2 Van Dam Duoi Day Bien (295t)

HAI VN DM DI AY BIN
MUC LUC
1. PHN MT ............................................................................................................................... 5
Chng 1............................................................................... 6
Dai a ngm di ng......................................................... 6
Chng 2............................................................................. 10
Tan thanh va phan i ................................................... 10
Chng 3............................................................................. 15
Xin tuy giao s ................................................................ 15
Chng 4............................................................................. 19
Net len............................................................................. 19
Chng 5............................................................................. 25
May rui ............................................................................ 25
Chng 6............................................................................. 30
M ht tc lc .................................................................. 30
Chng 7............................................................................. 37
Con ca voi khng bit thuc loai nao ............................. 37
Chng 8............................................................................. 44
Mobilis in mobile ............................................................ 44
Chng 9............................................................................. 51
Net Len ni khung.......................................................... 51
Chng 10........................................................................... 58
Ngi chu cua bin ca..................................................... 58
Chng 11........................................................................... 66
Tau "nau-ti-lux" .............................................................. 66
Chng 12........................................................................... 71
Tt ca u chay bng in!............................................. 71
http://ebooks.vdcmedia.com
Jules Verne
Chng 13........................................................................... 78
Vai con s ........................................................................ 78
Chng 14........................................................................... 84
Dong "sng en" ............................................................. 84
Chng 15........................................................................... 91
Giy mi .......................................................................... 91
Chng 16........................................................................... 98
Dao chi di ay bin ................................................... 98
Chng 17......................................................................... 102
Khu rng di bin ....................................................... 102
Chng 18......................................................................... 107
Bn ngan dm di thai bnh dng ........................... 107
Chng 19......................................................................... 112
Va-ni-c-r..................................................................... 112
Chng 20......................................................................... 118
Eo bin T-rex............................................................... 118
Chng 21......................................................................... 125
My ngay trn ao ........................................................ 125
Chng 22......................................................................... 134
Ting set cua thuyn trng N-m ............................ 134
Chng 23......................................................................... 143
Cn ngu khng th giai thch c .............................. 143
Chng 24......................................................................... 148
Vng quc san h ........................................................ 148
PHN HAI.................................................................................................................................. 153
Chng 25......................................................................... 154

n Dng................................................................. 154
Chng 26......................................................................... 158
Mt ngh mi cua thuyn trng N-m................. 158
HAI VN DM DI AY BIN
Chng 27......................................................................... 166

Vin ngoc gia mi triu .............................................. 166
Chng 28......................................................................... 173
Bin o .......................................................................... 173
Chng 29......................................................................... 179
ng ngm A-ra-bi-a .................................................. 179
Chng 30......................................................................... 185
Qun ao hy Lap .......................................................... 185
Chng 31......................................................................... 194
bn mi tam gi qua a trung hai ............................ 194
Chng 32......................................................................... 196
Vung bin Vi-g ............................................................ 196
Chng 33......................................................................... 205
Mt luc a a bin mt................................................ 205
Chng 34......................................................................... 211
Mo than ngm di bin .............................................. 211
Chng 35......................................................................... 215
Bin xac-gax.................................................................. 215
Chng 36......................................................................... 219
Ca nha tang va ca voi ................................................... 219
Chng 37......................................................................... 228
Bng gia mnh mng.................................................... 228
Chng 38......................................................................... 237
Nam cc......................................................................... 237
Chng 39......................................................................... 244
Mt tr ngai ngu nhin hay mt trng hp rui ro... 244
Chng 40......................................................................... 250
Thiu khng kh............................................................ 250
Chng 41......................................................................... 258
Jules Verne
T mui hooc n A-ma-dn .......................................... 258

Chng 42......................................................................... 264
Bach tuc ....................................................................... 264
Chng 43......................................................................... 271
Dong bin Gn-xt-rim ................................................. 271
Chng 44......................................................................... 278
v 47o24' va kinh 17o28' ................................... 278
Chng 45......................................................................... 282
Ngha a khng l ....................................................... 282
Chng 46......................................................................... 289
Nhng li cui cung cua thuyn trng N-m .......... 289
Chng 47......................................................................... 294
Kt lun......................................................................... 294
HAI VN DM DI AY BIN
1. PHN MT
Jules Verne
CHNG 1
DAI A NGM DI NG
Nm 1866 c anh du bng mt s kin ky la, mt hin

tng khng c giai thch va khng th giai thch ni ma chc
cha ai qun. Nhng li n ai v hin tng b him o chng
nhng lam nhn dn cac thanh ph cang va cac luc a xn xao,
ma con gy hoang mang ln trong am thuy thu. Canh lai bun,
chu tau, thuyn trng chu u va chu My, cac s quan hai
qun cac nc, va sau o nhiu chnh phu ca hai chu u ht
sc lo lng v s kin nay. S la thi gian gn y, nhiu tau bun
i bin thng gp mt vt hnh thoi dai i khi sang lp lanh,
vt xa ca voi v kch thc va tc di chuyn. Nhng li ghi
trong nht ky cua cac con tau o ging nhau mt cach la lung v
s miu ta hnh dang bn ngoai, v tc gh gm va sc manh
cua vt o, cung nh v thai c bit cua no. Nu o la mt loai
ca voi th theo s miu ta, no ln hn tt ca nhng con ca voi a
c khoa hoc bit n. Khng mt nha khoa hoc nao co th tin
c hin tng ky la nay nu khng c nhn thy no tn mt.
Nu bo qua nhng s anh gia qua de dt cho rng con quai vt
khng dai qua sau mi met va gat i nhng li thi phng qua
ang miu ta no nh mt con vt khng l rng mt hai ly, dai ba
hai ly, th ta vn phai tha nhn rng quai vt, nu co tht, nht
nh vt qua nhng kch thc a c cac nha ng vt hoc ghi
nhn. Con ngi vn ca tin nhng iu huyn hoc, nn ta cung d
hiu rng hin tng ky la nay a lam ho xao xuyn th nao. Mt
s ngi a tm cach xp tt ca cac cu chuyn o vao mt loai ba
t hao huyn, nhng v ch! Con vt kia vn tn tai, iu o
khng con nghi ng g na. Ngay 20 thang 7 nm 1866, chic tau
Ga-vc-n Hi-ghin-xn cua cng ty tau bin Can-cut-ta-en Bec-nc
a gp mt vt ni khng l cach b bin pha ng uc nm hai ly.
Thoat tin, thuyn trng B-c inh ninh rng mnh phat hin ra
mt dai a ngm cha c ghi trn ban . ng ta va bt u
xac nh toa cua dai a, th t trong long cai khi mau en y
bng vot ln hai ct nc cao hn bn mi met. V sao vy? o la
HAI VN DM DI AY BIN
mt dai a mach nc ngm? Hay o ch la mt ng vt co vu

sng di bin phun khng kh t mui ra lam vot ln nhng lung
nc?
Ngay 23 thang 7 nm o, tau Cri-xt-ban C-ln cua Cng ty
tau bin ng n lai thy hin tng nay vung bin Thai Bnh
Dng. Xa nay u co chuyn ca voi bi vi tc la thng nh
vy? Ch trong ba ngay ma hai chic tau gp no hai im cach
nhau trn bay trm dm. Mi lm ngay sau, cach ni noi trn hai
ngan dm, tau Hen-v-xi-a cua Cng ty tau bin Quc gia va tau
Sa-nn cua Cng ty Roi-n My-l trn ng i gia chu My va
chu u gp nhau ai Ty Dng, a phat hin ra quai vt
42,15 v bc va 60,35 kinh v pha ty kinh tuyn Grin-uyt.
Hai tau cung quan sat va xac nh c bng mt, la con vt co
vu, dai t nht hn mt trm met. Ho xac nh c nh vy la v
hai tau u nho hn con vt, mc du ca hai u dai mt trm met.
Ging ca voi khng l vung ao A-l-ut cung khng th dai qua
nm mi met. Nhng tin tc nay dn dp bay v, nhng thng
bao mi cua tau P-r vt ai Ty Dng, cuc cham tran gia
quai vt vi tau et-na, bin ban cua cac s quan trn chic tau
chin Phap Nooc-mng-i va ban bao cao t m cua Pht-x Gimx, thuyn trng tau Lo Clai- -tt ca nhng cai o a lam nao
ng d lun. nhng nc hay suy ngh h th hin tng ky
la nay la tai v tn cho nhng chuyn bng ua, nhng nhng
nc chn chn hn va co u oc thc t nh Anh, My, c th ht
sc quan tm n chuyn nay. thu cac nc, con quai vt a
tr thanh "mt": ngi ta hat v no trong cac tim ca ph, nhao
bang no trn bao ch, a no ln sn khu. V c dp may him
co, my t la cai tha h tung tin vt. Ho dng ln u loai quai vt
hoang ng, t con ca voi trng khung khip cac nc vung Bc
cc n nhng con bach tuc gm ghic co th dung voi cun ca
tau ch nng nm trm tn dm xung ay bin. Trong cac hi
nghin cu va cac tap ch khoa hoc ni ln mt cuc tranh lun n
ao khng dt gia nhng ngi tin va khng tin.
Cac nha bao, nhng ngi yu khoa hoc trong cuc tranh cai
vi i phng, a phai bit bao nhiu mc thm ch mt s a
ca mau v cuc u khu v con rn bin o dn ti nhng trn
u chn u tay thc s! Cuc "chin tranh" nay a keo dai sut
sau thang rong khng phn thng bai... My thang u nm 1867,
cu chuyn quai vt hnh nh a b chn vui va chng cn gi lai
Jules Verne
lam g. Nhng nhng s kin mi lai lan truyn trong cng chung.
By gi khng con la chuyn giai quyt mt vn khoa hoc thu v
na, ma la mt nguy c nghim trong. Quai vt o a bin thanh
mt hon ao, mt dai a ngm di ng, b him, khng th bt
c! Mung nm thang ba nm 1867, tau M-ra-vi-an cua Cng ty
tau bin Mng-r-an ang chay nhanh 27,30 v va 72,15
kinh bng m phai mt dai a ngm khng thy ghi trn mt ban
hoa tiu nao. Nh gio thun va ng c manh bn trm sc
nga, chic tau chay vi tc mi ba hai ly mt gi. Tau m
manh n ni nu vo tau khng tht vng vang th nht nh se b
m cung vi hai trm ba mi bay thuy thu va hanh khach t
Ca-na-a v. Cuc va cham xay ra luc rang ng, khoang nm gi
sang. Cac s quan trc nht lao ti mui tau. Ho xem xet rt ky mt
bin, nhng chng thy g ang nghi ng, ngoai mt t song to
ni ln cach o hn na ki-l-met. Xac nh toa xong, tau Mra-vi-an lai tip tuc hanh trnh ma khng thy ch nao b h hai.
No a va phai cai g vy? Mt dai a ngm hay xac mt chic tau
b m? Chng ai bit ca. Nhng sau o, khi xem xet phn di
cua tau xng sa cha, ngi ta thy mt b phn cua long tau
b h hai. S kin nghim trong nay chc cung co th b lang qun
nhanh chong nh nhiu s kin khac tng t, nu ba tun sau o
no khng c lp lai trong nhng iu kin y ht. Va cung do
chic tau mang c mt cng quc va thuc mt cng ty hang hai
nn tin xay ra tai nan c truyn i rt rng...
Ngay 13 thang 4 nm 1867, tau Xct-len cung thuc cng ty
noi trn ang 15,37 kinh va 45,37 v. Bin lng, gio nhe.
Nh ng c rt manh, tau chay hn mi ba hai ly mt gi.
Gung banh quay u trong song bin. Bn gi mi bay phut
chiu, khi hanh khach ang n trong phong n th thn tau bng
rung ln v va nhe vao mt vt g o pha lai, sau gung bn trai
mt chut. Xet tnh cht cua va cham, co th oan la tau va b mt
vt nhon m vao. Nhng co le cung chng ai chu y ti s vic o
nhiu, nu th t lo khng chay ln boong va ku m ln:
- Hm tau b thung! Hm tau b thung!
Trong giy phut u, hanh khach hoang mang nhn nhao,
nhng thuyn trng An-c-xn a lam ho bnh tnh lai. Thc ra
tau khng b e doa g. V no c chia thanh bay ngn ring bit
khng thm nc, nn mt ch ro r nho chng ang s. An-cxn lp tc xung hm tau. ng ta thy ngn s nm b ngp
HAI VN DM DI AY BIN
nc. Cn c vao tc nc ua vao, th l thung thn tau kha

to. Cung may la ngn nay khng co ni hi, nu co th a b tt
ngm. An-c-xn ra lnh tt may va c mt thuy thu ln xung
nc xem xet ch thung. My phut sau xac nh c rng phn
di thn tau co mt l thung rng hai met. V khng co kha nng
bt kn ch o nn tau Xct-len phai tip tuc hanh trnh, gung
banh xe ngp mt na xung nc. Tai nan xay ra cach mui Cle ba
trm hai ly. Th la tau Xct-len cp bn Li-vc-pun chm mt ba
ngay, lam moi ngi ht sc lo lng. Tau c a vao xng sa
cha cac ky s xem xet. Ho khng tin mt mnh na! thn
tau, di mt nc hai met ri, co mt l thung hnh tam giac
cn. Ba canh cua l thung rt nhn, ta nh b keo ct. Ro rang la
vt choc thung thn tau phai co rn rt cao. Hn na sau khi
xuyn qua la thep day bn cen-ti-met, no t rut ra c. S vic o
khng ai giai thch ni!
T ngay o, tt ca nhng tai nan ngoai bin ma khng co
nguyn nhn u quy ca cho quai vt. No phai chu trach nhim
v nhiu vu m tau. ang tic rng s tau b m kha ln va t
nht co hai trm trong s tau m c coi la "mt tch". Du sao
th cung do quai vt ma giao thng gia cac luc a ngay cang
nguy him. D lun tha thit yu cu phai tr kh quai vt o
bng bt ky gia nao.
Jules Verne
10
CHNG 2
TAN THANH VA PHAN I
Khi xay ra nhng vic va k trn th ti a hoan thanh cng

vic nghin cu bang N-brat-xca (bc My) va ang quay v.
Chnh phu Phap c ti vao oan nghin cu khoa hoc vi t cach
la pho giao s cua Vin bao tang lch s t nhin Pa-ri. Sau khi a
i khp min N-brat-xca trong sau thang va thu thp c nhng
b hin vt ht sc quy gia, cui thang ba ti v ti Niu I-ooc. Ti
d nh se ln ng v Phap vao u thang nm. V vy, my
ngay ri rai con lai trc khi xung tau, ti danh xp loai
nhng b su tp v khoang vt, thc vt va ng vt cua ti.
Chnh luc o tau Xct-len gp nan. Tt nhin ti theo doi sat moi
vic a lam d lun xn xao. Ti a oc i oc lai tt ca nhng bao
ch chu My va Chu R u, nhng nhng cai o cung chng soi
sang g thm cho vn ang lam moi ngi thc mc. Cu
chuyn b him a kch thch tnh to mo cua ti...
Ti ti Niu I-ooc ung luc ang ni ln nhng cuc tranh cai
gay gt xung quanh cu chuyn nay. Nhng gia thit v hon ao
di ng, v dai a ngm do nhng ngi t thm quyn ra, a b
vt bo hoan toan. Tht vy "dai a ngm" sao co th di chuyn vi
tc nh vy nu no khng co may moc cc manh? Gia thit cho
rng o la xac mt chic tau khng l b m tri i vi tc gh
gm nh vy cung b gat bo. Con lai hai gia thit co ngi ung h:
mt s ngi cho rng moi s bt hanh u do mt con vt khng
l gy ra; mt s khac th cho rng o la mt chic tau ngm co
ng c cc manh. Gia thit cui cung o co ve gn s tht hn ca,
nhng lai b bac bo sau nhng cuc iu tra ca hai ban cu. Kho
co th tin rng mt t nhn nao lai co c mt chic tau nh vy.
No a c ong bao gi va u? Va vic ong mt chic tau
khng l nh vy lam sao co th gi kn c? Ch nha nc mi co
th ch tao ra nhng loai may co sc pha hoai gh gm nh vy.
thi ai chung ta, khi tr tu con ngi rt thanh thao trong vic
HAI VN DM DI AY BIN
11
sang ch ra nhng cng cu git ngi th cung d tin c rng co

mt nc nao o a b mt ch tao va em th chic tau khung
khip nay. Nhng cui cung gia thit v mt chic tau ngm qun
s a sup, v tt ca cac chnh phu u tuyn b la khng dnh
dang g n chuyn nay. Khng th nghi ng c s thanh tht
cua nhng ban tuyn b o, v cac ng bin quc t u b e
doa. Hn na, vic ong mt chic tau ngm khng l nh vy
khng th thoat khoi s chu y cua d lun. Gi b mt trong
nhng iu kin nh vy i vi t nhn a ht sc kho, con i
vi tng nc la iu khng tng v mi hanh ng cua ho u b
cac cng quc i ch theo doi gt gao. Th la sau khi iu tra
cac nc Anh, Phap, Nga, Ph, Ty Ban Nha, I-ta-li-a, My va ca
Th na, gia thit v tau ngm a pha san hoan toan. Mc du b
nhng t bao la cai ch giu, con quai vt kia lai ni ln mt nc.
oc tng tng c kch ng lai ve nn nhng bc tranh v ly
nht trong lnh vc khoa hoc vin tng. V ti Niu I-ooc, ti co
vinh d c nhiu ngi n hoi y kin v vn nay. Phap ti
co cho xut ban cun sach in thanh hai tp, nhan "Nhng b
mt cua bin su". Cun sach o c gii khoa hoc hoan nghnh
va a khin ti tr thanh chuyn gia ni ting v mt lnh vc t
c nghin cu cua lch s t nhin. Ngi ta yu cu ti phat
biu y kin v vn nay. Nhng trong tay ti khng co mt tai
liu cu th nao nn ti t chi, ly c la hoan toan khng hiu bit
g ca. Tuy nhin, b dn vao chn tng, ti anh phai noi ln
phan oan cua mnh. Va cui cung, "Tn ng A-r-nc", giao s
vin bao tang Pa-ri, ma cac phong vin bao Niu I-ooc H-rn yu
cu "phat biu y kin" phai u hang. Ti ln ting v im lng mai
cung khng tin. Ti xem xet vn v ca moi mt chnh tr va
khoa hoc.
Ti xin trch ra y my oan trong bai bao ng ngay 30-4:
Sau khi cn nhc tng gia thit a c ra va khng co nhng
gia thit khac vng chc hn, chung ta anh tha nhn s tn tai
cua mt con vt sng di bin co sc manh phi thng. Nhng
lp nc su cua ai dng hu nh cha c nghin cu. Cha
mt cuc thm do nao xung c ti nhng lp nc o. Cai g
ang xay ra di vc thm cha ai bit n y? Nhng sinh vt
nao ang sng va co th sng su mi hai, hay mi lm hai
ly di mt bin? C th cua chung ra sao? Bt ky gia thit nao
cung ch la phong oan ma thi. Nhim vu t ra cho chung ta co
th giai quyt bng hai cach: Hoc la chung ta a bit ht cac loai
Jules Verne
12
sinh vt sng trn hanh tinh chung ta, hoc la cha bit ht. Nu
ta cha bit ht, nu trong lnh vc ng hoc, thin nhin con giu
ta nhiu iu b mt, th chng co c s nao khng tha nhn
s tn tai cua nhng con ca, hay ng vt co vu thuc nhng
ging, loai ma ta cha bit, nhng sinh vt c bit sng c
cac lp nc su; ch thnh thoang mi ni ln mt bin do tac
ng cua cac Quy lut vt ly nao o, hoc do tnh kh bt thng
cua thin nhin. Trai lai, nu ta a bit ht cac loai ng vt, th
cn tm kim con vt noi trn trong s nhng con vt bin a c
phn loai, trong trng hp nay, ti sn sang cho rng y la mt
con ca thit hnh khng l. Ca thit hnh bnh thng, hay ca mt
sng, dai ti mi tam met. Hay nhn kch thc no ln nm ln,
mi ln, hay cho no mt sc manh, mt cai sng cn xng vi
thn hnh no. Nh vy cac ban se hnh dung c con quai vt! No
se co kch thc ma cac s quan tau Sa-nn cho bit, co cai sng
nhon m thung c tau Xct-len va cac tau vt ai dng khac.
Ca thit hnh co mt sng ln sc nh gm va rn nh thep.
Ngi ta a nhiu ln thy nhng vt thng trn mnh ca voi la
loai ng vt ma bao gi ca thit hnh cung anh thng.
Nhiu khi ngi ta ly c nhng manh vun cua sng ca
vo tau bng g b m thung. Vin bao tang cua ai hoc y khoa
Pa-ri co mt cai sng ca thit hnh dai hai met hai mi lm centi-met, chu vi ch to nht la bn mi tam cen-ti-met. Chung ta
hay hnh dung mt cai sng ln hn mi ln, con ca manh hn
mi ln, bi nhanh hai mi nhm hai ly mt gi, hay nhn khi
lng cua con ca vi tc cua no, th se hiu c nguyn nhn
gy ra tai nan. Tom lai, trong khi ch i nhng tin tc y u
hn, ti nghing v y kin cho rng y la mt con ca thit hnh
khng l co sng nhon, ln nh nhng tau chin boc thep va cung
di chuyn nhanh nh vy. Ti xin giai thch hin tng b him
nay nh trn, nhng vi iu kin la no phai co thc ch khng
phai la chuyn ba t (iu nay cung co th xay ra)." Nhng li
cui cung la mu meo cua ti: ti mun gi uy tn cua nha bac hoc
va khng mun cho dn My, mt dn tc hay ua ct, co c
nhao bang. Ti a lai mt con ng rut lui. Thc long ti
rt tin rng y la mt quai vt. Bai bao cua ti a gy ra nhng
cuc tranh lun si ni va c nhiu ngi oc. Co ca nhng
ngi tan thanh ti. Cach giai quyt vn do ti ngh, cho
phep ngi ta c hoan toan t do tng tng. Tr tu con ngi
c thoa thch tao nn hnh tng nhng con vt khng l, ma
HAI VN DM DI AY BIN
13
nhng ng vt trn trai t nh: voi, t giac, nu ng canh ch

la nhng chu chim chch. Mi trng nc san ra nhng loai co vu
rt ln, co le ca nhng loai nhuyn th khng l, nhng loai giap
xac khung khip, nhng con cua nng hai trm tn! a co mt
thi, nhng ng vt trn trai t, nhng loai bn chn bn tay,
bo sat va chim u co hnh thu s. Sau o thi gian a rut ngn
kch thc cua chung lai. V sao ta khng th cho rng di cac lp
bin su cha c nghin cu con bao tn c nhng ng vt
khng l cua nhng thi ky xa xa nht?
Nhng nu tt ca cu chuyn huyn b o i vi mt s
ngi ch co y ngha thun tuy khoa hoc, th nhng ngi co u oc
thc t hn, c bit la ngi My va ngi Anh, lai rt lo lng n
s an toan cua cac ng giao thng vt ai dng va t vic tr
kh con quai vt ra mt cach cp thit. Bao ch ai din quyn li
cua cac gii cng nghip va tai chnh xem xet vn nay mt cach
nguyn tc, ngha la t mt thc t nay. D lun cac nc, trc
ht la My, ung h sang kin o cua gii kinh doanh. Niu I-ooc,
ngi ta bt u chun b mt chuyn i c bit, nhm tm kim
con ca thit hnh o. Chic tau chin A-bram Lin-cn phai gp rut
ra khi ngay. Ca cac kho qun s c m ra cung cp moi th
cn thit cho thuyn trng Pha-ra-gut, ch huy tau. Nhng ung
luc co quyt nh trang b cho oan tham him, th con ca lai bin
mt. Sut hai thang tri con ca chng thy tm hi no u. Chng
mt chic tau nao gp no. Hnh nh con ca cam thy ngi ta ang
mu hai no. Ngi ta a noi n chuyn o qua nhiu! Lai truyn
i bng ca ng in tn t ngm di ai Ty Dng na!
Nhng ngi hay ua qua quyt rng con ca xao quyt o a tom
c bc in va a co nhng bin phap phong. Chic tau chin
a chun b xong i xa, c trang b loai an bn ca voi rt
manh, nhng se i hng nao th chng ai c bit. Tnh trang
cng thng ang ln ti nh cao th bng ngay 2 thang 7 co tin
n la chic tau chay thng xuyn gia Xan Phran-xit-xc va
Thng Hai ba tun trc y a gp quai vt pha bc Thai
Bnh Dng. Tin o a gy mt n tng rt manh. Thuyn
trng Pha-ra-gut ch con khng y hai mi bn ting ng h
chun b. Lng thc a c cht ln tau. Cac hm tau y p
than. Thuy thu a tp hp ng u. Ch con vic t lo va nh neo!
Pha-ra-gut khng c phep chm tr du ch my gi! Va lai,
chnh Pha-ra-gut cung nn nong mun ra khi ngay. Trc khi tau
Jules Verne
14
Lin-cn nh neo ba ting ng h, ti nhn c mt bc th, ni

dung nh sau:
Knh gi Ngai A-r-nc, giao s Vin bao tang Pa-ri. Khach
san "ai l s 5" Niu I-ooc, Tha Ngai, Nu Ngai co y mun tham
gia oan tham him trn tau A-bram Lin-cn, th chnh phu My se
ly lam hai long v vic Ngai thay mt nc Phap ong gop vao
vic nay, Thuyn trng Pha-ra-gut se danh cho Ngai mt phong
ring trn tau. Knh chao Ngai B trng B hang hai .B.HpXn.
HAI VN DM DI AY BIN
15
CHNG 3
XIN TUY GIAO S
Khi nhn c th cua ng Hp-Xn, ti ang va ngh

nhiu v vic bt con ca mt sng, va ngh nhiu v y nh vt
qua nhng canh ng Ty -Bc. Tuy vy, oc xong th cua ng b
trng, ti hiu ngay rng s mnh thc s cua ti, muc ch cua
ca cuc i ti la phai tiu dit c con quai vt nay, khng cho
no lam hai moi ngi. Ti va kt thuc mt cuc hanh trnh gian
kh nn rt mt moi va cn ngh ngi: Ti rt mong tr v T quc,
v vi ban be va cn phong Vn bach thu, v vi nhng b su
tp qu gia cua ti! Nhng khng g co th ngn can ti tham gia
oan tham him nay. S mt nhoc, ban be, nhng b su tp -tt
ca u b qun i! Khng cn suy ngh nhiu , ti nhn ngay li
mi cua chnh phu My. Ti ngh:
Du th nao, moi con ng cung u dn ti b bin nc
Phap! No se giup ta mang v Vin bao tang t nhin Pa-ri cai sng
dai khng di na met cua no". Nhng trong khi ch i tng lai
xa xi o, ti con phai tm no pha bc Thai Bnh Dng, noi
khac i, la phai i v pha ngc vi nc Phap.
- Cng-xy!
Ti nong rut goi to. Cng-xy la ngi giup vic ti va theo
ti i khp ni. Ti mn anh ta va anh ta cung quy ti. Cng-xy
tnh im am, trung thc, cn cu, thng nhn nhn cac bc
ngot cua s phn mt cach trit ly, rt kheo tay va lun sn sang
giup moi ngi.
Trai hn vi tn goi, anh ta chng bao gi khuyn ai, ngay ca
khi ngi ta n hoi y kin. V thng xuyn tip xuc vi gii khoa
hoc cua Vn bach thu. Cng-xy hoc tp c nhiu iu. Anh ta
chuyn v phn loai t nhin, rt thanh thao v cac "kiu, nhom,
lp, b, ho, ging, loai". Nhng kin thc cua anh ta n y cung
la ht. Phn loai la nng khiu t nhin cua Cng-xy, anh ta
Jules Verne
16
khng tin xa na. Nhng du sao Cng-xy cung la ngi rt tt.

Mi nm nay, Cng-xy theo ti trong tt ca cac chuyn i
nghin cu. Ti cha h thy anh ta ku ca phan nan khi chuyn
i b keo dai hay gp kho khn, gian kh, Cng-xy sn sang theo
ti i bt ky nc nao, du o la Trung Quc hay Cng-g, du ng
xa n my. Ngoai ra, Cng-xy co th t hao v sc khoe him co
bt chp moi bnh tt, v nhng bp tht rn chc va mt h thn
kinh rt vng vang. Cng-xy ba mi tui, so vi tui ti th nh
mi lm so vi hai mi. Xin cac ban th li cho cach din at rc
ri cua ti v o ch la cach thu nhn rng ti a bn mi tui!
Nhng Cng-xy co mt nhc im. La ngi cu n hnh thc,
anh ta bao gi cung goi ti la "giao s", iu o lam ti rt bc
mnh.
- Cng-xy!
Ti goi ln th hai va hi ha chun b ln ng. Ti rt tin
long trung thanh cua Cng-xy. Thng thng, ti khng hoi xem
anh ta co ng y i theo ti khng, nhng chuyn i nay co th se
keo dai cha bit n bao gi, co th se nguy him, v y la cuc
sn bt mt con vt co kha nng anh chm tau chin xung bin
nh mt cai vo hat de! Moi ngi du dng dng n u cung phai
suy ngh t nhiu!
- Cng-xy!
Ti goi ln th ba. Cng-xy xut hin.
- Giao s goi ti a?
Anh ta va vao va hoi.
- ung vy, anh ban a. Anh hay thu xp ac cua ti va
chun b cho mnh na. Hai gi na chung ta se ln ng!
- Xin tuy giao s, - Cng-xy bnh than tra li.
- Khng c l m mt chut nao! Anh xp tt ca hanh ly,
qun ao cua ti vao va-li, cang nhiu cang nhanh cang tt.
- Con nhng b su tp cua giao s th sao a?
Cng-xy hoi.
- Chung ta se giai quyt sau.
- Sao lai sau a?
HAI VN DM DI AY BIN
17
- Chung se c bao quan khach san. Ri ti se cho gi v

Phap.
- Th chung ta khng v Pa-ri a?
- ... tt nhin se v... nhng co le phai i vong mt chut...
- Xin tuy y giao s. i vong cung c a!
- Vong mt chut thi! Chung ta ch i chch ng thng mt
chut thi! Va i bng tau A-bram Lin-cn.
- Xin tuy giao s.
Cng-xy ngoan ngoan tra li.
- Anh ban a, anh bit khng, chung ta se i tr kh con
quai vt, con ca thit hnh ni ting o. Tac gia b sach "Nhng b
mt cua bin su" khng th t chi vic i cung thuyn trng
Pha-ra-gut trong chuyn tham him nay c. Nhim vu thc
vinh quang nhng cung rt nguy him, v phai hanh ng mt
cach mo mm va con quai vt co nhiu iu b n. Nhng du th
nao, thuyn trng cua chung ta cung se khng cho no thoat!...
- Giao s i u, ti xin i o a, - Cng-xy tra li.
- Anh c ngh ky i! Ti chng mun giu anh iu g ca.
Tham gia nhng cuc tham him th nay co th se khng tr v
y.
- Xin tuy giao s.
Mi lm phut sau, va-li a xp xong. Cng-xy chun b rt
nhanh, co th bao am la anh chng qun g, v anh ta xp qun
ao cung thao nh phn loai chim va ca vy. Ngi phuc vu khach
san mang hanh ly cua chung ti ra phong ngoai. Ti chay vi
xung tng di, thanh toan tin nong vn phong khach san, ni
lun lun tp np khach mi n. Ti yu cu chuyn v Pa-ri
nhng kin hang gm tiu ban ng vt va thc vt a sy kh.
Sau o, ti va Cng-xy nhay ln xe nga. My phut sau, xe
bn, ni tau Lin-cn ang tha tng cun khoi day c. Hanh ly cua
chung ti c mang ngay ln boong. Ti chay ln tau va hoi
thuyn trng Pha-ra-gut. Mt thuy thu dn ti i. Mt s quan t
th hung dung bt tay ti va hoi:
- Ngai la Pi-e A-r-nc?
- Vng. Con ngai la thuyn trng Pha-ra-gut?
Jules Verne
18
- Vng, chnh ti! Xin chao giao s! Chung ti a danh cho

ngai mt phong ring!
Ti ap l va bit thuyn trng ang rt bn chun b cho
tau n may nh neo, ti ch ngh cho bit phong ring cua ti
u. Tau Lin-cn rt thch hp vi nhim vu mi. o la mt chic
tau chin co nhng may moc ti tn chay bng hi nc co ap sut
ti bay at-mt-phe. Vi ap sut o, tau Lin-cn chay nhanh mi
tam hai ly mt gi. Tc nh vy la nhanh nhng tic thay vn
cha u ui bt con ca khng l kia. S trang tr bn trong tau
cung tng xng vi nhng phm cht hang hai cua tau. Ti rt
hai long v cn phong ring pha lai va thng vi phong n.
- Chung ta y rt tin, - ti bao Cng-xy.
- Tha giao s vng.
Ti bao Cng-xy m va-li, xp ra nhng dung cn thit
con ti th ln boong xem tau chun b nh neo. ung luc o,
thuyn trng Pha-ra-gut ha lnh thao dy neo tau Lin-cn bn
Bluc-lin. Nu ti n chm 15 phut, thm ch t hn, th co le tau
a ln ng va ti se khng c tham gia cuc tham him rt
c bit, co mt khng hai nay, cuc tham him du co thut lai
mt cach chn thc cung vn b coi nh mt chuyn ba t hoan
toan. Thuyn trng Pha-ra-gut khng mt mt ngay, mt gi
nao. ng ta phai tc tc ti nhng vung bin a phat hin ra quai
vt. Pha-ra-gut goi trng may ln hoi:
- Ap sut a u cha?
- Tha, u.
- Cho tau chay!
- Pha-ra-gut ra lnh. Mnh lnh lp tc c truyn xung
bung may. Chn vt quay ngay cang nhanh. Tau Lin-cn hung
dung tin qun, co hang trm xung va tau keo ch y ngi tin
a long trong. Bn tau Bluc-lin va tt ca khu vc doc sng It-ri-v
cua Niu I-ooc cht nch ngi. Nhng ting hoan h t ming nm
mi van ngi vang ln khng ngt. Hang ngan khn tay c
tung ln tri cho ti khi tau Lin-cn ra ti vnh Hut-dn mom
ngoai cung cua ban ao, ni thanh ph Niu I-ooc ang xy dng.
Ba gi chiu. ap lc hi nc tng ln, chn vt quay ngay cang
nhanh. Chic tau chay doc theo b cat thp Long Ai-len va ti gn
tam gi sang th m ht tc lc vt trn song nc ai Ty
Dng en thm.
HAI VN DM DI AY BIN
19
CHNG 4
NET LEN
Thuyn trng Pha-ra-gut la mt ngi i bin day kinh

nghim, thc xng ang vi chic tau chin ma ng ta ch huy.
Pha-ra-gut vi con tau ch la mt. ng ta la linh hn cua tau. ng
ta khng may may nghi ng s tn tai cua con ca, nhng cung
khng cho phep ai c ban tan nham nh v vn o. ng ta tin
la co con quai vt khng phai bng oc ma bng tim. Pha-ra-gut se
tr kh c no - ng ta th nh vy.
Hoc la thuyn trng Pha-ra-gut se dit con ca thit hnh,
hoc la con ca se git cht Pha-ra-gut. Khng th co s thoa hip
nao! Toan th thuy thu nht tr vi thuyn trng. iu o th
hin rt ro khi ho ban lun, tranh cai vi nhau, khi ho cn nhc
tng kha nng giup ho tm ra con quai vt mt cach nhanh chong
nht, khi ho chm chu quan sat mt bin! Ngay ca nhng s quan,
luc bnh thng vn xem vic trc ban la mt nhim vu kh sai,
gi y cung sn sang trc thm gi. V pha thuy thu th ho ch
co mt nguyn vong: tm thy con ca mt sng, bn trung no, keo
ln tau ri xa ra tng manh. Ho quan sat mt bin mt cach cng
thng. Cn noi thm rng thuyn trng Pha-ra-gut a ha la se
thng hai ngan -la cho ngi nao phat hin ra quai vt u
tin, khng k la thuy thu ang hoc ngh, thuy thu hay s quan.
Ti cung chng thua g moi ngi, ti cung ng trn boong ngay
nay sang ngay khac. Ch co Cng-xy la to ve dng dng trc
chuyn nay va khng h co cai tm trang b kch ng ang lan
tran trn tau. Thuyn trng Pha-ra-gut a trang b cho tau cua
mnh tt ca nhng th cn thit anh con ca voi khng l.
Khng mt chic tau anh ca voi nao co th c trang b tt hn.
Trn tau Lin-cn co tt ca cac th an bn ca voi hin ai nht, t
loai an ging mui tn nhon phong i bng tay, n cac loai an
pha bn bng sung nong dai. Pha mui tau co mt c ai bac kiu
cai tin bn loai an hnh non nng bn ki-l-gam i xa mi sau
Jules Verne
20
ki-l-met. Tom lai, tau Lin-cn c trang b tt ca cac loai vu kh

gh gm nht. Nhng cha ht! Trn tau con co Net Len -"vua"
bn ca voi. Net Len, gc Ca-na-a, la th sn ca voi gioi tuyt vi.
Anh ta cha h gp i thu trong cai ngh nguy him cua mnh.
Net Len, s kheo leo va bnh tnh, long can am va s nhanh tr
a kt hp vi nhau mt cach cn i. Ca voi hay ca nha tang phai
quy quyt ranh ma lm mi thoat c phat an cua anh ta. Net
Len khoang gn bn mi tui. Anh ta cao ln, vam v, ve mt
khc kh, t ci m, nong tnh, nn hi mt chut la ni gin ung
ung. Ve b ngoai cua anh ta lam moi ngi chu y, c bit la i
mt cng ngh. Ti cho rng thuyn trng Pha-ra-gut a hanh
ng ung khi mi Net Len tham gia cuc tm kim. Canh tay rn
chc va i mt tinh tng cua anh ta cung bng tt ca i thuy
thu ri. Co th v Net Len nh mt cai knh vin vong ng thi la
mt khu ai bac lun lun sn sang nha an. Ngi Ca-na-a th
cung la ngi Phap, va ti phai thu thc rng, mc du t ci m,
Net Len vn co i chut cam tnh vi ti; chc anh ta b quc tch
cua ti hp dn. a co dp anh ta noi vi ti bng ting Phap, mt
th ting Phap c t thi Ra-b-le hin con dung mt s tnh cua
Ca-na-a.
Net xut thn t mt gia nh gc r lu i thanh ph
Qu-bch thuc dong doi nhng thuy thu can trng t thi thanh
ph con thuc Phap. Dn dn Net ci m hn, va ti sn long nghe
anh ta k chuyn cuc i phin bat cua mnh vung bin Bc va
Nam cc. Chuyn anh ca cua Net, chuyn chin u tay i vi
ca voi m mt cht th chn thc. Net k chuyn theo li anh
hung ca, i luc ti co cam tng nh ang nghe mt H-me ngi
Ca-na-a ang ca I-li-at... Ti miu ta con ngi can am o ung
nh ti hiu anh ta hin nay. Ti a kt ban vi Net. Chung ti
rang buc vi nhau bng mt tnh ban khng g pha v ni, mt
tnh cam nay n va cung c qua nhng th thach gay go cua cuc
i. Net c lm! Ti sn sang sng thm mt trm nm na nh
ti anh, Net a! Nhng Net co y kin g i vi con vt o? Phai thu
thc rng anh ta khng tin s tn tai cua con ca mt sng thn b
y. Va la ngi duy nht trn tau khng tan thanh s mu quang
cua s ng. Thm ch anh ta lang tranh khng ng cham ti
chuyn con quai vt ma ti co ln nh noi vi anh ta. Bui chiu
ngay 30 thang 7 tuyt ep, ba tun sau khi tau nh neo, chung ti
ti gn mui Blng. Tau vt qua ch tuyn nam va ch con bay
trm hai ly na v pha nam la ti eo bin Ma-gien-lng. Tam
HAI VN DM DI AY BIN
21
ngay na tau Lin-cn se bt u re song Thai Bnh Dng! Ti va

Net Len ngi pha trc tau noi chuyn phim, mt khng ri
khoi mt bin. Cu chuyn tt nhin chuyn sang vn con ca
mt sng, khng l. Ti bt u im qua tt ca cac trng hp co
th quyt nh t nhiu s tht bai cua chuyn i nay. Nhng thy
Net lang tranh, ti t thng vn :
- ng Net a, sao ng co th nghi ng s tn tai cua con ca ma
chung ta ang tm dit? ng co c s g khng tin vao nhng s
vic a xay ra?
Net a mt nhn ti khoang mt phut. Trc khi tra li,
anh ta theo thoi quen v tran mt cai ri nhm mt lai dng nh
tp trung t tng, ri mi noi:
- Co c s vng chc, ngai A-r-nc a!
- ng hay nghe ti, ng Net! ng la th sn ca voi chuyn
nghip, ng a tng gp nhng con ca rt ln. Le ra ng phai tin
hn nhiu ngi khac la co mt con ca khng l tht, nh th mi
ung. Ai ch ng th trong trng hp nay khng nn la ke nghi
ng.
- Ngai lm ri, giao s a. Nu ngi dt nat tin rng co
nhng ngi sao chi bao im d ang bay trn tri, rng trong
long t co nhng con quai vt thi c xa th ho c vic tin!
Nhng nha thin vn hoc va nha a cht hoc th thy nhng
chuyn huyn hoc o tht nc ci. Ngi anh ca voi cung vy.
Ti a bao ln sn ca voi, bn trung va dit c cung nhiu,
nhng du chung co to va khoe n u th sng va ui cua chung
cung khng th m thung c vo tau bng kim loai.
- Nhng ng Net a, ngi ta k lai rng co nhng trng hp
rng ca thit hnh m xuyn qua vo tau.
- Tau g th c thi. Nhng ti cung cha thy, va khi
cha thy tn mt th ti cha th tin c rng ca voi, ca nha
tang va ca mt sng lai co th m thung tau.
- ng hay nghe ti, ng Net...
- Xin li giao s! Giao s mun noi g th noi, nhng o nht
nh khng phai la ca. La loai bach tuc khng l th con co ly hn.
- Bach tuc cang t kha nng hn, ng Net a! Bach tuc la
loai co thn mm. Du no dai mt trm nm mi met i na th no
Jules Verne
22
vn la mt loai khng xng sng va hoan toan v hai i vi

nhng tau ln nh Xct-len va Lin-cn. a n luc phai xp nhng
chuyn hoang ng v chin cng cua cac loai bach tuc va cac
quai vt tng t vao kho ri!
- Tom lai, tha nha nghin cu t nhin, - Net hoi co ve
chm bim, -ngai tin chc con ca voi khng l o la co tht?
- ung! Long tin cua ti da trn vic i chiu cac s kin
mt cach l-gic. Ti tin rng o la mt ng vt co vu, c th rt
khoe, thuc loai co xng sng, nh ca voi, ca nha tang hay ca heo,
va co mt cai sng rn chc c bit.
- Hm!
Net lc u nghi ng. Ti noi tip:
- ng ban Ca-na-a rt ang knh i, ng nn nh rng, nu
con ca o co tht, nu no sng di bin su, nhng lp nc
cach mt bin my hai ly, th tt nhin no phai co mt c th khoe
manh v cung.
- Khoe manh th lam g?
- chu c ap lc cua nhng lp nc pha trn.
- Tht khng?
Net nheo mt hoi.
- Tht ch! chng minh, ti co th dn ra my con s.
- Con s lam g? Con s th mun noi th nao chng c!
- iu o ch ung trong vic bun ban ch khng ung trong
toan hoc u. ng nghe ti noi nhe: Ta hay hnh dung ap lc mt
at-mt-phe la ap lc mt ct nc cao khoang mi met. Trn thc
t, ct nc o thp hn mt chut v nc bin c hn nc ngot.
Vy khi ng ln xung nc su khoang mi met, th mi cen-timet vung trn ngi ng phai chu ap lc mt ap-mt-phe. T
y, ta co th tnh rng su mt trm met, ap lc nc bng
mi at-mt-phe; su mt ngan met, ap lc nc bng mt
trm at-mt-phe; su mt van met, ap lc nc bng mt
ngan at-mt-phe. Tom lai, nu ta xung ti su thn ky nh
vy th mi cen-ti-met vung trn mnh ta phai chu mt ngan kil-gam. Th ng co bit b mt thn th ngi ta la bao nhiu centi-met vung khng, ng Net?
HAI VN DM DI AY BIN
23
- Tha ngai, ti tht khng bit a.

- Khoang mi bay ngan.
- Th c a?
- V trong thc t, ap lc khng kh hi nhnh hn mt ki-lgam trn mt cen-ti-met vung nn mi bay ngan cen-ti-met
vung ngi ng ang phai chu ap lc mi bay ngan nm trm
sau tam ki-l-gam y!
- Th ma ti chng thy g ca!
- Thy lam sao c! Di ap lc ln nh th ma ngi ng
khng b e bep, chnh v khng kh trong ngi ng cung co ap lc
nh vy. Ngha la co mt s cn bng hoan toan gia ap lc bn
ngoai va bn trong, trung hoa ln nhau. V th ng khng cam
thy g ca. Nhng di nc th hoan toan khng ging nh vy.
- A, a, ti hiu ri!
Net chm chu nghe ri tra li.
- Nc khac vi khng kh, no ep t ngoai vao ch khng
thm c vao trong.
- Chnh th ng Net a! Di su mi met, ng se chu ap
lc mi bay nghn nm trm sau tam ki-l-gam, di su mt
trm met, ap lc o tng ln mi ln, ngha la bng mt trm
bay mi nhm nghn sau trm tam mi ki-l-gam. Noi mt cach
hnh tng, th ap lc nc se can mong anh tt hn bt c mt
may ep nao!
- Cha cha, khip qua nh!
- Vy th, ng ban bn ca voi knh mn i, nu mt con vt co
xng sng dai my trm met va to ngang tng xng, co th sng
su nh th, th my triu cen-ti-met vung trn thn no phai
chu ap lc hang chuc ty ki-l-gam. Con vt o phai co cac c manh
th nao, c th no phai co sc khang cao th nao mi chu ni
mt ap lc ln nh th!
- Co le no c boc mt la thep day hai mi cen-ti-met ht
nh cai tau boc thep!
- Co le th y, ng Net a. ng th ngh xem, mt khi s
nh vy, lao i vi tc xe la chay nhanh, ma m vao thn tau
th se co sc pha hoai th nao!
Jules Verne
24
- Vng... ung vy... co th...

Net tra li. Anh ta lung tung v nhng con s o, nhng vn
cha mun u hang.
- Th nao, ng tin ri ch?
- Ngai a thuyt phuc ti c mt iu. Nu qua thc di
bin su co nhng con vt nh vy th chung phai rt khoe ung
nh ngai noi.
- Nhng nu ng c cai bng la chung khng co thc th ng
se giai thch vu tau Xct-len nh th nao?
- Giai thch th nay...
Net ngp ngng.
- Nao, nao. Noi i.
Giai thch rng tt ca nhng cai o u la chuyn ba t!
Nhng tra li nh vy ch chng to la Net ng bng ch chng
co g khac. Hm o, ti anh ta yn. Vu tau Xct-len khng con
nghi ng g na. Tau b thung to n ni phai han lai, va ti thy
chng cn oi hoi nhng chng c co tnh thuyt phuc hn lam g.
Tau khng th t nhin b thung, va v a loai tr nhng y kin
cho rng tau a m phai mt dai a ngm hay mt vin an bn
ca voi, nn moi s u gan ca cho cai sng nhon cua quai vt. Tom
lai, da vao nhng ly le a trnh bay trn, ti xp quai vt vao
kiu co xng sng, lp co vu, b ca voi. Con xp no vao ho, ging,
loai nao th sau nay mi bit ro c. Mun giai quyt vn nay,
cn phai m quai vt, mun m th phai bt c; mun bt c
th phai bn trung -o la vic cua Net Len; mun bn trung th
phai tm ra -o la vic cua ca tau; mun tm ra th phai gp -o lai
la chuyn may rui!
HAI VN DM DI AY BIN
25
CHNG 5
MAY RUI
Luc u, tau Lin-cn chay mt cach n iu. Ch co mt ln

Net Len c dp tr tai khin moi ngi phai knh n. Ngay 30
thang 6, v cac ao Ma-lu-in, tau Lin-cn bt lin lac vi chic
tau anh ca voi Mn-r- ang i ngc chiu. Nhng tau o
chng c tin g v con ca thit hnh ca. Khi thuyn trng tau
Mn-r- bit trn tau ban co Net Len, ng ta ben yu cu Net bn
giup con ca voi ma ho a phat hin ra vung bin nay. V to mo
mun xem Net lam n th nao, thuyn trng Pha-ra-gut cho
phep Net sang tau Mn-r-. Cuc sn bn rt at. Net ha c
nhng hai con ca voi; mt con ha tai ch bng mt phat trung tim;
con th hai th phai sn ui mt my phut! Tht tnh, ti khng
dam am bao tnh mang cho con ca voi nao cham tran vi Net.
Tau lt nhanh doc b bin ng nam cua Nam My, va ngay mng
3 thang 7 a ti ca vao eo bin Ma-gien-lng. Nhng thuyn
trng Pha-ra-gut khng mun vao cai eo khuc khuyu o nn
hng tau v mui Hooc. Toan ham tau tan thanh quyt nh cua
thuyn trng. Thc t lam g co kha nng gp con ca mt sng
eo bin hep nay! Phn ln, thuy thu u inh ninh rng con quai
vt khng l khng th bi qua c eo nay. Ngay 6 thang 7,
khoang ba gi chiu, tau Lin-cn vong qua hon ao n c, mom
a cc nam cua Nam My ma nhng ngi i bin Ha Lan a ly
tn thanh ph Hooc qu hng mnh t cho. Vong qua mui
Hooc, chung ti hng v pha ty bc va sm hm sau tau bt u
vao vung bin Thai Bnh Dng. "Chu y y! Chu y y!"
Thuy thu tau Lin-cn bao nhau. Ho chm chu quan sat. Mon
tin thng hai ngan -la hp dn ho. Mt ho va ng nhom chng
giy phut nao c ngh. Ngay m ho doi nhn mt bin. Ti
khng ham g tin thng nhng cung lam nh ho. n, ti cung
vi, ngu, cung chng yn. Mc du nng chay va ma xi xa, ti vn
khng ri boong tau. Ti m m nhn nhng ngon song bac u
Jules Verne
26
lan tn chn tri! Va a bao ln ti cung anh em thuy thu phai hi

hp khi thy ca voi phi lng en trn mt nc. Nhng luc y,
thuy thu chay ua ca ln boong. Ho nn th va cng mt ra theo doi
con ca. Ti cung c sc nhn; n mc co th hong vong m va mu
mt. Nhng chung ti u hi hp mt cach ung cng v ch!
Nhiu ln tau Lin-cn a tin sat con ca. Nhng o ch la mt con
ca voi hay ca nha tang bnh thng. Chung bo chay khi nghe ting
ho het cua thuy thu. Tri rt ep. Tau chay trong nhng iu kin
thun li, mc du luc o ang mua ma ln. Bin lng, tm nhn
rt xa. Net Len vn to ve hoai nghi. Anh ta c y khng ln boong
trong nhng gi khng phai trc. Cp mt tinh tng cua anh ta
le ra co th rt c vic. Nhng trong mi ng h th tam ting
anh chang Ca-na-a bng bnh nay ngi oc sach hay nm khan
trong phong. Ti a trach anh ta hang trm ln v thai dng
dng nay. Net tra li:
- i dao, tha giao s, nu con quai vt o co thc th liu ta
co nhiu may mn tm ra no khng? ung la ta ch tm no mt
cach hu hoa. Ngi ta bao a thy no pha bc Thai Bnh Dng
? Cho la th. Nhng t ngay o ti nay a hai thang, ma tnh con
ca khng thch lu mt ch! Chnh ngai a noi:
Con ca co kha nng di chuyn vi tc phi thng!" Tha
giao s, ngai hn ro hn ti rng thin nhin khng tao ra cai g
khng co muc ch. Thin nhin chng bao gi phu cho con vt ban
cht li bing mt s nhanh nhen nh vy ca. V vy, nu con ca
la co tht, th no a chun i rt xa ri! Tt ca vn la nh vy!
Chung ti ang i mt cach hu hoa! Nhng bit lam th nao! Hy
vong gp con ca thit hnh ngay cang mong manh...
Ngay 20 thang 7, tau vt qua ch tuyn nam 105 kinh
va ngay 27 vt xch ao kinh tuyn 110 . T y, tau hng
mui v pha ty, v khu vc trung tm cua Thai Bnh Dng.
Thuyn trng Pha-ra-gut phan oan rt co ly rng d bt gp con
ca nhng vung bin su, cach xa cac luc a va ao ln la nhng
ni no khng dam n gn. "Vung bin gn b i vi no qua rng"
-ngi hoa tiu giai thch cho chung ti nh vy. Tau Lin-cn chay
ngang qua cac ao Pau-m-tu, Mac-ki-d, Xan-uyt, vt ch tuyn
bc kinh 132 ri tin vao bin Trung Hoa.
Cui cung, chung ti a ti ni din ra nhng "chin cng"
mi nht cua quai vt! Moi sinh hoat trn tau u ngng ong lai.
Moi ngi u b kch ng n cao . Chng ai n ngu g c.
HAI VN DM DI AY BIN
27
Mi ngay khoang hai mi ln chung ti b nn nao ln v mt s

tnh toan lm, hoc v mt thuy thu nhn ga hoa cuc. Thn kinh
chung ti b hng phn qua mc n ni co nguy c sp phan ng
lai. Va phan ng a xay ra. Ba thang, a ba thang rong ma mi
ngay dai nh mt th ky, tau Lin-cn re song Thai Bnh Dng
ui bt nhng con ca voi gp trn ng khi th t ngt i
hng, khi th giam tc , khi lai phong qua nhanh khin may
moc trn tau co th b hong. T b bin Nht Ban n b bin
chu My, chng co ch nao khng c xem xet ky... Nhng v ch!
Bin ca vn hoang vng, mt mung! Chng co mt du hiu g cua
con ca thit hnh khng l, cua hon ao ngm hay dai a di ng,
chng co du vt g cua chic tau b m bp bnh y. Tom lai,
chng co g la ca! Vi tnh hay dao ng c hu cua con ngi,
oan thuy thu a i t cc nay sang cc khac. Rt ang bun la
nhng ngi trc kia ung h cuc tham him hng hai nht by
gi lai tr thanh nhng ke phan i no kch lit nht. Tnh trang
bac nhc lan tran khp tau, va nu thuyn trng Pha-ra-gut
khng ht sc kin tr th chc hn tau Lin-cn chng co iu g
ang trach v tht bai nay, v ho a lam moi vic co th lam c.
Ch con cach mau chong quay tau v nc. Mt kin ngh nh th
c trao cho thuyn trng, nhng Pha-ra-gut vn gi y nh cua
mnh. Anh em thuy thu cng khai to ve bt man, ky lut trn tau
b sa sut. Ti khng mun noi rng thuy thu bt u ni loan,
nhng sau mt thi gian u tranh ngn cua ho, thuyn trng
Pha-ra-gut, ging nh C-lng xa kia, anh phai xin hoan trong
ba ngay. Nu trong ba ngay na khng phat hin ra quai vt th
tau Lin-cn se quay mui v pha bin Chu R u. Li ha cua Phara-gut c cng b ngay 2 thang 11. Tinh thn cua thuy thu lai
ln ngay. Ho hm h quan sat mt bin, ai cung mun phong tm
mt nhn ai dng ln cui vi hy vong la se thanh cng. ng
nhom lai c s dung...
Hai ngay a qua. Tau Lin-cn chay t t. Cac thuy thu ngh
ra trm phng ngan k nh con ca n hay "khiu khch"
no nu no ang vung bin nay. Tng ming m to c buc
pha lai khin lu ca mp c mt phen thoa thch! Tau lai. Cac
xung nho bi ngang doc xung quanh tau, khng sot mt im
nao trn mt bin. Chiu mung 4 thang 11 a ti ma tm man b
mt vn cha he ra chut nao! Tra ngay 5 thang 11, han 3 ngay
sp ht. Khi chung ng h im ting cui cung, thuyn trng
Pha-ra-gut, trung thanh vi li ha cua mnh, ra lnh cho quay
Jules Verne
28
tau v hng ng nam va t bit vung bin pha bc Thai Bnh

Dng.
Tau Lin-cn luc o cach b bin Nht Ban khng y hai
trm hai ly. Tri a ti. ng h im tam gi. Nhng am my
day che khut mt trng li lim. Tng lan song nhe ln tn bn
thn tau. Ti ng mui tau, ta mnh vao thanh. Cng-xy ng
canh ti va nhn thng v pha trc. Anh em thuy thu treo ln
cao quan sat chn tri ang b bong m thu hep lai. Cac s quan
dung ng nhom chm chu theo doi mt bin ang ti dn. i luc
mt trng lot qua ke my ht nhng tia bac xung mt bin mau
thm. Nhng my en lai keo n lam tt ngm anh trng. Nhn
Cng-xy, ti thy anh ta ln u tin hoa mnh vao tm trang
chung. Co th la ln u tin trong i, thn kinh anh ta b cng
ln v to mo.
- Th nao, Cng-xy, - ti noi, -y la dp cui cung kim
hai ngan -la y.
- Tha giao s, ti xin noi la cha bao gi ti trng ngong vao
mon tin thng o. Gia du chnh phu My ha thng ca mt trm
ngan -la, ho cung se chng mt i mt xu nao!
- Anh noi ung Cng-xy a. Tht la mt vic lam ngu dai!
Chung ta a hanh ng mt cach h khi nhung tay vao vic
nay. Chung ta a lang ph bit bao thi gian! Bit bao nhiu lo
lng, bn khon v ch. Le ra ta a v Phap t sau thang trc
ri...
- Vng, v ti nha giao s Vin bao tang Pa-ri ri a! Va co
le ti a phn loai xong nhng khoang vt trong b su tp cua
giao s ri!...
- ung vy, anh Cng-xy a! Va ti ang hnh dung moi
ngi se ci ta th nao! Cng-xy bnh than tra li:
- Ti ngh rng ngi ta se ci giao s. Ti khng bit co
nn noi khng? ...
- Anh c noi. -... va giao s b ci cung ang.
- Sao lai th?
- Khi a co vinh d c lam bac hoc nh giao s th khng
nn...
HAI VN DM DI AY BIN
29
Cng-xy cha kp noi ht li th mt ting h ln pha tan

bu khng kh tnh mch. o la ting Net Len:
- , no kia ri! Ngay trc mui tau!
Jules Verne
30
CHNG 6
M HT TC LC
Tt ca x ti ch Net: thuyn trng, cac s quan, anh em

thuy thu. Thm ch cac ky s va th t lo cung bo may va lo ma
chay ln. Pha-ra-gut ra lnh ham tau lai va chic tau ch con
chuyn ng theo quan tnh. Tri ti nh mc. Ti rt ngac nhin
khng hiu v sao Net co th nhn thy mt vt g o trong m
day c nh th nay. Tim ti p manh nh mun v ra. Nhng
Net khng lm. Mt lat sau, moi ngi a nhn thy cai ma Net
ch. Cach tau Lin-cn gn bn trm met, bin hnh nh c chiu
sang t trong ra. o khng phai la hin tng bin co anh sang
nh thng gp. Con quai vt ni ln nhng lp nc pha trn va
ang ngh. T thn no toa ra cai anh sang rc r kho ta ma nhiu
thuyn trng a noi n trong bao cao cua ho. Nhng c quan
phat sang cua con vt phai manh me th nao mi phat ra c
anh hao quang lng ly nh vy! Con vt o co hnh bu duc ln,
thun dai, gia c bit sang va giam dn i hai u.
- o ch la ni tp trung nhng cht hu c phat sang thi!
Mt s quan noi.
- Ngai lm ri, - ti kin quyt phan i, -ng vt chng bao
gi phat ra cht sang nh vy. o la anh sang in... Ka nhn
xem, nhn xem ka! anh sang ang chuyn ng khi gn khi xa. No
ang hng v pha chung ta y! Co ting ku la trn boong.
- Nghim!
Thuyn trng Pha-ra-gut h.
- Cho tau lui! Moi ngi chay v v tr cua mnh. Ke th v
bung lai, ngi th v bung may. Tau Lin-cn ve mt na vong
tron trn mt bin.
- Lai sang phai! Cho tau chay thng!
HAI VN DM DI AY BIN
31
Pha-ra-gut ra lnh. Chic tau chin tng tc va bt u

tranh ra xa im sang. Ti a lm. Chic tau mun lang tranh,
nhng con quai vt ui theo vi tc ln hn. Chung ti nn th.
Co le chng phai v s hai ma v ngac nhin ma chung ti c ng
sng tai ch. Con vt dt theo chung ti nh ua gin. No ln
quanh tau luc y ang chay nhanh mi bn hai ly mt gi. No roi
anh sang in vao tau ri trong chp mt lai bi ra cach tau hai,
ba hai ly va lai pha sau mt vt sang lp lanh trng ta nhng
cun khoi t mt u tau chay nhanh phun ra. Bng nhin t pha
sau ng chn tri en thm, con quai vt ly a lao thng ti
tau Lin-cn vi mt tc gh ngi. Nhng n cach tau khoang
sau mi met, no t ngt dng lai va tt in. Khng, no khng
ln xung, v nu ln th anh sang phai giam i dn dn. ng
nay no tt phut, ta nh ngun anh sang bng b can. Con quai
vt lai xut hin pha bn kia tau, chng bit la a vong qua hay
chui lun pha di. Tng giy phut co th xay ra tai nan m vao
nhau. Ti ngac nhin v thai cua con tau. No bo chay ch
khng giao chin. Chnh con tau co nhim vu tm dit quai vt, th
ma gi y quai vt lai dt theo tau! Ti lu y thuyn trng
Pha-ra-gut v vic o. Trn khun mt gan goc cua ng ta l ro ve
hoang mang cao . ng ta noi:
- Ngai A-r-nc a, ti khng ro y la con vt g nn khng
mun cho tau mao him trong bong m nay. Ngai nh tn cng
no bng cach nao? Va t v th nao? Ta hay ch ti rang ng, luc
o vai tro se thay i.
- Ngai khng con nghi ng g v hin tng nay na ch,
tha thuyn trng?
- Tha ngai, hn y la mt con ca thit hnh khng l va co
in.
- Vng, co le ung. No cung nguy him nh ca ui in. Va
nu no co ca c quan phat in th no qua la con vt ang s nht
ma tao hoa a sinh ra! V vy, tha ngai, ti ang ap dung tt ca
nhng bin phap phong.
Toan ham tau sut m o t th sn sang. Chng ai chp
mt. Tau Lin-cn khng u sc o tc vi quai vt nn phai
chay chm lai. Quai vt cung bt chc tau, ln l vi song va
hnh nh khng co y nh ri trn a. Tuy vy, ti gn na m
no cung bin mt, hay noi ung hn, "tt ngm" i nh mt con
Jules Verne
32
om om khng l. No a ln xung bin su chng? Chung ti

chng dam hy vong nh vy. Gn mt gi sang bng vang ln mt
ting rt choi tai, dng nh gn u y co mt voi nc cc
manh t ay bin vot ln. Thuyn trng Pha-ra-gut, Net Len va
ti luc o ang ng mui tau va m m nhn vao bong m.
- Net Len nay, anh co hay c nghe ting ca voi phun nc
khng?
Thuyn trng hoi.
- Tha ngai, co! Nhng ti cha h gp con ca voi nao ma ch
phat hin ra no a c thng hai nghn -la ca.
- Anh thc xng ang nhn mon tin thng o. Th khi ca
voi phun nc qua l mui, no cung gy ting rt nh vy a?
- ung vy! Nhng ku to hn. Khng th nao lm ln c.
Ro rang mt con ca voi vung bin nay ang bam sat tau ta. Nu
ngai cho phep, n rang sang ti se noi chuyn vi no.
- Nu luc o no con hng nghe chuyn cua ng, ng Net a.
Ti to ve nghi ng.
- Th th ti se n sat no, no se phai nghe thi!
- Nu vy, ti phai cho anh mt cai xung a? Pha-ra-gut hoi.
- Tt nhin.
- Va th mang ca nhng ngi cheo xung a?
- Th mang ca ti na!
Net bnh than tra li. Gn hai gi sang, cach tau Lin-cn
nm hai ly, vt sang lai xut hin. Mc du cach xa va song gio m
m, ting quy ui va ting th ph pho cua con ca vn ro mn
mt. Trc rang ng, chung ti a sn sang nghnh chin. Li
anh ca voi a xp hai thanh tau. Thuyn pho ra lnh chun b
loai sung bn xa mt hai ly va ca loai sung bn an pha co th ha
c nhng con thu ln nht. Net Len mai sc mui lao, mt th vu
kh dit ca voi li hai trong tay anh ta. Sau gi, tri hng sang.
Cung vi nhng tia sang u tin cua bnh minh, anh in cua ca
thit hnh cung phut tt. Ti bay gi, tri gn sang ro. Nhng
sng mu day c ang trai ra chn tri, va dung ng nhom loai
tt nht cung chng thy ro vt g. Co th hnh dung c chung
ti tht vong va gin d n mc nao! n tam gi sang, nhng
HAI VN DM DI AY BIN
33
dai sng mu day c bt u tri trn song va t t bc ln cao.

Chn tri c m rng va sang ro. Bng lai co ting Net Len noi:
- Nhn xem ka. No pha bn trai ui tau!
Moi ngi phong tm mt nhn v pha o. Cach chic tau
chin mt hai ly ri, co mt vt dai mau en ni ln khoi mt
nc mt met. ui no quy manh lam nc bin sui bot. Cha
ai thy ui ca quy song manh th bao gi! Con ca ln hnh
vong cung, lai pha sau mt vt sang lp lanh. Chic tau tin lai
gn. Ti bt u ngm ky con ca. Bao cao cua tau Hen-v-xi-a va
Sa-nn hi cng iu kch thc cua no. Theo ti, con ca khng
dai qua tam mi met. Chiu ngang hi kho xac nh, nhng ti co
cam tng rng no cn i mt cach la lung v ca ba chiu. Trong
khi ti quan sat con vt la th t hai l mui no vot ln hai ct nc
cao ti bn mi met. Gi y ti mi hnh dung c i chut v
cach th cua ca thit hnh. Cac thuy thu nong long ch lnh
thuyn trng. Pha-ra-gut quan sat con vt mt luc ri ra lnh goi
trng may.
- Hi nc u ri ch?
Thuyn trng hoi.
- Bao cao, u!
- Tng ap lc! Cho tau chay ht tc !
Nghe lnh thuyn trng, toan th thuy thu hoan h ba ln.
Gi chin u a im. My phut sau, hai ng khoi tau nha ra
nhng cun khoi en, boong tau rung ln v ap lc cao trong ni
hi. Chn vt bt u quay. Tau Lin-cn lao thng v pha con ca.
No chic tau ti cach chng mt trm met ri mi ung nh
tranh ra mt quang kha xa. Cuc ui bt keo dai t nht bn
mi nhm phut, nhng tc chic tau khng cho phep no theo
kp con ca. Thuyn trng Pha-ra-gut gin d rt rt b ru rm.
ng ta goi to:
- Net Len! Net ti.
- Th nao, anh Net, a n luc tha xung cha?
- Tha ngai, anh phai chm lai mt chut. Khi con vt nay
cha mun np mang th cha bt ni no u!
- Lam th nao by gi?
Jules Verne
34
- Tha ngai nu co th tng ap lc hi nc. Khi tau tin gn

hn chut na, ti se phong cho no mt phat lao.
- Anh i i!
Pha-ra-gut tra li Net, ri ra lnh cho th may tng ap lc
hi nc. Net Len ln v tr chin u. Lo hi hoat ng manh,
chn vt bt u quay bn ba vong phut. ng h ch tc mi
tam hai ly ri mt gi. Nhng con ca cung bi vi tc y nh
vy! Trong sut mt gi, chic tau chin khng tin gn thm c
mt sai! Tht la nhuc nha cho mt trong nhng chic tau chay
nhanh nht cua ham i My! Anh em thuy thu tc gin in
ngi. Ho nguyn rua quai vt, nhng no vn pht l. Trng may
lai c goi ln.
- Ap lc a tng cha?
Pha-ra-gut hoi.
- Bao cao, a.
- Bao nhiu at-mt-phe?
- Sau phy nm.
- Hay nng ln tam at-mt-phe. Tht la mt mnh lnh kiu
My! Thuyn trng cua mt cng ty nao o trn sng Mt-xit-xi-pi
mun canh tranh vi mt tau khac cung khng th hanh ng hn
th.
- Cng-xy, - ti bao ngi giup vic trung thanh cua ti, chung ta chc se bay ln tri mt!
- Tha vng!
- Cng-xy tra li. Thu tht, long dung cam cua thuyn
trng rt hp y ti. Tau Lin-cn lao ln pha trc. Ngi ta lai
o tc .
- Bao nhiu?
Pha-ra-gut hoi.
- Bao cao thuyn trng: mi chn phy ba hai ly.
- Tng thm ap lc!
Trng may tun lnh. ap k ch mi at-mt-phe. Nhng
quai vt cung "m ht tc lc", chng vt va g lm cung at mi
chn phy ba hai ly mt gi. Ti khng th miu ta ht tm trang
HAI VN DM DI AY BIN
35
cua mnh trong cuc ui bt y! Tng ng gn th tht trong

ngi ti rung ln. Net Len ng v tr bn, lao cm tay. Con ca
my ln cho tau n gn. Net ku ln:
- Ta sp ui kp ri! Sp kp ri!
Nhng ung luc anh ta chun b bn th con ca lai bo chay
vi tc t nht ba mi hai ly mt gi. Va khi tau chung ti
phong nhanh nht th no lai bi vong quanh tau, hnh nh mun
ch nhao chung ti. n gia tra, tau vn cach con ca mt
khoang nh luc tam gi sang. Cui cung, thuyn trng Pha-ragut quyt nh dung nhng bin phap quyt lit hn.
- A, quai vt mun thoat khoi tay tau Lin-cn a! Th xem
may co thoat c loai an hnh non nay khng? Thuy thu trng
u? Ra lnh cho anh em ti khu sung ng mui.
Khu sung lp tc c nap an. Mt ting n vang ln,
nhng vin an bay cao hn con ca mt chut. Con ca luc o cach
tau na hai ly.
- Cho xa thu gioi hn bn!
Thuyn trng ra lnh.
- Ai bn trung quai vt se c thng nm trm -la!
Bac xa thu gia co b ru bac - ti nay ti con nh ang thy
cai nhn bnh than va im am cua bac - bc ti khu sung
ngm va iu chnh kha lu. Ting sung cha dt a nghe ting
hoan h vang dy. Vin an ri trung ch. Nhng la cha no
trt trn lng con ca, vng i hai hai ly na ri ri tom xung
bin.
- Cha cha!
ng lao gin d.
- Con quai vt nay co le c boc thep day ti mt trm nm
mi mi-li-met!
- Qun khn kip!
Thuyn trng Pha-ra-gut het ln. Cuc sn bt lai tip tuc.
Pha-ra-gut nghing mnh v pha ti va noi:
- Chng nao tau Lin-cn cha tung ln tri th ti con sn
con ca nay!
Jules Verne
36
- Ngai lam th la ung.

- Ti tra li. Co th hy vong rng con ca se thm mt va
khng chu c cuc o sc vi chic tau chay hi nc.
Nhng khng ung! My ting ng h a qua ma no chng
to ve g mt moi. Noi cho cng bng th tau Lin-cn a sn ui
con ca mt cach kin tr c bit. Ti cho rng no a vt t nht
nm trm ki-l-met trong ngay 6 thang 11 rui ro y! Nhng m
a ti va trum tm man en ln ai dng ang ni song. Trong
giy phut o, ti cam thy cuc tm kim cua chung ti a kt
thuc, va t nay se khng bao gi gp quai vt na. Nhng ti a
nhm. Mi gi nm mi phut m hm y, cach tau ba hai ly lai
bng ln anh in sang choi nh m trc. Con ca nm yn. Co le
v thm mt nn gi y no ngu. Thuyn trng Pha-ra-gut quyt
nh li dung thi c thun li nay. ng ta ra lnh cho tau chay t
t i thu khoi thc gic. Bt gp ca voi ngu gia bin khi
khng phai la chuyn him, chnh Net Len a bn trung nhiu con
ang ngu nh vy. Net lai ln v tr chin u. Tau Lin-cn lng le
ti cach con ca bn trm met. n y, may ngng chay, tau ch
con chuyn ng theo quan tnh. Trn boong im lng hoan toan.
Moi ngi u nn th. Chung ti ch con cach im sang khoang
ba mi met. sang mi luc mt tng ln lam chung ti loa mt.
Ti ng ta thanh tau va thy Net ng pha di, vu kh sn
sang. Tau ch con cach con ca hn sau met. Canh tay Net bng gi
cao, phong mui lao st ln khng trung. Mt ting ku lanh lanh
phat ra nh ting kim loai cham nhau. anh in tt phut. Hai ct
nc khng l p xung boong tau, qut nga moi ngi. Tau ku
rng rc mt cach gh s. Ti cha kp bu ly thanh tau th a b
vng xung bin!
HAI VN DM DI AY BIN
37
CHNG 7
CON CA VOI KHNG BIT THUC LOAI NAO
Bt thn b nga xung bin, ti choang vang nhng khng b

ngt, ti chm ngay xung su khoang sau met. Ti bi gioi... va
khng n ni mt tinh thn khi ri xung nc. Ti quy hai cai
tht manh va ni ln mt bin. Ti a mt tm tau Lin-cn. No co
quay i hng khac khng? Pha-ra-gut co bit tha xung xung
tm ti khng? Co hy vong thoat nan khng? Bong ti day c. Kho
khn lm ti mi nhn ra mt khi en ng xa ang chay v
pha ng, anh en tt dn. o la chic tau chin. Th la ht!
- Cu ti vi! Cu ti vi!
Ti ku to va c sc bi theo chic tau. Qun ao b sung nc
dnh cht vao mnh lam ti kho c ng. Ti b chm xung va ngat
th!...
- Cu ti vi!
Ti ku ln ln cui. Ti b sc nc va c chng lai, nhng
ay bin su c keo ti xung... Bng mt canh tay manh me nm
ly c ti keo ti ln mt nc. Ri ti nghe thy, vng, ung la
nghe thy ting ngi noi bn tai:
- Nu giao s ta vao vai ti th se d bi hn.
Ti nm ly tay Cng-xy trung thanh cua ti.
- Cng-xy y a?
Ti reo ln.
- Cng-xy! Anh b nga xung nc cung ti a?
- Tha khng. Nhng la ngi giup vic giao s, ti phai theo
ngai. Anh ta thy hanh ng o cua mnh la t nhin!
- Th tau u?
Cng-xy va bi nga va tra li:
Jules Verne
38
- Xin giao s ng trng ch g no na!

- Anh noi g vy?
- Khi ti nhay xung bin th ngi trc ban ku ln: Chn
vt b gay ri!"
- Gay ri a?
- Vng! Quai vt a dung sng nhon m thung. Ti ngh
rng tau Lin-cn ch b hong xoang. Nhng i vi chung ta th rt
ang bun v tau khng iu khin c na!
- Th th chung ta anh chu cht!
- Co nhiu kha nng, - Cng-xy bnh than tra li.
- Chung ta con my ting ng h na, trong thi gian o co
th xay ra nhiu chuyn!
Thai bnh tnh cua Cng-xy a ng vin ti. Ti rang
sc bi nhng qun ao b sung nc nng nh ch lam ti vt va
lm mi khoi chm. Cng-xy nhn thy iu o.
- Tha giao s, ngai cho phep ti ct bo qun ao trn ngi
ngai?
Anh ta noi. Cng-xy rut dao rach mt nhat t trn xung
di b qun ao, ri c ti , anh ta keo qun ao ra khoi ngi
ti. Ti cung giup Cng-xy trut bo qun ao nh vy. Sau o,
chung ti bam vao nhau ma bi. Tuy nhin tnh hnh cung vn t
hai nh trc. Co le ngi ta khng bit la chung ti a mt tch.
Va lai, nu co bit th chic tau hong lai cung chng chay c
ngc gio n cu chung ti. Ch co th trng ch vao chic
xung nho. Cng-xy bnh tnh thao lun v gia thit y va lp k
hoach hanh ng. Tht la mt con ngi ky la! n luc nay ma
anh ta vn ung dung nh nha vy! Th la hy vong c nht gi
y la my chic xung cua tau Lin-cn. tit kim sc, chung
ti quyt nh lam nh sau: trong khi ngi nay khoanh tay, dui
chn, nm nga ngh, th ngi kia va bi va y i. C mi
phut chung ti lai thay phin. Nh vy, chung ti hy vong co th
sng trn mt nc vai ting ng h, co th ti rang ng! Hy
vong tht mong manh! Nhng con ngi sinh ra i vn khng
bao gi tuyt vong. Va lai, chung ti co nhng hai ngi... Chic
tau chin va quai vt m vao nhau khoang mi mt gi m.
Ngha la con gn tam ting ng h na mi sang. Nhim vu ra
HAI VN DM DI AY BIN
39
hoan toan co th hoan thanh c nu chung ti c lun phin

ngh. Bin lng, bi khng vt va lm. Thnh thoang ti lai nhn
vao bong m day c i ch co anh nc sang nh ln tinh. Ti
nhn nhng lan song lp lanh v vao tay ti ri tan ra trn mt
bin... Gn mt gi sang, ti bng cam thy mt moi ra ri. Cngxy phai ti va cang ang ca ganh nng cua hai ngi. Mt lat
sau, ti thy ting th nng nhoc va hn hn cua anh ta. Cng-xy
ui hi. Ti hiu rng anh ta khng cm c c lu na.
- Bung ti ra! Bung ra!
Ti noi.
- Bung giao s ra ? Khng i nao!
Cng-xy tra li.
- Co cht th ti cht trc.
Trong giy phut o, mt trng lo ra t sau am my en va
gio ang lua v pha nam. anh trng hin hoa cho chung ti thm
sc. Ti ngng u ln va a mt nhn chn tri. Pha xa, cach
chung ti nm hai ly, bong chic tau ch con l m. Nhng chng
thy mt chic xung nao! Ti mun ku ln. Nhng cach xa th ai
nghe thy ting ti? Va lai, mi ti b sng vu ln khng sao ha
ra c. Luc o Cng-xy rang sc la to:
- Cu chung ti vi! Cu chung ti vi!
Ngng lai mt giy, chung ti lng nghe. Cai g vy? Tai b u
v mau dn ln u, hay la ting ap lai li ku cu cua Cng-xy?
- Anh co nghe thy khng?
Ti khe hoi.
- Co.
Ri Cng-xy lai ra sc ku. Khng lm c na ri! Co
ting ngi ap lai Cng-xy! Phai chng o la ting cua mt
ngi cung bt hanh nh chung ti, cung b ht xung ay bin
nh chung ti! Hay o la tn hiu t chic xung ma chung ti
khng nhn thy trong bong m? Cng-xy thu ht sc tan va ta
vao vai ti luc o a t dai. Anh ta nghn na ngi ln khoi mt
nc nhng guc xung ngay v kit sc.
- Anh thy g?
Jules Verne
40
- Ti thy, - Cng-xy thu thao, - ti thy... tt nht la ta

nn im lng... gi ly sc!
Cng-xy a thy g vy? Y ngh v con quai vt bng nay ra
trong oc ti. Hay la anh ta a nhn thy quai vt? ...
Nhng con ting ngi noi th sao? Cng-xy dung chut sc
con lai y ti i. Thnh thoang anh ta ngoc u ln nhn v pha
xa va ku. ap lai anh ta la mt ting ngi nghe ngay cang ro,
hnh nh ang tin lai gn. Nhng tai ti bt u ic c. Sc ti
a kit, cac ngon tay cng , ming khng th mm lai c v c
ming b co rut manh. Ti b sc nc mn va lanh but ti xng.
Ti ngoc u ln ln cui cung ri chm nghm... Nhng ti cham
ngay vao mt vt rn. Ti vu ly no. Ti cam thy mnh c a
ln mt nc va d th hn... ti ngt i... Chc la nh c xoa
bop manh toan thn, nn ti tnh lai ngay. Ti m mt...
- Cng-xy!
Ti thu thao.
- Giao s goi ti a?
Cng-xy ap lai. Di anh trng ang ln, thp thoang mt
khun mt ma ti nhn ra ngay.
- Net!
Ti ku ln.
- Chnh ti y tha ngai! Ngai thy y, ti vn chay theo
mon tin thng!
- ng b vng xung nc khi tau gp nan, phai khng?
- ung vy! Nhng ti may mn hn ngai. Ti gp ngay mt
hon ao di ng.
- Mt hon ao nho?
- Noi ung hn la a ci trn lng mt con ca thit hnh
khng l.
- Ti khng hiu ng noi g, ng Net a.
- Ngai thy o, ti nghi ng ngay khi mui lao cua ti khng
m thung c da con quai vt, ma ch trt trn mt ngoai cua
no.
- V sao vy ng Net? V sao?
HAI VN DM DI AY BIN
41
- Tha giao s, v no c boc thep!

