Professional Documents
Culture Documents
VIN CNSH TP .. .
Mc lc Phn 1 : Lch s pht trin ngnh ch Phn 2 : Quy trnh trng ch tr Phn 3 : Cng ngh ch bin ch en I. C s khoa hc sn xut ch en II. Nguyn liu III. Cng ngh sn xut ch en OTD v CTC 1. S 2. Cng ngh
+ Hn hp tanin ch : C kh nng gii kht,ch kht,cha mt s bnh ng rut. rut. * Gi tr y hc: hc: + Trn th gii, Trung Quc l nc u tin bit dng ch, v dng ch cha bnh. ch bnh. + Nc ch ti cn lm gim c qu trnh tr vim: vim: vim khp, vim gan mn tnh, tng cng tnh n hi ca thnh mch mu. mu.
1 . S pht trin ca ngnh ch th gii - Nm 805 sau CN, ch truyn b t Trung Quc sang Nht Bn. Bn. - Nm 828 sau CN Triu Tin bt u c ch - Sau TK17 ch c truyn b sang Chu u qua con TK17 ung ch trn t lin & trn bin - 1780 Cty ng n ca Anh nhp ch t Trung Quc trng ti n . . - 1824 Ha Lan nhp ch t TQ trng ti Srilanca - 1833 Nga nhp ch TQ trng ti b bin en - 1914 trng ti Malaixia - 1918 pht trin ch quy m ln Vit Nam
- 1919 Myanma - Nhng nm 50 TK20 TQ vin tr cho cc nc -Phi pht trin ch - Nhng nm 20 TK19 Anh u t ch mi ti Chu phi - Cui TK19 c Nam M do Nht xy dng - 1940 c Chu c Ch pht trin c 5 chu, din tch gieo trng t hn 2.500.000 ha
Nghn tn
2000
1500
sn lng
1000
nhp khu
500
xut khu
gi li tiu th
0
1900 1930 1960 1990
Nm
2. S pht trin ca ngnh Ch Vit Nam 2.1 Thi k trc nm 1882 T xa xa, ngi Vit Nam trng ch di 2 loi hnh: - Ch vn dng bng sng Hng v Ngh An. - Ch rng vng ni, ung ch mn, ln men mt na, H Giang, Bc H ... 2.2 Thi k 1882-1945 1882- Xut hin 2 loi ch cng nghip: Ch en OTD v ch xanh. - Bt u pht trin nhng n in ch ln - Ch en xut khu sang th trng Ty u, ch xanh sang Bc Phi - Din tch ch c nc l 13.305 ha, sn lng 6.000 tn ch kh/nm.
2.3 Thi k c lp (1945- nay) 1945- 1945-1954 Nh nc cha c iu kin pht trin 1945cy ch. ch. - Sau 1954, Nh nc xy dng cc Nng trng quc 1954, doanh v Hp tc x nng nghip trng ch : Ch en OTD xut khu sang Lin X, v ch xanh xut khu sang Trung Quc. Quc. - n ht nm 2002, 2002, + Tng din tch ch l 108.000 ha, trong c 87.000 108. 87. ha ch kinh doanh. doanh. + Tng s lng ch sn xut 98.000 tn, trong 98. xut khu 72.000 tn t 82 triu USD 72.
- Cc nc sn xut ch: + Chu : Trung Quc, n , Nht Bn, Silanca, Innxia, Vit nam. + Chu Phi:Kenia,nc lng ging ca Kenia. + Chu u:Grudia. + Chu m: Braxin, Colombia. - Cc ging ch : + Ging ch Trung Quc:Thea Sinensis + Ging ch n :Thea Assamica + Ging ch Vit Nam: Thea shan
Phn 2: Quy trnh trng ch tr I. c im ca cy ch. - Ch l loi cy sng xanh ti quanh nm,sng n vng nhit i v n i. - D lai cho. - Di truyn bn vng. v II. Ging ch Vit Nam. - Ging ch Trung Du:Trng trung du v min ni thp. - Ging ch shan: Vng thng du, cao nguyn. - Ging ch n : Vng Ty nguyn. - Ging ch PH1: Ging mi.
