Albanian Nature

Natyra

Bregdeti

Sport dhe Aventur

relievi dhe klima

Shqipria me nj siprfaqe prej 28.748 km2 shquhet pr nj reliev mjaft t larmishm dhe hera hers spektakolar. Pjesa m e madhe e territorit e cila z 2/3 e tij, prbhet nga male dhe kodra, ndrsa 1/3 e saj sht ultsir e shtrihet kryesisht n perndim prgjat bregut t detit Adriatik. Pika m e lart e vendit ndodhet n zonn e Dibrs dhe sht mali i Korabit, 2.751 m mbi nivelin e detit.

Ky reliev i pasur, me thyerje dhe mikroforma t shumta, i pasur me burime hidrike, pyje dhe flor e faun t pasur ofron mundsi pr nj gam t gjer aktivitetesh turistike n natyr. Brenda nj kohe t shkurtr vizitori mund t prjetoj eksperienca nga zonat me klim t freskt malore n ngrohtsin mesdhetare t bregdetit.

Natyra

relievi dhe klima

Natyra
Nj nga potencialet natyrore m t mdha t Shqipris sht numri i lart i orve me diell, tregues pr t cilin Shqipria radhitet ndr vendet e para n Europ. Gjatsia e bregdetit t Shqipris sht 450 km dhe ofron potenciale dhe produkte t shumta turistike. Relievi malor ofron spektakl dhe aktivitete t ndryshme turistike. Shtresa e dbors n male, e cila qndron pr muaj t tr garanton mundsi pr admiruesit e sporteve dimrore.

Relievi i Shqipris sht mjaft i pasur me lumenj dhe liqene t cilt jan pika mjaft t rndsishme dhe atraktive pr turizmin dhe pr organizmin e aktiviteteve t ndryshme. Treguesit klimaterik n Shqipri, jan mjaft t prshtatshm pr t garantuar nj sezon relativisht t gjat prej 5 muajsh lidhur me frekuentimin e plazheve. Vera sht e nxeht dhe kryesisht e that dhe dimri i but dhe me reshje. Temperatura mesatare n bregdet sht 17.50C dhe n zonn malore ajo shkon 7.50C. Kjo shumllojshmri relievi dhe klime prbn nj pasuri t madhe dhe mundsi t pafundme kreative dhe turistike pr tu shijuar.

detet

Bregdeti shqiptar fillon n veriperndim n grykderdhjen e Buns, q sht dhe kufiri midis Shqipris dhe Malit t Zi, dhe vazhdon deri n Kepin e Stillos n jug t vendit, n kufi me Greqin. Gjatsia e tij, prej 450 km duke prfshir dhe lagunat, fillon n detin Adriatik dhe mbaron n detin Jon. Ky bregdet sht mjaft i bukur dhe i larmishm. Nga njra an ofron plazhe masive ranore, shum t prshtatshme pr pushimet e familjarve, si dhe plazhe t vegjl ekzotik, intim dhe t thell. Format e bregut jan t pasura me kepe, gjire t mbrojtur, laguna dhe delta t shumta. Shum pjes t ktij bregdeti jan t pastra ekologjikisht dhe ende t pa cnuara nga veprimtaria njerzore. Gjithashtu, lagunat dhe deltat jan disa nga vendet m t mrekullueshme pr t dashuruarit me natyrn, si dhe pr amatort e peshkimit dhe t gjahut. Ato prbjn ekosisteme shum t rndsishme dhe jan potenciale pr zhvillimin e ekoturizmit. Bota nnujore sht e pasur me objekte arkeologjike. T apasionuarit mund t shohin florn, faunn e mahnitshme nnujore, anijet dhe objekte q nga koht e lashta, deri n koht moderne. dokush mund t shijoj bukurin e kshtjellave dhe parqeve arkeologjike, q zbukurojn bregdetin shqiptar.

Natyra

liqenet

Natyra
Shqipria sht shum e pasur me liqene. Krahas liqeneve t mdhenj t Shkodrs, Ohrit dhe Presps gjenden disa dhjetra liqene t vegjl t mrekullueshm dhe shum liqene artificiale mjaft atraktiv. Interesant sht fakti q do liqen i madh n Shqipri prbn nj rekord n gadishullin e Ballkanit. Liqeni i Shkodrs sht liqeni me siprfaqe m t madhe n Ballkan, 368 km2, nga t cilat 149 km2 me nj gjatsi brigjesh prej 57 km i takojn Republiks s Shqipris. Liqeni i Ohrit sht liqeni me thellsin m t madhe n Ballkan, 289 m i thell. Liqenet tektonike t Presps ndodhen n lartsin 850 m mbi nivelin e detit duke prbr liqenet m t larta tektonike t gjith gadishullit Ballkanik .

Liqeni i Shkodrs gjendet midis Shqipris dhe Malit t Zi. Ai ka nj breg shum t larmishm t tipit t ult t marsheve n veri dhe shkmbor n jug. N bregun jugor shquhen plazhet e Shiroks dhe t Zogajt. Fauna e liqenit t Shkodrs sht nj nga m t pasurat n Shqipri. N kt liqen dhe n natyrn prreth tij jetojn 45 lloj peshqish dhe 281 specie shpendsh. Kto shpend prbjn 87 % t gjith Ortinofauns (shpendve) t Shqipris. Nj perl e ksaj pasurie sht patjetr pelikani, zogu m i madh n Evrop.

Liqeni i Ohrit sht nj nga liqenet tektonike m t bukur t Ballkanit dhe t Evrops. Ai sht midis Shqipris dhe Maqedonis. Ky liqen ka nj siprfaqe 358 km2 dhe ndodhet n lartsin 695 m mbi nivelin e detit. Ai ofron nj klim mjaft t shndetshme, sidomos n stinn e nxeht t vers. Liqeni i Ohrit ka nj mosh 4 milion vjeare. Ktu gjenden 30 lloje molusqesh, Sfungjerin e Ohrit q gjendet vetm ktu dhe n liqenin Bajkal. N kt liqen rritet peshku i famshm Koran dhe Belushka, nj lloj trofte shum e shijshme. Bregu i ktij liqeni ofron nj infrakstuktur pr turizmin duke prfshir hotele, restorante peshku, bare, etj. Kjo zon sht e njohur veanrisht pr turizmin familjar. Ky breg prve qytetit t Pogradecit ka dhe pika t tjera t njohura turistike si Lini, Pojska, Tushemishti, etj .

liqenet

10

Natyra

11

liqenet

12

Natyra
Liqenet e Presps. Liqeni i Presps s Madhe ndodhet n territorin e Shqipris, Maqedonis dhe Greqis, me nj siprfaqe prej 285 km2 nga t cilat Shqipris i takojn 44 km2. Liqeni i Presps s Vogl, me nj siprfaqe 44 km2, ndodhet midis Shqipris dhe Greqis. Ujrat e liqeneve t Presps, sidomos Presps s Madhe, shquhen pr nj bukuri dhe kthjellsi t lart. Prreth ktyre liqeneve sht mjaft i zhvilluar turizmi rural, ekoturizmi, si dhe sporte t ndryshme t ujit. Pr t apasionuarit e natyrs liqenet e Presps prbjn nj spektakl mbreslns sidomos pr ata q jan t interesuar pr florn ujore.

