(YRC) - Mo Hinh Temasek Holdings Cua Singapore Trong Thuc Tien Xay Dung Tong Cong Ty SCIC Viet Nam

B Gio dc v o to Trng i hc Ngoi Thng -----------o0o-----------
Cng trnh tham d Cuc thi

Sinh vin nghin cu khoa hc i hc Ngoi Thng nm 2008
Tn cng trnh:
M hnh Temasek Holdings ca
Singapore trong thc tin xy dng Tng cng ty SCIC Vit Nam
Nhm ngnh: XH1a
H Ni, thng 08 nm 2008
TM TT CNG TRNH
Cng trnh nghin cu M hnh Temasek Holdings trong thc tin xy dng Tng cng ty SCIC Vit Nam ca chng ti gm cc ni dung chnh sau y: 1. Li ni u Nu ln tnh cp thit ca ti trong nn kinh t Vit Nam. i tng nghin cu l Tp on Temasek Holdings trong khong thi gian t 1974 n 2007 v Tng cng ty SCIC t khi thnh lp nm 2005 n nay. Phng php nghin cu v kt qu nghin cu cng c cp trong phn ny. 2. Ni dung bao gm 3 chng chnh sau: Chng I: Tp on Temasek Holdings (Cng ty vn u t Nh nc) ca Singapore Chng ny bao gm: tm hiu v Tp on Temasek Holdings; nh gi hot ng ca Tp on Temasek Holdings v t Temasek Holdings ti kinh nghim xy dng mt m hnh cng ty u t vn Nh nc hiu qu. Chng I: Tp on SCIC (Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc) ca Vit Nam Chng ny bao gm: tm hiu v Tp on SCIC; nh gi hot ng ca Tng cng ty SCIC Chng III: Mt s bi hc kinh nghim t Temasek Holdings nhm thc y hot ng ca SCIC trong thi gian ti. Chng ny bao gm: mi lin h gia Tp on Temasek Holdings v Tng cng ty SCIC; bi hc kinh nghim t Temasek Holdings nhm khc phc nhc im ca SCIC. 3. Kt lun Tng kt li cc vn cp v gii quyt trong phn ni dung. Nu ngha ng gp ca Cng trnh i vi thc tin. M rng vn i vi hng i ca cc Danh nghip Nh nc Vit Nam trong thi gian ti.
http://svnckh.com.vn
DANH MC CC T VIT TT
1.NICs: Cc nc cng nghip pht trin mi 2.DNNN: Doanh nghip Nh nc 3.GDP: Tng thu nhp quc ni 4.GIC: Cng ty u t Chnh ph ca Singapore 5.SASAC: U ban gim st v qun l ti sn Nh nc ca Trung Quc 6.Cng ty TNHH: Cng ty Trch nhim hu hn 7.WB: Ngn hng Th gii 8.ADB: Ngn hng pht trin Chu 9.UBNN: U ban Nhn dn 10.NN: Nh nc
DANH MC BNG BIU

Bng 1: S lng cc Cng ty thnh vin ca Temasek Holdings tnh n nm 2007
Ngun: Bch khoa ton th m Wikipedia v Temasek Holdings Bng 2: Doanh thu hot ng ca Tp on t nm 2004 n 2007
Ngun: Group Financial Summary - Temasek Review 2007 Bng 3: S b my qun l ca SCIC Ngun:http://www.scic.vn/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=3&Itemid= 18 Bng 4: S lng doanh nghip thnh vin ca SCIC tnh n ngy 31/12/2007 Ngun: Website: www. scic.vn Bng 5: Bng c cu u t theo thnh phn kinh t v t trng ca tng khu vc vo GDP Ngun: Tng cc thng k, 2004 - Bo co cht lng tng trng kinh t - Nguyn Th Tu Anh, L Xun B
MC LC
LI NI U ............................................................................................................................ 1 CHNG I: TP ON TEMASEK HOLDINGS CA SINGAPORE .................... 3 I. Tm hiu v Tp on Temasek Holdings .............................................................. 3 1.1. c im tp on Temasek Holdings ................................................................ 3 1.2. Cc hot ng ca Tp on t khi thnh lp cho n nay (1974-2007)......... 6 II. nh gi hot ng ca Temasek Holdings.......................................................... 9 2.1. Nhng mt hiu qu .............................................................................................. 9 2.2. Nhng mt cha hiu qu v cch gii quyt ca Temasek Holdings ........... 10 III. T Temasek Holdings ti kinh nghim xy dng mt m hnh cng ty u t vn Nh nc hiu qu .............................................................................................. 12 3.1. c lp ho khi Nh nc trong qu trnh ra quyt nh v c ch t chu trch nhim ................................................................................................................. 12 3.2. Hot ng theo kiu t nhn .............................................................................. 14 3.3. Ban lnh o c nng lc v khng b rng buc quyn li vi Chnh ph .. 14 3.4. Nhn thc ng n t pha Chnh ph ........................................................... 16 CHNG II: TNG CNG TY SCIC CA VIT NAM ............................................ 17 I. Tm hiu v Tp on SCIC .................................................................................. 17 1.1 Tng quan v SCIC .............................................................................................. 17 1.2. c im ca SCIC ............................................................................................. 20 1.3. Cc hot ng ca SCIC t khi thnh lp n nay (2005-2007) .................... 23 II. nh gi hot ng ca SCIC .............................................................................. 26 2.1.Nhng ng gp thit thc cho nn kinh t ....................................................... 27 2.2 Nhng vn tn ti cha c gii quyt ....................................................... 31 CHNG III: MT S BI HC KINH NGHIM T TEMASEK HOLDINGS NHM THC Y HOT NG CA SCIC TRONG THI GIAN TI ........... 35 I. Mi lin h gia Temasek Holdings v SCIC ...................................................... 35
1.1. Do s tng ng gia SCIC vi Temasek Holdings v mc tiu, cch xy dng v qun l .......................................................................................................... 36 1.2. Do hiu qu ca m hnh Temasek Holdings c chng minh ti Singapore v mt s quc gia nh Trung Quc, Indonexia... ............................. 36 1.3. Do yu cu cp thit v mt SCIC hiu qu i vi nn kinh t ................... 37 1.4. Mt c im chung gia Singapore v Vit Nam: Doanh nghip Nh nc ng vai tr ng k trong nn kinh t .................................................................... 37 II. T Temasek Holdings ti nhng khuyn ngh i vi SCIC Vit Nam .......... 38 2.1. Phn nh r chc nng Qun l hnh chnh - kinh t vi chc nng Ch s hu vn ca Nh nc ............................................................................................... 38 2.2 Xy dng c ch u t hiu qu, cng khai minh bch i vi cc d n u t .................................................................................................................................. 40 2.3. Hon thin h thng php lut ni chung, php lut kinh t ni ring, to c s php l ph hp cng ty hot ng ................................................................. 41 2.4. T chc c b my qun l hiu qu ............................................................ 45 KT LUN ............................................................................................................................... 49
LI NI U
Vit Nam l mt quc gia i theo con ng kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, doanh nghip vn Nh nc vn c nh hng kh ln ti nn kinh t. Trong khi , hin nay phn ln nhng doanh nghip ny hot ng cn km hiu qu, gy nn nhng cn tr khng nh i vi nn kinh t tim nng v ang pht trin vi nhiu tham vng nh Vit Nam. Hn na nn kinh t ca chng ta i vo qu o chung ca ton th gii sau khi gia nhp WTO, ng ngha vi vic mt i s bo h i vi cc doanh nghip trong nc v nguy c b o thi khi th trng nu khng c hoc kh nng cnh tranh yu. Vy nn ci cch li h thng doanh nghip vn Nh nc c sc cnh tranh tht s trong mt mi trng kinh t m l mt vic lm v cng cn thit nhng cng l yu cu cp thit i vi chnh ph v cc c quan hu quan ca Vit Nam. Nm 2005 chnh ph ph duyt vic thnh lp Tng cng ty u t v kinh doanh vn Nh nc (gi tt l SCIC). Ti u nm 2006 cng ty ny chnh thc c nhng hot ng u tin. Vi t cch l t chc chuyn kinh doanh vn ca Chnh ph, s ra i ca SCIC nm trong tin trnh ci cch kinh t ni chung v ci cch doanh nghip ni ring nhm nng cao hiu qu s dng ngun vn ca Nh nc. SCIC cng l i din duy nht ch s hu vn Nh nc ti cc doanh nghip, thc hin quyn u t ti chnh, kinh doanh vn theo nhng nguyn tc, quy lut th trng. Thc cht cng ty SCIC c thnh lp da trn m hnh cng ty Temasek Holdings rt ni ting v kh hiu qu ca Singapore. iu c chng minh qua s tn ti kh thuyt phc ca tp on Temasek Holdings v nhng ng gp to ln ca n i vi nn kinh t Singapore t nm 1974 ti nay. SCIC ang chp chng nhng bc i u tin vi kht vng s l mt Temasek Holdings ca Vit Nam. Liu chng ta c th bin iu thnh hin thc khi hot ng ca SCIC trong 2 nm va qua vn cha c nhiu ha hn, thm ch cn gy ra nhng ngoi ng tiu cc? Thc t ny mt vn t ra l chng ta nn hc hi nhng g v nh th no SCIC Vit Nam c th
thc s tr thnh mt Temasek Holdings ca Vit Nam p li nim mong mi v k vng ca mt nn kinh t ang trn ct cnh. Bi vit ca chng ti s tp trung vo tm hiu, nghin cu v phn tch hot ng ca Temasek Holdings v SCIC cng nh mi lin h gia hai cng ty ny. T a ra nhng xut nhm gii quyt nhng vn cn tn ti cho SCIC. Vi nghin cu ny chng ti mong mi ng gp ting ni ca nhng ngi tr tui vo cc vn x hi ang xy ra v tc ng trc tip n cuc sng ca c t nc. V i tng v phm vi nghin cu: ti tp trung phn tch vo i tng tp on Temasek Holdings ca Singapore t 1974 n 2007 v tp on SCIC ca Vit Nam t khi c n thnh lp vo nm 2005 n nay. Phng php nghin cu: ti s dng phng php phn tch,tng hp v so snh a ra nhng nhn nh v 2 tp on ny.ng thi cc phng php phn tch kinh t,m hnh ha phc v mc ch nh gi v a ra cc gii php ph hp.
CHNG I TP ON TEMASEK HOLDINGS CA SINGAPORE

I. Tm hiu v Tp on Temasek Holdings
Sau khi t nc c lp khi Malaysia, Th tng L Quang Diu nhn thc rt r rng vi mt quc gia ngho ti nguyn thin nhin v din tch nh b nh Singapore th p s cho bi ton kinh t quc gia s l mu cht cho ho bnh v cuc sng tt p ca ngi dn. thc hin iu , ng v cc cng s y nhit huyt vch ra hng pht trin kinh t ph hp vi quc gia mnh: u t ra nc ngoi nhm m rng th trng v gii quyt vn ti nguyn. Tuy nhin sau khi u t ra nc ngoi bt u n r th yu cu v s kim sot cc cng ty u t li xut hin - mt cng ty c th gip Chnh ph kim sot tt hn cc ngun lc u t ra nc ngoi ng thi phi m bo tnh hiu qu v mt kinh t. Singapore thnh lp Tp on Temasek Holdings, giao Tp on ny trch nhim lm ch s hu v qun l khong 30 v u t khi nghip. Vic thnh lp Temasek nhm phc v yu cu tch bit vai tr iu ha v ra chnh sch ca Chnh ph khi vai tr kinh doanh. Tri qua 34 nm hot ng, n khin tt c cc quc gia c m hnh kinh t ny hoc c nh thnh lp m hnh kinh t tng t phi nghin cu hc tp.
1.1. c im tp on Temasek Holdings 1.1.1. L Tp on kinh doanh vn u t Nh nc

Khng ging nh mt s nc NICs (cc nc cng nghip pht trin mi) Chu , tuy Singapore l mt nn kinh t v cng nng ng nhng t nhn khng phi thnh phn ch cht m ngi ra quyt nh li l thnh phn kinh t Nh nc.
Temasek cng l mt trong nhng thnh phn ch cht . Sau khi thnh lp, Temasek thc s ln mnh hn rt nhiu so vi nh ban u, khng nhng kim sot th phn ca mnh trong phm vi t nc m vn bc chn khng l ra khi bin gii Singapore, ti Chu v trn khp th gii. C phn v danh mc u t nng ng ca Tp on ny ch yu trong nhng lnh vc sau: ti chnh ngn hng, bt ng sn, xy dng c s h tng, vn ti giao nhn, truyn thng - thng tin, gio dc, hng ho tiu dng, nng lng, k thut y u l nhng ngnh ch cht, c tnh cht quyt nh n nn kinh t quc gia. Vy nn h khng nhng c nhim v vi m l thc hin tt cng vic ca mnh m cn c nhim v v m i vi tng th nn kinh t. Cho n nay, sau bao thng trm thay i v c cu t chc, trong khi Chnh ph nhiu nc trn th gii ang loay hoay tm cch t hu ha cc doanh nghip ca mnh, Temasek Holdings vn l mt t chc danh ting c uy tn thuc b phn u t ca Chnh ph Singapore v thuc s hu ca B Ti chnh.
1.1.2. Kinh doanh theo kiu t nhn

Nu loi tr yu t Nh nc trong s vn u t ra, th Temasek khng khc g nhng cng ty t nhn khc. Tuy ton b vn ca Tp on u do B Ti chnh Singapore cp v qun l nhng hot ng ca Cng ty li i theo ng hng nh mt cng ty t nhn. Bng chng l ban gim c ca Temasek thuyt phc cc nh u t nc ngoi rng h d l cng ty 100% vn Nh nc nhng khng lm theo cch Nh nc v cng khng b Nh nc chi phi trong qu trnh ra quyt nh. ng thi trn trang web chnh thc ca mnh, Temasek khng nh: Chng ti hot ng hon ton ch nh mt cng ty vn thng mi. Cc quyt nh ca Temasek n thun da trn cc mi quan tm thng mi. C Th tng v Chnh ph Singapore u khng lin quan n cc quyt nh u t, rt vn hoc cc hot ng kinh doanh khc ca chng ti. Cam kt v hnh ng ca Temasek thuyt phc c gii doanh nghip nc ngoi. V d c th l t nm 2002 n nay, Cng ty mua c 1,5 t la M c phn ca cc ngn hng Indonesia, Hn Quc v n , 5% c phn trong Telekom Malaysia, 62% c phn trong Global Crossing - mt tp on vin thng Hoa K, v mt lng ln c phn trong Quintiles - mt cng ty dc Hoa K (Ngun: Si gn u T
Ti Chnh s ra ngy 04/01/2008). Vy nn hin nay, ci tn Temasek c nhn nhn nh mt hnh mu ca cng ty u t Nh nc nhng hot ng theo kiu t nhn. Vo gia nm 2007, Chnh ph Trung Quc cng thnh lp mt cng ty u t m h gi l tng t Temasek. Ngay c nhng nc pht trin nh Hoa K, Nht Bn v cc nc phng Ty, ni m thnh phn t nhn c coi l xng sng ca nn kinh t, Temasek cng c mi ngi cng nhn v tnh nng ng v hiu qu nh mt cng ty t nhn.
1.1.3. Lun theo ui mc tiu ti a ha li nhun