Kha nng suy ngh cua ti bng tr lai ngay, tr nh c
phuc hi, ti tnh hn la nh nhng li noi cua Net. Ti hi lai sc
sau cn chn ng va treo ln lng vt o. Ti th ly chn go.
Thn no rn nh a khng mm nh ca voi! Nhng nu o la cai
mai bng xng cua loai ng vt thi c ai th sao? Nu vy th
ti phai xp quai vt nay vao loai bo sat nh rua hay ca su.
Nhng khng! Cai lng en bong, ni ti ang ng nhn thn,
phng l ch khng co vay. Go xung, no ku boong boong, va la
thay, no lai c ghep lai bng thep la. Khng con nghi ng g na!
Cai ma ngi ta vn tng la ng vt, la quai vt, la hin tng
ky la cua thin nhin, cai a lam ca gii bac hoc b tc, a kch
ng oc tng tng cua cac thuy thu ca hai ban cu, lai la mt
hin tng ky diu hn, do ban tay ngi tao ra. Nu nh ti co
may mn xac nh c s tn tai cua mt ng vt ky quai nht,
ti cung chng ngac nhin ti mc y. Vic thin nhin tao ra
nhng iu ky diu chng co g ang ngac nhin. Nhng khi chnh
mt mnh trng thy mt cai g o ky diu, siu nhin, lai do thin
tai con ngi tao ra, th o la iu ang suy ngh! Tuy vy, chung
ti u co th gi suy ngh nhiu. Chung ti ang nm trn mt
mt chic tau ngm ky la trng ta mt con ca bng thep khng l.
y kin cua Net Len v im nay a ro. Ti va Cng-xy ch con vic
ng y vi anh ta. Ti noi:
- Nu y ung la mt chic tau th nht nh phai co may
moc lam chuyn ng va ngi iu khin ch!
- Chc la nh vy!
Net tra li.
- Nhng ti ng trn hon ao di ng nay a ba ting ng
h ma chng thy mt du hiu nao cua s sng ca.
- Nhng chic tau chuyn ng ch?
- Tha ngai, khng! No bp bnh trn song ch chng
chuyn ng chut nao.
- Chnh chung ta a bit ro hn ai ht tc con tau nay!
Mun at tc o cn co may moc; mun iu khin may moc
phai co th. T o ti kt lun rng... Chung ta a thoat cht!
- Hm!
Jules Verne
42
Net nghi ng. ang luc o, ta nh khng nh li noi cua

ti, pha sau chic tau ky la o co mt ting rt. ung la chn vt
bt u quay, y tau chay. Chung ti vi bam ly mt ch mui
tau ni ln trn mt nc chng tam mi cen-ti-met. Cung may
la tau chay vi tc va phai. Net Len lau bau:
- Chng nao cai "phao" nay con ni th ti chng co g phan
i. Nhng nu no gi tro ln xung th cai mang cua ti chng
ang hai -la!
Anh chang Ca-na-a nay co th anh gia mang mnh re hn
na. Cn cp tc am phan vi nhng ngi trong chic tau nay:
Ti r r mt ngoai tm mt cai np, mt l hng nao o. Nhng
tng hang inh ri-v tan cht cac np ngoai, khng mt ke h
nao. Trng a khut di chn tri. Chung ti chm trong m ti.
Phai i ti rang ng tm cach lot vao pha trong con tau. Th
la tnh mnh chung ti hoan toan phu thuc vao y mun cua
nhng ngi iu khin con tau nay! Ho cho tau ln xung la
chung ti toi mang ngay! Con nu ho khng lam nh vy th ti
chng nghi ng g kha nng t quan h vi ho. Nu ho khng ch
tao dng kh bng phng phap hoa hoc th thnh thoang ho cung
phai cho tau ni ln mt bin d tr khng kh mi. Nh vy,
phai co mt l thung nao o ly khng kh vao trong tau. Hy
vong thuyn trng Pha-ra-gut n cu a tiu tan! Tau ang
chay v pha ty vi tc va phai, co le khng qua mi hai hai
ly mt gi. Chn vt re nc rt u va tung ln tng chum tia
nc lp lanh. Gn bn gi sang tc con tau tng ln. Chung ti
cht vt lm mi bam c vao mt ngoai con tau ang lao i vun
vut. Song qut vao chung ti t bn pha. Cung may la Net r c
cai vong neo. Chung ti vi bam cht ly no. Cai m dai dng dc
o cung a qua. Ti kho nh lai c tt ca nhng g a trai qua
m o! Ti nh la i khi song yn gio lng, t xa vong lai nhng
nhp an dn dp, nhng m iu b t quang. Chic tau ngm b
him nay la th nao? No ang chay i u? Nhng ngi trong tau
la ai? Cai ng c ky la nao a lam no chay c vi tc gh
ngi nh vy! Tri a sang. Sng sm vy quanh chung ti mt
mau trng uc. Nhng ri sng cung tan. Ti a nh xem xet ky
phn trn cua thn tau ni ln mt nc th bng cam thy tau t
t ln xung.
- quy!
Net Len va quat va nn chn xung vo tau.
HAI VN DM DI AY BIN
43
- M ra nhanh ln! Nhng kho co th nghe c cai g, v

ting chn vt quay m m. Cung may la tau tam ngng khng ln
xung na. T pha trong tau co ting then ca lach cach. Np tau
m ra. Mt ngi tho u ln nhn. Hn ku ln mt ting khng
nghe ro ri bin mt. My phut sau, t trong tau bc ra tam
ngi lc lng, mt bt kn. Ho lng lng keo chung ti vao trong
chic tau ngm khung khip cua ho.
Jules Verne
44
CHNG 8
MOBILIS IN MOBILE
Cuc bt coc trng trn a din ra trong nhay mt. Chung

ti mai khng hoan hn. Ti chng bit hai ngi kia cam thy g
trong cai nha tu nay, nhng ti th sn gai c. Nhng ngi trong
tau nay la ai? Hn y la bon ph kiu mi ang hoanh hanh ngoai
bin theo cach chung mi ngh ra. Cai np tau va sp xung th
ti chm ngay trong bong ti nh mc. Mt ang quen vi anh
sang ban ngay nn chng nhn thy g xung quanh. Hai ban chn
khng giay cua ti do dm trn nhng bc thang st. Net Len va
Cng-xy b giai i sau ti. Di chn thang la mt cai ca. No m
rng cho chung ti qua ri ong sp lai. Con lai ba chung ti.
Chung ti ang u th nay? Ti chng hnh dung ni. Tt ca
u chm m trong bong ti, mt th bong ti day c n ni
my phut sau vn khng thy mt tia sang le loi nao. Net Len ni
gin v b i x th bao. Anh ta bc l tt ca s phn n cua mnh
va het ln:
- quy! Qun nay a vt ca bon man r v s mn khach!
Ch con thiu iu n tht ngi na thi. Tao chng la g cai tro
y u, nhng tao tuyn b trc la n tht c tao con mt!
- u ri, ng ban Net i! u ri! ng vi nong nay! Cha
sao u!
- Sp t ca nut ri con cha sao a? Va ti nh bng th nay
na.
Cung may la ti con con dao gm, va chng cn nhiu anh
sang lm mi s dung c no! Tn cp nao c th cham vao ti
xem... Ti bao Net:
- ng bc mnh, ng Net a. ng nong nay ma lm vao th
bt li. Bit u chng co ngi ang nghe trm chung ta. Tt hn
ht la c tm hiu xem chung ta u.
HAI VN DM DI AY BIN
45
Ti bt u do dm. i c nm bc, ti vp phai mt bc

tng boc st. Ln theo tng, ti cham phai mt cai ban g va
my chic gh dai. San c trai chiu day i cho m. Xung
quanh tng khng thy du vt g cua ca s va ca ra vao ca.
Cng-xy i vong v pha bn kia va cui cung gp ti. Chung ti
cung ra gia cn phong dai chng sau met, rng chng ba met.
Con chiu cao th ngay Net Len cung khng vi ti trn c. Na
ting ng h a qua ma moi s vn nh cu. Nhng mt chung ti
ang quen vi bong ti bng b loa i trong anh sang choi loi. Ti
nhn ra ngay cai anh sang trng rc r trong m khung khip y
a chiu sang tt ca khoang khng gian xung quanh chic tu
ngm, cai anh sang ma chung ti lm tng la hin tng ln tinh
hoa cua cac sinh vt bin! Khi m mt ra, ti thy ngun anh sang
sinh ng o phat ra t mt cai en in hnh ban cu gn trn
trn.
- Sang ri, co th ch!
Net Len reo ln ri ng t th t v, dao cm trong tay.
- Nhng tnh hnh chung ta cha sang sua ra chut nao!
Ti tra li.
- Xin giao s c yn tm
Cng-xy bnh than noi. Nh anh sang in nn co th quan
sat moi chi tit nho nht trong phong. ac gm mt cai ban va
nm gh dai. Canh ca b mt a ong vao rt kht. Khng mt
ting ng nao bn ngoai lot c vao ch chung ti. Hnh nh moi
vt u a cht trong con tau nay. Chng bit tau ang chay trn
mt bin hay a ln xung ay? Khng th oan ra c. Nhng
qua cu kia bt sang chng phai v c. Trong long ti loe ln mt
tia hy vong la se co ngi trong tau xut hin. V nu ho mun
qun chung ti i th con bt en ln lam g cai phong nay? Ti
a khng lm. Co ting then ca lach cach, canh ca m ra, hai
ngi bc vao. Mt ngi tm thc nhng lc lng, vai rng,
u to b toc en ri bu, co ria mep, i mt sc sao. Tt ca cai ve
ngoai linh li y lam anh ta ging mt ngi x Pr-vng-x
min nam nc Phap. Ti co cam tng la ngn ng cua anh ta
nhiu mau sc, giau thanh ng, giau hnh anh va c ao. Nhng
o ch la cam tng, v trc mt chung ti ho noi mt th ting
rt la tai ma ti cha h bit. Ngi th hai ang c miu ta ky
hn. Ti co th khng nh ngay nhng net chu yu cua tnh cach
Jules Verne
46
ng ta: long t tin biu l cai nhn qua quyt va lanh lung cua
i mt en, s bnh tnh, t chu biu l nc da mai mai, y ch
kin cng biu l i lng may nhu lai, va cui cung la long
dung cam c th hin ro trong hi th su y sc sng. Xin
thm rng o la mt ngi kiu hanh co cai nhn kin ngh va bnh
than nh toat ln s suy ngh cao ep. Tt ca cai ve ngoai, phong
thai, c ch, net mt cua ng ta, nu co th tin cai tai quan sat
cua ngi xem tng, noi ro ban cht thng thn, cng trc cua
ng ta. Co ng ta, ti "bt giac" cam thy mnh c an toan. Cuc
gp g nay bao trc s phn cua chung ti se c giai quyt tt
ep. ng ta bao nhiu tui?
Co th oan la ba mi lm, hay nm mi cung c. ng
ta cao, hai ham rng rt ep, hai ban tay thon dai, tt ca u biu
l s say m, cao quy. Tom lai, ng ta la mu mc hoan hao cua ve
ep an ng ma ti cha tng gp. Con mt c im na cua
khun mt: o la i mt cach xa nhau co th bao quat ca mt
phn t chn tri! Kha nng y, sau nay ti mi bit, kt hp vi
s tinh tng, con vt xa Net Len. Khi chm chu nhn ai, ng ta
nhu may, mt hi nheo lai. ai cai nhn co th thu rut gan ngi
khac, xuyn qua nhng lp nc bin ma mt ta khng th qua
c, co th kham pha ra nhng b mt cua ay bin!... Ca hai
ngi u i b-r bng da rai ca, i giay cao c bng da hai bao.
Qun ao may bng mt loai vai c bit bo ly thn nhng khng
can tr hoat ng. Ngi cao cao -hn la thuyn trng -ngm
nhn chung ti ht sc chm chu, nhng chng noi mt li. Sau o
quay v pha ngi cung i, ng ta noi bng mt th ting nghe
m tai, mm mai, nhn manh nguyn m. Ngi kia gt u va
noi my li cung bng th ting o. Ri anh ta nhn ti co y hoi.
Ti tra li bng ting Phap rt ro rang la khng hiu anh ta hoi g.
Nhng anh ta cung chng hiu ti. Tnh hnh tr nn kha kho
khn. Cng-xy ap:
- Du sao giao s cung nn k cho ho nghe cu chuyn cua
chung ta. Bit u cac ngai y lai chng hiu c i li! Ti bt
u k v nhng chuyn phiu lu cua chung ti. Ti noi ro tng
vn tng ch, khng bo sot mt chi tit nao. Theo ung phep lch
s, ti t gii thiu la giao s A-r-nc, sau o gii thiu ngi
giup vic la Cng-xy va Net Len, th sn ca voi. Ngi co i mt
hin t, ep e nghe ti mt cach bnh tnh, thm ch co l va
ht sc chm chu, nhng ti chng thy net mt ng ta th hin la
HAI VN DM DI AY BIN
47
co hiu chut g v cu chuyn cua ti hay khng. Ti a k xong

ma ng ta chng h noi mt li. Con lai kha nng trnh bay vi hai
ngi nay bng ting Anh. Co le ho cung noi c th ting hu
nh ai cung bit nay. Ti oc thao ca ting Anh ln ting c,
nhng noi th khng thao. Ma y oi hoi trc ht phai trnh
bay mt cach ro rang. Ti bao Net Len:
- Nao, gi n lt ng, ng Net a. Mi ng bc vao am
phan bng th ting Anh chun mc nht. Bit u ng se may
mn hn ti!
Net chng i phai yu cu. Anh ta nhc lai cu chuyn ti
va k bng ting Anh. Noi ung hn, anh ta truyn at lai ct
chuyn, con hnh thc th khac hn. Anh chang Ca-na-a tnh kh
nong nay nay a noi mt cach si ni hn. Anh ta dung nhng li
le rt manh phan i vic cm tu chung ti, vi pham ro rang
quyn sng cua con ngi! Anh ta hoi ho da vao lut l nao ma
c phep giam gi ngi trong cai phao ni nay. Anh ta cn c
vao sc lut v quyn bt kha xm pham cua con ngi do ngh
vin Anh ban b nm 1679 doa se truy t trc toa an nhng ke
a cp oat t do cua chung ti. Anh ta ni khung, vung tay quat
thao va cui cung th cho ho bit rng chung ti sp cht oi.
o la mt s tht hoan toan, nhng chung ti hu nh a
qun mt. Tht ht sc ngac nhin la anh chang Net nay cung
chng thanh cng hn ti. Hai ngi kia vn mt lanh nh tin.
Ti nan long v tht bai. Sau khi a dung ht cai vn ng vn, ti
chng bit lam g na. Nhng Cng-xy bao ti:
- Nu giao s cho phep, ti se noi chuyn vi ho bng ting
c.
- Sao, anh noi c ting c a?
Ti reo ln.
- Tha giao s, Ti noi nh bt ky ngi c nao.
- Th th tt lm! Anh noi i, anh ban!
Cng-xy lin k lai cu chuyn ln th ba. Nhng mc du
anh ta dung nhiu cach noi trau chut va phat m tuyt vi, ting
c cung chng em lai kt qua g. Cui cung, b qua, ti anh
khi phuc lai trong tr nh nhng tri thc thi nin thiu va trnh
bay cu chuyn bng ting La-tinh, Xi-x-r nu con sng th hn
phai bt tai lai va tng c ti ra khoi ca, nhng ti cung k c
Jules Verne
48
n ht. Kt qua ln nay cung ht sc ngan ngm. Hai ngi o

trao i vi nhau vai li bng th ting khng ai hiu ri bo i,
chng lai cho chung ti chut hy vong nao! Canh ca ong sp
lai.
- khn kip!
Net Len ni nong co le a hai mi ln.
- Ngi ta a noi vi chung bng ting Phap, ting Anh,
ting c, ting La-tinh, th ma bon u cang y khng them he
rng ra noi mt li!
- Hay bnh tnh, ng Net, - ti noi.
- La het co giai quyt c vic g u!
- Nhng giao s th ngh xem chung ta co th cht oi trong
cai lng st nay y ch!
- Chng sao!
Cng-xy trit ly.
- Chung ta con sng lu!
- Cac ban cua ti i, - ti noi, -khng nn tuyt vong. Tnh
hnh trc kia con xu hn. Xin cac ban ng vi kt lun v
thuyn trng va thuy thu cua tau nay. Net tra li:
- Ti co y kin dt khoat rng chung la nhng qun v lai
mat hang...
- c! Th ho la ngi nc nao?
- Nc v lai!
- ng Net thn mn i, - ti noi, -nc y cha co trn ban
u!
Ti xin thu thc rng rt kho xac nh quc tch cua hai
ngi nay. Co th oan chc rng ho khng phai la ngi Phap,
ngi Anh hay ngi c. Tuy vy, ti vn cam thy rng ho la
ngi min nam. Nhng ho la ai? Ngi Ty Ban Nha, ngi Th
Nh Ky, ngi A-rp hay ngi n ? Ve ngoai cua ho khng u
xac nh quc tch cua ho. Con v ting noi th hoan toan khng
th giai thch c ngun gc.
- Khng bit tt ca cac th ting qua la mt thiu sot ln!
Cng-xy nhn xet.
HAI VN DM DI AY BIN
49
- Nu tao ra c mt th ting chung th co le gian tin hn.

- Th cung chng n thua!
Net Len phan i.
- Anh khng thy la bon nay noi mt th ting do chung ba
ra lam cho nhng ngi t t ang b oi phai ni khung ln a?
tt ca cac nc trn th gii, ai cung phai hiu rng khi mt
ngi nao o ha mm ra chop chep la mun bao:
Ti ang oi y! Cho ti n i!".
- Cung co nhng ngi chm hiu!...
Cng-xy cha noi ht cu th canh ca m ra. Mt ngi
phuc vu bc vao, mang cho chung ti qun ao may bng th vai
ky la. Ti vi mc ngay vao, Cng-xy va Net cung lam theo ti.
Trong khi o, ngi phuc vu -mt ngi cm, co khi ic na -trai
khn ban va bay ba b n. Cng-xy noi:
- Tnh hnh ang re sang mt bc ngot quan trong. Bt
u nh vy la ang phn khi.
- Thi i!
Net phan i.
- Mon n cua chung th ra quai g! Chc la se co mon gan
rua, tht thn ca mp va b-tt tht cho bin ch g!
- Lat na se ro!
Cng-xy noi.
Cac mon n c y bng nhng lng ban nho bng bac va
bay ngay ngn trn ban trai khn tm tt. Chung ti ngi vao
ban. ung la chung ti ang tip xuc vi nhng con ngi vn
minh. Nu nh khng co anh in th co th tng tng rng
mnh ang ngi trong khach san A-en-phi Li-vc-pun hay
khach san Grng a-tel Pa-ri. Nhng ho khng cho chung ti
banh my va ru vang. Nc ung trong va mat nhng du sao vn
la nc trang. iu o lam cho Net Len chng hai long chut nao.
Trong s nhng thc n mang n, ti thy co my mon ca quen
thuc nu rt kheo. Nhng my mon khac th ti anh chu khng
xac nh c la ch bin t ng vt hay thc vt. Cac b n
c trnh bay rt my thut va sang trong. Trn tha, da, dao, a
u khc my ch in hnh vong cung, nguyn vn nh sau:
Jules Verne
50
MOBILIS IN MOBILE N Ngha la: Linh hoat trong mi trng

linh hoat! Phng chm thch hp mt cach ky la vi chic tau
ngm nay. Ch N hn la ch u cua tn con ngi ang lam chu
bin su! Net va Cng-xy khng suy ngh nh vy. Ho lao vao n
ung va ti cung theo gng ho. Gi y ti a yn tm v s phn
cua ba ngi. Ti cam thy ro rng nhng ngi chu nha cua
chung ti se khng chung ti cht oi. Moi s trn i nay u
tri qua, u co kt thuc, ngay cai oi cua nhng ngi sut mi
lm ting ng h khng co g vao bung! n no ri chung ti thy
bun ngu dp mt. Phan ng o la hoan toan t nhin sau cuc vt
ln vi thn cht trong cai m dai v tn y.
- Cha cha, ti bun ngu qua!
Cng-xy noi.
- Mnh th a ngu ri, - Net Len tra li.
Th la hai ban ti nm thng cng trn chic chiu trai di
san va thip i ngay. Nhng ti chng d ngu nh vy. Hang ngan
y ngh vn vng trong long, hang ngan cu hoi cha c giai
ap ang t ra vi ti, hang ngan hnh anh khng cho ti chp
mt! Chung ti ang u? Sc manh nao ang cun chung ti i?
Ti cam thy tau ang ln xung nhng lp bin su nht. Nhng
cn ac mng am anh ti. T ay bin huyn b hin ln tng an
ca ky la, hnh nh cung loai vi con tau, cung linh hoat va d di
nh th!... Trang thai hng phn cua nao du dn i, mng m
cung bin mt. Ti thip i trong gic ngu nng n.
HAI VN DM DI AY BIN
51
CHNG 9
NET LEN NI KHUNG
Khng bit chung ti ngu co lu khng, chc la lu v ti

thy ngi rt d chu. Ti dy trc nht. Hai chang kia con say
sa trong goc phong. u oc ti tnh tao sang sut. Ti lai bt u
nghin cu cai phong giam chung ti. Chng co g thay i ca.
Phong giam vn la phong giam, tu vn la tu! Ch co my b n
la a don i. Chng co g bao trc s phn chung ti sp thay i.
Ti lo lng t hoi: chng le chung ti phai sng trong cai cui nay
v thi han. Cai tng lai ang bun cang bi at hn v ti bt u
thy thiu khng kh. Ti thy tc ngc, mc du nhng cn ac
mng m qua khng din lai na. Th ngay cang kho. Ti sp b
ngat. Tuy phong kha rng nhng chc chung ti a ht mt phn
ln xy trong khng kh. Ta bit rng mi ngi trong mt gi tiu
thu mt lng xy co trong mt trm lt khng kh. V vy, nu
khng kh cha ng mt lng than kh nh th do con ngi
thai ra th khng th dung c na. Tom lai, cn thay i khng
kh trong phong chung ti va tt nhin trong ca chic tau ngm
nay. Nhng ti bng nay ra mt cu hoi.
Trong trng hp nay, ng ta co th ch c xi bng
phng phap hoa hoc khng? D tr cac hoa cht b ht th ng ta
phai mua, va do o, phai duy tr quan h vi t lin khng? Cung
co th ng ta dung khng kh nen ng trong nhng bnh c bit.
Moi kha nng y u co ly. Hay la ng ta giai quyt vn n
gian hn, tit kim hn va thc t hn bng cach cho tau ni ln
mt bin th nh ca voi? Nhng du ng ta theo phng phap
nao th, theo ti, cung a ti luc ap dung ngay khng chm tr! Ti
c th gp hn va ht vao phi chut xy con lai trong cn phong
ngt ngat. Bng mt lung khng kh trong lanh m mui bin
ua vao phong, mt th khng kh lam khoe ngi, khng kh cua
bin khi! Ti ha to ming va ht ly ht cai khng kh thn ky
y! ung luc o, ti cam thy tau b x nhe va trong tranh. Chic
Jules Verne
52
tau -con quai vt bng thep y-ang ni ln mt nc th theo

kiu ca voi! Th la cach thng gio cua no a c xac nh. Khi a
th ht thoai mai, ti bt u tm l thng hi va mt lat sau th
thy no pha trn canh ca ra vao. Khng kh mat va tran vao
phong th Net va Cng-xy tnh gic. Ht nh theo mt khu lnh,
hai ngi giui mt, vn vai ri nhom dy.
- Giao s ngu co ngon gic khng a?
Cng-xy l phep hoi.
- Rt ngon, anh ban a. Con ng th nao, ng Net? Ti ngu say
nh cht, giao s a. Nu ti khng lm th hnh nh co gio bin th
phai. Anh thuy thu Net qua khng lm. Ti k cho anh ta nghe
nhng chuyn a xay ra khi hai ngi ngu.
- Co th ch!
Net noi.
- By gi a ro ting rt chung ta nghe thy khi con trn
tau Lin-cn la ting g ri!
- Rt ung, ng Net a. Chnh la ting th cua no.
- Tha giao s, ngai lam n cho bit a my gi ri? Ti
khng hiu a n gi n tra cha?
- Gi n tra y , ng ban knh mn? Chc ng mun noi la
a n gi n sang? Chung ta a ngu sut ngay hm qua ti tn
sang nay!
- Th ra chung ta a ngu li b sut mt ngay mt m! Cngxy ku ln.
- Ti cung cam thy nh vy, - ti tra li.
- Ti se khng tranh lun vi ngai u, giao s a, - Net Len
noi.
- i vi ti th n tra hay n sang cung vy thi! Ch cn
ngi phuc vu bng n cho ta ca hai ba mt luc.
- Ca hai ba mt luc?
Cng-xy nhc lai.
- ung!
Net noi.
HAI VN DM DI AY BIN
53
- Chung ta co quyn oi hoi ca hai ba.

- Th th phai kin nhn mt chut, ng Net a. Nhng ngi
chu nha khng quen bit nay chc khng co y nh chung ta
cht oi u. Nu khng, ho chng cho chung ta n ba hm qua
lam g.
- Nh ho cho chung ta n no git tht th sao?
Net hoi.
- u co th!
Ti tra li
- Khng phai chung ta ri vao tay bon n tht ngi u!
- n th mt ln cung chng sao, - Net nghim ngh noi.
- Co th la ho a lu khng c n tht ti. Ba ngi khoe
manh nh giao s, ngi giup vic cua ngai va ti...
- ng Net i, xin ng hay vt nhng y ngh nham nh y ra
khoi u oc i. Va chu yu la ng ch noi chuyn kiu y vi chu
nha cua chung ta. Nu noi kiu y th tnh hnh cua chung ta ch
xu i ma thi.
- Thi xin ngai! Ti ang oi gn cht y. Thi th ba sang
hay ba tra cung c, nhng ngi ta co cho n g u!
- ng Net a, i trn tau th phai tun theo ni quy. Ti ng
rng da day chung ta a bao hiu sm hn ting chung cua u
bp y.
- Th th ta vn lai kim ng h thi.
Cng-xy im tnh noi. Net Len st rut la ln:
- Xin li ng, ng ban Cng-xy a! ng c bnh chn nh vai.
ng s hong thn kinh a? Khng c n ng vn cam n c
nh thng! ng tha chu cht oi con hn la ku ca phan nan!
- Ku ca phan nan th co li g?
Cng-xy hoi.
- Li g a? Ku ln c no cung nhe ngi i ch! Nu bon
ph nay...
- Ti goi chung la "ph" v n ngai giao s, ngai cm ti goi
chung la bon n tht ngi - nu bon ph nay tng rng chung
Jules Verne
54
giam gi ti trong cui lam ti cht ngat ma ti khng dam chi th

chung lm to! Tha giao s, xin ngai c thng thn cho bit chung
con hanh ha ta trong cai hom st nay n bao gi?
- ng ban a, thu tht la ti cung chng bit g hn ng!
- Nhng ngai phong oan th nao?
- Ti ngh rng s ngu nhin a cho phep chung ta he m
mt iu b mt quan trong. Nu nhng ngi trn chic tau ngm
nay quan tm n vic gi gn b mt o, va nu i vi ho, iu b
mt o con qu hn sinh mang cua ba chung ta, th ti cho rng
chung ta ang b e doa nghim trong. Nu khng th con quai vt
a nut chng chung ta se tra chung ta v xa hi loai ngi rt
nhanh chong.
- Hay se bt chung ta lam thuy thu trn tau, - Cng-xy noi,
-va se gi...
- ... cho ti khi co mt chic tau chin nao o chay nhanh
hn, hay may mn hn tau Lin-cn tom c cai cp nay va
treo c ca bon chung, ca chung ta ln ct bum, - Net noi tip.
- ng noi rt co ly, ng Net a, - ti nhn xet, -Nhng theo ti
bit, th cha ai ngh chung ta iu g ca. V vy, xy dng k
hoach cho tng lai la iu v ch. Ti xin nhc lai la phai i thi
c, phai tuy hoan canh cu th ma hanh ng, va hin nay khng
c lam g, v cung cha co vic g lam!
- Tha giao s, ngc lai, chung ta phai hanh ng, - Net
khng chu u hang.
- Cu th phai lam g, ng Net?
- Chay trn!
- Chay trn khoi nha tu trn mt t a la mt vic gay go,
con tnh chuyn vt khoi cai nguc ngm di bin nay, theo ti,
la mt iu vin vng.
- Th nao, ng Net, - Cng-xy hoi, - ng ngh th nao v
nhn xet cua giao s? Net Len ro rang la lung tung nn im lng.
Chay trn trong nhng iu kin hin tai la chuyn hoan toan
khng tng. Sau mt phut suy ngh, Net tra li:
- Tha giao s, ngai khng oan ra rng nu mt ngi
khng vt c nguc th anh ta phai lam g a?
HAI VN DM DI AY BIN
55
- Ti chu khng oan c, ng ban a!

- Rt n gian! Anh ta se gianh quyn lam chu o.
- Tt nhin, - Cng-xy noi.
- lai trong cai nha tu nay con hn la ra ngoai!
- Nhng trc ht phai tng c tt ca bon cai nguc nay i, Net noi thm.
- Thi xin ng! ng nh chim chic tau nay tht y a?
Ti hoi.
- Chim tht ch!
Net tra li.
- Khng c u.
- V sao khng c, tha ngai? Chng le khng co c hi nao
thun tin ? Nu co th sao ta khng li dung? Nu thuy thu trn
tau nay khng qua hai mi tn th le nao chung co th bt hai
ngi Phap va mt ngi Ca-na-a phai lui bc! Tt hn ht la l
cai chuyn vin vng cua anh chang Net i va khng tranh lun
vi anh ta. V vy ti noi kheo:
- ng Net a, nu co dp, chung ta se tr lai cu chuyn nay.
Nhng xin ng hay kin nhn. By gi phai hanh ng thn trong.
Tnh nong nay cua ng ch lam hong vic thi! ng hay ha vi ti
la se ngh n hoan canh chung cua chung ta ma khng ni nong.
- Xin ha vi giao s, - Net Len tra li hi min cng.
- Chiu y ngai, ti se ngm tm, se khng gy ra chuyn g,
du chung khng cho ti n.
- ng a ha ri nhe!
Ti bao Net. Cu chuyn ti y chm dt. Mi ngi chung
ti lai chm trong nhng y ngh ring t cua mnh. Thu tht rng,
mc du Net co nhiu hy vong lac quan, nhng ti chng nui mt
ao tng g. Ti khng tin se co mt li thoat may mn, nh Net
hy vong. Cn c vao cach iu khin con tau, co th oan rng
thuy thu trn tau nay rt vng. Nh vy, nu u vi nhau, chung
ti se cham tran vi mt i thu manh. Va lai, mun hanh ng
th phai c t do, ma chung ti lai ang b nht cht! Ti cha
hnh dung c la se trn khoi cai cui st ong kn mt nay nh
Jules Verne
56
th nao. Va nu vin thuyn trng gi b mt con tau -iu o rt

co th xay ra -th ng ta se khng cho phep chung ti i lai trn
tau. ng ta se i x vi chung ti nh th nao? Se git hai hay se
cho chung ti ln mt hon ao hoang nao o? Chung ti ang nm
trong tay ng ta. Tt ca nhng gia thit cua ti u gn chn ly
nh nhau, va phai la ngi nh Net Len mi co th hy vong gianh
lai c t do.
Tuy vy, bit tnh Net Len hay b nhng y ring am anh,
ti hiu rng cang anh ta ngh ngi th anh ta cang liu lnh.
Ti cam thy nhng li nguyn rua ang nghen lai trong c Net,
va nhng c ch cua Net biu l mt s gin d kho km ham ni.
Net lng ln nh mt con thu trong chung a chn m tay vao
tng. Thi gian tri qua, chung ti oi meo ma ngi phuc vu mai
chng thy. Nu chu nha cua chung ti co y nh tt, chc khng
pht l nhng ke b nan lu nh vy! Net Len oi qua, da day co
tht lai, nn cang ngay cang tc gin. Ti s anh ta ni nong khi
co ngi nao o trn tau xut hin, mc du Net a ha hen la
khng ni nong. Hai ting ng h na a qua. Net ku la m y
nhng v hiu. Nhng bc tng st vn cm lng. Chng thy
mt ting ng nho nao trn tau, dng nh moi ngi u a
cht. Chng thy thn tau rung nhe khi chn vt quay. Chic tau
ang ng im mt ch. Khi a ln xung ay bin, no khng thuc
v trai t na. S im lng, tht la gh s. Chung ti a b bo ri
va nht cht trong cn hm nay. Ti ht hoang khi ngh n canh
tu ay co th keo dai. Tia hy vong loe ln khi gp thuyn trng c
tt dn. Cai nhn hin t, net mt khoan dung, phong thai cao
thng cua ng ta a phai m trong tr nh cua ti. ung la ng ta
a t mnh ln trn long nhn ao, chng bit th nao la thng
ngi, a t bin mnh thanh ke thu khng i tri chung vi ng
loai, nhng ngi ng ta a th cm ghet sut i! Nhng chng le
ng ta lai chung ti cht trong bn bc tng cua cai phong
giam cht chi nay, lai chung ti oi khat, cc kh v chng th
nay? y ngh khung khip xm chim long ti oc tng tng cang
lam cho tm trang nng n hn. Ti tuyt vong. Cng-xy vn
bnh than. Con Net Len th tc gin in cung. Bng pha ngoai
co ting ng. o la nhng ting chn bc. Then ca ku lach
cach. Ca m, ngi phuc vu bc vao. Ti cha kp gi Net lai th
anh ta a x ti qut nga va bop c ngi nay. Nan nhn b ngat
th trong hai ban tay h phap cua Net. Cng-xy nh cu ngi
HAI VN DM DI AY BIN
57
phuc vu ra khoi tay Net. Ti cung a sn sang giup Cng-xy, th

bng sng ngi khi nghe thy nhng li noi bng ting Phap:
- ng Len, ng hay bnh tnh, ca giao s na! Xin cac ng
hay nghe ti!
Jules Verne
58
CHNG 10
NGI CHU CUA BIN CA
o la thuyn trng. Net Len chm dy ngay. Ngi phuc vu

suyt b cht ngat, theo hiu cua ch huy lao ao bc nhanh ra
khoi phong. Uy quyn cua thuyn trng ln n mc anh nay
khng co mt thai , c ch nao biu l s tc gin cua mnh i
vi Net. Ngay ca Cng-xy cung phai ngy ngi ra va bt ng. Ca
ba chung ti im lng ch i oan kt cua canh nay. Thuyn
trng ng ta vao ban, tay khoanh trc ngc, chm chu nhn
chung ti. ng ta phn vn trong vic tip xuc vi chung ti
chng? ng ta hi hn la a noi my cu ting Phap chng? Rt co
th nh vy. S im lng keo dai my giy va chng ai mun ln
ting trc ca. Cui cung, thuyn trng noi bng mt giong im
am, thuyt phuc:
- Tha cac ngai, ti thao ting Phap, ting Anh, ting c va
ting La-tinh. Ti co th noi chuyn ngay vi cac ngai nhng ti
mun trc ht quan sat cac ngai ri mi quyt nh nn i x
vi cac ngai nh th nao. Tt ca nhng iu cac ngai a k cho ti
nghe, k chung va k ring tng ngi, hoan toan khp vi nhau.
V vy, ti tin rng cac ngai chnh la nhng ngi nh cac ngai a
t gii thiu. Ti bit rng s tnh c a khin ti gp ngai A-rnc, giao s mn lch s t nhin Vin bao tang Pa-ri, c phai
ra nc ngoai lam cng tac nghin cu khoa hoc. Ti bit rng
nhng ngi cung i vi giao s la ng Cng-xy, giup vic giao s,
va ng Net Len, ngi Ca-na-a, th sn ca voi i trn tau Lin-cn
thuc ham i My. Ti nghing mnh to ve ng y. Thuyn trng
khng hoi ti, do o cung chng cn tra li. ng ta noi ting Phap
rt thao, phat m chun mc, dung t chnh xac, cach din at rt
co duyn. Thuyn trng noi tip:
- Chc ngai cho rng cuc gp mt ln th hai cua chung ta
co th din ra sm hn. Nhng khi c bit ngai la ai th ti lai
lung tung kho x! Mai ti khng quyt nh c la nn th nao.
HAI VN DM DI AY BIN
59
Hoan canh ang bun a giao s n vi mt ngi a ct t

quan h vi loai ngi. Giao s a pha v s yn tnh cua ti...
- Mt cach min cng thi,- ti noi.
- Mt cach min cng?
- Thuyn trng hi cao giong.
- Chng le tau Lin-cn a min cng sn ui ti trn khp
mt bin? Chng le ngai a min cng phai xung chic tau o?
Chng le nhng vin an cua cac ngai lai min cng ri vao thn
tau cua ti? Chng le ng Net Len lai min cng lao tn nhon vao
ti? Trong li noi cua ng ta ti cam thy co mt ve gin d a
c nen xung. Nhng ap lai tt ca nhng li trach moc cua
ng ta, ti ch co mt cu tra li hoan toan t nhin.
- Tha ngai, tt nhin la ngai khng c nghe nhng li
n ai ang lan truyn chu My va chu R u v chic tau cua
ngai. Ngai khng c bit la d lun hai luc a a phan ng
th nao trc nhng tai nan rui ro xay ra khi cac tau l m phai
con tau ngm cua ngai! Ti khng mun ngai b mt v phai nghe
bang thng k nhng gia thit ma ngi ta a dung giai thch
iu b mt cua ngai. Nhng ngai nn bit rng khi tm kim ngai
tn vung bin xa xi nht cua Thai Bnh Dng, tau Lin-cn vn
inh ninh rng mnh ang sn ui mt con quai vt nao o ma ho
co nhim vu phai tiu dit ky c! Mt nu ci thoang trn mi
thuyn trng.
- Ngai A-r-nc - ng ta noi, giong bnh tnh hn, - ngai co u
can am khng nh rng tau Lin-cn se khng dt theo va
bn pha chic tau ngm mt cach quyt lit nh khi dt theo
quai vt khng? Cu hoi cua thuyn trng lam ti lung tung. Ti
bit thuyn trng tau Lin-cn se chng phai suy ngh g nhiu.
ng ta se cho mnh co nhim vu dit chic tau ngm cung nh dit
quai vt ma thi.
- Th la ngai phai ng y rng ti co quyn i x vi ngai
nh ke thu? Ti vn im lng chng tra li, cung v ly do a noi
trn.
- Ti a phn vn nhiu,- thuyn trng noi tip.
- Chng co iu g buc ti phai n cn, nim n vi cac ngai.
Nu ti nh thanh toan cac ngai, th ti n gp cac ngai lam g.
Ti co th a cac ngai ln boong, ri cho tau ln xung bin su
Jules Verne
60
va qun hn cac ngai i! Chng le ti khng co quyn c x nh

vy sao?
- Mt ngi man r mi co quyn x s nh vy, ch ngi
vn minh th khng!
Ti tra li.
- Tha giao s, - thuyn trng phan i, - ti hoan toan
khng thuc loai ngi ma ngai goi la vn minh! Ti a ct t
moi quan h vi xa hi v nhng ly do xac ang. Xac ang n mc
nao, ch ring ti bit. Ti khng phuc tung nhng lut l cua cai
xa hi o, va xin ngai ch bao gi da vao no. ng ta a noi ht.
Cai nhn cua ng ta y cm gin va khinh b. Ti thoang co y
ngh rng qua kh cua con ngi nay n giu mt iu b n
khung khip. Chng phai v c ma ng ta t t mnh ra ngoai
nhng lut l xa hi, thoat khoi vong kim toa, gianh c lp va t
do theo y ngha y u nht cua hai t o. Ai co gan rt theo ng
ta di bin su, nu ng ta a chn ng c moi mu toan gy
chin trn mt bin? Tau nao co th chng choi lai chic tau ngm
nay? Vo thep nao co th chu ng c mui nhon cua no? Tt ca
nhng y ngh o thoang qua trong oc ti khi con ngi kho hiu o
ang suy t trm lng. Ti nhn ng ta mt cach khip s va to
mo. Cui cung, ng ta pha v s im lng o:
- Ti a phn vn nhiu. Nhng sau khi suy ngh, ti thy
rng nhng quyn li cua ti vn co th kt hp c vi long
nhn t ma bt ky sinh vt nao cung co quyn hng. Cac ngai se
lai cai tau nay, mt khi s phn a y cac ngai ti y. Ti se
cho cac ngai t do, nhng rt tng i. Ngc lai cac ngai phai
lam ung mt iu kin. i vi ti, ch cn mt li ha cua cac
ngai la u.
- Tha ngai, ti xin nghe, - ti tra li.
- Ti ngh rng ngi t t se khng kho khn g lm khi
chp nhn iu kin cua ngai!
- Tt nhin! Th nay nhe, co th la trong hoan canh bt
thng nao o ti buc phai gi cac ngai trong phong my ting
ng h hoc my ngay. V khng mun dung bao lc ti mun cac
ngai cam oan rng se tuyt i phuc tung ti trong nhng trng
hp nh vy. Cac ngai se khng phai chu trach nhim v tt ca
nhng g co th xay ra. Cac ngai se khng c chng kin nhng
HAI VN DM DI AY BIN
61
s kin ma cac ngai khng tham d. Th nao, cac ngai co chp

nhn iu kin cua ti khng? Ngha la trn chic tau ngm nay
ang din ra nhng vic ma nhng ngi cha t mnh ra khoi
vong phap lut khng nn bit!
Trong tt ca nhng s bt ng ang quyt nh tng lai cua
ti, cai bt ng nay chng phai la nho.
- Chung ti xin nhn, - ti tra li, - Nhng xin ngai cho ti
c hoi.
- Xin ngai c hoi.
- Ngai noi rng chung ti se c hng t do trn tau cua
ngai, phai khng a?
- T do hoan toan.
- Ti mun bit y kin cua ngai v cai t do o.
- Cac ngai co th i lai t do trong pham vi tau, xem xet tau,
quan sat sinh hoat trn tau, tr vai trng hp han hu. Tom lai,
cac ngai c t do nh ti va cac ban ti. Ro rang la chung ti
cha hiu nhau.
- Xin li ngai, nhng o la cai t do cua tu nhn trong xa lim!
Chung ti khng th bng long vi cai t do o c.
- Cung phai bng long thi!
- Sao? Chung ti phai t bo moi hy vong nhn thy T quc,
ban be, gia nh ?
- Vng, va nhn th trut bo ca cai ach nng n ma ngi ta
vn goi la t do i!
- Con v phn ti, - Net Len la ln, - ti khng bao gi ha la
se t bo y nh trn khoi ni y u!
- Ti cung chng bt ng phai ha hen g, ng Net a, -thuyn
trng lanh lung tra li.
- Tha ngai, - ti cung ku ln v khng t chu c, -ngai a
lam dung quyn hanh cua mnh. Tht la v nhn ao!
- Ngc lai, rt nhn ao! Cac ngai b bt lam tu binh tai
trn a! Ch cn ti noi mt li la cac ngai b qung ngay xung
ay bin! Th ma ti a cac ngai sng. Cac ngai a tn cng ti.
Cac ngai a bit c iu b mt ma khng mt ngi nao trn
Jules Verne
62
th gii nay c xm pham vao. o la b mt v ca nhn ti! Cac

ngai tng rng ti se cho phep cac ngai tr v cai mt t ma ti
a vnh vin t bo ? Khng bao gi! Ti se gi cac ngai trn tau
bao am an toan cho ti! Ro rang la thuyn trng a co quyt
nh, va moi ly le chng lai u bt lc.
- Th la ngai cho chung ti c la chon gia cai sng va cai
cht, phai khng a?
- ung vy.
- Cac ban, - ti bao Cng-xy va Net, -tnh hnh th nay
tranh lun cung v ch. Nhng chung ta se khng co ha hen g
rang buc ta vi chu chic tau nay.
- Chng cn ha g ca, -thuyn trng noi. Ri ng ta du
giong noi thm:
- Cho phep ti kt thuc cuc noi chuyn cua chung ta. Tha
ngai A-r-nc, ti bit ngai. Nu nh khng co hai ngi cung i
th co le ngai cung chng than phin g v s ngu nhin a gn s
phn chung ta vi nhau. Trong s nhng cun sach ti a thch,
ngai se thy ca cng trnh nghin cu cua ngai v ay bin. Ti
thng oc i oc lai cun sach o. Ngai a y khoa hai dng
hoc tin ln mt bc rt dai. Tha giao s, cho phep ti c oan
chc vi ngai rng ngai se khng hi tic g v thi gian ngai sng
trn tau cua ti. Ngai se c i du lch vao mt x s diu ky! S
thay i n tng se lam oc tng tng cua ngai rung ng. Ngai
se thng xuyn thy hng thu. Ngai se khng bao gi ht ngac
nhin v nhng cai c nhn thy. Cuc sng cua th gii ngm
di nc se khng ngng trai ra trc mt ngai! Ti ang chun
b mt chuyn i di bin vong quanh th gii - bit u khng
phai la chuyn i cui cung? Ti mun nhn lai mt ln na tt ca
nhng g ti a nhiu ln nghin cu di ay bin! Ngai se la
ngi cung tham d cng vic nghin cu khoa hoc nay cua ti. T
hm nay, ngai se bc vao mi trng mi, ngai se thy nhng
iu ma ngi khac khng bao gi c thy. Hanh tinh cua chung
ta se m ra trc mt ngai nhng b mt su kn nht!
Ti khng giu rng nhng li noi trn cua thuyn trng a
gy cho ti mt n tng su sc. ng ta a gai ung ch nga cua
ti, va trong giy phut ti qun mt rng du co c ngm nhn
nhng ky quan di ay bin cung chng bu lai c cai t do a
HAI VN DM DI AY BIN
63
mt. Nhng ti t an ui rng giai quyt mt vn quan trong th

nay phai co thi gian. V vy, ti ch noi rt ngn:
- Tha ngai, du ngai a oan tuyt vi loai ngi, ti vn hy
vong rng ngai khng xa la vi nhng tnh cam con ngi. Chung
ti gp nan, ngai a rng long tip nhn chung ti ln tau cua
ngai. Chung ti se khng bao gi qun n o. V phn ti, ti xin
thu thc rng nu kha nng phuc vu khoa hoc co th lam ti bt
ngh ti t do, th cuc gp mt vi ngai co th n bu qua y u
cho s thit thoi o.
Ti tng thuyn trng se bt tay ti giao c, nhng
ng ta chng a tay ra.
- Con vn cui cung, - ti noi v thy con ngi kho hiu
o sp bo i.
- Ngai c noi.
- Xin ngai cho bit quy danh.
- Tha ngai, i vi ngai, ti la thuyn trng N-m con i
vi ti th cac ngai ch la hanh khach cua tau Nau-ti-lux.
Thuyn trng N-m goi ngi hu va ra lnh cho anh ta
vn bng th ting kho hiu y. Ri ng ta bao Cng-xy va Net
Len:
- Ba sang ang ch cac ngai phong ring. Cac ngai chu
kho i theo anh nay.
- Ti sn sang!
Net tra li. Th la cui cung ho a ra khoi phong giam, ni
ho a b nht hn ba mi ting ng h.
- Ngai A-r-nc, by gi chung ta cung i n sang. Ngai co
vui long theo ti khng?
- Tha thuyn trng, ti xin tun lnh ngai.
Ti i theo N-m. Qua ngng ca, ti bc vao mt hanh
lang hep co in sang. i c khoang mi met chung ti vao mt
cn phong ln. o la phong n c bai tr rt trang nha. My cai
tu thp bng g si k hai u trong co nhiu bat, a, cc, tach
bng s va pha l quy gia. Nhng dung bng bac phan chiu
anh sang doi t trn xung. Nhng bc ve tinh vi trn trn lam
Jules Verne
64
anh in du i. Gia phong k mt cai ban trn bay nhng b

n t tin. Thuyn trng N-m noi:
- Mi ngai ngi xung n! Chc ngai a oi mm.
Ba sang gm nhiu mon n lam hoan toan bng nhng san
vt cua bin. Tuy vy, co my mon khin ti thc mc. Du c
nu rt ngon, ti vn cam thy co mt mui v la la, nhng ch mt
lat sau ti a qun i ngay. Ti thy tt ca nhng mon n o u
co nhiu ln nn khng nh rng no u la hai san. Thuyn
trng N-m a mt nhn ti. Ti chng hoi g, nhng t ng ta
tra li nhng cu hoi ang quay cung trong u ti.
- Phn ln nhng mon nay xa la i vi ngai, nhng ngai c
n i, ng s. No va lanh va b. T lu ti khng n tht,
nhng ngai thy o, ti vn khoe manh nh thng. Anh em thuy
thu cua ti ai cung vam v sung sc, va chung ti n ung nh
nhau.
- Vy la nhng mon n nay u t hai san ch bin ra?
- Tha giao s vng! Bin thoa man moi nhu cu cua ti. Ti
c bua li la keo c rt nhiu tm ca. Ti ln xung bin su
ni con ngi hnh nh khng ti c, ti sn bt cac loai ca trong
nhng canh rng ngm. Nhng an ca cua ti, ta nh an ca cua
vua thuy t, nhn nh kim n trn nhng ng co ngm di ai
dng. t ai cua ti bao la va ban tay tao hoa cung khng n
ni ngheo sang tao.
Ti ngac nhin nhn N-m va noi:
- Tha ngai, ti hiu ro rng nh dung li ma ngai a co ca
rt ngon. Ti hiu, tuy cha ro lm, la ngai con sn bt ca nhng
canh rng ngm di bin. Nhng ti hoan toan khng hiu v sao
trong thc n lai co ca mon tht, du rt t?
- Tha ngai, ti khng n tht nhng thu vt trn can.
- Th th cai g y?
Ti ch vao cai a ng my ming tht bo.
- Tha giao s, cai ma ngai tng la tht bo ch la tht thn
cua rua bin. Con y la gan ca heo ran. Ngai rt d lm mon nay
la ra-gu ln! u bp cua ti bao quan thc phm rt tai. Ngai
nn nm mi th mt t. y la kem lam bng vang sa ca voi.
y la ng lam bng cy phu-cut khng l a Trung Hai. Va
HAI VN DM DI AY BIN
65
cui cung, xin mi ngai n mt lam bng a-n-mn, ma mui v

chng kem g cac th qua chn thm nht trn mt t. Ti nm
mi th mt chut khng phai v tham n ma v to mo. Trong khi
o, thuyn trng N-m lam ti m i bng nhng chuyn thn
ky cua ng ta.
- Tha ngai A-r-rc, bin a nui ti. Bin hao hip v cung.
Bin chng nhng cho ti n, con cho ti qun ao mc. Vai may
qun ao ngai ang mc c dt bng tuc ti cua my loai nhuyn
th hai vo. Nc hoa trn ban ra mt phong ngai c ct t
nhng thc vt bin. m ngai nm cung lam bng th co mm
di bin. Ngoi but ngai dung chnh la mt si ru ca voi con mc
th do mt ng vt bin tit ra. Ti sng bng nhng tng phm
cua bin va ti luc nao o bin cung se ly lai nhng qua tng cua
mnh!
- Ngai co yu bin khng, tha thuyn trng?
- Ti rt yu bin! Bin la tt ca! No chim bay phn mi b
mt trai t. Hi th trong lanh cua no cho ta thm sc manh.
Trong canh mnh mng bat ngat cua bin, con ngi khng c c
v anh ta cam thy co nhp p cua cuc sng quanh mnh. Trong
bin ca co nhiu sinh vt ky diu la thng. Bin la s vn ng
vnh cu va tnh yu, la cuc sng v tn nh mt nha th cua cac
ngai a vit. Va, tha giao s, mi trng nc tht la iu kin
u vit c bit cho s sng phat trin. Di nc co ca ba vng
quc cua t nhin: khoang vt, thc vt, ng vt. Gii ng vt co
v s ging, loai. Bin tnh mch v cung! Bin khng chu khut
phuc nhng tn bao chua. Trn mt bin, bon chung con co th
lam nhng iu ngang trai, gy ra chin tranh, git hai con ngi.
Nhng di su mi met th chung bt lc, uy quyn cua
chung cung ht! Tha ngai, ngai hay lai y, hay sng gia bin
ca mnh mng nay. y, ch co y mi co c lp thc s!
y khng co bao chua! y ti c t do!
Thuyn trng N-m bng im bt. ng ta a vi pham s de
dt thng ngay cua mnh chng? ng ta n hn la a noi qua
nhiu chng? N-m bi hi i i lai lai my phut trong phong.
Thn kinh ng ta dn dn n nh, ve mt lai lanh lung nh cu.
Cui cung, N-m n gn ti va noi:
- Tha giao s, nu ngai mun i xem tau Nau-ti-lux ti xin
hng dn ngai.
Jules Verne
66
CHNG 11
TAU "NAU-TI-LUX"
Ti i theo thuyn trng N-m. Canh ca cui phong n

m ra, chung ti bc vao cn phong bn canh cung rng nh vy.
o la th vin. Trong nhng chic tu bng g mun, trn nhng gia
rng, sach xp thanh hang, quyn nao cung ong ba ging nhau.
Tu k doc tng, cao t san ti trn. Cach tu mt chut la nhng
chic i-vng rng, boc da mau nu, k sat nhau. Gia th vin co
mt cai ban trn bay nhiu tap ch va mt s bao cu. B sung cho
tt ca s hai hoa o, bn ban cu bng knh m roi anh sang in
t trn xung. Ti quan sat cn phong ep e o, trong long ht
sc ngac nhin va than phuc.
- Tha thuyn trng, - ti noi vi N-m luc o ang nm
dai trn i-vng, - th vin cua ngai co th la nim t hao cho bt
c toa lu ai nao trn luc a. Ti rt sng st khi ngh rng cai
kho bau nay lai theo ngai i du lch di ay bin!
- Tha giao s, ngai co th tm thy u nhng iu kin
thun li lam vic nh th nay? y im lng, tnh mch hoan
toan. phong lam vic cua ngai trong Vin bao tang Pa-ri u co
c nhng iu kin tt nh vy.
- Tt nhin la khng! Ti phai thu nhn rng, so vi phong
lam vic cua ngai th phong lam vic cua ti Pa-ri con rt ngheo
nan. Ngai co t nht sau, bay ngan cun sach.
- Tha ngai, mi hai ngan cun tt ca. Sach bao la vt duy
nht ni lin ti vi mt t. i vi ti, th gii nay ngng tn tai
t ngay tau Nau-ti-lux ln xung bin ln u. Hm o ln cui
cung ti mua sach va bao ch. Tha giao s, ngai co th s dung
th vin cua ti mt cach t nhin.
Ti cam n thuyn trng N-m ri n xem nhng gia
sach. y tp hp cac loai sach khoa hoc, trit hoc, vn hoc bng
cac th ting. Nhng ti chng thy mt tac phm nao v kinh t
HAI VN DM DI AY BIN
67
chnh tr ca. Chc la a co lnh nghim cm khng cho mang loai

sach nay ln tau. Mt chi tit ang chu y: sach c xp th t a,
b, c, bt k la c vit bng th ting nao. Co le thuyn trng
N-m thao tt ca cac th ting. Trong s sach bao, ti thy tac
phm cua nhng nha vn, nhng nha t tng v ai cua th gii
c ai va hin ai -tt ca nhng g u tu nht a c thin tai
cua con ngi sang tao ra trong lnh vc lch s, th ca, vn xui
va khoa hoc, t Hm-me n Vch-to Huy-g, t Ra-b-le n
Giooc-gi Xng. Nhng du sao, sach khoa hoc cung chim u th
trong th vin nay. Sach v c hoc, an ao hoc, thuy vn hoc, kh
tng hoc, a ly hoc, ng vt hoc v.v... xen ke vi nhng tac
phm v lch s t nhin, theo ti hiu, la i tng nghin cu
khoa hoc chu yu cua thuyn trng. y co toan b tac phm
cua cac nha khoa hoc ni ting th gii, nhng "Thng bao cua
Vin han lm khoa hoc", nhng tuyn tp cua cac hi a ly, v.v...
Hai cun sach cua ti cung vinh d c ng trong s sach
o, va co le nh chung ma ti c i x t t trn tau Nau-ti-lux
nay! Cun "Nhng c s cua thin vn hoc" cua Gi-dep Bec-trng xut ban nm 1865 cho phep ti kt lun tau Nau-ti-lux c
a xung nc khng sm hn nm o. Nh vy, thuyn trng
N-m bt u cuc sng ngm di nc mi ba nm trc y.
Ti hy vong se xac nh c thi im chnh xac, nu tm thy
c sach bao u th gi lam vic o, hn na ti khng mun
hoan vic tham quan tau Nau-ti-lux lai. Ti noi:
- Xin cam n ngai a cho phep ti s dung th vin cua ngai.
y co bao nhiu sach khoa hoc quy gia! Ti se khng bo l dp
may nay.
- y chng nhng la th vin ma con la phong hut thuc
na, - N-m tra li.
- Phong hut thuc ?
Ti ngac nhin.
- Phong hut thuc trn tau Nau-ti-lux ?
- ung vy!
- Nu th th, tha ngai, ti phai gia nh rng ngai vn co
quan h vi La Ha-ba-na.
- Hoan toan khng. Xin mi ngai hut th mt iu thuc xga. No thc khng phai la x-ga La Ha-ba-na, nhng nu ngai
Jules Verne
68
sanh hut th no chc se hp khu v cua ngai. Ti ly mt iu,

hnh dang rt ging x-ga La Ha-ba-na loai tt nht, nhng hnh
nh c cun bng nhng la vang ong. Ti chm la hut bn
chic en ln t trn mt cai bng ng hun rt ep, ri ht
mt hi dai vi ve say sa cua mt anh nghin b oi thuc la a
hai ngay.
- X-ga ngon tuyt, nhng y co tht la x-ga khng, tha
ngai?
Ti hoi.
- X-ga tht, nhng khng phai la cua La Ha-ba-na hay Th
Nh Ky. Bin cung cp cho ti loai tao him, co nhiu cht ni-c-tin
nay. By gi ngai con them x-ga La Ha-ba-na khng?
- Tha thuyn trng, t gi phut nay, ti coi re chung ri.
- Xin ngai c hut thoa thch va ng hoi v ngun gc cua no.
Chng ai anh thu no ca, nhng chng v th ma no kem gia tr
i u.
- Ngc lai!
Luc o thuyn trng N-m m canh ca i din vi ca
vao th vin. Th la ti bc sang phong khach anh sang choi loa.
o la mt gian phong ln, dai mi met, rng sau met, cao nm
met. My ngon en giu trn trn toa anh sang xung nhng vt
bau bay trong phong bao tang. ung, y la mt phong bao tang
thc s, ni nhng tng vt cua thin nhin va nhng tac phm
ngh thut c mt ban tay tai hoa hp lai. Khoang ba chuc bc
tranh cua cac hoa s v ai trang hoang xung quanh tng, xen vao
gia la nhng la chn va ao giap cua cac ky s thi xa. o la
nhng bc hoa ht sc quy gia ma ti a c chim ngng trong
nhng phong tranh t nhn chu R u va nhng trin lam ngh
thut. Nhiu trng phai hi hoa c in c trng bay y. Li
tin oan cua thuyn trng N-m bt u thanh s tht: ti a
ngac nhin ht sc!
- Tha giao s, - N-m noi, - ti mong ngai th li cho v
vic on tip ngai qua n s, va phong khach khng c gon
gang lm.
- Tha thuyn trng, - ti tra li, - tuy cha hiu bit g v
ngai, ti vn manh dan cho ngai la mt hoa s!
HAI VN DM DI AY BIN
69
- Nghip d thi, xa kia ti rt thch su tm nhng tac

phm rt u tu do ban tay con ngi lam ra. Ti la ngi su tp
say m, khng bit mt moi va a tm c my tac phm rt quy
gia. B tranh nay la ky nim cui cung v mt t. Ti xem nhng
hoa s ng thi cua ngai cung nh cac hoa s thi xa. Thin tai
u co tui tac!
- Th con cac nha soan nhac?
- Ti ch vao cac tac phm cua Rt-xi-ni, M-da, Be-t-ven...
bay la lit trn chic ai phong cm, chim ca khoang tng gia
hai ca ra vao. Thuyn trng N-m tra li:
- i vi ti, nhng nhac s nay la nhng ngi ng thi vi
Ooc-ph-ux, v khai nim thi gian a b xoa nhoa trong oc ti...
Thuyn trng im lng va suy ngh lng xung. Ti nhn ky
khun mt ng ta, long v cung xuc ng, N-m ta vao cai ban
g quy va dng nh a qun bng ti i. Khng mun can tr
dong suy ngh cua N-m, ti quay ra xem nhng vt bau. Nhng
tac phm ngh thut c bay canh nhng san phm cua thin
nhin. Rong bin, vo c, vo trai va nhng tng vt khac cua ai
dng, chc do ban tay N-m su tm, chim mt v tr ni bt
trong b su tp cua ng ta. Gia phong khach co mt b phun
nc c in chiu sang t di ln. Trong my tu knh rt ep,
nhng vt mu him nht cua ai dng c xp loai va dan
nhan bn ngoai. Cac ban th hnh dung xem mt ngi nghin
cu t nhin nh ti luc o sung sng n mc nao! nhng
ngn c bit co tng chui ngoc trai ep tuyt trn, ong anh u
mau sc di anh sang in, ngoc trai mau hng ly t ay bin
o; ngoc mau xanh, mau vang, mau da tri, mau en, mt san
phm ky la cua loai nhuyn th tt ca cac ai dng; cui cung
la nhng vin ngoc v gia ly t loai trai ln nht va him nht.
Co my vin ngoc ln hn qua trng chim cu, mi vin u t
hn vin ngoc ma nha tham him Ta-vec-ni- a ban cho vua Ba
T ly ba triu ng. Khng th xac nh gia tr cua b su tp
nay c. Thuyn trng N-m phai tn hang triu ng mua
nhng vt bau nay. Ti t hoi, chng bit ng ta ly tin t u
thoa man nhng thch thu cu ky cua mnh? Nhng ngay luc o
N-m bao ti:
- Ngai xem nhng vo trai, c cua ti y a? ung la chung co
th lam cac nha t nhin hoc thch thu, nhng i vi ti, chung
Jules Verne
70
con co mt ve quyn ru c bit v t tay ti a su tm chung va

chng con vung bin nao trn trai t ma ti cha tm n.
- Tha thuyn trng, ti hiu, rt hiu la ngai thu v bit
bao khi ngm nhn nhng vt bau cua mnh. Va chung lai do
chnh tay ngai su tm c! Chng mt Vin bao tang nao chu
R u co ni mt b su tp ng vt va thc vt bin phong phu
nh th nay. Nhng nu ti qua say sa nhng vt nay th con
u oc u i thm tau? Ti hoan toan khng mun i su vao
nhng b mt cua ngai, nhng xin thu thc rng, cu tao cua tau
Nau-ti-lux, nhng may moc lam cho tau co tnh c ng la thng
nh vy a kch thch cao tnh to mo cua ti! Trn tng phong
khach, ti thy nhng may moc ma ti khng ro dung lam g.
Ti co th tm hiu c khng a?
- Tha giao s, ti a noi rng ngai c t do trn tau cua
ti. Nh vy, khng co ch nao trn tau Nau-ti-lux nay ma ngai
khng th t chn ti! Ngai co th xem xet tt ca cac b phn cua
tau, va ti xin sn long hng dn ngai.
- Tha thuyn trng, ti v cung cam ta ngai! Ti se khng
dam lam dung long tt cua ngai! Ch xin ngai cho ti c tm hiu
cng dung cua cac dung cu vt ly nay...
- Tha giao s, trong phong ti cung co nhng may moc y ht
nh y. Ti se giai thch ngai ro cng dung. Nhng trc ht,
xin ngai hay cung ti xung phong a chun b ring cho ngai.
Ngai cn bit mnh se sng trn tau Nau-ti-lux th nao!
Ti i theo thuyn trng N-m. Sau khi i qua mt canh
ca goc phong khach, chung ti bc vao mt hanh lang hep,
chay doc thanh tau. Ti mui tau, N-m dn ti vao nhng cn
phong rt ep, co gng, ban ra mt va nhng tin nghi khac.
Ti ch con bit cam n ngi chu nha ang yu o thi.
- Phong cua ngai lin vi phong ti, - N-m va noi va m
mt canh ca khac, - phong ti lai thng vi phong khac, ni ta
va ra.
Phong thuyn trng co ve khc kh gn nh nha tu. Mt
chic gng st, mt ban lam vic, my cai gh, mt chu ra mt.
Trong phong tranh ti sang. Ch co nhng dung cn thit nht.
Thuyn trng ch vao mt chic gh va bao ti:
- Mi ngai ngi. Ti ngi xung gh, va N-m bt u giai
thch.
HAI VN DM DI AY BIN
71
CHNG 12
TT CA U CHAY BNG IN!
- Tha ngai, - thuyn trng N-m ch vao cac may moc treo
trn tng, - y la toan b thit b dung iu khin tau Nau-tilux. Tai y, cung nh trong phong khach, chung bao gi cung
trc mt ti va bao cho ti bit chic tau ang im nao cua ai
dng va ch ca hng i cua tau. Mt s may moc ngai a quen
thuc. y la nhit k o nhit khng kh trong tau. y la
ap k o ap sut khng kh, nh o co th d oan thi tit, m
k o m trong kh quyn. y la may bao bao va a ban
hoc ch ng i; may xac nh v bng cao cua mt tri;
ng h chnh xac xac nh kinh. Va cui cung la nhng th
ng knh vin vong ban ngay va ban m ma ti dung quan sat
chn tri mi khi tau Nau-ti-lux ni ln trn mt bin.
- Vng, tt ca nhng may moc nay u la vt thng dung cua
ngi i bin ma ti a quen thuc t lu. Nhng co nhng th
chc lin quan ti nhng c im cua vic iu khin tau ngm.
Nh cai mt ng h ln co kim chuyn ng co phai la ap k
khng?
- ung la ap k! No dung o ap lc nc, nh o ta xac
nh c su cua con tau.
- Con y la nhng may thm do kiu mi, phai khng a?
- Vng, o la nhng may o nhit cac lp nc khac
nhau.
- Th con nhng dung cu nay? Ti khng hiu chung dung
lam g?
- Tha giao s, n y ti cn giai thch i li ngai ro.
Chng bit ngai co mun nghe khng? Ngng mt lat, thuyn
trng N-m noi tip:
Jules Verne
72
- Trong thin nhin co mt sc manh hung hu, d iu

khin, d s dung. No co th ng dung vao nhiu trng hp rt
khac nhau va moi th trn tau cua ti u phuc tung no. Tt ca
u xut phat t no! No chiu sang, si m, lam may moc hoat
ng. Sc manh o la in nng.
- in nng?
Ti ngac nhin.
- Tha ngai, vng.
- Tha thuyn trng, tuy vy tc c bit cua chic tau
nay co lin quan g vi nhng kha nng cua in. Cho ti nay sc
sng cua in nng vn rt han ch va kha nng cua no ht sc
khng ang k.
- Tha giao s, cach dung in lc trn tau nay rt khac vi
nhng cach thng thng. Ti ch xin noi vn tt nh vy!
- Tha ngai, ti khng dam nai g thm. Nhng li giai thch
va ri cua ngai tuy ngn nhng a lam ti thoa man. Thu thc la
ti rt sng st. Ch xin hoi ngai thm mt iu. Ti hy vong se
c ngai giai ap nu ngai khng cho ti la thiu lch s. Nhng
yu t dung tao ra cai sc manh ky diu y chc rt chong can,
phai khng a? Kem chng han, ngai se thay th bng g! Ngai co
quan h g vi mt t u?
Thuyn trng N-m noi:
- Ti se giai ap cu hoi cua ngai. Trc ht xin noi ngai
ro rng ay bin co nhng lp qung kem, st, bac, vang, v.v...
Khai thac khng kho g lm. Nhng ti khng mun s dung
nhng cua cai di t ma mun mn cua bin ca s nng
lng cn thit chay con tau nay hn.
- Mn cua bin ca, tha ngai?
- Tha giao s, vng. Bin khng thiu g loai nng lng y.
Ti co th t dy cap cac su khac nhau ly in do s
chnh lch nhit sinh ra. Nhng ti lai dung mt phng phap
thc t hn.
- Phng phap nao a?
- Ngai a bit thanh phn nc bin. C mt ngan gam th co
96,5% nc nguyn cht, 2,66% clo-rua na-tri. Ngoai ra con co mt
t clo-rua ma-ge, va clo-rua can-xi, bro-mua ma-ge, sun-phat mahttp://ebooks.vdcmedia.com
HAI VN DM DI AY BIN
73
ge, sun-phat va can-xi cac-bo-nat. Ngai a bit la clo-rua na-tri co

nhiu trong nc bin. Chnh ti a tach no ra khoi nc bin
cung cp cho cac bnh in.
- Dung clo-rua na-tri?
- Tha vng. Clo-rua na-tri kt hp vi thuy ngn tao nn
cht hn hp thay th c kem. Thuy ngn trong bnh in
khng b phn huy, ch co na-tri la b tiu i, ma na-tri th a co
bin cung cp. Hn na, phai noi rng bnh in na-tri manh hn
bnh in kem t nht hai ln.
- Tha thuyn trng, ti hiu ro tt ca nhng im u vit
cua na-tri trong iu kin cu th cua ngai. Na-tri do bin cung cp.
Rt tt! Nhng vn phai tach no ra khoi hp cht clo-rua ch.
Ngai tach no ra bng cach nao? Tt nhin, cac c-quy cua ngai co
th dung phn hoa cht clo-rua na-tri nhng nu ti khng lm
th in phn tiu thu rt nhiu na-tri. Nh vy s na-tri b mt i
se ln hn s na-tri tach ra c!
- Tha giao s, do o ti khng tach na-tri ra bng in phn
ma dung than a.
- Dung than a?
- Vng, goi la than a bin cung c.
- Ngha la ngai a tm ra phng thc khai thac than a
ngm di bin!
- Tha giao s, ngai se c thy iu o tn mt. Ch xin
giao s kin nhn mt chut, va lai con rt nhiu th gi ri. Giao
s ch cn nh mt iu: ti chu n bin ca v moi mt. Bin ca
cho ti in, ma in th cung cp cho tau Nau-ti-lux nhit nng,
c nng, anh sang, tom lai la ca s sng.
- Nhng khng cung cp khng kh th?
- , ti co th lam c ca khng kh, dng kh tinh khit
nht! Nhng khng cn thit phai lam nh vy, v bt ky luc nao
ti cung co th cho tau ni ln mt bin. Va lai, nu in nng
cha tao ra dng kh th no cung co th dung chay nhng may
bm rt manh nen khng kh trong nhng bnh cha c bit,
giup ti khi cn co th cho tau ln lu di bin.
Jules Verne
74
- Tha thuyn trng, ti khm phuc ngai! Vic ngai tm ra

kha nng chay may cua in la mt phat kin khoa hoc! Ti mt
luc nao o, moi ngi se hiu iu nay!
- Ti khng ro ho co hiu khng? Thuyn trng N-m lanh
lung tra li
- Nhng du sao ti cung a ng dung sc manh quy gia y
mt cach rng rai. No roi ln chung ta mt th anh sang u va c
nh ma mt tri khng co c. By gi mi ngai xem cai ng h
nay: no chay bng in va rt chnh xac. Ti a ch tao no theo s
cua I-ta-li-a va chia mt ng h ra thanh hai mi bn gi, v
i vi ti khng co ngay m, khng co mt tri, mt trng, ma
ch co th anh sang nhn tao nay ma ti mang xung ay bin.
Ngai thy khng, by gi la mi gi sang.
- Rt ung.
- Va y la mt ng dung khac cua in. Cai mt ng h i
vi ngai dung ch tc cua tau Nau-ti-lux. No ni vi chn vt
bng dy in va lun lun cho ti bit tau ang chay vi tc
nao. Ngai nhn xem, chung ta ang i qua mi lm hai ly mt
gi.
- Tht ky diu!
Ti tht ln.
- Qua la ngai a giai quyt ung n nhim vu ng dung mt
nng lng mi ma trong tng lai se thay th sc gio, sc nc va
nhng ng c hi nc.
- Chung ta cha xem ht u, ngai A-r-nc a, - thuyn
trng N-m ng dy.
- Nu ngai mun, chung ta se xung pha lai.
Th la ti a thc s lam quen vi cu truc bn trong cua
chic tau ngm. T gia tau ln mui tau co: phong n dai nm met
cach th vin mt bc tng khng thm nc; th vin dai
nm met; phong khach dai mi met, cach phong thuyn trng
(dai nm met) cung bng mt bc tng khng thm nc; bn
canh la phong cua ti dai hai met ri; cui cung la khoang cha
khng kh dai bay met ri. Tng cng ba mi lm met! Nhng
bc tng khng thm nc va nhng canh ca ong kn la nhng
bao v vng chc, nu b phn nao o trong tau b ro thung. Ti
HAI VN DM DI AY BIN
75
theo thuyn trng N-m i doc nhng hanh lang hep va cui
cung lai n gia tau. o co mt phong hep nm gia hai bc
tng khng thm nc. Mt chic thang bt vt cht vao chn
tng, ghch ln ti trn. Ti hoi N-m, chic thang o dn ti
u.
- Ti xung, - N-m tra li.
- Sao? Ngai co xung na a?
Ti hi ngac nhin.
- Tt nhin! Mt chic xung tuyt vi, va nhe, va chc,
dung dao chi va anh ca.
- Ngha la ngai phai cho tau ni ln mt bin tha xung
xung nc?
- Hoan toan khng phai th! Xung c t mt ch c
bit trn boong tau, pha lai. No co mt cai np khng thm nc
va c vt bu-loong rt cht. Chic thang nay dn n mt cai
np hep trn boong tau. Cai np nay lai thng vi mt cai np
khac cung nh vy di ay xung. Ti chui qua hai cai np o
vao xung. Cai np trn boong ong lai ngay. Sau o ti ong cht
cai np trong xung, ri thao bu-loong. Xung lp tc ni ln mt
nc. Ti m np xung, dng ct bum, ri cheo. Th la ti a
gia bin khi!
- Th ngai tr v tau bng cach nao?
- Tha giao s, ti khng tr v tau theo li cu, ma chnh tau
Nau-ti-lux phai ni ln mt bin!
- Theo lnh ngai?
- Vng, theo lnh ti. Xung c ni vi tau bng dy in.
Ti goi in xung tau, th la xong! Ti ngm nhn tt ca nhng
iu ky diu o ri noi:
- Qua thc khng co g co th n gian hn! Chung ti i
ngang qua mt canh ca m vao mt cn phong nho, dai khng
qua hai met, ni Cng-xy va Net ang chen mt ba ngon tuyt.
Sau o, canh ca bn canh m, chung ti ngo vao: o la bp dai ba
met, hai bn la kho cha thc phm rng. in qua la tin hn bt
ky mt th hi t nao. Moi th u c ch bin bng in.
Nhng dy in chay vao mt cai may lam bng nhng tm bach
kim nho, nung o bach kim ln va duy tr mt nhit cn thit
Jules Verne
76
nu n. in con dung chay may loc cung cp nc ngot tinh

khit cho tau. Gn bp la phong tm y u tin nghi, co voi nc
nong va nc lanh... Tip theo la phong cua thuy thu dai nm
met. Nhng ca phong ong kn nn ti khng xac nh c s
lng ngi lam trn tau. Bc tng khng thm nc th t ngn
phong cua thuy thu vi bung may. Chung ti m ca bc vao
bung, ni thuyn trng N-m -mt ky s hang nht -t cac
may moc chay tau Nau-ti-lux. Bung may dai khoang hai mi
met, in sang trng. No gm hai phn: phn u co nhng c-quy
san ra in nng; phn sau gm toan may moc. Ti ngi thy ngay
mt mui kho chu trong bung may. Thuyn trng N-m nhn
ra iu o va noi:
- Ngai a ngi phai mui cua cht kh ly ra t na-tri. Nhng
cung anh chu, bit lam th nao?
Tuy vy, sang nao ti cung thng gio rt ky trong ca tau. Tt
nhin ti rt thu v khi xem bung may cua tau Nau-ti-lux.
Thuyn trng N-m noi:
- Ngai thy y, in do c-quy san ra c a n bung
may, lam chay ng c in. Nhng ng c nay thng qua mt h
thng may phc tap lam quay chn vt. Mc du chn vt co ng
knh ti sau met, no vn quay c vi tc mt trm hai mi
vong mt giy.
- Va y tau chay nhanh...
- Nm mi hai ly mt gi.
y co n giu mt iu b mt ma ti khng dam nai Nm giai thch. in sao co c cng cao nh vy? Cai nng
lng cc manh y bt u t u?...
Ti hoi:
- Tha thuyn trng, nhng thanh tu cua ngai tht a ro
rang, ti khng dam oi hoi giai thch g thm. Ti vn cha qun
chuyn tau Nau-ti-lux a chay xung quanh tau Lin-cn tai tnh va
nhanh th nao. Nhng tc cao ch la mt mt. Con cn phai
thy hng i cua tau. Con cn bit cach lai tau sang phai, sang
trai, ni ln, ln xung na! Ngai lam th nao co th ln xung
bin su, ni ap sut ln ti mt trm at-mt-phe? Lam th nao
ni ln mt bin c? Sau ht, lam th nao tau chay c
HAI VN DM DI AY BIN
77
mc nc do mnh la chon? Nhng hoi ngai nh vy co le hi s

