NGN HNG NH NC VIT NAM HC VIN NGN HNG LP: TCDN.

B-LTH 8

Tnh hnh tip nhn v s dng vn ODA Vit Nam

1. Tng quan v vn h tr pht trin chnh thc (ODA). 1.1. Khi nim v vn h tr pht trin chnh thc. ODA l tn vit tt ca cm t Official Development Assistance c ngha l: H tr pht trin chnh thc hay Vin tr pht trin chnh thc. Hin nay trn th gii c nhiu quan im khc nhau v ODA nhng ni chung nhng quan im ny u c chung mt bn cht. Theo cch hiu chung nht th ODA l cc khon vin tr khng hon li hoc cho vay vi nhng iu kin u i ca cc c quan ti chnh , cc t chc quc t cc nc, cc t chc phi chnh ph nhm h tr pht trin cho cc nc khc. 1.2. Phn loi. 1.2.1. Phn loi theo ngun cung cp v ni tip nhn: - Theo ngun cung cp : + ODA song phng: l vin tr pht trin chnh thc ca chnh ph nc ny dnh cho chnh ph nc kia. + ODA a phng: l vin tr pht trin chnh thc ca mt t chc quc t hoc ca chnh ph mt nc dnh cho chnh ph mt nc khc nhng c thc hin thng qua cc t chc Quc t. V d: Chng trnh pht trin Lin hip quc (UNDP) - Theo ni tip nhn : + ODA thng thng: l h tr cho nc c thu nhp bnh qun u ngi thp. + ODA c bit: l h tr cho cc nc ang pht trin vi thi hn cho vay ngn, li sut cao hn so vi ODA thng thng. 1.2.2. Phn loi theo tnh cht: + Vin tr khng hon li l vin tr cp khng, khng phi tr li v thng c thc hin di hai dng: H tr k thut, vin tr nhn o bng hin vt. + Vin tr c hon li: Vin tr c hon li thc cht l vay tn dng vi iu kin u i. Tnh u i th hin qua mc li xut cho vay thp thng di 3%/nm, thi gian ko di.

+ Hnh thc hn hp: ODA theo hnh thc nay bao gm mt phn l ODA khng hon li v mt phn l ODA vn vay u i. 1.2.3. Phn loi theo iu kin: + ODA khng rng buc: L vic s dng ngun ti tr khng b rng buc bi ngi s dng hay mc ch s dng. VD: Thy in l nc duy nht cung cp ODA khng iu kin. + ODA c rng buc: L ngun ODA c cung cp ch gii hn cho mt s cng ty.hay ch c cung cp ngun ODA vi iu kin l phi s dng ngun vn ny cho nhng lnh vc nht nh hay nhng d n c th. + ODA rng buc mt phn: Nc nhn vin tr phi dnh mt phn ODA chi nc vin tr (nh mua sm hng ha hay s dng cc dch v ca nc cung cp ODA), phn cn li c th chi bt c u. 1.2.4. Phn loi theo hnh thc: + H tr d n: y l hnh thc ch yu ca ODA thc hin cc d n c th. N c th l h tr c bn hoc h tr k thut, c th l cho khng hoc cho vay u i. + H tr ph d n: L loi ODA c nh ti tr cung cp trn c s t nguyn. Loi ODA ny thng c cung cp km theo nhng i hi t pha chnh ph nc ti tr. Do , chnh ph nc ny phi cn nhc k cc i hi t pha nh ti tr xem c tha ng hay khng. Nu khng tha ng th phi tin hnh m phn nhm dung ha iu kin gia hai bn. + H tr cn cn thanh ton: Trong thng l h tr ti chnh trc tip hoc h tr hng ha hay h tr xut nhp khu. Ngoi t hoc hng ha c chuyn vo qua hnh thc ny c th c s dng h tr cho ngn sch. + H tr tr n: Ngun ODA cung cp dng thanh ton nhng mn n m nc nhn vin tr ang phi gnh chu. + Vin tr chng trnh: L khon ODA dnh cho mt mc ch tng qut vi thi gian nht nh m khng phi xc nh chnh xc n s c s dng nh th no.

1.3. Vai tr ca ODA: 1.3.1. i vi cc nc ti tr:

Th nht: Tng cng v th chnh tr v nh hng ca mnh trn th gii.

Nhn chung, cc nc pht trin s dng ODA nh mt cng c thc hin chnh tr i ngoi, xc nh vai tr v nh hng chnh tr ca mnh ti cc nc v khu vc tip cn ODA. V d nh M l mt trong nhng quc gia thng xuyn s dng cc iu kin chnh tr mc c vi cc quc gia tip nhn vin tr. M cng khai gn vic tng vin tr vi thi hp tc ca cc nc ng minh trong cuc chin chng khng b M. Nm 2003 M sn sng vin tr v cho Th Nh K vay mt khon tin ln i ly vic Th Nh K cho php M ng qun trong cuc chin tranh tn cng I- Rc. Hay nh Nht Bn, Nht Bn bnh thng ha quan h vi cc nc ng Nam .. Thc cht cc iu kin chnh tr ny tr thnh v kh xm phm th bo ch quyn ca cc quc gia c lp.C nhiu cam kt khng ph hp, thm ch khng th chp nhn c i vi cc nc nhn vin tr.c bit c nhng iu kin m ng sau n l nhng mu toan chnh tr ca cc th lc bn ngoi.
Th hai: Tng cng li ch v nh hng kinh t

ODA c iu kin khi ngun cho dng chy kinh doanh, v vi cc iu kin rng buc, tin vin tr li quay v ni xut pht ca n m vn em li li ch cho ngi ch s hu vn. Mt s nc i bn nhn ODA phi m ca th trng, dnh cho h nhng thun li trong quan h kinh t. V d cc iu kin i km vi ODA ca Nht Bn l : cc khon vay phi c thc hin bng ng yn; cc khon ODA ny ch c cung cp cho cc d n c cc cng ty ca Nht tham gia. Nht Bn dnh mt t l tng i ln vin tr cho cc d n xy dng c s h tng vn mang li rt t li ch trc mt cho ngi ngho. Xt cho cng s tng trng, pht tin ca cc nc ang pht trin cng s em li li ch cho cc nc pht trin. 1.3.2. i vi cc nc nhn ti tr:

- ODA l ngun vn b sung gip cho cc nc ngho m bo chi u t pht trin, gim gnh nng cho ngn sch nh nc. Vn ODA vi c tnh u vit l thi hn cho vay di thng l 10 - 30 nm, li sut thp khong t 0,25% n 2%/nm. Ch c ngun vn ln vi iu kin cho vay u i nh vy Chnh ph cc nc PT mi c th tp trung u t cho cc d n xy dng c s h tng kinh t nh ng s, in, nc, thu li v cc h tng x hi nh gio dc, y t. Nhng c s h tng KTXH c xy dng mi hoc ci to nh ngun vn ODA l iu kin quan trng thc y tng trng nn kinh t ca cc nc ngho. Theo tnh ton ca cc chuyn gia ca WB, i vi cc nc PT c th ch v chnh sch tt, khi ODA tng ln 1% GDP th tc tng trng tng thm 0,5%. - Nc tip nhn vin tr c iu kin trang b cng ngh cao nhiu lnh vc. c bit l nhng lnh vc mi nhn ph hp vi chin lc pht trin kinh t - x hi ca mnh, ng thi lm tin cho vic pht trin cc ngnh cng nghip khc. y thc s l c hi ln cho cc nc tip nhn, bi l c nhiu loi cng ngh m nc tip nhn ti tr khng th c c qua phng thc thng mi thun ty do cc ro cn bo v cng ngh ca cc nc pht trin. - ODA cn to iu kin cho cc nc tip nhn vin tr tng cng kh nng thu ht vn u t trc tip nc ngoi. Hn na, vic tip nhn nhiu ngun vn ODA l mt m bo v hnh cho vic cc nh u t nc ngoi quyt nh m hnh v quy m u t. V d nh Trung Quc, vic u t hng chc t USD vo nng cp c s h tng x hi nh mng li giao thng lin quc gia,lin tnh v lin x, xy dng h thng cung cp in nc bu chnh vin thng hin i theo tiu chun quc t gip Trung Quc thu ht mt lng FDI bng tt c cc quc gia ng cng li. - ODA gip cc nc PT pht trin ngun nhn lc, bo v mi trng. Mt lng ODA ln c cc nh ti tr v cc nc tip nhn u tin dnh cho u t pht trin gio dc, o to, nhm nng cao cht lng v hiu qu ca lnh vc ny, tng cng mt bc c s vt cht k thut cho vic dy v hc ca cc nc PT. Bn cnh , mt lng ODA kh ln cng c dnh cho cc chng trnh h tr lnh vc y t, m bo sc kho cng ng.Nh c s ti tr ca cng ng quc t, cc nc PT gia tng ng k ch s pht trin con ngi ca quc gia mnh.

- ODA gip cc nc PT xo i, gim ngho. Xo i ngho l mt trong nhng tn ch u tin c cc nh ti tr quc t a ra khi hnh thnh phng thc h tr pht trin chnh thc.Mc tiu ny biu hin tnh nhn o ca ODA. Trong bi cnh s dng c hiu qu, tng ODA mt lng bng 1% GDP s lm gim 1% ngho kh, v gim 0,9% t l t vong tr s sinh. V nu nh cc nc giu tng 10 t USD vin tr hng nm s cu c 25 triu ngi thot khi cnh i ngho. - ODA l ngun b sung ngoi t v lm lnh mnh cn cn thanh ton quc t ca cc nc PT. a phn cc nc PT ri vo tnh trng thm ht cn cn vng lai, gy bt li cho cn cn thanh ton quc t ca cc quc gia ny. ODA, c bit cc khon tr gip ca IMF c chc nng lm lnh mnh ho cn cn vng lai cho cc nc tip nhn, t n nh ng bn t. - ODA c s dng c hiu qu s tr thnh ngun lc b sung cho u t t nhn. nhng quc gia c c ch qun l kinh t tt, ODA ng vai tr nh nam chm ht u t t nhn theo t l xp x 2 USD trn 1 USD vin tr. i vi nhng nc ang trong tin trnh ci cch th ch, ODA cn gp phn cng c nim tin ca khu vc t nhn vo cng cuc i mi ca Chnh ph.Tuy nhin, khng phi lc no ODA cng pht huy tc dng i vi u t t nhn. nhng nn kinh t c mi trng b bp mo nghim trng th vin tr khng nhng khng b sung m cn loi tr u t t nhn. iu ny gii thch ti sao cc nc PT mc n nhiu, mc d nhn c mt lng ODA ln ca cng ng quc t song li khng hoc tip nhn c rt t vn FDI. - ODA gip cc nc PT tng cng nng lc v th ch thng qua cc chng trnh, d n h tr cng cuc ci cch php lut, ci cch hnh chnh v xy dng chnh sch qun l kinh t ph hp vi thng l quc t. Tuy nhin, ngun vn ODA cng tim n nhiu hu qu bt li i vi cc nc tip nhn nu ODA khng c s dng hiu qu, nh lm tng gnh nng n quc gia, l thuc chnh tr vo nh ti tr,. 1.4. Nhng nhn t nh hng n thu ht ODA: 1.4.1 i tng ca ODA:

ODA ca cc t chc v cc quc gia trn th gii ch tp trung vo nhng nc c thu nhp bnh qun u ngi thp, c bit l nhng nc di mc 220 USD/ngi, nm. Mc d vy, vic xem xt mt quc gia c iu kin c vin tr ODA hay khng cn ph thuc vo rt nhiu yu t khc trong quan trng nht li l chnh sch ngoi giao, tip n l mc n nh chnh tr- kinh t -x hi v l trnh cam kt pht trin kinh t x hi ca quc gia . Do , mt quc gia c mc thu nhp bnh qun u ngi cao hn 220 USD/ ngi, nm vn c th thu ht lng ODA ln hn nhiu ln so vi mt nc c thu nhp thp hn 220 USD/ngi, nm. iu kin v thu nhp lun lun c nhc n trong vic cp ODA nhng ch l iu kin cn ch khng hn l iu kin mt quc gia tr thnh nc c nhn vin tr. Do vy, nng lc ca b my lnh o ca mt quc gia cng chnh l iu kin quyt nh kh nng thu ht ODA ca quc gia v i khi vic tng hoc gim quyt nh vin tr cng do cc l do chnh tr ch khng phi l do vin tr kinh t theo ng ngha ca n. Sau khi k cc cam kt vin tr, c tip nhn ngun vin tr ODA, cc nc pht trin phi tun theo cc iu kin ca ngun h tr v tng d n, chng trnh. Mt yu cu na i vi nc nhn vin tr l uy tn ca nc v nhng tin b t c thng qua qu trnh s dng vn vin tr ca cc nc ny. y l tin quan trng to thun li cho nc tip nhn ODA c c s tin tng t pha cc nh ti tr qua tip tc v nhn c nhiu s ng h hn na. Ngoi nhng yu cu c t ra trn, nc nhn vin tr, thng l nhng nc ang pht trin cn gp mt kh khn khng nh l ngun vn i ng theo yu cu ca tng d n, tng giai on ca d n. Khi cc nc gp phi kh khn v kinh t hoc do s yu km ca cc c quan thi hnh, vic khng p ng ngun vn i ng s lm chm tin gii ngn, lm chm thi gian a cng trnh vo s dng, tng chi ph thc hin d n v lm gim st uy tn i vi nh ti tr. Ngoi ra cn c cc nhn t khc cng nh hng rt ln n ngun vn ODA ca cc nc, nh: - Thi gian ph duyt thm nh d n.

