(YRC) - Mo Hinh Hop Nhat Tu Nhien Va Kha Nang AP Dung Mo Hinh Tai Cac Doanh Nghiep Thuoc Dia Ban Ha Noi Va Vung Phu Can

Li ni u
Tnh cp thit ca ti Hin nay, trong bi cnh ton cu ha ca nn kinh t th gii, cc doanh nghip d thuc quc gia pht trin hay ang pht trin, c quy m ln hay nh, hot ng sn xut kinh doanh lnh vc no cng u phi i mt vi s cnh tranh ngy cng gay gt, i hi vic thc hin nhng ci cch su rng ng vng trn th tr-ng. Nhn t mt gc khc, s pht trin mnh m ca nn kinh t th gii cng t nhn loi tr-c nguy c cn kit v khan him ti nguyn, buc cc nh qun l Nh n-c, doanh nghip v c ngi tiu dng c thc hn v vn qun l xanh. Mi tr-ng, do vy, c th tr thnh li th cnh tranh, tr thnh nhn t quyt nh s thnh cng ca doanh nghip. Cng ty Unocal (M) tng dng 6 triu USD mua ri ph b 8376 xe t sn xut tr-c khi c nhng chin dch chng nhim v trung bnh mi chic x khi gy nhim gp 60 ln loi t mi sn xut. Kt qu l lng tin ca ng-i tiu dng i vi cng ty khng ngng tng ln. V d ny phn no cho thy tm quan trng ca nhng hnh ng v mi tr-ng trong qu trnh ra quyt nh ca mi nh lnh o doanh nghip. Qua vic phn tch, tm hiu thc trng qun l mi tr-ng n-c ta, chng ti cho rng vn y tuy khng mi song vn s lun lun l bi ton kh gii i vi cc doanh nghip Vit Nam khi ng-ng ca WTO ang n gn v cng vi n l mt yu cu kht khe hn v nhng sn phm -c ra i t nhng m hnh qun l mi tr-ng hiu qu. Xut pht t thc t ny, tc gi mnh dn thc hin ti M hnh hp nht t nhin v kh nng p dng m hnh ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn vi hi vng a ra mt li gii hp l gip cc doanh nghip trong n-c, tr-c ht l cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn, hon thin h thng qun l mi tr-ng ti doanh nghip mnh. M hnh th hin s tham gia c chiu rng v chiu su ca mi thnh vin trong doanh nghip, t lnh o n nhn vin, vo qu trnh qun l xanh ng thi phn tch nhng b-c i c th t -c mc tiu cao nht ca qu trnh y. y cn l cch tip cn c tnh ng dng cao i vi quy m v trnh sn xut ca cc doanh nghip trong phm vi nghin cu. Mc ch nghin cu Trn c s nhng l lun chung v qun l mi tr-ng v t nhng phn tch thc tin qun l mi tr-ng H Ni v vng ph cn, ti i su nghin cu m hnh hp nht t nhin nhm lm r c s khoa hc p
http://svnckh.com.vn
dng m hnh vo hot ng sn xut ca cc doanh nghip thuc a bn ny. Nhim v nghin cu thc hin mc tiu trn y, ti c nhng nhim v c th nh- sau: H thng ha nhng khi nim chung v qun l mi tr-ng v m hnh hp nht t nhin. Phn tch thc trng qun l mi tr-ng v p dng m hnh hp nht t nhin cc doanh nghip H Ni v vng ph cn. xut mt s gii php t pha doanh nghip v nh n-c nhm p dng m hnh hiu qu nht. i t-ng v phm vi nghin cu i t-ng nghin cu ca ti l m hnh hp nht t nhin v tnh kh thi ca m hnh ny i vi cc doanh nghip thuc H ni v vng ph cn. Trong phm vi kho st ti cc doanh nghip trn, tc gi hi vng s mang li ci nhn r nt hn v kh nng p dng m hnh ti Vit nam ni chung. Ph-ng php nghin cu ti p dng ph-ng php tip cn tng phn, phn tch m hnh thng qua cc giai on ring bit, t i n nhng nhn xt khi qut chung. ti cn s dng ph-ng php kho st, thng k, phn tch tng hp, so snh trn c s s dng s liu, bng biu, kt hp vi phng vn cc chuyn gia v nh qun l doanh nghip Kt qu nghin cu d kin Ng-i thc hin tin t-ng rng ti s t -c nhng kt qu sau: B sung, hon thin nhng vn l lun v m hnh hp nht t nhin. Cung cp nhng thng tin xc thc v hin trng p dng h thng qun l mi tr-ng ca cc doanh nghip thuc H Ni v vng ph cn. -a ra mt m hnh sinh li thc y hiu qu hot ng ca doanh nghip.
Ch-ng I: C s l lun v m hnh hp nht t nhin 1.1.Khi nim chung 1.1.1.Qun l mi tr-ng v h thng qun l mi tr-ng cho doanh nghip Ngy nay, cng vi s pht trin ca i sng sn xut, vn mi tr-ng, bo v mi tr-ng v c bit l qun l mi tr-ng ngy cng -c t ra cp thit. l do vic nhn thc -c tnh thng nht ca h thng T nhin Con ng-i X hi khin con ng-i phi gii quyt vn mi tr-ng v thc hin cng tc qun l mi tr-ng mt cch ton din, m bo khng ph v s thng nht bin chng khch quan . Hn na, nh nhng k thut v cng ngh hin i, khng nhng hot ng sn xut ca con ng-i -c kim sot tt hn m vic phn tch, gim st cht l-ng mi tr-ng v x l, phng trnh, ngn nga nhng tc ng tiu cc ti mi tr-ng cng hiu qu hn. Qun l mi tr-ng do vy d dng -c iu tit thng qua nhng cng c kinh t v lut php, t nhng quy nh bt buc dn tr thnh mt li th cnh tranh khng th b qua. C th hiu mt cch khi qut v qun l mi tr-ng nh- sau: Qun l mi tr-ng l tng hp cc bin php, lut php, chnh sch kinh t, k thut, x hi thch hp nhm bo v cht l-ng mi tr-ng sng v pht trin bn vng kinh t x hi quc gia. Vic qun l mi tr-ng nhm h-ng ti vic thc hin nhng mc tiu c bn: Th nht l phi khc phc v phng chng suy thoi, nhim mi tr-ng pht sinh trong hot ng sng ca con ng-i. Th hai l pht trin bn vng Kinh t v x hi quc gia theo 9 nguyn tc ca mt x hi bn vng do hi ngh Rio 92 xut v -c tuyn b Johannesburg, Nam Phi v pht trin bn vng 26/8 4/9/2002 ti khng nh.Trong vi ni dung c bn cn phi t -c l pht trin kinh t x hi gn cht vi bo v v ci thin mi tr-ng, bo m s hi ho gia mi tr-ng nhn to vi mi tr-ng thin nhin, gi gn a dng sinh hc. Th ba l xy dng cc cng c c hiu lc qun l mi tr-ng quc gia v cc vng lnh th. Cc cng c trn phi thch hp cho tng ngnh, tng a ph-ng v cng ng dn c-. Hin nay, vi tnh trng nhim mi tr-ng do sn xut cng nghip ngy cng gia tng, qun l mi tr-ng khng ch l vn ca mt ng-i, mt c quan, mt t chc m ca c ton x hi. V vy, Chnh ph v doanh nghip cc n-c lun cng phi hp, cng tc nhm tm ra nhng gii php
mang tnh lut php hn khng ch trong tng n-c m c phm vi khu vc v quc t. 1.1.1.1.Ti sao doanh nghip phi quan tm ti vic qun l mi tr-ng? Qun l mi tr-ng l mt ph-ng thc tip cn h thng chm lo ti mi kha cnh c lin quan ti mi tr-ng trong cc hot ng sn xut kinh doanh ca mt t chc. N phi -c xem nhmt b phn gn lin trong hot ng v chin l-c kinh doanh ca t chc. Doanh nghip phi quan tm ti qun l mi tr-ng v: Php lut v nhng s p buc khc i vi doanh nghip Tuy nhng mc khc nhau nh-ng Chnh ph ca tt c cc quc gia u ang tng c-ng kim sot cc hot ng cng nghip, nghim khc x pht vic vi phm cc iu lut v cc gii hn cho php v mi tr-ng. Cc hnh pht dn s v hnh s mi, nghim ngt hn v vi phm lut v cc quy nh mi tr-ng ang -c cc n-c pht trin c bit ch trng p dng. c bit l cc vi phm dn ti nguy c tn hi v sc kho, tn hi lu di cho ti nguyn t, n-c mt, n-c ngm Tnh hnh buc cc doanh nghip phi tin hnh cc bin php gim st cn thit minh chng rng h p ng cc yu cu cho php hoc tun th cc iu lut. Cc nhn vin gim st khu vc cng ang -c o to cch xc nh v kp ch ra cc vi phm v lut php hay nhng quy nh v mi tr-ng. Nhiu x nghip nhn thy tip tc tn ti v xc tin hot ng sn xut kinh doanh, h buc phi ch trng mt chin l-c lu di v mi tr-ng. Vi chin l-c h mi to -c c hi kinh doanh, cnh tranh -c vi cc i th bit cn nhc ti cc yu t mi tr-ng, thu ht -c cc nh u t-, cc c ng v cc bn lin quan nh vin cnh tt p v mi tr-ng ca h. Trch nhim php l, hnh s v vi phm lut hay cc quy nh mi tr-ng khng ch tr nn nghim khc hn m c s php l ca n cng ang -c ch trng ti nhiu n-c. iu ny gip kim sot -c mi tc hi mi tr-ng ngay c khi ch-a c cc bng chng vi phm. Cc hot ng sn xut kinh doanh d ch c nguy c ri ro cng s b cm v ch doanh nghip s b x pht thu mt cch nghim khc. Ngoi cc trch nhim php l, hnh s do cc nguy hi v s c hoc nhim, ti nhiu n-c, cc doanh nghip cn gp kh khn v cc tr-ng hp x l khn cp khi c quan chc nng buc h phi nh ch sn xut cho ti lc gii quyt xong s c. Trong mt s tr-ng hp, cc doanh nghip buc phi di di a im hoc u t- mua sm trang thit b cng ngh mi kim sot nhim. ng ca hay khng ng ca?. Liu c a im thch hp di chuyn v gii php di chuyn c thc thi khng? lun l nhng cu hi kh tr li i vi cc c quan chc nng ca Chnh ph. Ti Vit Nam cc tr-ng hp nhvy cng xy ra.
p lc v nhn thc, v danh ting v quan h cng ng Nhn thc ca x hi ni chung v ca ng-i tiu dng ni ring v mi tr-ng ang dn dn thay i. L thng th-ng ng-i ta xem mt doanh nghip c tnh trng mi tr-ng km th kh c th sn xut cc sn phm c cht l-ng cao. Xu th hin nay ng-i tiu dng c s la chn cc sn phm -c sn xut trong cc iu kin tt v mi tr-ng. Bn hng, nhng ng-i lun cn trng khi la chn, k kt cc hp ng hn phi cn nhc k hn v iu ny. Cc bn quan tm hoc cc bn c quyn li lin quan khc nhcc c ng, cc t chc ti chnh, cc cng ty bo him lun xem trng yu t m bo mi tr-ng trong qu trnh nh gi tng th, nh gi v cc khch hng hin c v cc khch hng t-ng lai tr-c lc thc hin cc dch v u t-, cho vay, dch v bo him hay chp nhn cc iu kin m phn thch hp. Cc doanh nghip thiu cn trng v vn nhim c th gp nhiu rc ri trong quan h i vi dn c- a ph-ng. Cnh tranh nhim mi tr-ng th-ng gn lin vi vic tiu hao lng ph nhin liu v nng l-ng, cht l-ng sn phm km, gi thnh cao nn mt kh nng cnh tranh th tr-ng ni a, th tr-ng n-c ngoi, nhiu n-c, c ch hay h thng Tiu dng xanh Green Consumer ang l p lc rt ln trn th tr-ng. Ng-i tiu dng ngy cng i hi c cc sn phm mi hn, bn hn theo cc chun mc mi tr-ng. Cc nhu cu c th bao gm c vic phi m bo cc sn phm -c cung cp tho mn mi yu cu ca n-c nhp khu ng thi c s sn xut phi p ng cc yu cu ti thiu v mi tr-ng trong hot ng sn xut kinh doanh ca h. Cho d trong nhiu tr-ng hp, vic tun th cc iu lut v mi tr-ng c th lm tng gi thnh nh-ng xu th l cc sn phm t cc yu cu v mi tr-ng cao hn vn -c -a chung hn. Sc p v ti chnh gim gi thnh, tng kh nng cnh tranh, doanh nghip phi tm cc gii php gim thiu hoc loi b nhim, tit kim nng l-ng, nguyn nhin liu, gim ngun thi, ti ch hoc ti s dng cc ph liu. 1.1.1.2.p dng h thng qun l mi tr-ng EMS (Environmental Management Systems) H thng qun l mi tr-ng (EMS) l g? Vn mi tr-ng ngy cng c ngha thc tin quan trng cho mi t chc v doanh nghip. Tu theo cch x l ca mnh, cc vn lin quan ti mi tr-ng c th tc ng xu hoc tt cho chin l-c mc tiu ca h. Cc doanh nghip thnh t th-ng quan tm ti cc nguy c hin ti cng nhcc c gng t c hi c th v mi tr-ng v t nht hai l do chnh sau:
Tit kim ti chnh nh gim chi ph, trnh -c trch nhim v php l. To thm ngun thu nh m rng v tm kim thm th tr-ng. c bit h thng qun l mi tr-ng gip cho doanh nghip: Xc nh, kim sot mi kha cnh, mi tc ng v mi nguy c mi tr-ng c th lin quan ti t chc. t -c chnh sch mc tiu v mi tr-ng bao gm c trch nhim php l. Xc nh -c cc nguyn tc, cc ch dn v ph-ng thc doanh nghip t -c cc mc tiu mi tr-ng trong t-ng lai. Xc nh cc mc tiu di hn, ngn hn v trung hn v tnh trng mi tr-ng, m bo s cn i chi ph v li ch cho doanh nghip v cc bn lin quan. Xc nh cc ngun lc t -c cc mc tiu, xc nh trch nhim v s cam kt cung cp cc ngun lc. Xc nh v vn bn ho cc nhim v, trch nhim chc nng, cc th tc m bo mi thnh vin lun thc hin ng cc cng vic chc nng -c giao. ra cc bin php m bo tun th cc th tc, cc chun mc, mc tiu -c tho lun v c sa i khi cn thit. im mu cht l phi c s kt ni cht ch gia qun l mi tr-ng v chc nng qun l chung v mi tr-ng ch l mt trong cc yu t tc ng n x nghip. Mt h thng qun l mi tr-ng tch bit vi cc c ch qun l khc s khng gii quyt -c vic g. C th gii thch h thng qun l mi tr-ng l tp hp cc hot ng qun l c k hoch v nh h-ng v cc th tc thc hin, lp ti liu, bo co, n -c trin khai nh mt c cu t chc ring c chc nng, trch nhim, ngun lc c th ngn nga cc tc ng xu v mi tr-ng cng nh- thc y cc hot ng duy tr v nng cao cc kt qu hot ng mi tr-ng (Gio trnh Kinh t qun l mi tr-ng, i hc Kinh t Quc dn, H Ni - 2003). H thng qun l mi tr-ng cng tun th chu trnh Lp k hoch Thc hin Kim tra Hnh ng khc phc (Chu trnh PDCA) nh quen bit trong hot ng qun l cht l-ng sn phm. Cc phn nh, s dng cc cng c gii quyt s hon ton ph thuc vo mc tiu v nhu cu c th ca tng doanh nghip hoc t chc. Chnh sch mi tr-ng Cng b ca t chc v cc nh, cc nguyn tc lin quan n kt qu hot ng tng th v mi tr-ng ca mnh, to ra khun kh cho cc hnh ng v cho vic ra cc mc tiu v ch tiu mi tr-ng ca mnh. Ch tiu mi tr-ng Yu cu chi tit v kt qu hot ng l-ng ho -c khi c kt qu p dng cho mt t chc hoc cc b phn ca n, yu cu ny xut pht t cc
mc tiu mi tr-ng khc cn phi -c ra v p ng nhm t -c cc mc tiu . Bn hu quan C nhn hay mt nhm lin quan n hoc b nh h-ng bi kt qu hot ng mi tr-ng ca mt t chc. T chc Cng ty, Tng cng ty, Hng, X nghip, C quan, Vin nghin cu hoc mt b phn hoc kt hp nhiu b phn ca n d l chng c t hp vi nhau hay khng, l Nh n-c hay t- nhn, c cc b phn chc nng v qun tr ring ca mnh. i vi cc t chc c nhiu n v hot ng, th mt n v hot ng c lp c th coi l mt t chc. Ngn nga nhim S dng cc qu trnh, cc ph-ng php thc hnh, vt liu hoc sn phm trnh gim bt (hn ch) hoc kim sot nhim. Hot ng ny c th bao gm vic ti ch, x l, thay i qu trnh, c ch kim sot. Xut x h thng qun l mi tr-ng (EMS) Trong gn hai thp k va qua, h thng qun l mi tr-ng thc s -c quan tm v mt trong nhng l do pht trin ca n gn lin vi hai vn sau: S gia tng ca cc khon chi ph do vi phm cc iu lut mi tr-ng Nhng quan nim mi v qun l cht l-ng ton din (TQM) d khi u ch hn ch v loi b khuyt tt trong sn xut, nng cao hiu qu kinh doanh nh-ng sau -c vn dng cho vic qun l mi tr-ng. Tr-c cc thch thc v mi tr-ng cc doanh nghip c th i ph theo nhiu cch. Chng hn: Khng phn ng g: Doanh nghip khng nhn thy cc xu th v cc nguy c e do v mi tr-ng, khi nhn ra th qu mun v ri vo khng hong. Phn ng th ng phc hi, ch khi c cc vn , s c thc s xy ra ng-i ta mi lo bin php x l chng. Tr-ng hp ny doanh nghip c th c li nhun trong thi hn ngn nh-ng khng bao gi t s pht trin bn vng, thm ch lao ao khi c vn lin quan ti mi tr-ng xy ra. Phn ng ch ng: Cc doanh nghip ny theo di khng ch cc ngun nhim v mi vn lin quan ti mi tr-ng, xem chng nhmt phn trong hot ng sn xut kinh doanh th-ng ngy kp c hot ng tr-c khi tnh trng tr nn trm trng. Chnh sch ny khng c ngha l doanh nghip thot khi mi kh khn m ch
c ngha l h chun b tt hn x l vi cc tr-ng hp khng hong. Thc ra hot ng theo di, khng ch tnh trng mi tr-ng m ng-i ta thng gi l thanh tra mi tr-ng c trin khai t nhng nm 1970 1980 ti cc cng ty nh- Allied Signal; Westinghuse; Phillips; ICI v ti mt s n-c nh- M, Canada v Ty u l nhng ni cc iu kin lut mi tr-ng c yu cu cao v chi ph trch nhim khi khng tho mn cc quy nh lin quan v sc kho, an ton. Ngy nay, thut ng Thanh tra mi tr-ng c s dng rng ri nhng i khi b nhm ln vi khi nim Xem xt tnh trng mi tr-ng ban u hoc thut ng Kim tra nh gi h thng qun l mi tr-ng. Mc ch ca h thng qun l mi tr-ng Nhn bit, kim sot cc tc ng cng nhcc xu th quan trng v mi tr-ng; Nhn bit v tn dng cc c hi v mi tr-ng; Xc nh cc chnh sch v c s cho vic qun l mi tr-ng; Kim sot v khng ch, nh gi tnh hiu qu h thng bao gm vic thc y v ci bin ph hp vi s thay i ca nhu cu v cc iu kin. Cc yu t c bn ca h thng qun l mi tr-ng Tu thuc vo bn cht, quy m, tnh phc tp ca cc hot ng, ca sn phm hay dch v m h thng qun l mi tr-ng ca tng doanh nghip c th s khc nhau. Mc d vy chng u c mt s yu t c bn ging nhau nh-: Chnh sch mi tr-ng: Th-ng dng vn bn nu cam kt ca lnh o v vic tun th tnh trng mi tr-ng v -c chnh thc cng b v cc n lc v cc nguyn tc hot ng cc doanh nghip t -c cc yu cu v mi tr-ng. Chnh sch phi bao qut v nu c th nn nh l-ng v nhng d nh cn t. Ch-ng trnh hay k hoch hot ng v mi tr-ng: Nu bin php m doanh nghip s tin hnh trong thi gian ti nhm chuyn chnh sch ca doanh nghip thnh cc mc ch v mc tiu c th, xc nh hot ng, trch nhim ca tng ng-i v s cam kt m bo cung cp cc ngun cung cp cc ngun lc cho vic trin khai. Xy dng c cu t chc: B nhim, phn cng, u quyn trch nhim cho cc hot ng. To s kt ni ho hp ca vic qun l mi tr-ng trong cc hot ng qun l kinh doanh khc: Lp cc th tc kt hp hi ho cc bin php qun l mi tr-ng trong cc lnh vc hot ng kinh doanh
khc ca t chc nh- an ton lao ng, mua bn, nghin cu trin khai, tip th, ti chnh. 1.1.2.Bnh xe mi tr-ng Nhng li ch ca vic quan tm ti mi tr-ng v xy dng mt h thng qun l mi tr-ng hiu qu ti doanh nghip t lu -c cc chuyn gia kinh t tha nhn nhmt phn ng ch trong qu trnh ra cc chin l-c pht trin tng th v di lu ca mi doanh nghip. Tuy vy mt m hnh ph hp cho vic qun l mi tr-ng ti doanh nghip li lun l ti tranh ci trong nhiu thp k qua. Mt s cng ty c nhiu n lc thit lp mt h thng khch l v gi cc t-ng t ng-i lao ng vi hi vng khuyn khch h -a ra cc kin bo v mi tr-ng v ti ch. Mt mt, tuy tho lun v mi tr-ng l trch nhim ca mi ng-i nh-ng iu cc doanh nghip lo lng thc s li l lm cch no trnh -c chi ph hay trch nhim v mi tr-ng. t ra mc tiu khng c rc thi nh-ng khng tin hnh mt thay i no c l mt nguyn nhn khng ng c ca cc tht bi. Nu cc cng ty thay i chin l-c kinh doanh ( trnh rc thi) th cng ty phi thay i cch tip th, k ton hot ng. Bnh xe mi tr-ng biu d-i y l mt c gng thu ht cc yu t li vi nhau t chc c th tip cn vn mi tr-ng mt cch thng nht. Biu bao gm 3 giai on pht trin ca mi tr-ng. mi giai on c 5 im cn cn nhc. l mc tham gia ca ng-i lao ng, k thut qun l ca ng-i iu hnh, sng kin chin l-c gii quyt vn mi tr-ng, nh gi chi ph mi tr-ng v tnh hnh th tr-ng.
Lc l-ng lao ng thng nht v tham gia tch cc
Thit k xanh, ci tin sn phm
Qun l theo nhm TQM

