You are on page 1of 22

Lun vn tt nghip Trang 5

Chng I: Tng quan



Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
CHNG I: TNG QUAN

1.1. Khi nim nn lch tm xin:
- Nn lch tm xin l trng hp nn lch tm m mt phng un khng
cha trc i xng ca tit din.
- Thc t thng gp tit din hnh ch nht c hai trc i xng (tit
din trn khng xy ra nn lch tm xin).
- Gi hai trc i xng ca tit din l Ox v Oy. Gc gia mt phng un
v trc Ox l o
o
.
N
M
o
o o
o
N
M
x
y M

Hnh 1.1. S ni lc nn lch tm xin
- C th phn mmen un M thnh hai thnh phn tc dng trong hai mt
phng cha trc Ox v Oy l M
x
v M
y
(Xem hnh v 1.1)
M
x
= M.coso
M
y
= M.sino
- Trng hp khi tnh ton ni lc xc nh v t hp ring M
x
v M
y

theo hai phng th mmen tng M l:
M =
2 2
y x
M M +
- Gc hp bi vct ca mmen tng M v trc Ox (gc o) c xc nh
bi: tgo
o
=
x
y
M
M

- Ct chu nn lch tm xin thng gp trong cc khung khi xt s lm
vic ca ct ng thi chu un theo hai phng.
- Tit din ch nht chu nn lch tm xin th ct thp thng t theo
chu vi v i xng qua hai trc. Trng hp M
x
~ M
y
th nn lm ct vung.



Lun vn tt nghip Trang 6
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
1.2. Ni lc tnh tan nn lch tm xin:
- Ni lc tnh tan nn lch tm xin c ly t kt qu t hp ti
trng, trong cn ch n cc b ba ni lc (N, M
x
, M
y
) sau:
N
max
v M
x
, M
y
tng ng
M
xmax
v N, M
y
tng ng
M
ymax
v N, M
x
tng ng
M
x
&M
y
u ln v N tng ng
C lch tm e
1x
=
N
M
x
hoc e
2x
=
N
M
y
ln.
- Trong mi b ba ni lc, cn xt n lch tm ngu nhin e
a
theo mi
phng v nh hng un dc theo tng phng. H s un dc theo tng
phng q
i
c tnh theo cng thc sau:
q
i
=
thi
N
N
1
1
;
Vi vt liu n hi, N
thi
=
2
2
oi
i
l
EJ t
. Vi b tng ct thp , N
th
tnh theo cng
thc thc nghim.
- S ni lc tnh tnh ton c a v thnh lc N t ti im D c
to l q
x
e
ox
v q
y
e
oy
(Hnh 1.2). im E c th nm bn trong hoc bn ngoi
tit din, gc phn t no l ph thuc vo chiu tc dng ca M
x
v M
y
.
- Sau khi xt lch tm ngu nhin v un dc th mmen tc dng theo
2 phng c tng ln thnh
*
x
M v
*
y
M :

*
x
M = Nq
x
e
ox
;
*
y
M = Nq
y
e
oy
.
x
q e
ox
oy
q e
y
x
y
C
x
y
C C
y
x
C
y
x
y
q e
oy
ox
q e
x
E E

Hnh 1.2. S ni lc vi lch tm

Lun vn tt nghip Trang 7
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
1.3. S lm vic nn lch tm xin:
- Vi cu kin lm bng vt liu n hi v ng nht chu nn lch tm
xin, c th dng phng php cng tc dng tnh ng sut:
o =
F
N
y
J
M
x
J
M
y
y
x
x
+
iu kin bn l hn ch ng sut o khng c vt qu ng sut cho
php hoc cng tnh ton ca vt liu.
- Khi tnh theo trng thi gii hn, do khng th tnh ring ng sut ca
tng loi ni lc nn khng th dng phng php cng tc dng m phi xt tc
dng ng thi ca N, M
x
, M
y
.
- Khi chu nn lch tm xin, tu theo v tr im t lc cng nh tng
quan gia ni lc & kch thc tit din v cch b tr ct thp m c th xy ra
trng hp ton b tit din chu nn hoc mt phn tit din chu nn & mt
phn tit din chu ko.
- Vi tit din c mt phn chu nn th vng nn c th 1 trong 4 dng
(Hnh 1.3). Trong :
Trc trung ho l trc cch nh chu nn ln nht mt on x
o

Gii hn vng nn l ng thng cch nh chu nn ln nht mt
on x=ux
o
(u = 0.80.85): y l vng b tng chu nn.
X
X
o
V ng nn tnh i
X
X
o
X
X
o
X
X
o

Hnh 1.3. Cc dng ca vng nn
- n trng thi gii hn, ng sut trong b tng c xem l phn b u
v t n gi tr R
b
. ng sut trong nhng ct thp xa trc trung ho c th t
n R
s
(ko) hoc R
sc
(nn), trong khi nhng ct thp gn trc trung ho ng
sut b hn.
Lun vn tt nghip Trang 8
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
- Tu theo quan im tnh ton m cc tiu chun cc nc a ra cc
cch tnh ng sut trong thanh thp o
i
khc nhau.

