phng gio dc o to nam n trng thcs hng thi ngha

sng kin kinh nghim

tn ti:

hng dn hc sinh hc bi v lm bi tp nh

gio vin :

trn th thu thy

nm hc: 2008 - 2009

phn th nht m u 1.L do chn ti a) C s l lun:
1

Ton hc l mn khoa hc t nhin gy nhiu hng th cho hc sinh, n l mn hc rt quan trng khng th thiu trong qu trnh hc tp, nghin cu v c cuc sng hng ngy. Mt nh ton hc v s phm ni ting ni: Ton hc c xem l mt khoa hc chng minh. Nhng ch l mt kha cnh, ton hc phi c trnh by di hnh thc hon chnh. Mun vy ngi hc phi nm vng cc kin thc ton hc t thp n cao, phi hc ton thng xuyn lin tc, bit quan st , d on phi hp v sng to, phi t lc tip thu kin thc qua hot ng ch thc ca bn thn. Ngy nay hc sinh lun c tip cn vi nhiu kin thc khoa hc tin tin ,vi nhiu mn hc mi li y hp dn nhm hon thin v bt kp cng cuc i mi , pht trin ton din ca t nc. Trong cc mn hc trng ph thng, ton hc c xem l mn hc c bn, l nn tng cc em pht huy nng lc ca bn thn trong vic tip thu v hc tp cc mn khoa hc khc. Tuy nhin hc sinh hc tp tt mn ton th gio vin phi cung cp y lng kin thc cn thit, cn i mi cc phng php dy hc, lm cho cc em tr nn yu thch ton hc hn, v c yu thch mi dnh nhiu thi gian hc ton. T cc em t thc trong hc tp v phn b thi gian hp l m bo yu cu hc tp ca thi i mi. b) C s thc tin: Mun t kt qu cao trong hc tp mn ton, ngoi s tp trung ch trong nghe ging, tch cc pht biu kin, hoc sinh cn cn phi chm ch hc bi v lm bi nh. ng cha ta c cu vn n , v luyn hay Bc H dy hc phi i i vi hnh . Nu ta ch hc tp trn lp m khng n bi, khng vn dng kin thc hc gii bi tp cng nh lin h vi thc tin cuc sng th trc ht l t duy km pht trin nh hng rt ln n vic hnh thnh nhn cch con ngi . V rng nh Cc v Leibnitz ni Gii ton l mt ngh thut thc hnh ging nh bi li , trt tuyt hay chi n. C th hc c ngh thut , ch cn bt chc theo nhng mu mc ng n v thng xuyn thc hnh. Khng c cha
2

kho no thn k m mi ca ng, khng c hn thn k bin mi kim loi thnh vng. Do vn hc bi v lm bi tp nh tr thnh v cng quan trng i vi tt c hc sinh. Hin nay, do thay i chng trnh v phng php ging dy nn vn hc bi v lm bi tp nh cn phi t ln v tr hng u. Vn ny tr thnh mt chuyn mc m nhiu thy c gio phi quan tm. Nhng hc bi v lm bi tp nh nh th no cho t c kt qu cao trong hc tp li l mt vic lm khng n gin. Bi v n l mt vn trng tm mang tnh cht tng hp li ph thuc nhiu yu t khch quan cng nh ch quan. Khng th p dng my mc cho tt c cc bi hc, bi tp hay cc i tng m phi linh hot, uyn chuyn theo ni dung kin thc cn truyn th, theo trng tm yu cu ca tng bi ging ph hp vi cch hc nhm t hiu qu tt nht. 2. Mc ch nghin cu: Ch ra nhng hot ng c th hc sinh cn phi lm g. Ch ra nhng phng php hc bi v lm bi tp nh. Nng cao cht lng hc tp. 3. Nhim v nghin cu: Nhim v khi qut: Nu nhng phng php hc bi v lm bi nh theo ni dung chng trnh mi. Nhim v c th: - Tm hiu thc trng hc sinh. - Nhng phng php thc hin - Nhng chuyn bin sau khi p dng - Bi hc kinh nghim 4. i tng nghin cu: Hc sinh lp 6A4, 6A5 trng THCS Hng Thi Ngha, Nam n, Ngh An. 5. Phng php nghin cu: - Tm hiu tnh hnh hc tp ca hc sinh. - Phng php c sch v ti liu - Phng php nghin cu sn phm - Phng php tng kt kinh nghim - Phng php thc nghim - Phng php m thoi nghin cu vn
3