Sng kin c nhn
p ng khch hng di hn
Tip th xanh i vi khch hng ngn hn Gim thiu chi ph v trch nhim
Nhng thnh vin ban lnh o c trch nhim vi mi tr-ng
Qun l mi tr-ng cp cao Bo m v mi tr-ng
Cn b mi tr-ng kim nh mi tr-ng S tun th
Trnh chi ph
ng c li nhun to thu nhp
Kim sot tng ph
Coi rc thi nh- ti sn
Hnh 1: Bnh xe mi tr-ng

(Ngun: Qun l mi tr-ng D. Keith Denton)
Bnh xe mi tr-ng c gng biu din cch thc lin h vi nhau ca nhiu lnh vc khc nhau nh-ng n khng ch ra giai on no hay n lc no l hay nht. Chng ta s lm r nhng vn ny bng cch nghin cu chi tit hn v m hnh hp nht t nhin. 1.1.3.M hnh hp nht t nhin Qun l mi tr-ng khng n gin ch bao gm vic hn ch rc thi mc thp nht d c th l biu hin d nhn thy nht ca mt h thng qun l mi tr-ng thnh cng. Trong doanh nghip, cng nh- trong bt k mt t chc no khc, nhng vn mi tr-ng ch c th -c gii quyt hiu qu trong tr-ng hp t -c s thng nht cao gia cc c nhn v mt mc tiu chung v b-c pht trin tip theo, l s ra i cc sng kin khng ch t pha nhng nh lnh o. 1.2.Cc giai on ca m hnh hp nht t nhin 1.2.1.Giai on 1
10
C th quan st cc yu t cu thnh ca n lc giai on u trong hnh 2. Ng-i ta th-ng yu cu cc nhn vin phi c lp trong lnh vc cng vic ca h. Trong mt s tr-ng hp c th l vic thay i m hnh s dng nng l-ng hoc nhng t-ng ti ch rc thi hay vic cho ra i cc sn phm ph nhiu li nhun hn. giai on u cc cng ty c th tuyn m nhng ng-i i u v bo v mi tr-ng khuyn khch cc sng kin c nhn. im mu cht giai on ny l vic thu m-n nhn vin vi t- cch c nhn. Ch ca giai on u l trch nhim ca mi ng-i nhng khng c thay i ln no v cch thc -a ra quyt nh. Vic tham gia ca ng-i lao ng giai on ny l cch tip cn tt cho mt cng ty mun mi ng-i nhn thc -c vn mi tr-ng nh-ng khng mun c nhng thay i ln v vn ho. T quan im chin l-c, giai on u cc cng ty c th m bo tun theo tt c cc quy nh cn thit v mi tr-ng. Trng tm -c t vo vic ti thiu ho cho ph chng nhim mi tr-ng v trnh nhng trch nhim ln do vi phm cc quy nh v mi tr-ng. V kha cnh php l -c coi trng nn cng vic giy t -c c bit quan tm v cc cng ty th-ng thu m-n, hoc tuyn m trong ni b, cc vin chc v an ton v mi tr-ng (E&S). Nhng ban E&S tp trung vo vic thm nh, tun th nhng quy nh v gio dc cho ng-i lao ng. Nhim v ca h l nh gi l-ng rc thi, theo di hot ng v c gng lm cho mi ng-i hiu tm quan trng ca n. Ngoi h tr o to, vic tip cn qun chng trong qun l (MBWA) cng th-ng chim nhiu thi gian, qua khuyn khch ng-i lao ng xut t-ng v hnh ng. Cc cng ty -c iu hnh tt giai on u tin hnh nhiu cuc kim tra mi tr-ng do trung tm khi x-ng. Mc ch ca nhng hot ng l m bo vic tun th cc quy nh v mi tr-ng.
11
Lc l-ng lao ng Cc c nhn bo v mi tr-ng vi cc ch-ng trnh khuyn khch xut kin, cc bui tranh lun, tc ch, phn bit, Qun l hot bo tn ngun nng l-ng
ng
Thu cn b v mi tr-ng (cp trung v thp) tip cn qun chng trong qun l (MBWA), l ph-ng php tip cn cp bch Chin l-c Chin l-c tun th v kim tra mi tr-ng
Tip th Tip th v mi trng tp trung vo khch hng ngn hn, p ng nhu cu ca khch hng
K ton v ti chnh nh gi rc thi (t l rc thi), o l-ng v theo di hot ng, gim thiu rc, trnh vi phm
Hnh 2: Cc t chc giai on 1