13

liqenet

Liqenet e vegjl. N hapsirn e Shqipris ndodhen edhe dhjetra liqene t vegjl me origjin akullnajore, karstike dhe artificiale. Nga liqenet e shumta me origjin akullnajore dallohet kompleksi i 12 liqeneve akullnajore t Lurs, liqenet e Doberdol - Sylbics n Alpet e Tropojs, Balgjait n Bulqiz, liqeni i Zi n Martanesh, liqeni i Dushkut n Gramsh, liqenet e Rajcs n Librazhd dhe liqeni i Shelgurit n Ersek. Liqenet karstike prfaqsohen nga 69 liqenet e pllajs s Dumres, ku dallohet liqeni i Merhojs, liqeni i estijes, liqeni i Gjat, i Belshit, i Seferanit, etj .

Liqeni i Lurs - Dibr

Liqeni i Lurs - Bulqiz

14

Natyra
Liqenet artificiale. Liqenet artificial m t mdhenj jan ato t Fierzs, Komanit, Vaut t Dejs, Ulzs e Shkopetit. Liqene t tjera artificiale jan ato t Tirans, ujmbledhsat e Farks, t Thans n Lushnj dhe Gjancit n Vithkuq t Kors. Liqenet ofrojn knaqsi argtuese dhe sportive. Ato karakterizohen nga nj flor dhe faun mjaft e pasur n bim, lule, pyje, kafsh dhe shpend nga m interesantt. Gjithashtu liqeni i Komanit shrben edhe si rrug lundruese duke ju ofruar pamje t ngjashme me fiordet norvegjeze.

Liqeni artificial - Tiran

Liqeni i Komanit - Tropoj

15

the rivers
Natyra shqiptare sht e pasur me burime ujore, lumenj dhe prrenj t shumt. Burime me vlera kurative jan edhe ato t ujrave termale t quajtura llixha. Kto burime ndodhen n Leskovik (Vronomero), Dibr, Elbasan, Fush Kruj (Bilaj), dhe n afrsi t Prmetit (Bnj). Burimet e ujrave t Syrit t Kaltr n Delvin, t Ujit t Ftoht n Tepelen, t Syrit t Sheganit pran liqenit t Shkodrs, t Drilonit afr liqenit t Ohrit, t Viroit n Gjirokastr, t Poemit n Mallkastr jan t shquar pr bukurin dhe veantin e tyre. Rrjeti hidrografik i territorit t Shqipris prbhet nga 11 lumenj kryesore, q s bashku me degt

Vronomero - Leskovik Benja - Prmet

Natyra
e tyre dhe prrenjt e mdhenj me uj t vazhdueshm arrijn numrin 152. Lumi m i gjat sht lumi i Drint t Zi, 285 km. Dega kryesore e Drinit t Zi buron nga liqeni i Ohrit dhe hyn n Shqipri nprmjet gryks s Radiks. Lumenj t tjer jan Valbona, Buna, Fani, Mati, Erzeni, Shkumbini, Semani, Vjosa, Osumi, Shushica, Devolli, Langarica, Drino, Bistrica, etj. Lumenjt krijojn hapsira, lugina dhe kanione t mrekullueshm. Disa nga luginat m t bukura jan lugina e Valbons dhe e Shals n Alpet

Lumi i Buns - Shkodr

Syri i Kaltr - Sarand

17

lumenjte

e Veriut, lugina e Tomorrics, gryka e Klcyrs n lumin Vjos, kanionet e prroit t Bns e Osumit, etj. Kto kanione, prve bukuris dhe madhshtis s tyre natyrore , jan dhe nj vend ideal pr praktikimin e sporteve t ujit si vozitja me kanoe dhe rafting. Nj element tjetr i lumenjve t Shqipris jan kataraktet e mrekullueshme, si ai i Grunasit n prroin e Thethit n Alpet e Veriut, i Shoshanit n luginn e Valbons, i Kokotrafit n Konispol, ujvara e Progonatit n Kurvelesh, etj. Lumi i Shals

Lumi i Vermoshit

18

Kanioni i Osumit

Natyra

ishujt

Ishulli i vogl i Franc Jozefit ndodhet n grykderdhjen e Buns. Ishulli mbulohet nga korije t bukura kryesisht me pem plepi, verri dhe drur t tjer fletor. Ai shquhet pr natyrn e tij t qet dhe sht vend ideal pr ata t cilt dshirojn t qndrojn larg zhurmave. Ishulli ranor i Kuns ka nj siprfaqe 125 ha dhe ndodhet pran delts s Drinit n rrethin e Lezhs. Aty do t gjeni nj bimsi t harlisur q nga shkurret tipike mesdhetare, lianet e bukura kacavjerrse, pyje t vegjl me shelgje lotues dhe pem frashri. Fauna e ktij ishulli sht nga m t pasurat n Shqipri me 70 lloj shpendsh, 22 lloj reptilesh, 6 lloj amfibsh dhe 23 lloj gjitarsh. Nga shpendt shquhen rosat e egra, fazant, qukapikt, karabullakt, shapkat dhe rosa e madhe kryekuqe. Q n koht e lashta perandort e Roms merrnin nga kjo zon peshk dhe shpend t ndryshm, t cilt shquheshin pr shijen e tyre unike dhe cilsit e larta gastronomike.

20

Natyra

21

ishujt

22

Natyra
Ishulli i Zvrnecit sht nj nga ishujt e laguns s Narts n Vlor. Ai sht nj ishull mjaft piktoresk i mbjell i gjithi me pem qiparisash. N kt ishull ndodhet kisha e Shn Maris, nj kish e vjetr dhe me mjaft vlera. Ishulli i Shurdhahut sht ishull i vogl, por mjaft piktoresk q gjendet n liqenin e Vaut t Dejs. N kt ishull ndodhen rrnojat e lashta t qytetit mesjetar t Sards. Ktu ka qen rezidenca e familjes feudale t Dukagjinasve. Ishulli i Sazanit sht ishulli m i madh i Shqipris me nj siprfaqe 5.7 km2, me gjatsi 4.8 km dhe gjersi 2 km. Ishulli kryesisht sht shkmbor dhe ka nj plazh t vogl n form gjiri n drejtim t Vlors. Emri i lasht i ishullit t Sazanit sht Sason. Ky ishull sht nj vend i prsosur pr amatort e nnujit dhe peshkimit.

