You are on page 1of 21

OOO M u : Trong cuc sng bon chen vt cht hin nay, hu nh ai ai cng nhn nhn phng php Thin

ca Pht gio c kh nng dit tr bc xc v mang n s an tnh trong tm hn. Nhng phn ng ngi hc Thin ch bit s qua v cch ngi kit gi, bn gi, s tc v ty tc, ch ngi t c S thin th rt him hoi, v phn ng cha bit cch on tr nm trin ci1 v cch thc hnh nm thin chi2 lm nn tng cho thin tp. Trong o Pht c hai dng Thin chnh l Nh Lai Thin v T S Thin. T S Thin bt ngun t lc c Pht tuyn b trao Chnh php nhn tng, nit bn diu tm, tht tng v tng, vi diu php mn cho ngi Maha Kassapa (Maha Ca Dip) ti ni Linh Thu. Nhng thc ra T S Thin ch hin r nt t khi T B t Ma sang n Trung Hoa v tuyn b dy Thin theo phng php Gio ngoi bit truyn, bt lp vn t, trc ch nhn tm, kin tnh thnh Pht , tc l phng php tm truyn tm v n chng ch khng c vn bn, chng trnh, th lp nht nh. Nh vy, mun hc T S Thin c kt qu th phi th gio vi mt Thin s chng c ch khng c cch no khc. C ngi n hi T B t Ma Th no l o ? Th no l T ? . T p : Ngoi dt mun duyn, Trong bt ngh tng, Tm nh vch tng, y l vo o. Sng Pht Tm tng3, Thy khng sai ng4, Lm hiu hp nhau, y gi l T. Bi k ny c th xem l yu ch ca T S Thin.
Nm trin ci (Paca nivarana) : Nm chng ngi i vi Thin. Nm thin chi (Paca jhananga) : Nm yu t cn bn ca Thin. 3 Phi hiu r : Pht tc Tm, Tm tc Pht. 4 Khng nn phn bit phi/quy, ng/sai, m/ng.
1 2

Nh Lai Thin 1/21.

Nh Lai Thin5 l phng php Thin m c Pht hc vi hai v o s l Alara Kalama (A La Ca Lam) v Uddaka Ramaputta (Ut u Lam Pht) t S Thin n Phi Tng Phi Phi Tng nh. Ri Ngi theo li tu kh hnh trong su nm, khng c kt qu g cao hn. Cui cng Ngi lp php tu trung o l Bt Chnh o v 49 ngy sau Ngi vt khi Phi Tng Phi Phi Tng nh, nhp Dit Th Tng nh v thnh o, c V Thng Chnh ng Chnh Gic di ci B . Trong sut 45 nm hnh o c Pht ni n php Thin ny trn 20 ln trong cc kinh in cn lu truyn n ngy nay. V lc nhp i Bt Nit Bn c Pht cng thc hnh php Thin ny t S Thin ln n Dit Th Tng, ri t Dit Th Tng ln xung S Thin, ri t S Thin ln n T Thin, sau Ngi xut T Thin v nhp dit lin sau . Nh vy chng ta thy Nh Lai Thin ng mt vai tr rt quan trng trong cuc i v Gio php ca c Pht. Yu ch ca Nh Lai Thin l phi hiu r T Diu , Bt Chnh o, Mi Hai Nhn Duyn, V Thng, V Ng, Nit Bn, ri dng hi th v php tp trung t tng iu chnh thn tm theo th lp t S Thin n Dit Th Tng nh. Nghin cu v gom gp cc li Pht dy v Nh Lai Thin, chng ta c th sp xp thnh chng trnh Thin tp nh sau: 1- on tr nm Trin Ci l Tham dc, Sn hn, Hn trm, Tro c v Hoi nghi: c Pht ni nu khng on tr nm trin ci tc l nm chng ngi v Thin th khng th no c S Thin. 1.1- on tr Tham dc (Lobha): Tc l on tr tham sc, thanh, hng, v, xc, php; on tr tham ti, sc, danh, thc, thy. Trong i sng hng ngy nn thc hnh hnh b th tr tm tham, mi khi tm khi tham lin bit tm c tham v b lin, nu b lin khng c th qun v nhng tai hi ca tm tham tr. Trong lc ngi Thin dng qun nhn r tnh v thng ca vn vt, nhn r cc tng trng v cc nguy hi ca tm tham. Phi bit rng su trn6 v nm dc lc th gian7 chnh l ngun gc ca tham dc, au kh v sanh t lun hi. c Pht dy cch on tr tham dc nh sau : i vi bt c vt g d to hay nh, xa hay gn, v hnh hay hu hnh, ta u nn ngh rng Vt ny khng phi l ti, vt ny khng phi ca ti 1.2- on tr Sn hn (Vera): Sn bao gm ch, ght, khng a thch, bc tc, mun y ra xa, mun lm hi, mun tiu dit, hn th Trong i sng hng ngy nn thc hnh hnh khim cung, kham nhn, t tm tr sn hn, mi khi tm khi sn hn lin bit tm c sn v b lin, nu b lin khng c th qun v nhng tai hi ca tm sn tr. Trong lc ngi Thin dng qun nhn r cc tng trng v cc nguy hi ca tm sn. Phi bit
Xem Trng B 2.77-81; Trung B 26, 36, 85, 100; Trung A Hm 204; Tp A Hm 110; Tng ng B, chng 40 (Moggallna), cc kinh t 1 n 9; Tng ng B, chng 48, kinh 40; Tng Chi B, chng 4 php, kinh 123. 6 Su trn l sc, thanh, hng, v, xc, php. 7 Nm dc lc th gian l ti, sc, danh, thc, thy.
5

Nh Lai Thin 2/21.

rng tm sn l ngun gc ca c kin, c hnh, c nghip, a n au kh trin min ni a ngc. 1.3- on tr Hn trm (Thinamiddam): Hn trm l lc ngi thin hay bun ng, ng gc. Nn tm hiu r nguyn nhn bnh hn trm ca mnh tr nh mt mi, thiu dinh dng, bng no, thiu ng, thiu vn ng, tp thin khng ng lc, thiu hn hi st sn 1.4- on tr Tro c (Uddhacca): Tro c l hay thay i kin, tm dao ng khng an, thiu quyt tm. Phi tm ra nguyn nhn bnh tro c ca mnh tr, thng l do thiu Chnh kin v Chnh nim, khng hiu r gio l v ch li ca s tu tp. 1.5- on tr Hoi nghi (Vicikitsa): Hoi nghi l do khng hiu r Chnh Php, khng hiu r Php mn tu tp, thiu tin tng ni bc o s. Phi hc gio l, tham vn cc v Thin tri thc tm cch gii nghi. Trong nm trin ci th Tham v Sn l hai phin no lu i lu kip kh on tr nht, cn nhiu quyt tm v c gng. 2- Thc tp nm Thin Chi l Tm, T, H, Lc v Nht Tm: Mun thc tp thin, trc ht phi c ta c v b on. K phi bit cch ngi bn gi, cch ngi kit gi v cch th. Ta c l mt tm thm vung, mi cnh 80cm lt ch ngi cho sch. B on l mt ci gi hnh tr, ng knh 25cm, chiu cao 15cm, bn trong dn dm bo nh8, ngi cho m v thng lng. Ngi bn gi l ngi trn b on, co chn tri vo, u gi chn tri bt ra st xung ta c, gt chn tri co st vo b on, ri bt u gi chn phi ra st xung ta c, dng tay tri ko bn chn phi co li t ln i tri, gt chn phi st vo bng. Nn nh hai u gi phi chm st xung ta c, ct xng sng v c phi thng ng. Ngi kit gi l ngi trn b on, hai chn co li, hai u gi bt ra st xung to c, dng tay phi ko bn chn tri ln i phi, gt chn tri st vo bng, ri dng tay tri ko bn chn phi ln i tri, gt chn phi st vo bng. Nn nh hai u gi phi chm st xung ta c, ct xng sng v c phi thng ng. Hai cnh tay bung thng thoi mi, hai bn tay nga trc bng, di rn 3cm, bn tay phi trn lng bn tay tri, hai u ngn tay ci chm nhau. i khi cng c th hai bn tay p trn i cho th ngi c cn bng, hai vai ngang nhau, ct xng sng v c thng ng. V hi th th c nhiu cch : S tc th l ngi kit gi hay bn gi, hai bn tay p trn i, ht hi vo bng mi mnh v di, nghe ting ku trong sng mi nh ting ngy ng, a hi ln no b ri vng xung bng, bng phng ln ; k nn th, trong khi nn th m thm theo nhp tim 30 ting ; ri th ra nh bong bng x hi bng ming h m, bng xp xung. S tc t l ngi kit gi hay bn gi, bn tay phi trn lng bn tay tri trc bng, di rn 3cm, hai u ngn tay ci chm nhau, ht hi
8

