li m u Trong x hi c giai cp, giai cp thng tr chim ot lao ng ca cc giai cp v tng lp b tr, chim ot ca ci x hi vo tay mnh.

Cc giai cp, tng lp b tr khng nhng b chim ot kt qu lao ng m h cn b p bc v chnh tr, x hi v tinh thn. Khng c s bnh ng gia giai cp thng tr v giai cp b tr, chng hn gia giai cp cc nh t bn vi giai cp nhng cng nhn lm thu. Giai cp bc lt bao gi cng dng mi bin php v phng tin bo v a v giai cp ca h, duy tr cng c kinh t x hi cho php h c hng nhng c quyn, c li giai cp. Cng c ch yu l quyn lc nh nc. Li ch c bn ca giai cp b tr i lp vi li ch c bn ca giai cp thng tr. y l i khng v quyn li gia nhng giai cp p bc bc lt v nhng giai cp, tng lp b p bc, b bc lt. i khng l nguyn nhn ca u tranh giai cp. C p bc th c u tranh chng p bc. V vy u tranh giai cp khng do mt l thuyt x hi no to ra m l hin tng tt yu khng th trnh c trong x hi c p bc giai cp. u tranh giai cp l mt trong nhng ng lc thc y s vn ng v pht trin ca x hi c s phn chia giai cp.

Chng I. Giai cp I. Giai cp l g? Ch ngha duy vt lch s ch ra rng, cc giai cp x hi hnh thnh mt cch khch quan gn lin vi nhng giai on pht trin lch s nht nh ca sn xut. Trong tc phm "Sng kin v i", L Nin a ra nh ngha v giai cp nh sau: "Ngi ta gi l giai cp, nhng tp on to ln gm nhng ngi khc nhau v a v ca h trong mt h thng sn xut x hi nht nh trong lch s, khc nhau v quan h ca h (thng th nhng quan h ny c php lut quy nh v tha nhn) i vi nhng t liu sn xut, v vai tr ca h trong nhng t chc lao ng x hi, v nh vy l khc nhau v cch thc hng th v v phn ca ci x hi t hoc nhiu m h c hng. Giai cp l nhng tp on ngi m tp on ny th c th chim ot lao ng ca tp on khc, do ch cc tp on c a v khc nhau trong mt ch kinh t x hi nht nh. II. Ngun gc v kt cu giai cp. 1. Ngun gc giai cp. Trong x hi c nhiu nhm ngi, tp on ngi c phn bit bng nhng c trng khc nhau: tui tc, gii tnh, dn tc, chng tc, quc gia, ngh nghip Trong nhng s khc nhau , c mt s l do nguyn nhn t nhin, mt s khc l do nguyn nhn x hi. Nhng s khc bit t n khng sn sinh ra s i lp v x hi. Ch trong nhng iu kin x hi nht nh mi dn n s 2

phn chia x hi thnh nhng giai cp khc nhau. Ch ngha duy vt lch s khng nh s phn chia x hi thnh giai cp l do nguyn nhn kinh t. Sn xut x hi dn dn pht trin, vic s dng cng c bng kim loi lm cho nng sut lao ng tng ln dn ti s phn cng li lao ng trong x hi: chn nui tch khi trng trt, sn xut th cng cng dn dn tr thnh mt ngnh tng i c lp vi nng nghip, lao ng tr c tch khi lao ng chn tay. Vi lc lng sn xut mi, ch lm chung, n chung nguyn thy khng cn thch hp na, sn xut gia nh c th tr thnh hnh thc sn xut c hiu qu hn. T liu sn xut v sn phm lm ra tr thnh ti sn ring ca tng gia nh. S hu t nhn v t liu sn xut xut hin v dn dn thay th s hu cng ng nguyn thu. Ch t hu ra i dn ti s bt bnh ng v t i sn trong ni b cng x. X hi phn ho thnh nhng giai cp khc nhau, giai cp bc lt thng tr v giai cp b bc lt, b thng tr. Nh vy, s phn chia x hi thnh giai cp l kt qu tt nhin ca ch kinh t da trn s chim hu t nhn v t liu sn xut. S hnh thnh giai cp din ra theo hai con ng: - Th nht, s phn ho bn trong ni b cng x thnh k bc lt v ngi b bc lt. - Th hai, nhng t binh b bt trong chin tranh gia cc b lc khng b git nh trc m b bin thnh n l. Ch c giai cp u tin trong lch s x hi loi ngi l ch chim hu n l, tip theo l ch phong

