Trêng §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi

ViÖn KHCN & MT

*******

T×m hiÓu cnsx bét giÊy b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt

c¬
C¸c dßng th¶i vµ chÊt th¶i quan träng

Sv: TrÇn Ngäc Linh

Líp: CNMT K49
M«n häc: C¸c QTSX c¬ b¶n
ThÇy gi¸o hd: §inh B¸ch Khoa

Hµ Néi
-2006-
 Môc lôc

Më ®Çu

Ch¬ng 1. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy

1.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt giÊy trong níc hiÖn nay
1.2. S¬ lîc vÒ c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy

Ch¬ng 2. C«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy b»ng ph¬ng ph¸p

nhiÖt c¬
1.1. §Æc thï c«ng nghÖ
1.2. ThuyÕt tr×nh c«ng nghÖ
1.3. ¦u vµ nhîc ®iÓm cña c«ng nghÖ

Ch¬ng 3. §Æc ®iÓm sö dông nguyªn liÖu, nhiªn liÖu vµ

n¨ng lîng
1.1. §Æc ®iÓm sö dông nguyªn liÖu
1.2. §Æc ®iÓm sö dông nhiªn liÖu vµ n¨ng lîng

Ch¬ng 4. VÊn ®Ò m«i trêng

1.1. ¤ nhiÔm níc
1.2. ¤ nhiÔm khÝ

Tµi liÖu tham kh¶o

2
 Më ®Çu

GiÊy, cã nguån gèc tõ Trung Quèc, lµ mét vËt liÖu tõ c¸c sîi
(dµi tõ vµi mm cho ®Õn vµi cm), thêng cã nguån gèc thùc vËt,
®îc t¹o thµnh m¹ng líi bëi lùc liªn kÕt hi®r« kh«ng cã chÊt kÕt
dÝnh. Th«ng thêng giÊy ®îc sö dông díi d¹ng nh÷ng líp máng
nhng còng cã thÓ dïng ®Ó t¹o h×nh c¸c vËt lín. Trªn nguyªn
t¾c giÊy ®îc s¶n xuÊt tõ bét gç hay bét giÊy.
GiÊy cã thÓ s¶n xuÊt thñ c«ng hay b»ng m¸y kh«ng phô
thuéc vµo sîi dïng lµm nguyªn liÖu. Thµnh phÇn chÝnh cña giÊy
lµ c¸c sîi cellulose. Tríc tiªn tinh bét, nhùa c©y vµ c¸c thµnh
phÇn kh¸c cña c©y ®îc t¸ch ra khái cellulose. Sau khi t¸ch ra,
cellulose ®îc pha lo·ng trong níc vµ gi· thµnh sîi. Khi chÕ bét
nµy (kho¶ng 95% lµ níc) lªn mét c¸i r©y, phÇn lín níc ch¶y tho¸t
®i. R©y ph¶i ®îc l¾c ®Òu, c¸c sîi sÏ n»m chång lªn nhau vµ t¹o
thµnh mét tÊm giÊy. NÕu trªn líi r©y cã lµm mét h×nh mÉu, sîi
sÏ n»m chång ë c¸c chç ®ã Ýt h¬n vµ khi soi tÊm giÊy tríc ¸nh
s¸ng cã thÓ nhËn thÊy ®îc h×nh ch×m trªn giÊy.
S¶n xuÊt giÊy lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp lín
nhÊt trªn thÕ giíi, víi s¶n lîng kho¶ng 100 triÖu tÊn bét giÊy mçi
n¨m. Sù quan träng cña giÊy vµ bét giÊy trong cuéc sèng hiÖn
®¹i lµ râ rµng ®èi víi mçi ngêi. Kh«ng cã s¶n phÈm nµo cã ý
nghÜa h¬n trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng cña con ngêi. GiÊy
cung cÊp cho sù ghi chÐp, lu tr÷ vµ phæ biÕn th«ng tin; giÊy cã
øng dông trong tÊt c¶ mäi sù viÕt l¸ch vµ in Ên thùc hiÖn trªn
giÊy. GiÊy cßn ®îc dïng nhiÒu nhÊt lµm giÊy bao gãi vµ thïng
®ùng hµng.
Ngµnh c«ng nghiÖp giÊy võa cã tÇm quan träng ®èi víi cuéc
sèng cña con ngêi, nhng ®ång thêi nã còng lµ mét trong nh÷ng
ngµnh mµ gãp phÇn « nhiÔm rÊt lín tíi m«i trêng. Hµng n¨m thÕ

3
giíi th¶i ra mét lîng lín c¸c hîp chÊt c÷u c¬ gåm c¶ c¸c chÊt sö
dông oxy vµ hîp chÊt clo h÷u c¬. Trong vµi thËp niªn gÇn ®©y,
ngµnh c«ng nghiÖp giÊy ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh qu¶ trong
viÖc gi¶m thiÓu lîng chÊt th¶i ra m«i trêng. Tuy nhiªn, sù quan
t©m ®Õn m«i trêng vµ yªu cÇu m«i trêng ngµy cµng kh¾t khe
th× viÖc nghiªn cøu vµ ®Çu t cho viÖc xö lý vµ qu¶n lý «
nhiÔm vÉn cÇn ®îc quan t©m vµ ph¸t triÓn. Ngµnh c«ng
nghiÖp giÊy ®ang nç lùc ®Ó cã thÓ x©y dùng nhµ m¸y hoµn
toµn kh«ng cã chÊt th¶i vµ ®a ra gi¶i ph¸p tiÕt kiÖm nguån tµi
nguyªn rõng cña m×nh.

Ch¬ng 1
Tæng quan vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy

1.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt giÊy trong níc

Hai m¬i n¨m qua, ngµnh giÊy trong níc cã tèc ®é t¨ng trëng
hµng n¨m kho¶ng 15%-16%, ®a c«ng suÊt tõ 100.000 tÊn/n¨m
lªn h¬n 800.000 tÊn/n¨m. Tuy nhiªn, víi cïng ®iÓm xuÊt ph¸t
Êy, Indonesia ®· ®a s¶n lîng lªn gÊp 10 lÇn ViÖt Nam, cßn
Trung Quèc th× chØ mÆt hµng giÊy in b¸o cña hä còng ®· cã
c«ng suÊt trªn 2,5 triÖu tÊn.
Ngµnh giÊy ViÖt Nam hiÖn ®ang gÆp mét sè vÊn ®Ò:

MÊt c©n ®èi n¨ng lùc s¶n xuÊt bét giÊy

Cha cã lóc nµo t×nh h×nh bét giÊy l¹i c¨ng th¼ng nh lóc nµy.
Gi¸ nguyªn liÖu bét giÊy t¨ng liªn tôc, b×nh qu©n trªn 120
USD/tÊn co víi ®Çu n¨m, nhng gi¸ b¸n hÇu nh kh«ng t¨ng.
Nh÷ng doanh nghiÖp chñ ®éng ®îc bét giÊy cã kh¶ n¨ng sÏ
th¾ng to, trong ®ã cã thÓ kÓ hµng ®Çu lµ giÊy B·i B»ng. HiÖn

4
nay, ®¬n vÞ nµy gÇn nh chñ ®éng hoµn toµn nguyªn liÖu s¶n
xuÊt giÊy in, giÊy viÕt.
KÓ ®Õn, giÊy T©n Mai cã d©y chuyÒn s¶n xuÊt bét DIP (s¶n
xuÊt bét giÊy tõ giÊy in b¸o cò cã khö mùc) nªn chñ ®éng ®îc
nguån bét giÊy in b¸o.
Thªm vµo ®ã, T©n Mai còng ®· ®a nguyªn liÖu bét c©y keo
tai tîng vµo thay thÕ bét gç th«ng, gãp phÇn gi¶m gi¸ thµnh
s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi mÆt hµng giÊy b¸o
khi thuÕ nhËp khÈu giÊy in b¸o tõ c¸c níc trong khu vùc gi¶m tõ
40% vµo n¨m 2003 xuèng cßn 5% trong n¨m nay.
C«ng ty giÊy Sµi Gßn còng cã d©y chuyÒn s¶n xuÊt bét giÊy
tõ giÊy phÕ nªn chñ ®éng nguån bét cho s¶n xuÊt giÊy carton
vµ giÊy vÖ sinh… Mét sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi
còng ®ang cã nh÷ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt bét giÊy tõ giÊy
phÕ, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh tèt h¬n. Tuy nhiªn, n¨ng lùc s¶n
xuÊt bét giÊy cña c¸c doanh nghiÖp nµy còng cha ®ñ ®Ó cung
øng cho s¶n xuÊt vµ vÉn cßn ph¶i nhËp khÈu thªm bét giÊy.
Trong khi ®ã, ®a phÇn c¸c nhµ m¸y giÊy kh¸c míi ®Çu t
hoÆc kh«ng chñ ®éng ®îc nguån bét giÊy ®Òu r¬i vµo t×nh
tr¹ng c¨ng th¼ng, s¶n phÈm lµm ra cã gi¸ thµnh cao, nÕu b¸n
víi gi¸ thÞ trêng sÏ bÞ thua lç nÆng. Do ngµnh giÊy cha ®Çu t
®îc mét nhµ m¸y s¶n xuÊt bét giÊy lín nµo ®¸ng kÓ ®Ó cung
cÊp cho toµn ngµnh, phÇn lín c¸c daonh nghiÖp ph¶i nhËp khÈu
nªn phô thuéc hoµn toµn vµo gi¸ thÕ giíi, mçi n¨m ph¶i nhËp
khÈu b×nh qu©n 130.000 – 150.000 tÊn bét.

Cha lµm chñ ®îc c«ng nghÖ

HiÖp héi giÊy ViÖt Nam cho biÕt, riªng nhu cÇu nhËp khÈu
giÊy bao b× c«ng nghiÖp, giÊy tr¸ng phÊn chiÕm 36.84%
(175.000 tÊn), giÊy lµm líp mÆt carton sãng chiÕm 18,69%,
giÊy lµm líp carton chiÕm 29,27%, giÊy duplex (mét mÆt hoÆc
hai mÆt tr¾ng) chiÕm 5,7%, giÊy lµm bao xi m¨ng chiÕm

5
9,5%. Nh vËy, nhu cÇu giÊy tr¸ng phÊn rÊt lín. Võa qua, ®Çu t
vµo s¶n xuÊt giÊy tr¸ng phÊn cã C«ng ty GiÊy ViÖt Tr×, C«ng ty
GiÊy B×nh An vµ C«ng ty GiÊy H¶i Phßng…
§©y ®îc xem lµ ®Çu t ®óng híng nh»m ®¸p øng nhu cÇu
tiªu dïng trong níc. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c mÆt hµng giÊy tr¸ng
phÊn cha ®îc s¶n xuÊt æn ®Þnh, s¶n phÈm lµm ra cha ®¸p
øng nhu cÇu tiªu dïng trong níc lµ mét tæn thÊt rÊt l¬n. Ngoµi
dù ¸n cña C«ng ty GiÊy H¶i Phßng míi ®a vµo ho¹t ®éng nªn
cha cã ®¸nh gi¸ chuÈn x¸c, hai dù ¸n giÊy ViÖt Tr× vµ giÊy
B×nh An ®· trë thµnh g¸nh nÆng tµi chÝnh do thiÕt bÞ ®Çu t
kh«ng hiÖu qu¶, kh«ng khai th¸c hÕt n¨ng lùc ®· ®Çu t.
Theo nhËn xÐt cña mét sè chuyªn gia, nguyªn nh©n chñ yÕu
lµ do c¸c doanh nghiÖp cha lµ chñ ®îc c«ng nghÖ, cha cã kinh
nghiÖm s¶n xuÊt mÆt hµng nµy vµ thÞ trêng s¶n phÈm cha æn
®Þnh. ThËm chÝ ®Õn nay, ngµnh giÊy trong níc vÉn cha lµm
chñ ®îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy lµm líp gi÷a sãng carton (vÒ
nguyªn t¾c dÔ h¬n lµm giÊy mÆt) vµ trong n¨m qua ph¶i nhËp
khÈu trªn 139.000 tÊn, cßn s¶n phÈm s¶n xuÊt trong níc b¸n
kh«ng ®îc.
Kh«ng chØ cã vËy, ®èi víi mÆt hµng giÊy in vµ giÊy viÕt,
trong nh÷ng n¨m qua giÊy B¸i B»ng, T©n Mai, §ång Nai ®· chñ
®éng ®îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, cã nhiÒu dù ¸n ®Çu
t cña t nh©n s¶n xuÊt mÆt hµng nµy nhng míi chØ chó träng
thiÕt bÞ mµ cha lµm chñ ®îc c«ng nghÖ, khiÕn cho s¶n phÈm
lµm ra kh«ng tiªu thô ®îc. §Õn nay, nhiÒu doanh nghiÖp t
nh©n trong sã nµy ®ang cã nguy c¬ ph¸ s¶n v× kh«ng tr¶ ®îc
nî vµ g©y « nhiÔm m«i trêng nghiªm träng.