Trong qu trnh hot ng, Temasek lun cao tn ch ti a ho li nhun cho cng ty v cc c ng. Ti a ho li nhun y c ngha l kinh doanh hiu qu trn tng lnh vc m Temasek tham gia hot ng trn th trng v t li nhun cao nht c th. Thng qua vic nng cao gi tr cc khon u t trong danh mc, thc o hiu qu hot ng ca Temasek cng chnh l mc li tc do danh mc u t mang li. Theo s liu cng b, Temasek mang li cho c ng (tnh theo gi tr th trng ca danh mc u t) mc li tc u t bnh qun kh n tng 18%/nm trong vng hn 30 nm qua. n nay, Temasek c hn 170.000 nhn vin vi 32 cng ty con, trong 9 cng ty nc ngoi. Trong nc, Temasek nm gi khong 1/5 tng gi tr th trng chng khon ni a. Trong s 10 cng ty nim yt ln nht ca Singapore th Temasek kim sot ti 7 cng ty. Tp on ny ang l c ng ln nht ca Singapore Airlines mt trong nhng hng hng khng hng u th gii. Ngoi ra, trong danh sch a ch u t ca Temasek cn c rt nhiu tp on cng nghip v dch v ln khc nh Tp on Bu chnh Vin thng Sing Tel, Tp on Kinh t CMS, Tp on Keppel hay Ngn hng DBS, Tp on in lc Singapore Power Cc cng ty c Temasek l c ng ng gp hn 15% GDP ca c nc. C th, t s vn ban u 354 triu la Singapore nhn t B Ti chnh, sau hn 30 nm, hin tng gi tr danh mc u t rng ca Temasek t 164 t la Singapore. y l mt mc tng trng m c nhng khng d thc hin i vi hu ht cc qu u t trn th gii.
1.2. Cc hot ng ca Tp on t khi thnh lp cho n nay (1974-2007)

u thp nin 1960, Chnh ph Singapore mua mt s c phiu ca cc ngnh ng tu v ch to trong nc. Cc c phn ny do B Ti chnh nm gi v chnh l tin thn ca Temasek Holdings. Vi khi u khim tn, n nay phm vi u t chnh ca Temasek gn nh bao trm ton b cc lnh vc v cc ngnh kinh t mi nhn ca Singapore.
1.2.1. Tnh hnh hot ng t nm 1974 n 2007

hiu hn v Tp on ny, chng ti s tm tt cc hot ng chnh ca Temasek Holdings t nm 1974 cho n nm 2007 v cc s liu lin quan n tnh hnh kinh doanh ca Cng ty. T nm 1974 n 1985 y l giai on thnh lp v to dng c s cho hot ng ca Cng ty vi tr gi danh mc u t ban u l 354 triu la Singapore. T 1986 n 1994 Temasek bt u m rng cc danh mc u t ca mnh. Gi tr danh mc u t ca Cng ty trong thi gian ny t t 5 n 20 triu la Singapore. T nm 1994 n 2003 i mt vi nhiu kh khn t s nh hng ca dch bnh SAR v s kin 11/9 nn tuy gi tr danh mc u t ca Cng ty t c mc cao nhng khng n nh. Cui nm 1994 cng ty Sing Tel ra i ko gi tr u t ca Cng ty ln ti 64 la Singapore. T nm 1995 n 1999 con s ny giao ng trong khong t 62 n 100 triu la Singapore. Nm 2000 l nm gi tr danh mc u t t k lc (120 triu la Singapore). T 2001 n 2003 gi tr danh mc u t ca Cng ty gim xung do nh hng ca s kin 11/9 ti M v bnh dch SAR (t 90 xung 60 triu la Singapore). Nm 2004 Ln u tin sau 30 nm thnh lp, vo ngy 12 thng 10, Tp on cng khai ti chnh p ng yu cu ca lut php trong vic pht hnh c phiu ca mnh vi li nhun l 7.4 t la Singapore trn tng doanh thu 56.5 t la Singapore (theo s liu nm ti chnh tnh n thng 3 nm 2004). Bo co nm 2004 cho thy Temasek
ang s hu ngun ti sn tr gi 90 t la Singapore. Ngun li nhun m mi c ng nhn c hng nm l 18 % lin tc t nm 1974. Tp on ny nm gi 1/3 vn c phn ca Singapore. y cng l nm nh du bc chuyn bin trong vic cng khai cc thng tin ra cng chng. Nh vy, Temasek bt u c tn trong danh sch nh gi tn dng ca Standard & Poors v Moodys. iu ny gip Temasek c nhng li th khng nh trong vic pht hnh tri phiu ra quc t. Nm 2005 y l nm din ra cc thng v thu tm c phn ca cc cng ty nc ngoi nhiu nht v cc phi v u t ln nht trong lch s ca Temasek, trong c th k n cc cng ty: MPlant, NDLC-Ific Bank, Russian TeleSystems, Amtel Holland Holdings, Taiwan's Chang Hwa Commercial Bank, Chinatrust Financial Holding Co, China Construction Bank. Nm 2006 Temasek tip tc vi nhng d n thu tm c phn ca cc cng ty nc ngoi v khng ngng m rng sc mnh ca mnh ra khp Chu . in hnh l v mua li 49 % c phn ca Shin Corporation t gia nh cu Th tng Thi Lan Thaksin Shinawatra. Nm 2007 y l nm m ln u tin gi tr danh mc u t rng ca Temasek vt ngng 100 t la M, c cc t chc Standard & Poors v Moodys xp hng AAA/Aaa, tc hng ti u v gn ti u. Ngun: Portfolio Highlights - Temasek Review 2007
1.2.2. S lng cc Cng ty thnh vin v Cng b ti chnh ca Temasek Holdings

a) S lng cc doanh nghip thnh vin tnh n nm 2007 Bng 1: S lng cc Cng ty thnh vin ca Temasek Holdings tnh n nm 2007 Nghnh Ti chnh & Ngn hng S lng 11
Vin thng & Truyn thng Giao thng & Hu cn Bt ng sn a nghnh H tng & K thut Dc Tin ch nng lng Cc nghnh khc Ngun: Bch khoa ton th m Wikipedia v Temasek Holdings
7 3 5 3 3 2 8 7
b) Bn cng b doanh thu ca Tp on Temasek Holdings trong cc nm t 2004 n 2007 Bng 2: Doanh thu hot ng ca Tp on t nm 2004 n 2007 Tnh theo t la Singapore Doanh thu Chi ph bn hng Li nhun gp Thu nhp t hot ng kinh doanh khc Chi ph bn hng v phn phi Chi ph qun l hppo Ti chnh Cc hot ng khc Li nhun trc khi tnh cc hng mc c bit Cc hng mc c bit Li nhun sau khi tnh thu nhp c bit mc pht sinh Cc hng Nm ti chnh (tnh n 31 thng 3 hng nm) 2004 56,468 (37,659) 18,809 1,482 (3,559) (5,722) (3,633) 7,377 2,165 9,542 1,077 2005 67,520 (43,780) 23,740 3,334 (3,939) (7,003) (2,120) (4,648) 9,364 404 9,768 2006 79,822 (53,309) 26,513 7,678 (4,086) (8,040) (2,415) (4,758) 14,892 1,66 16,558 http://svnckh.com.vn
2007 74,563 (49,282) 25,281 8,370 (4,278) (8,104) (2,611) (5,053) 13,605 13,605 8
- Thu nhp ti chnh - Chi ph ti chnh C phn ca cc cng ty lin doanh v i tc C phn t cc d n lin doanh Li nhun trc thu thu nhp Chi ph cho thu thu nhp Li nhun t cc hot ng tip tc tin hnh Li nhun t cc hot ng kt thc Tng li nhun ng gp: - C ng ca cng ty - Tin li Tng li nhun cho nm ti chnh
619 (1,724) 1,472 787 11,773 (2,050) 9,723
1,410 1,037 12,215 (1,837) 10,378
1,163 1,263 18,984 (2,518) 16,466
(830) 1,566 14,341 (1,381) 12,960
7,365 2,358 9,723
31 10,409 7,521 2,888 10,409
67 16,533 12,827 3,706 16,533
16 12,976 9,112 3,864 12,976
Ngun: Group Financial Summary - Temasek Review 2007
II. nh gi hot ng ca Temasek Holdings

2.1. Nhng mt hiu qu 2.1.1.Thnh cng v tnh hiu qu
c mong xy dng mt cng ty u t vn Nh nc thnh cng l kht khao ca bt k quc gia no ni m Chnh ph mun p dng bn tay can thip ca mnh vo th trng mt cch trc tip, nhanh chng v hiu qu. Tuy nhin, m bo c tnh hiu qu ca ring cng ty m vn khng nh hng ti s cng bng chung, ng thi khng gy nhng tc ng xu ti nn kinh t bng cc chnh sch mt pha ca mnh, vn cha bao gi l chuyn d dng. Ngoi Singapore, c rt nhiu cc quc gia Chu khc nh Innxia, Trung Quc, Vit Nam, Malaysia hay thm ch c
10
cng quc s mt th gii l M cng mong mun xy dng mt loi hnh kinh t thnh cng tng t nh Temasek Holdings. Nhng cho n nay, cng ch c mt Temasek Holdings l thnh cng duy nht. T lu Tp on ny c gii quan st em ra lm khun mu cho hot ng ca cc cng ty u t vn Nh nc trn ton th gii. Vi ring Vit Nam, Temasek cng l gi v ng lc cho s ra i ca SCIC.
2.1.2. ng gp vo s pht trin ca Singapore

K t khi thnh lp ti nay, Temasek Holdings chng minh c vai tr v s ng gp to ln ca mnh vo nn kinh t quc gia Singapore. Nu Hn Quc vo thi k u nhng nm 1950, cc Cheabol dn dt kinh t t nc i ln (tt nhin c s bo h mt phn ca Nh nc trong thi gian u), Nht c cc Tp on ti phit Keiretsu lm u tu cho nn kinh t th Singapore, Temasek Holdings ng gp phn cng sc to ln i vi s pht trin ca quc gia. Trong tng thu nhp quc ni, Temasek chim t trng khng nh. Tnh n nm 2007, Tp on nm c tch sn ln ti 110 t la M, ng gp 15% GDP cho nn kinh t Singapore. Cnh tay di ca Temasek khng ch dng li cc nc ang pht trin Chu na m bt u vn ra th trng cc nc pht trin nh Nht Bn, Canada, Mv khng ngng ln mnh.
2.2. Nhng mt cha hiu qu v cch gii quyt ca Temasek Holdings 2.2.1. Cha tch ht c yu t Nh nc ra khi Tp on
Yu t Nh nc Temasek c th hin r nht qua s u i u t t Chnh ph. Nhiu khon u t tt nht trong danh mc u t ca Temasek l nhng cng ty c v th c quyn hoc hot ng trong mi trng bo h. Hn na vic nh thu ca Nh nc i vi Tp on, nht l i vi cc lnh vc cng ngh mi thng l rt thp. y cng c coi l mt hnh thc bo h khc ca Nh nc. khc phc iu ny, b Ho Ching - Tng Gim c iu hnh quyt tm thuyt phc cc nh u t nc ngoi rng h d l cng ty 100% vn Nh nc nhng khng lm theo cch Nh nc v cng khng b Nh nc chi phi. Temasek nu r nguyn tc hot ng hon
10
11
ton ch nh mt cng ty vn thng mi vi quyt nh n thun da trn cc mi quan tm thng mi, khng b tc ng bi Th tng v Chnh ph. Th nhng, kim sot hon ton vic tch bch yu t Nh nc ni trn l rt kh, bi hnh thc can thip c th rt linh hot tinh vi, np di cc khon u i u t hay cc cng ty thnh vin c v th c quyn. Tuy nhin, khng th ph nhn nhng c gng n lc ca Temasek c nhn nhn l mt c th c lp trong hot ng kinh doanh ca mnh.
2.2.2. Qun l vn cha minh bch

Mt cng ty Nh nc lun vp phi s nghi ng t pha d lun v cc i tc rng liu c mc ch chnh tr no nm su bn trong cc d n kinh doanh hay khng? Thc t Temasek thu tm rt nhiu c phn t cc cng ty danh ting ca nc ngoi, vy nn s lo lng v tnh thiu minh bch li cng tng. iu ny c th nh hng n s thun li trong qu trnh kinh doanh v tham vng vn ra khp Chu ca Tp on ny. Trc tnh hnh , vo nm 2004, Temasek Holdings ln u tin cng b bo co thng nin ca mnh ra cng chng nhm chng t s minh bch trong qu trnh qun l vn. Bn cng b ti chnh khng nhng dp tt i tm l lo lng ca cc nh u t m cn gip Temasek c th pht hnh tri phiu trn th trng quc t c th thc hin chin lc u t m rng. Trn y l hai tr ngi m bt k mt cng ty u t vn Nh nc no cng s vp phi d lm tt hay khng tt. Tuy nhin l vn mang tnh bn cht chung cho tt c cc cng ty Nh nc, d l Temasek Holdings, GIC(Cng ty u t Chnh ph) ca Singapore, SASAC (U ban gim st v qun l ti sn Nh nc) ca Trung Quc, hay SCIC ca Vit Nam u phi i mt. Vn ch l tm ra hng gii quyt v cch xua tan nhng nghi ng bng hiu qu kinh doanh v thc hin nghim tc cc cam kt ra. Temasek lm tt iu bng n lc v kh nng ca mnh. l ch ca mt doanh nghip c tham vng chnh ng m bt k ai cng phi cng nhn. V vy, cn phi cn nhc trc khi ch trch Temasek, bi ngoi vn mang tnh khch quan kh trnh, n cn c xy dng nh mt m hnh tin phong trong vai tr
11
12
cng ty u t vn Nh nc hot ng theo kiu t nhn nn c nhng tr ngi nht nh. Hai nhc im ny ca Temasek chnh l kinh nghim qu bu nhng cng ty c nh tip bc phn tch suy xt rt ra bi hc.
III. T Temasek Holdings ti kinh nghim xy dng mt m hnh cng ty u t vn Nh nc hiu qu

