You are on page 1of 38

SINH CON THO Y M!

ON 1
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
MU C LU C

Chuong I.......................................................................................2
Co so cu a su sInh sa n I fruy n ho c gIo I finh......................2
Chuong II .................................................................................. 10
SInh con ga I, con fraI nhu y mu n...................................... 10
Chuong III................................................................................. 31
an s va k hoa ch gIa dnh ............................................... 31

I KHA C IINH 2
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
CH!ONC I
CO SO C! A S! SINH SA N I TR!Y N HO C CIO I TINH
M f frong nhu ng va n d quan fro ng nha f frong sInh ho c fu
fruo c fo I nay Ia sInh va f ra do I vo I gIo I finh kha c nhau. Ha ng fram
gIa fhuy f v ba n cha f hI n fuo ng na y da duo c cng b frong ca c
fh ky fruo c va da c bI f o fh ky fhu 19. Nhung chI co fhuy f
nhI m sa c fh |NST) Ia gIa I fhich duo c va n d . Thuy f na y da pha f
hI n duo c co ch bn frong quy f dInh gIo I finh, do Ia nhI m sa c
fh gIo I finh.
CIo I finh cu a co fh sInh va f cu ng Ia m f fnh fra ng co co so
dI fruy n o frong f ba o. Nga y nay, vo I ky fhua f hI n da I cu a f
ba o ho c, nguo I fa da pha f hI n duo c ra ng, NST gIo I finh Ia nhu ng
NST da c bI f, khng gI ng ca c NST fhuo ng va kha c nhau gIu a con
du c va ca I.
Trong f ba o sInh du c cu a ru I gIa m co 4 ca p NST. Con ca I co
1 ca p hnh ha f nho , 2 ca p hnh chu V, va 1 ca p hnh que go I Ia
NST X.O con du c, ca p fhu nha f cu ng hnh ha f, ca p fhu haI va ba
cu ng hnh chu V, co n ca p fhu fu fh m f chI c hnh que go I Ia NST
X |mang finh ca I), chI c kIa nho hon va hnh mo c go I Ia NST Y
|mang finh du c).
Ca c NST XX o con ca I, XY o con du c Ia NST gIo I finh. Trong
f ba o sInh du c, ca c NST fhuo ng f n fa I fha nh fu ng ca p d ng
da ng. Nhu ng NST gIo I finh khI fh d ng da ng, khI khng d ng
da ng fu y fu ng nho m Ioa I. Ca c gene frn NST gIo I finh khng chI
quy dInh finh du c ca I ma co n quy dInh m f s fnh fra ng IIn k f
vo I gIo I finh.O nguo I co 23 ca p NST fh 22 ca p Ia NST fhuo ng, ca p
fhu 23 Ia NST gIo I finh g m XX o nu va XY o nam. O ca c Ioa I co
vu , ch, nha I, bo sa f, sau bo |fru buo m), NST gIo I finh cu a con ca I
d u Ia XX va cu a con du c Ia XY. Tra I Ia I, o chIm, buo m va m f s
Ioa I ca , NST gIo I finh cu a con ca I Ia I Ia XY va cu a con du c Ia XX.
SINH CON THO Y M!ON 3
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
C ch hnh tha nh gi i tnh ng i
O nam gIo I, f ba o sInh du c chu a NST XY. KhI f ba o gIa m
phan fh X va Y fa ch nhau sInh ra haI Ioa I fInh fru ng: m f Ioa I
chu a X |mang finh con ga I), m f Ioa I chu a Y |mang finh con fraI).
S Iuo ng haI Ioa I ba ng nhau. Co n o nu gIo I, khI f ba o gIa m phan,
m I f ba o con d u chu a X, da y Ia f ba o fru ng. Thu c ra, sau haI
Ia n gIa m phan, noa n ba o ca p 1 cho ra m f f ba o fru ng hoa n chInh
vo I fa f ca pha n f ba o cha f du fru ca n fhI f va 3 fh cu c phu bI feo
dI. O nam, sau haI Ia n gIa m phan, fInh ba o ca p 1 cho ra 4 fInh fu
don b I. Ca c f ba o na y khng phan chIa nu a va bI n fha nh nhu ng
fInh fru ng hoa f d ng.
KhI fhu fInh, n u f ba o fru ng ga p fInh fru ng mang NST X
fh ho p fu se co NST XX va pha f frI n fha nh con ga I. N u f ba o
fru ng ga p fInh fru ng Y fh ho p fu se co NST XY va pha f frI n
fha nh con fraI. o Ia co ch hnh fha nh gIo I finh o nguo I. Na m
duo c co ch hnh fha nh gIo I finh va ca c y u f a nh huo ng fo I qua
frnh phan ho a gIo I finh, nguo I fa co fh chu d ng dI u chInh, fhay
d I fy I du c ca I.
Nam 1936, vI n sI Axfaurop |o IIn X cu ) da fa o ra do ng
foa n ca I hoa c foa n du c. VI c dI u chInh fy I du c ca I co y nghIa Io n
frong fhu c fI n. Nhu nuI bo fhIf ca n nhI u b du c, nuI bo su a
ca n nhI u b ca I, nuI ga de ca n nhI u ga ma I, nhung nuI ga fhIf
Ia I ca n nhI u ga fr ng.
Hoa n ca nh fhu fInh, dI u kI n s ng cu a co fh cu ng co fh
Iam fhay dI fy I duc caI. Thi du: TInh frung fho d 12 gIo moI
cho fhu fInh fh fy I du c fang In 2 Ia n. Io n na I d ng du c 12 gIo
mo I cho fhu fInh fh fy I du c cu ng fang ga p ruo I. Io n na I duo c an
u ng da y du fh s Io n ca I frong Iu a de co fh ba ng 1,5 Ia n s Io n
du c. ua chu f n u duo c hun kho I fh s hoa ca I fang In. Tha u
da u n u fr ng frong a nh sa ng cuo ng d y u, s hoa du c gIa m dI...
Tr ng cu a ng i va ng v t co vu
I KHA C IINH 4
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Nam 1827, Cac MacmovIfs er |1782-1872), nha sInh ho c
xua f sa c nguo I Nga |duo c xem Ia nguo I khaI sInh ra mn phI fhaI
ho c) da nghIn cu u m f con cho ca I vu a gIao ca u xong. KhI xem
bu ng fru ng, frong ca c nang Craff v n chI chu a nuo c, ng fha y co
m f nang da c bI f Io n. Ong pha vo nang do ra, khe o Ie o fa ch duo c
m f ha f fro n ma u va ng va da f va o dIa fhu y fInh chu a nuo c. Ong fa
Ia I: "H I h p xem no duo I kinh hI n vI, fI ba ng hoa ng ca nguo I v
sung suo ng. So do Ia a o gIa c nn fI pha I ng I dInh fha n m f Iu c
mo I xem fI p. Te ra va n Ia no - nhu ng qua fru ng gI ng nhu Io ng do
fru ng chIm nhung kich fhuo c fh be hon nhI u". ChI hm sau,
nguo I da ba n fa n va kI m fra Ia I fhi nghI m. Ho a ra, fru ng cu a
nhI u d ng va f co vu chI chin ru ng va o Iu c gIao ca u. K fu do ,
fru ng cu a Io n, bo , cu u, fho ... Ia n Iuo f ra frnh dI n duo I kinh hI n
vI.
O nguo I, fru ng chin va ru ng khng phu fhu c va o gIao ho p.
No ru ng d u da n, kha du ng dInh, cu 28 nga y |hoa c hon) ru ng m f
Ia n va m I Ia n frung bnh m f fru ng. Tuy n yn da fI f haI Ioa I
hoo c mn Ia m cho fru ng chin r I ru ng va o vo I fru ng, d ng fho I Ia m
nIn ma c da con da y fhm, sa n sa ng Ia m f cho ba o fhaI pha f
frI n. Tru ng khng ga p duo c fInh fru ng se bI hu y dI cu ng vo I Io p
nIm ma c da con va o nga y fhu 14 |k fu khI fru ng ru ng), gay hI n
fuo ng cha y ma u go I Ia kInh nguy f.
Tru ng Ia m f f ba o fo nha f cu a co fh . No co ma ng, nguyn
sInh cha f, nhan. KhI chin, fru ng co kich fhuo c 0,2-0,3 mm, hnh
ca u, ma u va ng nha f. Ca c f chu c ban da u frong noa n ba o |bu ng
fru ng) Ia noa n nguyn ba o, cho ra ca c noa n ba o ca p 1. Trong Ia n
phan chIa fhu nha f cu a gIa m phan, no duo c fa o fha nh haI f ba o
co nhan don b I va kich fhuo c kha c nhau, m f Ia noa n ba o ca p 2,
chu a kh I Iuo ng Io n f ba o cha f; haI Ia fh cu c fhu nha f, chu a ra f
if f ba o cha f. Trong Ia n phan chIa fhu haI cu a gIa m phan, noa n
ba o ca p 2 Ia I duo c phan fha nh haI f ba o khng ba ng nhau, fa o
fha nh f ba o fru ng don b I va fh cu c fhu haI be . K f qua Ia noa n
ba o ca p 1 cho ra m f f ba o fru ng hoa n chInh vo I fa f ca pha n f
ba o cha f du fru ca n fhI f, co n ba fh cu c phu feo dI.
SINH CON THO Y M!ON 5
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Tru ng hoa n chInh co 22 NST fhuo ng va 1 NST gIo I finh X.
u ga p fInh fru ng hay khng, fru ng cu ng cu bnh fha n dI fheo con
duo ng co sa n: chuy n d ng fheo ng da n fru ng d n da con vo I f c
d raf cham. dI hf 10-12 cm ng dan frung, no can 8-10 nga y
|ba ng 1% f c d cu a fInh fru ng). Tru ng khng fh fu chuy n d ng
ma duo c v s Ing nhung o ng da n fru ng nhe nha ng ga f dI, d ng
fho I ca c fho fhIf m m ma I cu a ng da n fru ng cu ng h fro fhm
va o.
Tinh tru ng cu a ng i
So vo I fru ng, fInh fru ng nho hon nhI u. Nha khoa ho c
KeIIIker |1817-1905) da chu ng mInh fInh fru ng cu ng Ia m f f ba o.
Ca c f ba o phI cu a da n ng pha f frI n frong fInh hoa n go I Ia fInh
nguyn ba o. No fa o fha nh fInh ba o ca p 1. Su phan chIa cu a fInh
ba o ca p 1 da n d n su gIa m s Iuo ng NST, hnh fha nh haI fInh ba o
ca p 2. Sau Ia n chIa fhu haI cu a gIa m phan, no hnh fha nh 4 finh
fu don b I. Ca c f ba o na y khng co n phan chIa nu a va bI n fha nh
nhu ng fInh fru ng hoa f d ng, frong do co 2 fInh fru ng mang NST
gIo I finh X va 2 fInh fru ng mang NST gIo I finh Y. I u do no I In
ra ng s Iuo ng haI Ioa I fInh fru ng Ia ba ng nhau.
Ha ng nga y, co fh nam gIo I sInh sa n ha ng chu c hoa c ha ng
fram frI u fInh fru ng. T ba o na y khng co nhI m vu mang cha f
dInh duo ng ma chI co m I m f vI c Ia chuy n d ng fm fru ng.
Pha n fo nha f cu a fInh fru ng Ia ca I da u hnh ba u du c vo I ca I mu I
nho n hoa f nhu mu I khoan d du I va o ma ng fru ng. a u fInh fru ng
chu a foa n NST |co 23 chI c ca fha y). No I kha c dI, ca I da u chI chu a
rIng nhan f ba o Ia vu a h f ch. C va duI fInh frung co hnh soI
da I, mo ng manh, co kha nang "qua y" sang haI phia. Nho fh , fInh
fru ng co fh dI d ng v phia fruo c. TInh fru ng chI da I 50-60
mIcron, fu c Ia ba ng 1/6 duo ng kinh cu a fru ng. o I va y, ha ng va n
fInh fru ng co fh ba m va o quanh fru ng ma va n fhu a ch .
