bi gii PHN I:

tng quan v kim ton v kim ton c lp

1.1. (a) 1.2. (c) 1.3. (d) 1.4. (d) 1.5. (c) 1.6. Ngoi hai tiu ch nh nu, nu da vo tnh cht php l ca kim ton, ta cn c th chia kim ton thnh hai loi l: kim ton bt buc v kim ton khng bt buc. Th d nh i vi kim ton bo co ti chnh: - Kim ton bt buc (cn gi l kim ton theo lut nh) khi bo co ti chnh ca doanh nghip phi kim ton theo yu cu ca php lut. i tng bt buc kim ton ty thuc vo lut php ca tng quc gia. V d ti Vit Nam, cn c theo Ngh nh 105/2004/N-CP ngy 20/3/2004 ca Chnh ph v Kim ton c lp, cc doanh nghip c vn u t nc ngoi, nhng Cng ty c phn c nim yt trn th trng chng khon, cc doanh nghip Nh nc... l nhng i tng bt buc kim ton bo co ti chnh hng nm. Hay ti Anh, Lut Cng ty 1989 yu cu cc Cng ty khng iu kin c min kim ton th phi thc hin kim ton bo co ti chnh hng nm... - Kim ton khng bt buc: khi cuc kim ton bo co ti chnh khng theo yu cu ca php lut m xut pht t yu cu ca mt hay nhiu bn c quyn li v ngha v lin quan. V d ch doanh nghip c th yu cu kim ton bo co ti chnh ca doanh nghip mnh khi h thu ngi bn ngoi lm Gim c, hay cc c ng yu cu phi kim ton. 1.7. cc Cng ty khng phi l Cng ty c phn c nim yt trn th trng chng khon, kim ton bo co ti chnh c th mang li nhng li ch sau: - Gim c nhng tranh chp gia cc bn gp vn v phn li nhun s phn phi, nh bo co ti chnh nm c kim tra v tnh trung thc v hp l. - To thun li hn khi cn mi cc nh u t bn ngoi gp vn vo doanh nghip.

- Bo co ti chnh c kim ton s t c s tin cy cao hn i vi ngn hng khi vay vn, hoc c th s to nim tin ni c quan thu khi h kim tra tnh hnh chp hnh ngha v thu ca doanh nghip. Ngoi cc li ch trn, doanh nghip cn nhn c s tr gip khc t kim ton vin c lp. Thng qua qu trnh thc hin kim ton bo co ti chnh, kim ton vin c th s gp doanh nghip hon thin h thng s sch k ton, trnh t lun chuyn chng t, khc phc nhng yu km trong h thng kim sot ni b. 1.11.Kim ton c lp ra i xut pht t yu cu khch quan ca x hi v trong thc t n mang li mt s li ch nht nh cho x hi. Lch s pht trin hng trm nm ca hot ng ny chng minh cho vai tr quan trng khng th ph nhn ca ngh nghip ny trong nn kinh t. C th: - Bo co ti chnh c kim sot s gip tng cng s tin cy ca ngi s dng bo co ti chnh (nh u t, ngn hng...) i vi tnh hnh ti chnh v kt qu kinh doanh ca doanh nghip, t thc y s gia tng u t, cho vay i vi doanh nghip. - Thng qua kim ton, cc sai lch trng yu trn bo co ti chnh ca doanh nghip c th c pht hin, nh gip x hi trnh c cc thit hi kinh t c tc ng dy chuyn. Bi nu khng c kim ton, ngi s dng c th ra cc quyt nh kinh t khng ng n dn n h c th b ph sn hng lot. - Nh kim ton, nhng im yu trong h thng kim sot ni b ca doanh nghip c th c thng bo kp thi cho nh qun l, t h c th p dng cc bin php chn chnh. Mt khc, do c kim ton, thc chp hnh nhng quy nh ca cc nhn vin, cc b phn trong doanh nghip s tt hn v h bit rng kt qu cng vic ca hc th s b ngi khc kim tra li. - Nhng k thut kim ton cng ngy cng phi c hon thin thch nghi vi s pht trin khng ngng ca mi trng kinh doanh, nh k thut ly mu, k thut kim ton trong mi trng my tnh... Chng lm phong ph thm kho tng kin thc ca nhn loi, v c p dng rng ri trong c kim ton ni b v kim ton ca Nh nc.

- Khng ch kim tra nhng g ngi khc thc hin, kim ton vin cn phi phn on, d bo v nhng khon chi ph, cng n c th pht sinh trong tng lai, v kh nng hot ng lin tc ca khch hng... yu cu doanh nghip khai bo nhm cung cp thng tin hu ch cho ngi s dng. - Tng t nh nhiu ngh nghip khc, ngh kim ton cng to ra nhiu vic lm cho x hi, gia tng thu nhp ca mt b phn ngi lao ng, ng thi cng gp phn o to cc chuyn gia trong lnh vc ti chnh k ton: nh Gim c ti chnh, k ton trng, chuyn vin phn tch ti chnh... Nh vy, c th ni ngh kim ton ng gp vo s tng trng tng sn phm quc dn, cng nh vo s thnh vng chung ca x hi.

1.13. Mc ch kim ton 1 2 3 Ch th kim ton Ngi s dng C ng Nh qun l Nh qun l quan

Kim ton bo Kim ton vin c lp co ti chnh Kim ton vin ni b Kim ton ng hot Kim ton vin ni b Kim ton vin c lp

Kim ton tun Kim ton vin ca nh C th nc thu Kim ton vin ni b Kim ton vin c lp

Nh qun l Nh qun l

4 5

Kim ton tun Kim ton vin ni b th Kim ton vin c lp

Kim ton tun Kim ton vin ca nh Chnh ph th nc Kim ton vin c lp

Kim ton bo Kim ton vin ca nh Chnh ph co ti chnh nc Kim ton ng hot Kim ton vin ni b Kim ton vin c lp Nh qun l

1.14. K ton Phn tch cc s kin v nghip v kinh t Kim ton Thu thp v nh gi bng chng kim ton lin quan n bo co ti chnh Kim tra xem cc thng tin ti chnh c c trnh by trung thc v ph hp vi chun mc v ch k ton hin hnh hay a ra kin v bo co ti chnh

nh gi v ghi chp cc nghip v

Phn loi v tng hp cc d liu ghi nhn

1.16.Vic tin hnh kim ton bo co ti chnh ca kim Lp bo co ti nhm ton vin c lp chnh p ng yu cu ca nhiu ton s Gi bo co kim ngi theo yu cu ca chun dng khc nhau v bo co ti chnh. Mc ch chnh ca n n v c kim mc v ch bo co ti loi kim ton k tonchnh l a ra kin v tnh trung ton thc v hin hnh bo co ti chnh. Bn cnh , mc d hp l ca kim ton vin c lp c th pht thnh th qun l, trong thPht hnhc th a ra nhng kin v nhng khim ny h bo co nm khuyt quan trng ca h thng kim sot ni b, v da vo n v c th hon thin h thng, th nhng y khng phi l mc ch chnh ca cuc kim ton. Hn na, kim ton bo co ti chnh thng c thc hin vo cui nin , do nhng yu km trong h thng kim sot ni b c th ch b pht hin khi gy ra nhng hu qu nht nh v c th c nhng nh hng trng yu n bo co ti chnh.

Kim ton ni b c IIA nh ngha "... l mt hot ng bo m v t vn mang tnh c lp, khch quan c thit lp nhm tng thm gi tr v ci thin cho cc hot ng ca t chc. Kim ton ni b gip cho t chc hon thnh mc tiu bng cch tip cn c h thng v k cng nhm nh gi v ci thin tnh hu hiu trong qun tr ri ro, kim sot v gim st". Nh vy, kim ton ni b l hot ng phc v cho chnh doanh nghip v l mt cgn c ca nh qun l. Nh qun l s quyt nh v thi gian, phm vi v ni dung ca hot ng kim ton ni b theo yu cu qun l ca mnh. Thng thng, kim ton ni b c th m trch mt hoc mt vi lnh vc sau y: - Kim tra v thit k v s vn hnh ca h thng kim sot ni b, v a ra cc kin ngh nhm hon thin chng. - Kim tra cc thng tin hot ng v thng tin ti chnh. - Kim tra tnh hu hiu v hiu qu ca cc hot ng, k c cc qui nh khng thuc lnh vc ti chnh ca doanh nghip. - Kim tra tnh tun th php lut v cc qui nh ni b... Tm li, kim ton ni b v kim ton c lp c vai tr khc nhau i vi hot ng ca doanh nghip, nn ngay c khi chi ph cho kim ton ni b cao hn kim ton c lp th vn cn thit phi thit lp b my kim ton ni b nu n v nhn thy vic thnh lp n l c hiu qu.

bi gii PHN II:

mi trng kim ton

2.1. (c)

2.2. (c) 2.3. (c) 2.4. (b) 2.5. (a) 2.13. 1. Vi phm nguyn tc c lp: va lm k ton cho khch hng va thc hin cng vic kim ton. 2. Vi phm nguyn tc bo mt. 3. iu 19 N 105/2004/N-CP ngy 30/3/2004 v Kim ton c lp quy nh: kim ton vin khng c nhn bt k mt khon tin hay li ch vt cht no ngoi khon ph dch v v chi ph tho thun. Do vy, kim ton vin khng nn nhn mn qu ny v nn gii thch vi khch hng v nhng qui nh ca ngh nghip. Tuy nhin, trong thc t, kim ton vin c th nhn nu mn qu c gi tr nh nn khng nh hng n tnh thc s c lp v t ra c lp ca mnh v nu kim ton vin khng nhn c th lm cho khch hng cm thy b xc phm. 2.14. xc nh kim ton vin c bt cn hay khng, cn xem kim ton vin c tun th cc chun mc kim ton hay khng ? V th cn c trn cc thng tin sn c l: Hng tn kho h hng v b khai khng ng k nhng kim ton vin khng pht hin c: Nu tun th chun mc kim ton, kim ton vin c th pht hin c khi chng kin kim k. Kim ton vin tp s Bo c giao kim tra hai khon mc trng yu nht l hng tn kho v n phi thu: Cng ty kim ton khng tun th VSA 220 - Kim sot cht lng hot ng kim ton. Cuc kim ton kt thc nhanh chng v sau khi c kim tra s lc bi ch nhim Chu, Cng ty Kim ton pht hnh bo co chp nhn ton phn, nh vy h khng tun th VSA 220-Kim sot cht lng hot ng kim ton. Chng cho thy l cc kim ton vin v Cng ty kim ton khng tun th y chun mc ngh nghip khi thc hin kim ton. Cn vic khng k kt hp ng vi ngn hng khng th l phng tin bo v cho kim ton vin khi trch nhim ca mnh i vi ngn hng, bi v

kim ton vin c n v thng bo v mc ch kim ton l ngn hng xem xt cho n v vay tin. Nh vy, kim ton vin phi chu trch nhim ngoi hp ng i vi ngi s dng m kim ton vin thy trc c. Ring nhng gian ln no thuc v li ca khch hng th h phi chu trch nhim vi ngn hng. Tm li, v khng tun th y chun mc ngh nghip, kim ton vin khng pht hin c nhng gian ln c nh hng trng yu n bo co ti chnh, nn kim ton vin c th phi chu trch nhim php l i vi ngn hng. bi gii PHN III:

h thng kim ton ni b

3.1. (a) 3.2. (b) 3.3. (a) 3.4. (b) 3.5. (c) 3.8.Theo VSA 400 "Trong n v nh, cng vic kim sot thng c tp trung vo mt s t ngi. Trng hp cng vic kim sot ni b b gii hn bi vic khng phn chia nhim v th kin ca kim ton vin v bo co ti chnh phi hon ton da trn bng chng thu thp c t th nghim c bn". Nh vy, phng php lm vic kim ton vin H ph hp vi cc hng dn ca chun mc kim ton. Tuy nhin, kim ton vin H c th tm hiu, xem xt thm vic phn cng phn nhim c s nh gi khch quan v y hn.

3.11. Th tc kim sot B phn ca kim sot ni b Khon mc c th b nh hng

Cc hot ng N phi tr, kim sot (U hng tn kho, quyn v ph chi ph chun - Kim tra c lp) 2. Cng ty nn ban hnh mt quy nh v cch thc ng x ca nhn vin mua hng khi giao tip vi nh cung cp, th d khi c tng qu (hin vt, tin), mi i n ung... Mi trng kim Ton b bo sot (S trung co ti chnh. thc v cc gi tr o c)

3. B phn kim ton ni b Mi trng kim Ton b bo nn t chc trc thuc gim sot (C cu co ti chnh. c ch khng nn trc t chc) thuc ph Gim c ti chnh nh hin nay. 4. Tt c Phiu nhp kho Cc hot ng Hng tn kho, u phi c nh s th kim sot N phi tr t trc mt cch lin tc (Kim sot chng t, s sch) 5. nh k tin hnh kim k hng tn kho v iu chnh li s liu trn s sch theo s thc t kim k Cc hot ng Hng tn kho, kim sot Gi vn hng (Kim sot vt bn. cht)

6. Hng thng nh qun l Cc hot ng Ton b bo xem xt li cc bo co bin kim sot co ti chnh,

ng v tnh hnh doanh (Phn tch c bit l thu v chi ph so vi k sot xt/ r Bo co kt hoch v phn tch nguyn sot) qu hot nhn dn n s bin ng kinh ng. doanh. 7. Tt c cc chng t thanh Cc hot ng Tin, n phi ton phi c ng du " kim sot tr, chi ph. thanh ton" khi chi tr (Kim sot chng t, s sch). 3.12. a) Cc th tc kim sot nu trn thuc nhng hot ng kim sot c th sau: 1. Kim sot qu trnh x l thng tin. 2. Kim sot qu trnh x l thng tin. 3. Kim tra c lp 4. Kim sot qu trnh x l thng tin 5. Kim sot qu trnh x l thng tin 6. Kim sot vt cht 7. Kim sot qu trnh x l thng tin 8. Kim sot vt cht b) nh hng ca vic tm hiu kim sot ni b n chin lc kim ton: gip kim ton vin chn la chin lc tip cn h thng hay chin lc tip cn c bn (cn gi l kim tra chi tit, tip cn chi tit). 3.13. a) Bn trng hp m nu b tr nhn vin kim nhim c th dn n sai phm l: Theo di v ghi chp vo s chi tit n phi tr (2) vi vic theo di v ghi chp vo s nht k chi tin v lp sc trnh k (4) Theo di v ghi chp vo s chi tit n phi thu (3) vi vic gi v gi s tin thu c vo ngn hng (7)

 Theo di v ghi chp vo s chi tit n phi thu (3) vi vic lp bng theo di cc nghip v v hng bn b tr li v gim gi hng bn (5). Theo di v ghi chp vo s nht k chi tin v lp sc trnh k (4) vi vic thc hin bng chnh hp tin gi ngn hng. b) Phn chia cng vic cho ba nhn vin k ton: Mt ngi theo di v ghi chp vo s ci, lp bng theo di cc nghip v v hng bn b tr li v gim gi hng bn v lp bng chnh hp tin gi ngn hng. Mt ngi theo di v ghi chp vo s chi tit n phi tr vi vic gi v gi s tin thu c vo ngn hng. Mt ngi theo di v ghi chp vo s chi tit n phi thu vi vic theo di v ghi chp vo s nht k chi tin v lp sc trnh k.