23

ishujt

Ishulli i Maligradit sht n liqenin e Presps s Madhe pran fshtatit t Liqenasit. Ai sht nj ishull mjaft i vizituar me lundra pr kishn e tij eremite t Shn Marise .

Ishujt e Ksamilit. Katr ishujt e mrekullueshm t Ksamilit kan nj siprfaqe prej 8.9 ha. Ato jan shum afr bregut dhe ofrojn nj spektakl t rrall natyror. Kto ishuj jan t gjelbr n do stin t vitit. Disa prej tyre kan dhe plazhe t vegjl shum t pastr. Deti prreth ktyre ishujve shquhet pr nj kthjellsi t mahnitshme dhe peisazhi i tyre t dhuron nj knaqsi t veant.

24

Natyra

25

malet

26

Natyra
Malet zn 2/3 e hapsirs s vendit. Ata ofrojn potenciale pr aktivitete t shumta t turizmit t gjelbr e t bardh si treking, ecjet malore, alpinizm, kanotazh n luginat e lumenjve malore, sportet ajore, biikletat malore, rally me automjete 4 x 4, speleologji, peshkimin sportiv n prrenjt malore, etj. Nj nga zonat mjaft t rndsishme turistike malore jan Alpet e Shqipris, t cilat gjendet n veri t vendit. Pikat kryesore t tyre jan: Theth, Razma, Boga, Vermoshi lugina e Valbons, etj. Maja m e lart e Alpeve sht Jezerca me lartsi 2693 m mbi nivelin e detit . Zona t tjera malore atraktive jan zonat Kors si: Vithkuqi, Drenova, Dardha dhe Voskopoja, t cilat krahas turizmit malor ofrojn edhe turizm kulturor, fal komplekseve t kishave dhe manastireve. Mali i Korabit, m i larti n Shqipri, 2.751 m, prfaqson nj sfid pr amatort e alpinizmit n zonn e Dibrs.

27

malet

Zonat malore jan t njohura pr pelegrinazhet, q organizohen aty. T tilla jan pelegrinazhi i organizuar pr do muaj gusht n malin e Tomorrit pr nder t Abaz Aliut (sekti bektashian), pelegrinazhi n malin e Sari Salltikut mbi qytetin e Krujs, pelegrinazhi m i madh katolik pr nder t Shn Ndout, n maj t kodrs shkmbore mbi qytetin e Lait, etj. Gjat pelegrinazhit pjesmarrsit ndeshen me nj pamje spektakolare. N zonat malore jan shum t prhapur formacionet glqerore dhe zhvillimet e larmishme t formacioneve karstike ku ekzistojn nj numr i madh shpellash q jan nj parajs pr tu zbuluar nga amatort e speleologjis.

28

Natyra

29

malet

30

Natyra
Vetm n malsin e Shkodrs ndodhen 35 shpella t tilla. Shpella m e madhe n Shqipri sht shpella e Pirogoshit n rrethin e Skraparit n fshatin Radesh n nj lartsi 450 m mbi nivelin e detit. Kjo shpell sht 1.500 m e gjat. Zona malore n lindje t Tirans sht mjaft e pasur me shpella. Shpellat m t njohura jan ato t: Pllumbasit dhe Shpella e Mir, n malin e Brarit. Shpella e Pllumbasit ndodhet mbi kanionin spektakolar t Skorans n lumin Erzen.

31

parqet kombetare natyrore

Parku Kombtar i Dajtit. Ky park sht n malin e Dajtit, 26 km n lindje t kryeqytetit. Parku i Dajtit ka nj siprfaqe prej 3.300 ha. Bimsia sht e vendosur me kate, duke filluar q nga shkurret me gjelbrim t prhershm, dushqet dhe ahishtet. Ai ofron kushte t mira pr ecje, eskursione, etj. Prej tij ofrohet nj pamje e bukur dhe e hapur drejt perndimit. Ai quhet ndryshe ballkoni natyral i Tirans. E veanta e tij sht se aty mund t shkohet edhe me teleferik dajti Express, udhtim i cili zgjat vetm disa minuta dhe q prshkon pamje mjaft t bukura natyrore.

32

Natyra

33

parqet kombetare natyrore

34

Natyra
Parku Kombtar i Thethit ndodhet n zemr t alpeve shqiptare, n zonn e Bjeshkve t Namuna, me nj sip. 2.630 ha. Peisazhi madhshtor i ktij parku zbukurohet nga prroi i kristalt i Thethit, ku rritet trofta e mermert, katarakti magjeps i Grunasit, etj. Parku shquhet pr mbulesn e tij t dendur drunore ku mbizotrojn ahishtet, disa prej t cilve jan 200 vjeare. Pr tu prmendur sht fakti se parku i Thethit prbn zonn m t populluar n Shqipri me riqebullin, i cili sht specie e paksuar. Parku ofron akomodim n strukturat e tipit t haneve. Mundsi t shumta pr nj gam t gjer aktivitetesh si ngjitje malore, trekking, biikleta sportive, speleologji, peshkim sportiv, etj.

35

parqet kombetare natyrore

Parku Kombtar i Lurs. I pozicionuar n masivin pyjor Kunora e Lurs. Veantia e parkut t Lurs jan kompleksi i 12 liqeneve akullnajore, t cilat shquhen pr bukurin e tyre t rrall. Liqeni m i bukur sht ai i Luleve. N stinn e vers siprfaqja e tij mbulohet nga zambak t bardh uji. Mbulesa drunore prbhet nga drur t ndryshm ku shquhen masivet me ahishte. Parku ofron mundsi pr aktivitete n natyr , ekoturizmin, ecjet me kuaj, etj.

Parku Kombtar Pisha e Divjaks. Ky park sht pjes e zons s laguns s Karavastas. Parku sht i mbuluar nga nj bimsi e dendur, ku mbizotrojn pishat e buta bregdetare. Parku ofron mundsi pr ekoturizmin, vzhgimin e shpendve, peshkimin n lagun, notin, banjat e diellit, etj.

36

Natyra

37

parqet kombetare natyrore

38

Natyra
Parku Kombtar i Llogaras gjendet 40 km n jug t qytetit t Vlors. Ky park shquhet pr kombinimin e ajrit malor me at detar. Parku sht i mbuluar me masiv t dendur halorsh dhe shquhet ve t tjerash edhe pik klimaterike. Si rezultat i drejtimit t errave aty mund t shikoni pishn flamur, q sht monument natyror. Ky park sht nj vend ideal pr ushtrimin e sporteve ajrore.

