Chng 6 THC HNH PHN TCH T

BI 1 QUY TRNH CHUN B MU T PHN TCH Cng tc chun b mu phn tch bao gm vic i ly mu ngoi thc a v x l mu trong phng phn tch. Cng tc chun b mu phn tch khi tin hnh cn phi m bo 02 yu cu c bn: * Mu c ly phn tch phi mang tnh i din cho ton khi, ton khu vc cn phn tch. * Phi nghin nh mu phn tch t n mn cn thit (qua ry 0,25mm hoc 1mm ty theo ch tiu phn tch) m bo cho qu trnh ha tan hoc rt tinh sau ny. 1. Phng php ly mu Ty thuc vo mc ch nghin cu, vic ly mu c th tin hnh theo cc cch sau: Ly mu theo tng pht sinh (theo phu din t); ly mu c bit v mu hn hp phn tch hng lot cc ch tiu hay ch phn tch mt vi thnh phn ca mi trng t. Mu ly trng thi t nhin, cu to t khng b ph hy. 1.1. Ly mu t theo tng pht sinh (theo phu din t) nghin cu, phn tch t v phng din pht sinh hc hoc nghin cu nhng tnh cht t nhin ca t (tnh cht vt l, ha hc v sinh hc); cch tin hnh ly mu c tin hnh theo phng php cha kha. Ni dung ca phng php ny nh sau: - Theo bn th nhng ca khu vc nghin cu, tin hnh phn chia, xc nh ranh gii ca nhng loi t chnh theo ngun gc pht sinh v theo thnh phn c gii. - Trn nhng khoanh vi ca cc loi t chnh v trong nhng a hnh c trng in hnh ca khu vc nghin cu tin hnh phn chia khu vc ly mu cha kha: 10 x 10m hoc 100 x 100m o y 1 - 2 phu din. - Kch thc ca tng phu din: 1,2 x 0,8m; v su thng thng o n tng m, nhng ni c tng phong ho dy th c th o n 2m hoc hn; tin hnh m t phu din mt cch t m, m t c trng hnh thi phu din.

137

Vic ly mu c tin hnh theo quy cch nh sau: u tin ly mu tng di cng (tng mu cht), tc l tng trn ca tng m; sau tip tc ly dn ln cc tng bn trn. Mu c ly khong gia ca tng c ly mu vi dy khong 10cm bng cch rch mt ng chia i tng ly mu, ly bn di v bn trn ng ny 5cm. Tt c tng u c ly nh trn, tr tng di cng (tng mu cht) v tng trn cng (tng canh tc). i vi tng di cng dng xng ly t y phu din sau khi va o xong. Cn tng canh tc th ly dc theo c chiu dy ca chng. Tng tch t mn ty dy m c th ly theo tng lp 10cm. Trng hp dy ca tng pht sinh qu ln th c th ly 2 mu hoc hn cho tng . Trng hp tng pht sinh c dy < 10cm th ly ht c tng . i vi tng tch t ca t mn mu ly khng phi gia tng m ly khu vc cht nht ca tng ny. Mt iu ng ch na l khng nn ly trng v tr theo chiu thng ng t trn xung m nn ly xen k. Bn cnh vic phn tch cc tnh cht ha hc ca mi trng t, nu cn phn tch cc tnh cht l hc nh xc nh thnh phn on lp, thm theo cc phng php trong phng th nghim th lng t cn c ly phi trn 1kg. m bo phn tch y cc tnh cht ha hc ca t th lng t cn ly t 0,5 - 1kg. Mu ly xong, trc khi buc li mang v Phng th nghim phn tch cn phi ghi phiu mu cho vo mu t. Phiu ghi mu gm cc ni dung sau: a im ly mu: Tnh, huyn, x, thn, vng t (ch s hu), K hiu mu: Bng s hoc bng ch. Loi t, mu sc. Tng dy ly mu. iu kin thi tit. Thi gian ly mu. Ngi ly mu.

