Professional Documents
Culture Documents
BI TIU LUN
TI: LM PHT VIT NAM: THC TRNG V GII
PHP
TN
MSSV
Nhn xt ca GVHD
LI NI U
MC LC
Phn 1. C s l lun
1.1 Khi nim v lm pht ...................................................................................6
1.2 Phn loi lm pht .........................................................................................6
1.2.1 Phn loi theo mc ca t l lm pht hay da theo nh lng ............6
1.2.2 Cn c vo nh tnh ...................................................................................7
1.2.3 Thiu pht ...................................................................................................7
1.3 o lng lm pht......................................................................................... 8
1.3.1 Ch s gi tiu dng.................................................................................... 8
1.3.2 Ch s gim pht theo GDP (Id).................................................................. 9
1.3.3 Ch s gi sn xut ....................................................................................10
1.3.4 Ch s gi sinh hot................................................................................... 10
1.3.5 Ch s gi bn bun.................................................................................. 10
1.4 Cc nguyn nhn gy ra lm pht................................................................ 10
1.4.1 Lm pht do cu ko................................................................................. 10
1.4.2 Lm pht do chi ph y............................................................................ 11
1.4.3 Lm pht theo thuyt s lng tin t....................................................... 13
1.5 Tc ng ca lm pht................................................................................. 13
Phn 2. Thc trng lm pht Vit Nam
2.1 Lm pht vit nam qua cc giai on........................................................... 15
2.1.1 Giai on t nc vit nam ang b thc dn v quc h.............. 15
2.1.2 Giai on t nm 1976- 1980................................................................... 15
2.1.3 Giai on t 1981- 1988.......................................................................... 16
2.1.4 Giai on 1988-1995................................................................................ 17
2.1.5 Giai on 1995-2005................................................................................ 17
Phn 1. C s l lun
1.1 Khi nim v lm pht
Ban u cha co mt inh nghia thng nht v lam phat, vi vy a co nhiu
quan im khac nhau cua cac nha kinh t hoc nh:
Theo Karl-Marx : Lam phat la s phat hanh tin mt qua mc cn thit.
V.LLenine: Lam phat la s tha tin giy trong lu thng.
Miltan Friedman: Lam phat bao gi u bao gi cung la mt hin tng
ca tin t.
R.Dornbusch va Fisher: Lam phat la tinh trang mc gia chung cua nn
kinh t tng ln.
Cac khai nim trn u da trn c trng :
Lng tin lu thng vt qua nhu cu cn thit lam cho chung bi mt gia.
Mc gia ca chung tng ln.
Vy lam phat: La mt pham tru kinh t khach quan phat sinh t ch lu
thng tin giy. La hin tng tin trong lu thng vt qua nhu cu cn thit lam
cho chung bi mt gia, gia ca cua hu ht cac loai hang hoa tng ln ng loat.
1.2 Phn loi lm pht
1.2.1 Phn loi theo mc ca t l lm pht hay da theo nh lng
Lm pht va phi: Loai lam phat nay xay ra khi gia ca hang hoa tng chm
di mc mt con s hng nm (di 10% mt nm). Hin phn ln cc nc
TBCN pht trin ang c lm pht va phi.
Lm pht phi m: Lm pht phi m xy ra khi gi c bt u tng vi t l
hai hoc ba con s nh 20%, 100% hoc 200%... mt nm.
Siu lm pht: Xay ra khi gia ca hang hoa tng gp nhiu ln mc 3 con
s hng nm tr ln.
V d: Lm pht Zimbabwe
Inflation rate
400%
450%
700%
900%
7892%
200000%
1.2.2 Cn c vo nh tnh
Lm pht cn bng v lm pht khng cn bng:
Lm pht cn bng: Tng tng ng vi thu nhp thc t ca ngi lao
ng, tng ph hp vi hot ng sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip. Do
khng gy nh hng n i sng hng ngy ca ngi lao ng v n nn
kinh t ni chung.
Lm pht khng cn bng: Tng khng tng ng vi thu nhp ca ngi
lao ng.Trn thc t loi lm pht ny cng thng hay xy ra.
Lm pht d on trc c v lm pht bt thng:
Lm pht d on trc: l loi lm pht xy ra hng nm trong mt thi
k tng i di v t l lm pht n nh u n. Loi lm pht ny c th d
on trc c t l ca n trong cc nm tip theo. V mt tm l, ngi dn
quen vi tnh trng lm pht v c s chun b trc. Do khng gy nh
hng n i sng, n kinh t.