§Çu t quy m« qu¸ nhá

Trong 20 n¨m qua, n¨ng lùc ngµnh giÊy ®îc t¨ng lªn gÊp ®«i,
tõ 100.000 tÊn/n¨m lªn gÇn 1 triÖu tÊn/n¨m (thùc tÕ s¶n xuÊt

6
®îc kho¶ng 800.000 tÊn /n¨m). TÝnh ra, víi 300 doanh nghiÖp
trong ngµnh, quy m« b×nh qu©n kho¶ng 3000 tÊn/n¨m/nhµ
m¸y th× kh«ng thÓ nµo mang l¹i hiÖu qu¶. Kh«ng nh÷ng thÕ,
c¸c chuyªn gia cßn cho r»ng quy m« nµy sÏ g©y hËu qu¶
nghiªm träng, v× víi quy m« vµi ngh×n tÊn/n¨m, qu¶n lý theo
kiÓu gia ®×nh th× chÊt lîng s¶n phÈm sÏ rÊt thÊp, chi phÝ gi¸
thµnh cao, « nhiÔm m«i trêng sÏ rÊt nÆng nÒ.
Bªn c¹nh ®ã, do thiÕu nguyªn liÖu bét giÊy, hiÖn nay ®·
xuÊt hiÖn mét sè nhµ m¸y bét giÊy cã c«ng suÊt 1.000-
2000tÊn/n¨m, ph©n bæ r¶i r¸c ë kh¾p c¸c vïng nói nªn sÏ
kh«ng hiÖu qu¶, v× quy m« qu¸ nhá sÏ kh«ng khai th¸c hiÖu
qu¶ nguån tµi nguyªn nguyªn liÖu, g©y « nhiÔm m«i trêng
(kh«ng cã hÖ thèng thu håi ho¸ chÊt, xö lý níc th¶i, chÊt th¶i…),
vËn chuyÓn bét ®Õn nhµ m¸y xeo giÊy qu¸ xa nªn chi phÝ sÏ
t¨ng lªn.
VÊn ®Ò hiÖn nay chÝnh lµ chóng ta ®· b¾t ®Çu héi nhËp,
thuÕ thu nhËp khÈu giÊy tõ c¸c níc trong khu vùc ®· gi¶m,
trong khi thùc tr¹ng ngµnh giÊy cßn ngæn ngang vµ l¹c hËu. VËy
th× ngµnh giÊy ph¶i lµm g× ®Ó ®iÒu chØnh nh÷ng dù ¸n hiÖn
cã vµ ®Þnh híng chiÕn lîc ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi. Trong
®ã, kh«ng chØ ®Þnh híng x©y dùng c¸c vïng nguyªn liÖu tËp
trung ®Ó x©y dùng c¸c nhµ m¸y bét giÊy tÈy tr¾ng; ®Çu t s¶n
xuÊt nguyªn liÖu bét x¬ dµi (tõ tre nøa) vµ bét giÊy phi gç (r¬m
r¹, c©y b«ng, ®ay…) ®Ó s¶n xuÊt giÊy bao b×.
Theo c¸c chuyªn gia, nhÊt thiÕt ph¶i cã lé tr×nh lo¹i bá dÇn
c¸c nhµ m¸y quy m« nhá díi 30.000 tÊn/n¨m, ®ång thêi buéc
x©y dùng nhµ m¸y míi ph¶i cã quy m« lín, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i
®Ó cã hÖ thèng xö lý c¸c t¸c nh©n g©y « nhiÔm m«i trêng…
Bªn c¹nh ®ã, còng ph¶i lu ý ®Õn khuyÕn c¸o cña HiÖp héi giÊy
ViÖt nam, kh«ng nªn tiÕp tôc ®Çu t vµo s¶n phÈm giÊy in vµ
giÊy viÕt trong vµi n¨m tíi v× c«ng suÊt ®· b·o hoµ. Lµm ®îc
nh÷ng ®iÒu nµy, ngµnh giÊy trong níc míi ®ñ n¨ng lùc c¹nh

7
tranh vµ kh«ng g©y l·ng phÝ tµi s¶n x· héi trong qu¸ tr×nh ®Çu
t ph¸t triÓn ngµnh.

2.2. S¬ lîc vÒ c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy

Theo d©y chuyÒn s¶n xuÊt ngêi ta ph©n ra lµm ba ph-

¬ng ph¸p s¶n xuÊt trªn m¸y xeo dµi, s¶n xuÊt trªn m¸y xeo
trßn vµ s¶n xuÊt trªn m¸y nhiÒu líi. Theo c¸ch chÕ t¹o bét cã
ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt bét c¬, bét ho¸ vµ bét c¬ ho¸.

Bét c¬ häc

Trong s¶n xuÊt bét c¬ cã c¸c ph¬ng ph¸p lµ bét mµi c¬, bét
ho¸ c¬, bét nhiÖt c¬ vµ bét nghiÒn. Mét trong nh÷ng ph¬ng
ph¸p nµy lµ s¶n xuÊt bét b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ sÏ ®îc
tr×nh bµy kü trong b¶n chuyªn ®Ò nµy.
Nãi chung, bét c¬ häc ®îc s¶n xuÊt tõ gç mÒm. Qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt bét c¬ cã thÓ lµm kh« ®îc h¬n 95%, nhng ®ßi hái l-
îng lín n¨ng lîng. Bét c¬ t¹o nªn giÊy cã ®é ®ôc cao, kh«ng
bÒn, dÔ ®æi mµu nÕu ®Ó díi ¸nh s¸ng. MÆc dï kh«ng bÒn, nh-
ng cã mét sè lo¹i gç cøng c¸ biÖt cã mµu s¸ng ®îc trén víi gç
mÒm ®Ó c¶i thiÖn mét sè ®Æc tÝnh nh mong muèn. Míi ®©y
sù øng dông vµ ph¸t triÓn kÕt hîp cña c¸c qu¸ tr×nh c¬, nhiÖt
ho¸ ®Ó s¶n xuÊt bét giÊy ®· cho phÐp c«ng nghiÖp khai th¸c
ch¾c ch¾n nguån gç cøng nh c©y l¸ rung, c©y b¹ch ®µn cho
c¸c s¶n phÈm t¬ng ®èi ch¾c ch¾n, bét tõ c¸c sîi ng¾n cã thÓ
sö dông thÝch hîp trong nhiÒu lo¹i ®å dïng b»ng giÊy.