1.2. Ly mu c bit Vic tin hnh ly mu c bit ngoi thc t c tin hnh tng i n gin. Phng php ny ch p dng phn tch mt s ch tiu cn thit nhm a ra nhn nh tnh trng hin ti ca mi trng t hoc phn tch nhanh mt s ch tiu ca mi trng t ngoi thc a. Qua kho st thc t, chng ta tin hnh ly mu bt k mt v tr no (theo nhn nh mang tnh ch quan ca nhng ngi kho st v
138

ly mu). Kt qu phn tch ca cc mu c bit khng phn nh ton b tnh cht t khu vc nghin cu m ch a ra nhng nhn nh (ch yu trong trng hp mi trng t b nhim). nh gi ton b tim nng t ai v cht lng mi trng t khu vc nghin cu cn phi tin hnh ly mu theo tng pht sinh hoc ly mu hn hp i din phn tch cc ch tiu ca mi trng t. 1.3. Ly mu hn hp i din Vic ly mu hn hp i din l cng vic rt kh khn, l giai on u tin ca qu trnh phn tch t, c nh hng quyt nh n kt qu phn tch t. ly mu i din in hnh cho ton khu vc phn tch vi mc cao, c th tin hnh theo cc bin php sau: * Ly nhiu im: Trn khu vc nghin cu nu chng ta ch ly mu mt im th rt kh in hnh v i din cho ton khu vc; ly mu cng nhiu im th cng d in hnh hn. Trong thc t khng cho php chng ta ly tht nhiu im m thng ch ly t 5 - 10 im ri trn u li v ly ra mt lng cn thit gi mang v phng th nghim. Cc im c ly mu phi phn b u trong khu vc nghin cu.

Hnh 6.1. Phn b cc im ly mu t * Loi tr cc im c bit khng in hnh: Khi tin hnh ly mu t trong mt khu vc t cn trnh ly nhng mu c bit khng in hnh. V d ly mu t trn mt m rung hay mt m t no , cn trnh nhng im va bn phn hay c vi tch t; trnh ly si hoc r cy ln vo nhiu; nu sn dc th khng nn ly nh sn hay chn sn Nu ton khu vc nghin cu km ng nht th phi phn nh khu vc ly mu. V d mt khu t c vng t cao, t trng hay t bng; c thnh phn c gii khc nhau, c hin trng s dng khc nhau th khng th ly mt mu in hnh cho ton khu vc c. Trng hp ny phi phn chia nh khu vc ra thnh nhiu , mi phi c s tng ng v a hnh, tnh cht t v mi ly mt mu i din phn tch.
139

* Trn u tt c cc mu ly mu in hnh: Cc mu t khi ly ti nhiu im (nh trn) cn c tn nh v trn u ly mu i din mang v. Lng mu t ly ti mt khu vc c dn mng trn giy hoc nilon, sau dng quy tc chia 4 ly mt na (ton b mu t chia thnh 4 phn nh hnh v, sau ly 2 phn khng lin k nhau, phn cn li b i), tip tc tin hnh ly nh th cho n khi no trng lng cn thit.

Hnh 6.2. Quy tc chia 4 ly mt na 1 v 3 ly; 2 v 4 b hoc ngc li Lng mu ly mang v phng phn tch khong t 0,5 - 1,0kg. Mu phi km theo phiu ghi mu (ni dung phiu ghi mu nh trn). Mu mang v Phng th nghim phi nhp s phn tch cc thng tin trong phiu ghi mu ca tng mu t c ly. 2. Phi kh mu Tr mt s trng hp phi phn tch trong t ti nh xc nh hm lng nc, mt s cht d bin i khi t kh nh NH4+, NO3-, Fe2+, Fe3+ ... cn hu ht cc ch tiu khc u c xc nh trong t kh. Mu t ly t ng rung v phi c hong kh kp thi, bm nh (c 1 1,5cm), nht sch cc xc thc vt, si ... sau dn mng trn bn g hoc giy sch ri phi kh trong nh. Ni hong mu phi thong gi v khng c cc ha cht bay hi nh NH3, Cl2, SO2 ... tng cng qu trnh lm kh t c th lt u mu t. Thi gian hong kh t c th ko di vi ngy ty thuc loi t v iu kin kh hu. Thng thng t ct s chng kh hn t st. Cn ch l mu t c hong kh trong khng kh l tt nht. Khng nn phi kh ngoi nng hoc sy kh trong t sy. Mu phn tch ti: Trong phn tch t, mt s ch tiu bt buc phi phn tch ngay trong mu mi c ly (mu ti) nh: in th oxi ha kh, hm lng