sang, phai khng a?
- Tha giao s, khng sao ca, - N-m tra li sau giy lat
ngp ngng, -v ngai se vnh vin gn bo vi con tau nay. By gi
mi ngai vao phong khach. o co mt ch lam vic tht s, ngai
se c bit tt ca nhng iu cn bit v tau Nau-ti-lux.
Jules Verne
78
CHNG 13
VAI CON S
Mt lat sau, chung ti a ngi trn i-vng phong khach,

ming ngm x-ga. Thuyn trng trai ra trc mt ti nhng ban
s tau Nau-ti-lux ct ngang va ct doc. ng ta noi:
- Tha ngai, y la nhng ban ve con tau cua chung ta. Tau
co dang mt hnh tru dai, hai u hnh non. No ging mt iu x
ga, va Lun n ngi ta cho rng hnh o la thch hp nht i
vi loai tau nay. Tau dai bay mi met, ch rng nht la tam met.
No khng c ong theo ty l chiu rng bng mt phn mi
chiu dai nh cai tau chay hi nc cua cac ngai. Tuy vy, vi kch
thc o, tau vn re nc mt cach d dang va khng b anh hng
g n tc . Kch thc o cho phep tnh ra din tch va th tch
tau Nau-ti-lux. Din tch no la mt ngan mi mt met vung, th
tch la mt ngan nm trm met khi. Tom lai khi tau ln hn
xung nc, no y i mt ngan nm trm met khi nc hay mt
ngan nm trm tn nc. Khi thit k chic tau ngm nay, ti tnh
toan rng luc cho tau xung nc, chn phn mi th tch no se
chm, con mt phn mi se ni. Trong nhng iu kin o, con
tau se ch y i mt lng nc bng chn phn mi th tch cua
no, ngha la mt ngan ba trm nm sau met khi, hay mt ngan
ba trm nm sau tn nc. Nh vy, cu tao con tau khng cho
phep mt trong lng vt qua con s o. Tau Nau-ti-lux co hai vo:
mt vo ngoai, mt vo trong, c ni vi nhau bng nhng xa bng
st, khin tau co sc bn c bit. Nh cu tao nh vy, tau tr
thanh mt khi vng chc co th chng lai moi ap lc bn ngoai.
Tau vng chc khng phai do nhng inh tan vo ngoai ma nh
c han lin va tnh ng nht cua vt liu. Do o, tau co th
chng choi c vi nhng vung bin hung d nht. Hai vo tau
c lam bng thep tm co ty trong bay phy tam. Vo ngoai day t
nht nm cen-ti-met, nng ba trm chn t phy chn sau tn. Vo
trong long tau: sng, cao nm mi cen-ti-met, rng hm nhm
HAI VN DM DI AY BIN
79
cen-ti-met, nng sau hai tn. May moc, ac, thit b cac loai
tng cng nng chn trm sau mt phy sau hai tn. Nh vy,
trong lng ca tau la mt ngan ba trm nm sau phy nm tam
tn, ngai ro ch a?
- Rt ro, - ti tra li.
Thuyn trng noi tip:
- Khi chay trn mt ai dng, tau ni ln mt phn mi.
Nu mun tau chm hn xung th cn co nhng b cha c mt
lng nc bng mt phn mi th tch cua no, hay la mt trm
nm mi phy bay hai tn nc. Luc nay trong lng tau se la
khoang mt ngan nm trm linh bay tn, va no se chm hn
xung. Tha giao s, trn thc t ung la nh vy! Trong tau
Nau-ti-lux co nhng b cha, ch cn m voi la nc se vao, tau se
chm xung ngang mt bin.
- Tha thuyn trng, y nay ra mt kho khn chnh. C
cho rng tau cua ngai co th chm xung ngang mt bin. Nhng
xung ti cac lp nc su, le nao no khng phai chu mt ap lc
rt cao cua cac lp nc pha trn? Le nao lp ap lc o lai khng
y tau t di ln bng mt lc khoang mt at-mt-phe su
mi met, ngha la khoang mt ki-l-gam trn mt cen-ti-met
vung?
- Hoan toan ung nh vy.
- Th la mun tau Nau-ti-lux ln xung bin su, ngai phai
cho nc vao y cac b cha?
- Tha giao s, chng cn tn nhiu cng sc lm mi cho
tau ln c su, v vo tau co khuynh hng "chm" trong nc...
Ti co nhng b cha d tr cha c mt trm tn nc. Nh
o, ti co th cho tau ln xung rt su. Nu mun tau ni ln
ngang mt bin, ti ch cn bm nc ra khoi b cha phu. Nu
mun tau ni ln khoi mt nc mt phn mi th tch, ti phai
bm ht nc ra khoi tt ca cac b cha.
- Tha thuyn trng, ti phai tha nhn la ngai a tnh
toan rt ung, tranh cai vi ngai tht v ch, hn na nhng tnh
toan o hang ngay c chng minh la chnh xac. Nhng lai nay
sinh ra mt nghi ng...
- Nghi ng g, tha ngai?
Jules Verne
80
- su mt ngan met, vo tau Nau-ti-lux phai chu mt ap

sut la mt trm at-mt-phe, phai khng a? Nhng nu ngai mun
bm ht nc ra khoi cac b cha tau ni ln mt nc th cac
may bm cua ngai phai thng c ap sut mt trm at-mt-phe,
phai khng a? Ma ap sut o la mt trm ki-l-gam trn mt centi-met vung! Th th may bm phai manh lm...
- Va ch co th chay bng in, - N-m vi noi nt.
- Tha ngai, ti xin nhc lai rng nhng kha nng cua tau
Nau-ti-lux hu nh khng b han ch. Nhng may bm trn tau
rt manh. Ngai a thy iu o khi ca mt ct nc ln do nhng
may bm o gii ln boong tau Lin-cn. Va lai, ti ch dung nhng
b cha d tr trong trng hp han hu, ngha la khi cn cho tau
ln xung su t mt ngan nm trm met n hai ngan met. Ch
khi cn lm ti mi bt c-Quy lam vic nhiu. Va nu ti hng
ln mun cho tau ln xung ay bin, di su hai ba hai ly, ti
se dung mt phng phap phc tap hn nhng khng kem bao
am hn.
- Phng phap g vy, tha thuyn trng?
Ti hoi.
- Trc ht, ti cn k ngai nghe v cach lai con tau.
- Tha thuyn trng, ti rt nong long mun nghe!
- Mun lai con tau sang trai, sang phai hay chay vong, tom
lai, mun lai tau trn mt phng nm ngang, ti s dung tay lai
bnh thng. Nhng ti co th lai tau theo chiu thng ng, t
trn xung va t di ln, bng hai mt phng nm nghing, gn
thanh tau ch mc nc. Hai mt phng o khng c nh, t
trong tau co th thay i v tr cua chung bng nhng on by rt
manh. Nu chung nm song song vi long tau th tau chay trn
mt phng nm ngang. Nu no nghing i th tuy theo nghing
ma ti bit tau ang ln xung theo mt ng cheo co th keo dai
tuy y, hay ang ni ln cung theo ng cheo o. Ngoai ra, con co
th cho tau ni ln nhanh hn bng cach cho chn vt ngng hoat
ng. Di ap lc nc, tau Nau-ti-lux se ni phnh ln mt bin
theo chiu thng ng, nh mt qua kh cu c bm cng khinh
kh.
- Thuyn trng c lm!
Ti reo ln.
HAI VN DM DI AY BIN
81
- Nhng lam th nao lai c tau mt cach mo mm nh

vy?
- Bung lai cua tau nh ln khoi thn tau va c lp mt
loai knh day.
- Knh chu sao c ap sut ln nh vy?
- Chu c rt tt! Pha l ri xung t d v, nhng lai
chu c ap lc nc rt ln! Nm 1864, bin Bc a tin hanh
anh ca th bng anh sang in. Kt qua ra sao? Nhng a nho
bng pha l day bay mi-li-met a chu c ap sut mi sau atmt-phe! Ngoai ra con co thm mt dong in manh na. Con
nhng tm knh ti ang dung th day t nht hai mi mt cen-timet, ngha la day hn nhng a pha l noi trn ba mi ln.
- Tha thuyn trng, ti a ro! Nhng mun nh hng
trn ng i th phai co anh sang, ma di bin th ti en...
- Pha sau bung lai co mt en pha cc manh chiu xa ti
na hai ly.
- Tha thuyn trng, tht la gioi, gioi lm! By gi ti a
hiu v sao bin lai sang rc mt vung, lam cac nha bac hoc phai
lung tung... Nhn tin xin ngai cho bit thm, vu tau Nau-ti-lux
va Xct-len m vao nhau gy ra bao d lun n ao, phai chng
ch la chuyn ngu nhin?
- Tha giao s, hoan toan ngu nhin! Tau ti ang chay
di mt bin hai met th xay ra tai nan. Nhng ti cung thy
ngay la hu qua khng nghim trong lm.
- Tha ngai, khng sao! Nhng con vic ngai cham tran vi
tau Lin-cn...
- Tha giao s, rt tic la mt trong nhng chin ham tt
nht cua ham i My a b nan. Nhng ngi ta a tn cng ti,
buc ti phai t v. Tuy vy, ti cung ch lam no mt kha nng tn
cng thi. No ch cn sa cha qua loa mt cang gn nht.
- Tha thuyn trng, tau Nau-ti-lux cua ngai qua la mt
con tau tuyt diu.
- Tha giao s, vng, - N-m xuc ng, - ti yu no nh mau
tht mnh! Nu tau be cua cac ngai phai chu ng moi bt ng khi
i bin va gp him nguy khp ni, nu n tng u tin ma
bin gy ra cho cac ngai la s khip s vc thm, th trn tau
Jules Verne
82
Nau-ti-lux nay, con ngi co th yn tm. y chng s thn tau

b bep v hai vo tau con rn hn st; y chng co bum ma s
gio lam rach, chng co ni hi ma s b n, chng s chay v khng
co vt g bng g, chng co than ma s ht, v tau hoan toan chay
bng in; chng s m vao tau khac v ch co mnh no di bin
su; y chng s bao tap v ch di mt nc vai met, bin rt
lng! Tha giao s, chic tau ngm nay hoan hao nh vy o! Va
nu ung la ngi phat minh tin con tau cua mnh hn ngi ch
tao, va ngi ch tao lai tin hn thuyn trng, th ngai hiu la ti
tin tng tau Nau-ti-lux n mc nao, v ti va la ngi phat
minh, va trc tip ch tao, va la thuyn trng con tau o. Nm noi rt hao hng. Cai nhn bc la, nhng ng tac manh me
lam ng ta khac hn luc thng. ung, ng ta yu quy con tau cua
mnh nh cha yu con. Mt cu hoi, co th la s sang, bt khoi
ming ti:
- Tha ngai N-m, ngai la ky s a?
- Tha giao s, vng. Ti a theo hoc Lun n, Pa-ri va
Niu I-ooc khi con la ngi cua mt t.
- Nhng sao ngai co th gi c b mt vic ong chic tau
ngm ky diu nay?
- Tha ngai, mi b phn cua tau ti t lam mt nc.
Cng dung cua mi th hang t lam ti u ba ra. Thn tau c
ong Cr-d (Phap), truc quay lam Lun n, vo tau Li-vcpun (Anh) chn vt Gla-d-gu (Anh), b cha Pa-ri, mui nhon
cua tau t lam Thuy in, may moc ch tao Ph, cac may o
lam Niu I-ooc, vn vn. Ho nhn c nhng ban ve cua ti di
nhng tn khac nhau.
- Nhng sau khi nhn c nhng b phn ring le, ngai
phai lp rap lai ch a?
- Xng ong tau cua ti trn mt hon ao vng gia ai
dng. o anh em cng nhn do ti ao tao, nhng ng ch
dung cam cua ti a lp rap tau Nau-ti-lux di s iu khin cua
ti. Khi tau ong xong, chung ti a t chay moi vt tch cua
mnh trn ao, va nu co th, ti con cho n tung ca ao ln na!
- Co le chic tau a lam ngai tn kha nhiu tin?
- Tha giao s, mi tn tn mt ngan mt trm hm nhm
Phrng. Tau Nau-ti-lux nng mt ngan nm trm tn. Nh vy,
HAI VN DM DI AY BIN
83
ong no tn chng hai triu Phrng, nu ch tnh tin thit b.

Cng thm t nht bn
- nm triu Phrng na la gia tr cac b su tp va cac tac
phm my thut c bao tn trn tau.
- Xin thuyn trng cho ti hoi mt cu cui cung!
- Xin ngai c hoi.
- Thuyn trng giau lm, phai khng a?
- Ti giau co v tn. Ti co th tra h nc Phap mon n mi
ty Phrng mt cach d dang! Ti m m nhn N-m. Chng
bit ng ta co lam dung long tin cua ti khng? Thi gian se tra li.
Jules Verne
84
CHNG 14
DONG "SNG EN"
Nc chim mt din tch hn ba mi tam triu hec-ta trn

mt t. Th tch khi nc o la hai ty hai trm nm mi triu
hai ly khi. Nu hnh dung khi nc o la hnh cu th ng
knh cua no la sau mi dm, nng ba ty tn. Noi mt cach hnh
tng th o la lng nc cua tt ca cac dong sng u chay lin
trong bn van nm!... Tng quan gia t va nc trn a cu a
nhiu ln thay i va cui cung a hnh co cai din mao nh
chung ta thy trn cac ban a ly hin nay. t lin a ln c
cua nc ba mi bay triu sau trm nm bay hai ly vung, hay la
mi hai ty chn trm mi sau triu hec-ta. Hnh dang cac luc a
cho phep chung ta chia bin ra lam nm khu vc chnh: Bc Bng
Dng, Nam Bng Dng, n Dng, ai Ty Dng, Thai
Bnh Dng. Thai Bnh Dng chay sut t bc xung nam, chim
ca khoang khng gian gia hai cc, va chay t ty sang ng, nm
gia chu a va chu My, chim mt trm bn nhm kinh. o la
ai dng yn lng nht, lung nc rng va khng chay xit, nc
triu ln xung va phai, ma nhiu. o la ai dng ma ti bt
u cuc hanh trnh trong nhng iu kin c bit nht. Thuyn
trng N-m noi:
- Tha giao s, nu ngai mun ta se xac nh ung ni chung
ta ang , xac nh ung im xut phat cua cuc hanh trnh cua
chung ta. By gi la mi mt gi bn nhm phut. Ti se ra lnh
cho tau ni ln mt bin. Thuyn trng bm chung in ba ln.
Lp tc cac may bm bt u bm nc ra khoi cac b cha. Kim
trn ap k nhch dn ln trn, cho bit ap sut ngay cang giam.
Cui cung, kim ng yn.
- Chung ta a ln ti mt bin, - N-m noi. Ti i v pha
chic thang trung tm. Sau khi treo ln thang, ti chui qua mt
cai np ri ln boong tau. Tau ni ln khoi mt nc khng qua
tam mi cen-ti-met. Thn tau tron va dai ging ht mt iu x
HAI VN DM DI AY BIN
85
ga. Ti chu y ti vo tau bng thep tm ghep lai, trng ta vy cua

loai bo sat. Va ti hiu v sao ngi ta tuy co nhng knh vin vong
manh nht, nhng vn tng lm con tau la mt con ca bin.
Chic xung c giu mt na trong thn tau, tao nn mt ch li
nho gia boong. Pha mui va pha lai co hai bung nho, thp, mt
phn c lp knh day: pha trc la bung lai, pha sau co mt
en pha rt manh soi ng.
Bin rt ep, tri quang. Thn tau hnh thoi ch hi bp
bnh trn song. Ngon gio ng thi nhe lam mt bin ln tn.
Sng mu khng che phu chn tri nn co th quan sat mt cach
rt chnh xac. Tm mt nhn xa khng b vng mt vt g. Chng
co mt hon ao nho, mt mom a, chng con mt vt tch g cua
tau Lin-cn... Ch co tri nc mnh mng! Thuyn trng N-m
ly may chun b o cao cua mt tri xac nh tau ang
v nao. Khi quan sat, khng mt th tht nao cua tay ng ta rung
ln, ta nh cai may ang nm trong tay mt pho tng vy.
- ung gia tra, - N-m noi, - tha giao s, mi ngai... Ti
a mt nhn ln cui cung mt nc mau hi vang, chc la gn
b bin Nht Ban, ri theo N-m xung phong khach. N-m
dung ng h tnh toan, xac nh kinh cua ni o ri kim tra
lai. ng ta noi:
- Tha ngai A-r-nc, chung ta ang 137, 15 kinh ty.
- Theo kinh tuyn nao?
- Ti hoi ngay va hy vong rng cu tra li se lam sang to hn
vn quc tch cua N-m.
- Tha ngai, ti co nhiu loai ng h theo kinh tuyn Pari, kinh tuyn Grin-uyt va kinh tuyn Oa-sinh-tn. Nhng to
long knh trong ngai, ti a chon kinh tuyn Pa-ri. Cu tra li nay
chng giai ap c vn g. Ti nghing mnh cam n. N-m
noi tip:
- Chung ta ang 137,15 kinh ty thuc kinh tuyn Pa-ri
va 30,7 v bc, ngha la cach b bin Nht Ban ba trm hai ly.
Hm nay, mung 8 thang 11, ung 12 gi tra, chung ta bt u
cuc hanh trnh vong quanh trai t ngm di bin.
- Cu chua che ch cho chung ta!
Ti noi.
Jules Verne
86
- By gi, xin giao s tip tuc cng vic cua mnh. Ti a ra

lnh cho tau chay theo hng ng - ng bc su nm mi
met. Trn ban se anh du ng i cua tau. Phong khach
thuc quyn ngai s dung. Xin tam bit ngai. Thuyn trng Nm cao t ri i ra. Ti lai vi nhng y ngh cua mnh. Ti ngh
v N-m. Liu sau nay ti co bit c quc tch cua con ngi b
n a t bo T quc mnh khng? Cai g a khin ng ta cm ghet
loai ngi, mt long cm ghet, khao khat tra thu? Phai chng ng
ta la mt trong nhng nha bac hoc khng c tha nhn, la mt
thin tai "b ngi i ht hui", nh Cng-xy noi? Chng ai bit!
S phn a nem ti ln tau ng ta, tnh mnh ti nm trong tay
ng ta. ng ta tip on chung ti mt cach la lung nhng vn chu
ao. a tay cho ti bt!
Ti suy ngh lin min sut mt ting ng h va c gng i
su vao b mt cua con ngi y. Mt ti v tnh dng lai ni tm
ban th gii trai trn ban. Ti ln ngon tay trn ban va tm
thy giao im kinh va v ma thuyn trng N-m a ch.
Cac ai dng cung nh cac luc a u co nhng dong sng cua
ring mnh. o la nhng hai lu rt d nhn ra theo mau sc va
nhit . Hai lu ang k nht la Gn-xt-rim. Khoa hoc a ghi
vao ban trai t nm hai lu ln nht: hai lu th nht pha
bc ai Ty Dng, th hai Pha nam ai Ty Dng, th ba
pha bc Thai Bnh Dng, th t pha nam Thai Bnh Dng,
hai lu cui cung la pha nam n Dng. Rt co th hai lu th
sau a tn tai vao thi ky ma Ly Hai, bin A-ran va nhng h ln
cua chu a con ni lin vi nhau lam mt. Tau Nau-ti-lux chay
theo mt hai lu k trn, co cai tn Nht Ban la Cu-r-xi-v, ngha
la "Sng en". Ra khoi vnh Bng-gan, c nhng tia thng ng
cua mt tri si nong, hai lu nay chay qua eo Ma-lc-ca, doc
theo b bin chu a ri vong theo b bin pha bc Thai Bnh
Dng, ti qun ao A-l-ut. No cun theo nhng thn cy long
nao, nhng thc vt nhit i, mau xanh thm cua hai lu m ap
khac hn vi nc ai dng xanh ngt. Ti nghin cu ng i
cua hai lu trn ban va thy no b mt hut gia Thai Bnh
Dng mnh mng. oc tng tng a lam ti say sa n ni Net
Len va Cng-xy vao phong khach luc nao khng hay. Net va
Cng-xy sng s trc canh huyn diu ang hin ra trc mt.
- Chung ta ang u th nay? u?
- Net ku ln.
HAI VN DM DI AY BIN
87
- Co phai Vin bao tang Qu-bch khng?

- Cac ban cua ti i, - ti mi ho xch lai gn, -khng phai cac
ban ang Ca-na-a hay Phap u, ma ang trn tau Nau-tilux di mt bin nm mi met.
- Giao s a noi vy th phai tin thi, - Cng-xy ap, nhng xin thu tht rng phong khach nay co th lam cho mt
ngi ph-la-mng nh ti cung phai ngac nhin.
- Anh ban i, ban c ngac nhin i va hay xem ky nhng tu
knh nay. y ban se thy nhiu iu ky la i vi mt ngi
chuyn phn loai nh ban. Cng-xy th chng cn phai c vu
nhiu. Anh ta cui xung xem xet va lm bm nhng thut ng
sinh vt hoc. Trong khi o, Net Len, v khng thao v nhuyn th
hoc, nn hoi han ti v cuc gp g va qua vi thuyn trng Nm, v lai lch ng ta, v y cua ng ta. Tom lai, anh ta hoi ti
lin min lam ti khng kp tra li. Ti noi lai vi Net tt ca nhng
g ti bit, ung hn la nhng g ti khng bit. Ri ti lai hoi Net
v nhng iu anh ta nghe thy c.
- Ti chng nghe, chng nhn thy g ca.
Net tra li.
- Thm ch chng thy mt bong thuy thu nao. Chng le
thuy thu cung bng in?
- Bng in sao c!
- y y, co th bng in lm ch! Nhng tha ngai A-rnc, - Net b y ngh cua mnh am anh, -ngai co th cho ti bit s
ngi trn tau nay khng? Mi ngi, hai mi ngi, nm mi
ngi, mt trm ngi?
- ng Net i, ti khng th tra li ng c u! ng hay
nghe ti, hay bo ngay cai y nh oat tau Nau-ti-lux hay bo trn
i. Chic tau nay la mt ky cng cua ky thut hin ai va ti se rt
n hn nu khng c tm hiu no ky cang. Co le nhiu ngi
mong c vao a v chung ta c ngo nhng ky quan nay!
V vy, ng hay bnh tnh lai. Chung ta se cung quan sat nhng g
ang xay ra xung quanh.
- Quan sat nhng cai g?
Net het ln.
Jules Verne
88
- Trong cai nguc tu bng st nay th con thy g na ma quan

sat! Chung ta ang i nh nhng thng mu... Net cha kp noi ht
cu th phong khach bng ti sm, khin mt ti nhc nhi nh
khi t trong bong ti bc ra ch sang gay gt. Chung ti ng
sng tai ch va chng bit sau o se la iu hay, hay d. Nhng
bng co ting r rm, ta nh vo tau bng st bt u tach ra.
- Thi cht ri!
Net noi.
- B sa thuy tc!
Cng-xy lm bm. Phong khach t nhin lai sang ln. Anh
sang t hai pha doi vao phong qua nhng knh hnh bu duc ln
tng. Nc bin chan hoa anh in. a ca bng pha l ngn
cach chung ti vi ai dng. Thoat tin ti rung mnh khi ngh ti
chuyn nhng tm knh mong manh kia co th v. Nhng khung
knh vng vang bng ng khin ca co bn khng g pha v
ni. Bin su c chiu sang mt hai ly. Quang canh trc mt
ti ep tuyt vi, khng but nao ta xit. Chng ban tay hoa s nao
ve c tt ca cai du dang cua mau sc, cua anh sang lung linh
trong nc bin trong vt t ay ln. Ai cung bit nc bin rt
trong. Ngi ta a xac nh rng nc bin sach hn nc sui
nhiu. Nhng cht khoang va cht hu c trong nc bin ch lam
cho no trong hn. mt s ni ngoai ai dng, gn qun ao
ng-ti, qua lp nc su mt trm bn nhm met co th thy rt
ro ay bin phu cat, con tia sang mt tri co th xuyn su ti ba
trm met...
Nhng ca hai bn phong khach nhn ra ay bin mnh
mng. Bong ti trong phong cang tng thm anh sang rc r bn
ngoai. Nhn qua ca, ta co cam tng nh ng trc mt b
nui ca khng l. Tau Nau-ti-lux dng nh ng yn mt ch, v
xung quanh chng thy mt im nao ng y. Tuy nhin nc
bin do mui tau re ra hai bn i khi lao qua vun vut trc mt
chung ti. Say m canh ep bin su, chung ti ta vao khung ca,
dan mt nhn qua knh, mai chng noi nn li. Cui cung, Cngxy bao Net:
- Anh Net thn mn i! Anh vn mun c xem, by gi hay
xem i cho thoa!
- Ky diu tht! Ky diu tht!
HAI VN DM DI AY BIN
89
- Net phn khi. Anh ta a qun ca s gin d ln nhng k

hoach chay trn cua mnh.
- T xa n y ngm canh thn tin nay cung ang! Ti
noi:
- ung, by gi ti a hiu c cuc sng cua con ngi nay.
ng ta a i su vao mt th gii c bit, va th gii o a m ra
trc mt ng ta nhng b mt thm kn nht cua no!
- Nhng ca i u ca ri nh?
Net hoi.
- Ti chng thy con ca nao.
- Anh mun thy ca lam g, anh ban?
- Cng-xy tra li.
- Anh co hiu g v ca u!
- Ti y a? Ti la dn chai ma khng hiu v ca a? Th la
gia hai ngi n ra mt cuc tranh lun. Ca hai u hiu bit v
ca, nhng mi ngi theo cach ring cua mnh. Cng-xy noi:
- Anh Net thn mn i, anh anh ca rt c. Nhng ti cam
oan vi anh rng anh chng co mt khai nim g v cach phn
loai ca ca.
- Phn loai chung y a?
Net nghim chnh tra li. Phn chung ra lam hai loai: loai
chen c va loai khng chen c.
- o la xp loai theo kiu thc phm!
Cng-xy bng reo ln.
- Ka ca! Co th noi trc mt chung ta la mt b nui ca!
- Khng ung!
Ti noi.
- B nui ca du sao cung ch la mt cai chu, con nhng con
ca nay t do thoai mai nh chim trn tri...
an ca h tng tau Nau-ti-lux sut hai ting ng h. Chung
ti ngy ngi ra v thch thu. Net goi tn tng loai ca. Cng-xy
phn loai chung, con ti th say sa nhn chung tung tng. Ti
cha tng c thy nhng con ca ep th nay trong mi trng
Jules Verne
90
t nhin cua chung. Phong khach bng lai bt en sang. Nhng

canh ca s bng st khep lai. Canh thn tin bin mt. Co le ti
se con b m i lu na nu mt ti khng v tnh trng thy
nhng dung cu treo trn tng. Kim a ban vn ch hng ng
bc, ap k ch nm at-mt-phe, cho bit su la nm mi met,
ng h in ch tc mi lm hai ly mt gi. Ti ch thuyn
trng N-m, nhng ng ta khng n. ng h ch nm gi
chiu. Net Len va Cng-xy a tr v phong mnh. Ti cung v
phong ring. Ba n a don sn trn ban. Ti hm o, ti oc, vit
va suy ngh. Khi thy bun ngu, ti nm xung ging va thip i
trong luc tau Nau-ti-lux bng theo dong "Sng en" chay xit.
HAI VN DM DI AY BIN
91
CHNG 15
GIY MI
Hm sau, mung 9 thang 11, ti thc gic sau khi ngu mi

hai ting ng h lin. Theo l thng, Cng-xy n hoi xem
"Giao s ngu co ngon gic khng" va co sai bao g khng. Con ng
ban Net cua anh ta th vn ngu li b chng bit tri t g. Ti c
Cng-xy hoi ht cu nay n cu khac, nhng ch tra li anh
ta m cho xong chuyn. Ti thc mc v thy thuyn trng Nm vng mt trong bui qua va hy vong se gp ng ta hm nay...
Mc qun ao xong, ti sang phong khach. Vng lng. Ti ben
nghin cu nhng nhuyn th quy trong tu knh. Ti xem xet ky
mu nhng cy co quy di bin mc du a kh nhng vn gi
c mau sc ti thm. Ngay a ht ma thuyn trng N-m
vn chng n gp ti. Canh ca s bng st phong khach vn
ong kn. Hay ngi ta khng mun cho chung ti ngm nhn thoa
man canh tuyt diu va ri? Tau Nau-ti-lux chay theo hng
ng -ng bc su nm mi, sau mi met vi tc mi
hai hai ly mt gi. Hm sau, mung 10 thang 11, cung tri qua nh
vy: khng mt thuy thu nao xut hin, Net va Cng-xy gn sut
ngay bn ti. Ho ngac nhin v s vng mt cua thuyn trng.
Hay con ngi ky diu o b m? Hay ng ta a thay i y nh i
vi chung ti? Tuy nhin, nh Cng-xy a nhn xet rt ung,
chung ti chng co iu g phai phan nan: chung ti c t do
hoan toan, c n ung ngon lanh, y u. Chu nha cua chung
ti nghim chnh tn trong nhng iu khoan a thoa thun.
Ngoai ra, chnh hoan canh c bit cua chung ti cung em lai bao
nhiu hng thu, khin chung ti khng co quyn ku ca g v s
phn. T ngay o ti bt u ghi chep u n nhng s vic xay
ra. V vy, ti khng th thut lai tt ca cuc phiu lu mt cach
ht sc chnh xac.
Mt chi tit ang chu y: ti a ghi nht ky trn giy lam
bng co bin.
Jules Verne
92
Ngay 11 thang 11, ti thc dy t sang sm. Lan khng kh

mat lanh bao hiu tau a ni ln mt ai dng d tr dng
kh. Ti bc ra pha cu thang ri treo ln boong. Luc o la sau
gi sang. Tri am am, bin mau xam nhng ch hi gn song.
Liu thuyn trng N-m co xut hin khng? Ti hy vong gp
ng ta y. Nhng ngoai ngi lai tau ngi trong phong knh,
trn boong chng co ai. Ngi trn ch xung nh ln khoi thn
tau, ti tranh thu th ht khng kh ai dng m mui mui.
Nhng tia nng mt tri dn dn xua tan sng mu. chn tri
pha ng nh ln mt vng tron o rc. Bin bung ln nh thuc
sung. Nhng ang my cao va tan man nhum nhng mau sc m
du la thng, con nhng am my vn vin quanh th bao trc
mt ngay lng gio. Nhng tau Nau-ti-lux th n bao cung chng
s na la gio! Ti ang hn hoan on mt tri moc -mt hin tng
huy hoang y sc sng cua thin nhin -th bng nghe ting chn
bc. Ti chun b chao thuyn trng N-m, nhng o ch la
thuyn pho - ti a thy ng nay trong bui gp g u tin vi
N-m. ng ta ln boong, hnh nh khng nhn ra s co mt cua
ti. ng ta a ng nhom ln mt va ht sc chm chu quan sat
chn tri. Ri ng ta i ti ch np tau va noi mt cu. Ti nh rt
chnh xac v sau nay no c nhc i nhc lai hng ngay trong
nhng trng hp tng t. Cu o nh sau:
Nautron respoc lorni virch!" Ngha la g, ti cung chu! Noi
xong, thuyn pho i xung. Ti s tau ln xung nn cung vi va
xung theo. Nm ngay na tri qua, khng co g thay i. Sang
nao cung theo ln boong. Sang nao thuyn pho cung noi cu y.
Thuyn trng N-m vn khng xut hin. Ti tng se chng
bao gi gp lai ng ta nn anh an phn. Nhng ngay 16 thang 11,
khi cung Net va Cng-xy vao phong, ti thy mt manh giy gi
cho ti trn ban. Ti vi m ra xem. Th vit ting Phap nhng
kiu ch g-tch in ging kiu ch cai c.
Knh gi giao s A-r-nc, trn tau Nau-ti-lux. Ngay 16
thang 11 nm 1867. Thuyn trng N-m mi giao s tham gia
cuc i sn sang mai trong khu rng cua thuyn trng ao
Cret-xp. Thuyn trng hy vong rng se khng co g can tr giao
s nhn li nay. Ngoai ra, thuyn trng rt sung sng nu
nhng ngi ban cua giao s se cung i.
Ch huy tau Nau-ti-lux Thuyn trng N-m.
- i sn a?
HAI VN DM DI AY BIN
93
Net hoi.
- Trong khu rng cua ng ta ao Cret-xp na ch!
Cng-xy thm.
- Th la con ngi nay i khi cung ln b?
Net hoi.
- ng ta noi rt ro rang nh vy, - ti va oc lai th va tra
li.
- Con i g na! Ta nhn li mi thi.
Net noi.
- Ln ti mt t, ta se co cach x s. Thm na, nu c
chen mt ming tht ti cung tt. Ti khng mun xac nh mi
quan h gia long cm ghet t lin cua thuyn trng N-m vi
li mi i sn ao Cret-xp nn ch tra li:
- Trc ht ta hay xem ao o trn ban 34,40 v bc
va 167,50 kinh ng. No c thuyn trng Cret-xp phat
hin ra nm 1801, va trn cac ban Ty Ban Nha c, no co tn la
Rocca de la Plata, ngha la "Mom a bac". Th la chung ti a cach
im xut phat mt ngan tam trm hai ly va tau Nau-ti-lux a hi
quay mui v hng ng nam. Ti ch cho Net va Cng-xy xem
hon ao nho va lm chm a, chi vi pha bc Thai Bnh Dng.
Ti noi:
- Nu thuyn trng N-m co i khi ln can th tt nhin
ng ta phai chon nhng hon ao hoang vng nht. Net Len khng
tra li ma ch lc u, ri cung Cng-xy i ra. Sau bui ti do
ngi phuc vu cm lng mang n, ti i ngu ma long vn hi bn
khon. Sm 17 thang 11, khi ngu dy, ti thy tau Nau-ti-lux
ng yn tai ch. Ti vi mc qun ao ri sang phong khach.
Thuyn trng N-m ch ti o. Thy ti vao, ng ta cung ng
dy chao va hoi ti co ng y cung i sn khng. N-m khng
nhc nh g n chuyn ng ta vng mt tam ngay nn ti cung
khng cp ti vn o ma ch tra li la ti va hai ngi cung
i a sn sang. Ti noi thm:
- Nhng xin ngai cho ti hoi mt iu.
- Ngai c t nhin. Nu co th, ti se tra li.
Jules Verne
94
- Tha thuyn trng, ngai a ct t moi quan h vi t

lin, sao ngai lai lam chu nhng khu rng trn ao Cret-xp?
- Tha giao s, rng cua ti khng cn anh sang mt tri,
cung chng cn nng m. o khng co s t, h, bao hay bt c
mt loai bn chn nao khac. Nhng khu rng o ch co mnh ti
bit va ch tn tai cho ring ti. o khng phai la rng trn mt
t ma ngm di bin.
- Rng ngm a?
Ti sng st.
- Vng.
- Thuyn trng nh mi ti i thm khu rng y?
- ung vy.
- i b.
- Vng, i b nhng chn vn khng b t.
- Chung ta se sn bn o?
- Vng, se sn bn o.
- Mang theo sung?
- Vng, mang theo sung. Ti nhn thuyn trng N-m mt
cach khng l g lm. Ti ngh bung:
Chc ng ta khng c tnh tao. Co le tam ngay qua ng ta
b m, chng bit a khoi cha? Tht ang tic! Du sao noi chuyn
vi mt ngi lm cm con hn la noi chuyn vi ngi in!".
Nhng y ngh o th hin ro trn mt ti. Thuyn trng ra hiu
mi ti i theo. Ti nhn nhuc phuc tung ng ta. Chung ti vao
phong n, ba im tm a bay sn. N-m noi:
- Tha ngai A-r-nc, mi ngai n lot da vi ti mt cach t
nhin. Va n, chung ta va tip tuc cu chuyn. Ti mi ngai i
chi rng ch khng phai i n hiu! V vy, ti khuyn ngai n
sang tht no. Ba tra chung ta se n rt mun. Noi thc long,
ba sang ngon tuyt. Thc n gm toan nhng mon ch bin t
hai san...
Thoat tin thuyn trng N-m ngi n lng le. Sau o ng
ta noi:
HAI VN DM DI AY BIN
95
- Tha giao s, ro rang khi nhn li mi cua ti i sn ao

Cret-xp, ngai a cho ti la ngi trc sau khng nh mt. Khi
ngai bit la ti mi ngai ti nhng khu rng ngm di nc th
ngai lai cho ti la mt ke in r. Tha giao s, ch bao gi xet
oan con ngi mt cach hi ht.
- Nhng, tha thuyn trng, xin ngai tin rng...
- Xin giao s nghe ti noi ht, sau o ngai hay xet xem co th
buc ti la trc sau khng nh mt hoc in r c khng.
- Xin ngai c noi.
- Tha giao s, cung nh ti, ngai bit rng con ngi co th
sng di nc nu co mt d tr khng kh u th. Khi lam
vic di nc, th ln mc qun ao khng thm nc, i mu st
va th khng kh bm t trn xung qua mt loai ng c bit.
- o goi la b ln.
Ti noi.
- Rt ung! Nhng khi mc ln, con ngi rt kho c
ng. Cai ng cao su dn khng kh tht la mt cai xch troi buc
anh ta. Va nu ta cung b ct cht vao tau Nau-ti-lux nh vy th
ta khng th i xa c.
- Vy lam th nao tranh c s rang buc o?
Ti hoi.
- S dung may Ru-cy-rn -ny -ru-d do mt ngi ng
hng cua ngai sang ch ra va c ti cai tin. Ngai co th ln
xung mt mi trng co nhng iu kin sinh hoc khac hn ma
khng s hai g n sc khoe. May o la mt bnh cha lam bng
st day, trong co khng kh nen di ap sut nm mi at-mtphe. Bnh cha o eo trn lng nh chic ba-l cua lnh. May Rucy-rn thng thng co hai voi cao su ni bnh cha vi mt mt
na c bit: mt voi dn khng kh vao, voi kia thai khng kh a
th ra. Ngi th ln khi cn se ly li n np y tng voi.
Nhng co th chu ng c sc ep rt ln cua nhng lp nc
trn, ti thay mt na bng mt chic mu bng ng co hai ng: ng
ht vao va ng th ra.
- Tha thuyn trng, tht la u vit! Nhng d tr khng
kh rt chong can, va khi t l dng kh tut xung con 15% th
khng kh o khng dung th c na.
Jules Verne
96
- Tt nhin. Nhng ti a tha vi ngai rng may bm trn

tau cho phep ti nen khng kh di ap sut rt ln, co th bao
am cho ngi ln u dng kh th trong chn - mi gi.
- V im nay ti khng dam tranh cai, - ti tra li, - ti ch
mun hoi thm la ngai lam th nao soi c ng i di ay
bin?
- Ti dung may Rum-cooc-ph. Bnh cha kh nen eo pha
sau, con may nay th buc tht lng. No gm mt pin in ma ti
nap bng na-tri. Mt dy cam ng thu dong in va a vao mt
cai en c cu tao c bit. en nay gm mt ng thuy tinh
xon rng, cha y kh cac-b-nc. Khi may phat ra dong in th
kh chay sang ln. Nh vy ti co th va th va nhn thy di
nc.
- Tha thuyn trng, ngai a giai ap tt ca nhng thc
mc cua ti mt cach tng tn n mc ti khng dam nghi ng
g na. Nhng ti ch chu thua trong vn may Ru-cy-rn va
may Rum-cooc-ph, con v nhng khu sung sn ma ngai ha
trang b cho ti th xin thu tht la cha thng lm.
- Nhng o co phai la sung bn bng thuc n u, - N-m
tra li.
- Vy la sung bn bng kh nen?
- Tt nhin! Sao ti co th lam c thuc sung trn tau khi
chng co dim tiu, lu hoang trong tay?
- Ngoai ra, nu bn bng an thng thng th vin an se
gp mt sc can rt ln trong mi trng c bit hn khng kh
tam trm nm nhm ln!
Ti thm.
- Cung chng phai v vy u? Co mt th sung c cai tin
co th bn c trong nhng iu kin nh vy. Nhng ti xin
nhc lai la v khng co thuc sung, nn ti dung kh nen do nhng
may bm trn tau co th cung cp mt cach y u.
- Nhng kh nen rt chong ht.
- Co sao u! Ti co bnh cha Ru-cy-rn c ma! Nu cn ti
se dung n no. Ch cn vn cai voi la xong! Ngai se thy tn mt
nhng ngi i sn di bin dung khng tn nhiu dng kh va
an lm u.
HAI VN DM DI AY BIN
97
Du sao ti cung cam thy rng trong bong ti l m di ay

bin va do ty trong rt ln cua nc bin, an khng th trung
ch xa c va khng th lam cht ca c.
- Tha giao s, trai lai! Mi phat sung u ha c ca. Du
con ca co b thng nhe n u, no cung cht quay ra nh b set
anh.
- V sao vy?
- V nhng khu sung nay khng bn bng an thng ma
bng th an do nha khoa hoc ao la L-ni-brc sang ch ra. Ti d
tr kha nhiu loai an nay. Chung cha in tch cao th, ch cn
khe cham phai la con ca du khoe n u cung quy ngay. Ti xin
noi ngay la vin an loai nay khng ln hn an ch c bn va
an co th cha t nht mi vin.
- Ti xin bai phuc ngai!
Ti va tra li va ng dy khoi ban.
- Ti ch con vic nhn sung na thi. Tom lai, ngai i u ti
xin i theo y! Thuyn trng N-m dn ti xung pha lai. Khi
i ngang qua phong cua Net va Cng-xy, ti goi ho. Hai ngi lp
tc nhp bon vi chung ti. Sau o chung ti vao mt cn phong
canh bung may mc ln, chun b cho cuc dao chi di
bin.
Jules Verne
98
CHNG 16
DAO CHI DI AY BIN
Cn phong va la kho vu kh, va la kho qun ao cua tau

Nau-ti-lux. Trn tng treo khoang mi b ln. Nhn thy
ln, Net Len to y khng mun mc. Ti noi:
- ng Net, ng nghe ti, rng ao Cret-xp la rng ngm
di bin c ma!
- Bit ri!
Net tra li. Anh ta tht vong v ao c c n tht thu rng
b tiu tan.
- Con ngai, le nao ngai cung nh khoac cai cua nay ln
ngi?
- Phai mc thi, ng Net a!
- Tuy ngai!
Net nhun vai.
- V phn ti, ti se chng bao gi t nguyn lam vic o.
- ng Net a, khng ai ep buc ng u.
N-m noi.
- Th Cng-xy co dam liu mang i khng?
Net hoi.
- Giao s i u, ti i y.
Cng-xy tra li. Thuyn trng goi hai thuy thu n giup
chung ti mc b ln kha nng bng cao su khng thm nc.
B nay nhm chng lai ap sut ln, trng ging chic ao giap
cua hip s thi trung c, ch khac ch co gian c. B ln
gm mt cai mu trum kn u, mt ao, mt qun va mt i giay
co cao bng ch. Thuyn trng N-m, mt thuy thu to ln,
Cng-xy va ti nhanh nhen mc ln vao ngi. Ch con vic i
HAI VN DM DI AY BIN
99
cai mu bng kim loai ln u. Nhng trc khi lam vic o, ti xin
phep thuyn trng xem my khu sung. o la loai sung sn
thng thng, bang bng thep trong rng va hi to hn bang sung
bn an n. Bang sung la ni cha kh nen thng vi nong ngay
khi co sung m np bnh cha. Trong co chng hai mi vin an
co in c mt lo xo c bit a ln nong sung. Sau mi phat,
sung lai t ng nap an. Ti noi:
- Tha thuyn trng, sung cua ngai tht tuyt diu ma cu
truc lai tht n gian. Ti nong long mun c bn th. Nhng
chung ta se xung ay bin bng cach nao?
- Tau ang ch nc can, su mi met, chung ta co
th ra ngoai c.
- Ra bng cach nao a?
- Ri ngai se thy.
Thuyn trng N-m i mu st ln u. Cng-xy va ti
lam theo ng ta, con Net th chuc chung ti "i sn may mn" bng
mt giong ma mai. C ao chung ti c lp mt cai vong bng
ng co l vt cht vi chic mu st hnh cu. Khi quay u, co
th nhn ra bn pha qua ba tm knh day mu. Sau khi m voi
kh nen may Ru-cy-rn eo sau lng, ti buc chic en Rumcooc-ph vao tht lng ri cm ly sung. B ln nng n va c
bit la i giay c ch ghm cht chn ti xung san. Ti cam
thy khng th nhc ni chn ln na. Nhng moi s u c d
tnh trc. Ti c y vao mt cn phong nho lin vi phong
cha qun ao. Nhng ngi cung i cung vao theo. Ti thy ting
ca sp lai va bong ti trum xung. My phut sau, ti nghe thy
ting rt va cam thy hi lanh dng t di ln. ung la bung
may ngi ta a m voi nc chay vao cn phong chung ti
ang ng. Nc va ngp phong th canh ca th hai ngay
thanh tau m ra. Bn ngoai tranh ti tranh sang. Mt phut sau,
chn chung ti a cham ay bin. Lam sao co th miu ta c
nhng n tng v cuc dao chi di bin nay? Li le qua la bt
lc trong vic dng lai nhng ky quan cua ay ai dng. Nu but
ve cua hoa s cung khng u sc truyn at lai tt ca ve dim l
cua bin ca th sao co th miu ta c ve ep y bng cy but
vit? Thuyn trng N-m i u, con ngi thuy thu th i sau
chung ti my bc. Ti va Cng-xy i canh nhau, lam nh co th
Jules Verne
100
noi chuyn vi nhau trong chic mu st vy! Ti khng con cam

thy sc nng cua b ln va cua bnh cha kh nen na.
Khi chm xung nc, tt ca nhng vt o u a mt i mt
trong lng bng trong lng cua nc b chung chim ch. Ti
sn sang ca ngi nh lut vt ly o cua ac-si-met. Nh no ti
khng con la mt khi na, ma a co th c ng tng i d
dang. anh sang do en phat ra chiu sang trng ay bin. Tt ca
nhng vt cach xa mt trm met u ro mn mt. Mi trng
quanh ti trng ta khng kh, tuy c hn nhng cung trong nh
vy. Pha trn ti la mt bin lng song. Chung ti i trn nn cat
mn phng l ma nc triu ln xung khng lai mt vt tch g.
Tm tham cat nay qua la cai gng phan chiu nhng tia sang
mt tri. Khi ti noi rng su mi met ay bin cung sang
nh mt t ban ngay, chng bit co ai tin khng? Chung ti i a
c mi lm phut trn mt cat lp lanh. Thn tau Nau-ti-lux
nhn xa trng nh mt dai a ngm m dn i, nhng anh sang do
en pha trn tau chiu ra se ch ng cho chung ti v tau khi
tri ti. Ai a quen vi th anh sang in tan man, lanh lung cua
cac thanh ph trn mt t th kho hnh dung c sc phan chiu
anh sang ay bin. Trn mt bin, anh in xuyn qua khng
kh cha y bui, lam chung ta co cam tng nh ng trc am
sng mu sang uc. Nhng trn mt bin cung nh di bin su,
anh sang in co sc manh rt ln. Chung ti i mai trn dai cat
mnh mng. Ti ly tay khoa nc sau lng. ap lc nc trong
nhay mt xoa sach vt chn ti trn cat. Mt luc sau, pha xa
dn dn hin ln hnh thu moi vt. Ti phn bit c bong dang
hung v cua nhng mom a ngm va b loa mt bi hin tng anh
sang c bit ch co mi trng nc. Luc o la mi gi sang.
Nhng tia sang mt tri chnh chch b khuc xa trong nc ging
nh qua mt lng knh va t im mep ngoai cac mom a, cac vo
c, trai... bng ca bay sc cua quang ph mt tri. Nhn s hoa hp
diu ky cac mau sc o tht sng mt! Sao ti khng th trao i
cam xuc vi Cng-xy, nhng cam xuc ang lay ng oc tng
tng cua ti? Sao ti khng th chia se nim hn hoan phn khi
vi Cng-xy nh? Sao ti khng bit lam nhng tn hiu nh
thuyn trng N-m va ngi thuy thu cung i trao i y ngh
vi Cng-xy nh? Khng tm c cach giai quyt, ti anh t
chuyn tro vi mnh, do o lang ph kha nhiu khng kh d tr
rt quy gia. ... Ti mai ngm nhng vt la trn con ng ngn
ngui khng hn mt phn t hai ly, va mi ln ti ngng lai,
HAI VN DM DI AY BIN
101
thuyn trng N-m lai ra hiu mi ti i theo. Mt lat sau, tnh

cht ay bin thay i. Nn cat phng phiu nhng ch cho lp
bun dnh nhm nhp. Tip o, chung ti i ngang qua mt bai tao
day c. V mm, nhng bai tao di ay bin co th sanh c
vi loai tham dt kheo nht. Tao chng nhng trai ra di chn
ma con ging ngang trn u. Nhng cy co di bin an qun
vao nhau tao thanh nhng vom mau xanh mt nc.
Tao qua la chu ngoc cua tao hoa, la mt hin tng diu ky
trong gii sinh vt. No gm nhng c th thc vt va nho nht
va ln nht. Bn canh nhng loai tao li ti ma bn van cy co th
xp trn nm mi-li-met vung, ta con gp nhng loai tao mau nu
xam dai ti mt trm met. Chung ti ra khoi tau Nau-ti-lux a
c mt ting ri ng h. By gi a gn tra. Ti oan nh
vy la cn c vao nhng tia sang mt tri thng ng khng b
khuc xa trong nc na. Cac mau sc huyn ao a bin mt.
Chung ti i, mi bc chn u vang ln trong nc. Mt ting
ng nho cung lan ra vi tc ma tai chung ta khng quen. Nc
la mi trng dn m thanh nhanh hn khng kh bn ln. ng
i vn dc xung. anh sang mt tri a mt hiu lc. Chung ti
su mt trm met va chu ap sut 10 at-mt-phe. Nhng b
ln a giup chung ti thng c ap lc o. Tuy vy, ti cung cam
thy hi au cac t tay, nhng cam giac o cung ch thoang
qua. Ti chng thy mt moi g sau hai ting ng h i trong b
ln c bit nay. Trong mi trng nc ti a vn ng mt
cach ht sc d dang. su mt trm met, ti vn cam thy
nhng tia phan chiu cui cung cua mt tri ang ln va nhng
ch cho hoang hn. Nhng chung ti vn cha phai dung n may
Rum-cooc-ph. Thuyn trng N-m bng dng lai. Khi ti bc
ti ch ng ta th ng ta ch cho ti mt khi xam sm hin ln
trong bong ti m m, cach chung ti khng xa. "ao Cret-xp" ti ngh bung nh vy va a khng lm.
Jules Verne
102
CHNG 17
KHU RNG DI BIN
Cui cung chung ti a ti ca rng, mt trong nhng ni

ep nht thuc quyn s hu cua thuyn trng N-m. ng ta coi
o la tai san ring cua mnh va co toan quyn s dung no. Va lai,
ai co quyn tranh gianh vi N-m quyn s hu t ai ngm
di bin nay na? Con ke nao mun liu mang xung ay bin va
dung ru don ng i xuyn qua nhng bui cy um tum nay na?
Khu rng ngm nay gm toan nhng loai thc vt hnh cy. Ti
va bc vao trong vom canh la rm rap th s chu y cua ti b thu
hut ngay vao mt hin tng c ao cua thin nhin ma trong i
hoat ng khoa hoc ti cha tng gp. Khng mt cong co nao nm
ep di t, khng mt canh cy nao b cong xung va moc theo
chiu ngang. Tt ca u hng thng ln mt nc nh nhng cai
roi st. Rong bin dng nh bt ng, nn mun i qua, chung ti
phai ly tay re chung sang hai bn. Nhng va bung tay, chung
lai tr v v tr cu. y tht la th gii cua nhng ng thng
ng! Mt lat sau, ti a quen vi khu rng ky d va canh tranh
ti tranh sang cua bin su. ay cat lm chm a nhon lam chung
ti kho i. Thc vt y ht sc phong phu, phong phu hn ca
nhng vung bin Bc cc va nhit i. Thoai tin, ti khng phn
bit c gii ng vt vi gii thc vt. Nhng a v ti, ai co
th khng nhm ln c? Di bin su chung thng rt ging
nhau v hnh thai. Ti nhn thy tt ca cac loai thc vt ch dnh
xung ay bin ch khng moc t di ln... Chung khng co r
nn khng hut nha sng cua t ma ch nng ta vao t.
Chung moc c ca trn a, vo trai c, cat hay soi. Tt ca nhng g
cn thit cho s sinh tn u co trong nc. Phn ln thc vt u
det, hnh thu ky d. Mau sc chu yu la mau hng, o ti, xanh,
vang, hung hung o va nu xam. Ti gp nhng loai thc vt sng
ma tiu ban c gi trong b su tp cua tau Nau-ti-lux. Khoang
mt gi tra, thuyn trng N-m ra hiu ngh khin ti rt
mng. Chung ti ngi di lum cy a-la-ri thn vn thng ln
HAI VN DM DI AY BIN
103
nh nhng mui tn. Thi gian ngh tuy ngn, nhng ht sc d

chu. Ch phai mt iu la khng noi chuyn c vi nhau. Tuy
vy, ti vn ghe cai mu bng ng to tng sat vao mu Cng-xy.
Sau mt knh day, mt Cng-xy sang ngi ln v thch thu, va
to y hai long, Cng-xy quay quay u trong mu mt cach ng
nghnh. Ti rt ngac nhin v a i bn ting ng h ma khng
oi. Ti chng hiu v sao. Nhng ti lai bun ngu dp mt; trang
thai nay canh th ln thng gp. M mt ti tru xung, ti thiu
thiu ngu. Thuyn trng N-m va ngi thuy thu lc lng lam
mu cho chung ti theo: hai ngi nm dai ra trn ay ai dng
nc sach trong nh pha l.
Ti khng xac nh c la a ngu bao lu, nhng khi tnh
dy, ti a thy mt tri nga xung chn tri. Thuyn trng Nm a dy, ti cung bt u vn vai, dui chn dui tay th mt
s bt ng lam ti phai bt dy. Cach chung ti vai bc, mt con
nhn bin khung khip cao ti mt met, ang chm chm nhn
chung ti bng i mt lac va sn sang lao ti. Mc du b ln
kha day khng s b cn thung, ti vn khng giu c ni kinh
s trong long. Luc o Cng-xy va anh chang thuy thu cung thc
dy. Thuyn trng N-m ch cho anh thuy thu xem con vt gm
ghic. Anh ta ben ly bang sung nn cht ngay tc khc. Ti thy
nhng chn nhn giay giua trong cn hp hi. S vic nay buc ti
nh lai rng trong bong ti cua ay bin con co nhng con vt
nguy him hn nhiu, qun ao ln cung khng chng lai c.
Cung la la trc o ti chng h ngh ti iu nay! T gi phai
thn trong hn mi c. Ti cam thy hnh nh cuc dao chi cua
chung ti ti y la ht. Nhng ti a lm. Thuyn trng N-m
cha co y nh quay v tau Nau-ti-lux, ng ta vn dung cam i ln
pha trc. ay bin dc tut xung. Khoang ba gi chiu, chung
ti ti mt ch t trung hep, hai bn la nhng mom a thng
ng, cach mt bin mt trm nm mi met. Nh b ln hoan
hao, chung ti a xung chn mi met qua gii han ma thin
nhin quy nh cho nhng cuc dao chi di nc cua con ngi.
Ti xac nh su ch chung ti ng la mt trm nm mi
met, mc du chng co mt th may o nao. Nhng ti bit rng
ngay ni nc trong nht, nhng tia sang mt tri cung khng
th lot xung su hn c. Cach mi bc chng nhn thy g.
Ti ang do dm th bong ti bng b mt tia sang kha manh
xuyn thung. Thuyn trng N-m a bt en in. Anh thuy thu
i theo cung bt en. Ti va Cng-xy lam theo. anh en chiu
Jules Verne
104
sang mt khoang co ban knh hm nhm met. N-m dn chung

ti i ngay cang xa, vao gia khu rng su thm. Ni y cy co
him dn. V thiu anh sang mt tri, su nay hu nh chng
con loai thc vt nao, trong khi xung quanh chung ti vn con
nhiu ng vt ky la. Va i ti va ngh bung rng anh sang in
se thu hut s chu y cua cac ng vt di bin su. Nhng nu
chung co ti gn th vn mt khoang cach sung bn khng ti
c. Thuyn trng N-m my ln dng lai t sung ln vai
ngm, nhng lai ha sung xung ri tip tuc i. Cui cung, khoang
bn gi chiu, chung ti i ti ch cua cuc dao chi nay. Trc
mt chung ti bng dng ln mt bc tng a hoa cng, mt
khi a hung v co nhiu hang hc khng th vt qua c. o
chnh la chn ao Cret-xp! N-m dng lai.
ng ta ra hiu cho chung ti ngh chn. Ti chng khao khat
vt qua bc tng nay nn tun theo lnh N-m. y la ranh
gii ma ng ta khng mun vt qua. Bn kia la mt th gii khac
ma N-m khng mun t chn vao! Chung ti quay v. N-m
dn u va vng vang a chung ti ln pha trc. Ti cam thy
hnh nh mnh tr v bng li khac. Con ng mi dc ng nn
treo rt mt, mt lat sau chung ti ln ti gn mt bin. Vic i
ln nhng lp nc trn din ra t t va khng th co anh hng
g xu. Ngc lai, ap lc thay i t ngt co th gy nguy hai cho
c th con ngi va e doa tnh mang nhng th ln thiu thn
trong. My phut sau, chung ti lai i vao lp nc c chiu sang.
Mt tri a ln gn sat chn tri, va nhng tia sang b khuc xa
trong nc chiu ln tt ca nhng vt xung quanh mt anh hao
quang rc r. Chung ti i di su mi met, tng an u loai
ca ln quanh. Ca nhiu va bi nhanh hn chim bay trn tri,
nhng chng con nao ang bn. Thuyn trng N-m bng a
sung ln vai ri ngm vao mt con vt nao o ang thp thoang
trong bui rm. ng ta bop co. Mt ting rt nhe phat ra, th la con
vt b trung an nga guc cach chung ti nm bc. o la mt con
rai ca tuyt ep, loai bn chn duy nht sng bin. B lng rai ca
dai ti mt met ri, mau nu sm, u bn chn mau trng bac,
rt c a chung trn th trng Nga va Trung Quc. V mm va
mt nn b lng con rai ca nay tr gia t nht hai ngan Phrng.
Ti thch thu ngm nhn con vt co vu, u det, tai ngn, mt
tron, co ria mep trng nh ria meo, co mang chn rt phat trin va
ui bng. Loai thu nay b sn bt qua nhiu nn ht sc him, ch
con thy pha bc Thai Bnh Dng va co nguy c b tuyt chung.
HAI VN DM DI AY BIN
105
Ngi thuy thu vac xac con vt ln vai va chung ti lai i tip.
Chung ti bc trn cat phng sut mt ting ng h. i ch ay
g ln n mc chung ti ch con cach mt bin hai met... n y,
ti c chng kin mt phat sung ky diu nht ma ngi i sn t
khi thy. Trn u chung ti co mt con chim ln ang xoe rng
canh bay. Khi no cach mt bin my met, ngi thuy thu ngm ri
n mt phat sung. Con chim ri thng xung bin manh n ni
thng c sc can cua nc va chm ti ngay ch chang thuy thu
thin xa. o la mt con chim bao bao, tiu biu xut sc cho cac
loai chim sng ngoai bin. Phat sung khng d kin nay khng
lam chung ti i chm lai. Trong hai ting ng h, chung ti khi
th bc trn ay cat bng, khi th len qua nhng bai tao. Ti ang
mt l th mt vt sang m bng xuyn qua bong m ti na hai
ly. o la anh en pha cua tau Nau-ti-lux. Th la ch con hai mi
phut na la v ti tau! Ti sp c ngh ngi thoai mai ri! Ti
bt u cam thy dng kh trong bnh sp can. Nhng ti khng
bit c rng mt cuc gp g bt ng se lam chung ti v tau
chm mt luc. Ti ang i cach my ngi kia chng hai chuc met.
Thuyn trng N-m bng quay ngot lai va bc v pha ti.
Canh tay manh me cua ng ta n ti nm xung sat mt t;
ngi thuy thu cung lam nh vy i vi Cng-xy. Trong giy
phut u tin, ti chng hiu v sao co s "tn cng" bt ng o,
nhng thy N-m nm yn bn canh, ti an tm. Ti nm thng
di t, co tao pha trn che ch. Ngc nhn ln, ti thy my
bong en to tng va sang lp lanh ang lt qua. Ti sn gai c.
Ti a nhn ra nhng con ca khung khip nay. o la hai con
ca mp, loai ca n tht ngi, co ui ln, mom co nhng chm
sang. Cai mom gm ghic nay co th p mt cai la t i ngi!
Ti khng bit Cng-xy co xp loai ca mp khng, nhng v phn
mnh, ti nhn cai bung trng bac, hai ham rng nhon cua chung
bng con mt cua mt nan nhn hn la cua mt nha sinh hoc.
Cung phuc cho chung ti, la nhng con vt pham n nay mt rt
kem. Chung bi vut qua ma khng thy chung ti. Th la chung
ti may mn vt qua c mt ni nguy him ln hn la gp h
gia rng su. Na ting sau, chung ti v ti tau Nau-ti-lux. Np
tau m, chung ti va chui vao cn phong con th thuyn trng
N-m ong sp ca ngoai ri n nut. May bm trn tau chay lam
mc nc xung quanh chung ti rut xung rt nhanh. My giy
sau, trong phong chng con mt giot nc nao. Luc o, canh ca
trong m ra, chung ti bc sang phong thay qun ao. Chung ti
Jules Verne
106
kha vt va mi thao bo c b ln. Ti va qua mt, va bun

ngu nhng ht sc thoa man v cuc dao chi tuyt ep di ay
bin su. Ti tr v phong ring cua mnh.
HAI VN DM DI AY BIN
107
CHNG 18
BN NGAN DM DI THAI BNH DNG
Sang 18 thang 11, ti thc dy, ngi khoan khoai. Ti ln

boong tau va lai thy vin thuyn pho ang noi cu ma ti a nghe
c nhiu ln. Ti bng hiu ngha cu noi o. ung la ng ta noi
rng "bin bnh yn v s". Bin bat ngat, mnh mng, chng thy
mt canh bum, cung chng thy nhng mom a cua ao Cretxp! Bin a nut tt ca mau sc cua quang ph mt tri, ch con
lai mt mau xanh ngt! Ti ang mai ngm canh ep cua ai
dng th thuyn trng N-m ln boong va bt u quan sat
thin vn. Hnh nh ng ta khng y g n ti. Sau o, N-m t
tay ln bung lai va m m nhn v pha xa khi. Luc nay hai
mi thuy thu bc ln boong. Ho keo li ma ho a qung m
trc. o la nhng ngi khoe manh, lc lng, thuc nhiu dn
tc khac nhau nhng u gc chu R u. Ti d dang nhn ra mt
ngi Ai-len, my ngi Phap, my ngi Xla-v, mt ngi Hy
Lap. Ho rt t li va noi vi nhau bng mt th th ng chng ro
ngun gc t u. V vy ti khng th chuyn tro vi ho c. Ho
keo li ln tau. Sang hm o nhiu ng vt ky la cua bin a lot
vao li. Ti c lng ho anh c t nht bn trm ki-l-gam
ca! Mt me li rt at nhng cung chng co g ang ngac nhin!
Li mc pha sau tau va trong my ting ng h a cun theo
tt ca nhng ng vt gp ng. T nay v sau, chung ti
chng s thiu ca ngon v tau chay rt nhanh va chic en pha co
sc hp dn ln. Ca anh c lin a xung bp, mt phn
d tr, mt phn n ngay. Me li kt thuc. Khng kh lai c
d tr y cac b cha. Ti inh ninh la tau sp ln, nn mun tr
v phong. Nhng luc o thuyn trng N-m quay v pha ti va
noi:
- Tha ngai giao s, ngai hay nhn xem bin co phai la mt
sinh vt khng? Bin luc th gin d, khi th du hin. Ban m
Jules Verne
108
bin cung ngu nh chung ta va gi y ang tnh dy, khoan

khoai sau mt gic ngu ngon!
N-m chng chao hoi g. Hnh nh con ngi b him nay
ang tip tuc mt cu chuyn b bo d. ng ta noi:
- Giao s nhn xem: ai dng tnh gic di anh nng du
hin. No bt u cuc sng ban ngay. Tht ky thu khi quan sat
nhng biu hin y sc sng cua c th no! Bin co tim, co mach
mau, va ti hoan toan ng y vi nha bac hoc M-ri, ngi a phat
hin ra rng nc ai dng cung tun hoan, ht nh s tun
hoan cua mau trong c th sng.
N-m chng i tra li, va ti cung thy nu ngt li ng ta
bng nhiu cu "vng", "tt nhin", "rt ung" trng rng th tht
la tha. ng ta nh t noi vi mnh va sau mi cu lai im lng hi
lu.
- ung, nc ai dng tun hoan khng ngng. S tun
hoan o s d co la do nhit thay i, do mui va cac vi sinh vt
trong nc bin. Nhit thay i lam thay i ty trong cua nc,
do o tao nn nhng lung nc chay ngc nhau. Nc bin bc
hi rt t hai cc, nhng bc hi rt nhiu vung xch ao. Hin
tng nay tao ra s giao lu thng xuyn qua cac vung bin o.
Ngoai ra, ti con phat hin c s tun hoan theo chiu thng
ng t mt bin xung di su va ngc lai. Hin tng o ung
la s h hp cua bin! Trong cac vung bin m, nc ai dng b
t nong lp trn chay n cac vung bin lanh, nh b lanh i
nn m c hn, nng hn va chm xung di. Sau o cang gn
vung xch ao no cang b hun nong va ni dn ln trn, ri lai chay
v vung bin lanh. n hai cc, giao s se thy ro kt qua cua hin
tng nay va se anh gia c s nhn xa cua thin nhin, v nh
quy lut nay ma nc bin ch ong bng lp trn!
- Khi N-m noi n cu cui cung, ti ngh bung:
Chng le con ngi liu lnh nay lai nh cho tau chay ti
hai cc?". N-m im lng va chm chu nhn bin ca, mi trng
ma ng ta ang c sc nghin cu cn ke. Mt lat sau, ng ta noi:
- Bin cha mt lng mui ang k. Nu nh co th tp
trung tt ca mui b hoa tan trong ai dng lai th no se cht
thanh mt khi bng bn triu ri dm khi. Va nu trai u
trn mt t th no se tao thanh mt lp day hn mi met.
HAI VN DM DI AY BIN
109
Nhng ngai ch tng rng mui cha trong nc bin la do s

trai tnh cua thin nhin. Khng phai u! Mui lam giam s bc
hi cua nc bin va giup cac min kh hu n hoa tranh c ma
nhiu. Vai tro lam cn i hoat ng cua thin nhin trn trai t
tht quan trong, tht vinh quang! N-m im lng. ng ta ng
thng ln, i my bc trn boong ri lai bc v pha ti:
- Con hang ty sinh vt co trong mi giot nc cung co vai tro
khng kem quan trong. Chung hp thu mui bin va cht vi hoa
tan trong nc. Khi cht i, chung lai tra lai cho nc nhng cht
khoang khac nhau, mt phn di dang xng di ay bin. Th
la co mt s tun hoan mai mai, mt cuc sng vnh cu! Cuc
sng bin khn trng hn, thun li hn, v cung v tn hn
trn t lin. No nm ngay trong mi giot nc cua bin ca trong
mi trng rt nguy hai cho tnh mang con ngi nhng rt co li
cho hang ty sinh vt khac, cho ca ti na!
Noi nhng li o, con ngi N-m khac la hn i va gy cho
ti mt n tng manh me. ng ta noi tip:
- Va cuc sng tht s la y, ch y thi! Ti tin la co
kha nng xy dng nhng thanh ph ngm, nhng toa nha ngm
di bin c mi sang lai ni ln mt nc d tr khng kh
trong lanh ging nh tau Nau-ti-lux. Nhng thanh ph c lp,
nhng thanh ph t do. Va nu mt tn bao chua nao o...
Thuyn trng N-m ngt cu noi bng mt c ch e doa.
Ri ng ta hoi ti dng nh mun xua ui nhng y ngh en ti:
- Giao s co bit ai dng su bao nhiu khng?
- Tha thuyn trng, ti co bit nhng kt qua o ac.
- Kt qua cu th ra sao? Khi co dp, ti co th kim tra lai.
- Nu ti khng lm th su trung bnh pha bc ai Ty
Dng la tam ngan hai trm met, con a Trung Hai la hai ngan
nm trm met. Nhng cuc o ac co kt qua nht a c tin
hanh pha nam ai Ty Dng. Kt qua: mt van hai ngan met,
mt van bn ngan chn trm linh mt met, mt van nm ngan mt
trm bn chn met. Tom lai, nu ay ai dng c san bng th
su trung bnh la khoang bay ki-l-met.
- Tt lm!
N-m tra li.
Jules Verne
110
- Ti hy vong se cung cp cho ngai nhng s liu chnh xac

hn. V su trung bnh vung bin nay cua Thai Bnh Dng,
ti co th thng bao rng no khng qua bn ngan met. Noi n
y, thuyn trng N-m i v pha np tau ri theo bc thang
st bc xung di. Ti i theo ng ta. Ngay luc o chn vt bt
u ngay, ng h ch tc hai mi hai ly mt gi... Nhng ngay
sau o, thuyn trng N-m rt t n thm hoi. Hoa hon lm
ti mi thy ng ta. Con vin thuyn pho th c sang sang lai ghi
ng i cua con tau trn ban rt cn thn giup ti xac nh v
tr con tau mt cach chnh xac. Cng-xy va Net Len bn ti
hang ting ng h. Cng-xy thut lai cho Net nghe chuyn anh
ta a c thy nhng ky quan g trong chuyn dao chi ngm
di bin. Net hi tic la a khng cung i. Ti an ui Net ri se t
chc xung bin chi mt ln na. Hu nh ngay nao tm ca st
phong khach cung m ra my ting ng h, va chung ti lai
c i su vao nhng b mt cua th gii ngm di bin. Tau
Nau-ti-lux chay theo hng ng nam su mt trm -mt
trm nm mi met. Nhng co ln thuyn trng N-m hng ln
cho tau ln su xung hai ngan met. Nhit k ch 4,25 , mt
nhit hnh nh chung cho su nay moi v . Ba gi sang
ngay 26 thang 11 tau Nau-ti-lux qua bc ch tuyn 172 kinh.
Ngay 27 thang 11 tau ngang qua qun ao Xan-uyt, ni thuyn
trng Cuc ni ting hy sinh ngay 14 thang 2 nm 1779. Th la
chung ti a i c bn ngan tam trm sau mi dm k t ngay
bt u cuc hanh trnh. Bui sang, khi ln boong, ti nhn thy
ao Ha-oai cach tau hai hai ly. o la ao ln nht trong s bay hon
ao cua qun ao Ha-oai. Ti thy ro nhng canh ng trng trot,
vung i va nhng day nui doc b bin, nhng nui la trong o
sng sng ngon Mu-na R-a cao nm ngan met.
Tau Nau-ti-lux vn chay theo hng ng nam. Ngay mung
1 thang 12, no vt qua xch ao 142 kinh. Ngay 4 thang 12,
sau khi chay kha nhanh va khng xay ra s vic g c bit, tau
ti gn qun ao Mac-ki-d. Qua qun ao ep tuyt vi y, t
mung 4 ti 11 thang 12 tau i c khoang hai ngan hai ly. m
mung 9 rang ngay 10 thang 12 tau gp hang an nhuyn th. Ban
m chung t di bin su bi ln cac lp nc trn ri theo con
ng di c cua ca trch va ca xac-in ma bo sang vung nc m
hn. y la cuc di c bnh thng cua hang triu tn sinh vt
bin!... Bin ca ang ph bay ra nhng bc tranh ht sc ky thu va
mun mau mun ve. Bin ca chng nhng lam chung ti vui mt,
HAI VN DM DI AY BIN
111
cho chung ti quan sat nhng sinh vt trong mi trng t nhin

cua chung ma con m ra trc chung ti nhng b mt thm kn
nht. Ngay 11 thang 12 ti ngi phong khach va oc mt cun
sach ly th vin cua thuyn trng. Net va Cng-xy th mai
ngm nc bin c chiu sang. Tau Nau-ti-lux ang dng. Tau
cho nc vao y cac b cha va su mt ngan met, ni rt
t sinh vt, rt t ca to.
Ti ang oc cun sach tuyt vi cua Ging Ma-x th Cngxy goi ti:
- Tha giao s, ngai co th lai y mt phut khng a?
- Anh ta noi bng mt giong khac la.
- Co vic g th, Cng-xy?
Ti ng dy, bc ti ca s va nhn ra ngoai. Trong khoang
nc c en pha trn tau roi sang, co mt khi ln mau en
ang l lng. Ti chu y nhn xem o la g. Trong oc ti bng loe ln
mt y ngh.
- Tau bin!
Ti ku ln.
- ung, - Net tra li, - mt chic tau bin b gay ct bum!
Net Len a khng lm. Trc mt chung ti la mt chic tau b
m. Vo tau con tt. Hnh nh no mi b m cach y my ting
ng h... Chic tau gy mt n tng rt ang bun! Nhng khi
thy nhng xac ngi b troi cht bng dy cap trn boong th con
th tham hn nhiu!... Chung ti lng im va ht sc xuc ng nhn
canh tau m. Nhng con ca mp hau oi a ngi thy mui tht
ngi va xng n. Khi tau Nau-ti-lux chay vong quanh chic tau
m, ti thy pha lai co dong ch :
FLORIDA" SUNDERLAND
Jules Verne
112
CHNG 19
VA-NI-C-R
Tai nan thng tm cua tau Phlo-ri-a khng phai la trng

hp c bit g lm ngoai bin ca. V sau nay, khi tau Nau-ti-lux
qua cac vung bin ng tau be, chung ti a gp nhiu xac tau
m muc nat trong nc. Con di ay th nao sung ln, nao neo,
nao xch va hang ngan vt khac bng st ang g ra. Ngay 11
thang 12, chung ti ti gn qun ao Pau-m-tu rai rac khoang
nm trm dm t ng -ng nam ti ty -ty bc. Qun ao nay
co din tch ba trm bay mi dm vung va gm sau mi nhom
ao san h. Nh o khi t nay sm mun se nhp lam mt vi
qun ao k bn, va gia Niu Di-ln va Tn Ca-l--ni se xut
hin luc a th nm. Mt hm ti cp vn o vi thuyn
trng N-m, nhng ng ta tra li ti mt cach lanh lung:
- Cn nhng con ngi mi ch cn g nhng luc a mi!
Vn theo hng cu, tau Nau-ti-lux chay ngang qua ao Clecmng Ton-ne, hon ao ky la nht trong cac nhom ao do thuyn
trng Ben phat hin ra nm 1822. y ti co dp quan sat cac
qun th san h a tao nn cac ao min bin Thai Bnh Dng
nay... Khi tau ni ln mt nc, ti co th nhn bao quat ca ao
Clec-mng Ton-ne ch hi nh ln mt chut co rng rm phu kn.
Nhng cn bao bin a bin t a vi y thanh mau m. Hat
cy do bao a t t lin ra, mt hm nao o ri xung ao nay,
lai c bon bng xac tm ca va tao thi ra, a lam nhu ln bao
mm xanh. Song bin a nem ln b mt qua da chn t xa ti.
Th la cy ci moc ln. Cy lam nc bc hi va tao ra mt con
sui. Cy ci dn dn phu kn ao. Lung nc bin a a ti y
cac vi sinh vt, cn trung cung vi nhng thn cy b nh bt ln
t nhng hon ao bn. Rua bt u ti y e trng. Chim choc
bay ti lam t trn nhng cy non. Th gii ng vt dn dn phat
trin s sng y. Tip o con ngi xut hin. Anh ta b mau
xanh ti cua cy ci va t ai ph nhiu hp dn. Nhng hon
HAI VN DM DI AY BIN
113
ao san h -mt sang tao v ai cua cac sinh vt v cung nho be a c hnh thanh nh vy. n gn ti, ao Clec-mng Ton-ne
khut hn. Tau Nau-ti-lux thay i hn hng i. Vt qua ch
tuyn nam 135 kinh, tau chay v pha ty bc. Mc du mt
tri nhit nong bong, chung ti vn khng cam thy nong v
su ba mi, bn mi met, nhit nc khng qua 10 -12 .
Ngay 15 thang 12, tau i ngang qun ao X-xi--t va Ta-i-ti
dim l, hoang hu cua Thai Bnh Dng. Tau a i c tam
ngan mt trm hai ly. Sau o no chay vao khoang gia qun ao
Tn-ga Ta-bu va qun ao Ngi i bin ri vt qua qun ao
Pht-gi. Qun ao nay c Ta-xman phat hin ra nm 1643.
Cung nm o, To-ri-xe-li phat minh ra phong vu biu va vua Lu-i
14 ln ngi. Xin ban oc phan xet xem s kin nao o ch li
hn cho loai ngi...
a mt tun nay thuyn trng N-m khng xut hin.
Cui cung, sang 27 thang 12, ng ta bc vao phong khach, t
nhin thoai mai ta nh chung ti va chia tay vi ng ta nm
phut trc y. Luc o ti ang tm v tr con tau chay trn ban .
N-m n ch ti, ch vao mt im trn ban ri noi:
- Va-ni-c-r. a danh nay tac ng n ti mt cach thn
ky. o la tn nhng hon ao, ni oan tau cua La P-ru-d b m.
Ti git mnh hoi:
- Tau Nau-ti-lux chay v pha Va-ni- c-r , tha thuyn
trng?
- Tha giao s, vng.
- Phai chng ti se co dp n nhng hon ao ni ting, ni
tau But-xon va A-xt-r-lap b m?
- Vng, nu giao s mun.
- Th n Va-ni-c-r con xa khng a?
- Tha giao s, Va-ni-c-r y ri.
Ti cung N-m ln boong ri chm chu nhn v chn tri
pha ng bc hin ln hai hon ao to nho khac nhau nhng chc
cung ngun gc nui la, co mt hang rao san h bao quanh khoang
bn mi hai ly. Chung ti a ti gn ao, ung hn la ti ca mt
vung nho. Cy ci xanh ti phu kn ao, t b bin ti nh nui
cao. Tau vt qua mt eo bin hep vao pha trong hang rao san
h. Di bong nhng cy su, chung ti thy ro bong nhng th dn
Jules Verne
114
ang ht sc ngac nhin theo doi con tau. Co le ho tng tau hnh
thoi la mt con ca voi ma ho cn phong. Thuyn trng N-m
hoi ti a bit g v cai cht cua La P-ru-d.
- Tha thuyn trng, ti cung bit nh moi ngi thi.
- Giao s co th thut lai cho ti nhng iu moi ngi u
bit khng?
N-m hoi hi ma mai.
- Tha vng!
Va ti bt u k lai cho ng ta nghe ni dung nhng tin tc
cui cung do uy-mng uyc-vin bao v. Sau y la tom tt
nhng tin tc o. Nm 1785, La P-ru-d va tr ta cua ng ta la
thuyn trng Lng-gl c vua Lu-i 16 phai i vong quanh
trai t trn hai chic tau But-xon va A-xt-r-lap va b mt tch.
Nm 1791, chnh phu Phap lo lng v s phn hai chic tau chin
cua La P-ru-d nn a thanh lp mt i tau i cu gm hai chic
R-sec-s va E-xp -rng-x di quyn ch huy cua Bru-ni ngt-r-ca-xt. Hai tau nay nh neo cang Bret-xt ngay 28 thang 9.
Hai thang sau, theo bao cao cua mt ngi tn la B-oanh, ch
huy tau An-bec-man, th ngi ta a thy nhng manh tau v b
bin Tn Gi-oc-gi. Nhng ng-t-r-cat-xt khng bit tin o -va
lai no cung kha m h -nn vn cho tau chay v ao A-mi-r-t,
theo bao cao cua thuyn trng Hn-tn, la ni tau La P-ru-d b
m. Nhng cuc tm kim cua ng-t-r Ca-xt khng em lai
kt qua g. Hai tau i cu a i qua Va-ni-c-r ma khng dng
lai. Chuyn i kt thuc mt cach bi tham v chnh ng-t-r-caxt, hai thuyn pho va nhiu thuy thu b cht. Ngi u tin do
ra ung vt tch cua oan tau La P-ru-d la thuyn trng ilng, mt con soi bin lao luyn, rt thng thao Thai Bnh Dng.
Ngay 15 thang 5 nm 1824, tau "Xanh Pa-t-rc" cua i-lng i
ngang qua ao Ti-c-pi-a thuc nhom ao Tn -brt. Ti y, mt
th dn cheo thuyn c mc ra ban cho i-lng mt cai chui
kim bng bac trn co khc ch. Ngi nay k lai cho i-lng nghe
rng sau nm trc y, anh ta thy trn ao Va-ni-c-r co hai
ngi R u trong s thuy thu cua hai chic tau b m v va phai
dai a ngm gn ao nay. i-lng hiu ngay o la hai chic tau
cua La P-ru-d b mt tch va a lam cho toan th gii xuc ng.
i-lng quyt nh n Va-ni-c-r, ni theo li ngi th dn hay
HAI VN DM DI AY BIN
115
con vt tch cua tau m. Nhng gio va lung nc khng cho phep
i-lng thc hin c y nh y.
ng ta quay v Can-cut-ta. y i-lng a lam cho Cng
ty chu a chu y ti phat hin cua mnh va giao cho ng ta mt
chic tau cung co tn la R-sec-s. Ngay 23 thang ging nm 1827,
i-lng cho tau nh neo ri Can-cut-ta, co mt ai din Phap i
theo. Sau nhiu ln ngng lai Thai Bnh Dng, ngay 7 thang 7
nm 1827, tau R-sec-s tha neo chnh cai vung ni tau Nau-tilux ang . i-lng tm thy y nhiu di vt cua tau b m:
my cai neo, cac loai dung cu hang hai va mt cai chung bng
ng en co dong ch "Ba-danh-uc" va nhan hiu cua xng
cng binh Bret-xt nm 1785. Khng con nghi ng g na! i-lng
tip tuc tm kim di vt va a ni xay ra tai nan ti thang 10.
Sau o ng ta cho tau nh neo va v Can-cut-ta bng ng Niu
Di-ln. Ngay 7 thang 4 nm 1828, i-lng v ti Phap va c vua
Sac-l X tip on n cn. Cung trong thi gian y, uy-mng
uyc-vin, ch huy tau A-xt-r-lap, chng hay bit g v phat hin
cua i-lng, nn vn ln ng tm kim ni tau m. Luc o, mt
ngi th sn ca voi cho bit rng th dn Lu-i-di-at va Tn Ca-l-ni hin ang gi mt s huy chng va mt hun chng ch
thp thanh Lu-i. uy-mng uyc-vin ln ng va cho tau tha
neo H-bac Tao-n hai thang sau khi i-lng ri Va-ni-c-r. n
y ng ta c bit v kt qua tm kim cua i-lng. Ngoai ra,
ng ta con nghe tin bao cua mt ngi tn la Giem Hp-x, thuyn
pho tau I-u-ni-n t Can-cut-ta n khng nh rng khi ti mt
hon ao nm v 8,18 va kinh ng 156,30 , Hp-x
thy th dn co nhng thanh st dai va nhng manh vai o. uymng uyc-vin lung tung trc nhng tin tc trai ngc o va
khng bit co nn tin khng. Tuy vy, ng ta vn cho tau chay
theo ng i-lng a i. Ngay 9 thang 2 nm 1828, tau A-xt-rlap ti ao Ti-c-pi-a. Sau khi ly mt ngi trc la thuy thu, nay
sinh c lp nghip y, ln tau lam hoa tiu va phin dch, tau
chay v Va-ni-c-r. Ngay 20 thang 2, tau vt qua hang rao san
h ri vao vung. Ngay 23 thang 2, thuy thu tau A-xt-r-lap i
vong quanh ao va ch mang v mt s manh tau v t gia tr. Th
dn t chi khng ch cho ho ch tau m, ly c la khng hiu.
Thai cua th dn tht ang nghi ng. Co le ho a i x tan t
vi nhng ngi b m tau va s uy-mng uyc-vin n tra
thu cho La P-ru-d va nhng ngi xu s cung i. Cui cung,
ngay 26 thang 2, b cac tng phm cam d va hiu rng se khng
Jules Verne
116
b tra thu, cac th dn mi ch cho thuyn pho Gia-ki-n ni tau

m. o, di su bay, tam met, neo, sung ai bac va cac th
khac bng kim loai a b phu mt lp vi. Anh em thuy thu vt va
lm mi keo ln c mt chic neo nng hn bay trm ki-l-gam,
mt khu ai bac va hai khu sung ci. Hoi th dn, uy-mng
uyc-vin c bit thm rng, sau khi ca hai tau vp phai hang
rao san h b m, La P-ru-d nht nhng manh v ong mt
chic thuyn nho. ng ta lai ln ng lai b m mt ln na.
Nhng u th chng ai hay. Thuyn trng tau A-xt-r-lap
dng mt ai ky nim La P-ru-d va cac thuy thu di bong cy
su. o la mt hnh thap bn canh, n gian, t trn b san h.
uy-mng uyc-vin mun nh neo ngay. Nhng thuy thu b st
ret kch lit va ban thn uy-mng cung b m. Mai ti 17 thang
3, ng ta mi ln ng v c... o la tt ca nhng g ti co th
thut lai cho thuyn trng N-m nghe. N-m noi:
- Th la cho ti nay vn cha bit chic thuyn La P-ru-d
ong sau nay b m u a?
- Tha khng.
N-m khng tra li ma ch ra hiu mi ti theo vao phong
khach. Tau Nau-ti-lux ln xung my met, canh ca st m ra. Ti
chay ti ca, va gia am san h, gia ngan van con ca nho tuyt
ep, ti nhn ra nhng manh tau v, nhng ai bac, neo... tom lai,
nhng b phn ma uy-mng uyc-vin khng ly ln c. Ti
ang mai xem nhng di vt ang bun y th thuyn trng Nm noi:
- Thuyn trng La P-ru-d ln ng ngay 7 thang 12 nm
1785 vi hai tau But-xon va A-xt-r-lap. Thoat tin, ng ta lp
cn c B-ta-ni By, sau o n qun ao X-xi--t, Tn Ca-l-ni, Xan-ta, Crux ri tha neo Na-mu-ca nm trong nhom ao
Ha-oai. Cui cung, tau But-xon cua La P-ru-d tin gn n hang
rao san h, hi o cac nha i bin cha bit, va phai dai a ngm
gn b bin pha nam. Tau A-xt-r-lap vi n cu va cung vp
phai dai a ngm o. Tau But-xon b m ngay tc khc. Tau Axt-r-lap b mc can con ng c my ngay. Th dn trn b
i x vi nhng ngi gp nan kha tt. La P-ru-d ln b va bt
u ong mt chic thuyn nho bng nhng manh v cua hai chic
tau b m. Mt s thuy thu t nguyn lai Va-ni-c-r. Nhng
ngi con lai b m au kit qu th theo La P-ru-d i v hng
HAI VN DM DI AY BIN
117
qun ao Xa-l-mng va hy sinh ht gn b bin pha ty cua

hon ao chnh cua qun ao nay!
- Sao thuyn trng bit c iu o?
Ti sng st.
- Ti tm thy vt nay ni m tau cui cung y!
N-m cho ti xem mt cai trap bng st ty, trn np co
quc huy nc Phap, a b g trong nc bin mn. Khi ng ta m
np ra, ti thy mt t giy cun tron a nga mau vang nhng vn
oc c. o la ch th cua B trng Hai qun Phap gi thuyn
trng La P-ru-d co li ph cua chnh vua Lu-i 16 vit l!
- o la cai cht xng ang cua mt thuy thu!
N-m noi.
- La P-ru-d a an ngh di nm m san h. Con cai g yn
tnh hn nm m o na? Cu thng cho ti va cac ban ti
cung c nh vy!
Jules Verne
118
CHNG 20
EO BIN T-REX
m 27 rang ngay 28 thang 12, chung ti ri Va-ni-c-r.

