You are on page 1of 258

Phn tich thc phm 1

CHNG 1: PHNG PHP LY MU TRONG PHN


TCH THC PHM
1.1 MC CH KIM NGHIM
Vic kim nghim cht lng sn phm phc v cho rt nhiu mc dich,
nhng chu yu la:
Di voi cng tac kim tra, cp giy chung nhn cht lng thi
vic kim nghim cht lng phi chp nhn l hang hoc tu chi
khng cho phep l hang xut khu.
Trong sn xut, qun ly cht lng: danh gia cht lng sn
phm la d nhn bit muc cht lng cua sn phm dat dc so voi
tiu chun qui dinh (v cm quan, thanh phm dinh dng va v sinh)
nhm diu chinh nhung sai xot, tim nguyn nhn gy ra, d co bin
phap chn chinh kip thoi dm bo cht lng sn phm.
Kim nghim con nhm xac dinh chinh xac cht lng sn
phm, trn co so do phn loai xp hang sn phm dung yu cu cua
tung mt hang.
Ngoi ta d da ra nhiu phong phap d danh gia cac khia
canh khac nhau v cht lng sn phm. Mt s phong phap chi thich
hp cho mc dich nay ma khng thich hp cho mc dich khac.
Tuy theo yu cu kim tra ma ngoi ta chon phong phap thich
hp d dat d tin cy cao nht. Cac phong phap kim nghim d dc
ap dng bao gm: phong phap cm quan, phong phap hoa hoc,
phong phap vi sinh vt.
Trang 1
Phn tich thc phm 1
1. NGUY!N T"C LY MU #$ %& L' MU TRONG KIM
NGHIM
1..1 M() *+ ,-./ 0/12 3-405
L hang dng nht: la l hang bao gm nhung sn phm cung
tn goi, cung loai v cht lng, cung khi lng dng trong bao bi
cung kiu, dc sn xut cung mt cng ngh, sn xut trong cung mt
thoi gian (tuy theo s thoa thun ngoi co hang va ngoi kim
nghim), do cung mt co so sn xut va dc xac nhn cung mt ln.
Don vi chi dinh ly mu: la don vi chua trong l hang dng
nht ma ta tin hanh ly mu o do.
Mu ban du: la mu ly ra tu mt don vi chi dinh ly mu, no
dai din cho sn phm trong don vi chua do.
Mu chung: la tp hp cac mu ban du cua l hang dng nht.
Mu thu trung binh: la mu ly ra tu mt phn cua mu chung
sau khi d trn du. Mu nay dai din cho sn phm cua l hang dng
nht, no dc dung d kim nghim tt c cac chi tiu cht lng lo
hang.
Mu thu hoa hoc: la mu ly ra ra tu mt phn cua mu thu
trung binh d tin hanh kim nghim cac chi tiu hoa hoc cua sn phm
Mu thu cm quan: la mu ly ra tu mt phn cua mu thu
trung binh d tin hanh kim nghim cac chi tiu cm quan cua sn
phm.
Trang 2
Phn tich thc phm 1
1.. N54670 )83 9:6 2;4< 5=/ 2;4 >? 0-@0 2;4
1...1 L:6 2;4 >? 5=/ 2;4
Ly mu sn phm d kim nghim. Vic ly mu dung qui cach se gop
phn cho kt qu kim nghim va xu ly kt qu sau nay dung dn. Vi thc t, chi
mt lng mu rt nho d lim nghim ma kt qu lai dc dung d danh gia
mt cach khach quan cht lng sn phm co khi lng rt lon.
Vi vy, khi ly mu chung ta cn thc hin mt s qui dinh sau dy:
Mu thc phm phi co du tinh cht dai din cho c l hang thc
phm dng nht.
Troc khi ly mu cn kim tra tinh dng nht cua l hang, xem xet
cac giy to kem theo, di chiu nhn trn bao bi, d ring cac sn phm
co bao bi khng con nguyn ven (rach, thung, v, mt nhn,...) phn
chia s con lai thanh l hang dng nht.
S don vi chi dinh ly mu cua tung l hang dng nht dc qui
dinh nh sau:
Nu l hang dng nht tu 1 dn 3 don vi chua: s don vi chi
dinh ly mu la tt c cac don vi chua trong l hang.
Nu l hang dng nht tu 4 don vi chua mu tro ln: s don
vi chi dinh ly mu dc tinh theo cng thuc:
C A K
n
Trong do:
C la s don vi chi dinh ly mu
n: s don vi chua cua l hang.
Trang 3
Phn tich thc phm 1
K: h s ph thuc vao dang sn phm va don vi chua
trong l hang (K 1)
K 1 khi s dn vi chua trong l hang khng qua lon
K 1 khi s don vi chua trong l hang lon.
Nu s d cua phep khai cn lon hon phn khai cn thi C K n
,
1
(n
,
la phn nguyn d dc khai cn)
Khi lng mu chung cua cac mt hang dc qui dinh
c th theo tung loai sn phm nhng khng dc it hon
mu thu trung binh qui dinh nh phn doi dy.
Khi lng mu ban du bng khi lng mu chung
chia cho s don vi chi ly mu.
Khi ly mu ban du cn chu y dn trang thai, tinh cht cua sn phm. Phi
ly nhiu vi tri khac nhau trong don vi chua va trong l hang. C th nh sau:
i vi sn phm th rn
Cn chu y s khng dng du v kich thoc sn phm, cn phi ly c sn
phm co kich thoc lon va kich thoc be. Thong ta tin hanh chia dim
d ly mu tuy theo hinh dang cua don vi chua sn phm.
Vi d: Khi ly mu o th rn dng trong toa xe, thung xe (thung co hinh
dang hinh hp chu nht) hay d thanh dng hinh non, ta chia dim ly
mu nh hinh sau:
Trang 4
Phn tich thc phm 1
HB0- 1.1 N-C05 D/E2 9:6 2;4 F80 ,-/ 2;4 G HI05 D+05 -J6 )F70 )-K05
i vi sn phm th lng
Nu dc chua trong thung, b cn khuy du, dung ng cao su sach kh,
cm vao cac dim d chia d hut ly mu
HB0- 1. N-C05 D/E2 9:6 2;4 ,-/ 2;4 G HI05 9L05
Chia dim khi ly mu cht long:
Nu ly mu trn dong vn chuyn, thi thong ta ly o voi chy ra:
mo voi cho cht long chy ra 5 phut ri moi hung d ly mu. Khi ly
cung phi ly o nhiu thoi gian khac nhau.
Trang 5
Phn tich thc phm 1
HB0- 1.M MN )O 9:6 2;4 )F70 DPQ05 +05
Di voi sn phm vua o th rn vua o th long khng dng nht thi khi
ly mu, ly o cac vi tri khac nhau nhng phi ly c phn rn, c phn
long theo dung ty l cua chung trong sn phm.
Di voi sn phm st dng nht, khuy k va ly mu du o cac vi tri
khac nhau.
Di voi sn phm dc dong trong hp, chai, lo hoc bao goi trong
tui... thi ly mu o trong bao goi.
Tp trung mu ban du ly dc tu cac don vi chi dinh ly mu cho
vao dng c sach, kh, trn du thanh mu chung.
Mu thu trung binh dc ly t mu chung. Khi lng mu thu trung
binh dc qui dinh ring chi tung sn phm, nhng phi du d tin
hanh thu cac chi tiu cn xac dinh (mi chi tiu ring bit cn thu 3 ln
song song) va mu lu theo qui dinh phn doi dy. Sau khi d ly
xong mu trung binh, lng mu chung con lai phi dc tr lai l
hang.
Trang 6
Phn tich thc phm 1
Chia mu thu trung binh lam 3 phn, tin hanh bao goi, bo qun theo qui
dinh cua tung loai sn phm, khng dc lam cho tinh cht chi tiu cn
xac dinh bi thay di. Trong do:
Hai phn mu dc goi ngay dn phong thi nghim, kem theo phiu ghi
ni dung sau:
Tn co quan chu qun cua don vi sn xut
Tn co so sn xut
Tn va loai sn phm
S hiu va khi lng l hang
Khi lng mu goi dn kim tra
Ngay, thang, nm ly mu
Ly do ly mu
Yu cu kim tra cac chi tiu gi
Ho tn chuc v ngoi ly mu
Trong hai phn mu goi toi kim nghim thi mt phn dung d kim
nghim con mt phn lu lai phong thi nghim.
Phn mu thu con lai dc giu lai co so lam di chung khi co kiu nai.
Thoi gian lu mu khng dc qua thoi gian bo hanh qui dinh cho tung
loai sn phm.
Chu y:
Dng c dng mu thu co th la bao bi ban du cua sn pm, hoc
dc dong goi trong nhung dng c khng lam nh hong dn sn
phm, tt nht la trong nhung chai, lo thuy tinh sach co nut nham.
Trang 7
Phn tich thc phm 1
Trong hp mu phi goi di xa kim nghim hoc co nghi vn, tranh
chp, phi dong goi cn thn, phia ngoai dan nim phong co dong du,
hoc kep du xi cn thn tranh trong hp mu bi trao.
Thc phm d bi h hong phi goi mu gp nhanh dn noi kim
nghim trong thoi gian thc phm con tt.
1... N-@0 2;4
Mu trung binh khi goi toi phong kim nghim cn tin hanh trinh t
nhung cng vic sau:
Kim tra xem bao bi co hp l khng.
Kim tra lai phiu gui kim nghim,
bin bn ly mu, nhn dan, xac dinh loai thc phm...
Xac dinh yu cu thc nghim.
Ghi s nhn mu voi nhung loi chi
dn cn thit.
Tin hanh kim nghim. Trong hp
co nhiu mu hang cha kim nghim dc ngay mt luc thi phi bo
dm diu kin bo qun d thc phm khng bi thay di cho dn khi
nghim kim.
Nu mu khng phu hp phi ly
giy to kem theo hoc bi mt du nim phong, mt bi... thi khng dc
nhn mu d phn tich
Chun bi mu thu hoa hoc.
Mu thu la cac hi sn toi, kh, op mau ti phi loai bo cac phn
khng n dc: du, vy, da, vo, ni tang, xong, nhng khng rua.
Trang 8
Phn tich thc phm 1
Sn phm op dng phi lam tan bng trong khng khi o nhit d trong
phong dn khi nhit d cua sn phm dat 5
0
C. Tuy theo kich thoc
(khi lng) cua co th sn phm d tin hanh xu ly mu nh sau:
Sn phm co khi lng nho hon 30 gam: xay nguyn con. Ring
tm phi boc vo, bo du moi xay nguyn con.
Sn phm co khi lng tu 30 dn 500 gam, chi ly phn thit khng
xong da.
Sn phm co khi lng trn 500 gam: sau khi m, loai bo ni tang,
tach da, tach xong, chi ly phn thit mt bn (bn phi hoc bn
trai). Trong trongt hp phn thit mt bn co khi lng lon hon
500 gam thi tin hanh ct thanh tung khia ngang thn co chiu dai 2
toi 4 cm va cu ly mt khuc loai bo mt khuc
Mu la cac loai mm.
Di voi cac loai mm loai st co phn noc va phn cai dng nht
(mm tm, mm rut, mm chua) troc khi ly mu phn tich hoa
hoc phi khuy du.
Di voi cac loai mm ma phn cai va phn noc khng dng nht
nh ca maui phi loc qua mang vi tach ring cai va noc ri xu ly
nh sau:
Phn noc: loc ky qua giy loc vao binh tam giac co dung tich
250 nl sach va kh, dung ng hut ly chinh xac 10 ml dich d loc
va chuyn vao binh dinh muc 250 ml, thm noc ct dn vach
muc, lc du: dung dich dung d phn tich nhung chi tiu hoa
hoc va chi dc su dng trong thoi gian 4 gio k tu khi pha
long.
Trang 9
Phn tich thc phm 1
Phn cai: nu la phn cai cua cac sn phm maui mn, xu ly
nh sn phm la hi sn toi, kh, op maui nh d noi o trn.
Nu phn cai la cac dang mm khac: nghin nhuyn trn du va
chia lam hai phn: mt nua d xac dinh cac chi tiu hoa hoc, nua
con lai dung noc ct chit ra hai ln: ln 1 ty l noc ct va cai
ty l 1:1 (theo khi lng), ln 2 ty l 0,5: 1. Sau do tp trung
dich loc hai ln lai, do th tich ri tin hanh xac dinh thanh phn
hoa hoc cua phn cai hoa tan trong noc.
Di voi cac loai mm ch bin tu nguyn kiu thuy sn
xu ly nh phn long d ghi o trn (loc... ly 10 ml, cho vao binh
dinh muc 250 ml,...).
Di voi d hp thuy sn.
Di d hp co phn cai va noc ring bit: kim nghim phn cai
ring, phn noc ring. Phn cai dc xu ly nh phn doi dy.
Phn noc dung d xac dinh ham lng nhung cht co kh nng
trao di va hoa tan trong cht long (xac dinh d axit, kim loai hoa
tan, H
2
S...) nhng thoi gian xac dinh khng dc som hon 15 ngay
k tu ngay xut xong.
Di voi cac loai d hp dc, op dng (co it noc). Co th
gan phn noc (thong la rt it) vao chen su. Phn cai dc xu ly
nh phn doi dy, sau do lai cho phn noc vao va trn du cho
dn khi tt c thanh mt khi dng nht.
Cac mu thu dc chun bi theo nhung phong phap xu ly trn,
nhanh chong dc xay nho hai ln qua may xay thit co sang voi
dong kinh l sang tu 2 dn 3 mm. Trn du va ly tu 150 dn 200
Trang 10
Phn tich thc phm 1
g cho vao lo thuy tinh ming rng co nut mai. Co th dung dao, keo
ct cho mu thu va nghin nho trong ci su hoc thuy tinh.
Mu thu sau khi chun bi xong, trong diu kin binh thong phi
tin hanh phn tich ngay trong vong 4 gio k tu khi chun bi mu
thu.
Chu y:
Nu khng kim nghim ngay dc thi phi bo qun mu o
nhit d thp hoc co sy mu hoc dun nong khonhg mt gio
d bo qun (chi ap dng vic sy mu hoc dun nong trong
trong hp xac dinh cac thanh phn hoa hoc doi tac dng cua
nhit d khng lam thay di cac thanh phn do) .
Khi xac dinh d m cua thc phm nu nghin mu qua nhiu thi
noc se mt vi vy khi thao tac phi tht nhanh, nghin xong
phi dem di xac dinh ngay. Dng c d ly mu va nghin mu
khng dc lam thay di tinh cht hoa hoc cua mu.
Ngoai ra, co th tham kho cac cach ly mu cho tung sn phm thc phm
c th sau :
Ly mu keo (theo TCVN 4067 :1985)
Ly mu dong (theo TCVN 4837 :1989)
Ly mu khoai ty (theo TCVN 4999 :1989)
Ly mu rau qu toi (theo TCVN 5102 : 1990)
Ly mu rau qu ch bin (theo TCVN 5072 : 1990)
Ly mu gia vi (theo TCVN 4886 :1989 ; 4889 :1989)
Ly mu ca ph nhn (theo TCVN 5702 :1993)
Ly mu sn phm sua (theo TCVN 5531 : 1991 ; 6266 : 1997;
6267 : 1997 ; 6400 : 1998)
Trang 11
Phn tich thc phm 1
Ly mu thit va cac sn phm thit (theo TCVN 2833-1 :2002).
1.M KRT LUSN
Vic ap dng dung k thut ly mu trong qua trinh ly mu kim tra dai din
la rt quan trong, no phn nh dung hay sai v thc t cht lng cua sn phm
ma mu do dai din, tu do da ra nhung quyt dinh nh hong dn quyn li cua
nha cung cp, doanh nghip hoc ngoi tiu dung cung nh suc khoe cua cng
dng.
Cn cu d lp phong an kin tra la chun mc chp nhn (AQL, c mu, cac
thng tin khac). D xac dinh c mu ta cn cu vao : c l, muc d phuc tap va
ngun kinh phi, tm quan trong cua sn phm, cac thng tin khac va bc kim
tra.
T?/ 9/14 )-J2 ,-OT
1. JeII Dewar, OC nternational, Red luII, CA,
-))U:VVWWW.*-*4.XH4VY25)Z>X*
. Codex Alimentarius Commission in 2007, Codex Stan 234!"""!#
RX3T22X0HXH MX)-TH* O[ \0J96*/* \0H ]J2U9/05.
M. Ha Duyn T, 1997, ^4O0 9_ >? ,/E2 )FJ 3-:) 9P`05 )-a3 U-b2, Dai
hoc ach Khoa Ha Ni, tr. 27-64.
Trang 12
Phn tich thc phm 1
Trang 13
Phn tich thc phm 1
Ph lc .
CcNG HO$ %d HcI CHe NGHf\ #IT N\M
Dc lp - T do - Hanh phuc
ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ
.........., ngy ...... thng ....... nm ...........
gI!N ghN LY MU THC PHM
in bn s:
Ngoi ly mu:
Don vi qun ly:
Dia dim ly mu:
Tn sn phm : Ly mu theo tiu chun:
T-N05 )/0 >i 2;4
Chu l:
Cp cht lng (loi sn phm):
M t so b v mu chun bi mu:
M s l sn phm: Ky hiu mu:
S bao goi trong l: Kich thoc l:
S mu ban du: Khi lng mu ban du:
Loai dng c ly mu:
Chun bi mu:
Gin lc tu: dn:
Nghin nho dn:
Mu trung binh thi nghim
S lng
Khi lng
ao goi
in bn nay lp thanh 02 bn, mi bn giu mt bn, co gia tri nh nhau
Ghi ch:
Dai din chu l sn phm Ngoi ly mu
(H tn v ch k! (H tn v ch k!
Trang 14
Phn tich thc phm 1
CcNG HO$ %d HcI CHe NGHf\ #IT N\M
Dc lp - T do - Hanh phuc
ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ
.........., ngy ...... thng ....... nm ...........
gI!N ghN LY MU R\U< ^Uh
in bn s:
Ngoi ly mu:
Don vi qun ly:
Dia dim ly mu:
Tn sn phm (gi"ng, c#y t$%ng, ph#n &'n):
Ly mu theo tiu chun:
T-N05 )/0 >i 2;4
Chu l:
Cp cht lng (loi sn phm):
M t so b v mu chun bi mu:
M s l sn phm: Ky hiu mu:
S lng bao chua trong l: Kich thoc l:
S mu ban du: Khi lng mu ban du:
Loai dng c ly mu:
Xu ly hoa cht (loi ho ch(t, ph)*ng php +, l,...)
Chun bi mu:
Gin lc tu: dn:
Nghin nho dn:
Mu trung binh thi nghim
S lng
Khi lng
ao goi
in bn nay lp thanh 02 bn, mi bn giu mt bn, co gia tri nh nhau
Ghi ch:
Dai din chu l sn phm Ngoi ly mu
(H tn v ch k! (H tn v ch k!
Trang 15
Phn tich thc phm 1
CcNG HO$ %d HcI CHe NGHf\ #IT N\M
Dc lp - T do - Hanh phuc
ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ
.........., ngy ...... thng ....... nm ...........
gI!N ghN LY MU TjI C&\ H$NG gN LkV gRP lN
in bn s:
Dia dim ly mu:
1. I/ H/10 3m *G n4O0 9_ ,/0- HTJ0- *O0 U-b2
ng ba: Chuc v:
ng ba: Chuc v:
. I/ H/10 3m n4J0 3-o3 0p05
ng ba: Chuc v:
ng ba: Chuc v:
M. T-N05 )/0 >i 2;4

TT Loai mu Don vi S lng M s l M s mu Tinh trang mu
in bn nay lp thanh 02 bn, mi bn giu mt bn, co gia tri nh nhau
Ghi ch:
Dai din co so QLKD sn phm Ngoi ly mu
(H tn v ch k! (H tn v ch k!
Trang 16
Phn tich thc phm 1
CcNG HO$ %d HcI CHe NGHf\ #IT N\M
Dc lp - T do - Hanh phuc
ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ
.........., ngy ...... thng ....... nm ...........
gI!N ghN g$N GI\O MU
in bn s:
Dia dim ly mu:
1. I/ H/10 3m *G n4O0 9_ ,/0- HTJ0- *O0 U-b2
ng ba: Chuc v:
ng ba: Chuc v:
. I/ H/10 3m n4J0 3-o3 0p05
ng ba: Chuc v:
ng ba: Chuc v:
M. T-N05 )/0 >i 2;4

TT Loai mu Don vi S lng M s mu Tinh trang mu Chi tiu xet nghim
in bn nay lp thanh 02 bn, mi bn giu mt bn, co gia tri nh nhau
Ghi ch:
Dai din co so QLKD sn phm Ngoi ly mu
(H tn v ch k! (H tn v ch k!
Trang 17
Phn tich thc phm 1
CHNG : CC Kq THUST CHUN gr MU TRONG
PHN TCH THC PHM
Xu ly mu trong phn tich thc phm la khu ht suc quan trong, mt trong
nhung yu t nh hong dn d chinh xac cua kt qu phn tich. Tuy tung di
tng mu, tuy tung chi tiu phn tich ma phi co cach xu ly khac nhau.
.1 Y!U CsU CHUNG Ce\ CC Kq THUST %& L' MU PHN
TCH
.1.1 %= 9_ 2;4 9? 5B
Xu ly mu la qua trinh hoa tan (dissolution) va phn huy (digestion), pha
huy cu truc mu ban du ly tu di tng cn phn tich, d gii phong va
chuyn cac cht cn xac dinh v mt dang dng th phu hp (vi d dang
dung dich) cho mt phep do d chon d xac dinh ham lng cua cht ma
chung ta mong mun.
Vi d: Hoa tan mu hp kim Al trong axit HNO
3
45 d dc dung dich
xac dinh Al va cac tap kim loai trong hp kim Al.
Xu ly mu co hai qua trinh xy ra dng thoi la:
Pha huy cu truc ban du cua cht mu (digestion oI Sample Matrix).
Hoa tan gii phong cht cn xac dinh v dang dung dich dng th.
.1. TI/ *JT U-O/ t= 9_ 2;4 U-u0 )v3-.
D da cac cht cn xac dinh v mt trang thai thich hp cho phep do,
theo phong phap phn tich d chon.
Trang 18
Phn tich thc phm 1
Cac kt qu phn tich phi phn anh va dai din dung cho di tng cn
nghin cuu, theo di.
Voi bt ky mt phong phap xac dinh, mi cht phn tich chi co th dc
xac dinh chinh xac khi no tn tai o mt trang thai nht dinh va dng nht
phu hp voi k thut phn tich.
Vi d: D xac dinh cac kim loai (vi d: e, Cu, Mn, ..) trong mu thit,
chung ta khng th bo ngay mu thit vao may quang ph hp th nguyn
tu d do, cn phi da cac kim loai tn tai trong mu v trang thai ion hay
hp cht tan dc trong dung dich noc, sau do mii xac dinh dc chung
trong dung dich nay.
Mu phn tich co nhiu chung loai, da dang, co thanh phn don gin dn
loai co thanh phn phuc tap. Chung co th tn tai o cac trang thai khac
nhau nh rn tung cc, tung mnh, hay long, khi, va huyn phu. Khng
th cho nguyn mu nh th vao cac may d do va xac dinh dc. phi xu
ly d da cac cht cn phn tich (cn xac dinh) v trang thai phu hp nht
cho mt phong phap d dc chon d xac dinh no.
Cac cht cn xac dinh tn tai o trang thai lin kt hoa hoc khac nhau, trong
cac hp cht v co, huu co khac nhau, co khi rt bn vung, lng cht o
mi vi tri trong mu cung khng dng du, nn khng th xac dinh dung
ham lng cua no trong mt t hp phuc tap, bn vung va bi cac nguyn
t, cac cht lin kt khac cn tro, do do cn phi xu ly mu d pha v cac
hp cht ma cht phn tich dang tn tai, da chung sang mt dang phu
hp d dinh lng tt va dung theo phong phap d chon.
Trang 19
Phn tich thc phm 1
Vy mun phn tich mt di tng nao, chung ta phi ly mu, xu ly phu
hp d co dc mt trang thai hay mt dung dich mu phn tich xac dinh cac
cht mong mun.
Vic xu ly mu theo cach nao, la tuy thuc vao:
Di tng mu, matrix cua mu.
n cht, tinh cht cua cac cht cn phn tich.
Trang thai tn tai, cu truc vt ly hoa hoc cua cac cht trong mu.
Phong phap phn tich dc la chon d xac dinh chung.
Ham lng cua cht cn xac dinh o muc nao trong mu.
Trn co so cac yu t do chung ta chon cach xu ly phu hp cho cht phn
tich. Ngay nay cac k thut xu ly mu phn tich d va dang dc dung do la:
K thut v co hoa kh (xu ly kh),
K thut v co hoa ot (xu ly ot).
K thut v co hoa kh- ot kt hp,
Cac k thut chit (long-long, chit rn-long, chit rn-khi,..),
Cac k thut sc ky, v.v.
Tuy nhin trong qua trinh ly mu mt s di tng cn phi xu ly so b
ngay troc khi mang mu v phong thi nghim.
. Kq THUST #w C Hx\ yT z%& L' yT{
..1 #N 3m -|J P}) ~05 Jt/) 2I0- D3 0|05
..1.1 N54670 )83 >? ~O0 3-:)
$g%&'n t( (h%ng
Trang 20
Phn tich thc phm 1
Dung axit manh dc va nong (vi d HCl, H
2
SO
4
), hay axit manh, dc va
nong co tinh xy hoa manh (HNO
3
, HClO
4
), hoc hn hp 2 axit ( HNO
3

H
2
SO
4
), hay 3 axit (HNO
3
H
2
SO
4
HClO
4
), hoc la 1 axit dc va mt
cht xy hoa manh (H
2
SO
4
KMnO
4
), v.v. d phn huy mu trong diu
kin dun nong trong binh Kendan, trong ng nghim, trong cc hay trong
lo vi song.
Lng axit cn dung d phn huy mu thong gp 10 - 15 ln lng mu,
tuy thuc mi loai mu va cu truc vt ly hoa hoc cua no.
Thoi gian phn huy mu (xu ly) trong cac h ho, binh Kendan, ng
nghim, cc, .. thong tu vai gio dn hang chc gio, cung tuy loai mu,
bn cht cua cac cht. Con nu trong lo vi song h kin thi chi cn 50 - 90
phut.
C)( d%ng d*(h axit d+ng , ho- tan v- x. l/ m0%
Trong cach xu ly ot ngoi ta thong dung cac loai dung dich axit dc va co
tinh oxy hoa manh, song tt nhin chon loai axit nao la tuy thuc vao bn cht
cua cht nn (matrix) cua mu va cht phn tich tn tai trong mu do.
Vi d:
Dung 1 axit dc: HCl, H, H
3
PO
4
, H
2
SO
4
,
Dung 1 axit co tinh oxy hoa: HNO
3
, H
2
SO
4
, HClO
4
,
Hn hp 2 axit: Cong thuy, (HClHNO
3
), (HNO
3
H
2
SO
4
),
(HH
2
SO
4
)
Hn hp 3 axit: (HCl HNO
3
H
2
SO
4
), ( HNO
3
H
2
SO
4
HClO
4
)
Hn hp 1 axit va cht xy hoa: (H
2
SO
4
KMnO
4
), (HNO
3
H
2
O
2
)
Hn hp 2 axit va 1 cht oxy hoa manh: (HNO
3
H
2
SO
4
KMnO
4
)
Dung dich mui co pH nht dinh: (KCl 1M, pH5, NH
4
Ac 1M pH-6,.. )
Trang 21
Phn tich thc phm 1
$hi1t ,2 d%ng d*(h ph3n h%4 m0%
Nhit d si cua hn hp mu khi xu ly mu la ph thuc vao nhit d si
cua dung dich axit dung d phn huy mu. Khi cn nhit d si cao thi phi dung
axit co nhit d si cao (bng 2.1). Trong cac h kin ap sut cao s tao ra nhit
d si cao, tuy thuc vao loai axit dung d phn huy mu.
gO05 .1 N-/1) D( *N/ 3J 3.3 H405 H3- Jt/) D3
#}/ Jt/) Dm0
\t/) HC9 HNO
M
H

]O

H
M
PO

HC9O

H
Nng d () 36 65 98 78 72 40
T(si)
o
C 110 121 280 213 203 120
#}/ -0 -`U Jt/)
LTI/ -0 -`U 3J
T-?0- U-0
z#V#{
N-/1) D( *N/
T
C
(HClHNO
3
) 31 116-118
(HNO
3
H
2
SO
4
) 41 130-135
(HNO
3
H
2
SO
4
) 32 150-155
(HNO
3
H
2
SO
4
HclO
4
) 422 137-140
(H H
2
SO
4
) 21 130-150
(HNO
3
H
2
SO
4
H) 211 120-130
Tt nhin khi dung hn hp, thi nhit d si cua dung dich axit hn hp la tuy
thuc vao thanh phn cua 2 hay 3 axit ta dung trn vao nhau va nhit d si cua
dung dich phn huy s nm giua nhit d cua hai axit dc trn voi nhau. Vi th
voi cac cht mu kho phn huy (kho xu ly) chung ta phi dung cac axit va hn
hp axit co nhit d si cao va tinh oxy hoa manh.
..1. C.3 ,/E4 >N 3m -|J P})
Vic xu ly mu theo phong phap ot, co th dc thc hin trong cac trang
bi va dng c khac nhau, tuy thuc phong thi nghim co loai nao, vi d:
J. TFT05 D/i4 ,/10 )-PQ05
Trang 22
Phn tich thc phm 1
Xu ly trong cc thuy tinh, khi dun nong trn bp din hay ni cach thuy.
Xu ly trong binh Kendan thong khi dun nong
Xu ly trong binh Kendan co ng sinh han hi lu dung mi, v.v.
~. TFT05 -(U ,v0: Mu d trong hp kin, thm dung dich axit d phn huy
mu, dy kin, sau do thc hin phn huy bng cach:
Sy trong tu sy, trn bp cat, hoc trong lo nung o nhit d thich hp.
Ngm hay luc hp mu trong ni noc si, hay trong du si, v.v.
3. %= 9_ 2;4 )FT05 9 >/ *|05 z)FT05 -1 ,v0 >? -G{
Trong cac h lo vi song don gin va diu khin bng tay:
H binh mu ho,
H binh mu dong kin (co ap sut cao),
Trong cac h nhiu binh va hoat dng theo chong trinh:
H binh mu ho co khng ch nhit d.
H binh mu dong kin (ap sut cao), co khng ch nhit d, ap sut, v.v.
Trong cac kiu xu ly ot nay, hin nay k thut xu ly ot voi axit dc co tinh
oxy hoa manh trong binh kendan va trong lo vi song h kin dang dc dung
nhiu nht. Voi cac noc phat trin, ph bin hin nay la cach xu ly trong lo vi
song, vi no trit d, nhanh va lai khng lo ngai mt cht phn tich.
..1.M Cm 3- >? 3.3 ).3 0-u0 U-u0 -4 2;4
Cm 3- 3J *a U-u0 -4 2;4
TFT05 D/i4 ,/10 )-PQ05 3J -1 -G< thi tac nhn phn huy mu la:
Tac dng pha huy va hoa tan mu cua axit,
Tac nhn nng lng nhit, lam tan r cac hat mu cung voi axit,
S khuych tan di lu, chuyn dng nhit va va cham cua cac hat mu
voi nhau lam chung bi bao mon dn.
Trang 23
Phn tich thc phm 1
Cac tac nhn nay tn cng va bao mon dn cac hat mu tu ngoai vao, lam
cho cac hat mu bi mon dn dn, be dn ri tan mt ht, khi chung ta dun
mu trong binh Kendan hay trong cc trong mt thoi gian nht dinh.
TFT05 9 >/ *|05:
Ngoai cac tac nhn phn huy nh trn, trong lo vi song con co s pha v
tu trong long hat mu ra ngoai, do cac phn tu noc hp th (90) nng
lng vi song va no co dng nng rt lon, nn chung co chuyn dng nhit
rt manh, lam cng va xe cac hat mu tu trong ra. Thm vao do lai la h
kin, nn co ap sut cao va s lam nhit d si lai cao hon va dy la tac
nhn phn huy manh nht, do do thuc dy qua trinh phn huy mu rt
nhanh tu trong ra va tu ngoai vao. Vi th nn vic xu ly mu trong lo vi
song chi cn thoi gian ngn (30-70 phut) ma lai trit d.
C.3 n4. )FB0- tb6 FJ ,-/ U-u0 -4 2;4
Doi tac dng cua axit dc va nng lng nhit (nhit d), c nng lng vi
song, cac qua trinh vt ly va hoa hoc sau dy s xy ra:
S pha v mang loi cu truc cua hat cht mu, gii phong cac cht phn
tich, d da chung vao dung dich doi dang cac mui tan.
Qua trinh xy hoa khu lam thay di hoa tri, chuyn di dang, lam tan v
cac hat vt cht mu, d gii phong cht phn tich v dang mui tan.
Nu xu ly mu huu co phn tich kim loai, thi co s dt chay, pha huy cac
hp cht huu co va mun tao ra khi CO
2
va noc, d gii phong cac kim
loai trong cht mu huu co v dang mui v co tan trong dung dich.
Tao ra hp cht d bay hoi, lam mt di cac anion trong phn tu cht mu,
lam mu bi phn huy tao ra cac hp cht tan trong dung dich.
S tao thanh cac hp cht hay mui phuc tan trong dung dich.
Trang 24
Phn tich thc phm 1
Co th tach cht phn tich ra khoi mu ban du o dang kt tua khng tan
va nho do ngoi ta tach dc cac cht phn tich va lam giu chung.
Nh vy trong trong qua trinh xu ly mu o dy cung co th co cac phn ung
hoa hoc xy ra, nh phn ung oxy hoa khu, phn ung thuy phn, phn ung tao
phuc, phn ung hoa tan, phn ung kt tua, v.v. cua cac phn tu cht mu voi cac
axit dung d phn huy mu va cac cht co trong mu voi nhau. Trong do qua
trinh nao la chinh hay ph la dc quyt dinh boi thanh phn, cht nn, bn cht
cua cht mu va cac loai axit dung d phn huy va hoa tan mu.
..1. #v H >i 3.3- t= 9_ P})
5. l/ m0% ra% 6% 78ng h9n h:p 2 axit ;<$=
3
> <
2
=
2
?# trong 7@nh
Aendan# -. +c -/nh cc kim loi n0ng (12, 13, 45, 6n, 7i, 8&, 9n!.
Ly 5.00 g mu d nghin min va trn du vao binh Kendan, thm 60 mL
HNO
3
65, 5 mL H
2
O
2
30, cm phu nho vao binh kendan, lc du va dun si
nhe cho mu phn huy, dn khi dc dung dich trong khng mu (6-8 gio tuy
loai mu). Chuyn mu sang cc 250 mL, lam bay hoi ht axit bng den R dn
con mui m, d ngui, dinh muc bng dung dich HCl 2 thanh 25 mL. Trong
qua trinh xu ly nay cac nguyn t kim loai o dang cac hp cht co kim cua mu
rau qu, s bi axit dc oxy hoa cac cht huu co, da cac kim loai v cac mui v
co tan trong dung dich noc. Qua trinh hoa hoc chinh:
(M;4) HNO
3
H
2
O
2
Me
n
(NO
3
)
m
H
2
O CO
2
NO
2
(24+/ )J0 3J ,/2 9TI/ {
Tt c cac vi d tu 1 dn 3 co th xu ly trong lo vi song h kin, va lng axit
s bit di dn 13. Thoi gian xu ly chi trong 40 50 phut. Con xu ly nh trn trong
h ho binh thong, thi phi mt tu 4-8 gio, ma lai khng trit d bng xu ly trong
lo vi song.
Trang 25
Phn tich thc phm 1
..1. C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? o05 H05
4 >? 0-P`3 D/E2 3-v0-:
Hu nh khng bi mt cac cht phn tich, nht la trong lo vi song,
Nhng thoi gian phn huy mu rt dai, trong diu kin thong,
Tn nhiu axit dc tinh khit cao, nht la trong cac h ho,
D bi nhim bn khi xu ly trong h ho, do mi trong hay axit dung,
Phi dui axit d lu, nn d bi nhim bn, bi vao mu, v.v.
05 H05:
ng dng chu yu cua k thut xu ly ot nay la d xu ly mu xac dinh cac
kim loai va mt s phi kim hay anion v co, nh Cl
-
. r
-
,
-
, AsO
4
3-
, SO
4
2-
,
PO
4
3-
, SiO
3
2
trong cac mu sinh hoc, mu huu co, mu v co, mu mi
trong, mu dt, mu noc, mu bi khng khi, mu kim loai, hp kim, rau
qu va thc phm, v.v.
.. %& L' yT gNG UNG rCH KIM MjNH C NxNG
...1 N54670 )83 3-405
Trong phong phap nay ngoi ta thong dung cac dung dich kim manh
dc nong (NaOH, KOH 15-20), hay hn hp cua kim manh va mui
kim loai kim (NaOH NaHCO
3
), hay mt kim manh va peroxit (KOH
Na
2
O
2
), nng d lin (10 -20), d phn huy mu phn tich trong diu kin
dun nong trong binh Kendan hay trong hp kin, hoc trong lo vi song.
Lng dung dich phn huy: cn lng lin tu 8-15 ln lng mu.
Thoi gian phn huy: tu 4 - 10 gio trong h ho. Con trong h lo vi song kin
chi cn thoi gian 1-2 gio.
Trang 26
Phn tich thc phm 1
Nhit d phn huy: La nhit d si cua dung dich kim. No thong trong
vung 150 -200
o
C.
C.3 n4. )FB0- tO6 FJ ,-/ U-u0 -4 2;4
Doi tac dng cua kim va nhit d, c nng lng vi song, co th xy ra cac
qua trinh sau:
Pha v cu truc cua cht mu, chuyn cac cht cua mu vao dung dich
Cac cht cua mu tong tac voi kim tao ra cac sn phm tan dc
Co th sinh ra cac khi bay ra, giup s tan cua mu tt hon
Co th tao ra cac hp cht bn it phn li va tan trong dung dich
Tao ra cac sn phm kt tua mui khac cua cht phn tich d tach no ra
khoi mu ban du.
C.3 3.3- -T? )J0 >? H405 H3- -T? )J0
C-:) U-u0 -4: Theo k thut xu ly ot nay chung ta co th dung cac
dung dich cua cac cht sau dy d xu ly mu:
Dung dich kim dc (20-25 NaOH, hay KOH),
Dung dich kim dc nong co cht xy hoa manh (NaOH Na
2
O
2
),
Hn hp kim dc nong co cht khu (KOHNaHSO
3
),
Hn hp kim manh va mt mui (NaOH NaHCO
3
),
(KOHNa
2
CO
3
),
Hn hp kim, mt mui va peroxit (KOH NaHCO
3
H
2
O
2
),
Hn hp kim, mt mui va peroxit kim (KOH NaHCO
3
Na
2
O
2
)
^4. )FB0- U-u0 -4
Qua trinh phn huy dc thc hin khi dun si dung dich mu, trong
mt thoi gian nht dinh trong binh Kendan hay trong ng nghim,
Trang 27
Phn tich thc phm 1
thong la tu 6 -10 gio trong binh kendan ho, trong lo vi song h kin (co
ap sut cao) thi chi mt khong 40 - 70 phut, tuy loai mu.
Co ch pha v (phn huy) mu theo cach nay cung tong t nh trong
trong hp dung cac axit o trn, trong h ho hay h kin, nhng o dy
tac nhn phn huy la dung dich kim manh nong.
N-/1) D( U-u0 -4: Nhit d si cua cac dung dich kim la tuy thuc vao
thanh phn va nng d cua dung dich kim ta su dng d xu ly mu. Noi
chung trong vung tu 115 230
o
C, tuy thuc nng d cua kim va mui co
trong dung dich phn huy mu va dy la mt yu t thuc dy s phn huy
xy ra nhanh hon. Ngha la tac nhn phn huy mu o dy la kim va nhit
d (nng lng nhi ) va nng lng vi song, nu dung lo vi song.
... #v H o05 H05 , )-4@) 0?6
HT? )J0 Tt/) 0-N2 ~05 H405 H3- NJOH 1 0|05: Ly 0,5g mu dang
bt vao binh kendan, tm ot bng vai giot noc ct, thm 10 mL NaOH 10,
dun si d hoa tan mu.
Co ch o dy la chuyn trang thai tinh th rn xit sang ion tan trong dung
dich la mui NaAlO
2
va khi hydro theo phn ung:
Al
2
O
3
NaOH H
2
NaAlO
2
H
2
O
...M C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? U-I2 >/ o05 H05
K thut xu ly ot trong dung dich kim dc nong cung co u dim la hu
nh khng lam mt cac cht phn tich, nht la cac nguyn t co hp cht
d bay hoi va cac nguyn t va cac matrix cua mu d tan trong kim.
Nhng cach nay co mt nhc dim lon la tn rt nhiu kim tinh khit
cao, thong phi dung gp tu 10 15 lng mu, kh nng gy nhim bn
d xy ra. Lng kim d nhiu, sau khi xu ly xong thong phi loai ht,
Trang 28
Phn tich thc phm 1
nhng rt kho, chi bng cach trung hoa bng axit, song lai lam long mu
va d dang nhim bn, mt thoi gian c dc mu. Dy la mt cng vic rt
kho khn va mt nhiu thi gio va cung hay lam nhim bn mu. Dy chinh
la mt nhc dim lon cua k thut nay. Vi th cach nay chi dc dung
cho mt s trong hp, ma cach xu ly axit cho kt qu khng tt.
Vi d phn huy mu xac dinh mt s anion v co, phi kim hay a kim, nh
cac cht: Cl
1-
, r
1-
, NO
3
1-
, SO
4
2-
, PO
4
3-
trong cac di tng mu sinh hoc
va mt s mu thc phm khng xu ly dc bng phong phap axit.
Cach nay thich hp cho:
Cac hp cht hay cac mu tan tt trong kim.
Phn huy cac cht huu co d ly cac phi kim.
Cac vi d khac co th xem thm o chong 3 va 4 o phn .
.M Kq #w C Hx\ KHw
.M.1 N54670 )83 >? 3.3 n4. )FB0- tO6 FJ ,-/ >N 3m -|J 2;4
.M.1.1 N54670 )83
K thut xu ly kh (v co hoa kh) la k thut nung d xu ly mu trong lo
nung o mt nhit d thich hp (450-750
o
C), song thc cht dy chi la boc du
tin cua qua trinh xu ly mu. Vi sau khi nung, mu b con lai phi dc hoa tan
(xu ly tip) bng dung dich mui hay dung dich axit phu hp, thi moi chuyn
dc cac cht cn phn tich trong tro mu vao dang dung dich, d sau do xac
dinh no theo mt phong phap d chon. Khi nung cac cht huu co cua mu s bi
dt chay thanh CO
2
va noc.
N-/1) D( 0405
Trang 29
Phn tich thc phm 1
Nhit d nung xu ly mu thong trong vung 450 -750
o
C, tuy thuc vao mi
loai mu (cht nn va cu truc cua no) va cac cht cn phn tich va do la yu t
quyt dinh. Nhng phi dm bo dt chay dc ht cac cht huu co va khng
lam mt cht phn tich. Vi d khi nung xu ly cac mu rau qu va thc phm o
nhit d tu 500 550
o
C, d xac dinh cac kim loai nng, cac kim loai kim va
kim th. Song nu khng co cht ph gia bo v thi thong cac nguyn t Cd,
Pb, n,.. co th bi mt tu 10 - 15, ma chung ta khng khng ch dc. Nhit
d nung thong ph thuc vao:
n cht cua cht mu va cht phn tich,
Cu truc, dang lin kt, loai hp cua cac cht trong mu,
T-Q/ 5/J0 0405: Co th tu 5 12 gio, tuy thuc vao:
Mi loai cht mu
Mi cht phn tich
Cu truc, dang lin kt, loai hp cua cac cht trong mu
C.3 9TI/ 3-:) U- )F` zU- 5/J{
K thut tro hoa kh thong dc dung cho cac mu huu co, xu ly d xac
dinh cac kim loai, va cac mu qung v co co cu truc bn vung rt kho tan
trong cac axit manh. Vic tro hoa cung co th dc thc hin khi co thm cht
ph gia, cht bo v hay cht chy. Cac cht bo v va cht chy thong hay
dc dung la:
Cac axit: HNO
3
, H
2
SO
4
, H
3
PO
4
, voi nng d phu hp,
Mt s mui: KNO
3
, Ca(NO
3
)
2
, Mg(NO
3
)
2
, LiO
2
, Na
2