giai on ny nu khch hng nhn thc -c yu cu mi tr-ng th chnh nhng khch hng l ni thu ht s ch ca cng tc tip th v bn hng. Trng tm l c gng xc nh sau thc hin cch tip cn th trng v mi tr-ng. Nhng cng ty tin rng h c sn phm c li cho mi tr-ng hn sn phm ca i th cnh tranh s c gng lm sao mi ng-i cng nhn iu qua cc t chc h thng chng ch khoa hc hay cc ch-ng trnh t-ng t. Cc cng ty cm thy sn phm ca h khng c th mnh v mi tr-ng cng t nht c m bo rng h khng vi phm quy nh no c. Khng c c s no cho rng giai on ny n lc mi tr-ng l yu km. giai on 1 nu t chc km th n giai on 2 v 3 cng vy. Vic tun th cc quy nh bo v mi tr-ng s thc s pht huy hiu qu. giai
12
on 1 cc nhu cu ti chnh v cc vn mi tr-ng bt u -c tha nhn. tun th cc quy nh, ng-i ta phi xc nh v o l-ng chi ph cho nhim, c gng phn nh nhng chi ph no trong cc bo co -a ra quyt nh. Ng-i ta cng nhn thc -c rng trch nhim mi tr-ng ang ny sinh t nhng hot ng hin ti. Nhng ng-i tham gia giai on ny bit r trch nhim php l i vi hot ng ca h v chi ph kin tng c khi cn cao hn l chi ph thu dn. giai on 1, cc chi ph v ti chnh s phi -c d tnh v phn b tu theo tng thi k v tng loi sn phm. Cc cng ty cn c k hoch thu ht thm vn ti tr cho hot ng ny. Mt s hot ng qun l mi tr-ng giai on 1 bao gm c vic pht trin v -a ra chnh sch v mi tr-ng. l cc mc tiu ngn hn cho cng tc kim sot nhim. Mc tiu di hn chng nhim cng cn -c xc nh, c nhvy mi gim thiu -c ri ro v mt php l. Cc doanh nghip c th t chc tho lun tm ra ch-ng trnh hnh ng. Cc nh lnh o gi ti ton th nhn vin ca mnh mt thng ip rng: kim sot nhim rt quan trng i vi s sng cn ca cng ty. iu c ngha l cng cn phn b y cc ngun lc cho cng cic bo v mi tr-ng, phi khng ngng kim tra, n c v bo co li tnh hnh hn ch rc. Mt trong nhng s khc bit gia cng ty -c iu hnh tt giai on 1 v cng ty khng iu hnh tt l kh nng kt hp cc nhn t khc nhau thnh mt h thng nht. S sng th-c o thng th-ng nh- t l rc thi c th l mt cch tt tp hp mi ng-i li vi nhau. Nu mi ban ngnh, mi ng-i v mi b phn chc nng cng tham gia th n s l mt im chung ca mi ng-i. N cn -a ra mt ph-ng php thng tin xuyn sut cc ban ngnh v cc b phn chc nng. hot ng -c tt trong giai on 1 cn pht huy cc ngun nhn lc vt cht. iu c ngha l li cun cng nhiu ng-i tham gia vo ch-ng trnh mi tr-ng th cng tt. Yu cu h hn ch rc thi, ti s dng nguyn liu v bt buc h phi cam kt thc hin l hai vic hon ton khc nhau. Khi mt cng ty bit rng nh gi -c thc hin trn c s nhng hot ng bo v mi tr-ng cng nhcc mi quan tm ca t chc ch- chi ph, nng sut, cht l-ng, dch v vi khch hng th khi cng ty c mt t chc hu hiu giai on 1. Nu khng, cng ty ch cn c th hi vng i th ca h khng lm vic tt hn mnh hoc gi khch hng cho rng cng ty ang lm tt hn vic bo v mi tr-ng hn mc thc t cng ty ang lm. 1.2.2.Giai on 2 Giai on 2 l nhng thay i thc s trong c cu t chc. Tr-c c ch vn hnh theo chiu dc trong gim c hay nh lnh o quyt nh mi vic vn l ph-ng thc ph bin. giai on 2, hot ng vn l t-ng
13
i ging nhvy nh-ng bt u c s ph b phn tng, phn lung v mi ng-i -c tham gia vo vic quyt nh nhiu hn. Kt qu l quyt nh -a ra th-ng linh hot hn.
S tham gia ca nhn vin Qun l tp th, cc nhm bo v mi tr-ng lin ngnh, cc nhm kim sot rc thi v tit kim nng l-ng, p dng nhng cng c gii quyt vn nhn vin t gii quyt Qun l hot ng Nghin cu bo him mi tr-ng. Kim sot kho JIT, TQM, v th c quan mi tr-ng cp cao, ch-ng trnh VRAP ca Dow
Giai on 1
Tip th Tp trung c vo khch hng ngn v di hn, tm hiu nhu cu ca khch hng v xc nh mc tiu ca cng ty
Chin l-c Ngn nga nhim v kim sot tng chi ph; nhim -c coi l chi ph
K ton v ti chnh Trnh chi ph, hn ch rc thi v tip tc ci thin v th cnh tranh ca cng ty
Hnh 3: Giai on 2
Mt m hnh giai on hai -c th hin biu hnh 3. c mt b-c tin cch mng, chuyn t vic -a ra quyt nh theo chiu dc sang vic quyt nh tham kho kin qun chng kh la chn giai on 1, qun chng -c yu cu nu ra kin ca h v cch lm gim nhim.
14
Trong nhiu tr-ng hp h cn phi chu thm nhiu trch nhim khc na. Nhiu cng ty cng khen th-ng ng-i lao ng v vic tham gia ng gp kin ca ng-i lao ng nh-ng v cch thc -a ra quyt nh th chng c g thay i. Chnh giai on hai, s thay i ny mi din ra. Nhng quyt nh tr-c do lnh o -a ra nay do ng-i lao ng -a ra. S tham gia ca ng-i lao ng th-ng din ra d-i dng qun l tp th. Ngy cng c nhiu cng ty trao quyn v trch nhim gim st cho cng nhn. Cc nhm theo di (c trch nhim tr-c tt c nhng g din ra tr-c mt h) v cc nhm lao ng bn t qun c quyn quyt nh h s t chc cng vic nh- th no. Trong mt s tr-ng hp h cn c quyn thu hoc ui vic. Ph bin hn l cc nhm t t chc cch phng chng v m bo cht l-ng quyt nh thi gian v k hoch lm vic v t nhn ly cc phn trch nhim. Thnh cng ca nhm nhvy v kha cnh cht l-ng rt ng ghi nhn. -a mi ng-i vi cc quan im khc nhau li vi nhau s gip nng cao nng sut v gim -c nhng mt yu km v gim bt cht thi. T gc o to, cn c s o to ton din giai oan hai. Mi ng-i phi hiu r vai tr ca mnh. H phi ho mnh vi qu trnh sn xut. H phi bit r gi tr ca bn thn v pht huy gi tr . giai on u, mc tiu chnh l kim sot nhim, xy dng cc gii php bo v mi tr-ng. Mc tiu ca cc cng ty giai on hai li khc. H ch trng hn tnh t gic. Vic kim ra ch cn tp trung vo khu theo di rc thi v vic tun th cc quy nh. Cng vic o to cng -c quan tm hn. giai on hai, hn ch nhim mi tr-ng l trch nhim ca ng-i lao ng cn i ng lnh o ch c vai tr h tr. Nu s l-ng hng tn kho gim xung do iu kin thng tin lin lc tt hn th cht thi cng vy. Cng vic qun l phi nh gi h tr (cht l-ng hoc sng kin hot ng khc) ch khng phi ch n thun l ch o v kim sot nh- trong giai on 1. Cc sng kin trong qun l Theo quan im chin l-c, cng vic qun l chuyn t mt cam kt thc hin cc yu cu php l m cc cng ty giai on 1 th-ng tin hnh sang hot ng mi. Chng nhim l mt cng vic gn ging vi vic kim sot cht l-ng km hay hng tn kho xu. Cch t- duy ny cho rng nu i vi cng ty v c i th, l mt khon chi ph th n cng c th tr thnh mt li th cnh tranh. bin n thnh mt li th cnh tranh, cng ty phi kim sot chi ph nhim tt hn i th. Trong giai on 2, ng-i ta cng nhn rng khng ch n gin l ng hay t chi s dng n lm li th cnh tranh m cn phi s dng cc ngun lc, k c ngun lc con ng-i, mt cch hu hiu hn.
15
Trong giai on 1, ng-i ta c th c mt cn b chuyn trch v mi tr-ng (v An ton) v i khi gim c iu hnh nhc nh mi ng-i v tm quan trng ca cc vn mi tr-ng. Trong giai on 2, cc hot ng mang tnh on th tr nn cn thit hn. Allen F.Jacobson, ch tch kim tng gim c ca cng ty 3M khuyn nn -a cc mi quan tm v mi tr-ng vo cng vic lp k hoch kinh doanh th-ng l. Mt s hot ng ny bao gm c vic xc lp li c cu t chc v nhn s, nh vy s pht huy -c vai tr ch ng ca ng-i lao ng. Cng ty nn ch ng u tthch ng vo khoa hc v cng ngh v mi tr-ng c th h thp chi ph di hn do ginh -c li th cnh tranh. lm -c iu ny, ng-i ta phi n lc hn na trong vic gio dc mi ng-i hiu ti sao h cng phi tham gia vo v bng cch no. Hng ngy, nhng c gng khc ln hn cn gp phn xy dng cu ni gia cc nhm khc nhau. Cc u ban v mi tr-ng cn d tnh nhng vn mang tnh chin l-c. U ban lnh o v mi tr-ng ca cng ty Xerox c th l mt v d v cch tip cn ny. Vn ti chnh ca doanh nghip cng bt u thay i. Cch tip cn ny chuyn t ti thiu ho chi ph (chnh l tiu chun trong giai on 1) sang trnh chi ph hoc nh gi kh nng cnh tranh. Trong giai on 1, cng tc k ton ch nhm gim bt chi ph ngn hn bng cch gim dn u t- vn v trnh nhng tn tht hp php trong di hn. Trong giai on ny, b phn k ton cho rng cc mi quan tm v nhim t quan trng hoc km gi tr i vi s thnh cng ca t chc, v th ng-i ta th-ng dnh rt t ngun lc nguyn vt liu, cng ngh hay nhn lc cho mc ch . Trong giai on 2, tnh hnh li hon ton khc, thng qua vic nh gi vng i v cc qu trnh t-ng t, b phn qun l nm r hn tng chi ph tht s dnh cho mi tr-ng. Bng cch tip cn nh gi cnh tranh, ng-i ta cng nhn rng tng chi ph dng vo vic hn ch nhim v rc thi cng kh ln nh- trong tr-ng hp cht l-ng (sn phm) qu ti vy. Cc cng ty qu quyt rng nhng ng-i i tr-c hai b-c trong vic iu chnh vn mi tr-ng s i tr-c mt b-c trong cnh tranh. l cch tduy trong giai on 2. Ch-ng trnh 3P ca hng 3M c bit thnh cng. Hng ny tin hnh 3000 d n, gim bt -c 5% lng ph i vi mi n v sn phm, gim bt 1 t bng chi ph nhim trong vng 15 nm v tit kim -c tng cng 500 triu USD. Trong giai on ny, cc cng tc qun l mun trnh khi chi ph cho mi tr-ng, v th c th cn phi u t- vn vo cc ngun lc cng ngh hoc con ng-i t mc chi ph thp hn v sau thu hi vn u t-. Trong giai on 2, b phn tip th cng phi thay i suy ngh ca mnh. Trong giai on 1, h nhn thc -c nhu cu i vi mt mi tr-ng trong sch ca cc khch hng ngn hn. Trong giai on 2, cc n lc
16
marketing m rng hn cc nh ngha bao gm c nhng khch hng di hn nh- cng ng ni chung. Ngay c cc quy nh ca chnh ph cng c th -c coi l nhng khch hng di hn. Trong giai on ny, cng vic tip th s bt u nhn thc -c rng khch hng ca h bao gm cng chng v c th c cng chng nhng n-c khc, ni m h mun kinh doanh. 1.2.3.Giai on 3 Giai on cui cng l thng nht ton b cc nhn t chng nhim vo quyt nh ca t chc. Mt m hnh -c th hin trn s trong hnh 4. Giai on 3 i hi phi -a ton b nhng vn v mi tr-ng vo trong tt c cc quyt nh ca nhng t chc, t nhng quyt nh quan trng nhc xy thm mt nh my hay khng cho ti nhng quyt nh t quan trng nh- s dng giy ti sinh. Trong giai on ny, cc vn v mi tr-ng l mt b phn trong qu trnh ra quyt nh hng ngy ca tt c mi ng-i. Mc tiu ca giai on 3 l nu c s c gng, cng tc ng-i ta c th to ra li nhun t cc n lc chng nhim, t chu trnh sn xut khp kn v t hiu qu hot ng. T pha qun l sn xut, ng-i ta lun -a ra mt v d v giai on 3 chnh l th gii t nhin. Trong t nhin, khng c g b lng ph c, mi th u -c s dng li, khng c g b chn i. Theo cch hiu ca con ng-i, t nhin l mt chu trnh khp kn. Mc ch y khc vi giai on 1 v 2 khng phi l ti thiu ho nhtr-c na m l ti a ho cc ngun lc tt c, k c cht thi. Thm ch thut ng cht thi cng khng chnh xc. Khng h c cht thi m ch c sn phm ph. Tp ch Forbes ng mt cu chuyn rt hay minh ho cho cch suy ngh mi m ny. C mt ng-i tn l Robert Smee lnh o mt c s trao i vt t- Thi Bnh D-ng Spokane, Washington, Hoa k, mt trong s nhng c s trao i cht thi ln nht n-c M. Vi c-ng v , anh ta tr thnh mt ng-i mi gii cho cc nh sn xut, dn c- thnh th v nhng ng-i bun bn cht thi mun loi b rc r-i ca chnh mnh hoc s dng rc ca ng-i khc lm nguyn vt liu. Trong nm 1990, anh ta trao i -c 600 loi nguyn vt liu khc nhau vi mc bnh qun l 4,5 triu Tn/nm. Khong 15% s (ng-i bn/ng-i mua) trc tip trao i vi nhau v Smee ch thu ca ng-i s dng dch v 48 USD l ph ng gp. Anh -c tnh rng c quan ph trch cht thi quc gia tit kim -c 27 triu USD do chi ph x l gim xung khi rc thi -c s dng lm nguyn liu th. Anh cng ch ra rng khi chi ph ca nguyn vt liu ban u v chi ph qun l cht thi tng ln th cc cuc trao i quy m ln s ngy cng d dng xy ra. l n lc ca mt c nhn. Khng ai bit -c doanh s s l bao nhiu khi ngy cng nhiu ng-i bt u tm cch gim bt sn phm ph v c gng tm ra th tr-ng tiu th chng.
17
Nhn lc Nhn lc thng nht v pht huy vai tr lm ch Qun l hot ng Loi tr rc thi trong khu thu mua chng nhim trong qu trnh hot ng, chu trnh sn xut kn, tit kim cc ngun lc Tip th Ci tin sn phm p ng nhu cu bo v mi tr-ng
Giai on 2 Giai on 1
Chin l-c Trch nhim qun l mi tr-ng ca ban lnh o, chc danh qun l mi tr-ng cp cho mc tiu khng cn rc thi
K ton v ti chnh Rc thi l mt ngun vt liu thng nht cc yu t m bo li nhun v chng nhim
Hnh 4: Giai on 3
Cch u tin l chuyn ton b nguyn vt liu th (thc s l cc quyt nh) thnh cc thnh phm v dch v khng h gy nhim. Mi quyt nh cn -c kim tra, mi gi thit cn -c th nghim. V d, ti sao ta li phi thc hin mi th -a chi ph tr thnh li nhun, c th ta phi tho g ra ch khng phi lp rp li. Nu cc sn phm ph vn cn th ng-i ta phi n lc khng ngng lm ngun ny gim xung mc ti thiu.
18
Cc nh qun l c th hiu rt r phi thc hin khng c cht thi nhng c th khng hiu r lm sao iu tr thnh s thc. khng c cht thi khng phi l mt cm t trng rng th trc tin phi nh ngha cht thi l g. Trong giai on 3, khng phi l mt trch nhim m l mt ti sn. ng J. Kirk Sullivan, ph ch tch ph trch hot ng mi tr-ng Boise Cascada (mt cng ty giy bang Idaho, Hoa K), ch ra rng ng-i ta c th gii quyt rt nhiu vn mi tr-ng bng cch ngay t u khng to ra rc thi. ng nhn mnh rng nu nh ngha rc thi theo ngha rng, chung nht th ng-i ta s khng th t -c bt c ci g. Ni cch khc, nu ch tuyn b mc tiu khng rc thi th vn cha . Cn phi xc nh xem ta mong i nhng g trong qu trnh hot ng. iu ny ngha l s khng c vic x l thm, thi gian quay vng ti thiu, khng cht thi, khng x l rc, khng tn kho v-t qu, khng x l rc v khng c thi gian nh tr. Xc nh mc tiu khng c cht thi trong mi mt hot ng chnh l yu cu h tr giai on 3. Vic -a ra nhng chnh sch c th v mi tr-ng ng mt vai tr cc k quan trng. Cc nh lnh o cn t ra c th vi cc mc tiu trung v di hn thay v mp m v so rng khi ni rng cng ty ng h vic bo qun v s dng cc ngun lc mt cch thn trng. C th chia nh trit l ra thnh nhng mc tiu nh- gim bt s thi ra khi CFC mt l-ng l x v sau tm ra cc sch lc t c iu . Mt v d v nh l-ng cc yu cu trong lnh vc cht l-ng l ph-ng php 6 Sigma ca hng Motorola. Cng ty ny t n cc tiu chun rt cao v hi vng rng t l trong s mt triu tr-ng hp th ch c 3,4 tr-ng hp c tc hi. T nhng ng-i nghin cu cho n cc cng nhn trc tip sn xut, tiu chun u ging nhau. B phn qun l nhim cng cn phi c gng t-ng t nu mun to ra li nhun t cc n lc chng nhim. Vic thiu mt h thng th-c o nh l-ng tt c th cn tr cc c gng to ra kh nng qun l mi tr-ng c li. Mt vn hn ch khc lin quan ti vng i ca sn phm. Hin nay khng c ph-ng php no c chnh xc cao nh gi chi ph trong vng i ca sn phm do vy s kh khn cho vic nh l-ng chi ph mi tr-ng. 1.3. ngha ca m hnh hp nht t nhin Trong giai on 1, ng-i ta i hi cc nhn vin u phi tham gia. Trong giai on 2, ng-i ta th-ng i hi h phi c trch nhim v kh nng chu trch nhim ln hn, th-ng thng qua cng tc qun l theo nhm. Hu ht cc nhm xanh ny u tham gia cng vic trong khu vc hot ng ca mnh. Sang giai on 3, s tham gia tr thnh hp nht. Hu ht s tham gia ca nhn vin trong giai on 1 ch hn ch trong cc sng
19
kin c nhn. Mi ng-i -c khuyn khch thc hin cng vic ti ch v bo v nng l-ng. S tham gia trong giai on 2 -c m rng thm bao hm c kh nng chu trch nhim v trch nhim i vi vn nhim, th-ng trong phm vi cng vic ca mt ai . Cc nhm lm vic t qun thay th cho nhng ng-i gim st th-ng b tr nhiu ni. H ra cc mc tiu v vn mi tr-ng, o l-ng nng sut rc thi cc khu vc lm vic ca mnh v tham gia cc cng vic a chc nng. S hp nht l b-c tip theo sau s tham gia. Trong giai on ny, nhng ng-i hot ng khng cn b gii hn trong cc vn d khu vc lm vic na. S tham gia ca h trong cc quyt nh c th bao gm c nhng cng vic thit k hoc thm ch c nhng vn ti chnh hoc chin l-c. S tham gia ca h c th gip quyt nh loi sn phm s sn xut, chi ph v vn u t Vn mu cht l khng ngng tng cng s tham gia xo b mi hng ro ngn cn sao cho mi ng-i c th lm vic gn b v thng nht hn. Nh- vy, m hnh hp nht t nhin ng vai tr quan trng trong vic -a cc quyt nh mi tr-ng tr thnh mt phn trong chin l-c kinh doanh ca doanh nghip, bin cc thnh vin tr thnh nhng mt xch ca mt chui khp kn v ton din. iu ny c th -a ti nhng kt qu ng kinh ngc: To -u th cho sn phm tr-c nhng sc p ngy cng tng t hot ng cnh tranh do s gia tng ca cc c hi marketing xanh, tng b-c thit lp v gi vng th ch ng tr-c cc i th trn th tr-ng. t -c li nhun ln hn nh lng tin vng bn ca khch hng vo mt hnh nh thn thin vi mi tr-ng lun khng ngng -c cng c ca doanh nghip. C c s pht trin cc quan h hp tc cht ch v hiu qu vi cc nh chc trch a ph-ng v cc t chc cng ng v mi trng. Nhng kt qu trn cho thy m hnh hp nht t nhin s -a li nhng li ch di hn cho doanh nghip, khng ch n thun l li nhun hay cc c hi kinh doanh m cn bao gm nhng ngha thit thc nh cc quan h x hi -c m rng. iu c bit quan trng i vi cc doanh nghip Vit Nam phn ln cn nhng b-c i u tin trong tin trnh hi nhp. p dng m hnh hp nht t nhin ng ngha vi vic doanh ghip ch ng thc hin nhng ch-ng trnh c th chng li nhng nguy c tim n. iu ny gii thch v sao m hnh ny li -c p dng rng ri trn th gii nhmt phn trong cc k hoch nhm t n s pht trin v tin b lu di ca mi doanh nghip.
20
Ch-ng II: Thc tin p dng m hnh hp nht t nhin trn th gii v Vit Nam (kho st ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn) 2.1.Tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin trn th gii 2.1.1.Khi qut v tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin trn th gii Nhng t-ng u tin v m hnh hp nht t nhin xut hin t nhng nm 50 ca th k XX khi l thuyt ca W. Edwards Deming v mt h thng kim sot cht l-ng ton din -c p dng vo cng cuc ti thit t n-c Nht Bn sau chin tranh. n nhng nm 80, n-c M ri vo mt cuc khng hong kinh t trm trng. Nhng l thuyt trn d-ng nhtr thnh mt ln sng mi i vi cch qun l doanh nghip ti M. T y, h thng qun l cht l-ng ng b tr thnh thnh hnh khp th gii. cng chnh l nhng c s cho s ra i nhng trit l mi v mt m hnh qun l mi tr-ng doanh nghip hon thin hn, m hnh hp nht t nhin. S d ni nhvy l v vo thp k 80, trong lnh vc qun l mi tr-ng, mt m hnh hp l v hiu qu vn cn kh xa l i vi cc nh lnh o doanh nghip. n nhng nm 90, D. Keith Denton -a ra nhng khi nim u tin v m hnh hp nht t nhin gm 3 giai on. T , nhng l thuyt ny -c p dng rng ri trn th gii d-i nhiu hnh thc v cp khc nhau. Ngy nay, nhng thnh tu ca qun l mi tr-ng cp doanh nghip th-ng -c bit ti qua nhng h thng tiu chun trn ton th gii. l tiu chun cho h thng qun l mi tr-ng ca Anh BS 7750 (1994), h thng kim tra v qun l ca EU (1993) v ISO 14 000 tiu chun quc t cho h thng qun l mi tr-ng. Song ct li cho thnh cng trong vic t ti nhng tiu chun trn nm trong s tham gia vo mt h thng ca tt c cc nhn vin trong doanh nghip. l l do v sao m hnh hp nht t nhin li -c ph bin rng ri nhmt b-c i tt yu cho s pht trin ng b, ton din v nht qun. Theo Spedding et al (1993 trang 95) th Ch kim tra khng thi khng m bo rng cng tc mi trng ca mt doanh nghip khng ch ang m cn s tip tc tun theo lut php v cc chnh sch. Nhng thng k gn y ca mt nhm sinh vin trng i hc Chicago (Hoa K) cho thy rng c khong 42% s doanh nghip -c iu tra ti M cho bit h ang p dng m hnh hp nht t nhin (d-i nhng chng trnh mang tn gi Qun l xanh hay Cng ng khng nhim) song ch c khong 35% s ny p dng c 3 giai on ca m hnh trn. T l ny -c tnh -c ti chu u t-ng ng vi 56% v 67%. Thc
21
t l nhng ng dng ca m hnh hp nht t nhin ang -c lng ghp tng phn vo nhiu h thng qun l khc nhau ti doanh nghip hoc thm ch ngay trong tng ch-ng trnh hnh ng xanh hay nhng hot ng ti tr cho cng ng. Vic nghin cu mt s m hnh thnh cng s cho thy phn no thc trng p dng l thuyt . 2.1.2.Mt s m hnh thnh cng 2.1.2.1.Ch-ng trnh phc v ti nguyn ca UpJohn (Hoa K) Ban iu hnh xanh ca Cng ty gm mt s chuyn vin mi tr-ng. Vi mc ch ch o hot ng ca cng ty, h tin hnh nhng vic sau y: To ra mt biu t-ng mi tr-ng s dng trong cng ty nhm nng cao thc bo v mi tr-ng (Giai on 1). B-c u tin tin hnh mt ch-ng trnh kim nh thit b (Giai on 1). Lp bo co nh k tng qu v tnh hnh mi tr-ng bao gm cc vn n-c thi, rc thi c hi v khng c hi, cc loi kh thi hu c d bay hi (Giai on 1). Xc nh mt s mc tiu bo v mi tr-ng (Giai on 1,2, hoc 3 tu theo mc cao cc vn trch nhim, chi ph hay thu nhp). Khng nh vn mi tr-ng l mt trong 6 -u tin trong nm ca cng ty (Giai on 1). B-c u xy dng mt ch-ng trnh bo v mi tr-ng (Giai on 3). Vi mc tiu khng c rc thi, cng ty pht trin thm nhng quan im v ci thin mi tr-ng. Ch cn khng nh rng mc tiu phn u l khng c rc thi. iu cng ging nh- ph-ng php Six Sigma ca cng ty Motorola. Mc tiu hiu ng khng c th hin thng qua vic thu thp y cc d liu v hin trng mi tr-ng cu cng ty. UpJohn duy tr mt c s d liu ring v rc thi cung cp cho lnh o nhng ph-ng tin nh l-ng khch quan, c kh nng h tr cho vic nhn nh xem tnh hnh ang din ra mang tnh cht ci thin lin tc hay ch mi mc chuyn bin lin tc. 2.1.2.2.Ph-ng php nh gi cnh tranh ca Dow (Hoa K) Cng ty ho cht Dow Chemical (Hoa K) l mt trong s nhng doanh nghip u tin nhn thc -c nhu cu phi -a tt c cc khch hng vo qu trnh ra quyt nh ca cng ty. Cng ty t chc ra cc nhm t- vn cng ng ti rt nhiu a im sn xut ca mnh. Cc nhm ny th-ng xuyn hp vi cc i din ca Dow v nhng vn nh- cng vic chun b mi hay nhiu ch-ng trnh khc v mi tr-ng. Ngay t nhng nm 1970, mt chi nhnh ca cng ty thit lp mt -ng dy nng gii quyt cc khiu ni ca nhng ng-i tiu dng.
22
Dow l mt trong s nhng cng ty gy n t-ng nht khi -a ra cc khch hng lu di ca mnh vo qu trnh quyt nh. Mi nm 4 ln, 8 i biu t khp ni trn th gii tp hp v tr s chnh ca cng ty Midland, bang Michigan hp mt ngy r-i vi cc nh qun l cao cp v thnh vin hi ng qun tr. Nhng ng-i qun l nh my cng lm nhvy vi cc nhm mi tr-ng a ph-ng. 2.1.2.3.Tip th ng b Tip th ng b lin quan ti vic to iu kin cho cc k s- sn xut v ch bin cng tc cht ch vi nhau tm ra thit k c tnh kh thi cao. Nu cc n lc trong vn nhim c th em li li nhun ch khng phi trong vn trnh chi ph th cng vic tip th cng phi quan h cht ch vi cng vic thit k sn xut v sn phm. Thut ng bn thit k xanh phi mang nhiu ngha hn ch khng ch b sung thm vo cc vn v mi trng (D. Keith Denton). Xc nh nhu cu ca khch hng s to iu kin cho pht trin nhmt li th cnh tranh cui cng. Nu c th gn nhng nhu cu c th ca khch hng ny vi cc tham s thit k, cng ty c th t -c -u th cnh tranh v c mt ph-ng php thc hin qun l mi tr-ng hiu qu. Mt trong s nhng cng c nhvy l p dng cc n lc trin khai chc nng cht l-ng (Quality Funtion Deployment - QFD) bao hm c nhng mi quan tm ca khch hng v vn mi tr-ng. QFD l mt cch tip cn c h thng bng cch -a cc nhu cu ca khch hng vo qu trnh thit k sn phm hay dch v. Nhng cng ty nh- AT & T, Digital Equipment Corporation, East Kodak, Procter and Gamble s dng QFD t ra cc mc tiu thc hin mang tnh cnh tranh v to ra cc sn phm, dch v p ng nhu cu ca khch hng. Ngoi ra cn c c s tn nhim ca khch hng i vi thnh tch hin ti ca cng ty v c ca cc i th cnh tranh. Bng cch phn tch kt qu, doanh nghip c th ra cc mc tiu th hin v xc nh nhng yu cu ca khch hng. QFD s dng cc nhm a chc nng nn cng ty c th trnh khi nhng sai lm th-ng mc phi khi xc nh nhu cu ca khch hng. N cng lm tng thi gian tr-c khi trin khai c bit l khi ch-a thu thp -c cc thng tin chi tit v khch hng v i th cnh tranh. N cng lm gim bt khong 30 50 % nhng thay i v k thut sau . Mt phn ca qu trnh ny l chin lc thit k v mi tr-ng (DFE). Vi DFE, tt c cc l do cng nh- nhng rng buc thch hp v chc chn u -c t hp vo sn phm v k thut ch bin. l cc vn phng nga nhim, hn ch rc thi, cht c hi. N cng bao gm c vic phn tch vng i ca sn phm v qu trnh Thit k tho ri (DFD Design for Disassembly). Ng-i ta l-u n cc n lc DFD ca hng Mercedes nhm thit k ra mt chic t tho ri -c c. Trong s cc bo co