Tau Nau-ti-lux m ht tc lc chay v hng ty nam va trong ba
ngay i c bay trm nm mi dm, ngha la vt c khoang
cach ngn gia nhom ao cua La P-ru-d va mom ng nam Tn
Ghi-n. Sang mung 1 thang ging nm 1868, sau khi ngu dy, ti
ln boong tau. Cng-xy on chao ti:
- Tha giao s, xin chuc ngai nhiu hanh phuc trong nm
mi.
- Anh Cng-xy, trong hoan canh hin nay, anh quan nim
th nao la hanh phuc? Anh khao khat thoat khoi canh tu ay nay,
hay mong mun keo dai cuc hanh trnh ngm di bin cua
chung ta?
- Tha giao s, ti... ti chng bit noi th nao! Chung ta a
thy nhiu iu ky la, va thu thc la hai thang nay chung ta
khng co th gi bun. Ngi ta thng noi, cai ky diu cui
cung bao gi cung ang ngac nhin nht, va nu c tip tuc th
nay mai th ti cung khng bit moi s se kt thuc th nao! Ti
ngh chung ta se khng bao gi co dp i th nay na u...
- Khng bao gi, Cng-xy a.
- Tha giao s, ti ngh rng nm hanh phuc nht se la nm
chung ta c thy tt ca moi th trn trai t nay...
- Thy tt ca , Cng-xy? Co le o la mt cu chuyn rt
dai. Y kin cua Net Len th nao nh?
- Y kin cua Net Len hoan toan khac chung ta. Anh ta co u
oc thc t va mt cai da day oi hoi cao. Anh ta ngan ngm khi
thy ca, va phai n mon ca. La mt ngi ng-gl Xc-xng chnh
cng, anh ta quen chen b-tt. V vy cung d hiu la thiu tht,
banh m va ru vang, anh ta rt kho chu!
HAI VN DM DI AY BIN
119
- V phn ti, anh Cng-xy a, ti rt t quan tm n

chuyn n ung. Ch trn tau th nay la tt lm ri.
- Ti cung vy a, - Cng-xy noi.
- V th, ti vui long lai y cung nh Net Len sn sang
chay trn khoi ni nay. Nu nm mi se rui ro i vi ti, th i
vi Net se ngc lai! Nh vy th mt trong ba ngi chung ta
nht nh se c hai long. Cui cung, ti xin chuc giao s tt ca
nhng g giao s mong mun!
- Cam n Cng-xy. Qua nm mi ti xin kht anh n khi
khac va tam thi thay bng mt cai bt tay tht cht. Anh bng
long nhe!
- Giao s cha bao gi rng lng nh vy!
Cng-xy tra li ri i. Mung 2 thang ging. Chung ti a i
c mt van mt ngan ba trm bn mi hai ly, hay nm ngan
hai trm nm mi dm, k t ngay xut phat t bin Nht Ban.
Trc mt chung ti la vung bin san h b bin ng bc chu
ai Dng. Tau chay cach hang rao san h my hai ly. Ni y
oan tau cua thuyn trng Cuc suyt b m ngay 10 thang 6 nm
1770. Tau cua Cuc huc phai bai san h ngm nhng khng m
ch v tang san h b v a bt kn ngay l thung vo tau. Ti rt
mong c xem bai san h chay dai sut ba trm nm mi dm
chn tri. Song bin x vao bc tng a o, tung bot trng xoa va
gy nn nhng ting ng m m. Nhng luc o tau Nau-ti-lux
ln xung su nn ti khng c thy nhng bc tng san h
gn. Ti anh bng long vi vic nghin cu cac loai ca mc li...
Hai ngay sau khi vt qua bin san h, ngay mung 4 thang
ging, chung ti nhn thy b bin Pa-poa. Nhn dp nay, thuyn
trng N-m bao cao cho ti bit y nh cho tau chay sang n
Dng qua eo bin T-rex. ng ta ch noi co vy. Net Len hai long
khi thy rng i ng y th chung ti se ti gn b bin chu
R u hn. T-rex la mt eo bin nguy him cho tau be chng phai
ch v nhiu a ngm, ma con v hai b hay xut hin nhng th
dn hung d. Eo nay tach chu ai Dng ra khoi mt hon ao
ln la Tn Ghi-n hay Pa-poa. ao Pa-poa dai bn trm dm, rng
mt trm ba mi dm, din tch la bn mi ngan dm a ly.
n gia tra, khi vin thuyn pho xac nh cao cua mt tri,
ti khng thy ro day nui ac-phan xp thanh bc va co nhiu nh
nhon hot. Th la tau Nau-ti-lux a ti ca mt cai eo nguy him
Jules Verne
120
nht trai t ma nhng ngi i bin gan da nht cung khng

dam vao. Eo bin nay do Lu-i T-rex phat hin ra trn ng t
nhng bin min nam v Ma-la-n-i. Cung eo nay, nm 1840
my chic tau chin cua uy-mng uyc-vin b mc can suyt na
th m. Ngay tau Nau-ti-lux vn coi thng nhng him nguy
ngoai bin ca, cung phai thn trong trc bai san h ngm nay. Eo
T-rex dai khoang ba mi t dm, nhng v s ao ln nho va
mom a cho tau thuyn hu nh khng qua lai c. Tnh trc
nhng kho khn o, thuyn trng N-m a ra nhng bin
phap phong rt chu ao. ng ta cho tau chay ngang mt nc
tc chm.
Li dung thi c, ti, Cng-xy va Net Len treo ln boong tau
luc nao cung vng ngt. Chung ti ng sau bung lai va nu ti
khng lm th chnh N-m ch thn lai tau. Trc mt ti la tm
ban vnh T-rex ve rt tt. Ti ht sc chm chu nghin cu
ban o. Xung quanh chung ti la bin ang gao thet gin d.
Lung nc bin cun cun t ng nam sang ty bc vi tc
hai hai ly ri x m m vao cac mom san h ni ln gia nhng
t song tung bot trng xoa.
- Bin ti t nht!
Net noi.
- Ht sc ti t!
Ti tra li.
- Va hoan toan khng thch hp vi loai tau nh tau Nau-tilux.
Net noi tip:
- Chc cai ng N-m ang nguyn rua nay thao ng lm,
nu khng th tau cua ng ta a huc vao nhng mom san h ma
tan ra tng manh ri.
Tnh hnh qua la nguy him. Nhng tau Nau-ti-lux ta nh
co phep tin, trn qua nhng bai san h t hai o mt cach d
dang. N-m khng theo ng i cua tau A-xt-r-lap va D-l a
lam uy-mng uyc-vin tht bai. ng ta cho tau ngc ln pha
bc, re xung ty nam ri lai quay ln ty bc, ln quanh v s
ao ln nho t c nghin cu. Ti t hoi:
HAI VN DM DI AY BIN
121
Chng le N-m lai liu lnh cho tau vao mt cai lach, ma ca
hai chic tau cua uy-mng uyc-vin a b mc can? "
Nhng luc o, tau Nau-ti-lux lai i hng ln na va chay
thng v hng ty nhm pha ao Gh-b-roa. Luc o la ba gi
chiu. Nc triu dng ln ti nh cao nht. Tau Nau-ti-lux chay
doc b bin Gh-b-roa, cho n nay vn in bong cy Pan-a-nuc
xanh rn trong tm tr ti. Chung ti cach b t nht hai hai ly.
Bng tau b x manh, ht ti nga xung. No a vp phai mt dai
a ngm, nghing i va dng lai. Ti ng dy va thy thuyn
trng cung thuyn pho ng trn boong. Ho ang nghin cu
tnh hnh va trao i vi nhau nhng cu noi nhat gng bng th
ting khng ai hiu ni. Tnh hnh nh th nay. Cach tau hai hai
ly la ao Gh-b-roa chay dai t bc sang ty nh mt canh tay
khng l. pha ng nam, nc triu xung a lam nh ln
nhng mom san h. Chung ti b mc can ung vao ch nc triu
ln xung, khng ang k. o la iu rt bt li cho tau Nau-tilux. Tuy vy, tau khng h hai g v khi b va cham vo tau rt
vng chc. Nhng nu vo tau khng b ro thung, th tau cung co
nguy c b troi cht vnh vin vao dai a ngm nay. Th la chic
tau ngm cua thuyn trng N-m ht i! N-m ct ngang
nhng suy ngh cua ti. ng ta bao gi cung bnh tnh, t chu.
Trn mt ng ta chng h co net g la hoang mang, gin d.
- Tha thuyn trng, y la mt tai nan rui ro?
Ti hoi.
- Khng, ch la mt tr ngai ngu nhin thi.
Ti phan i:
- Mt tr ngai co th buc ngai phai tr v mt t, ni ngai
ang trn tranh!
N-m nhn ti mt cach b n va lc u. C ch y noi kha
ro la chng co cai g co th bt ng ta lai t chn ln t lin
c. ng ta noi:
- Tha ngai A-r-nc, tau Nau-ti-lux khng cht c u.
No se con gii thiu vi ngai nhiu ky quan cua bin ca. Cuc hanh
trnh cua chung ta ch mi bt u va ti hoan toan khng mun
chm dt quan h vi ngai sm nh vy.
- Nhng, tha thuyn trng, - ti to ve khng hiu y cua
cu noi chm bim o, - chung ta b mc can khi triu ln. Noi
Jules Verne
122
chung, Thai Bnh Dng triu dng rt yu. Nu ngai khng

giam bt trong lng tha cua tau i th ti khng hiu tau se ra
khoi ni nay bng cach nao?
- Tha giao s, ngai noi ung. Thai Bnh Dng nc triu
ln khng ang k, nhng eo T-rex nay, khoang chnh lch cua
nc triu ln xung la mt met ri. Hm nay la mung 4 thang
ging. Nm ngay na th trng tron. Ti se ht sc ngac nhin nu
mt trng, ngi ban ng chung thuy cua hanh tinh chung ta,
khng nng nc bin ln ti mc ti cn. Ch co mt trng mi co
th giup c ti trong vic nay! Noi oan, thuyn trng N-m
va vin thuyn pho i xung. Con con tau th ng tai ch khng
nhuc nhch, dng nh a b san h gn cht lai.
- Th nao, giao s?
Net Len hoi ti khi N-m va i khoi.
- ng ban Net i, chung ta se ch con nc ln vao ngay chn
thang ging ch? Mt trng se giup ta thoat khoi ni nay y!
- Ch cn th thi ?
- Ch cn th thi.
- ng N-m anh chu bo tay ma trng ch vao mt trng
thi ? Sao ng khng s dung neo va cac may moc?
- Ch cn nc triu ln la u!
Cng-xy cht phac tra li. Net nhn Cng-xy va nhun vai.
Mau thuy thu trong ngi anh ta bc ln.
- Tha giao s, - Net noi tip, -xin ngai hay nh li ti: khng
bao gi chic tau nay co th chay trn hoc di mt nc c
na! No ch con gia tr la mt ng st vun. Ti ngh a n luc
phai ct t quan h vi ng N-m ri.
- ng ban Net i, - ti tra li, - v chuyn tau Nau-ti-lux th y
kin ti lai khac. Bn ngay na chung ta se c dp th thach sc
manh cua nc triu Thai Bnh Dng. Li khuyn cua ng ch
hp thi nu chung ta u o gn b bin Anh hay Pr-vng-x,
con b bin Pa-poa nay th chng c u! Ch co th nghe theo
anh trong trng hp tau Nau-ti-lux khng thoat c ra khoi ch
can nay. Ti vn cho hanh ng nh vy la ht sc liu lnh.
- Co th ngo ln ao mt chut khng nh?
HAI VN DM DI AY BIN
123
Net noi.
- Trn ao co cy ci, di bong cy rt sn mung thu ma ta
co th ch bin cac mon thm ngon... Chao i, by gi co ming tht
ma chen nh.
- Ln nay th anh Net ung, - Cng-xy noi, - ti hoan toan
tan thanh anh Net. Giao s co th ngh thuyn trng cho
chung ti ln ao mt lat c khng? Nu khng th chung ta se
mt ht thoi quen i trn mt t. Ti tra li:
- ngh th ti lam c, nhng chc ng ta se t chi.
- Nhng nu giao s c manh dan ngh th t nht ta cung
bit c N-m tt n mc nao, - Cng-xy noi.
Ti rt ngac nhin khi thy thuyn trng N-m ng y va
t nh n mc khng oi hoi chung ti phai ha quay v tau. Va
lai, chay trn qua Tn Ghi-n v cung nguy him, ti chng
khuyn Net liu mang lam g. Tha lam tu binh trn tau Nau-ti-lux
con hn la ri vao tay th dn Pa-poa hung d. Ti khng hoi Nm co cung i vi chung ti khng. Ti tin chc rng khng ai
trong i thuy thu se i kem chung ti trong chuyn dao chi nay.
Net se phai ch thn iu khin xung thi! Tau cach b khng
qua hai hai ly, Net co th lai chic xung mong manh len loi gia
bai a ngm a gy bao tai hoa cho nhng tau ln. Hm sau,
mung nm thang ging, chic xung c a thng t boong tau
xung nc. Hai ngi co th lam vic mt cach d dang. Chung
ti mang theo sung va ru, n tam gi th ri khoi tau Nau-ti-lux.
Bin lng. Gio thi nhe t b ra. Cng-xy va ti ra sc cheo. Net
lai thuyn len loi qua nhng lach nc hep. Net khng giu c
s phn khi. Anh ta cam thy mnh nh mt ngi tu c phong
thch va chng h ngh n chuyn phai quay v "nha tu". Anh ta
nhc i nhc lai:
- Tht! Chung ta se n tht, tht rt ngon! Tht ra tht! Qua la
co thiu banh m! Ti khng bao ca la d, nhng n ca mai khng
chu ni! Nu co ming tht ti em nng trn than hng th
thc n hang ngay cua ta cung phong phu hn!
- Sanh n nh!
Cng-xy nhn xet.
- Mi noi th ma ti a nho dai ra ri!
Jules Verne
124
- Cn tm hiu xem khu rng nay co nhiu mung thu

khng?
Ti noi.
- Va chung co v ngi i sn khng?
- V cung c, ngai A-r-nc a.
Net tra li va nhe nhng chic rng sc nh li ru ra.
- Ti sn sang chen ht mt con h nu khng tm ra c
mt loai thu bn chn nao khac trn ao nay.
- ng ban Net lam chung ta phat s, - Cng-xy noi.
- Bt ky mt con vt nao xut hin: co lng hay khng co
lng, bn chn hay hai chn, ti cung se "chao mng" bng mt
vin an!
- ng Net bt u lam loan ri y!
Ti noi.
- ng s, ngai A-r-nc a, - Net tra li, - cheo manh ln!
Khng y na ting na ti se tht cac v cac mon n do chnh
tay ti lam. n tam gi ri, sau khi tranh c vong ai a
ngm, xung vao ti b.
HAI VN DM DI AY BIN
125
CHNG 21
MY NGAY TRN AO
Ti t chn ln ao ma long khng khoi bi hi. Net gim

th chn ln mt t, hnh nh con mun xem t co vng chc
khng. y la chung ti mi lam "hanh khach cua tau Nau-ti-lux"
(theo li thuyn trng N-m) ung hn la lam tu cua N-m co
hai thang! My phut sau, chung ti a i vao cach b bin mt
quang bng tm sung bn. t y gn nh hoan toan bng a
vi san h. Mt dai rng tuyt ep che khut chn tri. Nhng cy
ci khng l cao hn sau mi met, co dy leo chng cht vi nhau
va ung a trc gio, tao nn nhng chic vong thin nhin. Thao
vt y rt phong phu. Nhng chung khng lam cho Net m.
Anh ta thch nhng cai thc t hn. Net chu y ti cy da, choc
my qua rung xung ri b ra. Chung ti ung nc da, chen cui
da va thy thu v hn cac mon n trn tau Nau-ti-lux nhiu.
- Tuyt qua!
Net reo ln.
- Ngon tuyt!
Cng-xy tan thanh.
- Ti ngh ng N-m cua ngai se khng cm chung ta mang
mt t da xung tau?- Net hoi.
- Ti cho rng N-m se khng cm, -Ti tra li.
- Nhng ban thn ng ta se khng ung n.
- Th th ng ta thit, - Cng-xy noi.
- Cang tt cho ta, ta cang c chen nhiu!
Net cai lai.
- ng Net a, ch xin ng mt iu!
Ti bao Net khi thy anh ta nh choc da cy th hai.
Jules Verne
126
- Da la mt th qua ngon, nhng trc khi cht xung

thuyn, co le ta nn xem trn ao co th g ch li hn khng? Rau
ti co le cn cho kho thc phm trn tau hn.
- Giao s noi rt xac ang.
Cng-xy tan thanh.
- Ti ngh danh ch cho ba loai thc phm: mt ch cha
trai cy, mt ch cha rau ti, con ch th ba cha cac mung
thu sn c, ma hnh nh y khng co th phai.
- Anh Cng-xy i ch nn tuyt vong! - Net tra li.
- Tom lai, ta cn i tip, - ti noi, - nhng phai canh giac y!
ao nay chc khng ai , nhng du sao vn co th gp nhng
ngi i sn khng phai ch ham sn thu nh chung ta! Net bng
nhe rng va gm ln.
- Sao th anh Net?
Cng-xy vi hoi.
- Thu tht la ti bt u hiu cai thu n tht ngi.
- Anh Net! Anh Net! Anh noi g vy?
Cng-xy ku ln.
- Te ra anh la ke n tht ngi a? Sng trong mt phong vi
anh tht khng an toan chut nao ca. Co khi ngu dy a thy mnh
b chen na ngi ri cung nn.
- Anh ban Cng-xy i, ti yu quy ban, nhng khng cn
thit lm th cung khng chen tht ban u!
- Ti nghi ng iu o lm!
Cng-xy tra li.
- Thi, chung ta nn i sn la hn! Phai ha ngay mt con thu
tht anh chang n tht ngi nay, nu khng, mt bui sm nao
o giao s ch con thy xng cua ti thi!
Chung ti va bng ua nh vy va tin su vao rng cy
rm rap, va trong khoang hai ting ng h a i t u n cui
rng. Chung ti gp may trong vic tm kim thc n. Chung ti
gp mt trong nhng loai cy co ch nht cua vung nhit i a
cung cp cho tau Nau-ti-lux mt th thc phm ang thiu. o la
cy m, moc rt nhiu trn ao Gh-b-roa. c bit quy la loai
HAI VN DM DI AY BIN
127
qua m khng hat ma ngi Ma-lai-xi-a goi la ri-ma. Cy m khac

cac loai cy khac ch co thn rt thng va nhn, cao ti mi hai
met. Tan cy tron vanh vanh, la to xp thanh nhiu tng. Gia
am la sum s la nhng qua tron nng tru, ng knh ti mi
cen-ti-met, vo xu x. Thin nhin a tng cho nhng nc khng co
lua m loai cy co ch nay. No khng cn phai chm soc nhiu va
ra qua sut tam thang trong nm. Net Len rt quen thuc loai qua
nay. Anh a c n nhiu ln trong nhng chuyn i bin va bit
ch bin thanh thc n rt ngon b. Nhn thy trai m, anh a a
nc ming. Net noi:
- Tha giao s, nu khng c nm th qua nay th ti cht
mt!
- Th ng c nm i, ng ban Net, c nm thoai mai! Chung
ta ln ao nay la nm mi th mt t ma. ng bt u i! Net
nhom bp, ch my phut sau cy kh a n lep bep. Trong khi o,
Cng-xy va ti la nhng qua m chn nht. Loai qua nay khng
co hat. Cng-xy mang v hn mt chuc qua, Net xt ra tng
khoanh day ri t ln than hng. Anh ta noi:
- Ri ngai se thy loai banh m nay ngon n mc nao!
- Nht la a lu khng c thy banh m, - Cng-xy noi.
- y khng phai la banh m thng, - Net noi thm, -ma la
banh ga-t, va cho vao ming la tan ra ngay! Th giao s cha
c nm bao gi a?
- Cha, ng Net a.
- Th th xin ngai nm cho, rt b, rt ngon. Nu ngai khng
oi hoi sut na th ti khng phai la thng Net, vua sn ca voi
na! My phut sau vo ngoai a chn vang. Bn trong la rut trng,
ging ht rut banh m... Ti n ht sc ngon ming. Ti noi:
- ang tic la kho bao quan th qua nay c lu, nn theo
ti, co mang ln tau cung ung cng.
- Xin ngai!
Net Len phan i.
- Ngai ly lun nh mt nha sinh vt hoc, con ti th lai hanh
ng nh mt anh th banh m. Nay Cng-xy anh hay ly tht
nhiu cho ti, ta se mang v tau.
- Th ng nh bao quan no th nao?
Jules Verne
128
- Ti se bin no thanh bt chua. Khi cn ti se nng thanh

banh bp di tau. Mc du banh se co v hi chua, nhng vn rt
ngon.
- ng Net a, nu th th banh m cua ng ngon qua ri,
chng mong g hn na...
- Tha giao s, tuy vy vn thiu rau va qua.
- Th th ta i tm xem co khng. Hai xong qua m, chung ti
tip tuc i "b sung thc n" cua ba tra. Vic tm kim cua
chung ti khng n ni ung cng. Ti gn gia tra, chung ti
a tm c mt s chui va da rt to. Tuy vic hai qua nay lam
mt nhiu th gi, chung ti cung khng tic. Cng-xy bam sat
Net. Net i u va la chon rt kheo nhng trai cy ngon nht
d tr.
- ng ban Net i, by gi chc ng thoa man ri ch?
- Cng-xy hoi.
- Hm!
Net m .
- Sao? ng vn cha hai long a?
- Tt ca nhng th rau co nay khng th thay th ba tra
c. o ch la cai thm tht, cai trang ming sau ba n thi.
Con xup u? Tht ran u? Ti noi:
- ng Net ha tht ta mon sn ran, nhng ro rang o la
chuyn hoang ng trm phn trm. Net tra li:
- Tha giao s, cuc i sn cha kt thuc ma con tip tuc.
Xin ngai rang ch chut na! Th nao chung ta cung gp mt con
chim hay mt con thu nao o, nu khng ch nay th ch khac...
- Nu khng hm nay th ngay mai, - Cng-xy noi thm, nhng cung khng nn i qua xa b. Ti ngh quay v tau.
- Sao? a quay v ri a?
Net la ln.
- Chung ta phai co mt tau trc m nay, - ti noi.
- Th my gi ri?
Net hoi.
HAI VN DM DI AY BIN
129
- t nht la hai gi, - Cng-xy tra li.

- Thi gian trn mt t sao tri qua nhanh th!
Net th dai.
- Ln ng thi!
Cng-xy noi.
Chung ti quay v bng ng rng. Ca ba ngi u "th"
qua nng. Nm gi chiu, sau khi cht xung thuyn tt ca nhng
cua quy, chung ti ri ao va na ting sau th ti tau Nau-ti-lux.
Chng ai ra on chung ti. Khi thep s hnh tru y dng nh
trng rng. Ti trut bo ganh nng ri v phong ring. o a bay
sn ba ti. n xong, ti i ngu. Hm sau, mung sau thang ging,
trn tau khng co g thay i. Chng co mt ting ng, mt du
hiu g cua s sng. Chic xung bp bnh canh tau. Chung ti
quyt nh lai ln ao Gh-b-roa. Net Len hy vong ln nay i sn
se kt qua hn ln trc va mun cu may me rng bn kia.
Chung ti ln ng luc rang ng. Gp nc triu dng, thuyn
chng bao lu a ti b. Chung ti ln ao va ngh rng tt nht la
nn tin vao ban nng cua Net va theo sat anh ta. Th ma chung
ti cung my ln suyt mt hut anh ban chn dai. Net dn chung
ti vao tt pha ty hon ao. Chung ti li my bc ri ln mt
khoang t bng, xung quanh la rng rt ep. Doc nhng con sui
nho, co nhiu chim boi ca, nhng thy chung ti ti gn, chung vi
bay i. Chc nhng chu chim nay a nhiu ln gp ngi nn a
co kinh nghim cn thit. V vy, ti kt lun rng nu ao nay
khng co ngi th vn co ngi t ni khac lui ti. Sau khi i
qua nhng ng co ph nhiu, chung ti ti ca mt khu rng non,
t o vang ra ting chim hot va ting canh v rao rao.
- y ch co chim thi, - Cng-xy noi.
- Nhng co ca chim n tht c!
Net tra li.
- Anh ban Net i, kho long lm, ti ch thy co ging vet thi.
- Anh ban Cng-xy i, - Net nghim trang tra li, - mt khi
khng co g chen th vet cung co gia tr nh ga li.
Ti noi:
- Ti ngh nu bit nu nng kheo th vet cung chen rt tt.
Thc vy trong am la rm r co ca mt th gii vet sn sang ct
Jules Verne
130
ln ting noi cua ngi nu co ai day. Chung chuyn t canh nay

sang canh khac va lu lo vi cac chu vet con u mau sc. Qua mt
khu rng tha, chung ti ra mt quang trng, i ch co bui rm.
y ti c thy nhng con chim rt ep lng dai, co th bay
ngc gio. Chung bay phong khoang, ve nn nhng ng vong
ln duyn dang trong khng trung, nom tht vui mt. Ti nhn
ngay ra chung.
- Chim thin ng! -Ti reo ln. - ng Net, ti trng mong
vao s kheo leo cua ng va hy vong ng se bt c t nht mt con
thuc loai quy nht cua vung nhit i nay.
- Tha giao s, ti se c, mc du ti bn khng gioi lm.
Ngi Ma-lai-xi-a thng ban chim thin ng cho Trung
Quc. Ho by chim bng nhiu cach ma chung ti khng ap dung
c. Khi th ho t thong long trn ngon cy, ni chim hay lam
t, khi th ho pht nha dnh ln canh. i khi ho rc thuc c
xung cac ngun nc ma chim hay ti ung. Con chung ti th
anh phai bn khi chung ang bay, ma bn kiu y th rt kho
trung. Qua thc, chung ti a lang ph mt s ln an. Ti gn 11
gi tra, chung ti i ngang qua day i th nht trung tm ao
va khng ha c con chim nao. Chung ti a thy oi bung. Canh
i sn chung ti hy vong se c sn nhiu, nhng a tnh lm.
Nhng ka! Cng-xy ha lun c hai con chim bng hai phat
sung, iu lam chnh Cng-xy cung ht sc ngac nhin. Chung ti
vi vt lng va cht cui nng. Trong khi o Net nng qua m.
Tht chim rt ngon, chung ti n ch con lai t xng.
- Th nao ng Net, by gi ng con them g na khng?
Ti hoi.
- Con them tht thu bn chn na. Ging chim cu nay ch
n qua loa cho nhn mep t thi. Cha ha c mt con bn chn
lam mon sn nng th ti cha yn tm!
- Co kho g u! Chung ta se tip tuc sn.
Cng-xy noi.
- Nhng nn quay ra pha rng gn b bin th hn. Cngxy noi ung nn chung ti nghe theo anh ta. Mt gi sau, chung
ti ti mt rng cy xa-g rm rap. Nhng con rn co le khng c
trn di chn chung ti. Nhng con chim thin ng c thy
chung ti la bay mt. Ti a hy vong bt mt con mang v th
HAI VN DM DI AY BIN
131
Cng-xy ang i trc bng cui ngi xung ri phn khi reo
ln. Anh ta quay lai tay xach mt con chim thin ng.
- Hoan h Cng-xy!
Ti noi.
- Giao s qua khen!
Cng-xy tra li.
- Anh ban tht la tai ba! Tay khng ma bt c chim.
- Nu giao s nhn ky hn mt chut th se thy cng lao cua
ti khng ln lm.
- V sao, Cng-xy?
- V con chim b say.
- B say a?
- Tha giao s vng. No n qua nhiu qua h ao nn say va
b bt sng. Anh ban Net i, hay xem y! S thai qua a n
hu qua tai hai th nay y!
Trong khi o, ti nghin cu con chim la. Cng-xy khng
lm. Con chim a say v n qua b ao va khng bay c na.
Kho khn lm no mi c ng c i chn. Nhng ti chng lo
lng g v iu o no tnh lai dn. Con chim va bt c thuc
loai ep nht trong s tam loai chim thin ng sng trn ao
Tn Ghi-n va cac ao ln cn. No dai ba mi cen-ti-met, u
tng i nho, hai mt gn mo. Lng chim rt ep va co mau sc
hai hoa, mo vang, chn va mong mau nu thm, canh mau nu
nhat, c mau ngoc bch, bung va ngc mau hat de thm... Tom lai,
o la ging chim thn ky ma th dn goi bng cai tn rt nn th:
Chim mt tri". Ti mong c mang v Pa-ri mt mu chim
nay tng vn bach thao.
- y la mt con chim him a?
Net hoi. La th sn anh ta khng anh gia chim mung cao
lm v mt thm my.
- Ht sc him, ng ban a, va chu yu la rt kho bt sng no.
Ngay n lng chim a cht cung co gia tr cao. V vy, th dn
thng lam tiu ban gia, nh ngi ta lam ngoc trai va kim cng
gia.
Jules Verne
132
- Sao?
Cng-xy ngac nhin.
- Ngi ta lam gia ca tiu ban chim thin ng na ?
- ung.
- Giao s co bit ho lam th nao khng?
- Co ch! Khi gio ng thi th b lng ui ep cua chim
rung i. Ngi ta i nht nhng lng o ri gn hoc khu no vao
ui mt chu vet nao o a b vt trui lng. Cui cung, ho dung
sn quet kn ng khu, lau bong ri ch nhng tac phm c
ao cua ho sang ban cho cac vin bao tang chu u hay cho nhng
ngi su tm cua la.
Net Len noi:
- Nu chim co gia th lng no cung tht. Ti chng thy vn
g ln lm, v ngi ta co mua chim v quay u!
Nhng nu mong c co mt con chim thin ng a c
thc hin th nguyn vong cua anh chang Net vn cha c thoa
man. Tuy vy, luc gn hai gi, Net gp may, bn c chu ln
rng tuyt vi. Th la chung ti co tht thu bn chn thc s ri.
Net rt kiu hanh v thanh tch nay. Con ln trung an b guc
ngay. Net lam lng va m ri cht sn nng n ba ti. Sau
o cuc i sn tip tuc va mt lat sau lai ghi "chin cng" cua Net
va Cng-xy. Hai anh chang suc sao cac bui rm lam mt by ai
th nhay vot ra. Nhng chung co chay nhanh n u cung b
nhng vin an co in bn trung.
- Tha giao s!
Net noi oang oang trong cn hng.
- Mon nay ma ninh nh th ngon tuyt! Tau Nau-ti-lux se co
bit bao thc phm d tr. Hai! Ba! Nm con a b ha! Giao s th
ngh xem, ch co chung ta c chen s tht nay, con cai qun ngu
n trn tau th ng hong ng ti mt ming nho!
Ti ngh bung: trong luc phn khi, Net co th se dit ca by
ai th nu khng mai tan chuyn! Hn mt chuc con ai th b
ha thuc loai nho, thng sng hc cy va ln trn rt nhanh.
Tuy nho nhng tht chung rt ngon. Chung ti ht sc hai long v
kt qua cuc i sn. Anh chang Net ngh hm sau tr lai hon
ao tuyt vi nay va i bn tt ca nhng thu bn chn n tht
HAI VN DM DI AY BIN
133
c. Nhng anh ta thng khng tnh n nhng tnh hung bt

ng. Gn sau gi ti chung ti v ti gn b bin. Chic thuyn vn
ch cu. Cach b hai hai ly, tau Nau-ti-lux vn ni ln nh mt
dai a ngm gia nhng lan song bin. Net Len tranh thu thi
gian chun b ba n. Anh ta qua la mt tay nu n co tai. Ti
thy hnh nh mnh cung ly phai bnh cua Net. Ti cung phn
chn ln v mt ming tht nng! Xin ban oc tha th cho ti,
cung nh ti a tha th cho Net v cai nhc im y! Ba n rt
thnh soan. Mon chim b cu, bt xa-g, trai m, sau qua da va
nc da cang lam chung ti sng m ngi.
- Nu hm nay chung ta khng tr v tau Nau-ti-lux th sao
nh!
Cng-xy hoi.
- Nu chung ta khng bao gi tr v tau na th sao nh?
- Net noi thm. Luc o mt hon a bng ri ngay gn ch
chung ti ngi, va cu hoi cua Net chng co ai tra li.
Jules Verne
134
CHNG 22
TING SET CUA THUYN TRNG N-M
Chung ti quay u nhn v pha rng. Ti sng st. Chng

kp a tha ln ming. Net Len ang kt thuc cng vic.
- a khng phai t trn tri ri xung, - Cng-xy noi, -tr
thin thach. Hon a th hai tron trn lam chic tha trong tay
Cng-xy ri xung, cang thm trong lng cho nhn xet cua anh
ta. Chung ti bt dy va a sung ln vai chun b y lui cuc
tn cng.
- Co le a do kh nem, - Net noi.
- Hnh nh vy, - Cng-xy tra li, nhng ngay sau o anh ta
het ln:
- Th dn!
- V xung mau!
Ti h. Chung ti chay nh bay v pha b bin. Hanh ng
cua chung ti tht kp thi. Pha bn phai, cach chung ti chng
mt trm met, ca khu rng nho xut hin chng hai chuc th
dn trang b cung tn. Chung ti con cach b hai chuc met.
Toan th dn i t t nhng ro rang co thai thu ch. V vy a
va tn ti tp bay n! Mc du ang b e doa nghim trong, Net
vn khng qun ch thc phm va kim c. Anh ta kep tht ln
vao nach, con tay th xach con ai th. Hai phut sau, chung ti ti
b. Cho thc phm va vu kh xung thuyn, y thuyn ra khoi b
va cm ly mui cheo ch mt mt phut ng h. Xung ra cach b
cha ti bn trm met th co n hn mt trm th dn li xung
nc n ngc, va ui theo va ku ln mt cach man r va hu
tay e doa. Ti khng ri mt khoi tau Nau-ti-lux va hy vong ting
la het cua th dn se khin thuy thu trn tau chu y. Nhng khng,
trn boong chic tau ngm s vn vng lng nh t. hai
mi phut sau, chung ti bc ln boong tau. Np tau ngo.
Chung ti buc chc thuyn ri i vao trong tau. T phong khach
HAI VN DM DI AY BIN
135
vong ra ting ai phong cm. Ti vao. Thuyn trng N-m ang

cui xung cac phm an va tha hn trong th gii m thanh.
- Thuyn trng!
Ti goi. N-m khng nghe thy g.
- Thuyn trng!
Ti cham tay vao vai ng ta. N-m git mnh quay lai:
- Giao s y ! i sn co c nhiu khng?
- Tha thuyn trng, c rt nhiu. Nhng chng may
chung ti lai dn theo ca mt by hai chn!
- Cai g hai chn?
- Bon man r!
- Man r a?
N-m nhc lai bng mt giong hai hc.
- Giao s ngac nhin khi t chn ln mt ni nao o trn
trai t, ngai lai gp nhng ngi man r a? Ngi man r th
u chng co? Nhng ngi ngai goi la man r kem nhng ngi
khac ch nao?...
- Nhng tha thuyn trng...
- Ring ti, tha giao s, ti gp bon man r khp ni.
- Nhng nu thuyn trng khng mun thy ho trn tau
Nau-ti-lux nay th co cn ap dung nhng bin phap phong nga
khng?
- Giao s ch lo, chng co g phai phong nga ho ca.
- Nhng chung rt ng.
- Th ngai m c bao nhiu?
- t nht la mt trm.
- Tha ngai A-r-nc, - tay N-m vn khng ri khoi phm
an, - c cho tt ca dn Niu Gh-n nay tp trung b, tau Nauti-lux cung chng s g.
Nhng ngon tay cua N-m lt trn phm an. Ti nhn
thy ng ta ch bm xung nhng phm en. V vy, cac giai iu,
co mau sc hoan toan Xct-len. N-m qun hn s co mt cua ti
ma tha hn vao coi mng. Ti chng mun quy ry ng ta na.
Jules Verne
136
Ti ln boong. m a n. v nay mt tri thng ln t

ngt va khng co hoang hn. ao Gh-b-Roa a nhoa i trong
sng mu pha xa. Nhng nhng ng la con chay trn b chng
to th dn cha mun giai tan. Ti ng mt mnh trn boong my
ting lin, khi th nh lai chuyn cham tran vi th dn nhng
khng con hoang s na v s vng tin cua thuyn trng a
truyn sang ti -khi th ngm canh huy hoang cua m nhit i.
Ti nh nc Phap va doi theo chom sao hoang ao my gi na se
lp lanh trn bu tri T quc ti. Trng moc. Ti ngh, v tinh
trung thanh va duyn dang cua hanh tinh chung ta hm bn ting
ng h na se quay lai vung bin nay dng nc ln va nng
thuyn ra khoi bai san h nay. n gn na m, khi a thy ro
rng trn nhng lan nc en thm nay cung yn tnh nh trong
nhng khu rng gn b, ti xung phong ring va ngu mt gic
ngon lanh. m tri qua mt cach m a. Chc th dn Pa-poa
hoang s trc con quai vt ang nm trn bai san h, nu khng,
ho co th d dang lot vao trong tau. Chn gi sang mung 8 thang
ging ti ln boong. Sng mu tan dn, va mt luc sau ao hin ra:
thoat tin la dai b bin, sau o la nhng ngon nui cao. Th dn
vn tu tp trn b. Ho ng hn hm trc co ti nm, sau trm
ngi. Nhng ngi gan da hn li dung luc triu xung, tin cach
ch tau chng gn bn trm met. Ti thy ro mt ho. o la
nhng ngi Pa-poa chnh cng, thn hnh lc lng, tran rng va
thng ng, mui to nhng khng tet, rng trng. Tht la mt b
lac ep e! B toc qun hung o rt trai ngc vi nc da en
bong. Rai tai xe i eo nhng khuyn bng xng x xung. Noi
chung ho khng mc qun ao. Ti thy my ngi an ba mc vay
an bng co, che khng kn u gi. Mt s an ng eo nhng
chui hat trng va o c. Hu ht u trang b cung tn va la
chn, sau lng eo li ng y a tron ma ho phong i rt trung
ch.
Mt thu lnh cua ho tin n kha gn tau va chm chu quan
sat. Mun bn hn ta tht chng kho g. Nhng ti cho rng tt
hn la nn i ho tn cng trc. Khi cham tran vi th dn th
nn t v hn la tn cng. Trong thi gian nc triu xung, th
dn c lun qun quanh tau nhng khng to ve thu ch g. Ho
lp i lp lai t "at xat" ma theo c ch cua ho, ti hiu rng ho
mun mi ti ln b, nhng ti t chi. n 11 gi tra, khi triu
bt u dng ln lam cac mom a san h chm xung th am th
dn quay ln b. Chc ho t cac ao ln cn, ung hn la t ao
HAI VN DM DI AY BIN
137
Pa-poa n. Tuy vy, chng thy mt chic thuyn c mc nao.

git thi gian, ti nay ra mt y kin nao vet di ay bin mt
chut, v y rt nhiu so c va tao. Qua lan nc trong vt, co th
nhn thu bin su. Va lai, hm nay la ngay cui cung tau Nau-tilux vung bin nay, v theo li thuyn trng N-m, ngay mai
khi triu ln, tau Nau-ti-lux se quay ra khi. Ti goi Cng-xy
mang n cho ti mt cai gau.
- Con nhng th dn kia th sao?
Cng-xy hoi.
- Tha giao s, hnh nh ho cung khng n ni d tn lm.
- Nhng ho n tht ngi anh ban a!
- Chc ho n tht ngi, nhng co th vn lng thin.
- Thi c, Cng-xy a, c tam cho y kin anh la ung. Gia
s ho chen tht tu binh mt cach lng thin, nhng ti vn khng
mun b tht nn phai canh giac.
Ro rang la thuyn trng N-m khng chun b nhng bin
phap phong. Sut hai ting ng h, chung ti nao vet ay bin
nhng chng vt c cai g ang k... Tuy vy, cui cung ti bng
v c mt vt la cua thin nhin, mt vt ht sc him. o la
mt vo c khng xon t phai sang trai nh thng thy, ma xon
t trai sang phai. Ti va Cng-xy ang mai ngm cai vo c quy
gia y va ti a ngh ti vic mang no v vin bao tang Pa-ri th
mt hon a bng ri trung con c lam no v nat trong tay Cngxy. Ti het ln. Cng-xy v ly khu sung cua ti, gi ln ngm
vao ngi th dn ng cach ch ti chng mi met. Ti lao ti
ch Cng-xy, nhng anh ta a bop co. Vin an co in lam v
tan cai vong eo c tay ngi o. Ti ku:
- Cng-xy! Cng-xy!
- Tha giao s, ngai khng thy no tn cng ta trc hay
sao?
- Nhng mt con c khng ang hai mt ngi.
- Cha, qun n hai!
Cng-xy rt ln.
- Tha no lam gay vai mnh i con hn! Cng-xy noi thanh
thc, nhng ti vn gi vng y kin cua mnh. Trong khoang thi
Jules Verne
138
gian ngn ngui ma chung ti mai m vi cai vo c th tnh hnh a

bin i. hai chuc chic thuyn c mc vy quanh tau Nau-tilux. Thuyn c mc cua th dn vung nay la nhng thn cy eo,
dai va hep, i rt nhanh va vng vang. Trn thuyn la nhng
ngi mnh trn ong kh. Ti khng khoi lo lng khi thy ho
ngay cang lt ti gn tau.
Chc dn Pa-poa a quan h vi ngi u nn kha quen
thuc tau thuyn cua ho. Nhng con "iu x ga" bng thep dai,
hi nh ln mt nc, khng ct bum, khng ng khoi nay th
sao? No chng ha hen iu g tt lanh ca! V vy mt thi gian ho
khng dam n gn tau. Nhng thy tau ng yn ho manh bao
dn va ch thi c "lam quen" vi chung ti. Sung cua chung ti
bn khng ku nn ho khng s nh nhng loai sung n to...
Nhng chic thuyn c mc a ti sat tau va tn bt u ri nh
ma bn boong.
- Qua la chung bn nh ma rao!
Cng-xy noi.
- Chng bit tn co tm thuc c khng?
- Phai bao cho thuyn trng N-m bit mi c, - ti va
noi va bc vao trong tau.
Ti i thng vao phong khach. o chng co ai. Ti ben go
ca phong thuyn trng.
- Mi vao, - co ting tra li pha sau ca.
Ti bc vao. Thuyn trng ang bn tnh toan, trn giy
toan nhng du X va nhng cng thc ai s phc tap.
- Ti a lam phin thuyn trng?
Ti hoi mt cach lch s.
- Tha ngai, ung vy. Nhng chc ngai co ly do g o quan
trong lm.
- Ht sc quan trong! Thuyn cua th dn a bao vy tau va
my phut na chc chung ta se phai chng lai cuc tn cng cua
ho.
- A! Thuyn trng bnh tnh noi.
- Ho n bng thuyn c mc a?
HAI VN DM DI AY BIN
139
- Vng.
- c! Cn ong np tau lai.
- Tt nhin! Ti n bao ngai bit.
- Khng co g n gian hn, - N-m noi. Ri N-m bm
chung in ra lnh cho thuy thu.
- Tha giao s, th la xong. Xung a c t vao ch cu,
np tau a ong. Ti chc ngai khng s cac v o choc thung vo
tau ma ngay an ai bac trn chic tau chin cua ngai cung khng
lam g ni.
- Tha thuyn trng, vn khng phai ch o! Co mt
mi nguy khac.
- Mi nguy g, tha ngai?
- Ngay mai, cung vao gi nay, ta lai phai m np tau bm
khng kh vao cac b cha.
- ung vy! Tau chung ta th theo kiu ca voi.
- Luc o bon Pa-poa se chim boong tau! Ta lam th nao
tr c chung?
- Giao s tin rng ho se treo ln tau?
- Ti tin vy.
- c, c ho treo ln. Ti thy khng co ly do g can tr
ho. Dn Pa-poa tht ang thng! Ti khng mun vic mnh n
thm ao Gh-b-roa lai lam mt ngi nao cua ho b thit mang!
Noi chuyn xong, ti mun cao t, nhng N-m gi ti lai va mi
ti ngi xung bn canh. ng ta hoi han ti v nhng chuyn i
sn trn ao va hnh nh khng th hiu ni s them n tht cua
Net. Sau o cu chuyn chuyn sang tai khac. Tuy N-m
khng ci m hn trc, nhng ti thy ng ta co ve ang yu hn.
Chung ti cp ti tnh hnh tau Nau-ti-lux b mc can vung
bin, ni tau cua uy-mng uyc-vin suyt b m. N-m noi:
- ng uyc-vin la mt trong nhng ngi i bin v ai cua
nc ng va la mt trong nhng nha hang hai thng thai nht.
ng ta tht bt hanh! ng ta a ch ng c bng gia Nam cc,
nhng bai san h ngm cua chu ai dng, nhng lai cht mt
cach v ngha trong mt tai nan xe la! Nu nh con ngi cng
ngh y co thi gian suy ngh trong nhng phut cui cung cua i
Jules Verne
140
mnh th giao s th hnh dung xem ng ta se au n n mc

nao? Noi nhng li o, N-m khng giu c xuc ng, va s xuc
ng o khin ng ta ang tn knh.
- Nhng vic ng uyc-vin lam trn mt bin, - N-m noi
tip, - ti a lam lai di bin su, nhng chnh xac hn va tn t
cng sc hn. Tau A-xt-r-lap va D-l trc kia lun lun phai
chng choi vi bao bin, khng th sanh c vi tau Nau-ti-lux mt toa nha ngm di nc, mt phong nghin cu tht yn tnh!
- Nhng tha thuyn trng, - ti noi, -gia tau cua uycvin va tau Nau-ti-lux co mt vai ch ging nhau.
- Tha giao s, ging nhau ch nao?
- Ca ba tau u b mc can ch nay!
- Tha ngai, tau Nau-ti-lux khng b mc can u, - N-m
lanh lung tra li.
- Cu tao cua no cho phep ta co th ngh ngi thoai mai gia
bin. Va thoat khoi ch can nay, ti khng phai qua mt nhoc
nh ng uyc-vin u. Tau A-xt-r-lap va D-l suyt na th
cht eo bin nay, con tau Nau-ti-lux cua ti th chng gp mt
nguy him g. Ngay mai vao gi a nh, nc triu dng se nhe
nhang nng tau ln va tau se chay ra khi.
- Tha thuyn trng, ti khng nghi ng.
- m mai, - N-m kt lun, -m mai vao hai gi bn mi
phut, tau Nau-ti-lux se ni ln va ra khoi eo bin nay mt cach v
s. N-m noi nhng li o mt cach rt gay gt ri ng dy, gt
u to y kt thuc cu chuyn. Ti tr v phong ring cua mnh.
Cng-xy ang o. Anh ta mun bit kt qua cuc gp g vi Nm th nao.
- Ban i, - ti noi, - N-m a ci ti khi ti va cp ti
chuyn th dn Pa-poa e doa tau Nau-ti-lux. Thi c, chung ta
c trng cy thuyn trng va chuc nhau ngu ngon. Ti nm
xung nhng ngu khng yn gic. Vong n tai ti nhng ting
ku in dai cua th dn a ua ln boong tau. Thuy thu vn im
lm nh cu. Ho chng h lo lng g v s co mt cua am th dn
trn tau. Ti thc dy luc sau gi sang. Np tau con ong kn.
ung la dng kh khng c d tr thm t hm qua. Tuy vy,
nhng bnh dng kh d tr c s dung kp thi a cung cp
my met khi, lam khng kh d th hn. Ti lam vic trong phong
HAI VN DM DI AY BIN
141
n gia tra ma chng thy bong N-m u. Cung chng thy

mt s chun b nao cho tau chay. i thm mt lat, ti ra phong
khach. ng h ch hai gi ri. Mi phut na, nc triu se ln
ti mc cao nht, va nu thuyn trng N-m tnh toan khng
lm th tau se thoat khoi ch can. Nu khng, no se phai nm
hang thang trn bai san h nay. Ka thn tau a bt u rung
chuyn, bao hiu trc mt s giai phong! Hai gi ba mi phut,
thuyn trng bc vao phong khach va noi:
- Chung ta bt u i.
- Vng!
Ti tra li.
- Ti a ra lnh m np tau.
- Th con bon Pa-poa?
- Bon Pa-poa a?
N-m hi nhun vai.
- Nh chung lot c vao trong tau th sao?
- Lot vao bng cach nao?
- Qua np tau.
- Tha ngai A-r-nc, - N-m im tnh tra li, -khng phai
bao gi cung vao c qua np tau Nau-ti-lux ngay khi no m. Ti
nhn N-m.
- Giao s khng hiu a?
ng ta hoi.
- Hoan toan khng.
- Mi giao s theo ti, ri ngai se hiu ht. Chung ti ti cu
thang gia. Net Len va Cng-xy a co mt o va ang to mo
xem my thuy thu m np tau. Nhng ting la het t boong tau
vong xung. Np tau c lt ra pha ngoai... khoang hai chuc b
mt ang s nhom xung. Nhng ngi th dn th nht cha kp
nm tay vao tay vn cu thang th a b mt sc manh v hnh ht
nga ra pha sau. Ngi o ru ln mt cach man r va cm u
chay. Khoang mt chuc ngi khac nh lao xung cu thang
nhng cung chu chung s phn o. Cng-xy khoai tra. Net Len
Jules Verne
142
b ban nng kch thch cung lao ti cu thang. Nhng va cham

vao tay vn, anh ta cung b ht nga ra pha sau.
- quy!
Net gm ln.
- Ti nh b set anh. n y th ti a hiu ht. Nhng tay
vn cu thang chnh la nhng dy cap co in manh. Ai ung vao
o cung b git. in git co th cht ngi nu N-m cho chay
vao o tt ca cac c quy trn tau! Tom lai, gia nhng ke ang tn
cng va chung ti ta nh co mt bc man in ma chng ai lot
qua c mt cach an toan. Nhng ngi Pa-poa hoang s x nhau
chay. Con chung ti th phai nn ci ma an ui va xoa bop cho Net
Len luc o ang chi bi m . Mt t song ln bng nng tau
Nau-ti-lux ln khoi bai san h! Luc o la hai gi bn mi phut,
ung thi gian N-m a noi. Chn vt bt u quay vi tc
ngay cang tng. Chic tau ngm ni ln mt ai dng va ra khoi
eo bin T-rex nguy him mt cach bnh yn v s.
HAI VN DM DI AY BIN
143
CHNG 23
CN NGU KHNG TH GIAI THCH C
Hm sau, mung 10 thang ging, tau Nau-ti-lux ra khi. No

chay vi tc ba mi nhm hai ly mt gi. Chn vt quay nhanh
n ni ti khng th tnh c bao nhiu vong trong mt phut.
Nhng khi ti nh ti sc in, cai sc manh thn ky chng nhng
y tau chay, si m va chiu sang tau ma con bao v tau chng
lai s tn cng t bn ngoai, bin tau thanh mt vt bt kha xm
pham. Va nhng y ngh cua ti bt giac lai hng v ngi a tao
ra sc manh thn ky o! Chung ti i thng v hng ty va ngay
11 thang ging vong qua mui Oet-xen. ao nay rng mt ngan sau
trm hm nhm dm vung, do nhng tu trng Rat-gi cai tr.
Nhng tu trng nay t nhn la con trai cua ca su, noi khac i la
xem mnh thuc loai thng ng. T tin cua ho -ca su -rt
nhiu cac con sng vung nay va c tn sung c bit. Chung
c bao v, chiu chung, cho n va c hin dng ca nhng c
gai ep. Rui ro cho nhng th dn nao dam ng ti con vt linh
thing nay! Nhng tau Nau-ti-lux khng cham tran vi chung.
Tau chay ngang qua ao Ti-mo luc gia tra, khi vin thuyn pho
ln quan sat nh thng l...
n y, tau Nau-ti-lux hng v pha ty nam va tin vao
n Dng. Thuyn trng N-m nh a chung ti n
phng tri nao y? ng ta co quay lai b bin chu a khng?
Hay ng ta n b bin chu R u? Chc khng! Ke ang trn
tranh nhng luc a ng ngi i v pha o lam g? Hay N-m
se vong qua mui Hao Vong va mui Hooc? Liu ng ta co dam cho
tau i Nam Cc khng? Hay ng ta lai quay v Thai Bnh Dng
mnh mng, ni tau Nau-ti-lux co th tha h vung vy? Tng lai
se giai ap nhng cu hoi nay! Ngay 14 thang ging, tau a ra ti
gia bin khi. No chuyn sang tc trung bnh va theo lnh
thuyn trng, luc th ln xung su, luc th ni ln mt nc.
Trong khi tau chay, N-m tin hanh nhng cuc o nhit ai
Jules Verne
144
dng nhng su khac nhau. Ti theo doi vic nghin cu o

mt cach ht sc thu v. N-m rt say 81 82 sa vi nhng th
nghim cua mnh. Ti thng t hoi: ng ta nghin cu khoa hoc
lam g? phuc vu loai ngi ? Chc khng phai, v sm mun
nhng cng trnh nghin cu cua ng ta cung se cht theo ng ta
mt vung bin nao o khng c ghi trn ban !... Tuy vy,
thuyn trng N-m vn gii thiu vi ti nhng s liu thu c
v kt qua nghin cu m c cua nc nhng vung bin chu
yu nht trn trai t. Qua cu chuyn, ti c bit N-m khng
lang tranh nhng vung bin nhn nhp cua chu R u. T o, ti
kt lun rng se co luc - chng bit sm hay mun - chung ti se
ti gn b nhng luc a vn minh hn. Ti ngh Net Len chc se
mng lm trc kha nng nay. Ti va thuyn trng N-m co khi
bo ra my ngay lin nghin cu khoa hoc: xac nh cac su
khac nhau cua nc bin, xac nh su cua anh sang xuyn qua
nc bin. Trong moi trng hp, N-m u to ra co u oc sang
tao la thng. Sau o, ng ta lai bin mt va ti lai tr v tnh
trang c n trn chic tau ngm cua ng ta. Ngay 16 thang ging,
tau Nau-ti-lux dng nh chm trong gic ngu say di mt bin
my met. Cac may in ngng chay, chn vt ngng quay, mc
con tau tri theo dong nc. Ti inh ninh rng cac thuy thu ang
bn cha may v va qua tau a chay qua nhanh. Cung hm o,
ti va cac ban ti c chng kin mt hin tng ky la. Canh ca
st phong khach m ra. Chic en pha khng bt sang. Bu tri
b my dng bao phu ang chiu anh sang yu t xung lp nc
trn ca ai dng. Ti ang ngm nhn vung nc xung quanh va
nhng con ca ln bi ngang qua tau th bng ri vao mt dai anh
sang choi loa. Thoai tin ti tng rng en pha va bt ln,
nhng khi nhn ky hn, ti hiu la mnh a lm. Tau Nau-ti-lux b
dong nc cun vao vung nc sang. anh sang o do hng ha sa s
nhng c th li ti di bin phat ra va cang c tng ln khi gp
vo tau bng kim loai phan chiu. Sut my gi lin, tau chay trong
vung nc o. Chung ti v cung ngac nhin khi thy nhng con
ca ln vung vy trong o! Trong anh sang sinh ng y tung tng
nhng chu ca heo, nhng anh "h" khng bit mt moi cua bin ca,
va loai ca kim -bao bao -dai ti ba met, nhiu khi cham kim vao
ca knh cua tau. Sau o xut hin hang trm loai ca nho. Co le
pha trn ai dng ang co dng, nhng di su my met nay
th khng cam thy g. Tau vn bp bnh gia nhng lan song
bin. Nhng canh ky diu ni tip nhau hin ra trc nhng con
HAI VN DM DI AY BIN
145
mt kinh ngac cua chung ti. Cuc sng trong chic tau ngm i
vi chung ti hnh nh co ve t nhin va d chu hn trc nhiu.
Chung ti bt u qun rng co mt cuc sng khac trn trai t
nay. Nhng mt chuyn bt ng a xay ra keo chung ti tr lai
thc t. Ngay 18 thang ging, tau Nau-ti-lux chay ngang qua 105
kinh va 15 v. My en keo n, bin ng.
Phong vu biu my ngay qua xung dn, bao trc mt cn
bao. Ti ln boong ung luc vin thuyn pho ang quan sat chn
tri. Ti ch ng ta noi ln cu noi thng l. Nhng ln nay ng
ta lai noi mt cu khac ma ti cung chng hiu g. Thuyn trng
N-m lp tc xut hin trn boong. ng ta a knh ln quan sat
chn tri. My phut lin ng ta chm chu theo doi mt chm en
pha xa. Sau o, ng ta quay lai trao i my cu vi thuyn pho.
Thuyn pho to ve rt xuc ng tuy a c gi bnh tnh. N-m t
chu hn. Chc ng ta va phat biu mt y kin g ma vin thuyn
pho khng tan thanh. Ti oan nh vy la cn c vao giong noi va
c ch cua hai ngi. Ti cng mt nhn v pha xa mu sng
nhng chng thy g. Chn tri vn hoang vng. Thuyn trng
N-m i i lai lai trn boong va khng nhn v pha ti. Bc
chn N-m vn chc nch nhng co ve khng u n nh luc
thng. i khi ng ta dng lai va khoanh tay trc ngc nhn ra
bin. ng ta tm g trong ai dng mnh mng nay? Tau Nau-tilux con cach b hang trm hai ly. n lt vin thuyn pho a
ng knh ln quan sat. ng ta bn chn, nn nong ra mt, khac
hn vi thuyn trng. Cu chuyn kho hiu nay cung sp c
sang to v theo lnh N-m, may moc trn tau bt u hoat ng
khn trng. Vin thuyn pho lai lu y N-m v mt chm en
pha chn tri. N-m dng lai ri a ng knh v pha o. ng ta
quan sat rt lu. Con ti v b kch thch gh gm bi chuyn o
nn xung phong khach ly mt ng knh rt tt ma ti vn dung
ri mang ln boong. Nhng ti cha kp a ng knh ln mt th
no a b git ra khoi tay ti. Ti quay lai. Trc mt ti la thuyn
trng N-m. Ti khng nhn ra ng ta na. Mt ng ta bin
dang i: hai mt o ngu, lng may nhu lai, hai ban tay nm
cht, u rut lai - tt ca u toat ln s cm gin cao . N-m
khng nhuc nhch! ng knh nm ln di san. V sao N-m ni
gin? Hay ng ta cho rng ti a kham pha ra iu b mt ma vi
t cach la tu nhn cua tau Nau-ti-lux ti khng c ung cham
ti? Khng! N-m khng ni gin v ti! Thm ch ng ta chng
nhn ti na. ng ta m m nhn chn tri. Cui cung N-m a
Jules Verne
146
t chu c. Mt ng ta tr lai lanh lung nh luc thng. ng ta

trao i vai li vi vin thuyn pho. Ri ng ta noi vi ti nh ra
lnh:
- Ngai A-r-nc, ngai cn tun theo iu kin a rang buc
ngai vi ti.
- Tha thuyn trng, iu kin g vy?
- Ngai va hai ngi cung i phai trong phong kn cho ti
khi ti thy co th phong thch c cac ngai.
Ti tra li, mt nhn m m vao N-m:
- y ngai la chu. Nhng xin phep ngai cho hoi mt cu.
- Khng hoi g ht, tha ngai!
Tranh cai luc nay la v ch. Ti anh phuc tung. Ti vao
phong cua Net Len va Cng-xy bao cho ho bit y nh cua thuyn
trng. Cac ban th hnh dung xem mnh lnh o a gy n tng
th nao i vi Net! Nhng con u th gi ly s na! Bn thuy
thu a ch chung ti ca. Chung ti c a sang ung cai
phong ma ho a giam gi chung ti ngay u tin trn tau Nau-tilux. Net Len nh phan i, nhng canh ca a sp lai.
- Tha giao s, ngai co hiu v sao lai xay ra chuyn nay
khng?
Cng-xy hoi. Ti k lai tt ca nhng iu a thy. Net va
Cng-xy cung ngac nhin nh ti va cung chng oan ra chuyn
g. Ve mt gin d cua thuyn trng vn am anh u oc ti. Ti
suy ngh mung lung va ra nhng gia thit v vn. Ting reo cua
Net keo ti ra khoi s suy ngh:
- Ka, trn ban co thc n sang! Mnh lnh nay chc a c
thi hanh luc thuyn trng ra lnh cho tau phong nhanh. Cngxy bao ti:
- Xin giao s cho phep ti khuyn mt iu.
- Anh ban c noi.
- Giao s nn n sang cho chc da. V cha bit se xay ra
chuyn g.
- Anh noi ung.
- Chao i, ngi ta lai cho n mon ca!
HAI VN DM DI AY BIN
147
Net Len phan nan.

- Anh ban Net i, nu khng c n sang th sao ha anh?
Y kin cua Cng-xy lam Net ht ku ca. Chung ti ngi vao
ban va n mt cach lng le. Ti n t. Cng-xy th t ep mnh n
phong bt trc. Con Net th chng bo ph mt chut nao! n
xong, chung ti ta vao cac goc phong ma thiu thiu ngu. Bong en
ban cu tt i khin chung ti chm trong bong ti. Net thip i
ngay. Ti ngac nhin v Cng-xy cung vy! Cai g a gy cho anh
ta cn ngu bt ng y? Ca ti na cung bt u bun ngu dp mt.
Ti chng lai. Nhng hai m c tru xung va khep lai. Ti bt u
thy ao anh. ung la thc n va ri co trn ln thuc ngu! Chng
le N-m a nht chung ti vao phong kn lai con bt chung ti
dung thuc ngu na sao? Ti thu ht sc lc con lai chng choi
vi cn ngu. Nhng khng ni na ri! Ngay cang kho th hn.
Chn tay ti b lanh cng ra nh b lit. Mi mt nng nh ch
khep cht lai khng sao m ra c. Ti thy ac mng. Nhng
mng m bng chm dt. Ti ngt i.
Jules Verne
148
CHNG 24
VNG QUC SAN H
n sang ti tnh dy, u oc tnh tao. Ti rt ngac nhin khi

thy mnh nm trn ging trong phong ring. Chc Net va Cngxy cung c khing v phong ring cua ho. Ho cung khng th
bit chuyn g xay ra m qua hn ti. Ch con hy vong mt s
tnh c nao o trong tng lai se lam sang to cu chuyn b n nay.
Ti mun th ht khng kh trong lanh. Nhng khng bit co ra
ngoai c khng, ca phong co b khoa khng? Ti y ca. Ca
khng b khoa. Ti theo hanh lang hep i v pha thang. Np tau
hm trc ong kn, nay a m. Ti ln boong. Net Len va Cngxy a i ti o. Ti hoi ho m qua th nao, nhng ho chng
nh g. Hm qua ho b thip i n sang nay mi tnh dy, va rt
ngac nhin thy mnh nm trong phong ring! Tau Nau-ti-lux vn
im lm va b n nh trc. No ang chay gia bin khi vi tc
va phai. Trn tau chng thy mt s thay i nao. Net Len ung
cng quan sat chn tri. ai dng vng lng. Net chng thy mt
canh bum nao, mt dai t nao. Gio ty thi manh. Con tau bp
bnh trn song. Sau khi d tr khng kh, tau lai ln xung su
mi lm met. Khi cn tau co th d dang ni ln mt nc. Hm
o, 19 thang ging, khac vi l thng, tau nhiu ln ni ln ln
xung.
Va c mi ln ni ln, vin thuyn pho lai ln boong va noi
cu noi quen thuc. Thuyn trng N-m khng xut hin. Trong
s thuy thu, hm o ti ch thy ngi phuc vu vn lng le cho
chung ti n ung mt cach chu ao. Khoang hai gi chiu, ti
ang ngi chnh ly lai nhng ghi chep cua mnh th thuyn trng
N-m vao. Ti chao ng ta. N-m gt u chao lai. Ti tip tuc
cng vic va thm hy vong rng N-m se noi ti nhng vic xay ra
m qua. Nhng ng ta chng noi g. Ti nhn N-m. ng ta co ve
mt moi, hai mt o ngu chng to a thc trng m. Mt ni
bun su sc va s au kh thc s a in du trn khun mt
HAI VN DM DI AY BIN
149
cng ngh cua N-m. ng ta i i lai lai trong phong, ngi xung
i-vng ri lai ng dy cm ly mt cun sach nao o ri lai nem
xung, n xem cac may moc nhng khng ghi chep g nh moi
khi. Hnh nh N-m ang xuc ng lm. Cui cung N-m hoi ti:
- Ngai A-r-nc, ngai la bac s phai khng? Ti b hoi bt ng
nn lung tung va im lng nhn N-m.
- Ngai la bac s phai khng?
N-m nhc lai.
- Nhiu ngi ng s vi ngai nh Gra-xi--l, M-canh,
Tng-ng vn vn u co hoc y.
- Vng, ti a tng lam bac s. Trc khi lam vic Vin bao
tang, ti a nhiu nm lam bac s iu tr bnh vin.
- Th th tt lm!
Cu tra li cua ti lam N-m rt hai long. Nhng ti khng
bit ng ta nh noi g thm nn ch hoi tip, nh bung se tuy
theo tnh hnh cu th ma tra li. N-m noi:
- Ngai A-r-nc, mt thuy thu cua ti ang cn c cha
chay. Ngai co th kham cho anh ta c khng!
- Trn tau co ngi m a?
- Vng.
- Ti sn sang phuc vu ngai.
Thu tht la tim ti p thnh thch. T nhin ti lin h vic
ngi thuy thu b m vi s vic m qua. N-m dn ti v pha
lai ri m ca mt cn phong canh phong thuy thu. Mt ngi an
ng trac bn mi tui co khun mt cng ngh cua ngi Anh,
nm trn ging. Ti ti gn ging. o la mt ngi b thng
ch khng phai la ngi m. u anh ta qun bng b bt mau,
t trn gi. Anh ta nhn ti trng trng. Khi ti thao bng ra,
anh ta khng h noi mt li. Vt thng tht khung khip. So b
mt vt nhon m thung mt l su hom, phoi ca oc ra. Nan
nhn th rt kho khn. i luc mt b meo hn i. Ti bt mach.
Tim p khng u, mach thnh thoang b mt. Chn tay bt u
lanh dn. Nan nhn ang hp hi, khng co g cu van ni! Ti ly
bng bng mi bng lai vt thng ri sa lai gi cho ngay ngn.
Ti quay lai hoi N-m:
Jules Verne
150
- Vt thng nay do vt g gy ra.

