Professional Documents
Culture Documents
Gii Thiu
Axt citric hay axt citric l mt axt hu c yu. N l mt cht bo qun t
nhin v cng c s dng b sung v chua cho thc phm hay cc loi nc
ngt. Trong ha sinh hc, n l tc nhn trung gian quan trng trong chu trnh
axt citric v v th xut hin trong trao i cht ca gn nh mi sinh vt. N
cng c coi l tc nhn lm sch tt v mt mi trng v ng vai tr ca cht
chng xi ha.
Axt citric tn ti trong mt lot cc loi rau qu, ch yu l cc loi qu ca
chi Citrus. Cc loi chanh c hm lng cao axt citric; c th ti 8% khi lng
kh trong qu ca chng (1,38-1,44 gam trn mi aox nc qu). Hm lng
ca axt citric trong qu cam, chanh nm trong khong t 0,005 mol/L i vi cc
loi cam v bi chm ti 0,030 mol/L trong cc loi chanh. Cc gi tr ny cng
ph thuc vo cc iu kin mi trng gieo trng.
Axit citric l cht quan trng trong mt s thc phm hng ngy, chng hn
nh nc cam, trong s lng axit citric th c th o c. Ngnh cng nghip
sn xut nc tri cy phi bit c s lng ca nc tri cy. H c th xc
nh lng nc tri cy bng cch o lng axit citric. Cc quy trnh thng
c s dng lm iu ny l li dng phn ng ca axt citric vi natri
hydroxit v c bit n nh mt chun .
Chun l mt phng php phn tch nh lng. Trong , cht c
o (dung dch cht lng) phn ng vi mt tc nhn khc (c gi l mt cht
chun) cho n khi n phn ng hon ton. S kt thc ca phn ng thng
c nhn bit vi s xut hin mu sc t mt cht khng nh hng n phn
ng c gi l cht ch th.
Trong trng hp chun acid citric, mt lng bit ca nc chanh
c cho vo mt bnh erlen vi cht dung dch ch th phenolphthalein. Natri
hydroxit bit nng , sau cn thn thm vo erlen cho n khi tt c cc
axit phn ng. Khi tt c cc axit hon ton b trung ha, s thm vo mt git
natri hydroxit, dung dch chun l nguyn nhn lm dung dch tr thnh baz. Cc
dung dch baz s lm xut hin mu hng nht trong dung dch nc chanh. Thit
b s dng thm cc cht chun (NaOH) vo mu nc tri cy c gi l
buret. N cho php chng ta o lng s lng chnh xc ca dung dch c
thm vo trong qu trnh chun . Kin thc ca quy trnh ny, nng mol / lt
ca dung dch NaOH, v h s ca phn ng cho php chng ta tnh ton nng
axit citric trong mu nc tri cy.
II.
Ha Cht
- NaOH 0,5 M
- Nc tri cy (s dng nc chanh)
- Dung dch ch th phenolphthalein
- Giy o pH
III.
Thit B
- Buret
- Pipet
- My li tm
- Giy lc
- Phiu lc
- Erlen 250ml
- Becher 50ml
IV.
- Becher 100ml
- Becher 500ml
- Bnh nh mc 100ml
- Bnh nh mc 250ml
- Bnh nh mc 500ml
- ng ong 100ml
- Mung thy tinh
Th Nghim
1. S dng buret
- Ra sch bn trong buret bng cch m van kha v trng nc ct
nhiu ln vi 5-10ml cho mi ln. ng van kha.
- Trng sch buret vi 3-5 ml ca cht chun. Dng pipet ht cht chun v
cho vo buret, nghing pipet cht chun c th tip xc vi vi ton b b
mt bn trong ca ng buret. X b vi ln, khng s dng dung dch ny.
- Buret c a ln kp buret v c gn cht vo gi . Kha van v a
cht chun vo buret n trn im khng.
mu hng bn.
- Ghi li th tch cui cng c c trn buret.
- Lp li quy trnh ny hai ln.
V.
Kt Qu
- pH ca nc chanh l 2.
- Tnh ton:
Th tch ca NaOH trong chun l:
V1 = 24,2ml
V2 = 24,5ml
V3 = 24,6ml
Vtrung bnh = 24,43ml
S mol ca NaOH:
nNaOH = (24,43/1000) x 0,5 = 0,0122mol
Suy ra, s mol ca axit citric:
nacid citric = nNaOH /3 = 4,07 x 10-3mol
Khi lng ca acid:
6
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...........................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...............................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...............................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...............................................................................................................................
d dHTd d
BI 2: XC NH CNG CA NC
8
Gii Thiu
1. Khi nim v cng
cng ca nc c quyt nh bi hm lng cht khong ha tan
trong nc, ch yu l do cc mui c cha ion Ca2+ v Mg2+. cng ca
nc c chia lm 2 loi:
chnh
to
ra
cng
tm
thi
cc
mui
Cu to ca EDTA:
II.