Chu
III. K thut trng v qun l nng ch . c tnh Ch l loi cy a nng m, nhit thch hp t 15-30 15-30C, lng ma thch hp t 1.5002.000 mm/ 1.500 nm. . iu kin sinh trng + PH = 5 - 6 + t ai ti xp, lp t mu cng dy cng tt + Hm lng nc trong ch 70 - 85%, do vy phi c bin php chng hn v gi nc cho ch, gi thiu nc cy ch km pht trin v c th b cht.
1. Ging ch, v cy ch gim cnh 1.1. Ging ch - Ch shan: Vng thng han: du, cao nguyn. nguyn.
Poly phenol
Nc
A l ch
Alkaloit (
Tro (4-8% ck) Men
Thnh phn ho hc ca l ch. 1.Nc. - Chim 75-82% khi lng l ch. 75- m l ch thay i ph thuc vo: + non gi: non m cao,gi m thp. + Thi im hi trong ngy : Sng > chiu > tra. + Theo thi v hi: xun , h ,thu. + Thi tit: Ma > Nng.(khng nn hi ch vo lc ma v sng m) + Cc ging ch khc nhau c hm lng nc khc nhau.
2.Cht kh. - Chim 22-25%khi lng l ch,gm: 22+ Cht khng tan trong nc + Cht tan trong nc - Trong l ch ,cht tan chim 37-43% cht 37kh.
3. Polyphenol. Polyphenol. - Chim 28-37% cht kh. N quyt nh 28-37% kh. tnh cht v cht lng ca ch ti v sn phm. phm. - Polyphenol to mu ,mi ,v cho ch. ch. - Polyphenol c v cht-ng,di tc dng chtca men c trong nc bt to cht c v ngt. ngt. - Hm lng polyphenol trong ch ph thuc vo: vo:
+ Mc chiu sng: Cng chiu sng cng mnh th hm lng tanin cng tng. iu chnh hm lng tanin, ngi ta iu chnh cng chiu sng bng cch:
Che ph bng vt
6h 18h
12h 14h
Xun
thu
Trong ngy
Trong nm n
4. Pectin. - Chim 2-4% cht kh. 2- Ho tan trong nc c v ngt du. - Tan trong nc lm nht dung dch ch tng t snh cht lng tt. - Khi b hydrat ha cht keo dnh to ra si ch, vin ch tr ln cht .
5. Cht x (xenlulo) - Chim 16-18% cht kh. 16- c im : + Khng tan + Trong qu trnh ch bin: Cht x khng tr bin i. Da vo hm lng cht x trong sn phm ngi ta xc nh c ch sn xut t l ch non hay l gi.
6. Protein
- Chim 20 28% cht kh. - Khng tiu ha c, v c bn khng ha tan. proteaz - Vai tr ca protein: a + Protein axit amin . + Protein + polyphenol Ngng t khng tan (gy tn tht tanin ch)
7. Cht tro. - L lng cht cn li sau khi t chy hon ton trong iu kin tiu chun n khi lng khng i t = 550 25C. 25 - L nhng cht khong tch t trong thi k nh sinh trng ca cy, chim 4-8% cht kh. 4- L ch cng non hm lng cht tro thp. - Trong ch bin cht tro khng b mt i.da vo tnh cht ny ngi ta xc nh cht lng sn phm.
8. Alkaloit. - Gm cafein, teobromin, teofilin. - Cafein: chim 2-4 % cht kh trong l ch. 2+ Kch thch thn kinh trung ng gy nghin. + V ng + Cafein + tanin tanat cafein. - Teobromin, teofilin: Kch thch h thn kinh bi tit tng cng bi tit cht c. t
- Cc yu t to nn s khc nhau gia cc loi gi ch l: + Ging ch . + S chuyn ho cc cht c trong thnh phn ho hc ca l ch trong qu trnh ch tr bin, cc bin php cng ngh khc nhau * Sn phm ch en: - Ch en OTD: C dng si + Ch cnh: OP, P, PS. + Ch mnh: BOP, BPS, BP + Ch vn: F, D.
Nguyn liu
Lm ho Ph v t bo & to hnh Ln men Sy kh Phn loi u trn Sn phm ch en OTD, CTC
Trong cng ngh sn xut ch en, cng ngh sn xut ch CTC v OTD c bn cht tng t nhau , ch khc nhau qu tr trnh ph v t bo v nh hnh. nh.