140

Fe2+, amoni, sunphua,... v hm lng cc cht ny s thay i trong qu trnh phi kh mu. Mu t mi ly v trn u ri em phn tch ngay. ng thi cn 5 gam t ny em sy kh xc nh hm lng nc, phc v cho vic chuyn kt qu phn tch t t ti sang t kh kit. 3 . Nghin v ry mu t sau khi hong kh, p nh ri nht ht xc thc vt v cc cht ln khc. Dng phng php cho gc (chia 4 ly 1 na) ly khong 500 gam em nghin, phn cn li cho vo ti gi n khi phn tch xong. Trc ht gi phn t em nghin trong ci s, ri ry qua ry 2mm. Phn si c kch thc ln hn 2 mm c cn khi lng ri i (khng tnh vo thnh phn ca t). Lng t qua ry c chia i, mt na dng phn tch thnh phn c gii, na cn li tip tc nghin nh bng ci s (ci ng hoc my nghin mu) ri ry qua ry 0,25mm hoc ry 1 mm (phi gi v cho qua ry ton b lng t ny). t qua ry c ng trong l thy tinh nt nhm rng ming hoc trong hp giy bng ba cng, c ghi nhn cn thn dng phn tch cc thnh phn ha hc thng thng. Nu cn phn tch tng thnh phn khong, mn, nit tng s th ly khong 50 gam t qua ry 1mm, tip tc nht ht cc xc thc vt (dng knh lp phng i, hoc a thy tinh xt nng bng ming d ri r trn lp t ri mng ht ht r cy nh), sau nghin nh v cho qua ry 0,25mm. Gi t ny bng giy du (hoc giy can) ri b chung vo hp ng t trn.

141

BI 2 PHN TCH MN TRONG T THEO PHNG PHP CA TIURIN 1. Nguyn tc phn tch mn trong t Mn l ngun cung cp thc n cho cy trng, hm lng mn trong t nh hng n tnh cht l, ho hc ca t. Ni chung, hm lng mn trong t cng nhiu th t c nh gi cng tt; nhng cn lu thm mt s im lin quan khi nh gi hm lng mn nh ch canh tc, t l C/N, mn/N, axit humic/axit fulvic Thnh phn ch yu ca mn l C, N, H, O, S, P v cc nguyn t khc. Nu phn tch tng s cc nguyn t trn rt kh, ngi ta thng ch phn tch C hoc N ri suy ra hm lng mn. Nh vy s liu phn tch mn l con s gn ng, tt nhin mc chnh lch vi thc t khng ng k. Ngi ta xy dng nhiu phng php phn tch mn trong t. C th chia ra 3 nhm phng php chnh. - Phng php trng lng: Phng php ny da vo lng CO2 thot ra trong qu trnh oxi ho mn. Theo phng php ny c cc phng php ca Guttapson (1886); phng php Knp (Knp oxi ho mn theo li t bng hn hp CrO3 + H2SO4, Gattuson oxi ho theo li kh nh dng oxi). - Phng php th tch: L phng php ph bin nht hin nay v c p dng rng ri trong cc phng th nghim th nhng. Phng php ny da vo s tiu hao dung dch cht oxi ho trong qu trnh oxi ho mn. in hnh ca nhm ny l phng php ca Tiurin (1931). Phng php ny dng K2Cr2O7 pha trong H2SO4 lm cht oxi ho. - Phng php so mu: Phng php ny da vo vic o lng cng mu xanh Crm (III) c to thnh trong qu trnh oxi ho mn bng K 2Cr2O7. Theo nhm ny c cc phng php ca Walkley Blac, phng php ca Xplencop, phng php Oclop, phng php Grinden. 2. Phn tch mn trong t theo phng php ca Tiurin 2.1. Nguyn tc phn tch Phn tch mn trong t theo phng php ca Tiurin thuc nhm phng php th tch, da vo s tiu hao dung dch cht oxi ho trong qu trnh oxi ho mn tnh ra hm lng mn c trong t.