4
O
7
,
Hn hp axit va mui: (Mg(NO
3
)
2
HNO
3
), (HNO
3
H
2
SO
4
),
Hn hp kim va mui: (KOH NaHCO
3
), (KOH Na
2
SO
4
),
Hn hp mui va peroxit: (KHCO
3
Na
2
O
2
), (NaHCO
3
Na
2
O
2
),
Trang 30
Phn tich thc phm 1
Hn hp kim manh va peroxit: (NaOH Na
2
O
2
), (KOH Na
2
O
2
).
Hn hp kim, mui va cht oxyhoa (KOHNaHCO
3
Na
2
O
2
).
Hn hp kim va mui pyrosnphat (KOH Na
2
S
4
O
7
), v.v.
Cac cht ph gia nay co hai tac dng:
o v cac cht phn tich khng bi mt
Gop phn lam cho mu dc phn huy nhanh va trit d hon
.M.1. C.3 n4. )FB0- tO6 FJ
Trong qua trinh nung xu ly mu co th co nhiu qua trinh vt ly va hoa hoc
xy ra, tuy theo bn cht, thanh phn cua mi loai mu va cht ph gia dc
thm vao, do la cac qua trinh:
Troc tin lam bay hoi mt noc hp th va noc kt tinh trong cht
mu,
S tro hoa, dt chay cac cht mun va cac cht huu co cua mu,
Pha v cu truc ban du cua cht mu,
Chuyn dang cac hp cht phuc tap cua cht mu v dang don gin
hon,
Qua trinh oxy hoa khu thay di hoa tri cua nguyn t trong cac cht
mu,
Gii phong ra mt s khi, nh CO, CO
2
, SO
2
,..
Co mt s tong tac hoa hoc cua cac cht voi nhau, tong tac voi cht
ph gia thm vao,.. tao ra cac cht luc du khng co.
Tt c cac qua trinh do du gop phn lam tan v cu truc ban du cua cac hat
mu tao ra tro b mu, d sau do hoa tan cht phn tich vao dung dich axit. ng
2.2 sau dy la vai vi d v s nung mt s mu phn tich trong diu kin co ph
gia va khng co ph gia.
Trang 31
Phn tich thc phm 1
Do la nhung qua trinh co th xy ra, tt nhin la da dang va phuc tap, no xy ra
nh th nao la tuy thuc vao cac yu t sau dy:
Thanh phn, cht nn va trang thai lin kt cua cht mu va cht phn
tich,
Cac cht ph gia, cht chy va cht bo v thm vao mu,
Cac diu kin nung, trong do nhit d la yu t chinh, sau do la mi
trong nung la khng khi, hay trong khi tro (Ar, N
2
, He,..).
Kt qu cua s nung co th xy ra cac qua trinh tao ra cac sn phm co thanh
phn don gin hon, vi d trong bng 2.2, nn chung d hoa tan dc trong axit
hay kim long.
.M. C.3 9TI/ )FJ05 ~ >? H05 3 DE t= 9_ ,-N
Cac trang bi d xu ly mu theo phong phap kh thong khng co nhiu.
Thng thong mu dc cho vao chen hay bat nung (thach anh, su, Ni, e, hay
Pt, hoc Au, hay ,..) co dung tich khac nhau (tu 30 - 200 mL). Sau do dc
nung tai nhit d phu hp trong lo nung.
Dng c chua dng mu d nung:
Cac loai chen nung thach anh, su, graphit, platin, vang, irconi, v.v.
Cac loai bat nung thach anh, su, kim loai (platin, vang, irconi), v.v.
Cac loai chen va bat TeIlon chiu nhit.
Thit bi d nung mu co hai loai chinh:
Trang bi thng thong: Tu sy va lo nung cac loai.
Trang bi hin dai: Cac loai lo vi song va lo cao tn, v.v.
gO05 . #v H >i 3.3 n4. )FB0- )FT05 t= 9_ ,-N )FT05 9 0405
LTI/ 2;4 P- 5/J N-/1) D( ]O0 U-b2 *J4 ,-/ 0405
Trang 32
Phn tich thc phm 1
Dt set KOHNa
2
O
2
550-650 Na
2
SiO
3
K
2
SiO
3
H
2
O
Qung Silicat KOHNa
2
O
2
500-600 Na
2
SiO
3
K
2
SiO
3
H
2
OMeX
Qung errit 550-600 eOe
2
O
3
SO
2
H
2
O
Qung CuS 550-600 CuOSO
2
H
2
O Me
n
X
m
Dolomit 550-650 CaOMgOH
2
OCO
2
Me
n
X
m
LnCO
3
xH
2
O 550-650 Ln
2
O
3
CO
2
HH
2
O Me
n
X
m
Nha dong 550-650 Me
x
O
y
CO
2
SO
2
H
2
OMe
n
X
m
Thc phm KNO
3
HNO
3
500-550 Me
x
O
y
CO
2
H
2
O K
x
X
y
NO
Rau qu KNO
3
HNO
3
500-550 Me
x
O
y
CO
2
H
2
O K
x
X
y
NO
Rau qu 500-550 Me
x
O
y
CO
2
H
2
OMe
n
X
m
Cht huu co 500-600 Me
x
O
y
CO
2
H
2
O (NO
x
)
.M.M TFT -T. ,-N ,-N05 3| U- 5/J >? 3-:) ~OT >1
Nung d xu ly mu khng co ph gia va cht bo v la qua trinh xu ly mu so
b nho tac dng chi cua nng lng nhit (nhit d) thich hp trong mt thoi
gian nht dinh, d pha v cu truc tinh th dang ban du cua mu phn tich, dt
chay cht huu co, d chuyn no sang mt dang cac hp cht khac don gin, d
hoa tan tip bng dung dich axit hay bng dung dich kim, d ly cac cht phn
tich vao dung dich, sau do co th xac dinh dc chung theo mt phong phap
nht dinh.
#v H: TFT -T. ,-N 2;4 FJ4 n4O DE t.3 D0- 3.3 ,/2 9TI/ zNJ< K< CJ<
M5< CH< CT< CF< C4< X< M0< N/< P~< 0{.
Cn ly 5 g, mu d nghin min vao trong chen thach anh, dem sy tu tu cho
dn khi mu kh den, ri dem nung 3 gio du o nhit d 450
o
C, sau do nng ln
550
o
C, cho dn khi mu ht than den, s dc tro mu trng. Sau do hoa tan tro
Trang 33
Phn tich thc phm 1
thu dc trong 12-15 mL dung dich HCl 18 (11), va co 0.5 mL HNO
3
65,
dun nhe cho tan ht, dui ht axit d dn con mui m va dinh muc thanh 25 mL
bng dung dich HCl 2. Cac nguyn t Cd, Cu, Pb, n s bi mt mt it (10 -
15) khi nung. Cach nay thich hp cho xac dinh cac kim loai kim, kim th va
e, Mn, Ni.
Theo cach nay, thng thong mt s nguyn t trong mu s co th bi mt khi
nung, nh Cd (10-15), Cu (7-12), Pb (15-20),.. Va ham lng bi mt di
nay lai khng kim soat va khng khng ch dc trong qua trinh nung. S mt
nay cang nhiu khi nung mu o nhit d cang cao, hay thoi gian nung cang lu.
Nh vi d 1 o trn, nu nung mu o nhit d 550
o
C, Cd, va Pb s mt tu 12-10,
khi o 600
o
C, thi Cd va Pb s mt dn 18-20,... Do la vn d cn phi chu y.
.M. TFT -T. ,-N 3| U- 5/J >? 3-:) ~OT >1
Tro hoa kh co ph gia va cht bo v cung la qua trinh xu ly mu so b nho
tac dng cua nhit d thich hp (500-600
o
C ), co thm tong tac h tr cua cht
ph gia d han ch s mt mt s nguyn t nh cach nung khng ph gia o trn.
Cac cht ph gia thong la cac cht chy, mui kim, axit dc d pha v cu truc
tinh th dang ban du cua mu phn tich, d chuyn no sang mt dang khac d
hoa tan tip bng axit.
Khi co cht chy va cht ph gia nhit d nung thong thp hon khi khng co
cht chy, thoi gian ngn hon, song lai trit d hon, ma lai khng mt cht phn
tich. Nht la cac mu co cu truc bn, chiu nhit, hay mu matrix huu co, thi tac
dng cua cht bo v la rt quan trong. Nh hai vi d trn, nhng khi xu ly co
cht bo v, thi khng bi mt mt s nguyn t phn tich d nu.
Trang 34
Phn tich thc phm 1
#v H : TFT -T. 2;4 *CJ DE t.3 D0- 3.3 ,/2 9TI/ zNJ< K< CJ< M5< CH<
CT< CF< C4< X< M0< N/< P~< 0{.
Ly 5 gam mu vao chen thach anh, thm cht ph gia (8 mL H
2
SO
4
45 va
2g KNO
3
(hay 2 g LiO
3
), trn du, sy kh cn thn cho mu kh (mu d sui
bot va bn, cn thn va dun nhe) va thanh than den, sau do dem nung 3 gio du o
nhit d 400-450
o
C, ri sau do o 550
o
C, dn khi ht than den, dc tro mu
trng. Sau do hoa tan tro thu dc trong 15 mL dung dich HCl 18 va 1 mL
HNO
3
65, dun nhe cho mu tan ht, dun nhe lam bay hoi axit dn con mui
m, dinh muc thanh 25 mL bng dung dich axit HCl 2. Do la dung dich d xac
dinh cac nguyn t kim loai noi trn.
.M. C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? U-I2 >/ *= H05
Cac u va nhc dim:
Thao tac va cach lam don gin,
Khng phi dung nhiu axit dc tinh khit cao dt tin
Xu ly dc trit d, nht la cac mu nn huu co.
Dt chay ht cac cht huu co, vi th lam dung dich mu thu dc sach
Nhng co nhc dim la co th mt mt s cht d bay hoi, vi d nh Cd,
Pb, n, Sn, Sb, v.v. nu khng co cht ph gia va cht bo v.
gO05 .M ]T *.0- ,) n4O )FT -T. P}) >? ,-N
N54670 )+
C
%
zUU2{
C.3- )FT -T.
P- 5/J
~OT >1
N-/1) D(
z
T
C{
)B2
DP`3
Trang 35
Phn tich thc phm 1
Pb 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
H
2
SO
4
HNO
3
Mg(NO
3
)
2
Mg(Ac)
2
450
550
650
450
550
650
450
550
650
450
550
650
450
550
650
97-100
93- 98
90 - 94
97-100
93-95
71-83
97-99
95-97
90-96
97-99
97-99
70-84
98-99
92-95
91-96
97-98
95-98
92-94
Hg 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K
2
Cr
2
O
7
K-N:
Khng 450
550
78-80
90-94
92-94
0
0
n 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
97-100
94-102
96-100
87-96
93-97
97-100
98-99
Trang 36
Phn tich thc phm 1
As 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
96-98
97-99
91-98
80-88
80-84
90-96
92-99
Cu 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
99-100
99-101
99-100
86-92
94-96
95-97
97-99
Cd 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
98-100
98-100
97-100
86-94
82-91
93-97
94-97
Sb 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
94-98
95-98
97-99
90-94
92-96
94-98
96-97
Trang 37
Phn tich thc phm 1
Cr 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
97-100
98-100
98-100
94-98
95-98
97-99
95-98
e 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
96-100
98-100
97-100
94-98
96-99
97-100
98-100
Ag 10
}):
HNO
3
HClO
4
HNO
3
HClO
4
H
2
SO
4
HNO
3
H
2
SO
4
K-N:
Khng
HNO
3
H
2
SO
4
Mg(NO
3
)
2
550
550
550
550
95-98
97-99
97-99
93-99
87-98
97-99
97-100
Mu thi nghim o bng trn la cac loai:
Khoai lang va khoai ty.
Rau mung, rau ci, bp ci va xu hao.
t gao va bt ng.
Thit cac loai va ca.
Trang 38
Phn tich thc phm 1
. Kq THUST #w C HO KHwyT KRT HP
..1 N54670 )83 3-405
Nguyn tc cua k thut nay la mu dc phn huy trong chen hay cc
nung. Troc tin ngoi ta thc hin xu ly ot so b bng mt lng nho
axit, va cht ph gia, d pha v so b cu truc ban du cua cac hp cht
mu va tao diu kin giu mt s nguyn t co th bay hoi khi nung. Sau
do moi nung o nhit d thich hp. Vi th lng axit dung d xu ly thong
chi bng 14 hay 15 lng cn dung cho xu ly ot. Sau do nung s nhanh
hon va qua trinh xu ly s trit d hon xu ly ot, dng thoi lai han ch dc
s mt cua mt s kim loai khi nung. Do do d tn dng dc u dim cua
c hai k thut xu ly ot va xu ly kh, nht la gim bot dc cac hoa cht
(axit hay kim tinh khit cao) khi xu ly ot, sau do hoa tan tro mu s thu
dc dung dich mu trong, vi khng con cht huu co va sach hon tro hoa
ot binh thong.
Cac qua trinh vt ly va hoa hoc xy ra khi xu li la tong t nh trong xu li
ot va kh d nu o trn, song o dy la s kt hp c hai k tip nhau.
Trong do xu ly ot ban du la d bo v mt s nguyn t cho xu li kh
tip theo khng bi mt. Cach nay thich hp cho cac mu co nn (matrix) la
cht huu co, nh rau qu, thc phm,.., xu li d xac dinh cac kim loai va
mt s phi kim. Nhung phong thi nghim khng co thit bi lo vi song, thi
dy la mt cach tt cho vic xu ly mu xac dinh cac kim loai nng trong
cac di tng mu sinh hoc, mu mi trong va qung dt da.
Trang 39
Phn tich thc phm 1
.. C.3- )-a3 -/10 >? 2() *+ >v H
Vi la xu ly kh ot kt hp la k tip nhau, troc tin xu ly ot so b, sau do
moi nung, nn tinh cht va s din bin cua no cung tong t nh trong hai kiu
d noi trn. Chi co khac la sau khi xu ly mu khng phi dui lng axit d qua
nhiu nh trong xu ly ot. Sau dy la vai vi d.
#v H 1: %= 9_ 2;4 FJ4 n4O DE t.3 D0- 3.3 ,/2 9TI/ zNJ< K< CJ< CH< CT<
CF< C4< X< M0< N/< P~< 0{
Ly 5.000 g mu d nghin min vao chen nung, thm 5 mL HNO
3
45 va 5
mL Mg(NO
3
)
2
5, trn du, ri sy, hay dun nhe trn bp din cho mu si va
dn khi kh thanh than den don. Sau do dem nung luc du o 400-450
o
C trong 3
gio, ri nng ln 550
o
C, dn ht than den. Hoa tan tro thu dc trong 20 mL
dung dich HCl 11 va co thm 1 mL HNO
3
65, dun nong cho tan, lam bay hoi
ht axit d dn con mui m, dinh muc bng dung dich HCl 2 thanh 25 mL.
Dy la dung dich d xac dinh cac nguyn t d noi trn (Na, K, Ca, Cd, Co, Cr,
Cu, e, Mn, Ni, Pb, n).
#v H : %= 9_ 2;4 *CJ DE t.3 D0- 3.3 ,/2 9TI/ zNJ< K< CJ< M5< CH< CT<
CF< C4< X< M0< N/< P~< 0{
Ly 5.000 g mu vao chen nung, thm 5 mL HNO
3
45, 2 mL H
2
SO
4
98 va
5 mL Mg(NO
3
)
2
5 ( hay KNO
3
), trn du, d xu ly ot so b sy mu trn bp
din hay trong tu sy cho dn khi kh va thanh than den don. Sau do nung o 400-
450
o
C trong 3 gio, tip do o 550
o
C cho mu tro hoa dn khi thy b khng con
den. Hoa tan tro thu dc trong 18 mL HCl 11va co thm 1.0 mL HNO
3
65,
dun nong cho mu tan hoan toan, dui ht axit d dn con mui m, va dinh muc
thanh 25 mL bng axit HCl 2. Dy la dung dich mu d xac dinh cac kim loai
bng cac phong phap V-VS, hay AAS, hay CP-OS, hoc CP-MS.
Trang 40
Phn tich thc phm 1
#v H M: %= 9_ 2;4 )N2< 34J< 3.<.. DE t.3 D0- 3.3 ,/2 9TI/ zNJ< K< CJ<
M5< CH< CT< CF< C4< X< M0< N/< P~< 0{.
Ly 5.00 gam mu vao chen thach anh, thm 8 mL H
2
SO
4
75 va 3 mL
Mg(NO
3
)
2
5 , trn du, d xu ly ot so b, ta sy hay dun trn bp din cho
mu si nhe va dun tu tu cho dn kh va thanh than den. Sau do dem nung 3 gio
du o 400-450
o
C, va nung tip o 550
o
C cho mu tro hoa dn dc b khng con
den. Hoa tan tro thu dc trong 18 mL HCl 11 va co thm 1,0 mL HNO
3
65,
dun nong cho mu tan ht, lam bay hoi ht axit d dn con mui m, dinh muc
thanh 25 mL bng HCl 2. Dy la dung dich mu d xac dinh cac kim loai noi
trn bng cac phong phap ph V-VS, hay ph AS, AAS hoc CP-OS.
Cac vi d khac ap dng phong phap xu li nay co th xem thm o trong chong
3 va 4 o phn .
..M C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? U-I2 >/ o05 H05
..M.1 4 0-P`3 D/E2
Cac u cua k thut nay la tn dng dc cac u dim cua k thut xu ly
ot va c xu ly kh, c th la:
Han ch dc s mt cua mt s cht phn tich d bay hoi
S tro hoa trit d, sau khi hoa tan tro con lai co dung dich mu trong
Khng phi dung nhiu axit tinh khit cao tn kem
Thoi gian xu ly nhanh hon tro hoa ot
Khng phi dui axit d lu, nn han ch dc s nhim bn
Phu hp cho nhiu loai mu khac nhau d xac dinh kim loai, ...
Cach nay dc ung dng chu yu d xu ly mu cho phn tich cac nguyn
t kim loai va mt s anin v co, nh Cl
1-
. r
1-
, SO
4
2-
, PO
4
3-
,.. trong cac
Trang 41
Phn tich thc phm 1
loai mu sinh hoc, mu mi trong, mu huu co va v co. Khng dung
dc cho xu ly mu d xac dinh cac cht huu co. Trong cac phong thi
nghim binh thong, khng co trang bi lo vi song, thi cach xu ly nay vn
la mt phong phap thich hp, don gin, ma vn dm bo co dc kt qu
tt.
. CC Kq THUST CHIRT TRONG %& L' MU
..1 Cm *G< 054670 )83 >? D/i4 ,/10 3-/)
..1.1 H1 *+ U-u0 ~+ 3J 3-:)
H s phn b cua cht tan (cht phn tich) trong 2 pha khng tan vao
nhau la mt hng s hoa ly (hng s nhit dng) va no dc trng cho s
phn b cua mi cht. No cho ta bit s phn b ( hay s hoa tan ) cua
cht phn tich vao trong hai pha (2 dung mi) khng trn ln vao nhau
theo ty l, hay o muc d nao. Nu gia tri hng s nay cang lon, thi s phn
b do cang khac nhau nhiu va cang thun li cho s chit tach cac cht tu
pha nay sang pha kia.
Vi d co cht tan X dc phn b vao h pha gm 2 dung mi A va
(vi d enen va noc) khng trn vao nhau, thi h s phn b dc xac
dinh theo biu thuc sau:
K
[~
A C
t
z\{V C
t
zg{
Trong do:
C
x
(A) la nng d cht X trong pha A (dung mi A, pha enen);
Con C
x
() la nng d cua cht X trong pha (dung mi , pha noc)
Nh vy nu nh h s phn b K
[~
V1< thi coi nh cht X d chuyn
gn ht vao pha A. Do la mt diu kin cua qua trinh chit d ly cht phn tich
Trang 42
Phn tich thc phm 1
va tach chung ra khoi cht nn (matrix) cua mu ban du, chuyn cht cn phn
tich vao dung mi chit. Sau do xac dinh chung trong dung mi nay. Thng
thong ngoi ta chit cht phn tich tu pha noc vao pha huu co khng tan vao
noc. Hai pha nay tao thanh h chit (h pha), vi d h pha: (enen H
2
O),
(CCl
4
H
2
O), (CHCl
3
H
2
O), (MK H
2
O), v.v.
..1. N54670 )83 >? 3m *G 3J *a 3-/)
Chit la da trn co so s phn b (hay hoa tan) khac nhau cua cht phn
tich vao trong hai pha (2 dung mi) khng trn ln vao nhau. Tuc la cac
cht phn tich tan tt trong dung mi nay, nhng lai khng tan tt
trong dung mi kia. Ngha la s phn b cua mt cht trong hai dung mi
( 2 pha) la rt khac nhau. Nho do ma chung ta ly dc cht cn phn tich
ra khoi pha mu ban du, chuyn no vao pha thu 2 (dung mi) ma chung
ta mong mun. Sau do xac dinh no trong dung mi chit. Nh th yu t
quyt dinh s tach va xu ly mu o dy la h s phn b cua cht trong 2
pha ( dung mi), va cac diu kin thc hin lc chit. Khi h s K
U~
lin s
co hiu sut chit cao.
..1.M C.3 D/i4 ,/10 3J *a 3-/)
D co dc kt qu chit tt, qua trinh chit phi co cac diu kin va dm bo
dc cac yu cu nht dinh sau dy:
Dung mi chit phi tinh khit cao, d khng lam nhim bn thm cac
cht phn tich vao mu.
Dung mi chit phi hoa tan tt cac cht phn tich, nhng lai khng hoa
tan tt voi cac cht khac co trong mu.
H s phn b cua h chit phi lon, d cho s chit dc trit d.
Cn bng chit nhanh dat dc va thun nghich, d gii chit dc tt.
Trang 43
Phn tich thc phm 1
S phn lip khi chit phi r rang, nhanh va d tach ra ring bit cac pha.
Phi chon mi trong axit, pH, loai axit thich hp,
Phi thc hin trong nhit d phu hp va giu khng di trong c qua trinh.
Phi lc hay trn du manh d qua trinh chit xy ra dc tt.
.. C.3 ,/E4 3-/) HK05 )FT05 t= 9_ 2;4 U-u0 )v3-
...1 K )-4@) 3-/) 9L059L05
N54670 )83 >? D/i4 ,/10
N54670 )83: Nguyn tc cua k thut chit nay la da trn co so s phn
b cua cht phn tich vao hai pha long (2 dung mi) khng trn ln dc
vao nhau (trong hai dung mi nay, co th mt dung mi co chua cht phn
tich) dc d trong mt dng c chit, nh phu chit, binh chit. Vi th
h s phn b nhit dng K
b
cua cn bng chit la mt yu t quyt dinh
hiu qu cua s chit va tip dn la s nh hong cua nhit d, mi trong
axit. Vi K
pb
la hng s nhit dng. Chit theo kiu nay co hai cach la chit
tnh va chit theo dong chy lin tc. Trong phn tich, kiu tnh dc ung
dng nhiu hon, vi s don gin cua no.
/i4 ,/10 3-/): D qua trinh chit dat hiu qu tt, phi co cac diu kin
chit nh d dc m t trong mc 5.4.1C o trn.
C.3 3.3- 3-/) >? >v H
B ChDEng ph)p (hiFt tGnh
Phong phap chit nay don gin, khng cn may moc phuc tap, ma chi
cn mt s phu chit (dung tich 100, 250, 500 mL), la co th tin hanh
dc o moi phong thi nghim. Vic lc chit co th thc hin bng tay,
hay bng may lc nho. Tt nhin khi phi lam hang loat mu thi mt nhiu
Trang 44
Phn tich thc phm 1
thoi gian. Hin nay ngoi ta d cung cp cac h chit don gin co 6, 9 hay
12 phu voi may lc nho, nn vic thc hin chit cung d dang va d
dng nht diu kin.
#v H: C-/) 9:6 3.3 RX)/0T/) z3.3 #/)J2/0 \{ ) 2;4 )-a3 U-b2
Loai mu thc phm co th o cac dang sau:
J{ T-a3 U-b2 9L05: Vi d sua toi.
C.3- 1: Ly 10 mL mu vao binh chit, thm 20 mL ru etylic
tuyt di, 5-8 gam Na
2
SO
4
khan, trn du, thm 10 mL dung mi n-
Hexan, lc manh trong 5 phut, d trong tu lanh 2 phut cho phn lip,
tach ly lop n-Hexan co chua cac Retinoit, lam kh pha chit bng
Na
2
SO
4
khan va phn tich cac Retinoit (ho Vitamin A) trong n-
Hexan bng HPLC.
C.3- : Ly 10 mL mu vao binh chit, thm 15 mL noc ct, 10
mL ru etylic tuyt di, trn du, thm 10 mL dung mi n-Hexan,
lc manh trong 5 phut, d trong tu lanh 2 phut cho phn lip, tach ly
lip n-Hexan co chua cac Retinoit, lam kh dich chit n-Hexan bng
Na
2
SO
4
khan va phn tich cac Retinoit trong n-Hexan bng HPLC
hay MKC. Cach nay ap dng cho cac loai sua hp dc sanh.
~{ C.3 9TI/ F80< ~()< FJ4 n4O< )Fo05 )-):
Troc tin phi nghin hay xay mu thanh bt va bo qun o -15
o
C.
D xu ly: Ly 5.00 gam mu d xay min vao binh xu ly, thm 15-20
gam Na
2
SO
4
khan, trn du, thm 20 mL cn tuyt di, lc manh 5
phut, thm tip 10 mL dung mi n-Hexan, lc manh 5 phut, dt vao
tu lanh 4 phut cho phn lop, tach ly lop n-Hexan co chua cac
Trang 45
Phn tich thc phm 1
Retinoit, lam kh bng Na
2
SO
4
khan, ly dich chit d phn tich
chung bng HPLC hay MKC.
#v H: C-/) J9U-J>? ~X)JCJFT)X0 ) 3.3 9TI/ 2;4 FJ4 n4O
Troc ht mu dc chon va xay thanh bt, bo qun o -15
o
C.
Ly 5.00 gam mu d xay min vao binh chit, thm 15-20 gam Na
2
SO
4
khan, 1 gam MgCO
3
khan, trn du, thm 20 mL dung mi TH, khuy
du trong 5 phut, loc hut chn khng ly pha huu co TH co chua cac
Caroten vao binh ct quay chn khng, ct quay cho dn con khong 1
mL, d yn tip 1 phut cho kh, hoa tan b va dinh muc mu thanh 5
mL bng TH, va ly tm bo cn. Dy la dung dich d xac dinh cac -
va -Caroten bng phong phap HPLC hay phong phap HPCC.
P-Pm05 U-.U 3-/) H05 3-O6 9/70 )3
Trong phong phap chit nay, khi thc hin chit, hai pha long khng trn
dc vao nhau (hai dung mi, co mt dung mi co chua cht phn tich)
dc bom lin tc va di ngc chiu nhau voi tc d nht dinh trong h
chit, nh phu chit, hay binh chit lin hoan dong kin d chung tip xuc
voi nhau. Hoc cung co th chi mt dung mi chuyn dng, con mt pha
dung yn trong binh. Khi do, cht phn tich s dc phn b vao hai dung
mi theo tinh cht cua chung, d dat dn trang thai cn bng. Chit theo
cach nay hiu sut cao. Dy la phong phap chit dc ung dng trong
chit sn xut cng ngh.
D thc hin cach chit nay, phi co h thng may chit, ct chit hay
binh chit, co bom d bom cac cht theo dong chy ngc chiu nhau voi
tc d nht dinh thich hp, hoc chi mt cht, hay c 2 cht chuyn dng
ngc chiu nhau, va phi co b tach pha, d tach cac cht ngay trong qua
Trang 46
Phn tich thc phm 1
trinh chit, d ly cht dc chit ra lin tc, hay theo tung thoi dim (chu
ky) nht dinh, ma cn bng chit dat dc (dng c chit o cui chong).
C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? U-I2 >/ o05 H05
Phong phap chit tnh don gin, d thc hin, d va dang dc ung dng
ph bin va rt co hiu qu trong lnh vc tach chit phn tich va lam giau
cac cht phn tich phc v cho vic xac dinh ham lng vt. Nht la tach
va lam giau cac kim loai, cac cht huu co, HCVTV dc hai trong cac
mu noc, noc thi, noc bin, v.v.
Cac u va nhc dim chung cua k thut chit la:
Dung dc cho c chit phn tich va sn xut tach chit lng lon
Ly ring cht PT, loai dc cac cht nh hong, nht la cht nn cua
mu
Thich hp cho lam giu lng nho cht phn tich (co th 10-50 ln)
Phc v cho chit dc c cac cht v co va cac cht huu co
Sn phm chit phu hp dc cho nhiu phong phap phn tich.
... C.3 U-Pm05 U-.U 3-/) F80 9L05
N54670 )83 3-405
Vao nm 1879, ran Soxhlet d gioi thiu thit bi trich ly ma sau nay
dc dt tn cua ng dung d tach cht beo tu thc phm. K thut nay
nhn dc nhiu s quan tm vi s trich ly keo dai dc thc hin ma
khng cn giam sat. Tu do, vic trich ly cac hp cht hoa hoc dc chu
trong vao dung mi huu co thich hp la mt trong cac phong phap ph
bin nht trong phn tich thc phm vi khng cn qua trinh loc, nhit d
trich ly cao hon nhit d phong, mu s lin tc di vao dung mi moi va co
th su dng c dung mi phn cc ln khng phn cc. t li cua k thut
Trang 47
Phn tich thc phm 1
nay la doi hoi mt lng lon dung mi (300 500 ml), dung mi cn phi
bay hoi d c dc mu phn tich troc khi xac dinh va qua trinh thc hin
la 1 mu don chay nhiu gio hay nhiu ngay d hoan tt.
Chit Soxhlet la mt kiu chit lin tc dc bit dc thc hin nho mt
loai trang bi chit ring. Kiu chit nay cung nh kiu chit long long, nn
v bn cht cua s chit no vn la da trn co so quy lut phn b cht
trong hai pha khng trn vao nhau. Song o dy pha mu la o trang thai
long, bt, hat hay dang mnh, hay dang la du dc c. Con dung mi
chit (cht huu co) la o dang long. Vi d nh chit ly du melton tu la
cy bac ha bng dung mi huu co n-Hexan, hay benen. Chit cac thuc
tru su hay HCVTV trong mu rau qu, mu dt bng n-Hexan.
Vi th dy la kiu chit cua h chit co th c dng th va di th. Trong
thc t dc dung chu yu la h di th, ma cht phn tich o trong mu rn,
bt, la, si, v.v ma cac k thut chit d nu o trn khng lam dc tt,
dc bit la chit cac cht huu co trong cac mu khng o dang long (h
chit di th).
Trang 48
C.3 )FJ05 )-/) ~ :
Trang thit bi cua k thut chit nay co hai loai la:
Cac h chit Soxhlet thong va don gin.
Cac h chit Soxhlet t dng (Auto-Soxhlet).
Cach chit theo h loai 1 la don gin, vn hanh bng tay, con cach chit theo h
may loai 2 la vn hanh mt cach t dng theo chong trinh. K thut chit nay
chu yu dc su dng d chit tach cac cht huu co nm trong mu o dang rn,
hay dang bt, hay mnh nho, hay cac vt liu mu kh (nh la cy, dc
liu,..). Vi th no la cac h chit di th.
#v H: C-/) ]Tt-9X) )-PQ05 9:6 2() *+ -T. 3-:) g#T# ) 2;4 FJ4 n4O.
Ly 10 g. mu d dc nghin nho va trn du vao cc dng mu cua h chit,
thm 25-30 g. Na
2
SO
4
khan, trn du, 50 mL dung mi chit n-Hexan co 20
Cl
2
CH
2
. Sau do tin hanh chit trong vong 5-6 gio lin tc, d yn 10 phut, tach
ly pha huu co n-Hexan co chua cht phn tich va xac dinh chung trong pha
huu co nay bng phong phap phu hp d chon.
C.3 P4 0-P`3 D/E2 >? U-I2 >/ o05 H05
K thut chit nay co u dim la chit trit d, song cac diu kin chit phi
nghim ngt va thoi gian chit cung dai, thi moi co kt qu chit tt. Vi th h
thng vn hanh t dng (auto-Soxlet) cho kt qu tt hon. No thich hp cho
vic chit lng vt cac cht huu co, nht la cac cht dc hai tu cac di tng
mu khac nhau, cht phn tich co trong mu o trang thai rn, bt, vt mu xp
kh (la cy), v.v. K thut chit nay dc ung dng chu yu d chit cac
HCVT tu cac mu cy, la, rau qu, thc phm, mu dt.
K )-4@) 3-/) ]/74 u2
N54670 )83 3-405
Qua trinh chit siu m cung vn da trn co so chung cua s chit la s phn
b cua cht vao hai pha khng trn ln vao nhau, 3- 3| ,-.3 9? DP`3 )-a3
-/10 )FT05 2N/ )FPQ05 3| )-72 ).3 H05 3J 0p05 9P`05 *|05 */74 u2
(nng lng tia Vi song). Pha chua mu phn tich cn chit la pha noc va pha
long d chit cht phn tich la dung mi huu co (pha thu hai) du dc cho vao
binh chit, sau do dc dt vao trong hp chit cua h chit vi song va tin
hanh chit doi tac dng cua song siu m thich hp trong mt thoi gian nht
dinh (1,5- 2 gio). Cach chit nay co th dc thc hin o hai trang thai mu
dng th va di th.
S chnh lch nhit d giua vung dung mi va mu thuc dy s vn chuyn cht
cn phn tich tu mu vao dung mi. Qua trinh gia nhit bng vi song trong thit
bi kin lam cho s hoa tan cua cht phn tich va dung mi tt hon
H1 3-/) D05 )-E z-1 9L059L05{
dy cht mu phn tich tan trong dung mi long, nh noc va dung mi chit
cung la cht long, thong la cac dung mi huu co khng tan trong noc.
Vi d nh chit cac ion kim loai nng (Cd, Cu, e, Mn, Ni, Pb, n,..) tu noc
bin o mi trong pH4 bng dung mi MK co chua thuc thu APDC 0,1.
Sau do xac dinh cac kim loai nay bng phep do ph -AAS.
H1 3-/) H )-E z-1 F809L05{
Trong hp nay, mu phn tich la o trang thai rn, thong dc nghin thanh
bt, hay dc bm nho va bo vao trong binh chit co dung mi chit. Dung mi
chit la cac dung mi huu co.
Vi d chit ly du Menton tu la bac ha bng dung mi chit enen.
Khi chit, doi tac dng cua nng lng song siu m co tn s cao, mang cu truc
cua cac phn tu cht mu bi pha v, cht phn tich dc gii phong va phn b (hay
tan) vao trong dung mi chit theo tinh cht cua no o dang phn tu hay dang hp cht
phuc va o dy h s phn b K
pb
cua cht giua hai pha khng trn ln vao nhau cung
la yu t quyt dinh hiu qu chit. Con nng lng siu m co tac dng chinh la pha
v cu truc ban du cua mu, xao trn hn hp chit, tao diu kin tt cho cn bng
chit xy ra d dang, nhanh hon va trit d hon.
gO05 . C.3 D/i4 ,/10 )/74 3-4b0 3-T n4. )FB0- U-. 2;4 ~05 9 >/ *|05 D+/ >}/
2;4 3-oJ 3-:) ~T >? )-)
:h;c phm ch<= ch(t &>o
C mu 100 mg
Hoa cht b sung 2 ml HNO
3
6770
Diu kin pha mu 420 , 2 ph
560 , 8 ph
Trong trong hp hoa tan khng hoan toan
Hoa cht b sung 1 ml H
2
O
2
30 ww
Diu kin pha mu 560 , 3 ph
Lam ngui 2 ph
:h/t
C mu 200 mg
Hoa cht b sung 2 ml HNO
3
6770
Diu kin pha mu 560 , 8 ph
Lam ngui 2 ph
gO05 . P-. 2;4 P}) )FT05 -1 )-+05 ,v0 >? -J )J0 )-a3 U-b2 ~05 >/ *|05
T-a3 U-b2
PP U-.
2;4
J
H|J 3-:) C-:) 30 U-u0 )v3-
Thit nghu so D
HNO
3
, H,
HCLO
4
Al, Ca, e, K, Mg, Mn, Na,
n
Hi sn MOD HNO
3
As
Hi sn MOD
HNO
3
, Na,
Na
2
S
2
O
8
As
Thit trai (dong
hp)
MOD HNO
3
Cu, e, n
Gan MOD HNO
3
Se
Thit trai MOD HNO
3
Cu, e, n
Ca MOD
HNO
3
(V
2
O
5
hoat hoa)
As
Thit trai MOD HNO
3
e, n
Rau qu MOD-D HNO
3
Co
Rau qu MOD-D HNO
3
As, a, e, Cd, Co, Cr, Cu,
Ga, Mn, Mo, Ni, Pb, Sb, Se,
Sn,V, n
Rau qu, tra MOD HNO
3
, H Ca, Cu, e, Mg, Mn, n
Rau qu, ngu
cc, dong
MOD HNO
3
Hg
Rau qu MOD HNO
3
, H 57 nguyn t
Rau qu MOD H
2
SO
4
, HNO
3

Rau qu MOD HNO


3
Ca, Cu, e, K, Mn, Na, n
Rau qu,
dong mia
MOD
HNO
3
(V
2
O
5
hoat hoa)
As
Qu hanh MOD HNO
3
, H
2
O
2
Ca, Cu, e, K, Na, Mg, Mn,
P, S, n
Nm MOD
HNO
3
, H
2
O
2
,
AgNO
3
r
St ca chua,
noc ep trai
cy
D HNO
3
P
Noc ep trai
cy
MOD HNO
3
, Na, Si, Sn
Rau qu (dong
hp), noc gii
khat, sua
D H
2
SO
4
, HNO
3
Cu, e, Sn
Tra MOD HNO
3
a, Cu, e, Pb, n
Ru MOD HNO
3
Pb
Ru MOD HNO
3
Pb
Ru D H
2
SO
4
, H
2
O
2
Ni
Ru D H
2
SO
4
, H
2
O
2
Cd, Cu, Pb, n
Ru MOD HNO
3
, H
2
O
2
Pt
Ru, noc
gii khat co
cn
D HNO
3
, H
2
SO
4
e
Sn phm tu
sua
D
HNO
3
, HCLO
4
,
HCl
Cd, Co, Cr, Cu, e, Ni, Pb,
n
Sn phm tu
sua
MOD HNO
3
Cd, Pb
t, banh mi,
thc phm
dong hp
MOD H
2
SO
4
, H
2
O
2
Al
t, tinh bt,
thit, sn phm
D HNO
3
Al, Ca, Cd, Co, Cu, e, K,
Mg, Mn, Na, Ni, Pb, Sr, n
tu sua, trung
Thc phm cac
loai
MOD
HNO
3
, H
2
SO
4
,
H
2
O
2
Ca, Cu, e, K, Mg, Mn, Na,
n
Du thc vt,
dong, tra
D HNO
3
Cd, Cu, Pb, n
a
MOD: pha mu bng lo vi song, D: pha mu m.
C.3 ,/E4 3-/) >? )FJ05 )-/) ~
D thc hin chit theo k thut nay chung ta phi co h thng binh chit kin va
h bung chit tao siu m. Cac thit bi nay, hin nay du co ban trn thi trong theo
cac quy m to nho va muc d chit khac nhau. V nguyn tc no gm hai b phn
chinh la:
ung chit siu m khng ch dc nng lng siu m.
Cac rotor chua binh dng mu d chit (loai 6 binh, 9 binh hay 12 binh) voi
dung tich mi binh la 200, 150, 100, va 50 mL.
#v H : C-/) ).3- 9:6 2() *+ -T. 3-:) g#T# ) 2;4 D:) -J6 2;4 FJ4 n4O. (nh
Metyl-parathion,Sumithion,Diainon).
Ly 10 g. mu dt d dc nghin nho cho vao binh chit, thm 40 mL etyl-
axetat, trn du, dt binh mu vao h may chit, tin hanh chit trong 90 phut, d
ngui yn 10 phut, tach ly pha huu co etyl-axetat co chua mt s hoa cht VTV.
Di pha huu co nay qua ct sc ky hp ph (co chua Al
2
O
3
than hoat tinhNa
2
SO
4
khan ) d lam sach cht va lam kh. Sau do rua gii ct nay bng 10 mL etyl-axetat,
thu ly dung dich rua gii nay d xac dinh cac hoa cht VTV (nh Metyl- parathion,
Sumithion, Diainon,v.v.) bng GCCD, HPLCMS, hay GCMS.
K thut chit nay co u dim la trit d va hiu sut cao, nhng doi hoi phi
co h trang bi chit siu m, co cac rotor chit cho mi cach chit khac nhau va mi
loai mu khac nhau. K thut chit nay cha dc ung dng ph bin. Chi mt s
vin nghin cuu mii co trang bi nay. Nn hin nay o noc ta con it dc dung va cha
ph bin, nn nhiu ngoi cha bit.
K )-4@) )Fv3- 96 9L05 3| .U 9a3 zP{
K thut nay ging nh trich ly Soxhlet, chi khac o ch la su dng dung mi
dc tng tc gn toi vung chy toi han, khi do kh nng trich ly tt hon. nhit d
cao, tc d trich ly tng do d nhot va suc cng b mt cua dung mi gim trong khi
tinh hoa tan va tc d khuych tan cua no vao mu tng ln. p sut giu cho dung mi
nm o doi dim si va khin no xm nhp qua cac l nho trn b mt mu. S kt
hp giua nhit d cao va ap sut dem lai hiu qu trich ly cao hon, do do s ti thiu
hoa lng dung mi su dng va giup trich ly trit d hon. Thoi gian cn trich ly trn
thc t co s dc lp voi khi lng mu va hiu qu trich ly chu yu ph thuc vao
nhit d. Hinh 2 la mt m hinh thit bi P.
HB0- . MN -B0- )-/) ~ P
(a) inh chua dung mi, (b) om, (c) Van loc, (d) Ngn trich ly, (e) Lo nung, (I)
Van c dinh, (g) ng thu nhn, (h) L thng khi, (i) inh khi tro
Mu dc cho vao ngn trich ly bng thep khng ri ma tai do dung mi dc
bom vao va da ln nhit d va ap sut xac dinh. Thng thong nhit d dc giu
trong khong tu 80 dn 200C va ap sut trong khong tu 10 dn 20 MPa. Cac diu
kin nay dc giu nguyn trong vai phut d tao s dich chuyn n dinh cht phn tich
tu mu vao dung mi. Dich chit dc dy vao ng thu nhn boi mt lng dung mi
thu 2 va lng dung mi thu 2 nay cung dc dy vao ng do boi mt dong khi tro.
Toan b qua trinh din ra trong 15 20 phut.
Khi thao tac voi mu m, d tranh hin tng von cc, co th su dng diatomit
(kiegua). Diatomit khi tro hoa co chua khong 6587 SiO
2
, 2,311,7 Al
2
O
3
, gn
3 e
2
O
3
va vt CaO, MgO, Na
2
O va K
2
O.
Phong phap thc hin thong cho kt qu trung thc vi cac diu kin gn ging
nh trich ly bng Soxhlet.
Trich ly long co ap lc dc ung dng chu yu trong kim soat cac thng s
nhim va gn dy la tin xu ly thc phm. ng 6 gioi thiu mt vai ung dng cua no.
gO05 . TFv3- 96 9L05 3| .U 9a3 )FT05 U-u0 )v3- )-a3 U-b2
T-a3 U-b2 C-:) U-u0 )v3- 405 2N/
t z

C{ V p
zMPJ{
Rau qu, bt
Thuc tru su, thuc
dit co
Hexane10
acetone, acetonitrile
12510
Rau qu, noc ep
trai cy, bt
Thuc tru su chua
Photpho huu co
thyl acetate 10010,4
Rau qu, trai cy n -Methylcarbamate Acetonitrile 10013,8
Trai cy Polyphenol Methanol 406,9
Dc phm Vitamin K1
Thuc n tre em
ChlorpyriIos,
malathion, 4.4-DD,
4,4DDT
Acetonitrile 8013,8
Thit xng khoi
Hydrocarbon chua
vong thom
Methylene chloride
10 acetonitrile
8010
Ca
Cht beo,
polychlorinated
biphenyls
Hexane 12510
Ca
Arsenobetaine,
arsenocholine,
dimethylarsenic acid
Methanol 50
H2O
Ca Hp cht co mui Hexane-ethyl 8010
acetate
Thit Cht beo Hexane 12510
t ngu cc, thit
ga, trung
Axit beo
sopropyl alcohol
hexane-methanol
chloroIorm
1200,8
t sua Cht beo
Hexane methylene
chloride
methanol
8010,4
Du gan ca tuyt,
bt sua, thuc n
gia suc
Polychlorinated
biphenyls
Hexane 10010,3
Sn phm tu sua,
thit, bt ngu cc,
cht beo va du
thc vt.
Cht beo ther du hoa 10013,8
Malt Proanthocyanidins Acetone 20 H
2
O 60100
So sanh giua trich ly long co ap lc voi phong phap Soxhlet, u dim cua no la
gim lng dung mi su dng va thoi gian trich ly nhng nhc dim la su dng thit
bi dng c chuyn dng rt dt tin nhm dm bo s an toan tranh mi nguy do dung
mi bi qua nhit va dng c chiu ap sut cao.
K )-4@) )Fv3- H05 */74 3-O6 z]{
Trich ly bng dong siu chy voi thc phm dc gioi thiu nhiu nm troc dy
trn quy m cng nghip nhng no chi dc ung dng vao chun bi mu phn tich vao
thoi gian gn dy.
K thut nay co s tong dng voi trich ly Soxhlet nhng dung mi su dng la
mt dong siu chy, la mt cht nm o trang thai nhit d va ap sut toi han, tao nn
nhung tinh cht kt hp bt thong. Dong siu chy khuch tan qua cht rn cung nh
cht khi nhng co th hoa tan cht phn tich o pha long, d tc d trich ly tng va it bi
tn tht nhit. Ngoai ra, nhiu qua trinh tin xu ly mu co th thc hin voi dong siu
chy khng bi nhim bn, khng gy ng dc, chng han nh CO
2
, la s la chon hoan
ho so voi vic phi chp nhn nhung nguy co tim tang va su dng dung mi dt tin
trong trich ly bng Soxhlet.
Tc d thm nhanh cua dong siu chy vao thc phm, ngay c khi d xp thp,
cho phep s thm thu ngc cac cht cn phn tich mt cach nhanh chong, lam gim
thoi gian trich ly. Cng doan hoan tt din ra doi 20 phut thay vi nhiu gio dng h
nh trong trich ly long rn truyn thng. K thut nay cung dc su dng di voi cac
cht phn tich khng n dinh nhit khi chon dong siu chy voi nhit d toi han thp.
Mt trong tinh cht thu vi nht cua cac dong chy nay la mi lin quan trc tip
giua nng d dung mi voi ty trong. Do ty trong cua dong chy la mt ham cua nhit
d va ap sut nn diu chinh chinh xac cac thng s nay s cho phep su dng dc
mt dung mi co khong nng d hoa tan thp. Tu do cho phep thay th nhiu loai
dung mi truyn thng voi 1 dong siu chy duy nht. Vi d nh CO
2
siu chy o
7,515 Mpa va 80C (d 0,15 gml) dc xem nh mt dung mi co d hoa tan cao
nh nhung cht khi nh pentan, trong khi o 38,265 Mpa va 40C (d 0,95 gml) d
hoa tan cua no gn ging nh cac cht long chng han nh metylen clorua, cacbon
tetraclorua, toluen hay benen. Khi chon ap sut trich ly, cn lu y la khi tng ap sut,
hp cht co khi lng phn tu cao hon s tro thanh cht tan, trong khi gim ap sut
dong siu chy s mt di mt vai phn kh nng hoa tan cua no. Nu gim ap sut dn
ap sut khi quyn, dong chy s mt gn nh toan b kh nng hoa tan va nhung hp
cht d trich ly s tach ra khoi dung dich.
Noc la mt la chon kem voi k thut nay vi nhit d va ap sut toi han cao cua
no. Dong siu chy dc su dng ph bin la CO
2
voi gia tri toi han thp va d hoat
dng hoa hoc thp. CO
2
d thu nhn dc o dang siu tinh khit voi gia tri hp ly, no
la cht thn thin voi mi trong va co th tach chit ra khoi cac cht phn tich thu nhn
dc d dang khng co tro ngai gi cung nh khng gy tn tht dang k.
Nito oxyt cung la dong siu chy tt nhng no rt d chay n. Amoniac la cht
phn cc voi d hoa tan tt nhng no d tong tac hoa hoc va gy n mon.
Hydrocacbon cung thong co kh nng chay n va cung khng dung dc voi k thut
phn tich S.
Mt phong phap thc hin thng thong trong trich ly bng dong siu chy
dc d cp trong mi lin quan voi tinh cht hoa ly cua dong siu chy do la vic su
dng cac cht h tr (dng dung mi). Do la nhung hp cht dc thm vao dong chy
nguyn thuy d tng hiu sut trich ly. Vi d nh thm vai phn trm (1 10) dung
mi metylic vao cacbon dioxyt s mo rng khong trich ly voi nhung cht phn tich co
d phn cc cao hon.
K thut trich ly voi dong siu chy ung dng trong thit bi don gin dc gioi
thiu trong Hinh 3.
HB0- . ]m D )-/) ~ ]
(a) Ngun cht h tr, (b) om, (c) Ngn trich ly, (d) Lo nung, (e) Thu hi, (I)
phn hm dong, (g) Ngun dong chy, (h) loc (i) om pittong cao ap tac dng kep
Mu dc da vao ngn trich ly bn trong, ma dong chy dc bom vao do o
mt ap sut trn dim toi han. Nhit d cua ngn tng trn gia tri toi han cua dong
chy. Lng thc phm cn khong 1 3 g trong mi ngn. Trong trong hp thc
phm rn cn dng nht mu, con thc phm long thi cn hp th ln mt cht tro va
co l xp d tranh tro ngai trong vic diu chinh 2 pha khi co ap sut. Thanh phn
noc trong mu phi dc diu chinh k lng vi noc, dc coi la mt dng dung
mi manh, co th lam thay di kh nng trich ly cua dong siu chy va dng thoi no bi
dong bng khi dong chy bay hoi gy tc nghn cac van va b phn hm dong.
S trich ly co th thc hin o ch d tnh hay dng, hoc ch d tun hoan. Khi
thc hin trich ly ch d tnh, ngn trich ly dc lp dy boi dong siu chy, dc tng
ap va giu yn cn bng. ch d dng, dong siu chy lin tc chy qua ngn trich ly.
ch d tun hoan, dong chy dc bom tun hoan qua mu va sau khi dat dc s
ln tun hoan yu cu, no dc bom v b phn thu hi.
Trong sut qua trinh trich ly, cht phn tich hoa tan dc phn tach tu mu vao
dong siu chy d bi gim ap, khng bi tn tht, di qua 1 b phn thay di tc d dong,
v ng thu nhn. ng thu nhn nay co th rng hay co chua cht hp ph thich hp
hay nhung cht chun cn thit cua phn tich theo yu cu cua vic chun d sau do.
Trong phn tich thc phm, cht beo va du thong dc thu nhn trong 1 ng rng
hay trong mt dung mi. Tong t nh vy, thuc tru su va cac vitamin tan trong beo
cung doc thu nhn trong 1 dung mi hay hp th ln b mt cht trit o pha rn, trong
khi do mui va hong dc thu nhn trong mt ng dng lanh.
n cht dong siu chy, nhit d va ap sut, thoi gian trich ly, hinh dang ngn
trich ly, c mu va loai hp cht dung trong thu nhn cht phn tich la nhung yu t
chung nh hong dn s trich ly.
Ngay tu ban du, k thut trich ly nay dc su dng rng ri d phn chia cac
thanh phn huu co trong phn tich thc phm, dc bit la trich ly cht beo va du.
Theo thoi gian, ung dng cua k thut S trong thc phm dc cung c nhiu va vi
vy bng 7 chi tng hp mt vai cach phn chia gn dy trong thc phm, hong thom
va gia vi.
Cac dong siu chy gop phn tin b dang k v dung mi trich ly trong phn tich
thc phm. Cac cht trich ly sach hon so voi cac dung mi huu co va gim su tn tht
nhit. Khng cn phi c dc troc khi phn tich hoa hoc. Mc du nhung u vit d
dc chung minh va ung dng dang k cua no vao vic phn chia trong lnh vc cng
nghip, k thut nay vn bi tht bai trong vic tro thanh cng c phn chia chinh vi
yu cu la chon dong siu chy va cht h tr doi hoi nhiu kinh nghim, trong khi
co rt it thng tin v dung mi phn tich va thm vao do s hiu bit v s tong tac
giua dong siu chy, cac cht cn phn tich va dim hp ph trn thc phm vn con
han ch.
gO05 . TFv3- 96 ~05 H05 */74 3-O6 )FT05 U-u0 )v3- )-a3 U-b2
T-a3 U-b2 C-:) U-u0 )v3- 05 3-O6 3-:) - )F`
tzC{V
pzMPJ{
Thit heo Cht beo CO
2
(CH
3
)
2
CHOH 12062
Thit heo sy Cholesterol CO
2
5034
M heo
Polychlorinated
biphenyl
Nac bo Hong qua nhit CO
2
4010,3 va
30
Thit, trung Nicarbain d CO
2
C
2
H
5
OH 8527,6
Trung
Atraine va thuc dit
co chua triaine khac
CO
2
5069
Trung Chloramphenicol CO
2
8069
Trung Thuc tru su gc clo CO
2
400,72
Sn phm tu
sua, thit
Vitamin A CO
2
5 C
2
H
5
OH 6026
t sua Vitamins A va CO
2
5 CH
3
OH 8037
Du cam
bp
erulate-phytosterol
ester
CO
2
CO
2
5 CH
3
OH
8069
4034,5
Du hat ngu
cc,
margarin
Phytosterol
CO
2
CO
2
10 (CH
3
)
3
COCH
3
8055,2
8013,8,
27,6 va
41,4
Cht beo va
du
Thuc tru su gc clo
huu co va photpho huu
co
CO
2
3 CH
3
CN 6027,6
Tao enpyroximate CO
2
9020
Nho Glycoside
CO
2
10 CH
3
OH hay
CO
2
4069
Nho 5-Hydroxymethyl-2- CO
2
20 CH
3
OH 3538,5
Iuraldehyde
t bt
Du ot bt, -carotene,
cac carotenoid do
CO
2
4013,8 va
Gia vi Hong thom CO
2
4012
Cam gao Cht beo va -oryanol CO
2
5069
Lua mi, ng
Thuc tru su gc
photpho huu co
CO
2
7024,5
Mm ngu
cc
Tocopherol CO
2
8025
Thuc n n
king
Carotenoid, -carotene,
- cryptoxanthin va
eaxanthin
CO
2
15 C
2
H
5
OH 7535
Thuc n tre
em
Atraine, carboIuran,
chlorpyriIos,
metolachlor
CO
2
10 CH
3
CN 7017,3
Mm lua mi Vitamin CO
2
40
4527,5
34,5
Ca 30 VOC CO
2
4510
Ca chua
Lycopene, -carotene,
- carotene, -
tocopherol, -
tocopherol, -
tocopherol
CO
2
...M K )-4@) 3-/) U-J F80 z]P{
2.5.2.3.1Nguyn tc va diu kin
N54670 )83 3-405
Mt k thut trich ly theo co ch hp ph ph bin la k thut trich ly trn pha
rn (SP) trong do ngoi ta dung nhung ng cartridge thich hp d hp ph cht phn
tich va tach chung ra khoi hn hp. Khi dung dich mu di qua vung cht hp ph d
dc hoat hoa, cht xac dinh bi hp ph trn b mt rn trong khi nhung thanh phn
khac cua mu lai di qua (hay ngc lai, trong trong hp lam sach tap cht). S cn
bng giua cht phn tich va cht hp ph nhanh chong dat dc do b mt hp ph
lon.
Nhiu loai cht hp ph nh nhm, magi silicat va than hoat tinh d dc
thong mai hoa nhng vt liu ph bin nht la silic dioxyt vi no d dang tai hoat hoa
b mt d su nhiu ln va pham vi su dng rng ri. Cht hp ph la nha trao di
cung dc dung rt ph bin va cac nghin cuu gn dy, cho thy cac phn tu cua
chung co th dung lam vt liu trong k thut trich ly SP trong thc phm.
Thng thong, kich thoc cua hat hp ph trong khong tu 10 dn 60 m. n
cht vt liu su dng ging nh trong sc ky long (chi khac v kich c). Cht hp ph
gm 3 loai co bn: khng phn cc, phn cc va trao di ion. D hoat dng cua chung
ph thuc vao bn cht cua pha lin kt, nng d pha lin kt. Vic la chon cht hp
ph ph thuc vao cu truc thc phm, bn cht cht cn tach vi no lin quan toi s
tong tac cua nhung cht nay voi b mt pha. Qua trinh trich ly thc hin qua 4 boc:
thit lp (cac nhom chuc cua nn hp ph dc solvat hoa d d tong tac voi mu hay
la s hoat hoa b mt), cung c (cac cht cn phn tich dc gn vao b mt khung),
rua gii (nhung cht khng mong mun bi loai bo) va gii hp (cac cht cn phn tich
dc gii hp ph va thu nhn d tin hanh phn tich). Qua trinh rua gii phi chu y la
rt d s rua gii s lam mt di pha lin kt, sau nay s khng tai su dng dc hay
lam gim tui tho cua vt liu.
Phong phap SP dc phat trin hoan thin thng qua nhung nghin cuu v pH,
lc ion, s phn cc, tc d dong chy cua dung mi va bn cht hoa ly cua nn hp
ph.
Trong lnh vc sc ky h thng nay dc ghep voi ct st ky d tach va dinh
lng. an du mu dc hoa tan va cho vao b phn nap mu t dng, ri tu do dc
bom vao ng cartridge cua h thng SP, luc nay ct sc ky dc giu cho dong ra cua
sc ky d n dinh theo mt ch d chay phu hp dc cai dt. Nhung tap cht nhiu
dc rua gii ra khoi ng cartridge cua h thng SP bng dung mi thich hp, o boc
thu 4 ng chua cac cht xac dinh dc ni voi ct sc ky va cac cht cn phn tich
dc rua gii bng mt dung mi thich hp. Co th xem nh dy la mt qua trinh tin
xu ly mu troc khi cho vao ct sc ky. K thut nay co nhiu ci tin hon phong
phap trich ly long long va cho phep loai bo dng thoi nhung tap cht nhiu va c dc
cht cn phn tich.
Nhiu loai thc phm dc lam sach bng k thut trich ly trn pha rn rt thanh
cng cho vic xac dinh nhiu cht hp cht.
HB0- . ^46 )FB0- -TI) D(05 3J )-/) ~ ]P 580 0+/ )/U >}/ -1 )-+05 *83 ,_ /T0.
(A) Mu dc chuyn tu b phn nap mu t dng (s) vao ng cartridge (SP); ct C
dc giu cho dong ra n dinh (e) tu bom p2
() Tap cht nhiu dc rua gii ra khoi ng cartridge (SP) di vao thung chua tap cht
(w) bng dung mi thich hp (sw) dc bom tu bom p3; ct C vn giu trang thai nh
o boc A
(C) Cht cn phn tich dc thao ra khoi ng cartridge (SP) bng b phn thao mu (e)
va ng (l) dc lp dy; ct C vn giu trang thai nh o boc A va .
(D) ng (l) dc ni voi ct C va cac cht cn phn tich dc thao ra bng b phn thao
mu (e) va cung luc do ng cartridge (SP) moi dc gn vao cho qua trinh tin xu ly
mu tip theo.
C.3 9TI/ 3-:) 3-/) U-J F80
Theo dc dim va bn cht cua s chit, cac cht chit pha rn dc ch tao va
phn chia theo cac loai cht:
Loai hp ph pha thong. Do la cac Silica trung tinh va xit nhm,
Hp ph pha ngc. Do la cac Silica thong dc alkyl hoa nhom-OH,
Loai cht trao di ion (d tach Cation va Anion),
Cht ry hay sang loc phn tu theo d lin, kich thic cua phn tu cht,
Loai cht hp ph khi (purge and trap xtraction), d hp th cht khi.
2.5.2.3.2Cac diu kin cua chit pha rn
Qua trinh chit o dy thc cht cung la s phn b cua cht phn tich giua 2
pha, pha rn (cht chit) va pha long (dung dich chua cht phn tich) khng trn ln
vao nhau trong nhung diu kin nht dinh, nh pH, dung mi, nhit d, tc d chy
cua mu qua ct chit. Trong do h s phn b nhit dng K
b
cua cht phn tich giua
hai pha (rn va long chua mu) cung la mt yu t quyt dinh hiu qu cua s chit.
No cung tong t nh trong h sc ky ct long-rn (cua cac h HPLC).
Vi th mun thc hin chit pha rn tt phi co cac diu kin sau dy
Pha rn hay cht chit (dang ct chit hay da chit) phi co tinh cht hp
th hay trao di chon loc voi mt cht, hay mt nhom cht phn tich nht
dinh, tuc la tinh chon loc cua pha tnh chit.
Cac cht chit va dung mi rua gii phi co d sach cao theo yu cu cua
cp ham lng phn tich.
H s phn b nhit dng K
Ib
cua cn bng chit phi lin, d co dc hiu
sut chit cao.
Qua trinh chit phi xy ra nhanh va nhanh dat cn bng, nhng khng co
tong tac phn ung hoa hoc lam mt hay hong pha rn va cht phn tich.
Qua trinh chit phi co tinh thun nghich, d con co th rua gii dc tt
cht phn tich ra khoi pha chit bng mt pha dng phu hp.
Khng lam nhim bn thm cht phn tich trong qua trinh chit boi bt ky
tu ngun nao.
S chit phi dc thc hin trong diu kin nht dinh phu hp, phi lp lai
dc tt va tt nhin la cang don gin d thc hin thi cang tt.
2.5.2.3.3Cac kiu chit va co ch chit pha rn
C-/) )-XT 3m 3- -:U U- U-J )-PQ05
Trong kiu nay, cht chit (pha tnh) la cac Silica trung tinh, co b mt xp
phn cc. No tac dng tt voi cac cht mu khng phn cc va it phn cc. Do la *a
)Pm05 ).3 -:U U-. Tuy theo bn cht va cu truc phn tu cua mi nhom cht phn
tich, bn cht hp ph cua Silica trung tinh va cac diu kin thc hin chit, ma nhom
cht phn tich nao bi pha tnh hp ph va giu lai trn ct chit va hoan toan tong t
nh s tong tac hp ph trong ct sc ky NP-HPLC.
Dung mi d gii chit cht phn tich trong loai nay thong la cac dung mi huu co
khng phn cc hay it phn cc va ki noc (khng tan vao noc ), hay hn hp cua
chung voi nhau theo ty l thich hp. Vi d n-Hexane, n-Heptane, CCl
4
, CHCl
3
,
enen, Diclo-tan, thyaxetat, v.v. Cac dung mi nay dc goi la pha dng (MP) va
no phi hoa tan tt cht phn tich, d ly dc cac cht phn tich ra khoi pha tnh
(cht chit rn).
#v H 1: C-/) DE t= 9_ 2;4 t.3 D0- 0-|2 -`U 3-:) C9TU-X0T9 )FT05 0P}3.
Ly 250 mL mu vao phu chit, axit hoa dn pH2 bng H
2
SO
4
2,loc bo cn
(nu co) sau do di dung dich mu nay qua ct chit ( loai LASi-5) voi tc d 2-4
mLphut cho dn khi mu chy ht qua ct chit. Di qua ct chit 5 ml noc ct, d
yu 5 phut. Sau do gii chit ly cht phn tich bng 10 mL dung mi acetonitril (hay
dichlomethane) va xac dinh cht phn tich trong pha huu co nay bng HPLC hay GC.
C-/) )-XT 3m 3- -:U U- U-J 05P`3
Trong kiu chit nay, cht chit (pha tnh) la cac Silica pha ngc, co b mt
hu nh khng phn cc. No tac dng tt voi cac cht mu khng phn cc va phn
cc. Do la s tong tac hp ph cua pha tnh (cht chit ). Tuy theo bn cht va cu
truc phn tu mi nhom cht phn tich va cac diu kin thc hin chit, ma nhom cht
phn tich nao bi pha tnh hp ph va giu lai trn ct tach chit.
Co ch chit o dy la s tong tac hoan toan tong t nh s tong tac hp ph
trong ct sc ky long hiu nng cao hp th pha ngc (RP-HPLC ). Kiu chit nay
d thc hin, don gin va dc ung dng nhiu. Vi do tinh tin li cua h dung mi
rua gii tan trong noc, dung mi chua cht phn tich. Chung ta co minh hoa s
tong tac nay nh m hinh sau.
#v H: C-/) DE t= 9_ 2;4 t.3 D0- 2() *+ -T. 3-:) g#T# )FT05 0P}3.
Ly 250 mL mu noc, chinh pH5, loc bo cn. Ly dung dich di qua ct
chit (loai LR-C18 ) voi tc d 2-4 mLphut. Sau do rua ct bng 5 mL noc ct, hut
chn khng cho ct 3 phut. Rua gii cht VTV trong ct bng 20 mL dung mi tyl-
axetat. Ly dung dich rua gii nay di qua ct hp ph thu hai ( ct co: Na
2
SO
4

Al
2
O
3
than hoat tinh) d lam sach va lam kh mu. Sau do lai rua gii cht VTV
trong ct nay bng 10 mL tyl-Axtat. Thu dung dich, lam bay hoi bng dong khi nito
sach ( tc d 0,8 mLphut) dn con dung dich sanh, dinh muc thanh 2 mL bng tyl-
Axetat, lam kh bng Na
2
SO
4
khan. Ly dung dich mu nay d xac dinh cac hoa cht
VTV (Metyl-parathion, Diainon Sumithion) bng phong phap GCCD, hay
GC-MS.
C-/) )-XT 3m 3- )FJT D/ /N0
N54670 )83
Da trn co so cua qua trinh trao di ion cua cht phn tich voi ion di (ion trao di)
cua cht chit (pha tnh trao di in) d hp thu (giu) cht phn tich lai trn pha tnh
(ct chit). Sau do dung mt pha dng (dung dich) phu hp d rua gii cht phn tich
vao dung mi do va sau do tin hanh xac dinh no theo mt phong phap phn tich
thich hp d chon. Dung mi rua gii o dy la dung dich noc cua cac mui tan cua
kim loai kim, amoni co pH phu hp, hay dung dich axit long va co th co thm cht
tao phuc.
C-:) )FJT D/ /N0
Cht trao di ion cua kiu chit nay co th la hai loai sau d va dang dc su
dng hin nay, do la:
Trao di Cation axit manh (R-SO
3
Na) va axit yu (R-COONa).
Trao di Anion ao manh (R-N

(-OH)), bao yu (R-NH


2
OH), v.v.
Cm 3- 3J *a )FJT D/ /N0
J{ LTI/ )FJT D/ CJ)/T0
Tng quat qua trinh trao di Cation:
0MJ)]O
M
NJ MX
0
zMJ)]O
M
{
0
MX 0NJ

( Cht chit ) ( cht PT )


Trong do:
MJ): Mang rn cua cht trao di ion;
MX
0
: Cation cua cht phn tich.
NJ

: Cation trao di cua cht chit.


