Professional Documents
Culture Documents
KHOA IN IN T
..***
- NM 2008 1
CHNG 1:
(1.1)
2
http://www.ebook.edu.vn
B
UAB
Hnh 1.2
i = dq/dt
(1.2)
+
u
Hnh 1.3
li.
1.2.4. Cng sut
Trong mch in, mt nhnh hoc mt phn t c th nhn v pht nng lng. Gi
thit cc chiu p v dng trong nhnh l trng nhau v tnh ton kt qu cng sut ta
a n kt lun.
p = ui > 0 nhnh nhn nng lng
p = ui < 0 nhnh pht nng lng
Nu ta chn chiu dng v p ngc nhau th ta c kt lun ngc li.
3http://www.ebook.edu.vn
i = 0
(1.3)
i1
i4
K
i1 + i2 i3 + i4 = 0
Ta suy ra
i3
i2
i 3 = i1 + i 2 + i 4
Hnh 1.4
u = 0
(1.4)
u = e
(1.5)
i3
e2
C3
i2
L2
R3
e1
ngc li mang du m.
VD: Xt mch kn nh hnh v
R3i3 +
1
i 3 dt - L2 di 2 + R1i1 = e2 e1
C
dt
4
http://www.ebook.edu.vn
i1
R1
Hnh 1.5
phat
= Pthu ;
phat
= Qthu
(1.6)
(1.7)
R
i
g = 1/R (n v 1/ = S : Simen)
uR
Hnh 1.6
(1.8)
2
2
pdt = iR dt khi i = cosnt th A = i Rt
(1.9)
1.4.2. in cm.
Khi c dng in chy qua cun dy c w vng s sinh ra mt t thng mc vng vi
cun dy
= w
(1.10)
in cm ca cun dy c nh ngha:
L=
w
=
n v l (Henry H)
i
i
(1.11)
d
di
= L
dt
dt
(1.12)
eL
in p trn cun dy
di
uL =- eL = L
dt
(1.13)
5http://www.ebook.edu.vn
uL
Himhf 1.7
di
dt
(1.14)
pdt = iLdi = Li
/2
(1.15)
Hnh 1.8
(1.16)
dt
(1.17)
dt
http://www.ebook.edu.vn
1.4.3. in dung.
Khi t in p uc ln t in c in dung C th t in s c np in vi in tch
q.
Q = Cuc
i=
(1.19)
du
dq d
= (Cu c ) = C c
dt dt
dt
(1.20)
T suy ra
1t
uc = idt
Co
(1.21)
1t
idt + uc(0)
Co
(1.22)
(1.23)
WE = p C dt =
0
1 2
Cu
2
(1.24)
Nh vy in dung c trng cho hin tng tch ly nng lng in trng trong t
in.
1.4.4. Ngun p.
Ngun in p c trng cho kh nng to nn
v duy tr mt in p trn hai cc ca ngun.
u(t)
Hnh 1.9
u(t) = e
1.4.5. Ngun dng j(t)
Ngun dng in j(t) c trng cho kh nng ca ngun in to nn v duy tr dng
in cp cho mch ngoi. K hiu ngun dng nh sau.
j(t)
Hnh 1.10
7http://www.ebook.edu.vn
(2.1)
u = Umaxsin(t + u )
Trong
+ i, u: tr s tc thi ca dng in, in p
+ Imax, Umax: tr s cc i (bin ) ca dng in v in p.
phn bit, tr s tc thi k hiu bng ch thng: i, u, e tr s cc i vit bng
ch hoa: Imax, Umax v (t + i ), (t + u ): gi l gc pha ca dng in v in p
ti thi im tc thi.
- i , u : gi l gc pha u ca dng in, in p
- : tn s gc ca dng in (rad/s)
u
Umax
u
0
i
> 0
i < 0
T
Hnh 2.1
T: Chu k dng in sin thi gian ngn nht lp li tr s v chiu bin thin,
tc l trong khong thi gian T gc pha bin i mt lng l T = 2
8
http://www.ebook.edu.vn
1
(Hz)
T
u i
u i
u
i
i
b
h.nh 2.2
ri 2 (t )dt
A 1
=
T T
I=
ri 2 (t )dt = r
1
T
i 2 (t )dt = rI2
1 T 2
i dt
T 0
(2.2)
1 T 2
i dt c gi l tr s hiu dng ca dng in bin i. N dng
T 0
I max
2
(2.3)
U=
U max
E
; E = max
2
2
nh sau.
(2.4)
u = I 2 sin(t + u)
Qua y ta thy dng in hiu dng c th c dng mt cch rng ri.
2.2. Dng in hnh sin trong nhnh R-L-C.
2.2.1. Dng in hnh sin trong nhnh thun tr.
Khi c dng in i = Imaxsin(t) qua in tr R, in p trn in tr s l:
uR(t)=Ri = R.Imaxsin(t) =URmaxsin(t)
Trong : URmax = RImax, UR =
(2.5)
U max
= R.I
2
U
R
(2.6)
UR
PR
UR
uR
iR
UI
T
2
T
Hnh 2.3
Trn hnh v ta thy ng cong uR, i, pR. Ta thy PR(t) 0. Ngha l in tr R lin
tc tiu th in nng ca ngun in v bin i sang dng nng lng khc. V cng
sut tc thi tc dng khng c ngha nn ta a ra cng sut tc dng P v c
tnh theo cng thc sau:
(2.7)
P = URI = RI2, n v (w)
2.2.2. Dng in hnh sin trong nhnh thun in cm
Khi cho dng in i = Imaxsin(t) chy qua in cm L, in p trn in cm s l:
10
http://www.ebook.edu.vn
uL(t) =L
d ( I max sin t )
di
=L
= LI max sin(t + ) = U L max sin(t + )
dt
2
2
dt
(2.8)
Trong :
UL = LImax = XLImax
UL =
U L max
= XLI
2
I=
UL
XL
UL
pL
uL
UL
/2
I
iL
Hnh 2.4
U max I max
2
sin 2t = ULIsin2t
1 T
p L (t )dt = 0
T 0
(2.9)
1
1
1
idt = I max sin tdt =
I max sin(t / 2)
C
C
C
UC(t) =
(2.11)
UC(t) = UCmaxsin(t-/2)
Trong :
UCmax =
1
I max = X C I max
C
U C max
= XCI
2
1
c th nguyn ca in tr , c gi l in dung.