6. C s nghin cu: Khi lp 6 Trng THCS Hng Thi Ngha Phn th hai Ni dung 1.Thc trng ny sinh kinh nghim: a)c im tnh hnh lp: -Khi lp 6 c s lng hc sinh khng ng u v nhn thc gy kh khn cho gio vin trong vic la chn phng php ph hp. Nhiu hc sinh c hon cnh kh khn c v vt cht ln tinh thn do vic u t v thi gian v sch v cho hc tp b hn ch nhiu v nh hng khng nh n s nhn thc v pht trin ca cc em. -Sau khi nhn lp v dy mt thi gian ti tin hnh iu tra c bn th thy: + Lp 6A4: S em li hc bi, li lm bi tp chim khong 75%; s hc sinh nm chc kin thc v bit vn dng vo bi tp c khong 25%, s hc sinh bit phi hp cc kin thc,k nng hc ton chim khong 25%. + Lp 6A5: S em li hc v li lm bi tp chim khong 85% ; s em nm chc kin thc v bit vn dng chim khong 15%, s cc em bit phi hp cc kin thc k nng hc ton chim khong 24% b)Thc trng hc sinh: a s hc sinh hay tha mn trong hc tp, cc em cho rng cc kin thc c trnh by trong sch gio khoa l kt tinh ca cc nh ton hc l nhng kin thc y nht v ch cn hc thuc lng n vn dng vo lm cc bi tp l xong. Chnh v vy hc sinh tip thu mt cch th ng, khng cn suy ngh ma m t mnh khm ph ra kin thc mi nh mt khi nim, mt nh l hay mt tnh cht no ...v nhng kin thc khng n su vo tr c ca hc sinh, lm cho hc sinh quen khi vn dng vo lm cc bi tp .C th qua iu tra ban u : Lp TS Gii Kh T Y K b u m
4

HS TS 6A4 30 0 6A5 32 0 62 0

% 0 0 0

TS 3 3 6

% 10 9, 4 9, 8

TS % TS % 15 50 12 40 13 40 15 47

TS 0 1

% 0 3,6 1,6

28 45 27 43,6 1

c)Nguyn nhn: Cc em cha c thc t gic trong hc tp , cha c k hoch v thi gian hp l khi t hc nh. Cn ham chi ,hc cn mang tnh cht ly im , cha nm vng hiu su kin thc ton hc,khng t n luyn mt cch thng xuyn c h thng. Trong lp cha tht tp trung ch vo bi ging ca thy c cha chu o su suy ngh pht trin ra cc kin thc mi. Cha bit s dng ng sch gio khoa , sch nng cao va sc, cn hin tng du dt khng chu hc hi bn b. khc phc nhng tnh trng trn nhm nng cao cht lng cho hc sinh v lm cho hc sinh yu thch mn ton hn. Ti tin hnh cc bin php gio dc di y: I) T hc, t rn luyn v t gic trong hc tp Ai cng bit rng n m sng , m tn ti v khng ai c th n thay c. Mun tn ti ,mun sng v pht trin th bn thn con ngi trc ht phi t n c thc mi vc c o . V rng ai cng hiu mun c tr thc th mi con ngi u phi t hc , t rn luyn khng ai c th hc thay c cho mnh, m phi t lao ng kim sng. Trong cuc i , b m, thy c gio khng th nm tay dn dt,che ch cho cc em mi c. Do vai tr t hc t rn luyn gii bi tp l yu t c bn nhtquyt nh thng li. Mi thnh cng l 99% m hi v nc mt, ch cn li 1% l bm sinh. Hng dn hc sinh hc bi v lm bi tp nh trc ht cn phi xc nh cho cc em thc hc tp t gic. C th hc tp va l quyn li va l ngha v; va l hc va cng l chi v chi m hc , hc m chi. Khng cu n, g b cc em, bt cc em phi hc nhiu bng cch ra nhiu cu hi v bi tp. Ch nn ra nhng cu hi trng tm, bi to n gin d hiu, d nh p ng vi yu cu ni dung bi ging l .
5

