Nghien Cuu Che Do Thuy Luc Song Da

HiÖp héi T- vÊn X©y dùng ViÖt Nam - VECAS
Héi th¶o øng dông khoa häc c«ng nghÖ trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i
n
nggh
hiiªªn
nc cøøuuc ch
hÕÕ ®
®éé tth
hññyy llù
ùcc ss«
«n ngg® ®µµ®
®oo¹¹nnccÇ Çuu ttrru
unnggh hµµ
ttr
rªªnnm
m« «hh××n
nhh tto
o¸¸n
n& &mm« «hh××n
nhh vvË
Ëtt llýý pph
hôôc
c vvô
ô tth
hiiÕÕtt k
kÕÕ c
chhØØn
nhh ttr
rÞÞ
_______________________________________________________________________
Chñ nhiÖm ®Ò tµi: Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt
C«ng ty CP t- vÊn thiÕt kÕ xDgT thñy (TEDI-wecco)
Tãm t¾t: C«ng ty CP T- vÊn ThiÕt kÕ XDGT Thñy ®-îc Bé GTVT, Côc §-êng s«ng ViÖt Nam giao nhiÖm
vô “Nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc, diÔn biÕn lßng s«ng vµ çc gi¶i ph¸p chØnh trÞ s«ng §µ khu vùc cÇu
Trung Hµ trªn m« h×nh to¸n vµ m« h×nh vËt lý” phôc vô thiÕt kÕ kü thuËt - thi c«ng c«ng tr×nh chØnh trÞ
s«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ, thuéc tiÓu dù ¸n “TuyÕn ®-êng thñy tõ H¶i Phßng ®Õn ®Ëp Thuû ®iÖn
Hoµ B×nh” ®· ®-îc Bé tr-ëng Bé GTVT phª duyÖt t¹i quyÕt ®Þnh sè 3180/Q§-GTVT ngµy 28/10/2003.
Néi dung cèt lâi cña nghiªn cøu nµy lµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kü thuËt cña çc ph-¬ng ¸n bè trÝ vµ kÝch th-íc
c«ng tr×nh chØnh trÞ, ph©n tÝch lùa chän ph-¬ng ¸n tèt nhÊt, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thuû lùc, diÔn biÕn lßng
dÉn vµ çc yªu cÇu khai th¸c tæng hîp ®o¹n s«ng.
1. §Æt vÊn ®Ò
S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ n»m trªn tuyÕn §TN§ dµi kho¶ng 499.5 Km tõ
H¶i Phßng ®Õn nhµ m¸y thñy ®iÖn S¬n La. TuyÕn §TN§ H¶I Phßng ®Õn nhµ m¸y thñy
®iÖn S¬n La lµ tuyÕn vËn t¶i cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong qu¸ tr×nh phôc vô x©y
dùng nhµ m¸y thuû ®iÖn S¬n La còng nh- sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng T©y
B¾c cña Tæ quèc. Theo dù b¸o nhu cÇu vËn t¶i phôc vô x©y dùng nhµ m¸y thñy ®iÖn S¬n
La, l-îng hµng vËn chuyÓn b»ng §TN§ trªn tuyÕn nµy chiÕm kho¶ng 75-80% tæng
l-îng hµng ho¸ th«ng th-êng, vµ toµn bé hµng thiÕt bÞ siªu tr-êng, siªu träng.
S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ lµ
mét ®o¹n s«ng ph©n l¹ch trong mïa S«ng L«
n-íc trung t¹o nªn mét ®o¹n uèn khóc S«ng Thao
thø cÊp trªn ®o¹n s«ng qu¸ ®é cña mét
uèn khóc lín cuèi s«ng §µ tr-íc khi
nhËp l-u vµo s«ng Thao (H×nh 1). Sù më
réng cña lßng s«ng gi÷a hai mÆt c¾t co S«ng Hång
hÑp cïng víi tÝnh phøc t¹p cña chÕ ®é
thñy lùc dßng ch¶y h¹ l-u ®Ëp nhµ m¸y S«ng §µ
thñy ®iÖn Hßa B×nh ®· lµm cho tû lÖ
ph©n bè l-u l-îng dßng ch¶y vµo çc
l¹ch kh«ng æn ®Þnh. HiÖn t¹i, l¹ch tr¸i §Ëp Hoµ B×nh
®ang gi÷ vai trß lµ l¹ch chÝnh, nh-ng do
tû lÖ ph©n bè l-u l-îng gi÷a hai l¹ch
kh«ng æn ®Þnh nªn khi th× dßng ch¶y H×nh 1: VÞ trÝ ®o¹n s«ng nghiªn cøu
uèn cong sang bê ph¶i, khi th× ch¶y
th¼ng Ðp s¸t bê tr¸i g©y ra çc hiÖn t-îng xãi - båi bÊt lîi ¶nh h-ëng ®Õn giao th«ng
®-êng thñy, tho¸t lò, b¶o vÖ bê s«ng.
Do vËy, nghiªn cøu, t×m kiÕm çc gi¶i ph¸p chØnh trÞ s«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung
Hµ ®Ó æn ®Þnh l©u dµi ®o¹n s«ng, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn luång l¹ch vËn t¶i thñy, kh¾c phôc
hiÖn t-îng xãi lë bê s«ng ®e däa an toµn ®ª ®iÒu vµ phôc vô khai th¸c tæng hîp ®o¹n
s«ng cña çc ngµnh kinh tÕ cã liªn quan lµ c«ng viÖc hÕt søc cÊp thiÕt.
Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 1/22

2. Giíi thiÖu ®å ¸n
2.1 Çc th«ng tin chung
- Tªn dù ¸n: Ph-¬ng ¸n toµn diÖn vËn t¶i thñy tõ H¶i Phßng ®Õn mÆt b»ng
x©y dùng nhµ m¸y thuû ®iÖn S¬n La.
- TiÓu dù ¸n TuyÕn ®-êng thñy tõ H¶i Phßng ®Õn ®Ëp thñy diÖn Hoµ B×nh.
- H¹ng môc: ChØnh trÞ ®o¹n th-îng l-u cÇu Trung Hµ.
- VÞ trÝ dù ¸n: S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ, n»m ë vÜ ®é 21 005, ®Õn
210255’ kinh ®é 105 015’ ®Õn 105030’ thuéc ba tØnh: Hµ T©y,
Phó Thä vµ VÜnh Phóc
- Ph¹m vi dù ¸n: S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ cã chiÒu dµi 10Km
- Môc tiªu cña dù ¸n: C¶i thiÖn chÕ ®é thñy lùc dßng ch¶y ®Ó æn ®Þnh l©u dµi luång
l¹ch phôc vô giao th«ng ®-êng thñy, h¹n chÕ xãi lë bê s«ng b¶o
vÖ ®ª ®iÒu vµ ®-a chñ l-u vµo kho¶ng gi÷a cÇu Trung Hµ
- Giai ®o¹n: ThiÕt kÕ kü thuËt thi c«ng.
- Chñ ®Çu t-: Ban Qu¶n lý dù ¸n §-êng s«ng,
Côc §-êng s«ng ViÖt Nam
- §¬n vÞ t- vÊn: C«ng ty Cæ phÇn T- vÊn ThiÕt kÕ XDGT Thñy
thuéc Tæng C«ng ty t- vÊn thiÕt kÕ GTVT (TEDI)
2.2 Çc néi dung nghiªn cøu chÝnh cña ®å ¸n

C¨n cø vµo môc tiªu yªu cÇu cña dù ¸n, çc néi dung chñ yÕu ®· ®-îc triÓn khai
trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh- sau:
- Thu thËp çc sè liÖu vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn: ®Þa h×nh, khÝ t-îng, thñy v¨n vµ ph©n
tÝch diÔn biÕn luång l¹ch ®Ó nhËn diÖn vÊn ®Ò, x¸c ®Þnh ®èi t-îng nghiªn cøu.
- Thu thËp çc sè liÖu vÒ kinh tÕ, x· héi, çc dù ¸n liªn quan ®Ó ph©n tÝch lµm râ
møc ®é cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t- chØnh trÞ s«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ.
- X¸c ®Þnh çc yªu cÇu khai th¸c ®o¹n s«ng vµ ®Ò xuÊt ph-¬ng h-íng, lùa chän
tuyÕn luång æn ®Þnh (tuyÕn chØnh trÞ) vµ gi¶i ph¸p kü thuËt chØnh trÞ nh»m ®¶m b¶o giao
th«ng thñy còng nh- kh¾c phôc hiÖn t-îng xãi lë bê s«ng.
- Nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc ®o¹n s«ng trong tr-êng hîp ch-a cã vµ cã c«ng tr×nh
chØnh trÞ trªn m« h×nh to¸n vµ m« h×nh vËt lý nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kü thuËt cña gi¶i
ph¸p kü thuËt.
- §Ò xuÊt ph-¬ng ¸n bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ cho giai ®o¹n tr-íc m¾t vµ l©u dµi.
- ThiÕt kÕ kü thuËt çc h¹ng môc c«ng tr×nh theo ph-¬ng ¸n kiÕn nghÞ.
2.3 Gi¶i ph¸p kü thuËt chØnh trÞ s«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ
a) §Æc ®iÓm ®Þa h×nh