kin, ch t bn ch ngha l bc pht trin cui cng v cao nht ca x hi c giai cp. 2. Kt cu giai cp. Trong x hi c giai cp, mi hnh thi kinh t - x hi u c mt kt cu giai cp nht nh. Khi hnh thi kinh t - x hi ny thay th hnh thi kinh t - x hi khc, kt cu giai cp cng thay i. Mi kt cu giai cp trong x hi c giai cp u c cc giai cp c bn v khng c bn. Nhng giai cp c bn l nhng giai cp xut hin v tn ti gn lin vi phng thc sn xut thng tr ca x hi. S i khng v cuc u tranh ca cc giai cp biu hin mu thun c bn ca phng thc sn xut sinh ra chng. Bn cnh nhng giai cp c bn, trong kt cu giai cp cn c giai cp khng c bn. Trong x hi chim hu n l, l nhng nng tr do c t rung t. Trong x hi phong kin, c th l giai cp n l v ch n vi t cch tn d ca x hi c; l giai cp t sn ra i trong lng x hi phong kin. Trong x hi t bn, nhng giai cp khng c bn l giai cp a ch vi t cch l tn d, giai cp nng dn. Cng vi s pht trin sn xut, mi giai cp trong mt kt cu giai cp - x hi cng c nhng bin i nht nh. Nhng s bin i y dn n s thay i a v ca cc giai cp trong h thng sn xut x hi. Trong kt cu ca x hi c giai cp, ngoi cc giai cp i khng cn c tng lp tr thc lm cng vic ch yu bng tr c. Tng lp tr thc khng phi l mt giai cp. N

c hnh thnh t nhng giai cp khc nhau v cng phc v nhng giai cp khc nhau. Phn tch kt cu giai cp v s bin i ca n gip ta hiu a v, vai tr v thi chnh tr ca mi giai cp i vi mi cuc vn ng lch s, c bit l trong cuc u tranh ca thi i ngy nay.

chng ii. u tranh giai cp. " u tranh giai cp l mt trong nhng ng lc thc y s vn ng v pht trin ca x hi c s phn chia giai cp". u tranh giai cp thc cht l cuc u tranh gia nhng giai cp m li ch cn bn i lp nhau. u tranh giai cp l mt trong lc thc y s pht trin ca x hi c giai cp i khng. iu o c th hin trc ht ch: Thng qua u tranh giai cp s xung t gia lc lng sn xut mi v quan h sn xut gi ci c gii quyt, bc qu t mt ch x hi li thi sng mt ch mi cao hn c thc hin. Xt n cng, nhn t quyt nh s pht trin ca x hi loi ngi l hot ng sn xut ra ca ci vt cht. Song s pht trin ca sn xut ch din ra khi quan h sn xut cn ph hp vi tnh cht v trnh ca lc lng sn xut. Khi quan h sn xut li thi th mu thun vi lc lng sn xut, mu thun ny biu hin v mt x hi thnh mu thun gia giai cp cch mng i biu cho phng thc sn xut mi, vi giai cp bc lt, thng tr - i biu cho nhng li ch gn lin vi quan h sn xut li thi. Mu thun ch c th c gii quyt bng cuc u tranh cch mng ca giai cp cch mng v qun chng b bc lt, m nh cao ca n l cch mng x hi, thay th quan h x hi c bng quan h sn xut mi, m ra a bn mi cho sn

xut x hi pht trin. Sn xut x hi pht trin, ng nhin ko theo s pht trin ca ton b i sng x hi. T khi phng thc sn xut t bn ch ngha xut hin trn v i lch s, vic x hi nm ly quyn s hu ton b t liu sn xut lun lun l mt l tng tng lai m nhiu c nhn cng nh nhiu mn phi trn vn tng phng pht nhn thy t nhiu l m trc mt. Nhng vic chim hu ch c th tr thnh mt kh nng, tr thnh mt tt yu lch s, mt khi m cc iu kin vt cht thc hin vic c sn ri. Cng nh mi s tin b khc ca x hi, vic m c th thc hin c, th khng phi l do ch ngi ta hiu rng s tn ti ca giai cp l tri vi chnh ngha, tri vi bnh ng, khng phi l do ch ch n thun c mun tiu dit cc giai cp y, m l do nhng iu kin kinh t mi nht nh. Tnh trng x hi phn chia thnh mt giai cp bc lt v mt giai cp b bc lt, thnh mt giai cp thng tr v mt giai cp b p bc l mt hu qu tt nhin ca tnh trng pht trin thp km ca nn sn xut trc kia. Chng no tng s sn phm do lao ng ca x hi lm ra ch mi cung cp c mt s gi l vt cht t ci s tht cn thit va m bo s sinh sng ca mi ngi m thi, chng no m lao ng vn chon ht hay hu ht thi gi ca i a s thnh vin trong x hi, th tt nhin x hi phi chia thnh gia cp l iu tt yu xy ra. Khi giai cp thng tr ny, hay mt giai cp thng tr khc tr thnh mt s li thi, mt trng thi c h th cn phi c mt giai cp mi tin b hn, pht trin hn ph hp vi quan h sn xut mi v din 7

