CU HI N TP Mn: DN LUN NGN NG HC

Phn chung 1. Phn tch bn cht v chc nng ca ngn ng.

Tr li: Ngn ng l mt hin tng x hi Ngn ng ch sinh ra v pht trin trong x hi loi ngi. Bn ngoi x hi, ngn ng khng th pht sinh. Ngn ng khng phi l hin tng ca c nhn ti hay c nhn anh m l ca chng ta. i vi mi c nhn, ngn ng nh mt thit ch x hi cht ch, c gi gn v pht trin trong kinh nghim, trong truyn thng chung ca c cng ng. Ngn ng cng khng phi l hin tng sinh vt v n khng mang tnh di truyn. Ngn ng l mt hin tng x hi c bit. N khng thuc v kin trc thng tng ca ring mt x hi no. Ngn ng khng mang tnh giai cp. Ngn ng l hin tng x hi c bit Ngn ng khng thuc c s h tng v khng thuc kin trc thng tng. Ngn ng khng c tnh giai cp, khng phn bit tng lp x hi. Ngn ng khng phi cng c sn xut. Ngn ng l phng tin giao tip

o Ngoi ngn ng con ngi c th dng cc phng tin khc giao tip, nhng tt c u khng p ng c mc ch giao tip tt nh ngn ng. o + Nh ngn ng m con ngi c th hiu nhau trong qu trnh sinh hat v lao ng, c th truyn ti tr tu, t tng t th h ny sang th h khc. o + Ngn ng l cng c u tranh sn xut d n khng sn xut ra ca ci vt cht nhng n gip con ngi lnh hi nhng kin thc mi, hp tc cng pht trin o + Ngn ng l cng c u tranh giai cp. (dng ngn ng tuyn truyn cc ng li, t tng) Ngn ng l cng c ca t duy

Ngn ng l hin thc trc tip ca t tng. Khng c t hay cu no m khng biu hin mt khi nim hay t tng. Ngc li cng khng c khi nim hay t tng no m khng tn ti di dng ngn ng. Ngn ng trc tip tham gia vo qu trnh hnh thnh t tng. Mi khi nim, t tng ch tr nn r rng khi n c biu hin bng ngn ng.

2. Cc n v ca ngn ng v t duy
Tr li: Ngn ng c 5 n v ngn ng ch yu l: m v, hnh v, t v ng, cu, vn bn

3. Ngn ng c tnh giai cp khng? Ti sao?

Tr li 1: Trc ht ngn ng thuc v tt c cc thnh vin trong x hi, nu ngn ng ch thuc mt giai cp no th gia cc giai cp trong x hi lm sao c th giai tip c vi nhau. Truyn thng ngn ng hc ph nhn tnh giai cp ca ngn ng ng thi cng ph nhn s phn ha giai cp dn n s phn ha ngn ng. Giai cp thuc phm tr chnh tr hc cn ngn ng thuc phm tr ngn ng hc, hai vn thuc hai phm tr khoa hc khc nhau. Vi t cch l cng c giao tip ca ton x hi, ngn ng c quan h mt thit vi cc lnh vc ca i sng x hi, chnh v th s phn ha giai cp khng dn n s phn ha ngn ng. Ngay c khi c s thay i hnh thi kinh t x hi th giao tip chung gia cc giai cp trong x hi vn bnh thng. Mi s phn chia tin trnh bin i ca ngn ng theo s bin i ca hnh thi kinh t x hi l bt hp l. Tuy nhin, khng th ph nhn giai cp c nh hng ti ngn ng v s phn ha giai cp c tc ng n mt b phn no ca cu trc ngn ng cng nh vic s dng ngn ng. Cho nn trong mt chng mc no ngn ng l thc o ca ng x giai cp Tr li 2: Ngn ng khng phi l ti sn ring ca mt giai cp no, n l sn phm ca ton x hi v phc v ton x hi vi t cch l phng tin giao tip v t

duy.giai cp thng tr v giai cp b tr vn phi lin h vi nhau v kinh t, v t chc x hi. Do , gia h cn thit phi c mt phng tin giao tip chung. Ngn ng c th c cc giai cp s dng nh mt phng tin u tranh giai cp, nhng bn thn n khng mang tnh giai cp, n l phng tin giao tip ca ton dn.

