t nc

( Trch trng ca Mt ng kht vng ) ~Nguyn Khoa im~ Khi ta ln ln t Nc c ri t Nc c trong nhng ci "ngy xa ngy xa..." m thng hay k t Nc bt u vi ming tru by gi b n t Nc ln ln khi dn mnh bit trng tre m nh gic Tc m th bi sau u Cha m thng nhau bng gng cay mui mn Ci ko, ci ct thnh tn Ht go phi mt nng hai sng xay, gi, gin, sng t Nc c t ngy ... t l ni anh n trng Nc l ni em tm t Nc l ni ta h hn t Nc l ni em nh ri chic khn trong ni nh thm t l ni "con chim phng hong bay v hn ni bc" Nc l ni "con c ng ng mng nc bin khi" Thi gian ng ng Khng gian mnh mng t Nc l ni dn mnh on t t l ni Chim v Nc l ni Rng Lc Long Qun v u C ra ng bo ta trong bc trng Nhng ai khut

Nhng ai by gi Yu nhau v sinh con ci Gnh vc phn ngi i trc li Dn d con chu chuyn mai sau Hng nm n u lm u Cng bit ci u nh ngy gi T Trong anh v em hm nay u c mt phn t Nc Khi hai a cm tay t Nc trong chng mnh hi ha nng thm Khi chng ta cm tay mi ngi t nc vn trn, to ln Mai ny con ta ln ln Con s mang t nc i xa n nhng thng ngy m mng Em i em t Nc l mu xng ca mnh Phi bit gn b san s Phi bit ha thn cho dng hnh x s Lm nn t Nc mun i... * Nhng ngi v nh chng cn gp cho t Nc nhng ni Vng Phu Cp v chng yu nhau gp nn hn Trng Mi Gt nga ca Thnh Ging i qua cn trm ao m li Chn mi chn con voi gp mnh dng t t Hng Vng Nhng con rng nm im gp dng sng xanh thm Ngi hc tr ngho gip cho t Nc mnh ni Bt non Nghin. Con cc, con g qu hng cng gp cho H Long thnh thng cnh Nhng ngi dn no gp tn ng c, ng Trang, B en, B im V u trn khp rung ng g bi

Chng mang mt dng hnh, mt ao c, mt li sng ng cha i t Nc sau bn ngn nm i u ta cng thy Nhng cuc i ha ni sng ta... Em i em Hy nhn rt xa Vo bn ngn nm t Nc Nm thng no cng ngi ngi lp lp Con gi, con trai bng tui chng ta Cn c lm lng Khi c gic ngi con trai ra trn Ngi con gi tr v nui ci cng con Ngy gic n nh th n b cng nh Nhiu ngi tr thnh anh hng Nhiu anh hng c anh v em u nh Nhng em bit khng C bit bao ngi con gi, con trai Trong bn ngn lp ngi ging ta la tui H sng v cht Gin d v bnh tm Khng ai nh mt t tn Nhng h lm ra t Nc H gi v truyn cho ta ht la ta trng H truyn la cho mi nh t hn than qua con ci H truyn ging iu mnh cho con tp ni H gnh theo tn x, tn lng trong mi chuyn di dn H p p be b cho ngi sau trng cy hi tri C ngoi xm th chng ngoi xm C ni th th vng ln nh bi

 t Nc ny l t Nc Nhn dn t Nc ca Nhn dn, t Nc ca ca dao thn thoi Dy anh bit " yu em t thu trong ni" Bit qu cng cm vng nhng ngy ln li Bit trng tre i ngy thnh gy i tr th m khng s di lu i nhng dng sng bt nc t lu M khi v t Nc mnh th bt ln cu ht Ngi n ht khi cho , ko thuyn vt thc Gi trm mu trn trm dng sng xui. [] Hng m bi : C1 : Gii thiu trc tip vo tc gi. C2 : Gii thiu v ti ca bi th : t nc Nhn dn l ngun cm hng ln cho th ca ca nhiu thi i . Trong th ca chng M , N c cm nhn 1 cch y , ton din v su sc. Khng ch dng li 1 khi nim t tng m l 1 ngun cm hng ln cun ht lng ngi. Trong hon cnh c nc ang cm sng chin u ging c lp t do , cc nh tho pht hin ra 1 khun mt mi ca N : i thng , dung d v c phn lam l. ng thi , ngun cm hng y dn n s suy tng : Nhn dn l nhng ngi lm nn t nc. l nhng ngi dn thm lng, b nh, v danh. Nm trong mch cm hng ngt ngo y , bi th N ca NK l 1 trong nhng tc phm thnh cng nht. Cm nhn v suy t su sc ca NK c th hin r nt trong on th

1 : Gii thiu nhng nt chnh v tc gi v tc phm . 1.Tc gi NK :

NK sinh ra v ln ln trong 1 gia nh c truyn thng lu n yu nc v cch mng.

+ Cha NK l nh cch mng Hi Triu Nguyn Khoa Vn, ngi dng l lun Marxist khng nh quan im ngh thut v nhn sinh trong cuc bt chin gia 2 phi Ngh thut v ngh thut v Ngh thut v nhn sinh. + H ni NK l dong di ni tn Nguyn Khoa ng rt ni ting Hu. + M c dng di vua cha nh Nguyn. -

NK thuc th h cc nh th trng thnh trong thi k khng chin chng M. y l th h mang ti cho th ca Vn s mi m , tr trung y nhit huyt. c im phong cch th : l s kt hp hi ha gia cm xc nng nn (cht tr tnh ) v s suy t su lng ( cht chnh lun).

