Professional Documents
Culture Documents
Nhm Di n Ch n AZ-CA xin chn thnh c m t Gio S Ti n S Bi Qu c Chu, L ng Y Tr n D ng Th ng, tc gi Hong Chu cng cc H c Gi , Tc Gi , Bc s , D c s , K S , ch nhn cc trang nh www.cimsi.org.vn, www.ungthu.org, http://vi.wikipedia.org cho chng ti vay m n nh ng t t ng v i, cng nh ng hnh nh th t r rng, hon thnh vi c bin so n t p sch ny. T t c nh ng nghin c u, kinh nghi m lm sng, cng nh ng t t ng y sng t o v th t tinh t ng c a qu v , ch c chng ti s d ng cho vi c gi ng d y trong n i b , ch khng em ra in, n kinh doanh v pht hnh r ng ri bn ngoi. M t l n n a, xin thay m t t t c cc h c vin nhm Di n Ch n AZ-CA xin chn thnh c m t . T.M. Ng H ng Mai
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 1
L I NG
M i qu c gia u c m t n n v n ha, v m i m t n n v n ha l i c m t n n y h c ring tch n tr nh ng b nh t t n y sinh trong qu c gia m nh. Ring i v i n c Vi t Nam c a chng ta, hi n nhin chng ta c ng c m t n n y h c, v n n y h c xem ra c ng th t l c o . n Nu trong nh ng bi Ca Dao, T c Ngv trong n n v n h c c a dn gian. N n Y h c c o , cu i c ng c nh nghin c u y h c dn t c -Gio S -Ti n S B i Qu c Chu-khm ph v khai qu t trong m t d p tnh c y Chnh Ni m vo n m 1980, v ng t tn cho mn VI T Y H c c , m t t n g i m i l : DI N CH N - I U KHI N LI U PHP B I QUC CHU. Tr i qua h n thk , R ng Ch n-Bi n Php y, c ng ngy cng thm pht tri n r ng l n, cng thm pht tri n tinh t ng. V th , nn trong s ng d ng tr li u, ng y cng thm Th n K , V KhThuy t . Chnh v v y m nh ng ng i s c , m i b c vo mn Di n Ch n hm nay, khng kh i ngng ng, b n kho n, hoang mang, ho ng s . V ng i vo th mnh mng-nghn l i m ng i ra th c ng trng i p-v n ng . T , ng i sc , n y sinh ra tt ng chn n n, bung xui, t o thm hi u l m, v ddng nh m t ni m tin n i mn Di n Ch n th n kn y. Th u hi u nh ng n i b n kho n, k h kh n ban u , chng ti, Nhm Di n Ch n AZ-CA, m o mu i d ng h t ki n th c h n h p c a mnh, bi n so n l i t p sch Di n Ch n AZ-CA ny, khng nh m m c ch khoa tr ng ki n th c, m ch mong sao, v i cch trnh b y gi n d chi ti t y -phn lo i r rng, sgip cho nh ng ng i s c , m i b c vo mn Di n Ch n, c thn m c cht c n b n, h u t o thm Ni m Tin vo mn Di n Ch n, ngy m t thm Tn Ch c v ng v ng. Trong t p sch ny chng ti chia ra lm 2 ch ng: Ch ng I : DI N CH N- I U KHI N LI U PHP BI QUC CHU c kh i u v i nh ng bi vi t c a tc giHong Chu, nh m t ng thm ni m tin n i ng i s cv i mn Di n Ch n. Sau l ton bH c Thuy t c a mn Di n Ch n nh : 8 Thuy t Di n Ch n, 8 Thuy t i u Khi n Li u Php, 28 Hnh, 8 b i Huy t, K thu t on v Tr B nh, v.v Ch ng II: CH KHA V N N NG l ph n kinh nghi m lm sng c a L ng Y Tr n D ng Th ng v cc th h th y tr trong hai m i b y n m trnh b y nh ng cch ch a tr Nh ng C n B nh c a ThK nh nh i mu ctim, cao mu, cao m , au th n kinh t a, ti u ng, vim gan siu vi A, B, C, v.v V i h n 170 trang trch gp ny, chng ti mong m i c thgip cc b n m i, lm quen v i ph ng php Di n Ch n, b t ngngng, v c thhi u c ph n no c n b n c a mn Di n Ch n, h u c th ng d ng hai chTy v Bi n n v cng. D nhin, v i th i gian eo h p, ki n th c ch a t ng, t p sch ny khng trnh kh i nh ng sai l m, sst. Mong thay, cc b c Thi n Tri Th c c a mn Din Ch n lun Khai Minh Ch Gio. Th t mong thay!
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 2
M C L C
CH NG I-L THUY T DI N CH N
PH NG PHP Y H C DN T C BM T V N THU C THIN NHIN L NG V CON NG I PH N M U CSL THUY T C A DI N CH N GI N L C TM THUY T C N B N CSL THUY T C A DC KLP B N B C KHM B NH & CC KTHU T KHM B NH NH NG BI U HI N B NH L HAY D U HI U BO B NH TR N M T M T SD U HI U CH N ON NHN TH Y B NG M T TH NG M T S HUY T GIP CH N ON V CH A TR B NH HUY T TH NG DNG (TH NG V NGHING) B NG T M HUY T TRN M T NH NG HNH QUAN TR NG NH NG D NG CC N B N DNG TRONG CHA B NH TM BHUY T C N B N BB M HUY T BTIU VIM, TIU C BTIU U B U BTH NG BGING B I U CH NH M D NG BTAN MU B M BTR M TH P TH Y B NG PHN LO I HUY T B NG PHN LO I THEO TC D NG B NG PHN LO I THEO TRI U CH NG C M GIC CC I M PH N CHI U T NG BPH N C TH CC HTH NG PH N CHI U PH HNH PH N CHI U 12 C P DY TH N KINH B NG CH N ON M D NG CHNG CC KTHU T TR B NH CCH CH N HUY T CB N NH NG NGUYN T C C N B N KHI NG D NG V CHA TR trang 6-7 trang 8-9 trang 10-12 trang 13 trang 14-16 trang 17-19 trang 20-23 trang 24-26 trang 27 trang 28-29 trang 30 trang 31-32 trang 33-38 trang 39-66 trang 67-68 trang 69 trang 70-75 trang 76-77 trang 78-80 trang 81-85 trang 86-89 trang 90-92 trang 93-96 trang 97-101 trang 102-105 trang 106-107 trang 108 trang 109-111 trang 112-118 trang 119 trang 120-121 trang 122-126 trang 127 trang 128-129
M T M I MI NG/L I/R NG/HM TAI H NG C /GY/VAI TAY NG C/V L NG/MNG C T S NG LNG B NG CHN/ I/NH NG CHN/BN CHN BPH N SINH D C TON THN N I T NG TRONG CTH PHC TR NG
trang 135-137 trang 138-139 trang 140 trang 141 trang 142-144 trang 145-146 trang 147-148 trang 149-150 trang 151 trang 152 trang 153-154 trang 155-156 trang 157-160 trang 161-163 trang 164-172 trang 173-174
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 4
NG I
DI N CH N I U KHI N LI U PHP
BI QU C CHU
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 5
DI N CH N I U KHI N LI U PHP
Tc giHong Chu PH NG PHP Y H C DN T C VI T NAM HI N I Di n Ch n-i u Khi n Ki u Php l ph ng php ch a b nh m i c a Vi t Nam ra i vo n m 1980 t i TP. H Ch Minh do nh nghin c u y h c dn t c VN Bi Qu c Chu pht minh. y l ph ng php ch n on v ch a b nh qua da vng M T v ton thn, khng dng thu c, khng dng kim, khng b t m ch, ch dng chy u cc d ng c y khoa c a ph ng php nhcy l n, cy co, ba g, que d...tc ng l n cc i m v vng t ng ng tr n Hnh v i cc b ph n b b nh trn ton thn. Thuy t Ph n Chi u-thuy t cb n c a ph ng php cho r ng m i t nh tr ng tm sinh l, b nh l, tnh c m, tnh cch c a con ng i u c bi u hi n n i b m t v ton thn. B m t c vai tr nh t m g ng ph n chi u, ghi nh n m t cch c h th ng, c ch n l c nh ng g thu c ph m vi con ng i tr ng thi t nh v ng. Thuy t Ph n Chi u ng d ng vo Di n Ch n-i u Khi n Li u Php tm ra v xc l p h n 20 Hnh trn vng M T, r i tM t ph n chi u qua l i trn da u, bn tay, bn chn, loa tai, l ng...cng v i s l ng hnh t ng t nhv y, ng th i c ng nh v c hng tr m i m ph n x c bi t (cn g i l Sinh Huy t) trn M t. Ph ng php Di n Ch n khng hnh thnh tr c ti p t ng Y v Chm C u Trung Qu c m xu t pht t kinh nghi m dn gian v v n ha truy n kh u VN qua s nghi n c u nh ng tinh hoa y h c dn gian VN, y h c c truy n, y h c hi n i, tri t h c ng ph ng c ng v i nh ng ki m ch ng trn m t nh ng b nh nhn nghi n ma ty do chnh tc gi i u tr t i tr ng cai ma ty Bnh Tri u t u n m 1980. "Trng m t m b t hnh dong", "M m sao ngao v y", "a mi t t a mao" ...ni ln m i li n h g gi a cc b ph n trn m t v i cth ? S ng m i, s ng l ng, c tay, c chn, c h ng...c m i quan h nh th no v i nhau? Cc d u hi u b t th ng xu t hi n trn da m t nh v t nm, s o, n t ru i, tn nhang...cho bi t nh ng g v ang x y ra trong cth ? T i sao ng i Vi t Nam l i ni " n g b n y", khi b n c c c l i dn l tr u vo n ng, c ngh a ra sao? Nh ng i u t ng nhbnh th ng v n gi n y trong cu c s ng i v i Bi Qu c Chu l i tr thnh d ki n qu gi c a Di n Ch ni u Khi n Li u Php v c a chn l khoa h c. Chnh cu " ng thanh t ng ng- ng kh t ng c u" trong Kinh D ch gip tc gi tm ra thuy t ng ng, thuy t th hai c a ph ng php. Nhthuy t ny gip tc gi l gi i c nh ng i u v a kh o st trn. Thuy t ng ng cho r ng nh ng g gi ng nhau hay c hnh d ng t ng t nhau th c quan h v i nhau. V d , s ng M i t ng ng v i s ng L ng nn c lin h v i s ng L ng (v ng c l i), cnh m i c hnh d ng t ng tnhmng, g m y c hnh d ng t ng tnh cnh tay nn c lin quan n cnh tay. c m c d ng t ng tb ng i nn c lin quan n b ng i. T suy ra tc ng vo g m y th c th ch a b nh cnh tay, tc ng vo s ng m i th c th tr b nh s ng l ng. Di n Ch n-i u Khi n Li u Php khng ch l m gi m au hay ch a nh ng ch ng b nh thng th ng m th t ra n cn c kh n ng ch a c nhi u ch ng b nh kh thu c h th n kinh, h tiu ha, h ti t ni u, h tim m ch, h sinh d c, h tu n hon...K t qu t c th ng cao h n thu c, chm c u, b m huy t, xoa bp thng th ng. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 6
Chnh thuy t ny gip tc gi t m ra hng lo t hnh trn cth m t cch nhanh chng v chnh xc. i u ny khc v i tc gi c a h th ng Vi chm nhTc chm, Nh chm. Chnh v khng c lu t ng ng nn h khng th t m ra c hng lo t hnh ph n chi u. T thuy t Ph n Chi u cho ta kh ng nh Di n Ch n-i u Khi n Li u Php l ph ng php y h c dn t c Vi t Nam hi n i, khng ph i y h c c truy n. V v v y khi ni n Di n Ch n-i u Khi n Li u Php, ng i ta ch c n nh hai i m c n b n l Hnh v Sinh Huy t. Hnh v Sinh Huy t cho ta rt ra b n i m c n b n c a Di n Ch n-i u Khi n Li u Php khc v i cc ph ng php y h c c trn th gi i sau y: 1/ Di n Ch n-i u Khi n Li u Php khng d a trn h Kinh L c c a chm c u Trung Qu c m d a trn h Ph n Chi u (Reflexion) t c l m t h th ng nhi u Hnh trn M t v Ton Thn. Cc h th ng ny khng c trong y h c hi n i. 2/ Di n Ch n-i u Khi n Li u Php khng ph i l ph ng php ph n x theo ngh a thng th ng c a ph n x h c c i n. y l ph ng php ph n x a h (Multisystem of Reflexion) v c nhi u hnh khc v i ph n x h c hi n nay trn th gi i th ng g i l Reflexologie hay Microsystmes de L'acupuncture v n l ph n x n h (nh Nh chm, Tc chm, Th chm ch m t hnh duy nh t). T p ch y h c Php Energie Sant s 19/1992 g i Di n Ch n-i u Khi n Li u Php l Ph n X H c Vi t Nam (Reflexologie Vietnamese). 3/ Di n Ch n-i u Khi n Li u Php ng d ng tinh th n bi n d ch c a Kinh D ch vo th c t i u tr cho nn r t bi n ha. V i quan i m ny th cc vng ph n chi u c a c th da m t, da u, loa tai, bn chn, bn tay, l ng... u khng c nh. Do m t huy t, m t hnh ph n chi u c th ch a nhi u b nh v ng c l i nhi u huy t, nhi u hnh ch ch a m t b nh. y l i m khc bi t c n b n gi a Di n Ch n-i u Khi n Li u Php v i cc ph ng php y h c c tr c y trn th gi i. 4/ Di n Ch n-i u Khi n Li u Php khng dng kim chm, khng dng thu c, khng b t m ch khi ch a b nh nhy h c c truy n hay chm c u. Do tnh an ton g n nh tuy t i, t t n km khi n cho ph ng php c th "bi n ng i b nh thnh ng i ch a b nh cho chnh m nh". y c xem l gi i php c o nh t m cc ph ng php y h c trn th gi i khng c.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 7
BM T V N THU C T NHIN
Tc giHong Chu Khoa h c hi n i ngy nay k t lu n c th con ng i l b my sinh h c hon thi n nh t c a v tr . Ho t ng sinh h c c a b my ny c nh nghin c u y h c dn t c Bi Qu c Chu gi i thch b ng thuy t Ph n Chi u trong ph ng php ch a b nh c a ng c tn g i: "Di n Ch n-i u Khi n Li u Php". Ngh a l m i tnh tr ng tm l, sinh l, b nh l, tnh c m, tnh cch c a con ng i u c bi u hi n trn b m t. Khi tc ng vo nh ng i m ph n x ho c nh ng vng ph n x trn m t ng v i ch ng b nh no c a c th th b my sinh h c ho t ng theo nguyn t c t i u ch nh i n gi m ho c kh i b nh. i m c tc ng g i l Huy t hay Sinh Huy t. Huy t trn m t c v nh cy thu c tnhin. T ng s h n 500 huy t trn m t c nh nghin c u tm ra v h th ng ha t o thnh m t "v n thu c t nhi n" trn m t. Tc gi a ra khi ni m "v n thu c trn m t" v i t ng "bi n b nh nhn th y thu c" v nh c nh m i ng i r ng khng ph i u xa, ngay trn m t m i ng i c hng tr m "cy thu c qu" m chng ta ch a bi t khai thc v xd ng ch a b nh cho chnh m nh. Tuy nhin tr c khi ni m "thu c trong cth " con ng i c t r t s m c a l ch sy h c c truy n ph ng ng m cc ph ng php Chm C u, B m Huy t, Xoa Bp cng v i cc ph ng php ch a b nh dn gian trn kh p cth khng ph i dng thu c ch ng minh i u ny. Y h c hi n i (Ty Y) c ng kh ng nh v cho r ng cth con ng i l m t nh my s n xu t thu c khng sinh. Song y h c hi n i c ng ch a bi t b ng cch no x d ng thu c khng sinh do c th s n xu t ph c v cho c th . Cho nn m i khi c th m c b nh l cc lo i ha d c l i c a vo c th . Ph i ch ng Di n Ch n b ng cc th php tc ng nhcy l n, co, g, day n, dn c o, h nng, ch m l nh ln cc huy t theo m t h th ng hnh ph n chi u vng m t, da u, bn tay, bn chn, loa tai, l ng... l gi i p t i u bi n "v n thu c t nhi n" trn m t thnh cc lo i thu c ch a b nh cho c th ? L ch sy h c ph ng ng trong chm c u c truy n c Di n Chm (trong Th Chm Trung Qu c) g m 24 huy t. T Chm v i 23 huy t c cc l ng y dng kim chm vo cc huy t y tr b nh. Xoa m t ch a b nh c ng ra i t r t s m kho ng 3000 n m trl i y. Trong sch "L c a Tin Kinh" c a M T (th i vua Thu n Tr v Khang Hy nh Thanh Trung Qu c) c m c Ta (xoa m t) d y ng i ta cch xoa bp, day huy t tr ng th . Di n Ch n ra i (1980) t i Vi t Nam th vi c x d ng b m t ch n on (Di n Ch n) v i u tr (i u Khi n Li u Php) c cc nh nghin c u y h c ch nhi u h n. V m t c coi nh m t b ng my tnh. Khi ch a b nh, th y thu c hay b nh nhn ch c n tc ng vo cc sinh huy t c lin quan n cc b ph n b b nh gi ng nhta b m l n n t my tnh gi i cc bi ton. Cc n t b m chnh l cc "cy thu c" m ta v a kh o st. V n t ra l: con ng i hi u "cy thu c" trn m t mnh nhth no? Vi c x d ng cy thu c y ra sao? Huy t c hi u theo l thuy t "t i u ch nh" c a c th cng v i l thuy t i u khi n thng tin sinh v t h c. M i huy t t ng t nhm t cy thu c th ch c c n cvo tnh ch t v tc d ng c a huy t cng v i vi c ph i h p gi a cc huy t v i nhau i u tr ch ng b nh c th m i th y h t c Gio Trnh Di n Ch n H c Page 8
gi tr c a "cy thu c trn m t". Th d : huy t 19 c c tnh i u ha nh p tim, h h p, th ng kh...t ng ng th n kinh giao c m, li n h tim, ph i, d d y, ru t..Huy t ny ch tr cc ch ng b nh m c c , n ng ng c kh th , suy n, ng t x u kinh phong, c n au th ng v , suy nh c th n kinh, suy nh c sinh d c... Th d trn cho th y sphong ph v tnh n ng v tc d ng c a huy t trong i u tr , nh ng th t my mc khi cho r ng m i huy t ph i t ng ng v i m t cy thu c nh t nh. V sao v y? V khi p d ng vo ch ng b nh c th , huy t v i tnh n ng v n c trong m t c th lun lun " ng" s khc v i tnh n ng c a thu c tbn ngoi cth a vo. Ch ng h n b n c m t lo i thu c ch ng bu n ng th lo i thu c ch c ch n khng th i u tr ng t x u kinh phong, huy t p th p, m c c , n ng ng c kh th , suy n, c n au th ng v , suy nh c sinh d c nhhuy t 19 ni trn, trong khi huy t 19 ch ng bu n ng c ng r t hi u qu . B n c tin c i u ny khng? Xin ng v i tin khi m nh ch a th y. Ng c l i b n hy t p lm th y thu c ch a b nh cho chnh mnh v cho nh ng ng i xung quanh i. Ch c n m t h p d u c l, m t cy d huy t hay m t cy bt bi ( h t m c), b n s lm cho c n au th ng v ti u bi n trong kho ng m t pht, lm ng i ng t x u kinh phong ho c bu n ng t nh l i trong 30 giy khi u bt bi c a b n n m nh vo huy t 19. Cn nh c r ng, s ng l i ? Hy l y c c n c day vo huy t 188, 196, 300, 180 b n s th y c n nh c r ng d u d n r i h t nh c. N u b au b ng, b n hy xoa d u vo vng huy t 127, 63, 0 r i day n m nh vo cc huy t y. n y b n c th tin vo i u v a ni trn v bn tay "k di u" c a mnh r i . Nhn vo hnh huy t trn m t, nhi u ng i n y ra th c m c li u t t c cc b nh c th dng cc huy t trn m t ch a c khng? Xin th a, m i ph ng php ch a b nh u c ngh a v gi tr nh t nh i v i s c kh e c a con ng i. Nn nh r ng c th con ng i lun bi n d ch nhthin nhin v t o v t. Do c ng m t th b nh gi ng nhau, ng i ny ch a theo ph ng php Di n Ch n, ng i kia l i ng v i Chm C u, ng i thba l i ph h p v i thu c men. C i u ph ng php Di n Ch n h th ng c cc huy t trn m t. M t l t m g ng ph n chi u, n i nh y c m nh t c a c th v c ng l "v n thu c tnhin" m ta v a kh o st. H n n a ph ng php cho ra i hng lo t d ng cy khoa nh cy l n, cy co, ba g, que d, qu c u gai... lm phong ph h n cc hnh th c tc ng ln huy t (cy thu c tnhin) trn m t trong vi c phng v tr b nh cho con ng i. Cu tr l i cho v n nu trn s l Di n Ch n v i hng tr m huy t (cy thu c) trn m t thng qua cc hnh ph n chi u trn m t, r i tm t ph n chi u l n da u, bn tay, bn chn, loa tai, l ng...b n c th i u tr c k t qu cc ch ng b nh thu c h th n kinh, h tiu ha, h ti t ni u, h sinh d c, h tim m ch nhcc ph ng php y h c khc. Song i u ch y u chnh l: ng i b nh c th tham gia vo qu trnh i u tr ny m t cch h u hi u.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 9
L NG V CON NG I
Tc giHong Chu L ng ng ngh a v i c t s ng l b ph n quan tr ng b c nh t c a c th con ng i. Ci l ng ni chung v c t s ng ni ri ng c coi l i t ng nghi n c u c a cc nh y h c x a nay. Trong l ch sy h c thu t ngc t s ng h c (Osteopathys) xu t hi n tn m 1870. Ti n s Adrew Taylor Still (M ) bi t r t m quan tr ng c a x ng s ng, ng tm ra ph ng php ch n on v i u tr b ng n n bp, b m huy t v massage. ti c a ng t p trung vo cc dy ch ng c t s ng, cc dy th n kinh d i t y s ng. Ngy nay M c m t tr ng o t o cc bc s n n v ch nh c t s ng ch a b nh (Chiropractic). T i Anh "C t s ng h c" v t ra ngoi khun kh c a "ph ng php ph " v c Hong Gia Anh ch p thu n (Osteopathy Getsroyal OK, "Bella"). Thng 10/1991 t i Php mh i ngh qu c t v L ng, h i ngh t p trung vo "c t s ng h c", t m quan tr ng c a c t s ng v i c th -s tc ng x u t i c t s ng, b nh c t s ng v cch ch a. V y h c: cc nh "c t s ng h c" t p trung vo ph n c u trc cth x ng v c cng m t s v n lin quan t i ph n c u trc y. V chm c u: ph n L ng (trong Th Chm) c c M ch kh i u tch t x ng c t s ng c t ch H i m pha sau huy t Tr ng C ng theo x ng s ng i ln n huy t Phong Ph gi a ch l m x ng sau gy r i i vo trong c l i i ln nh u theo trn xu ng s ng m i huy t Ngn Giao (h p thnh Nhm M ch v kinh Tc D ng Minh-hai bn c t s ng c n c Kinh Tc Thi D ng Bng Quang hay cn g i l Kinh Bng Quang). Khi c M ch pht b nh th chy u x ng s ng c ng u n vn. R rng l cc nh "c t s ng h c" Ty y ch gi i h n vo c u trc c th h c thu n ty v y h c phn tch khi nghin c u v s ng l ng con ng i. Cn cc nh Chm C u c ng ch a v t ra kh i h Kinh L c c a ng Y Chm C u. V v y khi L ng b b nh ho c b ch n th ng, cc nh y h c Ty y v ng y tm gi i php i u tr khng ngoi ph m vi c t s ng v Kinh M ch. Bi ny chng ti c p L ng l con ng i theo thuy t Ph n Chi u m r ng c a ph ng php Di n Ch n-i u Khi n Li u Php. Vi t t t l Di n Ch n c a nh nghin c u y h c dn t c Bi Qu c Chu gi i m nh ng i u y h c ch a c p t i. Theo thuy t Ph n Chi u mr ng c a Di n Ch n th con ng i l m t t ng th trong t ng b ph n nh M t, u, Bn Tay, Bn Chn, Loa tai, L ng...ph n chi u ci t ng th l Con Ng i, ng th i t ng th con ng i y c ng ph n chi u t ng b ph n c a c th -ph n chi u Tm Sinh L, B nh L, T nh C m, Tnh Cch c a con ng i qua nhi u hnh v Sinh Huy t khc nhau. Ca dao Vi t Nam c cu: "Nh ng c th t y l ng ong V a kho chi u ch ng l i kho nui con" hay "Gil ng ch u n" ho c "Cha l ng cho ng i ta m" Gio Trnh Di n Ch n H c Page 10
Ng i Php c ng ni: "Avoir bon dos" (ch ci l ng t t) L ng v i ci nhn tinh t trong ca dao, s pht h a trong ngn ngv nt bao qut c a thuy t Ph n Chi u m r ng ph n no cho ta th y hnh d ng, v p, tm sinh l, b nh l, t nh c m, tnh cch, s c ch u ng v vai tr c t tr c a ss ng con ng i. Nhn t gc ny r rng L ng mang nhi u ngh a nhn v n, "y h c v n ha", "y h c tnhin" h n cch nhn thng th ng. Ch b ng hai hnh: hnh ph n c hi u ngo i vi c th trn l ng v hnh ph n chi u n i t ng cth trn l ng trong s h n 20 hnh ph n chi u trn l ng ta c th nh n bi t kh y nh ng i u v a trnh by trn. hnh ph n chi u ngo i vi c th trn l ng: c 2 hnh ng i ch ng ln nhau, ng i Nam t ng tr ng cho D ng, ng i Nt ng tr ng cho m. C th con ng i l s ha h p m D ng n m g n trn l ng t huy t i Try gi a t x ng s ng s (C7) v t s ng L ng (D1) n huy t Tr ng C ng kho ng gi a t s ng cng v h u mn. Trn c u trc ton b cth v c u trc ny c nh v m t cch h t s c chnh xc t"l c ph ", "ng t ng" n cc b ph n ngo i vi cth nh : u, mnh, chn, tay, m t, m iChnh xc n m c khi c th b m t ch ng b nh no nh : bn tay b t , cc ngn tay co qu p khng ru i ra c, ta c th l y d u c l xoa vo vng A1 v A2 (bn tay trn l ng), r i dng i u ng i c u h nng cc i m t ng ng v i cc ngn tay, m i i m kho ng m t pht t c th bn tay s h t t, cc ngn tay co du i bnh th ng (tr ng h p ny theo nguyn l ng ng), th bn tay trn c th " ng" v " ng" v i bn tay trn hnh ph n chi u ngo i vi cth trn l ng.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 11
Tr ng h p au m t ta c th xoa d u v dng cy d day n Sinh huy t vng B1 (sau b vai) ho c vng B2 ( i m ti p gip gi a c v l ng). Hai vng B1 v B2 l m t c a c th c ph n chi u ln l ng qua 2 hnh ng i Nam v ng i N . Day n vi pht m t s h t . Tr ng h p b th n kinh t a, ta c th dng cy l n, l n vng (C) r i dng i u ng i c u h nng (n u vng ny l nh), ho c dng c c n c ch m l nh (n u vng ny nng), ta s c i m ht nng ho c l nh bu t. i m ht nng ho c l nh bu t (Sinh huy t) ny c ng l i m ch a n i ang nhi au d i (mng). N u b y u ph i ho c tim, ta ch c n xoa d u vo vng s 5 (ph i) v s 4 (tim) r i dng cy l n, l n vi pht . Sau l y i u ng i c u h nng kho ng 1 pht ng i s t nh to, u b t n ng. l ta tc ng vo vng ph n chi u Ph i v Tim trn l ng. Khi tc ng c th nh y c m s t i u ch nh cho ph i v tim d n d n tr l i ho t ng bnh th ng. B n tr ng h p t tay, au m t, th n kinh t a, y u ph i v tim c d n ra l m th d cho ta th y b n no au nhi u th day n, h nng (hcch m t da kho ng 1cm) bn nhi u h n, th m ch day n, h nng bn khng au ch a bn au, h i m bn trn (khng au) ch a i m bn d i ( au) ho c h nng, day n i m bn ngoi ch a "l c ph ", "ng t ng" bn trong. l ta p d ng l thuy t ng ng, i X ng, Tri -Ph i, Trong-Ngoi, Tr c-Sau...trong php bi n d ch c a Di n Ch n vo c th con ng i ch a b nh trong ph m vi l ng. Tuy nhin nh ng tr ng h p trn ta c th lm nhi u l n trong ngy (sng-tr a-t i) cho chu k au khng l p l i v lm nhi u ngy ty theo b nh n ng hay nh , lu n m hay m i m c ph i. C ng i h i t t c cc b nh trong c th con ng i c ch a trn l ng c khng? Cu h i th t th v , chng ti xin tr l i nh sau: L ng ph n chi u t ng th con ng i c ng ph i c hi u theo thuy t Ph n Chi u-ngh a l cc hnh ph n chi u trn l ng bao gi c ng t ng ng v i cc hnh ph n chi u trn M t - u-Bn Tay-Bn Chn-Loa Tai...c a Di n Ch n. M i khi cth b m t ch ng b nh no (th i gian v khng gian) ch ng b nh ng v i hnh ph n chi u no trn c th con ng i (c ng m i c hi n) th lc ch a theo hnh ng v i n l t t nh t. i u ny l gi i c tr ng h p c ng b t li t bn tay, co qu p cc ngn tay ng i ny ch a theo hnh ph n chi u L ng, ng i khc c th ch a theo hnh M t, ho c ng i th ba l i ch a theo hnh ph n chi u Bn chn hay Loa taiB n tr ng h p nu trn n u c n c n ph i k t h p v i n u ng khoa h c, luy n kh cng ho c ph i h p v i cc hnh ph n chi u khc m i mong c k t qu cao. V con ng i l m t sinh v t th ng, lun lun bi n d ch nh thin nhin v t o v t, cho nn ch c m t h ph n chi u duy nh t v c nh l khng ng. Ton b ph ng php i u tr b nh theo h ph n chi u trn L ng u khng c scan thi p c a thu c men v c ng khng ph i dng n kim chm. L ng ph n chi u ton b c th con ng i, chng ta c th xd ng cc d ng c y khoa nhcy l n, cy co, ba g (th t tinh chm), cy d huy t (l y c ch a b nh c a ph ong php Di n Ch n) cng i u ng i c u, d u c l, cao Salonpas, c c n c xoa, ch, dn, h nng, ch m l nhtrn l ng v a ti n l i v lm h ng ph n cc b ph n c a c th gip ta phng v tr nh ng b nh thng th ng m t cch hi u qu . Chnh v v y ta c n ph i b o v L NG v "L ng l Con Ng i".
