Professional Documents
Culture Documents
1 2 3 4 5
Tm tt
MCH GHI DCH
Tc gi
Nguyn Trung Tp
(H 5.12) (H 5.12) l s mt mch ghi dch 4 bit n gin, mch gm 4 FF D ni thnh chui (ng ra Q ca FF trc ni vo ng vo D ca FF sau) v cc ng vo CK c ni chung li (cc FF chu tc ng ng thi). Mch ghi dch ny c kh nng dch phi. Ng vo DA ca FF u tin c gi l ng vo d liu ni tip, cc ng ra QA, QB, QC, QD l cc ng ra song song, ng ra ca FF cui cng (FF D) l ng ra ni tip .
Trc khi cho mch hot ng, tc dng mt xung xa vo cc ng vo CL__ size 12{ { ital "CL"} cSup { size 8{"__"} } } {} (a cc chn c ni chung xung thp ri ln cao) cc ng ra QA = QB = QC = QD = 0. Cho d liu vo DA, sau mi xung ng h, d liu t tng trc ln lt truyn qua tng sau. (Gi s DA l chui d liu gm 3 bit cao, 2 bit thp ri 1 cao v 1 thp), trng thi cc ng ra ca cc FF cho Bng 5.12
Bng 5.12 Cc mch ghi dch c phn loi ty vo s bit (s FF), chiu dch (phi/tri), cc ng vo/ra (ni tip/song song). c mch dch tri, d liu ni tip a vo ng vo D ca FF cui cng v cc ng ra ca FF sau ni ngc tr li ng vo ca FF trc (H 5.13)
(H 5.13) Cho d liu ni tip vo ng vo D ca FF 4, sau mi xung ng h, d liu truyn t tng sau ra tng trc. Gi s chui d liu ging nh trn, trng thi cc ng ra ca cc FF cho bng 5.13
Bng 5.13
IC 74164:
(H 5.14) MR size 12{ {overline { ital "MR"}} } {}: Master Reset, y cng l chn Clear ca c mch, tc ng thp CP: Clock pulse, ng vo xung ng h tc ng cnh ln.
IC 7495:
(H 5.15) ngha cc chn: S: Mode control input Ds: Serial Data input P0 - P3 : Parrallel data inputs CP1 : Serial Clock CP2: Parrallel clock Q0 - Q3 : Parrallel outputs Di y l cc bc thao tc thc hin cc chc nng ca IC Np d liu song song - Chun b d liu cc ng vo P0 - P3 - Cho S = 1, d liu c a vo cc ng vo ca cc FF, CP1 b kha, CP2 l ng vo CK, d liu xut hin ng ra Q0 - Q3 khi c cnh xung ca CK
Dch phi
- Sau khi np d liu song song - Chun b d liu ni tip. - Cho S = 0 - a d liu ni tip vo ng vo Ds, CP2 b kha, CP1 l ng vo CK, khi CK tc ng, d liu s dch phi tng bit mt trn cc ng ra Q0 - Q3 Dch tri
- Ni ng ra FF sau vo ng vo song song ca FF trc - P3 l ng vo ni tip - S = 1 cch ly ng ra FF trc vi ng vo FF sau - CP2 l ng vo xung CK, d liu s dch tri ng vi cnh xung ca CK. Lu : Mc d c 2 ng vo cho xung CK nhng khi s dng chng thng c ni chung li, l do l v ng vi mt trng thi ca tn hiu iu khin S ch c mt trong hai cng AND m cho tn hiu CK i qua.
