You are on page 1of 51

Li m u

Tnh cp thit ca ti: Bc vo thin nin k th ba, khoa hc v k thut tr thnh yu t ct t ca s pht trin, l lc lng sn xut trc tip ca nn kinh t ton cu. iu ny c phn nh r trong vic hoch nh cc chnh sch v chin lc pht trin khoa hc, k thut v kinh t ca nhiu nc trn th gii. Tuy nhin tu thuc vo trnh s pht trin c th ca tng nc m xy dng chin lc, chnh sch pht trin khoa hc k thut mang tnh a dng v c th i vi tng giai on pht trin c th ph hp vi hon cnh, iu kin c s vt cht ca mi quc gia. V iu ni bt rt ra cc chin lc, chnh sch tt c cc nc trn th gii t nhng nc c nn kinh t hin i ng hng u th gii nh M, Nht, Php,...cho n nhng nc c nn kinh t chm pht trin v lc hu nh Vit Nam , Lo , Campuchia, mt s nc Trung ng ... chnh l quan im:"S pht trin khoa hc v k thut l mt phng hng quan trng mi , c tnh quyt nh trong vic pht trin kinh t quc gia"Bi vy vic nghin cu kinh nghim xy dng cc chnh sch v chin lc pht trin khoa hc v k thut ca cc nc trn th gii v trong khu vc p dng v pht huy mt cch sng to vo hon cnh ca t nc mnh c ngha c bit quan trng i vi cc nc trn con ng cng nghip ho- hin i ho ni chung v i vi Vit Nam ni ring hin nay. Trong thi i ngy nay, khi nn vn minh nng nghip dn dn nhng ch cho nn vn minh cng nghip th tng ng vi n thut ng ''cng nghip ho - hin i ho" cng t c s dng m thay th vo l cc thut ng khoa hc 1

mang tnh cht hin i ,ph hp vi xu th ca mt thi i mi "thi i tri thc" nh "tng trng", "pht trin"," ct cnh theo li ho rng"Mc d vy,chng ta khng th ph nhn cng nghip ho- hin i ho lun lun l vn hng u trong cc l lun v s pht trin kinh t ca cc quc gia trn th gii .Tht vy ,lch s pht trin ca nhn loi trong vi trm nm trc cho thy con ng m cc nc chm tin cn phi i theo,khng th l ci g khc ngoi vic bin i nn kinh t theo c cu hp l ,pht trin nng ng da trn c s khoa hc k thut hin i . t c mc ch ,iu tt yu l phi a t nc i ln con ng cng nghip ho- hin i ho bi l phng thc duy nht pht trin kinh t th gii, v bt k mt quc gia no b qua qu trnh ny u s tr nn qu chm , qu lc hu so vi bc i ca th gii.C th coi l quy lut Vit Nam khng th ng ngoi. Chng ta u bit ,cng nghip ho c coi l sn phm trc tip ca cuc cch mng cng nghip cui th k XVII, cn hin i ho l sn phm tt yu ca cuc cch mng khoa hc k thut gia th k XX. Ngy nay, trong bi cnh ca cuc cch mng khoa hc k thut hin i, cng nghip ho gn lin vi hin i ho c xem l nc thang nh du trnh pht trin mi ca nn vn minh nhn loi. Chng ta khng th ph nhn nhng thnh tu v khoa hc cng nh nhiu lnh vc khc trong i sng kinh t x hi .Chng hn, vic s dng nng lng nguyn t, nng lng mt tri lm gim s ph thuc ca con ngi vo ngun nng lng khong sn, vic ch to ra cc tn la vi cng sut cc ln dng nhin liu ho hc, hn hp dng lng hoc rn. Vi h thng ng lc mi ny, con ngi to ra c tc v tr cp mt (7,9km/s),phngv tinh nhn to u tin ca tri t (nm 1957), tc v tr cp hai (11,2 km/s) phng cc tu v tr thm him cc hnh tinh thuc h mt tri nh mt trng, Sao ho, Sao kim(nm 1959) v c bit l a con ngi t

chn ln mt trng (nm 1981) m ra k nguyn chin lc chinh phc v tr. S ra i ca cc vt liu tng hp khng nhng gip con ngi gim s ph thuc vo ti nguyn thin nhin khng ti sinh c m cung cp cho con ngi ngun vt liu mi c tnh nng u vit hn v ti sinh cDo vn t ra cho mi quc gia trn con ng thc hin cng nghip ho- hin i ho l ch cn nm bt xu th pht trin tt yu, khch quan ca thi i, khai thc ti a nhng thi c, thun li v hn ch n mc thp nht mi nguy c, bt li thc hin thnh cng nghip s nghip . i viVit Nam hin nay, cng nghip ho- hin i ho khng ch l qu trnh mang tnh tt yu m cn l mt i hi bc thit. ng trc thc trng t nc t mt nn kimh t tiu nng ang phn u vn ln t n mc tiu:" Dn giu ,nc mnh,x hi cng bng dn ch vn minh" li vn l mt nc ngho b chin tranh tn ph nhiu nm, tnh trnh khng khong kinh t x hi vn cha chm dt, lm pht cn mc cao, sn xut cha n nh, bi chi ngn sch ln, lao ng tht nghip hoc khng vic lm ngy cng tng (ring thnh th chim ti 7%), tng sn phm quc dn (GNP) tnh theo u ngi thp nht th gii: 220$ (thng9/1993) thp hn c Lo, Bngladesh, ch bng 1/9 Thi Lan, bng 1/4 ca Malaixia, bng 1/45 ca i LoanGn lin vi nn kinh t li l li lm n tn mn, tu tin ca sn xut nh; nhng thi quen c ca thi k bao cp trong sn xut, kinh doanh vn cn tn ti cho ti ngy nay, nh hng khng nh ti s tng trng ca nn kinh t t nc trong qu trnh to cu ho. V vy cng nghip ho- hin i ho cn l quy lut tt yu ca qu trnh pht trin kinh t-x hi nhm p ng nhu cu, li ch ca cc tng lp nhn dn v c dn tc. Nhn thc r vai tr , ng v nh nc, ta c nhiu ngh quyt quan trng v khoa hc - k thut v khng nh:

"Cng vi gio dc, o to khoa hc v k thut l quc sch hng u, l ng lc pht trin kinh t -x hi, l iu kin cn thit gi vng c lp dn tc v xy dng thnh cng ch ngha x hi. Cng nghip ho- hin i ho t nc bng cch da vo khoa hc, k thut" Nh vy, vai tr ng lc, l lc lng sn xut hng u ca khoa hc v k thut c ng ta nht qun khng nh v l iu tt yu khng th thay i c. Song vn t ra l lm sao khoa hc v k thut m nhn c vai tr ? Hay ni cch khc, trong iu kin t nc ta hin nay pht trin khoa hc v k thut ph hp vi vi tr "L lc lng sn xut hng u trong qu trnh cng nghip ho- hin i ho " th chng ta phi lm g? l mt vn rt bc bch hin nay trc thc trang khoa hc - k thut ca t nc cn pht trin chm v cha i vo cuc sng mc d tim nng l khng nh. Nghin cu v vn khoa hc v k thut trong s nghip cng nghip ho- hin i ho khng ch l cng trnh khoa hc ca cc c quan, t chc, c nhn, m cn l ca ton th x hi. V cho ti nay, chng ta cng thu c nhiu kt qu khng nh trong vic nghin cu, gp phn gip cho t nc hon thnh mc tiu l mt nc cng nghip vo nhng nm 2020. L mt sinh vin, em cng mun gp mt phn nh cng sc ca mnh vo s nghip nghin cu khoa hc ca t nc. Nghin cu v ti " Vai tr ca khoa hc v k thut trong s pht trin lc lng sn xut" l mt vn ln cn c thi gian v s hiu bit cng nh s u t nhiu. Mc d rt c gng nhng em khng th trnh khi nhng thiu st trong vic thu thp thng tin . Song vi s gip tn tnh ca thy em hon thnh bi vit ny. Em xin chn thnh cm n thy !

chng i Ngun gc v c s l lun 1. Lc lng sn xut trong l lun hnh thi kinh t - x hi ca Mc: Xut pht t quan nim cho rng lch s x hi loi ngi l qu trnh con ngi thng xuyn sn xut v ti sn xut, Mc xy dng nn hc thuyt v hnh thi kinh t -x hi . Hot ng sn xut bao gm: sn xut vt cht, sn xut tinh thn v sn xut ra chnh bn thn con ngi l c trng vn c ca x hi loi ngi m trong sn xut vt cht ng vai tr cc k quan trng. N l ng lc, l nn tng ca cc hot ng sn xut cn li ca x hi. Trong qu trnh sn xut vt cht, con ngi s dng cc cng c lao ng thch hp v tc ng ci to gii t nhin nhm to ra ca ci vt cht tho mn nhu cu ca mnh. Trong sn xut, con ngi khng ch quan h vi gii t nhin m gia nhng con ngi cn phi c mi lin h v quan h nht nh vi nhau, tc l vic sn xut ch din ra trong khun kh ca nhng mi lin h v quan h x hi. C nh vy con ngi mi c th bin i c gii t nhin, bin i i sng x hi ng thi bin i chnh bn thn con ngi.Trong bin chng t nhin, nghen vit "Lao ng l iu kin c bn u tin ca ton b i sng loi ngi v nh th n mt mc m trn mt ngha no ta phi ni :lao ng sng to ra bn thn con ngi ". Nh vy theo quan nim ca cc nh sng lp ch ngha Mc, trong lch s sn xut vt cht ca nhn loi hnh thnh nn mi quan h ph bin l: lc lng sn xut v quan h sn xut hp thnh phng thc sn xut. Trong lc lng sn xut "biu hin cho mi quan h gia con ngi vi t nhin, th hin nng lc thc tin ca con ngi trong qa trnh sn xut ra

ca ci vt cht". Lc lng sn xut bao gm ngi lao ng vi k nng lao ng ca h v t liu sn xut m trc ht l cng c lao ng . Sc lao ng ca con ngi v t liu sn xut, kt hp vi nhau to thnh lc lng sn xut. V quan h sn xut l "quan h gia ngi vi ngi trong qa trnh sn xut". Mi phng thc sn xut c trng cho mt hnh thi kinh t -x hi nht nh, n l s thng nht gia lc lng sn xut mt trnh nht nh v quan h sn xut tng ng, ng vai tr quyt nh i vi tt c cc mt ca i sng x hi: kinh t, chnh tr, vn ho v x hi. V lch s x hi loi ngi chng qua l lch s pht trin k tip nhau ca cc phng thc sn xut. Phng thc sn xut c, lc hu c thay th bng phng thc sn xut mi tin b hn. Trong mi phng thc sn xut th lc lng sn xut l yu t ng ng vai tr quyt nh. Lc lng sn xut l thc o nng lc thc tin ca con ngi trong qu trnh ci to t nhin nhm m bo cho s tn ti v pht trin x hi loi ngi, lm thay i mi quan h gia ngi vi ngi v t dn ti s thay i cc mi quan h x hi. Trong tc phm "S khn cng ca trit hc", Mc vit: " Nhng quan h x hi u gn lin mt thit vi nhng lc lng sn xut mi, loi ngi thay i phng thc sn xut, cch kim sng ca mnh, loi ngi thayi tt c nhng mi quan h x hi ca mnh". Khi lc lng sn xut trc ht l t liu sn xut thay i v pht trin th quan h sn xut tt yu cng thay i v pht trin theo, khi bt u thi i ca mt cuc cch mng x hi. Nh vy, lc lng sn xut khng ch l yu t khch quan, nng ng nht ca phng thc sn xut m cn l yu t cu thnh nn tng vt cht ca ton th nhn loi. Trong s pht trin ca lc lng sn xut, khoa hc ng vai tr ngy cng to ln. S pht trin ca khoa hc gn lin vi sn xut v l ng lc mnh m thc y sn xut pht trin.