142

Theo phng php ny, mn c oxi ho bng dung dch Kali Bicromat (K2Cr2O7). Da vo lng K2Cr2O7 tiu hao trong phn ng m tnh ra lng mn. Ban u cho vo t mt lng K2Cr2O7 ly d (K2Cr2O7 c pha trong H2SO4 vi t l 1:1): 3C + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 2Cr2(SO4)3 + 2K2SO4 + 8H2O + 3CO2 Sau chun K2Cr2O7 cn li sau phn ng trn bng dung dch mui Mo ((NH4)2SO4.FeSO4.6H2O): K2Cr2O7 + 7H2SO4 + 6FeSO4 Cr2(SO4)3 + Fe2(SO4)3 + K2SO4 + 7H2O Cr2(SO4)3 + 3Fe2(SO4)3 + K2Cr2O7 + 7H2SO4 + 6 FeSO4.(NH4)2SO4 6.(NH4)2SO4 + K2SO4 + 7H2O.

Lc ny Cr6+ trong dung dch b kh thnh Cr3+ to nn dung dch c mu xanh c trng, do dung dch s chuyn t mu nu tm xanh mu xanh. 2.2. Th tc tin hnh Cn chnh xc 0,2g t qua ry 0,25mm cho vo bnh tam gic 100ml. Dng pipet cho t t ng 10ml dung dch K2Cr2O7 0,4N vo bnh tam gic c sn mu t (hoc c th ong 10ml K2Cr2O7 0,4N trong ng ong ri cho vo bnh). (Cm dng ming ht dung dch ny v nng H2SO4 cao rt nguy him). Lc trn nh, trnh t bm trn thnh bnh. un si hn hp nhit 140 - 1800C trong thi gian 10 pht. Xong ly ra ngui. Dng 10 - 20ml nc ct tia vo c v thnh bnh ra lng K2Cr2O7 cn bm vo. Cho 4 git phenyl antranilic 0,2% (dung dch sau khi cho vo c mu nu tm) v chun bng dung dch mui Mo 0,2N n khi dung dch chuyn t mu nu tm sang mu xanh l cy. Ghi ch: Nikitin ngh thay vic un mu bng cch cho ng lot mu (bnh tam gic c cha mu t + 10ml K2Cr2O7 0,4N) vo t sy nhit 1500C trong thi gian 20 pht. 2.3. Cch tnh Thnh phn phn trm hm lng mn s c tnh theo cng thc: % Mn = Trong : (10.N1 b.N2).5,17.100 n N1: Nng ng lng ca K2Cr2O7 s dng N2: Nng ng lng ca dung dch mui Mo dng chun . b: S ml dung dch mui Mo dng chun .
143

5,17: L mili ng lng gam ca mn. n: S mg t phn tch 3. Cc ho cht cn thit - K2Cr2O7 0,4N: K2Cr2O7 pha trong H2SO4 m c (d = 1,81) vi t l 1:1. - Dung dch mui Mo 0,2N: (NH4)2SO4.FeSO4.6H2O - Axit phenyl antranilic 0,2%: C13H11O2N.