Lm pht bt thng: Xy ra t bin m c th t trc cha xut hin.
Loi lm pht ny nh hng n tm l, i sng ngi dn v h cha kp thch
nghi. T m loi lm pht ny s gy ra bin ng i vi nn kinh t v nim
tin ca nhn dn vo chnh quyn c phn gim st .
1.2.3 Thiu pht
Thiu pht: Trong kinh t hc l lm pht t l rt thp, y l mt vn nn
trong qun l kinh t v m. vit nam, nhiu ngi thng nhm ln thiu pht
8
t =
Pt - Pt - 1
x100%
Pt - 1
Trong :
t : t l lm pht thi k t
Pt: mc gi ca thi k t
Pt-1: mc gi ca thi k trc
Khng tn ti mt php o chnh xc duy nht t l lm pht, v gi tr ca n
biu hin qua cc ch s ph thuc vo t trng m ngi ta gn cho mi hng ha
trong ch s, cng nh ph thuc vo phm vi khu vc kinh t m n c thc
hin. Cc php o ph bin ca ch s lm pht bao gm:
1.3.1 Ch s gi tiu dng (CPI-Consumer Price Index ): l ch s o lng
thng dng nht, c bn nht, o gi c ca mt s la chn cc hng ha hay
c mua bi "ngi tiu dng thng thng".
Ch : Trong khi tnh ton th phi chn 1 s nhm hng tiu dng mang tnh
cht i din t kho st bin ng gi.
CPI t
pi
=
pi
qi o
qi
* 100
Trong :
CPIt: Ch s gi tiu dng ca nm t
Pit v Pi0 l mc gi ca sn phm i trong nm t v nm 0
Qi0 l sn lng sn phm i trong nm 0
Nm 0 l nm gc
V d:
Ngn sch cho:
60% thc phm;
Gi thc phm tng 8%,
20% cho y t;
Y t tng 7%,
20% cho gio dc
Gio dc tng 5%
t
t
pi
qi
GDPdn
Id =
*100 =
*100
o
t
GDPt
pi qi
Trong :
GDPdn: GDP danh ngha nm t
GDPt: GDP thc nm t
Qit: khi lng sn phm i c sn xut nm t
Pit: n gi sn phm loi i nm t
10
Pio: n gi sn phm i nm gc
So snh CPI v Id ta thy c 3 im khc nhau:
Th nht, Id phn nh mc gi trung bnh ca tt c hng ha v dch v
c sn xut ra trong nn kinh t; cn CPI phn nh gi ca nhng hng
ha v dch v m ngi tiu dng mua.
Th hai, Id phn nh gi ca nhng hng ha sn xut trong nc, do
khi gi hng ha nhp khu tng ln, ch phn nh trong CPI, khng c
tnh trong Id.
Th ba, CPI c tnh bng cch s dng gi hng ha c nh, trong khi
Id c tnh bng cch s dng gi hng ha thay i theo thi gian.
C hai u c nhc im l CPI c xu hng nh gi qu cao s tng gi sinh
hot trong khi Id li c xu hng nh gi qu thp s tng gi sinh hot.
1.3.3 Ch s gi sn xut (PPI- Production Price Index): o mc gi m cc nh
sn xut nhn c khng tnh n gi b sung qua i l hoc thu doanh thu. N
khc vi CPI l s tr cp gi, li nhun v thu c th sinh ra mt iu l gi tr
nhn c bi cc nh sn xut l khng bng vi nhng g ngi tiu dng
thanh ton.
1.3.4 Ch s gi sinh hot (CLI- Cost of Living Index): l s tng trn l thuyt
trong gi c sinh hot ca mt c nhn, trong cc ch s gi tiu dng (CPI)
c gi nh mt cch xp x.
1.3.5 Ch s gi bn bun (WPI - Wholesale Price Index) : o s thay i trong
gi c ca mt s la chn cc hng ha bn bun (thng thng l trc khi bn
c thu). Ch s ny rt ging vi PPI.
1.4 Cc nguyn nhn gy ra lm pht
1.4.1 Lm pht do cu ko (Demand-Pull Inflation)
Din ra do tng cu AD tng nhanh hn tim nng sn xut ca mt quc gia,
s gy ra s tng gi c v lm pht xy ra.
11
Hnh 1
Sn lng tng ti Y1
Gi tng t PO ti P1 (t PO n P1 l lm pht- Hnh 1)
Lm pht c coi l do s tn ti ca mc cu qu cao.