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 12
PH N M U
GSTS Bi Qu c Chu Nghin c u v b m t khng ph i l m t v n m i i v i cc n c c truy n th ng y h c lu i, v m t l b ph n quan tr ng i v i con ng i. M i tnh c m, tm l, sinh l, b nh l u hi n ra b m t. M t cn dnh li n v i u l cquan i u khi n ton thn, n c ng l n i c nhi u dy th n kinh, m ch mu, kinh l c ch y qua. Do , m t l n i r t nh y c m so v i cc ph n khc trong cth . Theo ng Y, m t c n l n i ch a nhi u kh D ng v l n i h i t hay xu t pht c a cc kh D ng. Trong h th ng Chm C u c v n cn m t s huy t trn m t v c ng c dng ch a m t s b nh ch ng. Trong cc ti li u v sau ny c a Trung Qu c th y c xu t hi n Di n Ch n v i 24 Huy t trn m t c ghi l tr b nh c a t ng ph v t chi. Tuy nhi n, trn th c t khng th y ai dng thu n tu 24 huy t ny tr b nh ton thn. Ng c l i, Ph ng Php Di n Ch n- i u Khi n Li u Php, hon ton d a trn c s khc, khng ph i theo h th ng kinh l c nhcc huy t m t c c a th chm, m theo h th ng m hnh ph n chi u g i l cc Hnh. Th t v y, trn c s th a k ki n th c c a n n Y H c c truy n v hi n i, c bi t l Chm C u, chng ti k t h p v i nh ng pht hi n t th c t lm sng, v tm ra c sli n quan ch t ch gi a cc b ph n trn m t v i cc ph n trong c th . T , chng ti h th ng ha cc lo i d u hi u ny, v xy d ng thnh m t b mn ch n on m i, d a trn cc Hnh. V c ng t , chng ti tm c nh ng quy lu t chi ph i gi a b m t v c th nh : Lu t Ph n Chi u, Lu t Ph n Ph c, Lu t ng ng, Lu t i X ng, Lu t B t Th ng i m, v.v Qua , chng ti ra m t s cch ch a b nh, ch trong ph m vi b m t nhChm C u, Chch, L , Day B m, Bi D u, Dn Cao, Day n b ng cc d ng c d huy t nh : cy l n, cy co, cy d V i h th ng ha h n 500 Huy t m t, k t h p v i nh ng Phc i u Tr c Hi u Qu , Chng ti tr c m t s cc b nh v ch ng trn ton thn. Cng th c t p, cng nghin c u v qua kinh nghi m lm sng, chng ti cng tin t ng, v i h th ng ha ny, k t h p cng cc Phc i u Tr c Hi u Qu , chng ta c th Phng B nh v Tr B nh m t cch h u hi u v nhanh chng nh t. N u nhb n c c tin m nh li t vo kh n ng T i u Ch nh c a C Th v n u nh b n c d p th qua ph ng php Bo B nh c o c a Di n Ch n, chng ti tin r ng, b n c ng nh chng ti ch c th th t ln qu th t l KDI U . Hy Th nghin c u, th c t p, r i hy ph phn, r i hy Tin. V chnh l ph ng php h c t p y nghim tc v th t l Khoa H c. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 13
CS L THUY T C A DI N CH N
GSTS Bi Qu c Chu NH NGH A Di n ch n (ch n on vng m t) l ph ng php ch n on d a vo skh o st b ng nhi u hnh th c khc nhau nh : nhn b ng m t, khm b ng tay, ho c b ng cc d ng chay my mc, nh m pht hi n nh ng bi u hi n v b nh l xu t hi n m t cch c h th ng trn khun m t c a b nh nhn. Nh ng thuy t c a di n ch n c trnh b y d i y, h u h t, c xy d ng tnh ng kinh nghi m lm sng th c ti n c ki m nghi m r t nhi u l n, v c phn lo i theo 8 bnh sau: 1. THUY T PH N CHI U Vtr , x h i v con ng i l m t th th ng nh t (v n v t ng nh t th ). Do , con ng i l s ph n chi u c a vtr (nhn thn ti u thin a). Trong con ng i, m i bph n c th (v d nh m t, bn chn, bn tay, loa tai, m i, m t, v.v) u ph n chi u ci t ng th c a n (t c l cth ). M t l m t bph n tiu bi u, i di n cho ton cth . Do , m i tr ng thi thu c v tm l, sinh l, b nh l c a con ng i, u c bi u hi n trn b m t. Hay ni m t cch khc h n: bm t chnh l t m g ng ph n chi u, ghi nh n m t cch c h th ng, c ch n l c, nh ng g thu c v ph m vi con ng i, tr ng thi t nh v ng c a n. Thuy t ny c p d ng vo khoa di n ch n nhsau: M i huy t trn m t l i m ph n chi u c a m t hay nhi u huy t trong c th t ng ng v i n. 2. THUY T BI U HI N Thuy t bi u hi n c bi u hi n qua 3 gc : Khng gian: nh ng g bn trong s hi n ra bn ngoi, nh ng g bn d i s hi n ln trn. Th i gian: -nh ng g s p x y ra s c bo tr c. -nh ng g x y ra u l u l i d u v t. -nh ng g ang x y ra u l u l i bi u hi n. Bi u Hi n B nh L: nh ng bi u hi n ny (xu t hi n d i nhi u d ng khc nhau) c th hi n trn m t m t cch c h th ng v c ch n l c, c g i l bi u hi n b nh l (hay thng tin b nh l). Chng c tnh ch t 2 chi u thu n ngh ch v c bi t n i c bi u hi n b nh l c ng l n i i u tr b nh. V d : tn nhang n i m t l bi u hi n c a b nh l v c ng l n i ch a b nh. Ngoi ra m i d ng bi u hi n b nh l cho m i ngh a khc nhau.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 14
3. THUY T PH N HI N Theo lu t bi u hi n, d u hi u b nh xu t hi n theo t l thu n v i b nh tr ng hay s suy km s c kh e c a cth . Tuy nhin, c sph n ngh ch trong m t str ng h p nhsau: C qu nhi u d u v t hay i m bo b nh so v i b nh trong c th , hay c qu t, ho c khng c d u v t no bo b nh, so v i b nh t t ang x y ra trong c th . Hi n t ng ny, c v nhm ng l i thng tin t c th ln m t b r i lo n hay t c ngh n. Cc tr ng h p ny th ng t c gi tr v m t ch n on hay tr li u. 4. THUY T C C B Khi m t c quan hay m t b ph n no trong cth , c sb t n ti m tng, hay ang th i k di n ti n, th DA t i vng s xu t hi n nh ng d u hi u bo b nh t ng ng. Quy lu t ny chi ph i trn ton c th h n l b m t. V d : da vng gan c tn nhang, n t ru i ( en hay ) ho c tia mu c ngh a l gan c b nh. Thuy t ny khi ng d ng v i ph ng php Di n Ch n cn c ng d ng nh sau: M i huy t ngoi tc d ng xa (t i cc c quan), n cn c tc d ng c c b (t i ch ) v ln c n n a. V d : huy t 188, ngoi tc d ng lm gi m au c gy v h huy t p, cn lm sng m t (v g n m t). Huy t 180, ngoi tc d ng l m gi m au ngn tay ci, c n c tc d ng lm gi m au vng thi d ng (v vng thi d ng). 5. THUY T NG B C st ng ng v v tr, s l ng, s c , hnh thi v th i k xu t hi n, gi a cc lo i d u bo b nh trn m t v bn d i cth . Tuy nhin, i khi c ng c ngo i l : cc d u hi n bo b nh ch xu t hi n m t trong hai n i (ho c trn m t ho c bn d i cth ), ho c xu t hi n khng ng th i v i nhau v c khi khng cng lc v i b nh, th m ch xu t hi n r t xa th i k b nh t t x y ra. 6. THUY T BI N D NG Cc d u hi u bo b nh trn m t khng ph i b t bi n, m tri l i, th ng hay thay i tnh ch t, m u s c v hnh thi ty theo th i gian, m c (n ng, nh ), tnh tr ng v di n ti n b nh t t c a t ng c nhn. V d : b nh tr ng ang di n ti n th tn nhang hay v t nm n i vng da t ng ng v i c quan hay b ph n b b nh c m u s c m h n ho c bng h n. Ng c l i, khi b nh n i c quan thuyn gi m, hay b t i, th vng da c m u nh t h n. Tuy nhin, v n c m t vi tr ng h p ngo i l nh : n t ru i c nh nhn trung bo b nh non so, m c d ch a h t b nh t i non so th n t ru i v n khng bi n m t.
7. THUY T NG NG
Nh ng g gi ng nhau hay t ng tnhau th c lin h m t thi t, tm v , k t ch t v tc ng l n nhau. Thuy t ng Hnh T ng T Nh ng g c hnh d ng t ng tnh nhau, th c lin h m t thi t v tc ng l n nhau. V d : cnh m i c hnh dng t ng t nhmng, do lin h t i mng. Ho c s ng m i c hnh dng t ng t nh s ng l ng, do c lin h t i s ng l ng. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 15
Thuy t ng Tnh T ng Lin Nh ng g c tnh ch t t ng tnhau th c lin h m t thi t, thu ht v tc ng l n nhau qua hnh th c t ng c ng (sinh) hay ho gi i l n nhau (kh c). 8. THUY T GIAO THOA Thng th ng th cc d u hi u ch n on hi n ra cng bn v i c quan hay b ph n b b nh. V d : g my bn m t c a b nh nhn c d u hi u bo b nh, th cnh tay bn m t c a b nh nhn b au (v gmy lin h t i cnh tay). Nh ng c m t s cc d u hi u ch n on (d u hi u bo b nh) vng m t, tay, chn, bu ng tr ng, v mng c a hnh trn m t th nh tho ng c tnh giao thoa i v i m t s b nh nhn. Hi n t ng ny, c ng th y x y ra i v i cc huy t cc vng v b ph n ni trn. Tr ng h p ny, th ng c sgia t ng m c nh y c m n i huy t ho c t nh tr ng b nh i v i cc b ph n ni trn. V d : chn m y bn ph i c tn nhang, th cnh tay bn tri c b nh. i v i nh ng tnh tr ng giao thoa ny, b nh tr ng th ng n ng h n bnh th ng. Trn y l 8 thuy t c n b n c a ph ng php Di n Ch n. t c k t qu t t trn lm sng, ngoi vi c n m v ng 8 thuy t c n b n trn, ng i p d ng cn ph i bi t linh ng v n d ng m t cch sng t o ty theo t ng ca b nh.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 16
GI N Y U 8 THUY T C N B N
1. THUY N PH N CHI U M i huy t trn m t l i m ph n chi u c a m t hay nhi u huy t trong cth t ng ng v i n. V d nh huy t 8 v a l i m ph n chi u c a tim c ng l i m ph n chi u c a tuy n gip tr ng. Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua s pht hi n nh ng Sinh Huy t trn vng m t. Sinh huy t ( au, th n, ng a, c ng, m m, v.v) pht hi n n i vng c quan hay b ph n no, th cquan hay b ph n ang b b nh. 2. THUY T BI U HI N Bi u hi n b nh l (hay thng tin b nh l) c tnh ch t 2 chi u thu n v ngh ch, ngh a l n i c bi u hi n b nh l, th n i c ng l n i ch a tr b nh. Ngoi ra m i d ng bi u hi n b nh l cho m i ngh a khc nhau. Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u (nm, tn nhang, m n, v.v) xu t hi n trn vng da m t. Sxu t hi n c a nh ng d u hi u, cho ng i p d ng bi t m c b nh n ng hay nh , nhi u hay t, thu c v cquan hay b ph n . V d : trn da m t vng gan xu t hi n t n nhang, ngh a l bo hi u gan c b nh. Nh ng n u trn da m t vng gan l i xu t hi n thm m n b c, th b nh gan c m n b c v tn nhang, s n ng h n l b nh gan ch c tn nhang (m i d ng bi u hi n b nh l cho m i ngh a khc nhau). T ng t , nhthay v, m c t n nhang th vng gan m c m n b c. N u em so th i gian ch a tr m n b c v i t n nhang, th m n b c tr mau h n, nn b nh gan c m n b c nh h n. 3. THUY T PH N HI N Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u (nm, tn nhang, m n, v.v) xu t hi n trn vng da m t theo tl thu n v i c n b nh. Tuy nhin, i khi kh ng d ng, v t i vng b b nh, c qu nhi u d u hi u, ho c gi l i khng c d u hi u no. Thuy t ny t ng t nhthuy t thhai (thuy t bi n hi n), u thng qua nh ng d u hi u ch n on. 4. THUY T C C B Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u (n t ru i, tn nhang, m n, v.v) xu t hi n, khng nh ng trn vng da m t, m cn kh p c ton thn. So v i thuy t thhai v thba (thuy t bi n hi n v thuy t ph n hi n) th thuy t ny ng d ng r ng h n. c bi t nh t c a thuy t ny l:
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 17
5. THUY T NG B
Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u (n t ru i, tn nhang, m n, v.v) cng xu t hi n, khng nh ng trn vng da m t, m cn xu t hi n n i vng b b nh. Tuy nhin, i khi c ng c ngo i l : cc d u hi n bo b nh ch xu t hi n m t trong hai n i (ho c trn m t, ho c bn d i c th ), ho c xu t hi n khng ng th i v i nhau, v c khi khng cng lc v i b nh, th m ch xu t hi n r t xa th i k b nh t t x y ra. V d : Trn vng da m t gan c tn nhang, th vng gan trn l ng hay ng c, c th c n t ru i hay m n ng a cng m t lc. Ho c c th m n ng a c tr c, r i tn nhang c sau, hay c tn nhang, m khng c m n ng a v ng c l i. Ho c nhi u khi, khng c m n ng a v khng c tn nhang, nh ng l i c sinh huy t t i vng gan. 6. THUY T BI N D NG Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u bo b nh trn m t. D u hi u bo b nh ny khng ph i b t bi n, m tri l i, th ng hay thay i tnh ch t, m u s c v hnh thi ty theo th i gian, m c (n ng, nh ) v tnh tr ng v di n ti n b nh t t c a t ng c nhn. V d : b nh tr ng ang di n ti n th tn nhang hay v t nm n i vng da t ng ng v i cquan hay b ph n b b nh c m u s c m h n ho c bng h n. Ng c l i, khi b nh n i cquan thuyn gi m, hay b t i, th vng da s c m u nh t h n. Tuy nhin v n c m t vi tr ng h p ngo i l nh : n t ru i c nh nhn trung bo b nh non so m c d ch a h t b nh t i non so th n t ru i v n khng bi n m t. 7. THUY T NG NG Thuy t ny ng d ng ch a tr b nh qua s ng d ng thuy t ng hnh t ng t (nh ng g c hnh d ng t ng t nhnhau th c lin h m t thi t v tc ng l n nhau), v thuy t ng tnh t ng lin (nh ng g c tnh ch t t ng tnhau th c lin h m t thi t, thu ht v tc ng l n nhau qua hnh th c t ng c ng (sinh) hay ho gi i l n nhau (kh c). V d : s ng m i c hnh dng t ng t nhs ng l ng do c lin h t i s ng l ng ( ng hnh t ng t ). Hay huy t 34 lin h t i Tim (h a) th t ng c ng h tr (sinh) cho huy t 124 lin h t i T(th ) v b ha gi i b i huy t 300 lin h t i th n (th y) ( ng tnh t ng lin). 8. THUY T GIAO THOA Thuy t ny ng d ng ch n on b nh qua spht hi n nh ng d u hi u hi n ra cng bn v i c quan hay b ph n b b nh.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 18
V d : g my bn m t c a b nh nhn c d u hi u bo b nh th cnh tay bn m t c a b nh nhn b au (v gmy lin h t i cnh tay). Nh ng c m t s cc d u hi u ch n on (d u hi u bo b nh) vng m t, tay, chn, bu ng tr ng, v mng c a hnh trn m t th nh tho ng c tnh giao thoa i v i m t s b nh nhn. Hi n t ng ny c ng th y x y ra i v i cc huy t cc vng v b ph n ni trn. Tr ng h p ny, th ng c s gia t ng m c nh y c m n i huy t ho c tnh tr ng b nh i v i cc bph n ni trn. V d : chn m y bn ph i c tn nhang th cnh tay bn tri c b nh. i v i nh ng tnh tr ng giao thoa ny b nh tr ng th ng n ng h n bnh th ng.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 19
khng au ny, th ng n m trong vng au t ng ng (ph n chi u) v i b ph n c b nh trong c th (m trung h u D ng c n, D ng trung h u m c n). Cho nn, nhi u khi chm vo nh ng i m khng au ny, l i mang n k t qu t t h n l trn nh ng i m au. y l k t qu ki m nghi m trn kinh nghi m lm sng. Tm l i, s i m khng au ny, th ng t l thu n v i m c v tnh tr ng b nh. Ngh a l, n u b nh thuyn gi m th s i m khng au c ng gi m theo, cho n khi h t b nh th nh ng i m khng au c ng bi n m t. Thuy t ny c ng nhthuy t ng B Th ng i m c gi tr i v i t t ccc huy t trn ton c th . 3. Thuy t Thi C c V n d ng thuy t Ph n Chi u, chng ti th y b m t cn l n i ph n chi u c a Thi C c. , n c th hi n nhsau: Thi C c sinh L ng Nghi: m-D ng L ng Nghi sinh T T ng: Thi u D ng-Thi D ng-Thi u m-Thi m Bn trn thu c D ng (+), bn d i thu c m (-) TD i ln thu c D ng-T Trn xu ng thu c m Bn Ph i thu c D ng-Bn Tri thu c m TTri qua Ph i thu c D ng-T Ph i qua Tri thu c m TNgoi vo Trong thu c D ng-T Trong ra Ngoi thu c m Chi u Th ng ng thu c D ng-Chi u N m Ngang thu c m m D ng i x ng nhau qua m t tr c hay m t tm i m trung tnh-Phi m Phi D ng m D ng v a c tnh i Khng v a c tnh Ph Trnhau m D ng kh p m i n i. N i no c m t t c D ng ho c ng c l i Trong m c D ng-Trong D ng c m m D ng bi n ho tsthay i c a khng gian v th i gian C c m sinh D ng-C c D ng sinh m D ng T m Tn: m hm D ng-m TD ng Tn: D ng hm m C m b t sinh- c D ng b t tr ng 4. Thuy t Ph n Ph c V t c c t t ph n: C c m sinh D ng, C c D ng Sinh m. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 21
Ty theo tnh tr ng b nh l, m i huy t thch nghi v i m t t n s , c ng v th i gian khch thch nh t nh. N u v t qu th i h n s gy ra s ph n tc d ng, ho c i khi khng cn tc d ng n a. i u ny c ng c ngh a l n u ch a t c m c nh t nh ni trn th k t qu c ng s khng t c tr n v n. L u : Qu trnh t i u ch nh v a m t trn, ch x y ra ng v i l thuy t, khi c kch thch m t l n, v sau yn kim cho n khi c c m gic ng a bo hi u sch m d t chu k i u ch nh. N u h t giai o n ny, ta l i kch thch l n thnh th l i x y ra m t chu k i u ch nh m i nhtrn (m i l n kch thch t o nn m t cung ph n x m i). Do , s c hai tr ng h p: 1- l skch thch lin t c ngay t u. 2- l sl u kim qua nhi u chu k i u ch nh tr n v n s em l i k t qu tr li u lu b n h n. Tm l i, m i huy t c m t nh m c v th i gian, t n s v c ng kch thch t ng ng v i b nh. Thuy t ny c gi tr v i cc hnh th c tc ng vo huy t nhchm kim, i n chm hay dn cao. Nh ng r nt nh t l hnh th c chm kim. 5. Thuy t i X ng M t shuy t trn cth , nh t l trn m t, c tnh i x ng nhi u chi u khng gian. C 3 tr c i x ng quan tr ng trn m t l: tr c d c gi a m t (tuy n O) tr c ngang gi a m t (tuy n V-Huy t 8) tr c ngang qua g c chn my (tuy n IV - Huy t 26) C 2 tm i x ng quan tr ng trn m t l H.26 (tuy n IV) v H.19 (gi a tuy n VIII v IX). Nh ng huy t hay bph n i x ng nhau th c tnh t ng thay khng nhau. Do c th t ng c ng hay ha gi i nhau. V dH.106 i x ng v i H.8 qua H.26. Hai huy t ny c tnh t ng tnhau nh ng c ng c tnh i khng nhau nn c th ha gi i nhau khi c tc d ng ng lc. 6. Thuy t Bnh Thng Nhau Gi a ng i ch a b nh v b nh nhn c m i quan h ki u bnh thng nhau. M i quan h ny b chi ph i b i lu t t ng thng, t ng tc v ph n h i. Tr ng h p ny th ng x y ra ph m vi i u tr b ng chm c u hay n ma (xoa bp) h n l b ng thu c. V d : ng i th y chm c u s m c ph i ng b nh c a b nh nhn m mnh ch a (nh t l khi ng i ch a b nh km s c kh e h n ng i b nh).