]O
M
NJ: Nhom chuc trao di ion.
LTI/ )FJT D/ \0/T0
Tng quat qua trinh trao di Anion:
0MJ)OH %
0
zMJ){
0
% 0OH

hay 0MJ)C9 %
0
zMJ){
0
% 0C9

( cht chit ) ( Cht PT )


Trong do:
MJ): La mang rn cua cht trao di ion;
%
0
: Anion cua cht phn tich.
OH

va C9

la anion trao di.
Trong qua trinh trao di ion, tuy thuc vao mi loai cht phn tich va cht pha
tnh (chu yu la nhom chuc trao di ion thuc loai axit yu hay manh, hoc bao
manh hay yu) , ma qua trinh co th dc thc hin tt trong mt vung pH (mi
trong axit) nht dinh. Vi th s chit theo co ch nay cn phi dc thc hin trong
mi trong pH (hay axit) phu hp.
C-/) )-XT 3m 3- )FJT D/ 3U /T0
Cung voi s trao di cation va anion, trong s chit pha rn con co co ch chit
theo kiu cp ion. Dy cung la bn cht trao di cua ion cua cht phn tich thng qua
cht trung gian- cht tao cp ion, no cho ion trao di voi cht phn tich. No cung hoan
toan tong t nh sc ky cp in cua h pha ngc hp ph (h RP-HPLC). Cht
chit o dy thong la cht hp ph pha ngc.Vi d Silica LiChrosorb RP-8, RP- 18
hay la Hypersil ODS. Va o dy cung co hai kiu trao di cp ion.
2.5.2.3.4 K thut vi chit pha rn (SPM)
Mt k thut phat trin tu SP la k thut vi chit trn pha rn (SPM) trong do
nhung si mnh silic oxyt dc phu ln mt lop polymer, co kh nng hp th va hp
ph cac cht cn phn tich. SPM la k thut trich ly da trn kh nng hp th va hp
ph, diu nay khac voi k thut SP chi don thun la s hp ph LR. Vi vy lop b
mt polyme nay co kh nng giu cac cht o c pha khi KR va long LR. Diu nay co
ung dng rt rng khi phn tich hong liu, cac phn tu hong d dang bi hp thu hay
hp ph trn b mt polyme nay, sau do dc gii hp va xac dinh bng GC. K thut
Headspace cung hinh thanh tu y tong nay
Co so cua s tach chinh la s phn b cua cht phn tich % giua hai pha khng
hoa tan vao nhau, trong do pha mu chua cht % la long, con pha chit la cht rn.
Song o dy pha chit (que chit) la cac hat cht rn xp c hat vai micromet dc tm
ln thanh que nho kim loai hay P (1x4 mm) tao thanh lip mang cht chit dy
khong 0,3-0,5 mm bao xung quanh tao ra que chit. Que chit dc d trong h xy
lanh va kim tim, d co th cm qua chit vao qua nut cao su cua binh chua mu cn
chit.
Qua trinh chit xy ra khi ta nhung que chit vao trong binh mu theo mt trong
hai kiu:
Khng gian mu (cht o dang long). Voi cach nay pha mu phi dc lc
du (hay khuy) lin tc khi chit va qua chit chim trong pha mu.
Khng gian hoi (cht d hoa hoi). Voi cach nay, pha mu la hoi, que chit
nm trong khng gian hoi cua binh mu, va mu phi dc gia nhit phu
hp, d cho cac cht bay hoi dat dn trang thai cn bng giua pha mu ban
du (long hay huyn phu) va pha hoi cua mu.
Thoi gian chit: 20- 30 phut.
Trang bi cua k thut chit nay:
ao gm (hinh ):
inh cha mu d chit (dung tich 50 mL, nut cao su),
Xylanh, kim tim va que chit,
May khuy va gia nhit cho binh mu.
CE (hF (Ha sI (hiFtJ
Chi co hai kiu la:
Hp ph pha thong (cht chit pha thong),
Hp ph pha ngc (cht chit pha ngc),
Vn d nay xem trong mc chit pha rn d trinh bay o trn.
u nhc dim va ung dng
Don gin, d thc hin,
Thich hp cho xac dinh cac cht vi lng,
Lam giu dc cht,
Chu yu cho xac dinh cac cht huu co va mt s kim loai nng.
K thut nay moi ra doi va con dang phat trin. Song cung d dc ung dng
co hiu qu, nht la trong lnh vc phn tich cac hoa cht bo v thc vt va thuc tru
su.
HB0- . K )-4@) >/ 3-/) U-J F80 z]PM{
gO05 . N-C05 o05 H05 3J ]P >? ]PM )FT05 9?2 *I3- 2;4 )-a3 U-b2
T-a3 U-b2 C-:) 30 U-u0 K M?05 ~JT zD( H?6 >? 0-|2 3-o3{ >? D/i4
)v3- )-4@) ,/10 F=J 5/O/
Malt
Cac hp cht
proanthocyanidin
SP
4080 m PA6, rua gii HCON(CH
3
)
2
H
2
O
(8.5:1.5)
D ung co
cn
Cac -carboline
va axit
tetrahydro--
carboline-3-
carboxylic
SP
4050 m PRS hay SCX, rua gii: CH
3
OH
0.2N K
2
HPO
4
(pH 8.8) (1:1); 4050 m C
18
,
rua gii CH
3
OH
Ru
Cac hp cht
anthocyanin
SP 4050 m C
18
, rua gii CH
3
CN
Ru
D lng thuc
tru su
SP 4070 m PS-DV, rua gii CH
3
CO
2
C
2
H
5
Ru
Cac hp cht
stilbene
SP 4070 m PS-DV, rua gii C
4
H
8
O
Ru
3,4,5-
trihydroxystilben
e
SPM
100 m PDMS hay 85 m PA, 7 phut o
280
0
C
Ru
Thuc tru nm
cyprodinil,
Iludioxonil
SPM 5030 m CAR-DV-PDMS, 5 phut o 240
0
C
Ru 35 VOC SPM 100 m PDMS, 3 phut o 250
0
C
Ru
16 hp cht lu
huynh
SPM 5030 m CAR-DV-PDMS, 1 phut o 270
0
C
Ru
Cac hp cht
pyraine
SPM 65 m DV-PDMS, 1 phut o 250
0
C
D ung co
cn, noc
ep trai cy,
noc xt,
ca, banh mi
Cac axit
tetrahydro -
carboline-3-
carboxylic
SP
SCX, rua gii CH
3
OH 0.4 6 dm
phosphate (pH 9.1) (1:1)
D ung co
cn, noc
ep trai cy,
rau qu
Cac hp cht
proanthocyanidin
SP
45 m C
18
, rua gii CH
3
COCH
3
H
2
O
CH
3
COOH(140:59:1)
Noc ep trai
cy
Axit Iolic SP
45 m C-OH, rua gii 0.1 6 CH
3
COONa
10 NaCl
Mt ong
D lng
acaricide
SP 4050 m C
18
, rua gii C
4
H
8
O
Du ty 9 VOC SPM 100 m PDMS, 2 phut o 240
0
C
Du liu
Cac hp cht
phenol
SP 4050 m C
18
, rua gii CH
3
OH
Margarin,
du thc
Cht chng oxy
hoa, cht bo
SP 50100 m PS-DV, rua gii (CH
3
)
2
CHOH
vt, pho
mat, noc
xt
qun
Pho mat 70 VOC SPM 75 m CAR-PDMS, 5 phut o 280
0
C
Sua
Cac axit beo d
bay hoi
SPM 75 m CAR-PDMS, 3 phut o 275
0
C
Thit, trung
Spiramycin,
tilmicosin,
tylosin
SP 45 m C-H, rua gii CH3OH
Thit 96 VOC SPM
75 m CAR-PDMS vahay 5030 m DV-
CAR-PDMS, 3 phut o 250
0
C
Thit
Cac heterocyclic
amin
SP
4050 m PRS 1 4050 m C
18
, rua gii
CH
3
OH NH
4
OH (9:1)
Thit
Cac
Aminoaaarene
SP
K, rua gii CH
2
Cl
2
va 4050 m PRS va 45
m C
18
, rua gii CH
3
OH NH
4
OH (9:1)
Thit, ca, mt
ong, sua,
trung
Cac cht khang
sinh tetracycline
SP SCX, rua gii CH
3
OH
anh mi romat 45 m C
18
, rua gii CH
3
OH H
2
O
Xt nm 11 VOC SPM 65 m PDMS-DV, 5 phut o 250
0
C
Ru
3-Alkyl-2-
methoxypyraine
SPM 65 m PDMS-DV, 1 phut o 250
0
C
Dm
29 hp cht bay
hoi
SPM 75 m CAR-PDMS, 2 phut o 280
0
C
Ru rum
Cac ester etyl cua
axit beo
SPM 100 m PDMS, 1 phut o 250
0
C
Ru Ochratoxin A SP 45 m C
18
, rua gii CH3OH
Ru
4-thylphenol, 4-
ethylguaiacol
SPM 85 m PA, 3 phut o 250 8 C
Ru
Cac hp cht
butyltin
SPM 100 m PDMS, 1.5 phut o 250
0
C
Ca ph
16 hp cht bay
hoi
SPM 100 m PDMS, 10 phut o 230
0
C
Chui 7 hp cht mui SPM 100 m PDMS, 15 phut o 200
0
C
Mt ong 35 VOC SPM 75 m CAR-PDMS, 30 phut o 270
0
C
Noc ep trai
cy
Thuc tru su
photpho huu co
SPM 100 m PDMS, 2 phut o 240
0
C
Ghi chu: C
18
: octadecyl; CAR-PDMS: carboxen-poly(dimethylsiloxane); CAR-DV-PDMS:
carboxen-poly(divinylbenene)- poly(dimethylsiloxane); C-DV: poly(ethyleneglycol)-
Carbowax|-poly(divinylbenene); C-H: trao di cation axit manh; C-OH: trao di anion ba
manh; K: kieselguhr; PA: polyacrylate; PDMS: poly(dimethylsiloxane); PDMS-DV:
poly(dimethylsiloxane)- poly(divinylbenene); PA6: polyamide 6; PRS: propylsulphonic acid; PS-
DV: polystyrene-poly(divinylbenene); SCX: benenesulphonic acid; VOC: hp cht huu co d
bay hoi.
2.5.2.3.5 K thut chit hp ph pha khi (rn-khi)
N54670 )83 3-405
K thut nay da trn co so la o mt nhit d nht dinh thich hp, khi thi mt
dong khi tro nong (argon hay hli) dn mu o dang khi vao ct chit, thi mt nhom
cac cht phn tich bi pha tnh rn trong ct hp ph giu lai, con cac cht khac thi di
qua. Vi th v bn cht no cung la s chit giua hai pha khi va rn (pha chit la rn,
cht phn tich dc chit o dang khi) khng tan vao nhau. S chit o dy la theo co
ch hp ph. Sau do co th:
Ngoi ta lai lam nong ct hp ph va cung dung dong khi tro nong d gii
hp cac cht phn tich da trc tip chung vao h ct cua may GC hay cho
chung tan vao mt dung mi huu co phu hp d xac dinh bng cach khac,
nh HPLC hay ph V-VS.
Hay cung co th gii chit cht phn tich ra khoi ct chit bng mt dung
mi huu co thich hp hoa tan tt cht va xac dinh chung bng HPLC hay R.
Phong phap chit nay dc ung dng cho c mu rn va long, hay bun, hay b
thi, nhng chi cho cac cht phn tich la cac hp cht huu co co nhit d bay hii thp
(dii 150
o
C) va d bay hoi. Cach nay rt thich hp cho vic chit cac cht huu co
trong mi trong khi, hay cac mu rn, mu bt, hay mu bun va mu nho. Tt
nhin, vic tric tin la phi nhu hoa cac mu nay bng mt dung mi thich hp, nh
noc hay dung mi huu co co nhit d si cao. Con cht hp ph o dy la cac hat
silica rn xp dc nhi vao ct chit dong kin. No cung thong la cac silica trung
tinh xp hay silica d dc th hoa (alkyl hoa), tong t nh trong h chit NP-HPLC
va RP-HPLC.
K thut chit nay rt thich hp cho vic xu ly cac loai mu d xac dinh cac
cht huu co co nhit d si thp (dii 150
o
C) va d bay hoi trong cac loai mu rn,
mu bun, cac mu b thi va cac mu khi. No co u dim la chon loc cao, thich hp
cho cac phong phap phn tich HPLC, GC, hay GC-MS, d xac dinh lng nho cac
cht huu co, mt s hp cht co kim va mt s cht v co, nh H
2
S, HCN, v.v.
C.3 ,/E4 )FJ05 )-/) ~ >? 2() *+ >v H
Theo k thut nay trang thit bi cung co hai loai la cac h don gin va h hoan
chinh t dng theo chong trinh. Khi mang tro o dy la khi argon, hli hay nito tinh
khit ( 99,9). C th trang bi la gm cac b phn:
H ct chit kin va bung ct chit co gia nhit dc,
Khi tro mang mu, cung nh d rua gii cht phn tich (Ar, N
2
, hay He).
H may bom khi va nen khi mu vao ct chit.
Cac loai trang bi nay hin nay du d co cung cp trn thi trong do cac hng
sn xut cac dng c phn tich.
#v H: C-/) 9:6 2() *+ -`U 3-:) UX*)/3/HX H ~J6 -m/ )FT05 3.3 9TI/ 0P}3 -J6
2;4 F80< ~K0 (Method 502.2b. PA).
Ct hp ph la cht chit pha rn loai LC2-25x1 cm. Mu dc giu o 150
o
C va
dong khi tro Argon thi qua binh mu voi tc d 0,8-1,0 mLphut d da cht
phn tich vao ct hp ph. Cac cht phn tich s dc hp ph vao ct nay. Sau
do cung gii hp cac cht trong ct hp ph bng dong khi tro do nhng o 200
o
C,
d dn vao may GCMS d tach va xac dinh cac cht.
2.5.2.3.6 Hoa tan bng buc xa V (VPD)
Khi mu thc phm co nhiu hp cht huu co gy tro ngai, phong phap phn
gii mu bng buc xa V co u dim hon so voi cac phong phap pha mu truyn
thng do nh hong cua no dn kt qu rt thp.
S pha mu bng buc xa V khng chi da trn tong tac trc tip giua buc xa
V va khung huu co ma da vao mt co ch tac dng co bn. Cac gc OH dc hp
th buc xa va phn ung voi cac hp cht huu co, phn huy cac hp cht nay. Cang
nhiu gc OH hinh thanh trn mt don vi thoi gian thi qua trinh phn huy bng buc
xa cang din ra nhanh hon. H
2
O la ngun co kh nng cung cp cac gc OH, tuy
nhin voi thc phm, khi ham lng huu co rt cao, thm vao mt lng nho H
2
O
2
s
thuc dy vic tao cac gc t do va gop phn gim thoi gian oxy hoa mu.
Thng thong, den thuy ngn ap sut cao, voi dong buc xa lon co cong d cao,
dc su dng cho di buc xa tri dai tu 200 dn 435 nm. Quang ph thu dc trn la
kt qu phn tach tu nhung vach dc trng o 254, 313 va 366 nm tao ra ngun nng
lng buc xa lon chuyn thanh buc xa nhit giup tng tc qua trinh pha mu. Qua
trinh pha mu ph thuc cong d V, thoi gian phat xa va nhit d cua mu, trong
khi do no lai khng lin quan voi mt d cua cac cht huu co co trong mu. Qua trinh
gia nhit cn phi khng ch vi co th lam mt mu do bay hoi. Pha mu bng tia V
cn phi co h thng lam ngui dm bo qua trinh oxy hoa din ra khng gy ra bt ky
tn tht, nhit d cua mu khng vt qua 90 - 95C. Hinh 1 la so d cua mt thit bi
buc xa V dung cho qua trinh pha mu. Cn b tri sao cho buc xa V hong vao
mu, ngha la co mt b mt gong phn chiu bao xung quanh thanh binh chua bng
thach anh nhm gia tng cong d buc xa V. Quat lam ngui den va ng sinh han
dc dt bn ngoai b mt phn chiu d khng ch nhit d khi mu. Khoa an toan
d tranh s tong tac voi buc xa V cung cn dc chu y.
Qua trinh oxy hoa mu bng V cho phep s phn huy dng thoi cua nhiu loai
mu khac nhau, doi hoi mt lng nho cht xuc tac. n thn no khng gy nh hong
toi nn mu cung nh khng tn tai trong mu. K thut nay loai bot s tn tht do
keo dai thoi gian oxy hoa. ng 5 gioi thiu vai ung dng gn dy cua k thut nay
trong phn tich thc phm.
gO05 . P-. 2;4 b2 )-a3 U-b2 ~05 U-Pm05 U-.U ~o3 tI U#
T-a3 U-b2 U# zU-{ C-:) t3 ).3 C-:) 30 U-u0 )v3-
Mt ong 3060 H
2
O
2
, HNO
3
Cd, Co, Cu, e, Ni, Pb, n
Du liu (cht
thi)
60120 H
2
O
2
Cl , NO
2
, NO
3
, PO
4
, SO
4
Ru 3090 H
2
O
2
Cd, Co, Cu, e, Ni, Pb, n
Ru 240 H
2
O
2
, NH
2
O
2
H Crmn
Ru 15 H
2
O
2
Ni
Ru 30 H
2
O
2
Pb
Du va cht
beo thc vt
3060 H
2
O
2
Cl , PO
4
, SO
4
Rau qu 60120 H
2
O
2
Cd, Co, Cu, e, Ni, Pb, n, r , Cl ,
PO
4
Rau qu 0,5 K
2
S
2
O
8
Na
2

4
O
7
Axit dimethylarsinic
... K )-4@) *83 ,_ )FT05 t= 9_ 2;4
Hin nay, sc ky la mt loai phong phap d tach va xac dinh dng thoi cac cht
trong mt hn hp, song no cung la mt k thut xu li mu phn tich tt cho nhiu
trong hp d tach va lam giu ly cac cht cn phn tich. Trong phn tich dc ung
dng d xu li mu phn tich chu yu la 2 loai la: a). *83 ,_ 3() >? b). *83 ,_ U-05
(sc ky lip mong va sc ky giy).
2.5.2.4.1K thut sc ky ct
N54670 )83 >? D/i4 ,/10
N54670 )83 3-405
K thut xu li mu nay da trn co so )v0- 3-:) -:U U- -J6 )FJT D/ /T0 3J
3.3 3-:) U-u0 )v3- DE -:U )-4 3-:) U-u0 )v3- 970 3-:) 0-/ zU-J )0-{ G )FT05 3()
*83 ,_< DE 5/C >? ).3- 3-05 FJ ,-L/ 3.3 3-:) ,-.3 3| )FT05 2;4 ~J0 D4. Sau do
dung mt dung mi thich hp (pha dng) d rua gii va d tach no ra khoi ct sc ky,
ri xac dinh chung trong pha dng nay bng mt phong phap phu hp. Vi d nh
AS, AAS, V-VS, HPLC, GC, C, CC,.. Vi th troc ht phi da mu phn tich
v dang dung dich, d co th nap cht mu vao ct sc ky dc.
S tach o dy la da trn s phn b cua mt nhom cht phn tich giua hai pha khng
trn vao nhau, pha tnh (cht rn sc ky), pha dng (cht long, dung mi rua gii). Vi
th no cung tong t nh k thut chit pha rn. Chu yu dc su dng cho xu ly mu
la:
Tric tin la sc ky ct hp ph (pha thong va pha ngc) dung pha tnh la
cac Silica hay nhm xit xp, co c hat 25-70 am.
Tip dn la sc ky trao di ion trn ct cua pha tnh trao di ion (trao di
Cation va Anion).
C.3 D/i4 ,/10 *83 ,_
Di voi sc ky ct d co dc s tach tt cac cht phn tich, cn phi:
Chon pha tnh co tinh cht chon loc cho mt nhom cht phn tich,
Dung mi lam pha dng sc ky phi co d tinh khit dat yu cu,
Chon pha dng phu hp cho cht cn xu ly, d thu dc s tach tt.
Cn bng trong qua trinh sc ky xy ra nhanh va co tinh thun nghich.
Chon diu kin sc ky thich hp (pH, T,..) d gop dc cht phn tich
vao mt nhom hay tach ra thanh tung cht thi cang tt, cung nh lam
giu chung.
TFJ05 ~ >? 3.3- t= 9_
Mun thc hin tach cht theo kiu nay chung ta phi co cac h trang bi sc ky
phu hp. Co th chi la cac ct tach don gin va cung co th la cac h thng t dng
hoan chinh. Tuy loai cht phn tich, ma chung ta co th chon h pha sc ky hp ph,
hay h pha trao di ion d tach ly cac cht cn phn tich. No bao gm cac b phn:
Troc ht la h ct sc ky chua cac cht d sc ky, no la cac cht Silica,
hay oxit Al xp co kh nng sc ky hp ph, hay cht trao di ion (cation
hay anion) voi mt nhom cac cht phn tich nht dinh co trong mu. Khi
cn ct sc ky con phi dt trong bung diu nhit, d khng ch nhit d
thich hp.
Cac dng c d nap dung dich mu ln ct sc ky, khng ch tc d nap
va rua gii cht phn tich ra khoi ct.
Thu ba la cac dung mi d hoa tan mu phn tich thanh dung dich d co
co th nap dc mu ln ct sc ky.
Thu t la cac dung mi d pha ch pha dng phc v cho vic rua gii
cac cht phn tich ra khoi ct sc ky.
#v H o05 H05
#v H: %= 9_ 2;4 DE t.3 D0- 2() *+ J0/T0 )FT05 2;4 0P}3 zCl
-
, r
-
,
-
, NO
3
-
,
SO
4
2-
,, v.v).
Troc ht mu noc (250 mL) phi chinh pH8, va loc bo cn. Sau do nap ln
ct sc ky pha tnh trao di in loai Dowex-50A12-OH (150 x 8 mm) voi tc d chy
1-2 mLphut, d cac anion dc giu lai trn ct sc ky. Khi mu chy ht, di qua ct
5 mL noc ct hai ln. Sau do dung 20 mL dung dich NaOH 0,5M d rua gii cht
phn tich ra khoi ct sc ky voi tc d 1-1,5 mLphut. Nh vy cht phn tich s tan
vao pha dng rua gii, va tin hanh xac dinh no trong pha dng rua gii nay bng mt
trong cac phong phap AS, AAS, V-VS. Cach nay co th dung d xu ly mu cho
xac dinh mt s anion trong cac loai noc thi, noc sng h, v.v.
2.5.2.4.2K thut sc ky phng (sc ky giy va sc ky bn mong)
N54670 )83 3-405
Qua trinh sc ky o dy la da trn co so o trong mt h pha dung mi nht dinh,
thi s di chuyn va phn b cua cac cht phn tich trn mang phng (lip mong phng)
silicagel xp dc trang trn bn thuy tinh hay polyme cung, hoc la s phn b cua
cht trn bn giy xp sc ky la khac nhau d tao ra s tach sc ky cua cac cht.
Trong qua trinh sc ky cac cht s di chuyn khac nhau tao ra mi cht s co mt
vung ring trn bn mong va tach khoi nhau. Vi th mii co )70 9? *83 ,_ U-05 (sc
ky bn mong va sc ky giy). Vi qua trinh sc ky xy ra trn mt mt phng nho (vi
d 4x20 cm) cua nguyn liu co tinh cht sc ky, do la bn giy sc ky hay bn mong
Silicagel.
Dc trng cho qua trinh sc ky cua cac cht phn tich o dy la h s chay R
[
cua
cht trn mt phng tach (tm giy hay bn mong Silicagen). Trong mt h pha sc ky
va trong mt diu kin nht dinh phu hp, mi cht phn tich s co h s R
I
nay khac
nhau va tao ra s sc ky cua cac cht trong mt hn hp mu. H s R
I
nay dc xac
dinh boi:
n cht cua cac cht sc ky (giy sc ky hay Silica gel),
n cht cua cac cht phn tich trong mu,
n cht va tinh cht cua h pha dng chay (hay khai trin) sc ky,
Diu kin chay sc ky, chu yu la nhit d va ap sut hoi pha dng trong
binh trin khai sc ky.
C.3 )FJ05 ~< 3.3- )/0 -?0- >? >v H
Mun thc hin tach cht theo kiu nay chung ta phi co cac h trang bi sc ky
phng, no bao gm:
Cac loai bn mong sc ky, co th la:
n mong Silicagel hay oxit Al trn tm thuy tinh hay P
n giy sc ky xp co kh nng hp ph cac cht phn tich.
Cac h dung mi d hoa tan mu phn tich,
Cac binh hay hp d chay sc ky (trin khai sac ky).
Pha dng hay h dung mi chay sc ky (phat trin sc ky).
trang bi d phat hin cac cht sau khi tach o trn bn mong.
Tuy loai cht phn tich, ma chung ta co th chon h pha sc ky giy hay sc ky
lip mong Silicagel hoc oxit nhm. n mong hay giy sc ky sau khi chm mu (nho
mu) ln dc lam kh va ngm vao dung mi (pha dng) trong binh chay sc ky.
Luc nay cac cht phn tich s chay theo dung mi tu dii ln trn, va tao thanh tung
vung cht sau mt thoi gian nht dinh. Sau khi chay sc ky, lam kh bn sc ky, phun
cht hin mu d nhn bit cac vung cht va tach cac vung mu d hoa tan vao dung
mi phu hp va xac dinh cac cht bng cac phong phap ph phn tu (hp th V-
VS ), HPLC, hay GC. Cung co th do trc tip cong d mu trn vung mu bng
may ph phn xa V-VS, hay cac may Densitometer.
CHNG M: CC PHNG PHP %C rNH H$M LNG
NyC TRONG THC PHM
M.1 GIyI THIU CHUNG
Noc la thanh phn vn co o hu ht co th sinh vt va chim hon 90 khi
lng toi cua mt s nguyn liu thc vt. Trong thc phm, noc tn tai o noc
lin kt va noc t do. Nhung sn phm nng nghip thong dc sy d khu noc
nhm ci thin d n dinh trong qua trinh bo qun. Ham lng m toi han phi dat
dc d nhung sn phm nay dc bo qun mt cach an toan. Xac dinh chinh xac
lng noc (ham m) la diu quan trong vi no nh hong dn hiu qu cua h thng
sy va dy cung la mt phn cua kim soat cht lng. Ham m co th nh hong dn
qua trinh ch bin cac loai hat. Vi d: nhung tn tht khi boc vo tru dc gim dn
muc thp nht khi ham m cua lua mi o muc 15. Trong nghin cuu, kt qu phn
tich co th su dng lai nhm d so sanh, mu thong dc sy troc khi phn tich d
xac dinh ham m va thanh phn phn trm cua mu thong dc tinh theo phn trm
cht kh.
Hoat d noc la cung la mt dc tinh quan trong di voi s an toan thc phm.
Hoat d noc tin doan s an toan va n dinh cua thc phm v khia canh phat trin
vi sinh vt, tc d phn ung hoa sinh hoc va nhung dc tinh vt ly. ng cach do
hoat d noc cua thc phm, co th tin doan nhung vi sinh vt s la ngun tim n
cua s h hong va nhim bn thc phm. Kim soat hoat d noc cung la mt cach
quan trong d duy tri d n dinh hoa hoc cua thc phm vi noc dong vai tro nh mt
dung mi hoc cht phn ung hoc lam thay di tinh linh dng cua cht phn ung
bng cach nh hong dn d nhot cua h thc phm. Hoat d noc nh hong dn
phn ung hoa nu, phn ung oxy hoa cht beo, s phn huy cac vitamin, nhung phn
ung enyme, s bin tinh protein, s h hoa tinh bt va s thoai hoa tinh bt... Cui
cung, hoat d noc dong vai tro quan trong gop phn hinh thanh nhung dc tinh vt ly
(nh: deo, dai, gion, xp) va han su dng cua thc phm. Hoat d noc la dng lc
quyt dinh s xm nhp m vao mu thc phm.
Co nhiu phong phap xac dinh ham lng noc trong thc phm, doi dy la
mt s phong phap tiu biu:
Xac dinh d m
Phong phap khi lng
Phong phap chun d Karl ischer
Phong phap xac dinh gian tip thng qua
o
rix
Xac dinh hoat d noc
Phong phap dim song
Phong phap dong dng ap
M. PHNG PHP KHI LNG
M..1 N54670 )83
Noc (d m) trong mu dc xac dinh bng cach xac dinh khi lng mu mt
di troc va sau khi sy trong thit bi sy thich hp (tu sy di lu, sy chn khng
hoc microwave) va trong mt thoi gian sy nht dinh.
Ngoai ra cung co nhung thit bi xac dinh d m t dng bng cach su dng den
hng ngoai, den hng ngoai co tac dng nh mt ngun nhit. Nhung thit bi xac dinh
m loai nay co th xac dinh m nhanh nhng ph thuc vao muc nng lng va thoi
gian vn hanh, do do cn kim tra sai s d thit lp chinh xac muc nng lng va
thoi gian khi vn hanh cho phu hp. Ngoai ra, co y kin cho rng trong phong phap
trong lng chi co noc bi loai di trong qua trinh sy, nhng thc t, nhung cht d
bin di cung bi mt di trong mu.
Mc du vic xac dinh s gim khi lng do bay hoi noc thong dc su dng
d tinh toan d m, tuy nhin gia tri thu dc khng xac dinh chinh xac lng noc
co trong mu. Trong mt s mu, chi mt phn lng noc bi mt di do nhit d sy.
Noc lin kt kho co th loai ra hoan toan. S mt m co th thc s tng khi nhit d
tng. Tuy nhin, o mt s mu co ham lng cht beo cao co th d mt beo do
nhung cht nay d bin di o nhit d sy 100C. Ngoai ra, s gim khi lng cung
co th ph thuc vao cac yu t khac nh kich thoc hat, khi lng mu su dng,
loai thc phm su dng va s thay di nhit d trong thit bi sy tu k nay sang k
khac. Nh vy, diu quan trong d so sanh kt qu thu dc la nn thc hin cung
diu kin sy.
Nguyn tc xac dinh m da trn vic sy va cn lai khi lng troc va sau khi
sy co 3 phong phap thc hin va cac phong phap nay dc thit lp cho nhung
cht nn khac nhau. Phong phap 1: loai bo noc va dinh lng lai khi lng sau
khi sy mu trong thit bi sy di lu. Dy co l la phong phap dc la chon khi
khng bit cht nn nay s su dng cho phong phap nao, hoc mu co xut hin
nhiu bot hay co phn ung no va n (ging nh bp rang) khi thc hin sy trong tu
sy chn khng. Phong phap 2: loai bo noc va xac dinh lai khi lng sau khi sy
mu trong thit bi sy chn khng. Vi phong phap nay thc hin o ap sut thp, thoi
gian sy s gim hon so voi phong phap di lu. Hon nua, nhit d sy co th nho
hon 100C, diu nay co th thc hin voi nhung mu d bi phn huy khi sy o nhit
d cao. Phong phap 3: loai bo noc va xac dinh lai khi lng sau khi sy mu bng
microwave. Voi phong phap nay, vic do long va tinh toan dc thit bi thc hin
t dng.
M.. %.3 D0- D( b2 ~05 3.3- *= H05 ) *:6 D+/ 9P4
Noc trong mu dc xac dinh bng cach xac dinh s gim khi lng mu sau
khi d dc sy kh trong thit bi sy di lu. Phong phap nay chi cn mt lng
mu nho d dc dng nht va co th xac dinh chinh xac d m trong khong tu
0.01 dn 99.99.
M...1 05 3< -|J 3-:)
Mu d dc dng nht
Thit bi sy di lu co kh nng duy tri nhit d o 103+ 2C
Da nhm
inh hut m voi cht hut m
Cn phn tich co th xac dinh khi lng + 0.1 mg
M... C.3- )/0 -?0-
1. Dt nhit d cua tu sy o 105C.
2. Sy kh da nhm o 105C, trong thoi gian it nht la 1 gio. Lam ngui va giu
da nhm trong binh hut m it nht 30 phut troc khi su dng.
3. Cn da nhm (khng chua mu) d dc sy kh (ly it nht 4 s l) (m
1
)
4. Cho 3-10g mu d dc dng nht ln da va cn (ly it nht 4 s l) (m
2
)
5. Dt da co chua mu vao tu sy va sy khong 4 gio
6. Ly da nhm co chua mu va d ngui khong 30 phut trong binh hut m
7. Cn khi lng cua da co chua mu sau khi d d ngui (m
3
)
8. Dt mu lai vao tu sy va sy thm 1 gio nua sau do lam ngui va cn lai khi
lng (m
4
)
9. Nu khi lng khng di (m
3
m
4
) co th dung qua trinh sy. Nu khi lng
vn gim, tip tc qua trinh sy nh trn cho toi khi khi lng khng di. Tuy
theo mu ma thoi gian sy co th keo dai hon 16 gio.
10.D m dc tinh toan bng phn trm khi lng gim di sau khi sy.
? m @ (m
A
Bm
C
Dm
E
!Fm
C
GAHH?
M..M %.3 D0- D( b2 ~05 3.3- *= H05 ) *:6 3-u0 ,-N05
Noc trong mu dc xac dinh da trn s gim khi lng cua mu sau khi
dc sy kh trong tu sy chn khng. Phong phap nay chi cn mt lng mu nho
d dc dng nht va co th xac dinh chinh xac d m trong khong tu 0.01 dn
99.99. Nh d d cp o trn, phong phap sy chn khng sy mu o nhit d nho
hon 100
o
C. Trong mt s trong hp la sy o 70
o
C, nhng doi dy s thc hin sy
o 95-100
o
C.
1.1.1.1 05 3< -|J 3-:)
Dng c hoa cht tong t nh trn, ngoai ra con cn thm:
Acid sulIuric
Tu sy chn khng co th giu chn khng n dinh it nht la o 100mmHg va
co th duy tri dc nhit d tu 95-100
o
C
om chn khng co th duy tri chn khng ti thiu o 100mmHg
inh 500ml d loc khi
1h : Ici2 s3lJ3$ic ng3y hi.m, 2K g#y chy, phi s, 2Lng &=o t=y v +, l phM
hNp
1.1.1. C.3- )/0 -?0-
1. Ni tu sy chn khng voi bom chn khng. Ni dong khi vao tu sy voi binh
500ml chua acid sulIuric dm dc. Cai dt tu sy o 95-100
o
C.
(Ici2 s3lJ3$ic c' tc 2Lng lm khO khOng khP t$ong s3"t Q3 t$Rnh s(y!
2. Sy da it nht 1 gio o 100
o
C, d ngui va dt trong binh hut m it nht 30 phut
troc khi su dng.
3. Cn da (khng chua mu) d dc sy kh (ly it nht 4 s l)
4. Cho 3-10g mu d dc dng nht ln da va cn (ly it nht 4 s l)
5. Dt da co chua mu vao tu sy va dong cua tu
6. Dong c van khi vao va khi ra, mo bom chn khng va tu tu tao mi trong
chn khng bng cach mo van khi ra. Khi ap sut dat nho hon 100mmHg, mo
he van khi vao tu sy d khng khi vao chai loc khi, qua acid sulIuric ri vao tu
voi ti l khong 2 bubbless. Sy mu trong 4 gio
7. Ngt bom chn khng bng cach khoa van khi ra va cho khng khi kh vao lo
tht cn thn bng cach mo tu tu van khi vao cho dn khi van dc mo hoan
toan. Tng ap sut bn trong tu sy cho dn khi d dang mo cua. Ly da co
chua mu sy ra va lam ngui 30 phut trong binh hut m.
8. Cn da va mu d dc lam ngui
9. Lp lai boc 5-8, nhng thoi gian sy dc rut lai la 1 gio
10.Nu khi lng khng di co th dung qua trinh sy lai. Nu khi lng vn
gim, tip tc qua trinh sy nh trn cho toi khi khi lng khng di. (:My
th5o mS3 m thTi gi=n s(y c' th. k>o 2i h*n AU giT, nh)ng hV3 hWt m(t
khong X giT -. s(y mS3!
11. D m dc tinh toan bng phn trm khi lng gim di sau khi sy. (Nh trn)
gO05 M.1 M() *+ U-Pm05 U-.U t.3 D0- b2 D+/ >}/ 3.3 0-|2 *O0 U-b2
Nhom sn phm Thit bi sy Diu kin
khuyn cao
Thuc n gia suc
Kem, mon trang ming dng lanh
o
Sua bt
Hi sn
Thit
Thit va cac sn phm gia cm
t trung
Khoai ty chin dng lanh
Ca va cac sn phm tu ca
Cu ci dong
Trai cy sy kh
Trai cy va cac sn phm tu trai
cy
Du va cac sn phm tu du
t mi
Cac loai dong
Cac loai dong
Chn khng
Di lu
Chn khng
Chn khng
Di lu
Di lu
Microwave
Di lu
Di lu
Microwave
Chn khng
Chn khng
Chn khng
Chn khng
Chn khng
Di lu
Chn khng
2 gio o 95-100C
3.5 gio o 100C
4 gio o 100C
5 gio o 100C
4 gio o 100C
16-18 gio o 100C
Mode 2
5 gio o 98-100C
16 gio o 103C
Mode 1, 4 phut
Sy dn khi lng khng di o 70C
6 gio o 70C
Sy dn khi lng khng di o 70C
5 gio o 95-100C
5 gio o 98-100C
3 gio o 70C
3 gio o 100C
1.1. %.3 D0- b2 ~05 3.3- *= H05 2/3FTWJ>X
Xac dinh m trong mu bng thit bi phn tich m microwave da trn nng
lng vi song d loai bo noc. Thit bi hoat dng da trn nguyn tc la cn mu
troc va sau khi sy, sau do t tinh toan phn trm m va cho kt qu. Thit bi phn
tich m nay co th xac dinh chinh xac d m trong khong 0.1-99.9. Tuy nhin khi
phn tich mu co ham m o khong thp hon, mu s co th bi chay hoc xen, dc
bit la nhung mu co chua ham lng dong cao, diu nay gy nh hong dn kt
qu phn tich.
Thit bi nay thong cho phep sy mu bng hai ch d. Ch d 1 (mode 1) sy o
muc nng lng cai dt c th trong mt khong thoi gian nht dinh. Ch d 2 (mode
2) sy mu o muc nng lng dc cai dt c th trong 1 khong thoi gian ma khong
thoi gian nay do thit bi t xac dinh (kt thuc qua trinh sy khi khng co s thay di
khi lng trong mt khong thoi gian dinh sn). Phn doi dy chi d cp dn ch
d vn hanh 1.
1.1..1 05 3< -|J 3-:)
Mu d dc dng nht
Thit bi phn tich m bng microwave
Ming lot mu bng si thuy tinh
1.1.. C.3- )/0 -?0-
1. Mo microwave va lam nong khong 30 phut
2. Cai dt o ch d 1, dt muc nng lng dn 100, hin thi m va sy
khong 4 phut.
3. Dt 2 ming lot mu vao vong cn bng, dong cua thit bi va sy.
4. Nhn nut 'TAR, cho n dinh, sau do nhn 'RN d bt du chong trinh
sy
5. Khi sy xong, nhn 'TAR cho n dinh va dem ming lot ra.
6. Cho tu 1-2g mu ln ming lot. Nu la mu long co th su dng pipet d tri
mu trn ming lot sao cho tri cang nhiu cang tt. Nu mu o dang ban long,
co th su dng thanh mong (spatula) d tri mu du, tranh von cc. Thao tac
trn mu phi nhanh d tranh mt m trong sut qua trinh thc hin.
7. Chuyn ming lot thu 2 ln trn mu va chuyn c 2 ming lot va mu vao
vong cn bng cua thit bi.
8. Dong cua, cho cn hin thi n dinh va bt du sy mu bng cach nhn 'RN
9. Chong trinh s kt thuc sau 4 phut va tinh phn trm m.
10.Dem 2 ming dm ra va kim tra mu sy o cac vung xen, chay hoc m. Nu
thy xut hin nhung diu nay cn thc hin lai qua trinh trn, cn thn trong
qua trinh tri mu nn tri cang du cang tt. (HiYn t)Nng +>n v chy cho th(y
m<c nng l)Nng Q3 c=o v mS3 &/ m cho th(y cch t$i mS3 khOng -ng!
1.1.M M() *+ 9P4 _
Xac dinh d m da trn phong phap khi lng rt don gin d su dng,
khng cn chun bi hoa cht. Nhn lc o muc ti thiu, chi cn cn mu troc va sau
khi sy trong thit bi sy thich hp. Mi quan tm duy nht trong phong phap khi
lng khi su dng thit bi sy chn khng hay di lu la thoi gian sy. Khi sy chn
khng, hu ht cac mu mt 4 gio d sy. Khi su dng thit bi sy di lu o 1 atm va
nhit d hoi cao hon co th mt hon 16 gio d sy, diu nay tuy thuc vao mu. Vi
thoi gian sy dai nn trong qua trinh phn tich co th thc hin dng thoi nhiu mu
(ti da nu co th).
Thit bi phn tich m bng microwave la boc tip theo trong phn tich dinh
lng vi thoi gian sy it hon. Hin nay, chi co mt vai cht nn dc AOAC cng
nhn nn su dng phong phap sy bng microwave (ng 1.1, Sullivan va
Carpenter, 1993). Tuy nhin, qua bng 1.1 cung nhn thy mt cht nn co th dc
phn tich m bng nhiu phong phap khi lng khac nhau. Khi nghin cuu trn cac
cht nn khac, mc du AOAC cha cng nhn nhng thit bi phn tich m bng
microwave dc su dng rt thanh cng trong trn cht nn la ngu cc (Okabe va
cng s, 1973) va bt mi (Davis va Lai, 1984).
Vic la chon phong phap phn tich m ph thuc vao bn cht cua cht nn
hoc ph thuc vao vic su dng mu sau khi sy. Tuy nhin, du tin nn da vao
bng 1.1, sau do co th tham kho danh gia chung v tt c cac phong phap cua
Karmas (1980) ma ng tp trung chu yu vao cht nn la thc phm.
Tt c cac phong phap trong lng yu cu mt s lng mu rt nho (tu 1-
10g, da trn muc d m cua mu). Vi vy, mt diu rt quan trong va phi dc bit
quan tm la mu phi dng nht troc khi phn tich. Cac phong phap dng nht
dc su dng ph thuc vao loai mu. May xay, may dng hoa, may bm, nhung
dng c ch bin thc phm, ban mai... du co th su dng d dng nht mu kh,
mu m va mu ot. Vi nhung thit bi nay thong sinh nhit trong qua trinh su dng,
nn du quan trong la khng nn dng nht mu qua muc, diu nay la nguyn nhn
lam mt m. Khi mu d dc dng nht, nht thit phi tin hanh phn tich cang som
cang tt, nu khng thi phi chuyn mu sang dng c chua kh bng thuy tinh hay
nha co np dy cht.
Trong phong phap khi lng, di voi mu co d m thp thi khi lng s
gim rt it so voi troc khi sy. Diu quan trong la khng nn d mu nhim khi sy
hoc khi di chuyn vao tu sy hay vao binh hut m. Khng nn cm da bng tay trn,
nn su dng kep gp hoc khn giy kimwipes. Nu k thut cn tt, ngun gc cua
cac vn d s lin quan dn cng doan sy. Di voi mu co nhiu bot hoc d bi bn
khi gia nhit thi nn su dng nhung da cn d dy mu lai. Vic dy mu lai co th
ngn chn vic nhim cheo voi mu bn canh khi sy co xut hin hin tng bn
mu. Mu co d m cao, sau khi d cn mu, co th sy trong tu sy di lu d gim
th tich troc khi sy chn khng. Diu nay co th giup mu tranh xut hin bot va
tran ra ngoai da cn. Di voi phong phap microwave, vic dt mu vao ming lot
nh th nao la diu rt quan trong. Mu phi dc tri bng thia cang mong cang tt.
nhung khu vc mu von cc va dy ma khng kh sau khi sy la do vic tri mu
khng dung hoc khi thit bi dc cai dt o muc nng lng cao co th dn dn vic
chay va xen mu.
1. PHNG PHP CHUN c K\RL I]CHR
M.. N54670 )83
Khng ging nh phong phap khi lng, phong phap gian tip khi gi su tt
c cac cht d bay hoi dc loai ra la noc, phong phap chun d Karl ischer la
phong phap trc tip xac dinh noc. Phong phap nay dc bit thich hp voi mu co
d m thp (nho hon 1) va co th xac dinh dn muc 0.01. Phong phap nay cung
thich hp khi xac dinh nhung mu co ham lng dong cao hay protein cao, vi cac
cht nay co th phn huy khi xac dinh bng phong phap khi lng. Phong phap
nay da trn nguyn tc la chun d noc voi dung dich methanol khan co chua iod,
SO
2
va mt lng d pyridine. Chun d da trn phn ung giua iod voi SO
2
, phn
ung nay chi xy ra khi co s hin din cua noc.