2. Vi nt v hon cnh sng tc v xut x bi th t nc : -

N l 1 trch on thuc chng 5 ca trng ca Mt ng kht vng. Trng ca ny c NK hon thnh ti chin khu Bnh Tr Thin (Qung Bnh, Qung Tr, Tha Thin) nm 1971 v c xut bn nm 1974. Tc phm ra i trong hon cnh cuc khng chin chng M trong giai on c lit. Vn ha thc dn kiu mi theo qun vin chinh Mi t xm lc vo min Nam VN nh hng su sc n th h tr. Nhim v ca cch mng l lm thc tnh thc dn tc trong trm h, a h tr v vi ci ngun dn tc.

Trng ca MKV gm 9 chng : Li cho, Bo ng , Gic M , Tui tr khng yn , t nc , o trng v mt ng, Xung ng, Khong ln m vang , Bo bo. Bi th N trch chng 5 ca trng ca. y l chng hay nht , c sc nht, th hin t tng c bn ca c trng ca : t nc ca nhn dn.

2 : Gii thiu nt chnh v ti , ging iu v t tng ch o ca bi th.

1.

ti : Bi th c vit v ti t nc. t nc l 1 ti khng mi nhng khng bao gi c trong vn hc.Th ca VN giai on 1945 1975 tip nhn nhiu tc phm v ti ny : t nc Nguyn nh Thi, Ta i ti T Hu, T quc bao gi p th ny chng Ch Lan Vin, Nhng ngi i ti bin Thanh Tho,Khuynh hng th hin ti ny cng rt phong ph : Hong Cm gn t nc vi mt min qu c th; l qu hng Kinh

Bc trong Bn kia sng Lung.Nh thi s Nguyn nh Thi khm ph t nc theo chiu di thi gian lch s v chiu rng ca khng gian a l.Cn bi th ny, NK khm ph v cm nhn t nc mt cch ton din v su sc trn chiu rng khng gian a l, chiu di ca thi gian lch s v chiu su ca vn ha dn gian. Hn th, t nc c th hin qua li th tr tnh chnh lun nn khng h xa xi, tru tng m rt gn gi vi mi ngi. V t nc do vy ging nh mt sinh th , khng ch c hnh hi , gng mt m cn c sc sng , tm hn. 2. Ging iu : - V mt hnh thc, bi th l mt cuc tr chuyn tm tnh ca i la yu nhau nn ging iu bao trm l ngt ngo th th. Anh v em tn n vi nhau tm s nhng chuyn ring t, thm kn v khi cn , h tm tnh vi nhau v t nc. iu ny chng t, t nc tr thnh mi quan tm hnh u ca th h tr. Ging iu tr tnh chnh lun vi s ha quyn ca cm xc v tr tu khin cho nhng cm nhn v t nc khng h kh khan m giu sc thuyt phc. 3. T tng ch o :
-

T tng ch o ca ton bi th l t tng t nc ca nhn dn. Nhn thc ny khng ch ring ca NK m cn l ca mt th h nh th thi khng chin.Tuy nhin mi nh th c mt gc nhn ring gn vi nhng tri nghim ca mnh v t nc. NK tng tm s : Ti vit v nhng iu gin d ca chnh ti, ca bn b, ca tui tr ang tranh u min Nam nn nhn vt ca ti l anh v em. l li m thm ca ngi con trai vi ngi con gi. Chng ti mi ngi c mt s phn nhng u gn kt trong mt s phn chung : s phn t nc.

03 : Bnh ging 9 cu u : Khi ta ln ln t Nc c ri [] t Nc c t ngy 1. Gii thiu chung : Hon cnh sng tc (HCST)

ti, ging iu, v t tng ch o ca ton bi. V tr v cm nhn chung ca 9 cu u y l on th m u , khi ngun cm hng cho mch th vit v t nc. Cc nh th

ng thi thng cm nhn t nc theo hnh dng b ngoi : T quc ti nh mt con tu Mi thuyn ta n mi C Mau ( Mi C Mau Xun Diu) Cng c nh th cm nhn theo hnh tia chp, n bu , ngi sao, Cng c nh th cm nhn t nc s honh trng , k v , ln lao. Cn bi th ny ni chung v on th m u ni ring, NK l cm nhn t nc bng chiu di ca lch s v chiu su ca vn ha dn gian. t ra vn t Nc c t bao gi, on th mang sc thi chnh lun r nt. S c o v sng to ca NK th hin ch : Khi l gii ci ngun hnh thnh t Nc, ng khng quan tm n nhng biu tng mang tnh sinh thi, nhn vn nh mi nh, cy a, bn nc, con ; cng khng cm nhn t Nc qua nhng s liu gn vi s hnh thnh v pht trin ca triu i nh cc s gia m cm nhn t Nc t nhng g gn gi , thn thng nht. Do , ng pht hin ra khun mt mi ca t Nc dung d , i thng v c phn lam l. 2. Phn tch : on th c kt cu quy np , c m u bng cu th mc mc nh li ni i thng nhng c sc khi qut cao : Khi ta ln ln t Nc c ri Khng nh chiu di lch s ca t Nc thng qua s cm nhn chiu di ca t Nc cho thy s gn gi , thn thng n k l. t Nc l s ni ghp , t hp ca nhng mnh i m thnh. T thu ta ln ln , c ht th bu khng kh trong lnh, c bc i trn mt t v c ngm nhn nh sng ca mt tri c t Nc. Nh vy, t Nc c t xa xa lu i, khng th ct ngha l gii m n tn ti trong tri tim c mi ngi cm nhn.

t Nc gn vi phong tc tp qun tt p ca nhn dn sut my nghn nm lch s :

Trong cm nhn ca nh th, khi nguyn ca t Nc khng phi l nhng trang s ho hng m l nhng phong tc tp qun c t ngn i. Lch s t Nc khng c ct ngha bng s tip ni ca nhng triu i hay nhng mc son tri li m c nhn t chiu su ca vn ha dn gian.on th ngn gn, xc tch nhng gi ra c bao nt vn ha quen thuc.