Vy A-Bc c bng cch cng s b 2 ca B vo A ri ly b 2 ca tng v thm du tr. Nh vy ta chuyn php tnh tr thnh php cng
Th d 6: Tnh 1001 - 11010 dng s b 2 Ta c A = 01001 (thm s 0 vo c 5 bit nh s B) B = 11010 (N2)2 = 00110 A-B= - [A+(B)2]2 = - (01001+00110) =- (01111)2 = - (10001) Ta c li kt qu trn thy du tr c nhn ra nh th no, ta vit li php ton:
Khng c s trn l du hiu ca kt qu m v ta phi ly b 2, thm du tr c kt qu cui cng: (01111)2 = - 10001 b/ - A B Kt qu A-Bl 0 hoc s dng, php tnh c thc hin theo qui tc sau: Cng A vi (B)2 v khng quan tm ti s nh v tr 2n Th d 7 : Tnh 110101 - 100110 dng s b 2 A = 110101 v B = 100110 (B)2 = 011010
C s trn, kt qu l s dng. B qua s trn v c ngay kt qu m khng phi bin i: 001111 = 1510 Th d 8 : Tnh 10110 - 10110 A = 10110 v B = 10110 (B)2 = 01010
Th d 3 : Tnh 1001 - 11010 dng s b 1 Ta c A = 01001 (thm s 0 vo c 5 bit nh s B B = 11010 (B)1 = 00101 A-B= - [A+(B)1]1 = - (01001+00101) =- (01110)1 = - (10001) Trong h thp phn, y l bi ton 910 - 2610 = -1710
Khng c s trn (hay s trn =0) l du hiu ca kt qu m (hoc =0) v ta phi ly b 1, thm du tr c kt qu cui cng: (01110)1 = - 10001 Th d 4: Tnh 10110 - 10110 A = 10110 v B = 10110 (B)1 = 01001
Trong php cng u tin khng c s trn, kt qu xem nh s m (hoc =0) ly b 1 ca kt qu ta c A-B=00000. b/ - A >B Kt qu A-Bl s dng, php tnh c thc hin theo qui tc sau: Cng A vi (B) 1 ri thm 1 v khng quan tm ti s nh cui cng Th d 5: Tnh 110101 - 100110 dng s b 1 A = 110101 v B = 100110 (B)1 = 011001
B qua s nh cui cng, ta c kt qu A-B=001111. Trong h thp phn l bi ton 5310 - 3810 = 1510. Trong php tnh c s trn chng t kt qu l s dng. S 1 cng thm vo xem nh ly t s nh em qua.
Tm li, thc hin bi ton tr, A-B, ta cng A vi b 1 ca B. Da vo s c mt hay khng ca s trn m c bin php x l kt qu: - Nu s trn =0, kt qu l s m (hoc =0) , ta phi ly b 1 ca kt qu v thm du c. - Nu s trn =1, ta cng thm 1 vo c kt qu cui cng (b qua bit trn) l mt s dng. Tags:
MCH LM TON
S b
Cho s dng N, n bit, cc s b ca N c nh ngha: S b 2: (N)2 = 2n - N (s 2n gm bit 1 v n bit 0 theo sau) S b 1: (N)1 = (N)2 -1 = 2n - N - 1 Th d 1: N = 1010 S b 2 ca N l (N)2 = l 10000 - 1010 = 0110 V s b 1 ca N l (N)1 = 0110 - 1 = 0101 Th d 2: N = 110010101100 (N)2 = 001101010100 v (N)1 = 001101010011 Nhn xt: - c s b 2 ca mt s, bt u t bit LSB (tn cng bn phi) i ngc v bn tri, cc bit s gi nguyn cho n lc gp bit 1 u tin, sau o tt c cc bit cn li. - c s b 1 ca mt s, ta o tt c cc bit ca s . T cc nhn xt trn ta c th thc hin mt mch to s b 1 v 2 sau y:
(H 6.1) - Khi C=1, B l s b 1 ca b (B1 v b1 l bit LSB) - Khi C=0, B l s b 2 ca b. Tht vy, cc biu thc logic ca B theo b v C l:
- Khi C=0
Nh vy tt c cc bit sau bit 1 th nht tnh t bit LSB u b o v B chnh l s b 2 ca b Chng ta cng c th thit k mch to s b hai bng cch dng FF RS, c ng vo R, S tc ng mc cao, kt hp vi cc cng logic nh (H 6.2). Mch ny dng kh tin li khi cn thc hin bi ton cng v tr nhiu bit kiu ni tip.
(H 6.2) Bt u, Preset mch ng ra Q = 1, cng G3 ng, G2 m, cho s B i qua m khng b o cho n khi c bit 1 u tin n, cng G1 m cho xung ng h i qua, FF RS c reset, Q = 0, Q size 12{ {overline {Q}} } {} = 1, G2 ng, G3 m, s B i qua cng G2 v b o. ng ra c s b 2 ca B. MCH M 3
Tc gi
Nguyn Trung Tp
(H 5.31) IC 7490 l IC m 10, c cu to nh mch (H 5.31) thm cc ng vo Reset 0 v Reset 9 c s mch (H 5.32)
Bng 5.25 Dng IC 7490, c th thc hin mt trong hai cch mc: Mch m 2x5: Ni QA vo ng vo B, xung m (CK) vo ng vo A Mch m 5x2: Ni QD vo ng vo A, xung m (CK) vo ng vo B Hai cch mc cho kt qu s m khc nhau nhng cng mt chu k m 10. Tn s tn hiu ng ra sau cng bng 1/10 tn s xung CK (nhng dng tn hiu ra khc nhau). Di y l hai bng trng thi cho hai trng hp ni trn.