1. Nguyn liu 1.1 Yu cu nguyn liu. - Phi c hm lng tanin cao. - L nhng bp ch c 1 tm, 2-3 l non .Hi trn nh 2nh nhng t ch c t 4-5 l, vo ng trng 4thnh k thut. thut. - Hm lng protein v clorophin thp .
1.2 Vn chuyn v bo qun - Ch c ng vo st khng nn p, lm dp nt v ln cc loi ch vi nhau. - a sang lm ho ngay - Trong trng hp phI bo qun th phI bo th qun nI thong mt,sch,kh ro.kt hp ho t nhin. - ring tng loi ch ,ghi li: loi ch ,gi bt u bo qun
2. Lm ho l ch. 2.1. Mc ch - Lm gim 1 phn m l ch t 75%-78% 75%xung 63%-65% l ch c bn cao nht. 63%- Lm thay i tnh cht vt l v ha hc ca l: + To cho bp ch mm do, bn c hc. + Tng cng hot tnh ca men oxi ho kh. T + Mt mi hng ngi ca ch ti. h + To ra mt tin cht ban u cho ch en nh: hng, v v mu
63 w(%)
65
85
2.2.2 Bin i ho hc. * Bin i Tanin. - Tng lng tanin gim 1-2% so ban u, nhng c s 1bin i su sc v cht. + Nhm Polyhydroxylphenol - Catechin c v ng cht gim mnh t 2-3 ln. 2+ Nhm tanin ring c v cht du tng ln 2-3 ln. t 2Mu phn tch L ch ti L ch ho Bin i Tng lng tannin ho tan 19,75 18,84 - 0,91 Catechin Tanin ring 2,65 9,06 + 6,51
* Bin i protein v amino axt. - Protein phn gii bi enzim proteaza to axit amin. - Cc axt amin c gii phng ra s tham gia vo qu tr trnh to hng v to mu.
Mu phn tch
Nit
Alani n 4,29
L ch ti
10,76
34,74
6,87
1,14
2,6
L ch ho 10,12
45,9
5,69
1,06
3,07
5,05
12,85
* Bin i hot tnh ca men. - Hot tnh men oxi ho kh tng. t + Men glucozidaza,hot tnh tng 200-300%. t 200+ Men invectaza, hot tnh tng 50-70%. t 50+ Men peroxidaza, hot tnh tng 12% t + Men polyphenol oxidaza tng 100%. t * Cc bin i khc. - Hm lng VTM C gim 10-20%. 10- Hm lng tinh bt gim nhiu. - Hm lng cht mu thay i,clorophin gim 40 50% so ban u.
2.3. Nhng yu t nh hng khi lm ho Nh 2.3.1 Nhit tc nhn ho: ho: - Nhit khng kh t nhin: Ln nht 35C nhin: 35 tc bay hi chm thi gian ko di qu trinh ho xy ra tt (thng 12 gi) + m khng kh thp : Ho thun li. li. + m khng kh cao: Tc bay hi cao: chm,thi gian di. di. - Nhit khng kh do con ngi to ra: t ra: 38- 42 38- 42C. Nu cao nh hng cht lng ch. ch.
2.3.2 Tc ca khng kh. - Nu tc mnh Qu trnh ho kt thc sm , lm bin i ha cha xy ra ht, lp ch trn b kh - Nu tc yu ko di thi gian ho . 2.3.3 Thi gian lm ho. - Ph thuc nguyn liu, phng php ho -Thi gian lm ho ch c th t 8 12 gi, tu thuc vo phng php.
2.4. Phng php ho. 2.4.1 Nguyn tc chung lm ho: - Ch non, nhiu nc lm ho nng. - Ch gi, t nc lm ho nh. - Phi lm ho ring tng loi ch.
2.4.2 Cc phng php ho . 2.4.2.1 Lm ho t nhin: Li dng nhit , m v lu thng khng kh t nhin lm ho.
cc thng s kh ho t nhin: + Nhit 25 35C. 35 + m tng i ca khng kh 60 70%. + Tc ca gi 2 3 m/s. + Thi gian ho ph thuc vo kh hu (10 16h). + Thng xuyn o ch. 2 3h o r 1 ln. - Ch ho t nhin c cht lng tt. Nhng tn din tch, nhn cng, thi gian ko di.
