Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng Vng Ph Th

PHNG PHP GI I BI T P V D N XU T HALOGEN I. Ph n ng th y phn d n xu t halogen Phng php gi i

M t s i u c n lu khi gi i bi t p lin quan n th y phn d n xu t halogen : + i v i cc d n xu t halogen d ng anlyl (V d : CH2=CHCH2X) v benzyl (V d : C6H5CH2X) th c th b th y phn trong n c (to), trong dung d ch ki m long hay ki m c. + i v i cc d n xu t halogen d ng ankyl (V d : CH3CH2CH2X) th ch tham gia ph n ng th y phn trong dung d ch ki m long ho c ki m c. + i v i cc d n xu t halogen d ng phenyl (V d : C6H5X) v vinyl (V d : CH2=CHX) th ch b th y phn trong mi tr ng ki m c (to cao, p cao).

Cc v d minh h a
V d 1: un nng 13,875 gam m t ankyl clorua Y v i dung d ch NaOH d, axit ha dung d ch thu c b ng dung d ch HNO3, nh ti p vo dung d ch AgNO3 th y t o thnh 21,525 gam k t t a. CTPT c a Y l : A. C2H5Cl. B. C3H7Cl. C. C4H9Cl. D. C5H11Cl. H ng d t cng th c c a Y l RCl, phng trnh ph n RCl + NaOH ROH + NaCl mol: x x HNO3 + NaOH NaNO3 + H2O AgNO3 + NaCl AgCl + NaNO3 mol: x x Theo gi thi t v cc ph n ng ta c : n gi i ng : (1) (2) (3)

21,525 x = 0,15 x = 143, 5 x(R + 35, 5) = 13,857 R = 57 (R:C4 H9 )

V y Y l C4 H9Cl. p n C. V d 2: un nng 1,91 gam h n h p X g m C3H7Cl v C6 H5Cl v i dung d ch NaOH long v a , sau thm ti p dung d ch AgNO3 n d vo h n h p sau ph n ng, thu c 1,435 gam k t t a. Kh i l ng C6 H5Cl trong h n h p u l : A. 1,125 gam. B. 1,570 gam. C. 0,875 gam. D. 2,250 gam. H ng d n gi i Cn c vo cc tnh ch t c a cc halogen ta th y ch c C3H7Cl ph n ng c v i dung d ch NaOH un nng. t cng th c c a Y l RCl, phng trnh ph n ng : C3H7Cl + NaOH C3H7OH + NaCl (1) x mol: x (2) AgNO3 + NaCl AgCl + NaNO3 x mol: x Theo (1), (2) v gi thi t ta c :
Phng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng Vng Ph Th

n C H Cl = n NaCl = n AgCl =
3 7

m C H Cl
6 5

1, 435 = 0, 01 mol. 143, 5 = 1,91 0, 01.78,5 = 1,125 gam.

p n A. V d 3: H n h p X g m 0,1 mol anlyl clorua ; 0,3 mol benzyl bromua ; 0,1 mol hexyl clorua ; 0,15 mol phenyl bromua. un si X v i n c n khi ph n ng x y ra hon ton, chi t l y ph n n c l c, r i cho tc d ng v i dung d ch AgNO3 d thu c m gam k t t a. Gi tr c a m l : A. 28,7. B. 57,4. C. 70,75. D. 14,35. H ng d n gi i Khi un si h n h p X trong n c th ch c anlyl clorua v benzyl bromua b th y phn. Phng trnh ph n ng C6H5CH2Br + H2O C6H5CH2OH + HBr (1) mol: 0,3 0,3 CH2=CHCH2Cl + H2O CH2=CHCH2OH + HCl (2) 0,1 mol: 0,1 (3) AgNO3 + HBr AgBr + NaNO3 mol: 0,3 0,3 (4) AgNO3 + HCl AgCl + NaNO3 mol: 0,1 0,1 Theo cc phng trnh ph n ng v gi thi t ta c : m = 0,3.188 + 0,1.143,5 = 70,75 gam. p n C.

II. Ph n ng tch HX (X : Cl, Br) Phng php gi i

M t s i u c n lu khi gi i bi t p lin quan n ph n ng tch HX t d n xu t halogen : + D u hi u c a ph n ng tch HX l th y s c m t c a ki m/ancol (ki m/r u) trong ph n ng. + N u halogen lin k t v i nguyn t cacbon b c cao trong m ch cacbon th khi tch HX c th cho ra h n h p cc s n. xc nh s n ph m chnh trong ph n ng, ta d a vo quy t c Zaixep.

Cc v d minh h a
V d 4: un nng 27,40 gam CH3CHBrCH2CH3 v i KOH d trong C2 H5OH, sau khi ph n ng x y ra hon ton thu c h n h p kh X g m hai olefin trong s n ph m chnh chi m 80%, s n ph m ph chi m 20%. t chy hon ton X thu c bao nhiu lt CO2 (ktc) ? Bi t cc ph n ng x y ra v i hi u su t ph n ng l 100%. A. 4,48 lt. B. 8,96 lt. C. 11,20 lt. D. 17,92 lt. H ng d n gi i Khi un nng CH3CHBrCH2CH3 v i KOH d trong C2H5OH th thu c hai s n ph m h u c l but-1-en v but-2-en. Phng trnh ph n ng :

Phng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng Vng Ph Th

CHCHBrCH2CH3

C2 H5 OH/KOH, to

CH2=CHCH2CH3
(s n ph m ph )

CH3CH=CHCH3
(s n ph m chnh)

C4H8 + 6O2 4CO2 + 4H2O Theo cc phng trnh ph n ng v gi thi t ta th y :

n CO = 4.n C H = 4.n CH CHBrCH CH = 4.
2 4 8 3 2 3

to

27, 4 = 4.0, 2 = 0,8 mol. 137

V y VCO = 0,8.22, 4 = 17,92 lt. 2 p n D. V d 5: un si 15,7 gam C3 H7Cl v i h n h p KOH/C2 H5OH d, sau khi lo i t p ch t v d n kh sinh ra qua dung d ch brom d th y c x gam Br2 tham gia ph n ng. Tnh x n u hi u su t ph n ng ban u l 80%. A. 25,6 gam. B. 32 gam. C. 16 gam. D. 12,8 gam. H ng d n gi i Phng trnh ph n ng :
KOH /C2 H 5OH, t (1) C3H7Cl C3H6 + HCl mol: 0,2.80% 0,16 + Br2 C3H6Br2 (2) C3H6 0,16 mol: 0,16 Theo cc ph n ng v gi thi t ta c : x = 0,16.160 = 25,6 gam.
o

Phng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c