PHN NG TCH LOI E : Bi 1 : Hy cho bit alcol no trong mi i alcol di y s cho phn ng tch nc vi xc tc H2SO4 nhanh hn : a) CH3CH2CH2CH2CH2OH v CH3CH2CH2CHOHCH3

b) (CH3)2COHCH2CH3 v CH3CH2CH2CHOHCH3 c) (CH3)2CHCOH(CH3)2 v (CH3)2CHCH(CH3)CH2OH Bi 2 : a) Hy cho bit alken thu c khi tch nc ca alcol t-butil, alcol sec-butil v alcol nbutil bng H2SO4 m c. b) Sp xp ba alcol trn theo th t kh nng tch nc gim dn. Bi 3 : un alcol neopentil vi H2SO4 m c, ngi ta c lp c hai alken ng phn C5H10 vi t l 85:15. Hy ngh cu trc v c ch to thnh hai alken ny. Bi 4 : a) Thc nghim cho thy rng trong phn ng E 1, s thay th nhm metil bng nhm etil trong clorur t-butil lm tng vn tc to ni i C=C v hng nhm metil cn li. Gii thch. b) Gi s thay th nhm metil bng nhm etil lm tng vn tc to ni i C=C v hng nhm etil bi h s a v v hng nhm metil bi h s b, nhng khng nh hng n vn tc SN1 xy ra gia clorur alkil v dung mi. Tnh cc h s a, b t nhnbg kt qu di y (thu nhn c 25oC, trong etanol 80%). Clorur alkil (CH3)3C-Cl CH3CH2(CH3)2C-Cl (CH3CH2)2(CH3)C-Cl %Alken 19 34 40 c) Tnh thnh phn % alken to thnh t (CH3CH2)3C-Cl. d) Tnh t l cc alken thu c t CH3CH2(CH3)2C-Cl v (CH3CH2)2(CH3)C-Cl. Bi 5 : a) Trong phn ng tch hidracid t halogenur alkil, t-butoxid kali s tc dng tt hn etilamin. Gii thch. b) Trong dimetil sulfoxid, t-butoxid kali hot ng 10 ln hu hiu hn trong etanol. Gii thch. c) Nu s dng t-butoxid kali lm baz trong phn ng tch loi, gia etanol v alcol t-butil th ta nn chn cht no lm dung mi ? Ti sao ? Bi 6 : Khi cho clorur sec-butil tc dng ln lt vi (CH 3)2CHONa, CH3ONa v NaI th hiu sut phn ng tch gim dn theo th t trn. Gii thch. Bi 7 : Trong phn ng tch E2 :
CH3 CH CH2 CH2 CH3 X EtOK EtOH 1-Penten + 2-Penten

Ngi ta thu c kt qu sau : X -Br -I

% 1-Penten 31 30

% 2-Penten 69 70

-OSO2R -+S(CH3)2 -+N(CH3)3 Gii thch.

48 87 98

52 13 2

Bi 8 : Kho st phn ng tch E 2 ca bromur t-amil vi cc alkoxid kali nhit 70-80 oC, ngi ta thu c kt qu sau : Alkoxid % (CH3)2C=CHCH3 % CH2=C(CH3)CH2CH3 C2H5O 70 30 (CH3)3CO27,5 72,5 C2H5(CH3)2CO22,5 77,5 (C2H5)3CO 11,5 88,5 Gii thch. Bi 9 : Trong phn ng tch E2 ca cc bromur alkil c cng thc tng qut nh :
CH3 R CH2 C Br CH3

Bng EtONa/EtOH, ngi ta thu c hai alken (1) v (2) sau :

CH3 R CH2 C CH2 (1) R CH C (2) CH3 CH3

Vi t l = alken (1) / alken (2) bin i nh sau : R Me Et 0,43 1,0 Gii thch.

`iso-Pr 1,17

t-Bu 6,1

Bi 10 : Gii thch ti sao clorur apocamphil tr i vi cc tc cht kim.