3.14. Th tc kim sot 1. Cc bng chnh hp tin gi ngn hng do mt nhn vin khng thuc phng k ton lp v ngi ny khng c tip xc vi s tin thu c. Th nghim kim sot Kim tra ti liu (xem ch k trn bng chnh hp c ng l do nhn vin ny lp khng). Phng vn cc nhn vin c lin quan.

2. Gim st vin quan st xem Quan st, phng vn gim cc nhn vin khi vo Cng ty st vin c thc hin ng quy nh v bm gi trn th khng ?

3. xt duyt thanh ton, ho Kim tra ti liu (xem n phi km theo n t xt cc du vt: ch k hng v bo co nhn hng. nhy, "duyt chi") 4. Th qu (khng c tip xc vi s sch k ton) lp bng k np sc v hng ngy gi bng k ny cng s sc nhn c trc tip cho ngn hng. 5. Trc khi giao ho n cho khch hng, mt nhn vin k ton kim tra n gi, s lng hng v cng li tt c cc ho n bn hng trn 5 triu ng, sau k nhy vo lin ho n bn hng lu gi ti Cng ty. Quan st, phng vn th qu Kim tra ti liu (kim tra bng k np sc). Kim tra ti liu: Chn mu ho n bn hng, cng s hc, kim tra ch k ca ngi nhn vin ny.

bi gii PHN IV:

chun b kim ton

4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. (d) (c) (a) (a) (a)

4.12.Vi ri ro pht hin l 100%, v mt l thuyt, kim ton vin Hng c th khng cn tin hnh bt k th nghim c bn no m ri ro kim ton vn nm trong gii hn cho php. Tuy nhin, m hnh ri ro kim ton khng phi l mt cng thc ton hc n thun, do mc ri ro pht hin 100% cn c hiu l Hng c th gim th nghim c bn xung mc ti thiu khi kim tra c s dn liu X ca khon mc Y. 4.14.Nhng vn kim ton vin Lm cn ch l: 1. T s thanh ton hin hnh (T s TTHH):

T s TTHH = Ti sn ngn hn / N ngn hn Nm 200X - 1: T s TTHH = 1.000/400 = 2,50 Nm 200X: T s TTHH = 1.100/500 = 2,22 T s TTHH ca nm hin hnh thp hn nm trc v thp hn s bnh qun ngnh. Kim ton vin Lm cn tm hiu nguyn nhn xem l do tng khon vay, do chi tr n nhiu hn nm trc hay do ghi chp sai... Kim ton vin cng cn lu n kh nng thanh ton ca doanh nghip v iu ny lin quan n tnh hot ng lin tc. 2. Vng quay hng tn kho (VQHTK): VQHTK = Gi vn hng bn / S d hng tn kho Nm 200X-1: Nm 200X: VQHTK = 3.200/400 = 8 vng VQHTK = 3.500/480 = 7,2 vng

Vng quay hng tn kho b st gim bt thng so vi nm trc, kim ton vin Lm cn iu tra nguyn nhn ca s st gim, l do cht lng hng gim, do thay i th hiu hay do ghi chp hoc tnh gi sai... Kim ton vin cng cn xem xt vic lp d phng gim gi hng tn kho c thc hin y cha. 3. S vng quay n phi thu (VQNPT): VQNPT = Doanh thu / N phi thu Nm 200X - 1: VQNPT = 4.000/300 = 13,33 vng Nm 200X: VQNPT = 4.500/400 = 11,25 vng Vng quay n phi thu st gim so vi nm trc. Kim ton vin Lm cn tm hiu nguyn nhn: do doanh nghip thay i chnh sch bn chu hay do ghi chp sai... Ngoi ra, vic st gim ny c th a n s c mt s khon n phi thu tr thnh n kh i. Do vy cn xem xt vic lp d phng n kh i. 4. T sut li gp: T sut li gp = Li gp/ Doanh thu Nm 200X - 1: T sut li gp = 800/4.000 = 20,00% Nm 200X: T sut li gp = 1.000/4.500 = 22,22%

T sut li gp nm nay cao hn nm trc, ngha l t sut ny bin ng khng ph hp vi t sut ca ton ngnh (gim). Kim ton vin Lm cn xem t sut tng l do thun li trong kinh doanh (tnh hnh th trng thun li), s thay i chnh sch gi ca n v, vic tng cng kim sot chi ph mua hng ca n v hay do n v khai thp gi vn hng bn, ghi tng doanh thu...? c bit, kim ton vin cn lu n mi quan h vi vng quay hng tn kho, t s ny st gim nhng t sut li gp li tng, tnh hnh ny c th ni ln mt s thay i trong chnh sch gi ca n v theo hng tng gi bn chp nhn mt mc quay vng hng tn kho chm li (v trc y n v theo ui chnh sch ngc li, t sut li gp thp hn s bnh qun ngnh v s vng quay nhanh hn). Tuy nhin, c th phn tch ton din hn, kim ton vin cn xem xt t sut li gp v s vng quay ca nhng mt hng ch yu ca n v. 4.16.Cc c s dn liu ch yu l: S hin hu: Trong hng tn kho, thnh phm chim t trng ln (43%) nhng li nm ri rc 20 kho hng trong c nc. Do , kim ton vin cn phi ch n c s dn liu ny c mt s m bo hp l rng hng tn kho ni chung v c bit l thnh phm ni ring tht s hin hu trong thc t. Quyn v ngha v: Cc kho hng c thu t nhng n v khc, nhng chng khng ch cha hng ca Cng ty m cn c th cha hng ca cc n v khc v Cng ty cng thng cho thu li. Do , mt s hng tn kho trong cc kho hng c th khng thuc quyn s hu ca Cng ty. Kim ton vin cn lu c im ny la chn cc th tc kim ton thch hp. S nh gi: S d cui k hng tn kho chim 20% tng ti sn. Vic nh gi hng tn kho thng l cng vic kh khn, phc tp v y ri ro i vi nh qun l v kim ton vin. Do , nu c sai phm xy ra trong vic nh gi hng tn kho th c kh nng s nh hng trng yu n bo co ti chnh: 1. Thnh phm: Cng ty chuyn sn xut cc loi thc phm dinh dng v c im ca chng l thi gian s dng thng ngn. Ngoi ra, nu bo qun khng tt, chng cn rt d b

h hng. Th nhng, thnh phm li c d tr nhng kho khc nhau nn iu kin bo qun c th khc nhau. V vy, kim ton vin cn ch thi hn s dng ca cc loi thnh phm. i vi nhng hng ho sp ht hn, cn yu cu n v lp d phng gim gi hng tn kho cho thch hp. Cng ty s dng gi thnh k hoch hch ton thnh phm nhp kho trong k, nn kim ton vin cn kim tra vic iu chnh t gi thnh k hoch sang gi thc t vo cui k. Trong nm, Cng ty phi ngng sn xut mt s sn phm do nhu cu ca th trng gim st. Kim ton vin cn phi xem xt liu cc mt hng ny (tn kho u nm) v nguyn liu sn xut chng c cn tn kho vo thi im cui nm khng ? Nu cn tn kho, sn phm hay nguyn liu c th b ht hn s dng, hoc h hng v c th khng bn c na, lc ny cn phi loi chng ra khi gi tr hng tn kho cui k bng cch ghi gim hng tn kho hoc lp d phng gim gi hng tn kho. 2. Nguyn vt liu: chim t trng ln, khong 35% tng gi tr hng tn kho. Do nguyn vt liu l bt ng cc, hoa qu v sn phm d dang nn thng d b hng (m, mc...) hn so vi thnh phm. Kim ton vin cn tm hiu thi gian t khi mua nguyn vt liu n khi a vo sn xut, t xc nh gi tr nguyn vt liu chm lun chuyn, h hng, ht hn s dng... Nu c, kim ton vin cn lu n v lp d phng gim gi. 3.Sn phm d dang: Vic xc nh gi tr sn phm d dang cng rt quan trng. Kim ton vin cn xem xt tnh hp l ca phng php nh gi sn phm d dang ca Cng ty. V nhng l do trn nn s nh gi l c s dn liu m vic xc minh l phc tp nht v kim ton vin cn quan tm c betj. 4.17. a) Nhn xt li gii thch ca k ton trng: T sut li gp mt hng dc phm v cc mt hng khc ca Cng ty nh sau: Nm 200X T sut li gp hng dc phm 40,6% T sut li gp mt hng khc 32,0%

200X-1 200X-2 200X-3

42,2% 42,1% 42,3% 200X -1 12.91 6 5.051 39%

32,0% 31,9% 31,8% 200X 200X-2 3 11.46 2 4.821 42% 10.35 1 4.619 44%

Ch tiu Doanh thu (triu ng) Doanh thu dc phm (triu ng) Doanh thu dc phm /Doanh thu Bng trn cho thy

200X 14.21 1 5.126 36%

a) Doanh thu tng dn qua cc nm, t 10 t (200X-3) tng l 14 t (200X). b) T trng doanh thu dc phm trong tng doanh thu gim dn t 44% (200X-3) gim cn 36% (200X) c) T sut li gp ca mt hng dc phm lun mc cao hn nhiu so vi mt hng khc. d) T sut li gp mt hng dc phm bin ng gim dn, t 42,3% (200X-3) gim xung cn 40,6% (200X). Trong khi , t sut li gp ca mt hng khc tng nh, t 31,8% (200X-3) ln 32% (200X). Nh vy, tr li ca k ton trng cha hon ton hp l v: Doanh thu dc phm tng dn qua cc nm, ngha l s lng hng bn ra ca Cng ty khng st gim. Tuy t sut li gp ca dc phm gim u qua cc nm, th nhng vi cc mt hng khc, t sut li gp li tng nh qua cc nm. S st gim ca t sut li gp chung ton n v ngoi l do s st gim ca t l li gp mt hng dc phm cn do s st gim ca t trng mt hng ny trong doanh thu. b) Nhng vn cn ch trong k hoch kim ton Mc gim li nhun ca nm 200X so vi nm 200X-3 (cho cng doanh s) l s tin kh trng yu:

(36,5% - 35,1%) x 14.211 triu ng = 199 triu ng. S st gim li nhun c th do nhiu nguyn nhn: Tnh hnh cnh tranh trong ngnh th hin qua t sut li gp chung ca ngnh gim xung, c bit l i vi cc mt hng dc phm. S thay i c cu mt hng nh ni trn. Tuy nhin, cng c th do cc sai st trong s liu ca n v. Vi t cch kim ton vin, bn khng th chp nhn ngay li gii thch ca k ton trng v 199 triu ng l s tin trng yu (chim t trng tng ng 4% so vi li gp ca nm 200X). Nhng th tc kim ton nn ch p dng l: Kim tra vic ghi nhn doanh thu c y khng, c bit l mt hng dc phm (c t trng gim st trong doanh thu ton n v). Kim tra vic ghi nhn gi vn hng bn c b khng ln so vi thc t khng (nu n v p dng phng php k khai thng xuyn). Chng kin kim k hng tn kho (nu n v p dng phng php kim k nh k, vic kim k thiu hng tn kho c th dn n s tng ln khng ng ca gi vn hng bn). Kim tra vic ghi chp nghip v mua hng (nu n v p dng phng php kim k nh k, vic ghi chp trng lp hoc khng trong nghip v mua hng cng dn n lm cho gi vn hng bn tng khng). Kim tra vic p dng cc phng php nh gi hng tn kho. 4.20. a) Cc vn kim ton vin Ti cn quan tm c xc nh cn c vo hai yu t l tnh trng yu v ri ro kim ton: a.1. Tnh trng yu: T trng cc khon mc trong tng ti sn nh sau: Ti sn di hn: 25% tng ti sn. Ti sn ngn hn: 75% tng ti sn, trong :

- Tin: 25% tng ti sn. - N phi thu: 3,75% tng ti sn (5% ti sn ngn hn x 75% tng ti sn). - Hng tn kho: 37,5% tng ti sn.
Hng tn kho Tng ti sn Hng tn kho = Gi vn hng bn x Gi vn hng bn Doanh thu Doanh thu x Tng ti sn

= 1/24 x (1-15%) x 12 = 42,5% tng ti sn

- N phi tr ngi bn t nht l 67% tng ti sn (gp i vn ch s hu nu khng c n di hn). a.2.Ri ro kim ton: Ri ro tim tng cc khon mc cn lu : - Ti sn c nh ch yu l ca hng v xe ti, c ri ro v quyn s hu. - Tin: do Cng ty ch yu bn hng thu bng tin mt, do vy ri ro cao. - Hng tn kho: do nghip v mua v bn pht sinh rt nhiu. Ri ro kim sot: cc khon mc cn lu l: - Hng tn kho: do s dng phng php kim k nh k - Ri ro kim sot chung tng do n v c t nhn vin, nhn vin phng k ton thng xuyn thay i. Kt hp cc nhn t trn, kim ton vin Ti s ghi nhn cc khon mc cn ch (xp theo th t) nh sau: Hng tn kho: trng yu, ri ro tim tng v kim sot cao. Tin: trng yu, ri ro tim tng cao. N phi tr ngi bn: rt trng yu, ri ro tim tng thp. Ti sn c nh: trng yu, ri ro tim tng trung bnh. b) Nhng th tc kim ton quan trng - Chng kin kim k hng tn kho vo thi im kho s. - Kim qu tin mt tn qu ng lot khng bo trc. -Gi th xc nhn n phi tr, kt hp vic kim tra chnh hp vi th thng bo n v bin bn i chiu cng n. Xem xt vic thanh ton n sau ngy kho s.