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 22
7. Thuy t N c Ch y V ChTr ng M i huy t trn m t khi b tc ng s chuy n kh v n i cquan hay bph n ang c b nh ch khng chuy n v n i khng c b nh. i u ny c th nh n ra r rng khi b nh th t n ng. Ni m t cch khc h n, b nh cng n ng th ng d n truy n cng r r t. Tri l i, ng d n truy n cng y u km th b nh tr ng cng thuyn gi m, v ng d n truy n s bi n m t khi c n b nh d t h n. Hi n t ng ny, t ng t nhn c ch ch y vo chtr ng ( ang thi u n c), ch khng ch y vo ch ang y n c. Thuy t ny c ng gi i thch t i sao khi cng m t huy t m c lc l i d n truy n ra cnh tay, c lc l i truy n ra pha l ng (v d : huy t 0). l ty theo b nh nhn ang b b nh u. Tuy nhin, ta c ng nn bi t: m i huy t ch lin h n m t s c quan hay m t b ph n m thi. Ch thch: ng d n truy n l c m gic r n nh nhki n b, d n n cquan hay b ph n ang b b nh, th ng th y cc b nh nhn nh y c m khi chm trng huy t. 8. Thuy t Sinh Kh c C ssinh kh c cc huy t trn M t. Ssinh kh c ny l t ng i, v ph n l n ty thu c vo chu k kh l c gi a cc huy t v i nhau, trong m t th i i m no . V d : H.26 kh c H.6 . H.34 sinh H.124. Ngh a l hai H.124 v H.34 khi i chung v i nhau s pht huy tc d ng l n h n khi i chung v i cc huy t khc. Ngoi ra, c ng c s sinh kh c gi a b nh v cth . V dH.127 kh c b nh tiu ch y do l nh b ng. H.26 gi i r u, gi i c. C th ni cc b nh trn k cc huy t trn. Thuy t ny c ng c gi tr trong Di n Ch n: c ssinh hay kh c gi a cc d u hi u ch n on v tnh tr ng b nh l. V d : b nh nhn b ch ng n c c c hay s ng chn th kh trnh kh i tvong. Ho c vng m thu c ph (s c tr ng), t nhin hi n ra s c h ng (thu c h a), th c ngh a l ph i ang c b nh, v h a kh c kim. Hay g m thu c tim (s c ) tnhin c m u xanh en (thu c th y) th tim c b nh v th y kh c h a, v.v
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 23
m i, v.v). Ngoi ra, trn da m t c tn nhang khng? N ng u? ho c c nhi u n p nh n khng? Hay c b nm khng? N u c th nm u, v.v Ta ph i nhr ng: m i d u hi u trn m t, c ng nhm i tr ng thi, c ch , hnh ng c a b nh nhn, ho c t ng h p cc d u hi u , u ph n nh tnh tr ng s c kh e, b nh t t c a b nh nhn. Cho nn, c n ph i quan st th t kcng, t , m tm ra ng g c b nh. C nh v y, m i ch a c b nh m t cch c hi u qu v nhanh chng. 2. S(Thi t Ch n) l ph ng php ch n on b ng cch SDA hay S vo HUY T. Nhi t c a da th t c ng nh s n ch c, tr n lng, m n mng c ng u ph n nh tnh tr ng s c kh e hay b nh t t c a b nh nhn. V d : da th t c m m m nho v l nh ph n nh c quan Bng Quang b nho (suy y u), nn b nh nhn hay m c ch ng i ti u nhi u, ti u m, hay ti u khng c m c, ho c nhi t gi a trn (nng) v c m (l nh) khc nhau r r t. i u , ch ra b nh nhn b Cao Huy t p. 3. D Sinh Huy t n Ch n- Ch n (g vo huy t)-Nhi t Ch n (ng i c u). y l cng tc thng d ng nh t tm hi u b nh tr ng c a b nh nhn qua vi c khm ph cc I M NH Y C M (sinh huy t) trn DA M T. C th th c hi n b ng CY D, BA G hay cc d ng ckhc. Theo l thuy t ng BTh ng i m: khi cc cquan, bph n no trong cth b r i lo n ch c n ng hay b th ng t n, th cquan hay bph n , s g i TN HI U ln trn M T qua cc vng hay cc huy t t ng ng v i n. Do , thng qua vi c khm ph cc I M hay VNG NH Y C M ny, chng ta s tm ra c nh ng bph n hay vng, , ang, v s p c b nh trong cth . ng th i, chng ta cn c th bi t c m c n ng nh , t ng gi m th no? V d : dng CY D HUY T d qua huy t 3, th y b nh nhn nh n m t ku au, th ta c th suy lu n ra, cquan h h p c a b nh nhn ang suy y u (c th l ho, c m, t c ng c v.v). Sau khi ch a tr m t th i gian, D l i huy t trn, khng cn au nhi u nhtr c, th bi t ngay b nh gi m. V khi huy t khng cn au n a, c ng c ngh a l b nh d t hon ton. Ho c ta c th D Sinh Huy t b ng i u Ng i C u. Khi b t g p i m no Ht Nng Nhi u Nh t, M nh Nh t, Su Nh t, th bi t ngay l c quan, b ph n t ng ng ang c b nh (th ng do hn). y c ng l cch D Sinh Huy t Nh y C m Nh t v Chnh Xc Nh t. 4. H i (V n Ch n) H i l vi c c n thi t tm hi u B nh Tnh (tnh tr ng b nh), B nh Nguyn (nguyn nhn b nh) m ng hay Ty Y c ng th . V c nhi u v n lin quan n b nh, m ch thng qua vi c H i K B nh Nhn m i c th hi u c t t ng Cho nn, qua vi c H i, ta c th bi t c b nh nhn Gio Trnh Di n Ch n H c Page 25
au nhth no? au u? C ng nhnguyn nhn su kn c a b nh , do u m c (nhquan h vch ng hay quan h n i lm vi c). Bi t t cu h i m t cch KHOA H C v KHO LO th ng i ch a b nh s n m v ng c tnh tr ng b nh, c ng nh nguyn nhn gy ra b nh. T , c th ch n ra ph ng n thch h p ch a b nh. V d : sau khi h i b nh nhn, ta khm ph ra b nh nhn hay b vim h ng l v c thi quen ht thu c l v u ng nhi u n c l nh trong ngy. Mu n tr t n g c c n b nh vim h ng ny, chng ta ch c n khuyn b o b nh nhn nn king chay gi m h n vi c s d ng hai mn trn th b nh t nhin b t, khng c n i u tr nhi u ngy m b nh t nhin c ng lnh. Ni m t cch khc h n: r t nhi u b nh s c ch a kh i d dng n u ta bi t cch H I tm nguyn nhn gy ra b nh. Ph i bi t ch u kh h i b nh nhn. ng s m t Th i Gi . V M T THI GIAN HI NH NG B T C TH I GIAN TR LI U. Tm l i, ng tr c b nh nhn, ta ph i Bnh T nh, TTin, v ti n hnh y , c n th n B N B C KHM B NH . Th c hi n c B n B c trn l ta n m c h n phn n a (50%) k t qu tr b nh r i.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 26
M t S D u Hi u Ch n on Nhn Th y B ng M t
KHU VC TRN- vng H. 197 khu v c m t c a Hnh Ph n Chi u Ngo i Vi (H1) TRN- vng H.310, 360, 423, 421 CUNG MY Bi u Hi n B nh L Tn nhang, n t r i, th o NGH A B nh v m t: c n th , lo n s c, thoi ho hong i m, c m n c, nhn p, m t ng , v.v B nh tm th n, nh c u kinh nin vng H.98: au khu u tay vng H.97: au vai, to bn vng H.100,129: au c tay, v o c , hay b c m N NG (gi a hai u my) M M T TRN NGO T M (m m t du i) Gi a M I v G M CNH M I (l o trn) SNG M I (pha trn) SNG M I VNG H.61 v U M I Tn nhang, n t ru i Tn nhang, v t nm, n t ru i Nhi u n p nh n 2 bn ph n trn s ng m i v t nm, n t ru i, tn nhang N t ru i Th o, n p nh n su, tn nhang, n t ru i B nh tim m ch :nh i mu c tim, co th t ng m ch, l n tim B nh L I - HM - R NG Tn nhang Tn nhang, n t ru i B nh M T B nh s n th n, b nh v, kh, hi m mu n, s y thai, au cnh tay B nh HO -SUY N-LAO PH I B nh M I : vim xoang, vim m i d ng
Th o Tn nhang
au L NG kinh nin
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 28
Tn nhng, n t ru i Tn nhang, n t ru i, th o Tn nhang, n t ru i, th o, l h ng nh Tn nhang, n t ru i, th o Tn nhang st vi n mi trn-nm Cc tia mu Cc tia mu Tn nhang, n t ru i, n p nh n Tn nhang, n t ru i Tn nhang, r t ru i, v t nm Tn Nhang Tn Nhang N t Ru i N t Ru i Tn Nhang Th o N t Ru i N t Ru i
au/y u gan, vim gan, ung th gan au l lch, ddy B nh v ng sinh d c n : kh, d s y thai, hi m mu n, tiu ra mu, ung tht cung B nh bu ng tr ng (b u, r i lo n kinh nguy t, au vng i, v , d ch hon) B nh ng ru t, huy t tr ng hay bao t , to bn Nh c u g i, sn li Vim h ng, vim d dy, y u sinh l L nh chn, ti u m, i ti u khng c m l i c, b i chn, au chn, gy chn B nh v, b nh tim, r i lo n th n kinh tim Hen suy n, vim h ng, au gy B nh BAO T - au Th n Kinh To B GAI C T S NG B nh M T KH Pholip CT CUNG Ti u Khng C m c S I BNG QUANG UNG TH L I-B nh L I-CGY
Hai Bn NHN TRUNG VI N MI B NG M VI N M I C M G M Tr c DI TAI vng H.14, 275 CNH M I VI N TAI NH TAI VNG H.7 (bn tri) U M I C M C M SN C N
Trn y l m t s d u hi u DI N CH N, c tc d ng g i , gip cho cc b n nghin c u, o su cc bi u hi n b nh l khc m cc b n s g p trn th c t . Mong cc b n p d ng m t cch kho lo, v c n trnh ng b hi u l m l Xem T ng.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 29
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 30
HUY T TH NG DNG
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 31
HUY T TH NG DNG
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 32
B NG TM HUY T TRN M T
H ng d n: * huy t khng g ch cho ch a nh ng huy t nh n th y c pha tr c m t ( h nh chnh di n) * huy t c g ch cho v t mu ch a nh ng huy t nh n th y c khi nh n ngang m t ( h nh tr c di n) TA CH THCH HUY T STT TUY N TUY N S NGANG DC Trn ng bin gi a bnh tai v da m t-ngang nh d i khuy t d i 1 0 VII P-Q bnh tai 2 1 VII O Trn o n n i hai huy t 61 (hai b n 1mm) Trn ng d c qua gi a c on ng i-ngang qua u trn c a n p nh n 3 3 VII-VIII G m i m 4 5 VIII D 5 6 X-XI G 6 7 IX B 7 8 V O 8 9 X-XI M 9 10 VIII-I N 10 12 V B 11 13 VI-VII G 12 14 VIII-IX P-Q N i ti p gip gi a bd i tri tai v gc hm nh c a h m su nh t gi a x ng ch m v x ng hm d i sau tri 13 15 VIII-IX P-Q tai (xem hnh sau tai gc d i bn ph i) 14 16 V P-Q 15 17 IX E 16 18 V C 17 19 VIII-IX O i m cao nh t c a r nh nhn trung, n i gip v i m i 18 20 V A 19 21 VI-VII B i m n i 3/5 trn v 2/5 d i c a o n th ng thuy t 127 n huy t 20 22 XI-XII O 87 21 23 VII-VIII O Trn tuy n VIII vi mili mt 22 26 IV O i m gi a o n n i hai i m cao nh t c a u m y 23 27 X L Trn ng d c qua chh m cu i gx ng my-ngang chn cnh 24 28 VIII - IX M m i 25 29 X E-G 26 30 VII - VIII L-M 27 31 VI - VII G 28 32 VIII G Bn ph i 29 33 VII - VIII M 30 34 III - IV C-D Cch b trn u trong cung my kho ng 5mm 31 35 VIII - IX B 32 36 VIII -IX E-G 33 37 VIII G Bn tri 34 38 IX G 35 39 VIII - IX E-G Giao i m c a n p nh n m i m v ng ngang chn cnh m i
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 33
36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81
40 41 43 45 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 68 69 70 71 72 73 74 75 79 80 85 87 88 89 91 94 95 96 97 98 99 100 101
VIII VIII -IX VII - VIII VII - VIII VIII VIII VIII - IX VIII - IX XII VII -VIII IX -X TAI TAI TAI V - VI VII - VIII VI VI VII - VIII XI IX VIII - IX IV VI VI VIII - IX VII - VIII VIII - IX VI VIII VIII - IX VII - VIII XII X - XI XII VI XI VIII X IX - X X III - IV III - IV III - IV IV - V XII
Bn tri Bn ph i i m n i 1/3 trn v 2/3 d i c a o n thuy t s 1 n huy t s23 Bn ph i Bn ph i (bn tri l 120) Bn ph i Ngang chn cnh m i ph i v tuy n d c G b n ph i Bn ph i, b n tri l huy t s58
P-Q D-E L M D M O D C M- N M G D-E L G D-E D-E TAI A-B P-Q O N-P E C P-Q P- Q N-P D-E H-K G-H L-M B
Chl m nh t c a k huy t tr n vnh tai (Bn tri-Bn ph i l huy t 52). Ngang huy t 61 trn ng d c ti p xc v i bngo i cnh m i tri
i m th p nh t chn cnh m i
Giao i m c a ng d c qua gi a con ng i (nhn th ng) v bd i x ng h c m t i m gi a o n bin gi a cnh m i v da m t i m gi a c a o n bin gi a m t tr c di tai v da m t- i m gi a o n n i huy t s0 v 14 Giao i m c a ng th ng d i khe mi ng kho ng 1cm v ti p tuy n bmi d i i m l i nh t c a c m ( i m gi a c m)
St b trn cung my, l i m n i 1/3 trong v 2/3 ngoi c a o n t u my n nh my Th ng tr n i m cao nh t c a cung m y, st b trn cung my i m gi a huy t 97 v 98
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 34
82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127
102 103 104 105 106 107 108 109 113 120 121 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 138 139 143 145 156 157 159 162 163 170 171 173 174 175 177 178 179 180 183 184 185 188 189 191
III - IV II XI XI III III III - IV IV - V IX VIII VIII - IX II II II - III O XI - XII II - III III - IV V V VIII VIII - IX VI - VII III - IV VIII - IX VII - VIII XI - XII XI - XII XI - XII XI IX - X VI - VII VII - VIII VIII VII - VIII II III - IV VIII IV - V IV IV VI - VII II - III IV - V VI II
Bn tri Bn tri Giao i m c a ng ngang gi a trn v ng d c qua bngo i trng en Giao i m c a ng th ng chnh gi a m t v m tc trn ho c i x ng huy t 173 qua huy t 26 Trung i m ng cong phn cch bmi d i v c m
Trong tc, pha trn tai. N m tr n tr c i ngang qua i m gi a huy t 106 v 65 (chnh gi a tuy n III-IV, ngay phia trn nh c a vnh tai) Giao i m c a ng d c gi a m i v ng ti p tuy n ngang btr n c a hai lm i (m i ng c ln, hnh nhgc d i b n ph i) Giao i m c a ng d c qua bk he m t v bcong trn c m
Bn ph i
St b d i x ng m i St m tc thi d ng. N m tr n tr c i ngang qua i m gi a huy t 103 v 106 (chnh gi a tuy n III-IV) i m n i 1/3 trn v 2/3 d i c a o n t u my n huy t s8 St m tc thi d ng. Ngang huy t 103
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 35
128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171
195 196 197 200 201 202 203 204 209 210 215 216 217 218 219 222 226 227 228 229 233 235 236 240 245 247 253 254 255 256 257 267 268 269 270 274 275 276 287 290 292 293 300 301
III IV - V II TAI TAI TAI TAI TAI V - VI O-I III III - IV IV - V III - IV O X X - XI X - XI IX -X X VIII XI - XII X - XI IV IX - X VIII - IX VIII - IX XII XII XII XII III - IV III - IV VII - VIII X VII - VIII VIII - IX VII - VIII VIII - IX VII XI - XII XI - XII I I
M- N A-B C
D D L-M H L K D G D-E B D-E H G-H O O B N-P O O-A A-B B-C D-E E- G G E H K P- Q P- Q K B B G G-H E G
(Bn ph i). Giao i m c a ng ngang i m gi a cnh m i, ng chnh gi a tm ng tv bngo i trng en (nhn th ng). H p v i huy t 41 v 50 thnh tam gic u i m n i 1/5 trn v 4/5 d i c a o n thuy t 127 n huy t 87
i m cch ng d c gi a c m 4mm v trn g x ng hm d i i m n i 1/4 trong v 3/4 ngoi c a o n cong theo g x ng hm d i thuy t 254 n huy t 292 i m gi a c a o n cong theo g x ng hm d i thuy t 254 n huy t 292 i m n i 1/4 ngo i v 3/4 trong c a o n cong theo g x ng hm d i thuy t 254 n 292 i m n m trn ng th ng qua tm con ng i v chnh gi a bdy c a m y Ngang huy t s3
Ngang huy t 14 Ngang huy t s3 Ngang huy t s19 Nghang huy t s1 Trn ng d c qua gi a c on ng i-ngang i m l i nh t c a c m, trn g x ng hm d i Ngang huy t 22
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 36
172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218
302 303 305 308 310 312 319 324 330 332 333 340 341 342 343 344 345 346 347 348 353 354 355 356 357 358 360 365 377 379 401 405 421 422 423 432 437 458 459 460 461 467 477 481 491 505 511
I I IX - X IX III IV - V III - IV III - IV V - VI III II - III I I I XI - XII XI - XII XI - XII XI - XII X - XI O-I VI VI V - VI VIII VI VI III XII O O O-I II - III II II II VI - VII VIII - IX II - III V - VI V X - XI VI - VII III - IV VII - VIII VI - VII V - VI IX - X
H K G-H P- Q C O L-M K C D H B C O M- N L-M L-M L B O H E D H D-E K E O C B O C D E G E- G H H M- N M- N K D-E B-C G-H D C E Trung i m ng ngang n i hai i m th p nh t c a u my. Ngay d i huy t 26 kho ng 3-5 mm ty bdy c a cung my
Trn gx ng hm d i i m n i 1/4 ngo i v 3/4 trong c a o n cong theo gx ng hm d i thuy t 343 n 293 i m gi a c a o n cong theo gx ng hm d i thuy t 343 n huy t 293 i m n i 3/4 ngo i v 1/4 trong c a o n cong theo gx ng hm t huy t 343 n huy t 293 Trn ng d c qua gi a lm i, st bcong trn c m i m gi a huy t 126 v 342
Bn ph i
N i ch i c a c m
i m n i 1/3 tr c v 2/3 sau c a o n thuy t 130 n btr c m tc mai Trn ng ti p tuy n v i bmi d i K t h p v i huy t 61 v 491 thnh tam gic u i m n i 2/4 trn v 1/3 d i c a o n th ng thuy t 34 n huy t 26 Bn tri (k t h p v i huy t 37, 40 t o th nh tam gic u i m n i 2/3 trn v 1/3 d i c a o n t u m t n huy t s6
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 37
219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230
521 555 556 557 558 559 560 561 564 565 567 630
O N-P O O G H E G K D Q B-C
Gi a m tc mai -ngang ui m t
Huy t n m st m tc trn
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 38
HNH S 1
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 39
HNH S 2
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 40
HNH S 3
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 41
HNH S 4
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 42
HNH S 5
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 43
HNH S 6
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 44
HNH S 7
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 45
HNH S 8
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 46
HNH S 9
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 47
HNH S 10
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 48
HNH S 11
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 49
HNH S 12
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 50
HNH S 13
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 51
HNH S 14
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 52
HNH S 15
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 53
HNH S 16
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 54
HNH S 17
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 55
HNH S 18
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 56
HNH S 19
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 57
HNH S 20
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 58
HNH S 21
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 59
HNH S 22
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 60
HNH S 23
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 61
HNH S 24
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 62
HNH S 25
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 63
HNH S 26
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 64
HNH S 27
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 65
HNH S 28
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 66
CY L N C U GAI I NH
CY L N CU GAI I LN
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 67
CY BA NH
CY BA L N
NG I C U
D U MASSAGE
Nh ng d ng cc n b n trn v nh ng d ng c c bi t cho Viet Massage c th t mua website http://ngobenatural.com hay qua i n tho i: (623) 792-7449 ho c (623) 444-0696.
