, khi i thi kho Thnh Hong, c v
th sinh vit hai cu: "C tm lm thin, tuy thin nhng khng
thng. V tm lm c, tuy l c nhng khng ti." C th ni
hiu thin rt su vy.
273. Thn Tn.
Thn Tn thin s th nghip i Trung T, sau i hnh cc,
gp c M T m khai ng. Sau s tr v cha c. Mt hm
th nghip s c kinh trong phng, c con ong chi u vo giy
dn ca s tm li ra. S bn ni bi k:

Khng mn

bt

khng

xut

song

si

Bch

nin

ton

ch

nht

xut

th

Chng chu ra ca khng

165 Dng nh H

Ngu si rc ca s
Giy c trm nm tng
Bao gi ra c h?
Bn s kinh xung hi:
- ng i hnh cc gp c ngi no m ti thy ng ni
nhng li l thng.
- Con nh n Bch Trng ch cho ch dt, nay mun p li n
c thy.
Bn s bn bo s n gi trai ni php cho i chng nghe. S ln
ta, xng mn phong Bch Trng:
- Linh quang c chiu, vt thot cn trn, th l chn thng,
chng n ch ngha, tm tnh chng nhim, vn t vin thnh, ch
cn la vng duyn tc l Pht.
Bn s nghe ri lin ng, bn ni:
- Khng ng n gi li c nghe vic tt th ny.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tt c tri kin u l vng duyn. Nu la c vng duyn l tr


c tri kin.
Thn Tn ngi Phc Chu, i ng, sau khi xut gia 3 s
huynh i vn du tm thy hi o. Sau khi thnh ti tr v, s
ph hi thnh qu. i tha:
-Con t khi t bit ra ngoi tham hc, chuyn cn tm hc kinh
tng, nay c th vit sch lp thuyt.
nh tha:
- t qui n cc chn gi lam danh ting, c gng lng nghe
Pht php, c th hiu r tng tn v ging, gii ngha l ca 3
tng kinh in mt cch d dng.
S ph thy 1 tr c th ging kinh, mt tr c th vit sch ch
gii kinh, s th rt mng, li hi Thn Tn:
-Thn Tn my nm qua ng hc c nhng g?
-S ph, con vn ging nh lc trc chng mt i, cng chng
thm c mt php no.
S ph rt tht vng, gin d bo:

166 Nhng a hoa thin

-i s huynh ca ng c th lp ngn truyn th, nh s huynh c


th thuyt php chng, ch c ng l v tch s lm xu h mn
nh. T nay v sau ng hy vo nh bp lm in ta, c gng ma
luyn th mi thnh bc i kh c.
Mt hm tri nng, s ph i tm sai Thn Tn k lng. Thn Tn
ly khn k lng cho s ph. Bng nhin ra tay v vo lng s ph
phch ! phch ! v ni ;
-Tht l mt ta Pht ng trang nghim, ch tic l thiu mt
pho tng Pht !
S ph ngonh u li mng:
- khng in v l !
Thn Tn nhn c hi a ra Thin c:
-Tuy l khng c tng Pht nhng c th phng quang vn
trng !
tng l s ph cng nh mi ngi u c Pht tnh, nhng c
duyn khng hp nn s ph vn khng khai ng.
Mt hm khc s ph ngi bn ca s chm ch c kinh, mt con
nhng thy nh sng chiu qua ca giy c hc u vo tm li ra.
Thn Tn nm ly c hi ht ln:
Th gii ny rng bao la sao con nhng ny li ngu nh th !
Bn c ln bi k trn.
ca bi k l kinh in ch l phng tin hin hin tht
tng Bt Nh. Pht tnh thanh tnh siu vit ngn ng vn t,
c c qun nm, c qun li, qua sng b , do ngn tay
m thy mt trng. Nu c chp vo vn t, c m ly khng
bung cng nh con nhng c hc u vo ca giy th chng bao
gi ra c. S ph cui cng b sch xung, nghim trang hi:
-ng t khi tham hc tr v ni nhng li k l, ng gp ai, hc
c diu php g?
Thn Tn cung knh chp tay tha:
-Con ni Bch Trng hc c t , nay tr v bo p t
n ca s ph.
S ph tm ra sch s, nh chung t chng mi Thn Tn
thng ng ni php.
ng ln ta ging ni:

167 Dng nh H

-Linh quang c chiu, vt khi cn trn, by hin chn thng


chng n vn t. Tm tnh khng nhim vn t trn y, ch la
vng duyn l nh nh Pht.
S ph nghe c li ni ny hot nhin i ng, vui v bo:
-Khng ng n gi ri li c nghe nhng li tt lnh ny. Ti
l th s ca ng, nhng nay ng l s trng ca ti vy.
274. Xem hoa o n.
Linh Vn Ch Cn thin s nhn xem hoa o m ng bn lm bi
k:

Tam

thp

nin

lai

tm

hi

lc

dip

hu

tru

chi

tng

nht

kin

hoa

hu

Trc

ch

nh

kim

cnh

bt

nghi.

Linh

Vn

Ch

Cn

kim khch

Ba chc nm qua tm kim khch


Bao ln chi mc ri l ri
Sau khi nhn thy hoa o n
Chng nghi g na ti hm nay.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Trc khi hoa o n l tnh, hoa n l ng, sau li tr v


tnh. Nh vy l trong tnh c ng, trong ng c tnh. Linh Vn
Ch Cn xem hoa n, t trong ng m nhn thy tnh, vt ln
ng Tnh i i, do m ng.

168 Nhng a hoa thin

275. u so trm trng.


Thch Sng hi:
- Ngi ln n u gy di trm trng, lm sao c th bc
ti na?
Trng Sa Cnh Sm lm mt bi k v cng n ny:

Bch

xch

can

ta

nhn

Tuy

nhin

nhp

vi

chn

Bch

xch

can

tu

tin

th

gii

hin

ton

thn

Thp phng

(Zen Koans)

Cng bi k trn c bn chp khc nh sau:

Bch

xch

can

bt

Tuy

nhin

nhp

vi

chn

Bch

xch

can

tu

tin

th

gii

th

ton thn.

Thp phng

ng nhn

(Ho tuyt phin phin)

u so trm thc ngi chng ng

169 Dng nh H

Tuy c vo cha thc chn


u so trm thc nn bc na
Mi phng th gii l ton thn.
Bt c ngi no c gng cng c th leo ti cht so trm
trng, nhng leo xa hn th theo l khng th no lm c.
Thin sinh phi lm sao? Thin sinh c th hiu ng l g, nhng
bit ng l g khng phi l thin. Thin l i sng, v i sng
th vt ln l lun. Nu thin sinh khng c i vo , th s
khng bao gi t c. Dng la th vng, mun bt cp con th
phi vo hang cp. Leo ln cht gy, l gic ng, cha . Phi i
xa hn (mi phng), phi sng gic ng. Ta b l Nit Bn, Nit
Bn l Ta B.
C nhng thoi khc v cng n trn:
1- Mt ng tng hi thin s v cng n u so trm trng
lm sao bc c bc na? (Xem cng n 275), thin s ku:
- A!
ng tng tc thi khai ng.
2- Mt ng tng c thin s cho cng n u so trm trng,
lm sao bc bc na? ng tham cu 3 nm vn cha ng. mt
hm ci la i ngang 1 cy cu c mc, khng , ngi v
la u ri xung sng. Do m ng ng:
- A! Nguyn lai u so trm trng lm sao bc bc na l
vy!
(Sinh hot thin)

Tro c 99 trng ri ln n 100 trng khng phi l d. Ln


n ni ri khng chu bung tay m nm chc ly u so lm
sao bc bc na? Phi bung b tt c, ngay c sinh mng th
mi bc c bc na. C ng tng hi s ph:
- Th no l i Pht php?
- L ch ng b thn mng.

170 Nhng a hoa thin

L cng ny: tt c u l khng, khng c chp bt c mt


ci g d ci chp l mng sng, l Pht, l php th mi c
hon ton gii thot.
276. Vn Mn b qu.
Vn Mn Vn yn n tham Mc Chu Trn Tn Tc, mi ln n
g ca cu php, Mc Chu thy l Vn Yn bn ng sp ca li.
3 ln nh vy, n ln cui Vn Yn hc khn. Khi ca va
h m ng vi la mt chn vo trc ri xng vo sau. Mc Chu
tm ly ng va y, va ni:
-ng ni mau ! ni mau !
Vn Yn vn c nhiu li hi Mc Chu, khng ng gi li b
Mc Chu hi khin ng ngn ngi ra. Mc Chu va y ng,
va mng:
-ng ch ch nhng chu nng i Tn ! (Nhng chu nng i
Tn n i ng tr thnh v kh v dng khng cn dng
na).
Ni ri sp ca. ng thng chn Vn Yn b kt trong ca b
gy khin ng b au n tn tim, phi. Nhng nh th m Vn
Yn c khai ng.
(Cng n 100)

Ngi ngoi xem chuyn ny nh mt tr phng tung ch c


o l g c. S tht th gia 2 thy tr h pht sinh mt chuyn
kinh thin ng a. Vn Yn mun bit lm sao khai ng. Mc
Chu mun gip ng, hai ngi tm tm tng ng. Mc Chu
dng th on rt phi thng, ng bo Vn Yn:
-ng ni mau ! ni mau !
l bc bch Vn Yn vo ng cng, khng tin khng c. Lc
, Vn Yn khng bit phi tr li lm sao. Mc Chu li bi
thm mt cu:
-ng ch ch nhng v khi v dng i Tn !
y nhng v kh v dng l ch tm mong cu khai ng ca
Vn Yn. Hn na, chn Vn Yn li b gy khin ng au n.
Lc b bc bch, ng b c thn tm xung do m khai ng.

171 Dng nh H

Ngy xa gy chn thng l b qu sut i. Nhng i vi Vn


Mn tm kim chn l l vic sng cht, quan trng v gi tr hn
i sng vt l.
(Zen Koans)

Vn Mn tuy chn b thng, nhng i qua c ci ca h


vng ca thc, chng ng trong ngoi l mt, bnh ng khng
hai. Th gian, trong mt nh thin u l h vng, i i, trong
ngoi, thin c, ln nh, ta ngi; Ngi i thng b m vng
tri buc, khng c cch no vt thot. Nu ta c th ct t tt
c, tr v gc th khng ng sao c?
(Tinh Vn Thin Thoi)
277. Chn Nh.
C v tam tng hi i Chu thin s:
- Chn nh c bin dch khng?
- C bin dch.
- Thin s lm ri!
- Tam tng c chn nh khng?
- C.
- Nu khng bin dch, tam tng nht nh l phm tng.
- Vy theo thy, chn nh c bin dch.
- Nu chp chn nh c bin dch th l ngoi o.
- Thy va ni c bin dch, gi li ni khng bin dch, vy th
no mi ng?
- Nu kin tnh, nh ma ni chu hin sc ni bin cng c,
ni khng bin cng c. Nu cha kin tnh nghe ni bin dch
lin hiu bin dch, nghe ni khng bin dch lin hiu khng bin
dch.
Th mi bit Nam Tng khng lng c!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Th ca chn nh vn khng bin dch, nhng dng th khng lc


no khng bin dch.
Chn nh bt bin m ty duyn nn ni: "Vn t y , c th
sanh vn php.

172 Nhng a hoa thin

Chn nh ty duyn nhng khng bin nn li ni: "Vn t thanh


tnh, vn khng sanh dit, vn khng giao ng."
Chn l khng gi, nh l khng bin.
Nh thin trng ty duyn nn t Dng m ni s ngi ta chp
"Khng"; c lc li t Th m ni s ngi ta chp "Hu.
278. Ting v ca mt bn tay.
Mc Li i s ni vi ch tiu ng Dng: "Ch c th nghe
ting v ca 2 bn tay, by gi hy ch cho ti ting v ca mt
bn tay.
(Zen Koans).

Mc Li l v tr tr Kin Nhn T, Kyoto. ng Dng l mt


ch tiu mi 12 tui. Ch hy cn qu nh hc tp cng n nh
cc thin sinh ln tui hn. Nhng ch vn kin tr ni n v cui
cng Mc Li cho ch cng n ny. "Th no l ting v ca mt
bn tay?"
ng Dng suy ngh min man v ch trnh cho thy mi loi
ting: ting nc ri rc rch, ting n ca k n, ting gi r
ro, ting chim ht, ting d, ting co co v cn nhiu na. Ch
tip tc trong nhiu thng cho n khi cn ht cc loi ting,
khng th ngh ra c ting no na. Ch tiu ng Dng tin
vo thin nh thc s v vt ln mi ting.
Ch ni: Ti khng th gi ra c mt ting no na. Do ti
t ti "ting khng ting.
Ting v ca mt bn tay to hn ting v ca 2 bn tay, n rung
chuyn khp th gii.
Hai bn tay v vo nhau th to ra mt ting v, cn mt bn tay
v th to ra ting g?
y l mt cng n hu danh do Bch n sng to ra. Dng ca
Bch n dng loi v ngha ny gip thin gi i vo th gii
v phn bit. Bch n ni:
-Trong qu kh ti cng nh Ng t Php Din (?-1104) v i
Hu (1089-1163) trao cng n ch Khng ca Triu Chu cho

173 Dng nh H

cc ng tng mi. Nhng ch Khng ny kh dn n nghi on


(giai on trc khi gic ng). Do gn y cng n ting v
mt bn tay khin hnh gi d t c cnh gii gic ng.
Thng tng Bt i Lc Lang ca Nht Bn l mt nh nghin
cu Kinh Php Hoa, c mt ln n bi phng Tng Quc T
c Sn ha thng (1819-1895) khi ni n Php Hoa chn .
T o c quan n phong cch ca thi i, ng nhn nh rng
nu khng theo kinh Php Hoa th khng thit lp c nn o
c cn bn. Tri qua 2 gi ng h lng nghe, Bt i thao thao
bt tuyt, c Sn bo:
-ng ni xong cha? i vi vn o c ng qu rnh, vy
ng c th ni cho ti bit o c x dng ca cy qut ny
khng?
Bt i khng tr li c v c Sn trao cho ng cng n
Ting v ca mt bn tay. Tr v nh, Bt i ngi trn tng
sau nh, 2 tay gi thng ra trc, nng mt thanh ao Nht Bn,
trm ngm suy ngh. Tri qua 2 tun, hot nhin ng i ng.
Khng nhng hiu r chn ca Php Hoa, cn hiu r tnh cch
x dng o c ca cy qut v kh cng thm su hn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

279. Gia nh Bng Un.


Gia nh Bng c s c 4 ngi: 2 v chng, 1 con trai v mt con
gi u tp thin. ng c lm mt bi k 4 cu:

Hu

nam

bt

hn

Hu

bt

gi

gia

on

vin

174 Nhng a hoa thin

Cng

thoi

sinh

thoi

C trai khng ci
C gi khng g
C nh chung hi hp
ng bn li v sanh.
(Thch Thanh T dch)

thy gia nh sng rt vui v. Mt hm, ng bng ni:

Nan

nan

nan

thp

thch

du

ma

th

thng

than

- Kh, kh, kh, mi t du m trn cy vut.


B v bn p:

bch

tho

thng

Ty

lai

- D, d, d, trn u trm c, t s.
a con gi l Linh Chiu lin tip:

bt

bt

nan

Lai

ngt

phn

khn

lai

min

- Cng chng d, cng chng kh, i th n, mt th ng.


Mt gia nh ng yu, sng trong bu khng kh thin duyt ai n
bung b? Nhng m h khng c mt tham luyn no, ni i l
i, t do, t ti. Trc tin l Bng c s mun i, bn bo con gi:
- Ta nh nhp dit vo chnh ng.

175 Dng nh H

Bn sai c ra coi mt tri ln ti u. C con gi quay li tha:


- gn chnh ng ri nhng c nht thc.
ng ra ngoi coi th khng c nht thc g c. Khi tr vo phng
th thy con gi ngi ch ca mnh m i ri. ng bn ci
ni:
- Con gi ta tht lanh li!
Qua 7 ngy sau, Chn Mc Vu Cng n thm bnh, ng nm gc
u trn gi Vu Cng m mt. B v thy chng v con gi u i,
bn chy ra ng bo tin cho con trai. Con trai nghe tin b v em
gi u i bn ng da vo ci ba m ha. B v ni:
- Cc ngi u vy!
Ri lo vic chn ct, v sau ra sao th khng r.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Trong cng n ny c nhiu tnh cch truyn k. Mt v c s c


th chng o l kh, li cn lm cho c gia nh u vt ln
sanh t, tht khng n gin. 2 v chng gi thi gian tham ng
hn lu, nhng c con gi ang tui thanh nin m cng t c
cnh gii y. Cu chuyn ny chng minh 2 iu:
1- Thin l n ch khng tim.
2- Thin khng phi c ngi m tham
Sau khi chn ct mi ngi trong gia nh, Bng phu nhn c lu
li mt bi k. Hnh trng ca b sau ny ra sao th khng ai bit.

Ta nga

lp

ha

vi

Bt

cp Bng

trit

th

quy

Song

th

bt

khai

Bt

lu

tung tch

v phng thch
d

nhn

tri

176 Nhng a hoa thin

Ngi, ng, nm, i chng my k!


u bng b Un rui tay i
Hai tay dang rng khng chm
Tung tch tuyt khng li g.
(Thanh tnh lu ly)
Mt thoi khc ca cng n ny:

Gia nh Bng Un lun o.


Mt hm Bng Un bng ni:
-Kh, kh, kh, mi t du m trn cy vut.
l hc Pht, tu o rt kh, tng t nh em du m m vut
ln cy ct c c khng? C vut du li chy xung. Ti sao
kh? V ngi tu tri qua nhiu kip c tp qun chp tng, gp
thun cnh th ci ha h, gp nghch cnh th u su, kh no.
K tht cc cnh u l gi, l khng c. Ngi i khng bit
cho l tht, gi cht khng bung, do ni hc o tht l
kh. Thc ra c kh khng? Khng kh. Ti sao? V chng ta vn
l Pht, khng phi l bin phm phu thnh Pht. Ch cn chng
ta ng b m bi ci gi ca ngoi cnh, tm thng gic th l
Pht vy. Do Lc t ni:
-Nim trc m l phm phu, nim sau gic l Pht.
Bng phu nhn ni:
-D, d, d, trn u trm c t s.
l hc Pht tu o d, trong c mi s vic, la mi s vic, lc
cn c ci g? Tm khng l t s vy. cng l ca kinh
Kim Cng: Nu thy mi tng l khng tng th thy Nh Lai.
Nu la tt c mi tng th s s, vt vt u l i o, cn c g
l kh ch? Cho nn mun hc Pht, thnh o khng kh, ng
s v chng ta vn l Pht. Ch cn bung b tt c xung, ci tm
nim thanh tnh y khng phi l Pht th l ci g?
Nhng Bng c s v phu nhn mt ngi ni kh, mt ngi ni
d l cn chp, cha phi l cu cnh; v chn tr th mt php
chng lp. Ni kh khng ng, ni d cng khng ng. Do
con gi ca 2 ngi l Linh Chiu ni:
-Cng chng d, cng chng kh; i th n, mt th ng.

177 Dng nh H

L qut i vt tch ca kh v d, qut i mi chp trc i n,


mt ng t do, t ti; an nhin th dng. Do mi chnh l Thin
chn Pht.
(Pht Php Tu Chng Tm Yu)

280. Triu Chu gp Hn Sn T.


Triu Chu i ln ni Thin i, trn ng gp Hn Sn T. Nhn
thy vt chn tru, Hn Sn T bn hi Triu Chu:
- Cn nhn bit tru khng?
- Khng bit.
Hn Sn T ch vt chn tru ni:
- y l 500 v La Hn ln chi ni!
- Nu l La Hn sao li lm tru?
Hn Sn T ku:
- Tri xanh! Tri Xanh!
Triu Chu ha h ci ln.
Hn Sn T hi:
- ng lm g vy?
Triu Chu p:
- Tri Xanh! Tri Xanh!
Hn Sn T ni:
- Tn ot con ny li c tc phong ngi ln!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng).

Hn Sn T coi tru l La Hn l vt Phm, Thnh, kho


nghim Triu Chu. Triu Chu khng tr li m hi ngc li.
Tri xanh l ch khng, tru v La Hn u khng c th tnh, do
khng c phn bit phm thnh.
Hn Sn T dng tri xanh p Triu Chu, Triu Chu dng
tri xanh p li. C hai ngi u l tc gia, do Hn Sn
T khen ngi Triu Chu.
281. Sanh t.
C ng tng hi Khai Sn:

178 Nhng a hoa thin

- Lm sao thot ly khi s tri buc ca sanh t?


Khai Sn p:
- y khng c sanh t!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Qua tc phong ca thin s, chng ta thy i vi nh thin sanh


v t chng c g khc bit.
282. Thng th Trn Tho.
C mt ln thng th Trn Tho cng thuc h ln lu. Nhn thy
mt m tng i di ng, mt ngi trong bn ni:
- Chc h l thin tng.
Trn Tho p:
- Khng phi!
Ngi kia hi:
- Sao bit l khng phi?
- i h i qua s bit!
Khi ch tng ti trc lu, Trn Tho gi ln:
- Thng ta!
Ch tng u ngng u ln. Trn Tho ni:
- Ti ni c sai u!
(Zen Koans)

Cu chuyn ny chng t phn ln chng ta phn bit v phn


on do b ngoi. y cu chuyn xy ra trong mt t vin,
khng phi mt cng th, do i p u thun ty thin.
Trn Tho khng nhng l mt v quan to m cn l mt c s ni
ting. Bn ngi ty tng u l nhng vin chc thuc cp, v
cng mi hc thin. Trn Tho thng ging thin cho h. Khi mt
ngi ty tng trng thy my ngi ngoi t vin lin t hi
khng bit h c phi l thin tng khng. Trn Tho ni khng
phi. y l mt dp tt ch cho m thuc h ci tm phn bit
ca h. Khi ch tng n gn, Trn Tho gi v d nhin l h
ngng u ln. Trc khi ngi thuc h c th ni:"Ti chng
ni th sao?" th Trn Tho ni trc. ng nhn mnh "khng
phi" ni. Ci "khng phi" ny khng ch cc ng tng m

179 Dng nh H

thi m ch tt c mi s vt. Chn l ca s vt, ct ty ca con


ngi khng th phn on bng b ngoi. Mt chic o khng
lm nn mt thy tu. Ti khng th ni con ngi tt hn con nga
v con ngi c th ni. Cng khng th ni con nga tt hn con
ch. Mi con c mt cuc sng qu bu ring. Mu khng tt
hn mu xanh, mi mu c mt gi tr ring ca n. Cu ni
khng phi ca Trn Tho p dng cho mi so snh, phn bit.
283. Kim v ca V Tng.
Liu Sinh Hu Th Lang l con ca mt kim khch tr danh. Cha
ng t ng v ng khng hc c kim thut. ng tm vo Nh
Hoang Sn bi kin kim khch V Tng. V Tng cng ng
vi nhn xt ca cha ng.
- ng mun hc kim thut vi ti sao? Nhng ng khng tha
mn c nhng yu cu ca ti!
- Nu con c gng hc tp, phi bao lu mi tr thnh mt kim
khch?
- C i cn li ca ng!
- Con khng th ch lu nh vy. Ch cn thy chu dy con, con
nguyn s t ti mc ch. Nu con lm mt tn n bc trung
thnh vi thy th tn bao lu?
- 10 nm.
- Cha con tui cao, khng bao lu con phi trng nom ngi,
nu con cng c gng hn na th phi bao lu?
- 30 nm.
- Sao vy! Mi u thy ni 10 nm, gi li ni 30 nm. Con
khng ngi cc kh, ch mun nhanh chng hc kim ngh.
- Nu vy th phi 70 nm, dc tc bt t.
- c, con chu.
Liu Sinh Hu Th Lang cui cng hiu rng mnh thiu nhn
ni. ng c dy rng khng c ni n kim thut, cng
khng c s n cy kim. Thy ng ch sai ng thi cm, ra
bt, lm ging, qut sn, coi sc vn hoa, khng h cp n
kim thut. 3 nm tri qua, ng vn tip tc cng vic kh nhc,

180 Nhng a hoa thin

mi khi ngh n tng lai ng khng khi bun b, vic hc kim


vn cha c bt u. Nhng mt hm, V Tng bc ti rt nh
t sau lng ng v dng kim g m ng mt kim. Hm sau, lc
ng ang bn thi cm, V Tng li nhn lc bt ng m ng mt
kim. T v sau, bt lun ngy m ng u phi phng b
kim m. Mt ngy 24 gi khng thi khc no ng khng
thng thc phm v li kim ca V Tng. Cui cng ng tr
thnh mt kim khch lng danh nht nc.
(Zen Koans)

Cng n ny chng minh rng con ng thin hc phi gm:


quyt tm, k lut, tnh thc, t tn, trung thnh v knh trng thy.
Liu Sinh Hu Th Lang tiu biu cho tnh kh ngi ngy nay l
mun t c kt qu mau chng. Trong thin hc phng tin
chnh l cu cnh.
284. rn.
Thin s Thn Chiu nhn t rng lm giy, thy mt con rn
bn ly gy y vo trong la ni rng:
- Ci hnh hi ny khng t phng x, hy vo trong y m t,
nh trong ti m c n.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Nghe li ng ni th con rn c ng siu . Chuyn ny


cng tng t nh Nam Tuyn chm mo, nhng ng c khng
hon ton ging nhau. (Xin xem cng n s 1073) Nam Tuyn
ngoi s siu cho con mo cn ph chp cho ch tng. Nhng
c hai ngi c mt im tng ng l u chng ng cnh gii
siu vit sanh t. Do , chng ta ng t gc st sanh m
phn on 2 s vic trn, v cng ng ty tin m bt chc h.
285. Khng s cht.
Mt v bc s tr tn l Nam in nghe ni nu hc thin s khng
s cht. Mt hm, ng du mt con dao gm trong o v n thm
thin s Nam n mun th xem thin s c s cht hay khng.
Khi Nam n trng thy Nam in lin ni:

181 Dng nh H

- A! cho bn, lu lm khng gp, bn mnh gii khng?


Nam in ngc nhin hi:
- Chng ta cha h gp mt m!
- ng ri! Ti lm bn vi mt y s khc.
Vi s khi u nh vy, Nam in mt c hi kho nghim
thin s. Do ng min cng xin ch dy v thin. Nam n ni:
- Bn l bc s, hy tr bnh tt cho bnh nhn, l thin.
Bn ln hi o Nam n u cho ng cng mt bi ging. Nam
in phn nn rng ng khng ti na nu c c ging dy nh
th. V vy, Nam n ni:
- Ti s cho ng mt cng n.
V thin s cho ng cng n ch V ca Triu Chu. Nam in
tham cng n ny trong 2 nm nhng Nam n vn ni cha c.
Mt nm ri na tri qua, tm Nam in tr nn sng sut v ch
"V" tr thnh chn l.
(Zen Koans)

Nam in tiu biu cho nhng ngi tr by gi: t m, hoi nghi,


thc t. ng n th xem thin s c s cht hay khng v kt
qu l chnh mnh li theo hc thin nhiu nm. Ch khi tm Nam
in tr nn sng sut v hiu "v" l "v", ng khng cn bn
tm n sng cht na.
286. Chnh o.
Trc khi Quyn Xuyn mt, thin s Nht Hu n thm ng.
- C mun ti dn o khng?
- Ti n y mt mnh v s ra i mt mnh, ng c th gip g
cho ti?
- Nu ng nhn rng c n, i th l vng tng, ti ch
ng con ng khng c n, i.
Vi li ch o r rng ca Nht Hu, Quyn Xuyn mm ci m
mt.
(Zen Koans)

Nht Hu l mt v thin s ni ting Nht Bn, ng l con vua, v


m ng cng l mt thin sinh. Trong cng n ny ng ch cho

182 Nhng a hoa thin

chng ta cuc sng vnh hng ca thin khng c u v cui. V


l vnh hng nn khng c n, i. Sng v cht ch l biu hin
ca i sng vnh hng. i sng khng bao gi cht. Chng ta
ni rng chng ta ti ti t vnh hng v tr v vnh hng. Vnh
hng c ngha l y v by gi. V thy v v chung u y.
Mi giy pht l biu hin ca vnh hng. C nhiu ngi lo lng
v ci cht! Sao Vy? Cht cng t nhin nh sanh.
287. Cy, c gic ng.
Mt hm, mt thin sinh 50 tui hi Chn Qun:
- Thin Thai tng dy rng ngay c cy, c cng s gic ng. Sao
c th th c?
- Bn lun v cy c c th gic ng c c ch g ch? Vn
l lm sao ng gic ng?
- Con cha bao gi ngh th.
(Zen Koans)

Chn Qun sng di thi Lim Thng Nht Bn, ng theo hc


Thin Thai tng trong 6 nm, sau hc thin 10 nm. ng sang
Trung Hoa v hc thin thm 13 nm na. Khi tr v nc, nhiu
ngi n tham hc vi ng, nhng ng t tip khch v t khi tr
li nhng cu hi ca h. Ngi hi trong cng n ny ph by
ci sai lm ln ca tr thc hc v bin lun nhng g khng lin
quan n mnh. Thin lun lun ch vo trong. Tht thch th khi
mt ngi gic ng, cy c cng gic ng na! S gic ng ca
cy c thc ra l s gic ng ca chnh chng ta v cy c.
288. i ca Pht Php.
Mt ng tng hi Huyn Sa:
- Khi cc v c c dy php khng li, bng cch gi thin
trng ln c phi l h din t i ca Pht php?
- Khng.
- Vy h din t ci g?
Huyn Sa gi cy thin trng ln. ng tng hi:
- i ca Pht php l g?

183 Dng nh H

- i ti khi ng gic ng!


(Zen Koans)

Mc du chng ta lun gii by i ca Pht php nhng rt kh


m din t n. Ging dy ch l ch v chn l, mi ngi phi t
thy. Tuy nhin, a s chng ta chp vo khi nim v tin kin
thay v nhn s vt nh chnh bn thn chng. ng tng trong cng
n ny chp rng gi thin trng ln c th din t i ca
Pht php. Huyn Sa mun ph chp ny cho ng nn ni khng.
289. Tng kinh siu .
Mt ng tng phi Thin Thai c mi tng kinh siu cho v
mt ngi nng phu mi cht. Nng phu hi:
- Thy c ngh rng v con c ch li g trong php s ny?
ng tng p:
- Khng nhng b nh m tt c chng sinh u c ch li.
Nng phu phn i:
- Thy ni tt c chng sinh, nhng v con vn yu ui lm sao
tranh c vi nhng ngi khc. Xin thy lm n ch tng ring
cho nng thi.
ng tng gii thch rng Pht t phi coi chng sinh bnh ng v
do h phi c hng php ch nh nhau.
- Gio l rt hay, nhng con c mt ngi hng xm i vi
con rt th l v khc bc, thy c th loi hn ra ngoi chng
sinh c khng!
(Zen Koans)

Chng ta u ci bc nng phu, nhng chng ta c khc g bc ta


u? Con ngi l loi chng sinh ch k nht khi hy cn ng
chp.
290. i, v.
Mt ng tng hi s ph:
- Thy ngh sao v mt ng tng ri t vin v khng bao gi tr
li?

184 Nhng a hoa thin

- L mt tn v n.
- Cn ng tng ri t vin v tr li?
- L mt ngi bit n.
(Zen Koans)

T vin l cn nh tinh thn tu o. Khi mt ng tng vo t


vin l v ng thy ni ch khng phi v t vin. Php khng
sc mu vy lm sao m thy v hiu c? l nh c tnh
ca thy c gi l thin tri thc. Khi mt ng tng ng nh gp
thin tri thc. ng v thy l mt trong php, do khng c i,
v. Thin khng c l tt nghip.
291. Con tru qua ca.
Php Din ni:
- Con tru qua ca u, sng v 4 chn u qua, ti sao ci ui
li khng qua?
(Zen Koans)

Con tru tng trng cho nhc th. u, sng v bn chn u


qua l tng trng cho Thn, Khu, b nh hng ca nm gic
quan, ci ui tng trng cho Pht tnh khng b nh hng bi
m vng.
ui tru git ht ch Pht, ch t v tt c chng sanh. ui tru
u? ng c thy n khng? ng c nm c n khng? N
qua ri.
(Sng Sn)

292. Lch ng.


Mt ng tng ni vi Vn Mn:
- Ho quang ca Pht soi ri c v tr...
Trc khi ng dt cu Vn Mn hi:
- ng ang c th ngi no , phi khng?
- Phi.
- ng lch ng ri!
V sau, mt v thin s khc hi t:

185 Dng nh H

- G tng i lch ch no?


(Zen Koans)

Khi mt ngi ni thc v thnh tht ngi chu trch nhim v


li ni ca mnh. Nhiu ngi thng ni "H ni" hay "ngi ta
ni" thay v "ti ni. Thin ging nh i sng lun lun tc khc
v trc tip. Thin gt b vng vo v cuc i khng c thng d,
khng th ph phm.
293. Nghe g gy.
Trn Hnh vo ni tham hc, Php Din hi:
- Lc nh Hnh c c qua th Tiu Dim khng? Ti nh c
hai cu:

Tn

tiu

Ch

yu

lang

nhn

thanh.

ngc nguyn

"C nng gi mi nhng v ch


Ch thng tt m nghe ra thi.
(Tu S dch)

Hnh ng ting "D!" T ni: "Phi xt cho k!"


Vin Ng t ngoi v ng hu mt bn hi:
- Nghe s ph c th Tiu Dim, Hnh c hiu khng?
- ng ta ch nhn c ting: "Ch thng tt m nghe ra thi.
- Nu Hnh nhn c ting th ng sai ch no?
T ni:
- Th no l t s t Ty sang? l cy bch trc sn.
Vin Ng c cht tnh ng, bn ra ngoi, bng nhin thy mt con
g bay ln hng du, v cnh gy, bn t nh: "y chng l ting
sao?" bn vo tht lm bi k t ng cnh ca mnh trnh ln t:

Kim

hng

tiu

cm

vi

186 Nhng a hoa thin

Sanh

ca

tng

ty

ph

quy

Thiu

nin

nht

lu

Ch

ha

giai

nhn

tri

Chiu

Gic

Khc

Cn

on phong

Ngng vng mn gm ht hng ri


Say gia n ca, dy thi
Mt on phong tnh qua tui tr
nh ring ngi p nhn ra ng.
(Tu S dch)

Php Din ni: " l vic ln ca Pht, T bn cn nh lc km


khng th lm c. Ti ch gip vui cho ng thi."
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng).

Trong th Tiu Dim, theo ng kh th mc ch ch l cn nhn ra


ting, nhng theo bn th nhn ting cha m l mun nhn
tm ca ngi pht ra ting , do nhn ting m vo thng ngun
tm.
294. Qu linh.
Vn Mn c ln tr Linh Th Vin. Mt sng kia, c mt vin
quan n thm v hi:
- Qu linh ca thy by gi chn cha?
- Chng cha h xanh bao gi.
(Zen Koans)

ca ng quan l Thin php ca Vn Mn chn mi cha?


Vn Mn n gin p " Qu php lun lun chn mi v cha h
xanh bao gi. Qu php chnh l t tnh, l ct ty ca thc ti,

187 Dng nh H

l ci vt ln thi v khng gian. N chn t v thy. Kch


thc ca n lm ci v tr. N cng nh cc st v khng c hm
rng ngi no c th cn. Ch c hm rng php mi c th cn
v nm v ngt ca qu php ny.
295. Ct g, l la.
Mt ng tng hi Php Chn:
- Thin s trm nm ri, php truyn cho ai?
- Ct g, l la.
- Cn tip th khng?
- L la, ct g.
(Thin C)

T tnh khng u khng c; ct g, l la u l t tnh hin


thnh.
296. Thng lng.
Tuyt Phong hi Hu Ton:
- ng c ch vo phi lm sao?
- Cng thin s thng lng.
- Thng lng u?
- ni n, i.
- ng c ch vo phi lm sao?
Hu Ton khng p c, thin s lin qu gy nh.
(Thin C)

ng tng c ch vo cn thng lng vi thin s hay nn


t thng lng?
297. Bi ca chn tru.
Nam Tuyn ni vi Hy Vn:
- Lo tng ht bi ca chn tru, thnh ha thng cng ht.
- Ti t c thy.
Hy Vn p ri t bit m i. Nam Tuyn tin ra n ca a li
nhn xt:

188 Nhng a hoa thin

- Ha thng thn th to ln sao ci nn li nh vy?


- Tuy l vy, nhng i thin th gii u trong .
(Thin C)

Ti t c thy l ti t bit kin tnh. Nn i che ma, nng;


bn ngoi nhim bi trn, bn trong l t tnh: i thin th gii
u trong t tnh.
298. Php ng tt.
Mt ng tng vo php ng nhn ng, nhn Ty khng thy
thin s bn ni:
- Tht l php ng tt, ch phi ci l khng ngi.
i An t ca sau bc vo hi:
- Lm ci g?
Lc , ng tng khng sao p c.
(Thin C)

Php ng ch t tnh.
299. Vch ni vn trng.
To Sn hi i Din:
- C mt ngi t vch ni vn trng nhy xung, l ngi
no vy?
- Khng tn ti.
- Ci g khng tn ti?
- Ci nm m chng v.
(Thin C)

Mt ngi ch t tnh. Khng tn ti l ch mt tht nhn khng


thy.
300. Ci h ca Dc Sn.
Dc Sn hi mt ng tng mi n:
- ng t u li?
- T Nam H li.
- H c y khng?

189 Dng nh H

- Cha.
- Sao ma nhiu nh vy m h vn cha y?
ng tng lng yn khng p.
(Zen Koans)

Khi mt ng tng ti thin vin, cu u tin ng b hi thng l


t u ti, c ngha l ng hc thin vi ai. y h khng ch ci
ci h a l m ch tm ng tng. Cu tr li ca ng tng cho
thy ng qu n gin (t hiu thin). Dc Sn dn ng: Sao ma
nhiu nh th m h vn cha y? Hng ngy chng ta c
thm nhun ma php, sao h vn cha y?
301. Sng mt mnh trn nh ni.
Mt ng tng hi Vn C:
- C th lnh c trn nh ni khng?
- Sao ng li b ta thin thung lng m tro ln nh ni
vy?
(Zen Koans)

Cng n ny thch hp cho ch tng cng nh cho ngi trong x


hi hin ti. Nu ti lnh c th s th no? S khng c ai lm
phin ti, mi s s m v thanh tnh. Nhiu ngi mun trn
chy. Vn C tr li rng vn l tm ng bt an. Thin
thung lng tc l thin nh ni. Nhiu ngi ngh rng thin
ng hay hnh phc l mt ni no . Nhiu ngi ngh rng
tp thin l mt phng cch c mt i sng khc vi cuc sng
hin ti. Nhng tr thnh tt khng c ngha l dp b nhng iu
xu i, m l nhng iu xu tr thnh tt. Kh nhc v kh
khn lm chng ta nhn chn c gi tr ca cuc i. Cng
nhiu nc th c nhiu nc; cng nhiu kh khn th i cng
ng sng. Nhng ngi ta vn cn ngh rng ni chn v hon
cnh l nguyn nhn ca kh khn. Nu c tm v thi nh th
th bt c i u cng s gp kh khn.
302. Sen xanh.
Mt ng tng hi Ph Nguyn:

190 Nhng a hoa thin

- Phi chng sen xanh khng theo gi la m tiu tn chng?


- Khng c gi la, chng theo ci g?
(Thin C)

Sen xanh ch t tnh, Nh Pht ni thn th con ngi do t i


(t, nc, gi, la) m thnh. ng tng hi c phi t tnh khng
theo thn th m tiu tn chng? Thin s hi ngc li, m ch
ng tng phi vt b thn th th sen xanh t nhin dng hin.
303. Cha ng.
Khi i chi ni, thy tng mt ng tng hi ng Sn:
- Tng ny c ch nhn khng?
- C
- L ai?
- ng trong tam gia thn tm g?
- Vy sao! Th no l cha ng?
- ng gp lm g?
(Thin C)

Cha ng ch t tnh.
304. Bu trong nang.
Mt ng tng hi Triu Chu:
- Th no l bu trong ti?
- Va ming
(Thin C)

Bu trong ti ch t tnh; t tnh ai cng c nh ngi ta ai cng


c mt ci mm.
305. Ba ci.
o Khung hi mt ng tng:
- ng va u li?
- Va ba ci xong.
- Cn c ci cha ba khng?

191 Dng nh H

- C.
- Ci cha ba l g?
ng tng khng p c. Thin s ni:
- Nu ng khng ni c hy hi ti, ti s p cho.
- Ci cha ba l g?
- Tht bit la git ngi!
(Thin C)

Ci cha ba ch t tnh.
306. Gio l ti thng.
Tuyt Phong hi c Sn:
- Con c th chia s gio l ti thng m ch t t c
khng?
c Sn nh cho mt gy m rng:
- ng ni ci g?
Tuyt Phong khng hiu, ngy hm sau li lp li cu hi. c
Sn ni:
- Thin khng c li, cng khng c g cho.
Nham u nghe c chuyn ny bn ni:
- c Sn c xng sng bng st, nhng lm hng thin bng
nhng li ni mm.
(Zen Koans)

Tuyt Phong l php t ca c Sn. i thoi ny xy ra khi


Tuyt Phong hy cn l mt ng tng tr. Cng nh nhng ngi
khc ng ngh Nit Bn, gio l ti thng l mt ci g ; do
c Sn nh ng mt gy, nhng ng vn cha hiu. Ngy hm
sau, ng hi li. c Sn p "Thin khng c li" , B t
Ma " Ti khng bit", Hu Kh "khng nm c. Thin l i
sng, nu dng khi nim th n cht. Khi Nham u ph bnh c
Sn lm hng thin vi nhng li ging gii, th chnh li ph bnh
ny cng lm hng thin v lm li. Thin phi t thc chng.
C phi cng n ny d hiu khng? Nu ng vy th ch l tr
thc.

192 Nhng a hoa thin

307. C sa trm u.
Mt ng tng vo phng Triu Chu tham vn. V thy Triu
Chu ly c sa trm u: ng tng vi lui ra. Triu Chu
gi li:
- ng ni ti khng tip ng.
(Zen Koans)

Khi mt thin sinh vo phng thy nhn s hng dn gi l


c tham. i vi thin sinh y qu l mt s ng gay cn v
thng c n ch vi hy vng, s hi hay tuyt vng. Trong
cng n ny, ng tng ngc nhin thy thy mnh trm u. Thy
b lnh? hay ang ng? Chp vo s mong i ca mnh, ng tng
thi lui. Nhng Triu Chu khng ng. Mc du mt ngn ni b
che bi my, nhng ngn ni vn y d b che hay khng.
308. C ng Thin.
C ng tng n tng kinh cc, khng xem kinh, ch ngi thin.
ng tng gi tng kinh cc hi:
-ng v sao khng c kinh?
-Ti khng bit ch.
-Sao khng i hi ngi ta?
ng tng khoanh tay, khom lng vi ng tng kia v hi:
-Xin hi ng y l ch g?
(T L Thin)

C ngi ngy ngy c sch m khng bit chnh mnh l mt


quyn sch. Quyn sch ny c ai xem, c ai hiu ni dung ca n
khng?
Nhn vin th vin chp vo tng v thng l: Kinh c v
th vin l ni c, khng phi thin. Nhng i sng khng
n gin nh th. c Pht 6 nm tm gic ng. Triu Chu
6 nm tm ngha ca ch "V. Li tht khng th hi. ng
tng lm mt c ng thin v hi "Th ny l g?. Nhn vin th

193 Dng nh H

vin khng tr li c v ng ta khng hiu Pht php khng nht


thit trong kinh in.
(Zen Koans)

309. Khng th ngh bn.


C ng tng hi Duy Khoan:
- Con ch nh c Pht Tnh khng?
- C
- Thy c khng?
- Ti khng c.
- Tt c chng sanh u c Pht tnh, ti sao ring thy li khng
c?
- Ti khng phi l tt c chng sanh.
- Nu khng phi l chng sanh th l Pht sao?
- Ti khng phi l Pht.
- Vy thc ra l g?
- Cng khng phi l vt g.
- C th thy, c th ngh bn khng?
- Khng th ngh bn.
(Thin C)

Pht tnh l cnh gii tuyt i, khng th cm gic, nm bt,


ngh bn; khng l chng sinh, khng l Pht, khng l vt.
310. Mi vo.
Cam Ch thy Tuyt Phong ti vi ng ca li v ni:
- Mi vo!
Tuyt Phong ng ngoi du tre gi tay pht c sa mt ci, Cam
Ch lp tc m ca, vi ly.
(Thin C)

Cam Ch ng ca l c tm phn bit trong, ngoi. Tuyt Phong


pht tay o l ch vo trong. Cam Ch hiu c iu ny nn
vi m ca vi ly.

