You are on page 1of 84

H Cng Nghip TP.

HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

DANH SCH THNH VIN NHM LM TIU LUN:


1. Nguyn Song An .................................................................. 11182701 2. Dng Thanh Hoi ............................................................. 11037801 3. V Th Lan Hng .............................................................. 11245531 4. Nguyn Anh Khoa ............................................................... 11068241 5. Hunh Th Trc Ly ............................................................. 11242851 6. Hunh Th Ngn .................................................................. 11232761 7. Nguyn Th Nh Ngc ........................................................ 11243101 8. Phan Hu Hong Sn ......................................................... 11054431 9. V Hoang Tin ..................................................................... 11215251 10. Mai Vn Trc (Nhm trng) ........................................... 11244991

LI CAM OAN Nhm chng em xin cam oan Tiu lun ny l cng trnh nghin cu ca ring chng em, khng sao chp ca bt c ai. Nhm trng: LI CM N Nhm thc hin ti xin chn thnh cm n s gip nhit tnh ca Th.s L Th Khnh Phng. Tuy nhm ht sc c gng nhng vn khng th trnh khi thiu st, rt mong c b qua cho chng em. Mai Vn Trc.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 1

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

MC LC:
LI M U.............................................................................................. 4 CHNG 1: TNG QUAN V TH TRNG NGOI HI VIT NAM V T GI HI OI ................................................................... 5
1.1. Tng quan v th trng ngoi hi Vit Nam: .................................................5
1.1.1. Khi nim, c im v vai tr ca th trng ngoi hi: ............................... 5 1.1.2. Cc i tng tham gia vo th trng hi oi: ......................................... 7 1.1.3. Phn loi th trng hi oi: .............................................................. 8

1.2. Tng quan v t gi hi oi: ..........................................................................10


1.2.1. Khi nim v vai tr ca t gi hi oi: ................................................ 10 1.2.2. Cc nhn t nh hng ti t gi hoi oi: ............................................ 14

CHNG 2: TNH HNH HOT NG CA TH TRNG NGOI HI VN GIAI ON 2008-2012 .............................................. 18


2.1. Tnh hnh hot ng ca th trng hi oi VN t nm 2008 n nm 2012: ..........................................................................................................................18
2.1.1. S bin ng ca t gi hi oi t nm 2008 n 2012: .............................. 18 2.1.2. Hot ng ca th trng ngoi hi Vit Nam G 2008 -2012: ....................... 29

2.2. Tc ng ca bin ng t gi: ........................................................................45


2.2.1. Tc ng tch cc: .......................................................................... 45 2.2.2. Tc ng tiu cc: .......................................................................... 47 2.2.3. Hot ng xut nhp khu nm 2010-2012: ............................................ 49

2.3. Nhng hn ch ca th trng hi oi VN giai on 2008-2012: ...............54


Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 2

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

CHNG 3: NH HNG V GII PHP PHT TRIN TH TRNG NGOI HI NHNG NM TIP THEO. ........................ 58
3.1. Xu hng pht trin ca th trng hi oi Vit Nam: ..............................58 3.2. nh hng gii php th trng hi oi Vit Nam pht trin: ............60
3.2.1. nh hng cho c ch qun l ngoi hi: .............................................. 60 3.2.2. Nng cao nng lc ca cc thnh vin tham gia th trng ngoi hi : .............. 60 3.2.3. Pht trin th trng ngoi t lin ngn hng: .......................................... 62 3.2.4. Pht trin th trng giao dch bn l thng qua qun l thch hp ti khon tin gi ngoi t: .............................................................................................. 63 3.2.5. Hon thin chnh sch t gi hi oi: ................................................... 65

3.3. Mt s gii php nng cao hiu qu hot ng ca th trng ngoi hi: ..69
3.3.1. Ci cch th trng ngoi hi chnh thc xo bo ch en: ........................ 69 3.3.2. M rng i tng tham gia u t v mi gii: ...................................... 71 3.3.3. Tch hot ng s dng ngoi t khoi u t: ......................................... 72 3.3.4. Mt vi xut ca nhm: ............................................................... 76

KT LUN ................................................................................................ 78 PH LC: ................................................................................................. 79 TI LIU THAM KHO ........................................................................ 84

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 3

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

LI M U

Trong tin trnh hi nhp vi nn kinh t quc t, t nm 1990, cng cuc i Mi Vit Nam c y mnh hn vi ch trng l pht trin mt nn kinh t hng ho nhiu thnh phn vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc; cng cuc i mi cng c tin hnh ng thi vi vic pht trin kinh t i ngoi, m ca, hp tc v hi nhp, ph hp vi xu hng quc t ho nn kinh t th gii ngy cng mnh m. L mt phn ca th trng tin t, vi vai tr nh l chic cu ni gia nn kinh t ni a v nn kinh t th gii bn ngoi, trong nhng nm qua, th trng ngoi hi Vit Nam c nhng ng gp khng nh i vi s n nh v pht trin ca th trng tin t ni ring cng nh i vi s tng tng ca nn kinh t ni chung. Tuy nhin, gn y, bn cnh nhng nhng chuyn bin tch cc nh lun chuyn ngoi t ca nn kinh t c ci thin, s lng kiu hi tng n tng trong nhng thng cui nm, th trng ngoi hi Vit Nam cng xy ra nhiu bin ng ng k nh tnh trng la ha, s hot ng trn lan ca th trng ch en gy nh hng khng nh ln nhiu kha cnh ca nn kinh t. V vy, tm hiu v nghin cu v thc trng ca th trng ngoi hi Vit Nam hin nay v ang l vn cp thit khng ch i vi cc nh kinh t, cc nh u t ngoi hi m cn i vi c Chnh ph iu tit v m nn kinh t mt cch tt hn. Bi tiu lun vi ti gii php pht trin th trng ngoi hi Vit Nam s nu ra mt s thng tin v thc trng hot ng ca th trng ngoi hi Vit Nam hin nay cng nh xut mt s gii php gii quyt nhng kh khn cn tn ti. Thng tin s dng trong bi tiu lun c gii hn phm vi trong nc, khong thi gian t nm 2008 n nm 2012.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 4

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

CHNG 1: TNG QUAN V TH TRNG NGOI HI VIT NAM V T GI HI OI

1.1. Tng quan v th trng ngoi hi Vit Nam:


1.1.1. Khi nim, c im v vai tr ca th trng ngoi hi:
1.1.1.1. Khi nim: - Hi oi (exchange) l s chuyn i t mt ng tin ny sang ng tin khc - Th trng ngoi hi l ni din ra cc hot ng mua bn cc loi tin t ca nhiu quc gia v cc phng tin thanh ton c gi tr nh ngoi t trn th gii . - Th trng ngoi hi c tn ting Anh l The Foreign Exchange Market, v c vit tt l FOREX hay FX. 1.1.1.2. c im: - Th trng ngoi hi khng nht thit phi tp trung ti v tr a l hu hnh nht nh m l bt c ni u din ra hot ng mua bn cc ng tin khc nhau. Do n cn c gi l th trng khng gian. - L th trng ton cu, hot ng 24/24h. Do c s chnh lch mi gi gia cc khu vc trn th gii nn cc giao dch din ra sut ngy m, cn c gi l th trng khng ng. - Trung tm l th trng lin ngn hng - Interbank vi cc thnh vin ch yu l cc ngn hng thng mi, cc nh mi gii ngoi hi v cc ngn hng trung ng. Doanh s giao dch trn Interbank chim ti 85% tng doanh s giao dch ton cu. - Giao dch thng qua cc phng tin hin i nh in thoi, mng vi tnh, telex, fax.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 5

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Chi ph giao dch thp, hot ng rt hiu qu. Do th trng c tnh ton cu, thng tin cn xng, khi lng giao dch cc ln, cng ngh hon ho, hng ha ng cht.dn n chi ph thp v hot ng ca th trng tr nn hiu qu. - ng tin c s dng nhiu nht l ng USD, chim ti 41,5% trong tng s ng tin tham gia, k n l EURO v Yn Nht ng v tr th 3. - Nhy cm i vi cc s kin kinh t, chnh tr, x hinht l chnh sch tin t ca cc nc ang pht trin. 1.1.1.3. Vai tr: Vic pht trin th trng hi oi l cn thit bi v th trng hi oi gii quyt c cc vn c bn sau: Th nht, xc lp gi c: thng qua th trng hi oi gi c hnh thnh mt cch hp l do c s c xt ca cung cu ngoi t trn th trng nhm t c giao dch ln nht. Th hai, nhn bit cc i tng tham gia: th trng hi oi s cho bit ai l ngi mua, ngi no ang c nhu cu v mc ch s dng ngoi t lm g? Bn cnh cng cho bit ai l ngi bn, ai l ngi c ngoi t tm thi nhn ri. Th ba, nhn bit mc giao dch i vi tng loi ngoi t: th trng cng cho bit s lng ngoi t mua bn l bao nhiu, k c t trng ca tng loi ngoi t c giao dch trn th trng. Th t, gim thiu chi ph giao dch: th trng hi oi gip ngi mua, ngi bn gp nhau khi cn thit, nn rt ngn c thi gian thanh ton v tit kim chi ph cho x hi. Th nm, gia tng hiu qu cho cc cng c kim sot ca Chnh ph: thng qua th trng hi oi, Chnh ph c th kim sot v can thip vo th trng bng vic tc ng vo cung hay cu ngoi t iu chrnh t gi nhm thc hin chnh sch kinh t quc dn.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 6

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Tuy nhin, th trng hi oi vn gy ra nhng tc ng tiu cc cho nn kinh t nh: khng hong ti chnh tin t, khng hong kinh t...

1.1.2. Cc i tng tham gia vo th trng hi oi:


Cc thnh phn tham gia th trng hi oi ty theo php lut ca mi nc quy nh. Thng thng th trng hi oi bao gm cc thnh phn sau: Ngn hng Trung ng - Ngn hng trung ng tham gia vo th trng hi oi vi t cch l c quan Nh nc gim st th trng nhm iu khin th trng trong khun kh php lut quy nh, tc l kim sot th trng, theo di s bin ng t gi, khi cn thit ngn hng trung ng s can thip vo th trng bng cc nghip v ca mnh iu chnh t gi hi oi theo hng c li cho nn kinh t. Cc ngn hng thng mi v cc ngn hng u t - To kh nng thanh ton cho th trng Ngoi hi nh khi lng giao dch m h x l mi ngy. Mt s cc giao dch ny i din cho s hon i ngoi t theo nhu cu ca khch hng trong khi mt s khc c thc hin bi b phn giao dch kinh doanh ca ngn hng v mc ch u c. - Cc t chc ti chnh phi ngn hng: + Cc T chc Ti chnh - Cc t chc ti chnh nh cc nh qun l tin t, cc qu u t, qu lng hu v cc cng ty mi gii kinh doanh ngoi t nh mt phn ngha v ca h tm kim c hi u t tt nht cho khch hng ca mnh. V d, mt nh qun l ca ngnh kinh doanh vn quc t s phi tham gia kinh doanh tin t mua v bn c phiu nc ngoi. + Qu Tn thc - Qu tn thc l cc qu u t t nhn u c nhiu loi ti sn khc nhau v s dng n by ti chnh. Cc Qu Tn thc v m theo ui nhng c hi kinh doanh trong Th trng Ngoi hi. H to v thc hin cc giao dch sau khi c phn tch v mt kinh t v m v xem xt nhng tr ngi nh hng ln mt quc gia v n v tin t ca quc gia . Do khi lng thanh khon ln v cc chin lc to bo ca mnh, h l mt bn ng gp ch yu vo s nng ng ca Th trng Ngoi hi.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 7

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Cc tp on, doanh nghip - H i din cho cc cng ty lin quan n cc hot ng nhp/xut khu vi i tc nc ngoi. Ngnh kinh doanh chnh ca h i hi h phi mua v bn ngoi t i ly hng ha, iu ny khin h phi chu ri ro tin t. Thng qua th trng Ngoi hi, h chuyn i tin t v bo v chnh h khi nhng bin ng trong tng lai. - Cc nh mi gii: Ngi mi gii l ngi c php lut quy nh kinh doanh hp php thc hin vai tr trung gian trong giao dch hi oi gia cc i tg tham gia trn th trng vi nhau, bn thn ngn hng cng l nh mi gii. Cc nh mi gii to iu kin cho cung cu tip cn nhau, ng gp tch cc cho hot ng th trng nh cung cp thng tin th trng, kh nng tm bn hng nhanh chng, m bo s vn hnh tt ca c ch th trng thng qua lin lc mn hnh gia ngi mua, ngi bn cho n khi tha thun c giao dch. - Cc c nhn - Nh u t kinh doanh Ngoi hi bng vn ca ring h c c li nhun t vic u c vo t gi hi oi trong tng lai hoc nhng cc nhn c nhu cu s dng ngoi hi nh nhu cu du lch, du hc. H ch yu hot ng thng qua cc platform Ngoi hi no cho t l chnh lch t, thc hin nhanh chng v cc ti khon k qu c n by ti chnh cao.

1.1.3. Phn loi th trng hi oi:


Phn loi theo thnh phn tham gia: - Th trng lin ngn hng - dnh cho cc giao dch Ngoi hi xy ra gia cc ngn hng trung ng, ngn hng thng mi v cc t chc ti chnh. - Th trng bn l - dnh cho cc giao dch c thc hin bi nhng nh u c v nh u t nh hn. Cc giao dch ny c thc hin thng qua nhng nh mi gii ngoi hi hot ng nh mt bn trung gian gia th trng bn l v th trng lin ngn hng. Thnh phn tham gia th trng bn l l cc qu tn thc, cc tp on v cc c nhn. Phn loi theo nghip v :

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 8

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Nghip v giao dch ngoi hi giao ngay (Spot Operations): L nghip v mua hay bn ngoi t m vic chuyn giao c thc hin ngay lp tc hay l chm nht l sau 2 ngy k t khi tha thun hp ng mua bn. - Nghip v kinh doanh chnh lch t gi (Arbitrage Operations): L nghip v da vo mc chnh lch t gi gia cc th trng ngoi hi thu li nhun thng qua hot ng mua bn. - Nghip v giao dch ngoi hi c k hn (Forward Operations): L nghip v mua bn ngoi t m vic giao nhn s c thc hin sau mt thi gian nht nh theo t gi tha thun lc k kt hp ng. - Nghip v hon i (Swap Operations): L nghip v ngoi hi phi hp gia hai nghip v giao dch ngoi hi giao ngay v giao dch ngoi hi c k hn kim li nhun. - Nghip v ngoi hi giao sau (Futures Operations): L nghip v tin hnh mt tha thun mua bn mt s lng ngoi t bit theo t gi c nh ti thi im hp ng c hiu lc,vic chuyn giao ngoi t c thc hin vo mt ngy trong tng lai. - Nghip v giao dch ngoi hi quyn chn (Option Operation): + L nghip v thc hin trn c s hp ng quyn chn mua hay quyn chn bn. + Quyn chn mua : cho php ngi mua c quyn nhng khng bt buc mua mt s lng ngoi t nht nh. + Quyn chn bn : cho php ngi bn c quyn nhng khng bt buc bn mt s lng ngoi t nht nh. + Ngi mua quyn chn c th bn hoc hy hp ng nu thy khng c li. Nhng ngi bn quyn chn phi thc hin hp ng nu nh ngi mua yu cu. Theo tnh cht giao dch: - Th trng giao ngay. - Th trng k hn.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 9

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Theo tnh cht php l: - Th trng chnh thc. - Th trng phi chnh thc. Theo phm vi th trng: - Th trng ngoi hi quc t. - Th trng ngoi hi ni a. Theo phng thc giao dch: - Th trng giao dch trc tip. - Th trng giao dch qua mi gii.

1.2. Tng quan v t gi hi oi:


1.2.1. Khi nim v vai tr ca t gi hi oi:
1.2.1.1.Khi nim:
1.2.1.1.1. S hnh thnh t gi hi oi:

Trong quan h kinh t quc t, cc mi quan h kinh t, chnh tr, x hi khng ch b hp trong phm vi quc gia m cn c m rng ra vi phn cn li ca th gii. Cc quan h ny th hin l qu trnh lun chuyn hng ha, vn trn phm vi ton th gii. Qu trnh ny lm xut hin cc nhu cu v ngoi t thanh ton cc hp ng ngoi thng v u t quc t. V vy, mi quc gia phi xc nh t l trao i gia n v tin t ca nc mnh (ng ni t) vi n v tin t ca nc khc (ng ngoi t) thng l cc loi ngoi t mnh nh EUR, USD, GBP, JPY t xut hin phm tr T gi hi oi.
1.2.1.1.2. Phn bit ngoi t v ngoi hi:

Khi nim ngoi t v ngoi hi thng c s dng ch nhng ng tin ca quc gia c lu thng trn th trng quc t. Tuy nhin ngoi t v ngoi hi l hai phm tr khc nhau - Ngoi t: L ng tin ca cc quc gia c lu thng trn th trng quc t. Ngoi t c th hin di hnh thc tin mt hay cc s d trn ti khon tin gi ngoi t ti ngn hng. Hin nay hu ht cc nc u c xu hng s dng ngoi t mnh trong thanh ton v u t quc t.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 10

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Ngoi hi: l phm tr rng hn so vi ngoi t. Ngoi hi bao gm ngoi t, kim kh qu, qu v cc phng tin c gi tr nh ngoi t c s dng trong thanh ton gia cc nc vi nhau.
1.2.1.1.3. Khi nim t gi hi oi:

T gi hi oi l s so snh mi tng quan gi tr gia hai ng tin vi nhau. Hoc ta c th ni t gi hi oi l gi c ca mt n v tin t nc ny bng s lng n v tin t nc khc.
1.2.1.1.4. Phn loi t gi hi oi:

C nhiu loi t gi khc nhau c s dng trn th trng hi oi, ty thuc vo tiu thc phn loi khc nhau. - Cn c vo i tng xc nh: + T gi chnh thc: l mt loi t gi do Ngn hng Trung ng nc xc nh v cng b. + T gi th trng: l t gi hnh thnh do quan h cung cu trn th trng hi oi. - Cn c vo thi hn giao dch: + T gi giao ngay (Spot): l t gi mua bn ngoi hi m vic giao nhn ngoi hi s c thc hin chm nht sau hai ngy lm vic. + T gi giao dch k hn (Forward): l t gi mua bn ngoi hi m vic giao nhn ss c thc hin theo thi hn nht nh ghi trong hp ng. - Cn c vo c ch qun l ngoi hi: + T gi th ni: l t gi hnh thnh t pht trn th trng v nh nc khng can thip vo s hnh thnh v qun l t gi ny. + T gi c nh: l t gi khng bin ng trong phm vi thi gian no . + T gi th ni c qun l: l t gi hnh thnh qua nhu cu ca th trng, tuy nhin nh nc vn c nhng can thip kp thi n nh t gi. - Cn c vo thi im giao dch: + T gi m ca: l t gi c cng b vo u gi ca ngy giao dch.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 11

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

+ T gi ng ca: l t gi c cng b vo cui gi ca ngy giao dch. - Cn c vo tnh cht nghip v: + T gi mua: l t gi m ngn hng mua ngoi hi vo. + T gi bn: l t gi m ngn hng bn ngoi hi ra.
1.2.1.1.5. Cch xc nh t gi hi oi:

- T gi hi oi c xc nh d trn quan h cung cu ca mt ng tin. xc nh c t gi hi oi, trc ht phi xc nh ng cung v ng cu ca ng tin , vi mci mc t gi hi oi ta s xc nh c lng cung cu tng ng. Ti mc t gi lm cho cung khp cu th c gi l t gi cn bng. Tuy nhin t gi cn bng khng phi l mt i lng bt bin theo thi gian m n c th bin ng thng xuyn khi cung cu thay i. - Ngoi ra trong nhiu trng hp ta c th gin tip xc nh t gi hi oi d trn 2 t gi bit ca 2 cp tin t x nh t gi ca mt cp tin t th ba. Xc nh t gi theo cch ny c gp l phng php tnh gi cho. - Quy tc xc nh t gi theo phng php tnh gi cho c pht biu nh sau: Mun xc dnh t gi hi oi ca ng tin A so vi ng tin B theo phng php tnh gi cho ta ly t gi ca ng tin A so vi ng tin C nhn vi t gi ca ng tin C so vi ng tin B. = V d: Cho t gi: USD/CHF = 1,32 v USD/JPY = 110. Ta c th xc nh c t gi CHF/JPY
1

1 1,32

110 = 83.33

1.2.1.2. Vai tr: Th nht, i vi cn cn thng mi, t gi gia ng ni t v ngoi t l quan trng i vi mi quc gia v trc tin n tc ng trc tip ti gi
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 12

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

c hng ho xut nhp khu ca chnh quc gia . Khi ng tin ca mt quc gia tng gi (Tng tr gi so vi ng tin khc) th hng ho nc nc ngoi tr thnh t hn v hng ho nc ngoi ti nc tr nn r hn. Ngc li khi ng tin mt nc st gi, hng ho ca nc ti nc ngoi tr nn r hn trong khi hng ho nc ngoi ti nc tr nn t hn (cc yu t khc khng i). T gi tc ng n hot ng xut nhp khu v vy n tc ng ti cn cn thanh ton quc t, gy ra thm ht hoc thng d cn cn. Th hai, i vi sn lng, tht nghip, lm pht, t gi hi oi khng ch quan trng l v tc ng n cn cn thng mi, m thng qua t gi s c tc ng n cc kha cnh khc ca nn kinh t nh mt bng gi c trong nc, lm pht, kh nng sn xut, cng n vic lm hay tht nghip Vi mc t gi hi oi 1USD =10500VND ca nm 1994 thp hn rt nhiu mc 1USD = 20828VND ca nm 2012, tc tin Vit Nam st gi v nu gi nh mt bng gi th gii khng i, th khng ch c xe con khi nhp khu tnh thnh tin Vit Nam tng gi m cn lm tt c cc sn phm nhp khu u ri vo tnh trng tng t v trong c c nguyn vt liu ,my mc cho sn xut. Nu cc yu t khc trong nn kinh t l khng i, th iu ny tt yu s lm mt bng gi c trong nc tng ln . Nu t gi hi oi tip tc c s gia tng lin tc qua cc nm (ng ni t Vit Nam lin tc mt gi) c ngha lm pht tng. Nhng bn cnh , i vi lnh vc sn xut ch yu da trn ngun lc trong nc, th s tng gi ca hng nhp khu s gip tng kh nng cnh tranh cho cc lnh vc ny, gip pht trin sn xut v t c th to thm cng n vic lm, gim tht nghip, sn lng quc gia c th tng ln . Ngc li, nu cc yu t khc khng i th lm pht s gim, kh nng cnh tranh ca cc lnh vc trong nc cng c xu hng gim, sn lng quc gia c th gim, tht nghip ca nn kinh t c th tng ln nu t gi hi oi gim xung (USD gim gi hay VND tng gi).
Ngoi ra, ng tin n nh v t gi hi oi c vai tr quan trng trong

chnh sch tin t, n l mc tiu ca chnh sch tin t m mi quc gia u


Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 13

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

hng ti. ng tin n nh v t gi hi oi hp l s to iu kin cho vic duy tr, m rng v pht trin cc mi quan h kinh t trong nc v quc t, gip cho nn kinh t trong nc c iu kin hi nhp khu vc v th gii ngy cng mnh m hn.

1.2.2. Cc nhn t nh hng ti t gi hoi oi:


1.2.2.1. Quan h cung cu: Cung ngoi t l lng ngoi t m th trng mun bn ra thu v ni t. Cu ngoi t l lng ngoi t m th trng mun mua vo bng cc ng ni t. Gi c ngoi t, t gi hi oi cng c xc nh theo quy lut cung cu nh i vi cc hng ho thng thng. Khi cung ngoi t ln hn cu ngoi t s lm cho gi ngoi t gim, tc t gi hi oi gim. Ngc li, khi cu ngoi t ln hn cung ngoi t gi ngoi t s tng, tc t gi tng. v tr cung ngoi t bng cu ngoi t xc nh trng thi cn bng, khi cung ngoi t ln hn cu ngoi t, lng ngoi t m th trng cn bn ra nhiu hn lng ngoi t cn mua vo, khi c mt s ngi khng bn c s sn sng bn vi mc gi thp hn v lm cho gi ngoi t trn th trng gim. T duy tng t, khi cu ln hn cung, mt s ngi khng mua c ngoi t sn sng tr gi cao hn v gy sc p lm gi ngoi t trn th trng tng. Khi cung ngoi t bng cu ngoi t, lng ngoi t m th trng cn mua ng bng lng ngoi t cn bn lm cho gi ngoi t khng i, th trng cn bng. Chng ta c th thy, t gi hi oi trn th trng lun thay i. 1.2.2.2. Cn cn thanh ton quc t: Cn cn thng mi ca mt nc l chnh lch gia kim ngch xut khu v kim ngch nhp khu. Mt nn kinh t khi xut khu hng ho v dch v s thu c ngoi t. tip tc cng vic kinh doanh, cc nh xut khu phi bn ngoi t ly ni t, mua hng ho dch v trong nc xut khu ra nc ngoi. Trn th trng cung ngoi t s tng, lm t gi hi oi gim. Ngc
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 14

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

li, khi nhp khu hng ho dch v, cc nh nhp khu cn ngoi t thanh ton cho i tc v i mua ngoi t trn th trng. Hnh ng ny lm cu ngoi t tng, t gi hi oi tng. Tc ng ca hai hin tng trn l ngc chiu trong vic hnh thnh t gi hi oi. T gi hi oi cui cng s tng hay gim ph thuc vo mc tc ng mnh yu ca cc nhn t, chnh l cn cn thng mi. Nu mt nc c thng d thng mi, cung ngoi t ln hn cu ngoi t, t gi hi oi s gim, ng ni t ln gi. Khi thm ht thng mi, t gi hi oi s tng, ng ni t b suy yu v gim gi. 1.2.2.3. Lm pht gia cc quc gia: Khi mt nc c lm pht, sc mua ng ni t gim, vi t gi hi oi khng i, hng ho dch v trong nc t hn trn th trng nc ngoi trong khi hng ho dch v nc ngoi r hn trn th trng trong nc. Theo quy lut cung cu, c dn trong nc s chuyn sang dng hng ngoi nhiu hn v gi r hn, nhp khu tng, cu ngoi t tng, t gi hi oi tng. Tng t v tng gi, c dn nc ngoi s dng t hng nhp khu hn. Hot ng xut khu gim st, cung ngoi t trn th trng gim, t gi hi oi tng. Nh vy lm pht nh hng n c cung v cu ngoi t theo hng tng gi ngoi t, tc ng cng gp lm cho t gi hi oi tng nhanh hn. Trn th trng tin t, lm pht lm ng tin mt gi, ngi dn s chuyn sang nm gi cc ti sn nc ngoi nhiu hn, cu ngoi t gia tng y t gi hi oi tng. Trong trng hp cc quc gia u c lm pht th nhng tc ng trn s ph thuc vo t l lm pht tng i gia 2 quc gia. Quc gia no c t l lm pht cao hn, ng ni t quc gia s mt gi mt cch tng i vi ng tin nc kia. 1.2.2.4. Li sut tn dng gia cc quc gia: Khi mc li sut ngn hn ca mt nc tng ln mt cch tng i so vi cc nc khc, trong nhng iu kin cc nhn t khc khng i, th vn ngn hn t nc ngoi s chy vo nhm thu phn chnh lch do tin li to ra

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 15

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

. iu ny lm cho cung ngoi hi tng ln, cu ngoi hi gim i, dn n s thay i t gi. Chnh sch li sut cao ni t ln gi, v n hp dn cc lung vn nc ngoi chy vo trong nc, nu li sut trong nc cao hn so vi li sut nc ngoi (li sut ngoi t) thu ht dng vn chy vo (lm chuyn lng ha ngoi t trong nn kinh t sang ng ni t hng li sut cao hn). iu ny lm cho tng cung ngoi t trn th trng (cng c ngha lm tng cu i vi ng ni t), t ng ngoi t s c xu hng gim gi trn th trng, hay ng ni t s tng gi T gi c xu hng gim Ngc li, nu li sut trong nc thp hn so vi li sut nc ngoi hay li sut ni t thp hn li xut ngoi t, ng ngoi t c xu hng tng gi trn th trng hay ng ni t s gim gi T gi c xu hng tng. 1.2.2.5. Nhng k vng v t gi hi oi (yu t tm l dn n u c): K vng ca nhng ngi tham gia vo th trng ngoi hi v trin vng ln gi hay xung gi ca mt ng tin no c th l mt nhn t rt quan trng quyt nh n t gi. Nhng k vng v gi c ca cc ng tin c lin quan cht ch n nhng k vng v bin ng t l lm pht, li sut v thu nhp gia cc quc gia Hay vi tm l cho rng ng VN ang mt gi, vic ngi ta u t vo USD, v vng tng ln Cu ngoi t tng T gi hi oi tng. 1.2.2.6. Tnh hnh tng trng kinh t: Thu nhp quc dn ca mt nc tng ln so vi nc khc, cc nhn t khc khng khng i s lm tng nhu cu v hng ha v dch v nhp khu lm cho nhu cu ngoi hi thanh ton hng nhp khu s tng ln t gi ngoi hi tng. V ngc li vi Tnh hnh kinh t suy thoi. 1.2.2.7. Chnh sch ti chnh - tin t:

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 16

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Chnh sch ti chnh - tin t l nhn t quan trng nht nh hng n th trng ngoi hi nc ta. Chng ta u bit chnh sch ti chnh tin t lun c tc ng mnh m v trc tip ti quan h cung cu trn th trng, cn cn thng mi, lm pht, li sut tn dng, tng trng kinh t ca 1 quc gia. Qua nh hng n th trng ngoi hi trong nc.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 17

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

CHNG 2: TNH HNH HOT NG CA TH TRNG NGOI HI VN GIAI ON 2008-2012 2.1. Tnh hnh hot ng ca th trng hi oi VN t nm 2008 n nm 2012:
2.1.1. S bin ng ca t gi hi oi t nm 2008 n 2012:
Nm 2008: Giai on 1: T ngy 01/01/2008 n 25/03/2008, t gi lin tc gim, di mc sn, c th: T gi USD/VND trn th trng lin ngn hng lin tc st gim (t mc 16.112 ng xung 15.960 ng. mc thp nht l 15.560 ng/USD). Trn th trng t do, USD dao ng t mc 15.700 16.000 ng/USD. Nguyn nhn do: - Thi im ny ang giai on gn tt Dng lch, do lng kiu hi chuyn v nc kh ln. - Cc nh u t d kin VND s tng gi so vi USD, cng thm chnh lch li sut ln gia USD v VND nn cc nh u t y mnh vic bn USD chuyn qua VND. Tp trung vo cc i tng l nh u t nc ngoi u t vo Tri phiu Chnh ph Vit Nam (1,4 t USD), cc doanh nghip xut khu vay USD phc v sn xut kinh doanhCc NHTM lc ny cng y mnh bn USD. - Trong khong thi gian ny, Chnh ph v NHNN ang y mnh vic kim ch lm pht, s dng bin php tin t tht cht, tng li sut c bn t 8,25%/nm (thng 12/2007) ln 8,75%/nm (thng 2/2008). NHNN khng thc hin mua ngoi t USD nhm hn ch vic bm tin ra lu thng, tng bin t gi USD/VND t 0,75%/nm ln 1%/nm trong ngy 10/03/2008. Giai on 2: T ngy 26/03/2008 n 16/07/2008, t gi tng vi tc chng mt to cn st USD trn c th trng lin ngn hng ln th trng t do, c th : t gi tng dn u v t ngt tng mnh t gia thng 6, nh im ln n 19.400 ng/USD vo ngy 18/06, cch hn 2.600 ng so vi mc
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 18

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

trn, cn trn TTTD cao hn khong 100-150 ng, sau du li khi NHNN ni bin t 1% ln +/-2%(27/6) v kim sot cht cc bn thu i. Nguyn nhn: - Ch yu do tm l bt n ca doanh nghip v ngi dn khi thy USD tng nhanh dn n trng thi gm ngoi t ca gi u c. Nhu cu mua ngoi t tr cc khon n ca c DN xut v nhp khu n hn cao; Tng nhp khu vng do chnh lch ln gia gi vng trong nc v quc t. - Nh TNN bt u rt vn khi Vit nam bng vic bn tri phiu, CP khi lo ngi v tnh hnh kinh t v do tnh hnh thanh khon thp trn th trng th gii y nhu cu mua USD chuyn vn v nc ln cao (bn rng 0,86 t USD). - Cung ngoi t thp do NHNN khng cho php cho vay ngoi t i vi doanh nghip xut khu (theo quyt nh s 09/2008/Q, NHNN khng cho php vay chit khu b chng t xut khu, vay thc hin d n sn xut xut khu) gim hin tng doanh nghip xut khu vay ngoi t bn li trn th trng. Giai on 3: T ngy 17/07/2008 n 15/10/2008, t gi gim mnh v dn i vo bnh n, c th: T gi gim mnh t 19.400 ng/USD xung 16.400 ng/USD v giao dch bnh n quanh mc 16.600 ng trong giai on t thng 8 thng 11. Nguyn nhn: - Nh c s can thip kp thi ca NHNN, cn st USD c chn ng. Nhn thy tnh trng st USD mc bo ng, ln u tin trong lch s, NHNN cng khai cng b d tr ngoi hi quc gia 20,7 t USD khi cc thng tin trn th trng cho rng USD ang tr nn khan him. - ng thi lc ny, NHNN ban hnh mt lot cc chnh sch nhm bnh n th trng ngoi t nh kim sot cht cc i l thu i ngoi t (cm mua bn ngoi t trn th trng t do khng ng k vi cc NHTM), cm mua bn USD thng qua ngoi t khc lch bin , cm nhp khu vng v cho

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 19

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

php xut khu vng; bn ngoi t can thip th trng thng qua cc NHTM ln. Giai on 4: T ngy 16/10/2008 n ht nm 2008: t gi USD tng tr li, c th: T gi USDVND tng t ngt tr li t mc 16.600 ln mc cao nht l 16.998 sau gim nh. Giao dch nm trong bin t gi. Tuy nhin cung hn ch, cu ngoi t vn ln. Sau khi NHNN tng bin t gi t 2% ln 3% trong ngy 7/11/2008, tng ti mc 17.440 ng/USD. Nguyn nhn: - Trong khong thi gian t thng 10 - thng 11, nh u t nc ngoi y mnh vic bn ra chng khon trong bn tri phiu (700 triu USD), c phiu (100 triu USD). Nhu cu mua ngoi t ca khi nh u t nc ngoi tng cao khi mun m bo thanh khon ca t chc ti chnh quc. Nhu cu mua USD ca cc ngn hng nc ngoi cng tng mnh (khong 40 triu USD/ngy). - Cu USD trn th trng t do tng cao bi khi NHNN khng cho php nhp vng th hin tng nhp lu vng gia tng, lm tng cu USD nhp khu (do USD l ng tin thanh ton chnh). Nm 2009: Giai on 1: T ngy 01/01/2009 n ngy 24/11/2009, t gi lin tc tng, c th: T gi bin ng mnh trn c th trng lin ngn hng v th trng t do. C th: T thng 1 n thng 3, t gi LNH dao ng trong khong 17.450-17.700 ng/USD, cch gi trn khong t 0 200 ng, cn TTTD cao hn t gi LNH khong 100 ng. T thng 4 n thng 9, t gi trn 2 th trng dao ng trong khong 18.180 - 18.500 ng/USD. T thng 10 n 25/11/2009, bin ng t gi rt d di t 18.545 19.300 ng/USD, c lc t nh 20.000 ng/USD trn TTTD v 19.750 ng/USD trn th trng lin ngn hng. Nguyn nhn: - Hin tng gm gi ngoi t ch gi ln v tm l bt n, lo ngi v t gi tng lai ca ngi dn.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 20

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- C hin tng DN vay USD tuy cha n k tr n nhng mua sn USD gi v s t gi s tng. Chnh lng t mua nhiu ca DN khin cu ngoi t tng. Ngoi ra, do tm l bt n ca c DN v ngi dn khi t gi tng nhanh dn ti hin tng gm gi ngoi t. - Do tc ng ca chnh sch h tr li sut cho cc DN bng tin ng, do li sut vay tin ng thp, phm vi v thi gian vay c m rng theo ch trng ca chnh ph nn mt s DN c ngoi t c xu hng khng mun bn ngoi t v ch mun vay tin ng. y l 1 tc ng thiu tch cc khng mong mun khi trin khai gi kch cu. - Ngoi ra, cn 1 s nguyn nhn khc nh: thm ht cn cn thng mi ln cc thng cui nm 2008, yu t tin n , Giai on 2: T ngy 25/11/2009 n ht nm 2009, t gi bt u gim v quanh mc 18.500 ng /USD. Nguyn nhn: - Nguyn nhn l do NHNN thc hin cc bin php bnh n t gi, c bit c s chung gp sc ca cc NHTM lm gim t gi sau 1 giai on y bin ng. Nm 2010: Giai on 1: T ngy 01/01/2010 n 10/02/2010, gi USD tng kh mnh trong 2 nm 2008 v 2009, sang n thng 01/2010 li gim nh v tip tc dao ng quanh mc 18.479 ng/USD cho n gia thng 2/2010.Nguyn nhn l do: - Ngun cung USD c th s tng kh t cc ngun: T nc ngoi, lng USD vo nc ta s tng kh so vi nm trc, k c ngun vn u t trc tip (thc hin thng 1 tng 33,3%); Vn h tr pht trin chnh thc do nm trc cam kt, k kt t mc k lc; Vn u t gin tip khi cc nh u t nc ngoi lin tc mua rng trn th trng chng khon; Ngun kiu hi t Vit kiu v t lao ng lm vic nc ngoi gia tng; Ngun thu t khch quc t n Vit Nam gia tng tr li (thng 1 tng 20,4%); Kim ngch xut khu chuyn t tng trng m sang tng trng dngBn cnh , cc tp on,
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 21