Gio Trnh Di n Ch n H c Page 68
TM B HUY T C N B N
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 69
BM HUY T
Dng cho nh ng ng i suy nh c cth m i l a tu i. N u th y n km, xanh xao, g y m ho c mu n ln cn th dng b ny. Ngoi ra b ny cn dng ch a ung thmu.
22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.
V TR HUY T 22 (XI, O)
lin hru t non v b ng i
TC D NG B i b kh l c Gi m au b ng d i Gi m nhu ng ru t
127 (XI, O)
lin h y t cung, gt chn, b ng d i, ru t non
M t ng , kh ng m hi chn tay Suy nh c cth Suy nh c th n kinh Suy n, s c thu c Kh tiu, au th ng v au b ng, l nh b ng Huy t tr ng, dau b ng kinh C n nghi n ma ty, thu c l Lnh c m, suy nh c sinh d c, d ng nuy, li t d ng Chng m t xy x m Kinh phong C n au d dy Kh n c mi ng Kh m o ng mi ng Page 70
i u ho kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) i u ho sti t d ch bph n sinh d c n , mi ng T ng c ng khn ng sinh l (nam v n ) Lm c ng d ng, kch
Gio Trnh Di n Ch n H c
thch tuy n v Lm c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c t s ng, t cung, ddy i u ch nh s co c (d ng v t, t cung, tay chn) Lm m T , V , thng kh i u ho kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) T ng c ng tnh mi n nhi m Hnh kh (lm cho kh v n hnh, l u thng), hnh huy t (lm cho huy t l u thng m nh trong cth ) Lm m ng i Tiu vim, tiu c Tr n th ng vng b ng, bu ng tr ng, d ch hon, di Lm h ng ph n tnh d c i u ho sti t d ch bph n sinh d c n v m i T ng ng th n kinh h hi t (TK sXII) T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng bu ng tr ng, d ch hon, i, t y t ng Trtiu ha
Huy t p th p au th n kinh tam thoa au b ng kinh Kinh nguy t khng u Cc b nh v tcung i ng (diabetes) Ng c, v nh , t c tia s a
Suy nh c sinh d c. Ch m c con Ltai ra n c trong au b ng si ru t Rong kinh Kinh nguy t khng u Huy t tr ng U nang bu ng tr ng Vim tuy n ti n li t au i v au t c d ch hon Sm i, vim m i d ng i ng V o l i, l i, cm B u c
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 71
17 (IX, EG) Ch ng d ng lin htuy n th ng th n Tiu vim Lm m, bth n th y v t ng th n Tiu m i u ha huy t p Tr n th ng vng i, v , **L u : trnh dng huy t th t l ng, th n, ru t gi ny, nh t l huy t 17(-) trong C m mu tr ng h p l lot (nh lot i u ha sco c bao t ) T ng tthu c Corticoid 19 (VIII, O) lin htim, ph i, bao t , ru t gi i u ho tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. **L u : vng nhn trung v C i thi n h h p vng mi tuy t i trnh chm Lm m ng i khi c m n b c u xu t hi n Lm h ng ph n tnh d c v khi c thai. Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i) v ch ng nn T ng ng TK giao c m T ng tthu c Adrenalin
D ng Vim nhi m Th p kh p Suy n au vng i, v , th t l ng Suy nh c cth Huy t p th p Th n h nhi m m Tiu ch y, ki t l Ph ng rt (ch a l lot)
Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty Nghi n thu c l au quanh kh p vai L khng t nh to Bu n ng kh (do c tcung co bp y u ho c c t cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, vim i tr ng
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 72
**Ch ng ch nh: ng i c
b nh huy t p cao trnh dng huy t ny
i u ch nh gn, c T ng c ng tnh mi n nhi m An th n Tr n th ng Tiu vim Lm t ng huy t p Th ng kh Ch ng d ng i u ho kh huy t Gi i c Li m h n (c m mhi) Trtiu ha C m mu Tr n th ng vng gan, m t
Bong gn (tay, chn, c gy) D ng, ng a kh p ng i, n i m ay M t ng au m i c gy, v o c Kinh phong au hng s n B nh gan, m t, xgan ctr ng Nh c nh u, nh c u dd i Huy t p th p Phong th p, m hi tay chn T nh m ch tr ng Kh tiu, chua, no h i Bn, tiu ch y, tr M i ngh t do l nh au th n kinh tam thoa Rong kinh, b ng huy t Li t m t, b nh vm t, m t m Ho (do gan) B u c , vim m i d ng Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m ch n th ng (nh ) S i m t, s i gan, vim gan siu vi Cholesterol trong mu cao
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 73
au ngn tay tr , co du i kh kh n au th n kinh tam thoa (TK s5) au chn, au v kinh Huy t p cao B nh v m i, ngh t m i, sm i M n m t, li t m t, mi s ng au, s ng v, t c tia s a Nh c r ng, s ng n u B u c Bi ng n Suy nh c cth Suy nh c th n kinh au c t s ng (khng cu i ng a c), c p x ng s ng au b ng do l nh Tiu ch y, ki t l au th n kinh t a Suy nh c sinh d c (li t d ng, t o tinh, di m ng tinh) au b ng kinh Tr , li dom Rong kinh B ch i Sm i R i lo n nh p tim, m t kh th Suy nh c cth au c c n chm, v o c Kh tiu Ph chn au th t l ng
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 74
0 (VII, P/Q) lin htuy n th ng th n v nhi u vng trong c th(nh l ng, tay, chn, bph n sinh d c,)
n nh th n kinh i u ho tim m ch, gi m cgi t ng m ch i u ha huy t p Tr n th ng (gi m au) Tiu th c (lm tiu ha th c n) C m mhi, gi m ti t d ch (gi m xu t ti t cc ch t d ch) V ng m ch, c m mu Lm m, t ng l c Lm co th t t cung Lm c ng sinh d c (b n tinh, bth n th y) T ng s c khng c th , b i bnguyn kh
Suy nh c cth , m t m i Suy nh c sinh d c, xu t tinh s m C m l nh, s m i Huy t p cao ho c th p C n au bo th n Cc b nh ngoi da, l lot, ch y n c vng Ra m hi tay chn Tim p nhanh Cc b nh m t Vim m i d ng C n nghi n ma ty Nh c r ng hm d i Kh tiu Ti u nhi u, s c thu c Th n kinh t a Li t dy th n kinh s7 ngo i bin au bao tdo th n Huy t tr ng Ph ng ln c si.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 75
Tr n th ng i u ho sti t m t Lm sng m t i u ha l ng cholesterol trong mu, hp Gi m au vng c , gy, vai, n a bn u, hng s n Gi m au vng gan, m t, d dy
Huy t p cao Ng a, d ng Cc b nh v gan, m t (nhs i m t, n khng tiu) au hng s n B nh hong n (vng da) au ddy Mi ng ng Th p kh p To bn au chn d c m kinh Cholesterol trong mu cao Nh c hai bn u, nh c n a u (migraine) M t ng Nh c c , gy, vai Mm t, nng m t Huy t p cao au vng x ng cng au c t s ng au th n kinh t a Tr , li dom To bn, ki t l S t khng ra m hi Nng trong ng i
143 (VIII, O)
non
Hnh kh T ng l c
i u ha tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. C i thi n h h p Lm m ng i Lm h ng ph n tnh d c Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i), v ch ng nn T ng ng th n kinh giao c m T ng tthu c Adrelanin
Suy n, s c thu c Kh tiu, au th ng v au b ng, l nh b ng Huy t tr ng au b ng kinh C n nghi n ma ty, thu c l C n run l p c p (2 hm r ng nh vo nhau) Nh c r ng hm d i Li t m t, au th n kinh tam thoa (th n kinh s 5) Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty, thu c l au quanh kh p vai L , khng t nh to Bu n ng kh (do c tcung co bp y u ho c c t cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, vim i tr ng
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 77
BTIU U B U
Dng tr cc kh i u, cc lo i b u (b u lnh, b u c hay cn g i l ung th ) bph n no trong cth . 41, 143, 127, 19, 37, 38
Tr n th ng i u ho sti t m t Lm sng m t i u ha l ng cholesterol trong mu, hp Gi m au vng c , gy, vai, n a bn u, hng s n Gi m au vng gan, m t, d dy
Huy t p cao Ng a, d ng Cc b nh v gan, m t (nhs i m t, n khng tiu) au hng s n B nh hong n (vng da) au ddy Mi ng ng Th p kh p To bn au chn d c m kinh Cholesterol trong mu cao Nh c hai bn u, nh c n a u (migraine) M t ng Nh c c , gy, vai Mm t, nng m t Huy t p cao au vng x ng cng au c t s ng au th n kinh t a Tr , li dom To bn, ki t l S t khng ra m hi Nng trong ng i
143 (VIII, O)
An th n m nh n trung, lm m b ng
chn, b ng d i, ru t non
Suy nh c th n kinh, c th Suy n, s c thu c Kh tiu, au th ng v au b ng, l nh b ng Huy t tr ng au b ng kinh C n nghi n ma ty, thu c l C n run l p c p (2 hm r ng nh vo nhau) Nh c r ng hm d i Li t m t, au th n kinh tam thoa (th n kinh s 5) Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty, thu c l au quanh kh p vai L , khng t nh to Bu n ng kh (do c tcung co bp y u ho c c t cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, Page 79
i u ha tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. C i thi n h h p Lm m ng i Lm h ng ph n tnh d c Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i), v ch ng nn T ng ng th n kinh giao c m T ng tthu c Adrelanin
Gio Trnh Di n Ch n H c
vim i tr ng 37 (VIII, G) lin hl lch v tkinh C m mu Thng kh hnh huy t Trtiu ha Gi m au vng l lch Tiu m nh t i u ha sbi ti t n c ti u Suy nh c cth Ti u t, ti u nhi u, b ti u Ti u nng g t au vng l lch Xu t huy t (rong kinh, ch y mu ddy) T ton thn Tay chn n ng n , b i, ph N ng u au dy th n kinh tam thoa Nhi u m nh t Suy n do T Li t dy th n kinh s7 ngo i bin (li t m t) S ng b m (do t ng va ch m, ch n th ng) au ngn tay gi a au vng i au bs n Cc b nh vim nhi m, u nh t, c m , v t th ng nhi m trng Cc b nh ngoi da To bn B trung ti n (sau khi gi i ph u) au l ng vng th n Nng s t Thi u ch t d ch cc kh p (kh kh p) Thi u ch t d ch ru t gi (to bn) Thi u ch t d ch m o (kh m o)
T ng ti t d ch bph n sinh d c n , ru t v cc kh p Tim vim (gi m s ng) Tiu c (gi m m ) Nhu n tr ng Thanh nhi t Tr n th ng vng i v bs n, ngn tay gi a, vng th n Lm thng kh i tr ng, lm trung ti n T ng tthu c khng sinh
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 80
BTH NG
B m cc huy t theo thttd i ln trn, tr cc ch ng b nh c m l nh, rt run, m t m i, vim xoang, vim m i, v.v
M t ng , kh ng m hi chn tay Suy nh c th n kinh, c th Suy n, s c thu c Kh tiu, au th ng v au b ng, l nh b ng Huy t tr ng au b ng kinh C n nghi n ma ty, thu c l C n run l p c p (2 hm r ng nh vo nhau) Nh c r ng hm d i Li t m t, au th n kinh tam thoa (th n kinh s 5) Bong gn (tay, chn, c , gy) D ng, ng a kh p ng i, n i m ay M t ng au m i c gy, v o c Kinh phong au hng s n B nh gan, m t, xgan ctr ng Nh c nh u, nh c u dd i Huy t p th p Phong th p, m hi tay chn Page 81
i u ch nh gn, c T ng c ng tnh mi n nhi m An th n Tr n th ng Tiu vim Lm t ng huy t p Th ng kh Ch ng d ng i u ha kh huy t Gi i c Li m h n (c m mhi) Trtiu ha C m mu Tr n th ng vng gan,
Gio Trnh Di n Ch n H c
m t
T nh m ch tr ng Kh tiu, chua, no h i Bn, tiu ch y, tr M i ngh t do l nh Rong kinh, b ng huy t Li t m t, b nh vm t, m t m Ho (do Gan) B u c , vim m i d ng Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m ch n th ng (nh ) S i m t, s i gan, vim gan siu vi Cholesterol trong mu cao
i u ha tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. C i thi n h h p Lm m ng i Lm h ng ph n tnh d c Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i), v ch ng nn T ng ng th n kinh giao c m T ng tthu c Adrelanin
Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty, thu c l au quanh kh p vai L , khng t nh to Bu n ng kh (do ctcung Page 82
Gio Trnh Di n Ch n H c
37 (VIII, G) lin hl lch v tkinh C m mu Thng kh hnh huy t Trtiu ha Gi m au vng l lch Tiu m nh t i u ha sbi ti t n c ti u 1 (VII, O) lin htim An th n (lm d u th n kinh) i u ha nh p tim Gi m ti t d ch T ng huy t p Th ng kh ( a kh ln) T ng l c (lm t ng c ng sinh l c, lm khong i) Lm m ng i Lm c ng d ng Gi m au c t s ng
co bp y u ho c c t cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, vim i tr ng Suy nh c cth Ti u t, ti u nhi u, b ti u Ti u nng g t au vng l lch Xu t huy t (rong kinh, ch y mu ddy) T ton thn Tay chn n ng n , b i, ph N ng u au dy th n kinh tam thoa Nhi u m nh t Suy n do T Li t dy th n kinh s7 ngo i bin (li t m t) S ng b m (do t ng va ch m, ch n th ng)
Suy nh c cth Suy nh c th n kinh au c t s ng (khng cu i ng a c), c p x ng s ng au b ng do l nh Tiu ch y, ki t l au th n kinh t a Suy nh c sinh d c (li t d ng, t o tinh, di m ng tinh) au b ng kinh Tr , li dom Rong kinh B ch i Sm i R i lo n nh p tim, m t kh th
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 83
73 (VI, G) lin hph i, th n, tim,m t, v, bu ng tr ng, cnh tay, vai, l ng, chn, b ng i
An th n Tr n th ng, tiu vim vng v, ng c, m t Kch thch tuy n s a, bu ng tr ng Th ng kh Hnh kh, hnh huy t m nh Lm nng ng i T ng ng huy t nh c n Tr n th ng vng c t s ng l ng v gi a ng c i u ha kh Ch ng co gi t
C n au ng c vng tim M t ng , ho khan au bu ng tr ng, au th n, d ch hon Ti u kh, ti u nhi u, ti u m au kh p vai, cnh tay au nh c m t, km m t S n th n N ng u (do l nh u) T c tia s a, s ng v Nh c r ng Kinh phong au c t s ng l ng N ng ng c, m t tim Kh th , suy n au nh u Suy nh c cth Suy nh c th n kinh Kinh phong Nh c nh u Km tr nh , km n ng ng, km h ng hi au c t s ng Tr , li dom Sa d con Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m, ch n th ng Nghi n thu c l au l ng vng th n Ti u m Suy nh c cth , suy nh c sinh d c, d ng nuy
103 (II, O)
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 84
0 (VII, P/Q) lin htuy n th ng th n v nhi u vng trong c th(nh l ng, tay, chn, bph n sinh d c,)
n nh th n kinh i u ho tim m ch, gi m co gi t ng m ch i u ha huy t p Tr n th ng (gi m au) Tiu th c (lm tiu ha th c n) C m mhi, gi m ti t d ch (gi m xu t ti t cc ch t d ch) V ng m ch, c m mu Lm m, t ng l c Lm co th t t cung Lm c ng sinh d c (b n tinh, bth n th y) T ng s c khng c th , b i bnguyn kh
Suy nh c cth , m t m i Suy nh c sinh d c, xu t tinh s m C m l nh, s m i Huy t p cao ho c th p C n au bo th n Cc b nh ngoi da, l lot, ch y n c vng Ra m hi tay chn Tim p nhanh Cc b nh m t Vim m i d ng C n nghi n ma ty Nh c r ng hm d i Kh tiu Ti u nhi u, s c thu c Th n kinh t a Li t dy th n kinh s7 ngo i bin au bao tdo th n Huy t tr ng Ph ng ln c si.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 85
BGING
B m cc huy t theo tht ttrn xu ng d i tr cc ch ng b nh s t cao, co gi t, h i thr t nng. C th k t h p v i ch m l nh hc n s t.
V p b(chu t rt) M t ng(ph i h p v i H.124) Nh c u Suy nh c th n kinh au bn chn, ngn chn Nh c m i bvai Tim p nhanh au ddy Mm t Nh c r ng Nn, n c V p b(chn) Say r u Ng c r u au c t s ng th t l ng M t ng Tm th n Co gi t C m s t Chng m t Huy t p cao Page 86
Gio Trnh Di n Ch n H c
S t rt Hen, suy n N c, nn Ti u kh, b ti u Tim p m nh, nhanh Ng a Ngh t m i, nh c u Ph ng l , nng rt au n ng quanh h c m t Tay co du i kh kh n Say r u, r n, rt, ong, b c p chch Vim ph qu n mn tnh N ng ng c kh th , thi u xy Suy n R i lo n nh p tim au nh c khu u tay au vng khoeo chn au t c nhi vng hng
i u ti t mhi Tr n th ng Lm m ng i i u ha nh p tim Hhuy t p Lm gi m m ch, gin c ( i u ha sco c ) Tiu vim, tiu c (gi m s ng, ch ng nhi m trng) Thng kh Long m C m mu (ton thn) T ng ng th ng v , ngn tay ci T ng ng th n kinh sinh ba (TK sV) T ng tthu c Veta Endorphine
Cc b nh ngoi da, nim m c Nn, n c au th n kinh lin s n Ng a (b ng, i, chn, tay) C n ghi n ma ty Huy t p cao B u c Nh c u, s t Kh th(suy n), ngh t m i Lot hnh t trng C n au cu ng bao t Eczema, au nh c ngn ci Vim lot m o Ch y mu cam au th n kinh tam thoa (TK sinh ba) L nh n i da g B ch i Page 87
Gio Trnh Di n Ch n H c
Vim h ng, vim amidan C m ho au c ng cthnh b ng R i lo n nh p tim N ng ng c kh th Khng ra mhi Ra m hi tay 3 (VII, G) lin htim, ph i, gan An th n Hhuy t p Hnhi t Ging kh ( em kh xu ng), thng phkh L i ti u i u ch nh s xu t n c m i, n c mi ng, m hi Long m Gi m au vng ng c v thi d ng 143 (VIII, O) Nhu n tr ng Hs t, thanh nhi t Tr n th ng vng x ng cng Lm m hi Hhuy t p m hi tay nhi u Nh c u C m s t, m t ng T c ng c, nh c thi d ng Ho, suy n, h i th nng, huy t p cao To bn, t ti u N c ti u vng nng B nh ngoi da Ngh t m i, vim h ng Nh c r ng S ng m t Li t m t, cm t co c ng Th l c km M t nng
Huy t p cao au vng x ng cng au c t s ng au th n kinh t a Tr , li dom, to bn, ki t l S t khng ra m hi Nng trong ng i au th n kinh tam thoa au vng khoeo chn au quanh r n au th n, au ngn tay p t Cao huy t p au l ng au b ng tiu ch y Page 88
222 (X, G)
Gio Trnh Di n Ch n H c
14 (VIII, A)
B u c M t ng Huy t p cao C m s t, s t rt C n au d dy Huy t tr ng Vim tai, vim h ng Ho Vim vng r ng, hm, m t n khng tiu, bi ng n Nh c u, nh c r ng Nu t ngh n Ngh t m i m hi chn tay Huy t p cao au c ng chn, au u g i au cung my, chn my Li t m t V o c au c c n ch m au b ng d i au b ng kinh au bu ng tr ng Thot v b n au bn chn au th t l ng Tm th n S t M i gy, au u Ti u kh, ti u t, ti u vng B ti u, b trung ti n S n bng quang au b ng d i, au b ng kinh L nh chn, i d m Ti u nhi u, i m
T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c ng chn, u g i, chn my, c , gy, vai i u ha sco gin c Lm m nh gn chn i u ha kh huy t, i u ha huy t p Tr n th ng vng non so, d ch hon T ng ng th n kinh gai (TK sXI)
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 89
B I U CH NH M D NG
Dng i u ho thn nhi t cho nh ng b nh nhn lc nng, lc l nh th t th ng, thay i r t nhanh trong ngy.
V p b(chu t rt) M t ng(ph i h p v i H.124) Nh c u Suy nh c th n kinh au bn chn, ngn chn Nh c m i bvai Tim p nhanh au ddy Mm t Nh c r ng Nn, n c V p b(chn) Suy nh c cth au c c n chm, v o c Kh tiu Ph chn au th t l ng Ngh t m i m hi chn tay Huy t p cao au c ng chn, au u g i au cung my, chn my Li t m t V o c au c c n ch m au b ng d i au b ng kinh Page 90
Tr n th ng vng th t l ng, hai bn c i u ha tn d ch (m hi, n c ti u, n c b t) Gin c( i u ch nh s co c ) T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c ng chn, u g i, chn my, c , gy, vai i u ha sco gin c Lm m nh gn chn i u ha kh huy t, i u ha huy t p Tr n th ng vng non so, d ch hon T ng ng th n kinh
Gio Trnh Di n Ch n H c
gai (TK sXI) 39 (VIII, E/G) lin hbao tv v kinh Tr n th ng vng d dy v ngn tay tr Tiu vim, tiu th c Kch thch n u ng Hs t Hhuy t p
au bu ng tr ng Thot v b n au ngn tay tr , co du i kh kh n au th n kinh tam thoa (TK s5) au chn, au v kinh Huy t p cao B nh v m i, ngh t m i, sm i M n m t, li t m t, mi s ng au, s ng v, t c tia s a Nh c r ng, s ng n u B u c Bi ng n Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty, thu c l au quanh kh p vai L , khng t nh to Bu n ng kh (do c tcung co bp y u ho c c t Page 91
i u ha tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. C i thi n h h p Lm m ng i Lm h ng ph n tnh d c Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i), v ch ng nn T ng ng th n kinh giao c m T ng tthu c Adrelanin
Gio Trnh Di n Ch n H c
cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, vim i tr ng 50 (VIII, G) lin hgan v can kinh i u ch nh gn, c T ng c ng tnh mi n nhi m An th n Tr n th ng Tiu vim Lm t ng huy t p Th ng kh Ch ng d ng i u ha kh huy t Gi i c Li m h n (c m mhi) Trtiu ha C m mu Tr n th ng vng gan, m t Bong gn (tay, chn, c , gy) D ng, ng a kh p ng i, n i m ay M t ng au m i c gy, v o c Kinh phong au hng s n B nh gan, m t, xgan ctr ng Nh c nh u, nh c u dd i Huy t p th p Phong th p, m hi tay chn T nh m ch tr ng Kh tiu, chua, no h i Bn, tiu ch y, tr M i ngh t do l nh Rong kinh, b ng huy t Li t m t, b nh vm t, m t m Ho (do Gan) B u c , vim m i d ng Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m ch n th ng (nh ) S i m t, s i gan, vim gan siu vi Cholesterol trong mu cao
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 92
BTAN MU B M
Chuyn tr nh ng n i b ch n th ng do va p. B m phc d i y r i h ph n chi u n i b m s ng. Mu b m b t c bph n no trong cthc ng tan khng ph i gi i ph u. Bhuy t ny c ba tc d ng r r t lm tan mu b m, ng ng ch y mu v x p chs ng.