ra cuc u tranh gia nhng giai cp ny, giai cp tin b tt yu s ginh thng li v c nh th thc y x hi pht trin i ln. C.Mc v Ph.ngghen chng minh rng, sn xut vt cht p ng nhu cu tn ti v pht trin ca con ngi v x hi loi ngi l hnh ng lch s u tin ca con ngi. Tc ng bin chng gia ci tin sn xut vi nhu cu khng ngng tng ln l ng lc pht trin c bn, thng xuyn ca tt c x hi. Sn xut vt cht bao gi cng pht trin trong mt quan h sn xut nht nh. Khi quan h sn xut khng cn ph hp vi lc lng sn xut, th n tr thnh xing xch ca lc lng sn xut, dn n nhng cuc khng hong ph hoi lc lng sn xut,. Trong cc x hi c i khng giai cp, nhng quan h sn xut li thi khng t ng nhng ch cho quan h sn xut mi. Chng c giai cp thng tr bo v bng tt c sc mnh chnh tr, kinh t v t tng, c bit l bng bo lc c t chc. Mun thay i quan h sn xut gii phng sc sn xut phi gt b lc cn ln lao y. iu ch c th thc hin c qua u tranh giai cp v cch mng x hi. Xut pht t quan im xem s vn ng ni ti ca phng thc sn xut quyt nh s pht trin ca ton b lch s x hi, C.Mc v Ph ngghen xem u tranh giai cp m nh cao l thi k cch mng, nh n by thay i hnh thi kinh t x hi do "u tranh giai cp l ng lc trc tip ca lch s cc x hi c giai cp. Trong x hi c p bc giai cp, u tranh giai cp chng nhng ci to x hi m cn c tc dng ci to bn thn cc 8

giai cp cch mng v qun chng lao ng. Ch qua u tranh cho t do, khng cam chu s phn n l, cc giai cp b p bc mi gt sa c tinh thn n l v nhng tp qun xu do ch ngi p bc ngi sn sinh ra. Lch s nhn loi chng minh vai tr to ln ca u tranh giai cp chng p bc bc lt. Thi c i nu khng c cc cuc u tranh ngy cng mnh m ca hng chc vn n l v tng lp bnh dn chng giai cp ch n th ch n l d thi nt cng khng th sp . Cui x hi phong kin cc phong tro u tranh ca nng dn, th th cng, thng nhn, tr thc do giai cp t sn lnh o dn n cc cuc cch mng t sn trong cc th k XVI, XVII, XVIII lm sp ch phong kin, a x hi chuyn sang thi i t sn. Cuc u tranh giai cp do giai cp cng nhn tin hnh l cuc u tranh giai cp cui cng trong lch s loi ngi. N l phng tin tt yu gii phng chia giai cp do giai cp cng nhn tin hnh l cuc u tranh giai cp cui cng trong lch s loi ngi. N l phng tin tt yu gii phng ton x hi khi ch p bc, bc lt, khi s phn chia giai cp v u tranh giai cp. V vy y l mt qu trnh u tranh rt lu di v v cng phc tp. Cuc u tranh giai cp pht trin tt yu dn n cch mng v sn. Cuc cch mng ny thng li trc ht nhng khu yu nht ca ch ngha t bn, ni giai cp cng nhn v cc lc lng cch mng c nhgn iu kin khch quan v ch quan ginh chnh quyn.