Ngy nay, khoa hc pht trin v t c nhiu thnh tu to ln. Khi m con ngi tri qua ba cuc i cch mng cng nghip ln th nht, ln th hai v ln th ba th khoa hc tr thnh nguyn nhn trc tip ca nhiu bin i to ln trong sn xut, trong i sng v tr thnh "lc lng sn xut hng u", l yu t khng th thiu c lm cho lc lng sn xut c ng lc to nn nhng bc pht trin nhy vt to thnh cuc cch mng khoa hc v k thut hin i. C th ni rng :"khoa hc v k thut hin i l c trng cho lc lng sn xut hin i. CacMc tng d bo: " Theo pht trin ca i cng nghip, vic to ra ca ci thc t tr nn t ph thuc vo trnh chung ca khoa hc v vo s lng lao ng chi ph hn vo sc mnh ca nhng tc nhn c khi ng trong thi gian lao ng, v bn thn nhng tc nhn, n lt chng ( hiu qu to ln ca chng ) tuyt i khng tng ng vi thi gian lao ng trc tip cn thit sn xut ra chng m ng ra chng ph thuc vo trnh chung ca khoa hc v vo s tin b ca k thut, hay l ph thuc vo vic ng dng khoa hc y vo sn xut " v trong thi i ngy nay khng nh: pht trin x hi hi khng th da trn nn tng vng chc ca khoa hc- k thut hin i. Theo quan nim ca Mc, mi hnh thi kinh t-x hi c hnh thnh t nhiu yu t, nhiu mi quan h nh: mi quan h gia lc lng sn xut v quan h sn xut, gia c s h tng v kin trc thng tngCc yu t, cc mi quan h ny lun c s tc ng qua li ln nhau to thnh ng lc ni ti ca s pht trin x hi, thc y tin b x hi. Xut pht t quan nim , CacMc cho rng ngay trong cng mt hnh thi kinh t-x hi th khng phi bt c lc no n cng c th hin di mt hnh thc ging nhau. Chnh v l , Mc i hi phi vn dng phng php phn tch lch s c th khi s dng phm tr hnh thi kinh t-x hi vo vc xem xt,

phn tch mt x hi c th, phi lm r c vai tr, v tr v s tc ng ca nhng quan h x hi trong i sng x hi. Ch c nh vy chng ta mi c th rt ra nhng kt lun c tnh quy lut ca mt x hi c th khi p dng phm tr hnh thi kinh t-x hi vo vic nghin cu x hi . V xt cho n cng, th s sn xut v ti sn xut ra i sng hin thc x hi mi l yu t quyt nh tin trnh pht lch s ca nhn loi hng nghn nm qua. Ph.Anghen ni: '' Theo quan nim duy vt v lch s, nhn t quyt nh trong qu trnh lch s xt n cng l sn xut v ti sn xut i sng hin thc. C ti ln Mc cha bao gi khng nh g hn th". Lch s pht trin ca x hi loi ngi tri qua nhiu giai on khc nhau, ng vi mi giai on ca s pht trin l mt hnh thi kinh t x hi nht nh, v s tin b x hi chnh l s vn ng theo hng hon thin dn ca cc hnh thi kinh t x hi, l s thay i hnh thi kinh thi kinh t lc hu li thi bng hnh thi kinh t x hi tin b, hin i hn m gc r su xa ca n l s pht trin khng ngng ca lc lng sn xut. N l nn tng, l c s vt chtk thut, l yu t quyt nh s hnh thnh, pht trin v thay th ln nhau ca cc hnh thi kinh t-x hi. Mc vit: ''Ti coi s pht trin ca nhng hnh thi kinh t-x hi l mt qa trnh lch s t nhin" nhng s pht trin x hi chng nhng c th din ra bng con ng pht trin tun t t hnh thi kinh t-x hi ny ln hnh thi kinh t - x hi khc, m cn c th din ra bng con ng b qua mt giai on pht trin no , mt hnh thi kinh t-x hi no trong nhng iu kin khch quan v hon cnh lch s c th. Da trn nhng t tng c th ca hc thuyt Mc v hnh thi kinh t-x hi vi vai tr then cht ca lc lng sn xut l c s l lun cho php chng ta khng nh s nghip cng nghip ho, hin i ho theo nh hng XHCN l nhim v trung tm xuyn sut trong thi k qu ln CNXH b qua giai

on pht trin CNTB, l quy lut khch quan trong qu trnh pht trin ca dn tc ta. 2. Khoa hc v k thut trong nn kinh t ton cu. Trong na th k qua, vic duy tr tc tng trng kinh t v to ra cng n vic lm lun lun ng v tr cao trong trong danh mc nhng u tin hng u ca nhiu nc trn th gii, c bit l cc nc ang pht trin. Kt qu ca nhiu cng trnh nghin cu ca cc nh khoa hc cho thy rng t nht mt na mc tng trng kinh t ton cu l nh nhng tin b khoa hc-k thut em li thng qua vic chng gp phn lm tng thm hiu qu u t ca cc ngun vn v nng sut lao ng x hi cng nh to ra sn phm v dch v mi tho mn nhu cu ngy cng cao ca x hi. Chnh v vy khoa hc v k thut ng vai tr rt ln trong cc chin lc tng trng kinh t ca cc nc pht trin va ang pht trin. S thnh cng ca cc nc trong vic t ti nhng mc tiu v khoa hc k thut to ra tng trng kinh t tc ng trc tip ti sc cnh tranh v dn ti kt qu l lm tng tc tng trng kinh t. Nu nh trong thin nin k th nht, than , sc gi, sc nc, sc mnh c bp ca ngi v gia sc l ngun nng lng ch yu th ti gn thin nin k th hai, l du kh, my hi nc, in, nng lng nguyn t phn hch. Hin nay nhn loi ang tin vo thin nin k th ba da trn nn tng ca cc nghnh cng nghip cao nh k thut thng tin, k thut nng lng ht nhn, tng hp nhit hch, k thut nan C th ni rng t v tr i sau, tng hp cc kinh nghim hai thin nin k u, khoa hc v k thut tr thnh ng lc pht trin hng u ca nhiu quc gia trn th gii, l lc lng dn ng v l lc lng sn xut trc tip ca nn kinh t ton cu ho. C th ni y l cuc cch mng khoa hc k thut mi nht trong khoa hc t nhin, l

cuc cch mng khoa hc k thut hin i. lm r vai tr ca khoa hc k thut trong nn kinh t ton cu, ta cn tm hiu th no l khoa hc, k thut, l cuc cch mng khoa hc k thut hin i. Khoa hc l mt khi nim th hin nhiu ni dung khc nhau: khoa hc l mt hnh thi thc x hi, l mt cng c nhn thc; khoa hc l mt lnh vc hot ng x hi; khoa hc l mt h thng tri thc ca nhn loi c th hin bng nhng khi nim, phn on, hc thuytTuy nhin nh ngha cho rng khoa hc l mt h thng chnh th cc tri thc ca tin trnh lch s x hi c coi l nh ngha y nht di gc lch s pht trin ca khoa hc. Ngoi ra, khoa hc cn c hiu l qu trnh hot ng ca con ngi c c h thng tri thc v th gii vi chc nng lm cho con ngi nm c nhng quy lut ca hin thc khch quan ,ngy cng lm ch c nhng iu kin sinh hot t nhin v x hi K thut trc ht l tp hp tri thc gn lin v tng ng vi mt tp hp k thut (Nh my mc, thit b, phng tin) bao gm cc tri thc v phng php, k nng, b quyt, kinh nghimc s dng theo mt quy trnh hp l vn hnh, tp hp k thut , tc ng vo i tng lao ng to ra sn phm phc v cho nhu cu ca con ngi. K thut t ch ch dng trong cc hot ng lao ng sn xut ra ca ci vt cht theo s pht trin mnh m ca nn kinh t ton cu th gi y khi nim c s dng vi ngha rng hn v trong nhiu lnh vc hot ng ca con ngi . Nu nh trong nhiu th k trc y khoa hc ch pht trin mt cch c lp ring r th ti u th k 20 mi quan h mt thit gia khoa hc- k thut to nn cuc cch mng khoa hc k thut hin i ca x hi loi ngi, nh du "qu trnh khoa hc k thut bin thnh lc lng sn

xut trc tip l iu kin cn a lc lng sn xut ln mt bc pht trin mi". Cho ti nay cha c mt cng trnh no a ra nh ngha c th v cuc cch mng khoa hc k thut hin i, song v i th ta c th hiu l s thay i cn bn trong bn thn cc lnh vc khoa hc k thut cng nh mi quan h v chc nng x hi ca chng, khin cho c cu v ng thi pht trin ca cc lc lng sn xut cng b thay i hon ton. nt khi qut nht c th nh ngha cuc cch mng khoa hc k thut hin i l s bin i tn gc lc lng sn xut ca x hi hin i, c thc hin vi vai tr dn ng ca khoa hc k thut trong ton b chu trnh: "khoa hc - k thut - sn xut- con ngi - mi trng ". C th ni rng s pht trin ca khoa hc k thut a vn minh nhn loi qu sang mt giai on pht trin mi v cht. l kt qu ca qu trnh tch lu lu di cc kin thc khoa hc ca vic i mi k thut sn xut, v vic tng quy m s dng k thut mi. Trong s pht trin c tnh tin ho v cc dch chuyn c tnh cht c tnh cch mng cng to iu kin cho nhau pht trin. Trong lnh vc sn xut cng nh trong cc ngnh tri thc khoa hc u c th quan st thy nhng s lun phin c sc ca cuc nhy vt v s pht trin tun t trong nhiu lnh vc nh : Trong ngnh nng lng, s dng nng lng nc, c bp, gi, than, in, du la ri nng lng nguyn t v hin nay chnh l nng lng nhit hch. Trong lnh vc sn xut, t hp tc lao ng gin n qua giai on cng trng th cng ri tin ln phng thc sn xut i c kh vi cc quy trnh sn xut v k thut c c gii ho tng hp, xut hin cc h thng my mc, to ra cc my t ng, t ng ho ng b, h thng sn xut linh hot.

