You are on page 1of 18

Ch-ng I : c s l thuyt

I. C s xy dng h thng t dn th ng m thanh


1. S cu trc chung ca h thng t dn.
Trong HTTD ng- li cc thng tin v v tr
t-ng i gia ng- li v mc tiu -c x l v
to ra cc lnh iu chnh h-ng ng- li li
ng- li vo mc tiu.
HTTD trong tr-ng hp chung gm c 4 khi c
bn:
Anten (A), c cu phn tch lnh (CCPTL); C cu
iu khin (CCK) v c cu li (CCL).



S khi h thng t dn
Ngun thng tin l tu mc tiu, n t to
ra tr-ng vt l mang cc thng tin v v tr
t-ng i ca n so vi mc tiu hoc n lm mo
tr-ng vt l do h thng t dn ca ng- li to
ra, iu cho php ta xc nh -c cc v tr
t-ng i ca n so vi ng- li. D-i tc ng
ca tr-ng vt l ny trong an ten s to ra cc
tn hiu c mang cc thng tin v v tr tu mc
tiu. Cc thng tin nhn -c s -c c cu phn
tch lnh phn tch v -c truyn n c cu
iu khin. CCK s to ra cc lnh cho c cu
li nh li v lm thay i h-ng chuyn ng
ca ng- li. Tm li, h thng t dn l mt h
thng t ng iu khin khp kn. Trong h thng
ny c tnh n ngun thng tin v mi tr-ng
truyn tin -c xem nh- l vt mang truyn thng
tin n anten vi c cu phn tch lnh to thnh
Ngun
thng
tin
CCL CCK A Ccptl
mt c cu nh v ca h thng t dn. trong
c cu nh v tin hnh vic tip nhn v to ra
cc thng tin v v tr ca tu mc tiu cho
c cu iu khin to ra cc lnh cp n c cu
li thay i h-ng chuyn ng ca ng- li.
2. S cu trc h thng t dn th ng ca ng-
li.
H thng t dn th ng ng- li gm 4 khi c
bn : anten; thit b khuch i; c cu chp
hnh; h thng iu khin.
Theo s l-ng cc dng tn hiu -c to ra c
: Dng mt knh v dng nhiu knh.
S khi ca h thng t dn mt knh gm c:
an ten (A);thit b khuch i (K); c cu chp
hnh (CH) v c cu li ng- li (CCL).



S khi h thng t dn mt knh
Trong anten ca h thng dng ny hnh thnh
mt -ng c tnh nh h-ng. T ca ra ca an
ten tn hiu -c cp n thit b khuch i,
-c lc v to ra cc lnh chuyn ti c cu
chp hnh. T c cu chp hnh cc tn hiu -c
cp n CCL to ra cc lnh nh li ng-
li. Trong h thng t dn mt knh c th s
dng cc ph-ng php nh v mc tiu nh- sau:
ph-ng php tch phn, ph-ng php vi phn,
ph-ng php max, ph-ng php min. Loi h thng
t dn ny c c cu nh v n gin hn, nh-ng
khng phi lc no cng m bo cc yu cu v k
thut i vi bn knh cm nhn v gc qut sc
so v chnh xc iu khin.
A K CH CCL
H thng t dn th ng nhiu knh ca cc ng-
li hin i c chung mt thit b khuch i v
thit b thu. ca ra ca thit b thu to ra
hai hoc nhiu hn cc tn hiu e
1 ,
e
2
. ..e
n
. Cc
tn hiu ny -c -a vo khi chuyn mch vo
v chng ln l-t -c -a n thit b khuch
i chung.






