HC VIN T PHP

KHOA O TO LUT S

BI TIU LUN
LUT S V NGH LUT S

Chuyn : Hot ng tr gip php l ca Lut s Thc trng v gii php

H v tn: Phan Vn Lin S bo danh: 28 Lp Lut s k.14 An giang

An giang, ngy 28 thng 03 nm 2013

-1-

MC LC Li m u I. Hot ng tr gip php l ca lut s 3 4

1. S hnh thnh v pht trin ca tr gip php l Vit nam 4

2. Vai tr ca lut s trong hot ng tr gip php l

3. Thc trng hot ng tr gip php l ca lut s II. Phng hng Gii php cho hot ng tr gip php l ca lut s Li kt

11

15 18

Ti liu tham kho

20

Li m u
-2-

Tr gip php l l mt chnh sch ca ng v Nh nc nhm th hin truyn thng nhn o ca dn tc, th hin s quan tm ca ng v Nh nc i vi x hi. y cng l trch nhim ca Nh nc i vi x hi, i vi ngi ngho, ngi hng chnh sch u i v tr gip php l. Gip cho nhng ngi ny c iu kin tip cn v s dng php lut h bo v quyn, li ch hp php ca mnh, nng cao hiu bit php lut, thc tn trng v chp hnh php lut; gp phn vo vic ph bin, gio dc php lut, bo v cng l, bo m cng bng x hi, phng nga, hn ch tranh chp v vi phm php lut. Tr gip php l cn l chc nng quan trng trong h thng t php ca mi quc gia, nht l i vi nhng i tng ngho kh v nhm ngi thit thi trong x hi khng c kh nng thu lut s bo cha, bo cha, t vn php lut, i din trong t tng v ngoi t tng. Nh vy iu kin cng dn c th tip cn cng l l h cn phi c nng lc c nhn nht nh, ti chnh v iu kin sng . . . do vy tr gip php l chng minh l mt cng c quan trng m bo ngi ngho, i tng yu th khc c th tip cn cng l. Nhn thy c vai tr quan trng ca tr gip php l Chnh ph Vit nam n lc thnh lp h thng tr gip php l trong ton quc vo nm 1997, y l ct mc quan trng v r nt trong h thng t php ca Vit nam, ng thi th hin s quan tm, chm lo ca ng v Nh nc ti cc i tng ngho v thit thi trong x hi. Cho n nay h thng tr gip php l Vit nam pht trin v tr thnh mt trong nhng b phn quan trng ca i sng php l, v mc ch ca n l h tr mi ngi dn tip cn cng l. Tri qua mt thi gian di i vo i sng ca ngi dn, tr gip php l c nh hnh v hon thin thng qua lut Tr gip php l c ban hnh ngy 29 thng 06 nm 2006 v c hiu lc ngy 01 thng 01 nm 2007, nhm khng nh v tr vai tr ca mnh trong h thng t php, to c s php l cho s pht trin bn vng ca c h thng tr gip php l. Nhm cung cp dch v php l min ph cho ngi c tr gip php l bo v quyn, li ch hp php ca mnh, nng cao hiu bit php lut, thc tn trng v chp hnh php lut trong mi ngi dn, lut Tr gip php l ra i gp phn vo vic ph bin, gio

-3-

dc php lut, bo v cng l, m bo cng bng x hi, phng nga, hn ch tranh chp v vi phm php lut. Th hin r nt mt trong nhng quyn c bn ca cc i tng c tr gip php l l quyn la chn ngi thc hin tr gip nh: Tr gip vin php l, Lut s, T vn vin php lut. iu ny th hin s pht trin vt bc ca tr gip php l nhm c gng t ti cht lng dch v tt nht, to nim tin tuyt i t cc i tng c tr gip php l. c bit, hot ng tr gip php l ca Lut s c o to v c k nng l yu t cn thit v tr thnh mt phn quan trng trong h thng t php, Nh nc khuyn khch Lut s tham gia tr gip php l min ph. hiu r hn Lut s hot ng tr gip php l i vi cc i tng c hng tr gip php l trong x hi t c thnh tu ra sao v nh th no? Chng ta cng nhau tm hiu thc trng ca hot ng ny. I. HOT NG TR GIP PHP L CA LUT S 1. S hnh thnh v pht trin ca tr gip php l Vit nam Xt theo ngha rng, ni n ngh lut s l ni n cng vic chuyn mn ca nhng ngi hot ng lin quan n php lut nh: Lut s, iu tra vin, Kim st vin, Chp hnh vin, Gim nh vin, Thm phn, . . . hay nhng ngh lin quan n lut nh: Chuyn vin php l, Cng chng vin, Ging vin dy lut . . . hiu theo ngha ny chng ta d thy rng ngh lut rt a dng, phong ph. Xt theo ngha hp, khi cp n ngh lut l chng ta lin tng n ngh Lut s. Ngh Lut s l mt ngh lut tiu biu, th hin y nhng c trng ca ngh lut. Ngh lut s c nhng khc bit vi nhng ngh lin quan n php lut nu trn khng ch chc nng, theo s phn cng ca x hi, m cn ch n c th hin qua cc phng thc hnh ngh mt cch t do, c lp trn c s php lut v tun theo php lut. Ngh lut s khng ging nh nhng ngh bnh thng khc v ngoi nhng yu cu v kin thc v trnh chuyn mn th yu cu v ngh lut s cn phi tun th theo qui tc o c v ng x ngh
-4-