T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c ng chn, u g i, chn my, c , gy, vai i u ha sco gin c Lm m nh gn chn i u ha kh huy t, i u ha huy t p Tr n th ng vng non so, d ch hon T ng ng th n kinh gai (TK sXI)
Ngh t m i m hi chn tay Huy t p cao au c ng chn, au u g i au cung my, chn my Li t m t V o c au c c n ch m au b ng d i au b ng kinh au bu ng tr ng Thot v b n
i u ho kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) T ng c ng tnh mi n nhi m Hnh kh (lm cho kh v n hnh, l u thng), hnh huy t (lm cho huy t l u thng m nh trong cth ) Lm m ng i Tiu vim, tiu c Tr n th ng vng b ng, bu ng tr ng, d ch hon, di Lm h ng ph n tnh d c i u ho sti t d ch
Suy nh c sinh d c. Ch m c con Ltai ra n c trong au b ng si ru t Rong kinh Kinh nguy t khng u Huy t tr ng U nang bu ng tr ng Vim tuy n ti n li t au i v au t c d ch hon Sm i, vim m i d ng i ng V o l i, l i, cm B u c
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 93
bph n sinh d c n v m i T ng ng th n kinh h thi t (TK s XII) 50 (VIII, G) lin hgan v can kinh i u ch nh gn, c T ng c ng tnh mi n nhi m An th n Tr n th ng Tiu vim Lm t ng huy t p Th ng kh Ch ng d ng i u ha kh huy t Gi i c Li m h n (c m mhi) Trtiu ha C m mu Tr n th ng vng gan, m t Bong gn (tay, chn, c , gy) D ng, ng a kh p ng i, n i m ay M t ng au m i c gy, v o c Kinh phong au hng s n B nh gan, m t, xgan ctr ng Nh c nh u, nh c u dd i Huy t p th p Phong th p, m hi tay chn T nh m ch tr ng Kh tiu, chua, no h i Bn, tiu ch y, tr M i ngh t do l nh Rong kinh, b ng huy t Li t m t, b nh vm t, m t m Ho (do Gan) B u c , vim m i d ng Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m ch n th ng (nh ) S i m t, s i gan, vim gan siu vi Cholesterol trong mu cao m hi tay nhi u Nh c u C m s t, m t ng T c ng c, nh c thi d ng Page 94
Gio Trnh Di n Ch n H c
Ho, suy n, h i th nng, huy t p cao To bn, t ti u N c ti u vng nng B nh ngoi da Ngh t m i, vim h ng Nh c r ng S ng m t Li t m t, cm t co c ng Th l c km M t nng Cc b nh ngoi da, nim m c Nn, n c au th n kinh lin s n Ng a (b ng, i, chn, tay) C n ghi n ma ty Huy t p cao B u c Nh c u, s t Kh th(suy n), ngh t m i Lot hnh t trng C n dau cu ng bao t Eczema, au nh c ngn ci Vim lot m o Ch y mu cam au th n kinh tam thoa (TK sinh ba) L nh n i da g B ch i Vim h ng, vim amidan C m ho au c ng cthnh b ng R i lo n nh p tim N ng ng c kh th Khng ra mhi Ra m hi tay
i u ti t mhi Tr n th ng Lm m ng i i u ha nh p tim Hhuy t p Lm gi m m ch, gin c ( i u ha sco c ) Tiu vim, tiu c (gi m s ng, ch ng nhi m trng) Thng kh Long m C m mu (ton thn) T ng ng th ng v , ngn tay ci T ng ng th n kinh sinh ba (TK sV) T ng tthu c Veta Endorphine
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 95
Tr n th ng vng th t l ng, hai bn c i u ha tn d ch (m hi, n c ti u, n c b t) Gin c( i u ch nh s co c ) Tr n th ng vng th t l ng, hai bn c i u ha tn d ch (m hi, n c ti u, n c b t) Gin c( i u ch nh s co c ) C m mu Thng kh, hnh huy t Trtiu ha Gi m au vng l lch Tiu m nh t i u ha sbi ti t n c ti u
Suy nh c cth au c c n chm, v o c Kh tiu Ph chn au th t l ng Suy nh c cth au c c n ch m, v o c Kh tiu Ph chn au th t l ng Suy nh c cth Ti u t, ti u nhi u, b ti u Ti u nng g t au vng l lch Xu t huy t (rong kinh, ch y mu ddy) T ton thn Tay chn n ng n , b i, ph N ng u au dy th n kinh tam thoa Nhi u m nh t Suy n (do t ) Li t dy th n kinh s7 ngo i bin (li t m t) S ng b m (do t ng, va ch m, ch n th ng)
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 96
BTR M TH P TH Y
Chuyn tr cc lo i b nh hen suy n cc lo i, th p kh p cc lo i, ph nph m p. Ty theo t ng lo i b nh, sau khi b m huy t ph i c thm nh ng ng tc thch h p (l n, h , g ph n chi u n i c b nh) th k t qum i nhanh v b n.
103, 1, 290, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87
103 (II, O)
Suy nh c cth Suy nh c th n kinh Kinh phong Nh c nh u Km tr nh , km n ng ng, km h ng hi au c t s ng Tr , li dom Sa d con Th l c km Nghi n thu c l au u do va ch m, ch n th ng
Suy nh c cth Suy nh c th n kinh au c t s ng (khng cu i ng a c), c p x ng s ng au b ng do l nh Tiu ch y, ki t l au th n kinh t a Suy nh c sinh d c (li t d ng, t o tinh, di m ng tinh) au b ng kinh Tr , li dom Rong kinh B ch i Sm i R i lo n nh p tim, m t kh th Page 97
Gio Trnh Di n Ch n H c
Tr n th ng vng th t l ng, hai bn c i u ha tn d ch (m hi, n c ti u, n c b t) Gin c( i u ch nh s co c ) i u ha tim m ch v huy t p (th ng lm t ng huy t p) Ch ng co gi t, lm t nh to Th ng kh, v ng m ch. C i thi n h h p Lm m ng i Lm h ng ph n tnh d c Lm c ng d ng T ng ti t d ch ng ru t v h h p (m i) i u ha nhu ng ru t, sco gin cton thn Gy nn (lm i), v ch ng nn T ng ng th n kinh giao c m T ng tthu c Adrelanin
Suy nh c cth au c c n chm, v o c Kh tiu Ph chn au th t l ng Ch t u i M c c(x ng, h t tri cy, v t l ) Ti u m i d m N ng ng c kh th Suy n B nh tim m ch S c thu c Ng t x u Suy nh c th n kinh Co gi t kinh phong C n au th ng v Nn n c Khng i c Suy nh c sinh d c C n au th n c p Ngh t m i, b trung ti n (sau khi gi i ph u) C n ghi n ma ty, thu c l au quanh kh p vai L , khng t nh to Bu n ng kh (do c tcung co bp y u ho c c t cung m ch a tr n) Tr , li dom, to bn, vim i tr ng au kh p hng au th n kinh t a Li t chi d i au l i, au h ng Suy n kh th , v ng m
64 (VIII, D)
Tiu vim, tiu c Lm long m Tr n th ng vng b n (hng), ddy T ng ng th n kinh thi t h u (TK s IX)
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 98
au ngn tay tr , co du i kh kh n au th n kinh tam thoa (TK s5) au chn, au v kinh Huy t p cao B nh v m i, ngh t m i, sm i M n m t, li t m t, mi s ng au, s ng v, t c tia s a Nh c r ng, s ng n u B u c Bi ng n Lnh c m, suy nh c sinh d c, d ng nuy, li t d ng Chng m t xy x m Kinh phong C n au d dy Kh n c mi ng Kh m o ng mi ng Huy t p th p au th n kinh tam thoa au b ng kinh Kinh nguy t khng u Cc b nh v tcung i ng (diabetes) Ng c, v nh , t c tia s a Lnh c m, suy nh c sinh d c, d ng nuy, li t d ng Chng m t xy x m Kinh phong C n au d dy Kh n c mi ng Kh m o ng mi ng Huy t p th p au th n kinh tam thoa Page 99
i u ho kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) i u ho sti t d ch bph n sinh d c n , mi ng T ng c ng khn ng sinh l (nam v n ) Lm c ng d ng, kch thch tuy n v Lm c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c t s ng, t cung, ddy i u ch nh s co c (d ng v t, t cung, tay chn) Lm m T , V , thng kh i u ha kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) i u ha sti t d ch bph n sinh d c, mi ng T ng c ng khn ng sinh l (nam v n ) T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng vng c t
Gio Trnh Di n Ch n H c
s ng, t cung, ddy 222 (X, G) Gi m au vng khoeo chn, vng quanh r n, vng th n, ngn tay p t Hhuy t p
au b ng kinh Kinh nguy t khng u Cc b nh v tcung au th n kinh tam thoa au vng khoeo chn au quanh r n au th n, au ngn tay p t Cao huy t p au l ng au b ng tiu ch y Kh m o ng mi ng au th n kinh tam thoa au b ng kinh Kinh nguy t khng u Cc b nh v tcung
i u ha kch thch t nam, n(progesteron, estrogen) i u ha sti t d ch bph n sinh d c n , mi ng T ng c ng tnh mi n nhi m Tr n th ng, tiu vim vng bng quang Tr n th ng ngn tay t L i ti u Hhuy t p T ng tthu c l i ti u
Huyt p cao au ngn tay t B nh bng quang (ti u t, ti u c, s i ni u qu n) tai Nh c b p chn Ph ng (n c si) b d p n c M t ng , kh ng m hi chn tay Suy nh c th n kinh, c th Suy n, s c thu c Kh tiu, au th ng v au b ng, l nh b ng Huy t tr ng au b ng kinh C n nghi n ma ty, thu c l C n run l p c p (2 hm r ng nh vo nhau) Page 100
Gio Trnh Di n Ch n H c
Nh c r ng hm d i Li t m t, au th n kinh tam thoa (th n kinh s 5) 235 (XI, O) lin hv i b ph n sinh d c v kinh tam tiu Gi m au b ng d i L i ti u, ging kh i u kinh Lm co th t, co nhm o ( i u ch nh c vng) Ng a thai au n i huy t D ng Tr (tam tiu kinh) B ch i au tay d c theo kinh tam tiu (d c gi a m t sau chi trn) S t (c trong l n ngoi) au t c vng b ng d i Ti u t ng mi ng tai, i c tai Suy nh c cth au b ng tiu ch y Ki t l Kinh khng u Di tinh, b ch i Ti u kh au r ng hm d i au bn chn au th t l ng Tm th n S t M i gy, au u Ti u kh, ti u t, ti u vng B ti u, b trung ti n S n bng quang au b ng d i, au b ng kinh L nh chn, i d m Ti u nhi u, i m
22 (XI, O)
B i b kh l c Gi m au b ng d i Gi m nhu ng ru t
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 101
B NG PHN LO I HUY T
GSTS Bi Qu c Chu gip cc b n h c vin m t th gitrong vi c tm ki m cc m i quan h gi a cc huy t v i m t vng hay cquan no (ho c lin h n m t tri u ch ng hay tc d ng c n thi t no ), chng ti so n B ng Phn Lo i Huy t d i y: Cch SD ng D cc b ng d i y, th y Huy t no lin quan n tr ng h p B nh mnh ang i u tr th ch n ra. V d : i v i b nh nhn au nh u ta c th ngh n cc Huy t sau (v n c lin h n n) 103-197-175-126-50-51-87-365 v sau , l y que d xc nh trong s cc Huy t trn, n u Huy t no au th s Day n ho c Dn Cao ho c Ch m Huy t. Chkhng ph i l h au u l Day n hay Dn Cao h t cc Huy t trn cng m t lc). Ch : cc Huy t in m v trong Ngo c n l HUY T CHNH th ng hay bo au khi c B nh. VNG C QUAN U nh u N a Bn u Sau u Gy Trn Ton u Tai GMy M t M i Mi-Mi ng (50, 51 , 103) 37, 87, 106, 126, 365, 189 (41, 54, 55) 3, 51, 61, 100, 180, 184, 235, 437 (26, 87 , 106, 156) 8, 54, 55, 65, 100, 127, 188, 201, 267, 290 (39, 51) 37, 60, 61, 103, 106, 197 (37, 50) 0, 19, 26, 51, 87, 103 (41, 45, 65, 179, 421) 0, 15, 57, 138, 145, 197, 235, 290, 332 156, 467 (16, 100, 102, 103, 130, 175, 421, 422) 6, 12, 80, 106, 188, 196, 330 (19, 39, 61, 126, 138, 377, 379) 1, 3, 7, 26, 50, 103, 106, 184, 240, 467 (37, 39, 127) 3, 8, 29, 53, 61, 226, 227, 236 Page 102 HUY T
Gio Trnh Di n Ch n H c
C H ng L i R ng M t VAI-TAY BVai Kh p Vai Cnh Tay Trn Khu u Tay CTay Bn Tay Cc Kh p Ngn Tay Ngn Tay Ci Ngn Tay Tr Ngn Tay Gi a Ngn Tay p t Ngn Tay t
(8, 12, 19, 26) 20, 106, 107, 290 (14, 61, 275) 8, 19, 26, 96, 109, 312 (79, 312 ) 8, 26, 60, 61, 109, 196 (188 - 196) 0, 3, 8, 14, 16, 22, 26, 34, 38, 39, 57, 60, 100, 127, 180, 300 (37, 60, 61 ) 3, 39, 57, 58
(310, 477) 0, 4, 12, 13, 34, 97, 98, 106, 107, 120, 124, 139, 360, 421 (88, 278, 354) 65, 73, 219, 559, 564 (97, 98) 0, 38, 51, 60, 73, 99, 267, 360 (98, 99) 0, 28, 51, 60, 73, 267, 360 (100) 0, 41, 70, 130, 131, 235 (400) 60, 130 (19, 460) 130, 50, 60 (61, 180) 3 (39, 319) 100, 177 (38, 44) 50, 195 (29) 185, 222, 459 (85, 191) 0, 60
MNG- I-CHN Mng Hng i Gio Trnh Di n Ch n H c (210, 277) 5, 91, 219, 377 (74) 64, 145 (17) 3, 7, 19, 37, 38, 50, 113
Page 103
Khu u-Nh ng u G i C ng Chn CChn Bn Chn Gt Chn Ngn Chn Ci Ngn Chn Tr Ngn Chn Gi a Ngn Chn p t Ngn Chn t NGC-LNG-B NG Ng c V C t S ng L ng Th t L ng Gi a 2 B Vai Quanh R n (B ng) Trn R n D i R n DA-NIM M C NO-TH N KINH C QUAN SINH D C D ng V t
(29) 222 (9, 96, 197) 39, 129, 156, 422 (156) 6, 50, 85, 96, 300 (310, 347 ) 107 (51) 34 (127, 461) 107, 286, 310 (97, 254) 343 34, 255, 344 (65) 256, 345, 477 (257) 240, 346 26, 292, 293
(13, 189) 3, 60, 73, 269, 467, 491 (12, 60, 63, 73) 39, 59, 179, 283 (1, 143, 342 ) 19, 62, 219, 558, 559, 560 (342) 0, 1, 19, 21, 43, 45, 127, 210, 290, 300, 341, 560 (310) 332, 360, 421, 470, 491, 561, 565 (222) 0, 29, 53, 63, 113, 127 (53, 63) 7, 17, 19, 37, 39, 50, 58, 61, 113 (22, 127, 236) 87, 156, 227, 235, 347 (3, 26, 61) 13, 19, 79 (1, 34, 103, 124, 300) 8, 65, 125, 126, 175, 197
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 104
D ch Hon m H -m o TCung Bu ng Tr ng H u Mn N I T NG Tim (Tm-Tm Bo) Ru t Non (Ti u Tr ng) Gan (Can) M t ( m) L Lch (T ) L Mi (T y-Pancreas) Bao T(V ) Ph i (Ph ) Ru t Gi ( i Tr ng) Th n B ng i (Bng Quang)
(7, 113, 287) 35, 65, 73, 156 3, 19, 63, 53 (19, 53) 1, 23, 61, 63, 174 (7, 73, 113, 156) 65, 210, 287, 347 (19, 50, 365) 126, 127, 143
(8, 12, 34, 57, 59, 60, 87, 103, 106, 127, 269, 279) 20, 54, 55, 107 (22, 127, 236) 8, 29, 34, 226, 227, 228
(50, 58) 47, 70, 103, 189, 197, 233, 303, 356, 421, 423 (41, 184) 54, 55, 124, 139 (37, 40) 124, 132, 423, 481 (38, 63) 7, 17, 103
(19, 50, 120, 121) 5, 7, 37, 43, 45, 54, 55, 61, 64, 74, 113, 127, 310 (26, 28, 275) 3, 13, 61, 109, 125, 128, 132, 269, 276, 279, 310, 491 (28) 9, 19, 97, 104, 105, 143, 342, 510
(1, 17, 19, 45, 73, 219, 300) 0, 22, 29, 38, 43, 210, 290, 301, 560 (22, 85, 87) 3, 26, 29, 53, 60, 73, 89, 126, 235, 290
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 105
PHN LO I THEO TC D NG
GSTS Bi Qu c Chu
TC D NG HHuy t p T ng Huy t p Gi m Kh Th ng Kh HNhi t (Lm Mt) Th ng Nhi t (Lm m) L i Ti u C m Ti u Nhu n Tr ng Gi m Ti t D ch T ng Ti t D ch Tiu Vim-Tiu c Tiu B u-Kh iU Tiu m-Long m Tiu H i-Thng Kh Gi i c C m Mu
HUY T (3, 8, 14, 15, 16, 26, 41, 51, 54, 55, 61, 85, 87) 12, 29, 39, 100, 143, 173, 180, 188, 222 (50, 19, 1, 63) 0, 6, 23, 37, 103, 126, 300 (51, 143, 87) 3, 14, 15, 16, 26, 38, 39, 104, 173 (19, 50, 189) 1, 6, 22, 23, 103, 126, 127, 287 (3, 38, 29, 16) 8, 15, 26, 87, 100, 143, 180, 222, 235 (0, 1, 37, 50, 19, 17) 6, 7, 43, 63, 73, 127, 558, 559 (26, 3, 29, 222, 85, 87, 40) 37, 235, 290 (0, 16, 37) 1, 87, 103, 126, 300 (19, 143, 41, 38) 3, 29, 50, 70, 97, 98 (0, 16, 61, 287) 1, 3, 7, 15, 17, 21, 22, 29, 50, 53, 63, 103, 260 (26, 85, 87) 3, 14, 29, 39, 53, 61, 275 (26, 3, 38, 41, 60, 143, 5, 7) 29, 50, 57, 61, 85 (104, 61, 38, 17, 39) 1, 8, 12, 14, 15, 19, 64, 73, 124, 184, 233 (132, 275, 467, 491) 3, 14, 26, 28, 37, 64 (104, 3, 38, 19) 26, 28, 50, 143, 184, 189, 235 ( 26, 85, 87, 38) 0, 3, 9, 14, 15, 41, 50, 143, 235, 290 (16, 61, 0, 50, 287) 6, 7, 17, 34, 37, 124
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 106
(16, 61, 127, 156, 477) 3, 19, 38, 39, 53, 63, 64, 74, 87, 120, 121, 210, 290, 560 (124, 34) 0, 1, 26, 37, 50, 103, 106, 267, 300 (6, 0, 19, 103, 127) 1, 22, 43, 45, 50, 62, 73, 300 (0, 300, 1, 50, 37, 19, 7, 113) 7, 22, 45, 61, 127, 156 (7, 135, 156, 50, 37, 300, 0, 17) 3, 6, 26, 38, 127
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 107
HUY T
(41, 87, 85, 60, 61, 16) 0, 14, 19, 37, 38, 39, 50, 156 (39, 45, 43, 300) 0, 17, 301, 302, 560 (50, 41, 28, 38, 60, 189) 0, 3, 120, 132, 269, 421 (17, 61, 3, 50, 41, 34 ) 0, 26, 38, 85, 87, 124 (26, 61) 3, 125 (26, 61) 3, 50 (37, 60, 58) 8, 40, 59 (8, 19, 60, 63) 0, 15, 26, 50, 65, 106, 127 (14, 275, 61, 19) 26, 39, 85, 87, 184, 312 (50, 19, 103) 26, 63, 124 (45, 127) 0, 6, 50, 73, 124, 300 (127, 19, 50, 6, 1, 300, 0) 37, 62, 63, 73, 113 (26, 143, 51, 180) 3, 13, 14, 15, 16, 85, 87, 100, 130 (127, 73, 6, 7, 300) 50, 113
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 108
4. M T: (Lu t Ln C n-M t u My ) M t c chn (tay) v cnh m i (t ng ng Nhn C u) Cc t ngn tay (chn)-Cc n p nh n gi a cc t ngn tay (chn) Mi-Mi ng (hai mi c hnh gi ng hai m m t). Hai ch tr ng hai bn ch m-gy (hai ph n tr ng ng sau u trn gy). Hai ch ln pha trn bmng (khi n m s p). Hai ch ln 2 bn x ng bnh ch. Hai lln ng ti n hai bn b ng m v.v 5. M I: M t tr c c ng chn (x ng ng quy n) ph n ngay d i u g i ko d i xu ng Gy (c ) Nhn Trung Vi n Tai (lun-vnh) 6. MI NG: Khu u Tay/Chn---Khu u cn g i l Nh ng R n K Gi a cc Ngn Tay/Chn 7. L I: Vng gi a u m i v mi trn (Nhn Trung-vng ny ph n chi u L ma-T y t ng m l ma th gi ng hnh ci l i). Vng S n C n (gi a hai kho m t) Ngn chn ci (ng a cong ln gi ng hnh l i) Vng d i khu u/nh ng c hn 8. R NG: (Lu t Ln C n-Mi ng-L i u R ng ) Tc sny cc b n c th suy ra v tr cc r ng. 9. BAO T/V (D DY): C ph n loa tai tr c v sau
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 110
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 111
CC HTH NG PH N CHI U PH
GSTS Bi Qu c Chu HTHNG 1 N m Tay l i CTay (m t ngoi) CTay (m t trong) HKh u Cnh Tay (m t ngoi) Cnh Tay (m t trong) T ng ng u Gy H u-H ng Mi ng L ng B ng
HTHNG 2: Kh p Vai Khu u/Nh ng Tay Trong CTay Bn Tay Cc Ngn Tay T ng ng Kh p Hng Khu u/Nh ng Chn CChn Bn Chn Cc Ngn Chn
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 112
Ch lm d i m t C Chn
M t
HTHNG 4: Ph n Chi u Qu Tim N m Tay (ng a) Cc Ngn Tay (co l i) Ph n Cn L i Ngn Tay Ci (th ng) Ph n Chi u Qu Tim Tm Nh Tm Th t ng M ch Ch /Ph i
HTHNG 5: Ph n Chi u Qu Th n Cc Ngn Chn Lng Bn Chn Hng Bn Chn (m t trong) Ph n Chi u Tuy n Th ng Th n Qu Th n B Th n
HTHNG 6: Ph n Chi u u-Nhn Nghing u Ngn Tay Gi a Ngn Tay Ci C nh Bn Tay d i Ngn t Ph n Chi u nh u M i Ch m-Gy
HTHNG 7: Ph n Chi u Bn C u i No Bn Tay Ph i Bn Tay Tri Cc Ch Tay Ph n Chi u Bn C u i No Tri Bn C u i No Ph i Cc N p Nh n trn VNo
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 113
HTHNG 9: Ph n Chi u Chn (t u g i xu ng bn chn) Cnh M i S ng M i G My u My ui My Ph n Chi u u G i X ng ng Quy n Bn Chn Gt Chn Cc Ngn Chn