t Nc chnh l kho tng c tch k diu ca ngi Vit m cm t ngy xa ngy xa tr nn v cng quen thuc. N gi khng kh k diu , huyn o ca th gii c tch c t rt xa xa. t Nc gn vi truyn tru cau thm m tnh anh em , chng v; gn vi truyn Thng Ging v ngi anh hng yu nc v chng gic ngoi xm, t Nc gn b vi con ngi t thu u th v tr thnh hnh trang qu bu vi nhng bi hc o c m ta mang theo sut cuc i.

t Nc gn vi tp tc n tru nt vn ha p ca ngi ngi Vit. l ming tru giao duyn , ming tru nng ngha n tnh. Ta cht nh n nhng cu ca dao tr nn quen thuc, trong mt phn t Nc gn vi ming tru Tru ngy, tru ngha , tru tnh n vo cho mi mnh mi ta

t Nc ca NK bt u t ming tru b n. Cu th tng nh rt phi l, bi : tm ci ngun t t Nc xa xa li bt u t ming tru by gi. t Nc l vn ln lao m li bt u t ming tru nh b. Nhng hnh thc phi l y li cha dng mt ht nhn hp l. Bi v, nu khng c nhng th nh b nh ming tru th khng c nhng th ln lao nh t Nc. Ha ra ming tru ca b ta n hm nay ch ng trong n hng nghn nm tui vi nhng nt vn ha tt p lu bn. Ming tru nh b , bnh d m mang trong mnh m vang ca c mt nn vn ha c xa. Vi hnh nh ny , NK khin cho t Nc hin ln thn thng , dung d vi nhng thun phong m tc vi nhng truyn thng o l tt p ta ngn i.

Hnh ng tc m bi sau u gi tp qun tt p ca ngi ph n Vit. Cc b , cc m ca ta vi mi tc di tht tha c bi gn gh , gi v p mn m , m thm ca ngi con gi VN. Nt p y tr thnh bn sc thun hu c trng cho ngi ph n Vit.

t Nc gn vi truyn thng yu nc v chng gic ngoi xm : t Nc ln ln khi dn mnh bit trng tre m nh gic Cu th gi hnh nh cy tre thn thuc , gn gi trong i sng v trong cuc khng chin ca

nhn dn ta. Qua , tc gi th hin nim t ho v truyn thng yu nc v chng gic kin cng, bt khut.

t Nc gn vi truyn thng ngha tnh thm thit , thy chung ca chng v. Cha m cng nhau s chia nhng thng ngy gian chun cc nhc: Cha m thng nhu bng gng cay mui mn Cu th c nho nm t cht liu vn ha dn gian. l thnh ng gng cay mui mn.

N gi nh cu ca dao quen thuc ca ngi Vit : Tay nng chn mui a gng Gng cay mui mn xin ng qun nhau. Hay Mui ba nm mui ang cn mn Gng chn thng gng vn cn cay i ta ngha nng tnh dy C xa nhau i na cng ba vn su ngn ngy mi xa Gng v mui l nhng n fuj ch nhng gian nan cay ng ca cuc i gn kt tnh ngha v chng keo sn bn cht.

t Nc gn vi truyn thng cn c lao ng: Nhng tn gi ci ko, ci ct khng ch cho thy s gn b vi gia nh v mi m ca ngi Vit Nam m cn gip ngi c cm nhn c s ngho kh v chn cht ca h.

Hnh nh ht go vi qu trnh ch bin rt cng phu, nhc nhn, t m : say , gi , gim, sng gi ni vt v, cc nhc ca ngi nng dn. th ny c gi cm hng quen thuc t cu thnh ng quen thuc: Mt nng hai sng v nhiu bi ca dao ca ngi nng dn: Cy ng ang bui ban tra M hi thnh tht nh ma rung cy. N lm sng ln phm cht cn c , lam l , chu thng chu kh ca ngi nng dn Vit.

Kt lun : on th ngn gn , sc tch nhng s dng rt ti tnh ct liu vn ha dn gian : ming tru, cy tre, ci ko, ci ct , ngn ng th gin d , mc mc, thn thng. NK khng a ra mt bi no c th, cng khng trch dn nguyn vn bi no trn vn m ch dn ra , gi ra mt vi hnh nh tiu biu nhng cng ch ngng y thi cng ta cm nhn mt khun mt mi ca t Nc : dung d, i thng. ng thi, on th cn khi dy trong tm thc ngi c c mt b dy v chiu su ca vn ha dn tc vi nt c th ng t ho. Bng vic khm ph t Nc trn 2 phng din lch s v vn ha ta thy t Nc hin ln va thing ling, va gn gi, bnh d. t trong bi cnh khng chin chng M cu nc ang giai on c lit, nim t ho v truyn thng vn ha tt p trong bi th l mt biu hin su dc v tnh yu dn tc, tnh yu t Nc. c bit n c tc dng thc tnh thc dn tc trong th h tr, gip hc cm nhn c thc v trch nhim. 4 : Bnh ging 29 cu tip t l ni anh n trng [] n nhng ngy thng m mng 1. Gii thiu chung : HCST T, G, TTC

10

V tr v cm nhn chung v on th mt chn l gian d : t Nc c t xa xa th on th ny, nh th li kht khao khm ph, l ha khi nim v t Nc : t Nc l g ?

Nu nh on th m u, NK tm ci ngui v li nguyn ca t Nc ri pht hin

Nh th khai thc cu to ca t ghp t Nc i su v tng thnh t to t Nc. Nh th chia tch t ghp t Nc thnh 2 yu t : t v Nc ri li hp nht trong mt chnh th hi ha, c th tch ra ri hp li, hp li li tch ra. t Nc hin ln va gn gi, ring t va thing ling, ln lao, cao c. Cng ging nh nhiu nh th khc, NK khm ph t Nc trn bnh din khng gian, thi gian nhng cch ni ca ng mi l v c o hn nhiu.