KhI ra ngoa I, fInh fru ng na m frong m f cha f Io ng go I Ia fInh
dIch. M I mI fInh dIch chu a 50-100 frI u fInh fru ng, nhung va n
fhu a ch chochu ng boI I I fhnh fhang. TInh dIch Ia mI fruo ng
I KHA C IINH 6
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
dInh duo ng cu a fInh fru ng, d ng fho I Ia mI fruo ng co su c cang b
ma f fhich ho p d fInh fru ng chuy n d ng nhanh hon |m I phu f
fInh fru ng dI duo c 2-4 mm). No ch f kha nhanh frong fInh dIch
|sau 1-2 nga y). O nhI f d fhap, no sng Iau hon: 4 ngay o 10 d C,
ha ng fua n o 4 d C va ha ng chu c nam n u dng kh o -196 d C.
Hi n t ng thu tinh cu a ng i
Tu am da o, chI ca n va I phu f Ia fInh fru ng dI va o d n da con,
sau 2-3gIo da dI h f ng da n fru ng. Sau do , chu ng co n s ng va I
nga y nu a d do I fru ng ru ng.
Trong s fInh fru ng dang du ng h f su c mnh "Iao fo I" fo I ga p
fru ng, co nhu ng fInh fru ng "da I d f" cu Iua n qua n frong am da o va
bIdIch foan o day gI f ch f. Ra f nhI u fInh fru ng Ia c I I va o ca c
n p nhan cu a nIm ma c da con, khng fm duo c du ng duo ng In
ng co fru ng. M f nu a s co n Ia I da ng Ie pha I va o bn ng da n
fru ng ru ng fh Ia I ngo ngh ch sang ng bn kIa m f ca ch ca u may.
Cu I cu ng fh chI co n va I chu c da u fhu cha y du ng duo ng, vo I 1 da u
fhu duy nha f duo c phe p chuI va o fru ng. Thu c ra, m f mnh no
cha ng vuo f qua duo c kho khan na y n u khng co su h fro cu a
ha ng va n, ha ngfrI u fInh fru ng kha c.
Chu fInh fru ng may ma n fI f ra men hyaIurodada d cng
pha ma ngfru ng |men na y hI n da phan Ia p duo c, fhuo ng du ng d
chu a v sInho da n ng do fhI u fInh fru ng, gIu p cho fInh fru ng
da u fIn d da ng Io fva o fru ng). Co nguo I finh ra ng if nha f pha I co
8 frI u fInh fru ng mo I fI f du s men ca n fhI f d Ia m vI c do . o I
va y, n u co fh fhu c hI n su fhu fInh fh ban da u if ra pha I co 80
frI u fInh fru ng, frong do 60% pha I chuy n d ng kho e.
Thu c ra, co fh co va I ba fInh fru ng Io f va o fru ng nhung vI c
fhu fInh da da nh cho con da u fIn; nhu ng con kha c fu fIu hu y va
fro fha nh cha f dInh duo ng cho fru ng. Nhan cu a fInh fru ng dIch Ia I
ga n nhan cu a fru ng; ca haI d u d c foa n b "cu a ca I quy gIa " cu a
mnh |AN) ra go p v n chung. uo I kinh hI n vI, nguo I fa fha y
nhan cu a chu ng nhu fan ra, quy n va o nhau Ia m m f; ca c NST
SINH CON THO Y M!ON 7
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
kha n fruong sa p x p fha nh fu ng ca p. Sau nu a gIo , f ba o fru ng
fhu fInh xong, vo I 23 ca p NST, da du fu ca ch Ia m f co fh mo I.
Iu c na y, gIo I finh cu a fhaI da duo c kha ng dInh, chua co ca ch na o
fhay d I duo c.
Sinh nhi u con cu ng tr ng, kha c tr ng
Ca c ca fh sInh cu ng fru ng co fh fa ch nhau fu ra f so m. Va o
Iu c fru ng vu a phan chIa fha nh haI f ba o fh haI f ba o do da fa ch
ro I nhau pha f frI n d c Ia p fha nh haI phI rIng. o Ia fruo ng ho p
fa ch dI so m nha f. Ca c fhaI cu ng fru ng cu ng chung m f nhau, m f
bu ng I, co cu ng gIo I finh, ca c da c finh d u gI ng nhau.
SInh dI cu ng fru ng bao gIo cu ng hI m hon sInh dI kha c
fru ng. Co nhu ng fruo ng ho p 2 phI khng fa ch ha n, da n d n ca c
fre sInh ra bI dinh va o nhau |10 frI u Ia n sInh mo I ga p m f fruo ng
ho p nhu va y). Nhu ng fruo ng ho p dinh nhau frn dI n r ng go I Ia
qua I fhaI. N u chI dinh if fh fre co fh s ng nhu nguo I bnh
fhuo ng.
SInh nhI u con kha c fru ng Ia fruo ng ho p co nhI u fru ng fhu
fInh |cu ng hoa c kha c fho I dIm). IIch su y hoc da ghI IaI mf s
fruo ng ho p sInh 6 va 8 |ra f hI m). Co n sInh 2, 3, 4, 5 cu ng Iau Iau
mo I co m f Ia n.
Cha ngoai da con
Thng fhuo ng, noa n fu nang Craff o bu ng fru ng khI fhoa f
ra se bI hu f va o Ioa, dI chuy n nguo c chI u vo I fInh fru ng. TInh
fru ng bao vay noa n o ch 1/3 da u vo I fru ng va fhu fInh o day Ia f f
nha f. KhI do , ma ng ngoa I cu a noa n co n mo ng v if bI dIch cu a vo I
fru ng vay bo c, fInh fru ng d chuI qua. Noa n ca ng fI n sau va o vo I
fru ng ca ng kho fhu fInh.
N u fhu fInh duo c o 1/3 da u vo I fru ng, phI chI ma f 6-8 nga y
d dI chuy n d n Ia m f o da con. Tho I dI m na y fhu c va o nga y
fhu 20-22 frong chu ky kInh 28 nga y. Iu c do , nIm ma c fu cung da
da y In, du dI u kI n d phI Ia m f . u vo I fru ng co fh bI vIm
I KHA C IINH 8
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
va he p Ia I fh phI |chI mo I co 58 f ba o) va n co nhI u kha nang dI
chuy n Io f qua ma khng bI a ch fa c gIao fhng. Nho do , fhaI se
pha f frI n frong da con bnh fhuo ng. Trong fruo ng ho p bI "a ch fa c
gIao fhng", phI va n pha f frI n, gay cha y ma u o vo I, khI n ma u
cha y ra o da u Ioa, xu ng da con, am da o va am h , ca n m ngay.
Co fruo ng ho p noa n xua f nhung khng duo c hu f va o Ioa, ga p
fInh fru ng va n fhu fInh. PhI co fh pha f frI n frong bu ng fro f
Io f d n fha ng fhu 7, 8 hoa c fhu 9, ca n m d cu u me va con. VI c
cha n doa n fhaI ngoa I fu cung khng kho , chI ca n dI kha m fhaI
du ng ky ha n.
V sinh
Co nhu ng ca p vo ch ng su f do I khng de , do Ia hI n fuo ng
v sInh. Ca c fruo ng ho p v sInh do phia nam chI m 43-47%. VI c
xa c dInh nguyn nhan v sInh o nam gIo I d hon v co fh xe f
nghI m fru c fI p fInh fru ng |frong khI ra f kho xe f nghI m fru ng).
Co fh d da ng d m s Iuo ng fInh fru ng, finh fy I fInh fru ng kho e
va quan sa f hnh fh chu ng.
V phia nu , nguyn nhan v sInh ra f da da ng va phu c fa p.
Khng pho ng noa n Ia m f nguyn nhan ro ra ng gay v sInh,
nhung chI hay ga p o nhu ng nguo I kInh nguy f khng d u. Nguyn
nhan ph bI n nha f, da ng nga I nha f Ia vIm nhI m. Cha f nha y o
c fu cung Ia n mu da c Ia m fa c vo I fru ng, Ia m cho fInh fru ng khng
fham nha p duo c va o fru ng. Co fruo ng ho p fu cung khng du dI u
kI n cho fru ng fru ngu , n I fI f khng can ba ng, hoa c pH o am da o
gI f ha I fInh fru ng.
o vI c xa c dInh nguyn nhan v sInh o nu gIo I phu c fa p hon
nn ba c sI bao gIo cu ng kha m cho nguo I ch ng fruo c. N u cha c
cha n khng pha I do ch ng, fha y fhu c mo I xa c dInh nguyn nhan
o vo .
O nam gIo I, co fruo ng ho p khng fInh fru ng |do fInh hoa n
ma c ke f o bu ng fu nho , do ha u qua b nh quaI bI, do quang fuy n
hu y hoa I fInh fru ng g c...), fhu a hoa c fhI u NST gIo I finh...
SINH CON THO Y M!ON 9
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
N u fhI u fInh fru ng hoa c fInh fru ng y u, co fh du ng m f
s bI n pha p b I duo ng su c kho e k f ho p du ng fhu c. Ca n xa c dInh
fho I dI m fhu fInh co hI u qua . da nh fInh dIch frong 7-10 nga y
r I xua f fInh m f Ia n sau va o am da o |cho da u duong va f va o sa f
c fu cung). Cho n fho I dI m ru ng fru ng |Iu c dIch am da o va fu
cung Io ng va frong) d fInh fru ng dI chuy n fhua n Io I. Y ho c co n
h fro cha f men hyaIurInIdada d gIu p cho fInh fru ng da u fIn d
da ng chuI Io f va o fru ng.
N u khng fh chu a duo c, vo ch ng Ia I fha fhI f co con fh co
fh fhu fInh nhan fa o. Nn d nghI b nh vI n cho n fInh fru ng cu a
m f nguo I kho e ma nh, fhng mInh va cu ng co gene chuyn mn
vo I vo d nang khI u va so fruo ng cu a con duo c nhan In.
O nu , n u fru ng khng ru ng hoa c fa c vo I fru ng fh co fh
fa ch Ia y fru ng chin o duong su hoa c xIn fru ng cu a m f nguo I kha c,
cho fhu fInh sa n o ngoa I ba ng fInh fru ng cu a ch ng, r I ca y va o da
con. Nhu va y, ba me v sInh nhung va n chu a de duo c nhu mo I
nguo I.
I KHA C IINH 10
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
CH!ONC II
SINH CON CA I, CON TRAI NH! Y M!O N
Nh ng hi u bi t chung
M f frong nhu ng nguy n vo ng chinh da ng cu a ca c ca p vo
ch ng Ia co ca con fraI Ia n con ga I. a y Ia n I ban khoan khng
nho cu a nhu ng gIa dnh sInh con m f b . Nhu ng ca p vo ch ng
chua da f y mu n na y fhuo ng pha vo k hoa ch sInh de .
Mu c fIu cu a cu c va n d ng hI n nay Ia m I ca p vo ch ng chI
nn co fu 1 d n 2 con. fhu c hI n mu c fIu frn, d ng fho I fho a
ma n duo c yu ca u chinh da ng cu a nhI u gIa dnh, ca c ba n dang
frong dI n sInh de ca n na m vu ng va a p du ng phuong pha p khoa
ho c sInh con fraI, con ga I fheo y mu n, sInh con kho e ma nh va
fra nh duo c hI n fuo ng fhu fhaI nhI u con kha c fru ng.
V ma f dI fruy n ho c va y ho c, chu d ng sInh con fraI hay
con ga I co IIn quan d n vI c pho ng b nh cho xa h I, gIu p fra nh
duo c m fs b nh dI fruy n IIn k f vo I gIo I finh nhu b nh mu
ma u, b nh ma u khng dng |fhuo ng chI nam gIo I ma c). N u nguo I
cha ma c b nh, gene b nh se duo c fruy n cho con ga I. N u c ga I
nay sInh con fraI fh nguo I con fraI do se ma c b nh. V va y, frong
ca c fruo ng do , chI de con ga I Ia f f nha f.
Nhu da frnh ba y, fru ng co 22 nhI m sa c fh fhuo ng va 1
nhI m sa c fh gIo I finh X |mang finh ga I). TInh fru ng co haI Ioa I:
M f Ioa I co 22 NST fhuong va 1 NST gIoI finh X; mf IoaI co 22
NST fhuo ng va 1 NST gIo I finh Y |mang finh fraI). Va co fh fhu
fhaI nhu sau:
X + X = XX |sInh con ga I).
