MC LC

MC LC........................................................................................................1
I. GII THIU MAPPLE CNG C LP TRNH SYMBOLIC...............................2
II. BI TON GII V BIN LUN PHNG TRNH BC NHT V BC HAI MT
N..................................................................................................................3
Bi ton gii v bin lun phng trnh bc nht mt n:..........................3
Bi ton gii v bin lun phng trnh bc hai mt n:............................3
Gii thiu cc lnh s dng trong chng trnh:.........................................4
Chng trnh:............................................................................................. 7
V d minh ha:........................................................................................12
III. KT LUN................................................................................................14
IV. TI LIU THAM KHO..............................................................................14

Trang
1

I. GII THIU MAPPLE CNG C LP TRNH SYMBOLIC

Maple l mt h thng tnh ton trn cc biu thc i s v minh
ho ton

hc mnh m ca cng

ty Warterloo

Maple

Inc.

(http://www.maplesoft.com). Maple ra i nm 1991 n nay pht

trin n phin bn 15. Maple c cch ci t n gin, chy c trn
nhiu h iu hnh, c cu trc linh hot s dng ti u cu hnh my
v c trnh tr gip (help) rt d s dng. T phin bn 7, Maple cung cp
ngy cng nhiu cc cng c trc quan, cc gi lnh t hc gn lin vi
ton hc ph thng v i hc. u im lm cho nhiu ngi trn th
gii la chn s dng Maple cng cc phn mm ton hc khc p dng
trong dy hc ton v cc cng vic tnh ton i hi ca thc tin v s
pht trin ca gio dc.
C t h nhn thy rng ngoi cc tnh nng tnh ton v minh ho
rt mnh m bng cc cu lnh ring bit (thng ch cho ta kt qu cui
cng), Maple cn l mt ngn ng lp trnh hng th tc (procedure).
Th tc l mt dy cc lnh ca Maple theo th t m ngi lp trnh nh
sn x l mt cng vic no , khi thc hin th tc ny Maple s t
ng thc hin cc lnh c trong th tc mt cch tun t v sau tr
li kt qu cui cng.
Mapple c cc chc nng c bn sau:
L mt h thng tnh ton trn cc biu thc i s.
C th thc hin c hu ht cc php ton c bn trong
chng trnh ton i hc v sau i hc.

Trang
2

 Cung cp cc cng c minh ha hnh hc thun tin gm: v

th ng v tnh ca cc ng v mt c cho bi cc
hm ty v trong cc h ta khc nhau.
L mt ngn ng lp trnh n gin v mnh m, c kh nng
tng tc vi cc ngn ng lp trnh khc.
Cho php trch xut ra cc nh dng khc nhau nh word,
HTML
Mt cng c bin son gio n v bi ging in t, thch hp
vi cc lp hc tng tc trc tip.
Mt tr gio hu ch cho hc sinh sinh vin trong vic t hc.
II. BI TON GII V BIN LUN PHNG TRNH BC NHT
V BC HAI MT N
Bi ton gii v bin lun phng trnh bc nht mt n:
Phng trnh bc nht mt n c dng: f(x)=ax+b=0
-

Nu a 0: phng trnh c nghim duy nht x= -

- Nu a = 0:
+ Nu b 0: phng trnh v nghim
+ Nu b = 0: phng trnh c v s nghim ng vi mi x
Bi ton gii v bin lun phng trnh bc hai mt n:
Phng trnh bc nht mt n c dng: f(x)= ax2 + bx + c = 0
* Trng h p 1: Vi a=0, ta c phng trnh bx + c = 0 , y l
phng trnh bc nht mt n c h s c th nn c th kt lun
c nghim ca phng trnh.
* T r n g h Vi
p 2 : a 0 , ta tnh bit thc: = b2 4ac

Trang
3

+ Nu < 0 : phng trnh v nghim.