S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ thuéc ph¹m vi cña dù ¸n cã thÓ chia lµm 3 ph©n
®o¹n (H×nh 2) cã ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh nh- sau :
- §o¹n s«ng th-îng l-u GhÒnh Bî: lµ ®o¹n s«ng cong cã ®Ønh cong phÝa bê tr¸i. ChiÒu
réng lßng s«ng tÝnh ®Õn ®ª kho¶ng 1000m. Lßng dÉn cã l¹ch s©u so le, cao ®é l¹ch chÝnh
giao ®éng tõ +6,0m ®Õn +7,0m cao ®é b·i gi÷a dao ®éng tõ +10,0m ®Õn +14,0m. VÒ
mïa kiÖt lßng s«ng cã hai l¹ch, dßng chñ theo h-íng tõ l¹ch tr¸i qua l¹ch ph¶i tuy nhiªn
vÉn cã mét phÇn nhá l-u l-îng ®i vµo l¹ch ph¶i.
- §o¹n s«ng tõ GhÒnh Bî ®Õn bÕn phµ
Trung Hµ: lµ ®o¹n s«ng ph©n l¹ch cã 2 mÆt CÇu Trung Hµ
c¾t co hÑp t¹i GhÒnh Bî vµ bÕn phµ Trung
Hµ cã chiÒu réng lßng s«ng kho¶ng 600 BÕn phµ Trung Hµ
®Õn 700m. Trªn ®o¹n s«ng ph©n l¹ch, lßng
dÉn më réng víi chiÒu réng tÝnh tõ hai ®ª B·i Trung Hµ
lªn tíi kho¶ng 1500m. Cao ®é l¹ch chÝnh
dao ®éng tõ +2,5m ®Õn +4,0m, cao ®é b·i GhÒnh Bî
gi÷a dao ®éng tõ +10,0m ®Õn +14,0m. S«ng §µ
- §o¹n s«ng tõ bÕn phµ Trung Hµ ®Õn
h¹ l-u cÇu Trung Hµ: lµ ®o¹n ®¬n l¹ch.
H×nh 2: §o¹n s«ng nghiªn cøu
ChiÒu réng lßng s«ng tÝnh tõ hai ®ª kho¶ng
1000m. Chñ l-u ®i tõ bê tr¸i qua bê ph¶i nªn lßng dÉn cã l¹ch s©u so le. Cao ®é l¹ch
chÝnh dao ®éng tõ -2,0m ®Õn +4,0m, cao ®é ng-ìng c¹n +6,0m ®Õn +8,0m, cao ®é b·i
bªn giao ®éng tõ +9,0m ®Õn +10,0m. §Æc biÖt lßng dÉn bªn bê ph¶i khu vùc mom ®¸ h¹
l-u cÇu Trung Hµ cã ®é s©u -16,0m
b) §Æc ®iÓm thñy v¨n vµ chÕ ®é dßng ch¶y
S«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ n»m ë phÝa h¹ l-u ®Ëp thñy ®iÖn Hßa B×nh do vËy,
chÕ ®é thñy lùc chÞu ¶nh h-ëng ®iÒu tiÕt cña hå s«ng §µ nªn ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm
chung cña chÕ ®é thuû v¨n s«ng vïng trung du cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng sau:
- Biªn ®é dao ®éng mùc n-íc lín tõ 9 ®Õn 10m (tõ + 11,0m ®Õn + 22,0m ). Mïa lò
kÐo dµi tõ 3 ®Õn 4 th¸ng, mïa kiÖt kÐo dµi tõ 5 ®Õn 6 th¸ng, mïa n-íc trung ng¾n tõ 1
®Õn 1,5 th¸ng.
- L-u tèc mïa lò, nhÊt lµ trong giai ®o¹n ®Ëp x¶ lò lín ®¹t tõ 2,5 ®Õn 3,0m/s. L-u
tèc mïa kiÖt nhá tõ 0,2 ®Õn 0,5m/s.
- S«ng §µ lµ s«ng nh¸nh lín nhÊt cña s«ng Hång. M-a trªn l-u vùc s«ng §µ th-êng
lín, l-îng m-a t-¬ng ®èi ®Òu trªn diÖn réng. S«ng §µ l¹i cã nhiÒu nh¸nh, lò th-êng xuÊt
hiÖn ®ång thêi, tËp trung nhanh, nªn th-êng x¶y ra lò ¸c liÖt. M-a lò s«ng §µ th-êng kÐo
dµi tõ th¸ng VI ®Õn th¸ng X hµng n¨m, lò lín tËp trung vµo th¸ng VII, VIII. Theo sè liÖu
thèng kª, çc trËn lò ®Æc biÖt cña s«ng §µ ®-îc ghi nhËn xuÊt hiÖn n¨m 1945 víi
Qmax=21.000 m3/s (t¹i Hßa B×nh); n¨m 1996 lò s«ng §µ lín, theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n phôc
lò t¹i Hßa B×nh th× Qmax=15.150 m3/s, do hå Hßa B×nh ®-îc vËn hµnh c¾t lò, x¶ xuèng h¹
l-u mét l-îng Q max=13.350m3/s.
+ L-u l-îng lò lín nhÊt: Q max=15.150 m3/s.
+ L-u l-îng b×nh qu©n ®Ønh lò: Q max=10.800 m 3/s.
+ ChÕ ®é t¹o lßng s«ng: Cã hå Hßa B×nh Q TL=6.250 m3/s

c) DiÔn biÕn trªn mÆt b»ng ®o¹n s«ng nghiªn cøu

Nh×n tæng qu¸t, h×nh th¸i mÆt b»ng ®o¹n s«ng mïa n-íc trung trong gÇn 40 n¨m
nay vÒ c¬ b¶n kh«ng cã nh÷ng thay ®æi lín, víi 2 nót khèng chÕ, mét ®o¹n më réng, hai
l¹ch s«ng, mét b·i gi÷a (H×nh 3). Do t¸c ®éng ®iÒu tiÕt cña nhµ m¸y thñy ®iÖn Hoµ B×nh
nªn diÔn biÕn dßng ch¶y vµ lßng dÉn ®o¹n s«ng diÔn ra kh¸ phøc t¹p.
- §o¹n s«ng th-îng l-u GhÒnh Bî, B×nh ®å kh¶o s¸t ®o¹n s«ng nghiªn cøu n¨m 2006
chñ l-u ®i tõ bê tr¸i qua bê ph¶i mµ kh«ng
b¸m s¸t bê lâm (bê tr¸i) lµ tr¸i víi qui luËt B·i c¹n GhÒnh bî
th«ng th-êng. §o¹n s«ng h×nh thµnh hai

l¹ch s©u so le vµ ë gi÷a lµ ng-ìng c¹n. B·i B·i c¹n
B·i g
i÷a tr
ung
B·i c¹n
hµ CÇu trung hµ
båi khu vùc th-îng l-u ghÒnh Bî ®ang cã th-íc tû lÖ BÕn phµ trung hµ
xu h-íng lÊn dÇn sang phÝa bê ph¶i g©y trë

0 200 400 600 800 1000(m)
ng¹i cho ph-¬ng tiÖn vËn t¶i thuû khu vùc

H×nh 3: §o¹n s«ng nghiªn cøu n¨m 2006
nµy vµo mïa kiÖt.
- §o¹n s«ng tõ GhÒnh Bî ®Õn bÕn phµ Trung Hµ, tõ n¨m 2002 trë l¹i ®©y, b·i båi
bªn bê ph¶i phÝa th-îng l-u di chuyÓn dÇn xuèng h¹ l-u vµ båi lÊp cöa vµo l¹ch ph¶i.
Chñ l-u ë khu vùc nµy chØ tËp trung ë bªn l¹ch tr¸i. Khu vùc th-îng l-u bÕn phµ Trung
Hµ, dßng ch¶y chuyÓn h-íng tõ tr¸i sang ph¶i, lßng dÉn cã hai l¹ch s©u so le vµ ë gi÷a lµ
ng-ìng c¹n, h¬n thÕ n÷a t¹i khu vùc nµy lµ n¬i dßng ch¶y tõ l¹ch tr¸i vµ tõ l¹ch ph¶i giao
thoa, nªn cã hiÖn t-îng triÖt tiªu n¨ng l-îng t¹o nªn xu thÕ båi tô khu vùc ng-ìng c¹n.
- Khu vùc th-îng l-u cÇu Trung Hµ, b·i båi phÝa bê tr¸i ®ang cã xu thÕ më réng lÊn
dÇn sang bê ph¶i vµ g©y trë ng¹i ®Õn giao th«ng cña tµu thuyÒn khi ®i qua khoang th«ng
thuyÒn.
Cã thÓ nãi ®o¹n s«ng nghiªn cøu hiÖn ch-a æn ®Þnh thÓ hiÖn ë 3 khu vùc th-îng l-u
ghÒnh Bî, ®Çu b·i gi÷a vµ ®u«i b·i gi÷a. Muèn æn ®Þnh ®o¹n s«ng nµy ph¶i æn ®Þnh ®-îc
chÕ ®é thñy lùc vµ lßng dÉn t¹i 3 khu vùc nªu trªn.
d) Qui ho¹ch c«ng tr×nh chØnh trÞ æn ®Þnh ®o¹n s«ng
· Çc yªu cÇu cña çc ngµnh kinh tÕ x· héi ®èi víi ®o¹n s«ng:
- §èi víi giao th«ng thuû: Nh- ®· nãi, ®o¹n s«ng nghiªn cøu n»m trªn tuyÕn §TN§
tõ H¶i Phßng ®Õn nhµ m¸y thñy ®iÖn S¬n La nªn çc biÖn ph¸p c¶i t¹o, n©ng cÊp luång
tµuØtªn ®o¹n s«ng ph¶i h-íng ®Õn môc tiªu chuÈn t¾c luång tµu : B = 44m; H = 2,0m;
Rmin=300m.
- §èi víi tho¸t lò: S«ng §µ tõ ®Ëp thñy ®iÖn Hoµ B×nh ®Õn ng· ba Thao §µ ®i qua
çc tØnh Hoµ B×nh, Phó Thä, Hµ T©y víi d©n sè kh¸ ®«ng vµ lµ vïng ph¸t triÓn n«ng
nghiÖp nªn nhiÖm vô phßng chèng lò lôt lµ nhiÖm vô quan träng. Nh- vËy, çc gi¶i ph¸p
kü thuËt c¶i t¹o ®o¹n s«ng ph¶i tháa m·n yªu cÇu kh«ng cã çc t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn
tho¸t lò, an toµn ®ª ®iÒu.
- Yªu cÇu t-íi, tiªu n«ng nghiÖp: Hai bªn bê ®o¹n s«ng nghiªn cøu cã mét sè
c«ng tr×nh phôc vô môc tiªu lÊy n-íc, lÊy phï sa t-íi ruéng (cèng Trung Hµ, çc
tr¹m b¬m Phó NhiÒu, Tßng B¹t, GhÒnh Bî, H¹ B× v.v...). Yªu cÇu quan träng cña
çc c«ng tr×nh nµy lµ b¶o ®¶m mùc n-íc vµ kh«ng lµm båi lÊp cöa kªnh.
· §èi t-îng t¸c ®éng:

- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh ®o¹n s«ng nghiªn cøu, chÕ ®é thñy v¨n cïng víi
kinh nghiÖm trong c«ng t¸c chØnh trÞ s«ng, ®Ó ®¹t ®-îc môc tiªu ®Ò ra, ®èi t-îng t¸c ®éng
c¶ dßng ch¶y vµ lßng dÉn. Trong ®ã ®èi t-îng t¸c ®éng chÝnh lµ dßng ch¶y thø ®Õn lßng
dÉn
· Çc th«ng sè chØnh trÞ:

- Mùc n-íc chØnh trÞ: §Ó chØnh trÞ cho lßng s«ng mïa kiÖt ph¶i dïng mùc n-íc
chØnh trÞ mïa trung hoÆc mïa lò. Mùc n-íc chØnh trÞ ®o¹n s«ng ®-îc x¸c ®Þnh t-¬ng øng
víi l-u l-îng t¹o lßng (Q TL=6250 m3/s t¹i Trung Hµ øng víi mùc n-íc +16,0m)
- BÒ réng tuyÕn chØnh trÞ: C¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch h×nh th¸i – thñy v¨n ®o¹n
s«ng mÉu t-¬ng tù vµ tÝnh to¸n th«ng qua l-u l-îng t¹o lßng theo 22TCN 241-98, chiÒu
réng tuyÕn chØnh trÞ t-¬ng øng víi møc n-íc t¹o lßng ®-îc x¸c ®Þnh B = 400m
- B¸n kÝnh cong tuyÕn chØnh trÞ: B¸n kÝnh cong tuyÕn chØnh trÞ x¸c ®Þnh theo 22TCN
241-98, vµ ®-îc lùa chän R = (4¸5) BctrÞ = 2000m
· Qui ho¹ch chØnh trÞ ®o¹n s«ng ph-¬ng ¸n 1:
- Qui ho¹ch chØnh trÞ ph-¬ng ¸n 1 (H×nh 4) víi môc tiªu ®-a ®o¹n s«ng vÒ mét l¹ch.
HÖ thèng c«ng tr×nh bè trÝ trªn ®o¹n s«ng nh- sau:
800 1000(m)
B¶ng 1: th«ng kª çc kÌ chØnh trÞ bê tr¸i
ChiÒu dµi Gãc Cao ®é MN P95%
th-íc tû lÖ
STT Tªn kÌ
600
(m) (®é) ®Ønh kÌ (m) (m)
mÆt b»ng qui ho¹ch chØnh trÞ ph-¬ng ¸n 1
400
1 T1 266 90 +14 +9,5
200
2 T2 120 90 +14 +9,2
0
3 T3 74 90 +14 +9,2
4 T4 96 90 +14 +9,2
5 T5 130 90 +14 +9,2
6 T6 155 90 +14 +9,2
7 T7 158 90 +14 +9,2
8 T8 148 90 +14 +9,2
9 T9 136 90 +14 +9,2
10 T10 104 90 +14 +9,2
11 T11 105 90 +14 +9,2
12 T12 142 90 +14 +9,2
13 T13 168 90 +14 +9,2
14 T14 174 90 +14 +9,2
Tæng céng 1976
B¶ng 2: th«ng kª çc kÌ chØnh trÞ bê ph¶i

STT Tªn kÌ Ghi chó
(m) (®é) ®Ønh kÌ (m) (m)
210 65 +14 +9,2 KÌ ngang
1 H1
204 0 +14 +9,2 KÌ däc
440 65 +14 +9,2 KÌ ngang
2 H2
300 0 +14 +9,2 KÌ däc
200 95 +14 +9,2 KÌ ngang
3 H3
300 0 +14 +9,2 KÌ däc
4 H4 64 90 +14 +9,2
5 H5 90 90 +14 +9,2
6 H6 92 90 +14 +9,2
7 H7 96 90 +14 +9,2
8 H8 106 90 +14 +9,2
Tæng céng 2102
H×nh 4: MÆt b»ng bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ PA1

- §o¹n th-îng l-u ghÒnh Bî:

+ §iÒu chØnh dßng ch¶y tËp trung vµo l¹ch ph¶i vµ gi¶m bít l-u l-îng vµo l¹ch
tr¸i, b»ng hÖ thèng kÌ má hµn T1 vµ T2. T¸c dông cña hÖ thèng kÌ nµy ng¨n dßng vµo
l¹ch tr¸i vµ xãi s©u b·i bªn ®ang lÊn dÇn vÒ phÝa l¹ch ph¶i
- §o¹n GhÒnh Bî ®Õn bÕn phµ Trung Hµ:
+ Dïng hÖ thèng kÌ H1 vµ H2 bªn bê ph¶i khu vùc th-îng l-u ®Çu b·i gi÷a ®Ó tËp
trung l-u l-îng vµo l¹ch tr¸i.
+ HÖ thèng kÌ H3 kho¸ l¹ch bªn ph¶i.
+ HÖ thèng kÌ T3 ®Õn T10 cã t¸c dông ®Èy chñ l-u ra xa bê ®Ó chèng s¹t lë bê tr¸i.
- §o¹n bÕn phµ Trung Hµ vÒ h¹ l-u:
+ Dïng hÖ thèng kÌ má hµn H4 vµ H8 bªn bê ph¶i khu vùc th-îng l-u cÇu Trung
Hµ nh»m ®Èy chñ l-u ra xa bê lâm vµ phßng chèng s¹t lë bê s«ng.
+ HÖ thèng kÌ T11 ®Õn T14 cã t¸c dông dån l-u l-îng tËp trung xãi s©u khu vùc b·i
c¹n phÝa th-îng vµ h¹ l-u cÇu.
· Qui ho¹ch chØnh trÞ ®o¹n s«ng ph-¬ng ¸n 2
- Qui ho¹ch chØnh trÞ ph-¬ng ¸n 2 (H×nh 5) víi môc tiªu æn ®Þnh ®o¹n s«ng theo hai
l¹ch. HÖ thèng c«ng tr×nh bè trÝ trªn ®o¹n s«ng nh- sau:
B¶ng 3: th«ng kª çc kÌ chØnh trÞ bê tr¸i
800 1000(m)
STT Tªn kÌ
(m) (®é) ®Ønh kÌ (m) (m)
1 T1 266 90 +14 +9,5
th-íc tû lÖ
600
2 T2 120 90 +14 +9,2
mÆt b»ng qui ho¹ch chØnh trÞ ph-¬ng ¸n 2
400
3 T3 74 90 +14 +9,2
4 T4 96 90 +14 +9,2
200
5 T5 130 90 +14 +9,2
0
6 T6 155 90 +14 +9,2
7 T7 158 90 +14 +9,2
8 T8 148 90 +14 +9,2
9 T9 136 90 +14 +9,2
10 T10 104 90 +14 +9,2
11 T11 105 90 +14 +9,2
12 T12 142 90 +14 +9,2
13 T13 168 90 +14 +9,2
14 T14 174 90 +14 +9,2
Tæng céng 1976
B¶ng 4: th«ng kª çc kÌ chØnh trÞ bê ph¶i

STT Tªn kÌ Ghi chó
(m) (®é) ®Ønh kÌ (m) (m)
164 90 +14 +9,2 KÌ ngang
1 H1
220 0 +14 +9,2 KÌ däc
268 72 +14 +9,2 H2-1
2 H2 600 0 +14 +9,2 H2-2
520 0 +14 +9,2 H2-3
190 105 +14 +9,2 H3-1
3 H3 500 0 +14 +9,2 H3-2
500 0 +14 +9,2 H3-3
4 H4 64 90 +14 +9,2
5 H5 90 90 +14 +9,2
6 H6 92 90 +14 +9,2
7 H7 96 90 +14 +9,2
8 H8 106 90 +14 +9,2
Tæng céng 3410
H×nh 5: MÆt b»ng bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ PA2

- §o¹n th-îng l-u ghÒnh Bî: §iÒu chØnh dßng ch¶y tËp trung vµo l¹ch ph¶i vµ gi¶m
bít l-u l-îng vµo l¹ch tr¸i, b»ng hÖ thèng kÌ má hµn T1 vµ T2. T¸c dông cña hÖ thèng kÌ
nµy ng¨n dßng vµo l¹ch tr¸i vµ xãi s©u b·i bªn ®ang lÊn dÇn vÒ phÝa l¹ch ph¶i.
- §o¹n GhÒnh Bî ®Õn bÕn phµ Trung Hµ:
+ X©y dung hÖ thèng kÌ H1 & H2 t¹i khu vùc th-îng l-u ®Çu b·i gi÷a ®Ó ph©n chia
l-u l-îng vµo 2 l¹ch ®-îc dÔ dµng, ®ång thêi t¹o cöa vµo l¹ch ph¶i th«ng thuËn h¬n.
+ HÖ thèng kÌ chia n-íc H3 phÝa ®u«i b·i gi÷a cã t¸c dông lµm h-íng ch¶y ë hai
l¹ch sau khi hîp l-u kh«ng triÖt tiªu n¨ng l-îng, gi¶m båi c¹n khu vùc th-îng l-u cÇu
Trung Hµ.
+ HÖ thèng kÌ T3 ®Õn T10 cã t¸c dông ®Èy chñ l-u xa bê nh»m chèng s¹t lë bê tr¸i.
- §o¹n bÕn phµ Trung Hµ vÒ h¹ l-u:
+ Dïng hÖ thèng kÌ má hµn H4 vµ H8 bªn bê ph¶i khu vùc th-îng l-u cÇu Trung
Hµ nh»m ®Èy chñ l-u ra xa bê lâm vµ phßng chèng s¹t lë bê s«ng.
+ HÖ thèng kÌ T11 ®Õn T14 cã t¸c dông dån l-u l-îng tËp trung xãi s©u khu vùc b·i
c¹n phÝa th-îng vµ h¹ l-u cÇu.
3. Nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc s«ng ®µ ®o¹n gÇn cÇu trung hµ.
3.1 Môc tiªu nghiªn cøu
§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kü thuËt cña çc ph-¬ng ¸n bè trÝ vµ kÝch th-íc c«ng tr×nh chØnh
trÞ. Ph©n tÝch kiÕn nghÞ lùa chän ph-¬ng ¸n tèt nhÊt, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thuû lùc, diÔn
biÕn lßng dÉn vµ çc yªu cÇu khai th¸c tæng hîp ®o¹n s«ng. §Ò xuÊt çc b-íc x©y dùng
hîp lý, lµm c¬ së khoa häc ®ñ tin cËy cho c«ng viÖc thiÕt kÕ kü thuËt thi c«ng çc h¹ng
môc c«ng tr×nh, æn ®Þnh lßng dÉn vµ tuyÕn luång ®o¹n Trung Hµ tháa m·n môc tiªu cña
dù ¸n, kh«ng g©y t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi c«ng t¸c phßng chèng lò, cÊp tho¸t n-íc vµ
m«i tr-êng.
3.2 Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Do ®o¹n s«ng nghiªn cøu n»m cuèi s«ng §µ, mét mÆt chÞu ¶nh h-ëng cña sù ®iÒu
tiÕt cña nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ B×nh, l¹i chÞu ¶nh h-ëng cña vïng hîp l-u 3 s«ng Thao -
§µ - L«, v× vËy tr-êng ®éng lùc cña ®o¹n Trung Hµ ®-îc quyÕt ®Þnh bëi chÕ ®é thuû lùc,
thuû v¨n cña m¹ng l-íi s«ng ®-îc khèng chÕ bëi çc tr¹m thuû v¨n Hoµ B×nh (trªn s«ng
§µ), Phó Thä (trªn s«ng Thao), Phï Ninh (trªn s«ng L«), Qu¶ng C- (trªn s«ng Phã §¸y)
vµ S¬n T©y (trªn s«ng Hång).
§Ó cã ®-îc ®iÒu kiÖn biªn thuû lùc cho ®o¹n s«ng nghiªn cøu, ®· ¸p dông m« h×nh
to¸n 1D ch¹y cho m¹ng l-íi s«ng. Gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò ®Æt ra cña ®Ò tµi, ®èi víi çc vÊn
®Ò thuû ®éng lùc kh«ng æn ®Þnh, ba chiÒu, biÕn ®æi lßng dÉn ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu trªn
m« h×nh vËt lý, víi sù hç trî cña m« h×nh to¸n 2D. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu cña ®Ò tµi
nµy lµ kÕt hîp m« h×nh to¸n 1D vµ 2D víi m« h×nh vËt lý (thuû lùc) lßng cøng vµ lßng
®éng.
a) M« h×nh mét chiÒu (1D)
- M« h×nh mét chiÒu (1D) HEC-RAS (Hydrology Engineering Center - River
Analysis System) ®-îc sö dông trong nghiªn cøu lµ mét m« h×nh hiÖn ®¹i cã ph-¬ng
ph¸p luËn râ rµng vµ ®é tin cËy cao, ®· ®-îc øng dông ë nhiÒu n-íc trªn thÕ giíi.
- M« h×nh HEC-RAS m« pháng dßng ch¶y ë tr¹ng th¸i æn ®Þnh hoÆc kh«ng æn ®Þnh
®Ó x¸c ®Þnh mùc n-íc vµ vËn tèc dßng ch¶y. Việc gi¶i ph-¬ng tr×nh dßng ch¶y kh«ng æn
®Þnh ®-îc pháng theo m« h×nh UNET cña Tobert L. Barkau (Barkau 1992 vµ HEC 1997).
Thµnh phÇn dßng ch¶y kh«ng æn ®Þnh ®-îc x©y dùng chñ yÕu cho çc tÝnh to¸n chÕ ®é
dßng ch¶y d-íi ph©n giíi. Çc quy luËt vËt lý chi phèi dßng ch¶y trong s«ng lµ: (1) b ảo
toµn khèi l-îng (ph-¬ng tr×nh liªn tôc) vµ (2) b¶o toµn ®éng l-îng (ph-¬ng tr×nh chuyÓn
®éng). Çc quy luËt nµy ®-îc biÓu diÔn to¸n häc theo d¹ng çc ph-¬ng tr×nh vi ph©n ®¹o
hµm riªng. HÖ ph-¬ng tr×nh c¬ b¶n gåm :
+ Ph-¬ng tr×nh liªn tôc:
¶AT ¶Q
+ - ql = 0 (1.1)
¶t ¶x
+ Ph-¬ng tr×nh ®éng l-îng:

¶Q ¶ (QV ) æ ¶z ö
+ + gAç + S f ) ÷ = 0 (1.2)
¶t ¶x è ¶x ø
Trong ®ã: + q l lµ l-îng gia nhËp khu gi÷a trªn mçi ®¬n vÞ chiÒu dµi;
+ AT lµ tæng diÖn tÝch mÆt c¾t ngang;
+ Q lµ l-u l-îng;
+ x lµ kho¶ng çch däc theo kªnh;
+ Sf lµ ®é dèc ma s¸t;
+ V lµ vËn tèc dßng ch¶y;
+ g lµ gia tèc träng tr-êng.
- Qui tr×nh tæng qu¸t øng dông m« h×nh HEC-RAS trong c«ng tr×nh nµy gåm:
+ HiÖu chØnh vµ kiÓm ®Þnh m« h×nh çc CSDL nhËp;
+ M« pháng chÕ ®é thuû lùc dßng lò hiÖn tr¹ng cho toµn vïng dù ¸n;
+ LËp CSDL biªn më vÒ l-u l-îng vµ mùc n-íc ®Ó m« pháng chi tiÕt chÕ ®é thñy
lùc trong vïng dù ¸n b»ng m« h×nh MIKE 21C vµ m« h×nh vËt lý.
b) M« h×nh hai chiÒu (2D)
- Nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc ®o¹n s«ng trong ®iÒu kiÖn hiÖn tr¹ng vµ khi cã c«ng
tr×nh chØnh trÞ, sö dông m« h×nh to¸n hai chiÒu MIKE 21C. M« h×nh to¸n 2 chiÒu MIKE
21C lµ mét s¶n ph¶m th-¬ng m¹i næi tiÕng cña ViÖn Thuû lùc §an M¹ch (HDI).
- M« h×nh thñy ®éng lùc häc MIKE 21C nghiªn cøu chÕ ®é mùc n-íc tr-êng vËn tèc
dßng ch¶y th«ng qua viÖc gi¶i hÖ ph-¬ng tr×nh liªn tôc vµ ph-¬ng tr×nh b¶o toµn ®éng
l-îng (hÖ ph-¬ng tr×nh Saint-Venant) theo hai h-íng. HÖ ph-¬ng tr×nh ®-îc sö dông
trong MIKE 21C nh- sau:

Trong ®ã: + s, n lµ to¹ ®é trong hÖ to¹ ®é cong;

+ p, q lµ l-u l-îng theo h-íng s vµ n;
+ H lµ cao tr×nh mùc n-íc;
+ h lµ ®é s©u;
+ g lµ gia tèc träng tr-êng;
+ C lµ hÖ sè Chezy;
+ Rs, Rn lµ b¸n kÝnh cong cña ®-êng s vµ n;
+ RHS phÇn bªn ph¶i, m« t¶ hiÖu øng Reynold, lùc Coriolis, ma s¸t
do giã, ¸p lùc kh«ng khÝ.
- Quy tr×nh tæng qu¸t øng dông m« h×nh MIKE 21C trong c«ng tr×nh gåm :
+ HiÖu chØnh çc th«ng sè m« h×nh çc CSDL nhËp ;
+ M« pháng çc yÕu tè thuû lùc vïng dù ¸n trong ®iÒu kiÖn hiÖn tr¹ng;
+ M« pháng çc yÕu tè thuû lùc trong vïng dù ¸n trong ®iÒu kiÖn cã c«ng tr×nh,
chØnh trÞ, trong sù ®èi chøng víi hiÖn tr¹ng.
+ Nghiªn cøu t¸c ®éng cña çc ph-¬ng ¸n c«ng tr×nh ®Õn chÕ ®é thñy lùc ®o¹n
s«ng.
c) M« h×nh vËt lý
Do ®iÒu kiÖn phøc t¹p cña ®èi t-îng nghiªn cøu, tÝnh 3D vµ tÝnh côc bé cña dßng
ch¶y vµ lßng dÉn rÊt m¹nh, nªn cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trªn m«
h×nh vËt lý, nh»m ®¹t tíi sù m« t¶ chi tiÕt vÒ kÕt cÊu dßng ch¶y, n©ng cao ®é chÝnh x¸c
cña çc ®¹i l-îng nh¹y c¶m.
- §èi víi nh÷ng vÊn ®Ò tæng thÓ, çc ®¹i l-îng cÇn kh¶o s¸t lµ mùc n-íc, ph©n bè
l-u l-îng, nghiªn cøu ®-îc tiÕn hµnh trªn m« h×nh lßng cøng, v× m« h×nh lßng cøng cã
thÓ ®¹t tíi çc tiªu chuÈn t-¬ng tù cao, b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c cÇn thiÕt.
- §èi víi nh÷ng vÊn ®Ò diÔn biÕn lßng s«ng cã thÓ x¶y ra, nghiªn cøu ®-îc tiÕn
hµnh trªn m« h×nh lßng ®éng víi dßng ch¶y mang bïn çt. Do vÊn ®Ò xãi båi ®¸ng quan
t©m chØ x¶y ra quanh çc c«ng tr×nh vµ khu vùc l©n cËn, nªn ph¹m vi m« h×nh lßng ®éng
chØ h¹n chÕ trong çc ®o¹n côc bé cÇn thiÕt, n»m trong khu«n khæ tæng thÓ cña m« h×nh
lßng cøng.
-Tû lÖ m« h×nh: + Tû lÖ mÆt b»ng: ll = 400;
+ Tû lÖ ®øng: lh = 100;
+ Tû lÖ vËn tèc, tû lÖ l-u l-îng
- §Ó tho¶ m·n t-¬ng tù ®éng lùc vµ ®éng lùc häc, çc h»ng sè tû lÖ ph¶i tho¶ m·n:

l2v
+ T-¬ng tù Froude: =1 (1.3)
lh
lV2 l 2n l l
+ T-¬ng tù søc c¶n: =1 (1.4)
l7h / 3
lQ
+ §Þnh luËt liªn tôc: =1 (1.5)
ll l h l v
lt l v
+ T-¬ng tù ®éng häc: =1 (1.6)
ll
Tõ (1.3) cã lV= 10
Tõ (1.4) cã lq= lllhlV=400x100x10=400.000
- ThiÕt bÞ ®o ®¹c thÝ nghiÖm
+ §o mùc n-íc: hÖ thèng kim ®o, chÕ t¹o t¹i Trung Quèc, sai sè 1/10 mm.
+ §o vËn tèc: sö dông m¸y ®o PEMS (Programenable EM Liquid Velocity Meter)
cã d¶i ®o kh¸ réng, cã thÓ ®o ®-îc çc vËn tèc t-¬ng ®èi nhá, kÕt qu¶ chÝnh x¸c.
3.3 KÕt qu¶ nghiªn cøu
a) Çc trêng hîp nghiªn cøu
B¶ng 5: Çc tr-êng hîp nghiªn cøu
CÊp l-u l-îng nghiªn cøu Tr-êng hîp nghiªn cøu
HiÖn tr¹ng C«ng tr×nh PA1 C«ng tr×nh PA2
Lò lín nhÊt Q=15.150 m 3/s A0 A1 A2
Lò trung b×nh Q=10.800 m 3/s B0 B1 B2
Lò t¹o lßng Q=6.250 m 3/s C0 C1 C2
b) KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh 1 chiÒu (1D)
- HiÖu chØnh m« h×nh: KÕt qu¶ tÝnh to¸n tõ m« h×nh 1 chiÒu ®-îc so s¸nh mùc n-íc,
l-u l-îng víi gi¸ trÞ thùc ®o t-¬ng øng, nh»m t×m ra çc tham sè thuû lùc thÝch hîp. §Ó
tháa m·n tÝnh ®ång bé cña sè liÖu trªn tÊt c¶ çc biªn vµ trong miÒn, lò th¸ng 8/1996 ®·
®-îc sö dông ®Ó hiÖu chØnh m« h×nh
- KiÓm ®Þnh m« h×nh: lùa chän sè liÖu lò th¸ng 7/2004 vµ 8/2004 vµ lò th¸ng 8/2005
B¶ng 6: Çc ®Æc tr-ng lò chÝnh trong ph¹m vi nghiªn cøu
Th¸ng 2004 Th¸ng
Tr¹m §Æc tr-ng
8/1996 Th¸ng 7 Th¸ng 8 8/2005
Q(m3/s) 12400 9910 5690 8160
Hoµ B×nh
Z(m) 22.61 20.65 17.56 19.77
Phó Thä Z(m) 19.50 18.55 17.40 18.12
Q(m3/s) 6560 6970 2870 3420
Vô Quang
Z(m) 21.23 19.15 15.83 16.37
Qu¶ng C- Z(m) 28.90 28.19 28.18 29.14
Q(m3/s) 19900 14800 9080 11300