144

BI 3 PHN TCH M TNG S TRONG T THEO PHNG PHP CA KJENDAN 1. Nguyn tc phn tch m tng s trong t l mt ch tiu dinh dng thng c phn tch nh gi ph tim tng ca t. m trong t thng tn ti ch yu dng hu c, ch mt phn nh dng v c (m amoni, m nitrat, m sunphat,) phn tch lng m tng s trong t, trc ht ngi ta cng ph tt c cc dng m thnh m amoni (NH4+). Sau khi cng ph xong tin hnh chng ct m trn b chng ct m Kjendan, chun xc nh hm lng m tng s c trong t. 2. Th tc tin hnh 2.1. Cng ph mu a. Cng ph mu theo phng php Kjendan (H2SO4 kt hp cht xc tc) Cn 1g t qua ry 0,25mm cho vo y bnh cng ph Kjendan. Cho vo bnh t 1 - 2 ht Se kim loi lm cht xc tc, dng ng ong hnh tr ong 10ml H2SO4 m c (d = 1,81) rt vo bnh sao cho t thm u axit. un mu trn bp in. Lc u un nh, khi bc nhiu khi trng th un nng hn n si nh (si mnh c th mt m do mt phn amn sunphat b phn gii). (Tip tc un cho n khi xut hin cn trng th thm 1 - 2 git HClO4 70% v tip tc un cho n khi trng mu). Ly bnh ra khi bp, ngui. Dng bnh nc ct cun tri cn bm trn thnh bnh xung. b. Cng ph mu bng H2SO4 m c kt hp HClO4 Cn 1g t qua ry 0,25mm cho vo y bnh cng ph Kjendan. Cho vo bnh 5ml nc ct, tip theo l 5ml H2SO4 m c (d = 1,81) rt vo bnh sao cho t thm u axit. un mu trn bp in. Lc u un nh cho n khi ngng khi trng mnh. Ly ra ngui ri cho vo y 4 git HClO4 70%. Tip tc un cho n khi xut hin cn trng nhiu th ngng un (nu mu cha xut hin cn trng th thm 1 - 2 git HClO4 70% v tip tc un cho n khi trng mu). Ly bnh ra khi bp, ngui. Dng bnh nc ct cun tri cn bm trn thnh bnh xung. Cc mu sau khi cng ph u cho vo b chng ct m Kjendan chng ct m amni v chun xc nh hm lng ca chng.
145

2.2. Chng ct m - un si bnh nc s 1. - ong 20ml dung dch NaOH 40% cho vo bnh tam gic 100ml. - Ly bnh tam gic 100ml khc, ong vo y 10ml axit boric 10% (H3BO3) + 5 git ch th Tasir, t lm bnh hng di ng sinh hn. - Khi nc trong bnh s 1 si, cho vo bnh chng Kjendan hn hp mu cng ph + 20ml dung dch NaOH 40% chun b sn. Kho cht h thng trnh mt m. Tho ng dn nc lm lnh h thng.

Hnh 6.3: H thng chng ct m Kjendan

- Thi gian chng ct m t 20 - 25 pht. Ly bnh hng di ng sinh hn chun . - Tin hnh chun hm lng m trong bnh hng bng dung dch H 2SO4 0,02N n khi dung dch chuyn t mu xanh lc sang mu tm . 3. Cch tnh Thnh phn phn trm hm lng m tng s s c tnh theo cng thc: 14.N.a.100 % NTS = n Trong : - N Nng ng lng ca H2SO4 s dng chun - a: S ml dung dch H2SO4 dng chun - n: S mg t dng phn tch m 4. Cc ho cht cn thit - H2SO4 m c v H2SO4 0,02N - HClO4 70% - NaOH 40% - H3BO3 10% - Ch th Tasir: Hn hp metyl xanh v metyl .

146

BI 4 PHN TCH LN TNG S TRONG T THEO PHNG PHP CA L VN TIM 1. Nguyn tc phn tch Phng php ny da trn s biu th cng mu xanh molipen trong dung dch. Cng biu th mu t l thun vi hm lng ln c trong dung dch t. Tin hnh so mu vi dung dch ln chun tnh ra hm lng ln tng s c trong t. 2. Th tc tin hnh 2.1. Cng ph mu Cn 1g t qua ry 0,25mm cho vo y bnh cng ph Kjendan. Cho vo bnh 5ml nc ct, tip theo l 5ml H2SO4 m c (d = 1,81) rt vo bnh sao cho t u thm axit. un mu trn bp in. Lc u un nh cho n khi ngng khi trng mnh. Ly ra ngui ri cho vo y 6 git HClO4 70%. Tip tc un cho n khi xut hin cn trng nhiu th ngng un (nu mu cha xut hin cn trng th thm 1 - 2 git HClO4 70% v tip tc un cho n khi trng mu). Ly bnh ra khi bp, ngui. Dng bnh nc ct cun tri cn bm trn thnh bnh xung. Chuyn ton b mu cng ph sang bnh nh mc 100ml, thm nc ct n vch. yn cho lng cn, lc ly dch lc. 2.2. Hin mu Ht 5ml dch lc cho vo bnh nh mc 50ml. Thm 10ml H2SO4 4N, 2ml Na2SO4 10% v 1ml axit ascobic 1%. Tin hnh so mu vi dung dch ln chun v suy ra %P2O5 c trong t. 3. Cc ho cht cn thit - H2SO4 m dc v H2SO4 4N - HClO4 70% - Na2SO4 10% - Axit ascobic 1% - Molipdat amon 7% - Dung dch ln chun