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

tng cng ty ln ca Nh nc bn ngoi t cho ngn hng, sc p tm l gm gi USD do lo s ri ro t gi gim, chnh lch gia gi th trng t do vi gi nim yt trn th trng chnh thc gim ng k. - Ngoi ra, t cui nm 2009 n nay, Ngn hng Nh nc c nhng gii php vt trc ngn chn vi nhiu ng thi gim sc p tng t gi, nh: Tng t gi lin ngn hng ng thi vi vic gim bin giao dch t 5% xung cn 3%; Yu cu cc tp on v tng cng ty ln ca nh nc bn li ngoi t cho ngn hng; Bn ngoi t cho cc ngn hng thng mi c trng thi di 5%; H 3% t l d tr bt buc i vi tin gi USD Giai on 2: T ngy 11/02/2010 n ngy 17/08/2010, t gi tng v dao ng quanh mc 19.000 ng/USD (18.900-19.100 ng /USD) v ang c xu hng gim do nhng chnh sch tch cc t pha NHNN. Ngy 11/02 Ngn hng Nh nc iu chnh tng t gi bnh qun lin ngn hng t mc 17.941 VN/USD ln mc 18.544 VN/USD. Nguyn nhn: - Ngy 30/12/2009, vi ch o ca Th tng Chnh ph, Ngn hng Nh nc chnh thc ban hnh thng t hng dn vic cc tp on, tng cng ty ln ca Nh nc bn li ngoi t cho cc ngn hng. Vic bn li c thc hin kh nhanh sau v to mt ngun cung ng k, h tr cc ngn hng ci thin trng thi ngoi t vn cng thng trc . - Ch hn na thng sau , ngy 18/1/2010, Ngn hng Nh nc c Quyt nh s 74/Q-NHNN gim mnh t l d tr bt buc bng ngoi t i vi cc t chc tn dng. Vic gim t l d tr bt buc bng ngoi t t 7% xung 4% i vi k hn di 12 thng, t 3% xung 2% i vi k hn trn 12 thng lm tng ngun vn khong 500 triu USD (9.000 t ng) cho cc ngn hng thng mi cho vay trn th trng. - Ngay sau , Ngn hng Nh nc tip tc ban hnh Thng t s 03/2010/TT-NHNN, quy nh mc li sut tin gi ti a bng USD ca t chc kinh t ti t chc tn dng l 1%/nm. y c xem l mt c hch mnh khi nh hng trc tip n li ch ca cc t chc kinh t c tin gi bng
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 22

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

USD, khi li sut trc c hng c t 4% - 4,5%/nm. Quy nh ny c bnh lun l t cc t chc vo th t x, phi tnh ton li ch v xem xt bn li ngoi t, chuyn sang VND c li sut tin gi cao hn. Khp vi chnh sch ny, cc ngn hng thng mi ng lot tng gi USD mua vo thu ht ngun ngoi t tim nng ny. - Chnh lch li sut vay vn bng VND v USD ln khin cc doanh nghip cn nhc v dch chuyn sang vay USD. Li sut vay VND tng cao u nm 2010, ln t 15% - 17%, thm ch 18%/nm, trong khi li sut vay USD ch khong 6% - 9%/nm. Chnh lch ny khin mt b phn doanh nghip chn ng vng vay USD ri bn li ly vn VND, tng cung ngoi t cho th trng. Ngoi chnh lch li sut ln, la chn ny c h tr bi k vng t gi USD/VND s n nh, hoc ri ro bin ng khng qu ln trong k vay vn. Thc t, t gi USD/VND gn nh c nh k t thng 2 n nay. - Thm vo , ngy 15/12/2009, Ngn hng Nh nc ban hnh Thng t s 25/2009/TT-NHNN m rng i tng c vay vn bng ngoi t, c bit l cc i tng xut khu. Chiu ngy 17/8 n 11/02/2011, Ngn hng Nh nc cng b nng t gi bnh qun lin ngn hng gia VND v USD t mc 18.544 ng n 1 USD ln mc 18.932 ng, tng ng mc tng hn 2%. Bin t gi vn gi nguyn mc +/-3%. Nguyn nhn ca vic iu chnh t gi ln ny nhm gp phn kim ch nhp siu. Nm 2011: Ngy 11-2-2011: ln u tin trong lch s Ngn hng Nh nc c quyt nh tng t gi mnh nht t trc n nay, t gi tng 9,3% t 18.932 ln 20.693 VND/USD, i cng vi vic sit bin t +/-3% xung cn +/-1%. Tuy nhin phi n u thng 4-2011 t gi mi bt u c du hiu bnh n. Cng vi s iu chnh trn, du hiu l kt qu ca lot gii php Ngn hng Nh nc trin khai m gii quan st vn dng t p hay vt cung ngoi t. Nguyn nhn:
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 23

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Trc ht, Vit Nam ang phi i mt vi tnh trng lm pht hai con s v c xu hng tng cao tr li, lm pht thng 01/2011 mc 17,4%. Trong thi gian u nm 2011, nn kinh t lin tc n nhn cc c sc v gi xng du (Xng A92 tng 2.900 ng/lt, ln 19.300 ng/lt; du diesel tng 3.550 ng/lt, ln 18.300 ng/lt), gi bn in bnh qun tng thm 15,28% so vi gi nm 2010, dch bnh trn gia sc, gia cm din bin phc tp v lan rng, thin tai khp ni trn th gii y nhu cu lng thc ln cao, go xut khu ca Vit Nam tng gi gy p lc ln gi lng thc, thc phm trong nc tng, (nhm hng lng thc thc phm chim t trng 42,85% trong r hng ha tnh CPI ca Vit Nam). Cng thm s k vng v vic gim gi tin ng trong thi gian ti, gi vng tng lin tc thit lp cc mc k lc mi, s bt n ca nn kinh t ton cu khin cho tm l gm gi vng v USD ca ngi dn v doanh nghip tng cao. Th hai: Thm ht thng mi hng ha, nhp siu tuy t mc di 20% kim ngch xut khu nhng s tuyt i d kin vn l 13,5 t USD, tng 5% so vi nm 2009 (nm 2009 l 12,85 t USD). Ring qu I/2011 c tng kim ngch xut t 18,8 t USD, tng khong 29,7%, trong khi tng kim ngch nhp khu t khong 21,8 t USD, tng 23,9% so vi cng k nm 2010, nhp siu mc 3 t USD, chim 16% kim ngch xut khu ba thng u nm 2011. y l yu t chnh lm cn cn vng lai thm ht khong 10% so vi GDP. Theo tiu ch ca IMF, t l thm ht cn cn vng lai trn 8% GDP s nh hng n cn i v m ca quc gia. Mt khc nhp siu ko di trong nhiu nm lm st gim ngun d tr ngoi hi, tng n quc gia v gy sc p gim gi ng ni t. Thm ht cn cn vng lai ln cng vi thm ht ngn sch cao, n cng c xu hng tng nhanh (t 45% GDP nm 2008 ln gn 60% GDP d kin vo nm 2011) s l nhng tr ngi ln cho s pht trin kinh t trong nhng nm ti y Th ba: D tr ngoi t ca nc ta gim xung mc thp ng bo ng do tnh trng nhp siu cao v ko di, c th lm mt kh nng nhp khu
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 24

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

v tr n, ng thi kh c th can thip vo th trng ngoi hi khi cn thit. Theo Citigroup, d tr ngoi hi ca Vit Nam, yu t cho n nay khin nhiu ngi lo lng, gim xung 13,6 t USD tnh n cui nm 2010 so vi mc 20,3 t USD ca nm 2009 (theo tnh ton ca IMF) v cng ch tng ln mc 13,8 t USD trong nm 2011 Biu 1: T l n cng v cn cn ngn sch nm 2001 -2009.

Ngun: tng cc thng k. Th t: Li sut huy ng vn ca cc NHTM c xu hng tng, cc NHTM ua nhau x ro li sut bng nhiu hnh thc lm cho VND tng gi so vi USD, dn ti tnh trng nhp siu ngy cng nghim trng hn. Trong khi USD c xu hng yu i so vi cc ng tin khc nn kinh t xut khu hng u th gii cn bng cn cn thng mi vi cc nc trn th gii, c bit l Trung Quc. ng USD yu i lm cho hot ng xut khu hng ha ca Vit Nam sang M (th trng xut khu ch lc) b suy gim kh nng cnh tranh. Th 5: T lu Vit Nam tn ti c ch hai t gi, chnh thc v th trng t do (ch en) khin cho cc doanh nghip v ngi dn gp kh khn, vic qun l th trng ngoi hi ca Nh nc gp nhiu tr ngi. Cc nh u t nc ngoi e ngi u t vo Vit Nam v lo ngi ri ro t gi, ngoi t chy ngm t th trng chnh thc sang th trng ch en v gi cao hn),
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 25

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ngoi t tr nn khan him. Trong khi d tr ngoi hi ca nc ta mng, Chnh ph nhiu khi bt lc trc vic u c, thao tng gi USD trn th trng t do. Cc doanh nghip gp kh khn trong vic hch ton chi ph v phi mua ngoi t th trng t do vi gi cao nhng li phi ph php lm hp l ha chi ph thc phi b ra (v t gi giao dch chnh thc do NHNN quy nh thp hn lm cho th trng ti chnh v bo co ti chnh ca cc doanh nghip Vit Nam thiu minh bch v tin cy. Trong thng 8 v thng 9/2011, t gi vn c nhng bin ng nht nh. T gi USD ti cc NHTM c y ln mc kch trn mua vo v bn ra, ph bin mc 20.820 20.834 VND/ 1 USD. Nguyn nhn l gii cho hin tng ny vn bt ngun t nhng yu t c hu nh hot ng xut nhp khu, tnh trng cn cn thanh ton, tnh trng la ha trong nn kinh t v din bin lm pht Ngy 24/12/2011, Ngn hng Nh nc tng t gi lin ngn hng ln 20.828 ng/USD, cao nht trong lch s. Nm 2012: Giai on 1: T thng 1 n thng 7/2012, t gi tuy tng kh nh nhng vn c xem l duy tr n nh. Trong 6 thng u nm din bin t gi VND/USD din ra n nh vi chiu hng tng nh khong 0,55%. Ring nhng ngy u thng 6/2012, cc ngn hng thng mi ng lot nng gi bn ra kch trn v duy tr trng thi ny gn mt tun. T gi bnh qun lin ngn hng (BQLNH) tip tc c duy tr mc 20.828 VND/1 USD. T gi giao dch ca ngn hng thng mi (NHTM) sau mt thi gian duy tr mc kch trn bin c cc ngn hng iu chnh gim dng mc 20.860 20.920 VND/USD vo thi im cui thng 6/2012. Ring nhng ngy u thng 6/2012, cc NHTM ng lot nng gi bn ra USD kch trn v duy tr trng thi ny gn mt tun, sau c cc ngn hng iu chnh gim tr li. Nguyn nhn l do vic nhp siu t ngt tng mnh thng 5. Din bin t gi trn th trng ch en bm st din
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 26

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

bin t gi giao dch ca NHTM, chnh lch gia hai th trng ny ch cn mc t 20 - 70 VND/1USD mt s chnh lch khng ng k nu so vi nm 2011 trung bnh mc chnh lch l 1.000 - 2.000 VND/1 USD. Mt im khc bit so vi cc nm trc l trong qu I/2012, t ngy 13/2/2012 t gi mua vo ca S Giao dch NHNN c iu chnh cao hn t gi mua vo ca cc NHTM. iu ny nhm khuyn khch cc NHTM bn li cho NHNN ngoi t mua c t cc doanh nghip v dn c, to iu kin cho NHNN thc hin mc tiu tng d tr ngoi hi quc gia. S n nh ca t gi do nhiu nguyn nhn, trong , quan trng nht l do nhp siu gim mnh so vi cng k nm 2011 c v kim ngch tuyt i, c v t l nhp siu so vi kim ngch xut khu (theo Tng cc Hi quan, t u nm n ngy 15/7 ch mc 423 triu USD). Lng vn FDI thc hin ch gim rt nh (0,8%); lng vn ODA gii ngn li tng kh; lng ngoi hi vo cng vi khch quc t n Vit Nam tng cao. Tnh trng mua bn ngoi t trn th trng t do nhp lu vng gn nh khng cn, nn sc p t gi t tnh trng trn b trit tiu Cn cn tng th tip tc t trng thi thng d. Bn cnh , chnh sch li sut h tr cho gi tr ca ng ni t, gp phn lm n nh t gi. Trong khi li sut gi ng ni t trong nhiu thng lin mc 2 ch s (gn y mi khng ch mc 9%/nm i vi k hn di 1 nm, cn k hn t 1 nm tr ln vn mc 11- 12%/nm), th li sut gi USD i vi dn c c p trn mc 2%/nm, thp ch bng 1/5- 1/6 li sut gi bng ng ni t. Tng trng s d tin gi dn c 31/7/2012 so vi cui nm trc bng ni t ln n 12%, trong khi bng ngoi t b gim hn 10%. iu l gii c mt lng ngoi t ng k c bn ra cho ngn hng chuyn sang ng ni t v gi ti y. Mt nguyn nhn na rt quan trng l yu t tm l xt di hai gc . Gc th nht l lm pht thi gian qua chm li nhanh v gim lin trong 2 thng qua, gp phn n nh lng tin vo ng ni t, hn ch vic tr n vo ngoi t bo tn gi tr khi lm pht cao. Gc th hai l tm l u c
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 27

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ngoi t cng gim mnh. Bi mun u c th phi c sng ln, trong khi th trng ngoi t thi gian qua gn nh khng c tnh trng ny. Biu 2: Tc tng-gim t gi VND/USD trong nm 2012 ( n v %)

Giai on 2: T thng 7 - 12/2012, t gi gim dn. Xu hng bin ng t gi VND/USD duy tr mc n nh v gim dn. Nhng quyt sch r rng v minh bch ca NHNN trong cng tc iu hnh chnh sch t gi, cng vi din bin kh quan ca cung - cu ngoi t trong nn kinh t, gp phn quan trng to nn thng d ca cn cn tng th trong na u nm 2012 tip tc duy tr xu th n nh vo cui nm. Thng 8/2012, t gi giao dch trn th trng t do c tng nh v ko di khong cch chnh lch vi t gi giao dch ca cc NHTM mc gn 70 VND/1USD, nhng sang thng 9 bt u xu hng gim dn u cho ti cui nm 2012 khi xoay quanh mc 20.850 20.870/VND/1USD. T gi BQLNH vn c duy tr mt ng k thng k t ngy 24/11/2011 cho n nay. iu ng ni, din bin t gi VND/USD din ra dng nh theo quy lut trong cc nm gn y l vo nhng thng cui nm t gi thng c xu hng bin ng rt mnh, km vi s chnh lch gia t gi chnh thc v t gi th trng t do thng mc kh cao. Tuy nhin, trong nm 2012 hin
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 28

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

tng ny li c loi tr hon ton. C c kt qu trn l do s kt hp linh hot cc bin php iu hnh chnh sch t gi ca NHNN trong sut nm 2012, nhm bnh n th trng ngoi t. Theo , t gi VND/USD s c iu chnh bin dao ng khng qu 2 - 3% trong c nm 2012. Ngoi ra, din bin thun li ca cn cn thng mi, cn cn tng th trong nm 2012, h tr kh c lc cho nhng cam kt ca NHNN. ng thi, nhng quy nh v bin php kim sot cht ch th trng vng khin cho bin ng ca th trng ny khng cn gy nhiu tc ng tiu cc n th trng ngoi hi t do nh trc y.

2.1.2. Hot ng ca th trng ngoi hi Vit Nam G 2008 -2012:


Nm 2008: Nm 2007, th trng ngoi t lin ngn hng tip tc pht trin mnh v quy m th trng v doanh s giao dch th trng tng cao. Doanh s giao dch gia cc ngn hng tng khong 113% so vi nm 2006, trong doanh s giao dch giao ngay tng 125%, doanh s giao dch k hn v giao dch hon i tng 30%, cc NHTM s dng nhiu cc nghip v giao dch phng nga ri ro trong kinh doanh ngoi hi. Th trng ngoi t lin ngn hng c 65 ngn hng thnh vin tham gia. Nhiu ngn hng tch cc tham gia to thm s si ng ca th trng. Trong nm 2007, vi vai tr can thip cui cng n nh th trng, NHNN thc hin mua, bn ngoi t vi cc NHTM h tr nhu cu v VND cng nh nhu cu v ngoi t mt cch kp thi nhp khu cc mt hng thit yu v nhu cu chuyn i ngoi t ca cc nh u t nc ngoi. Khi cung cu trn th trng bin ng nh hng n trng thi ngoi t ca cc NHTM, NHNN can thip bn ngoi t cn bng trng thi, hn ch ri ro hot ng kinh doanh ca cc NHTM. Nh ngun cung ngoi t trn th trng trong nm 2007 tng mnh, NHNN mua c mt khi lng ln ngoi t, tng d tr ngoi hi, to tim lc v th ch ng cho NHNN trong vic can thip th trng v thc hin mc tiu iu hnh CSTT.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 29

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Trong bi cnh cung cu ngoi t trn th trng din bin phc tp, hot ng th trng ngoi t lin ngn hng nm 2008 tip tc si ng vi quy m v doanh s giao dch tng cao. Doanh s giao dch gia cc ngn hng tng khong 25% so vi nm 2007. Trong , doanh s giao dch giao ngay tng 26%, cc giao dch k hn, hon i tng 13%. Cc ngn hng tip cn v s dng nhiu hn cc nghip v giao dch phng nga ri ro trong kinh doanh ngoi hi. C nm 2008, th trng ngoi t lin ngn hng c 79 ngn hng thnh vin tham gia, tng 14 thnh vin so vi nm 2007. NHNN thc hin mua, bn ngoi t mt cch kp thi nh mt ngi mua, bn cui cng trn th trng n nh t gi, p ng nhu cu ngoi t nhp khu cc mt hng thit yu v nhu cu chuyn i ngoi t ca cc nh u t nc ngoi. Bn cnh giao dch mua, bn ngoi t giao ngay, NHNN cng thc hin cc giao dch mua v bn li ngoi t vi mt s ngn hng h tr cn i ngun tin ng Vit Nam cho cc NHTM K t 25/12/2008, t gi bnh qun lin ngn hng c iu chnh tng thm 3%, t mc 16.494 ng n mt la ln 16.989 ng, to iu kin cho cc ngn hng thng mi c th kinh doanh vi gi trn 17.500 ng. Thng tin tng t gi lin ngn hng thm 3% c Thng c Ngn hng Nh nc VN Nguyn Vn Giu cng b ti bui hp bo thng k thng 12 ca Chnh ph din ra TP HCM chiu 24/12. Ring bin t gi (mc dao ng gia gi kinh doanh ca cc ngn hng vi t gi lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b) vn gi +/- 3%. Theo ngi ng u Ngn hng Nh nc, ln iu chnh t gi ny l v mc tiu linh hot, theo tn hiu cung cu th trng, h tr xut khu, kim sot nhp khu, v mc tiu qun l di hn, to lng tin cho nh u t v ngi dn vo chnh sch ca Chnh ph, Ngn hng Nh nc nhiu ln ln iu chnh t gi ngoi t ny, din bin th trng s rt thun li, tt hn ln so vi trc. T gi USD trn th trng t do chiu 24/12 l 17.270 ng, ch hn 1%

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 30

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

so vi t gi khi iu chnh. "Ngn hng Nh nc sc kim sot th trng". Tuy nhin, ln iu chnh t gi ngoi t ny khng phi VN ph gi tin ng. Trong nm 2008, chnh sch tin t ca VN c thc hin linh hot, thn trng v theo din bin ca nn kinh t. Trong thng 12, Ngn hng nh nc tip tc iu chnh gim li sut c bn xung cn 8,5% mt nm, li sut ti cp vn xung 9,5% mt nm, li sut ti chit khu cn 7,5% mi nm. Bin t gi USD/VND cng c ni rng +,-3% so t gi ngn hng. Nh , cc t chc tn dng h c li sut u ra, gip doanh nghip c iu kin tip cn vn vi chi ph thp hn phc v sn xut kinh doanh, to thun li xut khu. Nm 2009: Biu 3: Bin ng t gi bn USD/VND trong thng 7-2009(% thay i theo ngy:

Khng bng n nh th trng vng, chng khon, nhng t gi lin ngn hng cng m thm i ln t cui thng 9 nm 2009. lc ny, t gi bnh
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 31

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

qun lin ngn hng ln ti mc 17.004 VND/USD, mc cao nht t trc ti . T gi gn hn vi th trng t do: Thng 9/2009, xu th tng t gi lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b bt u t mc 16.976 ng/USD, ti ngy 10/10, t gi ny vt mc 17.000 VND/USD. n 15/10, t gi do Ngn hng Nh nc cng b ln 17.004 VND/USD. T gi lin ngn hng tng ln to c hi cho gi mua - bn USD ti ngn hng thng mi tin gn hn vi gi USD ngoi th trng t do. Mc d t gi lin ngn hng tng lin tip trong thi gian qua, nhng ti nhiu ngn hng thng mi, t gi mua - bn vn nim yt mc kch trn. Vi bin +/- 5% so vi t gi lin ngn hng, ti Vietcombank, Eximbank, ACB, t gi mua vo - bn ra USD vn nim yt mc trn 17.954 VND/USD. Tri ngc vi th trng ngn hng, gi mua - bn USD trn th trng t do li c xu hng gim trong thi gian ny, ch dao ng quanh mc mua vo 18.290 - bn ra 18.300 VND/USD. Trong khi vi thng trc, nhiu doanh nghip xut khu khng chu bn li USD cho ngn hng, trong khi cc doanh nghip nhp khu li c nhu cu mua rt mnh, cung cu mt cn i khin th trng ngoi hi nhiu lc ri vo cnh ng bng. Cc ngn hng thng mi khng c ngun USD nn khng th bn cho doanh nghip. c USD thanh ton, doanh nghip phi mua ngoi th trng t do vi t gi cao hn nhiu so vi gi cc ngn hng cng b. Hn na, trong thi im , tm l gm gi USD tng mnh khin nhiu ngi dn x i mua d tr ch gi ln. Cc yu t ny khin th trng ngoi hi cng thng. Tnh hnh hin nay khc. Mt doanh nghip nhp khu my tnh cho bit, vic Ngn hng Nh nc iu chnh tng t gi lin ngn hng khng nh
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 32

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

hng nhiu ti t gi mua bn USD trn th trng t do. Thm ch, t gi ngoi th trng t do cn gim so vi cch y hn mt thng. Hin t gi bn ngoi ch cn 18.300 ng/USD, mua s lng nhiu cng c. Gim tnh trng gom gi: Theo mt s ngn hng thng mi, vic t gi chnh thc tng ln l mt bin php tch cc, gip th trng ngoi t bt cng thng ngun cung. T gi ti cc ngn hng tin st hn vi t gi ngoi th trng t do lm gim sc p cho cc ngn hng thng mi. Nhiu doanh nghip cm thy hi lng hn vi t gi hin ti v chp nhn bn USD cho ngn hng, ng Nguyn Thanh Toi - Ph Tng gim c Ngn hng Chu (ACB) cho bit. v vic t gi lin ngn hng tng trong thi gian gn y gip th trng ngoi hi bt cng thng hn, trng thi ngoi t ti cc ngn hng thng mi b m. Tuy nhin, nhu cu mua vn nhiu hn bn, th hin qua vic nhiu ngn hng vn mc gi mua - bn ngoi t bng nhau mc kch trn. Trong ngy 10/9 ti TT lin ngn hang t gi l 17833 mc cao nht, t gi yt ti cc NH ln mc kch trn gi mua bng gi bn cnh tranh vi TT ch en. Ngun ngoi t ca Vietcombank ch yu phc v cho nhng trng hp cp bch. Khi no c s chnh lch gia gi mua v bn cc ngn hng th lc t gi s ht cng thng Trong thi gian qua, Ngn hng Nh nc kin tr vi chnh sch iu hnh t gi, khng tng thm bin khin cho k vng tng gi ca USD gim xung, tnh trng gm gi ngoi t gim hn, nhiu doanh nghip v ngi dn quyt nh bn USD cho ngn hng. Theo cc chuyn gia kinh t, chnh sch iu hnh linh hot theo st th trng, tng t gi c kim sot s lm cho tnh trng gm gi ngoi t gim xung, ng thi kch thch xut khu. Theo Ngn hng Nh nc, vic iu hnh t gi linh hot theo tn hiu th trng nm trong ch trng chung ca Chnh ph. Do , tnh thanh khon ca th trng ngoi hi c ci thin.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 33

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Nhiu ngn hng thng mi mua c ngoi t t khch hng, c bit l cc doanh nghip xut khu, gip cho trng thi ngoi t ca h thng ngn hng thng mi c ci thin. Theo , Mt lot quyt nh mi c Thng c Nguyn Vn Giu cng b thng 12/2009 ti tr s Ngn hng Nh nc. Theo , t gi bnh qun lin ngn hng s c iu chnh ln mc k lc mi 17.961 ng n mt la, tng thm 5,44% so vi trc . ng thi, bin t gi gim t 5% hin nay xung cn 3% (khng ch t gi kinh doanh ti cc ngn hng khng c cao qu hoc thp hn 3% so vi t gi lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b hng ngay). Tnh chung c vic tng t gi lin ngn hng v gim bin , t gi chnh thc s tng thm 3,44%, qua cho a trn t gi kinh doanh ti cc ngn hng thng mi ln 18.500 ng vo ngy mai, thay v mc 17.885 ng n mt la ngy hm nay. Thng c Nguyn Vn Giu coi y l bin php can thip nhanh v mnh nhm bnh n th trng ngoi hi ang ht sc cng thng. T 27/11 n 2/12, doanh s giao dch ngoi t trn th trng lin ngn hng tng kh mnh. C th, doanh s giao dch trn th trng lin ngn hng bnh qun t khong 557 triu USD/ngy. Nm 2010: Ngy 10/2/2010, Thng c Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNN) ban hnh Thng t s 03/2010/TT-NHNN quy nh mc li sut tin gi ti a bng USD ca t chc kinh t ti t chc tn dng v Quyt nh iu chnh t gi bnh qun lin ngn hng. Theo , k t ngy 11/2/2010, mc li sut tin gi ti a bng la M ca t chc kinh t (tr t chc tn dng) ti t chc tn dng ti a l 1%/nm. i vi li sut tin gi c k hn bng la M pht sinh trc thi im thng t c hiu lc thi hnh, th c tip tc thc hin cho n ht thi hn tho thun.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 34

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

V t gi, NHNN quy nh, t gi bnh qun lin ngn hng gia USD v VND p dng cho ngy 11/2/2010 l 18.544 VND/USD. Nh vy, so vi t gi bnh qun lin ngn hng ngy 10/2 tng thm 603 ng/USD (tng ng tng 3,36%). NHNN cho bit, mc ch ca cc quyt nh trn l nhm cn i hi ho cung - cu ngoi t, tng cng s lu thng trn th trng ngoi t, gp phn kim sot nhp siu v n nh kinh t v m. T gi lin ngn hng l mc tham chiu cc ngn hng thng mi n nh gi kinh doanh ca mnh bng cch cng hoc tr thm bin . Nh vy vi bin bin ng t gi l +/-3%, ngn hng c th mua/bn USD vi gi trn l 19.100 ng/USD. Trc , thi gian qua do chnh lch gi USD nim yt v gi USD giao dch ngoi th trng t do qu cao, thng trn 1.000 ng/USD nn cc doanh nghip xut khu khng mun bn USD cho ngn hng dn n tnh trng khan him USD. V th, theo cc chuyn gia ti chnh- ngn hng, vic ban hnh cc quyt nh ny ca NHNN thi im ny l cn thit v ph hp, gii ta c tnh trng khan ngun cung ngoi t, tng s lu thng, gii quyt kh khn cho doanh nghip Vo lc 8h30 sng (11/2), Ngn hng TMCP Ngoi thng Vit Nam vn nim yt gi mua vo - bn ra ln lt mc 18.495 - 18.880 ng/USD. Cc i l thu i ngoi t trn a bn H Ni cho bit khng cn USD bn v sc mua bt ng tng mnh cui chiu qua. Nh vy, y l ln th hai trong vng gn 3 thng qua, NHNN tng t gi lin ngn hng, tng cng hai ln tng gn 9%.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 35

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Biu 4: T gi ngoi t trn TT lin NH t 20/12/2008 n 11/02/2010

Ngun: Ngn hng nh nc Vit Nam. So vi tun trc, doanh s giao dch tun ny c s tng ln vi khi lng kh nhiu i vi c VND v USD trong doanh s giao dch bng VND tng 14.105 t ng, bng USD tng 756 triu USD. y c cho l kt qu tch cc sau cc bin php can thip, th trng ngoi hi khin cho tnh thanh khon ca th trng ngoi t c ci thin ng k. Bo co ca Ngn hng Nh nc cho bit, tun t 22/2 n 1/3/2010, tng doanh s giao dch ngoi t trn th trng lin ngn hng t xp x 2.261 triu USD, bnh qun t khong 452 triu USD/ngy. So vi tun lin trc, doanh s giao dch trn th trng lin ngn hng tun ny gim ti 496 triu USD. Theo thng k ca Ngn hng nh nc (NHNN), 5 thng u nm 2010 d n cho vay VND ch tng 3,51% so u nm, trong khi d n cho vay ngoi t li tng ti 20,23%! Trong tun cui thng 6, giao dch USD cng mnh

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 36

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

hn. Doanh s giao trn th trng lin ngn hng tng hn 500 triu USD so tun trc , li sut cng tng nh cc k hn qua m v 1 tun. Chiu ngy 17/8, Ngn hng Nh nc cng b nng t gi bnh qun lin ngn hng gia VND v USD t mc 18.544 ng n 1 USD ln mc 18.932 ng, tng ng mc tng hn 2%. Bin t gi vn gi nguyn mc +/-3%. Theo Ngn hng Nh nc, mc ch ca vic iu chnh t gi nhm gp phn kim ch nhp siu. y l ln th hai k t u nm Ngn hng Nh nc trc tip tng t gi bnh qun lin ngn hng. Sau khi c biu hin cng thng trong thng 11-2010, t thng 12 tr i, th trng ngoi hi c nhng chuyn bin tch cc hn. Theo V Qun l ngoi hi, t gi trn th trng "ch en" st gim mnh v hu nh khng c giao dch ti mc t gi cao bt thng hay c yu t u c nh thi im gia thng 11. Bn cnh , trng thi ngoi hi tng ng k t u thng 12 ti nay. C th trng thi ngoi t ca ton h thng c ci thin ng k t mc m trn 300 triu USD vo cui thng 11 nay ch cn m khong di 100 triu USD. Doanh s mua ngoi t ca cc ngn hng thng mi vi khch hng ang c xu hng tng khi cc doanh nghip xut khu bn mnh ngoi t cho h thng ngn hng thng mi Trong thng 12-2010, c tnh lng kiu hi s t khong 770 triu USD, nng tng ngun thu t kiu hi ca c nm 2010 ln mc 8 t USD, tng khong 25,6% so vi tng lng kiu hi ca c nm 2009. Tnh ti thng 12011, do c Tt Nguyn n nn ngun kiu hi s cn tip tc gia tng. Bn cnh ngun thu t kiu hi, lung vn u t gin tip vo Vit Nam t u nm thng d khong 800 triu USD, gii ngn vn u t nc ngoi trong 11 thng ca nm 2010 tng 9,9% so vi cng k nm ngoi. Ngoi ra, cc ngn hng nc ngoi ang tch cc chuyn vn ngoi t vo Vit Nam v gii ngn thc hin quy nh ca NHNN v vic tng vn iu l ln mc 3.000 t ng. Cng vi s gia tng ca cc lung vn vo, nhng bin php chnh sch n
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 37

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

nh th trng ngoi hi c thc hin trong thi gian qua cng l yu t cng c tm l trn th trng. Khi th trng ngoi hi c biu hin cng thng, NHNN bn ngoi t h tr nhp khu cc mt hng thit yu nhm bnh n gi. Bin php ny vn c NHNN tip tc thc hin tng cng v cng c s n nh ca th trng. Nm 2011: Ngay t u nm 2011, Ngn hng Nh nc (NHNN) iu chnh mnh t gi bnh qun lin ngn hng vi quyt nh s 230/2011/Q-NHNN ngy 11/2/2011: t gi USD/VND tng (gim gi VND) 9,3% t 18.932 ln 20.693 VND/USD; bin giao dch gim t +/- 3% xung +/- 1%. Vic tng t gi bnh qun lin ngn hng gip thu hp t gi chnh thc so vi t gi trn th trng ch en vn duy tr khong cch t 7%-8% trong vng hai thng trc . T gi trn th trng t do gim nhit, chnh lch thu hp dn t 1.500VND/ 1USD thi im u nm xung cn 500 VND/1USD vo tun u thng 3/2011. Mc t gi mi phn nh st hn cung cu ngoi t trn th trng ngoi hi. Biu 5: T gi bn NHTM p dng v t gi ch en p dng T1-T3/2011

Ngun : Ngn hng nh nc Vit Nam.


Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 38

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Ngoi ra, gim dn hin tng -la ha trong nn kinh t, NHNN p dng c ch qun l cht ch hn li sut huy ng USD; phi hp vi cc c quan chc nng c lin quan thc hin cc bin php tng cng gim st, kim tra v x l cc im kinh doanh ngoi t tri php, lm hot ng muabn ngoi t trn th trng t do gim mnh v nhiu im mua-bn la phi ngng giao dch Nh vy, t gia thng 3 n gia thng 8, vi s linh hot trong cng tc iu hnh t gi ca NHNN, v c bn, t gi giao dch ca Ngn hng thng mi (NHTM) tng ln hay gim xung xung quanh t gi bnh qun lin ngn hng c cng b hng ngy. Hot ng mua bn trn th trng ch en mc d vn cha b xa b hon ton nhng nhn chung chnh lch t gi gia hai th trng c thu hp, ch cn l khong 30-50VND/ 1 USD; nhiu ngi dn thay v bn ngoi t trn th trng ch en bn li cho NHTM. Thng 10 ghi nhn t gi bnh qun lin ngn hng tng mnh nht k t khi NHNN iu chnh t gi hm 11/2. Trong thng c ti 14 ln NHNN nng t gi vi mc tng tng cng 175 ng. Nguyn nhn l do nhu cu mua ngoi t ca DN tr cc khon vay t 2 qy u nm 2011, nhu cu nhp khu tng cao vo cui nm cng thm nhu cu nhp khu vng nhm kim li t s chnh lch gia gi vng trong nc v gi vng quc t. Thm vo cung ngoi t cng gim st do nhiu DN khng mun bn ngoi t cho ngn hng khi nim tin v ng ni t cha cao. Sau lot tng 14 ln lin tip u thng 10, t gi bnh qun lin ngn hng gia USD vi VND ko di 5 tun c nh. Nhng quyt sch iu hnh t gi ca NHNN h tr tch cc cho s n nh ca t gi trong nm 2011, tnh trng t gi din bin nng vo cui nm khng cn lp li v quan trng l nim tin ca ngi dn vo chnh sch t gi c ci thin. Kt thc nm 2011, t gi bnh qun Th trng lin ngn hng (BQLNH) dng mc 20.828 VND/ 1 USD; t gi th trng t do quanh mc 21.200 21.300 VND/ 1 USD, cao hn t gi NHTM khong 150250 VND/ 1 USD.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 39

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Tuy nhin, ti mt s thi im trong nm, c bit trong thng 8 v thng 9/2011, t gi vn c nhng bin ng nht nh. T gi USD ti cc NHTM c y ln mc kch trn mua vo v bn ra, ph bin mc 20.820 20.834 VND/ 1 USD. Nguyn nhn l gii cho hin tng ny vn bt ngun t nhng yu t c hu nh hot ng xut nhp khu, tnh trng cn cn thanh ton, tnh trng la ha trong nn kinh t v din bin lm pht Cng thi im , din bin t gi thc hiu qu cng c xu hng dn ri xa trc gc 100 theo hng gim dn t gia nm 2011. Biu 6:T gi BQLNH v NHTM t 11/2/2011 n 2/12/2012

Ngun : Ngn hng nh nc Vit Nam.

Tun t 26/12 - 31/12, t gi bnh qun lin ngn hng gi nguyn 20.828 ng/USD. y l mc cao nht ca t gi bnh qun lin ngn hng t u nm ti nay. So vi ngy 11/2, ngy Ngn hng Nh nc tng t gi thm 0,65% t 20.693 ng/USD ln 20.828 ng/USD, t gi bnh qun lin ngn hng tng 135 ng.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 40

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

So vi ngy 7/9, ngy Thng c Nguyn Vn Bnh cam kt t gi khng tng qu 1% n cui nm, t gi bnh qun lin ngn hng tng 200 ng, tng ng 0,97%. Biu 7: T gi bnh qun lin ngn hng 1/10/2011 31/12/2011:

T gi trn ca cc ngn hng thng mi ngy cui nm 31/12/2011 l 21.036 ng/USD. T gi nim yt ti cc ngn hng tun qua cng n nh. Gi bn USD nim yt kch trn 21.036 ng/USD, gi bn thp hn t 1 - 11 ng. Nh vy trong vng 1 nm qua, n nh t gi, chnh ph p dng nhiu bin php qun l cht ch nh cm kinh doanh ngoi t trn th trng t do, cm kinh doanh vng ming, yu cu cc tp on, tng cng ty nh nc phi bn ngoi t cho t chc tn dng, iu chnh t l d tr bt buc bng ngoi t thm 1 im phn trm, t 6% ln 7% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc i vi cc t chc tn dng, li sut huy ng ti a bng USD t 1%/nm xung cn 0,5%/nm i vi t chc v 3%/nm xung cn 2%/nm i vi c nhn. Nhng gii php c phn hnh chnh trn khin th trng
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 41

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ngoi hi t do lin tc gim v xoay quanh t gi chnh thc vi mc chnh lch rt nh (0.5%), thm ch c thi im giao dch thp hn t gi bnh qun ca cc ngn hng thng mi. Nm 2012: Ghi nhn thnh cng ln nht ca Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNN) trong nm 2012 va qua l duy tr t gi USD/VND n nh mc 20,828 VND/USD, gi nguyn so vi mc tiu iu hnh trong nm 2012 (t gi nm 2012 bin ng khng qu 2-3%). Cc quyt sch r rng v minh bch ca NHNN trong cng tc iu hnh chnh sch t gi nm 2012 nh gim li sut mnh trong 6 thng u nm 2012, trn li sut huy ng VND sau 3 ln iu chnh gim t mc 14% xung cn 9% (bt u t 11/6), c bit l li sut cho vay gim mnh t mc ph bin trn 18%/nm xung 12 - 14%/nm i vi lnh vc cho vay nng nghip nng thn, xut khu v cng nghip h tr; mc 14 - 16.5%/nm i vi cc lnh vc sn xut khc. i vi ngoi t, li sut huy ng v cho vay bng ngoi t tng i n nh, li sut huy ng ph bin mc 2%/nm i vi tin gi ca dn c v 0.5 -1%/nm i vi tin gi ca t chc kinh t, li sut cho vay ph bin mc t 5.3-7.5%/nm. Bn cnh , tnh hnh cung cu ngoi t trong nn kinh t t ra kh quan hn khi Vit Nam c xut siu tr li sau 19 nm (k t nm 1993) vi 284 triu USD; cn cn vng lai thng d sau khi thm ht trong nm 2010 2011, gp phn quan trng to nn thng d ca cn cn tng th na u nm 2012. D tr ngoi t t mc 9 t USD hi cui nm 2011 n nay tng trn 25 t USD, trang tri hn 2,4 thng nhp khu. D tr ngoi t quay tr li sau t st gim mnh k t 2008. Tt c nhng iu ny gip din bin t gi USD/VND duy tr xu th n nh trong sut nm 2012. T gi NHTM ch thay i khong 0.75%. T gi giao dch ca Ngn hng Thng mi (NHTM) sau mt thi gian c duy tr mc kch trn bin c cc ngn hng iu chnh gim dng mc 20,860 (mua vo) 20,920 (bn ra) vo thi im cui thng 6/2012 v tip tc iu chnh gim
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 42

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

trong 6 thng cui nm, cht phin giao dch cui nm gi mua vo ch cn 20,820 v gi bn ra l 20,860. Din bin t gi trn th trng ch en bm st din bin t gi giao dch ca NHTM. T gi USD/VND ca cc ngn hng thng mi phn ln thi gian trong nm n nh, trong phm vi +/-1% theo t gi bnh qun lin ngn hng. y cng l qung c nh di nht k t sau nhiu xo trn nhng nm 2008 2011, v quan trng hn l n vn c ngha tham chiu cho th trng. Biu 8: Din bin t gi USD/VND nm 2012

Mc t gi ca S Giao dch Ngn hng Nh nc cng c c nh 20.850 VND mua vo, 21.036 VND bn ra sut thi gian qua. S n nh ca t gi USD/VND nm trong chui ct gim li sut lin tip v mnh ca Ngn hng Nh nc. Ln iu chnh ngy 21/12 va qua cng khng gy tc ng r rt n t gi; thm ch gi USD nim yt ca cc ngn hng cn gim nh.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 43

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Trong nm 2012, Ngn hng Nh nc c iu chnh chnh sch lin quan n t gi l thu hp trng thi ngoi t ca cc ngn hng thng mi, t +/-30% xung +/-20% vn t c. Nm 2012 cng l nm cui cng tn dng ngoi t c iu kin m rng. T nm 2013, tn dng ngoi t s tip tc b sit li theo quy nh ti Thng t s 03/2012/TT-NHNN ban hnh ngy 8/3/2012.