Thc t i khi rt kh khn xc nh r cng ty u t Nh nc l thnh phn kinh t Nh nc hay t nhn. Tnh trng c v nh lng th ny s gy khng t kh khn cho loi hnh cng ty trn. Bi nu thnh cng c th s b d ngh rng v l con ca Chnh ph nn c hng nhng u i c bit, cn nu tht bi s b ch trch rng ph thuc qu nhiu vo Nh nc. Vy nn thnh cng cc cng ty u t vn Nh nc cn phi n lc v cng. T nhng quan st trn, chng ti rt ra nhn nh: Chnh bi nhng nh ch hot ng v cng hiu qu cng vi s lnh o sng sut v n lc khng ngng khin Temasek c c kt qu nh ngy hm nay. Di y l nhng kinh nghim t Temasek Holdings v mt s cng ty tng t m chng ti nghin cu v tng hp li, coi nh mt dng m hnh tham kho cho cc cng ty u t vn Nh nc.
3.1. c lp ho khi Nh nc trong qu trnh ra quyt nh v c ch t chu trch nhim

Chng ta bit rng ngoi chc nng chnh tr, Nh nc cng nh bao thnh phn kinh t khc, c quyn tham gia vo hot ng kinh doanh bng cch b vn u t. C ngha l i vi cc cng ty c vn u t Nh nc, Nh nc c vai tr nh cc c ng trong cng ty, c hng phn li nhun cng nh b vo phn thiu ht tu tnh trng li nhun m hay dng. Tuy nhin, cho cc cng ty ny lm n c hiu qu th cn phi c mt ban qun l v iu hnh c lp vi b phn c ng ny. mi chnh l bn cht tht ca ci tn cng ty u t vn Nh nc. Nu cc cng ty i theo hng , mi vic s tr nn d dng v thun li hn cho h trong vic a ra nhng
12
13
quyt sch ng n bi cng ty c lp vi Nh nc trong qu trnh ra quyt nh v nm trong c ch t chu trch nhim vi tt c hnh vi ca mnh. Chng ta khng th ph nhn vai tr ca Chnh ph trong vic to ra khung php l u tin cho cc cng ty ny bi h cn gnh vc thm nhng trch nhim v m i vi c nn kinh t. Tuy nhin cng ging nh mt a tr, chng ln khn v tr thnh ngi c ch th cha m phi c cch khuyn khch, u i, nhng li phi cho chng bit cch c lp v t chu trch nhim vi nhng hnh vi ca mnh. Cng ty u t vn Nh nc chnh l con ca Nh nc. Tuy nhin nu v iu m trong qu trnh ra quyt nh ci bng qu ln ca Nh nc c thng trc trong h th quyt nh c a ra s b nh hng tiu cc bi cc chnh sch phi kinh t t nhiu lin quan n vn chnh tr hoc cc mc ch ca Nh nc. Nu vic xy ra, cng ty u t vn Nh nc s chng cn ngha no khc ngoi chc nng cng c ca Chnh ph. Nh ni trn, con ci trng thnh cha m phi cho chng c hi th nghim mnh v t chu trch nhim vi nhng g chng lm. ng rng cc chnh sch bo h hay cc chnh sch u i l quyn m cng ty u t Nh nc c hng, nhng iu ch nn p dng trong thi gian u thnh lp. Nh cc Cheabol Hn Quc, hay cc Keiretsu ca Nht Bn, trong thi gian u h cng c hng nhng chnh sch u i v cng c bit nhng sau Nh nc rt dn bo h v cui cng l rt ht, p dng c ch thng pht r rng. Tuy rng cng ty u t vn Nh nc khc cc Chaebol hay Keiretsu nhng y li l mt phng php kh hay nn p dng. Cc cng ty u t vn Nh nc nn c t tng c lp v nht thit phi t to thc t lm t chu i vi tt c cc thng v ca mnh. Nh nc cng khng nn can thip qu su vo s thnh bi ca cng ty. iu s c tc dng bt buc cc cng ty ny n lc vn ng khng ngng trnh ri vo tht bi ng thi thc y s pht trin ca chng. Ch nhng cng ty t cng, ln ln bng chnh sc mnh v ni lc ca mnh, mi ng vng trc sng gi thng trng v tng trng bn vng. Xt cho cng cng ty u t vn Nh nc cng chnh l cng ty u t do Nh nc b vn ra u t. V cho d n c theo ui nhng mc ch ring t no
13
14
ca Nh nc th trc ht n phi l mt cng ty to ra li nhun v c nhng tc ng tch cc ti ton b nn kinh t quc gia.
3.2. Hot ng theo kiu t nhn

S l thun li nu mt cng ty c mi quan h tt vi Chnh ph, tuy nhin nu cng ty u t vn Nh nc cng mang theo nhng tng chnh tr vo th s rt kh thnh cng. iu ny l bi v nhng l do khch quan lin quan n cc chnh sch x hi, i ngoi...V d sao Chnh ph cng ch tt nht khi h vch ra nhng chnh sch v m cn vic thc thi cc chnh sch vi m th t nhn vn l ngi lm tt hn c. Vy nn cc cng ty u t vn Nh nc khi ng trn thng trng nn nh hng cc hot ng kinh doanh theo kiu t nhn c hiu qu tt nht. Temasek Holdings coi mnh nh mt thnh phn kinh t t nhn cnh tranh khng mt mi trn thng trng v gt hi nhng thnh cng rc r. Bt k mt cng ty t nhn no trong qu trnh kinh doanh ca mnh cng hng n li nhun. Lm n theo kiu t nhn c ngha l tt c nhng quyt nh ca cng ty phi hng n tnh hiu qu kinh t. i vi cng ty u t vn Nh nc cng vy. Trn thng trng h phi nng ng nh mt cng ty t nhn nu khng mun b cc i th cnh tranh ln t v bp. Vy nn d l cng ty Nh nc, khi quyt nh kinh doanh cn phi xc nh r mnh l ai, phi lm g cnh tranh vi cc i th v phi hot ng hiu qu tn ti ch khng nn nm ch nhng u i t Chnh ph bi iu s tiu dit chnh bn thn h. Temasek Holdings cng thnh cng khi h c nhng hng i ng n v t lp khi Nh nc.
3.3. Ban lnh o c nng lc v khng b rng buc quyn li vi Chnh ph

S sng cn ca cc cng ty u t vn Nh nc khng nhng quan trng i vi ring cng ty m cn nh hng n Chnh ph cng nh nn kinh t. Th nn vic iu hnh mt tp on vi nhng trng trch v p lc ln, yu cu i vi nhng nh qun l cp cao li cng kht khe hn. Lnh o phi l nhng ngi tht s c nng lc qun l, nng lc chuyn mn vng vng v thc trch nhim i vi ton b vn
14
15
mnh ca cng ty. V cha kha thnh cng ca Temasek chnh l do c s lnh o tt vi s tip sc ca mt ban c vn quc t tn tui, trong c mt Ph Ch tch ca Tp on Dch v ti chnh Merrill Lynch v mt ch tch sng lp ca mt tp on ti chnh M Merrill Lynch. L do ny c l phn no gii thch kh nng ra quyt nh c lp ca b my iu hnh Temasek. H l nhng ngi khng b Nh nc tc ng ti quyt nh ca mnh, khng c nhng tnh cch mang hi hng chnh tr v quyn li ca h khng b rng buc vi Chnh ph. B my ca Temasek c la chn k cng m bo khng phi chu bt c mt p lc no trong qu trnh ra quyt nh, sao cho quyt nh y ch hng n mc tiu ln nht l li nhun m thi.
15
16
3.4. Nhn thc ng n t pha Chnh ph

Chnh ph nn suy ngh k lng trc khi ra quyt nh thnh lp mt Tp on vn u t Nh nc v c tnh hiu qu kinh t v hiu qu x hi. Sau khi cn nhc r rng vic ny, Chnh ph cn phi thy r trch nhim v quyn hn khi c nh can thip vo hot ng ca cng ty. H nn c nhng nhn thc ng v bn cht ca mt cng ty Nh nc l g c s tr gip ph hp nhng khng bp mo quy lut th trng hoc gy ra nhng ngoi ng tiu cc i vi nn kinh t. Trong Nh nc cn phn nh r quyn s hu v quyn qun l doanh nghip. thc hin tng trn tt nht l Chnh ph nn c nhng iu lut hay chnh sch ph hp qun l loi hnh kinh t ny. Bn cnh Chnh ph cng cn gii hn r quyn hn ca mnh i vi cc doanh nghip thuc m hnh trn.
16
17
CHNG II TNG CNG TY SCIC CA VIT NAM

I. Tm hiu v Tp on SCIC
Tn gi Tng cng ty SCIC xut pht t ting Anh - State Company of Investment and Commerce - Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc. Nu xt v tn gi d dng nhn thy c s ging nhau gia Temasek Holdings v SCIC. T mt cu hi t ra liu SCIC c phi l bn sao ca Temasek Holdings hay khng? Trc tnh hnh a s cc DNNN u nh, hiu qu u t thp dn n s u t dn tri, thiu tp trung gy lng ph ngun vn Nh nc v c ch qun l cha thc s ng b vi th trng, vo u nm 2005, Chnh ph Vit Nam ph duyt vic thnh lp Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc (SCIC). S ra i ca SCIC nm trong tin trnh ci cch kinh t ni chung v ci cch doanh nghip ni ring nhm nng cao hiu qu s dng ngun vn Nh nc. SCIC l i din duy nht ch s hu vn Nh nc ti cc doanh nghip, thc hin quyn u t ti chnh, kinh doanh vn theo nhng nguyn tc v quy lut th trng. Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc c xem l gii php tch cp song sinh dnh nhau lu nay l qun l Nh nc ra khi qun l kinh doanh nhm mc ch kinh doanh ng vn Nh nc c hiu qu.
1.1 Tng quan v SCIC 1.1.1. C s php l cho vic thnh lp

SCIC c xy dng da trn nhng ngun lut sau y: 1. Lut DNNN 2003 (iu 11, 21, 47, 60, 31, 63, 65, 68) 2. Lut u t 2005 (iu 68) 3. Quyt nh s 151/2005/Q-TTg ngy 20/6/2005 ca Th tng Chnh ph v vic thnh lp Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc 4. Quyt nh s 152/2005/Q-TTg ngy 20/6/2005 ca Th tng Chnh ph v
17
18
ph duyt iu l t chc v hot ng ca Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc
1.1.2.T chc b my qun l

Vi t cch l mt "siu" Tng cng ty, qun l hng trm doanh nghip thnh vin, SCIC c b my t chc kh cht ch, phn ra nhiu ban chuyn mn, chu trch nhim ring r trong phm vi ca mnh. Bng 3: S b my qun l
VN PHNG IU HNH BAN U T
CC U BAN CHUYN TRCH
CC CNG TY BAN TI CHNH LIN KT
BAN CHIN LC
HI NG QUN TR
BAN GIM C
BAN KIM TON NI B
CHI NHNH KHU VC PHA NAM
BAN T CHC HI NG T VN CN B CC CNG TY THNH VIN BAN PHP CH BAN KIM SOT
BAN K TON
BAN CNG NGH THNG TIN
Ngun:http://www.scic.vn/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=3&I temid=18
18
19
1.1.3. Qui nh trong c cu hot ng

Gnh vc trng trch nng n l ti c cu, t vc dy nhng DNNN lm n km hiu qu, ng thi cng mang theo nim hi vng tr thnh nh u t tin cy ca Chnh ph, SCIC c mt b khung php l tng i qui m cho hot ng kinh doanh ca mnh. Sau y chng ti xin im ra mt vi nt chnh yu lm c s phn tch v sau. Vai tr v v th 1. i mi quan h gia Nh nc v DNNN trn nguyn tc phn nh tch quyn qun l Nh nc khi quyn qun l kinh doanh. Tch quyn ch s hu vn Nh nc ti doanh nghip vi quyn s dng vn Nh nc. 2. Chuyn vic qun l doanh nghip c vn ca Nh nc t phng thc hnh chnh sang phng thc kinh doanh vn. 3. i mi c ch u t kinh doanh vn ca Nh nc vo cc nghip v ph hp vi c ch th trng, chuyn t c ch bao cp v vn (cp vn khng hon li) sang hnh thc u t ti chnh vo doanh nghip. 4. To cng c y nhanh qu trnh ci cch sp xp v chuyn i DNNN, thc y th trng vn v th trng chng khon pht trin. 5. Lm u mi h tr cc doanh nghip trong vic tip cn cc h tr ca Nh nc ch ng trong qu trnh hi nhp kinh t th gii. Chc nng, nhim v ch yu 1. Tip nhn v thc hin quyn i din ch s hu vn Nh nc u t 2. u t v kinh doanh vn Nh nc vo cc ngnh, lnh vc kinh t trong nc v nc ngoi di hnh thc 3. Thc hin vic u t v qun l vn u t ca Tng cng ty vo cc lnh vc, ngnh kinh t quc dn theo nhim v Nh nc giao 4. T chc huy ng cc ngun vn trong v ngoi nc b sung vn kinh doanh thng qua vic vay vn, pht hnh tri phiu cng ty, tri phiu cng trnh, lp qu tn thc u t theo qui nh ca php lut i vi cng ty Nh nc. Vn hot ng
19
20
1 Vn iu l ban u: 5000 t ng, bao gm: o Vn ngn sch Nh nc cp: 1000 t ng o Vn tip nhn t cc cng ty khi thc hin vic tip nhn v i din quyn ch s hu vn Nh nc ti thi im thnh lp cng ty . 2 Vn Nh nc b sung cho Tng cng ty thc hin vic u t v vn tip nhn b sung t cc cng ty 3 Vn t b sung t li nhun sau thu, vn huy ng v cc ngun vn hp php khc Thm quyn quyt nh u t vn 1 Tng cng ty c quyn: o Quyt nh la chn d n u t, phng thc u t, mc vn, thi gian u t i vi tng d n, tng doanh nghip trong phm vi vn do Tng cng ty qun l. o Quyt nh gim bt phn vn ca Tng cng ty ti doanh nghip khc thng qua vic chuyn nhng vn v bn c phn. 2 Th tng Chnh ph quyt nh cc trng hp u t sau: o Mc u t vt thm quyn ca Tng cng ty theo quy nh ca php lut o u t vo cc d n, cc lnh vc, a bn c ri ro cao o u t vo cc d n thuc cc ngnh, lnh vc khng c kh nng sinh li cn c chnh sch u i v s h tr v ti chnh ca Nh nc Ti chnh ca Tng cng ty L n v hch ton kinh t c lp, t ch v ti chnh, thc hin ch hch ton k ton tp trung. Ch k ton, bo co k ton, bo co ti chnh, bo co thng k v thc hin ch kim ton theo qui nh. Tng cng ty c trch nhim thc hin cc ngha v v ti chnh v c hng cc chnh sch u i theo qui nh ca php lut
1.2. c im ca SCIC 1.2.1. L mt cng ty u t vn Nh nc