nghip, y l nt c th ring ca ngh lut s. Mt trong nhng c tnh th hin o c trong hot ng ngh nghip ca lut s l tnh tr gip. Do s pht trin khng ng u c v vt cht ln tinh thn trong cng ng x hi, bt k x hi no trong cng ng dn c cng tn ti nhng ngi ri vo v th yu km thp hn so vi mt bng chung ca x hi nh: ngi tn tt, ngi gi, ngi ngho, ngi n ci, ngi cha thnh nin . . . thiu s quan tm chm sc, thng yu ca gia nh v x hi, h dng nh b lng qun trong cng ng x hi, km hiu bit v php lut, do vy h thng b c hip, b i x bt cng tri php lut, cho nn h rt cn c s gip , bnh vc ca nhng ngi khc, c bit l cn s gip v t khng v li ca nhng ngi c kin thc, hiu bit su rng v php lut. c trnh chuyn mn l lut nh lut s bnh vc v bo v quyn, li ch hp php cho h. Hot ng tr gip php l ca lut s i vi nhng i tng ny khng ch l bn phn, trch nhim m cn l thc o lng nhn i, o c th hin tnh nhn vn ca lut s. So vi nn t php nhn dn ca ch mi vi mt b dy lch s, gn lin vi s ra i, hnh thnh v pht trin ca Nh nc kiu mi Nh nc dn ch, ca dn, do dn v v dn th hot ng tr gip php l ra i mun hn v cng cn mi m Vit nam so vi cc hot ng t php khc. Hot ng ny ch mi ra i nm 1997 da trn nn tng nhng thnh tu pht trin vt bc trong cng cuc i mi, s kim nghim thnh cng cng nhng nh hng ng n c vch ra trong Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi v s pht trin ca dch v php l ni chung v c bit l ngh lut s Vit nam ni ring. Cng vi vic xy dng nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, xy dng Nh nc php quyn ca dn, do dn, v v dn, Nh nc qun l x hi bng php lut, khng ngng tng cng php ch x hi ch ngha. X hi pht trin phn vinh cn phi c qun l v bo m bng php lut. Nh nc thc hin cng cuc ci cch t php v mc tiu dn giu nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh th vn hiu bit v nhn thc php lut ca ngi dn cng nh ton x hi l mt yu cu tt yu. Trong cng cuc
-5-

ny th cng tc tr gip php l ng vai tr rt quan trng do nhu cu gip php lut ca nhn dn ngy mt cng cao. Nm 1982 Vit nam tham gia hai Cng c: Cng c v cc quyn kinh t, x hi v vn ha; Cng c v cc quyn dn s v chnh tr. Theo phn d, im 3, iu 14 Cng c v quyn dn s v chnh tr, qu trnh xt hi mt v n hnh s, mi ngi u c quyn i hi mt cch hon ton bnh ng nhng bo m ti thiu l c c mt trong khi xt x v c t bo cha hoc nh s gip v php l do mnh chn, nu cha c s gip v php l th phi c thng bo v quyn ny, trong trng hp do li ch ca cng l i hi, phi b tr cho ngi mt s gip php l m ngi khng phi tr tin nu khng c iu kin tr. Vic tham gia cc Cng c ny i hi Nh nc ta phi i mi t duy v quyn c tip cn lut s, ngi c mi kin thc php lut ca mi cng dn khng phn bit giu ngho, to tin cho vic nghin cu v hon thin ch nh t php bo tr vi ni dung v phng thc mi, khng ch dng li bo m quyn bo cha m cn gn vi quyn c tip cn v s dng php lut ca cng dn, nht l nhng ngi c hon cnh c bit nhm m bo cng bng x hi. Ngy 18 thng 12 nm 1987, Php lnh t chc lut s ra i, to c s cho vic hnh thnh v pht trin i ng hnh ngh lut s Vit nam. Theo Php lnh th lut s thc hin t vn php lut v cc dch v php l khc c gim chi ph hoc min th lao cho mt s i tng trong nhng trng hp c th. Th ch Php lnh nm 1987, Qui ch on lut s ban hnh km theo Ngh nh 15HBT ngy 21 thng 02 nm 1989 ca Hi ng B trng xc nh r cc trng hp c min, gim th lao nh: nguyn n Ta n cc cp trong cc v vic v i tin cp dng nui con; khiu ni v vic bu c Hi ng nhn dn; thng binh nng; i bi thng thit hi do tai nn lao ng . . . Ngoi ra, nhng ngi c hon cnh kinh t kh khn, hoc trng hp c bit khc v