XC =
C
UC =
T rt ra kt lun nh sau
Quan h gia tr s hiu dng ca in p v dng in trong mch l
UC = XcI hoc I =
UC
=> ta nhn thy dng in n in p c cng tn s,
XC
(2.12)
1T
p C ( t )dt = 0
T0
(2.13)
i cng pha vi uR do = 0
Ta c th nh sau
in p ngun U bng
r r
r
r
U = UR + UL + UC
12
http://www.ebook.edu.vn
U 2R + ( U L U C ) = (IR ) 2 + (IX L IX C ) 2
2
U=
U = I (R ) 2 + (X L X C ) 2 = Iz
Trong
z=
(R ) 2 + (X L X C ) 2 , c th nguyn l , gi l tng tr
t X = XL XC
X c gi l in khng nhnh, t cng thc chng ta thy R, z, X l 3 cnh
ca mt tam gic vung gip ta d dng nh dc cng thc v quan h R, z, X v
tnh c gc lch pha
Quan h gia tr s hiu dng dng in v p RLC l
U = zI hoc I =
U
z
(2.15)
U L U C I(X L X C ) X L X C X
=
=
=
UR
R
R
R
(2.16)
r r
r
V = V X + V Y hay vit di dng i s nh sau
Nu ta biu din OM = V trn mt phng vi hai trc l trc thc v trc o khc nhau
v ngha vi n v trn trc thc l 1 v trn trc o l j. Khi ta c th vit vector
di dng i s ca trc phc l:
13
http://www.ebook.edu.vn
Vi
V =
a 2 + b 2 - gi l modul
= arctg
a
- gi l argumen
b
j
ja
r
V
r
V
& =b+ja
*V
& = Vcos + j Vsin = Vej = V
Hoc * V
Trong cos + j sin = ejHnh 2.5
Cc php tnh vi s phc
Xt hai s phc
& = a1 +j b1
A
1
& = a2 +j b2
A
2
& *A
& th (a1 + jb1)*(a2 +jb2) = A1*A2ej1. ej2 = A1*A2ej(1+2)
* Nu A
1
2
& /A
& th
* Nu A
1
2
Ch cc s phc c bit
ej/2 = j ; e-j/2 = -j
VD:
Xt hai s phc
& = 4 +j 8
A
1
& = 9 -j 3
A
2
& +A
& ;A
& -A
& ;A
& *A
& ;A
& /A
&
Hy tnh A
1
2
1
2
1
2
1
2
14
http://www.ebook.edu.vn
u(t) =
& = U = U e j
2 Usin(t + u) ==> U
u
*Biu din o hm
(2.17)
di
,nu xt mt dng in i(t) = 2 Isin(t+i)c biu
dt
di
= 2 Icos(t + i) = 2 Isin(t+ i + )
din bng s phc &I th o hm
dt
di
= I e j( / 2 + ) ---------> j &I
dt
i
2 Isin(t+i) c
idt =-
idt
2 Icos(t + i) =
1
2 Isin(t + i - /2)
&I
1
I e j( / 2 ) --------->
j
i
u( t )
=
i( t )
& Ue j
U
= j = z.e j(
&I
Ie
u
u i )
= z.e j
R 2 + X2
X
= artg
R
z=
Hay
~
S = S.ej = S ej(u - i) = UI.eiu.e-j
~ & *
S=U
I
~
S = S.ej = S cos + jS sin
~
S =P+jQ
15
http://www.ebook.edu.vn
(2.18)
(2.19)
(2.20)
Hnh 2.6
2. nh lut Kirchoff.
nh lut K1: t biu thc
i = 0 suy ra &I = 0
(2.21)
di 1
+ idt
dt C
&I
1 &
) I = Z&I
= R + j(L
j C
C
(2.22)
2 E1 sin(t + 1) ;
e2 =
2 E2 sin(t +2)
e1
e2
R1
R2
R3
C3
http://www.ebook.edu.vn
i (t ) = Y {u (t )}
(2.23)
2
n n
I X Cn I 2n ,
2
Ln n
(2.24)
Trong XL, XC, In in dung, khng, dng in ca nhnh
2.5.3. Cng sut phc.
Hay
~
S = S.ej = S ej(u - i) = UI.eiu.e-j
.
~ & *
S=U
I Vi I* l lin hp ca I
~
S = S.ej = S cos + jS sin
~
S =P+jQ
(2.25)
- Vit (Nh N + 1) phng trnh theo nh lut Kirchhoff 2 cho (Nh N + 1) vng c
bn.
- Gii h Nh phng trnh tm ra Nh dng in nhnh.
V d 2.4: Cho mch in c s nh hnh 2.5.
Bit: e1 (t ) = 100 2 sin(t + 30 0 ); e3 (t ) = 50 2 sin(t + 60 0 ) ; Z 1 = Z 2 = Z 3 = 2 + j 2 ()
Gii mch in theo phng php dng
in nhnh tm gi tr hiu dng ca dng in
Z1
Z3
trong cc nhnh.
Z2
Gii:
e1(t)
e3(t)
Mch c hai nt v 3 nhnh do c hai vng c
bn k hiu l vng 1 v 2, chiu ca dng in
Hnh 2.8
nhnh v chiu ca vng quy c nh trn hnh v
2.9
Theo nh lut Kirchhoff 1, vit phng trnh cho mt trong hai nt ta c:
I 1 I 2 I 3 = 0 (2.27)
Vng 1:
(2.28)
Z 1 I1 + Z 2 I 2 = E1
Vng 2: Z 2 I 2 + Z 3 I 3 = E3
i1
(2.29)
I1 I 2 I 3 = 0
j 300
+
+
+
= 86,6 + j 50
(
2
j
2
)
I
(
2
j
2
)
I
1
2 = 100e
0
(2 + j 2) I 2 + (2 + j 2) I 3 = 50e j 60 = 25 + j 43,3
i2
Z1
i3
Z2
e1(t)
Z3
e3(t)
Hnh 2.9
http://www.ebook.edu.vn
( Z 1 + Z 2 ) I v1 Z 2 I v 2 = E1
Z 2 I v1 + ( Z 2 + Z 2 ) I v 2 = E3
e1(t)
(2.30)
Thay s:
iv1
Z2
iv2
e3(t)
Hnh 2.9.1
(4 + j 4) I v1 (2 + j 2) I v 2 = 86,6 + j50
(2 + j 2) I v1 + (4 + j 4) I v 2 = 25 + j 43,3
i2(t) = 10,328sin(100t-38,7910)
I 3 = I v 2 = 22,767
i3(t) = 32,197sin100t
..........
..........
..........
..........
..........
Trong :
[IV] l vct ma trn ct, mi phn t ca n l cc dng in mch vng
tng ng: [IV] = [iv1 iv2 iv3]T
[EV] l vect ma trn ct, mi phn t ca n l tng i s cc ngun in p
tc ng cha trong cc nhnh thuc mch vng tng ng: [EV] = [e11 e22 eMM]T
19
http://www.ebook.edu.vn
[M V ] =
................................
z MM
zM1 zM 2
(2.31)
Hnh 2.9.2
(z1 + z3 + z4 + z5 )iv2 (z4 + z5 )iv3 = e1 + (z1 + z4 )i0
20
http://www.ebook.edu.vn
(2.32)
R1
R2
R3
R4
I1
E1
I2
E2
I3
E3
I4
U E3
U E1
U E2
U
Ta c: I 1 = A
; I2 = A
; I3 = A
; I1 = A
R1
R2
R3
R4
Hnh2.10.1
(2.33)
Z3
(2.34)
i1 + i3 i4 = 0
(2.36)
u1 y 21 + u 2 y 22 = e1 y1
u1 y 3 + u 2 ( y1 + y 3 + y 4 ) = e1 y1
(2.37)
22
http://www.ebook.edu.vn
u1 y 21 + u 2 y 22 + ... + u N y 2 N = J 2 [Y ][u ] = [J ]
................................................
u1 y N 1 + u 2 y N 2 + ... + u N y NN = J N
trong N = n 1,
y N 1 y N2 ...............y NN
u1
u
[u ] = 2 ;
...
u N
J1
J
[J ] = 2
...