20
21
SCIC l mt t chc kinh t c bit ca Nh nc, thc hin vic qun l, u t v kinh doanh vn Nh nc ti cc doanh nghip, cc lnh vc theo qui nh ca php lut. SCIC ra i l c mt qu trnh nghin cu ca Chnh ph trn c s tham kho kinh nghim mt s m hnh ca cc nc trong khu vc, trong c Temasek Holdings ca Singapore. C th ni, SCIC l mt th nghim ci cch trong phng thc qun l DNNN, tch bit chc nng thc hin quyn ch s hu vi chc nng qun l hnh chnh. S ra i ca SCIC c k vng l s chm dt tnh trng khng xc nh r rng ngi i din s hu phn vn Nh nc ti cc cng ty c phn, gip phn vn ny nng ng v hiu qu hn. Tng cng ty s ng thi l: i din ch s hu vn Nh nc ti doanh nghip - nh u t chin lc ca Chnh ph - t chc cung cp dch v t vn ti chnh cho khch hng lin quan n qun l v s dng vn.
1.2.2. Hot ng vn ph thuc qu nhiu vo Chnh ph

Trong khon 4 v quyn v ngha v ca Tng cng ty c qui nh: La chn v quyt nh lnh vc u t v kinh doanh vn theo nguyn tc th trng, bo m hiu qu v kh nng sinh li trong tng lai. Trng hp thc hin cc nhim v do Th tng Chnh ph giao, nu khng c hiu qu th c thc hin cc chnh sch u i thch hp v Nh nc h tr v ti chnh. Vy phm vi nhng lnh vc u t Th tng Chnh ph c th ch nh cho SCIC l g? Nu khng c gii hn cho cc nhim v ny, th kh nng u t cng nh ch nh u t trn lan l rt c th xy ra. Thc cht, trong hot ng ca SCIC, khng c mt c s r rng no cho vic phn nh: liu khi no th Tng cng ty c th ton quyn s dng vn theo nhn nh ca mnh kinh doanh c li, khi no th s phi thc hin cc nhim v phi kinh t ca Nh nc? Chnh s lng lo trong vic phn nh quyn v ngha v s dng vn to nn d lun khng hay v SCIC trong hnh ng u t vo th trng chng khon thi gian qua: l vic u t nm ly c hi kinh doanh khi th trng i xung hay n thun l vic cu th trng theo mnh lnh hnh chnh? Nu l vic cu th trng chng khon (khng thuc thm quyn quyt nh u t vn), y n thun l mt mnh lnh hnh chnh, ai s chu trch nhim khi th trng chng khon sp ko phn vn Nh nc chm theo? Mi ngi vn cn rt e d khi nh gi mc ch trong mi thng v
21
22
kinh doanh ca SCIC mt phn l v l do ny. C s phn nh vn cn rt m h, to nn k h cho s nhp nhng trong vic s dng vn. Mt khc, ph thuc vo Chnh ph y c ngha l h khng c c lp trong qu trnh ra quyt nh cho cc hot ng kinh doanh ca mnh. Trong khon 3 iu l qui nh v chc nng v nhim v ch yu ca Tng cng ty c pht biu: Thc hin vic u t v qun l vn u t ca Tng cng ty vo cc lnh vc, ngnh kinh t quc dn theo nhim v Nh nc giao. Chng ta c th thy rt r trong vn bn quy nh v cc iu lut cn s si v SCIC ci bng ca Chnh ph vn cn qu ln. Ni cch khc, Chnh ph vn can thip vo hot ng ca Tng cng ty cho d cho php doanh nghip ny t thu, t chi v t chu trch nhim trong qu trnh kinh doanh. N khng nhng tri buc doanh nghip vo nhng l thi v t duy tr tr ca c ch c m cn to ra tm l li trng ch vo bu sa Nh nc. Phi chng Chnh ph khng thc hin nghim tc cam kt ny bi SCIC khng ng tin cy, hay thc ra vic thnh lp SCIC khng phi phc v mc ch gii quyt bi ton hiu qu cho cc cng ty Nh nc m ch yu phc v cho cc chnh sch v m ca Chnh ph khi h khng nng lc kim sot th trng?
1.2.3. Khng t li nhun lm mc tiu u tin

Trong bn mc tiu hot ng ca SCIC, mc tiu u tin l Tng trng t gi tr bn vng. t t sut li nhun ln hn chi ph vn. iu ny cng c Ph Tng gim c L Song Lai khng nh rt nhiu ln trong cc bi pht biu trc bo gii. Mc ch ban u khi thnh lp Tng cng ty l ci cch li cch lm n ca cc doanh nghip ni chung v ch dng li vic nng cao hiu qu s dng ngun vn ca Nh nc. Nu Temasek Holdings lun c kht khao to ra li nhun nhiu nht th SCIC ch dng li mc li nhun ln hn chi ph b ra. l mt cng ty tham gia vo th trng, li nhun phi l mc tiu ln nht v cng l mt tiu ch nh gi tnh hnh kinh doanh ca cng ty. Vy ti sao SCIC li khng t mc tiu li nhun ln u m ch mun dng li trn im ho vn? N nguy him ch, suy ngh ch cn t t sut li nhun ln hn chi ph d dng lm ny sinh tm l tho mn v khng tn dng ht cc ngun lc ca cng ty, trong khi SCIC
22
23
c xy dng nh mt m hnh u tu ko cc doanh nghip, c bit l cc DNNN i ln. ng thi, iu cng c kh nng lm chch hng trong vic ra quyt nh, c th l cng ty s khng u t v mc ch ti a ho li nhun m sn sng phc v cho cc mc ch phi kinh t khc (min l SCIC nhn nh rng vic kinh doanh ch cn trn im ho vn l ). C l SCIC cn phi xc nh li tiu ch cho mnh, l ly hiu qu kinh doanh trn vn lm trng tm, ch khng n thun ch l bo ton vn.
1.3. Cc hot ng ca SCIC t khi thnh lp n nay (2005-2007)

Mt s doanh nghip tiu biu c vn u t ca SCIC bao gm: Cng ty c phn u t pht trin cng ngh (FPT), Cng ty c phn Hng khng Chu Thi Bnh Dng (Pacific Airlines), Cng ty c phn Sa Vit Nam (Vinamilk), Tng cng ty Bo Minh, Tng cng ty c phn Xut nhp khu v Xy dng Vit Nam (Vinaconex) Bng 4: S lng doanh nghip thnh vin ca SCIC tnh n ngy 31/12/2007 Dch v ti chnh Bo him Bt ng sn Cc ngn hng thng mi Qun l v pht trin bt ng sn Ti chnh tiu dng Nguyn vt liu Bao b v ng gi bao b giy Giy v lm sn Ha cht Kim loi v khai khong Vt liu xy dng Y t v Chm sc sc khe Cng ngh sinh hc Dc phm 8 39
S lng 2 3 1 2 2 9 9 42 20 23
23
24
Dch v y t Hng tiu dng thit yu n ung Thc phm v nguyn liu thc phm Cng nghip Cng ty Thng mi v Nh phn phi Dch v thng mi v cung ng vt t ng b v ng st H tng giao thng vn ti Hng hi Hng khng My mc Sn phm xy dng Tp on cng nghip Thit b in Vn ti ng khng v dch v hu cn Xy dng v Cng trnh Hng tiu dng Bn l nhiu loi mt hng Dch v truyn thng gia dng lu bn Khch sn, nh hng, gii tr Vi, qun o & hng ha xa x Dch v vin thng Dch v vin thng c a dng ha Dch v vin thng khng dy Ngun: Website: www. scic.vn
2 58 2 2 42 36 47 25 6 1 15 44 1 4 2 119 20 43 1 43 17
1.3.1. Tnh hnh hot ng t 2006 n 2007

24
25
Chnh thc i vo hot ng t thng 8 nm 2006, tnh n ngy 31/12/2007, SCIC qun l danh mc u t gm 829 doanh nghip vi tng gi tr s sch 7.710 t ng, tng gi tr th trng c tnh 40.129 t ng. Cc doanh nghip thnh vin v doanh nghip lin kt ca SCIC hot ng trong nhiu lnh vc khc nhau ca nn kinh t nh dch v ti chnh, nng lng, cng nghip, vin thng, xy dng, vn ti, hng tiu dng, y t, cng ngh thng tin. Song song vi vic y mnh tc tip nhn ngun vn Nh nc ti cc doanh nghip, Tng cng ty ang tip tc cng c b my t chc, tin hnh phn tch nh gi cc doanh nghip v tm kim c hi u t mi. SCIC ngay t khi mi thnh lp gy xn xao d lun, hi vng th nhiu nhng lo ngi cng khng t. n thi im hin ti c hn 3 nm tui. Nhng cam kt, d nh v ang trin khai. C nhng thnh cng nht nh. Tuy nhin dng nh ti nhiu hn cng v cho n nay nhng sai lm ca SCIC vn l iu gy nhiu tranh ci. Trong khi s doanh nghip c SCIC a ra c phn ho vn cn kh khim tn, th c nhng thng tin v vic SCIC khng thc hin hiu qu nhim v s dng vn ca mnh. Nhng phi ch n s kin ni bt ca Tng cng ty t khi chnh thc i vo hot ng l mua c phiu mt thi im "nhy cm" lm dy ln tm l nghi ng liu SCIC c qu bt cn vi ngun vn Nh nc hay khng? L do v vic mi thnh lp, kinh nghim cn t v cha c tin l v m hnh kinh t ny Vit Nam trc y khng th bin h cho sai lm mang tnh c bn ca Tng cng ty ny trong thi gian va qua. Ngy 5/3/2007 VN-Index xung mc thp k lc 583 im. i mt vi tnh hnh ny, U ban Chng khon, cc cng ty chng khon trong mt phin hp khn kin ngh Chnh ph cn c bin php cu th trng. p ng yu cu , Chnh ph u quyn cho SCIC thc hin cc nghip v cn thit gii quyt tnh trng ny. Ch vi ngy sau khi U ban Chng khon c yu cu, SCIC nhanh chng ra tay, gip ch s VN-Index vt ln ngng 611 im vo ngy 6/3. Cho d b ra mt s tin rt ln u t v cam kt s cu c th trng chng khon, nhng thc t cho n hin nay th trng ny vn cha c du hiu g kh quan cho cc nh u t khi lin tc st gim. Khi trch nhim khng c SCIC tha nhn v mnh m h cho rng l
25
26
s nh hng tt yu ca th trng chng khon th gii v mt s nhn t khch quan khc. y l iu khng th ph nhn, nhng vn cn c xem xt l hnh ng ny ca SCIC liu c ng vi vai tr v bn phn ca n hay khng. Trong lch s th trng chng khon th gii, vic mt cng ty ra tay cu chng khon l rt hi hu, thm ch l cha tng xy ra. L do mt phn bi lo ngi nhng tc ng ti tm l m ng c th gy ra phn ng tiu cc hay phc hi gi, khin th trng khng cn bng gi tr thc ca n. Mt khc, chng khon l mt lnh vc rt rng, vn ng phc tp, mc bin ng kh mnh, li ph thuc nhiu vo tm l ngi trong cuc, do vy, kh nng mt cng ty c th hon ton kim sot hay tc ng bnh n c th trng l iu khng tng. Thc t chng minh s tham gia ca SCIC khng th o ngc chng khon trong xu hng tr v gi tr thc ca n sau mt thi gian b y ln qu cao. R rng, y l hnh ng bp mo th trng; tht vng hn, n gy thm ngoi ng tiu cc, khi m cc thng ip SCIC a ra gi y s kh c th thuyt phc c cng chng vi sc mnh nh trc. V mt cu hi t ra cho SCIC l liu h c phi ch l mt cng ty u t vn Nh nc n thun hay kim nhim thm vai tr l cnh tay vn di ca Chnh ph trong cc can thip th bo i vi th trng?
1.3.2. Mc tiu n nm 2010

Mc tiu SCIC t ra l vo nm 2010 tr thnh mt Tp on ti chnh Nh nc chuyn nghip. Trong , SCIC tr thnh c ng nng ng ca doanh nghip, nh u t chin lc ca Chnh ph; ng thi tp trung u t nm gi t 100-150 doanh nghip hot ng trong nhng ngnh, lnh vc then cht c ngha chin lc vi s pht trin kinh t x hi ca t nc. SCIC ch trng gi vai tr l c ng ln chi phi v phn u a t nht 80% doanh nghip ny ra nim yt trn th trng chng khon. R rng, vi vic nm gi v qun l nhng DNNN - vn c xc nh l xng sng ca nn kinh t trong mt thi gian di na, th trng trch ny qu l khng nh, i hi SCIC phi rt thn trng v cn nhc khi a ra nhng quyt nh, sch lc ca mnh.
II. nh gi hot ng ca SCIC