1.4. ng sut trong ct thp:
1.4.1 Theo quan im ng sut:
a) Vi ct thp chu ko (hoc chu nn t hn) A
s
:
Tiu chun TCXDVN 356:2005 a ra
cng thc thc nghim xc nh o
s
:
o
s
=
s
R
R
h x
|
|
.
|

\
|

1
1
/ 1
2
0

; trong
R

l h s thc nghim.
Cng thc ny dng cho b tng c cp
bng hoc nh hn B30, ct thp nhm CI, AI,
CII, AII, CIII, AIII (R
s
s 400) v chp nhn khi
x s h
o
. Khi x >h
o
th ly o
s
=-R
s
.
Tc gi Nguyn nh Cng [5], xut
cng thc dng trong trng hp
R
h
0
s x s h v
R
s
s 400 nh sau:
o
s
=
s
R
R
R
h h
h x
|
|
.
|

\
|

0
0
) ( 2
1

;
b) Vi ct thp chu nn nhiu hn A
s
:
iu kin
'
s
o t n R
sc
l: x > o
1
a
Phn tch kt qu thc nghim thy rng o
1
ph
thuc vo R
sc
v thay i trong khong 1,52 (o
1
tng
khi R
sc
tng). n gin ho, chp nhn gi tr o
1
=2
cho mi loi ct thp (vi R
sc
s 400Mpa)

1.4.2 Theo quan im bin dng:
Xut pht t bin dng ca b tng ti mp vng
nn c quy nh, dng gi thit tit din phng, khi
bit v tr trc trung ha (bit x
0
) v v tr ca thanh hoc
hng ct thp th i (h
0i
) s tnh ra c bin dng ca n
l c
i
(xem hnh 1.5)
s
A' A
s
o
b
D
s
o' A'
s
s
o A
s
x
N
a'
h
h
4
o A
4 3
o A
3 2
o A
2 1
o A
1
cc 4 c
3 c c2
1 c
0 x
04
03
02
h
h
h
h01
N
s
A A'
s
Hnh 1.5. ng sut trong
ct thp o
i
c tnh theo
bin dng c
i
.
Hnh 1.4. ng sut
trong ct thp o
i
v o
i

Lun vn tt nghip Trang 9
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
c
i
=
c
oi
x
x h
c
0
0


Khi
i
c > c
T
th o
i
=R
s


i
c < c
T
th o
i
=c
i
R
s
, vi c
T
=
s
s
E
R

Vi ct thp chu ko: iu kin o
i
=R
s
l:
x s |
i
h
0i
(Vi |
i
=u
i

T
,
T
=
s
s
c
c
E
R
+ c
c
)
i vi ct thp chu nn: iu kin
'
i
o =R
sc
l:
x > o
2
h
0i
(Vi o
2
=
s
sc
c
c
E
R
c
uc
)
1.5. Cc trng hp tnh ton nn lch tm
T phn tch cc trng hp nn lch tm, ngi ta a ra cc trng hp
tnh ton. Trong vic ny cng c nhng quan im khc nhau.
Mt s nc u M phn chia ra hai trng hp da vo vng chu nn:
tit din chu nn ton b v tit din chu nn mt phn.
Tiu chun thit k ca Nga, Trung Quc, Vit Nam phn chia ra hai trng
hp: nn lch tm ln v nn lch tm b da vo s lm vic ca ct thp A
s
,
cng tc l da vo gi tr ca chiu cao vng nn x.
Khi x <
R
h
0
: ct thp A
s
chu ko, ng sut o
s
t ti R
s
, xy ra ph hoi
do trng hp nn lch tm ln.
Khi x >
R
h
0
: ct thp A
s
c th chu nn hoc ko m ng sut trong n
cha t n R
s
hoc R
sc
, s ph hoi bt u t b tng vng nn (ph hoi
gin) trng hp nn lch tm b.
Tit din lm vic theo trng hp no l ph thuc vo tng quan gia
M, N vi kch thc tit din v s b tr ct thp. Khi M tng i ln, tit din
lm vic gn vi trng hp chu un, c vng nn v vng ko r rt. Nu ct
thp chu ko A
s
khng qu ln th s ph hoi s bt u t vng ko, ta c
trng hp nn lch tm ln. Ngc li, khi N tng i ln, phn ln tit din
chu nn, s ph hoi bt u t b tng pha b nn nhiu, c trng hp nn
lch tm b.
Tuy nhin, trong tnh ton thc hnh, iu kin phn bit cc trng hp
nn lch tm ch l tng i. C mt s trng hp, vi tit din v im t
Lun vn tt nghip Trang 10
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
lc N cho, khi thay i ct thp c th chuyn s lm vic ca tit din t nn
lch tm ln sang nn lch tm b v ngc li. Khi chuyn nh vy th gi tr
lc dc ti hn m tit din chu c N
gh
thay i theo.