2. Phn tch a. Khm ph t Nc trn bnh din khng gian a l t Nc vi NK l khng gian gn gi, thn quen vi mi con ngi t l ni anh n trng Nc l ni em tm Hnh nh con ng ti trng v bn nc u lng m ra mt khng gian quen thuc t thu u th. T bao i nay, nhng hnh nh y i vo trong th ca v l biu tng cho qu hng thanh bnh. Vi cch ni ny NK kho lo ng nht t nc v qu hng, khin cho t nc khng h xa xi, tru tng m hin hnh c th v gn gi. t Nc tn ti ngay c trong khng gian ring t ca i la t Nc l ni ta h hn t Nc l ni em ng ri chic khn trong ni nh thm Sau khi tch t nc, NK li hp li trong mt chnh th thng nht cm nhn t nc trong s ton vn. Hai nhn vt anh v em c gn kt trong i t ta. th ny, NK vn dng sng to t bi ca dao quen thuc gi lin tng c o cho ngi c v lm cho th c s vn ng Khn thng nh ai Khn ri xung t Khn thng nh ai
11

Khn vt ln vai Khn thng nh ai Khn chi nc mt t nc khng ch l mnh t sinh ra v nui dng bao th h khn ln m con l mnh t tnh yu vun vi cho n ha tnh i ny n. t nc gn lin vi nhng k nim thing ling s c lu tr vnh vin trong tri tim mi con ngi. t nc tr thnh i sng tinh thn khng th thiu ca mi c nhn. Cng nh NK, NT cng c cch cm nhn t nc su sc v c o Anh yu em nh yu t nc Vt v au thng ti thm v ngn Hay nh th CLV cung c nhng cu th rt cm ng ni v tnh yu qu hng t nc. i T quc ta yu nh mu tht Nh m cha ta, nh v nh chng i T quc nu cn ta cht Cho mi ngui nh ngn ni con sng t Nc hin hnh trong khng gian bao la, k v t l ni con chim phng hong bay v hn ni bc Nc l noi con c ng ng mng nc bin khi Qua nhng hnh nh p , tr tnh v k v y, NK kn o gi gm nim t ho su sc v s giu c, hng v ca t nc thm yu. Mn cht liu vn hc dn gian, NK lm sng dy mt t nc ho hng, va ln lao, k v va gn gi, thn thng, bnh d vi cuc sng i thng. t nc hin hu trong mi tri tim con ngi, l mu tht, l hnh trang khng th thiu chng ta bc vo cuc i mai sau. Trong cch cm nhn v t nc, NK nghing v khng gian i thng, khng gian ring t v ng pht hin ra t nc rt gn gi, thn qun i vi mi von ngi. b. t Nc c khm ph v cm nhn trong mi quan h gia thi gian v khng gian. Thi gian ng ng Khng gian mnh mng

12

Nu nh t ly ng ng gi chiu di ca lch s qua bao thng trm th t ly mnh mng m ra khng gian bao la k v ca t nc. t nc c t trong mi quan h i xng nhiu chiu : t trong chiu di, chiu rng, t trong khng gian thi gian, cm nhn bnh din a l, lch s. y l mi quan h tt hay c nh th s dng khng nh nhng gi tr c tnh trng tn, vnh cu. t nc khng ch l khng gian ring t ca anh v em m cn l khng gian cng ng dn mnh on t. Nh vy, mch th tr tnh chnh lun dn n s suy tng : t nc l mi nh chung ca nhiu th h. c. Khm pht t Nc trn bnh din thi gian lch s ! Nhn xt : t nc c cm nhn trn trc di ca thi gian lch s t qu kh, hin ti , tng lai v gn vi nhng suy ngm trm tr ca NK. iu ny mang n cho on th mu sc chnh lun tr tnh m nt. Qu kh l mt t nc thing ling, ho hng trong qu kh, gn vi nhng truyn thng tt p vi ci ngun dn tc t Nc l ni mnh on t t l ni Chim v Nc l ni Rng Lc Long Qun v u C ra ng vo ta trong bc trng on th i nhc n truyn thuyt rt xa xa nhng rt i thn quen i vi mi ngi dn VN : Con Rng chu Tin. Qua nhc nh h thc v ngui ci. NK khng nh t nc c lch s lu i v t ho v ngun gc cao qu : l dng di lc hng. Nh vy, t nc v thing ling, ln lao va gn gi, thn thng nh mu tht. t nc gn vi nhng truyn thng o l tt p : Ung nc nh ngun Hng nm n u lm u Cng bit ci u nh ngy gi T

13

 l truyn thng n ngha n tnh, gn b su nng vi qu hng t nc. th ca NK gi cho ta nh ti cu ca do quen thuc t lu tr thnh iu tm nim, thnh knh ca con dn t Vit D ai i ngc v xui Nh ngy gi T mng mi thng ba N lm thc dy trong mi chng ta tnh cm i thng, dung d vi ci ngun x s t nc.D c phng tri no, mi con ngi VN u hng ti t nc vi tt c tri tim mnh. Ta nh cm nhn c hn thing sng ni, ting ni ca cha ng t ngn nm vang vng, dn d con chu mai sau nh NT tng vit : m m r rm trong ting t Nhng bui ngy xa vng ni v Hin ti t nc khng ch gn vi truyn thng lch s trong qu kh m t nc gin d, gn gi trong hin ti, trong anh v em, trong chng ta hm nay : Trong anh v em hm nay u c mt phn t Nc t nc ha thn vo s sng mi ngi. T hm nay ch thi gian hin ti nhng c quan h mt thit vi ny xa. Ni cch khc, n gi ra c mt chiu di lch s lu bn ca t nc. c bit l t mt phn th hin cch cm nhn dung d v t nc, v tnh yu bn cht, su nng vi t nc. Mi con ngi chnh l mt sinh th p ca nhn gian. t nc chnh l mu huyt, t bo, xng ct nui dng c th y khn ln. Bi vy, t nc l mt phn c th ca chng ta v trong mi chng ta u c mt phn t nc. t nc l s hi ha ca tnh yu ring t v tnh yu cng ng Khi hai a cm tay t Nc trong chng ta hi ha nng thm Hnh nh hai a cm tay cho thy tnh yu la i v tnh yu t nc ha nhp lm mt. Tnh yu t nc thm phn su nng, tnh yu t nc thm phn ln lao. Nhng tnh t hi hoa, nng thm th hin r cm nhn y, c bit hn :