Bng 5.26 : m 2x5 Bng 5.27 : m 5x2 (H 5.33) cho thy dng sng cc ng ra ca hai mch cng m 10 nhng hai kiu m khc nhau: - Kiu m 2x5 cho tn hiu ra QD khng i xng - Kiu m 5x2 cho tn hiu ra QA i xng
(H 5.33)
Mch m vng
Thc cht l mch ghi dch trong ta cho hi tip t mt ng ra no v ng vo thc hin mt chu k m. Ty ng hi tip m ta c cc chu k m khc nhau Sau y ta kho st vi loi mch m vng ph bin.
(H 5.34) i vi mch ny, s m vng ch thy c khi c t trc ng ra - t trc QA =1, ta c kt qu nh bng 5.28.
Bng 5.29
Hi tip t QD__ size 12{ {Q rSub { size 8{D} } } cSup { size 8{"__"} } } {} v JA v QD v KA (H 5.35)
(H 5.35) Mch ny cn c tn l mch m Johnson. Mch c mt chu k m mc nhin m khng cn t trc v nu c t trc, mch s cho cc chu k khc nhau ty vo t hp t trc . Bng 5.30 l chu k m mc nhin.
Bng 5.30
Hi tip t QD__ size 12{ {Q rSub { size 8{D} } } cSup { size 8{"__"} } } {} v JA v QC v KA (H 5.36)
(H 5.36)
Bng 5.32 HC = 1 JC =KC = 1 Xc nh JA, KA, JB, KB Bng Karnaugh cho hai hm chuyn HA & HB
Mch:
(H 5.38) 2. Thit k mch m 7 khng ng b, dng FF JK c ng vo xung ng h tc ng bi cnh ln ca CK. Bng trng thi
Bng 5.33 Nhn xt bng trng thi ta thy mi ln QB thay i t 1 xung 0 th QA i trng thi, m FF c xung ng h tc ng bi cnh ln nn ta c th ly QD__ size 12{ {Q rSub { size 8{D} } } cSup { size 8{"__"} } } {}lm xung ng h cho FFA v JA=KA=1. FF B v FFC s dng xung ng h h thng, dng phng php MARCUS xc nh J & K ca cc FF ny. Ta thy ngay KC=1
MCH M 2
1 2 3 4 5
Tm tt
MCH M 2
Tc gi
Nguyn Trung Tp
Bng 5.20 Ghi ch: Trong bng 5.20, khng c cc ct cho Q+, tuy nhin ta c th thy ngay l dng bn di chnh l Q+ ca dng bn trn, nh vy kt qu c c t s so snh dng trn v dng ngay di n. Ta thy ngay JA = KA = 1 Dng bng Karnaugh xc nh cc hm cn li Nhn thy cc FF B v C c th xc nh chung cho J v K (cng v tr 1 v x), FF D c xc nh J v K ring
(H 5.21) Ta c li kt qu trn. Trn th trng c kh nhiu IC m: - 4 bit BCD: 74160, 74162, 74190, 74192, 4192, 4510, 4518. . .. - 4 bit nh phn: 74161, 74163, 74191, 74193, 4193, 4516, 4520. . ..
Mch m khng ng b
L cc mch m m cc FF khng chu tc ng ng thi ca xung CK. Khi thit k mch m khng ng b ta phi quan tm ti chiu tc ng ca xung ng h CK.
(H 5.23) T hp cc s to bi cc ng ra cc FF D, C, B, A l s nh phn t 0 n 15
(H 5.24)
(H 5.25) Quan st tn hiu ra cc Flipflop ta thy sau mi FF tn s ca tn hiu ra gim i mt na, ngha l:
c = 0 : m xung c = 1 : m ln (H 5.26) Trn thc t , n gin, ta c th thay a hp 21 bi mt cng EX-OR, ng iu khin C ni vo mt ng vo cng EX-OR, ng vo cn li ni vi ng ra Q ca FF v ng ra ca cng EX-OR ni vo ng vo CK ca FF sau, mch cng m ln/xung ty vo C=0 hay C=1.