147

BI 5 XC NH CHUA TRAO I TRONG T THEO PHNG PHP AICUHARA 1. Nguyn tc phn tch Cc ion nm lp ngoi cng ca keo t (lp hp th trao i), c bit l cc ion H+ v Al3+ u c kh nng tham gia vo cc qu trnh trao i ion b mt keo t. Khi rt tinh t bng dung dch mui trung tnh KCl, ion K+ trong dung dch mui s y H+ v Al3+ ra khi lp hp ph trao i ca keo t: [K]H+ + K+ [K]K+ + H+

Mi ion Al3+ s thu phn hon ton to ra 3 ion H+: [K]Al 3+ + K+ [K]3K+ + 3H+

Sau chun H+ trong dung dch sau khi rt tinh bng NaOH (ch th Phenol Phtalein). 2.Th tc tin hnh:

Al3+

3H2O

3H+

Cn 40g t qua ry 1mm cho vo bnh tam gic 250ml. Cho vo bnh 100ml dung dch KCl 1N. Lc u hn hp trong 1 gi (hoc lc vi ln ri yn trong 1 ngy). Sau tin hnh lc ly dch lc trong sut. Ht ly 50ml dch lc cho vo bnh tam gic 250ml xc nh chua trao i v phn dch lc cn li xc nh pH. a. Xc nh chua thu phn: Cho vo bnh 3 git Phenol Phtalein v tin hnh chun bng dung dch NaOH 0,02N cho n khi xut hin mu hng (khng bin mt trong 1 pht). b. Xc nh pHKCl ca t: o ch s pH dch lc ca t bng my o pH. 3. Cch tnh chua trao i trong t c tnh theo mili ng lng gam trong 100g t theo cng thc: XmE = V.N.5 (mE/100g t)

Trong : - V: Th tch dung dch NaOH dng chun - N: Nng ng lng ca dung dch NaOH dng chun

148

- 5: H s quy i ra 100g t 4. Ho cht cn thit - Dung dch KCl 1N - Dung dch NaOH 0,02N - Dung dch Phenol Phtalein 0,1%

149

BI 6 XC NH CHUA THU PHN TRONG T THEO PHNG PHP KAPPEN 1. Nguyn tc phn tch Ion H+ hp th c rt ra khi keo t bng dung dch mui thu phn kim theo s phn ng: [K]H+ + CH3COONa [K]Na+ + CH3COOH

y, ngoi tc dng y H+ ra khi keo t ca cation Na+ ging nh khi rt tinh chua trao i m cn c tc dng lin kt H+ ca amoni na. Do , khng nhng H+ ca chua trao i b rt m cn c nhng ion H+, Al3+ lin kt tng i bn vi keo t, v th chua thu phn thng ln hn chua trao i. CH3COONa + H-OH CH3COOH + NaOH