14

Khi chng ta cm tay mi ngi t Nc vn trn, to ln Nhng i t chng ta, mi ngi cho thy truyn thng on kt gn b ca dn tc VN. N th hin s ha nhp kt ni cc th h ngi Vit,gia tnh yu c nhn nh b vi tnh yu cng ng. y l mt c im thi php quen thuc ca vn hc cch mng VN giai on 1945 1975. c bit l nhng tnh t vn ton, to ln th hin s cm nhn v t nc ph nhng, rng ln, k v nhng cng rt i su sc. Tng lai t nc l s tip ni nhng th h ngi Vit. Nhng ai khut Nhng ai by gi Yu nhau v sinh con ci Gnh vc phn ngi i trc li Dn d con chu chuyn mai sau i t phin ch ai cng vi lng t nhng gi ra hnh nh nhng th h ngi VN k tip. iu c bit l NK khng nhc n nhng triu i, cng khng bn n nhng v nhn ni ting m ni n nhng con ngi bnh d, v danh qua khc ha nhng khun mt chung ca nhiu th h. Ni cch khc, th ny ta sng t tng t nc l ca nhn dn. Nhn dn l ngi vit nn lch s. Mt khc, nhng t nh : khut , i trc, bao gi, mai sau to nn mt mch chy ngm ca s ni tip truyn thng nhiu th h : t lp cha ng i trc n lp con chu mai sau. t nc cn l nim tin, nim hi vng sng ngi vo tng lai . Nim tin y, anh v em gi trn vn cho con th h tr s tip bc con ng cha anh, a t nc rng r, vinh danh vi nm chu bn bin. Mai ny con ta ln ln Con s mang t Nc i xa n nhng thng ngy m mng

15

Con ta mang ngh biu tuongj chi th h tr, c bit l nhng t mai sau, ln ln, i xa th hin nim tin v hy vng mnh lit vo s trng thnh vo tng lai ca t nc. Con tr s lm mn mng, l chi non , bp non lm nn mt t nc trng tn , bt dit mun i. t trong bi cnh bi th ra i, bi tho l biu hin su sc ca tnh yu qu hng t nc. 5 : Nu cm nhn ca em v 4 cu th sai : Em i em t Nc l mu xng ca mnh [] Lm nn t Nc mun i 1. Gii thiu chung : HCST ti + ging iu + T tng ch o V tr v cm nhn chung v on th : tha v ci ngun hnh thnh t Nc v nhng nhn t to nn t nc, tm hn nh th nh lng li trong nhng suy t v trch nhim v vai tr ca mi c nhn i vi s pht trin ca t nc. Nhng suy ngm y th hin thc ca mt nh th trng thnh, ng thi cng l thc ca c mt th h ang chung tay gnh vc vn mnh ca non sng. t trong bi cnh bi th ra i, li nhc nh ca NK c tc dng thc tnh su sc thc dn tc trong th h tr. on th ny nm cui phn 1 nn mang ngha tng kt. ng thi, n khng nh r nt c trung ngh thut th NK : giu tnh chnh lun, suy tng su sc c t trong hnh thc th rt i tr tnh. 2. Phn tch :

y l on th nm cui phn 1 trong trch on t Nc. T cm nhn su sc v thm

on th c m u = cm t em i em khin dng th tr thnh li tr truyn th th gia anh v em. Do vy, li nhn nh v trch nhim vi t nc khng h kh khan, ln gn hay cao ging m ht sc bnh d, thuyt phc nh mt li dn d, tm tnh.

16

 NK by t suy ngm v s ha thn ca t nc v s ha thn ca mi ngi. t nc khng ch l bu sinh quyn bao la c bu tri, bin xanh c nhng con ng thnh thang, bt ngt nh NT tng ca ngi : Tri xanh y l ca chng ta Ni rng y l ca chng ta Nhng cnh ng thm ngt Nhng dn sng nng ph sa (m) t nc cn l mu tht, xng ct l dng huyn qun chy trong c th nui dng chng ta khn ln. Nh vy, t Nc l mt phn c th sng ca mi chng ta nn mi c nhn phi bit trn trng v mn yu t nc. Bao nhiu th h ngi VN phi hi sinh mu, xng bo v t nc nn trch nhim ca th h tr l phi gn gi v bo v t nc. Trch nhim ca th h tr vi t nc c nh th c th ha bng h thng t ng giu gi tr biu cm : gn b, san s, ha thn, lm nn. l nhng hnh ng c th thit thc m mi ngi phi c thc lm tt gp phn vo s bn vng ca t nc. Tnh yu v trch nhim i vi t nc khng ch dng li nhng t tng chung chung, tru tng m phi c hin thc ha thnh hnh ng c th. ip ng phi bit c lp li du 2 cu th lin tip khin cho ging iu tr nn mnh m, dt khot, rn ri nh mt mnh lnh, nh mt li hiu triu. Nhng ko phi mn lnh ca l tr m l mnh lnh ca con tim. Trch nhim vi t nc khng ch l tinh thn t nguyn, l thuwcvs t gic ca mi c nhn m l bn phn v ngha v. Kt lun :

t trong bi cnh ca t nc ang c chin tranh, nhn thc ny ca NK th hin chiu su ca tnh yu t nc. ng trn trng hn, l nhn thc ca th h tr. N ging nh mt li tm nim chn thnh xut pht t su thm tri tim con ngi.

y l on th chnh lun nhng cu th khng ging nh mt li dy bo cao ging m l li t nh,t dn mnh ca nh th v ca th h tr i vi dt nc thi by gi.
3.