26
27
2.1.Nhng ng gp thit thc cho nn kinh t 2.1.1. Tp trung gp vn pht trin nn kinh t, gip Nh nc u t hiu qu
Cc DNNN v doanh nghip c phn ho b chi phi bi nhiu c quan ch qun, gy kh khn cho vic phi hp v iu hnh, m h qu ca tnh trng chng cho ny l hot ng km hiu nng. S ra i ca SCIC nhm mc ch chn chnh tnh trng trn. Trc y vn Nh nc c qu nhiu ng ch l cc c quan ch qun thuc nhiu cp, nhiu ngnh, mi ni li s dng mt phng php qun l thng k khc nhau. trung thc, chnh xc ca cc bo co do cng khc nhau v khng c chun mc k khai hay c ch gim st hu hiu... Khi tt c nhng khon vn c tp trung thng k ti SCIC, Nh nc bit chnh xc mnh c bao nhiu tin, tin ang nm nhng u, c qun l, kinh doanh theo phng php no v c hi sinh li cng nh nguy c ri ro ra sao. T mi c th tnh n gii php kinh doanh cho hiu qu. Mt trong cc hnh thc hot ng ca SCIC l thoi vn. Tc l ti nhng ngnh ngh, doanh nghip nht nh, ng vn kh qun l, kh sinh li hay khng ph hp vi qui m ln th s rt vn ra. Nh vy Nh nc khng ch c thm c hi tng li nhun m cn gim thiu nguy c thit hi vn. Ci li na l khi mnh lnh hnh chnh, nhng ch th, t trnh, n xin... c tch khi hot ng kinh doanh th cng l mt bc tin di trong ci cch th tc hnh chnh - hn nhin s to rt nhiu thun li trong hot ng ca cc doanh nghip, bi trc nay hnh chnh vn b coi l mt trong nhng tr lc ln trong cng vic kinh doanh nc ta. SCIC khng c quyn ra lnh i vi cc DNNN, m ch chi phi cc doanh nghip ny thng qua phn vn ch s hu m n i din. Phn tch rch ri qun l Nh nc ra khi qun l kinh doanh l ngha u tin v quan trng nht trong vic thnh lp SCIC. iu ny khc bit vi vic trc y cc B, UBND ch o cc DNNN theo c ch hnh chnh mnh lnh khi m B ch qun, c quan ch qun, va bng (kinh doanh), va thi ci (qun l Nh nc). Nh nc lc ny ging nh mt c ng bnh ng v minh bch vi tt c i tc khc trong kinh doanh. Doanh nghip lc ny c tr li quyn t ch v c tng thm tim lc. Nh nc qun l c vn v tng ngun li t y.
27
28
S ng gp thit thc cho nn kinh t c th hin qua cc mt sau: Vn Trc y, ti cc doanh nghip c phn ha, Nh nc, thc cht l c quan ch qun, c i din ca mnh xung doanh nghip trong vai cc y vin Hi ng qun tr. Cc i din ny thng l cn b kim nhim, k nng qun tr, kinh doanh yu. Mt khc h khng b rng buc trch nhim v ng vn Nh nc ti doanh nghip. Cc y vin ny d nng lc c km i chng na th vn mc nhin tn ti v nhim v ca h, ch yu l thay mt c quan ch qun ra lnh v nhn c tc cng nh nhng khon ng gp khc ca doanh nghip. Do vy, ng vn di bn tay th ca nhng cn b vi trch nhim na vi khng nhng khng sinh li hiu qu, li c nguy c lng ph v chy vo ti mt b phn c nhn. l cha k vic nh gi ti sn doanh nghip khi c phn ha do thiu phng php t chc v cng c gim st nn Nh nc v ngi lao ng (c ng) mt mt rt nhiu ti sn. Khng qu kh hiu khi c nhng nhn nh rng nu vic c phn ho khng c chnh n v tin hnh nghim tc th ti sn Nh nc hon ton c kh nng ri vo tay mt s b phn c hi vi ci gi r mt ging nh kch bn nc Nga hi nhng nm u ci cch. Nhng nay Nh nc hin din trong vai ngi i din SCIC, vi hi vng mt c quan chuyn qun l vn s gim thiu tnh trng chp v ln xn, ng thi tp trung c phn vn phn tn ri rc trc y. i din ny hon ton tun th theo Lut Doanh nghip v iu l cng ty. Tng cng ty b rng buc trch nhim vi ng vn ca Nh nc nh chnh ng tin ca h b ra. Vic tht thot vn, li ca Nh nc trong doanh nghip s khng th din ra nh trc y. Vi mc ch mang li nhun v cho Nh nc, SCIC ch trng xc nh gi tr tht ca doanh nghip. tnh c phn vn ca Nh nc y, SCIC p dng nhng cng c nh gi theo khoa hc qun tr thng dng quc t, c chnh xc v tim cn nht vi gi th trng. C quan ch qun c, i din ngnh ti chnh v doanh nghip cng tham gia cng vic ny. SCIC thng k ton b ti sn v phn loi doanh nghip lm ba nhm ln A, B, C ty theo qui m, t trng vn Nh nc v ngnh ngh c phng n u t qun l vn thch hp vi tng nhm.
28
29
C ch ngi i din Ton b nhng ngi i din phn vn Nh nc c c r sot li, ai ph hp vi c ch mi th trng dng, tch chc nng qun l ca Nh nc ra khi chc nng kinh doanh. Trc y cc B, cc UBND, cc c quan cng quyn qun l ngun vn th nay giao cho mt n v c lp, ng dng c cc chun mc mi v qun tr doanh nghip vo cc doanh nghip thnh vin, qua nng cao c hiu qu ca ngun vn Nh nc u t ti doanh nghip. T cui nm 2006 khi SCIC i vo hot ng n nh, c ch b ch qun cp tnh coi nh khng cn na. Thay vo , c ch ngi i din c k vng l s chm dt tnh trng bnh mi ru c trong a s cc doanh nghip c phn vn Nh nc c phn ho (b my nhn s c vn tip tc gi vai tr iu hnh, ngi i din phn vn Nh nc l cc gim c doanh nghip cng ng thi l ch tch Hi ng qun tr, tt yu dn n t duy iu hnh khng c g khc trc). Quan trng nht hin nay l nng cao c hiu qu ngun vn u t ca Nh nc v xc nh r c trch nhim s dng ngun vn , m tin l phi phn nh trch nhim r rng, hn ch s dng cn b kim nhim. Theo quy ch ca SCIC, "ngi i din" l ngi c cp c thm quyn c, u quyn hoc thu lm i din phn vn gp ca Tng cng ty ti cc doanh nghip. Ngi i din thay mt Tng cng ty qun l phn vn u t ti nhng doanh nghip ny. Tu theo qui m vn, c im, hnh thc kinh doanh ca doanh nghip, nng lc ca cn b m Tng cng ty c ngi i din theo nhng nguyn tc sau: - C trc tip nhn vin thuc Tng cng ty; - U quyn cho cn b hoc lnh o ang lm vic ti doanh nghip; - Thu ngi i din; - U quyn cho lnh o doanh nghip thay mt Tng cng ty thc hin mt s nhim v; C th thy, trong trng hp cn thit, SCIC sn sng thu ngi i din mi, hoc c cn b xung chuyn trch. Qui ch ngi i din c son tho t m, khoa hc, (vi cc iu khon v ch bo co ca ngi i din ln Tng cng ty, nh gi ngi i din, thay th ngi i din nu nng lc khng p ng yu cu), phn
29
30
no gip minh bch ho gia chc nng qun l v chc nng hnh chnh, khin cc doanh nghip c vn Nh nc bnh ng vi cc loi hnh doanh nghip khc, trnh s cu th tu tin trong cc quyt nh kinh doanh. Ty tng loi hnh doanh nghip, ngi i din s c thm quyn khc nhau trong vic thay mt SCIC thc hin ti c cu, xy dng chin lc hot ng r rng. Quan h gia Tng cng ty v ngi i din cng linh hot thay i, tu theo l Cng ty TNHH mt thnh vin, hai thnh vin, hay Cng ty c phn. Thit lp quan h kinh doanh vi nhiu i tc quc t Cc lp bi dng, tp hun v qun tr, kinh doanh c t chc rng khp cho lnh o doanh nghip. Vi v th l Tng cng ty qun l v u t vn ca Nh nc, SCIC thit lp quan h vi cc i tc trong v ngoi nc; hp tc vi cc t chc ti chnh ln nh WB, ADB, Tp on u t Temasek (Singapore), Tp on Merrill Lynch (M), Cng ty u t v chng khon Hn Quc... th hng nhng m hnh qun tr tin tin ca quc t, trong c nhng cng ty tng t v m hnh - mt li th m nhng cng ty qui m nh khng th c c. Hn 20 t chc ti chnh, qu u t k bin bn ghi nh vi SCIC, m ra nhiu c hi mi pht trin ng vn Nh nc.
2.1.2. H tr Nh nc kim sot tt hn nn kinh t

Vi u th ni bt l s vn ln, c th hi vng SCIC s dng ngun vn ny u t vo mt s lnh vc trng yu cn nhiu vn hoc trc mt cha c li, mc ch l thu ht cc thnh phn kinh t khc cng tham gia. SCIC tp trung cc DNNN li gii quyt tnh trng tr tr trong hot ng ca cc cng ty ny ng thi tp trung vn u t v tng kh nng cnh tranh i vi cc doanh nghip nc ngoi ang trn vo Vit Nam ngy cng nhiu. Chng hn, theo d kin SCIC s thu xp cng Tng cng ty in lc Vit Nam thnh lp mt cng ty c phn mi xy dng nh my in thay v phi i vay vn nc ngoi lm nh hin nay. Cch lm tng t s c p dng i vi cc ngnh khc nh xi mng, xy dng cng bin...da trn tiu ch hiu qu, trong tnh trng hin ti c nhiu d n ln m ngay c vic ko cc nh u t t nhn vo cng khng d dng. Tuy nhin cch lm ny cng s to ra mt lot cc cng ty c phn m c ng ch gm cc DNNN, ging nh Pacific Airlines hay Pjico. Cn
30
31
phi cn trng bi gianh gii gia vic gip Nh nc kim sot DNNN v vic tr thnh cng c can thip su vo th trng i khi rt mong manh, nh chng ti phn tch trn.
2.2 Nhng vn tn ti cha c gii quyt 2.2.1. Cha c nhng ng gp tng xng so vi vai tr trong nn kinh t
2.2.1.1.Tr ngi ln nht ca SCIC hin nay l phn vn Nh nc trong cc doanh nghip ang c u t qu dn tri trong mt thi gian di. Nguyn nhn ca vic b tr vn dn tri l do nhu cu u t pht trin ca cc b, ngnh v a phng l rt ln trong khi kh nng tng u t t vn ngn sch Nh nc cho u t pht trin li c hn, ch p ng c t 40 - 50% nhu cu dn n tnh trng cc a phng u mun ko vn v ngnh mnh, a phng mnh, thm ch ngay c khi cha c d n. Ngoi ra, trong b tr k hoch vn u t, cn tm l li, trng ch vo ngun vn b sung ca ngn sch Trung ng. y l mt mu thun thng gp cc nc ang pht trin, song i vi nc ta, n li cng tr nn gay gt, c bit l trong giai on thc hin cng cuc cng nghip ho, hin i ho. Chnh v vy, s dng v qun l ngun vn ny hiu qu hn, trc mt cng nh lu di, cn bn bt hoc bn ht phn vn Nh nc u t cc cng ty, theo tinh thn ch o ca Th tng. S tin thu c s dng u t vo cc d n c hiu qu. 2.2.1.2. C mt iu khng r rng l SCIC c gng thm nhp c n u trong hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip m n tham gia u t, v liu n c cho php ban lnh o mt khong thi gian thc hin trch nhim ca mnh, hoc liu n c gng thc thi c hiu qu quyn ch s hu vn Nh nc ca mnh hay cha. ba nm k t khi thnh lp, vn cn nhng bn khon v hiu qu thc s ca m hnh u t v kinh doanh vn Nh nc ny. S liu thng k cc ch s kinh doanh ca SCIC ch yu lu hnh trong ni b doanh nghip, khng cho php s tip cn t bn ngoi nn rt kh c nhn nh chnh xc v c th v n lc ca Tng cng ty. Mt khi kt qu kinh doanh khng c cng b cng khai th nhng thc mc
31
32
nh trn t hn s cn tn ti, v nhng nghi ng v tnh hiu qu m SCIC t c s cn tip tc trong nh gi ca d lun cng nh ca cc chuyn gia. 2.2.1.3. Gnh nng l nhng tr nu ca c ch c. C ch ch qun vi h thng ch ti lng lo, lc hu lm phng hi ng vn Nh nc nhng li l mnh t mu m cho nhiu t chc, c nhn lin quan. Do l m hnh mi v li ng ra qun l vn u t ca hu ht cc doanh nghip Nh nc nn SCIC ng chm ln n quyn li ca nhiu b, ngnh, a phng, nhng c quan trc y l ch s hu, qun l doanh nghip. Lc lng ny gm lnh o c quan ch qun v lnh o doanh nghip thuc din chuyn giao. Vi c quan ch qun, phn ln lnh o tm cch t chi, n trnh hp tc vi SCIC trong vic nh gi doanh nghip hoc t t cc iu kin v quyn li cc b v i hi SCIC p ng. Mt s b, ngnh, a phng bung lng qun l doanh nghip trc khi chuyn giao phn vn Nh nc v SCIC, dn n b my doanh nghip hot ng km hiu qu; ni b doanh nghip mt on kt ko di, ngi i din khng tun th cc quy nh php lut. B my cn thiu nhn lc ca SCIC phi mt rt nhiu thi gian c cu li cc doanh nghip ny trong vai tr l c ng ln nht. Ngay c trong Ngh nh 109/2007/N-CP v chuyn doanh nghip 100% vn Nh nc thnh cng ty c phn, mi c ban hnh ngy 26/6/2007, vn c quy nh yu cu khi c ngi i din trong cng ty c phn phi ly kin UBND a phng. cng l quy nh kh hiu v gy kh khn khng nh cho tin trnh tch bch quyn s hu doanh nghip vi c quan ch qun. UBND cc a phng khng c lin quan g n quyn s hu DNNN c th cho kin v cc chc danh lnh o doanh nghip. Nhiu DNNN ln vn n binh bt ng nm im trong s ch qun ca cc b ngnh. R rng, nhng kh khn m SCIC ang ng u khng ch n t mt pha. y c hai nguyn nhn: th nht, mt s cn b do gi quan im c l Nh nc phi qun cht doanh nghip. Thm ch mt lnh o cp b cn tuyn b: Chuyn giao vn th c nhng v nhn s th vn phi li cho b quyt nh!. Nguyn nhn th hai v quyn li cc b, c nhn nn h dng nhiu cch thc i ph. V d: c tnh tr hon v tng bc bn ht phn vn Nh nc ra ngoi. Tt nhin
32
33
ci gi h bn thng cc k r mt gi tr chnh lch chy vo ti c nhn. Mt s ni ro rit sp nhp doanh nghip sp b bn vo cc tng cng ty mong thot khi danh sch chuyn giao...Nu nhng iu nu trn khng sm c ci thin th y s l ro cn khin SCIC cn vp phi nhiu kh khn trong qu trnh hot ng ca mnh. 2.2.1.4. Vic cc doanh nghip cng v di mi nh SCIC s to thun li cho vic iu hnh v gip Nh nc c thm mt cng c hu hiu can thip khi xy ra cnh tranh khng lnh mnh, gip kim sot khi c qu nhiu doanh nghip u t vn qu ln vo cng mt lnh vc. Tuy nhin, theo iu l c duyt, SCIC s lm ch qun cc cng ty TNHH mt thnh vin, thc cht l cc DNNN c i tn. iu ny gy ra tm l lo ngi cho rng cc DNNN c lp cc B by lu l i th cnh tranh ca nhau, nay v di mi nh chung s lm trit tiu kh nng cnh tranh ca tng doanh nghip ni ring v thnh phn kinh t Nh nc ni chung.
2.2.2 Ph thuc qu nhiu vo Nh nc trong vic ra quyt nh dn n nhng quyt nh lch lc