Bét ho¸

8
 Trong s¶n xuÊt bét ho¸, c¸c d¨m gç ®îc nÊu víi nh÷ng ho¸
chÊt thÝch hîp trong dung dÞch ë nhiÖt ®é cao vµ ¸p suÊt cao.
Môc ®Ých ®Ó lµm gi¶m vµ ph©n huû lignin, lµ chÊt lµm cho
giÊy ®en vµ kh«ng bÒn, vµ lÊy hÇu hÕt cellulose vµ
hemicellulose lµ nh÷ng chÊt chñ yÕu t¹o nªn giÊy mµ kh«ng
¶nh hëng ®Õn x¬ sîi. Thùc tÕ ph¬ng ph¸p nµy rÊt thµnh c«ng
trong viÖc t¸ch lignin ra khái bét giÊy; tuy nhiªn nã còng lµm
gi¶m vµ ph©n huû phÇn nµo cellulose vµ hemicellulose, cho
nªn s¶n lîng bét giÊy t¬ng ®èi thÊp h¬n so víi ph¬ng ph¸p c¬
häc.
Cã thÓ dïng kiÒm, hay cßn gäi lµ kraft, hoÆc axit, hay cßn
gäi lµ sunfit. Qu¸ tr×nh kiÒm ho¸ chiÕm vai trß quan träng v×
nã dÔ thu håi vµ bét cã tÝnh bÒn. Qu¸ tr×nh sunfit, ®îc dïng
phæ biÕn vµo cuèi thËp kû 1940, råi xuÊt hiÖn mét sù suy sôp
kh«ng thÓ kh¸c ®îc. Kh«ng cã nhµ m¸y nµo ®îc x©y dùng ë
B¾c MÜ tõ nh÷ng n¨m 1960.

Bét c¬ ho¸

Ph¬ng ph¸p c¬ ho¸ lµ sù kÕt hîp gi÷a ph¬ng ph¸p c¬ häc vµ

ho¸ häc. VÒ c¬ b¶n, d¨m gç mét phÇn ®îc lµm mÒm hoÆc nÊu
víi ho¸ chÊt; phÇn cßn l¹i sau ®ã ®îc thùc hiÖn b»ng c¬ häc,
th«ng thêng lµ nghiÒn. Nãi ®óng ra, bÊt kú qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
c¬ häc nµo còng ®îc bæ trî bëi xö lý ho¸ häc cña d¨m gç tríc
hay trong qu¸ tr×nh nghiÒn. Trong thùc tÕ, nÕu xö lý ho¸ häc t-
¬ng ®èi võa ph¶i, bét vÉn ®îc tÝnh ®Õn c«ng ®o¹n nghiÒn.
Th«ng thêng th× tÊt c¶ bét víi 85% hoÆc h¬n s¶n lîng trªn
danh nghÜa ®îc tÝnh vµo c«ng ®o¹n c¬ häc. §óng h¬n nh lµ
kÕt qu¶ cña sù ph©n chia ngÉu nhiªn, vµi lo¹i cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt bét hiÖn ®¹i thùc sù kÕt hîp gi÷a c¬ häc vµ ho¸ häc.
VÝ dô së dÜ gäi lµ bét c¬ ho¸ vµ bét sulfit s¶n lîng cao v× c¶
hai ®Òu chiÕm tõ 80% ®Õn 92%.

9
 Ch¬ng 2
C«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬

2.1. §Æc thï cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy b»ng ph-
¬ng ph¸p nhiÖt c¬

NghiÒn bét b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ lµ ph¬ng ph¸p c¶i

tiÕn chÝnh tríc tiªn cña ph¬ng ph¸p nghiÒn bét c¬ häc, vµ nã
vÉn cßn cung cÊp mét lîng lín c¸c s¶n phÈm bét gç cho giÊy in
b¸o vµ s¶n xuÊt gç v¸n Ðp. Qu¸ tr×nh nµy gåm cã x«ng h¬i
nguyªn liÖu th« díi ¸p suÊt lín trong mét thêi gian ng¾n tríc vµ
trong suèt qu¸ tr×nh nghiÒn. ViÖc x«ng h¬i phôc vô cho viÖc
lµm mÒm d¨m m¶nh gç, víi kÕt qu¶ lµ bét s¶n xuÊt ra cã mét
phÇn tr¨m tû lÖ rÊt lín lµ nh÷ng sîi dµi vµ Ýt m¶nh vôn h¬n so
víi ph¬ng ph¸p mµi c¬ häc. Nh÷ng sîi dµi h¬n nµy s¶n sinh ra
bét gç bÒn h¬n so víi hai ph¬ng ph¸p mµi c¬ häc vµ nghiÒn c¬
häc. Sù so s¸nh ®îc chØ ra trong b¶ng díi ®©y.

B¶ng 2.1. Sù so s¸nh cña s¶n phÈm bét gç tõ c¸c qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt bét c¬ häc kh¸c nhau

Ph¬ng ph¸p Ph¬ng Ph¬ng

mµi c¬ häc ph¸p ph¸p nhiÖt
nghiÒn c¬ c¬
häc
Nhu cÇu n¨ng lîng, 5,0 6,4 7,0
MJ/kg
ChØ sè vì vôn, kPa 1,4 1,9 2,3
2
m /g
ChØ sè r¸ch, mN 4,1 7,5 9,0

10
m2/g
KÝch thíc, cm3/g 2,5 2,9 2,7
Tû lÖ vì vôn, % 28 50 5,5
Tû lÖ vì vôn, % 3,0 2.0 0,5
§é s¸ng, % 61,5 59 58,5