Clorur apocamphil Cl

Bi 11 : a) V cu trng bn ca treo v meso 2,3-dibromobutan. b) Xc nh cu trc sn phm tch c to thnh khi cho 1 mol mi ng phn trn tc dng vi 1 mol NaOH. Bi 12 : a) Hy biu in lp th ca cc ng phn ca clorur mentil.

Clorur mentil Cl

b) Kho st phn ng tch E 2 xy ra khi cho mi ng phn trn tc dng vi dung dch EtONa/EtOH. Bi 13 : Khi un iodur neopentil v amidur kali, ngi ta thu c 1,1-dimetilciclopropan. Gii thch. Bi 14 : Cho bit cu trc ca sn phm chnh v ph thu c trong mi trng hp sau :
a) CH2Br H2O SN 1, E 1

NH2 b) (2R, 3S)-2,3-Dibromobutan

c) 2,3-Dibromo-3-metilpentan
d) H CH3 Cl EtONa EtOH

I
Zn

H e) CH3 Cl
Br

EtONa EtOH

f)

Br KI/aceton
o 25 C

g )

Cl

OH I

H h)

Cl

CH3 CH3 CH3 CH CH O C CH3 O

Bi 15 : Trnh by c ch v ha lp th ca phn ng nhit phn metil xantat mentil.

Bi 16 : a) B tc chui phn ng sau :

tre o -2-(N-metilamino)-3-phenilbutan CH3I (A) Ag2O H2O (B) (C)

b) Xt trng hp ng phn eritro tng ng. Bi 17 : Trong phn ng nhit phn acetat di y :
Ph Ph CHD CH O C CH3 O

Ngi ta c lp c stilben (Ph-CH=CH-Ph) v deuterostilben (Ph-CD=CH-Ph). Vi ng phn eritro, sn phm to thnh 95% deuterostilben, cn vi ng phn treo th sn phm ch di 25% deuterostilben. Gii thch. Bi 18 : Ngi ta cho tc dng hp cht 1-cloro-2-deutero-2-metilbutan bi natri amidur trong toluen, th nhn c hai sn phm c cng nhit si, trn ph IR cho thy c dao ng ca C=C, cn ph NMR cho thy mt sn phm c cha mt proton vinil trong khi sn phm kia th c hai proton vinil. Sn phm c cha mt proton vinil ch chim khong 5% trong hn hp. Hy xc nh hai sn phm trn v cho bit c ch hnh thnh (bit rng c ch phn ng c th qua trung gian mt gc t do kiu carben). Bi 19 : a) Bromur t-pentil c un nng vi hn hp EtOH-H2O (vi EtOH 80%) v hn hp sn phm c xc nh bng sc k kh cho thy c ba peak khc bit (ngoi tr cc peak ca cht ban u v dung mi). Hm lng ca ba peak trn c tnh theo cht ni chun nh sau : Cht (1) chim 60%, cht (2) th 32% v cht (3) l 8%. Phn tch cc cht trn sau khi tch, ngi ta nhn c cc kt qu d liu nh sau : Cht (1) : Khi lng phn t 88g/mol, ph IR cho mi hp thu mnh ti 3600cm -1 (tng ng vi OH trong dung dch long), dng tnh vi thuc th Lucas, kh nc d dng trong mi trng acid cho ra cht (2). Cht (2) : Khi lng phn t 70g/mol, ph IR cho cc mi hp thu yu ti 1670cm -1 v 830cm-1, ph NMR cho thy trong phn t cha mt proton vinil. Cht (3) : Khi lng phn t 70g/mol, ph IR cho mi hp thu kh mnh ti 1650cm -1, ph NMR cho thy c hai proton vinil trong phn t. Hy cho bit cc sn phm trn. Gi s ng hc ca phn ng trn cbh ph thuc vo nng ca bromur, cho bit c ch to thnh cc sn phm trn v chng minh t l hnh thnh. b) T l ca sn phm alcol s nh th no nu ngi ta tin hnh cng iu kin trn vi cc cht sau : - Bromur t-butil - 2,2-Dimetil-3-etil-3-cloropentan Bi 20 : a) eritro-3,4-Dimetil-3-bromohexan c tc dng bi EtONa/EtOH, cho ra mt hn hp sn phm. Qua sc k kh, ngi ta thu c sc k nh sau :