-6-

ng s c n yu cu th Ban ch nhim on lut s s xem xt vic min hoc gim chi ph. Trong bi cnh Vit nam tham gia ngy cng su rng vo nn kinh t Th gii, vic m rng mi quan h u t, hp tc vi cc nc ngy cng i hi phi pht trin th trng dch v php l ca lut s. Cho nn yu cu t ra vn cn to mi trng, hnh lang php l thun li cho cc t chc lut s nc ngoi vo hnh ngh ti Vit nam nhm gp phn thc y u t v pht trin kinh t i ngoi trong thi k i mi. Trc yu cu , ngy 18 thng 05 nm 1995 ti phin hp Ban B th Trung ng ng, nguyn Tng B th Mi khng nh Chng ta cn ch n cc bin php tng cng hot ng php l mang tnh kinh doanh, dch v phc v u t nhng cng cn ch trng cng tc t vn, hng dn php lut cho nhn dn, m c bit l ngi ngho, ng bo dn tc t ngi. Cng tc ny cha c quan tm ng mc. y l mt vn cn c nghin cu v lm ngay trong thi gian ti . Ngy 06 thng 09 nm 1997, Th tng Chnh ph ban hnh Quyt nh s 734/TTg thnh lp h thng t chc tr gip php l ca Nh nc. Theo th Trung ng, cn c vo iu 1 th Cc Tr gip php l thuc B T php c thnh lp, cn c vo iu 4 th cc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng, Trung tm Tr gip php l Nh nc trc thuc S T php c thnh lp. Cc Tr gip php l va c chc nng gip B trng B T php qun l Nh nc v tr gip php l, va trc tip thc hin tr gip php l trong trng hp cn thit; thc hin vic hp tc Quc t v tr gip php l v qun l Qu Tr gip php l; t chc bi dng, o to v chuyn mn, nghip v v k nng tr gip php l cho i ng cn b tr gip v cng tc vin; tham gia ph bin v gio dc php lut cho ngi ngho v i tng chnh sch ( cn c vo iu 2). Trung tm tr gip php l Nh nc c chc nng thc hin tr gip php l min ph cho ngi ngho v cc i tng chnh sch.

-7-

Nm 2001, Php lnh lut s c thng qua, Php lnh thit lp c ch php l khuyn khch, huy ng i ng lut s tham gia tr gip php l min ph cho ngi ngho v i tng chnh sch ( cn c vo iu 6 ). Ngy 05 thng 08 nm 2002, B trng B T php ban hnh Quy tc mu v o c hnh ngh lut s km theo quyt nh s 356/2002/Q-BTP. Theo qui ch vic thc hin tr gip php l l ngha v cao c ca cc lut s. Khi thc hin tr gip php l, lut s phi tn tm, tch cc thc hin nh i vi cc vic c th lao v ngha v thc hin tr gip php l l mt trong nhng qui tc o c ngh nghip m lut s tun th trong qu trnh hnh ngh ca mnh ( cn c qui tc 4 ). Nh phn u bi vit ny cp, mi ngi sng v lm vic theo Hip php v php lut, xy dng mt x hi vn minh th vic hiu v nhn thc php lut ca mi ngi v ton x hi l mt yu cu tt yu. Vic tr gip php l mi ch dng li mt nhm i tng c bit nht nh l ch yu nhng ngi ngho, i tng chnh sch, t c tip xc cng tc php l li chu nh hng trc tip t s thiu hiu bit php lut, d b thit thi, cho nn cn phi nng cao vai tr ca cc t chc, on th x hi trong vic huy ng, to iu kin khuyn khch cc ngun lc x hi tham gia tr gip php l gip h tip cn v nhn thc v php lut mt cch ng n. p ng yu cu t vn php lut v gip v mt php l cho mi i tng. Lut lut s ra i c Quc hi kha XI, k hp th 9 thng qua ngy 29 thng 06 nm 2006. Nhn thc c i tng ch yu l h ngho, i tng chnh sch, cn c tr gip v nhiu mt trong c vn cn tr gip v mt nhn thc php l, cng ti k hp ny Quc hi cng thng qua Lut Tr gip php l ngy 29 thng 06 nm 2006. y l vn bn php l cao nht, c th ch ha thnh lut v qui nh i tng c th cn tr gip v mt php l. Th hin s nhn thc ng n, s quan tm ca ng v Nh nc v cng tc tr gip php l cho mt nhm i tng c th, nh du mt bc chuyn bin v cht v

-8-

a cng tc tr gip php l ln mt tm cao mi ph hp vi yu cu thc tin pht trin ca t nc trong thi k hi nghp. 2. Vai tr ca lut s trong hot ng tr gip php l Tham gia tr gip php l l bn phn, trch nhim ca lut s i vi x hi, l ng gp rt c ngha v nhn vn. Theo iu 6 Php lnh lut s nm 2001 v khuyn khch hot ng tr gip php l qui nh Nh nc v x hi khuyn khch cc lut s v cc t chc hnh ngh lut s tham gia hot ng tr gip php l min ph cho ngi ngho v ngi c hng chnh sch u i theo qui nh ca php lut . Ti iu 6 Lut Tr gip php l nm 2006 qui nh Nh nc gi vai tr nng ct trong vic thc hin, t chc thc hin tr gip php l; khuyn khch, to iu kin Mt trn t quc Vit nam v cc t chc thnh vin, t chc hnh ngh lut s v lut s, c quan, t chc, c nhn khc tham gia thc hin, ng gp, h tr hot ng tr gip php l . Ti iu 8 Lut lut s qui nh Nh nc khuyn khch lut s v cc t chc hnh ngh lut s tham gia hot dng tr gip php l min ph; qui tc mu o c hnh ngh lut s do B T php ban hnh cng qui nh thc hin tr gip min ph cho ngi ngho v cc i tng chnh sch l ngha v cao c ca lut s. Khi lm tr gip php l phi tn tm i vi cng vic v khng c i hi bt k li ch no t ngi mnh c trch nhim tr gip. Cc qui nh trn l hon ton ph hp vi nguyn tc hin nh ca nc ta, l: Nh nc v x hi bo m cho cc i tng c kh khn v kinh t, i tng c hng chnh sch u i, i tng c Nh nc quan tm bo v, nhm gip cho h c bo m cc quyn ti thiu v x hi, c gim bt phn no kh khn, thua thit ca h.