1.6. Theo tiu chun Vit Nam TCXDVN 356:2005 [2]
Theo tiu chun TCXDVN 356:2005 [2], vic tnh ton tit din tng qut
cn kim tra t iu kin:
M s (R
b
S
b
- o
si
S
si
)
Trong :
- M: mmen trong cu kin chu nn lch tm, l mmen do lc dc N i
vi trc song song vi ng thng gii hn vng chu nn v i qua trng tm
tit din cc thanh ct thp dc chu ko nhiu nht hoc chu nn t nht khi cu
kin chu nn lch tm.
- S
b
: mmen tnh ca tit din vng b tng chu nn i vi trc
- S
si
: mmen tnh ca din tch thanh ct thp dc th i i vi trc
- o
si
: ng sut trong thanh ct thp dc th i
Chiu cao vng chu nn x v ng sut o
si
c xc nh t vic gii ng
thi cc phng trnh:
R
b
A
b
- o
si
A
si
N = 0
o
si
=
|
|
.
|

\
|

1
1 . 1
1
,
i
u sc

e
=
o

ng sut o
si
km theo du c tnh ton theo cc cng thc trn, khi a
vo tnh ton cn tho mn iu kin:
R
si
> o
si
> R
sci
(R
sci
: mang du m)
Ngoi ra, xc nh v tr bin vng chu nn khi ung xin, phi tun theo
iu kin b sung v s song song ca mt phng tc dng ca mmen do ni lc
v ngoi lc, cn khi nn v ko lch tm xin, phi tun th thm iu kin: cc
im t ca ngoi lc tc dng dc trc, ca hp lc nn trong b tng v ct
thp chu nn, v ca hp lc trong ct thp chu ko (hoc ngoi lc tc dng
dc trc, hp lc nn trong b tng v hp lc trong ton b ct thp) phi nm
trn mt ng thng (Hnh 1.6).
Vi:
- A
si
: din tch tit din thanh ct thp dc th i
Lun vn tt nghip Trang 11
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
-
i
: chiu cao tng i vng chu nn ca b tng,
i
=
i
h
x
0
, trong h
0i

l khong cch t trng tm ct thp th i n trc i qua im xa nht ca vng
chu nn song song vi ng thng gii hn vng chu nn (Hnh 1.6).

- e: t trng vng b tng chu nn, c xc nh theo cng thc:
e =o - 0.008R
b
(o = 0.85 i vi vi b tng nng)
- ch s i l s th t ca thanh ct thp ang xt (i = 1,2,...,n).
R
o A
s5 s5
o A
s6 s6
o A
s7 s7
o A
s4 s4
o A
s8 s8
A
b b
o A
s3 s3
o A
s2 s2
s1 s1
A o
C
B
A
I
I
0
5
0
6
0
7
0
4
0
8
0
3
0
2
h
h
h
h
h
h
h
0
1
h
5
6
7
4
8
3
2
1

Hnh 1.6. S ni lc v biu ng sut trn tit din thng gc vi trc dc
cu kin b tng ct thp trong trng hp tng qut tnh ton tit din theo bn
(Trong :
I-I: l mt phng song song vi mt phng tc dng ca mmen un, hoc mt
phng i qua im t ca lc dc v hp ca cc ni lc ko, nn
A: im t hp lc trong ct thp chu nn v trong b tng vng chu nn
B: im t ca hp lc trong ct thp chu ko
C: im t ngoi lc)

1.7. Theo tiu chun Vit Nam TCVN 5574-1991 [1]
Tiu chun Vit Nam TCVN 5574-1991 [1] chia ra 2 trng hp lch tm
tnh ton.
- Trng hp lch tm ln:
+ iu kin lch tm ln: khi chiu cao vng nn x s o
0
h
0B
(Vi o
0
=
0.4 0.62 ph thuc cng tnh ton v ko ca ct thp v mc
chu nn ca b tng nng)
Lun vn tt nghip Trang 12
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
+ Cu kin c tnh ton theo 2 iu kin:
M s R
n
F
b
Z
b
+ o
ai
Z
ai
f
ai
- o
ai
Z
ai
f
ai

R
n
F
b
+ o
ai
f
ai
- o
ai
f
ai
N = 0
Vi M l mmen ca lc dc t lch tm N ly i vi trc bin, trc ny
song song vi ng thng gii hn vng nn v i qua trng tm ct thp chu
ko xa nht.
Ngoi 2 iu kin trn th vic b tr ct thp, hnh dng v kch thc hnh
vng b tng chu nn c xc lp t iu kin sau: im t lc dc lch tm
N, im t hp lc vng nn v im t hp lc ct thp vng ko phi nm
trn mt ng thng - Cc im N, B, A trn hnh 1.7 (Ging TCXDVN
356:2005).
f
ai
ai
f '
a
i
b
Z
1 1
a
i
A
B
N
Z
'h
Z
x
0
B
t
'
t
i
i
Trc bin