2.2.4.2 Lm ho nhn to: Dng khng kh to: c iu chnh trc lm ho. Thng dng ho. my ho v mng ho. ho. * Lm ho bng mng ho. ho. - u im: Ch ho c cht lng tt, ng im: u, ch ng iu chnh thi gian ho. ho. - Nhc im: Tn nhiu din tch, nhn im: cng ri v thu ch nguyn liu .
* Lm ho bng my.
ch vo
ng hi ng nguyn liu
- C th rt ngn c thi gian ho, nhng cht lng khng bng ho t nhin. - Phi ho ring tng loi ch. - Trong thi gian ho, phi xc nh m thng xuyn ca ch ho. - Thng s ho bng my: + Nhit : vo 42 48C. ra 30 32C 48 32 + m W 20 - 30%. ra 70-80% 70+ Nng sut 270 750 kg/gi. N + Tc khng kh 8 10 m/s.
Tc my 1-2 3 3-4 4
Nhit Thi gian hc (0C) (gi) 43 - 480C 4-6 43 - 450C 3 41 - 450C 41 - 430C 2-3 2
2.2.4.3 Kt hp ho t nhin v nhn to. - nh k thi khng kh nng hoc mt bng qut gi - Khng thi khng kh qu m vo khi ch. - Tc gi khong vt qu 2-3 m/s. 2- Nhit khng kh nh hn 38C. 38 Yu cu thy phn ch sau ho l : ch A: 61- 62%, 61ch B: 62- 64%, 62ch C: 63- 65%, 63ch D: 64- 67%. 64-
3. Ph v t bo v to hnh. h 3.1. Mc ch. - Ph v t bo v lm dp l cht tan trong t bo d ha tan trong nc. L b ph cng nhiu cng tt. - To iu kin cho qu trnh ln men tr - To hnh (dng si v vin). h
3.2 Cc yu t nh hng ti qu trnh v l tr ch - Cht lng ch ho: + Thi gian v ch non ngn hn ch gi. + Thi gian v vo ngy nng c th rt ngn. - Mc lm ho. + L ch lm ho nh khng c dng p lc mnh v rt ngn thi gian + L ch b lm ho qu mc cn tng cng t p lc v ph v t bo v to cho l ch c dng xon ph. xo
- S vng quay ca my v: + s vng quay gim ch xon tt gim xo + s vng quay tng ch mnh tng - Nhit , m v s lu thng khng kh trong phng v + Nhit khng kh ti u : 20 22C, ma h 22 30 30C. + m tng i ca khng kh : 95%. + Tc lu thng khng kh trong phng v: v2m/s - Thi gian v
3.3.1.1 .V l ch L ph v t bo l, lm dp t bo lm cho nc p ca ch thot ra v sau khi lm kh th ng li trn b mt l, d dng ho tan vo dung dch nc nng.
Ln v 1 2 3 Thi gian 45 pht 45 pht 40 pht dp 40 % 60 % 80%
- Sau mi ln v tch ra 1 lng ch non = 20% tng lng ch ca mi ln v. - F1, F2, F3( ch non), cn F4 (ch gi). - Thi gian sng ti nh nhau 7 10 pht
My v
1 2 3 4 5 1 - Ph ti li u p u 2 - Th ng v 3 - Tai lin k quay t 4 - Ca m 5 - Tay quay 6 - Hp gim tc v ng c 7 - Ch lin k n t
* Ch v 3 - 2 - 2. S 1 S 2 S 3
S 4
S 5
S 7
S 8
3.3.1.2.Sng ti v phn loi ch v Sng ti: - Lm ngui khi ch. - Tch phn ch non ch non khng b nt. - Lm ti cc phn ch trnh b vn cc. - Lm mt ch v v cung cp oxi cho qu trnh tr ln men
1 2 3 4 7 5 8 6
Sng Ti 1. Ph ti li 2. Trc phi u sn ph 3. ng c n; 4. Lusng; u p u; m; i 5. Tay quay v trc khuu; 6. ng c v hp s; 7. Khung sng; 8. Xe ch sn ph 9. Khay m;
My sng ti
3.3.2.1 Sng ti - Cp ch u vo my nghin. - Tch ch vn nt,lm mt khi ch - loi cc tp cht ra khi ch . V nghin - lm cho kch thc l ch nh,mm u. Ct CTC - lm l ch ct nh mn ng
3.3.2.2 V nghin L giai on s ch ch trc khi a vo CTC, lm cho kch thc ch nh li ,mm u da vo c ch nn p,v x v ct nh ca Rotoven
3.3.3 H thng ct CTC L giai on Hon thnh ct nghin ,v x lm cho ch nh mn ng u , m bo dp t bo ca l ch mc cao nht
700v/p
70v/p
Khng kh
4. Ln men. 4.1 Mc ch. - To ra nhng bin i sinh ho, ch yu l cc hp cht polyphenol trong ch b oxi ho di s xc tc ca enzyme polyphenoloxidase(PPO) v peroxidase (PO) to cc hp cht hng, v, mu sc cho ch thnh phm.