Dm bo nh : Copeaux de bois, loi dng lt chung th.

Nh Lai Thin 3/21.

vo bng mi, nghe ting ku trong sng mi nh ting ngy ng, di 6 ting m, bng phng ln ; ngng mt lc ri th ra bng ming h m, bng xp xung. Hi th pht sanh H Lc l ngi kit gi hay bn gi, bn tay phi trn lng bn tay tri trc bng, di rn 3cm, hai u ngn tay ci chm nhau ; li cong li nh nhng, u li chm vm hm trn ; ht hi vo bng mi di 3 ting m, nghe ting hi th vo ra ni mi, bng phng ln ; ri th ra cng bng mi, bng xp xung. Nu c th, bn nn t tm ra loi hi th lm pht sanh h lc cho mnh th tt hn. Hi th pht sanh lc l ngi kit gi hay bn gi, bn tay phi trn lng bn tay tri trc bng, di rn 3cm, hai u ngn tay ci chm nhau ; li cong li nh nhng, u li chm vm hm trn ; ht hi vo bng mi di 2 ting m, khng nghe ting, ch cm thy hi th vo ra ni mi; ri th ra cng bng mi. Nu c th, bn nn t tm ra loi hi th lm pht sanh lc th cho mnh th tt hn. Hi th pht sanh thanh tnh l ngi kit gi hay bn gi, bn tay phi trn lng bn tay tri trc bng, di rn 3cm, hai u ngn tay ci chm nhau ; li cong li nh nhng, u li chm vm hm trn, hi th vo ra tht nh ni mi hu nh khng cm thy. 2.1- Tm (Vitakka) l hng tm n nh tng. Thc hnh tp trung t tng vo nh u, tam tinh (gia hai chn my), chp mi, tim hay rn. Khi tp trung t tng vo nh u hay tam tinh thnh cng th cm thy ni rn rn, hoc nh c mch mu nhy, hoc xoy mnh. Khi tp trung t tng vo tim thnh cng th thc r rng ting v nhp tim p. Khi tp trung t tng vo chp mi th cm gic r rng hi th ra vo. Khi tp trung t tng vo rn th thc r rng bng phng xp theo hi th vo ra. 2.2- T (Vicara) l tm bm st vo nh tng trong mt thi gian di, khng lo ra, xao lng, gin on. Nu l thc hnh Ch th T l tm bm st vo mt im trn c th. Nu l thc hnh Qun th T l tm bm st vo mt ti ang suy nim. Dng Tm v T ly dc, ly bt thin php, on tr vng tng v phin no trong tm. Khi thc hnh Tm T thnh cng l c Nht tm. 2.3- H (Piti) l cm th mng, tha mn (tm vui mng): Phi nhn xt k khi H (vui mng) khi ln trong tm th hi th nh th no, nhp tim nh th no, nt mt nh th no, c th nh th no ; ri khi ngi thin mun khi tm H cng phi iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th v t th ngi nh th. (C th lm nh mt kch s biu l tm vui mng trn sn khu, nhng phi ch trng n hi th, nhp tim, nt mt v th ngi). 2.4- Lc (Sukha) l cm th an vui (thn tm an lc): H th (mng) sanh Lc th (vui). Nhng Lc th c tnh m du hn. Phi nhn xt k khi Lc (thn tm an lc) khi ln th hi th nh th no, nhp tim nh th no, nt mt nh th no, c th nh th no ; ri khi ngi thin mun khi Lc th (lm cho thn tm an lc) cng phi iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th v t th ngi nh th. Nn l hi th v nhp tim trong Lc th nh
Nh Lai Thin 4/21.

nhng v m du hn trong H th. Nu mun c H v Lc cng mt lc th phi iu chnh hi th v nhp tim vo mc trung bnh gia H v Lc. 2.5- Nht tm (Ekacitta) cn gi l Nht im tm (Ekaggata citta) l tm an tr vo mt im hay mt ti : khng lo ra, xao lng, lon ng. Khi thc hnh Tm T thnh cng l c Nht tm. 3- Lc Diu Php Mn l S, Ty, Ch, Qun, Hon v Tnh. Lc Diu Php Mn do cc v T lp ra v sau trong khi dy T s thin. 3.1- S tc (npnasati) l qun nim hi th bng cch m s, gm hai phn Th v T. S tc th l ngi kit gi, ht hi vo bng mi mnh v di, a hi xung bng ri nn th, trong lc nn th m thm theo nhp tim t 1 n 25 hay 30 hay 35, ri th ra nh bong bng x hi bng ming h m; lm nh vy khong 10 ln. S tc t l ngi kit gi, ht hi vo bng mi nh v di (khong 6 ting m), ngng mt lc ri th ra bng ming nh v di, m mt; ln th nh m hai n 50 hay 60 ln. Trong khi thc hnh s tc t nn p dng hi th no lm cho thn tm nh nhng thoi mi. Trn y ch ni n hai loi s tc n gin nht, ngoi ra cc v T cn dy nhiu cch qun s tc khc. 3.2- Ty tc (Anussati) l theo di hi th ra vo nh nhng bng mi ty theo nhu cu ca c th, khng dng tm iu khin, khng m s. Li cong li nh nhng, u li chm vm hm trn. Nu c chy nc bt trong ming c nut vo bng, rt tt v rt b dng. Vn tip tc Ty tc trong khi thc hnh Ch, Qun, Hon, Tnh. 3.3- Ch (Samatha) l tp trung t tng vo mt im trn c th nh nh u, tam tinh, chp mi, tim, rn Tu ch c nh. 3.4- Qun (Vipassan) c nhiu cch: Qun st (hay Minh st) l nhn xt v suy nghim tm hiu v cc giai on sinh, tr, d, dit ca mt vt, ca cc vng tng, ca cc phin no, ca cc trng thi tm l nh vui, bun, ha, gin , l suy ngh tm hiu v Chnh php nh T diu , Bt chnh o, 12 nhn duyn Tu qun c Tu. Qun tm (hay Hon) l nhn thc r rng s sanh khi, bin dng, chm dt ca cc vng tng v phin no trong tm. Khi tm khi tham, bit tm c tham ; khi tm khi sn, bit tm c sn ; khi tm khi nh, bit tm c nh ; khi tm khi hn trm, bit tm khi hn trm ; Qun tng (hay Qun nim) l nhm mt tng nh li r rng cc hnh tng v mu sc m mnh bit lc m mt nh hnh tng Pht, nh sng mt tri rng ng, ; hoc cc hnh tng v mu sc m mnh c bit qua s m t trong cc on kinh nh ci Cc lc, c Qun Th m, c i Th Ch, 3.5- Hon l tr li qun ci tm nng qun ca chnh mnh. Sau khi nhn bit c vng tng hay phin no sanh khi trong tm v tm cch on tr, lin Hon tc l tr li Qun tm mnh xem ht vng tng v phin no cha. Qun xem tm c nh hay khng c nh.