2
-Pyr SO
2
-Pyr Pyr H
2
O SO
3
-Pyr 2PyrH

-
(8y$ -)Nc k hiY3 cho py$i2in5!
Sn phm SO
3
-Pyr tip tc phn ung voi methanol tao thanh anion methylsulIate.
SO
3
-Pyr CH
3
OH PryHCH
3
SO
4
-
Tu cac phn ung trn co th thy rng mi mol noc cn mt mol
2
. D nhn bit
dim tong dong, mu dc chun d voi thuc thu Karl ischer cho dn khi mau
iod bn (diu nay cho thy tt c noc d phn ung ht). Khi thc hin phn ung, mau
thong thay di tu mau vang sang mau nu, diu nay kho d phat hin bng trc
quan. Nhung mu co mau dm co th nhn bit dim tong dong tt. Dim tong
dong co th d dang nhn bit khi thc hin bng phong phap chun d din th.
Phn nay s gioi thiu phong phap chun d th tich Karl ischer voi mu su
dng o dang rn va co d m thp. dy, diu cn thit la cn mu, sau do cho no
vao binh co chua methanol khan d tach noc va xac dinh lai lng noc bi tach ra.
1..1 05 3< -|J 3-:)
Thuc thu Karl ischer
Noc tiu chun
Dung mi Karl ischer: methanol khan
Mu phn tich d dc dng hoa
chun d Karl ischer
Tim bom mu 1 ml (hoc 10 ml di voi mu co d m thp)
Mt s erlen dung tich 10 va 50ml sach va d dc sy kh.
Cn phn tich it nht 4 s l
HB0- M. T-/) ~ 3-4b0 D( KJF9 /*3-XF
1.. C.3- )/0 -?0-
1...1 C-4b0 -|J )-4+3 )-= KJF9 /*3-XF
1. Lp rap h thng chun d theo hong dn cua nha sn xut.
HV3 hWt cc thiWt &/ ch3n -Z c' A "ng ch3n -Z kPn, [ -' mS3 l\ng -)Nc tim
vo v thiWt &/ ch3n -Z s] t; thm th3"c th, ^=$l 4isch5$ vo cho -Wn -i.m
t)*ng -)*ng (-i.m m ti -' l)Nng th3"c th, phn <ng hWt v_i l)Nng n)_c c'
t$ong mS3!. `i.m t)*ng -)*ng cho &iWt th. tPch th3"c th, ^4 cVn thiWt -.
phn <ng hWt v_i t(t c l)Nng n)_c c' t$ong mS3. ao -' cVn ch3n h'= th3"c
th, ^4 v chy &l=nk &bng 23ng mOi ^4 -. loi nh h)[ng cc= h'= ch(t v
thiWt &/.
7n s, 2Lng th3"c th, ^4 th)*ng mi vR c' tPnh dn -/nh c=o v =n ton ,vR -#y
ch(t -Zc. 7W3 ph= chW th3"c th, t$ong pheng thP nghiYm cVn cn thfn vR c' s,
2Lng -Wn gh
C
, -#y l ch(t khP -Zc hi.
. Thm dung mi K khan vao binh chun d cho ngp din cc va dy np lai.
M. Chay thit bi chun d ma khng cn thm mu d lam v hiu hoa noc tu
dung mi K va d m co trong binh chun d.
. Cn chinh xac 125mg noc va pha long thanh 10 ml trong binh kh va sach
bng dung mi K
. Hut va x mt lng noc tiu chun vao kim tim d loai m co trong kim
tim. Lp lai 1 ln nua.
7h_ -fy nip ng=y s=3 khi l(y
. Tim 1 ml noc tiu chun vao binh va chun d d xac dinh h s chuyn di.
Diu nay phi dc thc hin hng ngay hoc khi nao su dng thuc thu K
hoc dung mi moi.
. Hut va x mt lng thuc thu K vao kim tim d loai m co trong kim tim.
Lp lai 1 ln nua.
. Tim 1 ml thuc thu K khan vao binh chun d va chun d d hiu chinh
blank.
Nn chinh blank thm 1 ln nua.
. Su dng kt qu do blank d doc chinh xac dung mi K va xac dinh nng d
chun cua thuc thu K (mg H
2
Oml thuc thu K)
HV3 hWt th3"c th, ^4 th)*ng mi s, 2Lng j mg H
C
hFml th3"c th,
1... C-/) >? DT b2 )FT05 2;4
1. Cn (ly 4 s l) mt lng mu d dc dng nht vao binh lc 50 ml. inh
lc phi dc sy va mu co chua it nht 100mg noc. Pha long dn 50 ml
bng dung mi K.
11. Thm 1 thanh khy nho (ca tu) vao binh lc la khuy trong 10 phut. D mu
lng.
1. Sau khi mu lng, hut va x mt lng dung mi co chua noc trong mu d
loai m co trong tim. Lp lai 1 ln nua
1M. Tim lng khong 1 ml dung mi trn vao binh va bt du chun d
Di voi mu co lng m thp nn su dng kim tim lon hon d tim lng
mu nhiu hon. Lp lai 1 ln nua.
1. Tinh toan phn trm m bng cng thuc:
m (M )(C1000) x 50| x 100
Voi: M: ml thuc thu K (1 ml trong boc 13)
: ml thuc thu K khi blank (trong boc 8)
C: lng tiu chun (mg H
2
Oml thuc thu K) (trong boc 6)
: khi lng cua mu (g) don vi tu mg nn di sang g (trong boc 10)
50: h s pha long (su dng 1 ml trong 50 ml mu)
100: chuyn di thanh 100
1..M M() *+ 9P4 _
Chun d K thich hp d xac dinh d m cua nhung mu co ham lng m
thp, dc bit la nhung mu co chua nhung hp cht huu co va nhung mu d bi pha
huy khi su dng phong phap khi lng. Khng ging nh phong phap khi lng,
chun d K khng lam cho mu kh va vi th mu co th dc su dng cho phn
tich cac chi tiu khac. Dy la phong phap nhay voi bt ky d m nao, chm chi nhay
voi mi trong xung quanh, vi th phi loai bo dc cang nhiu yu t nh hong
cang tt. Thit bi nay co nhung khop va vong dm cht co th ngn m xm nhp mt
cach it nht. Diu bt li khi tim mu trc tip la s hin din cua cac hat mu va
nhung sn phm phn huy cua mu trong binh phn ung, do do cn phi thong
xuyn loai bo no sau mi phn ung.
Chun d Karl ischer co th phn lam 2 loai: chun d din dn va chun d
th tich. Trong chun d Karl ischer mau, mt trong nhung bin phap xac dinh
lng noc phn ung tai din cc bng cach do lng din (Culng) cn thit d thc
hin phn ung hoan toan giua noc va thuc thu Karl ischer. u dim cua phong
phap la khng cn cht chun nhng d nhay rt cao (co th xac dinh dn 10g noc)
va rt huu ich cho xac dinh o dang vt. Di voi chun d Karl ischer th tich da
trn cht chun (do la thuc thu Karl ischer) khi no dc thm vao d phn ung voi
noc hin din trong mu. Tu th tich thuc thu co nng d chinh xac tiu tn tai
dim tong dong co th xac dinh nng d noc nn vn d chun hoa thuc thu rt
quang trong. Phong phap nay co th xac dinh lng m tu 10 ppm dn 100.. Mc
du khng nhay voi nhung mu co lng m rt nho so voi phong phap chun d
Karl ischer mau nhng chun d Karl ischer th tich cho phep do trong mt khong
dao dng lon.
Mc du phn trn d cp dn vic su dng mu rn kh (co d m thp), tuy
nhin mu long vn co th dc xac dinh bng phong phap nay (irestone, 1998).
Mu long co th dc bom trc tip dn binh chua mu hoc co th tin hanh cac
boc tong t nh mu rn. Xac dinh m bng phong phap khi lng thong dc
su dng ph bin hon so voi phong phap chun d Karl ischer vi chi phi du t cho
hoa cht va trang thit bi su dng it hon. Hin nay, mt vai ung dng cua phong
phap nay trn sn phm thc phm dc cng b trong AOAC voi mc dich ghi nhn
dinh dng, dc bit la cacao, cac sn phm tu cacao, lop phu banh keo va mt dong
(Sullivan va Carpenter, 1993).
Ging nh phong phap khi lng, tuy theo ham lng m co trong mu,
phong phap chun d Karl ischer cung chi yu cu mt lng mu rt nho khong
1-10g. Vi th, vic dng nht mu rt quan trong va dc bit la vic dng nht mu
troc khi phn tich. Phong phap dng nht mu da trn loai mu, co th su dng
may xay, may dng hoa, may ch bin thc phm, thit bi cha d dng nht di voi
mu kh, mu m va mu rt m. Khi su dng, nhung thit bi nay d sinh nhit vi th
cn chu y dn vic lam gim ti thiu lng m tht thoat trong qua trinh dng nht
mu. D tranh mt m, tt nht la khi mu d dc dng nht xong cn tin hanh
phn tich ngay hoc lu mu trong nhung thit bi co np dy tht cht d tranh tht
thoat m.
Sy nhung dng c bng thuy tinh (binh lc, binh phn ung, ng tim mu) va
cac thuc thu la cn thit trong phong phap nay. Vong dm cao su trn binh chun
d phi thong dc kim tra vi d m tu khng khi co th nh hong dn kt qu
cua qua trinh chun d. Lun su dng nhung ng d dc sy kh va kim tra thong
xuyn. Tt c chai, binh Ilask nn dc thao ngay sau khi ly mu ra. Mu phi dc
cn tht nhanh trong binh lc, dung mi Karl ischer dc thm vao ngay va dy binh
lc nhanh d tranh nhim m. Ngoai ra cung cn quan tm dn vic chon c mu. Nu
su dng mt lng lon mu co d m cao, diu nay co th vt qua gioi han cua thit
bi chun d. Tuy nhin, nu su dng mt lng nho mu co d m thp, thit bi chun
d su dng co th khng th do dc.
Thuc thu Karl ischer khng n dinh do do phi dc chun hoa thong
xuyn. Co th su dng thuc thu thong mai vi no n dinh hon.
Vic nhiu co th xy ra di voi cac mu co chua nhung thanh phn lam gim
lng iod. Mu chua ham lng ketone hoc aldehyde cao, dc bit khi do o d m
thp, co th co vn d vi nhung cht nay co th tao ra noc.
Voi phong phap nay co th xac dinh d m nho hon 0.01. Thoi gian phn
tich mt tu 20-45 phut (tuy thuc vao mu) bao gm: hiu chun, do blank, chit mu
trong dung mi Karl ischer va kim tra.
1.M PHNG PHP CcNG HNG T HjT NHN
Trong nganh nng nghip va cng nghip thc phm, khi bun ban, khi qun ly
cht lng hay khi quyt dinh phong phap sn xut hoc la chon ging cy trng
thong da trn vic xac dinh ham lng m va du. Nhung phong phap nhanh
chong xac dinh ham m va du di voi tt c nhung hat chua du la rt cn thit.
Cng hong tu hat nhn (NMR) d dc su dng danh cho vic phn tich nh th do
thoi gian do ngn (khng dn 30 giy), kh nng lp lai va bn cht khng pha huy
mu khi do. Ngoai ra, phong phap khng yu cu su dng dung mi do do phong
phap nay thn thin voi mi trong. H thng NMR hin dai co d t dng hoa va vi
tinh hoa cao, cho phep nhn vin khng co kin thuc va tay ngh v phn tich sau khi
dao tao co th chay dc cac phep do.
1.M.1 N54670 )83
Co nhiu hat nhn hoat dng bng cach t xoay quanh trc cua no. Do cac hat
nhn mang din tich dong nn khi chung xoay nh th chung s tong tac voi tu
trong bn ngoai (khng phi tt c cac hat nhn ma chi co mt vai hat nhn mang
dc tinh nay, trong do co hat nhn
1
H va
13
C. Nu khng co s tac dng bn ngoai thi
cac spin hat nhn cua hat nhn co tu tinh s dinh hong theo v s phong. Khi mu
kho sat co chua nhung hat nhn nay dc dt vao giua 2 cc cua 1 nam chm manh,
cac hat nhn s bi dinh hong theo hong cua nam chm (co th la song song cung
chiu hay song song khac chiu voi tu trong cua nam chm). Hai dinh hong nay
khng co cung muc nng lng va vi th chung s khac nhau, dinh hong song song
cung chiu co muc nng lng thp hon dinh hong song song ngc chiu. Nu hat
nhn nay dc chiu bng mt buc xa din tu co tn s thich hp, s co s hp thu
nng lng xy ra va luc do spin trang thai nng lng thp s nhy chuyn ln spin
trang thai nng lng cao hon. Hin tng nhy spin nh th goi la cng hong tu hat
nhn (NMR).
Vic xac dinh bng NMR hoan toan khng pha huy mu vi th co th lp lai
nhiu ln trn cung mt mu do do co th loai bo nhung li do vic ghi kt qu va
thao tac mu ring bit bng tay. Trong trong hp hat co du, gia tri thong mai cua
sn phm ph thuc chu yu vao ham lng du, tuy nhin d m khng qua cao d
gy h hong hat.
Phong phap NMR d xac dinh dng thoi d m va lng du trong cac loai hat
co du, ngu cc d dc chun hoa trong SO 10565:1999 va ung dng vao dinh
lng noc trong bo qun hat. Diu kin tin quyt khi ap dng phong phap cng
hong tu hat nhn la hat phi trong thanh va khng bi m v mt vt ly. Tt c ham
m phi lin kt voi tinh bt hay nhung cht kh khac trong h cht nn ma phong
phap cng hong tu hat nhn co th ap dng.
Phong phap nay da trn vic dinh lng hydro trong noc va du co trong
mu. Mu dc dt trong ng thuy tinh va dt thng dung trong may NMR, o khong
giua 2 cc cua nam chm, sao cho tu trong di ngang qua ng. Tu trong cua nam
chm cua may NMR s khin cac hat nhn
1
H dinh hong song song cung chiu hoc
song song ngc chiu voi hong cua tu trong cua nam chm. Sau do cac xung nng
lng tn s v tuyn din di qua, cac hat nhn nay s hp thu nng lng va chuyn
ln trang thai nng lng cao hon. Khi xung kt thuc, cac nguyn tu tro lai trang thai
ban du va phat ra tin hiu din yu (dc goi la transverse relaxation decay (T2)
hoc s suy gim cm ung t do (D)), cac tin hiu nay dc thit bi NMR ghi nhn.
Thit bi ghi nhn tin hiu hoat dng theo cac chong trinh thoi gian dc lp trinh sn
va dc m t nh sau:
Du tin, mt xung tn s radio cong d ngn kich thich hat nhn hydro.
Xung dc thit k phu hp d xoay hat nhn nguyn tu hydro trong mu nhim tu
mt goc 90
o
so voi mt phng vung goc tu trong tnh (dc bit nh la mt phng
X Y). Thit bi ghi nhn tin hiu trong sut thoi gian mt phn ngan giy. Trong
khong thoi gian nay, mt vai nguyn tu cua mu tro lai trang thai ban du. in d
thu dc o thoi dim 50 dn 60 micro giy sau xung tn s radio du tin ty l thun
voi tng hydro tu ham m va du cua mu.
Tai thoi dim 3.5 cua mt phn ngan giy, mt xung tn s radio gy xoay
180
o
dc ap dng. Xung nay gy ra mt s tai tp trung cua s nhim tu con lai trn
mt phng X-Y, tao ra mt tin hiu phn xa tro lai (echo) o thoi dim 7 mili giy (2 x
3.5 mili giy). in d cua echo trong boc nay tong ung voi lng hydro co trong
pha du, tu dy co th xac dinh ham lng du cua mu. Do do, ta co th tinh dc
ham m bng cach tinh s chnh lch giua bin d dc ghi nhn theo 90
o
R va xung
dc ghi nhn tai spin echo.
Hinh 3.9 Chui D-Spin echo
Trong qua trinh phn tich, cong d tin hiu cua hat nhn hydro hin din trong
mu dc ghi nhn tai nhung thoi dim c th. Thoi gian nghi T
2
cua phong phap
cng hong tu hat nhn la 10 phn triu giy, trong khi T
2
cua ham lng du la 100
phn nghin giy, dn dn ham m t do co th gop phn vao tin hiu cua ham lng
du gy sai lch trong kt qu do. Nht la khi ham m cao s gy ra sai s lon, do do
nn tham kho gioi han ham m cua nhung hat chua du dc phep do dat bng
phong phap cng hong tu hat nhn cua Rubel (1994). Vi d, hat du ci va hat
hong dong thich hp khi su dng phong phap NMR la phi co ham m nho hon
10 va hat du nanh phi co ham m nho hon 14.
Hinh 3.10 Cng hong tu hat nhn hydro trong thit bi NMR
M.. C.3- )-a3 -/10
M...1 05 3< -|J 3-:)
Hat d dc dng nht
May phn tich cng hong tu hat nhn
Mt s ng mu va np dy
Cn phn tich (it nht 4 s le)
Cho mu vao thit bi
Mu dc dt trong tu trong
Nguyn tu hydro sp xp vi tri trong tu trong
Anh hong cua xung R dn nguyn tu hydro
Cac nguyn tu trong giai doan nghi
Giy lau
lock diu chinh nhit d
Thit bi ph va nhung hoa cht danh cho phong phap tham kho (phong
phap khi lng hoc phong phap K)
1.M.1.1 a05 3-4b0 3-T U-0 )Fp2 b2 >? H4
Dng chun cho ham m va du cho hat chua du dc thc hin voi mu tht
va mu nay d bit ham m va du khi dc xac dinh bng phong phap tham chiu
thich hp. Chun su dng d hiu chun phi co ham m va ham lng du nm trong
pham vi co th xut hin cua mu thc. Khi ngoai suy tu dong hiu chun d do dac
mu, nhung mu co gia tri roi ra ngoai pham vi gia tri dng chun s khng dc
khuyn cao. Nhung mu tham chiu ham m thi khng cn bit ham lng du,
ngc lai, nhung mu tham chiu ham lng du thi khng cn bit ham m, min la
ham m khng vt qua gioi han. Nhung gia tri ham m tham kho thong dc xac
dinh bng chun d Karl ischer hoc cac phong phap khi lng
Dng chun ty l phn trm du co hai hinh thuc: dng chun 1 bng cach
thm vao khi hat mt lng du phu hp, dng chun 2 bng cach su dng cac hat
co du co ham lng du phu hp. Nn chon 1 trong 2 cach trn troc khi tin hanh
do mu. Trong phn gioi thiu doi dy bao gm c 2 hinh thuc hiu chinh: hiu
chinh1 tu boc 10a dn 14a, hiu chinh 2 tu 10b dn 14b.
S hiu chinh 1 bng vic thm vao khi hat mt lng du d dat dn ham
lng du mong mun. Phong phap nay thong dc ap dng vi nhung phep hiu
chun moi co th d dang dc thc hin lai, tuy nhin, s hiu chun nay khng tinh
dn nh hong cua cht nn dn tin hiu cng hong tu hat nhn cua du va do do kt
qu khng th chinh xac hoan toan. Ngoai ra, d n dinh cua du d chit co th phn
nao co d n dinh kem hon so voi du cha chit. Do do, nn su dng du moi chit
d dm bo tinh dai din cho mu.
S hiu chinh 2 tin hanh trn nhung hat chua du d bit ham lng du vi
diu nay co u dim la nh hong cua hat dc tinh vao d lch cua dong hi quy
tuyn tinh X Y cua tin hiu cng hong tu hat nhn quan sat dc va ham lng
du d bit. Tuy nhin cung co mt s nhc dim nh rt kho khn d thu dc mt
loat nhung mu hat chua du co ham lng du phu hp d xy dng mt dong hiu
chun, va d chun xac cua phong phap tham kho cung gioi han d chun xac cua
dong hiu chinh 2.
Ngoai ra, th tich mu cung thong quyt dinh thit bi NMR cn dung. Nu s
lng hat ging bi gioi han thi khuyn khich su dng thit bi voi tn s NMR cao
nht co th d dm bo tin hiu nhiu ti u. Khi thc hin bng cng hong tu hat
nhn, s lng mu nhin chung khng bi gioi han, c mu cang lon cang tt cho mu
dai din, nhng khng qua lon d bin d dao dng cua NMR khng th chiu xuyn
mu. Vi d trong trong hp xac dinh d m va du cua hat hong dong, kich thoc
khuyn cao cua GPSA SDA (1999) la ng co dong kinh 50 mm va ti da la 6 cm,
do do, cac thit NMR phi phu hp voi ng 50 mm. Di voi cac loai hat co du lon
khac nh du nanh, ng thi dong kinh ng mu thong khong 40 mm hoc lon hon.
Di voi hat co du nho nh hat canola, hat du lanh, hat bng thi dong kinh thong
khong 18 mm.
Ch%n 7* dK& m0% (h%n
1. Mu hat d dng nht dc chia thanh 2 phn, mt phn dc su dng xac dinh
ham m va du bng phong phap tham chiu va mt phn dung cho hiu
chinh cng hong tu hat nhn.
`. th3 -)Nc nhng mS3 th=m chiW3 c' khong hm m v 2V3 phM hNp, c' th.
t$Zn ht gi"ng c' -Z m c=o v th(p v_i nh=3 -. -t khong phM hNp cho
-)Tng hiY3 ch3n. k)3 , cc mS3 phi khOng -)Nc m vl m0t vft lP.
`V3 tin, mS3 s] -)Nc +c -/nh &bng ph)*ng php cZng h)[ng tm ht nh#n
t$)_c, s=3 -' +c -/nh li hm m v 2V3 &bng ph)*ng php th=m chiW3 2;=
t$n mZt phVn cc= mS3. g=3 -', gi t$/ hm m v &>o th=m kho c' th. -)Nc
-)= vo hiY3 chnnh cho t)*ng Q3=n gi= tPn hiY3 cZng h)[ng tm ht nh#nFg$=m
v hm m v &>o -)Nc Q3=n st &bng ph)*ng php th=m chiW3.
2. Su dng cac phong phap tham chiu d xac dinh ham m trong mi mu
chun nhm xy dng dong chun v ham m.
<i1% (h%n thiFt 7* (2ng hDng tL hMt nh3n
3. Chun bi thit bi cng hong tu hat nhn: thit bi vn hanh phi n dinh va
diu chinh dung chiu dai xung 90
o
, 180
o
, dung diu kin cng hong su dng
mu va thc hin cac thu tc dc khuyn cao boi nha sn xut.
:hiWt &/ ph#n tPch cZng h)[ng tm ht nh#n nn c' ngn mS3 phM hNp v_i kPch
co "ng mS3 v &in -Z phn h%i cZng h)[ng tm ht nh#n -%ng &Z khip "ng
mS3.
4. Tu giao din man hinh, ngoi su dng thit bi cng hong tu hat nhn co th
xac dinh dng thoi ham m va du trong hat. (`il3 ny cen tMy th3Zc vo loi
thiWt &/ v phin &n phVn mlm!
5. Chun bi ung dng spin-echo voi nhung thng s phu hp voi mu. (Xem
hong dn cua nha sn xut)
NIng (h%n ,2 m
6. Chun bi mu tham chiu d do bng phong phap NMR bng cach dt ng
chua mu ln cn, tare va sau do thm mu voi chiu cao dc khuyn cao. Ghi
lai khi lng mu va dy np ngay lp tuc d ngn m tu khng khi xm nhp.
Ghi nhn va lp lai thao tac cho tt c cac mu.
7. Khi tt c cac mu dc chun bi, chon mt mu co ham m va du cao d thit
lp dc cho thit bi NMR. Chc chn rng d 'Save cac thng s vao thit bi.
8. Do mi mu bng cach su dng chuc nng "Calibrate". Di voi mi mu tham
chiu, nhp khi lng mu yu cu (boc 6) d chun hoa cac tin hiu NMR.
Nhp d m tham chiu cho mi mu (kt qu tu boc 2).
9. Sau khi mu cui cung d dc do dac, chm dut do va kim tra du liu hiu
chun. Tip tc hiu chun bng cach chp nhn cac du liu hiu chun ham
m.
g; t)*ng Q3=n gi= tPn hiY3 76pFg$=m v -Z m? th=m chiW3 &Rnh th)Tng
gVn H.qr.
HB0- M.11 PQ05 3-4b0 -?2 b2
NIng (h%n h-m lD:ng dO%
HiY3 ch3n hm l)Nng 2V3 &bng ph)*ng php A
10a. Chun bi mu tu hat chua du (mu dc dung do dac bng phong phap
cng hong tu hat nhn), bng cach lam dy ng mu dn chiu cao
khuyn cao. Cn mu va ghi nhn khi lng nay nh khi lng tham
chiu.
1hil3 c=o -)Nc kh3yWn co c' th. l E -Wn U cm, tMy th3Zc vo -0c -i.m
thiWt &/ cZng h)[ng tm ht nh#n. ^h"i l)Nng th=m kho -)Nc gi -/nh l
kh"i l)Nng -i.n hRnh cc= t(t c nhng 2V3 ch3n.
11a. Dt giy Kimwipe kh trong mi ng d dong vai tro nh mt b mt hp
th. Cn tru bi khi lng ng co giy Kimwipe
Gi(y ^imsip5s nn phc ton chil3 c=o cc= "ng nh)ng khOng v)Nt Q3
gi_i hn "ng
12a. Su dng pipette Paster, nho mt lng nho du (vi d: nu khi lng
tham chiu la 20g, su dng 0.1g) ln giy Kimwipe, cn thn khng khng
d du roi ln thanh cua ng o bn trn giy Kimwipe. Ghi nhn khi
lng dn 4 s le.
aV3 -)Nc h(p thL vo gi(y, &bng cch -' -. ph#n &" 2V3 vo th. tPch -o
-c.
13a. Chun bi 3 hoc nhiu mu hon voi khi lng du tng dn d khi
lng mukhi lng tham chiu x 100 la mt ty l phn trm
tP 2L: thOng th)Tng -"i v_i ht 2V3 ci phVn t$m 2V3 nn l tm UH? -Wn
gVn H.
14a. Do mi mu bng cach su dng chuc nng 'Calibrate d hoan tt hiu
chinh (tu boc thu 10). Nhp khi lng tham chiu vao d chun hoa tin
hiu cng hong tu hat nhn o mi mu, nhp phn trm du vao. Sau khi
mu cui cung d dc do dac, chm dut do va kim tra du liu hiu
chinh. Hoan tt cac thu tc hiu chinh bng cach chp nhn cac du liu
dinh chinh d du liu dc lu vao da cung.
:)*ng Q3=n gi= tPn hiY3 cZng h)[ng tm ht nh#nFg$=m v_i phVn t$m
2V3 &>o -)Nc ch3n &/ thOng th)Tng gVn &bng A (H.qqq!.
Hiu chun ham lng du bng phong phap 2
10b. Su dng phong phap tham chiu d xac dinh ham lng du cua mi
mu tham chiu.
1h : nW3 t(t c mS3 th=m chiW3 -)Nc s, 2Lng t$ong viYc hiY3 chnnh hm m
(&)_c U -Wn &)_c q! cung nh) -v &iWt hm l)Nng 2V3 t$ong mZt khong
phM hNp, khOng cVn ch3n &/ nhil3 mS3 -. hiY3 chnnh hm l)Nng 2V3.
:3y nhin, nW3 m3"n m[ $Zng s; hiY3 chnnh hm l)Nng 2V3 c' th. s,
2Lng nhng mS3 v_i hm l)Nng 2V3 -v &iWt, thfm chP nhng mS3 ny
khOng cVn &iWt hm m.
11b. Do mu bng cach su dng chuc nng 'Calibrate. Da vao khi lng
mu tht (boc 7) d chun hoa tin hiu cng hong tu hat nhn. Cung
da phn trm du tham chiu vao
12b. Sau khi mu cui cung d dc do dac, dung do va kim tra du liu hiu
chun cua ham lng du.
13b. Hoan tt thao tac hiu chun bng cach chp nhn du liu hiu chun du.
14b. Lu du liu hiu chun ham m va du vao da cung.
:)*ng Q3=n gi= tPn hiY3 cZng h)[ng tm ht nh#nFg$=m v_i phVn t$m
2V3 th=m chiW3 gVn &bng H.qr
HB0- M.1 PQ05 3-4b0 -?2 H4
M... T 2;4
15. Di voi nhung mu co ham m cao hon muc bo qun thng thong (tham
kho Rubel, 1994) nn sy mu o 103
o
C trong 1 gio cho kh troc khi phn
tich cng hong tu hat nhn.
7hng mS3 c' hm m c=o h*n m<c &o Q3n thOng th)Tng: l_n h*n AH?
-"i v_i ht 2V3 ci v ht h)_ng 2)*ng, l_n h*n AX? -"i v_i ht -f3 nnh.
:dng hm l)Nng n)_c l hm m cen li -)Nc +c -/nh &bng cZng h)[ng tm
ht nh#n cZng v hm m m(t -i khi s(y (th=m kho t$ong wgh AHjUj:Aqqq!
:(t c hm m phi lin kWt v_i tinh &Zt v nhng ch(t khO khc t$ong ht -.
v hiY3 chnnh, cc mS3 khOng m vl m0t vft l.
16. Dng nht hn hp mu.
17. Dt ng khng vao cn va cn tru bi. Thm mu dn chiu cao ng dc
khuyn cao va ghi nhn khi lng mu. Dy np cht d lam kin mu, tranh
m tu mi trong xm nhp.
18. Di voi tt c cac mu, da khi lng mu vao thit bi nh d xac dinh o
trn khi dc yu cu d chun hoa tin hiu cng hong tu hat nhn.
Su dng ung dng spin echo d dc chun bi troc va d hiu chinh cho
ham m va du voi nhung thng s phu hp cho tung loai mu. Nhung thng
s thit bi phi ging nhau mt cach chinh xac khi dc su dng tai thoi dim
hiu chun.
Doc hay ghi lai kt qu trn man hinh hin thi phn trm du va m
M.. M() *+ 9P4 _
Nhit d mu cn dc quan tm vi o nhit d do nu du khng hoan toan
long thi s thu dc tin hiu NMR thp hon so voi muc binh thong. Do do, d tranh
nhung sai s do trang thai cua du, cac mu nn dc do o nhit d trn nhit d tan
chy cua du. Ngoai ra, bin d tin hiu NMR di voi tt c cac thanh phn cua mu
(m, du va nhung phn khac) la khac nhau va tuy thuc vao nhit d do nh hong
nhit d khac nhau trong mu (s phn b oltman) giua nhung trang thai xoay o
nng lng cao va nng lng thp. Khi nhit d tng, s khac bit qun th gim,
lam nng lng tach giua nhung trang thai xoay hat nhn it hon va do do tin hiu
NMR trn nhn hydro cung it hon. Nu nhit d phong thay di mt cach co ngha (vi
d: nhiu hon 2
o
C), cac mu nn dc diu chinh dn nhit d chun trong mt block
nhm troc khi do dac
D lp lai dc ci thin nu nhung mu do dac dc duy tri o th tich khng
di. Diu nay dc khuyn cao d kim tra khi hiu chinh di voi ham m va du so
voi chun.
Thit bi NMR nn dc mo troc khi phn tich mu (2 dn 3 gio). Vic phn
tich tht s chi mt vai phut, nhng thit bi nn dc cn bng troc do tu 2 dn 3 gio
va cn co mt mu chun d kim tra d hoat dng binh thong cua thit bi.
1. PHNG PHP NcI ]UY GIN TIRP yC TNH LNG NyC
gNG CCH O
O
gRI%
Hu ht tt c cac phong phap xac dinh ham lng noc du la gian tip, trong
cac phong phap gian tip nay co th chia thanh 2 nhom: nhom phong phap khi
lng, tuc la xac dinh khi lng mu troc va sau khi sy (cac phong phap nay du
gi dinh s gim khi lng cua nguyn liu sau qua trinh sy la do mt noc) va
nhom phong phap xac dinh nng d cht tan trong mu tu do suy ra nng d noc.
Khi xac dinh ham lng noc da trn vic xac dinh nng d cht tan trong mu co
hai gi dinh cn dc thc hin. Gi dinh du tin la dc tinh cua phep do phi co mt
d lp da trn nng d cht tan. Gi dinh thu hai la nng d nay co th dc chuyn
di chinh xac sang ham m.
Nhung phong phap gian tip da vao vic oc lng nng d cht tan thong
su dng dong cong hiu chinh d biu din mi quan h giua dc tinh dc do voi
nng d cht tan, tu do suy ra ham lng noc. Hai phong phap c din danh cho
vic oc lng ham lng cht tan la da vao khi lng ring va chi s khuc xa cua
dung dich vi khi lng ring (hay chi s khuc xa) s thay di khi nng d cht tan
cua dung dich thay di. Trong c hai trong hp, mt don vi nng d phu hp d m
t dc tinh dung dich dc dt tn la
o
rix.
o
rix biu thi cua s gram sucrose trn
100 gram dung dich. Vi d: dung dich co nng d la 10
o
rix co ngha la trong 100g
dung dich nay co 10g sucrose. Nu gi su dung mi la noc va cht tan la sucrose thi
ham lng noc cua 100g dung dich la (100
o
rix).
Dong cong tong quan co th dc v bng cach lp biu d khi lng ring
cua dung dich hoc chi s khuc xa voi
o
rix, tu do co th oc tinh ham lng noc
nu cht tan la sucrose tinh khit. Vi khi lng ring va chi s khuc xa ph thuc
vao nhit d, do do cn xac dinh nhit d do va dong cong hiu chun nn chua gia
tri danh cho nhit d do.
Tuy nhin trong mu him khi chi co noc va sucrose, ma con co nhung cht
tan khac. Nhung cht khac sucrose nay s gy ra trong dung dich nhung thay di v
khi lng ring va chi s khuc xa. Nhung thay di nay co th dc phn anh bng
o
rix; tuy nhin, thang nng d nay d tro thanh mt thang do nng d cua dung dich
mu co cung khi lng ring (hoc cung chi s khuc xa) voi dung dich sucrose. Chi
khi nng d cht tan trong mu bng nng d dung dich sucrose tong dong thi co
th oc tinh ham lng noc. Tuy nhin,
o
rix vn la mt thang so sanh hiu qu
nng d cht tan cua cac dung dich co cung cht tan va dung mi nhng khac nhau v
nng d. Ngoai ra, nu tn tai s tong quan giua
o
rix biu kin va nng d phn
trm thc cua dung dich thi co th oc lng nng d cua cht tan va ham m. Ni
dung cua nay s m t bng vic su dng khuc xa k va ty trong d xac dinh ham
lng noc.
1..1 }3 9P`05 005 D( ~05 ,-3 tI ,
M...1 N54670 )83
Chi s khuc xa la mt h qu cua s thay di tc d anh sang trong cac mi
trong khac nhau, dc xac dinh bng ty s giua vn tc song anh sang trong chn
khng voi vn tc anh sang trong mi trong. Nu anh sang trong chn khng la tia
toi theo dong bin b mt phng voi mi trong, thi chi s khuc xa cung la ty s cua
sin goc toi cua tia anh sang trong chn khng va sin cua goc khuc xa trong mi
trong.
Chi s khuc xa cua mt cht so voi khng khi la ty l giua sin goc toi va sin
goc khuc xa cua chum tia sang truyn tu khng khi vao cht do. Trong thc t thong
dc su dng khng khi la mi trong tham kho chu khng phi la chn khng. Chi
s khuc xa cua khng khi o 1 atm, 25C la 1.00027, gia tri nay co th dc su dng
nh mt hng s d xac dinh chi s khuc xa thc cua h thng.
Chi s khuc xa la mt dc tinh vt ly cua mi trong, no ph thuc vao boc
song anh sang va nhit d do. No co th dc xac dinh bng cach nhn dang goc phn
xa toi han, do la goc toi, goc gioi han giua b mt ranh gioi cua mt tia anh sang trong
mi trong ma tai do goc khuc xa bng 90
o
. t ky tia anh sang bn trong mi trong
dn b mt voi mt goc toi lon hon goc gioi han s bi phn xa ni toan phn.
Trong thc t, goc phn xa toi han dc do tai bin cua cht long bng lng
kinh thuy tinh co chi s khuc xa d bit, chu khng phi tai bin cua cht long voi khi.
Mt thit bi thng dng la khuc xa k Abbe co su dng lng kinh bu tru (lng kinh
Amici) cho phep su dng anh sang trng d xac dinh chi s khuc xa anh sang cua
boc song cua dong sodium D (kt qu doc tong ung voi vach D cua den natri).
Diu nay la mt li th vi ngun anh sang trng co sn hon ngun sodium D va do do
vic su dng khuc xa k cm tay rt kh thi.
Yu cu du tin la mu phi la dung dich. Trong mt vai thit bi, dung dich
dc dt giua hai lng kinh va hinh nh cua dong bin tia gioi han dc diu chinh
d gp mc tham kho. S diu chinh nay d chi s khuc xa va dong lng
o
rix co
th dc doc tu mt thang do. Nhit d mu phi dc xac dinh, hoc thit bi phi co
ch d bu tru nhit. Mt s khuc xa k k thut s t dng su dng phong phap trinh
bay mu tong t nhng chung co th t dng ghep di bin gioi han toi mc tham
kho. Mt s loai thit bi do khuc xa t dng khac khng yu cu mu dc dt vao
giua hai lng kinh. Thit bi loai nay yu cu mu dc dt trn b mt thuy tinh va s
phat hin da vao phn xa toi han bn trong dn thuy tinh. Trong thit bi nay su dng
du do din tu va ch d bu tru nhit co th dc lp trinh khi vn hanh.
Vic chon loai khuc xa k su dng tuy thuc vao yu cu cua d chinh xac va
diu kin cua phong thi nghim. Khuc xa k cm tay thi don gin va cho kt qu thoa
dang di voi kim tra cht lng khi di kho sat thi trong. Mt thit bi vn hanh
phuc tap hon, cung cp du liu tt, nhng s lng mu xac dinh co th bi gioi han.
Nhung thit bi din tu la mt phong phap nhanh chong va co d nhay nm trong
khong rng.
Hinh 1.4.1 va 1.4.2 minh hoa s ph thuc cua chi s khuc xa ln mt khong
nng d cua dung dich. Tu cac dong cong hiu chinh cho ta thy, nu xac dinh dc
chi s khuc xa cua dung dich ta s d dang oc lng dc
o
rix, tu do d dang tinh
dc ham lng noc. Mt diu lu y cn dc nhc lai la phong phap nay chi ap
dng di voi mu long.
Hinh 3.13 S ph thuc giua nng d va chi s khuc xa cua dong, ethanol va dung
dich acid citric o 20
o
C.
Ngun: Handbook oI Chemistry and Physics, 61
st
dition (east, 1980).
Hinh 3.14 S ph thuc giua nng d va chi s khuc xa cua nhung dung dich
carbohydrate o 20
o
C
Ngun: Handbook oI Chemistry and Physics, 61
st
dition (east, 1980).
M... C.3- )/0 -?0-
3.2.6.2.1 Dng c, hoa cht
Khuc xa k Abbe (P-22 hoc P-23 hoc tong dong)
May diu nhit
Nhit k chun xac ( loai 4 .2 )
Ru etanola tinh khit hoc cac dung mi tinh khit khac.
(a) (b)
Hinh 3.15: (a) rix k cm tay, (b) rix k d ban
3.2.6.2.2 Chun bi xac dinh
Troc khi xac dinh, phi rua b mt lng kinh cua khuc xa k bng vai giot
ru hay dung mi khac, lau sach va thm kh bng giy loc hoc vi la sach,
mm va khng bi xo bng.
Ni may diu nhit voi vo lng kinh cua khuc xa k va cho noc co nhit d
20
o
C di qua vo trong 15 dn 20 phut.
Troc khi bt du thi nghim, phi kim tra lai d chinh xac cua thit bi voi
noc ct hai ln, d khuc xa cua noc ct nay o 20
o
C bng 1,3330 hoc theo
cht long mu kem theo khuc xa k. Vic tin hanh kim tra da theo bn
hong dn kem theo may.
Nu khuc xa k khng theo dung chi s khuc xa cua noc hoc mu noi trn,
phi dung num hiu chinh s 0 d hiu chinh v d chia cn thit.
3.2.6.2.3Tin hanh xac dinh
Dung pipet nho mt dn hai giot mu long ln b mt cua lng kinh (b mt
nay d dc rua sach va lam kh tu troc), nhng khng dc cham pipet vao
lng kinh, sau do nhanh chong kt hp hai lng kinh va ep chung lai.
Voi nhung cht long d bay hoi phi nho qua l vao khe giua hai lng kinh.
Nhe nhang dt ng nhin o vi tri nm nghing.
Diu chinh gong tong ung voi ngun sang t nhin hoc nhn tao sao cho co
dc s chiu anh sang manh nht trong quan sat v xut hin ranh gioi sang
ti (den trng).
Nu ranh gioi sang ti co chut mau, thi phi quay lng kinh bu tru d trit tiu
mau. Nu hai vung sang ti khng tht r rt thi cn rua cn thn lng kinh o
ch tia sang di vao.
Sau do tu tu quay num quay gn voi thang chia d hinh cung cho dn khi ranh
gioi sang ti ct giao dim hai vach den mt cach chinh xac va cn di.
Vic tinh toan chi s khuc xa dc tin hanh nho mt kinh lup o thang chia d
hinh cung theo vach chia tong ung voi dong ngm cua thang. Ghi lai kt qu
thu dc va lp lai nm ln (ln lt tu trn xung va tu doi ln) sau do ly
gia tri trung binh cua nm ln do, coi do la kt qu xac dinh.
Ly gia tri trung binh s hoc cua hai ln xac dinh song song lam kt qu thi
nghim, dng thoi chnh lch giua kt qu hai ln do khng dc vt qua
0.0003.
Sau khi kt thuc, phi rua cn thn b mt lng kinh bng ru hoc bng cac
dung mi tinh khit khac (diu nay ph thuc vao d hoa tan cua cht nghin
cuu) va lam kh lng kinh nh troc khi bt du xac dinh.
M...M M() *+ 9P4 _
D xac dinh chi s khuc xa o cac nhit d cao hon 20
o
C cung phi lam tong t
ngha la cho noc co nhit d cn thit qua vo lng kinh cua khuc xa k.
Trong trong hp nhit d phong cao hon nhit d cn xac dinh chi s khuc xa
thi phi lam theo mt trong cac phong phap sau dy:
Tin hanh xac dinh trong cac phong co may diu hoa nhit d.
Dt mt chu noc co lam lanh bng da xung doi 20
o
C ngay canh may diu
nhit. Noc hi lu cho chy qua mt ng xon bng kim loai dt trong chu
ri moi chy v may diu nhit. Phi cho cho nhit d vo lng kinh xung 20
o
C
(hoc nhit d cn thit khac) ri moi tin hanh xac dinh.
Nu cht long xac dinh co chi s khuc xa ty l tuyn tinh voi nhit d thi co th
xac dinh chi s khuc xa o hai nhit d khac nhau ri ngoai suy v nhit d cn
thit.
Trong trong hp d m khng khi lon hon noc thong dong o lng kinh
khuc xa k lam mo di, nh hong dn d chinh xac cua phep do. Phi dung
giy loc hay vi sach thm kh lng kinh o phn di vao va di ra cua anh sang.
Voi nhung cht co nhit d si qua thp bay hoi rt nhanh, khng nn mo lng
kinh ma phi nho cht long nghin cuu qua khe ho giua hai lng kinh cua khuc
xa k.
1.. }3 9P`05 005 D( ~05 ) )F05 ,
M... N54670 )83
Ty trong k dc su dng d xac dinh khi lng ring hoc trong lng ring
cua mt cht long su dng nguyn ly cua lc dy Archimedes. Nhung kt qu lc dy
Archimedes tu ap lc tu doi ln trn bt ky di tng bi nhung chim hoc bi nhung
mt phn trong cht long. p lc tu doi ln dc tao ra nh mt h qu cua khi
lng cht long bi th ch. Tai dim cua phn bi nhung chim khi ap lc tu doi ln
vua bng khi lng cua ty trong k, thi ty trong k s ni. Mc cht long co th dc
do da theo thang do d khc trn ty trong k. Mt cach don gin, khi lng ring la
khi lng cua ty trong k chia cho th tich cht long bi chim ch khi ty trong k
ni.
Ty trong k dc thit k voi phn chn d co bu rng va phn dinh hinh ng
hep. Gi su rng muc cht long bn trong phn ng, th tich cht long th ch la th
tich cua bu cng voi phn tong dong vi tri cua cht long trong phn thn ty trong
k. Khi th tich bu lon trai ngc voi thn, mt s thay di nho v ty trong s gy
kt qu bin dng lon trn vach cua thn ty trong. Nhung vach tong ung voi nhung
th tich thay th khac nhau dc khc trn thn ty trong. Nhung vach nay co th dc
dt nhn nh nhung gia tri ty trong hoc nh nhung nng d dung dich dong tong
dong (
o
rix). Kich thoc cua bu va thn ty trong xac dinh pham vi ty trong hoc
khi lng ring cua ty trong k.
Ty trong k d dc hiu chinh troc boi nha sn xut, nhung phep hiu chinh
nay chi co gia tri o mt nhit d xac dinh. Do do troc khi su dng cn hiu chinh lai
bng cach su dng nhung dung dich dong d bit nng d. Ty trong k khac nhau co
s khac nhau trong ty l cua th tich bu chinh voi th tich thn do. Ngoai ra, chung
con co s khac nhau v khi lng, do do muc bi nhung chim doi noc la khac
nhau. D nhay cua ty trong tng khi d mong cua thn gim, nhng diu nay lai lam
gim gioi han do cua ty trong. Khi su dng, d xac dinh ty trong cua dung dich mt
cach chinh xac, du tin ngoi ta su dng ty trong co gioi han do lon d oc lng gia
tri do, sau do dung mt ty trong tinh co gioi han do phu hp d xac dinh chinh xac gia
tri ty trong.
D su dng ty trong k, mt cach don gin la d no ni trong dung dich cn xac
dinh va doc lai gia tri vach. Ngoai ra, vic kim soat nhit d la diu bt buc. Ty
trong k phi dc giu sach va kh rao troc khi nhung chim trong dung dich d tranh
gy nhim cho mu.
(a) (b) (c)
Hinh 3.16: a. Nhit k, b. Ty trong k th, c. Ty trong k tinh
1...1 C.3- )/0 -?0-
3.2.6.4.1 Dng c, hoa cht
Ty trong k co d chia phu hp.
Nu khng bit d chia phu hp co th la chon ty trong co gioi han do lon.
Sau khi do co th oc lng dc gia tri do, trn co so do la chon ty trong co
gioi han do phu hp d thu kt qu chinh xac.
Nhit k
diu nhit
inh hinh tr bng thuy tinh khng mau co dong kinh ti thiu phi lon hon
dong kinh lon nht cua ty trong k 25 mm.
3.2.6.4.2Tin hanh xac dinh
Troc khi xac dinh, phi rua ty trong voi noc ct va lau sach va thm kh
bng giy loc hoc vi la sach, mm va khng bi xo bng.
Cho dung dich mu vao binh hinh tr sach va kh sao cho muc cht long cach
ming binh 4 cm. Da binh hinh tr co cht long vao b diu nhit va giu 20
phut o nhit d 20+0.1
o
C, sau do dung nhit k vua khuy vua do nhit d cua
cht long . Khi nhit d cua cht long dat 20+0.1
o
C cn thn th ty trong k kh
vao binh hinh tr sao cho ty trong k khng cham vao day va thanh binh hinh
tr. Sau 3-4 phut doc trc tip mt d cua cht long. Khong cach day doi cua
ty trong k dn day hinh tr khng dc nho hon 3 cm.
Sau khi do kim tra lai nhit d cua cht long, nu s thay di nhit d lon hon
2
o
C, cn phi do lai. Hoc co th su dng phong phap hiu chinh nhit d
tong ung.
Ty trong cua cht long ung voi d chia cua ty trong k theo dim doi cua mt
cu lm di voi cht long trong sut va sang mau va gioi han trn cua mt cu
lm di voi cht long hoi dc va ti mau.
Sau khi su dng xong, ty trong k dc rua sach, lau kh va dt vao hp.
3.2.6.4.3 Tinh kt qu
Kt qu do trung binh cua hai ln do lin tip.
Hinh 3.17 Xac dinh nng d bng ty trong k
M... M() *+ 9P4 _
Ty trong k dc nha sn xut thit k voi nhit d do chun la o 20
o
C. Nu
nhit d do lon hon hay nho hon o 20
o
C, cn phi hiu chinh. Vi nu nhit d thay
di, dn dn s thay di suc cng b mt gy ra sai s (sai s dang k). Mc khac,
nhit d cao, thuy tinh gin no gy ra sai s khi do (tuy nhin sai s nay khng dang
k). Do do nhit d cua cht long phi tong ung voi nhit d ghi trn ty trong k
(thong la 20
o
C). Trong trong hp phi do ty trong cua dung dich co nhit d cao
hon nhit d ghi trn ty trong k, cn lp bng hiu chinh, dng thoi da vao bng nay
d xac dinh sai s trong qua trinh do.
Khi doc chi s, ty trong k phi dung yn, khng cham vao day va thanh binh.
Ngoai vic dung ty trong k, con rt nhiu phong phap khac xac dinh ty trong
cua dung dich. Mt phong phap nua rt thong hay xac dinh ty trong cua dung dich
do la su dng binh do ty trong.
M.. %.3 D0- ) )F05 ~05 ~B0- DT ) )F05
M...1 N54670 )83
Ty trong cua mu thu dc xac dinh bng cach so sanh khi lng mu thu va
noc trong cung 1 binh ty trong o 20
o
C.
Gia tri do
Dung dich mu
Ty trong k
3.2.7.1.1Dng c, hoa cht
inh ty trong co kich thoc va kiu dang thich hp voi cht long cn do
diu hoa nhit co th diu chinh dc nhit d o 20
o
C + 0.1
o
C.
Nhit k
Hinh 3.18 inh do ty trong
3.2.7.1.2Tin hanh xac dinh
Cn binh ty trong sach va kh (c nut) voi d chinh xac dn 0.0001g
Cho noc ct d dun si va d ngui vao binh, xac dinh khi lng noc chua
trong binh mt cach chinh xac sau khi d d trong b diu hoa nhit co nhit d
20
o
C + 0.1
o
C. Ghi khi lng cua noc ct trong binh (m
2
) .
Cho mu vao cung binh ty trong d rua sach sy kh xac dinh chinh xac khi
lng cua mu chua trong binh o 20
o
C ghi khi lng (m
1
). Di voi cht long
d bay hoi cn phi thao tac ht suc cn thn d tranh mt mat do bi bay hoi.
3.2.7.1.3Tinh kt qu
Kt qu co th bin di voi cac diu kin ap sut nhng thng thong s bin
di nay khng dang k va ta co th bo qua dc.
Khi lng ring cua mu o 20
o
C tinh bng gml dc tinh theo cng thuc sau:
Trong do:
m
1
: khi lng chinh xac cua mu thu cho vao binh o 20
o
C tinh bng g
m
2
: khi lng chinh xac cua noc ct cho vao binh o 20
o
C tinh bng g
d
noc
: khi lng ring cua noc o 20
o
C bng 0.9982gml
A: s hiu chinh dc tinh bng A Pa.m
2
(Pa la khi lng ring cua
khng khi bng 0.001gml)
M.. N-C05 9P4 _ ,-/ *= H05 ) )F05 , >? ,-3 tI , DE t.3 D0- -?2 b2
Hinh 3.19 S ph thuc giua nng d va ty trong cua cac dung dich ethanol, sucrose,
citric acid va o 20
o
C.
Ngun: Handbook oI Chemistry and Physics, 61
st
dition (east, 1980)
Hinh 3.20 S ph thuc giua nng d va ty trong cua cac dung dich carbohydrate o
20
o
C.
Ngun: Handbook oI Chemistry and Physics, 61
st
dition (east, 1980)
Hinh 1.4.1 dn 1.4.4 cho thy mi quan h giua nng d dung dich (phn trm
khi lng, wt) va hoc chi s khuc xa hoc ty trong di voi cht tan. Nu dung
dich sucrose chi co sucrose va noc thi s cho kt qu
o
rix chinh xac. Tuy nhin, nu
la dung dich acid s mt kt qu
o
rix khng danh gia dung nng d cht tan cua
dung dich. Di voi dung dich glucose, Iructose hoc dextran cho kt qu
o
rix nho
hon nng d tht. Trong mt s trong hp, nhung sai s nho co th bo qua. Nu yu
cu chinh xac cn hiu chinh chi s khuc xa theo nng d phn trm khi lng. Vi
d: di voi noc ep trai cy, nu bit dy la nng d acid thi kt qu
o
rix co th dc
diu chinh bng cach gi dinh rng mi 1.2 phn trm khi lng acid tao ra mt s
dong gop
o
rix la 1.0. ng cach tru tu
o
rix d dc do co th oc lng ham lng
dong theo
o
rix.
Tong t, ta co
o
rix biu kin la . Gi dinh nng d phn trm khi lng la
chinh xac, di voi mt nng d x (wt), ham m la (100 x).
Vic tinh toan ham m da trn nng d cht tan. Nng d cht tan dc oc
tinh bng cach su dng ty trong k hoc khuc xa k, dy la phong phap gn dung d
suy ra nng d cht tan. Do do phong phap xac dinh ham lng noc nay la mt
phong phap gn dung. Tinh huu ich cua phong phap gn dung nay ph thuc vic
co mt s tong quan co kh nng lp lai giua hoc ty trong hoc chi s khuc xa va
nng d phn trm khi lng tht cua dung dich. Kh nng lp lai nay tuy thuc vao
thanh phn chinh xac cua h cht tan. Ngoai ra, co th tham kho nhung mi quan h
giua
o
rix va chi s khuc xa trong nhung sn phm c th trong Handbook oI
Chemistry and Physics (east, 1980)
1. %C rNH HOjT c NyC
Trong lich su nganh thc phm, tm quan trong cua vic kim soat ham lng
noc trong thc phm bng phong phap sy, dng lanh hoc vic b sung dong
hoc mui cho thy co tac dng bo qun va duy tri cht lng thc phm. Lng
noc t do dong vai tro nh mt dung mi va tham gia vao nhung phn ung hoa hoc
hoc hoa sinh va s phat trin cua vi sinh vt. Hoat d noc la mt dc tinh quan
trong co th dc su dng d tin doan d n dinh va d an toan cua thc phm trn
khia canh: phat trin cua vi sinh vt, tc d phn ung co hai va nhung dc tinh hoa
hoc hoc vt ly (Hinh 1.5.3). Trong mt s sn phm thc phm, vic xac dinh hoat
d noc d dc lng vao trong qun li cht lng thc phm. Nh trong vic xac
dinh nhung quy dinh an toan v s tng trong va phat trin cua vi sinh vt khng
mong mun co trong thc phm, nhung mi nguy tim n hay nhung tiu chun v
bo qun va bao goi du dc kim soat thng qua hoat d noc co trong thc phm.
Trn thi trong, co hai loai thit bi dung d xac dinh hoat d noc: loai thit bi
dung k thut dim song voi gong dc lam lanh va loai do d m tong di bng
cm bin d do ra nhung thay di cua din tro hoc din dung. Mi loai thit bi co
nhung u va nhc dim ring va khac nhau v d chinh xac, d lp lai, tc d do, d
n dinh khi hiu chinh, d tuyn tinh va tin li khi su dng.
M.. N54670 )83
Hoat d noc bt ngun tu nhung nguyn ly cn bn cua nhit dng hoc va hoa
ly. Hoat d noc dc xac dinh tu trang thai cn bng:

0
(RT lnII
o
|)
la din th hoa hoc cua h, vi d: hoat dng nhit dng hoc hoc nng
lng trn mol co cht