-9-

Qui nh lut s c ngha v tham gia hot ng tr gip php l min ph l hon ton ng n v lut s l ngi c chc nng v nghip v tham gia cc hot ng t tng, t vn php lut v dch v php l bo v quyn v li ch hp php ca cng dn, lut s bng hot ng ngh nghip ca mnh, gp phn bo v cng l, cng bng x hi v php ch x hi ch ngha. Qua thc tin cho thy lut s c vai tr quan trng trong hot ng tr gip php l, nhng i tng chnh sch c th nh lut s thc hin cc hnh thc tr gip t n gin n phc tp v rt phong ph nh: T vn, gii p php lut; i din gii quyt cc v kin ti ta n; Thc hin bo cha trong cc v n hnh s; Tham gia phin ta bo v quyn v li ch hp php ca ng s trong cc v n hn nhn v gia nh, dn s, lao ng . . . Tuy tc nghip v chuyn mn nghip v trong cc v vic gip cho cc i tng chnh sch, ngi ngho cng ging nh i vi khch hng c th lao, nhng trong cc hot ng tr gip php l cng c nhng im khc, i hi lut s phi c k nng v chuyn mn c bit c th. c bit, hot ng tr gip trong t tng vi cc ch th l i tng c bit nh: Ph n: thng l nhng nn nhn ca bo lc gia nh, c n, ga ba, b rung b, khng c iu kin kinh t, yu th. Do vy vic tm hiu hon cnh v cc tnh tit o le trc khi nghin cu h s v tham gia phin ta l rt cn thit. Tr em: thng l nn nhn ca s bc lt sc lao ng, vic s dng lao ng tri qui nh ca php lut v lao ng, l nn nhn ca s ngc i, nh p, b b mc, gia nh khng quan tm gio dc, do b y vo con ng phm ti. Ngi gi c n v ngi tn tt: cn phi tm hiu hon cnh gia nh, con ci ca h, cuc sng hin ti ca h c th tm ta bin php bo m quyn li cho h.

- 10 -

Thanh thiu nin: y l loi ngi d b kch ng do b li ko bi nhng phn t xu trong x hi dn n phm ti. cng tc bo cha c hiu qu, cn phi nghin cu hon cnh phm ti, ch ra cho h thy nhng con ng sai lm m h phm vo v hng sa cha thnh ngi cng dn c ch cho x hi. 3. Thc trng hot ng tr gip php l ca lut s Lut Tr gip php l v Lut Lut s cng chnh thc c hiu lc thi hnh bt u t ngy 01 thng 01 nm 2007. Vi hai o lut c bn ny, mt hnh lang php l c hnh thnh tng i y , to c s cho hot ng tr gip php l pht trin cng nh gp phn gii quyt nhng tr ngi trong cng tc tm kim cc cng tc vin tr gip php l min ph ti cc Trung tm v cc chi nhnh hot ng tr gip. Bc u c mt s lut s tch cc t nguyn tham gia cng tc ny, tuy nhin ch chim con s rt t, khong 6.000 lut s hnh ngh trong c nc. Trong lut Tr gip php l, cc i tng nh ngi ngho, ngi c cng Cch mng, ngi gi neo n, ngi tn tt v tr em khng ni nng ta, ngi dn tc thiu s thng tr vng c iu kin kinh t - x hi c bit kh khn . . . s c cung cp dch v tr gip php l min ph. Thng qua tr gip php l, ngui dn s c iu kin nng cao s hiu bit v php lut, thc tn trng v chp hnh php lut. Gp phn vo vic ph bin gio dc php lut, bo v cng l, m bo cng bng x hi, ngn nga, hn ch cc tranh chp v vi phm php lut. Trong Lut Lut s qui nh: Nh nc khuyn khch lut s v t chc hnh ngh lut s tham gia hot ng tr gip php l min ph . ng thi yu cu : lut s thc hin tr gip php l min ph theo iu l ca t chc lut s ton quc, khi thc hin tr gip php l min ph th lut s phi tn tm vi ngi c tr gip php l nh i vi khch hng trong nhng v vic c th lao. Nhng trn thc t vn cn nhiu hn ch v vic thc thi khng khng hon ton c nh vy. C nhng lut s khi tham gia tr gip php l cha tn tm, cha thy c tnh nhn vn, nhn o cao c ca chnh sch tr gip php l theo kiu phong tro, qua loa. Cht lng khi tham gia t tng cha tt; c hin
- 11 -