(H 5.27)
Bng 5.21
(H 5.28) Mch m kiu Reset c khuyt im nh: - C mt trng thi trung gian trc khi t s m cui cng. - Ng vo Cl khng c dng cho chc nng xa ban u. Kiu Preset: Trong kiu Preset cc ng vo ca cc FF s c t trc th no khi mch m n trng thi th N th tt c cc FF t ng quay v khng. thit k mch m khng ng b kiu Preset, thng ngi ta lm nh sau: - Phn tch s m N = 2n.N (N<N) ri kt hp hai mch m n bit v N. Vic thit k rt n gin khi s N' << N - Quan st bng trng thi v kt hp vi phng php thit k mch m ng b (MARCUS hay hm chuyn) xc nh JK ca cc FF. Th d, thit k mch m 10, ta phn tch 10=2x5 v ta ch cn thit k mch m 5 ri kt hp vi mt FF (m 2) Bng trng thi ca mch m 5.
Bng 5.22 Gi s dng FF JK c xung CK tc ng cnh xung. T bng 5.21, ta thy c th dng tn hiu ng ra FF B lm xung ng h cho FF C v a JC v KC ln mc cao: CKC= QB. ; JC=KC=1 Cc FF B v D s dng xung CK ca h thng v cc ng vo JK c xc nh nh hm chuyn:
(H 5.29)
MCH M 1
1 2 3 4 5
Tm tt
MCH M 1
Tc gi
Nguyn Trung Tp
MCH M
Li dng tnh o trng thi ca FF JK khi J=K=1, ngi ta thc hin cc mch m. Chc nng ca mch m l m s xung CK a vo ng vo hoc th hin s trng thi c th c ca cc ng ra. Nu xt kha cnh tn s ca tn hiu th mch m c chc nng chia tn, ngha l tn s ca tn hiu ng ra l kt qu ca php chia tn s ca tn hiu CK ng vo cho s m ca mch. Ta c cc loi: mch m ng b, khng ng b v m vng.
Mch m ng b
Trong mch m ng b cc FF chu tc ng ng thi ca xung m CK.
Mch m ng b n tng, m ln
thit k mch m ng b n tng (ly th d n=4), trc tin lp bng trng thi, quan st bng trng thi suy ra cch mc cc ng vo JK ca cc FF sao cho mch giao hon to cc ng ra ng nh bng lp. Gi s ta dng FF tc ng bi cnh xung ca xung CK (Tht ra, kt qu thit k khng ph thuc vo chiu tc ng ca xung CK, tuy nhin iu ny phi c th hin trn mch nn ta cng cn lu ). Vi 4 FF mch m c 24=16 trng thi v s m c t 0 n 15. Ta c bng trng thi:
Bng 5.14 Nhn thy: - FF A i trng thi sau tng xung CK, vy: TA = JA = KA = 1 - FF B i trng thi nu trc QA = 1, vy TB = JB = KB = QA - FF C i trng thi nu trc QA = QB = 1, vy: TC = JC = KC = QA.QB - FF D i trng thi nu trc QA=QB=QC=1, vy: TD = JD = KD = QA.QB.QC = TC.QC Ta c kt qu (H 5.16)
(H 5.16)
Bng 5.15 Nhn thy: - FF A i trng thi sau tng xung CK, vy: TA = JA = KA = 1 - FF B i trng thi nu trc QA = 0, vy: TB = JB = KB =
Ta c kt qu (H 5.17)
(H 5.17)
(H 5.18)
Tn s cc i xc nh bi:
gia tng tn s lm vic ca mch, thay v dng cc cng AND 2 ng vo ta phi dng cng AND nhiu ng vo v mc theo kiu: T A = JA = KA = 1 T B = JB = KB = QA TC = JC = KC = QA.QB TD = JD = KD = QA.QB.QC Nh vy tn s lm vic khng ph thuc vo n v bng:
Sau y ta kho st hai phng php : dng hm Chuyn v MARCUS Phng php dng hm Chuyn (Transfer function) Hm Chuyn l hm cho thy c s thay i trng thi ca FF. Mi loi FF c mt hm Chuyn ring ca n. Hm Chuyn c nh ngha nh sau: hm c tr 1 khi c s thay i trng thi ca FF (Q+ Q) v tr 0 khi trng thi FF khng i (Q+ = Q). Chng ta ch thit k mch m dng FF JK do ta ch xc nh hm Chuyn ca loi FF ny. Bng trng thi ca FF JK (Bng 5.16)