- Th tc gii ngn cc d n. - Ngun nhn lc cho cc d n ODA. - Nn kinh t ca cc nc vin tr: Trong nhng nm qua nn kinh t th gii pht trin khng n nh, c bit l cuc khng hong kinh t th gii nm 2008 lm cc nc pht trin trn th gii lm vo khng hong, tip theo l lm pht xy ra hu ht cc nn kinh t ln nh hng khng t n u t ca cc nc ny vo cc nc ang pht trin. 1.4.2. Cc tiu chun c vin tr v vay ODA: Tiu chun c vin tr v vay ODA thng c xc nh trn c s tnh hnh pht trin kinh t x hi ca tng quc gia, trong cc tiu chun c bn ch yu nht l GDP tnh theo u ngi v kh nng tr n ca quc gia . Thng thng nhng nc ang pht trin c mc thu nhp bnh qun u ngi mt nm thp hn mc ti thiu mi c tiu chun vay ODA. Mc ti thiu ny c iu chnh theo thi gian v tu vo chnh sch ca tng t chc ti tr. V d nm 1996 Ngn hng pht trin Chu (ADB) quy nh mc thu nhp bnh qun ti thiu l 851 USD/ngi, i vi Ngn hng Th gii, con s ny l 1.305 USD/ngi,... 1.4.3. Cc iu kin v thi hn vay ODA: Cc khon vay ODA dnh cho cc nc ngho, km pht trin thng c li sut thp, thm ch khng c li sut, thi hn tr vn lu, thi gian n hn di. V d nh thi gian hon tr vn ca Nht Bn l 30 nm, ca ADB v WB l 40 nm, li sut ca ADB l 1%/nm, ca WB l 0,75%/nm, thi gian n hn l 10 nm,... Nu cn cn thanh ton v tnh hnh kinh t ca nc i vay c ci thin mt cch ng k th thi hn cc khon vay c th c iu chnh nhm th hin nhng thay i to ln trong tnh hnh kinh t ca tng nc. Tuy nhin, nu s iu chnh lm nn kinh t ca quc gia vay vn b bt n th c th iu chnh li.

2. Thc trng tip nhn v s dng vn ODA Vit Nam: 2.1. Tnh hnh tip nhn vn ODA Vit Nam 2.1.1. Nhng thnh tu t c: Trc nm 1993: T nm 1950, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi cc nc x hi ch ngha v nhn c nhiu khon vin tr, trong c ngun vn ODA.Trong nhng nm chin tranh, nhn dn Vit Nam vt qua nhng kh khn, thiu thn v c sc mnh chin thng quc M mt phn cng l nh vo nhng khon vin tr ny. + ODA vo Vit Nam t 1976- 1990 l: - Cc t chc thuc h thng lin hip quc 1,6 t USD. - Lin X c v cc nc Php, c, an Mch, CHLB c, H Lan: 12,6 t RCN. Trong cc ngun vin tr trn, ngun vin tr ca Lin X gip Vit Nam xy dng mt s cng trnh quan trng m cho n nay vn pht huy hiu qu nh nh my thy in Ho Bnh, thy in Tr An, nhit in Ph Li, xi mng Bm Sn, apatit Lao Cai, cu Thng Long Bng gii ngn ODA 1985-1992: Nm
Vn gii ngn
(1000 USD)

1985 114

1986 146,5

1987 111

1988 147,8

1989 120

1990 189,6

1991 218,5

1992 356

Ngun: ch s pht trin cc nc Chu -TBD ADB 1994 Tuy nhin, trong thi k 1989-1992, nhng gip ca cc t chc ti chnh th gii cng vi s n lc ca chnh ph Vit Nam to ra mt s ci cch nhanh v c t chc h thng. Vin tr thi k 1989-1992 ch tp trung ch yu vo t vn v chnh sch v h tr k thut trong qu trnh iu chnh v ci cch.H tr ti chnh quy m ln ch ti sau khi c mt mi trng chnh sch tt Vit Nam.

 Sau nm 1993: Sau 1993, Vit Nam chnh thc ni li quan h vi nhiu t chc v Quc gia trn th gii nh du mt giai on mi trong ti tr pht trin chnh thc i vi Vit Nam. Khi lng ODA n Vit Nam tng nhanh ln nhanh chng. Chnh ph quan tm nhiu hn n vic xy dng v hon thin cc chnh sch qun l v s dng ODA c hiu qu.Nhiu vn bn php quy ra i nhm a ra nhng hng dn v quy trnh, th tc thc hin v qun l ODA lm r trch nhim ca tng c quan trong vic qun l v s dng ODA. C th nhn thy trong thi k ny tnh hnh gii ngn vn ODA c nhng ci thin nht nh vi chiu hng tch cc qua cc nm. BIU CAM KT, K KT, GII NGN T 1993 - 2010 n v: Triu USD

Nhng nm gn y, lng vn ODA cam kt nm sau u cao hn nm trc, ln ti khong 8 t USD mi nm, th hin s tin tng ca cc nh ti tr vo kh nng pht trin (v tr n) ca Vit Nam. S liu B K hoch - u t (KH-T) cho thy trong 5 nm 2006-2010, tng s vn ODA cam kt cho Vit Nam t 31,7 t USD, tng 21,5% so vi giai on 5 nm trc . Cc chng trnh, d n ti tr c k kt trong thi k 2006-2010 cng t 20,1 t USD, tng 17,9% so vi 5 nm trc. Vn gii ngn c trong thi k ny t 13,8 t USD, tng 17% so vi giai on trc .

Nm 2011, trong bi cnh Vit Nam phi ct gim u t cng kim ch lm pht, ngun vn ODA vi li sut u i v thi hn vay ko di cng c coi l ngun lc quan trng u t c s h tng, pht trin kinh t - x hi ca t nc. Trong 6 thng u nm nay, vic huy ng v gii ngn ODA tip tc t kt qu n tng, trong gii ngn vn ODA tng cao k lc. Theo s liu ca B KH-T, tng gi tr gii ngn vn ODA 5 thng u nm 2011 c tnh t 1,26 t USD, bng 52,5% k hoch gii ngn ca c nm. y c xem l con s gii ngn ODA cao k lc so vi nhiu nm trc . Cng tc thu ht v s dng ngun vn ODA Vit Nam trong 17 nm qua t c nhng thnh qu to ln, gp phn tch cc vo s nghip pht trin kinh t - x hi ca t nc. Mt trong nhng nguyn nhn dn n kt qu trn l s ch o v iu hnh ca Chnh ph v Th tng Chnh ph i vi cng tc qun l v s dng ngun vn ODA thng qua vic xy dng v khng ngng hon thin khung th ch v qun l v s dng ngun vn ny. y cng chnh l im ni bt nht trong vic qun l ODA ti Vit Nam trong nhng nm qua. Nhng thnh cng c bn : Mc tiu qun l n nc ngoi trong c ngun n ODA c Chnh ph xc nh mt cch c th v r rng. l: p ng c cc yu cu v huy ng vn vi chi ph thp nht cho u t pht trin v c cu li nn kinh t theo nh hng, chin lc pht trin kinh t x hi; m bo qun l phn b v s dng vn c hiu qu, gim thiu ri ro v p lc i vi cc ngun lc quc gia, m bo an ton n v an ninh ti chnh quc gia; to iu kin tng cng hi nhp kinh t quc t. V tng th c s phn cng tng i r rng gia cc cp b, ngnh trong vn qun l ODA. B K hoch v u t l c quan u mi trong vic thu ht, iu phi v qun l ODA. B Ti chnh l i din chnh thc cho ngi vay l Nh nc hoc Chnh ph i vi cc khon vay nc ngoi ni chung v ngun vay n ODA ni ring. B Ti chnh cng chnh l t chc cho vay li, hoc k hp ng y quyn cho vay li vi c quan cho vay li v thu hi phn vn cho vay li ca cc chng trnh, d n cho vay li t NSNN, qun l ti chnh i vi cc chng trnh, d n Ngn hng nh nc chu