Trong sn xut vt liu, chuyn t nguyn liu nng nghip, cc loi vt liu xy dng truyn thng ( nh g, gch, ), s dng kim loi en ( nh st gang) l ch yu sang s dng kim loi mu, cht do, b tng, cc vt liu kt cu (omposite), vt liu thng minh vt liu siu dn Trong k thut sn xut, ch to t sn xut th cng, tin ln bn t ng ri ti k thut t ng ho( t ng ho thit k - ch to), k thut thng tin ( tin hc, vin thng v tr) k thut nano, k thut sinh hc, k thut ht nhn, k thut khng gian, k thut vt liu mi S khi u ca cch mng khoa hc k thut hin i a con ngi tin vo mt k nguyn mi, k nguyn ca tri thc. y l bc qu trong s pht trin khoa hc v k thut hon ton ch da trn c s khoa hc trong mi lnh vc ca i sng x hi v cc ngnh sn xut vt cht, bin bn thn khoa hc thnh nn cng nghip tri thc trong thi i tri thc, nn kinh t cng nghip s tr thnh nn kinh t thng tin (hay cn gi l nn kinh t tri thc, nn kinh t tin hc, nn kinh t mng) Nh vy cuc cch mng khoa hc k thut hin i da trn c s ct li l cuc cch mng vi in t din ra t u thp nin 60 v cc thnh tu khoa hc k thut ln nht ca th k XX th l "bc qu di s ch o vi vai tr dn ng ca khoa hc sang qu trnh t chc li v cn bn k thut sn xut, iu tit cc quy trnh k thut vi quy m ngy cng tng, t chc li tt c cc lnh vc i sng x hi da trn c s nhng ngnh k thut cao m cc cuc cch mng trc cha iu kin to ra mt cch hon chnh nh :K thut thng tin, k thut sinh hc, k thut vt liu mi, k thut nng lng mi k thut t ng ho trn c s k thut v in t ". Thm nhp vo tt c cc lnh vc ca i sng x hi, cuc cch mng khoa hc k thut hin i to iu

kin tit kim ti nguyn thin nhin v cc ngun lc x hi. Cho php chi phi tng i cc phng tin sn xut cng to ra cng mt khi lng hng ho tiu dng. Kt qu l ko theo s thay i c cu ca nn sn xut x hi ,lm thay i tn gc lc lng sn xut m khoa hc k thut l yu t hng u. Cuc cch mng khoa hc k thut hin i tc ng su sc mi lnh vc ca i sng x hi loi ngi,a con ngi tin vo thi i mi- thi i ca nn kinh t tri thc.

chng II
cng nghip ho -hin i ho vit nam I: S hnh thnh v pht trin cng nghip ho -hin i ho Vit Nam. 1.1 Cng nghip ho - Hin i ho l g ? Lch s loi ngi tri qua 5 -6 ngn nm (Trc th k
XVIII) thi k cng trng th cng, gn 300 nm thi k i

cng nghip c kh nhng ch mt gn 120 nm hon thnh thi k cng nghip ho u tin, sau cc nc M, Ty u ch tin hnh cng nghip ho trong vng 80 nm, Nht Bn 60 nmv ngy nay Vit Nam cng nh nhiu quc gia khc trn th gii ang tch cc rt ngn khong cch, tin dn ti nn vn minh nhn loi cng chnh bng Cng nghip ho-hin i ho. Cc nc i qua giai on pht trin TBCN i vo thi k qu ln CNXH tin hnh thc hin qu trnh ti cng nghip nhm iu chnh, b sung v hon thin c s vt cht k thut v k thut hin i theo yu cu ca ch x hi hi mi. Cc nc c nn kinh t pht trin chm nht l cc nc nng nghip lc hu th tin ln CNXH xy dng c s vt cht k thut nht thit phi cng nghip ho to ra c s vt cht k thut lm tin cho s pht trin kinh t-X hi.Vy ta nn hiu v phm tr cng nghip honh th no ? Quan nim n gin nht v cng nghip ho cho rng: "cng nghip ho a c tnh cng nghip cho mt hot ng, trang b (cho mt vng, mt nc), cc nh my, cc loi cng nghip".Quan nim mang tnh trit t ny c hnh thnh da trn c s khi qut qu trnh hnh thnh lch s cng nghip ho cc nc Ty u, Bc M.

Nghin cu nh ngha v phm tr cng nghip ho ca cc nh kinh t Lin X (c), Cun "Gio khoa v kinh t chnh tr "ca Lin X c dch sang ting Vit nh ngha: "cng nghip ho XHCN l pht trin i cng nghip, trc ht l cng nghip nng, s pht trin cn thit cho vic ci to ton b nn kinh t quc dn da trn c s vt cht k thut tin tin. Cun t in ting Vit gii thch: "Cng nghip ho l qu trnh xy dng nn sn xut c kh ln trong tt c cc ngnh ca nn kinh t quc dn v c bit cng nghip nng dn ti s tng nhanh trnh trang b k thut cho lao ng v nng cao nng sut lao ng. Quan im cng nghip ho l qu trnh xydng v pht trin i cng nghip trc ht l cng nghip nng ca cc nh kinh t hc Lin X (c) c chng ta tip nhn, p dng vo Cng nghip ho - Hin i ho ca t nc ngay t nhng nm 1960 vi ni dung ch o l "u tin pht trin cng nghip nng mt cch hp l, ng thi gia sc pht trin nng nghip v cng nghip nh...nhm xy dng c s vt cht k thut cho CNXH". Nhng trn thc t, chng ta phi tr gi cho s nghip cng nghip ho XHCN theo kiu khi p t m hnh cng nghip ho XHCN Lin x vo nc ta m khng xut pht t thc trng t nc l mt nc nng nghip lc hu. Tuy nhin, d khng t c mc tiu ra trong nhng nm u tin hnh cng nghip ho nhng cng nh m chng ta xy dng c mt c s vt cht k thut nht nh, to ra tim lc mi v nhiu mt c bit l kinh t, quc phng, vn ho, chnh trgp phn cho cuc khng chin trng k ca dn tc, bo m c phn no i sng vt cht ca nhn dn. n nm 1963, t chc pht trin cng nghip ca lin hip quc a ra nh ngha v Cng nghip ho l: "Cng nghip ho mt qu trnh pht trin kinh t". Trong

qu trnh ny, mt b phn ngy cng tng cc ngun ca ci quc dn c ng vin pht trin c cu kinh t nhiu ngnh trong nc vi k thut hin i. c im ca c cu kinh t ny l "c mt b phn lun thay i sn xut ra t liu sn xut, hng tiu dng v c kh nng m bo cho ton b nn kinh t v x hi ".Theo quan im ny, qu trnh cng nghip ho c hiu l qu trnh rng ln v su sc vi nhiu mc tiu ch khng phi ch nhm thc hin mt mc tiu duy nht l kinh t k thut nh trc kia. Da trn c s k thut , chng ta nhn thc r c sai lm ca mnh trn con ng cng nghip ho XHCN theo kiu c, cng nhc v km hiu qu. C l lun v thc tin u ch ra rng: Qu trnh pht trin y kh khn, th thch t tnh trng kinh t lc hu sang trng thi kinh t pht trin hin i khng th khng tin hnh cng nghip ho v cng vi cng nghip ho l hin i ho. Cng nghip ho phi gn lin vi hin i ho v l hai qu trnh ni tip v an xen ln nhau. Trc , cc nc M v Ty u, h tin hnh cng nghip ho kh lu ri mi i vo hin i ho v cho ti nay, qu trnh ny vn cn ang tip tc. Ta c th hiu: Hin i ho l qu trnh chng li s tt hu c s bng n ca cuc cch mng khoa hc k thut ang din ra trn th gii. Nh vy, xt v mt lch s qu trnh cng nghip ho din ra trc qu trnh hin i ho. Kinh nghim ca cuc i mi t nc theo nh hng XHCN nc ta cho thy rng: "cng nghip ho nht thit phi gn lin vi hin i ho ".Ti hi ngh Trung ng kho VII (Thng7/1994) v kho VIII(Thng 6/1995) ng ta khng nh: "Cng nghip ho - Hin i ho l qu trnh chuyn i cn bn, ton din cc hot ng sn xut kinh doanh, dch v v qun l kinh t, x hi t s dng lao ng th cng l chnh sang s dng mt cch ph bin sc lao ng cng vi k thut v phng php tin tin, hin i da trn s pht trin ca cng nghip v tin b khoa hc - k thut, to ra

nng sut lao ng x hi cao "( Vn kin hi ngh ln th 7 Ban chp hnh Trung ng kho VIII ). Vi quan nim ny, v c bn phn nh c phm vi rng ca qu trnh Cng nghip ho - Hin i ho, ch ra c ci ct li ca n l ci bin lao ng th cng, lc hu thnh lao ng s dng lao ng tin tin, hin i t c nng sut lao ng cao, gn cng nghip ho vi hin i ho, xc nh r vai tr ca cng nghip, ca khoa hc k thut trong s nghip cng nghip ho. Nh vy v c bn cng nghip ho theo nh hng XHCN: "l mt cuc cch mng su sc trong tt c cc lnh vc ca i sng x hi." 1.2 Cng nghip ho - Hin i ho l qu trnh tt yu khch quan Ngay t nhng nm 60, khi bt u tin hnh cng cuc i mi t nc, ng v nh nc ta nhn r tnh quy lut v vai tr Cng nghip ho - Hin i ho trong tin hnh vn ng, pht trin ca cc nc trn th gii ni chung,Vit Nam ni ring v xc nh: "Cng nghip ho l nhim v trung tm thi k qu ln CNXH". Vi ng li cng nghip ho XHCN ch trng pht trin cng nghip nng m trng tm l ngnh c kh ch to dn n nhng sai lm c bn v mt l lun ln thc tin. Trong sut hn mt phn t th k, chng ta t cng nghip ho XHCN v tr i lp hon ton vi "cng nghip ho TBCN", coi vic pht trin cng nghip l gii php ng n xy dng c s vt cht k thut cho CNXH m "qun" mt vai tr ca nng nghip v cng nghip nh trong nn kinh t quc dn. Chng ta ch n gin coi cng nghip ho l "Mt qu trnh xy dng nn sn xut c c kh ha trong tt c cc ngnh kinh t quc dn ". Quan nim ny bt ngun t nhn thc gio iu, my mc ca ng v nh nc ta v m hnh cng nghip ho XHCN ca Lin X m khng xut pht t thc trng kinh t x

hi ca t nc cng nh bi cnh quc t lc by gi. Trong nhng nm u tin hnh cng nghip ho t nc, tuy nn cng nghip ca nc ta c u t kh ln nhng vi quan nim nh vy v cng nghip ho dn n hiu qu ca qu trnh cng nghip ho rt thp ,thm ch cn ko theo c nng nghip v cng nghip nh cng ri vo tnh trng nh tr nghim trng. Nhiu nh my, x nghip quc dn lm n thua l ko di, t trng cu ngnh cng nghip trong tng sn phm quc dn khng ng k, n nc ngoi chng cht, i sng ca nhn dn gp rt nhiu kh khn. Nghim trng hn, nn kinh t lm vo tnh trng thiu ht ln, mt cn i mt cch cn bn, khng c tch lu v ri vo tnh trng khng hong kinh t -x hi ko di. S pht trin kinh t ch ch trng vo chiu rng khng to ra c nhng yu t cn thit pht trin theo chiu su, tnh nng ng v sng to ca c nhn cng nh tp th b km hm v khng c c hi c th hin v iu tt yu l chng ta phi tr mt gi qu t cho ng li cng nghip ho XHCN theo kiu . Nhn thc c hu qu , ng v nh nc ta kp thi a ra chin lc cng nghip ho mi ph hp vi hon cnh t nc. Th nhng khi loi b ng li "cng nghip hoXHCN" theo li c, ngi ta b lun c cng nghip ho ch nhc n "pht trin ", "tng trng", "ct cnh "ch khng cp ti cng nghip ho na. Nhng th hi nhng khi nim t trong iu kin c th ca nc ta hin nay s l g nu khng phi chnh l cng nghip ho. Vic chng ta t b mt quan im sai lm v cng nghip ho v cch thc tin hnh cng nghip ho theo li ch quan duy ch, km hiu qu hon ton khng c ngha l ph nhn tnh tt yu khch quan ca cng nghip ho. Mi l thuyt v pht trin trn th gii hin thi u khng b qua mt trong nhng ni dung ch yu khng th thiu ca n l cng

