You are on page 1of 45

CHNG IV.

L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 1. Mt s khi nim 1.1. Tiu dng - Tiu dng l hnh vi rt quan trng ca con ngi. N chnh l hnh ng nhm tha mn nhng nguyn vng, tr tng tng ring v cc nhu cu v tnh cm, vt cht ca mt c nhn hoc h gia nh no thng qua vic mua sm cc sn phn v vic s dng cc sn phm . - H gia nh: vi t cch ngi ra quyt nh trong nn kinh t, c hiu l mt nhm ngi sng cng vi nhau nh mt n v ra quyt nh tiu dng.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 1. Mt s khi nim 1.2. Mc tiu ca ngi tiu dng Khi s dng ngn sch ca mnh mua sm hng ha v dch v, bt k ngi tiu dng no cng hng ti ch li thu c v ch li thu c cng nhiu cng tt. Vi mi hng ha tiu dng, nu cn lm cho ch li tng thm th ngi tiu dng cn tng tiu dng v ch li tiu dng s hng ti gi tr ln nht.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 1. Mt s khi nim 1.3. ch li Khi tiu dng mt hng ha no , ngi tiu dng c th ri vo cc trng thi khc nhau: hi lng hoc khng hi lng. Hng ha no mang li s hi lng c ngha l mang li li ch v ngc li. ch li (Utility U): l s tha mn hoc hi lng thu c khi tiu dng hng ha hoc dch v. Tng ch li (TU): l tng th s tha mn hoc hi lng do ngi tiu dng mt s lng nht nh hng ha v dch v khc nhau mang li.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 1. Mt s khi nim 1.4. ch li cn bin ch li cn bin (MU): l s thay i ca tng ch li khi c s thay i ca s lng hng ha c tiu dng (tc l ch li thu thm khi sn xut hoc tiu dng thm mt n v hng ho).

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn Ni dung quy lut: Nu c tip tc tng dn lng tiu dng mt loi hng ha no trong mt khong thi gian nht nh, th tng ch li s tng nhng vi tc chm dn, cn ch li cn bin lun c xu hng gim i.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn VD: Gi s li ch ca con ngi c th o c, ta c bng minh ha ch li ca vic ung bia Heneiken ca anh Hong trong mt khong thi gian nht nh nh sau:

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn Nu khng tnh n nh hng ca yu t gi c (coi P = 0), ta thy: - MU > 0: anh Hong s ung thm bia v tng ch li anh Hong c c t vic ung bia tng ln nhng tng vi tc chm dn. - Khi MU = 0: anh Hong dng qu trnh tng tiu dng ca mnh li, v s lng 6 cc bia tiu dng ti thi im ny l ti u v TUmax = 22. - Khi MU < 0: anh Hong s khng ung thm cc th 7 d c min ph v cc th 7 ny em li ch li -0,5 v tng ch li gim.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.1. ch li cn bin v ng cu - L thuyt v li ch vi quy lut ch li cn bin gim dn cho thy l do v sao ng cu dc xung. Nh vy, chng ta thy c mi quan h gia MU v gi c hng ha. - Khi MU cng ln th s lng tiu dng cng t, ngi tiu dng tr gi cng cao v ngc li, khi MU cng nh th s lng cng nhiu, ngi tiu dng tr gi cng thp. Khi MU = 0, ngi tiu dng khng mua thm mt n v hng ha no na, ng cu (D) phn nh quy lut MU gim dn: MU D.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.1. ch li cn bin v ng cu

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.1. ch li cn bin v ng cu - Khi MU > P: tng ch li tng thm nhng li tng vi tc gim dn, ngi tiu dng s tip tc tiu dng thm hng ha v dch v. - Khi MU = P: tng ch li ca ngi tiu dng l ln nht TUmax v lng tiu dng t ti u. - Khi MU < P: tng ch li gim i, ngi tiu dng dng tiu dng hng ha, dch v.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.1. ch li cn bin v ng cu

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) - Khi nim: Thng d tiu dng l gi tr m ngi tiu dng thu li t vic tham gia trao i hng ha dch v trn th trng. - Tng hp thng d tiu dng ca tng c nhn l thng d tiu dng chung ca ton th trng.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) - Nu ngi tiu dng tiu dng mt hng ha, dch v: thu ca ngi tiu dng l ch li cn bin thu c, chi l khon tin phi tr tiu dng hng ha v c tnh theo gi th trng. CS = MU P