23
gn y, nhng bo co ca Hip hi t Hoa K -c tnh rng c th ti ch 90% tng s nguyn vt liu trong mt chic t hin i khong 1,1 tn. Ti cuc trin lm t Bc M Detroit, hng Dodge -a ra gii thiu chic xe Neon, mt loi xe l t-ng trong tt c cc b phn u c th ti ch. Cc b phn thn xe -c nh m s phn loi. C th ni rng dn giai on thit k, ng-i ta phi tip tc c gng khp kn chu trnh. Cc nh nghin cu t -c nhng thnh cng ngy cng to ln trong mt cng vic m tr-c y tng b coi l khng th. C mt tr-ng hp, nhng nh nghin cu ti Phng th nghim quc gia Agronne trin khai mt qu trnh to ra mt khi l-ng ln axit polylactic (PLA) c th b phn hu, mt loi nha -c dng trong cc sn phm y sinh hc. Loi nha ny -c sn xut t cht thi bt trong qu trnh x l khoai ty. Khi tip xc vi n-c, nh sng mt tri hoc vi khun, PLA s phn hu thnh cc ho cht v hi. T-ng t, cc nh nghin cu ti Battle Columbus, bang Ohio ch to mt loi nha chu lc v n hi t du mn. H hi vng rng n s l mt loi nguyn liu th c th s dng li trong nhng ng dng nhcc b phn lm khun. 2.1.3.nh gi chung Thc tin p dng mc v cch thc khc nhau nhng -u im ca m hnh hp nht t nhin trn th gii cho thy ch li v s cn thit ca m hnh ny i vi vic qun l mi tr-ng ti cc doanh nghip. Tuy nhng hiu bit v m hnh trn cn t ra kh tru t-ng i vi nhiu doanh nghip ngay c nhng n-c cng nghip pht trin song s thnh cng trong cch vn dng m hnh ny l khng th ph nhn. Trong thc t, mi doanh nghip s c nhng ph-ng thc ring pht trin mt h thng qun l mi tr-ng do h c c cu qun l khc nhau, sn phm v cc dch v khc nhau, cc quy trnh sn xut, cc mc tiu -u tin v cc c im ti chnh chnh tr khc nhau. Khi la chn mt h thng, doanh nghip khng cn phi nng nhng tiu chun mi tr-ng ca mnh ln qu cao m c th ch tp trung vo mt s vn nht nh. i vi mt s doanh nghip nng ng hn, h thng qun l mi tr-ng c th c tc dng kch thch, thc y thc hin nhng thay i quan trng trong hot ng ca h v khuyn khch kt hp nhng vn mi tr-ng trong mi quyt nh -a ra. Tuy nhin, yu t quyt nh s thnh cng ca mt h thng qun l mi tr-ng l kh nng kt hp trch nhim qun l mi tr-ng vo ton b c ch qun l ca doanh nghip. S pht trin ca mt chnh sch mi tr-ng v cng tc o to s l nn tng m bo mi tr-ng -c quan tm ng mc, cc cn b nhn vin s nhn thc y v mi tr-ng v trch nhim ca mnh v cng tc mi tr-ng ca doanh nghip s -c thc s ci tin.
24
iu ny to c s cho vic khng nh tnh thch hp ca m hnh hp nht t nhin trong tr-ng hp nhng cn tr v nhn thc -c d b v trnh nhn vin t n s thng nht cao cng vi mt h thng khch l v vn ho doanh nghip c nhiu sng to. T nhng v d trn, nu nh- UpJohn tp trung vo nhn t con ng-i t thc y qu trnh i mi cc n lc v vt liu thng tin th Chow, d cng l-u n nhn t con ng-i, nh-ng li th hin d-i cp nhm hot ng v l-u c bit n nhng quan tm ca khch hng mt yu t va khch quan va ch quan. Cc cng ty nh- AT & T, Digital Equipment Corporation, East Kodak, Procter and Gamble th s dng QFD nh- s lng ghp mc tiu mi tr-ng trong nhng b-c i bt u t cht l-ng sn phm, t nhng thit k hiu qu v an ton. C th ni rng ti nhng cng ty ny, m hnh hp nht t nhin phn ln dng li s tham gia d-i cp hp tc hn l t n s hon chnh ton din. Nh-ng by nhiu l c s cho vic i n nhng b-c tin xa hn vic gim thiu rc hay kh thi. V thc t l doanh nghip thnh cng. 2.2.Tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn 2.2.1.Tng quan v thc tin qun l mi tr-ng v p dng m hnh hp nht t nhin ti Vit Nam Vit Nam, trong khong hai m-i nm qua, Nh n-c thc hin -ng li i mi ton din vi ch tr-ng pht trin nn kinh t nhiu thnh phn nh h-ng x hi ch ngha. V vy, hin c ti hng trm nghn doanh nghip, cng ty thuc mi thnh phn kinh t ang hot ng. S pht trin ca cc doanh nghip, cng ty trong qu trnh cng nghip ho nhng nm qua, mt mt l ng lc thc y pht trin kinh t t n-c, to cng n vic lm v thu nhp cho ng-i dn, nh-ng mt khc nu khng -c kim sot ton din v c hiu qu th y cng chnh l ngun gy nhim mi tr-ng v hu hoi ti nguyn thin nhin. Mu thun ny c bit gay gt cc n-c ngho, cn km pht trin nh- Vit Nam. i vi cc n-c ny, pht trin kinh t v bo v mi tr-ng u l nhng nhim v quan trng v cp bch, khng th xem nh nhim v no. Tuy nhin, cn trnh c hai xu h-ng, hoc bo v mi tr-ng bng bt c gi no dn n cn tr hoc km hm mi s pht trin, hoc ch quan tm n pht trin, khng tnh n nhim v bo v mi tr-ng. Hin nay, n-c ta, hot ng sn xut ca cc doanh nghip tc ng n cc thnh phn mi tr-ng ch yu thng qua vic khai thc cc thnh phn ny lm nguyn liu u vo cho cc hot ng sn xut. Khai thc qu mc c th l nguyn nhn ch yu dn ti s hao kit v ti nguyn, mt cn bng sinh thi v suy gim cht l-ng mi tr-ng. Theo bo co hin trng mi tr-ng ca Vit Nam nm 2005 cho thy sc p gy tc ng ln
25
cht l-ng cc thnh phn mi tr-ng do s gia tng ca nhu cu khai thc v s dng ti nguyn thin nhin. Cc tc ng ny bao gm cc loi sau: nhim ti nguyn n-c: Trong qu trnh sn xut kinh doanh, cc doanh nghip v c s sn xut th-ng thi ra mt l-ng n-c thi kh ln, gm: n-c thi sn xut l-ng n-c thi ra trong qu trnh sn xut, c l-u l-ng ln, thnh phn phc tp, nhiu cht c hi, y l ngun gy nhim mi tr-ng n-c nghim trng; n-c thi sinh hot ch yu cha cc cht gy nhim nh BOD, SS, N, P, vi sinh, mc c hi thp hn n-c thi sn xut; n-c m-a chy trn cun theo cc cht thi trong hot ng ca con ngi nh cn du, t ct, rc thi nhim mi tr-ng khng kh: Qu trnh sn xut cng nghip gy ra cc loi kh thi pht sinh t nhiu ngun khc nhau, ph thuc vo loi hnh sn xut ca doanh nghip. Thng th-ng, l: khi thi t cc ngun t nhin liu hu ht cc c s sn xut cng nghip u s dng cc loi nguyn liu c ngun gc khc nhau lm cht t nhm cung cp nng l-ng cho qu trnh vn hnh sn xut; cc loi kh thi t dy chuyn cng ngh bao gm cc cht gy nhim khng kh dng ht l cc cht nhim l lng trong khng kh nh bi ht, bi sng, khi bi v cc cht gy nhim dng kh l cc cht ho hc c hi tn ti th kh nhcc loi lu hunh, nit, clo nhim do cht thi rn: Trong sn xut cng nghip, cc cht thi rn pht sinh t cc ngun khc nhau, ph thuc vo loi dy chuyn cng ngh v sn phm. Cc cht thi rn bao gm: cht thi v c v cht tr (phi kim loi, cc loi si, da, cao su, cc sn phm gch men); cht thi rn c cha du; cht thi rn c cha hp cht hu c; cht thi rn c cha hp cht hu c gc ng thc vt Qun l cht thi rn lun l vn phc tp v kh gii quyt. nhim do ting n: Ting n pht sinh ch yu t cc c s sn xut cng nghip nh: vn hnh my mc, ng c, mtv giao thng vn ti. c bit, ting n ln pht sinh trong qu trnh sn xut ca cc ngnh dt may, c kh. Khi ting n v-t qu tiu chun cho php gy nhim ting n s gy ra mt s bnh ngh nghip i vi ng-i lao ng. Ting n cng nh h-ng khng nh n sinh hot ca cng ng dn c- ni c doanh nghip hot ng. Cc nghin cu v hin trng mi tr-ng -c tin hnh ti Vit Nam trong nhiu nm qua u cho thy s bo ng v tnh trng nhim mi tr-ng do hot ng sn xut ca cc doanh nghip. Nng bi cc khu dn c- gn nh my u v-t tiu chun cho php t 1,5 3 ln, c tr-ng hp c bit ln ti 5 ln. Nng nhim SO2, CO2, NOx ... trong khng kh cc khu th nhn chung ch-a ng lo ngi nh-ng nng cc cht ny o -c ti cc khu dn c- gn mt s nh my, cm cng nghip c li v-t t 1,4 2,7 ln. Nghin cu mi tr-ng n-c mt ti cc ni ny cng cho
26
kt qu nng cc cht gy nhim nhcc cht rn l lng (SS), nhu cu xy ho (BOD), nhu cu xy sinh ho(COD), nitrorit, nitrorat gp t 2 5 ln tiu chun cho php. Ngoi nhim hu c, cc ngun n-c ny cn b nhim kim loi nng v ho cht c hi nh ch, asen, clo, phenol Vi cht thi rn, c ti 35 41 % l-ng cht thi rn cng nghip l cht thi nguy hi. Hin nay, hn 90% l-ng n-c thi ch-a x l ang chy thng xung cc sng, h ca H Ni. Sng T Lch, sng St, sng L v sng Kim Ng-u c mt mu en v ngy cng bc mi. Dc theo b sng T Lch, nhiu th tri ni trn mt n-c, h thng cng tiu thot n-c thi sinh hot v n-c thi cng nghip cng khng ngng -c x xung. Hin ti lng h By Mu ang phi tip nhn ngun n-c t bn cng x, ngun n-c thi ti nhng cng ny ang chy trn qua cc phai chn x thng xung lng h, tt c u mt mu en. Theo S Ti nguyn, Mi tr-ng v Nh t H Ni, hin nay tng l-ng n-c thi sinh hot ti khu vc ni thnh H Ni ln ti 500.000 m 3/ ngy m, trong c khong 1/5 l-ng n-c thi l t cc c s cng nghip, dch v. L-ng n-c thi t tiu chun mi tr-ng mi ch t khong 6%. Cn li hn 90% l-ng n-c thi -c x trc tip xung sng, h m khng qua mt khu x l no. Trong s 82 khu cng nghip mi, ch khong 20 khu cng nghip c trm x l n-c thi tp trung. l cc trm x l n-c thi ti Khu cng nghip Bc Thng Long, Khu cng nghip Ni Bi H Ni; Khu cng nghip Nomura Hi Phng, Khu cng nghip Vit Nam Singapo Bnh Dng S khu cng nghip cn li vn ch-a c trm x l n-c thi tp trung. Trong s nhng doanh nghip -c kho st nm 2002 th c ti 90% s doanh nghip khng t yu cu v tiu chun cht l-ng dng x n-c thi ra mi tr-ng. 73% s doanh nghip x n-c thi khng t tiu chun do khng c cc cng trnh v thit b x l n-c thi. C 60% s cng trnh x l n-c thi hot ng vn hnh khng t yu cu. N-c thi hin thi ch-a -c phn loi. Phn ln dc sng Hng gi tr cc ch tiu nhim u thp hn gi tr cho php trong tiu chun Vit Nam 5942-1995. Tuy nhin, cc b ti im x ven sng, nhcc im x n-c ca nh my Giy Bi Bng, nh my Supe pht pht Lm Thao, ti khu cng nghip Vit Tr, th mt s ch tiu c v-t mc gii hn cho php. on sng Hng t Din Hng ti ng ba Vit Tr, v ma cn, nhiu ch tiu v nhim v-t tiu chun cho php i vi n-c mt loi A: Hm l-ng COD v-t 2,37 ln, BOD v-t 3,83 ln; NO2 v-t 1,4 ln; NH4+ v-t 2 ln; s l-ng coliorm trong n-c cao, khng m bo tiu chun cp n-c cho n ung v sinh hot. D-i ca x nh my Giy Bi Bng 2 km: BOD v-t tiu chun cho php i vi n-c mt loi A t 3,75 43,88 ln; hm l-ng NH4+ cng cao hn tiu chun cho php i
27
vi n-c mt loi A t 2 24 ln. Ti cu Vit Tr, NO2 cao hn tiu chun cho php i vi n-c mt loi A t 4 - 20 ln. Nhng vn trn t cc nh qun l c quan nh n-c v c doanh nghip tr-c mt bi ton hc ba. Vi cc doanh nghip Vit Nam, n lc i ph vi nhng rc ri c th ny sinh t vic gy nhim cho cng ng (xung quanh chi ph bi th-ng v nguy c tn hi hnh nh cng ty), ng thi yu cu p ng nhng tiu chun k thut kht khe ca cc th tr-ng kh tnh, trong c cc tiu chun v mi tr-ng, thc y cc doanh nghip ny quan tm ti vic xy dng mt h thng qun l mi tr-ng hiu qu. Khng cn tnh n mi tr-ng v cc sn phm thn thin vi mi tr-ng hin ang l mt xu h-ng ph bin trn th gii v ha hn nhiu li nhun trong qu trnh tr li vi thin nhin ca cc khch hng hin i th vic p ng nhng tiu chun cht l-ng mi tr-ng cng c th tr thnh chiu bi qung b hnh nh doanh nghip vi chi ph t tn km. Tuy vy, hin trng qun l mi tr-ng ti Vit Nam d-ng nh- khng c b-c tin ng k do cn vp phi kh nhiu tr ngi. l: V quy hoch cng nghip va bo v -c mi tr-ng v pht trin doanh nghip cn phi c quy hoch cng nghip, y l kh khn ca hu ht cc tnh thnh Vit Nam ang gp phi. C mt tnh trng kh ph bin hin nay l sn xut cng nghip v vng dn c- nm an xen nhau, trong nhiu c s ny l ngun gy nhim i vi ngun n-c, khng kh v ti nguyn t. Trong mt thi gian di tr-c y, vn ny khng -c quan tm ng mc do nhng -u tin pht trin kinh t nn n nay tc ng ca n tr nn nghim trng. V vy, cn tp trung cng nghip, nh-ng ny sinh mu thun l tp trung cng nghip i hi nhng iu kin nht nh v c s h tng (nh ng s, in nc, bu chnh vin thng), gn th tr-ng tiu th, c i ng lao ng di do, c trnh . Nhng yu cu ny ch cc th ln mi c kh nng p ng -c, do vy, s tp trung dn c- xung quanh cc khu cng nghip l iu khng th trnh khi, nn cc c s cng nghip ny l ngun gy nhim cho cng ng dn c-, nh-ng n li to ra nhiu vic lm v nng cao thu nhp cho ng-i dn. Gii php l phi quy hoch cng nghip theo h-ng tp trung, xa khu dn c-. Hng lot khu cng nghip, khu ch xut ra i n-c ta, tuy nhin t l lp y cc khu cng nghip Vit Nam -c tnh chung khng n 30% v d-ng nh- ch thch hp cho cc doanh nghip c vn u t- n-c ngoi. Nguyn nhn do thi quen ca cc doanh nghip v s thun tin trong sn xut kinh doanh. Mt khc, do gi thu ti cc khu cng nghip cn qu cao i vi cc doanh nghip va v nh, chi ph tn km khi phi di di, c s h tng trong cc khu cng nghip ch-a ng b hn ch nhng kh nng tip cn khu cng nghip ca doanh nghip Vit Nam.
28
Tuy vy, nhng vn mi tr-ng ti khu cng nghip cng khng h n gin. Cc khu cng nghiip hnh thnh vi mt s loi hnh v quy m khc nhau. Khu cng nghip loi nh -c xy dng trn din tch t nh v -c thit k nhm tp trung cc doanh nghip nh nm phn tn trong cc khu dn c- hoc cc lng ngh nng thn, -c cung cp in, n-c, cc tuyn -ng chnh v mt s dch v chung nhcc x-ng sa cha, thu gom cht thi rn, x l n-c tp trung quy m thch hp Khu cng nghip loi va vi din tch xy dng ln hn, cung cp cc dch v cho cc doanh nghip va v nh cc khu vc th. Cc khu cng nghip ln vi din tch hng trm ha tr ln c c s h tng ng b nhm thu ht cc doanh nghip c vn u t- ln trong n-c v c bit l n-c ngoi, cc khu ny cn c t tn khc nh khu ch xut (EPZ), khu cng ngh cao c cc chnh sch khuyn khch nh- gim thu, -u i gi thu t v cc dch v khc. Mi khu cng nghip bao gm nhiu doanh nghip sn xut kinh doanh vi nhiu ngnh ngh sn xut khc nhau, nn cc khu cng nghip dn n nhng vn khng khi lo ngi v mi tr-ng, sc kho v an ton ca cng ng vi mc nh h-ng khc nhau v nhim mi tr-ng sng, dn n hu dit cc loi sinh vt, lan truyn nhim trong khng kh, n-c thi, cht thi rn, ho cht c hi, c th gy nhim nng n, cc s c cng nghip, thm lu cc ho hc v nhin liu, bin i kh hu Do vy vic nhn thc cc tc ng mi tr-ng ca khu cng nghip phi gn lin vi cc giai on quy hoch, xy dng, pht trin v hot ng ca chng. Nu nh gi sai cc tc ng mi tr-ng khi chn a im xy dng v b tr doanh nghip cng nghip c th gy nhim mi tr-ng ngay c trong t-ng ro khu cng nghip v c mt vng rng ln bn ngoi khu cng nghip. Mt khc, vic di dn ra khi a bn khu cng nghip nh-ng ng thi phi tp trung ng-i lao ng lm vic trong khu cng nghip nn cn nhu cu ln v nh v cc dch v khc, nu khng -c quan tm ng mc v chun b chu o c th gy nh h-ng khng nh n sc kho cng ng, cng thng v mi tr-ng v cc vn x hi khc. Bn cnh , nhng khu cng nghip i vo giai on hot ng tp trung hng chc (c tr-ng hp hng trm) doanh nghip cng nghip, nu tnh trng qun l yu km c th bin ni ny tr thnh ngun gy nhim khng kh, n-c, n tc giao thng, ting n v-t mc cho php v l nguy c gy ra s c mi tr-ng cng nghip. Mc tp trung ngnh ngh cng ln th cng tng s tch lu cc tc ng n khng kh, n-c, t gy ra s lan truyn nhim. Nu mt s ngnh cng nghip gn nhau c cht thi ho hc, cc cht thi ny c th phn ng hoc trn ln vi nhau, gy ra tc ng tch lu hoc tng hp i vi mi tr-ng khu vc v i sng cng ng xung quanh. Tuy nhin, vi iu kin b tr tp trung nhiu doanh nghip cng nghip trong mt khu cng nghip nhvy li rt thun li hoch nh v
29
thc thi mt d n x l tc ng mi tr-ng chung, tit kim u t- hn nhiu so vi u t- x l mi tr-ng ring l, phn tn v thun li hn trong cng tc qun l mi tr-ng tng th. V cng ngh C ti 90% doanh nghip trong tng s cc doanh nghip Vit Nam ca tt c cc thnh phn kinh t l loi va v nh. c tr-ng ca cc doanh nghip loi ny l nm phn tn trong cc khu dn c- th, nng thn hoc tp trung thnh mt lng ngh truyn thng, vn kinh doanh t, mt hng sn xut hp, cng ngh th cng hoc bn th cng, my mc thit b lc hu, mc gy nhim cao. Trong khi , cng ngh thit b bo v mi tr-ng thch hp cho cc doanh nghip va v nh ch-a c hoc c nh-ng gi thnh ch-a ph hp. V tiu chun mi tr-ng Tiu chun mi tr-ng p dng cho cc doanh nghip (k c doanh nghip va v nh) theo mt tiu chun chung nn khng ph hp v cng nhc. Vi iu kin v quy m hin ti, kh c doanh nghip nh no ngay lp tc p ng -c hon ton cc tiu chun mi tr-ng. Thc t li xy ra hin t-ng mt s doanh nghip va v nh d rt c gng u t- cho cng ngh gim thiu nhim nh-ng vn b pht do khng t tiu chun mi tr-ng, trong khi iu ny t khi xy ra vi doanh nghip ch-a thc hin u t- cho bo v mi tr-ng. l l do trc tip hay gin tip s lm gim ng lc ca cc doanh nghip trong n lc u t- cho bo v mi tr-ng. V cht thi cng nghip Gim thiu v x l cht thi cng nghip ang l mi quan tm hng u ca doanh nghip v cc nh mi tr-ng. Thc t, vic x l cht thi cng nghip cc th v cc lng ngh cn rt nan gii, ngay c nhiu khu cng nghip cng ch-a p ng -c yu cu v x l cht thi cng nghip. Theo kt qu kho st cho thy, mi c rt t khu cng nghip trong tng s cc khu cng nghip hin c (12 / 87 nm 2002) l c nh my x l n-c thi tp trung v hu nh- u khng c bi chn lp cht thi rn ng quy nh. Do phn ln cc khu cng nghip ch bt u xy dng nh my x l n-c thi khi lp y -c 50 - 70 % din tch, hn na vic xy dng nhng nh my x l n-c thi tp trung rt tn km v cc nh u t- pht trin khu cng nghip cng phi tnh ton n hiu qu kinh t khi xy dng nh my x l. Nh- vy, ngay c cc doanh nghip trong cc khu cng nghip tp trung vn ch-a c iu kin p ng y cc yu cu v bo v mi tr-ng, nn n-c thi t x l cc b ch-a t yu cu hoc ch-a x l vn th-ng thi thng ra ngun n-c t nhin. Mt s ngnh cng nghip c cng ngh x l cht thi khc nhau, nh-ng a ph-ng khng quan tm hoc khng c iu kin quy hoch cc khu cng nghip theo chuyn ngnh, tt c cc khu cng nghip hin c u theo
30
h-ng a ngnh. Do vy, vic xy dng nh my x l n-c thi chung cng ch-a thc s c hiu qu. Nhng thc t trn cho thy s cp bch v cn thit trong vic tm ra v p dng mt ph-ng php qun l mi tr-ng ph hp vi iu kin Vit Nam khi trnh qun l mi tr-ng cn nhiu hn ch v nhng c s kinh t khng cho php. y l tin cho vic ph bin nhng hiu bit v m hnh hp nht t nhin ti Vit Nam. Hin nay, nhng l thuyt h thng v m hnh ny cn t ra kh xa l vi cc nh qun l mi tr-ng doanh nghip khng hn do s mi m ca n m ch yu l do trnh ca ng-i lao ng cn ch-a p ng -c nhng yu cu cn thit v tp qun lm vic theo li sn xut nh vn n su trong tm thc cng ng cng nhmt phn l do nhn thc hi ht ca cp qun l v s cn thit ca nhng thay i cn bn trong cch suy ngh ca nhn vin. Nhng hnh nh khc nhau ca m hnh hp nht t nhin hin ang -c ng dng ti Vit Nam, do vy, hu nh- ch c th tm thy ti nhng doanh nghip c vn u tn-c ngoi vi cch qun l -c tiu chun ho theo m hnh ca cng ty m ti n-c ch u t-. 2.2.2.Cuc iu tra qun l xanh (kho st ti cc doanh nghip H Ni v vng ph cn) Trong nhiu nm gn y, hng trm cuc iu tra v hot ng qun l mi tr-ng doanh nghip do cc t chc trong n-c v quc t thc hin -c tin hnh ti Vit Nam. Nhng cuc iu tra ny cung cp mt bc tranh kh ton din v hin trng qun l mi tr-ng trong cc doanh nghip thuc nhiu thnh phn kinh t khc nhau, vi quy m v ngnh ngh khc nhau, qua gp phn gip cc nh hoch nh chnh sch c nhng bin php c th, kp thi nhm ci thin tnh hnh mi trng ti nhng im nng ny. Mt trong s nhng cuc iu tra ny l chng trnh th nghim Ph bin thng tin mi tr-ng cho cng ng c tin hnh vi s ti tr ca Ngn hng th gii. Cc bn lin quan bao gm: cc doanh nghip, cc nh sn xut, chnh quyn a ph-ng cc cp, c quan thng tin i chng, c quan nghin cu v cc nh qun l mi tr-ng. Trong , vai tr ca cc doanh nghip v cc c s sn xut -c c bit nhn mnh nh- nhng ng-i quyt nh s thnh cng ca ch-ng trnh. Thng qua cc cuc hi tho vi s tham gia ca cc bn, nhiu vn -c cc c s sn xut nu ra cc c quan qun l mi tr-ng gii p, qua c s hiu bit ln nhau. Cc c s sn xut cng c iu kin tip cn vi ngun ti chnh, thng tin mi trng, cng nh chng trnh sn xut sch hn Ch-ng trnh ny -c trin khai vi nhng tiu ch v cch xy dng h thng nh gi phn hng c s sn xut theo cc mc: xut sc (mu vng), kh ( mu xanh l cy), t (mu xanh a tri), ch-a t (mu ) v km
31
(mu en). Cc tiu ch trn -c la chn theo nguyn tc: khoa hc, chnh xc, n gin, v thc thi trong iu kin Vit Nam, cc tiu ch cn da trn tiu chun mi tr-ng TCVN 5945 1995, vn khiu t ca ng-i dn vi cc c s sn xut, s c mi tr-ng (nu c) trong 6 thng gn y, h thng x l nc thi Cc nh qun l p dng ng thi cc bin php qun l nhim mi tr-ng: mnh lnh, c-ng ch vi cc cng c kinh t v cng khai ho thng tin v mi tr-ng cho cng ng lm r trch nhim cc bn tham gia trong qu trnh qun l nhim. Tu theo mc t khc nhau ca cc tiu ch m c quan qun l s phn hng c s sn xut theo cc gam mu k trn. Vi mc tiu trn, mt ch-ng trnh th nghim -c trin khai ti H Ni, 50 c s sn xut, thuc 2 ngnh cng nghip, vi 23 doanh nghip ch bin thc phm v 17 doanh nghip dt nhum tham gia ch-ng trnh ny. Sau khi kho st, thu thp thng tin tin v tnh hnh sn xut v thc trng mi tr-ng cc doanh nghip tham gia ch-ng trnh, c quan qun l mi tr-ng a ph-ng cng mt s c quan qun l khoa hc, cng ngh v tr-ng i hc tin hnh quan trc nh k (kim tra cho) n-c thi ca 50 c s sn xut ni trn vi cc thng s COD, pH, TSS cho ngnh ch bin thc phm vi 3 t quan trc trong thi gian 3 thng. Kt qu 3 t quan trc u tin -c x l, phn tch thng tin -a vo phn mm phn hng cc c s sn xut theo kt qu mi tr-ng v xy dng ch-ng trnh ph bin thng tin mi tr-ng cho cng ng. Cc tiu ch -c -a ra phn hng bao gm: 1. S tun th theo cc tiu chun mi tr-ng. 2. S khiu t ca cng ng. 3. Cc s c mi tr-ng do c s sn xut gy ra. 4. Hin trng h thng n-c thi. 5. Hin trng quan trc mi tr-ng v h thng thng tin mi tr-ng. 6. L-ng n-c s dng ca c s. 7. S hp tc ca c s trong cng tc mi tr-ng. 8. p dng sn xut sch hn. 9. Giy chng nhn t tiu chun mi tr-ng hoc chng ch ISO 14000. T cc tiu ch trn, phn hng cc c s sn xut tham gia ch-ng trnh th nghim theo cc gam mu loi tt, kh, t, ch-a t v km. C mt nhn xt chung l hu nh- khng c mt c no t -c c 9 tiu ch ra (nn khng c c s xp hng tt). i vi tiu ch 1, cc kt qu quan trc -c so snh vi tiu chun Vit Nam 5945 1995 v n-c thi cng nghip cng hu nh- khng c c s no t yu cu trong c 3 t quan trc (nn cng khng c c s xp hng kh). Tng kt t 1 ca ch-ng trnh cng b danh sch cc c s t tiu chun mi tr-ng l 5 c s.
32