nghip ho. ng v nh nc ta xc nh: "Xy dng t nc ta thnh mt nc cng nghip c c s vt cht k thut hin i, c cu kinh t hp l, quan h sn xut tin b, ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut, i sng vt cht v tinh thn cao, an ninh quc phng vng chc, dn giu nc mnh, x h cng bng, dn ch, vn minh. V vy i vi mt nc ngho nh Vit Nam, khng cn con ng pht trin no khc ngoi con ng cng nghip ho, hin i ho. Ngy nay trn th gii, cng nghip ho vn c coi l phng hng ch o, l con ng tt yu phi tri qua ca cc nc ang pht trin. nc ta khi nhng t tng c bn trong hc thuyt ca CacMc v hnh thi kinh t-x hi c nhn thc li mt cch su sc vi t cch l c s l lun cho cng cuc i mi t nc. Cng nghip ho c xem l mt qu trnh thc hin chin lc pht trin kinh t-x hi nhm ci bin x hi, gn vi vic hnh thnh bn cht u vit ca ch mi. So vi cc nc trong khu vc c im xut pht tng t nh nc ta hin nay, chng ta ang tnh trng tt hu xa hn. Trong bi cnh quc t v khu vc hin thi, chng ta cn v c th tin hnh "cng nghip ho ui kp ", ng thi "cng nghip ho gn lin vi hin i ho " m ra con ng tt, rt ngn khong cch gia cc nc ang pht trin vi cc nc tin tin. Thc t lch s cho thy: Nhiu nc chu nh: Singapo, i Loan, Hn Qucch trong mt thi gian ngn t mt nc km pht trin tr thnh mt nc cng nghip mi (NIC). l nhng tm gng kinh nghim cho chng ta hc hi v vn ln .Cng nghip ho i i vi hin i ho kt hp nhng bc tin tun t v k thut vi vic tranh th nhng c hi i tt n u hnh thnh nhng mi nhn pht trin theo trnh tin tin ca khoa hc - k thut th gii. Mt iu r rng l chng ta khng th thc hin tt qu trnh cng nghip ho vi ni dung cn bn l c kh ho cc ngnh ca nn kinh t quc dn ri mi tin hnh hin i ho. Mt khc khi thc

hin c kh ho cc ngnh sn xut, ta khng th da trn c s s dng my mc lc hu m phi s dng k thut v k thut sn xut hin i .Vi ngha , cng nghip ho phi gn lin vi hin i ho. Trong thi i hin nay, Cng nghip ho - Hin i ho nc ta c nhiu c im khc vi Cng nghip ho - Hin i ho nhiu nc khc, nhng xt v tng th n l mt qu trnh rng ln, phc tp bao hm nhng ni dung c bn sau: Mt l : Cng nghip ho, hin i ho l qa trnh trang b v trang b li k thut hin i cho tt c cc ngnh kinh t quc dn, trc ht l cc ngnh chim v tr trng yu. Lch s cng nghip ho trn th gii cho thy rng, qu trnh cng nghip ho gn lin vi cuc cch mng khoa hc k thut v k thut. n gia th k XX, cuc cch mng khoa hc v k thut hin i li to ra nhng bc t ph mi trong s pht trin ca lc lng sn xut, em li tnh cht hin i cho cc t liu sn xut, cho k thut, trnh t chc v qun l tin tin vv l nhng yu t cu thnh ni dung k thut m s pht trin ca n l vn ct li ca Cng nghip ho - Hin i ho. Chnh v vy trong thi i ngy nay, cng nghip ho lun i hi phi trang b v trang b li k thut cho cc ngnh kinh t gn lin vi qu trnh cng nghip ho c phn cng ln phn mm ca k thut. Tuy nhin, cch thc tin hnh cc nc li khng ging nhau, c nc tin hnh bng cch t nghin cu , sng ch, t trang b k thut mi cho cc ngnh kinh t trong nc ,mt s nc khc li tin hnh thng qua chuyn giao k thut, c nc th kt hp gia hai hnh thc t nghin cu v chuyn giao k thut. Nh vy c th ni cng nghip hohin i ho l qu trnh chuyn nn sn xut x hi t trnh k thut thp ln trnh k thut hin i cng vi s dch chuyn lao ng thch ng c cu ngnh, ngh.

Hai l: Qa trnh cng nghip ho- hin i ho khng ch lin quan ti pht trin cng nghip m l qu trnh bao hm tt c cc ngnh ,cc lnh vc hot ng ca mt n c. N thc y vic hnh thnh mt c cu kinh t mi, hp l cho php khai thc tt nht ngun lc v li th ca t nc. Nn kinh t ca mi nc l mt th thng nht cc ngnh, cc lc lng quan h bin chng v nhau,s thay i ngnh kinh t, s thay i ngnh kinh t, lnh vc hot ng ny s ko theo s thay i cc ngnh cc lnh vc khc v ngc li. V th, qu trnh Cng nghip ho- Hin i ho gn lin vi qu trnh phn cng lao ng x hi vi nhng c im mang tnh quy lut. Xt v tng th, c cu kinh t ca mi nc c cu thnh bi b phn nng nghip - cng nghip v dch v. Trong qu trnh cng nghip ho, hin i ho s chuyn dch cc ngnh din ra theo xu hng t nng nghip - cng nghip - dch v n cng nghip - nng nghip dch v. giai on u nng nghip gi v tr then cht nhng n mt trnh pht trin nht nh khi nhu cu v lng thc, thc phm c bo m th cng nghip s c y ln trn.Tuy cng nghip ho khng ng nht vi pht trin cng nghip nhng khng th tin hnh cng nghip ho nu khng pht trin cng nghip vng mnh , chim v tr hng u trong c cu nn kinh t quc dn. Bn cnh , cc hot ng dch v cn l iu kin pht trin cc ngnh kinh t v ci thin i sng nhn dn Ba l: Cng nghip ho - Hin i ho l qu trnh kinh t, k thut va qu trnh kinh t-x hi.Trong qu trnh y mnh Cng nghip ho - Hin i ho,qu trnh kinh t-x hi c quan h bin chng vi nhau c tm v m ln vi m, v vi c qua trnh kinh t -k thut. Vi ngha khi xem xt s tc ng v hiu qu ca cng nghip ho phi c quan

im ton din khng dng l kha cnh kinh t-k thut m phi xem xt kha cnh kinh t-x hi ca n. Do xt cho n cng Cng nghip ho - Hin i ho l qu trnh xy dng v pht trin vn ho, trong ngun lc con ngi, gia tng gi tr v vai tr con ngi l ni dung ct li . Bn l: Cng nghip ho - Hin i ho cng ng thi l qu trnh m rng kinh t quc t trong iu kin hin nay nn kinh t nc ta khng th tng trng v pht trin mnh nu khng thit lp mi quan h kinh t vi nc ngoi. Bi vy Cng nghip ho - Hin i ho theo hng hi nhp quc t nhm thu ht vn u t, k thut th trng, kinh nghim ca cc nc i trc y mnh chin lc xut khu, nng lc cnh tranh tr thnh mt xu th chung ca thi i. Mi nc tr thnh mt b phn ca h thng kinh t th gii c tc ng tng h ln nhau v chu s bin ng kinh t-x hi chung ca th gii. V th, cn phi tnh n vic gn Cng nghip ho - Hin i ho vi vic xy dng h thng kinh t m, tng cng quan h thng mi, tch cc lin kt kinh t quc t . Nm l: Cng nghip ho-Hin i ho khng phi l mc ch t thn m l mt phng thc c tnh ph bin thc hin mc tiu pht trin ca mi nc. Bn thn cng nghip ho, hin i ho l mt hin tng c tnh ph bin, ngha l t km pht trin tr thnh pht trin, t lc hu tr thnh tin tin hin i, cc nc u phi tin hnh Cng nghip ho - Hin i ho vi nhng nt chung l qu trnh trang b k thut hin i cho cc ngnh kinh t, xy dng c s vt cht-k thut hin i, khai thc c hiu qu cc ngun lc ca t nc to ra nng sut lao ng x hi cao, bo m nhp pht trin kinh t x hi nhanh v bn vng. C th ni rng, Cng nghip ho - Hin i ho nc ta hin nay l mt cuc cch mng ton din v su sc trong

tt c cc lnh vc ca i sng ca x hi, m nhim v ln lao ca cuc cch mng l" to ra nhng iu kin thit yu v vt cht-k thut, v con ngi v khoa hc-k thut. Thc y chuyn dch c cu kinh t, nhm huy ng v s dng c hiu qu mi ngun lc, khng ngng tng nng sut lao ng x hi, lm tng hiu qu thc hin cng bng v tin b x hi, bo v v ci thin mi trng sinh thi. 2: Tnh c th ca Cng nghip ho - Hin i ho nc ta. Trong nhng nm qua s nghip Cng nghip ho - Hin i ho v c bn lm thay i b mt t nc v cuc sng nhn dn, cng c vng chc c lp dn tc v ch XHCN, nng cao v th v uy tn ca nc ta trn th trng quc t. Nhng bn cnh ,nn kinh t nc ta vn cha c s pht trin vng chc,hiu qu v sc cnh tranh thp, cc vn v vn ho-x hi ngy cng tr nn bc xc, gay gt, c ch chnh sch khng ng b v cha to c ng lc mnh m pht trinTrong hon cnh , ng ta vn kin nh thc hin ng ci y mnh Cng nghip ho - Hin i ho, xy dng nn kinh t c lp t ch nhanh chng a nc ta c bn tr thnh mt nc cng nghip theo hng hin i . Nhn nh v tnh hnh pht trin ca th gii trong th k XXI. Ngh quyt i hi ca ng nu r: "Th k XXI s tip tc c nhiu bin i ,khoa hc v k thut s c bc nhy vt. Kinh t tri thc c vai tr ngy cng ni bt trong qu trnh pht trin lc lng sn xut. Ton cu ho kinh t l mt xu th khch quan". Nhng nt mi y trong tnh hnh th gii v khu vc tc ng mnh m n tnh hnh nc ta. Trc mt nhn dn ta c c c hi ln thch thc ln. Mc d chng ta cn nhiu thiu st trong thc tin tin hnh Cng nghip ho - Hin i ho m chng ta cn khc phc v sa cha nhng nhn chung, c th v lc ca nc ta u c s

bin i r rt v cht. Chng ta thot khi cc cuc khng khong nghim trng ko di, to ra c tin cn thit chuyn sang giai on mi, y mnh Cng nghip ho - Hin i ho t nc. Khng nhng vy t nc cn c nhiu tim nng ln v ti nguyn cng nh ngun lc con ngi, tnh hnh chnh tr x hi c bn n nh, nhn dn t nim tin vo s lnh o ca ng, mi trng ho bnh s hp tc quc t v nhng xu th tch cc trn th gii to iu kin chng ta tip tc pht huy ni lc v li th so snh, tranh th ngoi lc, ngun vn, k thut mi, kinh nghim qun l, m rng th trng. Bn cnh l nhng thch thc m cc nc ang tin hnh Cng nghip ho - Hin i ho nh nc ta phi tnh n l u th v ngun lao ng v nguyn liu ngy cng gim so vi s pht trin ca k thut t ng ho, cht lng lao ng n nh ang lm gim u th v vic xut khu lao ng sang cc nc pht trin .Mt khc, k thut tin tin nng t trng cht xm trong gi thnh sn phm khin cho gi thnh ca cc ngun nguyn liu th v nguyn liu s ch c km theo lng cht xm thp gim i nhanh chng. iu ny v ang e do nghim trng ti xu hng xut khu nguyn liu cc nc, trong c Vit Nam .V vy vic la chn i theo con ng Cng nghip ho - Hin i ho tt yu phi gii quyt nhng thch thc . Trc ht, kh khn trong vic gii quyt nhng thch thc ny l do i ng cn b chuyn mn nghip v ca chng ta cn thiu v yu, bt cp vi s pht trin ca khoa hc -k thut. Ngoi ra ng ta cn phi xy dng c vt cht k thut vng mnh, kt cu h tng tng xng tin hnh cc cng trnh nghin cu thc nghim, s dng k thut v mt h thng thng tin cho vic nh hng, la chn k thut. Vic ny cn rt nhiu vn trong khi tnh hnh ngn sch nc ta ht sc hn hp, tnh trng thiu vn l ph bin. V vy trong iu kin: "Thun li v kh khn, thi c v nguy c an xen nhau. Chng ta phi ch ng nm thi c, vn ln pht trin mnh

v vng mnh, to ra cc th lc mi, ng thi lun lun tnh to, kin quyt y li v khc phc cc nguy c, k c nhnh nguy c mi ny sinh, m bo pht trin ng hng.Vic nm bt c hi, vt qua thch thc, pht trin mnh m trong thi k mi, l vn c ngha sng cn i vi ng v nhn dn ta".(Vn kin i hi i biu ton quc ln th VII, NXB chnh tr quc giaH Ni nm 1996 , trang 79-80 v vn kin ai hi i biu ton quc ln IX,. NXB chnh tr quc gia H Ni nm 2001 trang 67-68) Nh vy, i vi t nc ta hin nay, vn t ra l cn tin hnh Cng nghip ho - hin i ho nh th no cho thch hp? Trong bi cnh m cuc cch mng khoa hc v k thut hin i ang pht trin mnh m trn phm vi ton cu v xu th quc t ho i sng kinh t ngy cng su rng, m hnh cng nghip ho hn hp (kt hp gia thay th nhp khu vi y mnh xut khu) theo hng hi nhp quc t l xu hng c trin vng rt ln nc ta, v c bn Cng nghip ho - hin i ho t nc cng vn ng theo hng . Nhng xt theo c th, vi phng chm "rt ngn khong cch, va c nhng bc tun t va c nhng bc nhy vt" cng cuc Cng nghip ho - hin i ho nc ta khng nhng khc cc nc khc v ni dung, hnh thc, quy m, cch thc tin hnh m khc c v mc tiu chin l c. Chnh s khc bit ny lm nn tnh c th ca s nghip Cng nghip ho - hin i ho nc ta :