{} thit k mch m c th ta s xc nh hm H cho tng FF trong mch, so snh vi biu thc ca hm H suy ra J, K ca cc FF. Di y l mt th d. Thit k mch m 10 ng b dng FF JK Bng trng thi ca mch m 10 v gi tr ca cc hm H tng ng:
(H 5.19) Ghi ch: Trong kt qu ca hm H ta mun c cha Q v Q size 12{ {overline {Q}} } {} tng ng suy ra ngay cc tr J v K nn ta chia bng Karnaugh ra lm 2 phn cha Q v Q size 12{ {overline {Q}} } {} v nhm ring tng phn ny. T cc kt qu ny, ta v c mch (H 5.20)
(H 5.20) By gi ta c th kim tra xem nu nh v mt l do no , s m ri vo cc trng thi khng s dng (tng ng vi s t 10 n 15) th khi c xung ng h trng thi tip theo s nh th no ? Mch c quay v m tip ? p dng cc hm chuyn c c, ng vi mi trng thi Q ca tng FF trong cc t hp khng s dng, ta tm tr H tng ng ri suy ra Q+, ta c bng kt qu sau:
Bng 5.18 T bng kt qu ta c kt lun: - Khi ng ra ri vo trng thi 1010 (1010), n s nhy tip vo trng thi 1110 (1011) ri sau nhy v 610 (0110) (Dng 1 v 2) - Khi ng ra ri vo trng thi 1210 (1100), n s nhy tip vo trng thi 1310 (11 01) ri sau nhy v 410 (0100) (Dng 3 v 4) - Khi ng ra ri vo trng thi 1410 (1110), n s nhy tip vo trng thi 1510 (1111) ri sau nhy v 210 (0010) (Dng 5 v 6). Tm li, nu c mt s c xy ra lm cho s m ri vo cc trng thi khng s dng th sau 1 hoc 2 s m n t ng quay v mt trong cc s m t 0 n 9 ri tip tc m bnh thng.
Phng php MARCUS Phng php MARCUS cho php xc nh cc biu thc ca J v K da vo s thay i ca Q+ so vi Q T bng trng thi ca FF JK (Bng 5.7) ta c th vit li Bng 5.19:
Bng 5.19 thit k mch, ta so snh Q+ v Q c c bng s tht cho J, K ca tng FF, sau xc nh J v K. Th d thit k li mch m 10 bng phng php MARCUS Bng s tht cho J, K ca tng FF
MCH TUN T
1 2 3 4 5
Tm tt
MCH TUN T
Tc gi
Nguyn Trung Tp
MCH TUN T
Trong chng trc, chng ta kho st cc loi mch t hp, l cc mch m ng ra ca n ch ph thuc vo cc bin ng vo m khng ph thuc vo trng thi trc ca mch. Ni cch khc, y l loi mch khng c kh nng nh, mt chc nng quan trng trong cc h thng logic. Chng ny s bn v loi mch th hai: mch tun t. - Mch tun t l mch c trng thi ng ra khng nhng ph thuc vo t hp cc ng vo m cn ph thuc trng thi ng ra trc . Ta ni mch tun t c tnh nh. Ng ra Q+ ca mch tun t l hm logic ca cc bin ng vo A, B, C . . . . v ng ra Q trc . Q+ = f(Q,A,B,C . . .) - Mch tun t vn hnh di tc ng ca xung ng h v c chia lm 2 loi: ng b v Khng ng b. mch ng b, cc phn t ca mch chu tc ng ng thi ca xung ng h (CK) v mch khng ng b th khng c iu kin ny. Phn t c bn cu thnh mch tun t l cc flipflop
FLIP FLOP
Mch flipflop (FF) l mch dao ng a hi lng n tc mch to ra sng vung v c hai trng thi n nh. Trng thi ca FF ch thay i khi c xung ng h tc ng. Mt FF thng c: - Mt hoc hai ng vo d liu, mt ng vo xung CK v c th c cc ng vo vi cc chc nng khc. - Hai ng ra, thng c k hiu l Q (ng ra chnh) v Q__ size 12{ { size 24{Q} } cSup { size 8{"__"} } } {} (ng ra ph). Ngi ta thng dng trng thi ca ng ra chnh ch trng thi ca FF. Nu hai ng ra c trng thi ging nhau ta ni FF trng thi cm. Flipflop c th c to nn t mch cht (latch) im khc bit gia mt mch cht v mt FF l: FF chu tc ng ca xung ng h cn mch cht th khng. Ngi ta gi tn cc FF khc nhau bng cch da vo tn cc ng vo d liu ca chng.