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 114
HTHNG 13: Ph n Chi u m H (chi ti t) M t Con Ng i Th t Kho M t Hai Mi M t Lng My Lng Mi Ph n Chi u m H m o m H ch m Th n Lng Mu Lng Mi L n
HTHNG 15: Ph n Chi u B u V Con Ng i Trng en M M t Trn & D i Gio Trnh Di n Ch n H c Ph n Chi u Nm v Qu ng en quanh v B u v Page 115
HTHNG 17: Ph n Chi u Bn C u i No M t (m t bn) Vng C m Vng u M i Vng Tr c + Sau Tai Vng Gi a Trn Loa Tai (m t bn) u Trn Bnh Tai Di Tai Thy Trn ThuCh m Ph n Chi u ThuCh m u Trn c rnh R. Cu i Rnh Rolando Thy Trn
HTHNG 19: Ph n Chi u L ng-Mng G X ng My M Tc Trn Vng Gi a 2 v tr trn Ph n Chi u X ng Vai Vng Mng L ng
X ng My X ng G M Mi ng C m S ng M i N p Nh n M i/M
Ph n Chi u
X ng n Gnh X ng S n R n B ng i X ng c Hai BS n
HTHNG 21: Ph n Chi u No B M Tc Trn n ng Nhn Trung C m Ph n Chi u Thy Trn Tuy n Trn Hnh T y Ti u No
HTHNG 22: Ph n Chi u N i T ng v No (ph n chi u v No, ph n N i T ng) Vng Huy t 124-423 Vng Huy t 123-124 Vng Huy t 106-107 Vng Huy t 125-128 Vng Huy t 340-300 Vng Huy t 422 Vng Huy t 342 Vng Huy t 126 Vng Huy t 348 Ph n Chi u M t, Gan T Tm Ph Th n Bao T(V -DDy) i Tr ng Bng Quang Ti u Tr ng
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 117
HTHNG 23: 12 C p Dy Th n Kinh Trong s no con ng i, c 12 c p dy th n kinh, phn ph i hai bn v n chuy n b p th t, ki m sot i u ha cc c quan trn m t v ghi nh n tn hi u t cc gic quan: m i -ng i (kh u gic), m t- nhn (th gic), l i -n m (v gic), tai -nghe (thnh gic) v gic quan th 5-s , ch m, c m th y (xc gic) c trn m t v kh p ng i. Th n kinh s no li t k theo thtnh sau: Huy t 197 Huy t 34 Huy t 184 Huy t 491 Huy t 61 Huy t 45 Huy t5 Huy t 74 Huy t 64 Huy t 113 Huy t 511-156 Huy t7 T ng ng Dy th n kinh s 1/I Kh u gic (olfactory nerve) Dy th n kinh s 2 /II Th gic (optic nerve) Dy th n kinh s 3/III V n nhn chung (oculomotor nerve) Dy th n kinh s 4/IV C Cho to (trochlear nerve) Dy th n kinh s 5/V Phn ba (sinh ba) (trigeminal nerve) Dy th n kinh s 6/VI V n nhn ngoi (abducens nerve) Dy th n kinh s 7/VII M t (facial nerve) Dy th n kinh s 8/VIII Thnh gic (acoustic nerve) Dy th n kinh s 9/IX Thi t h u (glossopharyngeal nerve) Dy th n kinh s 10/X Ph v (vagus nerve) Dy th n kinh s 11/XI Gai s ng (accessory nerve) Dy th n kinh s 12/XII H nhi t (hypoglossal nerve)
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 118
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 119
B NG CHU N ON M D NG CH NG
M CHNG D NG CHNG
Th ng c m th y l nh hay n l nh, sgi, Th ng c m th y nng, hay b t r t trong sn c, s l nh. ng i, khng sgi, khng sl nh, thch n c, thch gi. Th ng t kht n c (hay u ng nng) Th ng ng s m (dth c khuya) Th ng ng nhi u (d ng ) Th ng n t, km n Th ng ch m tiu ha Th ng tiu ch y phn m m, n c ti u trong v nhi u Th ng y u km vtnh d c Hay n m, ng i, l i bi ng Da m m, l nh (mt), xanh M ch ch m, y u, chm, nh Huy t p th ng th p Th ng kht n c (hay u ng l nh) Th ng th c khuya (gi i th c khuya) Th ng ng t (kh ng ) Th ng n nhi u, ngon mi ng Th ng mau tiu ha Th ng to bn, ki t, ti u vng/ g t, i v t M nh vtnh d c Hay i, ng, sing n ng Da c ng, nng ( m), h ng M ch nhanh, n i, to Huy t p th ng cao
D U HI U M T NG 1- Da ti xanh, nh t nh t, m n mng, b ng, m ng 2- Thn th mt, tay chn l nh 3- Da th t m m nho, t lng, lchn lng nh 4- X ng c t th ng nhnh n, y u m m 5-Tc m m, s i nh - i khi qu n-my l t
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 120
6-nh m t nhu ho, m d u, kn o 7-Ti ng ni m i, ch m ch p, nhnh 8- C i u ch m, i ng ch m, ph n ng ch m, n u ng ch m 9- Lnh m, tiu c c, th ng, km h ng hi nhi t tnh 10- t n cc th c n: Cay, H ng, S ng, N ng, M n
D U HI U DNG T NG 1- Da h ng ho, s m, s n si, s n ch c, d y 2- Thn th m nng, tay chn m p 3- Da th t chai c ng, nhi u lng, lchn lng l n 4-X ng c t th ng to l n, c ng ch c 5-Tc c ng, to s i-th ng th ng-my m 6- nh m t m nh m , ssng, lli u 7- Ti ng ni r n r ng, nhanh, m nh 8- C i u lanh l , i ng nhanh, ph n ng nhanh, n u ng nhanh 9- Nhi t tnh, tch c c, n ng ng, h ng hi 10- Hay n cc th c n: Cay, M n N ng, S ng
Ch n on HN-NHI T: G ch bn TRI au nhi u l HN-ng c l i l NHI T. NHC thu c TH N NGA thu c GAN M I thu c T NHT thu c PH I AU thu c M T, PH I.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 121
CC KTHU T TR B NH
GSTS Bi Qu c Chu
ch a b nh tr c tin ta c n ph i hi u r ng: th no l b nh v th no l ch a b nh. Theo quan i m c a ng Y, B nh l do Kh Huy t khng thng v m D ng m t qun bnh. V y, ch a b nh l lm cho Kh Huy t l u thng v thi t l p l i m D ng qun bnh. Theo Ty Y, B nh ch y u l do vi trng ho c siu vi trng hay do r i lo n v th n kinh, ho c do t n th ng m t c quan no , hay do thi u sinh t , thi u dinh d ng, v.v m t o thnh. Nhth , ch a b nh theo Ty Y, l tm ra nh ng ph ng th c di t trng (nhtr sinh) ho c thu c an th n hay thu c b , v.v ch a tr . Hi u nh th , chng ta s b t th c m c v khng ng c nhin khi th y c tc d ng nhanh chng c a cy l n, cy co, ba g, cy d huy t, cao dn, h nng, ch m l nh, tc ng l n vng v huy t. Ph n d i y l gi i thi u cc thao tc k thu t nh m vo m c ch khch thch cc Huy t trn U, M T ho c cc b ph n khc trong TON THN, i u ch nh cc r i lo n ch c n ng c a CTh . LI D N CHUNG: B t cdng k thu t hay d ng c no, u c n ph i tm cho c nh ng vng hay nh ng i m nh y c m ( au, th n, lm, c m, rt, nng, l nh, v.v) h n so v i chung quanh. B i v , chnh l nh ng n i c n tc ng tr b nh (khng nn n trnh nh ng n i ). Sau khi tc ng ton bm t l n, c n tc ng k h n vo nh ng n i nh y c m y, cho n khi b nh ch ng gi m h n, ho c cc n i nh y c m y, gi m nh y c m trong m i l n i u tr . N u khng mu n tc ng ton b (v t th i gian ch ng h n), ta c th t m ra nh ng n i nh y c m trong H Ph n Chi u c a Di n Ch n- i u Khi n Li u Php , ho c t i n i ang c b nh, n u th y c n thi t. Tr c v sau khi dng d ng c ch a b nh, ph i lau s ch d ng c b ng alcohol (c n) trnh ly b nh ngoi da. 1. L N C m cy L n cho th t tho i mi, thu n tay. Cy l n lun t o v i m t da gc 45 (xo gc v i m t da). L n m t th theo da m t. L n u th theo da u. L n c th th theo m t da c th . L n nhanh theo hai chi u t i v lui, s c tay v a ph i ty theo ng i b nh (nh ng nn bi t nh tay qu th khng c k t qu ).
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 122
L u : N i nh y c m l n t i l n lui nhi u l n t nh n m nh d n. L n cho n khi c m gic c a n i gi m h n hay c m gic b nh gi m h n th ng ng l n. cy l n nh dng l n trn m t; cy l n trung dng l n trn c , gy, tay, chn v.v Cy l n l n dng l n trn l ng, tay, chn v.v Tc D ng: C i thi n h tu n hon, h b ch huy t, h th n kinh, l u thng kh huy t. C tc d ng trong h u h t cc ch ng b nh do s b t c kh huy t m ra nh : N ng u, C ng Th ng Th n Kinh, M t M i, T Nh c v.v 2. G C 2 lo i ba: ba nh v ba to. Ba Nh : Dng g vo huy t. Dng s c b t c a c tay v rung c a ba, g th ng gc vo m t da n i nh y c m. N u g m nh (h i qa s c ch u au), th g ch ng 5 ci r i ngh m t lt, r i l i g ti p (t ng c ng ch ng 20-30 ci). Khng nn g qu m nh hay qu nhi u, c th gy b m. N u g nh nh th c th g lin t c ch ng 20-30 ci ho c nhi u h n. Ba To: Dng g vo L ng, Vai, Mng, i ho c cc n i c nhi u th t. Dng ba to t o nn c m gic d ch u, tho i mi, v lm cho mu c l u thng. Ngoi ra cn lm m m c , d o gn. Tc D ng: Ba nhc u cao su c tc d ng cao trong nh ng tr ng h p Co C , Bong Gn, Co M ch v L nh. Cn u 7 gai (ph i g th t nh v d lm tr y da) c tc d ng trong nh ng tr ng h p khi b b gy c ng, t, au, nh c; v tc d ng c a u gai l Ti t Kh v Tn Kh. 3. CO C m cn Co ch c tay, cc r ng Co ph i th ng gc v i m t da. Co d c hay ngang ty theo s thu n tay lc co. L c u tay, l u n i nh y c m. Tc D ng: Lm huy t l u thng m nh, gi i trnh ng b t c v huy t, nh m kh thng theo. Ngoi ra, cn c tc d ng An Th n (l m d u th n kinh); do ch ng au nh c, c ng th ng. 4. N C m que D th ng gc v i m t da. n vo huy t tm c, v a s c ch u ng c a b nh nhn, cho n khi c m gic au n i ang n gi m h n, ho c ch ng b nh gi m h n, th ng ng n. Cch D tm Sinh Huy t: Dng cy d huy t v ch trn da v i l c m nh, xem i m no au nh t trong cc i m au, chnh l i m c gi tr cao trong ch n on v i u tr b nh. Tc D ng: Tc d ng c a cy d huy t (day, n, v ch) r t r ng c th thay th cho kim chm hay cc k thu t d ng ckhc m v n c hi u qucao.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 123
5. DAY Sau khi tm c i m nh y c m c n tc ng (sinh huy t) b ng que D, ta Day trn hay di ng t i lui u bi c a que D quanh huy t. Tm l i, l t o c m t khch thch ng u; cn n l khch thch T nh. Tc D ng: nhk thu t n nh ng tc ng m nh h n, gy au cho b nh nhn nhi u h n. 6. G CH (V CH) Dng que D g ch/v ch d c hay ngang (theo cc ng cong c bi t nh : vi n m i, bcong c m, g x ng lng my, v.v) nhi u l n n i nh y c m. B nh nhn s r t au nh ng sau , ch ng b nh s d u r t nhanh. y l th php gy khch thch m nh h n Day- n. 7. H NNG Dng i u ng i c u hay b t c d ng c n o to nhi t nh i u thu c, nhang. C m i u ng i c u b ng 3 ngn tay: ci, tr , v gi a; dng ngn tay t nh l n m t da l m i m t a. M i l a cch m t da kho ng 1 cm, di chuy n r t ch m (r) i u ng i c u, v xem n ch n o b nh nhn c ph n x m nh (nhgi t tay n u h tay; gi t m t n u h m t), ho c ku nng qu, th bi t l huy t c n h i u tr b nh. L u : n u b nh nhn ch th y m bnh th ng, chkhng nng nh ph ng, ho c nng bu t su vo trong th t, th khng ph i l huy t c n h . Cch H i u Tr : Sau khi tm ng huy t, ta l p t c nh t i u ng i c u ra xa cch m t da kho ng 2 cm, v bi Vaseline hay D u C L vo i m v a Ht Nng. R i ti p t c H l i ch c 3 l n n a. Nh th l (hnhi u s b ph ng da). Tc D ng: Th php ny r t hi u qu trong v c tr nh ng b nh do L nh gy ra nh : C m L nh, Th p Kh p, Vi m M i D ng, Vi m Xoang, au, Nh c, T v.v Nh ng ph i c n th n, khng nn dng b a bi hay l m d ng. Ch nn dng cch ny M i Ngy M t L n. V cch ny, d gy ph ng v n u l m d ng s l m cho b nh nhn Nng Nhi t, Kh Ng i; c th sinh ra n i Nh t, Nh c u, M t Ng , To Bn, v.v 8. CHM L NH Dng c c n c p st v r trn da m t. N i no L nh Bu t th p vo cho n khi n i T D i ho c ng i b nh khng ch u n i; hay tri u ch ng b nh gi m h n th ng ng v chuy n qua huy t khc. L u : n i vng trn khng nn p qu lu d gy ra Nh c u. Tc D ng: Lm co rt c , m ch mu, hnhi t, ch ng vim nhi m s ng au do nhi t. Ch a tr t t cc b nh do nhi t gy ra nh : C m Nng, Trng N ng, Li Dom, Tr , v.v
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 124
ng Y c cu: Th ng T c B t Thng-Thng T c B t Th ng c ngh a l: au (b nh) t c l c s khng l u thng (v kh huy t), Kh Huy t m l u thng th Khng au (b nh). Cc d ng c c a mn Di n Ch n- i u Khi n Li u Php u d a trn csny tc ng vo cc vng v huy t trn m t v cth lm cho kh huy t l u thng. Do , tnhin phng v ch a c b nh lm cho cth kho m nh. l nguyn t c chung. Tuy nhin, pht huy c tc d ng c a cc d ng c trong vi c b o v s c kho , ta ph i bi t tc ng theo m t trong nh ng cch sau y (ho c ph i h p v i nhau-ty tr ng h p): 1. Tc ng T i Ch (theo nguyn t c C c B ) au nh c u, dng cy L n hay cy Co tc ng t i ch b b nh. V d : au l ng dng cy l n l n ngay ch au l ng. 2. Tc ng G n N i ang au, Nh c, B nh (Lu t Ln C n) V m t l do no , m ta khng th tc ng t i ch ang au/B nh, th ta b t bu c ph i tc ng chung quanh g n ch au. Tuy khng tc ng tr c ti p vo ch au, nh ng n v n c nh h ng v lm cho gi m au/B nh. V d : tc ng xung quanh m n nh t lm cho m n nh t b t s ng au. 3. Tc ng N i i X ng v i B Ph n hay Ch au (Lu t i X ng) V hai bn cth u c lin quan ch t ch v i nhau, nn tc ng n i i x ng v i b ph n hay v tr ang au, s t k t qu nhanh chng. V d : au b p chn bn ph i, l n b p chn bn tri v tr i x ng n i ang au. 4. Tc ng theo Nguyn T c Tr c Sau NhM t V cc bph n c a c th v tr i nhau (tr c v sau) c lin quan m t thi t nn c nh h ng l n nhau. Cho nn, tc ng n i ny s c nh h ng n i bph n i bn. V d : B u c th hGy. 5. Tc ng theo Nguyn T c Giao Thoa (Cho) C ngh a l tc ng Cho. V d : au cnh tay Tri th tc ng chn M t (cho).
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 125
6. Tc ng theo Nguyn T c Trn D i Cng Bn C th l dng cy l n, cy co hay cy d huy t g ch t ng ng di trn da c a vng au t ng ng trn chn tr cnh tay ang au nh c cng bn. 7. Tc ng theo Lu t ng ng (Nh ng b ph n c hnh d ng gi ng nhau hay t ng tnhau u c m i quan h m t thi t v i nhau) Tm nh ng b ph n no c hnh dng t ng t nhau, r i tc ng b ng d ng cc a Di n Ch n. V d : Khi b au u ta c th dng cy l n nhl n trn mu trn c a bn tay ( ang n m l i), ho c u g i. V u g i v N m tay c hnh d ng t ng tnh u. v.v 8. Tc ng theo Lu t Ph n Chi u Tc ng theo cc hnh ph n Chi u trn M t hay cc bph n khc trong cth nh : Da u, L ng, Ng c, B ng, Bn Tay, Bn Chn, v.v V d : au L ng dng cy d huy t g ch mang Tai hay S ng M i v hai n i ny ph n chi u L ng. L u : Mu n cho mau kh i B nh th nn tc ng nhi u l n ln ch au theo cc nguyn t c trn b ng cc d ng c nh : cy l n, cy co, ba g, cy d huy t, v.v Ni khc i, n u r nh th lm. Nh ng m i l n ch nn tc ng t i m t n i kho ng vi pht khng b tr y da v nn tc ng m i ch 3 l n cch kho ng (m i l n vi pht) s c k t qu t t h n l tc ng lin t c. Lm nhi u l n trong ngy s t k t qu mau chng v ch c ch n h n.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 126
CCH CH N HUY T CB N
GSTS Bi Qu c Chu ch a b nh c 5 cch ch n huy t sau y. A. Theo Sinh Huy t L cch ch n huy t c n cvo nh ng bi u hi n b nh l, t c l, nh ng d ng d u hi u b t th ng hay khc th ng, c khm ph b ng m t hay b ng tay khng, ho c d i s trgip c a cc d ng cthng th ng. Cc v tr chm hay day b m ho c n vu t c th n m trong hay ra ngoi cc huy t v thng th ng. C th so snh n v i l i chm theo Thin ng huy t hay A Th huy t c a th chm. Cch ny d a trn csc a Thuy t ng Bv ng BNh t i m. B. Theo nh Huy t L cch ch n huy t theo cc huy t c Hi u t c l huy t bi t r v tr, tnh ch t, cng d ng c hi u c a n i v i m t lo i b nh ch ng no. Cch ny d a trn c sc a thuy t Sinh Kh c, i khi ch c n m t huy t l gi i quy t m t ch ng no c a b nh. C. Chm Theo B t Th ng i m D a trn csc a thuy t B t Th ng i m, ng i ch a b nh, ch n nh ng i m t nh y c m nh t trn da m t (khng au, t au) m ti n hnh ch a tr . T t nhin, n ph i c ph i h p v i thuy t ng b bi t vng t ng ng m ch n huy t. D. T ng ng B V (theo hnh) L cch ch n huy t n gi n, c n c vo cc bv t ng ng trn m t v bn d i c a c th . Cch ny, ch gi i quy t c m t s b nh n gi n v m i m c b nh; hay ch gi i quy t tri u ch ng m thi. E. Theo Phc i u Tr hay Cng Th c c Hi u L l i ch n huy t v n d ng s hi u bi t t ng h p v ng, Ty Y, v cc thuy t c a Di n Ch n i u Khi n Li u Php, k c cch kinh nghi m trn lm sng. Qua qu trnh nghin c u, gi i quy t m t b nh v ch ng g, i n k t lu n v sd ng phc A, B hay C v th ng ph i i n k t qu ch c ch n trn lm sng.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 127
NH NG NGUYN T C C N B N KHI NG D NG V CH A TR B NG DI N CH N
GSTS Bi Qu c Chu C 5 ph ng php m ng i ng d ng Di n Ch n c n ph i nh : 1- N m v ng l thuy t (thuy t ph n chi u, thuy t c c b -ln c n, thuy t giao thoa, thuy t ng b th ng i m, thuy t b t th ng i m, thuy t n c ch y v ch tr ng, v thuy t sinh kh c). 2- N m v ng hnh (28 hnh). 3- D sinh huy t 4- Th t linh ho t (ty theo b nh nhn m thay i Sinh Huy t hay Hnh). 5- Lun sng t o (k t h p cc Thuy t- hnh-Sinh Huy t, v.v). C 5 cch ch a m ng i ch a b nh nn dng: 12345Ph ng php NG NG, NG HNH Ph ng php I XNG Ph ng Php HNH PH N CHI U Ph ng php PHC HNH C TR (sd ng huy t) Ph ng Php KHAI THNG HUY T O
Ph ng Php ng ng, ng Hnh L ph ng php ng d ng s NG THANH, NG HNH, NG TI NG, NG M, v.v V d : ch a S NG l ng th ctm trn c th nh ng b ph n no c ch S NG ( ng m) th c lin h , v u c th dng ch a S NG l ng nh : S NG m i, S NG tay, S NG chn, S NG u, v.vho c mu n lm m Th n th c ch 2 Tai ( ng Hnh) hay tr Nh c u th c th nh n cc u ngn Tay (Ngn gi a) hay Ngn Chn (Ngn Ci) v.v Ph ng Php i X ng L ph ng php ng d ng s I XNG trn cc b ph n hay c quan ch a tr . V d : au tay Tri th hhay l n tay Ph i. au chn Tri th h , l n chn Ph i ( i X ng theo tr c d c). Hay au tay Tri th hhay l n chn Tri ( i X ng theo tr c ngang). Tm l i, au Ph i th ch a Tri. au Trong th ch a Ngoi. au Trn th ch a D i hay ng c l i. Ph ng Php Hnh Ph n Chi u L ph ng php d a trn nh ng cquan, bph n phc h a trn hnh m ch a b nh.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 128
Ph ng Php Phc Hnh c Tr (sd ng huy t) L ph ng php ng d ng nh ng B nh Huy t v i Hnh c tch l y t kinh nghi m lm sng. V d : b Tiu B u g m cc huy t 41, 143, 127, 19, 37, 38. Ph ng Php Khai Thng Huy t o L ph ng php ng d ng Gi i Thng B T c ngay T i Ch ngh a l AU U L N, H . V d : au chn th l n v hngay chn, au tay th l n hay hngay tay. V au ch no l kh KHNG THNG ch .