4. Ti sao ni ngn ng l mt hin tng x hi c bit?

Tr li:
Con ngi khc vi cc ng vt khc l ch con ngi c ngn ng. Ngn ng l mt loi phng tin m con ngi dng giao tip vi nhau. N khng phi l mt hin tng ca t nhin, cng khng phi l s phn x c tnh bn nng nh phn x c iu kin mt s sinh vt. N cng khng phi l mt hin tng c tnh c nhn, tuy rng ngn ng c lin quan ti mi c nhn con ngi, nhng li khng l thuc vo c nhn con ngi. N l sn phm ca tp th, n tn ti v pht trin gn lin vi s tn ti v pht trin ca x hi loi ngi. V l sn phm ca tp th nn s tn ti v pht trin ca n c ph thuc vo s tn ti v pht tin ca cng ng ngi s dng ngn ng y. Mt khc, ni n l mt hin tng x hi v ngn ng tn ti trong x hi loi ngi vi t cch l mt cng c m con ngi dng giao tip, trao i thng tin vi nhau. Trong cun H t tng c, Mc v n-ghen cho rng: Ngng ng l thc thc ti, thc tin, ngn ng cng tn ti cho c ngi khc na, nh vy l cng tn ti ln u tin cho bn thn ti na. V cng nh thc, ngn ng ch sinh ra do nhu cu, do cn thit phi giao dch vi ngi khc. Khi cp ti mt hin tng x hi, ngi ta thng xem xt chng trn c s ca hai phm tr ca mt c cu x hi: c s h tng v kin trc thng tng. D nhin, khng th xp ngn ng vo c s h tng, bi t n khng l cng c sn xut m cng khng l quan h sn xut. N ch l phng tin m con ngi dng giao tip vi nhau. Cng khng th xp ngn ng vo thit ch thuc thng tng kin trc v mi thit ch ca thng tng kin trc nh nh nc, php lut, th ch chnh tr, tn gio... u da trn c s ca h tng. C s hng tng cn th kin trc thng tng cn, c s hng tng thay i th kin trc thng tng cng thay i theo. Trong khi, vi t cch l cng c giao tip v t duy, ngn ng khng b bin i khi c s h tng thay i. Mt khc, ngn ng khng mang

tnh giai cp nh h thng trit hc, lut php, chnh tr... mang tnh giai cp, v t tng ca mi thi i l t tng thng tr. Ni khc i, ngn ng khng phi l ti sn ring ca mt giai cp no, n l ti sn ca ton x hi. V l , cc nh ngn ng u nhn nhn ngn ng l mt hin tng x hi nhng l mt hin tng x hi c bit.

5. Cc c im ca k hiu ngn ng? Cho th d

Tr li: Tnh khu bit: Tnh khu bit ca k hiu ngn ng l gi tr khu bit. Mi k hiu ngn ng th hin kh nng phn bit ca n. V d: [g] /g/ [ ka] /k/ S khc bit gia /g/ v /k/ l c trung hu thanh v v thanh. Hu thanh v v thanh l gi tr khu bit ca /g/ v /k/ phn bit hai m tit [g] v [ka]. Tnh v on: l gia hnh thc ng m ca 1 t v khi nim ni dung ca t y, khng c 1 tng quan no. V d: Ta khng th gii thch l do v tn gi ca 1 s vt: bn, nh, gh,. Tnh hai mt: Tn hiu ngn ng thng nht gia hai mt: ci biu hin v ci c biu hin Ci biu hin (hnh thc ca tn hiu) L nhng dng m thanh khc nhau m trong qu trnh ni nng con ngi thit lp ln m c th cho mnh, chnh l c trng m thanh c th ca tng ngn ng. Ci c biu hin (ni dung ca tn hiu) L nhng thng tin, nhng thng ip v nhng mnh khc nhau ca th gii hin ti m con ngi ang sng, hoc nhng du hiu hnh thc phn ct t duy, phn ct thc ti V d: Tn hiu cy trong ting vit l s kt hp gia lc sau: m thanh: Cy (ci biu hin) ngha: loi thc vt c l (ci c biu hin Ci biu hin v ci c biu hin ca tn hiu ngn ng gn b khng kht vi nhau khng th tch ri Tnh hnh tuyn: Cc k hiu ngn ng xut hin theo trt t trc sau, trt t ny c gi l trt t tuyn tnh v tnh cht ca n c gi l tnh hnh tuyn

V d:

6. Phn tch tnh tn ti ca k hiu ngn ng? cho th d?

Tr li:

a. m v: L n v ng m nh nht trong chui li ni: m v l tng th cc nt khu bit c th hin ng thi ca cng 1 loi m t. m v c chc nng phn bit cc n v ngn ng, phn bit ngha ca t v nhn cm. V d: Mn c m thanh khc vi bn nh c s i lp gia m v /b/ v m v /m/, do vy chng khu bit ngha ca hai t ny

b. Hnh v: l n v nh nht c ngha (mang ngha t vng hoc ngha ng php), l chui kt hp cc m v to thnh. Hnh v c chc nng cu to t v biu th ngha t vng, ngha ng php ca t. V d: Quc k c to bi 2 hnh v l Quc v k kt cu vi nhau theo quan h chnh ph, kiu hn vit. Hai hnh v ny u biu th ngha : Quc: nc, k: c. Trong ting Anh, t Unkind c 2 hnh v, t boxes c 2 hnh v: 1 hnh v t vng v 1 hnh v ng php. c. T: Trong ting Vit, t l n v c cu to bng mt hoc mt s t t (hnh v). T l n v nh nht c ngha v c kh nng hot ng c lp. T c chc nng nh danh, c kh nng ng cc vai tr khc nhau trong cu nh ch ng, v ng, b ng,

d. Cu: l chui kt hp ca mt hoc nhiu t theo quy tc ng php nht nh thng bo. Cu t nht phi c mt t, t t nht phi c 1 hnh v, 1 hnh v t nht phi c 1 m v.