Trong b khuch i chung KC cc tn hiu ln
l-t -c khuch i v -c cp n b tch
sng TS. Trong b tch sng TS cc tn hiu -c
tch ra v -c -a n khi chp hnh CH. Trong
khi chp hnh cc lnh cn thit u tin -c
to ra v cp n c cu iu khin K.
Trong h thng t dn nhiu knh c th s dng
cc ph-ng php nh v theo vng cn bng tn
hiu, theo ph-ng php tch phn, vi phn, min.
Trong ch s dng mt b khuch i tn hiu
siu m l -u im quan trng nht ca h
thng t dn nhiu knh c mch chuyn tn hiu.
H thng t dn th ng c th s dng c lp
hoc l mt thnh phn trong s khi ca h
thng t dn dng tng hp. Trong h thng t dn
tch cc th ng th cc thnh phn ca n -c
biu din hnh trn.
ch lm vic th ng chng thc hin cc
chc nng ca cc phn t knh th ng, cn


CMV KC CH
K
TS
CM
E1
E2
En
ch tch cc chng thc hin nhn cc tn hiu
phn hi t mc tiu, m cc tn hiu ny do phn
pht ng- li ra.
3. S cu trc ca h thng t dn c chuyn mch
tn hiu vo v s dng ph-ng php nh v theo
vng cn bng tn hiu trong mt phng ngang.
S cu trc ca h thng t dn th ng c
mch chuyn tn hiu v s dng ph-ng php nh
v theo vng cn bng tn hiu trong mt phng
ngang -c biu din hnh sau :
e1
e e2




S gm c: anten (A), b bin i pha bin
(BPB), ca ra ca n cc c tnh h-ng
cn bng tn hiu -c to ra, b chuyn mch
vo (CMV) tun t cho cc tn hiu n b khuch
i chung (KC); B khuch i chung (KC); B
tch sng tn hiu ( TS); trong mch tch sng
( TS) th tch in p siu m v in p t ng
iu chnh h s khuch i, khuch i thp tn
(KTT); Chuyn mch ca ra (tch sng ng b
TSB) cu cn bng (CCB); khi chuyn mch (KCM)
to ra cc in p chuyn mch; Phn rle chp
hnh (RLCH); H thng iu khin (K); Bnh li
ng- li (BL).
Cc in p e
1
, e
2
c bin nh- nhau nh-ng
khc nhau v pha -c cp n b bin i pha
bin , ca ra ca n to ra cc in p E
1
,
K
BL

RLC
H
CCB TSB KTT
TS
KC
cmv
BPB
A
KC
M
APY
E
2
. Gi tr tuyt i /E
1
/ = /E
2
/ khi mc tiu
nm vng cn bng tn hiu cn trong tt c
cc tr-ng hp khc th /E
1
/=/ E
2
/. Cc in p
E
1
,E
2
-c cp n b chuyn mch vo. ng thi
b chuyn mch vo -c cp cc in p chuyn
mch t khi chuyn mch CMV. Khi chuyn mch
vo ln l-t cho cc in p E
1
E
2
vo b khuch
i chung KC. Sau b CMV ta nhn -c cc tn
hiu m thanh -c iu bin n c cha cc
thng tin v v tr mc tiu. trong pha v
trong bin , v th sau b CMV cn phi tch
cc tn hiu vi mo nh nht. Tn hiu m
thanh -c iu bin -c khuch i b
khuch i chung m di cho thng v -ng c
tnh ng ca n cn phi bo m khng -c lm
mo ca tn hiu ca ra v bin tn hiu ca
vo ca khuch i chung c th thay i trong
di rng (> 10
4
ln) v th b khuch i chung
cn phi c mch t ng iu chnh h s khuch
i APY, nh n m mo tn hiu b khuch
i chung nh nht. Tn hiu -c tch ra khi
tch sng (TS) sau -c khuch i v lc
b khuch i thp tn. Sau b khuch i thp
tn, in p -c cp n b tch sng ng b.
Cc in p tch sng ny -c cp n b tch
sng ng b TSB. Pha ca in p tn hiu so
vi pha ca in p tch sng c th nhn hai gi
tr bng khng khi (/E
1
/>/ E
2
/) hoc bng mt
khi ( /E
1
/</ E
2
/). V th cc in p U
1
v U
2