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 129
CHNG II
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 130
CHA KHA V N N NG GI I M M I B NH T T
Chng ti xin ghi l i L i Gi i Thi u c a l ng y Tr n D ng Th ng v l ng y Ph m V n Nhm nh sau: y l cu n sch g i u gi ng, chi c CHA KHA V N N NG t p h p nh ng kinh nghi m t gi, nh ng phc tm huy t c a nhi u th hth y v tr trong su t hai m i n m qua lm nn Di n Ch n. Ph ng php ch a b nh c th, c o c a Vi t NamDi n Ch n g n ch t v i m th c li u php nhhnh v i bng, nn khi ch a b nh c n h ng d n cho ng i b nh bi t cch sinh ho t v n u ng cho ph i php b nh c kh i nhanh chng, khng b ti i t i l iV i ci Tm h ng thi n, cc b n hy t tin n m ch c CHA KHA V N N NG ny trong tay, ng d ng gi i m nh ng b t c trong cthng i b nh. N i dung t p sch h ng d n cch phng v ch a b nh b ng ph ng php Di n Ch n. G m 140 b nh khc nhau.Cch vi t ng n g n, dhi u, h ng d n c th , d th c hi n mang tnh ch t c k t, t ng h pTrn tr ng gi i thi u ti li u b ch, thi t th c cc b n ng d ng, sng t o trong vi c ch m sc s c khocho b n thn v gia nh, gp ph n vo vi c ch m sc s c khoc ng ng. Cch lo i b nh c phn lo i theo thtngo i vi cth con ng i (v d u, trn, m t, m t, tai, v.v) Ngoi ra cn c ph n phn lo i theo tri u ch ng hay c n b nh. Trong ph n ny m i b nh c nhi u cch ch a khc nhau c bi u th b ng nh ng s tht hay ch m trn u dng. Khi dng ch c n ch n m t trong nh ng cch ch a trn p d ng. R t mong t p sch nhny gip cc b n c thm ki n th c v v ng lng tin th c hnh v sng t o h n, ti n xa h n trn con ng Di n Ch n H c. Chc cc b n thnh cng. T.M. Ng H ng Mai
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 131
U
Ch n th ng sno v hn m 1. Day n H.127, 53, 63, 19, 50, 37, 39, 106, 103, 126, 0. V h cc huy t. 2. G v hH.26, 38, 156-, 7-, 50, 3-, 61-, 290-, 16-, 37 v thm b v ch n th ng. Nh c nh u 1. Day n H.103, 50, 87, 51, 61, 87, 127, 19, 37. 2. Hvng H.103 ho c H.126. 3. H u ngn tay gi a (c a bn tay tri). 4. H u gu x ng ngn gi a (c a bn tay tri n m l i). 5. L n cc u ngn tay ch m l i. Nh c u m t bn 1. Day n H.240, 278. 2. Day n H.320, 131, 235, 41, 437. 3. Day n H.41, 184, 100, 180, 61, 3, 54, 55, 56, 51, 130. 4. Nh c n a u bn ph i: hn a mu bn tay bn ph i (bn tay n m l i). Ho c h c nh ph i t u ngn gi a. 5. Nh c n a u bn tri: h n a mu bn tay bn tri (bn tay n m l i). Ho c h c nh tri t u ngn gi a. M i c gy 1. Hg H.240 ho c H.195. 2. H , l n vng n ng v S n c n. 3. Day n vng H.422. 4. L n u gmy. 5. Hl n vng ctay ngoi, ho c xoa d u c l r i vu t m nh nhi u l n vng c tay tri (d i ngn tay ci) vi pht. 6. Hkho ng gi a ngn tay gi a v ngn tay ch(c a bn tay tri). Nh c cgy 1. Day n H.139, 278, 16, 287. 2. Day n H.34, 97, 98, 99, 100, 477. 3. Day n H.22, 235, 127, 63, 19, 50, 1, 37, 61. 4. Hv l n vng H.26 ho c hctay ngoi bn tay tri. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 132
Nh c trn 1. Day n H.103, 106, 60, 39, 127, 51, 61, 26. Nh c thi d ng 1. N u nh c m t bn, hthi d ng i x ng. Ho c hgc mng tay gi a bn au. 2. N u nh c hai bn h chai bn. Nh c u xy x m 1. Dng cy c u gai i nhl n hai cung my r i l n di xu ng H.8 s h t chng m t. Nh c u nhba b 1. Day n H.34, 16, 14, 180, 185, 195, 191. Rn tr nh 1. G H.124, 34, 106, 103. 2. rn tr nhv luy n tr thng minh cho cc chu nh , m i t i tr c khi i ng nn dng u ngn tay gi a g vo H.103 2-30 ci. N u l ng i l n c n g thm H.300+. 3. Day n H.60, 50, 1, 106, 103, 124, 34. R i lo n ti n nh 1. Day n H.124, 34, 65, 189, 3. 2. Day n H.127, 63, 8, 60, 65, 103, 0. Tm th n phn li t 1. G v hH.103, 106, 300, 126, 127, 19, 50, 37, 1, 290. Tc r ng 1. Day n H.127, 145, 103. 2. Day n H.50, 37, 39, 107, 175. 3. Day n H.156, 258, 175, 39. 4. Day n H.300, 1, 45, 3, 0. 5. Co u (r nh l co, vi ngy l h t r ng tc). Co u cn gip cho u hi m c l i tc.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 133
M T
Chng m t (bnh th ng khng o huy t p cao) 1. Day n H.61, 8, 63. 2. Day n H.8, 19, 63. 3. Day n H.63, 19, 127, 0. 4. Day n H.34, 290, 156, 70. Hm m t au c ng bn tri (dy thn kinh s 5) 1. Day n H.156, 7, 61, 300, 94 (bn au) v 3 (bn khng au). 2. Day n H.8, 12, 20, 196, 188, 73, 276, 14, 15, 275. R i hv l n tr c ti p vng au. 3. Hm t ngoi ngn tay ci (cng bn au) t u ngoi n gip ctay. 4. Day n d ng c H.34, 100, 555, 16, 277, 156, 61 (lm bn i x ng v i bn au). M n, nm 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n 5. Day n
H.60, 61, 3, 156, 38, 143. H.300, 0, 45, 61, 17, 3, 73. H.34, 26, 3, 28. H.45, 17, 51. H.17, 113, 38, 73, 103, 106, 138, 275, 63, 53, 19.
Vim dy th n kinh sinh ba 1. G v hH.103, 124, 34, 324+, 131+, 61, 5, 41, 235, 156, 0. Xy x m m t my Day n H.107, 63, 61, 60, 65, 19.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 134
M T
B i v o m t 1. Th l i ra li m kho mi ng cho v i bn m t ang c b i. Li m vi giy l h t b i. C n th 1. Day n H.34, 6 v l n cc sinh huy t quanh m t. 2. Day n H.34, 1, 127 v l n quanh m t. 3. Day n H.267, 130, 3, 388. Ch y n c m t s ng 1. Day n H.16, 195, 87, 51. 2. Dng cy c u gai nh l n kh p mi m t. 3. Day n H.16, 61. C m m t (c m n c, c m kh) 1. Day n H.324, 131, 41, 437, 235, 290, 184, 34, 16, 199 (gi a H.421 & H.197). R i g ch cc sinh huy t theo hnh m t. 2. D sinh huy t trn chn my r i dng cy c u gai l n nhi u l n trong ngy. M t c m tan d n v n c m t s ng c ng kh i. m t 1. Day n H.98, 17, 7, 50, 60, 100, 215. 2. Day n H.16, 97, 180, 73, 3, 50. 3. G ch cc sinh huy t theo hnh m t, chy u l lng bn tay v u ngn tay t vi pht. M t gi m d n cho n h t. L o m t 1. Day n H.332, 38. 2. Day n H.283, 38, 3, 215. 3. Day n H.38 tr c r i day n ngay chn m n l o. Li t m t (khng c ng c v li t dy th n kinh th gic) 1. Day n H.34, 184. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 135
Mng, m ng m t 1. L n g H.34, 65, 195, 267, 197. 2. G H.195, 16, 130, 3-, 38-, 17-. 3. Day n H.195, 16, 130, 3, 100, 50. Mm t 1. Day n H.34, 6, 21, 50. 2. Day n H.197, 34, 73, 130, 12, 102. 3. V ch vng xung quanh m t gi a H.188 & H.65, cc huy t trn gmy (97, 98, 99), vng H.131. Chno c sinh huy t th day nh . M t ssng d n. Mm t (v gin ng t , g n nhm) 1. Day n H.34, 65, 179, 267, 102, 100, 4 (li n st kho m t trong), 2 (li n st kho m t ngoi). R i g ch cc sinh huy t theo hnh m t. Mm t (m t c m ) 1. Day n H.41, 143, 127, 19 r i l n quanh m t nhi u vng. 2. Day n H.197, 34, 16, 39, 50, 38. 3. Hm t i x ng. Nh c m t 1. Day n H16. 2. Day n H.34, 21 ,6. Nhy, gi t m t 1. Day n H.97, 98, 102, 99, r i ht H.126 n H.87 v t H.0 n Nhn trung. 2. G cc vng m t theo hnh, sau vi tu n m i h t h n. 3. Day n H.179. Qu ng thm m t 1. Day n H.290, 113, 7. 2. Htr c ti p chthm. S p m m t 1. Day n H.124, 34, 267, 102, 100, 50.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 136
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 137
M I
Khng ng i th y mi 1. L n v day n H.138. 2. Day n H.34, 290, 156, 100, 555. Ngh t m i 1. Day g H.360, 330. 2. Day n H.3, 23. 3. Day n H.7, 61, 423, 565. 4. Day n v hH.184, 300, 287, 61, 0. 5. Day n H.184, 61. 6. H hnh m i trn trn tH.103 t i H.26 vi ch c giy l h t ngh t. 7. Hc nh bn tay ho c vnh tai, h i hl i ch b t nng nh t. 8. Hlng bn tay th y mao m ch m i nra, m i thng ngay. Nh y m i Ko m nh H.287 xu ng vi ch c ci l h t. S m i 1. Day n H.287 ho c H.143 hay H.126 ho c H.219. 2. G ch H.197 ng c ln 3. Day n H.34, 21, 6. 4. Day n H.61, 184, 16. 5. Day n H.87, 127, 37, 0. 6. Day n H.16, 126, 287, 0. 7. Bi u nh nng vng mang tai r i day n H.16, 138, 275, 0. Vim m i d ng 1. Day n H.0, 300, 45, 61, 184. 2. Day n H.0, 17, 287, 45, 184, 138. 3. Day n H.39, 49, 65, 103 ,184, 12. 4. Day n H.126, 65, 184, 61, 39, 7. 5. Day n H.41, 233, 50, 61, 37, 127, 87. 6. Ch hai cung my, sau day n H.127, 7, 467. 7. L y cy ry tai ch m d u c l xoa vo ltai, sau ch m cao deep heat vo cc huy t 61, 39 ch ng vi pht sau m i kh, h t h t h i. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 138
8. N u vim m i d ng do nhi t, day n: 143, 173, 39, 49. 9. N u vim m i d ng do hn v ko thnh suy n, day n: 127, 50, 19, 39, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. Sau ch xt hai mang tai + hai cung my + hai bn m i, mi v c m. Vim xoang m i 1. Day n H.38, 17, 37, 50, 3. 2. Day n H.12, 184, 61, 38. 3. Day n H.65, 97, 99, 379, 126, 0. 4. Day n H.240, 184, 287, 48, 121, 39, 132. 5. Day n H.12, 65, 61, 184, 3, 38, 56, 106, 103. 6. Day n b th ng: 127, 50, 19, 39, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. R i h hnh m i (trn trn), hs ng m i + s n m i + cnh m i. N u cn nh c u ( nh u, thi d ng, t) th hti p theo hnh ph n chi u trn mu bn tay n m l i. 7. Day n H.209 r i h , vi l n l h t. 8. Ch m kem deep heat 467-, 360-, 180-.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 139
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 140
TAI
i c tai 1. Day n H.15, 0. 2. Day n H.8, 189, 1, 39, 57, 132. 3. Day n H.43, 45, 65, 300, 235, 0. **Day n m t trong nh ng phc trn k t h p v i co u pha trn nh tai, sau tai. Mtrong tai (tai gi a c m ) 1. Day n H.14, 15, 16, 0. 2. Day n H.65, 45, 17, 38, sau th i h i nng vo l tai c m . 3. Day n H.16, 138, 14, 61, 37, 17, 1, 0. Nh c tai (khi my bay g n h cnh) B t m i, mmi ng ht vo cnu t xu ng ba l n l kh i. tai 1. Day n H.57, 54, 15, 0. 2. Day n H.0, 14, 15, 16, 138, 3, 179, 567 v hl n ch th ba c a ngn tay tr co l i. 3. Day n v hH.65, 290, 1 ,3, 61, 300, 60, 16, 138, 0. 4. Hvo l tai v day huy t trn tai v hsinh huy t tai ngn tr . 5. Hph n chi u tai m t ( hnh m) v quanh m t c chn.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 141
H NG
Ami an 1. Day n H.12, 38 r i g v hvng H.14, 275, 277, 274. 2. Day n H.26, 3, 87, 100, 143. 3. Day n H.26, 3, 87, 15. B u c n thu n 1. Day n H.8, 12, 61, 38, 60, 275, 14, 50, 37 ,19, 127 r i hctay v n i c b u. Cu i cng c th l n tr c ti p ci b u nhi u l n trong ngy. 2. Ch m kem deep heat cc huy t: 8, 12, 60, 39, 38, 50, 14, 275 r i hv l n nh trn. 3. Day n H.26, 196, 12, 8, 61, 19 r i hv l n nhtrn. B u c (basedow) 1. Day n v g: 39, 38, 287, 7, 113, 156, 74, 64, 87, 57, 60, 100. R i h v l n nh trn. 2. Day n v g: 14-, 64-, 8-, 12-, 37, 17-, 50, 39, 87, 51-, 124, 34. R i hv l n nh trn. B u c cc d ng 1. Day n H.26, 8, 12, 61, 3, 50, 233, 39, 51, 286, 235, 113, 14, 308. R i hv l n nhtrn. Ho ng a c 1. Day n H.61, 74, 64, 14 v hctay. 2. Day n H.8, 20, 12 v hctay. 3. Ch st hai ctay vo nhau nhi u l n. Ho ng a c lin h i, khng m 1. N u trng tr ng m t c gn mu l ho nhi t th day n H.8, 12-, 20-, 176-, 275 -, 467-. 2. N u trng tr ng m t khng c gn l ho hn th day n H.8, 12+, 20+, 176+, 275+, 467+.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 142
275, 60, 74, 64, 180. 3, 276. 61, 3, 51. 38, 275.
Ho khan lu ngy 1. HH.14, 275, 277 v hai bn s n m i, ctay. 2. Ch ng cch th y 3 tri t c (qu t) + m t cg ng b ng ngn tay ci. Chia hai l n n, h t ho. Ho m 1. Day n H.37, 58, 132, 3 r i g H.275, 274. 2. Day n H.61, 467, 491 r i g nhtrn. 3. Day n H.8, 12, 20 r i g nh trn. 4. Day n v hH.61, 74, 64, hai bn s n m i + 26. 5. B n c ng hnh (l y ph n r v thn tr ng) v b n lt g ng n u riu riu m t chn cn n a chn u ng h t m. Ho lu ngy mu n thnh suy n 1. Day n H.300, 301, 14, 61, 64, 127, 156, 0. Hc (cc lo i x ng v h t tri cy) 1. B m m nh H.19 nhi u l n. 2. Day n H.19, 63, 14. H ng au 1. n H.14. 2. Hvng mang tai t H.0 n H.275 v t i ch . Khan ti ng 1. Ch xt vng gy cho nng ln vi l n l h t. 2. Dng ngn tay trg m nh vng tr c di tai nhi u l n trong ngy. 3. Day n H.26, 312, 8, 14, 275, 3. N c c t 1. Day n H.19. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 143
2. 3. 4. 5. 6.
Day n H.26, 312. Day n H.124, 34, 61. Day n H.26, 312, 61 b y l n m thnh ti ng m i huy t. H t n c c t li n. V ch d c gi a u 10 ci l h t ngay. Vu t xu ng c nh chn m i bn tri.
Ng a c 1. Ngoy ltai b ng d u khuynh di p. T c ti ng 1. Day n H.19, 61, 204. 2. G vng H.14, 275, 274, 277 nhi u l n trong ngy (khng c ba hoa mai th dng u ngn tay tr g c ng c). Vim h ng h t 1. G H.14, 275. 2. Day n H.14, 275, 38, 61, 8. 3. Day n H.8, 12, 20, 132, 3. 4. Day n H.61, 74, 64, 17, 38. 5. Day n H.8, 12, 20, 275, 14. Vim ph qu n 1. Day n H.38, 17, 61, 467, 491. 2. Day n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70. 3. Day n H.138, 28, 61, 491, 467. Vim tuy n n c b t 1. Day n H.5, 38.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 144
C /GY/VAI
C ng m i cgy 1. Day n H.16, 61, 287. 2. Day n H.65, 8, 290, 127, 87. 3. Day n H.188, 477, 34, 97, 98, 99, 100. 4. n, h , l n H.8, 20, 12, 65. 5. Hvng thi d ng. 6. Bi kem deep heat vo H.7. 7. G ch m tc trn sau h . 8. G ch vng H.156. 9. H , g H.240 ho c H.195. 10.H , l n vng n ng v S n c n. 11.Day n vng H.422. 12.L n u gmy. 13.Hl n vng ctay ngoi, ho c xoa d u c l r i vu t m nh nhi u l n vng c tay tri (d i ngn tay ci) vi pht. 14.Hkho ng gi a ngn tay gi a v ngn tay tr(bn tay tri). Ng a c 1. Ngoy ltai b ng d u khuynh di p. V o c 1. Day n H.106, 108. 2. H , g 240. 3. Day n H.64, 29, 156. 4. G ch v h hai gn gt chn. B vai au 1. L n vng H.332, 360, 16. 2. L n vng 73 xo ln 330. 3. Day n H.477, 97, 99, 98, 106, 34. 4. N u au kh p vai a. Day n H.26, 88, 65, 278. b. Day n H.26, 19, 97, 564. c. V ch vi n m i nhi u l n. 5. G H.65. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 145
Kh p vai au 1. Day n H.26, 88, 65, 278. 2. Day n H.26, 19, 97, 564. 3. L n vng ph n chi u vai au, sau g H.65, 34. Vim c vai v cnh tay trn 1. D cc sinh huy t gmy v day n cc huy t 50,88.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 146
TAY
Tay run 1. Day n v hH.45, 300, 127, 124, 100, 130, 131, 61, 180, 39, 0. Tay khng giln c 1. G vi ch c ci vo H.65, 100. 2. G H.219. 3. Day n H.278, 88, 50. Cnh tay au 1. Day n H.60, 97, 98, 99. 2. Hv l n gmy. 3. L n st chn tc trn l n xu ng thi d ng ( au bn no l n bn ). 4. G H.559, 560. 5. Day n H.98, 100, 217. 6. Day n H.60, 97, 98, 99. Cnh tay v l ng trn nh c 1. Hkmu bn tay. Cnh tay t (hay bn tay t) 1. L n vng gmy ( hnh ph n chi u cnh tay trn m t) v day n H.0, 19, 130. 2. Day n H.0, 19, 130. 3. V quc u gai m t lc l h t. 4. Hv l n hnh ph n chi u bn tay trn m t (gmy,thi d ng), sau l n tr c ti p bn tay t. Khu u tay (ci ch ) au 1. Day n H.98, 28, 10, 191. 2. Hkhu u tay i x ng ho c g H.98. C tay au 1. Day n H.3, 100, 179, 180. 2. Hv g H.100. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 147
Bn tay au 1. Day n H.460, 60, 45, 17, 300. Bn tay llot 1. Day n b tiu vim: 41, 143, 127, 19 2. Day n H.26, 38, 61, 60, 41, 3. Sau ht i ch . Ngy lm nhi u l n. M hi tay (chn) 1. Day n H.37, 127, 87, 50, 1. 2. Day n H.103, 1, 19, 127, 36. 3. Day n H.127, 156, 87, 60, 0. 4. Day n H.50, 60, 61, 16, 0. 5. Day n H.50, 51, 61, 16, 127, 0. 6. Day n H.300, 103, 106, 73, 1, 290, 17. **Day n m t trong nh ng phc trn, r i hvng ph n chi u tay (chn). Kh d ch cc kh p tay (khi c ng cc kh p ku lc cc) 1. Day n H.38 + bv . 2. Day n H.26, 61, 38 + bv . Kh p ngn tay kh co du i 1. Day n H.19, 50. 2. Day n H.0, 19, 130. 3. H u x ng cc ngn tay r i l n nhi u l n. Vim u x ng cc ngn tay 1. Day n H.19, 460, 38, 17, 300. 2. Day n H.19, 61, 460, 48, 0. 3. Hv l n cc u x ng ngn tay. U u x ng cc ngn tay (ngn chn) 1. Day n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau h v l n t i ch nhi u l n s kh i. Lphao mng tay 1. Hngn tay bn bn tay i x ng ho c ngn chn cng bn. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 148
NG C/V
Kh th 1. V ch v hvng tm th t tri (quanh H.120, 37, 3). 2. V ch rnh Nhn trung (vng H.19, 63, 53 vi pht). Kh th(do t c ng c) 1. Hlng bn tay v day n H.0, 28. Kh th(do nng ng c) 1. Day n H.34, 290, 156, 3. Kh th(do thi u n ng vnh) 1. Ht H.0 n H.61. Kh th(do r i lo n tm th t-tim p nhanh, m nh) 1. HH.26, 113, 235. 2. Hgan bn tay tri d i ngn t v ngn p t. 3. V u ngn tay gi a (bn tay tri) m t lc. Kh th(do nhi tim v thg p) 1. n H.432-, 19, 60-. 2. Hv l n hnh tim trn m i. Kh th(do ng p thmu n x u) 1. Day n H.189, 61+, 127, 28+. Kh th(do m t tim) 1. Day n H.189, 73. 2. Day n H.312. 3. Day n H.28. au th n kinh lin s n 1. Day n H.41, 28, 60, 100, 0. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 149
Thi u s a 1. Day n H.26, 73, 39, 3, 50. 2. Day n H.73. Ung thv 1. Day n b tiu u b u: 41, 143, 127, 19, 37, 38, 73.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 150
L NG/MNG
au cl ng 1. Day n H.423, 99, 467. au ngang th t l ng 1. Hl n s ng m i t H.1 n H.8. 2. L n hai g my. 3. Day n H.1, 189, 8, 106, 103. 4. Hs ng tai (kho ng 1/3) bn tri. au l ng vng th n 1. Day n H.0, 300, 15, 38, 17. 2. Day n H.45, 173. 3. Day n H.210, 300, 560. Sau h tr c tai vng H.138 v t i i m au. Khng ci c 1. Day n H.275+. Khng ng a c 1. Day n H.175 hay H.127. Mng au ( au th n kinh t a) 1. Day n H.41, 210, 5, 253, 3, 51. 2. Day n H.1, 45, 43, 74, 64, 5, 253, 210, 14, 15, 16, 0. 3. Day n H.87, 210, 5, 143, 174. 4. G ch, h , l n trn trn theo hnh s2. 5. Co u theo hnh s11. 6. Day n H.1, 19, 5, 219, 421, 143, 3, 43. 7. Day n H.210, 197, 34. 8. Dng c u gai i nhl n trn trn theo hnh 2 ( hnh ph n chi u ngo i vi c thtrn vno). 9. Dng cy co co trn da u theo hnh s11 ( hnh d ng) ph n chi u ph n ngo i vi c th trn da u ( au bn tri co bn ph i v ng c l i).