- Hn hp sn phm lm lch nh sng phn cc. - Ph IR cho thy c s hin din ca nhm eter v C=C. Hy cho bit cc sn phm trn v trnh by c ch hnh thnh. b) treo-2-Bromo-3-metilpentan c cho tc dng vi EtONa/EtOH, cho ra mt hn hp hai sn phm lm lch nh sng phan cc v cng cha cc nhm eter v C=C. Hy cho bit lp th ca cc sn phm c to thnh. Bi 21 : Hy cho bit lp th ca sn phm c to thnh khi cho tc dng cc cht di y trong mi trng baz.
a) t Bu t Bu Cl

b)

t Bu Cl

t Bu

c)

Cl

Bi 22 : a) exo-Biciclo[2.2.1]heptan-2-ol c cho vo mi trng acid sulfuric. Hy cho bit sn phm c to thnh. b) Tng t vi biciclo[2.2.1]heptan-1-ol. Bi 23 : Vic tch mt phn t HBr ca dibromostilben (C 6H5CHBrCHBrC6H5) trong mi trng kim nh sau : a) Bit rng tc phn ng l bc 2, hy dng hnh chiu Newman gii thch s tch HBr ca cc ng phn trn. b) Tng t khi thay mt phenil bi mt nhm alkil R. c) Hy cho bit ng phn no s cho phn ng xy ra nhanh nht.

Bi 24 : a) Khi ngi ta cho tc dng mt hn hp ng phn lp th 2,3-dibromo-3metilpentan cng ng lng vi Zn, ngi ta nhn c mt hn hp sn phm m qua sc k kh cho kt qu nh sau :
3 4 1 2

Cc peak 3 v 4 tng ng vi hn hp bromur ban u. Qua chng ct, ngi ta thu c phn on cha cc cht tng ng ca peak 1 v 2. Ph IR cho thy phn on ny c mi hp thu va ti 1670cm-1. Bng hnh chiu Newman, hy cho bit cc sn phm trn v c ch hnh thnh. b) Hy cho bit sn phm c to thnh khi tin hnh phn ng trn vi 2,4-dibromo-4metilpentan. Bi 25 : 4-Hidroxi-2-hexanon c cho vo mi trng ca EtONa. Hy ngh c ch ca phn ng thch hp vi cc kho st thc nghim sau : a) Phn ng l bc 2 v vn tc phn ng ph thuc vo nng ca ion EtO-. b) Nu EtONa c pha trong dung dch nc deuterio, ngi ta nhn thy c mt t sn phm 3-deuterio-4-hidroxi-2-hexanon. Gii thch Bi 26 : Xt 1-bromo-1,2-diphenilpropan : a) V cng thc hnh chiu Fischer v Newman ca cc ng phn trn. b) t tn cc ng phn trn theo danh php R/S. c) Cho bit sn phm tch loi HBr ca cc ng phn trn. d) Dng cng thc phi cnh v Newman gii thch phn ng tch theo c ch E 2. Bi 27 : Cho 3 hp cht (A), (B) v (C) sau y :
CH3 CH3 CH CH Br (A) CH3 CH3 CH CH I N(CH3)3 CH3 (B) CH3 CH3 CH3 C CH2 OH CH3 (C)

Chng minh rng cc bin i sau y c th thc hin trn l thuyt : (A) (X) (C5H10) + (Y) (C5H10) (1) (B) (Y) (2) (C) (X) (3) Hy cho bit cu trc ca (X) v (Y). Trong bin i (1), sn phm no s c u i hn ? Bi 28 : Di tc dng nhit, hidroxid tetrametil amonium sn xut metanol v trimetilamin. a) Gii thch s to thnh metanol. Phn ng ny thuc loi no ? b) Ti sao hidroxid tetrametil amonium y li cho phn ng bt thng so vi cc trng hp khc ? c) Tin on sn phm to thnh trong s nhit phn clorur tetrametil amonium.

d) Tin on sn phm nhn c trong s nhit phn hidroxid trimetil n-propil amonium, Bi 29 : Norlupinan c cu trc nh sau :
N