Parku Kombtar Bredhi i Hotovs. Ky park sht n krahinn e Frashrit, 35 km n verilindje t Prmetit. Bredhi i Hotovs sht nj nga pemt relike t Mesdheut. Ky park ofron mundsi t mdha pr ekoturizm me hapsirat e tij rezidenciale dhe pr kampingje. Ekskursionistt dhe t dashuruarit me natyrn ktu mund t provojn knaqsi t panumrta. Parku shquhet pr masivet pyjore t bredhave.

39

parqet kombetare natyrore

Parku Kombtar Lugina e Valbons. Ky park konsiderohet si nj nga mrekullit natyrore shqiptare. Ai sht vetm 30 km nga qyteti i Bajram Currit. Panorama e tij midis kreshtave t Alpeve dhe Lugins s Valbons sht nj knaqsi m vete. Biodiversiteti i pasur i ktij parku shte nj atraksion turistik dhe shkencor. Mundsira t shumta pr ngjitje malore n shpatet e lugins, peshkim sportiv, ecje me kuaj, etj.

Parku Kombtar Zall Gjocaj sht nj tjetr park i mrekullueshm, 40 km n verilindje t qytetit t Burrelit. Ai sht mjaft i bukur dhe i pasur me burime dhe disa prrenj.

40

Natyra

41

parqet kombetare natyrore

Parku Kombtar i Qaf Shtams ndodhet n verilindje, 25 km nga qyteti i Krujs. Parku njihet si nj qendr klimaterike. N kt park ndodhet burimi i famshm i Nns Mbretresh prej t cilit buron uj me kualitetet t lart dhe shum i shndetshm. Parku Kombtar i Tomorrit. Ndodhet n malin e Tomorrit n jug t qytetit muze t Beratit. Hapsira e parkut kombtar sht 4.000 ha. N kt park gjendet Tyrbja e Abaz Aliut, q konsiderohet nj vend i shenjt dhe i adhuruar. Aktivitet tjetr i cili organizohet aty sht ngjitja malore.

Parku Kombtar Bredhi i Drenovs ka nj siprfaqe 1.380 ha dhe ndodhet n Malin e Moravs n Kor. Lartsia gjeografike e ktij parku e bn at mjaft t frekuentuar n dimr dhe sidomos n ver. Karakteristik e ktij parku jan burimet e shumta me uj t ftoht t cilat banort vendas i kan pagzuar me emra t ndryshm, si: Burimi i Plaks, Burimi i Piliks, Burimi i Shn Gjergjit, etj. Bimsia prfaqsohet nga masivet e bredhave. Ktu gjendet edhe gjeo munumenti i Gurit t Capit.

42

Natyra

43

parqet kombetare natyrore

44

Natyra
Parku Kombtar i Presps. Parku m i madh n Shqipri, me nj sip. 27.750 ha prfshin dy liqenet e Presps. Ky park shtrihet n territorin e tre shteteve t ndryshme, si Shqipria, Maqedonia dhe Greqia. Ky park sht mjaft i pasur me vlera kulturore, arkitektonike, arkeologjike dhe natyrore. Ktu ndodhet rrnoja e kshtjells s Trajanit si dhe nj numr kishash eremite bizantine dhe pasbizantine t dekoruara me afreske t mrekullueshme. Nj kish e till sht Shn Maria, e cila ndodhet n ishullin e vogl t Maligradit pran fshatit t Liqenasit n Prespn e madhe. Shpella e Trenit me pikturat e saj neolitike sht nj vend i rrall dhe shum i kndshm pr tu vizituar. Gjithashtu, s fundmi n hapsirn afr liqeneve sht zbuluar nj vendbanim neolitik dhe objekte t shumta q dshmojn pr nj civilizim shum t hershm n kt pellg.

45

parqet kombetare natyrore

Parku Kombtar i Butrintit prfshin nj zon prej 2.500 ha. Klima e favorshme subtropikale e ktij parku e bn at t frekuentuar nga turist shqiptar dhe t huaj. Fauna dhe Flora e ksaj zone jan shum t larmishme. Mund t prmendim midhjen q kultivohet n liqenin e Butrintit, e cila shquhet pr vlerat e saj ushqyese. Qyteti antik i Butrintit, i mbrojtur nga UNESCO, sht kryeqyteti i ktij parku. N amfiteatrin e Butrintit zhvillohen shpesh aktivitete kulturore artistike kombtare dhe ndrkombtare.

46

Natyra

47

Bregdeti shqiptar ka nj gjatsi prej 450 km, duke prfshir ktu edhe siprfaqet e lagunave q gjenden n t. Ai sht i pasur n forma t shumllojshme q nga plazhet ranore, kepat, gjiret e mbrojtura, lagunat, plazhet e vegjl zallore, shpellat detare etj. Disa pjes t ktij bregdeti jan mjaft t pastra nga pikpamja ekologjike, dhe n kt prmbajtje ato prfaqsojn zona t rralla q kan mbetur ende t paprekura n pellgun e Mesdheut. N veri, bregdeti shqiptar fillon nga grykderdhja e lumit Buna, i cili shrben edhe si kufi me Republikn e Malit t Zi. Pikrisht ktu, si rezultat i aluvioneve t lumit sht formuar ishulli i vogl i Franc Jozefit, i cili n varsi t prurjeve kthehet edhe n gadishull. Franc Jozefi sht nj pik mjaft e favorshme pr ata q dshirojn natyrn dhe q preferojn t qndrojn larg zhurmave. Bimsia e tij sht e tipit t korijeve ku mbizotron plepi, verri dhe nga shpendt mbizotrojn afkat. Plazhi m verior i vendit sht ai i Velipojs, q gjendet 22 km larg qytetit t Shkodrs. Ktu ka mbi 250 dit me diell. Gjat vers, temperaturat arrijn mbi 200 C. Pran plazhit t Velipojs ndodhet laguna e Vilunit me nj siprfaqe prej 130 hektar. Ky sht nj ekosistem natyror i rndsishm pr folezimin e shpendve ujor, me 183 lloje. Pran plazhit t Velipojs ndodhet edhe nj rezervat gjuetie prej 700 hektarsh.