J N
(2.38)
(2.39)
u1 y 6 + u 3 ( y 3 + y 5 + y 6 ) = e2 y 3 + e6 y 6
(2.40)
e2(t)
2
Z1
e2(t)
Z1
Z3
e2(t)
e1(t)
Z5
Z4
Z6
e6(t)
Hnh 2.10.3
Z3
e1(t)
1
Z5
Z4
Z6
e6(t)
Hnh 2.10.4
23
http://www.ebook.edu.vn
U kl = jM I l u kl = M
dil
dt
(2.42)
r1
Gii
Lp h phng trnh theo nh lut Kirchhoff II
cho cc vng s cp v th cp:
+
+
=
(
r
j
L
)
I
j
M
I
U
1
1
1
2
1
) I2 = 0
jM I 1 + r2 + j (L2
C 2
L1
** L
I2
r2
2
C2
Hnh 2.11
(2.43)
Thay s:
24
I1 M
http://www.ebook.edu.vn
.
U
.
U
.
U
.
U
.
Hnh 2.12
.
U
I
.
U
.
U
n
Hnh 2.13
Z1
Z3
Z31
Z2
Hnh 2.14a
Z12
Z23
Hnh 2.14b
Tng tr mt cnh hnh sao bng tch tng tr hai cnh tng ng ca tam gic
chia cho tng cc tng tr ba cnh:
Z1 =
Z 12 Z 31
Z 23 Z 12
Z 23 Z 13
; Z2 =
; Z3 =
Z 12 + Z 23 + Z 31
Z 12 + Z 23 + Z 31
Z 12 + Z 23 + Z 31
(2.44)
Ngc li tng tr mt cnh tam gic bng tng ca cc tng tr hai cnh sao
tng ng vi thng gia tch ca chng vi tng tr cnh sao cn li:
Z 12 = Z 1 + Z 2 +
Z Z
ZZ
Z1Z 2
; Z 23 = Z 2 + Z 3 + 2 3 ; Z 31 = Z 1 + Z 3 + 1 3
Z3
Z1
Z2
25
http://www.ebook.edu.vn
(2.45)
aa (hnh 2.15).
a
Xt A mt cch ring r (tch phn mch A
U aa
A
B
ra khi mch): Di tc ng ca ngun cha trong
a
A, hai u ca n s c mt in p
'
Hnh 2.15
a
ing
etd
Hnh 2.15a
Ztd
Hnh 2.15b
http://www.ebook.edu.vn
.
.
U ho
; U = Z t . I (Zt: ti)
+ i vi s Thevenin: I =
Z + Zt
.
+ i vi s Norton: I = I ng
.
.
Z
; U = Zt . I
Z + Zt
(2.46)
(Zt: ti)
(2.47)
ECA = U AChm = I .Z 2
E1
Z2
Trong : I =
Vy: ECA =
E1
Z1 + Z 2
Z1 + Z 2
Tr khng trong: Z AC
ECB = U BChm
uBChm
i3 Z3
ZBC
Z5
Z4
C
Hnh 2.16b
Z .Z
= 4 5
Z4 + Z5
ECA
uAChm
CB
Hnh 2.16a
Z4
E5
=
Z4 + Z5
ZAC
Hnh 2.16
A
Z2
e1(t)
Vi tr khng trong: Z BC
e5(t)
Z1
Z .Z
= 1 2
Z1 + Z 2
Z5
E CB
Hnh 2.16c
27
http://www.ebook.edu.vn
Z1
e1(t)
ECA ECB
Vy: I 3 =
Z AC + Z 3 + Z BC
i3a
i1a
i2a
R1
R2
e1(t)
R1
I 1a =
I 2a
Hnh 2.17
i3b
i2b
R2
L2
Hnh 2.17b
Z 2 .R3
= 3,984 + j 0,125
Z 2 + R3
E1
Z td
= 25,076 j 0,787
R .I
= 3 1a = 0,151 j1,578
Z 2 + R3
I 3a = I 1a I 2 a = 24,925 + j 0,791
28
e3(t)
L2
+ jL22.17a
= 2 + j 31,4
t: Z 2 = R2 Hnh
Z td = R1 +
R3
R2
e1(t)
e1(t)
L2
i2
R1
i1b
R3
i3
i1
http://www.ebook.edu.vn
R3
e3(t)
I 3b = I 1a ; I 2b = I 2 a ; I 1b = I 3a .
I 1 = I 1a I 1b = 0,151 j1,578
I 2 = I 2 a + I 2b = 0,301 j 3,156
I 3 = I 3b I 3a = 0,151 j1,178
2.14. Bi tp
BI TP
2.1. Cho mch in c s nh hnh v 2.18.
Bit: E1 = 1V ; E 6 = jV ; Z1 = 1; Z 2 = j; Z 3 = j; Z 4 = 1; Z 5 = j; Z 6 = 1;
Tm dng in trong cc nhnh theo phng
php dng in vng v in p nt.
p s:
Z1
Z3
Z2
e1(t)
Z4
Z5
Z6
e6(t)
Hnh 2.18
Bit: R1 = 4; X1 = 3; U = 100V ; R2 = 6; X2 = 8; M = 2;
Tm dng in I?
R1
L1
R2
U
Hnh 2.19
L2
p s: I = 3,077 j 4,615
I1 *
L1
r1
Hnh 2.20
R
2.4. Mch vo ca mt b khuch i transistor gm mch vng RL-C c lin h h cm vi dng in trong anten Ia (hnh 2.21).
Bit mch trng thi cng hng, tm in p baz - emit ca
Ia
1
= 1k .
C
p s: U BE = 20mV
29
http://www.ebook.edu.vn
**
C
Hnh 2.21
I2 *
L2
r2
cp bi mt ngun p u(t). Hy vit phng trnh trng thi vi bin l dng nhnh v tm h
s in cm
(Gi : uL=d/dt; L = / i )
2.6. Cho s mch nh hnh 2.22. Hy vit cc
phng trnh theo lut Kirhof cho:
a. Cc dng nhnh
b. Cc in p trn nhng phn t nhnh c bn
L1
C1
e3
L2
R1
e1
*
R3
R2
Hnh 2.22
2.7. Cho mch in nh hnh 2.23. Vit cc phng trnh Kirhop 1 & 2 cho mch
J
*
L4
C1
R1
R5
e3
L2
e1
R3
R2
Hnh 2.23
2.8. Phn tch mch in trn bng cc phng php nhnh, nt, vng, xp chng.
Z1
Z5
Z2
Z1
Z5
Z4
E&1
Z3
Z2
Z3
E& 2
E&1
Z4
E& 4
Hnh 2.24
2.9. Cho s ca mt my bin p khng li thp, c ti R2, C2
Hy tnh cc dng in s cp v thc cp bit
R1
U&
*
L1 L2
Hnh 2.25
2.10. Cho mch in c h cm. Hy tnh cc dng in trong cc nhnh bit: U=10V,
30
http://www.ebook.edu.vn
R2
C2
f=50Hz, R1=100,
R2=200,L2=100, M=50,
L1=200, R=50.
U&
L1 L2
R1
R2
Hnh 2.26
2.11. Cho mch in mt my bin p ba dy qun. Cho R1= 200; L1=1000=L3;
M12
*
*
U1
Rt
R2, L2
R1, L1
M31
M31
M23
*
R3, L3
Hnh 2.27
r2
r4
r6
I3
r1
I0
r3
D
r5
E6
Hnh 2.28
p s: I3 = 1,38A.
2.13. Cho mch in c s hnh 2.29.
Bit: E1 = 20V; E2 = 15V; R2 = 25; R3 = 50; R4 =120; R5 = 20. Tm
dng in trong tt c cc nhnh bng phng php xp chng.