Nh Lai Thin 5/21.

3.6- Tnh l gi tm an lc thanh tnh, khng phin no, khng vng tng, khng Ch, khng Qun. Tnh l tm X, khng c chp, khng vng mc, l tm bnh ng gia mun loi chng sanh. 4- Thc tp cc bc Thin: Sau khi on tr nm trin ci v thc tp thun thc nm thin chi, thin sinh c th bt u thc tp chng t cc bc Thin t d n kh nh sau : 4.0- Chun b vo thin : Trc khi vo thin nn tp th dc nh nhng 15 pht cho thn th v kh huyt c iu ha. Chun b thn tm an n thoi mi. Mc y phc thoi mi, trang nghim, sch s, mt m, hp thi tit. Chn mt ni yn tnh, tri ta c, t b on vo gia mt cnh ca ta c, ri ngi kit gi hoc bn gi. Thc hnh s tc th 7 ln, ri n s tc t 50 ln. Sau bt u vo s thin. 4.1- S Thin : L thuyt : Ly dc ly bt thin php, tm sanh H Lc, c Tm c T, nhp Ly Sanh H Lc a, chng v an tr S thin. Gii thch : Ly dc tc l ly tham sc, thanh, hng, v, xc, hay ti, sc, danh, thc, thy. Ly bt thin php tc l lm cho ba nghip thn khu thanh tnh. Nh thc hnh Tm T tc l tp trung t tng vo tam tinh hay nh u m tm khng cn tham dc, khng cn ngh c. Tm sanh H Lc tc l lm pht sanh H Lc trong tm bng cch thc hnh hi th pht sanh H Lc . Nhp Ly Sanh H Lc a tc l vo cnh gii vui mng an lc ca ngi ly dc ly bt thin php. Chng S thin tc l tm c y Tm T H Lc. An tr S thin tc l tm gn gi y Tm T H Lc trong mt thi gian di. Ngi c S Thin l ngi khng tham sng s cht, khng ham mun cc danh li ti sn th gian, nhm chn cc th vui th tc, sn sng vui v la b tt c. Thc hnh : Thc hnh hi th pht sanh H Lc , iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, th ngi, cm gic ton thn lm pht sanh H Lc (trng thi trung bnh gia H v Lc). Ri dng Tm v T tp trung t tng vo tam tinh hay nh u Nht tm ly dc ly bt thin php. Khi tm c Tm T H Lc l nhp S thin. Khi gi c Tm T H Lc trong tm lin tc trn 15 pht l an tr S Thin. Kt qu : Ngi c S thin c an vui ngay trong i ny, v sau khi mng chung c th sanh v cc ci tri Phm Chng Thin, Phm Ph Thin, i Phm Thin. 4.2 - Nh Thin : L thuyt : B Tm, b T, ni tnh nht tm, nhp nh Sanh H Lc a, chng v an tr Nh thin. Gii thch : B Tm b T l khng thc hnh tp trung t tng ni tam tinh hay nh u na. Ni tnh nht tm l mt d b Tm b T nhng tm vn cn an nh trong ly dc ly bt thin php. Nhp nh Sanh H Lc a l vo cnh gii an nh trong H Lc. Chng Nh thin l b Tm b T
Nh Lai Thin 6/21.

v Nht tm trong H Lc. An tr Nh thin l gi Nht tm trong H Lc trong mt thi gian di. Ngi c Nh thin l ngi nhm chn cc th vui th tc v chuyn vui trong thin nh. Thc hnh : B Tm v T, Nht tm trong vic thc hnh hi th pht sanh H Lc , iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, th ngi, cm gic ton thn lm pht sanh H Lc. Khi Nht tm trong H Lc l nhp Nh thin. Khi gi c Nht tm trong H Lc lin tc trn 15 pht l an tr Nh thin. Kt qu : Ngi c Nh thin c tm nh tnh an vui ngay trong i ny, v sau khi mng chung c th sanh v cc ci tri Thiu Quang Thin, V Lng Quang Thin, Quang m Thin. 4.3- Tam Thin : L thuyt : Ly H tr x, x nim Lc tr, nhp Ly H iu Lc a, chng v an tr Tam thin. Gii thch : Ly H tr x, x nim Lc tr l khng thc hnh hi th pht sanh H Lc na m thc hnh hi th pht sanh Lc . Nhp Ly H Diu Lc a l vo cnh gii an lc tuyt vi. Chng Tam thin l b H v Nht tm trong Lc. An tr Tam thin l gi Nht tm trong Lc trong mt thi gian di. Ngi c Tam thin l ngi c nm cn (mt, tai, mi, li, thn) thanh tnh, khng cn tham sn, khng cn bun vui trc ngoi cnh. Thc hnh: Thc hnh hi th pht sanh Lc , iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, th ngi, cm gic ton thn lm pht sanh Lc. Khi Nht tm trong Lc l nhp Tam thin. Khi gi c Nht tm trong Lc lin tc trn 15 pht l an tr Tam thin. Kt qu: Ngi c Tam thin c tm thanh tnh an lc ngay trong i ny, sau khi mng chung c th sanh v cc ci tri Thiu Tnh Thin, V Lng Tnh Thin, Bin Tnh Thin. 4.4- T Thin : L thuyt : X Lc x kh, ly H u cm th trc, nhp X Nim Thanh Tnh a, chng v an tr T thin. Gii thch : X Lc x kh, ly H u cm th trc l x b tt c cc cm th lc, kh, h, u c t trc, v thc hnh hi th pht sanh thanh tnh . Nhp X Nim Thanh Tnh a l vo cnh gii thanh tnh, khng cn c chp phi quy, ng sai, hay d, m ng, chnh t Chng T thin l Nht tm trong X th, tm hon ton thanh tnh, khng vng tng, khng phin no. An tr T thin l gi Nht tm trong X th trong mt thi gian di. Ngi chng T Thin c su cn9 thanh tnh, khng cn thc phn bit kh vui, khng cn c chp ng sai, phi quy, hay d, tt xu, m ng, chnh t. Thc hnh : Thc hnh hi th pht sanh thanh tnh , Nht tm trong X th, an lc, thanh tnh, siu thot. Kt qu : Ngi c T thin c tm an lc, thanh tnh, siu thot trong i ny, nh m tm c linh hot, sng sut gii quyt d dng nhng kh khn trong cuc sng, v c th thng hiu Gio l cao siu ca c
9

Su cn = Su gic quan : mt, tai, mi, li, thn, (b c).

Nh Lai Thin 7/21.