Th«ng thêng, sù ®un nãng vµ nghiÒn ®Çu tiªn ®Òu ®îc

thùc hiÖn díi ¸p suÊt cao. Tuy nhiªn trong mét sè Ýt ph¬ng
ph¸p, sù ®un nãng ®îc thùc hiÖn ë ¸p suÊt khÝ quyÓn ë kh©u
nghiÒn lÇn ®Çu, vÝ dô ph¬ng ph¸p TRMP. ë bíc nghiÒn thø hai,
ban ®Çu ®îc thùc hiÖn ë ¸p suÊt khÝ quyÓn, nhng ®îc nÐn
trong mét sè ph¬ng ph¸p c¶i tiÕn ®Ó dÔ dµng thu håi nhiÖt.
Sµng, läc, c« ®Æc vµ tÈy tr¾ng ®îc sö dông gièng víi c¸c qui
tr×nh nghiÒn bét c¬ kh¸c.
§îc biÕt ®Õn tõ nh÷ng n¨m 1930, ph¬ng ph¸p lµm mÒm
nhiÖt ®îc cung cÊp ®Ó chÕ t¹o bét c¬ bÒn, vµ kü thuËt ®îc
øng dông trong nh÷ng s¶n phÈm sîi gç v¸n Ðp. Dï sao th× vÊn
®Ó cña sù sÉm mµu do nhiÖt ®· c¶n ng¨n viÖc øng dông vµo
c¸c s¶n phÈm cña bét giÊy. Cuèi cïng, vµo ®Çu thËp kû 70 mét
ph¬ng ph¸p ®un nãng ®îc hoµn thiÖn trong ®ã viÖc lµm mÒm
d¨m m¶nh gç ®Ó c¶i thiÖn sù t¹o sîi, nhng kh«ng lµm b¹c mµu
nghiªm träng c¸c s¶n phÈm bét gç. VÊn ®Ò míi l¹i ®Æt ra lµ
n¨ng lîng ®îc yªu cÇu cÇn thiÕt cho viÖc tèi u sù ph¸t triÓn cña
x¬ sîi t¨ng lªn. Nãi c¸ch kh¸c, ë nhiÖt ®é cao, ph¬ng ph¸p s¶n
xuÊt b»ng nhiÖt c¬ cÇn ®îc thªm vµo mét lîng lín nhiªn liÖu.
Ta cã thÓ thÊy, cã thÓ hy väng r»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ cã
thÓ tiÕt kiÖm n¨ng lîng so víi ph¬ng ph¸p nghiÒn c¬ häc bëi
v× Ýt n¨ng lîng h¬n ®îc yªu cÇu ®Ó t¸ch x¬ sîi. Trong thùc tÕ,
ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ cÇn mét n¨ng lîng rÊt lín bëi v× chØ mét
phÇn nhá ®îc dïng cho viÖc t¸ch x¬ sîi, cßn phÇn chÝnh lµ ®îc
dïng ®Ó h×nh thµnh x¬ sîi b»ng c¸ch lµm ®øt v¸ch chÝnh cña
sîi gç vµ bãc vá ë giai ®o¹n ®Çu.
Qu¸ tr×nh chÝnh cña ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ gièng víi nghiÒn
c¬ häc, sù kh¸c biÖt thÓ hiÖn trong suèt qu¸ tr×nh x«ng h¬i vµ

11
nghiÒn. D¨m m¶nh ®îc cung cÊp cho thïng x«ng h¬i tõ mét
thïng x«ng h¬i cao h¬n ë ®ã d¨m m¶nh ®îc ®un nãng tíi
kho¶ng 90oC sö dông h¬i thø tõ m¸y nghiÒn. Thêi gian gi÷ l¹i
trong thïng x«ng h¬i ¸p suÊt ®ñ ®Ó ®¹t ®îc nhiÖt ®é mong
muèn trong t©m cña d¨m m¶nh, nhng x«ng h¬i kÐo dµi ph¶i
®¶m b¶o sù tèi mµu v× nhiÖt lµ nhá nhÊt. §iÒu quan träng lµ
tÊt c¶ kh«ng khÝ cïng víi d¨m m¶nh gç ®îc chuyÓn ®i trong
qu¸ tr×nh x«ng h¬i hay x«ng h¬i l¹i ph¶i ng¨n ngõa hiÖu øng
c¸ch ly.
ViÖc nghiÒn gç ph¶i ®îc thùc hiÖn ë nhiÖt ®é díi 140oC.
NÕu trªn 140oC c¸c x¬ sîi sÏ dÔ dµng t¸ch biÖt ë n¨ng lîng thÊp
bëi v× lignin ph¶i tr¶i qua mét sù lµm mÒm.

2.2. Qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy b»ng ph-
¬ng ph¸p nhiÖt c¬

C¸c c«ng ®o¹n tõ khi cã d¨m m¶nh gç ®Õn khi cã ®îc bét
sau qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gç b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬ ®îc chØ
râ trong h×nh 2.2 díi ®©y. VÒ c¬ b¶n, d¨m m¶nh gç ®îc röa,
sµng, x«ng h¬i råi nghiÒn ë ¸p suÊt cao. Sau ®ã bét th« ®îc
läc, lµm l¹nh vµ nghiÒn ë ¸p suÊt khÝ quyÓn. Sau ®ã qua hÖ
thèng sµng läc tinh vµ th«, c« ®Æc vµ dù tr÷. PhÕ phÈm ®îc
quay trë l¹i sµng läc vµ nÐn Ðp, nghiÒn, råi trë l¹i c« ®Æc thµnh
s¶n phÈm bét giÊy. ë ®©y tr×nh bµy râ h¬n mét sè ®iÒu.
ë c«ng ®o¹n chuÈn bÞ gç, c©y gç ®îc chÆt nhá thµnh
nh÷ng ®o¹n nhá dÔ dïng, sau ®ã ®îc bãc vá, råi d¨m m¶nh,
sµng m¶nh vµ ®îc chuyªn chë tíi kho. D¨m m¶nh thêng ®îc
tÝch tr÷ thµnh ®èng ë bªn ngoµi xëng.
C«ng ®o¹n sµng läc lµ ®Ó lo¹i bá c¸c phÇn tö kh«ng mong
muèn, c¸c phÇn tö qu¸ khæ ra khái x¬ sîi chÕ t¹o giÊy tèt vµ
®Ó cho c«ng ®o¹n sau ®îc thùc hiÖn dÔ dµng h¬n. C¸c kiÓu
sµng läc chÝnh lµ rung ®éng, läc ly t©m, vµ läc ¸p suÊt. Chóng
cßn tuú thuéc vµo x¬ sîi vµ phÕ phÈm tuÇn hoµn ®Ó sµng l¹i.

12
 Bét sau s¶n xuÊt ®îc mang ®i xeo giÊy. §Çu tiªn bét ®îc
b¬m lªn thïng cao vÞ, sau ®ã pha lo·ng råi läc c¸t ®Ó lo¹i trõ
c¸c thµnh phÇn nÆng. Sau ®ã ®îc ph¸ bät ®Ó lo¹i trõ t¹p chÊt
khÝ, råi ®em ®i sµng ®Ó lo¹i t¹p chÊt to vµ nhÑ. Sau ®ã bét
®îc ®a lªn hÖ thèng hßm phun ¸p lùc, råi vµo hÖ thèng xeo
gåm nhiÒu tÊm ®Þnh h×nh, líi, suèt ®ì, tÊm tho¸t níc, hßm hót
ch©n kh«ng, suèt in hoa ch×m, trôc hót ch©n kh«ng. Khi nµy
giÊy ®· lµm kh« ®îc kho¶ng 22%. Sau ®ã giÊy ®îc Ðp thêng,
Ðp ch©n kh«ng, Ðp ngîc, sÊy. Råi lµm l¹nh, khi nµy giÊy ®· ®îc
lµm kh« kho¶ng 94%, mang ®i Ðp quang vµ cuén giÊy thµnh
s¶n phÈm.