R3
E3
R4
R5
E2
R2
E1
R3
R1
R5
R4
Hnh 2.29
E1
I
Hnh 2.30
31
http://www.ebook.edu.vn
E2
chng.
p s: I1 = 542mA; I2 = -562mA; I3 = 546mA; I4 =-4mA; I5 = 16mA.
2.14. Tm mi lin h gia cc in tr ca cc mch in trn hnh 3.31a v 3.31b
cho hai mch in l tng ng nhau?
R1
R3
R31
R12
R2
R23
Hnh 2.31a
Hnh 2.31b
p s: R12 = R1 + R2 +
R R
RR
R1 R2
; R23 = R2 + R3 + 2 3 ; R31 = R1 + R3 + 1 3 ;
R3
R1
R2
R0
Uab
R2
R1
R3
E3
E2
Z5
Hnh 2.32.
Z4 I
E1
R4
Z3
Z2
Z1
d Hnh 2.33
Z2=j10;
Z3=j20;
Z4=35;
Z5=17,5;
E1 = 100V .
32
http://www.ebook.edu.vn
Z6=70;
Z6
Z4
Z2
E3
Z1
Z3
Z4
Z3
Z1
Z2
E1
E1
E2
Hnh 2.35
a
Hnh 2.34
p s:
Z5
Z5
Z3=(1-j);
Z4=-j;
p s: I 5 = 1A
2.19. Cho mch in nh hnh 2.36. Bit:Z1=(1+j); Z2=(1-j); Z3=j; Z4=(2-j);
E = j 2V ; I = 1A. Xc nh in p U ab ?
p s: U ab =
2 j
V
3
I1
Z4
a
Z1
Z2
R1
Z3
X1
Uab
a
X2
E1
I2
Hnh 2.36
R3
R2
b
X3
I3
Hnh 2.37.
2.20. Cho mch in nh hnh 3.37. Bit:R1=2; X1=8; X1=5; R5=5; R3=10;
X3=10; Uab=20V.
Hy xc nh cc gi tr dng in I1, I2, I3 sc in ng E v cng sut tiu
hao ca mch?
p s: I1=3,16A; I2=2,82A; I3=1,41A; E=32V; P=79,7W.
33
http://www.ebook.edu.vn
CHNG 3:
MCH IN BA PHA
3.1. Khi nim chung.
3.1.1. Ngun ba pha, ti ba pha.
Mch in ba pha bao gm ngun in ba pha, ng dy truyn ti v cc ti
ba pha. to ra ngun ba pha ta dng my pht in ng b ba pha.
Cu to:
+ Phn tnh (stato): li thp x rnh, trong rnh t dy qun ba pha (ba dy qun).
+ Phn quay (roto): l nam chm in N-S
Gi s:
e A = 2 E sin t
2
)
3
2
eC = 2 E sin(t +
)
3
eB = 2 E sin(t
(3.1)
EC
A
2/3
2/3
EA
Z
N
2/3
EB
Hnh 3.1
eA
eB
th ti i xng. Mch
in ba pha gm ngun, ti v ng
dy i xng gi l mch in ba pha
i xng. Nu khng tha mn mt
trong cc iu kin trn th khng i
xng.
eC
Hnh 3.2
http://www.ebook.edu.vn
Hnh 3.3
Id=IA
Up=UAO
O
EB
UAB
UA
Ud=UAB
EA
I0
EC
C
Up
UB
UC
IB
IC
IA
UCA
IC
O
C
UBC
UAB
B
IB
Hnh 3.5
Hnh 3.4
(3.2)
& =U
& U
&
U
AB
A
B
& =U
& U
&
U
BC
B
C
&
&
&
U = U U
(3.3)
E A .Y + E B .Y + EC .Y
=0
3Y
O O' hay : E& A = U& A ; E& B = U& B ; E& C = U& C
(3.4)
CA
U O'O =
3
= 3 .OA
2
hay U d = 3U p
(3.5)
a. Cch ni:
Cui ca pha ny ni vi u ca pha kia.
b. Quan h gia cc i lng dy pha:
Dng in ti cc nt A,B,C (theo K1)
Ip
Id=IA
Ud=UCA
ECA
EAB
IC
EBC
IB
Hnh 3.6
UAB
ICA
UCA
IAB
300
IBC
IA
E
-ICA
F
UBC
Hnh 3.7
.
.
.
I
A = I AB I CA
.
.
.
I B = I BC I AB
.
.
.
I C = I CA I BC
hay
.
.
j 300
I A = 3.I AB .e
.
.
j 300
I B = 3.I BC .e
.
.
I C = 3.I CA .e j 300
(3.6)
Tr s in p: U d = U p
(3.7)
Tr s dng in I d = 3I p
(3.8)
3
= OE 3 I d = 3I f
2
36
http://www.ebook.edu.vn
Cng sut tc dng P ca mch 3 pha bng tng cong sut tc dng ca cc pha. Gi
PA, PB, PC tng ng l cng sut tc dng ca pha A, B, C.
Ta c:
(3.9)
(3.10)
hoc p = 3.R p .I 2 p
(Rp: in tr pha)
Mt khc :
Ni sao: I p = I d ; U p =
Ud
3
Ni tam gic: U d = U p ; I d = I p . 3 (I p =
Id
)
3
(3.11)
(3.12)
Khi i xng ta c:
Q = 3.U p .I p .sin
hoc Q = 3.X p .I p
(3.13)
B
C
O
37
http://www.ebook.edu.vn
Mch ba
pha i
xng
Hnh 3.8
(3.14)
A
B
C
Mch ba
pha khng
i xng
W
W
C
O
Mch ba
pha khng
i xng
Hnh 3.9
Ud
cch in ca cc pha s d
3
38
http://www.ebook.edu.vn
UB
Ud
Up
Zp
Zp
Zp
UC
Zp
Id=Ip
UA
Hnh 3.10
Ud
(3.16)
3. R p2 + X p2
Xp
Rp
U& = 3.U 30 0
p
d
&
I d = I& p
&
I& = U p
p
Zp
(3.17)
UA
UB
Ud
UC
Zd
Zp
Zd
Zp
Zd
Zp
Hnh 3.11
Ud
(3.18)
3. ( Rd + R p ) 2 + ( X d + X p ) 2
R: in tr mch
X: in khng mch
3.2.4. Gii mch in 3 pha i xng ti ni tam gic:
39
http://www.ebook.edu.vn
Id=IA
Id=IA
Zp
Ud
IB
Ud
A
Zd
C
IB
IC
Zp
B
IC
Hnh 3.12
Up
Zp
Ud
(3.19)
R 2p + X 2p
Xp
Rp
Dng in dy: I d = 3I p
U& = 3.U 30 0
p
d
&
&
I d = I p
&
I& = U p
Zp
p
Xp
Z R p
=
+j
3
3
3
(3.20)
Id =
3. ( Rd +
Rp
3
)2 + ( X d +
Xp
3
Ip =
;
)2
Id
3
(3.21)
40
http://www.ebook.edu.vn
&
U
A
IA
ZA
&
U
B
IB
ZB
&
U
C
IC
ZC
I0
Z0
Hnh 3.13
Trong : YA =
(3.22)
1
1
1
1
; YB =
; YC =
; Y0 =
ZA
ZB
ZC
Z0
(3.23)
Y + Y .e j .120 + YC .e j .240
Vy ta c: U& O'O = U p . A B
YA + YB + YC + Y0
(3.24)
(3.25)
(3.26)
(3.27)
41
http://www.ebook.edu.vn
(3.28)
1
1
YA =
; YB =
;
Z A + Zd
ZB + Zd
&
U
C
ZC
IC
ZC
I0
1
1
; Y0 =
YC =
ZC + Zd
Z0 + Zd
Z0
Hnh 3.14
&
U
A
IA
ZA
&
U
B
IB
ZB
&
U
C
IC
ZC
Hnh 3.15
U&
U&
U&
I&A = A = U& A .YA ; I&B = B = U& B .YB ; I&C = C = U& C .YC ;
ZB
ZC
ZA
(3.29)
YA + YB .e j .120 + YC .e j .240
&
U O'O = U p .