Pht. Sau khi mng chung c th sanh v cc ci tri Qung Qu Thin, V Tng Thin, Tnh C Thin. Ci tri Tnh C Thin gm c nm ci l V Nhit Thin, V Phin Thin, Thin Hin Thin, Thin Kin Thin v Sc Cu Cnh Thin. 4.5- Khng V Bin X : Vt khi hon ton mi sc tng, dit tr chng ngi tng, khng tc vi d tng, ha mnh vo h khng v bin, th c Khng V Bin X. Thc hnh : X t thin ; qun sc thn ny do duyn hp m thnh nn khng tht c, n lun lun bin i theo mun s mun vt trong v tr, khng phi l ta hay ca ta ; Nht tm trong tng thn v bin , cm thy thn nh lng lng v ha tan vo khng gian v tn. 4.6- Thc V Bin X : Vt khi Khng V Bin X, khng cn thy mnh c thn, ch cn ci tm thc v bin, bnh ng vi chng sanh mun loi khng khc, th c Thc V Bin X. Thc hnh : X Khng V Bin X ; qun su thc (nhn, nh, t, thit, thn, ) u do duyn hp (cn + trn) m thnh nn khng tht c, chng lun lun bin i theo cn v trn, khng phi l ta hay ca ta ; Nht tm trong tng thc v bin . (C th p dng php qun Nh cn vin thng10 ca B tt Qun Th m theo kinh Lng Nghim nhp thc v bin x ). 4.7- V S Hu X : Vt khi Thc V Bin X, chng ng cc php u khng, khng c g l ca mnh (v s hu), khng c g chng c (v s c), khng c g cn thit (v s dng), th c V S Hu X. Thc hnh : X Thc V Bin X ; qun cc php u v thng, khng tht c ; Nht tm trong tng v s hu . 4.8- Phi Tng Phi Phi Tng X : Vt khi V S Hu X, qun thn, tm mnh v ton th vn vt u khng, ch cn ci tri gic bit khng, khng cn g ngh tng, nhp Phi Tng Phi Phi Tng X. Thc hnh : X V S Hu X ; Nht tm trong x tng . (C th p dng php qun Nh cn vin thng ca B tt Qun Th m n ch Gic s gic khng, khng gic cc vin ). 4.9- Dit Th Tng nh : Vt khi Phi Tng Phi Phi Tng X, qun thy nm un11 u khng, mi tm gii12 chng c, cc cm th v t tng u dt bt, ng chp tiu tan, c Ng Khng, nhp Dit Th Tng nh. Thc hnh : p dng php qun Bt nh theo Bt Nh Tm Kinh .

Php Qun nh cn vin thng ca B tt Qun Th m c ghi trong kinh Lng Nghim nh sau : S vn trung, nhp lu vong s ; S nhp k tch, ng tnh nh tng liu nhin bt sanh ; Nh th tim tng, vn s vn tn, tn bt vn tr, gic s gic khng, khng gic cc vin ; Khng s khng dit, sinh dit k dit, tch dit hin tin. Dch ngha : Khi cc ting ng va vo l tai, lin bit mnh c tnh nghe m khng n ting ; Khi ting lng yn trong tm, th d nhin hai tng ng v tnh khng cn ny sanh trong tm na ; C nh th tin dn, th c nghe ln ting s khng cn (trong tm), ch cn hon ton khng nghe, n chng s bit v ci c bit u khng, th ci bit v khng mi trn y ; n chng ci bit khng v ci khng u mt, th sinh dit khng cn na, v nit-bn vng lng lin hin r. 11 Nm un hay nm m l : sc (rpa), th (vedan), tng (sanna), hnh (sankhra), thc (Vinnna). L 5 yu t cu to thnh con ngi. 12 Mi tm gii l : 6 cn, 6 trn v 6 thc. C ngha l tt c php gii.
10

Nh Lai Thin 8/21.

Xut thin : Mun ra khi mt bc thin ch cn ht hi vo bng mi v th ra bng ming mt vi hi di. Sau c th nhp bc thin k tip, hoc x thin chm dt bui thin tp. X thin : Khi bui thin tp chm dt, trc khi ng ln phi x thin bng cch c ng v xoa bp c th tr li trng thi bnh thng v lm tng sc khe ; nn theo th lp nh sau : - C ng hai vai ln xung ; c ng hai bn tay v hai c tay. - C ng c : ngc ln, cui xung, xoay qua, xoay li, quay vng. - Xoa mt, xng quai hm, hai l tai, cm, mi, hai cnh mi, hai m mt, hai chn my, hai mng tang. - Dng 10 u ngn tay co da u t trn n sau t. - Xoa bp c : di xng s sau t, hai gn c, hai bn c, xung quanh tri c. - Xoa bng, lng, ngc, hng. - Xoa bp hai cnh tay, hai bn tay v ngn tay. - Xoa bp hai chn, hai bn chn v ngn chn. - ng ln, xoa bp hai bn ta. 5- T Nim X : Cc bc Thin t S Thin n Phi Tng Phi Phi Tng u c trc Pht. Nhng cc bc Thin ch a n Tm nh, khng a n Gii Thot khi sanh t lun hi. Qun st hay Minh st tu mi l li tu c o ca c Pht v mi c kh nng a n Dit Th Tng nh, Tam minh v Gii thot. Do c Pht dy rt nhiu php Qun v ti Thin qun. Trong s php Qun T Nim X c th xem l y v hiu qu nht. Trong kinh T Nim X (Satipatthna sutta)13 c Pht ni : Ny qu thy, qu thy nn i n khu rng, i n gc cy, hay i n ngi nh trng, v ngi kit gi, lng thng ng, an tr chnh nim trc mt. Ri qu thy khi qun v bn ti sau y: 1- Qun thn trn t thn, 2- Qun th trn cc th, 3- Qun tm trn t tm, 4- Qun php trn cc php, vi nhit tm, tnh gic, chnh nim, c th dit tr tham i, sn hn v bun kh i. Th no l qun thn trn t thn ? Th v di, tu tri th v di. Th ra di, tu tri th ra di. Th v ngn, tu tri th v ngn. Th ra ngn, tu tri th ra ngn. Th v vi cm gic s tc ng ca hi th v trn khp ton thn.
13

Xem Trung B 10, 118 v 119; Trng B 22; Trung A Hm 98; Tng Nht A Hm 12.1.

Nh Lai Thin 9/21.

Th ra vi cm gic s tc ng ca hi th ra trn khp ton thn. Th v vi cm gic ton thn an lc thanh tnh. Th ra vi cm gic ton thn an lc thanh tnh. Lc i ng nm ngi n ung hay bt c lm vic g, qu thy cng u an tr tnh gic vo hnh ng ca mnh, bit r vic mnh ang lm. Qu thy qun st thn ny, di t bn chn tr ln, trn cho n nh tc, bao bc bi da v cha y nhng vt bt tnh sai bit: "Trong thn ny, y l tc, lng, mng, rng, da, tht, gn, xng, thn, ty, tim, gan, honh cch m, l lch, phi, rut, mng rut, bao t, phn, mt, m, m, mu, m hi, m, nc mt, m da, nc ming, cht nhn, nc tiu." Tt c u bt tnh, v thng v s hoi dit. Qu thy qun thn ny do t i l t nc gi la hp thnh. Khi t i tan r th chng cn g gi l thn. Qu thy qun thn sau khi cht, snh trng, hi thi, tan r. Nh vy l T kheo sng qun thn trn ni thn, hay qun thn trn ngoi thn14, hay qun thn trn c ni v ngoi thn; sng qun tnh sanh khi trn thn, hay sng qun tnh dit tn trn thn; hay sng qun tnh sanh dit trn thn. "C thn y", nhng v y sng an tr chnh nim t chnh tr, tu tri thn l v thng15, l v ng16, l nit bn17. V v y sng khng nng ta, khng chp trc vo thn18. Ny cc thy, nh vy l T kheo sng qun thn trn thn. Th no l qun th trn cc th ? Khi cm gic kh th, tu tri c cm gic kh th. Khi cm gic lc th, tu tri c cm gic lc th. Khi cm gic bt kh bt lc th, tu tri c cm gic bt kh bt lc th. Khi cm gic kh lc th thuc vt cht, tu tri c cm gic kh lc th thuc vt cht. Khi cm gic kh lc th v tinh thn, tu tri c cm gic kh lc th v tinh thn. Nh vy l T kheo sng qun th trn cc ni th19; hay sng qun th trn cc ngoi th; hay sng qun th trn cc ni v ngoi th; hay sng qun tnh sanh khi trn cc th; hay sng qun tnh dit tn trn cc th; hay sng qun tnh sanh dit trn cc th. "C cc th y", nhng v y sng an tr chnh nim t chnh tr, tu tri tt c cc th u l v thng, l v ng, l nit bn. V v y sng khng nng ta, khng chp trc vo cc cm th 20. Ny cc thy, nh vy l T kheo sng qun th trn cc th. Th no l qun tm trn t tm ?
Ngoi thn l nhng vt bn ngoi c lin h n thn. V thng: sinh dit bin i lun. 16 V ng: gi di, khng chn tht, khng c t th, khng c t tnh. 17 Nit bn: tch tnh, vng lng, an lc, hnh phc ti thng. 18 Khng chp thn l ta hay l ca ta. 19 Ni th l cc cm th trong thn tm. Ngoi th l cc hin tng bn ngoi gy ra cm th. 20 Khng chp cc cm th l ta hay l ca ta.
14 15