194 Nhng a hoa thin

311. Li ri xung t.
Mt ng tng hi Nghiu Sn:
- Th no l t s t Ty sang?
- Tit trng ng tri rt lnh.
- Th no l ch thm thm ca thin s?
- i li ng ri xung t ti s bo cho bit.
(Thin C)

ng i hi ngi ngoi, t s, ch thm thm u ch t tnh,


phi t mnh th hi.
312. Kim tre, dy gai.
Mt ng tng hi Php Thng:
- Th no l i ca Pht php?
- Kim tre, dy gai.
(Thin C)

Pht php u cng c, tt c u hin thnh.


313. Nc khng gn ct.
Bng c s hi o Nht:
- Nc khng gn ct sao mang c thuyn ln?
- Ni y khng c nc, cng khng c thuyn ni g n gn
ct?
(Thin C)

Nc ch bn th gii, thuyn ch hin tng. Cu ni ca o


Nht khng chp c bn th ln hin tng.
314. Chng ngh.
Dc Sn nhm mt ngi thin, mt ng tng hi:
- Thy ngh g vy?
- Ngh ci khng th ngh.
- Lm sao ngh c ci khng th ngh?
- Chng ngh.

195 Dng nh H

(Thin C)

C ngh l c phn bit v vy Dc Sn mi ni chng ngh


ph ci chp ny cho ng tng.
315. Vn dm khng my.
Mt ng tng hi Th Chiu:
- Khi vn dm khng my th lm sao?
- Tri xanh cng phi n gy.
- Sao li trch tri?
- V khi chng ta cn ma th tri li khng ma, v khi chng ta
cn tri p th tri li xu.
(Zen Koans)

ng tng chp vo trng thi tm m ng t c, c l trong


sng nh bu tri khng my. Nhng thin s nh vo bt c g
cn phi nh thc tnh chn l: tng, s, Pht, tri, v tr.
Nu chp vo tri p, tri xu lin to ra vn .
316. Thin Long trn ni nao?
Mt hm Quan Sn Diu Tm T n Thin Long T bi phng
Mng Song quc s, hi rng:
- Kim S iu vng ang trn tri, khng bit Thin Long trn
ni nao?
- i ch! ng s, ng s!
Mng Song ku ln ri chi u vo o c sa v i ra sau bnh
phong. Quan Sn ly t ri lui.Tng Ph khen rng:
- Hai s c l tit thc khc ngi vy.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Theo kinh in Kim S l loi chim n tht rng. Nhng ly c sa


che u th Kim S khng n c.
317. Tay khng v qu.
o Nguyn (1200-1253) mt v thin s Nht Bn du hc Trung
Quc khi v mang theo mt cu php ng:

196 Nhng a hoa thin

- S ni ny kinh lch Nghip lm khng nhiu, ngu nhin


Thin ng Sn gp c Nh Tnh thin s (1163-1228) ch
im o l "mt ngang, mi dc" khng cn b ngi i la di
na, do tay khng v qu; khng c mt cht Pht php g. Ch
ngy ngy xem mt tri mc phng ng; m m xem trng
ln phng Ty; canh nm nghe g gy sng, 3 nm li c mt
nm nhun.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Do Thin ng ch dy o Nguyn thy c "nh" , do


khng b ngi i la di na.
Mt thoi khc ca cng n trn:
o Nguyn (mt v thin s Nht Bn) v mun thnh ch danh
s khng ngi ngn trng xa xi sang Trung Quc tham hc.
Thin ng Sn, ng gp c thin s Nh Tnh. Nh Tnh dy
ng tham thin phi thot lc thn tm v b quyt ca tham thin
l Ch qun ta (ch chm ch ngi thin). Cui cng o
Nguyn ng ra chn l mt ngang mi dc. Mt ngang mi dc l
thun theo t nhin, gi nh mt thng mi ngang th l h vng
vy.
(Danh Thin Bch Ging)

Thun theo t nhin khng nhng l khi im ca Thin m cn


l cnh gii tham ng ti cao ca Thin na.
318. n cy.
Tuyt Phong cng vo rng n cy, ng ni vi :
- ng ngng ru cho ti khi cht ti tm im.
- Con cht.
- Ch t truyn php cho t bng cch n tm, cn ng th sao?
ng tng nm ci ru xung t v ni:
- Truyn!
Tuyt Phong v ly gy v nh ng.
(Zen Koans)

197 Dng nh H

Thin sinh hc thin khng phi ch lc ngi thin hay nghe


ging php m c trong khi lm cng vic hng ngy. Khi Tuyt
Phong ni 'ti tm im' khng nhng ch tm cy m cn m ch
tm ngi. Thin s cha ni dt li, ct ngang 'con
cht'. Tuyt Phong i ti v hi c truyn tm n
cha? ng tng cn li cnh gii ca Tuyt Phong v ng hy cn
chp vo 'truyn'. Nu ng c th nm c khi nim truyn tm
nh nm ci ru th hay bit bao! Cy c th dng ru cht,
nhng tm phi cht bng tm, v vy ng tng mi b nh.
319. Nhn di chn.
1/Mt m, thin s Php Din v chng t ang i trn ng
bng mt cn gi mnh thi qua lm n b tt ngm. Php Din
bo:
-n tt ri, lm sao i?
Pht Qu Vin Ng tha:
-Nhn di chn.
Php Din gt u.
2/Mt hm, mt ng tng hi Gic Minh:
-Chn ty ca Thin l g?
-Nhn di chn.
(Danh Thin Bch Ging)

Khng c n soi ng i, nhn di chn l vic thc t nht


phi lm. Khng nng ta vo u, ch nh vo chnh mnh.
Chuyn ng l li ni biu hin ng tm. Php Din l "i trong
m ti phi nh n, nay n tt, cc ng ni phi lm sao i, ni
mau!" "Nhn di chn" l mt cu ni bnh thng, nhng khi
n tt th c chuyn g quan trng hn l nhn di chn? Quan
st k ri mi bc th khi ng. Thin hc ch ta phi t qun st
ng i ra ngoi Pht o, d hon cnh ti tm cng khng
lm tt ngn n t tm.
(Thin ch Tr Tu Tinh Hoa)

198 Nhng a hoa thin

320. Cy v dy leo.
C ng tng hi Quy Sn:
- Nghe ni thy thng dy hc tr tham cu cu ni " hu c, v
c nh cy v dy leo" c phi khng?
- Phi.
- Con c th hi thm khng?
- ng nhin, ng c vic hi.
- Khi cy ng, dy leo kh th "c" i v u?
Lc d Quy Sn ang dng bay trt tng bn nm bay xung t,
ci ha h m i v phng.
(Sinh Hot Thin)

"Hu c, v c" l ch lng bin. "Hu" s d c l v c "V";


"V" s d c l v c "Hu. C nhng cy phi c dy leo bm
vo th mi sng c; cy v dy leo cng sinh. Nu t ti
cnh gii 'khng' tuyt i th lng bin phi gt b. l cnh
gii "Nht thit giai khng" ca kinh Kim Cng vy.
321. Ti ku vin ch.
Mt hm Quy Sn Linh Hu bng ku:
-Vin ch !
Vin ch vi chy n, Quy Sn hi:
-Ti ku vin ch, ng ti lm g?
Vin ch khng bit lm sao tr li.
(Cng n 100)

i vi vin ch, khi phng trng gi, ng chy ti, ng u c


sai. Nhng Quy Sn nhn lc ng khng phng b cho ng mt gy
kch thch ng:
1. ng khng nht thit l vin ch.
2. Vin ch v ng l mt sao?
3. Vin ch ch l mt danh t, ng l danh t sao?
Nu ng l vin ch khi Quy Sn gi ng c ti khng? ng tr
li sao?
C 2 trng hp:

199 Dng nh H

1. ng khai ng: ng dng mt ng tc hay mt cu ni


din t ng cnh.
2. ng s cum cp chy ti ch sai bo nh vin ch trong
cng n ny.
Mt s ngi cho t ng v tnh danh l mt, cho nn sn sinh
ra mt t ng rt kin c. S thc th tnh danh v t ng ny ch
l gi, khng tuyt i, khng bt bin. Nu c ngi tn dng
ng, ng lin cao hng, nu c ngi chi ra ng, ng lin tc
gin. Nhng s thc danh t c lin quan g n ng? S kt hp
danh t v thn tm sn sinh ra phin no.
(Thin C)

322. Lng n ln.


Ngng Sn hi Quy Sn:
- Th no l t s t Ty sang?
- Lng n ln.
- Ch c ci thi sao?
- Ci l ci g?
- Lng n ln.
- Qu nhin ng cha bit !
(Thin C)

Ngng Sn hi t tnh, Quy Sn ty tin p Lng n ln.


Ngng Sn lin b chp vo lng n nn b Quy Sn mng.
323. Tt ch no?
Mt hm tri ma, mt ng tng ni:
- Ma tt.
Ngng Sn hi:
- Tt ch no?
ng tng khng p c.
Ngng Sn ni:
- Ti bit.
- Tt ch no?
Ngng Sn ch ma.

200 Nhng a hoa thin

(Thin C)

ng tng ni ma tt l ch cm gic. Ngng Sn ch ma l m


ch tt bn thn ca ma (t tnh).
324. Tic thay mt chn tr.
Chng thin s, lc cn l mt vn thy tng tng n tham hc
u T, gi chc Si u (coi vic ci nc). Mt hm gp u
T. u T a cho ng mt chn tr y lo v hi:
-ng thy chn tr ny th no?
-Bao la vn tng u nm trong y.
-Nu hp mt ngm cn ht th sao?
Chng thin s ht chn tr i, hi:
-Bao la vn tng gi u?
-Tic thay mt chn tr !
-Ch l mt chn tr sao?
-Tuy ch l mt chn tr, nhng bao la vn tng u nm trong
.
Chng thin s khng p c.
(Nht Nht Nht Thin)

Mt chn tr tuy nh nhng c th phn chiu c cn khn, tm


tuy v tng nhng bao gm vn tng.
Chn tr ch t tnh.
(Thin C)

ca thin s l ng va nh v mt chn tr, tht l ng tic.


Nu ng l ngi c nng lc th nh trong tay o c nm mt ci
chy, khng cn phi l ci chy ra ngoi cho ngi khc thy.
Lm vic ch cn tn lc m lm, cng l v tm m lm khng
cn ng n tm ngi khc. Hn na, thin trng s sng to
ch khng thch m phng.
(Nht Chuyn Ng Thin)

201 Dng nh H

ni tht l ph mt chn tr, t rng Chng thin s cha lnh


ng thin chn chnh trong y.
Mt chn tr c th ni ni dung khng n gin. Trc ht phi
trng tr, ti bn, nh sng v . v . C th ni cy tr l tp hp
lc lng ca v tr vn hu mi mc thnh. khng phi sm
la vn tng u trong chn tr sao? Chng thin s tuy c kin
gii nhng khng khng nh, ch c u T l bit trn v tr l
mt chn tr, mt chn tr l tm v tr.
(Tinh Vn)

325. H Hn u n.
Tuyt Phong thng ng ni rng:
- Cc ng nn hiu chuyn ny: nh i gng sng H n hin
H, Hn n hin Hn.
Huyn Sa hi:
- Bng nhin gng v th sao?
- H, Hn u n!
(Thin C)

Gng ch t tnh, H, Hn ch ngoi trn, ngoi cnh.


326. Trng Chuyt.
Trng Chuyt n tham phng Thch Sng, Thch Sng hi
tn, Trng Chuyt p:
- Trng Chuyt.
- Tm ci kho cn chng c, ci vng t u li?
Trng Chuyt c ch tnh ng bn lm bi k:

Quang minh

Phm thnh

tch

chiu

bin

sa

hm

linh

cng

ng

gia

Nht

nim

bt

sinh

ton

th

hin

202 Nhng a hoa thin

Lc

cn

ti

ng

vn

gi.

on

tr

phin

no

trng

tng

bnh

nh

tng

th

qui

ngi

Th

Ty

hng chn

thun chng duyn

Nit

bn

sinh

ng khng

hoa.

Quang minh lng chiu khp h sa


Phm thnh hm linh vn chung nh
Mt nim chng sanh ton th hin.
Su cn va ng b che la.
Ph tr phin no cng thm bnh.
Tm n chn nh u cng l
Ty thun cc duyn khng chng ngi
Nit Bn sanh t thy khng hoa.
(Thch Thanh T dch)

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu tr li ca Thch Sng l li chi ch. Chuyt c ngha l


vng v. Thch Sng nhn tn ca Trng Chuyt m ging t
tnh phi vt ln i i (kho, vng). c bi k chng ta c th
bit th no l t tnh v lm th no ng. Nu ta c ty
duyn khng chp khng, hu c th t ti mt nim chng sanh,
th t tnh t nhin hin l. Nu mt nim tr cnh th l do thc
tm iu khin ri vo th . Thin vn siu vit. Cc v thin s
tip dn ngi hc c lc dng khng nh, c lc dng ph
nh, c lc dng c khng nh v ph nh hoc u khng dng
l v s ngi hc chp khng, chp c. Nh kinh i Nit Bn
cp n 20 loi khng nh: thng ngha khng, v vi khng, v

203 Dng nh H

tnh t tnh khng... u l siu vit ph nh; D khng l siu


vit khng nh; khng khng l siu vit khng nh v ph nh.
Tinh thn ca nh Thin l nh vy, ging nh mt m my trong
khng, thin bin vn ha, khng th nm bt c.
327. i nhn duyn.
C ng tng hi Tiu Nham c Bo thin s:
- Nghe ni ch Pht xut hin v mt i nhn duyn, xin hi i
s nhn duyn l g?
- Mc o, n cm, i tin, tiu tin.
ng tng khng chu, chng ly m ra. Thin s ku li c cho bi
k:

Ch

Pht

xut

th

Duy

vi

th

tnh

phng

niu

xan

khn

min

Mc

tin

khn

cp

Nhn

ch

dc

nhn duyn

thng thin

m huyn cng thuyt

diu

To

ti

phc

thu

tin

Ch Pht xung trn th

204 Nhng a hoa thin

Ch v i nhn duyn
i tin v tiu tin
i n, mt ng lin.
L chuyn gp trc mt
Ngi ch mun ln tri
Ni huyn v ni diu
Lm ti li thu li.
ng tng mc c, ly t ri lui.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng).

Mc ch ca Thin l c tm bnh thng. Mc o, n cm, i


tin, tiu tin, ng ngh u l nhng sinh hot c bn ca chng
sanh, c ty duyn m lm ng cng cu th c tm bnh
thng, kh hp vi o.
328. Thin sng.
Ha An Thng thin s ni vi Ngng Sn:
- Mang thin sng li y!
Ngng Sn mang thin sng li.
- Mang v ch c.
Ngng Sn li mang v ch c.
- Thin sng bn l vt g?
- Khng vt.
- Ngng Sn.
- D!
- i ra!
(Thin C)

Bn ny, bn kia u l bin kin phi b. Khi Ngng Sn d l


ri vo gia, nhng gia cng phi b nn thin s bo " i
ra.
329. Trng nh vnh cung.
Bui tham ti xong, i chng sa son gii tn. Kh Qun ni:

205 Dng nh H

- i chng!
i chng quay u li.
- Ngm trng!
i chng ngm trng.
- Trng ging vnh cung; t ma, nhiu gi.
i chng khng p c.
(Thin C)

Kh Qun m th i chng tham ngm trng trn tri, nh mt


ngc qu trong tay.
330. Xem tn.
Thch Cng thng lp tn, trng cung tip i cc ng tng. Mt
hm c Ngha Trung ti:
- Xem tn!
Ngha Trung lin ci o by ngc ra.
- 30 nm ti lp tn, trng cung, ch bn trng c mt na
ngi.
(Thin C)

Mi tn ch t tnh.
331. Na m bn chuyn.
Ty Mc bng nhin gi:
- Th gi!
- D!
- i n na m s bn chuyn vi ng!
(Thin C)

Cu ni ca Ty Mc m ch hin ti ng t bn chuyn.
332. Bt s nh Chu.
C mt ni c em n mt ci bt s. Nh Mn nng bt ln hi:
- Ci bt ny lm u?
- y l bt s nh Chu.

206 Nhng a hoa thin

Nh Mn lin p bt v tan.
(Thin C)

Bt s nh Chu l thuc lnh vc tr thc, mun t c bn


lai din mc (t tnh) th phi p v i.
333. Ch tr ca Triu Chu.
Triu Chu n thm Vn C, Vn C hi:
- Lo i hn, sao khng tm ch tr tr lc tui gi ri?
- C th u c?
- Trn ni c mt cha c.
- Tt nht ng t mnh !
Vn C khng tr li. Sau Triu Chu li n thm Ngc Chu,
Ngc Chu cng hi:
- Lo i hn, sao khng tm ch tr tr?
- C th u c?
- Lo i hn, ngay ch c tr cng khng bit sao?
- Ti tng ci nga 30 nm, nay b ng t lng la.
(Zen Koans)

Triu Chu bt u i tham hc vo tui 61 (sau khi Nam Tuyn


mt) n nm 80 ng tr tr Qun m Vin, Triu Chu. ng
th 120 tui v ni ting trong cc cuc tranh lun vi cc thin
s khi i thm ving cc thin vin. ng li nhiu cng n hn
bt c mt v thin s no. Khi Vn C ngh ng ngng thm
ving v tr tr mt ch nht nh; ng bit ch ca mnh
ri v khng lc no ri n. V vy cu tr li "C th u c"
l mt cu ni mc. Cn nh Vn C ngh Triu Chu ngi
cha c, Triu Chu bo ng hy t mnh v i vi Triu Chu
thin khng c ngh hu; thin s t do lm g mnh mun lm. Khi
Triu Chu ving thm Ngc Chu cng b hi cng cu hi v
cng a ra cng cu tr li. Nhng Ngc Chu li coi cu tr li
b mt nn ni:
- Tht xu h cho ng, tui ng ng phi bit ch tr tr ca
mnh ngay di chn ch.

207 Dng nh H

tr li, Triu Chu ni ng thng quen i ph vi nga ch


khng vi la. Lm T ni ting vi ting ht, c Sn vi cy gy
v Triu Chu vi li ni ng lc.
334. Bin kh sng ln.
C ng tng hi i in Bo Thng:
-Bin kh sng ln, dng thuyn b no qua?
-Ly g ng thuyn m qua.
-Lm vy m qua c sao?
-Ngi m theo ngi m i trc, ngi cm theo ngi cm i
trc.
(Cng n 100)

ng tng hi i in Bo Thng phi dng phng php no


qua ca sanh t phin no? Chng ta thng nghe ni Pht php
l con thuyn t a chng sanh sang b bn kia. Nhng Pht
php l g? Nhiu ngi nim kinh cng cha khai ng, nghe
ging Pht php cng cha la kh c vui, ng tng ngh nht
nh phi c mt ca qua nn hi i in. i in cng
khng ch ra mt phng php g thn b, k l, ch thun mm
p:
-ng dng g ng thuyn l c th thot c sng ln m qua
b bn kia.
ng tng khng hiu, ngh thuyn g ch qua c bin nc, cn
bin kh lm sao qua? Thc ra, thuyn g v bin kh u l t d.
Thuyn g l ch Pht php. Pht ni tt c cc php u l Pht
php, li ni phi php, phi phi php l Pht php, cn ni Pht
cha h ni mt php. Ch cn b thuyn xung leo ln b l qua
c bin kh, cn thc mc g na? Do i in mi ni:
-Ngi m theo ngi m i trc. ng ging r ri, ai mun
qua bin kh th ly g ng thuyn m qua. ch cho ng tng
ri m ng ta nhn khng thy, chng l m th l g?

208 Nhng a hoa thin

Dng trc kt b l ph thuc vo ngoi vt, cng nh ngi m,


cm phi theo ngi i trc, sao bng t ?
(Thin C)

335. Ngi trong lng.


C ng tng hi Linh Thy:
- Pht l g?
- ng l ngi trong lng.
- Th no l t s t Ty sang?
- 10 vn 8 ngn dm.
(Thin C)

Ngi trong lng l ch Pht trong ngi. Cn hi t s t Ty


sang l cn mong cu th hy cn xa lng n 10 vn 8 ngn dm
vy!
336. Ci nn.
Vin Tr cm nn nh i ra, Vn Nham hi:
- lm g?
- C ch dng.
- Gi, ma n phi lm sao y?
- i ln.
- N cn b i sao?
(Thin C)

N ch t tnh; gi, ma ch ngoi duyn, ngoi trn.


337. Pht trong nh.
Dng Ph t bit cha m n T Xuyn bi phng V T b tt.
Trn ng i, gp mt v ha thng gi, v ny hi:
- ng i u?
Dng Ph ni nh i hc vi b tt V T. V ha thng gi
ni:
- Tm b tt chng th tm Pht cn hn.
- Pht u m tm?

209 Dng nh H

- ng c v nh thy ngi no khoc chn, i dp ngc ra n


ng th ngi chnh l Pht.
Dng Ph y li v nh. Lc na m, m ng nghe ting
con mnh gi ca, mng r khng kp mc o, khoc vi ci chn,
x ln dp chy vi ra m ca. Dng Ph nhn thy, lp tc i
ng. T v sau chuyn tm phng dng b m, li cn vit
sch ch thch hiu kinh.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Nh Pht coi lun l rt trng, khng dy ngi ta iu g ngoi


lun l. Bt c ngi no nu khng c cha m cho php u
khng c xut gia.
338. Khu u Thin.
C ng tng trong in Pht, ngi xoay lng li tng Pht. Mt
ng tng khc ni:
- Ngi tu chng xoay lng li Pht.
ng tng kia p:
- Pht thn khp Php gii, ngi vo hng no y?
Li c mt ng tng ng trong in Pht. Mt ng tng khc ni:
- Sao li ng trc mt Pht?
ng kia p:
- ng ch cho ti ch no ng m khng c Pht.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

y ch l Thin ngoi ming, cha thc vt ln hnh tng.


339. Ci gh.
Huyn Sa hi t La Hn:
-Pht php ni 3 gii duy tm, ng hiu th no?
La Hn ch ci gh hi ngc li:
-Lo ha thng gi ci ny l ci g?
-L ci gh.
-Lo ha thng khng hiu 3 gii duy tm.
-Vy ti gi l g, cn ng gi l g?

210 Nhng a hoa thin

-Con cng gi l g.
-C i a mun tm mt ngi hiu Pht php cng khng c.
(T L Thin)

y l mi quan h tm-vt. Tm v vt c lp nhng bnh hnh.


Nu ch chp vo tm th khng c. V tr vn vt khng th la
khi nhn thc ca con ngi v ngc li. Phi t mi lin h
tm-vt m th hi sinh mng.
Ci gh l do g lm thnh. Gi l gh l do hnh tng ca n.
Gi l g l khng b hnh tng tri buc.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

340. Thin Tnh.


Thin Tnh khi vi Ph Dc trng nom vic lm vn. C ng
tng t bit Ph Dc, Ph Dc hi:
- Bn mt u l ni, x l i u?
ng tng khng p c, k cho Thin Tnh nghe, Thin Tnh
p h ng:
- Tre rm khng ngn nc chy, ni cao chng cn my bay.
ng tng bch li vi Ph Dc. Ph Dc ni:
- y tt khng phi l li ng ni!
ng tng tha l li ca Thin Tnh dy ng ni.
Ph Dc thng ng bo i chng rng:
- Cc ng ng coi thng vin u, ngy sau ng s lm thy ca
500 ngi.
V sau qu nhin nh li.
(Minh Tm Kin Tn Thoi Thin Tng)

Bn mt l ni l ch nhng chng ngi, nghch duyn; ng tng


v chp tng ni nn khng p c. Nu c ci tm ln
khng ngoi, nh khng trong, khng qui ngi th ch no m
khng qua c.

211 Dng nh H

341. n tri cy.


Huyn Sa v Vi Gim Qun cng n tri cy. Vi Gim Qun hi:
- Th no l dng hng ngy m khng bit?
Huyn Sa a tri cy cho Vi Gim Qun:
- n i!
Vi Gim Qun n xong li nhc li cu hi, Huyn Sa ni:
- l dng hng ngy m khng bit.
(Thin C)

y, tri cy ch t tnh.
Cng n ny trnh hin mt s thc, con ngi ch sng qua ngy.
Trong sinh hot c nhiu iu chng bit, chng hn trong lc ny
mnh lm g? ngh g? ni g? mnh l ai? thn phn th no? lp
trng ra sao? Do thng b phin no. Dng hng ngy l
tm bnh thng ca Thin tng. S tu hnh ca Thin tng khng
ch gii hn ngi thin, tng ch m l cc t th i ng nm
ngi u l mc; khng k ngy m, im lng, n o u l lc,
l ni tu hnh, chnh ngay sinh hot bn thn l tu hnh. Ngi
tu thin v ngi thng c mt s khc bit l ngi tu tay lm g
tm bit r ang lm g, ming ni g tm bit r ang ni g, c
ngh g, tm bit r u ang ngh g, lun lun tm khu nht ch,
thn tm nht nh, tm an tnh, khng nh, r rng, t ti. in
Vy Gim Qun nghi hoc l: trong sinh hot bnh thng c bit
bao nhiu ng tc, hin tng lm sao t mnh li khng bit. T
nh n cm sao li khng bit mnh n cm? Sao Thin tng li
ni dng hng ngy m khng bit? K tht di con mt ca nh
Thin ch l sng say cht mng. C ngi ang n cm nhng
tm li ngh n chuyn khc. C ngi ang ni chuyn nhng
tm tr li u u, trc ht l khng nghe r i phng ni
g, sau l phn ng khng ng: ng ni g, b ni vt. Huyn Sa
ngay th nghim vi Vy Gim Qun a tri cy bo ng n.
Vy Gim Qun thy thin s khng p li mnh hi m li bo
mnh n qu, cho nn lp li cu hi. l ng ang n tri cy
nhng trong c li c nim u do Huyn Sa ch cho ng:

212 Nhng a hoa thin

- l dng hng ngy m chng bit.


Nu thi thi khc khc nhip tm, hng th sinh hot, nhai mt
ming cm t t nhn thy mi v thm ngon ca n, nu va n
va ni chuyn hoc ngh ngi chuyn khc th l n m ch bit
mi v g.
(Cng n 100)

342. nh trng v ba qun.


Minh Gio thng ng, gi pht trn trong tay ln, ni:
- Ci ny tip trung, h nhn.
C ng tng hi:
- Thng thng nhn n lm sao tip?
- nh trng v ba qun!
(Thin C)

nh trng v ba qun c ngha thng thng nhn t tip.


343. Ht o ngn nm.
Tng Dng ln php ng hi:
- Ngi ngu ni vng l t, cn ngi tr th ni sao?
C ng tng bc ra vi ly ri lui li ng yn.
- L g vy?
- Thnh thy minh gim.
- Ht o ngn nm.
(Thin C)

Vng ch t tnh, ngi ngu dng mt tht nn khng thy, cu ht


o ngn nm ch ng tng siu phm, nhp thnh.
344. Ngng Sn v mt vch.
Quy Sn bo Ngng Sn:
- Ti v ng c ngy ni chuyn Thin m c c g?
Ngng Sn dng ngn tay v mt vch trong khng, Quy Sn
ni:
- Rt may l ng thng lng vi ti, k khc c l b ng la
di ri.
(Zen Koans)

213 Dng nh H

y l Quy Sn kho nghim Ngng Sn. Nu Ngng Sn p


khng c g th c hai thy tr b ph thi gi. Nu p c
c g th li ri vo s chp trc. Ngng Sn trnh c
ci by bng cch v mt vch trong khng. l thc ti,
nhng khng c du vt g. Mi s vic trong th gii ny n ri
i, xut hin v bin mt. Nhng i vi nhng thin sinh cha c
kinh nghim th c th lm ngn tay v mt trng.
345. V Nghip.
Quc s V Nghip ni:
- Nu mt ngi cn thch Thnh, ght phm, th d s chp ny
nh nh mt si ch, n cng mnh ko hn vo no sc
sanh.
(Zen Koans)

Quc s l thy ca Hong , V Nghip l tn m Hong


ban tng ng. V Nghip l khng cn nghip na. ng phi tht
s l mt ngi t do, v nghip l ci tri buc chng ta. Ch c
mt cch thot khi nghip l tr thnh mt vi n. Li cnh co
ca V Nghip l: Nu chng ta c mt nim d rt nh v chp
trc khn, ngu, tt xu, ng sai, sanh t, v minh gic ng,
chng ta s b ko xung no sc sanh. Th gii sc sanh do tham
sn si ng tr, tri vi Pht gii. Nu chng ta hoan h tng
chng ta i lch ra khi Pht o. D chp vo Thin cng s
a ta ti no sc sanh. Phi ph chp bng cch i ti tn gc r
ca n.
346. Ngm trng.
Mt ti Thin o v Ngng Sn cng ngm trng. Ngng Sn
hi:
- Trng khi khuyt th tng y i u, khi y th tng khuyt
i u?
Thin o p:
- Khi khuyt, tng y n; khi y tng khuyt .

214 Nhng a hoa thin

V sau Vn Nham p:
- Khi khuyt tng y ; khi y tng khuyt khng.
o Ng p:
- Khi khuyt cng khng khuyt; khi y cng khng y.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu p ca Thin o ch l tri kin: khi khuyt ch thy tng


khuyt, khi y th tng khuyt trong . Li ca Vn Nham
cng l tri kin v khi khuyt khng thy tng y, nhng tng
y khng mt. Khi y th tng khuyt cha hnh thnh. Tuy hai
ngi gii thch khc nhau nhng u chp hnh tng, ch c li
ca o Ng mi thc l vt ln hnh tng v tng y, khuyt
do tng i m c. Khi khuyt trong tm khng c tng y
tng i lm sao bit l khuyt? Khi y trong tm khng c
tng khuyt tng i lm sao bit l tng y? Khuyt, y
u khng c t tnh. La tng i th khuyt khng c tng
khuyt, y khng c tng y. Nu ng c l ny th mi vt
ra ngoi hnh tng vy.
Cnh trng l cnh thin. Trong trn c khuyt, trong khuyt c
trn.
(B linh quang)

347. Rn nut ch.


Mt ng tng hi ng Sn:
- Thy rn nut ch, nn cu hay khng?
- Cu th nhm mt li, khng cu th m mt ra.
(Thin C)

Rn nut ch l nhng s vic trong hin tng gii. Nhm mt li


l vo bn th gii; rn v ch chng c g sai bit th u
cn cu.
348. Xc ve.
Mt ng tng theo Cm n i chi ni, thy trn cy c mt ci
xc ve bn hi:

215 Dng nh H

- Xc y, cn ve bay i u ri?
Cm n nht xc ve ln gn tai ng tng, a qua a li,
ming gi ting ve ku. ng tng tc thi khai ng.
(Thin C)

Xc ve ch thn ngi, ve ch t tnh. C ng ca Cm n l ch


t tnh khng i u c.
349. Xun ng.
Hu Lng hi Thch u:
- Pht l g?
- ng khng c Pht tnh.
- Loi xun ng th sao?
- Loi xun ng c Pht tnh.
- Vy, ti sao con li khng c?
- V ng khng chu gnh vc.
(Thin C)

Trong nh c bu vt khng tin, khng chu gnh vc, ch lo tm


kim bn ngoi. V c tm hng ngoi nn cng ngy cng ri xa
t tnh.
350. Ngm ming ni.
i in hi Thch u:
- C nhn ni c, ni khng, thnh thy gii tr.
- Mt vt cng khng, gii tr ci g?
Ri sau , Thch u hi ngc li:
- ng ngm ming ni th coi.
- Lm g c chuyn y!
- Nu l vy, ng vo ca o.
(Thin C)

C ch phm, khng ch thnh; mt vt cng khng ca


Thch u v lm g c chuyn ca i in l ch phm,
thnh u khng chp. Do , Thch u xc nhn i in
vo ca o.

216 Nhng a hoa thin

351. Khng th trm mt trng.


Mt ln thin s Lng Khoan i vng, mt tn trm ln vo am
c ca ng nhng chng tm thy mn no c gi tr ly.
ng lc Lng Khoan tr v. ng khng n tn trm v
tay khng bn ci o ra cho. Tn trm vi v ly o mang i.
Lng Khoan mnh trn nhn trng sng cm khi:
-Tic thay ti khng th cho hn vng trng sng ny.
(Thin V)

Vng trng tng trng cho t tnh ca chng ta. T tnh trong
chng ta c v hn bo tng, nu c th nhn bit bo tng ca
mnh th u cn i n trm ca ngi.
Lng Khoan rt ni ting Nht Bn. ng l mt thin s thi s,
sng n gin, tt bng, khng mng n ca ci vt cht v th
s. ng cng rt thch tr con. i vi Lng Khoan khng c
trm, khng c xu xa, gin d. Theo truyn tng, mt mt mng
mc di sn lu ca ng, ng c mt l hng cy c th mc
ln v khi cy tre trm nc lu ng li c mt l na.
(Zen Koans)

352. Ngi cho phi cm n.


Thnh Chuyt khi tr tr cha Vin Gic, c mt v ph thng
quyn 500 lng vng xy mt khu t vin. V ph thng ny
mang vng trao tn tay cho thin s. Thnh Chuyt ni:
- c ri! Ti nhn.
V ph thng bt mn, ng m th:
- Trong ti ny l 500 lng vng.
- Th ch ni ti bit ri!
- Mc d con giu c, nhng 500 lng vng cng l mt s tin
ln!
- Th ch mun ti cm n sao?
- Thy ngh khng ng sao?
- Ti sao ti phi cm n? Th ch mi chnh l ngi phi cm
n.

217 Dng nh H

(Zen Koans)

B th l hnh u tin trong lc . B th khng mong ch bo


p hay cm n. Ngy nay s tng cng thng l s b bt buc
hoc v cm tnh thng hi t khi v hoan h. Nhng s tng cng
y mong ch s cm n. Thc ra, s cm n ca ngi cho cao
qu hn s cm n ca ngi nhn. Thng v c th thng th
giu c hn l c thng. c Pht bo ch tng kht thc
hng ngy l dy ch tng s khim tn v dy mi ngi hnh b
th.
353. Tam Tng ca ng Sn.
ng Sn ni:
- Tam tng gio in c th din t bng mt ch!
Mt v thin s khc din ca ng Sn bng mt bi k:
Mi nt u r rng, d kh c.
Thy C m th vit nhiu ln.
Sao khng giao cho lo Vng?
Khng chng lo ta lm c.
(Zen Koans)

Tam tng l kinh, lut, lun. ng Sn ni tt c gio l c th


din t trong mt ch. Nhng chn l n gin v c th lun thay
i theo iu kin v thi gian c bit. Ci khng thay i l khi
nim, tnh v khng c sc sng. Do , ch vit d ngh thut n
u, ngay c do mt ngh nhn ti gii nh Vng lo, chn l
cng khng th vit, c hay ni c ch c th th hi bng cch
sng.
354. nht ngha .
Ngi ta nh Hng Chu i s vit bn ch Nht Ngha
khc vo tm bng treo trn cng ca Hong B T. t ca
Hng Chu sa son mt s lng giy, mc. Hng Chu vit rt
cn thn. Ngi t thng t khi ph bnh, ni:
- Khng p!

218 Nhng a hoa thin

Hng Chu vit li.


- Ci ny th sao?
- D.
Hng Chu vit li na.
- Li cn t hn trc!
Hng Chu vit i vit li n 84 ln m khng ln no c t
chp nhn. Sau , ngi t c vic phi ra ngoi mt lt. Hng
Chu ngh y l c hi thot c cp mt sc bn ca t bn
nhanh tay vit l bn ch;" Nht Ngha . Khi ngi t tr
li, trng thy bn ku ln:
- A! Tht l tuyt phm!
(Zen Koans)

Ci p phi t nhin. V ng l tinh ty ca ngh thut t nhin.


355. Nit Bn Diu Tm
y l cu ni ca c Pht khi truyn php cho Ca Dip:
- Ti c chnh php nhn tng, thc tng v tng, nit bn diu
tm, ngoi gio truyn ring, nay giao ph cho ng.
(Thin ch Tr Tu Tinh Hoa)

Nit Bn l trng thi ca tm khi dit tr ht phin no, tr


thnh thanh tnh. Trng thi l s khai ng, v khng dng li
ni t ra c nn gi l diu tm. Nit Bn diu tm khng
phi l Nit Bn v Diu Tm m l Tm Nit Bn l Diu Tm,
cng l Thin tm. c Pht giao ph tm ny cho Ca Dip. Ngi
khng b mt trao truyn cho Ca Dip ci g, ci tm khai ng ny
c sn trong tm Ca Dip, do tm Ca Dip bo pht m gic tnh,
thnh ni tm n chng. Thin s o Nguyn hnh dung Nit
Bn diu tm bng 2 cu sau:
C hng, hoa bn ma
Xun i, hoa vn thm.
Bn ma l ch thi gian; c hng l ch cn nguyn ca tm
khng v lm thin, lm c m b nhim thin, c. Ci diu tm ny

219 Dng nh H

khng v hon cnh bin i. V vy mi ni "Xun i hoa vn


thm.
356. Trong khng c chu.
Mt ng tng hi Ph Nguyn:
- Trong khng c chu lm sao ly c?
- n tre lm thang, bc ln m ly.
- Lm sao bc thang vo khng?
- Vy sao? ng tnh lm sao ly?
(Thin C)

Chu ch t tnh.
357. Sm la vn tng.
Mt ng tng hi Vn ch:
- Th no l thng th hai?
- Sm la vn tng.
- Th no l thng th nht?
- Vn tng sm la.
(Thin C)

Thng 1 ch bn th, thng 2 ch hin tng.


358. ng hiu sai .
Mt ng tng hi Sn Hng:
- o l g?
- Vn khng mt vt.
ng tng ly, thin s ni:
- ng hiu sai .
(Thin C)

ng tng hi t tnh, thin s dng cu k ca Lc t tr li,


ng tng ly t. Thin s ni 'ng hiu sai " m ch ng tng
ng chp Php.

220 Nhng a hoa thin

359. Tu Di v ht ci.
Mt ng tng hi Thiu Tu:
- Tu Di ng ht ci, ht ci ng Tu Di, Tu Di l g?
- Xuyn ph tm ng.
- Ht ci l g?
- Nhm mt ng li.
- Th no l ng?
- Mang Tu Di v ht ci ra y.
(Thin C)

Tu Di ch ci ln, ht ci ch ci nh. Cc cu tr li ca thin s


"Xuyn ph tm ng" v "Nhm mt ng li" m ch ng tng
ng ly nhng thng thc, ngha l hin tng gii m phn
tch, phn on th s hiu c ht ci ng Tu Di v bn th
gii khng c phn bit to, nh.
360. Ngi trong.
Mt ng tng hi i in:
- Ngi trong n tng kin th th no?
- khng phi l trong ri.
- Vy sao? trong l g?
- ng hi vy!
(Thin C)

Ngi trong ch t tnh. Cu hi ca ng tng cho thy ng


cha kin tnh v c ti tc c i, tng kin l cn ch khch.
"ng hi vy " v l d tha, chng bng t hi.
361. Chn Nh Bt Nh.
L Cao hi Sng Tn:
- Th no l Chn Nh Bt Nh?
- Ti khng c chn nh bt nh.
- May mn gp c thy!
- Hy cn l li ni bn ngoi.
(Thin C)

221 Dng nh H

Chn Nh Bt Nh ch t tnh. Cu p "Ti khng c chn nh


bt nh" m ch ng ng hi ti, hy t hi mnh. L Cao hiu
nn ni "May gp c thy. Cu ni ca Sng Tn "Hy cn l
li ni bn ngoi." l ch ly tm n tm tc thi mc kh, ni ra
mt li cng l d.
362. T u ti?
Tuyt Phong hi Minh Chn:
- T u ti?
- T Giang Ty.
- Thy t Ma t s u?
- ni vi thy ri m.
- Ni ci g?
- T u ti!
(Thin C)

Thy t Ma t s ch kin tnh; cu p cui ca Minh Chn


nhc li cu hi u tin ca Tuyt Phong ng mnh kin
tnh.
363. S t ngu.
Ma Cc gi Lng Trc:
- Lng Trc.
- D!
Ba ln gi, ba ln d. Ma Cc bn ni:
- Ci con s t ngu ny!
Lng Trc lp tc lnh ng.
(Thin C)

Thin s ba ln gi tn ng tng l ba ln gi t tnh.