- Vt g gy ra ma chng vy, tha ngai!
N-m tranh khng tra li thng.
- V rung chuyn qua manh nn tay on cua may b gay va
vng vao u ngi nay. Ngai thy nan nhn th nao? Ti lng
l.
- Ngai co th noi c v ngi nay khng bit ting Phap.
Ti nhn nan nhn mt ln na ri noi:
- hai ting na ngi nay se cht.
- Khng g co th cu sng anh ta na ?
- Khng!
Ban tay N-m nm cht lai, nc mt trao ra. Ti khng
tng tng c rng N-m co th khoc. Ti ng bn canh nan
nhn my phut. Anh in lanh lung cang tng thm sc mt nht
nhat va sm nhn nheo cua anh ta. Chc anh ta a chu gian kh,
thiu thn nhiu . Ti ch xem iu b mt cua cuc i anh ta co
c m ra qua nhng li trng tri cui cung khng.
- Ngai A-r-nc, ngai co th v, - N-m noi. Ti N-m
lai mt mnh bn ging cua ngi hp hi.
Ti tr v phong ma long ht sc xuc ng trc canh tng
va qua. Linh cam u bun lam ti bn chn sut ngay. m ti
cung khng yn gic. Ti nghe thy mai ting th dai nao rut,
ting cu kinh. Rang sang hm sau ti ln boong. Thuyn trng
a o. Thy ti, ng ta bc ti:
- Tha giao s, hm nay ngai co mun tham gia mt chuyn
i chi ngm di bin khng?
- i cung vi Net va Cng-xy a?
- Nu ho mun.
- Tha thuyn trng, chung ti sn sang.
- Nu vy, mi ngai mc ln vao.
N-m chng h noi mt li v nan nhn ang hp hi hoc
a cht! Ti tm Net va Cng-xy bao cho ho bit li mi cua
thuyn trng. Cng-xy rt mng va Net ln nay cung vui ve
nhn li cung i. Chung ti mc ln, eo bnh dng kh va en
HAI VN DM DI AY BIN
151
in, va ung tam gi ri sang th ln ng. Canh ca c m

rng. Chung ti, ng u la thuyn trng N-m co mi hai
thuy thu h tng, bc xung ay bin rai a su mi met.
ay bin n Dng khac xa ay bin Thai Bnh Dng ma ti
a c thy trong chuyn dao chi di ay bin ln u. y
khng co cat va nhng bai bng, cung chng co tao. Ti nhn ra
ngay mt th gii thn ky. o la "vng quc" san h! Canh vt
ep mt khng but nao ta xit! V sao chung ti khng th trao i
c cam tng vi nhau nh? V sao chung ti lai b go bo trong
cai vo bng st va bng knh kn mt nh th nay? V sao ting noi
khng thoat ra ngoai c? V sao chung ti khng th sng trong
khoang nc mnh mng nay nh ca, hay hn na nh loai lng
th sng thoai mai ca trn can ca di nc? Thuyn trng Nm dng lai. Chung ti cung dng lai. Nhn v pha sau chung ti
thy cac thuy thu ng thanh hnh vong cung sau thuyn trng.
Ti nhn ra mt vt dai dai ma bn ngi ang vac trn vai.
Chung ti ng gia mt bai rng co rng cy bao quanh. Di
anh en in, trn nn t in nhng bong khng l. Xung quanh
ti en nh mc. Net Len va Cng-xy ng canh ti.
Chung ti ch xem sao. Ti bng thoang co y ngh la se c
chng kin mt canh tng c bit. a mt nhn quanh, ti
thy y o co nhng go nho phu mt lp a vi va c ban tay
con ngi sp t theo mt trt t ro rang. Gia bai trng, trn
mt ch cao, co mt ch thp bng san h o. Theo hiu cua
thuyn trng, mt thuy thu tin ln pha trc, rut chic cuc
chim cai tht lng ra va bt u ao mt cai h cach ch thp
khoang mt met. Ti hiu ca ri! y la ngha trang, cai h ang
ao o la huyt, con vt dai dai kia la xac ngi va cht m qua!
Thuyn trng N-m va cac thuy thu ang chn ban mnh
ngha trang di ay ai dng nay! Ti cha tng b xuc ng
nh vy bao gi! Ti cha thy tnh cam mnh b bi ri nh vy
bao gi! Ti khng mun tin vao mt mnh na! Huyt ao kha
chm. By ca hoang s chay ra bn pha. Ti thy ting st cham
xung nn a vi va la toe ra u cuc chim. Cai huyt ngay
cang dai va rng hn, chng bao lu a u t ngi xung. Cai
xac lim vai trng c khing ti va ha xung huyt y nc.
Thuyn trng N-m va cac thuy thu, tay khoanh trc ngc, quy
xung. Con ba chung ti th ch ng cui u. Huyt c lp y
t a va p ln khng cao lm. p xong m, N-m va nhng
ngi cung i quy mt chn xung va gi tay ln vnh bit ln
Jules Verne
152
cui cung... Sau o am tang quay tr v... Pha xa thp thoang

anh en. Chung ti hng theo ngon la soi ng o va mt gi
sau th bc ln tau Nau-ti-lux. Thay qun ao xong, ti ln boong
va ngi xung canh chic en pha. Ti m mnh trong nhng y
ngh u bun. Mt lat sau thuyn trng N-m ti. Ti ng dy
hoi:
- Nh ti a noi, ngi o tt th luc na m, phai khng a?
- Tha ngai vng.
- Va by gi th ngi o ang yn ngh trong ngha trang
san h bn canh nhng ngi ban mnh phai khng a?
- Vng, va b moi ngi lang qun, tr chung ti!
Thuyn trng N-m ly tay che mt, c ghm lai ting nc
n, nhng v hiu. Sau o, ng ta trn tnh va noi:
- di o, su my chuc met di ay bin la ngha
trang cua chung ti!
- Tha thuyn trng, nhng ngi cht cua ngai di o
c yn ngh mai mai. Ca mp chng lam g c ho!
- Vng, tha ngai, ca ca mp, ca con ngi cung chng lam g
c ho!
HAI VN DM DI AY BIN
PHN HAI
153
Jules Verne
154
CHNG 25
N DNG
n y bt u phn th hai cua cuc hanh trnh ngm

di bin cua chung ti. Phn th nht kt thuc bng canh tng
xuc ng di ngha trang san h, lai cho ti mt n tng su
sc. Nh vy, chng phai ch cuc sng cua thuyn trng N-m
tri qua gia long ai dng mnh mng, ma ca cai cht, ng ta
cung chun b di ay bin su! o khng mt quai vt nao co
th quy ri gic ngu cui cung cua nhng ngi chu tau Nau-tilux, nhng ngi gn bo vi nhau luc sng cung nh luc cht,
nhng ngi "khng ai co th ng ti c", nh N-m a noi.
Gia thit Cng-xy ra khng lam ti thoa man. Anh ta cho Nm la mt trong s nhng nha bac hoc v b ht hui nn to ve
khinh bac i vi moi ngi, hoc la mt thin tai bt c ch nn
t bo nhng cam d trn tuc ma lui v n nau trong bin ca, mi
trng gn gui vi tm hn phong khoang cua ng ta. Theo ti,
cach giai thch nh vy ch ung mt mt cua ban cht N-m. B
mt cua m no la chuyn g vy? V sao ho phai giam gi chung
ti? V sao ho cho chung ti ung thuc ngu? V sao N-m lai git
pht chic ng nhom, khi ti cha kp a ln nhn chn tri? Va
ngi thuy thu b t thng trong trng hp ht sc b him kia?
Tt ca nhng cu hoi o khin ti phai suy ngh. Khng! Thuyn
trng N-m khng phai ch trn tranh moi ngi! Chic tau
ang s cua ng ta co le khng ch la ni n nau cua mt ngi yu
t do, ma con la mt vu kh phuc thu khung khip! o ch la
nhng phong oan, ch la anh sang le loi trong m ti day c.
Ti buc phai ghi chep cac s kin theo th t cua chung. Chng
co g rang buc chung ti vi thuyn trng N-m ca. ng ta bit
rng chay trn khoi tau Nau-ti-lux la mt iu khng tng. Nm chng cn chung ti phai th bi cam oan g. Chung ti la
ngi b giam, la tu nhn ma ngi ta goi lch s la khach. Tuy
vy, Net vn khng mt hy vong gianh lai t do. Co thi c thun
li la anh ta chun ngay. Tt nhin ti cung theo gng anh ta.
Nhng du sao ti cung n hn se phai mang theo ca nhng b mt
HAI VN DM DI AY BIN
155
ma thuyn trng N-m a tin ma cho ti bit. Cui cung con

ngi y ang cm ghet hay ang khm phuc? Con ngi y la
nan nhn hay ao phu? Thc long ti cung mun, trc khi vnh
bit N-m, lam mt chuyn du lch vong quanh th gii ma phn
u a hoan thanh mt cach tuyt my! Ti mun c thy ht
nhng ky quan ang n mnh di cac ai dng. Ti mun i su
vao nhng iu b n nht, thm ch dam hy sinh tnh mang
thoa man nhu cu tm hiu nhng cai cha bit! Cho ti nay ti a
kham pha ra iu g? Cha c hoc gn nh cha c iu g,
v chung ti mi i c sau ngan dm di Thai Bnh Dng...
Tra ngay 21 thang ging nm 1868, vin thuyn pho lai ln
boong xac nh nghing cua mt tri nh thng l. Ti cung
ln boong chm la hut x ga va theo doi vic lam cua ng ta. Ro
rang ng ta khng bit t ting Phap nao. Ti c y noi ln my
nhn xet ng ta phan ng lai nu ng ta nghe, hiu. Nhng ng
ta vn bnh than va lng thinh. Trong khi vin thuyn pho ang
quan sat th co mt thuy thu ln boong. o chnh la anh chang lc
lng a theo chung ti trong chuyn i chi ngm ao Cret-xp.
Anh ta lau knh en pha... Tau Nau-ti-lux chun b ln. Ti vi
chui xung phong khach. Np tau ong lai va tau bt u chay v
hng ty. Chung ti i trong n Dng mnh mng, nm
trm nm mi triu hec-ta, nc trong vt, n ni nu nhn t
trn xung th co th b chong mt. Tau phn ln ln su t mt
trm n hai trm met trong my ngay lin. a v ti co le ai
cung cho cuc hanh trnh nay la mt moi va n iu. Nhng v ti
say m bin nn khng con th gi mt moi va bun. Mi
ngay dao chi trn boong tau lng gio bin khi va ngm nhn
nhng cua bau di ay bin, qua ca phong khach, oc sach
trong th vin cua thuyn trng va ghi nht ky i ng -tt ca
nhng vic o a choan ht thi gian cua ti. Tnh hnh sc khoe
cua chung ti rt tt, khu phn thc n trn tau kha y u. Ti
co th chng cn mon "cai thin" g cua Net Len. Ngoai ra, nhit
trn tau rt d chu, nn n s mui cung chng co. a my
hm nay chung ti gp v s chim bin, trong s o co nhng con
to co th bay xa va doc ng ha canh xung ngh trn ngon song,
nh chim bao bao. Loai chim nay rt ep, tuy ting no ku ging
ting la. Con v ca th chung ti lun lun phai trm tr ngac
nhin khi i su vao nhng b mt cua chung di ay nc. Ti
phat hin ra nhiu loai ca ma ti cha tng gp trong mi trng
t nhin. T 21 n 23 thang ging, tau Nau-ti-lux chay vi tc
Jules Verne
156
hai trm nm mi dm mt ngay. Noi khac i, no chay nm trm

bn mi hai ly trong hm bn ting ng h ngha la hm hai hai
ly mt gi. Chung ti ch quan sat c nhng con ca bi theo tau
va lot vao vt sang cua en pha trn tau. Nhng v tau chay
nhanh nn an ca bi theo c tha dn va ch mt s t mi chay
ua thm c vi tau mt thi gian ngn na. Sau khi chay
ngang qua ao Ki-linh, mt hon ao san h khng ngi , tau
hng v pha ty-bc ti mom cc nam cua ban ao n . Hm
y Net Len bao ti:
- o la nhng nc vn minh! Tha giao s, n co
ng cai rai nha va ng st, co nhng thanh ph ep e. i
u cung gp ngi ng hng! Th nao a n luc chung ta chia
tay vi thuyn trng N-m cha, tha giao s?
- Khng, khng, ng Net a!
Ti tra li rt cng quyt.
- Thi c mc tri t, nh canh thuy thu cac ng thng
noi.
Tau Nau-ti-lux ang hng v cac luc a, ang tin gn b
bin chu u. C no a ta ti o, ri ta se tuy tnh hnh cu th
ma nh liu. Nhng ti ngh thuyn trng N-m se khng cho
ta ln b sn bn nh rng Niu Ghi-n u!
- Nhng tha ngai, cn g i ng ta cho phep?
Ti khng tra li Net va chng mun tranh lun lam g.
Trong thm tm, ti mun trai qua moi th thanh cua s phn a
y ti ln tau Nau-ti-lux. Tau chay chm lai nhng lun lun i
hng i va ln xung rt su. Nhit nhng lp nc di c
nh la +4o. Ti thy nhng lp nc trn, gn b, bao gi nhit
cung thp hn ngoai bin khi. Ngay 25 thang ging, ai dng
hoan toan vng lng. Tau Nau-ti-lux sut ngay chay trn mt
nc, canh quat lam nc bn ln trng xoa. Tht d lm vi mt
con ca voi khng l! Ti trn boong ba phn t thi gian trong
ngay. Ti nhn bin. Chn tri hoang vng. Nhng khoang bn gi
chiu th xut hin mt chic tau pha ty. Chung ti nhn thy
no, nhng no khng th nhn thy chung ti, v tau Nau-ti-lux ch
hi nh khoi mt nc. Ti ngh tau nay thuc cng ty tau bin
chay ng Xy-lan
- Xt-ni co ghe qua Men-buc...
HAI VN DM DI AY BIN
157
Hm sau, 26 thang ging, chung ti vt qua xch ao va vao

vung bin Bc ban cu. Mt an ca mp ang s i "h tng" tau.
Nhng mt lat sau tau tng tc , bo ri nhng con ca mp hung
hng nht. Khoang bay gi ti, tau ni ln mt nc va chay trn
bin sa. Bin xanh mnh mng bin thanh mau trng uc. Co
phai v anh trng khng? Khng! Trng non mi c hai ngay va
luc o cha nh khoi chn tri. So vi mau sa cua bin ca th bu
tri sao hnh nh en thm lai. Cng-xy khng tin mt mnh va
yu cu giai thch nguyn nhn cua hin tng ky la o. Cung
may ma ti co th lam c vic nay. Ti noi:
- o goi la bin sa. Nhng vung bin rng ln trng nh
sa la hin tng thng gp v nay.
- Nhng giao s co giai thch c nguyn nhn cua hin
tng o khng a? Nc bin thc ra u co bin thanh sa?
- Tt nhin la khng, anh ban a! Mau sa cua nc lam anh
ngac nhin chnh la do hang t t sinh vt ht sc nho, khng mau
phat ra anh sang, day bng b day si toc va dai bng mt phn
nm milimet. Cac sinh vt nay kt vao nhau va tao thanh tng
mang rng vai dm.
- Vai dm c a!
Cng-xy sng st.
- ung, anh ban a! Va anh ch ung cng tnh m chung
lam g cho mt! Nu ti khng lm, mt s ngi i bin a gp
nhng bin sa rng hn bn mi dm. Ti chng bit Cng-xy
co nghe li ti khuyn khng, nhng anh ta lng im suy ngh.
Chc Cng-xy ang tnh toan xem co bao nhiu con trong din
tch bn mi dm vung nu mi con ch dai mt phn nm
milimet. Con ti th tip tuc quan sat hin tng ky la y. Ti gn
na m, bin tr lai mau xanh bnh thng. Nhng pha sau
tau, bu tri phan anh sang mau trng cua nc ta nh ht lai
anh sang cua bc cc quang.
Jules Verne
158
CHNG 26
MT NGH MI CUA THUYN TRNG N-M
Gia tra ngay 28 thang ging, tau Nau-ti-lux ni ln mt

nc va trng thy t lin cach tau tam hai ly v pha ty. Ngay
sau khi xac nh c toa , ti xung phong khach tm a im
o trn ban va thy rng mnh ang gn b bin Xy-lan, hon
ao nm gn cc nam ban ao n . Ti vao th vin tm xem
co cun sach nao noi cn ke v ao Xy-lan, hon ao c coi nh
ph nhiu nht cua trai t nay khng. Ti tm thy tac phm cua
Xi-r nhan "Xy-lan va ngi Xin-ga-le". Quay v phong khach,
trc ht ti lam quen vi nhng s liu thng k noi v Xy-lan.
ao nay nm gia 5055' va 9049' v bc va 79042' va 8204'
kinh ng. T bc xung nam, ao dai hai trm bay nhm hai ly,
t ng sang ty rng mt trm nm mi hai ly; din tch ao la
hai van bn ngan bn trm bn tam hai ly vung, noi cach khac i
la gn bng din tch Ic-lan. Luc o thuyn trng N-m va
thuyn pho vao phong khach. N-m nhn ban ri quay lai bao
ti:
- ao Xy-lan ni ting v ngh mo ngoc trai. Ngai A-r-nc,
ngai co n xem ni mo ngoc khng?
- Tha thuyn trng, xin sn sang.
- c cung d thu xp thi. Th nay nhe: chung ta se ti ch
o nhng khng thy th mo ngoc u. Mua ngoc cha bt u.
Nhng khng sao. Ti se ra lnh cho tau hng v vnh Ma-na va
ta se ti o m nay.
N-m noi my li vi thuyn pho. ng nay ra khoi phong
khach. Mt lat sau, tau Nau-ti-lux bt u ln xung. Kim ng
h ch su mi met. Ti cui xung ban tm vnh Ma-na.
Ti thy no v tuyn 9, gn b bin ty bc Xy-lan. Mun ti o,
phai i vong ht b bin pha ty Xy-lan. Thuyn trng N-m
noi:
HAI VN DM DI AY BIN
159
- Tha giao s ngi ta mo ngoc trai vnh Ben-gan, bin

n , bin Trung Quc va Nht Ban, bin Nam My, vnh Pana-ma, vnh Ca-li-pho-ni-a, nhng nhng vung mo ngoc trai chu
yu tp trung Xy-lan. ung la chung ta ti o qua sm! Th mo
ngoc xut hin vnh Ma-na sm nht la vao thang ba. Luc o
y tp trung ti ba trm thuyn lam cai ngh co lai nht nay
trong ba mi ngay. Trn mi thuyn co mi ngi cheo va mi
th ln. Th ln lam vic theo hai kp. Khi ln xung su mi hai
met, ho kep vao gia hai chn mt hon a nng. Ti 103 104
su cn thit, ho bung hon a ra ngi trn thuyn keo a ln.
- Th ngha la ngi ta vn dung cach mo ngoc c xa nht?
- ang tic la vn dung, - N-m tra li, -mc du nhng ni
co ngoc o thuc mt nc co nn cng nghip ln nht la nc
Anh.
- Ti vn cam thy rng b ln a c cai tin cua ngai
co th giup ch nhiu cho ho trong vic nay.
- Vng! Nhng ngi mo ngoc khn kh khng th lu di
nc c. Ti bit mt s th mo ngoc a di nc 57 giy,
nhng ngi dai sc nht co th ln lu ti 87 giy. Nhng nhng
ngi o rt him, va c mi ln ln xong th nc tai va mui
trao ra co hoa ln mau. Trong thi gian ngn ngui o ho phai kp
cho vao ro nhng con trai co ngoc va mo c! Th ln thng
khng tho. Ho rt sm suy sup, mt kem i, thn th b l loet va
thng hay cht di nc v chay mau nao.
- Vng, - ti noi, - o la mt ngh bun tham. Va tt ca cung
ch nhm thoa man tnh cu ky cua phu n. Nhng xin thuyn
trng cho bit, mt thuyn nh vy co th mo c bao nhiu trai
mt ngay?
- Khoang t bn van n nm van con. Ngi ta con noi nm
1814 chnh phu Anh a ng ra t chc mo ngoc, ch trong hai
mi ngay th ln a mo c bay mi sau triu con trai.
- t nht th lao ng cua ngi th ln cung c tra gia cao
ch a?
Ti hoi.
- Tha giao s, rt thp. Pa-na-ma mi tun ho kim c
khng qua mt -la. Thng ho ch c tra mt xu mi con trai
co ngoc. Ma con bit bao nhiu con khng co ngoc!
Jules Verne
160
- Mt xu thi ? Tht la bt cng! Tht la gh tm!

- Giao s va hai ngi cung i se thm vnh Ma-na. Va nu
may mn gp mt ngi th ln nao o n mo trai sm th ngai
se c lam quen vi ky thut cua ho.
- Tha thuyn trng, vng.
- Th giao s co s ca mp khng?
- Ca mp a? Cu hoi o i vi ti co ve tha.
- Th giao s co y kin g v ca mp?
N-m hoi gng.
- Tha thuyn trng, xin thu thc rng ti cha tht quen
vi loai ca nay.
- Th ma chung ti a quen vi chung. Ri ngai cung se quen
thi. Chung ta se trang b vu kh va nu co th, se i sn ca mp
mt chuyn. Sn ca mp ht sc thu v. Xin hen giao s n mai.
Giao s hay chun b ln ng tht sm.
N-m noi nhng li o bng mt giong bnh than ri ra khoi
phong khach. Nu ngi ta mi ban i sn gu vung nui Thuy-s,
ban co th noi:
Tuyt lm! Mai se i!" Nu ban c mi i sn s t
thung lung at-lax va sn h rng rm n , ban co th noi:
A! Ta se i ngay!"
Nhng nu ban c mi i sn ca mp di bin su th
chc ban phai suy ngh nhiu trc khi nhn li. Con ti, ti a ly
tay lau tran lm tm my giot m hi lanh. Ti ngh bung:
Phai ngh cho ky. Ch vi. i sn khu rng ngm gn ao
Cret-xp la mt chuyn, con do dm di ay bin ma khng bit
luc nao cham tran vi ca mp lai la chuyn khac hn!
Ti c bit i ni, c bit la vung ao An-a-man,
nhng ngi da en thng xng thng vao ca mp, mt tay cm
dao gm, con tay kia cm thong long. Nhng ti cung c bit la
trong cuc chin u tay i vi ca mp, nhiu ngi gan goc o a
v chu t tin! Ti hnh dung ra ca mp, cai mm to tng vi
nhiu day rng co th cn t i ngi. Ti a cam thy au
tht lng. Ti khng chu ni cai giong bnh than cua N-m a
HAI VN DM DI AY BIN
161
dung mi ti i sn! Vn u co phai la lang tranh mt con

cy, con cao nao o trong rng. Ti ngh:
c! Tt nhin Cng-xy se t chi khng tham gia cuc i
sn nay!"
Th la ti se co c khng i cung N-m. Con v Net th thu
thc la ti khng tin s chn chn cua anh ta. S nguy him, du
ln n u, bao gi cung hp dn cai ban cht hay gy g cua
Net. Ti cm ly cun sach cua Xi-r, nhng ch lt tng t nh
mt cai may. Gia nhng dong ch hin ln nhng cai mm ca
mp ngoac rng. Nhng luc o Cng-xy va Net vao. Hai ngi
u ti tnh. Ho chng bit chuyn g ang ch i ho. Net noi:
- Tha giao s, thc tha ma noi, thuyn trng N-m cua
ngai a ngh chung ta mt vic rt ang hoan nghnh.
- A, th ra cac ban a bit...
- Tha giao s, - Cng-xy tra li, -thuyn trng N-m mi
chung ti cung giao s i thm nhng ni mo ngoc trai ni ting
cua Xy-lan. ng ta ht sc lch thip va to ra la mt ngi qun
t.
- N-m khng noi g na a?
- Tha giao s, khng, - Net tra li, - ng ta ch noi la a mi
ngai tham gia cuc dao chi di bin nay.
- ung vy. Nhng ng ta khng a ng n mt chuyn...
- Tha giao s, chng co chuyn g ca. Ngai co i vi chung
ti khng a?
- Ti... tt nhin ri! Ti thy ng Net a m cai mon dao
chi di ay bin ri y!
- Vng! Rt thu v, rt thu v a!
- Va nguy him na!
Ti thm.
- Nguy him g?
Net tra li.
- o ch la mt cuc dao chi n gian thi! Ro rang thuyn
trng N-m thy khng cn phai gi cho cac ban ti ngh ti ca
mp. Ti hoang ht nhn hai ngi, ta nh ho a b cut mt chn,
Jules Verne
162
hoc tay ri. Ti co nn bao cho ho bit trc ni him nguy sp ti

khng? Tt nhin la nn. Nhng ti chng bit th nao.
- Giao s co th k cho chung ti nghe chi tit hn v cach mo
ngoc trai khng a? Ti hoi:
- V cach mo trai hay v nhng chuyn ngu nhin lin quan
ti vic mo trai?
- Tt nhin la v cach mo trai!
Net noi.
- Trc khi ln ng, cn bit se theo hng nao ch...
- Th th mi cac ban ngi xung, ti se k cac ban nghe tt
ca nhng iu ti bit v ngh mo trai co ngoc qua cun sach cua
Xi-r. Net va Cng-xy ngi xung i-vng. Net hoi ngay:
- Tha giao s, th ngoc trai la g?
- i vi nha th, ngoc trai la hat l cua bin ca. i vi cac
dn tc phng ng, o la hat sng sm a hoa a. i vi phu
n, o la vin a quy hnh b duc mau xanh ong anh ma ho eo
c, tay, tai nh mt th trang sc. i vi nha hoa hoc, o la
kt hp cua mui fotfat va canxi cacbonat. Cui cung, i vi nha
t nhin hoc, no ch la mt cai u hnh cu mau xanh nm trong m
ac mm cua mt s nhuyn th...
- Th co trng hp nao mt con trai cha nhiu ngoc khng
a?
Cng-xy hoi.
- Co ch, anh ban. Ngi ta k la a thy mt trm nm
mi con ca mp trong mt vin ngoc, tuy ti khng tin lm.
- Mt trm ri con ca mp a?
Net sng st.
- Ti noi la "ca mp" ?
Ti lung tung.
- Ti mun noi la mt trm ri hat ngoc y. Ca mp dnh
dang g n chuyn nay!
- Gia tr cua vin ngoc tuy thuc to nho cua no phai
khng a?
HAI VN DM DI AY BIN
163
Cng-xy hoi.
- Chng nhng tuy thuc vao to nho ma con tuy thuc
hnh dang, mau sc, sang cua ngoc...
- Phn loai ngoc chc la mt vic kho khn va mt th gi.
Net noi.
- Chng kho lm u, ng ban a! Ngi ta dung sang
phn loai. Co ca thay mi mt loai sang. u tin ngi ta dung
sang tha co t hai mi n tam mi l. Nhng vin ngoc con
lai trn sang c xp loai mt. Loai sang co t mt trm n tam
trm l cho ta ngoc loai hai. Loai sang co t chn trm n mt
nghn l cho ta ngoc loai ba.
- Ho khn tht!
Cng-xy noi.
- Ti thy ho a phn loai ngoc mt cach may moc. Tha giao
s, ngai co bit vic khai thac cac vung bin co ngoc em lai li
nhun bao nhiu khng a?
- Theo sach cua Xi-r, nhng vung bin co ngoc cua Xy-lan
hng nm em lai ba triu con ca mp.
- Ba triu quan ch a!
Cng-xy noi.
- , , ba triu quan!
- Ti cha lai.
- Ti nghe noi co my vin ngoc quy t tin lm phai khng
a?
- ung vy. Ngi ta k lai rng, X-da a biu Xec-vi-li-a
vin ngoc gia mt trm hai mi ngan phrng! Nhng ti ngh
chng ng vua nao co vin ngoc ln bng vin ngoc cua thuyn
trng N-m.
- Vin nay a?
Cng-xy ch vao vin ngoc t trong hp knh.
- Ti anh gia no hai triu phrng y! Th ma N-m ch
cn cui xung mt chut la nht c.
Jules Verne
164
- Bit u ngay mai i chi ta chng nht c mt vin nh

th.
- Hy vong g!
Cng-xy nghi ng.
- Sao lai khng?
- Trn tau Nau-ti-lux nay th co tin triu lam g?
- ung la trn tau th chng cn, nhng... ch khac...
- ch khac a?
Cng-xy lc u.
- ng Net noi ung.
Ti nhn xet.
- Nu sau nay ta mang v chu R u hay chu My mt vin
ngoc gia my triu th nhng chuyn ta k cang co trong lng
hn va d tin hn. Cng-xy hoi thm:
- Ngh mo ngoc co nguy him khng a?
- Khng!
Ti tra li ngay.
- c bit la nu ap dung mt s bin phap phong.
- Ngh o th co g la nguy him? Ch ung my hum nc
mn la cung ch g!
Net noi.
- ng noi rt ung!
Ti c noi bng cai giong bnh than cua N-m.
- A ng Net nay, ng co s ca mp khng?
- Ti y a? Ti la th sn ca nha ngh! Ti coi khinh chung!
- Vn khng phai la ng trn tau cu ca mp, keo no ln
boong, ly ru cht t ui, m bung moi tim ri lai qung xac
xung bin u!
- Ngha la phai xung nc ch g?
- ung y!
HAI VN DM DI AY BIN
165
- S quai g! Th sung sn cua ti lam chi? Tha giao s,

ca mp la ging ca vung v. Mun p ngai, no phai nga bung
ln. Luc o... Net noi ch "p" bng mt giong khin ti lanh n
xng sng.
- Th con anh, anh ngh th nao v ca mp, Cng-xy?
- Ti xin noi thanh thc vi giao s th nay: nu giao s
quyt nh i sn ca mp th ti, ngi y t trung thanh cua
giao s, sao co th khng i theo c?
Jules Verne
166
CHNG 27
VIN NGOC GIA MI TRIU
m a ti. Ti i ngu nhng c chp chn mai v b hnh

anh ca mp am anh. Bn gi sang hm sau, ngi thuy thu do
thuyn trng N-m c n phuc vu ti, anh thc ti dy. Ti
vi mc qun ao ri ra phong khach. Thuyn trng N-m ang
ch ti o. ng ta hoi:
- Ngai A-r-nc, ngai a sn sang ri ch?
- Vng, ti a sn sang.
- Xin ngai theo ti.
- Con nhng ngi cung i vi ti?
- Ho a c bao trc va ang ch ngai.
- Chung ta mc ln ch a?
- Cha mc by gi. Ti khng mun cho tau Nau-ti-lux vao
gn b qua, nn a ra lnh chun b xung ti ch bai cat nng
cua vnh Ma-na con cach y kha xa.
Nh th chung ta se rut ngn c quang ng phai li kha
nhiu. ln a c a xung xung, chung ta ch mc vao
trc khi ln xung nc. N-m dn ti n cu thang trung tm.
Net va Cng-xy a ch ti o. Ca hai ngi u hn hoan v
cuc "du ngoan vui ve" sp ti. Nm thuy thu ngi trong xung sn
sang cheo lai. Tri cha sang. Nhng v sao tha tht lp lanh
gia nhng am my bao phu bu tri. Ti a mt tm t lin
nhng ch thy mt dai sng m chay dai ba phn t chn tri,
t ty-nam n ty-bc. Tau Nau-ti-lux m qua chay doc b bin
pha ty Xy-lan, gi y ang gn ca vnh gia b bin Xylan va ao Ma-na. Ni o, di nhng lp nc su la nhng mom
a ngm, nhng kho trai co ngoc v tn rng gn hai mi dm.
Thuyn trng N-m, Cng-xy, Net Len va ti ngi pha sau.
Mt thuy thu cm lai, con bn ngi kia cheo. Xung t t i v
HAI VN DM DI AY BIN
167
hng nam. Ti thy mi ng tac cheo cach nhau mi giy, nh

cach cheo xung cua hai qun...
Chung ti im lng. n nm gi ri, khi bt u bnh minh
th chn tri hin ln ro hn hnh mt dai nui. Chung ti ch con
cach ao nm hai ly. Bin vng, khng mt bong thuyn. Thuyn
trng N-m noi ung: chung ti ti y trc mua mo ngoc. n
sau gi sang, tri t ngt sang ro. o la c im cua nhng nc
nhit i, ni rang ng va hoang hn u rt ngn ngui. Gi y
ti a nhn thy ro ao, thm ch ca nhng bong cy tha tht
trn b. Chic xung ang tin gn ao Ma-na. Thuyn trng Nm ng dy va bt u chm chu quan sat pha xa. Theo hiu
cua N-m, chic xung tha neo nhng ch mt khng hn mt met
dy, v nc y can. N-m bao ti:
- Ngai A-r-nc, chung ta n ni ri. Ngai co thy cai vnh
kn nay khng? Mt thang na y se tp trung rt nhiu tau
thuyn, va hang ngan th ln gan da se ln xung ay bin! Vnh
nay tht la ly tng i vi ngh mo ngoc. Vnh c nui chn
nhng cn gio manh va bin y khng ni song: o la iu kin
ht sc thun li cho th ln. Thi by gi chung ta mc ln vao
va bt u cuc tham quan!
Ti khng tra li. Mt thuy thu giup ti mc b ln nng
n vao ngi. Thuyn trng N-m, Net va Cng-xy cung lam
nh ti. Khng mt thuy thu nao i theo chung ti trong chuyn
tham quan c bit nay. Ngi ta eo vao lng chung ti nhng
bnh cha kh nen nhng khng noi g ti may Rum-cooc-ph.
Trc khi i mu ln vao u, ti nhc thuyn trng v iu nay.
N-m tra li:
- Khng cn ti may o. Chung ta khng ln xung su, ma
ch nng th ch cn anh sang mt tri la u. Hn na, bt en
in vung nay la rt nguy him. anh sang in co th lam cho
loai ca d keo ti. Trong khi N-m noi, ti quay v pha Cng-xy
va Net Len. Nhng ho a i mu vao va khng nghe thy g na.
Ti hoi N-m cu cui cung:
- Th vu kh cua chung ta u? Sung cua chung ta u?
- Sung a? Cn g sung? Ngi min nui i sn gu ch cn
mt con dao gm thi ma! Li dao thep u co kem an ch? y
la mt con dao rt tt, ngai hay dt vao tht lng ri chung ta ln
ng.
Jules Verne
168
Ti nhn Net va Cng-xy. Ho cung c vu trang nh ti va

N-m. Net con eo thm mt cai mui lao nhon ma anh ta mang
theo khi ri tau Nau-ti-lux. Mt phut sau, cac thuy thu ln lt
tha chung ti xung nc. su khng qua mt met ri, chn
chung ti a cham cat. Thuyn trng N-m ly tay ra hiu.
Chung ti theo ng ta xung mt sn dc thoai thoai. Mt lat sau,
chung ti xung ti mt h su kha rng. Nhng y ngh ang e
nng ln ti bng tan mt. Ti thy trong long bnh tnh la
thng. Ti yn tm v thy vn ng c thoai mai va sng s
trc canh tng diu ky. Nhng tia sang mt tri roi qua lan
nc trong vt, chiu sang ca ay bin. Nhng con trai nho nht
cung nhn thy ro. Mi phut sau, chung ti ti su nm met.
ay bin ngay cang bng phng hn... bay gi sang chung ti
ti bai cat nng, ni co hang triu con trai ang sinh san. Thuyn
trng N-m cho ti xem ni tp trung trai co ngoc y. Ti hiu
rng kho trai o la v tn v sc sang tao cua thin nhin vn ln
hn ban nng pha hoai cua con ngi. Net Len vn co ban nng
pha hoai y nn vi la chon nhng con trai ep nht va nhet y
tui li eo tht lng. Nhng chung ti khng dng lai lu y
v phai i theo N-m la ngi co ve thng thao con ng nay.
ay vnh dng cao ro rt, va i khi ban tay ti gi ln tho ra khoi
mt nc. Trc mt chung ti bng hin ra mt cai hang rng
c tao nn trong mt mom a rt ep mt co nhiu loai cy co
di bin phu ngoai... Thuyn trng N-m vao hang. Chung ti
vao theo. Ti thch ng rt nhanh vi bong ti trong hang. N-m
dn chung ti vao su th nay lam g nh?
Sau khi ln xung mt b kha dc, chung ti ti mt ch
trng ta cai ging. Ti y N-m dng lai va ch cho chung ti
xem mt vt ma ti cha nhn ra ngay la cai g. o la mt con trai
to la thng, ng knh khoang hai met, ln hn con trai phong
khach tau Nau-ti-lux. Ti ti gn con vt ky la y. Theo ti, no
phai nng ti ba trm ki-l-gam, trong o t nht co mi lm kil-gam tht. Thuyn trng N-m chc hn a bit ro con trai nay
va khng phai ln u tin vao hang nay! Ti ngh rng ng ta
dn chung ti n y ch la cho xem cai vt la o cua thin
nhin. Nhng ti a lm. N-m co ly do ring cua mnh: ng ta
mun bit tnh trang cua con trai o ra sao. Vo trai ang he m.
N-m ti gn ri nhet con dao gm vao gia hai vo no khng
ngm lai c. Sau o, ng ta ly tay nng mep ngoai co tua vin
cua ao trai ln. Gia nhng np gp hnh la co mt vin ngoc to
HAI VN DM DI AY BIN
169
bng qua da. Mt vin ngoc rt tron va trong sang tuyt vi! Mt
vt v gia! Trong luc qua to mo ti a tay ra chp ly hon ngoc
va xem no nng bao nhiu! Nhng N-m ra hiu cho ti ngng lai
ri rut ngay con dao ra khoi vo trai. Th la con trai ngm ngay vo
lai. Ti hiu y nh cua N-m ri. ng ta vin ngoc lai di ao
cua con trai la tao cho kha nng ln dn ln. Mi nm nhng
cht tit ra lai bi thm nhng lp ng tm cho vin ngoc. Ch co
N-m mi bit cai hang co vin ngoc ky diu nay. Ch co ng ta
bit nui dng no sau nay mang no v phong bao tang tuyt
vi cua mnh. Cung co th N-m bt chc ngi Trung Quc hay
ngi n , t tao nn s phat trin cua vin ngoc bng cach t
vao ao con trai mt vt rn, bng kim loai hnh cu chng han,
trai tit ra cht ngoc phu ngoai. So sanh vin ngoc nay vi nhng
vin ti a thy va nhng vin a co trong b su tp cua N-m,
ti anh gia no t nht mi triu phrng. o la vin ngoc do thin
nhin sang tao ra ch khng phai la mt vt xa x! Va lai, co cai
tai phu n nao chu ni sc nng cua vin ngoc nay? Sau khi xem
vin ngoc quy, thuyn trng N-m ra khoi hang. oan tham
quan chung ti vung nc cha b dn mo ngoc lam vn uc nay,
lai tip tuc i. Mi phut sau, N-m bng dng lai. Ti tng ng
ta mun quay v. Nhng khng! N-m ly tay ra hiu cho chung
ti np vao khe a ri ch cho xem mt chm en di nc. Ti
chm chu nhn. Cach ti nm met, co mt bong en thp thoang
va ang chm xung ay. y ngh ht hoang v ca mp thoang hin
trong oc ti. Nhng ti a lm: ln nay khng phai la loai ca d.
o la mt ngi, mt ngi con sng, mt ngi n ngheo kh
n mo ngoc sm hn l thng.
Anh ta lin tuc ln xung ri lai ngoi ln. Khi ln, anh ta kep
mt vin a gia hai chn, vin a nay co dy buc pha sau
thuyn. o la tt ca ln cua anh ta. Xung su khoang nm
met, anh ta bung hon a ra, quy xung ri nht vi nhng con
trai quanh o nhet vao tui li buc tht lng. Sau o, anh ta
ngoi ln mt nc, trai vao thuyn ri lai bt u nhng ng
tac noi trn trong khoang ba mi giy. Anh ta khng thy chung
ti ang np sau mom a. Va lai, anh ta sao co th tng tng
c rng co nhng con ngi, nhng sinh vt ging ht anh ta
ang canh va quan sat tng hanh ng nho cua anh ta, khng bo
sot mt chi tit nao? Anh ta ngoi ln ln xung nhiu ln, mi ln
ch mang ln c khng qua mt con trai v trai bam vao t rt
cht. Va trong s trai ma anh ta phai liu thn ly, bit bao con
Jules Verne
170
trong rut chng co g! Ti chm chu theo doi anh ta. Anh ta ln
xung ngoi ln trong tng khoang thi gian u n, va sut na
ting ng h khng gp mt nguy him g. Ti a bt u chan
cai vic quan sat y th ngi th ln ang t th quy bng ne
sang mt bn, bt dy va tm cach ngoi ln mt nc. Ti a hiu
v sao anh ta hoang s. Mt bong en khng l lt qua u ngi
th ln bt hanh y. o la mt con ca mp ht sc ln ang lao ti
anh ta, hai mt o ngu, ming ha hc. Ti hoang qua, ca ngi
ra. Con ca hau n quy manh va lao thng ti ngi th ln. Anh
ta nhay sang mt bn va tranh c ham rng nhon cua con ca,
nhng b ui ca mp p manh vao ngc nga ln ra. Tt ca
nhng vic o din ra trong nhay mt. Con ca mp thoat tin hi
ngp ngng mt chut, nhng sau o lt nga ra lao ti cn t
i ngi. n y, thuyn trng N-m ng canh ti rut dao
gm ra ri tin ln chin u tay i vi con ca d. Con ca ang
t th sn sang sat hai ngi n bt hanh th cht chu y ti i
thu mi. No lt sp lai ri xng ti ch thuyn trng N-m. Nm hi nga mnh v pha sau ri ht sc bnh tnh ch con ca n
gn. Khi no a ti sat, N-m v cung kheo leo nhay sang mt bn
tranh on, ri cm php con dao gm vao bung ca, ngp ti chui.
Cuc chin u quyt lit bt u.
Con ca ni khung. Mau t vt thng vot ra nh sui. Nc
bin nhum mau o thm khin ti chng con nhn thy g. Mt
lat sau, khi ch nc nhum mau b cun tri i, ti mi thy
thuyn trng N-m dung cam ang bam cht vao vy con ca ma
m lin tip vao bung no. Nhng ng ta khng co kha nng anh
mt on quyt nh, ngha la m trung tim ke thu! Con ca mp b
t thng on mnh lai va quy ui rt manh khin ti ng
khng vng na. Ti mun xng ti giup thuyn trng. Nhng v
qua khip s, nn ti ngi ra khng bc ln c bc nao.
Ti thy tnh hnh hai bn tham chin a thay i, N-m b thn
hnh to ln cua con ca x nga ln nhao. Tnh mang N-m ang
nh treo trn si toc th Net Len nhanh nh ct xng ti va phong
lao nhon vao con ca.
Nc bin lai nhum o mau mau. Con ca in cung lng
ln lam cun ln tng t song ln. Net Len a giang mt on tr
mang. Con ca hp hi, qun quai. Cng-xy th b song x nga. Net
Len giup thuyn trng thoat khoi thn con ca ang e ln ngi.
N-m khng b thng. ng ng dy, chay v pha ngi n ,
HAI VN DM DI AY BIN
171
ct dy thng buc ngi o vi hon a ri m ngi o bi ln

mt bin. Chung ti cung bi ln theo N-m va my giy sau a
ti chic thuyn cua ngi b nan. Trc ht, N-m tm cach lam
cho ngi nay hi tnh. Ti khng tin N-m se cu c anh ta
sng. Anh ta ch di nc mt thi gian ngn, nhng ui ca
p manh co th git cht anh ta! May thay, nh nhng bin phap
kin quyt cua N-m va Cng-xy, ngi b nan dn dn tnh lai.
Anh ta m mt. Cac ban co th hnh dung c la anh ta a ngac
nhin, thm ch hoang s th nao khi thy bn cai u bng ng
ang cui xung anh ta! Nhng anh ta khng th tng tng c
rng N-m rut ra mt tui ngoc trai ri giui vao tay mnh! Anh th
ln ngheo kh a ban tay run ry ra nhn tng phm du ky cua
ngi chu bin ca. Cai nhn hoang s chng to anh ta khng bit
nhng sinh vt ky la a cu sinh mang va cho mnh chu bau kia
la ai. Theo hiu thuyn trng, chung ti tr lai bai ngoc va sau
na ting ng h i trn con ng quen thuc th v ti chic
xung ang nha neo ch. Chung ti ln xung va c cac thuy thu
giup thao bo nhng cai mu ng nng n ra. Cu noi u tin cua
thuyn trng N-m la danh cho Net Len:
- ng Net, xin cam n ng!
- Tha thuyn trng, co g ma cam n! Ti a chu n ngai
nhiu. N-m hi mm ci va chng ai noi g thm na.
- Quay xung v tau!
N-m ra lnh. Chic xung lt trn song. My phut sau,
chung ti gp xac con ca mp ni ln mt bin. Nhn vin en
vy ca, ti nhn ra o la loai ca mp n tht ngi rt ang s n
Dng. No dai gn tam met. Cai mm rng hoac chim mt
phn ba thn. o la con ca a trng thanh v co sau hang rng
ham trn. Khi ti ang xem xac con ca th co khoang hn mi con
ca mp khac ni ln quanh xung. Chung chng chu y g ti chung
ti ma ln xa vao xu xe con ca b cht. n tam gi ri, chung
ti bc ln tau Nau-ti-lux. Nhng y ngh cua ti dn dn quay lai
chuyn thm quan va ri vnh Ma-na. Ti than phuc long qua
cam tuyt vi cua thuyn trng N-m ma chnh ti a chng
kin! Ti hiu rng N-m co th hy sinh thn mnh cu mt
ngi cua cai xa hi ma ng ta a t bo! Du con ngi b him o
co noi g v mnh th ng ta cung khng th huy dit c long
thng ngi trong tim mnh c.
Jules Verne
172
Ti noi vi N-m y ngh o. ng ta tra li ti, giong xuc

ng:
- Tha giao s, o la mt ngi n , mt ai din cua qun
chung b ap bc; ma ti th se la ngi bao v cho ho n hi th
cui cung!
HAI VN DM DI AY BIN
173
CHNG 28
BIN O
Tra ngay 29 thang ging, ao Xy-lan khut sau chn tri,

tau Nau-ti-lux chay vi tc hai mi hai ly mt gi. Th la t
khi ri bin Nht Ban ti nay, chung ti a vt mt van sau ngan
hai trm hai mi hai ly hay bay ngan nm trm dm. Hm sau,
30 thang ging, khi tau ni ln th chng con thy mt hon ao
nao. Tau hng v pha ty-bc, v pha vnh a-man nm gia ban
ao A-ra-bi-a va ban ao n : va la ca vao vnh Ba T. y
tht la mt vnh kn, khng co li ra bin. Thuyn trng N-m
nh a chung ti i u? Ti khng th bit c. Tra li nh
vy khng lam Net thoa man.
- ng Net a, ng chung ta i tuy thuc y mun cua thuyn
trng.
- Y mun cua thuyn trng khng a chung ta i xa c
u. Vnh Ba T khng co li ra nao khac. Nu ta vao th phai i
ra bng ng cu.
- Th sao! Sau khi vao vnh Ba T, nu tau Nau-ti-lux mun
n thm bin o th co th s dung vnh Bap-en Man-ep bt ky
luc nao.
- Tha giao s, nhng bin o, cung nh vnh Ba T, chng
co li ra nao khac! Knh Xuy- cha ao xong. Va lai, nu co ao
xong th mt chic tau cn gi b mt nh tau cua ta liu co dam
i vao knh ao co nhiu p nc nh vy khng? Tom lai, bin
o khng phai la con ng a chung ta v chu R u.
- Nhng ti co noi la chung ta ang v chu R u u.
- Th giao s d kin th nao?
- Ti cho rng, sau khi thm vung bin A-ra-bi-a va Ai Cp,
tau Nau-ti-lux se tr lai n Dng, hoc qua eo M-dm-bch,
hoc qua qun ao Ma-xca-ren va se ti mui Hao Vong.
Jules Verne
174
- Vng, ti mui Hao Vong ri sao na!

Net kin tr hoi.
- Vong qua mui Hao Vong, chung ta se ra ai Ty Dng.
Chung ta cha n vung bin o bao gi. Nay ng Net, chng le
ng a ngan cai kiu i ngm di bin nay ri a? Con ti, nu
chuyn du lch thu v nay t nhin chm dt th ti se rt bun.
Chng phai ai cung c may mn nh chung ta u!
- Nhng xin giao s ch qun rng chung ta b cm tu trn
tau Nau-ti-lux a c ba thang.
- ng Net a, ti chng mun nh chuyn o lam g! Trn tau
nay ti chng tnh ngay tnh gi lam g!
- Nhng ri se kt thuc ra sao?
- Se co luc phai kt thuc thi! Nhng chung ta bt lc trong
vic lam cho no kt thuc nhanh, va moi cuc tranh cai v vn
nay u v ch. Nu ng bao ti:
a co thi c chay trn ri y!" th ti se thao lun ngay vi
ng v chuyn y. Nhng thi c cha ti va ti thanh tht ngh
rng thuyn trng N-m khng dam vao vung bin chu R u
u. Net Len kt thuc cu chuyn bng mt cu c thoai:
Cai g cung ep v cung. Nhng ti ngh, trong canh tu ay
nay th chng co g ang vui ca!" Sut bn ngay, ti mung 3 thang
2, tau Nau-ti-lux chay trong vnh a-man cac tc va su
khac nhau. Hnh nh no ang phn vn trong vic chon ng i.
Tau ra khoi vnh a-man va ti ngay mung 5 thang 2 th vao vnh
A-en, ni y nc cua n Dng hoa vi nc bin o. Ngay
mung 6 thang 2, tau Nau-ti-lux nhn thy thanh ph A-en xy
dng trn nhng mom a nh ra bin. Ti tng N-m cho tau
chay ti y th quay lai. Nhng ti a lm. Hm sau, mung 7
thang 2, tau tin vao eo bin Bap-en Man-ep, ting A-rp co
ngha la "Ca nc mt". Eo nay rng hai mi hai ly va ch dai
nm mi hai ki-l-met. Tau Nau-ti-lux chay tht nhanh ch mt
mt ting ng h la vt qua. n tra tau vao ti bin o. Bin
o! Cha bao gi co ma rao trn bin nay. Khng mt con sng
ln nao vao bin nay! Hng nm nc bc hi lam mc nc
y tut xung mt met ri! Bin o dai hai ngan sau trm ki-lmet va rng trung bnh hai trm bn mi ki-l-met. Thi c ai
y la mt ng mu dch quc t chu yu.
HAI VN DM DI AY BIN
175
Ti khng mun tm nguyn nhn a thuc y thuyn

trng N-m nhng ti chng thc mc g khi c n y. Tau
chay tc trung bnh, khi th ni, khi th ln xung su
tranh gp cac tau thuyn khac. Th la ti c quan sat bin nay
ca trn mt nc, ca di su. Tau Nau-ti-lux tin gn b bin
chu Phi, ni co nhiu vc thm. o di cac lp nc trong nh
pha l, qua ca knh, chung ti ngm nhn nhng am san h
ngm c nhng tm tham bng tao phu ngoai. Canh tng o
tht kho phai m trong tr nh! Ngay 9 thang 2, tau Nau-ti-lux ti
quang rng nht cua bin o. Tra hm o, sau khi xac nh toa
, thuyn trng ln boong, ni ti ang ng. Ti nh li dung
c hi nay thm do y sp ti cua N-m. Thy ti, N-m
bc n ngay, mi ti hut x ga ri hoi:
- Th nao, giao s co thch bin o khng? Ngai co quan sat
c nhng ky quan n nau di su khng?
- Tha thuyn trng, tt nhin la co! Tau Nau-ti-lux qua la
ht sc thch hp vi vic quan sat nhng ky quan o. Tht la mt
chic tau thng minh!
- Vng, tha ngai, con tau rt thng minh, dung cam va an
toan! No chng s g bao tap thng hoanh hanh bin o, cung
nhng lung nc manh va nhng dai a ngm y.
- Bin o c xem la mt trong nhng vung bin nguy him
nht, va nu ti khng lm, th t thi c ai no a ni ting chng
lanh.
- Tha ngai, ung vy! Nhng nha s hoc Hy Lap va La Ma
nhn xet v no rt tiu cc. Theo ho, v s tau thuyn a b m v
vp phai nhng dai cat ni va chng mt thuyn trng nao dam
cho tau chay ban m bin nay. ..
- Ro rang la cac nha s hoc o khng c i tau Nau-ti-lux.
Ti noi.
- Tt nhin!
Thuyn trng mm ci.
- Song trong lnh vc ong tau, nhng ngi ng thi vi
chung ta cung chng tin xa hn ngi c ai bao nhiu. Phai mt
my th ky con ngi mi phat minh ra may hi nc! Chng bit
Jules Verne
176
mt trm nm sau co xut hin c mt chic Nau-ti-lux th hai

khng?
- Thuyn trng noi rt ung. Chic tau cua ngai tin trc
thi c ai ca mt th ky, nu khng noi la hang th ky! Tht ang
tic, phat minh nay se mt i cung vi ngi sang tao ra no. Nm im lng khng tra li. Ti noi tip:
- Tha thuyn trng, chc ngai a nghin cu rt ky bin
nay. Xin ngai cho bit v sao lai goi la bin o?
- V vn nay co nhiu cach giai thch khac nhau. Nhng
theo ti, tn bin o la t ch Do Thai "Edom" ma ra. Ngi xa
cn c vao mau nc ma t tn cho bin nay.
- Nhng ti chng thy no co mau sc g c bit ca. Nc
y cung nh nc nhng bin khac trong xanh ma chng o chut
nao.
- ung vy! Nhng vao su trong vnh, ngai se thy mt hin
tng la. Mt ln vung To-r, ti c thy nc bin ta nh
trc mt ti la mt h mau.
- V sao lai co hin tng y? Co phai v nhng loai tao o li
ti khng?
- ung vy! o la kt qua bai tit cua mt loai tao rt nho.
Mun phu kn mt milimet vung, cn co bn van n v. Co th
ngai se c quan sat hin tng o khi tau vao vung To-r.
- Tha thuyn trng, chc khng phai ln u ngai cho tau
Nau-ti-lux vao bin o?
- Vng, khng phai ln u!... Tic rng ti khng th cho
ngai xem knh ao Xuy-, nhng ngay kia, khi tau vao a Trung
Hai, ngai se c thy con dai Po Xa-t.
- Vao a Trung Hai a?
Ti sng st.
- Vng! Giao s ngac nhin a?
- Vng, ti ngac nhin v ngay kia chung ta a ti a Trung
Hai ri!
- ung vy!
HAI VN DM DI AY BIN
177
- Tha thuyn trng, ti ngac nhin tht, mc du i trn

tau Nau-ti-lux th chng nn ngac nhin v iu g na.
- Nhng giao s ngac nhin v iu g vy?
- Tau Nau-ti-lux phai chay vi tc th nao co th trong
mt ngay a chung ti vong theo luc a chu Phi qua mui Hao
Vong ri vao a Trung Hai?
- Ai bao ngai la chung ta se i vong chu Phi qua mui Hao
Vong?
- Nu tau Nau-ti-lux khng chay trn can, hay bay qua eo
t Xuy-.
- ... Hay la chay ngm di eo t o!
- Di eo t o, tha ngai?
- Tt nhin, - N-m bnh than tra li
- Thin nhin t lu a tao nn di eo y cai ma con ngi
ang lam trn mt t.
- Sao? Chng le lai co mt li i ngm?
- Vng, co mt li i ngm ma ti goi la ng ngm A-ra-bia.
- Nhng eo Xuy- la do cat phu sa bi ln.
- trn la cat, nhng di su 5
- 10 met bt u co lp a hoa cng rt rn chc.
- Ngai phat hin ra con ng ngm o mt cach ngu nhin
a?
Ti ngay cang sng st.
- Tha giao s, va ngu nhin, va co tnh toan.
- Tha thuyn trng, ti nghe ngai noi ma khng tin tai
mnh na.
- o la chuyn thng tnh thi! ng ngm o chng
nhng co tht ma con dung lam ng giao thng c. Ti a cho
tau chay qua o nhiu ln. Nu khng th ti chng dam vao cai
bin kn nay lam g.
- Tha thuyn trng, co le ti hi ng t, nhng xin hoi
ngai lam sao phat hin ra con ng ngm o?
Jules Verne
178
- Tha giao s, gia nhng ngi gn bo vi nhau mai mai

th co iu g phai gi kn na! Ti lam ra ve khng hiu cu noi
bong gio y va ch N-m tra li.
- Tha giao s, - N-m giai thch, -tnh to mo cua nha t
nhin hoc gi y cho ti rng di eo t Xuy- hn co mt ng
ngm cha ai bit. Ti thy bin o va a Trung Hai u co
nhng loai ca ging ht nhau. Xac nh c iu o, ti t hoi
liu co mt li thng nhau gia hai bin khng? Nu co, th v mc
nc bin o cao hn nn lung nc se bt ngun t o ch
khng phai t a Trung Hai. kim tra xem co ung khng, ti
bt nhiu loai ca khac nhau vung bin gn Xuy-, eo vao ui
mi con mt chic vong bng ng ri tha xung nc. My thang
sau, b bin Xi-ri, mt s ca eo vong o b sa li. Li i ngm
gia hai bin a c chng minh. Ti lao vao tm li i o ri liu
cho tau chay vao. Giao s sp c i qua ng ngm A-ra-bi-a
cua ti o.
HAI VN DM DI AY BIN
179
CHNG 29
NG NGM A-RA-BI-A
Ngay hm o ti k lai cho Cng-xy va Net Len v cuc noi

chuyn gia ti va thuyn trng N-m ma ti chc ho se thch
thu. Khi ti noi hai ngay na tau se ti a Trung Hai th Cngxy v tay, con Net nhun vai noi:
- ng ngm a? ng ni lin hai bin a? Cha nghe ai
noi bao gi!
- Anh ban Net i, - Cng-xy tra li, - th trc kia anh ban
co c nghe noi v tau Nau-ti-lux khng? Khng! Th ma no vn
tn tai. Vy anh ng nhun vai lam chi v ch va ng vin c
cha nghe thy ai noi ma phu nhn tn tai cua s vt.
- c, ri xem!
Net lc u phan i.
- Ma nu con ng ngm ma N-m noi la co tht th con g
bng na. Cu tri phu h cho N-m a c chung ta sang a
Trung Hai!
Chiu ti hm o, tau Nau-ti-lux ni ln mt nc gn b
bin A-ra-bi-a. Pha xa la thanh ph Gt-a, mt trung tm bun
ban quan trong cua nhiu nc nh Ai Cp, Xi-ri, Th Nh Ky va
n . Mt lat sau, bong ti trum ln thanh ph va tau Nau-ti-lux
vi ln xung lan nc lp lanh nh ln tinh. Hm sau, mung
mi thang hai, xut hin nhng chic tau chay ngc chiu. Tau
Nau-ti-lux lai ln xung. Nhng n gia tra, luc cn xac nh
toa , bin vng lng, tau lai ni ln mt nc. Ti cung Net va
Cng-xy ln boong. Dai b bin n hin trong sng mu pha
ng. Chung ti ang ta vao ay xung va noi chuyn phim th
Net bng ch vao mt chm en trn mt bin ri hoi:
- Giao s co nhn thy g khng?
Jules Verne
180
- Chng thy g ca! ng cung bit mt ti chng ly g lam

tinh lm.
- Giao s hay nhn ky xem. Pha trc mt chung ta y. Ti
chm chu nhn ri noi:
- ung la trn mt bin co mt vt g en va dai ang chuyn
ng.
- Lai mt tau Nau-ti-lux na!
Cng-xy noi.
- u phai!
Net phan i.
- Nu ti khng lm th o la mt ng vt. Chng le bin
o lai co ca voi?
Cng-xy hoi.
- Co, anh ban a, -Ti tra li.
- Thnh thoang ngi ta cung gp ca voi vung bin nay.
- Nhng y khng phai la ca voi, - Net vn khng ri mt
khoi chm en.
- Ca voi th ti quen thuc lm. Ti nhn ra chung t xa.
- Chung ta hay kin nhn.
Cng-xy noi.
- Tau ang chay v pha o. Ch mt lat na ta se bit no la
cai g. Tau con cach vt en en o mt hai ly. Vt o ging phn
trn cua mt dai a ngm. Nhng no la cai g th ti cha th xac
nh c. Cng-xy bng reo ln:
- A! Bo nc! Mt chu bo nc thc s! Bo nc! ung la
chung ta a gp mt con thuc ho bo nc ma truyn thuyt a
bin thanh mt ng vt bin hoang ng na ca na phu n.
- Khng phai bo nc u ma la mt ng vt khac thnh
thoang con thy bin o. o la con uy-gng, thuc ho bo nc.
Net Len sn sang chin u. Mt anh ta rc la. Anh th
sn ca voi nay ang i thi c nhay xung bin quyt chin vi
con vt! Anh ta noi giong run run v xuc ng:
HAI VN DM DI AY BIN
181
- i, ti cha tng c "anh" nhng con nh th nay bao

gi!
Ca con ngi Net th hin trong cu noi o. Va luc y,
thuyn trng N-m ln boong. ng ta nhn thy ngay con uygng, thng cam vi s xuc ng cua Net va hoi anh ta:
- Nu trong tay ng co sung th co le ng chng chu yn
u nh?
- Tha thuyn trng ung vy.
- Va co le ng khng t chi nu c tr lai lam th sn ca
voi trong mt ngay u nh?
- Vng, sao lai t chi a!
- Th th c, ng hay c gng nhe!
- Xin cam n thuyn trng!
Mt Net Len sang ngi.
- Nhng ng ch bn trt nhe! Nu trt th thit cho ng
o!
- Chng le uy-gng lai nguy him n th c a?
Ti hoi N-m ma chng chu y ti Net ang nhun vai.
- Trong vai trng hp, no kha nguy him.
N-m tra li.
- i khi no xng thng ti ke thu ri lt up thuyn. Nhng
ng Net th chng co g phai s no v co i mt rt tinh va hai
canh tay vng chc. Ti ch mong ng ng no thoat v tht no
rt ngon. N-m va dt li th bay thuy thu a lng le ln boong.
Mt ngi mang chic lao buc vao si dy, ging nh loai lao vn
dung bn ca voi. Ho thao xung ri ha xung nc. Sau ngi
cheo, mt ngi cm lai. Net, Cng-xy va ti ngi pha sau.
- Thuyn trng co cung i khng a?
Ti hoi.
- Tha ngai, khng. Xin chuc cac ngai thanh cng!
Xung bi v pha con uy-gng ang cach chung ti hai
hai ly. Khi con cach my trm met th xung i chm lai. Net Len
cm lao ng mui. Nh ta a bit, lao sn ca voi thng c
Jules Verne
182
buc dy rt dai va d thao ra khi con ca ln xung su. Nhng

y si dy ch dai khng qua hai chuc met, u kia buc vao mt
chic thung rng bao hiu con ca b thng ang nm ch nao
di bin. Ti nhom dy va chm chu nhn i thu cua Net. Con
uy-gng nay tht s: no dai t nht bay met va nm im khng
nhuc nhch. Hnh nh no ang ngu. Chic xung lng le ti cach
con ca chng sau met. Ti bt dy. Net Len hi nga ngi ra pha
sau ri phong lao. Lao bay vut i. Con uy-gng bin mt. Mui lao
nay phong i rt manh nhng ri xung nc.
- Kh qua! Trt ri!
Net phat in.
- Trt u?
Ti noi.
- No b thng ri, co vt mau trn mt nc kia.
Con uy-gng thnh thoang lai ni ln th. Ro rang vt
thng cha lam no kit sc, v no con bi rt nhanh. Chic xung
lt theo vt con ca. i luc chung ti ui gn kp va Net a
chun b phong lao nhng no lai ln xung ngay. Cac ban co th
hnh dung c rng Net a cau knh, gin d n mc nao! Con
ti th tht vong v con uy-gng a pha v mu k cua chung ti.
Chung ti rt theo no sut mt ting ng h. Bng no co y nh
tra thu nhng ngi ui bt, no quay lai va xng thng ti chic
xung. Hanh ng cua con uy-gng khng lot qua mt Net Len.
Anh ta h ln:
- Coi chng!
Ngi cm lai noi my li bng th ng kho hiu chc la ra
lnh cho cac thuy thu khac canh giac. Ti cach xung chng hn
mi met, con ca ht khng kh vao qua hai l mui rt rng ri lai
tip tuc lao ti. Chung ti khng kp tranh on. Chic xung trong
tranh. Nc ua vao, chung ti phai tat ngay ra, nhng nh s kheo
leo cua ngi lai ma xung khng b lt up. Net Len phong lao lin
tip vao con vt khng l. No ben i thuyn ln khoi mt bin ta
nh con s t tung con d ln tri. Chung ti x vao nhau. Ti
khng bit s th se din ra th nao nu nh Net khng phong lao
trung tim con ca. Con uy-gng ln xung nhng ch mt lat sau
xac no b lt nga, ni bnh ln mt bin. Chung ti lin li no v
tau Nau-ti-lux. Con uy-gng nng nm tn. Vic m ca c tin
HAI VN DM DI AY BIN
183
hanh di s hng dn cua Net. Hm y, ngi phuc vu don cho

chung ti mon ca uy-gng c u bp trn tau nu rt kheo.
Theo ti, ca nay n ngon hn tht bo. Hm sau, 11 thang 2, tau t
t chay vao vung Xuy-. Ti thy cang gn Xuy- nc bin o
cang bt mn.
Tau vt qua eo Gu-ban ri vao vnh Xuy-. n sau gi, tau
chay ngang qua thanh ph To-r nm su trong vung bin co sc
nc o o nh thuyn trng N-m a quan sat. m a ti.
Canh tch mch ch thnh thoang b pha v bi ting ku cua b
nng hay mt loai chim m nao khac, bi ting song v b hay
ting coi tau pha xa. T tam n chn gi, tau chay di mt bin
chng vai met. Theo s tnh toan cua ti, tau ang gn eo t
Xuy-. Qua ca phong khach, ti nhn thy chn cac mom a gn
b c en pha trn tau roi sang. Ti cam thy eo bin hep dn
lai. Chn gi mi lm phut, tau ni ln mt nc. Ti vi chay ln
boong v nong long mun c vao ngay con ng ngm cua
thuyn trng N-m. Ti tranh thu ht th khng kh trong lanh
ban m. Mt luc sau, cach chung ti mt hai ly, co anh la thp
thoang sau lan sng m.
- o la hai ng ni, -co ting ngi noi sau lng ti. Ti
quay lai th thy thuyn trng. N-m noi tip:
- o la hai ng ni Xuy-. Chung ta sp ti ca ng
ngm.
- Tha thuyn trng, co le vao ng ngm cung khng d?
Ti hoi.
- Vng, tt nhin khng d. V vy ti phai ln phong hoa
tiu t tay lai tau. Va by gi xin mi giao s xung phong v
tau sp ln va se ch ni ln khi vt qua ht ng ngm. Ti i
theo thuyn trng. Cac ca ong lai. Cac b cha c bm y
nc. Tau ln xung su mi met. Ti nh v phong ring th
N-m ngn lai:
- Giao s co mun ln phong hoa tiu vi ti khng?
- Th th con g bng na a!
- Ta i thi! o ngai se c thy tt ca nhng g co th
thy c trong chng ng ngm di bin va di mt t nay.
Jules Verne
184
Phong hoa tiu cua tau Nau-ti-lux hnh vung mi b gn

hai met. chnh gia la tay lai, xung quanh lp knh cho phep
ngi lai nhn c ca bn pha. Trong phong ti om, nhng mt
phut sau ti nhn ra bong ngi hoa tiu hai tay ang cm lai.
Bin c chiu en pha pha sau roi sang trng.
- Nao, by gi ta hay tm ca vao ng ngm.
Phong hoa tiu c ni vi bung lai bng dy in, giup
thuyn trng co th va trc tip lai tau, va iu khin tc
cua tau. N-m n nut, chn vt lin quay chm lai. Ti lng nhn
bc tng a hoa cng dng ng. Tau chay doc bc tng o
sut mt ting ng h. Thuyn trng N-m khng ri mt khoi
chic a ban. Theo hiu cua thuyn trng, ngi lai tau thay i
hng tau chay tng phut. ung mi gi mi lm phut, thuyn
trng bt u ch thn cm lai. Mt hanh lang rng, su thm
va ngon ngoeo ang hin ra trc mt chung ti. Tau Nau-ti-lux
dung cam i vao di vom cun ti en cua hanh lang o. man
tau bn kia, co ting ao ao khac thng. o la nc bin o ang
theo ng ngm vao a Trung Hai. Con tau theo dong nc
lao i nh mui tn, mc du may moc trn tau a lam vic ht sc
giam tc bng cach cho chn vt quay ngc lai. Tim ti p
thnh thch. Bt giac ti a tay ln ngc. n mi gi ba mi
lm phut, thuyn trng N-m trao tay lai cho hoa tiu ri bao
ti:
- a Trung Hai ri o! Tau Nau-ti-lux b nc cun qua eo
Xuy- mt khng y hai mi phut.
HAI VN DM DI AY BIN
185
CHNG 30
QUN AO HY LAP
Rang sang hm sau, 12 thang 2, tau Nau-ti-lux ni ln mt

nc. Ti chay ln boong. chn tri pha nam, hin ln hnh
dang cua thanh ph P-lu-i-om c knh. Gn 7 gi sang Net Len
va Cng-xy cung ln boong. Hai ngi ban c tri ngu mt mach
sut m, chng quan tm chut nao ti chin cng cua tau Nau-tilux ca.
- Tha nha t nhin hoc, - Net hoi ti bng mt giong hai
hc, -a Trung Hai u a?
- Chung ta ang a Trung Hai ri o, ng ban a.
- Cha cha! Th la m qua...
- m qua trong t phut chung ta a vt qua eo t him.
- Ti khng tin, - Net tra li.
- Khng tin sao c, ng Net!
Ti phan i.
- B bin thp pha nam kia la b bin Ai Cp o! Net vn
bng bnh cha tin. Ti bao Net:
- ng hay nghe ti. Thuyn trng a cho ti vinh d c
ln phong hoa tiu xem con ng ngm. ng ta t tay lai tau qua
cai hanh lang hep o.
- Nghe thy cha, anh Net?
Cng-xy hoi.
- ng Net a, - ti noi tip, -mt ng rt tinh. ng co th phn
bit mt cach d dang con chay dai ra bin cua cang Po Xa-t.
Net chm chu nhn ri noi:
Jules Verne
186
- Giao s noi ung, con thuyn trng cua ngai qua la tai
nng kit xut. Chung ta ang a Trung Hai tht. By gi, nu
co th, ta hay ban vic ring mt chut, nhng ch ai nghe trm.
Ti hiu ro y cua Net va ngh bung:
Du sao cung nn ban bac vi anh ta v anh ta mun th".
Th la ba chung ti ngi xung gn en pha. Ti noi:
- ng mun noi g th noi i, ng Net. Ti nghe y.
- Th nay nhe. Chung ta ang chu u. Trc khi N-m co
y nh cho tau ln xung ay bin Bc cc hay quay lai chu ai
dng, ta phai chun khoi tau nay!
Thu thc la cuc thao lun vi Net v chuyn o lam ti lung
tung. Ti khng h mun go bo Cng-xy va Net nhng cung
chng co chut nguyn vong nao chia tay vi thuyn trng N-m.
Nh N-m, nh con tau cua N-m ma hng ngay ti b sung cho
mnh bit bao kin thc v hai dng hoc, ti vit lai cun sach
cua mnh noi v nhng b mt di ay ai dng ngay trong
long bin. Liu ti con dp c quan sat nhng ky quan n giu
di ai dng khng! Tt nhin la khng! Ti khng th chp
nhn y ngh rng phai ri khoi tau Nau-ti-lux ma cha hoan
thanh cng trnh nghin cu bin cua chung ti.
- ng ban Net a, - ti noi, - ng hay tra li ti mt cach thng
thn nhe. Chng le trn tau Nau-ti-lux lai bun sao? ng n hn
rng s phn a y ng n vi thuyn trng N-m a? Net
khng tra li ngay. Anh ta khoanh tay trc ngc ri noi:
- Thc tnh, ti chng n hn g v vic c lam mt chuyn
i chi ngm di bin. Ti se nh lai chuyn i nay mt cach thu
v, nhng cung phai cho no kt thuc ch! y, y kin cua ti la
nh vy.
- No se kt thuc, ng Net a!
- Kt thuc u va bao gi?
- u th ti khng bit. Bao gi, ti khng th noi c,
nhng ti ngh chuyn i nay se kt thuc khi tt ca nhng vung
bin a m ra trc chung ta moi b mt cua mnh. i nay cai
g chng co kt thuc!
- Ti ng y vi giao s, - Cng-xy noi.
HAI VN DM DI AY BIN
187
- Co le sau khi i khp cac bin trn trai t, thuyn trng