III.
Thit B
-Erlen 250ml
-Bnh nh mc 500ml
-Becher 50ml
-Becher 100ml
-a thy tinh
-Becher 500ml
-Bnh nh mc 100ml
-Buret
-Bnh nh mc 250ml
-Pipet
Ho Cht
-Na2EDTA.2H2O
-NaOH
-Dung dch m NH3-NH4Cl pH=10
-Eriochrome black T
IV.
Tin Hnh
1. Chun b dung dch chun EDTA 0,01M
11
12
Tnh Ton
Th tch EDTA sau 3 ln chun :
V1= 5,2ml
V2= 4.9ml
V3= 5ml
Vtrung bnh =
ppm CaCO3 =
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.................................................................................................................................
dd HTdd
BI 3: XC NH CHLORIDE
BNG PHNG PHP FAJANS
I.
Gii Thiu
14
1. Chloride
a. Ngun gc
Chloride c trong tt c cc loi nc t nhin. Ngun nc vng cao
v i ni thng cha hm lng chloride thp, trong khi nc sng v
nc ngm li cha mt lng chloride ng k. Nc bin cha lng
chloride rt cao.
Chloride tn ti trong nc bng nhiu cch:
- Nc ha tan choride t tng t mt hay cc tng t su hn.
- Bi m di chuyn t bin vo t lin di dng nhng git nh b
xung lin tc chloride vo t lin.
- Nc bin xm nhp vo cc sng gn bin v tng nc ngm ln cn.
- Cht thi ca con ngi trong sinh hot v sn xut.
b. ngha mi trng
Chloride nh hng ng k n mn ca nc; nng trn
250mg/l, chloride gy nn mn r nt. i vi ngun nc c cng
cao, kh c th nhn bit v mn trong nc.
Nng chloride cao s nh hng n kt cu ca ng dn bng kim
loi.
Trong nng nghip, chloride tc ng ln cy trng lm gim sn
lng v cht lng nng phm.
2. Phng php xc nh
Phng php Fajans l phng php chun trc tip chloride vi ions bc
(t bc nitrat) vi ch th l dichlorofluorescein (ch th hp ph).
15
2,7-dichlorofluorescein
Bi v ch th ny hp ph ln b mt ca kt ta AgCl nn dextrin
c thm vo gi cho kt ta AgCl trng thi keo. im cui c
nhn bit bi s thay i mu ca dung dch t mu lc hi vng sang
mu hng nht. Dung dch AgNO3 cn c chun li vi dung dch NaCl
nng c chnh xc.
AgCl rt nhy cm, d b nh sng phn hy khi c mt ca cht ch
th. Chun c th hng nu c mt trc tip ca nh sng mt tri.
Nu l 1 vn , thc hin chun 3 ln v s dng th tch ca
AgNO3 thm vo (khi th tch xp x t n im cui) cho nhng ln
chun tip theo.
Nhng ln chun tip theo, trc im cui vi ml hy cho ch th
v dextrin vo. Tip tc chun khng chm tr.
Th nghim ny c chia lm 2 phn. Th nht, chun b dung dch
AgNO3 v chun li vi NaCl. Th hai, chun chloride vi dung dch
AgNO3 v tnh nng chloride trong mu.
16
II.
Dng C
-Burette
-Bnh nh mc 250ml
-Erlen 250ml
-Bnh nh mc 500ml
-Becher 50ml
-Becher 100ml
-a thy tinh
-Becher 500ml
-Bnh nh mc 100ml
III.
Ha Cht
- NaCl
- AgNO3 0,1M
- Dichlorofluorescein ( ch th)
- Dextrin
IV.
Thc Hnh
1. Pha dung dch chun AgNO3 0,1M v chun li vi dung dch NaCl
B1: Cn khong 1g NaCl cho vo l thy tinh v em lm kh trong my
sy. Sau , lm mt NaCl trong my sy khong 15 pht.
B2: Chun b dung dch AgNO 3 0,1M bng cch ha tan 4,25g AgNO 3 vo
250ml nc ct. Lc u cho AgNO3 tan ht v bo qun trong bnh ti.
17
lch chun:
= 0,12
S mol ca NaCl:
nNaCl = 0,15/58,5 = 2,56 x 10-3mol
18
lch chun:
= 0,029
19
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
dd HTdd
BI 4: XC NH VITAMIN C
BNG PHNG PHP CHUN VI IT
I.
Vitamin C
1. Gii thiu chung
21
Cu to ca vitamin C
Vitamin C hay acid ascorbic l mt cht dinh dng thit yu cho cc loi
linh trng bc cao, v cho mt s nh cc loi khc. S hin din ca ascorbat
l cn thit trong mt lot cc phn ng trao i cht trong tt c cc ng vt v
cy ci v c c to ra trong c th bi hu nh tt c cc c th sinh vt,
loi tr loi ngi. y l mt cht c mi ngi bit n rng ri l
mt vitamin m thiu n th s gy ra bnh scorbut cho con ngi.