Th nht: Cng nghip ho gn lin vi hin i ho. Kt hp k thut truyn thng vi k thut hin i, tranh th i su vo hin i ho nhng khu quyt nh. Trong iu kin cch mng khoa hc-k thut hin i ang c nhng bc pht trin nhanh chng vi xu th quc t ho nn kinh t hin nay, cng nghip ho phi gn lin vi hin i ho. Thc cht ca qu trnh hin i ho nn kinh t l khng

ngng nng cao trnh pht trin ca lc lng sn xut theo tin trnh pht trin ca khoa hc v k thut trn th gii. Tuy nhin, nu ta khng kp thi s dng cc k thut v k thut hin i hin i ho nn kinh t th nguy c tt hu s rt cao. Nhng nu dn mi s u t cho vic trang b k thut v k thut th li c nguy c lng ph v tin nng v ny sinh nhiu vn x hi khc. khc phc nghch l ny, chng ta cn p dng ng thi nhiu trnh khoa hc v k thut m cc nc i trc thc hin nhng thi im khc nhau. C nh vy chng ta mi c th tng bc hin i ho nn kinh t va khai thc c cc ngun lc v li th ca t nc. C th hn, chng ta cn bit kt hp gia nhy vt th cng ln hin i, vi bc i tun t t th cng: Na c kh, c kh, t ng hong thi pht huy tnh u vit, hin i ho nn k thut truyn thng, gi gn bn sc vn ho dn tc. nc ta vic tip nhn chuyn giao v pht trin k thut cho qu trnh Cng nghip ho - Hin i ho l ht sc cn thit song quan trng hn l phi c c ch chnh sch hp l vic chuyn giao k thut t c mc tiu khai thc v s dng c hiu qu kinh t, va bo v mi trng sinh thi. C nh vy, chng ta mi c c k thut mi, hin i c hm lng cht xm cao, k thut sch kt hp c cc mc tiu kinh t v sinh thi. Th hai: Cng nghip ho - hin i ho c thc hin trong bi cnh nn kinh t th trng nh hng XHCN ly hiu qu kinh t-x hi lm tiu chun c bn. Trc y, cng nghip ho c tin hnh theo c ch tp trung, quan liu bao cp k hoch ho cao th gi y, cng nghip ho - hin i ho c thc hin theo c ch th trng c s qun l ca nh nc. C ch th trng to ra c hi v iu kin thun li cho con ngi tham gia vo cc hot ng kinh t-x hi a dng, cho s dch chuyn c cu lao ng, to

cho con ngi c th ch ng la chn lao ng v vic lm Ni mt cch khi qut, c ch th trng c tc dng lm ch th ca qu trnh cng nghip ho - hin i ho nng ng, bit tnh ton v lun cao tnh hiu qu. Tuy nhin, c ch th trng cng c nhiu hn ch ca n m nu khng c ch ng khc phc, iu tit th qu trnh cng nghip ho - hin i ho s khng t c mc tiu n nh x hi v bn vng ca mi trng. Thc t, khch quan ny i hi phi c s qun l ca nh nc thng qua h thng php lut v cc chnh sch kinh t-x hi . Cng nghip ho - hin i ho theo nh hng XHCN phi hng vo vic u tin pht trin s tng trng v pht trin ca cc nghnh, cc lnh vc, cc thnh phn kinh t ... c kh nng em li tch lu nhanh, ln v hiu qu kinh t cao t c mc tiu dn giu nc mnh. Mt khc, cng nghip ho - hin i ho cn phi m bo mc tiu x hi cng bng, dn ch, vn minh, m bo an ninh quc gia v s pht trin bn vng. Khi hiu qu t c s ko theo hiu qu x hi v ngc li t c hiu qu x hi s to nn ng lc thc y hiu qu kinh t. Tuy nhin, khng phi mi lc mi ni hiu qu kinh t v hiu qu x hi u t l v song hnh vi nhau m ta phi ly hiu qu kinh t x hi lm thc o ch yu quyt nh chnh sch, phng hng pht trin, phng hng u t v trang b k thut cho tng ngnh tng thnh phn kinh t, tng doanh nghip . Th ba: Cng nghip ho - hin i ho l s nghip ca ton dn, tt c cc thnh phn kinh t, trong kinh t nh nc gi vai tr ch o. Quan im ny th hin ch, trc ht cng nghip ho - hin i ho phi xut pht t li ch, nguyn vng ca nhn dn, l thc hin mc tiu dn giu nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. Bn cnh s nghip cng nghip ho - hin i ho l do

nhn dn thc hin bng sc lao ng, ti nng, s sng to, bng c ti sn ton dn, pht huy sc mnh v li th so snh ca cc thnh phn kinh t vi vai tr ch o ca kinh t nh nc. V, cng nghip ho - hin i ho ch thc s l s nghip ca nhn dn v do nhn dn khi xy dng c v thc hin tt c ch pht huy quyn lm ch ca nhn dn, to iu kin nhn dn tham gia xy dng ng li cng nghip ho - hin i ho v kim tra qu trnh thc hin ng li . C th ni rng vic huy ng mi ngun lc trong nhn dn vo qu trnh pht trin kinh t x hi l bin php quan trng bo m s thnh cng ca cng cuc cng nghip ho - hin i ho t nc . Th t: Cng nghip ho - hin i ho gn lin vi vic " xy dng nn kinh t c lp t ch i i vi ch ng hi nhp kinh t quc t ". M ca nn kinh t l s i mi mang tnh bc ngot trong t duy v quan im ca ng v nh nc. M ca c bn trong ln bn ngoi l iu kin kt hp s mnh ca dn tc vi s mnh ca thi i, khai thc tng hp ngun lc bn trong v ngun lc bn ngoi cho cng cuc cng nghip ho - hin i ho. Ti i hi i biu ton quc ln th VIII ng ta khng nh: gi vng c lp t ch i i vi m rng hp tc quc t, a phng ho, a dng ho quan h i ngoi. Da vo ngun lc trong nc l chnh i i vi tranh th ti a ngun lc bn ngoi. Xy dng mt nn kinh t m rng, hi nhp vi khu vc v th gii". Xy dng nn kinh t c lp t ch tc l xy dng nn kinh t m da trn c s pht trin hp tc a phng hng mnh vo xut khu v thay th nhp khu nhm to ra ngun vn cho cng nghip ho - hin i ho . Th nm: khoa hc v k thut c xc nh l nn tng v ng lc ca cng nghip ho - hin i ho. V

thc cht, cng nghip ho - hin i ho l qu trnh ci bin lao ng th cng, lc hu thnh lao ng s dng k thut, k thut hin i nhm to ra nng sut lao ng x hi ngy cng cao. Do , ni n cng nghip ho - hin i ho l ni n vic p dng nhng tin b khoa hc v k thut vo cc hot ng sn xut, kinh doanh, dch v v qun l kinh t x hi. Trong thi i ngy nay, khoa hc v k thut thc s l nn tng v l ng lc ca qu trnh cng nghip ho hin i ho. Pht trin khoa hc v k thut, gn khoa hc v k thut vi sn xut v i sng chnh l mu cht m bo s thnh cng ca cng nghip ho hin i ho. Nhn thc c iu , ng ta c nhiu ngh quyt quan trng v khoa hc v k thut nh: Ti hi ngh ln th VII, ban chp hnh TW kho VII khng nh : Khoa hc k thut l nn tng ca cng nghip ho hin i ho : Hi ngh ln th II ban chp hnh TW kho VIII mt ln na nhn mnh: Cng vi gio dc-o to, khoa hc v k thut l quc sch hng u, l ng lc pht trin kinh t x hi, l iu kin cn thit gi vng c lp dn tc v xy dng thnh cng XHCN. Cng nghip ho, hin i ho t nc phi bng v da vo khoa hc-k thut; V ti i hi i biu ton quc ln th IX quan im: Coi pht trin khoa hc v k thut l quc sch hng u l nn tng, l ng lc y mnh cng nghip ho hin i ho. Mun vy chng ta phi gn hot ng nghip cu khoa hc v k thut vi thc tin, vi qu trnh cng nghip ho - hin i ho, phi tng cng vn u t v tm ra ng lc cho s pht trin ca bn thn n. ng lc chnh l li ch ca nhng nh nghin cu, pht minh, ng dng c hiu qu ca khoa hc v k thut . Th su: Cng nghip ho - hin i ho phi ly vic pht huy ngun lc con ngi lm yu t c bn cho s pht trin nhanh v bn vng. S pht trin nh v bo ca khoa hc v

k thut hin i ngy nay ang lm thay i cn bn nn sn xut x hi. Nu trc y qu trnh cng nghip ho hin i ho tp trung khai thc ti nguyn thin nhin th by gi cng nghip ho - hin i ho li hng vo vic khai thc con ngi, c bit l tim nng tr tu ca con ngi lm yu t c bn. Mt khc, cng nghip ho - hin i ho khng ch n thun l t c mc tiu tng trng pht trin nhanh bn vng v lng m cn l v cht, trc ht l phc li nhn dn. Do , qu trnh cng nghip ho - hin i ho ngy nay i hi phi bit nui dng, pht trin v khai thc c hiu qu ngun lc con ngi. Nh vy i vi nc ta, thc hin ng li cng nghip ho - hin i ho i hi phi n lc pht huy mi li th so snh vn c ca t nc, tn dng mi c hi c th nhanh chng t c trnh k thut tin tin, tranh th ng dng mc cao hn, ph bin hn cc thnh tu mi v khoa hc v k thut; tng bc pht trin nn kinh t tri thc, ly pht trin gio dc v o to, khoa hc v k thut lm nn tng v ng lc ca s nghip cng nghip ho - hin i ho . 3.Khoa hc v k thut l lc lng sn xut hng u. 3.1> Khoa hc v k thut l nn tng v ng lc ca s nghip cng nghip ho - hin i ho. Trong thi i ngy nay, cng nghip ho - hin i ho t nc v i sng x hi khng th khng da trn nn tng vng chc ca khoa hc v k thut hin i. Khi chng ta ni n vai tr nn tng v ng lc ca khoa hc v k thut trong tin trnh cng nghip ho - hin i ho cng l ni n cng nghip ho - hin i ho da trn c s khoa hc v k thut. Quan im ny hn mt trm nm trc CacMc tng d bo: Theo pht trin ca i cng nghip, vic