ti th nht v ti th hai ca TS c th nhn
cc gi tr nh- th no m khi chng l: U
1

= U
2
; U
1
> U
2
v U
1
< U
2
.
Tm li: Du ca n AU = U
1
-U
2
ph thuc vo pha
ca in p tn hiu cng c nghi l ph thuc
vo v tr mc tiu so vi h-ng cn bng tn
hiu.
Cc in p ra sau tch sng ng b -c cp
vo cu cn bng, ph thuc vo du ca AU , m
mt trong nhng rle phn cc P
1
, P
2
s lm
vic, chng to ra cc lnh u tin cho phn
rle chp hnh ca h thng t dn. Trong mch
rle chp hnh cc lnh s cp cn thit phi
-c khuch i v phi -c gi trong mt khong
thi gian v phi -c kim tra li sau v
-c chuyn n h thng iu khin. H thng
iu khin tin hnh nh li ng ca ng- li.
Phn ln cc h thng t dn th ng m thanh
mt mt phng ca ng- li c cu trc dng s
trn.
4. C ly hot ng ca h thng t dn thu ng m
thanh ng- li.
Cc h thng t dn m thanh ng- li xc nh
v tr tu mc tiu t-ng i so vi ng- li theo
m thanh ca tu mc tiu hay cn gi l ph-ng
php nh theo m thanh. C ly hot ng ca h
thng t dn trn c th tnh bng cch s dng
ph-ng trnh nng l-ng ca b nh v m thanh.
Ph-ng trnh nng l-ng -c hiu l ph-ng trnh
lin quan n c ly hot ng ca b nh v m
thanh vi mc m thanh ca tu mc tiu, mc
nhiu v nhng c tnh k c bn ca nh v
m thanh. C ly b nh v m thanh ph thuc vo
cc yu t c bn sau:
- Mc tn hiu
- Mc nhiu.
- Tn s cng tc ca b nh v m thanh.
- H s nhn bit tn hiu khi khng c nhiu.
- H s tp trung ca b thu.
Xc nh c ly hot ng mi tr-ng n-c bin
ng nht c tnh n p lc nh nht ca tn
hiu c ch m c th phn tch -c trong vng
nhiu.
Dn n iu kin lm vic ca h thng t dn
khi tnh n c ly nng l-ng hot ng l quan
h.
Pc > op
n
hay: Uc >
ou
n

Trong : - Pc; p
n
p lc ca tn hiu c ch v
p lc nhiu ng vo ca b thu.
Uc, Un: in p ca tn hiu c ch v in p
nhiu ca ra ca an ten.
-o h s nhn bit n xc nh t-ng quan nh
nht ca gi tr thc Uc ca tn hiu vi gi tr
trung bnh ca bnh ph-ng gi tr nhiu Un = U
n

v n bo m xc sut pht hin tn hiu mc
tiu Pno cho tr-c trong gi tr xc sut bo
ng gi cho php P
lt
. in p tn hiu c ch
ca ra ca b thu c th xc nh theo quan h
sau.
Uc = cPc. Rp (o ) Af

Trong : c - nhy ca b thu .
Pc - p lc m thanh ca tu mc tiu ti v
tr b thu.
Rp (o ) -ng c tnh nh h-ng ca b thu.
Af - Di tn cng tc ca b thu v b khuch
i.
p lc m thanh ca tn hiu mc tiu v tr
b thu -c xc nh bi biu thc sau:
Pc =
P r
r
co o r
.
.10
0.05 |

( 5)
Trong : Pco - l gi tr bng p lc ca tn
hiu pht ra khong cch r
0
tnh t ngun m
pht ra.
r - Khong cch tc thi gia ng- li
vi mc tiu.
|- L h s suy gim ca nng l-ng m
thanh lan truyn trong n-c.
Gi tr tn hiu Pc -c tm bng cch o trc
tip khi tin hnh kim tra mc m thanh ca
mc tiu. Cc kt qu o -c thc hin gii
tn s Af
0
v khong cch r
0
.