364. Mt triu vt.
Ngng Sn hi Quy Sn:
- Khi c c triu vt ti th phi lm sao?

222 Nhng a hoa thin

- Xanh th cha vng, di th khng ngn; mi vt u c s


mng, ti sao ti phi xa vo?
Ngng Sn bn ly t.
(Zen Koans)

Cu hi ca Ngng Sn rt thc t v thch hp. Chng ta sng


trong mt x hi phc tp, c c triu s vt cn chng ta
n. Lm sao chng ta c th thanh tnh trong mt sinh mi nh
th? Quy Sn cho mt cu tr li rt hay v cng thc t: hy i
din s vt ln lt tng vic mt. Ngi ta thng lo lng nhiu
chuyn, nhng Quy Sn bo hy gii quyt tng vic, nhn s vt
r rng nh t thn ca n.
365. mc bnh li trng c.
Mt ng tng tha vi S Kin:
- t mc bnh, li trng c thnh thy tr cho.
- Ly kim chm vo nh u ri h vo.
- Vy sao, t n thy tr bnh!
S Kin bn qu gy nh.
(Thin C)

Mc bnh, trng c l ch hin tng. Ly kim chm vo nh u


m ch ci b nhng tri buc ca hin tng gii. bn th gii
khng c g gi l mc bnh v trng c.
366. Mt nh gio dc.
Bn Khu ang ging thuyt trong mt bui thin hi, bng nhin
mt ng tng b bt qu tang ang n cp tin.
- Li bt c ng n cp tin ri!
- Xin tha cho hn!
- Khng c, hn phm ti nhiu ln ri, ln ny khng th
tha th c na.
- Nu thy khng khai tr hn, th chng con s cng b thin hi.
- Cc ng u l s huynh sng sut bit phn bit phi, tri; cn
hn ngay phi, tri cng khng r. Nu ti khng rn dy hn th

223 Dng nh H

ai s dy hn y? Ti mun gi hn li y, d tt c cc ng u
b i.
Nghe li ni ny, ng tng n cp bn qu xung t, mt m a
nc mt, t ng ra thin, c.
(Thin thuyt)

Mt n d c 100 con, mt con i lc. Ngi chn chng lp tc


b 99 con ni ng c m i tm con d b lc hay sao? Phi
gip cho ngi cn c gip trc.
Ch cn c lng, khng c mt c tp no l khng sa i c.
(Thin v)

367. Mt m gic ng.


Vnh Gia n gp Lc t, i nhiu quanh thin sng 3 vng, chng
trng m ng. Lc t bo:
- Phm sa mn c 3 ngn uy nghi 8 vn t hnh, i c u ti
sao ng mn vy?
- Sanh t l vic ln, v thng n chng.
- Sao khng nm ly v sanh, dt c khng chng?
- Th vn khng sanh, nn khng chng.
- Nh vy! nh vy!
Vnh Gia lc mi dng oai nghi m ly ri xin co t. T
hi:
- Sao v chng vy?
- Vn khng ng, lm sao c chng?
- Ai bit khng ng?
- Nhn gi t sanh phn bit.
- ng c ci v sanh.
- V sanh li c sao?
- Khng th ly g phn bit?
- Phn bit cng khng phi l .
- Lnh thay! Hy lu li mt m.
Ngi sau gi m lu li ca Vnh Gia l mt m gic ng.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

224 Nhng a hoa thin

Cu ca Vnh Gia ni vic sanh t quan trng m v thng th


khng bit n lc no, nn khng c thi gian n l nghi
nh nht. Lc t bo hy nm ly ci v sanh th cn g sanh t.
Vnh Gia p th vn v sanh nn khng c mau chng. Sanh t l
vn c, khng; thuc v khng gian v thi gian. Khng sanh t
th khng cn mau, chm, siu vit khng thi gian. Khi Lc t
hi: "Ai bit khng ng?" Vnh Gia p: "Nhn gi t sanh phn
bit. Lc t mun trc nghim li Vnh Gia, khng ng Vnh Gia
dng cu ni tng t cu "Nhn gi tm ng" ca mnh tr
li. (Xem cng n 95) Thc l xo diu v cng.
ca Huyn Gic l v vic sanh t quan trng c th ti bt c
lc no, cho nn ng khng c thi gi n nhng l nghi tiu
tit.
Vic ln sanh t c th phn lm 5 tng lp:
1.- sanh th tt phi c t. y l chn l khng th chi ci
c. T vong lun ch chng ta cui ng. Nhiu ngi
khng hiu l ny nn tham sng s cht.
2.-Ti sao phi sanh? Ti sao phi t? ngha ca khong gia
sanh v t l g? Nhiu ngi khng h tm hiu nhng vn ny
ch sng cht nh cy c m h .
3.-Sanh t u ti? Cht i v u? Theo quan im ca Pht gio
th l do tin nht sanh chuyn qua. Nhng tin sanh l g? Khng
r ! Sanh mng kt thc ri i v u? Khng r ! Nu ni theo
Khng T: Chuyn sanh cn cha bit, ni chi n chuyn t?
th vn ca tng th 3 ny cng khng t ra, ch lo lm trn
trch nhim, ngha v, gi gn lun l o c l c. Nhng
khng phi ai cng lm c iu ny. Cho nn nhiu ngi khi
cht ri s chu kh trong sanh mng mi. i mt ngi khn kh
hay hnh phc khng phi t trn tri rt xung, m l do nghip
nhn mang ti. Nu hiu r nhng vn ca tng th 3 ny th
trong i ny c th an thn, lp mng, n lc i din vi hin
thc.
4.-Sanh v t b chi phi bi lut nhn qu. C nhiu ngi khi
gp nghch cnh lin t t, ngh rng cht l ht chuyn. S thc

225 Dng nh H

th n kip ny cha tr th kip sau cng s phi tr. Ngi hiu


o l ny tun th lun l, o c, trch nhim, lc cht khng
s hi v bit rng cng c c th mang theo.
5.-Sanh khng sai, t cng tt thi. Qu kh nh th no? V lai ra
sao khng cn phi tm ti. Sanh t u b xung ht. mi
l i t ti, i gii thot. Ch c bc i tu hnh mi lm c
iu ny. Cu p ca Lc t Hu Nng c ngha l: Nu ng
b c sanh t xung ri th lm g cn mau vi chm na, tc
l c gii thot ri.
(Cng n 100)

368. Thin nh v phin no.


Trn T Ngc hi Vn Tng:
- Ti sao Di Lc b tt khng tu thin nh, khng on phin
no?
- Chn tm vn tnh v vy khng tu thin nh, vng tng vn
khng nn khng on phin no.
Hi i Nhun, i Nhun tr li:
- Thin tm khng, chng tu m tu; ct t ht phin no,
chng tu m on.
Hi Hi thin s, thin s p:
- Vn v thin nh, phin no!
Trn T Ngc vui mng:
- Nghe tht sng tai!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

C thin, c phin no u l chp tng. Tu v on u l chp


tng. Tt c u khng th mi khin c tng.
369. Ni mt vt tc khng trng.
Nam Nhc Hoi Nhng tham phng Lc t Hu Nng, t hi:
-ng t u ti?
-Con t Tung Sn Lo An ho thng ti.
-L vt g? Lm sao ti?

226 Nhng a hoa thin

Hoi Nhng khng tr li c, li tu hc. Tm nm sau mi


khai ng, tha vi Lc t:
-Con ngh ra ri.
-Th no?
-Ni ging mt vt l khng trng.
(Cng n 100)

Nam Nhc Hoi Nhng l mt trong 2 i t ca lc t Hu


Nng, v kia l Thanh Nguyn Hnh T. Cu hi ca Lc t c
ngha l Khi cha m cha sinh ra th ng l vt g Nu theo
thng tnh th s p:
-Con tn Hoi Nhng, t Tung Sn Lo An ti.
L c ri. Nhng ng bit y khng phi l nhng g Lc t
mun hi. Tm nm sau cui cng khai ng ng mi a ra cu
tr li:
-Ni ging mt vt l khng trng !
l t kinh nghim ni chng t do t ti, khng, rng sng, tnh
khng mt vt, nhng cha vn vt, d ni th no, m t th no
cng khng th hnh dung ra c. Ni t mnh l ci g hoc
khng l ci g u sai v mi dng u khng phi, mi dng u
phi. Ni mnh t u, lm sao ti hoc khng t u, khng lm
sao ti u sai, v bn tnh mnh v ch Pht khng nhng tng
thng m cn tng ng. Lm g cn vn n i g na?
Ngi khai ng l ngi m v Pht ng yn trong tm thc dy,
pht hin rng mnh vn khng la mnh th lm g c n i. Cha
ng v khi ng s th nghim hon ton bt ng, cn gi tn
l g ? V Pht y khng c hnh tng khng th miu t, khng
th hnh dung ch c th th hi. Nu c th th hi trong tm
khng c phin no khng c n i, c mt, khng c chp
trc th l ng cnh chn chnh.
Nu chp c tu, c chng th khng t c v. Nhim trc tc
l tu chng, khi t c ci y, c m khng c th chnh
l bn lai din mc. Nu chng ta ngoi b cnh m, trong b

227 Dng nh H

'khng' m, ngay lc la c bin kin khin trong ngoi u


khng b hn ch th l khai ng vy.
(Pht D Thin)

370. Bung dao t.

Tc

nht

xoa

tm

Kim

triu

tt

din

tt

xoa

Bt

cch

nht

iu

tuyn.

Hm qua
Sng nay
B tt v
Chng c

tm d xoa
mt b tt.
d xoa
g sai khc.

y l bi k ca Vn Th T Nghip thin s lm lc xut gia.


ng l ngi i Tng, lc cha xut gia lm ngh t. Mt
hm, lc ang lm tht heo, bng nhin sinh lng bi mn, lin b
st nghip.
(Hng Thy Hi)

ng trn quan im Pht gio, t l c nghip, xa la chnh


o. Nhng T Nghip thin s trong c nghip m khi tm i
bi, thm ch khai ng, th i vi ng c nghip c cng nng
gio dc ng. Nh vy chng ta thy rng nghip c thin c,
nhng Pht tnh th khng thin, c. Pht php l thuc, v chng
sanh b bnh nn c. Chng sanh b bnh nn mi cn thuc tr,
nu vn khng bnh th u cn thuc cha.

228 Nhng a hoa thin

371. Bi ct ln u.
Vn Mn ni vi i chng rng:
- Gi nh ti c th ni mt cu m khin cho cc ng c ng,
th cng t nh bi ct ln u cc ng thi!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ngn ng l t thc tm bt tnh m ra, d nhin l u, khng th


dng ch t tnh thanh tnh, v nhim c. Tuy nhin dng
ngn ng th hc nhn khin hc nhn tham cu m ng.
Nhng ng l tm, khng phi l ngn ng. Ly ngn tay tr mt
trng, nu ch thy ngn tay th khng thy mt trng. o khng
th ni, c th ni th khng l o; nhng v truyn o khng
th khng ni.
372. Thin h s ci ti.
C ng tng hi Hi Thin:
- Th no l t s t Ty sang?
Hi Thin v ly gy nh v ni:
- Nu ti khng nh ng, v sau thin h s ci ti.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cng n trn cho thy Thin s nh ngi l vic bt c d;


ng thi cho thy vic khng m ming c coi trng th no!
373. Quan tin.
C ng tng hi Linh Tun:
- Th no l i Tha?
- Dy gai.
- Th no l Tiu Tha?
- Quan tin.
(Thin C)

Pht php vn khng c phn bit i tha, tiu tha. Ch v trnh


tu tp su, cn m ra. Thi c, tin c c bng ng, c l
gia b 1000 ng xu li bng mt si gai gi l mt quan. V
vy ni si dy gai hay mt xu tin cng chng c phn bit g.

229 Dng nh H

374. Th so, tm so.


C mt ngi em tng Vn ch mt bc ha, Vn ch hi:
- Tay kho hay tm kho?
- Tm kho.
- Ci no l tm ng?
Ngi y khng tr li c.
(Thin C)

Tm kho ch Thc tm, cu "Ci no l tm ng" l ch ngoi


thc tm cn c t tnh.
375. Mt ci l bng.
m ti, chng tng t tp li tham thin. Th gi mang mt ci
n ti, bng ht ln tng. Mt ng tng hi:
- Nu c hai ci tng t th phi lm sao?
o ng ni:
- Mt ci l bng.
(Thin C)

n ch bn th, nh sng ch hin tng; bng ch o nh. Cu


ni ca o ng m ch ng tng dng mt tht ch thy hin
tng v o nh.
376. i Chu.
C mt ng tng hi i Chu:
- Thy dng php no ngi?
- Bn tng chng c php no ngi.
V hi ngc li:
- i c ni php no ngi?
- Ging kinh Kim Cng.
- Kinh ny ai ni?
- Thy gin sao ch, kinh ny chng phi Pht ni sao?
- Nu ni l Nh Lai ni l Bng Pht, nu ni kinh khng phi
do Pht ni th l bng Kinh, i c ni th coi!
ng tng khng tr li c, mt lc sau li hi:

230 Nhng a hoa thin

- Lm sao c i Nit Bn?


- To sanh t Nghip, b cu gi tnh, c c, c chng, khng
thot i tr mn l sanh t nghip.
- Ni c gii thot l sao?
- Vn khng tri buc, u cn ci, trc dng, trc hnh l php
ti cao.
- Ha thng tht him c.
ng tng l t ri i.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

i thoi trn nh trong kinh Tnh Danh c ni "Trc tm th o


trng. Tt c mi tc vi u l sanh t nghip. To sanh t c
i Nit Bn, ni phin no tc B , trc dng, trc hnh l
c tc vi hay khng tc vi u mt dng.
377. Siu vit khng thi gian.
Sa mn Hu Thng La Ph Sn vo ni hi tr thy mt ngi
cha ch vng La Hn Thnh T, bn vo tr ba ngy ri tr v,
cng lc nhn gian 5 nm ri!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

i vi thi gian, mt nim nhip tam th. Chng ta ang sng


trong hin ti, tc l qu kh c sanh, v tng lai s c t;
khng mt thi khc no khng gm tam th.
i vi khng gian th mt hi th ra, vo u lin h n dn lc
v phn lc ca qung i in t trng, khng th phn ly ra
c, nh vy l u cng mt th.
378. Ti cng ti.
Nam Vin hi mt ng tng n tham hc:
- ng va t u ti?
- Hn Thng.
- ng ti! Ti cng ti!
(Thin C)

231 Dng nh H

ng tng khng t tm, i tm thin s l ti; thin s cng ti v


lin i chu trch nhim.
379. i sanh, i t.

Lai

nh

th

Kh

nh

th

Lai

kh

nht

nh

vn

l.

Thanh phong

Diu Phong
n cng nh vy
i cng nh vy,
n, i l mt
Vn dm gi mt.
(Hng Thy Hi)

y l mt bi k ca Thin s Diu Phong. n ch sanh, i ch


t. Trong Pht hc sanh t c gi l dy sanh t, bnh xe sanh
t, dng sanh t, b sanh t v chng sanh lun chuyn trong sanh
t ging nh b buc dy, nh bnh xe b quay khng th ngng li
c, nh chm ni trong b kh, khng th n b. Pht php l
phng php gii thot cnh kh , nh ngi ang ngp ln
trong b kh m c vt ln thuyn a vo b. i vi ngi tu
Thin, vic sanh t phi l vn u tin phi i din. Con
ngi ta, sng th ging nh ngn gi mt thi qua i a, cht
th ging nh ni xanh b tuyt trng ph ngn. Trong Thin hc,

232 Nhng a hoa thin

khng phi l ngng hi th mi gi l t. i t l ch lun hi,


c sanh c t. Trong qu kh nhiu ln t, v trong tng lai
cng s c nhiu ln t na. Khng phi u thai ri mi l sanh.
Khi hiu c c sanh th c t, v sanh th v t th l i
sanh.
380. t la si m.
Mt ng tng hi Thy Nguyt:
- n H t Pht g l g?
- Lnh th t la si.
- C ti khng?
- Nng li n khe sui bn rng trc m ngi.
(Thin C)

t Pht g ph tr ngu tng, chn Pht (t tnh) t nhin


trnh hin. l cnh gii i t ti: i th n, mt th ng, lnh
th t la si, nng th tm ch mt, l ngi bnh thng v s.
381. Vo la khng chy.
Mt ng tng hi Tng Trin:
- Th no l vo la khng chy, vo nc khng chm?
- Nu l nc, la lin b chm, b chy.
(Thin C)

Con ngi sng trong hin tng gii, vo la lin b la thiu


cht, vo nc lin b nc nhn chm. Nhng bn th gii
khng nc, khng la nn khng b cht chm, cht thiu.
382. Khng phi ging tt.
Mt ng tng hi Tr Phu:
- Tuyt Phong nm thin trng xung t l g?
Tr Phu bn nm gy ang cm trong tay xung t.
- L g?

233 Dng nh H

- Khng phi ging tt, i i!


(Thin C)

Tr Phu nm gy xung t l bo ng tng phi b nhng tri


buc i. ng tng khng hiu, cn m ming hi, do b thin s
mng.
383. Que ci la.
Mt ng tng hi Thun c:
- Th no l ng tng?
Thun c nm que ci la vo l.
- Th no l d tng?
Thun c b que ci la sang mt bn.
(Thin C)

ng tng thc mc v ng v D, thin s dng ng tc ch


cho ng. Khi nm que ci la vo l th n b chy nn khng phn
bit c n vi la. l tng ng. Khi que ci la sang
mt bn: c th phn bit c n vi la. l D tng. Ngi
kin tnh c th trong tng la tng, khng b tng b buc,
m hoc.
384. Hng ro vn hoa.
Mt ng tng hi Lc Thy:
- t s t Ty sang l g?
- ng c thy hng ro vn hoa trc nh khng?
(Thin C)

t s t Ty sang, khng u khng c, hng ro vn hoa li


chng phi l t s lu l hay sao?
385. Nng ta vo ai?
Hu Nng sp vin tch, Hy Thin hi:
- S ph i ri, con bit nng ta vo ai?
- ng hy t mnh ngh coi!
(Thin C)

234 Nhng a hoa thin

Pht tnh ai cng c, vic g phi nng ta ai?


386. Nghe ting sm.
i Tng, c mt v quan to tn l Triu Bin l ca Tng
Sn Php Tuyn thin s. Mt m, ng ngi ti cng ng,
bng nhin nghe ting sm n, hot nhin khai ng, bn vit mt
bi k:

Mc

nhin

cng ng

Tm nguyn

bt

ng

trm

nh

thy

lch

nh

mn

khai

Nht

thanh phch

Hon

khi

tng

tin

gia

.
Triu Bin

Ngi lng ni cng ng


Tm tnh trong nh nc
St n u m toang
Gi dy t tnh trc.
(Ng Khng dch)

(Hng Thy Hi)

Bi k ny cho chng ta bit tnh trng khai ng nh th no.


Khi tm chn mi, ch cn mt xc tc l ng. Cc thin s dy
tham cng n, nh, ht u l cng phu. Ch cn tp trung ti
cng phu ny, lu ngy ch nghe mt ting sm, ngi mi hoa, vp
t m t nhin, hong nhin, hot nhin khai ng. K thc, ci s
t nhin ny khng t nhin cht no. chun b cho ng,
ngi hc Thin phi tri qua bit bao gian kh.

235 Dng nh H

387. Vn C o ng.
o ng ch Thy Vi n tham ng Sn. ng Sn hi:
- Thy Vi c cu no chng?
- Thy Vi cng dng La Hn, con hi cng dng La Hn, La
Hn c n khng? Thy Vi p "Mi ngy ng n g?"
- Thc c li sao?
- C.
- Chng ung n thm tc gia.
Sau o ng kt am Tam Phong, c tun khng xung th trai.
ng Sn hi:
- ng gn y sao khng xung th trai?
- Mi ngy u c thin thn mang n ti.
- ng cn kin gii nh vy sao? Chiu nay hy ti y.
Bui chiu, o ng ti. ng Sn gi:
- ng am ch!
- D!
- Chng ngh thin, chng ngh c l ci g?
o ng tr v am, tch nhin an ta, thin thn tm khng thy, ba
ngy dt tuyt.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Thy Vi cng dng La Hn ch l c knh trng ch khng phi


l chp hnh tng. Gi nh c mt v La Hn cn n ung, th c
khc g o ng u? o ng lc cha hiu, li cn chp c
thin thn, sau khng ngh thin, c tt c nhng ci chp v hnh
tng u quy v khng. Tm khng, cnh khng do thin thn
tuyt tch.
Phong cch ca thin l nhng sinh hot tinh thn khng li
mt vt tch g; cn mt phng din khc l gp Pht git Pht;
gp T git T, ngha l ngay c lng mong mi thnh Pht, thnh
T cng phi loi tr. Nu i vi vic thin thn cung dng em
lng tham luyn, c th ri vo tm thc ca ngi phm
tc, cn cch xa thin cnh mt vn tm ngn dm vy !

236 Nhng a hoa thin

(T l thin)

388. Tha tm thng.


i ng Tc Tng, c ng tng ngi Thin Trc tn i Nh
Tam Tng n kinh , t nhn mnh c tha tm thng. Vua sai
Hu Trung kho nghim; quc s hi:
- ng c tha tm thng chng?
- Chng dm.
- ng ni coi, by gi lo tng ang u?
- Nhn gi l quc s sao li n Ty Xuyn xem ua thuyn?
- By gi lo tng ang u?
- trn cu Thin Tn xem kh.
- By gi lo tng ang u?
i Nh Tam Tng im, khng ni c; quc s bn nt:
- H tinh! tha tm thng u?
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tm ngh ti u, cnh lin hin; l tc dng ca thc th tm.


Tha tm thng cng ta nh my chp nh, c cnh th chp c.
Tm khng, cnh khng th tha tm thng cng v dng.
Thin tng khng ph nhn thn thng, nhng cng khng vn
dng thn thng m hoc ngi, bnh trng th lc. Thn
thng c thc, c gi. Mc k l tht hay gi cng khng th i
ngc li lut nhn qu. D c th dng thn thng ch li nht
thi, nhng hu qu phi gnh s nghim trng hn nhiu.
(Cng n 100)

389. Mi vo ca Thin.
Mt ng tng hi Trn Tn Tc:
- Con mi vo ca Thin, xin thy ch th!
- ng khng bit hi.
- Vy sao, thy l th no?
- Tha cho ng 30 gy, hy t mang i.
(Thin C)

237 Dng nh H

ng tng xin ch th l c tm hng ngoi, thin s bo hy t


mang i m ch ng hi ngi hy t hi mnh.
390. Ni y chng c cm thiu.
Hu Nhin n tham kin c Sn, khi gp mt bn tri b on
sa son l. c Sn ni:
- ng tri b on na, ni y chng c cm thiu.
- Gi s c, cng khng c ch n.
c Sn hi gy nh, Hu Nhin nm ly gy y c Sn v
pha thin sng. c Sn ci ln, Hu Nhin khc m ra.
(Thin C)

ca c Sn l nu ng c tm kim bn ngoi th ch c cm
thiu m thi.
391. M T v Tu Tng.
Mt hm M T ngoi am, c mt ngi hi:
- Thy c thy mt con nai chy qua y khng?
- ng l ai?
- Con l th sn.
- ng bit bn tn khng?
- ng nhin l bit.
- Mt tn bn c my con?
- Mt tn, mt con.
- Nh vy ng khng bit bn tn.
- Vy sao, thy bit bn tn khng?
- Bit.
- Mt tn bn c my con?
- Mt tn bn c c by.
- Chng u c sanh mng, sao nhn tm bn c by?
- ng bit vy sao khng t bn mnh?
- Con cng nh t bn, nhng khng bit ch h th.
- V s kip phin no ca ng nay tuyt.

238 Nhng a hoa thin

Ngi th sn bn vt cung, b tn, theo M T xut gia, sau tr


thnh thin s Tu Tng.
(Hng Thy Hi)

Thin s khng phi l ngi khng bit phi tri, m l ngi


trong phi tri c kh nng siu vit v bao dung phi tri.
392. Hn tot m hi.
C ng tng hi Thch Sng:
-Th no l bn phn s ca ha thng?
-Hn cn tot m hi sao?
(T L Thin)

ca Thch Sng l nu c bn phn s th khng phi l bn


phn s na, v bn phn s ny phi hu li phi v. o l ny
hin nhin nh hn khng th tot m hi.
Bn phn s ch t tnh. hin tng gii, hn d nhin l
khng th tot m hi c. Thin s hi ngc li "Hn cn
tot m hi sao?" l m ch ng tng li cn phi hi sao?
(Thin C)

393. Mt con chim anh v gii.


Mt ng tng hi H Kh:
- Thy l ngi u?
- Ngi huyn Lng Ty.
- Nghe ni huyn Lng Ty c chim Anh V c phi khng?
- Phi!
- Thy c khng?
H Kh gi ting chim ku.
- Mt con chim Anh V gii!
(Thin C)

Chim Anh V ch t tnh. huyn Lng Ty c chim Anh V,


y cng c chim Anh V; ni ni u c chim Anh V. Thin s
c, ng tng c, mi ngi u c. Anh V khng u khng c.

239 Dng nh H

394. Mai xanh trong gi.


Ct Chu am Nguyn Sn ng Sn l th gi ca Nam Dng
Hu Trung, mt hm em mt gi m vo phng phng trng.
Hu Trung hi:
-Trong gi c g vy?
-M xanh.
-ng mang m xanh n lm g?
-Cng dng ch Pht, B Tt.
-M xanh cn chua lm, lm sao cng dng?
-Ni cng dng ch l t lng thnh.
-Ch Pht, B Tt khng tip thu m chua u, ti thy ng ch t
cng dng mnh thi.
-Hin ti con cng dng: tm, Pht, chng sanh khng sai bit
h tt phi so snh? Cn quc s th sao?
-Ti khng cng dng.
-V sao?
-Ti khng c m.
(Nht Nht Nht Thin)

M xanh ch tm cha thng t. am Nguyn tm cn chp c


Pht cu, cng dng. Tm khng nhim trn, c ty theo
t nhin, khng to tc mi thc s l cng dng.
Quc s ni: "Ti khng cng dng" m ch Chn ng ng
cng dng Pht, quc s m nn t cng dng.
(Thin C)

395. Thuyn T c c.
Dc Sn Duy Nghim c ba i t l Vn Nham m Thnh,
Thin Hong o Ng (2 thin s ni ting) v Thuyn T c
Thnh (t ngi bit n).
Gip Sn Thin Hi l mt ngi i cn, 9 tui xut gia ni
Long Nha; tui cn rt tr tinh thng tam hc, thng ng
ging kinh ri. Mt hm, Gip Sn Thin Hi ging kinh, gp lc

240 Nhng a hoa thin

Thin Hong o Ng hnh cc ti, bn ngi di i nghe


ging. C mt ng tng hi Gip Sn:
- Th no l php thn?
- Php thn v tng.
- Th no l php nhn?
- Php nhn khng t vt.
Ni ri li thm:
- Trc mt v php, ti trc mt; khng l trc mt; php
chng th do tai mt m c.
o Ng bit ng cn cha ng o, bn ci. Gip Sn thy c
ngi ci, bn hi:
- Sao li ci?
- ng l hng nht ng nhn ti, nhng ng tic l khng c
thy, hy n huyn Hoa nh tham hc Thuyn T.
- Lm sao gp c?
- V thy ny trn khng i ngi, di chng cm di, ng c i
th s bit.
Gip Sn nghe ri, khng ging kinh na, lp tc thay o i huyn
Hoa nh. Gip Sn ng trn b sng i thuyn, Thuyn T
cho thuyn ti trc mt. Ln thuyn ri, Thuyn T hi:
- Ta ch tr cha no?
- T l khng tr, tr tc khng t ( y ng chi ch, ch T
trc l cha, ch T sau l ging)
- Chng ging, ging ci g?
- Trc mt khng tng t.
- u hc c?
- Mt, tai chng ti c.
Nghe Gip Sn ni, Thuyn T cng ging nh o Ng c ci
c bi K:
Mt cu hp u thoi, vn kip buc cc la.
Bung mun ngn thc t, m thm;
La li cu ba tc, ni mau! ni mau!
Gip Sn va nh m ming, Thuyn T dng so y ng xung
nc. Gip Sn nh leo ln thuyn, Thuyn T li ni:

241 Dng nh H

- Ni mau! ni mau!
V dng so dm ng xung nc. Gip Sn ngay lc i ng,
bn trong nc gt u ba ci bi s. Thuyn T cm khi ni:
- Cu ht c sng mi bt c con c vng!
Ri li c thm:
Si dy u so, mc ng gin
Chng phm sng xanh, mnh ring.
Gip Sn cui cng leo c ln thuyn. Thuyn T bo:
- ng hm nay ng o ri, t gi tr i nn vo ni su m ,
tm mt ngi hoc na ngi m truyn th, ng o php
t on.
Gip Sn vng li, co bit. Thuyn T, va i va ngoi li nhn.
Thuyn T ht ln:
- Sao khng i mau i!
Gip Sn i c vi bc li quay u li, thy thuyn b lt
ngc trn sng, cn Thuyn T th khng thy u na.
Thuyn T, Vn Nghim, o Ng l s huynh . Khi khai ng
ri, t bit hai s huynh ni rng:
- Cc s huynh sau ny s mi ngi ct c mt phng, nht
nh s hong dng php mn ca s ph. Cn ch a ni
tho d, sn thy. Sau ny nu cc s huynh gp ngi no li
cn th bo h n, s em ht s hc truyn cp cho c th
bo p n s ph!
Ni ri bn vo T Sn, cho thuyn ty duyn nht, ch c
duyn n.
Trong Thin s, cu chuyn Thuyn T dy Gip Sn c gi l
"Thuyn T c c.
(Hng Thy Hi)

Trong Thin, vic Thin s gip cho khai ng gi l c ku


m (xem cng n s 125) Vic ku m phi t nhin, khng th
cng cu c. Cng cu s sanh ha, nh cu chuyn trn nu
cng cu s b cy so lm cho cht chm.
Tip theo cng n trn c cng n sau y:

242 Nhng a hoa thin

Ln ny g hiu.
Gip Sn mi u tr Kinh Khu t, nhn c ng tng hi:
- Th no l php thn?
Gip Sn p:
- Php thn v tng.
- Th no l php nhn?
- Php nhn khng t vt .
o Ng ngi di bt ci, Sn thnh , ri i tham hc Thuyn
T. V gic ng tr v. o Ng sai mt ng tng n hi:
- Th no l php thn?
- Php thn v tng.
- Th no l php nhn?
- Php nhn khng t vt.
ng tng tr v thut li cho o Ng. o Ng ni:
- Ln ny g hiu ri.
(Chch Th Chi Thanh)

Cng mt cu ni nhng trc khi ng v sau khi ng c sc nng


khc nhau. Th gii v tng v khng t vt l th gii
php nh nh nhin.
396. B th.
Mt hm, A NAN n kht thc mt xm ngho, mt v th ch
ni:
- Con bn cng lm, khng b th c.
- B th gip th ch giu c.
- Con bn cng n 3 ba n cn c khi khng , sao b th
c?
- Vy th ch hy em bn cng ra b th!
(Thin, Sinh Mng ch Vi Tiu)

Lm sao c th em bn cng ra b th? l ni nu ti thc


hnh b th Ba-la-mt, ci tm bn cng ca ti s theo b th m
tiu tn.

243 Dng nh H

397. Bt Nh.
Triu Chu hi Hon Trung:
- Bt Nh ly g lm th?
Hon Trung p:
- Bt Nh ly g lm th?
Triu Chu ci ln m ra. Cch nht, Hon Trung thy Triu
Chu ang qut t bn lp li:
- Bt Nh ly g lm th?
Triu Chu b chi xung, v tay ci ln.
Hon Trung bn v phng phng trng.
(Thin C)

Hon Trung lp li cu hi l m ch Triu Chu hy t hi mnh.


398. Ai ti?
La Hn ang ngm trng, bng ni:
- My ng, c ma, chy mau!
Mt ng tng ci:
- Khng phi my ng, l gi ng!
- My khng ng, gi cng khng ng.
- Thy ch va ni my ng sao?
- Ai ti?
(Thin C)

Trng ch th; my, ma, gi ch hin tng.


399. Khoai nc ng.
Hng Php nhn thy l khoai nc rung ng bn ni:
- Ti s lm!
Tuyt Phong ni:
- trong nh ng m s ni g?
(Thin C)

244 Nhng a hoa thin

Hng Php thy l khoai nc ng ni s l ni s b ngoi


cnh chi phi, l cn quan nim phm thnh i lp. Tuyt Phong
ph ci chp ny cho ng nn bo ng s.
400. Hai loi cng n.
Bc Thin hi mt ng tng:
- ng t u li?
- Hong Chu.
- thin vin no?
- T Phc.
- T Phc c php g?
- Hai loi cng n.
- Sao li trong tay Bc Thin?
- Nu trong tay lin b thu li.
Bc Thin lin gi gy nh.
(Thin C)

Cu p ca ng tng:"Nu trong tay lin b thu li" l chp vo


li nn b m, v vy nn b nh.
401. Lc T lm chung.
Lc t lc sp mt, chng khc lc su thm; t bo:
- Ti bit ch s ti, cc ng bt tt phi bi ai.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Nh Thin coi chn ng mi l ch th. Chn ng khng b xc


thn hn ch. Nhng thng tnh ngi ta coi cht l vnh vin xa
cch trn th nn khng ngn c bun kh. Lc t coi sng ,
cht l mt. Ci cht chng qua nh ngi du khch i khch sn
m thi.
402. Tm trung m ng.
Thiu quc s lc cn trong chng hi Long Nha:
- Khi tri chng che, t chng ch th sao?
- Hp o.

245 Dng nh H

Thiu hi 17 ln, Nha ni:


- Nu ti bo ng, sau ny ng s chi ti.
Sau, Thiu tr Thin i Thng Huyn Phong. Nhn mt ln
tm, ht nhin gic ng. Bn t hng, hng v pha Long Nha
ly ni rng:
- Lc nu thy ni cho bit, ngy hm nay nht nh con s
mng thy!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Chuyn ny v chuyn khai ng ca Hng Nghim (cng n s


1043) ging nhau, nhng ng duyn th khc. Khi tm, thn th
trn trung khng mt tc vi chnh l cnh tng tri khng
che, t khng ch, do Thiu quc s xc c m ng.
403. L ng Tn.
Theo truyn thuyt dn gian, L ng Tn l mt v tin trong bt
tin c k r rng v y trong truyn Bt Tin qu hi. ng
rt i m H Tin C nhng khng c p ng. ng cng tng
i thi 3 ln nhng khng u. Lm th hay, ung ru gii; mt
ln ti mt tu im Trng An gp c Chung Ly Quyn v
c truyn th tin thut. Hc thnh bn vn du khp ni. Mt
hm n L Sn vit trn vch lu chung mt bi th:

Nht

nht

thanh

nhn

ti

tin

Lc

thn

ha

hp

bo

bnh

an

an

in

hu

bo

hu

tm

cnh

tm

mc

vn

thin

246 Nhng a hoa thin

Mt ngy nhn nh, tin t ti.


Su thn ha hp bo bnh an.
n in c bu u cn o;
i cnh v tm, ch hi Thin.
Sau t lu, nhn i qua Hong Long Sn thy trn nh ni c
m my tm, bit trong ni c d nhn, lin vo tham phng; gp
lc Hu Nam thin s ang ging php. Hu Nam bit L ng
Tn n, mun ng bn ni:
- Hm nay trong cc ngi ngi nghe, c k n trm php l ai?
L ng Tn bc ra hi:
- Trong mt ht gi cha c th gii, na ch nu c sn h, thnh
thy ni l g?
- ng l qu gi thy.
- Chng bit trong ti ti c thuc trng sanh bt t sao?
- D ng c sng n tm vn kip th cui cng cng ri vo
khng.
L ng Tn tc gin rt kim nm vo Hu Nam. Kim bay n
na ng bng ri xung. L ng Tn bn vi ly xin ch gio.
Hu Nam bo:
- Ti khng hi na ch nu sn h, ch hi ng ti sao mt ht
gi li cha c th gii?
L ng Tn tc thi i ng, lm bi k sau:

Kh

khc

biu

nang

thch

toi

cm

Nh

kim

bt

luyn

hng

trung

kim

tng

nht

kin

hong

long

hu

Thy

gic

tng

tin

thc

dng

tm.

B gy chic bu, p nt n

247 Dng nh H

Hin nay chng thch nc tr vng


Sau khi gp c Hong Long y
Mi bit t xa quy dng tm.
(Thch Thanh T dch)

L ng Tn sinh vo khong 860 Ty lch. Hu Nam sinh vo


khong 1002 Ty lch. Khi hai ngi gp nhau L ng Tn
gn 200 tui li t th mnh tu tin o li b tiu ha thng to
ting trch mng ng nhin khng phc. V sau li cam tm th
gio, bit uy c ca Hong Long th no. ng l ngi sng
lp Hong Long Tng, mt trong by tng thin, c mt thi
cc thnh.
(Hng Thy Hi)

L ng Tn mi u tu thut trng sanh. Do Hong Long


mi mng l qu gi thy. ng ly lm t ho v php trng
sanh ny, nhng Hong Long cnh co ng , trng sanh kt qu
cng l khng vong. Lc ng hy cn chp m cha ng, n
khi phi kim khng c mi thc l b khut phc, ci tm chp
trc b dao ng mi chu lu tm tham cu. n khi Hong
Long hi li mt cu, lin i ng.
Trng T Dng cng tng ni: ngi i cn tnh chm lt
chp c thn th, ght cht thch sng kh m liu ng. Hong lo
thng cho lng tham mi cp cho php tu sanh Cho thy tu
sanh ch l mt th on khng phi l cu cnh. V sau c ngi
nhn rng L, Dng hai ngi ch trng tnh mng song tu
tht l sai lm. Nh Pht bc b tng, ngay c mt nim u
cng bc b. Gi nh chp tng tu sanh hoc tu mng th nh
du vo la, tm khng th nhp nh c lm sao thy c
t tnh.
(Nhm B Hc X)

404. Mi khuy tr.


Lch Thn ang nu tr, mt ng tng hi:
- t s t Ty sang l g?
Lch Thn gi mi tr ln.
- L ci sao?

248 Nhng a hoa thin

Lch Thn bn nm mi tr vo l la.


(Thin C)

t s khng u khng c. Mi tr chng phi l t s lu l


sao? ng tng hiu lm t s l mi tr. Lch Thn nm mi tr
vo l la m ch ng tng phi b ht mi tri buc.
405. n H v Hu Trung.
n H n thm Hu Trung, gp lc Hu Trung ang ng tra.
n H hi th gi:
- Thy ng c nh khng?
- C nh nhng khng tip khch!
- Su xa vy!
- D Pht n cng khng tip.
- ng l gii, thy ng phi ly lm hnh din v ng.
n H b i. Khi Hu Trung thc gic, th gi thut li. Hu
Trung nh th gi v ui ra.
(Zen Koans)

Hu Trung l quc s (thy ca vua) v rt ni ting, n H


cng l mt v i thin s. Th gi n tip n H vi cung cch
Thin mi t c. n H nhn ra ngay s bt chc, nhng
ng dng li khen nh qut than trn l cho nng. Khi th gi k
li cho thy nghe, Hu Trung bn dp tt ngn la ny cho ng v
ui ra. V sau n H nghe c chuyn ny khen rng Hu
Trung xng ng c gi l quc s. Hu Trung v n H rt
hiu nhau.
406. trong in y.
Mt ng tng hi Triu Chu:
- Th no l Pht?
- trong in y!
- khng phi l Pht t sao?
- Phi.
- Th no l Pht?

249 Dng nh H

- trong in y!
(Thin C)

Pht tnh khng ch no khng c. Pht t li chng phi l


Pht tnh lu l sao?
407. Nim kinh.
C mt ng tng ang nim kinh trong phng. o ng ngoi
ca hi:
- Nim kinh g vy?
- Kinh Duy Ma.
- Ti khng hi kinh Duy Ma, m hi ngi nim kinh nim kinh
g?
(Thin C)

Cu ni m ch ng tng t mnh nim bn lai din mc kinh.


408. i hi l vng.
Mt ng tng hi Ton Ph:
- Thin s bao nhiu tui?
- Nm ngoi thy tt Trng Cu ( mng 9, thng 9), nay li
thy tri thu l vng ri.
- Vy l nin k cao ri?
- i m hi l vng.
(Thin C)

ng tng hi tui l cn trong hin tng gii, cn chp thi


gian. Cu p ca thin s l ph ci chp ny cho ng.
409. Tru tt.
ng Sn ang xem rung la, c mt ng tng dn tru i qua.
ng Sn bo:
- Phi coi k con tru ny, ng n n la rung.
- Nu l tru tt th khng n la rung.
(Thin C)

Tru tt ch t tnh.

250 Nhng a hoa thin

410. Trong hang ni nghe c ting.


Mt ng tng hi Ton Ph:
- Thin s vin tch ri i u?
- Nc chy khng bao gi gin on, bt nc theo gi m tri.
- Cn tip nhn cng t khng?
- Tip nhn.
- Cng t th no?
- Ng ph ht, p mi cho xung nc, trong hang ni vn
nghe c ting.
(Thin C)

T tnh trc khi vin tch khng tng thm, sau khi vin tch
khng gim i, khng u khng c: trong nc chy, trong
bt nc, trong ting ca ca ng ph, v trong ting mi cho
p nc.
411. Qu nhin nhn khng thy.
Mt ng tng hi Diu T:
- Ngn thnh thng i ng ny, ng ny l ng g?
- Qu nhin nhn khng thy.
(Thin C)

ng ny l ng thnh khng th ngh, bn, nghe, thy.


412. L g?
Mt ng tng hi Th An:
- T s t Ty sang Trung Th l g?
- L g?
- Bn lai thn l g?
- L thn g?
- Lng lng khng ta vo u, th th no?
- Th no l lng lng?
(Thin C)

ng tng hi t tnh, thin s khng tr li trc tip, m ch ng


tng hi d tha, chng th t hi.

251 Dng nh H

413. Giang Ty chng lp tng s.


Mt vin quan li hi Thiu Tng:
- Nghe ni Giang Ty chng lp tng s c phi khng?
- Gp duyn lin lp.
- Gp duyn th lp ci g?
- Giang Ty chng lp tng s.
(Thin C)

Giang Ty ch Thin h ca Nam Nhc Hoi Nhng. Khi ng


quan hi, thin s trc ht ph nh phn din lm cho ng ta
nghi hoc, sau khng nh chnh din. Dng cch thc ny
khin cho ng quan c mt n tng su xa, c i chng qun.

414. Khng ting vang.


Mt ng tng hi o Kin:
- Cha thnh chung th th no?
- Khng ting vang.
- Thnh chung ri th th no?
- Khng ting vang.
(Thin C)

Chung ch t tnh.
415. Siu vit hnh tng.
Tng Bo ni rng:
- Nhng g bt v th l tranh, khng phi l bt; nhng g mt
thy th l vt khng phi l mt; nhng g tm bit th l cnh
khng phi l tm.
(Minh Tm kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tt c mi hnh tng u l khch trn, nhng nu tm khng b


nhim tc l tm v tr, th t c cnh gii siu vit hnh
tng.

252 Nhng a hoa thin

416. Vn tng khng dy.


Mt ng tng hi Vn Tng Hnh T:
- Nu mt ngi khng la sanh t, cng khng t nit bn, thy
c dy hn khng?
- Ti khng dy.
- Ti sao?
- Lo np bit phn phi quy.
Cu chuyn ny c lan truyn n cc thin vin khc v mt
hm Thin ng ni:
- Vn Tng c th phn phi quy, nhng hn khng th ly b
ca nng phu i hoc ly n ca k i. Nu ng tng hi
ti th trc khi dt li ti nh ng ri. V sao? Bi v ngay t
u ti chng k phi, quy.
(Zen Koans)

Cng n ny ch cho chng ta bit cc phng php ging dy


Thin khc nhau. ng tng hi mt cu kh c th tr li. Lm th
no c mt ngi va khng b m hoc va khng gic ng? Vn
Tng dng phng php nh nhng v t tn, n thi gian
v hon cnh. ng ging nh mt thy thuc nh bnh v cho
n thuc tr ng bnh. Cn phng php ca Thin ng th
mnh bo, ging nh tr kch ngt. ng ly b ca ngi cy, ly
n ca ngi i. ng khng k n gi tr tng i phi,
quy, ng sai nhng tn cng t quan im tuyt i. Phng
cch ca ng r rng v bi trng v mi ngi coi nh anh
dng. Phng php ca Vn Tng th khng nng bng nh vy,
nhng l mt phng php ging dy chc chn. C hai phng
php u cn c kh v s khn ngoan su sc v cao
thng ca thin s.
417. Mt gic hong lng.
C mt ng tng tr n C Sn gp mt ng tng b bnh, mi
ngi u xa lnh. ng tng tr ht lng sn sc ng tng bnh.
c t lu ng tng b bnh hi phc sc khe bn ra i. ng tng

253 Dng nh H

tr sau li i Ng i Sn, trn ng v thy mt ngi cha,


ng tng b bnh ng ngoi ca nghnh tip, ni:
- Ti i ng lu ri!
Bn dn vo cha rt nc cho ung. ng tng tr ni:
- Bng i ri!
- Xin i mt lt, s c cm n.
Ni ri ng tng bnh dt tru ra ng cy, gieo ht, nh m, cy
m, lm c, gt la, xay thc, gi go, nu cm. Khonh khc bng
cm nng ra. n xong ng tng tr t bit i. ng tng bnh gi
li mt m. Hm sau xung ni. ng tng tr thy cnh vt vn
nh c nhng nhng ngi quen bit th khng cn ai c. Thi gian
tri qua my triu i ri.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

i vi ngi ng o th vn nm c th coi nh mt nim.


418. Tang l.
Triu Chu tham d tang l ca mt v ha thng cm khi ni
rng:
- Rt nhiu ngi cht i a mt ngi sng.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Chn ng khng cn thn xc, c thn xc ch l ngy trang m


thi; cng nh din kch phi mang mt n. Mt bn lai din mc
mi l cht tht. Chng sanh trong su no lun hi u nhn bit
c bn lai din mc. Li ni ca Triu Chu u c g k, ch v
chng sanh cha chng c cnh ny nghe ni lin cho l l.
419. Lm chung.
ng Sn sp mt, tm ra sch s, thay qun o, g chung,
hng i chng t bit, ngi ngay ngn m tt th. i chng
thng cm than khc khng thi. ng Sn t nhin m mt ra
ni rng:
- Ngi xut gia phi gi tm khng nhim mi l tu hnh chn
chnh. Sanh t l chuyn thng tnh ca con ngi, bun thm
c ch g?

254 Nhng a hoa thin

Li sai ch s bin ngu si trai. Tng chng bit son trai xong l
phi ly bit, nn c chm chm m lm, ko di n 7 ngy mi
xong. ng Sn cng i chng th trai, sau ni:
- Hy im lng mt cht, ng phin ti; lm tng khi ngi
khc sp mt ch nn no ng.
Ni ri v phng phng trng, ngi ngay ngn m cht.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

ng Sn coi cht nh v nh; tc phong t ti, ch ngi chng


ng mi lm c. Nhng li ni cui cng ca ng ng cho
chng ta ch . Mt ngi tu hnh khi la b thn xc khng b
cm tnh chi phi tht khng d dng. ng lc thn thc ly khai
thn xc bn cnh c ting than khc, ngi cht d b cm tnh
xc ng khng th phi thng, lin a vo vng sanh t. V vy,
nh Pht ch trng lc lm t nhng ngi chung quanh nn
nim danh hiu Pht, khng c khc lc, cng khng di chuyn
thi th v cm gic au n vn cha hon ton mt. i ba ngy
sau th ha thiu.
420. Nhng xanh trng.
Thin s Long Sn hi ng tng n tham phng:
- ng t u n?
- T Lo Tc.
- Lo Tc c li g?
- Mun ni th ngn vn li, khng ni th mt ting cng khng.
- Ni vy th cng nh nhng xanh trng?
(Thin C)

Nhng Xanh ch t tnh. Mi ln nhng xanh l sanh ra nhiu


trng.
421. ng Sn v Vn Nham.
Mt hm, ng Sn hi Vn Nham:
- Lo s, ngi c th cp mt cho con khng?
- Mt ng u?