plazhi i V elipojes

48

Bregdeti

49

plazhi i Shengjinit

50

Bregdeti
Plazhi i Shngjinit sht plazh ranor q i prket rrethit t Lezhs, Ai gjendet vetm 8 Km larg nga qyteti. Shngjini sht i njohur pr rrn kualitalive. Ky plazh ka 200300 dit me diell n vit. N veri t Shngjinit rrz kodrave t Rencit gjendet i mbrojtur nga errat plazhi i mrekullueshm i Rans s hedhun. Bregdeti i Lezhs ka eko sisteme t shklqyera natyrore t vlefshme pr zhvillimin e eko turizmit, observimit t shpendve etj. Zona e grykderdhjes s Drinit si rezultat i drejtimit t errave sht e prshtatshme pr surfing. N grykderdhjen e tij gjendet sistemi lagunor i Kune Vainit, ku folezojn shum shpend ujor. Ktu gjenden dy laguna, ajo e Ceks me siprfaqe 235 hektar dhe e Merxhanit 77 hektar. Surpriza m e kndshme pr turistin sht ishulli ranor i Kunes me nj siprfaqe prej 125 hektar. Ishulli i Kunes sht i mbuluar me nj bimsi t harlisur higrofile. Aty rriten shkurre t gjelbrta mesdhetare si: liane, shelgje, frashri, etj. N kt rajon njihen 227 lloje bimsh. Prsa i takon fauns nga shpendt prmendim: rosat e egra, fazant, qukapikt, karabullakt, afkat, rosn e madhe kryekuqe, etj. Mjafton t themi se n kt sistem lagunor gjenden 70 lloje shpendsh, 22 reptile, 6 lloje amfibsh dhe 13 lloje gjitarsh. N jug t Kunes gjenden plazhe t tjer t frekuentuar t zons s Tales. Ende m n jug, gjenden plazhet e laguns s Patokut si dhe grykderdhja e lumit Mat, e cila ofron nj zon natyrore mjaft trheqse pr t apasionuarit e natyrs dhe peshkimit.

51

gjiri i Lalzit

Gjiri i Lalzit shtrihet nga Kepi i Rodonit deri n Bishtin e Palls. Kepi i Rodonit sht nj vend mjaft i bukur natyror me nj gjatsi prej 7.5 km. Zona rreth tij sht nj nga vendet m interesante t bregdetit shqiptar pr ushtrimin e zhytjeve nnujore. Plazhet e Gjirit t Lalzit jan plazhe ranore. Disa prej tyre jan t rrethuar nga nj brez bimsie natyrore halorsh. Pr tu prmendur jan plazhet e Shn Pjetrit dhe Rrushkullit q shquhen pr cilsin e lart t pastrtis s ujrave detare.

52

Bregdeti

53

plazhi i Durresit

54

Bregdeti
Plazhi i Durrsit sht plazhi m i madh dhe m popullor i vendit, ka nj gjatsi prej 6 km dhe nj gjersi t konsiderueshme rre. Thellsia e ujrave t detit rritet gradualisht, tregues ky q bn mjaft t preferuar kt plazh pr fmijt dhe pushimet e familjarve. Ktu gjenden shum hotele, komplekse vilash, bare, restorante, disko, etj. Vitet e fundit krahas numrit t madh t pushuesve ditor nga kryeqyteti, plazhi i Durrsit sht kthyer n pikn numr nj t prqndrimit t turistve q vijn nga Kosova dhe Maqedonia. N veri t qytetit t Durrsit, rrz kodrave t tij ndodhet plazhi i njohur i Currilave, ku ujrat e detit jan t thella.

55

plazhi i Golemit

Plazhi i Golemit dhe i Malit t Robit jan nj vazhdim i plazhit t Durrsit, duke prbr pothuajse nj njsi t vetme pr nga karakteristikat. Ktu bie n sy bimsia me pisha q rrethon plazhin. N plazhet q i prkasin Rrethit t Kavajs jan pr tu prmendur plazhet e Karpenit dhe t Spilles. Kto plazhe shquhen pr cilsin kualitative t rrs, ujrat e pastr detar dhe bimsin me pisha q i rrethon. Vitet e fundit n kto plazhe kan filluar investimet pr krijimin e kushteve pr akomodimin e turistve.

Kepi i Lagjit e mbyll gjirin e Durrsit nga Jugu. Ai sht nj vend natyror mjaft i prshtatshm pr ushtrimin e zhytjeve nnujore. Pran tij gjenden plazhet e vegjl me bukuri t rrall t Bardhorit, plazh shkmbor, dhe ai i Gjeneralit. Plazhi i Gjeneralit sht i rrethuar me bimsi dhe i prngjet nj amfiteatri natyror. Kto jan plazhe t veuara, mjaft t qeta dhe m nj cilsi shum t lart t ujrave detare.

56

Bregdeti

57

laguna e Karavastase

58

Bregdeti
Plazhi i Divjaks dhe laguna e Karavastas. Plazhi ranor i Divjaks, pylli dhe laguna prbjn nj kompleks natyror me nj rndsi t madhe turistike. Pylli i Divjaks shtrihet nga gryka e Semanit deri n grykderdhjen e Shkumbinit. Laguna e Karavastas ka nj siprfaqe prej 4.330 hektar duke prbr n kt mnyr lagunn m t madhe t gjith bregdetit shqiptar. Ajo prbn nj prej 12 Parqeve Kombtare q ka Shqipria. Laguna e Karavastas sht pika me perndimore n Europ ku folezon peliakani kaurrel (pelicanus crispus). Pr kto vlera q prej vitit 1994 laguna e Karavastas ndodhet nn ruajtjen ndrkombtare t Konvents s RAMSAR-it. N kt ekosistem gjenden 210 lloje shpendsh, 12 lloje gjitarsh dhe 16 lloje reptilesh. Ujrat e laguns t cilat arrijn thellsi maksimale 1.5 metra jan t pasur me peshq, ku llojet kryesore jan qefulli dhe ngjala. Bimsia e Parkut Kombtar t Divjaks shquhet pr bukurin dhe freskin e veant. Ktu mbizotrojn siprfaqet me halor, me pish t but dhe t egr. Pylli sht me kate duke filluar q nga bimt barishtore e deri tek drurt e lart. Plazhi i Divjaks ka rr me prmbajtje t konsiderueshme jodi dhe temperatura mbi 200C. Kjo sht nj zon ku kombinohen aktivitetet e plazhit me ekoturizmin.

59

laguna e Nartes

Laguna e Narts, me nj siprfaqe prej 4.180 hektar, prbn lagunn e dyt pr nga madhsia. Brezi toksor q ndan lagunn nga deti sht i mbuluar nga nj pyll pishe. Laguna e Narts sht nj tjetr ekosistem natyror me mundsi pr zhvillimin e ekoturizmit, vzhgimit t shpendve, peshkimit etj. Ajo prfaqson kompleksin e dyt n Shqipri prsa i takon prezencs s shpendve ujor. N Nart gjenden 195 lloje shpendsh. Vetm gjat stins s dimrit aty folezojn 48.700 krer shpendsh ujor . Krahas rosave t egra jan prezent edhe shqiponja bishtbardh, skifteri pelegrin, skifteri kthetra zi, etj. Zona e Narts sht e njohur pr prodhimin artizanal t vers s cilsis s lart. Turizmi natyror n lagun ndrthuret me turin e vers q prodhohet ktu. N ujrat e laguns gjenden peshq t shumt ku pr tu prmendur jan ngjala dhe levreku i Narts.