+ Nu = 0 : phng trnh c nghim kp x = + Nu > 0 : phng trnh c 2 nghim
Gii thiu cc lnh s dng trong chng trnh:
* Lnh gii phng trnh, bt phng trnh:
C php: >solve(equations, variables)
Trong : - equations: l phng trnh, bt phng trnh.
- variables: l bin s (n).
ngha: Lnh thc hin tm nghim ca biu thc phng trnh, bt
phng trnh.
V d:
>

* Lnh ly v tri, v phi ca biu thc

C php:>lhs(expr) v rhs(expr)
Trong : - expr: l biu thc.
ngha: lhs(expr) thc hin tr v v tri ca biu thc expr, lnh
tng ng op(1,expr).
rhs(expr) thc hin tr v v phi ca biu thc expr, lnh
tng ng op(2,expr).
V d:

Trang
4

>

>

>
* Lnh ly h s mt a thc:
C php:> coeff(p,x)
Trong : - p l mt a thc cha x.
- x l bin.
ngha: Ly h s ca

trong biu thc p.

V d:
>
>

*Lnh khai trin mt biu thc i s:

C php:> expand(expr)
Trong : - expr: mt biu thc i s
V d:
>

*Lnh chuyn i dng biu thc:

C php:>convert(expr,form)

Trang
5

Trong : - expr: mt biu thc bt k.

- form: kiu d liu nh string, binary, decimal
V d:
>

>

*Lnh hin th gi tr ca biu thc:

C php:>print(expr)
Trong : - expr: l biu thc bt k.
V d:
>
>

>

*Lnh xut mt biu thc theo mt nh dng:

C php:>printf(fmt,expr)
Trong : -fmt: nh dng hin th.
-expr: biu thc c nh dng.
V d:
>

Trang
6

>

x=+23.00 y=-00.04 y=-1/23

y=#!"""#B
Chng trnh:
a.

Gii v bin lun phng trnh bc nht:

Trang
7

b.

Gii v bin lun phng trnh bc hai:

Trang
8

Trang
9

Trang
10

Trang
11

V d minh ha:
a.

Gii v bin lun theo tham s m phng trnh bc nht:

f(x) =

x+2 = x + 2m

Ta g lnh:

Kt qu nh sau:
Neu m khong thuoc {-1, 1}:

Neu m = -1:
Neu m = 1:

b. gii v bin lun theo tham s m phng trnh bc hai:

f(x) =

+ mx + 3m 8 = 0

Trang
12

Ta g lnh:

Kt qu nh sau:
+ Neu m = 4.
Phuong trinh co nghiem kep x = -2.000000000
+ Neu m = 8.
Phuong trinh co nghiem kep x = -4.000000000
+ Neu m < 4.:
Phuong trinh co 2 nghiem phan biet:

+ Neu 4. < m < 8.

Phuong trinh vo nghiem
+ Neu m > 8.:
Phuong trinh co 2 nghiem phan biet

Kt qu gii v bin lun theo m phng trnh:

f(x) = (m-2)x2 (2m-1)x + m + 2 = 0
+ Neu m = 2
Phuong trinh co nghiem duy nhat x = 4/3
+ Neu m = 4.250000000
Phuong trinh co nghiem kep x = 1.666666666
+ Neu m < 4.250000000:
Phuong trinh co 2 nghiem phan biet:

+ Neu m > 4.250000000:

Phuong trinh vo nghiem

Trang
13

III. KT LUN
Bi thu hoch trnh by nhng bc c bn lp trnh
trong Mapple cng nh cch vit cc th tc, cch gi thc thi
cc th tc. T nn tng ny c th xy dng nn nhiu
chng trnh khc phc v cho cng vic hc tp v nghin
cu khoa hc v trong nhiu lnh vc khc.
Tuy nhin, do cn nhiu hn ch nh bn thn khng
nhiu thi gian trong vic hc tp s dng chng trnh nn
bi tp ny cn n gin v nhiu sai st. Nhng qua cng
gip cho em hiu thm v mt cng c h tr tnh ton mnh
m vi th vin phong ph c th gii quyt cc bi ton
mt cch d dng.
IV. TI LIU THAM KHO
[1] Tp ti liu ging dy mn Lp trnh Symbolic cho Tr tu nhn
to ca thy PGS.TS Vn Nhn i hc Cng ngh thng tin i
hc Quc gia TP.HCM.
[2] http://google.com.vn, http://mapplesoft.com.
[3] Mc Help ca chng trnh Mapple v.13.

Trang
14