YA + YB + YC
42
&
U
A
IA
ZA
&
U
B
IB
ZB
&
U
C
IC
ZC
Hnh 3.16
http://www.ebook.edu.vn
3.3.5. Gii mch ba pha ti ni tam gic khng i xng, khng c tng tr ng
dy:
Trng hp ti khng i xng
A
ni tam gic, ta chn ngun l i
A
Id=IA
xng ly theo in p dy:
Z CA
Z AB
j .0
U& AB = U d .e
U& BC = U d .e j .120
IB
Z BC
IC
0
U& CA = U d .e j .240
Hnh 3.17
(3.31)
3.3.6. Gii mch ba pha ti ni tam gic khng i xng, c tng tr ng dy Zd:
Trng hp ny ta chn ngun l i xng ly theo in p pha:
0
0
0
U& AB = U d .e j .0 ; U& BC = U d .e j .120 ; U& CA = U d .e j .240 hoc:
0
0
0
U& A = U p .e j .0 ; U& B = U p .e j .120 ; U& C = U p .e j .240
Id=IA
Ud
A
Zd
ZCA
C
IB
IC
Hnh 3.18
43
http://www.ebook.edu.vn
ZAB
ZBC
3.4. Bi tp
Bi 3.1: Mch 3 pha i xng: Ud=380V, cung cp cho 2 ti.
Ti 1: ni sao (R1=20 ; X1=10)
Id
Ti 2: ng c c P2m=5kW; cos
Id1
Ud
Id2
Z2
Tnh:
+ Dng in trong cc pha ti (Ip1;
Ip2)
+ Dng in trn ng dy (Id1;
Id2)
+ Dng in tng Id
+ Cng sut: P, Q, S ton mch
Z1
Hnh 3.19
Bi3. 2:
Mch 3 pha i xng: Ud=380V,
cung cp cho 2 ti.
Id
Ud
Id1
Id2
Z2
+ Id1, Id2, Id
+ Cng sut P, Q, S tng
Hnh 3.20
ti
Bi3. 3:
Cho ng c ba pha cng sut P = 10 KW u Y in p li 380 V h s cng sut
cos = 0,8; = 0,8. Tnh Id, Ip, v th Up, Ip
Bi3. 4:
Cho ng c ba pha cng sut P = 10 KW u in p li 380 V h s cng
sut cos = 0,8; = 0,8. Tnh Id, Ip, v th Up, Ip
Bi 3.5:
Zd = 2 + j2 ()
Id
Zp = 4 + j4 ()
Ud = 220 V
Tnh Ip; Id; Up; P; Q
Ud
Zp
C
B
44
Hnh 3.21
http://www.ebook.edu.vn
Bi3. 6:
Ngun in 3 pha i xng: Ud=380V, f=50 Hz, cung cp cho ti ba pha i xng ni
Y : Z = 4 + j.5 () . Xc nh dng in, in p, cng sut trong cc trng hp sau:
a. Ch lm vic bnh thng
b. t dy pha C
c. Ngn mch ti pha C
Bi 3.7:
Ngun in 3 pha i xng: Ud=380V, f=50 Hz, cung cp cho ti ba pha i xng ni
: Z = 6 + j.6 () . Xc nh dng in, in p, cng sut trong cc trng hp sau:
CHNG 4:
MNG HAI CA
4.1. Khi nim chung.
Mch hai ca hay cn gi l mng bn cc l
I2
I1
2
phn mch c bn u dy dn ra 1,1,2,2. Trng 1
thi ca n c xc nh bi cc in p U1, U2
U2
U1
tng cp u dy dn (mi cp u dy lm thnh
1 I1
2
I2
mt ca) v cc dng in I1, I2 cc ca (hnh 4.1).
Hnh 4.1.
U1
I 1
Hnh 4.2.
I2
I1
I2
Hnh 4.3
U 2 = z 21 I 1 + z 22 I 2
(4.1)
http://www.ebook.edu.vn
z11
z 21
Trong : Z =
z12
c gi l ma trn tr khng.
z 22
U1
I1
v z 21 =
I 2 =0
U2
I1
I 2 =0
Ta thy:
z11 l tr khng vo ca ca 1 khi h mch ca 2 nn z11 c gi l tr
khng vo h mch ca ca 1.
z21 l t s gia in p ca 2 v dng ca 1 khi ca 2 h mch nn z21 c
gi l tr khng truyn t h mch ca ca 1.
- Nu mc ngun ca 2 v h mch ca 1, ta c: z12 =
U1
I2
v z 22 =
I1 = 0
U2
I2
.
I1 = 0
I 2 = y 21U 1 + y 22U 2
(4.2)
Trong : Y = 11
y 21
y12
1 Z 22
= Z 1 =
y 22
Z - Z 21
- Z12
c gi l ma trn dn
Z11
np.
* ngha vt l ca cc thng s dn np:
47
http://www.ebook.edu.vn
I2
U1
I1
U1
U 2 =0
I1
U2
U1 = 0
U 2 =0
I2
U2
U1 = 0
I 2 = h21 I 1 + h22U 2
(4.3)
Trong : H = 11
h 21
h 12
c gi l ma trn hn hp thun.
h 22
U1
I1
v h21 =
U 2 =0
I2
I1
U 2 =0
U1
U2
v h22 =
I1 = 0
http://www.ebook.edu.vn
I2
U2
I1 = 0
U 2 = g 21U 1 + g 22 I 2
(4.4)
g11
g 21
Trong : G =
g 12
= H 1 c gi l ma trn hn hp ngc.
g 22
I1
U1
v g 21 =
I 2 =0
U2
U1
I 2 =0
g11 l dn np vo h mch ca ca 1.
g21 l h s truyn t in p h mch t ca 1 n ca 2.
- Nu mc ngun ca 2 v ngn mch ca 1, ta c: g12 =
I1
I2
v g 22 =
U1 = 0
U2
I2
U1 = 0
I 1 = a 21U 2 + a 22 I 2
(4.5)
U 2
A
I 2
a
Trong : A = 11
a 21
a 12
c gi l ma trn truyn t thun.
a 22
U1
U2
v a 21 =
I 2 =0
49
http://www.ebook.edu.vn
I1
U2
I 2 =0
U1
I2
v a 22 =
U 2 =0
I1
I2
U 2 =0
I 2 = b21U 1 + b22 I 1
(4.6)
Trong : B =
b12
= A 1 c gi l ma trn truyn t ngc.
b 22
U2
U1
v b21 =
I1 = 0
U2
I1
I2
U1
v b22 =
U1 = 0
I1 = 0
I2
I1
U1 = 0
z22
g21
g22
b11 -b12
a11
h22
h12 -h21
y22 -y12
z11
Hn hp ngc
g11
Truyn t ngc
b21 -b22
Truyn t
a21
Hn hp
Dn np ngn mch
Tr khng h mch
Zij
z12
-g12
-y21
-a12
-a22
1
h11
y11
z
z
z
1
z
; a11 = 11 ; a = 12 ; a 22 = 22 ;a12 =
z 21
z 21
z 21
z 21
z 21
(4.7)
http://www.ebook.edu.vn
g
a
h
1
y
; g12 = 11 ;a = 21 ; h12 = 22 ; y12 =
b21
b21
b21
b21
b21
(4.8)
(4.10)
I1
(4.11)
I ''
I 2
I 2
I 2
U 1'
U 2'
U2
U1
I 2''
I 1''
U 1'
I 1'
U 1''
I 1''
' = Z 1 ' v '' = Z 2 ''
U 2
U 2
I 2
I 2
I '
I 2' I2
I 1'
U 1''
U 2''
Hnh 4.5.