-Kim tra chng t v quyn s hu i vi ti sn c nh. c) Nhng thng tin c th tm hiu thu hp phm vi kim ton: - S phn cng phn nhim, ch nhng trng hp vi phm nguyn tc bt kim nhim. -H thng thng tin k ton ca n v - Kim sot ni b i vi khu thu qu - H thng s chi tit nh cung cp v cng tc theo di, i chiu cng n vi nh cung cp.

bi gii PHN V:

bng chng kim ton

5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. a) Chng kin kim k hng tn kho nhm xc nh s lng hng tn thc t v pht hin hng tn kho b h hng, li thi v chm lun chuyn. Th tc ny cung cp bng chng c tin cy cao v s hin hu ca hng tn kho. Ngoi ra, th tc ny cn cung cp bng chng v mt s c s dn liu khc vi tin cy thp hn v cn c xem xt trong cc iu kin c th: i vi s y , kim ton vin c th thu thp c bng chng khi tin hnh i chiu gia s thc t vi s liu s sch trong iu kin tt c hng tn kho u c kim k. i vi s nh gi, kim ton vin c th thu thp bng chng khi xem xt cht lng, tnh trng hng tn kho trong iu kin kim ton vin c kh nng nh gi vn ny hoc s dng chuyn gia. Tuy nhin, chng kin kim k khng cung cp bng chng v vic s dng phng php (d) (a) (c) (c) (c)

nh gi ph hp cng nh vic p dng nht qun phng php nh gi. Ngoi ra, th tc chng kin kim k khng cung cp bng chng v quyn i vi hng tn kho. b) Chn mt s ti sn c nh tng trong k t s chi tit ti sn c nh v kim tra cc chng t c lin quan, th tc ny cung cp bng chng c: tin cy cao v vic nguyn gi ti sn c nh tng trong k c ghi chp chnh xc v ph hp vi cc chun mc v ch k ton. tin cy trung bnh v quyn s hu. tin cy trung bnh v s hin hu v trong nm tuy doanh nghip mua ti sn, nhng c th sau h nhng bn ti sn, do vy, vo cui nin , ti sn khng cn hin hu n v. c) Kim tra s d tin gi ngn hng bng cch yu cu ngn hng xc nhn. Th tc ny cung cp bng chng c tin cy cao v s hin hu, chnh xc, nh gi v quyn s hu v s d tin gi ngn hng. Tuy nhin, bng chng ny li c tin cy thp v s y bi v doanh nghip c th cn gi tin nhng ngn hng khc m khng khai bo. 5.7.Bng chng kim ton cn phi c thu thp v lu gi y trong h s kim ton v l c s cho nhng kt lun ca kim ton vin v nhng thng tin c trnh by trn bo co ti chnh c kim ton. H s kim ton cn l phng tin kim sot cht lng cng vic kim ton vin thc hin v l ti liu rt quan trng m cc c quan chc nng nghin cu trong trng hp xy ra kin tng. Nhng ni dung chi tit lin quan n cc th nghim kim ton cn c ghi nhn trong h s kim ton bao gm: a) Tn v mc tiu ca cc th nghim kim ton thc hin. b) Cc cng vic kim ton vin thc hin nhm tho mn cc mc tiu. c) Nhng sai phm pht hin v nh hng ca nhng sai phm n bo co ti chnh v nhng th tc kim ton b sung c thc hin.

d) Kt lun c rt ra t nhng th nghim b sung ny. 5.8. a) on 22 v 23 VAS 26 "Thng tin v cc bn lin quan" yu cu: "Trng hp c cc giao dch gia cc bn lin quan th doanh nghip bo co cn phi trnh by bn cht cc mi quan h ca cc bn lin quan cng nh cc loi giao dch v cc yu t ca cc giao dch . Cc yu t ca cc giao dch thng bao gm: Khi lng cc giao dch th hin bng gi tr hoc t l phn trm tn ng; Gi tr hoc t l phn trm tng ng ca cc khon mc cha thanh ton; Chnh sch gi c". nhc nh n v cng b, kim ton vin cn hiu r bn cht, ni dung kinh t ca cc nghip v gia cc bn lin quan v ni dung ca chng c th khc vi tn gi. V th, kim ton vin cn nhn din cc bn lin quanngay trong giai on lp k hoch kim ton nhm hiu r hn v thu thp bng chng lin quan n nghip v gia cc bn ny trong sut qu trnh kim ton. V th cng vic ny khng th thc hin giai on cui ca cuc kim ton. b) Th gii trnh thng c k bi gim c hay ngi c gim c u quyn (Theo VSA 580), trong ngi k phi th hin s hiu bit ca h v vn c gii trnh; do s hiu bit ny phi c cp nht cng nhiu cng tt. Ngy k th gii trnh v vy thng trng vi ngy trn bo co kim ton. Do , thu thp th ny l th tc kim ton c thc hin cui cng sau khi hon thnh mi th tc khc. 5.12. a)y l bng chng do doanh nghip lp, nn xem xt tnh thch hp, kim ton vin Ln cn nh gi kim sot ni b lin quan vic ghi nhn, theo di khon phi thu. Do s chi tit c in t my tnh, kim ton vin cn xem xt thm s phn chia trch nhim trong vic ghi nhn v tip cn s liu trn s chi tit khon phi thu. Do y l bng chng c tin cy khng cao, kim ton vin cn phi thu thp thm cc bng chng khc c lp hn vi n v. b) V tnh thch hp: y l bng chng c ngun gc ni b nn tin cy khng cao. V y l khon mc trng

yu nn kim ton vin cn thu thp thm nhng bng chng c ngun gc t bn ngoi n v. c)n t hng ca khch hng l bng chng c ngun gc t bn ngoi v c lu tr ti n v. tin cy ca bng chng ny kh cao. Tuy nhin n t hng cha th chng minh c nghip v bn hng xy ra v vic ghi nhn n phi thu l ng nn cn thu thp cc bng chng khc. d)Chng t vn chuyn ca mt Cng ty vn ti c lp c ghi r nhng mt hng vn chuyn n bn l ti liu c lp vi n v nn c tin cy cao. Tuy nhin, chng t ny cng cha th m bo rng doanh nghip tht s cn c quyn s hu i vi khon phi thu bi v c th khch hng tr li hng mua nhng doanh nghip khng hoc cha ghi nhn. e) Bin bn i chiu cng n l bng chng do bn ngoi lp v c lu gi ti n v. tin cy ca bng chng ny kh cao. Tuy nhin kim ton vin cn thu thp thm cc bng chng khc hon ton c lp vi n v. y l bng chng c ngun gc t bn ngoi v hon ton c lp vi n v nn mang tnh thuyt phc cao. Ngoi ra, y cn l bng chng v quyn s hu v s hin hu ca khon n phi thu. Tuy nhin, kim ton vin cn thu thp thm bng chng cho cc c s dn liu cn li.

bi gii PHN VI:

kim ton trong mi trng my tnh

6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. (c) (d) (b) (d) (b)

6.11.Trc ht cn phi bo m nhn vin ch c iu chnh nu c php (th hin qua quyn truy cp v sa i s liu, s ph duyt trc khi c chp thun). Cn thit k hot ng kim sot ng dng (kim sot d liu u vo) trong tp tin "n t hng" v "Ho n bn hng" lin kt vi tp tin "Bng gi c ph chun cho tt c cc mt hng", bng gi ny phi c cng b cho ton Cng ty v khch hng. Hot ng kim sot ng dng s kim tra v "tnh hp l" bo li v t chi x l nghip v nu n gi bn ca sn phm khc vi n gi bn c ph duyt v sau cc nghip v ny s c chuyn sang Trng phng kinh doanh xt duyt. 6.12.Cc th nghim kim sot nhm thu thp bng chng v tnh hu hiu ca nhng th tc kim sot: 1.Tm cch truy cp tp tin bng mt khu khng c ph chun, hay bng mt khu c lu li trn my tnh trc (nu c). 2.Tho lun vi Trng phng Kinh doanh v tin trnh thay i gi v i chiu vi cc trng hp gi bn c thay i trong chng trnh vi bng gi c ph chun ca Ban Gim c. 3.Chn mu mt s gi bn c ph chun thay i, kim tra cc giy bo gi, ho n bn hng c in ra ca cc mt hng c gi bn thay i, i chiu gi bn trn cc giy bo gi, ho n bn hng vi gi bn c ph chun trn bng gi xem vic thay i c c thc hin ng nh c ph chun. 6.13.Cc th tc kim ton c th s dng thu thp bng chng v tnh hu hiu ca hot ng kim sot ng dng

lin quan n nhng thay i trong hot ng "kim sot vic sa cha s liu". 1.Tm hiu nhng thay i ca hot ng "kim sot sa cha s liu" trc v sau khi chnh sa phn mm k ton v xem tt c cc phn hnh k ton c b nh hng bi th tc kim sot mi hay khng. 2.Chn mt s (hay ton b) nghip v c sa cha s liu thc hin trong nm 200X, s dng k thut walk through kim tra xem hot ng "kim sot vic sa cha s liu" c c thc hin ng nh thit k khng ? ng thi xem cc nghip v ny c c ph chun trc khi thc hin hay khng ? Ngoi ra, cn kim tra xem s liu c iu chnh c li du vt kim ton hay khng ? 3.Tm cch truy cp nhm iu chnh s liu tuy khng c ph chun xc minh v tnh hu hiu ca hot ng "kim sot vic sa cha s liu" ca th tc mi thit k. 4.Tm hiu xem c hin hu hot ng gim st vic iu chnh s liu hay khng ? Nu c, xem cc bng bo co ca b phn gim st c cc trng hp truy cp, iu chnh s liu nhng khng c ph chun xy ra khng ? Xem xt cch thc b phn gim st x l cc tnh hung ny. 5.Phng vn chuyn vin m trch vic iu chnh phn mm ca Reto v cc ri ro tim tng lin quan n vic thay i. Tm hiu xem c vn no nh hng n tin trnh thay i khng. 6.14.Cc th tc kim ton cn p dng c th pht hin c gian ln: So snh chi ph tin lng k ny vi k trc, c th pht hin bin ng bt thng. So snh tng s gi cng lm vic trong thng, mc lng c duyt/ gi cng v chi ph tin lng. Chn mu b phn bin ng chi ph lng, kim tra n gi trn bng lng v i chiu vi n gi lng c ph chun. S dng d liu th nghim (test data) ring, nhp mt mu (cc b phn bin ng chi ph lng) vo h thng my tnh ca khh hng v so snh vi kt qu thc t vi kt qu xc nh trc (d liu th nghim s c kt qu khc vi

kt qu xc nh trc theo n gi tin lng c ph chun). Chn mt s nhn vin c lin quan n cng vic tnh lng, trong c c Ln, kim tra vic tnh lng. 6.15.Nu kt lun n v khng c bt k k hoch hay th tc phc hi d liu no thch hp khi cng gp s c, kim ton vin cn thng bo cho Ban Gim c. Kim ton vin cn phi nh gi kh nng tip tc hot ng ca n v trong trng hp trung tm d liu chnh b ph hu ton b. Nu khch hng hot ng trong cc ngnh m d liu rt quan trng (V d: Trung tm Visa card, master card hay bo him...), vn ny cn cng b trn thuyt minh bo co ti chnh v tnh hin hu ca mt s ti sn (nh cc khon phi thu, phi tr...) ph thuc vo tnh lin tc ca tin trnh x l s liu. Nu Ban Gim c ng cng b vn ny trn thuyt minh bo co ti chnh, kim ton vin a ra bo co kim ton chp nhn ton phn c on nhn mnh. Nu Ban Gim c khng c bt k k hoch x l no v cng khng ng cng b vn ny trong thuyt minh bo co ti chnh, kim ton vin cn a ra bo co kim ton vi kin ngoi tr hoc khng chp nhn tu thuc vo tnh trng yu ca ni dung ph hp cn cng b trn thuyt minh bo co ti chnh. bi gii PHN VII:

hon thnh kim ton

7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. (c) (d) (b) (b) (d) (c)

7.7.Vic s dng mu bo co kim ton chun c quy nh trong cc chun mc kim ton c nhng u im sau:

Lm cho ngi c d hiu v lu cc trng hp c bit, hay ngoi l. Trnh s din gii theo kin ch quan ca ngi vit bo co, hay do h s dng t ng m h, khng r rng. Hn ch cc tranh chp do vic s dng t ng khng thng nht. Tuy nhin n c nhc im l lm gim kh nng din t kin ca kim ton vin trong tng trng hp c th. 7.8.Theo on 07 VAS 01 "Chun mc chung", doanh nghip phi p dng thng nht phng php k ton t nht trong mt k k ton nm. Theo on 6 VAS 29 "Thay i chnh sch k ton, c tnh k ton v cc sai st", doanh nghip ch c thay i chnh sch k ton khi: a) C s thay i theo quy nh ca php lut hoc ca chun mc k ton v ch k ton, hoc b)S thay i s dn n bo co ti chnh cung cp thng tin tin cy v thch hp hn v nh hng ca cc giao dch v s kin i vi tnh hnh ti chnh, kt qu hot ng kinh doanh v lu chuyn tin t ca doanh nghip. Nh vy, nu s thay i trn ng theo yu cu ca chun mc th chp nhn c. Tuy nhin, kim ton vin cn lu n v iu chnh s d u k v cng b trong thuyt minh bo co ti chnh ng theo VAS 29 m bo yu cu c th so snh. Ngoi ra, on 28, VAS 02 "Hng tn kho" quy nh nh sau: "Trng hp doanh nghip tnh gi tr hng tn kho theo phng php nhp sau, xut trc th bo co ti chnh phi phn nh s chnh lch gia gi tr hng tn kho trnh by trong bng cn i k ton vi: a)Gi tr hng tn kho cui k c tnh theo phng php nhp trc, xut trc (nu gi tr hng tn kho cui k tnh theo phng php nhp trc, xut trc nh hn gi tr hng tn kho cui k tnh theo phng php bnh qun gia quyn v gi tr thun c th thc hin c); hoc Vi gi tr hng tn kho cui k c tnh theo phng php bnh qun gia quyn (nu gi tr hng tn kho cui k tnh theo phng php bnh qun gia quyn nh hn gi tr hng

tn kho cui k tnh theo phng php nhp trc, xut trc v gi tr thun c th thc hin c); hoc Vi gi tr hng tn kho cui k c tnh theo gi tr thun c th thc hin c (nu gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi tr thun c th thc hin c nh hn gi tr hng tn kho tnh theo phng php nhp trc, xut trc v phng php bnh qun gia quyn); hoc b)Gi tr hin hnh ca hng tn kho cui k ti ngy lp bng cn i k ton (nu gi tr hin hnh ca hng tn kho ti ngy lp bng cn i k ton nh hn gi tr thun c th thc hin); hoc vi gi tr thun c th thc hin c (nu gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi tr thun c th thc hin c nh hn gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi tr hin hnh ti ngy lp bng cn i k ton)". Tm li, nu bo co ti chnh trnh by trung thc v hp l v tnh hnh ti chnh v kt qu kinh doanh ca doanh nghip v tun th quy nh ca chun mc v ch k ton hin hnh, kim ton vin vn pht hnh bo co kim ton loi Chp nhn ton phn. 7.9. a) B gii hn phm vi kim ton do khch hng p t: xy ra khi khch hng khng cho php kim ton vin thc hin y nhng th tc kim ton cn thit, nh gi th xc nhn n khch hng, chng kin kim k... Nu s hn ch ny nghim trng v nu kim ton vin khng p dng c th tc thay th xc nh liu bo co ti chnh c trung thc v hp l hay khng, kim ton vin s pht hnh bo co kim ton loi T chi cho kin. Ngoi ra, kim ton vin cn xem xt liu s gii hn ny c xut pht t hnh vi gian ln hay khng tun th ca khch hng hay khng. Nu s hn ch ny khng nghim trng v kim ton vin c th s dng th tc kim ton thay th, kim ton vin c th pht hnh bo co kim ton loi Chp nhn ton phn hay Chp nhn tng phn dng ngoi tr tu theo mc trng yu ca vn . Cn lu rng theo VSA 700, nu gii hn ny b p t ngay t khi tho thun hp ng v kim ton vin cho rng gii hn ny ln n mc c th dn n kin t chi, th

hp ng b gii hn ny s khng c coi l hp ng kim ton, tr khi kim ton vin b bt buc v mt php lut. b) B gii hn phm vi kim ton do l do khch quan (chng hn nh v k kt hp ng kim ton sau ngy kt thc nin nn kim ton vin khng th chng kin kim k...,) v kim ton vin khng th tin hnh y cc th tc kim ton cn thit. Khi , kim ton vin thng s dng cc th tc kim ton thay th. Tu theo mc tho mn i vi cc bng chng kim ton thu thp c t nhng th tc thay th, kim ton vin c th pht hnh bo co kim ton loi Chp nhn ton phn hay Chp nhn tng phn dng ngoi tr. Trong trng hp cc th tc thay th khng cung cp s tho mn cho kim ton vin v nu xt thy s gii hn nh hng n tng th ca s gii hn nh hng n tng th ca bo co ti chnh, kim ton vin s pht hnh bo co kim ton loi kin t chi. 7.10.Khi khch hng yu cu kim ton vin pht hnh bo co kim ton mt thi gian ngn sau ngy kt thc nin h c th cng b bo co ti chnh theo ng k hn hng nm: c th a n vic kim ton vin khng th thc hin y cc th nghim kim ton, hay s khng pht hin c cc sai phm c th c nh hng trng yu n bo co ti chnh, v d: Khng thi gian c c bng chng, c bit l v cc khon n tim tng. Khng thi gian pht hin cc sai phm trong lp v trnh by bo co ti chnh. Phn ln thi gian lm vic, kim ton vin phi kim tra cc s sch k ton cha hon tt. Cc bin php m kim ton vin c th p dng hn ch ri ro kim ton l: Yu cu khch hng di k hn cui cng ca ngy pht hnh bo co kim ton. Thc hin mt s th nghim kim ton trc ngy kt thc nin . 7.12.

1.Do hng c bc ln tu vo thng 11/200X v hng mua theo phng thc FOB cng i, nn quyn s hu v ri ro i vi nguyn vt liu chuyn sang ngi mua khi bc hng ln tu vo thng 11/200X. Kim ton vin nn kim tra s sch hng tn kho xem s hng ny c ghi nhn cha. Nu Cng ty cha ghi nhn, kim ton vin yu cu h lp bt ton ghi tng hng ang i ng cho nm 200X. 2.Tuy n cui nm 200X Cng ty cha tr tin bi thng nhng khon tin ny pht sinh do tai nn xy ra trong nm 200X, v th phi c ghi nhn nh l mt khon chi ph v n phi tr ca nm 200X. 3. S kin ny hon ton thuc nin 200X + 1 v khng nh hng n bo co ti chnh ca nm 200X. 4.Cn l xy ra trong nm 200X + 1 v khng th c ngun gc t nin 200X. Vo thi im 31/12/200X, lng hng tn kho trn c tht do khng cn thc hin bt ton iu chnh. Tuy nhin, s kin ny cn phi c khai bo trn thuyt minh bo co ti chnh nu nh hng n ngi c bo co ti chnh. 5.S kin ny xy ra sau ngy kt thc nin nn khng nh hng n bo co ti chnh nm 200X+1. Tuy nhin, nu s tin huy ng t tri phiu c gi tr ln so vi n phi tr th vic pht hnh ny c th s nh hng trng yu n cc ch tiu ti chnh nh t s n, kh nng thanh ton... Do , lc ny cn khai bo vic pht hnh tri phiu trn thuyt minh bo co ti chnh. 7.13.Kim ton vin Quang nn thc hin cc cng vic sau: *Xem xt li cng vic v kt qu m cc tr l kim ton thc hin nhm xem liu c thiu st trong vic thc hin cc th tc kim ton khng v c s a ra kt lun ca cc tr l kim ton. Xem xt khon d phng gim gi cho hng tn kho c b lp thiu hay khng ? Xem xt ti thi im kim ton, s hng tn kho cui nm c c tiu th ht cha ? Nu cha, cn phng vn nh qun l v kh nng tiu th v nghin cu v kh nng tiu th da trn hiu bit v nhng thng tin m kim ton vin thu thp c.

Tng hp kt qu cc cng vic trn s gip kim ton vin Quang a ra nhn xt thch hp v khon mc hng tn kho. 7.14. 1.Nu Ban gim c khng cng b thng tin thch hp, y l trng hp khng nht tr vi Gim c, kim ton vin s pht hnh bo co Chp nhn tng phn (dng ngoi tr) hay Khng chp nhn tu theo mc nh hng n tng th ca bo co ti chnh. 2.Cng ty khng tun th chun mc v ch k ton v khng iu chnh theo ngh ca kim ton vin, y l trng hp khng nht tr vi gim c. Kim ton vin cn lp bo co Chp nhn tng phn dng ngoi tr hay Khng chp nhn tu theo mc trng yu ca khon d phng so vi tng th bo co ti chnh. 3.Kim ton vin b gii hn phm vi kim ton nn c th pht hnh bo co Chp nhn tng phn hoc T chi cho kin tu theo mc nh hng. 4.Cng ty khng tun th chun mc v ch k ton, kim ton vin cn lp bo co Chp nhn tng phn hay Khng chp nhn tu theo mc trng yu. 5.Nh thu thp c bng chng t cc th tc kim ton thay th, kim ton vin s pht hnh bo co Chp nhn ton phn. 6.Mc 20% li nhun trc thu l trng yu, khin kim ton vin c th a ra kin Khng chp nhn. Tuy nhin n cn tu thuc xt on ca kim ton vin v nh hng ca vn n tng th ca bo co ti chnh, nu cha qu trng yu, kim ton vin c th pht hnh bo co kim ton Chp nhn tng phn dng ngoi tr. 7.Do mc trng yu ca vn , thng tin ny phi c cgn b trong thuyt minh bo co ti chnh. Nu Ban gim c khng cng b, kim ton vin c th pht hnh bo co kim ton Chp nhn tng phn dng ngoi tr hay Khng chp nhn tu theo mc nh hng. 8.Cng ty khng tun th yu cu ca VSA 04 - Ti sn c nh v hnh - l chi ph nghin cu khng c vn ho, ch c chi ph trin khai tho mn cc iu kin quy nh mi c xem l ti sn c nh v hnh. y l trng hp khng nht tr vi Gim c, kim ton vin c th pht hnh

bo co kim ton Chp nhn tng phn dng ngoi tr hay Khng chp nhn tu theo mc nh hng. 7.15.Gamma ang gp kh khn v ti chnh v c th vi phm nguyn tc hot ng lin tc v nhng l do sau: L kinh doanh trong 3 nm ln n 700 triu ng. C th khng thanh ton c khon vay 500 triu ng sp n hn. Nhng thng tin cn tm hiu thm: Phng php gii quyt ca Ban Gim c lin quan n phng n kinh doanh mi v k hoch bn nh xng, nh ca Ban Gim c (nh thanh l, gii th...). kin ca kim ton vin: a) Nu phng n kinh doanh mi v k hoch bn bt nh xng kh thi v c th gip Cng ty vn tip tc duy tr hot ng ca mnh trong tng lai: Nu Cng ty trnh by y thng tin trn bo co ti chnh, kim ton vin c th pht hnh bo co Chpn hn ton phn c on nhn mnh. Ngc li, kim ton vin s pht hnh bo co Chp nhn tng phn hay Khng chp nhn. b) Nu phng n kinh doanh mi v k hoch bn bt nh xng ca n v khng c c s v kim ton vin xt thy n v chc chn khng th tip tc hot ng c, kim ton vin s a ra kin Khng chp nhn v bo co ti chnh vn c lp trn gi nh hot ng lin tc. Trong thuyt minh bo co ti chnh, Cng ty cn trnh by thng tin sau: 1. M t v cc loi tri phiu, gi tr, ngy o hn. 2.M t s kin tri phiu khng c gia hn. 3.Thng tin ph: Ban Gim c c gng tm ngun ti tr nhng vn cha c gii php. Tuy nhin, Ban Gim c a ra phng n kinh doanh mi v hy vng gim khon l nh phng n ny, ng thi c k hoch bn i cc nh xng khng cn dng. 7.16.Cc khim khuyt ca bo co kim ton trn bao gm:

1. Bo co kim ton phi gi cho i tng theo yu cu ca hp ng (ngoi tr trng hp hp ng ghi l gi cho Ban Kim sot). 2.on m u phi dng t kim ton ch khng nn dng t kim tra. 3.Khng nn ghi on chng ti tham chiu n cng vic kim ton vin khc v theo on 10 ca VSA 600: Kim ton vin chnh cn phi thc hin cc th tc cn thit thu thp y bng chng kim ton thch hp chng minh rng cc cng vic do kim ton vin khc thc hin l ph hp vi cng vic kim ton v mc ch ca kim ton vin chnh trong tng cuc kim ton c th. 4.Khng nn ghi tn cc chuyn gia v tham chiu cng vic chuyn gia v theo on 16 ca VSA 620: Khi pht hnh bo co kim ton Chp nhn ton phn, kim ton vin khng c cp n cng vic ca chuyn gia v s lm cho ngi s dng hiu lm l kim ton vin mun chia s trch nhim hoc l kin ngoi tr. 5.Trong on 2 (on: Chng ti thc hin cng vic kim ton...), cn phi nu c s cho kin. 6.Thiu thut ng v phng din trng yu trong on kin. 7.Thiu on gii thch v l do v nh hng ca vic thay i phng php tnh gi hng tn kho. Nu Cng ty khng tun th VAS 02 v VAS 29, kim ton vin cn a ra kin Chp nhn tng phn hay Khng chp nhn. 8.Thiu ngy lp bo co kim ton.7.18. a) nh hng ca tng sai st n bo co ti chnh: n v tnh: 1000 ng Sai st 1 2 Tng ti sn (12.000) 260.000 N phi tr (3.360) 116.000 Vn ch s hu (8.640) 144.000 600.000 Doanh thu Li nhun sau thu (8.640) 144.000

b)Loi bo co kim ton nn pht hnh:

Khi n v khng ng iu chnh cc sai st trn, kim ton vin gp tnh hung khng nht tr vi Gim c. Kim ton vin cn nh gi tng hp nh hng ca cc sai st cha iu chnh n bo co ti chnh quyt nh kin ca mnh: Nu sai st cha iu chnh nh hn mc trng yu, kim ton vin s a ra bo co chp nhn ton phn. Nu sai st cha iu chnh xp x hoc ln hn mc trng yu, kim ton vin s pht thnh bo co khng chp nhn. Nu xt trn tng th sai st cha iu chnh nh hn mc trng yu, th nhng trong mt s khon mc, sai st cha iu chnh c nh hng trng yu, kim ton vin s s dng bo co chp nhn tng phn dng ngoi tr. 7.19. Cc yu t lm nghi vn vic nguyn tc hot ng lin tc b vi phm Cc tnh hung lm gim nh

Hot ng sn xut kinh doanh - Doanh thu sn phm c bit - Doanh thu cc sn b st gim phm khc tng u - Cht lng sn phm ngy cng n. thp - Ban Gim c tin rng - Cha c mt hng r rng trong nm 2005 doanh thay th cho cc sn phm c thu cc sn phm khc s tng. bit. - Ban Gim c c nh nhng - Ban Gim c tin rng cc sn phm ho hc bn ti sn trong nm ti. trong giai on nghin cu s c a vo sn xut v s chim lnh th trng. Khch hng - S lng khch hng ngy cng - Khng hon ton ph gim do chuyn sang mua cc sn thuc vo cc khch hng phm c bit nhp khu. chnh (ngoi ba khch - Ph thuc mt phn vo ba hng chnh, cc khch hng cn li chim 2/3 khch hng chnh. doanh s).