Vitamin C c nhiu trong cc loi rau qu ti nh nc cam, chanh, qut, v
c hm lng cao trong rau xanh, c bit l bng ci xanh, tiu, khoai ty, ci
brussel,rau ci, c chua, xoong cam, qut, chanh, bi
Vitamin C kt tinh khng mu hoc hi vng, rt d tan trong nc (300g/lt).
Dung dch nc 5% c pH = 3. C khi dng dng mui natri d tan trong nc
hn (900g/lt).
2. Phng php xc nh vitamin C
Phng php xc nh hm lng vitamin C trong vin si l s dng phng
php kh oxy ha. Phn ng kh oxy ha tt hn phng php chun acidbaz.
S chun ca tc nhn kh (acid ascorbic) vi it (I 2, c mt trong dung
dch di dng ion triiodua I3-) to ra ion iodua (I -) c gi l php chun
iot.
Mt th tch bit ca I2 c to ra khi cho d cht rn KI vo lng va
dung dch chun KIO3 trong mi trng axit:
22
IO3 - +
5I - +
(d)
I2 sinh ra s phn ng vi vitamin C:
C6H8O6
ascorbic acid
2H2O + I2
C6H6O6
+ 2I- + 2H3O+
(d)
Cui cng, lng iot d s c chun ngc vi dung dch chun natri
thiosulfate (Na2S2O3).
I2 + 2S2O32- 2I- + S4O62S lng axit ascorbic c xc nh bi h s t lng ca phn ng v s
khc bit gia th tch ca I2 c mt v s lng ca I2 cn li sau khi phn ng
vi acid ascorbic v do phn ng vi natri thiosulfate.
II.
Dng C - Ha Cht
1. Dng c
-Erlen 250ml
-Bnh nh mc 250ml
-Becher 50ml
-Bnh nh mc 500ml
-Becher 100ml
-Becher 500ml
-a thy tinh
-Bnh nh mc 100ml
2. Ha cht
-H tinh bt
-HgI2
23
-Na2S2O3.5H2O
-KI
-Na2CO3
-H2SO4
-KIO3
-Vin
thuc
vitamin
V3 = 43,5ml
Vtb = 43,2ml
S mol ca KIO3:
nKIO3 = (50/1000) x 0,01 = 5x10-4mol
S mol ca KI:
nKI = 2/166 = 0,012mol
IO3 -
5I -
5 x 10-4 mol
6H+
3I2 + 3H2O
1,5 x 10-3 mol
0,012mol
(d)
1,5x10-3 mol
Tnh nng ca dung dch Na2S2O3 va pha:
Ta c: 2CI2 x VI2 = CS2O3- x VS2O3 2 x (1,5 x 10-3) = CS2O3- x (43,2/1000)
CS2O3- = 0,07M
S mol ca
S mol ca KI
S mol ca I2 sinh ra
KIO3
5x10-4mol
Nng ca dung
dch Na2S2O3
0,012mol
0,07M
25
lch chun:
= 0,15
IO3 -
5I - +
6H+
3I2
3H2O
26
5 x 10-4 mol
0,012mol
(d)
S mol ca S2O32-:
nS2O32- = 0,07 x (25/1000) = 1,75 x 10-3mol
I2
1,75 x 10-3mol
S mol I2 d phn ng vi Na2S2O3 : nI2 d = 8,75 x 10-4mol
S mol I2 phn ng vi Vitamin C:
nI2 phn ng voi vitamin C = nI2 sinh ra nI2 d
= 1,5 x 10-3 mol 8,75 x 10-4mol
= 6,25 x 10-4 mol
C6H8O6
2H2O +
I2
lch chun:
= 0,93
V2 = 24,8ml
I2 sinh ra
-3
1,5x10 mol
1,5x10-3 mol
S mol I2 d
S mol I2
S mol
Khi lng
phn ng vi
phn ng vi
ca
ca
Na2S2O3
8,75 x 10-4mol
Vitamin C
= nI2 sinh ra nI2
vitamin C vitamin C
= nI2p
= 176,12 x
= 6,25 x
6,25x10-4
=6,25 x 10-4
10-4 mol
mol
mol
= nI2 sinh ra nI2
= nI2p
=110mg
= 176,12 x
= 6,32 x
6,32x10-4
10-4 mol
mol
mol
= nI2 sinh ra nI2
= nI2p
=111,3mg
= 176,12 x
= 6,22 x
6,22x10-4
10-4 mol
mol
8,68 x 10-4mol
=6,32 x 10-4
V3 = 25,1ml
-3
1,5x10 mol
-4
8,79 x 10 mol
=6,22 x 10-4
mol
=109,5mg
28
Ln 2: % vitamin C =
Ln 3: % vitamin C =
IV.
Tr Li Cu Hi
1.
5I - +
6H+
3I2
3H2O
2H2O +
I2
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
dd HTdd
31