Nh Lai Thin 10/21.

Khi tm c tham, tu tri tm c tham. Khi tm khng tham, tu tri tm khng tham. Khi tm c sn, tu tri tm c sn. Khi tm khng sn, tu tri tm khng sn. Khi tm khng nh, tu tri tm khng nh. Khi tm nh, tu tri tm nh. Khi tm bun, tu tri tm ang bun. Khi tm lo ngh, tu tri tm ang lo ngh. vn vn ... Nh vy l T kheo sng qun tm trn ni tm, hay qun tm trn ngoi 21 tm , hay qun tm trn ni ngoi tm; hay sng qun tnh sanh khi trn tm, hay qun tnh dit tn trn tm, hay qun tnh sanh dit trn tm. "C tm y",nhng v y sng an tr chnh nim t chnh tr, tu tri tm l v thng, l v ng, l nit bn. V v y sng khng nng ta, khng chp trc vo tm22. Ny cc thy, nh vy l T kheo sng qun tm trn tm. Th no l qun php trn cc php ? i vi 5 trin ci: Khi ni tm khi sanh tham dc, tu tri ni tm khi sanh tham dc. Khi ni tm khng cn tham dc, tu tri ni tm khng cn tham dc. Khi ni tm khi sanh sn hn, tu tri ni tm khi sanh sn hn. Khi ni tm khng cn sn hn, tu tri ni tm khng cn sn hn. Khi ni tm khi sanh hn trm, tu tri ni tm khi sanh hn trm. Khi ni tm khng cn hn trm, tu tri ni tm khng cn hn trm. Khi ni tm khi sanh tro c, tu tri ni tm khi sanh tro c. Khi ni tm khng cn tro c, tu tri ni tm khng cn tro c. Khi ni tm khi sanh hoi nghi, tu tri ni tm khi sanh hoi nghi. Khi ni tm khng cn hoi nghi, tu tri ni tm khng cn hoi nghi. Nh tu tri nh vy mi c th on tr nm trin ci. Nh vy v y sng qun php trn cc ni php23, hay qun php trn cc ngoi php24, hay qun php trn cc ni v ngoi php; hay sng qun tnh sanh khi trn cc php, hay qun tnh dit tn trn cc php, hay qun tnh sanh dit trn cc php. "C cc php y", nhng v y sng an tr chnh nim t chnh tr, tu tri cc php u l v thng, l v ng, l nit bn. V v y sng khng nng ta, khng chp trc bt c mt vt g trn i. Ny cc thy, nh vy l T kheo sng qun php trn cc php, i vi nm trin ci. i vi 5 th un: i trc sc25, tu tri sc l v thng, l v ng, l nit bn.
Ngoi tm l nhng vt bn ngoi c nh hng n tm. Khng chp tm l ta hay l ca ta. 23 Ni php l thn th, cm th, tm lin h n tham dc, sn hn, hn trm, tro c, hoi nghi. 24 Ngoi php l cc nguyn nhn bn ngoi gy ra tham dc, sn hn, hn trm, tro c, hoi nghi. 25 Sc l thn th, vt cht.
21 22

Nh Lai Thin 11/21.

i trc th26, tu tri th l v thng, l v ng, l nit bn. i trc tng27, tu tri tng l v thng, l v ng, l nit bn. i trc hnh28, tu tri hnh l v thng, l v ng, l nit bn. i trc thc29, tu tri thc l v thng, l v ng, l nit bn. Nh vy thn 5 un cng l v thng, l v ng, l nit bn. Nh tu tri nh vy mi c th on tr ng chp. i vi 6 ni ngoi x30: Khi mt thy sc, tham i sanh, tu tri tham i sanh. Khi mt thy sc, tham i khng sanh, tu tri tham i khng sanh. Khi tai nghe ting, tham i sanh, tu tri tham i sanh. Khi tai nghe ting, tham i khng sanh, tu tri tham i khng sanh. Khi mi ngi mi, ... Khi li nm v, ... Khi thn xc chm, ... Khi tu bit , ... Nh tu tri nh vy mi c th h tr su cn31 mt cch min mt gi cho su cn c thanh tnh. i vi 7 Gic chi32: Khi ni tm khng c Nim gic chi, tu tri khng c Nim gic chi. Khi ni tm c Nim gic chi, tu tri c Nim gic chi. Khi ni tm thnh tu Nim gic chi, tu tri thnh tu Nim gic chi. i vi Trch php, Tinh tn, H, Khinh an, nh, X cng vy. Nh tu tri nh vy m vic tu tp 7 Gic chi mi c th thnh tu. i vi 4 S tht: Qun nim v Kh hiu bit r rng v cc loi kh. Qun nim v Tp hiu bit r rng v nguyn nhn ca kh. Qun nim v Dit33 hiu bit r rng v nit bn. Qun nim v o hiu bit r rng v Bt Thnh o: chnh kin, chnh t duy, chnh ng, chnh nghip, chnh mng, chnh tinh tn, chnh nim, chnh nh. Nh tu tri nh vy mi c th thm nhp Chnh Php, on tr nm h phn kit s34, on tr nm thng phn kit s35, thnh tu cc thnh qu t Tu--hon n A-la-hn.
Th l cm gic, tnh cm. Tng l t tng. 28 Hnh l hnh ng, s bin i, s di chuyn. 29 Thc l tri thc, tm thc, ci bit ngng ca cc gic quan. 30 Su ni ngoi x l su cn (gic quan) v su trn (i tng ca gic quan). 31 Su cn l su gic quan : mt, tai, mi, li, thn v b c. 32 By gic chi l by yu t ca s gic ng. 33 Dit l on dit kh, ht kh, tch dit, vng lng, nit bn. 34 Nm h phn kit s l thn kin, gii cm th, hoi nghi, tham, sn. 35 Nm thng phn kit s l sc i, v sc i, tro c, ng mn, v minh.
26 27

Nh Lai Thin 12/21.