Hnh 1.7. S tnh ton ct chu nn xin (TCVN 5574-1991).
Trong :
o
0
: tng t khi tnh cu kin chu un phng, c tra bng ph thuc
vo mc b tng v cng tnh ton v ko ca ct thp.
h
0B
: khong cch t im xa nht ca vng ko n trc bin
Z
b
: khong cch t trng tm din tch vng b tng chu lc nn F
b
n
trc bin
Z
ai
v Z
ai
: khong cch t ct thp chu ko v chu nn th i n trc
bin
ng sut trong ct thp chu ko o
ai
v trong ct thp chu nn o
ai
ly ph
thuc khong cch t
i
, t
i
tnh t trng tm ca mi ct thp n ng thng gii
hn ca vng nn.
Vi ct thp chu ko:
+ Khi t
i
> 0.6(h
0B
x) th o
ai
= R
a

+ Khi t
i
s 0.6(h
0B
x) th o
ai
=
( )
a
B
i
R
x h
t

'
0
6 . 0

Lun vn tt nghip Trang 13
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
Vi ct thp chu nn:
+ Khi t
i
> 0.6x th o
ai
= R
a

+ Khi t
i
s 0.6x th o
ai
=
a
i
R
x
t
'
6 . 0
'

- Trng hp lch tm b:
Cu kin chu nn lch tm xin trng hp lch tm b vi tit din c 2
trc i xng x v y c tnh ton kim tra theo iu kin:
N s
0
1 1 1
1
N N N
y x
+

Trong :
N: lc dc tnh ton khi tng hp tt c cc yu t tc ng
N
x
, N
y
: kh nng chu lc ca tit din khi xt ring v nn lch tm trong
phng x v y (nn lch tm phng)
N
0
: kh nng chu lc khi nn ng tm

1.8. Theo tiu chun Anh BS 8110-1997 [9]
(Tnh ton theo trng thi gii hn ca bin dng)
f
cu
0.67

m
m

5,5
cu
f
ng cong parabolic
f
cu
2,4.10

m
-4
0,0035
Bin dng

n
g

s
u

t

Ghi ch 1: 0.67 l h s tnh n quan h gia bn khi vung v bn khi
un trong cu kin chu un. H s ny cha c h s an ton ring.
Ghi ch 2: f
cu
: bn khi vung tnh bng N/mm
2
,
m
: h s an ton ring.
Hnh 1.8. ng cong ng sut bin dng ngn hn dng cho thit k i vi b
tng thng thng.
Lun vn tt nghip Trang 14
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
xc nh kh nng chu lc ca tit din, phi s dng gi thit sau y:
+ S phn b ca bin dng trong vng b tng chu nn v bin dng
trong ct thp chu ko hoc nn c xc nh t gi thit tit din
phng
+ ng sut trong b tng khi nn c th xc nh t ng cong ng
sut bin dng trn hnh 1.8 vi h s an ton ring i vi bn
ca vt liu
m
=1.5
+ bn ca b tng chu ko c b qua
+ ng sut trong ct thp xc nh t ng cong ng sut bin dng
trn hnh 4 vi h s an ton ring i vi bn ca vt liu
m
=
1.05
T cc gi thit trn, ta tnh c bin dng ca tit din, t bin dng ta
xc nh c ng sut trong ct thp v b tng.
m

y f

n
g

s
u

t
Bin dang
Nen
Keo
2
fy

m
200 kN/mm

Ghi ch: f
y
tnh bng N/mm
2

Hnh 1.9. ng cong ng sut bin dng
ngn hn dng cho thit k i vi ct thp
Trong tiu chun Anh BS 8110-1997 [9] c
a ra cch tnh gn ng nh sau:
- Tnh ton theo un phng, b tr thp vi
mmen tng thm:
+ Khi
' h
M
x
>
' b
M
y
tnh ct thp theo
M
x
= M
x
+ |
y
M
b
h
'
'

M
x
y M
y
y
x x
h'
h
b'
b
Hnh 1.10. Ct chu un theo 2 phng
Lun vn tt nghip Trang 15
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
+ Khi
' h
M
x
<
' b
M
y
tnh ct thp theo M
y
= M
y
+ |
x
M
b
h
'
'

Trong :
h v b: chiu cao v chiu rng tnh ton ca tit din (hnh 1.5)
|: h s tra bng c cho sn trong tiu chun (xem bng 1)
Bng 1: Cc gi tr ca h s | (theo BS 8110-1997)
cu
bhf
N

0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 > 0.6
| 1.00 0.88 0.77 0.65 0.53 0.42 0.30