1
2
I
''
U 2 U 2 + U 2
2
I 2
(4.12)
Nh vy: Z = Z1 + Z2
n
I 1''
U 1''
; '' = Y2 ''
I 2
U 2
(4.13)
51
http://www.ebook.edu.vn
I 2'
I 1'
U1
U 2'
U 1'
I1
I2
U2
I 2''
I 1''
U 2''
U 1''
Hnh 4.6.
U 1' U 1'' U 1
t ' = '' = v cng hai h phng trnh theo tng v ta c:
U 2 U 2 U 2
I 1 I 1' + I 1''
U 1
U 1
[
]
Y
Y
Y
=
=
+
= '
1
2
U
''
I 2 I 2 + I 2
2
U 2
(4.14)
Nh vy: Y = Y1 + Y2
n
Ta c:
U 1'
I 1'
=
H
'
1 '
I 2
U 2
U
I
'' = H 2 ''
I 2
U 2
''
1
''
1
I 2'
I 1'
U 1'
U 2'
I2
U1
I 1''
U 1''
U2
I 2''
U 2''
2
Hnh 4.7.
I I I1
= '' = v cng hai h phng trnh theo tng v ta c:
'
U 2 U 2 U 2
'
1
''
1
U 1 U 1' + U 1''
I1
I1
[
]
=
+
=
H
H
H
= '
1
2
U
''
I 2 I 2 + I 2
U 2
2
(4.15)
Nh vy: H = H1 + H2
n
52
http://www.ebook.edu.vn
I1
'
1
'
1
I 2' I2
U 2'
U2
U1
I 2''
I 1''
U
U 2''
''
1
Hnh 4.8.
U 1' U 1'' U 1
t ' = '' = v cng hai h phng trnh theo tng v ta c:
I 2 I 2 I 2
I 1 I 1' + I 1''
U 1
U 1
[
]
G
=
G
G
=
+
= '
1
2
I
''
U 2 U 2 + U 2
2
I 2
(4.16)
Nh vy: G = G1 + G2
n
I 1'
U1
U 1'
I 2'
1
I 2'' I 2'
I 1''
U 2' U 1''
U 2'' U 2
Hnh 4.9
U 1''
U 2''
=
A
''
2 ''
I 1
I 2
53
http://www.ebook.edu.vn
(**)
1
1 '' = A1 . A2
'
I 1
I 2
I 1
].U
I
''
2
U 2
U 1
*
I = A. I = A1 . A2
2
1
''
2
].U
I 2
2
(4.17)
Vy: A = A1* . A2
n 1
Khi tnh ton cn ch n th t ghp ni v php nhn ma trn khng giao hon
c.
4.4. Cc bn cc i xng. nh l Bartlett Brune
4.4.1. Cc bn cc i xng
a. Khi nim i xng v mt in ca bn cc
- Mt bn cc c gi l i xng v mt in khi ca 1 v ca 2 c th i
ln cho nhau m cc thng s ca bn cc hon ton khng i.
U 1 = z11 I 1 + z12 I 2
U 2 = z 21 I 1 + z 22 I 2
U 2 = z11 I 2 + z12 I 1
U 1 = z 21 I 2 + z 22 I 1
Nu bn cc i xng v mt in:
(4.18)
(4.19)
H = 1
G = 1
A11 = A22
B11 = B22
Z11 = Z 22
Y11 = Y22
H = 1
G = 1
A11 = A22
B11 = B22
Z11 = Z 22
Y11 = Y22
http://www.ebook.edu.vn
I1
R1
R1
U1
U2
R2
R1
I1
U1
I2
R2
I1
I2
R2
U1
I1
U2
U1
R1
R1
2R2
R1/2
I2
2R2
U2
R1/2
I2
R2
R2
U2
Hnh 4.10
Nhn xt:
Cc bn cc i xng v mt hnh hc th cng i xng v mt in nhng cc
bn cc i xng v mt in th c th khng i xng v mt hnh hc.
V d 4.1:
Cho bn cc i xng v mt in nh hnh 4.11.
R3
I1
R1
I2
Trong trng hp no th bn cc i xng v mt
hnh hc?
Gii:
U1
U2
R2
R4
z11 =
z 22
U1
I1
U
= 2
I2
=
I 2 =0
I1 = 0
( R3 + R4 ).R2
+ R1
R2 + R3 + R4
Hnh 4.11
( R + R2 ).R4
= 3
R2 + R3 + R4
R4 R2
R2 + R3 + R4
bng nhau. iu kin cn bng cu l tch cc tr khng nm i din nhau bng nhau,
trong trng hp Za = Zb, lc trn tr khng Z2 s khng c in p, s truyn t
ca bn cc bng 0.
Za
Zb
U2
Z1
Z2
Z2
Zb
Z2
Za
Z1
Z1
b)
a)
Hnh 4.12.
U1
I1
=
I 2 =0
Z a + Zb
2
I1
I
I
+ U 2 Z b 1 = 0 U 2 = (Z b Z a ) 1
2
2
2
Do : z12 =
U2
I1
=
I 2 =0
Zb Za
2
56
http://www.ebook.edu.vn
Bn
cc
i
xng
1/2
Bn
cc
i
xng
1:1
1:-1
Z/2
Z/2
Za
1/2
Bn
cc
i
xng
1:1
Zb
1:-1
Z/2
Z/2
1/2
Bn
cc
i
xng
1:1
1:-1
Z/2
Z/2
Z/2
Z/2
Hnh 4.13
I1
U1
a)
1:n I2
I1
U1
U2
Hnh 4.14
1:n
I2
U2
b)
57
http://www.ebook.edu.vn
I1
1:1 I2
U1
U2
I1
I1
I2
U2
U1
a)
1:-1 I2
U1
I2
I1
U2
U1
U2
b)
Hnh 4.15
Z1/2
Z1
Z2
Z2
Z2/2
Z2/2
Z2/2
Z2/2
Z1/2
Z1
a)
Z1/2
b)
Z1/2
Z1/2
Z2/2
Z2/2
Z1
Z2/2
Z2
Z2/2
Z1/2
c)
Z1/2
d)
Hnh 4.16
Cch gii:
Theo nh l Bartlett-Brune ta chia mch cu ra hai na ging ht nhau nh
hnh 4.16b. Ta nhn c Z1 nu ngn mch cc dy dn thng, h mch cc dy dn
cho (hnh 4.16c). Cn Z2 s nhn c khi h mch cc dy dn thng v ngn mch
cc dy dn cho (hnh 4.16d).