to ra ca ci thc t tr nn t ph thuc vo thi gian lao ng v s lng lao ng chi ph hn l vo sc mnh ca nhng tc nhn c khi ng trong thi gian lao ng, v bn thn nhng tc nhn, n lt chng (hiu qu to ln ca chng) tuyt i khng tng ng vi thi gian lao ng trc tip cn thit sn xut ra chng, m ng ra, chng ph thuc vo trnh chung ca khoa hc v vo s tin b ca k thut, hay l ph thuc vo s ng dng khoa hc y vo sn xut,v ngy nay cng c ng v nh nc ta khng nh r trong cc vn kin ca ng, c bit l trong ngh quyt cc hi ngh TW VII ( kho VII), hi ngh TW II (kho VIII) v kt lun Hi ngh TW VI (kho IX) v pht trin khoa hc k thut. Nhn nh ca CacMc ngy cng c thc tin pht trin khoa hc v k thut xc nhn. Khoa hc v k thut hin i khng ch l yu t khng th thiu trong i sng kinh t x hi ca mt quc gia m cn l yu t then cht trong s nghip cng nghip ho - hin i ho t nc, l yu t quyt nh li th cnh tranh v tc pht trin ca cc quc gia. i vi nc ta hin nay, vai tr ca khoa hc v k thut li cng tr ln c bit quan trng khi m chng ta ang trn con ng rt ngn giai on pht trin sm tr thnh mt x hi hin i. Ngay t khi mi bt u tin hnh cng cuc i mi t nc , ng ta xc nh: khoa hc v k thut l lc lng sn xut trc tip quan trng hng u cho x hi. Cng nghip ho hin i ho t nc v mc tiu dn giu nc mnh,x hi cng bng,dn ch,vn minh phi da trn nn tng v ng lc ca khoa hc k thut. Vai tr nn tng ch c pht huy khi t nc c mt nn khoa hc k thut pht trin, kh nng gii quyt c nhng nhim v ch yu v khoa hc v k thut do yu cu pht trin kinh t, x hi ca quc gia t ra.Vai tr ng lc ca khoa hc v k thut c th hin thng qua s i mi khng ngng ca k thut v sn phm,to ra nng sut, cht lng,v sc cnh tranh cao ca nn kinh t trong bi cnh hi nhp kinh t quc t v

ton cu ho ang l xu hng ca ton nhn loi. Ch khi no khoa hc v k thut thc s tr thnh lc lng sn xut hng u th vai tr nn tng v ng lc ca n mi tr nn vng chc v mnh m. i vi cc nc ang pht trin ni chung v Vit Nam ni ring, mun y nhanh tin trnh i mi t nc th iu tt yu l phi tin hnh song song c hai qa trnh: va thc hin cng nghip ho hin i ho va xy dng v pht trin nn khoa hc k thut trong hon cnh tim lc kinh t t nc cn rt hn hp v nh b. iu ny ch c th thc hin c mt khi hot ng khoa hc v k thut gn lin vi hot ng sn xut, kinh doanh, dch v v qun l kinh t x hi. Trong th k XX , chng kin nhng thnh tu to ln ca cuc cch mng khoa hc v k thut hin i v ang y nhanh s pht trin ca lc lng sn xut, nng cao nng sut lao ng, lm chuyn bin mnh m c cu kinh t ca cc quc gia, v lm thay i su sc mi mt ca i sng x hi loi ngi . Mt khc, trn bn kinh t th gii, xut hin nhm cc nc mi cng nghip ho (NIC) sau chin tranh th gii th hai cng khng nm ngoi s nh hng v lan to ca cc thnh tu khoa hc v k thut thng qua qu trnh chuyn giao v tip thu tri thc khoa hc v k thut tin tin. Bng vic thc hin ng li cng nghip ho da vo khoa hc v k thut, bit tn dng cc c hi tip nhn v lm ch nhanh chng cc k thut mi, thay i phng thc sn xut da trn lao ng th cng v khai thc ti nguyn thin nhin sang ng dng cc k thut c kh ho, t ng ho theo hng to ra gi tr gia tng cao,y nhanh tc tng trng kinh t m cc nc ny nhanh chng rt ngn thi gian tin hnh cng nghip ho t nc,tng nhanh thu nhp bnh qun u ngi, ng thi khng nh tim nng, v th ca mnh trn trng quc t.

Bc vo th k XXI, c th gii ang cun theo xu th pht trin ca nn kinh t tri thc. Cc nc pht trin ang chuyn dn sang nn kinh t tri thc vi c im l nn kinh t bit khai thc, bit pht huy trit tim nng ca cht xm, ca nhng tng sng to v c bit l tri thc v khoa hc v k thut phc v cho cc mc tiu chin lc ca x hi. Xu th ny m ra nhiu c hi mi cho cc nn kinh t ang pht trin vi im xut pht thp nhm nh hng chin lc pht trin ph hp vi xu th chung l thu ht v s dng tri thc khoa hc v k thut tin hnh cng nghip ho - hin i ho t nc. iu ny ng ngha vi vic quc gia no xy dng c khoa hc v k thut kh nng tip thu, lm ch, thch nghi, sng to v s dng nhiu tri thc, nht l tri thc khoa hc v k thut, to ra mi trng th ch nng ng th mi c th thu ht c nhiu vn u t, k thut hin i v lao ng c trnh cao t cc quc gia khc v mc tiu pht trin ton din. Thc t ca nhiu nc trn th gii cho thy rng nu khng c s u t thch ng vo khoa hc v k thut th khng th thc hin thnh cng s nghip cng nghip ho hin i ho. Khoa hc v k thut chnh l chic cha kho thn k t nc thot khi cnh ngho nn, lc hu, trong in hnh l cc nc cng nghip ho mi. Qua , ta cng thy r vai tr quyt nh ca tri thc khoa hc v k thut, tri thc ca ton x hi . C tri thc mi c sng to v sng to trong lnh vc khoa hc, k thut l hot ng trnh cao. Bi vy cn phi c s u t cng phu v tn km vo vic x hi ho tri thc khoa hc v k thut nhm trang b nhng tri thc ngh nghip kt hp vi tay ngh cao ca nhng ngi trc tip sn xut, trang b nhng tri thc tng hp kt hp vi ngh tht iu hnh ca nhng ngi lnh o v qun l cc cp trong qu trnh cng nghip ho - hin i ho t nc.

3.2> Khoa hc v k thut i vi s pht trin kinh t x hi trong nhng nm i mi. Sinh thi, Ph.nghen tng nhn mnh rng : S pht sinh v pht trin ca cc nghnh khoa hc do sn xut qui nh v nu nh cc nghnh khoa hc c s pht trin mt cch nhanh chng, mt cch k diu th s k diu y cng nh sn xut m c. iu khng nh rng : Khoa hc s khng th pht trin nhanh c mt khi n khng c mi trng thun li, khi sn xut v i sng x hi cha c i hi bc bch i vi khoa hc. Trc y, khi nn kinh t i theo c ch qun l tp trung, quan liu, gio iu bao cp, nn kinh t hng ho khng c iu kin pht trin, khng c s cnh tranh trong ni b nghnh cng nh gia cc nghnh nn sn xut khng cn n nhng thnh tu mi ca khoa hc. V vy, ng lc ng lc quan trng v bc thit nht thc y s pht trin ca khoa hc v k thut gn nh khng c. Thm ch nhiu thnh tu ca cc vin v cc phng nghin cu khng th i vo i sng, khng a ra p dng c vo thc t sn xut. Hu qu l khoa hc v k thut v sn xut khng tm c s phi hp hi ho vi nhau, h tr ln nhau pht trin. Pha sn xut th bng lng vi ci c, cch lm c, trong khi khoa hc v k thut li thiu mt mi trng u t ng mc, hp l v mang li hiu qu cao. Sau mi lm nm tin hnh cng cuc i mi cng vi vic chuyn nn kinh t bao cp sang c ch th trng th khoa hc v k thut nc ta bc u c nhiu chuyn bin tch cc. Khoa hc v k thut thc s pht huy c vai tr ca mnh trong s nghip cng nghip ho - hin i ho nh ng v nh nc ta khng nh : Cng nghip ho - hin i ho t nc phi bng v da vo khoa hc v k thut . Cho ti nay, nc ta c mt tim lc khoa hc v k thut ng k, lc lng cn b khoa hc v k thut tng i ng o vi

trn 1,1 triu cn b c trnh i hc v cao ng ; 30 000 cn b c trnh trn i hc ,trong c trn 10 000 thc s, khong 12 000 tin s v trn 600 tin s khoa hc, hn 45 000 cn b khoa hc lm vic trong khu vc nghin cu khoa hc, 20 000 cn b ging dy cc trng i hc v cao ng, 19 000 cn b khoa hc lm vic trong khu vc sn xut v khong 2 triu cng nhn k thut. Bnh qun, c 190 cn b khoa hc trn 10 000 dn. V trnh chuyn mn, c cu t l cn b c trnh nh sau: 28,6 % cao ng, 68,92 % i hc, 1,49 % thc s, 0,93% tin s tc l c 1 tin s th c 1,61 thc s, 74,4 i hc v 30,9 cao ng. Thc t cho thy rng, vi i ng cn b ny, kh nng tip thu l tng i nhanh v lm ch dc tri thc, k thut hin i trn mt s nghnh v lnh vc. Cng vi i ng cn b khoa hc v k thut ng o, chng ta xy dng c mt mng li vi khong 1050 t chc khoa hcv k thut thuc mi thnh phn kinh t, trong c hn 450 t chc ngoi nh nc. Kt cu h tng k thut ca cc vin, trung tm nghin cu, cc phng th nghim, cc trung tm thng tin khoa hc v k thut, th vin cng c tng cng v nng cp. Cng vi qu trnh i mi c ch kinh t, c ch qun l khoa hc v k thut tng bc c i mi theo hng m rng lin kt gia nghin cu vi sn xut, kinh doanh; nh nng cao c hi qu hot ng khoa hc v k thut, gp phn nng cao nng sut, cht lng v kh nng cnh tranh ca nn kinh t. Tuy nhin, cho ti nay, nn khoa hc v k thut nc ta vn ang trong tnh trng lc hu, chm pht trin, cha p ng c ng v nhu cu ca t nc. Tuy s lng cn b khoa hc, k thut ln nhng t l cn b nghin cu ng dng ch t t l 4 ngi trn 1000 dn, xp vo loi thp nht th gii. V c cu lc lng lao ng k thut, do gio dc ngh nghip k c trung hc chuyn nghip v dy ngh cha c

tp trung y mnh nn mi quan h ca cc lc

lng ny

vn cn cha hp l, khoa hc, do to nn xu th bt li nhiu thy, t th. T l gia cn b khoa hc k thut/ nhn vin k thut/ cng nhn k thut v nhn vin nghip v c bng hoc chng ch cng ch l 1/ 1,04 / 8,86. V c cu la tui, tui bnh qun ca cc cn b khoa hc, k thut nc ta hin nay l 40,2 ( trong nam 42,7 tui v n l 37,0 tui ). Trnh cng cao, tui cng ln l iu mang tnh quy lut, tuy nhin trong c cu la tui ca cc loi hnh trnh , c th quan st thy c mt s cch bit ng ch , l : Tui bnh qun ca cc cn b khoa hc v k thut c trnh cao ng l 38,2 tui ; i hc l 40,9 tui ; Thc s l 42,6 tui v tin s l 52,6 tui; S cn b khoa hc v k thut di tui 25 ch chim 9,06 % ; Trong khi s cn b khoa hc v k thut tui trn 55 ln ti 13,55 %. Mt khc, nhiu chnh sch nh chnh sch thu, chnh sch tn dng, chnh sch xut nhp khu v chnh sch kinh t ni chung cha khuyn khch c khoa hc v k thut ln sn xut trong nc. S ng dng cc thnh tu khoa hc v k thut trong nc khng mang li li ch cao hn ngoi nhp. Thm , ngun vn chi cho hot ng khoa hc v k thut ca nc ta l qu thp, ch t khong 1 % ngn sch nh nc. Chi ph cho nghin cu trin khai bnh qun hng nm cho mi cn b khoa hc v k thut ca ta cng rt thp, khong di 1000 USD. C th ni v trnh k thut k thut, so vi cc nc tin tin trn th gii , chng ta lc hu t 50 n 100 nm, so vi cc nc tin tin mc trung bnh ta lc hu t 1 n 2 th h. Vi thc trng , khoa hc v k thut nc ta thc s tr thnh lc lng sn xut hng u trong nn kinh t x hi ca t nc trong nhng nm i mi th vic pht trin khoa hc v k thut khng ch c coi l tt yu khch quan m