Ri c Th Tn kt lun nh sau: Ny qu thy, v no tu tp Bn Nim x ny nh vy trong by nm, v y c th chng mt trong hai qu sau y: Mt l chng Chnh tr ngay trong hin ti; hai l nu cn hu d y th cng chng qu Bt hon. Ny qu thy, khng cn g n by nm, v no tu tp Bn Nim x ny nh vy trong su nm... trong nm nm... trong bn nm... trong ba nm... trong hai nm... trong mt nm, v y c th chng mt trong hai qu sau y: Mt l chng Chnh tr ngay trong hin ti; hai l nu cn hu d y cng chng qu Bt hon. Ny qu thy, khng cn g n mt nm, v no tu tp Bn Nim x ny trong su thng hay by ngy, v y cng c th chng mt trong hai qu sau y: Mt l chng Chnh tr ngay trong hin ti; hai l nu cn hu d y cng chng qu Bt hon. Ny qu thy, y l con ng c nht, a n s thanh tnh cho chng sanh, vt khi su bi, dit tr kh u, thnh tu Chnh l, chng ng Nit Bn. l Bn Nim X. 6- Chnh nh36 : Chnh nh (Samdhi, Tam-ma-) l php mn tu tp nhm mc ch a n gii thot, a n V Thng Chnh ng Chnh Gic. nh no khng nhm mc ch a n gii thot l t nh, khng phi l Chnh nh. Mt hm, trong gi thuyt php, Pht dy: Ny cc v kht s, Chnh nh l bc thang cao nht trong Bt Chnh o. C bn phng php thc hnh Chnh nh. Th no l bn ? 1- Phng php tu tp nh, do tu tp, lm cho sung mn, a n hin ti lc tr. l bn bc thin u tin. Ly dc, ly bt thin php, tm sanh h lc, c tm c t, th c s thin, t Ly Sanh H Lc a. B tm b t, ni tnh nht tm, th c nh thin, t nh Sanh H Lc a. Ly h tr x, thn cm lc th m cc bc Thnh gi l X Nim Lc Tr, th c tam thin, t Ly H Diu Lc a. X kh, x lc, ly h u cm th trc, th c t thin, t X Nim Thanh Tnh a. 2- Phng php tu tp nh, do tu tp, lm cho sung mn, a n chng tri kin. l phng php ngoi nh (kasina). Trong lc ngi thin tc tng nh sng, an tr tng vo nh sng ban ngy, ngy nh th no th m nh vy, tm m rng cho n khi nh sng trn ngp c khng gian. 3- Phng php tu tp nh, do tu tp, lm cho sung mn, a n chnh nim tnh gic. l phng php qun tm (cittanupassi). Bit r khi no lc th, kh th, h th, u th, x th sanh khi, an tr, chm dt. Bit r khi no vng tng, phin no sanh khi, an tr, cht dt. Bit r khi no dc tm, tham tm, sn tm, hi tm sanh khi, an tr, chm dt trong tm. 4- Phng php tu tp nh, do tu tp, lm cho sung mn, a n on tn cc lu hoc37. l phng php qun s sanh dit ca nm th un (qun Bt nh). y l sc tp khi, y l sc on dit; y l th tp khi,
Xem Tng Chi B, chng Bn Php, kinh 41: Bn nh. Lu hoc gm c dc lu, hu lu v v minh lu. l nhng t kin lm cho chng sanh ri vo ba ci dc, sc v v sc.
36 37

Nh Lai Thin 13/21.

y l th on dit; y l tng tp khi, y l tng on dit; y l hnh tp khi, y l hnh on dit; y l thc tp khi, y l thc on dit. Qun nh vy thy r tt c nm un u l v thng, l v ng, l nitbn, nh chng c php khng v ng khng. Ny qu thy, l phng php tu tp Chnh nh nhm a n gic ng v gii thot.

7- Kinh Nhp tc Xut tc nim (npnasati )


Ti nghe nh vy : Mt thi, Th tn Savatthi, ti ng Vin (Pubbarama), ging ng Lc Mu (Migaramatu), cng vi rt nhiu Thng tota danh ting nh Tn gi Sariputta (X li pht), Tn gi Mahamoggallana (i Mc kin lin),Tn gi Mahakaccana (i Ca chin din), Tn gi Mahakotthita (i Cu hy la), Tn gi Mahakappina (i Kip tn na), Tn gi Mahacunda (i Thun ), Tn gi Anuruddha (A na lut), Tn gi Revata (Ly b a) v Tn gi Ananda (A nan), cng vi nhiu bc Thng tota t danh ting khc. Lc by gi, cc Thng tao T kheo khuyn gio, ging dy cc tn T kheo. Mt s Thng tota T kheo khuyn gio, ging dy mi tn T kheo. Mt s Thng ta T kheo khuyn gio, ging dy hai mi tn T kheo. Mt s Thng tota T kheo khuyn gio, ging dy ba mi tn T kheo. Mt s Thng tota T kheo khuyn gio, ging dy bn mi tn T kheo. V cc tn T kheo c cc Thng tota T kheo khuyn gio, ging dy, thc r rng nhng qu v chng t theo tim th cao diu, th thng. Lc by gi, Th tn vo ngy B tt, ngy rm, vo m trng trn sau ngy T t, ang ngi gia tri vi chng T kheo vy quanh. Th tn nhn qua chng T kheo ang yn lng, ht sc yn lng, ri bo cc T kheo : Ta c tho mn, ny cc T kheo, vi o l ny. Tm ta c tho mn, ny cc T kheo, vi o l ny. Do vy, ny cc T kheo, hy tinh tn hn na, chng t nhng g cha chng t, chng ng nhng g cha chng ng. Ta s y, ti Savatthi, cho n thng t, l Komudi. Nhng Cc T kheo a phng c nghe: "Th tn s y, ti Savatthi, cho n thng t, l Komudi." Cc T kheo a phng t hp ti Savatthi yt kin Th tn. V cc Thng tota T kheo li cng khuyn gio, ging dy cc tn T kheo nhiu hn na. Mt s Thng tota T kheo khuyn gio, ging dy mi tn T kheo. Mt s Thng ta T kheo khuyn gio, ging dy hai mi tn T kheo. Mt s Thng ta T kheo khuyn gio, ging dy ba mi tn T kheo. Mt s Thng ta T kheo khuyn gio, ging dy bn mi tn T kheo. V nhng tn T kheo c cc Thng ta
Nh Lai Thin 14/21.

T kheo khuyn gio, ging dy thc r rng nhng qu v cao diu, th thng chng t. Lc by gi vo ngy B tt38, ngy rm, vo m trng trn, ngy l Komudi vo thng t, Th tn ang ngi ngoi tri, c chng T kheo vy quanh. Ri Th tn, sau khi nhn qua chng T kheo ang yn lng, ht sc yn lng, lin bo cc T kheo : Hi chng ny, ny cc T kheo, khng c li tha thi. Hi chng ny, ny cc T kheo, khng c li d tha, c an tr trong li cy thanh tnh. Chng T kheo nh th ny, ny cc T kheo, hi chng nh th ny, ny cc T kheo, l mt hi chng ng c cung knh, ng c tn trng, ng c cng dng, ng c chp tay, l phc in v thng i. Chng T kheo nh th ny, ny cc T kheo, l mt hi chng b th t c (phc bo) nhiu, b th nhiu cng c (phc bo) nhiu hn na. Chng T kheo nh th ny, ny cc T kheo, hi chng nh th ny, ny cc T kheo, l mt hi chng kh thy i. Chng T kheo nh th ny, ny cc T kheo, l mt hi chng xng ng cho th ch i nhiu do tun (yojana) vi mt bao lng thc trn vai n yt kin (v cng dng). Chng T kheo ny l nh vy, ny cc T kheo. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo l A la hn, cc lu hoc39 on tr, Phm hnh40 thnh, cc vic nn lm lm, gnh nng t xung, mc ch thnh t, nm thng phn kit s41 c on tn, c gii thot nh chnh tr. Ny cc T kheo, c nhng bc T kheo nh vy trong chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo l A na hm, on tr nm h phn kit s42, c ho sanh (v cc ci tri), t y c nhp Nit-bn, khng cn phi tr li i ny na. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo l T hm, on tr ba kit s43 v lm gim nh tham, sn, si, l bc Nht lai, sau khi sanh vo i ny mt ln na, s on tn kh au. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny c nhng T kheo l Tu hon, on tr ba kit s, l bc D lu, khng cn o vo c o, chc chn s c gic ng. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong chng T kheo ny.