1.9. Theo tiu chun M ACI 318-99 [10]
Tnh ton ct b tng ct thp chu nn lch tm xin c th tin hnh theo 3
quy trnh sau:
1.9.1 Tnh ct lch tm theo mt phng vi lch tm tng ng:
lch tm e
x
v e
y
ca lc dc trc c thay th bng lch tm tng
ng e
0x
. Khi , ct chu nn lch tm xin c thit k nh ct chu nn lch
tm 1 phng gm lc dc v lch tm e
0x
.
M
uy
= P
u
.e
x
v M
ux
= P
u
.e
y

y
x
y
x
e
x
y
e
imt ti

Hnh 1.11. Xc nh cc s hng: ct chu ti hai trc.
- Nu
x
e
x
>
y
e
y
th ct c thit k vi lc dc tnh ton P
u
v mmen un
tnh ton M
0y
=P
u
.e
0x
, trong : e
0x
=e
x
+ x
y
e
y
o
(*)
Gi tr o c xc nh nh sau:
+ Nu
g c
u
A f
P
'
s 0.4 th o =
100000
40000
5 . 0
'
+
|
|
.
|

\
|
+
y
g c
u
f
A f
P
> 0.6
Lun vn tt nghip Trang 16
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
+ Nu
g c
u
A f
P
'
>0.4 th o =
100000
40000
3 . 1
'
+
|
|
.
|

\
|

y
g c
u
f
A f
P
> 0.5
Trong :
P
u
: lc dc tnh ton, lb
M
u
: mmen un tnh ton, lb.in
e
x
, e
y
, e
0x
: lch tm ca lc dc, in
f
c
: bn nn ca b tng, psi
f
y
: gii hn chy ca ct thp, psi
A
g
: din tch ca ton b tit din, in
2

x,y: kch thc cc cnh ca tit din ch nht, in
- Nu phng trnh
x
e
x
>
y
e
y
khng tho mn cc gi tr x v y, e
x
v e
y

trong biu thc (*) c thay th cho nhau tng ng.
Quy trnh ny ch c dng trong trng hp tit din ct i xng theo
hai phng v t l kch thc ca tit din
y
x
nm trong khong t 0.52.0. Ct
thp dc trong ct b tr trn c 4 mt ct.

1.9.2 Phng php ng bao ti trng:
ny nx n
P - M -M
Mt cong tung tc
ng bao
ti trng
M
x0
My0
n
Mt phng P
n
P

(b)
(c)
(a)
y
x
M
M
P

Hnh 1.12. Mt cong tng tc P
n
M
nx
M
ny
v im mmen tnh ton
Quy trnh ny dng phng php ng bao ti trng tnh ton ct chu
nn lch tm xin. Theo , mt phng trung gian lm thnh mt gc vi mt
phng POM
x
, ct mt cong tng tc P
n
M
nx
M
ny
ti ng cong (c). Mt
Lun vn tt nghip Trang 17
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
phng l mt phng ph hoi v (c) l ng ph hoi i vi ct chu nn
ng thi vi mmen un.
=arctg
y
x
e
e
=arctg
nx
ny
M
M

ng bao ti trng l ng to thnh giao din gia mt phng M
nx
M
ny

ti cao P
n
v mt cong tng tc. Khi , phng trnh tng tc ca ng
bao ti trng nh sau:
1
2
0
1
0
=
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
o
o
ny
ny
nx
nx
M
M
M
M

Trong :
M
nx
=P
n
e
y
(un phng) v M
nx0
=M
nx
khi M
ny
=0 (nn lch tm phng)
M
ny
=P
n
e
x
(un phng) v M
ny0
=M
ny
khi M
nx
=0 (nn lch tm phng)
Gi tr o
1
v o
2
ph thuc vo kch thc ct, ng knh v s phn b ct
thp ct, c trng ng sut bin dng ca vt liu thp v b tng, chiu dy
lp b tng bo v, kch c v loi ct thp ai.
Khi o
1
=o
2
=o, phng trnh trn c vit thnh:
1
0 0
=
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
o
o
ny
ny
nx
nx
M
M
M
M

Theo cc kt qu nghin cu ca Bresler, gi tr o =1.15 1.55 i vi tit
din ch nht, gi tr o cng gn vi gi tr thp th cng an ton.

1.9.3 Phng php dng phng trnh tng tc Bresler:
bn ca ct chu nn lch tm xin c th tnh ton v kim tra theo
phng trnh:

0
1 1 1 1
n ny nx u
P P P P u

u
+
u
=
Trong :
P
u
: lc dc tnh ton
uP
nx
: bn thit k theo lc nn dc trc tng ng vi lch tm e
x

(vi e
y
=0)
uP
ny
: bn thit k theo lc nn dc trc tng ng vi lch tm e
y

(vi e
x
=0)
Lun vn tt nghip Trang 18
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
uP
n0
: bn thit k theo lc nn dc trc tng ng vi lch tm e
y
=
0 v lch tm e
y
=0
Phng trnh ny cng tng t nh tnh ton i vi cu kin lch tm b
trong TCVN 5574-1991, v tiu chun Trung Quc GB 50010-2002.