Tng hp:

Bng 1: iu chnh bin t gi t 1999 Thi gian Bin dao ng


+0,1% 0,25% 0,5% 0,75% 1% 2% 3% 5 % 3% 1%
Ngun: Cc quyt nh ca NHNN Vit Nam

- T 2/1999 6/2002 - T 7/2002 12/2006 - T 1/01/07 24/12/2007 - T 25/12/07 -09/03/2008 - T 10/3/08 26/06/2008 - T 27/6/08-6/11/2008 - T 7/11/08- 23/3/2009 - T 24/3/09-30/11/2009 - T 26/11/09 10/2/2011 - T 11/2/2011 n nay

Bng 2: t gi lin ngn hng do NHNN quy nh t nm 200 n 2012. u nm 2008 T thng 6/2008 n 24/12/2008 T 25/12/2008 n 24/11/2009 T 25/11/2009 n 10/02/2010 T 11/02/2010 n 16/08/2010 T 17/08/2010 n 10/02/2011 T 11/02/2011 n 23/12/2011 T 24/12/2011 n nay 16.100 VND/ 1USD 16.494 VND/ 1USD 16.989 VND/ 1USD 17.940 VND/ 1USD 18.544 VND/ 1USD 18.932 VND/ 1USD 20.693 VND/ 1USD 20.828 VND/1 USD
Ngun: Tng hp.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 44

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

2.2. Tc ng ca bin ng t gi:


2.2.1. Tc ng tch cc:
Trc ht, vic iu chnh t gi ca NHNN l mt hnh ng ng n v c trch nhim trc bi cnh nn kinh t gp nhiu kh khn. T gi iu chnh tng v thu hp bin giao dch xung (+/-1%) s lm gim nhp siu, gia tng u t. T gi l cng c tc ng trc tip i vi cn cn thng mi. T gi tng s kim ch nhp khu v kch thch xut khu. Nh vy chc chn mc gi nhp khu s tng v mt tuyt i nhiu hn so vi mc gi hng xut khu c li v mc tng t gi ny s c tc ng kim ch nhp khu. Cc doanh nghip xut khu c ngun thu ngoi t trc tip v c kt hp s dng ngun nguyn liu trong nc s c hng li t vic iu chnh t gi; trong c cc ngnh thy sn, may mc, cao su v khong sn. iu ny c th hin trn hai phng din: gip tng tnh cnh tranh cho hng ha xut khu, m rng th phn v phn vt tri thm m doanh nghip c hng khi cc khon thu ngoi t c ghi nhn bng VND. Tuy nhin, cn lu l khng phi cng ty no xut khu nhiu cng c hng li nht t vic iu chnh t gi ln ny. n c nh ngnh xut khu hng dt may v da giy. Theo thng k ca Tng cc hi quan, 11 thng u nm 2010, da giy xut khu 4,56 t USD, may mc xut 5,52 t USD, tng cng hai sn phm chin lc ny l 10,8 t USD. Trong khi , nhp khu ca hai mt hng da giy v may mc l 8,8 t USD, xut rng ca hai sn phm ny ch cn 2 t USD. Nh vy, vic hng li t ngnh may mc v da giy xut khu khng phi cao nh nhiu ngi vn ngh!!! Hoc nh cc doanh nghip ca ngnh du kh, vic tng t gi khin s doanh thu (VND) t vic xut khu du th tng ng k, nhng hng nm, nc ta nhp khu hng triu tn xng, du, iu chng khc no gi vo nh trng, li t hi nhiu. Tuy nhin, xt mt kha cnh nht nh no th vic tng t gi cng lm cho nhm c phiu ca cc doanh nghip xut khu mt s ngnh nh cao su, thy sn, khai

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 45

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

khong, dt may vn gi gi kh tt, hay t nht l gim xung dc khng phanh so vi cc ngnh khc. Th hai khi t gi tng mnh v gn vi mc gi m th trng t do k vng th s mt gi ln tip theo ca VND s gim bt. Cc nh u t nc ngoi s an tm hn khi gii ngn u t vo Vit Nam. Hn na chnh sch iu hnh t gi linh hot s gip ngn cn cc hot ng u c, lm cho t gi n nh hn trong tng lai. Ni cch khc, hnh ng ny ca ngn hng Nh nc s gip cho Vit Nam thu ht c nhiu u t nc ngoi trong tng lai nu nh cc n nh v m khc c kim sot tt. Cc doanh nghip v nh u t k vng y s l t gi c s dng trn c th trng ch en ln th trng lin ngn hng. S chm dt tnh trng hai t gi s gip cho nn kinh t khng b mo m, giao dch tr nn minh bch hn v gim bt nhng chi ph chm cho nn kinh t. Tuy nhin, tnh trng hai gi c chm dt c hay khng cn tu thuc vo kh nng iu hnh linh hot ca ngn hng Nh nc, m iu ny th cn thi gian mi c cu tr li. Thi gian qua, th trng ngoi t t do din ra si ng v kh kim sot cng c nguyn nhn do nhu cu ngoi t chnh ng ca ngi dn v doanh nghip tng cao m khng c p ng. Tnh trng Dollar ha nn kinh t khin nhu cu gm gi USD v nhu cu s dng USD trong giao dch mua bn ti sn, du hc nc ngoi tng mnh, trong khi ngn hng li khng mun bn USD cho ngi dn khin cho nhu cu mua USD th trng t do tng dn ti kh kim sot. Gn y, mc d NHNN v cc c quan chc nng c nhiu bin php qun l v iu tit th trng ngoi hi nhng ch yu vn l cc bin php hnh chnh, cc ngn hng thng mi khng p ng nhu cu ngoi t cho doanh nghip v ngi dn th vn nn th trng ch en ngoi hi s khng th gii quyt trit , c ch hai t gi s li hnh thnh v vic iu chnh t gi ca NHNN tr ln v ngha trong tng lai. Th ba: Mt c ch iu chnh t gi linh hot mang li hiu ng tch cc cho nn kinh t, t gi n nh tc ng tch cc i vi vic kim ch
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 46

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

lm pht: th nht l gim thiu tnh trng nhp khu lm pht, khng lm cho lm pht trong nc b khuch i nu chi ph nguyn, nhin, vt liu nhp khu b y ln; th hai l khng lm cho gi vng trong nc tnh bng VND b tng kp (va do gi vng tnh bng USD tng, va do t gi VND/USD tng); th ba, l khi t gi VND/USD n nh, gi vng n nh, s c tc ng n nh tm l, lm gim tm l lm pht, bi vng v USD thng c chn l ni tr n mi khi lm pht cao. Bng 3: t l lm pht giai on 2008 2012: Nm 2008 2009 2010 2011 2012 Mc tiu u nm 8,5-9% 7% 7% 7% < 10% Thc t 22.3% 6.88% 11.79% 18.13% 7%
KT-XH cc nm t 2008-2012.

Ngun: Tng cc thng k v tng hp ca nhm nghin cu t K hoch pht trin

Th t, vic t gi n nh t 24/12/2011 n ht nm 2012 v t gi LNH nhch gn li t gi th trng t do lm cho Ngn hng Nh nc mua c mt lng ln USD trn th trng t dn c v cc doanh nghip. T , gp phn ci thin cn cn thanh ton quc t, lm tng sc mnh ca quc gia, a lng d tr ngoi hi n thng 2/2013 t khong 30 t USD, gp i so vi cui nm 2011 (khong 14 tun nhp khu). Bn cnh , lm gim tnh trng " la ha" ca nn kinh t vn ln v tng ln trong my nm trc. Nh nc huy ng c mt lng ngoi t ln tn ng trong dn vo u t pht trin. Th 5, vic iu chnh t gi trong thi gian qua c tc dng tch cc trong vic ci thin thm ht thng mi. Trong phn thc trng xut nhp khu bn di ta s lm r hn vn ny.

2.2.2. Tc ng tiu cc:


Trc ht, vic tng t gi l lm gia tng chi ph ca cc nh sn xut. Gi cc hng ho c bn nh xng du, phn bn, dc phm tng mnh lm
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 47

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

hu ht cc hng ho n tay ngi tiu dng b tng theo. Ch s gi tiu dng v vy s b nh hng trong cc thng ti. tip tc kim ch lm pht, li sut s tip tc phi duy tr mc cao trong thi gian ti. iu ny c th khin nn kinh t ri vo vng lun qun: kim ch lm pht th tng li sut, li sut tng khin chi ph u vo tng dn ti lm pht chi ph y v li tng li sut. D t hay nhiu th vic tng li sut cng khin cho cc doanh nghip ang nim yt trn th trng chng khon gp kh khn trong sn xut, c bit l cc doanh nghip c quy m vn nh, ngun vn kinh doanh c t trng ln t vay n. Th hai, vic ph gi VND s khin cho cc nh u t nc ngoi (dng vn FPI) v ang u t th trng chng khon Vit Nam b thua l do th trng gim im lin tc, gi tr u t quy ra USD b gim st nghim trng. Ngoi ra, vic iu chnh t gi khin cc nh u t nc ngoi gnh thm khon thit hi v t gi, n c nh trung bnh t u nm 2010 n 11/2011, ch tnh v t gi khi ngoi b l khong 10%. Nh vy, nu ch tnh khon mua rng trong khong 11 thng u nm 2010 l 600 triu USD, khi ngoi l 60 triu USD do chnh lch t gi. Th ba, i vi cc doanh nghip c t l vay n bng USD cao s phi gnh chu thm mt gnh nng n t trn tri ri xung t ngy iu chnh t gi, buc cc doanh nghip ny phi tin hnh lp d phng ri ro t gi cui nm, lm gim li nhun v tng trng k vng ca cc nh u t vi cc cng ty trn. Cn cc doanh nghip sn xut kinh doanh ph thuc phn ln vo nhp khu nguyn liu t nc ngoi s phi chu mc tn tht ln do gi nguyn liu nhp khu tng cao, y gi thnh tng, gim tnh cnh tranh v tc ng lm gim li nhun ca doanh nghip. iu khin c phiu cc cng ty ny km hp dn, gim thanh khon, tc ng lm gim ch s chung ca ton th trng. Mt khc, gnh nng n cng ca Chnh ph khin cho ch s tn nhim i vi tri phiu Chnh ph bng ngoi t gim, vic vay n nc ngoi kh khn hn, nhu cu u t ngy cng tng khin nhu cu vay n ca Chnh
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 48

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ph tng, trong bi cnh th trng c nhiu din bin kh lng th y l mt tn hiu xu v ngun cung tin vo th trng gim. 2.2.3. Hot ng xut nhp khu nm 2010-2012: Giai on nm 2010: Xut nhp khu nm 2010 hi phc mnh m, khng ch b p li c nhng st gim nm 2009 m cn tng cao hn nhiu so vi nm 2008. Xut khu ngoi tr qu I/2010 c tc tng trng m, nhng bt dng rt nhanh trong qu hai v kt thc c nm mc 72,2 t USD, tng 26,4% so vi nm 2009. Trong khi , nhp khu tng mnh trong nhng thng u nm, nhng tc tng trng gim dn cho n cui nm. Kt thc nm tng nhp khu c nc t 84 t USD, tng khong 20,1% so vi nm 2009. Do nhp khu tng chm dn nn nhp siu qu 4/ 2010 c hn ch mc 12,6 t USD (thp nht k t nm 2007 tr li y) v chim khong 17,5% tng xut khu. Mc d gim dn, nhng nhp siu ln ko di sang n nm nay l 4 nm, bt u to p lc ln iu hnh chnh sch kinh t v m, nht l trong bi cnh d tr ngoi t bt u gim t nm 2009. Bng 4: Xut nhp khu v cn cn thng mi 2006-2010.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 49

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Nu nhn vo cc i tc thng mi ln ca Vit Nam ta c th thy nhp siu ca Vit Nam ch yu t hai nc Hn Quc v Trung Quc, c bit l Trung Quc. Mc thm ht thng mi gia Vit Nam v Trung Quc tng vt k t nm 2007 v chnh thc vt tng nhp siu ca c nc nm 2010. iu c bit na l nu nhp siu t Hn Quc ko di t nm 1995 th nhp siu ca Vit Nam vi Trung Quc li ch thc s bng n nm 2007 khi Biu thu nhp khu u i c bit ca Vit Nam thc hin Khu vc Mu dch T do ASEAN-Trung Quc c ban hnh5. Trong khi , nhp siu gia Vit Nam v cc nc ASEAN, tng rt cao giai on 1995-2005 li ang c chiu hng gim trong hai nm tr li y. Trong s cc i tc thng mi ca Vit Nam th M v EU l hai i tc m Vit Nam c thng d thng mi ln nht vi ln lt l 10 t v 5 t USD xut siu. Bng 5: Tnh hnh nhp siu 1995-2010 (triu USD).

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 50

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Ngun: Tng cc Hi quan.

Xt v iu kin thng mi, Vit Nam ang v th kh tt khi cc mt hng nguyn, nhin liu v lng thc, thc phm ang mc cao. Xt bnh qun 8 mt hng xut khu c thng k c v lng v gi tr th lng hng xut khu gim khong 10,7% trong khi gi tr xut khu li tng ti 17,3%. Phn tch din bin xut khu cc mt hng ny nm 2010 ta c th thy, gi xut khu mt s mt hng c th ln n mc cao im ca nm 2008. Bng 6: Ch s tng trng xut khu mt s mt hng, 2006-2010 (% so vi nm trc)

Ngun: tng cc Hi quan.

Phn tch tng t i vi cc mt hng nhp khu ta c th thy gi c cc mt hng nhp khu cng tng ln. Trung bnh khi lng nhp khu 10 mt hng nhp khu c thng k v lng v gi tr nm 2010 gim 8,8% trong khi gi tr nhp khu cc mt hng ny li tng 13,5%. Nu xt v mc gim gi
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 51

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ca cc mt hng ny nm 2009 th r rng mc tng gi cc mt hng nhp khu nm 2010 vn cha th bng c thi k nh cao nm 2008. Bng 7: Ch s tng trng nhp khu mt s mt hng, 2006-2010 (% so vi nm trc)

Ngun: tng cc Hi quan.

Nm 2011: Kim ngch hng ha xut khu nm 2011 c tnh t 96,3 t USD, tng 33,3% so vi nm 2010, bao gm: Khu vc kinh t trong nc t 41,8 t USD, tng 26,1%; khu vc c vn u t nc ngoi (gm c du th) t 54,5 t USD, tng 39,3%. Nu khng k du th th kim ngch xut khu hng ho ca khu vc c vn u t nc ngoi nm 2011 t 47,2 t USD, tng 38,4% so vi nm 2010. Kim ngch hng ha nhp khu nm 2011 t 105,8 t USD, tng 24,7% so vi nm trc, bao gm: Khu vc kinh t trong nc t 58 t USD, tng 21,2%; khu vc c vn u t nc ngoi t 47,8 t USD, tng 29,2%. Kim
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 52

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ngch nhp khu ca nhiu mt hng nm nay tng so vi nm trc, ch yu vn l nhm hng my mc thit b v nguyn liu phc v sn xut trong nc, trong my mc, thit b, dng c ph tng t 15,2 t USD, tng 12%; xng, du t 9,9 t USD, tng 62,2%; vi t 6,8 t USD, tng 26,1%; cht do t 4,7 t USD, tng 25,7%; nguyn ph liu dt may, giy dp 2,9 t USD, tng 12%; ha cht t 2,7 t USD, tng 25,7%; sn phm ha cht t 2,4 t USD, tng 16,3%; thc n gia sc v nguyn ph liu t 2,3 t USD, tng 7,2%. Nm 2012: Tnh chung c nm 2012, kim ngch hng ha xut khu t 114,6 t USD, tng 18,3% so vi nm 2011, bao gm: Khu vc kinh t trong nc t 42,3 t USD, tng 1,3%; khu vc c vn u t nc ngoi (gm c du th) t 72,3 t USD, tng 31,2%. Nu khng k du th th kim ngch hng ho xut khu ca khu vc c vn u t nc ngoi nm 2012 t 63,9 t USD, tng 33,5% so vi nm 2011. Nm 2012, khu vc c vn u t nc ngoi ng vai tr ch o trong tng kim ngch hng ha xut khu. Cc mt hng tng mnh l in t, my tnh v linh kin; in thoi cc loi v linh kin, hng dt may, giy dp... Cc mt hng trn u thuc nhm hng c t trng gia cng cao, iu ny phn nh hiu qu xut khu v lng ngoi t thc thu thp. Mc tng kim ngch hng ha xut khu ca khu vc c vn u t nc ngoi ng gp 17,7 im phn trm vo mc tng chung, trong khi khu vc kinh t trong nc ch ng gp 0,6 im phn trm. Nhn chung con s ny phn nh r kh khn ca khi doanh nghip trong nc khi tip tc loay hoay tm hng sn xut v th trng tiu th. V nhp khu, kim ngch hng ha nhp khu nm 2012 t 114,3 t USD, tng 7,1% so vi nm trc, bao gm: khu vc kinh t trong nc t 54 t USD, gim 6,7%; khu vc c vn u t nc ngoi t 60,3 t USD, tng 23,5%. Nm 2012 xut siu 284 triu USD v l nm u tin Vit Nam xut siu hng ha k t nm 1993. Trong nm ch c ba thng nhp siu mc thp,
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 53

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

thng cn li u xut siu, c bit l cc thng cui nm. Nguyn nhn ch yu do suy gim ca sn xut v tiu dng trong nc nn nhp khu tng thp hn nhiu so vi xut khu. ng ch l xut siu hng ha ch yu khu vc c vn u t nc ngoi vi mc xut siu t gn 12 t USD, tp trung nhm hng gia cng lp rp. Ngc li, khu vc kinh t trong nc nhp siu 11,7 t USD. Biu 9: Cn cn thng mi nm 2012 (triu USD)

Ngun : GSO.