255 Dng nh H

- Con khng c mt.


- Nu c mt th sao?
- S thc th ci con mun khng phi l mt.
Vn Nham ht ln mt ting ln ui ng Sn ra; ng Sn
khng hong s, bnh tnh thnh khn ni:
- Lo s, i ra th cng c nhng con khng c mt, khng thy
r ng.
- Ti chng cho ng mt ri sao, sao ni nhn khng thy?
ng Sn nghe li ch dn, bng nhin i ng.
(Thin, Sinh Mng ch Vi Tiu)

Nh Thin nhn rng tm t do l php nhn khng b thnh kin,


dc vng che lp. Thin khng nhng dy bung b tham lam,
thnh kin, bin kin, ng tng m ngay n c nhng tri thc
hc c cng phi b.
422. Tn trng.
i Tng, T ng Pha c mt ln n Kim Sn T ngi thin
cng Pht n. T ng Pha cm thy thn tm thng sut bn hi
Pht n rng:
- Thin s! ngi thy t ngi thin th no?
- Rt trang nghim, ging nh Pht.
T ng Pha rt cao hng, Pht n li hi T ng Pha:
- Hc s! ng thy ti ngi thin nh th no?
T ng Pha khng b l c hi tro lng, lin p:
- Ging mt bi ct tru!
Pht n nghe ri cng khng coi l li ngang ngc. T ng
Pha cho rng ln m thoi ny mnh chim c thng
phong, gp bn b u mang ra khoe. Chuyn ny n tai T Tiu
Mui (em gi T ng Pha, rt thng minh, thi t u gii), T
tiu Mui bn bo T ng Pha:
- Ca ca sai ri! Trong tm Thin s c Pht nn ngi thy anh
nh Pht, cn anh trong tm c ct nn thy thin s nh ct.
(Thin, Sinh Mng ch Vi Tiu)

i i vi ngi, mi li ni, c ch u t tm m ra. Trong


Tm khng c bnh ng, tn trng th khi li ni pht ra d lm

256 Nhng a hoa thin

tn thng n tnh hu ngh, ch c thin gi t o mi c


c khoan dung, tha th.
423. Tham lam.
C mt ng tng hc vi V c my nm, t coi l ri,
mun i ch khc tham hc; xin php thin s cho i. V c hi:
- ng t cho l hc ri, ng c bit th no l khng? c
ri! trc khi i hy xp mt chu em li y!
ng tng y li xp mt chu bng li. V c hi:
- Chu ny y cha?
- y ri!
V c bn b my nm ct vo chu, khng c mt ht no ri ra
ngoi v hi tip:
- y cha?
- y ri!
V c li ly mt chn nc ln, khng mt git no trn ra
ngoi v hi tip:
- y cha?
Lc , ng tng hong nhin khai ng.
(Thin, Sinh Mng ch Vi Tiu)

Nh Thin coi tham lam l mt c tp, phi tr b. Ngi tham


lam ch hng ngoi tm cu; ch mun nhiu, lm vic cng nh
hc tp khng c b su. Tham lam cng l mt loi chp trc
phi b, v n khin lc cn khi tip xc vi lc trn s sinh ra v
tn phin no au kh.
T mn l mt cn tnh yu km ca nhn loi.
(Thin v)

424. Qut t.
To Sn hi mt ng tng:
- ng ang lm g y?
- Qut t.
- Qut ng trc hay ng sau in Pht.

257 Dng nh H

- Trc sau ng thi qut.


- Hy gip ti ko giy li y!
(Thin C)

Qut t l ch trn ai. Cu p ca ng tng "trc, sau ng


thi qut" l ch siu phm nhp thnh. Cu ni ca To Sn l
bo thnh cng phi b.
425. chn hoang.
Ma Cc n tham kin Hu Trung, nhiu quanh thin sng ba
vng, sau ng trc mt thin s dng thin trng xung.
Thin s ni:
- Nu nh vy, n gp ti lm g?
Ma Cc li dng thin trng; thin s ht:
- chn hoang ny! Ra mau!
(Thin C)

C ng ca Ma Cc m ch t tham, t chng. Ln dng thin


trng th nh l ri vo thnh cnh.
426. Nng vo ca giy.
Mt lo ha thng thy nng chiu vo ca giy bn hi Duy
Chnh:
- Ca giy lm sng nng hay nng lm sng ca giy?
- Trong phng c khch, trng lo hy v coi.
(Thin C)

Nng lm sng giy hay giy lm sng nng l cn sai bit; Duy
Chnh tnh ha thng hy cn phn ch, khch.
427. V mt ngi.
Vn Nham hi Bch Trng:
- Thin s c ngy bn rn v ai vy?
- V mt ngi.
- Sao khng bo hn t lm?
- Hn khng c cng c.

258 Nhng a hoa thin

(Thin C)

Mt ngi ch t tnh.
428. o l o diu.
Mt ng tng hi Tr Thng:
- Th no l o l o diu?
- Khng c ngi no c th lnh hi.
- C phng hng khng?
- C phng hng lin sai.
- Vy sao? Khng c phng hng th li l ci g?
- L ai ang hi o l o diu?
Cch mt lc li ni:
- i, i, ni y khng phi l ch dng tm ca ng!
(Thin C)

o l o diu ch t tnh; nu cn c nghi vn v phng hng


th sai.
429. Con h.
Tr Kin, Quy Tng theo Nam Tuyn i vn du. Mt hm trn
ng gp mt con h i ngang qua. Nam Tuyn hi:
- Va gp h, thy ging ci g?
Quy Tng p:
- Ging con mo nh.
Tr Kin p:
- Ging con ch nh.
V hi ngc li Nam Tuyn, Nam Tuyn p:
- Ti thy l mt con vt ln.
(Thin C)

p mo, ch l cn sai bit, cu p ca Nam Tuyn "l mt con


vt ln" th khng cn phn bit h, ch, mo.
430. Na Tra thi t.
Mt ng tng hi u T:

259 Dng nh H

- Na Tra thi t lc xng tr b, lc tht tr m, bn lai thn ca


Na tra l g?
u T b tch trng ang nm trong tay ra.
(Thin C)

Bn lai thn ch t tnh. C ch ca u T l bo ng tng mun


thy t tnh th phi bung b tt c mi chp trc.
431. Tn bn da Qua Chu.
Nham u dn La Sn i tm t lp thp. i c mt qung La
Sn gi:
- Thin S!
- Ci g?
- L t ny p khng?
- ! g bn da Qua Chu.
(Thin C)

Cu ni ca Nham u c l g bn da Qua Chu d nhin l


khoe khoang da ngon; m ch lp thp ch no m ch c, c
g phi chp ch ny, ch kia.
432. Nhm mt th li.
Mt ng tng hi Hng Tin:
- Th no l mt mi xa nay?
Hng Tin nhm mt th li, ri m mt th li. ng tng li
hi:
- Mt mi xa nay li c nhiu dng nh vy sao?
- Va ri ng nhn thy g?
(Thin C)

Mt mi xa nay ch t tnh. Thin s nhm mt, m mt th li


m ch khng phi l mt mi xa nay. ng tng khng hiu
nn thin s li ni: "Va ri ng nhn thy g?" l ch va ri
ng nhn thy ch l mt tht (hin tng gii) cn mt tht (bn
th gii) u?

260 Nhng a hoa thin

433. Ba v b tt.
C ng tng hi Trng Sa Cnh Sm:
- Th no l Vn Th?
- Tng vch, gch ngi.
- Th no l Qun m?
- m thanh, ngn ng.
- Th no l Ph Hin?
- Tm chng sanh.
- Th no l Pht?
- L sc thn chng sanh.
- H sa ch Pht u cng mt th, v sao c nhiu tn?
- T nhn, nh, tm v ngun ln lt gi l Vn Th, Qun m,
Ph Hin. Vn Th l diu qun st tr, Qun m l i t, Ph
Hin l v vi diu hnh ca Pht.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ba v b tt l Dng ca Pht; Pht l Th ca ba b tt. Dng c


h sa gi danh, Th c tng danh l Bc Gi Phm.
Ngi c th t c sanh t ty duyn l bc i tr, i gic.
(Thin t)

434. Oanh ht.


C mt ng tng c kinh Php Hoa gp cu: Ch php bn tch
dit bn khi nghi tnh, ngy m khng ngng tham cu. Bng
nhin nghe ting chim oanh ht, hot nhin i ng bn vit bi k:

Ch

php

tng

bn

lai

Giai

tch

dit

tng

Xun

ch

bch

hoa

khai

liu

Hong oanh

261 Dng nh H

Cc php t xa nay
Tng vn t tch dit
Xun n trm hoa ci
Di liu oanh ru rt.
(T L Thin)

ng coi Nit Bn l ci g thn b; vn s, vn vt, ti, ng, ng


y, qu kh, hin ti, v lai u trong Nit Bn. Vn l ng
tng coi Nit Bn cao qu, khng bit bn thn sinh hot l Nit
Bn. Ti l Nit Bn, la ti th i u m tm Nit Bn?
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

y l cnh gii ng tnh l mt. T cc ng tng: hoa n,


oanh ht m ng c tch dit tng. i t nhin tuy l phc tp
nhng vn theo mt trt t nht nh, t nh trm hoa n, oanh
ht u ma Xun, sao khng xy ra ma ng? thy hoa
n, oanh ht u theo mt th t bt bin. l mt tnh. Hoa n
ri tn, oanh ht ri c lc cng phi ngng. l mt ng.
Cng mt s vt nu ti nhn di gc bt ng n l tnh, nu
ngc li n l ng. ng v tnh kh m phn c. Dng
thng thc m phn tch chng ta thy c s phn bit gia ng
v Tnh. Nhng nhng ngi ng th khng thy c ng tng
na.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

435. Nghe ting ch.


C s Trng Cu Thnh, c mt ln tham cu mt cng n, bng
nhin nghe ting ch ku, lp tc i ng, bn vit hai cu k:

Xun

thin nguyt

nht

thanh

oa

Trng

ph

cn

khn

cng

nht

gia

m xun trng sng, mt ting ch ku

262 Nhng a hoa thin

Khua vang v tr.


(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ng duyn ca cng n ny cng tng t nh ca cng n trc,


cng t trong tnh nghe thanh m m ng. Mt ngi nghe ting
oanh ht, mt ngi nghe ting ch ku u cng trong mt cnh
sc p , lc cm gic thy vt ng, ng tnh chng phn,
tt c ha thnh mt th.
436. Ging Kinh Nit Bn.
Thng ta Thi Nguyn Phu v Duy Dng. Trn thng th
lu li nh cung dng. Mt hm ng ni vi thng th rng:
- Ngy mai ti s ging kinh i Nit Bn bo p thng th.
Hm sau thng ta. Rt lu, cm thc vy mt ci, ni:
- Ti c nghe nh vy
ngng li, ri gi:
- Thng th!
- D
- Nht thi Pht ti.
Ni ri thot kh.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Nhn ging kinh Nit Bn m nhp Nit Bn; c th ni l hin


thn thuyt php, hn c ni ngn vn li.
437. Mt cy bch.
Quy Sn v Ngng Sn cng i trn ng. Quy Sn ch mt cy
Bch, hi:
- Trc mt l g?
- Ch l cy Bch.
Quy Sn li ch lo nng phu pha sau cy Bch ni:
- ng sau lo nng c 500 chng.
Ri li hi:
- H t u v?
- T rung v.

263 Dng nh H

- C gt la khng?
- C gt.
- La xanh, la vng hay khng xanh khng vng?
(Thin C)

Cy Bch ch chng ngi, 500 chng ch t tnh. Quy Sn m ch


phi ph b mi tng lp chng ngi mi c th kin tnh.
438. Na mnh trng.
Mt ti Chn Gic ch trng li lim trn khng hi mt ng tng:
- Na mnh trng kia u?
- ng vng tng.
- Mt na mnh ri!
(Thin C)

Na mnh kia ch t tnh.


439. St tre.
- Tri ma nh dt ri ka! Mau mang vt g li hng!
C ch tiu nghe s ph h hon vi mang mt ci st tre li. Mt
ng tng ngh st tre khng th ng nc bn chy i tm mt ci
chu mang li. S ph bn khen ch tiu c phong linh mn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Bt c mt php l gii thot no u dng v tm. Nu ly tr


phn on ri sau mi hnh ng th khng phi l thin. Ci
gi l Thin, trc ht l ngi Thin khin t k bin thnh H V
(chn khng v tng), ngha l t sai bit bin thnh bnh ng.
Sau th nghim c t tha bt nh.
440. Bi K Ca T ng Pha.
Thi s T ng Pha (1030-1101) i L Sn chi, tham kin
Thng Tng ha thng Long Hng T. Hai ngi bn lun v
V Tnh thuyt php sut m. n gn sng T ng Pha hot
nhin kh ng bn lm mt bi k:

264 Nhng a hoa thin

Kh

thanh

tn

th

qung trng

thit

Sn

sc

phi

thanh

tnh

thn

lai

bt

vn

thin

ht

Tha

nht

nh

nhn

Mu sc ni chnh thn thanh tnh


Ting sui reo, tng li rng di
m tham tm vn bn ngn k
Ngy sau sao ch c cho ngi?
(Ng Khng dch)

V sau Tuyt ng (1062-1120) c bi k ny cho rng nhng


ch tn th, v phi, d lai tha nht u l d tha nn b. Bi k tr
thnh:
Kh thanh qung trng thit
Sn sc thanh tnh thn
Bt vn t thin ht
Nh h c t nhn.
Sc ni thn thanh tnh
Sui reo li rng di
Tm vn bn ngn k
Lm sao ch cho ngi.
Bch n (1685-1768) li ni tng li rng di, thanh tnh thn
cng phi b, ch cn ting sui reo v mu sc ni l . Ha Sn
li cn tin thm mt cht na, ting sui reo, mu sc ni cng
khng cn, ch cn mt ting h.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

D lun bn th no mi ngi u ng vi T ng Pha "ngy


sau lm sao bo cho ngi.

265 Dng nh H

441. Thn, tm l mt.


C s Phng T Xuyn thy trn tng am Minh Nguyt c ha
mt ci u lu, bn mt bi k bn cnh:

Thi

ti

gi

nhn

ti

Ni

tri

nht

linh

Bt

i.

Ni y thy cht
Cn ngi u ta
Tnh linh nu bit
Chng mc o da.
Thin s i Hu ti am, trng thy, khng ng bn vit thm
mt bi k na:

Tc

th

hnh

hi

Tc

th

nhn

Nht

linh

nht

linh.

Chnh y hi ct
Chnh y ngi ta

266 Nhng a hoa thin

o da linh tnh
Linh tnh o da.
(Pht php tu chng tm yu)

Bi k 1: ch ng thng l sc thn khng phi l chn ng, tnh


linh mi l chn ng, thng tr bt dit, c th la khi nhc th,
t do n i, khng b nhc th tri buc cho nn mi ni nu
bit tnh linh, chng mc o da. Cn cha ng vt ng bt nh,
tnh tng mt th.
Bi k 2: Ngi chn ng bit mt l tt c, tt c l mt. Khng
phn bit t tha, vt ng.
Thn th v linh hn khng th phn ra. Nu tu hnh t c giai
on tch dit th gii thot c sm la vn tng, ch php
phin no. Mi php u tch dit. Tnh (bn th) v tng (hin
tng) u khng c g phn bit. Nu bit vy, cn ni thn
dit, nhng linh hn khng dit ch l tri li vi chn l sao?
Chng ta nn bit sanh t v nit bn l mt, ngoi sanh t chng
c nit bn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

442. t Ma v nc.
T s t Ma th tch c ba nm. Tng Vn i s Ty Vc tr
v ngang qua ngn Thng Lnh thy t Ma tay cm mt chic
dp. Tng Vn hi ngi i u, t p i v Ty Thin. Tng Vn
v nc em chuyn ny tu ln vua. Ngy sai qut m ca t
Ma, ch thy cn mt chic dp ngoi ra khng c g c.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

t Ma cn sng hay cht, khng ai c th khng nh c.


Loi thn thng du h ny cng ging nh t Ca Dip nhp nh
ti K Tc Sn u khng th ngh bn.
Bi k ca ng Sn Hu Khng ni v t Ma quy dp:

267 Dng nh H

Lng ngy

sn

bn

thi

bnh

th

lo

tinh

oan dung

Cu

nin

ty

Chch

phn trng

tn

khng quan cnh cung nhn.

t nc Lng Ngy vn thi bnh


V c li cha lo H tinh
Chn nm chia ht da v ty
B dp trong hm di chng sanh.
(Thin Mn Khai Ng Thi)

y nhc li tch t Ma quy mt chic dp v Ty, khi i ngang


qua ngn Thng Lnh th gp Tng Vn i s tr v. Vn hi:
-Thy i u?
-Ti v Ty Phng.
Khi gp vua, Vn k li cu chuyn trn, vua sai qut m T ln
th ch thy mt chic dp.
443. Thin tri thc.
S thin s ni rng:
- Bc thin tri thc l ngi ui tru ca nng phu, cp cm
ca k i.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ngi nng phu coi tru v ngi i coi cm nh tnh mng, u


l ci chp ln. Cu ni ca S thin s c nu mun on tp
phi c tinh thn dng cm nh trng s c th t cht tay. T
chnh mnh nhn ra ni h th, c th b c ci kh b mi
l chn chnh on tp.

268 Nhng a hoa thin

444. Hn Sn v X c.
X c do Phong Can lm t ni v nui nn gi l X c. Mt
hm, mt ng tng hi X c tnh (h) g? X c b chi ang
qut xung, khoanh tay m ng. Hn Sn ni:
- Tri xanh! Tri xanh!
X c hi:
- ng lm g?
- ng khng thy nh bn ng c ngi cht, nh bn Ty c
ngi khc sao?
Hai ngi nhy ma, khc ci m i. V sau th s L Khu n
kim hai ngi, hai ngi bn vo hang n. Ca hang bng
nhin khp li, t hai ngi sng cht th no th khng ai bit.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

X c khng ni ch rng t tnh khng th ni c. Hn Sn


ni tri xanh l ch khng tnh. Nu khng th tnh, th khng
c sanh t. Chng sanh khng hiu l ny nn v ngi cht m
khc.
445. Ta Thin.
Lc t ni:
- Ng o l do Tm h ti ngi sao? Kinh ni nu thy Nh Lai
hoc ngi hoc nm l vo ng t. Ti sao vy? V Nh Lai
khng t u li, cng khng i v u, chng sanh, chng dit.
l Nh Lai thanh tnh thin. Ch php khng tch l Nh
Lai thanh tnh ta. Cu cnh khai ng khng c biu tng,
hung h l ngi?
(Hng Thy Hi)

Lc t cho chng ta loi kin gii vt ln biu tng. i vi tt


c cc php thin, c khng khi tm nim l Ta, ni kin t
tnh khng ng gi l Thin.

269 Dng nh H

446. c Sn v th gi.
Mt hm, th gi ca c Sn hi thy:
- Ch t v ch tin c mt, h ra sao ri?
- Ti khng bit h u!
- Con tng nhn c cu tr li nh nga phi, ng u ch nh
ra b!
c Sn im lng nh chu thua. Hm sau, lc tm xong c Sn
vo phng ngi, th gi dng tr. c Sn v vai th gi v hi:
- Cng n ng hi hm qua sao ri?
- Hm nay thin phong ca thy kh hn.
c Sn vn gi im lng nh chu thua.
(Zen Koans)

Thi ca c Sn t nhin ging nh tm mnh lay ng trc


gi. Th gi l mt ng tng thng minh nhng s th thch ca
ng khng gp chng i. "Ti khng bit h u. Th gi
bt mn v tht ra li on trch thy. Nhng c Sn khng lm
mt c gng no chng tr. Hm sau, thi ca c Sn mi
m hn; tuy nhin tm th gi vn vy. V vy c Sn thn thin
hi ng "Cng n ng hi hm qua th no ri? Ln ny th gi
khen ngi thy, nhng c Sn vn gi thi im lng i vi li
khen cng nh li ch trch. Mt bc rm ong a v pha trc
ri v pha sau trong gi. T nhin l phong cch ca ngi t
o.
447. Ba T n h tiu.
Mt ng tng hi Phc Kh:
- Cc duyn bn ngoi phn tn ri tr v khng, cn khng th
tr v u?
- Ha thng!
- D!
- Khng u?
- Thnh thin s ni.
- Ba T n h tiu.
(Thin C)

270 Nhng a hoa thin

"Ba T n h tiu" m ch khng th ni ra c, nhng nu mun


ni th c ty tin m ni cng c.
448. Ci tru tm tru.
i An hi Bch Trng:
-Con mun thnh Pht, xin thy t bi ch th phi lm sao cho tt?
-Ging nh ci tru tm tru.
-Nu tm c tru ri th sao?
-Ci tru v nh.
-Lm sao gi cho tru khi chy rng?
-Phi coi cho k ng cho n n la rung ngi.
(Thin V)

T tnh ai cng c.
Tru ch t tnh.
(Thin C)

449. Xo tay.
Ngng Sn hi Thin o:
- Pht v o cch nhau bao xa?
- o ging nh xo tay ra, Pht ging nh nm tay li.
- Lm sao tin c?
Thin o vung tay 2 , 3 lt v ni:
- Khng c chuyn ny!
(Thin C)

Pht, o u ch t tnh, tn khc nhng ng. Ngng Sn


cn chp danh tng nn Thin o ph chp ny cho ng nn
bo Pht v o ging nhau nh nm tay v xo tay, nhng ng
li chp vo nm v xo nn Thin o li vung tay v ni khng
c chuyn ny.
450. Ng xung.
Mt tng hi To Sn:

271 Dng nh H

- Khng c ngi no ng xung t m khng b dy, th no l


ng xung?
- Ch cn ng chu.
- Th no l b dy?
- B dy ri!
( Thin C)

Ng xung v b dy l s sai bit trong hin tng gii. Cc cu


"ch cn ng chu" v "b dy ri" u m ch ng tng ng chp
vo i i sai bit.
451. V kim git ngi.
Mt ng tng hi To Sn:
- Trong nc ngi v kim l ai?
- To Sn.
- nh git ai?
- Ai cng git.
- Bng gp cha m phi lm sao?
- Cn chn la g na?
- Cn mnh th sao?
- Ai lm g c ti?
- V sao khng git?
- Khng c ch h th.
(Thin C)

Kim ch t tnh, chm t mi cn trn. i vi ngi thy


tnh ri th nh tng ng, vch st khng c ch h th.
452. Tm ca c Pht.
C ng tng hi Nam Dng Trung quc s:
- Th no l tm ca c Pht?
- Tng vch, ngi gch.
- Tng vch, ngi gnh chng phi l vt v tnh sao?
- Phi.
- C ni php khng?

272 Nhng a hoa thin

- Thng ni, chng ngh.


(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

y l t phng tin thuyt php m th nhn vt, ng l mt.


Php khng th ni, ni c l php sanh dit, khng phi t
tnh. Khng ni, khng nghe mi l t tnh, tch dit.
453. iu su xa nht.
o Ng ang ngi Thin trn thin sng, mt ng tng n hi:
- iu su xa nht ca gio php l g?
o Ng bc xung thin sng ni vi ng:
- ng t ni xa xi n y, nhng rt tic ti khng c g cho
ng c.
(Zen Koans)

Cu hi ca ng tng hy cn chp vo nng, su. Php gii


khng th o bng nng, su. N vt ln nng, su, ng sai, tt
xu.
454. Vn C.
Thin s Vn C c nhiu , mt ngi Tn La (i
Hn) tha:
- Con c t c mt ci g , nhng khng th no din t ra
c, ti sao vy?
- u c g kh.
- Xin thy ch cho con.
Thin s ku:
- Tn La! Tn La!
V kt thc cuc i thoi. V sau mt v thin s khc ph bnh:
Vn C khng hiu ng tng mt cht no c. Du h sng trong
cng mt thin vin, nhng cch nhau c mt i dng.
(Zen Koans)

Vn C l mt v thin s ln, sng t ca dng thin To ng,


c hn 1500 chng. ng tng trong cu chuyn ny mun s
ph din t ng cnh ca mnh ra li ni cng ging nh mt
thanh nin ang yu ni vi ngi yu rng:

273 Dng nh H

- Anh yu em, anh c mt cm gic k diu nhng khng th no


din t ra c.
V ngi thiu n tr li:
- Ti sao khng , c g kh u anh.
Chng thanh nin nn n:
- Th th em hy din t gim anh i.
Thiu n ku ln:
- ! Anh Cng!
V vng tay m ly chng vo lng.
Gic ng v tnh yu ch c th bit do kinh nghim. Li ph bnh
ca v thin s kia l khng ng.
455. Thi gian ca Quy Sn.
Quy Sn ni vi rng:
- Mi nm, ma ng lp li nhng ngy lnh. Nm ngoi cng
lnh nh nm nay, v sang nm cng lnh nh th ny. Cc ng
hy cho ti bit nhng ngy no ca nm c lp li?
Ngng Sn bc ra ly ri ng im. Quy Sn ni:
- Ti bit ng khng tr li c cu hi ca ti, v quay ra hi
Hng Nghim:
- Cn ng th sao?
- Con c th tr li c cu hi ca s ph.
Nhng trc khi ng ni thm th Quy Sn ct ngang:
- Ti rt mng Ngng Sn khng tr li c cu hi ca ti.
(Zen Koans)

Thi gian tri qua nh nc chy trong sng. Ma ng, ma H


n ri i, nm ny qua nm khc, khng cn gii thch. Chng
trn quyn hn ca con ngi. Ngng Sn, Hng Nghim u
khng th tr li c. Nhng Hng Nghim ni rng mnh tr
li c. Quy Sn ct ngang khng cho ng ni v khng tr li
hay hn l mt cu tr li khi nim. Chn l vt ln trn khi
nim v gii thch.

274 Nhng a hoa thin

456. Vt ln ngoi vt.


Mt ti, M T cng ba u t l Ty ng, Bch Trng,
Nam Tuyn thng trng. M T hi:
- Chnh lc ny nn lm g?
Ty ng p:
- Chnh l lc cng dng.
Bch Trng p:
- Chnh l lc tu hnh.
Ch c Nam Tuyn khng p, pht tay o m i. M T ni:
- Kinh vo Tng, Thin v Hi, ch c Nam Tuyn vt ra ngoi
vt.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

T xa n nay him ngi c th vt ra ngoi vt, thot khi


danh, li; ngay tu chng cng chng mng.
457. Bi k cui cng ca Php Tin.
Mt hm, Php Tin tin on mnh s mt sau by ngy. n
ngy th by ng triu tp mn li v ni:
- Theo tc l, phi vit mt bi k t gi, nhng ti khng phi l
mt thi s, cng khng phi l mt nh th ha, mt ngi trong
cc ng hy vit h ti.
Ni ri ng lin c:
Ti t ni xn ln
V li tr v ni xn ln
Th l g?
ng tng ang chp tha:
- Cn thiu mt cu na!
Php Tin bn ht ln mt ting v mt.
(Zen Koans)

Php Tin hc thin Trung Hoa nhiu nm. Sau khi tr v Nht
Bn ng ging dy vng ng Bc. Trc s kin xy ra trong
cng n ny ng thng k cu chuyn ng nghe c Trung

275 Dng nh H

Hoa cho t nghe. Mt nm, vo ngy 25, thng chp, mt v


thin s gi ni vi t:
- Nm ti ti s khng cng vi cc ng na, vy cc ng hy c
s tt vi ti trong nm nay.
chng cho l li ni a, nhng h vn i i n cn vi thy.
Vo chiu ngy u nm mi, thin s ni vi chng t:
- Ti s ra i vo ngy mai, khi tri ngng tuyt.
chng ci v ngh rng thy mnh ln. Nhng vo na m
th tri bt u tuyt v sng hm sau h khng thy thin s
u. Sau cng tm thy thin s thin ng v qua i. Php
Tin k li chuyn ny v bn rng cc thin s c th (mc du
khng cn thit) tin on ci cht ca mnh, nh ng lm
trong cng n ny.
Li ni cui cng ca Php Tin din t khi nim v Tng Lai
ca nh Pht. ng t ni xn ln ti v li tr v ni xn ln. i
sng l vnh hng. Chng ta n t i sng vnh hng v s tr
li i sng vnh hng. Chng ta ng sng i sng vnh hng
nhng v v minh nn chng ta khng bit.
458. Khoi hot! Khoi hot!
Cu ni u mi ca m Chiu l:
- Khoi hot! Khoi hot!
Khi sp mt li ku ln:
- Kh ri! Kh ri! Dim Vng n bt ti!
Mt ng tng hi:
- Thin s lc b Tit S nm xung nc m thn sc vn
khng i, sao by gi li tr thnh th ny?
Thin s gi chic gi ln hi li:
- Lc ng hay by gi ng?
ng tng khng p c.
(Thin C)

"Khoi hot! Khoi hot!" ch t tnh. "Kh ri! Kh ri! Dim


Vng n bt ti" ch thn th. Thin s l ngi i t ti, phm
thnh khng lm tr ngi c.

276 Nhng a hoa thin

Ch cn c chn tm, d l khoi lc hay thng kh u l s th


nghim thn thnh.
(Thin v)

459. Ln v cao.
Tng Trin hi mt ng tng:
- ng lm cng c g m thn th cao ln vy?
- Thin s ln nhiu, t?
Tng Trin khom ngi xung lm dng ln, ng tng ni:
- Thy chng nn mng ngi.
- Chng phi ng mng ti sao?
(Thin C)

Cao v ln l thuc s sai bit hin tng gii. Thin s lm


dng ln, m ch ng tng nhn l ln sao? ph ci chp
sai bit ca ng.

460. Ngng Sn ngi Thin.


Mt hm Ngng Sn ang ngi thin, mt ng tng li ng bn
cnh. Ngng Sn bn v mt vng trn trn t v vit ch thy
(nc) di. Sau nhn ng tng d hi, ng tng khng th tr
li c.
(Zen Koans)

K lut ca thin ging nh luyn v. Thy v tr phi tp luyn


vi nhau. ng tng n ng cnh Ngng Sn l c th thch
thy. Ngng Sn hiu v ngay mt vng trn v vit ch thy
di, nhn ng ti nh mun ni:
- c ri, ng hiu khng?
ng thng cho ng tng. y c phi l bo ng mang mt
thng nc li khng? Nu ng mun gii p chuyn ny bng l
lun, ng khng bao gi hiu Ngng Sn. D nhin ng khng
th tht ra li. ng ti th thch Ngng Sn, nhng kt qu
li ngc li. Ngng Sn vit ch Thy, d c vit bao nhiu ch

277 Dng nh H

Thy i na th cng khng th no lm cho ht kht. Cn vng


trn l ch thc ti ton ho. Nhng i vi ng tng th cng
ging nh mt bc v bnh m, khng bao gi c th lm no lng
ng c. Mt ngi khng th no hiu c chn l ca cuc
sng, d c gii thch cn k, tr phi ngi y sn sng tip
nhn. i vi ng tng ny c l tt hn l cho ng ta mt bt tai
hay mt ting ht hn l cho ng mt cng n biu tng.
461. c Pht v Phm Ch.
Phm Ch hai tay dng hoa hin Pht. Pht ni:
- B xung i!
Phm Ch bung tay tri xung.
- B xung i!
Phm Ch li bung tay phi xung.
- B xung i!
- Bch c Th Tn, con b hoa xung ht ri cn g b
xung na?
- Ti ni b xung l bo ng ngoi b su trn, trong b su cn,
gia b su thc.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tm c Chn Tm v Tp Tm. Chn Tm l t tnh l th ca


chng sanh. Tp Tm l do kinh nghim sanh hot tp nhim. Tp
tm chp tng, chy ui theo vt, l chng ngi ln ca s tu
hnh. Qun tm l trc ch chn tm, tr tm l tr b tp nhim.
y, c Pht bo phi b tp nhim.
462. Quy Sn v Ngng Sn.
Cui k h, Ngng Sn n gp thy. Quy Sn hi:
- C k h, ti khng thy ng, ng lm g?
- Con lm rung v gt c mt thng k.
- Vy, ng khng ung ph ma kt h.
- Cn s ph th sao?
- Mi ngy ti n mt ba vo chnh ng v ng vi gi sau na
m.

278 Nhng a hoa thin

- Vy thy khng ung ph ma kt h.


Ngng Sn ni ri th li ra, Quy Sn nhn xt:
- ng nn t trng.
(Zen Koans)

Mi thin vin c 3 thng h gi l ma kt h. Ch tng ta thin


v lm vic, l sng thin. Cui k h thin sinh s n gp
thy. Cuc gp ny l mt trc nghim s hiu bit ca thin sinh.
Khi Ngng Sn n gp thy, ng rt t ho v s lm vic kh
nhc ca mnh. ng cng mun bit thy mnh c lm vic khng.
Nhng ng qu t tin n ni tr thnh v l. y chng ta thy
Quy Sn l mt v thy hin t, ng khng gin m cn khuyn
Ngng Sn nn t trng.
463. Tip kin Thin sinh.
Mt hm ni chuyn vi ch tng, Tam Thnh a ra nhn xt:
- Khi mt thin sinh ti, ti ra tip kin khng v gip hn.
Khi Hng Ha nghe c li ny bn ph bnh:
- Khi mt thin sinh ti, ti thng khng ra ngoi tip kin,
nhng nu ra ti nht nh s gip hn.
(Zen Koans)

Tam Thnh v Hng Ha u l t ca Lm T trong cng n


ny, h hai v tr i lp nhng cng mt ngha. Tam Thnh
nhn mnh tip thin sinh khng c tin kin l s dy, cn Hng
Ha th ni thin sinh n ng v ng s dy. Mi ngi u c
cch dy c o.
464. G vo thnh gh.
Mt hm, trong thin vin Nam Tuyn, Vin u v Phn u
ang n cm, bng nghe ting chim ht. Vin u ly tay g vo
thnh gh, con chim li ht na. Vin u li g ln th hai, nhng
chim khng ht na. Vin u quay qua Phn u v hi:
- ng hiu khng?
- Khng, ti khng hiu.

279 Dng nh H

Vin u li ly tay g vo thnh gh ln th ba.


(Zen Koans)

Mt con chim ht, Vin u g vo thnh gh nh hng ng.


Con chim li ht, Vin u li g nhng chim bay i. Chim ht
t nhin v khng lu mt ch. Vin u bit iu ny v hi
Phn u "ng hiu khng?" Phn u khng hiu, do Vin
u li g ln th ba. Vin u nghe thy php khp ni:
ting chim ht, ting gi, ting cn trng, trong nng, trong hoa,
ngay c trong cu tr li mc mc "Khng, ti khng hiu" ca
Phn u. Ln g th ba trong sng, t nhin nh hoa Hu trong
bui sng, di nh nng mt tri.
465. Nm c Kinh.
Mt hm Bng c s nm trn ging tng kinh, mt ng tng
trng thy ni rng:
- C s, khi tng kinh phi uy nghi oan chnh!
Bng c s nghe ri nhc mt chn ln. ng tng thy vy b i
khng ni mt li.
(Trung Quc Thin)

Theo thng thc, khi tng kinh nn ngi ngay ngn. Bng c s
nm trn ging m tng kinh cho thy ng khng b bt c cnh
gii no tri buc. Nu chng ta c ty tin bt chc ng th
chng khc g t xa tri, c th a vo a ngc.
466. Trc n mt hay mt n trc.
Vn ch ch cy trc hi mt ng tng:
- C thy khng?
- C thy.
- Trc n mt hay mt n trc?
- Chng ging nhau sao?
(Thin C)

Trc n mt: Vt vo ng, Mt n trc: vt b ng ha. Cu ni


m ch vt v ng u phi qun.

280 Nhng a hoa thin

467. i Vng n ri!


Mt hm Triu Chu ang ngi thin n liu, th gi vo bo:
- i vng n ri!
i vng y l ch Triu Vng Vng Dung (873-921)
ng thi l ph ch ca thnh Triu Chu, trn danh ngha l
Bc Phin Trn ca triu ng, t xng vng. Thc ra, y l
mt quc gia bn c lp. D nhin i vi mt v c quyn lc
nh vy n thm, th gi lp tc bo co. Triu Chu lin p l:
- i Vng vn phc!
Th gi tha:
- Ch mi ti ca chnh in!
- Li cn c mt v i vng na ti sao?
Hong Long Hu Nam nghe c chuyn ny bn lm mt bi k:

Th

gi

ch

tri

bo

khch

Bt

tri

thn

ti

hng

Triu

Chu

nhp

tho

cu

nhn

Bt

gic

hn

thn

thy

Th gi ch bo tn khch
Chng d thn ti hng
Triu Chu cu ngi trong c
u ng thn b lm bn.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Triu Chu mun th gi bit n i vng trong thn mnh,


nhng th gi khng hiu.

281 Dng nh H

468. Ba cu ca Lm T.
C ng tng hi Lm T:
- Th no l chn Pht, chn Php, chn o, xin thy ging cho.
- Pht l tm thanh tnh, Php l tm quang minh, o l tnh
quang mi ni u v ngi. Ba l mt, mt l ba, u khng,
khng tht, t nh o nhn chn chnh, nim nim chng on.
t Ma t s t Ty sang, ch tm mt ngi khng b m
hoc. Sau Nh t gp c, ch mt cu l xong, mi bit lc
trc dng cng sai. Ngy nay s ni ny ch thy so vi Pht
khng khc. Nu hiu c cu th nht th c th lm thy ca
Pht, nu hiu c cu th hai th lm thy ca tri, ngi. Nu
hiu c cu th ba th t cu chng xong.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cu mt ch tm thanh tnh, Tm l Pht. Nu thanh tnh tc


chng Pht qu, l chng ng.
Cu hai ch tm quang minh l giai on l ng, nn c th lm
thy tri, ngi.
Cu th ba ch v ngi tnh quang tc l i vi Pht php c th
tn th phng hnh, nhng vn cha trit ng Pht l. Giai on
ny c th tin, c th lui, cho nn t cu chng xong.
469. Nga Lun.
C ng tng dn bi k ca Nga Lun cho Lc t nghe:

Nga

lun

hu

lng

Nng

on

bch

lng

cnh

tm

bt

khi

nht

nht

trng

282 Nhng a hoa thin

Nga Lun
Nga Lun thc gii gin
T tng thy dt lng
i cnh tm chng sanh
B ngy ln mnh.
(Trc Thin dch)

Lc t nghe ri ni rng:
- Bi k ny cha r tm a, nu theo m tu th cng b tri
buc.
Do , t ni bi k:

Hu

Nng

mt

lng

Bt

on

bch

lng

cnh

tm

khi

tc

ma

trng

Hu Nng
Hu Nng chng gii gin
T tng chng dt lng
i cnh tm c sanh
B no ln mnh.
(Trc Thin dch)

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tm l ch th ca ng, Tnh. Con ngi l ng vt khng th


khng hnh ng, khng t tng. Tam t ni trong Tn Tm Minh
"Ch ng quy ch, ch cnh di ng. C nim u "ch" tc l
ng tng ri, ch cn tm chng sanh th tuy ng m ch.

283 Dng nh H

470. Lc T ging cho Tit Gin.


V Tc Thin sai ni th l Tit Gin i mi Lc t v kinh. Lc t
ni c b bnh m t chi. Tit Gin xin t ch th tm yu. T ni:
- Chng on, chng thng, chng n, chng i, chng gia,
chng trong ngoi, chng sanh, chng dit, tnh tng nh nh,
thng tr chng di gi l o.
Gin tha:
- Thy ni chng sanh, chng dit th c khc g ngoi o u?
- Ngoi o ni chng sanh, chng dit l em dit ngng sanh,
ly sanh biu l ci dit, dit cn chng dit, sanh ni v sanh. Ti
ni chng sanh, chng dit l vn chng sanh, nay cng chng dit
cho nn chng ging vi ngoi o.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

on, thng, n, i ch thi gian. Trong, ngoi sanh dit ch


khng gian. Thi gian v khng gian u c i i. Thin l tuyt
i i cho nn ni thng tr chng di. Chng sanh sinh hot
trong thi khng sinh l v tm l u b thi, khng khng ch.
Nu mt nim chng sanh th thi, khng u lng.
471. Mt mi tn.
Ha thng Hng Ha (830-888) lc sp mt bo i chng:
-Ti c mt mi tn, khng bit nn trao cho ai?
Mt ng tng bc ra tha:
-Xin trao cho con.
-Th ng gi ci g l mi tn?
ng tng ny hc phng php ca Lm T ht ln mt ting ln,
Hng Ha nn cho ng 5, 6 gy ri tr v phng phng trng.
Sau ku ng tng vo hi:
-Chuyn va ri ng c hiu khng?
-D, khng hiu.
Thin s li nn ng 5, 6 gy na, ri nm gy i.
-T gi tr i, nu gp ngi sng mt ng hy tr cho h mi tn
ca ti.

284 Nhng a hoa thin

Bt C Am Ha Sn (1837-1917) c mt cng n nh sau:


Ai cng c mt mi tn, lc th l tn git ngi (ph nh) lc th
l tn cu ngi (khng nh). Hy ni coi lo np thng dng
mi tn no?
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Ch cn thm hiu dng mi tn no l c th ng c hm


trong cu ni sau cng ca Hng Ha..
Mt mi tn ch t tnh, ngi sng mt ch ngi kin tnh.
(Thin C)

472. ng ph lo tng.
Trn Tn Tc bo i chng:
- Cc ng cha c ch vo, khi c ch vo ng ph lo tng.
Mt ng tng bc ra tha:
- Sau ny, con chng gim ph thin s.
- ng sm ph lo tng ri!
(Thin C)

ng tng tng t ni thin s m c ch vo l ph thin


s ri, v ch c t mnh tm c ch vo mi l khng ph thin
s.
473. Khng i hi ngi.
Mt ng tng hi Hu c:
- Thin phong ca thin s l g?
- Khi gp bn lai s lin din bch (ngi xoay mt vo tng m
thin).
- Bn lai s l g?
- Cng chng i hi ngi!
(Thin C)

Gia phong v bn lai s ch t tnh, din bch v khng i hi


ngi m ch ng tng phi t tham, t ng.

285 Dng nh H

474. Trc 33 sau 33.


Mt ng tng hi Trinh Thy:
- C nhn ni trc 33 sau 33 l g?
- ng tn chi?
- Tha tn m.
- Ung tr i!
(Thin C)

ng tng b vn t kinh in chuyn, thin s tnh ng bng


cch hi tn v bo i ung tr.
475. Ung tr i.
Mt ng tng hi Tuyt Phong:
- C nhn ni trn ng gp ngi thng t, khng c im
lng, khng bit lm sao i ph?
- Ung tr i!
(Thin C)

Ngi thng t: ch ngi kin tnh, ng tng cn c tm tm


kim bn ngoi, Tuyt Phong bo ng ung tr i l ct t
ng suy ngh ca ng.
476. Bt ng o trng.
Nham Tun n tham phng u T. u T hi:
- Ti qua ng ng u?
- Bt ng o Trng.
- Nu ni bt ng sao cn n y?
- n y ch l li l ng sao?
- A! nguyn lai ng ni chng chp.
(Thin C)

Bt ng o trng v ni chng chp u ch t tnh.


477. Ngi xut gia.
Mt hm, Dng Tuyn n cm khng mc c sa. Mt ng tng hi:
- Th ny chng l bin thnh ngi tc hay sao?

286 Nhng a hoa thin

- Ch l by gi li l ngi xut gia?