AD tng c th do:
Khu vc t nhn lc quan v nn kinh t, nn tiu dng t nh v u t t
nh tng ln.
Chnh ph tng chi tiu.
Ngn hng trung ng tng lng cung tin.
Ngi nc tng mua hng ha v dch v trong nc.
Kt qu ng tng cu AD s dch chuyn sang phi, trong ngn hn s
lm cho sn lng tng ln, ng thi mc gi chung tng ln.
1.4.2 Lm pht do chi ph y (Cost- Pull Inflation)
Xut pht t s st gim trong tng cung, m nguyn nhn l do chi ph sn
xut ca nn kinh t tng ln.
ng tng cung dch chuyn sang tri t ASO sang AS1. Kt qu sn lng st
gim t YO xung Y1, mc gi s tng t PO ln P1, nn kinh t va suy thoi va
lm pht (Hnh 2).
12
Hnh 2
Cc nhn t lm tng chi ph:
Chi phi tin lng : Tin lng gia tng do ap lc t cng oan, t chinh
sach iu chinh lng cua chinh phu lam tin lng tng ln vt mc tng
nng sut lao ng la nguyn nhn y chi phi tng.
Li nhun : Nu doanh nghip co quyn lc thi trng (c quyn, nhom
c quyn) co th y gia tng ln kim li nhun cao hn .
Nhp khu lam phat :Trong nn kinh t toan cu, cac doanh nghip phai
nhp mt lng khng nho nguyn nhin liu (NVL) t nc ngoai nu chi
phi NVL tng do nhiu nguyn nhn khng thuc s kim soat trong nc
khi o doanh nghip phai chp nhn mua NVL vi gia cao.
Chi phi NVL tng cao co th do cac nguyn nhn sau:
Ti gia hi oai: Nu ng ni t bi mt gia thi hang hoa trong nc se re
hn so vi nc ngoai. Khi o, xut khu se co li hn nhp khu vi th
lam chi phi nhp khu nguyn vt liu tng cao.
Thay i gia ca hang hoa: Khi gia ca hang hoa th gii tng thi cac doanh
nghip trong nc phai i mt vi chi phi cao hn nu s dung hang hoa
nay lam NVL san xut kinh doanh .
13
M*V=P*Y
Trong :
M: lng cung tin danh ngha
V: tc lu thng tin t
P: ch s gi
Y: sn lng thc
14
15
16
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
Tng 5.1
trng
8.0
5.1
6.0
8.6
8.1
8.8
9.5
Lm
pht
34.8
67.2
67.4
17.2
5.2
14.4
12.7
410.9
18
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
9605
1,04
5
1,03
6
1,09
2
1,00
1
0,99
4
1,00
8
1,04
1,03
1,09
5
1,08
4
1,51
1,00
2
1,16
3
1,16
0
1,03
2
1,00
4
1,02
1
1,02
1
1,03
2
1,23
1
1,08
6
1,05
3
1,02
3
0,92
1
1,00
5
1,02
6
1,01
9
0,92
1
0,99
3
1,00
3
1,00
4
1,06
0
1,00
2
1,01
1
1,00
8
1,02
6
1,07
9
1,03
6
1,01
1
1,02
9
1,02
9
1,03
5
1,03
4
1,14
3
1,17
1
1,03
6
1,04
1
1,07
8
1,45
1,12
1,88
19
1,04
9
1,05
1,51
1,28
nn
Nh v
Vt liu
xy dng
Thit b
v
dng gia
nh
Dc
phm, y
t
Phng
tin i
li, bu
in
Gio
dc
Vn ha,
th, gii
tr
Hng ha
v dch
v khc
Ch s
gi vng
Ch s
gi la
M
1,16
7
0,96
3
1,02
8
1,01
7
1,02
5
1,04
7
1,00
8
1,07
1
1,04
1
1,07
4
1,09
8
1,43
1,05
3
1,01
2
1,04
2
1,02
5
1,03
5
1,02
3
1,00
9
1,00
8
1,01
9
1,03
6
1,04
8
1,29
1,01
1
0,99
8
1,01
6
1,08
7
1,04
1
1,03
6
0,99
8
1,00
5
1,20
9
1,09
1
1,04
9
1,65
1,05
1,03
2
1,08
1,03
1,01
6
1,01
9
0,95
3
1,01
7
0,98
1,05
9
1,09
1