M rng : Suy ngh v vai tr ca c nhn vi t nc. i vi thi chin :

17

 i vi thi bnh : Trau di hc thc Tu dng o c, nhn cch Gi gn vn ha, bn sc dn tc, tng cng hi nhp i vi th gii nhng khng ha tan vo n. Gi gn s trong sng ca ting Vit. Kt lun : Ni dung : Trong on th trn, NK th hin nhng cm nhn su sc v t nc. t nc va hin ln thing ling, ln lao va ring t, gn gi. N hng ngi c thc c trch nhim, bn phn vi t nc. ng thi on th ny, tc gi phn no th hin c t tng t nc ca nhn dn. y l t tng xuyn sut ton b bi th v ta sng phn 2.

Ngh thut : ( xen ln trong qu trnh phn tch) on th s dng php lp cu trc rt c o : t l, Nc l, t Nc l. Kiu cu ny d lm cho th tr nn nhm chn, n iu nhng trn t tng, nhng cu th inh ngha ny gp phn th hin r nt nhn thc ca NK v t nc : t nc khng h xa xi, tru tng m gn gi, ring t v ha thn vo s sng ca mi con ngi.

Vic lp li cu trc cu nh ngha lm cho on th giu cht chnh lun. Mi cu th ging nh mt nh ngha v t nc nhng li khng b trng lp bi mi cu, t nc gn vi mt khng gian ring. iu ny gip chi s cm nhn t nc c tnh vn ton, tng th.

6 : Bnh ging Nhng ngi v nh chng cn gp cho t Nc nhng ni Vng Phu [] Nhng cuc i ha thnh ni sng ta 1. Gii thiu chung : -

HCST ti, ging iu, t tng ch o V tr v cm nhn chung :

18

y l on th m u phn 2 ca trch on t Nc. Xt trong cu t cht ch ca c on trch, y l phn c ngha c bit quan trng v n th hienj su sc t tng ch o ca c on trch ni ring v trng ca ni chung : T tng t nc ca nhn dn. Trong on th, NK th hin nhng cm nhn c o v v p ca thin nhin t nc vi nhng thng cnh ni ting, k v. T , nh thiw nhn thc mi quan h thin nhin t nc v nhn dn : T tng t nc ca nhn n.Do , tot ln t chiu su hnh tng. 2. Phn tch : a. 9 cu u : Nhng pht hin v cm nhn c o, mi m ca NK v v p ca thin nhin qu hng, t nc. S xut hin vi mt dy c ca nhng a danh quen thuc : Ni Vng Phu, hn Trng Mi, ni Bt, non Nghin,
-

y u l nhng danh thng ni ting v m l i vo th ca ca thu ca dao v tr thnh nim t ho ca bao th h ngi dn t Vit. Vit v nhng a danh y, NK kn o gi gm nim t ho, trn trng v p k v, trng l ca non dng t nc

y u l nhng a dang quen thuc, tiu biu ca ba min t nc. Hnh trnh qua nhng a danh y, tc gi dn dt ngi c i dc chiu di t nc. t trong bi cnh bi th ra i, t nc ang cbij chia ct, th ny gp phn th hin nim t ho dn tc v thc su sc v ch quyn lnh th. t nc l mt th thng nht hon chnh.

y khng ch l nhng a danh c th m cn l biu tng cho truyn thng tt p ca con ngi VN t ngn i : + Hn Vng Phu l biu tng cho tnh ngha thy chung, keo sn, gn b ca v chng. + Hn Trng Mi gn lin v truyn thng dn gian v tnh yu bt t la i. + Thnh Ging gi nh cu chuyn truyn thuyt v ngi anh hng dn tc qua ngi ca truyn thng yu nc, ng gic ngoi xm. + Hnh nh 99 con voi gp mnh dng ln t T Hng Vng xut pht t a hnh thc t ca ni non, tc gi khng nh non sng c ngun c c, tt c s quy v mt mi.

19

+ Nhng a danh ni Bt, no Nghin biu tng cho truyn thng hiu hc ca con ngi VN s mi bt t, trng tn vi non sng t nc. + Con cc, con g nh b bnh d cng gp mnh lm nn H Long tuyt m. + Hnh nh nhng con rng gp dng sng xanh thm gi lin tng n ng hnh mn mi, uyn chuyn ca bao dn sng nc ta. + Nhng a danh nh ng c, ng Trang, B en, B im khng ch dng li tn gi min t m l s ha thn ca nhng ngi dn v danh ca bao mnh i bnh d.
-

Thng thng cc nh th t a a danh vo trong th v n d lm cho th tr nn kh khan. Nhng bng ti nng ngh thut ca mnh, nhiu nh th hin i bin nhng a danh thnh th ngn ng ring, sng ng. Ta tng bit n Ty Bc trong th Quang Dng vi nhng a danh va xa xi, hoang s, va mang cht th ca rng ni : Mng Lt, Si Khao, Pha Lung,hay l Vit Bc qu hng cch mng vi nhng a danh lch s ct gi h nhng ngi khng chin c mt qung i : Ngi Thia, sng y, Ph Thng, Cn bi tho ny l nhng a danh c th, gn gi lm nn bc tranh sng ng v thin nhin qu hng t nc. ng thi, n cn gi lin tng su xa v v p tm hn con ngi VN n cha trong dng hnh sng ni.