X + Y= XY |sInh con fraI)
SINH CON THO Y M!ON 11
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Va n d Ia Ia m fh na o d ca c ca p vo ch ng chu d ng fa o ra
duo c m f frong haI co ch do . I u na y da Ia m cho nhI u nha y
ho c, dI fruy n ho c quan fam frong va I fha p ky qua. Sau khI dI sau
nghIn cu u nhI u va n d co IIn quan d n fInh fru ng va fru ng cu a
nguo I cu ng ca c dI u kI n va hoa n ca nh fhu fhaI, ho da ru f ra
nhu ng k f Iua n quan fro ng va d xua f nhu ng gIa I pha p co gIa frI
Iy Iua n va fhu c fI n. Trong va n d gIo I finh mong mu n, vaI fro
cu a fInh fru ng co finh quy f dInh.
Phng pha p ta ch tinh tru ng
Qua nghIn cu u finh cha f cu a haI Ioa I fInh fru ng, ca c nha
khoa ho c da d ra ca c phuong pha p d fa ch chu ng nhu sau:
- Phng pha p nhu m ma u:
a ng phuong pha p nhu m ma u da c bI f, nguo I fa fha y co haI
Ioa I fInh fru ng ba f ma u kha c nhau. S Iuo ng 2 Ioa I ba ng nhau; suy
ra ca u fa o s dan frong xa h I vo I s Iuo ng fraI, ga I xa p xI nhau |co
I ch nhau m f if, nu nhI u hon nam, do nhI u nguyn nhan).
- Phuong pha p dI n Iy hoa c dI n phan: KhI cho fInh dIch va o
dI n fruo ng fh fInh fru ng Y bI hu f v cu c am, fInh fru ng X v cu c
duong. Nguo I fa hu ng Ia y m f frong haI Ioa I do va bom va o fu
cung cu a nguo I phu nu va o fho I dI m fhich ho p, da f fy I fha nh
cng 80-90%. Phuong pha p na y phu c fa p, kho a p du ng, co fh da n
d n dI da ng ba m sInh o fhaI nhI.
- Phng pha p ly tm:
u a va o ca c finh cha f cu a haI Ioa I fInh fru ng |fInh fru ng Y
be , da u fro n, fro ng Iuo ng rIng Ia 1,07; fInh fru ng X fo, da u ba u
du c, fro ng Iuo ng rIng Ia 1,17), nguo I fa da fa ch chu ng ba ng
phuong pha p Iy fam. Ca n day, m f nho m ba c sI Nha f dang Ia m
fheo phuong pha p na y. Ty I fha nh cng cao. Tuy nhIn, phuong
pha p na y do I ho I ky fhua f cao, kho a p du ng r ng ra I.
- Thu c hI n fhu fInh bn ngoa I, xa c dInh duo c gIo I finh r I
ca y va o fu cung d duo ng fhaI.
I KHA C IINH 12
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Ca c phuong pha p frn phu c fa p, pha I su du ng ky fhua f cao,
khng fu nhIn, kho ph ca p, nha f Ia o nuo c fa va ca c nuo c dang
pha f frI n. Hon nu a, chu ng d gay ra fnh fra ng fhaI khng bnh
fhuo ng.
- Phng pha p ho a ho c:
u a va o finh cha f ua axIf cu a fInh fru ng X va ua kI m cu a
fInh fru ng Y, nguo I fa da d ra phuong pha p don gIa n Ia fhu f ru a
am da o fruo c khI gIao ho p 2 gIo ba ng m f dung dIch kI m nhe hay
axIf nhe |v ha I) d h fro va Ioa I fu m f frong haI Ioa I fInh fru ng.
Mu n sInh con ga I, ca n h fro cho fInh fru ng X, Ioa I fru fInh
fru ng Y, du ng m f fha ca ph nuo c c f chanh fuoI ho a frong 1 Iif
nuo c dun sI d ngu I. Co n mu n sInh con fraI fh ca n h fro cho
fInh fru ng Y, Ioa I fru fInh fru ng X, du ng m f fha ca ph fhu c
fIu mu I |bIcarbonaf nafrI) ho a frong m f Iif nuo c dun sI d
ngu I.
Theo duo c sI Phan u c nh va ba c sI I m Chau, n u mu n
sInh con fraI, nn sInh hoa f vo ch ng frong nga y ru ng fru ng va I
Ia n. Truo c do , pha I d da nh fInh dIch frong 7-10 nga y. KhI sInh
hoa f, nguo I ch ng nn fa o cho nguo I vo da f duo c khoa I ca m va
xua f fInh sau va o am da o. N u mu n sInh con ga I, sau khI h f
kInh, vo ch ng ca n sInh hoa f fhuo ng nga y, d n fruo c nga y fru ng
ru ng haI nga y fh ngu ng. Khng gIao ho p frong nga y ru ng fru ng
va nga y ga n ru ng fru ng, khng ca n d da nh fInh dIch.
HaI fa c gIa frn co n gIo I fhI u ca phuong pha p an u ng fheo
ch d , phuong pha p du a va o fu I nguo I me va fha ng fhu fhaI fheo
am IIch. a phuong pha p na y co n dang duo c fI p fu c nghIn cu u.
Phng pha p a p du ng ch n
Tu nam 1985, gIa o su nhI khoa nguo I Pha p Josepf
SfovkovskI da chu y d n m I quan h gIu a su bI n duo ng khoa ng
cha f va su phan ph I gIo I finh. Qua ha ng Ioa f nghIn cu u, 10 nam
sau, ng dua ra haI ch d an u ng d sInh fraI, ga I fheo y mu n.
Theo ng, mu n sInh ga I fh pha I an nha f, v n u fhI u mu I, hoa f
SINH CON THO Y M!ON 13
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
d ng cu a fuy n fhuo ng fha n se gIa fang. Chu ng fI f ra nhI u kich
f fhuo ng fha n, Ia m cho cha f kaII |K) bI Ioa I ra kho I ca c m f ba o,
fu c Ia fa o ra m f mI fruo ng axIf kha ma nh o phu nu ... Nhu ng
fhu c an nhu bo su a, ca c sa n pha m cu a su a va rau xanh co fh
fhich ho p vo I ca c ba me mu n sInh con ga I.
Co n n u mu n sInh con fraI, nguo I me pha I an fhu c an ma n,
ca c mo n khoaI fay, fhIf, ca chua. Trong 20 nam fhu nghI m frn
ca c Ioa I bo sa f, ng nha n fha y nhu ng con duo c an nhI u cha f Na,
Ca, K ha u h f d u sInh con du c.
SfovkovskI cu ng nha n fha y ra ng, su bI n fha I cu a no ng no c
fu y fhu c va o mI fruo ng nuI chu ng. MI fruo ng gIa u K se cho ra
nhI u con du c, gIa u Ca hoa c Mg fh no ng no c ca I nhI u hon. O mI
fruo ng nuI frung finh, fy I du c ca I ba ng nhau. Thu nghI m frn
chu f c ng, ng cu ng nha n fha y n u an nhI u K hoa c khng co Ca,
chu f me se de nhI u chu f du c; n u nguo c Ia I, chu ng se de nhI u
chu f ca I.
a c sI Iefe vre o ArgenfIna da nghIn cu u kha u pha n fhu c an
cu a ga n 2.600 con bo o hon 130 fra I. Ong nha n fha y, fu y fheo ha m
Iuo ng khoa ng cha f cu a da f va cu a phan bo n, Ioa I co ma bo me an
se quy f dInh vI c no sInh ra b du c hay b ca I nhI u hon. N u
fhu c an gIa u K, se co nhI u b du c. Tu do , nguo I fa da d ra kha u
pha n fhu c an frong chan nuI bo me nhu sau: Mu n co nhI u b
du c d Ia y fhIf, ca n fhm K, NaCI |mu I an), Ioa I bo f fhu c va f gIa u
kIm Ioa I kI m fh |C, Mg) nhu co Iurerne. co nhI u bo su a fh
fhm va o fhu c an sInh f , Ca, Mg.
CIa o su J.IorraIn |Canada, cu ng chu fr m f nho m nghIn
cu u v m I quan h gIu a vI c sInh con fraI, ga I va khoa ng cha f
frong fhu c an. Trong 100 ca p vo ch ng duo c nghIn cu u |pha n Io n
chI sInh con fraI), co 80% da v fnh fheo ch d an qua ma n.
Nhu ng ca p sInh foa n con ga I Ia I an nhI u fhu c an gIa u kIm Ioa I
kI m fh hon. V sau, ng fhu nghI m phuong pha p na y d fhu
fhaI cho 216 phu nu , k f qua Ia 175 fruo ng ho p fha nh cng |81%).
I KHA C IINH 14
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Trong m f nghIn cu u kha c, co 24 frong f ng s 30 ca p vo
ch ng an u ng fheo ch d sInh con fraI da da f duo c y nguy n;
16/20 ca p an fheo ca ch sInh con ga I da co duo c c cng chu a mong
do I.
Nam 1977, nu ba c sI MIcheIIe u hoa n fha nh vI c nghIn
cu u frn 102 phu nu chI sInh foa n fraI hay foa n ga I |ch d an
u ng cu a ho duo c xa c dInh ca n fha n v fy I khoa ng cha f ha ng
nga y). K f qua Ia o 84% phu nu sInh con fraI, fy I ca c fha nh pha n
K va Na cao ga n ga p 4 Ia n so vo I Ca va Mg. O 80% phu nu sInh
con ga I, fy I K va Na chI cao ga p dI.
M f cu c fhi nghI m Iam sa ng o b nh vI n phu sa n Porf
RoyaI nam 1976 cu ng cho fha y, frong 27 phu nu su du ng phuong
pha p an u ng d sInh fraI hay ga I fheo y mu n, co 19 nguo I fha nh
cng. CIa o su SrovkovskI cu ng da ph I ho p vo I J.C Krov d fhu c
hI n 38 ca, k f qua Ia co 32 fha nh cng.
O VI f Nam, cu I nam 1983, gIa o su Nguy n Ngo c Toa n va
ba c sI Pha m Ngo c Phu |VI n quan y 108, Ha N I) cu ng da soa n 5
fhu c don cho ca c ca p vo ch ng frong dI n sInh de |a p du ng vo I su
huo ng da n cu fh cu a vI n).
Theo cng fhu c cu a MIcheIIe uc, n u mu n sInh con fraI,
nguo I me ca n an ma n, co n mu n sInh con ga I fh an nha f. V va y,
nhu ng nguo I co b nh huy f a p cao, b nh fha n, phu n fh khng
fh an u ng fheo ch d sInh con fraI; n u co b nh so I fha n, pha I
kIng ca c cha f co canxI fh khng nn an ch d sInh con ga I.
VI c a p du ng phuong pha p na y cu ng phI n ha va phu c fa p,
pha I Iu a cho n fhu c an, d u ng frong 10 fua n. VI c an qua ma n
hoa c qua nha f d u d gay r I Ioa n dInh duo ng, a nh huo ng d n su c
kho e cu a haI vo ch ng, khI n fru ng va fInh fru ng ke m v cha f
Iuo ng, a nh huo ng khng f f d n fhaI.
Ta ch finh fru ng du a frn f c d va fho I gIan f n fa I I ch
nhau cu a 2 Ioa I fInh fru ng.
SINH CON THO Y M!ON 15
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
a c sI sa n khoa Iaudrum . ShefIes o a I ho c CoIombIa
|My ) khI nghIn cu u v fInh fru ng cu a nguo I da fm ra finh cha f
sau: TInh fru ng Y dI chuy n nhanh nhung ch f so m; fInh fru ng X
dI chuy n cha m nhung s ng daI. Ong da d ra gIa I pha p: vo ch ng
ga p nhau fruo c hoa c du ng nga y ru ng fru ng. Ca p nhau fruo c nga y
ru ng fru ng se d sInh con ga I v fInh fru ng Y ma f fa c du ng so m,
khng cho duo c, chI co n Ia I fInh fru ng X cho fru ng ru ng. Ca p nhau
du ng nga y fru ng ru ngfh fInh fru ng Y cha y nhanh chuI va o fru ng
fruo c, fhu fInh cho con fraI.
a c sI rIcson |My ) da Ia m fhi nghI m: cho fInh fru ng nguo I
cha y qua cha f anbumIn bo . TInh fru ng Y cha y nhanh hon, duo c
hu ng Ia y, bom va o fu cung cu a phu nu . K f qua Ia ga n 100%
fruo ng ho p co fhaI fraI fheo y mu n. Co n mu n sInh con ga I fh
hu ng fInh fru ng X va fy I fha nh cng cu ng cao. Phuong pha p na y
phu c fa p Ia I khng fu nhIn nn if duo c du ng.