S¬n T©y
Z(m) 15.09 13.69 11.46 12.26
Trung Hµ Z(m) 17.70 16.53 14.16 15.41
ViÖt Tr× Z(m) 16.85 15.49 13.11 14.03
- KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh 1 chiÒu (1D): §· sö dông trËn lò 8/1996 cïng çc
®iÒu kiÖn biªn nh- ®· nãi trªn, riªng l-u l-îng Hoµ B×nh ®-îc thu phãng theo d¹ng lò
8/1996 víi 3 tr-êng hîp: lò lín (®Ønh lò 15.150 m 3/s), lò trung b×nh (®Ønh lò 10.800 m 3/s),
lò t¹o lßng (®Ønh lò 6.250m 3/s). KÕt qu¶ khai th¸c m« h×nh HEC-RAS (1D) cung cÊp ®iÒu
kiÖn biªn vÒ mùc n-íc vµ l-u l-îng øng víi 3 con lò ®Æc tr-ng: lò lín nhÊt, lò trung b×nh
vµ lò t¹o lßng. Çc kÕt qu¶ nµy cã ®é tin cËy cao phôc vô tèt cho khai th¸c m« h×nh 2
chiÒu vµ m« h×nh vËt lý ®Ó nghiªn cøu chi tiÕt ®o¹n s«ng thuéc dù ¸n.

H (m)
23
22
21
20
19
18
17
16
15
1 25 49 73 97 121145169193217241265289313337361385409433457481505529553577601625649673697721
H_thuc do H_Tinh toan

H×nh 9: mùc n-íc thùc ®o vµ tÝnh to¸n t¹i
Hoµ B×nh th¸ng 8/1996
m
17
16
15
14
13
12
11
10
1 37 73 10 9 14 5 18 1 2 17 2 5 3 2 8 9 3 2 5 3 6 1 3 9 7 4 3 3 4 6 9 5 0 5 5 4 1 5 7 7 6 13 6 4 9 6 8 5 7 2 1
TÝnh to¸n Thùc ®o
H×nh 10: KiÓm ®Þnh mùc n-íc t¹i Trung Hµ

th¸ng 7/2004
16
m
15
14
13
12
11
10
9
8
1 36 71 106 141 176 211 246 281 316 351 386 421 456 491 526 561 596 631 666 701 736
H×nh 6: S¬ ®å thuû lùc thÓ hiÖn m¹ng l-íi Thùc ®o TÝnh to¸n
s«ng trong m« h×nh H×nh 11: KiÓm ®Þnh mùc n-íc t¹i ViÖt Tr×
th¸ng 7/2004
m m
18 16
17
15
16
14
15
14 13
13
12
12
1 37 73 109 145 181 217 253 289 325 361 397 433 469 505 541 577 613 649 685 721 11
10
Thùc ®o TÝnh to¸n 1 43 85 12 7 16 9 2 11 2 5 3 2 9 5 3 3 7 3 7 9 4 2 1 4 6 3 5 0 5 5 4 7 5 8 9 6 3 1 6 7 3 7 15
Thùc ®o TÝnh to¸n

H×nh 7: mùc n-íc thùc ®o vµ tÝnh to¸n t¹i H×nh 12: KiÓm ®Þnh mùc n-íc t¹i
Trung Hµ th¸ng 8/1996 Trung Hµ th¸ng 8/2005
17m 15m
16 14
15
13
14
12
13
11
12
10
11
9
1 41 81 12 1 16 1 2 0 1 2 4 1 2 8 1 3 2 1 3 6 1 4 0 1 4 4 1 4 8 1 5 2 1 5 6 1 6 0 1 6 4 1 6 8 1 7 2 1
1 32 63 94 125 156 187 218 249 280 311 342 373 404 435 466 497 528 559 590 621 652 683 714
Thùc ®o TÝnh to¸n Thùc ®o TÝnh to¸n

H×nh 8: mùc n-íc thùc ®o vµ tÝnh to¸n t¹i ViÖt H×nh 13: KiÓm ®Þnh mùc n-íc t¹i ViÖt Tr×
Tr× th¸ng 8/1996 th¸ng 8/2005
Plan: Lu thu phong River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 9

20 16000 Legend
19 14000 Stage
18 12000 Flow
H×nh 14: KÕt
Flow (m3/s)
Stage (m)
17 10000
16 8000 qu¶ tÝnh to¸n

15 6000
mùc n-íc vµ
14 4000
l-u l-îng t¹i
13 2000
06 11 16
Aug96
21 26 31
çc biªn - ®èi
Time
Plan: Lu thu phong River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 5 víi lò lín
19 16000 Legend
18 14000 Stage
12000 Flow
17
Flow (m3/s)
Stage (m)
10000
16
8000
15
6000
14 4000
13 2000
06 11 16 21 26 31
Aug96
Time

19 12000 Legend
18 Stage
10000
17 Flow
Flow (m3/s)
8000
Stage (m)
16
15
H×nh 15: KÕt qu¶
6000
14
tÝnh to¸n mùc
13
4000 n-íc vµ l-u
12 2000 l-îng t¹i çc
06 11 16 21 26 31
Aug96
Time biªn - ®èi víi lò
trung b×nh
18 12000 Legend
17 Stage
10000
Flow
16
Flow (m3/s)
8000
Stage (m)
15
6000
14
4000
13
12 2000
06 11 16 21 26 31
Aug96
Time
Plan: Tao long River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 9 H×nh 16: KÕt qu¶
18 7000 Legend
tÝnh to¸n mùc
17 6000 Stage
Flow n-íc vµ l-u
16 5000
l-îng t¹i çc
Flow (m3/s)
Stage (m)
15 4000
biªn - ®èi víi lò
14 3000 t¹o lßng
13 2000
12
06 11 16 21 26 31
1000 Ghi chó: Ký hiÖu
Aug96
Time RS:9 vµ RS:5 lÇn
l-ît lµ vÞ trÝ 2
mÆt c¾t trÝch dÉn
mùc n-íc, l-u
l-îng ë th-îng
vµ h¹ l-u ®o¹n
s«ng nghiªn cøu

Plan: Tao long River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 5

17 7000
Legend
6000 Stage
16
Flow
5000
Flow (m3/s)
15
Stage (m)
4000
14
3000
13
2000
12 1000
06 11 16 21 26 31
Aug96
Time
c) KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh 2 chiÒu (2D)

Víi hiÖu n¨ng cao cña m« h×nh MIKE21C (®é ph©n gi¶i cao, thêi gian tÝnh to¸n
nhanh), ph¹m vi tÝnh to¸n ®· ®-îc më réng vÒ phÝa th-îng l-u ®Ó gi¶m thiÓu ¶nh h-ëng
cña ®iÒu kiÖn biªn, nhÊt lµ khi cã gi¶i ph¸p chØnh trÞ. H×nh 17 thÓ hiÖn ph¹m vi nghiªn
cøu trªn m« h×nh. L-íi cong ®-îc thiÕt lËp cho toµn bé ph¹m vi nµy (h×nh 18), trong ®ã
bÒ réng ®o¹n s«ng ®-îc chia thµnh 87 « l-íi, chiÒu dµi chia thµnh 864 « (864 x 87) ®ñ
chi tiÕt ®Ó n¾m b¾t chÕ ®é thuû ®éng lùc cña miÒn tÝnh to¸n.
Râ rµng ®©y lµ miÒn cã ®Þa h×nh rÊt phøc t¹p (h×nh 19) víi nh÷ng biÕn ®æi lín c¶ vÒ
®é s©u lÉn bÒ réng s«ng. Theo nh÷ng ghi nhËn tõ çc ®ît kh¶o s¸t còng nh- quan s¸t trªn
thùc ®Þa, lßng dÉn ®o¹n s«ng nµy cã nh÷ng biÕn ®éng rÊt ®¸ng kÓ: tån t¹i nhiÒu doi çt di
®éng vµ bÊt di ®éng cïng nh÷ng hè xãi, ®Æ biÖt hè xãi h¹ l-u cÇu Trung Hµ. NÕu kh«ng
cã c«ng cô m¹nh nh- phÇn mÒm MIKE21C, khã cã thÓ diÔn t¶ ®-îc chÕ ®é thuû lùc
trong ®o¹n s«ng nµy mét çch chÝnh x¸c. Çc tham sè lùa chän cho m« h×nh ®-îc thÓ
hiÖn trªn h×nh 20.
H×nh 21 vµ 22 ®-a ra çc vÞ trÝ trÝch cao ®é mùc n-íc øng víi çc cÊp l-u l-îng trªn
toµn tuyÕn (Z1-Z41), trong ®ã khu vùc nghiªn cøu côc bé tõ Z26 ®Õn Z41.
H×nh 17: Ph¹m vi nghiªn cøu trªn m«

h×nh to¸n 2 chiÒu H×nh 20: HÖ sè nh¸m vµ hÖ sè nhít rèi
sö dông trong khu vùc nghiªn cøu
2356000
La Phï
T. Phó Thä
z23 z24
z21 z22
z20 z25
z19
z26
2354000
z18
z17 z27
z1
z2 z16 z28
z3 z15
z4 §oan H¹ z14 z29
z5 z13
z12 z30 H. Tam Thanh
z6
2352000
§ång LuËn z7 z8 z9 z10z11 S¬n §µ z31

z32
z33
z34
ThuËn Mü
2350000
z35
H. Ba V× z36
z37
T. Hµ T©y z38
z39 z40
z41
CÇu Trung Hµ
518000 520000 522000 524000 526000 528000 530000 532000 534000 536000
H×nh 21: VÞ trÝ trÝch cao ®é mùc n-íc

H×nh 18: L-íi sai ph©n
øng víi çc cÊp l-u l-îng trªn tuyÕn
T©n Ph-¬ng
2356000
2356000
2355000
T. Phó Thä La Phï
HuyÖn Tam Thanh
1 1
Th¹ch ®ång
2354000
2354000
2
§oan H¹ 3
1
2
MC
S¬n §µ
2
§ång LuËn S¬n §µ