1.10. Theo tiu chun c AS 3600-2001 [11]
Tiu chun c AS 3600-2001 [11] cng dng phng php ng bao ti
trng tnh ton v kim tra cho ct chu nn lch tm xin (tng t nh trong
ACI 318-99).
Phng trnh tng tc:
0 . 1
*
*
s
|
|
.
|

\
|
u
+
|
|
.
|

\
|
u
n
n
uy
y
ux
x
M
M
M
M
o
o

Trong :

*
x
M ,
*
y
M : mmen un tnh ton tch ring theo tng trc x,y
uM
ux
, uM
uy
: kh nng chu mmen un ca ct quanh trc X v Y vi
lc nn N v c tnh ton ring bit.
o
n
: h s ph thuc ti trng tc dng dc trc, kch thc ct, t l phn
trm ct thp, quan h ng sut bin dng ca thp v b tng.
Theo AS 3600-2001, o
n
c xc nh nh sau:
o
n
=0.7 +1.7
0
*
6 . 0
u
N
N

v phi nm trong gii hn: 1 s o
n
s 2 (so vi ACI 318-99 th o =1.15
1.55)
Vi N
*
l lc tc dng ln ct v N
u0
l kh nng chu nn ng tm ca ct
Theo AS 3600-2001, cc trng hp sau ct chu nn lch tm c tnh
theo lch tm theo mt phng khi im t lc dc ri vo vng gii hn bi
cc ng nh hnh v - vng gch cho (hnh 1.13):
V ng khng phi
tnh ton lch tm xin
V ng phi tnh ton
lch tm xin
0,1D
0
,
1
b
0,2b
0
,
2
D
b
D

Hnh 1.13. Xc nh vng
gii hn khng phi tnh
ton lch tm xin

Lun vn tt nghip Trang 19
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
1.11. Theo tiu chun GB 50010-2002 ca Trung Quc [12]
i
y
e
iy e
q
y
q
y
1
2
: Khu vc chu p lc nn
: imt lc
2
1
a
x
0
h
ay 0
b
b
x
h
y
x
O

Cu kin chu nn lch tm theo 2 hng vung gc nhau theo trc i
xng. Kh nng chu lc ca cu kin c tnh theo 2 cng thc di y:
1). Theo phng php tnh ton ca ph lc F, th lc ny M
x
, M
y
trong
cng thc F.0.1-7 v F.0.1-8 c thay th bi ln lt Nq
x
e
ix
v Nq
y
e
iy
. Trong
khong cch lch tm ban u c tnh nh sau:
e
ix
= e
0x
+ e
ax

e
iy
= e
0y
+ e
ay

Trong cng thc trn, e
0x
, e
0y
l cc khong cch lch tm theo trc x, trc y
ca p lc quanh trc i i vi trng tm ca mt ct, c tnh nh sau:
e
0x
=
N
M
x 0
; e
0y
=
N
M
y 0

M
0x
, M
0y
l gi tr thit k ca m men un ca p lc quanh trc trn 2 trc
x v y khi cha tnh n m men un ph thm.
e
ax
, e
ay
: khong cch lch tm ph thm trn 2 hng trc x v trc y, ly
gi tr ln hn ca 2 gi tr 20mm v 1/30 kch thc tit din ln lt theo
phng y, x.
q
x
, q
y
: h s khuch i (un dc) ca khong cch lch tm trn 2 hng
trc x v trc y.
Di y l ni dung ca ph lc F:
Lun vn tt nghip Trang 20
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
(c) (b) (a)
o
sj
A
sj
pk
A
pk
o
f
c
h
0
1
s 0,01
sl
c
c
sj
pk
c
u

c
ci
cu
s c c
c
u
O
r
ci
A
A
pk
sj
A
y
x
Hnh 1.14: Cch tnh ton kh nng chu lc ca cu kin c tit din tu .
(a) Tit din chu lc; (b) S phn b bin dng; (c) Phn b ng sut
Kh nng chu lc ca tit din c tnh ton da theo cc cng thc sau
y:


= = =
s
l
i
m
j
n
k
pk pk sj sj ci ci
A A A N
1 1 1
o o o (F.0.1-6)

= = =
s
l
i
m
j
n
k
pk pk pk sj sj sj ci ci ci x
x A x A x A M
1 1 1
o o o (F.0.1-7)
pk
l
i
m
j
n
k
pk pk sj sj sj ci ci ci y
y A y A y A M

= = =
s
1 1 1
o o o (F.0.1-8)
N: gi tr thit k ca lc nn
M
x
, M
y
: m men un theo phng x v phng y
Cc ch s ci, si, pk ln lt dng cho cc phn t n v ca b tng th i,
ct thp thng th i v ct thp ng sut trc th k.
A: din tch n v
2). Di y l cng thc tnh tng t:

0
1 1 1
1
u uy ux
N N N
N
+
s
Trong :
N
u0
: gi tr thit k ca p lc ti tm trc ca mt ct cu kin (gi tr thit
k ca p lc nn ng tm)
N
ux
: gi tr thit k ca lc nn lch tm quanh trc x, c tnh trn ton b
ct thp dc sau khi tnh n q
x
e
ix
, q
x
tnh theo cc cng thc sau:

2 1
2
0
0
/ 1400
1
1 , , q |
.
|

\
|
+ =
h
l
h e
i

Lun vn tt nghip Trang 21
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng

N
A f
c
5 , 0
1
= ,

h
l
0
2
01 , 0 15 , 1 = ,
N
uy
: tng t theo phng y.
Gi tr thit k N
u0
(p lc ti tm trc ca mt ct cu kin) c th dng
cng thc mc 7.3.1 { 0,9Ns(f
c
A+f
y
A
y
) } nhng thay bng du = , N
c thay th bi N
u0
v khng tnh n h s n nh v h s 0,9.