(Thin C)

ng tng cn chp mc hay khng mc c sa, ngi xut gia v


ngi tc. Cu ni ca thin s l ph ci chp sai bit hin
tng gii ny cho ng.
478. Xem Kinh Hoa Nghim.
Tnh Hu hi o Tim:
- Ngoi tham thnh ra, ng cn xem kinh g?
- Xem Kinh Hoa Nghim.
- Tng, bit, ng, d, thnh, hoi, 6 tng trn nm ly ci no?
- thp a phm ni "Cc php u gm 6 tng.
- "Khng" cn c 6 tng khng?
o Tim khng p c, Tnh Hu bo:
- ng hy hi ti
- "Khng" cn c 6 tng khng?
- "Khng.
o Tim i ng, Tnh Hu hi:
- ng hiu th no?
- "Khng.
Tnh Hu ng chu.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

6 tng l Dng khng phi l Th. Chn nh mt php chng lp


hung h l 6, cho nn Tnh Hu p khng. o Tim ly
"khng" m ng. Khng thy mt php tc l Nh Lai, cho nn
gi l Qun T Ti. Thy ci v s kin, th bt k hnh tng no
cng khng th tri buc c.
479. Thanh Nguyn Duy Tn.
Thanh Nguyn ni:
- Lo tng 30 nm trc lc cha tham thin thy ni l ni, thy
sng l sng. V sau thn cn bc thin tri thc, c c ch vo,
thy ni chng phi ni, thy sng chng phi sng. Nay vo chn

287 Dng nh H

yn vui tch tnh li nh lc trc, thy ni ch l ni, thy sng


ch l sng.
(Hng Thy Hi)

Cu "thy ni l ni, thy sng l sng" v cu "thy ni ch l


ni, thy sng ch l sng" c iu no bt ng chng? Ch bt
ng l ci Ng.
Trong giai on 1, v ly ci ng l gii m quan st. Tp qun
khin chng ta ng trn quan im ch quan m quan st th gii
khch quan, Ng l trng tm ca th gii, ci ng tp qun t ci
ng lp trng m ra. Ly v tr, t tng, lng yu ght ca ng
m nhn ngm th gii. Ng tuy nhin "thy ni l ni, thy sng
l sng" k thc th ch thy th, khng kh nhp vo ni, sng.
Gia ng v ni sng cn ly cch.
Giai on 2 , Thanh Nguyn ni "c c ch vo" l ng c
chn l thin, l th nghim c vn vt u khng, ph c ng
chp, bit c ng hoc ni sng ch l do duyn khi m tn ti.
Lc , ph nh tt c nhng ch quan lc trc. Do ni "thy
ni chng phi ni, thy sng chng phi sng.
Giai on 3. "Khng" khng phi l mt khch th thun nhin
khng tin vo mt trng thi vin mn do ni sng, vn vt
theo bn lai din mc hin hin trc mt ti. Ni sng t thn l
1 loi thc ti. N khng phi l phn nh ca ng, n cng khng
phi l hnh nh ca khng. N ch l ni tht, sng tht. Ng
khng trong, khng ngoi v ng l ci bn nhin . Chng ta
c th ni ba giai on ca Thanh Nguyn l qun st, th nghim,
vin mn. l 3 giai on ca qu trnh thin ng.
480. Thng thng cn kh.
Mt ng tng hi Nam Vin:
- Ngi thng thng cn kh n, thy c tip khng?
- Tip.
- Vy sao, thnh thy tip.
- Trc ht, ly bnh ng giao tip.
(Thin C)

288 Nhng a hoa thin

Nh Pht phn 3 hng ngi: thng, trung, h cn kh. Ngi


thng thng cn kh, ng tnh cao, d dng thy tnh. Ngi h
h cn kh ng tnh thp thy tnh kh. Kh,v d l do trnh
khng ng. T tnh mi ngi u bnh ng. ng tng mi thin
s tip l cn chp kh, d. Cu tr li ca thin s m ch chi
bng t tnh t tip.
481. nht ng nhn n.
Mt hm Chn nh Sy Vng n thm, Triu Chu ngi yn
trn thin sng hi:
- i Vng hiu khng?
- Khng hiu.
- Lo np t nh n chay, nay khng cn kh lc xung thin
sng.
Vng cng knh trng. Hm sau Vng sai mt v tng qun
n truyn li hi thm. Triu Chu xung thin sng tip.
Th gi hi:
- Hm qua, Ha thng thy i vng n, khng xung thin
sng, hm nay tng qun n, ti sao li xung thin sng?
- ng khng bit u! nht ng nhn n, ti thin sng
tip. Trung ng nhn n, ti xung thin sng tip. Mt ng
nhn n, ti ra tn ngoi tam quan tip.
(Thin th 60)

Chn nh Sy Vng l huynh ca Hong , l mt nhn vt


cao qu, l mc tiu cho nhiu ngi nnh ht. Nhng Triu Chu
vn lnh lng ngi trn thin sng hi Vng c hiu ti sao mnh
khng xung thin sng khng? Ch php bt ng, khng n
khng i, khng i khng n, khng trn khng di. l gio
hun khng li ca Triu Chu. ng tic ngha qu cao, do
Sy Vng khng hiu, do Triu Chu phi h thp xung mt
tng Sy Vng hiu. i vi mt ngi c a v cao nh Sy
Vng quen c mi ngi knh trng; Triu Chu v lng t bi
i i ngc li mong chn ng c i phng. Sy Vng
n cu gio, nn Triu Chu ch o. Tng qun n truyn

289 Dng nh H

li, nn Triu Chu ly l m tip. Cui cng, Triu Chu ni


ngi h ng n th ra tn ngoi tam quan tip, ch l khi hi.
Thin s tu theo cn kh, trnh , trng hung i chng m cho
thuc.
(Thin C)

482. Mt ht hon n.
Mt ng tng hi Chn Gic:
- Mt ht hon n im st thnh vng, mt li ch l im phm
thnh thnh, thnh thin s im.
- ng c bit T Vn thin s im vng thnh st khng?
(Thin C)

ng tng cn hng ngoi tm hon n v li ch l. Thin s


bo ng hon n phi t cu, li ch l phi t chng.
483. Mt vng vo mt.
La Hn Qu Khm hi mt ng tng mi n:
-ng t u ti?
-Ti t phng Nam li.
Huyn Sa S B (s ph ca La Hn Qu Khm) hi:
- cc lo ha thng dy i chng ra sao?
-H dy rng: Bt vng tuy qu nhng vo mt th sanh bnh.
Qu Khm bo:
-Cha chc, c ngn ni Tu Di chng trong mt ng sao?
(T L Thin)

Tm chng ta khng c g c th c th cha ng tt c mi vt,


iu ng ch l ng ng mt mt. Ni c l mt mt, ni
khng li l mt mt khc. Nut trn v tr c nhin l c chn
l, nhng nu chp vo chn l th chn l s tr thnh mt ci
bao. Cnh gii Thin khin ngi ta kh lng nm bt .

290 Nhng a hoa thin

Mt vng tuy qu nhng cng nhng cng nh ht ct, ri vo mt


ch khin sinh bnh, phi lm sao loi n ra. y thin s bo
ng tng php qu nh mt vng, nhng cng phi b, khng th
chp c.
(Thin C)

484. A!
Mt ng tng hi Kh Nh:
- Sanh t n, lm sao trnh?
- Lnh ph n th phi lm theo.
- Vy l b sanh t bt i sao?
- A!
(Thin C)

Sanh t thuc v hin tng gii, ng tng cn mun trnh sanh t


l cn c phm thnh i lp. Thin s c th trong sanh la sanh,
trong t la t, phm thnh v ngi. Li p ca thin s 'Lnh
ph n th phi lm theo" khin ng tng hiu lm l thin s b
sanh t bt i. Do , thin s ku "A" m ch gia hai ngi
khng hp c.
485. Di cu Ma Giang.
Mt ng tng hi i Dung:
- Pht l g?
- Di cu Ma Giang, ng c hiu khng?
- Khng hiu.
- Trc cha Thnh Th.
(Thin C)

Pht khng u khng c. Di cu Ma Giang, trc cha Thnh


Th u l Pht tnh hin thnh.
486. Hang chut.
Tng Chnh vo phng phng trng hi Thun Phong:
- Phng phng trng v sao ti en nh th ny?
- V l hang chut.

291 Dng nh H

- Th mo vo.
- ng th th coi!
(Thin C)

Hang chut ch t tnh, mo ch trn duyn. Th mo vo hang


chut, hang chut vn l hang chut.
487. Tng mo ng ng.
Hong B sau khi xut gia, n Thin i Sn hc tp, sau ln
Trng An. Mt hm i kht thc trn ng i qua mt nh n,
bng thy mt b lo chy ra mng:
- ha thng tham tm!
- Ti cha h ly mt vt g ca b, sao li bo l ti tham tm?
- Cu ngi ta th x khng phi l tham tm sao?
Hong B nghe li ni c l bn ci. B lo thy ng ci bn
i thi , mi vo nh v cng dng thc n. Nhn b lo hi
chuyn, Hong B bn em chuyn tu hnh ca mnh k ht cho b
nghe, b lo bn cho kin. Hong B thy ch li v cng bn xin
b thu lm . Nhng b lo bo b l ngi n s khng tin,
nu mun tm minh s hy n kim Bch Trng. Hong B nghe
li bn n gp B Trng. B Trng hi:
- Ngi tng mo ng ng t u ti?
- Ngi tng mo ng ng t Lnh Nam ti.
- Ngi tng mo ng ng ti lm g?
- Ngi tng mo ng ng ti khng v vic khc.
(Thin Tng Dt S)

Trc mt thin s Bch Trng m xng mnh l tng mo


ng ng, Hong B tht l mt ngi thun phc, th v.'
Khng v vic khc" l ni ti ni ch mun thnh Pht, khng v
chuyn g khc c.
488. Gp tr th ung, gp ba th n.
Khai Sn Tng Tr T Vinh ha thng (1268-1325) nghe s ph
l Trit Thng ha thng (1232-1309) ging cng n bnh thng

292 Nhng a hoa thin

tm l o (xem cng n s 1085) hot nhin i ng. Bn ln


ting reo h:
- Con ng ri.
Trit Thng hi:
- Ng th no?
- Cn Ln ti en i trong m.
- Cha c, hy ni li.
- Gp tr th ung, gp ba th n.
Trit Thng gt u, mm ci ni:
- Sau ny ng nht nh dng cao tng phong.
Ni ri bn cp n kh.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Cn Ln ti en i trong m l ni nm mt qu cu sn en
trong m ti l ch Chn Khng V Tng, bnh ng (tt c mi
sai bit u b loi b tr thnh v tm, v ng cnh gii). Nu
ng c tm bnh thng l o th gp tr ung tr, gp ba th
n nhng nu thiu "Cn Ln ti en i trong m" (ch thin nh
tam mui) th khng th t ti cnh gii chn chnh ca thin gi.
489. o nhn.
Hong B ni:
- Bit trm loi chng bng cu iu cht ht. o nhn l v s
nhn, chng cn phi quanh co, cng khng c o l g c th
ni.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

V s l ch tm v s. S n th ng, s i khng gi. Tt c u


mc t nhin, khng tnh ton, khng bt buc. l iu tt yu
ca nh Thin. S cng c ni tu lc vn hnh l c Pht th
t. Nhng tm ng th thy khng c diu php no c. l
chn Pht. Pht v chng sanh u l mt tm khng khc. Hng
ngoi cu Pht, chp tng tu hnh u l c php, khng phi l
o B . Cng dng mi phng Pht chng bng cng
dng 1 o nhn v tm.

293 Dng nh H

490. Siu vit hnh tng.


Ph i s ni:
- C mt vt c trc thin a, v hnh vn tch liu, c th lm
ch vn vt, chng ui theo bn thi m tn.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

N c trc thin a, li cn tn ti sau bn thi: l sung mn


thi gian, lm ch vn vt l sung mn khng gian, nhng li tch
liu v hnh v vy khng th tm n trong thi khng. Gi n l t
tnh. Tm Kinh ni n "v tr dic v c. V tr l siu vit tri
kin, v c l siu vit hnh tng (v nhng g c c u c
hnh tng).
491. Ci ba ca Nham u.
Mt hm c Sn bo Nham u:
- Ti c 2 thin sinh y lu, ng hy i xem h th no?
Nham u vc ba n lu 2 ng tng ang ngi thin. Nham u
gi ba ln ni:
- Nu cc ng ni mt li ti s cht u, nu khng ni g ti
cng cht u.
Hai ng tng vn tip tc ngi thin nh khng c chuyn g.
Nham u vt ba xung v ni:
- Cc ng thc l nhng thin sinh chn chnh.
ng quay v c Sn v thut li cu chuyn. c Sn ni:
- Ti bit ng nhng h th sao?
- ng Sn c th chp nhn h nhng c Sn th khng.
(Zen Koans)

Nham u l t ca c Sn v chuyn Nham u khm ph 2


ng tng l mt trc nghim cho chnh ng. Khi c Sn hi, cu
tr li ca Nham u c v chm bim. ng Sn (mt thin s
hin t, ha nh) c th chp nhn, nhng c Sn (ni ting l
th bo v dng gy nh) s khng chu. Nu nh m c th gic
ng th nhng con nga ko xe u l Pht c. Nham u th
thch li s ph. ng ch c khi b ch cn li. R rng l c 2
trng phi sai bit trong thin hc.

294 Nhng a hoa thin

492. Bo Th xoay lng.


Mt hm, Triu Chu n thm Bo Th. Bo Th thy Triu Chu
n bn xoay lng li. Triu Chu tri ta c v sa son ly Bo
Th. Bo Th ng dy v phng. Triu Chu nht ta c v b i.
(Zen Koans)

y l mt cng n khng li rt th thch. Thy Triu Chu n,


Bo Th b i khng mt li gii thch. Triu Chu rt t nhin,
tri ta c m cc ng tng thng mang theo mnh, sa son l
nh thng l. Nhng Bo Th nhm dy v b v phng. Triu
Chu ng nh phi thc mc 'phi c mt ngha su xa no
cho vic ny", li ch thu dn ta c v b i. Triu Chu t nhin
nh mt trn gi thi qua cnh thng, hay nh bng theo vt, vang
theo ting. n v i, l mt tc ng bnh yn. Triu Chu ging
nh mt ngi i cu c, gp ma, khoc o ti, tr v nh khng
bung cn cu. Mt ngy nh vy .
493. Bch Linh v Bng Un.
Mt hm, Bch Linh gp Bng c s trn ng bn hi:
- Cu c lc ca Nam Nhc c ch cho ai khng?
- C.
- Ai c?
Bng c s ch vo mnh:
- Bng cng.
- Thc l diu c khng sinh, khen ngi chng kp.
- Cu c lc ca Nam Nhc ai bit c?
Bch Linh khng tr li, i nn ln u i thng.
- Hy bc cn thn!
Bng c s gi vi theo, nhng Bch Linh vn tip tc i khng
ngonh c li.
(Zen Koans)

Bch Linh v Bng Un lun th thch nhau v Thin. Trong cng


n ny h lun v s hiu bit tnh khng ca Nam Nhc. Cu c
lc ca Nam Nhc ch mi s vic lun thay i, khng c g l
vnh vin. Khi ta xc nhn mt s vic g th trong thc ti n

295 Dng nh H

thay i ri khng cn l nh vy na. Chn l ngy hm qua


khng phi l chn l by gi. Trong i thoi Bch Linh hi Bng
Un c ai thc chng nhng g Nam Nhc ni khng? Bng Un
p c, chnh ng t chng. Ri Bch Linh chc qu Bng Un
bng cch khen ngi. Cui cng Bng Un hi s hiu bit ca
Bch Linh. Bch Linh by t bng cch bc i khng ni li g.
Nhng thc ra 2 ngi trn, ai thc s hiu Thin?
494. Thn thng.
Thch u hi Bng c s:
- Gn y, thng ngy ng lm g?
Bng c s tr li bng mt bi k:

Nht

dng

bit

Duy

ng

ngu

giai

phi

th

vt

trng

quai

Chu

thy

vi

hiu

Khu

sn

tuyt

im

ai

Thn

thng

tnh

diu

dng

Vn

thy

ban

si.

296 Nhng a hoa thin

Bng

Vic hng ngy khng khc


Ring ti t thy vui
Mi vic chng nm, b
Mi chn chng nghch, sui
ta ai ra hiu
G ni ht bi i
Thn thng v diu dng
Xch nc, ba ci thi.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Di con mt ca Bng c s xch nc, ba ci u l thn thng


ngha l thn thng cng ng dng vi bnh phm. Tam t Tng
Xn cng ni trong Tn Tm Minh 'Lc trn bt c, hon ng
chnh gic. Duy c su trn, nhng nu khng khi c nim th
tc l B .
495. Chng la ly tc.
Diu Khng hi mt ng tng mi n:
- Gn y ng la a phng no m ti?
- Chng la ly tc.
- Chng d g ti.
- Chng d g ti!
Thin s bn tt cho ng mt ci.
(Thin C)

Chng la ly tc l chng la t tnh.


496. Lo Bo ng khng c nh.
Bo ng hi mt ng tng mi n:
- ng va t u li?
- Tang Chu.
- n lm g?

297 Dng nh H

- n bi phng thin s.
- Gp lc lo Bo ng khng c nh.
ng tng bn ht, thin s ni:
- ni cho ng bit khng c nh, cn ht lm g?
ng tng li ht, thin s hi gy nh. ng tng bn ly t. Bo
ng bo ng:
- Gy ny ng nh l ng nh ti, ti li nh ng nm, ba gy,
mong chuyn ny lu hnh.
(Thin C)

ng tng li bi phng thin s,ch thy thn xc ca thin s ch


khng thy lo Bo ng (t tnh). Cu hi ca Bo ng l ch
ng tng phi t mnh kin tnh.
497. m Tng.
m Tng nui mt con ch khn. Mt hm i kinh hnh, con ch
cn o s, s lin v phng. N nm phc bn ngoi ca m sa,
dng mo d tn. Qu thc bp pha ng c mt con mng x di
my trng, h mm ph ra kh c. Th gi thnh s tm lnh.
Thin s bo:
- Cht c th trn c sao? N ly c m n, ti ly lng t
m nhn. c khng c thc tnh, ngn li th n cng mnh hn.
Lng t cu th, v duyn th s oan mt mng.
Ni xong, con mng x ci u b i, khng thy na.
Li mt chiu khc, c mt bn cp n, con ch li cn o s.
S ni vi bn cp rng:
- Am c c g cc ng mun th c vic ly i, ti khng h tic.
Bn cp nghe ni cm ng, b i.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Cht khng th trn c th sanh c g phi tic. o l ny


bit th d nhng lm th li rt kh. m Tng trong sanh t,
c tht m khng b ng nn bin hon cnh him c thnh an
bnh.

298 Nhng a hoa thin

498. Sn h i a.
Pht Nhn ha thng ni rng:
- Thanh tnh bn nhin sao ni bng nhin sinh sn h i a?
Nu sinh sn h i a lm sao tr li thanh tnh bn nhin?
Nu tr li thanh tnh bn nhin lm sao thy sn h i a?
Sau li hi:
- Th l th no?
Rt lu sau li thm:

Thy

trc

bin

lu

xut

lnh

Phong

tng

hoa

qu

lai

hng

Nc chy bn khm trc, lnh


Gi t khm hoa ti, thm.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Nc vn khng lnh, lnh l do trc. Gi vn khng thm, thm


l do hoa. Cng nh t tnh vn khng sai bit, do th su trn m
b nhim bin thnh trn tng. Nhng trong trn tng c sanh
c dit cng c t tnh khng sanh dit. Nc v lnh, gi v thm
c th hp thnh mt khng sai bit. Nhng t tnh cu sai bit
th khng th c. Cng n ny thuyt minh vn tp nhim
vy.
499. Ph Chiu.
Phn Dng Ph Chiu thin s v Long c ph don L Hu
l bn c. L mi s n tr tr Tha Thin. S gi n mi ba
ln m s khng chu i. S gi b pht, n tha vi s:
- Nu thy khng ti con s b ti cht!
- Ti b bnh chng mun ri ni, nu phi i th hoc i trc
hoc i sau h tt phi cng i.

299 Dng nh H

- Thy ha ri, th trc sau ty thy la chn.


S bo i chng:
- Ti i y, ai theo c?
Mt ng tng bc ra tha:
- Con theo c.
- Mt ngy ng i c my dm?
- 50 dm.
- ng theo ti khng c.
Mt ng tng khc bc ra tha:
- Con theo c.
- Mt ngy ng i c my dm?
- 70 dm.
- ng cng khng theo ti c.
Th gi bc ra tha:
- Con theo c, thy ti u con ti !
- ng theo lo tng c.
Quay li s gi, s ni:
- Ti i trc nh!
Ni xong lin mt, th gi ng bn cng mt theo.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

S l v cao tng mt thi, c th ra i mt cch ung dung. Ngay


c th gi cng c thnh tu nh vy. Thc l di tay tng
mnh, khng c binh yu.
500. Li Ton.
Ha thng Li Ton n c trong mt hang Hnh Sn. ng
Tc Tng rt ngng m, c bit phi s gi n vi vo Hong
Cung. S gi n trc hang ku to:
- Thnh ch n!
Lc Li Ton ang mi sao thuc, khng ln ting. S gi
khng thy ng tnh g c lin sai tiu li vo xem. Tiu li thy
ha thng nc mt, nc mi chy dng dng, mt mi nhem
nhuc ang sao thuc bn ni:
- Ha thng! Ngi hy chi mi ri nghnh tip thnh ch.

300 Nhng a hoa thin

- Ti khng ri hi chi mi v tc nhn.


Ni ri li tip tc sao thuc.
(Hng Thy Hi)

Cu chuyn ny cho chng ta thy thin s tht t ti, kh phch.


501. T tnh.
Hong B ni rng:
- Ci tnh linh gic ny t v thy m n, th cng h khng.
Cha h sanh, cha h dit, cha h c, cha h khng, cha h
bn, cha h sch, cha h no, cha h tnh, cha h tr, cha h
gi. Khng ni no, khng trong, khng ngoi, khng s lng,
khng hnh tng, khng sc, khng m.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ci linh gic ny khng th dng cm quan m tip xc nhng ci


m cm quan tip xc li khng la linh gic. Ngha l t tnh
khng phi l hnh tng, nhng li khng la hnh tng.
502. Khng th ni.
Thin s Hoa Lm tr mt ta miu ln nhng khng c .
Mt hm t tng Bi Hu n bi phng, thy miu ln m
khng c ngi gi, ngc nhin hi Hoa Lm:
- Thy khng c sao?
- C ch.
- H u vy, sao khng thy?
- Ti c hai , mt tn i Khng, mt tn Tiu Khng.
- Thy c th ku h cho t gp mt khng?
- Ch s khng tin.
Nhng Bi Hu c nn n mi, Hoa Lm nh chp nhn, bn gi
ln:
- i Khng, Tiu Khng, mau ra tip khch!
Hai con h t trong chy ra. Bi Hu tuy l quan ln nhng mt
nh t v kinh s. Hoa Lm bo hai con h:

301 Dng nh H

- ngoan! V khch ny cha kh nng i din cc ng,


mau vo i!
Hai con h vy ui, gm ln mt ting ri chy vo sau miu. Lc
, Bi Hu rt ngc nhin v ht li tn thn, tha vi Hoa Lm
rng:
- S Ph, thy tu theo php mn no m c th cm ng c
hai con h ny?
Hoa Lm nhm mt yn lng, mt lc sau m mt ra hi Bi Hu:
- ng hiu khng?
- Thy cn cha ni, lm sao con hiu c?
- A! ti ni ri, li cn ni nhiu na, ch v ng khng hiu
m thi!
- Thy thc cha ni m, xin thy r lng t bi ni cho vi cu.
- A! ng thc l hng n cn, ti ging cao siu ng khng hiu
ni; thi c! ti c phng tin m ni thi. Hng ngy, sau
ba n ti vo rng tn b cho tiu cm. C i c by bc ti
li gi gy ln nim: Nam M Qun Th m B Tt, li bc by
bc ti li gi gy ln nim Qun Th m B Tt, hng ngy ti
u nim nh vy nn cm ng c hai con h ny.
Bi Hu nghe ri khen rng:
- Thc hay qu! Thc hay qu!
(Sinh Hot Thin)

Nhiu ngi tng nim Pht, nhng cng ch thy c cm ng


g, cho thy nim khng phi l cha kha ca vn . y chnh
l lc thin s nhm mt, khng ni mi chnh l thc tu, mi
chnh l Thin. Nhng nh vy l th no? l ci khng th
ni. Ngn ng l dng miu t th gian, n c gii hn, khng
th miu t nhng trng thi siu vit th gian, cho nn mi ni
"Khng th ni. c Pht trc khi nhp Nit Bn tng ni "
Ti thuyt php 49 nm ri, nhng ti cha h ni qua mt
ch, mt cu no."

302 Nhng a hoa thin

503. Vng tht khng s la.


Vn C (1582-1659) tr tr Tng o oan Nghim T; mi m
vo khong 12 gi n mt hang ni Bin Thin o ngi
thin. Trong lng c mt thanh nin bit chuyn ny, tm cch da
cho ng s. Anh ta tro ln ngi trn cnh ca mt cy to m Vn
C phi i qua. Khi ng i qua, anh ta th tay n xung u ng.
ng khng t v s hi, ng yn ti ch. Khi anh ta rt tay li,
ng t t m i. Anh ta rt knh phc m lng ca ng. Ngy
hm sau, coi nh khng c chuyn g xy ra, anh ta hi:
- Nghe ni hm qua Thin Cu xut hin (mt loi yu qui mt
, mi di trong truyn thuyt Nht Bn). Khng bit Ha
thng c b n n u khng?
- ch l bn tr trong thn lm thi!
- Sao thy bit?
- Li cn hi, tay n u m p sao l tay qu c?
Thanh nin mc c, bn hng Ha thng xin li.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Vng tht khng s la luyn m cng pht sng ti p, tng


t mt thin gi c minh nhn, d c gp tai nn no cng khng
bin i.
504. Thng Tu.
Thng Tu lc cn l sa di, s ph sai i ra chu. Ngu nhin c
mt ngi bn c i qua, mt con c nhy vt vo chu, b quy
cht. V sau lm tr tr, mt hm ni vi i chng rng:
- Hai mi nm trc mt on cng n, hm nay phi gnh ri!
i chng gn hi duyn c, thin s ch ni:
- i n tra s bit.
Ni ri ngi kit gi i.
Lc Trng Tun thng binh ti Quan Trung, mt binh s cm
cung tn n php ng trn mt nhn thin s nh bn. Thin s
ci ni:
- Lo tng i ng lu lm ri!

303 Dng nh H

- Cha h gp mt, nay mi gp, tm khng ngn c ch mun


git l ti sao?
Thin s k li cu chuyn c, binh s bn c bi k:

Oan

oan

tng

bo

thi

liu

Kip

kip

tng

trin

khi

ngu

nhin

Bt

nhc

cu

gii

thch

Nh

kim

lp

vng

ty

thin

Oan oan tng bo bao gi dt?


Kip kip rng buc chng ngu nhin.
Chi bng cng vi s gii thch
Ngy nay lp tc ti Ty thin.
Ni ri ng m ha. Thin s ly bt vit bi k:

Tam

thp

tam

nin

phiu

ng

liu

phin

dng

Thy

tri

kim

nht

Khc

th

ti

tin

bin

chng

Ba mi ba nm loay hoay
my phen lm mu mc
u bit gp li ngy nay

tng phng

304 Nhng a hoa thin

L do nghip lm lc trc.
Vit xong bn ha.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

T cng n trn chng ta rt ra c my iu:


1- Oan oan tng bo, nhn qu tun hon, nh nghip khng
trn c.
2- Bung dao t, lp tc thnh Pht l c tht.
3- Ngi ng o khng b sanh t tri buc.
505. Bi tng Ng V Qun Thn ca ng Sn.
1/ Chnh Trung Thin:

Tam

canh

Mc

qui

do

nguyt minh

tin

bt

tng

thc

hoi

cu

nht

him.

tng phng

m ti, canh ba trng ri hin


L chi cng gp chng cng bit
n n vn cn m hn phin.
2/ Thin Trung Chnh:

Tht

hiu

lo

phng

knh

Phn

minh

ch

din

bit

chn

Hu

cnh

do

nhn

nh.

305 Dng nh H

Mt sng lo b tm c knh
R rng i din u ring chn
Thi ch qun u theo nhn bng.
3/ Chnh Trung Lai:

trung

hu

cch

trn

ai

nng

bt

xc

ng

kim

hy

thng

tin

triu

on

thit

ti.

ng ci trong khng cch trn ai


Ch hay chng chm ngy nay k
thng tin triu ct li ti.
4/ Thin Trung Ch:

Lng nhn

giao

phong

bt

tu

Ho

th

do

nh

ha

lin

hu

xung

thin

ch

Uyn nhin

Hai kim ua nhau cn g trnh


Tay kho vn nh l la sen
Nguyn vn ni mnh xung thin ch.
5/ Kim Trung o:

306 Nhng a hoa thin

Bt

lc

hu

thy

cm

ho

Nhn

nhn

tn

dc

xut

thng

lu

Chit

hip

hon

quy

thn

ta

Chng ri khng c ai dm ha
Ngi ngi trn mun vt dng thng
Tan hip tr v ngi trong tro.
(Thch Thanh T dch)

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

1- Chnh Trung Thin:


y l Th Khi Dng, l cnh tng tng ng nhng cha ng,
cha t tin, cn d tp cha cht t.
2- Thin Trung Chnh:
y l Dng quay v Th, l cnh tng s ng, tt c u t hin
thnh, ng l ng, khng cn phi nghi, thm nhp thc tm.
3- Chnh Trung Lai:
y l c Th khng Dng, i vo chn khng, ph nh tt c
trn cnh, ng cnh ny khng th ni ra c bng li, ch c th
dng tm m chng.
4- Thin Trung Ch:
y l Th v Dng cng ti, l cnh ng on tr tt c phin
no, hiu rng Th Dng l mt, c cm gic siu nhin ngoi vt.
5- Kim Trung o:
y l Th Dng u tch, l cnh tng Hu v V u khng
chp.
506. t Ma ging tm.
C hnh gi hi t t Ma:
- Nu khng lp vn t, ly g lm tm?

307 Dng nh H

- ng hi ti, l tm ng; ti tr li ng tc l tm ti. Nu ti


khng tm th ly g tr li ng? Nu ng khng tm th ly g hi
ti? Hi ti tc l tm ng, t v thy n nay bt c lc no, ch
no u l bn tm ca ng, bn Pht ca ng. Tm l Pht. Ngoi
tm ny khng c Pht no khc. Pht l ting Ty Trc, ni y
(Trung Hoa) gi l gic tnh. Gic l linh gic ng c tip vt;
dng my chp mt, ng tay, ng chn u l tnh ca linh
gic. Tnh tc tm, tm tc Pht, Pht tc o, o tc Thin.
Thin khng th dng phm thnh o lng c. Thy bn tnh
l Thin. Nu khng thy bn tnh th khng phi l Thin vy.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

T li ni trn ca t s, chng ta thy rng Tm, Pht, o,


Thin tuy bn m mt. Mc ch duy nht ca Thin l thy bn
tnh. ng, ni, nhn, nghe, ngi, nm, gic, bit u l t tnh
khi dng. Nhng phm phu b thc tm chi phi cho nn khng
thy t tnh. Tiu tha th ri vo khng tch, t chn tm vo
ch v dng. Nu c th sanh tm nhng khng tr, c th, c
dng, khng ri vo khng, hu th mi l Tm Linh Gic v
nhim. Ng Tnh Lun ni:
- Phm phu sanh tm gi l Hu, Tiu Tha dit tm gi l V.
Pht v B Tt cha h sanh tm hay dit tm, nn gi l phi hu,
phi v tm, l trung o vy.
507. Duy Ng cTn.
Vn Mn c mt ln k li:
- Th Tn lc sanh ra mt tay ch tri, mt tay ch t, i by
bc ni rng:
" Trn tri, di tri ch c ta l hn c." Lc , nu ti thy
vy lin dng gy nh cht, vt cho ch n th thin h c thi
bnh.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Thin tng ph tr tng Phm Thnh, mng Pht, mng T,


coi thng nh n cm hng ba. Ngi ni li c a nht l
Vn Mn. Cu ni ca Th Tn l ch Php Thn, tuyt i i,

308 Nhng a hoa thin

ngoi ng ny khng c mt vt no khc, cn gi l i Ng. Nu


khng hiu ngha ny v cho l tiu ng Tt t a (nu ngi
c t tng c tn ny) th ngi c phm thnh phn bit. Ch
nhng thin s chng ng mi hiu c, nu nh ch l Thin
ngoi ming, do thc tm m pht ra li mng chi, th l php
sanh dit, cn ri vo vng nhn qu. Thin tng c tinh thn siu
Pht, vt T, do khng lp Pht in ch c Php ng, mi
ch u biu th tc phong bnh ng khin mi ngi khng c
lng t ty, khng mt i tn nim "Tc Tm Tc Pht"; cng khng
c lng cng cao ng mn khinh th ngi s hc, mt hc khng
th tinh tin. C hai u l chng ngi. C ngi cho mng Pht,
mng T l ung bu ca Pht Gio. l ly th php lun xut
th php. Chng ta c th ni nhng ngi ny l khng c u
c. Nu mt ngi c qua kinh sch Pht quyt khng c
nhng li vng ng ny.
508. ng t rt tr.
C mt v ha thng dn mt ng t n thm Thun c, tha
rng:
- ng t ny thng hay hi Pht php, thnh thin s kho
nghim.
Thin s bn bo ng t rt tr. ng t mang tr li, thin s
ung xong a chn tr cho ng t. ng t bc ln n. Thin
s rt tay li hi:
- Cn ni c khng?
- Xin thy c hi!
Ha thng khng nhn c, xen vo hi:
- Thin s, khng bit kin gii ca ng t th no?
- Chng qua ch l mt ng tng gi gii.
(Thin C)

i vi Thin tng iu quan trng nht l kin tnh. i vi cc


tng gio khc ca Pht gio th iu quan trng nht l gi gii
lut. Kin tnh v gi gii chng c lin quan g n nhau. Khi
Thin s hi "Cn ni c khng?" ng t tr li "Xin thy c

309 Dng nh H

hi. K thc, bn lai din mc li cn cn ngi khc hi mnh


sao? Do , kt qu cuc kho nghim l "Ch l mt ng tng gi
gii.
509. Quy Tng.
Giang Chu Quy Tng Kh Tuyn thin s sau khi ng o, tr
Quy Tng, gp lc Quch Cng Ph nhn chc quan th Nam
Xng. Hai ngi qua li rt thn. Thin s b qun th s ti p
bc, vit th cho Quch Cng Ph:
- i ny ti cn c duyn vi ng su nm, nay b qun th p
bc, s thc sinh vo nh ng nu ng thy khng c g tr ngi.
Cng Ph vui v gt u. m phu nhn nm m thy thin s
vo mn, tht thanh ku ln:
- y khng phi l ch ha thng vo c!
Cng Ph lay tnh v gn hi. Phu Nhn k li gic mng. Cng
Ph ci ly th cho xem. Phu nhn sau qu nhin mang thai,
khi sanh t tn l Tuyn Lo. Ln ln nh r chuyn c. Su nm
sau khng bnh m mt.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Chuyn u thai c c nghe, nhng nh c trc khi u thai,


sau khi sanh ra li nh r truyn trc th tht l him, ch tr
nhng bc t o mi c th t do nh vy.
510. o chnh cng vic bnh thng hng ngy.
o Khim khi cha khai ng, tu hc vi i Hu ni Kinh Sn
thuc tnh Chit Giang. C mt ln, i Hu sai o Khim mang
mt phong th n Trng Sa H Nam. Lc , giao thng bt
tin, t Chit Giang n H Nam ng x xa xi ch nh vo i
chn, gian kh thy r. o Khim ru r nhng khng gim tri
lnh, ch than th:
- Ti tham thin 20 nm ri m cha ng, nay li phi bn ba
trn ng, coi b vic tu hnh nh b.
Mt o hu l Tng Nguyn nghe c bn an i:

310 Nhng a hoa thin

- o huynh ng s, c i i, ti s i cng vi huynh cho c


bn.
o Khim bt c d phi ln ng. i c vi ngy khng
nhn c, khc vi Tng Nguyn rng:
- Ti mt i tham thin, cha thy c g, gi li phi bn ba,
lm sao ng o?
Tng Nguyn bn ni:
- Ti ngh o huynh t by gi b ht nhng kin thc c
trong sch v, nhng g nghe c t nhng v thin s Vin
Ng, i Hu, c nhng kinh nghim ngi thin trong 20 nm qua
u b ht i. Trn ng i, c chuyn g ti u lm cho.
o Khim rt vui mng khng ng li c chuyn may nh th vi
p:
- Tt qu! Mi chuyn phin huynh gip gim.
Tng Nguyn li ni:
- Ch c 5 chuyn ti khng th gip cho o huynh c, m
huynh phi t lm l: mc o, n cm, i tiu, i tiu, i
ng.
o Khim nghe ni gin d nh vy, bt gic khoa chn, ma tay
ni:
- Chuyn lc trc: s hc, s tu ti khng qun na, by gi ch
nh vy ti Trng Sa.
- Tt lm! by gi s huynh c th t mnh n Trng Sa, ti
phi tr li Kinh Sn.
Na nm sau, o Khim t Trng Sa tr v Kinh Sn, i Hu
trng thy, hoan h ni rng:
- Mng cho ng, chuyn ny thay i c con ngi.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Tng Nguyn dng tm i bnh cho thuc thc l cao minh. K


thc o Khim tham thin 20 nm m cha ng v khng b c
Tri Thc. Mt khi b c, t nhng sinh hot bnh thng hng
ngy m th ng. Dn dn, c duyn chn mi ch cn mt ngi
ch cho th ba ca u khng, t mnh xc duyn m ng, khng
phi l chuyn kh khn. Vic sinh hot phi t mnh, ng o

311 Dng nh H

cng khng th do ngi. iu trng yu l dng tm bnh thng


m sinh hot, khng tu m tu.
511. Nam Tuyn bc b tu s v c s.
Mt ng tng tr n gp Nam Tuyn nhng khng vi cho theo
thng l. Nam Tuyn ph bnh:
- ng qu c s!
ng tng bn chp hai tay li vi cho, Nam Tuyn bo:
- ng qu tu s!
ng tng khng bit sau phi lm sao. Mt thin s khc khi
nghe c chuyn ny bn ni:
- Nu ti l ng tng , ti s bung thng hai tay v lui ra.
(Zen Koans)

Nhng ngi tr thng hay ph phch, nhng thin sinh tr ngy


xa cng khng ngoi l. ng tng tr trn th thch thy khng
theo s cho hi thng l. ng ta ngh rng ng ta c th t do
lm bt c vic g khng b tri buc bi lut l. Nhng s t do
khc vi t do i vi mt s g. Con ngi t khi thy t do,
ch v chp nn b tri buc. Nu mt ngi khng chp vo mt
ci g c th khng b tri buc. Lc lut tc khng bao gi lm
phin ng. n v i, vi cho hay thi lui khng c g khc bit
i vi ngi t do.
512. Ging php.
Thin s Ngha Trung ln ging n. Mt c s bc ra ri i t
ng sang Ty. Mt ng tng cng bc ra v i t Ty sang
ng.
Ngha Trung bo:
- C s hiu thin, cn ng tng th khng.
C s bc li gn thin s v ni:
- Con cm n Thy chp nhn.
Trc khi dt li, ng b thin s nh mt gy.
ng tng li gn v tha:
- Xin Thy ch dy.

312 Nhng a hoa thin

ng cng b thin s nh mt gy.


Ngha Trung hi:
- Ai kt lun cng n ny?
i chng khng ai tr li c. Thin s hi thm hai ln na
nhng vn khng c mt cu p.
- Vy, ti.
Thin s nm thin trng xung t v tr v phng.
(Zen Koans)

Phng cch truyn php ca Thin tng l ly Tm n Tm, lun


lun gin d v trc tip,mc du n c v k l v phi l. C s v
ng tng u din t s hiu bit ca mnh. Thin s bo c s hiu
cn ng tng th khng. Nhng khi c s cm n, ng b nh v
chp vo s chp nhn. ng tng lo tm s gic ng cng b nh.
Thin s khng bao gi ngn ngi nghin nt s chp trc ca
thin sinh v phn ln nhng rc ri v au kh ca cuc i u
do chp trc. Chp vo s thun li l tham, chp vo iu
nghch l sn v nguyn nhn ca chp l si. Tham, sn, si l ba
cht c ca cuc i.
513. Tr s tng.
Hu Tnh l mt ng tng tr s ca Thin vin Lc Ph. Mt hm
ng ra lnh:
- Ch tng t hng u n hng gia ra ng lm vic, nhng
hng cn li ln ni nht ci.
Vin ch hi:
- Cn Vn Th th sao?
- Lnh ca con ch p dng cho ch tng, cn Vn Th khng n
nhu g n chuyn ny.
V sau, Vin Ng ph bnh on i thoi trn nh sau:
- Nu ti b Vin ch hi vy ti s tr li: o ging nh ci
gng, khng ng nhng phn chiu tt c nhng g ti n.
(Zen Koans)

313 Dng nh H

Trong cc Thin ng thng c tng hay tranh ca Vn Th


hoc B t Ma. Khi Hu Tnh phn ch tng thnh hai nhm
lm vic cho c hiu qu, Vin Ch hi cn Vn Th th lm g?
Hu Tnh tr li Vn Th lm vic ca ngi, nh mt tri chiu
sng. L v tr s tng, ng phn phi cng vic cho ch tng
khng lin quan g n Vn Th. Mi ngi lm vic ring ca
mnh khng v bn phn hay kiu hnh. Mt cy thng mc
ghnh ph by nhng l xanh trong tuyt. N khng c nh
trnh din v l xanh l biu th i sng ca n. Nht Bn cy
Mn n hoa vo thng hai d tri tuyt. Hoa mn n di tri
tuyt v bn cht ca n nh vy ch khng phi l trnh din s
bo dn. Nh Vin Ng ph bnh, o ging nh tm gng phn
chiu. Nu A ti th n phn chiu A, nu B ti th n phn chiu B.
N tc ng khi c s hin din ca Nhn v Duyn. Khng c tnh
nhn to hay ng trong s phn chiu ny. Tht tt khi phn nh
s vt nh chnh n. Tm gng ca ngi ch k phn nh dc
vng v chp trc. V Vy, tm gng phi nn ph b ri ti s
c hon ton t do.
514. Gin d.
Thn Sn tnh tnh phng lng khng cu n tiu tit, ung ru,
ht thuc u chng t. Vn Thng tri li rt trang trng, t khi ni
ci. Mt hm, Thn Sn ang ung ru trong phng, gp lc
Vn Thng i qua, Thn Sn bn mi Vn Thng cng ung. Vn
Thng c tuyt. Thn Sn bo:
- Ngay ru cng khng ung, tht chng ging ngi!
- ng dm chi ngi sao?
- Ti khng chi ng!
- ng va ni ru cng khng ung tht chng ging ngi,
khng phi l chi ti sao?
- ng tht chng ging ngi!
- c, ng chi ti chng ging ngi, vy ging g ng hy ni
mau!
- Ging Pht.
(Thin, Sinh Hot ch Vi Tiu)

314 Nhng a hoa thin

Gin d lm ngi ta mt bnh tnh, khng th suy ngh, khng th


nn mnh. Do , cc thin s rt coi trng tu sa gin d.
515. C ci Trn Sn nng ba cn.
C ng tng hi Th Sn:
- Th no l Tm ca C Pht?
- C ci Trn Chu nng ba cn.
(Thin C)

Tm ca C Pht ch t tnh. T tnh u cng c, Trn Chu,


c ci, ba cn u l t tnh.
516. Bn hoa sen.
Vn ch sai mt ng tng i ly t cho thm vo bn sen. ng
tng ly t em v. Vn ch hi:
- ng ly t pha ng hay pha Ty cu?
- pha ng.
- L chn tht hay l h vng?
(Thin C)

Ni pha ng cu, pha Ty cu l c sai bit. hin tng gii


s sai bit ny l thc, nhng bn th gii sai bit l h vng.
517. Gii thot.
Cn Phong hi i chng:
- Phi c con mt no thot khi lc o lun hi?
(Zen Koans)

Nhng chng sanh no cha gic ng u phi lun hi trong su


ng a Ngc (Kh), Ng Qu (Tham), sc sanh (Si), Atula
(st), Ngi (sng, kh), Tri (ch c sng) ng th by l
Pht gii (khng cn kh na). Cn Phong hi i chng cc
ngi phi lun hi trong lc o c con mt no? H khng c
mt. Lng si m qung lm h sng trong tham lam v au kh.
Thin dy thc ti vt ln l lun. S vic n gin l khng c

315 Dng nh H

tt hay xu. Mi ng c mt con mt ring. Th gii Atula c


con mt hiu st, sc sanh c con mt ngu si. Con mt ca ngi
nng phu l trng trt, ca thng gia l bun bn. Nhng con
mt ny l tr ngi, phi qun i. Tnh yu chn tht phi qun
ch tnh yu. La th nng, nc th lnh; ta b l nit bn; nit
bn l ta b (khng c s gic ng ngoi cuc i). Con mt thin
l nhn s vt nh chnh n, khng yu, khng ght, khng c k
th, khng c ng minh.
518. Chuyn kh.
Chuyn kh mi thy tm trng phu.
Tuyt ngng mi hay tng bch nhn.
(H ng Lc)

Khi gp trng hp kh khn, con ngi mi pht huy c tim


lc ca mnh cng nh sau cn phong ba bo tuyt mi thy c
sc chu ng ca cy tng, cy bch.
519. Dn s t.
Dc Sn hi Vn Nham:
- Nghe ni ng bit dn s t phi khng?
- Phi.
- Dn my xut?
- Su xut.
- Ti cng dn c.
- My xut?
- Mt xut.
- Mt l su, su l mt.
( Thin C)

S t ch t tnh, su xut ch su cn. Nh c su ca hay mt


ca th cng vy, u ra vo c.