Tuy cc c s t -c tiu chun mi tr-ng cn qu t (10%), li khng c c s no t tt, kh, nh-ng kt qu ph bin thng tin mi tr-ng vi cng ng thc s -c mi ng-i quan tm. i vi cc c s -c nh gi t tiu chun mi tr-ng th kt qu ny l ngun ng vin, khch l tip tc ci thin mi tr-ng. Mt s c s tin hnh xy dng hoc ci to, nng cp h thng x l n-c thi nng cao cht l-ng x l. i vi cc c s ch-a t yu cu th nhn thng bo v kt qu phn hng ca mnh (ch-a ph bin rng ri trong cng chng) c thi gian thc hin cc tiu ch nu trn, c bit l thc hin cc bin php ci thin cht l-ng mi tr-ng. Tip tc t 2 ca ch-ng trnh th nghim ny, xut hin doanh nghip ngoi vic tun th nghim ngt cc tiu chun mi tr-ng, cn c nhng thnh tch thc hin bo v mi tr-ng v -c nng hng t ch-a t ln xut sc (mt doanh nghip), mt doanh nghip t t ln kh, 10 doanh nghip khc -c xp hng t. Nh- vy, s doanh nghip -c xp hng xut sc, kh v t tng ln ng k so vi t 1, chim 24% s doanh nghip tham gia. Tuy nhin, vn cn phn ln cc doanh nghip v c s sn xut ch-a tun th cc tiu chun mi tr-ng, b xp hng ch-a t hoc km. S doanh nghip xp hng ch-a t l 24, chim t l 48% v s doanh nghip xp hng km l 14, chim t l 28% s doanh nghip tham gia. nh gi kt qu ca ch-ng trnh ny, cc bn lin quan u thng nht cho rng: Chng trnh gip cho cc doanh nghip tham gia nhn thc -c tm quan trng ca cng tc bo v mi tr-ng v t mi tr-ng vo v tr xng ng trong hot ng sn xut kinh doanh ca mnh. Ch-ng trnh t -c 4 kt qu ni bt: Th nht, xy dng -c cc tiu ch nh gi cng tc bo v mi tr-ng. Da vo cc tiu ch ny m doanh nghip c th t nh gi -c cc vn mi tr-ng v t khc phc -c mt yu km d t -c cc tiu chun mi tr-ng tt hn. Th hai, tin hnh h-ng dn quan trc mi tr-ng ti c s sn xut s gip cho doanh nghip hiu -c cc vn mi tr-ng trong cc qu trnh sn xut. iu ny to ra tnh t gic thc hin cc hot ng bo v mi tr-ng trong cc doanh nghip. Th ba, vic xp hng gip cho cc doanh nghip bit mnh ang mc no c gng phn u. Vic xp hng -c cng b ti cc c quan qun l, cng ng v nht l cc ph-ng tin thng tin i chng s to ng lc rt ln thc y cc doanh nghip t cc th hng cao trong cng tc bo v mi tr-ng. Cui cng, ch-ng trnh xy dng -c mt quan h hp tc gia doanh nghip, cc nh qun l mi tr-ng, c quan bo ch v cng ng (hay ni cch khc l cc bn cng ng v mt pha). S hp tc nhiu bn ny s gip nng cao trch nhim ca mi bn trong vic bo v mi tr-ng. V pha doanh nghip, h khng cn cm thy c c, khng phi l i t-ng b qun l na m l i tc trong nhng ch-ng trnh lin quan v mi tr-ng.
33
Nhng cuc iu tra v hin trng nhim mi tr-ng ti cc c s sn xut nh- trn cho thy s bo ng v tnh hnh qun l mi tr-ng c nhiu im ng lo ngi. Ng-i thc hin ti ny, v vy, tin hnh mt cuc iu tra v vn s dng m hnh hp nht t nhin trn quy m 46 doanh nghip sn xut cng nghip ti a bn H Ni v vng ph cn (m chng ti tm gi l Cuc iu tra qun l xanh) vi mong mun tip cn y hn thc tin qun l mi tr-ng a bn ni trn. 46 doanh nghip ny bao gm 11 doanh nghip thuc khu cng nghip ng Anh, 3 doanh nghip thuc khu cng nghip Bc Thng Long, 9 doanh nghip thuc khu cng nghip Gia Lm Yn Vin, 4 doanh nghip thuc khu cng nghip Si ng, 7 doanh nghip thuc khu cng nghip Chm (H Ni), 5 doanh nghip thuc khu cng nghip Tin Sn (Bc Ninh) v 7 c s sn xut nh khc. Mu iu tra -c trnh by chi tit ti phn ph lc. Vi mu cu hi ni trn, chng ti thu -c kt qu iu tra nh- sau: C 4.35 % s doanh nghip -c iu tra (t-ng -ng 2/46 doanh nghip) t s im t 0 n 57 (mc km). C 86.96 % s doanh nghip -c iu tra (40/46 doanh nghip) t s im t 57 n 114 (mc trung bnh). C 8.69 % s doanh nghip -c iu tra (t-ng -ng 4/46 doanh nghip) t s im t 114 n171 (mc kh). Khng c doanh nghip no t s im t 171 n 228 (mc tt).
4,35% 86,96% 8,69%
Cuc iu tra qun l xanh Ring vi cu hi u tin (Trong t chc ca mnh, liu doanh nghip xy dng -c mt vn bn v sch l-c mi tr-ng v nhng mc tiu ngn hn nhm nng cao cc thnh tch v mi trng?) ch c 1 trong s 46 doanh nghip -c iu tra tr li C. V vi cu hi s 9 (T chc ca cng ty c mt trit l chung v vic loi b hon ton rc thi v cng ty
34
thc hin rt hiu qu trong vic truyn thng ip n mi ngi?) cng ch c 3 trong s 46 doanh nghip trn tr li C. Nh- vy, c th thy rng vic p dng m hnh hp nht t nhin ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn cn kh mi m v ch-a ph bin. C th -a ra nguyn nhn cho hin t-ng ny nh- sau: Th nht, cc doanh nghip thuc a bn ny phn ln l nhng doanh nghip va v nh, mt s doanh nghip cn mang nng t- t-ng trng ch, li t thi bao cp, mt s doanh nghip vn quen vi li lm vic th cng lu i H khng c s quan tm ch ng n mi trng v nhng c hi kinh doanh v l-ng bn tng -c xem l li ch tr-c mt thit thc cn theo ui v l tiu ch th hin s thnh cng, h khng nhn nhn chnh xc nhng li ch lu di t nhng n lc v mi tr-ng hoc c s quan tm th li khng c ngun lc ti chnh, cng ngh v con ng-i thc hin vic bo v mi tr-ng nh- mong mun. Th hai, nhng c quan qun l vi s hn ch v nhn s (ti cc S Ti nguyn v Mi tr-ng ch c khong chc ng-i qun l cng tc mi tr-ng ca c hng ngn doanh nghip), cng nh- s thiu ht v mt ti chnh v s khng ng b v cc quy nh php lut, thiu minh bch trong chnh sch khin cho nhng p lc qun l mi tr-ng khng mnh to nn s thay i trong li t- duy ca cng ng doanh nghip. Song nhn t mt gc khc th iu ny cng t c s cho vic -a m hnh hp nht t nhin ng dng ngy cng rng ri hn trong iu kin thc t ti a bn H Ni ni ring v c n-c ni chung.
35
Ch-ng III: Mt s xut v vic p dng m hnh hp nht t nhin ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn 3.1.nh h-ng chung Nm 1986, ln u tin Vit Nam, vi s hp tc ca cc chuyn gia Lin Hp Quc, Hi Quc t bo v thin nhin (IUCN), cc nh khoa hc Vit Nam son tho Chin l-c quc gia bo v thin nhin. Bn chin l-c c ngha nh- l khi u cho qu trnh qun l ti nguyn, mi tr-ng Vit Nam. V cng vo nm 1986 ch-ng trnh quc gia nghin cu v ti nguyn v mi tr-ng vi s cng tc ca IUCN, xut vi Nh n-c XHCN Vit Nam mt chin l-c quc gia v bo v mi tr-ng. Trn c s chin l-c ny, trong cc nm 1990-1991 mt k hoch quc gia v mi tr-ng v pht trin bn vng -c Hi ng B tr-ng Cng ho x hi ch ngha Vit Nam chp nhn v chnh thc ban hnh ngy 12/06/1991. K hoch quc gia xc nh mc tiu ln v th ch v t chc l: Thnh lp c quan qun l mi tr-ng; Xy dng chnh sch v lut php v mi tr-ng; Thnh lp mng l-i quan trc mi tr-ng; Lp k hoch tng hp v s dng v pht trin ti nguyn; Xy dng cc chin l-c pht trin lu bn cho cc ngnh; nh gi tc ng mi tr-ng; Son tho chin l-c mi tr-ng v pht trin bn vng. K hoch quc gia cng vch ra 7 ch-ng trnh hnh ng: Qun l pht trin th v dn s; Qun l tng hp cc l-u vc; Kim sot nhim v cht thi; Qun l tng hp vng ven bin; Bo v a dng sinh hc; Bo v cc vng t ngp n-c; Qun l cc v-n quc gia v cc khu bo v. n thng 12 nm 1993, Quc hi n-c Cng ho x hi ch ngha Vit Nam kho IX k hp th IV thng qua lut Bo v mi tr-ng. V t chc b my qun l mi tr-ng, nm 1992 B Khoa hc Cng ngh v Mi tr-ng -c thnh lp m tin thn ca n l UBKHKT Nh n-c, vi chc nng l qun l Nh n-c v mi tr-ng. Hin nay, Vit Nam hnh thnh h thng t chc Qun l Nh n-c v mi tr-ng t trung -ng n a ph-ng, cng vi n l mt h thng cc vn bn php l lin quan ti mi tr-ng, bao gm: Lut Bo v mi tr-ng
36
Cc lut lin quan ti mi tr-ng nh-: Lut Hng hi, Lut t ai, Lut Bo v v Pht trin bn vng, Lut Lao ng, Lut Du kh, Lut Ti nguyn n-c, Lut Khong sn,Lut Bo v sc kho ca nhn dn Cc php lnh: Php lnh Th y, Php lnh Bo v ngun li thu sn, Php lnh Bo v iu, Php lnh Bo v v kim nh K hoch quc gia v mi tr-ng Cc Ngh nh ca Chnh ph: Ngh nh N 175/CP V vic hng dn thi hnh lut bo v mi trng; ngh nh N 26/CP X pht hnh chnh v vi phm mi trng; Tiu chun Vit Nam (1995) Cc ch th, quyt nh: Ch th 36/CT-TW ca Ban chp hnh Trung -ng ng Cng sn Vit Nam v tng c-ng cng tc bo v mi tr-ng trong thi k cng nghip ho, hin i ho t n-c; Ch th s 200/TTg ngy 29/4/1994 v m bo n-c sch v v sinh mi tr-ng nng thn; Ch th s 406/TTg ngy 8/8/1994 v vic cm sn xut v bun bn pho n; Ch th s 199/TTg ngy 3/4/1997 v nhng bin php cp bch trong cng tc qun l cht thi rn cc th v khu cng nghip; Ch th s 29/1998 v tng c-ng cng tc qun l vic s dng thuc bo v thc vt v cc cht hu c gy nhim kh phn hu; Quyt nh s 07/TTg ngy 3/1/1997 v thnh lp ban iu hnh quc gia Qu mi tr-ng ton cu Vit Nam; Quyt nh s 152/1999/Q-TTg ngy 10/7/1999 v vic ph duyt Chin l-c qun l cht thi rn ti cc th v khu cng nghip Vit Nam n 2020; Quyt nh s 155/1999/Q-TTg ngy 16/7/1999 v vic ban hnh Quy ch qun l cht thi nguy hi; Quyt nh s 82/2002/Q-TTg ngy 26/6/2002 v vic thnh lp; t chc hot ng ca Qu bo v mi tr-ng Vit Nam. Nh- vy, c th thy rng vic qun l mi tr-ng i vi doanh nghip ti Vit Nam -c quy nh c th trong Lut Bo v mi tr-ng v cc vn bn di lut (ngh nh, thng t). Xc nh r trch nhim ca doanh nghip trong cng tc bo v mi tr-ng, iu 17 Lut Bo v mi tr-ng quy nh r: Doanh nghip phi c trch nhim ng gp cho hot ng mi tr-ng; Phi bi th-ng thit hi do gy tn hi ti mi tr-ng. Lut cng quy nh vic ban hnh mt h thng ng b cc tiu chun mi tr-ng p dng cho cc doanh nghip, cc hot ng sinh hot ca nhn dn ph hp vi yu cu thc tin Vit Nam. Nhm qun l v kim sot v mi tr-ng i vi cc c s sn xut kinh doanh, iu 17 v 18 Lut Bo v mi tr-ng quy nh trch nhim phi lp bo co nh gi tc ng mi tr-ng i vi cc doanh nghip v cc
37
d n u t-. Theo , i vi cc c s ang hot ng -c phn thnh 3 loi (Thng t- 1420/MTg): Loi doanh nghip phi lp t khai cc hot ng sn xut c nh h-ng ti mi tr-ng gi np c quan qun l Nh n-c v bo v mi tr-ng. Loi doanh nghip phi lp bo co nh gi tc ng mi tr-ng n gin dng bn k khai trnh c quan c thm quyn xem xt v ph chun. Loi doanh nghip phi lp bo co chi tit trnh c quan qun l Nh n-c v bo v mi tr-ng thm nh. Sau khi thm nh, ph duyt, c quan c thm quyn s -a ra mt trong ba bin php x l sau: -c tip tc hot ng; Phi xy dng ph-ng n v thc thi bin php ci thin mi tr-ng, x l cht thi; Phi nh ch hoc di chuyn a im. Bn cnh , Lut Bo v mi tr-ng cng nghim cm 7 hnh vi xm phm ti mi tr-ng, l: t ph rng, khai thc khong sn mt cch ba bi, gy hu hoi mi tr-ng, lm mt cn bng sinh thi; Thi khi, bi, kh c, mi hi thi gy hi vo khng kh, pht bc x, phng x qu gii hn cho php vo mi tr-ng; Thi du m, ho cht c hi, cc cht thi, xc ng thc vt, vi khun, siu vi khun c hi v gy dch bnh vo ngun n-c; Chn vi, thi vo t cc cht c hi qu gii hn cho php; Khai thc, kinh doanh cc thc vt, ng vt qu him trong danh mc quy nh ca chnh ph; Nhp khu cng ngh, thit b khng p ng tiu chun mi tr-ng, nhp khu, xut khu cht thi; S dng ph-ng php, ph-ng tin, cng c hu dit hng lot trong khai thc, nh bt cc ngun ng, thc vt. Ngoi cc quy nh trn, doanh nghip cn phi tun th nhng quy ch, quy nh ring v mi tr-ng ca a ph-ng ni doanh nghip c c s sn xut hoc kinh doanh. Trong thi gian qua, thc t l nhng quy nh, vn bn trn gp phn nh h-ng t-ng i hiu qu cho hot ng qun l mi tr-ng ti Vit Nam. Song c th thy rng cng tc qun l mi tr-ng doanh nghip ngy cng hon thin m tr-c ht l p dng thnh cng m hnh hp nht t nhin ti n-c ta th nhng nh h-ng chung nht v cng tc ny cn phi bao gm s khuyn khch vic pht huy tnh sng to trong cng tc qun l mi tr-ng, xy dng cc chin l-c, k hoch v ch-ng trnh hnh ng ngn hn v di hn i lin vi nhng quan im nghim khc trong
38
vic gii quyt cc vn lin quan ti nhim v sc kho cng ng. Nhng nh h-ng ca Nh n-c cn m -ng cho nhng cng vic c th nh-: V quy hoch: Thnh lp v pht trin cc khu cng nghip, cm cng nghip lng ngh tch khu vc sn xut ra khi khu vc dn c v to iu kin m rng sn xut. Trong mi khu cng nghip cn c mt ban qun l chuyn trch. V cng ngh: Thay i v i mi cng ngh theo h-ng s dng cng ngh t gy nhim mi tr-ng, c bit l nhng dy chuyn cng ngh tin tin, t tiu chun quc t v tho mn nhng yu cu ca sn xut sch hn. V x l nhim: Ti cc khu cng nghip, cm cng nghip lng ngh cn xy dng cc nh my x l cht thi tp trung ngay ti ngun hoc cc khu lin hip x l cht thi cho nhiu c s sn xut trong mt khu vc a l gm nhiu nh my hot ng ng b (nh my phn loi rc, nh my sn xut phn vi sinh compost v bi chn lp rc hp v sinh) nhm gim thiu khi l-ng cht thi chn lp. V chnh sch: C chnh sch u t- h tr doanh nghip c bit l nhng doanh nghip va v nh trong vic x l mi tr-ng trong iu kin hn ch v cng ngh v vn. Nhng nh h-ng trn s ng vai tr kim ch nam trong cng tc iu hnh qun l mi tr-ng, to iu kin cho doanh nghip tin ti nhng thay i mang tnh t ph trong ni b doanh nghip ng thi -a ra nhng khung hp l cho vic hp tc gia nhng doanh nghip thuc cng mt khu vc hay cng mt ngnh. l c s mt l thuyt nh- m hnh hp nht t nhin d dng -c p dng ti cc doanh nghip c th cn quan tm n li nhun hn l sn xut sch hn. 3.2.Cc gii php 3.2.1.Nhm gii php t pha Nh n-c 3.2.1.1.Hon thin hnh lang php l Cng vi tin trnh chun b gia nhp T chc th-ng mi th gii (WTO), Quc hi Vit Nam thng qua nhiu vn bn php lut quan trng trong c Lut bo v mi tr-ng v cc lut khc lin quan n mi tr-ng. Tuy vy, vic hon thin hnh lang php l s khng bao gi l tha, c bit l khi nhng quy nh hin hnh cn t ra kh ni lng cho nhng hnh ng gy nhim mi tr-ng v cc vn bn c th ho Lut ny vn th hin khng t khc mc trong vic h-ng dn thc hin hiu qu cc quy nh lin quan v trch nhim nng cao nhn thc ca cng ng. Vic hon thin hnh lang php l khng n gin ch l -a ra cc quy nh x pht thch hp cho tng tr-ng hp vi phm hay s rng buc cht ch hn vo cc h thng tiu chun nht nh m phi km theo nhng quy
39
nh nm trong mt quy hoch tng th v lu di trong chin l-c pht trin kinh t x hi ca quc gia bn cnh nhng k hoch xy dng khu cng nghip, khu ch xut hay cc th v khu dn c- -c nghin cu k l-ng. 3.2.1.2.Thc y hp tc quc t v qun l mi tr-ng Nh- tuyn b ca chnh ph Vit Nam ti Hi ngh th-ng nh Rio 92, Vit Nam cam kt bo v mi tr-ng ca n-c mnh v hp tc cng cc n-c trong khu vc v trn th gii gp phn bo v mi tr-ng ca khu vc v mi tr-ng chung ca ton cu. V vy, Vit Nam coi trng vic hp tc quc t v mi tr-ng nng cao nng lc bn thn, nhm gii quyt nhng vn mi tr-ng ca mnh v gp phn trong cc n lc chung ca th gii. Trong thi gian qua, Vit Nam hp tc kh tch cc vi cc t chc quc t v cc chnh ph v vn mi tr-ng. Nhiu t chc quc t hp tc v gip n-c ta d-i hnh thc cc d n tr gip k thut, ch yu nhm nng cao nng lc ca ta trong hoch nh chnh sch, tm hiu v la chn cc bin php trong qun l iu hnh, cng nh- nhng gii php c tnh cht cng ngh trong mt s lnh vc v mi tr-ng. l cc t chc nh: UNDP, UNEF, WFP, FAO, UNIDO, WHO, UNICEF, WWF, IUCN Vic hp tc v tr gip quc t cn -c thc hin thng qua cc quan h song ph-ng gia Chnh ph Vit Nam v Chnh ph cc n-c nh-: Thu in, Phn Lan, Lin X (tr-c y), Php, Canada, H Lan, CHLB c, Australia, Nht Bn, an Mch, Singapo, Thi Lan Bn cnh , Vit Nam cng tch cc tham gia nhiu cng -c quc t, bao gm: Cng -c v cc vng t ngp n-c c tm quan trng quc t, c bit nh- l ni c- tr ca loi chim n-c. Cng -c lin quan n bo v cc di sn vn ho v thin nhin. Cng -c v bun bn quc t cc ging loi ng thc vt hoang d c nguy c tuyt chng. Cng -c v ngn nga nhim bin do tu bin. Cng -c ca Lin Hp Quc v s bin i mi tr-ng. Cng -c Vin v bo v tng zn. Cng -c v s thng bo sm s c ht nhn. Cng -c ca Lin Hp Quc v Lut Bin. Cng -c v s tr gip trong tr-ng hp s c ht nhn hoc cp cu phng x. Ngh nh th- Mn-tr-an v cc cht lm suy gim tng zn. Cng -c Bazen v kim sot v vn chuyn qua bin gii cht thi c hi v loi b chng. Cng -c khung ca Lin Hp Quc v bin i kh hu. Cng -c v a dng sinh hc.
40
thc hin cc cng -c quc t, Vit Nam tng b-c -a nhng ni dung c lin quan vo k hoch hnh ng. i vi mt s cng -c quan trng, Chnh ph ph duyt v cho thc hin nhng k hoch hoc ch-ng trnh hnh ng c tnh cht quc gia, nh-: K hoch hnh ng bo v a dng sinh hc ca Vit Nam. Ch-ng trnh quc gia v bin i kh hu. Ch-ng trnh quc gia nhm loi tr dn cc cht lm suy gim tng zn. R rng l trong iu kin ngun ti chnh dnh cho nhng hot ng mi tr-ng cn eo hp th vic tham gia hp tc quc t ngy cng su rng trong lnh vc qun l mi tr-ng ti doanh nghip s rt ngn li nhng khong cch ng k gia trnh chung ca Vit Nam v th gii. y cng l ng lc ci tin c cu t chc doanh nghip c tnh linh hot v thch nghi cao hn, ng thi l b-c m m ra nhng h-ng hp tc pht trin mi, v t mi tr-ng, hiu ng lan to s pht huy tc dng ti nhiu lnh vc khc nh- qun tr nhn s hay ti chnh. Nhn chung, Nh n-c ng mt vai tr quan trng trong qu trnh to ng lc thc y doanh nghip hot ng qun l mi tr-ng hiu qu thng qua cc c ch khuyn khch v x pht, bng cc quy nh c tnh c-ng ch v mt lot bin php thch hp khc. Trong t-ng lai, c th thc thi y hn vai tr ny, cc c quan qun l c th tin hnh m hnh ti mt s doanh nghip, thc hin cc hot ng quan trc v nh gi tc ng ca m hnh v t nhn rng nhng in hnh thnh cng. Hi vng h-ng i ny s c th -c trnh by mt ti gn y. 3.2.2.Nhm gii php t pha doanh nghip 3.2.2.1.Xy dng vn ha xanh C s ca mt m hnh hp nht t nhin hon chnh chnh l s tham gia ngy cng su rng ca mi thnh vin trong doanh nghip vo cc vn v mi tr-ng. thc hin iu ny, mi tr-ng cn tr thnh mi quan tm xuyn sut, -c ch lin tc v c h thng, tin ti tr thnh mt th vn ho xanh trong tng doanh nghip. C th hiu vn ho xanh cp n y l hin t-ng s ho hp cc gi tr ca doanh nghip v cng ng nhm mc tiu v mi tr-ng trong sch tr thnh si dy xuyn sut v nht qun trong mi hnh vi ca mi cp cn b. D-i y l nhng b-c c bn cho vic xy dng vn ho xanh: Doanh nghip th-ng xuyn t chc nhng bui hi tho v mi tr-ng doanh nghip mnh, tin hnh qu trnh thnh lp nhm nhm gip nhn vin c iu kin hp tc ton din to khng kh v mi trng ngay trong doanh nghip. Nhng t ri, nhng biu t-ng, poster, nhng mu tin ni b, nhng n phm ca cng ty th hin s quan tm thch ng ti mi tr-ng
41
-c coi l mt phn tt yu trong hot ng ca doanh nghip. Vn ho xanh c th -c tm thy trong c nhng thi quen cng s v cch bi tr ti vn phng. Doanh nghip c nhng khch l hiu qu qua vic tng l-ng cho nhn vin c t-ng hay hoc t chc nhng cuc thi nh tm sng kin cho cc vn lin quan n nhng kh khn trong hot ng qun l mi trng nhm to ng lc xy dng tm th v mi tr-ng ti doanh nghip. Vic o to cho nhn vin c nhng hiu bit cn bn trong qun l mi tr-ng ti doanh nghip l mt phn trong cc hot ng th-ng nin. Nhng mc tiu mi tr-ng -c ph bin rng ri v -c kim sot nghim ngt. Nhng cng vic c th ny s gp phn gip vn ho xanh c hin thc ho nhanh hn v r rng hn trong tng doanh nghip. Vic xy dng vn ho xanh cn nm trong qu o pht trin chung ca doanh nghip vi mt lot cc mi vn lin quan, bao gm: Chnh sch mi tr-ng Trong nhiu doanh nghip, mt chnh sch chung -c -a ra tr-c khi c cc hot ng qun l mi tr-ng v -c sa i khi c thng tin v nh h-ng ca vic thc thi cc hot ng . Ni cch khc, mt chnh sch mi tr-ng vn -c hiu l lun chnh thc -a ra nhng cam kt ca doanh nghip v vn qun l mi tr-ng th li ch -c pht trin sau mt tng kt c th v mi tr-ng. Mt vi doanh nghip c th pht trin cc chnh sch nhng giai on mun hn, th-ng l khi nhn ra rng hot ng mi tr-ng ca cc t chc c th b p -c bng cc ngun lc va m nhn chung th cc ngun lc ch c th -c m bo bng mt chnh sch c th v y . t ti vn ho xanh, Sadgrove (1993) ch ra mt vi im l-u trong cc chnh sch mi tr-ng: Thi ca doanh nghip vi mi tr-ng; Cc mc tiu mi tr-ng ton din ca doanh nghip; Cam kt i vi vic kim tra v tng kt hot ng mi tr-ng ca doanh nghip; Cam kt p ng v v-t qua cc ch tiu v mi tr-ng; Vic bo v cc ngun ti nguyn thin nhin; Gim thiu cc tc ng ca phm dch v, cc qu trnh x l n mi tr-ng Cam kt -a ra mt mi tr-ng lm vic khng c hi Cam kt v vic th-ng xuyn lin lc vi u ban v x hi ti a ph-ng trong cc vn v mi tr-ng Cam kt o to tt c nhn vin trong vic qun l mi tr-ng
42
Cc cam kt c th v nhng lnh vc nh- qun l nng l-ng, qun l cht thi, qun l cht thi, qun l t canh tc v qun l ngun n-c. (Trch Sadgrove 1993, trang 30) o to Thnh cng ca vn ho xanh chnh l s ph thuc tuyt i vo vic o to khuyn khch mt s hiu bit nhng vn c lin quan gia nhng ng-i lao ng vi nhau. Vi mc ch pht trin s hiu bit v vai tr v trch nhim ca h trong qu trnh xanh ho th nh- Roome (1992 trang 15) xut: ci thin h thng qun l cn phi nhn ra gi tr ca vic xy dng nim tin v cc cam kt ca lc l-ng lao ng i vi mt chnh sch mi trng. c th thay i mi trng vn ho trong ni b doanh nghip, o to ng vai tr then cht trong vic gia tng nhn thc ca mi ng-i v cc vn mi tr-ng v t -c mt mc hiu bit nht nh v cc vn nh- ph-ng php qun l nng l-ng v cht thi cng nghip gia cc c nhn vi nhau. o to lun gi mt vai tr quan trng trong tt c cc cp ca mt doanh nghip. N s bao gm c nhng nhn vin qun l c thm nin cao l nhng ng-i c nhng quyt nh then cht t -c s hu thun cho vic qun l mi tr-ng; cc nhn vin qun l bc trung l nhng ng-i lun b cc vn v mi tr-ng tc ng ti; v tt c nhng nhn vin ca doanh nghip l nhng ng-i tc ng th-ng xuyn n cc qu trnh v hot ng ca doanh nghip m nhng qu trnh ny c nh h-ng trc tip n mi tr-ng. Gilbert (1993) tuyn b rng vic thit lp mt ch-ng trnh o to v mi tr-ng l rt cn thit xo b i nhng nghi ng v qun l mi tr-ng gia nhng ng-i lao ng vi nhau v khuyn khch s thay i trong cc chin l-c qun l cn thit cho vn thc thi mi tr-ng. Netherwood (1995) cho rng ng v hot ng qun l mi tr-ng th lnh vc tr tr nht trong nhiu doanh nghip chnh l vic qun l trung gian. iu ny cho thy nn c bit h-ng vo mc tiu ph bin thng tin v o to cho cc nhn vin iu hnh v k nng qun l mi tr-ng. Cc ph-ng php o to khc bao gm vic s dng cc thng tin t- vn t bn ngoi, cc k nng o to ni b, lm vic theo t, s dng video v s dng sch tra cu qun l. Cng tc o to cng nn khuyn khch vic lm ch trong qu trnh qun l mi tr-ng gia nhng ng-i lao ng vi nhau. Vn ho xanh c th thc hin tt hn chc nng ca n nu nhng ng-i c lin quan cm thy rng s ng gp ca h thc s to ra s khc bit v nhng iu h ngh v hot ng ca doanh nghip chnh l s phn hi n h thng qun l v -c ghi nhn. Mt vi doanh nghip la chn loi hnh o to qun l mi tr-ng t nguyn trong khi nhng doanh nghip khc li thy rng o to bt buc l cn thit thu ht lao ng v qu trnh qun l. Welford v Gouldson (1993) cho rng o to phi l mt qu trnh lun
43