1.12. Cc nghin cu khc v ct chu nn lch tm xin [5]
Gs. Ts. Nguyn nh Cng trng i hc Xy dng c rt nhiu
nghin cu v tnh ton cu kin chu nn lch tm xin. Trong nhng nm qua,
Gs. Ts. Nguyn nh Cng cng hng dn nhiu hc vin lm lun vn cao
hc v vn ny.
Lun vn thc s ca Phm Th Hu (do Gs. Nguyn nh Cng v Pgs. V
Vn Tho hng dn) da vo TCVN 5574-1991 kt hp vi lp trnh a
ra bi ton kim tra cu kin chu nn lch tm xin.
Lun vn thc s ca Nguyn Danh Thng (do Pgs. Bi Quang Trng
hng dn) xy dng ng cong tng tc ca cu kin chu un xin da
trn gi thit tit din phng.
Lun vn thc s ca L Hong Sn (do Gs. Nguyn nh Cng hng
dn) kt hp vi lp trnh xy dng ng cong tng tc theo tiu chun
Vit Nam TCXDVN 356:2005, xy dng v kim tra cc cng thc gn ng
tnh ton cu kin nn lch tm xin.

1.13. V lun vn thc s ca tc gi L Hong Sn [13]
Tm tt ni dung lun vn:
- Nghin cu xy dng mt biu tng tc theo tiu chun Vit Nam
TCXDVN 356:2005. Xy dng chng trnh tnh theo 5 dng vng nn, v
ng gii hn vng nn c xc nh bi ng thng y = kx+| v v tr ca
ng gii hn vng nn c xc nh theo 2 bin k v |
- Lp chng trnh my tnh xy dng mt biu tng tc
- Xy dng cng thc gn ng tnh ct thp b tr u theo chu vi
bng cch tham kho cc cng thc tnh gn ng trong tiu chun Anh, M v
ph hp vi tiu chun xy dng Vit Nam TCXDVN 356:2005.
Lun vn tt nghip Trang 22
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
- So snh v nh gi cng thc gn ng v a ra cc nhn xt v h
s k trong cc cng thc gn ng.

1.14. Cng thc gn ng tnh ton cu kin BTCT chu nn lch tm
xin [5], [13], [14]
Phng php gn ng da trn vic bin i trng hp nn lch tm xin
thnh nn lch tm phng tng ng tnh ct thp. Nguyn tc ca phng
php ny c trnh by trong tiu chun thit k ca nc Anh BS:8110 v ca
M ACI:318, da vo nguyn tc lp ra cc cng thc v iu kin tnh
ton ph hp vi tiu chun Vit Nam TCXDVN 356:2005.
Xt tit din c cnh C
x
, C
y
. iu kin p dng phng php gn ng
l: 0.5s
y
x
C
C
s2, ct thp c t theo chu vi, phn b u hoc mt ct thp
trn cnh b c th ln hn (cnh b c gii thch bng v m hnh tnh).
O
ox
e
e
oy
C
x
C
y
y
x
M
y
x
M

Tit din chu lc nn N, moment un M
x
, M
y
, lch tm ngu nhin e
ax
,
e
ay
. Sau khi xt un dc theo hai phng, tnh c h s q
x
, q
y
. Moment gia
tng M
x1
; M
y1
.

M
x1
= q
y
e
0y
N ; M
y1
= q
x
e
0x
N
Ty theo tng quan gia hai gi tr M
x1
, M
y1
vi kch thc cc cnh m
a v mt trong hai m hnh tnh ton (theo phng x hoc y). iu kin v k
hiu theo bng sau:



Hnh 1.15: S tnh ton ct
chu nn lch tm xin

Lun vn tt nghip Trang 23
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
M hnh Theo phng M
x
Theo phng M
y

iu kin
y
x
C
M
1
>
x
y
C
M
1

x
y
C
M
1
>
y
x
C
M
1

K hiu
h=C
y
; b=C
x

M
1
=M
x1
; M
2
=M
y1
e
a
=e
ax
+0.2e
ay

h=C
x
; b=C
y

M
1
=M
y1
; M
2
=M
x1

e
a
=e
ay
+0.2e
ax

Gi thit chiu dy lp m a, tnh h
0
=ha; Z =h2a; chun b cc s liu
R
b
; R
s
; R
s
;
R
nh i vi trng hp nn lch tm phng.
Tin hnh tnh ton theo trng hp t ct thp i xng:
x
1
=
b R
N
b