Tnh hnh ti chnh - Cc khon vay rt trng yu - Cng ty c th thu c - Cc khon n v chi ph cao li nhun t vic nhng bn ti sn. trong vng ba nm ti. - Hu ht cc ti sn u mang th chp, do kh th c thm ngun ti tr khc. bi gii PHN VIII:

kim ton tin

8.1. (b) 8.2. (d) 8.3. (c) 8.4. (b) 8.5. (c) 8.6. Cc c im ca th xc nhn ngn hng: V thng tin: Ngoi yu cu xc nhn v s d, kim ton vin cn yu cu ngn hng xc nhn nhng thng tin khc nh: - Cc gii hn trong vic s dng tin. - Li sut ca cc khon tin gi c li. - Cc khon vay ngn hng. - Cc khon cm c th chp. V mu chn: kim ton vin khng chn mu ngn hng gi th xc nhn m s gi th xc nhn cho ton b ngn hng m n v c m ti khon, k c nhng ngn hng c s d bng khng. Nu ngn hng khng tr li, kim ton vin tm cch thu thp c thng tin bng mi cch, k c tip xc trc tip vi ngn hng. 8.11. Cc khim khuyt ca h thng kim sot ni b: 1. S dng nhn vin khng lim chnh.

2. Khng tun th nguyn tc phn chia trch nhim y : Nhn vin Pht kim nhim cc chc nng: pht hnh sc, lp s ng k sc pht hnh, lp bng chnh hp ngn hng v gi s sc. 3. Nguyn tc u quyn v xt duyt khng c tun th: k khng vo cun sc. Nhng th tc kim sot cn p dng: 1. Tun th y nguyn tc bt kim nhim; 2. Khng k trc vo sc, ch k vo sc khi no chng t thanh ton c xt duyt. 3. Xt duyt chng t thanh ton trc khi k duyt; nh du vo ho n ngay khi xt duyt. 8.14. Nghip v 1 2 3 4 5 6 7 S d ti khon Tin gi ngn hng s ...... so vi s d trn s sch Ln hn Ln hn Bng Bng Bng Ln hn Ln hn Kiting

Nghip v 5 l th thut kiting v li dng vic chuyn tin gia hai ti khon vo thi im kho s (ngn hng nhn ghi tng trong nin trc, cn ngn hng chuyn i ghi gim vo nin sau) v x l trn s sch k ton ging nh ca ngn hng thi phng tm thi s d Tin gi ngn hng ca n v. 8.17. a) Doanh nghip c kh nng k khai cao tin vo cui thi kho (cc khon thu tin ca thng 1 c ghi nhn vo thng 12). b) ng c ca sai phm trn l nhm ci thin kh nng thanh ton ca doanh nghip.

c) Kim ton vin cn kim tra cc chng t c lin quan n sc s 345. Nu pht hin vic ghi nhn sai nin , cn ngh cc bt ton iu chnh. bi gii PHN IX:

kim ton n phi thu khch hng v nghip v bn hng

9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. (d) (d) (b) (d) (b)

9.7.K thut walk-through c th c thc hin trong vic xem xt nghip v bn hng theo trnh t. T n t hng ph chun vic bn chu xut kho, gi hng lp ho n ghi chp vo s sch nhn tin. 9.9.Xem xt vic phn chia trch nhim gia vic thu tin v ghi s cng n, i chiu cc phiu thu vi s chi tit cc khon phi thu. Ngoi ra kim ton vin cn gi th xc nhn n cho khch hng. 9.11. Mc tiu kim sot Pht sinh Sai st tim tng Th tc kim sot Th nghim kim sot

Doanh - Phn chia trch - Quan st v thu khng nhim gia cc phng vn vic c tht chc nng nhn phn nhim. t hng, gi hng v ghi ho n. Doanh - K ton ch ghi thu khng nhn doanh thu c tht khi c ch k khch hng chp nhn n t hng v phiu - Kim tra s ph hp gia phiu giao hng v ho n bn hng. - Kim tra ch k

Pht sinh

giao hng nh khch hng trn km ho n bn phiu giao hng. hng. y Hng ho giao nhng doanh thu cha c ghi nhn. Doanh thu ghi nhn khng ng s tin. - nh s lin tc phiu giao hng v ho n bn hng. - Kim tra tnh lin tc ca vic ghi nhn ho n bn hng trn s v trn bo co bn hng hng ngy.

nh gi

- Xy dng bng - Yu cu cung gi cp bng gi c ph duyt - i chiu n - Chn mu thc gi trn ho n hin li th tc vi bng gi c kim sot duyt, i chiu s lng hng ho vi Phiu giao hng, kim tra vic tnh ton s hc trc khi gi ho n.

9.14. 1. Vic la chn khch hng c giao dch thng xuyn gi th xc nhn khng phi l bin php hu hiu nht v s khng gip pht hin vic khai khng hay cc khch hng khng c thc nhng c s d ln. Khi chn la khch hng gi th xc nhn, kim ton vin nn: La chn cc khch hng c s d ln. Cc khch hng khng gi bng i chiu cng n. Cc khch hng m khon n cn tn ng qua nhiu nm nhng khng c thanh ton. i vi khch hng khng tr li, ngoi vic kim tra ho n kim ton vin cn cn phi kim tra cc ti liu khc nh hp ng, phiu gi hng... 2.Nguyn nhn c th a n s khc bit:

a) Khch hng An Phc: Khch hng thanh ton nhm. Vo ngy kt thc nin tin ang c chuyn t ti khon ngi mua sang ti khon ngi bn. b) Khch hng Ty An: Khc bit v thi im ghi nhn doanh thu gia bn bn v thi im ghi nhn ti sn hay chi ph ca bn mua. c) Khch hng Bit L: Khc bit v thi im ghi nhn doanh thu ca bn bn v thi im ghi nhn ti sn hay chi ph ca bn mua. d) Khch hng Bnh Ty: Khc bit v thi im ghi nhn hng bn b tr li gia hai bn hay do ghi s k ton sai. Cc th tc kim ton b sung: a) Khch hng An Phc: Kim tra phiu giao hng, s ph ngn hng trc v sau ngy kt thc nin xem ngy ghi nhn trn s ph v u nhim chi m khch hng pht hnh vo ngy 29/12/200X. b) Khch hng Ty An: Kim tra phiu giao hng xem ngy nhn hng ca khch hng c hp l khng v thi im ghi nhn doanh thu ca n v c ng khng ? c) Khch hng Bit L: Kim tra phiu giao hng xem ngy nhn hng ca khch hng c hp l khng v thi im ghi nhn doanh thu ca n v c ng khng ? d) Khch hng Bnh Ty: Kim tra hp ng, iu kin giao hng, chng t gi hng xem trn hp ng c cho php tr li hng. Xem xt s k ton nm sau xem c ghi nhn l hng b tr li khng ? 3.Khng c bt ton iu chnh nu cc nghip v trn xy ra sau ngy kt thc nin ng theo cc gii thch ca khch hng v n v ghi nhn doanh thu ng nin .

bi gii PHN X:

kim ton hng tn kho v gi vn hng bn

10.1. (a) 10.2. (c) 10.3. (c) 10.4. (d) 10.5. (b) 10.6. a)Cc nguyn nhn lm gi gc cao hn gi tr thun c th thc hin c: Hng tn kho chm lun chuyn Hng tn kho b li thi. Hng b h hng Hng bn b gim gi Hng khng cn ch to na.v.v... b)Mt s th tc kim ton cn thc hin: 1. So snh doanh thu bn hng ca tng mt hng vi nm trc. Lit k cc mt hng c doanh s gim bt thng v kim tra s chi tit ca cc mt hng ny. Nhng mt hng tn kho lu ngy (thng l trn 6 thng) khng bn c s b gim gi lm gi tr thun c th thc hin c thp hn gi gc. 2. Phng vn nhn vin bn hng, th kho, nhn vin k thut pht hin hng tn kho chm lun chuyn hoc hng bn b tr li sa cha v xem xt hin tng ny c ph bin khng. Phng vn nh qun l v phng php x l, nh l gim gi bn hay ngng kinh doanh... 3. Khi chng kin kim k, kim ton vin cn ch nhng mt hng c th b gim gi tr, nh b bi bm (do tn tr lu ngy khng bn c), hng h hng, hng bn b tr li do khng km phm cht, hng gn ht hn s dng... kim ton vin cn ghi ch cn thn v iu tra xem liu chng c th bn c khng v gi bn c tnh ca cc mt hng ny.

4. Xem h s kim ton nm trc xem c mt hng no m gi tr thun c th thc hin c nh hn gi gc hay khng ? Bi l nu cc mt hng ny vn cn tn kho n cui nm nay, gi tr ca chng tt nhin s gim i rt nhiu. 5. c bin bn hp ca Hi ng qun tr, bo co doanh thu xem c cc s ph chun lin quan, nh cho php gim gi bn, khuyn mi, x l hng chm lun chuyn... 10.8. Gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho = Gi bn c tnh - (Chi ph c tnh hon thnh sn phm v Chi ph c tnh tiu th sn phm) Cc th tc kim ton c th s dng xc nh: 1.Gi bn c tnh: kim ton vin c th tm gi bn ca hng tn kho trn ho n bn hng vo nhng ngy gn cui nin hoc nhng ngy u nin k tip. i vi hng chm lun chuyn, h hng, li thi... cn tho lun vi nh qun l v gi c th bn c. 2.Chi ph c tnh hon thnh sn phm v tiu th sn phm: kim ton vin c th s dng s liu chi ph ca nm trc cho cng loi hng c iu chnh theo s liu k ton ca nm hin hnh... 10.9. a) Kim ton vin thng quan tm xem Cng ty c hot ng theo cng sut bnh thng hay khng v khi kim tra vic phn b chi ph sn xut chung vo gi thnh sn phm, VAS 02 - Hng tn kho, on 08 yu cu: Chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm c da trn cng sut bnh thng ca my mc sn xut. Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh c phn b cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh. Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng ca my mc th chi ph sn xut chung c nh c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph

sn xut chung khng c phn b c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k. b) Cc th tc kim ton chnh c th s dng l: 1. So snh mc sn xut ca nm nay vi nm trc. 2. So snh mc sn xut thc t / S bn thc t vi s k hoch, d ton. 3. iu tra thi gian lm ngoi gi ca nhn vin, so vi nm trc. 4. Phng vn Ban Gim c v vic thay i mc sn xut trong nm. 5. iu tra xem Cng ty c mua sm cc thit b mi cho sn xut khng ? Chng hn phng vn nhn vin k thut, c bin bn hp Hi ng qun tr, ban gim c...

10.11. 1. Theo gi gc: Ngy 17/9 n 30/9 3/9 n 16/9 2/9 Tng S lng (n v) 70 60 20 150 n v (1000) 506 503 500 Tng gi tr (1000) 35.420 30.180 10.000 75.600

2. Tnh theo gi tr thun c th thc hin c: 150 n v hng cui k s c bn u tin trong nm sau. Gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho cui k l: 100% - 3% - 2% = 95% gi bn sau ngy kho s. Ngy S lng (n Gi tr thun Tng gi tr c th thc thun c th (1000 hin c /v thc hin n v

v) (1) 1 n 14/10 15 n 28/10 29 n 11/11 Tng (2) 70 50 30 150

) (3) 524 522 520

(1000) (4) = (3) x 95% 497,8 495,9 494,0

c (1000) (5) = (2) x (4) 34.846 24.795 14.820 74.461

Nh vy, gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho l 74.461.000. 3.Theo VAS 02 - Hng tn kho: gi tr hng tn kho cui k c trnh by trn bo co ti chnh l gi thp hn gia gi gc v gi tr thun c th thc c. Vy gi tr ca hng tn kho trn bo co ti chnh trong trng hp ny phi tnh theo gi tr thun c th thc hin c l 74.461.000 ng. 10.12. Nhn xt v phng php x l ca Cng ty i vi cc trng hp m kim ton vin H pht hin v cc bt ton iu chnh ngh: Nghip v 1: k ton khng ghi s nghip v mua hng l sai. Cn phi ghi s nht k mua hng i vi s hng mua nhp kho nhng tht lc ho n vi bt ton iu chnh nh sau: N Mua hng/ C N phi tr ngi bn: 2.183.000 ng Nghip v 2: S hng khng c m khi kim k l ng v quyn s hu c chuyn gia. Nghip v 3a: Cng ty lp phiu nhp kho s 1.063 v ghi vo nht k mua hng nhng s hng ny khng c kim k tnh vo s tn kho thc t l sai. Cn phi iu chnh tng s liu kim k. Nghip v 3b: S hng ny khng c tnh khi kim k l ng v quyn s hu c chuyn giao. Tuy nhin n v khng ghi vo nht k bn hng l thiu, v vy cn ghi nghip v ny vo nht k bn hng vi bt ton iu chnh:

N Phi thu Khch hng / C Doanh thu: 12.700.000 ng Nghip v 3c: Do bn hng theo phng thc Hng giao ti kho ngi mua, v vy khi cha giao hng (cha chuyn quyn s hu hng ho cho bn mua), doanh nghip cha c php ghi nhn doanh thu bn hng. Cn iu chnh gim doanh thu trong s nht k bn hng nh sau: N Doanh thu / C Phi thu Khch hng: 19.270.000 ng Ngoi ra cn cng s hng ny vo s hng tn kho khi kim k (tnh theo gi vn hng bn). Gi vn hng bn ca l hng l: (19.270.000 ng x 100%) : 125% = 15.416.000 ng. Nghip v 3d: k ton ghi nhn ng nn khng cn iu chnh. Nghip v 4: Cn lp d phng gim gi cho s hng khng bn c l 1.250.000 ng. Cc bt ton iu chnh khc: Do p dng phng php kim k nh k trong vic hch ton hng tn kho, Cng ty da vo s liu trn bin bn kim k phn nh gi tr hng tn kho cui k. V vy, i vi hng tn kho cui k, kim ton vin s ngh s tin cn iu chnh nghip v 3a v nghip v 3c l: 8.120.000 + 15.416.000 = 22.286.000 ng Bt ton iu chnh: N Hng tn kho / C Gi vn hng bn: 22.286.000 ng Ha n bn hng cui cng ca nin mang s 968. Khi kim k s hng ca cc ho n 969, 970, 971 vn cn trong kho. Do vy, cn lp bt ton iu chnh gim doanh thu bn hng ca cc ho n ny. Gi tr ca 3 ho n l: (5.841.000 + 7.922.000 + 2.010.000) = 15.733.000 ng Bt ton iu chnh:

N Doanh thu / C Phi thu khch hng: 15.733.000 ng 10.15. 1.T sut li gp gim c th l do: a) Doanh s bn thp: C th do cc nguyn nhn Gi bn thp do p lc cnh tranh hoc chnh sch gim gi. C cu mt hng thay i (t trng mt hng c li nhun cao gim, t trng mt hng c li nhun thp tng hoc thay i c cu mt hng kinh doanh). Do s hng b tr li nhiu. Cng ty khng th bn s hng ny vi gi bnh thng m phi bn vi gi thp hn. Cc sai st, gian ln nh hng bn gi i khng lp ho n, b st nghip v bn hng, kha s khng ng hoc c tnh ghi thiu doanh thu. b) Hng tn kho ghi nhn sai: Do kim k thiu dn n hng tn kho cui k gim so vi thc t v lm cho gi vn hng bn (Hng tn kho u k + mua vo - hng tn kho cui k) tng ln so vi thc t. Gi b ghi nhn sai Ghi sai nin (hng tn kho ca nm ny nhng ghi vo nm sau). c)Khai khng, ghi trng hng trong k. d)Phn loi sai hng tn kho. e) Hng tn kho b mt cp. f) Hng b h hng hay li thi. 2.Vi cc sai st c th xy ra nu trn, cc th tc kim ton c th thc hin pht hin l: a) Th tc phn tch: xc nh t sut li gp thc t: kim ton vin chn mu nhng ho n bn hng c gi tr cao, s lng ln trong nm v nhng ho n mua hng tng ng, t tnh t sut li gp thc t. Nu t sut ny xp x 16,6% th t l li gp trn bo co ti chnh l ng, tc c th khng xy ra nhng sai st trn.