trch nhim tin hnh m phn v k cc iu c quc t c th v ODA vi WB, RMF v ADB v..v Cc khon n nc ngoi ni chung v ngun vay n ODA ni ring hin ti m bo trong gii hn an ton cho php; c li sut, thi hn v ng tin vay hp l. Ngun vay n nc ngoi trong c ODA l ngun ti chnh quan trng b sung cho ngn sch nh nc, m bo cho u t pht trin, tng trng kinh t, u t c s h tng, gii quyt cc vn v an sinh x hi, c bit l vn xa i gim ngho, tng cng v cng c th ch php l, php trin quan h i tc cht ch vi nc ngoi. Trong thi gian qua, cng ng ti tr ti Vit Nam c m rng rt nhiu v hin c 51 nh ti tr, bao gm 28 nh ti tr song phng v 23 nh ti tr a phng ang hot ng thng xuyn ti Vit Nam. Ngoi cc nc l thnh vin ca T chc OECDDAC cn c cc nh ti tr mi ni nh Trung Quc, n , Hung-ga-ri, Sc,... 2.1.2. Nhng kh khn, hn ch cn khc phc: Trc nm 1993: Trong thi k ny vin tr khng mang li tc dng ng k. L mt trong nhng nc ngho nht trn th gii, qun l kinh t yu km, ch thng mi ng ca, nn kinh t khng c ch cho u t t nhn, thm ht ngn sch trm trng c b p bng vic in tin dn n siu lm pht trong nhng nm u thp k 80 c cc nh ti tr nh gi l mt mi trng kh khncho vin tr. . Chnh ph v B K hoch v u t gi vai tr l c quan u mi. Tuy nhin d n ca cc c quan cp di a ln thng s si,thiu lun c khoa hc. Mt khc, cng l do cc c quan xut d n khng c kinh ph chun b xut hoc i khi thiu nng lc chun b xut nn n a ln khng t yu cu. Cc c quan chnh ph phi tn kh nhiu thi gian tm hiu, tho lun i n nht tr. y cng l mt trong nhng kh khn khi thng thuyt vi cc nh ti tr v danh mc d n c ti tr. Trong giai on thm nh d n vn vay: im yu ca chng ta trong khu ny l qu trnh thm nh, ph duyt d n ni chung v d n ODA ni ring thng ko di, quy trnh th tc thiu r rng. iu dn n tnh trng chm tr km chnh xc trong x l vn .Lm chm thi gian thng thuyt v gii ngn vn cho cc d n.

V ni dung thm nh: Cho n nay vn cha c hng dn thm nh c th, c bit l nhng yu cu cht ch v nh gi tc ng x hi v mi trng i vi cc loi d n khc nhau, gy kh khn cho qu trnh thm nh. Cng tc u thu, xt thu: Qua thc t trin khai cng tc ny bc l nhiu thiu st, cha st vi thc t v cha hi ha vi quy trnh th tc ca bn ti tr. Ring vi quy ch u thu 88/CP v quy ch qun l u t 52/CP, B k hoch v u t, cc ban qun l d n v cc nh ti tr u tha nhn rng c s thiu nht qun trong hai quy nh ny, chng hn nh quy nh mang tnh nguyn tc v la chn nh u t cha ph hp vi c th ca tng d n, cc ni dung v qun l u thu v ch nh thu cn nhiu im cha ng nht khin vic thc hin cc d n gp nhiu kh khn. Ngun vn gii ngn cn thp: Mc d, mc cam kt ODA nm sau lun cao hn nm trc, song vic gii ngn ngun vn ny cha c nh mong mun. Nm 2011, tng vn gii ngn ch t 33,414 t USD, chim trn 61% tng vn ODA k kt. ng ch l, trong khi t l vn vay tng t 80% (1993 - 2000) ln mc 81% (2001 - 2005) v t mc cao nht 93% (2006 - 2009) th vn vin tr khng hon li gim t 20% v 19% (1993 - 2000 v 2001 - 2005) xung cn 7,1% (2006 - 2010). cp ti vn trn, B KH&T tha nhn, mc d cc ch tiu v cam kt, k kt v gii ngn ngun vn ODA u t v vt k hoch ra, nhng tin thc hin v gii ngn ngun vn ODA vn cha t yu cu v i vi mt s nh ti tr cn thp hn vi mc bnh qun ca khu vc v th gii. n c nh, vi vn ca WB, t l ca Vit Nam l 11,6% so vi 19,4% ca khu vc; vi vn ca JICA, t l ca Vit Nam l 13,6% so vi 16,6% ca quc t. Nhiu chng trnh, d n u t bng vn vay ODA phi gia hn, dn n hiu qu u t gim, do cc cng trnh ny chm a vo khai thc, s dng. S chm tr trong trin khai v gii ngn thp thi gian qua khng nhng cha em li hiu qu cao m cn gy kh trong vic thuyt phc cc nh ti tr a ra cc khon cam kt mi hoc tng vn ODA cho Vit Nam. Hin nay, s vn ODA ang k kt, c hiu lc l 26,383 t USD, tuy nhin gi tr gii ngn mi t c 6,965 t USD, cn 19,418 t USD cha c gii ngn. Mt s nh ti tr cn tn ng vn ln nh Ngn hng th gii (6,128 t USD), Nht Bn (5,981 t USD), Ngn hng Pht trin chu (4,575 t USD).... Cc s liu ca B KH&T cng cho thy, khong cch gia tng

gi tr gii ngn so vi tng gi tr ODA k kt theo tng nh ti tr c th ca cc chng trnh, d n ODA ch yu ang trin khai thc hin l rt ln. Nhn thc r vn ny, thi gian qua, B KH&T phi hp cht ch vi cc c quan Vit Nam v cc nh ti tr, c bit nhm 6 Ngn hng Pht trin (ADB, AFD, JICA, KFW, KEXIM, WB) trong vic xc nh, gii quyt, tho g cc kh khn, vng mc ny sinh trong qu trnh chun b v thc hin cc chng trnh, d n ODA. Tuy nhin, tnh hnh gii ngn ngun vn ODA vn cha t kt qu nh mong mun, do rt cn c s vo cuc mnh m t pha cc c qun ch qun. Theo s liu ca B KH&T, hin nay tng gi tr cc chng trnh, d n ODA ch yu ang c trin khai thc hin l trn 26,383 t USD (25,600 t USD ODA vn vay v 782.89 triu USD vin tr khng hon li),song tng mc gii ngn ca cc chng trnh, d n ny tnh n ngy 31/8/2011 ch t 6,965 t USD (6,796 t USD ODA vn vay v 169 triu USD vin tr khng hon li), chim 26,4% tng vn k kt. Vi tnh hnh ny, r rng vic hon thnh cc mc tiu theo hip nh k kt vi khong 50% cc chng trnh, d n phi kt thc trong nm 2012; khong 30% phi kt thc trong cc nm 2013 2014; v 20% cn li phi kt thc trong cc nm 2015 - 2017 l rt kh khn. 2.2. Tnh hnh s dng vn ODA ca Vit Nam: 2.2.1. Thnh tu trong s dng vn ODA ca Vit Nam Trc thng 10/1993 Trong cc ngun vin tr trn, ngun vin tr ca Lin X gip Vit Nam xy dng mt s cng trnh quan trng m cho n nay vn pht huy hiu qu nh nh my thy in Ho Bnh, thy in Tr An, nhit in Ph Li, xi mng Bm Sn, apatit Lao Cai, cu Thng Long Trc y nc ta nhn c 2 ngun ODA song phng ch yu.Mt t cc nc thuc t chc SEV (hi ng tng tr th gii) trong ch yu l Lin x c. Hai l cc nc thuc t chc DAC (u ban h tr pht trin) v mt s nc khc, trong ch yu l thu in, phn lan, an mch. Cc khon ODA trn gip chng ta xy dng mt s nghnh quan trng nht l s nghip xy dng v pht trin kinh t nc ta.Sau cuc khng hong chnh tr Lin x