Co fa c gIa cho ra ng vo ch ng ga p nhau fu nga y fhu 7 d n
nga y fhu 11 k fu nga y ba f da u ha nh kInh |frong chu ky 28 nga y)
fh sInh con ga I; co n ga p nhau va o nga y fru ng ru ng fh sInh con
fraI.
Ca ch xa c nh nga y tr ng ru ng
- Tinh fheo ky kInh: Truo c ky kInh 14 nga y Ia nga y fru ng
ru ng du chu ky kInh nguy f da I hay nga n. O day quy uo c nga y fhu
nha f Ia nga y ba f da u ha nh kInh. N u chu ky 28 nga y fh nga y fhu
14 Ia nga y fru ng ru ng |fu c Ia 28-14 = 14). N u chu ky 29 nga y fh
do Ia nga y fhu 15.
O nhu ng nguo I kInh nguy f khng d u |do su c kho e khng
bnh fhuo ng, cu c s ng gIa dnh khng vuI fuoI fhoa I ma I, n p
sInh hoa f, nghI ngoI khng ha I ho a...), ca ch xa c dInh frn khng
chinh xa c, khng nn a p du ng d chu d ng fhu fhaI fheo gIo I finh
hoa c d fra nh fhaI.
- o fhan nhI f: u ng nhI f k d fheo do I fhan nhI f m I
sa ng fruo c khI xu ng gIuo ng va o m f gIo nha f dInh, ghI In ba ng
I KHA C IINH 16
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
fheo do I. ChI su du ng m f nhI f k d fra nh saI s va Ia y o m f noI
nha f dInh frn co fh |nhu o ha u mn hoa c am da o). N u Ia y o
na ch hoa c mI ng fh nhI f d fha p hon 0,3 - 0,5 d C. Sau khI
ha nh kInh d n fruo c nga y fru ng ru ng 2 nga y, fhan nhI f fha p hon
fhan nhI f frung bnh 0,2 - 0,3 d C. Trong vo ng 2 nga y fruo c khI
fru ng ru ng, fhan nhI f fu f xu ng fhm 0,1 - 0,2 d C |dI m fhan
nhI f fha p nha f Ia nga y sa p ru ng fru ng). Nga y ru ng fru ng |fhuo ng
Ia 13-16 nga y fruo c khI fha y kInh), fhan nhI f d f ng f fang In
0,3 - 0,5 d C |frn fhan nhI f frung bnh 0,1 - 0,2 d C) va cu gIu
nhu va y cho d n cu I chu ky , sau do fu f xu ng d sang m f chu ky
kha c.
Theo do I k f qua do fhan nhI f cu a m f s chI em, nguo I fa
fha y duo ng bI u dI n dI fu fha p In cao, co khI In IIn fu c 2-3
nga y. Nguyn nhan Ia frong bu I sa ng da u fIn, nhI f d mo I In
m f if, sa ng hm sau fang fhm m f if nu a. Trong fruo ng ho p na y,
nga y fhu haI hoa c fhu ba Ia nga y fru ng ru ng.
Ca n fheo do I nghIm fu c frong ba chu ky II n d fha y quy
Iua f fhan nhI f cu a mnh. Sau do , chI em co fh do va I nga y frong
m f chu ky fruo c khI fru ng ru ng Ia xa c dInh duo c nga y fru ng
ru ng.
Nhu ng chI em co kInh nguy f khng d u va chI em dang cho
con bu co fh su du ng phuong pha p na y d fra nh fhaI.
M I ca p vo ch ng nn mua m f chI c nhI f k fhng fhuo ng
d su du ng. Nguo I vo ca n duo c hua n Iuy n d fhng fha o frong
khau su du ng nhI f k , n u co kho khan, ca n nho su gIu p do cu a
nguo I ch ng.
- Nhu ng da u hI u kha c:
+ Va o nga y fru ng ru ng, o I c fu cung co mf chaf dIch
nho n, frong. Cho cha f do va o haI ngo n fay, co fh ke o ra duo c. N u
gIao ho p Iu c do , fu cung co kha nang fhu hu f fInh fru ng ma nh.
+ Tu Iu c fru ng ru ng fro dI, d pH o mI fruo ng am da o Ia
7,5 - 8,0. Truo c nga y fru ng ru ng Ia 7,3 va fha p hon.
SINH CON THO Y M!ON 17
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
+ Trong nhu ng nga y fru ng ru ng, nguo I vo fhuo ng co ca m
gIa c d ng fnh |fhich ga n ch ng), fhuo ng chu d ng ga p ch ng. M f
s chI em co hI n fuo ng bu n nn.
+ Va I nga y fruo c khI fru ng ru ng, o pha n Io n chI em, vu no
fo va co ca m gIa c cang cu ng.
Phng pha p thu thai trai, ga i theo y mu n
Mu n sinh con ga i
Vo ch ng chI ga p nhau m f Ia n fruo c nga y fru ng ru ng 3-4
nga y. Ch ng d da nh fInh dIch frong 7-10 nga y.
Iuu y :
- ng fa c cu a ch ng ca n nhe nha ng, fra nh kich fhich Ia m
cho nguo I vo ru ng fru ng d f xua f.
- KhI xua f fInh, khng cho duong va f va o sau, chI khoa ng 1/3
chI u da I am da o fu ngoa I va o |xua f fInh nng) d cho fInh fru ng Y
na m Iau o am da o va suy y u da n, chI co n fInh fru ng X f n fa I, va o
fu cung, ng da n fru ng, cho fru ng ru ng d fhu fInh.
- h fro fInh fru ng X va Ia m suy y u fInh fru ng Y, chI em
co fh fhuf rua am dao bang dung dIch axIf nhe fruo c khI gIao ho p
1 gIo |1 fha ca ph nuo c c f chanh fuoI ho a frong m f Iif nuo c dun
sI d ngu I). Nhu ng chI em fhuo ng an qua ma n, s ng o mI n bI n
hoa c fhuo ng u ng nuo c su I co nhI u cha f khoa ng Na fh pha I a p
du ng nghIm fu c d ng fa c h fro na y. N u chI em an bnh fhuo ng
an nha f, o d ng ba ng hoa c mI n nu I hoa c fhuo ng u ng nuo c su I
co nhI u cha f khoa ng Ca, fh khng ca n fhu f ru a am da o.
- VI c xa c dInh fruo c nga y fru ng ru ng kho chinh xa c, pha I
du a va o quy Iua f fhan nhI f if nha f Ia 3 chu ky . I vo I chI em co
vo ng kInh khng d u, vI c xa c dInh na y Ia I ca ng kho , do I ho I pha I
kIn fr fheo do I mo I da f k f qua .
Mu n sinh con trai
Vo ch ng chI ga p nhau m f Ia n sau nga y fru ng ru ng 1 nga y.
Ch ng pha I d da nh fInh dIch frong 7-10 nga y.
I KHA C IINH 18
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
- Xua f fInh sau cho fInh fru ng Y cha y va o fu cung va ng da n
fru ng so m hon, fI p ca n duo c vo I fru ng d fhu fInh.
- h fro cho fInh fru ng Y va Ia m suy y u fInh fru ng X, chI
em co fh fhu f ru a am da o ba ng dung dIch kI m nhe fruo c khI gIao
ho p 1 gIo |m f fha ca ph fhu c fIu mu I Icarbonaf nafrI ho a
frong m f Iif nuo c dun sI d ngu I). Nhu ng chI em na o fhuo ng
nga y quen an nha f hoa c s ng o mI n nu I, hoa c fhuo ng u ng nuo c
su I co nhI u cha f khoa ng Ca, fh pha I a p du ng nghIm fu c d ng
fa c h fro na y. N u chI em an bnh fhuo ng hoa c an ma n, s ng o
d ng ba ng hoa c mI n bI n, hay u ng nuo c su I co nhI u cha f
khoa ng Na fh khng ca n a p du ng.
CIao hop xong, chI em phaI nam 3 - 4 gIo mo I dI fa m ru a va
du ng d I nuo c va o sau va o am da o |d I vo I ca haI fruo ng ho p sInh
fraI va sInh ga I).
Nga y nay, khoa ho c da pha f hI n ga n 100 h fh ng chu c
nang co fh con nguo I hoa f d ng fheo nhIp dI u nga y va dm. Ca c
b pha n n I fa ng frong co fh chu ng fa na m frong pha a xif nu a
nga y |fu 3 d n 15 gIo ), nu a nga y co n Ia I |fu 15 d n 3 gIo ) na m
frong pha kI m.
Qua nghIn cu u, fh ng k nhI u ca p vo ch ng da a p du ng
phuong pha p sInh fraI, ga I fheo y mu n, chu ng fI da fhu duo c k f
qua nhu sau: 104 cha u ra do I kho e ma nh, kha u khInh, can na ng
frn 3 kg; con v gIoI finh fheo y mun, fy I gaI daf 90%, fy I fraI
da f 97%. Ca n day, nhI u nguo I a p du ng phuong pha p frn cu ng co
k f qua f f, fy I fraI n dInh, fy I ga I da f cao hon.
Nh ng y u t a nh h ng n s ru ng tr ng
O co fh m f phu nu co su c kho e bnh fhuo ng, frung bnh
m I fha ng co m f fru ng chin, ru ng ra, roI va o vo I fru ng. Qua frnh
do bI chI ph I bo I nhI u y u f mI fruo ng frong va ngoa I co fh ,
bao g m:
- Tra ng fha I su c kho e, n n p sInh hoa f, nghI ngoI, Iao d ng,
cu c s ng gIa dnh, fra ng fha I fInh fha n... Chu ng a nh huo ng d n
SINH CON THO Y M!ON 19
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
n I fI f f , ma n I fI f f Ia I chI ph I foa n b qua frnh chin va
ru ng cu a fru ng.
- Ch d an u ng dI u d : CIu p cho co quan sInh du c hoa f
d ng bnh fhuo ng, nang Craff pha f frI n bnh fhuo ng, fru ng ru ng
du ng nga y.
- Tru ng co fh ru ng d f xua f, so m hon m f va I nga y so vo I
quy Iua f n u nhu vo ch ng Iau nga y mo I ga p nhau; hoa c n u frong
quan h vo ch ng, nguo I vo da f hu ng fhu fuy f dInh |su co bo p cu a
fu cung, bu ng fru ng Ia m cho a p Iu c o ngoa I nang Craff fang gay
vo nang, gIa I pho ng fru ng). Co fa c gIa cho ra ng nang vo do su fang
a p Iu c o frong nang |do kh I Iuo ng frong nang fang In, vo nang
da y ra che n va o kh I nuo c...), do fa c du ng fIu ho a cu a m f s
men, do ca c fua vo I fru ng co xa f In hoa c do r I Ioa n va n ma ch,
khI n m f ch na o do o frn nang bI fhI u ma u nuI duo ng, da n
d n hoa I fu ...
Qua ca c y u f frn, chu ng fa fha y fru ng co fh ru ng so m
hoa c mu n hon fheo finh foa n Iy fhuy f. V va y, chI co ca ch xa c
dInh chinh xa c nha f Ia du ng nhI f k d do fhan nhI f.
KhI fru ng ru ng, co chI em "ca m fha y duo c", nhI u chI em
khng "ca m fha y" duo c nhung co bI u hI n ra ngoa I Ia hI n fuo ng
kInh nguy f |n u khng fhu fhaI). Chu ky kInh nguy f d u da n
hay khng chinh Ia bI u hI n su ru ng fru ng co d u hay khng,
hoa f d ng n I fI f co bnh fhuo ng khng. o do , d I vo I fa f ca ca c
ba n nu , vI c fheo do I ky hI n fuo ng kInh nguy f frong s rIng cu a
mnh fha f ca n fhI f.
Chu ng ta o ra i a con kho e ma nh, xinh e p
Co haI kha I nI m hoa n foa n kha c nhau frong quan h vo
ch ng:
- Kha I nI m fhu fhaI, sInh de .
- Kha I nI m v sInh Iy vo ch ng va fra nh fhu fhaI.
I KHA C IINH 20
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
O day chu ng fI ba n v kha I nI m fhu nha f. d a p du ng,
chu ng fI xIn chIa qua frnh fhu fhaI va sInh con fha nh 5 gIaI doa n
d ca c ba n fham kha o.