2.3. Nhng hn ch ca th trng hi oi VN giai on 2008-2012: Th nht: Chnh sch neo ng Vit Nam vo USD qu lu. Trong hot ng kinh t, ng lc ca doanh nghip l phi c lng trong tng lai h kim c bao nhiu tin. Bi vy, khi a ra mt n, mi tnh ton v li nhun k vng ca doanh nghip u da trn d bo t gi vo thi im no trong tng lai l bao nhiu. Nu t gi bin ng tht thng, mt d n t ch ang hot ng hiu qu, c th bin thnh khng hiu qu. i li, chnh sch iu hnh ca Chnh ph phi chu p lc rt mnh mi khi dng vn ngoi
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 54

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

vo - ra tht thng, ng USD b gim gi tr so vi ngoi t khc hay cc v tn cng tin t. Thm ch, khi t gi bt n, tng gi tr ti sn ca c quc gia cng bin ng theo. Th trng tin t ni tri vi nhng ng tin mnh nh: USD, EUR, JPY. Nhng ch duy nht USD chim t trng u th trong tng d tr ngoi t quc gia. Ngay c Vit Nam, Chnh ph vn tp trung vo d tr ng USD. Mc d c t gi tng i n nh, EUR v JPY vn cha c quan tm ng mc trong c cu d tr ngoi t. Th trng ngoi hi Vit Nam cn ph thuc qu nhiu vo USD, gy nn hin trng la ho, ri phi suy ngm v tm cch khc phc. Lm mt gi ng tin ni t c l gii php hu hiu pht trin kinh t xut khu, thu ht u t? n nay, th trng hi oi Vit Nam vn mang c trng l thiu cc cng c phng chng ri ro t gi. Cc cng c hot ng trn th trng hi oi nh: hp ng giao ngay (Spot), hp ng hon i (Swap), hp ng k hn (Forward), hp ng quyn chn (Option) tht s rt cn thit cho cc nh kinh doanh ngoi t, cc cng ty xut nhp khu. Cc doanh nghip d chu tn tht khi t gi bin ng nu cc cng c ny vn cha c hon thin v pht huy ht tc dng. Th hai: Th trng ngoi hi ca Vit Nam vn thuc loi km pht trin, ngay c khi so vi cc nc trong khu vc, k c quy m v chiu su do cht lng qun k khng cao, thiu thng nht, cc quy nh lng lo, to iu kin cho nhng hnh vi vi phm v qun l. Ph bin tnh trng nim yt gi c bng ngoi t, thanh ton, mua bn ngoi t bt hp php vn cn din ra ph bin, cc ngun thu bng ngoi t vn cn phn tn trong nhn dn, doanh nghip hoc mt s qu ngoi t khc, cha c thu ht vo h thng ngn hng, cha nng cao c tnh chuyn i ca ng Vit Nam v cha pht huy c tc dng trong vic khc phc tnh trng la ho ca nn kinh t. Th ba: Cc giao dch gia cc ngn hng trn th trng ngoi t lin ngn hng ch yu c thc hin di hnh thc giao ngay. Cc cng c mang
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 55

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

tnh phng nga ri ro, cng c pht sinh cn t c p dng hoc mi bc u trin khai, nht l giao dch c k hn, quyn chn v giao dch hon i vi cc hnh thc hon i li sut, hon i tin t. Th t: Song song th trng ngoi t chnh thc cn c s tn ti ca th trng ngoi t ch en m V trng V qun l ngoi hi Ngn hng Nh nc Nguyn Quang Huy nhn nh l c quy m tng i nh nhng tc ng ln n tm l. S ra i v tn ti ca th trng ngoi t ch en l mt tt yu xut pht t thc trng kinh t v c ch qun l ngoi hi ca Vit Nam. chnh lch gia t gi chnh thc v t gi ch en to nn khi nim m cnh ko gip nh gi mc hp l trong iu hnh t gi. Tnh hp l bc l khi hai t gi xch li gn nhau. Khng nht thit lm chng trng nhau v th trng ch en cng ch l mt mng nh trong tng th th trng, v tnh bt hp php ca n lun cha ng mt khong ri ro nht nh. Th nm: Trong h thng cc t chc tn dng, tc tng tn dng ngoi t ln hn gn gp 2 ln tc tng tn dng ni t, tc tng tn dng vng cng rt cao (gn gp 3 ln tc tng tn dng ni t) l nhng nghch l khng ging nc no trong khu vc v trn th gii (Nguyn nhn l t chnh sch ni lng tn dng ngoi t, tuy nhin thc trng ny c th s c hn ch sau khi Thng t s 03/2012/TT-NHNN ban hnh ngy 8/3/2012 c hiu lc). Hu qu l lm tng tnh trng la ha (thm ch vng ha) vn rt nng n, nay li cng phc tp thm. Thm vo , chnh lch qu ln gia li sut ng ni t v ngoi t khin cc doanh nghip x i vay USD, sau bn ra ly VND phc v sn xut kinh doanh, lm cho ngun cung o USD trn th trng gia tng. Cc chuyn gia kinh t lo ngi rng, cung o ny s bin thnh cu thc khi cc khon vay n k o hn v s to p lc ln t gi nhng thng cui nm. Th su: T gi BQLNH c NHNN duy tr nim yt mc 20.828 VND/1 USD trong mt thi gian di, vi bin quy nh l khng qu +/-1% i vi t gi giao dch ca cc NHTM cho thy s thiu linh hot trong c
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 56

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

ch t gi nc ta. Vic gi t gi c nh sut giai on nm 2102 va qua gip NHNN thun tin trong kim ch lm pht trong nc, nhng v hnh chung s tch t thm kh khn cho tng lai khi khu vc xut khu b thit hi vt qu im cn bng gia li ch v chi ph ca vic neo gi t gi i vi nn kinh t. Bi khi dng vn dn c t do ha cng vi l trnh t do ha giao dch vn v m ca th trng ti chnh theo cc cam kt quc t, th ch t gi gn nh c nh trong mt thi gian di s chu tc ng ln t bin ng ca th trng quc t. Th by: Tuy t gi VND/USD n nh trong thi gian tng i di nhng cha tht s vng chc. Mt trong nhng yu t khch quan, ngoi cc bin php iu hnh ca NHNN th t gi n nh trong nm qua cng c nguyn nhn bt ngun t cu ngoi t gim mnh do kinh t kh khn. Th tm: Lut php v kinh t th trng cn rt yu v thiu, lm cho Nh nc b bt lc trc v s hin tng kinh t ngm nm ngoi vng kim sot hoc khng th kim sot c, gy tht thu thu v nhim mi trng mi loi doanh nghip, thuc mi thnh phn kinh t. in hnh v vic thiu v yu ca lut php trn th trng ti chnh th hin trong cc lnh vc kim sot tnh trng la ha, pha long c phiu, lm gi chng khon, kim sot giao dch bt ng sn, chi tiu ngn sch nh nc (nht l tiu), lp sn sau u t cho v thanh ton bin mu ch yu bng tin mt nhm trn thu v gian ln gi c lm cho th trng ti chnh Vit Nam nm qua c kh nhiu hin tng lon: lon gi vng, bt ng sn, t gi, li sut v tn dng ngoi t.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 57

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

CHNG 3: NH HNG V GII PHP PHT TRIN TH TRNG NGOI HI NHNG NM TIP THEO.

3.1. Xu hng pht trin ca th trng hi oi Vit Nam:


Theo ng L Minh Hng, Ph Thng c NHNN, vic t gi n nh trong nm 2012 gip c quan ny y mnh vic mua ngoi t v ngun ngoi t d tr khng ngng tng ln trong thi gian qua. Vi lng ngoi t d tr hin c, NHNN lc can thip bnh n t gi nu c bin ng bt thng. Lnh o NHNN d khng tit l s lng d tr ngoi t c th ca Vit Nam ti thi im hin nay nhng theo cc s liu cng b trc , ch ring trong nm 2012, NHNN mua rng lng ngoi t ln, ln ti 15 t USD v t u nm 2013 n trc Tt Nguyn n Qu T, c quan ny tip tc mua rng thm 5 t USD. Con s ngoi t mua c ni trn kt hp vi lng d tr ngoi hi trc (khong trn di 12 t USD), th n thi im ny, tnh ra Vit Nam ang c lng ngoi t mnh d tr khng di 30 t USD. Nu vy, y c th l mc d tr ngoi hi cao nht ca Vit Nam t trc ti nay, sc can thip nhng nng, lnh bt thng ca th trng trong ngn hn Minh chng r nht cho kh nng n nh t gi trong ngn hn l ch o ca NHNN vi cc ngn hng thng mi thc hin bn ra i vi USD bt u t ngy 22/2/2012. Ba ngy lin tip sau , gi USD trn th trng t do cng nh th trng ngn hng iu chnh gim v bnh n tr li. Ti Vietcombank, gi la M mua vo - bn ra hin nim yt ti 20.900 - 20.980 ng/USD, gim 20 ng chiu bn ra trong khi chiu thu mua khng i. Ti VietinBank, t gi VND/USD my ngy qua nim yt ti 20.830 - 20.930 ng (mua vo bn ra), gim ti 70 ng so vi thi im st khi trc. Ti BIDV, gi USD cng gim cn 20.860 - 20.980 ng/USD (mua vo - bn ra), so vi mc 20.920 - 21.036 ng/USD (mua vo - bn ra).
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 58

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Tng t, ti mt s ngn hng thng mi c phn khc, gi la M bn ra ng lot gim v ngng di 21.000 ng/USD v khng cn hin tng gom mua ca dn u c... Lo ngi v mt cn st ngoi t v c bn khng xy ra. Tuy nhin, sau khi gi vng bin ng tng vo ngy 25, 26 thng 2, ti mt s ngn hng, t gi VND/USD li nhc nhc tng tr li Theo TS. L Xun Ngha, Chuyn gia ti chnh - ngn hng th vic t gi nhng ngy qua bin ng tng ngoi l do tin n nhm trc li ca k xu th cn do tm l ca ngi dn b tc ng nht thi. Trc , vic xut hin kin ca mt s chuyn gia kinh t xut NHNN nn iu chnh t gi mt t l nht nh, t nhiu tc ng n d bo ca ngi dn l t gi s tng trong nm 2013 Vi vic NHNN trong nm 2012 v u nm 2013 tng lng d tr ngoi hi ln khong trn 14 tun nhp khu, an ninh ti chnh thuc lnh vc ny trc mt s c m bo. Vic NHNN hn ch cc ngn hng thng mi vay ngoi t nhp khu, i vi vay ngoi t xut khu ch c php vay nhm nhp khu nguyn liu cho xut khu cng gp phn lm lc cung t gi tng ln. Nm 2013, d on cn cn thng mi thm ht thp, nhu cu nhp khu vn yu do tng cu trong nc suy gim mnh, u t tiu dng cng gim, nn sc p t gi khng ln. D on nm 2014 nhp khu mi c th mnh hn, thm ht thng mi v cn cn thanh ton quay tr li mi c th tc ng gy p lc ln t gi. mt cng b c th v chnh thng t c quan qun l, mi y, ng Nguyn Vn Bnh, Thng c NHNN khi tr li bo gii khng nh khng c chuyn ph gi VND thi im hin ti. Nm 2013, sc p ln t gi cha ln v vi d tr ngoi hi kh di do trong nm 2011, 2012 th c quan ny nhiu kh nng s gi t gi trong nm n nh. Tuy vy, n nh y khng c ngha l c nh. C th, theo d bo ca ngi ng u NHNN, sau mt nm km gi rt tt t gi mc khng i, gip NHNN tng c kh ln

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 59

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

lng USD d tr th trc nhng bin ng v m ca nm 2013, t gi nu phi iu chnh cng ch phi nm trong bin dao ng tm 2 - 3%. Nh vy, ti thi im ny, da trn quan h cung - cu v cam kt ca c quan qun l, th trng hon ton c th yn tm v kh nng bnh n ca NHNN i vi nhng bin ng t gi ngn hn. V nu phi iu chnh nh, c quan ny hon ton c th la chn thi im thch hp, khng gy sc cho th trng.

3.2. nh hng gii php th trng hi oi Vit Nam pht trin:


3.2.1. nh hng cho c ch qun l ngoi hi:
- C ch qun l ngoi hi mi phi t trn quan im xem ngoi t l n ca cc nn kinh t pht hnh ra loi ngoi t . Do , khi trong nn kinh t c thu nhp bng ngoi t th cn phi c c ch huy ng ngun ngoi t s dng vo mc tiu cn i cho nhu cu ngoi t ca nn kinh t. - Cn vch ra l trnh t do ha qun l ngoi hi cng vi vic nng cao nng lc qun l thch hp vi l trnh hi nhp kinh t cam kt. nh hng t do ha ti khon vng lai, tip theo l t do ha ti khon vn (c bit l vay n nc ngoi ca doanh nghip) v thc hin t do chuyn i mt cch thn trng. - Thc hin qun l v m mt cch linh hot v mm do, c tnh n quyn li chnh ng ca cc i tng qun l, trnh tnh trng mnh lnh hnh chnh mt chiu. - Khng nn qu ph thuc vo kin ca IMF v WB khi hoch nh v thc thi chnh sch qun l ngoi hi m nn cn c vo tnh hnh thc t v c th ca kinh t Vit Nam.

3.2.2. Nng cao nng lc ca cc thnh vin tham gia th trng ngoi hi :
i vi Ngn hng Nh nc (NHNN):
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 60

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Nng cao vai tr mua bn cui cng v gim st th trng ca NHNN trn th trng ngoi t lin ngn hng. NHNN cn nghin cu thc hin phng thc x l mua ngoi t d tha ca cc ngn hng thng mi (NHTM) km theo cam kt bn li mt phn hoc ton b khi cc NHTM c nhu cu thanh khon v ti khon ngoi t ca khch hng cng vi bin php xit cht k lut thanh ton. C nh vy, s cng thng v cung cu ngoi t cng s c hn ch do tp trung c cc lung ngoi t qua h thng ngn hng. Pht trin cc cng c hin i trn th trng ngoi hi giao dch ngoi hi k hn, quyn chn, tng lai) trn c s l trnh t do ha ti khon vng lai v ti khon vn mt cch ph hp v linh hot. Xc nh t gi trn c s r ngoi t ph hp vi c cu thng mi quc t ca Vit Nam vi cc i tc thng mi chnh c tnh n vic t do ha thng mi theo cc cam kt a phng m Vit Nam tham gia. Tng cng cng tc kim tra vic chp hnh quy nh v trng thi ngoi t ca cc NHTM, tng cng vai tr trung gian ca h thng ngn hng trong vic huy ng ngoi t t khu vc c d tha (khu vc dn c v chnh ph) v p ng nhu cu chi ngoi t ca cc khu vc c thiu ht (khu vc doanh nghip) cn i ngoi t ph hp. Hon thin cng tc thng k giao dch ngoi hi v c mt phng php lun v k thut thc hin thng qua hon chnh cc h thng mu biu bo co ti c NHNN v cc NHTM. i vi Ngn hng Thng mi: Cn tuyn truyn, hng dn v t vn cho cc doanh nghip kin thc, kinh nghim v cc hot ng ngoi hi v cch thc qun l ri ro trong kinh doanh ngoi hi. Chun ho t chc hot ng kinh doanh ngoi t cc NHTM theo hng mi NHTM c mt phng kinh doanh ngoi t vi quy m thch hp v c thm quyn thc hin cc giao dch ngoi hi tc thi.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 61

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Tng cng trang b cng ngh, k thut hin i trong vic thu thp, cp nht thng tin v ngoi hi m bo cho hot ng kinh doanh ngoi hi c thng sut v hiu qu. Bn cnh , mi NHTM cng phi thng xuyn o to, o to li nghip v chuyn mn trong lnh vc kinh doanh ngoi hi cho cc cn b ph trch nhm m bo ngun nhn lc gii trong lnh vc c tnh cht phc tp, mi m ny nc ta.

3.2.3. Pht trin th trng ngoi t lin ngn hng:


to sc sng mi cho th trng ngoi t lin ngn hng, Ngn hng Nh nc (NHNN) cn quan tm n cc vn sau: Gia tng qu d tr ngoi hi quc gia: Trong thi gian gn y, tng d tr ngoi hi ca Vit Nam gia tng nhanh chng, gp phn to tim lc cho hot ng qun l ngoi hi ca NHNN ni ring, cho th trng hi oi Vit Nam ni chung. Tuy nhin, cch nh gi v qu d tr ngoi hi Vit Nam cn hn ch ch: qu d tr ngoi hi c xc nh theo tun nhp khu, tc l mi ch dng li vic sn sng cung ng ngoi t cn bng cn cn thng mi. Trong tng lai, cch tnh ny khng an ton v n khng bao qut ht nhu cu ngoi t ca t nc v bn cnh cn cn vng lai, cn cn vn cng to mt p lc ln v ngoi hi. Do vy, trnh tnh trng cng thng ngoi t trong tng lai, NHNN cn cng thm khon d phng cho cc nhu cu ngoi t pht sinh t cn cn ti khon vn trong vic xc nh tn qu ngoi hi; ng thi, gia tng ngun ngoi hi cho mc tiu n nh t gi khi th trng ti chnh trong nc v quc t bin ng. Mun vy, NHNN cn tip tc thc hin chnh sch cung tin km vi mc tiu tng qu d tr ngoi hi, phi hp vi B Ti Chnh trong vic qun l v s dng hiu qu ngun ngoi t t hot ng xut khu du th (mt hng xut khu chin lc ca quc gia), tng cng cc bin php kinh t nhm khuyn khch cc t chc, c nhn bn ngoi t cho h thng ngn hng Ngn hng Nh nc phi m bo tt chc nng l ngi mua bn cui cng:
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 62

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Mt hn ch ni bt ca th trng ngoi t lin ngn hng Vit Nam l mt cn i trong giao dch. V vy, c th iu tit th trng ngoi t lin ngn hng nhm can thip hu hiu vo t gi, trc ht, NHNN phi sn sng tha mn mi nhu cu ngoi t hp l ca th trng; ngc li, theo tc ng hai chiu ca giao dch, NHNN c th thu gom ngoi t t cc ngn hng thng mi. Hin nhin, yu cu ny ch c th thc hin tt khi v ch khi NHNN qun l tt ti khon ngoi t, gia tng d tr ngoi hi v xy dng c ch t gi ph hp. i vi cc nghip v kinh doanh tin t: - V t gi k hn v hon i tin t: Th trng ngoi t k hn trong thi gian qua hot ng kh m nht. iu ny xut pht t nguyn nhn ch yu l do NHNN khng ch thi hn v t gi mua bn trong cc hp ng k hn. nng ng ha th trng, NHNN cn nhanh chng cho php thit lp c ch xc nh t gi k hn, ph hon i tin t hon ton theo nguyn tc th trng. - V nghip v tng lai v quyn chn tin t: Nhiu th trng ti chnh trn th gii thc hin nghip v tng lai v quyn chn nhng do nhiu nguyn nhn khch quan v ch quan m hin nay NHNN cn d dt vi cc nghip v ny. Tuy nhin, trong tng lai, thit ngh NHNN nn cho php cc NHTM tng bc tip cn vi cc nghip v ny v n va lm a dng, sinh ng th trng ngoi hi va cung cp nhiu cng c qun tr ri ro t gi mc cao hn cho nn kinh t.