S oxi ha Tanin
Catechin
02 Men Po Ngng t
Octquynon Diphenolquyno n
Tearubigin ( TR) mu
- Polyphenol + Oxi octhoquinol (khng mu c v cht) - Octhoquinol flavanol (mu vng nht, v cht) bislavanol (khng mu) - Flavanol v bisflavanol Teaflavin (mu vng) - Teaflavin Tearubigin (mu nu)
TP 1 1 t s K ch c mu nc tt TR 10 12
4.2 Nhng bin i trong ln men l ch. 4.2.1 Bin i l hc. - L ch chuyn mu v xon li . - Nhit khi ch tng, do cc phn ng oxi ho ta nhit v nhit bt u gim i khi qu trnh ln men kt thc.
4.2.2 Bin i ho hc
- Cht ho tan : Hm lng cht ho tan gim. Tanin + protein Hp cht khng tan
Mu phn tch Ch ti Ch ho Ch v Ch ln men Hm lng cht ha tan(% ck) 40,50 42,19 40,36 34,85
-Tanin: Hm lng tanin gim 50% so ban u trong l ch ti, to thnh cc sn phm mu, mi, v c trng ca ch en, v mt phn nh tanin kt hp vi protein to thnh cc hp cht khng tan.
Mu phn tch Tng Tanin ho tan Catechin Tanin ring Tanin khng tan
- Bin i protin : Protein khng tan Protein ha tan, axit amin . Axit amin + tanin Andehyt thm . Protein + Tanin Hp cht khng tan . -
4.3 Cc yu t nh hng n qu trnh ln men - Nhit : Thch hp 25 28C.( 30C) 28C.( 30 Nu nhit cao xy ra qu trnh OXH v Protein ca men b ng t li, lm cho men mt kh nng xc tc. - m : m ch = 63 65% v m tng i ca khng kh = 95 98% ln men xy ra ng u hn, ch c nc pha tt hn v sng hn.
- Lu thng khng kh : cung cp oxi . Nu thiu oxi th polyphenol + H 2 02 sn phm khng mu, khng v. - Thi gian: gian: + Ngn qu V cht, mu sng, ch khng thm. + Di qu V nht , mu ti , c mi chua.
4.4 Cc phng php ln men. - Ln men gin on:Thc hin trong cc khay. - Ln men lin tc: trong my dng bng ti. b
4.4.1.Thit 4.4.1.Thit b ln men lin tc: * Cc yu cu k thut - Nhit ln men :27C -> 28C :27 28 - m tng i ca khng kh: 85%, v c xc nh bng m k - dy cu lp ch trn bng ti: 5 cm n 12cm.
2 3 4 1 5 6
S thi bln men t 1. Nguyn li vo; 2. Thanh tri xo c; u n 3,5. Thanh o chn; 4. B ng ti; 6. Ph 7. Nguyn li ra u; u
Nguyn l ln men l ch
Ch vo
Mt sn
- Trong ln men ch CTC : + Trong 1 thi gian rt ngn m dp t bo ln ti trn 95% nhit ca khi ch tng t ngt + phn ng oxi ho xy ra mnh lit Do vy phi cung cp kp thi khng kh mt lm ngui nhanh v cung cp oxy cho qu trnh ln men. Thi gian ln men vi OTD 3- 4h. ch CTC l 22,5h. khi t c ln men ng u th a qua sy.