1. Chu n b
- C ga ng fa p frung b I duo ng frong m f fho I gIan nha f dInh.
N u m f frong haI nguo I y u fh fa p frung cho nguo I do . N u co
b nh a nh huo ng d n fhaI fh pha I chu a Ia nh b nh. Nguo I vo da
dn fuI 22 nhung chua du dI u kI n fh hoa n fhu fhaI.
- Khng duo c fhu fhaI n u fruo c do 3 fha ng, m f frong haI
nguo I ma c b nh so I, cu m, s f xua f huy f...
- Pho ng ngu cu a vo ch ng pha I go n sa ch, nn frang fri de p,
co a nh fre con kha u khInh, ma nh kho e.
- Co k hoa ch va chua n bI fruo c ca c dI u kI n ca n fhI f cho
ca c gIaI doa n sau.
2. Thu thai
- Nn cho n mu a xuan d fhu fhaI, cho n Iu c haI vo ch ng sung
su c va ca m fha y fhoa I ma I. Ngoa I ra, ca n can nha c fhm v fa c
du ng cu a mI fruo ng, khi ha u fu ng vu ng d I vo I fre so sInh va
dInh fho I gIan fhu fhaI.
- ChI gIao ho p m f Ia n frong nga y da chI dInh, fheo phuong
pha p fhu fhaI fraI hoa c ga I fheo y mu n.
- CIao ho p va o sa ng so m, sau m f gIa c ngu ngon.
- Vo ch ng khng duo c fhu fhaI frong Iu c ch ch choa ng hoI
men.
3. D ng thai
Trong gIa dnh |cha me anh chI em, vo ch ng...) ca n co m f
cu c s ng hoa fhua n, du ng d nhu ng chuy n ca I va a nh huo ng d n
nguo I vo , nha f Ia gIaI doa n fhu fhaI va duo ng fhaI. Tu khI fhu fhaI
d n fua n fhu 11 Ia gIaI doa n quan fro ng nha f frong foa n b qua
frnh hnh fha nh va pha f frI n cu a fhaI.
SINH CON THO Y M!ON 21
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
- Tua n fhu 1-3: Tru ng "Ia m f " va o nIm ma c da con, fhaI d
ch f va sa y.
- Tua n fhu 2-5: Hnh fha nh da s ca c co quan. Tho I ky na y,
fhaI d ch f hoa c qua I dI fu ng vu ng Io n, gay qua I fhaI hoa c ca c
khuy f fa f na ng.
- Tua n fhu 8-11: Hnh fha nh rau, fhaI d bI r I Ioa n nuI
duo ng, gay ra dI da ng, b nh ba m sInh, a nh huo ng d n fri fhng
mInh, fh Iu c va su c d kha ng cu a du a fre sau na y.
Trong gIaI doa n na y, vo ch ng fra nh gIao ho p. Nguo I vo
fra nh du ng ca c Ioa I ruo u va fhu c Ia . N u nguo I me bI b nh so I,
cu m, s f xua f huy f... fh pha I dI kha m ngay d fha y fhu c cho y
kI n gIa I quy f.
Sau 3 fha ng, fhaI nhI da hnh fha nh xong ca c co quan va ba f
da u pha f frI n. a c bI f, frong 3 fha ng cu I, fhaI pha f frI n
nhanh, n u ch d an cu a ba me co qua if profIde fh s Iuo ng f
ba o na o se gIa m dI. Sau na y, s Iuo ng f ba o na o cu a fre se khng
fang nu a. Nhu ng du a fre na y khI Io n In se bI a nh huo ng fo I su
pha f frI n cu a fri fu .
KhI fhaI d n fha ng fhu 8 hoa c fhu 9, ca n fIm va o ba p fhIf
cu a me m f II u duy nha f 600.000 don vI vIfamIn A va 600.000
don vI vIfamIn 2 d d pho ng b nh co I xuong ba m sInh cho con.
VIfamIn A co frong da u gan ca fhu hay ca chIm, Io ng do fru ng,
cha f kem cu a su a, m f s rau qua nhu ga c chin, du du , b cng
anh, ca r f, raudI p. VIfamIn co nhI u frong da u ca , gan d ng
va f, fru ng... N u khng du ng fhu c, co fh an nhI u fhu c an k
frn.
Va o 3 fha ng cu I cu a fhaI ky va 6 fha ng da u sau khI de ,
nguo I me a n an fhm m I fha ng 3 kg ga o va 1 kg fhIf. Co nhu va y
mo I ba o da m cho fre khng bI fhI u can va nguo I me co du su a cho
con bu .
Tha ng cu I cu ng, vo ch ng fra nh gIao ho p. Ca c fha ng fruo c
do co fh gIao ho p nhung d ng fa c pha I fha f nhe nha ng vo I fu fh
I KHA C IINH 22
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
na m nghIng. KhI co fhaI, chI em pha I dI kha m fhaI; if nha f fu Iu c
co fhaI dn khI de nn kham 3-5 Ia n. Va o nhu ng fha ng cu I, ca n dI
kha m d u d fha y fhu c va nguo I h sInh fheo do I, cha n doa n va
Iuo ng fruo c vI c sInh de .



4. e va sau e
- ChI em na o cu ng mu n "de khng dau". Mu n fh , ngay fu
Iu c chua co hoa c mo I co fhaI, nguo I me ca n a p du ng phuong pha p
fa p Iuy n sau:
- Truo c h f, fa p m f s d ng fa c fh du c Ia m m m de o ca c
kho p xuong cha u, ha ng, da u g I, c f s ng. Ta p o fu fh na m ngu a,
na m sa p, ng I bo b n chan.
- Ta p fhu gIa n foa n fhan. ay Ia khau quan fro ng nha f v Iu c
de ca n gIa n m m nhu ng co ba p khng ca n fhI f, chI co ru f nhu ng
co ca n fhI f. Ha n ch su fruong co fra n Ian.
- Ta p Ia m chu hoI fho .
- Ta p dI u khI n co hoa nh va ca c co ph I ho p. Trong Iu c ra n
de , sa n phu ca n ra n Iu c da fho va o, chu khng fho ra h f r I mo I
ra n. Iu c ra n, su du ng co hoa nh da y fu cung xu ng va su du ng ca c
co o pha n frn I ng ngu c d fho |Iu c na y fho ra f nhanh va nng).
CIu a haI con ra n, ca n Ia y hoI Ia I ngay va gIa n m m foa n fhan.
Nh ng i u c n tra nh va nn la m sau khi e
- Khng na m fhan v co fh Ia m bo ng me va con. HoI d c |khi
CO2) fu kho I fhan xng In se Ia m vo h ng ca u, gay fhI u ma u cho
me va con.
- Khng cho sa n phu an qua ma n v co fh gay huy f a p cao,
In con co gIa f.
- Khng Iao d ng na ng qua so m.
SINH CON THO Y M!ON 23
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Nh ng i u c n th c hi n:
- phu sa n va fre so sInh na m noI fhoa ng khi, kin gIo .
- Cho con bu sua me ngay 2 gIo sau khI sInh.
- Cho sa n phu an da y du cha f b , rau xanh, fra I cay fuoI.
- Ta m, fhay qua n a o ha ng nga y.
- Ta p fh du c nhe nha ng khI ba f da u ra huy f hI.
Ca n d n b nh vI n ngay khI sa n phu s f cao, ra huy f fuoI
va sa n dIch co mu I hI.
5. Giai oa n nui da y con
- Cho con bu: Cho bu so m ngay frong 2 gIo da u sau khI sInh
d fa n du ng gIa frI dInh duo ng va su c mI n dIch cao cu a su a non.
Ca n cho bu d u, bu fhoa I ma I, khng fheo nhu ng gIo gIa c quy dInh
qua nghIm nga f va cu ng nha c. Tra nh caI su a so m va d f ng f, if
nha f pha I cho bu m f nam.
- TIm chu ng vacxIn pho ng ca c b nh fruy n nhI m nguy
hI m nhu Iao, ba I II f, so I, ba ch ha u, ho ga va u n va n.
- KhI nuI con ba ng su a, ba me ca n an ca c cha f fa o xuong cho
fre , vo I Iuo ng vIfamIn fang ga p 4 Ia n, canxI ga p hon 2 Ia n so vo I
bnh fhuo ng. N u fhI u haI cha f na y, fre se bI co I xuong. VIfamIn
co nhI u frong da u ca , ga o, fru ng... CanxI co nhI u frong cua, ca ,
fm, su a...
- fra nh vIm ph I, vIm ph qua n va ca m va f cho fre , ba
me ca n h f su c Iuu y d fre khng bI no ng Ia nh d f ng f |khI con
dang foa f m hI fh khng fa m ngay, khng qua f ma nh).
- Khng khi va a nh sa ng ra f ca n cho fre . u ng d ca c cha u
fhI u khng khi frong Ia nh va a nh sa ng ban maI.
Giao h p m t l n a t c b n mu c tiu
Mu c tiu th nh t: Quy t nh gi i thai
I KHA C IINH 24
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Ta I sao quy dInh chI ga p nhau m f Ia n qua kha f khe nhu
va y7 ay chinh Ia m f frong 3 bi quy f sInh con fheo y mu n |2 bi
quy f co n Ia I Ia xa c dInh nga y ga p nhau, fu c nga y ru ng fru ng va
phuong pha p xua f fInh d quy f dInh gIo I fhaI).
M I Ia n xua f fInh, co haI doa n fInh fru ng fhI nhau cha y,
doa n cha y fruo c Ia fInh fru ng Y. Sau khI ru ng 1-2 nga y, fru ng
na m a n o 1/3 ng da n fru ng va da u vo I. oa n fInh fru ng Y bo c
quanh fru ng o vo ng frong nhung khng fI f du cha f men d cng
pha ma ng fru ng. oa n fInh fru ng X bo c vo ng fhu haI quanh fru ng
va fI f fhm cha f men h fro . Ma ng fru ng bI cng pha , m f fInh
fru ng Y o vo ng frong va n co n sung su c, chuI va o fruo c, fh Ia
fru ng duo c fhu fInh. Co n n u ca haI doa n fInh fru ng khng Ia m
nn fro fr ng g fh khng fh fhu fhaI duo c.
N u vo ch ng ga p nhau Ia n fhu haI fh vo ng ba Ia doa n fInh
fru ng Y, vo ng b n Ia doa n fInh fru ng X. Iu c na y, fInh fru ng vo ng
m f y u hon va fInh fru ng X da chen ngang fI p ca n ma ng fru ng,
fh Ia fInh fru ng X |ga I) da chuI va o fhu fInh.
I vo I m f ba I foa n co nhI u a n s , n u khng quy dInh ro
va khng fhu c hI n nghIm fu c fh k f qua nhI u khI fra I nguo c
|mu n sInh con ga I Ia I ra con fraI va nguo c Ia I). Ca haI fruo ng ho p
|fhu fhaI fraI, ga I) d u chI ga p nhau m f Ia n, n u chu ky do khng
fhu fhaI fh do I chu ky sau. HaI ba n du ng no ng Io ng.
Mu c tiu th hai: Ba o a m ch t l ng tinh tru ng
Cha me fruy n nhI m sa c fh cho con ca I. S nhI m sa c fh o
fh h sau bao gIo cu ng du ng ba ng fh h fruo c, fhu a hay fhI u
d u gay ra nhu ng r I Ioa n. a c bI f, s nhI m sa c fh bao gIo cu ng
cha n |23 ca p): 23 nhI m sa c fh cu a fInh fru ng k f ho p vo I 23
nhI m sa c fh cu a fru ng. ay Ia ba ng co v su fhu a k nhI m sa c
fh cu a ca c fh h n I fI p nhau. Theo finh foa n, ca c nhI m sa c fh
mang ha ng va n hoa c ha ng frI u gene. Tu gIay phu f fhu fInh, hnh
fha nh f ba o da u fIn, f ba o do mang nhI u finh fra ng fI p fhu fu
b me . ChI m f frong ha ng frI u gene cu a b me bI hu ha I Ia du
mo da u cho su xua f hI n can b nh dI fruy n frong nhI u fh h .
SINH CON THO Y M!ON 25
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
VI c fhu a hoa c fhI u nhI m sa c fh ca ng gay nhu ng bI n Ioa n o
mu c d na ng hon.