CH3COOH rt t khi phn ly thnh in, cn NaOH phn l hon ton thnh Na+ v OH-; OH- to ra mt i lc c tc dng ht cc Cation hp th trn keo t, ng thi lm cho dung dch c phn ng hi kim; l nhng iu kin Na+ y ht Al3+ v H+ ra khi keo t. H+ [K] Al3+ Sau chun H+ trong dung dch sau rt tinh bng NaOH (ch th Phenol Phtalein). Tr s chua thu phn cho bit tng s cation H+ hp th. i lng ny biu th mc cha no baz ca t. Cn c vo chua thu phn, ngi ta tnh ra lng vi (hoc cc ho cht x l chua ca t). 2. Th tc tin hnh Cn 40 g t qua ry 1mm cho vo bnh tam gic 250ml. Cho vo bnh 100ml dung dch CH3COONa 1N. Lc u hn hp trong 1 gi (hoc lc vi gi ri yn trong 1 ngy). Sau tin hnh lc ly dch lc trong sut. Ht ly 50ml dch lc cho vo bnh tam gic 250ml xc nh chua thu phn. Cho vo bnh 3 git Phenol Phtalein v tin hnh chun bng dung dch NaOH 0,1N cho n khi xut hin mu hng (khng bin mt trong 1 pht). 3. Cch tnh
150

4Na+ + 4 NaOH + 3H2O [K] + Al(OH)3 + 4 CH3COOH

 chua thu phn trong t c tnh theo mili ng lng gam trong 100g t theo cng thc: H = V.N.5.1,75 (mE/100g t) Trong : - V: Th tch dung dch NaOH dng chun - N: Nng ng lng ca dung dch NaOH dng chun - 5: H s quy i ra 100g t - 1,75: H s hiu chnh quy ra trng hp rt tinh ton b chua thu phn. 4. Ho cht cn thit - Dung dch CH3COONa 1N - Dung dch NaOH 0,1N - Dung dch Phenol Phtalein 0,1%

CCH TNH LNG VI CN BN DA VO CHUA THU PHN - Nu s dng vi Cao: Lng vi Q (kg/din tch) = 0.28*S*h*D*H - Nu s dng vi CaCO3: Lng vi Q (kg/din tch) = 0.5*S*h*D*H Trong : H chua thu phn (mE/100g t) S- Din tch cn bn (m2) h: B dy tng t canh tc (m) D: Dung trng t (g/cm3) V d: S = 1 ha = 10.000m2 H = 0.2m D bnh qun khong 1.5 (tn/m3) Trng lng lp t mt = S*h*D= 3.106 kg H tnh bng ll/100g t, v vy 1000g (1kg) s c 10H (l s ll H+) S ll H+ tng mt l = 3.106*10H= 3.107H Nu dng 1 ll CaO th cn: 3.107H*28.10-6 = 840H (kg/ha)

151

BI 7 XC NH TNG BAZ TRAO I TRONG T (THEO PHNG PHP KAPPEN GINCVIT) 1. Nguyn tc phn tch Phng php ny da trn qu trnh y cc cation baz hp thu bng ion H+ ca dung dch HCl theo phn ng trao i:

KDCa

2H KD

2H

Ca 2 Mg2

KDMg

2H KD

2H

Tng lng baz trao i c xc nh theo s gim nng HCl trong dung dch sau khi rt tinh t. Lng HCl cn d c xc nh bng cch chun bng dung dch NaOH. 2. Th tc tin hnh Cn 20g t qua ry 1mm cho vo bnh tam gic 250ml. Cho vo bnh 100ml dung dch HCl 0,1N. Lc u hn hp trong 1 gi. Sau tin hnh lc ly dch lc trong. Ht ly 50ml dch lc cho vo bnh tam gic 250ml. Cho vo bnh 3 git Phenol Phtalein v tin hnh chun bng dung dch NaOH 0,1N cho n khi xut hin mu hng khng bin mt khi lc u trong vng 1 pht. 3. Cch tnh * Tng s baz trao i S trong t c tnh theo mili ng lng gam trong 100g t theo cng thc: S = (N1.V1 - N2.V2).10 (mE/100g t)

Trong : - N1: Nng ng lng ca dung dch HCl dng rt tinh t - V1: Th tch dung dch HCl dng rt tinh t - N2: Nng ng lng ca dung dch NaOH dng chun - V2: Th tch dung dch NaOH dng chun - 10: H s quy i ra 100g t * Tnh no baz ca mu t dng phn tch theo cng thc: V (%) = S.100 S+H