3.2.4. Pht trin th trng giao dch bn l thng qua qun l thch hp ti khon tin gi ngoi t:
i vi cc t chc x hi l ngi c tr: Khng thay i v ngha v bn ngoi t cho ngn hng, ngha l, cc t chc ny buc phi bn 100% s ngoi t thu c trong giao dch quc t cho ngn hng thng mi c php kinh doanh ngoi t. i vi cc t chc kinh t l ngi c tr:
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 63

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

thu ht ngoi t t cc t chc ny, trc ht, Chnh ph phi m bo tha mn nhu cu ngoi t hp l cho nn kinh t, cng l tha mn nhu cu ca bn thn h. C nh vy, cc t chc ny mi an tm bn ngoi t cho h thng ngn hng. Th hai, Chnh ph cn to iu kin, ph bin cho cc t chc kinh t s dng cc cng c phng chng ri ro t gi mt cch hiu qu. Th ba, NHNN phi kt hp gia vic qun l ti khon ngoi t vi hot ng cho vay ngoi t ca ngn hng. Thc t cho thy, nhiu doanh nghip c s d ti khon ngoi t cao nhng khi cn vn kinh doanh h khng chuyn s ngoi t ny thnh VND m ngh ngn hng thng mi cp tn dng bng VND. Bin php ny gip doanh nghip hn ch ri ro t gi nhng bt li ca n l gy khan him tin t mt cch gi to. gii quyt vn ny, NHNN nn xy dng cc quy nh kht khe trong vic cp tn dng cho cc doanh nghip c s d ti khon ngoi t cao nhm hn ch tnh trng gm gi ngoi t ca n v v cn bng cung cu tin t ca quc gia. i vi c nhn l ngi c tr: Trong bi cnh nn kinh t ngm cn tn ti, nn bun lu pht trin mnh, h thng qun l ti sn c nhn hot ng km hiu quth Chnh ph nn tip tc cho php cc ngn hng thng mi thu ht ngun ngoi t ca cc c nhn l ngi c tr di hnh thc ti khon tit kim, k phiu, tri phiu ngoi t song song vi ti khon bng bn t. Khi cn iu chnh s d ti khon ngoi t ca c nhn l ngi c tr, NHNN s dng cng c li sut, t gi iu tit thay cho cc p buc mang tnh hnh chnh (nh cm m ti khon ngoi t, bt buc kt hi). i vi cc t chc, c nhn l ngi khng c tr: NHNN ch cho php cc i tng ny m ti khon ngoi t hch ton cc ngun thu ngoi t t nc ngoi c chuyn vo chi tiu ti Vit Nam. Ngun ngoi t ny ch c s dng ti nhng ni c php thu ngoi

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 64

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

t. Nu pht sinh cc nhu cu chi tiu khc ti Vit Nam, ch ti khon phi i ngoi t thnh ng tin Vit Nam ti cc ngn hng thng mi s dng.

3.2.5. Hon thin chnh sch t gi hi oi:


3.2.5.1. Chnh sch ngoi hi: Mt th trng ngoi hi c kh nng thanh khon cao v hot ng c hiu qu s cho php t gi p ng tn hiu ca th trng, gim thiu cc ri ro t gi. Do vy, chnh sch qun l ngoi hi phi c thc hin nghim ngt, c th ci cch theo cc hng: - Ngn hng Nh Nc (NHNN) cn xy dng quy ch thng tin, thng k, h thng ho kp thi s liu lung ngoi t ra, vo trong nc, t d bo v quan h cung cu trn th trng lm cn c iu hnh chnh sch t gi v qun l ngoi hi. - Qun l cht ch cc khon vay, n nc ngoi, c bit l vay ngn hn. Kim sot cht ch vic bo lnh vay tr chm ca cc ngn hng thng mi (NHTM) cho cc doanh nghip vay t nc ngoi. Do d tr ngoi hi ca NHNN cn mng, nn NHNN cn tip tc kin tr cc bin php thu ht kiu hi: m rng i tng c u thc, lm dch v chi tr kiu hi - NHNN cn tng bc thc hin c ch t do ho cc giao dch vng lai, tng bc t do ho cc giao dch vn, cho php mt s ngn hng thng mi tip tc thc hin th im mt s nghip v giao dch hi oi theo thng l quc t, nng cao tnh linh hot ca th trng ngoi hi . - Tin ti hon thin th trng ngoa t lin ngn hng vi ng ngha l mt th trng thc s lm c s xc nh t gi bnh qun lin ngn hng st vi cung- cu ngoi t trn th trng. Th trng ngoi t LNH l mt c s h tng quan trng NHNN can thip v iu hnh t gi, do th trng ngoi t lin ngn hng (LNH) phi hot ng thng sut, lin tc, khng b gii hn bi khng gian v thi gian to iu kin cho cc ngn hng trong hot ng mua bn ngoi t, qua gii quyt nhanh chng nhu cu thanh ton ngoi t cho cc doanh nghip. ng thi c c ch rng buc cc t chc ti chnh, tn
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 65

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

dng tham gia trn th trng thc c trch nhim v quyn li ca mnh xy dng mt m hnh th trng ngoai t lin NH hon thin, iu tit can thip mua, bn ngoi t nhm cn i cung cu v thc hin chnh sch t gi theo nh hng ca Nh nc. - Cng c v pht trin th trng ni t lin NH vi y cc nghip v hot ng ca n to iu kin cho NHNN phi hp, iu ha gia hai khu vc th trng ngoi t v ni t mt cch thng sut. - Tip tc y mnh ci cch hnh chnh, hon thin h thng vn bn php quy ph hp. Cc vn bn php quy v iu hnh t gi v qun l ngoi hi cn c r sot li, thng nht v n gin ho, bi b nhng quy nh khng ph hp hay chng cho. Thng qua c ch chnh sch, cc bin php qun l hnh chnh ca Chnh ph c th tc ng n hot ng ca th trng hi oi, qun l cc ngun ngoi t tri ni trn th trng, chng nhng hin tng u c, bun bn tri php ngoi t, gp phn n nh TGH. - o to i ng cn b c trnh chuyn mn nghip v gii, thng tho ngoi ng, c trnh s dng cc phng tin hin i phc v cho chuyn mn. u t cc phng tin thng tin hin i phc v cng tc giao dch trong nc v quc t cho cc ngn hng. 3.2.5.2. Chnh sch a ngoi t: Hin nay, ngoi la M, trn th trng c nhiu loi ngoi t c gi tr thanh ton quc t nh Euro, JPY, CAD, GBPiu ny to iu kin cho Vit Nam c th thc hin chnh sch a ngoi t trong thanh ton quc t v iu hnh chnh sch t gi. Vit Nam cn xy dng mt c ch ngoi t hp l trn c s a dng ha r ngoi t mnh, lm cn c cho vic n nh t gi VND. C ch ngoi t a dng to iu kin cho cc NHTM cung ng bo him ri ro v li sut, t gi hi oi, cho php cc ngoi t mnh trn lnh th Vit Nam c t do chuyn i lm cho vai tr ca USD s dn hn ch hn. c bit ch n ng Euro v JPY v chu u l mt th trng ln, v Nht Bn c h thng tn dng, ngn hng hng u th gii. . V d EURO l mt loi ngoi
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 66

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

t tuy mi xut hin, nhng c v tr quan trng, trc ht n c mt th trng ln vi khong 300 triu dn, c giao dch xut nhp khu vi nc ta tng i nhiu hn so vi cc th phn khc. Do , trong quan h vi th trng Chu u, ta c th s dng EURO nh mt loi ngoi t c quan h ch yu, nhm gim bt rng buc i vi USD. ng thi, Nh nc nn c chnh sch khuyn khch cc cng ty XNK a dng ho c cu tin t trong giao dch thng mi quc t nng cao s cn i cung, cu ngoi t, qua gp phn a dng ha tin t ca nn kinh t mt cch cn i hn. 3.2.5.3. Chnh sch i vi xut nhp khu: Mc tiu ca nh nc ta i vi xut nhp khu chnh l n nh t gi trong mi tng quan cung cu trn th trng xut khu, kch thch xut khu, hn ch nhp khu , ci thin cn cn thanh ton quc t v tng d tr ngoi t. Chnh v vy nn cn phi xem xt n yu t ph gi nh ng Vit nam Nn kinh t Vit Nam hin ang tnh trng va thm ht cn cn ti khon vng lai va c tnh trng tht nghip cao. Vic nh gi cao ng ni t s l bt li v ng ni t tng gi thc t c ngha l hng Vit Nam tr nn t hn so vi hng ngoi trn c th trng trong nc v quc t. Kt qu l nhp khu tng, xut khu b thu hp, cn cn ti khon vng lai s ngy cng ln su vo thm ht. Mt chnh sch gim gi nh ng Vit Nam s c tc dng tch cc trong vic ci thin ng thi c cn bng bn trong v cn bng bn ngoi: khuyn khch xut khu, hn ch nhp khu, tng vic lm, tng sn lng v thu nhp ca nn kinh t trong khi vn kim ch lm pht mc thp. Tuy nhin, trong bi cnh hin ti, vic ph gi mnh ng ni t l khng thc t. Mc d ph gi s lm cho hng ho trong nc r tng i so vi hng ngoi, ngha l tng sc cnh tranh, nhng nu ph gi mnh th hu qu li l khn lng. Ph gi mnh ng Vit Nam s lm mt lng tin ca dn chng i vi VND v chnh sch tin t ca nh nc, lm gim u t
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 67

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

trong nc, ng thi chc nng thanh ton v bo tn gi tr ca ng tin c th b xi mn, nguy c v mt cuc khng hong rt ln. Mt khc, ph gi s gy thit hi v kinh t cho cc hot ng sn xut kinh doanh c lin quan n vay tin bng ngoi t. Trong iu kin hin nay, chnh sch ph gi nh ng Vit Nam hin nay l thch hp, khng nhng kch thch tng trng kinh t m cn khng gy tn thng cho bt c n v kinh t no, hn ch tnh trng u c trn th trng ngoi hi, gp phn n nh kinh t v m. 3.2.5.4. Chnh sch iu chnh t gi hi oi: Trong nhng nm ti, lung vn ngoi t chy vo trong nc thng qua nhiu knh ngy mt nhiu, ngun cung ngoi t ngy mt ln. Nu Vit Nam khng c bin php qun l, phn b s dng cc ngun vn mt cch c hiu qu th v lu di, nguy c gnh nng cng n ngy mt ln nng ln vai cc th h con chu chng ta. Ngoi ra, ng Vit Nam v danh ngha khng gn vo USD, nhng trn thc t, cc n v xut nhp khu ca ta u c thi quen thanh ton bng USD. Tnh trng la ho cn qu nng trong nn kinh t Vit Nam, nn hu nh t gi VND t sau khi thng nht t nc n nay u b gn cht vi USD. T nhng l do nu trn, trong mt vi nm trc mt, Vit Nam ch nn thc hin chnh sch th ni c s iu tit ca Nh nc, c ngha l, chnh sch t gi va phi da trn c s quan h cung cu ca ngoi t kch thch xut nhp khu, ng thi Nh nc cn phi qun l cht ch cc ngun ngoi t, a vo s dng cho cc cn i thc t, chng li vic s dng ngoi t lng ph hoc khng qun l c cc ngun ngoi t. Hin nay, chnh sch tin t ca Vit Nam c hoch nh vi mc lm pht hng nm l mt ch s (di 10%), v xu hng chung hin nay l t gi ca VND phi c n nh mt cch tng i (c s ph gi nh theo thi gian hay cn gi l bin php lm pht nh). Do vy, t gi ca VND cng khng th duy tr mc n nh hon ton nh trong giai on 1993 1998, hay ni cch khc, sc mua ca VND so vi ngoi t cng phi gim i tng i v
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 68

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

phi gn vi t l lm pht, thm ch trong trng hp thiu pht, ch s gi c khng tng hoc m th cng phi duy tr mt mc ph gi nh kch thch xut khu. Tuy nhin, trong trng hp ny, cn phi so snh, xem xt mt cch thn trng: Kh nng xut khu c th tng trng hay khng? Li ch do vic ph gi mang li c b p nhng chi ph do hu qu ph gi hay khng? Ch t gi th ni c s iu tit ca Nh nc phi c gim dn theo thi gian, tin ti p dng ch t gi th ni hon ton, v vy: - Giai on t nay n nm 2003, p dng ch t gi th ni c s iu tit ca Nh nc nh hin nay, vi bin cho php l 10%. - Sau nm 2003 n nm 2005, c th m rng bin ln 50%. - Sau 2005, Nh nc khng n nh t gi m ch can thip vo th trng ngoi hi, thng qua vic thit lp v s dng Qu d tr ngoi t quc gia.

3.3. Mt s gii php nng cao hiu qu hot ng ca th trng ngoi hi:
3.3.1. Ci cch th trng ngoi hi chnh thc xo bo ch en:
Vit Nam ang tn ti hai loi t gi: t gi trn th trng lin ngn hng v t gi trn th trng t do (hay ch en). Cc c quan chc nng ang dng cc bin php hnh chnh dp b th trng ch en. Tuy nhin, y khng phi l mt cch tip cn cn c. Cch tt nht l chnh thc ho phn ln nhu cu ngoi t ca ngi dn vn ch c th c p ng trn th trng ch en. Th trng ngoi hi ca mt quc gia thc cht l th trng lin ngn hng. Khc vi th trng chng khon, m giao dch ca th trng ngoi hi l cc cp t gi so vi ng bn t, chng hn USDVND, EURVND, GRBVND v.v. Cng khc vi th trng chng khon, ni gi ca cc c phiu nim yt c xc nh thng qua giao dch cn bin trn mt sn th trng tp trung, y, giao dch c thc hin mt cch phi tp trung. Cc nh u t s giao dch vi cc ngn hng thng qua cc nh mi gii. n lt, cc ngn hng s
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 69

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

mua bn ngoi t vi nhau thng qua cc sn EBS hoc Reuters duy tr trng thi ngoi hi ca mnh. Tt c cc giao dch gia cc bn, d gia nh u t vi cc ngn hng hay gia cc ngn hng vi nhau, u c thc hin c lp vi cc mc t gi ring r. Tuy nhin, do s cnh tranh gia mi gii v ngn hng, cc mc t gi ny c xu hng ngang bng nhau. Cng v s cnh tranh, mc chnh lch gia t gi mua v bn (bid-ask spread) m cc ngn hng p dng thng cng thp. Mc t gi lin ngn hng m chng ta bit thng c tnh c l do cc ngn hng nim yt hoc cc hng thng tn thu thp trn th trng lin ngn hng. Trn th trng lin ngn hng, ngn hng trung ng hay ngn hng Nh nc (NHNN) ng vai tr nh l mt nh to lp th trng. Thng qua cc hot ng mua v bn ngoi t vi cc ngn hng thng mi (NHTM), NHNN c th iu tit t gi trn th trng xung quanh mc mc tiu m mnh mong mun. Th trng ch en ca Vit Nam pht trin v nhu cu u t v s dng ngoi t ca cc c nhn khng c th trng lin ngn hng v h thng NHTM p ng. Ngi dn nhn thy cc c hi gia tng ti sn ca mnh khi nm gi ngoi t nhng khng th tham gia vo th trng lin ngn hng. iu ny t dn n nhu cu mua v nm gi ngoi t trn th trng ch en. Tng t, ngi dn lun c nhu cu s dng ngoi t, chng hn cho mc ch du lch nc ngoi hoc khm cha bnh. NHTM khng th p ng ht c cc nhu cu ny. Kt qu l h tm n ch en. Vi ngun cung hng t USD mi nm t kiu hi, th trng ch en ngy cng ln mnh. Do t gi lin ngn hng khng n c vi dn chng nn t gi t do tr thnh tn hiu chnh hu ht cc thnh phn kinh t tham chiu cho cc tnh ton kinh t ca mnh.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 70

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Cch tt nht hn ch s pht trin ca th trng ch en l hp thc ho phn ln cc nhu cu v ngoi t m ngi dn ch c th c p ng thng qua ch en.

3.3.2. M rng i tng tham gia u t v mi gii:


Hin nay, trn th trng lin ngn hng ca Vit Nam, ch c cc doanh nghip xut nhp khu c tham gia mua bn trn th trng lin ngn hng thng qua cc chi nhnh ca cc NHTM trong vai tr mi gii.

Nn m rng i tng mi gii ra cc t chc c NHNN (hoc mt u ban qun l th trng ngoi hi) cp giy php, v d nh cc cng ty chng khon, cc nh ci ngoi t trn th trng ch en. Khi , cc chi nhnh ca NHTM s phi cnh tranh vi cc nh mi gii mi ny trong vic mua bn ngoi t. Cc qu u t v cc c nhn nn c php tham gia u t trn th trng lin ngn hng thng qua cc nh mi gii. Vic u t vo ngoi t cng tng t nh vic u t vo cc loi ti sn khc. Nh u t c th m ti khon giao dch ngoi t ti cc cng ty mi gii tng t nh ti khon chng
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 71

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

khon ri np VND hoc USD vo ti khon v giao dch mua bn ngoi t. Khi mun rt tin, h s phi bn ngoi t ra th trng ly VND. Bng cch ny, tuy h c ti khon u t bng ngoi t nhng trn thc t ngoi t khng chy ra khi h thng ngn hng.