Do SCIC l mt t chc kinh t c bit trc thuc Chnh ph nn kh nng b ph thuc (thm ch l b chi phi) trong vic ra quyt nh l rt ln. iu ny c chng minh trong nhng quyt nh m SCIC a ra trong thi gian va qua. Vic lch lc y khng hn l nhng quyt nh c s nh hng ca Chnh ph l sai lm m n cn l s lch lc khi nhng nh ban u. T nhng hot ng ca cng ty cng c th b nh hng. Nh chng minh phn 1.2, vic SCIC cu chng khon l mt v d cho iu ny. Uy tn ca cng ty suy gim mt phn khi n lm vic m ng ra phn s ca n khng nm . Theo c ch hin hnh, SCIC trc thuc Chnh ph, li hnh ng theo quyt nh ca Th tng trong nhng trng hp c bit thc hin nhim v v m, do vy nu khng ci cch t ngay trong chnh quy ch, iu l ca bn thn cng ty th i hi vic c lp hon ton vi Nh nc trong kinh doanh l iu khng kh thi. Trong bi cnh hin ti, c th khng nh chc chn SCIC vn cha tch hn khi p lc ca Nh nc trong hot ng ca mnh, m nhiu khi l do l Tng cng ty c xc nh http://svnckh.com.vn
33
34
v n cng t cho mnh, quyn hn c th dng ngun vn di do can thip vo nhng bt n ca th trng.
2.2.3. B my qun l cha chuyn nghip

B my qun l hin nay ca SCIC hu nh l cc quan chc ca b ngnh lin quan v ch doanh nghip ca cc doanh nghip thnh vin c. Mt vn t ra liu kin thc chuyn mn ca cc quan chc ny c ph hp vi v tr m h m nhim cng nh l nng lc tht s ca h c m bo cho hot ng trn tru ca mt gung my khng l nh SCIC. y l mi quan ngi i vi bt k ai khi nhn vo b my qun l ca SCIC. Hu ht cc quan chc ch cht u ly t B Ti chnh hoc mt s b ngnh khc. Vic qun l cc B khc vi vic qun l mt doanh nghip v lm tt cng vic B cha hn chng minh rng s lm tt iu trong vic qun l SCIC. Hn na quan chc cc B thng c c phn xt thin v ch quan khng bt kp vi thc t thng trng. Mt quan chc ca B Ti chnh cng tha nhn: Chng ti c kinh nghim qun l, nhng vic ra quyt nh u t theo tn hiu th trng s kh khn, khng phi c qun l tt l kinh doanh tt ( Ngun: Thi bo kinh t Vit Nam s ra ngy 15/07/2005). Mt khc, mi lin h trc kia ca cc lnh o s lm cho vic c lp ho trong hot ng ca SCIC tr nn kh khn hn.
34
35
CHNG III MT S BI HC KINH NGHIM T TEMASEK HOLDINGS NHM THC Y HOT NG CA SCIC TRONG THI GIAN TI
I. Mi lin h gia Temasek Holdings v SCIC
T nhng phn tch trn v cng t s th hin ca SCIC trong ba nm va qua chng ta thy c nhng bt cp ang tn ti trong lng Tng cng ty ny. Nu c s vic ny tip din, c kh nng SCIC s tr thnh mt trong nhng d n tht bi ca Chnh ph xut pht t tng v cng tt p ban u. Nu iu ny xy ra, n s
35
36
c nhng tc ng rt xu ti nn kinh t ang pht trin v d b tn thng nh Vit Nam. truy nguyn cho nhng bc i sai lm, mt trong nhng cch tt nht l SCIC cn nhn li bn thn v nhng ngi i trc, nhn nhn c thnh cng ln tht bi ca h lm bi hc kinh nghim cho mnh. Chng ti thit ngh, SCIC l tp on thnh lp da trn m hnh Temasek Holdings v c nhiu nt tng ng. Temasek Holdings thnh cng, nhng ti sao SCIC vn cha th khng nh mnh nh Temasek lm? Thm ch, ch trong vi nm u sau khi thnh lp, SCIC vp phi nhng vng mc khng nh. Vy liu chng ta c nn xem xt li nhng iu m SCIC vn dng t Temasek Holdings? Liu vic hc tp ca chng ta c cn s ci tin thay i? V c s cho s hc hi l g?
1.1. Do s tng ng gia SCIC vi Temasek Holdings v mc tiu, cch xy dng v qun l
Vic ly vn t ngun ngn sch Nh nc (c th l B Ti chnh) v t cc doanh nghip thnh vin lm cho SCIC c nhng c im gn ging vi Temasek Holdings. Hn na, c Temasek Holdings v SCIC u thnh lp da trn tng ca Nh nc vi mc ch kim sot ngun vn u t ca Nh nc, lm cho chng c hiu qu cao hn. V c cu cng ty, c hai u c nhng nt tng ng trong thnh phn t chc, ban qun l ln cc danh mc u t. Chnh ph c s kim sot nht nh i vi cc hot ng ca cng ty thng qua quyn c ng. iu ny cng d hiu khi tng thnh lp SCIC c ly t Temasek. Trong qu trnh hot ng 2 nm qua ca SCIC, Temasek cng gip rt nhiu v chin lc hnh ng. y chnh l mi lin h cn bn gia 2 Cng ty ny.
1.2. Do hiu qu ca m hnh Temasek Holdings c chng minh ti Singapore v mt s quc gia nh Trung Quc, Indonexia...
Chng ta thy r nhng thnh cng ca Temasek Holdings nh Chng I chng ti phn tch. iu ny cng c c th gii hoc ch t l cc quc gia c nh thnh lp loi hnh cng ty ny cng nhn. Ring ti Singapore ngi ta xem Temasek nh l mt trong nhng tr ct ca nn kinh t bi s ng gp vo GDP hng
36
37
nm cho quc gia l kh cao cng vi nhng nh hng nhn chung l tch cc cho ton nn kinh t. Khng ch c cng nhn trong bin gii quc gia m Temasek cn c cc t chc danh ting nh gi rt cao. Hin nay ci tn Temasek c nhn nhn nh mt hnh mu ca cng ty u t vn Nh nc hiu qu. Cc nc nh Trung Quc v Indonexia cng hc tp theo m hnh ny kim sot tt hn cc cng ty u t vn Nh nc ca mnh. SCIC Vit Nam cng l mt trong nhng ngi i sau Temasek, vy nn vic hc hi li cng cn thit hn.
1.3. Do yu cu cp thit v mt SCIC hiu qu i vi nn kinh t

Chng ta thy c thc trng cp thit cho vn SCIC ang gp phi. Kinh t Vit Nam i theo nh hng x hi ch ngha, rt cn mt SCIC xng ng dn dt v vc dy nhng "anh c" cng ty Nh nc vn gi vai tr ch o trong nn kinh t nhng n nay mt phn ln uy tn. Vic ci thin v th qu tht khng h d dng, nht l khi cc cng ty Nh nc thng gn vi hnh nh tr tr t thi bao cp. Cng cn ni thm, SCIC c coi l mt gii php dung ho cho cu hi l liu nn kinh t nh hng x hi ch ngha (DNNN gi vai tr ch o) v nn kinh t th trng (kinh t t nhn l ng lc cho s pht trin), c th cng snh vai song hnh thng b mt s ngi coi l nghch l. Trong con mt khng ch ca nhng ngi sng lp m cn l ca Chnh ph v ngi dn, SCIC vi nhim v to ln nu trn thc s l nim hi vng. Nhng phi bt u t u? Tin trnh xy dng mt SCIC mang tm vc quc gia nh th no? Lm th no d on v phng trnh nhng thiu st, sai lm trong qu trnh hot ng ca t chc ny? R rng y l nhng cu hi m vic i tm cu tr li tho ng khng h n gin. Do vy, cng d hiu khi chng ta nhn sang mt m hnh thnh cng trong iu kin tng t v ly lm mc tiu hng ti. Nhn thc c iu ny, cc nh hoch nh ngay t ban u c nh ly Temasek lm chun mc xy dng SCIC nh mt Temasek Holdings ca Vit Nam.
1.4. Mt c im chung gia Singapore v Vit Nam: Doanh nghip Nh nc ng vai tr ng k trong nn kinh t
37
38
Nn kinh t Vit Nam ang pht trin v c hi kinh doanh m ra cho rt nhiu ngi min l h c vn v kh nng qun l. D vy, thnh phn t nhn cng ch chim mt v tr rt khim tn. Trong khi thnh phn kinh t Nh nc vn c u i hn rt nhiu. Khc vi a s cc nc pht trin khc nh Nht Bn hay Hn Quc vi s kim sot th trng thuc v t nhn, Singapore thnh phn kinh t Nh nc c ting ni ch o. Chnh ph Singapore s hu 25% GDP - hn mt trm cng ty, tt c bt ng sn v kh nng tip cn nhng ngun tit kim khng l ca t nhn. Cc quan chc Chnh ph c nhim v phn b hu ht lng vn u t. Ngoi t ai v khong 85% lng nh cho thu, Chnh ph Singapore cn kim sot chng 20% GDP. Thm vo , hu ht cc lnh vc ca nn kinh t u c c phn ca Chnh ph. Qu trnh t nhn ho Singapore din ra vi mc v phm vi thp hn nhiu so vi nhng nc c cng trnh pht trin. im tng ng ny vi Vit Nam chng t rng nhng nh hng chnh sch hay ch khuyn khch cc doanh nghip u t vn Nh nc ca hai quc gia c nhng im ging nhau. y l mt yu t khch quan gip cho SCIC c c hi thun li hn p dng m hnh Temasek vo thc tin ca mnh.
II. T Temasek Holdings ti nhng khuyn ngh i vi SCIC Vit Nam

Vi nhng kh khn m SCIC ang ng u, nh chng ti phn tch, nu khng thc hin cc bin php cng rn v mnh tay ngay lp tc, SCIC s t s k vng tr thnh mt tht bi khng th cu vn ni. Vn y khng phi l hng i hay mc tiu m chnh l s la chn hot ng thit thc hay nhng cam kt s hnh ng cho nhng li ha a ra ch khng phi vic cho nhng li ha t im cho nhng k hoch tt p nhng khng c tnh kh thi. Da trn nhng ghi nhn v tnh hiu qu ca Temasek Holdings ni trn, di y chng ti xin xut mt s bin php hi vng c th tho g bi ton m SCIC ang mc phi.
2.1. Phn nh r chc nng Qun l hnh chnh - kinh t vi chc nng Ch
38
39
s hu vn ca Nh nc
Ci thin hn na s phn chia c tc cc doanh nghip m SCIC gp vn u t, c bit l cc DNNN. Cho n nay, SCIC v B Ti chnh vn ang b tc trong cuc m phn tm ra c quan no s chu trch nhim thu tin t cc DNNN. Xt cho cng cc cng ty c phn ln c xu hng gi tin v khng mun np trc tip cho Kho bc Nh nc. iu quan trng l SCIC v B Ti chnh phi t c mt s nht tr v vic lm th no gim st tt h thng k ton ca cc doanh nghip m mnh u t, c bit l cc DNNN ni tp trung phn ln lng vn SCIC, m bo doanh thu tp trung hn. siu Tng cng ty tr thnh gii php ti u cho vic qun l v s dng vn th trc ht cn tch bch hon ton vi chc nng ch s hu vn ca doanh nghip.
2.1.1. Xa b c ch cp pht v bao cp vn ca Nh nc i vi hot ng u t ca doanh nghip

SCIC cn hi cc c tnh k lut thng trng v tnh chuyn nghip ca Temasek. Bt u l nhng kim ton quc t nhm nh gi mc k lut ti chnh ca SCIC, nhng lng gi c lp v tnh n chc mc bn ca cc d n u t cng nh xem c xung t li ch hay khng trnh tht thot vn Nh nc. V do 15.000 t ng (xp x 1 t la M) vn iu l ca SCIC l vn ca Nh nc, tc t tin thu ca ngi dn, nn cn phi sm co bch vi Quc hi, ngi cp vn ban u cho SCIC. Nu c ch cp pht v bao cp vn vn cn tip tc th rt c th vic SCIC ginh li quyn s hu mt khi lng ln c phiu s o ngc qu trnh c phn ha m mc tiu l a ng vn n cc doanh nghip nng ng. iu ny c th s kh khn, gy ra mt s ht hng v ti chnh ban u cho doanh nghip v mt mt thi gian di thc hin, nhng cn phi dng cm gt b ngay c ch bao cp, bi thc t chng minh y l ci ni dung dng cho s l th ng trong sn xut kinh doanh.
2.1.2. SCIC s l ngi qun l s vn ca Nh nc khi u t vo cc doanh nghip thnh vin

qun l vn Nh nc hiu qu hn, SCIC cng ang nghin cu xy dng hon
39
40
thin c ch nhm t ch hn na trong vic qun l v s dng vn nhng vn phi tun theo quy nh ca php lut hin hnh. Hin SCIC ang kin ngh lm th no thoi vn mt cch nhanh nht, c hiu qu nht thng qua vic m rng cc hnh thc bn vn. C ngha l, ngoi hnh thc bn c phn Nh nc qua u gi nh hin nay, cn m thm mt s hnh thc nh: bn tha thun, cn c vo gi nim yt trn th trng chng khon m phn bn vn cho cc nh u t khc. Bn cnh , vn qun l vn Nh nc cc cng ty sau c phn ha cng l vn ng phi quan tm. vic qun l c hiu qu, SCIC phi thc s l mt c ng c thc hin quyn v ngha v ca c ng ng theo Lut Doanh nghip v theo quy nh iu l ca cc cng ty ny. Khi doanh nghip lm n c hiu qu th vn Nh nc cc doanh nghip ny cng s tng trng theo.
2.2 Xy dng c ch u t hiu qu, cng khai minh bch i vi cc d n u t 2.2.1. Cng khai cc d n u t
Ci cch hiu qu v tnh minh bch ca c ch qun l vn Nh nc l rt quan trng. Vic thnh lp SCIC l c quan duy nht nm quyn s hu vn Nh nc ca cc DNNN c c phn ho, nh gi v gii th nhng doanh nghip km hiu qu nm trong c cu th ch mi nhm ci thin qun l vn. Vic chuyn quyn s hu ra khi cc b ngnh v c quan Chnh ph s loi b cc xung t v quyn li gia s hu v ra quyt nh, nhng ng thi c nguy c ny sinh cc giao dch khng minh bch v lin quan n nhng khon tin khng l. kim sot v hn ch nguy c ny, tin cn thit l phi cng khai minh bch cc quyt nh u t cng nh nhng ch s kinh doanh ca n.
2.2.2. Nn cng b cc bo co ti chnh hng nm ca Tp on v Cng ty thnh vin