1,30
1,11
7
0,99
3
1,02
7
1,09
6
1,03
8
1,04
1
1,03
6
1,01
2
1,04
9
0,98
2
1,05
1,37
1,11
7
0,99
3
1,02
7
1,01
3
1,01
9
1,00
9
1,00
2
0,99
0,98
7
1,02
2
1,02
7
1,09
1,09
8
1,08
5
1,08
7
1,04
1,03
1
1,04
1
1,01
4
1,02
1,04
3
1,05
2
1,06
1,58
0,97
6
1,02
5
0,93
4
1,00
7
0,99
8
0,98
3
1,05
0
1,19
4
1,26
6
1,11
7
1,11
3
1,87
0,99
4
1,01
2
1,14
2
1,09
6
1,01
1
1,03
4
1,03
8
1,02
1
1,20
2
1,00
4
1,00
9
1,71
199
6
199
7
199
8
199
9
200
0
200
1
200
2
200
3
200
4
2005
27,9
31,0
37,2
34,9
31,8
32,2
36,4
33,8
36,6
36,3
33.8
35,7
40,6
42,7
41,0
40,3
199
6
199
7
199
8
199
9
200
0
200
1
200
2
200
3
200
4
2005
93,6
94,7
93,8
92,1
92,1
92,2
93,3
94,3
T liu sn
xut chim (%)
21
1995
Ch s
Chung
1,073
Hng tiu
dng nhp
khu
1,065
T liu sn
xut nhp
khu
1,075
199
6
1997
1,048
1,035
1,025
1,054
199
8
199
9
200
0
200
1
200
2
200
3
200
4
200
5
9605
0,98
0,901
1,034
0,983
0,999
1,034
1,096
1,078
1,18
1,031
0,973
0,953
0,965
0,976
0,978
1,011
1,008
1,022
0,94
1,036
0,982
0,901
1,049
0,984
1,002
1,038
1,126
1,095
1,27
17.18%
18%
16%
14%
12.75%
11.40%
12%
10%
8.70%
7.50%
8%
6%
4.80%
8.96%
7.70%
5%
4%
2%
0%
24
25
Theo cng b ca Tng cc Thng k, ch s gi tiu dng (CPI) thng 122009 tng 1,38% so vi thng trc.
Nh vy, CPI ca c nm 2009 dng mc 6,88%, ng mc tiu ca
Chnh ph ra l kim sot lm pht di hai con s.
Tng gi mnh nht l nhm giao thng: 2,47%, tip theo l nhm hng n
v dch v n ung: 2,06%. Trong nhm ny, ring mt hng thc phm tng t
bin: 6,88%. ng th 3 l nhm nh - vt liu xy dng, tng 1,40%. Cc
nhm hng ha cn li u tng 1% hoc thp hn. Tng gi t nht l nhm thit
b dng gia nh: 0,25%.
Ch s gi USD v vng bin ng mnh. Gi vng ch tng thm 0,49%
trong thng 12 nhng c nm 2009 tng n 9,16%. Ch s gi USD thng 12
tng 3,19% khin mc tng c nm ln n 9,17%.
2.1.6.4 Nm 2010
Thng 11 ch s gi tiu dng CPI ti TP.HCM l 1,73% cn ti H Ni l
1,93%, c tnh c nc vo khong 1,86%. Nh vy ch s CPI 11 thng ln
n 9,4% v d tnh c nm CPI s mc hai con s. Tng cc Thng k cho bit,
nguyn nhn chnh y ch s gi tiu dng thng 11 tng l do ch s gi nhm
hng n v dch v n ung tng mnh ti 3,45% so vi thng trc. Bn cnh ,
gi lng thc cng tng ti 6,02%; thc phm tng 3,27%; n ung ngoi gia
nh tng 1,19%. Mt s mt hng khc nh thp, xi mng, gas tng gi nn a
ch s gi nhm nh v vt liu xy dng tng 1,74%. Nhm hng ha dch v
khc tng 0,99%. CPI nhm may mc, m nn, giy dp tng 0,9% l do thng
ny vn nm trong giai on chuyn ma, nhu cu cc sn phm thi trang tng
hn. Trong khi nhm ung, thuc l tng 0,94% . Ch s gi vng thng 11 tng
8,67%, USD tng 3% so vi thng trc.
Trong nm 2010, gi tng do nhiu nguyn nhn do chi ph gio dc tng,
gi lng thc th gii tng ko gi lng thc trong nc tng 16%. Ngoi ra gi
xng du th gii tng cng lm nhm chi ph giao thng vn chuyn tng.