2
1







Khi khng c s o thc t tnh ton gn
ng c th s dng ph-ng php th nghim.
5. Chn tn s cng tc ca h thng t dn.
Tn s cng tc l mt trong nhng thng s
quan trng ca h thng t dn bi v kch th-c
ca anten, mc nhiu ca vo ca b nh v
v h s suy gim | ca sng m trong n-c u
ph thuc vo tn s cng tc -c chn.
Do
min
0
lim | |
f
nn c mt c ly nh v -c
ln cn phi chn tn s cng tc thp. Song gim
tn s cng tc ko theo s tng kch th-c ca
an ten v trong mt s tr-ng hp c th dn n
40
80
120
160
200
240
280
320

H tn(m)


5 10 15 20 25
30 Vkp(M/h)
vic gim quan h ca mt tn hiu vi nhiu
bi v mc nhiu cng tng khi tn s gim
cng thp. tm -c tn s ti -u ta phi kho
st hm s biu din biu thc 19 cc gi tr
max v min lm iu ta thc hin cc b-c
sau:

( )
dy
df
d
df
f
p
o r af bf c
=

(
=
+ +
10 0
5
2
,

t f
a
b
a
b
p
ar
o T H
= +
|
\

|
.
|
+
1
4
1
4
4 35
. .
,
.

Phn tch s nh h-ng cng tc n c ly hot
ng ca h thng t dn ta nhn thy rng mt
s gi tr cho tr-c xc nh ca h s B th ta
s tm -c gi tr tn s ti -u bo m gi tr
c ly hot ng ca h thng t dn ln nht.
nhn -c gi tr c ly nng l-ng hot ng
trong ph thuc vi h s B ta cn phi s dng
biu thc 18 , xy dng cc -ng cong r =
(font) i vi cc gi tr B khc nhau (hnh 14).
T hnh v ta thy rng cc gi tr khc nhau ca
thng s B s cho nhng tn s ti -u t-ng ng
m n bo m -c iu kin c ly pht hin mc
tiu ln nht.











r
B
max

B
min

f
ti
-u

f
ti -u min
f
ti -u max

II. c im v nguyn l hot ng ca httd ng- lI
53va.
1. Nhng tnh nng k chin thut ca h thng t
dn.
p sut sng siu m cn thit cho h thng
t dn lm vic trong di tn cng tc bng :
0,02 N/m
2
ch I;
0,03 N/m
2
ch II.
Nhng gi tr ng-ng ca p sut m xc nh
nhy ca h thng t dn v trong chng mc nht
nh xc nh c ly cng tc. C ly cng tc l
c ly ln nht gia ng- li v tu mc tiu, m
c ly p sut m t n gi tr ng-ng. C ly
cm nhn ph thuc vo iu kin thu m khu
vc bn, cp v tc chuyn ng ca mc tiu.
C ly cm nhn ca h thng t dn s ln nht
khi v tr ca mc tiu nm gc 30
0
so vi trc
dc ng- li.
trong ch I khi iu kin thu vn thun
li c ly cm nhn n tu-mc tiu i vi vn
tc 16 - 24 M/h l 600 - 1000m. ch th II
c ly cm nhn nh hn 1,5 - 2 ln.
Mt qut cm nhn ca h thng t dn l 120
0
Qu o chuyn ng ca ng- li n mc tiu
trong mt phng nm ngang d-i s iu khin ca
h thng t dn c hnh rn l-n.
ch I s sc so v t dn ban u n mc
tiu trong vng tn hiu yu -c h thng t dn
thc hin su 15m ( su sc so). Ng- li
s ni ln su chin u 7 m khi tn hiu m
tng ln n 0,05N/m
2
. Khi tn hiu tng ln n
0,1N/m
2
(vng tn hiu tin cy) h thng t dn
chuyn ch-ng trnh sc so li t sc so mt
qut sang sc so vng trn).
ch th II ng- li -c t dn vo mc
tiu ch su chin u. Khi tn hiu t
-c 0,05N/m
2
th chuyn sang ch sc so vng
trn.
Ch-ng trnh sc so li -c h thng t dn
thc hin sau khi b mt mi tip xc thy m
vi tu-mc tiu.
Khong thi gian ngn nht ca mi tip xc
thy m cn thit cho h thng t dn to ra
cc lnh iu khin vng tn hiu yu l 2,5
giy, cn ch sc so vng trn l 1 giy.
H thng t dn b-c vo trng thi cng tc
sau 20 - 30 giy k t khi c tn hiu DC t c
cu c ly ca my li h-ng.
Cng sut in ngun cn thit cho h thng t
dn l :
- Vi in p 6,3V ........................
30W
- Vi in p 27V .......................115W
- Vi in p 220V........................ 20W
Khi l-ng ca h thng t dn : 47,5kg.
2. Thnh phn v cng dng ca cc thnh phn trong
h thng t dn.
- Thit b thu
- Thit b khuch i- r le
- Bng ngun.
- B ch bo mc.
Thit b khuch i- r le, bng ngun v ch
bo mc -c b tr trong thn. Phn tr-c ca b
phn ny -c gn thit b thu. Cc khi -c u
ni vi nhau bng cc cp dn v cc khp ni.
Tt c chng hp thnh h thng t dn hnh
Ch
bo
mc
Bng
in
ngun
Thit b
Khuch
j
8
j
7
j
2
j
3
j
d-i. H thng t dn -c c nh vo phn tr-c
ca u chin u hoc u thc tp ng- li.