4.3. S thay th hnh T v hnh ca mng hai ca
Mch bn cc tuyn tnh tng h hon ton c xc nh nh ba thng s:
z11, z12 (z21) v z22, quan h gia cc dng in v in p hai ca ca bn cc bt k
s tng ng vi quan h ca cc i lng ny. Ta c th thay i kt cu ca
mch nhng cc thng s khng thay i, c hai loi s tng ng l s hnh
T v .
58
http://www.ebook.edu.vn
I2
I1
U2
U1
I2
Zb
U1
Zc
Za
I1
U2
Hnh 4.18
Hnh 4.17
Ta c:
(4.20)
T s hnh 4.18 ta c: z11 =Za + Zb; z12 = z21 = Zb; z22 = Zb + Zc.
Z a = z11 z12
Vy: Z b = z12 = z 21
Z = z z
22
12
C
*(4.21)
Yb
I1
I2
I2
I1
U2
U1
Hnh 4.19.
U1
Ya
Yc
U2
Hnh 4.20.
Ta c:
(4.22)
Vy: Yb = y12
Y = y + y
22
12
c
(4.23)
59
http://www.ebook.edu.vn
z11 =
Za + Zb
= z 22 ;
2
z 12 =
Zb Za
= z 21
2
Zb = z11 z12.
Z1 I1
I2
U1
U2
Z1
Z2
I1
U1
ZV
Hnh 4.21.
U 2 = z 21 I 1 + z 22 I 2
T ta c tr khng vo ca ca s cp:
Z v1 =
U 1 z11 .Z 2 + z
, trong z = z11.z22 z12.z21.
=
I1
Z 2 + z 22
(4.22)
z
1
=
(ng vi nh ngha ca y11).
z 22 y11
U 2 z 22 .Z 1 + z
=
I2
Z 1 + z11
I1
1:n I2
U1
U2
a)
Hnh 4.22
http://www.ebook.edu.vn
1
U1 = U 2
n
I 1 = nI 2
1
I 2 = I1
n
1
Ta rt ra c ma trn A ca bin p l tng: A = n
Tr khng vo: Z v1 =
a11 .Z 2 a12
a 21 .Z 2 a 22
1
Z2
Z
= n
= 22
n
n
- n
(4.23)
U2
.
U1
.
I2
.
I1
~
S2
~
S1
ki =
I2
.
I2
a21 .U 2 + a22 . I 2
I1
.
ku =
U2
.
S1
a11 .U 2 + a12 . I 2
1
a21 .Z 2 + a22
Z2
a11 .Z 2 + a12
I2
I1
U1
U2
Hnh 4.26
ks =
U2
U1
S2
U 2 .I 2*
.
U 1 .I
.
*
1
= k u .ki*
.
trong : U 2 = I 2 .Z 2
61
http://www.ebook.edu.vn
Z2
(4.24)
62
http://www.ebook.edu.vn
U2 = U1.
U1
U1
U2
I1 = 0.
AA: k hiu ngun in p c iu
Hnh 4.27 a
khin
bng ngun in p (ch ng trc l
i lng b iu khin). c trng ca ngun AA l h s khuch i in p.
Ta c h phng trnh c tnh v ma trn h s c ngha nh sau:
I1 = 0
0
G=
U 2 = U 1
1
0
A =
0
0
gU1
U1
U2
c trng cho DA l in dn g.
Ta c h phng trnh c
Hnh 4.27b
tnh v ma trn h s c ngha nh sau:
0
0
A=
0
0
I1 = 0
0
Y =
g
I 2 = gU 1
1
g
I1
I2
rI1
U1
U2
U1 = 0
U2 = rI1
Hnh 4.27c
c trng cho AD l in tr r.
Ta c h phng trnh c tnh v ma trn h s c ngha nh sau:
U 1 = 0
0
Z =
r
U 2 = rI 1
0
0
A = 1
0
r
63
http://www.ebook.edu.vn
I1
I2
I1
U1
U1 = 0
U2
I2 = I1
Hnh 4.27d
in .
Ta c h phng trnh c tnh v ma trn h s c ngha nh sau:
U 1 = 0
0
H =
I 2 = I 1
0
0
A=
0
0
0
1
Ya
G=
b)
U1
0
Z , Y , A, H
Z b
d)
U1
I1
U1
0
Z , Y , G, A
Yb
Za
gU1
Hnh 4.28b
Zb I2
Za
rI1
U2
Zb I2
U1
Za
gU1
Hnh 4.28d
64
U2
Hnh 4.28c
Z a
U 1 = Z a I 1
H =
I 2 = I 1 + YbU 2
U2
Zb I2
I1
0
Z , Y , G, A
Yb
Z a
U 1 = Z a I 1
Z=
r
U 2 = rI 1 + Z b I 2
U1
Hnh 4.28a
U 1 = Z a I 1
U 1 = Z a I 1
I 2 = gU 1 + YbU 2
I 2 = gZ a I 1 + YbU 2
c)
Za
Z a
H =
gZ a
Zb I2
I1
U 1 = Z a I 1
I 1 = YaU 1
U 2 = U 1 + Z b I 2
U 2 = U 1 + Z b I 2
http://www.ebook.edu.vn
U2
1
1
, Z b = khng ly cc gi tr cc tr th bn ngun iu khin c
Ya
Yb
Z a Yb
; vi AD: a11 =
Y
Za
; vi DA: a11 = b ; vi DD: a11 =
r
g
.
cc ngun iu khin c th thay th ln nhau th:
Yb Z a
Z Y
=
= a b .
g
r
U 2 = z 21 I 1 + z 22 I 2
(4.25)
(4.26)
65
http://www.ebook.edu.vn
I1
z11
U1
z12I2
I2
z22
z22I1
Hnh 4.29.
U2
Za
I1
U1
raI1
Zc I2
I1 Za
U2
Zb
U1
Zc I2
Zb
rb I1
a)
b)
Za
U2
U1
Zc
I2
rcI1
Zb
U2
c)
Hnh 4.30
Hnh a:
U 1 = (rb + Z a + Z b ) I 1 + Z b I 2
S ny dng c (z12 z21).
U 2 = (rb + Z b ) I 1 + ( Z b + Z c ) I 2
Hnh b:
U 1 = ( Z a + Z b ) I 1 + Z b I 2
S ny dng c (z12 z21).
U 2 = (rb + Z b ) I 1 + ( Z b + Z c ) I 2
Hnh c:
Yb
I1
U1 Ya
gaU1
a)
I2
Yc U2
I1
U1
gbU1
Yb
Ya Yc
b)
I2
I1
U2
U1
Yb
Ya Yc
Hnh 4.31.
I2
http://www.ebook.edu.vn
c)
gcU1 U2
I 1 = ( g a + Ya + Yb )U 1 YbU 2
S ny khng dng c (z12 = z21).
I 2 = YbU 1 + (Yb + Yc )U 2
Hnh a:
Hnh b:
I 1 = (Ya + Yb )U 1 YbU 2
S ny dng c (z12 z21).
I 2 = (Yb g c )U 1 + (Yb + Yc )U 2
Hnh c:
I2
z22-z12 (z -z )I
21 12 1
z11-z12
U1
z12
I2
I1
U2
U1
y11+y12
y11+y12 y22+y12
Hnh 4.32
a)
U2
(y21y )U
b)
Zi
Z2
Hnh 4.33
E2
(Ri l thnh phn in tr ca tr khng Zi).