26
29
Xu hng cc nc pht trin chn gii php tng trng kinh t thc cht,
l da trn c s gi c n nh mc thp. Cn c bin lun cho gii php ny
l: Trong nn kinh t th trng, lm pht n nh th tnh d bo c nng cao.
iu gip cc nh u t c th xy dng c cc phng n u t hiu qu.
i vi ngi tiu dng th chi tiu yn tm, h khng phi lo cn nhc cc mt
hng khc thay th do gi tng. Tt c iu gp phn thc y tng
trng kinh t thc cht. Hin nay, cc nc pht trin chn mc lm pht gn 2%
l mc ti u cho tng trng. Tuy nhin, cng phi hiu rng, lm pht n nh
ch l iu kin cho tng trng kinh t, cn iu kin cn cho tng trng phi
l vn ca Chnh ph trong vic pht trin ngun lc, vn v cng ngh k
thut...
i vi Vit Nam mc lm pht no l ti u cho tng trng kinh t? Cc
ngng cng vi cc phn tch nu trn c th cung cp mt mc chun cho Vit
Nam, vi mt thc t rng, cc doanh nghip Vit Nam v ngi tiu dng khng
thch mt mc lm pht cao v khng n nh. Mc lm pht chun ca Vit Nam
c th gn vi mc lm pht ca cc nc ng Nam . Nghin cu bc u
ca IMF (2006) v mc lm pht Vit Nam vi cc nc ng Nam cng
ch ra rng, mc lm pht ti u cho tng trng kinh t cc nc vng ng
Nam , trong c Vit Nam khong 3,6%.
Mt thc t rng, cc kt qu nghin cu v ngng lm pht tt cho tng
trng u khng a ra vi mc tng trng kinh t l bao nhiu. y l cu hi
quan trng cho Vit Nam, bi v lm pht mc tiu c a ra trong mi quan h
vi tng trng kinh t.
Qua phn tch s liu trong hn 20 nm qua, dng nh mi quan h gia
lm pht v tng trng ca nn kinh t Vit Nam cng tun theo quy lut chung.
2.2.2 Ti l tht nghip
T l Lm pht ca:
Nm 2004: 9,5 %
Nm 2005: 8,4 %
Nm 2006: 6,6 %
30
Nm 2007: 12,63%
Nm 2008: 19,89%
T l tht nghip ca :
Nm 2009: 6,52%
Nm 2004 : 6,5%
Nm 2007: 4,2%
Nm 2005: 5,6-5.8%
Nm 2008: 4,6%
Nm 2006: 5%
Nm 2009 : 4,66%
31
33
B Ti chnh tip tc trin khai k hoch pht hnh tri phiu Chnh ph
nm 2007, 2008 tham gia ht bt tin v, ng thi phi hp vi B K hoch
v u t, cc B, ngnh thc hin cc bin php y mnh gii ngn cho cc d
n u t ca Nh nc tng cng kh nng hp th vn cho nn kinh t.
B Ti chnh phi hp vi B Cng Thng, B Xy dng, B Y t v a
phng tng cng kim tra, kim sot v qun l gi cc mt hng c xu hng
tng cao nh: xng du, bt ng sn, thuc cha bnh, st thp, gas; ch o cc
a phng y mnh vic kim sot qun l gi, khng tnh trng c quyn
doanh nghip v gi, nh gi bt hp l, u c nng gi, khng thc hin nim
yt gi; kin quyt x l nghim, kp thi theo quy nh nhng vi phm v Php
lnh Gi.
Th tng cng yu cu cc B, ngnh v y ban nhn dn cc tnh, thnh
ph trc thuc Trung ng c k hoch chun b lng hng ha cn thit vi
gi n nh phc v nhu cu ca nhn dn n Tt Nguyn n Mu T vui v,
an ton v tit kim.
B Thng tin v Truyn thng ch o.cc c quan thng tin i chng phi
hp vi cc B, c quan thc hin tt cng tc tuyn truyn cc doanh nghip
v ngi tiu dng hiu r v ng thun vi cc bin php iu hnh th trng
gi c ca Nh nc, t ngn nga tc ng tm l y gi ln cao.
Nhng cc chnh sch kinh t ny c v vn cha gii quyt tn gc c
lm pht v lm pht vn cha c kim ch v ang din bin mc cao.