H×nh 2.2. Qui tr×nh c«ng nghÖ cña ph¬ng ph¸p TMP
1. Thïng tr÷ m¶nh 12. BÓ bét xo¾n
2. HÖ thèng röa 13. BÓ duçi sîi
3. HÖ thèng sµng, v¾t Ðp 14. Sµng s¬ cÊp

13
 4. Qu¹t thæi 15. HÖ thèng c« ®Æc
5. Thïng cao vÞ 16. Hßm chøa nhiÒu tÇng
6. Van quay 17. BÓ cÊt gi÷ bét

7. HÖ thèng èng x«ng h¬i 18. Thïng chøa sîi vôn s¬

cÊp
8. M¸y nghiÒn ¸p suÊt cao 19. Sµng thø cÊp

9. Cyclon thæi bôi 20. Thïng chøa sîi vôn

thø cÊp
10. HÖ thèng röa vµ lµm nguéi 21. M¸y Ðp phÕ phÈm
11. M¸y nghiÒn ¸p suÊt thêng 22. M¸y nghiÒn phÕ
phÈm
2.3. ¦u vµ nhîc ®iÓm cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy
b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬

So víi c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c th× ph¬ng ph¸p nµy kh«ng ®éc
h¹i, do x«ng h¬i gç b»ng h¬i níc b·o hoµ ë ¸p suÊt cao.
HiÖu suÊt s¶n xuÊt cao vµ kh¶ n¨ng tho¸t níc trªn líi xeo tèt.
Bét giÊy cã tÝnh hót dÝnh tèt nªn ®îc dïng chñ yÕu ®Ó in
b¸o, gi¸ l¹i rÎ.
Tuy nhiªn, bét s¶n xuÊt ra rÊt cøng, thµnh phÇn hçn hîp
gièng gç ban ®Çu, nghiÒn ë ¸p suÊt thêng hay bÞ g·y x¬ sîi.
GiÊy s¶n xuÊt ra th« vµ ®é bÒn kh«ng cao, xèp bëi vËy míi
dïng ®Ó lµm giÊy in b¸o.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× tiÕng ån lín do nghiÒn.
CÇn ph¶i pha trén víi c¸c lo¹i bét kh¸c ®Ó cã thÓ s¶n xuÊt ®-
îc giÊy viÕt tõ bét giÊy s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p nµy.
Qui tr×nh s¶n xuÊt giÊy dÔ bÞ ®øt.
N¨ng lîng tiªu hao ®éng c¬ rÊt lín.
Kh«ng khö ®îc lignin trong bét nªn giÊy s¶n xuÊt ra cã mµu
n©u sÉm.

Ch¬ng 3

14
 ®Æc ®iÓm sö dông nguyªn liÖu vµ n¨ng lîng

3.1. Sö dông nguyªn liÖu

Gç

Nguyªn liÖu s¶n xuÊt giÊy chÝnh lµ x¬ sîi. Tõ thùc vËt chiÕm
95% vµ tõ sîi tæng hîp lµ 5%. S¶n xuÊt tõ sîi tæng hîp cã hai lo¹i
lµ tõ hîp chÊt v« c¬ nh kim lo¹i, thuû tinh, ®¸, sø b»ng c¸ch
phun nãng ch¶y cã sîi cã ®êng kÝnh tõ 0,01mm ®Õn 0,05mm
vµ chiÒu dµi tõ 0,2mm ®Õn 2mm. Tõ hîp chÊt h÷u c¬ nh
etylen, copron, lavxan, nguyªn t¾c cña ph¬ng ph¸p lµ kÐo sîi
dµi råi c¾t, chiÒu dµi sîi tõ 0,5mm ®Õn 6mm vµ ®êng kÝnh sîi
tõ 0,03mm ®Õn 0,06mm.
X¬ sîi thùc vËt gåm cã nguyªn liÖu t¸i sinh, gç chiÕm 80%,
nguyªn liÖu biÕn tÝnh vµ phi gç nh tre, nøa, r¬m, r¹, b· mÝa.
Nguyªn liÖu biÕn tÝnh cã ankyl ho¸, este ho¸, ph©n huû m¹ch
tinh thÓ, ghÐp monome.
Gç gåm cã gç l¸ kim vµ gç l¸ réng.

Sö dông h¬i níc

Sö dông h¬i níc trong nhµ m¸y giÊy vµ bét giÊy cã thÓ ®îc
ph©n lo¹i nh sau:
- Cho m¸y ph¸t ®iÖn
- Cho viÖc ®un nãng tõ viÖc c« ®Æc cã thu håi
- Cho viÖc ®un nãng kh«ng thu håi

N¨ng lîng

C«ng nghiÖp giÊy vµ bét giÊy ®· cung cÊp mét møc ®é cao
cña sù thu håi vµ dïng l¹i n¨ng lîng, nhng sù ph¸t triÓn xa h¬n
lµ cã thÓ lµm ®îc ®iÒu ®ã trong c¸c nhµ m¸y cò. TÝnh kinh tÕ

15
®Ó thu håi trë thµnh cã Ých nh lµ gi¸ trÞ tiÕp theo cña nhiªn
liÖu.
Ngoµi dÇu vµ khÝ thiªn nhiªn th× ngêi ta cßn dïng ngay giÊy
lo¹i ®Ó lµm nhiªn liÖu. Thùc tÕ giÊy lµ nhiªn liÖu sinh häc lý t-
ëng víi nhiÖt trÞ kho¶ng 19MJ/kg.
§èt c¸c chÊt th¶i r¾n ë ®« thÞ ngµy nay cã thÓ thùc hiÖn
trong nhµ m¸y ®îc kiÓm so¸t tèt víi hÖ thèng lµm s¹ch hiÖu qu¶
khãi lß vµ níc ngng.