N-m se phong thch tt ca ba ngi chung ta.
- Phong thch a?
Net noi nh quat.
- Tng c i th ung hn!
- Hay khoan, ng Net!
Ti noi.
- Chung ta chng co g phai s hai thuyn trng, tuy vy ti
cung khng ng y vi Cng-xy ngh rng N-m se cho phep
chung ta loan tin ra khp th gii v chic tau Nau-ti-lux.
- Vy ngai hy vong vao cai g?
Net hoi.
- Ti hy vong trong tng lai tnh hnh se thun li hn. By
gi, hay sau thang na cung vy thi, phai khng?
- Sao lai "cung vy thi"?
Net ma mai.
- Xin giao s cho bit sau thang sau chung ta se u?
- Co th la vn ch nay, co th la Trung Quc. ng cung
bit tau Nau-ti-lux chay rt nhanh. No vt ai dng nh en bay
trn tri, hay tau nhanh chay trn luc a!
No chng s g cac vung bin chu R u. Ai dam cam oan
rng no se khng n gn b bin nc Phap, nc Anh hay nc
My, ni ma nhng iu kin chay trn se con thun li hn?
- Tha ngai A-r-nc, - Net tra li, nhng ly le cua ngai
ngc lai vi le phai. Ngai noi toan chuyn tng lai:
Chung ta se y, chung ta se o!". Con ti th noi chuyn
hin tai:
Chung ta ang y, phai li dung ngay thi c nay!". Lgich cua Net lam lp trng cua ti nghing nga. Ti cam thy
mnh b thua v ui ly.
- Tha giao s, - Net noi tip, -gia s ngay by gi thuyn
trng N-m yu cu chung ta ri khoi tau Nau-ti-lux, ngai co
chp nhn yu cu o khng?
Jules Verne
188
- Ti khng bit.
- Nu N-m noi rng se khng yu cu ln th hai na th
ngai tnh sao? Ti im lng.
- Anh Cng-xy tnh sao?
Cng-xy bnh than tra li:
- Cng-xy th khng co y kin g.
i vi anh ta th th nao cung xong. Anh ta sng c thn
nh chu cua anh ta, nh ban cua anh ta. Chng ai mong i anh
ta qu hng ca. Rt tic la trong vn tranh lun nay, khng
th trng i g anh ta c. y ch co hai bn la giao s va
Net Len thi. Anh ta sn sang ng lam trong tai. Ti bt giac
mm ci khi nghe nhng li khi hai cua Cng-xy. Con Net
trong thm tm chc rt hai long v a loai ra c mt i thu.
Net noi:
- Tha giao s, nu Cng-xy khng tham gia cuc tranh
lun nay th ch co ti va ngai giai quyt vn nay. Ti a noi ht
y kin va ngai cung a nghe ht. Th by gi ngai thy th nao?
anh phai co y kin dt khoat v ti khng chu ni s quanh
co:
- ng ban Net a, ti xin tra li th nay. ng noi ung, nhng
ly le cua ti khng co trong lng bng ly le cua ng.
Thuyn trng N-m khng bao gi t nguyn tha chung ta,
khng nn hy vong g vao iu o. V ban nng t v ma N-m se
khng tra lai t do cho chung ta. Nhng cung chnh v ban nng
t v ma khi co thi c la ta phai ri bo tau Nau-ti-lux ngay.
- Ngai noi tht la ch ly!
- Nhng con mt iu na la phai i c hi tht thun li.
a hanh ng la phai thanh cng. Nu tht bai la i t! N-m
khng bao gi tha th cho ta u!
- Tha giao s, vng. Nhng y kin cua ngai qua chung
chung. Vn la th nay: nu co thi c thun li la phai chp ly
ngay, phai khng a?
- ng y. By gi ng hay noi ro th nao la thi c thun li.
- Gia s co mt m nao o ti tri, tau chay gn b bin
chu u... thi c thun li la o.
HAI VN DM DI AY BIN
189
- Th ng nh bi vao b a?
- Tt nhin, ti se gng bi nu tau chay trn mt bin, con
nu no ln xung...
- Th sao?
- Th ti se c chim cai xung. Ti bit cach ly no ri. Tn
hoa tiu trong phong lai se chng thy ta chay trn u.
- Th th ng hay i thi c! Nhng ng ch qun rng nu
tht bai la nguy y.
- Tha ngai, ti se khng qun.
- ng Net, by gi ng co mun nghe y kin cua ti v k
hoach cua ng khng?
- Xin giao s c noi.
- Ti ngh rng
- Ti khng noi la "hy vong rng" - se khng co thi c thun
li nh vy u.
- V sao?
- V thuyn trng N-m nhn s vic rt tnh tao va tt
nhin se phong chung ta, c bit la khi gn b bin chu u.
- Ti tan thanh y kin cua giao s, - Cng-xy noi.
- Ri xem!
Net lc u.
- ng Net a, - ti noi thm.
- Chung ta kt thuc cu chuyn nay y. Tuyt i khng
nn noi g na! Hm nao ng nh chay trn th bao trc cho
chung ti bit, chung ti se theo ng. Ti hoan toan trng cy vao
ng.
Th la kt thuc cu chuyn gia ba chung ti, cu chuyn
gy ra nhiu hu qua nghim trong sau nay. Tht au bun cho
Net, nhng s kin xay ra a khng nh y kin cua ti la ung.
Chng bit v N-m khng tin chung ti hay v ng ta tranh gp
cac tau thuyn a Trung Hai ma tau Nau-ti-lux phn ln chay
ngm di nc va cach xa b. i khi tau ch hi nh khoi mt
nc, nhng thng la ln xung kha su. Gia qun ao Hy Lap
va Tiu a, tau ln xung hai ngan met ma cha cham ay. Ti
Jules Verne
190
hm sau, 14 thang 2, gp thuyn trng N-m phong khach, ti

cam thy ng ta co nhiu iu t l khng vui. Trai vi l thng,
N-m ra lnh m rng ca hai ca s ri va i i lai lai gia hai
ca o va chm chu nhn vao khoang nc mnh mng. Vic
lam o co y ngha g? Thi mc ng ta, ti quay ra nghin cu cac
loai ca ang tung tng ngoai ca. Ti ang ngm nhn khng
chan mt nhng ky quan cua ay bin th mt hin tng bng
lam ti git mnh. Co mt ngi, mt ngi th ln xut hin, lng
eo tui da. o khng phai la mt cai xac khng hn tri theo dong
nc ma la mt ngi con sng ang bi bng i tay rt khoe.
Thnh thoang anh ta ngoi ln mt nc th ri lai ln xung.
Ti quay v pha thuyn trng N-m va ku ln, xuc ng:
- Co ngi sp cht ui! Phai cu ngay! Phai cu bng moi
gia!
N-m chay b ti ca. Ngi o bi lai, ap mt vao tm
knh va nhn chung ti. Ti ht sc ngac nhin khi thy N-m ly
tay ra hiu cho ngi o. Ngi o gt u tra li ri ngoi ln i
mt.
- Giao s ng lo!
N-m noi.
- o la anh Ni-c-la mui bin Ma-ta-pan, bit hiu la "Ca".
Anh ta ni ting khp vung ao y v tai bi ln. Ni-c-la sng
di nc nhiu hn trn can! Anh ta thng bi t ao nay sang
ao khac.
- Thuyn trng bit anh ta a?
- Sao ti lai khng bit?
Noi oan, N-m bc ti chic tu k bn trai ca. Gn tu
la mt cai hom bt st, trn np co tm bin nho bng ng ghi
phng chm cua tau Nau-ti-lux: Mobilis in mobile Khng m xa
n s co mt cua ti, N-m m tu trong cha y vang thoi. Th
kim loai quy o ly t u ra? Va sao nhiu vy? N-m nh dung
vang lam g? Ti chng noi mt li va tr mt nhn. N-m ly
tng thoi vang ra ri xp ngay ngn vao hom ti khi y p. Theo
ti, s vang y phai nng hn mt tn, noi cach khac la bng
khoang nm triu phrng. N-m y np hom lai ri vit a ch
hnh nh bng ting Hy Lap ln trn. Sau o, N-m n nut in
co dy chay xung phong thuy thu. Bn thuy thu chay ti va kha
HAI VN DM DI AY BIN
191
vt va mi khing c hom ra khoi phong khach. Thuyn trng

quay lai hoi ti:
- Giao s noi g vy?
- Tha thuyn trng, ti chng noi g.
- Th th xin chuc ngai ngu ngon.
Noi xong, N-m bc ra khoi phong khach. Ti quay v
phong ring va c gng ngu. Ti rt thc mc v thai cua
thuyn trng. Gia s xut hin cua ngi th ln va cai hom
cha y vang co mi quan h g? Mt luc sau, tau Nau-ti-lux t
lp nc su ni ln mt bin. Ti thy ting chn lch kch trn
boong. Ngi ta ang thao xung ra va ha xung nc. Chic
xung khe cham vao thn tau. Sau o im lng hn. Hai ting ng
h tri qua. Lai co ting chn thnh thch trn boong tau. Xung
c keo ln. Tau lai ln. Th la vang a c a ti a ch,
nhng cu th la ti ni nao trn luc a nay? Ai la ngi lin lac
cua thuyn trng N-m? Hm sau, ti trao i cam tng m
va ri vi Cng-xy va Net. Ho cung ngac nhin chng kem g ti.
- N-m ly u ra nhiu vang nh vy?
Net hoi. Bit tra li th nao? n sang xong, ti n phong
khach lam vic. Ti soan lai nhng ghi chep cua mnh n nm
gi. Ti bng thy nong bc nn bo ao ngoai ra. Sao nong th nay?
Tau a cach xa vung nhit i va ang chay di bin su, ni
nhit thp. ng h ch su mi tam met di mt bin.
su y, du ap lc nc co tng cung chng co tac ng g. Ti
tip tuc lam vic, nhng nhit xung quanh tng ln mt cach
ang s. Ti ngh bung:
Hay la tau b chay?".
Ti ang nh ra khoi phong khach th thuyn trng N-m
xut hin ngng ca. ng ta bc ti ch t nhit k, nhn ct
thuy ngn ri bao ti:
- Bn mi hai !
- Vng, nong qua!
Ti tra li.
- Nu nhit con tng ln na th chung ta se b chn nh
ra.
Jules Verne
192
- Tha giao s, nu ta khng mun th nhit se khng

tng na.
- Ngai co kha nng iu khin ca nhit na a?
- Khng phai! Nhng ti co th ra khoi cai lo la nay.
- y la nhit cua mi trng bn ngoai a?
- Tt nhin! Tau ang chay trong nc si.
- Sao lai th c!
Ti sng st.
- Giao s hay xem y. a ca ngoai m ra khin ti trng
thy nhng ngon song trng xoa ni ln quanh tau. Tng am hi
lu huynh lan ra trong nc si sung suc nh trong chao. Ti va
cham tay vao knh th phai rut ngay lai v no nong giay.
- Chung ta ang u vy?
Ti hoi.
- ang qun ao Xan-t-rin, - N-m tra li.
- Ti mun ngai xem nui la ngm. o la mt hin tng
ky la!
- Ti tng qua trnh hnh thanh nhng ao mi a chm
dt ri.
- Trong lnh vc nui la th qua trnh hnh thanh o khng
bao gi chm dt. Ngon la trong long t hoat ng lin tuc. Nu
Thai Bnh Dng san h co th tao nn cac luc a th vung
bin nay nui la cung ong vai tro nh vy. Ngai hay nhn xem
hoat ng o di bin su si ni nh th nao! Ti bc ti
ca. Tau Nau-ti-lux ng tai ch. Khng kh nong bc khn ta.
Nc t mau trng a chuyn thanh mau o. Du ca ong rt kn,
hi lu huynh ngt ngat vn lot vao phong khach, va ngoai ca
thnh thoang lai bung ln nhng ngon la o rc lam m ca anh
sang cua chic en pha. Ngi ti m m hi va thiu khng kh
th. Ti cam thy sp b chn nh, nn bao N-m:
- Ta khng nn lu trong cai chao nc si nay lam g.
- Vng, mai y cung nguy him, - N-m bnh than tra li.
Theo lnh N-m, tau Nau-ti-lux chay ngay ra khoi vung nc o.
HAI VN DM DI AY BIN
193
Mi lm phut sau, tau ni ln mt bin. Chung ti c th ht

khng kh trong lanh mt cach thoa thch. Ti ngh bung:
Nu Net chon vung bin la va ri lam ni bo trn th
chung ti chng con ai sng sot". Hm sau, 16 thang 2, tau Nau-tilux vong qua mui Ma-ta-pan ri ra khi, t bit qun ao Hy Lap.
Jules Verne
194
CHNG 31
BN MI TAM GI QUA A TRUNG HAI
Nc a Trung Hai xanh bic, b bin chm trong nhng

vn cam, vn cy l hi cy xng rng, cy thng. Khng kh
a Trung Hai trong lanh. Ni y, trn b bin nay, vung nc
nay, vi kh hu tt nht th gii nay, con ngi co thm sc manh
mi. Nhng du a Trung Hai ep n u, ti cung ch nhn bin
nc rng hai triu ki-l-met vung mt cach thoang qua. Thm
ch ti khng th hoi han g thuyn trng N-m v sut chng
ng vt a Trung Hai chp nhoang y, N-m khng xut
hin ln nao. Ti oan rng tau Nau-ti-lux a chay ngm di
bin o chng sau trm dm trong hai ngay hai m. Chung ti
ri b bin Hy Lap ngay 16 thang 2 th rang sang 18 thang 2 a
qua eo Gi-bran-ta. Ti bit thuyn trng N-m chng thch g
a Trung Hai bn b la nhng vung t ma N-m a t bo. Song
nc a Trung Hai trong xanh, nhng lan gio bin thi nhe a
gi ln trong long N-m qua nhiu ky nim, nu khng phai la
qua nhiu thng tic. Ni y chng co cai t do la chon ng
i, cai c lp hoan toan ma N-m a co ngoai ai dng. Ging
nh tau Nau-ti-lux, N-m cam thy tu tung trong khoang khng
gian han ch gia b bin chu Phi va chu R u. Tau chay hai
mi lm hai ly mt gi. Net Len tuy rt chan ngan nhng cung
phai t bo y nh bo trn luc nay. Tau chay nhanh t mi hai n
mi ba met giy, khng cho phep s dung xung. Trong iu kin
o ma chay trn th cung liu lnh nh nhay ra khoi xe la ang
phong nhanh. Hn na, tau ch ni ln mt bin ban m d
tr khng kh, thi gian con lai th chay ngm theo a ban. Th la
a Trung Hai a lt qua mt ti nh phong canh bn ng lt
qua mt hanh khach tau nhanh. Ti ch nhn thy nhng chn
tri xa, con tt ca nhng vt gn hn th chng ro lm. Tuy vy,
ti va Cng-xy cung quan sat c mt s ca a Trung Hai co
vy rt khoe giup chung co th bi kp tau Nau-ti-lux trong mt
thi gian ngn. Chung ti ngi bn ca s phong khach hi lu.
HAI VN DM DI AY BIN
195
Nhng nhn xet s b cho phep chung ti co cai nhn tng quat v
ng vt va thc vt cua a Trung Hai. m 16 rang ngay 17
thang 2 tau vao bn th hai cua a Trung Hai, ni su nht la ba
ngan met. Tau ngoan ngoan tun theo s iu khin va xung ti
nhng lp nc su nht.
Di o, thay th nhng ky quan cua thin nhin, trc mt
ti hin ra nhng canh tng thng tm va khung khip. Chung
ti ang khu vc a xay ra bao nan m tau! Bit bao thuyn be
a bit tm gia b bin An-gi-ri va Pr-vng-x! So vi Thai
Bnh Dng bao la, th a Trung Hai ch la mt cai h, nhng
ong anh kho tnh va hay anh la con ngi. Trong cuc dao
chi chp nhoang cac lp nc su nay, ti a thy bit bao
khung tau b m nm di ay bin. Tt ca nhng tau thuyn o
a b m khi va phai a ngm. Mt s chm xung theo chiu
thng ng, con nguyn ca ct va dy bum, ta nh a hoa a
trong nc bin mn. Khi tau Nau-ti-lux roi en pha vao chung th
trn ct bum hnh nh co mt la c sp c keo ln va chung sp
bn sung chao! Nhng khu vc y tai ng nay th ch co s im
lng va cht choc! Ti nhn thy tau Nau-ti-lux cang tin gn eo
Gi-bran-ta th cang gp nhiu xac tau m. B bin chu Phi va b
bin chu R u cang gn lai nhau th tau be cang hay m vao
nhau. Canh tng tht khung khip! Bit bao ngi a thit mang
trong nhng vu m tau nay! Song nc a cun i bit bao sinh
mnh! Chng bit co mt thuy thu nao sng sot k lai nhng
trng hp rui ro nay khng, hay bin ca ti nay vn gi kn trong
long nhng b mt ang s?
Tau Nau-ti-lux vn lanh lung lt qua canh hoang tan, va
khoang 3 gi sang ngay 18 thang 2, chung ti ti ca eo Gi-branta. Li dung dong nc thun, tau lt nhanh qua eo bin hep o.
My phut sau, chung ti a ci trn nhng lp song ai Ty
Dng.
Jules Verne
196
CHNG 32
VUNG BIN VI-G
ai Ty Dng! o la mt ai dng mnh mng, din tch

hai mi nhm triu hai ly vung, dai chn ngan hai ly, rng trung
bnh hai ngan bay trm hai ly. ai Ty Dng bao la nh vy,
nhng thi c ai hu nh khng c nghin cu. Nhiu con sng
ln nht th gii vao ai dng nay. Bit bao tau thuyn mang
c tt ca cac nc chay doc ai dng nay. Sau khi a vt khoang
mt van dm trong ba thang ri, tau Nau-ti-lux bt u re song
ai Ty Dng! Noi mt cach hnh tng, no a i c mt chng
ng dai hn xch ao. By gi tau chay i u? Tng lai se ra
sao? Qua eo Gi-bran-ta, tau chay ra khi va lai ni ln mt bin.
Nhng cuc dao chi trn boong lai tip tuc. Ti treo ln boong
hong mat. Net Len va Cng-xy theo ti. Ngon gio nam ni ln
kha manh. Bin ng. Tau bt u b lc. Nc bin mn sui bot
bn tung toe ln chung ti. Chung ti vi lui xung, tuy vy vn
kp th ht chut khng kh trong lanh. Ti v phong ring. Cngxy cung v phong mnh, nhng Net th khng bit co iu g bn
khon nn i theo ti. Chng ng qua a Trung Hai din ra
qua nhanh a pha tan moi k hoach cua Net, va anh ta cung
chng giu gim ni tht vong cua mnh. Canh ca phong va
ong vao, Net a ngi xung va lng le nhn ti. Ti noi:
- ng Net, ti hiu ng! Nhng ng khng th t trach mnh
c iu g.
Tau Nau-ti-lux i nhanh nh tn bn ma ngh n vic chay
trn ch la mt s in r! Net im lng. i mt anh ta mm cht,
lng may nhu lai, chng to anh ta ang tp trung vao mt y ngh.
Ti noi tip:
- ng Net, ng hay nghe ti. Ch vi bun nan. Chung ta
ang i doc b bin B-ao-nha, gn nc Phap va nc Anh la ni
d tm ch ln tranh. Nu ra khoi eo Gi-bran-ta ma tau chay v
hng nam, ra khi, th ng lo ngai la ung. Nhng chung ta bit
HAI VN DM DI AY BIN
197
thuyn trng N-m khng lang tranh min bin chu u. V

vy, ti khng nghi ng g rng my ngay na iu kin se thun
li hn, khi o...
Net Len lai nhn ti chm chu hn, va cui cung bt ra:
- Ngay ti hm nay...
Ti git mnh. Thu thc, ngh o cua Net rt t ngt i
vi ti. Ti mun tra li Net nhng cha bit noi th nao. Net noi
tip:
- Chung ta a quy c vi nhau ch i thi c thun li. By
gi thi c a ti. Ti nay, tau se cach b bin Ty-ban-nha my
hai ly. Se khng co trng. Gio thi t bin vao t lin. Ngai A-rnc, ngai a ha hen, ti trng ch ngai.
Ti im lng. Net ng dy va i n ch ti:
- Chn gi ti hm nay!
Net noi.
- Cng-xy a c bao trc ri. Vao gi o, N-m se
phong ring va chc se i ngu. Bon thuy thu, bon th may chc se
khng nhn thy chung ta. Ti va Cng-xy se len ra cu thang
gia. Con giao s th hay n th vin ch am hiu cua ti. Cheo,
ct bum va bum a co sn trong xung. Ti a giu vao o mt
s lng thc. Tt ca a sn sang, xin hen giao s n ti!
- Bin ng, ng Net a!
Ti noi.
- Ti ng y vi ngai, nhng cung phai liu thi. Va lai, chic
xung kha vng chc, xui gio ma cheo my hai ly cung chng vt
va g lm! Nu moi vic tri chay th khoang mi n mi mt
gi m nay, ta se b ln mt ni nao o bin... hoc la chung
ta se i t ca. Thi, xin hen ngai n ti!
Noi oan, Net i ra, ti ngi lai trong tm trang ri bi.
Trc kia, ti t an ui mnh bng hy vong rng con kha lu mi co
c c hi thun li, ti se co u th gi suy ngh ky va cn
nhc tnh hnh. Nhng anh ban Net a khng cho ti thi gian.
Ti co th noi g vi anh ta? Net a x s rt ung! C hi n,
anh ta chp ly ngay. Ti co th khng gi li ha va dam v tm
trang ring cua mnh ma ganh ly trach nhim v s phn cua hai
ngi cung i khng? ung luc o, mt ting rt kha manh bao
Jules Verne
198
hiu nc ang vao cac b cha, va tau Nau-ti-lux ang ln xung

ai Ty Dng. Ti khng ra khoi phong. Ti chng mun gp
thuyn trng N-m v s l ra ni lo lng cua mnh. Sut mt
ngay mt moi, phn vn gia nguyn vong mun thoat ra t do va
s luyn tic v phai chia tay vi tau Nau-ti-lux ma cha hoan
thanh vic nghin cu ay bin! Sao ti co th ri bo ai Ty
Dng - "ai Ty Dng cua ti" nh ti thch goi, - ma cha c
tn mt thy ay bin su kn, cha kham pha ra nhng b mt
cua no nh n Dng va Thai Bnh Dng? Cun tiu thuyt
ri khoi tay ti. Thi gian tri qua nng n lam sao! Khi th ti m
thy mnh a thoat khoi vong nguy him, ang vng bc trn
mt t, canh Cng-xy va Net. Khi th ti lai rt cu mong cho
mt chuyn g o bt ng xay ra ngn tr khng cho Net Len thc
hin y cua mnh. Ti ra khoi phong khach hai ln. Ti mun
dung a ban kim tra xem tau ang chay gn b bin B-ao-nha
hay a cach xa. Khng, chung ti vn vung bin B-ao-nha. Tau
vn hng v pha bc, chay doc b bin. anh phai phuc tung yu
cu cua Net va chun b chay trn. Hanh ly cua ti chng co g
ngoai nhng tai liu ghi chep. Con thuyn trng N-m th sao?
ng ta se x s th nao trc hanh ng cua chung ti? Cuc chay
trn cua chung ti co th se lam hai ng ta n mc nao? N-m se
i x vi chung ti nh th nao nu m mu nay tht bai nh?
ng ta a lam ti bt man ? Trai lai! ng ta a to ra rt n cn
mn khach. N-m khng th kt ti ti la v n v a bo trn. Ti
co ha hen g vi ng ta u. N-m bit chung ti b troi buc vi
ng ta chng phai v nhng li ha ma v hoan canh... Ti khng
gp N-m t khi thm ao Xan-t-rin. Chng bit trc khi chay
trn, chung ti co tnh c gp nhau khng? Ti va mun gp Nm, va s phai gp. Ti lng nghe xem co ting chn bc trong
phong bn khng. Tai ti chng thy mt ting ng nho nao.
Trong phong chc khng co ai. Ti cht ngh: chng bit ngi
thuyn trng b him nay co mt trn tau khng? T cai m
chic xung ri tau Nau-ti-lux i lam mt vic g o, ti nhn Nm hi khac trc mt chut. Ti bit mc du co tuyn b nay no,
N-m vn duy tr mt mi quan h nao o vi mt t. Va co phai
khng bao gi N-m ri khoi tau Nau-ti-lux khng? ng ta a
chng tng vng mt hang tun l la g? ng ta lam g trong thi
gian y? Ti tng N-m mang nng t tng chan i, nhng
bit u ng ta chng ang thc hin mt nhim vu b mt ma ti
khng hiu ni? Nhng y ngh y va hang ngan y kin khac nhau
HAI VN DM DI AY BIN
199
day dt ti. Tnh hung c bit nay ra bit bao gia thit. Ti
bn khon lo lng v cung. Nhng gi phut ch i dai dng dc.
Theo l thng, ba ti c a vao phong. Ti ch n qua qut
cho xong chuyn va ng dy khoi ban luc bay gi. Ch con mt
trm hai mi phut na - ti m tng phut -la n luc ti phai
hanh ng theo Net Len. Ti ngay cang bn chn. Mach p thnh
thch. Ti khng ngi yn c na ma c i i lai lai trong phong,
hy vong nh vy se xua tan c ni lo u. Ti t bn khon v y
ngh rng mnh co th cht. Nhng tim ti tht lai khi ngh n k
hoach chay trn se b l trc khi thc hin, ri ti se phai ng
trc mt thuyn trng N-m luc o ni gin in cung, thm
ch au bun v hanh ng phan phuc cua ti. Ti mun nhn vao
phong khach ln cui cung. Ti theo hanh lang hep vao phong bao
tang, ni ti a co bit bao gi phut thu v va b ch. Ti nhn tt
ca nhng vt bau y nh mt ngi nhn nhng chn thn yu
trc khi phai ri bo i mai mai. Ti noi li "vnh bit" vi tt ca
nhng tac phm ngh thut, tt ca nhng hin vt diu ky cua
thin nhin ang c gi kn o! Ti mun nhn ln cui lan
nc ai Ty Dng, nhng ca ong kn, che khut mt ai
dng ma ti cha c nghin cu. Khi bach b trong phong
khach, ti bc ti canh ca b mt dn sang phong thuyn
trng. Ti rt ngac nhin thy ca he m. Ti bt giac lui lai mt
bc. Nu N-m co mt trong phong th ng ta se thy ti. Nhng
xung quanh im lng nh t. Ti bc ti gn hn. Trong phong
chng co ai. Ti y ca, nhn quanh ri bc vao. ac trong
phong vn khc kh nh phong thy tu. Cai p vao mt ti la
my bc chn dung -ln trc ti khng y nn khng thy. o
la chn dung nhng nhn vt lch s ni ting a hin thn cho t
tng cao ep cua chu ngha nhn ao: Ct-chut-xk -ngi anh
hung a u tranh v s nghip giai phong Ba Lan, O.Cn-nen chin s u tranh cho c lp cua Ai-len, Oa-xinh-tn -ngi sang
lp ra Hp chung quc Hoa Ky; Ma-nin -nha yu nc ngi y,
Lin-cn -tng thng My, b mt tn chu n sat hai, va cui cung la
Gin Brao -ngi u tranh cho s nghip giai phong nhng ngi
n l da en. Bc tranh khung khip ve Gin Brao b treo c, do
chnh tay Vic-to Huy-g ve bng but ch!
Gia thuyn trng N-m va nhng ngi anh hung nay co
th co quan h g? Chng bit nhng bc chn dung o co he m ra
b mt cua i N-m khng? Phai chng N-m la ngi bao v
nhng dn tc b ap bc, la ngi giai phong cac b lac b bt lam
Jules Verne
200
n l? Hay ng ta la mt trong nhng ngi anh hung cua cuc ni

chin gia cac bang min bc va min nam nc My? ng h
im tam gi. Ting chung u tin ct ngang nhng suy tng
cua ti. Ti rung mnh, ta nh b mt con mt nao o nhn thu
nhng c vong b mt cua mnh. Ti lin chay ra khoi phong Nm. n phong khach, ti a mt nhn a ban ln cui. Kim a
ban ch hng bc. Tau ang chay tc va phai di su
khoang hai mi met. y la nhng iu kin thun li thc
hin y cua Net Len. Ti tr v phong, mc qun ao m ri ngi
i. Trn tau hoan toan im lng, ch co thn tau hi rung rung v
chn vt quay nhanh. Ti c gng nghe xem trong khoang tch
mch o co ting ku cua Net nu anh ta b tom c khng. Tnh
trang bn chn khung khip o hanh ha ti qua chng!
Ti c ly lai t chu nhng v hiu. Gn chn gi ti ap tai
vao ca phong thuyn trng. Hoan toan yn lng. Ti lai sang
phong khach vn chm trong bong ti va khng mt bong ngi.
Ti m ca vao th vin. y cung ti om va vng lng nh vy.
Ti ngi xung gn canh ca thng sang cu thang gia va ch am
hiu cua Net. Luc o thn tau bng rung nhe hn i ri hoan toan
khng rung na. S thay i co y ngha g? Tau lai se la thun
li hay kho khn cho k hoach cua Net? Ai bit c! Ti bng cam
thy mt va cham nhe. Ti hiu o la tau a ln xung ay bin.
Ni lo lng cua ti tng ln. Chng co am hiu g cua Net ca. Ti
mun chay ngay n ch Net xin anh ta hoan cuc chay trn
n ln khac v ti cam thy trn chng ng nay ang din ra
nhng iu kin khng bnh thng... Nhng ca phong khach
bng m ra, thuyn trng N-m xut hin! Thy ti, ng ta noi
ngay, khng co mao u:
- A! Giao s!
Giong N-m rt ang mn.
- Ti tm ngai mai! Ngai co bit lch s Ty Ban Nha khng?
Nu N-m hoi ti co bit lch s nc Phap khng, th trong
luc tm trang ri bi nay, ti cung chng tra li c.
- Th nao, giao s co nghe thy ti hoi khng? Ngai bit lch
s Ty Ban Nha ch?
- Ti bit t lm a.
HAI VN DM DI AY BIN
201
- Nu vy th mi ngai ngi xung, ti se k ngai nghe mt

mu chuyn ky thu trong lch s Ty Ban Nha.
N-m nm dai trn i-vng, con ti th ngi xung canh ng
ta. Xung quanh tranh ti tranh sang.
- Xin giao s hay lng nghe. i vi ngai, trng hp nay
khng phai la khng ly thu v ngai se tm thy y li giai ap
cho cu hoi ma chc ngai cha tm thy cu tra li.
- Vng, ti ang nghe, - ti noi, nhng cha bit N-m se
dn dt ti u. Ti t hoi: cu chuyn nay co lin quan g n vic
chay trn cua mnh khng?
- Tha giao s, nu ngai cho phep, chung ta se lui v qua
kh mt chut. Nm y la nm 1702. Chc ngai con nh nm o
vua Lu-i 14 qua kiu ngao cho rng ch phy tay mt cai la ca day
nui Pi-r-n se sup , nn a t chau mnh ln ngi vua Ty
Ban Nha. Chang hoang t ng ngn va ln ngi ly hiu la Philp th nm, a phai ng u vi nhng ke thu manh bn ngoai.
Cn noi rng trc o mt nm, cac triu nh Ha Lan, ao va Anh
a ky kt lp mt lin minh co muc ch lt ngi vua Ty Ban
Nha cua Phi-lp th nm va trao cho mt vng cng nao o ma ho
goi trc la Sac-l th ba. Ty Ban Nha phai chng lai lin minh
o nhng ho hu nh khng co qun i. Tuy vy, ho lai co v s
vang bac ly c chu My va rt cn cho cac tau ch chu bau
o cp c cac bn cang Ty Ban Nha. Cui nm 1702, mt oan
tau ch vang bac co hai mi ba tau thuc ham i Phap di
quyn ch huy cua c Sa-t R-n ang tin v Ty Ban Nha.
S d phai h tng la v ai Ty Dng ang co ham i cua lin
qun Ha Lan -ao -Anh. Le ra oan tau ch vang bac phai n cang
Ca-ch, nhng c Sa-t R-n bit la vung bin o co tau
chin Anh, nn quyt nh cho oan tau vao mt cang nao o cua
Phap. Cac thuyn trng tau Ty Ban Nha nu khng cp bn Cach th phai vao vung bin Vi-g ty bc b bin Ty Ban Nha,
ni cha b ham i ng minh phong toa. c Sat-t R-n
nhu nhc nghe theo yu sach cua cac thuyn trng Ty Ban
Nha. Th la oan tau vao vung Vi-g. Chng may Vi-g la vung
bin h, khng tin cho vic phong thu. ung ra phai tranh thu
bc d hang trc khi tau ng minh n. Thi gian co u lam
vic y nhng v mt c rt nho mon ma xay ra mt vu tranh chp.
Jules Verne
202
- Ngai co theo doi cht che din bin cac s vic ti ang k
khng?
N-m hoi ti.
- Tha co, ti vn lng nghe y a.
Ti tra li, nhng vn khng hiu N-m k cho nghe bai hoc
lch s y lam g?
- Ti k tip nhe! Bon lai bun Ca-ch vn co c quyn
nhn tt ca cac hang t Oet-In-i-a ti. V vy, d hang xung
cang Vi-g la vi pham c quyn y cua ho. Ho lin v Ma-rt
kin. Vua Phi-lp th nm nhu nhc ben ra lnh gi nguyn oan
tau Vi-g cho ti khi ham i ch rut khoi vung bin Ca-ch.
Kin cao cha xong th ngay 29 thang mi 1702, tau chin Anh
tin vao vung Vi-g. Mc du b lc lng ch ap ao, c Sa-t
R-n a chng tra rt anh dung. Nhng khi bit rng s vang bac
ng ta co trach nhim bao v se ri vao tay ch, R-n lin cho t
va anh chm ca oan tau xung ay bin. N-m ngng lai. Thu
tht la ti vn cha hiu cu chuyn o co lin quan g n ti.
- Tha thuyn trng, ri sao na?
- Chung ta ang vung bin Vi-g. Nu giao s mun, ngai
co th lam quen vi b mt cua vung bin nay.
N-m ng dy va mi ti i theo. Ti a trn tnh c va
anh tun theo lnh N-m. Trong phong khach ti om, nhng
qua ca pha l vn nhn thy nc bin ong anh. Ti bc ti ca
s. Xung quanh tau Nau-ti-lux chng na hai ly ng ban knh nc bin sang chng anh in. Nhn thy ro ca ay bin trai cat
trng. o, gia nhng xac tau m, ti thy cac thuy thu cua
tau Nau-ti-lux mc ln ang i lai. Ho ang moi ra nhng hom,
thung a b muc g va phu y t bun. T trong nhng hom,
thung o ri ra nhng thoi vang, bac va cac th chu bau khac.
Toan thuy thu thay nhau vac ngun cua cai v tn o v tau. Ti
hiu ri. Ni y, ngay 22 thang mi nm 1702 la chin trng.
Ni y, oan tau ch vang cho vua Ty Ban Nha a b anh m.
Ni y, thuyn trng N-m a ly vang va tch tr trong tau
Nau-ti-lux. ng ta, ch ring ng ta lam chu c ch cua cai o.
ng ta la ngi tha k duy nht va trc tip nhng kho bau ma
Phec-i-nng Cooc-tex a chim oat cua b lac In-c. N-m mm
ci hoi ti:
HAI VN DM DI AY BIN
203
- Tha giao s, ngai co bit rng bin ca giu trong long

mnh nhiu cua cai nh vy khng?
Ti tra li:
- Ti bit nc bin hoa tan hai triu tn bac.
- ung! Nhng mun tach bac ra khoi nc th phai tn kem
rt nhiu. y ti ch thu lai nhng g moi ngi a mt. Chng
ring g vung bin Vi-g nay ma con hang ngan ni khac co tau
b m. Nhng ni y u c ghi trn tm ban ay bin cua
ti. Ngai a tn mt thy ti co bac triu, phai khng a.
- Tha thuyn trng, ung vy. Nhng ti xin phep c
noi rng trong vic khai thac vung bin Vi-g, ngai ch nhanh chn
hn mt cng ty c phn.
- A ra th!
- Vng, mt cng ty c phn c chnh phu Ty Ban Nha
cho phep tm kim nhng tau ch vang b m. Nhng ngi cua
cng ty nay hy vong se pht to v s vang bac b mt tr gia ti
nm trm triu!
- Nm trm triu c a!
N-m ngac nhin.
- S vang bac o trc kia y, nhng gi th khng con
na!
- Nu vy th ta nn lam phuc bao cho ho bit trc v
chuyn ang bun o. Ta cha bit ho se phan ng nh th nao.
Nhng ti th thng hai hang ngan ngi ngheo kh ma s cua
cai o nu c chia cng bng th se lam cho i sng cua ho
vt va hn. By gi th ho a mt sach! Noi xong, ti cam thy
ngay la nhng li ti va noi a cham vao ch su kn nht cua
N-m.
- Sao lai mt?
N-m si ni.
- Ngai cho rng nhng cua cai ri vao tay ti la mt ? Ti
ly ch vang bac o u phai cho ca nhn mnh? Ai bao ngai la no
khng c dung lam vic ngha! Chng le ti khng bit rng
trn trai t nay co nhng ngi cung kh, nhng dn tc b ap
bc hay sao? Nhng ngi bt hanh o, nhng nan nhn o cn
Jules Verne
204
c tra thu! Chng le ngai khng hiu rng... N-m khng noi
ht cu. Co le ng ta hi tic la a noi qua s cn thit! Nhng ti
th oan ra ri. Du bt ky nguyn nhn g a y ng ta i tm c
lp, t do di bin su, ng ta vn la mt con ngi! Trai tim Nm vn cam thng vi nhng au kh cua con ngi va N-m
dang hai tay ra cu giup nhng ke b ap bc. Gi y ti mi hiu
la s vang bac tr gia hang triu ng kia N-m a gi cho ai
trong cai ngay ang ghi nh, khi tau Nau-ti-lux tin vao vung bin
gn ao Cret ang si suc phong trao khi ngha!
HAI VN DM DI AY BIN
205
CHNG 33
MT LUC A A BIN MT
Sang hm sau, 19 thang 2, Net sang phong ti. Ti cung

ang ch Net ti. Net co ve rt bun nan.
- Th nao, giao s?
Net hoi.
- Th nao, ng Net?
Ti tra li.
- Tnh hnh din bin bt li cho chung ta, phai khng?
- Le ra lao thuyn trng cht tit nay phai cho tau lai
ung luc chung ta chun b chay trn mi phai!
- Nhng ng Net a, N-m phai n ch chu ngn hang.
- Sao lai chu ngn hang?
- ung hn la n ngn hang. y ti mun noi xung ai
dng la ni nhng cua cai cua N-m c bao quan tt hn bt
c mt ngn hang nha nc nao. Ti k cho Net nghe nhng
chuyn xay ra m qua, trong long thm hy vong rng se gy cho
Net y ngh khng bao gi ri bo N-m. Nhng cu chuyn cua ti
ch lam Net rt n hn la a khng d cuc tham quan vung bin
Vi-g, ni xa kia la chin a. Net noi:
- Tuy vy cha n ni tuyt vong. Thua keo nay ta bay keo
khac! Ti nay co th...
- Tau chay v hng nao?
Ti hoi.
- Ti khng ro.
- Thi c, tra nay ta se bit.
Jules Verne
206
Net sang ch Cng-xy. Con ti th mc qun ao ri sang

phong khac. Kim a ban ch hng ty-nam. Tau quay lng v
chu u. Ti nong long mong i luc toa c ghi ln ban .
n gn 11 gi ri tau ni ln mt bin. Ti chay vi ln boong.
Net Len a ln o trc ti. Chng thy g ngoai canh song nc
mnh mng va vai canh bum pha chn tri. My chic tau bum
chc ang ch gio xui vong qua mui Hao Vong. Tri y my
en. Nht nh se co bao. Net tc in ln. Anh ta cng mt nhn
qua lp sng mu phu kn chn tri. Net vn hy vong sau man
sng o la manh t anh ta mong i. n gia tra, mt tri lo
ra. Vin thuyn pho li dung luc o xac nh cao cua mt
tri. Bin bt u ng, np tau ong lai, tau lai ln xung. Mt
gi sau, ti a mt nhn ban th thy tau ang cach b bin
gn nht la mt trm nm mi dm. Vn chay trn khng th
t ra c. Cac ban co th hnh dung ra s tc gin cua Net khi
ti bao cho anh ta bit toa cua tau. V phn ti, ti chng tht
vong g lm. ung la ti va trut c mt ganh nng va lai co th
yn tm lam tip cac vic bnh thng cua mnh. Bui ti, khoang
11 gi, thuyn trng N-m t ngt vao ch ti. ng ta rt lch
s hoi ti m qua khng ngu c co mt khng. Ti tra li la
khng mt.
- Th th xin mi giao s tham gia mt cuc dao chi ky thu.
- Tha thuyn trng, ti rt xuc ng trc s quan tm
cua ngai.
- Giao s a xung ay bin su ban ngay di anh sang mt
tri. Ngai co mun quan sat ay bin vao m ti tri khng?
- Ti rt sn sang!
- Xin bao ngai bit trc la chuyn i nay se rt vt va, v
phai i xa, phai treo nui va ng khng c tt lm.
- Tha thuyn trng, tt ca nhng cai o ch kch thch
thm s to mo cua ti. Ti sn sang i cung ngai.
- Xin mi giao s i! Giao s cn mc qun ao ln.
Vao phong qun ao, ti chng thy Net va Cng-xy, cung
chng thy mt thuy thu nao. Ho khng tham gia chuyn i m
nay. Trai vi l thng, thuyn trng khng bao ti mang Net
hay Cng-xy i theo. My phut sau, chung ti a chun b xong.
HAI VN DM DI AY BIN
207
Ti eo ln lng nhng bnh cha khng kh nhng khng c

trang b en in. Ti lu y N-m v iu o, ng ta tra li:
- Chung ta se khng cn n en in. Ti cam thy hnh
nh mnh nghe khng ro, nhng khng hoi lai c v N-m a
chup chic mu st ln u. Ti cung lam theo N-m. Ti c cp
thm mt chic gy u bt st. My phut sau, chung ti a t
chn xung ay ai Ty Dng su ba trm met. Sp ti na
m. Di ay bin ti en nh mc, nhng N-m ch cho ti xem
vt o o cach tau Nau-ti-lux hai hai ly. o la la ? Nu la la th
bt ngun t u? Va sao la lai chay c trong cht long? Ti
khng th giai thch c. Nhng du sao ngon uc lp loe y cung
giup chung ti d i hn. By gi ti hiu rng en in qua la
khng cn. Ti i canh N-m, hng theo ngon la dn ng y.
ay bin luc u con phng lng, sau dng cao dn. Chung ti
chng gy bc nhng bc dai nhng chm v ay bin y tao va
a gim...
Chung ti i chng na ting ng h. ay bin ngay cang
nhiu a. Nhng con so, cac lp giap xac nho li ti phat ra anh sang
ln tinh yu t. Ti thoang thy nhng ng a c hang triu
ng vt ging nh nhng bng hoa va tao phu kn. Chn ti trt
trn tm tham thc vt dnh nhm nhp va nu khng co gy th
ti a b nga nhiu ln. Quay lai, ti vn thy anh sang en pha
tau Nau-ti-lux. Chung ti cang i xa th anh sang o cang m i.
Nhng ng a di ay ai dng ma ti va noi trn mang du
vt mt s sp t nht nh ma ti khng giai thch ni. Ngoai ra
con mt s hin tng ky la na. Ti cam thy di giay bng
ch cua ti ang lao xao nhng xng kh. Phai chng chung ti
ang bc trn manh t y xng?... anh sang soi ng cho
chung ti ngay cang rc o, ta nh anh la cua am chay pha
chn tri. La chay trong nc kch thch tnh to mo cua ti n
cao . Co phai o la anh in khng? Hay la ti ang c chng
kin mt hin tng cua thin nhin ma cac nha bac hoc cha h
bit? Ti thoang co y ngh: bit u cai lo la ngm di bin nay
khng do ban tay con ngi duy tr? Bit u ti chng gp y
nhng ngi ban, nhng ngi ng ch cua N-m, ang sng mt
cuc i c ao nh N-m? Bit u ti chng gp ca mt am
ngi v chan ghet nhng rang buc trn mt t ma i tm c
lp t do di ay bin? Nhng y ngh v vn, mung lung c am
anh ti mai. Trong trang thai b kch thch cao y, nu co gp
Jules Verne
208
mt thanh ph xy di nc nh N-m hng m c, th ti cung

se cho la chuyn rt t nhin. Con ng chung ti i ngay cang
sang to. Mt anh hao quang trng trng phat ra t pha sau ngon
nui cao hn ay bin hai trm met. Nhng anh hao quang o ch
phan anh nhng tia sang b khuc xa trong nc bin. Ban thn cai
ngun phat sang th bn kia ngon nui. Thuyn trng N-m
vng bc gia nhng ng a ngn ngang. ng ta rt thng thao
con ng nay. Ti yn tm i theo N-m. i vi ti, N-m
ging nh mt v thn bin! Ti ngm nhn voc ngi cao ln cua
N-m in trn anh hng. Mt gi m chung ti ti chn nui.
Nhng mun treo ln sn nui dc ng th phai theo nhng con
ng nho rt kho i nm gia rng cy rm rap. y ung la mt
rng cy a cht, trui ht la, a hoa a v tac ng cua mui bin...
Canh tng tht chng li le nao ta xit! Thuyn trng N-m
vn i trc. Ti khng mun b tut lai nn c theo sat N-m.
Chic gy rt c vic. Ch cn bc hut la co th lao xung vc
thm nm k bn nhng con ng hep. Ti nhay qua nhng khe
nui su ma nu trn can th ti anh chu khng dam vt...
Ti hiu ro rng nhng iu ti miu ta v cuc tham quan
di ay bin nay chc cac ban se cho la chuyn ba hoan toan!
Nhng khng, ti khng m ngu u! Tt ca nhng cai o ti u
nhn thy tn mt! Chung ti ri tau Nau-ti-lux a c hai ting
ng h. Chung ti a vt qua dai rng. Pha trn chung ti
chng ba mi met la nh nui nhon hot. Tng an ca t pha
di chn chung ti bi ln nh nhng by chim hoang s vut bay
ln khoi bui co. Tim ti p thnh thch mi khi co mt voi bach
tuc gh rn, hay mt cang cua khung khip bng chn ngang
ng! Hang ngan chm sang long lanh trong bong m. o la
mt nhng con tm khng l ang ln vao hang, nhng con cua v
ai ng sng sng nh nhng c ai bac t trn xe, nhng con
bach tuc ang s ang ngoe nguy voi nh nhng an rn. Tht
la mt th gii quai d! Nhng thuyn trng N-m a quen vi
nhng quai vt o nn chng chu y g ti chung ca. Chung ti a
ti mt cao nguyn, ni co nhiu cai bt ng ang ch i ti.
Trc mt ti hin ra nhng canh hoang tan xa kia do ban tay
con ngi ch khng phai do thin nhin tao nn. Nhng phin a
chng cht ln nhau co ve ln xn nhng cung co th oan ra xa
kia la nhng cung in, n ai, nha ca. Ti ang u vy? Ti
cn bit iu o, nhng khng th goi N-m c. Ti ben nm
HAI VN DM DI AY BIN
209
ly tay ng ta. Nhng N-m lc u ch ln nh nui, hnh nh

mun noi:
C i i! Treo ln cao na i!" Ti rang sc i theo N-m va
my phut sau th ti nh nui. Ti nhn lai. Sn nui chung ti va
treo ln ch cao hn ay bin chng hn hai trm met. Nhng sn
nui bn kia th cao hn gp i va m thng xung mt hom su.
Trc mt ti trai ra mt khoang khng gian mnh mng sang loa.
Ngon nui chung ti ang ng la nui la, cach nh chng mi
lm met, t ming nui phun ra nhng dong thac la cun cun.
Nui la, nh mt bo uc khung khip, chiu sang ca mt ay bin
bng phng nm di chn nui. Ti noi nui la ngm phun ra
dung nham ch khng phun ra la. Mun co la th cn co khng
kh no dng kh, va la khng chay c trong nc. Trc mt
ti hin ra mt thanh ph cht: nhng toa nha nat, nhng n
ai hoang tan. Xa xa la nhng ng dn nc khng l. Xa hn mt
chut la vt tch cua mt hai cang, ni xa kia co nhiu tau bun va
tau chin ra vao. Xa hn na la nhng day nha nat, nhng day
ph hoang vu. Ti ang u? u?
Ti mun bit iu o, mun bit iu o du co phai vt bo
cai mu st ang bao v u! Nhng thuyn trng N-m a bc
n gn ti va ra hiu cho ti ng lam nh vy. Sau o, ng ta
ly mt vin a trng mm vit ln tng mt ch: at-lan-tch atlan-tch! o la mt luc a ma s tn tai a c nhiu nha bac
hoc tranh cai. Luc a o a nm trc mt ti vi tt ca nhng
bng chng cua tai hoa a xay ra! Cach y nhiu th ky, nhng
trn lu lut va ng t a hoanh hanh trn hanh tinh chung ta.
Ch cn mt m va mt ngay la luc a at-lan-tch a b xoa sach
khoi mt t. Ch co nhng ngon nui cao nht la con c trng
thy ngay nay! Ti nh lai tt ca nhng iu o khi oc ch "atlan-tch" cua N-m. S phn ky la a a ti n mt ngon nui
cua luc a a b mt! Ti c s mo vao nhng hon a cua nhng
toa nha ng thi vi cac thi ai a cht! Ti c bc chn ln
manh t ma nhng ngi nguyn thuy a i! Di chn ti lao
xao nhng vt hoa thach a sng nhng thi ky xa xa nht
di bong cy gi y a bin thanh a.
Chao i, sao ti khng co u th gi theo sn nui dc
ng ma i xung! Ti mun i sut luc a huyn diu nay xa
kia hn a ni lin chu Phi vi chu My! Ti mun thm cac
thanh ph c xa nht, ni sinh sng cua nhng ngi khng l,
Jules Verne
210
tho hang th ky, co i tay hung manh vn i c nhng tang a

chng lai c s tan pha cua nc bin! Bit u mt ngay kia
luc a at-lan-tch b chn vui di ay bin se ni ln mt nc?...
Trong khi ti m tng va c ghi lai trong tr nh tt ca nhng chi
tit cua cai canh hung v nay th thuyn trng N-m t tay vao
bc tng y ru va im lng. N-m ang ngh ti nhng th h
a mt i hay ang tm li giai ap cho nhng s phn cua con
ngi? Hay N-m n y tm ngun sc manh mi trong qua
kh lch s, sng trong giy lat nh nhng ngi khng l ngay
xa? Ti t ra moi gia thit tm hiu nhng y ngh cua N-m
va chia se nhng y ngh o vi ng ta. Sut mt ting ng h
chung ti ngm nhn khoang t bng trai ra di anh sang cua
dung nham chay o i khi sang rc. Luc o mt trng xuyn qua
lp nc day va roi nhng tia sang yu t xung luc a b chm
ngp. N-m ng thng dy, a mt nhn ln cui ri ra hiu
cho ti i theo. Chung ti xung nui rt nhanh. Sau khi vt qua
khu rng hoa thach, ti thy anh en pha cua tau Nau-ti-lux lp
lanh nh mt v sao. N-m hng theo anh en o. Chung ti treo
ln tau ung luc nhng tia sang u tin cua mt tri moc va
cham mt bin.
HAI VN DM DI AY BIN
211
CHNG 34
MO THAN NGM DI BIN
Hm sau, 20 thang 2, ti dy rt mun v m trc kha mt.

Luc ngu dy a 11 gi. Ti vi mc qun ao ri ra xem hng i
cua tau Nau-ti-lux. a ban vn ch hng nam, tc hai mi
hai ly mt gi, su mt trm met. Cng-xy n. Ti k cho anh
ta nghe v cuc tham quan m va ri. a ca phong khach m
nn Cng-xy kp nhn thoang qua mt phn cua luc a b chm
ngp. Tau chay trn ay bin mi met. No lt trn luc a atlan-tch nh mt qua cu khinh kh gp gio lt trn nhng canh
ng co. Noi ung hn, no chay nhanh nh mt con tau tc hanh...
Nhng canh vt ky diu lot vao anh en pha trn tau va hin ra
trc mt chung ti. Trong khi o, ti k cho Cng-xy nghe v luc
a at-lan-tch. Cng-xy nghe ti mt cach l ang. S chu y cua
anh ta b thu hut vao hang an ca ang bi quanh tau. Theo thoi
quen, khi thy ca la Cng-xy lao u vao vic phn loai va thoat
li moi thc t. V vy ti ch con bit lam theo anh ta va cung anh
ta tm hiu cac loai ca y. Ca ai Ty Dng chng khac bit
g lm vi ca cac bin khac. Va quan sat ng vt, ti va ngm
canh bnh nguyn cua luc a at-lan-tch. i khi ay bin mp m
nhiu khin tau phai chay chm lai va trn lach qua nhng khe
i nho hep kheo leo nh mt con ca voi. i ch a hnh phc
tap qua khng len loi qua c th con tau lai vot ln cao, vt qua
vt chng ngai, ri lai lao xung cach bin ch vai met. Gn bn
gi chiu, tnh cht cua ay bin bt u thay i. No khng con
phu mt lp bun day xen vi nhng canh cy hoa a na ma ngay
cang nhiu a hn. Ti thy tau ang chay vao mt vung nui,
chm dt canh ng bng mnh mng. Ti lai nhn thy chn tri
pha nam b ngn lai bi mt day nui cao chc khng vt qua
c, ngon nui chc nh khoi mt bin. Bc tng a o hn la
chn mt luc a hay t nht la chn mt hon ao. Toa ch nay
khng c ghi trn ban -bit u khng phai la c y? -nn ti
khng xac nh c v tr con tau. Nhng ti cam thy hnh nh
Jules Verne
212
bc tng a nay la u cung cua luc a at-lan-tch ma ti ch

c thy mt phn nho. m n, ti vn khng ngng quan sat.
Cng-xy tr v phong ring. Ti con lai mt mnh trong phong
khach. Tau Nau-ti-lux ang ti sat bc tng a th ca s ong
lai. Ti cha hnh dung c no se vt qua tr ngai nay th nao,
nhng vn phai quay v phong ring. Tau lai. Ti ngu thip i
vi y nh la se dy sm. Nhng sang hm sau, khi ti ra phong
khach th a tam gi. Ti nhn ng h ch su th bit tau a
ni ln mt nc. Co ting chn ngi trn boong. Nhng sao
khng thy thn tau lc l nh mi ln tau chay trn mt bin?
Ti n ch np tau. Np tau m. Ti nhn ra ngoai nhng ch
thy xung quanh ti mt mung. Chung ti ang u? Ti lm ln
ri hay sao? Chng le by gi con la m? Khng! Chng thy mt
ngi sao nao trn tri! Du co la m i na cung khng th ti n
mc nay. Ti hoang mang. Co ting ngi hoi ti:
- Giao s y a?
- A! Thuyn trng N-m! Chung ta ang u vy?
- Tha giao s, ang di t.
- di t!
Ti sng st.
- Nhng tau vn chay?
- Vn chay nh thng.
- Ti xin chu, khng sao hiu c.
- Ngai hay rang ch my phut. Ti se cho bt en pha, va
nu ngai mun bit ro tnh hnh th ngai se c toai nguyn. Ti
ln boong i. Ti n ni ti khng nhn thy N-m na. Tuy
vy, ngc nhn ln, ti vn thy nh u mt vt sang m lot
qua mt l thung hnh tron. Nhng luc o en pha c bt ln
anh en choi loa nut trng mt vt sang m kia. anh in sang
quc, lam ti phai nhm mt lai trong mt phut. Sau o ti bt
u nhn xung quanh. Tau Nau-ti-lux bp bnh gn b a cao
ging nh bn cang. Bin ca bin thanh mt cai h co tng a bao
quanh. "H" co ng knh khoang hai hai ly, chu vi khoang sau
hai ly. Mc nc trong "h" khng th khac mc nc ai dng
c v "h" va bin nht nh thng nhau. Nhng bc tng a
dn dn chum lai cao nm trm hay sau trm met, tao thanh
mt cai phu khng l lt ngc. Gia phu co mt cai l nho
HAI VN DM DI AY BIN
213
lot qua anh sang mt tri m m. Trc khi nghin cu cu tao

bn trong cua cai hang ln nay va tm hiu xem no do ban tay con
ngi hay do thin nhin tao nn, ti hoi N-m:
- Tha thuyn trng, ti vn cha hiu chung ta ang
u.
- Trong long mt nui la a tt. Trong khi giao s ngu tau
Nau-ti-lux a lot vao y qua mt lach nc t nhin su
mi met. y chnh la bn tau! Mt bn tau vng chc, thun
tin, khng b ai nhom ngo va tranh c gio tt ca cac cp! Giao
s kho tm thy ven b cac luc a hay ao mt ni nao, bao am
cho tau thuyn tranh bao tt hn y!
- Tha thuyn trng, rt ung. y chung ta c an
toan. Trong long nui la th co cai g e doa ni chung ta na!
Nhng nh nui ti thy mt cai l.
- ung, o la ming nui la xa kia phun ra dung nham hi
lu huynh va la. By gi ming nui cung cp cho chung ta khng
kh trong lanh. Vung bin nay rt nhiu ao co ngun gc nui la.
i vi ngi i bin bnh thng th o ch la dai a ngm, con
i vi ta th o la mt hang a khng l. Ti tnh c phat hin ra
no, tnh c ma rt co li.
- Tha thuyn trng, co th xung y qua ming nui la
c khng?
- Khng xung cung khng ln c! T chn nui ln khoang
ba mi met th con treo c, cao hn na th vach nui hnh cun,
treo sao c!
- Tha thuyn trng, ti thy moi ni moi luc thin nhin
u phuc vu ngai. Trong h nc nay, ngai c an toan tuyt i.
Chng ai pha v c s yn tnh y. Nhng ngai cn bn tau
nay lam g? Tau Nau-ti-lux u co cn bn!
- Tha giao s, ung la tau khng cn bn. Nhng no cn
in chay, cn co bnh in san ra in nng, cn na-tri
nap cac bnh in, cn than co na-tri, cn mo than khai thac
than. T nhng thi ai a cht xa xa, bin a nut chng nhiu
rng cy, rng cy a bin thanh than a va tr thanh ngun
nhin liu v tn.
- Ngha la cac thuy thu cua ngai lam ca cng vic th mo
na?
Jules Verne
214
- Vng, ung vy. Nhng mo than a nm di nc. Cac

thuy thu cua ti mc ln, mang theo cuc chim xung y ao
than. Khi ti t than co na-tri th khoi theo ming nui thoat ra
khin nui la co ve ang hoat ng.
- Chung ti co c thy thuy thu cua ngai ao than khng?
- Khng! Ti ang vi hoan thanh chuyn i vong quanh th
gii nay. V vy ti ch cho ly ch than d tr sn y thi. Ly
xong than, ngha la ung ngay kia, chung ta se tip tuc cuc hanh
trnh.
HAI VN DM DI AY BIN
215
CHNG 35
BIN XAC-GAX
Hy vong tr v b bin chu u b tiu tan. Thuyn trng

N-m cho tau chay v hng nam. ng ta i u? Ti chu khng
dam c oan na. Ngay hm o, tau i qua mt vung c ao cua
ai Ty Dng. Dong bin Gn-xt-rim m ap th ai cung bit. T
b bin Phlo-ri-a no chay v Spt-bec-ghen. n khoang 44o v
bc Gn-xt-rim chia lam hai nhanh. Nhanh chnh theo hng
ng bc chay doc b bin Ai-len va Na-uy; nhanh th hai theo
hng nam chay v nhom ao A-o. Ti b bin chu Phi, nhanh
nam ve thanh hnh vong cung va tr v nhom ao ng-ti. Nhanh
nc m nay -goi la "vong ai" th ung hn la "nhanh" -bao quanh
mt vung bin cua ai Ty Dng, co tn la bin Xac-gax. Bin
Xac-gax qua la mt cai h gia bin ca. Din tch cua no ln n
ni dong bin Gn-xt-rim phai mt ba nm mi chay quanh c
mt vong. Sut ngay 22 thang 2, tau chay ngm di bin Xac-gax.
Ni y, cac loai ca a thc vt bin va cac loai giap xac co th tm
thy v s thc n...
T 23 thang 2 n ht 12 thang 3, ngha la sut mi chn
ngay, tau Nau-ti-lux chay gia ai Ty Dng, a chung ti v
pha nam vi tc mt trm dm trong hai mi bn ting ng
h. Ro rang la thuyn trng N-m ang thc hin cuc du hanh
vong quanh th gii nay theo mt k hoach nh trc, va ti tin
rng sau khi vong qua mui Hooc, ng ta se tr lai vung bin pha
nam Thai Bnh Dng. Nhng lo ngai cua Net Len la co cn c.
gia bin khi nay hoa hon mi gp mt hon ao th con noi chi
n vic chay trn. y mun cua thuyn trng N-m la lut l
trn tau Nau-ti-lux. Thi cung anh pho mc s phn. Nhng nu
dung bao lc hay mu meo chng lai N-m la iu v ch th
sao khng th thng lng vi ng ta c? Kt thuc cuc hanh
trnh vong quanh th gii nay, liu N-m co bng long tra lai t
do cho chung ti, nu chung ti th se gi b mt cho ng ta
Jules Verne
216
khng? N-m se co thai th nao i vi nhng yu sach t do

cua ti? ng ta a chng nhiu ln tuyn b mt cach cng quyt
la chung ti se b troi buc vnh vin vao tau Nau-ti-lux khoi b
l b mt o sao? Phai chng N-m xem s im lng cua chung ti
trong bn thang rong la mt s thoa thun vi ti hu th cua ng
ta? t vn nay ra liu co lam cho N-m ng vc, do o anh
hng xu ti vic thc hin y cua chung ti khng? Sau khi
cn nhc va suy ngh ky, ti trao i y kin vi Cng-xy. Anh ta
cung phn vn nh ti. Tuy ti cha n ni tuyt vong, nhng
ngh cho ky, ti cung hiu rng c hi tr v xa hi loai ngi ngay
cang him, nht la khi N-m ang cho tau phong vun vut trong
vung bin nhit i cua ai Ty Dng! Sut mi chn ngay noi
trn khng xay ra chuyn g c bit. Thuyn trng N-m t khi
xut hin. ng ta lam vic nhiu. th vin, ti thng thy
nhng cun sach, phn ln la v lch s t nhin, ang oc d.
Trong cun "Nhng b mt cua bin su" cua ti, N-m anh du
chi cht bn l, i khi ghi nhng y kin bac bo mt s lp lun va
gia thit cua ti. Nhng N-m ch ghi tom tt nhng nhn xet o
trn l sach ma khng tranh lun trc tip vi ti. Thnh thoang
ti lai nghe thy nhng giai iu bun bun y tnh cam. N-m
chi ai phong cm, nhng ch chi luc khuya, khi bong m a
bao trum mt bin va khi tau Nau-ti-lux m mang gia ai dng
vng lng. Sut mi chn ngay o tau chay trn mt nc. Thnh
thoang mi co mt chic tau bum ch hang i n ang hng
v mui Hao Vong. Mt hm co chic tau sn ca voi dt theo chung
ti, chc ho tng tau Nau-ti-lux la mt con ca voi khng l.
Nhng N-m khng mun ho ph th gi va sc lc nn cho tau
ln xung.
Ca vung bin nay v cn ban ging ca cac vung bin khac.
Chung ti gp ca ca mp bi gn tau. o la nhng con "cho bin",
nhng con ca pham n nht. Canh dn chai k lai rng trong bung
mt con ca mp ngi ta thy mt cai u tru va gn nguyn mt
chu b con; co khi thy hai con ca ng va ca mt anh lnh thuy vi
y u trang phuc, hoc mt anh lnh co eo gm hn hoi. Thm
ch co con ca mp nut chng ca mt ky ma ln nga. Tuy vy
nhng li n ai y u khng ang tin!... Tng an ca heo bam
cht ly tau va lam chung ti bun ci v nhng tro nghch ngm
cua chung. Mi an gm nm sau con, ht nh cho soi trong rng!
Ca heo rng pham n chng kem g ca mp. Mt giao s C-penha-gen cho bit ng a ly t da day mt con ca heo ra mi ba con
HAI VN DM DI AY BIN
217
ln bin va mi lm con hai cu! Cng-xy phn loai rt nhiu ca

bay. Tht ky thu khi c thy tai kheo leo cua ca heo rt bt
chung. Du chung co bay cao, bay xa n u -thm ch vt qua ca
tau Nau-ti-lux, chung cung khng thoat khoi cai mom ngoac rng
cua ca heo! Sut ngay 13 thang 3, tau o su cua ai dng.
Thuyn trng N-m quyt nh cho tau ln xung su ti a
xac nh nhng s liu cua cac vc su nay ai Ty Dng.
Ti sn sang ghi chep nhng kt qua cua cuc th nghim. Ca s
phong khach c m ra, tau Nau-ti-lux chun b ln xung rn
bin ai Ty Dng... Thn tau rung ln nh mt chic dy an
vn cng, ri nhe nhang chm xung nc. Ti va N-m ng
trong phong khach theo doi ap k. Mt lat sau tau i qua ch cua
v s loai ca. Cang xung su, h ng vt cang thay i. Mt s ca
ch sng lp nc trn. Mt s khac, t hn, cac lp nc di.
Chnh y chung ti lot vao gia mt th gii ng vt ky la.
Kim ng h ch su sau ngan met. Tau ln a c mt ting
ng h. Cang xung su, bin cang ngheo s sng nhng lai trong
mt cach la lung. Tau ln thm mt ting na th xung ti su
mi ba ngan met, nhng vn cha thy ay bin...
Tuy vy, su mi bn ngan met, gia lan nc trong
nh pha l, ti nhn thy bong en cua nhng ngon nui Hy-malap-sn hay Bach-sn, hay cao hn na, bi le long chao nay su
cha bit n u la cung! Tau Nau-ti-lux vn lt xung ay ai
dng su thm, mc du ap lc bn ngoai rt ln. Ti cam thy vo
tau ku ken ket, knh cac ca phong khach b lom xung v ap
lc nc. Nu con tau khng co sc bn cua thep nh N-m noi
th no a b bop bep rum ri. su mi ba ngan met, tau Nauti-lux a vt qua gii han cua cac lp nc co sinh vt, ta nh
mt qua cu ln cao qua sinh quyn. Vy ma chung ti a xung
su ti mi sau ngan met - bn dm, - vo tau chu ap sut mt
ngan sau trm ki-l-gam trn mt cen-ti-met vung!
- Tht la mt cuc th sc ln lao! - ti tht ln.
- Xung ti ay bin su ma cha mt ngi nao ti c!
Thuyn trng hay nhn xem ka! Nhng mom a hung v, nhng
hang ngm ma khng mt sinh vt nao co th dung lam ni n
nau! y chnh la u cung cua cac luc a trn trai t! Pha bn
kia khng con s sng na! V sao sau khi n y, chung ta ch
mang v c nhng ky nim thi?
Jules Verne
218
- Ngai mun mang v mt cai g thc cht hn ? - N-m hoi

ti.
- Tha thuyn trng, ti cha hiu y ngai.
- Ti mun noi, chng co g n gian hn la ghi lai mai mai
canh bin su nay!
Ti cha kp biu l s ngac nhin cua mnh th N-m a ra
lnh mang may anh n. Canh ca s c m rng, bin bn
ngoai c chiu sang, qua la mt canh tuyt ep. anh sang nhn
tao dung chup anh bin su tt hn anh sang mt tri nhiu.
Tau Nau-ti-lux ng yn tai ch. Chung ti hng ng knh vao
mt canh trang l cua ay ai dng ma my giy sau c mt
m ban rt at. Chup anh xong, N-m noi:
- Tha giao s, a n luc ta phai ln ri! Khng nn lam
dung nhng kha nng cua chung ta va bt vo tau phai chu ng
qua lu mt ap lc qua ln nh vy.
- Tha thuyn trng, xin ngai cho tau ln.
- Giao s ng cho vng nhe!
Ti cha kp hiu ro y N-m th a nga ln ra. Theo lnh
thuyn trng, chn vt ngng hoat ng, banh lai iu khin
su chuyn sang chiu thng ng. Th la tau Nau-ti-lux vut ln
nh mt qua kh cu. No re nc va gy ra ting rt m m. Trong
bn phut, tau vt mi sau ngan met -khoang cach gia ay bin
va mc nc -va ni ln mt ai dng nh mt con ca bay, lam
vot ln nhng tia nc tung toe!
HAI VN DM DI AY BIN
219
CHNG 36
CA NHA TANG VA CA VOI
m 13 rang 14 thang 3, tau Nau-ti-lux lai chay v hng

nam. Ti tng sau khi vong qua mui Hooc, tau se vao vung bin
Thai Bnh Dng va th la se kt thuc cuc hanh trnh vong
quanh th gii. Nhng tau lai hng v pha chu uc. No i Nam
cc ? Th th in r qua chng! Ti bt u thy nhng hanh
ng cua N-m chng to Net Len lo ngai la co c s. Thi gian
gn y Net chng cho chung ti bit g v nhng k hoach cua
mnh. Net tr nn de dt va t noi hn. Ti thy canh tu tung nay
e nng ln tm t anh ta khin anh ta ngay cang bn tnh hn.
Mi ln gp N-m, mt Net lai nay la. Ti s anh chang Ca-naa nong nay nay co th liu lnh. Ngay 14 thang 3, Cng-xy va
Net bng nhin vao phong ti. Ti hoi ho n co vic g.
- Tha giao s, ti mun hoi ngai vai iu, - Net tra li.
- ng c hoi.
- Ngai cho rng trn tau Nau-ti-lux co nhiu ngi khng?
- Ti khng ro, ng ban a.
- Theo ti, iu khin mt con tau nh tau Nau-ti-lux khng
cn nhiu ngi.
- Rt ung. - Ti tra li.
- Mun iu khin mt con tau co may moc chay in th
mi ngi la u.
- Th th sao trn tau s thuy thu lai nhiu hn?
- V sao a?
Ti chm chu nhn Net. oan y cua Net cung chng kho g.
Ti noi:
- Bi v, nu nhng li phong oan cua ti la ung va nu ti
khng hiu sai y ngha cuc sng cua thuyn trng N-m, th
Jules Verne
220
tau Nau-ti-lux chng phai la mt con tau n thun! No con la ni

n nau cua nhng ngi a ct t moi quan h vi mt t nh
ban thn N-m vy.
- Rt co th th, - Cng-xy noi.
- Nhng du sao tau Nau-ti-lux cung ch cha c mt s
ngi co han. Giao s co th tnh c s ngi ti a trn tau
khng?
- Tnh s ngi trn tau a? Bng cach nao h Cng-xy?
- Bng phep tnh n gian thi. Giao s a bit sc ch cua
tau, do o bit ca khi lng khng kh co th dung c trn tau.
Mt khac, giao s lai bit mi ngi cn bao nhiu dng kh
th va tau Nau-ti-lux c hai mi bn ting ng h lai phai ni
ln d tr...
Cng-xy khng noi ht cu, nhng ti hiu rt ro y anh ta.
Ti noi:
- Ti hiu anh, Cng-xy a. Tnh toan khng kho lm, nhng
chc g a ung.
- Khng quan trong!
Net noi.
- ai khai cung c.
- Th nay nhe. Mi ting ng h mi ngi tiu thu ht mt
s dng kh cha trong mt trm lt khng kh. Nh vy trong
hai mi t ting ng h tiu thu ht dng kh cha trong hai
ngan bn trm lt. By gi phai chia dung tch cua tau cho hai
ngan bn trm.
- ung vy.
- Trong tai tau Nau-ti-lux la mt ngan nm trm tn, trong
mi tn co mt ngan lt khng kh... Ti ly but ch ra lam phep
tnh.
- ... Tau N. cha c mt khi lng khng kh u cho sau
trm hm nhm ngi dung trong hai mi t ting ng h.
- 625, - Net nhc lai.
- Nhng ti oan chc vi ng tt ca nhng ngi trn tau
nay cng lai, ca hanh khach, thuy thu, s quan cung khng n
HAI VN DM DI AY BIN
221
mt phn mi con s trn. V vy, ng Net a, ti ch co th

khuyn ng la nn kin nhn mt chut.
- Khng phai ch kin nhn ma con phai nhn nhuc na, Cng-xy dung t rt chnh xac.
- Tuy vy, N-m cung khng th i v pha nam mai c.
n luc nao o, ng ta cung phai dng lai thi! Khi gp nhng
ng bng, N-m se phai quay v nhng vung bin vn minh hn.
Luc o, anh Net a, se la thi c thun li cho chung ta.
Net lc u, ly tay lau tran ri i ra chng noi mt li.
Cng-xy bao ti:
- Nu giao s cho phep, ti se la li khuyn giai anh ta. Anh
chang Net khn kh nay nhi vao u oc mnh u th linh tinh.
Luc nao cung nhc ti qua kh!
Net t giay vo mnh bng nhng ky nim cu. Nn thng cam
vi anh ta. Anh ta con bit lam g trn tau nay na? Net khng
phai la bac hoc nh giao s. Nhng canh ky diu di bin su
chng lam anh ta vui sng nh giao s. Net sn sang hy sinh ht
thay co th ti n ngi trong mt quan ru nao o Ca-nada! Cuc sng n iu trn tau Nau-ti-lux qua thc a e nng
ln Net Len, mt ngi a hoat ng va phong tung. t co nhng
s vic lam anh ta thch thu. Tuy vy, cung co mt chuyn khin
Net nh lai thi oanh lit xa. Gn mi mt gi tra, tau Nau-tilux ni ln mt nc ung vao gia mt an ca voi. Cuc gp g
nay khng lam ti ngac nhin: ti bit loai ng vt co vu nay b
nhiu oan tau anh ca sn bt nn phai ln tranh sang ai Ty
Dng va nhng vung bin k cn. Ca voi a ong mt vai tro
quan trong va giup ch nhiu trong thi ai cua nhng phat kin
ln. Chung a li cun nhng ngi Bat-xc, sau o la nhng
ngi A-xtu-ri-a, ngi Anh, ngi Ha Lan, day ho coi khinh
nhng him nguy cua bin ca va dam i ngang doc cac ai dng.
Nhng truyn thuyt c xa noi nhiu v "chin cng" cua ca voi
a dn dt cac th sn ti gn Bc cc -ch con bay dm la ti! Rt
co th la nh i sn ca voi cac vung bin cc bc va cc nam,
ngi ta a tm ra hai cc cua trai t! Chung ti ngi trn boong.
Bin lng. Thang mi v nay cho chung ti nhng ngay thu
tuyt ep. Net la ngi u tin -anh ta khng th lm ln c phat hin ra mt con ca voi chn tri pha ng. Nu nhn ky th
Jules Verne
222
co th thy cach tau nm hai ly, mt vt mau en luc ni ln

luc chm xung mt bin.
- Cha!
Net reo ln.
- Nu ti trn tau anh ca voi th phen nay phai bit! Chu
ca voi nay kha lm. Nhn ct nc no phun ln ka! Sao ti lai b
troi cht vao y th nay?
- ng con nh ngh sn ca voi a, ng Net?
- Tha giao s, co ngi th sn nao qun c ngh cu cua
mnh? Co cai g thay th c ngh o? No lam mau trong ngi
ti si ln!
- ng cha sn ca voi vung bin nay bao gi a?
- Tha giao s, cha. Ti a tng ln cac bin min bc, a
n tn eo B-rinh va eo -vix.
- Ngha la ng cha quen bit nhng chu ca voi ban cu
nam. Cung ung thi! Cho ti nay ng ch sn ca voi phng bc
ma ca voi phng nam th khng vt qua vung bin nong cua
xch ao.
- Giao s khng noi ua y ch?
Net hoai nghi.
- Ti ch noi s thc.
- Th th xin k giao s nghe mt cu chuyn: nm 1865 cach y gn hai nm ri - ti bn c gn Grin-len mt con ca
voi trn sn co mui lao mang du cua mt chic tau anh ca eo
B-rinh. Xin hoi v sao con ca b thng b bin pha ty chu
My lai b ha b bin pha ng, nu sau khi vong qua mui Hooc
hay mui Hao Vong, no khng vt xch ao?
- Ti tan thanh y kin cua anh Net, - Cng-xy noi.
- Xin giao s giai ap cho.
- Tha cac ban, co nhiu loai ca voi sng cac min bin
khac nhau va khng bao gi bo i ni khac. Va nu mt con ca voi
nao t eo B-rinh mo sang eo -vix th co ngha la gia hai bin
co mt li i nm gn b bin chu My hoc gn b bin chu A.
- Ti co nn tin giao s khng?
HAI VN DM DI AY BIN
223
- Net nheo mt hoi.

- Phai tin ch! - Cng-xy noi.
Net phan i:
- Ngha la nu ti cha tng n sn y th ti khng th
quen bit ca voi y ch g?
- ung vy, ng Net a.
- Th th cn lam quen vi chung.
Cng-xy noi.
- Nhn xem ka! Nhn xem!
Net ku ln, giong xuc ng.
- Con ca voi ang ti gn! Cha! No bi thng v pha ta. Tht
la tru ngi! No thy ti tay khng ma! Net gim chn, tay nm
cht va lc lc nh ang hu ln mt mui lao tng trng.
- Tha giao s, ca voi vung nay co to bng min bc khng?
- Cung gn nh vy, ng Net a.
- Tha giao s, ti a tng thy nhng con ca voi dai hn ba
mi met. Ti con nghe k rng vung ao A-l-ut co nhng con
dai gn nm chuc met.
- Noi th ro rang la cng iu, - ti tra li.
- o khng phai la ca voi tht u. Chung co vy lng, va
cung nh ca nha tang, thng nho hn ca voi.
- Ka, ka!
Net vn khng ri mt khoi mt bin.
- No n gn tau ri ka!
- Ngai bao rng ca nha tang la loai ca nho ? Ngi ta k
rng co nhng con ca nha tang khng l. Loai ca nay rt thng
minh. Chung nguy trang bng rong bin va cac thc vt bin khac,
nn ging ht nhng hon ao nho. Ngi ta ghe thuyn vao, treo
ln mnh no ri nhom la...
- Xy nha dng ca trn o na ch!
Cng-xy chm vao.
- Cu nay ch tu thi! - Net Len tra li.
Jules Verne
224
- Ri mt hm con ca ln xung nc, th la moi ngi trn

lng no cung chm nghm theo xung bin su. Ti nhn xet:
- Hnh nh ng Net a nhng chuyn ky la lm th phai! Ti
chc ban thn ng cung khng tin nhng chuyn huyn hoc y!
- Tha nha t nhin hoc, - Net nghim trang tra li, -khi noi
n ca voi th phai tin hoan toan! Ka ka! Nhn xem no bi, no ln
tai tnh lam sao! Ngi ta bao loai ca nay co th bi vong quanh
th gii trong mi lm ngay!
- iu o co th tin c.
- Co tht la ca voi lam m c tau khng?
Cng-xy hoi.
- Lam m tau ? Ti nghi ng kha nng y, -TTi tra li.
- Tuy vy, ti cung nghe noi nm 1820 vung bin pha nam
nay, mt con ca voi lao vao tau et-xch va y tau lui lai vi tc
bn ngan met giy. Chic tau m ngay tc khc! Net nhn ti mt
cach ranh manh ri noi:
- Mt ln, co con ca voi ly ui ht ti, a khng, ht xung
ln khin ti va my ngi ban na b tung ln cao sau met! So vi
con ca voi cua giao s th chu ca cua ti ch la loai nhep!... Con ca
voi ngay cang ti gn. Net nhn mt cach them thung:
- Cha cha! Khng phai mt con ma ca mt an mi con, hai
mi con! Th ma anh chu bo tay co ut hn khng!
- Anh Net, anh hay nghe ti, - Cng-xy noi, -sao anh khng
xin thuyn trng N-m cho phep sn?... Cng-xy cha noi ht
cu th Net a lao xung thang va bin mt.
My phut sau, anh ta quay lai cung vi N-m. N-m nhn
an ca voi ang ua gin cach tau mt hai ly ri noi:
- Ca voi min nam y. u dung cho ca mt i tau anh ca.
- Tha thuyn trng, ngai co cho phep ti sn chung khng
a?
Net hoi.
- Nu khng th ti se qun mt tay ngh y!
- Git hai ca v ch lam g?
N-m tra li.
HAI VN DM DI AY BIN
225
- Chung ta chng cn m ca voi.

- Tha giao s, sao bin o ngai lai cho phep sn hai cu?
- o la chuyn khac! Luc o anh em thuy thu cn tht ti.
Con by gi th git hai sinh vt ch la giai tr. Con ngi hay
t cho mnh cai quyn y, ti bit! Nhng ti khng tha nhn cai
li tiu khin man r nh vy. Khi git hai ging ca voi min nam,
mt ging vt hin lanh v hai, cac ban ngh cua ng a lam mt
vic ang ch trach, ng Net a. Cac ng hay cho nhng con vt
bt hanh o c yn! Khng co cac ng, chung cung a lm ke
thu: ca nha tang, ca kim, ca ca! Chc cac ban co th hnh dung
c ve mt cua Net khi nghe nhng li giao hun cua thuyn
trng N-m ri! Thuyt ao c cho th sn nghe th tht la ph
li v ch. Net trn tron mt nhn N-m, to ve khng hiu N-m
mun noi g. Du sao, N-m vn ung. Vic git hai loai ng vt
y mt cach man r chng bao lu na se lam cho ai dng
khng con mt bong ca voi nao. Net Len huyt sao mt bai hat yu
nc cua Bc My, tay ut vao tui qun va quay lng lai chung ti.
Trong khi o, thuyn trng N-m va quan sat an ca voi va
bao ti:
- Ti noi ung la ngoai con ngi ra, ca voi con kha nhiu ke
thu di nc. Ngay by gi, trc mt chung ta, an ca voi nay se
phai ng u vi mt i thu manh. Giao s co thy cach chung
ta tam hai ly nhng chm en ang di chuyn khng?
- Tha thuyn trng, co.
- o la ca nha tang, nhng con vt khung khip. Ti a gp
nhng an t hai trm n ba trm con! Chnh loai ca hung d va
co hai nay mi cn tiu dit. Nghe cu noi cui cung nay cua Nm, Net vi quay ngi lai:
- Tha thuyn trng, vn con kp, - Net noi.
- Hn na lai bao v c an ca voi nay...
- Ta chng cn dn thn vao ch nguy him lam g! Tau Nauti-lux t no se xua tan lu ca nha tang kia. Ti ngh, mui tau bng
thep se chng thua kem g mui lao cua ng Net. Net nhun vai,
hnh nh mun noi:
Co i thu nao lai anh ca nha tang bng mui tau?"
- Ngai A-r-nc, xin ngai ch cho mt chut.
Jules Verne
226
N-m noi.
- Chung ti se mi ngai xem mt cuc sn ca ma ngai cha
bao gi thy. Khng nn may may thng xot lu ca khat mau nay!
Chung ch co mom va rng! Ch co mom va rng! o la c im
ni bt cua loai ca nha tang khng l dai ti hai mi lm met. Cai
u s cua chung chim gn mt phn ba thn. an ca nha
tang gm ghic ang ti gn. Chung a thy an ca voi va chun
b chin u. Co th oan trc la chung nm chc phn thng
khng phai v chung c trang b tt hn ca voi vn khng co
rng ma v chung co th ln su hn ca voi.
Phai nhanh chong n cu ca voi! Tau Nau-ti-lux ln xung.
Cng-xy, Net va ti ngi gn ca phong khach. Thuyn trng
N-m sang phong hoa tiu ch thn lai con tau o bin thanh
mt vu kh tiu dit. Mt lat sau, chn vt quay tt, y tau lao i
nh mui tn. Khi tau tin ra chin trng th lu ca nha tang a
bt u tn cng an ca voi. N-m chu trng cho tau xng thng
vao lu ca to u. Thoat tin chung chng s hai g khi tau Nau-tilux can thip vao cuc chin, nhng t phut sau chung cam thy
thm on. Trn anh thu v n ni Net cung phai khoai ch ma
v tay en et. N-m a bin con tau thanh mt cai lao nhon
khung khip. No lao vao cac khi tht o ma chem thanh hai khuc
y mau o lom. ui ca p vao vo tau rt manh nhng chng h
g. Dit xong con nay, tau lai xng n con khac, luc chay ti, luc
chay lui, luc ngoan ngoan tun theo ban tay hoa tiu ln xung
su dt theo ke ch, luc lai ni ln mt bin, khi tn cng
chnh din, khi th anh ngang sn. Mui tau bm vm lu ca mt
cach ang s. Trn mt bin ni ln ting m m nh sm, ting
rt, ting rng cua loai ca khi giay cht! ui ca quy manh lam
mt bin trc o phng lng gi sui bot ln nh chao nc si.
Trong cuc chin u ac lit keo dai sut mt ting ng h y, lu
ca nha tang b tiu dit thng tay. My ln chung tp hop lai
thanh tng an mi, mi hai con chuyn sang phan cng
hong e bep con tau. Nhng cai mm ca y rng ngoac rng.
Nhng cp mt gm ghic pha ngoai ca khin Net ni khung.
Anh ta khng ngt nguyn rua lu ca to u va gi nm tay ra doa
chung. Lu ca ngoam rng vao vo tau nh cho sn ngoam vao c
con ln rng b sn ui. Nhng tau Nau-ti-lux tun theo y ngi
lai, khi th keo ke ch xung tau, khi lai ni ln mt bin, mc du
b o ep bn pha. Cui cung lu ca nha tang b anh tan. Bin lai
HAI VN DM DI AY BIN
227
lng. Tau ni ln mt bin. Chung ti m np tau ri ln boong.

Mt bin y xac ca b bm nat. My con con sng sot kinh hoang,
bo chay. Nc bin nhum mau o thm trong khoang my hai ly.
Tau Nau-ti-lux chay trn mt bin mau. Thuyn trng N-m
bc ti ch chung ti va hoi:
- Th nao, ng Net?
- Tha thuyn trng, -nhit tnh cua Net a ngui i rt
nhanh, -Canh tng qua la khung khip. Nhng ti la th sn ch
khng phai la t, ma va ri ngai a sat sinh qua nhiu.
- Khng phai la sat sinh ma la dit tr nhng con vt co hai,
- N-m phan i.
- Va tau Nau-ti-lux cung khng phai la con dao cua t.
- Theo ti, dung lao nhon vn hn.
- Mi ngi u co vu kh ring cua mnh, - N-m nhn Net
chm chm. Ti s Net trong cn tc gin co th noi nhng li xc
xc vi N-m, gy nn nhng hu qua tai hai. Nhng cn gin
cua Net ngui i khi anh ta trng thy con ca voi ma tau Nau-tilux ang chay ti gn. Con ca nay khng kp tranh on cua lu ca
nha tang hung d. No nm nghing, bung y vt thng. No a
cht. Vy ca rach ta ti, cui vy co mt chu ca voi con cung a
cht. T mm ca me nc tun ra nh sui. Thuyn trng N-m
ghe tau vao sat con ca cht. Hai thuy thu treo ln sn ca. Ti rt
ngac nhin khi thy ho vt sa t vu con ca ra (trong vu co chng
hai, ba tn sa!). N-m mi ti ung mt tach sa nong. Ti
khng che giu c s gh s i vi th nc ung nay. Nhng
N-m cam oan vi ti rng sa ca voi rt ngon va chng kem g
sa bo v hng v. Ti nm th va thy qua la ngon! Th la chung
ti a lam cho kho thc phm d tr thm phong phu! T hm o
ti bt u lo lng khi thy Net to ve thu ch ra mt vi thuyn
trng N-m, va ti quyt nh phai theo doi cht tng hanh
ng cua Net.
Jules Verne
228
CHNG 37
BNG GIA MNH MNG
Tau Nau-ti-lux i hoai v pha nam theo kinh tuyn 50.