316 Nhng a hoa thin

520. o nc.
Mt hm, Triu Chu n thm ging ng Th Du. ng cm
gy thng ng, nhn t ng sang Ty ri t Ty sang ng.
Th Du hi:
- ng lm g vy?
- Ti ang o nc.
- Ngay n mt git nc cn khng c th o ci g?
Triu Chu dng gy vo tng v b i.
(Zen Koans)

Triu Chu n thm Th Du th s hiu bit ca ng ny. ng


o b su ca tm Th Du. Li trch c ca Th Du hay, nhng
ng t ra hy cn vng trong c v khng. Triu Chu ra i t
do nh khi ng ti.
521. Thng thc.
C nh nut c ln.
(Ng ng Hi Nguyn)

i vi k phm phu tc t nghe cu ni trn nht nh l m bng


m ci. Ly thng thc m phn on th chuyn ny khng th
no xy ra c. Nhng thin l thng t ph thng thc, vt
ln thng l thy nh sng chi li ca thin o. Lt ngc
thng thc c th thy s tn ti ca thin. Ln nh bt qu ch
l s so snh tng i, nu ly con mt o m nhn th to nh
ch l mt, lm g c sai bit.
522. Tr Thng.
Mt hm, Tr Thng ang ngi tham thin bng nhin ci ha h.
Hm sau bn ng tu hi:
- Hm qua sao t nhin li ci ln th lm chng ti u b tnh
gic?
- Ti khai ng ri!
- Ng ci g?
- Ng rng s c nguyn lai l ngi n.
ng li lm bi k:

317 Dng nh H

th

phan

nam

Hi

thn

bc

thn

Xut

thin

ngoi

khn

Thy

th

ng

bn

nhn

Gi tay vi Nam u
Xoay mnh da Bc Thn
Ti hng ngi chi ?
Ngoi tri nhn trn trn.
(Sinh Hot Thin)

Bt c mt s vic g cng u l Pht tnh lu l. Trong s c


cng c Pht tnh ch thin, ch m.
T khu ni cng gi l ni c hoc tn xng l s c, c ni gi l
s thi. Cu ni ca Tr Thng i vi mi ngi dng nh l v
v. Ni c ng nhin l ngi n ri, ai ch bit, sao ni l ng?
Nhng nu bit c bi cnh ca Tr Thng th s hiu c. Ni
c cu ni ny chc chn Tr Thng phi tri qua mt thi gian
tu hnh lu di, t nhin tm a lo ra tr hu. Mc ch ca
ngi tu l khai ng thnh Pht. Cc v thin s khng ni cho
bit th no l ng v lm sao ng. H ch cho bit nhng g
cha ng. Nhiu ngi tu hnh c i cng chng bit th no l
ng, ch khi no nhn duyn chn mi, lo s hi mt cu khng
nhng p ngay khng suy ngh m l lm cho lo s hi lng
chp nhn th mi l khai ng.
(Cng n 100)

318 Nhng a hoa thin

523. Khng ng Ngn Sung.


i Minh, Khng ng Ngn Sung c cng n Nim Hoa Vi
Tiu bn ni:
- Th Tn chng ni m ni, Ca Dip chng nghe m nghe.
Sau li lm hai cu k:

Thy

lu

hong

dip

lai

Ngu

hn

nha

qu

vin

thn

Nc chy cun l vng t u ti?


Tru a qu lnh v thn xa.
(Sinh Hot Thin)

Khng ni m ni v chn l khng th din t ra bng li, v v tt


c u khng, d c nghe c th cng l khng. V vy Ca Dip
chng nghe m nghe. L vng trong nc, theo dng nc m
tri i, xin hi l vng t u ti? Qu thng u trn lng
tru, khi mc ng dn tru v nh th cng dn lun qu v. L
vng tng trng cho chn l tuyt i. Xin hi chn l tuyt i t
u li? Vn ny cu k th nh gii p cng mt dng. Tru
v qu u ch chn l tuyt i, t y dn v thn xa, ni cch
khc chn l khng u khng c.
524. Tm thy tinh.

lai

kh

bn

trm

nhin

Bt

ni

ngoi

cp

trung

gian

319 Dng nh H

Nht

kha

thy

tinh

tuyt

xut

mn

nhn

gian.

Quang minh

Khng n, khng i vn lng yn


Chng trong, ngoi, chng trung gian.
Mt tri thy tinh khng t vt
Chiu soi khp c ci nhn gian.
(X c)

(Nht V Thin, Quyn Hoa)

Cu 1 v 2 ch t tnh, khng u khng cui, khng n khng i,


sung mn khp sn h i a, vt ln c khng gian v thi
gian.
Cu 3 v 4: X c khuyn khch chng ta trong ci i v minh
b ng trc nhim, hy bi dng mt ci tm thy tinh, t
thanh lc mnh v ngi khin cho t tnh c pht sng.
X c cng Hn Sn, Phong Can c ngi ng thi gi l
Quc Thanh Tam n (ba ngi n Quc Thanh T).
525. T k.
C ng tng hi i Ty Php Chn:
- Th no l t k ca con?
- L t k ca ti.
- Th no l t k ca Thy?
- L t k ca ng.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Cch tr li ca i Ty trong Thin hc gi l Trng Phc n


Chng. i Ty bo ng tng hi ngi chng th hi mnh, cng
nh mnh cn i li phi hi ngi ri mi xc nh c l mnh
cha no ? ng tng hi "Th no l t k ca con?" l hi "bn
lai din mc ca con l g?"
Hai cu tr li ca i Ty "t k ca ti", "T k ca ng " l
bo ng tng chnh ci hi v p l n, khng hai, khng khc.

320 Nhng a hoa thin

526. o.
C ngi hi Vn Mn:
- Th no l o?
- B.
- B ci g?
- B t lm chnh.
(Thin Vin)

chnh l din t cu "Vi hc nht ch, vi o nht tn, tn chi


hu tn, d ch v. V l o, l Pht, l Thin. V cng v "
tn chi hu tn" nhn b m c. Thin l vn ha hnh trn
khng phi vn ha ng thng. Vn ha hnh trn l i ri li
quay, c o thnh Pht ri li quay li cu chng sanh. Vn
ha ng thng l i ri khng bao gi quay tr li, c o
thnh Thn ri lin mi trn cao.
527. B truyn.
Mt ng tng hi Ba Lng:
- Th no l s b truyn ng v Ty Th?
- C phi ng dn li ca Tam T khng?
- Khng, l li ca Tn Tm Minh.
- Li ca ti, ti tht lm cm.
(Zen Koans)

T khi c Th Tn nhp Nit Bn, s gic ng c truyn


bng cch n tm t th h ny sang th h tip n (Ty Th)
v Trung Hoa, Nht Bn (ng ). Tht ra s b truyn ny l
g? Xun ti hoa n. Thu ti l vng. Mt tri mc phng ng
mi bui sng v ln v phng Ty mi bui chiu. Nc t
nhin chy t ch cao xung ch thp. y l s b truyn ng
v Ty Th. N khng c g l b mt c. N l s hiu bit v
chn l. Nhiu hc gi, nh thn hc, tng s qu ch trng v
nhng li ni, l thuyt; h khng nhn thc ti. Ba Lng khng

321 Dng nh H

ng tr hay qun, ng c ch cho ng tng thy s quan trng ca


ci nhn trc tip v cuc i.
528. c kinh
Triu Chu Tng Thm hi mt ng tng ;
-Mt ngy ng xem bao nhiu kinh?
-7, 8 quyn hoc 10 quyn.
-ng khng bit xem kinh.
-S ph mt ngy xem bao nhiu kinh?
-Lo tng mt ngy ch xem mt ch.
(Cng n 100)

Thi c, kinh Pht c chp trn nhng thanh trc, mi quyn


i khi c chng mt vn ch. Mt ngy xem 10 quyn l chnh
thng. Triu Chu khng cho l phi. Mi ngy ng ch xem mt
ch. Ch l ch g? Triu Chu khng cho bit. Nhng Triu
Chu c lu li mt cng n Con ch khng c Pht tnh, cng
cn gi l V t cng n. Ngi sau tham cng n ny rt k,
tham ti khi trong tm khng cn g khc ngoi ch V, khng
ngng t hi V l ci g? cng c th coi l ch xem mt ch.
Mt c th ni l tm thng nht, khng nh dng, nht tm nht .
Lm bt c vic g cng dng thi chuyn tm nht th s g
lm khng c? S g m ch thnh? Lc tu hnh, tm khng
phn bit, khng chp trc, khng dng cng th nht nh s
khai ng.
Thin chnh ngay thn mnh, chng phi cu bn ngoi.
(Ho Tuyt Phin Phin)

529. S T Liu Ngha.


Liu Ngha n chay t nh, 17 tui nghe danh Cao Phong
Nguyn Diu bn n tham phng. Cao Phong bo ng tham cu
"Vn php tr v mt. Mt hm Liu Ngha thy tuyt ng trn
cy tng c cht tnh ng bn lm bi k dng ln Cao Phong:

322 Nhng a hoa thin

sn

nht

phin

tuyt

Thi dng

nht

xut

tin

tung

th

bt

nghi

ch

Pht

tnh

Cnh

Nam

Bc

Ty

ng

Ni sng ph tuyt trng mt sc


Mt tri ri sng thy u tan
T Pht tnh ht nghi nan
Chng cn phn ng, Nam, Ty, Bc
(Ng Khng dch)

Cao Phong chng ni mt li, gi gy nh, nh n ni Liu


Ngha ng ni sn ni, b trng thng gn cht. Tri qua 7 ngy
Liu Ngha bng nhin i ng, ku ln:
- Lo ha thng, hm nay chng th che du con c na.
Cao Phong bn cp n kh.
(Ho Tuyt phin phin)

Vic ng di sn ni i vi s cu ng vn cn sai mt bc,


cho thy ng thin khng phi l d.
530. Gim, Di ca Vn Mn.
Vn Mn thng ni vi hc nhn "Gim" khi hc nhn nh tr
li , Vn Mn li ni "Di. Ngi sau gi l C, Gim, Di, li c
bi k:

Tng kin

bt

dng

mi

ng

dic

Ty

Qun ng

323 Dng nh H

Hng

xuyn

lc

nguyt

Bch

nht

nhiu

tu

di.

Gp nhau chng dng mi


ng, Ty ta ngi i
Sng hng che trng ln
Bch nht nhiu Tu Di.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

C, Gim, Di l 3 giai on c tc dng khc nhau:


1- C: tnh s ch ca hc nhn, khin hc nhn ch lng
nghe li ch th, hm php "ch.
2- Gim: tng ng vi ch qun trong qun tm, l bo hc
nhn trc qun t tnh. Cng c ngha bo hc nhn tham cu.
Sau khi nghe ch Gim, hc nhn nh tr li, ti s c hai trng
hp: mt l khng hiu m ming hi, hai l ni ng cnh ca
mnh cho Vn Mn chng cho. Nhng ch Gim ca Vn Mn
khng th ging c, ging ra l xc phm. V vy Vn Mn ngn
khng cho m ming.
3- Di: tc dng ca ch Di l ch "chng dng mi" trong bi k,
l ch khng ri vo php sanh dit. Nu c hnh ng (dng mi)
u l php sanh dit, tc l c phn bit Th, Dng l sai o.
Sng hng, bch nht l Vn Mn ch tnh cch ca t tnh,
chiu sng khp h khng.
531. Ng t quc s.
i ng quc s Ng t (Tri Huyn thin s) lm bi k:

Hoa

khai

mn

th

hng

324 Nhng a hoa thin

Hoa

lc

vn

chi

khng

Duy

nht

ti

Minh

nht

nh

ty

phong

Hoa n, khp cy hng


Hoa rng, vn cnh khng
Ch cn li mt a
Ngy mai theo gi tung.
(Ho Tuyt Phin Phin)

Bi k m t tnh cch v thng ca vn vt.


532. Ph i S v Lng V . (I)
Thi i Ph i S tng ng vi thi t Ma t s n Trung
Hoa. Hnh vi, c ch ca ng rt k d, khc ngi. Mt hm, ng
n thm Lng V , u i m o s, mnh mc o c sa,
chn i dp nho s. V thy ng n mc k qui bn hi:
- Thy l ng tng sao?
ng bn ch m.
- Thy l o s sao?
ng ch xung dp.
- Vy thy l ngi tc?
ng ch c sa.
(Ho Tuyt Phin Phin)

Trong cu chuyn ny Ph i S mun din t Thin Tm khng


phi do bn ngoi m thy. Thin gm c Nho, Thch, o. N c
Tu gii ca Nh Pht, v vi ca Nh o, tinh thn nhp th ca
Nh Nho. n mc ch l hnh thc. Thin vt ln mi hnh thc.

325 Dng nh H

533. Ph i S v Lng V . (II)


Mt hm Ph i S ang ging kinh, Lng V n thm. i
chng u ng dy nghnh n, ch c Ph i S ngi yn khng
ng. Cn thn ca Hong hi:
- Hong gi lm v sao thy khng ng dy?
- t php nu ng, tt c u khng yn.
(Ho Tuyt Phin Phin)

Di mt Ph i S, Hong v ngi thng u bnh ng


khng hai. C tm bnh ng th mi coi ngi, tru, cu, nc
chy u l s vt o ha h tt phi chp trc.
534. T Khm.
T Khm khi cn theo hc vi Kinh Sn, c mt v ng hc l Tu
thng ta. T Khm mun thn cn ng nhng khng c c hi.
Qu mt nm, mt hm ang i hnh lang, trng thy ng bn li
gn hi:
- Nm ngoi mun ni chuyn vi ng, m ng ch trnh ti l
sao?
- Ngi tu chn chnh, ngay ct mng tay cng khng c th gi,
ni g n cng ng ni chuyn!
(Ho Tuyt Phin Phin)

Cu p tht hay. ngi tu hnh chn chnh ngay thi gian ct


mng tay, mng chn cn khng c lm g c thi gian ni chuyn
tm pho?
535. V h khng.
C mt ngi lm ngh may v tn l H nh Gio n tham
phng Bo Th. Bo Th hi:
- C phi ng l H nh Gio, ngi may v ni ting khng?
- Khng dm, chnh l ti h.
- ng gii may v nh vy, c cch no v h khng chng?
- Xin thy c x rch h khng i, con s v li.

326 Nhng a hoa thin

Bo Th khng ni mt li, gi gy nh, H nh Gio b au


ku ln:
- Thy chng mun ph h khng sao, sao li nh lm con?
Bo Th gin ni:
- By gi ti khng ni v sao ti nh ng. Sau ny gp c ng
thy lm mm, ng s ni cho ng r.
H nh Gio khng hiu, nh t bit. V sau gp c Triu
Chu bn k li chuyn b nh. Triu Chu hi ng:
- ng c bit v sao b nh khng?
- Con khng bit sai ch no?
- Ci h khng ca ng ph nt ng may ca ng, b nh l
ng ri!
H nh Gio nghe ri lin ng.
(Ho Tuyt Phin Phin)

Bo Th nhn H nh Gio lm ngh may v nn ni "V h


khng" khai th cho ng. Khi H nh Gio c bo thin s
ph h khng i ri mnh s v li l nhn rng phi ph trc ri
mi sa sau. Khng ng thin s li vc gy nh. ph ci
chp ngoi tng chnh l ph h khng. H nh Gio khng
hiu ngha "Khng", t mnh khng sa c ng chp lm sao
sa c h khng? May c Triu Chu ch cho m ng.
V sau C Sn c bi k v cng n trn nh sau:

Nht

phng

phn

minh

ti

ng

th

nan

Nhiu

Qun

inh

gio

Chung

th

bt

hon

ton.

327 Dng nh H

(Ho Tuyt Phin Phin)


Ch v rt l r
Ra tay c d u
D cho ng v c
Bng sao th ban u.
536. H Vn.
H Vn php s c lm mt bi k:

Bi

phc

lc

minh

lch

lch

toi

Hng thanh

khng phn

Cung

tm

ng

tc


H Vn
Chn nc ri xung t,
Ting vng ln r rng
H khng v nt
Cung tm lp tc ngng.
(Ng Khng dch)
(Nht V Thin: Quyn Hoa)

Cc thin s thng dng ht, nh khai ng cho thin sinh.


H quan st v thu hiu trnh ca thin sinh ti u, cn
chp trc hoc thiu st iu g, cng nh li ca Khng Minh

328 Nhng a hoa thin

ni vi Chu Du trong trn Xch Bch "Mun vic c, ch thiu


gi ng. iu trng yu l thin sinh sn sng cha; nu
cha th d thin s c gip nh, ht trm ln, nm v chn
ngn ln cng v ch thi.
537. C cng ca Vn Mn.
Mt hm, trong bui ging php Vn Mn hi i chng:
- Cc ng c mun gp ch t khng?
Trc khi mi ngi kp tr li, ng gi gy ln trn u h v ni:
- Ch t trn u cc ng.
Li hi tip:
- Cc ng c mun nhn thng vo mt h khng?
ng ch xung t v ni:
- H u di chn cc ng.
Sau mt lc ng ni:
- Ti sa l cng h, nhng bn qu i chng bao gi tha mn.
(Zen Koans)

Vn Mn l mt v thin s ln, sng t ca dng thin Vn Mn,


l thy ca hn 90 v thin s, l mt thin s tr tu v c ti ni
nng lu lot. y, ng khuyn chng ta nu mun bit tinh ty
ca Thin th ng tm kim n , hay thi xa. Hy nhn
y, ngay trn u chng ta. Gic ng, nit bn ngay di
chn ta. Vn Mn lm c cng nhng c hn chng bao gi tha
mn v h khng n c. Chng ta no khc g l qy i, tm
kim Nit Bn khi chng ta ang trong .
538. Chn Ha Thng khng th di.
Triu Chu lc cn nh, theo hc Nam Tuyn, c mt ln dn cu
ni ca Nam Tuyn "o khng la vt, la vt khng phi l o"
em hi Nam Tuyn:
- Ci o siu vit l g?
Nam Tuyn gi gy nh, Triu Chu nm ly gy ni:
-V sau thy nn cn thn, ng nh lm ngi!
Nam Tuyn bn khen Triu Chu rng:

329 Dng nh H

- Rng, rn d phn bit, chn ha thng khng th di.


(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Kin thc v m thc ca Triu Chu u hn ngi, chn ha


thng khng th di, chn thin s cng khng th di ngi.
539. nh Rm.
C mt ln T ng Pha, thi s tr danh i Tng lm mt bi thi
tn Pht nh sau:

Kh

th

thin

trung

thin

thin

Ho

quang chiu

Bt

phong

xuy

bt

ng

oan

ta

kim

lin.

Ta nay nh l trc ta sen


Ho quang Pht t chiu khp min
Tm gi d hung tm chng ng
Pht vn ngi yn gia thc, mng.
(Ng Khng dch)

ni: ti l Pht t, ho quang ca ngi c th chiu khp tam


thin i thin th gii. Tm gi thi khng ng. (tm gi l: li,
suy, hy, d, xng, c, kh, lc) Pht ngi trn lin hoa ta,
khm ph ma gi th gian. T ng Pha vit xong bi th, rt
t ho, bn sai th ng em qua sng cho Pht n coi. Pht n
xem xong khng ni mt ting ch vit hai ch "nh rm" vo
ng sau bi th, bo th ng em v cho T ng Pha. T ng
Pha xem ri, tc gin chu khng ni, ang m i thuyn qua sng
kim Pht n. Pht n bit T ng Pha khng phi l ngi 8

330 Nhng a hoa thin

gi thi khng ng, nn vit vo mnh giy mt hng ch dn


ngoi ca:

Bt

phong

xuy

bt

ng

Nht

th

qu

giang

Tm gi d hung, tm chng ng
Ch v pht rm phi qua sng.
(Ng Khng dch)

T ng Pha n ca Phng Trng, chnh mt trng thy,


khng dm g ca, li ln thuyn tr v.
(Sinh Hot Thin)

Cu chuyn ny cho chng ta thy phi bung b 8 gi th mi


mong gii thot c.
Thin gi khi x s mi vic phi gi gn khng cho hon cnh
dn dt, khng b tham dc lm m hoc nh tm, khng b mo
phm lm mt i s bnh tnh. mi gi l Thin nh.
540. Mt n ci trong i.
Mc Nguyn khng bao gi mm ci cho n cht i. Khi sp
mt ng triu tp li v bo:
- Cc ng hc vi ti trn mi nm, hy ni cho ti bit cc
ng hiu Thin nh th no? Ai din t c r rng s k v ti
v c truyn y bt.
Mi ngi nhn b mt kh m m ca Mc Nguyn nhng
khng ai tr li. Din Trng, mt t lu nm bc n gn v
y bt thuc trn bn cnh ging v pha trc vi phn. Mc
Nguyn nghim mt hi:
- l tt c s hiu bit ca ng sao?
Din Trng li y bt thuc v ch c.

331 Dng nh H

Mc Nguyn mm ci rng r:
- Tn v li, ng hc vi ti trn mi nm m cha thc bit
ti. Hy nhn ly y bt.
(Zen Koans)

Din Trng y bt thuc v pha thy biu th trong giy pht


cui cng ca thy, ng khng th bn v Thin, ng ch mun
thy sng. Khi nghe thy hi, ng di bt thuc v ch c c ni
"Nu thy c ni con s ly li thuc, d thy c mt, xin ng lo,
con s trng nom t vin.
Mc Nguyn mm ci v yn tm v ngi k v.
541. Thn T.
Thn T t nh xem nhiu sch v, sau quyt ch xut gia, theo
Ng t tu hc, c Ng t rt trng. Ng t c ln ni vi ng:
- Ti cho nhiu ngi, nhng c th thng t, vin mn
qun chiu th khng c ai snh bng ng.
Thn T tuy khng c truyn y bt, nhng vn phng s thy
cho n khi Ng t mt. V sau, ng v tr Giang Lng ng
Dng Sn. Danh ting truyn khp thin h. N Hong V Tc
Thin nghe danh, h chiu vi vo cung. Khi kiu ng vo ti
cung, V Tc Thin hong qu ngay xung t nghnh n, li
sai thit lp o trng trong cung cung dng v thng n
hi o. V sau, ng mun tr li ng Dng Sn, V Tc
Thin li sai lp cha cho ng. Theo sch v chp li, cc vng
cng i thn v th dn hng ngy n tham hc vi ng c vn
ngi. ng c lu li bi k:

Nht

thit

Pht

php

tm

bn

hu

Tng

tm

ngoi

cu

332 Nhng a hoa thin

ph

tu

Pht php do tm
Tt c u vy
Tng tm ngoi tm
B cha m chy.
Nm 705, V Tc Thin v Trung Tng h chiu vi Hu Nng
vo kinh thuyt php. Trong chiu ni l do Thn T v Hu An
suy c. S kin ny cho thy Thn T l mt ngi ci m, hot
bt, khng h hn Hu Nng m cn knh phc na. Vo lc vn
nin, danh vng ca Hu Nng phng Nam ln cao, mt t
ca Thn T l Thch Ngh xung phng Nam tm Hu Nng
tranh bin li cn ni:
- Hu Nng mt ch cng khng bit th c kin thc g?
Thn T nghe c chuyn ny, bo rng:
- Hu Nng c v s tr, thn ng thng tha ti chng bng
c. V vy, thy ti l Ng t mi thn truyn y php u
ung ph? Ti hn v th quc n, li xa qu khng th thn cn
m hc hi c!
(Ho Tuyt Phin Phin)

Li ni ca Thn T khin chng ta cm ng. T ngn nm qua,


rt nhiu sch Thin coi nh v ni xu Thn T. Thc ra, ng l
mt ngi ng knh phc. So snh hai bi k trnh Ng t (xem
cng n 264) th bi k ca Thn T cho thy ng ngng li
"Hu. ng nhn rng Thin c mc ch, c th t c. K
thc, lau chi bi bm ca tm linh ch l qu trnh khng phi l
mc ch. Mc du mun tm linh an tnh phi tri qua giai on
lau chi, nhng mun c Bt Nh, th khng th ch da vo lau
chi m c.
Bi k ca Hu Nng cao hn Thn T v ng ging tht tng ca
Bt Nh, cho chng ta bit Bt Nh khng th gi thnh mt danh

333 Dng nh H

tng. Khng th ni l i gng sng, cy b hoc ni l ci


ny, ci kia, hoc bt c ci g. Bt Nh l tuyt i khng tnh.
Nu mun tm Bt Nh bng cch lau chi th Bt Nh khng .
Bi v t tnh thanh tnh khin bi trn khng th bm vo, v vy
vic g phi lau chi?
n php ca Hu Nng tr thnh dng Thin chnh khin Tim
php ca Thn T b im ting. Mc du vy, nhn cch v phong
cch ca ng khin chng ta phi ngng m.
Chng ta u bit Thn T v Hu Nng l bn ng mn v cng
bit Thn T thuc Bc Tng ch trng tim tu. S thc chuyn
ny cng khng th phn tch r nh th. Bi k ny rt t in c
trong kinh Php Hoa. C mt ph thng i bun bn xa, li
a con duy nht li nh. V sau gia sn suy sp a con tr
thnh k n my. Ph ng mt ni kia bun bn pht t c sn
nghip rt ln. a con lu lc n ni cha mnh xin n. Ph ng
nhn ra con mnh rt vui tm lu gi, nh sau s nhn con.
Nhng a con khng nhn ra cha, khng bit ng gi mnh li
lm g, trong lng lo s ang m b trn. Trong cu chuyn ny
a con d cho chng sinh, khng tin rng mnh c kh nng
thnh Pht. a con b cha m chy l b gn tm xa, b mnh
cu ngi, t ti, hoi nghi. Chng ta trong kip ny khng th lp
tc thnh Pht, nhng chng ta u c thin tm n tng. Ty theo
hon cnh nu iu kin khng tt, th ch tri theo dng nhng
nu gp c duyn tt th phi tip nhn ti bi. Trong i ny kh
m trnh c chuyn tht bi, ch cn ta khng chn nn s c
mt ngy c th ng dy tr li. Ngi tu nu c hng ngoi tm
kim, li th khng c cch no khai ng.
(Cng n 100)
542. Chu Quang.
Thy t ca Tr o Nht Bn l Chu Quang. ng l t ca
Nht Hu, thng hay b ng gc, cm thy bt an bn xin thy
thuc cha tr. Thy thuc khuyn ng nn ung tr, c th tr c

334 Nhng a hoa thin

c tp bun ng. ng nhn thy ung tr phi c quy c, do tr


o c pht sinh.
Khi quy c tr o hon thnh ri, Nht Hu hi ng:
- ng ly tm cnh no khi ung tr?
- Ly tm cnh ung tr li cho sc khe, m phng Vnh Ty
thin s trong tc phm "Ung tr dng sinh k.
- Mt ng tng hi Triu Chu "i ca Pht php l g?. Triu
Chu p "Ung tr i. i vi cu tr li ny ng thy sao?
Chu Quang im lng khng p. Nht Hu sai th gi bng mt
chn tr li cho Chu Quang. Khi Chu Quang cm ly chn tr,
Nht Hu ht ln mt ting v ly tay ht chn tr trong tay Chu
Quang ri xung t. Nhng Chu Quang vn ng yn, sau
hnh l v co lui. Khi ng ra n ca Nht Hu gi:
- Chu Quang!
- D!
- Va ri ti hi ng tm c khi ung tr, nu nh khng ni tm
c m ly v tm ung tr th sao?
- Liu lc, hoa hng.
Nht Hu bn thi.
(Thin Tng Ta Thch Minh)

T Chu Quang ci bin tm cnh ung tr, hon thnh tr o


bao hm thin c trong . Khng phi v hng th, sc khe,
kho cu tr o m l thm ng thin diu th "Ung tr i.
Cu ni bao hm ton b kinh nghim nhn sinh.
543. Sau bc mnh giy.
Thin s Tim Nguyn ngi ng sau mt bc mnh giy. Mt ng
tng vo c tham phi nhc mnh ln cho thy; ng nhn xt:
- L tht!
Thin s nhn ng im lng sau hi:
- ng hiu khng?
- Con khng hiu.
- Trc khi ch Pht xut hin, th gii cng nh lc ny sao ng
khng hiu?

335 Dng nh H

V sau, ng tng em chuyn ny i hi Thch Sng. Thch


Sng khen ngi Tim Nguyn:
- Tim Nguyn ging nh mt v thy dy bn cung, ng khng
bao gi bung tn m khng trng ch.
(Zen Koans)

Phng php ging dy ca Thin l trc gic v khng li. Tim


Nguyn im lng v sau hi ng tng c hiu khng. ng tng
ny phi l mt ng tng mi vo nghip lm (?) v ng khng
hiu cu hi. Tim Nguyn c gii thch cho ng ni rng ngay t
ban s vn vt t nh. Khi Thch Sng nghe c chuyn ny
ng nhn xt rng Tim Nguyn ch php mt cch trc tip
nhng ng tng khng hiu. ng thng cho ng tng, ng khng
th thy s vic ngay trc mt mc du c thin s ch
im.
544. Cnh cy.
i ng, thin s Tuyt Phong mt hm ngm mt cnh cy
thy rt p bn nht v dng s ph l o An, trn my ch
"Vn t nhin, khng o gt." o An nhn c l vt, va
thng thc, va khen :
- Bn sc ca ngi ni l khng dng ao ba.
(Thin Sinh Mng ch Vi Tiu)

Ngi sinh hot trong chn khng diu hu khng to tc, khng
tham lam, khng h ngy l tng ch tu hnh l "khng" ca
nh Pht.
545. Lng Khoan.
Lng Khoan c i tu Thin, thnh tu rt cao. Khi tr v gi,
mt hm nhn c th nh cho bit chu ngoi chng chu lm n
g c ch lo n ung chi bi, khng chng th chy s khuynh gia
bi sn. Ngi nh hy vng ng tr v khuyn bo chu. Do ,
Lng Khoan t ngoi ngn dm tr v qu. a chu ngoi cng
rt vui c gp ng cu, v gi ng li nh mt m. m ,

336 Nhng a hoa thin

Lng Khoan cng khng h dy d hay mng m g chu. Sng


hm sau khi sp i Lng Khoan bo chu:
- Cu gi ri, hai tay u run ry, chu c th gip cu x dp
vo chn khng?
a chu vui v gip cu; lc Lng Khoan mi ni:
- Cm n chu, y chu xem ngi gi mi ngy mi yu, chu
nn bo trng cho mnh, lc cn tr nn lm ngi tt, lm tt s
nghip.
Lng Khoan ni ri b i, mt li trch cng khng; vy m t
ngi chu khng cn tiu pha xa x na.
(Thin Sinh Mng ch Vi Tiu)

Ci cng phu ca Lng Khoan l lng khoan dung, ch cn


hai ba cu l c th cm ng i phng, to nn kt qu tt p
nht.
546. Php Nhn.
i ng, Php Nhn Vn ch l mt v thin s rt trng s tch
cc thc tin. Mt hm c ng tng hi:
- Th no l o lm ngi?
- Th nht l dy ng lm, th hai cng ku ng lm.
(Thin Sinh Mng ch Vi Tiu)

Mi ngi phi c lng tch cc mi c th t c hnh phc


chn chnh. Mt cu ngn ng ni "Ph qu chng qu ba i.
Cu ni ny khng phi l hon ton tuyt i nhng thng
chng ta thy cc nh kh gi thiu xt s dy d con ci tinh thn
tinh tin. Mt ngi tinh tin trc ht phi t mc ch hp l,
sau c gng thc hin th mi c c khoi hot mn tc.
547. H Minh Gio Hanh Thin s.
H Minh thin s c lm bi k:

337 Dng nh H

Nht

din nguyt din

Tinh

lu

in

chuyn

tr

nghi

Nhc cnh

Din

mn

trc

tin.

Ngy thng tri i


Sao xa in chuyn
Nu cn tr nghi
B tn xuyn n.
(Hng Thy Hi)

Cu (1) v (2): ngy thng qua mau nh in chp.


Cu (3) v (4): nu cn nghi ng, chm tr th s b mi tn v
thng bn trng.
Nu cho n cht m vn cha ng, th ung mt kip lm ngi.
548. Thin ca Dc Sn.
Thi th L Cao hi Dc Sn:
- Con bit Pht t phi tun th gii, nh, hu; thy c gi gii,
tp nh v pht hu khng?
- y, bn tng khng c chuyn b lp ny.
- Gio l ca thy rt cao siu, nhng con khng hiu.
- Nu thi th mun hiu th phi tro ln nh ni cao m ngi
hay ln xung y bin su m i. Khi i ng thi th u cn
nng chu tm t th lm sao m hiu c thin php ca ti?
(Zen Koans)

C nhiu ngi ch t m v Thin. H mun bit ngi khc thc


hnh nh th no v t c g? Nhng ngi ch l k bng
quan, h khng phi l ngi i tm chn l. C l Dc Sn thy
phin lng v cu hi ca L Cao, v c i ng l s thc hnh

338 Nhng a hoa thin

gii, nh, hu. Nhng cu tr li ca ng l cu tr li tiu biu


ca Thin: " y khng c chuyn b lp ny."
Ngy nay, c nhiu ngi cng nh L Cao, bi ri, lo lng nn
ng chng yn gic. Thin khng bing nhc. l cch sng bnh
yn v ha hp. Nu thnh tht mun hiu Thin th phi tro ln
nh ni cao, ln xung y bin su.
549. Khng i ng chim bay.
ng Sn thng dy nn i ng chim bay. C ngi hi:
- ng chim bay l sao?
- Chng gp mt ngi no.
- Vy lm sao i?
- Di chn v t.
- c phi khun mt xa nay khng?
ng Sn ci p:
- ng in o ri!
- Con in o ch no?
- Nhn n lm nam.
- Vy th no mi l khun mt xa nay?
- ng i ng chim bay.
(Thin Vin)

i ng chim bay khng gp mt ngi no: Thin l l ton


trng cy vo chnh mnh, ch cng v t. ng tng hi c phi
l bn lai din mc khng. D nhin khng phi, y ch l phng
tin, khng phi cu cnh, chng khc g nhn n l nam. ng
tng li hi: "Vy th no l bn lai din mc?" Hin nhin ng
tng ny hy cn trong tnh hung tu hnh, cha th liu ng
cho nn ng Sn ni: "ng i ng chim bay. Thin l linh
hot phi ty c, lc no nn ni v ni g.
550. Thch u.
Thch u n ving Thanh Nguyn, Thanh Nguyn hi:
- ng t u n?
- T To Kh.

339 Dng nh H

Thanh Nguyn gi pht t ln hi:


- To Kh c ci ny chng?
- Chng nhng To Kh khng c m c Thin Trc cng khng.
- ng tng n Thin Trc sao?
- Nu n tc c.
- Cha , hy ni li.
- Ha thng hy ni phn na, ng ch trng vo con.
- Ti chng t chi ni vi ng ch e v sau khng ngi tha k.
- Khng phi l khng c, ch l khng ai din t c thi!
Thanh Nguyn gi pht t nh v Thch u liu ng.
(Zen Light)

Vn then cht trong cng n ny l "ci ny. Ci ny l l ci


g? l pht t, l Pht php, l thin s? N khng c To Kh,
Thin Trc, vy n c u? Thch u mun ni g khi ni
"Nu n tc c. Ti sao Thanh Nguyn ni tr li "cha , hy
ni li"? Tng t nh cng n gp Pht git Pht. Khi hiu c
l do v sao phi git Pht th s hiu v sao "ci ny" khng c
n , Trung Hoa, Phi Chu, Nu c, Los Angeles. Nu n
khng c cc ch ny vy th n c u? Li c th rng:
Thch u
Ging nh con ra m
Bi trong b v thng
Ti v i
Ln v xung
C xoay vng.
551. Lm T ng.
Lm T ang ng Tng ng, Hong B vo trng thy, ly gy
g vo ging. Lm T m mt ra thy Hong B lin nhm mt
li ng. Hong B li ly gy g vo ging mt ci ri sang
phng bn, thy th ta ang ngi thin, bn ni:
- gian trc g tiu t ang ngi thin, cn ng ngi y vng
tng ci g?
- ng gi ny lm g vy?

340 Nhng a hoa thin

Hong B ly gy g vo ging mt ci ri ra.


(Thin th 60)

Lm T ng th Hong B li ni l ang thin, th ta thin th


Hong B li ni l ang vng tng; th c phi l in o
khng? Cu tr li l khng. Thng th ngi ta cho ng l trng
thi v tri, v gic, c th to mng. Cn thin l tm t ph trm
ti tnh thc nht tm, nht cnh cho ti nh v tm, v nim.
Lm T l ngi i ng, tnh v mng l mt. Tnh th d nhin
l tt, nhng hn trm cng khng sao. Ngi i ng khng thch
tnh cng khng ght hn trm; d tnh hay mng ngi u c
mt loi thn ch thanh tnh gi l o Cng nh xuyn sut tnh
mng, khin lc no cng lm ch c mnh. Do khi Lm T
b Hong B gi tnh, li nhm mt ng li. Cn Th ta y c
l l Mc Chu Trn Tn Tc, mt cao ca Hong B. Hong
B ni Lm T ang ta thin sao ng li ngi y vng tng? l
la di Trn Tn Tc. C cho l Trn Tn Tc ngi thin tr
vng tng i. Vng tng, nim u cng l Pht tnh ph trm
du h, khng c g l khng tt. Cu ni ca Hong B l mt ng
bnh, do Trn Tn Tc ni thng:
- ng gi ny ni by g ?
Hong B khng chim c tin nghi ch cn cch g vo ging
t chp nhn ri ra.
Lm T ng khng dng tm, khng chp tng tu hnh. Th ta
chp tng ngi nhng ni tm vn cha dt c vng tng
ging nh Hoi Nhng ni mi gch thnh gng. Do ,
khng c Hong B chp nhn.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Trn y ta thy cng mt cng n nhng hai nh bnh lun c ci


nhn khc nhau. u l ng!
552. Hu Trung v Ng Triu n.
Ng Triu n hi Hu Trung quc s:
- V minh l g? lc no xut hin?

341 Dng nh H

- Pht php ngy nay suy ri, ngay n ti cng bit hi Pht
php!
y r rng l mt cu ni khinh mit, Ng Triu n lin bin sc.
Quc s bn ni:
- l v minh, v minh t khi.
Ng Triu n lp tc tnh ng.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ngn vn li cng chng bng s ch dy ny. Chng sanh t xa


n nay c cch sinh hot v hon cnh khc nhau nn tp nhim
cng khc nhau. Do i vi mt s vic mi ngi c mt ci
nhn khc nhau, nhng ng c ch l mt l ng chp, ch cn
c g li, hi lin quan n ng lin lp tc xut hin. Ci phn
ng mau l y Tm L hc gi l bn nng, Nh Pht gi l v
minh. V minh chnh l nguyn nhn khin chng sanh sinh t.
553. Hai ng tng.
Lm T thy mt ng tng ti, gi pht t ln, ng tng ly, thin
s bn nh. Li thy mt ng tng khc n Lm T cng gi pht
t ln, ng tng khng nhn, thin s vn nh.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

D nhn hay khng, hai ng tng ny u chu nh hng ca pht


t, trong tm u c mt ci pht t. Ngi c minh nhn nhn l
bit ngay, do u b Lm T nh. Gi nh lc c ngi
ot ly pht t ri b gy i khng bit phn ng ca thin s s
ra sao?
554. Dim .
C mt ng tng hi Triu Chu:
- Th no l Dim ?
- Sao khng hi B ?
- Th no l B ?
- L Dim .
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

342 Nhng a hoa thin

Dim tc B , cng nh hi la p Pht, tr sch quan


nim phm thnh.
555. Hu Minh cn nghi.
Hu Minh c Lc t ch th ri ng nhng hy cn cht nghi bn
hi:
- Ngoi mt ng, mt trn, cn mt no na khng?
- Ti ni vi ng th khng cn l mt na, nu ng phn chiu
th mt ni ng!
- Hu Minh ny tuy Hong Mai nhng thc cha bit bn lai
din mc, nay mng n c ch th nh ngi ung nc nng,
lnh t hay!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Mt ni ng v nng lnh t hay u ch tm l Pht, chng cn


cu xin ai khc.
C r khun mt xa nay ca mnh th mi r khun mt xa nay
ca vn s, vn vt.
(Thin t)

556. H n tht ngi.


C ch tiu t nh c cha nui, cha h nhn thy ph n. ng
tng trong cha thng ch bc tranh v ngi n bo ch:
- l con h n tht ngi.
Ch tiu ln dn, theo tng vo lng kht thc.
V cha, tng hi tiu:
- Khi xung ni vt g ch thch nht?
Ch tiu p khng do d:
- Con thch nht con h n tht ngi!
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Sc b tp nhim t v thy n nay, dt c rt kh. Trong thin


mn, c cc thin s ung ru, n tht, nhng phm sc gii m
chng ng th cha h nghe qua. l ca i kh nht ca ngi
tu Thin.

343 Dng nh H

557. Ba cng lnh.


Thch nh Quang em 8 vn 4 ngn php mn ca pht gio tm
tt thnh 3 cng lnh:
1- Ma Ha Bt Nh Ba La Mt a l Pht o nht ngha, nn ht
lng nh tng.
2- Gii, nh, Tu l yu quyt thnh o, nn ht lng tu tr.
3- Bn li nguyn ln nn ht lng phng hnh.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

1. Pht gio l nhng gio hun ca c Pht. Pht l ngi gic


ng. Ch gic bao hm t gic, gic tha, gic hnh vin mn. Ch
gic ny l tr tu, l Bt Nh; Ma Ha l to ln; Ba La Mt a l
ti b bn kia, c th dch l i tr hon thnh, l ng. Ly ng
lm ngha ca cuc sng l Pht o.
2. Gii, nh, Tu l gio php ca Pht gio nguyn thy, vi
Pht gio i tha th l Lc Ba La Mt: tr gii, b th, nhn
nhc, tinh tin, thin nh, tr tu. Mun c tr tu Bt Nh th
phi thin nh, ngha l thn v tm phi an nh, ni cch n
gin l phi thin. Ch trong thin nh mi c th th hi c
Bt Nh l nh Tr (nh hu bnh ng) Mun vo nh ny
th iu kin tt yu phi l gi gii.
3. Bn li nguyn ln l:
Chng sanh v bin th nguyn ,
Phin no v tn th nguyn on,
Php mn v bin th nguyn hc,
Pht o v thng th nguyn thnh.
558. Ni v khng ni.
C ng tng vo ci m gp b tt a Tng, b tt hi:
- Bnh sinh ng tu nghip g?
- Nim kinh Php Hoa.
B tt c bi k:
Ngng ngng chng nn ni

344 Nhng a hoa thin

Php ti kh ngh bn
L ni hay khng ni?
ng tng khng p c.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Kinh Kim Cng ni rng: "Nu ni Nh Lai c thuyt php l


bng Pht." Pht c thuyt php li ni l khng c thuyt php v
cc php u khng tng. Ni v khng ni u l php. Ni l
khng, khng ni cng l khng.
559. Chng thy Php Thn.
Vn Mn ha thng c mt ng mn h Ph l mt v thng
ta (ngi Thi Nguyn, nm sinh khng r) nguyn l mt v hc
gi Pht gio. Ph thng ta trong mt bui ging kinh Nit Bn,
khi cp n Php Thn c ni: "Xuyn dc ba i (qu kh,
hin ti, v lai) xuyn ngang mi phng. Trong m thin
khch c mt ngi nghe ri bn ci ln. Ph thng ta bn
chy xung hi:
- Ti va ni sai sao?
- Ta ch, ng ch ging c tnh ca Php Thn m khng thy
c th ca Php Thn.
- Vy phi lm sao?
- ng hy ngng ging kinh t lu, v phng m ngi thin, s c
mt ngy ng tm thy chn ng.
Thng ta nghe li, mt m ngi thin ang trong trng thi
vong ng ca tam mui, nghe ting chung nh bng nhin i
ng. Ph thng ta bn n bi phng v thin khch, ni rng:
- Ti ng ri!
- ng hy ni mt cu th xem.
- T nay tr i, ti s khng bp mi cha m sinh ra na!
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Cu ni ca Ph thng ta ch rng ng th hi c khun


mt xa nay lc cha m cha sinh.