tip din v khng phi l ci m ng-i ta hc ri qun. Mc tiu ca qu trnh o to nn lun lun khng nh li tm quan trng ca bn thn h i vi vn qun l mi tr-ng trong mt doanh nghip. Phn nh trch nhim mi tr-ng Cc nhn vin th-ng khng nhn trch nhim v vn mi tr-ng hoc b qua thm ch ngay c khi c mt chnh sch v mi trng. m bo l chnh sch mi tr-ng -c thc hin th cng ty cn phn nh r rng trch nhim qun l cho tt c cc nhn vin c lin quan v cc hot ng -c xc nh bi bn tng kt khi c cc mi lin h vi mi tr-ng. Theo Gilbert (1993) th mc tiu c bn s l s ho nhp ca trch nhim mi tr-ng vi cc loi cng vic v khun kh thc hin. Mi thnh vin trong i ng nhn vin cn phi hiu r v l do h thi hnh trch nhim qun l mi tr-ng v mt ln na cn phi nhn mnh tm quan trng ca o to vi vic thc hin ca mt doanh nghip. Gilbert cng ch ra ngha ca vic ghi nhn li nhng trch nhim ny m bo h khng b lng qun, v m bo rng h khng mt ch ng trong bt k s thay i nhn s hay c cu li t chc. Nhn t quyn lc c mi lin quan rt ln n tnh trng ca hot ng qun l mi tr-ng trong mt doanh nghip khi so snh vi cc vn qun l khc m n l-t n tc ng n thi hnh vi v s thnh cng ca cc b-c tip theo ca qu trnh. Nu vic phn chia trch nhim din ra sun s v hiu qu th sau s c mt s phn nh r rng v khng c mt khong trng no trong doanh nghip m Welford & Gouldson (1993) cho l ch yu nht v th-ng xuyn b ph v nht ca h thng qun l. Vic phn chia thm quyn qun l cng gip thc y qu trnh thc hin v hu thun c hiu qu cc sng kin mi tr-ng. Thit lp v hon thnh cc mc tiu T nhng nh gi v mi tr-ng. cc doanh nghip cn phi xc nh mt s mc tiu c tnh thc t v kh thi. Cc mc tiu nn -c xc nh ph hp tr thnh nhng du hiu trong ngn hn v cho php o l-ng hiu qu ca vic ci thin mi tr-ng trong di hn. Gilbert (1993) xut rng cc mc tiu cn thit phi -a ra ng lc, s tho mn v cm quan thnh cng khi tip xc. Trong thc t rt kh c th t -c mt s cn bng nhvy, tuy nhin s xut trn hm mi c nhn c lin quan n qun l mi tr-ng thng qua t chc nn t t ra nhng mc tiu c th cho mnh t ti. Cc mc tiu ny c th -c -a ra trong cc bui tho lun t vi s c mt ca cc cp lnh o trong doanh nghip, chnh l ni m tt c cc nhn vin cng lm vic tm ra mc tiu no c th t -c trong mt thi gian nht nh, lm th no t -c mc tiu , v n s -c o l-ng v trnh by nh- th no. Cc mc tiu phi d hiu i vi tt c cc nhn vin v t-ng thch vi h thng. Doanh nghip cng cn
44
phn b mc thi gian t-ng i to iu kin thit lp v thc thi k hoch. i lin vi hot ng ny l cc hot ng kim tra th-ng xuyn v c h thng tnh hiu qu ca ch-ng trnh qun l trong vic t -c cc mc tiu ra. Vic kim tra ny -c tin hnh trn quy m ton doanh nghip (xem xt c cu t chc doanh nghip, vai tr v trch nhim ca mi tr-ng, cc hot ng iu hnh v thc hin vic qun l mi tr-ng, cc hot ng v qu trnh c lin quan n vic qun l mi tr-ng, cc th tc v ch tiu ang -c s dng ci thin hot ng mi tr-ng ca doanh nghip. K l xem xt h thng qun l, trong cn ch trng n vai tr ca h thng qun l v cc cng tc mi tr-ng hin ti, xem xt n nhng p lc bn trong v bn ngoi buc phi thay i dn n yu cu cn c mt k hoch hnh ng to iu kin cho nhng ci tin cng tc hn na. Vy xt cho cng, xy dng vn ho xanh c th em li iu g cho doanh nghip? Nhng li ch c bn ca vn ho xanh bao gm: Th nht, l mt b-c t tn km song kh hiu qu thay i li tduy v hnh ng ca nhn vin theo chiu h-ng ngy cng tch cc, c tc dng vng chc trong mt thi gian di. Vn ho xanh c th ch khi u bng nhng cu chuyn vui lan truyn trong ni b doanh nghip nh-ng li c th to ra mt khng kh lm vic hng say, nng ng v lnh mnh. Nn tng ca n chnh l s hiu bit ngy cng su sc gia nhn vin v s ho quyn ca cc mc tiu v mi tr-ng, qua i ti nhng kt hp c o v cht ch ca cc ngun lc, ch yu l con ng-i v thng tin. Th hai, vn ho xanh l con -ng ngn nht t thnh cng trong cc chin l-c marketing xanh. Xy dng vn ho xanh ng ngha vi vic bt u qu trnh qung b t ngay ni b cng ty, im trung tm ca vng lan to. Hnh nh mt t chc on kt v hp tc trong qu trnh ra quyt nh s gy thu ht hn mi mu tin tc so rng. Vn ho xanh l c s quan trng cho qu trnh tin ti m hnh hp nht t nhin, i t nhng gn b n thun cho n s lin kt su sc v k ton, ti chnh, v tip th. 3.2.2.2.p dng h thng qun l ng b H thng qun l ng b y -c hiu l h thng qun l da vo s tham gia ca tt c cc thnh vin nhm t -c s thnh cng lu di nh vic tho mn khch hng v em li li ch cho cc thnh vin ca t chc v x hi. C s ca h thng qun l ng b l con ng-i trong mi doanh nghip. Trong ba khi xy dng chnh sch chnh trong sn xut kinh doanh l phn cng (thit b, my mc, tin bc), phn mm (cc phng php, b quyt, thng tin) v phn con ngi th h thng qun l ng b khi u vi
45
phn con ng-i. Nguyn tc c bn thc hin h thng ny l pht trin mt cch ton din v thng nht nng lc ca cc thnh vin thng qua vic o to, hun luyn v chuyn quyn hn, nhim v cho h. Hot ng ch yu trong h thng l ci tin, nng cao cht l-ng bng cch tn dng cc k nng v s sng to ca ton th nhn lc trong cng ty. Cho nn, thc hin, doanh nghip phi xy dng -c mt mi tr-ng lm vic, trong c cc t, nhm cng nhn a k nng, t qun l cng vic ca h. Trong cc nhm , trng tm ch ca h l ci tin lin tc khng ch cc qu trnh cng ngh, cc thao tc m c cc thi quen v thi ca nhn vin thc hin nhng mc tiu chin l-c ca cng ty bng con -ng kinh t nht. l vn quan trng hng u trong cch tip cn h thng qun l ng b. Do vy, t chc ca h thng qun l ng b y -c hiu l cc c cu, chc nng cho nhm kim sot, phi hp mt cch ng b cc hot ng khc nhau trong h thng, to iu kin thun li cho cc hot ng t, nhm. Vic p dng h thng cn thit phi c s tham gia ca lnh o cp cao v cp trung gian. Cng tc t chc phi nhm phn cng trch nhim mt cch rnh mch v thc hin tt th u tin cn lm l phi t ng ng-i ng ch v phn nh rch ri trch nhim ca ai, i vi vic g, c th tiu chun ho trong tng cng on. M hnh c C cu qun l C cu th bc dnh uy quyn cho nhng nh qun l cp cao (quyn lc tp trung) Quan h c nhn Quan h nhn s da trn c s chc v, a v M hnh mi C cu mng, ci tin thng tin v chia s uy quyn (u quyn)
Quan h thn mt, pht huy tinh thn sng to ca con ng-i
Cch thc ra quyt nh Ra quyt nh da trn kinh Ra quyt nh da trn c nghim qun l v cch lm s khoa hc l cc d vic c truyn, cm tnh kin, cc ph-ng php phn tch, cc gii php mang tnh tp th Kim tra, kim sot Nh qun l tin hnh kim Nhn vin lm vic trong tra, kim sot nhn vin cc i t qun, t kim sot Thng tin
46
Nh qun l gi b mt tin Nh qun l chia s mi tc cho mnh v ch thng thng tin vi nhn vin bo cc thng tin cn thit mt cch cng khai Ph-ng chm hot ng Cha bnh Phng bnh Bng 1: So snh 2 m hnh qun l kiu c v kiu mi theo h thng qun l ng b Mt trong nhng giai on quan trng ca vic p dng h thng qun l ng b l giai on am hiu v cam kt nhng mc tiu mi tr-ng. Trong nhiu tr-ng hp, y chnh l b-c u tin, cn bn thc thi m hnh, l nn tng ca ton b kt cu h thng, trong c bit l s am hiu, cam kt ca cc nh qun l cp cao. Thc t, nhiu t chc tht bi khi xem nh v b qua giai on ny v s am hiu mt cch khoa hc v h thng i hi mt cch tip cn mi v cung cch qun l v nhng k nng thc y nhn vin mi c th to c s cho vic thc thi cc hot ng lin quan. S am hiu phi -c th hin bng cc mc tiu, chnh sch v chin l-c i vi s cam kt quyt tm thc hin ca cc cp lnh o. Cn phi c mt chin l-c thc hin bng cch tn dng cc k nng v ti sng to ca ton th nhn vin vi trng tm l ci tin lin tc cc qu trnh, thao tc thc hin cc mc tiu chin l-c ca doanh nghip v cung cp s tho mn khch hng. S am hiu cng phi -c m rng ra khp t chc bng cc bin php gio dc, tuyn truyn thch hp nhm to thc trch nhim ca tng ng-i v cht l-ng. H thng ny ch thc s khi ng nu nhmi ng-i trong doanh nghip am hiu v c nhng quan nim ng n v vn mi tr-ng, nht l s thng hiu ca Ban lnh o trong doanh nghip. Tuy nhin, c s am hiu vn ch-a nhng yu t lm nn sc mnh v mi tr-ng, m cn thit phi c mt s cam kt bn b, quyt tm theo ui cc ch-ng trnh, mc tiu v mi tr-ng v mi cp qun l cn c mt mc cam kt khc nhau. Cng vi s am hiu t cp lnh o, cp trung gian cho ti nhn vin, s hp tc nhm trong hot ng mi tr-ng c mt ngha rt to ln i vi cc t chc, x nghip v s c gng vt bc ca mi c nhn ring l trong t chc kh c th t -c s hon chnh trong vic gii quyt nhng thc mc, trc trc so vi s hp tc ca nhiu ng-i, do vy m hnh thc hp tc nhm s mang li hiu qu cao trong vic ci tin cht l-ng mi tr-ng nht l trong qu trnh p dng h thng qun l ng b. Tinh thn hp tc nhm thm nhun rng ri mi t chc l b phn thit yu thc hin h thng ny khng ng rng vai tr ca c nhn s b lu m m ng-c li, n cng c th -c pht trin mnh m hn. lm -c iu ny th t chc phi to iu kin cho mi thnh vin thy -c trch nhim ca mnh, ca nhm trong cng vic bng cch trao
47
cho h quyn t quyt v phi tha nhn nhng ng gp, kin, hay nhng c gng b-c u ca h. Chnh tinh thn trch nhim lm ny sinh tnh t ho, hi lng vi cng vic v vic lm tt hn. S hp tc nhm -c hnh thnh t lng tin cy, t do trao i kin v c bit l s thng hiu cng vic ca cc thnh vin i vi nhng mc tiu, k hoch chung ca doanh nghip. Cc hot ng qun l v ci tin cht l-ng mi tr-ng i hi phi c s hp tc nhm v cc mi quan h t-ng h ln nhau. Mc tiu hot ng ca cc t, nhm cht l-ng mi tr-ng th-ng l tp trung vo cc vn c th, qua s phn tch, tho lun, hin k ca cc thnh vin s chn ra cc gii php ti -u, kh thi nht. Hot ng ca cc nhm cht l-ng trong doanh nghip rt a dng v phong ph, nu -c qun l tt s mang li hiu qu rt ln trong vic thc hin ch-ng trnh mt cch nhanh chng v tit kim. c th qun l, tc ng vo quy trnh, ng-i ta phi lp k hoch t m mi cng vic lin quan n tng chc nng, nhim v ca h thng. Thng th-ng doanh nghip phi lp s khi v l-u m t ton din v nhng cng vic cn phi qun l. Thng qua s mi thnh vin trong t chc hiu r vai tr, v tr v mi quan h t-ng tc gia cc b phn, phng ban chc nng trong ton b h thng cht l-ng mi tr-ng ca doanh nghip v trn c s t chc, b tr, hp l ho cc b-c cn thit cho vic phi hp ng b cc chc nng ca h thng. Trong sn xut, vic xy dng cc s vi s tham gia ca mi thnh vin trong dy chuyn s gip hnh thnh v pht trin hot ng ng i, to iu kin ci tin quy trnh, nng cao cht l-ng cng vic. Vic xy dng s qun l c th s dng cho cc yu t ca sn xut nh-: Con ng-i: din t bng hnh nh nhng vic con ng-i , ang lm trong h thng v tu theo c im ca cng vic c th thit lp s mt cch c th (nh- m t cc b-c thc hin mt quy trnh x l rc). Vt liu: m t quy trnh ca vic t chc cung ng v x l nguyn vt liu -c tin hnh nh- th no (la chn nh cung ng, mua, vn chuyn, bo qun, sn xut, x l ph phm). Thit b: m t quy trnh khai thc, s dng, bo d-ng my mc -c phn cng thc hin nh- th no, vic b tr mt bng, phi hp vi cc b phn khc ra sao, i mi cng ngh v mc tiu mi trng nh th no Thng tin: m t dng chuyn ng ca h thng thng tin, truyn thng v h s ti liu v cht l-ng mi tr-ng -c vn hnh nh- th no (xut pht t u, cn thit i n u, phn hi nh th no). H thng qun l ng b t n thnh cng thng qua s phi hp cht ch v khoa hc nhng ngun lc c bn ny, h-ng ti mc tiu cui cng l hon thnh nhng k hoch ra trong thi gian ngn nht, cht l-ng cao nht v c nh h-ng tch cc nht i vi nhng hot ng c th -c
48
tin hnh trong t-ng lai. H thng qun l ng b l khung c bn t n s ton din vi m hnh hp nht t nhin. Nhng gii php -c cp trn y ch c th pht huy tc dng thng qua nhng b-c i thch hp v s n c k l-ng ca cc cp qun l. Vi tng doanh nghip, cch thc thc hin c th -c thay i v vn dng linh hot tu quy m v lnh vc sn xut cng nh- nhng iu kin a l x hi khc ti a ph-ng. Ti Vit Nam, khi bt u qu trnh ny, nhiu chuyn gia cho rng doanh nghip cn tnh n nh h-ng ca li sng cng ng v tm l hnh x thin v tnh cm c nhng bin php kho lo.
Kt lun
Trc nhng p lc ca lut php, cc c hi Marketing xanh, nhng p lc ngy cng tng t pha qun chng, bn cnh nhng quan tm mang tnh cht o c v cc cam kt ca chnh quyn t trung -ng ti a ph-ng v ch-ng trnh hnh ng 21, trong thi gian qua, rt nhiu doanh nghip la chn chnh sch mi tr-ng v trin khai cng tc mi tr-ng. Tuy nhin, nu cc cam kt -c vch ra trong cc chnh sch ny v nhng yu cu, khuyn ngh ni trn l c hiu lc th cc doanh nghip li phi i mt vi vn lm sao tm ra mt ph-ng thc c h thng nhm thc hin nhng cam kt v qun l mi tr-ng trong ni b t chc ca mnh. R rng l thng c mt khong cch gia nhng g m cc cng ty c tham vng lm v nhng g h t c () ang c mt nguy c l, cng tc kim tra mi tr-ng ang -c tin hnh khng theo nhng chnh sch son tho nhng cng ty thiu mt h thng qun l th c ngha l ti ch mt cht ch ny, ci thin mi tr-ng mt cht ch khc. iu ny chng ng gp c my cho vic qun l mi trng ton din. (Sadgrove, 1992, trang 215). Trong bi cnh , m hnh hp nht t nhin c th coi l mt gii php ph hp nhm bin k hoch v mc tiu v mi trng tr nn hiu qu v ng tin cy hn. Thc t, nhiu nh phn tch cho rng m hnh hp nht t nhin cn c khng t nh-c im, chng hn nh- nu cc doanh nghip t t ra cc mc tiu mi tr-ng ca mnh th i khi ch mang tnh hnh thc, v -c tin hnh trong thi gian tu (Shayler et al 1994). H cng c th s dng m hnh nhmt ph-ng tin ngu trang xoa du nhng mi lo ngi ca cng ng lin quan n cng tc mi tr-ng thay v s dng n xc tc cho nhng thay i c bn trong ni b doanh nghip nhm thc s t -c nhng ci tin c ngha trong cng tc mi tr-ng ca doanh nghip. Do
49
khng c s m bo chc chn no m hnh s mang li nhng li ch thit thc cho mi tr-ng v cng ng. Song ngay c nhng ng-i phn i cng phi tha nhn rng m hnh gip cho mi c nhn hiu -c v tr v trch nhim ca mnh cng nhhiu -c c cu t chc qun l mi tr-ng ca doanh nghip. V chnh l b-c u tin, cng l chc chn nht i ti thnh cng. Trong phm vi nghin cu ca ti, ng-i vit ch mi dng li vic trnh by nhng ni dung c bn ca m hnh hp nht t nhin, phn tch tng quan v kh nng p dng m hnh v vch ra mt s b-c i ph hp cho nhng kh nng . Vi mong mun ci thin tnh trng qun l mi tr-ng ti cc doanh nghip Vit Nam, ng-i vit tin t-ng rng y s l mt m hnh c kh nng ng dng cao trong hin thc vo thi im vic tr thnh thnh vin ca WTO ang t ra nhng thch thc khng nh cho cc doanh nghip Vit Nam c bit trc nhng ro cn xanh ca tin trnh hi nhp.
Ph lc
Mu iu tra: iu tra qun l xanh Tn cng ty .............................................................................................. V tr ......................................................................................................... Loi hnh doanh nghip ........................................................................... Lnh vc sn xut kinh doanh .................................................................. Quy m .................................................................................................... Tr li nhng cu hi sau bng cch khoanh trn cu tr li ph hp nht. i vi mi cu hi, hy t nh gi xem cu bnh lun ng mc no. Sau , ng (b) c th cho im i vi bnh xe phn cui xem kiu ch-ng trnh nhim no ang p dng. Nu cm thy mt cu hi khng p dng -c trong tr-ng hp ca cng ty, hy khoanh trn du *. Tr-c khi lm iu ny, hy xem n c th p dng chung chung trong trng hp ca mnh hay khng. Khi m rng bnh xe phn cui, hy t cc cu hi bng mt mu sc khc so vi nhng cu c th p dng -c. Hy t mu bnh xe theo cch cng ty m rng bn kho st cng tc qun l mi trng. Nu cu tr li l khng p dng c i vi bt k cu hi no, hy t mu phn ny. Bt c phn trng no cn li cng c th cho thy nhng phn ca cu v mi tr-ng cn -c xc nh tr-c khi tin hnh ch-ng trnh theo giai on 1, 2, 3 mt cch thng nht v c hiu
50
qu. Giai on 1 l vng trong, giai on 2 l vng gia v giai on 3 vng ngoi.
Lun lun Chin l-c Giai on 1 1. Trong t chc ca mnh, cng ty xy dng -c mt vn bn v sch l-c mi tr-ng v nhng mc tiu ngn hn nhm nng cao cc thnh tch v mi tr-ng. 2. Cc nh qun l cao cp th hin nhng du hiu r rng v mnh m rng qun l mi tr-ng khng phi l s la chn m l mnh lnh. 3. Nu c th p dng, cng ty s tham gia vo ch-ng trnh bo v mi tr-ng v tit kim nng l-ng. 4. Cng ty c mt cn b cao cp v mi tr-ng ti tr s c quan. 5. Mt phn quan trng trong k hoch mi tr-ng -c xy dng nhm tun th cc quy nh ca Chnh ph. Giai on 2 6. Cc u ban hoc cc sng kin qun l cao cp khc -c s dng
Th-ng Thnh xuyn thong
Him Khng khi bao gi
N/A
51
d liu tr-c nhng vn mi tr-ng chin l-c, sn phm ca n l cc mc tiu di hn c th i vi vic kim sot nhim k c gim bt cc chi ph lin quan n nhim. 7. B phn qun l u t- thch ng vo khoa hc, cng ngh mi tr-ng c li nn cng ty c th gim bt chi ph di hn cho vn mi tr-ng. 8. B phn qun l phi hiu rng nhim l mt khon chi ph i vi c cng ty v cc i th. Nh- vy, ng-i kim sot tt nht khon chi ph ny s l ng-i c kh nng cnh tranh cao nht. Giai on 3 9. T chc ca cng ty c mt trit l chung v vic loi b hon ton rc thi (v d: khng c rc thi hay mt ph-ng php t-ng t) v cng ty thc hin rt hiu qu trong vic truyn thng ip n mi ng-i. 10. Cc mi quan tm v mi tr-ng -c hp nht vo qu trnh ra quyt nh ca Ban qun l (cc quan chc cao cp ca Ban ny l mt v d v ph-ng
52
thc kt hp cc mi quan tm xanh). 11. Ban qun l ca cng ty v/hoc cc nh qun l cao cp th-ng xuyn hp vi cc i biu mi tr-ng v nhng ng-i ngoi cuc tho lun v cc vn mi tr-ng. 12. Cc nh my v cng tr-ng ca cng ty th-ng hp vi cng ng, cc nhm mi trng v nhng ng-i ngoi cuc khc bn v cc vn mi tr-ng. 13. Cng ty cho rng h khng cn phi tho hip vi kh nng t duy tr ca th h sau thng qua vic qun l tht tt cc ngun lc t nhin. 14. Ban qun l cao cp coi vic ci thin mi tr-ng l cch to ra doanh thu v l ti sn ca t chc. Qun l hot ng Giai on 1 15. Chng ti ang kim nh cng tc mi tr-ng xc nh xem chng ti c tun th cc quy nh php l hay khng. 16. Chng ti c cc nhn vin qun l chu trch nhim v mi tr-ng khu vc nh
53
my sn xut hay a im trong vng. 17. Chng ti c mt ch-ng trnh s dng li v ti ch rng ri. 18. Cc nhn vin hiu rng cc -u tin trong cng vic l gim bt, s dng li, ti ch, cn chn xung t ch l gii php cui cng. 19. Bn c cm thy qu trnh bo him mi tr-ng -c thit k h tr v to ra mt ngun lc cho cp nh my hay cng tr-ng gim hn na cc chi ph mi tr-ng v-t qu (nhn mnh vo s h tr ch khng phi kim nh, nn nhm vo vic ct gim chi ph ch khng n gin ch p ng cc yu cu php l). Giai on 2 20. Chng ti th-ng xuyn tm kim tin b cng ngh gim bt nhim. 21. Chng ti s dng cc ph-ng php kim sot hng tn kho nhJIT hay mt s ph-ng php ko khc trong nhn vin, coi nhcc khch hng ni b, chu trch chim cui cng i vi vic kim sot hng tn kho. 22. Trong t chc ca
4 4
3 3
2 2
1 1
0 0
* *
* 54
chng ti, cng vic ca b phn qun l l h tr v ng h cc nhn vin trong vn chng nhim ch khng n gin ch l ch o v kim sot cc n lc . 23. Nhng nhn vin hot ng ca chng ti c quyn can thip, nu h hiu rng l mt vic lm mo him i vi mi tr-ng. 24. Chng ti s dng TQM gii quyt cc vn nhim (nhcc nhm TQM, phn tch Pareto, cc biu nhn qu). Giai on 3 25. Liu vic mua hng c mt h thng nh gi lin tc v ton din loi b cht thi hay khng? 26. T chc ca chng ti tp trung nhiu hn vo vic gim nhim (nh- loi tr nhim ngay ti ngun) hn l cc n lc ti ch. 27. Cc sn phm, dch v v qu trnh sn xut -c thit k, tng kt, thay i v kim sot p ng cc yu cu v i hi v mi tr-ng ca cc khch hng bn trong v bn ngoi. 28. Cc nhm ti ni lm vic trong s nhng nhm -c s dng
55
gip cng ty ra quyt nh cc sng kin chin l-c v ti chnh c nh h-ng ti nhng mi quan tm v mi tr-ng. S tham gia ca nhn vin Giai on 1 29. Chng ti s dng cc nhm xanh gii quyt cc vn mi tr-ng ti ni lm vic ca a ph-ng. 30. Vic tng l-ng v nhng thng tin ca chng ti mt phn da vo kh nng thc thi trch nhim kim sot cht thi v ti ch. Mt vn mi tr-ng l mt phn cng vic ca mi nhn vin. 31. Chng ti tin hnh cc cuc thi sng kin trong cc nhn vin khuyn khch h em li nhng t-ng v ph-ng php ti ch, s dng li hoc tiu hao nng l-ng v tha nhn h tr-c nhng ng gp . 32. Chng ti s dng mt k hoch o to h thng hun luyn cc nhn vin xc nh v phn loi cc vn mi tr-ng. Giai on 2 33. Chng ti c cc nhm xanh a chc nng vi mc ch h
56
tr vic gii quyt cc vn mi tr-ng. 34. i vi vn chng nhim, nhn vin ca chng ti tht s cm nhn -c rng nhim cng gy ra vn i vi h cng nhi vi cng ty. 35. Cc cp cao, trung bnh v thp trong t chc u t do chia s nhng t-ng v qun l nhim. y l mt n lc hp tc. 36. Chng ti c mt k hoch hun luyn nhn vin v trao quyn cho h rt h thng h-ng dn h -a ra nhng quyt nh tt v vn ny. (K hoch ny khng ch h-ng dn cch xc nh cc khu vc b nh h-ng nh-ng quan trng nht l quyt nh v cng vic phi lm). Giai on 3 37. Lc l-ng lao ng tham gia v thng nht cao trong qu trnh ra quyt nh i vi cc quyt nh xanh cp nh my (nh- gip -a ra quyt nh thc t ch khng phi n gin ch l xc nh vn hay xut gii php). 38. i vi vn quyn ra cc quyt nh
* 57
ca cc t chc v cc chin l-c, sn phm v dch v cung ng, nhn vin ca chng ti cng tham gia vo vic xc nh cc vn , trin khai gii php, la chn ph-ng n ti -u, thc hin chng v nh gi kt qu. K ton v ti chnh Giai on 1 39. Chng ti nh gi xem mnh p ng -c hay v-t qu nhng -u tin v yu cu ca khch hng ni b v bn ngoi. 40. Tt c cc phng ban v khu vc chc nng u nh gi v o l-ng rc thi bng mt ph-ng php nh l-ng no . 41. Chng ti c gng tnh n c chi ph nhim bng cch bo m khng vi phm cc quy nh, lut l v mi tr-ng. Giai on 2 42. Mc ch ca chng ti l gim bt chi ph nng l-ng, rc thi v cc chi ph mi tr-ng di hn (5 nm tr ln). 43. Khi tnh n chi ph v khon tit kim trong nhng d n vn d kin, chng ti th-ng s dng khung thi gian
58
t 5 nm tr ln ch khng phi 3 5 nm nh- nhng cng ty khc. 44. B phn qun l cao cp hiu rng cc chi ph mi tr-ng l mt khon chi ph i vi chng ti ln i th. B phn ny bit rng nu chng ti h thp t-ng i chi ph ny so vi h th s t -c li th cnh tranh. Giai on 3 45. Cc nh qun l mi tr-ng hoc nhng ng-i ch yu chu trch nhim v cng vic qun l mi tr-ng phi c quyn hnh i vi cc quyt nh u t- vn. 46. Chng ti tin hnh rng ri vic nh gi vng i hoc s dng cc bng cn i mi tr-ng i vi cc sn phm v dch v. 47. i vi vn to ra li nhun, cc mi quan tm v mi tr-ng cng -c coi trng nh- nng sut v cht l-ng. 48. Mc tiu tng qut ca chng ti v vn mi tr-ng bao gm c vic tm ra cch to ra doanh thu bng cch qun l tt hn v vn ny. Tip th v dch v khch hng
59
Giai on 1 49. Chng ti th-ng xuyn tm ra cch pht trin mi quan h i tc vi cc nh cung ng gim bt rc thi. 50. Phng tip th ca chng ti lun lun c gng pht hin cc nhu cu v cc mi quan tm xanh ca nhng khch hng bn ngoi bng cch bo m rng bt c lc no c th, chng ti u lm ni bt li ch i vi mi tr-ng trong cc sn phm ca mnh. 51. Chng ti s dng nhiu ph-ng php hiu qu v i khi i mi nhn -c cc thng tin phn hi v nhng nhu cu mi tr-ng ca cc khch hng bn ngoi. Giai on 2 52. Chng ti ang tm cch bn cc sn phm ph cho nhng cng ty khc gim bt rc thi. 53. Mi ng-i trong t chc u nhn thc -c rng cc khch hng bn ngoi cng bao gm c cng ng ni chung, cc nhm mi tr-ng v nhng nhu cu mi tr-ng ca cc c quan Chnh ph. 54. Chng ti s dng
* 60
nhiu ph-ng php hu hiu v i khi i mi nhn -c thng tin phn hi v mc chng ti ang p ng cc nhu cu ca cng ng v cc nhm mi tr-ng. Giai on 3 55. Phng tip th ca 4 chng ti cng tc cht ch vi nhng ng-i thit k sn phm, dch v c th sn xut ra nhng sn phm khng gy nhim mi tr-ng nhm tng thm gi tr v tho mn cc nhu cu ca khch hng bn ngoi. 56. Nhng ng-i lm cng tc thit k ca chng ti c gng suy ngh v mi trng v to ra cc sn phm c th tho ri, nu khng th to iu kin khp kn chu trnh sn xut. 57. Trong qu trnh lp 4 ngn sch vn, chng ti tp trung nhiu hn vo cc th phn ang ln mnh nh vo nhng sn phm v dch v xanh (ch khng ch n thun l trnh cc mn n).
61
S tham gia ca nhn vin
B phn to thu nhp