Sau khi giai cp cng nhn dn lao ng ginh c chnh quyn, u tranh giai cp cha bin mt m tip tc din ra gay go phc tp trong iu kin mi. Trong thi k qu ln ch ngha x hi mc tiu u tranh trc tip ca gai cp cng nhn thay i: t mc tiu ginh chnh quyn chuyn sang mc tiu c bn v ch yu l cng c chnh quyn ca nhn dn lao ng xy dng thnh cng ch ngha x hi, trng tm l xy dng kinh t. Giai cp t sn b lt , tin hnh cuc u tranh chng cch mng x hi ch ngha nhm phc hi ch ngha t bn. iu kin u tranh thay i, mc tiu trc tip ca cc giai cp thay i th hnh thc u tranh giai cp cng thay i. Lnin d ni: "Trong iu kin chuyn chnh v sn, nhng hnh thc u tranh giai cp ca giai cp v sn khng th ging nh trc:1 Cuc u tranh giai cp trong thi k qu t ch ngha t bant ln ch ngha x hi din xra trn tt c cc lnh vc: chnh tr, kinh t, x hi vn ho, t tng. V.I.Lnin cho rng ch ngha x hi ch ginh c thng li trit khai giai cp cng nhn lnh o ng o qun chng nhn dn xy dng thnh cng phng thc sn xut mi, bo m ch ngha x hi to ra c nng sut lao ng cao hn ch ngha t bn. Mc tiu ny cha c thc hin th kh nng phc hi ch ngha t bn vn cn rt ln. Cc th lc t bn quc t ra sc ngn cn giai cp cng nhn nm chnh quyn xy dng thnh cng ch ngha x hi bng nhiu phng tin v th on t bao vy, cm vn, can
1

1. V.I.Lnin: Ton tp, NXB. Tin b, Mtxcva, 1977, t.39, tr.298

10

thip qun s n "din bin ho bnh". xy dng ch ngha x hi, giai cp cng nhn v nhn dn lao ng phi lm tht bi cc th on ni trn. Trong iu kin nm c chnh quyn, giai cp cng nhn phi s dng tng hp, linh hot cc hnh thc u tranh mi, trong c u tranh bng bo lc v bng ho bnh, bng gio dc thuyt phc v bng hnh chnh, php ch, bng chnh tr, qun s v bng kinh t, bng ci to cc quan h c li thi v xy dng cc quan h mi ng quy lut; bng lin minh gia giai cp cng nhn vi cc giai cp, tng lp lao ng v cc tng lp trung gian khc; bng s dng giai cp t sn xy dng ch ngha x hi, v.v... Cuc u tranh v ch ngha x hi lu di, gay go phc tp nh th no tu theho iu kin lch s c th. Lin X c v cc nc x hi ch ngha ng u c, cc lc lng chng ch ngha x hi li dng tnh hnh khng hong ca ch ngha x hi, nht l li dng nhng sai lm nghim trng ca cc ng cng sn cm quyn o ngc tnh th, lp li trt t t sn. Hai loi sai lm nghim trng d mc phi l: . a. Ch quan duy ch, coi nh quy lut kinh t khch quan, trong khi li tuyt i ho u tranh giai c, nht l tuyt i ho mt trong nhng hnh thc ca u tranh giai cp; b. C hi hu khuynh, m h v u tranh giai cp, mt cnh gic trc m mu din bin ho bnh ca cc th lc th ch vi ch ngha x hi.

11

Trong thi k qu i ln ch ngha x hi nc ta, x hi vn tn ti lu di cc giai cp, cc mu thun giai cp. u tranh giai cp l thc t khch quan khng th trnh danh t u tranh giai cp, m l nhn thc cho ng tnh cht, ni dung, hnh thc ca cuc u tranh, x l ng n cc quan h x hi - giai cp. thc hin mc tiu cch mng l du giu, nc mnh, x hi cng bng vn minh, iu c bn l phi pht trin mnh m nn kinh t nhiu thnh phn vn ng theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc, bo m nh hng x hi ch ngha; thc hin cng nghip ho hin i ho t nc. Xy dng ch ngha x hi phi i i vi bo v T quc, bo v chnh quyn nhn dn v php ch x hi ch ngha. Ton b s nghip trn y l li ch cn bn ca dn tc v nhn dn lao ng. Tuyt i a s trong cng ng dn tc Vit Nam bao gm giai cp cng nhn, giai cp nng dn, tng lp tr thc, cc tng lp lao ng khc, tng lp t sn dn tc, cc nhn s yu nc... tn thnh mc tiu ni trn. Tuy nhin mt b phn nh trong x hi v quyn li ch k, v hn th giai cp, v ang lin kt vi cc th lc phn ng quc t chng li s nghip cch mng ca nhn dn ta. V vy, u tranh giai cp trong thi k qu nc ta trc ht l cuc u tranh di nhiu hnh thc gia mt bn l qun chng nhn dn lao ng, cc lc lng x hi i theo con ng dn n mc tiu dn giu nc mnh, x hi cng bng van minh, on kt trong mt trn thng nht dn tc do ng lnh o, vi mt bn l cc th lc, cc t chc, cc phn t chng c lp dn tc 12