Chng le no hng v Nam cc? Tht la v ly! Moi y lot vao
im o cua trai t u a b tht bai. Ngay 13 thang 3 vung
Nam cc tng ng vi ngay 13 thang 9 vung bc khi bt u
thi ky xun thu phn. Ngay 14 thang 3 gn v 55o xut hin
nhng tang bng tri mau xam nh ch, cao chng sau, bay met,
tao thanh nhng vt chng ngai ma song bin x vao ao ao. Tau
Nau-ti-lux chay trn mt ai dng. Net a nhiu ln n vung
bin Bc cc nn i vi anh ta canh bng tri chng co g la. Con
ti va Cng-xy th mi c thy ln u. T chn tri pha nam
keo dai ln mt dai trng toat. Du my co day n u cung khng
th lam lu m c anh cc quang o. Cc quang la do ng bng
phan chiu ln. Chng bao lu xut hin nhng tang bng ln
hn. anh sang phat ra khi manh khi yu va b mt lan sng day
bao phu. Cang i v pha nam, tau cang hay gp nhng ng bng
tri, nhng nui bng ngay cang ln. Hang ngan chim nam cc lam
t trn o. Chim bao bao ku choang tai. Nhng con chim khac
tng tau chung ti la ca voi, lin u ln ri ly mo m boong
boong xung vo thep. Trong thi gian tau chay gia ng bng,
thuyn trng N-m hay ln boong. ng ta m m nhn canh
bng gia mnh mng. Thnh thoang mt N-m lai sang ngi ln.
ng ta ngh g trong giy phut o? ng ta cam thy mnh la ngi
chu duy nht cua vung bin Nam cc nay, cua vung bng him tr
va v tn nay chng? Co le th. Nhng N-m im lng. ng ta
ng hang gi trm t cho ti khi linh tnh cua ngi thuy thu
keo ng ta v thc t. Luc o N-m ch thn cm lai kheo a
con tau tranh nhng nui bng dai ti my hai ly va cao hn mt
bin bay, tam mi met. Nhiu khi bng tao thanh nhng bc
tng chn ngang ng. Gn v 60o th khng con nc tinh
khit na. Nhng N-m thng nhanh chong tm ra c mt
khe nho gia nhng tang bng va manh dan lai tau vao... Nhit
HAI VN DM DI AY BIN
229
khng kh xung kha thp. Nhit k ch -2o, -3o. Nhng chung ti

co u qun ao m may bng da gu va hai cu. Tau Nau-ti-lux
c si nong bng in, nhit trong tau c iu hoa va
khng phu thuc vao nhit khng kh bn ngoai. Hn na, ch
cn tau ln xung my met la chung ti thy d chu ngay.
Ngay 15 thang 3 tau n vung ao Nam Set-len va Nam Oocc-ny. Thuyn trng N-m k vi ti rng trc y ch nay
co rt nhiu hai cu. Nhng bon th sn ca voi ngi Anh va My
a git hai ba bai nhng hai cu ln, tiu dit hoan toan loai thu
nay mt vung bin xa kia y s sng va gi y ch con mt s
im lng gh ngi. Tau Nau-ti-lux chay doc kinh tuyn 55 va vt
qua vong Nam cc. Bng tn cng no t bn pha, thu hep dn
ng chn tri lai. Nhng thuyn trng N-m vn cho tau chay
v pha nam.
- ng ta i u vy? -Ti hoi.
- i lung tung, - Cng-xy tra li.
- Bao gi bu u st tran th se dng lai.
- Ti khng dam oan chc nh vy! - Ti noi.
Tht tnh, chuyn i y gian nguy nay rt hp y ti. Ti
khng th ta sao cho ht c s m thch cua mnh trc canh
hung v cua min Nam cc!...
Nhiu khi b bng vy ham, chung ti chng thy li ra.
Nhng nh co ban nng tuyt vi, thuyn trng N-m ch
thoang nhn la tm ngay c nhng khe h a tau ra khoi ch
him. Nhng tia nc mau xanh nhat trn ng bng a ch ng
cho N-m. ng ta khng bao gi lm ln trong vic la chon
ng i. Chc chn la N-m a n vung bin bng Nam cc
nay nhiu ln. Tuy vy, ngay 16 thang 3 tau cung b bng vy
cht khng i c. y cha phai la bng vnh vin ma ch la
nhng canh ng bng rng c gn lin vi nhau. Nhng tr
ngai o khng lam cho thuyn trng N-m chun bc. ng ta
cho tau lao tht nhanh vao ng bng. Vo tau Nau-ti-lux bng
thep m thng vao khi bng gion lam bng v ra ku rng rc.
Nhng manh bng bn tung ln tri ri ri rao rao xung quanh
tau. Do quan tnh ma i khi tau chm ln bng ri nh sc nng
ma pha v no. Trong nhng ngay nay y co gio git manh.
Sng mu day c phu xung bng. T u nay cua boong tau
Jules Verne
230
khng thy u kia. Gio hay i hng t ngt. Tuyt ri ban

m phu ln boong tau mt lp bng phai dung cuc chim ny ln.
Noi chung, khi nhit khng kh xung ti -5o th tt ca cac b
phn bn ngoai cua tau u b bng phu. Trong iu kin o, tau
bum khng th hoat ng c. Ch tau co ng c in khng
cn bum va than mi co th chay vung v nay. Phong vu biu
ch rt thp. Kim a ban chng ang tin chut nao. Cang gn Nam
cc no cang ch linh tinh. anh phai mang a ban n cac ni
khac nhau cua tau ri ly nhng thng s trung bnh...
Cui cung, ngay 18 thang 3, sau nhiu ln c gng m ng
khng co kt qua, tau Nau-ti-lux a b ket cht vao bng. o
chng phai la bng khi, bng tri, ng bng, ma la mt dai nui
bng sng sng nh trng thanh. n gia tra, mt tri lo ra.
Thuyn trng N-m xac nh toa con tau. Te ra chung ti a
ti 51o30' kinh va 67o39' v nam, ngha la a tin rt su vao
chu Nam cc. y chng thy mt ch nao khng ong bng,
chng co mt chut nc tinh khit nao! Trc mui tau Nau-ti-lux
trai ra mt dai bng mnh mng, sng sng nhng tang bng
khng l hnh hp co canh thng ng. Canh thin nhin bun te
chm trong vng lng khc kh thnh thoang mi co ting chim
bao bao v canh. Moi vt k ca ting ng u bin thanh bng.
Tau Nau-ti-lux buc phai ngng lai gia ng bng.
- Tha giao s, - Net bao ti, -nu thuyn trng cua ngai
vt qua c ch nay va i tip...
- Th sao?
- Th ng ta c lm!
- Sao lai c, ng Net?
- V cha ai vt qua c tr ngai nay bao gi. Thuyn
trng cua ngai rt gioi. Nhng khn thay, ng ta gioi hn thin
nhin th nao c! ni ma thin nhin a nh ranh gii th du
mun hay khng cung phai dng lai.
- ung th, ng Net a! Nhng ti vn mun bit sau ch
bng ong nay la cai g. Bc tng trc mt lam ti bc mnh v
cung!
- Giao s noi phai, - Cng-xy nhn xet.
HAI VN DM DI AY BIN
231
- Nhng bc tng o c dng ln la lam hong thn

kinh cua cac nha bac hoc. u th tng cung la tr ngai. Net
noi:
- Ai chng bit ng sau ch bng nay la cai g!
- La cai g? -Ti hoi.
- La bng, ch la bng thi!
- ng co tin nh vy khng, ng Net? Ti th khng tin.
Chnh v vy ma ti mun vt qua ch bng nay.
- Xin giao s hay nghe ti ma t bo y y i! - Net tra li.
- Chung ta a i ti ch bng ong lin, th la u ri. Ngai,
thuyn trng cua ngai va tau Nau-ti-lux khng th nhch ln mt
bc nao na u. Du mun hay khng th chung ta cung phai
quay v phng bc, ngha la quay v nhng nc co nhng ngi
t t . Ti phai tha nhn Net noi ung v mt mt: mt khi tau
thuyn cha c trang b hoat ng gia ng bng th chung
ta phai dng lai ranh gii nay. Thc vy, mc du a tm moi
cach pha bng, tau Nau-ti-lux vn khng nhuc nhch c chut
nao. Trong nhng iu kin bnh thng, nu tau khng th tip
tuc hanh trnh th no quay lai. Nhng y tau khng ti khng
lui c v b ket vao gia bin bng. Va nu tau c ng mai mt
ch th nay th no se bin thanh bng nt! Phai tha nhn rng
hanh ng cua N-m la qua liu lnh. Ti ng trn boong. N-m
hoi ti:
- Giao s thy tnh hnh chung ta th nao?
- Tha thuyn trng, ti thy chung ta ang b ket gia
bin bng.
- B ket? Ti cha hiu y giao s?
- Ti mun noi, chung ta se khng th nhch ln hay lui
xung, khng th sang phai hay sang trai c na. Th ngha la
"b ket" a?
- Nh vy, ngai cho rng tau Nau-ti-lux khng th thoat ra
khoi bin bng ch g?
- Tha thuyn trng, kho khn lm! By gi ang ngay
ng thang gia, kho co th trng cy vao chuyn pha bng ma i.
- Giao s qua la ngi rt trung thanh vi mnh!
Jules Verne
232
- N-m tra li co ve hi ma mai.

- u ngai cung thy kho khn va tr ngai! Ti xin tuyn b
rng tau Nau-ti-lux chng nhng se ra khoi bin bng ma con tip
tuc tin ln pha trc.
- Tin v pha nam a?
Ti nhn N-m.
- Vng, n tn Nam cc.
- Tn Nam cc?
Ti sng st va khng giu c s nghi ng cua mnh.
- Vng, - N-m lanh lung tra li, -n tn Nam cc, n mt
im cha ai bit, ni tt ca cac kinh tuyn trn trai t giao
nhau. Ngai bit y, ti co th iu khin tau Nau-ti-lux hoan
toan theo y mun cua mnh. Vng, ti a bit! Ti bit con ngi
nay dung cam n mc liu lnh! Ch co ngi mt tr mi hy vong
vt qua nhng tr ngai chn ngang ng i ti Nam cc, la ni
con kho n hn Bc cc, ni ma nhng ngi i bin gan goc nht
a tn bao cng sc ma vn phai bo tay. Ti nay ra y nh hoi Nm xem thc tnh ng ta a tm ra cai cc ghm ghic nay cha.
- Tha giao s, cha, - N-m tra li.
- Chung ta se cung nhau lam vic nay. Cai g ngi khac
cha lam c th ti se lam c. Cha bao gi tau Nau-ti-lux cua
ti lai tin su vao vung bin min Nam th nay. Nhng, ti xin
nhc lai, no se vao su hn na.
- Tha thuyn trng, ti rt mun tin ngai.
Ti hi ma mai.
- Va ti vn tin ngai! Chung ta c tin ln pha trc! i vi
chung ta chng co g la tr ngai! Chung ta se pha v bin bng
nay. Nu no khng v th chung ta se chp canh cho tau Nau-tilux bay ln trn bng!
- Ln trn bng?
N-m bnh than.
- Khng, khng ln trn bng. Ma xung di bng!
- Xung di bng?
HAI VN DM DI AY BIN
233
Ti ngac nhin. Ti bng hiu ro ht y cua N-m. Nhng c

tnh cua tau Nau-ti-lux se c miu ta trong y tao bao nay cua
ng ta. N-m mm ci:
- Ti thy chung ta bt u hiu nhau. Cai ma tau bnh
thng khng lam ni th tau Nau-ti-lux se thc hin c. Nu
gn vong ai Nam cc ma co luc a th tau se dng lai. Nu
khng, ngha la nu Nam cc c ai dng bao quanh, th chung
ta se ti tn ni!
- Co le ngai noi ung, - ti b N-m li cun.
- Nu mt bin b ong bng th pha di vn la nc. Va
nu ti khng lm th phn bng ni bng mt phn t phn bng
chm, phai khng a?
- Tha giao s, gn nh vy! Nhng nui bng nay khng cao
qua mt trm met th b day cua phn chm di mt bin khng
qua ba trm met. i vi tau Nau-ti-lux th ba trm met co y
ngha g!
- Tha ngai, chng co ngha g!
- Tau Nau-ti-lux co th ln xung ch su nht, ni nhit
tt ca cac v u bng nhau. o chung ta chng s g bng
gia -30o hay -40o lam mt bin ong bng lai.
- Tha ngai, ung vy, hoan toan ung vy.
Ti phn khi.
- Ch co mt kho khn duy nht la tau phai di mt bin
my ngay lin, khng th ni ln ly khng kh c.
- Ch co th thi a?
Ti hoi.
- Cac b cha trn tau rt ln. Chung ta se bm y khng
kh vao o va se khng thiu u!
- Ngai A-r-nc noi rt ch ly, - N-m ci.
- Nhng ti khng mun ngai trach la liu lnh nn xin noi
trc rng phai de chng mt iu.
- iu g a?
- Ch mt iu thi! Nu Nam cc co bin th bin co th b
ong bng day. Luc o ta se khng cho tau ni ln c u!
Jules Verne
234
- Tha thuyn trng, ngai qun rng tau Nau-ti-lux co sc

huc rt manh ri sao? Le nao khng th cho tau chay ngc ln
theo ng cheo va xuyn thung lp bng trn mt?
- Cha cha! Hm nay giao s tht la nhanh tr! Ti cang phn
khi noi tip:
- Bit u chng gp mt vung bin khng b ong bng
Nam cc?
- Ti cung ngh nh vy, ngai A-r-nc a. Nhng ngai cho
phep ti nhn xet la sau khi a ra bao nhiu li phan bac lai d
an cua ti, gi y ngai lai ht li chng minh la no hp ly.
Thuyn trng N-m noi ung. Ti a vt ng ta v s dung
cam. Gi y ti ang li cun ng ta n Nam cc. Nhng ti tht
ngu dt! Thuyn trng N-m con bit ro nhng im manh im
yu trong k hoach cua mnh hn ti nhiu. Thy ti say sa vi
nhng m c vin vng, chc ng ta phai bun ci. Nhng Nm khng mt th gi. ng ta goi thuyn pho n. Hai ngi
trao i y kin rt si ni bng mt th ting kho hiu. Chng bit
v c bao trc hay thy ngh o co th thc hin c, nhng
vin thuyn pho chng to ve ngac nhin chut nao. Cng-xy con
than nhin hn vin thuyn pho khi nghe noi v y nh cho tau
chay n Nam cc. "Xin tuy giao s"
- Anh ta tra li bng cu ca ming nh vy va chng noi g
thm na. Con Net th nhun vai va bao ti:
- Tha giao s, ngai va thuyn trng cua ngai lam ti phai
ai ngai.
- Chung ti se tm ra Nam cc, ng Net a!
- Co th nh vy, nhng chng co ng v u! Ri Net lui
v phong ring.
Trong khi o, vic chun b cho oan tham him cua chung
ti bt u. Nhng may bm rt manh trn tau Nau-ti-lux bm
y khng kh vao cac b cha di ap sut cao. n gn bn gi,
thuyn trng N-m bao rng np tau sp ong lai. Ti a mt
nhn ln cui bin bng mnh mng ma chung ti chun b vt
qua. Tri quang my tanh, khng kh trong lanh, mc du kha lanh
-12o, nhng v lng gio nn khng but lm. Mi thuy thu mang
cuc chim ln boong ri bt u ny lp bng bam quanh vo tau.
Vic nay khng vt va lm v lp bng o mong. Khi moi vic a
HAI VN DM DI AY BIN
235
xong, chung ti lui vao trong tau. Theo thng l, cac b cha c
bm y. Tau bt u ln. Ti va Cng-xy vao phong khach. Qua
cac ca s ngo, chung ti co th thy c nhng lp nc su
cua Nam Bng Dng. Thuy ngn trong nhit k ln dn. Kim
ng h ch su lch v bn phai. su ba trm met, nh
N-m a d kin, tau xung ti mt di cua lp bng hnh song.
Nhng tau vn ln tip xung su n tam trm met. Nhit
nc khng con la -12o nh trn mt bin na ma la -11o. Th la
bt i c mt . Tt nhin nhit trong tau c cac may in
si m con cao hn nhiu. Tau Nau-ti-lux hoat ng chnh xac v
cung... su khng b ong bng nay, tau Nau-ti-lux hng
thng v Nam cc vi tc trung bnh la hm sau hai ly mt gi,
ngha la bng xe la chay nhanh. Nu tau khng giam tc th
bn mi ting ng h na chung ti se ti Nam cc.
Ti va Cng-xy lai phong khach n khuya. Canh vt mi
la lam chung ti khng ri mt khoi ca. Nc bin lp lanh di
anh en pha. Nhng xung quanh hoang vng, chng co mt chu ca
nao sng vung nc ong bng nay. Thnh thoang ca mi qua
y ti nhng ni t bng gia hn. Tau chay rt nhanh nhng
chung ti ch cam thy qua s rung ng cua vo tau bng thep.
n gn hai gi sang, ti v phong ngu my ting. Cng-xy cung
vy. Khi i doc hanh lang, ti hy vong gp N-m, nhng chc ng
ta ang phong hoa tiu. Hm sau, 19 thang 3, t nm gi sang,
ti a sang phong khach. ng h in cho bit tau chay vi tc
trung bnh. Tau t t bm nc ra khoi cac b cha va thn trong
ni dn ln. Tim ti p thnh thch. Liu tau co ln ti mt bin
khng? Bin Nam cc co b ong bng khng? Nhng tau bng
va manh vao mt di cua bin bng. Th la pha trn tau chung
ti la ca mt lp bng day hn sau trm met, day hn lp bng ni
tau ln xung! Tnh hnh nay gay go tht! Hm o, tau Nau-ti-lux
my ln c xuyn thung lp bng nhng u tht bai. Ti chiu ti
tnh hnh vn khng thay i. Chiu day cua lp bng x dch gia
bn va nm trm met. Bng co mong i nhiu nhng t con tau
n mt ai dng vn con mt khoang cach kha ln. Tam gi ti.
Theo quy nh th tau Nau-ti-lux phai ni ln ly khng kh t
bn ting ng h trc o. Tuy vy, ti cha cam thy thiu
khng kh lm, va thuyn trng N-m cung cha dung ti cac b
cha d tr. m hm o ti ngu khng ngon, trong long va
hoang s va nhen nhom mt nim hy vong. My ln ti bt dy
khoi ging. Tau Nau-ti-lux thnh thoang lai thm do lp bng
Jules Verne
236
pha trn. n gn ba gi sang, cac may moc trong phong khach

cho ti bit phn di cua ng bng ch day co nm mi met.
Chung ti ch con cach mt bin co nm mi met! Ti khng ri
mt khoi ng h ch su. Tau ang ni dn ln theo mt ng
cheo. Lp bng mong dn. Cui cung, sau gi sang ngay 19 thang
3 ang ghi nh y, ca phong khach m ra. Thuyn trng N-m
bc vao va noi:
- Bin!
HAI VN DM DI AY BIN
237
CHNG 38
NAM CC
Ti chay ln boong. ung la bin ri! Ch co my khi bng

tri rai rac y o. Xung quanh la bin nc mnh mng. Hang
ngan chim bay ln trn tri, hng c triu ca bi di nc. Tuy
tnh cht ay bin nc chuyn t mau xanh thm sang mau xanh
la cy. Nhit k ch -3o. Sau khi vt qua bin bng, dng nh
chung ti va gp mt mua xun ti mat!
- y la Nam cc a? -Ti hoi N-m, long bi hi xuc ng.
- Ti khng ro. n gia tra ti se xac nh toa .
- Nhng liu co thy c mt tri qua lp sng mu day c
khng?
- Ch cn lo ra mt t la u.
Cach tau Nau-ti-lux mi hai ly v pha nam, chung ti thy
mt hon ao n c, cao hn mt bin hai trm met. Tau t t
tin vao gn ao, co le quanh ao co nhng mom a ngm. Mt
ting ng h sau, tau n sat ao. Hai gi sau th i quanh ao
c mt vong. Chu vi ao khoang bn, nm hai ly. Mt eo bin
hep ngn ao vi t lin, co th la mt luc a. S d kho xac nh
la v dai t chay khut sau chn tri. S mc can, tau Nau-ti-lux
dng lai cach b hn nm trm met. Mt chic xung c ha
xung nc. Thuyn trng, hai thuy thu mang theo cac may o,
Cng-xy va ti ngi vao xung. Luc o la chn gi sang. Hm nay
ti chng thy Net u. Co le anh ta khng khng gi y kin cua
mnh, mc du a gn ti Nam cc. Ch my mai cheo la xung a
ti b cat. Cng-xy nh nhay ln b nhng ti ngn lai.
- Tha thuyn trng, - Ti noi, - ngai co vinh d la ngi
u tin t chn ln manh t nay.
- Vng, tha giao s. Ti khng do d g khi bc ln manh
t Nam cc, ni cha co du chn ngi t ti! Noi oan, N-m
Jules Verne
238
nhe nhang nhay ln b. Ti thy ng ta rt xuc ng. Sau khi leo

ln mt vach a dng ln ngoai cung, N-m dng lai, tay
khoanh trc ngc. ng ta ng trong t th trm lng va trang
trong y, ta nh ang tip nhn quyn s hu i vi vung t
ai nay. Nm phut tri qua, N-m bao ti:
- Xin mi ngai! Ti lin nhay ra khoi xung, theo sau la
Cng-xy. Hai thuy thu lai xung. Dai t mnh mng nay o
nh mau gach. X than, nhng vt tch dung nham chng to t
y co ngun gc nui la. i ch t long t bc ln nhng lan
khoi co mui lu huynh. Ro rang la hoat ng bn trong cua nui la
cha chm dt. Nhng khi ln ti mom a cao, ti chng thy mt
qua nui la nao trong khoang my hai ly... Thc vt trn hon ao
hoang vng nay rt ngheo nan. B bin y nhuyn th, ngoai ra
con co mt s san h hnh cy. Nhng cuc sng trn bu tri mi
tht nhn nhp! Hang ngan chim thuc nhiu loai khac nhau va
bay ln va ku nhc oc. Hang ngan con u trn cac mom a l
lao nhn chung ti va ang hoang dao chi ngay canh ch chung
ti ng. o la nhng con chim panh-goanh rt nhanh nhen di
nc nhng rt nng n vung dai trn can. Chung tu tp tng an
ln, t hoat ng nhng hay ku la m . Vao cach b na hai ly
na, chung ti thy mt t y t chim panh-goanh. Thuyn
trng N-m t chc sn bt c my trm con chim nay. Tht
panh-goanh mau thm nhng rt ngon. Ting no ku ging ting
la h. Chim panh-goanh to bng con ngng, ngc trng. Chung
khng them ln trn nn b trung a la ln quay ra! Sng mu
cha tan. a mi mt gi tra ma chng thy mt tri. Ti rt
st rut. Nu khng co mt tri th con quan sat c g na? Va
lam th nao xac nh c rng a ti Nam cc hay cha? Ti
bc n ch N-m. ng ta ng t tay vao mom a va nhn ln
tri. Hnh nh N-m cung bn chn, lo lng. Nhng bit lam th
nao? Con ngi qua cam va cng ngh y khng u quyn lc
iu khin c mt tri nh a ch ng bin ca! n tra, mt
tri vn bit tm. Sng mu vn khng cho phep xac nh cao
cua mt tri. Mt lat sau sng mu chuyn thanh bao tuyt.
- Ta ch n mai, - N-m noi.
Chung ti quay v tau Nau-ti-lux. Trong khi chung ti vng
mt, thuy thu trn tau bung li. V n tau, ti rt hng thu
bt tay vao nghin cu nhng con ca va bt c. Vung bin
Nam cc la ni di c quy m cua cac loai ca trn bao cac v
HAI VN DM DI AY BIN
239
thp hn. Cn bao tuyt hoanh hanh n sang. Khng ai ng ni

trn boong. T phong khach, ni ti ghi chep tt ca nhng bin c
cua cuc tham him chu Nam cc, ti nghe ting ku cua chim
bao bao vn bay ln khng k g bao tuyt. Tau Nau-ti-lux chay
thm mi hai ly na doc b bin v pha nam. Xung quanh tranh
ti tranh sang. Hm sau, 20 thang 3, cn bao tuyt chm dt. Tri
hi lanh hn. Nhit k ch -2o. Sng mu bc ln cao lam ti hy
vong hm nay co th xac nh c toa . Thuyn trng N-m
cha ln boong, nhng chic xung a sn sang cho chung ti s
dung. Ti va Cng-xy cheo xung ln b. t y co ngun gc
nui la. Nhng nhn mai ti cung khng phat hin c ming
nui. y cung nh trn ao, ngan van chim choc lam cho canh
thin nhin khc kh cua Nam cc ti vui ln. y con co hang
ngan ng vt co vu nhn chung ti bng nhng cp mt hin
lanh. Co u loai hai cu, mt s nm trn b, mt s nm trn
nhng tang bng. S khac th ngup ln di nc ri lai ngoi ln.
Chung chng s g chung ti. Ro rang la chung cha gp ngi bao
gi. Chung sng thanh by: hai cu c trng nom sn soc gia
nh, hai cu cai cho con bu. Nhng chu choai choai th ua gin
pha xa. Hai cu di chuyn trn mt t mt cach kho nhoc.
Chung nhay tng bc ngn rt vung v. Nhng mi trng
nc thn thuc th chung lai bi rt c. Trn mt nc va khi bo
ln can ngh, hai cu co t th rt ep. Ti lu y Cng-xy v s
phat trin ban cu nao cua loai ng vt thng minh nay. Ngoai
con ngi, khng ng vt co vu nao co b nao phat trin nh vy.
V vy, hai cu d day, d thun dng. Ti ng y vi cac nha t
nhin hoc cho rng, nu thun dng tt th hai cu co th rt co
ch trong vic anh ca bin, ging nh cho sn vy. Trong am hai
cu thnh thoang ln vao mt s voi bin ging nh hai cu, nhng
co voi ngn va linh hoat, thn hnh s cao ti sau met, dai ti
mi met. Thy chung ti xut hin, chung cung chng them ng
y.
- Nhng con vt nay co nguy him khng a?
Cng-xy hoi ti.
- Nu khng ng vao chung th chng nguy him g. Nhng
khi hai cu bao v con th chung gh gm lm. a co ln hai cu
pha tan mt chic tau anh ca.
- Ging vt co quyn x s nh vy, - Cng-xy noi.
Jules Verne
240
- ung th. Chung ti i thm hai hai ly na. n y co

nhiu mom a lm chm chn ngang ng. Nhng mom a nay
nh ln mt bin theo chiu thng ng, tng lan song bac x vao
di chn. T pha bn kia vong ti ting rng m m, ta nh
o co ca mt by ng vt thuc loai nhai lai. Cng-xy noi:
- Cha, nghe nh bo ang hoa nhac!
- Anh lm ri! o la hai ma.
- Chung ang anh nhau a?
- Hoc ang anh nhau, hoc ang ua nghch.
- Xin giao s cho ngo qua mt chut.
- Phai ngo qua ch. Th la chung ti bc lai doc nhng mom
a ba-dan en, trn nhng tang a ong bng trn tut. Nhiu ln
ti b nga, sn au m. Cng-xy v thn trong hn hay cng
chn hn nn khng vp nga, va mi ln nng ti dy lai noi:
- Nu giao s chu kho bc dai ra mt chut th d gi thng
bng hn.
Treo ti nh nui a, ti thy trc mt trai ra mt canh
ng tuyt bao la trn o co v s hai ma thn mau thm. Chung
ang ua nghch. Ting rng biu hin s vui thch ch khng
phai s gin d. Hai ma rt ging hai cu v hnh th. Nhng ham
di chung khng co rng nanh va rng ca. ham trn, rng
nanh lai la hai cai nga, mi cai dai tam mi cen-ti-met, chu vi ba
mi cen-ti-met. Nga hai ma rn chc hn nga voi, v vy quy hn.
V quy hn nn hai ma b sn bt ba bai n ni sp b tiu dit
hoan toan. Bon th sn mi nm bn git ca hai ma cai, ca hai ma
con, co ti hn bn ngan con. Khi i ngang qua nhng con vt ky
la nay, ti co dp ngm chung mt cach thoai mai. Da hai ma day,
nhn nheo, lng hi hung o, ngn va khng day lm. Mt s hai
ma dai ti bn met. Hai ma y bnh than va bao dan hn hai
ma Bc cc nn khng cn co con canh gac cho ca by. Ngm nhn
hai ma hi lu, ti bt u ngh n chuyn quay v tau. a mi
mt gi. Nu thuyn trng N-m cho rng co th xac nh c
toa th ti cung mun co mt luc o. Nhng ti t hy vong rng
mt tri se lo ra, v my ang phu kn ca bu tri. Du sao ti cung
quyt nh quay v tau Nau-ti-lux. n mi mt gi ri chung
ti v ti ch b. Ti thy ngay thuyn trng N-m. ng ta
HAI VN DM DI AY BIN
241
ang ng trn mt tang a ba-dan, canh o la nhng may moc

thin vn. N-m phong mt nhn chn tri pha bc.
Ti lng le ng canh N-m. a n mi hai gi nhng
mt tri vn cha lo ra. Th la chung ti lai tht bai, khng sao
xac nh c toa . Nu tra mai vn khng thy mt tri th
anh phai bo y nh nay. Hm nay la 20 thang 3. Mai la ngay
xun phn, mt tri se khut sau chn tri, se bt u m Nam
cc dai dng dc... Ti to y lo ngai vi thuyn trng N-m.
- Giao s lo la ung, - N-m noi.
- Nu ngay mai ti khng xac nh c cao cua mt tri
th vic nay phai hoan lai sau thang na. Nhng nu tra mai mt
tri lo ra th xac nh cao se ht sc d dang v tnh c ma
chung ta n vung bin nay ung trc ngay xun phn!
Thuyn trng N-m quay v tau. Chung ti tha thn doc
b bin ti nm gi chiu, va i va quan sat, tro chuyn, phn
loai sinh vt. Chung ti chng gp mt vt g la ngoai mt qua
trng panh-goanh. Ai a cua la hn se mua ngay qua trng nay
vi gia mt ngan phrng. Trng mau xanh thm im nhiu vt
ngon ngoeo nh ch Han. Tht la mt vt him ng nghnh. Ti
giao trng cho Cng-xy. Anh ta nng niu no nh mt cai bnh c
Trung Quc va mang ln tau. Ti t trng vao mt ngn tu knh
cua bao tang. Sau o chung ti n ti rt ngon ming. Ba ti co
mon gan hai cu, v ging nh m ln ti. Hm sau 21 thang 3,
nm gi sang ti ln boong. Thuyn trng N-m a o.
- Thi tit co sang sua hn mt chut, - N-m noi.
- Co hy vong.
n sang xong, chung ta se ln b tm mt ch thun tin
quan sat. Sau khi a thng nht k hoach, ti i tm Net Len. Ti
mun mang anh ta i theo. Mc du ti a ht sc thuyt phuc, anh
chang ng bng y vn t chi. Ti thy s u ut, cau knh cua
Net ngay cang tng ln. Tuy vy, trong tnh hung nay, tnh ng
bng cua anh ta khng lam ti bun phin lm. Trn b co nhiu
hai cu, a anh ta ln ch lam cho hai cu cht oan thi! n sang
xong, ti ln b. m qua, tau Nau-ti-lux i thm c my hai ly
na. Gi y no cach b mt hai ly... Trn xung, ngoai ti ra
con co thuyn trng, hai thuy thu va my dung cu n gian: ng
h chnh xac, knh vin vong va phong vu biu. n chn gi,
Jules Verne
242
chung ti ap xung vao b. Tri a sang ro. My keo v pha nam.

Mt bin lanh gia giu lan sng mu ra khoi mnh. Thuyn trng
N-m tin thng ln nh ngon nui ma ng ta chon lam ni quan
sat. Mc du N-m nh mt thoi quen i trn b, ng ta vn leo
ln cac mom a dc ng mt cach kheo keo, khin cho nhng
ngi treo nui gioi nht cung phai ghen t. Ti vt va lm mi theo
kp N-m. Chung ti treo nui mt hai ting ng h. T nh cao,
tm mt chung ti bao quat c mt bin bao la ti chn tri.
Pha di chung ti la ng tuyt trng long lanh. Trn u chung
ti la bu tri trong vt khng mt gn my! Nh mt qua cu o
b chn tri ct i mt tri lo ra pha bc! T di bin su xut
hin trm ngan tia nc ep tuyt vi. Tau Nau-ti-lux pha xa
trng ht nh mt con ca ang ngu. ng sau chung ti, pha
ng la khoang t mnh mng, ngn ngang nhng mom a va
bng tuyt! Ln ti nh nui, thuyn trng N-m dung phong vu
biu o rt ky cao cua no so vi mt bin trn c s nhng s
liu o chnh ly nhng quan sat cua mnh. n mi hai gi kem
mi lm, mt tri nh hn ln khoi chn tri nh mt cai a
vang va roi nhng tia sang cui cung ln cai luc a hoang vng
nay, ln vung bin ma cha mt con tau thuyn nao ti! Thuyn
trng N-m dung knh vin vong quan sat mt tri ang ln
xung chn tri. Ti cm ng h chnh xac trong tay. Tim ti p
manh. Nu mt tri khut mt na sau chn tri ung vao mi
hai gi tra th ung la chung ti ang gia Nam cc!
- ung mi hai gi!
Ti reo ln.
- Nam cc!
Thuyn trng N-m noi mt cach trang trong ri trao cho
ti ng knh. Ti a mt nhn: mt tri ang b chn tri ct i.
Trong luc o, thuyn trng N-m t tay ln vai ti ri noi:
- Nm 1600, Gh-rch, ngi Ha Lan, b bao dat ti v 64o
nam va phat hin ra qun ao Niu Set-len. Ngay 17 thang ging
nm 1773, thuyn trng Cuc ni ting theo kinh tuyn 38 a i
ti v 67o37', va nm 1774 ngay 30 thang ging theo kinh tuyn
109 a i ti v 71o15'. Nm 1819 nha i bin ngi Nga la Benlin-xhao-den ti v tuyn 69o, nm 1821 ti v tuyn 111o kinh
ty. Nm 1820, Bran-xphin, ngi Anh, a ti v tuyn 65o. Cung
nm o. Mo-ren, ngi My, thut lai, tuy khng ang tin lm,
HAI VN DM DI AY BIN
243
rng a phat hin ra vung bin khng b ong bng v 70o19'.

Nm 1825, Pao-oen, ngi Anh, v vng bng nn khng vt qua
c v 62o. Cung nm o, mt ngi Anh i sn hai cu la Oeten a ti v 72o14' kinh tuyn 35 va 74o15' kinh tuyn 36.
Nm 1829, Pho-xt, ngi Anh, ch huy tau San-t-cl, phat hin
ra luc a Nam cc v 63o26' va 66o26'.
Ngay 1 thang ging nm 1831, Bit-xc, ngi Anh, phat hin
ra t En-c-bi v 68o50', ngay 5 thang 2 nm 1832 tm ra
t A--la-t v 67o; ngay 21 thang 2 tm ra t Gre-hem
v 64o45'. Nm 1838, uy-mng uyc-vin, ngi Phap, b bng
ket v 62o57' a phat hin ra t Lu-i Phi-lp. Hai nm sau,
ngay 21 thang ging, uyc-vin a phat hin ra ao A--li v
66o30'. Nm 1838, Uyn-c, ti c v tuyn 69 trn kinh tuyn
100. Nm 1839, Be-le-ni, ngi Anh, phat hin ra t Xa-brin
ranh gii vong cc quyn. Cui cung, ngay 12 thang ging nm
1842, Giem-rx, ngi Anh, i trn tau -r-bux va Te-r, phat
hin ra t Vic-to-ri-a v 67o56' va kinh 171o07'. Ngay 23
thang y, ng ta ti v tuyn 74, ngay 27 n v 76o08', ngay 28
n v 77o32', ngay 2 thang 2 n v 78o04'. Nm 1842 ng ta
lai i Nam cc nhng khng vt qua c v 71o. Ti, thuyn
trng N-m, ngay 21 thang 3 nm 1868 a ti Nam cc 90o v
nam va tuyn b quyn s hu i vi phn t ai rng bng mt
phn sau tt ca cac luc a a c phat hin.
- Nhn danh ai, tha thuyn trng?
- Nhn danh ca nhn ti!
Noi oan, N-m ging cao ngon c en co thu ch "N"
mau vang. Ri N-m hng v pha mt tri luc o ang roi
nhng tia sang cui cung xung mt bin bao la va noi:
- Vnh bit mt tri! Ngi hay khut i, hay ra khoi gii
han cua vung bin t do nay. Hay cho m Nam cc dai sau
thang phu ln vung t mi cua ta!
Jules Verne
244
CHNG 39
MT TR NGAI NGU NHIN HAY MT TRNG HP RUI RO
Sau gi sang hm sau, 22 thang 3, tau bt u chun b ln

ng. Bng gia ngay cang d di. Sao trn tri c bit sang.
Nhit k ch -12o. Gio qut vao mt rt rat. Trn mt bin ngay
cang co nhiu bng tang. Bin sp ong thanh bng lin. Luc o
cac b cha c bm y nc, tau Nau-ti-lux t t ln xung.
n su ba trm met, no dng lai. Sau o chn vt hoat ng,
y tau v hng bc vi tc mi lm hai ly mt gi. Gn ti,
tau a chay di lp bng lin. Ca s phong khach ong lai,
phong tau co th v tnh va phai tang bng tri. V vy, sut hm
o ti ngi vit lai nhng ghi chep cua mnh. u oc ti hoan toan
b thu hut vao nhng ky nim va qua Nam cc. Th la chung
ti a ti c cai a im cha co du chn ngi, ti mt cach
tt ep, khng vt va g lm, ht nh mt toa tau ln banh trn
ng st. Gi y ng v cua chung ti bt u. No co ha hen
cho ti nhiu iu ky diu nh vy khng? Ti ngh chc chn la
co, v di bin su nay: co bao gi ht nhng hin tng ky diu!
Nm thang ri trc y, s tnh c a x y chung ti n tau
Nau-ti-lux. Chung ti a vt qua mt van bn ngan dm ngha la
hn chiu dai cua xch ao. Va bit bao chuyn phiu lu khung
khip va ky thu lam cho cuc hanh trnh cua chung ti thanh
huyn ao: cuc i sn ao Cret-xp, thoat nan eo bin T-rex,
ngha a san h, canh mo trai Xy-lan, con ng ngm A-ra-bia, nhng kho vang vung bin Vi-g, luc a at-lan-tch, Nam cc!
Nhng ky nim o sut m ni tip nhau sng lai khin u oc
ti khng phut nao c ngh. n ba gi sang mt chn ng d
di lam ti tnh gic. Ti va nhom dy lng nghe th bng b x ra
gia phong. Ro rang la tau Nau-ti-lux va va cham vao mt vt g.
Ti ln sang phong khach. Tt ca ac u b lt . Rt may la
nhng chic tu knh c vt cht xung san nn con ng nguyn.
Tau b nghing v bn phai va c nm nh vy. Trong tau co ting
chn bc va ting ngi noi nghe khng ro. Nhng thuyn trng
HAI VN DM DI AY BIN
245
N-m khng xut hin. ung luc ti nh ra khoi phong khach th

Net va Cng-xy vao. Ti hoi:
- Co chuyn g th, cac ban?
- Ti ang mun hoi giao s v iu o, - Cng-xy tra li.
- Khn kh khn nan!
Net noi.
- Ti bit xay ra chuyn g ri! Tau Nau-ti-lux b va vao mt
vt g o, va cn c vao tnh trang hin nay th kho long thoat nan
mt cach nhe nhang nh eo bin T-rex.
- Th no a ni ln mt bin cha? -Ti hoi.
- Chung ti khng ro, - Cng-xy tra li.
- Mun bit cung chng kho g, -Ti noi. Ti nhn ng h ch
su va ht sc ngac nhin khi thy kim ng h ch 360 met.
- Th la th nao?-Ti noi.
- Cn hoi thuyn trng N-m xem sao, - Cng-xy ngh.
- Bit tm ng ta u? Net hoi.
- Theo ti!
Ti bao Net va Cng-xy. Chung ti ra khoi phong khach.
Trong th vin chng co ai. Ti cho rng N-m ang phong hoa
tiu. Tt nht la nn ch. Chung ti quay v phong khach. Mc
cho Net Len trach oan, ti ch lng thinh. Anh ta tha h ni nong.
Tnh trang o keo dai hai mi phut. Sut thi gian y chung ti
lng nghe tng ting ng nho trong tau. Thuyn trng N-m
t nhin bc vao. Hnh nh ng ta khng nhn thy chung ti.
Ve mt N-m thng than nhin, nhng ln nay cung biu l mt
ni lo lng nht nh. N-m lng le nhn a ban, ng h ch
su, ri ly ngon tay ch mt im trn ban , ch ve Nam Bng
Dng. Ti khng mun lam phin N-m. Nhng my giy sau,
khi ng ta quay v pha ti, ti dung ngay cu ma ng ta a noi
eo bin T-rex hoi:
- Tha thuyn trng, y la mt tr ngai ngu nhin a?
- Khng, ln nay la mt trng hp rui ro.
- Co nghim trong lm khng a?
- Co th nghim trong.
Jules Verne
246
- Tau b mc can a?
- Vng.
- B mc can v...?
- Li tai thin nhin ch khng phai tai con ngi. Chung ta
khng pham mt sai lm nao trong vic iu khin con tau, nhng
chung ta khng u sc chng lai tac ng cua quy lut thng
bng. Co th i ngc lai nhng lut l cua con ngi ch khng
th chng lai nhng quy lut cua thin nhin. Thuyn trng a
chon giy phut ky quc nay trit ly! Cu tra li cua ng ta cung
chng giai ap cho ti c iu g. Ti hoi:
- Tha thuyn trng, co th bit c nguyn nhn cua
chuyn chng may nay khng a?
- Co mt tang bng ln nh trai nui b lt ngc. Khi chn
nui bng b lp nc m bao quanh, hay khi chn nui b pha v v
va cham nhiu th trong tm chuyn ln cao hn. Khi o nui bng
b lt up xung. Nguyn nhn la nh vy. Mt nui bng nao o b
lt va p manh vao tau Nau-ti-lux luc no ang di nc. Sau
o bng trn theo vo tau, nhc bng tau ln lp nc co ty trong
kem hn, khin tau b nm nghing bt ng.
- Ta co th giai phong c tau bng cach bm ht nc ra
khoi cac b cha ly lai thng bng khng a?
- ang bm y. Giao s co th thy ting may bm ang
chay. Ngai hay nhn kim ng h nay xem. No cho bit tau ang
ni ln, nhng tang bng cung ng thi ni ln theo. Nu s di
chuyn o cua tang bng khng b can lai th tnh trang cua tau se
vn nh cu. Tht vy, tau Nau-ti-lux vn b nghing v bn phai.
Tt nhin, nu tang bng ngng chuyn ng th tau se tr lai v
tr bnh thng. Nhng co g bao am rng gi y tau se khng
vp phai lp bng pha trn va b ket vao gia hai khi bng ln?
Ti suy ngh v hu qua co th xay ra trong tnh hung nay.
Thuyn trng N-m vn xem ng h. T khi tang bng b lt
xung, tau Nau-ti-lux ni ln chng nm mi met nhng vn
nghing nh cu. Thn tau bng hi chuyn ng. Tau bt nghing
dn. Nhng vt treo trn tng phong khach bt u tr v v
tr bnh thng, mt tng dn dn tr v chiu thng ng. V
hi hp, chung ti khng ai noi mt li. Mi phut tri qua.
- Chung ta ng thng lai ri! -Ti reo ln.
HAI VN DM DI AY BIN
247
- ung. -Thuyn trng N-m va noi va i v pha ca

phong khach.
- Ta co cho tau ni ln mt nc khng? -Ti hoi.
- Tt nhin. Khi nc trong cac b cha c bm ra ht th
tau Nau-ti-lux se ni ln mt bin.
N-m i ra. Mt lat sau, ti thy tau ngng ni ln. Quyt
nh o cua N-m la ung. Nu c cho tau ni ln tip th no co
th va phai phn di cua cac tang bng. V vy, tt hn ca la gi
tau khoang nc gia hai lp bng... Luc o ca s c m ra,
anh sang bn ngoai ua vao qua cac tm knh. Nh ti va noi, tau
ang gia mt lp nc, nhng hai bn, ch cach mi met, la
nhng bc tng bng dng ng. Pha trn va pha di cung co
nhng bc tng nh vy. Te ra tau Nau-ti-lux b ket vao gia
mt oan hm bng bng rng chng hai mi met va cha y
nc. Tau co th d dang thoat ra ngoai bng cach tin ln hoc lui
lai ri ln xung su hn vai trm met tm mt li ra di
ng bng. Nh kha nng phan chiu anh sang, nhng bc tng
bng ht rt manh anh en pha cua tau Nau-ti-lux vao pha trong
ng hm. ng hm trng ht nh mt mo a quy toa anh
sang mun sc choi loa. Cng anh sang t en pha chiu ra
c tng ln gp trm ln.
- ep qua chng! ep qua chng! - Cng-xy tht ln.
- ung, ep v cung! -Ti noi.
- ep tht! - Net Len noi.
- Canh ep cha tng thy, nhng no co th bt ta tra gia rt
t.
Cng-xy bng ku to lam ti bt giac quay lai.
- Cai g th? -Ti hoi.
- Nhm mt lai! ng nhn na! Va noi, Cng-xy va ly
tay che mt lai.
- Lam sao th, Cng-xy?
- Ti b mu ri!
Ti quay lai nhn tm ca knh va khng chu ni anh sang
qua gay gt. Ti hiu ra ri. Tau Nau-ti-lux bt u phong rt
nhanh v pha trc. Moi vt xung quanh va ri ch lp lanh mt
Jules Verne
248
cach hin hoa, bng bin thanh mt dai anh sang choi loa nh anh
chp. Ca knh trong phong khach a ong lai, nhng chung ti
vn ly tay che mt ng o. Phai mt luc sau mt mi lam vic
c bnh thng. Cui cung, chung ti bo tay xung.
- Thu thc la ti rt kho tin, - Cng-xy noi.
- Ti th n by gi vn cha tin! - Net noi.
- Chung ta a c ngm nhn thoa man nhng ky quan nay
cua thin nhin th khi c tr v mt t, chung ta se ngh g v
nhng luc a ang thng hai va nhng tac phm qua tm
thng do con ngi tao ra? Th gii ma con ngi ang tht
khng xng ang vi chung ta, - Cng-xy noi tip.
Nhng li o t ming Cng-xy noi ra chng to chung ti
hao hng n mc nao. Nhng ngay luc o, Net vn khng qun
gii nc lanh vao chung ti. Anh ta lc u, nhai lai:
- Th gii ma con ngi ang ! Anh ng lo, Cng-xy a.
Chung ta se chng bao gi quay v cai th gii o u. ng h
im nm gi sang. Trong giy phut y, tau Nau-ti-lux bng huc
phai mt vt g o, co le la mt tang bng. Chc y la do mt
thiu sot rt d pham phai trong vic iu khin con tau v con
ng hm nay ngn ngang a bng rt kho i. Ti ngh, thuyn
trng N-m se li dung nhng ch khuc khuyu cua ng hm
lai tau tranh nhng tr ngai. Du th nao, con ng chung ti
i cung khng th co can tr g khng vt qua c. Nhng tau
Nau-ti-lux vn phai lui lai.
- Chng le chung ta lai lui?
Cng-xy hoi.
- ung, -Ti tra li, -chc la v pha nay ng hm khng co
li ra.
- Lam th nao by gi?
- Rt n gian thi. Chung ta se quay lai va se thoat qua
hng nam. Ti va noi va c lam ra ve tin chc vao thanh cng.
Trong khi o tau vn lui lai vi tc ngay cang ln. Net noi:
- Th la b ngng tr ri.
- Nhanh hay chm my ting ng h co ngha g? -Ti tra
li.
HAI VN DM DI AY BIN
249
- C thoat khoi ch nay la tt ri! Ti i i lai lai t phong

khach sang th vin trong my phut ri ngi xung i-vng, ly
mt quyn sach va oc lt qua nh mt cai may. Mi lm phut
sau, Cng-xy n hoi ti:
- Cun sach giao s ang oc co hay khng a?
- Rt hay.
- Tt nhin, v o la sach do giao s vit ra.
- Tht ? ung la ti ang oc cun "Nhng b mt cua bin
su". Ti tht chng ng ti iu o. Ti gp sach lai ri tip tuc i
i lai lai. Net va Cng-xy ng dy, chun b i. Ti mun gi ho
lai:
- Hay khoan. Chung ta nn lai gn nhau cho ti khi thoat
khoi con ng hm nay.
- Xin tuy giao s, - Cng-xy tra li.
My ting ng h na tri qua. Ti lun a mt nhn ng
h treo trn tng phong khach. Tau Nau-ti-lux luc nao cung
su ba trm met. a ban lun lun ch hng nam, tc cua tau
la hai mi hai ly mt gi -mt tc qua mc trong khoang
khng gian hep nh th nay. Nhng thuyn trng N-m bit
rng vi va khng phai la tha, mt phut luc nay co gia tr bng
mt th ky. n tam gi hai mi nhm phut, tau lai b va cham
ln th hai, ln nay pha lai. Ti tai mt. Net va Cng-xy bc
lai ch ti. Ti nm cht tay Cng-xy. Chung ti a mt hoi
nhau. Khng noi mt li, nhng su sc hn bt c li noi nao.
ung luc o, thuyn trng N-m xut hin. Ti hoi ng ta:
- ng v pha nam cung b tc a?
- Vng. Mt tang bng b lt ngc a chn mt li ra cui
cung cua ta.
- Th la chung ta a b khoa cht?
- Vng.
Jules Verne
250
CHNG 40
THIU KHNG KH
Th la tau Nau-ti-lux a b bng vy kn sau mt. Chung ti

bin thanh tu binh cua bng! Net m manh tay xung ban Cngxy im lng, con ti th nhn N-m. Mt ng ta vn bnh than nh
xa. N-m ng, tay khoanh trc ngc. ng ta ang suy ngh.
Tau Nau-ti-lux ng yn. Cui cung N-m noi:
- Tha cac ngai, trong tnh hnh hin nay cua chung ta, co
hai cach cht. Con ngi kho hiu nay co dang ve mt giao s toan
hoc ang chng minh mt nh ly trc hoc tro cua mnh.
- Cach cht th nht la b e nat. Cach th hai la cht v
thiu khng kh. V kha nng cht oi ti khng noi ti, v d tr
lng thc trn tau chc chn se tn tai lu hn chung ta. V vy,
chung ta ch xet n hai kha nng: b e nat hay b cht ngat thi.
Ti noi:
- V kha nng cht ngat, ti thy khng co c s lo ngai v
ta co nhng b cha y khng kh.
- ung, - N-m tra li, - nhng ch u cho hai ngay. Tau a
ln xung ba mi sau ting ng h, khng kh trong tau a bt
u kho th va cn c thay i. Trong khoang hai ngay hai m
na, d tr khng kh se can.
- Nu vy th, tha thuyn trng, chung ta hay t giai
phong trc thi han o.
- Du sao chung ta cung se gng pha v bc tng bao quanh.
- V pha nao a?
- Phai thm do trc a. Ti se cho tau ha xung bc tng
bng pha di. Thuy thu cua ti se mc ln xung uc vo bng
ch mong nht.
- Co th m ca s phong khach c khng a?
HAI VN DM DI AY BIN
251
- By gi th an toan ri v tau khng chay na. Thuyn

trng N-m i ra. Nhng ting rt bao hiu la cac b cha ang
ly nc vao. Tau Nau-ti-lux t t chm xung lp bng di
su ba trm nm mi met. Ti noi:
- Cac ban, tnh hnh nghim trong, nhng ti tin vao long
dung cam va ngh lc cua cac ban.
- Tt nhin, - Net tra li, -by gi khng phai la luc ti lam
kh ngai bng nhng li ku ca phan nan va cht vn cua mnh.
Ti sn sang lam moi vic tt ca cung thoat khoi tai nan nay.
- Tt lm, ng Net a, -Ti bt tay Net. Net noi tip:
Ti xin noi thm rng ti s dung tt ca cuc chim ln lao
nhon. Nu thuyn trng cn ti giup vic g th c ra lnh. Ti
a Net ti cn phong, ni mt s thuy thu ang mc ln. Ti
bao cho N-m bit ngh cua Net va c ng ta chp thun.
Net vi mc ln va chun b xong cung mt luc vi cac thuy thu
kia... Ngay sau o, ti quay v phong khach. Ca s a c m.
Ti ng canh Cng-xy va bt u quan sat nhng tang bng
xung quanh tau. My phut sau, chung ti thy mi hai thuy thu
i ra, trong o ni bt ln thn hnh cao ln cua Net. Thuyn
trng N-m cung i vi ho. Trc khi uc bc tng bng, Nm ra lnh cho thm do am bao ung hng. Nhng mui
khoan dai bt u xoay vao bc tng bn cua ng hm. Nhng
khoan c mi lm met th mc phai mt bc tng khac. Nu
c tp trung sc vao khoan tip th tht v ch v o la nhiu lp
bng chng cht ln nhau cao hn bn trm met. N-m ra lnh
thm do lp bng di. Te ra chung ti ch cach mt nc co mi
met. By gi ch cn khoet mt l co din tch bng din tch tau
Nau-ti-lux. Ngha la mun cho tau ha c xung di ng bng
th phai khoet mt l to va ly ra khoang 6500 met khi bng. Tp
th ln bt tay ngay vao vic. Sau hai ting ng h lao ng ht
sc khn trng va bn b, Net thm mt va quay v phong khach,
Net va cac thuy thu cung lam c mt kp khac n thay th. Ti
va Cng-xy i vi kp th hai nay. Ngi ch huy la vin thuyn
pho. Ti cam thy nc lanh but, nhng cuc mt lat, ti nong
ngi ln. Ti c ng hoan toan thoai mai mc du ap sut bn
ngoai la ba mi at-mt-phe. Lam c hai ting, ti quay v
phong khach n ung va ngh ngi. Ti cam thy mt s khac
bit rt ln gia lung khng kh ti mat do bnh dng kh 95 96
cung cp vi khng kh trn tau a cha nhiu than kh. a bn
Jules Verne
252
mi tam ting ng h khng kh trn tau khng c thay i

nn cht lng a giam sut nhiu. Th ma trong mi hai ting
ng h chung ti mi boc c 600 met khi. Gia s c mi hai
ting ng h chung ti lai lam c mt khi lng cng vic nh
vy th phai mt bn ngay mi at c muc tiu ra.
- Mt bn ngay nm m na! - Ti bao Net va Cng-xy.
- Ma d tr khng kh ch u dung trong hai ngay! Net noi
thm:
- y la cha k sau khi thoat khoi cai nguc tu ang nguyn
rua nay, chung ta se con b giam ham di nhng tang bng va
cha tip xuc c vi khng kh.
Net ung. Ai co th noi trc c rng mun giai phong
hoan toan, con cn bao nhiu thi gian na? Liu chung ti co b
cht ngat trc khi tau Nau-ti-lux ni ln mt bin khng? Liu
tau co b chn vui di nm m bng bng nay cung vi tt ca
nhng g co trn tau khng. Mi e doa nay tht ang s. Nhng
ai ny u nhn thng vao no va quyt tm lam tron ngha vu cua
mnh. Nh d kin cua ti, trong mt m lai boc thm c mt
met bng na. Nhng sang hm sau, khi mc ln va bt u
bc i trong khoang nc co nhit -6o, -7o y, ti nhn thy
nhng bc tng bng hai bn bt u xch lai gn nhau. Nhng
lp nc cach xa ch ao hn bt u ong bng lai. Khi xut hin
mi e doa mi o th nhng hy vong cua chung ti se ra sao? Nu
khng ngn c nc ong bng th no se e nat thanh tau nh
e mt ming knh. Ti khng noi iu o vi nhng ngi cung i.
Th thach ho lam g? Lam ho nhut ch trong cng vic t cu gian
kh nay lam g? Nhng khi quay v tau, ti bao ngay cho thuyn
trng bit v chuyn rc ri o.
- Ti bit, - N-m tra li bng mt giong bnh than nh
trong bt c tnh hung nao, du gay go nht.
- Vng, lai thm mt mi e doa na, nhng ti cha bit se
vt qua th nao. Kha nng duy nht chung ta thoat thn la
phai hanh ng nhanh hn. Chung ta phai ti ch trc. Th
thi!...
Hm o ti cuc rt hng trong my ting ng h nn trong
ngi thy d chu. Ngoai ra, lam vic co ngha la ra khoi tau, th
khng kh ti mat do cac bnh cha trn tau cung cp, co ngha la
HAI VN DM DI AY BIN
253
xa lanh cai khng kh ngt ngat va co hai trn tau. n chiu ti

chung ti lai boc c thm mt met na. Khi quay v tau, chut
na th ti b ngat th v kh cac-bo-nic ang bao hoa trn tau. Tri
i, sao chung ti khng co trong tay mt hoa cht hp thu c kh
c o! Ti hm y, thuyn trng N-m anh cho m voi cac
bnh cha thao mt t khng kh trong lanh vao trong tau.
Khng co bin phap y, co le chung ti khng th dy c. Hm
sau, 26 thang 3, ti lai i lam vic va bt tay vao cuc met bng
th nm. Trn bng va tng bng hai bn day ln mt cach ro
rt. ung la chung se chp vao nhau trc khi tau Nau-ti-lux
thoat ra khoi ch nay. Trong giy phut, ti nga long. Chic cuc
chim suyt ri khoi tay ti. Cuc bng by gi con y ngha g nu s
ti la se b cht ngat hay b bng e nat, mt kiu hanh hnh ma
qun man r nht cung cha ngh ra? Ti cam thy mnh ang
nm trong cai mom ngoac rng cua mt quai vt sp nghin cht
hai ham rng khung khip lai. ung luc o, thuyn trng N-m
i ngang qua ch ti (ang ta cung ao bng vi anh em). Ti ch
cho N-m xem nhng bc tng cua ng hm. Bc tng bn
trai ch cach tau khng qua bn met. Thuyn trng hiu y ti va
ra hiu cho ti i theo. Chung ti quay v tau. Ti thao b ln
ra cung N-m vao phong khach. N-m noi:
- Ngai A-r-nc, cn co mt bin phap dung cam. Nu khng,
khi nc bin thanh bng, no se bam cht ly tau nh xi-mng.
- Vng, nhng bit lam th nao?
Ti tra li.
- Chao i, nu tau Nau-ti-lux cua ti co u sc chu c ap
sut nay va an toan!
- Th th sao?
Ti cha nm c y cua N-m.
- Le nao giao s khng hiu rng khi o hin tng nc
ong bng ch co li cho ta? Le nao giao s khng thy rng ban
thn vic nc ong bng se pha v ng bng ang bao vy ta? Le
nao giao s khng hiu rng no se tr thanh phng tin cu sng
ta ch khng phai la phng tin tiu dit ta?
- Tha thuyn trng, co th nh vy. Nhng du sc bn cua
tau Nau-ti-lux co ln n u, no cung khng chu ni ap sut
khung khip nh vy va se b can mong nh mt la thep.
Jules Verne
254
- Ti bit. V vy, ta khng th trng ch vao s giup cua

thin nhin ma phai trng vao chnh ta. Phai km qua trnh ong
bng lai. Chng nhng tng bng hai bn ng xch lai gn
nhau ma pha trc va pha sau tau cung ch con khng qua ba
met nc. Ngha la chung ta b nc ong bng ca bn pha.
- Nhng bnh cha trn tau con cung cp khng kh cho
chung ta th bao lu na? Thuyn trng nhn thng vao mt ti
va noi.
- n ngay kia th cac bnh cha se rng. Ti lanh ca ngi.
Trong luc o, thuyn trng N-m lng im suy tnh mt iu g.
Nhn net mt th hnh nh trong oc ng ta va thoang mt y ngh.
Nhng N-m lc u, gat bo y ngh o. Cui cung, N-m bt ra:
- Nc si!
- Nc si?
Ti ngac nhin.
- Vng. Chung ta b ket vao mt khoang khng gian tng
i han ch. Nu cac may bm trn tau lin tuc phun nc nong
th le nao nhit mi trng quanh ta khng tng ln va khng
km c qua trnh ong bng lai?
- Cn th ngay.
Ti noi dt khoat.
- Ta th xem, giao s nhe! Nhit k bn ngoai ch -7o.
Thuyn trng N-m dn ti vao phong ch bin nc ngot bng
phng phap lam bc hi. o co nhng may ct ln. Ngi ta
bm y nc vao cac may o ri dn nhit t cac may phat in
vao. My phut sau nc c un nong ti 100o va a vao may
bm. Nhit cac may phat in toa ra nong n ni nc lanh t
bin a thng vao ch qua may ct la si ln. Ba ting ng h
sau khi phun nc si, nhit k bn ngoai ch -6o. Th la nhch ln
c mt . Hai ting ng h sau, nhit k a ch -4o.
- Chung ta se thng, - Ti bao thuyn trng, a vng tin
vao thanh cng cua nhng bin phap va ap dung.
- Ti cung ngh vy, - N-m tra li, - Chung ta se khng b
e bep. Ch con s b ngat na thi. Sau mt m, nhit tng
ln -1o. Phun nc nong khng th nng nhit ln c na.
Nhng v nc bin ch ong bng -2o nn ti yn tm. Th la
HAI VN DM DI AY BIN
255
mi e doa nay se b tan. Hm sau, 27 thang ba, chung ti a boc

c sau met bng. Con phai ao bn met, mt bn mi tam
ting ng h na. V vy, khng th thay khng kh trong tau
c. Tnh hnh chung ti hm o cang ti t hn. Ngi ti nng
trnh trch khng sao chu ni. n ba gi chiu th cam giac nng
n ln ti nh cao nht. Hai ham rng b sai i v ngap qua nhiu.
Hai la phi qun quai tm chut khng kh trong lanh th,
nhng khng kh ngay cang him. Trong tnh trang kit sc, ti
nm ra, gn nh ngt i. Anh chang Cng-xy ang yu cua ti
cung co nhng triu chng au n tng t, cung chu ng
nhng ni kh tng t, nhng vn khng ri bo ti. Anh ta nm
ly tay ti ng vin. Ti con nghe ting Cng-xy th thao:
- Tri! Nu nh ti co th ngng th danh thm mt chut
khng kh cho giao s.
Mt ti rng rng khi nghe thy li Cng-xy noi. Nhng
nu nhng ngi trn tau ang trong tnh trang khng th chu
ng c, th mi khi n phin lao ng, ai ny u phn khi
mc ngay ln.
Chung ti cuc bng rt hng. Vai chung ti moi ri, hai ban
tay phng ln, nhng mt nhoc by gi chng co ngha g, nhng
vt xy xat chng ang y ti. Khng kh trong mat ua vao phi
chung ti! Chung ti th! Tuy vy, chng ai tip tuc cng vic cua
mnh di nc qua thi gian quy nh. Va ht gi la chung ti
chuyn ngay bnh cha khng kh cho ban mnh truyn sc
sng cho ho. Thuyn trng gng mu trong vic nay va la ngi
u tin phuc tung ky lut nghim ngt o. ung gi la thuyn
trng trao ngay bnh cha khng kh cho ngi khac ri quay v
con tau y kh c. Luc nao thuyn trng cung bnh than, khng
h u oai, khng mt li phan nan. Hm o, cng vic c tin
hanh ht sc khn trng. Ch con phai ao hai met bng na.
Chung ti ch cach ch bin khng b ong bng co hai met! Nhng
cac bnh cha khng kh gn nh a rng. Con lai mt t th phai
danh cho nhng ngi ang lao ng. Khng th cung cp cho tau
thm mt chut nao na! V n tau, ti a gn cht ngat. ai, m
hm o khng but nao ta xit! Sang hm sau ti va nhc u lai
va chong mt nh ngi say ru. Cac ban ti cung vy. My
thuy thu ch con th kho khe. Hm nay, chung ti a b cm tu n
ngay th sau, thuyn trng N-m cho rng cuc va xa-beng la
nhng phng tin qua chm chap nn quyt nh pha v lp bng
Jules Verne
256
con lai bng cach khac. N-m vn gi c s bnh tnh va ngh

lc cua mnh. ng ta dung sc manh tinh thn dep tan nhng
au n vt cht. N-m suy ngh, phi hp va hanh ng...
N-m ra lnh cho tau ni nn khoi lp bng va ung pha
trn cai h ln ang ao theo hnh tau. Cac b cha va c bm
u nc th tau Nau-ti-lux ha xung va lot vao ung h. Trc o,
toan th thuy thu a vao trong tau va ong tt ca cac ca ngoai.
Tau Nau-ti-lux nm trn lp bng mong mt met a b uc thung
nhiu ch. Luc o, cac voi nc cac b cha c m ht nc, hut
vao b mt trm met khi nc na, tng trong lng tau ln mt
trm tn. Chung ti ch i, nghe ngong, qun ca au n. Tuy
u nhc nh bua b, mt lat sau ti vn nghe thy ting rng rc
di thn tau. Mt bng ang ran nt. Cui cung, lp bng v hn
ra, gy nn mt ting ng c bit, ging ting mt t giy b xe
rach. Tau Nau-ti-lux bt u chm xung.
- Thoat ri!
Cng-xy khe noi vao tai ti. Ti khng con u sc tra li
na. Ti ch nm ly tay Cng-xy ri bt giac xit manh. Nh tac
ng cua trong lng ln ma tau Nau-ti-lux bt u ln xung
nc nh mt hat g o ri vao khoang khng. Lp tc toan b
in nng tp trung vao cac may bm y nc ra khoi cac b
cha. My phut sau, tau ngng ln ri bt u ni ln. Chn vt
quay nhanh n ni lam toan thn tau rung manh. Tau lao v
hng bc. Nhng tau con phai chay di bng bao lu na th
mi n ch mt ai dng khng ong bng? Mt ngay na ? Ti
se cht trc luc o mt! Ti na nm na ngi trn chic i-vng
th vin va ngat th. Mt ti bm lai, mi nht nhat, s ri loan
hoan toan v chc nng bt u. Cac bp tht mt kha nng co
bop. Ti khng nh tnh trang o keo dai my gi. Ti ch bit rng
mnh ang hp hi. Ti bng hi tnh. My hum khng kh mat lot
vao phi ti. Chng le tau a ni ln mt bin ri? Khng! o la
Net va Cng-xy, nhng ngi ban ang yu cua ti a hy sinh
thn mnh cu ti bng cach cho ti ht chut khng kh con sot
lai trong mt bnh cha! ang le mnh th, ho lai danh cho ti
trong khi chnh ho ang b ngat. Ti mun y cai bnh ra, nhng
hai ngi gi cht tay ti. Th la ti c th thoai mai trong my
phut. Ti a mt nhn ng h: mi mt gi tra. Ngha la a
sang ngay 28 thang ba. Tau Nau-ti-lux chay vi tc gh ngi
la bn mi hai ly mt gi. Thuyn trng N-m u? ng ta
HAI VN DM DI AY BIN
257
cht ri sao? Cac ban ng ta cung cht ri sao? Cn c vao ng h

ch su, chung ti ch cach mt bin hn sau mi met. Mt lp
bng mong ngn cach chung ti vi khng kh pha trn. Sao
khng th pha v c? c ch! Du th nao, tau Nau-ti-lux cung
se lam nh vy, ti cam thy th! No ha pha lai xung va ngch
mui nhon ln. Sau o no m ht tc lc lao thng ln lp bng, pha
v dn tng mang. Cui cung, tau xuyn thung c mt bin b
ong bng va dung sc nng cua mnh pha v lp bng o. Cac ca
knh c m rng, khng kh bin ua vao tau Nau-ti-lux.
Jules Verne
258
CHNG 41
T MUI HOOC N A-MA-DN
Ti khng bit v sao ti lai co mt trn boong tau. Co le Net

a vac ti ln o. Du sao ti cung ang th ht khng kh trong
lanh cua bin. Cac ban ti cung ang th ht say sa nh vy.
- Cha cha! Dng kh qua la cua quy!
Cng-xy noi.
- Tha giao s, gi th giao s ng e de g ca. Co u khng
kh cho tt ca moi ngi.
Net Len chng noi chng rng. Anh ta ch ngoac ming ra
th n ni ca mp nom thy cung phai mt tinh thn! Chung ti
lai sc rt nhanh, nhng khi quay lai, ngoai chung ti ra, ti
chng thy bong mt thuy thu nao. Ca thuyn trng na. Nhng
thuy thu ky d cua tau Nau-ti-lux ch cn chut khng kh trong tau
la u. Nhng li noi u tin cua ti la li cam n hai ngi ban
cung i. Trong nhng gi hp hi keo dai. Cng-xy va Net a c
gng cho ti sng. R n ngha nay bit ly g tra c!
- Giao s noi n chuyn n hu lam g!
Net tra li.
- Co g ang goi la n u. o la ch mt con tnh n gian.
Tnh mnh giao s quy hn chung ti nhiu. V vy cn bao v.
- Khng ung u, ng Net a, -Ti tra li.
- Khng co g cao quy hn tm long tt va cao thng nh
tm long cua ng!
- Giao s qua khach kh!
Net ngng nghu.
- Ca anh na, Cng-xy a, anh cung rt mt.
HAI VN DM DI AY BIN
259
- Khng a, khng mt lm u a. Thu thc, ti cung thiu

chut t khng kh, nhng ti a quen ri. Hn na, ti thy giao s
b ngt nn ban thn ti cung chng mun th na. Ti ht sc
xuc ng.
- Cac ban, t nay chung ta mai mai gn bo vi nhau. i vi
ti, cac ban co y u quyn han...
- Va ti se s dung quyn o, - Net ngt li ti.
- y y!
Cng-xy noi.
- ung, - Net noi tip, - ti se s dung quyn mang giao s i
theo, khi ti ri bo cai tau Nau-ti-lux quy quai nay.
- Thc ra, chung ta chng ang i theo mt chiu hng tt
la g, - Cng-xy noi.
- ung vy, - Ti tra li, - chung ta ang hng v mt tri,
ma mt tri y la phng bc.
- Nhng vn la ch tau se chay v ai Ty Dng hay
Thai Bnh Dng, noi khac i la se chay n mt vung bin co
nhiu tau qua lai hay hoang vng, - Net noi.
Ti khng giai ap c cu hoi o. Ban thn ti cung s
thuyn trng N-m se a chung ti v Thai Bnh Dng nm
gia b bin chu My va chu a. Ti o, ng ta se kt thuc chuyn
i vong quanh th gii cua mnh va se quay v nhng vung bin,
ni tau Nau-ti-lux c c lp, t do nht. Nhng nu tau quay
lai Thai Bnh Dng, xa min t co ngi th k hoach cua Net
se ra sao? Mt thi gian ngn na chung ti se c bit chnh xac
v iu nay. Tau chay rt nhanh, vt qua vong Nam cc ri
hng v mui Hooc. Bay gi ti 31 thang ba, tau chay ngang qua
im cc nam cua chu My. Ti y, tt ca nhng gian kh va
qua cua chung ti a b qun i. Chung ti ch ngh n tng lai.
Thuyn trng N-m khng xut hin trn boong tau cung nh
trong phong khach. Vin thuyn pho hng ngay anh du trn
ban ban cu, giup ti theo doi chnh xac ng i cua tau. Ti
hm o, ti rt sung sng khi thy tau ang re song ai Ty
Dng ma chay v hng bc. Ti bao cho Net va Cng-xy bit
kt qua quan sat cua ti.
- Rt tt, - Net noi, -nhng tau chay v u?
Jules Verne
260
- Cai o th ti chu, ng Net a.