60

Bregdeti

61

plazhi i V lores

62

Bregdeti
Qyteti i Vlors sht porti i dyt i vendit pr nga madhsia dhe nj prej pikave m t rndsishme turistike t vendit duke ofruar n radh t par produktin sun & sea (diell dhe det). Zona pran qytetit prgjat plazheve t gjirit t Vlors shquhet pr hotelet e rinj e modern si dhe lehtsirat e tjera si baret, restorantet, diskot, klubet etj. Zona turistike fillon n jug t qytetit prgjat plazheve t vegjl dhe shkmbor t gjirit t Vlors. Prball tyre ndodhet gadishulli i Karaburunit, gadishulli m i madh i bregdetit dhe ishulli i Sazanit, ishulli m i madh i Shqipris. Plazhet e Jonufrit q ndodhen n kt zon t gjirit t Vlors zgjaten deri n prroin e Dukatit pran qytetit t vogl t Orikumit. Plazhi rrethohet nga nj zon kodrinore e mbuluar me agrume q kontraston mjaft bukur me ujrat blu t detit.

63

plazhi i V lores

N jug t gjirit t Vlors ndodhet Orikumi ku vitet e fundit sht ngritur nj port jahtesh. Plazhi i Orikumit ka nj gjatsi prej 2 km. N kt zon gjenden edhe shpellat detare t Panas dhe Rrapit. Kjo zon paraqet interes pr zhytjet, pasi ktu gjenden mbetje arkeologjike dhe anije t fundosura. E till sht anija Italiane Po, e fundosur n vitin 1941 gjat lufts italo-greke. Po kshtu thuhet se Jul ezari mbyti anijet q solln trupat e tij n ndjekje t Pompeut. Zonat e prshtatshme pr zhytje jan: Uji i Ftoht dhe plazhi i Zhironit.

Ktu vzhgohen algat e zeza e t gjelbrta. N perndim gjiri i Vlors mby-llet me gadishullin e Karaburunit, gadishulli m i madh i Shqipris. Bregu perndimor i Karaburunit sht spektakolar me brigje t larta dhe t copzuara, gjire e plazhe t vogla. N veri t gadishullit gjendet shpella detare e Haxhi Alis, shpella m e madhe detare e vendit, me nj thellsi prej 30 metrash. Prsa i prket plazheve t vegjl t Karaburunit, duhet t prmendim ato t gjirit t Arushs, plazhet e Grams dhe Dafins, t cilt shquhen pr ujrat e thella. Pran plazhit t Grams ndodhet shpella e Skllevrve. N murin e plazhit t Grams gjenden mbishkrime antike dhe mendohet se ktu ka qen nj tempull i Dioskurve pellazg. Faqja perndimore e Karaburunit sht nj prej pikave m trheqse t bregut shqiptar.

64

Bregdeti

65

plazhi i V lores

66

Bregdeti
Pran gadishullit t Karaburunit gjendet ishulli i Sazanit. Sazani sht ishulli m i madh i Shqipris me siprfaqe 5.7 km2, me nj gjatsi 4.8 km dhe gjersi maksimale 2 km. Ai ndodhet 12 milje larg nga porti i Vlors. N antikitet ishulli sht quajtur Sason. Ishulli prfaqson nj bllok shkmbor me brigje t ashpra sidomos pjesa perndimore e ishullit. N pjesn juglindore t ishullit gjendet plazhi zallor i Admiralit q shquhet pr ujrat mjaft t pastra t detit. Sazani paraqet nj interes t veant pr zhytjet dhe s bashku me gadishullin e Karaburunit prbjn nj park t vrtet nnujor.

67

R iviera

Mbas qafs s Llogaras ndodhen plazhet e Jonit apo si quhen ndryshe plazhet e Riviers Shqiptare. Riviera Shqiptare sht nj prej krahinave m t bukura t Shqipris ku takohen dielli, deti i thell, plazhet e vegjl shkmbor dhe intime. Kjo sht krahina m e ngroht e Shqipris ku temperatura mesatare e janarit sht 100C dhe e korrikut 250C. Zona ka 300 dit me diell. Nga Qafa e Llogaras 1.057 metra mbi nivelin e detit, hapet nj pamje madhshtore e bregut. Plazhi i par sht ai i Dhraleos n Palas, i cili sht nj prej plazheve m ekzotik t gjith bregdetit shqiptar. Ai shquhet pr qetsin, ujrat shum t thell dhe blu t theksuar. Dhrmiu sht nj prej pikave turistike m t rndsishme dhe m t frekuentuara t gjith bregdetit shqiptar. Ujrat shum t pastr t detit, plazhet intime, sportet ujore dhe zhytjet nnujore e bjn shum t preferuar nga t rinjt. Plazhet q prbjn Dhrmiun jan Jaliksari, Shkambo dhe Gjipea. Plazhi i Gjipes i formuar nga nj prrua ka n sfond nj kanion me mure deri n 70 metra t lart. N plazhin e Dhrmiut ndodhet edhe shpella detare e Piratve. Barkat ofrojn drgimin e turistve n shpell. N plazhin e Dhrmiut ndodhen disa hotele, restorante dhe disko t hapura verore. N gjith kt zon, duke prfshir edhe fshatrat e tjer sht i zhvilluar turizmi familjar, ku turistt mund t akomodohen n shtpi me qera. 8 km n jug t Dhrmiut ndodhet Vunoi nga ku merret drejtimi pr n plazhin e mirnjohur t Jals.

68

Bregdeti

69

R iviera

70

Bregdeti
Himara sht qendra kryesore e bregdetit Jonian t siprm. Plazhet q prbjn Himarn jan: Spillea, Potami, Llamani dhe Livadhja. T gjith shquhen pr ujrat e thell, karakterin shkmbor dhe cilsin e mir t ujrave t detit. Prpara Borshit ndodhen plazhi i Qeparoit si dhe gjiri i vogl tektonik i Porto-Palermos ku gjendet kalaja e Ali Pashait . Borshi prbn plazhin m t gjat t riviers shqiptare me nj gjatsi prej 6 km. Ky plazh shquhet pr nj konfiguracion t bukur i rrethuar nga masive me bimsi mesdhetare. Turizmi familjar sht forma kryesore e akomodimit n kt zon. Deri n qytetin e Sarands jan pr tu prmendur plazhet e Bunecit, Kakomes dhe Krorzit, plazhe kto me bukuri t rrall dhe q shquhen pr ujra t kthjellta.