3. Hnh 1. S khi h thng t dn ng- li 53VA
a. Thit b thu:
Thit b thu gm 4 b thu t gio v b bin
i pha bin .
Cc b thu dng thu cc dao ng siu m v
bin i chng thnh cc tn hiu in.
Bin i pha bin dng bin i s khc
nhau v pha ca cc in p sinh ra trong cc b
thu thnh s khc nhau v bin ca cc in p
ca ra tri ( mu ) v phi (mu xanh) ca
cc knh.
b. Thit b khuch i- r le:
Bao gm thit b khuch i v thit b r le
dng khuch i cc tn hiu t thit b thu
-a ti n gi tr cn thit cho r le s cp
ca ca khi khuch i b-c vo cng tc.
Thit b r le dng to ra cc lnh iu
khin v bo m thc hin qu o t dn ca ng-
li.
c. Bng in ngun:
Dng b tr b bin i inY-18-2. B bin
i in dng cp ngun cho mch a-nt v mch
l-i ca cc n. ng thi trn n c hp u
dy, bo m mi lin h in ca h thng t dn
v my ghi, cc my iu khin v cc ngun cp
in.
d. Ch bo mc:
Dng kim tra mc ca tn hiu v to ra
tn hiu lm cho ng- li ni ln su chin u
v chuyn sang ch sc so vng trn khu vc
tn hiu tin cy.
4. Nguyn l hot ng ca h thng t dn.
Khi chuyn ng, tu-mc tiu pht ra cc dao
ng thu m lan truyn trong mi tr-ng n-c
d-i. Sng thy m -c cc b thu tip nhn v
-c bin i thnh cc tn hiu in. Cc tn
hiu sau -c -a n bin i pha bin .
ca ra ca bin i pha bin c hai tn hiu
tri v phi trng nhau v pha nh-ng khc nhau
v bin . L-ng sai lch v vin ph thuc
vo gc h-ng ca mc tiu. Bin ca cc tn
hiu ca ra ca bin i pha bin nh khng
trc tip iu khin phn r le chp hnh
ca h thng t dn. V vy cc tn hiu -c
khuych i. khuych i ng nht cc tn
hiu ca hai knh phi s dng b khuych i
siu m chung cho c hai knh. Cc tn hiu -c
-a n ca vo ca b khuych i tun t qua b
chuyn mch ca vo in t. Chuyn mch -c
iu khin bi in p chuyn mch t mch dao
ng ni.in p khuych i -c chnh l-u.
Tn hiu -c tch ra v -a n mch tch sng
pha. Trong tch sng pha in p -c tch ra
thnh cc tn hiu hai knh. Cc tn hiu cp n
cu cn bng. Cc linh kin nhy cm ca cu l
cc r le phn cc. Khi cu cn bng dng in
chy trong cc cun dy ca r le bng "0". Nu
bin khng bng nhau, qua cc cun dy s c
mt dng in chy. in th ca dng in -c
xc nh bi v tr ca mc tiu ( phi hoc tri
so vi trc ng- li). Khi mt trong cc r le
phn cc cng tc s lm cho cc r le trung gian
cng tc v cui cng cc r le chp hnh s cng
tc. Cc r le chp hnh cp in p n my li
h-ng. Ng- li bt u t dn vo mc tiu theo
-ng rn l-n. Khi mt tn hiu ng- li quay v
h-ng song song vi h-ng ban u v chuyn ng
theo hnh rn l-n, thc hin sc so cho n khi
thit lp li mi tip xc thu m mi vi mc
tiu. Trong khu vc tn hiu yu ch I ng-
li chuyn ng su 15m. Lc ny h thng t
dn c nhy -c nng cao nh mc nhiu hnh
hnh trnh su ny nh hn so vi su
chin u.
Sau khi tn hiu tng n mc r le s cp ca
ch bo mc cng tc ng- li mi i ln su
chin u, tip tc -c t dn vo mc tiu. Lc
ny lm gim mc nhiu mc ng-ng cng tc
-c nng cao ln. Khi tn hiu tng n mc lm
cho r le s cp th hai ca ch bo mc cng
tc, h thng t dn -c chuyn mch qua ch
sc so vng trn. ch sc so vng trn khi
mt tn hiu mc tiu ng- li s i vng v pha,
m pha nhn -c tn hiu cui cng cho
n khi pht hin li mc tiu hoc tiu hao ht
nng l-ng d tr.
ch th II ng- li chuyn ng trn ton b
hnh trnh ch su chin u. ch ny
ng- li sc so li theo vng trn khi r le s
cp ca ch bo mc cng tc.