Ngy B tt : ngy cc T kheo hp nhau li tng Gii lut hng thng, vo ngy rm. Lu hoc : nhng t kin lm cho chng sanh b sa a vo 3 ci Dc, Sc v V sc. 40 Phm hnh : i sng thanh tnh. 41 Nm thng phn kit s l sc i, v sc i, tro c, ng mn, v minh. 42 Nm h phn kit s l thn kin, gii cm th, hoi nghi, tham, sn. 43 Ba kit s l thn kin, gii cm th, hoi nghi.
38 39

Nh Lai Thin 15/21.

Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo l nhng v sng chuyn tm, ch tm, tu tp Bn nim x44. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng tT kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo l nhng v sng chuyn tm, ch tm, tu tp Bn chnh cn45. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Bn nh tc46. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Nm cn47. Cc bc t kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Nm lc48. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp By gic chi49. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Tm thnh o50. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo, sng chuyn tm, ch tm tu tp Tm t. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng t kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Tm bi. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Tm h. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng t kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Tm x. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Bt tnh. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng Tt kheo ny, c nhng Tt kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp V thng tng. Cc bc T kheo nh vy, ny cc T kheo, c mt trong hi chng T kheo ny. Ny cc T kheo, trong chng T kheo ny, c nhng T kheo sng chuyn tm, ch tm tu tp Nhp tc xut tc nim (npnasati). Nhp tc xut tc nim, c tu tp, lm cho sung mn, khin cho Bn nim x c vin mn. Bn nim x c tu tp, lm cho
Bn Nim x : Bn ti thin qun v Thn, Th, Tm, Php. Bn Chnh cn : Sing lm xut hin cc iu lnh cha sanh, sing lm ln mnh cc iu lnh sanh, sing dit tr cc iu c sanh, sing ngn chn cc iu c cha sanh. 46 Bn Nh tc : 4 iu nn lm cho n ni n chn : Dc nh tc, Nim nh tc, Tinh tn nh tc, T duy nh tc. 47 Nm cn : 5 cn lnh : Tn, Tn, Nim, nh, Tu. 48 Nm lc : 5 sc mnh trong vic tu tp : Tn, Tn, Nim, nh, Tu. 49 By Gic chi : 7 yu t ca s Gic ng : Nim, Trch php, Tinh tn, H, Khinh an, nh, X. 50 Tm Thnh o : Bt Chnh o : Chnh kin, chnh t duy, chnh ng, chnh nghip, chnh mng, chnh tinh tn, chnh nim, chnh nh.
44 45

Nh Lai Thin 16/21.

sung mn, khin cho By gic chi c vin mn. By gic chi c tu tp, lm cho sung mn, khin cho Minh gii thot (vijjavimutti) c vin mn. V ny cc T kheo, nh th no l tu tp Nhp tc xut tc nim? Nh th no l lm cho sung mn? Nh th no l qu ln, cng c ln? y, ny cc T kheo, T kheo i n khu rng, i n gc cy, hay i n ngi nh trng, ngi kit gi, lng thng ng, tr nim trc mt. Chnh nim, v y th v; chnh nim, v y th ra. 1- Th v di, v y bit: "Ti th v di." Hay th ra di, v y bit: "Ti th ra di". 2- Hay th v ngn, v y bit: "Ti th v ngn." Hay th ra ngn, v y bit: "Ti th ra ngn". (Ch gii : Trong 2 php th trn, hnh gi thc hnh nhiu loi hi th di, ngn, mnh, nh, th, t khc nhau tm ra loi hi th no mang n h th, lc th, an nh hay thanh tnh cho thn, cho tm). 3- "Cm gic c ton thn, ti s th v", v y tp. "Cm gic c ton thn, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp th nghim phn ng ca ton thn i vi mi loi hi th). 4- "An tnh thn hnh, ti s th v", v y tp. "An tnh thn hnh, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp cho quen loi hi th lm cho thn an tnh, bng cch iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi). 5- "Cm gic h th, ti s th v", v y tp. "Cm gic h th, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp cho quen loi hi th lm pht sanh h th, bng cch iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi). 6- "Cm gic lc th, ti s th v", v y tp. "Cm gic lc th, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp cho quen loi hi th lm pht sanh lc th, bng cch iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi). 7- "Cm gic tm hnh, ti s th v", v y tp. "Cm gic tm hnh, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp th nghim phn ng khc nhau ca tm i vi loi hi th lm pht sanh h th, loi hi th lm pht sanh lc th v loi hi th lm pht sanh x th). 8- "An tnh tm hnh, ti s th v", v y tp. "An tnh tm hnh, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp cho quen loi hi th lm pht sanh x th tc l lm an tnh tm hnh, bng cch iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi). 9- "Cm gic v tm, ti s th v", v y tp. "Cm gic v tm, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp th nghim tc nhn thc r trng thi ca tm trong mi loi hi th khc nhau, h, lc, u, bi, nh, x ). 10- "Vi tm hn hoan, ti s th v", v y tp. "Vi tm hn hoan, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi c tm h lc).
Nh Lai Thin 17/21.

11- "Vi tm nh tnh, ti s th v", v y tp. "Vi tm nh tnh, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi c tm an nh). 12- "Vi tm gii thot, ti s th v", v y tp. "Vi tm gii thot, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp iu chnh hi th, nhp tim, nt mt, c th, th ngi c tm x, thanh tnh, gii thot, khng vng mc). 13- "Qun v thng, ti s th v", v y tp. "Qun v thng, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp qun thn, tm v vn vt u v thng nh hi th). 14- "Qun ly tham, ti s th v", v y tp. "Qun ly tham, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp qun thn, tm v vn vt u khng phi ti , khng phi ca ti ). 15- "Qun on dit, ti s th v", v y tp. "Qun on dit, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp qun thn, tm v vn vt u tan r, on dit, khng cn g na). 16- "Qun t b, ti s th v", v y tp. Qun t b, ti s th ra", v y tp. (Ch gii : Hnh gi thc tp qun tm x, gii thot, khng vng mc, tc nit bn an lc thanh tnh, hnh phc chn tht vnh cu). Nhp tc xut tc nim, ny cc T kheo, tu tp nh vy, lm cho sung mn nh vy, c qu ln, c cng c ln. V nh th no, ny cc T kheo, l Nhp tc xut tc nim c tu tp? Nh th no l lm cho sung mn, khin Bn nim x c vin mn? Khi no, ny cc T kheo, T kheo th v di, v y bit: "Ti th v di". Hay khi th ra di, v y bit: "Ti th ra di". Hay khi th v ngn, v y bit: "Ti th v ngn". Hay khi th ra ngn, v y bit: "Ti th ra ngn". "Cm gic c ton thn, ti s th v", v y tp. "Cm gic c ton thn, ti s th ra", v y tp. "An tnh thn hnh, ti s th v", v y tp. "An tnh thn hnh, ti s th ra", v y tp. Trong khi ty qun thn trn thn, ny cc T kheo, v T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i. Ny cc T kheo, i vi cc thn (thn th v hi th), Ta ni y l mt, tc l th v th ra. Do vy, ny cc T kheo, trong khi ty qun thn trn thn, v T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i (Khng chp thn l ta hay ca ta). Khi no, ny cc T kheo, v T kheo ngh: "Cm gic h th, ti s th v", v y tp. "Cm gic h th, ti s th ra", v y tp. "Cm gic lc th, ti s th v", v y tp. "Cm gic lc th, ti s th ra", v y tp. "Cm gic tm hnh, ti s th v", v y tp. "Cm gic tm hnh, ti s th ra", v y tp. "An tnh tm hnh, ti s v", v y tp. "An tnh tm hnh, ti s th ra", v y tp. Trong khi ty qun th trn cc th, ny cc T kheo, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i. Ny cc T kheo, i vi
Nh Lai Thin 18/21.