tng ni dung bi bo cha gn ging nhau, bi bo cha khng c chun b chu o, khng nh gi c y chng c, khng nm chc c nhng tnh tit quan trng ca v n tranh tng ti ta m ch yu ngh xin gim nh hnh pht vi cc yu t nhn thn. C lut s tham gia phin ta bo v cho ngi c tr gip php l v trc khi ta tuyn n, ri sau khng cn thit ngi c tr gip php l c hi lng khng, c cn n lut s g na khng. Nhiu lut s khng mn m vi hot ng tr gip php l mc d lut s c to iu kin c th nh c quan tin hnh t tng s gim bt cc th tc hnh chnh khng cn thit, to iu kin cho lut s do cc c quan, trung tm gii thiu trong vic cp giy chng nhn ngi bo cha, xc nhn v thi gian cho lut s nghin cu h s, tip xc vi cc i tng ti ni tm giam, tm gi v thc hin cc quyn, ngha v khc theo qui nh ca B lut T tng hnh s. Mt khc trong cc v n hnh s, b can b co l ngi cha thnh nin, ngi c nhc im v th cht, tm thn th cc c quan tin hnh t tng thng bo bng vn bn cho trung tm m khng cn n yu cu ca nhng i tng ny . . . Cho nn mi nm cc lut s phi thc hin mt s v tr gip php l min ph nht nh. y c coi l trch nhim ca lut s i vi x hi. Quyn li i lp: Lut Lut s qui nh nhng ngi c tr gip php l c quyn li i lp th lut s khng c nhn , nhng trong Lut Tr gip php l th khng qui nh, m quyn li i lp c thc hin nu trng hp ny i tng c yu cu th Trung tm tr gip php l thc hin khng v tin. Khi i tng tr gip php l khc, nu c lut s tham gia l cng tc vin ca Trung tm tr gip php l khi nhng i tng tr gip php l th lut s hng dn quyn, ngha v c thc hin tr gip php l i tng ny khng phi mt tin, cng vic ny c thc hin nh sau: i tng a n ti Trung tm tr gip php l, c quyn yu cu lut s hoc tr gip vin php l t chc thc hin khng phi tr ph, m nhng chi ph ny do Trung tm tr gip php l Nh nc chi tr.

- 12 -

Hot ng tr gip php l ny c thc hin t lu nhng a s ngi dn t bit v hot ng ny mc d nhu cu tr gip php l ca ngi dn trn thc t rt ln v cng tc ny cha p ng c yu cu ca ng o qun chng. Hin nay s lng cn b tr gip php l, cng tc vin . . . ti cc trung tm Tr gip php l Nh nc cha nhiu. C th nh tnh An giang th trung tm tr gip php Nh nc ch c 7 cn b tr gip vin v 26 lut s trn tng s 54 lut s ca tnh thc hin. Mc d tng bc hnh thnh 60 cu lc b tr gip php l vi 693 thnh vin c s nh x, phng, th trn nhng s lng cc cu lc b hot ng c cht lng, hiu qu th rt t. Do vy m cng tc tr gip php l lu ng vng ng bo dn tc thiu s Khmer ca huyn min ni, bin gii Tnh bin ni ti cng tc th cng cn nhng hn ch nht nh. i ng lut s hin nay pht trin nhanh chng v s lng v cht lng, tuy nhin a phng m ti va nu th cp tnh ch c 54 lut s khng p ng cho nhu cu ca cc thnh ph, th x trung tm thuc tnh, th ni chi n huyn min ni, dn tc, bin gii Tnh bin, li khng c mt vn phng lut s, t chc hnh ngh lut s no hot ng tr gip php l min ph c. Qua cho thy, s lng lut s ca An giang khng thi cng pht trin khng ng u, cn chnh lch gia cc vng, min, thnh th v nng thn, cho nn hn ch kh nng cung ng dch v php l, trong khi nhu cu ca ngi dn v cc i tng c tr gip php l th rt ln m khng p ng c. Thc hin ch trng x hi ha hot ng tr gip php l nh nc theo tinh thn ca Lut Tr gip php l nm 2006 v Ngh nh s 07/2007/N-CP ngy 12/01/2007 ca Chnh ph quy nh chi tit thi hnh mt s iu ca Lut Tr gip php l, An Giang, theo bo co s kt 5 nm thc hin Lut Tr gip php l ( 2006-2011) ca U Ban nhn dn tnh An Giang gi B T php ghi nhn : Ton tnh c 67 Cng tc vin tr gip php l, trong c 26 Cng tc vin l lut s ( hn 50% so vi tng s lut s trong tnh). Trong 5 nm ton tnh thc hin c 15.807 v vic tr gip phap l, trong Lut s Cng tc vin thc hin 6.801 v vic ( 43% trn tng s v vic tr gip php l trong tnh ).
- 13 -