Nu t sut li gp c tnh t mu cao hn 16,6% mt cch ng k, kim ton vin phi tm hiu nguyn nhn a n t sut li gp b khai thp. b)Th nghim v tnh y : i vi doanh thu, pht hin hng bn khng lp ho n hoc b st doanh thu: cn chn mu phiu gi hng i chiu ho n bn hng v loi hng, s lng. Ngoi ra, cn xem tnh lin tc ca s th t phiu gi hng xem phiu gi hng c lp cho tt c hng gi i bn hay khng ? i vi hng tn kho, do Cng ty p dng phng php kim k nh k hch ton hng tn kho nn c s duy nht xc nh s d hng tn kho cui k l kt qu kim k hng tn kho. V vy, kim ton vin phi chng kin kim k v kim tra vic cn, o, ong, m ca nhn vin kim k. pht hin s khai thiu s lng hng tn kho cui k, kim ton vin phi thc hin mt s th nghim sau: - i chiu s lng kim k vi s lng trn bng k hng tn kho cui k m bo s lng hng tn kho cui k trn s sch ng vi thc t. - Kim tra vic chia ct nin . c) Th nghim v nh gi: Kim tra vic tnh gi ca cc mt hng tn kho cui k: kim ton vin chn nhng mt hng c gi tr cao v c s d ln kim tra vic tnh ton gi gc theo phng php m Cng ty chn. Kim tra vic lp d phng ca n v m bo khon d phng lp l hp l.

bi gii PHN XI:

kim ton ti sn c nh v chi ph khu hao

11.1. (d) 11.2. (d) 11.3. (b) 11.4. (b) 11.5. (d) 11.9. Kim ton vin thng kt hp kim ton Ti sn c nh vi kim ton Chi ph sa cha v bo tr v hai khon ny c lin h mt thit vi nhau. Bi v khi c mt khon chi tiu pht sinh lin quan n mt ti sn c nh th khon ny c th c hch ton lm tng gi tr ca ti sn c nh (vn ho), hoc c th c hch ton vo chi ph sa cha v bo tr trong k tu theo tnh cht ca chi ph v theo yu cu ca chun mc v ch k ton hin hnh. Do , sai phm c th xy ra lin quan n hai khon mc ny l: thay v hch ton vo ti khon ti sn c nh, n v li hch ton vo ti khon Chi ph sa cha v bo tr, hoc ngc li. Ngoi ra, khi chi ph sa cha v bo tr tng ln, c th l do my mc h hng nhiu hoc l do trong nm mua nhiu my mi. Th tc kim ton: kim ton vin s phn tch v kim tra ti khon Chi ph sa cha v bo tr nhm pht hin cc chi ph mua sm ti sn c nh nhng li hch ton vo ti khon Chi ph sa cha v bo tr giu bt li. Tng t, kim ton vin cng kim tra cc khon ghi tng ti sn c nh trong k xem chng c tiu chun ghi nhn l ti sn c nh hay khng, hay phi c ghi vo chi ph sa cha v bo tr. 11.10. Khi s d u nm ca ti sn c nh c kim ton trong nm trc, nn xc nh tnh trung thc v hp l ca s d cui k, kim ton vin ch cn kim ton cc nghip v mua v bn ti sn c nh trong nm, ngha l gim phm vi cn kim tra.

Kim ton vin ch trng kim tra s d u k khi kim ton nm u tin hay khi c nghi ng l c sai phm do kim sot ni b i vi ti sn c nh yu km 11.12. Cng ty Thin Tn ghi nhn sai nguyn gi ti sn c nh mua ngy 5/5/200X-1. Nguyn gi ng phi l 30.000.000 (khng phi 10.500.000 nh ghi), nn chi ph khu hao b tnh sai. Bt ton iu chnh: iu chnh da trn s d. 1.iu chnh nguyn gi ti sn c nh v n phi tr: N Ti sn c nh: N Chi ph ti chnh: 2.iu chnh chi ph khu hao: Chi ph khu hao phi trch: 30.000.000 x 12% x 12/12 = 3.000.000 (a) Mc khu hao trch: 10.500.000 x 12% x 10/12 = 1.050.000 (b) Mc khu hao cn phi trch thm: (a) - (b) = 1.950.000 N Chi ph bn hng / C Hao mn ti sn c nh: 1.950.000 11.13. a) Sai st ca nm u tin khi khng ghi nhn cc ti sn c nh m a thng vo chi ph s nh hng n bo co ti chnh ca nm ti chnh kt thc ngy 31.12.200X nu cc ti sn c nh ny c thi gian hu dng trn 3 nm. C th l: Ti sn c nh b gim xung vi s tin bng vi gi tr cn li ca cc ti sn c nh khng c hch ton. Li nhun cha phn phi s gim tng ng vi s tin trn. Chi ph sn xut kinh doanh nm 200X s b thiu chi ph khu hao ca cc ti sn c nh khng c hch ton. 19.500.000 1.400.000 22.400.000 N Thu GTGT c khu tr: 1.500.000 C Phi tr cho nh cung cp:

b) Nu kim ton vin Hng khng kim tra s d u k, phm vi kim ton s b gii hn, kim ton vin Hng ch c th ng vi ng Ton khi: Cc ti sn c nh khng c hch ton c thi gian hu dng t 3 nm tr xung hoc gi tr cn li ca cc ti sn c nh ny khng trng yu. Lc ny, d phm vi kim ton b gii hn nhng khng nh hng trng yu n bo co ti chnh nn kim ton vin Hng vn c th kim ton nh bnh thng. Gii hn v phm vi kim ton tuy trng yu nhng cha dn n kin t chi, kim ton vin Hng vn c th nhn li, tuy nhin nn lu ng Ton v kh nng dn n mt bo co chp nhn tng phn dng ngoi tr. c)Cc th tc kim ton cn thit: Trng hp ny s d u k ti sn c nh c kh nng khng y . Do , kim ton vin Hng cn r sot li cc chi ph ca cc nin trc pht hin cc chi ph cn c ghi nhn vo ti sn; xem xt tnh trng hin ti ca ti sn la chn phng php khu hao ph hp, qua xc nh ng gi tr cn li. Kim k ti sn c nh, trong kim ton vin cn ch chn nhng ti sn c gi tr ln ang s dng trong thc t ln n s sch k ton xem c c ghi nhn l ti sn c nh hay khng. Nu pht hin nhng ti sn gi tr ln ang s dng nhng cha c trong s ng k ti sn c nh, kim ton vin cn xc nh bn cht ca nghip v mua cc ti sn ny v c nhng iu chnh thch hp. Ngoi ra, kim ton vin Hng cng cn xem li gi tr ti sn c nh trn s sch u k xem c c ghi nhn ng vo cc nin o trc v xc nh mt mc khu hao ph hp trong cc nm trc khng ? 11.16. Bt ton ngh iu chnh s 1: Chi ph qun l doanh nghip 15.000.000 Ti sn c nh 15.000.000 a ra khi ti sn c nh nhng chi ph khng iu kin ghi nhn ti sn c nh, bao gm:

Trang tr ni tht Trang b bn gh

10.400.000 ng 4.600.000 ng 450.000 450.000

Bt ton ngh iu chnh s 2: Hao mn ti sn c nh Chi ph qun l doanh nghip:

Loi b chi ph khu hao cc ti sn khng tiu chun tnh vo ti sn c nh: [(15.000.000 x 4%) : 12] x 9 = 450.000 Bt ton ngh iu chnh s 3: Chi ph qun l doanh nghip: 2.040.000 Hao mn ti sn c nh 2.040.000 iu chnh chi ph khu hao ca my lnh t 4% ln 20% (ph hp chnh sch k ton ca n v). Khu hao theo t l 20%: [(17.000.000 x 20%) : 12] x 9 = 2.550.000 Khu hao theo t l 4%: [(17.000.000 x 4%) : 12] x 9 = 510.000 Chnh lch 2.040.000 Ngoi ra, do n v ghi my lnh vo nhm vn phng trong ti sn c nh, kim ton vin cn ngh hai bt ton sp xp li khon mc: (a) Ti sn c nh (dng c qun l) 17.000.000 Ti sn c nh (vn phng) 17.000.000 iu chnh nguyn gi my lnh vo nhm dng c qun l thay v nhm vn phng. (b) Hao mn ti sn c nh (vn phng)2.550.000 Hao mn ti sn c nh (dng c qun l) 2.550.000 iu chnh li hao mn lu k ca my lnh vo nhm dng c qun l thay v nhm vn phng. Bt ton ngh iu chnh s 4: N di hn N di hn n hn tr 92.600.000 3.400.000

Ti sn c nh

96.000.000

Gim ti sn c nh v trng hp ny khng phi l thu ti chnh m ch l thu hot ng (hp ng c quyn hu ngang) Bt ton ngh iu chnh s 5: N di hn n hn tr Chi ph ti chnh 8.600.000 8.600.000

Gim chi ph li do tr chm, v y khng phi l hp ng thu ti chnh. Bt ton ngh iu chnh s 6: Hao mn ti sn c nh Chi ph bn hng Xo b chi ph khu hao ca xe ti i thu: [(96.000.000 x 10%) : 12] x 11 = 8.800.000 Bt ton ngh iu chnh s 7: Chi ph bn hng Phi tr ngi bn Bt ton ngh iu chnh s 8: Ti sn c nh Thu nhp khc 26.700.000 26.700.000 12.000.000 12.000.000 8.800.000 8.800.000

Ghi nhn li khon phi tr ngi bn v tin thu hot ng.

Ghi nhn thu thp khc t nghip v nhng bn ti sn c nh. Bt ton ngh iu chnh s 9: Hao mn ti sn c nh Chi ph khc Ti sn c nh Khu hao tnh n 31.12.200X-1 Khu hao tnh thm n 31.3.200x [(110.000.000 x 10%) : 12] x 3 Cng 85.250.000 85.250.000 24.750.000 110.000.000 82.500.000 2.750.000

Ghi gim ti sn c nh nhng bn c gi tr hao mn l:

Bt ton ngh iu chnh s 10: Ti sn c nh 560.000 560.000 Thu Gi tr gia tng c khu tr

Tng nguyn gi ti sn c nh phn thu GTGT 10% v y l ti sn c nh phc li nn khng c khu tr thu GTGT. Bt ton ngh iu chnh s 11: Qu phc li hnh thnh ti sn308.000 Hao mn ti sn c nh 308.000 B sung hao mn ca h thng m thanh (ti sn c nh phc li vn tnh hao mn v ghi gim qu phc li): {[(5.600.000 + 560.000) x 20%] : 12} x 3 = 308.000

Cng ty Thnh Ph Ti sn c nh v hao mn ti sn c nh Biu ch o

31/12/200X n v tnh: 1000 ng

S d S ci iu chnh N C 31.12. 31.12. 200X-1 200X Ti sn c nh Vn phng Phng tin vn ti 325.100 461.100 408.200 477.500 (1) 446.100 15.000 (8) (4) 298.200 26.700 96.000 (9) 110.00 0 (10) 560 163.860 (a) 17.000 180.860 (a) 429.100 17.000 298.200 S d iu chnh Xp li khon S kim mc ton N C 31.12. 200X

Dng 145.300 163.300 c qun l Cng Hao mn ti sn c nh Vn phng Phng tin vn ti Dng c qun l Cng

878.600 1.101.9 27.260 221.00 908.16 17.000 17.000 908.160 00 0 0

142.620 158.664 (2) 450 124.620 165.990 (6) 8.800 (9) 85.250 65.100 95.400

(3) 160.254 (b) 2.550 2.040 71.940

157.704 71.940

(11) 308

95.708

(b) 2.550

98.258

332.340 420.05 94.500 4

2.348 327.90 2

2.550

2.550 327.902

bi gii PHN XII:

kim ton n phi tr v vn ch s hu

12.1. (b) 12.2. (a) 12.3. (d) 12.4. (c) 12.5. (b) 12.7.Li nhun b nh hng bi hai nhn t l doanh thu v chi ph. Li nhun b khai khng c th l do: Doanh thu b khai khng thng dn n khon phi thu hay tin cng b khai khng. Do sai phm ny thng khng lin quan n n phi tr. Tuy nhin, trong mt s trng hp, doanh thu c th b khai khng do vic ghi nhn nhng khon doanh thu cha thc hin ca k sau; ng thi doanh thu cha thc hin - l mt khon phi tr - s b ghi thiu. Chi ph khai thiu: chi ph ch yu trong doanh nghip sn xut, thng mi l gi vn hng bn. Gi vn hng bn b khai thiu c th do hng mua vo b khai thiu, iu ny lm cho N phi tr cho Nh cung cp cng b khai thiu. Ngoi ra, nhng chi ph khc nh tin lng nhn vin, tin in thoi, nc ... nu b giu bt cng c th lm cho n phi tr b khai thiu. 12.9.Kim ton vin Ln nn gi th xc nhn n phi tr n Cng ty Phc Thin v lng hng mua trong k t Cng ty ny ln. Nu c sai phm khi ghi chp hng mua trong k c th nh hng trng yu n s d ca ti khon N phi tr, Gi vn hng bn trong k v Li l. Nu Cng ty hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k v nu hng tn kho cui k c kim k ng, vic ghi thiu mt khon n phi tr lm gi tr hng mua vo b khai thiu, do gi vn hng bn b khai thiu v li nhun b khai khng (hay l b giu bt). Tuy nhin sai phm ny khng lm sai lch s d hng tn kho trn Bng cn i k ton.