345 Dng nh H

560. am Nguyn.
am Nguyn em 96 vin tng ca Trung quc s truyn cho,
trao li Ngng Sn. Ngng Sn xem mt ln xong bn t i.
Cch mt hm thin s bo Ngng Sn:
- 96 vin tng ca quc s do ch t truyn li, ng phi gi cho
cn thn.
- Con t ri!
- Sao li t i?
- Mun dng th dng, khng nn cu chp, nu mun th c th
v li.
Ngy hm sau, am Nguyn thng ng kho nghim Ngng
Sn. Ngng Sn lm trnh tng thc, khoanh tay m ng. am
Nguyn hai tay nm li. Ngng Sn tin ra pha trc ly nh n
b. am Nguyn chp nhn.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Ngng Sn khng b hnh tng b buc, dm t i vin tng.


Ci hay l hai ngi biu din trnh tng v tip tng ging nh
din kch cm. Trnh l khng tng v tip cng l khng tng,
trong tm hai ngi khng c vt, l thuyt minh "sc tc
th khng, khng tc th sc. Cui cng Ngng Sn ly nh n
b l ch khng c tng nam, n, phi hp vi hnh ng trn
l siu vit hnh tng.
561. V V Chn Nhn v Phi V V Chn Nhn.
Mt hm nh thng ta trn ng gp Nham u, Tuyt
Phong, Khm Sn. Nham u hi:
- Ngi t u ti?
- T Lm T vin.
- Lm T lo s c mnh khng?
- mt ri!
- Chng ti ba ngi nh n bi phng lo s, khng ng phc
duyn cn mng cha gp, ngi mt. Xin thng ta thut li
nhng gio hun khi ngi cn ti th cho chng ti nghe.

346 Nhng a hoa thin

Do , nh thng ta thut li cng n V V chn nhn cho ba


ngi nghe. Nham u nghe ri th li ra, Khm Sn hi:
- Ti sao khng gi l Phi V V chn nhn?
nh thng ta t nhin tm ly Khm Sn ni:
- V V chn nhn v Phi V V chn nhn c g bt ng no,
ng ni i!
Khm Sn khng ni c, mt lc xanh, lc trng.
Nham u v Tuyt Phong chy li gn, hng nh thng ta t
ti:
- Ngi ny l tn tham gi, c ti thng ta, xin tha li!
- Hm nay nu khng n hai v,ti nht nh bp cht tn tiu ha
thng ny!
(Nht Nht Nht Thin Ng)

y chnh l c tr, diu dng ca tng Lm T.


562. Lm T v c Sn.
C ln Lm T n tham phng c Sn. c Sn ra dng mt
mi than:
- Mt ri!
Lm T ni:
- Ni chuyn mng lm g?
c Sn gi gy nh, Lm T lt ngc thin sng. c Sn bn
thi.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

c Sn ni "Mt ri!" l m ch khng c mt php no ch cho


ngi. Lm T bo "Ni chuyn mng lm g?" l bo c Sn
khng nn m ming. Mt ngi gi gy nh, mt ngi lt
ngc thin sng, u l php do tm v khng ni thnh li. C
th ni l anh hng bit anh hng vy.
563. Li ging ca Lm T.
Lm T ni:

347 Dng nh H

- Pht php khng dng cng, ch bnh thng v s. Mc o, n


cm, i tiu, i tiu, mt th nm ngh, k ngu ci ti, ngi tr
khc bit.
Li ni:
- V s l qu nhn, ng to tc, ch bnh thng.
Li cn ni:
- Nu ng cu Pht l mt Pht, nu ng cu o l mt o, nu
ng cu T l mt T.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tt c nhng li ni trn u l khuyn ngi hc bnh thng, v


s. V s l ch ni tm ninh tnh, khng th cng cu, nu c
cu l c s.
564. Thn Pht.
Khi c Pht ging kinh Nit Bn, Ngi tay ln ngc v ni:
- Cc ng hy quan st thn ti cn thn nu khng sau ny s hi
tic. Nu cc ng ni Pht nhp v d nit bn, cc ng khng
phi l t ca ti. Nu cc ng ni Pht khng nhp v d nit
bn, cc ng khng phi l t ca ti.
(Zen Koans)

Cng n ny ct t s chp vo li ni, mt nguyn nhn ln gy


rc ri cho cuc i. Nu ni c, ta chp vo c, nu ni khng c
ta chp vo khng. Nu c ngi ni ng y l ngi xu, chng
ta lun coi ng ta l ngi xu. C y hin, iu ny khng c
ngha l c y lun lun hin. Thi gian v hon cnh thay i,
nhng li ni lc trc, khng p dng cho cc trng hp sau.
c Pht c vo v d nit bn hay khng ch n gin l li ni,
l mt s bn lun v ch. V d nit bn l Nit Bn khng y
. Theo trit l nh Pht, bt c ngi no cng c th t c
Nit Bn, nhng v cn xc thn nn cn vi yu t cha trn vn.
V d nit bn ch t c khi cht. V vy khi c Pht cht,
Ngi vo v d nit bn. Vo khong th k th t, i Tha
Pht gio khai trin gio l tam thn gii thch s lin h
gia c Pht vi con ngi. Pht l tuyt i, l l tng. Nhng

348 Nhng a hoa thin

Pht cng l con ngi c hi th, khng ch Thch Ca Mu Ni l


Pht m tt c cc bc gic ng (k c nhng ngi cha gic)
na. Ba thn Pht l:
- Php thn: Khng hnh dng, mu sc, l thc ti tuyt i.
- Bo thn: l l tng.
- Ha thn: l xc thn Pht, nh c Pht lch s Thch Ca Mu
Ni.
Php thn Pht khng bao gi vo V D Nit Bn, Ha thn
Pht c vo V D Nit Bn.
Trong cng n ny Pht c nhiu ngha khc nhau, nu ai chp
vo mt trong nhng ngha ny th l thiu hiu bit vy.
565. Ty duyn bt bin.
Vn Mn ni:
- C ngy ni chuyn m cha h nhch mi, cng khng mt li.
C ngy mc o, n cm m cha h ng mt si t, mt ht
go.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

y l ni nh Thin khng bi tr th duyn, ch ty duyn bt


bin, khng b nhim th php. Ngi ta cng truyn tng ba cu
ni gn cho Vn Mn; che (tr) cha cn khn, ct t mi dng,
theo sng ui sng. Cu (1) l ch o th khng u khng c,
khng g khng b n bao bc. Nhng s vic hng ngy u
trong c. Cu (2) loi b thc tm lm chng ngi o nhn.
Cu (3) tt c u tu duyn. l chn tm, cng l o tm.
566. Hoa mu n.
La Hn cng hai s huynh l Trng Khnh v Bo Phc i xem
hoa Mu n c v trn mt tm bnh phong. Bo Phc ph
bnh:
- Tht l p!
Trng Khnh bo:
- ng qu tin vo th gic ca ng!

349 Dng nh H

La Hn than:
- By qu! Lm hng c bc ha!
(Zen Koans)

Bo Phc chp vo bc ha. cnh co ng, Trng Khnh li


chp vo s khng chp. La Hn ch trch c hai ngi. Ba v
thin s ny bn ci v hoa Mu n tht hay hoa v? Nu Bo
Phc chp th gic, Trng Khnh chp thnh gic v La Hn
chp vo cuc bin lun ca hai ngi trn. Chng ta nn n r v
im lng.
567. Siu vit ng tnh.
Kinh Hoa nghim ni rng:
- Chn Nh lc trc chng sanh, lc sau chng ng, hin ti
khng khi.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

ng tnh bao qut sanh, dit, n i, bin ha l hnh thc ca


khng gian v thi gian. Nh Pht i vi vn ng tnh rt coi
trng lit nh vo trong Tam hc (Gii, nh, Tu). Trc ht
phi c nh ri sau mi pht Hu nh nc trong th mi c th
soi vt, cn nc c th khng. Nh Thin ni bt ng khng
phi ch hnh tng m ch cu tm nh, do t trong tng
ng thy c chn l bt ng, ging nh my chp nh c th
chp ngi ang hot ng ra mt tm nh bt ng.
568. V l.
C mt ng tng n ly Quy Sn, Quy Sn nhm ngi dy, ng
tng tha:
- Xin thy ng ng dy!
- Ti khng bit ngi.
- Con cng khng bit ly.
- Sao v l vy?
ng tng khng tr li c.
(Thin C)

350 Nhng a hoa thin

Quy Sn ph ci chp ng, ngi ca ng tng.


569. Mt cht.
Triu Chu ang qut t, c ng tng hi:
- V sao c bi?
- T ngoi ti.
- Thin vin thanh tnh v sao cn c bi?
- C mt cht.
(Thin C)

Thin s c th trong bi m la bi.


570. i cht i.
C ng tng hi Tng Mt:
- V chuyn sanh t, xin thy ni cho mt li.
- Lc no ng ra khi sanh t?
- Con khng hiu, xin thy ni li.
- Khng hiu? i cht i!
(Thin C)

Phi cht i ri mi sng li c.


571. Ti Nam ng m ngh.
C ng tng bch vi Ch Hnh:
- Con t ngn dm li, xin thy tip.
- ng t u li?
- T Giang Bc li.
- Hy ti Nam ng m ngh.
(Thin C)

Cu ngi tip chng th mnh t tip.


572. Lm phin i chng.
Mt hm, Thn Hi nhn c th nh bo tin cha m u mt.
Thn Hi vo php ng gi di trng ln ni:
- Cha m u mt, xin i chng nim kinh Ma Ha Bt Nh.

351 Dng nh H

Ch tng t tp li, Thn Hi bn nh trng, ni:


- Lm phin i chng.
(Thin C)

Cu ni ca Thn Hi m ch khng b s t vong b buc.


573. H! H!
Mt bui chiu, ch tng n tham kin ng thi thnh an V
ng, thin s hi:
- Thanh m m i chng va thnh an i v u?
C mt ng tng gi ngn tay ln, thin s ni:
- Trn trng.
Cch mt hm, ng tng gi ngn tay li n thnh an. Thin s
quay mt vo tng gi rn h h:
- Lo tng 2, 3 ngy nay thn th khim an. ng c mang thuc g
n cho ti khng?
ng tng ly tay p vo tnh bnh hi:
- Tnh bnh ny u m c?
- l ca ti, cn ca ng u?
- Ca thin s cng l ca con.
(Thin C)

Tnh bnh ch t tnh.


574. Lm bm g ?
Mt ng tng ang ra bt, Ph Nguyn n cp ly. ng tng
tay khng, ng yn. Ph Nguyn mng:
- Bt trong tay ti, ming ng lm bm g ?
(Thin C)

Ph Nguyn cp ly bt, ch khng c bt ra, cng m ch


bn lai v nht vt, li mng ng tng tay khng ng yn, sao
khng th ng t tnh?
575. Gnh phn.
Dc Sn hi Vn Nham:

352 Nhng a hoa thin

- Lm g vy?
- Gnh phn.
- Phn ca ai?
- Ti.
- ng i i, li li v ai?
- Gip hn gnh ng, gnh Ty.
- Sao khng cng i?
- Thy ng mng hn.
- Chng nn ni th sao?
- Ni g?
- Cn bit gnh khng?
(Thin Vin)

Hn ch t tnh.
576. Hiu thun.
ng Sn hi th gi ca c Sn:
- ng t u ti?
- T c Sn.
- Ti lm g?
- Ti hiu thun thin s.
- Ci g hiu thun nht th gian?
(Thin Vin)

Cu hi ca ng Sn m ch th gi t kin tnh l ti hiu thun


i vi thin s.
577. Li ging ca Hong B.
Hong B c tn tc Ng lc ni rng:
- B khng th ly thn m c v thn v tng, khng th
ly tm m c v tm cng v tng, khng th ly tnh m
c v tnh l bn nguyn ca t tnh. Khng th ly Pht m
c Pht, khng th ly v tng m c v tng, khng th
ly khng m c khng, khng th ly o m c o. Vn
khng c g c, cho nn ni "Khng php c th c.

353 Dng nh H

ny kh bit, ch dy cc ng ng tm cu, tm cu l mt. Nh


ngi ngu ln ni ku mt ting. Ting vng t hang ra, bn chy
xung ni tm khng thy. Li ku ln mt ting na. Trn ni
ting vng li di li. Li chy ln ni tm. C nh vy ngn vn
kip ch l ngi ui theo ting vng m tm ting, ung c kip
ngi. Nu ng khng pht ra ting th khng c ting vng. Nu
coi Nit Bn khng nghe, khng ting, khng bit, khng tung,
khng tch. Nu c nh th th l hng xm ca t s vy.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Tt c mi hnh tng u do tm sanh.


578. Lm T trng tng.
C ln Lm T trng nhiu tng. Hong B hi:
- ng ch ni su ny trng nhiu tng lm g?
- Th nht lm p sn mn, th nh lm mu mc cho ngi sau.
Ni ri dng cuc cuc mt hai nht.
Hong B ni:
- D vy, ng vn b nh 30 gy.
Lm T li cuc ba nht, va cuc va rn h h.
Hong B ni:
- Tng phi ti n ng s hng thnh hu th.
(Zen Koans)

Phm lm vic g ta cng nn lm vi lng t tin. Hong B bit


Lm T ng v ang trng Thin Lm T t vin, nhng ng
vn kho nghim. Ngay c khi b Hong B ch trch Lm T vn
khng lay ng. Cui cng, Hong B by t s hoan h. Khi mt
ngi gic ng, s biu hin c th khc, nhng bn cht th ng.
579. Theo dng m i.
i Mai nhn nghe M T ni "Tc tm, tc Pht" m ng, sau
vo ni su kt tho am, n c. C mt ln, mt t ca Dim
Quan (bn hc ca i Mai) vo ni chi, b lc ng gp mt
lo ha thng tin phong o ct, bn hi:

354 Nhng a hoa thin

- Ha thng ni ny bao lu ri?


- Ti ch thy 4 mt, 8 phng ni xanh li vng.
ng tng li hi:
- i li no ra khi y?
- Theo dng nc m i.
ng tng khi tr v em chuyn trn bch vi s ph. Dim Quan
on l bn ng hc i Mai bn sai ng tng mang th vo
mi. i Mai t chi lm bi k tr li:

Ti

tn

kh

mc

hn

lm

bt

bin

tm

Tiu

khch

bi

chi

do

bt

Dnh

nhn

kh

truy

tm

phng xun

Cy kh mc nt da rng lnh
My ln Xun sang chng i tm
Tiu phu c thy, chng thm ng
Ngi i vic g kh cng tm.
Sau chuyn ny ng khng mun tip cn ngi i bn di chuyn
i ni khc. ng c lm bi k:

Nht

tr

dip

bt

tn

th

tng

hoa

thc

hu

Cng

th

nhn

tri

tr

355 Dng nh H

Cnh

di

mao

nhp

thm

cc

o mc, mt ao sen bt tn
n, my ci tng gi d
b ngi i bit ch
Ri su am c lnh c.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

"Theo dng nc m i" l ch c theo t nhin m sng, l


sng trong chn l vy.
(Trn Ha Chng)

580. Lm T i thoi vi ni c.
Lm T hi ni c:
- Thin n hay c n?
Ni c ht ln, Lm T gi pht t ln, ni:
- Ni li! Ni Li!
Ni c li ht ln, Lm T bn nh.
(Lm T Lc)

Thin n dn t ch Phn Svagata, dch ra ch Hn l "Thin lai


t khu" l li c Pht ni khi c tn n xin th pht. y,
Lm T thm "c n" thnh mt cp i i. Ni c ht ln t
rng c vt qua quan nim v thin c. Lm T v ly gy
(cha nh) bo c ni li trc nghim c c thc s vt qua
nhng quan nim ny khng. C li ht ln chng t mnh vn gi
vng lp trng, ng nh c nn nm ly gy ca Lm T v
nh li, m ch sao dm hi c mt cu nh th.
(Paul Demiville)

581. Chn sng.


Hong B dn tng chng ra vn tr cuc t, thy Lm T chng
cuc lin hi:
-ng mt lm h? Sao khng lm vic?
-Con va mi ti, lm sao mt?

356 Nhng a hoa thin

Hong B bit Lm T mun quy nhiu, lin gi gy ln nh.


Lm T nm ly gy, thun tay y lo s ng ln c trn t.
Hong B ku ln:
-Duy Na, mau ti dy.
Duy Na chy li va nng Hong B dy va lm bm:
-Ci g Lm T khng ny, thc ht ni, dm y ng phng
trng, phi ui g ra khi sn mn mi c !
No ng Hong B li nh Duy Na. Lm T ng bn cuc vi
nht ni li in khng:
- cc ni th ho tng, cn y th chn sng.
ng dng cuc khng phi trng tr m l chun b chn sng
Hong B.
(Cng n 100)

Cng n ny cho chng ta bit iu g? Tm Lm T t ti, c


lp, siu thot, hy vng c Hong B kim nhn. Nu Hong B
khng chp nhn th l cng phu cha , cn phi c gng thm.
Do , mi hng Hong B thnh gio. S ph nh ng, ng
nm ly gy, y ng s ph. Nu l ngi khc th c can m
lm vic ny khng? Lm T l: nh con khng phi l bin
php, khng c cng dng g, con khng cn phi nh. Do ,
y ng s ph biu l tm cnh. Nu Lm T gi ng th s l
ra t vt v Hong B s tip tc nh. Nhng kt qu l Hong
B li nh Duy Na. Duy Na khng hiu v khng bit chuyn g
xy ra gia Hong B v Lm T. Hong B nh ng hiu
r s tnh. Cu ca Lm T c ngha l: ti t do, t ti khng
cn li vo s ph na.
Cu ni ca Lm T c ngha l cc ni khc phi ch n khi
cht mi c ln Nit Bn, cn y v ngay by gi ti
Nit Bn v ct t mi lin h vi th gii hin tng.
(Lu K'uan Yu)

357 Dng nh H

582. Lm T phng vn Long Quang.


Lm T hnh cc n Long Quang, Quang thng ng, Lm
T hi:
- Khng dng mi nhn, lm sao c thng?
Quang c ngi yn.
- i thin tri thc khng c phng tin sao?
Quang trn mt: A!
Lm T ch tay ni:
- Lo hn ny, hm nay b thua ri.
(Lm T Lc)

Quang c ngi yn; Tuy khng ni, nhng y l mt cch tr li.


S im lng c ca Long Quang din t s " yn lng sm st."
(Paul Demiville)

583. Lm T phng vn Tng in.


Lm T n Tng in, hi:
- Khng phm khng thnh, thnh s ni mau!
- Ti ch th !
Lm T ht ln:
- C nhiu t ha thng ch y m tm bt!
(Lm T Lc)

Cu ni ca Lm T khng phi l mt li mng m l mt li


khen v Tng in trnh khng b mc by vo cp i i
phm thnh.
(Paul Demiville)

584. Ni Hn Ln.
Lm T thy mt ng tng i ti bn dang hai tay ra, ng tng
khng ni g. Thin s hi:
- Hiu khng?
- Khng hiu!
- Mun phn ni Hn Ln ra cng khng c, ti cho ng hai
tin!
(Lm T Lc)

358 Nhng a hoa thin

Ngi xa tin rng gia Ty Phng c mt ngn ni ln l Hn


Ln, ngha l hc m, y ch ng tng ngu. Hai tay dang ra, hai
tin u ch nh nguyn i i. Lm T cho ng tng hai tin i
mua dp c m tham hc cc v tn tc.
(Paul Demiville)

585. Nm trm t ca Kinh Sn.


Kinh Sn c nm trm , t chu tham thin. Hong B sai Lm
T n Kinh Sn. Hong B hi:
- ng n ri lm g?
- Con n s c cch.
Lm T n Kinh Sn mang hnh trang vo php ng gp Kinh
Sn, Kinh Sn va ngng u ln, Lm T lin ht. Kinh Sn nh
m ming, Lm T pht o m i.
Chng t hi:
- ng tng ny u n, nh ni g, sao li ht s ph?
- ng tng ny t Hong B ti, mun bit ngi ni g hy t
mnh i hi.
Sau , a s t t phn tn.
(Lm T Lc)

Hong B sai Lm T t Qung Ty n Chit Giang (theo ng


chim bay l 600 cy s) ch ht mt ting, tiu tn
chng mt t vin.
(Paul Demiville)

586. T liu gin.


Trong mt bui ging chiu, Lm T ni:
- C lc ot ngi khng ot cnh, c lc ot cnh khng ot
ngi, c lc cnh v ngi u ot, c lc cnh v ngi u
khng ot.
C ng tng hi:
- Th no l ot ngi khng ot cnh?
S p:
Ngy m, t by gm
Con tr, tc r trng nh t.

359 Dng nh H

- Th no l ot cnh khng ot ngi?


S p:
Lnh vua va ban khp thin h
Tng ngoi quan i khng chin tranh.
- Th no l ngi cnh u ot?
Tnh Chu v Phn chu khng tin cng
c lp mt phng
- Th no l ngi v cnh u khng ot?
Vua ln in bu
ng lo qu ca ngi thanh bnh.
(Lm T Lc)

1- ot ngi khng ot cnh: Ngi trong cu ny ch ng


chp, phi tr b, tc l khng tm nhng chng khng cnh.
Ngy m by t gm: cnh cn.
Con tr tc r trng nh t: ot ngi.
Va thy tr nh, chp mt thy tc bc, i ngi my chc?
chp ng ch g?
2- ot cnh khng ot ngi: Cnh trong cu ny l ch php
chp, phi tr b tc l khng cnh nhng chng khng tm. C
vua c tng l cn ngi. Thy vua nhng khng thy lnh, thy
tng nhng khng thy chin tranh l cnh khng.
3- Ngi cnh u ot: ni n cng ch l khng, tm cnh u
dit.
Tnh chu v Phn chu khng tin cng: on tuyt tin tc.
c lp mt phng: c c.
4- Ngi cnh u khng ot: l vt ng l mt, th dng chng
hai. Vua v ng lo qu l ngi, in bu v ca ngi thanh bnh
l cnh.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

587. Lm T phng vn Minh Ha.


Lm T n Minh Ha, Ha hi:
- n n, i i lm g?

360 Nhng a hoa thin

- mn dp c.
- Chnh ra ng lm g?
- Lo hn, ngay c thoi u ng cng chng hiu.
(Lm T Lc)

Cu ca Lm T c ngha l: ti i tham hc vi cc v tn tc
n mn c dp m ch gp nhng cu hi v vn nh ca Minh
Ha.
(Paul Demiville)

588. Thp t Ma.


Lm T n ving thp t Ma, thp ch hi:
- Trng lo l Pht trc hay l t trc?
- Ti chng l Pht cng chng l t!
- Xin hi Pht v t c on th g vi trng lo?
Lm T bn pht tay o m i.
(Lm T Lc)

Cu hi 1 ca thp ch chng t ng cn chp phm thnh. Cu


tr li ca Lm T l ph chp cho ng.
Cu hi 2 ca thp ch chng t ng chng hiu g c, Lm T ch
cn cch b i.
(Lu K'uan Yu)

589. Bi k ca Hu Kh ph Php cho Tng Xn.

Bn lai duyn hu a
Nhn a chng hoa sinh
Bn lai v hu chng
Hoa dic bt nng sinh

361 Dng nh H

Xa gi v c t
Do t, mi hoa sanh
Xa gi khng c ging (ht)
Hoa cng chng th sanh.
(T ng Tp)

Cu (1) v (2) ch phng tin ca Tm php: t t tm n hoa


php.
Cu (3) v (4): trong t tnh thanh tnh khng c ht cng khng
c hoa.
(Lu K'uan Yu)

590. Bi k ca Tng Xn ph Php cho o Tn.

Hoa

chng

tuy

nhn

Tng

chng

hoa

sinh

Nhc

nhn

chng

Hoa

chng

tn

sinh

Ging hoa ty nhn t


T t ging hoa sanh,
Nu khng ngi gieo ging
Hoa t trn khng sanh.
(Thch Thanh T dch)
(T ng Tp)

Cu (1) t t tm ht b n thnh hoa tr tu v ti ging ci


tm php ny.

362 Nhng a hoa thin

Cu (2) v t tnh ca ng vn thanh tnh lm sao c ht v hoa?


Cu (3) gi ti ging ci tm php ny lm duyn t cho ht b
n thnh hoa tr tu.
Cu (4) nu khng ai gieo ht b th khng c t cng khng
c hoa.
(Lu K'uan Yu)

591. Bn ting ht ca Lm T.
Lm T ni:
- C lc ting ht nh kim cng vng bo kim, c lc ting
ht nh s t ngi xm, c lc ting ht nh cn cu qu bng c,
c lc ting ht khng c tc dng ca ting ht.
(Nht V Thin: Quyn nguyt)

1/ Kim cng vng bo kim rt sc c th ct t tt c cc giy


leo. Ct t mi m hoc, vng tng.
2/ S t ngi xm trc sn mn: tho tc khip m, ch cn gm
ln mt ting trm th hong s, c tc dng khin hnh gi hi
quang phn chiu vn hu ch php.
3/ Ngi nh c dng gy u c buc lng chim qu trn mt
nc d c thy bng m vo li, y l th trnh ca hnh
gi.
4/ Ting ht ny khng c tc dng g, mc theo vn mnh m ht,
loi ting ht ny khng ht m ht l ting ht ti cao v thng,
l ting ht ch c khi khai ng.
592. Lm T n Phng Lm.
Trn ng Lm T gp mt b lo, b lo hi:
- i u?
- n Phng Lm.
- Phng Lm khng c nh!
- i u vy?
B lo bc i khng tr li. Lm T gi:
- B lo!
B lo ngonh u li, Lm T b i.
( Lm T lc)

363 Dng nh H

Lm T lp li cu hi ca b lo, nu ln vn n, i. T tnh
l nh nh bt ng lm g c n, i. B lo ny khng hiu g
nhiu v thin. Khi b lo bc i khng tr li Lm T l ng.
Nhng khi Lm T gi b trc nghim, th b ngonh u li
chng t b khng hiu g c, do Lm T vn i.
(Lu K'uan Yu)

593. Lm T i thoi vi Hnh Sn.


Lm T hi Hnh Sn:
- Th no l tru trng ngoi nh?
Hnh Sn khng p, gi lm ting tru ku: Hng! Hng!
- ng cm sao?
- Trng lo nh lm g?
- sc sanh!
(Lm T lc)

Cu hi ca Lm T c ngha l i Tha c phi l ng gii


thot khng? Lm T t cu hi ny l ging ra mt ci by
d Hnh Sn vo cuc tranh lun, nhng Hnh Sn khn ngoan
khng mc by, bng lng ku hng hng nh tru.
(Paul Demiville)

594. nh thng ta.


nh thng ta n tham Lm T, hi:
- Th no l i ca Pht php?
Lm T bc xung thin sng, tm ly ng, tt cho mt ci ri
bung ra. nh thng ta sng st ng yn. ng tng ng bn
bn nhc:
- nh thng ta! sao khng ly?
nh bn ly, hot nhin i ng.
(Lm T lc)

nh thng ta tng Lm T s cho mnh mt cu tr li, ng


u li lnh mt ci tt, do ng ngy ngi ra. May nh ng
tng nhc nh do ton b suy t u tiu dit, ni cch khc
ng trin khai t ng thnh v ng. Lm T nh ng l

364 Nhng a hoa thin

nhc nh ng khng phi l suy t trong u thin l g?, m


l mun ng trong hnh ng thc t tm ra thin l.
(Trn Ha Chng)

Ci g khng phi l Pht php? nu ng tm thy ng l Pht.


Nu ng tm thy Pht php, ng tr thnh ngu si. Lm T rt ngu,
mt hnh ng l , u cn n 3. nh thng ta hiu mnh c
2 mt v 1 mm.
(Sng Sn)

595. Mua mt c quan ti.


Ngy n Ph Ha trn ng xin tng phc, mi ngi ng cho,
nhng Ph Ha li khng nhn. Lm T phi vin ch i mua mt
c o quan. Khi Ph Ha v Lm T bo:
- Ti dnh cho ng mt b c sa ri!
Ph Ha lp tc vc o quan ra ng ni ln rng:
- Lm T cho ti b c sa ny, do ti nh ra ca ng m
ha.
Ngi i ng nghe vy bn theo m xem rt no nhit.
Ph Ha li ni:
- Hm nay ti cha kp chun b, thi ngy mai i ra ca Nam
m cht.
Nh vy lin tip ba ngy, mi ngi khng cn ai tin li na.
Do n ngy th t khng ai i theo xem. Ph Ha mt mnh ra
ngoi thnh, t vo quan ti, ku ngi i ng ng inh np
quan ti. Tin tc mau chng lan truyn khp thnh. Hng vn
ngi trong thnh u chy n xem. Ti khi m np quan ti ra
th khng thy thi th u c. Lc mi ngi ch nghe thy trn
khng c ting chung rung. Ting chung xa dn ri mt hn.
(Lm T lc)

ngha ch yu ca cng n ny l ng nhng s vt bn


ngoi lm ng tm. chn tng ca s tnh khng phi mt c th
nhn thy c.
(Trn Ha Chng)

365 Dng nh H

596. Khng i H Nam th i H Bc.


Lm T n t bit Hong B, Hong B hi:
- ng nh i u?
- Khng i H Nam th i H Bc.
Hong B bn nh, Lm T nm ly tay Hong B v nh li
mt chng.
Hong B ha h ci ln, ku:
- Mang k n v thin trng Bch trng cho ti ra y!
Lm T ni:
- Tiu ha thng mau mang la ti.
- Tuy ti ni vy, nhng ng i th c i, sau ny ng s chit
phc c thin h.
(Lm T lc)

Cu ni ca Lm T "Khng i H Nam th i H Bc" biu th


thn tm t do t ti, khng b b buc. Hong B nh ng
xem ng c phi l do tc nim mun i H Nam hay H Bc
khng, Nu phi th nh l ng ri. Nhng cu ni ca Lm T
l mt loi "liu " do Hong B mun nh th li l khng
hiu. Do Lm T nh li. Tm ca Hong B v Lm T tng
thng do lp tc cp n kh.
(Minh Cnh)

597. Vng trn ca M T.


Mt ng tng hi M T:
- Ci g l Pht php? Lm sao tu?
M T ly tch trng v mt vng trn trn t, bo ng tng
bc vo. Sau gi tch trng m nh. ng tng thm ngh s
ph bo mnh bc vo vng trn m nh, vy nu mnh bc ra
chc khi b nh, ng bn bc ra, nhng M T vn nh.
(Sinh Hot Thin)

Gi d trong vng trn l hu th ngoi vng trn l khng. ng


tng trong vng trn l chp hu, ra ngoi vng trn l chp
khng, u l bin kin nn u b nh.

366 Nhng a hoa thin

598. Hai t ca i Mai.


Gip Sn v nh Sn u l t ca i Mai. Mt hm tranh
lun vn c Pht hay khng. S Gip Sn ch trng c
Pht. Ch cn trong tm chng ta lc no cng c Pht th khng s
6 ng lun hi, khng s nhng kh s ca th gian, thm ch
a ngc cng khng s na. D gp kh nn, nghch cnh lc no
tm cng nim Pht, b tt th s khc phc c. Nhng s huynh
nh Sn li khng ng . ng ni: "Ch cn tt c u khng, c
Pht cng khng th khng c 6 ng lun hi. mi tht s l
gii thot." Hai s huynh, tranh lun, khng ai chu ai. Sau ,
hai ngi n nh s ph l i Mai phn s. Sau khi nghe xong,
i Mai ni:
- Hai ngi u ng, nhng mt gn, mt xa.
Gip Sn hi:
- S ph! Vy ai gn, ai xa?
i Mai p:
- A! Hm nay ti mt ri, mun hi g ngy mai hng hi.
Ngy hm sau, mi sng sm s Gip Sn n g ca phng
s ph. i Mai hi:
- Hy cn sm m ai g ca?
- L con, Gip Sn.
- n lm g?
- Hm qua chng con ch hi s ph l g, s ph ni mt gn,
mt xa. Con c hi nhng s ph bo hm nay li.
- K gn khng n, k n khng gn.
(Sinh Hot Thin)

Trong tm c Pht v tt c u khng, u l dn trong kinh


in Pht gio v u ng. Nhng ai gn chn l hn? D nhin
trong tm c Pht th khng s 6 no lun hi, nhng tt c u
khng th mi thc s l gii thot. Chp c d nhin l sai, nhng
chp thin cng l sai nt v cha c hon ton gii thot.
599. Ngng Sn v Nh Hi.
Mt hm Ngng Sn n tham phng Nh Hi. Nh Hi hi:

367 Dng nh H

- ng l ngi u?
- Con l ngi Qung Nam.
- Ti nghe ni Qung Nam c vin trn hi minh chu phi
khng?
- Tht nh vy.
- ng c th t vin trn hi minh chu cho ti nghe c khng?
- m ti n i, ngy sng li hin ra.
- Vy sao? ng c em theo vin ngc khng?
- ng nhin c em theo.
- Vy sao khng a ra cho lo tng coi th?
Ngng Sn chp tay vo trc ngc, n gn Nh Hi tha ln:
- Hm qua con n Quy Sn, Quy Sn cng ging nh thin s
i xem minh chu, lc con khng c li no ni c, cng
khng c cch g lm cho phi l.
- Tht l s t hng, ting rt to!
(Sinh Hot Thin)

Trn hi minh chu l ch t tnh. Nh Hi hi Ngng Sn c


mang theo khng. Ngng Sn p d nhin c v ai ai cng c
Pht tnh. m ti n i: t tnh b phin no che lp. Ngy sng
li hin ra: khi khai ng th t tnh hin hin. Khng c li no
ni c: v khng th dng li ni din t t tnh. S t hng:
li khen ngi ngi ni php hay.
600. Tnh thc.
Ba Tiu, mt thi s ni ting ca Nht Bn vit mt bi hi c nh
sau:
Nhn cn thn
Hoa Nazuna
n
dc hng ro.
(The Center Within)

Nazuna l mt loi hoa di, nh, mu trng, nu khng th


nhn khng thy. Ba Tiu c l i dc theo hng ro nhiu ln
nhng cng khng n loi hoa di ny, cho n bui sng

368 Nhng a hoa thin

c bit . Di nh mt tri, hoa n r. Mt loi hoa di nh b


khng ng k, khng ai nhn n, khen ngi n, nhng n vn sng
trn vn. Ba Tiu c gi hng v c hc mt bi hc ln
v n v ng kt tinh s hiu bit ca ng trong bi hi c. Bi
hc khp ni quanh ta, ch cn ta m tm nhn. D ta hc nhiu
bao nhiu i na nu khng c s tnh thc th ch l s thu
thp kin thc khng phi l hc. Thin dy chng ta tnh thc.
601. Nm no, ngy no cng tt.
Ngy Nguyn n, H ng thng ng bo i chng rng:
Nm no cng tt
Ngy no cng tt.
(Xun Canh)

H ng l mt thin s tu hnh rt nghim, l mt v cao tng


danh vng rt ln. Mi nm, ngy Nguyn n ng u ni vi
t cu ni trn. Cu ni ny hm con ngi ta lm vic g cng
phi dc ton lc ra m lm khng k g n c, mt, khen, ch,
ly thi quang minh, thn nhin tip th bi, h ca cuc i. Th
phi, thnh bi, quay u li ch l khng, chng bng quay v t
tnh thanh tnh, v vi.
602. n Phong n Thm Quy Sn.
n Phong mt ln n thm Quy Sn ( t ca Bch Trng Hoi
Hi). n ni, vo ngay thin ng y bt ni th ta. Quy
Sn nghe s thc n vi sa y phc chnh t, n thin ng
thm hi. n Phong thy Quy Sn n bn nm ngay xung ra
dng ang ng. Quy Sn ch cn cch tr v phng phng trng.
n Phong bn i. Mt lc sau, Quy Sn hi th gi:
- S thc cn y khng?
- i ri!
- Khi i, s thc c ni g khng?
- Khng ni g c.
- Tuy rng khng ni, nhng ting nh sm!

369 Dng nh H

(Nht V Thin: Quyn nguyt)

Cc v thin s i p nhau, khng nht thit phi dng n li


ni. n Phong khng h l s thc.
603. Dc Sn Xem Kinh
Dc Sn ang xem kinh, c ng tng hi:
-Ha thng bnh thng khng cho ngi ta xem kinh, sao t
mnh li xem?
-Ti ch mt.
-Con c th bt chc ha thng khng?
-Nu l ng xem th da tru cng thng.
(Cng n 100)

C th phn ra ba loi ngi xem kinh:


1. Loi ngi th nht: xem m khng hiu v kinh c nhiu
danh t kh, c kinh nh c thn ch.
2. Loi ngi th hai: D theo li kinh tm hiu ngha l.
3. Loi ngi th ba: Xem nh kha tng hng ngy, l mt
phn ca sinh hot khng th thiu.
Loi ngi th ba li chia lm 2 loi:
a. Tin vo kha tng cu cng c.
b. L khai ng: c kinh xem ng cnh, tm cnh ca
Pht, ging nh i din vi Pht.
Tm cnh ca Dc Sn l tm cnh ca loi ngi cui. Dc
Sn bit ng tng cha khai ng nn bo ng t vn t m l gii.
Ngi ch hc cch bi li trong sch, nhng khng bao gi
xung nc th khng bao gi bit bi. Ngi gii bi li, nht
nh tng b ung nc. Mun bi trong b Thin, phi qua
giai on xem kinh.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

370 Nhng a hoa thin

604. Tc Tng hi o Hu Trung.


Tc Tng n tham phng Hu Trung, vua hi nhiu vn , thin
s p nhng khng nhn vua. Tc Tng gin ni:
- Trm l thin t i ng m sao thy khng thm nhn n?
- B h c thy h khng chng?
- C.
- Xin hi, h khng c mt n b h khng?
Tc Tng khng ni g c na.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Quc s Hu Trung tm nh h khng, i i hong cng nh


ngi thng. Thin l bnh ng, v vy khng c vua, ti, qu,
tin.
605. Chng Ng.
Ngu u Php Dung thin s ni:
- B vn chng cn gi, phin no vn chng cn b, linh tri t
chiu, vn php v nh.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Ngi m chng hiu sc khng, ngi ng vn khng nghch


thun. Tm vn bn ngn php mn ni n cng chng sai bit ly
tc. Nu ly kinh in gii thch Pht php ch l gii ng, phi
la ch ngha, chn chnh th nghim, nhn duyn chn mi, do
thin tri thc ch thng vo tm, thng sn thng y khng cn
qui ngi, lc mi chnh l chng ng.
606. Tng Pht Bi Hu.
Mt hm Bi Hu mang mt tng Pht n trc mt Hong B,
qu xung tha rng:
- Thnh s ph an danh (t tn cho tng Pht).
Hong B gi:
- Bi Hu!
- D!
- Tt, ti an danh ri .
Bi Hu ly t.

371 Dng nh H

(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

R rng l Bi Hu mun th thch s ph. Nu coi tng Pht l


Pht th l cn chp. Bi Hu cng l gi danh, gi tng Pht l
Bi Hu no c tr ngi g? i vi mt ngi khai ng th
chng sanh u l Pht, hung h Pht vn khng danh, gi l g
m ch c?
Tho ng c lm bi k nhc n cng n ny:

Bt

th

tm

bt

th

Pht

Hong

hon xut

th

vt

th

nhn

danh

bt

xut.

Bi

cng tng

Thin

np

tng khiu

Chng phi tm h, chng phi Pht


Hong B gi l vt g ?
Bi cng t nhn tn y
Np tng thin h nhy ra.
607. T L Gi Na Pht.
C mt ng tng hi Hu Trung:
- T L Gi Na Pht l g?
- ng bng ang nc li y.
ng tng mang ang nc li, Hu Trung ni:
- Bng tr v ch c.
ng tng mang ang nc tr v ch c v nhc li cu hi:
- T L Gi Na Pht l g?
- C Pht lu lm ri.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

372 Nhng a hoa thin

Hu Trung mun ng tng do ng tc m cm th. Ci c th


nhn lnh ca thin s chng phi l php thn Pht sao? S ch
dy ny cn hn l ni ngn li.
608. Ra ra ci .
B Np ang ra tng Pht. Dc Sn hi:
- Ci ny ng c th ra, cn ci ng c ra ra c khng?
- Thy mang ci ra cho con coi!
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Ci ny ch tng Pht, ci ch t tnh. Ngi khng hiu ci


nht nh khng tr li c. T tnh khng cn ra, cng
khng c ra vo. ng tng khn ngoan khng ri vo by ca cu
hi m hi ngc li.
609. Khng Th Ni.
C ng tng hi Tuyt Phong:
- Thnh s ph ging Pht php cho con nghe.
- ng ni ci g?
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

C nhiu ngi hc Pht php, i t x tham phng danh s, hy


vng c nghe mt li c th ng. Pht php trong tht tu, t
ng. Cc v thin s ch tr ng cho i m thi, ch khng th
nm tay mnh m dn n ch c.
610. Khng c g c tc l c.
C ng tng hi Long Nha:
- C nhn c g m thi?
- Ging nh k trm vo nh trng.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Tht l mt t d cc hay. K trm c tm "c c g, nh trng


l "khng c. C cu ngha l khng c tc c, ging nh
cu trong Tm Kinh "V tr dic v c. Hu Trung quc s cng

373 Dng nh H

ni "Thin c u khng ngh n th thy t tnh. Cn ni thin,


ni c l t buc thn tm, b c i th thn tm mi c gii
thot, t ti.
611. Khng mn tay ngi.
Vn Chi n thm Thy Nham, xin php c vo tht cu o.
Thy Nham ni:
- Pht php chng s h nt, by gi tri lnh lm, ng mau i t
than i!
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Pht php vn t hin thnh, trong tht ngoi tht u khng thiu
vic g phi vo tht mi cu o c? Tri lnh, t than tr
lnh, si m cng tng t nh cu o tr nghi, gii hoc.
Cn na, vic t than cng phi t mnh lm ly.
612. u?
Php Dung ni thm sn tu hnh, ng rt li, li n ni thy
ngi dn thm cng khng chp tay m cho. Do , mi ngi
u gi ng l "Dung li. T t sau khi truyn y bt cho Ng t
ri, thy trn ni Ngu u c kh tng on bit trn ni chc c
ngi phi thng . Mt hm ln ni tham phng, thy Php Dung
ngi thin khng l g n mnh bn hi:
- ng y lm g?
- Qun tm.
- Ai qun tm? V tm l vt g?
Php Dung khng p c, bn hng T t l v hi:
- i c tr u?
- Bn o khng nh dng u, hoc ng, hoc Ty.
(Nht V Thin: Quyn Nguyt)

Cu p tht hay, c ch dng tc c ch tr. Ngi ng o


khng c nh s, khng c ch no gi l nh, nhng khng u
khng l nh.