2.3.2 Nm 2008
Trong bi cnh nn kinh t tip tc lm pht mc cao, ngn hng nh
nc (NHNN ) tch cc thc hin vic rt bt tin ra khi nn kinh t thng qua
cc cng c nh :
Tng thm 1% t l d tr bt buc ( Quyt nh s 187/Q-NHNN ) ngy
16/1/2008.
Pht hnh tn phiu NHNN bt buc 20.300 t ng k hn 1 nm , li sut
7,8% /nm ( quyt nh s 364/ Q NHNN ) ngy 13/2/2008.
34
Tng cung
Gim nhp siu
Thc y tit kim
Tng cng qun l th trng gi c
H tr cc chng trnh an sinh x hi
y mnh thng tin tuyn truyn nhm n nh tm l x hi v hn ch k
vng ca lm pht
Tht cht chnh sch tin t:
Chnh ph chn chnh sch tin t lm trng tm cho vic kim ch lm
pht, c th nh sau :
Trong thng 5/2008 nhu cu o v USD tng cao do yu t tm l v hnh
vi u c khin gi USD/VND trn th trng t do tng t bin c lc
ln n 19000VND/USD. NHNN ch ng iu hnh linh hot t gi :
bin t gi VND/USD c ni lng 0.5% 0.75% 1%
2% 3% ng thi cng can thip mua bn trn th trng ngoi hi
n nh t gi v p ng nhu cu ngoi t cho cc nhu cu nhp khu cc
mt hng thit yu ( xng du , thuc cha bnh , phn bn ,..) ; cng b
mc d tr ngoi hi 20,7 t USD, can thip trn th trng ngoi hi, ban
35
38
2.3.3 Nm 2009
Trong bi cnh kinh t th gii suy gim nghim trng vo cui 2008 u
2009, v lc ny tnh hnh lm pht c bn c kim ch, u tin thc y
tng trng kinh t c t ln. Chnh ph bt u cc chnh sch ni lng tin
t, NHNN lin tc gim li sut v t l d tr bt buc. T u nm 2/2009
ngnh thu tp trung x l vic gim 30% s thu thu nhp doanh nghip phi np
nm 2009, gin np thu thu nhp doanh nghip trong thi hn 9 thng i vi
thu thu nhp doanh nghip t hot ng sn xut kinh doanh ca cc doanh
nghip va v nh, c th thu thu nhp doanh nghip ca cc doanh nghip va
v nh gin np ln n 9900 t ng. Ngoi ra chnh ph cn ch trng gim
50% thu gi tr gia tng cho 19 nhm hng dch v .
Chnh ph a ra gi kch cu vi tng tr gi 160 nghn t ng , ngy
23/1/2009 chnh ph ban hnh quyt nh 131/Q-TTg v h tr li sut cho
cc t chc, c nhn vay vn ngn hng sn xut, theo mc li sut h tr
cho cc doanh nghip v ngi cho vay l 4%/nm, vi thi hn ti a l 8 thng,
bt u t 1/2/2009. D kin ngn sch nh nc chi ra khong 17000 t ng,
tng ng khong 1 t USD cho gii php kch cu ny, v cc gi khc nh
gi tng u t cng hn 90 nghn t ng , gi b sung an sinh x hi gn 10
nghn t ng. Xt v t l gi kch cu vi GDP cc gi kch cu ca Vit Nam
thuc hng cao so vi th gii. Nh vy mt lng tin ln c bm vo nn
kinh t.
Sau khi cc gii php chng lm pht c thc hin quyt lit, th tnh
hnh lm pht gim dn, n ht qu I/2009 lm pht ch cn 11,25% so vi
cng k, thp hn nhiu so vi mc 19,39% ca qu I/2008. Song tng trng
kinh t qu I/2009 li c biu hin suy gim mnh (ch t 3,9%, xut khu tng
2,4% ...,).