5. Sy kh 5.1.Mc ch + Dit men c nh cht long cho ch en. + S dng nhit hon thin cht lng ch + Lm kh ch t w = 63-65% w = 3-5% . 633+ To ra mt s hng thm mi cho ch thnh phm. + Tiu dit vi sinh vt pht trin nh: Nm mc, vi khun gy bnh ng rut...
5.2 Nhng bin i xy ra trong khi sy kh ch. 5.2.1 Bin i l hc. - Hnh dng: Si ch kh i v xon cht li, th tch, trng lng khi ch u gim. - Mu sc: Ch ln men mt i mu ng v chuyn dn sang mu en bng.
5.2.2 Bin i ho hc. - Hot tnh ca men b nh ch hon ton di tc dng ca nhit cao. - Mt s hng thm c to ra trong qu trnh ln men b mt i. - Hp cht nit c s thay i ln Loi ch ch ln men ch BTP sau sy Nit ha tan 21,63mg 20,05mg Nit ca NH 1,19mg 0,67mg
5.3 Cc yu t nh hng ti sy kh ch. Nhit v thi gian sy: nhit sy 105C, thi gian 20-25 pht l thch hp. 20Tc , m khng kh nng.
5.4. Cc bin php sy kh truyn thng. thng. 5.4.1 Sy mt ln: ( my sy bng ti). Thng sy ch theo ch cng ngh nh sau: - Nhit : t = 95 - 100C 100 - Thi gian: W = 23 - 25 pht - m ch cn li: w = 3-5% 35.4.2 Sy hai ln Cc ch tiu lm vic ca my sy khi sy mt ln v hai ln
Cc ch tiu Nang sut ca my sy theo ch kh, kg /h Thi gian sy, gi Chi ph nhit cho s bc hi 1 kg m, Kj/kg
Nguyn l sy
kh ra
Ca vo
Ca ra
kh vo
6. Phn loi ch en 6.1 Mc ch - To ra ch ng u v kch thc v non, gi. - To ra sn phm ch ph hp vi th hiu tiu dng. - Loi b cc tp cht ln trong ch. 6.2 Nguyn tc phn loi - Phn loi theo kch thc, t trng v mu sc. - Sn phm sau phn loi phi t cc yu cu: + phi c tnh cht ng u nhau v ngoi hnh, ni cht.
+ OTD c phn loi da vo 4 chi tiu to hay nh , nng hay nh. + CTC c phn thnh 2 loi: to, nh to,
Sng s b
2
1 5
3 6 4
Sng s b
My tch ru x
Ca vo
Ca ra
My r
Sng s b
Sng phn s
Cc s 1-3 1-
Phn to
Ct nh
Sng sch
Cc s 1,2,3
Phn to Phn to
Cn nh Sng
5 4 6 My tch cung
1. Phu tip liu; 2. Bng ti; 3. ng c; 4. ng c v trc khuu; 5. Msng; 6. Ca ra sn phm; t
2 3
My tch cng c hc
S my bn cng
TBQ e Vt th
I2 I1
THK
HTK
M ng
Nguyn l cn
Ca vo
Ca ra
7. u trn 7.1 Mc ch : Nhn m bo tnh thng nht v cht lng sn phm ca tng loi ch, c ng u v ngoi hnh v ni cht trong c mt l hng h ln . 7.2 Yu cu. - L hc : kch c, nng nh, vn, bi, tp cht ) - Ho hc : thu phn, hm lng cht ho tan, hm lng tanin cn li... - Cm quan : ngoi hnh, ni cht, bao b . h b - Phi tin hnh kim tra mu ch trc khi u trn.
7.3 k thut u trn. - u trn ch c hiu qu da vo : + Tiu chun Vit Nam: 1454 - 1993 Ch en ri. + n t hng ca khch hng. + Hp ng mua bn. + Mc cht lng ca cc loi ch hin c. - Mt loi ch thng u 2 hay nhiu thnh phn ch khc nhau, theo nhng t l khc nh nhau. nhau. - Cc phng php u trn: + Trn bng my trn kiu thng quay. + Trn th cng.
OP OP P P PS
Ch en OTD