- Bit u sau chuyn i Nam cc, thuyn trng chng cho
tau chay ln Bc cc ri quay v Thai Bnh Dng qua cai eo bin
ty bc gm ghic y?
- Bit ng ta th nao ma noi trc!
Cng-xy tra li.
- Thi k ng ta, - Net noi, -chung ta se chun trc.
- Du sao, - Cng-xy noi thm, -thuyn trng N-m cung la
mt ngi chn chnh, va chung ta se khng phai n hn g v a
quen vi ng ta.
- c bit la khi phai chia tay vi ng ta!
Net noi. Hm sau mung 1 thang 4, mi hai gi kem my
phut tau ni ln mt bin. Chung ti thy pha ty co b bin. o
la min t La. S d nhng ngi i bin goi nh vy la v ho
thy nhiu khoi t nhng tup lu cua th dn bc ln. t La la
mt nhom ao trai ra trong khoang ba mi dm chiu dai va hai
mi dm chiu ngang, gia 53o va 56o v nam, gia 67o50' va
77o15' kinh ty. B bin co ve thp, nhng pha xa sng sng
nhng ngon nui ln. Ti phn bit c ca ngon Xac-mi-en-t nhon
hot. Net cho ti bit la tuy theo nh nui co b my che phu hay
khng ma ngi ta d oan c thi tit xu hay tt.
- Tht la mt phong vu biu tuyt vi.
Ti nhn xet.
- Vng, o la phong vu biu t nhin. No cha la di ti ln
nao khi tau chay qua eo Ma-gien-lng.
ung luc o, nh nui Xac-mi-en-t ni ln trn nn tri, bao
trc thi tit tt. Tau Nau-ti-lux ln xung ri tin n gn b,
nhng ch chay doc theo b co my hai ly. n chiu ti, tau a ti
gn nhom ao Phn-clen. Sm hm sau, ti nhn thy nhng ngon
nui trn nhom ao nay. Bin y khng su lm. Li trn tau
tha xung ly c my loai tao c bit. Tng an ngng tri va
vt tri bay n b bin. Th la ba n tra trn tau lai c cai
thin. Ti ngm nhn nhiu loai sa rt ep mt va mun gi lai
my tiu ban cua nhng ng vt hnh cy nay, nhng tic la
ngoai mi trng nc bin, chung se b phn huy nhanh chong.
Khi nhng ngon nui cui cung cua ao Phn-clen khut sau chn
HAI VN DM DI AY BIN
261
tri, tau Nau-ti-lux ln xung su hai mi, hai nhm met ri

chay doc b bin Nam My. Thuyn trng N-m vn khng xut
hin. Ti mung 3 thang 4, tau vn chay doc b bin Pa-ta-g-ni-a.
Cui cung, tau vt qua vung ca sng La Pla-ta, ri ngay mung 4
thang 4 th chay ngang U-ru-guay, nhng cach b bin nm mi
hai ly. Tau ln theo b bin ngon ngoeo ky d cua Nam My
nhng vn hng v pha bc. Th la t khi t chn ln tau Nauti-lux bin Nht Ban, chung ti a i c mt van sau ngan
dm. n 11 gi tra, tau vt qua ch tuyn nam ri chay ngang
qua mui Phri- ra khi. Thuyn trng N-m khng a quang b
bin Bra-xin co ngi nay nn cho tau phong nhanh vun vut
khin Net rt bc mnh. Chng mt chu ca nao, chng mt con
chim nao theo kp tau, va tt ca nhng ky quan cua vung bin nay
u ch lt qua chung ti. Tau phong nhanh nh vy my ngay
lin. Chiu mung 9 thang 4, chung ti nhn thy im cc ng
cua Nam My la mui Xanh-rc. Nhng tau Nau-ti-lux lai chay v
pha khac va ln xung lp nc su nht cua long chao nm gia
mui t o va day nui Xi-e-ra L-n trn b bin chu Phi. Di
ay long chao o ni ln my ngon nui t im thm cho canh vt
bin su. Ti noi vy chu yu la da vao nhng ban do chnh
tay thuyn trng N-m ve va cn c vao nhng quan sat ring
cua ng ta. Sut hai ngay tau bng qua quang bin su vng lng
o. Nhng ngay 11 thang t tau bng ni ln, chung ti trng thy
b mt vung bin ln do ca sng A-ma-dn tao nn. Con sng nay
vao bin mt khi nc ln n ni nc bin b nhat i trong
khoang nhiu dm. Tau vt xch ao. Cach chung ti hai mi
hai ly v pha ty la Guy-an thuc Phap, ni chung ti co th tm
c ni nng nau. Nhng gio ang thi manh lam ni ln nhng
t song cn hung d. Vi mt chic xung mong manh th sao co
th bi ti b c! Net Len hiu ro c iu o nn khng a
ng g n chuyn chay trn ca. Con ti th cung l i chng noi
mt li v nhng k hoach cua Net, s anh ta se lam nhng vic
liu lnh chc chn se a ti tht bai. Ti c n bu y u v
s tr hoan o bng cng vic nghin cu khoa hoc rt thu v. Hai
ngay va qua, 11, 12 thang 4, tau Nau-ti-lux khng ln xung.
Chic xung con a em v tau u loai ng vt, hnh cy, ca va bo
sat. Co ln mt con ca ui rt det b mc li. Con ca nay tron va
det n ni nu cht ui th no se ging ht mt cai a. No cn
nng hai mi ki-l-gam, di trng, trn hi o co xen nhng
chm xanh thm ln, da nhn. Khi t no ln boong no quy
Jules Verne
262
manh hong thoat xung bin, nhng Cng-xy rt quy con ca ui

o nn nhao ti. Ti cha kp ngn lai th hai tay anh ta a nm
ly con ca. Cng-xy tc khc b t lit, nga b chng va la to goi
ti:
- Giao s! Giao s cu ti vi! Ti va Net nng anh ta dy ri
xoa bop cho. Cng-xy va tnh dy th ming a lp bp:
- Lp co sun, b ca mp co mang di ng, ho ca ui, ging ca
ui in.
- ung la ca ui in, anh ban a. Chnh no a lam anh au
y.
- Tha giao s, ngai co th tin la ti se tra mi thu nay.
- Tra thu bng cach g?
- Bng cach n tht no!
Anh ta tht con ca to ngay chiu ti hm o nhng ch n qua
loa cho ha gin v noi thc, tht no cng nh giay. Ngay 12
thang 4, tau Nau-ti-lux n gn Guy-an thuc Ha Lan, cach ca
sng Ma-r-ni khng xa. y co my nhom bo bin. Nhng con
vt ep e, hin lanh nay dai sau, bay met, nng bn tn. Thin
nhin a danh cho loai bo bin nay mt vai tro quan trong. Cung
nh hai cu, bo bin tm thc n nhng ng co ngm, do o
chung don sanh nhng ng co cht y ca nhng con sng nhit
i. Ti noi thm:
- Cac ban co bit, t khi con ngi tiu dit gn ht ging vt
co ch nay th xay ra chuyn g khng? Hin nay co cht ng lai b
thi ra, lam nhim khng kh. Khng kh b nhim gy ra
bnh st vang la mt tai hoa cho t nc nay. Bnh st t do
hoanh hanh t ca sng Ri- La-pla n eo Phlo-ri-a. Tuy thuy
thu tau Nau-ti-lux khng dam coi thng iu nay, nhng ho vn
ha sau chu bo bin. Bp n qua la ang rt cn d tr tht ti,
ma tht bo bin th ngon tuyt, ngon hn tht bo nha nhiu. Cuc
sn bo bin chng co g thu v. Chung c ngi ta git ma
khng chng lai. Th la my tn tht c sy kh ri a vao
kho thc phm trong tau. Cung hm o, chic thuyn con tha li
bt c mt s ca bam, mt loai ca u co mt cai "a" bu duc.
Cai "a" nay gm nhng ban sun nm ngang di ng, co kha nng
tao nn gia nhng ban sun nay mt khoang chn khng giup no
bam vao cac vt khac nh mt ng giac. Khi vic bt ca a kt
HAI VN DM DI AY BIN
263
thuc, tau Nau-ti-lux tin lai gn b. y co my con rua bin

ang ngu bp bnh trn mt nc. Bt ging rua nay rt kho v
chung rt thnh va co mai rt cng. Nhng nu dung ca bam th co
th bt d dang. Loai ca bam nay thc la nhng li cu sng.
Thuy thu trn tau buc vao ui ca mt cai vong rng ca
bi c thoai mai. Chic vong nay c buc vao thuyn bng
mt oan thng dai. c tha xung bin, ca bam lin bi n
bam cht ly mai rua. Chung bam cht n ni tha b v nat ra
ch khng chu bung tha con mi. Sau o, ca c keo v thuyn,
kem theo nhng chu rua b chung bam. Th la chung ti tom c
my chu rua dai mt met, nng ti hai ta. Mai rua c phu nhiu
lp sng mong, trong sut, mau nu xam, m trng va vang, la
vt rt him. Ngoai ra, tht rua bin cung ngon nh rua thng.
Ti y, chung ti kt thuc nhng ngay gn vung bin A-ma-dn
va ngay m y tau Nau-ti-lux ra khi.
Jules Verne
264
CHNG 42
BACH TUC
Tau Nau-ti-lux ti b bin chu My a my ngay. Ro rang la

no khng mun vao vnh Mch-xch va vung ao ng-ti. Vung
bin nay rai rac nhiu ao va co nhiu tau be qua lai nn thuyn
trng N-m khng thch. Ngay 16 thang 4, chung ti lam quen
vi ao Gua--lup va Mac-ti-nch, nhng khoang cach ba
mi hai ly. Trc y Net Len nh thc hin y cua mnh
vnh Mch-xch bng cach nhay thng ln b hoc bng cach bi
n mt chic tau nao o trong s tau thuyn chay con thoi gia
cac ao. Trc tnh hnh nay, Net ht sc tht vong. Cuc chay
trn cua chung ti hoan toan co th thc hin c nu Net b mt
chim c chic xung trn tau. Nhng gia bin khi nay th
con noi chi n chuyn y! Net Len, Cng-xy va ti trao i y kin
kha lu vi nhau v vn nay. Chung ti b cm tu trn tau Nauti-lux a c na nm. Trong thi gian y, chung ti a vt mt
van bay ngan dm va, nh Net noi, cha bit bao gi mi kt thuc
chuyn i nay. Cui cung, Net yu cu ti hoi thng thuyn trng
N-m ln na xem ng ta co y nh giam gi chung ti vnh vin
khng. Bin phap nay ti khng tan thanh lm.
Theo ti, lam nh vy se khng at c muc ch. Khng
th trng ch g N-m, moi s u tuy thuc chung ti. Hn
na, N-m cang ngay cang trm lng, xa lanh chung ti va khng
nim n nh trc. ng ta mun tranh mt ti. Trc kia, N-m
vui ve giai thch cho ti v nhng ky quan di bin. Gi y, ng
ta mc ti lam vic mt mnh va khng lui ti phong khach
na. Tm t N-m co g thay i? Va v sao thay i? Ti t thy
mnh chng co g ang trach. Co le s co mt cua chung ti trn
tau a lam N-m phin long? Nhng ti cung khng hy vong mt
ngi nh N-m co th tra lai t do cho chung ti. V vy, ti xin
Net cho ti th gi suy ngh chn chn trc khi hanh ng. Nu
vic ti lam khng em lai kt qua g th se khin cho N-m nghi
HAI VN DM DI AY BIN
265
ng, tnh hnh cua chung ti se xu i va co hai cho k hoach cua

chnh Net. Ly c sc khoe b sut kem ti thy cung khng n.
Nu khng k trng hp b th thach gay go Nam cc th Cngxy, Net va ti cha bao gi khoe manh, d chu nh by gi. n
ung y u, th ht khng kh trong lanh, sinh hoat iu a
loai tr kha nng m au. Ti hiu ro tnh cht u vit cua kiu
sng nh th nay i vi con ngi a vt bo khng thng tic
nhng ky nim v mt t, c bit la i vi mt ngi nh
thuyn trng N-m coi tau Nau-ti-lux la nha, cho tau chay i
khp ni theo y mun va vn ti muc ch cua mnh bng nhng
con ng ch ring mnh bit. Nhng chung ti th khng ct t
quan h vi nhn loai. V phn ti, ti khng mun mang theo
xung m nhng cng trnh rt mi la va ky thu cua mnh. ung
la gi y ti co quyn vit mt cun sach thc s v bin ca va ti
mun cun sach o c xut ban cang sm cang tt. ngay y
thi, trong vung ao ng-ti nay, ch di mt bin mi met, nhn
qua ca phong khach, ti a thy c bit bao tac phm ky diu
cua thin nhin!... Tau Nau-ti-lux ln xung su hai, ba ngan met
va ngay 20 thang 4 lai ln cach mt bin mt ngan nm trm met.
Gn chung ti nht la qun ao Lu-cai. T ay bin ni ln nhng
mom a ln dng ng, phu y nhng loai tao khng l... Khoang
11 gi tra, Net Len lu y ti gia am tao o co mt con vt g o
rt ang s. Ti noi:
- ung, y co nhiu hang thch hp vi bach tuc. Nu co
gp nhng quai vt o y, ti cung chng ngac nhin chut nao.
- Co g ma goi la quai vt?
Cng-xy thc mc.
- Khng, - Ti tra li, - o la loai bach tuc ln. Nhng chc
ng ban Net cua chung ta trng lm, ti chng thy g ca.
- Tht tic, - Cng-xy noi, - ti mun c nhn tn mt mt
con thuc loai y. Ngi ta k rng chung co th keo ca mt chic
tau xung ay bin. Net phan i:
- Ti khng bao gi tin rng trn i nay lai co mt ging vt
nh vy.
- Sao lai khng?
Cng-xy cai.
Jules Verne
266
- Khng th phu nhn rng trong s bach tuc co nhng con

rt ln tuy khng bng ca voi, - Ti noi.
- Anh em dn chai thng gp nhng con bach tuc hn mt
met tam. Vin bao tang T-ri-et va Mng-pe-li- con gi c
nhng b xng bach tuc dai hai met. Theo tnh toan cua cac nha
t nhin hoc th bach tuc dai hai met phai co voi dai hai mi bay
met. Th la u khung khip lm ri!
- Th by gi ngi ta con bt c nhng con to nh vy
na khng?
Net hoi.
- Du khng bt c, nhng dn anh ca vn gp lun. Mt
ng ban ti la Thuyn trng Pn Bt Ha-vr nhiu ln cam
oan vi ti rng ng ta a thy nhng quai vt o n Dng.
Nhng trng hp ky la nht khin ta khng th nghi ng g v s
tn tai cua loai bach tuc nay, a xay ra cach y my nm.
- Trng hp o th nao?
Net hoi.
- Nm 1861, v pha ty bc T-n-rp, cung khoang v
nay, thuy thu tau A-lch-tn phat hin ra mt con bach tuc khng
l ang bi cung tuyn ng. Thuyn trng Bu-ghe cho tau chay
sat con vt va dung cac loai sung bn nhng v hiu v lao nhon va
an u xuyn qua thn bach tuc nh qua mt khi tht ng.
Sau my ln tht bai, canh thuy thu ben dung thong long bt.
Thong long mc vao thn bach tuc nhng ti vy ui mi tht
lai c. Luc o, moi ngi c sc keo con vt ln tau nhng no
nng qua n ni ui bach tuc b t ra. Th la no ln xung
bin mt.
- Th no dai bao nhiu?- Net hoi.
- Co phai chng sau met khng? - Cng-xy hoi. Anh ta ng
bn ca s va nhn vao cac hc a.
- ung vy. - Ti tra li. Cng-xy hoi tip:
- Co phai trn u no co tam voi, ngo ngoay trong nc bin
nh mt by rn khng?
- ung vy, Cng-xy a.
HAI VN DM DI AY BIN
267
- Co phai hai ham cua no rt ging mo vet, nhng ln hn

nhiu khng?
- Rt ung.
- Th th, tha giao s, co phai no kia khng a? Ti nhn
Cng-xy, con Net Len th lao n ca s.
- Con vt khung khip qua! - Net la ln.
Ti cung a mt nhn qua ca va bt giac lui lai. Trc
mt ti, mt quai vt ng bi ti. o la mt con bach tuc dai
chng tam met. No bi lui rt nhanh v pha tau. Mt no mau
xanh xam nhn thng khng ng y. Tam canh tay, hay ung
hn, tam chn t u moc ra dai gp i thn va lun lun un
cong. Nhn thy ro hai trm ri cai giac pha trong voi. Hai
ham rng bach tuc ging cai mo vet bng sng, lun lun m ra
khep lai. Li no cung bng cht sng co my ham rng nhon,
rung ln bn bt mi khi tho ra khoi mm. Thn no hnh thoi
phnh gia, la mt khi tht nng chng hai mi, hm nhm
tn. Mau sc no thay i rt nhanh t mau xam ch sang mau nu
o. V sao con bach tuc tc gin? Hn la v s xut hin cua tau
Nau-ti-lux to ln hn no va v voi cung nh hai ham rng cua no
chng lam nn chuyn g... c gp mt con bach tuc nh th
nay i vi ti tht la dp may him co, nn ti khng mun bo l
c hi nghin cu no cn ke. Ti c nen s s hai ma cm but ch
ve no.
- Co le y chnh la con bach tuc ma tau A-lch-tn a gp?
Cng-xy hoi.
- Khng, - Net tra li, -con nay con nguyn ven, con con kia
a mt ui.
- Khng phai th u, -Ti phan i.
- Voi va ui bach tuc co kha nng moc lai. Trong bay nm,
con bach tuc ma tau A-lch-tn gp tt nhin co kha nng moc
mt cai ui mi. bn phai ca s xut hin bay con bach tuc
na. Chung bi theo tau. Ti nghe ting chung ly mo m chan
chat vao vo tau. Chung ti c mt phen v cung khoai ch. Ti
tip tuc ve. Lu quai vt bam sat con tau n ni dng nh chung
ng yn tai ch va giup ti ve chung trc tip trn tm knh
ca. Hn na, con tau ch chay tc va phai. Tau Nau-ti-lux
bng dng lai, toan thn tau rung ln.
Jules Verne
268
- Chng le chung ta lai vp phai cai g?

Ti hoi. Net tra li:
- Du co vp phai cai g, ta cung khng ngai v tau ang
ch nc trong. ung la tau ang ch nc trong, nhng ng
yn khng nhuc nhch. Chn vt khng quay na ri. Mt phut tri
qua. Thuyn trng N-m va vin thuyn pho bc vao phong
khach. a my hm nay ti khng gp N-m. ng ta khng noi
chuyn vi chung ti, co le chng nhn thy chung ti na. ng ta
bc ti ca s, nhn lu bach tuc ri noi my cu vi thuyn pho.
ng nay i ra. Ca s lp tc ong lai. en trn trn bt sang. Ti
n ch N-m.
- Tht la mt "b su tp" bach tuc thu v.
Ti noi.
- Vng, tha nha t nhin hoc, gi y chung ta sp giap
chin vi chung. Ti hoang mang nhn N-m. Ti cho rng mnh
khng hiu y ng ta.
- Giap chin a?
Ti hoi lai.
- Vng. Chn vt a ngng quay. Ti oan rng ham rng
bng sng cua mt con bach tuc a mc vao canh chn vt lam
tau khng chay c na.
- Th ngai nh lam th nao?
- Cho tau ni ln mt nc ri tiu dit sach lu quy nay.
- Kho y.
- ung la kho. Nhng vin an co in khi xuyn vao thn
bach tuc mm khng th n c v khng gp u sc can. Nhng
ta se tin cng bng ru.
- Va bng dao nhon, tha ngai thuyn trng, - Net b sung,
-nu ngai khng t chi s giup cua ti.
- Xin ng y vi ng.
- Chung ti cung se giup ngai mt tay, -Ti noi ri cung i vi
N-m n cu thang trung tm. o a tp hp chng hai mi
ngi cm ru sn sang chin u. Net cm ly dao nhon, con ti
va Cng-xy th dung ru. Tau Nau-ti-lux a ni ln mt nc. Mt
HAI VN DM DI AY BIN
269
thuy thu va vn -cu ra th np tau a bt ln rt manh, ro rang

la do sc hut cua mt con bach tuc nao o. Lp tc mt cai voi dai
trn xung di thang nh mt con rn, con hai chuc voi na
th ngon ngoeo pha trn. Thuyn trng N-m ly ru cht
t phng cai voi khung khip o khin no ln xung. Trong khi
chung ti c m ng ln boong th hai cai voi khac lao ti mt
thuy thu ng trc N-m ri nhc bng anh ta ln. Thuyn
trng va ku va nhay vot ra ngoai. Chung ti vi lao theo.
Canh tng tht ang s! Ngi thuy thu khn kh b voi bach
tuc qun cht, ang chi vi trn khng. Anh ta b nghet th, ku
ln:
Cu ti vi! Cu ti vi!" Anh ta ku bng ting Phap khin
ti sng st. Trn tau co mt ng bao cua ti va co le khng phai
la ngi duy nht! Ting ku xe rut xe gan o ti se con nghe
thy sut i. Ngi xu s ang ngc ngoai. Ai co th ging anh
ta ra khoi cai voi bach tuc by gi?
Nhng N-m a xng n va cht t lun cai voi. Vin
thuyn pho, cac thuy thu va ba ngi chung ti cung dung vu kh
chin u quyt lit vi nhng con bach tuc khac ang bo trn
thanh tau. Tht la khung khip! Co luc ti tng ngi b nan sp
c cu thoat khoi sc hut cua voi bach tuc. Con quai vt co tam
voi th bay voi a b cht t. Cai voi con lai vn qun cht ngi
thuy thu va ngoe nguy trn khng. Khi N-m va vin thuyn
pho va lao ti th quai vt lin phun ra mt cht long mau en.
Chung ti lp tc b ti tm mt mui chng nhn thy g. Khi am
"my" en tan i th quai vt a bin mt, mang theo ca ngi
ng hng xu s cua ti! Chung ti xng n lu bach tuc. Ai
ny u si suc cm thu! Trn boong tau va thanh tau co
mi, mi hai con. Chung b chem t ra tng oan va qun quai
trong mau o va "mc" en. Net Len phong lao nhon vao nhng
cai mt xanh xam cua lu quai vt, ln nao cung trung ch. Tuy
vy, khi anh ban dung cam cua ti cha kp quay lai th a b mt
i thu dung voi qut nga. Cai mo ang s cua quai vt a ha hc
ra pha trn Net. Ti lao ti cu anh ta. Nhng N-m a n
trc ti. Li ru cua N-m cm php vao mm quai vt. Net
thoat cht lin ng dy va phong ngp mui lao vao tim ke thu.
- Ti co bn phn tra n ng!
- N-m bao Net. Net ch nghing mnh ap lai. Cuc chin
u keo dai mi lm phut. Lu bach tuc chin bai, phn b cht,
Jules Verne
270
phn b thng, cui cung phai bo chin trng ma ln xung bin

su. Thuyn trng N-m, mnh nhum y mau, ng lng
ngi bn chic en pha ma nhn xung bin ca va nut mt mt
ngi ng hng cua mnh. Mt N-m a l.
HAI VN DM DI AY BIN
271
CHNG 43
DONG BIN GN-XT-RIM
Chung ti khng ai qun c s kin hai hung ngay 20

thang 4. Khi thut lai, ti vn cam thy ht sc xuc ng. Chuyn
vit xong, ti oc lai ri oc cho Cng-xy va Net nghe. Ho thy ti
a thut lai s kin mt cach chnh xac nhng cha sinh ng
lm. Nh trn a noi, thuyn trng N-m va nhn xung bin
va khoc. Ni au kh cua N-m tht v han. K t khi chung ti
co mt trn tau Nau-ti-lux, y la ngi ng ch th hai cua ng
ta b cht. Va cht mt cach bi tham! Cht ma khng c an ngh
gia nhng ng ch cua mnh trong ngha trang san h. V phn
ti, ti t tng khuc rut khi nghe thy ting ku tuyt vong tht
ra t ming ngi thuy thu xu s gia trn chin u quyt lit.
Ngi Phap bt hanh o a qun mt th ng vn dung trn tau
ma tr v vi ting me e, ting qu hng, dung no ku cu
ln cui cung, nhng v hiu!... Thuyn trng N-m tr v
phong ring. Ti khng gp ng ta sut thi gian sau o. Nhng
cn c vao cach i ng cua con tau ma thuyn trng N-m la
linh hn, th co th oan c rng N-m a bun ba, tht vong
va do d nh th nao khi ngi mt mnh trong phong ring. Tau
Nau-ti-lux khi chay ti, khi chay lui, chng theo hng nao nht
nh. No bp bnh theo song nh mt xac cht. Chn vt a c
lau ra sach, nhng gn nh khng hoat ng na. Thuyn trng
N-m lai tau chng co chu nh g. ng ta khng u sc i khoi
ni din ra trn chin u va ri, i khoi vung bin a nut sng
ngi ban cua mnh! Mi ngay a tri qua nh vy.
Cui cung, ngay 1 thang 5, tau Nau-ti-lux hng hn v pha
bc nh cu va chay ngang qua nhom ao Lu-cai. Tau xui theo
mt dong bin ln nht co ranh gii ring, co cac loai ca va nhit
ring. Ti mun noi v dong bin Gn-xt-rim. o la mt con
sng tht s, nhng chay gia ai Ty Dng. Nc sng cung
mn, thm ch mn hn nc bin chung quanh. su trung
Jules Verne
272
bnh cua no la chn trm met, rng trung bnh sau mi hai ly.
i ch, nc chay nhanh 4 ki-l-met mt gi. Lng nc dong
bin nay c nh hn cac dong sng khac trn trai t nhiu. Dong
bin Gn-xt-rim bt ngun thc s t vnh Gat-xcn. y nc
bin c si m mt chut ri chay v pha nam, doc b bin chu
Phi xch ao. Sau khi c mt tri chu Phi hun nong, no chay
ngang qua ai Ty Dng, ti mui Xanh Rc b bin Bra-xin ri
chia thanh nhanh. Mt b phn cua no hng v nhom ao ng-ti
va lai c hun nong. y, hnh nh c thin nhin trao cho
chc nng cn bng nhit , dong Gn-xt-rim hoa nc bin
nhit i vi nc bin min bc. c mt tri vnh Mch-xch
t nong, dong Gn-xt-rim ngc ln pha bc ti b bin Niu
Phao-len Bc My. y do tac ng cua dong nc lanh ai
dng, n kinh tuyn 43, dong bin chia thanh hai nhanh. Mt
nhanh chu tac ng cua tn phong ty-bc, tr lai vnh Gat-xcn
va nhom ao A-xo. Nhanh kia si m b bin Ai-len va Na-uy ri
chay ti Spit-bec, ni nhit ha xung ti 4o nhng vn u tao
nn mt vung bin khng b ong bng.
Tau Nau-ti-lux c theo dong bin y ma i. Ra khoi eo Baha-ma rng mi bn dm va su ba trm nm mi met, dong
Gn-xt-rim chay vi tc tam ki-l-met mt gi. Cang ln pha
bc, tc no cang giam. Mong sao dong bin gi vng mai c
s iu hoa nay. Nu luc nao o, Gn-t-rim thay i tc va
hng chay, nh ngi ta d kin, th kh hu cac nc chu R u
se b lay chuyn rt manh, gy nn nhng hu qua khng th
lng trc c... Dong bin chay manh cun theo ca mt th gii
sinh vt phong phu. Ban m nc y lp lanh ln tinh co th
sanh c vi anh sang en pha trn tau. Ngay 8 thang 5, tau
chay ngang qua mui Gat-te-rax v Bc Ca-r-li-na. n y
dong Gn-xt-rim rng ti bay nhm hai ly, su hai trm mi
met. Tau Nau-ti-lux chay khng co phng hng ro rt. Trn tau
chng co ai canh gac. Phai thy rng trong iu kin nay co th
chay trn c. B bin co ngi la ni nng nau rt thun li.
Bin luc nao cung co tau be qua lai. Co th hy vong la se c ho
cu. Tt ca nhng im o la iu kin tt, mc du tau Nau-ti-lux
con cach b bin nc My ba mi hai ly.
Nhng mt im khac rt ang bun, a bac bo hoan toan k
hoach cua Net. Thi tit rt xu. Tau Nau-ti-lux ang n gn
vung b bin rt hay co bao, ni chnh dong Gn-xt-rim san sinh
HAI VN DM DI AY BIN
273
ra gio xoay va voi rng nc. Dung chic thuyn con nay ma lao
vao vung bin ng th co ngha la cm chc cai cht trong tay.
Net cung ng y nh vy. Ngay hm o, anh ta bao ti:
- Tha giao s, a n luc chm dt tnh trang nay. Ti
mun hanh ng cng khai. ng N-m cua ngai cho tau chay xa
t lin v hng pha bc. Ti xin tuyn b vi ngai rng ti a
xin u cai t Nam cc va se khng bao gi theo ng ta i Bc cc
ca!
- Bit lam th nao, ha ng Net, mt khi vic chay trn khng
th thc hin c?
- Ti vn gi y kin cua ti. Ta phai noi chuyn vi thuyn
trng. Ngai khng mun noi chuyn vi ng ta khi tau vung
bin nc ngai. Nay tau ang vung bin T quc ti. Ti ch co
mt y ngh: my hm na tau se chay ngang Ty Xct-len; gn Niu
Phao-len co mt vung bin ln, ni con sng Xanh L-ranh vao.
Sng nay la sng cua ti, sng cua thanh ph qu hng ti. Ch
cn ngh vy la mau a dn ln mt ti va ti a thy nga ngay
kho chu. Giao s bit khng, tha ti m u xung bin con hn
la lai tau nay! y mai ti se cht mt! Ro rang Net khng th
chu ng c hn na. Cai ban cht hao han cua anh ta khng
thch nghi c vi canh tu tung lu nh vy. Ve mt Net ngay
cang u su hn. Ti cung thng cam vi ni au kh cua Net v
chnh ti cung nh qu hng t nc da dit. a bay thang nay
chung ti chng bit tin tc g v mt t ca. Ngoai ra, s lanh
nhat cua thuyn trng N-m, s thay i tnh tnh cua ng ta,
nht la sau m chin u vi bach tuc, s im lng cua ng ta tt ca nhng cai o khin ti nhn thy s vt khac hn trc.
Phai la ngi nh Cng-xy mi sng ni trong mi trng ung
ra ch danh ring cho ca voi va cac ng vt khac cua bin su.
- Th nao giao s?
Net Len hoi v khng thy ti tra li.
- ng mun ti hoi thuyn trng N-m xem ng ta nh x
s vi chung ta th nao, phai khng?
- Vng.
- Mc du N-m a to y ro rang ri?
- Vng, ti mun xac nh iu o ln cui cung. Nu ngai
mun, ngai co th ch noi v ti, nhn danh ca nhn ti.
Jules Verne
274
- Nhng ti rt t gp N-m. Thm ch ng ta tranh mt ti.

- Th th cang cn gp.
- Ti se noi chuyn vi N-m, ng Net a.
- Bao gi noi?- Net hoi gng.
- Khi nao gp se noi.
- Ngai A-r-nc, th ngai mun ti n gp N-m a?
- Khng, ng c ti. Ngay mai...
- Ngay hm nay!
- c. Ti se gp N-m hm nay,
Ti tra li Net v cam thy nu anh ta trc tip lam vic
nay th se hong bet. Ti ngi lai mt mnh. Mt khi vn c
t ra, ti mun giai quyt dt khoat ngay. Ti tr v phong ring
va nghe thy ting chn bc trong phong thuyn trng. Khng
nn l c hi gp ng ta. Ti go ca. Khng co ting tra li. Ti
lai go va vn qua m ca. Ca m ra. Ti vao. Trong phong ch co
mt mnh thuyn trng. ng ta khng nghe thy ti vao v mai
cm cui trn ban. Ti n gn, N-m vi ngng u ln, nhu may
va noi kha gay gt:
- Ngai y a? Ngai mun g?
- Tha thuyn trng. Ti mun noi chuyn vi ngai.
- Nhng ti ang bn vic. Ti ngai c t do mt mnh,
chng le ti khng c hng cai t do o sao? Cuc gp g nay
chng co g ang phn khi lm. Nhng ti quyt nghe cho ht
co th noi c ht. Ti lanh lung tra li:
- Tha thuyn trng, ti mun tha vi ngai mt chuyn
khng th tr hoan c.
- Chuyn g vy?
N-m hoi mt cach chm bim.
- Ngai va tm ra mt iu g ma trc y ti cha bit?
Hay bin ca va l ra cho ngai nhng b mt mi? Chung ti kho
noi chuyn vi nhau qua! Nhng ti cha kp tra li th N-m a
ch cho ti tp ban thao ang m ra trc mt ri noi mt cach
trang trong:
HAI VN DM DI AY BIN
275
- Ngai A-r-nc, y la ban thao a dch ra my th ting.

No gm co ban thng bao tom tt v nhng cng trnh nghin cu
bin cua ti, may ra se khng mt i theo ti. Ban thao nay kem
theo chuyn cuc i ti, se c t trong mt cai may khng
chm c. Ai la ngi sng sot cui cung trn tau nay se nem may
xung bin no t do tri theo song. Tn tui con ngi nay ?
Tiu s na ? Ngha la co luc nao o, b mt cua N-m se c
sang to? Nhng trong gi phut nay, iu o i vi ti ch la mt
phng tin tin ti cu chuyn mun noi. Ti tra li:
- Tha thuyn trng, ti khng th tan thanh y nh o cua
ngai. Khng th nhng kt qua cua nghin cu khoa hoc cua
ngai mai mt i c. Nhng phng tin ma ngai la chon ti
thy qua th s. Ai bit gio se y cai may o tri i u va no se
ri vao tay ai? Chng le ngai khng th ngh ra cach g chc chn
hn? Chng le ban thn ngai hay ai o trong s...
- Khng!
N-m ngt li ti.
- Th th ti va cac ban ti sn sang nhn bao quan tp ban
thao cua ngai, nu ngai tra t do cho chung ti...
- T do ? - N-m ng dy hoi.
- Vng, ti mun noi vi ngai chnh v vn o. Chung ti
trn tau cua ngai a c bay thang. Hm nay, thay mt ban ti
va nhn danh ca nhn, ti xin hoi: ngai co nh giam gi chung ti
vnh vin khng?
- Ngai A-r-nc, hm nay ti se tra li ngai nh a tra li bay
thang trc y:
Ai a xung tau Nau-ti-lux th ngi o khng bao gi ra
khoi tau ca".
- Ngha la ngai bin chung ti thanh n l?
- Nu ngai mun goi th th tuy ngai.
- Nhng u ke n l cung co quyn gianh lai t do cho
mnh! Va at c muc ch o, th phng tin nao cung tt!
- Co ai phu nhn cai quyn o cua ngai u? Phai chng a
co luc nao o ti bt cac ngai phai th bi? N-m khoanh tay
trc ngc, nhn ti. Ti noi:
Jules Verne
276
- Tha thuyn trng, ngai cung nh ti u khng mun tr

lai vn nay. Nhng mt khi a cp ti, th chung ta nn giai
quyt n ni n chn. Xin tha lai vi ngai rng, vn nay
khng phai ch lin quan n ring ti. i vi ti, nghin cu
khoa hoc la mt ngun c vu, mt nim say sa co th khin ti
qun ht moi s. Cung nh ngai, ti co th sng khng cn ai bit
n, sng n danh, vi hy vong mong manh la se truyn lai cho i
sau nhng kt qua nghin cu cua mnh. Tom lai, ch ring ti la
co th va than phuc ngai, va thch thu ngai, va ong mt vai tro
ma ti cung hiu c i phn. Nhng trong cuc i ngai con co
mt mt khac rt phc tap va b n, ma ti va cac ban ti khng
lin quan n chut nao. Chnh v chung ti xa la vi tt ca nhng
g ring t cua ngai, ma chung ti khng th chu ng c hoan
canh hin nay. Ti cung vy, hung chi la Net Len. Mi con ngi
i nay u xng ang c quan tm ti. Ngai co bao gi t hoi
rng long yu t do va cm ghet ach n l co th thuc y nhng
ngi nh Net mu tnh va hanh ng tra thu nh th nao khng?
Ti ngng li, N-m ng dy noi:
- Net Len co th mu tnh va lam g, ti khng cn quan tm
n! Co phai ti tm ng ta u! Gi ng ta trn tau nay th ti
thch thu g? Con ngai th thuc loai ngi co th hiu c tt ca,
ngay ca s im lng.
Ti khng co g tra li na. Ln noi chuyn cua ngai hm
nay v vn nay se la ln cui cung. V ln sau, ti co th se
khng tra li na. Ti i ra. T ngay o, chung ti sng rt cng
thng. Ti thut lai chuyn nay cho Net va Cng-xy nghe. Net
noi:
- By gi t nht ta cung bit rng chng th mong i g
N-m. Tau Nau-ti-lux ang n gn Long Ai-len. Du thi tit th
nao, ta cung se chay trn. Nhng nhng triu chng cua mt cn
bao a xut hin. Khng kh chuyn sang mau trng uc. Bin bt
u ni song ln. Chim choc bin mt ca, tr chim bao bao. ap k
ha thp ro rt, chng to khng kh a tch tu nhiu hi nc...
Cn bao n ra ngay 18 thang 5, ung luc tau Nau-ti-lux chay
ngang qua Long Ai-len cach nhng lach bin Niu I-ooc my hai ly.
S d ti miu ta c canh bao t nay la nh thuyn trng Nm mun cho tau o sc vi bao trn mt bin. Gio ty-nam luc
u rt mat, thi vi tc mi lm met mt giy, n ba gi
chiu th at ti hm nhm met mt giy. Thuyn trng N-m
HAI VN DM DI AY BIN
277
ng trn boong ng u vi ngon gio in cung y. ng ta t

buc ngang mnh vao boong tau khoi b song d cun i mt.
Ti cung treo ln boong, t buc mnh nh vy, ri va ngm canh
bao t, va ngm con ngi khng ai sanh ni, con ngi ang
chin u vi thin nhin hung d. Gn nm gi chiu, ma rao
p xung, nhng gio vn to, song vn ln. Cn bao i vi tc
bn nhm met mt giy, hay bn mi dm mt gi. Vi sc gio
y, no pha nha, cun theo ngoi, nh bt ca hang rao st. Tuy
nhin, ngay trong bao ln nh vy, tau Nau-ti-lux vn chng minh
li mt ky s -bac hoc noi la ung:
Khng mt con tau nao ong tt ma khng ng u c
vi bin ca". Tau Nau-ti-lux la mt con thoi bng thep ngoan
ngoan, c ng, khng co ct bum va cac thit b bn ngoai, nn
co th hin ngang chng choi lai bin d. Ti chm chu quan sat
nhng t song khng l. Chung cao ti mi lm met va dai ti
mt trm nm mi, mt trm bay mi met, con tc th bng
na tc gio, ngha la mi lm met mt giy. Bin cang su,
song cang cao. By gi ti a hiu c vai tro c bit cua song,
khi chung cun theo dng kh va a ngun sng xung tn long
bin su. m ti cn bao cang hung d. Trong bong m, ti nhn
ra chn tri mt con tau ang vt ln vt va vi song gio. Mt lat
sau, no b chn tri che khut. Gn mi gi m, bu tri rc la.
Moi vt xung quanh u chm trong anh chp. Ti khng chu ni
anh sang choi loa y, nhng thuyn trng N-m th lai nhn
khng chp mt, dng nh mun thu cai hn cua bao t vao
mnh. Dong bin Gn-xt-rim qua xng ang vi tn goi la "Vua
bao"! Do s chnh lch nhit gia no va cac lp khng kh nm
trn no ma sinh ra tt ca nhng cn gio xoay khung khip nay...
Ti mt la nn nm xung m np tau ra ri xung phong khach.
Luc o cn bao ln ti nh cao nht.
Trong tau Nau-ti-lux khng ai co th ng vng. Gn na
m, thuyn trng N-m cung quay xung. Ti nghe thy ting
nc t t chay vao cac b cha. Tau Nau-ti-lux nhe nhang chm
xung di mt bin. Qua ca m, ti thy nhng con ca ln
hoang s bi nh nhng bong ma trong khoang nc lp lanh anh
chp. Tau vn ln xung. Ti tng n su mi lm met no se
tm thy s yn tnh. Nhng khng, nhng lp nc trn cn ln
qua d di. Mun yn tnh th phai ln xung su na, ti nm
mi met. y mi thc phng lng, thc thanh bnh! Ai co th
bao rng pha trn ang co mt cn bao khung khip.
Jules Verne
278
CHNG 44
V 47O24' VA KINH 17O28'
Cn bao a anh giat con tau v pha ng. Th la tiu tan

hy vong chay trn ln b bin Niu I-ooc hay sng Xanh L-rng.
Anh chang Net khn kh v tuyt vong nn lang tranh moi ngi
ging nh N-m, nhng ti va Cng-xy th vn khng ri nhau.
Ti a noi rng tau Nau-ti-lux quay sang hng ng. ung hn la
sang hng ng bc. Trong khoang my ngay, khi ni, khi ln,
tau lang thang gia am sng mu ma ngi i bin rt hoang s.
S d co sng mu la do khi bng tan, hi m c gi lai rt
nhiu trong khng kh. Bit bao tau thuyn a b m y!
Sng mu day c a gy bit bao tai hoa! Bit bao tau thuyn a
va phai a ngm, khi ting gio gao thet at hn ting song gao, bit
bao tau thuyn a m vao nhau mc du a phat tn hiu bng
en, a ruc coi va rung chung! Chnh v vy ma ay bin y
ging ht mt bai chin trng, ni chn vui tt ca nhng ke b ai
dng anh bai: co nhiu tau thuyn cu ky a phu y bun t, co
nhng chic khac mi hn, con lp loang nhng b phn bng st
va bng ng di anh en pha cua tau Nau-ti-lux. Tau Nau-ti-lux
i gia ng tau thuyn hoang tan y ta nh ang duyt nhng
xac cht. Ngay 15 thang 5, chung ti ti mom pha nam cua bai
bin Niu Phao-len. Nhng tau Nau-ti-lux khng lu trong vung
bin gn b co nhiu tau be qua lai nay. No ngc ln ti 42o v
bc. o la ni co mt u dy cap chay qua ai Ty Dng. ang
le tip tuc hanh trnh ln phng bc, tau Nau-ti-lux lai chay v
pha ng, hnh nh chun b chay doc theo dy cap ngm t trn
ay bin a c thm do nhiu.
Ngay 17 thang 5, su hai ngan tam trm met, ti trng
thy ng dy cap. Cng-xy tng lm o la mt con rn bin
ln va nh xp loai theo phng phap cua anh ta. Nhng ti giup
Cng-xy thy ngay sai lm, va anh ta be, ti lin k cho
anh ta nghe t m v lch s t dy cap ngm nay. Dy cap u
HAI VN DM DI AY BIN
279
tin c t trong hai nm 1857 va 1858. Nhng sau khi chuyn

c chng bn trm bc in, no ngng hoat ng. Nm 1863,
cac ky s lai ch tao dy cap mi, dai ba ngan bn trm ki-l-met,
nng bn ngan nm trm tn ri a ln tau Grt I-xtn. Cng
cuc o cung tht bai. Ngay 25 thang 5, tau Nau-ti-lux ln xung
su ba ngan tam trm ba mi met, ung vao ch dy cap b t
khin nhng ngi chu cua no b pha san. Dy b t cach Ai-len
sau trm ba tam hai ly. Hm o, luc hai gi chiu, ngi ta thy
lin lac vi chu u bng b t. Toan th in quyt nh trc
ht phai ct t dy cap ri mi vt ln. Gn 11 gi m, ho vt
c ch dy cap b hong, sa cha cn thn ri tha xung bin.
Nhng my hm sau, dy lai b t mt ch nao o ngoai ai
dng, khng th vt ln c. Ngi xng chu yu ra cng
cuc nay la Ki-rux Phin lin em ca gia san cua mnh ra xin
lam mt ng dy mi. ng dy nay c bao am trong
nhng iu kin tt nht. Dy dn in c boc mt lt cao su
cach in, ngoai lai co mt lt vai c bit. Tt ca c t trong
mt vo bng kim loai. Ngay 13 thang 7 nm 1866 tau Grt I-xtn
lai ra khi. Vic t dy c tin hanh rt tt ep. Tuy vy,
khng phai la khng co chuyn. Khi thao dy cap ra, nhom th
in my ln phat hin thy dy va b inh ong vao, ro rang la
nhm lam hong dy. Thuyn trng An--xn ben triu tp cac
ky s va s quan trn tau lai thao lun v chuyn pha hoai nay.
Sau o, cuc hop cng b quyt nh: nu ai trn tau b bt qua
tang lam vic nay th ngi o se b nem ngay xung bin khng
cn xet x g. T o vic pha hoai mi chm dt...
ng dy cap nm yn o, khng b song bin tac ng. ap
lc nc y cung thun li cho dong in chay t chu R u
sang chu My ch mt ba mi hai phn trm dy ng h. Thi
gian hoat ng cua ng dy nay la v tn, v theo quan sat cua
cac th in, vo cao su bn ngoai cang ngm trong nc bin cang
tt. Ngoai ra, dy cap con c t rt kheo trn cao nn khng
bao gi xung ti su co th n c. Tau Nau-ti-lux a xung
su n bn ngan bn trm ba mt met, nhng y dy cap vn
khng co ve g la cng ca. Sau o tau chay ti ch xay ra chuyn
rui ro nm 1863, va ngay 28 thang 5 ch cach Ai-len co mt trm
nm mi met. Khng bit thuyn trng N-m co nh lai tau
ln pha trn va b ln qun ao Anh-cat-li khng? Khng. Ti
rt ngac nhin khi thy ng ta lai i v pha nam va quay lai vung
b bin chu u. Mt cu hoi rt quan trong nay ra trong oc ti.
Jules Verne
280
Liu tau Nau-ti-lux co dam vao eo bin Mng-s khng? T khi

tau chay gn b bin th Net Len lai tip xuc vi nhng ngi
xung quanh. Anh ta lun hoi ti v iu o. Ti bit tra li Net th
nao? Thuyn trng N-m khng xut hin. ng ta a cho Net
nhn thy b bin chu My, chng bit co cho ti thy b bin nc
Phap khng? Trong khi o, tau Nau-ti-lux tip tuc i v pha nam.
Ngay 30 thang 5, no chay qua Len-xen va nhom ao Xi-li bn
phai. Nu no nh vao eo bin Mng-s th phai tin thng v pha
ng ch! No khng vao Mng-s tht. Sut ngay 31 thang 5, tau
Nau-ti-lux chay quanh my vong ngoai bin lam ti rt thc mc.
Hnh nh no ang tm im nao o trn ai dng, nhng gp kho
khn. n tra, thuyn trng N-m ch thn cm lai. ng ta
chng noi vi ti mt li. Ve mt N-m ru r hn bao gi ht. Nm bun phin v le g? Co th v gn y la b bin chu u, hay
v nhng ky nim v qu hng a sng lai? N-m cam thy g
trong luc nay? ng ta hi tic hay b lng tm cn dt? Nhng y
ngh o vng vn trong long ti, ng thi ti linh cam rng trong
tng lai rt gn y, nhng b mt cua N-m se c sang to.
Hm sau, tau Nau-ti-lux lai ln vong nh vy. Ro rang la no
ang tm kim mt ch nao o rt cn thit. Cung nh hm trc,
thuyn trng N-m ln boong xac nh cao cua mt tri. Bin
lng, tri trong. Pha chn tri hin ln mt chic tau ln chay
bng hi nc. ui tau khng treo c nn ti khng oan c
la tau nc nao. Luc o, tau Nau-ti-lux ng yn. Xac nh c
cao cua mt tri, N-m noi:
- y ri! Ri ng ta i xung. Chng bit ng ta co thy
chic tau hi nc kia a i hng i va hnh nh ang tin lai
gn tau Nau-ti-lux khng?
Ti quay xung phong khach. Ca s c ong lai, sau o
ti nghe thy ting nc chay ao ao vao cac b cha. Tau Nau-tilux bt u ln xung theo chiu thng ng, va my phut sau th
xung ti ay su tam trm bm ba met. en trn trn phong
khach tt i, cac ca s lai m ra. Qua ca knh, ti lai thy bin
c en pha trn tau chiu sang trong khoang na hai ly ng
ban knh. Ti nhn sang phai, nhng ch thy mt khi nc
phng lng. T ay bin bn trai tau hin ln mt khi g o to
ln, khin ti chu y ngay tc khc. Nhn ky, th hnh nh no la
mt chic tau khng co ct bum b chm, mui cm xung. Chuyn
ang bun nay chc xay ra a lu. Nu chic tau m b phu mt
HAI VN DM DI AY BIN
281
lp vi day nh vy th nht nh no a nm di ay bin nhiu

nm ri. Chic tau o la th nao? V sao tau Nau-ti-lux lai n
thm ni no b m? Ti cha bit nn suy ngh th nao, th
thuyn trng N-m bng ct ting noi chm rai, im am:
- Xa kia chic tau nay co tn la "Mac-xy-e". No c a
xung nc nm 1762 va co bay mi t ai bac. Ngay 13 thang 8
nm 1778, no a dung cam chin u vi tau Pret-xtn... Nm
1794, nc Cng hoa Phap i tn cho no. Ngay 16 thang 4 nm
o, no gia nhp ham i cua Vi-la-r Gioay--d Bret. Ham i
nay co nhim vu bao v oan tau do c Van Xta-ben ch huy
ch lua m t My v, va a gp ham i Anh. Hm nay la mung 1
thang 6 nm 1868. ung bay mi t nm trc y, ung ni
nay, tau Mac-xy-e a dung cam chin u vi ham i Anh. Khi
ca ba ct bum a b gay, hm tau a ngp y nc va mt phn
ba s qun b thng vong, tau a t anh m cung vi 356 chin
s trn tau. Sau khi cm c pha lai, tt ca cac chin s a h to:
Nc cng hoa mun nm!" ri theo tau chm xung ay
bin.
- Tau "Bao thu!" - Ti ku ln.
- ung la tau "Bao thu"! Cai tn mi ep lam sao!
Thuyn trng N-m thm th, tay khoanh trc ngc.
Jules Verne
282
CHNG 45
NGHA A KHNG L
Cuc gp g y, cach noi y, vic thut lai lch s chic tau

yu nc y c bt u mt cach lanh lung, nhng cang v cui
cang co ve xuc ng, va lai ban thn cai tn "Bao thu" c N-m
nhn manh - tt ca nhng iu o a khc su trong long ti. Ti
m m nhn thuyn trng. N-m gi tay ra pha bin va nhn
nhng tan tch cua chic tau vinh quang y bng i mt rc la.
Co le ti se khng bit c ng ta la ai, t u n, ang i u,
nhng cang ngay ti cang thy ro con ngi thc s cua N-m
ang xut hin va che khut con ngi bac hoc cua ng ta. Khng,
khng phai s chan i hen kem, ma la long cm thu rt su sc
va cao ca ma thi gian khng th lam ngui, a y thuyn trng
N-m va cac ban ng xung tau Nau-ti-lux. Nhng long cm thu
o co tm thi c th hin mt cach hiu qua khng? iu nay
a c chng minh ngay sau o. Tau Nau-ti-lux bt u ni dn
ln mt bin. Hnh dang tau "Bao thu" ngay cang m nhat trc
mt ti. Cui cung, mt cai lc nhe cho bit la tau a tip xuc vi
khng kh trong lanh. Luc o ti nghe thy mt ting sung ln n.
Ti a mt nhn N-m, N-m vn ng khng nhuc nhch.
- Thuyn trng!
Ti goi. N-m khng tra li. Ti bo ln boong. Net, Cng-xy
a ti o trc ri.
- Ting sung o t u bn ti?
Ti hoi. Nhn chic tau hi nc, ti thy no ang tng tc
tin gn chung ti. Hai tau con cach nhau sau hai ly.
- Ting ai bac o, - Net tra li.
- Tau y la tau nao, ng Net?
HAI VN DM DI AY BIN
283
- Xet v thit b va ct bum thp, ti cam oan y la tau

chin. C no n gn va nu cn th anh m lun chic tau
Nau-ti-lux ang quyn rua nay i.
- ng ban Net i, - Cng-xy ma mai, -no lam g ni tau
Nau-ti-lux, ha ng? Liu no co th tin cng di mt bin khng,
co bn c t di ay bin khng?
- ng co xac nh c o la tau nc nao khng, ng Net?
Ti hoi. Net nhu may, nheo mt tp trung nhn tht ky
chic tau:
- Tha giao s khng th xac nh c, v tau khng treo c.
Ti ch co th khng nh c o la tau chin v trn ct bum
chnh co mt la c ui nheo dai. Chung ti theo doi chic tau a
c mi lm phut. No ang tin thng v chung ti. Ti tin rng
mt khoang cach nh vy no khng th thy ro tau Nau-ti-lux,
cang khng th hiu tau Nau-ti-lux la loai tau g. Mt lat sau, Net
bao cho ti bit o la mt tau chin co mui nhon va boong boc thep.
Hai ng khoi cua no nha khoi en thm. Khoang cach gia hai tau
khng cho phep xac nh c mau cua la c ui nheo. Chic tau
o ang bng mnh v pha trc. Nu thuyn trng N-m cho
no lai gn th chung ti se co kha nng trn thoat. Net bao ti:
- Tha giao s, nu tau kia n cach chung ta mt hai ly, ti
se nhay xung bin. Xin ngai cung nhay xung theo ti. Ti khng
tra li ngh cua Net ma tip tuc quan sat con tau ang ln dn
trc mt ti. Du no la tau Anh, tau My, tau Phap, tau Nga, chc
chn no se vt chung ta ln nu ta bi c ti man tau. Net noi:
- Tha giao s, xin ngai nh rng ti cung bit bi i chut.
Nu ngai ng y i theo Net nay, th ngai co th giao pho cho anh
ta nhim vu du ngai cung bi theo. Ti va nh tra li Net, th
thy mt lan khoi trng phut ra t pha mui con tau kia. My giy
sau, vin an ai bac ri xung lam nc bin tung toe ln ui
tau Nau-ti-lux. Lin sau o ting sung n vong n tai ti.
- Sao? Ho bn chung ta a?
Ti sng st.
- Kha lm!
Net va noi xong th phat an th hai n... Ti nh lai, ngay
khi tau Lin-cn giap chin, khi Net phong lao vao con "ca thit
Jules Verne
284
hnh", th thuyn trng Pha-ra-gut a hiu rng con "ca" nay

chng qua la mt chic tau ngm, nhng nguy him hn rt nhiu.
Chc la v vy ma gi y trn khp cac mt bin, ngi ta ang
tm dit con ca co sc pha hoai khung khip nay. Trn thc t, nu
thuyn trng N-m dung tau Nau-ti-lux tra thu, th no qua la
mt cng cu ang s! n Dng m no, N-m nht chung
ti trong phong kn, phai chng o la luc ng ta tn cng mt chic
tau nao o? Va ngi thuy thu c chn ct ngha trang san h,
phai chng la nan nhn cua trn tn cng o? ung, chc la nh
vy thi! Mt phn nho cua cuc i b n cua thuyn trng Nm a sang to. Mc du lai lch ng ta cha c xac nh, nhng
chnh phu cac nc a hp sc lai tm dit mt con ngi lun
e doa ho bng long cm thu khng i tri chung! Tt ca qua kh
hai hung o lai hin ra trc mt ti. ang le nhng ngi trn
chic tau chin ang tin n kia la ban chung ti, nhng ho lai
thanh ke thu cua chung ti. Trong luc o, an sung ln ngay cang
ri nhiu xung quanh tau Nau-ti-lux, nhng chng vin nao ri
trung tau. Chic tau chin ch con cach chung ti ba hai ly. Tuy b
bn d di, thuyn trng N-m vn khng xut hin trn boong.
Ch cn mt vin an ai bac m thng xung thn tau nguy
khn ngay. Net bao ti:
- Ta phai lam moi vic thoat ra khoi tnh trang ti t nay.
Ta ra hiu cho chic tau chin i! Co le ho se hiu chung ta la
nhng ngi lng thin! Net rut khn tay ra vy. Nhng va gi
khn ra th anh ta a b mt ban tay st anh nga quy xung san
tau.
- khn kip!
Thuyn trng quat ln.
- Mi mun ta ct mi vao mui tau trc khi dit chic tau kia
a! Nghe N-m noi tht ang s, nhng nhn ng ta con s hn.
Mt N-m trng bch ra v tim b co tht lai va chc ngng p
trong giy lat. Con ngi m ht sc to. ng ta gm ln ch khng
phai la noi. N-m cui xung ngi Net, lc lc vai anh ta, ri bo
Net nm o, quay v pha chic tau chin ang bn nh ma
xung tau Nau-ti-lux. N-m het ln giong sang sang:
- A ha! Chic tau cua cai quyn lc ang nguyn rua kia! Mi
se bit ta la ai! Con ta, ta chng cn thy sc c cua mi mi bit mi
la ai! Mi hay nhn y! Ta se cho xem sc c cua ta! Thuyn trng
HAI VN DM DI AY BIN
285
N-m lin pht cao la c en, ging ht la c ng ta a cm Nam

cc. Luc o, mt vin an sung ln ri sat thn tau Nau-ti-lux
nhng khng gy hai g. No lia qua ch thuyn trng ng ri ri
tom xung bin. N-m ch nhun vai. Sau o, ng ta bao ti:
- Ngai va cac ban cua ngai xung tau ngay!
- Tha thuyn trng, ngai sp anh chic tau kia sao?
- Ti se anh chm no!
- Ngai khng c lam th!
- Ti se lam, - N-m lanh lung tra li.
- Ti khuyn ngai, ng ln an ti. S phn a cho ngai c
thy nhng iu le ra ngai khng th thy c. Chung a tn
cng ti. on giang tra se khung khip. Ngai xung i!
- Th tau o cua nc nao?
- Ngai khng bit ? Cang tt! t nht quc tch cua no cung
se la mt iu b mt i vi ngai. Thi, ngai xung i! Ti, Net va
Cng-xy ch con bit tun theo lnh o. Mi lm thuy thu vy
quanh thuyn trng va nhn chic tau ang n gn mt cach ht
sc cm thu. Ti ang bc xung thang th mt qua an na ri
st thn tau Nau-ti-lux. Co ting thuyn trng N-m het to:
- Chic tau in dai kia, mi c bn i! Bn cho ht an i! Mi
se khng thoat khoi mui tau Nau-ti-lux nay u! Nhng mi se
khng c cht ch nay! Ta khng mun xac mi nm ln vi xac
tau "Bao thu" anh hung!
Ti quay xung phong ring, con N-m va vin thuyn pho
th lai trn boong. Chn vt bt u quay. Tau Nau-ti-lux nhanh
chong chay ra ngoai tm bn cua chic tau chin. Cuc dt ui
tip tuc, nhng N-m gi cho hai con tau cach nhau mt khoang
cach nht nh. Khoang gn bn gi chiu, ti nong rut qua nn
quay lai cu thang trung tm. Np tau ngo. Ti anh bao treo
ln. Thuyn trng va i i lai lai trn boong va nhn chic tau
chin cach o nm, sau hai ly. N-m cho tau ln quanh chic
tau chin nh mt con thu d, nh no dt theo v hng ng.
Nhng N-m khng tn cng. Co le ng ta con lng l cha
quyt nh. Ti mun khuyn can N-m mt ln na. Nhng ti
va ct ting th ng ta bt ti phai im.
- Chnh ti la phap lut, la toa an!- N-m noi.
Jules Verne
286
- Ti la ngi b ap bc, con kia la ke ap bc ti! Chung a

tc oat cua ti tt ca nhng g ti yu qu tru mn va tn th:
T quc, v con, cha me! Tt ca nhng g ti cm thu ang kia!
Ngai im i! Ti nhn chic tau chin ln cui cung. No ang tng
tc . Sau o, ti xung phong khach. Ti bao Net va Cng-xy:
- Ta trn i thi!
- Ta trn!- Net noi.
- Tau nc nao vy?
- Ti khng ro. Nhng tau nc nao th cung b anh m
trc m nay! Du sao, tha hy sinh cung vi no con hn la lam
nhng ke ng loa trong vic tra thu nay ma ta cha bit co chnh
ang khng.
- Ti cung ngh vy, - Net tra li.
- Ta hay i m nay.
m a ti. Trn tau Nau-ti-lux im lng nh t. a ban cho
bit tau khng i hng i. Ti thy ting chn vt quay nhanh
va nhp nhang trong nc bin. Tau chay trn mt nc, thn tau
hi lc. Ba chung ti quyt nh se bo trn khi chic tau chin n
tht gn va co th nghe thy ting hoc trng thy chung ti nh
trng sp tron chiu sang vng vc. Khi a ln c tau chin, nu
khng kp bao trc cuc tn cng ang e doa no, th chung ti se
c gng lam tt ca nhng g ma hoan canh cho phep. a my ln
ti tng tau Nau-ti-lux chun b chin u. Nhng khng, no ch
nh cho i thu ti gn ri lai bo chay. Mt phn m a tri qua
ma cha xay ra chuyn g. Chung ti ch i thi c chay trn. Net
Len mun lao ngay xung bin. Ti buc anh ta phai nan thm
mt chut. Theo ti, tau Nau-ti-lux se tn cng chic tau kia trn
mt bin. Nu vy, vic chay trn cua chung ti se d dang hn.
n ba gi sang, ti bn chn treo ln boong. Thuyn trng Nm vn o. ng ta ng canh la c ang bay trong lan gio nhe,
mt khng ri khoi chic tau chin. Mt trng ang i qua kinh
tuyn. Sao Mc xut hin pha ng. Trong canh thin nhin tch
mch o, bu tri va bin ca ganh ua nhau v s phng lng. Mt
bin cho nhng v sao m soi bong xung tm gng tuyt vi.
Chic tau chin con cach chung ti hai hai ly. No vn doi theo anh
sang lp lanh cua tau Nau-ti-lux ma lt ti. Ti a nhn thy anh
en tn hiu xanh o va chic en treo trn ct bum. Ti ng
HAI VN DM DI AY BIN
287
trn boong trc sau gi sang, nhng thuyn trng N-m lam ra
ve khng chu y g n ti. Chic tau kia con cach chung ti mt hai
ly ri. No n sung ngay khi va hng sang. a ti luc tau Nau-tilux tn cng. Ti va cac ban ti se vnh bit con ngi ma ban thn
ti khng mun ln an. Ti nh xung di tau bao cho Net va
Cng-xy bit, th vin thuyn pho va my thuy thu na ln
boong. Ho t ng lam nhng vic cn thit, co th goi la "chun b
chin u". Nhng vic o rt n gian. Lan can bng st bao
quanh boong c ha xung. en pha va phong hoa tiu cung c
a vao trong thn tau. Gi y mt ngoai chic x ga bng thep
dai nay chng con mt ch nao li ra co th gy tr ngai khung
khip cho trn anh. Ngay mung 2 thang 6 khung khip a ti.
Nm gi sang, tau Nau-ti-lux giam tc . Ti hiu rng no ang
i thu lai gn. Ting sung bn nghe ro hn nhiu . an phao
rt ln quanh tau Nau-ti-lux ri ri xung bin. Ti noi:
- Cac ban, chung ta se hip sc cung nhau, va cu mong
thng che ch!
Net Len rt quyt tm. Cng-xy vn bnh than, con ti th
ht sc bn chn. Chung ti sang th vin. Nhng khi m ca
thng sang cu thang trung tm, ti nghe thy ting np tau ong
sp xung. Net lao n bc thang, nhng ti ngn anh ta lai.
Ting rt rt quen thuc bao hiu nc bt u chay vao cac b
cha. My phut sau, tau Nau-ti-lux ln xung di mt bin my
met. Ti hiu cach anh cua no ri. No a t bo y nh tn cng
vao ch boc thep cua i thu ma chun b anh vao phn di mc
nc la ch vo tau khng c boc thep. Chung ti lai b nht va
tr thanh nhng ngi chng kin bt c d cua tm tham kch
sp n ra. Va lai, chung ti cung chng co th gi suy ngh
nhiu v chuyn o. Ca ba ngi tp trung phong ti va ch nhn
nhau, khng noi mt li. u oc ti mu hn i. Ti chng lam c
vic g na. Ti khc khoai i ch giy phut sp co ting n
khung khip. Trong khi o, tc tau Nau-ti-lux tng ln ro rt.
No ang ly a. Toan thn no rung ln. Ti bng ku to: tau Nauti-lux a anh! Ti cam thy mui tau bng thep nhon xuyn qua
thn chic tau chin, nhe nhang nh chic kim khu xuyn qua
tm vai bum. Ti khng t kim ch c na. Ti phat in ln,
lao ra khoi phong ri sang phong khach. Thuyn trng N-m
ng o, im lm, trm lng, va nhn qua ca knh bn phai tau.
Chic tau chin s chm xung ai dng. Tau Nau-ti-lux cung
Jules Verne
288
ln xung theo quan sat ky tng phut canh hp hi o. Cach ti

mi met, ui chic tau chin b v, nc ang ao ao chay vao.
Trn boong tau, tng am ngi nhn nhao nh nhng bong
ma. Nc ngay cang dng cao. Nhng ngi bt hanh treo ln bu
vu vao ct bum, giay giua trong nc. Tht ging mt t kin
bng dng b y nc. Ti n ra v au kh, toc ti dng
ngc ln, mt ti mun n ra, hi th b tc lai! Chic tau to ln
t t chm xung. Tau Nau-ti-lux vn ln theo. Bng co mt ting
n ln. Khng kh b nen lai a pha tung boong tau, ta nh co ai
va t kho thuc sung. Nc x manh n ni ht ca tau Nau-tilux i. T y, chic tau chin bt hanh bt u chm nhanh
xung ay cung vi toan b thuy thu. Ti quay lai nhn thuyn
trng N-m. Ngi quan toa ang s y khng ri khoi chic tau
ang m. Khi moi vic a xong, N-m i v phong ring. Ti a
mt nhn theo. Trn bc tng i din vi ca ra vao, pha trn
chn dung cac anh hung, ti thy chn dung mt phu n con tre
va hai a con. Thuyn trng N-m a tay v pha ho va ngm
nhn my giy. Ri N-m quy xung va khoc nc n.
HAI VN DM DI AY BIN
289
CHNG 46
NHNG LI CUI CUNG CUA THUYN TRNG N-M
Canh tng gh s chm dt, ca s a ong lai, nhng en

phong khach cha bt sang. Bn trong tau Nau-ti-lux im phng
phc va ti om. Tau chay ht sc nhanh ra khoi ch au thng
va ri su mt trm met. No i u? Xung pha nam hay
ln pha bc? Ti tr v phong ring. Net va Cng-xy ang ngi
o va chng noi nng g...
n 11 gi, en in bt sang. Ti sang phong khach. Chng
co ai o. Ti nhn cac may moc. Tau Nau-ti-lux ang chay v
pha bc vi tc hm nhm hai ly mt gi, khi th trn mt
bin, khi th di su mi met. Theo nhng du ghi trn ban
, ti thy tau a chay ngang qua bin Mng-s va lao rt nhanh
v pha bc. n chiu, tau a i c hai trm hai ly trn ai
Ty Dng. Tri a hoang hn, nhng trng cha ln nn bin b
bong ti bao phu. Canh tng khung khip va qua luc nao cung
am anh ti. T hm nay, ai co th bit tau Nau-ti-lux se a chung
ti n u trong khu vc Bc ai Ty Dng nay?... Ti chng
bit bao thi gian a tri qua. Thi gian a ngng lai trn cac ng
h cua tau. Hnh nh ngay va m khng ni tip nhau mt cach
bnh thng na. Ti oan -co th sai -rng tau Nau-ti-lux a chay
c mi lm hay hai mi ngay. Va chng bit no con chay tip
bao lu na, nu khng xay ra mt tai nan ln kt thuc cuc hanh
trnh nay. Thuyn trng N-m chng thy tm hi u. Vin
thuyn pho cung vy. Khng mt thuy thu nao xut hin, du ch
mt giy. Tau Nau-ti-lux gn ht thi gian di mt bin. Khi no
ni ln ly khng kh, ca s m ra ong vao mt cach t ng.
Trn ban khng co mt du ghi nao. Ti chng bit tau hin
ang u. Net Len v kit sc va nan long nn cung tranh mt,
Cng-xy khng cy c Net mt li, nn s trong cn qun tr
hay nh qu hng qua, Net se t sat, Cng-xy bam cht Net
khng ri mt phut. Ai cung hiu rng trong nhng iu kin nh
Jules Verne
290
vy, chung ti thc khng chu ng ni. Mt bui sang, kho noi la
ngay bao nhiu, ti chp mt i trong mt gic ngu nng n, au
n. Khi tnh dy, ti thy Net cui xung ngi ti th thao:
- Ta trn i thi!
Ti bt dy hoi:
- Bao gi?
- Ngay m nay. Hnh nh tau Nau-ti-lux chng con ai trng
nom na. Co th noi, moi hoat ng trn tau u a ngng. Ngai
se chun b sn sang ch?
- Vng. Nhng chung ta ang u?
- ang gn t lin. Sang nay, ti a nhn thy t lin
qua sng mu, cach tau hai mi hai ly v pha ng.
- o la t nao?
- Ti khng ro, nhng du t nao th ta cung se tm c ch
tru chn.
- ung vy, m nay chung ta se trn, du co b cht ui
ngoai bin.
- Bin ng gio to. Nhng vt hai mi hai ly trn chic
xung con cua tau Nau-ti-lux, ti chng hai g. Ti co th b mt
ct giu mt t lng thc va my chai nc vao xung.
- Ti se theo ng, ng Net a.
- Nu b l th ti se chng c lai n cung.
- Chung ta se sng cht co nhau, ng Net a.
Net i ra. Ti ln boong, nhng vt va lm mi ng c v
song lc rt manh. Bu tri khng ha hen iu g tt lanh, nhng
mt khi a nhn thy t lin, th phai trn ngay, khng c
chm mt ngay, mt gi nao. Ti quay v phong khach, trong long
va s va mun gp thuyn trng N-m. Ti se noi g vi ng
ta? Liu ti co che giu c ni kinh hoang ma ng ta a gy cho
ti khng? Khng! Th th tt hn la khng nn cham tran by gi!
Tt hn la nn qun ng ta i!... Cai ngay cui cung trn tau Nauti-lux nay sao dai th! Ti con lai mt mnh. Net va Cng-xy
tranh gp ti khoi b l. n sau gi, ti ngi vao ban n du
chng thy oi chut nao. Nhng ti t ep mnh n v khng mun
b ui sc i. n sau gi ri, Net vao phong ti va noi:
HAI VN DM DI AY BIN
291
- T nay n luc xut phat, chung ta se khng gp nhau na.

n mi gi m vn cha co trng u. Chung ta se li dung
tri ti. Giao s hay n ch xung. Cng-xy va ti se ch o.
Net rut lui ngay, chng ch ti tra li na. Ti mun kim
tra lai hng i cua tau Nau-ti-lux, nn sang phong khach. Tau
phong nh tn bn v pha ng-bc su nm mi met. Ln
cui cung ti nhn ky quan cua thin nhin, nhng tac phm ngh
thut tuyt vi chen chuc nhau trong phong bao tang nay, nhn
nhng b su tp co mt khng hai, n ngay nao o se b mt i
cung vi ngi a tm kim ra no. Ti mun in su mai mai nhng
vt quy o vao ky c. Ti ng nhn sut mt ting ng h. Sau
o, ti tr v phong ring ri mc b i bin khng thm nc.
Ti thu thp nhng s ghi va giu kn trong ngi. Tim ti p
thnh thch. Ve lung tung va xuc ng cua ti tt nhin khng th
lot qua mt thuyn trng N-m. N-m ang lam g luc nay? Ti
n gn canh ca thng qua sang phong ng ta. Co ting chn
ngi bn o. o la N-m. ng ta khng ngu. Mi c ng nho
cua N-m khin ti tng tng rng ng ta sp xut hin trc
mt ti va hoi:
V sao ngai lai mun chay trn?" Ti s hai tng ting ng
nho. Oc tng tng cang tng thm ni khip s cua ti. Tnh
trang cng thng y ln ti mc khin ti my ln t hoi: hay
la ta sang phong N-m va nhn thng vao mt ng ta ma thach
thc? Tht la mt y ngh in r! Cung may la ti t km lai c
va tr v phong, nm xung ging cho th xac mt moi. Thn
kinh ti du xung, nhng oc th vn lam vic.
Nhng ky nim trn tau Nau-ti-lux lt qua rt nhanh. Ti
nh lai tt ca nhng s kin a xay ra t khi ti b vng ra khoi
tau Lin-cn: nhng cuc i sn ngm di bin, eo T-rex, b bin
Pa-poa, ngha trang san h, knh ao Xuy-, vung bin Vi-g, luc
a at-lan-tch, Nam cc, trn chin u vi bach tuc, cn bao
dong bin Gn-xt-rim, tau "Bao thu" va chic tau chin b m
cung toan b thuy thu. Tt ca nhng s kin o din lai trc mt
ti nh phng canh di ng rap hat. Va trn cai phng canh c
ao y ni bt ln hnh dang cua thuyn trng N-m. ng ta
khng con la ngi thng, ma la ke ng tr song nc, la thn
bin! a chn ri. Ti lim dim mt va ly tay m u cho khoi v
tung ra. Ti chng mun ngh g na. Con phai ch i na ting,
na ting ng h y ac mng khin ti phat in ln c! Luc
Jules Verne
292
o, ti nghe thy ting ai phong cm huyn ao, ting an bun

tham nh mt ting hat th lng. Ti lng nghe va b ting an
tuyt diu li cun i nh no a tng li cun thuyn trng Nm vao mt th gii khac. Nhng ti bng hoang s khi thy Nm sang phong khach, ma mun chay trn th ti phai qua o. Ti
se gp ng ta ln cui. N-m se thy ti va co th se noi chuyn
vi ti. N-m co th git ti bng mt c ch, ct cht ti vao tau
Nau-ti-lux bng mt li noi! Sp mi gi. a n luc phai ra khoi
phong gp Net va Cng-xy. Du thuyn trng N-m co ng
ngay trc mt, cung khng th do d c. Ti m ca rt cn
thn, nhng vn cam thy no ku to qua.
Co le ting cot ket o ch la do ti tng tng ra. Ti bt u
bo theo cac hanh lang ti mo trong tau, lun lun phai dng lai
tim p manh. Ti mo n canh ca goc phong khach ri khe
he m. Trong phong khach ti om. Ting ai phong cm thoang
nhe. N-m ang ngi o. ng ta khng thy ti. Ti bo trn tm
tham mm, c khng vp phai cai g v mt ting ng nho cung co
th lam l. Mt nm phut ti mi ti c ch ca chnh thng
sang th vin. Ti sp m ca th bng ting th dai cua N-m
lam ti nm cht d tai ch. Ti bit la ng ta ang ng dy. Ti
nhn thy ca ngi ng ta, tuy khng ro lm, nh mt tia sang t
bn phong khach lot sang. N-m i v pha ti, trm lng, tay
khoanh trc ngc. Ngc ng ta php phng, nc n. Ti nghe
thy ting noi cua N-m, nhng li cui cung ma ti nghe c:
- i, th la u ri! u ri! Cai g vy? Ting noi cua lng
tm hay ting ku cua tm hn con ngi o?
Trong s kinh hoang tt , ti vot sang th vin treo ln cu
thang trung tm ri chay n ch xung. Ti chui vao xung
qua mt l hng. Trong xung a co Net va Cng-xy ri.
- Ta i thi, i thi! - Ti giuc.
- i ngay y! - Net tra li.
Chung ti y l hng vo tau lai ri vn cht -cu. Sau o
chung ti y kn l hng xung ri Net thao -cu gn xung vi
tau Nau-ti-lux. Trong tau bng co ting ngi goi nhau i. Co
chuyn g vy? Ho phat hin ra chung ti ri chng? Net a cho
ti mt con dao gm. Ti khe noi:
- ung, chung ta bit cht mt cach xng ang!
HAI VN DM DI AY BIN
293
Net tam ngng cng vic. Luc o ti nghe thy mt ting

ku, c nhc lai hai mi ln, mt ting ku khung khip,
nh o ma ti hiu ro ngay v sao thuy thu tau Nau-ti-lux lai nhn
nhao.
- Man-xt-rim! Man-xt-rim!
Trong hoan canh khn kh cua chung ti, con ting ku nao
nghe khung khip hn th khng? Th la tau a lot vao vung bin
nguy him nht cua Na-uy. T lu, ngi ta a bit rng khi triu
dng ln gia nhom ao L-ph-en va nhom ao Ph-r th nc
bin y b ep lai va bin thanh mt dong thac khng l. Gia
dong thac o hnh thanh mt vung nc xoay ma cha mt tau
thuyn nao thoat ra khoi. T bn pha chn tri x ti nhng t
song khung khip. Chnh nhng t song y tao thanh vc thm
Man-xt-rim ma ngi ta goi rt ung "cai rn cua ai Ty
Dng". Vung nc xoay manh n ni hut vao tt ca moi vt
trong khoang mi lm ki-l-met. No nut ca tau be, ca ca voi va
gu trng cua vung Bc cc. Tau Nau-ti-lux a ri vao vc thm
o mt cach v tnh va cung co th la do y mun cua thuyn trng
N-m. No quay tron theo hnh xoay c ma ban knh ngay cang
ngn lai. Chic xung con cua chung ti tt nhin cung quay vi
tc gh gm nh vy. Chung ti kinh hoang, mau trong ngi
nh ngng chay, phan ng thn kinh bin mt, m hi toat ra
lanh ngt nh ngi ang hp hi! Xung quanh chic xung mong
manh cua chung ti la ting gm thet vang vong nhiu dm xa, la
ting song gao p vao nhng mom a nhon ma nhng vt rn
chc nht va vao cung tan thanh manh vun...
Tau Nau-ti-lux vt ln nh mt con ngi. Nhng bp tht
thep cua no ku rng rc. Thnh thoang no lai ni bnh ln, chung
ti cung ln theo. Net noi:
- Phai bam chc ly tau va vn -cu lai! Con bam c vao
tau th ta con kha nng thoat nan!... Net cha dt li th -cu b
bt tung ra. Chic xung b ht xung vung nc xoay! u ti b
p manh vao khung xung bng st. Ti ngt i.
Jules Verne
294
CHNG 47
KT LUN
Cuc hanh trnh cua ti n y la ht. Chuyn g a xay ra

m y, chic xung cua chung ti lam sao ra khoi vung nc xoay
khung khip y, v sao Net Len, ti va Cng-xy thoat khoi vc
thm y? Ti khng th bit c. Nhng khi tnh dy, ti thy
mnh ang nm trong tup lu cua mt ngi anh ca ao L-phen. Ca hai ban ti u bnh yn v s. Ho ngi canh ti va nm
cht tay ti. Chung ti hn nhau thm thit. Luc o chung ti
khng th ngh n chuyn v Phap. Tau ch khach gia min Bc
va min Nam Na-uy thng rt him. anh phai ch chuyn tau
chay hai thang mt ln n mui bin bc. Trong thi gian nng
nh nhng ngi dn chai ang mn, ti xem lai cu chuyn k v
cuc phiu lu cua chung ti. Cu chuyn nay tht chnh xac,
khng bo sot mt s vic nao, khng thi phng mt chi tit nao.
o la cu chuyn xac thc v mt cuc tham him rt ky la di
long bin cha ai t chn ti. Nhng s tin b cua vn hoa se
bin ni o thanh nhng con ng t do, ai n cung c. Vn
t ra la khng bit moi ngi co tin ti khng? Tht ra, cung
khng quan trong lm. Ti co th khng nh mt iu la gi y
ti co quyn noi v nhng ay bin su, ni ti a vt hai van
dm va i vong quanh th gii trong khng y mi thang.
Chuyn i nay a cho thy bao iu ky diu n Dng va
Thai Bnh Dng, bin o va a Trung Hai, ai Ty Dng
va cac bin min bc, min nam. Nhng con tau Nau-ti-lux?
Chng bit no co chng choi c vi vung nc xoay Man-xt-rim
khng? Thuyn trng N-m con sng khng? N-m vn cho tau
chay di bin su va tip tuc vic tra thu khung khip, hay con
ng cua ng ta a b ct t cai ngha a khng l va ri?
Liu song nc co em lai cho chung ta tp ban thao noi v cuc
i N-m khng? Chic tau b mt tch co giup cho ta bit c
quc tch cua thuyn trng N-m khng? Ti hy vong. Ti con
ngh rng, chic tau ngm vng vang o a thng c bin ca
HAI VN DM DI AY BIN
295
ngay trong vung nc xoay kinh khung nht, rng tau Nau-ti-lux
vn con nguyn ven ngay ch rt nhiu tau thuyn khac a b
m. Nu thc nh vy, va nu thuyn trng N-m con sng
ngoai ai dng mnh mng kia, th cu sao cho long cm thu
trong trai tim tan nhn o du i! Cu sao cho nhng ky quan cua
thin nhin kia dp tt i ngon la hn thu! Cu sao cho quan toa
ang s trong ng ta nhng ch cho nha bac hoc hin hoa tip tuc
cng cuc nghin cu ay bin! S phn cua thuyn trng N-m
va ky la, va cao ca. Phai chng ti khng hiu ng ta? Phai
chng ti a khng sng cuc sng siu nhin cua N-m trong
mi thang tri? Sau ngan nm trc y, kinh thanh a ra
cu hoi:
Ai a o c cac vc thm?". Ch hai ngi trn i nay co
quyn tra li cu hoi o: thuyn trng N-m va ti.
1870
(Dch theo ban ting Nga cua
Nha xut ban vn hoc Mat-xc-va 1956
do N.G. I-a-c-v-l-va va E. Ph. Co-r-sa
dch t ting Phap)

2 Van Dam Duoi Day Bien (295t)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2 Van Dam Duoi Day Bien (295t)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HAI VN DM DI AY BIN

Chng 25......................................................................... 154

Chng 27......................................................................... 166

T mui hooc n A-ma-dn .......................................... 258

Nm 1866 c anh du bng mt s kin ky la, mt hin

mt dai a mach nc ngm? Hay o ch la mt ng vt co vu

nc. Cn c vao tc nc ua vao, th l thung thn tau kha

Khi xay ra nhng vic va k trn th ti a hoan thanh cng

sang ch ra nhng cng cu git ngi th cung d tin c rng co

nhng ng vt trn trai t nh: voi, t giac, nu ng canh ch

Lin-cn nh neo ba ting ng h, ti nhn c mt bc th, ni

Khi nhn c th cua ng Hp-Xn, ti ang va ngh

khng tin xa na. Nhng du sao Cng-xy cung la ngi rt tt.

- Chung se c bao quan khach san. Ri ti se cho gi v

- Vng, chnh ti! Xin chao giao s! Chung ti a danh cho

Thuyn trng Pha-ra-gut la mt ngi i bin day kinh

ki-l-met. Tom lai, tau Lin-cn c trang b tt ca cac loai vu kh

ngay na tau Lin-cn se bt u re song Thai Bnh Dng! Ti va

vn la mt loai khng xng sng va hoan toan v hai i vi

- Tha ngai, ti tht khng bit a.

- Vng... ung vy... co th...

Luc u, tau Lin-cn chay mt cach n iu. Ch co mt ln

lan tn chn tri! Va a bao ln ti cung anh em thuy thu phai hi

Mi ngay khoang hai mi ln chung ti b nn nao ln v mt s

tau v hng ng nam va t bit vung bin pha bc Thai Bnh

Cng-xy cha kp noi ht li th mt ting h ln pha tan

Tt ca x ti ch Net: thuyn trng, cac s quan, anh em

Pha-ra-gut ra lnh. Chic tau chin tng tc va bt u

om om khng l. No a ln xung bin su chng? Chung ti

dai sng mu day c bt u tri trn song va t t bc ln cao.

- Tha ngai nu co th tng ap lc hi nc. Khi tau tin gn

cua mnh trong cuc ui bt y! Tng ng gn th tht trong

- Ngai lam th la ung.

Bt thn b nga xung bin, ti choang vang nhng khng b

- Xin giao s ng trng ch g no na!

hoan toan co th hoan thanh c nu chung ti c lun phin

- Ti thy, - Cng-xy thu thao, - ti thy... tt nht la ta

- Tha giao s, v no c boc thep!

Net nghi ng. ang luc o, ta nh khng nh li noi cua

- M ra nhanh ln! Nhng kho co th nghe c cai g, v

Cuc bt coc trng trn a din ra trong nhay mt. Chung

Ti bt u do dm. i c nm bc, ti vp phai mt bc

co hiu chut g v cu chuyn cua ti hay khng. Ti a k xong

n ht. Kt qua ln nay cung ht sc ngan ngm. Hai ngi o

- Nu tao ra c mt th ting chung th co le gian tin hn.

MOBILIS IN MOBILE N Ngha la: Linh hoat trong mi trng

Khng bit chung ti ngu co lu khng, chc la lu v ti

tau -con quai vt bng thep y-ang ni ln mt nc th theo

- Chung ta co quyn oi hoi ca hai ba.

giam gi ti trong cui lam ti cht ngat ma ti khng dam chi th

- Ti chu khng oan c, ng ban a!

th nao. Va nu vin thuyn trng gi b mt con tau -iu o rt

phuc vu ra khoi tay Net. Ti cung a sn sang giup Cng-xy, th

o la thuyn trng. Net Len chm dy ngay. Ngi phuc vu

Hoan canh ang bun a giao s n vi mt ngi a ct t

va qun hn cac ngai i! Chng le ti khng co quyn c x nh

s kin ma cac ngai khng tham d. Th nao, cac ngai co chp

th gii nay c xm pham vao. o la b mt v ca nhn ti! Cac

mt. Nhng ti t an ui rng giai quyt mt vn quan trong th

anh in du i. Gia phong k mt cai ban trn bay nhng b

cui cung, xin mi ngai n mt lam bng a-n-mn, ma mui v

Ti i theo thuyn trng N-m. Canh ca cui phong n

chnh tr ca. Chc la a co lnh nghim cm khng cho mang loai

sanh hut th no chc se hp khu v cua ngai. Ti ly mt iu,