cn l mt i hi bc thit y mnh cng nghip ho hin i ho. V khoa hc x hi v nhn vn: trong thi k i mi c nhng ng gp tch cc vo vic pht trin l lun v tng kt thc tin xy dng XHCN nc ta. Cng vi cc nghin cu l lun c bn nhm xy dng v hon thin h thng php lut, ng gp cho vic chun b cc vn kin ng, xy dng chin lc pht trin kinh t x hi qua cc thi k... th khoa hc x hi v nhn vn cn hng vo vic gii quyt nhiu vn c th, bc xc trong thc tin pht trin kinh t x hi nh : vn ton cu ho, hi nhp kinh t quc t, tc ng cu cuc khng hong kinh t khu vc i vi tng trng ca Vit Nam, cc vn v tn gio, pht huy bn sc vn ho dn tc trong xy dng v bo v t quc. Khoa hc t nhin pht huy c th mnh, i su vo nghin cu cc vn l thuyt mang tnh ng dng cao, tip cn c hiu qu mt s b mn l thuyt nh ton, vt l ng dng ... ngang tm vi trnh ca th gii. Cng c nhiu cng trnh nghin cu v khoa hc t nhin em li cht lng cao khi mang vo ng dng nh nghin cu thu v x l nh v tinh c phn gii cao theo di tnh trng chy rng, k thut vin thm, a cht vt l, thm d du kh ... Khoa hc v k thut c kh nng thch nghi v lm ch nhiu k thut tin tin ngoi nhp trong nhiu lnh vc c bit l vin thng, nng lng, du kh, c kh lp rp xe my, t v cc loi hng in t dn dng, sn xut vt liu xy dng ... Nhiu vn cp bch, c ngha quan trng vi quc k dn sinh do thc tin t ra c lc lng khoa hc v k thut nc ta nghin cu v a ra gii php hu hiu nh : c s khoa hc cho cc phng n phng chng thin tai c bit l phng n kim sot l cc vng ng bng sng Hng, sng Cu Long... Cc gii php chng sa mc ho vng ven

bin min Trung, sn xut vc xin phng chng vim gan B. c bit, trong cc ngnh nng nghip v thu sn, khoa hc v k thut gp phn lai to nhiu ging cy con c nng sut, cht lng cao. Cc ging la lai, ng lai ca Vit Nam chim lnh 65 % th phn trong nc. Chng ta cn nghin cu thnh cng k thut nui tm s nc mn, nc l v nc ngt, nng sut t vi t trn mt ha tng ln 2 n 3 tn mt ha. Nh c khoa hc v k thut m ngnh nng nghip to ra mc tng sn lng lng thc t 30,6 triu tn ( 1997 ) ln 34,7 triu tn ( nm 2000)... Nhng thnh qu trn bc u cho thy tim nng to ln ca khoa hc v k thut nc ta c th to ra ng lc thc y nhanh chng qu trnh cng nghip ho - hin i ho t nc . 3.3> khoa hc v k thut thc s tr thnh lc lng sn xut hng u trong qu trnh cng nghip ho - hin i ho t nc. Mc tiu ca cng nghip ho - hin i ho t nc n nhng nm 2020 l v c bn, nc ta tr thnh mt nc cng nghip. Khc vi cc nc i u, cng nghip ho i hi phi ko di hng th k th cng nghip ho nc ta i hi phi thc hin rt ngn, i tt , n u . C nh vy chng ta mi c th rt ngn c khong cch v tin ti ui kp cc nc pht trin. Cng nghip ho khng ch l qu trnh chuyn trng thi kinh t - x hi ca t nc t trng thi nng sut, cht lng, hiu qu thp, da vo sn xut nng nghip, s dng lao ng th cng l chnh sang trng thi nng sut, cht lng v hiu qu cao da trn phng php sn xut cng nghip, vn dng nhng thnh tu mi ca khoa hc v nhng k thut tin tin m ta cn c th xem cng nghip ho l mt qu trnh chuyn dch c cu kinh t theo hng tng nhanh cc nghnh c hm lng khoa hc v k thut cao, gi tr

tng cao. V th nu khng y mnh pht trin khoa hc v k thut th cng khng th ni n y mnh cng nghip ho - hin i ho. Cng vi , yu cu y mnh pht trin kinh t th trng cng i hi chng ta phi pht trin khoa hc v k thut. y va l c hi, tn dng li th ca cc nc pht trin sau, va l thch thc i hi phi vt qua. y mnh pht trin khoa hc v k thut i vi nc ta khng ch bt ngun t i hi bc xc ca qu trnh y mnh cng nghip ho - hin i ho v qu trnh pht trin nn kinh t th trng m cn bt ngun t yu cu pht trin t nc theo nh hng XHCN m v bn cht l mt kiu nh hng t chc nn kinh t x hi va da trn nguyn tc v quy lut ca kinh t th trng, va da trn nguyn tc v mc tiu ca CNXH. Mun t c iu , chng ta cn c s n lc v sng to rt cao, m nu khng trnh tr tu, khng nng lc ni sinh th kh c th thnh cng. Do vy, y mnh pht trin khoa hc v k thut tr nn rt quan trng v bc thit. Mun vy, chng ta phi thc hin mt s phng php sau : Mt l, to ra c ng lc cho s pht trin khoa hc v k thut. ng lc pht trin khoa hc v k thut lun lun vn ng t hai pha : khoa hc v sn xut. Do vy, chng ta cn phi khuyn khch ngi sn xut t tm n khoa hc, coi khoa hc v k thut l yu t sng cn v pht trin ca doanh nghip. Ch c nh vy mi c th thc y nhu cu v khoa hc v k thut, cc nh khoa hc mi c c hi pht huy trit nng lc ca mnh . to c nng lc ny, chng ta cn phi : - Hnh thnh c ch chnh sch thc y cc doanh nghip lm vic c hiu qu bng cch ng dng khoa hc, trin khai k thut.

- Cho php cc doanh nghip dng vn ca mnh s dng v pht trin khoa hc. - Sm sa i v hon thin cc chnh sch min v gim thu cho cc doanh nghip s dng k thut tin tin, i mi k thut, i mi sn phm. nh thu cao i vi cc doanh nghip s dng k thut lc hu, tiu tn nguyn liu v nhin liu, gy nhim mi trng ... i vi nhng ngi lm khoa hc, chng ta cn phi m bo cho c c mc thu nhp tng ng vi gi tr lao ng m h b ra, trang b c s vt cht cn thit lm vic, khuyn khch to iu kin cn b khoa hc v k thut l ngi Vit Nam sng nc ngoi chuyn giao tri thc , k thut v nc . Hai l, to vn cho hot ng khoa hc v k thut .Vn l ngun lc pht trin khoa hc v k thut. Nu khng c hoc thiu vn th u khng c iu kin thc hin cc mc tiu khoa hc v k thut. Kinh nghim cc nc cho thy vn pht trin khoa hc v k thut thng c huy ng t hai pha nh nc v khu vc doanh nghip, trong phn nhiu l t cc nh doanh nghip. Ti hi ngh ban chp hnh TW kho VIII ln hai, ng ta a ra chnh sch u t khuyn khch h tr pht trin khoa hc v k thut, theo mt phn vn cc doanh nghip c dnh cho nghin cu, i mi k thut v o to ngun nhn lc. Mt phn vn t cc chng trnh kinh t - x hi v d n c dnh u t cho khoa hc v k thut nhm y mnh vic nghin cu, trin khai v m bo hiu qu ca d n. Tng dn t l chi ngn sch nh nc hng nm cho khoa hc v k thut t khng di 2 % tng chi ngn sch nh nc .

Ba l, m rng quan h quc t v khoa hc v k thut. C th ni, y l iu kin rt quan trng pht trin khoa hc v k thut. Nu khng thc hin c hiu qu quan h hp tc v trao i quc t v nghin cu - trin khai ... th khng th tip nhn c khoa hc v k thut tin tin ca nhn loi, khng th tranh th nhn t ngoi sinh ht sc cn thit lm bin i cc nhn t ni sinh, thc y nng lc khoa hc v k thut quc gia. Chng ta cn coi trng hp tc nhm pht trin cc nghnh k thut cao, u tin hp tc u t nc ngoi vo pht trin khoa hc v k thut, ch nhp khu v tip nhn chuyn giao nhng k thut tin tin ph hp vi kh nng ca chng ta . Bn l, tng ngun nhn lc khoa hc v k thut. Ngun nhn lc khoa hc v k thut l lc lng ch yu ca cng nghip ho - hin i ho v trin khai khoa hc v k thut. Thiu ngun lc ny th khng th ni ti s pht trin. V vy, chng ta cn y nhanh vic o to cc cn b khoa hc v k thut, nht l cho cc nghnh kinh t trng yu v cc nghnh k thut cao; tr ho i ng cn b khoa hc v k thut trong cc c s nghin cu, cc trng hc v cc c s kinh doanh, y nhanh tc pht trin th trng nhn lc khoa hc v k thut. Nm l, tip tc i mi h thng t chc qun l hot ng khoa hc - k thut. H thng ny ng vai tr phn phi, tp trung v qun l lc lng cn b khoa hc v k thut, m bo tnh hiu qu ca cc mc tiu pht trin. Mt trong nhng nguyn nhn khin cho khoa hc v k thut quc gia hin nay cn thua km cc nc trn th gii l do t chc qun l khoa hc v k thut cn km hiu qu. V vy, vic tip tc i mi h thng ny theo hng nh nc thng nht qun l cc hot ng khoa hc v k thut c ngha chin lc nhm

pht trin tim lc, n u v pht trin nhng k thut mi c ngha quyt nh i vi ton b nn kinh t. Nhng gii php ny lun c mi lin h mt thit v tc ng qua li ln nhau. Do vy, vic thc hin ng b chng s mang li hiu qu cao trong s nghip cng nghip ho hin i ho t nc. 4> Chin lc pht trin khoa hc - k thut. Vit Nam coi khoa hc - k thut l quc sch hng u, gi vai tr then cht trong s nghip xy dng v bo v t quc, l lc lng sn xut hng u trong s nghip cng nghip ho - hin i ho, pht trin nhanh, bn vng t nc. Ngh quyt hi ngh ln th hai, ban chp hnh TW kho VIII ca ng cng sn Vit Nam ngy 24 -12 - 1996 vch ra nh hng chung ca chin lc pht trin khoa hc - k thut n nm 2020 l : - Vn dng sng to v pht trin Ch ngha Mc- LNin v t tng H Ch Minh, k tha nhng gi tr vn ho truyn thng ca dn tc, tip thu tinh hoa tr tu ca nhn loi, i su iu tra, nghin cu thc t, tng kt su sc qu trnh i mi t nc. Xy dng, khng ngng pht trin v hon thin h thng l lun v con ng i ln CNXH ca Vit Nam, cung cp lun c khoa hc cho vic tip tc b sung, hon thin ng li ch trng, chnh sch ca ng v Nh nc nhm xy dng thnh cng ch ngha x hi v bo v vng chc t quc XHCN. - y mnh nghin cu, ng dng cc thnh tu khoa hc v k thut trong tt c cc ngnh sn xut, kinh doanh, dch v, qun l v quc phng an ninh, nhanh chng nng cao trnh k thut ca t nc. Coi trng nghin cu c bn, lm ch v ci tin cc k