 Phn ng m m v hc
1. Phn bit ng m hc v m v hc. Tr li:

2. Th no l hnh v? phn loi hnh v (ting vit v ting anh)? Cho th d. Tr li:

Hnh v l n v c ngha nh nht trong ng php ca mt ngn ng xc nh. V d: (cm) t khng th tin c c 4 hnh v: khng, th, tin, c. Trong ting Anh, hnh v gm 2 loi chnh: hnh v c lp v hnh v khng c lp. Hnh v c lp l nhng t n m tit. Nhng t ny ng nhin c kh nng kt hp vi cc hnh v khc to thnh t ghp. V d: do, make, think ... Hnh v khng c lp th lun lun i km vi nhng hnh v khc to thnh t v. V d: un trong unthinkable. Cch chia ny cng ng vi ting Vit. Hnh v c lp nh n, ung, lm ... hnh v khng c lp nh lo trong lnh lo, snh sanh trong sch snh sanh. Ngoi 2 loi ra cn c hnh v bin t khng tn ti trong ting Vit, m ch tn ti trong cc ngn ng bin hnh. Ngn ng bin hnh, nh ting Anh, Php, c, Latinh, Ty Ban Nha ...(a s l ngn ng u Ty) l nhng ngn ng trong t c th c cc hnh thi khc nhau. Loi hnh v ny dng ch ra s nhiu (-s), s t, ging ci, ging c, th qu kh (-ed) ..vv Cng c th phn loi hnh v nh sau:

Hnh v c ngha thc nh tri, bin, trng, my, gi .. Loi ny chim t l rt ln trong ting Vit. - Hnh v c ngha ng php nh , s, ri, khng .. cng nh nhng hnh v ch dng cu to t: trong p , n trong nng n. Tuy nhin loi sau ny cn c gi l hnh v h. Loi ny c khong su, by chc n v. - Hnh v c gi tr biu cm: , , i, chao, h, nh ... Loi ny c khong vi chc n v. Hnh v h cp trn bao gm (a) Hnh v trong t ghp t do: m, c trong m c, b, nhn trong b nhn; (b) Hnh v trong t ghp chnh ph: au trong au, ng trong ng ng, ba trong ch ba v (c) Cc yu t Hn-Vit cng nh vay mn t cc ngn ng u Ty.

3. Th no l nguyn m? Cc c s (tiu ch) phn tch nguyn m. Cho th d. Tr li Nguyn m l nhng m m khi ta pht m lun hi t phi i ra khng c 1 s cn tr no. V d: a,e,u,, i,o Khi phn tch cc nguyn m, chng ta da vo cc tiu ch sau: + m ca ming: hp, trung bnh, rng. VD: m hp: i, u; m TB: e, o ; m rng: a. + nng ca li: cao, trung bnh, thp. VD: cao: i, u ; tb: e, o ; thp: a. + Hnh dng ca mi: Trn mi v khng trn mi. VD: trn mi: I ; khng trn mi: o, u, e. 4. Th no l ph m? Cc c s phn loi ph m? Cho th d. Tr li Ph m l nhng m m khi lun hi t phi i ra b cn tr ti 1 im no ti b my pht m b cn tr ti 1 im no ti b my pht m. Th d: p,m Phn loi ph m: miu t, phan loi ph m ta c vo 2 tiu ch l phng thc cu m v v tr cu m.

+ Phng thc cu m: Da vo phng thc cu m, ta c ph m n, mi, rung, st, st bn. Vd: - Ph m n: p, b, t, d, Ph m mi: m, n, ng, ______rung: ______ st: _______ st bn: + V tr cu m: ph m mi mi, mi rng, u li rng, ph m ngc, ph m ngc li, ph m mt li, ph m li con, ph m thanh hng, . V d:

5. ng dng: phn tch cc nguyn m ting vit. Tr li

Phn t vng Ng ngha hc.

1. Phn tch cc yu t trong tam gic ng ngha. Cho th d. Tr li: 2. Th no l phng thc n d? cho th d. Tr li 3. Th no l phng thc hon d? cho th d.

Tr li 4. Cc c im ca thut ng khoa hc. cho th d. Tr li. 5. Th no l t ng ngha, ng m, t tri ngha. Cho th d. Tr li.

Phn ng php hc.

1. Lit k cc phng thc ng php. Tr li. 2. Phn tch phng thc ph t. Cho th d. Tr li. 3. Th no l cc phm tr ng php ph bin trong cc ngn ng. K ra cc phm tr ng php. Tr li. 4. Th no l quan h ng php. Phn tch cc kiu quan h ng php. Cho th d bng ting vit. Tr li.