Tng trng kinh t qu II tng cao hn qu I, t mc 4,5%, 6 thng
t 3,9%; gi tr sn xut nng, lm, nghip, thy sn tng ng tng 0,9%, 3,9%
v 2,5%. Trong lnh vc sn xut cng nghip, gi tr sn xut k t thng 2/2009,
41
thng sau cao hn thng trc (thng 3 tng 2,5%, thng 4 tng 5,6%, thng 5 tng
7,2%, thng 6 tng 8,2%); 7 thng nhp siu ch c 3,4 t USD, thp hn rt nhiu
so vi cng k nm ngoi; d kin c nm nhp siu di 10 t USD, chim
khong 16 - 16,5% gi tr xut khu. Trong khi , cc lung vn vo mc d c
suy gim, song FDI ng k 6 thng u nm vn t 10 t USD v gii ngn
c gn 5 t USD; kiu hi cng gim khng ng k; c bit gn 2 thng lin
tc FII vo rng, theo di mt ngy 7 - 8 triu USD; th trng tn dng khng lm
vo tnh trng ng bng nh cc nc m si ng, th trng chng khon
tuy cha thc s n nh nhng khi sc... y l tn hiu rt tch cc cho th
trng.
Ring trong lnh vc ngn hng, Thng c Ngn hng Nh nc (NHNN)
trin khai, xut nhng gii php x l nhng din bin khng thun chiu
ca th trng: chnh sch tin t, t gi c iu hnh linh hot khng nhng
va m bo mc tiu chng suy gim kinh t, kim ch lm pht m cn phi
thc hin mc tiu n nh th trng ti chnh, hn ch n mc thp nht nh
hng ca cuc khng hong ti chnh ton cu n s bt n ca th trng ti
chnh Vit Nam. c bit l dng vn nc ngoi vo Vit Nam c chiu hng
suy gim qua cc knh u t trc tip, gin tip, kiu hi, gy p lc ln gi Vit
Nam v cng thng v cung ngoi t. Trc nhng tn hiu nh vy, NHNN
thc hin ng b nhiu gii php, mt mt chn chnh k lut th trng ngoi
hi do mt thi gian di bung lng, nn hn ch c tnh trng u c, gm
gi ngoi t gy cng thng gi to v ngun ngoi t; ng thi, x l linh hot,
hi ha mi quan h gia li sut ngoi t v li sut VND gim sc p v cu
mua ngoi t, tng nhu cu vay vn bng ngoi t ca cc doanh nghip. Hn na,
NHNN lng trc c nhng tc ng tiu cc ca gi gii php kch cu,
khi m tn dng ngn hng c xu hng tng mnh, Thng c NHNN ch o
st sao, a ra nhng gii php ng ph kp thi ngn chn nguy c , nh
tng cng thanh tra gim st cht lng cho vay h tr li sut; ch o cc t
42
chc tn dng khng h thp iu kin vay vn, c k hoch tng trng tn dng
mc hp l, m bo hiu qu cao, sit cht hn na k lut ti chnh.
Kt qu trong nhng qu u nm, li sut ngoi t trn th trng c
cc ngn hng thng mi (NHTM) a xung kh thp so vi thi gian trc.
Li sut thp mt mt kch thch nhu cu vay ngoi t. Th hin r nht l nu nh
n thng 5, d n cho vay ngoi t gim 9,55% (so vi cui nm 2008), th n
cui thng 7 tng tr li (thng 7 tng 1,2% so vi thng 6) v so vi cui nm
2008 ch cn gim 2,32%. Mt khc, li sut ngoi t thp cng khin nhiu ngi
dn, thay v nm gi ngoi t bn ngoi t ly ni t gi tit kim. Hin tng
nm gi ngoi t ca doanh nghip cng gim kh nhiu. Theo di nhng ngy
qua, lng ngoi t cc doanh nghip bn kh nhiu. iu cho thy, cc gii
php ng thi ca NHNN pht huy tc dng.
Nhng ch l nhng hiu qu tm thi v nhng tc dng ph ca cc
gi kch cu bt u biu hin v nguy c lm pht c th quay tr li,v c bit
l ch s lm pht tng cao tr li vo thng 6/2009 vi t l 3,94% so vi thng
3/2009 v vo ngy 1.12 ti bui hp bo thng bo ni dung phin hp thng k
ca Chnh ph, ngy 1.12, ng Nguyn Xun Phc, ch nhim vn phng Chnh
ph cho bit, Th tng kt lun, quyt nh 131/Q-TTg (h tr li sut cho
vay ngn hn) d nh ban u s thc hin n 31.3.2010 vi mc h tr 2%, s
phi chm dt hiu lc ngay vo 31.12.2009. Nguyn nhn do Chnh ph cho
rng, n khng cn ph hp trc nhng din bin mi ca nn kinh t: tng
trng, d n tn dng ln cao. Ring hai chnh sch l quyt nh 443 Q-TTg
(h tr li sut cho vay di hn) v quyt nh 497/Q-TTg (h tr li sut cho
nng dn vay vn mua my mc phc v nng nghip v vt t xy dng nh )
s tip tc duy tr thc hin n ht nm sau.Chnh ph tip tc cho php thc hin
bo lnh cho vay vi doanh nghip va v nh. Th tng yu cu cc b, ngnh
tp trung thc hin mc tiu: m bo n nh kinh t v m, khng tnh trng
lm pht tr li, linh hot trong iu hnh chnh sch t gi. B Cng thng cn
tp trung y mnh xut khu, gim nhp siu, xy dng hng ro k thut, nhng
43
khng vi phm quy nh ca WTO; ngn hng Nh nc qun l vic kinh doanh
cc sn vng v qun l ngoi t tt hn
.