Thc hin phn ng kh Hofman hp cht trn ba ln lin tip v sau mi ln kh hidro ha sn phm nhn c. Hy cho bit cu trc ca sn phm cui cng. Bi 30 : Bromur neopentil c th cho phn ng tch loi theo c ch E 2 c khng ? Khi un trong alcol long, bromur neopentil cho mt hn hp alken tng ng nh trong trng hp trn. ngh mt c ch cho s kh HBr ny. Hy cho bit ti sao phn ng ny tng ng nh trn nhng li khng cn n xc tc acid. Bi 31 : C ch phn ng v ha hc lp th ca s to thnh epoxi trong s tc dng ca oxid bc t trn hp cht amonium c cng thc Fischer nh sau :
Ph H H Me OH I NMe3

Bi 32 : Ch r sn phm chnh to thnh trong mi phn ng sau y, v gii thch s la chn. a) C6H5-CH2-CHCl-C6H5 + KOH b) C6H5-CH2-CHCl-CH3 + KOH c) Hai dng xuyn lp th phn ca 2-bromo-1-etilciclohexan c un nng vi t-BuOK. d) Tt c cc dng xuyn lp th phn ca 2-bromo-1,3-dietilciclohexan c un nng vi tBuOK. Bi 33 : Gii thch cc s kin thc nghim sau y : a) Phn ng kh trong EtONa ca dng treo ca
Ph CH CH Ph CH3 N(CH3)3 I

xy ra 50 ln hn dng eritro. b) Ester metil ca acid 2-bromo-3-hidroxiciclohexan carboxilic kh HBr d dng trong mi trng baz yu. Tri li, lacton ca hp cht ny khng cho phn ng. c) Di tc dng ca baz, hp cht sau y cho alken th nhiu nht :
N(CH3)3 CH3 CH CH C CH3 CH3 O

d) Sn phm u i cho s kh HBr ca cht (A) l alken c t nhm th nht, tri li cht (B) cho alken c nhiu nhm th nht.

CH3 CH3 C CH2 CH3 (A)

CH3 C Br CH3

CH3 CH3 CH2 CH2 C Br (B) CH3

e) Dc tc dng ca baz mnh, 4-t-butilciclohexen c to thnh t cis 4-bromo-tbutilciclohexan nhanh hn t trans 4-bromo-t-butilciclohexan. Bi 34 : a) Xc nh cu trc ba ng phn ca bromociclohexanol, bit rng di tc dng ca baz mnh, mi ng phn cho mt sn phm chnh ln lt l alcol, ceton, epoxi. a) Nu cc bromociclohexanol u c tnh trin quang, cho bit trin quang ca cc sn phm nhn c. Bi 35 : Chn phng php tt nht thc hin cc bin i sau : a) Kh nc t mt alcol bc 1 m khng gy ra chuyn v. b) Bin i mt nitril thnh mt alken c ni i cui dy. c) Kh mt amin m khng thy phn cc nhm nh chc khc (v d ester). d) Ni di mch carbon ca mt halogenur bc 1 (RX) thnh RCH 2COOH, nhng khng dng iu kin thy phn. Bi 36 : Ch r alken chnh c to thnh trong cc phn ng sau y, v gii thch s la chn :
CH3 a) CH3 CH2 CH2 C Br + EtONa CH3 CH3 b) CH3 CH2 CH2 C N(CH3)3 + Ag2O CH3 I
c) CH3 CH2 CH CH3 + AcOH OTs

H2O

d) CH3 CH2 CH CH3 + AcOH I N(CH3)3

e)

CH2 CH CH3 O N(CH3)3

f) Br

t BuOK

g ) t BuOK Br H
h) EtOK Br CH3

i)