thut nhp t bn ngoi tin ti sng to ngy cng nhiu k thut mi nhng khu quyt nh i vi s pht trin ca t nc trong th k XXI. - Nng cao nng lc ni sinh, xy dng, pht trin tim lc khoa hc v k thut ca nh nc: o to, bi dng, s dng i ng cn b khoa hc v k thut c c, ti, kin ton h thng t chc, tng cng c s vt cht k thut, m rng cc ngun cung cp thng tin, tng bc hnh thnh mt nn khoa hc v k thut hin i ca Vit Nam c kh nng gii quyt phn ln nhng vn then cht c t trong qu trnh cng nghip ho - hin i ho . thc hin c mc tiu chin lc pht trin khoa hc v k thut , a khoa hc v k thut nc ta thc s tr thnh nn tng v ng lc cho qu trnh cng nghip ho - hin i ho, trong giai on ti chng ta cn tp trung thc hin cc gii php c bn sau: Tip tc i mi th ch kinh t v hon thin h thng php lut khoa hc v k thut tr thnh lc lng sn xut hng u trong pht trin kinh t x hi. To mi trng cnh tranh bnh ng c c ch khuyn khch doanh nghip u t cho i mi k thut, ng dng khoa hc v k thut vo sn xut, quan tm ti hiu qu khi la chn k thut nhm to iu kin thun li cho mi n lc ca cc doanh nghip, trng i hc, vin nghin cu v cc c nhn tip cn, vn dng, nghin cu v pht trin khoa hc v k thut theo mc tiu pht trin kinh t x hi ca t nc . i mi qun l khoa hc v k thut l u tin pht trin k thut cao. y l mt gii php c ngha t ph. Trong giai on ti, chng ta cn chuyn i cn bn c ch qun l khoa hc v k thut hin nay cn nng v hnh chnh, bao

cp sang c ch mi da trn nguyn tc hng dn, phn cp, hng ti th trng v ph hp vi c th ca hot ng khoa hc v k thut ; nng cao tnh t ch, t chu trch nhim ca cc t chc v c nhn hot ng khoa hc v k thut. c bit ch trng chnh sch i vi cn b khoa hc v k thut trong o to, tuyn dng, i ng nhm to ng lc thu ht v khuyn khch nhn ti cng hin cho s nghip khoa hc v k thut. ng thi cn sp xp li cc t chc khoa hc v k thut ph hp vi tng loi hnh hot ng v nh hng u tinv pht trin khoa hc v k thut. Xy dng v pht trin th trng khoa hc v k thut. Trc ht cn xy dng nng lc i mi k thut v to nhu cu mnh m t pha doanh nghip thng qua vic tng cng h tr ca nh nc nhm nng cao nng lc i mi k thut ca doanh nghip. Nng cao cht lng sn phm khoa hc v k thut p ng nhu cu ca sn xut v i sng nh : dnh t l thch ng kinh ph khoa hc v k thut ca nh nc cho vic h tr, hon thin sn phm nghin cu c kh nng thng mi ho, hon thin quy trnh, quy phm gim nh v tin cy, cht lng, an ton v gi c ca k thut trc chuyn giao. Pht trin cc dch v mi gii v th trng khoa hc v k thut, k c nc ngoi. Pht trin cc t chc t vn khoa hc v k thut, dch v mi gii v k thut, cung cp thng tin th trng khoa hc v k thut. Xy dng cc ch k thut ( techmart ) lm cu ni gia cung v cu ca k thut. Hon thin mi trng php l cho pht trin th trng khoa hc v k thut, c bit l cc vn bn php lut v bo v s hu tr tu. Pht trin tim lc khoa hc v k thut, tp trung u t xy dngcc lnh vc khoa hc v k thut trng im quc gia. C nh vy mi nhanh chng rt ngn khong cch vi khu vc v quc t, phc v c hiu qu cho mc tiu kinh t x hi

trong giai on ti. Thc hin x hi ho u t cho khoa hc v k thut. Mt mt tng cng u t ngn sch nh nc xy dng h tng c s vt cht k thut v cc ngun lc cho cc hng khoa hc v k thut u tin trng im quc gia. Mt khc xo b bao cp trn lan, to mi trng thun li huy ng ngun lc x hi nhm gn kt khoa hc v k thut vi sn xut v i sng. M rng v tng cng hp tc quc t v khoa hc v k thut. Trong bi cnh ton cu ho v hi nhp quc t, hp tc quc t v khoa hc v k thut c vai tr ht sc quan trng, c bit vi nc ta hin nay. nh hng gii php v hp tc khoa hc v k thut trong nhng nm ti l to ra c ch, chnh sch thun li cc t chc, c nhn hot ng khoa hc v k thut c hc tp, o to, giao lu, hp tc nghin cu vi th gii v khu vc. ng thi khuyn khch, thu ht cn b khoa hc Vit Nam nc ngoi u t, lin kt, hp tc pht trin khoa hc v k thut ti Vit Nam . Chng ta ang ng trc nhng thch thc to ln trong bi cnh ton cu ho v hi nhp, xu th pht trin mnh m ca khoa hc v k thut cng nh nn kinh t da trn tri thc. Nhng iu ny cng khng nh vai tr c bit quan trng ca khoa hc v k thut trong tin trnh cng nghip ho - hin i ho v pht trin kinh t, x hi t nc. cho khoa hc v k thut thc s tr thnh lc lng sn xut hng u cho s nghip cng nghip ho - hin i ho, chng ta cn phi qun trit quan im pht trin khoa hc v k thut trong ton ng, ton dn.

Kt lun.
Cng cuc i mi t nc theo nh hng XHCN nc ta hin nay ang bc vo thi k pht trin mi - y mnh cng nghip ha, hin i ho. V vy, i hi chng ta phi nhn thc mt cch su sc, y nhng gi tr ln lao ca hc thuyt Mc - Lnin v hnh thi kinh t - x hi. y l c s l lun cho ng li cch mng ca ng cng sn, so snh con ng cch mng ca giai cp v sn v qun chng nhn dn trong s nghip ci to x hi c, xy dng x hi mi XHCN. Khi tin hnh phn tch hnh thi kinh t - x hi TBCN, CcMc khng nh: S pht trin ca nhng hnh thi kinh t - x hi l mt qu trnh lch s t nhin, song khng phi quc gia, dn tc no cng nht thit phi tri qua tt c cc hnh thi c trong lch s. Do nhng iu kin khch quan v ch quan nht nh, mt quc gia, mt dn tc c th b qua mt hnh thi kinh t -x hi nht nh no . Vi Vit Nam, con ng pht trin qu ln CNXH b qua ch TBCN l con ng pht trin tt yu, khch quan hp quy lut v v thc cht chnh l qu trnh thc hin Cng nghip ho - Hin i ho t nc theo phng thc "rt ngn thi gian , va c nhng bc tun t, va c nhng bc nhy vt" Nhm to ra s bin i v cht ca x hi trn tt c cc lnh vc nhm pht trin nhanh lc lng sn xut v xy dng nn kinh t hin i. Mi s pht trin rt ngn u phi nhm mc ch cui cng l to ra s pht trin vt bc thm ch nhy vt ca lc lng sn xut .Tuy nhin d pht trin tun t hay pht trin rt ngn th cng u l s pht trin lin tc ca lc lng sn xut. Ti i hi IX- i hi u tin trong th k XXI, da trn l lun v thc tin sau mi lm nm i mi t nc theo nh hng XHCN trn nn tng ch ngha Mc-Lnin ng ta khng nh :"con ng i ln ca nc ta l s pht trin qu

ln CNXH b qua ch TBCN tc l b qua vic xc lp v tr thng tr ca quan h sn xut v kin trc thng tng TBCN, nhng tip thu , tha k nhng thnh tu m nhn loi t c di ch TBCN,c bit v khoa hc v k thut , pht trin nhanh lc lng sn xut , xy dng nn kinh t hin i."(Vn kin i hi i biu ton quc ln th IX, NXB chnh tr quc gia HN 2001, Trang 84) . Nh vy trong s nghip Cng nghip ho - Hin i ho t nc khng th khng da trn nn tng vng chc ca khoa hc- k thut hin i. Hn na cn bit pht huy nhng li th ca t nc v tn dng c nhng kh nng vn c , ng thi tranh th ng dng ngy cng nhiu hn, mc cao hn v ph bin hn nhng thnh tu mi v khoa hc v k thut. C nh vy chng ta mi c th pht huy c ngun lc tr tu v sc mnh tinh thn vn c ca Vit Nam bin khoa hc thnh lc lng sn xut trc tip nh CacMc tng d bo v lm cho khoa hc, k thut tr thnh nn tng, ng lc ca s nghip cng nghip ho v hin i ho t nc .

danh mc cc ti liu tham kho


1. Gio trnh trit hc Mc-Lnin . NXB chnh tr quc gia2002 2. Phn vin bo ch v tuyn truyn-B mn khoa hc lun. Danh t, thut ng khoa hc, k thut v khoa hc v khoa hc. NXB khoa hc k thut. Trung tm vn ho ngn ng ng Ty-2002 3. Khoa hc v k thut th gii. Kinh nghim v nh hng chin lc. NXB b khoa hc, k thut v mi trng2002. Trung tm thng tin t liu khoa hc v k thut quc gia . 4. Khoa hc v k thut Vit Nam 1996-2000. NXB B khoa hc, k thut v mi trng -2001. 5. GS,TS: Nguyn Trng Chun; PGS,TS: Nguyn Th Ngha; PGS,TS: ng Hu Ton (ng ch bin). Cng nghip ho, hin i ho Vit Nam. l lun v thc tin. NXB chnh tr quc gia H Ni- 2002 6. PGS,TS: ng Hu Ton. Ch ngha Mc-Lnin v cng cuc i mi Vit Nam 7. c Thnh. Cng nghip ho, hin i ho: Pht huy li th so snh. Kinh nghim ca cc nn kinh t ang pht trin chu . NXB chnh tr quc gia-1999 8. Tp ch cng sn thng 10-2003

mc lc Phn
.. 1

Chng I : Ngun gc v c s l lun


. 4 1 . Lc lng sn xut trong l lun hnh thi kinh .. 4 2 . Vai tr tt yu ca khoa hc v k thut trong 7 Chng II : Cng nghip ho - hin i ho Vit Nam ..11 1. S hnh thnh v pht trin cng nghip ho - hin i ho Vit Nam. 1.1 1.2 Cng nghip ho - hin i ho l g ? 11 Cng nghip ho - hin i ho l qu trnh tt yu ca 13 2. Tnh c th ca cng nghip ho - hin i ho Vit Nam 18 3. Khoa hc v k thut l lc lng sn xut quan .23 3.1 Khoa hc v k thut l nn tng v ng lc ca s nghip Cng nghip ho - Hin i ho23 trng hng u t nc nn kinh t ton cu t x hi ca Mc

3.2 Khoa hc v k thut i vi s pht trin kinh t x hi trong mi.26 3.3 khoa hc v k thut thc s tr thnh lc lng sn xut hng u trong qu trnh Cng nghip ho, hin 29 4. Chin lc pht trin khoa hc v k thut .32 Kt lun 36 i ho t nc nhng nm i

You might also like