3.3.3. Tch hot ng s dng ngoi t khoi u t:


Hin ti hot ng s dng ngoi t ca cc doanh nghip xut nhp khu cng nh ca c nhn khng c tch bch khi hot ng u t. Nn cho cc doanh nghip nhp khu cng nh ngi dn c mua ngoi t nhp khu hng ho hoc i du lch/cng tc nc ngoi t cc NHTM. Vic ny s tng t nh ngi dn ra nc ngoi s dng th Visa. H c mua vi t gi thng nht cng vi mt t l ph nht nh do rt ngoi t ra khi h thng lin ngn hng. NHTM s p dng cc mc ph khc nhau cho cc i tng l doanh nghip hoc khch hng c nhn. Nh nc c th quy nh cc t l ti thiu cho cc i tng ny. Hin nay, chu u, bn cnh mc ph ti thiu, ngi dn mun s hu ngoi t s phi tr thm t 1 2% cho cc khon mua ngoi t cho cc mc ch c nhn. Th tc mua ngoi t nn n gin. Vi lng mua thp, chng hn di 1.000 USD, ngi dn ch cn xut trnh chng minh nhn dn. Vi lng mua ln hn, h phi khai mc ch s dng. Bi t gi mua ngoi t tin mt thng cao hn tng i so vi t gi lin ngn hng nn vic u t bng cch mua ngoi t gi tit kim thng khng phi l la chn ca nh u t. Bo v gi tr sc mua i ni v i ngoi ca ng tin Vit Nam: Trc ht, cn nhn din v vn dng cc qui lut ca tin t: Lng tin ni t cung ng vo lu thng cng ln (bt lun t knh no) so vi mc bo ha trc th t gi cng tng (o bng s ng ni t/mt ng ngoi t), cng ng ngha vi lm pht cng cao. V ngc li, bt k lc no c lm pht l c hin tng cung tin cc k trc qu cao so vi nhu cu thc ca nn
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 72

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

kinh t. Cu v ngoi t cng ln th t gi cng cng tng (nhng ch trong ngn hn, nu nn kinh t khng b la ha) v ngc li, tc l khi li sut huy ng ngoi t phi cng tt th t gi mi s phi tt theo. Li sut ni t cng tng th ngc li, khng nhng t gi s cng tt m ch s lm pht cng s cng gim Suy cho cng, sc mua i ni v i ngoi ca ng ni t phi tng tin ti n nh th mi chng c lm pht v gim pht l nguyn l l thuyt bt di bt dch. Th hai: T nhng nguyn l mang tnh qui lut ni trn, chng gia tng t gi lc ny cn phi c cc gii php tng ng lm x hi t t cc p lc ang lm cho t gi v lm pht tng. Trong gii php mnh lm x hi c hiu ng r nht chnh l dng ngoi t d tr (ngay c rt him cng phi cn nhc, s dng) mua tin ng vo, bn ngoi t ra theo cc a ch c xem l ang c p lc ln nht v thit thc nht. ng thi vi vic ny l hng lot cc gii php khc mang tnh ngn hn nh phi c tn hiu sit cht hn na chnh sch tin t v gim r rt s chi tiu ca Chnh ph; Tng li sut ti cp vn, ti chit khu trn th trng tin t s cp; Nu cn, cng phi tng c d tr bt buc tin gi; S dng nhiu hn cc cng c ca chnh sch tin t to sng lan ta ti th trng tn dng, ly t th trng c iu kin gim dn li sut ni t theo qui lut; V hnh chnh, phi cng b gim mnh li sut huy ng ngoi t, tng mnh li sut cho vay bng ngoi t v tin ti gim dn, tng bc c l trnh chm dt tn dng ngoi t v tn dng vng; Buc cc t chc tn dng phi chuyn khon u t tri phiu doanh nghip t ngun huy ng sang d n tn dng thay v hch ton vo mc u t; Cn i li chi v tiu ngn sch nh nc; Tm dng nhp khu nhng n hng khng thit yu; a dng ha c cu danh mc tin d tr cng nh phng tin thanh ton quc t Nhng gii php mang tnh trung v di hn: Tng cng cc bin php mnh v qun l nh nc chng la ha bng lut v h thng hnh chnh mt cch cng quyt sao cho trn t Vit Nam nht thit ch tiu tin Vit
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 73

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Nam i vi mi thnh phn, mi khu vc kinh t; Xc nh l trnh khng cn tn dng ngoi t v tn dng vng trong th trng vn; Qun l cht vic cung ng tn dng v s dng phng tin thanh ton ca tt c cc nhm ngn hng, k c cc ngn hng c nhn t nc ngoi; Tin ti khuyn khch cc dng ngoi t chy vo Vit Nam ch c i qua th trng ngoi hi v th trng tri phiu chnh ph,g cng m chi nhnh v/hoc m ngn hng 100% vn Vit Nam ti nc ngoi va pht trin th trng dch v ngn hng ra nc ngoi, va p ng nhanh nht cc nhu cu tin ng ngay t ngoi bin gii lnh th cho khch vo u t hay du lch ti Vit Nam; Pht trin mnh h thng cc doanh nghip ph tr ci thin r rt c cu chi ph trong gi thnh sn phm hng ha xut khu theo hng chi ph mua nguyn, nhin liu, sc lao ng cng nh thit b my mc do Vit Nam sn xut s chim t trng ln, tng mnh hm lng ni a ha gi tr hng xut khu ca Vit Nam; C l trnh chuyn dt khot m hnh Ngn hng Nh nc hin nay sang m hnh Ngn hng Trung ng c lp vi Chnh ph; Hnh nh ng tin Vit Nam phi ngy cng c ci thin khng ch v nim tin vo sc mua n nh, m tin ti c v mnh gi v tnh c lp c bo v, c tin tng trong mi tng lp cng chng. Th ba: Trn th trng bt ng sn, ch nn p ng tn dng trung v di hn c bn bng ngun vn c di tng ng qua th trng chng khon/hoc qua cc c ch chuyn nghip nh ngn hng u t, ngn hng pht trin, Cng ty ti chnh, Qu u t c lp hoc hch ton c lp trong ngn hng thng mi. thc hin c iu cn phi c c ch minh bch cho phng nga, kim sot ri ro. c bit l gii php chng khon ha tn dng bt ng sn cn phi thng qua thng tin v xp hng tn dng, v kt qu kim ton c lp tin cy cao, khng nn p dng nguyn l ni lu n thp cm tn dng bt ng sn nh M lm trong nhng nm 2001 2009. Trong iu kin th trng chng khon Vit Nam cn yu, gii php hu hiu lc ny cho vn gim ri ro tn dng bt ng sn chnh l: Ngay trong
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 74

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

cc ngn hng thng mi ln nn thnh lp cc n v hch ton c lp nh ngn hng u t, ngn hng pht trin, cng ty ti chnh thc hin cc hot ng dch v v t doanh chuyn nghip v lnh vc bt ng sn, nh: thu mua ti chnh, bo him khon vay, bo lnh pht hnh chng khon bt ng sn, bo lnh vay vn, hay lp Qu u t tn thc hnh thnh i ng cc nh kinh doanh chuyn nghip, trc khi ngn hng thng mi c th tr thnh tp on ti chnh Vit Nam. Th t: Trn th trng chng khon, ngh Chnh ph c chnh sch buc mi doanh nghip c phn u phi ln sn, tng bc dp b th trng IPO khng chnh thc hay IPO khp kn ni b. chng pha long c phiu, mi doanh nghip c phn ch c php pht hnh b sung khi v ch khi c phng n tng qui m sn lng sn xut kinh doanh mt cch minh bch v tng s vn cn huy ng b sung buc phi ng thi di 2 hnh thc vi t l tng ng nhau, gm: c phiu v t l tri phiu trung, di hn ghi danh cho php thanh ton trc hn ghi r vo tri phiu theo qui nh bng php lut Tri phiu c quyn thanh ton trc hn loi ny l bo v quyn li cho nh u t trn th trng th cp. Theo , php lut cn cho php nh u t c th s dng quyn ny trong vic gy p lc thanh khon cho doanh nghip pht hnh. Tri phiu ny nu duy tr c n k o hn, cho php nh u t c quyn hoc l thanh ton ly tin v 100% theo mnh gi tri phiu, hoc l qui nh mt t l thch hp c quyn chuyn b sung vn iu l thnh c phiu ph thng theo cng thc cng khai ghi trong qui ch pht hnh c phiu tng vn nh sau: s c phiu ph thng thu c bng tng gi tr tri phiu c chuyn i chia cho gi c phiu ca doanh nghip ang hnh thnh ti sn chng khon vo thi im chuyn i. Tm li, Chnh ph cn trin khai quyt lit, ng b cc gii php iu hnh kinh t v m theo Ngh quyt 11 ca Chnh ph, c bit l cc gii php v iu hnh chnh sch tin t, li sut, t gi v qun l hot ng ngn hng lung chu chuyn ngoi t ca nn kinh t v h thng ngn
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 75

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

hng c nhiu chuyn bin tch cc. Cn cn thanh ton quc t thng d, d tr ngoi hi nh nc c cng c v thanh khon ngoi t ca h thng ngn hng c m bo trong nhng thng va qua l c s quan trng n nh t gi USD/VND v li sut ngoi t trn th trng trong nc trong nm n.

3.3.4. Mt vi xut ca nhm:


- Tng cng cng tc thanh tra, kim tra gim st th trng tin t v hot ng ca ngn hng, kim sot chc ch cht lng hot ng ca cc t chc TCTD m bo an ton h thng, trnh ri ro v gim n xu. - Nng cao trnh ca cc nhn vin tham gia vo cc giao dch ngoi hi trc tip hoc mi gii cho khch hng. c bit, cn phi s dng nhng cng c phi sinh, m bo an ton cho cc giao dch ngoi hi, tin ti a dng ha v cn bng khi lng cc nghip v trn th trng ngoi hi. - Trao quyn t ch cho cc TCTD: NHNN s khng kim sot t trng cho vay i vi lnh vc khng khuyn khch; tip tc cho php cc TCTD t quyt nh cho vay ngn hn bng ngoi t i vi cc nhu cu vn thanh ton ra nc ngoi tin hng nhp khu xng du ca cc doanh nghip khng c ngun thu ngoi t v cho vay trong nc thc hin phng n sn xut, kinh doanh hng ha xut khu i vi cc doanh nghip c ngun thu bng ngoi t - Cho php doanh nghip c pht hnh tri phiu ngoi t huy ng ngun ngoi t tri ni trn th trng v ngun ngoi t tha ca cc ngn hng thng mi. - Cn c nhng chnh sch u i v nhng bin php hu hiu nhm thu ht trit ngun ngoi t ng trong cc doanh nghip xut khu hin nay. - Tin hnh a dng ha ngoi t trong thanh ton, khng neo gi ng ni t vo 1 loi ngoi t USD duy nht nh hin nay. Tuy nhin iu ny cng rt kh thc hin v hu ht cc i tc lm n vi nc ta hin nay u chon ng USD lm ng tin thanh ton hp ng.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 76

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Nn bn mua bn bn tht s gp nhau trn 1 sn giao dch hp php tng t nh th trng chng khon, ch khng phi thng qua 1 TCTD no c. p ng yu cu ca th trng chnh l linh hn ca chnh sch. iu ny cn thiu trong chnh sch t gi trong thi gian qua, khi doanh nghip c ngoi t vn khng chu bn, doanh nghip mua ngoi t tm kim kh khn. C ch mc trn t gi hin nay vn cha tha mn h hi lng n vi nhau. Tuy nhin, NHNN cng cn phi c nhng quy nh, thnh lp c quan qun l chc ch v mc gi mua bn, trnh tnh trng p gi cng nh khi gi ln 1 th trng ch en hp php

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 77

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

KT LUN

nh gi th trng ngoi hi trong thi gian qua, mc d nim tin vo ng Vit Nam c cng c nhng tnh trng -la ha vn cha c gii quyt trit ; tn dng ngoi t tng cao, mt s TCTD c h s s dng vn vt 100%, mt s TCTD huy ng vn nc ngoi tng trng tn dng cao, tim n ri ro khi cc ngun vn nc ngoi b rt t ngt. Trn th trng vn cn tnh trng cc TCTD lch cc quy nh v t gi lm tng bt n trn th trng ngoi hi V vy trong nm 2013, NHNN ta cn c nhng gii php iu hnh chnh sch tin t ni chung cng nh th trng ngoi hi ni ring tht hp l. C th l thc hin cc bin php kim sot cht ch cho vay bng ngoi t m bo tng trng tn dng bng ngoi t ph hp kh nng huy ng vn, ch trng hn ch la ha trong nn kinh t. Ngoi ra, NHNN cn iu h nh t gi v th trng ngoi hi linh hot theo tn hiu th trng, ph hp vi quan h cung - cu ngoi t trn th trng, din bin cn cn thanh ton quc t v cc cn i v m; tip tc hon thin khun kh php l v qun l ngoi hi, khuyn khch xut khu, gim nhp siu, thu ht cc ngun tin u t, kiu hi,... t nc ngoi v nc, to iu kin tng d tr ngoi hi nh nc. Nu thc hin c nhng gii php ny trong tng lai th trng ngoi hi Vit Nam chc chn s c nhng chuyn bin tch cc, gp phn n nh nn kinh t nc nh./

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 78

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

PH LC:
Bng 8: C ch t gi ca Vit Nam theo thi gian, 1989-2011 Mc thi gian C ch p dng c im ch t gi thc t - Ba t gi chnh thc. Trc 1989 C ch nhiu t - T gi th trng t do tn ti song song gi vi cc t gi ca nh nc (cho ti thi im bo co). - T gi chnh thc c thng nht (OER). - OER c NHNN iu chnh da trn cc Neo t gi vi 1989-1990 bin c iu chnh bands) (crawling tn hiu lm pht, li sut, cn cn thanh ton, v t gi th trng t do. - Cc Ngn hng Thng mi c php thit lp t gi giao dch trong bin +/5%. - Vic s dng ngoi t c kim sot cht ch. - Kim sot vic s dng ngoi t cht ch hn; hn ch mang tin ra khi bin gii. - Thnh lp qu d tr ngoi t chnh thc Neo t gi trong n nh t gi. bin (pegged - Thnh lp 2 sn giao dch ngoi t TP. 1991-1993 exchange rate HCM v H ni. u thu ti hai sn; NHNN can thip mnh vo giao dch trn hai sn. - T gi ti cc Ngn hng Thng mi dao ng thp hn 0,5% OER cng b.
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

within horizontal - OER c hnh thnh da trn cc t gi bands)

Trang 79

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Th trng ngoi hi lin ngn hng c hnh thnh thay th cho 2 sn giao dch t gi; NHNN tip tc can thip mnh vo giao C ch t gi neo c nh 1994-1996 (conventional fixed peg arrangement) dch trn th trng ny. - OER c hnh thnh v cng b da trn t gi lin ngn hng. - T gi ti cc Ngn hng Thng mi dao ng trong bin +/-0,5% OER cng b. n cui 1996, bin c ni rng t thp hn +/-0,5% ln +/-1% (11/1996). OER c gi n nh mc

11.100VND/USD. - Bin t gi ti cc Ngn hng Thng mi so vi OER c ni rng t +/-1% ln Neo t gi vi chnh (crawling bands) +/-5% (02/97)v t +/-5% ln +/-10% bin c iu (13/10/97) v sau c iu chnh xung 1997-1998 khng qu 7% (7/8/98). OER c iu (16/02/98) chnh v ln 12.998

11.800VND/USD

VND/USD (07/08/98). C ch t gi neo c nh 1999-2000 (conventional fixed peg arrangement) C ch neo t 2001-2007 gi c iu chnh (crawling peg) - OER cng b l t gi lin ngn hng trung bnh ngy lm vic hm trc(28/2/99) - Bin t gi ti cc Ngn hng Thng mi gim xung khng qu 0,1%. OER c gi nnh mc

14.000VND/USD. - OER c iu chnh dn t mc 14.000VND/USD nm 2001 ln 16.100 VND/USD nm 2007. Trang 80

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

- Bin t gi ti cc Ngn hng Thng mi c iu chnh ln mc +/-0,25% (t 1/7/02 n 31/12/06) v +/0,5% nm 2007. - OER c iu chnh dn t mc khong 16.100VND/USD vo u nm 2008 ln 16.500 VND/USD (06/08 n 12/08), ln 17.000 VND/USD (01/09 n 11/09), ln 17.940 VND/USD (12/09 n 01/10), ln 18.544 VND/USD (t 02/10 n 08/2010), ln 18.932 VND/USD (t 08/10 Neo t gi vi chnh (crawling bands) n 02/11), v sau ln 20,693 (t - Bin t gi ti cc Ngn hng Thng mi c iu chnh nhiu ln ln mc +/0,75% (t 23/12/07 n 09/03/08), +/-1% (10/03/08 n 25/06/08), +/-2% (26/05/08 n 05/11/08), +/-3% (06/11/08 n 23/03/09), +/-5% (24/03/09 n 25/11/09), v +/-3% (26/11/09 n 11/02/2011), v sau c thu hp xung +/-1% (t bin c iu 02/2011). 2008-2011

11/02/2011).
Ngun: Bo co nghin cu RS 01, y ban Kinh t ca Quc hi v UNDP ti Vit Nam.

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 81

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

Bng 9: C ch t gi ca cc nc (2010). STT C ch t gi Tng s nc 1 C ch t gi khng c ng tin php nh ring (No separate legal tender) 2 Hi ng tin t (Currency board) 3 T gi neo u c nh thng thng ( Conventional fixed peg) 4 C ch n nh (Stabilized Arrangenment) 5 6 Neo t gi iu chnh dn (Crawling pegs) 7 C ch tng t iu chnh (Crawling like Arrangenments) 8 T gi neo u c bin (Pegged within horizontal bands) 9 T gi gia tng c bin (Exchange rates within 1 0 2 0 2 0 3 0 24 0 44 0 15 0 12 0 S quc gia p dng Cc nc IT

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 82

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

crawling bands) 10 C ch c qun l khc (Other Managed Arrangenmen) 11 Th ni (floating) 35 20 Colombia, Guatemala Peru, Thailand, Brazin, Irelend, Israel, Korea, Mexico, Philippines, Swizeland, Armenia, Albania, Ghana, Hungari, Indonesia, Romania, Serbia, South Africa, Urugoay 12 Th ni t do (Free floating) 30 11 Australia, Brazin, Canada, Czech Republic, Chile, NewZealand, Norway, Poland, Sweden, Turkey, United Kingdom,
Ngun: Annual Report on Exchange Arrangenments and Exchange Restriction 2010

21

THE END

Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 83

H Cng Nghip TP.HCM Khoa Ti chnh - Ngn hng Mn th trng ti chnh (2012-2013)

TI LIU THAM KHO


1) http://tailieu.vn/xem-tai-lieu/tieu-luan-thi-truong-ngoai-hoi-viet-nam.200311.html 2) http://www.petrotimes.vn/thuong-truong/dien-dan-kinh-te/2011/09/thitruongngoai-hoi-viet-nam-dien-bien-va-xu-the 3) http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2011/01/09/tng-quan-thtrng-ti-chnh-vit-nam-nm-2010-v-bi-hc-cho-nhng-nm-tip-theo/ 4) http://www.tinkinhte.com/tai-chinh-dau-tu/phan-tich-nhan-dinh/thitruong-ngoai-hoi-lam-sao-de-thao-nut-that.nd5-dt.54899.123131.html 5) http://infotv.vtv.vn/ngan-hang-tai-chinh/tin-tuc/61585-on-dinh-thi-truongngoai-hoi-ty-gia-trong-nhung-thang-cuoi-nam 6) http://www.viet-trader.com/kien-thuc-co-ban/tim-hieu-ve-thi-truongngoai-hoi.html 7) http://www.vnbusiness.vn/th-trng-ngoi-hi-lng-sng 8) http://vi.wikipedia.org/th-trng-ngoi-hi 9) http://tapchitaichinh.vn/trao-doi-binh-luan/chinh-sach-ty-gia-va-nhungvan-de-dat-ra/22350.tctc 10) http://www.tapchitaichinh.vn/Vang-Tien-te/Ty-gia-va-bai-toan-on-dinhtrong-nam-2013/22113.tctc 11) http://timtailieu.vn/tai-lieu/luan-van-tinh-hinh-bien-dong-ty-gia-hoidoai-vnd-usd-giai-doan-2008-2011-va-anh-huong-cua-bien-dong-nay-den-cacdoanh-ng-4180/ 12) http://docs.4share.vn/docs/49470/Thuc_trang_hoat_dong_thi_truong_ng oai_hoi_tren_thi_truong_tien_te_Viet_Nam.html 13) http://www.sbv.gov.vn 14) vi.scribd.com 15) www.customs.gov.vn 16) Bo co kinh t v m nm 2008, 2009, 2010, 2011, 2012. 17) Cng vi cc bi vit ca nhiu tc gi khc
Gio vin hng dn: Th.s L Th Khnh Phng

Trang 84

You might also like