Nh vy t hc nh , rn luyn cho cc em thi quen c lp suy ngh, khong li bc trc nhng cu hi kh , bi tp kh. II) Tinh thn vt kh hng say hng th trong hc va lm bi: Trc ht phi cao tinh thn ch vt kh khn, say sa yu thch mn . Hc ton qu tht khng phi chuyn d. Bi v ton hc i hi t duy lp lan logic chnh xc, cht ch. Kt qu li phi ng vi thc t, yu cu cng hc tp cng nh thi gian nhiu hn so vi cc mn khc. Nu khng c tinh thn vt kh th khng th hon thnh nhim v. Mt khi nim, mt nh ngha, cng thc, nh l, .cha hiu hay mt bi ton cha gii c c th lm cho em chn nn , thiu t tin ri i n nn chv khng mun hc mn ton. H c gi ton l cc em lo s . Cc thy c gio phi hiu tm lhc ton ca hc sinh khc phc nhc im s hc mn ton . Mt khc kin thc ton hc thc s c mi lin h mc xch, hu c xuyn sut trong chng trnh ton hc tt c cc lp . Khng hiu kin thc c bn lp di th kh c th lnh hi cc kin thc lp cao hn. Thng thng cc em cha thc s thnh tho k nng thc hin cc php tnh nn nh hng ti tip thu bi mi, l cha ni n vic gii cc bi tp. T m ra ngi kh, li hc , li suy ngh, v s khng hng th hc ton. Nhng i cng khng thiu nhng v d v nhng ci lc u th s, dn dn bt s, i n lm quen,cui cng l thch l say m. Khi bt u yu thchton ri th s t gic hc tp, say sa hc tp,nhng cui cng hc tp t kt qu cao, th phi thng xuyn rn luyn phng php hc tp. Tt c mi cng vic , khng c lng am m, hng say v chu kh th khng th thnh cng. Cng vic hc ton cng vy. Do phi bit khi dy tinh thn sng to, ch ngh lc phi thng ca lp tr , khch l cc em hng say trong mn hc bng cch ra bi tp v t cu hi t d n kh, khuyn khch cho im cc em phn khi. C gng lin h cc cu hi , bi tp thc t, rt ra ci hay ci p ca ton hc (c th c) trong bi hc to ngun cm hng, say sa hc tp mn ton. III) Cch hc bi nh:
6

Trc ht hc sinh cn phi c phong cch khoa hc trong hc tp , t rn luyn cho mnh cc thi quen tt sau y: -Thi quen tp trung ch : nu khi hc cc em bit tp trung ch th hiu sut hc tp s cao hn, trnh va hc va xem tivi, va nghe nhc a) Thi quen lm vic theo thi gian biu: L hc sinh bit tp cho mnh t ln thi gian biu cho tng ngy, tng tun , tng thng vic ln thi gian biu nh th gip cc em hnh dung c cc cng vic phi lm v c phng n c th iu chnh hp l khi cn thit, phu tp c thi quen gi no vic y. Vic hm nay khng n ngy mai. b) Thi quen xo bi Gio vin cn hng dn hc sinh xo bi khi hc bi nh theo trnh t: + Nhng kin thc thu nhn c lp cn phi c ti din trong b nh Bng cch hi tng li nhng g nghe thy. Hc sinh cn 9, 10 pht hnh dung li ton b ni dung bi ging. + Sau ghi nhn nhng iu c bn trng tm ca bi v t lm li cacv d m gio vin a ra minh ho, thc t cho thy nhiu hc sinh v nh khng t ghi li kin thc nghe, hiu, do sau mt thi gian lng kin thc b mai mt dn, dn ti b rng kin thc. Khi xo bi hu ht nhng bi ging trn lp c hc sinh hi tng li ln hai gp phn hiu v nh thm mt ln na, do mi hc xong nn nh c hu ht cc ni dung bi ging trn lp gip hc sinh thuc nhanh hn, t khng tn thi gian . Sau khi xo bi hc sinh c th t mnh a ra nhng kin, nhn xt ca bn thn ng hay sai? Cn kim tra i chiu vi sch gio khoa , sch bi tp hay ti liu tham khonu ch no cha hiu th ghi li hi thy hi bn. Cui cng ghi li vo s tay ton hc cho ring mnh. c) Thi quen c sch gio khoa , v nghin cu sch gio khoa trc khi n lp ch ng trong hc tp , hc sinh nn bt cht thi gian c trc ni dung sp hc, s b nm c chnh, c bn n khi hc, hc sinh ch ng hn khi tham gia chim lnh kin thc trn lp.
7