Cht RS
Cht RS tc ng mc cao:
(H 5.1) l cht RS c cc ng vo R v S tc ng mc cao.
(H 5.1) Cc trng thi logic ca mch cho bng 5.1: (i vi mch cht v khng c tc ng ca xung ng h nn ta c th hiu trng thi trc l trng thi gi s, cn trng thi sau l trng thi khi mch n nh).
Bng 5.1 Bng 5.2 T Bng 5.1 thu gn li thnh Bng 5.2 v tnh cht ca cht RS tc ng mc cao c tm tt nh sau: - Khi R=S=0 (c 2 ng vo u khng tc ng), ng ra khng i trng thi. - Khi R=0 v S=1 (ng vo S tc ng), cht c Set (tc t Q+=1). - Khi R=1 v S=0 (ng vo R tc ng), cht c Reset (tc t li Q+=0). - Khi R=S=1 (c 2 ng vo u tc ng), cht ri vo trng thi cm
Cht RS tc ng mc thp:
(H 5.2) l cht RS c cc ng vo R v S tc ng mc thp. Cc trng thi logic cho bi Bng 5.3
(H 5.2) Bng 5.3 c cht RS tc ng mc cao dng cng NAND, ngi ta thm vo 2 cng o cc ng vo ca mch (H 5.2)
Flip Flop RS
Trong cc phn di y, ta lun s dng cht RS tc ng mc cao dng cng NAND. Khi thm ng vo xung CK cho cht RS ta c FF RS . (H 5.5a) l FF RS c cc ng vo R, S v xung ng h CK u tc ng mc cao.
(a) (H 5.5) (b) Hot ng ca FF (H 5.5a) cho bi Bng s tht: (Bng 5.4)
Bng 5.4 c FF RS c xung ng h tc ng thp ch cn thm mt cng o cho ng vo CK (H 5.5b). Ta c bng s tht ging Bng 5.4, tr ng vo CK phi o li
(a) (H 5.6) (b) Thay 2 cng NAND cui bng hai cng NAND 3 ng vo, ta c FF RS c ng vo Preset (Pr) v Clear (Cl).
- Khi ng Pr xung thp (tc ng) v ng Cl ln cao ng ra Q ln cao bt chp cc ng vo cn li. - Khi ng Cl xung thp (tc ng) v ng Pr ln cao ng ra Q xung thp bt chp cc ng vo cn li. - Ngoi ra 2 ng vo Pr v Cl cn c a v 2 ng vo mt cng AND, ni a tn hiu CK vo, mc ch ca vic lm ny l khi mt trong 2 ng vo Pr hoc Cl tc ng th mc thp ca tn hiu ny s kha cng AND ny, v hiu ha tc dng ca xung CK. Bng s tht ca FF RS c Preset v Clear (tc ng thp) cho bng 5.5
Bng 5.5 Lu : Trn bng 5.5, dng th nht tng ng vi trng thi cm v hai ng vo Pr v Cl ng thi mc tc ng, 2 cng NAND cui cng u ng, nn Q+=Q=1.
Flipflop RS ch t:
Kt ni thnh chui hai FF RS vi hai ng vo xung CK ca hai FF c mc tc ng tri ngc nhau, ta c FF ch t (H 5.7).
- Do CKS ca tng t l o ca CKM = CK ca tng ch nn khi CK=1, tng ch giao hon th tng t ngng. Trong khong thi gian ny, d liu t ng vo R v S c a ra v n nh ng ra R v S ca tng ch, ti thi im xung CK xung thp, R v S c truyn n ng ra Q v Q__ size 12{ { size 24{Q} } cSup { size 8{"__"} } } {} (H 5.8)
(H 5.8) - i vi trng hp R = S =1 khi CK=1 th R= S =1, nhng khi CK xung thp th mt trong hai ng ra ny xung thp, do mch thot khi trng thi cm, nhng S hay R xung thp trc th khng on trc c nn mch ri vo trng thi bt nh, ngha l Q+ c th =1 c th =0, nhng khc vi Q__ size 12{ { size 24{Q} } cSup { size 8{"__"} } } {}+. Ta c bng s tht:
Bng 5.6 Tm li, FF RS ch t thot khi trng thi cm nhng vn ri vo trng thi bt nh, ng thi ta c FF c ng vo xung ng h tc ng bi cnh xung ca tn hiu CK. c FF RS c ng vo xung ng h tc ng bi cnh ln ca tn hiu CK ta c th di cng NOT n ng vo FF ch v cho tn hiu CK vo thng FF t. Mc d thot khi trng thi cm nhng FF RS ch t vn cn trng thi bt nh nn ngi ta t s dng FF RS trong trng hp R=S.