Hot ng
Chi ph cnh tranh
Tip th
Gim chi ph
chi ph
Sng kin chin l-c
K ton
Hnh 5: Bnh xe nhim
62
Ti liu tham kho

Ti liu ting vit Sch 1. D. Keith Denton: Qun l mi tr-ng. Trung tm thng tin khoa hc k thut ho cht. H Ni 2002. 2. PGS. TS. Nguyn Th Chinh: Gio trnh Kinh t qun l mi tr-ng, Nh xut bn Thng k. H Ni 2003. 3. GS. L Thc Cn, GVC. Nguyn Duy Hng: Kinh t mi tr-ng. Nh xut bn thng k. H Ni 10/2001. 4. Trn Thanh Lm: Qun l mi tr-ng a ph-ng. Nh xut bn xy dng. H Ni 2004. 5. Phc Nhn: Kinh t cht thi. Nh xut bn xy dng. H Ni 2000. 6. L Vn H-ng: Vn x l cht thi rn ti th (Kho st ti H Ni v thnh ph H Ch Minh). Nh xut bn thng k. H Ni 2005. Bo 1. 2. 3. 4.
Kinh t v d bo, cc s 2, 4, 5/2003 v 3, 4/2004. Mi tr-ng v th, cc s nm 2005. H Ni mi, cc s thng 3, 6, 7 nm 2006. Nhn dn, cc s thng 4, 5 nm 2006.
Website 1. www.ciren.gov.vn 2. www.gso.gov.vn 3. www.nea.gov.vn 4. www.vienkinhtehochiminh.gov.vn 5. www.vnreview.com.vn Ti liu ting Anh Sch 1. Barry C. Field. The ecocomics of environmental quality, environmental economics. Mc Graw Hill Publishers New York, 1994. 2. Camille Bann. Valuation Economic Analysis of economics. Project Workshop. Hanoi 1996.
63
3. David O Connor. Managing the environment with rapid industrialization lessons from the East Asian experience OECD. Development Centre, Paris 1994. 4. D. Osborne & T. Gaebler. Reinventing Government. Reading, 1992. 5. David Pearce and R. Kerry Turner. Economics of natural resouces and the environment. Harvestes Wheatsheaf, T. J. Press (Padstow) Ltd, Great Britain, 1990. 6. L. Martin. Total Quality Management: The new managerial wave. Administration in social work, 1993. 7. M. Milakovich. Total Quality Management in the Public Sector. National Productivity Review, 1991. 8. T. Packard. Participation in decision making, Performance and job satisfaction in a social work bureaucracy. Administration in social work, 1989. 9. T. Packard & R. Reid. OD in a fire department lessons in using parallel structures and institutionalization. Consultation, 1990. 10.D. Robey. Designing Organization 3rd ed. Homewood, Irwin, 1991. 11.J. Swiss. Adapting TQM to Government. Public Administration Review, 1992. 12.N. Titchey. Managing Strategic Change. New York: John Wiley & Sons, 1983. 13.V. Vroom and P. Yetton. Leadership and Decision Making. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press, 1973.
Website 1. www.wikipedia.com 2. www.cerux.org 3. www.emeca.com
64