IV) Cch lm bi tp: gii bi tp ton nh, trc ht ta cn c k bi, phn tch v xc nh bi tp cn s dng nh l no, cng thc hay khi nim g? ng thi c thuc kiu dng no, ging hay khng ging cc bi tp hc, hay v d trong bi ging trn lp. T nhng kin thc lnh hi, ta mi p dng a ra quyt nh gii phpc th i vi bi tp cho.Vi nhng bi ton kh qu, khng gii c ta cnc thm sch tham kho, hi bn b, thy c gio tm hng gii quyt, khng nn chp li gii ca sch gio khoa, hay cch lm ca ai m phi t mnh nghin cu suy ngh pht hin rcch gii ca bi ton . Sau khi gii xong t cu hi xem c cch no khc hay hn , ngn gn hn cch gii, ng thi th xut mt bi ton tng t nh bi tp lm. Cui cng ghi cch gii hay, c o vo s tay ton hc ring ca mnh. V) Hng dn hc sinh hc bi v lm bi tp nh: C th i vi bi hc Tp hp Phn t ca tp hp sch gio khoa ton 6 tp mt. Khi xo bi cc em nh c li nh k l thuyt , tc l phi nm pc : tp hp, k hiu tp hp , nhn bit phn t thuc hay khng thuc tp hp; s lng phn t ca tp hp, sau vn dng vo lm bi tp c gio vin ra v nh di hnh thc phiu hc tp. Phiu hc tp Cu 1: Hy cho mt v d v tp hp. Hy cho mt v d v tp hp s. Cu 2: Cho bit s phn t ca mi tp hp cu trn. Khi , ch ra mt phn t khng thuc tp hp . Cu 3: Cho bit cch vit tp hp, c th vit tp hp ch ra cu trn theo nhng cch no? Hy minh ho. Cu 4: Lm bi tp 1, trang 6 SGK. Cu 5: Bn Bnh ni : Tp hp cc ch ci c mt trong t Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l: { A, C , E , G, H , I , M , N ,U , T ,V , X , O} .Theo em bn Bnh ni ng hay sai? Ti sao? Cu 6: Lm bi tp 3, trang 6 SGK Cu 7: Lm bi tp 4, trang 6 SGK
8

Cu 8: Lm bi tp 5, trang 6 SGK. Cu 9: Ni mi dng ct bn tri vi mi dng ct bn phi trong bng sau, c khng nh ng 1.Tp hp { x N ,1 < x < 7} cn c cc a) { 1; 2; 3; 4; 5; 6 } cch vit khc l 2. Tp hp { x N ,0 < x < 7} cn c b) {0; 1; 2; 3; 4; 5} cch vit khc l 3. Tp hp { x N / x 2, x < 10} cn c c){ 2; 3; 4; 5; 6} cch vit khc l 4. Tp hp { x N , x < 6} cn c cch d) {0; 2; 4; 6; 8 } vit khc l Caau 10: Cho hai tp hp: A = {2; 3; 4; 5; 6} B = {0; 2; 4; 6} in du x vo trong bng sau, sao cho cu tr li l ng Cu ng Sa i ng 1. S 2 khng thuc c hai tp hp cho 2. S 6 thuc tp hp A v s 6 cng thuc tp hp B 3. Cc s 2, 4, 6 ng thi thuc hai tp hp cho 4. S 3 ch thuc tp hp A m khng thuc tp hp B 5. Khng c s no thuc tp hp B m khng thuc tp hp A 6. S 0 thuc tp hp B, cn s 5 khng thuc tp hp A 3.Kt qu sau khi s dng cc bin php: Vi phng php thc hin nh trn hc sinh c t tm ra kin thc cn bit mt cch c lp tch cc. Do hc sinh hng th, hiu bi su sc t vn dng tt.Qua dy i chng v kim nghim bng kim tra trc nghim ti thy cht lng hc
9