S xut hin vi mt dy c ca nhng t ng ch a danh gp phn gip ngi c cm nhn c ton b t tng ch o ca ton b on trch. Nhng thng cnh k v ca non sng t nc li c lm nn t nhng con ngi, nhng s vt nh b, thn thng, bnh d. Nhng thng cnh y l b mt ca t nc nhng li c lm nn t nhng ci vn d rt nh b i thng kh c th thnh th.

H thng t ng : Bin php ip cu trc cu cng vi nhng t ng nh gp cho, gp nn, gp mnh tr i tr li xut ton b on th gp phn th hin cm nhn su sc ca nh th v t nc: t nc l s cht chiu, l kt tinh ca nhng ci nh b, bnh d mi min qu. Lch s ca t

20

nc cng l lch s xy dng v bo v ca cc th h ngi VN lm nn nn vn minh vt cht, i sng tinh thn cao p v nn vn ha giu bn sc. Kt lun : Thng qua nhng biu tng c o , NK th hin khm ph mi m v t nc : mi danh thng m l trn t nc VN khng ch do bn tay ca thin nhin v ha cng ban tng m cn do cng sc ca con ngi. Trong mi hnh sng th ni u c bng dng ca cha ng ta.Bi vy, t nc khng phi do ai khc m do chnh ngi dn nh b, thm lng, v dang ln nn. y chnh l c s nh th khng nh : V u trn khp rung ng g bi Chng mang mt dng hnh, mt ao c, mt li sng ng cha i t Nc sau bn ngn nm i u ta cng thy Nhng cuc i ha ni sng ta... b. 4 cu sau : Cm nhn su sc mi quan h ca t nc vi nhn dn t tc gi khng nh t nc l ca nhn dn. V u trnta

Nh th t t nc trong mi quan h thi gian, khng gian lch s Khn gian lch s : l khng gian rung ng g bi nhng khong khng gian i thng, quen thuc vi i sng con ngi Vn t bao i nay, nhng ng thi, cng l nhng khong khng gian bao la, v tn.

Thi gian lch s : Thi gian lch s c ti hin qua con s 4000 nm mt hnh trnh v tn. y l cch ni c l, phin ch v n biu tng cho chiu di thi gian lch s ca t nc tri di t th h cha anh i trc cho n th h con chu mai sau. Ni cch khc, n gi li cho mi ngi nim t ho b day lch s dng nc v gi nc ca t nc.

t t nc trong i lng thi gian, khng gian ln lao, k v , NK mun khng nh : t nc trng tn, bt t, vnh hng.y chnh l cht trit l su sc trong th NK.

Tc gi khng ddingj mi quan h gn b su sc gia thin nhin v con ngi VN:

21

Cu th th hai di 13 ch ngt nhp rnh rt lm ba v : 5/03/5 khin ging th tr nn dt khot nh li khng nh, mt li tuyn ngn. c bit ip t mt m u ba v khin mi v tr nn r rng, rch ri, khch quan nh mt chn l. Thin nhin t nc chnh l khng nh tm hn ca ngi bnh dn .Non sng t nc l s cht chiu, nng gi ca bao th h con ngi. NK pht hin ra nhng iu bnh d y bng tm lng gn b su nng vi t nc bng c tri tim mnh ri ng kt lun : Nhng cuc i ha ni sng ta

T ha vn l khi nim ca nh Pht, trc y tng c nh th Ch Lan Vin mn ch s gn b su sc ca mnh vi nhng min t i qua. Khi ta , ch l ni t Khi ta i, t ha tm hn !

Trong on th ny, NK vn dng sng to t ha v mang n cho n mt ngha mi m, t nc l thnh qu ca nhiu th h ngi Vit, l s cahwts chiu v p tm hn ca h. n y, t tng t nc ca nhn dn ta sng rc r. Tc gi khng ch khng nh nhn dn lm nn t nc m cn ca ngi s bt t ca con ngi v danh v bnh d.

KT LUN : Ngh thut : on th c trin khai theo hnh thc quy np giu tnh chnh lun, cht suy t su nng. Ging th ngt ngo tha thit, cm xc ngt ngo mnh mang, ng thi nhng cht leeiuj vn hc dn gian c s dng rt sng to.

Ni dung : on th trn th hin cm nhn v suy ngm ca NK v nhn dn v t nc. Trong ni bt l cm hng ngi ca ca con ngi lao ng, cm hng pht trin ln t nh cao khi nh th pht hin ra mt iu rt bnh d nhng rt ln lao : t nc l s hp thnh ca nhng cuc i v bng tri tim mnh, nhn dn hin dng v ha thn cho t nc. NK ca ngi v p tm hn dn tc, khng nh bn lnh ging ni v dng ng Vit Nam m nhn dn lao ng chnh l ngi sng to v lm ch. ng nh nh th Ch Lan Vin vit : Ha thch k ra i, ha thch k i ch Xi mn nhng non cao, khng ci mn lng chung thy ng y trong ma ngun, chp b
22

i bng hnh tr li gia n ci M rng : T tng t nc ca nhn dn on th ny ni ring v ton b trng ca ni chung h m s pht tin trong nhn thc v t nc t thi Nguyn Tri, Phan Bi Chu, Nguyn nh Chiu v nh cao l th ca chng M. Xt cho cng y l t tng ln lao mang tn vc thi i. N mang li thnh cng v sc sng lu bn cho tc phm. ng nh ngghen tng ni : Khng c m hi, sng mu ca nhn dn th khng c lch s. 7 : Bnh lun on th kt (suy ngm v nhn dn) Em i em Gi trm mu trn trm dng sng xui. 1. V tr v cm nhn : on th th hin suy ngm ca NK v nhn dn nhng ngi v danh, bnh d lm nn t nc. 2.Phn tch : a. Cm t em i em m u on th ( 5) b. NK suy ngm v lch s dn tc vi nhng con ngi v danh lm nn t nc:

Nu Bnh Ng i co thu trc, Nguyn Tri ch n chiu di lch s gn vi bc anh hng lu danh s sch th bi trng ca ny, NK kamf ph lch s 4000 nm dn tc bng vic nhc n nhng con ngi lao ng. ng pht hin mt chn l rt gin d nhng cng rt ln lao : lch s ca t nc l mt cuc chy tip sc khng ngng ngh ca 4000 th h ngi Vit Nam. N c to nn bi mun vn nhng con ngi bnh d : Nm thnh no nui ci cng con

Nhng ngi dn lao ng m hi cng sc trong thi bnh v hi sinh khng tic xng mu trong thi chin. Khi dt nc c nguy bin, chnh h gp phn to nn sc mnh i on kt dn tc lm nn chin thng. Ngy gic n nh lm ra t Nc

23

 Vit v nhn dn, NK khng ch trng phc ha ra gng mt c th no d ngi l anh hng hay v nhn m nhc n mt m ng v danh : sng gin d v bnh tm. H l mt m ng v i, bt khut v h lm nen t nc. Nh vy, hnh tng nhn dn on th ny c xy dng theo li khi qut ha, tp hp ha. biu t th ny, tc gi s dng i t nhn xng H ch chung cho nhiu ngi, ch tp th, c dn tc.
-

Trong on th ny, i t H c thm sc thi biu cm mi. l s hin din ca nhn dn qua tt c thi k lch s, th h ny ni tip th h kia, cm trong tay ngn uc sc sng Vit Nam v khi ht vai tr lch s h truyn li cho th h k tip : H gi v truynnh bi

H gi gn sc sng ca dn tc qua cc triu i h sng to nhng gi tr vt cht v tinh thn cho con chu mai sau :

Truyn ht la : truyn li thnh tu ca nn vn minh la nc, gieo mn sc sng cho con chu mai sau. Chuyn la : chuyn nh sng, hi m v sc sng. Khi ngun ca sc sng con ngi chnh l la m. La gip con ngi thp sng, nu chn thc n v c bit l xua tan nhng khng gian lnh lo, giupws con ngi xch li gn nhau. Bn sc vn ha ca mi dn tc chnh l ngn ng ca dn tc : Cha anh i trc truyn ging iu, ting ni cho cn chu mai sau. H sng to ra nhng a danh, tn x, tn lng i vo lch s. H dp p, ke b chnh l xy dng nn tng vt cht v tinh thn cho con chu mai sau k tha thnh qu. Khi gic n h vng ln u tranh anh dng , c ni th th nh bi v bo v cuc sng bnh yn. H truyn li cho con chu lng yu nc, tnh thn qu cm.
-

C th lch s dn tc c ni di, sc sng t nc c duy tr v pht trin bi bao th h, nhng con ngi v danh, bnh d , khng ai nh mt t tn nhng h lm nn t nc mun i m hng ca on th trang trng ho hng nh nhng li m vang ca lch s ngi ca truyn thng dn tc. t trong bi cnh t nc c gic ngoi xm th t ho v truyn thng dn tc l biu hin su sc tnh yu nc.

24

c. Mch suy tng ca tc gi dn n t tng trung tm ca on trch v cng l ca c trng ca : t Nc ny l ca dao thn thoi
-

Cu th th 2 gm 2 v song song, ng dng va li tng kt va l li nh ngha rt gin d v c o. Bi mi v p tm hn v truyn thng nhn dn ch c th tm thy trong kho tng vn hc dn gian, tiu biu l ca dao thn thoi.

Tc gi chn ba cu tiu biu trong kho tng ca dao phong ph ca con ngi Vit ngi ca v p tm hn dn tc : + Tht say m, tha thit trong tnh yu. + Bit qu trng tnh ngha. + Quyt lit u tranh k th bo v truyn thng.

V bi th khp li trong nhng suy ngm v cm nhn tinh t ca NK v v p th mng ca non sng t nc: i nhng dng sngdng sng xui.

T bao i nay, dng sng c coi l khi thy ca nn vn minh nhn loi. V p ca thin nhin, non sng t nc c hi t dng hnh mn mi, un ln ca dng sng. on th trn, NK pht hin v p y c kt ng trong nhng cu dn ca hnh thnh trn sng nc. Nh vy, v p tm hn ca bao th h ngi Vit c soi bng v ha nhp vi sng ni m l nn th.

Kt lun :

Ni dung : T tng t nc ca nhn dn khng phi NK mi c m n c hnh thnh t lch s dng nc v gi nc ca dn tc.Nhng ch n thi k hin i, c bit l trong vn hc khng chin chng Php v M, t tng y mi c y , su sc v ton din nh quan nim duy vt lch s, nh s hi sinh to ln ca nhn dn trong hai cuc khng chin. c bit l khi vn hc cch mng mang tnh dn ch do c soi chiu bi nh sng ca ng v nhn dn.

Ngh thut : T tng t nc ca nhn dn l t tng bao trm ton b on trch.N c bt u t nhng cu th u tin v ng li thm tha trong cu th kt bi. iu c

25

bit l t tng ny c tc gi th hin mt cch c o bng mt hnh thc ngn ng th gin d , mc mc, ging iu ngt ngo, th th vi nhng cht liu vn hc dn gian c o. M rng : Tip ni mch cm hng ca NL, cc nh th tr thi k chng M cng c s tri nghim v pht hin mi m lm su sc thm t tng t nc ca nhn dn. l Nguyn Duy vi Tre Vit Nam, Thanh Tho vi Nhng ngi i ti bin, Hu Thnh vi ng v thnh ph,

26