No I m f ca ch f ng qua f, fh cha f va fInh fha n cu a b me a nh
huo ng fru c fI p d n con qua fru ng va fInh fru ng fu gIay phu f fhu
fInh. V va y, ca n chua n bI m f ca ch cng phu va ky ca ng fruo c khI
fhu fhaI. Nguo I vo chua n bI cho fru ng co cha f Iuo ng f f nha f: su c
kho e f f, kInh nguy f d u, fra ng fha I fInh fha n vuI fuoI fhoa I ma I.
Nguo I ch ng chua n bI cho fInh fru ng co cha f Iuo ng f f nha f: su c
kho e f f, fra ng fha I fInh fha n f f; va d da nh fInh dIch 7-10 nga y
d fhu fhaI. N u gIao ho p Ia n fhu haI hay nhI u Ia n fh cha c cha n
Ia fInh fru ng ke m v cha f Iuo ng va s Iuo ng. Ca n Iuu y fhm Ia
khng duo c d da nh qua 10 nga y v dI u na y cu ng gay gIa m cha f
Iuo ng.
Mu c tiu th ba: Tra nh c hi n t ng thu thai nhi u con
kha c tr ng.
CIo I finh cu a fhaI hoa n foa n do fInh fru ng quy f dInh. Thng
fhuo ng, m I chu ky kInh nguy f co m f fru ng ru ng. Trong m f s
fruo ng ho p, ca haI bu ng fru ng d u co fru ng ru ng. SInh dI, sInh
nhI u con kha c gIo I hoa c cu ng gIo I nhung khng gI ng nhau Ia
hI n fuo ng sInh dI kha c fru ng hoa c sInh nhI u con kha c fru ng, do
haI hoa c nhI u fru ng cu ng ru ng va cu ng duo c fhu fInh. Truo ng
ho p sInh dI cu ng fru ng hoa c nhI u con cu ng fru ng fh bao gIo fre
cu ng cu ng gIo I finh va ra f gI ng nhau.
Trong m f chu ky kInh nguy f, n u haI bu ng fru ng d u co
fru ng ru ng fh co fh ru ng cu ng m f Iu c hay ru ng fruo c sau I ch
nhau. Co fh va I ba fInh fru ng chuI va o m f fru ng nhung vI c fhu
fInh da nh cho con da u fIn. Nhu ng con kha c fu fIu hu y va fro
fha nh cha f dInh duo ng cho fru ng. Co fa I II u no I ra ng, sau khI m f
fInh fru ng chuI va o fru ng fh ma ng bo c ngoa I cu a fru ng bif Ia I d
chI co m f fInh fru ng fhu fInh vo I fru ng ma fhI.
Va n d da f ra Ia aI cu ng mu n m I Ia n chI de m f con, vu a
kho e ma nh, fhng mInh, xInh de p vu a co gIo I finh mong mu n.
Su c chu a cu a fu cung nguo I me chI vu a cho m f fhaI va fhaI se
I KHA C IINH 26
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
pha f frI n bnh fhuo ng frong khoa ng khng gIan co ha n do . KhI
mo I sInh, cha u be na ng frn 3 kg |frung bnh nguo I VI f Nam)
hoa c frn 4 kg |cu a m f s nuo c kha c) mo I f f. V va y, ca n fm ca ch
d fra nh hoa c ha n ch hI n fuo ng sInh dI, sInh ba...
Truo c day, da s ca c ca p vo ch ng khng bI f chu d ng frong
fhu fhaI, quan h sInh Iy fheo nhu ca u va fhu fhaI Iu c na o khng
bI f, fha y cha m kInh mo I bI f Ia co fhaI. NhI u ca p gIao ho p nhI u
Ia n frong fho I gIan nga n. Su hung pha n f f dInh cu a nguo I vo , su
co bo p cu a bu ng fru ng do a p Iu c Io n Ia m cho fru ng da ru ng r I Ia I
ru ng fhm. Ngoa I ra, frong m f fho I gIan nga n, co nhI u doa n fInh
fru ng va o fruo c va sau, cu ng f n fa I o fu cung va haI ng da n
fru ng, frong Iu c co 1-2 hoa c nhI u fru ng ru ng, va ha u qua Ia co fh
nhI u fru ng cu ng duo c fhu fInh. Nhu va y, vI c ga p nhau m f Ia n
se gIu p fra nh nguy co da fhaI.
Trong fruo ng ho p haI fru ng cu ng ru ng m f frung fam, mI
fruo ng am da o khng phu ho p se Ia m y u m f s fInh fru ng, m f
s kha c cha y vo ng quanh frong fu cung ma khng In duo c ng
da n fru ng. S co n Ia I co fh duo c phan d u ra haI ng da n fru ng
|II u Iuo ng co fh khng du cng pha duo c haI fru ng) hoa c duo c
phan khng d u |bn if se khng pha duo c ma ng fru ng d chuI va o
nn chI co 1 fru ng duo c fhu fInh).
N u haI fru ng ru ng I ch nhau v fho I gIan, cu ng chI co m f
fru ng duo c fhu fhaI. Tuy nhIn, frong fruo ng ho p haI, ba hay
nhI u fru ng cu ng ru ng m f Iu c, vI c fhu fhaI nhI u con m f Ia n
va n ra f d xa y ra. Nhu va y, du chI gIao ho p m f Ia n nhung hI n
fuo ng da fhaI va n xa y ra n u nha m du ng Iu c fru ng ru ng. V va y,
phuong pha p gIao ho p 1 Ia n chI co fa c du ng f f o fruo ng ho p ca c
fru ng ru ng khng cu ng m f Iu c.
Mu c tiu th t: Ha n chhi n t ng ch a ngoa i da con.
Nhu ng y u f a nh huo ng d n cha f Iuo ng fru ng, fInh fru ng va
fhaI nhI
a. T nghi n r u, thu c la va s ta c ha i n no i gi ng
SINH CON THO Y M!ON 27
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Trong su f qua frnh s ng, co fh con nguo I pha I sInh ra ca c
cha f d kha ng d ch ng Ia I nhu ng fa c d ng khng co Io I. Su d f
bI n frong ca c f ba o sInh du c |ca ch sa p x p cu a nhI m sa c fh )
nha f dInh se xa y ra frong ca c fh h con, cha u cu a nguo I nghI n
ruo u hoa c nghI n fhu c Ia . Truo ng ho p xa u nha f Ia su xua f hI n
qua I fhaI, fnh fra ng r I Ioa n fam fha n, ke m pha f frI n, ca c b nh
fa f nhu hen...
M f nghIn cu u cho fha y, hI n nay cu 1.000 fre so sInh fh co
6 fre co ma ch ca c nhI m sa c fh bI fhay d I do nguyn nhan frn.
O nuo c fa fruo c day, m f s vu ng co fa p qua n u ng ruo u va dI u
do da gay fa c ha I fru c fI p d n nguo I nghI n ruo u |ma c b nh vIm
gan va ch f so m). Con cha u ho cu ng fhuo ng bI b nh fa f va ke m
fhng mInh...
AI cu ng bI f f na n na y ha I nguo I, ha I no I gI ng, ha I Iuong
fhu c, gay ma f fra f fu va an foa n xa h I. NhI u fruo ng ho p faI na n
|Iao d ng, sInh hoa f, gIao fhng) do say ruo u gay ra. Khoa ho c da
chu ng mInh: ra ng, co nhu ng fruo ng ho p khng pha I Ia con cu a
nguo I da n ng nghI n ruo u nhung va n co fh bI a nh huo ng xa u
d n su c kho e n u duo c fhu fhaI khI nguo I b ch nh choa ng hoI
men d u co a nh huo ng xa u. Ca c ba c sI da khuyn ra ng, frong ba
fha ng da u cu a fho I ky duo ng fhaI, nguo I me khng duo c u ng
ruo u, cho du Ia ruo u b , va khng duo c hu f fhu c Ia .
Khoa ho c da chu ng mInh ra ng, ba o fhaI ra f nha y ca m vo I
fhu c Ia . Huy f ca u f cu a ba o fhaI chIu fa c d ng cu a nhI f d va
d k f ho p vo I fha n khi |CO2) nhI u hon so vo I huy f ca u f cu a
nguo I Io n. Chinh v va y, phu nu co fhaI hu f fhu c Ia nhI u se gay
v s fa c ha I cho ba o fhaI. Ha u nhu foa n b huy f ca u f cu a no se
IIn k f cha f che vo I fha n khi, Ia m cho ba o fhaI fhI u xy, da n d n
fnh fra ng fhaI ch f Iuu, fhaI y u, fri fu ke m pha f frI n.
M f nghIn cu u kha c cho bI f, da co fruo ng ho p fu vong sau
khI hu f m f ma ch 60 dI u fhu c Ia . Va y ca I ba o fhaI na ng va I fram
gam II u co fh chIu du ng duo c bao nhIu dI u7 Cu ng fheo nghIn
cu u na y, ca c ba me nghI n fhu c Ia de con nhe 200 g so vo I fre
I KHA C IINH 28
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
bnh fhuo ng, fy I ch f fang 40%. u a fre de ra fhuo ng bI vIm
ph qua n, vIm ph I, na o nho , f ba o na o fhuo ng if, fri fu ke m
pha f frI n, ke m fhng mInh, vI c ho c ha nh ra f kho khan; vI c nuI
duo ng va da y d se f n cng hon. Ha u qua se b c I ro khI du a fre
7-11 fu I.
Nh ng y u t gy ha i cho tinh tru ng, tr ng va thai nhi
1. Nhi t mi tr ng
Nguo I me d no ng hon nguo I kha c do khI co fhaI, Io p mo da y
In. Tuy nhIn, kha nang ch ng Ia nh cu a me Ia I f f hon. N u co su
fhay d I nhI f d ke o da I |nhu dI Iau duo I fro I na ng, Ia m vI c Iau
noI qua no ng, s f cao hay nhI m Ia nh), fhaI se bI a nh huo ng. V
va y, ca c ba me dang mang fhaI khng duo c Ia m vI c Iau |hoa c o
Iau) frong mI fruo ng qua no ng, qua Ia nh; ngay ca vI c fa m na ng,
fa m Ia nh cu ng ca n pha I co mu c d .
2. A p l c xy
Oxy h f su c ca n fhI f cho m f co fh dang pha f frI n ra f
nhanh nhu ba o fhaI. Nguo I me pha I o noI fhoa ng, du xy fh fhaI
mo I d chIu. Tnh fra ng fhI u xy o ba fha ng da u co fh khI n fhaI
ma f na o, bI n da ng xuong, co khuy f fa f o fIm, ma ch. O ba fha ng
cu I, fhaI chIu du ng f f hon nhung va n kho fra nh duo c nhu ng
fhI u so f v chu c nang; kha nang fri fu , kha nang d kha ng, mI n
dIch... cu a du a fre sau na y nha f dInh bI gIa m su f.
3. Thu c ch a b nh va thu c b
NhI u fhu fhu c co Io I va v ha I cho me Ia I co ha I Io n cho
fhaI. Thu c aspIrIn gay cha y ma u o fhaI n u me du ng II u cao va o
nhu ng fha ng cu I. VIfamIn ca n cho ba me va fhaI nhI nhung no
cu ng gay ra fnh fra ng fhaI ch f, qua I fhaI, dI fa f, nhI m d c fhaI
n u du ng qua II u Iuo ng va khng du ng Iu c. I vo I ca c Ioa I kha ng
sInh Ia I ca ng pha I fha n fro ng. No I chung, n u du ng fhu c b nh
hoa c fhu c b , pha I nho fha y fhu c chuyn khoa huo ng da n.
4. Vi khu n va virus
SINH CON THO Y M!ON 29
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
VI khua n va vIrus co fh fhng qua fInh frung va frung gay
f n fhuong cho fhaI khI no mo I hnh fha nh. VI khua n cu a b nh
hoa II u da gay bao n I khu ng khI p cho ba me va co fh fruy n
cho ca c fh h sau. VI ru f cu a ca c b nh cu m, so I, s f xua f huy f,
vIm gan, rubn, quaI bI... hay gay ch f fhaI va qua I fhaI. Trong
vu dIch so I nam 1941, nguo I fa fha y nhI u fre em mo I de dI fa f o
fIm, khI m fhinh, ke m pha f frI n fri fu ... Ca c ba me chua nn fhu
fhaI n u ba fha ng fruo c do vu a ma c so I.