Flipflop JK
FF JK c to ra t FF RS theo s nh (H 5.9a).
(a) (b) (H 5.9) (H 5.9b) l k hiu FF JK c ng vo Pr v Cl tc ng thp. Bng s tht 5.7 ( n gin, ta b qua cc ng vo Pr v Cl)
Bng 5.8 l bng rt gn, suy ra t bng 5.7 Kt qu t bng 5.8 cho thy: FF JK thot khi trng thi cm v thay vo l trng thi o (khi J=K=1 th Q+= ). Ngi ta li dng trng thi o ny thit k mch m
FlipFlop D
Thit k t FF RS (hoc JK) bng cch ni mt cng o t S qua R (hoc t J qua K). D liu c a vo ng S (J) m by gi gi l ng vo D (H 5.10a&b) v bng 5.9 cho thy cc trng thi ca FF, c th l mi khi c xung CK tc ng d liu t ng vo s xut hin ng ra.
FlipFlop T
Ni chung hai ng vo J v K ca FF JK ta c FF T (H 5.10c). Tnh cht ca FF T th hin trong bng s tht 5.10: - Khi T=0, FF khng i trng thi d c tc ng ca CK. - Khi T=1, FF i trng thi mi ln c xung CK tc ng.
Mch cht D
Mch cht D hot ng ging FF D, ch khc im ng vo xung ng h CK c thay bng ng vo cho php G, v tc ng bng mc ch khng bng cnh (H 5.11) v Bng 5.11.
Khi nim
Trong truyn d liu, tit kim ng truyn, ngi ta dng mt ng dy truyn nhiu knh d liu, nh vy phi thc hin vic chn ngun d liu no trong cc ngun khc nhau truyn. Mch a hp hay cn gi l mch chn d liu s lm cng vic ny. ni thu, d liu nhn c phi c chuyn ti cc ch khc nhau, ta cn mch phn b d liu hay gii a hp (H 4.16).
(H 4.16)
Mch a hp
Cn c gi l mch chn d liu, gm 2n ng vo d liu, n ng vo a ch (hay iu khin) v mt ng ra. Khi c mt a ch c tc ng d liu ng vo tng ng vi a ch s c chn. - Thit k mch a hp 41 Mch c 4 ng vo d liu D0 . . . . D3, 2 ng vo iu khin AB v ng ra Y Bng s tht:
(H 4.17) Nu chu kh quan st ta s thy mch a hp 41 c th c thit k t mch gii m2 ng sang 4 ng trong ng vo cho php G c tch ring ra lm ng vo d liu (D0 . . . . D3) v ng vo d liu ca mch gii m tr thnh ng vo iu khin ca mch a hp (A, B) (H 4.18) l k hiu mt mch a hp vi 8 ng vo d liu, 3 ng vo iu khin v 1 ng ra, ta gi l a hp 8 1.
Nu cho d liu vo tun hon, d liu ra ni tip cng tun hon, nh vy ch cn t trc cc ng vo thay i theo mt chu k no ta s c chui xung tun hon ng ra.
To hm:
Mt a hp 2n 1 c th to hm n bin bng cch cho cc bin vo ng vo iu khin v cho tr ring ca hm vo cc ng vo d liu. Th d: to hm 3 bin bng a hp 81 ta vit li biu thc ca a hp
So snh vi biu thc ca hm vit di dng trin khai theo nh l Shanon th nht
(H 4.20)
Chun ha hm F1 :
Y = F1 ta phi c:
(H 4.21) Trn thc t, ta c cc loi mch a hp t 2 1 (IC 74157), 4 1 (IC 74153), 8 1 (IC 74151) v 16 1 (74150) . . . . Ngoi ra, chn d liu l cc ngun tn hiu tng t, ta cng c cc a hp tng t vi tn gi kha tng t (analog switch), c ch to theo cng ngh MOS nh IC 4051 (8 knh) IC 4053 (2 knh). . . . Cng c loi kha s dng c cho c tn hiu tng t v s (bilateral switches) nh IC 4016, IC 4066,. . m sinh vin c th tm hiu, s dng d dng khi c bng tra k thut.