Nu Cng ty hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, vic ghi thiu mt khon n phi tr lm cho hng mua vo b khai thiu v s d hng tn kho cui k b khai thiu, nhng gi vn hng bn khng b nh hng. Nu Cng ty khng iu chnh s sch k ton v s liu chnh lch gia s sch v kim k, do hng tn kho b khai thiu nn tng ti sn v n phi tr s b khai thiu. 12.11. a)Vic la chn nh cung cp gi th xc nhn da trn s d ln ca cc khon n phi tr khng phi lun l bin php h hiu v hiu qu nht v: Ch tho mn mc tiu hin hu ca nhng khon n phi tr c gi th xc nhn. C th tn ti nhng khon n phi tr ln nhng khng c ghi chp, nn nu ch gi th xc nhn da trn s d ln ca n phi tr c ghi chp, kim ton vin khng th pht hin ra nhng khon khai thiu. Vic la chn nh cung cp c s d ln gi th xc nhn c th dn n vic b st nhng khon n phi tr c s d nh nhng s pht sinh trong k li ln. S pht sinh trong k ny c th c nh hng ln n cc khon mc khc trn Bng cn i k ton hay Bo co kt qu kinh doanh. Nu c sai phm xy ra s nh hng n s pht sinh n phi tr trong k, t c th nh hng n cc khon mc khc trn Bng cn i k ton hay Bo co kt qu kinh doanh. Khi chn la nh cung cp gi th xc nhn, kim ton vin nn: Chn cc nh cung cp chnh v gi th xc nhn, d s d cui k c th khng ln. Gi th xc nhn n nhng nh cung cp mi. Gi th xc nhn cho khon n phi tr bt thng, v d n phi tr cho nhng mt hng tn kho cui k ln hn so vi nng lc sn xut bnh thng, cc mt hng khng ph hp vi mc ch kinh doanh ca Cng ty nhm xc nh xem n v c khai bo y cc khon phi tr, hay c thi phng hng tn kho v n phi tr hay khng ?

b) Kim ton vin nn m rng c mu th xc nhn trong nhng trng hp: Kim sot ni b i vi khon n phi tr yu km. Khi nh cung cp khng gi bng k cc ho n hng thng v cng khng thc hin vic i chiu cng n vo cui thng. Tnh n thi im kim ton, Cng ty cha thanh ton khon n phi tr cn tn trn bo co ti chnh i vi nhng nh cung cp ch yu. Mt s nh cung cp c s d cui k nh trong khi s pht sinh trong k rt ln. 12.12. D kim ton vin ni b kim tra nht k chi tin v cc chng t c lin quan trc v sau ny 31/12/200X, nhng iu ch m bo vic ghi nhn ng nhng khon chi cho nm 200X+1 v khng c ngha l mi khon phi tr vo ngy 31/12/200X u c ghi nhn y vo s sch k ton cng nh trn bo co ti chnh. Mt khc, nu mun s dng cng vic ca kim ton vin ni b, kim ton vin c lp cn phi thu thp bng chng v s thch hp ca cng vic ny i vi mc tiu kim ton ca mnh. Tuy k ton trng ca Cng ty xc nhn rng khng c khon n phi tr no cha c ghi nhn, nhng iu ny cng khng th lm gim khi lng cng vic ca kim ton vin bi v: i vi kim ton vin, tin cy i vi th xc nhn ca k ton trng doanh nghip l thp, v Kim ton vin phi lun c thi hoi nghi ngh nghip. Do , kim ton vin T khng nn gim bt cc th tc kim ton lin quan n khon mc N phi tr. 12.17. Nhng th nghim chi tit c thc hin i vi khon mc N phi tr: i vi tin lng lu k phi tr cng nhn vin, kim ton vin cn thc hin cc th tc sau: - Kim tra bng lng (bao gm vic kim tra cc chng t lin quan nh hp ng lao ng, th chm cng...) m bo tin lng c tnh ng v i chiu vi s d ca tin lng phi tr c ghi nhn trn bo co ti chnh vo ngy

30/6/200X nhm xc nh xem n c c phn nh ng trn bo co ti chnh khng. Cng vic kim tra ny c th kt hp thc hin khi kim ton chi ph tin lng. - Kim tra vic chi tr cc khon tin lng ny cho nhn vin sau ngy kt thc nin . i vi khon phi tr cho nh cung cp v s lng mua nhn nhng cha nhn c ho n vo ngy 30/6/200X, kim ton vin thc hin cc th tc sau: - Xem hp ng mua bn (nu c) - Xem n t hng ca nhng mt hng ny. - Phiu bo gi ca nh cung cp. - Xem bo co nhn hng hoc phiu nhp kho ca s hng ny. - i chiu s lng hng vi bin bn kim k hng tn kho cui nm. - Kim tra xem Cng ty nhn c cc ho n cho nhng l hng ny cha bi v n thi im kim ton chng c th v n Cng ty. 12.18. xem xt nhng nguyn nhn dn n s thay i theo bi, c bit l s d N phi tr nh cung cp, ta c: Li gp = Doanh thu - Gi vn hng bn Li thun = Li gp - Chi ph qun l doanh nghip + Chi ph bn hng Nu doanh thu khng i, gi bn khng i tc l s lng hng bn khng i. Do gi mua vo trong k khng i v s lng hng bn khng i nn gi vn hng bn phi khng i. Th nhng Cng ty li ghi nhn gi vn hng bn nh hn nhiu so vi nm trc, ngha l c th Cng ty ghi nhn sai gi vn hng bn. Cng ty p dng phng php kim k nh k nn gi vn hng bn c tnh nh sau: Gi vn hng bn = S d tn kho u k + Gi tr hng mua vo trong k - S d hng tn kho cui k

Cng thc trn cho thy nu s d hng tn kho u k v cui k l ng, gi vn hng bn b nh hng bi lng (v gi tr) hng mua trong k. Nh vy, sai phm c th l do Cng ty ghi thiu nghip v mua hng trong k (N Mua hng / C N phi tr) lm cho hng mua vo trong k thiu, nn gi vn hng bn v N phi tr b khai thiu, ng thi lm cho li l b xuyn tc.

bi gii PHN XIII:

kim ton thu nhp v chi ph

13.1. (d) 13.2. (d) 13.3. (b) 13.4. (d) 13.5. (a) 13.6.Do phn ln khon mc trn Bo co kt qu kinh doanh c lin quan cht ch vi cc khon mc trn Bng Cn i k ton nn kim ton vin thng kt hp kim tra ng thi cc khon mc c lin quan. V d kim ton vin s dng mi lin h gia s d ca hng tnn kho vi gi vn hng bn nh sau: Gi s kim tra ti mt doanh nghip thng mi hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k, ta c: Gi vn hng bn = S d tn kho u k + Gi tr hng mua vo trong k - S d hng tn kho cui k kim tra s d cui k ca hng tn kho, ngoi th tc chng kin kim k, kim ton vin cn kt hp kim tra hng mua trong k. Lc ny, nu s d hng tn kho u k c kim ton nm trc tc gi vn hng bn cng c kim tra. 13.7.Mc ch ca d ton chi ph l kim sot chi ph nhm trnh lng ph v t c li ch cao nht vi chi ph thp nht. D ton thng thng c cc nh qun tr hoch nh cho tng b phn vo u nm c tnh chi ph pht sinh trong nm k hoch. Hng thng, tng b phn tin hnh i chiu gia chi ph thc t vi chi ph d ton, nhm xc nh cc chnh lch (nu c), lp bo co gi cho nh qun tr cp cao v gii thch cc chnh lch. Tnh hiu qu ca th tc ny ph thuc vo vic s dng cc bo co v x l nhng chnh lch gia chi ph thc t v d ton. V th, d ton cn c ph bin rng ri cho cc nhn vin trong doanh nghip nhm to iu kin cho cc nhn vin thc thi.

Tm li, do b bo mt nn vic lp v s dng d ton Cng ty Thanh Danh khng ng nguyn tc nu trn. Bi l cp di do khng bit nn s khng th thc hin i chiu hng thng, khng th lp bo co v cc khon chnh lch... cho nn d ton s khng th pht huy tc dng kim sot chi ph v cc b phn v nhn vin trc tip thc hin cng vic s khng bit khung gii hn ca chi ph, cc hnh thc x l nu vi phm (V d nu s dng nguyn vt liu vt nh mc, cng nhn c th b pht). 13.8. kim tra tnh trung thc v hp l ca chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip, kim ton vin cn thc hin cc bc: thc hin th tc phn tch, kim tra cc chi ph c bit v cc khon gim ph. 1.Thc hin th tc phn tch, bao gm ba bc: a) c tnh tng chi ph ca nm hin hnh da trn nhng hiu bit v tnh hnh kinh doanh ca khch hng, da vo nh mc, s liu nm trc hay s liu bnh qun ngnh, cc d liu ti chnh hay phi ti chnh khc. b) So snh s liu ca n v vi s liu c tnh. c) Tin hnh iu tra nhng khc bit gia s liu c tnh vi s liu ca n v. Nu khc bit khng trng yu, kim ton vin c th khng iu tra thm v chp nhn s liu ca n v. Ngc li, kim ton vin phi tm hiu nguyn nhn ca s khc bit, nguyn nhn c th l: Do kim ton vin cha xem xt ht cc kha cnh khi c tnh chi ph. Do n v sai st hay gian ln. hiu nguyn nhn, trc tin kim ton vin tin hnh phng vn nh qun l v s khc bit ny. Sau , kim ton vin cn kim tra chi tit nhx gii trnh ca nh qun l v s khc bit. Kim ton vin c th kim tra chng t gc, hp ng hay nhng s sch c lin quan... 2.Kim tra mt s chi ph c bit, nh chi ph c s tin ln, cc chi ph d xy ra sai phm nh nhng khon hoa hng, qung co, tip khch ..., nhng chi ph c ni dung khng r rng, cc chi ph c lin h vi cc bn lin quan, chi ph nhng thng c li l tng gim bt thng. Kim ton vin cn

kim tra chng t gc xem cc chi ph ny c thc s xy ra khng? 3.Kim tra cc khon ph xem chng c tht s xy ra v c c ghi nhn ng theo chun mc v ch k ton hin hnh khng? 13.9. 1.Mc ch ca th tc kim tra trn l nhm trnh vic bin th tin bng cch ph chun v ghi chp s tin chi tr lng ln hn thc t. V d nh khai khng nhn vin v ph chun chi lng cho chnh cc nhn vin ny. 2.Th nghim kim sot: Phng vn nh qun l v s phn nhim ny nhm mc ch xem c s phn nhim thc s hay khng? Phng vn ngi ph chun v ngi ghi chp v chc nng ca h. Kim tra ch k ca ngi ph chun. Chn mu mt s thng trong nm, i chiu s chi ph tin lng ca nhn vin vi bng lng c ph chun xem chi ph tin lng c c ghi chp ng n da trn s liu c ph chun khng ? 3.Th nghim c bn: Chn mu mt s nhn vin nhng b phn c thu nhp cao (chim t trng ln trong tng tin lng), nhng nhn vin ngh vic trong nm v chn ngu nhin mt s nhn vin cc b phn khc nhau trong n v v thc hin cc th tc sau: Kim tra vic tnh ton bo him y t, bo him x hi, kinh ph cng on, thu thu nhp c nhn v cc khon khc trn bng lng: xem n v c tnh ton chnh xc khng v c tun th ng cc quy nh v tin lng v thu thu nhp c nhn hay khng ? i chiu tn, mc lng c bn, phc li, ph cp... trn bng lng vi hp ng lao ng, xem ch k ca ngi lao ng, ngi s dng lao ng v cc iu khon trong hp ng xc nh xem n v c tun th ng cc quy nh ny khng ? i chiu s gi cng, ngy cng trn bng lng vi bng chm cng ca b phn s dng lao ng.

 So snh tng tin lng trn bng lng vi s liu trn phiu chi hoc sc tr lng. Kim tra ch k ca cc nhn vin ny trn bng lng. Kim tra vic phn b tin lng vo chi ph kinh doanh trong k. Kim tra khon lng phi tr cho nhn vin vo cui nm (hay nhng khon lng m nhn vin cha nhn). 13.12. Doanh thu ch c ghi nhn khi giao hng nhng nhng thng tin ca bi cho thy: Phiu xut kho s 749: giao hng ngy 01/01/200X+1 nhng ghi nhn doanh thu cho nm 200X. Nn phi iu chnh gim doanh thu v n phi thu vo ngy 31/12/200X. Phiu xut kho s 753: giao hng ngy 29/12/200X nhng ghi nhn doanh thu vo nm 200X+1. Do cn iu chnh tng doanh thu v n phi thu vo ngy 31/12/200X. Bt ton iu chnh ngh i vi doanh thu v n phi thu: n v tnh: 1000
nh khon Bng cn i k ton N C Bo co kt qu kinh doanh N C

1a - N Doanh thu C Khon phi thu ng thi ghi 1b - N Hng tn kho bn C Gi vn hng 225.000 300.000

300.000

225.000

iu chnh do kha s sai 2a - N Khon phi thu C Doanh thu iu chnh do kha s sai 2b - N Gi vn hng bn C Hng tn kho 300.000 300.000 400.000 400.000 400.000

iu chnh do kha s sai

bi gii PHN XIV:

cc dch v ca doanh nghip kim ton

14.1. (c) 14.2. (d) 14.3. (d) 14.4. (d) 14.5. (a) 14.6. (d) 14.7. (b) 14.8. (b) 14.9.Hp ng kim ton cho nhng mc ch c bit l nhng hp ng nhm p ng nhu cu c bit ca khch hng, hoc cng nhn nhng tnh cht c bit ca d liu c kim tra. Cc dng hp ng kim ton cho mc ch c bit: Kim ton bo co ti chnh c lp trn c s k ton khc. Kim ton mt s khon mc ca bo co ti chnh. Kim ton tnh tun th cc iu khon ca hp ng. Kim ton cho bo co ti chnh tm tt. 14.10. Hp ng tng hp thng tin ti chnh l hp ng cung cp dch v k ton, bao gm vic lp mt phn hoc ton b bo co ti chnh, bo co tng hp cc thng tin ti chnh khc. Khi thc hin cng vic ny, doanh nghip kim ton cn c theo ti liu k ton v nhng gii trnh ca khch hng, s dng cc nng lc k ton ch khng phi nng lc kim ton nn h khng cung cp bt k s m bo no v cc thng tin ti chnh c tng hp. Trong khi hp ng sot xt bo co ti chnh l loi dch v xc nhn c thc hin da trn cc bo co ti chnh ca nhng n v khng c yu cu kim ton, vi tin cy ch cn m bo mc va phi nhng vn p ng nhu cu ca nhng ngi s dng bo co ti chnh. Lc ny, kim ton vin ch a ra s m bo di dng khng khng nh, tc mc m bo thp so vi kin khng nh c a ra trong kim ton bo co ti chnh.