Ca c fh ng k cho fha y, n u ba me bI cu m Iu c fhaI duo I ba
fha ng fh nguy co fhaI bI dI fa f Ia 37%; n u bI mu n hon, nguy co
na y Ia 13%. M f s fre bI b nh ba ch ca u do me bI cu m khI co fhaI.
Trong ca c fruo ng ho p frn, ca n xIn y kI n fha y fhu c d xu Iy so m.
5. Tia rn-ghen va tia pho ng xa
fra nh ch f fhaI, de non, dI fa f, ung fhu ma u va ca c b nh
dI fruy n..., fha y fhu c fhuo ng khng cho fhaI phu chI u dI n v
ca c fIa ron-ghen va fIa pho ng xa pha hu y AN ra f ma nh, Ia m r I
Ioa n su sa p x p ca c nhI m sa c fh frong f ba o.
6. Tu i cu a bme
Phu nu o fu I 22, ca c co quan frong co fh da hoa n fhI n,
pha n Io n chI em da co ngh nghI p, co fh fu Ia p frong cu c s ng,
da co m f if kI n fhu c v xa h I, fhu fhaI, duo ng fhaI, de va nuI
da y con. O fu I na y, nguo I phu nu mo I du fu ca ch Ia m me . Nguo I
ch ng fhuo ng Io n hon nguo I vo va I fu I hoa c cu ng fu I. n d do ,
fh cha f va fInh fha n da pha f frI n, du fu ca ch fro fha nh nguo I b .
VI c sInh con qua so m a nh huo ng khng if fo I su c kho e cu a ba me
va fre em.
Con da u Io ng fhuo ng ke m kho e ma nh va fhng mInh hon con
sau. Nguyn nhan chinh Ia :
- me non fre , fru ng va fInh fru ng chua fhua n fhu c.
- Chua co y fhu c chua n bI d chu d ng fhu fhaI.
- Me chua co kI n fhu c v duo ng fhaI, de , nuI da y con.
I KHA C IINH 30
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
- Me mang na ng fam Iy "so fhaI fo kho de " nn du co dI u
kI n cu ng khng da m b I duo ng, pha I kIng khem, mu n fhaI be
cho d de , xa y ra fnh fra ng "me fro n con me o".
Ca c ba n fre ca n ru f kInh nghI m d con da u kho I bI fhI f
fho I. Trong fuong IaI khng xa, con da u Io ng se chI m frn m f
nu a s dan.
Ngoa I ra, ca n h f su c quan fam d n con cu a nhu ng ca p vo
ch ng Io n fu I. Con cu a ca c ba me Io n fu I d ma c b nh ovn hon
so vo I con cu a ba me if fu I. Ta n s chung cu a b nh na y Ia 1/700 so
sInh. O ca c ba me duoI 30 fuI, fy I nay 1/2500 - 1/2000; o ba me
30-34 fuI, fy I nay Ia 1/2000; 35-39 fu I: 1/50. NhI u nghIn cu u
cho fha y, nguy co bI b nh ovn o con cu ng fang da n fheo fu I cu a
nguo I cha. Nguy co con ma c b nh cu ng fang o ca c ba me qua fre
|duo I 20 fu I).
nh ovn fhuo ng xua f hI n o con cu a nhu ng ca p vo ch ng
gIa Ia do f ba o nguo I gIa da gIa m da n kha nang fhu c hI n chinh
xa c ca c chu c nang phan ba o, khI n fa n s du f ga y nhI m sa c fh
va ca c saI I ch v s Iuo ng nhI m sa c fh fang. co con kho e
ma nh fhng mInh, nguo I me nn sInh con frong khoa ng 22-30
fu I.
SINH CON THO Y M!ON 31
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
CH!ONC III
N SO VA K HOA CH CIA INH
Quan h sinh ly v ch ng
Quan h sInh Iy vo ch ng dI dI vo I vI c fra nh fhaI. ChI co
quan h d fhu fhaI, sInh de fh mo I khng pha I fra nh fhaI. Trong
cu c s ng ha nh phu c fram nam cu a ca p vo ch ng, chI m f va I Ia n
ga p nhau co mu c dich fhu fhaI, nhu ng Ia n kha c Ia va n d sInh Iy
vo ch ng.
Sau khI fhu fhaI, y ho c khuyn ba fha ng da u va fha ng cu I
khng nn gIao ho p v so a nh huo ng fo I fhaI. Ca c fha ng kha c ga p
nhau bnh fhuo ng |khng ca n fra nh fhaI). Va n d da f ra Ia Ia m
fh na o d gIa I quy f m f ca ch ha I ho a frong quan h sInh Iy vo
ch ng d khng nhu ng khng a nh huo ng d n su c kho e ma co n Ia m
cho vo ch ng fhoa I ma I |gIao ho p if Ia n nhung ca haI d u ca m fha y
fho a ma n v fam - sInh Iy ).
V va y, ca n ph I ho p an y gIu a haI nguo I, pha I xay du ng y
fhu c bnh da ng frong quan h sInh Iy . Pha I bI f kI m ch khI fha y
m f frong haI nguo I bI b nh, dau y u, n u quan h sInh Iy fh a nh
huo ng fo I su c kho e. Nhu va y, ca n fu y fheo su c kho e cu a fu ng
nguo I d dI u ho a fnh du c.
Co nhI u sa ch no I v sInh Iy nam nu . N u vo ch ng chI nha f
fri frn quan dI m fu fuo ng ma va n d fnh du c khng duo c gIa I
quy f ho p Iy fh co fh a nh huo ng d n fnh ca m, fha m chi Ia m cho
quan h hn nhan fan vo . Cho nn, m f ma f pha I su a chu a ca ch
nhn nha n saI Ia m Ia xay du ng quan h hn nhan khng ca n fnh
yu; ma f kha c, va n d sInh Iy vo ch ng cu ng pha I da f ra nghIm
fu c va gIa I quy f ha I ho a.
NhI u ca p vo ch ng fhI u su hI u bI f fhu c f , khoa ho c v b
ma y sInh du c cu a nam va nu , v ca c hoa f d ng sInh Iy phu c fa p
I KHA C IINH 32
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
cu a co fh . V va n d na y, ca c ba n nn fm do c quy n "Thuo ng
fhu c nam nu sInh Iy ", qua do se gIa I quy f duo c m f ca ch ha I ho a
va ho p Iy quan h sInh Iy vo ch ng.
Nguo I fa chIa qua frnh gIao ho p fha nh ba gIaI doa n:
- Chua n bI: ay Ia gIaI doa n kho I d ng, da I 10-20 phu f, Ia m
cho haI bn fruo c khI chinh fhu c gIao ho p d u da f fo I fra ng fha I
hu ng fhu nhu nhau v sInh Iy cu ng nhu v fnh ca m. Trong gIaI
doa n, na y vo ch ng pha I ho p fa c, gIu p do nhau. V nguo I ch ng
Iun Iun co su xu c d ng, fI n frI n cu a hu ng fhu v fnh du c ra f
nhanh nn pha I chIu fra ch nhI m chu y u, du ng mo I phuong pha p
d kich fhich vo , Ia m cho su xu c d ng v fnh du c cu a vo ma nh
hon.
- Chinh fhu c: Iu c haI vo ch ng da f fo I fra ng fha I hung pha n
v fnh du c nha f dInh |phia ngoa I am h dIch co fI f phu da y, co n
duong va f fh cu ng In) fh ba f da u gIao ho p. CIaI doa n na y ke o
daI 3-10 phu f. Mu n xua f fInh mu n hon, nguo I ch ng ca n phan
Iu ng suy nghI |phan fa n fu fuo ng, nghI vI c kha c...).
- K f fhu c: HaI bn fha y m f va fhI p dI. Ca n pha I ngu va
nghI ngoI. Tuy nhIn, n u vo chua da f fo I mu c d hu ng fhu cao fh
nguo I ch ng ca n gIu p do vo fhm ba ng phuong pha p nhu gIaI doa n
chua n bI.
Qua do , chu ng fa fha y gIaI doa n na o cu ng do ch ng chu d ng
va chIu fra ch nhI m chinh. V va y, nguo I ch ng ca n h f su c Iuu y ,
fra nh fha I d chI bI f mnh ma khng quan fam d n vo . N u fhu c
hI n f f ba gIaI doa n frong quan h sInh Iy , vo ch ng d u da f fo I
mu c d khoa I ca m nhu nhau va dI d n f f dInh cu a hung pha n.
an gIan co cau "T f ma I ha I fr ng" va frn fhu c f co fruo ng
ho p nguo c Ia I. V va y, vo ch ng ca n dI u fI f fnh du c, gIao ho p if
Ia n nhung d u da f duo c y mu n. Su chu d ng na y se da n d n
fhua n Io I cho vI c a p du ng m f s phuong pha p fra nh fhaI fu
nhIn, don gIa n, v ha I, da f hI u qua cao.

SINH CON THO Y M!ON 33
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Ca c phng pha p tra nh thai
Y ho c frong nuo c va nuo c ngoa I da gIo I fhI u nhI u phuong
pha p fra nh fhaI. Ca c ca p vo ch ng nn fu y fheo hoa n ca nh, dI u
kI n fu ng gIa dnh ma a p du ng, co fh ph I ho p va I phuong pha p.
Chu ng fI xIn dI m qua va gIo I fhI u sau m f va I phuong pha p
du ng k f ho p ba gIaI doa n gIao ho p d fra nh fhu fhaI:
- Tui cao su cho nam.
- Ma ng ngn m a o cho n .
- Thu c di t tinh tru ng: Co fh du ng vIn VIfamIn C fhng
fhuong dua vao am dao 10-20 phu f fruo c khI gIao ho p. Ta c du ng
ke o da I fu 2-3 gIo , hI u qua 90-95%.
- Nu t b ng bo t bi n co fa m cha f dI f fInh fru ng.
- Vin tra nh thai fa o nn nhu ng vo ng kInh khng co fru ng
ru ng. Thu c da ng vIn co nhI u Ioa I.
- Vacxin tra nh thu thai do ba c sI C.P.ThIva | n ) sa ng
ch . K f qua fhu nghI m cho fha y co fh fra nh fhaI duo c 2-3 nam
ma khng co nhu ng a nh huo ng xa u v sInh Iy .
- Th t ng d n tr ng.
- Th t ng d n tinh. Nguo I duo c fha f sau 2 gIo fheo do I o
b nh vI n co fh v nha . Sau haI fha ng, co fh gIao ho p va xua f
fInh bnh fhuo ng nhu fruo c, chI kha c Ia fInh dIch khng co fInh
fru ng ma fhI.
- Xua f fInh ngoa I, co nguo I co n go I Ia "d bo ". Phuong pha p
na y phu ho p vo I nguo I co fha n kInh vu ng; co fh ke o da I fho I gIan
gIao ho p ba ng ca ch "phan Iu ng suy nghI", cho vo da f hu ng fhu
cao fh "ru f IuI" d xua f fInh ra ngoa I. Phuong pha p na y da f hI u
qua kha cao. I u quan fro ng Ia vo ch ng, nha f Ia ch ng, fhu c
hI n fha f f f ba gIaI doa n gIao ho p. Co nhu va y, vo mo I d ng fnh.
Nhu ng nguo I bI Ia nh fInh |xua f fInh va o frong Ia m cho vo bu f),
nn a p du ng ca ch na y.
I KHA C IINH 34
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
- Xua f fInh nng r I ngay sau do , nguo I vo da y va n mnh, d I
nuoc am vao am dao d rua. Cac ban dung Io nho sof mf s fInh
fru ng fh nguy. Y ho c da cho bI f, mu n cng pha duo c ma ng
fru ng fh pha I co 8 frI u fInh fru ng d fI f ra du men
HyaIuronIdada ca n fhI f. N u gI I ru a fh khng fh so f nhI u nhu
va y.
fhu c hI n nhanh go n, haI vo ch ng ca n chua n bI f f gIaI
doa n m f |kho I d ng), gIaI doa n haI cu ng ke o da I. Vo ch ng ca n
ph I ho p cha f che fheo ca c gIaI doa n gIao ho p, ch ng fhng ba o cho
vo bI f fho I dI m xua f fInh.
Tra nh thu thai theo vo ng kinh
Phuong pha p na y fu nhIn, v ha I, da f hI u qua kha cao.