4 Ri
Zi*
E
th P = I .Ri =
2 Ri
2
Ri
67
http://www.ebook.edu.vn
a .Z + a12
*
= 11 t
= Z ng
a21 .Z t + a22
Hnh 4.34
68
http://www.ebook.edu.vn
Ti ZC() l thun tr
X1
);
4X 2
Z C =
X1X 2
X
1+ 1
4X 2
(4.27)
X 1 ( )
< 0.
X 2 ( )
X1
0 , tc:
4X 2
X 1 ( )
0
X 2 ( )
X 1 ( )
4
X 2 ( )
X 1 ( )
> 0;
X 2 ( )
X 1 ( )
0
X 2 ( )
X 1 ( )
< 4
X 2 ( )
3. Phng trnh tn s ct
X 1 ( )
=0
v X1() = -4X2()
X 2 ( )
69
http://www.ebook.edu.vn
X 1 ( )
=0
X 2 ( )
vi X1(C) hu hn.
3. Mch lc loi K
Mch lc loi K l loi lc m trong c di tn (0,) tch Z1().Z2() lun l
Z1().Z2() = -X1().X2() = K2 > 0.
L1/2 2C1
Gii
in khng nhnh dc v nhnh ngang:
X 1 = L1
1
;
C1
X2 =
2C1 L1/2
C2
1
C 2
Hnh 2.35
1
= 0 1 =
C1
X1(2) = -4X2(2) 2 L1
1
L1C1
1
4
=
2 =
2 C1 2 C 2
1 1
4
( +
)
L1 C1 C 2
70
http://www.ebook.edu.vn
4.7.Bi tp
1. Xc nh cc ma trn Z, Y, A ca cc mng bn cc cho hnh 4.37 theo cc
cch khc nhau.
Z1
Z2
Z3
Z1
Z2
a)
Z3
b)
Hnh 4.37
2Z1
Z1
Z2
1:-1
Z2
Z1
Hnh 4.38
Z2/2
Hnh 4.39
Rb
Rd
ca bn cc.
b./ Tm gi tr Rd bn cc i xng v mt in.
Hnh 4.40
L1
L2
R
Hnh 4.41
Z4
mch.
R1
Z3
Z1
R3
R2
Z2
R4
R5
Hnh 4.42
R6
Hnh 4.43
R4
R3
R1
R5
R2
Hnh 4.44
[A] =
- (1 - 2 + j )
- (1 - 2 )
Hy xc nh:
-Tng tr ton phn ca cc phn t ca mng bn cc hnh T tng ng?
-Gi tr in tr, in cm, in dung ca mng bn cc hnh T tng ng?
-V mng bn cc hnh T tng ng ?
72
http://www.ebook.edu.vn
1 + j
[Y ] =
1
- j
1
j ( )
1
j
Hy xc nh:
-Tng tr ton phn ca cc phn t ca mng bn cc hnh tng ng?
-Gi tr in tr, in cm, in dung ca mng bn cc hnh tng ng?
-V mng bn cc hnh tng ng ?
12. Ma trn tham s ring A ca mt mng bn cc mt tn s no c kt cu:
[A] =
(1 + j)
- (1 + 2 j )
1
S.
j
I1
Y1
Z1
Z1
It
Z3
U1
U1
Z4
Z2
Z4
U1
Y2
Y4
Y3
Zt
Hnh 4.46
Hnh 4.45.
73
http://www.ebook.edu.vn
U2
Zt
Z1
1:n
Z2
Hnh 4.47
15.
lm ha hp ngun vi ti
ngi ta mc mch in nh hnh 4.48.
Tm Zng bit:
Z2
Zng
Z t = 10 j10() ; Z1 = Z 2 = 1 + j 2() ;
Z1
Eng
Z 3 = 2.Z1 .
Z3
Hnh 4.48
74
http://www.ebook.edu.vn
Zt
MC LC
CC KHI NIM C BN V MCH IN........................................................................ 2
1.1. Cu trc hnh hc ca mch in..................................................................................... 2
1.1.1. Mch in ................................................................................................................. 2
1.1.2. Kt cu hnh hc ca mch in............................................................................... 2
1.2. Cc i lng c bn. ...................................................................................................... 2
1.2.1. in p...................................................................................................................... 2
1.2.2. Cng dng in. ................................................................................................ 3
1.2.3. Chiu dng dng in v in p. .......................................................................... 3
1.2.4. Cng sut .................................................................................................................. 3
1.2.4. Nng lng. .............................................................................................................. 4
1.3. nh lut Kirchoff. .......................................................................................................... 4
1.3.1. nh lut Kirchoff 1. ................................................................................................ 4
1.3.2. nh lut Kirchoff 2. ................................................................................................ 4
1.3.3. nh lut cn bng cng sut.................................................................................... 5
1.4. Cc phn t 2 cc. ........................................................................................................... 5
1.4.1. in tr..................................................................................................................... 5
1.4.2. in cm................................................................................................................... 5
1.4.3. in dung. ................................................................................................................ 7
1.4.4. Ngun p. ................................................................................................................. 7
1.4.5. Ngun dng j(t) ........................................................................................................ 7
1.5. Cc phn t bn cc. ....................................................................................................... 8
1.5.1. Ngun ph thuc. ..................................................................................................... 8
1.5.2. Cun dy ghp h cm. ............................................................................................ 8
1.5.3. Bin p l tng. ...................................................................................................... 8
CHNG 2:............................................................................................................................... 8
MCH TUYN TNH CH XC LP IU HO ..................................................... 8
2.1. Cc i lng c trng cho dng in, in p xoay chiu hnh sin. ............................8
2.1.1. Cc i lng c trng cho dng in hnh sin ...................................................... 8
2.1.2. Tr s hiu dng ca dng in xoay chiu. ............................................................. 9
2.2. Dng in hnh sin trong nhnh R-L-C. ........................................................................ 10
2.2.1. Dng in hnh sin trong nhnh thun tr. ............................................................. 10
2.2.2. Dng in hnh sin trong nhnh thun in cm.................................................... 10
2.2.3. Dng in hnh sin trong nhnh thun dung........................................................... 11
2.2.4. Dng in sin trong nhnh RLC ni tip................................................................ 12
2.3. S phc, biu din i lng iu ha dng nh phc.................................................. 13
2.3.1 S phc .................................................................................................................... 13
2.3.2 Biu din i lng iu ha dng nh phc. ......................................................... 15
2.3.3 Cc nh lut c bn ca mch in dng phc. ..................................................... 15
2.3.4. ng dng: phn tch mch ch xc lp iu ha............................................ 16
2.4. Tr khng v dn np. ................................................................................................... 16
2.5. Cng sut. ...................................................................................................................... 17
2.5.1. Cng sut tc dng. ................................................................................................ 17
2.5.2. Cng sut phn khng. ........................................................................................... 17
2.5.3. Cng sut phc. ...................................................................................................... 17
2.5.4. Cng sut biu kin. ............................................................................................... 17
2.5.5. nh lut cn bng cng sut phc......................................................................... 17
2.6 Cng hng. ................................................................................................................... 17
2.7. Mch in c h cm, ngun dng................................................................................ 17
2.8. Phn tch mch bng phng php dng nhnh............................................................ 17
2.9. Phn tch mch bng phng php dng vng.............................................................. 18
2.10. Phn tch mch bng phng php in th nt.......................................................... 21
75
http://www.ebook.edu.vn
http://www.ebook.edu.vn
77
http://www.ebook.edu.vn