Cn nh hot ng gy nhiu tranh ci nht ca SCIC gn y l vic u t vo tr trng chng khon khi th trng ny o chiu v c nguy c chm y. ng thi ny gy ra nhiu tranh ci ngc chiu t pha cng chng cng nh cc chuyn gia. Nhng iu ng ni hn l vic khng cng khai s liu mua vo bao nhiu, phng
40
41
thc th no, l li cng nh kt qu thng v ny ra saovn cn l mt n s, to ra d lun tiu cc, gy bt li cho chnh bn thn SCIC. iu ny l d hiu. Trong khi chng ta ang khuyn khch cng khai minh bch ho cc s liu ti chnh, bt c mt hnh vi no c v i ngc li xu th chung ny u t nhiu gy nn nhng nhn nh nh hng ti hnh nh cng nh uy tn ca cng ty. Hn na, vic hch ton kinh doanh vn cn thiu minh bch v cha tun theo cc tiu chun k ton khin cc c ch c s dng rt hiu qu ca nn kinh t th trng vn kh c th p dng thnh cng vo vic xc nh gi tr thc ca SCIC cng nhng cng ty thnh vin ca n.
2.3. Hon thin h thng php lut ni chung, php lut kinh t ni ring, to c s php l ph hp cng ty hot ng 2.3.1. Tch bit gia qun l cng v s hu cng
Thng qua SCIC, t chc ng vai tr thc cht l nh u t trong cc DNNN, Chnh ph trung ng c th t c s kim sot tt hn v qun l cng ty thng qua s tp trung ho c hiu qu hn quyn ra quyt nh. SCIC chu trch nhim chnh trong vic gim st v qun l ti sn ca Nh nc thng qua cc c ch khc nhau: b nhim hay cch chc cng nh xut k hoch hot ng cho nhng ngi chu trch nhim v cc doanh nghip u t, chu trch nhim v ti c cu v ti t chc cc doanh nghip cng nh vic phn chia, sp nhp, gii th hay tuyn b ph sn ca cc doanh nghip v s tng vn tri phiu doanh nghip, quyt nh vic chuyn giao c phn thuc s hu Nh nc, chu trch nhim bo tn v lm tng gi tr thuc s hu Nh nc. SCIC cn phi nng cao vai tr ca mnh bng vic chm dt tnh trng b ngnh v cc n v hnh chnh khc ca Chnh ph u c ting ni trong hot ng thng nht ca cc DNNN, cng nh c gng minh bch ho v n gin ho h thng qun l ti sn Nh nc. V mt l thuyt, hot ng ca SCIC ci thin mt phn hoc tng th h thng qun tr ca cc doanh nghip m n c vn gp thng qua c ch ngi i din thc hin tt chc nng v m ra mt t c phn ho mi, tng c hi kinh doanh cho cc nh u t v c hi a dng ho ngun vn cho chnh bn thn doanh nghip. Tuy nhin, iu ny hon ton tr thnh hin thc th c l SCIC cn phi c gng rt nhiu nu xt n nhng g n th hin thi gian qua.
41
42
2.3.2. Lm r chnh sch quyn s hu hin nay Vic xc nh quyn s hu Nh nc c xu hng mp m, SCIC ang ng gia ranh gii s hu tp th v s hu Nh nc. iu quan trng l phi lm r c cu quyn s hu ca cc doanh nghip, vic qun l ti sn Nh nc ngy mt minh bch hn, to thun li cho vic gim st chnh bn thn SCIC. Mt trong nhng iu kin b my SCIC vn hnh trn tru l phi kin to c s minh bch trong hot ng cng nh c cu vn, t chcca nhng cng ty m n c phn vn gp, cng r rng cng tt. Mt s chnh sch nh Gi li cc cng ty ln, b cc cng ty nh theo m hnh Trung Quc c k vng l s tinh gin nhng DNNN lm n km hiu qu, khin vic qun l gim st tr nn d dng hn (tuy nhin qu trnh ti c cu ny cn c din ra dn dn cc doanh nghip gii th khng phi chu thit thi qu ln v trnh dn n nhng nguy c cng thng trong x hi v ngnh ngh). Cng theo cch ny, cc nhim v ca SCIC c kh nng s c thc thi tt hn.
2.3.3. C gng ti thiu ho xung t v li ch vi Chnh ph

Trong hu ht cc chnh sch kinh t hin nay, cc B ca Chnh ph c xu hng chng cho trong chc nng ca mnh v c gng tranh ginh c ting ni v quyn lc trong cc quyt nh ci cch doanh nghip. khc phc thc trng ny, iu quan trng l phi c mt khung kh php l gn kt hn nh chc nng ca cc B c xc nh r rng v khng lm nh hng n qu trnh tham gia u t kinh doanh ca SCIC. Cc quyn li cc b c kh nng lm tr tr vic thc hin k hoch hp tc v iu phi cc doanh nghip vn trc thuc cc B ngnh a phng. Nh cc phn trn trnh by, t quan im v chc nng v thc t b my lnh o SCIC hin nay ch yu l nhng quan chc cp cao trong cc B ngnh Nh nc, lo ngi v s mu thun li ch v thm ch l thi c hi trong u t khng phi l khng c c s. Cn phi tch B Ti chnh ra khi hot ng kinh doanh ca SCIC, iu ny ch kh thi khi ct c tm l mun duy tr quyn lc Nh nc trong t chc ny. Trong bi cnh hin nay khi c ch trng m tin trnh thc hin vn c chm, dng nh ch dng li li h ho ku gi hn l thc y gii quyt trit vn , ch chng t mt iu n gin: b my Nh nc cha quyt tm, cha mnh chin thng s lng on
42
43
li ch ca cc quan chc b ngnh.
2.3.4. Gii quyt vng mc t s ln ln hnh vi ca mt nh u t

Hnh vi ng x ca SCIC trong cc quyt nh u t thng gy tranh ci do khng c c mt s gii thch r rng trong c ch hot ng ca n (iu ny do c th ring ca m hnh Tng cng ty Nh nc SCIC qui nh ngay trong iu khon quyn v ngha v s dng vn, ngoi vic t la chn ra quyt nh u t cn phi tun th theo yu cu ca Th tng Chnh ph khi cn thit trong mt vi trng hp c bit): va l mt cng c iu tit th trng, va l mt nh u t thc th ng ngha u t v kinh doanh vn. S nhp nhng trong phn nh thc ra khng phi l mt vn mi m c cp kh lu trc y, nhng tin ti vic tch bch hon ton gia cc quyt nh u t mang tnh mnh lnh hnh chnh t cp trn v vic u t vi t cch mt nh kinh doanh tm kim li nhun thc s khng d dng vi a s cc DNNN Vit Nam ni chung v SCIC ni ring. V gii php, chng ta hay ni nhiu n quyt tm, nhng r rng quyt tm khng i km vi vic mnh dn thay i nhng iu l cng nhc rng buc SCIC ph thuc vo mnh lnh hnh chnh th khng .
2.3.5. Xc nh r phm vi v qui m khu vc kinh t Nh nc

Ch trng tp trung qun tr vn vo mt u mi nhm gim thiu tnh trng chng cho v cc b l hng i ng, nhng vn ct li vn l phm vi v qui m khu vc kinh t Nh nc cn duy tr cc DNNN kinh doanh t hiu nng v pht trin cn i vi cc thnh phn kinh t khc. y l vn v m nhng tc ng trc tip n vic hoch nh chin lc, mc tiu, cng nh ng hng hot ng ca SCIC, nu sai lm trong vic xc nh ny s d dng dn n vic bnh trng hay thu hp qu mc thnh phn vn Nh nc trong cc doanh nghip thnh vin. Theo nhn nh ca nhiu chuyn gia kinh t trong v ngoi nc, Chnh ph Vit Nam vn cn kh lng tng trong vic xc nh r phm vi nn m rng khu vc Nh nc n u. Trong khi xu hng ca nhiu nc trn th gii l thu hp t trng ca khu vc Nh nc, th Vit Nam, tuy s lng cc DNNN c gim nhng v th thng tr nn kinh t khng h b nh hng, bi hu ht nhng ngnh, lnh vc trng yu u do cc
43
44
doanh nghip ny nm gi. Thnh phn kinh t Nh nc trc nay vn c hng rt nhiu u i. Vo nm 1991, tng s DNNN ln n 12.000. Con s ny gim xung cn phn na nm 1994, vi khong 3000 doanh nghip b gii th v 2000 sp nhp thnh cng ty Nh nc khc. n nm 2005, tng s DNNN ch cn khong 3200. Chng trnh c phn ho khi u nm 1992, nhng ch thc s c y mnh t nm 2000 vi khong 2600 doanh nghip c c phn ha. Tuy nhin, v tuyt i a s cc DNNN b thanh l, sp nhp v c phn ha c qui m nh, ng thi s lng cc DNNN qui m ln ngy mt tng, vai tr chi phi ca cc doanh nghip ny khng h suy gim, th hin qua t phn sn lng ca cc DNNN trn tng sn lng ni a hu nh khng thay i. S km hiu qu ca vic duy tr mt lot nhng DNNN cng knh c th hin bng sau: Bng 5: Bng c cu u t theo thnh phn kinh t v t trng ca tng khu vc vo GDP n v tnh: T VND C cu u t Nm Khu vc Nh nc Ngn sch NN Tn dng u t DNNN Khu vc ngoi quc doanh Khu vc c vn u t nc ngoi Tu Anh, L Xun B T bng c th thy, u t ca Nh nc khng nhng chim t trng cao m cn tng tng i so vi cc thnh phn kinh t khc. Tri vi xu hng u t, ng gp
C cu GDP 2003 56.5 21.6 17.2 17.7 26.7 53.5 48.2 47.8 1995 40.2 2000 38.5 2003 38.3
1995 42 18.7 23.3
2000 57.5 23.8 18.5 15.2 23.8
27.6
30.4
18.7
16.8
6.3
11.4
14.0
Ngun: Tng cc thng k, 2004 - Bo co cht lng tng trng kinh t - Nguyn Th
44
45
vo GDP ca khu vc ny li gim i. Nm 1995, 1% ng gp ca khu vc Nh nc vo GDP tng ng vi 1,04% ng gp ca u t th nm 2000 tng ng vi 1,49% v nm 2003 cn 1,48%. Nhn chung, 1% GDP do khu vc Nh nc to ra ngy cng cn mc u t cao hn. Khu vc t nhn c t trng u t thp nht nhng li ng gp nhiu nht vo gi tr gia tng, tri ngc hn vi khu vc Nh nc. R rng, Chnh ph nn nhn nhn li vic hoch nh phm vi ca khu vc Nh nc, bi nu c qu nhiu DNNN thnh vin nh l, manh mn, lm n khng hiu qu nh hin nay th SCIC s kh lng thc hin tt nhim v qun l ca mnh. Phm vi y khng ch c ngha s lng cc doanh nghip, cn l qui m vn m Nh nc nm gi trong tng doanh nghip: doanh nghip no nn gi 100% vn, doanh nghip no 50%, doanh nghip no th cho c phn ho hon ton...Nh nc ch nn duy tr nhng doanh nghip no lm n hiu qu SCIC kin to c b my qun l gn nh v vn hnh tt.
2.4. T chc c b my qun l hiu qu 2.4.1. Nh qun l phi c nng lc thc s v ph hp vi v tr m nhim
Temasek c mt b khung k lut ton din lin quan n lnh o tt v k lut ti chnh. Mt U ban u t s t m lng gi mi xut u t. Nu ai c kh nng xung t li ch hay cha nng lc ph hp vi tng thng v kinh doanh s b a ra khi cc tho lun v quyt nh. Temasek cng khng ngng xem xt hot ng ti chnh ca chnh mnh qua nhng nh gi ca cc c quan lng gi quc t v kim ton c lp quc t...Kinh nghim ca Singapore cho thy, loi doanh nghip c bit ny phi c vn hnh bi nhng ngi c u c kinh doanh tt, c o to c bi bn v nhn thy c c hi u t trong v ngoi nc. Theo nhn nh ca chng ti, SCIC, cng nh cc DNNN khc, nu mun y nhanh qu trnh ci cch v hng ti nhng tiu chun ton cu nh trong mc tiu ra, th cn phi thng qua i ng qun l quc t ln hn bao gm nhng ngi iu hnh c k nng kinh nghim v c lp trong vic a ra quyt nh. SCIC c th thnh cng c nh Temasek th ngay t u chng ta phi t
45
46
chc c mt b my qun l hiu qu v th lnh phi l ngi c nng lc thc s. Nu khng m bo c iu ny th v hnh chung Tng cng ty li tr thnh mt cp qun l na ca DNNN.
2.4.2. Quyn ra quyt nh c lp i vi hot ng ca Tng cng ty

