Professional Documents
Culture Documents
______________***______________
H & TN:
..
LP:
.
____________________________________________________________________
(TI BN LN TH NHT)
____________________________________________________________________
LI NI U:
CHNG 1: ESTE
1.
2.
*
*
a)
K cb
[ RCOOR ] .[ H O]
=
[ RCOOH ] [ R OH ]
` a
K cb
d
c
[
RCOOH ] .[ R `OH ]
=
[ RCOOR` ]a [ H 2O]b
K cb =
1
`
K cb
** CH :
Nu nc th hi th s c trong cng thc
Nu nc th lng th s khng c trong cng thc
#
trong mt kim:
a RCOOR` +bNaOH c RCOONa+ dR`OH
theo LBT khi lng: meste + mNaOH = mmuoi + mancol
***** tng qut: este+ NaOH mui + X
theo LBT khi lng: meste + mNaOH = mmuoi + mX
OH
*****
LBT khi lng: meste+ mOxi p= mCO + m H O
P RING I VI ESTE HCOO-R`:
P vi Cu(OH)2 , t0 Cu2O
CC DNG TON ESTE:
d)
3.
n NaOHpu
neste
*
*
*
Este a chc:
*
P este ha gia axit vi ancol ( p khng hon ton):
o Ancol a chc + axit n chc:
`
R (OH)y + xRCOOH (RCOO)x-R`-(OH)(y-x) + xH2O
(1 x y)
o Ancol n chc + axit a chc:
`
R OH + xR(COOH)y (R`OOC)x-R-(COOH)(y-x) + xH2O (1 x y)
*
Cc dng thy phn ca este 2 chc:
o Este= 2 axit n chc khc nhau + 1 ancol 2 ln:
H + ,t 0
H + ,t 0
2mol
1mol
1mol
o Este=1 axit n chc+ 1 ancol 2 chc:
1mol
2mol
2mol
1mol
o Este= 1 axit 2 chc+ 1 ancol n chc:
2mol
1mol
2mol
o Este= 1 axit 2 chc+ 2 ancol n chc:
2mol
1mol
1mol
1mol
o Este= 1 axit 2 chc+ 1 ancol 2 chc:
+ 1 mol RCOOH
+ 1 mol C2H5OH
+ 1 mol RCOOR
+ 1 mol RCOOR
PH LC:
1 mol RCOOC2H5
1 mol RCOOC2H5
1mol
m = 29 1 = 28 gam
m = (R + 27) gam
CnH2nO2:
Este no, n chc, h
Axit _____//_______
Ancol khng no ( 1 ), 2OH khng gn vi nhng C c mang lin kt
( C khng no) ( t 4C tr ln)
Tp chc:
o -OH ~ -CHO
~
-O- ~
-O- ~
o -OH
o
o
CnH2n-2O2:
-CO-CO-CHO
CnH2n-2O4:
CnH2n-4O2:
****************************************
CHNG 2: LIPIT
R3COOCH2
* Axit bo l axit n chc c mch C di, khng phn nhnh, c s C chn t 12C-24C
C 2 loi axit bo thng gp:
Axit bo no:
o Axit stearic: C17H35COOH ( M=284)
+ 3H2O C3H5(OH)3 +
H + ,t 0
3mol
1mol
1mol
1mol
* R1COOCH2
R2COOCH
+ 3NaOH
R3COOCH2
1mol
3mol
1mol
1mol
c) p cng H2:
cht bo lng + xH2 cht bo rn
*** Lu : 1 lk trong mch C s cng 2H ( tc 1H2)
Ni ,t 0
1mol
ia =
iI 2 =
mI 2 .100( g )
mchat _ beo
Ging
nhau
ui di khng phn cc
u phn cc a nc
a du m
C17H35
COO Na+
Natri stearat C17H35COONa (trong x phng)
C12H25
OSO3 Na+
Natri lauryl sunfat C12H25OSO3Na (trong cht git ra)
- ui l gc hirocacbon
ca axit bo, u l anion
- ui l bt k gc hirocacbon di no, u c th
cacboxylat
l anion cacboxylat, sunfat
Khc
2+
2+
- Khi gp Ca , Mg trong - Natri lauryl sunfat khng c hin tng nn c
nhau
nc cng th natri stearat
u im l dng c vi nc cng
cho kt ta lm gim cht
lng x phng
- un du thc vt hoc m
ng vt vi xt hoc KOH
Phng
nhit v p xut cao
Oxi ha parafin c axit cacboxylic, hiro ha axit
php
- Oxi ha parafin ca du m thu c ancol, cho ancol phn ng vi H2SO4 ri
sn
nh oxi khng kh, c xc
trung ha th c cht git ra loi ankyl sunfat
xut
tc, ri trung ha axit sinh ra
bng NaOH:
- Cc mui natri (hoc kali)
ca axit bo, thng l natri
stearat (C17H35COONa), natri
-Ngoi cht git ra tng hp, cht thm, cht mu,
Thnh panmitat (C15H31COONa),
cn c th c cht ty trng nh natri
phn natri oleat (C17H33COONa)
hipocloritNatri hipoclorit c hi cho da khi git
chnh - Cc ph gia thng l cht
bng tay
mu, cht thm
****************************************
CHNG 3: CACBOHIDRAT
I. TNG QUT:
CTCT: Cn(H2O)m
Monsaccarit: l nhng cacbohidrat n gin nht, khng th thy phn c na.