MC
H. Tam Thanh
2353000
3
3 4
MC 5
2352000
ThuËn Mü
4
4 6
MC 7
5
2352000
8
9
10
6
5 11 Xu©n léc
2350000
T. Hµ T©y C 12
M
2351000
7
13 15
14
Tßng b¹t 16
8
17
6
C 9
H. Ba V× M 18
-11
-13
CÇu Trung Hµ 20
21
19
17
15
13
11
2348000
2350000
-1
-3
-5
-7
-9
Hång §µ
9
5
3
19
MC 12
21 10
GHI CHó 7
C 23
M
518000 520000 522000 524000 526000 528000 530000 532000 534000 536000 538000 22
11 25
VÞ trÝ mÆt c¾t trÝch diÔn biÕn 24
Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco

MC1
lu tèc trªn mÆt b»ng
Trang 14/22
8
26
12 27
2349000
C
M
29
28
9
30
C
11
M
5
10
VÞ trÝ ®iÓm trÝch qu¸ tr×nh MN

MC
MC
H×nh 19: §Þa h×nh khu vùc nghiªn cøu

HuyÖn ba v× CÇu Trung Hµ
2348000
5 VÞ trÝ ®iÓm trÝch qu¸ tr×nh VT
529000 530000 531000 532000 533000 534000 535000 536000 537000
H×nh 22: VÞ trÝ trÝch ®iÓm mùc n-íc vµ

- KÕt qu¶ nghiªn cøu biÕn ®æi mùc n-íc vµ l-u tèc
22 18.3
21.5
18.1
Tù nhiªn CT1 CT2
Tù nhiªn CT1 CT2 17.9
21
17.7
Mùc níc (m)
Mùc níc (m)

20.5
17.5
20
17.3
19.5
17.1
19
16.9
18.5
16.7
18 16.5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
§iÓm trÝch mùc níc §iÓm trÝch mùc níc
H×nh 23: §-êng mùc n-íc hiÖn tr¹ng vµ H×nh 24: §-êng mùc n-íc hiÖn tr¹ng vµ
khi cã c«ng tr×nh PA1vµ PA2 - lò max khi cã c«ng tr×nh PA1vµ PA2 - lò t¹o lßng
3
3
VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng
VËn tèc lò max CT1
2.5 Vaajn tèc lò max CT2 2.5

VËn tèc lò trung b×nh hiÖn tr¹ng
VËn tèc lò trung b×nh CT1
2
VËn tèc lò t¹o lßng hiÖn tr¹ng 2
VËn tèc (m/s)
VËn tèc (m/s)
VËn tèc lò t¹o lßng CT1

1.5
1.5

1 VËn tèc lò max CT1
1 VËn tèc lò max CT2
0.5 VËn tèc lò trung b×nh CT1

0.5
VËn tèc lò t¹o lßng hiÖn tr¹ng
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 VËn tèc lò t¹o lßng CT2
Thñy trùc 0
1 2 3 4 5 6 7 8
Thñy trùc
H×nh 25: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi H×nh 26: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi
cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2, MC 2 cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2, MC 4
3 3
2.5 VËn tèc lò trung b×nh CT1 2.5
VËn tèc lò trung b×nhCT2
2 VËn tèc lò t¹o lßng CT2
2
VËn tèc (m/s)
VËn tèc (m/s)
1.5
1.5
1
1 VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng
VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng CT1
0.5
0.5
0 VËn tèc lò t¹o lßng CT2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
0
Thñy trùc 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Thñy trùc
H×nh 27: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi H×nh 28: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi
cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2, MC 6 cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2, MC 11

537000
2° 39' W
536000
535000
2° 40' W
MzResultView2
534000
533000
2° 41' W
532000
2° 42' W
531000
2354000
2353000
2352000
2351000
2350000
2349000
530000
21° 17' N
21° 16' N
21° 15' N
2° 43' W
H×nh 29: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y

trong lò max (hiÖn tr¹ng) H×nh 32: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y
trong lò max (CT2)
2° 39' W
2° 39' W
2° 40' W
2° 40' W
2° 41' W
2° 41' W
2° 42' W
2° 42' W
21° 17' N
21° 16' N
21° 15' N
21° 17' N
21° 16' N
21° 15' N
2° 43' W
H×nh 30: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y H×nh 33: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y
trong lò t¹o lßng (hiÖn tr¹ng) trong lò t¹o lßng (CT1)
2° 39' W 2° 39' W
2° 40' W 2° 40' W
MzResultView1.rev
2° 41' W 2° 41' W
2° 42' W 2° 42' W
21° 17' N
21° 16' N
21° 15' N
21° 17' N
21° 16' N
21° 15' N
2° 43' W 2° 43' W
Th.s NguyÔn
H×nhKiªn QuyÕt
31: B¶n ®å -TEDI- wecco
h-íng dßng ch¶y H×nh 34: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y16/22
Trang
trong lò max (CT1) trong lò t¹o lßng (CT2)
d) KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh vËt lý (3D)

- KÕt qu¶ nghiªn cøu biÕn ®æi l-u tèc:
B¶ng 7: so s¸nh biÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2
MÆt CÊp l-u l-îng nghiªn cøu
c¾t
trÝch Lò max Lò trung b×nh Lò t¹o lßng
vËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn tèc VËn
ngang hiÖn PA CT1 PA CT2 hiÖn PA CT1 PA CT2 hiÖn PA CT1 tèc PA
s«ng tr¹ng tr¹ng tr¹ng CT2
MC2 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 0.56 0.2 0.2 0.47 0.13 0.13 0.33 0.1 0.1
3 0.6 0.22 0.21 0.51 0.14 0.14 0.35 0.12 0.12
4 1.22 0.27 0.25 1.04 0.17 0.17 0.74 0.15 0.14
5 1.23 1.31 1.25 1.12 0.97 0.9 0.86 0.5 0.49
6 1.65 1.7 1.68 1.38 1.5 1.45 0.93 1.05 1.01
7 1.78 1.82 1.8 1.51 1.6 1.58 0.94 1.07 1.05
8 2.23 2.37 2.27 1.74 1.8 1.78 1.11 1.28 1.25
9 2.32 2.52 2.4 1.83 1.93 1.91 1.17 1.38 1.3
10 0 0 0 0 0 0 0 0 0
MC4 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 0.97 1.11 0.84 0.74 0.86 0.76 0.56 0.66 0.63
3 2.21 1.95 1.93 1.78 1.84 1.81 1.28 1.34 1.29
4 2.32 2.6 2.42 1.9 2.1 2.02 1.57 1.67 1.62
5 2.48 2.66 2.56 1.94 2.36 2.25 1.64 1.74 1.66
6 2.5 2.6 2.51 2.1 2.3 2.21 1.51 1.62 1.59
7 1.55 1.58 1.56 1.27 1.3 1.19 0.61 0.65 0.62
8 0 0 0 0 0 0 0 0 0
MC6 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 1.23 1.36 1.21 0.89 0.91 0.92 0.55 0.59 0.57
3 2.21 2.47 2.36 1.78 1.8 1.78 0.9 1.05 1
4 2.29 2.49 2.39 1.9 1.95 1.92 1.04 1.13 1.1
5 2.35 2.56 2.39 2.07 2.27 2.1 1.38 1.58 1.42
6 2.42 2.54 2.45 1.9 2.05 2 1.28 1.25 1.3
7 2.07 1.6 1.85 1.8 1.52 1.45 1 0.68 0.8
8 1.95 1.59 1.36 1.7 0.91 0.84 0.89 0.58 0.7
9 1.44 1.26 1.37 1.4 0.74 0.75 0.63 0.35 0.5
10 0.42 0.38 0.36 0.42 0.31 0.35 0.25 0.21 0.24
11 0 0 0 0 0 0 0 0 0
MC8 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 1.09 1.1 1 0.96 1.04 1 0.59 0.62 0.55
3 1.45 1.55 1.49 1.33 1.5 1.14 0.92 1.06 0.98
4 2.16 2.31 2.2 1.81 2 1.95 1.13 1.25 1.18
5 2.19 2.4 2.26 1.9 2.1 2.05 1.15 1.37 1.23
6 2.29 2.6 2.4 2 2.2 2.15 1.48 1.65 1.53
7 2.16 2.35 2.2 1.71 1.96 1.87 1.28 1.35 1.33
8 2.02 2.15 2.05 1.69 1.91 1.75 1.07 1.25 1.1
9 1.92 1.95 1.85 1.66 1.85 1.41 0.96 1.06 0.86
10 1.85 1.27 1.43 1.51 1.24 1 0.76 0.56 0.5
11 1.8 1.15 1.31 1.33 0.8 0.82 0.65 0.44 0.48
12 1.7 0.87 1.42 1.29 0.59 0.86 0.55 0.3 0.55
13 1.34 0.73 1.19 1.07 0.61 0.76 0.5 0.2 0.58
14 0.76 0.54 1.13 0.56 0.36 0.82 0.48 0.15 0.5
15 0.52 0.44 0.87 0.36 0.24 0.76 0.24 0.13 0.3
15 0.36 0.24 0.85 0.15 0.1 0.51 0.1 0.05 0.2
16 0 0 0 0 0 0 0 0 0
MC11 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 1.93 2.01 2.05 1.74 1.99 1.75 0.94 0.98 0.95
3 2.39 2.49 2.42 1.77 1.97 1.96 1.15 1.25 1.2
4 2.53 2.86 2.65 1.96 2.25 2.04 1.36 1.55 1.46
5 2.44 2.8 2.46 1.89 2.07 1.95 1.17 1.35 1.32

6 1.97 2.15 2.04 1.49 1.65 1.5 0.96 1.15 1.15

7 2.12 2.35 2.17 1.6 1.75 1.65 1.11 1.25 1.23
8 1.68 1.87 1.7 1.37 1.45 1.39 1.04 1.17 1.15
9 0 0 0 0 0 0 0 0 0
3 3

2.5 2.5
VËn tèc lò trung b×nh hÞen tr¹ng
2 VËn tèc lò t¹o lßng hiÖn tr¹ng 2
VËn tèc (m/s)
VËn tèc (m/s)

1.5 1.5

1 1 VËn tèc lò max CT2
0.5 0.5
0 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1 2 3 4 5 6 7 8
Thñy trùc Thñy trùc
H×nh 35: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi H×nh 36: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi cã
cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2 , MC 2 c«ng tr×nh PA1 vµ PA2, MC 4
3 3
2.5 VËn tèc lò trung b×nh CT1
2.5
2
2
VËn tèc (m/s)
VËn tèc (m/s)
1.5
1.5
1
1 VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng
0.5 VËn tèc lò trung b×nh hiÖn tr¹ng
0.5
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Thñy trùc 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Thñy trùc
H×nh 37: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi
cã c«ng tr×nh PA1 vµ PA2 , MC 6 H×nh 38: BiÕn ®æi vËn tèc hiÖn tr¹ng vµ khi cã
c«ng tr×nh PA1 vµ PA2 , MC 11
- KÕt qu¶ nghiªn cøu båi xãi lßng dÉn:

+ §Ó x¸c ®Þnh møc ®é xãi, h×nh d¹ng vµ kÝch th-íc çc hè xãi ®-îc m« t¶ th«ng
qua: ghi b¨ng h×nh, chôp ¶nh, ghi chÐp, vÏ, ®o ®¹c.
- KÕt qu¶ diÔn biÕn lßng s«ng cho thÊy:
+ øng víi cÊp l-u l-îng lò, so s¸nh mÆt c¾t ®Þa h×nh tr-íc vµ sau khi cã c«ng tr×nh
chØnh trÞ t¹i çc mÆt c¾t chÕ t¹o m« h×nh t-¬ng øng ®é x©u sãi t¹i çc mÆt c¾t dao ®éng tõ
1,0m ®Õn 1,5m
+ øng víi cÊp l-u l-îng lò t¹o lßng so s¸nh mÆt c¾t ®Þa h×nh tr-íc vµ sau khi cã
c«ng tr×nh chØnh trÞ t¹i çc mÆt c¾t chÕ t¹o m« h×nh t-¬ng øng ®é x©u sãi t¹i çc mÆt c¾t
dao ®éng tõ 0,5m ®Õn 1m
H×nh 40: ¶nh thÝ nghiÖm m« h×nh

H×nh 39: ¶nh thÝ nghiÖm m« h×nh lßng ®éng c«ng tr×nh PA2
lßng ®éng c«ng tr×nh PA1
4. KÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ

4.1 VÒ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
§· sö dông ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi liÖu thùc ®o, ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu trªn
m« h×nh to¸n vµ ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu trªn m« h×nh vËt lý. Víi ph-¬ng ph¸p nghiªn
cøu trªn m« h×nh to¸n ®· sö dông m« h×nh 1D, 2D hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi (m« h×nh 1D
HEC-RAS vµ m« h×nh 2D MIKE 21C) ®Ó nghiªn cøu tr-êng ®éng lùc dßng ch¶y; nghiªn
cøu trªn m« h×nh vËt lý lµ m« h×nh 3D. Nh- vËy tõ nhiÒu kªnh th«ng tin cïng xem xÐt
mét vÊn ®Ò ®éc lËp ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®Æt ra cña dù ¸n, sÏ cho kÕt qu¶ rÊt kh¸ch quan.
4.2. VÒ ph¬ng ¸n bè trÝ mÆt b»ng c«ng tr×nh vµ cao tr×nh ®Ønh c«ng tr×nh
§· ®Ò xuÊt 2 ph-¬ng ¸n mÆt b»ng qui ho¹ch chØnh trÞ ®o¹n s«ng ®ã lµ:

- Ph-¬ng ¸n 1: duy tr× dßng s«ng mét l¹ch (®i theo l¹ch tr¸i) nh- khai th¸c hiÖn
nay, b»ng hÖ thèng c«ng tr×nh kÌ má hµn ë c¶ bªn bê tr¸i vµ bê ph¶i. Trong ®ã hÖ thèng
c«ng tr×nh bê tr¸i gåm çc kÌ má hµn tõ T1 ®Õn T14, hÖ thèng c«ng tr×nh bê ph¶i lµ çc
kÌ H1 ®Õn H3 ®Ó tËp trung l-u l-îng vµo l¹ch chÝnh mïa n-íc trung, H4 ®Õn H8 ®Ó ®Èy
dßng chñ l-u ra xa bê lâm .
- Ph-¬ng ¸n 2: duy tr× dßng s«ng 2 l¹ch b»ng hÖ thèng c«ng tr×nh ë c¶ hai bªn bê,
trong ®ã sù kh¸c biÖt cña ph-¬ng ¸n nµy so víi ph-¬ng ¸n 1 lµ çc kÌ H2, H3 vµ thay vµo
®ã lµ çc kÌ ch÷ A h-íng dßng ë ®Çu vµ ®u«i b·i gi÷a.
- Cao tr×nh c«ng tr×nh qui ho¹ch chØnh trÞ thèng nhÊt trªn toµn tuyÕn (+14m) b»ng
cao tr×nh b·i gi÷a Trung Hµ hiÖn t¹i.
4.3. T¸c ®éng cña c«ng tr×nh ®Õn biÕn ®æi mùc níc, vËn tèc vµ lu híng
B»ng kÕt qu¶ nghiªn cøu trªn m« h×nh to¸n vµ m« h×nh vËt lý ®Òu nhËn thÊy khi cã
c«ng tr×nh chØnh trÞ t¸c ®éng cña c«ng tr×nh thÓ hiÖn kh¸ râ th«ng qua nh÷ng th«ng sè
sau:
+ Mùc n-íc so víi hiÖn tr¹ng ®· d©ng lªn tõ 4 ®Õn 7cm, ph¹m vi d©ng sÏ t¾t dÇn vµ
kÕt thóc t¹i vÞ trÝ çch ghÒnh Bî vÒ phÝa th-îng l-u kho¶ng 4km. Nh- vËy t¸c ®éng cña
c«ng tr×nh ®èi víi kh¶ n¨ng tho¸t lò lµ kh«ng ®¸ng kÓ.
+ Tr-êng ph©n bè vËn tèc tËp trung vµo l¹ch chÝnh vµ kh«ng bÞ ph©n t¸n. VËn tèc
lín nhÊt th-êng tËp trung t¹i çc thñy trùc gi÷a l¹ch chÝnh.
+ Trôc ®éng lùc çc mïa n-íc kh«ng t¸ch xa nhau nh- ®iÒu kiÖn hiÖn tr¹ng.
+ L-u h-íng mÆt tËp trung phÇn lín ë l¹ch chÝnh vµ çch kh¸ xa khu vùc bê lâm.
+ T¸c ®éng cña c«ng tr×nh ph-¬ng ¸n 1 ph¶n ¸nh râ nÐt h¬n ë bøc tranh vÒ tr-êng
®éng lùc, dßng ch¶y, l-u h-íng mÆt vµ l-u h-íng ®¸y so víi hiÖn tr¹ng. T¸c ®éng cña
c«ng tr×nh ph-¬ng ¸n 2 kh«ng thÊy sù kh¸c biÖt nhiÒu so víi hiÖn tr¹ng.
4.4. KiÕn nghÞ vÒ ph¬ng ¸n bè trÝ mÆt b»ng
C¶ hai ph-¬ng ¸n mÆt b»ng qui ho¹ch chØnh trÞ ®Òu cã tÝnh kh¶ thi. Ph-¬ng ¸n 1 cã
tÝnh toµn diÖn, triÖt ®Ó, tÝnh æn ®Þnh vµ hiÖu qu¶ chØnh trÞ cao h¬n, ®¶m b¶o an toµn ®ª
®iÒu, gãp phÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng xãi lë bê. KiÕn nghÞ ®Çu t- x©y dùng c«ng tr×nh
chØnh trÞ theo ph-¬ng ¸n 1, trong ®ã triÓn khai ®Çu t- víi tuyÕn c«ng tr×nh chØnh trÞ, quy
m«, kÝch th-íc kü thuËt ®· nghiªn cøu trong b¸o ço nµy lµm ph-¬ng ¸n thiÕt kÕ kü thuËt
thi c«ng h¹ng môc chØnh trÞ s«ng §µ ®o¹n cÇu Trung Hµ (thuéc tiÓu dù ¸n tuyÕn vËn t¶i
thuû tõ H¶i Phßng ®Õn ®Ëp thuû ®iÖn Hoµ B×nh).
4.5. KiÕn nghÞ vÒ ph©n kú, ph©n ®o¹n thùc hiÖn c«ng tr×nh
Qui m« c«ng tr×nh chØnh trÞ cßn tuú ®iÒu kiÖn vèn ®Çu t-, yªu cÇu vÒ ®¶m b¶o lîi
Ých tæng hîp ®a ngµnh ®èi víi ®o¹n s«ng, cã thÓ ph©n chia thµnh çc giai ®o¹n ®Çu t-.
- Giai ®o¹n 1: x©y dùng çc kÌ bªn bê tr¸i T1, T3, T5, T6, T7 vµ kÌ H1 bªn bê
ph¶i. Trong ®ã:
+ KÌ T1 cã nhiÖm vô h¹n chÕ l-u l-îng ®i vµo l¹ch tr¸i ë phÝa b·i g÷a th-îng l-u
ghÒnh Bî tËp trung l-u l-îng khèng chÕ sù ph¸t triÓn b·i gi÷a ®ang lÊn dÇn sang bê ph¶i.
+ KÌ H1 cã t¸c dông ®-a dßng chñ l-u tËp trung vµo l¹ch chÝnh.
+ KÌ T3, T4, T5, T6, T7 cã t¸c dông æn ®Þnh biªn, h¹n chÕ xãi lë bê.
+ Çc côm c«ng tr×nh nµy chØ t¸c ®éng ®Õn lßng dÉn mang tÝnh côc bé, c¶i thiÖn
®o¹n s«ng nghiªn cøu phôc vô giao th«ng thñy. §Ó ®¶m b¶o môc tiªu ®a ngµnh nh- ®·
nªu, trong qu¸ tr×nh ®Çu t-, khai th¸c cÇn kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ diÔn biÕn ®Ó cã biÖn ph¸p
duy tu c«ng tr×nh phï hîp, nghiªn cøu ®¸nh gi¸ thêi ®iÓm vµ gi¶i ph¸p x©y dùng bæ sung
çc côm c«ng tr×nh cßn l¹i nh- ®· ®Ò xuÊt trong nghiªn cøu qui ho¹ch chØnh trÞ ®o¹n s«ng
nµy. §ång thêi ®©y lµ nh÷ng t- liÖu v« cïng quÝ b¸u trong viÖc tæng kÕt ®¸nh gi¸ khoa
häc, rót kinh nghiÖm ¸p dông cho çc c«ng tr×nh chØnh trÞ s«ng.
5. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
5.1. Trung t©m nghiªn cøu ®éng lùc häc s«ng biÓn TEDI (TEDI-Hydraulic) mÆc dÇu
®-îc thµnh lËp ch-a l©u, nh-ng th«ng qua viÖc tham gia triÓn khai nghiªn cøu mét sè dù
¸n trong vµi n¨m qua ®· tÝch lòy ®-îc kinh nghiÖm, kü n¨ng vµ lµm chñ ®-îc viÖc vËn
hµnh çc m« h×nh to¸n hiÖn ®¹i nh- m« h×nh 1 chiÒu HEC-RAS (1D), m« h×nh 2 chiÒu
MIKE 21C (2D) vµ m« h×nh vËt lý (3D) trong viÖc gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn
chÕ ®é thñy ®éng lùc häc s«ng – biÓn. Víi dù ¸n nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc s«ng §µ
®o¹n cÇu Trung Hµ, tËp thÓ çc kÜ s- cña Trung t©m ®· ¸p dông thµnh c«ng viÖc kÕt hîp
nghiªn cøu chÕ ®é thñy ®éng lùc häc mét ®o¹n s«ng phøc t¹p trªn ®ång thêi c¶ m« h×nh
to¸n 1D, 2D vµ m« h×nh vËt lý. KÕt qu¶ nghiªn cøu ®· mang l¹i cho çc kü s- thiÕt kÕ
mét c¬ së khoa häc toµn diÖn, cã ®Þnh l-îng ®Ó lùa chän gi¶i ph¸p kü thuËt chØnh trÞ phï
hîp víi môc tiªu chØnh trÞ s«ng §µ ®o¹n gÇn cÇu Trung Hµ phôc vô giao th«ng thñy.
5.2. Th«ng qua qu¸ tr×nh ¸p dông çc m« h×nh trong nghiªn cøu chÕ ®é thñy lùc dßng
ch¶y cho thÊy mét sè nh÷ng tiÖn Ých cña çc lo¹i m« h×nh cã thÓ kÓ ®Õn nh- sau:
- M« h×nh mét chiÒu HEC-RAS cã thÓ øng dông réng r·i trong viÖc x¸c ®Þnh l-u
l-îng, møc n-íc t¹i çc vÞ trÝ quan t©m trong mét m¹ng l-íi s«ng phøc t¹p ®Ó phôc vô
cho thiÕt kÕ chØnh trÞ s«ng vµ thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh v-ît s«ng lín vµ nhá. Nh÷ng -u viÖt
cña m« h×nh HEC-RAS thÓ hiÖn trªn çc khÝa c¹nh sau:
+ Nhê phÇn mÒm cã giao diÖn tèt, ng-êi sö dông cã thÓ th«ng qua quan s¸t trùc tiÕp
h×nh ¶nh vµ b¶ng biÓu trªn mµn h×nh ®Ó nhËn biÕt ®-îc nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp (h×nh
d¹ng, cao ®é çc ®iÓm khèng chÕ mÆt c¾t ngang/däc; sù di chuyÓn liªn tôc cña çc bã
dßng; çc ®Æc tr-ng thuû lùc) vµ cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh/söa ch÷a m« h×nh cho hîp lý,
phï hîp nhÊt víi thùc tÕ.
+ Çc yÕu tè thuû lùc ®-îc xem ®Çy ®ñ, liªn tôc trªn mét ®o¹n s«ng ®ñ dµi, kh«ng
bã hÑp trong ph¹m vi mét mÆt c¾t nªn tr¸nh ®-îc nh÷ng ¶nh h-ëng côc bé tíi kÕt qu¶ vÏ
®-êng mÆt n-íc.
+ Víi sè liÖu ®Çu vµo ®Çy ®ñ, m« h×nh HEC-RAS cã thÓ gióp Chñ nhiÖm ®å ¸n gi¶
®Þnh nhiÒu ph-¬ng ¸n qui ho¹ch mÆt b»ng tuyÕn c«ng tr×nh, ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh ®-îc
çc yÕu tè thuû lùc c¬ b¶n nh- ®-êng mÆt n-íc tr-íc vµ sau khi x©y dùng c«ng tr×nh,
ph©n bè l-u l-îng dßng ch¶y øng víi tõng ph-¬ng ¸n. Çc kÕt qu¶ ®ã gióp Chñ nhiÖm ®å
¸n cã thªm c¬ së ®Ó lùa chän ph-¬ng ¸n tèi -u tr-íc khi ®i vµo çc vÊn ®Ò thiÕt kÕ chi
tiÕt.
- M« h×nh 2 chiÒu MIKE 21C víi l-íi cong rÊt thÝch hîp cho nghiªn cøu chÕ ®é
thñy lùc s«ng n¬i cã ®Þa h×nh biÕn ®æi nhanh vµ phøc t¹p. M« h×nh cã thÓ øng dông réng
r·i trong thiÕt kÕ chØnh trÞ s«ng vµ tÝnh to¸n thñy lùc cho çc c«ng tr×nh v-ît s«ng lín vµ
nhá. Nh÷ng -u viÖt cña m« h×nh MIKE 21C thÓ hiÖn trªn çc khÝa c¹nh sau:

+ Dù b¸o sù thay ®æi vÒ h×nh th¸i lßng dÉn víi thêi ®o¹n 2- 3 n¨m trong çc s«ng cã
lßng dÉn biÕn ®éng m¹nh phôc vô cho viÖc ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c«ng tr×nh x©y dùng
trªn s«ng.
+ X¸c lËp çc tiªu chuÈn thiÕt kÕ cho c«ng tr×nh chØnh trÞ s«ng víi çc th«ng sè vÒ
vËn tèc, chiÒu s©u dßng ch¶y, chiÒu s©u xãi, diÔn biÕn ®-êng bê ...
+ Dù b¸o sù thay ®æi h×nh th¸i trªn mÆt b»ng bao gåm xãi lë bê vµ ¶nh h-ëng cña
viÖc co hÑp lßng s«ng tíi dßng ch¶y lò.
- M« h×nh vËt lý (3D): M« h×nh vËt lý nghiªn cøu trªn kh«ng gian 3 chiÒu, cho kÕt
qu¶ ®Þnh l-îng vµ trùc quan vÒ çc diÔn biÕn thuû lùc, hiÖu qu¶ kü thuËt cña çc ph-¬ng
¸n c«ng tr×nh, ®Ó cã thÓ lùa chän vµ ®iÒu chØnh gi¶i ph¸p thiÕt kÕ. TÝnh -u viÖt cña m«
h×nh vËt lý kh¾c phôc ®-îc nh÷ng vÊn ®Ò trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ch-a thÓ m« h×nh hãa
mét çch chÝnh x¸c b»ng to¸n häc trong m« h×nh 1D vµ 2D
5.3. Tr-íc sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc c«ng nghÖ, viÖc nh©n réng øng dông kÕt
hîp çc m« h×nh mét chiÒu HEC-RAS, m« h×nh 2 chiÒu MIKE 21C vµ m« h×nh vËt lý víi
nhau trong nghiªn cøu t¸c ®éng cña c«ng tr×nh ®Õn diÔn biÕn dßng ch¶y, lßng dÉn s«ng
ngßi lµ mét ph-¬ng ph¸p khoa häc, gióp kÜ s- thiÕt kÕ cã mét c¬ së d÷ liÖu, th«ng tin
toµn diÖn ®Ó cã çc gi¶i ph¸p kü thuËt gi¶m thiÓu rñi ro ngay tõ kh©u thiÕt kÕ vµ cã c¬ së
khoa häc mét çch ®Þnh l-îng ®Ó ph©n tÝch, so s¸nh lùa chän çc gi¶i ph¸p kü thuËt tèi
-u ®¸p øng ®-îc môc tiªu cña dù ¸n ®· ®Ò ra.
Hµ Néi, 2006

Nghien Cuu Che Do Thuy Luc Song Da

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nghien Cuu Che Do Thuy Luc Song Da

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HiÖp héi T- vÊn X©y dùng ViÖt Nam - VECAS

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 1/22

2.2 C¸c néi dung nghiªn cøu chÝnh cña ®å ¸n

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 2/22

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 3/22

c) DiÔn biÕn trªn mÆt b»ng ®o¹n s«ng nghiªn cøu

th«ng th-êng. §o¹n s«ng h×nh thµnh hai

xu h-íng lÊn dÇn sang phÝa bê ph¶i g©y trë

ng¹i cho ph-¬ng tiÖn vËn t¶i thuû khu vùc

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 4/22

· C¸c th«ng sè chØnh trÞ:

B¶ng 2: th«ng kª c¸c kÌ chØnh trÞ bê ph¶i

H×nh 4: MÆt b»ng bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ PA1

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 5/22

B¶ng 3: th«ng kª c¸c kÌ chØnh trÞ bê tr¸i

B¶ng 4: th«ng kª c¸c kÌ chØnh trÞ bê ph¶i

H×nh 5: MÆt b»ng bè trÝ c«ng tr×nh chØnh trÞ PA2

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 6/22

+ Ph-¬ng tr×nh ®éng l-îng:

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 8/22

Trong ®ã: + s, n lµ to¹ ®é trong hÖ to¹ ®é cong;

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 9/22

Q(m3/s) 19900 14800 9080 11300

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 11/22

H_thuc do H_Tinh toan

TÝnh to¸n Thùc ®o

H×nh 10: KiÓm ®Þnh mùc n-íc t¹i Trung Hµ

Thùc ®o TÝnh to¸n 1 43 85 12 7 16 9 2 11 2 5 3 2 9 5 3 3 7 3 7 9 4 2 1 4 6 3 5 0 5 5 4 7 5 8 9 6 3 1 6 7 3 7 15

Thùc ®o TÝnh to¸n

Thùc ®o TÝnh to¸n Thùc ®o TÝnh to¸n

Plan: Lu thu phong River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 9

H×nh 14: KÕt

16 8000 qu¶ tÝnh to¸n

Plan: Lu thu phong River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 9

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 13/22

Plan: Tao long River: Song Da Reach: HoaBinh-TrungHa RS: 5

c) KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh 2 chiÒu (2D)

H×nh 17: Ph¹m vi nghiªn cøu trªn m«

§ång LuËn z7 z8 z9 z10z11 S¬n §µ z31

H×nh 21: VÞ trÝ trÝch cao ®é mùc n-íc

T. Phó Thä La Phï

HuyÖn Tam Thanh

§ång LuËn S¬n §µ

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco

VÞ trÝ ®iÓm trÝch qu¸ tr×nh MN

H×nh 19: §Þa h×nh khu vùc nghiªn cøu

5 VÞ trÝ ®iÓm trÝch qu¸ tr×nh VT

529000 530000 531000 532000 533000 534000 535000 536000 537000

H×nh 22: VÞ trÝ trÝch ®iÓm mùc n-íc vµ

Mùc n­íc (m)

§iÓm trÝch mùc n­íc §iÓm trÝch mùc n­íc

2.5 Vaajn tèc lò max CT2 2.5

VËn tèc (m/s)

VËn tèc lò t¹o lßng CT1

VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng

0.5 VËn tèc lò trung b×nh CT1

VËn tèc (m/s)

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 15/22

H×nh 29: B¶n ®å h-íng dßng ch¶y

d) KÕt qu¶ nghiªn cøu m« h×nh vËt lý (3D)

Th.s NguyÔn Kiªn QuyÕt -TEDI- wecco Trang 17/22

6 1.97 2.15 2.04 1.49 1.65 1.5 0.96 1.15 1.15

VËn tèc lò max hiÖn tr¹ng

Mùc níc (m)

§iÓm trÝch mùc níc §iÓm trÝch mùc níc