152

4. Ho cht cn thit - Dung dch HCl 0,1N - Dung dch NaOH 0,1N - Dung dch Phenol Phtalein

THANG NH GI MT S CH TIU HO HC T
1. chua
+ pHH2O: Gi tr Thang nh gi < 4,0 Rt chua 4,0 - 4,9 Chua nhiu 5,0 - 5,4 Chua 5,5 - 5,9 Hi chua 6,0 - 7,5 Trung tnh 7,6 - 8,4 Hi kim 8,5 - 9,4 Kim > 9,5 Kim mnh (Ngun: FAO-UNESCO) + pHKCl: Gi tr < 4,5 4,6 - 5,0 5,1 - 5,5 5,6 - 6,0 > 6,0 nh gi Rt chua Chua va Chua nh Gn trung tnh Trung tnh

(Ngun: S tay phn tch - HTH H Ni)

2. Cht hu c Gi tr OC (%) < 0,4 0,5 - 0,9 1,0 - 1,9 2,0 - 5,0 > 5,0 Thang nh gi Rt thp Thp Trung bnh Cao Rt cao Gi tr OM (%) <1 1,0 - 2,0 > 2,0 Thang nh gi Ngho Trung bnh Giu

(Ngun: FAO-UNESCO)

(Ngun: t Vit Nam - Hi KH t)

3 m (N) Gi tr N (%) < 0,1 0,1 - 0,2 > 0,2

(Ngun: t Vit Nam - Hi KH t)

Thang nh gi t ngho N t trung bnh t giu N

4. Ln (P2O5) + Tng s: P2O5 (%) + D tiu: P2O5 (mg/100g t) Thang nh gi

153

< 0,06 0,06 - 0,10 > 0,10

(Ngun: t Vit Nam - Hi KH t)

<5 5,0 - 10,0 > 10,0

t ngho P t trung bnh t giu P

5. Kali (K2O) + Tng s: K2O (%) < 1,0 1,0 - 2,0 > 2,0 + D tiu: K2O (mg/100g t) < 10,0 10,0 - 20,0 > 20,0 Thang nh gi t ngho K t trung bnh t giu K

(Ngun: t Vit Nam - Hi KH t)

6. Dung tch hp thu CEC pH7 (cmol(+)/kg t) Gi tr < 4,0 4,0 - 9,9 10,0 - 19,9 20,0 - 39,9 > 40,0 Thang nh gi Rt thp Thp Trung bnh Cao Rt cao

7. Tng cc Baz Ca + Mg + K + Na (cmol(+)/kg t) Gi tr < 1,0 1,0 - 3,9 4,0 - 7,9 8,0 - 15,9 > 16,0 8. bo ha Baz BS CEC pH7 (%) Gi tr > 80 50 - 79 30 - 49 10 - 29 < 10 9. mn + mn Chiupun: Hm lng mui (%) Thang nh gi Rt cao Cao Trung bnh Thp Rt thp Thang nh gi Rt thp Thp Trung bnh Cao Rt cao

Loi t
154

< 0,3 0,3 - 0,6 0,6 - 1,0 1,0 - 2,0 2,0 - 3,0 > 3,0 + mn (Tssin): Da vo Cl- v SO42-: Loi t t mn t t mn trung bnh Mn Rt mn Solonchat + Da vo t s Cl-, SO42-: T s Cl-/SO42> 4,0 4,0 - 1,0 1,0 - 0,5 < 0,5 10. Nhm trao i (%) Gi tr <5 5 - 24 24 - 49 50 - 79 > 80 Cl- (%) 0,2 - 0,6 0,6 - 1,0 1,0 - 2,0 2,0 - 3,0 > 3,0

t khng mn t mn t t mn trung bnh t mn t rt mn t solontrat SO42-(%) 1,0 - 1,3 1,3 - 1,7 1,7 - 2,7 2,7 - 3,7 > 3,7 Hn hp Cl- v SO42(%) 0,4 (0,6) - 0,8 (0,9) 0,8 (0,9) - 1,2 (1,3) 1,2 (1,3) - 2,2 (2,3) 2,2 (2,3) - 3,2 (3,3) > 3,3

Loi t t mn clo t mn clo-sunfat t mn sunfat-clo t mn sunfat

Thang nh gi Rt thp Thp Trung bnh Cao Rt cao

155