Temasek v SCIC c im tng ng trn m hnh nhng trong qu trnh hot ng li c mt s im khc. S khc nhau chnh yu nm ch Temasek c lp vi Chnh ph trong cc quyt nh u t. SCIC th khng hn nh th. Thng tin chnh thc trn trang nh ca Temasek vit rng, trong khun kh lut php qui nh, cng ty hot ng hon ton da trn nguyn tc thng mi v linh hot di s ch o duy nht ca Hi ng qun tr. Trn thc t, thnh vin Hi ng qun tr cng nh Tng Gim c Temasek phi c s chun thun ca Tng thng Singapore, nhng cc quyt nh u t, lm n, giao dch l trch nhim ca Hi ng qun tr v Ban iu hnh. Khng mt ai, k c Tng thng hay Chnh ph Singapore c quyn tham d vo vic ch o, dn hng cc quyt nh lm n ca Temasek. Ho Ching, gim c hin ti ca Temasek, iu hnh Temasek rt cht ch v c lp. B cho bit vic cng ty thuc quyn s hu ca Chnh ph khng c ngha h phi p ng cc yu cu ca Chnh ph, m s hot ng nh mt doanh nghip, vi cc ban iu hnh c lp. Cn SCIC th hot ng ra sao? Trn website chnh thc ca Tng cng ty cho thy c cu Ban lnh o bao gm: ng V Vn Ninh - B trng B ti chnh, l ch tch Hi ng Qun tr; ng Cao Vit Sinh - Th trng B K hoch v u t cng ng Hu Ho - Th trng B Cng thng, l u vin Hi ng Qun tr. Nhng thng tin trn cho php t ra cu hi liu c hay khng s can thip vn di cnh tay Nh nc, hay thm ch l vic ln sn sang nhng lnh vc ngoi phm vi qui nh? Cng theo thng tin chnh thc trn trang nh cng ty c on vit, rng trong trng hp thc hin cc nhim v do Th tng Chnh ph giao, nu khng c hiu qu th c thc hin cc chnh sch u i thch hp v Nh nc h tr v ti chnh. S c lp vi chnh quyn trong cc quyt nh kinh doanh c th c xem l yu t cc k quan trng nh gi s tn ti v hiu qu ca mt cng ty. SCIC, theo chc nng c qui nh, va l cng ty u t lm n, va l cng c ca Nh nc trong cc
46
47
chnh sch kinh t, ng kh nng l thuc chnh tr ca Tng cng ty. SCIC l mt DNNN nn mi s can thip u c th dn n nghi ngi l s can thip ca Nh nc iu m cc nh u t, nht l cc nh u t nc ngoi bn khon v khng ph hp vi c ch th trng. Chnh nhng mu thun trong trch nhim ca cng ty s t ra nhiu cu hi v hiu qu, nht l trong cc hot ng mang tnh cng c ca Chnh ph. iu g s xy ra nu u t ca SCIC b l v c ngn sch b l? Trong trng hp , c hay khng c s tch bit rch ri vi hot ng u t thc s ca SCIC? Bi pha sau cu hi ny, c th c nhng khon l ngoi vng ph sng rt nhy cm.
2.4.3. Khng nn dng qu nhiu lnh o cp cao xut thn t cc b ngnh ca Nh nc trnh tnh trng tham nhng v sc qu ln
S thnh cng ca Temasek Singapore, mt quc gia c ch chnh tr khng khc my so vi Vit Nam, l mt m thc ng hc hi. Tuy nhin, cng cn lu rng Singapore l mt trong nhng nc c t l tham nhng thp nht trn th gii, so snh vi Vit Nam ang xp ngang hng vi Belarus v Zimbabwe trong 1/3 phn cui bng xp hng tham nhng ca 159 quc gia, (theo tng trnh ca t chc Transparence International) lm dy ln mi lo ngi liu ngun vn Nh nc, di iu kin cn nhiu k h trong qun l nh hin nay, c b lm dng cho nhng mc ch sai tri? Nh phn 2 Chng II chng minh, vic s dng nhng ngi khng c kin thc chuyn mn trong vic iu hnh mt t chc ti chnh ln v i hi nhiu k nng nh SCIC chng t s khng hiu qu. Thc t cng cho thy, vic cc cng chc Nh nc c ting ni ln t hay tc ng qu su vo cc t chc kinh t s d dng dn n tham nhng hay tnh trng sc qu ln. y thit ngh cng nn ni ti vn quan nim. Mt trong nhng o tng tai hi m nhiu nc thuc th gii th ba ang nui dng l quan nim cho rng cc nh chnh tr v cc quan chc c th m nhn thnh cng cc vai tr kinh doanh. Cho d c phi ng trc thc t ngc li hon ton th cng l lng l ngi ta vn c tin vo o tng . Thng trng khng c ch cho mnh lnh cch vn t thn l duy ch. Khi mang nhng phm cht ca thng gia ch khng phi mu quan chc, ngi ta s khng c xu hng ra lut l hay khun kh theo mnh, m l tn trng lut chi. Mt khi s can thip ca cc quan
47
48
chc Chnh ph trong vic ra quyt nh gim i, nng sut ca cc DNNN s tng ln, chng ti tin rng iu ny cng ng vi SCIC. Cn gn ch , quyn li v trch nhim ca ngi ng u b my vi kt qu kinh doanh l iu hin nhin ng i vi bt c doanh nghip no, nht l vi mt DNNN c bit nh SCIC. Tng t, khi h thng qun tr cng ty tr nn minh bch hn, trch nhim php l trong vic bo tn v lm gia tng gi tr cc ti sn Nh nc s d dng hn v tt nhin hp php hn rt nhiu.
48
49
KT LUN
Cho ti nay, m hnh DNNN hiu qu vn cn l mt bi ton cha c li gii i vi cc nh kinh t v cc nh phn tch. Nhng cu hi vn c tip tc t ra v cc mi quan ngi xung quanh m hnh ny vn cha c gii to tho ng. Trong cch doanh nghip vn u t Nh nc ni ln trn ton th gii cho n thi im hin nay duy nht ch c Temasek Holdings l mt thnh cng ng hc hi. SCIC ca Vit Nam l mt trong nhng cng ty i theo m hnh ca Temasek Holdings nhng cho n thi im hin nay n dng nh tr thnh mt tht bi ng ph phn v nghim tc nhn nhn t pha bn thn SCIC v cc nh hoch nh chnh sch Vit Nam. Trong ni dung ca bi nghin cu trn, chng ti thc hin phn tch v thnh cng v mt s nhc im nh ca m hnh Temasek Holdings, t a ra nhng kin ngh cho SCIC Vit Nam. Nu nhn su vo ng ngch cc vn ca SCIC nhng cu hi tip tc vn c t ra l: Liu SCIC c phi l mt s ci t li tt c cc DNNN ca Vit Nam nh k vng hay vn ch l bnh mi ru c ca mt tp hp ri rc cc DNNN hot ng khng hiu qu? SCIC c thc s l mt vic lm cn thit i vi mt nn kinh t ang pht trin, cn phi pht trin t s n lc ca tt c mi ngi dn bng ch v quyt tm cao ca Chnh ph ch khng phi bng nhng ci t ch mang tnh hnh thc? Chng ti xin trch dn nhng kin ca cc nh kinh t ca trng i hc Havard trong nghin cu La chn thnh cng nh mt tham kho cho hng i ca cc tng cng ty ca Vit Nam: Gii tn cc tng cng ty v thn trng vi cc tp on... Nhng ci cch thc s ch c th xy ra khi nhng doanh nghip ny c dn dt bi cc doanh nhn thc th, hot ng di p lc ca cnh tranh, khi mua bn sp nhp cng ty c thc hin trn c s thng mi, v khi tn ti c ch o thi mt cch dt khot cc doanh nghip khng c nng lc cnh tranh... S d phn tch ny xut mt chnh sch mnh m v dt khot nh vy l do vic chuyn TCT thnh tp on cng khng phi l gii php ng n v nhng vn k trn ca m hnh TCT vn c chuyn giao gn nh nguyn vn sang m hnh tp on. Chng ti thit
49
50
ngh Chnh ph Vit Nam nn nhn nhn li nghim tc vn SCIC cng nh vn chuyn giao t cc tng cng ty sang tp on mt cch t v ba bi nh hin nay. V xin hy nh rng khi s ci t tht bi n s ko git li s pht trin ca c t nc. Vic hoch nh chnh sch v thc hin nhng quyt nh v m lun l mt vn rt kh bi s nh hng ti cuc sng v vn mnh ca mt quc gia. N s quyt nh xem chng ta s giu c hay ngho kh, tin b hay git li, c knh trng, hc hi hay b ch trch. Vy nn, Chnh ph khi nn a ra nhng quyt nh xut pht t chnh yu cu thc t t cuc sng v li ch ca ngi dn. Vi t cch ca ngi dn chng ti mong bi nghin cu ca mnh s c th l nhng tham kho nh cho cc nh hoch nh chnh sch. V cng l mong mun c gp ting ni ca th h tr vo nhng vn ln ca c dn tc. Tuy nhin trong gii hn v kh nng nhn thc ca bn thn v vn ny v gii hn ca bi nghin cu, chng ti khng trnh c nhng hn ch v thiu st. V vy knh mong s ch bo tn tnh ca hi ng gim kho cng nh s gp tn tnh ca cc chuyn gia trong lnh vc ny.
50
TI LIU THAM KHO

Website cc c quan ban ngnh: 1. Website chnh thc ca SCIC: www.scic.vn 2. Website chnh thc ca Temasek Holdings: www.temasekholdings.com.sg 3. Website B Ti chnh: www.mof.gov.vn 4. Website ca UBQG v hp tc kinh t quc t: www.nciec.gov.vn 5. Website B K hoch v u t: www.mpi.gov.vn Lut v Vn bn php quy: 1. Quyt nh ban hnh qui ch ngi i din ca SCIC 2. Quyt nh 151 - Thnh lp Tng cng ty SCIC 3. Quyt nh 152 - Ph duyt iu l ca SCIC 4. Ngh nh 199 v qun l ti chnh i vi DNNN 5. Lut Doanh nghip nh nc Vit Nam Bo in t: 1. Thi bo kinh t Vit Nam: www.vneconomy.com.vn 2. Bo in t: www.vietnamnet.vn 3. Bo in t: www.vnexpress.net 4. Bo in t : www.saigontimes.com.vn 5. Bo Thanh nin: www2.thanhnien.com.vn/Kinhte.tno Sch v tp ch: 1. Sch: Kinh t V m I - Trng i hc Kinh t quc dn NXB Lao ng 2. Sch: Kinh t V m II - Trng i hc Kinh t quc dn - NXB Lao ng 3. Sch: S hu Nh nc v Doanh nghip Nh nc trong nn kinh t th trng nh hng XHCN, PGS.TS Nguyn Cc & Kim Vn Chnh, NXB L lun chnh tr 4. Tp ch: Thi bo kinh t Si Gn Cng trnh nghin cu: 1.Cng trnh nghin cu: S la chn thnh cng - i hc Havard
2. Cng trnh nghin cu: Bc tip theo cho cc doanh nghip nh nc Trung Quc l g? ,Leilaz Fenandez Stembrigh v Jean Fancois Huchet, T/c Far Easten Economic Review, thng 6 nm 2006 Bch khoa ton th m Wikipedia

(YRC) - Mo Hinh Temasek Holdings Cua Singapore Trong Thuc Tien Xay Dung Tong Cong Ty SCIC Viet Nam

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(YRC) - Mo Hinh Temasek Holdings Cua Singapore Trong Thuc Tien Xay Dung Tong Cong Ty SCIC Viet Nam

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B Gio dc v o to Trng i hc Ngoi Thng -----------o0o-----------

Cng trnh tham d Cuc thi

M hnh Temasek Holdings ca

H Ni, thng 08 nm 2008

DANH MC BNG BIU

CHNG I TP ON TEMASEK HOLDINGS CA SINGAPORE

1.1. c im tp on Temasek Holdings 1.1.1. L Tp on kinh doanh vn u t Nh nc

1.1.2. Kinh doanh theo kiu t nhn

1.1.3. Lun theo ui mc tiu ti a ha li nhun

1.2. Cc hot ng ca Tp on t khi thnh lp cho n nay (1974-2007)

1.2.1. Tnh hnh hot ng t nm 1974 n 2007

1.2.2. S lng cc Cng ty thnh vin v Cng b ti chnh ca Temasek Holdings

619 (1,724) 1,472 787 11,773 (2,050) 9,723

1,410 1,037 12,215 (1,837) 10,378

1,163 1,263 18,984 (2,518) 16,466

(830) 1,566 14,341 (1,381) 12,960

7,365 2,358 9,723

31 10,409 7,521 2,888 10,409

67 16,533 12,827 3,706 16,533

16 12,976 9,112 3,864 12,976

Ngun: Group Financial Summary - Temasek Review 2007

II. nh gi hot ng ca Temasek Holdings

2.1.2. ng gp vo s pht trin ca Singapore

2.2.2. Qun l vn cha minh bch

III. T Temasek Holdings ti kinh nghim xy dng mt m hnh cng ty u t vn Nh nc hiu qu

3.1. c lp ho khi Nh nc trong qu trnh ra quyt nh v c ch t chu trch nhim

3.2. Hot ng theo kiu t nhn

3.3. Ban lnh o c nng lc v khng b rng buc quyn li vi Chnh ph

3.4. Nhn thc ng n t pha Chnh ph

CHNG II TNG CNG TY SCIC CA VIT NAM

1.1 Tng quan v SCIC 1.1.1. C s php l cho vic thnh lp

ph duyt iu l t chc v hot ng ca Tng cng ty u t v Kinh doanh vn Nh nc

1.1.2.T chc b my qun l

VN PHNG IU HNH BAN U T

CC U BAN CHUYN TRCH

CC CNG TY BAN TI CHNH LIN KT

BAN KIM TON NI B

CHI NHNH KHU VC PHA NAM

BAN CNG NGH THNG TIN

1.1.3. Qui nh trong c cu hot ng

1.2. c im ca SCIC 1.2.1. L mt cng ty u t vn Nh nc

1.2.2. Hot ng vn ph thuc qu nhiu vo Chnh ph

1.2.3. Khng t li nhun lm mc tiu u tin

1.3. Cc hot ng ca SCIC t khi thnh lp n nay (2005-2007)

1.3.1. Tnh hnh hot ng t 2006 n 2007

1.3.2. Mc tiu n nm 2010

II. nh gi hot ng ca SCIC

2.1.2. H tr Nh nc kim sot tt hn nn kinh t

2.2.2 Ph thuc qu nhiu vo Nh nc trong vic ra quyt nh dn n nhng quyt nh lch lc

2.2.3. B my qun l cha chuyn nghip

1.3. Do yu cu cp thit v mt SCIC hiu qu i vi nn kinh t

II. T Temasek Holdings ti nhng khuyn ngh i vi SCIC Vit Nam

2.1.1. Xa b c ch cp pht v bao cp vn ca Nh nc i vi hot ng u t ca doanh nghip

2.1.2. SCIC s l ngi qun l s vn ca Nh nc khi u t vo cc doanh nghip thnh vin

2.2.2. Nn cng b cc bo co ti chnh hng nm ca Tp on v Cng ty thnh vin

2.3.3. C gng ti thiu ho xung t v li ch vi Chnh ph

li ch ca cc quan chc b ngnh.

2.3.4. Gii quyt vng mc t s ln ln hnh vi ca mt nh u t

2.3.5. Xc nh r phm vi v qui m khu vc kinh t Nh nc

1995 42 18.7 23.3

2000 57.5 23.8 18.5 15.2 23.8

2.4.2. Quyn ra quyt nh c lp i vi hot ng ca Tng cng ty

TI LIU THAM KHO