0
la din th hoa hoc cua vt cht tinh khit o nhit d T
R la hng s khi
I la xu hong long dnthoat cua co cht
I
0
la xu hong long dnthoat cua vt cht tinh khit (Van den erg and
ruin, 1981).
Hoat d cua mt pham tru nao do dc dinh ngha la a II
0
. Khi co lin quan
dn noc, a
w
II
0
. Hoat d noc (aw) la lng noc t do tn tai trong sn phm. No
dc xac dinh bng ty l giua ap sut bay hoi cua noc trong vt cht chia cho ap sut
bay hoi cua noc tinh khit o cung diu kin nhit d. Noc ct co hoat d noc bng
1.0. dy a
w
la hoat d cua noc hay xu hong long dn cua noc trong h thng
chia cho xu hong long dn cua cht tinh khit khng co ban kinh cong. Trong thc
t, d long dc oc lng gn bng ap sut hoi (I - p): a
w
II
0
pp
0
S cn bng dat dc trong mt h thng khi ging nhau o moi noi trong h
thng. S cn bng giua pha long va pha hoi ng y rng bng nhau o c hai pha, tu
do cho phep do long pha hoi d xac dinh hoat d noc cua mu. Hoat d noc cua
thc phm miu t trang thai nng lng cua noc trong thc phm va do do noc t
do dong vai tro nh dung mi va tham gia vao nhung phn ung hoa hoc va hoa sinh.
Hinh 1.5.3 la biu d n dinh thc phm, cho thy d n dinh dong vai tro la mt ham
cua a
w
(Labua, 1970).
1..1 %.3 D0- -TI) D( 0P}3 ~05 U-Pm05 U-.U D/E2 *Pm05
Xac dinh hoat d noc bng phong phap dim song voi gong lanh, dy la
mt phong phap rt thong hay su dng. Dim song dc do dat chu yu thng
qua ap sut hoi (Harris, 1995). Nhung thit bi do dim song thong chun xac,
nhanh chong, don gin, d su dng va chinh xac cao. Trong thit bi, hoat d noc
dc xac dinh da vao s cn bng noc o pha long trong mu thc phm voi noc o
pha hoi o bn trn mu thc phm va sau do xac dinh ap sut hoi cua khong khng.
M...1 N54670 )83
Nguyn tc cn bn bao gm vic xac dinh dim song cua ap sut hoi trong
khng khi khi khng khi bi lam lanh ma khng co s thay di v ham lng noc cho
dn khi noc bo hoa.
Nhit d dim song la nhit d ma o do khng khi dat dn trang thai bo hoa.
Nhit d dim song dc xac dinh bng cach do nhit d cua gong d lam lanh khi
s ngng t bt du.
Hoat d noc cua mu la ty s giua ap sut hoi bo hoa tai nhit d dim song
va ap sut hoi bo hoa tai nhit d mu.
Hinh 3.21 n d d n dinh hoat d noc (Labua, 1970).
Hinh 1.5.3 biu din dong dng nhit hp th din hinh di voi nhung nguyn
liu thc phm va nh hong cua hoat d noc dn tc d phn ung tong di cua
mt s qua trinh hoa hoc cung nh s phat trin cua vi sinh vt trong thc phm.
Hinh 3.22 So d bung dim song hin dai
(1) gong, (2) cm bin quang hoc, (3) nhit k hng ngoai,
(4) quat (5) cc chua mu va mu.
Trong thit bi dim song, mu dc cn dt trong khong khng cua bung
kin chua mt tm gong, cm bin quang hoc, quat, nhit k hng ngoai (Hinh 1.5.4).
Khi cn bng la khi d m tong di cua khng khi trong bung s bng hoat d noc
cua mu. May lam mat nhit din s kim soat chinh xac nhit d cua gong. Cm
bin phn xa quang hoc do chinh xac dim song, dim ngng t du tin xut hin,
theo co ch: mt tia hng ngoai chiu vao gong va cho tia phn xa chiu vao b tach
song quang hoc, b tach song quang hoc co tac dng do ra nhung thay di trong tia
phn xa khi co s ngng t xy ra trn gong. Mt cp nhit din gn trn gong
nhm do dat chinh xac nhit d dim song. Quat giup cho khng khi tun hoan d
lam gim thoi gian cn bng hoi xy ra va d kim soat d dn din cua lop bin o b
mt gong. Ngoai ra, mt nhit k hng ngoai dc su dng d do nhit d b mt
mu. C nhit d dim song va nhit d mu du dc su dng d xac dinh hoat d
noc.
Thng thong, gioi han nhung may do nhit d dim song thong vao khong
0.03 dn 1 a
w
, voi d chinh xac +0.001 a
w
va d chun xac +0.003 a
w
. Thoi gian do
dat thong doi 5 phut.
1..1.1 ]= H05 )-/) ~ D/E2 *Pm05
Do dim song la mt phong phap chu yu da trn nhung nguyn ly nhit
dng hoc cn bn va vi vy khng yu cu hiu chinh. Tuy nhin, khi su dng, thit bi
cn dc kim tra lai bng dung dich mui chun va noc ct troc khi do mu. Khi
do dac, d cho kt qu hoat d noc tai lp nhiu ln va chinh xac cn lu y cac vn
d v nhit d, d sach cua cm bin va cng tac chun bi mu.
Mu khi do hoat d noc trong phong phap nay thong rt da dang (vi d:
cht long, cht rn, bt, gel, syrup, nhu tong, hat.hay di tu nguyn vt liu sng
dn sn phm cui cung). Lng mu thng thong dc yu cu tu 5 dn 10 ml.
Mu nn dc dng nht d mang tinh dai din. Di voi mu co nhiu thanh phn (vi
d: banh xp nho kh hoc pia) va nhung mu co lop bao boc bn ngoai (vi d:
banh mi hoc thanh banh phu socola) co th phi dc thai lat hoc nghin d thu
dc mu dai din.
1.5.1.1.1Dng c, hoa cht
Mu
Thit bi xac dinh hoat d noc dim song (vi d: AquaLab Series 3, Decagon
Devices)
Cac cc dng mu dung mt ln
1.5.1.1.2Cach tin hanh
1. Dt thit bi do hoat d noc dim song trn b mt bng phng, trong mi
trong co nhit d tong di n dinh. Mo thit bi troc khong 15 phut d thit
bi n dinh.
^i.m t$= hot -Zng cc= thiWt &/ cVn -)Nc tiWn hnh t$)_c khi -o mS3 Pt nh(t
mZt lVn mxi ngy, mxi c=, ho0c nW3 viYc -c kWt Q3 t$[ nn khOng dn -/nh.
2. Chun bi mu: mu la cht long, cht rn, bt, gel, syrup, nhu tong, hat cn
dc dng nht va dai din toan sn phm.
3. Dt mu (5 dn 10ml) trong cc su dng mu mt ln mt cach nhanh chong d
gim thiu mt m hoc tng m trong qua trinh xu ly. Nu mu khng dc do
ngay lp tuc, dt np cc ln cc chua mu d ngn s truyn m vao mi
trong khi quyn cua phong.
^hOng nn -0t mS3 nhil3 h*n mZt n,= c"c. 7hng c"c mS3 Q3 -Vy s] 2K lm
nhiKm nhng cm &iWn t$ong &3%ng ch<= mS3.
4. Lau vanh cc chua mu, dm bo vanh va bn ngoai cc khng co mu.
5. Dt cc chua mu vao trong thit bi. Kim tra mep trn cua cc d dm bo
mu khng bi nh ra khoi vanh.
k)3 : c"c ch<= -Vy mS3 s] g#y nhiKm &Sn cm &iWn cc= &3%ng ch<= mS3.
6. Dy np bung do
k)3 : cn thfn khOng lm vng ho0c lm t$n mS3 v lm nhiKm &Sn &3%ng
ch<= mS3.
7. t du do hoat d noc.
7hiYt -Z -i.m s)*ng -)Nc -o nhil3 lVn cho -Wn khi -t -Wn t$ng thi c#n
&bng h*i. :hiWt &/ nhiYt -Z -i.m s)*ng s] &o hiY3 khi -t -)Nc t$ng thi c#n
&bng h*i v s] hi.n th/ kWt Q3 hot -Z n)_c c3"i cMng v nhiYt -Z mS3 t$n
mn hRnh.
:hTi gi=n -c c' th. th=y -di tMy th3Zc vo s; khc &iYt nhiYt -Z gi= &3%ng
v mS3, v 2;= t$n cc th3Zc tPnh cc= mS3.
8. Loai bo mu ra khoi thit bi sau khi do hoat d noc.
^hOng -. mS3 t$ong &3%ng Q3= -m ho0c k>o 2i thTi gi=n, vR -il3 ny c' th.
lm nhiKm &3%ng thiWt &/.
1..1. K/E2 )FJ -TI) D(05 3J )-/) ~ t.3 D0- -TI) D( 0P}3 )-XT U-Pm05 U-.U
D/E2 *Pm05
Vic kim tra hoat dng cua tht bi nn dc thc hin troc khi do mu it nht
mt lnngay, mi ca hoc nu vic doc kt qu tro nn khng n dinh. Hoat dng cua
thit bi dc thm dinh bng cach su dng dung dich mui chun d bit hoat d
noc, co th la dung dich mui bo hoa hoc khng bo hoa du phu hp cho vic
thm dinh hoat dng cua thit bi. La chon dung dich mui bo hoa hay khng bo
hoa tuy thuc vao pham vi hoat d noc cua cac mu, s bin di cua nhit d, gia
thanh, tinh chuyn dng. Huyn phu dung dich mui bo hoa co gia tri hoat d ring
tuy thuc vao loai mui d la chon va nhit d. Nhung dung dich mui khng bo
hoa co th d dang tao ra bt ky gia tri hoat d noc mong mun va it ph thuc nhit
d hon so voi huyn phu dung dich bo hoa va do do n dinh o pham vi nhit d rng
hon. Khi mua thit bi, nha sn xut cung cung cp kem theo nhung dung dich mui
bo hoa va hong dn su dng, do do cung co th tham kho khuyn cao cua nha sn
xut d su dng dung dich mui phu hp.
1.5.1.2.1Hoa cht, thit bi
Nhung dung dich mui bo hoa va khng bo hoa chun (xem cng thuc)
3.2.9.1.1Cai dt thit bi
1. Dt thit bi xac dinh hoat d noc theo phong phap dim song trn b mt
phng va trong mi trong co nhit d tong di n dinh. Mo thit bi troc 15
phut d lam m thit bi va d thit bi hoat dng o cng sut ti u.
2. La chon mui chun co hoat d noc co gia tri gn dn giai tri hoat d noc
cua mu cn dc xac dinh. Dm bo dung dich mui chun o nhit d mi
trong troc khi dt vao thit bi.
3. Lam dy cc mu (7ml) voi dung dich mui chun d chon, dt vao cc mu
nhanh d tranh mt m hoc tng m trong qua trinh do. Khng lam dy hon
cc mu vi d lam nhim bn cm bin trong bung mu.
4. Lau vanh cc chua mu d dm bo vanh va bn ngoai cc khng co mu.
5. Dt cc chua mu vao trong dng c, kim tra mep trn cua cc d dm bo
mu khng bi nh ra khoi vanh.
6. Dong np bung do cn thn khng lam vng mu hoc tran mu gy nhim
bn bung chua mu.
7. t du do dat hoat d noc (xem boc 7 va 8 cua phong phap cn bn). Thc
hin do hai ln.
^Wt Q3 hot -Z n)_c nn 2=o -Zng t$ong khong yH.HHE =
s
cc= gi t$/ th;c
cc= 23ng 2/ch m3"i ch3n. 7W3 -ng thR tiWn hnh &)_c AH, nW3 khOng -ng
thR tiWn hnh &)_c r.
8. Nu kt qu gia tri hoat d noc lch so voi gia tri hoat d noc d bit nhiu
hon +0.003 don vi cua a
w
, thi bung cm bin d bi nhim. Lau sach bung
cm bin theo hong dn nha sn xut.
9. Lp lai boc 7. Nu sau khi lam sach, kt qu vn lch ngoai gia tri hoat d
noc d bit nhiu hon + 0.003 don vi a
w
thi thc hin hiu chun bu bng cach
diu chinh kt qu dung dich mui trn thit bi dn gia tri dung cua no theo nh
hong dn cua nha sn xut, sau do lp lai boc 7.
10.Chun bi cc mu noc ct va lp lai hai ln.
^Wt Q3 hot -Z n)_c lVn th< h=i nn l A.HHH y H.HHE=
s
. 7W3 -ng, tiWn hnh
-o mS3. 7W3 s=i, th;c hiYn &)_c AA.
11.Nu kt qu do dung dich mui la dung va kt qu do noc ct la sai, diu nay
co th do bung cm bin vn con bi nhim nhe. Lau sach bung theo chi dn
cua nha sn xut, sau do lp lai boc 7.


1..1.M 405 H3- 24+/ 3-4b0
Su dng noc khu ion hoc noc ct trong tt c cac cng thuc va nhung boc
pha dung dich mui chun.
1.5.1.3.1Dung dich mui bo hoa chun
ng 3.11 Hoat d noc cua nhung chun mui bo hoa d la chon
a
]J9) J
W
G
T
C J
W
G
T
C
L/C9 0.113 0.003 0.113 0.003
M5C9 0.331 0.002 0.328 0.002
K

CO
M
0.432 0.003 0.432 0.004
M5zNO
M
{

0.544 0.002 0.529 0.002


NJC9 0.755 0.001 0.753 0.001
KC9 0.851 0.003 0.843 0.003
K

]O

0.976 0.005 0.973 0.005


a
Trich tu Greenspan (1977). Nhung con s dc lam tron dn hang nghin gn nht
Cho mt lng nho noc vao mui, khuy du sau mi ln thm noc. Tip tc cho
dn khi mui khng th hp th nhiu noc hon. Lu tru v thoi han o nhit d phong va co
bin phap ngn chn tng d m hoc tn tht bay hoi.
Khi dung dich mui chun dc chun bi xong, dung dich bao gm cht long voi mt
vai tinh th mui o day va cung co th co mt lop tinh th mong xut hin trn b mt (diu
nay thong do nng d bo hoa cao hon so voi tinh toan ban du). Co th tham kho bng
1.5.1 (Greenspan, 1977) d chon nhung gia tri hoat d dung dich mui phu hp, o nhit d
phu hp. Ngoai ra, nhung dung dich mui bo hoa o dang huyn phu co th dc chun bi
&[i nhil3 ph)*ng php khc nh=3, c' th. th=m kho gtoloJJ, Aqzr{ 63lv=n5y, Aqqj.
1.5.1.3.2 Dung dich mui khng bo hoa chun
ng 3.12 Hoat d noc cua dung dich NaCl va LiCl khng bo hoa o 25
o
C
a
NJC9 L/C9
N05 D( MT9 J
W
N05 D( MT9 J
W
.1 0.996 0.1 0.997
. 0.993 0.5 0.983
.M 0.990 1.0 0.964
. 0.986 1.4 0.948
. 0.983 2.0 0.910
. 0.980 2.5 0.897
. 0.976 3.0 0.870
. 0.973 3.5 0.842
. 0.970 4.0 0.812
1. 0.966 4.5 0.780
1. 0.960 5.0 0.747
1. 0.953 5.5 0.713
1. 0.946 6.0 0.679
1. 0.938 7.0 0.609
. 0.931 8.0 0.539
. 0.924 9.0 0.473
. 0.916 10.0 0.412
. 0.908 11.0 0.356
. 0.901 12.0 0.307
M. 0.893 13.0 0.266
M. 0.885 14.0 0.230
M. 0.976 15.0 0.200
M. 0.868 16.0 0.175
M. 0.860 17.0 0.155
. 0.851 18.0 0.138
. 0.807 19.0 0.123
. 0.760 20.0 0.110
a
Trich tu Robinson and Stokes (1965)
Nhung dung dich mui khng bo hoa voi nng d khac nhau s la nhung cht chun
rt tt vi chung co th cho nhung gia tri hoat d noc mong mun, don gin trong qua trinh
pha cung nh vic khng nht thit su dng qua nhiu loai hoa cht. Ngoai ra, nhung dung
dich nay cung tong di n dinh va khng bi nh hong boi nhit d trn mt pham vi nng
d rng. ng 1.5.2 lit k hoat d noc cua NaCl va LiCl (Robinson and Stokes, 1965). Du
liu trong Robinson va Stokes cung co th dc su dng d tinh toan gia tri a
w
danh cho
dung dich mui khng bo hoa khac.
Tu bng 1.5.2, chun bi dung dich mui NaCl hoc LiCl o nng d mong mun.
Dung dich nay co th lu tru v thoi han o nhit d phong, tuy nhin phi co bin phap ngn
chn vic tng d m hoc tn tht bay hoi.
1..1. M() *+ 9P4 _
D thu dc kt qu hoat d noc chinh xac va co kh nng lp lai voi thit bi xac
dinh hoat d noc bng dim song, thi nhit d, d sach cua cm bin va vic chun bi
mu cn phi dc quan tm. Nhit d nh hong dn s do dac hoat d noc theo hai cach:
mt la nh hong cua no dn hoat d noc trong mu va hai la nh hong dn s do dat
dim song.
1.5.1.4.1 Anh hong cua nhit d dn hoat d noc cua mu
Hoat d noc ph thuc nhit d. Nhit d lam thay di hoat d noc do lam thay di
noc lin kt, s phn ly cua noc, s hoa tan cua nhung cht tan trong noc, hoc trang
thai cua cht nn. Mc du d hoa tan cua nhung cht tan thong la yu t dc kim soat va
vic kim soat thong tu trang thai cua cht nn, vi trang thai cht nn ph thuc vao nhit
d. Mt s sn phm tng a
w
khi tng nhit d, mt s sn phm khac lai gim a
w
khi tng
nhit d, trong khi hu ht nhung thc phm co d m cao co s thay di a
w
khng dang k
theo nhit d. Do do, khng th tin doan thm chi la chiu hong cua s thay di hoat d
noc theo nhit d, boi vi hoat d noc thay di tuy thuc vao cach nhit d nh hong dn
nhung yu t kim soat hoat d noc trong thc phm.
Tm quan trong cua vic kim soat nhit d co ngha trong vic nghin cuu han su
dng va nhung yu cu trong bao goi thc phm. Nhit d co th cn thit kim soat khi do
dat a
w
gn gia tri toi han, dc bit la o nhung dim kim soat toi han trong h cac h thng
dm bo cht lng. D chinh xac dc yu cu trong ung dng hoat d noc s xac dinh
yu cu danh cho kim soat nhit d. Mt s ly do d kim soat nhit d mu la:
6Lc -Pch nghin c<3: bao gm nhung nghin cuu nh hong cua nhit d dn a
w
cua mu hoc nhung diu kin v han su dng, cung nh so sanh a
w
cua nhung
mu khac nhau dc lp v nhit d. D gia tng han su dng, cach thuc bao goi va
nhung nghin cuu dng nhit khi thm cac tinh nng kim soat nhit d s rt co
li.
`. t3#n th5o nhng Q3y -/nh cc= chPnh phc ho0c nhng Q3y -/nh nZi &Z -"i v_i
nhng sn phm cL th.. Mc du a
w
cua hu ht nhung sn phm thay di doi
+0.002 don vi a
w

o
C, mt s nhung quy dinh yu cu do dat o nhit d c th.
Thng s thong nht la 25
o
C (20
o
C thinh thong dc d cp).
`. gim thi.3 cc &iWn -Zng nhiYt -Z mOi t$)Tng +3ng Q3=nh. Nu nhit d
phong thi nghim va nhit d thit bi dim song bin dng nhiu, o muc +5C
mi ngay, kt qu hoat d noc co th dao dng +0.01a
w
.

Kt qu do dac thong
xuyn dao dng la diu khng th chp nhn, vi vy co mt phong an kim soat
nhit d.
Thit bi dim song voi gong dc lam lanh d co sn nhung cm bin d kim soat
nhit d (tuy theo nha sn xut)
1.5.1.4.2 Anh hong cua nhit d ln thit bi dim song
Do dac hoat d noc phi tin hanh o nhit d xac dinh. Khi nhit d trong mu thay
di s lam cho kt qu hoat d noc thay di, cho dn khi nhit d mu n dinh. Khi nhit
d mu n dinh trong mt hoc hai d cua nhit d bung thit bi, vic do dac chinh xac va
nhanh chong s dc tin hanh. Khi nhit d mu chnh lch voi nhit d hoat dng cua
thit bi hon 4
o
C, cn cn bng nhit d mu dn nhit d thit bi troc khi do. Nu mt mu
bi lanh dng hoc bi lam lanh troc khi do, mu cn dc d n dinh o nhit d mi trong
d hoi noc ngng t hp th tro lai vao trong sn phm. Nhung mu co hoat d noc cao,
co nhit d trn nhit d bung thit bi co th gy ra s ngng t bn trong bung thit bi, s
gy nh hong xu dn kt qu tip theo.
1.5.1.4.3 Hoat dng cua cm bin
D chinh xac cua thit bi dim song ph thuc rt nhiu vao vic giu trang thit bi
lun sach s. Nhung thit bi dim song cho kt qu do chinh xac nu cm bin bn trong
thit bi khng bi nhim. Nu nhim, cm bin cn dc lau sach. Mep va bn ngoai cua cc
dng mu nn dc giu sach. t ky mu thua nao con sot lai trn mep cua cc phi dc
lau sach bng giy dai chc khng tao bi giy. Mep cc dng mu phi co kh nng hinh
thanh hoi kin voi b cm bin khi vic do dat hoat d noc bt du. t ky mu nao con sot
lai trn mep cc s dc chuyn dn chamber block, ngn chn s bit kin nay va gy nhim
o nhung mu do sau. Cc mu khng nn chua dy hon , vi cc qua dy dn dn vic lam
d mu va lam nhim cm bin trong bung. Khi do dat nhung mu long, diu quan trong la
nhe nhang khi dt mu d khng lam d dung dich ra khoi da.
Nu ngn keo bi keo hoc dy qua nhanh, dung dich s d va lam nhim bn cm
bin. Hoat dng cua cm bin va d sach cua cm bin dc thm dinh bng cach su dng
dung dich mui chun.
1.5.1.4.4 Chun bi mu
Di voi hu ht thc phm, hoat d noc la mt dc tinh quan trong danh gia s n
dinh, do do, nn phn tich hoat d noc tu nhung nguyn vt liu sng dn sn phm hoan
chinh. Mu xac dinh phi la mu dai din toan b sn phm. Hu ht mu khng cn bt ky
s chun bi thm nao trong cng tac chun bi mu, chung co th dc dt vao trong cc va
do hoat d noc.
Tuy nhin cn lu y di voi mu nhiu thanh phn va mu dc bao phu. Di voi
mu nhiu thanh phn va mu dc bao phu, co hai phong phap chun bi va diu nay tuy
thuc vao vic phn tich hoat d noc
Phong phap du tin la nghin th hoc nghin min mu d dat dc mu dng
nht cho toan khi sn phm. Nu mu nghin th hoc nghin min, thi phi co
mt k thut phu hp d dm bo d lp cua kt qu.
Vi d: nu mu mt dc nghin min trong 15 giy va mu thu hai dc nghin
trong 1 phut, thi mu thu hai s co nhung phn tu nho hon voi din tich b mt lon
hon va co hi hp th m va mt m vao mi trong lon hon. Ngoai ra, thoi gian
giua nghin va do dat hoat d noc nn phu hp, hoc nhung bin phap phong
ngua thm nn dc tin hanh d ngn s trao di m voi khng khi trong phong.
Phong phap thu hai la tach tung thanh phn va do ring. Vi hoat d noc la mt
dng lc cho s xm nhp m, nn rt cn thit d bit gia tri hoat d noc cho
mi thanh phn ring re.
Vi d: trong sn phm banh ngu cc trai cy, bit hoat d noc tung thanh phn
co th la chon cng thuc ch bin phu hp. Hoat d noc cua ngu cc va cua trai
cy nn gn nhau dn muc co th d tranh s di chuyn m, diu s tranh gy ra
hin tng m tu trai cy xm nhp vao banh lam cho banh mm va trai cy tro
nn kh cung.
Ngoai s cn bng giua noc o pha long va noc o pha hoi, d m cn bng bn
trong mu la quan trong. Vi d: banh nong hoc mt thc phm nhiu thanh phn. an du
ra khoi lo, banh nong nay khng cn bng bn trong; b mt ngoai co hoat d noc thp
hon trung tm cua banh nong. Ngoi ta phi di mt thoi gian d noc xm nhp vao sn
phm va h tro nn cn bng m bn trong. Do do, cn cn trong khi xac dinh hoat d noc
di voi sn phm cha cn bng m.
1.5.1.4.5 Nhung gioi han
Nhung thit bi dim song voi gong dc lam lanh co nhung han ch voi nhung
hp cht co kh nng bay hoi do s dng ngng t hoi noc trn b mt gong. Nhung mu
co ham lng propylene glycol cao yu cu co thu tc chay mu dc bit d thu dc kt
qu chinh xac. Nhung mu chua propylene glycol o nng d 10 s khng lam tn hai
thit bi, nhng khi xac dinh lin tc nhung mu nay s cho kt qu a
w
khng chinh xac.
Propylene glycol ngng t trn gong trong sut qua trinh doc kt qu. Do do, kt qu doc
du tin s co phn chinh xac, nhng nhung kt qu tip theo s khng chinh xac nu
propylene glycol khng dc lam sach ra khoi bung sau mi ln do. Vi vy, co th chay
mu than hoat tinh sau khi mi mu chua propylene glycol d lam sach bung do. Nhung
thit bi dim song s da kt qu chinh xac trn hu ht cac mu chua alcohols, ngoai tru
nhung mu chua ethanol. Nhung mu chua ethanol s lam cho kt qu hoat d noc cao
hon.
Nhung thit bi xac dinh hoat d noc su dng phong phap dim song co gong
dc lam lanh nh m t trn co th xac dinh hoat d noc trong khong 0.030 dn 1.000 a
w
.
Thit bi co d chinh xac la 0.001a
w
voi d chun xac +0.003 a
w
.
Xac dinh dng thoi dim song va nhit d mu giup loai bo s cn thit phi hoan
thanh trang thai cn bng nhit va lam gim thoi gian do xung doi 5 phut cho hu ht cac
mu. Xac dinh hoat d noc la mt s do dat cn bng, vi th, nhung mu nhiu thanh phn,
nhung mu co bao phu bn ngoai hoc nhung mu co ham lng beo cao cn khong thoi
gian lu hon d dat trang thai cn bng. Ngoai ra, mt s mu cc ky kh, nhung mu khu
noc, nhung mu co d nhot cao hoc nhung thanh phn nh thuy tinh co th lam tng thoi
gian doc kt qu do nhung dc tinh hp th m cua chung. Nhung mu nh th nay co th
mt hon 5 phut d da ra kt qu chinh xac hoc yu cu doc nhiu ln. D lam gim thoi
gian cn thit khi xac dinh a
w
cho mu bao phu, mu sy hoc mu thuy tinh, co th nghin
th, ct lat hoc nghin min mu troc khi dt mu vao cc. Diu nay lam tng din tich b
mt mu, do do lam tng tc d cn bng. Khi nhung mu dc nghin th, nghin min hoc
ct lat, cn co phong phap xac dinh phu hp d dm bo d lp cua kt qu.
1.. %.3 D0- -TI) D( 3J 0P}3 ~05 U-Pm05 U-.U DPQ05 D05 .U
Tu giua th ky 20, nhung nha khoa hoc d bt du kham pha s tn tai cua mi quan h
giua noc dc chua trong thc phm va xu hong lam h hong thc phm cua lng noc
nay. Nhung nha khoa hoc cung bt du nhn thy rng tim nng hoa hoc cua noc lin
quan dn ap sut hoi noc tong di cua no so voi ap sut hoi noc tong di cua noc tinh
khit (RVP). p sut hoi noc tong di nay dc goi bng mt thut ngu la 'hoat d cua
noc hoc dc ky hiu bng a
w
. Scott (1975) din dat mt cach r rang rng a
w
mi trong
co tong quan voi s h hong cua thc phm do s phat trin cua nhung vi sinh vt. Do do,
tht cn thit d phat trin nhung nguyn tc hoc nhung gioi han chung v s n dinh cua
thc phm bng cach su dng a
w
.
M... N54670 )83
Hoat d cua noc dc dinh ngha bng ty l giua ap sut hoi noc trong thc phm va
ap sut hoi noc tinh khit o cung nhit d hoc d m tong di cn bng cua khng khi
xung quanh thc phm o cung nhit d. Do do, a
w
co th dc din dat bng cng thuc sau:
a
w
RH
dy a
w
la hoat d cua noc (0.0 _ a
w
_ 1.0), (8
s
v
!
sy
la ap sut bay hoi cua noc trong
thc phm (Rahman, 1995), (8
v
!
s
la ap sut hoi noc tinh khit va RH la d m tong di
cn bng cua khng khi, tt c nhung dai lng nay dc tinh toan trn cung nhit d.
Trong xac dinh hoat d noc bng phong phap dong dng ap, mu thc phm co khi
lng d bit troc dc bo qun trong bung kin cho dn khi mu dat trang thai cn bng
voi d m tong di cua khng khi hoc cn bng voi a
w
d bit troc trong bung kin. S
cn bng dc xac dinh bng cach cn lai khi lng cua mu trong nhung khong thoi gian
nao do dn khi dat dn khi lng khng di. Sau do, ham m cua mu dc xac dinh lai
hoc trc tip hoc bng cach tinh toan ham m gc cua mu tham chiu va s thay di v
khi lng.
Trong phong phap xac dinh dng ap, thng thong mc dich la vach r mi quan h
giua a
w
cua mu voi ham lng noc trong mu. Dong cong biu din mi quan h cua a
w
voi ham lng noc dc goi la dong 'dng nhit hp th, tu dy cho phep oc lng gia
tri a
w
nu bit ham m cua mu. Dy la diu rt huu ich vi vic xac dinh ham m d dang va
nhanh chong hon la xac dinh a
w
(Rahman, 1995).
1...1 %.3 -TI) D( 3J 0P}3 ~05 H405 H3- 24+/ ~-T -J
3.2.9.2.1Nguyn tc
Trong phong phap xac dinh a
w
nay, mu d bit troc khi lng dc dt trong
bung kin va dc duy tri o nhit d khng di tai mt a
w
bit troc va dc kim soat boi
dung dich noc mui bo hoa. S cn bng dc thit lp giua mi trong va mu bng
cach cn lai khi lng mu trong nhung khong thoi gian dn khi khi lng mu khng
di. Sau do xac dinh ham lng m cua mu bng phong phap khi lng hoc phong
phap chun d Karl ischer. Nhung phep do dc thc hin voi nhung dung dich mui bo
hoa khac nhau va tu do co th v mt d thi th hin mi quan h giua ham m va a
w
.
Microcrystalline cellulose (Avicel; MC) co th dc la chon d lam vt tham chiu
d danh gia d chinh xac cua phong phap. Nhung u dim cua microcrystalline cellulose
khi lam vt liu tham chiu dc xac dinh boi Spiess va olI (1987). S n dinh cu truc
tinh th cua vt liu nay trong khong nhit d tu -18

dn 80
o
C. Tuy nhin, khi lam vic o
nhit d trn 100
o
C, nhung dc tinh hp th co th thay di va s phn huy boi nhit bt du
o nhit d trn 120
o
C. Microcrystalline cellulose vn n dinh dc tinh hp th 2 dn 3 ln lp
lai chu ky hp th va gii hp th.
1.5.2.1.1 Dng c, hoa cht
Dung dich noc mui bo hoa
1-2g mu
Toluene, sodium aide hoc thymol trong mt ng thu hoc chai nho (khng bt
buc).
ung kin (vi d: binh hut m, lo thuy tinh)
Thit bi n dinh nhit (tu diu nhit hoc water bath)
Da petri hoc lo cn
Lo thuy tinh hoc tm d
Thuc thu va trang thit bi danh cho vic xac dinh ham m bng phong phap khi
lng hoc phong phap chun d Karl ischer
1.5.2.1.2 Cach tin hanh
C-4b0 ~ H405 H3- 0P}3 24+/ >? ~405 ,v0
1. Chun bi nhung lo dung dich noc mui bo hoa khac nhau d tao nhung d m
tong di khac nhau o nhit d (khong 10
o
C) cao hon nhit d dc dung cho s
cn bng va dt lo trong bung kin
7n 23y t$R mZt l_p m3"i t$ong 23ng 2/ch m3"i &o he= t$ong s3"t gi=i -on c#n
&bng -. -m &o $bng nhng 23ng 2/ch ny l3On [ t$ng thi &vo he=. 7hRn ch3ng,
23ng 2/ch m3"i ny nn [ 2ng sl3sh5s v_i -Z 2Vy cc= l_p tinh th. khong Xmm. :i
mxi nhiYt -Z c#n &bng -)Nc s, 2Lng, gi t$/ =
s
cc= khP Q3y.n t$n 23ng 2/ch &vo he=
s] khc nh=3
7hng 23ng 2/ch -)Nc ch3n &/ [ nhiYt -Z c=o h*n nhiYt -Z c#n &bng -. -m &o
$bng chng l nhng h3yln phM -v &o he= khi -)Nc lm lnh.
ng 3.13
b
Hoat d cua noc (a
w
) cua nhung dung dich noc mui bo hoa tai nhit d
khac nhau
a,
M4+/
T
C 1
T
C
T
C
T
C M
T
C
T
C
T
C
\22T0/42 *49[J)X zNH

]O

{ 0.824 0.821 0.813 0.810 0.806 0.779 0.792


L/)-/42 3-9TF/HX zL/C9{ 0.113 0.113 0.113 0.113 0.113 0.112 0.111
MJ50X*/42 3-9TF/HX zM5C9

{ 0.336 0.335 0.331 0.328 0.324 0.316 0.305


MJ50X*/42 0/)FJ)X zM5NO
M

{ 0.589 0.574 0.544 0.529 0.514 0.484 0.454


PT)J**/42 J3X)J)X zKC

H
M
O

{ - 0.234 0.231 0.225 0.216 - -


PT)J**/42 3JF~T0J)X zK

CO
M
{ 0.431 0.431 0.432 0.432 0.432 - -
PT)J**/42 3-9TF/HX zKC9{ 0.877 0.868 0.851 0.843 0.836 0.823 0.812
PT)J**/42 /TH/HX zKI{ 0.733 0.721 0.699 0.689 0.679 0.661 0.645
PT)J**/42 0/)FJ)X zKNO
M
{ 0.963 0.960 0.946 0.936 0.923 0.891 0.848
PT)J**/42 *49[J)X zK

]O

{ 0.985 0.982 0.976 0.973 0.970 0.964 0.958


]TH/42 3-9TF/HX zNJC9{ 0.757 0.757 0.755 0.753 0.751 0.747 0.744
a
Ngun: Greenspan (1971)
b
Net gach ngang cho thy du liu khng co sn
ng 3.14 Phong trinh hi quy danh cho a
w
cua nhung dung dich noc mui d bo hoa tai
nhung nhit d khac nhau
a
M4+/ P-Pm05 )FB0- -/ n46 F

L/)-/42 3-9TF/HX zL/C9{ ln(a


w
) (500.95 x 1T) 3.85 0.976
MJ50X*/42 3-9TF/HX zM5C9

{ ln(a
w
) (303.35 x 1T) 2.13 0.995
MJ50X*/42 0/)FJ)X zM5NO
M

{ ln(a
w
) (356.60 x 1T) 1.82 0.987
PT)J**/42 J3X)J)X zKC

H
M
O

{ ln(a
w
) (861.39 x 1T) 4.33 0.965
PT)J**/42 3JF~T0J)X zK

CO
M
{ ln(a
w
) (145.00 x 1T) 1.30 0.967
PT)J**/42 3-9TF/HX zKC9{ ln(a
w
) (367.58 x 1T) 1.39 0.967
]TH/42 3-9TF/HX zNJC9{ ln(a
w
) (228.92 x 1T) 1.04 0.961
]TH/42 0/)FJ)X zNJNO

{ ln(a
w
) (435.96 x 1T) 1.88 0.974
a
Ngun: Labua va cng s (1985)
b
Nhit d (:) tinh theo d Kelvin
2. Dy binh kin o nhit d khng di (bng cach bo qun tu n nhit hay b diu chinh
nhit)
`Z &vo he= cc= 23ng 2/ch tMy th3Zc vo nhiYt -Z, =
s
phL th3Zc nhiYt -Z. ao -', nhiYt
-Z phi -)Nc ki.m sot chPnh +c v khOng -di.
3. Cn mu (1-2g) trong da petri hoc lo cn va sau do chuyn vao bung.
:$ong mZt vi t$)Tng hNp, mZt ho0c nhil3 l c#n -)Nc -0t ln -|= p5t$i v s=3 -' -|=
p5t$i -)Nc -0t vo t$ong &3%ng
4. Ngn ngua s phat trin cua vi sinh vt bng cach dt mt ng hoc mt chai nho
chua toluene, sodium aide, phenyl acetate hoc thymol (danh cho nhung sn phm
khng beo) bn trong bung kin d ngn ngua mc phat trin trn mu o a
w
0.75
(iP% n-& QhRng 7t 7%2()
k)3 : go2i3m =}i25 (7=7
E
! v ph5nyl =c5t=t5 -Zc. ping tol35n5 khOng -)Nc kh3yn
2Mng vR -#y l ch(t c' kh nng g#y 3ng th).
Hinh 3.23 Thit bi hp th d chun hoa
(1) khoa kep, (2) np kinh, (3) vong bit kin bng cao su, (4) vt chua hp th bng thuy tinh;
(5) lo co nut nham dy; (6) da petri trn vt co ba chn, (7) dung dich noc mui bo hoa
Ngun: SPSS va olI (1987)
5. Dong kin bung kin
7W3 s, 2Lng l -. lm &3%ng kPn, c' th. s, 2Lng nhng veng c=o s3 -. &/t kPn nhng
l. `"i v_i t$)Tng hNp &Rnh ht m c' th. s, 2Lng silicon g$5=s5 -. lm kPn v phi
chic chin $bng -v &/t -c kPn -. ngn s; $e $n khP t$ong &3%ng. H*i kh' -. ngn ngm=
s; thot khP ho0c t$nh lm tdn hi -Wn vft ch<= &bng thcy tinh khi [ nhiYt -Z c=o vR
thW c' th. s, 2Lng nhng vft ch<= &bng kim loi c' nip -fy v_i nhng veng -Ym -. .
7hil3 l c' th. -)Nc -0t t$ong cMng mZt &3%ng. ^hi kho st c#n &bng ti nhiYt -Z
khc nh=3 -ei h\i phi c' mS3 v tc $ing &iYt.
Hinh 3.24 Mt thit bi voi bung tun hoan khi va h thng cn tai ch danh cho vic do
long hoat d noc (a
w
).
Ngun: gbeka va laisdell, 1982
T-/) 9@U )FI05 )-./ 3u0 ~05
6. Thit lp cn bng xy ra bng cach cn lai mu trong nhung khong thoi gian xac
dinh cho dn khi khng co s thay di khi lng.
g=3 CDE ngy, c#n li mS3 cho -Wn khi -t t$ng thi c#n &bng. :hOng th)Tng, -il3
ny m(t khong AH ngy -"i v_i =
s
~ H.zj ho0c khong CA ngy -"i v_i =
s
H.zj.
7. Xac dinh ham m cua mu o cn bng.
g(y -"i l)3 [ AHj
o
1 ho0c s(y ch#n khOng [ zH
o
1 h*n Ar giT th)Tng -)Nc s, 2Lng -.
+c -/nh kh"i l)Nng ch(t khO t$ong mS3. :3y nhin, ph)*ng php ch3n -Z ^=$l
4isch5$ -)Nc kh3yn 2Mng vR n' c' th. khic phLc mZt s" nh)Nc -i.m cc= ph)*ng
php kh"i l)Nng. 6y ph#n tPch m h%ng ngoi cung -)Nc s, 2Lng -. +c -/nh hm
l)Nng m nh=nh ch'ng m0c 2M n' cho gi t$/ h*i khc v_i h=i ph)*ng php t$n.
%.3 D0- J
W
8. Xac dinh a
w
cua mu (nh trong bng trn)
Gi t$/ =
s
cc= mS3 -)Nc c#n &bng v_i =
s
cc= 23ng 2/ch m3"i &vo he= ti thTi -i.m
c#n &bng.
9. Xac dinh ham m cua nhung thc phm d cn bng tu nhiu dung dich noc mui
bo hoa khac nhau (va do do a
w
khac nhau)
1Vn khong r lVn +c -/nh -. +#y 2;ng -)Tng -ng nhiYt h(p th3. 7hng thP nghiYm
-)Nc th;c hiYn ti nhng nhiYt -Z khc nh=3 &bng cch l0p li thc tLc t$n (&)_c A
-Wn &)_c r! ho0c nhil3 &3%ng -)Nc thiWt l0p ti nhng nhiYt -Z khc nh=3 song song
(lfp Pt nh(t E nhiYt -Z t$ong phm vi tm AH
o
-Wn UH
o
1!
10. V dong dng nhit hp th lin quan giua a
w
va ham m
8h)*ng t$Rnh : ho0c GI lin Q3=n gi= hm m cc= mS3 v =
s
c' th. -)Nc s,
2Lng cho mO hRnh -ng nhiYt. 7hng hbng s" t$ong ph)*ng t$Rnh : phi -)Nc +c
-/nh cho mxi nhiYt -Z t$ong khi ph)*ng t$Rnh GI c' th. -p <ng nh h)[ng nhiYt
-Z t"t. (t k phVn mlm th)*ng mi (nh) gIg, gt=tistic=, gDpl3s, 6init=&! v_i ch<c
nng h%i Q3y phi t3yWn cung c' th. -)Nc s, 2Lng -. +c -/nh nhng hbng s" t$ong
ph)*ng t$Rnh : ho0c GI.
8h)*ng t$Rnh ::
8h)*ng t$Rnh GI:
t_i:

3.2.9.2.2Mt s lu y
Nhc dim chinh cua phong phap la thoi gian cn bng qua dai do qua trinh
khuych tan chm va trang thai mi trong d bi danh mt trong mi ln mo bung ly mu
cn. Ngoai ra, thoi gian cn bng qua dai con khin mu d nhim mc hoc vi khun phat
trin, tu do dn dn hu qu la kt qu thu dc v ngha (Rahman, 1995).
D ci thin nhc dim trn co th tao mi trong chn khng trong bung (ett,
1973). Tuy nhin, phi tht cn thn khng lam dung dich mui bn tung toe hoc thi mu
ra ngoai da cn khi x chn khng. Nhung phong phap nh tun hoan mi trong khng
khi bng quat hoc bom cung co th ap dng, tuy nhin cn tranh mui nhim vao khng khi
gy c dng ln mu, hoc lam tng din tich b mt cua mu bng cach ct lat thanh nhung
ming nho va tri rng thanh mt lop mong. Vic danh mt d m tong di khi ly mu cn
co th khc phc bng thit bi nh trong hinh 1.5.4. Tuy nhin, phong phap chn khng
vn la phong phap hiu qu nht.
Dung dich noc mui nn d yn 1 ngay tai nhit d mong mun troc khi su dng.
Khi thc hin qua trinh cn bng, huyn phu nn dc khuy mt lnngay d vic khuy
nay khng nh hong nhiu dn s cn bng. Va diu quan trong la phi lun giu dung dich
o trang thai huyn phu trong sut toan b tin trinh cn bng. Nhung tinh th mui co th
hin din o giai doan bt du thi nghim, nhng co th dc hoa tan khi noc trong mu di
chuyn vao dung dich. Diu nay co th dc khc phc bng cach thm mui vao trong
dung dich khi bung dc mo d cn mu hoc tt hon nn su dng mt lng d huyn
phu so voi mu.
S phat trin vi sinh vt o a
w
cao co th dc tranh bng vic su dng sodium aide.
Lun dm bo chc chn khng co s thoat khi tu bung kin.
Kich thoc mu cung nh hong quan trong di voi s ln cn bng. Kich thoc mu
thong dc su dng doi 5g.
Nhung yu t nh hong dn a
w
la thanh phn cua thc phm, trang thai hoa ly cua
nhung thanh phn, cu truc mao qun, nhit d, ap sut tng va suc cng b mt. Tuy nhin,
nh hong cua suc cng b mt thi rt nho. runauer et al. (1940) d phn loai hp th dng
nhit cua nhung vt liu chia thanh 5 loai chung (Hinh A2.3.5).
Hinh 3.25 Cac loai dong hp th dng nhit cua cac loai vt liu
Nu nhung thanh phn tinh th hoa tan trong noc hin din trong thc phm (nh
dong hoc mui), s hp th dng nhit dc biu din boi hinh long cho loai . Tong
t, loai biu din cho nhung thc phm chua cht tan co khi lng phn tu lon, loai
thong xy ra di voi nhung thc phm xp (nh nhung tac nhn chng kt khi cua mui
silicate), loai va loai lin quan gn dn dn loai V va loai V cho thy s hp th cc
dai xy ra o ap sut thp hon ap sut hoi cua mu.
Dong dng nhit co th dc m hinh hoa boi thc nghim (runauer, mmett va
Teller; T) hoc ly thuyt (Guggenheim, Anderson, va Deoer; GA) phong trinh (bn
doi). Tuy nhin, khng phi m hinh cung co gia tri a
w
trong khong 0 dn 1. GA la mt
trong nhung m hinh dc chp nhn rng ri nht di voi thc phm co a
w
trong pham vi
rng tu 0.1 dn 0.9. T thong chi hoat d cua noc trong khong ~0.5 dn 0.45 nhng
cho bit gia tri cua ham m don lop. Ngoai ra, co th tham kho chi tit cua nhung m hinh
khac bin dich boi Rahman (1995).
CHNG : CC PHNG PHP %C rNH H$M LNG
PROTIN TRONG THC PHM
.1 GIyI THIU CHUNG
.1.1 PFT)X/0 )FT05 )-a3 U-b2
Protein la thanh phn co nhiu trong tt ca cac t bao. Tru mt s loai protein
d tru, hu ht du co chuc nng sinh hoc quan trong hoc co vai tro tao cu
truc cho t bao. Protein thc phm la mt h rt phuc tap. Nhiu loai protein d
dc tinh sach va xac dinh tinh cht. Chung co khi lng phn tu khac nhau,
dao dng trong khong 5000 dn hon 1,000,000 don vi dalton. Thanh phn hoa
hoc gm co cac nguyn t hydro, carbon, nito, oxy va lu huynh. Protein doc
cu tao t 20 loai -axit amin khac nhau. Cac gc axit amin nay lin kt voi
nhau bng lin kt peptit. Nito la nguyn t khac bit nht co mt trong protein.
Protein thc phm co ham lng nito thay di tu 13,4 dn 19,1 do khac
nhau v thanh phn axit amin co trong protein. Noi chung, nhng loai protein
giau axit amin kim tinh chua nito nhiu hon.
Protein co th dc phn loai theo thanh phn, cu truc, chuc nng sinh hoc
hoc tinh tan. Vi d, protein don gin chi chua cac axit amin khi thuy phn, tuy
nhin protein phc tap con chua thm cac thanh phn khac khng co bn cht
protein.
Protein co cu hinh dc trng co th bi bin di do cac tac nhn gy bin tinh
nh nhit, axit, kim, ure 8M, guanidine-HCl 6M, dung mi huu co va cac cht
ty rua. Tinh tan cung nh tinh cht chuc nng cua protein co th bi thay di
boi cac tac nhn gy bin tinh nay.
Phn tich protein la mt quy trinh phuc tap do kha nng gy nhiu cua mt s
thanh phn thc phm khac cung co nhung tinh cht hoa ly tong t nh
protein. Nito khng chi co ngun gc tu protein ma con tu cac axit amin t do,
peptit nho, axit nucleic, phospholipit, porphyrin va mt s vitamin, alcaloit, axit
uric, urea va cac ion amonium. Do do, tng long nito huu co co trong thc
phm se gm chu yu nito co ngun gc tu protein va o muc d it hon do la
nito tu cac hp cht huu co khac. Tuy thuc vao phong phap phn tich, cac
thanh phn chinh khac cua thc phm, nh lipit va carbohydrat co th nh
hong dn kt qua phn tich protein o mc d khac nhau.
Nhiu phong phap xac dinh ham long protein d dc phat trin. Nguyn tc
chung cua cac phong phap nay da trn vic xac dinh ham lng nito nguyn
t, lin kt peptit, axit amin thom, kh nng nhum mau, d hp th tu ngoai
cua protein va tinh cht khuch tan anh sang.
Ngoai cac yu t nh d nhay, d dung, d chinh xac, thoi gian va chi phi phn
tich, cac dc dim cua vt liu phn tich cn doc xem xet khi la chon phong
phap thich hp cho tung ap dng nht dinh.
.1. T2 n4J0 )F05 ,-/ U-u0 )v3- UFT)X/0
Phn tich protein co mt vai tro quan trong vi cac muc dich sau:
Khai bao gia tri dinh dng trn nhn
Kho sat cac tinh cht chuc nng. Protein trong nhiu loai thc phm co cac
tinh cht chuc nng dc bit: vi d, gliadin va glutenin cua bt mi d lam banh
mi, caein trong sa d dng t trong sn xut pho mai va albumin trung d tao
bot.
Xac dinh hoat tinh sinh hoc. Mt s protein, nh enym va cht uc ch enym
la di tong nghin cu cua khoa hoc thc phm va dinh dng hoc. Vi d, cac
enym protease d lam mm thit, pectinase trong qua trinh chin cua qu va cht
uc ch trypsin trong hat ho du du co bn cht protein. D so sanh cac mu voi
nhau, hoat d enym thong dc biu din bng khai nim hoat d ring, tuc
la don vi hoat d enym trn mg protein.
Phn tich protein dc yu cu thc hin khi chung ta cn bit :
Ham lng protein tng
Ham lng cua mt loai protein ring trong hn hp
Ham lng protein trong qua trinh tach va tinh sach
Nito khng co ngun gc t protein
Thanh phn axit amin
Gia tri dinh dng cua protein
. CC PHNG PHP %C rNH
..1 %.3 D0- UFT)X/0 )05 )-XT U-Pm05 U-.U KX9HJ-0
V co hoa mu thc phm bng H
2
SO
4
dm dc va cht xuc tac. Dung mt
kim manh (NaOH hoc KOH) dy NH
3
tu mui (NH
4
)
2
SO
4
hinh thanh ra th t
do. Dinh phn lng H
2
SO
4
d bng dung dich NaOH, tu do xac dinh dc lng
H
2
SO
4
d phn ung va tinh dc ham lng nito tng co trong mu.
..1.1 P-Pm05 )FB0- U-O0 o05
Qua trinh v co hoa mu:
XT, t
o
RCH(NH
2
)COOH H
2
SO
4 dd
CO
2
SO
2
NH
3
H
2
O
NH
3
H
2
SO
4

dd
(NH
4
)
2
SO
4
Qua trinh chng ct:
Dung dung dich NaOH dui NH
3
ra khoi dung dich.
NaOH (NH
4
)
2
SO
4
Na
2
SO
4
NH
3
H
2
O
NH
3
bay sang binh hung co chua dung dich H
2
SO
4

(d bit troc nng d, th
tich).
2NH
3
H
2
SO
4
(NH
4
)
2
SO
4

Co ch tac dng cua cht xuc tac:
Xuc tac CuSO
4
:
2CuSO
4
Cu
2
SO
4
SO
2
2O
Cu
2
SO
4
H
2
SO
4
CuSO
4
SO
2
2H
2
O
Xuc tac Selenium:
Se H
2
SO
4
H
2
SeO
3
2SO
2
2H
2
O
H
2
SeO
3
SeO
2
H
2
O
SeO
2
Se

2O
Dung Se dat dc tc d phn ung nhanh hon CuSO
4
nhng thong xy ra
tiu hao mt s dam vi cac phn ung sau dy:
(NH
4
)
2
SO
4
H
2
SeO
3
(NH
4
)
2
SeO
3
H
2
SO
4

(NH
4
)
2
SeO
3
3H
2
O 23NH
3
Se 23N
2
Xuc tac thuy ngn:
2HgO Hg
2
O O
Hg
2
O Hg HgO
Hg H
2
SO
4
HgO SO
2
H
2
O
Dung xuc tac thuy ngn cung lam hao h mt s dam. Do la (NH
2
Hg)
2
SO
4
.
D loai tru hp cht nay ngoi ta dung bt km va cht kim d tao ra H

,
H

nay s khu hp cht nay tro lai (NH


4
)
2
SO
4
. Dung Hg cung c tc d phn
ung r rt nhng co nhiu phin phuc, tn kem va dc hai.
K
2
SO
4
dung d tng nhit d si cua dung dich ln gn 300 - 400
0
C.
..1. CN05 )-o3 )v0-
Ham lng protein th theo () dc tinh bng cng thuc:
,
| 100 014 , 0 ) (
1
6
^ 7 t t

g

=

2 1
6.25, =
Trong do:
N: Nng d dung dich chun NaOH, N
V

: Th tich dung dich NaOH chun mu trng, mL


Vs: Th tich dung dich NaOH chun mu thu, mL
M: Khi lng mu thu, g
K: H s chuyn di nito sang dam tong ung (theo ph lc 1)
X
1
:Ham lng nito,
X
2
: Ham lng protein th,
gO05 .1 H7 *N 3-4670 DN/ 0/)m UFT)X/0 34J 0-/74 9TJ/ )-P3 U-u2
ShDT( ph3U m H7 *N 3-4670 DN /
Trng, thit 6.25
San phm ch bin t sa 6.38
Lua mi 5.70
Cac loai ngu cc khac, hat co du 6.25
Hanh nhn 5.18
Du phung, du raxin 5.46
Cac loai du khac, da 5.30

..1.M CJ3 n46 )F/0- ,-J3
Thay vi chng ct va chun d bng axit, amoniac hoc nito co th doc dinh
long bng:
Quy trinh Nessler hoa (Nessleriation):
NH
4
OH 2Hg
2
4 K 3 KOH NH
2
Hg
2
O 7 K 2 H
2
O
Mau do cam, 440 nm
Phong phap nay nhanh va nhay, tuy nhin ammonium dimercuric iodide
tao dung dich keo va co mau khng bn.
NH
3
phenol hypochlorite indophenol (mau xanh, 630 nm)
OH
-
Do pH sau khi chng ct.
Do trc tip amoniac bng phong phap sc ky trao di ion.
..1. U Ha05 >? P4 0-P`3 D/E2
U H05
Ap dung doc cho moi thc phm.
4 D/72
Khng dt tin (nu khng dung thit bi t dng)
Dy la phong phap chinh thc xac dinh protein th.
Co th do long microgram protein bng phong phap cai tin (phong phap
micro Kjedahl)
N-Pm3 D/72
Do nito hu co tng, khng chi nito t protein
Mt thoi gian (it nht 2 h d hoan thanh phn tich)
D chinh xac kem hon so voi phong phap iuret
Hoa cht co tinh n mon cao
.. %.3 D0- UFT)X/0 )05 )-XT U-Pm05 U-.U 4*2J
...1 N54670 )83
Mu dc dt chay hoan toan bng khi oxi tinh khit o nhit d khong 950
o
C.
Sn phm khi sau qua trinh dt chay bao gm chu yu la CO
2
, H
2
O, O
2
, NO
x
va
N
2
. Ngoai ra trong sn phm dt o th khi con co halogen, hidro halogenua, cac
dioxit va trioxit cua lu huynh. Tt c cac khi do du cho qua dng kim loai va
dng oxit nong do. Cac oxit cua nito bi dng phn huy thanh nito va oxy, dng
thoi oxy nay cung voi oxy nm trong cac khi dt tao voi dng kim loai thanh
dng oxit. Hp cht cacbon oxit khi gp dng oxit s bi oxy hoa thanh
cacbondioxit. Cac sn phm cua qua trinh dt chay khi di qua dung dich kim
s bi hp th, chi con khi nito thoat ra va do dc nito k.
Khi dung phong phap Dumas d kho sat mt lng nho cht thi diu dc bit
quan trong la phi tao ra nhung diu kin d cac oxit nito chuyn hoan toan
thanh nito, con nhung khi khng bi hp th boi dung dich kim ( vi d khi oxy
va cacbon oxit) phi dc loai hoan toan troc khi di vao binh thu chua dung
dich kim. Khi nito s dc dy vao binh thu khi bng khi CO
2
dc nen sn
hoc dc tao ra boi dung dich co tn la binh kip. inh kip tao ra CO
2
bng
cach cho axit HCl dm dc vao da vi. Khi CO
2
dy khi N
2
vao nito k va sau
do CO
2
bi hp th boi dung dich kim KOH (nng d khong 50). Sau khi
khi N
2
di vao khi ap k, d cho nhit d cn bng khong 15 phut, sau do do ln
lt nhit d, ap sut va th tich khi cua khi ap k va tu do tinh ra ham lng
nito.
Lg N lgV lga (1 lg(lng cn))
Trong do:
V: th tich khi o diu kin d cho
a: trong lng cua 1 mL nito o nhit d va ap sut ghi trn khi ap k
... ^46 )FB0-
Cn mu (khong 100-500 mg) vao ni con bng thic va da vao lo dt bng thit
bi t dng. Nito gii phong ra dc xac dinh bng sc ky khi gn kem.
...M U H05 >? P4 0-P`3 D/E2
p dng
Phong phap dt la la chon thay th cho phong phap Kjeldahl va thich hp
di voi tt ca thc phm. Cac phong phap AOAC Method 992.15 va Method
992.23 dc ap dng cho thit va hat ngu cc.
u dim
Khng su dng hoa cht nguy him
Co th hoan thanh phn tich trong 3 phut
Cac thit bi t dng hin nay co th phn tich dn 150 mu ma khng doi hoi
phai co ngoi vn hanh theo theo di.
N-P`3 D/E2
Thit bi dt tin
Do nito huu co tng, khng phi chi nito protein.
H thng khi (Khi mang, khi oxy)
Cho mu vao lo dt
(Cho mu rn hoc long d cn vao ng dng hoc giy thic, tim mu long
Lo dt hoat dng o nhit o nhit d tu 850
o
C dn 1200
o
C
(Ngun oxy cung cp cho lo dt o dang diu chinh hoc t dng)
Cht hp th
(Dung cht hp th SO
2
SO
3
, halogen tuy thuc vao nha sn xut thit bi)
Khu NO
x
thanh N
2
va loai oxy sinh ra bng dng
Loai m va CO
2
bng cach su dng cac hoa cht kh Mg(ClO
4
)
2
cho noc,
NaOH cho CO
2
Detector dn nhit
(Dong khi dung cho xac dinh: khi mang va N
2
, dong khi bu tru: khi mang)
xu ly tin hiu
Loai noc bng cach ngng t, su dng b lam lanh bng din
HB0- . ]= H05 ,-v 2J05 HX
1. Van diu khin dong khi oxy
2. phn nap mu
3. Lo dt va ng chua mu sau khi nap
4. phn lam lanh
5. phn thu thp khi va trn (ballast)
6. ng ngng t hoi noc
7. Natri hydroxit gn trn cht mang
8. Magie perclorat
9. ng khu (Khu Nox thanh N2)
10. Du do dn nhit
a. Dong khi dt chay con lai sau khi thit bi d ly mt th tich nht dinh
b. Dong khi xac dinh
c. Dong khi qui chiu
HB0- . ]= H05 ,-v 2J05 CO