cao ma khng chiu sc ep rui ro ln. Mt khac, lai sut cho vay tng cung
lam giam kha nng m rng tin dung cua cac ngn hang.
Nng cao ty l d tr bt buc han ch kha nng tao tin cua cac ngn
hang thng mai .
3.1.3 Bin phap kim ch gia ca
Nhp hang hoa cua nc ngoai b sung cho khi lng hang hoa trong
nc tao ra s cn bng giua cung va cu hang hoa. y la bim phap cha chay
tuy rt hu dung trong vic chn ng s khan him hang hoa, nhng co nhiu
mt han ch.
Nha nc ban vang va ngoai t nhm thu hut tin mt trong lu thng,n
inh gia vang,n inh ty gia hi oai,t o tao tm li n inh cac mt hang khac.
Quan li thi trng, chng u c tich tr.
3.1.4 Bin phap ong bng lng va gia kim ch gia
u tin phai co s cam kt cua cac lanh tu cng oan chp nhn ong bng
lng vi tng lng khng giup ich gi cho gii ng lng c inh, thng thi sau
tng lng thi gia ca cac mt hang u tng. Mt khac, ai din cac hip hi cac
chu doanh nhgip cung phai cam kt ong bng gia.
Thoa hip o phai c nha nc cng nhn va v phn minh nha nc cam
kt c gng ht sc gi cac yu t khac khng din bin xu hn nh khng la
tng thm s thiu hut ngn sach nha nc. at c thoa thun nh vy la mt
yu t rt quan trong trong tin trinh kim ch lam phat .
3.1.5 Bin phap cai cach tin t
Khi lam phat mc khng th kim soat c thi i loai tin la bin phap
c a ra.
3.2 Nhng bin phap chin lc
3.2.1 Xy dng va thc hin chin lc phat trin kinh t phu hp
Do lu thng hang hoa la tin cua lu thng tin t nn nu quy hang
hang hoa c tao ra co s lng lon cht lng cao, chung loai phong phu thi y
45
la tin vng chc nht n inh lu thng tin t, nhn huy ng tt cac
ngun lc phat trin kinh t cn xy dng va thc hin chin lc phat trin
kinh t xa hi ung n, trong o cn chu trong iu chinh c cu hp li, phat
trin nganh mui nhon xut khu .
i mi chinh sach quan li cng: Chinh phu phai khai thac va quan li cht
che cac ngun thu, tng thu t thu chu yu da trn c s m rng va nui dng
ngun thu, chng tht thoat co hiu qua. Ngn sach nha nc phai am bao cho
tinh hiu qua va tit kim. Thc hin cn i ngn sach tich cc lam c s cho cac
cn i khac trong nn kinh t.
3.2.2 Thc hin chin lc thi trng canh tranh hoan toan
Nu canh tranh c nng ln mc hoan hao thi gia ca se co xu hng
giam xung. Mt khac canh tranh thuc y cac nha kinh doanh cai tin ki thut cai
tin quan li va do o se giam c chi phi san xut kinh doanh, giam c gia ban
hang hoa .
3.2.3 Dung lam phat chng lam phat
i vi cac quc gia con nhiu tim nng v lao ng, t ai tai nguyn ,
nha nc co th tng chi s phat hanh chi phi cho vic m rng u t va hi
vong cac cng trinh u t mang lai hiu qua va gop phn kim ch lam phat. Ap
dung bin phap nay oi hoi phai co mt tim lc manh v cac yu t san xut, co
trinh khoa hoc ki thut tin tin, trinh quan li kinh t cao thi mi co th
thanh cng.
46
Thi Bo Kinh T Si Gn
Gio Trnh Kinh T Hc V M- Trng i Hc Kinh T Tp. H Ch Minh
47