Ch¬ng 4
VÊn ®Ò m«i trêng trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt bét giÊy
vµ giÊy b»ng ph¬ng ph¸p nhiÖt c¬

4.1. ¤ nhiÔm níc

Nguån g©y « nhiÔm níc chÝnh cña nhµ m¸y liªn hîp giÊy vµ
bét giÊy tõ:
- Níc sö dông trong xö lý gç hoÆc bãc vá vµ röa d¨m m¶nh
gç.
- ThiÕt bÞ nÊu vµ c« ®Æc.
- Níc tr¾ng tõ läc, lµm s¹ch.
- Níc tr¾ng tõ nhµ m¸y xeo giÊy.
- Níc ch¶y trµn tõ c¸c c«ng ®o¹n.
- Níc vÖ sinh cña c«ng nh©n.
Trong c¸c nhµ m¸y sö dông trèng lµm ít hay thiÕt bÞ bãc vá
thuû lùc, chÊt láng tõ nh÷ng ho¹t ®éng nµy cã thÓ lµ nguån
quan träng cña c¸c chÊt r¾n l¬ löng, BOD vµ chÊt mµu. Sù
tuÇn hoµn cña níc nµy sau qu¸ tr×nh sµng läc vµ qu¸ tr×nh lµm
s¹ch gióp gi¶m lîng nhu cÇu xö lý. Vµi nhµ m¸y lîi dông chÊt láng
¨n da nãng trÝch ra tõ ph©n xëng tÈy tr¾ng ®Ó t¨ng hiÖu qu¶
bãc vá, ®Æc biÖt tõ gç l¹nh vµ gi¶m lîng níc chøa chÊt mµu.

16
ChÊt láng th¶i tõ c«ng ®o¹n bãc vá ít cã thÓ ®îc lo¹i trõ b»ng
viÖc ®æi sang ph¬ng ph¸p bãc vá kh«.
TÊt c¶ c¸c viÖc c« ®Æc tõ thiÕt bÞ nÊu h¬i vµ t¸c ®éng cña
m¸y c« ®Æc chøa chÊt l¬ löng ë møc thÊp lµ nguån tËp trung
BOD; vµi sù ho¸ ®Æc nµy còng chøa c¸c hîp chÊt sulfua nghÌo.
Nh÷ng luång níc thÓ tÝch ë møc thÊp nµy trë thµnh h¬i níc ®Ó
lÊy mªtan, gi¶m khÝ sulfua, vµ c¸c chÊt dÔ bay h¬i kh¸c, vµ do
®ã gi¶m lîng BOD tríc khi lÊy s¶n phÈm vµ th¶i níc ra m«i tr-
êng. Sù tho¸t b»ng h¬i níc nµy th× vÒ c¬ b¶n lµ mét sù chng
cÊt nhiÒu tÇng sö dông trùc tiÕp h¬i níc nh lµ nguån nãng.
C¸c khÝ qu¸ nãng thêng ®îc lµm l¹nh mét c¸ch hîp lý tíi møc
ho¸ láng, vµ c¸c khÝ kh«ng thÓ ho¸ láng ®îc th× vÉn ë tr¹ng
th¸i h¬i ®îc ®èt trong lß nïng v«i hay nåi chng dïng n¨ng lîng.
Níc tr¾ng kh«ng tÈy ho¸ tõ sµng läc vµ thiÕt bÞ lµm s¹ch lµ
nguån lín cña níc th¶i. Níc th¶i tõ tÊt c¶ c¸c phßng sµng läc
®Òu chøa x¬ sîi l¬ löng. Bé phËn sµng läc lµ mét khu vùc chñ
yÕu cho sù tuÇn hoµn cña níc tr¾ng hoÆc dïng l¹i cña m¸y c«
®Æc h¬i níc cã chän läc.
M¸y s¶n xuÊt giÊy x¶ ra lîng lín níc tr¾ng, trong nhiÒu trêng
hîp lµm lîng chÊt láng ®îc dïng l¹i ë nhiÒu bé phËn kh¸c nhau
cña nhµ m¸y. Nh lµ mét yªu cÇu tèi thiÓu, tÊt c¶ níc tr¾ng
kh«ng dïng nh lµ níc pha lo·ng cung cÊp nªn ®îc göi tíi mét
thïng dù tr÷ ®Ó thu håi chÊt r¾n tríc khi th¶i ra ngoµi. Trong
nhiÒu trêng hîp, phÇn sö dông thªm cã thÓ ®îc t×m thÊy cho
níc lµm s¹ch trong vßi lµm l¹nh vµ nót bÞt.

Xö lý s¬ cÊp

Nh×n chung xö lý s¬ cÊp, thêng lµ c¸c ph¬ng ph¸p läc chÊt

l¬ löng trong níc th¶i. Trong c«ng nghiÖp giÊy vµ bét giÊy, chÊt
th¶i r¾n cã thÓ läc ®îc lu«n ®i cïng bëi sù lµm gi¶m BOD vµ
chÊt ®éc; nhng nh÷ng lo¹i « nhiÔm nµy thêng ph¶i ®îc gi¶m
thiÓu s©u h¬n b»ng xö lý sinh häc.

17
 Läc thêng ®îc dïng nh lµ bíc më ®Çu ®Ó t¸ch mét c¸ch t¬ng
®èi hÇu hÕt c¸c phÇn tö næi hay l¬ löng tõ dßng chÊt th¶i. §«i
khi ®èi tîng lµ c¸c x¬ sîi tõ chÊt láng ®îc tuyÓn lùa l¹i trë l¹i qu¸
tr×nh, trong khi sù gi¶m c¸c chÊt truyÒn t¶i lµ kh©u lµm s¹ch
chÝnh.
Hai ph¬ng ph¸p chÝnh cña xö lý bíc ®Çu cung cÊp trong
c«ng nghiÖp giÊy vµ bét giÊy lµ l¾ng träng trêng vµ hÊp phô
khÝ. L¾ng träng trêng lµ qu¸ tr×nh phæ biÕn nhÊt ®îc dïng bëi
v× nã t¬ng ®èi kh«ng nh¹y c¶m víi sù biÕn ®æi cña chÊt ®îc
c« ®Æc, vµ yªu cÇu nhá sù b¶o dìng. HÊp phô khÝ th× nãi
chung hiÖu qu¶ h¬n trong viÖc lo¹i trõ c¸c chÊt l¬ löng, nhng
thiÕt bÞ l¹i ®¾t tiÒn h¬n.