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) - Nu ngi tiu dng tiu dng hai hng ha, dch v tr ln, thng d tiu dng trn ton b sn phm phn nh s chnh lch gia phn thu v ca ngi tiu dng (tc l tng ch li thu c ca tt c cc sn phm m ngi tiu dng) v phn chi ra l tng chi tiu (TE). CS = (TU TE) = TU - P.Q CSmax CS = 0 MU = P

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) Khi MU > P, CS > 0 th ngi tiu dng quyt nh tng lng tiu dng. Tuy nhin, khi tiu dng tng ln th ch li cn bin li gim dn lm cho tng ch li tng theo chiu hng chm dn cho n khi thng d ca n v sn phm cui cng bng 0, tc l MU = P, TUmax th ngi tiu dng s quyt nh dng qu trnh tiu dng li. Nh vy, ch li cn bin gim dn chnh l ni dung kinh t ca lut cu nn MU D. V th, thng d tiu dng c th tnh bng cch s dng ng cu.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume)

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume)

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) Thng d tiu dng ca ton b th trng

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


I. Mt s khi nim v l thuyt v ch li ca ngi tiu dng 2. Quy lut ch li cn bin gim dn 2.2. Thng d tiu dng (CS Surplus Consume) Thng d tiu dng ca ton b th trng ti trng thi cn bng

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.1. Gi nh v s thch ca ngi tiu dng - Gi nh v s thch mang tnh u tin; - Gi nh v s thch mang tnh bc cu; - Gi nh v s thch mang tnh nht qun; - Gi nh v s thch s dng nhiu hng ha, dch v hn t hng ha, dch v. - Gi nh v vic ngi tiu dng c khi nim, so snh, sp xp cc gi hng ha khc nhau; - Gi nh v s thch ca ngi tiu dng ph thuc vo thu nhp v gi c.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.1. Khi nim ng bng quan (IC) l tp hp cc cch thc kt hp khc nhau ca tp hp hng ha m ngi tiu dng mua cho cng mt mc li ch. ng bng quan cn c gi l ng ng mc li ch hay ng ng mc tha dng.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.2. Tnh cht - ng bng quan dc xung v pha phi v c dc m.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.2. Tnh cht - H cc ng bng quan: Cc ng bng quan khc nhau th mc li ch khc nhau.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.2. Tnh cht - Cc ng bng quan khng ct nhau v vic cc ng bng quan ct nhau vi phm nguyn tc rng ngi tiu dng thch s lng nhiu hn.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.3. T sut thay th cn bin - T sut thay th cn bin l s n v hng ha X cn mua thm khi gim i mt n v hng ha Y li ch khng i. - MRS chnh l dc ca ng bng quan ng vi tng phng n tiu dng.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.3. T sut thay th cn bin V t l thay th cn bin MRS cho bit ngi tiu dng sn sng nh i bao nhiu Y tiu dng mt n v hng ha X

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.3. T sut thay th cn bin

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.3. T sut thay th cn bin: 2 trng hp c bit - Khi MRS l hng s th ng bng quan l ng thng c dc m v cc sn phm m ngi tiu dng la chn thay th hon ton cho nhau. y l nhng hng ha thay th hon ho.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 1. S thch ca ngi tiu dng 1.2. Biu din s thch ca ngi tiu dng bng ng bng quan 1.2.3. T sut thay th cn bin: 2 trng hp c bit - Khi MRS khng tn ti th ng bng quan c hnh ch L th hin mi mt mc li ch ch c mt phng n kt hp ti u duy nht, khng c phng n khc thay th. y l nhng hng ha b sung hon ho.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng - Khi nim: ng ngn sch l ng biu th tt c cc cch kt hp khc nhau ca hng ha, dch v m ngi tiu dng mua tha mn cng mt mc thu nhp ca ngi tiu dng. - C th biu din phng trnh ng ngn sch thng qua hm s sau: I = PxX + PyY + . + PnN trong : + I l thu nhp ca ngi tiu dng + Px, Py, Pn l gi ca hng ha, dch v X, Y, N + X, Y, N l s lng ca hng ha, dch v X, Y, N

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng Phng trnh ng ngn sch c th c vit khi qut vi gi thit ngi tiu dng ch mua hai hng ha, dch v X, Y nh sau:

Cc i lng I, Px, Py, X, Y lun mang gi tr dng. V Px, Py mang gi tr dng nn dc ca ng ngn sch lun c gi tr m. dc m ca ng ngn sch phn nh t l thay i gia hai hng ha X v Y, v cho bit s thay i gia khi lng hng ha X v Y l ngc chiu.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng Vi mc thu nhp I1 ngi tiu dng phn phi thu nhp ca mnh mua hai hng ha X, Y vi cc phng n chi tiu A, B khc nhau. Nhng phng n ny cng c im chung l phi cng mc thu nhp nh nhau l I1.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng Ti im ng ngn sch ct trc tung, ngi tiu dng dnh ton b thu nhp ca mnh tiu dng hng ha, dch v Y v lng hng ha Y khi l I/Py. Ti im ng ngn sch ct trc honh, ngi tiu dng dnh ton b th nhp b thu nhp ca mnh tiu dng hng ha, dch v X v lng hng ha X khi l I/Px. Di chuyn dc theo ng ngn sch t trn xung di (t A xung B) cho thy ngi tiu dng nu tng lng hng ha X th phi gim lng hng ha Y.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng - Nu thu nhp v gi c hng ha dch v Y gi nguyn, gi hng ha dch v X tng ln (Px2 > Px1) th ng ngn sch s xoay v pha gc ta v ngc li.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng - Nu thu nhp tng, gi nh gi hng ha, dch v gi nguyn th ng ngn sch s dch chuyn ra ngoi, khng gian la chn ca ngi tiu dng c m rng, v ngi tiu dng c th la chn mua nhiu hng ha hn v ngc li.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 2. Ngn sch ca ngi tiu dng - Nu thu nhp gi nguyn, gi hng ha dch v gim xung th ng ngn sch cng s dch chuyn ra ngoi, khng gian la chn ca ngi tiu dng c m rng, v ngi tiu dng c th la chn mua nhiu hng ha hn v ngc li.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch VD: Mt ngi c thu nhp I = 21 nghn ng dng chi tiu cho hai loi hng ha X (mua sch) v Y (tp th thao) trong 1 tun vi gi ca X l PX =3 nghn/ 1 quyn, gi ca Y l PY = 1,5 nghn/1 ln tp.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch Chng ta phi tnh n li ch cn bin trn 1 ng chi tiu.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch
V la chn tiu dng khi ny s da trn nguyn tc MU/P max. Ln th 1: tp th thao v MUx/Px = 6 < MUy/Py = 8, chi tiu 1,5 nghn. Ln th 2: mua sch, tp th thao v MUx/Px = MUy/Py = 6 chi tiu thm 4,5 nghn. Ln th 3: mua sch v MUx/Px = 5 > MUy/Py = 4 chi tiu thm 3 nghn. Ln th 4: mua sch, tp th thao v MUx/Px = MUy/Py = 4 chi tiu thm 4,5 nghn. Ln th 5: mua sch v MUx/Px = 3 > MUy/Py = 2 chi tiu thm 3 nghn. Ln th 6: mua sch, tp th thao v MUx/Px = MUy/Py = 2 chi tiu thm 4,5 nghn v va tiu ht s tin l 21 nghn.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch Vy la chn tiu dng ti u tha mn iu kin cn bng l MUx/Px = MUy/Py = 2 v X.PX +Y.PY = I, l X = 5,Y = 4 =>5.3 + 4.1,5 = 21000 v TUmax= 60 + 30 = 90 ln hn li ch thu c t bt k tp hp tiu dng kh thi no khc.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch Lu : - Mi s la chn ca ngi tiu dng phi nm trn ng ngn sch. - V c v s cc ng bng quan nn ng ngn sch s ct nhiu ng bng quan v l tip tuyn ca mt trong s cc ng bng quan.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.1. S kt hp gia ng bng quan v ng ngn sch Tm li, ti a ha li ch o c cn tun theo nguyn tc cn bng tiu dng cn bin:

Quy tc ny ni ln ngi tiu dng hp l s mua mi loi hng ha cho n khi t l gia li ch tng thm thu c so vi gi phi tr l bng nhau cho mi loi hng ha.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.2. S thay i ca thu nhp v gi c vi ng cu c nhn - ng tiu dng thu nhp ICC (Income-Consumption Curve): ng tiu dng thu nhp i vi hng ha X cho bit lng hng ha X c mua tng ng vi tng mc thu nhp khi gi c cc loi hng ha l khng i.

CHNG IV. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG


II. La chn ti u ca ngi tiu dng 3. Kt hp tiu dng hng ha ti u 3.2. S thay i ca thu nhp v gi c vi ng cu c nhn - ng tiu dng gi c PCC (Price-Consumption Curve): ng tiu dng - gi c i vi hng ha X cho bit lng hng ha X c mua tng ng vi tng mc gi khi thu nhp v gi ca hng ha Y khng i.

You might also like