71

R iviera

Qyteti i Sarands sht qendra m e madhe e banuar e Riviers Shqiptare dhe nj nga pikat turistike m t rndsishme t vendit. Qyteti dhe zona rreth tij ofrojn nj rrjet hotelesh q nga ata me pes yje deri n hotele pr budget travelers si dhe shtpi me qera. Saranda sht nj pik mjaft e frekuentuar edhe nga turistt evropian dhe ndrkombtar q vijn nga Korfuzi, i cili ndodhet vetm 9 km larg ishullit. Vend t rndsishm z pika arkeologjike e Butrinit e prfshir n listn e UNESCO-s, q ndodhet 18 km n jug t qytetit. N qytetin e Sarands ndodhen plazhet e vogla t Centralit, Pllakave dhe Limanit. Pika m e frekuentuar sht ajo e Ksamilit, i cili ndodhet midis gadishullit me t njjtin emr dhe laguns s Butrintit. Prball tij shtrihet ishulli i Korfuzit dhe katr ishuj t vegjl t mbuluar krejtsisht nga bimsi e gjelbrt mesdhetare. N Ksamil gjenden disa hotele dhe restorante.

72

Bregdeti

73

laguna e Butrintit

Laguna e Butrintit ka nj siprfaqe prej 16 km2 dhe komunikon n ujrat e detit nprmjet kanalit t Vivarit 3.6 km i gjat. Ky sht nj vend mjaft i prshtatshm pr ushtrimin e sportit t varkave me vela. Nga pikpamja e fauns aty jetojn rosa e egr, rosa qafzez, bajza, shqiponja e fushs, skifteri kthetra zi, shqiponja bishtbardh, lakuriqi hundpatkua etj. Pr tu prmendur sht prezenca e bretkocs epirote, e cila gjendet vetm n kt vend, n Shqipri. Ekosistemi sht gjithashtu i prshtatshm pr vzhgimin e shpendve n t cilin gjenden 90 lloje shpendsh ujor. Ekstremi m jugor i bregdetit shqiptar deri n kepin e Stillos prbht nga plazhe t virgjra.

74

Bregdeti

75

destinacionet

Shqipria shtrihet n bregun lindor t gadishullit Ballkanik dhe prfshihet n zonn klimaterike mesdhetare, me dimr t lagsht dhe relativisht t but dhe me ver t nxeht e t that. Si rezultat i relievit t thyer, klima sht e ndryshueshme nga nj krahin n tjetrn, me kontraste n temperatur, e cila e bn Shqiprin nj destinacion shum t plqyer pr turistt. Kjo hapsir e pasur me flor dhe faun sht nj ambient perfekt pr aktivitete t ndryshme turistike. Detet e Adriatikut dhe t Jonit, ftojn vizitort t shijojn peisazhin e mrekullueshm si dhe knaqsit e kulinaris. Lumenjt q prshkojn hapsirn e mrekullueshme shqiptare ofrojn mundsin e praktikimit t disa sporteve malore si : rafting, kanoe, kajak etj. Siprfaqja e Shqipris dominohet nga kodrat dhe malet. Maja m e lart sht mali i Korabit, 2.751 m mbi nivelin e detit.

76

Sport dhe Aventur

ecjet & ngjitjet malore

Alpinizmi n Shqipri ka mundsi t shumta pr t`u aplikuar. Zonat m t rndsishme pr sportin e alpinizmit jan: Jezerca, mali i Hekurave, Razma e shum t tjera n Alpe, Munella n Puk, Korabi, Radomira dhe Lura n rrethin e Dibrs, Biza n rrethin e Tirans, mali i iks n rrethin e Vlors, mali i Tomorrit n Berat, Gjinari n Elbasan, mali i Rungajs n Vithkuq, parku i Qaf Shtams n rrethin e Krujs, etj. Territoret malore jan trheqse gjithashtu pr ndrtimin e kampingjeve dhe akomodimin me adra.

78

Sport dhe Aventur

Territori i Shqipris ofron mundsi t mdha pr t ushtruar edhe veprimtarit e trekingut dhe ngjitjeve malore. Trheqs sht programi treking i quajtur trekingu i iks, duke prshkuar luginn e prroit t Dukatit, vargun e iks, zonn e Kurveleshit dhe prfundon n bregdetin Jonian. Treking zhvillohet prgjat itinerarit Dukat-TrbaVranisht-Ku-Kudhs-Qeparo. Zona t tjera t prshtatshme pr treking dhe ngjitje malore jan Alpet e Shqipris n pika t tilla si: Vermosh, Theth, Razm, Bog, Valbon, etj. Mali Tomorrit i shtrir n rrethet e Beratit dhe Skraparit. Vithkuqi, Voskopoja, Drenova n rrethin e Kors, Guri Kamjes n rrethin e Pogradecit, lugina e Drinos n zonn e Dropullit n rrethin e Gjirokastrs si dhe itinerari Borsh-Zhulat q prshkon Kurveleshin.

Shtitjet me kmb jan nj mnyr tjetr pr t shijuar natyrn, duke br njkohsisht edhe aktivitet fizik. N Shqipri ecja n kmb sht gjithashtu nj sport tepr i aplikuar, pasi natyra dhe territoret me shtigje t ngushta dhe monopate, ofrojn nj knaqsi t veant.

79

sportet dimerore

Sporti i skive sht aktivitet q i jep mundsi turistve t shijojn bukurit e relievit malor shqiptar. Ai aplikohet m shum n zonn e Kors, e cila njihet pr resortet e saj t skive si ato t Voskopojs dhe pista e Bigllit pran Boboshtics (1.160 mbi nivelin e detit), ku zhvillohen edhe garat e Kampionatit Kombtar t skive. Ia vlen t prmendet ktu edhe fshati i Razms i cili sht vetm 41 km nga qyteti i Shkodrs, Boga dhe Thethi, Shishtaveci n zonn e Kuksit, Grabova n rrethin e Gramshit, Dardha n rrethin e Kors. Shum prej ktyre resorteve njihen si vnde ideale pr praktikimin e sporteve t tjera si treking, alpinizm, etj.

80

Sport dhe Aventur

81

bicikletat malore & eksplorimi i shpellave

Nj aktivitet i veant n zonat malore jan edhe turet me biikleta malore. Kto pajime duhen marr me vehte, mbasi nuk ofrohen me qera. Disa nga kto ture organizohen n Alpet Shqiptare, si n Theth, Bog, Vermosh etj. Jan itinerare t cilat alternohen duke prfshir Shqiprin dhe Malin e Zi. Hartat e ktyre itinerareve jan prgatitur nga student t universiteteve t Shkodrs dhe Podgorics.