14.11. Khi kim ton vin pht hin n v khng chp hnh ng chun mc v ch k ton hin hnh, dn n bo co ti chnh khng trung thc v hp l, ty theo mc nh hng, bo co kim ton cn m t s kin ny v nh lng nh hng (nu c th) v ty theo mc trng yu, kim ton vin c th a ra kin ngoi tr hay khng chp nhn. 14.12. a) Nu nh qun l cho rng gi ph hp ng kim ton bo co ti chnh qu cao v nu cc i tng s dng thng tin khng cn s m bo mc cao, nh qun l c th chn dch v sot xt bo co ti chnh. Tuy nhin, dch v sot xt ch cung cp mc m bo va phi. b) Nh qun l thng cn nhc gia nhu cu ca i tng s dng thng tin vi gi ph ca tng loi dch v do Cng ty kim ton cung cp la chn dch v cn thc hin. Nu ngi s dng bo co ti chnh yu cu mc m bo cao: Cng ty nn k hp ng kim ton bo co ti chnh. Nu ngi s dng ch yu cu mc m bo va phi: Cng ty c th k hp ng sot xt bo co ti chnh. Nu ngi s dng ch yu cu c cung cp mt s thng tin: Cng ty c th chn hp ng kim tra theo th tc tha thun. Tuy nhin, lc ny cn lu l bo co kt qu kim tra ch c cung cp cho nhng ngi cng tham gia tha thun v hiu v cc th tc c thc hin. 14.13. Cu trn pht biu sai v dch v k ton bao gm nhiu loi dch v c th khc nhau nh gi s k ton, son tho bo co ti chnh, t chc h thng k ton... i vi dch v tng hp thng tin ti chnh, kim ton vin cn c vo ti liu k ton v gii trnh ca ngi qun l tng hp thng tin ti chnh v khng a ra bt k s m bo no v cc thng tin ti chnh c tng hp. Trong khi bo co kim ton cho nhng mc ch c bit c cung cp cn c theo cc nhu cu c th ca khch hng, v d kim ton bo co ti chnh c lp theo nhng c s k ton khc... Theo VSA 800, ch c bn trng hp c xp vo loi hnh ny bao gm:

a) Bo co ti chnh c lp theo mt c s k ton khc vi cc chun mc k ton Vit Nam hoc cc chun mc k ton khc c Vit Nam chp nhn; b) Cc ti khon hay chi tit ti khon, hoc mt s khon mc trong bo co ti chnh (c gi di y l b phn ca bo co ti chnh); c) Tnh tun th cc iu khon hp ng; v d) Bo co ti chnh tm tt. Nhng cuc kim ton ny u phi tun theo nhng quy nh ca VSA 800 nhm cung cp mt s bo m hp l. 14.15 Bo co ca kim ton vin ph thiu cc ni dung: - Nu v trch nhim ca nh qun l i vi bo co ti chnh. - Nu trch nhim ca kim ton vin l a ra bo co nhn xt v bo co ti chnh. - Nu cng vic lp k hoch v thc hin sot xt da trn chun mc kim ton trong ni dung sot xt. - Nu kim ton vin c sot xt bo co lu chuyn tin t. - Nu kim ton vin p dng th tc phn tch. - Trong phn cho kin, thiu cm t "trung thc v hp l" Khng cn a vo bo co ni dung "Vic sot xt ca chng ti bao gm vic ch kim tra cc s sch k ton nu thy cn thit". Khng cn so snh vi dch v tng hp thng tin ti chnh. on cui: "Trn c s cng vic sot xt... c p dng nht qun" nn vit nh sau: "Trn c s cng tc sot xt ca chng ti, chng ti khng thy c s kin no chng ti cho rng bo co ti chnh km theo y khng phn nh trung thc v hp l trn cc kha cnh trng yu ph hp vi chun mc k ton Vit Nam (hoc chun mc k ton khc c Vit Nam chp nhn) v cc quy nh php l c lin quan".

14.16. Thiu st hoc khng ng Nhng ni dung cn iu chnh

- Khng cn nu cng vic - B on "Cng vic tng hp tng hp thng tin ti thng tin ti chnh l mt dch chnh l dch v k ton. v ca k ton". - Khng cn nu th tc - B on "nhng chng ti cng phn tch p dng p dng mt cht th tc tng hp thng tin ti phn tch i vi cc d liu chnh. ti chnh". - Khng cn to s ch ca ngi c v s thay i nguyn tc k ton trong phn ch thch hay thuyt minh bo co ti chnh. - Khng cn nu nhn xt. - B on "Nh gii thch trong phn ch thch 3, Cng ty c thay i nguyn tc k ton hch ton hng tn kho". - B on "nhng iu khng lm chng ti phi ch l chng c sai st".

- Thiu c s m kim ton - Thm vo: "Cn c vo cc vin da vo tng thng tin do nh qun l cung hp thng tin ti chnh cp".

- Thiu cc bo co ti chnh c th m kim ton vin son tho cng nh ngy thng nm lp v tn Cng ty.

- Thm vo: "chng ti lp Bng cn i k ton ca Cng ty Ty Ninh vo ngy 31/12/0X, Bo co kt qu hot ng kinh doanh, Bo co lu chuyn tin t v bn Thuyt minh bo co ti chnh ca nin kt thc vo ngy trn (bo co ti chnh km theo t trang... n trang ...)".

- Thiu on nu c s - Thm vo: "Vic lp bo co thc hin hp ng dch v ti chnh ny c thc hin son tho. theo chun mc k ton v Chun mc kim ton s 930 "Dch v tng hp thng tin ti chnh". - Thiu on ni v trch - Thm on: "Ban Gim c nhim ca nh qun l. Cng ty Ty Ninh l ngi chu trch nhim v vic lp v trnh by cc bo co ti chnh ny". - Thiu on ni v trch - Thm on: "Trch nhim ca nhim ca kim ton vin chng ti l gip Ban Gim c v mc m bo. thc hin trch nhim ca mnh. Bo co ti chnh ny l bo co cha c kim ton, cng cha c sot xt. Do , chng ti khng a ra bt k kin m bo no v cc bo co ny". bi gii PHN XV:

kim ton ni b v kim ton ca nh nc

15.1. (d) 15.2. (c) 15.3. (c)

15.4. (d) 15.5. (b) 15.6. Quy ch kim ton ni b ca Vit Nam quy nh mt trong ba chc nng ca kim ton vin ni b l chc nng xc nhn. Chc nng ny c hiu l s xc nhn cht lng, tin cy ca thng tin kinh t, ti chnh ca bo co ti chnh, bo co k ton qun tr trc khi trnh k duyt. S xc nhn ny nhm phc v cho nh qun l ca n v (tc ngi t chc v ch o kim ton ni b) ch khng phi cho tt c cc i tng s dng bo co ca n v. Ngi qun l ca n v l ngi chu trch nhim trc nhng ngi s dng v cc thng tin trn bo co ti chnh, cn kim ton vin ni b ch chu trch nhim trc nh qun l. im khc gia chc nng xc nhn ca kim ton vin ni b v kim ton vin c lp l phm vi trch nhim ny, v khi thc hin chc nng xc nhn, kim ton vin c lp s cung cp s m bo hp l i vi bo co ti chnh c kim ton. 15.8. Mt s nhim v ca kim ton vin ni b khi tin hnh kim ton hot ng, kim ton tun th, kim ton bo co ti chnh v bo co k ton qun tr l: a. Kim ton hot ng Kim tra tnh hiu qu ca hot ng sn xut kinh doanh trong n v. Kim tra v nh gi s hu hiu ca cc b phn chc nng v ca c n v trong vic hon thnh cc mc tiu kinh doanh. xut cc bin php ci tin nng cao s hu hiu v tnh hiu qu trong hot ng ca n v. b. Kim ton tun th Kim tra s tun th lut php, chnh sch ch qun l ca Nh nc. Kim tra vic chp hnh cc quyt nh, quy ch ca Hi ng qun tr v Ban Gim c. Kim tra vic chp hnh cc nguyn tc, chnh sch v chun mc k ton t khu lp chng t, x l nghip v,

ghi chp n vic trnh by bo co v lu tr d liu k ton. Kim tra vic tun th cc quy trnh nghip v ca tng b phn v ca h thng kim sot ni b trong n v. c. Kim ton bo co ti chnh v bo co k ton qun tr. Kim tra v xc nhn tnh y v tin cy ca bo co ti chnh, bo co k ton qun tr trc khi trnh Ban Gim c k duyt. Kim tra v nh gi cc bo co ti chnh, bo co k ton qun tr, a ra cc kin ngh cn thit m bo tnh hp l v hiu qu cho hot ng sn xut kinh doanh ca n v. 15.9.Vai tr v nhim v ca cc i tng (bao gm: Ban Gim c, Ban Kim sot, kim ton vin ni b, kim ton vin c lp, cc nhn vin khc trong n v v cc i tng bn ngoi) i vi h thng kim sot ni b trong n v nh sau: a. Ban Gim c Chu trch nhim thit lp v duy tr mt h thng kim sot ni b hu hiu cho n v. To ra sc thi chung ca n v, chi phi n thc kim sot ca mi ngi trong n v. L mt b phn quan trng ca h thng qun l v chu trch nhim chung v vic thit lp v duy tr hot ng kim sot trong n v. V d Gim c ph trch ti chnh k ton ng vai tr trng tm trong vic thit k, thc hin v gim st vic lp bo co ti chnh ca n v, xy dng k hoch ngn sch, ngn nga v pht hin cc gian ln, sai st trong vic lp cc bo co. b. Ban Kim sot: Pht hin s lm quyn ca cc thnh vin Ban Gim c nhm v hiu ha hot ng kim sot trong n v; pht hin cc gian ln trong bo co ti chnh v a ra cc bin php thch hp khc phc, x l. c. Kim ton vin ni b: Tin hnh kim ton theo k hoch c Hi ng qun tr hoc Tng gim c ph duyt.

nh k nh gi s y v tnh hu hiu ca h thng kim sot ni b ca n v. a ra ngh ci tin v nng cao hiu qu ca vic kim sot. d. Cc nhn vin khc trong n v: Mi nhn vin trong n v phi nhn thc r trch nhim ca mnh trong h thng kim sot ni b. H phi bo co cho cp qun l cao hn v nhng hnh vi khng tun th quy nh trong n v hoc nhng hnh vi vi phm php lut m h bit c. e. Kim ton vin c lp: Trong qu trnh kim ton bo co ti chnh ca n v, thng qua cc th tc kim ton, kim ton vin c lp c th pht hin ra nhng im yu km quan trng trong h thng kim sot ni b v thng bo nhng pht hin ny di hnh thc th qun l cho cp qun l ph hp trong n v. Tuy nhin, vic kim ton vin c lp tm hiu h thng kim sot ni b ca n v l nhm phc v cho mc ch kim ton bo co ti chnh, do kim ton vin c lp khng c trch nhim phi a ra kin v s hu hiu ca h thng kim sot ni b trong n v, cng nh khng th da vo s tm hiu ca kim ton vin c lp pht hin ra tt c hay a s nhng im yu km ca h thng kim sot ni b. f. Cc i tng bn ngoi c lin quan: Cc i tng bn ngoi n v nh ngn hng, ch n hay Cng ty bo him c th t ra nhng yu cu cn thit cho vic thit lp cc th tc kim sot trong ni b n v. Tuy nhin vai tr ca cc i tng bn ngoi ny ch l gim st v khng mang tnh quyt nh trong cho vic thit lp v duy tr mt h thng kim sot ni b trong n v (trch nhim chnh vn thuc v nhng ngi trong n v). 15.10. Nhng im ging v khc nhau gia c quan Kim ton Nh nc v kim ton ni b: a. Nhng im ging nhau: Ngoi kim ton bo co ti chnh, c quan kim ton Nh nc v kim ton ni b cn thc hin kim ton tun th v kim ton hot ng.

Ra i nhm tha mn yu cu ca ch th qun l nh nh qun l doanh nghip hay Nh nc. Thng qua cng tc kim ton, nghin cu xut cc kin ngh nhm ngn nga hnh vi vi phm php lut, gian ln hay s dng km hiu qu cc ngun lc, lng ph vn v ti sn ca nh nc (i vi c quan Kim ton nh nc) hoc ca n v (i vi kim ton ni b). Quy trnh kim ton lun gm bn bc: Lp k hoch kim ton, thc hin kim ton, bo co kim ton v theo di sau kim ton. Trong bc Theo di sau kim ton c vai tr quan trng. C mi tng ng ln gia h thng chun mc kim ton Nh nc ca Vit Nam v chun mc thc hnh ngh nghip ca kim ton ni b v tnh c lp, kh nng chuyn mn, s thn trng ng mc. b. Nhng im khc nhau: im khc bit ln nht gia c quan Kim ton Nh nc v kim ton ni b l kim ton Nh nc c quy nh cht ch bi lut php ca quc gia (Lut ngn sch, lut Kim ton Nh nc...) cn kim ton ni b thng l khng. Phm vi hot ng ca kim ton Nh nc thng rng hn nhiu so vi kim ton ni b. 15.11.
Cng vic Mc ch kim ton Ch th kim ton

a b c d e f g

Kim ton BTTC Kim ton tun th Kim ton hot ng Kim ton tun th Kim ton hot ng Kim ton tun th Kim ton hot ng Kim ton tun th

Kim ton Nh nc Kim ton ni b Kim ton ni b Thanh tra ngn hng Kim ton Nh nc Kim ton Nh nc Kim ton ni b

THE END