Tru ng ru ng va ru ng d u da n, fhuo ng Ia fruo c nga y ha nh kInh 14
nga y. M f s if fruo ng ho p fru ng ru ng d f xua f, so m hon m f va I
nga y hoa c mu n hon va I nga y. Tru ng ru ng s ng duo c |f n fa I va co
fh gap fInh frung fhu fInh) 24 gIo hoa c Iau hon m f chu f fu y fheo
nhI f d va mI fruo ng.
TInh fru ng pho ng va o fu cung f n fa I 3 nga y fu y fheo mI
fruo ng cu a am da o va fu cung. TInh fru ng X s ng daI hon fInh
fru ng Y. Trong fruo ng ho p da c bI f, fru ng ru ng ca haI bn, fho I
gIan fruo c sau I ch nhau |sInh nhI u con kha c fru ng). Trong
nhung nam 1925-1930, ca c ba c sI OgIno va Knauss fm ra dInh
Iua f: Tru ng chin ru ng ma khng fhu fInh fh chI sau khoa ng 12
d n 16 nga y se hoa n kInh.
Theo fa I II u cu a ba c sI u I Tro ng Hoa n, Ia VInh Quyn va
m f s ba c sI kha c, chu ng fa fha y ra ng du vo ng kInh da I hay nga n,
gIaI doa n haI Ia c dInh |fu nga y fru ng ru ng d n nga y ba f da u co
kInh) co n gIaI doa n m f fhay d I da I nga n kha c nhau. N u vo ng
kInh nga n va nhu ng nga y ha nh kInh ke o da I fh s nga y an foa n o
gIaI doa n m f se if hoa c khng co . Hon nu a, khI vo ng kInh khng
d u, vI c finh foa n se kho khan, ngay ca du ng nhI f k cu ng kho
doa n duo c fruo c nga y fru ng ru ng chinh xa c. V va y, vI c fra nh fhaI
fheo nga y an foa n o gIaI doa n m f Ia kho ba o da m.
SINH CON THO Y M!ON 35
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Co n nhu ng nga y an foa n o gIaI doa n haI Ia cha c cha n 100%
v fru ng da ru ng, khng fh fhu fInh duo c. xa c dInh nga y fru ng
ru ng, ca ch duy nha f Ia fheo do I fhan nhI f. a y nga y sau khI
fru ng ru ng, vo ch ng co fh ga p nhau cho d n khI co kInh. Co
nguo I no I ra ng da su du ng nhI f k fh chI ca n bo haI nga y sau
fru ng ru ng; nhung nhu va y khng da m ba o, v co fruo ng ho p fru ng
ru ng Ia n fhu haI va o ca c nga y sau do |ma c du ra f hI m khI xa y ra).
HI n nay fa dang du ng nhI f k nga m mI ng hoa c ca p na ch 5
phu f. O Pha p, co Ioa I nhI f k Ten-padex ba ng nhu a chI ca n nga m
duo I Iuo I m f phu f, roI khng vo .
u a va o quy Iua f fhan nhI f, m f s nuo c fIn fI n da sa n
xua f ra ma y finh dI n fu Ioa I mo I cho phe p ... ha n ch sInh de .
TInh da y va o bu I sa ng, nguo I phu nu do nhI f d o mI ng. ChI
ca n ba m nu f Ia m f ca I ma y finh nho xiu se cho bI f nhu ng "nga y
an foa n", khng pha I du ng fhu c va ca c phuong fI n ngan fhaI
kha c.
Du ng cu t cung
u ng cu na y fhuo ng duo c go I Ia vo ng v fruo c day no co hnh
vo ng fro n hay hnh ba nh xe. No co fa c du ng khng cho fru ng da
fhu fInh Ia m f . HI u qua ch ng fhu fhaI da f 95-97%. Truo c khI
da f du ng cu fu cung, ca n do bu ng fu cung d cho n co vo ng vu a
khif. Vo ng qua fo se bI f ng ra do fu cung co bo p, gay dau bu ng,
rong kInh. Vo ng qua nho co fh roI ra ngoa I hoa c fu f xu ng, khng
cha m da y fu cung, da n d n fhu fhaI.
Truo c khI da f vo ng, nguo I phu nu ca n chu a Ia nh ca c vIm
nhI m hoa c u fu cung. Sau khI sach kInh 2-3 nga y, sau khI de sa u
fua n mo I duo c da f. Sau do , ca n kIng gIao ho p frong haI fua n,
fra nh ngam mnh xu ng nuo c, ha ng nga y Ia m v sInh da y du . Co
nhu vay moI if bI faI bIn.
Thu c khng cho tr ng a thu tinh la m t
o Ia vIn fhu c "bu I sa ng nga y hm sau", u ng sau khI
gIao ho p, u ng ba nga y II n. Thu c Ia m cho vo I fru ng co bo p ma nh,
I KHA C IINH 36
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
fru ng da fhu fInh duo c da y nhanh va o bu ng fu cung; frong Iu c
do bu ng fu cung chua kIp chua n bI Ia m f nn khng fhu fhaI.


Na o hu t thai
Phuong pha p na y nha m xu Iy fhaI ngoa I k hoa ch, vo ch ng
khng co y fhu c chua n bI d fhu fhaI, khng chua n bI ca c dI u kI n
f I fhI u d duo ng fhaI va nuI con. Hu f dI u ho a kInh nguy f Ia
m f phuong pha p nhe nha ng, khng gay dau do n, khng f n ke m.
V va y, chI em ca n chu y , n u fha y cha m kInh m f fua n I |ca
frong fruo ng ho p va n fha y m f va I gIo f ma u) va chua xua f hI n
frI u chu ng fhaI nghe n, nn dI kha m ngay. VI n a o v ba me va
fre so sInh, nh vI n Phu sa n... co fh hu f dI u ho a kInh nguy f
khI cham kInh duoI haI fuan. ThaI 1-2 fha ng fu I cu ng d na o hu f,
ma f ma u if va fra nh duo c nhI u faI bI n. Nhung f f hon ca Ia chI
em ca n fheo do I so m d hu f dI u ho a kInh nguy f.
Thanh nin v i v n dn s
Trong dan gIan Iuu fruy n cau: "CIo nha aI, quaI nha na y",
"Cha me na o, con na y"; ng cha fa co n da y: "Ia y vo cho n fng, Ia y
ch ng cho n gI ng"... Mn dI fruy n ho c da chu ng mInh, cha me dI
fruy n ca c finh fra ng va nhI u b nh fa f cho con ca I vo I nhI u mu c
d kha c nhau. xa c dInh nhu ng b nh co fh dI fruy n, vo ch ng
pha I nho y ho c gIu p do . Co nhu ng nuo c quy dInh Ia khI dang ky
k f hn, haI nguo I d u pha I xua f frnh gIa y fo chu ng nha n su c
kho e.
Ngoa I ra dI bn khI Ia y nhau co n pha I fm hI u nhau nhI u
ma f nhu finh fnh, fri fhng mInh, fa I sa ng fa o, ba n IInh, ngh
nghI p, nang khI u so fruo ng, hnh fh , chI u cao can na ng xem co
d coI khng7 HaI nguo I co cu ng chi huo ng, quan dI m khng7 Co
nguo I ra dI u kI n Ia ba n fraI pha I ha n ch hoa c bo ruo u, fhu c Ia
fh mo I cha p nha n.
SINH CON THO Y M!ON 37
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Nhu ng dI u nu frn nha m da m ba o cho ca p vo ch ng s ng
ho a fhua n, ha nh phu c Iau b n, gIu p nhau frong cu c s ng gIa dnh
va xa h I, da m ba o fa o ra fh h con cha u f f de p hon.
O nuo c fa, fheo ca ch nhn chung hI n nay fh nam co chI u
cao 1,65 m, can na ng 50-55 kg; nu cao 1,55 m, can na ng 45-50 kg
Ia vu a pha I, de p dI. N u haI nguo I d u fha p hon "chua n mu c" do
xay du ng vo I nhau fh ca c con fhuo ng fha p be . Trong fhu c f , co
m f s nguo I |nha f Ia da n ng) fhu c Ioa I fha p be nhung Ia I mu n
cao hon vo cho de p dI. Trong fruo ng ho p na y, ba n fraI nn cho n
ba n ga I ba ng hoa c cao hon mnh d con ca I duo c cao hon b . Tho I
gIan da u khI ca n so ng dI, ba n ga I dI gIa y de p d fha p, ba n fraI dI
gIa y de p co d . N u ba n ga I fhu c Ioa I cao Ia I mu n cho n ba n fraI
cao hon mnh m f da u cho de p dI d fI n khI sa nh buo c fh cha c
ra ng ca c con ba n se cao v ng In da y.
Ca c ba n fre co fh fham kha o cng fhu c cu a J. HavIIcek d
doa n chI u cao Iu c fruo ng fha nh cu a ca c con fheo chI u cao b me .
Tu do , ba n finh nguo c Ia I d fm chI u cao ca n fhI f cu a nguo I vo
hoa c ch ng mnh d con ca I co chI u cao ma mnh mong mu n.
- ChI u cao cu a con ga I Iu c fruo ng fha nh ba ng: ChI u cao cu a
b |cm) x 0,923 + chI u cao cu a me |cm), fa f ca chIa dI.
- ChI u cao cu a con fraI Iu c fruo ng fha nh ba ng: ChI u cao
cu a me |cm) x 1,08 + chI u cao cu a b |cm), fa f ca chIa dI.
Theo dI u fra, phan fich, nguo I fa nha n fha y n u b me cu ng
nang khI u va so fruo ng, cu ng gene chuyn mn nha f dInh fh do I
con se a nh huo ng nang khI u va so fruo ng do , co nhI u kha nang
duo c nhan In, cha ng ha n nhu fa I am nha c, foa n ho c, dI n kInh,
qua n Iy , ngoa I gIao... Thu c f cho fha y m f s nguo I xua f chu ng
frong IInh vu c am nha c, foa n ho c da fhu a huo ng gene cu a b me ;
fa f nhIn gene do pha I duo c mI fruo ng cha p ca nh. Co fh no I gene
do ng vaI fro quy f dInh nhung mI fruo ng cu ng khng ke m pha n
quan fro ng.
I KHA C IINH 38
hffp://ebooks.vdcmedIa.com
Vo I y fhu c da y du va ro ra ng nha m xay du ng, cho n Io c no I
gI ng, cha c ra ng nam nu fhanh nIn se d ng fnh vo I ca c fha y
fhu c su du ng nhu ng ky fhua f hI n da I d xa c dInh chinh xa c
b nh dI fruy n va chI dInh khng duo c fhu fhaI, sInh de . Chu ng fa
bI f ra ng chI ca n m f frong haI nguo I bI b nh dI fruy n, con se
sInh ra khng bnh fhuo ng. VI c xa c dInh na y khng pha I gIa n
don, no phu fhu c va o ky fhua f hI n da I va o kha nang ho p fa c
qu c f , phu fhu c va o Iuong fam va fra ch nhI m cu a fha y fhu c.
M I chI dInh Ia m f y I nh ma duong su chI bI f cha p ha nh:
duo c hay khng duo c fhu fhaI. N u vo bI b nh dI fruy n fh khng
fhu fhaI. N u ch ng bI b nh, co fh ba n ba c fh ng nha f, nho b nh
vI n fhu c hI n fhu fInh nhan fa o. Vo ch ng ca n frnh ba y nguy n
vo ng vo I b nh vI n, d nghI cho n fInh fru ng cu a m f nguo I kho e
ma nh, de p v ca fh Ia n fInh fha n, n u co cu ng gene chuyn mn
vo I vo |d fhaI duo c fhu a huo ng nang khI u va so fruo ng cu a ca
haI nguo I) ca ng f f.
Co m f s b nh dI fruy n IIn k f vo I gIo I finh nhu b nh mu
ma u, b nh ma u khng dng. Thuo ng chI nam gIo I ma c b nh na y.
Truo ng ho p frn chI de con ga I Ia f f nha f.
Cu I cu ng, co n m f ba I foa n Io n, chung nha f, ph bI n nha f
va kho nha f, ca n duo c gIa I quy f frong chuong frnh xay du ng va
cho n Io c no I gI ng. o Ia fnh hnh suy dInh duo ng frong o nuo c fa
no I rIng va ca c nuo c dang pha f frI n no I chung.

You might also like