82

Sport dhe Aventur

Si rezultat i prhapjes s madhe t formacinoneve glqerore n territorin e Shqipris, ka nj zhvillim t formave t shumllojshme karstike, gj e cila ka mundsuar ekzistencn e shum shpellave karstike me interes t madh pr turizmin. Vetm n zonn e Shkodrs gjenden 35 shpella t tilla si: e Zhyls, Jubanit, Murriqit, Pusit, e Birrve me rrath, etj. Me interes t veant turistik mund t prmendim Shpelln e Pllumbasit, e cila ndryshe quhet dhe Shpella e Zez, ajo ndodhet n juglindje t Tirans. Shpell tjetr trheqse dhe njkohsisht m e madhja n Shqipri, sht shpella e Pirrogoshit, e cila gjendet n rrethin e Skraparit n jug t vendit. Shpella t tjera jan: shpella e Nezirit (Mat), shpella e Lek Pets n Kurvelesh, e Trenit n Devoll etj.

83

Peshkimi sht nj veprimtari q zhvillohet n bregdet, liqene dhe lumenj. Peshkimi sht nj burim t ardhurash pr shum banor t bregdetit. Ndr zonat ideale pr peshkimin malor jan lugina e lumit Valbon, prroi i Thethit ku gjuhet trofta e mermert, lugina e siprme e Vjoss etj. Peshkimi sportiv me grepa ka mundsi t ushtrohet n grykderdhjet e lumenjve si ato t Vjoss, Semanit, Matit, Drinit, etj. Knaqsi m vete sht edhe peshkimi n laguna sidomos n Karavasta, Nart, Kune-Vain, etj.

peshkim & hipizem

84

Sport dhe Aventur

Fillesat e sportit t hipizimt n Shqipri datojn rreth 100 vjet m par n qytetin e Shkodrs, ndonse ai sht praktikuar q n lashtsi. M pas kan vazhduar t organizuara m mir, gjat periudhs s Mbretris s Zogut. Pas lufts s dyt botrore, pr rreth dyzet vjet hipizmi, ushtrohej vetm nga segmente t ushtris shqiptare n kompeticione t ndryshme. Ky sport sht praktikuar kryesisht n ato rrethe q kan qendrat m cilsore t mbarshtrimit t kuajve si: n Shkodr, Durrs, Tiran, Elbasan (Crrik), Kor, Divjak, Berat, Vlor, Fusha e Pelave n Lur, Shishtaveci n Kuks, etj. Shtrirja gjeografike e ktij sporti sht tepr interesante, ku natyra tipike pr secilin nga vendet e prmendura, grshetohet me elemente t veanta natyrore, historike dhe tradicionale.

85

Sportet ujore si rafting, zhvillohen n luginat trheqse t lumenjve dhe prrenjve t shumt. Ushtrimi i tyre sht veanrisht i njohur n luginat e siprme t Osumit. Gjat ktij itinerari prshkohen kanionet e mrekullueshme t Osumit. Itinerar tjetr sht dhe ai q prshkon zonn Ura e Dashit, kanioni i Lengarics n luginn e Vjoss. Rajone t tjera ku ushtrohen kto sporte jan lugina e Devollit n jug t vendit, Luginat e Shals dhe Valbons n Alpet shqiptare etj.

sportet ujore

86

Sport dhe Aventur

fluturimet e lira

88

Sport dhe Aventur

Sporti i aeronautiks i ka fillimet e veta n vitet `90. Natyra shqiptare ofron mundsi t shumta pr kto lloj sportesh e cila sht e lidhur me kushtet e prshtatshme topografike dhe natyrore t Shqipris. Pika m e prshtatshme pr t praktikuar kt sport sht Qafa e Llogaras (1.052 m mbi nivelin e detit) n zonn e Vlors, ku drejtimi i ers sht shum i favorshm. Ktu jan zhvilluar mitingje ndrkombtare me pjesmarrjen e parashutistve t huaj sidomos atyre nga Italia, Franca etj. Prve Llogaras, vende t tjera t prshtatshme pr kt sport jan Morava, Dajti dhe Taraboshi.

89

Mundsit pr zhytje profesionale jan zhvilluar vetm gjat dekads s fundit. Zbulimet e pasura nnujore n detet e Shqipris ofrojn nj mundsi unike pr zhytsit, pr te eksploruar jetn n det dhe anijet e mbytura. Qendrat e sporteve nnujore gjenden n veri t Vlors (Deti Adriatik). Drejt jugut, nga Vlora n Sarand ka qendra t lakmueshme dhe mundsi pr tu prfshir n kt lloj sporti i cili sht n rritje. Vitet e fundit ekspeditat e prbashkta shqiptaro-amerikane kan arritur t zbulojn anije t vjetra t mbytura n kt zon. Vendet m t prshtatshme pr t ushtruar kt lloj sporti jan gadishulli i Karaburunit, ishulli i Sazanit, zon n veri t Sarands, gjiri i Vlors, Dhrmiu, Jali, kepi i Lagjit, kepi i Rodonit etj. N veanti Gjiri i Vlors ruan anije t mbytura, q prej antikitetit. Megjithat m e njohura dhe m popullorja sht anija e spitalit italian PO, e cila u mbyt n mars 1941 e qlluar nga nj aeroplan britanik Swordfish. Objekti i fundosur arrin nj thellsi prej 33 m dhe 150 m gjatsi. Nj zbulim tjetr i rndsishm sht n veri t gjirit t Sarands, ku sht zbuluar nj anije e fundosur, e cila i prket shek. III ose IV B.C. Aty jan gjetur edhe amfora t mdha. Mendohet se ky relikt i zbuluar sht ndr m t ruajturit e Mesdheut. Krahas objekteve te mbytura interesante jan edhe vzhgimi i algave t gjelbrta dhe t zeza, koraleve etj.

zhytjet nenujore

90

Sport dhe Aventur

91

zhytjet nenujore

92

Sport dhe Aventur

Ishulli i Sazanit ofron m shum prsa i prket jets n det, me shkmbinj t ndryshm nnujor, t cilt shrbejn si nj habitat pr nj varietet t gjer peshqish dhe fauna jetsore. Pjesa lindore e ishullit sht zona e preferuar pr zhytje dhe ofron skenarin m interesant. Kompani t ndryshme ofrojn guida zhytjeje. Gadishulli i Karaburunit sht nj zon e madhe dhe e paprekur, perfekte pr zhytje dhe pr eksplorim nnujor. Nj rrym jugore mban uj t pastr dhe dukshmri t shklqyer. Kjo zon sht krejtsisht e paprekur dhe e zhvilluar si nj destinacion zhytjeje. Bukuria e tij sht madhshtore dhe potenciali i tij sht i mrekullueshm.

93

www.akt.gov.al www.albaniantourism.com

info@akt.gov.al info@albaniantourism.com

Rruga Abdi Toptani, Nr.4, AL 1010 Tiran, Tel: +355 42 273 778, Tel/Fax: +355 42 260 224