374 Nhng a hoa thin

613. L Phong.
Lng Khoan l mt thin s ng thi cng l mt nh th ha
sut sc. trong i ng, ng sng tc nhiu thi phm trong c
mt bi ni v l phong trong mt bui tra ma thu:
L phong
by mt trc
by mt sau
khi ri.
(The Center Within)

Trong ting Nht, bi ny rt nn th. Khi dch ra ting Vit, c


im ny khng cn, nhng ngha th vn hiu c. Khi Lng
Khoan nhn thy chic l phong ri ng khng nn c ni vi
n. Ny l phong, l thc l k diu. L khng by mt trc, du
mt sau. L thc l t nhin. Mc du ti l mt tu s khng c
cuc i hai mt, nhng vn cn trong ti mun by mt trc,
du mt sau. Nhng i vi l, l phong, mt trc v mt sau u
ging nhau. Khng gi , khng kiu ngo, khng gi to. c g
ti sng c nh l trc sau khng phn bit, ti l ti, Lng
Khoan c l phong gi hng v ci u bi phc.
614. Bch Trng Khc V Ci.
C ln Bch Trng v s ph l M T ra ngoi, thy con vt tri
ang bay. M T hi:
- Con g vy?
- Con vt tri.
M T hi:
- Bay i u vy?
- bay i ri!
M T t nhin ly tay bp mi Bch Trng.
Bch Trng b au ku ln:
- i!
M T ni:
- ng ni bay i ri, nhng cho ti gi tt c u ch y l
g?

375 Dng nh H

Bch Trng nghe cu ni , ton thn xut m hi lnh khai ng


ngay chnh lc .
(Thin Chi Hoa)

i vi thin gia th mt nhn, tai nghe ton l do t k. Vt tri


ang bay hay bay i ri u l do mnh. M T ni: Con g
trc tip tr php khng n mt m hin l ngay trc mt. Cu
p ca Bch Trng l con vt lm mt i chn sinh mng ca
php. Nu do t th ca Php m ni con vt tri l con vt tri,
hoc ni t cao, bin t su th mi ng. Cn nu ly con vt
tri lm cnh th ta phn ra ch khch, trong ngoi. Nu hiu
c rng vn cnh u do chn nh th hin th tm cnh ch l
mt. M T mun Bch Trng hiu o l nn bp mi Bch
Trng lm Bch Trng hiu rng tt c khch quan u do ch
quan trin khai, tt c khch th u do ch th m thnh do
chng c thnh cnh, Mt l tt c, tt c l mt. Nu c
chng c cnh gii ny th mi c th ty x m pht trin tnh
sng to ca mnh c.
i vi thin s m ni khng u khng l thin, trong bt c
hon cnh no, trc mt cnh vt no thin s cng c th ch th
thin tm cho t. Tng t nh tiu thuyt kim hip, mt i
kim s khng cn c kim trong tay, ch vi mt cng c cng c
th ly u k ch gia chn thin binh vn m. M T h li
khng bit vt tri sao? Bch Trng thiu cnh gic. M T
rt thin kim ra ri m ng cn p l vt tri, ngay thin c cng
khng bit. Nu l php chin Bch Trng b kim xuyn tm
ri. M T cm st nhn kim chnh l mun git i nhng chp
trc ca t, khin ng khai ng. Nht kim ca M T nh h
nh tht; nu nh i phng phn ng li thin c. M T s
ci ln, chp nhn ng c c cnh thy chiu chit chiu. M T
li a ra chiu mi.
- Bay i u?
- Bay i ri!
i vi hin tng gii cu p ca Bch Trng l ng. Nhng
cu hi ca M T hm 2 : mt l hi v hin tng, mt l hi

376 Nhng a hoa thin

v bn th. Vt tri tng trng cho Pht tnh. Pht tnh li bay
ti bay i ?
Khng, Pht tnh l nh nh bt ng, nhng v ngi thng
chp vo hin tng nn nh mt bn tnh. Cu hi ca M T
c l Pht tnh i u? nu Bch Trng p:
- Con y.
Th cng ng c 60%, nhng cn chp vo Vn t. Nhng nu
Bch Trng li hi hn, im lng khng ni ch nhn M T th t
c 70%. Nu Bch Trng li hi hn na gi tay nh M T
mt m th l tin h th vi cng t c 80%, l kin a,
l c kh phch. ng tic, lc Bch Trng cn cha khai
ng. M T t nhin bin chiu, bp mi Bch Trng. B au
Bch Trng tc khc cm th s tn ti ca chnh mnh. Lc
M T ni:
- ng cn ni vt tri bay i ri!
ni Pht tnh chnh y, do ng mi cm thy au.
(Thin th 60)

N y l ch tm Bch Trng khng phi l ch vt tri. Bch


Trng tm hng ngoi, i theo vt tri. M T bp mi khin
Bch Trng b au ku tong ln l tm quay li vi chnh
mnh.
(Danh Thin Bch ging)

Chuyn tip theo ca cng n ny:


Bch Trng sau khi b M T bp mi tr v phng, bung ting
khc ln. Mi ngi kinh ngc hi:
- Nh nh c phi khng?
Bch Trng lc u.
- B ai lm nhc chng?
Bch Trng vn lc u.
- Vy v duyn c g?
- Mi ti b s ph bp au qu.
- V nhn duyn khng kh hp hay sao?
- Cc ng hy i hi s ph.

377 Dng nh H

Mi ngi i hi M T, M T ni:
- Hn t bit m, sao cc ngoi khng hi hn?
Mi ngi li quay v Bch Trng hi:
- Chuyn ny s ph bo s huynh t bit m, ngi dy chng
ti n hi huynh.
Bch Trng nghe ri ha h ci ln, mi ngi ni:
- Va mi khc, by gi li ci, vy l sao?
Bch Trng p:
- Va ri l khc, by gi l ci.
Mi ngi khng hiu ra sao, bn tn ri lui. Hm sau mi ngi
t tp php ng nghe s ph ging php. M T va ln to
ging ni php, thy Bch Trng la ch nh i, M T khng
ging php na, lp tc xung ta ging. Lc Bch Trng
ang i st sau M T. M T hi:
- Ti nh ging php, sao ng li b i?
- Hm qua, mi con b bp au lm.
- Hm qua, ng tm ti u vy?
- Hm nay, mi con ht au ri!
- ng hon ton hiu r chuyn hm qua ri!
(Pht D Thin)

Bch Trng khc l do liu ng. Khi nghe mi ngi nhc li


cu ni ca M T li ci v bit s ph bit mnh gic ng.
Ngi va mi ng, khc ln l hin tng bnh thng. Cc nghi
hoc tch ly p ch gi tiu tan nh sng bui sm. Li c ngi
sau khi ng li ci nh in. Phng php tt nht l sau ng
mt gic, tnh dy nu thy ng kin khng cn th l gi ng,
qua ri th thi, khng v qu vui m pht cung l tt ri; Ch cn
cn ni xanh th khng s thiu ci t. Nu ng kin cn th l
chn chnh khai ng. ng mn hi sao va mi khc gi li
ci? Bch Trng ni:
- Va ri l khc, by gi l ci!
l cu hi v cu hi, l cu tr li tt nht. Nu ng tng cnh
tnh th ngay c th khai ng. Thin s khng phi l khng c
h, n, ai, c m l tnh cm n thun, n th n, i th i do

378 Nhng a hoa thin

khc ri lin ci, khng nh ngi thng khc ri phi mt thi


gian su thm khng th lp tc ci ngay c.
Tin thm mt bc na, au th khc, vui th ci, tt c u t
nhin khng b tp tc, l tit, kinh nghim lm nhim ch l bnh
thng tm l o, n gin nh vy thi.
(Thin th 60)

615. Nghe ting qu ku.


Duy Chnh mt hm ni chuyn v Thin vi tng quc. ng
ni:
- Ti dy ngi mi hc Thin ng ngh ng, ngh Ty
thc bnh lng. thc ging nh nc c sng. Nc c sng
khng th phn chiu hnh nh r rng, ch khi nc lng th hnh
nh mi r. ngay c n s ng o cng u do v nim.
Ngay chnh lc , trn cy ngoi sn c con qu ku ln.
tng quc hi:
- Qu ku, thin s c nghe khng.
- C nghe thy.
Sau mt lc, qu bay i mt, tng quc hi:
- Qu bay i ri, thin s c nghe khng?
- C nghe thy.
- Lc qu bay i, ch thy bay khng nghe thy ku, sao thin s
li bo nghe thy?
- Nghe c, nghe khng i vi tnh nghe v can.
(Thin Vin)

Ting qu ku l thanh trn, c sanh, c dit. Nhng tnh nghe


vn khng c sanh dit, khng v thanh trn sanh dit m sanh
dit.
616. Ai qun?
i s Qut a Tam Tng l ngi Thin Trc ng du n Thiu
Dng tham vn Hu Nng m ng. Sau vn du n Ng i Sn
gp mt ng tng ang ngi thin mt mnh bn hi:
- ng lm g m ngi mt mnh y?

379 Dng nh H

- Tnh qun.
- Ai qun v tnh vt l g?
ng tng thy cu hi khng phi tm thng bn hnh l v hi:
- o l ny lm sao ni?
- Sao ng khng t qun, t tnh.
(Thin Vin)

Ngi i thng coi tham thin v ngi thin l mt. Nhng


Thin khng phi vy, n c sinh mng, sinh c hot bt. Ngi
thin tnh tm cng tt, nhng ng ngi lu thnh kh ta.
617. Ngi lu ch g?
Lc t ni vi Ch Thnh:
- Tr tm qun tnh l bnh ch khng phi l thin, ngi lu
chng nm no c ch g?
(Thin Vin)

Hy lm mt ngi hot bt, sng sut, thin khng ngi hay


nm.
618. Ni c thuyt php.
C v ni c nh khai ng thuyt php. m Khng ni:
- N ni khng nn khai ng thuyt php.
- Long N mi 8 tui thnh Pht, ngi ni lm sao?
- Long N c 18 php bin, c th bin mt php cho lo tng
coi?
- Bin c th cng ch l d h tinh m thi.
(Thin Vin)

Trong x hi ngy nay, ni c d nhin c th khai ng thuyt


php. Ngi thuyt php khng c l nam hay n, m l c ch cho
thnh chng hay khng. Bin l ch thn thng. Thn thng nu c,
ch l tr duyn cho s thuyt php, nu khng c cng khng cn
phi cng cu. Mc Kin Lin tn gi l mt trong 10 i t
ca Pht c tn xng l Thn thng nht m cng khng cu
c m ngi th kh.

380 Nhng a hoa thin

619. Khng nghi, khng ng.


ng Sn Lng Gii, h Du ngi Hi K thuc tnh Chit
Giang, xut gia t nh. Mt hm thy dy tng Tm Kinh, khi tng
ti cu "v nhn, nh, t, thit, thn, " ly tay beo m t hi rng
"Nhn, nh, t, thit, thn, ti u c, v sao kinh li bo rng
khng?" Tm Kinh l mt bi kinh quan trng ca Pht gio, mt
a nh m bit nghi hoc nh vy d nhin l ng thy phi ly
lm ngc nhin v tn thng, thm ch cn ni "Ti khng ng
lm thy ng."
(Thin Vin)

Phn ln cc tn gio th gian, cc tn phi c lng tin,


khng c nghi ng. Tri li, c Pht dy chng ta phi nghi.
Nghi ln, ng ln; nghi nh, ng nh; khng nghi, khng ng.
620. i ho sn.
C ng tng hi thin s Duy Khoan:
-Th no l o?
-Ni ln tt.
-Con hi o sao thin s li p ni ln tt?
-ng ch bit ni ln tt, lm sao hiu o?
(Cng n 100)

ng tng hi Duy Khoan l mun bit tin tc v o. Lc hoc


Duy Khoan trng thy ni hoc ngh ti ni nn thun ming ni
ra:
-Ni ln tt.
Cu ni ny bn thn v ngha, nhng p trng. o chng la
bt c thi gian, khng gian no, thun tay ch bt c ci g cng
l o. o bn thn khng l mt vt c th, nhng cng khng
la vt c th. Cho nn khi ng tng hi o l g, v thin s ni
l ni ln tt, th lm sao ng khai ng c? o ch c t mnh

381 Dng nh H

th hi, khng ai c th bo cho mnh bit o l th no, d c


ni cng ch l ph li, ng khng th tm c tin tc g trong .
Thin s dng mt ng tc hoc mt li dng nh khng lin
quan g to nn mt loi th nghim hoc phn ng tm l, c
th xc tin vic khai ng ca ng tng. l tinh ty ca cng n
ny.
K thc, ni ln tt cng l o.
(Thin Vin)

621. Li nguyn ca b lo.


Mt b gi hi Triu Chu:
- Con mang thn ngi n, lm sao tr nm chng?
- Nguyn mi ngi u sanh v ci tri, nguyn lo b ny mi
chm trong b kh.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

em lng t bi m chu kh cho th nhn.


622. Ci la.
Thanh Vin cho rng: "Ngi hc thin thng c hai bnh: th
nht l ci la i tm la, th hai l ci la ri khng chu
xung." Li ni thm: "Chng cn ci, v chnh mnh l la, c
th gii ny l la, ti khng th ci." Nu ngh khng ci th c
th gii ny l yn la.
(Thin Vin)

Ci la tm la: o ngay trong tm ta, cn i u m tm?


Ci ri khng chu xung: nu c ngoan c ci la i tm la
th kt qu ch l khng.
Mt gc cy, mt hn u l o, Pht ni php 49 nm m cn
ni: ti cha h ni mt ch, ci hoi khng chu xung, cn
ci i u ch?

382 Nhng a hoa thin

623. C duyn ng ni c Sn.


Tuyt Phong khi ang tu ng Sn thin vin, ph trch cng
vic thi cm. Mt hm, ng Sn hi:
- ng ang lm g ?
- ang la go.
- ng i ct b go hay i go b ct?
- Ct v go u b.
- Vy ch tng ly g m n?
Tuyt Phong nghe ni bn lt sng go; go ri tung te trn mt
t. ng Sn ni:
- C duyn ng ni c Sn.
Do , ng Sn ch th Tuyt Phong theo c Sn tu hnh.
(Thin Vin)

V sau Tuyt Phong qu nhin thnh mt v thin s ni ting.


Thin tng c cu Lm c chng nhng thy, trong thin cnh
thy tr u bnh ng. Trong i thoi ca h ngi tut kim k
trng cung khng ai nhng ai. i go b ct hay i ct b
go? Go l vt c ch c th n, ct th khng. Nhng Tuyt
Phong ni go v ct u b, vt c ch v v ch u khng b
buc c ng. ng ti cnh gii hu dng v v dng l mt
th, l ci m Thin tng gi l diu dng.
(T L Thin)

Ct v go u b l mt cu ni rt sng khoi, nhng ch bng


vo cu ny th khng th ph chng sinh, hn th cn phi
thn thit n ch tng n g na; nu khng th d c lt
sng go th c cng ch l mt thin c cha chn mi. Hn na,
thin c khng phi l tt c Thin. ng Sn ch trng tim
hnh, mt dng, thin phong min mt, nhn thy Tuyt Phong
thch hp vi gy ca c Sn hn. Tuy li l ca ng Sn uyn
chuyn nhng thi nghim trang t chi Tuyt Phong li
tham hc.
(Nht nht nht thin ng)

383 Dng nh H

624. La, u, mch.


C ng tng hi Tng n:
- Th no gi l tam bo?
- La, u, mch.
- Con khng hiu.
- i chng hoan h phng tr.
Tng n li ni:
- Ni n tam bo, k thc ch trong khong nhng my, chp
mt, thi c thnh qu kh ri.
Ma Cc hi:
- Nu trong khong thi gian ngn nh vy, chuyn tr
thnh qu kh ri, vy chng con c cn hi hay khng hi
chuyn thc s ra sao khng?
- Qu kh ri!
(Pht D Thin)

Tam bo l Pht, Php, Tng. Pht l gic, php l Pht ngha,


tng l nhn duyn ha hp. Gic ca tam bo l iu ngi ta
phng tr, nhng la, u, mch li chng phi l vt thc m
chng tng hoan h phng tr sao? Tinh thn hc hi ca ng tng
thc ng khen, nhng ng tnh th cha . Thi gian th chp
mt tr thnh qu kh. Thin c cng vy nu trong mt st na
m mt i kh c th c hi gp li him li cn him hn na.
625. Con s lm Pht.
n H Thin Nhin l bn ng mn ca Bch Trng, lc nh
theo m ln cha l Pht, ch tng Pht hi m:
- y l vt g?
- L Pht.
- Hnh dung u c khc g ngi ta, sau ny con cng s lm
Pht!
(Nim Hoa Vi Tiu)

Thin Tng mn li a nh t nghi vn tng Pht l vt g,


ri li mn li m xng xut Pht khng phi l g o ra, cng

384 Nhng a hoa thin

khng phi l t bn nn ln. Nu mnh l Pht th vic g phi


ly tng Pht h gi ?
626. Tht l k!
C mt ln, ng Sn n Phn m thy mt ha thng ang
ln ting ni vi i chng rng:
- Tht l k! Tht l k!
Pht gii, o gii khng th ngh bn!
ng Sn nghe ri bn hi:
- Ti khng hi Pht gii, o gii, ti ch hi ng va ni Pht
gii, o gii l g?
Ngi va ni l mt v th ta, ngi ta gi ng l S th ta. S
th ta nghe hi ngi yn khng ni. ng Sn li hi:
- Sao khng ni mau?
- Ni mau lin khng c g!
- ng khng ni, li cn ni "ni mau khng c g" l th
no?
S th ta li ngi yn khng ni, ng Sn li hi:
- Pht v o ch l danh t sao khng dn gio ngha lun bn
th coi?
- Lm sao ni y?
- c qun li!
(Pht D Thin)

ng Sn p rt hay, nhng on i thoi khng hp thin c.


S th ta hai ln im lng khng ni, ng Sn cng khng h tip
dn, c th c duyn hon cnh cha c chn mi.
627. Vc nc v nghch hoa.
Vc nc, trng trong tay
Nghch hoa, hng vng o.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

385 Dng nh H

Hai cu ny trch trong H ng Lc. y Ngi l Ch Th,


Cnh l Khch Th, ch cnh gii ch khch l mt. y chnh l
cnh gii V tm tam mui (thn tm l mt) ca thin gi.
628. Sc Tc L Khng.
C ngi mang mt bc ha tin n n nh Thch Am (15731645) ng Hi T ch. ng ngh ha thng chc s l v
mt kh coi, no ng ha thng ci ni:
- V p qu! Ngay n ti cng mun c ngi p nh vy
bn cnh.
Ni ri thun tay ly bt ln tranh:
"Pht bn php, T bn Pht. Thi mt, tng bn t s, ng bn
bn thc chnh trung, an tt c phin no ca chng sanh. Sc tc
l khng, khng tc l sc. Liu lc, hoa hng. Trng m m ri
trn mt h, v khng lu tm, nn cng khng lu hnh."
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Sc l dch t ch Phn Rpa, ch vt c hnh th, cng ch hin


tng vt cht, v sc tc l khng nn khng c t tnh, l
cnh gii ngi i ng chp vo hnh thc. Nhng Thch Am
li dng sc theo ngha sc ca Nam, N a chi.
629. o trong khng ngoi.
Nham u v Tuyt Phong khi s ph l c Sn mt ri, bn
cng nhau vn du bn phng. Mt hm, hai ngi ti Ngao Sn
trn, H Nam, gp lc tri tuyt ln, hai ngi nh phi dng li.
Lc Nham u tm bnh tnh, m n an tm m ng. Tuyt
Phong khng ng c, mi ngy u ngi thin n canh t, tri
sng ri m vn khng ng c. C mt ln Nham u bng thc
gic thy Tuyt Phong cn ngi thin bn ni:
- Sao ng khng ng?
- tm chng an, khng ng c.
- ng c g chng an, hy ni nghe th.
Do Tuyt Phong ni ra tm l chng an, thnh s huynh ch
im. Nham u ht ln mt ting v ni:

386 Nhng a hoa thin

- Ci g t ca vo chng phi l gia bo. Ch nhng g pht


xut t ngc ra c th lt ngc tri t th mi c cht thnh tu.
Tuyt Phong nghe ri khai ng, ni rng:
- Hm nay, ti ti Ngao Sn trn, tin, lui chng c mi thc l
chn chnh ng o.
(Thin Vin)

o khng phi t ngoi vo, m trong vn sn c. Tuyt Phong


tm chng an l do b ngoi cnh chi phi. Mt v thin gi c th
ngh cng c th dng ngh, c th khng ch ngh v khng ngh
l mt s thnh tu ln.
630. Gi Vn Nham.
Khi ng Sn hn 50 tui (th k 9) lm phng trng
ng Sn (thuc giang Ty). C mt ln lm gi Vn Nham. C
mt ng tng hi:
- S ph khi vi Vn Nham c c ch dy c bit g khng,
xin ni cho chng con nghe.
- Khng c, tuy ti c y nhng cng khng c ch dy g
khc vi cc huynh .
- Nu vy sao cn lm gi cng?
- Ti u dm tri thy.
- S ph n bi Nam Tuyn trc c m, sao li lm gi cho Vn
Nham?
- Ti khng phi tn trng o c ca ngi, ch trng v ngi
chng ni cho ti iu b mt !
(Pht D Thin)

C lc khng ni li l mt phng php ch dy hu hiu.


631. L Mi.
C ng tng hi Ph Nguyn:
- Lc cha m cha sanh, l mi u?
- Cha m sanh ri, l mi u?
(Thin C)

387 Dng nh H

L mi ch t tnh.
632. Khng Mm.
Mt ng tng hi L T:
- Lm sao ni m khng dng li?
- Mm ng u?
- Con khng c mm.
- Vy ly g n cm?
ng tng khng tr li c, ng Sn tr li thay:
- Hn no ri, cn n cm ci g?
(ng Sn lc)

ng tng hi Lo T khi ni bt ngn chi gio. L T hi


ngc li mm ng u? l hi ni hay khng ni. Cu ca
ng Sn c ngha l hn thng sut Pht php ri, khng cn
nghi vn g na.
n ch hin tng gii, khng mm ch bn th gii.
(Thin C)

633. ng Ca.
Mt ng tng hi Nh Bo:
- Th no l ng c?
Nh Bo im lng, ng tng li hi:
- Th no l im lng?
Nh Bo p:
- ng ra ng ca cho ti!
(Thin C)

Im lng khng ni l li ng c, ng ca ch thin c gia ti


v ng.
634. Tru Tt.
Tht Tnh hi mt ng tng:
- ng t u li?
- T Vn Mn.

388 Nhng a hoa thin

- c bao nhiu tru?


- Mt hai con.
- Tru tt!
(Thin C)

Tru ch t tnh.
635. Du vt y
C ng tng mi n tham hc, va l xong Trn Tn Tc ht ln:
- X l, sao ng li n trm qu ca thng tr.
- Con va ti, sao ha thng li bo con n trm qu?
- Li cn ni, tang vt rnh rnh.
(Thin th 60)

R rng l ng tng khng n trm qu, nhng Trn Tn Tc gn


mt chuyn khng c ln mnh ng tng l c thm . Ngi th
gian coi mi s vic h o: danh li, khoi lc, thng kh, v . v. l
c tht. Xin hi t bit mnh khng n trm v sao phi phn bin?
Th nht l ng chp ng. Ng b ng nhn phi gii thch.
Th hai: ng thy b ng nhn l khng tt, khng vui, ng khng
thch cm gic ny.
Th ba: ng cho s ch trch ca Trn Tn Tc l tht nu ng
khng gii thch th b mang danh n trm.
Ch mt cu ni, Trn Tn Tc lm ng tng l nguyn hnh.
i ng ni xong, Trn Tn Tc bo: Tang vt rnh rnh, ni
ng cha gic ng, khng nh m khai. Chc ng tng sau ln
tham hc ny s khc ct ghi tm cnh gic t ng. S c mt ngy
ng thy r, lc ng s ln ting:
- ng ri, con l trm, trm qu n.
Qu ch t tnh, trm qu l hng ngoi m tm t tnh.
(Thin C)
636. ng t.
Mt trn ng t xy ra, mt ng tng hi o Khung:
- Cn c khng ng chng?

389 Dng nh H

- C.
- Ch no khng ng?
- ng t ng li, mt ht v Ty.
(Thin C)

ng ch hin tng gii, khng ng ch bn th gii.


637. Vin Thuc Tr B Bnh.
Mt ng tng hi t Khng:
- Th no l vin thuc tr b bnh?
- ng mc bnh g?
(Thin C)

Vin thuc tr b bnh ch t tnh.


638. Nghe Ting Chung Cha.
C mt hm Dch ng ha thng (1805-1879) ngi thin lng
nghe ting chung cha ban mai. Khi xut nh, ku th gi li hi
ngi thnh chung l ai. Th gi cho bit l mt ch tiu mi
ti, Dch ng ha thng bn cho gi ch tiu n hi rng:
- Ban mai lc thnh chung tm tnh ng th no?
- Chng c g c bit, ch thnh chung thi.
- Khng th no! Nht nh tm ng c nim g , v ti nghe
ting chung rt cao qu.
Lc , ch tiu cht nh ra, tha rng:
- qu con, s ph thng dy rng khi thnh chung th tng
chung l Pht. Do phi thn trng trai gii, knh chung nh
knh Pht, dng tm l bi m thnh chung.
Dch ng ha thng nghe ri hoan h ni rng:
- V sau x l mi chuyn, ng bao gi qun tm cnh sng nay.
Ch tiu sau ny l Qun Th Sm in Do thin s (18341915) Vnh Bnh T.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

Chn ca Thin l ly v tm m nhn, nghe.

390 Nhng a hoa thin

Nu c tm chn thnh vic kh no chng lm c.


(Thin v)

639. Mt Chic Dp C Rch.


Mt ng tng hi Ba Tiu:
- Trm n th nh, khch n th tip; bng nhin trm v
khch u n th phi lm sao?
- Trong nh c mt chic dp c rch.
- Cn dng c khng?
- Nu ng vt n i th xu nhiu, tt t.
(Thin C)

Trm, khch ch ngoi cnh, ngoi duyn, ngoi trn, dp c rch


ch t tnh.
640. T S.
Mt ng tng hi Dc Sn:
- t Ma t s cha qua Trung Th, Trung Th c t s chng?
- C.
- Nu c sao cn qua?
- V c nn mi qua.
(Thin C)

t s ch t tnh, khng u khng c.


641. Mc K N.
Mt ng tng hi Th Chiu:
- Lc b vn cnh nhiu lon phi lm sao?
- Mc k n.
ng tng bn ly, Th Chiu ni:
- ng ly m gy lng.
(Thin C)

ng tng ly l cn chp php.

391 Dng nh H

642. Ti Nay Khng Tr Li.


Dc Sn thng ng ni:
- Ti nay ti khng tr li cu hi, ai hi s b nh 30 gy.
Mt ng tng bc ra ly, thin s bn hi gy nh. ng tng
hi:
- Con khng hi sao thy li nh?
- ng l ngi u?
- Ngi Tn La (i Hn).
- Lc ng bc chn ln thuyn ng nh 30 gy ri!
(Thin C)

T tnh ai cng c, n Trung Quc lm g?


643. V Sao Chng Ng?
C ng tng hi Gip Sn:
- t v sao khng ng?
- V ng lm X l m.
Sau li lm bi k:

Minh

minh

ng

php

nhn

Ng

php khc

Trng

th

lng

cc

thy

ngy

dic

chn

R, r khng ng php
Ng php lm m nhn
Rui thng hai chn ng
Chng gi cng chng chn.

392 Nhng a hoa thin

(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

C tm mun ng l chp tng ri, c ty duyn th i,


ng, nm, ngi u l o.
644. Hai Mi Nm Li Tng Cay ng
V Anh Ch Thng Hang Rng To.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

y l hai cu trong bi tng ca Tuyt u (980-1052):

Nht

din

Pht nguyt din

Pht

Ng

tam

hong

th

vt

Nh

thp

nin

lai

tng

kh

tn

Vi

qun

thng long

qut

thut

minh

nhn

np

tng

Khut kham

mc

khinh

ht

Mt tri Pht, mt trng Pht


Ng , tam hong l vt g?
Hai mi nm li tng cay ng
V anh ch thng hang rng to.
Ci, cam ni
Thin tng mt sng ch xem thng.
(Thch Thanh T dch)

393 Dng nh H

tng l 20 nm cay ng cu o, c my ln vo c
hang rng xanh? Theo truyn thuyt hm rng c ngc, do
ngi i v tham thin nh vo hang rng ly ngc. Trong thc t
vo hang rng l ch vo phng s ph c tham. Tu thin iu
cn bn l phi tm c thy, ri sau nhp tht. Cn nh ch
c sch v cc hc gi cha tng vo hang rng th chng ch li
g, iu ct yu l lm sao ly c minh chu trong hm rng.
ng Lnh ha thng (1721-1793) thuyt php am ng Bc,
b m 60 tui ca Si in Nguyn Dng nghe ng Lnh ging
Pht mt tri , Pht mt trng nhm c theo, bt gic tin vo
trng thi vong ng v cui cng i ng. Do , thy rng xut
gia hay ti gia, thin ng hay nh khng thnh vn , mi
ngi u c th c o.
645. Bnh inh ng T n Xin La.
Huyn Tc l gim vin Thanh Lng T ca Php Nhn. Php
Nhn thy ng khng h tham thin, nhp tht bn hi:
- Ny vin ch, sao khng thy ng tham thin?
- Khi con ni Thanh Phong ng ri.
- Ng th no, ni ti nghe coi!
- Con hi Thanh Phong "Pht l g?" lo s p "Bnh inh ng
t n xin la ", con nghe cu m ng.
- Cu ni hay nhng ng cha hiu r , hy th ni ng coi.
- Bnh nh ng t u l thn la. Bnh l anh, inh l em u
n xin la ni mnh l Pht li cn i cu Pht.
- ng cn cha ng!
Huyn Tc tc gin, bn ri b Thanh Lng T. i c mt
on ng li ngh: "Lo s c 500 thin sinh, nht nh khng
phi l bnh phm. Bn quay tr li ly sm hi ri bch rng:
- Pht l g?
- Bnh inh ng t n xin la.
Huyn Tc tc thi i ng.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

394 Nhng a hoa thin

Hi cng hay, p cng hay; thuc khng i, nhng c duyn


tht kinh ngi. Khi Php Nhn bo ng cn cha ng, Huyn
Tc tc gin b i v cn ng chp. Sau khi suy ngh, quay tr li
sm hi v xin thnh gio, l b c ng chp. Php Nhn lp
li cu ni ca ng l m ch cu ni khng sai, thin s ch ph
ng chp cho ng m thi.
(B Hc X)

Cc nh tm l hc ngy nay nhn rng i vi mt s vic nu n


tng u tin l xu sau s vic chuyn thnh tt, th n tng
sau cng li cng tt hn. S khai ng ca Huyn Tc cng vy.
Mi u, s khng nh ng kin cha c mnh m, b ph nh
ri li c ti khng nh th thin qun vn m cng khng lm
lay ng c. Vn ch tht ra chng lm g c, ch nhc li cu
ni ca Huyn Tc. Phng thc ny gi l gi v m khng v
khin i phng t phm phu tr thnh ngi khai ng. y l
mt k so trong phng php gio dc khin ngi hc kh qun.
(Thin th 60)

646. Bnh Nhn.


c Sn Tuyn Gim b bnh, c ng tng hi:
-Lo ha thng, ngay c thy cng b bnh, cn c ngi no
khng b bnh khng?
-C ch !
-Ngi khng b bnh l hng ngi no?
c Sn ku ln:
-i ch ! i ch !
(Cng n 100)

Cao tng, i c cng b bnh, nhng thn xc b bnh, cn tm


v bnh. Thn b bnh th au n, tm b bnh th phin no. c
Sn ku ln l din ny. c Sn b bnh sinh l au n, nhng
tm l khng on hn hay hy vng trn trnh. C bnh hay khng
bnh, tm cnh hon ton tng ng. Bnh nu cha c th tt,
cn nh khng cha c th cng chng sao. Kinh Duy Ma Ct

395 Dng nh H

ni v chng sanh bnh nn B Tt khng th khng bnh. Cu ny


c 2 :
1. ng bnh tng ln: v B Tt bnh nn mi bit r nhng
nhu cu ca bnh nhn.
2. V B Tt cng b bnh nn bnh nhn mi tin tng vo
phng php ca B Tt.
Ting ku l ngi bnh khng bnh na. Cu p c v nh mu
thun nhng thc ra khng mu thun cht no v chn ng khng
bnh. Bnh l hnh tng ca php sanh dit. Nu vt ln hnh
tng th bnh khng nh hng g n chn ng c.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

647. Php Nhn.


Php Nhn ni vi chng t:
- Khng c dng mt tht m xem vn php, m phi dng mt
php. Nu mt o khng thng l do mt tht tr ngi.
(Minh Tm Kin Tnh Thoi Thin Tng)

Mt tht nghe mnh lnh ca thc tm, nhng g n nhn khng


phi l t tnh.
648. Ti Mun Bn Thn.
Nam Tuyn trong mt php hi bo i chng:
-Hm nay Vng lo s mun bn thn, khng bit c ai mun
mua khng?
-Con mua.
-ng tr gi cao ti khng bn, ng tr gi thp ti cng khng
bn, ng lm sao mua?
ng tng khng tr li c.
(T L Thin)

C vt c gi v lng, c vt c gi ng mt cc, nhng mi vt


u c gi tr ca n. Con ngi cng vy, cc ng phi bit qu
gi tr ca chnh mnh, ai cng c kh nng lm nn vic ln.

396 Nhng a hoa thin

Thn ch t tnh. T tnh ai cng c, mi mi vin thnh, lm sao


c th bn cho ngi khc c? Ph Nguyn khng bn, m ch
ng tng t c, vic g phi mua ca ngi.
(Thin C)

649. nh Phng La.


Ph Nguyn hi Thn Sn:
- Lm g ?
- nh phng la.
- Dng tay hay dng chn?
- Xin thy ch th?
- i hi chuyn gia nh phng la.
(Thin C)

i hi ngi l tha, chi bng t hi mnh.


650. Ch ng, Ch Ty.
Ph Nguyn v Sam Sn ang sao thuc. Ph Nguyn hi:
- ng ch ng, ch Ty hy ch thng bn phn s coi.
Sam Sn nm que ci vo la, khoanh tay ng.
- Tuy l vy, vn khc ti mt bc.
(Thin C)

Bn phn s ch t tnh, khp mi ni. Sam Sn nm que ci vo


la l ch ng, ch Ty, cn chp lng bin.
651. Khng Cn Hi Sc.
Mt hm, Tng Mt cng cuc vn tr vi ng Sn. ng Sn
qung cuc xung ni:
- Hm nay ti thy trng rng qu, mt cht hi sc cng khng
c.
- Mt cht hi sc cng khng c, lm sao cn sc m mm?
- ng ni c hi sc sao?
(Thin C)

397 Dng nh H

hin tng gii (vn tr) cn c hi sc, nhng bn th gii


th khng.
652. Ct C.
Mt hm, Thch u ang ct c, n Phong ng khoanh tay
bn. Thch u ct n m c trc mt n Phong. n Phong
ni:
- Thy ch ct c ci ny, c ct c ci kia khng?
Thch u a lim cho n Phong, n Phong nhn ly ri lm b
ct c, Thch u bn ni:
- ng ch bit ct ci kia m khng bit ct ci ny.
(Thin C)

Ci ny ch c, ci kia ch t tnh.
653. Tri Sng Li Mt La.
Ph Nguyn thy mt ng tng ang b ci bn bc ti g vo ci
ba ci. ng tng bung ba, tr v tng ng. Ph Nguyn v
php ng mt lt, li chy ti tng ng thy ng tng ang
ngi thin, bn ni:
- Tht l la git ngi!
- Thy tr li php ng c ch th g?
- Ti qua mt tru, tri sng li mt la.
(Thin C)

Ph Nguyn g vo ci ba ci ch t tnh khp mi ni; tru, la


u ch t tnh. Mt tru, mt la l ch tm b nhim trn.
654. M Thi, Ba Gii C
Ng Ri, Mi Phng Khng.
(Tng Dung Lc)

Con ngi nu m, chp vo vng nim th cng ging nh con


nga hoang st dy, chy mi chng ngng. Vng tng sanh
vng tng lm cho khn qun. Thm ch (tng do tm sanh)

398 Nhng a hoa thin

din mo cng thay i na. Nu ngay lp tc c th ct t m


chp th c th t khng. Ly tm bnh thn khng lo lng, khng
b bt c ci g rng buc m sng th cuc sng mi thc l khoi
hot.
655. u H ui Rn.
- Cnh Thanh hi H Ngc:
- ng t ni no ti?
- T Thin Thai ti.
- Ai hi ni Thin Thai ca ng?
- S ph ni vy chng l u h ui rn sao?
- A! Hm nay ti bt li.
(Pht D Thin)

Cu ni ca Cnh Thanh "Ai hi ng ni Thin Thai" c bo H


Ngc hy ra khi hin thc, nhng H Ngc vn chp mt pha
nn mi ni chng phi l "u h i rn sao?" Thin khng
phi l u h, cng khng phi l ui rn. Thin vt ln c
khng gian v thi gian.
656. Gia Phong Ca Vn Mn.
Mt ng tng hi Vn Mn:
- Th no l gia phong ca Vn Mn?
- Ging nh thin sinh mun n tham hc, ng ngoi ca
ri.
(Zen Koans)

Vn Mn k tha Tuyt Phong v lp nn dng thin Vn Mn.


ng dy nhiu thin sinh v dng thin ca ng c nhiu c im.
Nhng y, ng tng khng hi v k thut v phng php, m
hi v s sng thin hng ngy ca Vn Mn. Cu tr li ca Vn
Mn khng ni g n Pht, o, Thin. V nu ng tng c tip
tc hi v thin sinh ng ca, th ng cng i xa ch. Thin
sinh mun hc, khng nhng ch ng ca m cn lun sn sng.
Mi ngi trong chng ta u c mt thin sinh bn trong mun

399 Dng nh H

hc. Vn Mn t mnh ng ca hc, v chng ta cng ng


vi ng.
gii thch cho mt ngi th no l hng Nam thay v di
dng k l chng ta ch cho ngi y hng Bc i nghch th
ngi y hiu ngay. Vy Vn Mn ch Nam hay ch Bc?
(T L Thin)

657. Th Trai.
Mt hm Lm T v Ph Ha i th trai; s hi:
- Si lng nut bin ln, ht ci ng Tu Di, l thn thng diu
dng hay l bn th nh nhin?
Ph Ha p bn n, Lm T ni:
- Th bo qu!
- y l u m ng ni th vi t?
Hm sau s li cng vi Ph Ha i th trai, s hi:
- S cung dng hm nay so vi hm qua nh th no?
Ph Ha cng y nh trc p bn n, s ni:
- c th c, nhng th bo qu!
- m, Pht php u c ni th vi t!
(Lm T Lc)

Ht ci ng ni Tu Di l chuyn khng th ngh bn, l din


khng c phn bit to nh, rng hp. Nu c gii thch th l cha
ng v vy Ph Ha mi p bn n.
(Trn Ha Chng)

658. V Hc T Nguyn.
thi Lim Thng, t s khai sn ca cha Vin Gic l quc s
Pht Quang tc ha thng V Hc T Nguyn. Khi cn Trung
Quc, trnh lon ng t cha Chn Nh i Chu di chuyn
n cha Nng Nhn n Chu. Khng ng vn khng trnh khi
qun Nguyn. Mt hm qun Nguyn vo cha, tng chng u
chy trn c, ch mt mnh T Nguyn l thn nhin ngi thin.
Th lnh ca qun Nguyn rt dao bn, k c thin s, thin s mt
khng bin sc c bi k ni danh:

400 Nhng a hoa thin

Cn

khn

trc

trc

Th

dic

khng

Trn

trng

nguyn

tam

xch

kim

nh

trm

in quang

nhn khng php

xun phong.

Khng ch cm di trong tri t


Ngi, php u khng tht qu vui
Trn trng i Nguyn ba thc kim
Ch long rung thi, b mng ri.
Nghe thin s c xong bi k, th lnh qun Nguyn sm hi, ly
ri ko qun i.
(Nht Nht Nht Thin Ng)

T Nguyn vt qua sanh t cho nn khng s uy hip no lm


ng hong s.
659. Tng Xn.
C mt c s, khng bit tui tc l bao, nhn b ngoi c 14,
15 tui, n tham bi Hu Kh, cng khng bo tnh danh, tha
rng:
- Con b bnh ci kh s, xin thy sm ti cho con.
- ng hy em ti ra, ti sm hi cho ng.
- Con tm ti nhng chng thy.
- Ti sm ti cho ng ri, nay ng nn quy y tam bo: Pht,
Php, Tng.
- Con thy thy l bit c tng, nhng cha bit th no l Pht,
l Php?

401 Dng nh H

- Tm l Pht, ng thi cng l Php. Pht v Php chng sai bit


ng c hiu khng?
- Gi con r ti chng trong, ngoi, gia. Tm cng nh vy,
Pht v Php chng h sai bit.
Hu Kh nghe ni rt vui, cho xung tc, bo:
- ng l vt bu ca ti, nn t tn l Tng Xn.
(T ng Tp)

Cng n ny din mt kin cho rng bnh do nghip sanh. Mt


ti li trong qu kh lm cho chng ta b bnh. Nhng ti ny
hin i hay i trc? Theo nh cu tr li ca Tng Xn "Con
tm ti nhng chng thy" cho thy ti li ny khng th trong
i ny m i trc. Chng ta thy cng n ny tng t nh
cng n an tm ca Hu Kh, ch thay tm chng an bng ti li.
Ti sao Tng Xn khng tm thy ti li? ng l thnh hay sao?
hay l ng cho rng gia ti v bnh khng c lin quan g c?
ng vt ln lun l, vt ln ng sai? hay ng ch n gin
m t s kin? Khi Hu Kh bo Tng Xn mang ti ra, c l Tng
Xn hiu ng sau cu ni . Trong thin nh ng hiu
rng ti li ch l danh tng ca lun l. l h o, ch c
hnh ng, chng c ng hoc sai. B bnh ci khng tt cng
khng xu. Ngi ci phi chp nhn v ng u vi bnh ca
mnh.
(Barragato)

Ht Quyn Mt

402 Nhng a hoa thin

Cc Sch Trch Dch


Bch Nham Lc bch thoi ch
gii
Bnh Thng Tm Th o
Chan and Zen Teaching
Chch Th Chi Thanh
gii thin vn p
Entretiens de Lin-Tsi
Ho Tuyt phin phin
Hng Thy Hi
Minh Tm Kin Tnh Thoi
Thin Tng
Mumonkan & Hekiganroku
Nht Nht Nht Thin Ng
Nht V Thin - quyn phong
- quyn hoa
- quyn nguyt
Nim Hoa vi Tiu
Pht d Thin
Sinh hot Thin
The Center Within
Thin C
Thin C S N Ti Chn l
Trung Gic Tnh
Thin ch C S Hu Nht
Tp
Thin Lm Tu Ng
Thin L D Nhn Sinh
Thin Ng
Thin Ngoi Thuyt Thin
Thin Sinh Mng ch Vi Tiu
Thin S Khi Ng Php

Ha Vn Cung
B Hc x
Lu Kuan Yu
D Tin Phu
Trn Ha Chng
Paul Demiville
Lm Thanh Huyn
Lm Thanh Huyn
B Hc X
Katsuki Sekida
Long Mn
L Anh
Hong Tnh Nh
Lm Tn Cng
C V Khang
Minh Knh
Dng Hu Nam
Gyomay M. Kubose
Lm Minh Dc
Vin Thng
Gin Hu Cn
Vn Lng
B Hc X
Bnh in Tinh Canh
Trng Trung Hnh
Trnh Thch Nham
Thi Vinh nh

403 Dng nh H

Thin Tng Dt s
Thin Tng Ta Thch Minh
Thin Tng Tr Tu Ng Lc
Thin Tng Cng n B
Truyn
Thin Thuyt
Thin Vin
Tinh Vn Thin Thoi
Trung Quc Thin
V Mn Quan bch thoi ch
gii
Zen Koans
Zen Light

o Long
B Hc X
B Hc X
D Tin Phu
Thi Ch Trung
Vng Trn Canh
Tinh Vn
Khang Hoa
Thnh Tham
Gyomay M. Kubose
Barragato

404 Nhng a hoa thin

405 Dng nh H

T Sch Pht Hc Phc Qu


duongmc@earthlink.net

406 Nhng a hoa thin

You might also like