c v ng u, SEV gii th lm cho ngun vin tr t cc nc ny chm dt dn ti rt nhiu kh khn cho nc ta, nhiu k hoch khng c vn hon thnh. S d n Vn ng k (Triu la M)(*) TNG S 1989 1990 1991 1992 1993 Sau thng 10/1993 ti nay Giai on ny bt u bng s kin rt quan trng vo thng 10/1993, quan h ca nc ta vi qu tin t quc t (IMF), Ngn hng th gii (WB), ngn hng chu (ADB) c khai thng. Trong thi gian qua, ODA c u tin s dng pht trin h tng kinh t v x hi, tp trung vo cc lnh vc sau: Pht trin h thng giao thng (ng b, ng thu, ng st v ng hng khng); Pht trin h thng ngun v li in; Pht trin nng nghip v nng thn gn vi xo i gim ngho; Cp thot nc v v sinh mi trng; Y t, dn s v k hoch ho gia nh; Gio dc, o to v dy ngh; Khoa hc - cng ngh - mi trng; Tng cng nng lc, pht trin th ch v qun l nh nc. 16 1 3 3 4 5 10,7 0,6 0,0 4,0 5,4 0,7

Nhiu chng trnh, d n ODA thc hin xong a vo s dng gp phn pht trin kinh t, x hi v ci thin i sng nhn dn, xo i gim ngho, pht trin ngun nhn lc, bo v mi trng, tng cng nng lc th ch,...nh cc nh my v h thng in, cu, cng, sn bay, ng giao thng; h thng cp thot nc; h thng thu li; bnh vin, trng hc; x l rc thi v mi trng th Cng tc qun l nh nc v ODA c tng cng. t 1993 n nay, Chnh ph ban hnh 03 Ngh nh v Qun l v s dng ODA, to ra khung php l cht ch v kh ng b i vi cng tc qun l nh nc v ODA. Vn ODA lm thay i ng k b mt ca c s h tng kinh t. Cng ging nh cc nc ang pht trin khc, Vit Nam thng c nhn nhiu ODA nhm mc tiu ci thin c s h tng, c bit trong lnh vc giao thng vn ti, truyn thng v nng lng. Hn 4,5 t USD vn ODA vi 101 d n do Trung ng qun l v ang c thc hin pht trin ngnh giao thng vn ti, ch yu tp trung cho ng b, ng bin v giao thng nng thn. Vn ODA c s dng khi phc, nng cp v xy dng mi 3.676 km ng quc l; khi phc v ci to khong 1.000 km ng tnh l; Quc l 5, quc l 1A (on H Ni-Vinh; on TP. H Ch Minh-Cn Th, TP. H Ch Minh-Nha Trang); lm mi v khi phc 188 cu, ch yu trn cc Quc l 1, Quc l 10, Quc l 18 vi tng chiu di 33,7 km; ci to v nng cp 10.000 km ng nng thn v khong 31 km cu nng thn quy m nh; Cu M Thun; xy dng mi 111 cu nng thn vi tng chiu di 7,62 km (khu bnh qun khong 25 100 m). . . . Ngun vn ODA u t cho vic pht trin ngnh in vi tng cam kt cho n nm 2003 l 3,7 t USD, hin chim 40,3% trong tng vn u t vi 7 nh my in ln (Ph M 1, Ph M 2, Hm Thun - a Mi, Sng Hinh, a Nhim, Ph Li 2, Tr Nc) c cng sut thit k chim 40% tng cng sut ca cc nh my in Vit Nam xy dng trong k hoch 5 nm 1996 2000. Tng cng sut pht in tng thm do u t bng ngun vn ODA l 3.403 MW, bng tng cng sut in t trc cho ti nm 1995. Trong ngnh nng lng in, vn ODA cn u t pht trin h thng ng dy v mng li in phn phi in, bao gm cc d n ng dy 500 KV Plyku Ph

Lm, ng dy 220 KV Tao n Nh B, gn 50 trm bin p ca c nc, ci to nng cp mng li in thnh th v nng thn trn 30 tnh v thnh ph. Trong s 4,45 t USD vn ODA m cc nh ti tr cam kt danh cho Vit nam a ra thng 12 nm 2006, cc nc ti tr cng dnh u tin vin tr cho cc lnh vc c s h tng. Nht bn, nc v tr dn u vi mc cam kt 890,3 triu USD cho bit s u tin ny s u tin cho pht trin c s h tng, c th l tuyn ng st cao tc Bc Nam v bo v mi trng. Php vi vn vin tr cam kt ln th hai trong cc nh ti tr v ng u khi EU l 370,4 triu USD cng cho bit ngun vn ODA s c s dng trong bn lnh vc u tin l giao thng th, ng st, mi trng (qun l nc v rc thi), pht trin nng thn ODA gp phn quan trng vo s pht trin c s h tng x hi. * ODA gp phn ln vo pht trin yu t con ngi Tng ngun vn ODA dnh cho gio dc v o to c khong 550 triu USD, chim khong 8,5 10% tng kinh ph gio dc v o to, gp phn ci thin cht lng v hiu qu ca cng tc gio dc v o to, tng cng mt bc c s vt cht k thut cho vic nng cao cht lng dy v hc, nh d n gio dc tiu hc, trung hc v i hc, d n o to ngh... Ngun vn ODA ng gp cho s thnh cng ca mt s chng trnh x hi c ngha su rng nh Chng trnh dn s v pht trin, Chng trnh tim chng m rng, Chng trnh dinh dng tr em, Chng trnh nc sch nng thn, Chng trnh chm sc sc khe ban u, Chng trnh xa i gim ngho. Nh vy, th hng ca nc ta trong bng xp hng cc quc gia v ch s pht trin con ngi ca Lin hp quc u c ci thin hng nm. ODA khng ch b sung ngun lc cho cc chng trnh x hi m iu quan trng l gp phn thay i nhn thc v hnh vi ca ngi dn trong cc lnh vc x hi i hi c s tham gia rng ri ca cc tng lp dn c, nh phng chng i dch HIV/AIDS, phng chng ma ty... * ODA c tc dng tch cc trong tng cng nng lc, pht trin th ch trn nhiu lnh vc, o to ngun nhn lc, xy dng php lut, ci cch hnh chnh...