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 151
C T S NG LNG
C p c t sng 1. Day n H.19 v hai bn st li n 19. 2. Day n H.19, 64, 63. 3. Day n H.45, 45, 300. au c t s ng c 1. Day n H.26, 8, 1. au c t s ng 1. Hv l n vng H.342, 348 (trn trn). 2. Hv l n d c s ng m i. 3. H t s ng cng vng H.143, 19. 4. Hv l n m t ngoi t gi a ngn tay gi a (bn tay tri). au c t s ng cng c t 1. Day n H.23, 143, 19. au t x ng cng (ng i khng c) 1. G nhH.53 n H.19 2. Day n H.63, 19. Gai c t s ng 1. Hv l n sinh huy t m t, sau l n tr c ti p n i c gai l ng. L y ba cao su to p vo ch au, mau h t h n l n.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 152
B NG
au b ng 1. Hr n v l n quanh mi ng vi pht. 2. Dng cy c u gai i nhl n lng 2 bn tay. Vi pht sau h t au b ng. 3. Hng i c u vo hai lng bn chn 10 pht. 4. N u c ng c thnh b ng, day n thm H.61, 28, 3. au b ng (do tiu ch y) 1. Day n H.365, 22, 127, 19, 50, 1, 37, 61, 0. 2. Day n v hH.87, 22, 127, 132. 3. Day n v hH.127, 63, 38, 113, 37, 143, 41, 50, 233, 300+. 4. Day n v hH.127, 22, 365 vi pht. 5. Hhai bn chn 10 pht. 6. Vu t quanh mi ttri sang ph i nhi u l n. 7. N u b tiu ch y do l nh (hn th p) th day n v hH.365, 22, 127 vi pht. 8. N u tiu ch y do nng (nhi t th p) th day n v hH.26, 3, 143, 365. 9. C thdng toa t c nghv i l ng nghnhi u h n t c (qu t) b nh tiu ch y do hn, v ng c l i t c nhi u h n ngh b nh tiu ch y do nhi t. au b ng (do trn li) 1. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41. au b ng (do ki t l ) 1. Day n H.26, 61, 3, 143, 38. 2. Gi m t n m b ngt l y n c c t u ng ho c b t s n dy. au b ng kinh 1. Day n H.127 2. Day n H.1, 63, 50, 7, 127. 3. Day n H.63, 19, 50, 127. 4. Vu t mi trn vi pht. 5. Day n H.127, 156. 6. Day n H.63, 7, 19.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 153
au b ng sau khi t m 1. Day n H.0, 17. y h i 1. L n lng bn tay b ng quc u gai hay cy c u gai i m t lc, h t y h i. Snh b ng ( n khng tiu) 1. Day n H.19. 2. L n b mi trn m t lc (trung ti n nhi u, h t snh b ng). 3. Hr n v quanh vng r n.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 154
4. Day d t i ch (tr c ti p n i au). M hi chn Xin xem ph n m hi tay. Nh c chn v l ng d i 1. Hkmu bn chn. 2. Day n H.39, 43, 45, 300, 1, 17, 85, 51. N t chn (t a) 1. Day n H.26, 61, 50, 38, 156. 2. Hv l n nh ng ch n t. U u x ng cc ngn chn 1. Day n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau h v l n t i ch au nhi u l n s kh i. Thot v b n (hernie) 1. Day n H.132. 2. Day n H.342, 19, 38, 9, 143, 104, 105, 561, 98. V p b (chu t rt) 1. Day n H.34, 6, 127, 19, 61. 2. Day n H.34, 310, 197, 341. 3. L n b p tay b ng cy c u gai i. 4. L n v h theo hnh ph n chi u chn trn m t v da u. 5. Co theo hnh ph n chi u chn trn da u.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 156
BPH N SINH D C
m o (t cung au) 1. G ch 2 bnhn trung v bmi trn. 2. G ch vng rnh nhn trung tH.19 n H.53 nhi u l n. 3. Day n H.19, 63, 53, 7. Huy t tr ng 1. Day n H.0, 61, 1, 7. 2. Day n H.53, 275. 3. Day n H.16, 287, 63. 4. Day n H.53, 38, 14. 5. Day n H.38, 17, 127, 156, 87. 6. Day n H.26, 3, 63, 287, 7, 16, 22, 0. 7. Dng ngn tay trv ngn tay gi a ch st hai bmi trn v d i 200-300 l n/ngy. 8. Day n v g H.127, 156, 51, 63, 7, 1. Kinh nguy t-b (m t kinh) 1. Day n H.85, 87, 63, 7, 247, 127, 275. 2. Ch mi trn 100 ci m i ngy. 3. Dng cy l n c u gai i l n t r n xu ng hang cho n khi b ng nng ln. L n t 3 t i 5 ngy l ra. Kinh nguy t- au b ng kinh Xin xem ph n b ng. Kinh nguy t khng u 1. Day n H.124, 26, 37, 50, 63, 7. 2. Day n H.26, 63, 3, 37, 158, 87. Kinh nguy t b rong (rong kinh) 1. G H.127, 7, 37, 16. 2. Day n H.16, 61, 50, 7, 37. 3. Day n H.7, 1, 103, 0. 4. Day n H.22, 127, 7, 1, 50, 37, 103. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 157
5. Vu t m i tH.64 ln u my. Sau h H.87, 63, 19. 6. Day n H.16, 7, 63, 287. 7. Day n H.16, 61, 45, 37, 0. Kinh nguy t tr 1. Day n H.1, 63, 7, 50, 127. 2. Day n H.50, 58, 37. 3. Day n H.26, 65, 3, 50, 7, 37, 156, 51. Ng a thai 1. Day n H.26, 63, 7, 287. 2. Day n H.26, 127, 156, 87, 235, 180. 3. Day n H.287, 63, 127, 235, 87, 26, 3. 4. Ch mi nhi u l n. Sa tcung 1. Day n H.557. 2. Day n H.103, 126, 16, 0. 3. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 37, 50. 4. Day n H.26, 3, 14, 15, 16, 365, 127, 63, 19, 1, 50, 103. 5. Vu t m i tH.64 ln u chn my nhi u l n trong ngy. Tcung ( au khng do u b u) 1. Day n v hH.19, 63, 53, 7. Tcung (c u b u) 1. Day n H.106, 267, 1, 36, 127. 2. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 63, 143. Tcung (b u x ) 1. Day n H.19, 7, 63, 50, 1, 103, 39, 127. 2. Day n H.87, 63, 17, 38 ,50. 3. Day n H.127, 38, 50, 37, 63, 7, 19, 143, 1. 4. D sinh huy t u m i, day n mi sh t. 5. Day n H.1, 19, 63, 53, 61, 39, 127, 143 v hquanh m t. 6. Day n nhi u l n H.16, 17, 53, 19, 143, 173, 23, 43, 103, 348, 126.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 158
B u u d ng v t 1. Day n H.143, 127, 38, 61, 3, 26, 60, 57, 127, 50, 37, 103. C ng d ng (lm c ng d ng) 1. G ch nhi u l n bmi trn ho c l n mi. 2. Ng i p hai i vo ph n d ng v t (3 l n/ngy, m i l n 5 pht). Di m ng tinh 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n
H.0, 1, 45, 8. H.124, 34, 45. H.43, 45, 0. H.300, 1, 45, 127, 0.
D ng nuy 1. Day n H.1, 50, 19, 39, 7, 127, 103. Li t d ng 1. Day n H.287, 63, 7. 2. Day n H.184, 290, 64, 3. 3. Day n H.103, 1, 19, 127, 50, 39, 7, 132. 4. Day n H.300+, 63, 7, 127, 0. 5. Day n H.19, 1, 50, 300+, 0. 6. Day n H.63, 7, 19. 7. Day n H.124, 34, 60, 1, 19. 8. L n g H.19, 1, 50, 300+, 7, 63, 287, 45, 0. 9. G ch nhi u l n tH.53 ln H.19. 10.Dng cy c u gai i l n hai bn cnh m i ra t i m tc mai nhi u l n. L n d c t H.126 xu ng nh c m. k t h p ch ng cch th y c t heo (b vng n c ti u) + b c heo (bch ) +csen + th c a. Nh khng btiu, ch bcht n c m m. n 1 tu n ll c k t qu . T o tinh 1. Day n H.127, 63, 1, 103, 37, 50, 0. 2. Day n H.124, 34, 26, 300, 1, 290, 19, 127, 156, 0. 3. Lc s p xu t tinh, dng ba u ngn tay vu t nht u m i nhi u l n (ngn trv ngn gi a vu t xui xu ng, ngn ci vu t vng H.143).
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 159
Tinh hon au nh c 1. Day n H.38, 61, 127, 5. U xtuy n ti n li t 1. Day n H.287, 7, 36, 29, 1, 290, 50, 87, 0. 2. Dng ngn tay trvu t ng c hai bn m i l n trong ngy. T t nh t l dng cy l n nhl n ng c ln. Xu t tinh 1. Day n H.0, 21, 34, 17. 2. Day n H.124, 34, 1, 45, 127, 22, 7, 17, 16, 0.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 160
TON THN
B u cc lo i trong cth 1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + bv au. Sau hph n chi u n i c u b u. Lm nhi u l n trong ngy. C m l nh (rt run) 1. Day n H.127, 63, 19, 61, 1, 106, 103, 300. 2. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 103, 0. 3. Dng c u gai i l n hai long bn tay 10 pht. 4. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. Sau l n kh p m t nhi u l n. **Cch l n nhsau: L n t m tc trn xu ng s ng m i n c m v hai bn mang tai, hai bn quai hm, hai s n m i, hai ng php l nh ( c nh chn m i). N u c n cho u ng thm n c g ng pha ng (u ng nng). C m nng 1. Day n H.26, 3, 1, 39, 38-, 222-, 4-, 43, 156-, 87 k t h p ch m n c trn. 2. Day n b ging: 124, 34, 26, 61, 3, 143, 222, 14, 156, 87. Co gi t lin t c 1. Day n H.19, 127, 8, 34, 124, 0. D ng n i m ay 1. Day n H.63, 3, 184, 50, 87. 2. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85. 3. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 60, 50. 4. Day n H.124, 34, 61, 50, 38. D i n 1. Day n H.61, 38, 50 v htr c ti p. 2. Day n H.61, 64 v htr c ti p. 3. L m p r a s ch, nhai s ng p vo.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 161
M ay (n i kh p ng i) 1. Day n H.61, 63, 38, 17, 87, 39. 2. Day n H.61, 3, 184, 50, 87. 3. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85. 4. Day n H.61, 50, 3, 184, 87, 17, 34. 5. Hng i c u t i ch . M hi ton thn (b m sinh) 1. Day n H.61, 16, 127, 19, 63, 103 v hcc sinh huy t cung my. 2. Hvng gi a trn v vng tim. Nng s t, kinh gi t 1. Day n H.16. 2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85. 3. Day n H.51, 16, 15 r i l n c t s ng. Ng a 1. Day n H.61, 38, 50. 2. Day n H.17, 7, 50, 61. 3. Day n H.26, 61, 3, 51. Nh c m i ton thn 1. Day n H.34, 21, 1, 6. 2. L n kh p m t. n l nh 1. Day n H.0, 17, 61, 127. Ph ng 1. p con gi m ln ch ph ng. 2. Xoa tinh d u o i h ng (lavender). 3. Xoa m t ong nguyn ch t. 4. Xoa long tr ng tr ng. 5. Day n 26, 3, 61, 60, 29, 85, 14, 15, 16, 17, 38, 0. Ph ton thn (bng quang khng n c ti u) 1. G H.38, 17, 222. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 162
2. Day n H.60-, 26, 3, 290, 85, 87, 19, 61, 300. Suy nh c c th 1. Day n H.41, 50, 19, 45, 39, 37, 0. 2. Day n H.37, 28, 50, 14, 41, 19, 0. 3. Day n H.0, 22, 62, 162, 1, 460, 300, 301. 4. Day n H.61, 432, 565, 127, 19, 37, 1, 50, 312, 103. 5. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 39, 50, 1, 290, 0. Suy nh c th n kinh 1. Day n H.127, 37, 1, 50, 73, 106, 103. 2. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 61, 188, 477, 97, 103. 3. Day n H.127, 19, 50, 1, 37, 103, 300, 324, 175, 106, 107, 0. T li t n a ng i Th c hi n tm ng tc cb n sau (ngy lm 3 l n hay h n cho n khi kh i b nh). Day n H.34, 290, 100, 156, 37, 41 n nh no ( c bi t ch a b nh nh n no). L n hai g my (chn my) v g 65, 100, ph c h i tay. L n hnh ph n chi u chn, ph c h i chn. Hnh ng tay, ci ch , u x ng cc ngn tay. L n tr c ti p tay xui tbvai-kh p vai, kh p vai-ci ch , ci ch -ctay, ctaycc ngn tay. 6. L n tr c ti p chn xui t hng- u g i, u g i-cchn, cchn-cc ngn chn. 7. L n l ng ng c tx ng cng ln x ng c . 8. Co u. 1. 2. 3. 4. 5. U ton thn 1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + bv . Sau h v l n theo hnh ph n chi u bv au.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 163
N I T NG TRONG CTH
Theo tri u ch ng b nh. An th n 1. Day n H.26. Dnh cho nh ng ng i kh ng , ho c m t ng . N u k t h p v i l n hai lng bn chn m i t i th s ng ngon. n km 1. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0. ** y l bbm huy t dng cho m i l a tu i. N u th y n km, xanh xao, g y m th nn dng bny. Ng i mu n ln cn ngy lm 3 l n, c th ln 8-9 k/thng. n khng tiu 1. Day n H.19. 2. Hvng r n v l n quanh mi ng vi ch c vng. 3. L n m t 3 l n cch qung (chy u l vng trn, vng mi ng v c m). H t y h i c m th y i b ng. B ch b (hay b ch bi n) L nh ng v t tr ng loang ltrn da, r nh t l trn m t. 1. Day n H.63, 3, 132, 106. B m mu v s ng do ch n th ng 1. G ho c day n nhi u l n trong ngy H.156+, 7+, 50, 3+, 61+, 290+, 37. H ph n chi u n i b m s ng. **Cng d ng lm ng ng ch y mu, lm tan mu b m, v x p ch s ng. R t c n thi t cho tr ng h p b i li t do ch n th ng s no ho c tai bi n m ch mu no c xu t huy t. B ti u 1. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 60, 57, 50. 2. Day n H.26, 3, 29, 85, 87. 3. Day n H.126 10 pht.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 164
Bn (to bn) 1. Ch m deep heat H.41, 143, 38. 2. Ch m deep heat H.26, 61, 38, 41, 365. 3. Vu t quanh mi 60 l n r i hvnh mi trn. 4. Dng ba u ngn tayngn ci (d i), ngn ch v ngn gi a ch m l i ( trn) vu t u m i. Vu t n khi no th y rng mnh l c. 5. Ch cung my (chn my) v vu t quanh mi t ph i sang tri n gi a c m (h.87) m i l n 60 ci. Ngy lm 6 l n. B mu 1. Day n H.50, 19, 39. 2. Day n H.127, 42, 35, 290, 1. 3. Day n b bm huy t: 22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0. D dy (bao t ) au 1. Day n H.124, 34, 61, 39, 120, 121, 19, 64. N u kh th , n ng ng c day n thm H.73, 162, 62, 189. N u kh , day n thm: H.126, 59. 2. Day n H.61, 120, 39, 121. 3. Day n H.235, 37, 124, 630 (huy t i x ng v i H.64 n m trong m i). 4. Ch m kem deep heat H.61, 39, 64, 630 r t hi u qu . Cai thu c l-r u 1. Day n H.124, 19, 51. 2. Day n H.124, 19, 127, 57, 3. 3. L n v g hai bn mang tai v di tai (vng huy t 275 -14) sau day n H.127, 37, 50, 19, 1, 106, 103, 300, 0. C m mu 1. Day n H.16, 61, 0. 2. Day n H.16, 61, 50, 37, 0. 3. Day n v l n H.16 cho n khi mu ng ng ch y. Chm lc 1. Day n H.61, 38, 50, 51 r i htr c ti p vo n i au. 2. Day n H.3, 347, 51 r i htr c ti p vo n i au. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 165
3. Day n H.62, 51, 38 r i htr c ti p vo n i au. 4. Day n H.124, 34, 3, 39, 156, 26 r i htr c ti p vo n i au. Chng m t 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n
H.61, 8, 63. H.8, 19, 63. H.63, 19, 127, 0. H.34, 390, 156, 70.
inh ru 1. Day n H.3, 38, 41, 61, 104, 0. i u ch nh m d ng (lc nng lc l nh b t th ng) 1. Day n H.34, 290, 156, 39, 19, 50. 2. Day n H.1, 39, 19, 50, 57. 3. Day n H.103, 1, 127. H t h i 1. Day n H.209. 2. Day n H.19, 63, 1, 0. 3. Ht H.103 t i H.26. Hi m mu n 1. Day n H.7, 113, 63, 127, 0. 2. Day n H.127, 156, 87, 50, 37, 65, 0. Huy t p cao 1. Day n H.15 ho c H.15, 0. 2. Day n H.14, 15, 16. 3. Day n H.124, 34, 16, 14. 4. Day n H.285, 23, 188. 5. L n vng S n c n- n ng (tH.106 t i H.8) ho c 2 cung my (t H.65 t i H.100) ho c hai mang tai t(H.16 t i H.14). 6. Day n H.19, 96, 88, 127, 50, 37, 1, 0.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 166
Huy t p k p Huy t p k p l kho ng cch gi a huy t p tm thu (s trn t i a) v huy t p tm tr ng (s d i t i thi u) xch l i g n nhau. 1. Day n H.127 ko xu ng c m vi pht cho sd i nhd n. Huy t p th p 1. Day n H.19 nhi u l n. 2. Day n H.17, 19, 139, 0. 3. Day n H.6, 19, 50. 4. Day n H.127, 19, 1, 50, 103. 5. Day n b th ng. L ma au (pancreas) do u ng r u m nh 1. Day n H.113, 7, 63, 38, 37. Li a 1. Day n H.127, 9. 2. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41. 3. Day n H.184, 64, 63, 22, 28, 85, 11. Li kim 1. Day n H.26, 61, 38, 365. M t ng 1. Day n H.163 (gi a 63 v 53). 2. G H.124, 34 kho ng 30 ci. 3. Day n nhi u l n H.53. 4. Day n H.16, 14, 0. 5. Day n H.124, 312. 6. Day n H.124, 34, 267, 217, 51. 7. Day n H.124, 34, 103, 100, 51, 0. 8. Dng cy co co u vi pht tr c khi ng . 9. Dng cy c u gai i l n tchn ln hang. 10.L n hai chn ln bn l n chn 10 pht. Mtrong mu (ho c gan nhi m m ) 1. Day n H.50, 41, 233, 37, 127. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 167
2. G v hH.300, 103, 106, 26. 3. Day n H.51, 29, 85, 7, 113, 38, 41, 50, 173, 290, 3, 73. M n cc 1. Day n H.26, 3, 50, 51, 0. 2. Day n H.26, 3, 50, 51, 0, 129, 460, 98, 461, 156. No h i (khng c) 1. Hvng ph n chi u gan bn tay. Nn, i 1. Day n H.124, 34, 50, 79, 0. 2. Nn, i khi v a n xong, day n H.0, 19, 124, 34, 50, 37, 29, 300, 41, 50, 45. 3. Nn, i khi c thai day n H.37, 127, 1, 39, 14. Nng s t, kinh gi t 1. Day n H.16. 2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85. 3. Day n H.51, 16, 15 r i l n c t s ng. Nghay gi t mnh 1. Day n H.124, 34, 50, 19. Ng a do b d i leo 1. Day n H.61, 38, 50. Phong x, kinh gi n 1. Day n H.1, 290, 50, 106, 3. R i lo n nh p tim (ngo i tm thu) 1. Dng cy c u gai i l n hnh ph n chi u tim vng d i ngn tay t (bn tri). 2. Hcc sinh huy t gi a hai v v quanh d i v. R i lo n tiu ha ( i c u phn s ng) 1. Day n H.127, 19, 143, 1, 103. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 168
R ng tc 1. Day n H.127, 145, 103. 2. Day n H.50, 37, 39, 107, 175. 3. Day n H.156, 258, 175, 39. 4. Day n H.300, 1, 45, 3, 0. 5. Dng cy co co u vi pht m i ngy. Sa ru t 1. Day n H.103, 19, 50 r i l n quanh mi ng. 2. Day n H.104, 222, 38, 63, 22, 127, 19, 1, 103. S n (s i) th n 1. Day n H.113, 3, 106. 2. Day n H.184, 290, 64, 3. 3. Day n H.0, 275, 277, 87, 85, 3, 290, 26, 103, 300, 38, 64. Say n ng 1. Day n H.143 n khi h t au. 2. C t 5 lt chanh m ng t vo H.26, H.100, H.130. Sau 15 pht h t say. Say r u 1. Day n H.57 ho c 28. Say sng 1. Day n H.63. Say xe 1. Day n H.127. 2. Dn salonpas vo gi a r n. 3. Ng m hai lt g ng t i. S t rt 1. Day n H.50, 19, 39, 15. 2. S t rt n ng (b ng ch ng) day n H.50, 19, 39, 15, 1, 26, 132. 3. N u ch l nh ng i v rt run, h nng cc H.127, 156, 63, 3, 300.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 169
Ti u d m ( i d m) 1. Day n H.124, 34, 60, 87. 2. Day n H.124, 34, 19, 37. Ti u m 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n
H.19, 37. H.124, 34, 21. H.0, 37, 45, 300. H.32, 19, 45, 100.
Ti u c 1. Day n H.85, 87. 2. Day n H.29, 222, 85, 87, 300, 0. Ti u ng 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n Ti u g t 1. Day n 2. Day n 3. Day n 4. Day n
H.73, 3, 37, 156. H.26, 113, 63, 100, 235, 0. H.127, 156, 63, 113, 143, 38, 50, 37, 1, 3, 73. H.63, 7, 113, 37, 40 kho ng 40 ci cho m i huy t.
H.26, 3, 38, 85, 87. H.342, 43, 87. H.37, 87. H.29, 85.
Ti u t 1. Day n H.26, 3, 85. 2. Day n H.87, 235, 29. Ti u lin t c khng k m c ( do gin bng quang) 1. Day n H.16, 37, 0 r i vu t c m. 2. Day n H.138, 16, 87, 0. Ti u nhi u 1. Day n H.87, 19, 1. 2. Day n H.0, 37, 103. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 170
3. Day n H.19, 37. Ti u nhi u-ti u g t 1. Day n H.87, 19, 37, 41, 103, r i h hnh ph n chi u bang quang tay. 2. Day n H.37, 19, 87, 300. 3. L n kh p m t r i g H.87. Tim l n 1. Day n H.34, 61, 269, 37, 88. 2. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 220, 60, 57, 50. Thi u mu c tim, h p van tim 1. L n v bp qu c u gai m t lc, tim kho li n. 2. L n s ng m i tH.189 n H.1 th ng xuyn. Tr 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
G H.64, 74. L n v g H.365, 7, 3, 37. Day n H.19, 143, 23, 43, 103, 348, 0. Ch m n c vo H.365, 19, 1, 103, 38. Day n H.143, 173, 23, 43, 103, 348, 126. Hng i c u cch bi tr 10cm, v a lm co tr v a lm t ng c ng sinh l. Day n H.34, 124, 300, 103, 126. Day n H.127, 38, 50, 143, 37.
U m 1. Day n b tiu u b u H.41, 143, 127, 19, 37, 38. 2. Hquanh chn kh i u r i l n t i chb ng cy c u gai. V y n n 1. Day n H.50, 41, 17, 38, 85, 51. 2. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 41, 87, 51. 3. Day n H.124, 24, 26, 50, 41, 17, 38, 85, 51. Vim i trng 1. Day nH.19, 22, 87, 34, 197, 37. 2. Day n v hH.85, 104, 38, 29, 63. Gio Trnh Di n Ch n H c Page 171
3. Day n v hH.127, 19, 143, 41, 37, 103. Vim gan m n tnh (cc lo i) 1. Day n v hH.41, 50, 233, 58, 37, 19, 127, 87. 2. Day n H.41, 50, 233, 19, 58, 37, 39. 3. Day n H.50, 19, 37. 4. Day n H.41, 50, 233, 106, 1, 36, 127. Vim ph qu n 1. Day n H.38, 17, 61, 467, 491. 2. Day n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70. 3. Day n H.138, 28, 61, 491, 467. Vim th n 1. Day n H.0, 17, 300, 45, 222, 29. 2. Day n H.50, 41, 38 v h hnh ph n chi u th n trn m t. Xgan c tr ng 1. Day n H.50, 41, 233, 106, 1, 63, 127, 36, 132, 28, 275, 9. 2. Hvng r n trn v hai bn r n (m i ch cch r n 1cm) x p b ng. 3. Day n H.126 b ng ngn tay tr 10 pht ho c day n H.126, 29, 85, 87 l i ti u.
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 172
M i nhn t d i ln
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 173
Gio Trnh Di n Ch n H c
Page 174