1. phn chua mu dt
2. Lo dt
3. Lo dt (Di dng)
4. phn giu ng chua mu sau khi dt (crucible)
5. ng hp th CO2 (Chi Cromat)
6. ng sau ct (Dng si voi cht xuc tac platin)
7. ng khu (Dng si)
8. ng lam kh (Cht lam kh)
9. Du do dn nhit
10. xu ly tin hiu
HB0- . ]= H05 ,-v 2J05 HX
1. inh khi He
2. Van diu khin
3. ng khu
4. phn diu nhit cho ng khu
5. ng hp th khi
6. Ct tach khi
7. Du do dn nhit
8. inh chua khi oxy
9. diu chinh dong khi oxy
10. do lu lng khi oxy cua
may
11. Van khi cua may
12. nap mu
13. da mu vao ng dt
14. ng dt mu
15. diu nhit cho ng dt
16. ng kim tra qua trinh dt
17. phn ngng t hoi noc
18. trn khi
19. loc khi ln 1
20. ly th tich khi nht dinh
21. loc khi ln 2
22. ng lu thng
23. ghi va xu ly s liu
24. Khi vn hanh bng khi dy mu
vao lo dt
25. Khi vn hanh bng khi dy mu
vao lo dt
26. Khay chua mu
27. nhc mu khoi khay mu
28. om khng khi lanh
..M %.3 D0- UFT)X/0 ~05 U-Pm05 U-.U U- -05 05TI/
..M.1 N54670 )83
Da trn kh nng hp thu buc xa trong vung tu ngoai cua lin kt peptic
co trong phn tu protein. Phong phap ph hng ngoai do d hp thu buc xa
trong vung cn va trung hng ngoai. Cac nhom chuc khac nhau cua thc phm
hp th buc xa o tn s song khac nhau. Trong vung trung hng ngoai cac phn
tu protein co kh nng hp thu buc xa co boc song khong 6,47 m. Trong
vung cn hng ngoai co kh nng hp thu o boc song 3300-3500 nm, 2080-
2200 nm, 1560-1670 nm v.v dc trng cho lin kt peptid. Tu d hp thu nay
co th lam co so dinh lng d xac dinh ham lng protein co trong thc phm.
Nng lng buc xa khi chiu qua mu co th do bng nng lng phn xa hoc
nng lng truyn qua mu (co d lon ty l nghich voi nng lng hp th).
..M. ^46 )FB0-
..M.M U H05
Ph trung hng ngoai dc ap dng trong thit bi phn tich sua nIrared
Milk Analyer d xac dinh long protein co trong sua, trong khi ph cn hng
ngoai co th ng dung cho nhiu loai thc phm hon (vi d, cac hat lua, ngu cc,
thit, sn phm tu sua (AOAC Methods 997.06).
..M. 4 D/E2
Mu dc phn tich rt nhanh.
Ngoi phn tich khng doi hoi phi hun luyn nhiu.
..M. N-P`3 D/E2
Dy la thit bi dt tin va cn phi ly chun dung.
.. P-Pm05 U-.U g/4FX)
...1 N54670 )83
Trong mi trong kim, ion dng () co kh nng tao phuc voi cac lin
kt peptid s tao mau tim hng. D hp thu cua phuc tao thanh dc do o boc
song 540 nm. Tu d hp thu do dc ngoi ta co th xac dinh ham lng
protein co trong mu bng phong phap dong chun.
...
HB0- . P-O0 o05 tO6 FJ )FT05 U-Pm05 U-.U g/4FX).
...M ^46 )FB0-
1. Hoa 5 ml dung dich co cht phn ung biuret voi 1 ml dung dich protein (1-
10 mg proteinml). Dung dich co cht phn ung biuret gm CuSO
4
, NaOH
va tartrat kali natri (d n dinh ion dng trong mi trong kim).
2. Sau khi hoa dung dich phn ung, d o nhit d phong 15 phut hoc 30
phut va do mt d quang cua mu o boc song 540 nm.
3. Nu dung dich phn ung khng trong sut cn loc hoc ly tm.
4. Xy dng dong chun voi albumin cua serum bo (SA: ovine Serum
Albumin).
... U H05
Phong phap biuret dc dung d xac dinh ham lng protein co trong
ngu cc, thit, du nanh cung nh d danh gia cht lng thuc n chn nui
(AOAC Method 935.11).
... 4 D/E2
La phong phap phn tich protein don gin nht.
So voi phong phap Kjeldahl it tn kem hon; nhanh hon (co th hoan
thanh nhanh hon 30 phut).
It co s chnh lch v mau sc hon so voi cac phong phap Lowry,
phong phap do hp th V hoc do d dc.
Rt it cac hp cht khac co trong thc phm gy nhiu dn phn ung
biuret.
Gia tri do doc khng tinh nito tu cac ngun khng phi tu peptid hoc
protein.
... N-P`3 D/E2
Khng nhay nh phong phap Lowry, doi hoi lng protein ti thiu cho
phn tich 2-4 mg.
Mt d quang do doc co th bi tng ln do s co mt cua cac sc mau
khac.
Nng d mui amon cao nh hong dn phn ung.
Mau sc khac nhau tuy loai protein: gelatin cho mau hng tim.
Dung dich troc khi do co th bi dc nu co mt lipit va carbohydrat o
nng d cao.
Khng phi la phong phap tuyt di: cn phi xy dng dong chun
hoc di chiu voi phong phap Kjeldahl.
.. P-Pm05 U-.U LTWF6
...1 N54670 )83
Phong phap Lowry kt hp phn ung biuret voi phn ung khu cua dung
dich olin-Ciocalteau (phosphomolybdic phosphotungstic acid) voi cac gc
tyrosine va tryptophan cua phn tu protein. Mau xanh da troi tao ra dc do o
750 nm hoc 500 nm. T quy trinh ban du Miller va Hartree da co nhng ci
tin d ci thin d tuyn tinh cua quan h gia mt d quang voi nng d
protein.
Cong d mau cua hn hp phn ung ti l thun voi nng d protein trong
mt pham vi nht dinh. Da vao muc d hp th quang hoc cua protein chun, ta
co th xac dinh dc ham lng protein trong mu nghin cuu.
HB0- .M P-O0 o05 tO6 FJ )FT05 U-Pm05 U-.U LTWF6
... ^46 )FB0-
Quy trinh sau da trn nhng ci tin cua Hartree:
Hoa tan mu protein cn phn tich dn ham lng thich hp (20-100 g)
Sau khi lam ngui, b sung dung dich Tartrat Kali Natri - Na
2
CO
3
va u o
nhit d phong 10 phut.
Cho thm dung dich CuSO
4
Tartrat Kali Natri NaOH sau khi d ngui
va u o nhit d phong 10 phut.
sung tip dung dich phn ung olin moi dc chun bi, khuy du va u
o 50
o
C trong 10 phut.
Do mt d quang o 750 nm.
Xy dng dong chun cn thn bng albumin cua serum bo (SA:
ovine Serum Albumin) d xac dinh nng d protein cua mu.
...M U H05
Do tinh don gin va d nhay cao, phong phap Lowry dc su dng rng
ri trong phn tich hoa sinh. Tuy nhin, dy khng phai la phong phap dc
dung rng ri d xac dinh protein trong thc phm nu cha chit tach protein ra
khoi sn phm.
... 4 D/E2
Rt nhay:
50-100 ln nhay hon so voi phong phap biuret
10-20 ln nhay hon so voi phong phap hp th V o 280 nm.
D nhay tong dong voi phong phap Nessler hoa, tuy nhin tin li
hon
It bi nh hong boi d dc cua mu.
Co tinh dc hiu cao hon so voi cac phong phap khac
Tong di don gin; co th thc hin trong vong 1-1,5h.
... N-P`3 D/E2
Vi mt s ly do sau, quy trinh Lowry doi hoi phai xy dng dong chun cn
thn cho tung ap dng:
Mau sc thay di tuy loai protein r hon so voi phong phap biuret.
Cong d mau khng ty l thun nghim ngt theo nng d protein.
Phn ung bi nh hong o muc d khac nhau boi dong sacaroa, lipit,
dm phosphat, monosacarit va hexoamin.
Dong khu, sulIat amon va cac hp cht co nhom SH
-
voi nng d cao
nh hong dn phn ung.
... T/0 -?0-
4.2.5.6.1 Hoa cht cn dung
- Dung dich A: 4g NaOH (0,1M) va 20g Na
2
CO
3
(2) pha trong 1000ml
noc ct.
- Dung dich : 0,5g CuSO
4
.5H
2
O (0,5) pha trong dung dich Natri citrat
(1) hoc trong dung dich Natri Kali Tactorat 1.
- Dung dich C: Hn hp cua hai dung dich A va theo ti l 49:1 (pha troc
khi dung).
- Thuc thu Iolin, troc khi dung pha long hai ln sao cho d axit bng 1N.
- Albumin huyt thanh bo 1mgml.
4.2.5.6.2Cach tin hanh
M;4 )-v 05-/12
Ly chinh xac 0,5ml dich chua protein voi ham lng thich hp cho vao
ng nghim, thm vao do 2ml dung dich C, lc du d yn trong 10 phut.
Sau do thm vao hn hp trong ng nghim 0,25ml Iolin d pha long 2
ln, lc du va d yn trong 30 phut, mu vang cua hn hp chuyn sang
mu xanh da troi va dat dn cong d mu cc dai. Dem so mau cua hn
hp trn may so mau quang din o boc song 750nm. Xac dinh dc tri s
mt d quang hoc cua dung dich nghin cuu. Do trn may 3 ln lp lai va
ly tri s trung binh.
Mu di chung: 0,5ml dm cho vao ng nghim, thm vao do 2ml dung
dich C va boc tip theo dc tin hanh nh mu thi nghim.
%u6 Ha05 DPQ05 D )- 3-4b0
Ham lng protein tan trong dung dich dc xac dinh theo phong phap
Lowry, dung albumin huyt thanh bo (SA) lam cht chun.
Cn 0,01g (10mg albumin huyt thanh bo) hoa tan trong 10ml noc, ta
dc dung dich gc co nng d la 1mgml. Sau do pha long dung dich
gc bng noc ct voi cac nng d 20, 40, 60, 80, 100, 120 gml d tin
hanh xy dng d thi chun.
o Mu thi nghim: ly chinh xac 0,5ml dung dich SA o nng d pha
long nh trn cho vao ng nghim, thm vao mi ng 2ml dung
dich C d o nhit d phong 10 phut, sau do cho 0,25ml thuc thu
Iolin (1N) dem so mau voi boc song 660nm.
o Mu di chung: ly 0,5 ml noc ct cho vao ng nghim, thm vao
do 2ml dung dich C va cac boc tip theo dc tin hanh nh mu
thi nghim.
Qua 3 ln lp lai thi nghim co th xy dng dong hi quy. Kt qu dc
xu ly theo phong phap thng k thng thong.
.. P-Pm05 U-.U 0-4(2 2?4 gFJH[TFH
...1 N54670 )83
Khi thuc nhum Coomassie rilliant lue G-250 lin kt voi protein,
mau thuc di tu do nhat dn xanh nhat va boc song hp th cc dai cua mau
nhum dich tu 465nm dn 595nm. S thay di mt d quang o boc song 595nm
ty l thun voi nng d protein co trong mu. Cung ging nh cac phong phap
nhum mau khac, phong phap radIord da vao bn cht lng tinh cua
protein. Khi dung dich co chua protein dc axit hoa dn pH nho hon dim dng
din cua protein, thuc nhum s bam vao protein bng tong tac tnh din. Hiu
qu nhum mau tng ln do tong tac ky noc giua phn tu phm nhum voi b
khung polypeptit k bn cac gc tich din dong cua protein. Trong trong hp
cua phong phap radIord, phm nhum sau khi bam vao protein s thay di
ph hp th so voi luc cha lin kt.
HB0- .M1 P-O0 o05 tO6 FJ )FT05 U-Pm05 U-.U gFJH[TFH
4.2.6.1.1Quy trinh
Hoa tan phm mau Coomassie rilliant lue G-250 trong etanol 95 va
axit hoa bng axit phosphoric 85.
Hoa trn mu protein (1-100 gml) va dung dich chun SA (ovine
Serum Albumin) voi dung dich radIord.
Do mt d quang o 595 nm di chiu voi mu trng.
Nng d protein co trong mu dc tinh tu dong chun SA.
4.2.6.1.2p dng
Phong phap radIord su dng Coomassie rilliant lue G-250 la
phong phap nhanh va nhay. Phong phap nay d thay th hu ht cac
phong phap nhum mau su dng cac phm nhum tich din m voi gc
axit sulIonic, nh acid orange 12, Orange G va Amido lack.
Phong phap radIord d dc ung dng thanh cng khi xac dinh protein
cua chao, bia thanh phm trong sn xut bia.
Quy trinh nay cung dc ci tin d dinh lng protein o ham lng g.
Do phep do nhanh, nhay va it bi nhiu hon so voi phong phap Lowry, no
d dc su dng rng ri trong phn tich cac loai protein tinh sach.
4.2.6.1.3u dim
Thoi gian tin hanh nhanh, phn ung co th hoan thanh trong 2 phut.
D lp lai tt
Nhay gp nhiu ln so voi phong phap Lowry
Khng bi nhiu boi sulIat amon, polyphenol, carbohydrat nh dong
sacaroa hoc cac cation nh K

, Na

va Mg
2
Do protein va cac peptit co phn tu xp xi hoc lon hon 4000 Da.
4.2.6.1.4Nhc dim
i nhiu boi cac cht ty rua ion hoc phi ion nh Triton X-100 va sodium
dodecyl sulIat. Tuy nhin, dy la cac sai s nho (0.1) co th hiu chinh
doc bng cac mu kim tra phu hp.
Phuc protein-phm mau co th bam dinh vao cuvet thach anh. Phn tich
cn phi thc hin voi cuvet thuy tinh hoc nha.
Mau sc thay di tuy loai protein; Phi la chon cn thn protein chun.
4.2.6.1.5Tin hanh
#@) 9/14 >? H05 3
Cac mu protein.
Dung dich mau:
Coomassie blue G (serva No 35050) 40mg
thanol (tOH) (absolute) 20ml
H
3
PO
4
85 40ml
H
2
O 40ml
Dung dich SA (ovine Serum Albumin) 100mgml.
Pipet man (Hng Gilson Phap).
May do quang ph Shimadu V 200s (Japan).
C.3- )/0 -?0-
aV 53& dIng ,DWng (ong (h%n 7i% diXn nYng ,2 protein (h%n ;ZS[?J
1,8ml dung dich protein chun co chua tu 5 40mg SA trong noc ct
dc da vao ng nghim.
Thm 0,6 ml dung dich mau, lc du d 5 phut cho phn ung xy ra o
nhit d phong.
Do d hp ph o boc song 595 nm sau 2 phut.
Dung dich mu trng (lank) dc chun bi tu 1,8ml noc ct va 0,6 ml
cht thu mau.
Dng d thi biu din ham lng SA tong ung voi gia tri OD 595nm.
Dong cong tiu chun nay dc su dng d xac dinh ham lng protein
trong cac mu cha bit, cung dc xy dng tong t theo phong phap
Lowry.
7V *nh lD:ng protein (Ha m0%V
Cac mu co chua tu 1 10 mg protein trong 1,8 ml H
2
O dc da vao ng
nghim.
Thm vao 0,6ml dung dich mau lc du.
Do d hp ph quang hoc (OD) o boc song 595nm.
Da vao d thi chun xac dinh ham lng protein trong mu theo cng
thuc sau:
X(mg)
1000
. . = t 1
Trong do:
X: s mg protein co trong mu
C|: nng d protein theo d thi 1000 (mgml).
V: th tich dung dich mu.
a: d pha long dung dich.
.. P-Pm05 U-.U g/3/03-T0/0/3 \3/H zgC\{
...1 N54670 )83
Protein khu ion dng () thanh ion dng () trong mi trong kim. Phuc
tao ra giua ion dng () va dung dich co cht CA mau xanh tao s co mau hng
nhat. Cong d mau tao ra s ty l thun voi nng d protein.
HB0- .M P-O0 o05 tO6 FJ )FT05 U-Pm05 U-.U gC\.
... ^46 )FB0-
Hoa cung luc dung dich protein voi cac dung dich co cht phan ng CA,
gm mui CA natri, carbonat natri, NaOH, sulIat dng pH 11.25.
U o nhit d 37
o
C thoi gian 30 phut hoc o nhit d phong voi thoi gian 2
h, hoc o 60
o
C trong 30 phut. Vic la chon nhit d ph thuc vao d
nhay mong mun. Nhit d cao hon cho tin hiu mau lon hon.
Do mau dung dich o 562 nm di chiu voi mu trng.
Xy dng dong chun su dng SA
...M U H05
Phong phap CA dc dung cho protein d dc tach va tinh sach. Cha
co bao cao nao cho thy co th ap dng phong phap nay d xac dinh protein
trong thc phm.
... 4 D/E2
D nhay co th so sanh dc voi phong phap Lowry; d nhay cua
phong phap micro CA (0.5-1.0 g) tt hon so voi phong phap Lowry.
Vic hoa trn cac dung dich phn ung 1 ln thc hin d dang hon so voi
phong phap Lowry.
Cac dung dich co cht phn ung bn hon so voi o phong phap Lowry.
Khng bi nhiu boi cac cht ty rua phi ion va cac mui dm.
Cac tac nhn gy bin tinh protein o nng d va phai (guanidine-HCl 4M
hoc ure 3M) khng gy nhiu.
... N-P`3 D/E2
Mau sc khng bn theo thoi gian. Ngoi phn tich cn chu y cn thn dn
thoi gian doc kt qua do mt d quang.
t ky hp cht nao co kh nng khu Cu
2
thanh Cu

du gop phn lam


tng cong d mau.
Dong khu gy nhiu o muc d nhiu hon so voi o phong phap Lowry.
SulIat amon o nng d cao cung gy nhiu.
S khac bit mau sc giua cac protein cung tong t nh o phong phap
Lowry.
.. P-Pm05 U-.U -:U )- )= 05TI/
...1 N54670 )83
Protein hp th buc xa V manh o boc song 280 nm, chu yu do cac gc
tryptophan va tyrosine cua phn tu protein. Vi ham lng cua tryptophan va
tyrosine trong phn tu protein cua mi loai thc phm kha n dinh, d hp th
V o 280 nm co th dung d tinh nng d protein da vao dinh lut Lambert
eer. Vi mi protein co thanh phn axit amin co chua s vong thom khac nhau
nn cn xac dinh d hp th phn tu (molar absorptivity hay extinction
coeIicient) cho tung loai protein.
... ^46 )FB0-
Protein dc hoa tan trong dung dich dm hoc kim.
Do d hp th cua dung dich protein o 280 nm di chiu voi mu trng.
Nng d protein dc tinh theo cng thuc:
A abc
Trong do, A: mt d quang
a: d hp th phn t
b: chiu day cuvet
c: nng d
...M U H05
Phong phap hp th V dc dung d xac dinh protein co trong sua va
cac sn phm thit. Dy khng phai la phong phap co ng dng rng ri
di voi cac loai thc phm khac. No doc ap dng tt hon di voi cac h
protein d dc tinh sach hoc protein dc chit tach nho kim hoc cac
tac nhn gy bin tinh nh ure 8 M.
Mc du cac lin kt peptit co trong protein hp th V o 190-220 nm
manh hon so voi o 280 nm, tuy nhin do V o vung boc song ngn nh
vy kho khn hon.
... 4 D/E2
o Nhanh va tong di nhay (o 280 nm cn 100 g protein hoc hon
d phn tich; nhay hon phong phap biuret nhiu ln).
o Khng bi nhiu boi sulIat amon va cac mui dm khac.
o Mu khng bi phn huy; co th dung cho cac phn tich khac sau khi
phn tich xong protein; dc ap dng rng ri d xac dinh protein
chay qua ct sc ky.
... N-P`3 D/E2
Axit nucleic cung hp th V o 280 nm. Ty s giua d hp th o 280 nm
va 260 nm cua protein tinh sach va axit nucleic tong ung la 1.75 va 0.5.
Do do co th hiu chinh phn hp th cua axit nucleic o 280 nm nu bit
cac ty s nay. Co th hiu chinh d hp th cua axit nucleic da vao s
chnh lch d hp th o 235 va 280 nm.
Co s chnh lch dang k v ham lng cac axit amin thom trong thanh
phn cu tao cua protein tu cac ngun khac nhau.
Dung dich do cn phi trong sut va khng mau. D dc do cac hat co
trong dung dich s lam sai lch kt qua do mt d quang.
Doi hoi h protein cn xac dinh phi tong di tinh sach.
.. %.3 D0- -?2 9P`05 N zNH

{ ~05 U-Pm05 U-.U 3-P05 3:)


Xem phn phong phap KjelDahn
..1%.3 D0- -?2 9P`05 9P`05 Jt/) J2/0 )FT05 )-a3 U-b2 ~05 U-Pm05
U-.U [T92JHX-69
..1.1 L_ )-46)
Khi thm mt lng d Iormol trung tinh vao dung dich acid amine, luc
nay Iormol s dy H

ra khoi NH
3

vao phan ung vui nhoum NH


2
tao
thanh dn xut methyl hoa. Vy acid amine s mt di tinh ba va chi con tinh
acid do chi con lai nhom COOH t do.
Dinh lng cac nhom cacboxyl cua chung bng dung dich kim tiu chun.
Tu do tinh dc lng Nito amin cua cac axit amin co trong dung dich
Khi dung phong phap nay cn chu y nhung dim sau:
Phi tun thu nhung diu kin d cho phn ung tao thanh metylen monoacid
va phn ung trung hoa tin hanh hoan toan, ngha la cn co d mt it dung dich
Iormaldehyd vao phn ung trung hoa hoan toan cac nhom cacboxyl dc thc
hin khi pH mi trong dat toi 9,2 9,5.
Arginin va ure khng phn ung voi Iormaldehyd cho nn khng tinh khi
chun bng kim
Tirosin cho kt qu cao hon vi ngoai nhom cacboxyl, nhom phenol cung
mt phn dc dinh phn boi kim. Mt s acid amin cho kt qu it hon nh
prolin
Nu trong dung dich co chua nhiu NH
3
, nht la trong cac dich thuy phn
protein thi phi loai tru NH
3
tru trong chn khng o nhit d 40
0
C.
Cac mui amon nh NH
4
Cl, (NH
4
)
2
SO
4
cung tac dng voi Iormaldehyde tao
thanh hexamethylen tetramin va acid. Acid nay sau do dc trung hoa boi kim
gay ra sai s
2(NH
4
)
2
SO
4
6CH
2
O

(CH
2
)
6
N
4
2H
2
SO
4
6H
2
O
4NH
4
Cl 6CH
2
O

(CH
2
)
6
N
4
4HCl 6H
2
O
Dung dich nghin cuu co mau dm phi pha tht long vi nu mau dm thi
kho nhn bit s thay di mau khi chun d
Dung phong phap nay kt qu chi tht dung di voi trong hp cua acid
monoamino monocacboxylic. D kt qu dung voi moi trong hp (khi trong
dung dich ngoai cac acid monoamino monocacboxylic ra con co chua cac acid
monoamino dicacboxylic va diamino monocacboxylic) cn phi trung hoa dung
dich pH 7 troc khi phn tich.
..1. 05 3 >? )-/) ~
May lc
May khuy tu, ca tu
May do pH
inh dinh muc 100mL
1 pipet 1mL
1 pipet 20mL
3 erlen 100mL
1 burette 25mL
2 becher 100mL
ng nho giot
..1.1 H|J 3-:)
Na
2
HPO
4
0,1N
NaOH 0.05N
ormol trung tinh 20
Phenolphtalein 1
a(OH)
2
bo hoa trong CH
3
OH
..1. T/0 -?0-
Ly 1mL noc mm cho vao binh dinh muc 100mL, dung noc ct
trang, rua va chuyn vao binh dinh muc sao cho khong 50mL, dy lp
va lc trong 10 phut
Thm 3 giot chi thi PP; cho tung giot a(OH)
2
bo hoa cho dn khi
dung dich co mau hng. Cho d 3mL a(OH)
2
bo hoa, dun si 1 phut
ri tin hanh loc, rua kt tua bng noc nong. Th tich dung dich sau
khi loc khong 70mL.
Trung hoa dung dich loc bng HCl 0,1N cho dn khng mau. Dung
NaOH 0,01N thm tung giot cho toi hng nhat, ri dung HCl 0,01N
thm tung giot lc du cho dn khng mau. Dinh muc dung dich bng
noc ct trung tinh dn 100mL
Ly 25mL dich loc cho vao becker 250mL, thm vao 20mL dung dich
Iocmon trung tinh, 50mL noc ct; 2 giot PP lc du trong 5 phut
Chun d bng dung dich chun NaOH 0,05N dn khi dung dich co
mau hng nhat. Ghi th tich NaOH 0,05N tiu tn va tinh kt qu theo
cng thuc doi dy.
Song song tin hanh lam thi nghim kim chung cho mu trng, bng
cach thay dung dich nghin cuu bng noc ct.
..1.M K) n4O
Lng gam Nito acid amin co trong 1 lit noc mm:
glit N
amin

&2
t
+2
t
2m
t
7 tt$ tth
7=hH
1000
) ( 014 , 0
Trong do:
V
th
va V
tr
: S mL NaOH dung chun d cho mu thc va mu trng.
N : Nng d dung dich NaOH dung d chun d
V
bd
: Th tich mu cho vao binh dinh muc (1mL)
0,014 : Khi lng cua 1mdlg N.
V
dm
: Th tich binh dinh muc (100mL)
V
xd
: Th tich mu dem di phn tich (25mL)
.. ]T *.0- 3.3 U-Pm05 U-.U
...1 C-4b0 ~ 2;4
Cac phong phap Kjeldahl, Dumas va ph hng ngoai chi cn mu co
kich thoc hat 20 mesh hoc nho hon. Mt s thit bi s dung bc xa cn hng
ngoai co th do trc tip lua nguyn hat hoc sn phm dang hat th ma khng
cn phai nghin hoc chun bi mu. Cac phong phap con lai yu cu mu phi
o dang hat min d chit protein tu cu truc phuc tap cua thc phm.
... N54670 )83
Phong phap Dumas va Kjeldahl do trc tip lng nito huu co tng co
trong thc phm, cac phong phap khac do cac tinh cht khac nhau cua protein.
Vi d, phong phap iuret da vao tinh cht cua lin kt peptit; phong phap
Lowry cn c vao tinh cht cua lin kt peptit kt hop voi tinh cht cua
tryptophan va tyrosine. Ph hng ngoai la phong phap gian tip do ham lng
protein, da vao s hp th nng lng khi mu dc chiu buc xa hng ngoai
dc trng cho lin kt peptit.
...M ( 0-I6
Cac phong phap Kjeldahl, Dumas va iuret it nhay hon so voi cac
phong phap Lowry, radIord, CA hay hp th V.
... T+3 D(
Sau khi d ly chun, ph hng ngoai dong nh la phong phap nhanh
nht. Trong phn lon cac phong phap co su dng quang ph, cn phi tach cac
thanh phn gy nhiu ra khoi mu protein troc khi hoa voi dung dich co cht
phn ung hoc phi tach nhung vt liu khng tan ra khoi phuc mau giua protein
va co cht sau khi hoa trn. Tuy vy, cac phong phap quang ph va phong
phap Dumas vn co tc t phn tich nhanh hon so voi phong phap Kjeldahl.
... M() *+ 9P4 _ ,-J3
D la chon phong phap phn tich ring cho mt ung dng nao do cn
xem xet yu cu v d nhay, d chinh xac va d lp lai cung nh cac dc
tinh hoa ly cua thc phm. Cn danh gia s liu do dc cn thn, phn
anh dung thc t nhung gi d do.
Cac phong phap ch bin thc phm nh dun nong co th lam gim kh
nng chit tach protein cn phn tich va lam giam ham lng protein tinh
doc nu trong qua trinh phn tich co thc hin boc chit tach.
Trong tt c cac phong phap tru cac phong phap Kjeldahl, Dumas va
phong phap xac dinh protein tinh sach bng V, yu cu su dng cht
chun hoc protein chun hoc xy dng dong chun di chiu voi
phong phap Kjeldahl. Trong cac phong phap co su dng protein chun,
protein trong mu dc cho la co thanh phn va tinh cht tong t nh
protein chun. Vic la chon cht chun thich hp cho mi loai thc phm
co vai tro quan trong.
Trong thc t, nito khng co ban cht protein co mt trong moi thc phm.
D xac dinh nito protein, mu thong dc chit tach trong mi trong
kim, sau do kt tua bng axit tricloaxetic hoc axit sulIosalixylic. Nng
d axit su dng nh hong dn hiu sut kt tua. Vi vy, ham lng nito
khng co ban cht protein co th khac nhau tuy loai va nng d co cht
phn ung su dng. Co th dun nong d h tr qua trinh kt tua protein
bng axit, ru hoc cac dung mi huu co khac. Ngoai cac phong phap
kt tua bng axit d xac dinh nito khng co ban cht protein, mt s
phong phap khac it mang tinh thc nghim hon co th dc dung d tach
protein ra khoi cac hp cht nho hon khac nh thm tach, siu loc va sc
ky ct.
Khi xac dinh gia tri dinh dng cua thc phm, gm d tiu hoa, h s su
dng protein (PR: Protein IIiciency Ratio), thong dung phong phap
Kjeldahl voi h s chuyn di 6.25 d xac dinh ham lng protein th. H
s PR co th bi tinh it di nu trong thc thm co lng lon cac hp cht
chua nito khng co ban cht protein. Mt mu thc phm cha nhiu nito
khng co ban cht protein (nht la khi nito khng co ngun gc tu axit
amin hoc peptit nho) co th co h s PR nho hon so voi mu thc phm
co thanh phn hoc cu truc protein tong t nhng it lng nito khng co
ban cht protein hon.
... K) 94@0
Cac phong phap phn tich da trn cac dc tinh cua protein va axit amin
d xac dinh ham lng protein trong thc phm d dc trinh bay. Cac phong
phap Kjeldahl va Dumas xac dinh ham long nito. Phong phap ph hng ngoai
da trn s hp th boc song dc trng cho lin kt peptit. Tong tac giua lin
kt peptit voi dng doc ng dung trong cac phong phap iuret va Lowry. Tinh
cht cua mt s axit amin doc ng dung trong cac phong phap Lowry, nhum
mau, hp th V 280 nm. Phong phap CA li dng tinh khu cua protein trong
mi trong kim. Cac phong phap phn tich khac nhau v tc d va d nhay.
Ngoai cac phong phap ph bin d dc m t, con mt s phong phap
khac dung d dinh lng protein. Do bn cht phuc tap cua cac cu truc thc
phm, cac phong phap phn tich protein co th gp mt s vn d trong qua
trinh phn tich o cac muc d khac nhau. Cac phong phap nhanh thich hp cho
mc dich kim soat cht lng, trong khi cac phong phap nhay su dng cho cac
cng vic voi lng nho protein.
Cac phong phap gian tip su dng quang ph thong doi hoi la chon
mu chun thn trong hoc xy dng dong chun tong quan voi phong phap
chinh thuc (vi d, Kjeldahl).
CHNG : PHNG PHP %C rNH GLU%IT TRONG
THC PHM
.1 GIyI THIU CHUNG
Glucid la nhung hp cht huu co trong phn tu co chua C, H, O kt hp voi
nhau, trong do co nhiu nhom hydroxyt va mt nhom aldehyt (-CHO) hoc xeton
(-CO) t do nh glucoa, Iructoa hoc mt hay nhiu nhom aldehyde hay
ketone kt hp voi cac nhom chuc khac nh saccaroa, tinh bt
V phong din hoa hoc, glucid co th chia lam 2 nhom:
Nhom oa gm cac loai dong khu trc tip khu oxy do co nhom aldehyt
hay xeton t do trong phn tu, nh glucoa, Iructoa, lactoa...
Nhom oit khng trc tip khu oxy vi cac nhom aldehyt va xeton o doi
dang kt hp voi nhom chuc khac, khi thuy phn cho hai hoc nhiu oa (cac
holoit) nh tinh bt, saccaroa hoc khi thuy phn ngoai cac oa con cho cac
cht khng phi oa (cac heteroit), thi d nh glucoit. Nhung glucoit khng
co gia tri v dinh dng ma nhung cht co tinh cht dc ly dung lam thuc
chua bnh hoc la cht dc.
Dong khu la cac dong chua nhom aldehyt (-CHO) hoc xeton (-CO) nh
glucoa, Iructoa, arabinoa, maltoa, lactoa; trong khi do saccaroa, trehaloa
khng phi dong khu.
Da s cac phong phap chun d dong du da trn kh nng khu cua
dong, do do d xac dinh thanh phn cac dong khng khu, ngoi ta thong
dung phong phap thuy phn dong khng khu thanh dong khu va chun d
tng lng dong khu bao gm lng dong khu ban du trong mu va dong
khu tao ra do thuy phn dong khng khu (thong la cac di, tri hay polysaccarit).
Sau do lng dong khng khu dc tinh bng cng thuc:
Dong khng khu (dong tng dong khu) h s k
H s k ph thuc vao dong khng khu, k 0,95 voi saccaroa va k 0,9
voi tinh bt.
. C IM Ce\ CC PHNG PHP
Voi bt cu phong phap nao, khu chun bi mu la mt khu ht suc
quan trong. No quyt dinh tinh chinh xac cua phep thu.
Hu ht cac phong phap xac dinh ham lng gluxit bng phong phap
hoa hoc du da vao tinh cht khu oxy cua nhom andehyt va ceton t do
trong phn tu. Do do chi xac dinh cac loai dong khu (glucoa, Iuctoa).
Vi vy, mun xac dinh cac loai dong di, ba, hay polysaccarit phi thuy
phn cac loai dong nay thanh cac loai dong khu (oa) don gin
Ngoai ra cac hp cht nh lipit, protit, cac kim loai cung nh hong
lon dn kt qu xac dinh. Do do troc khi xac dinh gluxit cn loai bo cac loai
hp cht nay.
Co rt nhiu phong phap xac dinh gluxit (dong khu, dong tng, tinh
bt). Song d co mt kt qu chinh xac, phi dc bit chu y dn hai khu
quan trong trong khi chun bi mu: cach thuy phn va cach khu tap. Ngoai
ra, d tinh khit hoa cht, thao tac k thut cung gop phn tao nn mt kt
qu chinh xac
Cach thuy phn:
Thng thong khi xac dinh loai dong khng khu trc tip oxy hoa nh
saccaro, tinh bt ngoi ta thong dung axid d thuy phn cac dong nay
thanh dong khu. Nhng khi trong mi trong axid manh, nhit d cao
khng nhung cac dong nay bi thuy phn ma con mt s dong khac nh
levuloa, pentoa cung bi thuy phn tao thanh cac dn xut cua IurIurol
lam nh hong dn qua trinh dinh phn. Do do, khi thuy phn cn xac dinh
nng d axit, nhit d va thoi gian ti u d thuy phn vua du cac loai dong
khng khu thanh dong khu trc tip oxy.
Nhung diu kin cho qua trinh thuy phn:
- Dung dich mu phi co nng d tu 4 10 tinh bng dong glucoa.
- Mi trong thuy phn la axit HCl 1N.
- Nhit d va thoi gian: tuy theo tung loai dong ma co cac ch d khac
nhau: Thuy phn dong saccaro trong ni cach thuy o 70 75
0
C trong 15
phut. Thuy phn tinh bt, dextrin trong ni cach thuy si trong 3 gio. Sau khi
thuy phn cn lam lanh ngay doi voi noc.
- Trung hoa (bng dung dich NaOH) d da dung dich v mi trong
trung tinh hay bao yu. Vi o mi trong nay thun li cho vic khu tap va
tua dng.
Cach khu tap:
Tuy theo tung nguyn liu tung loai thc phm ma su dng nhung
phong phap phuc tap khac nhau. Sau dy la mt s dung dich dung d khu
tap
Dung dich chi axetat 30
Dung dich kaliIerocianua 15, dung dich km sungIat 30
Dung dich patanh: HNO
3
(d1.39) 160mL Chi oxit do 22g NaOH
(d 1.33) 10mL Noc ct vua du 1000mL
Dung dich kaliiodmercurat: K 33.2g HgCl
2
13.5g CH
3
COOH
200mL Noc ct 640mL
Khu tap bng nhm hydroxit
Dung dich nhm clorua 1 (hoc nhm sunIat 1)
NH
4
OH vua du d kt tua
Mc dich cua vic su dng cac dung dich nay lam kt tua cac protid,
lipid va cac cht huu co khac, nhm loai chung ra khoi dich thu, han ch s
nh hong cua chung dn vic dinh phn.
C.3 U-Pm05 U-.U ,/E2
Co rt nhiu phong phap d xac dinh ham lng dong nh:
o Phong phap ertran
o Phong phap Somogyi
o Phong phap Codextan
Trong cac phong phap trn phong phap ertran la phong phap ti u
va kinh t nht, phu hp voi tiu chun do long Vit Nam cung nh trn
th gioi. Phong phap nay vn mang tinh chinh xac cao
Trong phong phap ectran, d khu tap ngoi ta su dng dung dich km
Ieroxyanua. u dim cua dung dich nay la: kinh t, khng gy dc, dm
bo vic khu tap tt it nh hong dn qua trinh dinh phn.
.M %C rNH H$M LNG NG KH& gNG PHNG PHP
gRTR\N
.M.1 L_ )-46)
Co rt nhiu phong phap xac dinh ham lng cac mono va mt s cac
disaccharide co trong nguyn liu nh phong phap ectran, phong phap
ScharIIerHartmann, phong phap so mau
Da s cac phong phap hoa hoc dung d xac dinh dong khu du da trn
kh nng khu cac hp cht khac nhau cua chung. Mt trong nhung
phong phap xac dinh dong khu chinh xac. Ph bin rng ri nht la
phong phap ectran
Nguyn tc: mi trong kim manh cac dong khu (glucose, Iructose,
mantose) co th d dang khu oxi cua Cu(OH)
2
tao kt tua dang Cu
2
O
mau do gach, qua dso tinh dc lng dong khu:
D dinh lng dong khu ta thong dung thuc thu Ieling: thuc thu nay
gm hn hp (1:1) cua hai dung dich: dung dich sunIat dng (Ieling A) va
dung dich kieam cua muoai kali-natri tactrat keup (Ieling ).
Khi trn hai dung dich Ieling A va Ieling voi nhau thi xy ra phn ung
giua chung theo hai giai doan. Du tin tao thanh kt tua hidroxit dng
xanh da troi.
CuSO
4
2NaOH Cu(OH)
2
Na
2
SO
4
Sau do Cu(OH)
2
tac dng voi mui kali-natri tactrat kep tao thanh mui
phuc hoa tan va dung dich co mau xanh thm.
Cu
O
O
CH
CH
COONa
COOK
2H
2
O
HO
HO
CH
CH
COONa
COOK
Cu(OH)
2

Nh vy, mui kep nay co tac dng giu cho ion Cu
2
trong mi trong
kim khng bi kt tua doi dang Cu(OH)
2
. Mui phuc trn khng bn, vi
th cac dong co chua cac nhom andehid hoc ceton d dang khu Cu
2
thaonh Cu
2
tao kt tua do va bn thn dong bi oxi hoa khi dung dich
dong tac dng voi dung dich elling.
RCHO Cu
O
O
CH
CH
COONa
COOK
2H
2
O RCOOH Cu
2
O
HO
HO
CH
CH
COONa
COOK
D dinh lng Cu
2
O co tinh khu, troc ht ta oxi hoa no bng mui st ba
(e
3
) lam cho mui st nay chuyn thanh mui st 2 (e
2
) o mi trong
acid:
Cu
2
O e
2
(SO
4
)
3
H
2
SO
4
2CuSO
4
H
2
O 2eSO
4
eSO
4
dc xac dinh bng cach cho tac dng voi KMnO
4
la cht oxi hoa,
do do dung KMnO
4
d chun d eSO
4
o mi trong acid
10eSO
4
8H
2
SO
4
2KMnO
4
K
2
SO
4
2MnSO
4
5e
2
(SO
4
)
3
8H
2
O
Tu s mL KMnO
4
0,1N dung d chun d eSO
4
hinh thanh, tra bng d
co s mg dong glucose, maltose, saccharose, nhn voi h s pha long ta
co ham lng dong trong 100g thc phm.
.M.1.1 C-4b0 ~ 2;4
Cn 10g mn (phn loc d chun d s co nng d dong biu thi bng
glucoa vao khong 4 10). Nghin cn thn va cho vao 30mL noc ct
nong 70-80
0
C d hoa tan mu, ly noc chit. Chuyn toan b hn hp
vao erlen 100mL
Dun cach thuy o 80
o
C trong 15 phut. Lng gan ly phn dung dich cho vao
binh dinh muc 250. Cho thm 30mL noc vao becker chua xac mn tin
hanh trich ly nh trn dn ln thu 3. Cho toan b dich trich ly vao erlen
250.
Khu tap cht: Cho vao 1mL kaliIerocyanua 15, lc du, d yn trong 2
3 phut. Cho thm 5mL km acetat 30 vao erlen chua dich xac dinh trn,
khuy manh.
Tin hanh loc kt tua (tap) bng giy loc bng vang, rua tap bng noc
nong cho sach.
Cho dung dich vao binh dinh muc dung tich 250 mL, trang lai dng cu
chua dung dich vai ln voi noc ct. Noc trang cho c vao binh va khng
dc qua 250mL. Trung hoa axit huu co co trong cht thu bng dung dich
NaOH 10 dn khi pH 7 (kim tra bng giy chi thi mau van nng).
Dinh muc bng noc ct toi 250mL. Dem di xac dinh ham lng dong
.M.1. %.3 D0- -?2 9P`05 DPQ05
Ln lt cho vao erlen 250mL:
Dung dich Ieling A 10 mL;
Dung dich Ieling 10 mL;
Cho 10 ml dich loc d chun bi o trn va khong 20 ml noc ct. Dun si
hn hp dung 3 phut tinh tu khi bt noc xut hin du tin. Sau khi dun
si, dung dich vn phi co mau xanh bic dc trng. Nu dung dich bi mt
mau hoan toan, mau lc, vang hoc nu chung to lng dung dich Ieling
cho vao khng du d oxi hoa lng dong trong mu. Trong hp do cn
lam lai thi nghim hoc voi lng thuc thu nhiu hon hoc voi lng
mu it hon.
Ly binh ra va d nghing cho cn Cu
2
O lng xung. Dung dich bn trn
lop cn phi co mau xanh cua Cu(OH)
2
. Khi keat tua Cu
2
O lng xung,
tin hanh loc phn noc bn trn qua phu loc.
Cho noc d dun si vao binh non va tip tc gan loc vao phu cho dn
khi noc trong binh non ht mau xanh.
Trong qua trinh gan loc chu y tranh dung d cho kt tua roi vao phu va
lun lun giu 1 lop noc d dun si trn mt kt tua trong binh non va
trong phu d tranh oxi hoa.
Ln gan loc cui cung, gan ht noc va cho ngay vao binh non 20mL
dung dich e
2
(SO
4
)
3
d hoa tan kt tua Cu
2
O. Rut ht noc trong phu,
thay binh hut loc cu bng binh moi. D dung dich e
2
(SO
4
)
3
d hoa tan ht
kt tua Cu
2
O trong binh non, ln trn lop cn con lai trn phu.
Trang binh non va rua phu bng dung dich e
2
(SO
4
)
3
cho ean khi
khong coon veat Cu
2
O trong binh non va trong phu. Hut xung binh loc
va trang rua lai bng noc ct dun si, hut c xung binh loc. Chu y la chi
dung khong 3050mL e
2
(SO
4
)
3
d hoa tan hoan toan kt tua Cu
2
O, trang
binh va rua phu.
Thm 5mL H
2
SO
4
20
Ly binh loc ra va chun d dung dich st () hinh thanh bng dung dich
KMnO
4
cho ean khi xuaat hien maou hng nhat vung bn trong 15 giy.
Lam song song voi mu kim chung thay dung dich dong bng noc ct.
Ghi nhn s mL KMnO
4
d dung va dem tra o bng d co lng dong
glucose, lactose, maltose hoc dong nghich chuyn tuy theo yu cu.
.M..Tv0- ,) n4O
Ham lng dong toan phn biu thi bng dong glucose hoc dong
nghich chuyn (g) trong 100g thc phm.
Tinh bng cng thuc:
G&2 t+2
t2m

100
. .
1000
a
=
Trong do:
X : Ham lng dong khu tinh theo
a: S mg dong nghich chuyn hoc dong glucose (mg) tong ung
voi s mL KMnO
4
0,1N, dc ghi o trong bng cua mu thi
nghim tru di mu kim chung.
G
bd
: lng mu cn ban du, g.
V
xd
: lng dung dich thu ly d lam thi nghim (mL)
V
dm
: th tich sau khi dinh muc.
1000: chuyn tu mg sang g.
100: H s chuyn tinh thanh
gO05 .1 gO05 t.3 D0- DPQ05 5943TJ
G943T
J z25{
KM0O

<1N z29{
G943TJ
z25{
KM0O

<1N
z29{
G943TJ
z25{
KM0O

<1N
z29{
10 3,21 40 12,2 70 20,4
11 3,52 41 12,5 71 20,7
12 3,82 42 12,8 72 20,9
13 4,14 43 13,0 73 21,2
14 4,45 44 13,3 74 21,4
15 4,75 45 13,6 75 21,7
16 5,06 46 13,9 76 22,0
17 5,38 47 14,2 77 22,2
18 5,69 48 14,4 78 22,5
19 5,99 49 14,7 79 22,7
20 6,31 50 15,0 80 23,0
21 6,60 51 15,3 81 23,2
22 6,90 52 15,6 82 23,5
23 7,20 53 15,8 83 23,7
24 7,50 54 16,1 84 24,0
25 7,80 55 16,4 85 24,2
26 8,10 56 16,6 86 24,5
27 8,40 57 16,9 87 24,7
28 8,73 58 17,2 88 25,0
29 8,99 59 17,5 89 25,2
30 9,29 60 17,7 90 25,5
31 9,58 61 18,0 91 25,7
32 9,87 62 18,3 92 26,0
33 10,2 63 18,5 93 26,2
34 10,5 64 18,8 94 26,5
35 10,7 65 19,1 95 26,7
36 11,0 66 19,3 96 27,0
37 11,3 67 19,6 97 27,2
38 11,6 68 19,9 98 27,5
39 11,9 69 20,1 99 27,7
100 28,0
gO05 .1 gO05 t.3 D0- DPQ05 05-3- 3-46E0
PQ05
05-3-
3-46E0 z25{
KM0O