cc cm th, Ta ni y l mt, tc l th v th ra. Do vy, ny cc T kheo, trong khi ty qun th trn cc cm th, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i (Khng chp cc cm th l ta hay ca ta). Khi no, ny cc T kheo, T kheo ngh: "Cm gic tm, ti s th v",. vV y tp. "Cm gic tm, ti s th ra", v y tp. "Vi tm hn hoan, ti s th v", v y tp. "Vi tm hn hoan, ti s th ra", v y tp. "Vi tm Thin nh, ti s th v", v y tp. "Vi tm Thin nh, ti s th ra", v y tp. "Vi tm gii thot, ti s th v", v y tp. "Vi tm gii thot, ti s th ra", v y tp. Trong khi ty qun tm trn tm, ny cc T kheo, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim, ch ng tham u i. Ny cc T kheo, s tu tp Nhp tc xut tc nim khng th n vi k tht nim, khng c tnh gic. Do vy, ny cc T kheo, trong khi ty qun tm trn tm, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim, ch ng tham u i (Khng chp tm l ta hay ca ta). Khi no, ny cc T kheo, T kheo ngh: "Qun v thng, ti s th v", v y tp. "Qun v thng, ti s th ra", v y tp. "Qun ly tham, ... qun on dit, ... qun t b, ti s th v", v y tp. "Qun ly tham,qun on dit,qun t b, ti s th ra", v y tp. Trong khi ty qun php trn cc php, ny cc T kheo, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i. V y on tr tham u, sau khi thy vi tr tu, kho nhn (s vt) vi nim x ly. Do vy, ny cc T kheo, trong khi ty qun php trn cc php, T kheo an tr, nhit tm, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i (Pht tm x ly, on dit, t b tt c). Nhp tc, xut tc nim, ny cc T kheo, c tu tp nh vy, c lm cho sung mn nh vy, khin cho Bn nim x c vin mn. V Bn nim x, ny cc T kheo, c tu tp nh th no, lm cho sung mn nh th no, khin cho By gic chi c vin mn? Ny cc T kheo, trong khi ty qun thn trn thn, T kheo an tr, nhit tm tnh gic, chnh nim ch ng tham u i., Ttrong khi y, nim khng hn m ca v y c an tr. Trong khi nim khng hn m ca v y c an tr, ny cc T kheo, trong khi y Nim gic chi c bt u khi ln vi ni T kheo., Ttrong khi y, T kheo tu tp Nim gic chi. Trong khi y, Nim gic chi c T kheo tu tp i n sung mn. Ny cc T kheo, trong khi an tr vi chnh nim nh vy, T kheo vi tr thu suy t, t duy, thm st php y. Ny cc T kheo, trong khi an tr vi chnh nim nh vy, T kheo vi tr tu suy t, t duy, thm st php y nh vy, trong khi y Trch php gic chi c bt u khi ln vi ni T kheo. Trong khi y, T kheo tu tp Trch php gic chi. Trong khi y, Trch php gic chi c T kheo tu tp i n sung mn.
Nh Lai Thin 19/21.

Ny cc T kheo, trong khi T kheo vi tr tu suy t, t duy, thm st php y, s tinh tn khng th ng bt u khi ln vi ni v T kheo. Ny cc T kheo, trong khi T kheo vi tr hu suy t, t duy, thm st php y, trong khi y s tinh tn khng th ng bt u khi ln vi T kheo y. Trong khi y Tinh tn gic chi c bt u khi ln ni T kheo,. tTrong khi y, T kheo tu tp Tinh tn gic chi. Trong khi y, Tinh tn gic chi c T kheo tu tp i n sung mn. H khng lin h n vt cht c khi ln ni v tinh tn tinh cn. Ny cc T kheo, trong khi h khng lin h n vt cht khi ln ni T kheo tinh tn tinh cn, trong khi y H gic chi bt u khi ln ni T kheo. Trong khi y, H gic chi c v T kheo tu tp. Trong khi y, H gic chi c T kheo tu tp i n sung mn. Thn ca v y c nh tm hoan h tr thnh khinh an, tm cng c khinh an. Ny cc T kheo, trong khi T kheo vi tm hoan h c thn khinh an, trong khi y, Khinh an gic chi bt u khi ln ni T kheo. Trong khi y, Khinh an gic chi c T kheo tu tp. Trong khi y, Khinh an gic chi c T kheo lm cho i n sung mn. Mt v c thn khinh an, an lc, tm v y c nh tnh. Ny cc T kheo, trong khi T kheo c thn khinh an, an lc, tm v y c nh tnh, trong khi y nh gic chi bt u khi ln ni T kheo. Trong khi y nh gic chi c T kheo tu tp. Trong khi y, nh gic chi c T kheo lm cho i n sung mn. V y vi tm nh tnh nh vy, kho nhn (s vt) vi nim x ly. Ny cc T kheo, trong khi T kheo vi tm nh tnh nh vy, kho nhn (s vt) vi nim x ly, trong khi y X gic chi bt u khi ln ni T kheo. Trong khi y, X gic chi c T kheo tu tp. Trong khi y, X gic chi c T kheo lm cho i n sung mn. Ny cc T kheo, Bn nim x c tu tp nh vy, c lm cho sung mn nh vy, khin cho By gic chi c vin mn. V ny cc T kheo, By gic chi c tu tp nh th no, c lm cho sung mn nh th no, khin cho Minh gii thot c vin mn ? y, ny cc T kheo, T kheo tu tp Nim gic chi lin h n vin ly, lin h n ly tham, lin h n on dit, hng n x ly; tu tp Trch php gic chi... (nh trn)... tu tp Tinh tn gic chi... (nh trn)... tu tp H gic chi... (nh trn)... tu tp Khinh an gic chi ... (nh trn)... tu tp nh gic chi (nh trn)... tu tp X gic chi, lin h n vin ly, lin h n ly tham, lin h n on dit, hng n x ly. Ny cc T kheo, by gic chi c tu tp nh vy, c lm cho sung mn nh vy, khin cho Minh gii thot c vin mn.
Nh Lai Thin 20/21.

Th tn thuyt ging nh vy. Cc T kheo y hoan h tn th li Th tn dy. Kinh Nhp tc Xut tc Nim l kinh s 118 trong Trung B Kinh. (i Tng Vit Nam, Trung B Kinh, Tp III, 249-264)

HT Vit xong ti Antony, ngy 10 thng 07 dl nm 2012. Son gi: Minh Thin & Diu Xun.

Nh Lai Thin 21/21.

You might also like