Ph Me Me Ph C C C Me OH Me OH

H2S O4

Bi 37 : ngh c ch ca cc phn ng sau :

a) CH CH2 CH2 CH Br Br Zn CH CH2

O b) CH C CH Br O Br Et3N CH2Cl2

Bi 38 : Hy vit c cu ca tt c cc sn phm c th to thnh trong phn ng gia metoxid natri vi 3-cloro-2,3-dimetilpentan trong metanol. Sn phm no c u i nht ? Bi 39 : Phn ng ca 1,1,3-tribromopropan vi metil liti sn xut bromociclopropan v 3bromopropen. Gii thch s to thnh cc sn phm trn da trn phn ng kh v . Bi 40 : Xt cc ng phn quay ca diclorostilben (Ph-CHClCHCl-Ph). a) Diu din 3 cu trng ng ch ca dng meso v dng tiu trin (trong trng hp th nh, ch iu din mt dng i phn) vi cng thc hnh chiu Newman. b) Momen lng cc ca dng meso ( = 1,27D) nh hn momen lng cc ca dng tiu trin ( = 2,75D). Gii thch. c) Cho bit sn phm kh HCl ca hai dng trn. Bi 41 : Xt phn ng gia bromur isopropil v bromur t-butil vi etoxid natri trong etanol. a) Bromur no s cho mt s lng alken ln hn ? Gii thch. b) Trong s dung mi gii vi etanol pha nc 60%, bromur no s cho mt lng ln alken u i ? Vit phng trnh ca tt c cc phn ng lin h, v ch r nhng sn phm to thnh. c) Vi hai tc cht etoxid natri trong etanol v etanol pha nc 60%, tc cht no s cho mt lng alken ln hn ?

Bi 42 : a) Tc dng ca etoxid natri trn eritro 3,4-dimetil-3-bromohexan trin quang trong mi trng etanol a n mt hn hp sn phm lm quay mt phng nh sng phn cc. Sk k kh cho bit hn hp trn cha bn cht, ph IR ca hn hp cho thy s hin din ca C=C v nhm chc eter. Hy vit c cu ca cc sn phm phn ng v gii thch c ch. b) Tc dng ca etoxid natri trn treo 2-bromo-3-metilbutan trin quang trong etanol cng cho mt hn hp lm quay mt phng ca nh sng phn cc. Tuy nhin, hn hp ny cha hai hp cht (xc nh bng sc k kh) v hp thu trong ph IR cho thy c C=C v nhm chc eter. Hy cho bit ha hc lp th ca cc sn phm phn ng. Bi 43 : Di tc dng ca brom, (E)-2-buten cho ra 2,3-dibromobutan; cht ny di tc dng ca km trong etanol s cho tr li (E)-2-buten. Tri li, (Z)-2-buten cho ra 2,3dibromobutan khi cho tc dng vi brom, v cht ny di tc dng ca km trong etanol th cho (Z)-2-buten. a) Biu din cng thc hnh chiu Fischer v Newman ca tt c cc ng phn ca 2,3dibromobutan. b) T c ch cng bron vo alken, hy d on ng phn 2-buten nhn c trong s tc dng ca dng trin quang ca 2,3-dibromobutan vi km trong etanol. Gii thch. c) Cho bit c ch phn ng ca km vi 2,3-dibromobutan thch hp vi kt qu nhn c. Bi 44 : Di tc dng ca kali iodur trong aceton, dng meso 2,3-dibromobutan bin i thnh (E)-2-buten, trong khi ng phn ()-2,3-dibromobutan li cho ra (Z)-2-buten. Tri li, meso 1,2-dibromo-1,2-dideuterioetan ch bin i thnh (Z)-1,2-deuterioeten di tc dng ca natri iodur trong aceton. Gii thch ti sao nhng kt qu khc nhau trn y c th chp nhn c m vn khng mu thun vi cc l thuyt cn bn ca cc c ch phn ng tch loi ? Bi 45 : S tc dng ca ion iodur ln 1,2-dibromoalkan to thnh alken, iod v ion bromur theo phng trnh sau :
C C Br Br + I C C + I2 + Br

Trong 4 ng phn lp th ca 1-t-butil-3,4-dibromociclohexan (4 cp ng phn ), ch c mt ng phn c th cho phn ng trn. Hy vit cu hnh ca cc ng phn ny v cho bit ng phn no c th cho phn ng trn. Gii thch.