Nhiu c quan c tng cng nng lc vi mt lng ln cc cn b c o to v ti o to v khoa hc, cng ngh v kinh t. ODA cng mang li nhng kinh nghim quc t c gi tr i vi s nghip pht trin ca nhiu lnh vc kinh t, x hi, khoa hc, cng ngh v bo v mi trng, qun l nh nc, php lut. Vi s h tr k thut ca ODA, mt s b lut quan trng c chun b ng hn v c Chnh ph trnh Quc h thng qua gp phn p ng yu cu ci cch th ch trong tin trnh ca Vit Nam gia nhp WTO nh Lut u t, Lut u thu, Lut Phng chng tham nhng...; Vic ci thin v nng cao cht lng trang thit b cng nh trnh khm cha bnh thng qua cc d n vin tr khng hon li ti hai bnh vin ln l Ch Ry v Bch Mai v cc d n hp tc k thut ca Nht Bn trong lnh vc y t cng gp phn nng cao nng lc ca i ng cn b y bc s cng nh trang thit b khm cha bnh, qua ci thin i sng ca nhn dn, c bit l dn ngho thnh th. Thng qua chng trnh ti tr doanh nghip va v nh giai on 1 do Nht Bn ti tr, Ngn hng Nh nc h tr pht trin sn xut cho 105 doanh nghip va v nh, to nhiu cng n vic lm n nh. Ngoi s vn 216 t VND cho vay li, cc Ngn hng thc hin tham gia ng gp khong 130 t VND v ngi vay cui cng gp khong 256 t VND, nng tng s vn u t cho nn kinh t ln khong 602 t VND. * ODA gp phn quan trng thc y pht trin nng nghip v nng thn, xa i gim ngho. K t khi thc hin cng cuc i mi nm 1986 cho ti nay, cng cuc xo i gim ngho Vit Nam t c nhng bc tin quan trng. S liu cc cuc iu tra mc sng dn c trong thi gian qua cho thy t l dn ngho gim t 58% vo nm 1993 xung cn 37% nm 1998 v 28,9% vo nm 2002 trong khi t l ngho lng thc gim t 25% nm 1993 xung 15% nm 1998 v 9,96% nm 2002. Trong giai on 1993-1998, tc gim ngho i trung bnh hng nm Vit Nam l 7,5% nhanh hn tc pht trin kinh t trung bnh l 6,4% cho cng thi k. Kt qu ny cho thy Vit Nam vt mc tiu pht trin thin nin k m nc ta cam kt vi th gii. Khong 200 d n vi tng vn ODA hn 3 t USD u t cho pht trin nng nghip v nng thn, chim 14.4% tng mc ODA cam kt. Cc d n ODA gp phn cung cp ngun tn dng cho nng dn, to ra cc ngnh ngh ph, pht trin cng tc

khuyn nng, khuyn lm, khuyn ng, pht trin giao thng nng thn, cung cp nc sch, pht trin li in sinh hot, trm y t, trng hc.

ODA c qun l cht ch v hiu qu:

Vi nhn thc ODA l mt b phn ca u t cng nn phi c qun l cht ch v hiu qu, trong 15 nm qua Chnh ph khng ngng hon thin h thng t chc v qun l ngun vn ny. Theo tinh thn , Chnh ph thng nht qun l nh nc v ODA trong c phn cng trch nhim v quyn hn c th cho tng c quan vi mt c ch phi hp nhp nhng, c th Chnh ph giao B K hoch v u t l c quan u mi v iu phi, qun l v s dng ngun vn ODA; B Ti Chnh thc hin chc nng qun l ti chnh i vi ngun vn ny; B Ngoi Giao, B T Php, Ngn hng Nh nc, Vn phng Chnh ph,... tham gia qun l nh nc v ODA theo chc nng v nhim v c th ca mnh trong chu trnh ODA; cc B, ngnh v a phng vi vai tr c quan ch qun chu trch nhim qun l v t chc thc hin cc chng trnh, d n ODA thng qua ch d n v Ban qun l d n. V khung th ch php l, cng tc qun l v s dng ngun vn ODA t nm 1994 n nay c thc hin trn c s cc Ngh nh ca Chnh ph. Trong 15 nm qua Chnh ph ban hnh 4 Ngh nh v qun l v s dng ODA (Ngh nh 20/CP (1994), Ngh nh 87/CP (1997), Ngh nh 17/2001/N-CP (2001) v Ngh nh 131/2006/N-CP (2006)) p ng i hi t thc tin cung cp v tip nhn ngun vn ODA tng thi k. 2.2.2. Nhng hn ch cn khc phc ca vic s dng vn ODA VN: - V th tc xem xt v trnh duyt d n: Nhiu th tc hnh chnh rm r l mt nguyn nhn gy kh khn, chm chp cho vic trin khai cng vic ca ban qun l d n, th tc chun b v trin khai u t chng cho, phi qua nhiu cp. (Nh d n " Cng Si Gn" c hai gi thu 7 v 8 mua cn cu c trnh duyt t thng 7 nm 1997, m n thng 8 nm 1998 mi thc hin c. Qu trnh xem xt v la chn nh thu ca d n "Cung cp nc Thnh ph H Ch Minh" cng gp kh khn khi nh thu tham gia khng tun th iu kin ca nh ti tr). y cng l nguyn nhn gp phn lm cn tr qu trnh thc thi d n, lm chm tin gii ngn. Bn cnh , quyn hn ca cc ban qun l d n cha c xc nh y , thng b ng trong x l cng vic, mt nhiu thi gian xin v ph thuc vo kin cp trn.

- Khun kh th ch php l cha hon thin v ng b: C ch ti chnh trong nc ang tip tc c hon thin. Tuy nhin vn cn c nhng vng mc trong c ch chnh sch, cho n nay vn cha c khung li sut v iu kin cho vay li i vi cc d n vn vay. Chnh ph cha xy dng c c ch thng nht gia n trong nc v n nc ngoi.Cc quy nh php l khc cng rt s si, gy kh khn cho vic s dng ngun vn. - Vng mc trong cng tc n b gii phng mt bng, chm bn giao mt bng, gy lng ph thi gian thc hin v a cng trnh vo hot ng. Trong thc t, chng ta phi tr gi cho s chm tr ny. V d: Vic gii phng mt bng thi cng xy dng mt d n chm, ch d n phi chi b sung hng trm t ng cho cc nh thu Nht Bn. Nguyn nhn dn n chm tr l do chnh sch n b gii phng mt bng v ti nh c ca Vit Nam cha ph hp vi cc yu cu t ra ca cc nh ti tr (gi c n b, phm vi b...); - Nhn thc ca ngi dn v chnh sch u t ca nh nc hn ch; s quan liu, ca quyn v sch nhiu ca mt s cn b km phm cht tt c cc cp, ngnh t trung ng n a phng, chng trnh c ph duyt trin khai thi cng m cha hon thnh cc th tc gii phng mt bng. - Giai on sau d n: L giai on t c quan tm nht trong chu trnh qun l d n. Chnh ph Vit Nam vn cha c vn bn no quy nh v cc hot ng sau d n.iu cng lm nh hng trc tip n k hoch u t pht trin. Kt qu qun l thng c nh gi bng cng trnh (mc hon thnh, tin thc hin) m cha xem xt n hiu qu sau u t mt khi d n c a vo s dng. - Ngun vin tr khng hon li b phn tn, dn tri qu nhiu, cha tp trung vo nhng lnh vc c li th tng i v c kh nng tc ng thc y s pht trin cc ngnh khc ca nn kinh t. - Nhiu ngi vn coi vin tr l ca "tri cho", v vy vic s dng v qun l cc ngun vin tr thng khng c m bo ng ch ti chnh, thm ch cn rt lng ph v tu tin, d b tht thot. iu cng gp phn lm gim hiu qu dng ngun vn ODA.V d v v vic PMU18 v DA i l ng Ty khin cho cng lun v Quc hi thc s lo ngi v vic qun l vn ODA.