Kt qu ny cho thy vic x hi ha hot ng tr gip php l An Giang bc u t mt s kt qu ng k, trong c s ng gp ca gii lut s trong hot ng tr gip php l . Tuy nhin, hot ng tr gip php l ca lut s trong thi gian qua cng bc l mt s hn ch, bt cp nh : - Cc t chc hnh ngh lut s trong phm vi c nc ng k tham gia tr gip php l vn cn t . Theo thng k ca B T php, n cui nm 2010 c nc c khong 2.600 Vn phng lut s, Cng ty lut, Trung tm t vn php lut nhng ch c hn 100 t chc ng k tham gia tr gip php l . - An Giang, n thng 11/2012 ton tnh c 35 t chc hnh ngh lut s ( 34 Vn phng lut s, 01 Cng ty lut ) nhng cha c t chc hnh ngh lut s no ng k hot ng tr gip php l . Ch c 26/54 lut s tham gia hot ng tr gip php l vi t cch l Cng tc vin ca Trung tm tr gip php nh nc. Mt trong cc l do thiu lut s l quyn v ngha v ca lut s cha c php lut bo m v qui nh r, v th trong t tng cn qu yu, mt s lut s th chy theo thc dng chuyn sang hnh ngh cng chng, chng thc. Vic ny t nhiu cng nh hng n tm l v khng khuyn khch cc c nhn lut tr tr thnh lut s. Trong Lut Lut s qui nh, mi lut s phi thc hin 80 gi lm cng tc tr gip php l min ph trong mt nm, ngoi ra cng khuyn khch lut s c th lm thm ch yu l trn c s t nguyn. Tuy nhin, trong thc t thu nhp ca lut s gii khi thc hin cc dch v php l c th lao rt cao, trong khi tham gia tr gip php l min ph l th hin s t nguyn ca h. chnh nhng vn v php l, o c v thc tin to nn ro cn v hnh ngn lut s, cc t chc hnh ngh lut s khng tham gia tr gip php l. Nhng vn ct li, thc cht chnh l s nhit tnh, t nguyn, tch cc ca bn thn mi lut s trong cng vic ny.

- 14 -

II. PHNG HNG GII PHP CHO HOT NG TR GIP PHP L CA LUT S Vit nam ang hi nhp nn kinh t ln ca th gii v ha mnh vo dng chy ca ton cu ha, php lut Vit nam ni chung v php lut v lut s ni ring khng ngng hon thin, sa i, b sung to c s php l cho vic pht trin v nng cao hiu qu hot ng ca i ng lut s cho ph hp vi xu th hi nhp v lut php quc t. Chin lc ci cch t php n nm 2020 t ra yu cu cp bch l t nc cn c mt i ng lut s c ti nng v c o c ngh nghip. Ngi lut s tham gia tr gip php l phi c tm, c tm, c ngh lc, c sc khe cng vi s cm thng, chia s vi nhng i tng km may mn, ngi ngho, ngi khuyt tt, tr em . . . , tri n su sc i vi nhng ngi c cng, nhng ngi b nhim HIV/AIDS. Bn cnh cn i hi ngi lut s phi c tnh kin tr, nhn ni, chu kh, bit lng nghe, hiu tm l tng nhm ngi v vic tip cn vi ngi yu th i khi kh khn, tr ngi trong vic i li do h vng su, vng xa, vi ro cn v ting ni, nhn thc, tm l v s k th. Lnh vc tr gip php l mang tnh c th bi i tng tr gip php l c qui nh ti iu 10 Lut Tr gip php l nm 2006. Di gc no , ngi lut s tham gia tr gip php l l ngi i lm phc, l nhng ngi c ngha hip. Hot ng tr gip php l min ph ca lut s th hin c vai tr x hi ca mi lut s v gii lut s vi cng ng x hi, th hin trch nhim x hi ca gii lut s trong vic quan tm ti nhng vn x hi. Lut s v cc t chc hnh ngh lut s cn tch cc tham gia tr gip php l, tham gia vi c tm lng v khng v vt cht, khng v li. Tham gia tr gip php l va l s ng gp x hi, l s tri n va l c hi tip cn vi ngi ngho, cc i tng chnh sch, nhng ngi km may mn. Thng qua hot ng tr gip php l s gip cho lut s trng thnh c ci nhn y v ngh nghip, v o c ngh nghip, v con ngi v thn phn lm ngi, nhng ni kh, thit thi ca mt b phn khng nh tri qua nm thng ca hai cuc chin tranh c lit. S l ngha v ng qu bit bao khi gip c nhng thng binh, nhng gia nh lit