tp c nng ln mt cch r rt. S hc sinh yu thch ton ngy cng nhi hn.T cc em c k hoch hc hi thm SGK , bn b, pht huy duy tr nim say m hc ton ca cc em.Hc sinh bit t cng c, n luyn cc kin thc bi tp, bit phi hp cc kin thc hc vo bi tp. C th qua kho st : Lp TS Gii Kh Tb Y K u m HS TS % TS % TS % TS % TS % 6A4 30 0 0 12 40 15 50 3 10 0 0 6A5 32 0 0 10 3 17 53 5 16 0 0 + 62 0 0 22 1 32 50 8 13 0 0 3 7 4.Bi hc kinh nghim: a)i vi ngi thy: - Phi n lc vt kh, phi nm vng kin thc trng tm c nng lc xy dng h thng cu hi, bi tp dn dt mt cch khoa hc. - Phi nm vng mt s k thut son bi v dy theo con ng trc quan phn tch. -Ngi thy phi nm bt kp thi theo yu cu i mi phng php ging dy nht l giai on i mi phng php dy hc. -Tham kho cc ti liu c lin quan n bi ging, thng xuyn cng c v nng cao chuyn mn nghip v. -Ging dy phi tng minh, chnh xc cc kin thc c bn ca ton hc. Nghin cu k chnh xc c r mc tiu ca tng bi xy dng phng php ging dy cho ph hp. -Khuyn khch ng vin hc sinh, khen ch kp thi, ng lc. Ch gip v phn cng hc sinh kh gip cc em c hc lc trung bnh, yu nm c kin thc c bn, m rng kin thc cho hc sinh kh gii. b)i vi tr: -Hc sinh phi tht s n lc, kin tr, vt kh v phi thc s hot ng tr c, phi c c phn tch mt bi ton, bit nm
10

vng c th ca cc bi ton c th a bi ton v dng quen thuc bit cch gii. -Phi cn c chu kh, ham hc hi, s dng sch tham kho va sc, hiu qu. -Hc i i vi hnh cng c khc su kin thc c bn ca ton hc. Phn th ba Kt lun Hc bi v lm bi tp nh phi c tinh thn t lc t cng ng thi phi thy c l quyn li v ngha v ca mi hc sinh. Bi v cng vic ny khng ai c th hc thay, lm thay c. Do mun t kt qu cao trong hc tp th ai cng phi lm bi tp. Nu chm ch hc tp cng vi s gip , hng dn ca thy c gio v bn hu th chc chn rng cc em s hc hnh tin b. Nu c s tin b trong hc tp th l ng lc thc y tinh thn phn khi say m, ham thch hc ton v c lng am m, tnh yu ton hc ngha l Ci g thuc v con ngi th khng xa l i vi ti.

ti liu tham kho 1) Mt s vn i mi phng php dy hc mn ton trng THCS. 2) 3) Sch hng dn ging dy mn ton lp 6 Sch gio khoa ton 6 11

4)

Ti liu Bi dng thng xuyn mn ton chu k 2004-2007

mc lc Phn th nht: Nhng vn chung 1-L do chn ti 2-Mc ch nghin cu 3-Nhim v nghin cu 4-i tng nghin cu 5-Phng php nghin cu 12

6-C s nghin cu Phn th hai: Ni dung 1-Thc trng ny sinh kinh nghim 2-Nhng bin php tc ng qu trnh nghin cu 3-Kt qu sau khi s dng cc bin php 4-Bi hc kinh nghim rt ra Phn th ba: Kt lun

13