- V nng lc v kh nng lm vic ca cc nhn vin trong mi trng ODA: theo nh gi ca nhiu nh phn tch trong v ngoi nc, mc d ta qua mt thi gian kh di tip nhn ngun h tr pht trin chnh thc, nhng nhn s v k nng nhn s trong cng tc iu hnh - s dng ngun vn ODA nhng cp khc nhau hin ang thiu v s lng v yu v cht lng, h cn qu yu so vi yu cu quc t v yu cu ca cc nh ti tr. y l mt vn c nhiu ngi quan tm xem xt nhng tc khc phc nhng yu km ny cn qu chm.Hu qu l cc khu trong qu trnh tip nhn v s dng vin tr u c nhng sai lm lp li nhiu ln, lm nh hng n hiu qu s dng vn vay v uy tn ca Vit Nam trong lnh vc huy ng v tip nhn ODA. - Ngun vn ODA thu ht c ch yu tp trung vo cc vng kinh t trng im. Vng kinh t trng im Bc B l a bn thu ht ODA ln nht, chim gn 30% s vn ODA k kt nhng ch yu tp trung vo tam gic kinh t gm 3 tnh H Ni, Hi Phng v Qung Ninh. Vng ng bng Sng Cu Long thu ht c mt lng ng k vn ODA v phn b tng i ng u gia cc tnh trong vng. Cn vng kinh t trng im Trung B khng c li th v nhiu mt, trong ngun vn ODA thu ht cng t. l nhng hn ch ni bt i hi Vit Nam cn tng bc khc phc ngun vn ODA s dng c hiu qu hn. 3. Cc gii php nhm y mnh thu ht v nng cao hiu qu qun l, s dng vn ODA. 3.1. Cc gii php y mnh thu ht ODA vo Vit Nam. 3.1.1. V C ch chnh sch: - Ban hnh cc vn bn lut, cc quy nh c th v thu ht, qun l, s dng vn ODA. Xy dng mt cng v thu ht ODA trong tng lai. - Tng cng m rng phm vi thu ht, khng ch gm ODA theo ngha truyn thng, m c ngun vn km u i hn ca cc nh ti tr, va m bo cung- cu hp l v ODA ca cc nh ti tr, cng nh nhu cu v pha Vit Nam. Ngoi ra, tng cng cc bin php ngoi giao, quan h hu ngh, hp tc vi cc nc trn th gii, t tranh th s gip ca bn b trn th gii.

- Tip tc thc hin ci cch hnh chnh ngun vn ODA c th nhanh chng i vo cc d n. - Cn iu chnh chnh sch thu ph hp. Trn thc t ch tr nhng d n ODA dng vin tr khng hon li mi c min thu hng ha, cn cc d n vay li t pha chnh ph th tin thu cho cc hng ha thuc d n u c gii ngn t ngun vn i ng, ly t ngn sch nh nc. Do , vic nh thu hng ha cc d n s dng vn ODA thc cht l ly tin t ti ny b vo ti kia ca Nh nc, lm cho cc d n chm tin m li tn km chi ph qun l. V vy cn tin ti min thu cho cc hng ha nhp khu ca d n. 3.1.2. V t chc thc hin d n: - Cng tc thm nh ph duyt d n: Gim bt thi gian cho cng tc chun b d n. c th chun b tt d n cn phi c i ng cn b am hiu cch thc lp d n kh thi cng nh cc iu kin ca nh ti tr m bo khng c s sai lch. Tin hnh thm nh, ph duyt d n mt cch nhanh nht. Mun vy th phi gim bt cc th tc hnh chnh phin h, c nhng linh hot trong vic xt duyt i vi ch u t. Mt gii php na l phi tng cng hiu qu ca cc u mi qun l v iu phi ODA, cc c quan ny c vai tr quan trng i vi qu trnh tip nhn v s dng ODA. Trong thi gian ti cn tng cng gim st i vi c quan u mi l B k hach v u t kp thi gii quyt nhng vng mc trong qu trnh thc hin d n, ng thi cc c quan phi hp vi c quan u mi thc hin tt nhim v ca mnh. C nh vy mi m bo thc hin tt tin d n. - Cng tc u thu: C phn ha l bin php trit v l duy nht cho tnh trng gi u thu thp nh hin nay. Khi c phn ha, nhng ngi c trch nhim trong cng tc b gi thu s phi cn nhc k lng vn l li ch khng ch v mc ch trng thu.T chc u thu cng khai minh bch, x l trit cc sai phm. - Qun l cht lng cng trnh: Khu then cht trong cng tc ny l cht lng i ng t vn gim st. V vy, cn tng cng o to, bi dng phm cht v nng lc chuyn mn cho t vn trong nc thay th cho t vn nc ngoi.

Nng cao ch i ng i vi u t trong nc, c bit l i vi cc cng trnh c iu kin kh khn. 3.2. Cc gii php nhm nng cao hiu qu s dng vn ODA . T thc trng nh nu, c th hnh dung nhng nh hng v gii php nng cao hiu qu s dng vn ODA, cn thng nht mt s quan im c bn sau: Ngun vn ODA l khng chc chn. V vy, quc gia tip nhn vn ODA khng nn qu k vng vo ngun vn ny. Vn ODA phi c nhn nhn l mt b phn ca Ngn sch Nh nc. Cc cp quyt nh, c quan ch qun v ch u t cc DA ODA phi chu trch nhim trc ton dn - khng ch vi th h hm nay m c mai sau - v hiu qu s dng ngun vn ny. Hiu qu qun l vn ODA phi c m bo t 2 pha: nh ti tr v quc gia tip nhn ti tr. Mi thng tin ca qu trnh qun l vn ODA phi r rng v minh bch, cn c cp nht v cng b cng khai mt cch thng xuyn. T thc trng v trn c s quan im nu, nng cao hiu qu qun l vn ODA cn thc hin cc gii php sau: Th nht, Chnh ph, chnh quyn a phng, c quan ch qun v ch u t cc DA ODA phi thng nht nhn thc:ngun vn ODA l mt b phn NSNN, l mt phn ngun lc ti chnh quc gia v to gnh nng n nn cho ngi dn, khng ch th h hm nay m c mai sau. Qun l lng ph v khng hiu qu ngun vn ny l c ti i vi dn tc. Th hai, Chnh ph cng nh tng chnh quyn a phng phi hoch nh chin lc vn ng v s dng vn ODA ph hp vi chin lc pht trin kinh t x hi: Do ph thuc kh nhiu vo cc yu t bt nh nn kh c th d kin chun xc (trong di hn) vn ODA vn ng c. V vy, cc chng trnh, d n d nh su t bng vn ODA phi c sp xp th t u tin theo mt s phng n vi cc kh nng khc nhau. Cc chng trnh d n c mc u tin cao cn b tr ngun vn thay th nu khng vn ng c vn ODA. Mt khc, kinh nghim ca Malaysia trong vn ny cng rt ng tham kho: h la chn rt k cc DA s dng vn ODA v