Xö lý thø cÊp

§ã chÝnh lµ xö lý sinh häc, nã gièng víi mét qu¸ tr×nh lµm

s¹ch cña tù nhiªn. Ngo¹i trõ viÖc nã ®îc thùc hiÖn díi t×nh tr¹ng
kiÓm so¸t vµ ®iÒu khiÓn cña con ngêi, vµ thêng ë tèc ®é lín
h¬n.
Díi t×nh tr¹ng hiÕu khÝ, c¸c tæ chøc vi sinh vËt, mµ chñ yÕu
lµ vi khuÈn vµ t¶o tiªu dïng oxy ®Ó biÕn ®æi chÊt th¶i h÷u c¬
sang s¶n phÈm cuèi cïng lµ khÝ cacbonic vµ níc.
Mét híng quan träng cña hÇu hÕt c¸c qu¸ tr×nh oxy ho¸ sinh
häc lµ cung cÊp sù sôc khÝ hîp lý vµ trén ®Ó ng¨n c¶n t×nh
tr¹ng yÕm khÝ ph¸t triÓn. Oxy ho¸ hiÕu khÝ cã thÓ ®îc thùc
hiÖn bëi nhiÒu ý nghÜa, tuú thuéc vµo dßng chÊt láng th¶i, khu
vùc s½n cã cho viÖc xö lý më réng, vµ yªu cÇu møc ®é BOD.
Mçi ph¬ng ph¸p phô thuéc vµo sù gi÷ v÷ng sè lîng vi sinh vËt
cã thÓ tån t¹i vµ sj thÝch nghi ®Æc biÖt cña c¸c vi sinh vËt.
Trong mét sè trêng hîp, cÇn ph¶i thªm mét sè ho¸ chÊt trong
chuçi thøc ¨n nh nit¬, photpho ®Ó kÝch thÝch ho¹t ®éng trao
®æi chÊt.

18
 Xö lý chÊt mµu

Mµu n©u cña chÊt láng th¶i ra tõ nhµ m¸y s¶n xuÊt bét ph¸t
sinh tõ viÖc xö lý gç. Nh÷ng hîp chÊt nµy tõ tõ lµm suy tho¸i
sinh häc vµ thêng g©y ¶nh hëng nhá bëi ph¬ng ph¸p xö lý s¬
cÊp th«ng thêng. Thay ®æi trong thiÕt kÕ nhµ m¸y, vÝ dô thay
bãc vá ít b»ng bãc vá kh«, ®· thµnh c«ng trong viÖc gi¶m bít
chÊt mµu, nhng vÊn ®Ò nghiªm träng tån t¹i trong t×nh thÕ mµ
ë ®ã t¸c nh©n pha lo·ng trong níc thu håi ë møc thÊp.
Mét sè híng ph¬ng ph¸p lµ xö lý më réng ®îc sö dông bao
gåm bãn v«i, bãn phÌn hay sù ®«ng tô trïng ngng, c¸c qu¸
tr×nh läc mµng, hÊp phô b»ng than ho¹t tÝnh, vµ sù läc qua sái.
C¸c ph¬ng ph¸p nµy lµ c¸c kh¶ n¨ng cña c¸c møc ®é lo¹i bá
chÊt mµu, nhng gi¸ trÞ cña sù xö lý th× hiÖu qu¶ ®èi víi tõng
ph¬ng ph¸p. Híng tíi mét ph¬ng ph¸p mang l¹i gi¸ trÞ hiÖu qu¶
cao h¬n trong viÖc lo¹i bá chÊt mµu ®ang tiÕp tôc ®îc nghiªn
cøu.

Xö lý chÊt th¶i r¾n trong níc th¶i

Bïn ®Æc tõ kh©u xö lý s¬ cÊp hay xö lý sinh häc tèc ®é cao

®Ó lµm s¹ch cÇn ph¶i ®îc tËp trung l¹i tríc khi lo¹i bá, cã thÓ
ch«n lÊp, lµm ®Êt trång hay ®èt ra tro.

Níc vÖ sinh

Níc vÖ sinh nãi chung chiÕm kho¶ng 25% tæng nhu cÇu níc
cña nhµ m¸y vµ lµ môc tiªu quan träng trong hÖ thèng khÐp
kÝn.
Mét c¸ch sö dông níc vÖ sinh µ tËn dông níc trong tõ thiÕt bÞ
thu håi bét cµng nhiÒu cµng tèt. Níc th¶i sau khi vÖ sinh ®a
®Õn bÓ l¾ng s¬ bé, sau ®ã ®îc l¾ng tiÕp trong hÖ thèng
chuÈn bÞ níc th« cña nhµ m¸y vµ quay l¹i hÖ thèng níc c«ng

19
nghÖ chÝnh khi nhµ m¸y cã hÖ thèng xö lý níc th«. BÊt kú lîng
níc d s¹ch nµo dïng vÖ sinh ®Òu ph¶i h¹n chÕ dÇn, nh níc ®Õn
vïng sÊy, lo¹i cña läc c¸t, lo¹i cña sµng, hay lo¹i cña thiÕt bÞ
l¾ng s¬ bé.
Tèi u nhÊt lµ gi¶m thiÓu sè lîng vµ thÓ tÝch níc vÖ sinh cµng
nhiÒu cµng tèt mµ kh«ng t¸c ®éng ®Õn s¶n xuÊt hay chÊt lîng
s¶n phÈm.

4.2. ¤ nhiÔm khÝ

MÆc dï dÔ thÊy h¬i níc tho¸t ra tõ mét ho¹t ®éng ®Æc trng
cña s¶n xuÊt giÊy vµ bét giÊy, nã chØ cã thÓ ®îc coi lµ chÊt «
nhiÔm khi mµ sù gi¶m sè lîng chim cã thÓ thÊy ®îc hay khÝ
hËu bÞ thay ®æi.
HÇu hÕt c¸c lo¹i khÝ th¶i chñ yÕu ë nhµ m¸y s¶n xuÊt giÊy
kraft. §èi víi ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt bét nhiÖt c¬ th× Ýt khÝ th¶i
h¬n mÆc dï cã níc th¶i.
KhÝ th¶i tËp trung chñ yÕu ë phÇn chuÈn bÞ nguyªn liÖu,
cßn ngoµi ra th× hÇu nh nhµ m¸y ®îc khÐp kÝn.
Trong nhµ m¸y giÊy ®îc khÐp kÝn vµ sö dông tuÇn hoµn.

ChÊt th¶i r¾n

Chñ yÕu lµ vá c©y vµ giÊy lo¹i, chóng thêng ®îc ®èt vµ

®em ch«n lÊp.

20
Tµi liÖu tham kh¶o

1. Vë ghi m«n “C«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt giÊy” cña líp
Ho¸ giÊy K47
2. B¶o vÖ m«i trêng trong c«ng nghÖ bét giÊy vµ giÊy. Do·n
Th¸i Hoµ, NXB KHKT 2005.
3. Handbook for pulp & paper technologists. Gary A.Smook,
Angus Wilde Publications, 1999
4. http://www.wipkle.com
5. http://vnexpress.net
6. http://www.hctv.com.vn

21