v ch ngha x hi, chng ng, Nh nc v php lut, ph hoi trt t x hi va an ninh quc gia. Cc th lc phn ng trong nc v quc t chng c lp dn tc v ch ngha x hi ch yu thng qua din bin ho bnh nhm th tiu s lnh o ca ng cng sn, lm tan r v h t tng tin ti lt chnh quyn nhn dn bng hnh thc ny hay hnh thc khc. Cuc u tranh gia hai con ng, con ng x hi ch ngha v con ng t bn ch ngha cng l biu hin ca u tranh giai cp trong thi k qu nc ta. y l cuc u tranh gia cc nhn t thc y t nc pht trin theo nh hng x hi ch ngha vi cc nhn t thc y t nc dch chuyn theo nh hng t bn ch ngha. Cc nhn t t pht t bn ch ngha ny c nhng th lc chng c lp dn tc v ch ngha x hi li dng phc v mc tiu ca chng. Cuc u tranh gia hai khuynh hng pht trin trn y din ra hng ngy hng gi trn tt c cc lnh vc, trc ht l lnh vc kinh t, lnh vc t tng v lnh vc trt t x hi. Trong c cu giai cp - x hi nc ta hin nay, ngoi cng nhn, nng dn, tr thc v cc tng lp t sn, tng lop ny c iu kin pht trin trong nn kinh t th trng. ng nhin c mu thun v li ch gia nhng ngi lao ng lm thu vi tng lp t sn v c mu thun gia s pht trin theo con ng x hi ch ngha vi khuynh hng t pht ca thnh phn kinh t t bn t nhn. y l nhn dn lao ng vi tng lp t sn. Mu thun gia giai cp cng nhn, nhn dn lao ng vi tng lp t sn, tuy mang tnh 13

cht mu thun gia lao ng vd bc lt lao ng, song trong iu kin thi k qu nc ta li l mu thun trong ni b nhn dana. Kinh t nhiu thnh phn v tng lp t sn c vai tr tch cc trong s nghip pht trin kinh t, c kh nng tham gia tch cc vo s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc. Trong x hi ta hin nay, li ch hp php ca cc nh t sn cn bn thng nht vi li ch chung ca cng ng. y l mt thng nht gia giai cp cng nhn, nhn dn lao ng vi tng lp t sn. Quan h gia giai cp cng nhn, nhn dn lao ng vi tng lp t sn l quan h va hp tc va u tranh; u tranh vi nhng khuynh hng tiu cc ca tng lp t sn cng thc hin hp tc, on kt xy dng x hi dn giu, nc mnh, cng bng vn minh. Trong xy dng ch ngha x hi v bo v T quc x hi ch ngha phi nm vng quan im giai cp ca ch ngha Mc - Lnin. l quan im cch mng v khoa hc. S tuyt i ho u tranh giai cp, s cng iu u tranh giai cp cng nh s m h v u tranh giai cp u tri vi quan im giai cp Mc - Lnin, u gy tn hi cho s nghip xy dng ch ngha x hi.

14

Kt lun u tranh giai cp chng nhng c tc dng ci to x hi, xo b cc lc lng x hi phn ng, m n cn c tc dng ci to bn thn cc giai cp cch mng. Trong x hi c giai cp, s pht trin ca cc mt vn hoa, ngh thut v cdc mt khc ca i sng x hi khng th khng mang du n ca u tranh giai cp, v do cuc u tranh thc y. u tranh giai cp l quy lut chung ca x hi c giai cp. Song, quy lut y c nhng biu hin c th trong tng x hi c th. iu do kt cu giai cp ca mi x hi, do a v lch s ca mi giai cp cch mng trong tng giai on v trn tng a bn quyt nh. Mun hiu ng quy lut u tranh giai cp, cn phi phn tch c th trong nhng iu kin lch s c th.

15

Ti liu tham kho 1. Trit hc Mc - Lnin - ton tp Nh xut bn gio dc 2. Gio trnh trit hc Mc Lnin Nh xut bn chnh tr quc gia. 3. Chng uy - Rinh - Ph.ngghen Nh xut bn s tht.

16