(YRC) - Mo Hinh Hop Nhat Tu Nhien Va Kha Nang AP Dung Mo Hinh Tai Cac Doanh Nghiep Thuoc Dia Ban Ha Noi Va Vung Phu Can

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(YRC) - Mo Hinh Hop Nhat Tu Nhien Va Kha Nang AP Dung Mo Hinh Tai Cac Doanh Nghiep Thuoc Dia Ban Ha Noi Va Vung Phu Can

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Li ni u

Lc l-ng lao ng thng nht v tham gia tch cc

Thit k xanh, ci tin sn phm

Qun l theo nhm TQM

Nhng thnh vin ban lnh o c trch nhim vi mi tr-ng

Qun l mi tr-ng cp cao Bo m v mi tr-ng

Cn b mi tr-ng kim nh mi tr-ng S tun th

ng c li nhun to thu nhp

Kim sot tng ph

Coi rc thi nh- ti sn

Hnh 1: Bnh xe mi tr-ng

Hnh 2: Cc t chc giai on 1

4,35% 86,96% 8,69%

Th-ng Thnh xuyn thong

Him Khng khi bao gi

S tham gia ca nhn vin

B phn to thu nhp

Sng kin chin l-c

Hnh 5: Bnh xe nhim

Ti liu tham kho

Website 1. www.wikipedia.com 2. www.cerux.org 3. www.emeca.com

You might also like