- 15 -

s tm li cng bng, c hng tr cp x hi m ch v h khng hiu bit php lut. Hay kp thi tr gip php l cho cc tr em b ly nhim HIV t m m b k th, phn bit i x khng c cp sch ti trng. i vi cc t chc tr gip php l (bao gm cc trung tm, chi nhnh ca tr gip php l Nh nc ca cc tnh , thnh ph, cc vn phng tr gip php l) cn c s phi hp tt vi on lut s, cn ghi nhn s ng gp ca cc lut s c nhiu ng gp cho cng tc tr gip php l. S phi hp khng dng li trn giy t m quan trng l trn thc t. Phi phi hp nh gi kt qu lut s tham gia tr gip php l mt cch khch quan kp thi, tuyn truyn vn ng lut s tch cc tham gia tr gip php l nhng kin quyt khng c lut s khi tham gia tr gip php l m khng hon thnh nhim v. Lm th no cht lng bo cha, bo v ti ta n cho ngi c tr gip php l min ph khng thua km dch v c thu ph, ngi c tr gip php l c bo v tt nht quyn v li ch hp php ca mnh. Lut s khng ch tham gia tr gip php l trong t tng, m cn tham gia tr gip php l lu ng ti cc vng su vng xa, vng dn tc thiu s (tr gip php l lu ng l hot ng c th v rt ngha ca tr gip php l, l vic em li ci ch, gi ci ch, em nhng kin thc php lut n tn thn bn, phum sc gip cho ngi dn nng cao hiu bit php lut t t gic chp hnh php lut, gim thiu nhng vi phm php lut v s km hiu bit php lut v cch ng x theo quy nh ca php lut). S l rt ng trn trng khi c khng t lut s tui cao, sc yu nhng vn tch cc tham gia tr gip php l lu ng vi on tr gip php l ca cc a phng, h i n vng su vng xa vi bao vt v, kh khn; i li n nhiu ngy xa gia nh vi th lao khng m bo trong mt ngy lm vic. Lin on lut s Vit Nam, cc on Lut s, cc t chc hnh ngh lut s cn quan tm theo di nh gi kt qu tham gia tr gip php l ca lut s v s lng v cht lng, kp thi biu dng nhng gng tt vic tt khi tham gia tr gip php l. Bit chia s, bit m bc, thng yu, on kt, k tha pht huy nhng truyn thng tt p ca dn tc bng tm lng v kh nng vn c ca mnh.

- 16 -

Lut Tr gip php l nm 2006 qui nh Nh nc gi vai tr nng ct trong vic thc hin, t chc thc hin tr gip php l, khuyn khch, to iu kin Mt trn T quc Vit nam v cc t chc thnh vin, t chc hnh ngh lut s, c quan, t chc, c nhn khc tham gia thc hin, ng gp, h tr hot ng tr gip php l . Tuy nhin, hin php lut li khng qui nh bt buc lut s phi tham gia tr gip php l, hnh thc tham gia nh th no, ni dung tham gia ra sao, thi gian tham gia n u, khng c qui nh r, c th m ch mang tnh khuyn khch, ng vin nn tham gia tr gip php l l ty theo kh nng, trch nhim vi x hi ca tng lut s. Do , s hon thin ca h thng php lut v tr gip php l ni chung v hot ng tr gip php l ca lut s ni ring l rt cn thit. Cn mt chin lc c th thc s cho hot ng tr gip php l Vit nam. Tng cng cng tc phi hp lin ngnh v tr gip php l trong hot ng t tng. Cc c quan t tng trong qu trnh thc thi nhim v ca mnh khi trc tip iu tra v nhn thn ca i tng, nu c i tng thuc din c tr gip php l th cn gii thch cho b can, b co, ngi c quyn li, ngha v lin quan v quyn c tr gip php l v lp s ghi chp theo di s lng c th v cc i tng c tr gip, hng dn i tng lm n yu cu tr gip php l v c cng vn gi v Trung tm tr gip php l trung tm c ngi tham gia t tng bo v quyn v li ch hp php cho h. Trung tm tr gip php l cn tng cng cung cp thng tin, ti liu php lut v n ngh tr gip cho cc c quan t tng tham mu cho Hi ng phi hp lin ngnh m cc lp tp hun cng tc tr gip php l trong hot ng t tng cho cn b cng chc, chin s ca cc c quan t tng nht l huyn. Trong iu kin h thng php lut nc ta ang trong qu trnh pht trin v hon thin, s lng vn bn php lut ngy cng nhiu v thng xuyn c sa i, b sung th vic tip cn vi php lut nng cao trnh hiu bit php lut, p ng nhu cu ngy cng cao v a dng ca ngi c tr gip php l
- 17 -

th l mt iu khng phi d. Do cn tip tc c n xy dng ch nh lut s nh nc nhm tng cng i ng lut s tham gia hot ng tr gip php l nh nc . - Tip tc xy dng v hon thin chnh sch x hi ha hot ng tr gip php l nhm khuyn khch, huy ng ti a cc t chc hnh ngh lut s, t vn php lut, cc t chc on th x hi, cc c quan, t chc c nhn tham gia thc hin tr gip php l v h tr pht trin hot ng tr gip php l . i vi cc t chc hnh ngh Lut s v lut s cn xc nh tham gia hot ng tr gip php l l ngha v x hi, ngha v ny phi c tc ng, nhc nh thng xuyn ca cc Ban ch nhim on lut s cc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng v lnh o t chc lut s ton quc ( Lin on lut s Vit nam). - Nh nc cn sa i, b sung kp thi c ch ti chnh, mc th lao cho lut s tham gia hot ng tr gip php l v tham gia t tng theo ch nh b p phn no chi ph, to iu kin tt hn trong vic khuyn khch lut s tham gia tr gip php l theo Lut Lut s v Lut Tr gip php l. ng thi cc Trung tm tr gip php l Nh nc, cc t chc on th cn ch ng trong cng tc tr gip php l. Thng xuyn t chc cc bui tr gip php l lu ng n vi b con ni kh khn cn tr gip, c bit l nhng ni vng su, vng xa, vng dn tc thiu s . . . Duy tr cc chng trnh pht sng trn i pht thanh, truyn hnh, k c bng ting ni v ch vit ca dn tc thiu s v tuyn truyn php lut n mi cng dn qua cc tranh nh, p phch c ng, tiu phm, cuc thi tm hiu kin thc v php lut . . . tht s thit thc v b ch gip d i vo lng ngi dn. C nhng chnh sch ph hp thu ht lc lng cng tc vin ca trung tm tham gia thc hin tr gip php l mt cch c hiu qu.