ngun vn vay ODA, ch tp trung vo cc DA qui m ln v tn dng ti a s htr ca nh ti tr. Mc tiu thu ht v s dng vn ODA trong giai on 2011- 2015 xc nh 3 t ph trong thi gian ti l pht trin c s h tng, hon thin th ch v nng cao cht lng ngun nhn lc. Bn cnh , cc lnh vc xa i gim ngho, an sinh x hi v ng ph vi bin i kh hu cng l nhng lnh vc c u tin. Th ba, cn qun trit nguyn tc qun l vn ODA phi cn c vo kt qu v hiu qu: Xy dng v thc hin qui trnh k thut d n theo hng chuyn nghip ha: t khi xc nh DA, chun b DA, nh gi DA, ph duyt DA, m phn, k kt, u thu, thi cng, gim nh, nh gi sau DA v kim ton, c gng mi khu phi c m nhim bi c quan chuyn trch. Ban hnh h thng cc hng dn chi tit trong tng khu, t phn nh r trch nhim v quyn hn ca cc cp lin quan. c bit, cn c nhng hng dn c th thc hin qu trnh nh gi d n sau hon thnh. Cc thng tin v qu trnh qun l vn ODA phi r rng minh bch, c thng bo y cho nhn dn v cc nh ti tr. Th t, Chnh ph cn xy dng h thng tiu ch hp l, phn cp qun l vn ODA: xy dng c h thng tiu ch ny cn nh gi li mt cch ton din v thng k y cc DA ODA v ang c trin khai thc hin nhm xc nh mi quan h gia mc hiu qu t c ca DA vi cc tiu ch: qui m, trch nhim tr n, nng lc qun l vn ODA ca a phng, lnh vc u t ca DA, nh ti tr v.v Th nm, cc b ngnh trong Chnh ph v chnh quyn cc a phng cn c k hoch o to, bi dng nng cao nng lc ca cn b lm cng tc qun l vn ODA theo hng chuyn mn ha: Thi gian qua trong khun kh cc chng trnh, d n ODA, mt i ng kh ng o cn b c o to v hun luyn v cng tc qun l v thc hin cc chng trnh, d n ODA. Tuy nhin, trong thi gian ti cn c mt chng trnh hun luyn rng ri to ra nhng thay i v nhn thc, thi v k nng cho i ng cn b tt c cc cp.

Th su, hon thin cng tc k hoch ho v xc nh th t u tin phn b ngun vn ODA: Hon thin k hoch ha vn ODA l to iu kin lin tc ha cc b phn ca k hoch u t xy dng: K hoch chun b u t, k hoch chun b thc hin d n v k hoch thc hin d n. Ngoi ra, phi xc nh th t u tin phn b ngun vn theo tng ngnh v lnh vc c th. Cc ngnh, cc a phng v cc n v s dng ngun vn ODA cn tnh ton chnh xc hiu qu trnh s dng lng ph cc ngun vn v xc nh y ngha v tr n, chu trch nhim chnh trong qu trnh s dng vn v phi t li ch quc gia ln hng u. Th by, chun b vn i ng cho cc chng trnh, dn ODA: Tt c cc chng trnh, d n ODA khi chun b ph duyt cc cp phi ch r ngun vn trong nc v phi c b tr trong cc k hoch cc cp tng ng. Th tm, cc d n phi tp trung pht huy ngun lc hin c ca a phng: Cc chng trnh, d n ODA phi nghin cu pht huy c nhng li th sn c v phi xut pht t thc t ca a phng ti tr hiu qu hn, phi to iu kin ngi dn ca a phng c th trc tip tham gia v qun l chng trnh, d n. Th chn, xy dng h thng theo di v nh gi d n: iu ny s gp phn khc phc c nhng yu km trong qu trnh thc hin d n v qun l ngun vn ODA mt cch c hiu qu, t c nhng mc tiu u tin ca t nc. Th mi, thc hinli ch ca cc nh ti tr: s dng ngun vn ODA mt cch c hiu qu nht, chng ta cn kin tr v kin quyt loi b cc rng buc chnh tr ra khi quan h ca h tr pht trin chnh thc. Bn cnh , cn quan tm n nhng li ch ca cc nh ti tr khi h m rng quan h h tr cng nh u t, thng mi vi nc ta.T , mi c th huy ng mt cch c hiu qu ngun vn ny phc v cho s nghip pht trin kinh t - x hi. Mi mt, hi ho th tc gia cc nh ti tr: Hin nay, cc nh ti tr cng nh cc quc gia i tc u mong mun c cc quy ch v h thng n gin ho cng nhau thc hin, tin ti cc im chung v mu, ni dung v tnh thng xuyn cho mt bo co nh k mi chng trnh, d n ph hp yu cu ca tt c cc nh ti tr. Hn na, nhng im chung l cn thit loi b

s trng lp trong vic chun b ti liu, nh gi cc tc ng v mi trng v x hi i vi cc chng trnh, d n ng ti tr. V th nhu cu hi ho th tc theo cc quy ch v cc h thng ph hp vi nhng tiu chun, nguyn tc quc t l khch quan v cn thit. Mi hai, cn m rng thm i tng ca ngun vn ODA: Ngun vn ODA hin nay ch yu ch dnh cho khu vc quc doanh, nhng g thuc s hu nh nc; cn khu vc t nhn th mi ch c tip cn ngun vn ny vi t cch l nh thu (ch yu l xy dng v mua sm trang thit b) - mt mt xch nh trong ton b chui xch ca vic s dng ngun vn ODA. Thc t cho thy, rt nhiu doanh nghip t nhn s dng ng vn c hiu qu hn rt nhiu so vi cc doanh nghip nh nc, v vy trong thi gian ti cn ch hn ti i tng ny. Mi ba, xc tin qu trnh gii ngn vn ODA theo hng nhanh chng, minh bch: Vn ODA c gii ngn vn nhanh chng to iu kin thun li cho vic s dng vn, cc d n u t s nhanh chng i vo hot ng, thi gian thc hin d n nhanh chng do c u vn cho thc hin d n. Vic gii ngn vn nhanh chng khng nhng gip ch cho vic s dng vn m n cn tng nim tin i vi nh ti tr lm ngun vn c ti tr tng cao, t mc tiu ra.

BNG PHN CNG CNG VIC: Tm hiu chung Khi nim, phn loi, lm slide, v h tr cc thnh vin khc trong nhm lm bi(Nguyn Th nh) Vai tr ca ODA; cc nhn t nh hng n thu ht ODA.(Nguyn Th Hng) II.Thc trng 2.1. Thnh tu - Tip nhn (Phng Th Qunh Trang) - S dng (L Th Huyn Trang v Nguyn Th Tho) 2.2. Hn chca vic tip nhn v s dng(Nguyn Th Tr L) III. Gii php: Phm Anh Phng v Nguyn Th Huyn Trang