H s chuyn i m
0

Khi:
x
1
s h th m
0
= 1
h
x 7 , 0

x
1
>h th m
0
= 0.3
Tnh mmen tng ng (i nn lch tm xin ra nn lch tm phng)
M= M
1
+ m
0
M
2
b
h

lch tm:
e
1
=
N
M
; e
0
= e
1
+e
a

e= e
0
+
2
h
a
Tnh ton mnh theo hai phng:

x
=
x
x
i
l
0
;
y
=
y
y
i
l
0

= max(
x
;
y
)
Da vo lch tm e
0
v gi tr x
1
phn bit cc trng hp tnh ton.
a) Trng hp 1: Nn lch tm rt b khi c =
0
0
h
e
s 0.3, tnh ton gn nh
Lun vn tt nghip Trang 24
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
nn ng tm.
H s nh hng lch tm

e
=
) 2 )( 5 . 0 (
1
c c +

H s un dc ph thm khi xt nn ng tm:

e
= +
3 . 0
) 1 ( c

Khi s 14 ly =1
Khi 14 < <104 ly theo cng thc sau:
= 1.028 0.0000288
2
0.0016
Din tch ton b ct thp dc A
s
:
A
st
>
b s
b
e
R R
bh R
N


Ct thp c chn t u theo chu vi (mt ct thp trn cnh b c th
ln hn).
b) Trng hp 2: Khi x
1
>
R
h, tnh ton theo trng hp nn lch tm b.
Ta phi lp chng trnh xc nh chiu cao vng nn x.
T 2 iu kin cn bng, kt hp vi phng trnh tnh o
s
i vi b tng c
cp bn s B30, ct thp R
s
s 365 MPa, ta c phng trnh bc 3 xc nh x.
x
3
+ a
2
x
2
+ a
1
x + a
0
= 0
Trong :
a
2
= -(2+
R
)h
0

a
1
= ( ) Z h h
b R
Ne
R R
b
0
2
0
1 2
2
+ +
a
0
=
| |
b R
h Z e N
b
R R 0
) 1 ( 2 +

Gii phng trnh bc 3 tm x, theo [14], nu tnh ra c x > h
0
c ngha l
o
s
=-R
s

Khi tnh li x bng cch gii h gm 3 phng trnh (gm 2 phng trnh
cn bng v phng trnh o
s
=-R
s
), tm c:
Lun vn tt nghip Trang 25
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
x =
|
|
.
|

\
|
+ e
b R
N
h h
b
q
8
2
1
2
vi iu kin h
0
<x s h
Din tch ct thp A
s
tnh theo cng thc:
A
st
=
z kR
x
h bx R Ne
sc
b
)
2
(
0


H s k <0.5 l h s xt n vn t ct thp phn b theo chu vi cho
ton b tit din. Quy nh ly k=0.4.
c) Trng hp 3: Khi x
1
s
R
h
0
, tnh ton theo trng hp nn lch tm ln.
Khi 2a s x
1
s
R
h
0
, ly x = x
1
v tnh A
s
theo cng thc sau:
A
st =
Z kR
x
h bx R Ne
sc
b
|
.
|

\
|

2
0

Trng hp R
s
=R
sc
, dng cng thc:
A
st
=
Z kR
h x e N
s
) 5 . 0 (
0 1
+

Khi xy ra x
1
<2a, gi thit tnh x
1
l khng ng, khng th dng gi
tr x
1
, s dng cng thc:
A
st
=
Z kR
Z e N
Z kR
Ne
s s
) ( '
=
Ct thp c t theo chu vi, trong ct thp t theo cnh b c mt
ln hn hoc bng mt theo cnh h.

1.15. Cc yu cu t ra i vi vn tnh ton cu kin BTCT chu
nn lch tm xin:
- Phi c s kim tra li i vi chng trnh xy dng mt biu tng
tc. Trong ti lun vn ny, ng li kim tra l cng xy dng mt biu
tng tc nhng i theo mt hng khc trong vic nh ra cc bin t
xc nh vng chu nn.
- Xy dng s khi chng trnh tnh gn ng ct thp c th p
dng trong tnh ton thc hnh, t c th xy dng c mt chng trnh
my tnh mang tnh ng dng cao hn (c th tnh gn ng ct thp v sau c
th kim tra li ct thp b tr bng cc biu tng tc c v ra bi
chng trnh my tnh).
Lun vn tt nghip Trang 26
Chng I: Tng quan

Gio vin hng dn: Gs. Ts. Nguyn nh Cng Hc vin: Nguyn Phan c Hng
- Mt s xut gp v cc h s hiu chnh trong cng thc gn ng
c th p dng trong thc t tnh ton cu kin b tng ct thp chu nn lch
tm xin.

You might also like