ch-ng II : thit k, cI tin h thng t dn
ng- lI 53va
I. Thit k, cI tin phn x l tn hiu.
1. Tng quan phn x l tn hiu -c ci tin.
- Cc tn hiu u vo, cc tn hiu u ra
khi khuch i.


















II. Thit k, cI tin khi khuch i r le.
1. Cc tn hiu u vo v cc tn hiu u ra ca
khi khuch i r le.
Qua phn tch hot ng ca khi khuch i r
le ca h thng t dn ng- li 53VA ta -a ra
-c cc tn hiu u vo v u ra ca khi
khuch i r le -c nu ra d-i 2 bng sau:

tt Tn u
Vo
S l-ng Ghi ch
1 u t ch

01 Ch 1, 2
2 tn hiu DC
t my li
h-ng
01 Ht c ly
DC
3 tn hiu
mc tiu
02 Mn tri,
mn phi
4 Mc tn
hiu
01 ch bo mc
5 Nhiu 01

Cc tn hiu vo khi khuch i r le

tt Tn u ra S l-ng ghi ch
1 Bo ht c ly
bo him Dp
01
2 Lnh tip tuyn 01
3 Lnh nh li 02 Tri,
phi
4 Lnh iu khin
su
01 SC,
SSS
5 Lnh iu khin
nhy
01


Cc tn hiu u ra khi khuch i r le


2. Xy dng l-u thut ton.
Qua phn tch hot ng ca khi khuch i r
le ca h thng t dn ng- li 53VA c th chia
hot ng ca khi khuch i r le ra cc giai
on nh- sau:
- on -ng Dp (Ng- li I d-i s iu
khin ca my iu khin ).
- Sc so mc tiu su sc so.
- Theo di tn hiu mc tiu 2,5s.
- nh li su sc so.
- Mt mc tiu su sc so.
- Sc so sau khi mt mc tiu su sc
so.
- Ni ln su chin u.
- Sc so mc tiu su chin u.
- Theo di tn hiu su chin u (1
giy).
- nh li su chin u.
- Mt mc tiu su chin u.
- Sc so sau khi mt mc tiu su
chin u.
- Sc so vng trn.
a. on -ng Dp.

You might also like