<1N z29{
PQ05
05-3-
3-46E0 z25{
KM0O

<1N
z29{
PQ05
05-3-
3-46E0 z25{
KM0O

<1N z29{
10 3,24 40 12,2 70 20,3
11 3,55 41 12,5 71 20,6
12 3,87 42 12,8 72 20,8
13 4,17 43 13,1 73 21,1
14 4,48 44 13,3 74 21,3
15 4,80 45 13,6 75 21,6
16 5,11 46 13,9 76 21,8
17 5,42 47 14,2 77 22,1
18 5,72 48 14,5 78 22,4
19 6,04 49 14,7 79 22,6
20 6,35 50 15,0 80 22,9
21 6,65 51 15,3 81 23,1
22 6,95 52 15,5 82 23,4
23 7,25 53 15,8 83 23,6
24 7,55 54 16,1 84 23,8
25 7,83 55 16,4 85 24,1
26 8,13 56 16,6 86 24,3
27 8,43 57 16,9 87 24,6
28 8,73 58 17,2 88 24,8
29 9,03 59 17,4 89 25,1
30 9,32 60 17,7 90 25,3
31 9,61 61 18,0 91 25,6
32 9,91 62 18,2 92 25,8
33 10,2 63 18,5 93 26,1
34 10,5 64 18,7 94 26,3
35 10,8 65 19,0 95 26,5
36 11,1 66 19,3 96 26,8
37 11,4 67 19,5 97 27,0
38 11,6 68 19,8 98 27,3
39 11,8 69 20,1 99 27,5
100 27,8
. %C rNH H$M LNG NG KH& gNG PHNG PHP
N]
..1 N54670 )83
Phong phap nay da trn co so phn ung tao mau giua dong khu voi
thuc thu acid dinitrosalicylic (DNS). Cong d mau cua hn hp phn ung ti l
thun voi nng d dong khu trong mt pham vi nht dinh. So mau tin hanh o
boc song 540nm. Da theo d thi dong chun cua glucoa tinh khit voi thuc
thu DNS s tinh dc ham lng dong khu cua mu nghin cuu.
Phong trinh phn ung tao mau giua dong khu va DNS acid:
HB0- .MMzJ{ \3/H H/0/)FT*J9/369/3< z~{ MJ2/0T< H/0/)FT*J9/369/3 J3/H
.. %= 9_ 2;4
Tuy vao di tng nghin cuu (hat, qu,...) ma cach chun bi dung dich
nghin cuu dung d dinh lng dong co khac nhau di chut, nhng nguyn tc
chung nh sau:
Trong hp nguyn liu thi nghim khng chua qua nhiu tinh bt hoc
inulin, co th chit dong tu nguyn liu bng noc. Cn va cho vao ci su 1 g
nguyn liu hat hay cac mu thi nghim thc vt kh nh cy, la hoc qu kh,...
d dc nghin nho (va sy kh dn khi lng khng di). Nu la nguyn liu
toi (nh hoa, qu toi) thi cn 5 10 g. Nghin cn thn voi bt thuy tinh hay
cat sach va 30ml noc ct nong 70 80C. Chuyn toan b hn hp vao binh
dinh muc dung tich 1000 ml. Dun cach thuy 70 80C trong 35 40 phut, kt tua
protein va cac tap cht bng dung dich chi acetate Pb(C
2
H
2
O
2
)
2
.3H
2
O hoc chi
nitrate Pb(NO
3
)
2
10.
Tranh dung qua d chi acetate (dung 2 5 ml chi acetate). Sau do loai bo
lng chi acetate d bng dung dich Na
2
SO
4
bo hoa, d yn hn hp 10 phut.
Tip do thm noc ct toi vach muc va dem loc qua giy loc vao cc hay binh
kh. Noc loc dung lam dung dich thi nghim.
- Trong hp nguyn liu chua qua nhiu tinh bt hoc inulin nh khoai
lang, sn, khoai ty,... cn chit dong bng ru 70 80C, dun hn hp cach
thuy trong binh cach thuy co lp ng lam lanh khng khi. Trong trong hp nay
khng cn kt tua protein bng chi acetate vi lng protein chuyn vao dung dich
khng nhiu.
- Trong hp cac nguyn liu chua nhiu acid huu co nh ca chua, dua,
chanh, kh... cn chu y la trong qua trinh dun khi chit, dong saccharoa co th
bi thuy phn mt phn. Do do cn xac dinh ring dong khu va ring saccharoa.
Troc khi dun cach thuy hn hp phi trung hoa acid bng dung dich Na
2
CO
3
bo
hoa toi pH 6,4 7,0.
..M T-a3 -?0-:
<\a (h]t
Thuc thu acid dinitrosalisylic (DNS): cn 1g DNS pha trong 20ml NaOH
2N, thm vao 50ml noc ct va 30g mui Sodium potassium tartrate, dun cach
thuy cho tan ri dinh muc toi 100ml.
Dung dich glucoa chun (500ppm): cn 0.5g Dglucoa pha trong noc
ct thanh 1lit.
Dung dich glucoa mu (50ppm): hut 10ml dung dich glucoa chun
500ppm cho vao binh dinh muc, thm noc ct, dinh muc thanh 100ml.
ShI( hi1n
Cn khong 4 6 g nguyn liu, tin hanh trich ly bng 40ml cn 960 bng
cach chng cach thuy cho si khong 10 phut trong mt becker 250. Chuyn dich
trong sut cua qua trinh trich ly qua mt becker khac. Cho tip vao becker trich ly
40ml cn 960 ri tin hanh nh trn, lam 3 ln d dm bo lng dong dc
trich ly la hoan toan. Song song voi qua trinh trich ly la qua trinh c dc dich
trich ly bng phong phap chng cach thuy. Khi dich c dc con 30ml thi dung
lai, cho vao binh dinh muc 100ml, lc du dinh muc 100ml. Hut 10ml dd sau khi
dinh muc cho vao binh dinh muc 100ml, lc du dinh muc 100ml. Dy la dd
chun bi tao phuc d do d hp thu. (Nu lng dong trong mu it co th dinh
muc 1 ln).
Lp dong chun voi cac dung dich glucoa chun co nng d 50ppm va
tin hanh tao phuc mau cho mu theo bng sau:
gO05 .1 gO05 t.3 D0- DPQ05 3-4b0 34JF5943TJ >}/ N]
05 05-/12 1 M M1 M
Chun glucoa 50ppm 0 1 2 3 4
Dich xac dinh 2 2
Dung dich DNS 1 1 1 1 1 1 1
Noc ct 9 8 7 6 5 7 7
Chu y: sau khi cho thuc thu DNS vao thi tin hanh chng cach thuy cho si
3 phut (chuyn toan b ng nghim vao becher 250ml ri chng cach thuy) sau
do d ngui ri thm noc ct vao cho du 10ml nh trong bng.
Tin hanh do d hp thu o boc song 530nm
^2t s (h_ / Qhi ,o
Nu mau la phuc do qua dm hoc qua nhat thi co th gim hoc tng th
tich chun cho phu hp va b sung th tich con lai bng noc ct cho du 10ml
hoc co th pha chun co nng d thp hon hoc cao hon.
Nu d hp thu cua mu la nm ngoai dong chun thi co th tng hoc
gim lng mu sao cho gia tri do nm trong dong chun.
Tu s liu thu dc lp dong chun yax
Tim Cx
Cng thuc ham lng dong khu dc tinh nh sau:
Trong do:
- V
do
: la th tich dung dich phuc do trong bai la 10ml
- V
xd1
,V
xd2
: la th tich dem di xac dinh ln 1 va ln 2 trong bai la 10ml
va 2ml
- V
dm1
, V
dm2
: la th tich dinh muc ln 1 va ln 2 trong bai la 100ml
- m
bd
: la khi lng mu dem di xac dinh.
. %C rNH H$M LNG NG ]\CC\RO\
D dinh lng dong saccaroa, ta tin hanh xac dinh dong khu theo
phong phap ertrand hay Miler, sau do thuy phn dung dich ban du trong mi
trong HCl 1N o nhit d 68 70C trong thoi gian ti da 7 phut d khng bi
nh hong boi dong lactoa va tinh bt. Sau do trung hoa hn hp bng dung
H

dich NaOH 2N hay dung dich Na


2
CO
3
bo hoa toi pH 6,5 7 voi chi thi
phenolthalein (khng mau sang hng nhat). Sau do chuyn dung dich d dc
trung hoa vao binh dinh muc 100ml, thm noc ct toi vach dinh muc ri dinh
lng dong tng (tong t nh dong khu, voi phong phap ertrand su dng
bng tra dong nghich chuyn).
Sau khi xac dinh dong khu va dong tng ta co th tinh ra dong saccaroa
theo cng thuc sau:
saccaroa (dong tng dong khu).0,95
h s 0,95:
C
12
H
22
O
11
H
2
O C
6
H
6
O
6
C
6
H
6
O
6
Saccroa(342) glucoa(180) Iructoa(180)
342360 0,95
. %C rNH H$M LNG NG TNG
..1 P-Pm05 U-.U gXF)FJ0
N54670 9_
Nhung Glucid co tinh khu s khu Cu(OH)
2
o mi trong kim manh
lam cho no kt tua doi th Cu
2
O mau do gach. S lng Cu
2
O tong ung
voi s lng gluxit khu oxy.
R-CHO 2Cu(OH)
2
RCOOH Cu
2
O 2H
2
O
Cu
2
O co tinh cht khu, tac dng voi mui e
3
lam cho mui nay
chuyn thanh mui e
2
, o mi trong acid.
Cu
2
O e
2
(SO
4
)
3
H
2
SO
4
2CuSO
4
2eSO
4
H
2
O
eSO
4
sinh ra dc chun bng dung dich KMnO
4
tiu chun 0.1N,
dim tong dong nhn dc khi dung dich chuyn sang mau hng nhat
10eSO
4
2KMnO
4
8H
2
SO
4
K
2
SO
4
2MnSO
4
5e
2
(SO
4
)
3
8H
2
O
Tu s mL KMnO
4
0.1N dung d chun d e
2
hinh thanh, tra bng d
co s mg dong glucoa, mantoa, latoa hoc saccaroa nhn voi h s pha
long ta co ham lng dong trong 100g thc phm.
05 3< >@) 9/14 >? )-4+3 )-=
Cn phn tich chinh xac dn 0.0001g
p cach thuy
inh dng muc dung dich 250 mL
inh non dung dich 250 mL
Cc thuy tinh dung tich 100 mL, 250 mL
Nhit k (0 100)
o
C co vach chia dn 1
o
C
inh loc hut chn khng
Giy loc xanh
Phu loc xp G
4
Dung dich elling A: Hoa tan 69,28g CuSO
4
trong 1lit noc ct, nu
khng tan ht thi thm vao vai mL H
2
SO
4
dm dc ri lc du.
Dung dich elling : Hoa tan 346g kalinatritartrat vao khong 500 mL
noc ct, trn voi 100g NaOH d dc hoa tan trong 250 mL, thm
noc ct thanh 1l.
Dung dich HCl dm dc
Dung dich nSO
4
2N
Dung dich erocyanua 15
Dung dich e
2
(SO
4
)
3:
Hoa tan 50g e
2
(SO
4
)
3
trong 400-500 mL noc
ct, thm tu tu cn thn 100 mL H
2
SO
4
dm dc, d ngui, thm noc
ct thanh 1L
Dung dich NaOH 20 va 1
Dung dich KMnO
4
0.1N
^46 )FB0-
Tin hanh thu nghim hai ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn khong 2g mu (d xay nhuyn va trn du dng nht) voi d
chinh xac dn 0.0001g vao binh dinh muc 100 mL.
Thm ln lt vao 50 mL noc ct (60 70)
o
C.
Dt ln bp cach thuy o nhit d 74
o
C trong 2 h.
Thm 3 mL HCl giu nhit d trong binh la 74
o
C trong 15 phut, ly binh
ra, lam ngui nhanh doi voi noc.
Thm vai giot phenoltalein. Trung hoa dung dich trong binh bng dung
dich NaOH 20 va 1 dn mau hng.
Thm ln lt 5 mL dung dich Ierocyana 15, lc du va 5 mL
nSO
4
2N, lc du ri cho noc ct dn vach, lc du.
D yn 10 phut ri loc, phn dich loc du trang rua binh bo di.
Hut chinh xac 5 mL dich loc vao cc chua sn 10 mL ehling A va 10
mL ehling .
Dt cc ln bp din dun si 3 phut k tu luc bt du si.
Ly ra, d lng kt tua (dung dich phia trn phi co mau xanh cua
sunIat dng, nu khng phi lam lai voi lng dich mu qua loc it
hon).
Gan loc phn noc phia trn kt tua bng giy loc xanh. Rua bng
noc ct dun si dn khi noc qua rua ht tinh kim. (trong khi loc
lun giu mt lop noc phia trn mt kt tua d tranh oxyt dng tip xuc
voi khng khi).
Hoa tan oxyt dng bng cach cho 25 mL dung dich e
2
(SO
4
)
3
vao cc.
Thay binh, hung dich loc moi dng thoi dung dung dich e
2
(SO
4
)
3
trong cc hoa tan kt tua trn b mt phu loc.
Dung noc ct nong trang cc va phu loc tht sach.
Chun d nong bng dung dich KMnO
4
0.1N cho dn khi dung dich co
mau hng nhat.
Tv0- ,) n4O
2
2
100
1000
6 k

6
=
Trong do:
N: Nng d dung dich KMnO
4,
N
Vs: Th tich dung dich KMnO
4
chun mu thu, mL
V: Th tich dung dich KMnO
4
dung 0.1N chun mu thu (suy ra
tu Vs), mL
M
2
: Ham lng glucose tong ung voi V mL dung dich KMnO
4
0.1N chun mu thu (tra dc tu ph lc), mg
K: H s pha long mu
M: Khi lng mu, g
X
2
: Ham lng dong tng tinh theo Glucose,
. %C rNH H$M LNG TINH gcT
..1 %.3 D0- -?2 9P`05 DPQ05 )05 (tong t)
.. %.3 D0- -?2 9P`05 5943/H
T/0 -?0- )-=
Cn khong 2g mu (d xay nhuyn va trn du dng nht) voi d
chinh xac 0.0001g vao binh dinh muc dung tich 250 mL.
Thm ln lt 150 mL noc ct nong, va 7 mL HCl dm dc.
Thuy phn mu trong 3 gio trn bp cach thuy.
Ly binh ra lam ngui dn nhit d phong.
Thm vai giot phenoltalein ri trung hoa dung dich bng dung dich
NaOH 20 va dung dich NaOH 0.1 cho dn mau hng.
Thm ln lc 10 mL dung dich Ierocyanua 15, lc du va 10 mL
nSO
4
2N, lc du ri thm noc ct dn vach, loc.
Thc hin qua trinh tao tua oxit dng, rua, hoa tan bng dung dich
e
2
(SO
4
)
3
va chun d bng dung dich KMnO
4
0.1N.
Tv0- ,) n4O
4
4 2
100
0.9
1000
I
6 k

6
=
Trong do:
N: Nng d dung dich KMnO
4
, N
Vs: Th tich dung dich KMnO
4
chun mu thu, mL
V: Th tich dung dich KMnO
4
dung 0.1N chun mu thu (suy ra tu Vs),
mL
M
4
: Ham lng glucose tong ung voi V mL dung dich KMnO
4
0.1N
chun mu thu (tra dc tu ph lc), mg
K: H s pha long mu
M: Khi lng mu, g
X
2A
: Ham lng dong tng tinh theo glucose,
X
4
: Ham lng tinh bt,
N-C05 D/i4 30 9P4 _ ,-/ ,-= )IU
Cho ln lt dung dich kali Ieroxyanua - km sunIat theo thu t voi ty l
1:1. Vi km sunIat ngoai nhim v khu protit, lipit no con khu lun kali
Ieroxyanua (sau khi d trung hoa).
Sau khi thu dc dich thu qua loc, ta tin hanh tua dng trong dung dich
co tinh kim (eling A, eling theo ty l 1:1) giu yn cho dich si dung
3 phut.
Nu thoi gian ngn thi kt tua cha hoan toan.Ngc lai, nu d si qua
lu, dung dich bi can di, kt tua s tip xuc voi khng khi.
Kt tua thu dc dem rua trn giy loc (xanh) rua d khi giot noc qua loc
trung tinh (thu bng giy pH).
Trong qua trinh rua tua cn lu y:
Kt tua trn giy loc va trong cc phi ngp noc nong, vi nu d tua
tip xuc voi khng khi thi mt phn tua (Cu
2
O) s bi oxy hoa boi oxy
cua khng khi tao thanh Cu
2
lam mt di lng kt tua dn dn lng
dong cua mu bi hao ht.
Rua gan tranh d tua qua loc.
D hoa tan kt tua thu dc, ngoi ta su dng dung dich e
3
. Trong
dung dich e
3
phi tuyt di khng chua e
2
. Vi dy la phong phap
chun d oxy hoa khu, nu trong dung dich co chua e
2
thi mt phn
e
2
s bi KMnO
4
oxy hoa lam nh hong dn kt qu. Vi th, phi
chun bi dung dich e
3
khng chua e
2
bng cach: cho vao dung dich
e
3
tung giot dung dich KMnO
4
chun dn khi dung dich co mau hng
nhat bn trong 30 giy.
Khi hoa tan tua cn cho vao lng d e
3
d dm bo hoa tan tua hoan
toan. Dc bit khi chun d thao tac phi nhanh, dung dich thu phi
nong nhm tranh s oxy hoa cua khng khi

. %C rNH H$M LNG NG L\CTO] TRONG ]\
..1 N54670 9_
Lactoa trong sua la loai dong trc tip khu oxy co th khu Cu(OH)
2
trong
mi trong kim manh, tao kt tua Cu
2
O mau do gach. S lng Cu
2
O tong
ung voi s lng dong khu oxy:
RCHO 2Cu(OH)
2
RCOOH Cu
2
O 2H
2
O
Cu
2
O co tinh cht khu oxy, tac dng voi mui st (e
3
) chuyn mui
nay thanh st (e
2
) o mi trong axit:
Cu
2
O e
2
(SO
4
)
3
H
2
SO
4
2CuSO
4
H
2
O 2eSO
4
eSO
4
co tinh cht khu oxy co tac dng voi KMnO
4
la cht oxy hoa manh.
Do do co th dung KMnO
4
d chun d eSO
4
o mi trong axit:
10eSO
4
8H
2
SO
4
2 KMnO
4
K
2
SO
4
2MnSO
4
5e
2
(SO
4
)
3
8H
2
O
Tu s ml KMnO
4
0,1N dung d chun d eSO
4
hinh thanh, tra bng d co
s mg dong lactoa nhn voi h s pha long, ta co ham lng dong trong 100
g mu.
.. 05 3< >@) 9/14< )-4+3 )-=
+ Phu loc thuy tinh G4 (hay G3).
+ Ni cach thuy.
+ Nhit k.
+ NaOH 20, 10, 1.
+ HCl tinh khit (d 1,19)
+ Dung dich khu tap cht: chi axetat hoc kali Ieroxyanua va km axetat.
+ Thuc thu eling (A va ).
+ Dung dich st () sunIat: 50 g e
2
(SO
4
)
3
200 g H
2
SO
4
dm dc 1000
ml.
+ Dung dich KMnO
4
0,1N.
+ Dung dich phenolphtalein 1
..M T/0 -?0-
C-4b0 ~ 2;4
Pha long mu
- Sua dc co dong: Khuy du, cn 5 g mu vao cc thuy tinh 100mL,
hoa tan trong noc ct nong ri chuyn toan b vao binh dinh muc 100mL.
Thm noc ct dn vach dinh muc, lc du.
- Sua toi d nguyn mu khng pha long.
Thu mu
- Dung pipet hut chinh xac 10 mL mu cho vao binh dinh muc 100mL,
thm khong 50mL noc ct, lc du. Cho tip 1mL dung dich K
4
e(CN)
6
|
lc du cho tip 5mL n(CH
3
COOH)
2
lc du, thm noc ct dn vach lc
du. Loc qua giy loc dc dung dich 1.
- Hut 10 mL dung dich .A va 10mL dung dich . cho vao binh tam
giac 250mL, cho thm 5mL dung dich 1, 20mL noc ct, dun si dn 3 phut
trn bp din. Ly binh ra khoi bp va d nghing trn gia d cn dng oxit
lng xung day binh. Lop dung dich trn phi co mau xanh nu khng phi
lam lai voi th tich mu it hon.
- Khi tua dng 1 oxit lng xung, gan ly phn noc bn trn va loc qua
phu loc. Rua kt tua bng noc ct nong, cho dn khi dung dich rua di ra
khoi phu loc khng co mau xanh. Thu kt tua, hoa tan kt tua bng 30mL
dung dich St Sulphat 5.. Nu kt tua cha tan hoan toan thi thm mt
lng St nua cho dn khi kt tua tan hoan toan.Dung dich sau khi hoa
tan dc dem chun d bng KMnO4 0,1N cho dn khi xut hin mau hng
nhat bn trong 15 giy. Ghi th tich KMnO4 tiu tn.
Thng thong dung dich KMnO
4
sau khi thit lp nng d cho nng d
chinh xac khac voi 0,1N luc do ta co th di th thich co nng d chinh xac
N
x
v nng d 0,1N theo cng thuc: V
0,1

1 . 0
.7+ t+
=
K) n4O
Sua dc co dong:
lactose
&2
m t+2
t2m
t2
t2m m 100
.
2
2
.
1
1
.
1000
,
Voi m la lng dong Lactose tra theo bng tu th tich KMnO
4
0,1N
tiu tn (mg).
V
dm1
va V
dm 2
la th tich dinh muc ln 1 va 2
V
xd1
va V
xd2
la th tich dem xac dinh ln 1 va 2
Sua toi:
lactose (gl)
t&- t-
t-- m

1000
.
1000
, voi m la lng dong Lactose tra theo
bng tu th tich KMnO
4
0,1N tiu tn (mg).
. %C rNH c POL Ce\ NG gNG PHNG PHP O
GxC ^U\Y CC
..1 L_ )-46)
Phong phap nay co th ap dng cho dong th, dong trng, dong dt
bit co nhu cu lam sach
Phong phap do goc quay cc cua dung dich chun dong th, co th
dc su dng lam co so cho cac hp dng mua ban dong. D Pol dc
biu thi bng thang do
0
theo thang dong quc t
405 H3- DPQ05 3-4b0
Dung 26,0160 gam dong saccaroa tinh kit dc cn trong chn khng
va hoa tan trong noc tinh kit o 20,00
0
C dn th tich khng di
100,00ml . Dung dich nay tong ung voi cn 26,000 gam dong dc cn
trong khng
Cm *G 3J D/E2 1


Theo thang dong quc t( The basis oI the 100
0
point oI international
sugar scale) : la s quay cc cua dung dich dong chun sacroa tinh kit
o boc song cua dng vi thuy ngn
198
Hg la 546,2271 nm trong chn
khng, o 20
0
C trong ng phn cc 200,000mm. Goc quay cc khi do o
boc song nay bng 40,777
0
0,001
0
, khi do anh sang natri mau vang d
loc ( boc song 589,4400nm trong chn khng), 100
0
tong ung voi goc
quay 34,626 0,001
0
. Di voi lng kinh thach anh hoat dng hiu qu o
boc song 587,000nm thi 100
0
tong ung voi goc quay 34,934
0
0,001
0
.. N54670 )83
S quay cc la tng dai s cac hiu ung chu yu cua ham lng sacaraa
co trong chuyn di do co mt cac cht hoat dng quang hoc khac va do
quy trinh lam sach.
Dy la phep phn tich vt ly bao gm ba boc co bn sau :
Chun bi dung dich chun cua dong th trong noc, k c vic lam
trong bng cach b sung dung dich chi axetat kim tinh.
Lam sach dung dich bng phong phap loc
Xac dinh d pol bng cach do goc quay cc cua dung dich d dc lam
sach.
..M T-4+3 )-=
Cnh bao va yu cu v an toan
Ngoi su dng phong phap nay nn tham kho cac vn bng phap quy v
dm bo suc khoe va an toan cua quc gia troc khi su dng chi axetat
kim tinh va danh mc cac thuc thu nu trong ph lc .
C-B JtX)J) ,/i2 )v0-: phu hp voi quy dinh cua CMSA trong ph
lc A va dc nghin nho d lot qua sang co l 0,42mm.
405 H3- 3-B JtX)J) ,/i2 )v0-: Hoa tan 580 gam chi axetat kim tinh
trong khong 1lit1 noc ct. Dun si trong khong 30 phut va d lng,
gan dich loc ni phn trn va pha long dn ty trong 1,24gml hoc
ham lng chi tng s 24,4gam PbO100ml voi noc ct vua moi dun
si. Kim tra ham lng chi tng s bng phong phap chun d nh
m t trong ph lc . Chi tng s yu cu co ty trong p
20
1,24gml
0,01 hoc ham lng chi tng la 24,4,g PbO100ml 1,0. Ham lng
chi kim tinh phi nm trong khong 9,5g Pb)100ml dn 10,5g
PbO100ml. Nu lng chi kim tinh vt qua pham vi nay thi diu
chinh thuc thu bng cach cho thm axit axetic bng. Sau khi diu
chinh, xac dinh lai c ham lng chi tng s va ham lng chi kim
tinh.
Giu dung dich trong binh co nut dy kin d tranh tip xuc voi cacbon
dioxit trong khng khi. Cho khi nito vao dy binh troc khi dong lai.
.. T-/) ~< H05 3
Cn phn tich co th doc dc 1mg.
inh chuyn dung 100ml, phu hp voi CMSA . inh co dung tich danh
ngha 100ml voi dung sai 0,02ml.
Thit bi phn phi t dng chi axetat: D tranh tip xuc voi CO
2
trong
khng khi, lp mt ng co chua hn hp Ca(OH)
2
va NaOH vao dong
dn khng khi cua thit bi pha ch.
Thit bi loc: Dung phu khng cung lam vt liu chng n mon d loc
cac dung dich dc chun bi d xac dinh d pol. Lp phu vao binh thuy
tinh chua noc loc hoc cac cc co mo sao cho chi khng bi bn ra ngoai
va dy phu bng ming giy nho d gim thiu s bay hoi. Su dng loai
giy loc phu hp voi do d pol cua dong th, vi d dung giy loc
hatman co s 91 dong kinh 15 cm voi d m trong khong 6 dn 8,
dc xac dinh bng cach sy 3 gio o 100
0
C.
May do d phn cc: Dc hiu chinh theo d dong (
0
) o 20
0
C
ng phn cc va kinh dy: Phu hp voi quy dinh cua CMSA. Dung sai
cua chiu dai ng phu hp voi loai A hoc loai . Chiu dai thc dc
hiu chinh theo quy dinh cho loai A thi phi dc khc r rang vao ng.
Vic hiu chinh chiu dai cua ng bng chiu dai danh ngha dc chia
cho d dai thc va sau do dc ap dng nh h s nhn di voi tt c cac
s doc d pol.
Lng kinh thach anh: d dc chung nhnboi co quan co thm quyn cng
nhn nh Physikalisch technische udesanstalt( rauschweig- Duc). Hoc
lng kinh d dc hiu chun theo lng kinh d dc chung nhn.
Ni cach thuy: duy tri dc nhit 20
0
C 0,5
0
Nhit k: co th doc dc dn 0,1
0
C trong di nhit tu 0
0
C dn 50
0
C
.. L:6 2;4
Mu dc da dn phong thi nghim troc khi mo cn kim tra xem:
Dong co nh hong boi s thay di nhit d giua thoi gian bao goi
va thoi gian da dn phong thi nghim khng.
Tui mu co bi hong hoc bi rach khng
Nu kt qu kim tra phat hin thy dong nhn o phong thi nghim
co th khac voi dong bao goi, thi phi thng bao cho ngoi hoc t
chuc d nghi phn tich cho du mu co dc tin hanh phn tich hay
khng phn tich.
Nu co th thc hin dc thi nn giu d m tong di trong phong
thu nghim khi mo bao goi mu o khong 65 dn 70.
Nu dong d dc trn lu va co ly do d nghi ngo rng vt chua
mu khng kin, thi phi loai ngay 1cm dn 2cm mu phia trn vt
chua troc khi cn
.. C.3- )/0 -?0-
Chun bi va lam trong dung dich mu: Cn chinh xac 26,000g 0,002g
dong cang nhanh cang tt. Chuyn dong vao binh dinh muc 100ml
cung noc ct dn th tich khng qua 70ml va hoa tan ht bng cach
khuy bng tay. Thm dung dich chi axetat kim tinh theo d pol d kin
cua dong th: doi 99,3
0
thi thm 1,00ml 0,05ml, va trn99,3
0
thi
thm 0,5ml 0,05. Thm dung dich chi bng thit bi pha ch t dng.
Trn du dung dich bng cach khuy nhe, o cung tc d va thm noc ct
cho dy binh. D yn trong vong it nht la 10 phut o nhit d phong , tt
nht la o nhit d khng ch 20
0
C 1
0
C.
Cho thm noc ct thp hon vach khoa 2 mm, dm bo trang sach c binh.
Chu y khng d cho bot khi lot vao binh, nu cn khu bot trn b mt cong
cua cht long bng cn hoc ete bay hoi. Dung cun giy loc sach d lau
kh mt trong cua c binh. Chinh xac dinh muc bng noc ct dung vach
100ml. Lau kh bn trong c binh, dy kinh binh bng np kh, sach va
lc k. cho nhit k sach, kh vao binh va ghi nhit d t
m
chinh xac dn
0,1
C
C.
Loc dung dich: D dung dich tnh lng it nht la 5 phut , cho cn lng
xung. Sau do loc dung dich qua giy loc don bng thit bi m t o phn
trn loai bo 10ml loc du tin va thu ly th tich vua du d do d pol.
Thng thong tu 50ml dn 60ml. Dy phu loc trong sut qua trinh loc
bng ming giy nho d gim thiu s bay hoi cung nh cho b loc khng
bi nh hong cua gio va anh nng trc tip. Khng dc b sung thm
dung dich vao phu loc va cung khng dc d noc loc tro lai phu loc.
Xac dinh d pol. Trang k ng do d pol it nht la hai ln bng dung dich
dc su dng va d dy dung dich vao ng sao cho khng co bot khi bn
trong, Vn kin d tranh bi ho. Vn cht qua co th lam cng vt liu cua
np va lam meo mt phng phn cc. Cm ng cang it cang tt d tranh
lam nong ng.
Dt ng vao may do d phn cc. D voi may do d phn cc quan sat
dc, doc bn ln chinh xac dn 0,05
0
. Phi dm bo rng np thit bi
dc dy kin khi cn va doc. Cac s doc dc ly trung binh chinh xac
dn 0,01
0
.
Do nhit d trong ng t
0
cang som cang tt, sau khi doc may do d phn
cc va ghi r chinh xac dn 0,1
0
C.
Chun hoa may do d phn cc va hiu chinh nhit d. Chun hoa vic
doc may do d phn cc bng lng kinh thach anh d dc chung nhn
voi gia tri danh ngha khong 95
0
dn 101
0
. Theo phong phap chun
hoa va vic ap dng h s hiu chinh nhit d voi cac s doc khng khi,
cac s doc noc va lng kinh thach anh dc s dng cung voi nhit d
cua lng kinh thach anh va may do d phn cc. Cac s doc nay dc thc
hin ging nh di voi ng may do d phn cc voi d chinh xac 0,01
0
.
Co hai phong phap dc khuyn cao cho vic tin hanh chun hoa may
do d phn cc va d pol cua dung dich thu dc hiu chinh v 20
0
C.
Phong phap 1 yu cu di voi mi loai dung dich thu, thc hin dng
thoi vic chun hoa lng kinh thach anh. Qui trinh nay gi dinh rng may
do d phn cc vn hanh o nhit d khng di nhng khng do nhit d
cua thit bi. Phong phap 2 yu cu tin hanh doc lng kinh thach anh
dinh ky nhng khng cn thit phi tin hanh cung thoi gian voi dung dich
thu. Chun hoa may do d phn cc dc thc hin bng cach ap dng
vic hiu chinh thang do theo quy trinh nay. Sau dy chung ta tin hanh do
d pol bng phong phap 1.
...1 P-Pm05 U-.U DT D( UT9 z P-Pm05 U-.U 1{
Ghi lai cac s doc sau:
1. May do d phn cc o gia tri ero, co ngha la s doc cua khng khi la
P
a
2. S doc cua lng kinh thach anh Q
tq
o nhit d t
q
, trong do t
q
la nhit d
cua lng kinh thach anh o thoi dim doc.
3. S doc cua ng do d phn cc chua dy noc P
w
4. S doc cua dung dich thu P
tr
o nhit d t
r
5. Nhit d khi dinh muc dn vach, d dc ghi troc do.
g/E4 )- ,) n4O
Tinh toan. Ly cac kt qu tu 8.3 va 8.4, tinh d pol hiu chinh v
20
0
C,20 bng cach ap dng vic hiu chinh sau dy di voi d pol quan sat
P
tr
Su dng noc hiu chinh gia tri ero
Tru P
w

- Hiu chinh nhit d khi doc t
r
cng c P
tr
( t
r
- 20)- 0,004 R (t
r
-20)
Trong do: c la h s o bng 1
R la dong khu trong mu tinh bng
- Hiu chinh nhit khi dinh muc dn vach t
m
tru I P
tr
( t
m
-20)
Trong do : I la h s o bng 1
gO05 .1 gO05 -1 *+ HK05 3-T >/13 -/14 3-0- 0-/1) D+ D( UT9
#@) 9/14 3- )IT H1 *+
ng inh C I
S S 0,000467 0,000270
N S 0,000462 0,000270
St S 0,000455 0,000270
S N 0,000467 0,000255
N N 0,000462 0,000255
St N 0,000455 0,000255
S la binh thuy tinh borosilicate vi d nh Durab, Pyrex
N la thuy tinh thong vi d nh cua kinh
St la thep nh thep khng ri V2A
Kt hp hiu chinh nhit d thang do va nhit d thit bi
Tru Q
tq
Q
20
P
a
0,000144 Q
20
( t
q
-20)
Vi vy: P
20
P
tr
P
w
hiu chinh t
r
hiu chinh t
m
hiu chinh thang
do va thit bi t
iu thi cac kt qu dn hai chu s thp phn theo thang do
0
. Chi ra
trong kt qu cac gia tri hiu chinh d dc ap dng cho kt qu quan sat
dc khng hiu chinh ( vi d : d hiu chinh cho thit bi chun hoa o nhit
20
0
C)
Chnh kch tuyt di giua hai kt qu thu dc trong cac diu kin lp
lai khng dc lon hon 0,01
0
.
Chnh lch nhit d tuyt di giua hai kt qu thu dc trong diu kin
tai lp khng dc lon hon 0,25
0
.
Cho du d chnh lch tuyt di cho phep la 0,25
0
, cung cn lu y rng
cac hp dng giua ngoi mua va ngoi ban dong th co th da ra gioi han
chnh lch dn 0,15
0
. chnh lch nay thu dc tu ngin cuu cng tac giua
cac chuyn gia thu nghim do MR Player t chuc
CHNG : CC PHNG PHP KIM NGHIM LIPI
.1 ' NGHf\ Ce\ #IC KIM NGHIM sU M TRONG THC
PHM
. CC PHNG PHP %C rNH LIPI
..1 TFv3- 96 >? D0- 9P`05 )05 -?2 9P`05 9/U/H
Lipid khng tan trong noc nhng co th hoa tan trong cac dung mi huu
co khng phn cc. Do do, troc khi bt du thc hin qua trinh trich ly lipid cn
phi sy kh nguyn liu va la chon dung mi phu hp. D hoa tan cua lipid la
mt tiu chi quan trong khi trich ly lipid tu cac ngun nguyn liu khac nhau va
d hoa tan cua lipid ph thuc rt nhiu vao thanh phn lipid va ty l giua lipid
khng phn cc (chu yu la triacylglycerol) va lipid phn cc (chu yu la
phospholipid va glycolipid) trong mu. Do do, co th co vai dung mi (mt dung
mi hay h hn hp cac dung mi) dc chon ph thuc vao thanh phn va bn
cht lipid co trong mu. Co th tach bot mt phn lipid ra khoi nguyn liu bng
cach ep lanh troc khi trich ly bng dung mi. Dung mi su dng cung thay di
tuy theo phong phap. Voi phong phap Soxhlet (AOAC, 1995) va phong phap
GoldIisch su dng dung mi hexane. Phong phap olch (olch et al, 1957) va
phong phap ligh va Dyer su dng dung mi chloroIormmethanol hoc
chloroIormmethanolnoc.
Ngoai ra, d gii phong hoan toan lipid ra khoi nguyn liu (tinh bt, thuc
n cho ca, sua) cn phi xu ly mu voi axit troc khi trich ly. Voi mu nguyn
liu sua thi phi thm ammonium hydroxide d kt tua casein troc khi trich ly.
Khi do, lipid dc gii phong ra khoi cu truc matrix. Ngoai ra, nguyn liu phi
dc sy kh, gim kich thoc troc khi trich ly cung la mt yu tt tng hiu
sut trich ly lipid.
Dinh lng chinh xac lipid trong thc phm la yu cu d ghi nhn dinh
dng, chung nhn hoc danh gia s dng nht cung nh kim tra tinh cht chuc
nng va gia tri dinh dng cua lipid trong thc phm.
Lu y: dung mi su dng trong qua trinh trich ly rt d chay n nn cac
thao tac phi cn trong.
..1.1 405 2N/ 3-T n4. )FB0- )Fv3- 96 -I) H4< D@4 >? 2() *+ )-a3 U-b2
,-.3 ~05 U-Pm05 U-.U ]O%HLT
Su dng dung mi hexane, diethyl ether, ether du hoa d trich ly lipid
trong mu thc phm. Phong phap nay co th dc su dng dinh lng lipid
trong nguyn liu it hay nhiu lipid. Tuy nhin dung mi su dng trong phong
phap nay chu yu chi hoa tan dc lipid khng phn cc ma rt it hoa tan lipid
phn cc. Mt diu cn lu y khi su dng phong phap nay do la ham m cua
mu nguyn liu khng dc vt qua 10. Voi cac mu co d m cao thi phi
tin hanh sy tach m troc. Khi sy cn lu y dn nhit d qua trinh sy boi nu
nhit d sy cao s nh hong tiu cc dn trang thai oxy hoa cua lipid. Thng
thong ngoi ta tin hanh sy o nhit d thp va thoi gian sy keo dai. C th
nu sy o mi trong chn khng 40 - 50C thi sy qua dm hoc 95 - 100C
trong 5 gio (AOAC, 1995). Trong trong hp xac dinh ham lng cht beo cac
mu thit theo phong phap GoldIisch thi phi gim kich mu, tng din tich b
mt trich ly bng cach nghin mu voi cat sach nhm giup qua trinh trich ly cht
beo dc hoan toan.
Trich ly bng b Soxhlet la mt qua trinh ban lin tc. Thoi gian lu cua
dung mi trong tr chit tu 5 dn 20 phut. Dung mi bay hoi s dc ngng t
quay tro lai tr chit. Khi dung mi dng ln trong tr chit ln dn ng siphone
s chy xung binh dun. Qua trinh trich ly co th thc hin cung luc nhiu mu
(cac mu nay co cung hoc khac nguyn liu). Han ch cua phong phap nay la
khng th tach cht beo phn cc va cht beo o dang lin kt.
6.2.1.1.1Nguyn liu
60 g canola, mustard, soybean, or nutmeg seeds
Hexane
Ci xay ca ph
Soxhlet
Tu sy
6.2.1.1.2Cach tin hanh
1. Xay 60g hat nguyn liu
2. Cn chinh xac 20g mu cho vao giy goi nguyn liu lai. Cho goi mu vao
tr chit. Ly bng bit kin ng sinh han nhm tranh dung mi bay hoi.
3. Cn binh dun voi vai vin bisoi d sy kh (vi binh dun co cho vai vin
bi soi)
4. Gia nhit binh dun d trich ly lipid voi 150 200mL hexane. Thoi gian
trich ly tu 7 dn 12h trong b Soxhlet.
Tc d ngng t cua dung mi nn chinh o 2 6 giotgiy ph thuc vao
thoi gian trich ly d kin. Thoi gian trich ly cang dai thi tc d ngng t s
gim xung. Thng thong nu tc d ngng t la 150 giot phut thi thoi
gian trich ly trong 8h.
5. Lam ngui mu
6. Loai bo dung mi ra khoi mu
7. Tinh toan lng lipid thu dc va phn trm lipid co trong mu
K-+/ 9P`05 9/U/H A ,-+/ 9P`05 ~B0- D40 3| 9/U/H ,-+/ 9P`05 ~B0- D40
H?2 9P`05 9/U/H z{ A ,-+/ 9P`05 9/U/H )Fv3- 96V,-+/ 9P`05 2;4 ~J0
D4{1
..1. ]= H05 -1 H405 2N/ CHLOROORMVMTH\NOLV\TR DE
)Fv3- 96 9/U/H ) *`/ 3m )-a3 U-b2 P-Pm05 U-.U GOLI]CH
MTHO O LIPI]
Hn hp chloIorm va methanol cung dc su dng rng ri d trich ly
lipid. Khng ging nh dung mi hexane, h dung mi nay cho phep trich ly
lipid phn cc va khng phn cc. Lop methanolnoc bn phia doi bao gm
thanh phn phi lipid. Con lop chloroIorm bn trn chua lipid. Tach dung mi d
thu nhn lipid.
6.2.1.2.1Nguyn liu:
50g ca hoc thit ct ming nho
Methanol
ChloroIorm
ChloroIorm: methanol 1:1
Sodium sulIate khan
May xay hoc thit bi dng hoa
May ly tm
Giy loc
Phu lng
Tu sy
6.2.1.2.2 Cach tin hanh
1. Dng hoa 50g mu ca hoc thit ca ming nho trong may xay sinh t trong
100mL methanol. Thm 50mL chloroIorm. Dng hoa trong 2 phut.
. Nu su dng mu kh nh thuc n cho ca, su dng 10 dn 15g mu thm
35 dn 40mL noc troc khi dng hoa.
M. Thm 50 mL chloroIorm va dng hoa trong 30 giy. Thm 50 mL noc va
dng hoa trong 30 giy.
MJ. D thu nhn phn long bng cach ly tm: Thc hin qua trinh ly tm o
3300 vongphut, 5 25
0
C, gan thu ly phn cht long.
M~. D thu nhn cht long bng cach loc:
Lp lai boc 3a hoc 3b voi phn rn bng cach thm 20mL
choloroIormmethanol. Sau do, thu phn long
. Gp ht phn long va chuyn vao phu lng.
. Lop ChloroIorm chua lipid dc thu nhn d lam tip thi nghim sau.
. Loai bo dung mi ra khoi mu. Tinh toan khi lng lipid
. Xac dinh ham lng lipid trong mu:
Ham lng lipid () khi lng lipid(g) khi lng mu ban du (g) x 100
..1.M TFv3- 96 ~05 H405 2N/ 0PROP\NO9
Lipid trong thc phm giau tinh bt thong tn tai o hai dang lipid t do
va lipid lin kt. Dang lin kt dc hinh thanh do lin kt tao phuc voi amylose
hoc lin kt ion hay hydr voi nhom hydroxyl voi cac thanh phn tinh bt.
6.2.1.3.1Nguyn liu
Mu ngu cc (lua mi, lua mach) hoc tinh bt khoai ty
n-propanolnoc 3:1, pha khi su dng
Noc khu ion
May xay ca ph
Soxhlet
Tu sy
6.2.1.3.2Cach thc hin
1. Xay mu ngu cc
2. Cn chinh xac 5 - 10 g mu cho vao giy goi lai.
3. Cn binh dun va mu co giy goi
4. Thm 150 200mL n-propanolnoc vao b Soxhlet
5. Gia nhit binh dun (nhit d si cua n-propanolnoc khong 85C). Qua
trinh trich ly dc thc hin lin tc trong 8 -12h.
6. Tach dung mi va tinh toan khi lng lipid
7. Tinh ham lng lipid
..1. TFv3- 96 LIPI] 3| )-J2 5/J 3J *a )-6 U-u0 Jt/)
D xac dinh lipid tng (lipid t do, lipid lin kt, lipid phn cc, lipid
khng phn cc) thi cn phi su dng axit d thuy phn lipid dang lin kt trong
cac lin kt (lipid tinh bt, lipid protein)
Lipid it tankhng tan trong noc nhng tan trong dung mi huu co nh
hexane, diethyl ether, benene, chloroIorm, methanol hoc hn hp cua cac dung
mi nay. D trich ly lipid cn phi quan tm dn 3 loai lin kt: lin kt van der
aals lipid-lipid, lipid-protein, liquid-carbohydrate; lin kt hydro giua lipid -
protein; va lin kt cng hoa tri giua lipids, carbohydrates va proteins (Robyt and
hite, 1987). Dung mi dc la chon ph thuc vao lin kt va loai lipid trich
ly. Vi vy, lipid don gin co th dc trich ly bng dung mi khng phn cc.
Trong khi cac phospholipid va glycolipid thi phi dc trich ly voi hn hp dung
mi phn cc (Shahidi and anasundara, 1998). Qua trinh trich ly lipid bao gm
cac boc: xu ly mu (sy kh, gim kich thoc, axit hoa d thuy phn gii
phong lipid); hoa tan mu vao dung mi; tach lipid ra khoi mu thu nhn lipid
th; tach thanh phn phi lipid ra khoi lipid th; tach dung mi, sy kh va cui
cung la tinh toan ham lng lipid co trong mu.
Co nhung phong phap trich ly va xac dinh ham lng lipid nh Soxhlet
su dng dung mi hexane hoc petroleum ether (AOAC, 1995 ), chloroIorm
methanol (Hanson and Olley, 1963; Ambrose, 969), chloroIormmethanolwater
(olch et al., 1957; ligh and Dyer, 1959), acid hoa troc khi trich ly. Voi
nguyn liu tinh bt trich ly voi n-propanol-water (Vasanthan and Hoover,
1992;). Mi phong phap du co u nhc dim ring. Di voi phong phap su
dng b Soxhlet thoi gian keo dai, cht beo phn cc va cht beo lin kt khng
bi trich ly. Khi trich ly bng h dung mi n propanol noc bng b Soxhlet thi
lipid trong thc phm giau tinh bt va lipid phn cc du dc trich ly. Tuy
nhin phong phap nay yu cu xu ly mu troc voi axit H2SO4 hoc HCl dm
dc tu 6 -8M d gii phong lipid o dang lin kt. Trong khi do, phong phap
olch (1965) hay ligh Dyer (1959) su dng chloroIormmethanolnoc d
trich ly lipid. Phong phap nay dc su dng cho cac loai thc phm giau m
(thc phm ot) nh thit, ca.
Ngoai ra, con co cac phong phap trich ly khac nh: Rose-Gottlieb
(AOAC, 1995; James, 1995) trich ly lipid tu sua va phong phap Schmid
ondynski-RatdaII trich ly lipid tu pho mat (AOAC, 1995; James, 1995).
Phong phap Rose-Gottlieb, mu dc xu ly voi dung dich amoniac 25 va sau
do dc trich ly nhiu ln trong ethanol, diethyl ether va hexan (petroleum
ether). Tip do, mu lipid th s dc sy va trich ly lai voi petroleum ether. Sau
cung, mu lipid dc tach dung mi va cn.
6.2.1.4.1Nhung yu nh hong va bin phap xu ly
Trich ly bng b Soxhlet, dung mi trong tr chit phi nhp ht mu va
co it nht 50mL dung mi trong binh dun. Sau khi trich ly xong cn phi
lam mat h thng va chuyn ht dung mi vao binh dun.
Phi cn chinh xac khi lng cua binh dun. Su dng gng tay d tranh
du vn tay in trn binh dun co th nh hong dn khi lng.
Co th co mt s vn d lin quan dn s tach pha do s hinh thanh nhu
tong. sung dung dich mui (KCl hoc NaCl) d pha nhu va nn vn
hanh trong phong lanh.
6.2.1.4.2Ham lng lipid trong mt s sn phm
Ham lng lipid ph thuc rt nhiu vao ngun nguyn liu su dng.
Hat co du nh mustard, canola, and Ilax ham lng lipid tu 38 dn
42, trong khi nguyn liu giau tinh bt ham lng lipid 1.
Voi nguyn liu thit va ca thi ham lng lipid thay di trong khong lon
tu 1 30.
6.2.1.4.3Anh hong thoi gian
Thoi gian trich ly khi su dng phong phap Soxhlet 12 gio, phong phap
chloroIormmethanolnoc 12 hr, n-propanolnoctu j D gio va trich ly co s
thuy phn cua axit thi j - 8 gio.
6.2.1.4.4Nhn xet
Ham lng lipid ph thuc rt nhiu vao ngun nguyn liu su dng. Voi
nguyn liu hat co du (bng, hong dong, du nanh, du phng) ham lng
lipid khong 38 dn 42, trong khi nguyn liu giau tinh bt ham lng lipid
1. Voi nguyn liu thit va ca thi ham lng lipid thay di trong khong lon
tu 1 30.
TxM LjI:
6.2.1.4.5Nguyn liu:
t hay thuc n cho ca
HCl 6N
Sodium sulIate khan
Hexane hoc chloroIormmethanol (1:1)
ChDEng ph)p SoxhletJ
Nguyn liu sy kh cn goi mu cn mu co giy goi cho
vao tr chit lp h thng Soxhlet kim tra h thng sinh han cho dung
mi vao tr chit (dung mi phi nhp ht mu) cho d mt it dung mi d dung
mi chy tran xung binh dun (150 -200mL) dung bng bit kin ming ng
sinh han tranh dung mi bay hoi gia nhit binh dun diu chinh tc d
ngng t cua dung mi tu 2 6 giot giy Tin hanh trich ly tu 6 -8h Kim
tra qua trinh trich ly hoan toan cha Kt thuc trich ly Lam mat h thng
Ly mu ra Tach dung mi trong binh dun va dung mi trong goi mu
Tinh toan khi lng lipid trong mu.
P-Pm05 U-.U \HJ2 RT*X GT))9/X~
Di voi cac loai thc phm dang long tu dng vt nh sua bo, sua d, sua
cuu, sua nga va dich long tu thc vt nh sua dua, cac cht beo phn b trong
dich sua doi dang cac hat cu va dc bao boc boi mt lop mang lipo-protein.
Do do, d vic xac dinh cht beo trong dich sua dat d chinh xac cao thi cn loai
bo lop lipo-protein bo v troc khi trich ly cht beo bng cac dung mi huu co.
N54670 )83
Cht beo trong mu sua dc trich ly bng cach b sung ln lc 4
dung mi khac nhau: amoniac, cn, diethy ether va petroleum ether.
Cn va amoniac dc dung d kt tua va loai protein ra khoi cac hat cu
beo. Diethy ether dc dung d trich ly beo va cac thanh phn tan trong
beo. Petroleum ether dc b sung vao d trich ly beo va mt lng
nho cac thanh phn tan trong beo do petroleum ether la dung mi trich
ly co tinh chon loc cao hon so voi diethyl ether.
Hn hp sau khi b sung dung mi va khuy do tach thanh hai pha:
pha nhe nm o trn gm dung mi va beo, pha nng nm doi gm
noc va cac cht hoa tan trong noc. Ta thu pha nhe gm dung mi va
beo, lam bay hoi dung mi ta thu dc tng beo trong mu sua.
T- )3 )/0 -?0-
Ly 10mL dich sua cho vao erlen 250mL. Sau do b sung ln lc 1.5
mL dung dich NH
3
va 10mL cn. Lc du hn hp trong 1 phut. Thm
tu tu 25mL diethy ether va lc du hn hp trong 10 phut. Cui cung,
25mL diethy ether dc b sung va hn hp dc lc du trong 10
phut.
Chuyn toan b hn hp sua va dung mi vao phu chit. Trang erlen
bng petroleum ether nhiu ln nhm trich ly ht beo con sot lai trn
thanh erlen. Cho toan b hn hp nay vao phu chit va d qua trinh
tach lop din ra t nhin trong 30 phut. Hn hp s tach thanh 2 pha.
Pha nhe la hn hp gm dung mi diethy ether, petroleum ether va beo,
pha nng gm protein kt tua, cn, NH
3
va cac thanh phn con lai trong
sua. Thu pha nhe va cho vao da petri. Dat da petri vao trong tu hut cho
dn khi dung mi bay hoi gn ht, sau do cho da petri nay vao tu sy
dang o ch d sy 102+1
o
C. Sy dn khi lng khng di (khong
1h). Sau do da petri chua beo dc lam ngui v nhit d phong va cn
dinh lng.
Tv0- )T.0 ,) n4O
Ham lng cht beo co trong 100mL dich sua dc tinh theo cng thuc sau:
T
Trong do:
T(total Iat): ham lng beo trong 100mL dich sua(g100mL)
M: khi lng da petri va beo sau khi sy
m: khi lng da petri ban du
v: th tich sua dem phn tich (10mL)
.M P-u0 )v3- 2() *+ 3- )/74 D.0- 5/. 3-:) 9P`05 H4 2
.M.1 %.3 D/0- ) ,-+/ 3J H4 -J6 3-:) ~T HI05 9L05
J. P-I2 >/ .U H05 : Xac dinh ty khi cua du hoc cht beo dang long.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT : AOCS Cc 10a-25 (1997)
3. T-/) ~< H05 3
Cn phn tich chinh xac dn 0.0001 g
Nhit k co th do dc dn 40
0
C, vach chia 0,1
0
C
inh ty trong dung tich 50 mL d dc sy kh va cn d bit khi
lng
H. T/0 -?0- :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
%.3 D0- ,-+/ 9P`05 2;4 G 0-/1) D( 30 DT:
Lam chy mu va loc qua giy loc d loai tap va m.
Lam lanh mu dn nhit d thp hon nhit d qui dinh khong 5
0
C va
cho vao binh ty trong dn dy (chy tran), tranh co bot khi bn trong
binh.
D mu tng nhit d t nhin dn dung nhit d cn do ri cn binh ty
trong co chua mu, chinh xac dn 0,2 mg
%.3 D0- ,-+/ 9P`05 0P}3 G 0-/1) D( 30 DT:
Tin hanh tong t nh voi mu thu nhng thay mu thu bng noc ct
Lu y : Xac dinh khi lng mu va noc trn cung 1 binh ty trong.
X.Tv0- ,) n4O :
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn 4 s le
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,002 don vi
.M. %.3 D0- D/E2 D3 3J H4 2 )-P3 U-b2
Dim dc la nhit d tai do ( trong diu kin thu nghim qui dinh ) mu
tro nn dc do qua trinh kt tinh bt du).
J. P-I2 >/ .U H05 : Xac dinh dim dc cua cac sn phm du, m dng vt va
thc vt dung trong thc phm.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cc 6-25 (1997)
3. T-/) ~< H05 3
Chai dng mu bng thuy tinh dung tich 100 mL .
Nhit k doc dc tu( -10 dn 100) oC co vach chia 0.1oC .
diu nhit : Tuy nhit d cn thit b s chua hn hp noc va noc
da hoc noc, noc da va mui sao cho nhit d b phi thp hon nhit d
dng dc cua mu cn do khong 5 oC. dc khuy du lin tc d tao
s dng nht nhit d trong b (Cho phep dung cc thuy tinh d lam lanh
thay b lam lanh ).
H.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh xac dinh dim dc 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn khong (60-75) g mu d dc trn du vao cc thuy tinh va gia nhit
dn khong 130oC cho dn khi mu o dang long hoan toan.
Rot khong 45 mL mu d gia nhit vao chai dng mu.
Dt chai vao b lam lanh .
Khi nhit d mu cao hon nhit d dim dc ( d doan ) khong 10 oC,
bt du khuy nhanh, du dung dich mu (theo mt chiu) d tranh s qua
lanh va dong rn cua mu tai cac mt tip xuc giua chai dng mu va b.
Chu y:
- K tu luc nay khng dc ly nhit k ra khoi mu d tranh bot khi .
- Chai dng mu phi dc giu o vi tri sao cho mt thoang cua mu trong
chai ngang voi mt thoang cua noc trong b lam lanh.
Thong xuyn ly chai ra khoi b d quan sat.
Doc dim dc la nhit d tai do phn nhit k nhung ngp trong mu
s khng con nhin thy dc theo phong ngang qua chai va mu.
X.g.T 3.T ,) n4O:
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu lin tip dc lam
tron dn s le thu nht.
Chnh lch kt qu giua hai ln thu lin tip cu mt mu khng dc vt qua
0.5
o
C
.M.M %.3 D/0- D/E2 2i2 zD/E2 0|05 3-O6 +05 -G{ 3J H4 2
Dim mm la nhit d tai do mu bt du mm va bi dy trt di bn trong ng.
J. P-I2 >/ .U H05 : Xac dinh dim mm cua du dua , stearin, cac cht beo d
hydrogen hoa va m rn.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cc 3-25 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
ng mao dn thuy tinh dong kinh trong 1 mm, dong kinh ngoai ti da 3 mm;
chiu dai ng (50-80) mm.
Nhit k doc dc (tu -5 dn 100)
o
C; vach chia 0,1
o
C.
Cc thuy tinh dung tich 600 mL.
p din diu chinh dc nhit d.
H.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 3 ln cho mi mu thu theo cac boc sau :
Cho mu d trn du vao cc thuy tinh va gia nhit cho dn khi mu nong
chy hoan toan, loc qua giy loc d loai tap cht va vt m. Mu phi khan
noc hoan toan.
Nhung ng mao dn sach vao dung dich mu d loc trn cho dn khi chiu
cao mu trong ng dat khong 10 mm. Lam lanh cac ng mao dn bng
cach ap cht du doi cua ng mao dn ln noc da cho dn khi mu dc
lai.
Dt cac ng mao dn vao binh kin va d trong tu lanh o nhit d (4

10)
o
C
qua dm (khong 16 h ).
Ct ng mao dn vao nhit k sao cho du doi cua ng mao dn ngang
voi day bu thuy ngn cua nhit k.
Treo nhit k ln gia va chinh sao cho day cua nhit k ngp su khong
30 mm trong noc ct (chua trong cc thuy tinh dung tich 600 mL ).
Luc bt du dun, nhit d cua noc phi thp hon dim mm (d doan)
cua mu khong
( 8 - 10)
o
C. Khuy noc trong cc va gia nhit sao cho nhit d cua noc
tng 1
o
C phut va khi gn dn dim mm chi con tng 0,5
o
C phut.
Tip tc dun nong cho dn khi mu bn trong ng mao dn bi dy ln.
Ghi nhit d khi mu bt du bi dy ln.
X.g.T 3.T ,) n4O:
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 3 kt qu thu song song dc
lam tron dn 0.1
0
C.
Chnh lch giua kt qu lon nht va nho nht khng dc qua 0,5
0
C.
.M. %.3 D0- 3- *+ PXFTt/HX )FT05 H4 2
J. P-I2 >/ .U H05 : Xac dinh chi s Peroxide trong du m .
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cd 8-53 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
Pipet 1 mL
inh tam giac nut mai dung tich 250 mL.
H. H|J 3-:) : Hoa cht loai tinh khit phn tich
Hn hp dung dich acetic acid - chloroIorm : trn 3 phn th tich acetic
acid bng voi 2 phn th tich chloroIorm.
Dung dich K bo hoa : kim tra hng ngay bng cach thm 2 giot chi thi
h tinh bt vao dung dich chua 0,5 mL K bo hoa va 30 mL axetic acid -
chloroIorm. Nu dung dich co mau xanh thi bo di , pha lai dung dich K
khac. Nn chun bi dung dich K ngay troc khi su dng.
Dung dich chun Na
2
S
2
O
3
0,1 N.
Chi thi h tinh bt 1 .
X.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn (5.00 0.05) g vao binh tam giac nut mai dung tich 250 mL . Thm
30 mL hn hp acetic acid -chloroIorm . Lc nhe cho dn khi mu tan
hoan toan.
Thm chinh xac 0,5 mL K bo hoa . D yn dung 1 phut . Thm 30 mL
noc ct.
Chun d bng dung dich Na
2
S
2
O
3
0,1 N (chun nhanh , lc manh va du)
cho dn khi mt mau vang. Thm 0,5 mL chi thi tinh bt. Tip tc chun
d cho dn mt mau xanh.
LP4 _: Nu th tich chun d nho hon 0,5 mL Na
2
S
2
O
3
0,1 N , lp lai thi
nghim va dung dung dich Na
2
S
2
O
3
0,002 N d chun d .
Thc hin mu trng song song . Th tich chun mu trng phi nho hon 0,1
mL Na
2
S
2
O
3
0,1 N .
[. Tv0- ,) n4O : Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim
ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn s le thu nht
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,2 meqKg
Du m thc phm Chi s peroxide - AOCS CD 8 53 (1997)
(V
S
- V