LI KT
Tr gip php l Vit nam l mt lnh vc hot ng c lin quan trc tip n tin trnh pht trin, dn ch ha x hi, bo v quyn v li ch hp php ca
- 18 -

cng dn, thc hin cng l v cng bng x hi, l yu t cu thnh nh nc php quyn, v s mnh ca lut s l gp phn bo v cng l, cng bng x hi. Nh vy, hot ng ca lut s c mi quan h cht ch vi hot ng t php ni chung, cng nh hot ng tr gip php l ni ring. Hot ng ca lut s s l phng tin hu hiu gip cho c nhn, t chc, c bit l nhng ngi ngho, nhng i tng chnh sch bo v c quyn v li ch hp php ca mnh. Vi v tr v vai tr quan trng, vic cng c, hon thin php lut v lut s v hot ng tr gip php l ca lut s hin nay l rt cn thit. Hot ng tr gip php l ca lut s cng nh tr gip php l Vit nam rt cn mt chin lc thc th. Lut s l mt ngh cao qu, cao qu chnh t cng vic ang v s c x hi tn vinh, ghi nhn, gii lut s Vit nam c Lin on Lut s, cc on lut s tnh, thnh ph. l iu kin tt lut s pht trin, ng gp cho s nghip i mi t nc, cho x hi cng bng, dn ch, vn minh. Lut s cng c trn trng hn khi h khng ly li ch vt cht lm mc ch duy nht m cn bit tch cc tham gia hot ng tr gip php l min ph. Lut s v cc t chc hnh ngh lut s khi tham gia tr gip php l s c iu kin, c c hi tip xc vi nhng ngi bt hnh nhng c ngh lc vn ln, tip cn vi nhng ngi c hon cnh kh khn, nhng vn gi cuc sng trong sch. Cng chnh t s mang li cho lut s s tin yu cuc sng, ngh lc lm vic v cng hin tt hn. Cc i tng cn c tr gip php l cn rt ln, cc t chc tr gip php l c cng c v tng cng nhng cn nhiu ngi cha bit n chnh sch tr gip php l ca Nh nc v cha c tr gip php l kp thi nn rt cn s tham gia ca Lut s. Trong iu kin hin nay nc ta lut s c nhiu thun li pht trin v t chc v hot ng ngh nghip nh : Nhu cu ca x hi v dch v php l ngy cng tng theo s pht trin nhanh ca kinh t - x hi; trong x hi ngy cng coi trng vai tr ca lut s ; ng, Nh nc ngy cng quan tm i vi t chc hnh ngh lut s v gii lut s ni chung v c ch chnh sch, v th ch

- 19 -

 hot ng, o to ngh lut s ; mi trng Quc t v trong nc c nhiu thun lut s hot ng . Nhng Nh nc cng k vng cc t chc hnh ngh lut s v gii lut s l ng qun chc nng x hi ca lut s theo quy nh ca php lut, trong c hot ng tr gip php l nh nc phc v cho ngi ngho, gia nh chnh sch, ngi c cng vi cch mng v nhng ngi c hon cnh kh khn c bit khc trong x hi v y chnh l nh hng, l mc tiu xy dng Nh nc php quyn x hi ch ngha nc ta. Chng ta hy tin rng trong thi gian ti, cng tc tr gip php l s c thm nhiu cng tc vin l lut s tham gia vo cng tc tr gip php l bng c nhit huyt, s t nghuyn, v t nhm gp phn bo v cng l v cng bng x hi./.

TI LIU THAM KHO

- Lut tr gip php l nm 2006; - Lut Lut s nm 2006; - Qui tc o c v ng x ngh nghip lut s nm 2011; - Php lnh lut s nm 2001; - Php lnh t chc lut s nm 1987; - Sc lnh s 46/SL ngy 10 thng 10 nm 1945; - Quyt nh s 734/TTg ngy 06 thng 09 nm 1997; - Ngh nh s 07/2007/N-CP ngy 12/01/2007 ca Chnh ph - Cc vn bn hng dn khc; - Bo co tng kt ca B T php nm 2010 . - Bo co 5 nm trin khai thc hin Lut Tr gip php l ca UBND tnh An Giang; - Bo co tng kt cng tc t php nm 2012 ca UBND tnh An giang; - Ngun thu thp t bo ch, internet v cc bo co ca huyn Tnh bin c lin quan.

- 20 -