Mch gii a hp
Mch gii a hp thc cht l mch gii m trong ng vo cho php tr thnh ng vo d liu v ng vo ca t hp s nh phn tr thnh ng vo a ch.
Trn th trng, ngi ta ch to mch gii m v gii a hp chung trong mt IC, ty theo iu kin m s dng. Th d IC 74138 l IC Gii m 3 sang 8 ng ng thi l mch gii a hp 1 8. Khi s dng IC 74138 lm mch gii a hp, ngi ta dng mt ng vo cho php lm ng vo d liu v cc ng vo s nh phn lm ng vo a ch. (H 4.22a) l IC 74138 dng gii a hp vi ng vo d liu l G2A__ size 12{ {G rSub { size 8{2A} } } cSup { size 8{"__"} } } {}. (H 4.22b) l dng d liu vo G2A__ size 12{ {G rSub { size 8{2A} } } cSup { size 8{"__"} } } {} v ra YD__ size 12{ {Y rSub { size 8{D} } } cSup { size 8{"__"} } } {} (v CBA=000), cc ng ra khc ( Y1Y2 size 12{ { size 24{Y} } rSub { size 8{1} } - { size 24{Y} } rSub { size 8{2} } } {}) mc cao.
MCH SO SNH
Mch so snh 2 s 1 bit
Trc tin ta thit k mch so snh hai s 1 bit. Bng s tht ca mch so snh mt bit c ng vo cho php (ni mch) G :
Bng 4.7
(H 4.24) - IC 1 so snh 2 bit cao (a3& b3) nn ng vo cho php c a ln mc cao, nu kt qu bng nhau, ng ra E ca n ln cao,
cho php IC 2 so snh, nu kt qu li bng nhau, ng ra E ca IC 2 ln cao cho php IC 3 so snh, kt qu bng nhau cui cng ch bi ng ra E ca IC 3.
- Cc ng vo cng OR nhn tn hiu t cc ng ra S (hoc I) s cho kt qu ln hn (hoc nh hn) ty vo kt qu so snh bt c bit no. Tht vy khi c mt kt qu ln hn (hoc nh hn) th S (hoc I) mt IC ln cao, cc ng ra E v I (hoc S) ca cc IC khc bng 0, y l iu kin m cng OR cho kt qu so snh xut hin mt trong cc cng OR ny. Trn th trng c sn loi IC so snh 4 bit 7485 c ng ni mch m rng vic so snh cho s nhiu bit hn. Bng s tht ca IC 7485
Bng 4.8 Da vo bng s tht, ta thy: - Khi dng IC 7485 so snh 2 s 4 bit ta phi gi ng vo ni mch A=B mc cao, hai ng vo ni mch cn li mc thp, nh vy IC mi th hin c kt qu ca trng thi 9. - Khi so snh 2 s nhiu bit hn ta phi dng nhiu IC 7485 v ni ng ra ca IC so snh bit thp vo ng vo ni mch tng ng ca cc IC so snh cc bit cao hn v IC so snh cc bit thp nht c ng vo ni mch c mc nh khi dng ring l. c c kt qu so snh ta phi quan tm ti cc trng thi 9, 10 v 11 trong bng s tht. (H 4.25) cho ta cch mc 2 IC 7485 so snh 2 s nh phn 8 bit:
(H 4.25) Th d : a. So snh hai s A7 . . . .A0 = 10101111 v B7 . . . . B0 = 10110001 IC 2 so snh cc bit cao A7 . . .A4 = 1010 v B7 . . .B4 =1011 c A7= B7 , A6= B6 , A5= B5 v A4<B4 cho ng ra A<B = 1 bt chp trng thi ca cc ng vo ni mch (trng thi 8). iu ny c ngha l khi IC so snh bit cao thy c kt qu khc nhau gia 2 s bit cao th khng quan tm ti kt qu ca bit thp. b. So snh hai s A7 . . . .A0 = 10101111 v B7 . . . . B0 = 10101001 Trong trng hp ny kt qu hai s bit cao bng nhau nn IC 2 nhn vo ng vo ni mch xem kt qu so snh ca IC1 (so snh bit thp), A3A2A1A0 =1111>B3B2B1B0 = 1001 nn ng ra A>B = 1 ch kt qu so snh ca 2 s 8 bit (trng thi 10).