) x N x 1000
X , meqkg

N- nng d dung dich Na
2
S
2
O
3
V

-th tich dung dich Na
2
S
2
O
3
chun mu trng, mL
V
S
-th tich dung dich Na
2
S
2
O
3
chun mu thu, mL
- khi lng mu thu, g
X- chi s peroxide, meq kg
.M. %.3 D0- 3- *+ t? U-05 -T. 3J H4 2 )-a3 U-b2
Chi s xa phong hoa la lng mg KOH cn d xa phong hoa hoan toan 1 g mu.
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh chi s xa phong cua cac sn phm du m thc
phm thng thong.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cd 3-25 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
p cach thuy diu chinh dc nhit d.
ng sinh han co chiu dai ti thiu 650 mm .
inh tam giac dung tich 250 mL.
H.T-4+3 )-= : ( loai tinh khit phn tich ).
Dung dich HCl chun 0,5 N.
Dung dich KOH trong cn : cn khong (5 10) g KOH cho vao binh cu
dung tich 2 L chua sn 1,5 L cn 95
o
. Dun hoan lu trn bp cach thuy 1
h. Chng ct va thu hi cn.
Hoa tan 40 g KOH trong 1 L cn d thu hi trn (Giu o nhit d nho hon
15,5
o
C trong qua trinh hoa tan). Dung dich ny phi d qua dm, loc.
Dung dich chi thi phenolphtalein 1 trong cn 95
o
.
X.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau :
Cho mu vao cc thuy tinh va gia nhit cho dn khi mu o dang long hoan
toan . Loc qua giy loc d loai bo tap cht va vt m. Mu sau khi loc phi
khan noc hoan toan .
Cn chinh xac khong (4-5) g mu d chun bi trn vao binh tam giac
dung tich 250 mL.
Thm 50 mL dung dich KOH trong cn.
Dun hoan lu trn bp cach thuy 1 h.
Lam ngui binh dng mu va ng sinh han (nhng khng lam dng mu
trong binh).
Rua bn trong ng sinh han bng mt it noc ct.
Ly binh dng mu ra khoi ng sinh han ; thm 1 mL chi thi
phenolphtalein.
Chun d mu bng dung dich HCl 0,5 N cho dn khi mt mau hng.
Thc hin mu trng song song voi mu thu.
Chu y: di voi mt s mu, dc bit la cac mu kho xa phong hoa, thong
phi mt hon 1h d xa phong hoa mu hoan toan ... Vic nay chi co th
xac dinh dc bng thc nghim. d
4 2 )-a3 U-b2 Chi s xa phong hoa - AOCS CD 3 25 (1997)
( V

- V
S
) x N x 56,1
X

N - Nng d dung dich HCl
V

- th tich dung dich HCl chun mu trng , mL


V
S
- th tich dung dich HCl chun d mu thu, mL
- khi lng mu thu, g
X - chi s xa phong hoa
.M. %.3 D0- 3- *+ /TH zP-Pm05 U-.U /*{
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh chi s iod trong tt c cac loai du va m thng
thong
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cd 1-25(1997)
3. T-/) ~r >? H05 3 :
inh iod nut mai dung tich 500 mL
inh dinh muc dung tich 1 L
Pipet 25 mL
ng dong 20 mL, 50 mL
Cn phn tich chinh xac dn 0,0001 g
Khuy tu
Giy loc
inh tam giac dung tich 50 mL
H thng tao khi clo
Tu sy
Dng h
H. H|J 3-:) : (Loai tinh khit phn tich)
- Dung dich ijs : chun bi nh sau:
Hoa tan 13 g od trong 1 L acid acetic bng. Dun nhe d hoa tan hoan
toan, lam ngui. Dung pipet hut 5 mL dung dich iod nay vao binh tam
giac, thm 5 mL dung dich K 10 , 30 mL noc ct va chun d voi
Na
2
S
2
O
3
0,1 N (chi thi h tinh bt). Ghi th tich. Ly (100200) mL dung
dich iod vao binh mau ti, d noi thoang mat d dung sau. Phn con lai
cho sc khi clo di qua cho dn khi lng dung dich Na
2
S
2
O
3
dung d
chun d dung dich gp di lng dung dich chun ban du. Mau cua
dung dich chuyn tu nu sm sang mau do. Dung dich ijs khng nn
thua clo nhng cn thua 1 it iod. Do do sau khi thng khi clo, lng dung
dich Na
2
S
2
O
3
chun d bng hoc lon hon 2 ln lng dung dich chun
ban du thi cn thm dung dich iod vao. Dung dich ijs phi dc giu
trong chai mau nu, nut nham gn Paraphin va dc bo qun noi ti,
nhit d doi 30
o
C.
Ty s Cl cua dung dich ijs phi nm trong khong 1,1 0,1 va dc
xac dinh nh sau:
Ham lng iod : Rot 150 mL noc chlorine bo hoa vao binh tam giac
dung tich 500mL ,thm chinh xac 5mL dung dich ijs va vai vin da
bot .Lc va dun si. D si du trong 10 phut , lam ngui , thm 30 mL
H
2
SO
4
2 va 15mL dung dich K 15 .Trn du va chun d ngay bng
dung dich Na
2
S
2
O
3
0,1 N voi chi thi la dung dich tinh bt .
Tng ham lng Halogen :Ly 150 mL noc ct vao binh tam giac dung
tich 150mL .Thm 15mL dung dich K 15 .Dung pipet thm 20 mL
dung dich ijs vao binh lc du ri chun d bng Na
2
S
2
O
3
0,1 N voi chi
thi la dung dich tinh bt .
Tng ham lng Halogen :Ly 150 mL noc ct vao binh tam giac dung
tich 150mL .Thm 15mL dung dich K 15 .Dung pipet thm 20 mL
dung dich ijs vao binh lc du ri chun d bng Na
2
S
2
O
3
0,1 N voi chi
thi la dung dich tinh bt .
gO05 1
Chi s iod d doan Lng cn mu ( g)
nho hon 5 3.000
5 - 20 1.000
21 - 50 0,400
51 - 100 0,200
101 - 150 0,130
151 - 200 0,100
Thm vao binh 15 mL cacbon tetrachloride ,lc k d mu tan hoan toan .
Thm chinh xac 20 mL dung dich ijs vao binh ,dy nut k va lc du
.D yn noi ti o nhit d (25
o
C 5)
o
C trong 1h voi mu co chi s od
nho hon 150 hoc trong 2h voi mu co chi s od lon hon hoc bng 150
Ly binh ra, thm ln lt 20 mL dung dich K , 150 mL noc ct .
Chun d voi dung dich Na
2
S
2
O
3
0,1N (khuy du va manh trong qua
trinh chun d) dn mau vang rom .Thm 2 mL chi thi h tinh bt .Tip
tc chun d cho dn khi mt mau xanh .
Thc hin dng thoi it nht mt mu trng trong cung diu kin thi
nghim voi mu thu
LU ' :
Dung dich wijs, cacbon tetrachloride, hydro chloride acid, khi chloride acetic acid,
sunIunric acid la nhung cht dc hai di voi mt va phi; d chay va hp thu ln da do do
phi cn thn khi su dng. Cac thao tac nay nn thc hin trong tu hut .
4 2 )-a3 U-b2 Chi s iod (Phong phap ijs) - AOCS Cd 1 25
(1997)
(V

- V
S
) x N x 12,69
X

N - nng d dung dich chun Na
2
S
2
O
3

V

- t

h tich dung dich Na
2
S
2
O
3
chun mu trng, mL
V
S
- th tich dung dich Na
2
S
2
O
3
chun mu thu, mL
- khi lng mu thu, g
X - chi s od
.M. %.3 D0- 3- *+ J3/H )FT05 H4 2
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh chi s acid trong du m dng thc vt
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cd 3d-63 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
inh tam giac dung tich 250 mL hoc 300 mL.
H. H|J 3-:) : (Loai tinh khit phn tich)
Dung dich chun KOH 0,1 N : hoa tan 5,6 g KOH tinh khit trong 1 lit
noc vao binh tam giac 2 lit . Dun si va khuy 10 phut , thm 2 g
a(OH)
2
, dun thm( 5 10) phut nua , lam ngui, dy nut k va d yn it
nht 2 gio .Loc , chun d lai bng acid oxalic voi chi thi Phenolphtalein.
Hn hp dung mi dng th tich iopropyl alcohol va toluen.
Dung dich chi thi Phenolphtalein 1 trong iopropyl alcohol.
X. T/0 -?0- :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Thm dung dich chi thi vao hn hp dung mi theo ty l (2 mL : 125 mL)
ri trung hoa bng dung dich KOH 0,1 N dn mau hng bn trong 30 giy
Cn lng mu (d dc khuy trn dn dng nht) vao binh tam giac dung
tich 250 mL . Lng cn mu tuy thuc vao chi s acid d doan co trong mu
theo bng sau:
Chi s acid Lng cn mu, g D chinh xac, g
0 1 20 0,05
1 4
10 0,02
4 15 2,5 0,01
15 75
0,5 0,001
75 tro ln 0,1 0,0002
Thm 125 mL hn hp dung mi d trung hoa . Hoa tan mu (nu cn lam
m d hoa tan).
Thm vai giot chi thi Phenolphtalein.
Chun d bng dung dich KOH chun 0,1 N dn mau hng bn trong 30
giy.
[. Tv0- ,) n4O : Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim
ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn 2 chu s co nghi
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,22 di voi
mu co chi s acid nho hon 4 hoc khng qua 0,36 di voi mu co chi s
acid lon hon 4.
4 2 - CHI S ACD - AOCS Cd 3a 63 (1997)
V x N x 56,1
X , mg KOH g

N - nng d dung dich KOH


V - th tich dung dich KOH chun mu thu, mL
- khi lng mu thu, g
.M. %.3 D0- 3- *+ ,-3 tI 3J H4 2
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh chi s khuc xa cua cac loai du va cht beo dang
long thng thong.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cc 7.25 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
Khuc xa k Abbe
H. T/0 -?0- :
Tin hanh thu nghim 3 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
- Lam chy mu (nu mu cha o dang long ), loc d loai tap cht va m
.
- Lau lng kinh tht kh va sach ,nho vai giot mu ln lng kinh ,d yn
(1 2) phut cho dn khi mu dat nhit d cua thit bi.
- Diu chinh thit bi va anh sang ri doc chi s khuc xa.
- Thc hin it nht 3 ln do va ly gia tri trung binh
X.T/0 -?0- )-= : Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim
ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 3 kt qu thu song song dc
lam tron dn 4 s le
Chnh lch giua kt qua lon nht va nho nht khng dc qua 0,005 don
vi
4 2 )-a3 U-b2 Chi s khuc xa - AOCS Cc 7 25 (1997)
R R' K ( T' - T )
R' - chi s khuc xa doc dc trn may
R - chi s khuc xa o.............
0
C
T' - nhit d may khi doc chi s khuc xa
T - nhit d cn do
K 0,000365 di voi m
0,000385 di voi du
.M. %.3 D0- 3- *+ -6HFTt69 )FT05 H4 2
Chi s hydroxyl la s mg KOH cn thit d trung hoa lng acid acetic co dc
khi acetyl hoa 1 g mu .
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh chi s hydroxyl trong du m va cac cht thay
th
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AO NP 5RV.1 (P.177) - 1983
H. H|J 3-:) : (loai tinh khit phn tich )
Pyridine tinh khit (d dc chng ct lai va thu hi o 114
o
C - 115
o
C)
troc khi su dng
Anhydride acetic tinh khit (d dc chng ct lai va thu hi o 139
o
C)
troc khi su dng
Hn hp pyridine - anhydride acetic : Diu ch ngay troc khi su dng
bng cach trn 3 th tich pyridine voi 1 th tich anhydride acetic.
Dung dich KOH 0,5 N trong cn.
Dung dich n - butanol d dc trung hoa bng dung dich KOH 0,5 N trong
cn ( voi chi thi phenolphtalein) dn mau hng nhat.
Chi thi phenolphtalein 0,2 trong cn 60
0
.
X.T/0 -?0- )-= :
Tuy theo chi s hydroxyl d doan cua mu, tin hanh cn lng mu tong ung
nh sau :
Chi s hydroxyl Lng mu,g Pyridine-anhydric acetic, mL
0 - 20 10 0,1 10,0
20 - 50 5 0,1 5,0
50 - 100 3 0,1 5,0
100 - 200 2 0,1 5,0
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau :
Cn chinh xac dn 0,1 mg lng mu thich hp cho vao binh tam giac,
thm chinh xac lng tong ung hn hp pyridine anhydride acetic theo
bng trn. Lc du mu. Dun hoan lu trn bp cach thuy 1 h. Thm 10
mL noc ct qua h thng hoan lu (Nu dung dich co mt phn ct, thm
du pyridine d co dung dich dng nht) .Tip tc dun hoan lu thm 10
phut nua ri lam ngui. Dung 25 mL n-butanol trung tinh , mt nua d
rua ng hoan lu, 1 nua d rua thanh binh tam giac. Chun d bng KOH
0,5 N , voi 1 mL chi thi phenolphtalein dn mau hng nhat.
Lam mu trng tong t nh trn nhng khng co mu thu.
D xac dinh acid t do, cn 1 lng mu cho vao binh tam giac khac.
Thm 10 mL pyridine (d dc trung hoa voi KOH, chi thi
phenolphtalein).Dinh phn bng KOH 0,5 N trong cn voi 1 mL chi thi
phenolphtalein dn hng nhat.
[.Tv0- ,) n4O :
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao ph lc 1
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn hang don vi.
Chnh lch kt qu gi 2 ln thu song song khng dc qua 5 don vi
.M.1%.3 D0- -?2 9P`05 3-:) ,-N05 t? U-05 -T. )FT05 H4 2
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh ham lng cht khng xa phong hoa trong cac
loai du m thng thong.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Ca 6a- 40(1997)
3. T-/) ~r >? H05 3 :
H thng dun hoan lu
inh long dung tich 500 mL
H.T-4+3 )-= : (Loai tinh khit phn tich)
Cn 95
0
Dung dich KOH 50
te petrol
Dung dich chun NaOH 0,02 N
Dung dich phenolphtalein 1 trong cn 95
0
X.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn khong 5 g ( chinh xac dn 0,0001g) mu d trn k vao binh tam
giac nut mai
Thm 30 mL cn 95
0
va 5 mL dung dich KOH 50 . Dun hoan lu trn
bp cach thuy
1gio hoc cho dn khi mu dc xa phong hoa hoan toan
Chuyn toan b mu d xa phong hoa vao binh long. Rua binh bng cn
95
0
dn khi th tich dat 40 mL. Tip tc rua bng noc m va sau do noc
lanh dn khi tng th tich dat 80 mL. Trang rua quanh binh tam giac bng
5 mL ete petrol va cung thm vao binh long. Lam ngui dn nhit d
phong ri thm 50 mL ete petrol
Dy np, lc manh it nht 1 phut, d yn tach lop
Chuyn lop doi sang binh long khac
Lp lai qua trinh chit it nht 6 ln voi mi ln dung 50 mL ete petrol. Tt
c dich chit dc dn vao 1 binh long
Rua dich chit 3 ln, mi ln 25 mL cn 10 . Lc manh va loai bo lop
cn sau mi ln chit
Tip tc rua dich chit bng cn 10 cho dn khi dung dich rua khng
cho mau hng voi vai giot phenolphtalein
Chuyn dich chit dc vao binh tam giac kh sach d bit troc khi
lng. Lam bay hoi toan b ete petrol trn bp cach thuy ri sy dn khi
lng khng di o (70 80)
0
C. Lam ngui 30 phut trong binh hut m ri
cn
Hoa tan cn bng 50 mL cn trung tinh o 50
0
C, thm 5 giot
phenolphtalein.
Chun d bng NaOH 0,02 N dn dim cui
Thc hin mu trng tong t nhng thay mu bng noc ct
[.Tv0- ,) n4O:
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn s l thu 2.
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,2
4 2 )-a3 U-b2 - Ham lng cht khng xa phong hoa - AOCS Ca 6a 40
(1997)
(
3

1
) (V
S
- V

) x 0,0056 x I (
4

2
)]
X x 100 ,

I- h s hiu chinh nng d NaOH ................

1
- khi lng binh mu thu ,g

2
- khi lng binh mu trng ................... g

3
- khi lng binh va cn mu thu sau khi chit, g

4
khi lng binh va cn mu trng sau khi chit ...................g
V
S
- th tich NaOH chun d mu thu,mL
V

- th tich NaOH chun d mu trng, mL


X - ham lng cht khng xa phong hoa,
- khi lng mu thu,g
0,0056 la s gam axit oleic tong ung chun d voi 1ml NaOH 0,02 N trong
chun d trn
.M.11%.3 D0- -?2 9P`05 t? U-05 )FT05 H4
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh ham lng xa phong trong cac sn phm du
thc vt d tinh ch.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Cc 17-95 (1997)
3. T-/) ~r >? H05 3 :
p cach thuy.
inh tam giac co nut mai
Microburet 5 mL
H. H|J 3-:) : (Loai tinh khit phn tich)
Dung dich kim tra Aceton chua 2 noc: cho 20 mL noc vao 980 mL
aceton nguyn cht ri chun d bng HCl 0,01 N hoc NaOH 0,01 N voi
chi thi bromophenol xanh cho dn khi dung dich co mau vang
Dung dich chun HCl nng d 0,01 N.
Chi thi bromophenol xanh 1 trong noc.
Dung dich NaOH 0,01N
X.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn khong 10 g mu (d trn du) chinh xac dn 0,0001g vao binh tam
giac dung tich 250 mL . Thm 1 mL noc ct , lam m trn bp cach thuy
va lc manh .
Thm tip 50 mL dung dich kim tra, lam m ri lc k. D yn cho dung
dich trong binh tach thanh hai lop. Nu mu co xa phong, lop trn s co
mau xanh la ma dn xanh da troi, tip tc thc hin cac boc tip theo sau
dy d xac dinh ham lng xa phong.
Chun d mu trong binh bng dung dich HCl 0,01 N mu cho dn khi
mau xanh cua lop dung dich trn chuyn thanh mau vang.
Tip tc lam m, lc va chun d dn khi lop trn co mau vang bn
Thc hin mu trng voi mu du khng chua xa phong.
[.Tv0- ,) n4O:
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn s le thu nht
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,01
Lu y : Phong phap nay dung cho mu co chua ham lng xa phong khong
0,05 . Di voi mu co ham lng xa phong lon nn cn khong 4 g mu.
4 )-a3 >@) - Ham lng xa phong - AOCS Cc 17- 95 (1997)
(V
S
-V

) x N x 0,304 100
X ,

N - nng d dung dich HCl
V
S
- th tich HCL chun d mu thu, mL
V

- th tich HCL chun d mu trng, mL


- khi lng mu, g
X - ham lng xa phong theo natri oleat,
.M.1 %.3 D0- -?2 9P`05 )FT 34O *O0 U-b2 H4
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh ham lng tro cua cac sn phm du m thc
phm
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Ca 11 - 25 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
Lo nung diu chinh dc nhit d dn 600
0
C
Chen nung dung tich 100 mL
H.T/0 -?0- )-= :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Trn mu tht du , nu cn , lam mm bng cach dun nhe nhng khng
lam chy mu.
Dt chen vao lo nung (550 - 600)
o
C trong khong 30 phut. Lam ngui
trong binh hut m va cn.
Cn khong 50 g mu vao chen, dun nhe cho dn khi mu chay thanh
ngon lua trn mt. Gim kich thoc ngon lua cho dn khi nhit vua du cho
mu chay.
Tip tc dt mu dn than den ri cho chen vao lo nung nhit d (550 -
600)
o
C trong 1 gio.
Ly chen ra khoi lo nung , lam ngui 45 phut trong binh hut m , cn.
Lp lai qua trinh nung va cn cho dn khi chnh lch khi lng giua 2
ln cn lin tip khng qua 5 mg
[.Tv0- ,) n4O:
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1.
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn 0,1gKg
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,1gKg
4 -?2 9P`05 )FT \OC] CJ 11 z1{
(
2
) x 1000
X , gKg

1
-

2
- khi lng chen va tro , g

1
- khi lng chen va mu , g
- khi lng chen , g
X - ham lng tro, gkg
.M.1M %.3 D0- -?2 9P`05 )IU 3-:) 3J *O0 U-b2 H4 2 )-a3 U-b2
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh ham lng tap cht khng tan cua sn phm du
m thc phm
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Ca 3a 46(1997)
3. T-/) ~r >? H05 3 :
- Tu sy diu chinh dc nhit d o (101 1)
0
C
- Chen loc Gooch co lot 2 g amian (d dc sy kh dn khi lng khng
di o (101 1 )
0
C . Lam ngui 30 phut trong binh hut m va cn)
H. T-4+3 )-=: (Loai tinh khit phn tich)
- te petrol
- te etylic
X. C-4b0 ~ 2;4
Trn mu tht k bng dng c thich hp ( co th lam m mu nhng khng
dc dn dim nong chy)
[. T/0 -?0-
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
Cn chinh xac khong 5 g mu vao cc thuy tinh
Thm 50 mL ete etylic ri lam m trn bp cach thuy d hoa tan
Loc qua chen loc Gooch
Rua 5 ln, mi ln voi 10 mL ete etylic m, d dich qua loc ht ri moi
cho lng ete tip theo
Rua lai cn bng 1 it ete petrol
Sy kh chen va cn dn khi lng khng di o (101 1)
0
C, lam ngui
30 phut trong binh hut m, cn
5. Tv0- ,) n4O
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn 0,01
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,01
4 2 )-a3 U-b2 : -?2 9P`05 )IU 3-:) \OC] CJ MJ z1{
(
2
-
1
) x 100
X ,


2
- khi lng chen va cn sau khi sy , g

1
- khi lng chen , g
- khi lng mu , g
X - khi lng tap cht ,
.M.1 %.3 D0- -?2 9P`05 0P}3 >? 3.3 3-:) H ~J6 -m/ )FT05 *O0 U-b2 H4
2
J. P-I2 >/ .U H05: Xac dinh ham lng noc va cac cht d bay hoi trong cac
sn phm du m thng thong.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Ca 2c 25(1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
- Tu sy diu chinh dc nhit d dn 101
0
C 1
0
C
- p din
- Chen m co np
- inh hut m
H.T/0 -?0-:
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
- Cn chinh xac khong 5 g (d dc trn dn dng nht)mu vao chen
m (d dc sy kh dn khng di va cn d bit khi lng)
- Dt chen co mu vao tu sy o (101 1)
0
C trong 30 phut
- Ly ra, lam ngui trong binh hut m 30 phut ri cn
- Lp lai qua trinh sy va cn cho dn khi chnh lch giua 2 ln cn lin
tip khng qua 5 mg
X. Tv0- ,) n4O
Kt qu dc ghi chep va tinh toan theo bao cao thu nghim ph lc 1
Kt qu cui cung la trung binh cng cua 2 kt qu thu song song dc
lam tron dn s le thu 2
Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc qua 0,03
4 2 )-a3 U-b2 -?2 9P`05 0P}3 3.3 3-:) H ~J6 -m/ \OC] CJ 3
z1{
(
2
-
1
) x 100
X ,

2
-

2
- khi lng chen va mu troc khi sy, g

1
- khi lng chen va mu sau khi sy, g
- khi lng chen , g
X - ham lng noc va cac cht d bay hoi,
.M.1 %.3 D0- -?2 9P`05 J3/H ~T )a HT 3| )FT05 H4< 2 )-a3 U-b2
J. P-I2 >/ .U H05 : Xac dinh ham lng acid beo t do co trong du thc vt,
du hi sn, m dng vt o dang th hoc d tinh ch.
~. T?/ 9/14 )-J2 ,-OT: AOCS Ca 5a-40 (1997)
3. T-/) ~ >? H05 3 :
inh tam giac dung tich 250 mL
Dng c dinh phn (loai don gin hoc t dng)
H. T-4+3 )-= : ( loai tinh khit phn tich )
thyl alcohol 95 d dc kim tra d trung tinh bng cach trung hoa voi
dung dich kim chun va chi thi phenol phtalein.
Dung dich NaOH chun
Dung dich chi thi phenol phtalein 0,1 trong cn 95
o

X. T-/) ~ >? H05 3 :
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau :
Tuy thuc vao ham lng acid beo (d doan) co trong mu, xac dinh ham lng
mu, cn va nng d dung dich NaOH cn thit d phn tich theo bng sau :
Ham lng acid beo
t do co trong mu ,

Lng mu , g Lng cn
cn thit, mL
Nng d NaOH
Tu 0 dn 0,20
Tu 0,20 dn 1,0
Tu 1,0 dn 30
56,4 0,2
28,2 0,2
7,05 0,05
50
50
75
0,1 N
0,1 N
0,25 N
Tu 30 dn 50
Tu 50 dn 100
7,05 0,05
3,525 0,001
100
100
0,25 N hay 0,1N
1,0 N
Trn tht du mu va lam chy mu hoan toan o nhit d khng qua dim
nong chy 10
o
C troc khi cn
Cn lng mu tong ung theo bng trn va cho vao binh tam giac (lc
mu 1 phut troc khi cn nu mu co chua bot khi )
Thm lng cn tong ung va 2 mL chi thi phenol phatalein.
Dinh phn voi dung dich NaOH chun tong ung cho dn khi co mau
hng nhat bn trong 30 giy.
4 2 )-a3 U-b2 -?2 9P`05 J3/H ~T )a HT \OC] CJ J z1{
V x N x K
X ,

Trong do :
N -nng d dung dich NaOH .................N
V -th tich NaOH chun mu thu , mL
-khi lng mu thu , g
K -h s chuyn di theo loai acid tong ung, co gia tri:
K 28,2 nu X tinh theo acid oleic
K 20,0 nu X tinh theo acid lauric
K 25,6 nu X tinh theo acid palmitic
X - ham lng acid beo t do ,

CHNG : McT ] PHNG PHP %C rNH McT ]
CH TI!U KHC TRONG THC PHM
.1. GIyI THIU CHUNG
.. %.3 D0- -?2 9P`05 tm )FT05 )-o3 p0 5/J *3
..1.G/}/ )-/14 tm
- Xelluloa la polysacarit chu yu cua thanh t bao thc vt. Khi dun si
voi acid sulIurit dc, xelluloa s chuyn thanh glucoa con khi thuy phn
trong diu kin nhe nhang s tao nn disacarit xellobioa. Phn tu xelluloa
co dang si, cac dang si cua xellluloa lai gn vao nhau nho cac lin kt
hydro tao nn cu truc myxen cua xelluloa
- Xelluloa khng co y ngha v mt dinh dng cua ngoi vi khng
tiu hoa dc o ng tiu hoa. Nhng di voi dng vt nhai lai co th tiu hoa
d dang xelluloa, vi trong rut cua chung co chua cac vi khun co kh nng
tit ra enym xenllulaa la enym thuy phn xenlluloa
- Hemixenlluloa la nhom polysacarit co tinh cht dc bit la khng hoa
tan dc trong noc ma chi tan trong dung dich kim. Hemixenlluloa cung
la thanh phn cua t bao thc vt va no tn tai chu yu o cac phn nh vo
hat, be ng, cam, rom ra, tru. Khi thuy phn hemixenlluloa s thu dc cac
monosacarit thuc nhom hexoa, nhom pentoa.
- Pectin la polysacarit co nhiu o qu cu hoc thn cy. Trong thc vt
pectin tn tai o hai dang pectin khng hoa tan va pectin hoa tan. Doi tac
dng cua acid, cua enym protopectinaa hoc khi dun si protopectin
chuyn thanh pectin hoa tan
Vai tro xelluloa trong dinh dng:
- Trong khu phn thuc n cho ngoi thi gluxid co gia tri dinh dng
nht la tinh bt, con di voi dng vt la xelluloa. Vi th thanh phn thuc n
cua thc vt chua nhiu xelluloa.
- Cht xo khng quan trong trong vic cung cp nng, tuy nhin no la
mt phn rt cn thit. Nu cht xo trong khu phn n cao s lam gim tiu
hoa cht kh, dam, beo va nng lng tiu hoa cua khu phn.
... P-Pm05 U-.U t.3 D0-
J{ N54670 )83
- Thuy phn cac cht huu co khng phi la cellulose bng acid ri bng
kim va cn, phn con lai la cellulose th dc dinh phn bng phong phap
khi lng.
- Thuy phn la qua trinh phn huy cac hp cht cao phn tu thanh cac
hp cht thp phn tu voi s tham gia cua noc doi tac dng cua cht xuc
tac hoa hoc nh: acid, bao.
~{ T-/) ~< H05 3 >? -T. 3-:)
- Cn phn tich d chinh xac 0.0002g
- Lo nung diu chinh nhit d o 500
o
C
- Tu sy chinh dc nhit d o (105 + 2
o
C)
- H thng phn tich xo Gerhardt
- May hut chn khng
- p din
- inh hut m
- Cc dt dung tich (450 500) mL
- Phu loc
- Chen loc bng su co np
- Cc thuy tinh dung tich 1l
- Dung dich acid sunIuric 1.25: hoa tan 7 mL H
2
SO
4
dm dc vao
noc ct, lam ngui, thm noc ct dn 1L
- Dung dich KOH 2.5: hoa tan 25 g KOH trong noc ct dn 1L
- Cn 95
o
- te petrol
- te etylic
- Dung dich HCl 1
3{ T/0 -?0- )-=
Tin hanh thu nghim 2 ln cho mi mu thu theo cac boc sau:
- Cn (1.52)g mu (chinh xac dn 0.001g) d dc trn dng nht va
nghin min vao cc thuy tinh dung tich 1000mL.
- Thm 200 mL dung dich acid sunIuric 1.25
- Lp cc vao h thng phn tich xo Gerhardt
- Dun si dung dich
- Tip tc dun 30 phut k tu khi dung dich bt du si. (thinh thong lc
d mu khng bam vao thanh binh).
- D lng, loc qua giy loc. (Nu ham lng xo lon hon 3 cho phep
dung vi thay th giy loc).
- Dung noc rua cn cho dn khi noc qua rua khng con tinh acid.
- Chuyn lop cn tro lai cc thuy tinh.
- Thm 100mL KOH 2,5 va 100mL noc
- Lp cc vao h thng phn tich xo Gerhardt.
- Dun si dung dich.
- Tip tc dun 30 phut k tu khi dung dich bt du si.
- Chuyn dung dich mu trong cc vao giy loc.
- Chuyn lop cn vao cc thuy tinh 100mL.
- Chuyn toan b cn sang chen loc su o day co lot khong 2g amian.
- Rua tip vai ln voi cn 95
o
d lam khan noc trong mu.
- Sy chen loc co chua mu o 105
o
C, d ngui trong binh hut m, cn
lp lai qua trinh sy va cn cho dn khi chnh lch giua 2 ln cn lin tip
khng qua 1mg.
- Nung o nhit d 500
o
C trong 2 gio. D ngui trong binh hut m va
cn.

HB0- 1: M;4 *J4 ,-/ )-6 U-u0 >}/ J3/H >? ,/i2
H{ Tv0- ,) n4O
Kt qu la trung binh cng cua hai kt qu thu song song dc lam tron
dn 0,1.
Chnh lch kt qu cua hai ln thu song song khng dc qua: 0,4 voi
mu co ham lng xo th nho hon 10, con 4 di voi mu co ham lng
xo lon hon 10.
Ham lng xo th dc tinh theo cng thuc:
1 2
100
6 6

=
Trong do:
M
1:
khi lng chen va cn sau khi sy, g
M
2:
khi lng chen va cn sau khi nung, g
M: khi lng mu, g
X: ham lng xo th,
Chu thich:
- Xo khng bi thuy phn boi H
3
PO
4
- Khng dung H
2
SO
4
dm dc (80) d thuy phn vi cellulose s bi
phn huy.
- Cn co tinh cht pha v h keo. Vi vy ta rua cn s pha v cac keo
lng, lam sach xo.
- Di voi mu co ham lng cht beo lon hon 1, troc khi xac dinh xo
th, cn phi chit xut cht beo theo cac phong phap sau:
Ngm rua mu mt hoc nhiu ln bng mt trong cac dung mi hoa
tan cht beo nh n-hecxan, ete du hoa, ete etylic hoc hn hp cac loai dung
mi thich hp (cn etylic benen, cloroIor metanol) d chit cht beo,
loai dung mi, rua sach, lam kh mu.
Chit lin tc mu tu 1 2 gio bng cac dung mi trong phong phap
1 o gian soxhlet.
Nhn xet:
Kt qu co th sai s do mt s nguyn nhn sau:
- Nu thoi gian thuy phn khng du thi cac cht dong, dam khng
phn gii trit d.
- Nu noc rua con tinh acid, tinh kim thi nhung cht tan trong acid,
kim s khng dc loai bo trit d ma con bam trn mu, vi th s gy ra
sai s.
- Thao tac cua kim nghim vin phi cn thn va kheo leo tranh lam
roi mu ra ngoai trong khi loc, nu mu vng ra thi kt qu s sai.
.M. %.3 D0- -?2 9P`05 NJC9 )FT05 3.3 -(U
.M.1.M4+/ p0 >? O0- -PG05 3J 0| )FT05 3N05 05-1 )-a3 U-b2 *o3
,-LX 3T0 05PQ/
Ngoai vai tro quan trong trong vic bo qun va ch bin thuc n, mui rt cn
thit cho co th. Mui diu hoa lng noc dn cac b phn d phc hi sinh lc
cung nh b sung nhiu khoang cht bi tiu hao trong qua trinh lao dng, tp
luyn hay vui choi, gii tri; giup kim soat khi lng mau, diu hoa huyt ap;
duy tri nng d axit kim cua co th; dn truyn tin hiu thn kinh; giup co th
tng trong, bp thit co rui; h tr vic hp thu dong glucoa va cac cht dinh
dng khac trong co th
Tuy nhin, do mui co chua nhiu natri (sodium) 40 nn vic su dng mui
khng hp ly gy nguy hai cho suc khoe. Natri la mt trong nhung cht din gii
co bn trong co th. Qua nhiu hay qua it mui n trong n ung co th dn dn
ri loan din gii, co th dn toi cac vn d v thn kinh rt nguy him, thm chi
co th gy cht ngoi. Vic su dng qua nhiu mui n con lin quan dn bnh
cao huyt ap.
Cac nghin cuu khac trn th gioi cung cho thy, vic hp thu qua nhiu sodium
mi ngay khin co th bai tit mt lng lon canxi, lam tng nguy co mc bnh
long xong.
n qua mn cung dn dn ung th da day, soi thn, thn h nhim m va nht la
vic tich tru qua nhiu sodium s gy ra tac dng pha v cu truc chui ADN,
khin cac co ch phc hi t bao trong co th ngung hoat dng hoc hoat dng
kem hiu qu
Theo mt s tai liu tt nht mi ngay, chung ta chi nn tiu th khong tu 3 dn
6g mui. Di voi nhung ngoi bi cao huyt ap thi chi nn dung ti da la 2 - 4g
muingay.
.M..05 3< )-/) ~
1 cn phn tich
1 becher 100mL
3 erlen 250mL
1 buret 25mL
1 dua thuy tinh
1 pipet 5mL
inh dinh muc 250mL
1 ng nho giot
Ci chay su
.M.M. H|J 3-:)
Dung dich K
2
CrO
4
10.
Dung dich AgNO
3
0.1N.
PP 1 trong etanol
Dung dich H
2
SO
4
0.1N
chun
Dung dich NaOH 0.1N
Dung dich NaCl 0.1N tinh
khit
chun
.M.. T/0 -?0-
- %= 9_ 2;4
Xay hoc nghin nhuyn mu ca, trn du. Cn 3 6 gam mu ca vao
becher 100mL.
Dung noc nong hoa tan mu. Dung dua thuy tinh khuy du. Chuyn
vao binh dinh muc 250mL. D ngui, dinh muc bng noc ct
- P-Pm05 U-.U
Hut chinh xac 10mL mu trong binh dinh muc, cho vao erlen 250mL
Nho 1 giot PP 1; thm tu tu tung giot NaOH 0,01N cho dn khi dung
dich co mu phot hng.
Trung hoa lai bng dung dich HNO
3
0.01N cho dn khi mt mau.
Thm 4 giot K
2
CrO
4
5
Chun d bng dung dich AgNO
3
0.02N dn khi dung dich chuyn sang
mau do gach.
Chu y:
Nu ham lng mu la lon thi co th ly th tich dem xac dinh it lai vi
d la 5mL
Nu ham lng mu la thp thi co th tng lng th tich dem xac dinh
ln vi d la 20mL
Khi thay di th tich dem xac dinh phi thay di th tich chi thi sao cho
phu hp.

HB0- 1: ]a 3-46E0 2?4 3J 2;4 ,-/ 3-4;0 D( >}/ 3- )- K

CFO

.M.. Tv0- ,) n4O


Ham lng NaCl:
&2
m t+2
t+-
Ig7h 7t 7=1l m2 kg g
1000
. .
3
) .( lg ) ( =
Trong do:
X (gkg) : Ham lng NaCl.
m
bd
(g) : Khi lng mu thu.
V (mL) : Th tich dung dich AgNO
3
0.1N chun d.
V
xd
: Th tich dem di chun d
Kt qu cui cung la la trung binh cng cua 2 mu thu song song dc
lam tron dn 0.1. Chnh lch kt qu giua 2 ln thu song song khng dc
qua 0.1.
C- _: Phong phap nay cung ap dng dc cho cac sn phm dang
long:
Hut chinh xac 0,5mL dich cho vao erlen 250mL, pha long mu bng
noc ct trung tinh thanh 25mL. Thm vao 5 giot chi thi K
2
CrO
4
5
Tin hanh chun d voi dung dich AgNO
3
0,02N
Kt qu dc tinh nh sau:
t&2
Ig7h 7t 7=1l m2 lPt g
1000
..
3
) .( lg ) ( =
Trong do:
X : Ham lng NaCl, gL
V
bd
: Th tich mu thu. (0,5mL)
1000 : H s quy di ra lit
.. %.3 D0- -?2 9P`05 )FT >? D( ,/i2 )FT05 )FT )FT05 3. -(U
..1. L_ )-46)
Tro hoa mu bng nhit. Sau do xac dinh ham lng tro bng phong
phap khi lng va xac dinh d kim cua tro bng phong phap chun d.
... 05 3 >? )-/) ~
1 cn phn tich
1 tu sy
1 lo nung
1 Chen nung thach anh hoc
su
1 binh tam giac 50mL
2 binh tam giac 500mL
2 binh tam giac 250mL
1 buret 25mL
1 pipet 25mL
Mt kinh dng h
..M. H|J 3-:)
Hydroperxyt dung dich 5
HCl dd
dd HCl 0,1 N
Giy loc khng tro
Natri hydroxyt 0,1 N
Phenolphtalein 0,1 trong cn 60
0
ac Nitrat 0,1 N
... T/0 -?0-
C-4b0 ~ 2;4
Rua sach chen nung bng noc, sy trong tu sy o 105
0
C trong 30 phut.
Lam ngui trong binh hut m va cn voi d chinh xac dn 0,001g. Qua trinh
nung dc lp lai cho dn khi chen nung co khi lng khng di.
- %.3 D0- -?2 9P`05 )FT
Cn khong 10 - 20g mu voi d chinh xac 0,001g trong chen nung d
chun bi.
C kh mu trn bp din cho dn khi mu chay hoan toan, con goi la
qua trinh than hoa. (thc hin trong tu hut)
Nung o nhit d 600
0
C cho dn khi thu dc tro mau trng nga (khi co
mt st s co mau do gach, co mt dng va mangan co mau xanh nhat).
Lam ngui trong binh hut m. Qua trinh nung dc lp lai cho dn khi
khi lng chen nung khng di.
D tng nhanh qua trinh tro hoa co th cho vao cc chua tro (d ngui)
3 - 5 giot hydroperoxyt 5, sau do tin hanh nh trn.
- %.3 D0- D( ,/i2 3J )FT
Cho chinh xac vao chen nung mt lng d chinh xac 30mL acid
clohydric 0,1N, khuy du, chuyn vao erlen 250mL. Trang cc bng 30mL
noc ct chia lam 3 ln va chuyn vao erlen.
Dun nong cn thn dn si trong 1 phut. D ngui.
Thm 3 giot phenolphtalein 0,1 va chun d bng dung dich natri
hydroxyt 0,1N cho dn khi xut hin mau hng bn vung trong 30 giy.

HB0- 1: M;4 *J4 ,-/ 3-4b0 D( >}/ 3- )- U-X0T9U-)J9X/0
.. Tv0- ,) n4O
Ham lng tro (X) tinh bng theo cng thuc:
( )
m
m m

100 .
1 2

=
Trong do:
M : lng mu cn, g;
m
1
: khi lng chen nung, g;
m
2
: khi lng chen nung va tro, g.
Kt qu la trung binh cng kt qu 2 ln xac dinh song song. Chnh
lch kt qu giua 2 ln xac dinh song song khng dc lon hon 0,02.
Tinh chinh xac dn 0,01.
D kim cua tro (X) tinh bng s mL dung dich natri hydroxyt 0,1N
dung chun d lng tro trong 100g mu theo cng thuc:
( )
m
t t

100 .
2 1

=
Trong do:
V
1
: th tich dung dich acid clohydric 0,1N d dung, mL;
V
2
: th tich dung dich natri hydroxyt d dung, mL;
M : lng mu cn, g.
.. %.3 D0- -?2 9P`05 G94)X0 )FT05 ~() 2B
..1.L_ )-46)
Gluten la thanh phn dam chu yu cua bt mi khng tan trong noc, khi
nhao bt voi noc thi trong no tao thanh khi deo dan hi.
... 05 3< )-/) ~
1Cn k thut co d chinh xac 0.01g
2 Chen su dung tich 100mL
1 Thoc do
2 Ry nilon
2 Dao gat
4 Dua thuy tinh
..M. H|J 3-:)
od
Kali iodua
... T/0 -?0-
Cn khong 25g bt mi trn cn k thut voi d chinh xac 0.01g cho
vao chen su.
Cho vao 15mL noc o nhit d 16-20
0
C, dung dua thuy tinh trn du
cho dn khi thanh khi dng nht
Dung dao d vet cac mnh bt con dinh o dua va chen, v khi bt
thanh hinh cu, cho vao chen va dy chen bng tm kinh. D yn 20 phut o
nhit d phong.
Sau do rua gluten bng 1 trong 2 cach sau:
Rua trong chu: D 1-2 lit noc vao chu. Vua ngm vua d tach tinh
bt. Tin hanh rua lin tc, tranh gluten mt di cung tinh bt. Thay noc rua
3-4 ln tuy theo muc d tinh bt trong noc rua. Mi ln d noc phi d
qua ry d giu lai vn gluten.
Rua doi tia noc nho trn ry mau: cho bt v nh trn vao long ban
tay trai, nm cac ngon tay lai va da vao voi noc may. Dng thoi dung tay
phi diu chinh dong noc chy nhe voi tc d 1l noc trong 5 phut. D
tranh mt gluten phi dt phia doi tay trai mt ry nilon. Tip tc rua doi
dong noc nhe cho dn khi gluten tro thanh khi dinh dan hi thi tng tc d
dong noc ln. Giu o tc d nay cho dn khi gluten sach ht tinh bt.
D xac dinh vic rua d xong, su dng cac phong phap sau:
Cho vao noc vt tu gluten mt giot dung dich
2
, nu dung dich khng
co mau xanh chung to d rua ht tinh bt
Hoc nho 2-3 giot noc vt tu gluten vao mt cc noc trong thy noc
khng dc la xong.
Khi rua xong, dung tay vt kit noc trong gluten, ep gluten giua long ban
tay, thinh thong thm bng khn kh. Cn gluten d ep kh voi d chinh
xac 0.01g.
... Tv0- ,) n4O
Ham lng Gluten (X) tinh bng theo cng thuc sau:
100
1
G
G
=
Trong do:
- G
1
: Khi lng Gluten ot cn dc, g
- G: Khi lng mu cn, g
Kt qu la trung binh cng cua 2 kt qu xac dinh song song tinh chinh
xac dn 1. Chnh lch kt qu khng dc qua 0.3.
Xac dinh cht lng gluten ot.
Cht lng gluten ot dc dc trng boi mau sc, d cng dut va d dan hi.
Nhn xet mau sc troc khi cn gluten. Mau sc dc dc trng boi cac
muc d sau: trng nga, xam, xm
Xac dinh d cng dut sau khi d xac dinh mau. Cn 4g gluten, v thanh
hinh cu ri ngm trong chu noc co nhit d 16-20
0
C trong 15 phuut. Sau
do dung hai tay keo dai khi gluten trn thoc chia milimet cho toi khi dut,
tinh chiu dai tu luc dut. Thoi gian keo 10 giy. Khi keo khng dc xon
si gluten. D cng dut biu thi nh sau:
D cng ngn : 10cm
D cng trung binh : 10-20cm
D cng dai : 20cm
D danh gia d dan hi, dung khi lng con lai sau khi xac dinh d
cng dut. Dung hai tay keo dai ming gluten tren thoc khong 2cm ri
bung ra hoc dung ngon tay tro hoc ngon tay caid boup mieang gluten.
Theo muc d va vn tc phc hi chiu dai va hinh dang ban du cua
ming gluten, nhn dinh d dan hi cua no theo 3 muc d sau:
Gluten dan hi tt: gluten co kh nng phc hi hoan toan chiu dai va
hinh dang ban du sau khi keo hay nen.
Gluten dan hi kem: hoan toan khng tro lai trang thai ban du va bi dut
sau khi keo.
Gluten dan hi trung binh: gluten co nhung dc tinh giu hai loai tt va
kem.
Tuy theo d dan hi va d cng dut cht lng gluten dc chia lam 3 nhom:
Tt: gluten co d dan hi tt, d cng dut trung binh.
Trung binh: gluten co d dan hi tt, d cng ngn hoc co d dan hi
trung binh, d cng dut trung binh
Kem: co d dan hi kem, bi vng, bi dut khi cng.
..%.3 D0- -?2 9P`05 U-T)U-T )FT05 )-o3 p0 *3
..1.G/}/ )-/14
Pht pho hay la ln tinh la mt phi kim loai co ky hiu la P. Pht pho la nguyn
t dung thu 2 v lng trong co th sau canxi. Mt ngoi trong thanh nng
70kg, co 700g P trong co th, trong do 80 lng P nay o b xong, 10 trong
cac co bp, 10 trong cac m mm doi dang cac mui phtphat, trong cac
protein va cht beo.
Vai tro cua pht pho trong co th:
- Cung voi canxi, canxi gop phn tao ra b xong o dang phtphat 3 canxi.
Pht pho kt hp voi cac cht m d tao thanh mang cac t bao.
- Phtpho con la thanh phn cua b pin sinh hoc d tao ra nng lng cung cp
cho moi hoat dng cua co th. D thc hin dc vai tro cua minh, Pht pho cn
co s tr giup cua magi. Magie diu khin moi s chuyn hoa cua Pht pho
- Cac thuc n hng ngay thong cung cp dy du lng P cho co th con ngoi.
Thc phm nao co Canxi thong cung co Photpho
Hin tng thiu thua phtpho:
- Hin tng co th ngoi bi thiu P d thuc v qua khu. Ngay nay voi lng
thc phm di dao, co th thong d P, vi chung ta hay n cac loai thuc n d
dc cho thm vao cac mui phtphat vao trong qua trinh ch bin d lam tiu
m di, nh cac d ngui: xuc xich, gim bng, phomat, ca mui va cht gii
khat co cht cola.
- Nhung mui phtphat co tac dng han ch s hp th canxi cua co th, lam
xong yu di dn toi bnh long xong.
...3 D/E2 3J U-Pm05 U-.U *T 2?4
Trong s cac phong phap phn tich quang ph thi cac phong phap do mau la
nhom dc su dng rng ri nht trong cac phong thi nghim phn tich. Cac
phong phap do mau da trn s do cong d cua chum sang di qua dung dich
mau.
Trong phong phap phn tich do mau, ngoi ta su dng cac phn ung hoa hoc,
trong do cht cn xac dinh dc chuyn thanh hp cht co mau lam bin di
mau cua dung dich phn tich. ng cach do s hp thu anh sang cua dung dich
mau nay hoc bng cach so sanh cong d mau thu dc voi cong d mau ma
dung dich d bit troc nng d (phong phap so mau), co th xac dinh dc
ham lng cua cht mau trong dung dich thu nghim.
..M. P-Pm05 U-.U )-=
Phong phap so mau xeruleo molypdic o boc song 690 nm
N54670 9_
Photphat kt hp voi thuc thu amonimolipdat (hay sodium molipdat) trong mi
trong axit mt phuc co mau vang khng bn. Sau do, ngoi ta dung mt tac
nhn khu phuc mau vang thanh phuc mau xanh lo co boc song hp th cc dai
la 690nm. Cong d cua mau sc ti l voi ham lng photpho trong thc phm
T-/) ~< H05 3 >? -|J 3-:)
- May V VS co boc song, cuvet 1cm
- inh dinh muc dung tich 50, 250, 1000 mL
- Tu sy nhit d (100 110)
0
C
- Lo nung nhit d 525
0
C
- Hoa cht: (loai tinh khit phn tich)
- Dung dich HCl dd 12M
- Dung dich H
2
SO
4
dd 18M
- Dung dich KOH 50
- Dung dich sodium molydate: trn cn thn 140 mL H
2
SO
4
dd voi 300 mL noc
trong binh dinh muc 500mL. D lanh dn nhit d phong ri thm 12.5g
NH
4
MoO
4
. Dinh muc dn vach, lc du.
- Dung dich axit ascorbic(tac nhn khu): hoa tan 5g axit ascorbic voi noc ct ri
dinh muc thanh 100mL (dung dich nay chi pha mi ngay troc khi su dng)
- Dung dich chun photpho gc 1000ppm (1 mg PmL): hoa tan 1.0967 g
KH
2
PO
4
(d dc sy 2 gio o 101
o
C) trong noc ct. Dinh muc thanh 250mL,
lc du.
- Chun bi dung dich chun P 200ppm: hut 20 mL dung dich chun photpho
1000ppm dinh muc thanh 100mL dn vach dinh muc, lc du.
Chun bi mu: Cn chinh xac khong (0.5 1.5)g mu (d dc nghin trn dn
dng nht) vao chen nung. Sy o 110
0
C khong 2 gio. Than hoa trn bp din.
Cho chen vao lo nung dang o nhit d phong. Nng tu nhit d lo ln 525
0
C.
Duy tri nhit d trong 2 gio hoc d qua dm. Ly chen ra d ngui. Thm 5mL
HCl va 5mL noc. Dy chen bng mt kinh dng h. Dun si 5 phut. Loc vao
binh dinh muc dung tich 100mL. Rua chen va mt kinh dng hvoi 5mL noc
nong. Rua tip 4 ln (mi ln voi 5 mL noc nong). Gp tt c noc rua vao
binh dinh muc d ngui dn nhit d phong. Trung hoa KOH 50 cho dn khi
dung dich mu co tua trng dc. Thm tung giot HCl cho dn khi tua bin mt.
Thm hai giot HCl thua, d ngui dn nhit d phong ri dinh muc dn 500mL,
lc du.
T/0 -?0- )-=
Dy chun va mu xac dinh dc tin hanh nh sau:
STT binh dinh muc
10ml
0 1 2 3 4 1 2
DD chun P 200ppm 0 1 2 3 4
Mu (ml) 2 2
Dung dich
sodiumolipdat
2
Dung dich axit ascorbic 2
H
2
O (ml) 6 5 4 3 2 4 4
C ppm 0 2 4 6 8 ? ?
Tin hanh dun cach thuy cho si 5 phut
Do d hp th bng may quang ph k o boc song 690 nm. Sau do dung
phong phap binh phong cc tiu d xac dinh phong trinh dong chun. Nu
d hp th cua mu khng nm trong dong chun thi co th diu chinh nng d
dong chun hay th tich cua mu sao cho phu hp.
Tv0- ,) n4O
Kt qu cui cung la trung binh cng cua hai kt qu thu song song dc lam
tron dn hai chu s co ngha
Chnh lch kt qu giua hai ln thu song song khng dc vt qua 0.1
&2
m t+2
1+ kg8 mg
1000
.
100
.
1000
10
. =
Chu thich:
- Mu chun bi trong dinh lng canxi, dung d dinh lng c photpho va st.
- Co th thay th thuc thu sunIo molydic bng cac dung dich thu khac nh:
() Dung dich SnCl
2
25 trong HCl 1N (dung dich nay chi pha khi cn dung, vi
khng giu dc lu).
() Dung dich hydro quinon sunIit: (Hydro quinon 0.50g Natri sunIic 20g
Noc ct vua du 100mL)
Kt qu co th sai s do:
- Thoi gian d dung dich tao mau trn bp cach thuy qua lu, mau cua dung dich
s gim.
- Do hut khng chinh xac dung dich mu.
CHNG : PHNG PHP %C rNH McT ] CH
TI!U TRONG # ]INH \N TO\N THC PHM
8.1. Dinh tinh dinh lng NH
3
bng thuc thu Neller
8.2. Dinh tinh orat bng Curcumin
8.3. Dinh tinh ormaldehyde bng Cromotropic
8.4. Dinh tinh NO
3
-
bng Diphenylamin
8.5. Dinh tinh S
2-
bng giy thu Chi acetat
8.6. Dinh tinh Cu
2
bng NH
3
8.7. Dinh tinh Mn
2
bng NatripersulIat

You might also like