Vd: glucozo, fructozo,
isaccarit: l nhng cacbohidrat m khi thy phn sinh ra 2 monsaccarit.
Vd: saccarozo, mantozo,
Polisaccarit: l nhng cacbohidrat phc tp m khi thy phn sinh ra nhiu
monsaccarit.
Vd: xenlulozo, tinh bt,
II. GLUCOZO: C6H12O6 ( M=180)
Tnh cht vt l:
CTCT:
glucoz ( 36 %)
glucoz ( 64 %)
a) Oxi ha glucoz:
2C6H12O6 + Cu(OH)
(C6H11O6)2Cu + 2H2O
este c 5 gc axetat
C6H7O(OOCCH3)5 + 5CH3COOH
Tc dng vi dd AgNO3/NH3
oxh)
CH2OH[CHOH]4CHO + 2[Ag(NH3)2]OH
1 glucozo
2 Ag
CH2OH[CHOH]4COONa + Cu2O
+ 2H2O
1 glucozo
(natri gluconat)
1 Cu2O
Mt mu dd Br2
Tc dng vi
CH2OH[CHOH]4COOH + 2HBr
HNO3/H2SO4
este
b) Kh glucoz:
( gch)
Sobitol ( M= 182)
CH2OH[CHOH]4CHO + H2
CH2OH[CHOH]4CH2OH
(sobitol)
c) p ln men glucozo:
ng dng: Sn xut thuc tng lc, trng rut phch, sn xut ru etylic
NG PHN CA GLUCOZO: FRUCTOZO
CTCT: CH2OH-[CHOH]3-CO-CH2OH
glucoz
eniol
Cu to phn t: gm gc C1 ca -glucozo v C2 ca
nhau bi lin kt ( C1-O-C2 )
gc glucoz
fructoz
-fructozo
lin kt vi
gc fructoz
Tnh cht vt l: l cht rn kt tinh, khng mu, khng mi, v ngt, tan trong nc
nng chy nhit 185oC. C nhiu trong cy ma (nn saccaroz cn c gi l ng
ma), c ci ng, tht nt C nhiu dng sn phm: ng phn, ng knh, ng
ct
(C12H21O11)2Cu + 2H2O
hh glucozo v fructozo
C12H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6
glucozo fructozo
P anhidrit axetic
P HNO3/ H2SO4
NG PHN CA SACCAROZO: MANTOZO
o
Cu to phn t:
Mt mu dd Br2
CH :
o
ngt:
SACCARIN (ng ha hc) > FRUCTOZO > SACCAROZO > GLUCOZO
> MANTOZO
o
Thy phn mantozo, cho sp sau p tc dng vi dd AgNO3/NH3
d th xut hin kt ta Ag
Th1: mantozo thy phn ht ( H=100%):
Ta c s : 1MANTOZOv 2GLUCOZO 4Ag
Cu to: gm:
Tnh cht vt l: l cht rn, dng bt v nh hnh, mu trng, khng tan trong nc
lnh. Trong nc nng t 65oC tr ln to dd keo ( h tinh bt). c nhiu trong cc loi ng cc,
c (khoai, sn), qu (to, chui)
P mu vi dd iot dd mu xanh tm
S TO THNH TINH BT TRONG CY XANH ( QU TRNH
QUANG HP):
6nCO2+5nH2O (C6H10O5)n+ 6nO2
S CHUYN HA TINH BT TRONG C TH:
, amilaza
, amilaza
, mantaza
extrin HO
mantozo HO
glucozo
Tinh bt HO
CO2 + H2O
v khc CU TO PHN T)
CTCT: [C6H7O2(OH)3]n
(C6H10O5)n + nH2O
nC6H12O6
[C6H7O2(OH)2ONO2]n + nH2O
Xenluloz mononitrat
[C6H7O2(OH)(ONO2)2]n + 2nH2O
Xenluloz initrat
[C6H7O2(OH)3]n + nNaOH
[C6H7O2(OH)2ONa]n + nCS2
Xenluloz xantogenat dng iu ch t visco
[C6H7O2(OH)2ONa]n + nH2O
[C6H7O2(OH)2OCSSNa]n
Xenluloz xantogenat
ng dng:
Sn xut t:
t VISCO:
xelulozo dd snh visco t visco
t AXETAT: t 2 este ca xenlulozo.
Sn xut thuc sng khng khi:
keo _ soi
ddNaOH
Ch v Cacbohidrat:
S p: X H% Y H% Z
H% =
H 1 %.H 2 %
100%.100%
nCO2
nH 2 O
nCO2
nH 2 O
nCO2
n H 2O
6
xenlulozo hoc
5
12
11
1
1
tinh bt
kt ta (1) v
L=5 A , 1m=10
0
10
****************************************
CHNG 4: AMIN
I. DANH PHP:
o Tn gc-chc: tn MCC ( met, et , prop, but, ) + v tr nhm amin + yl + amin
o Tn thay th: [ N- / N,N- / ] + tn HC+ v tr nhm amin + amin
Vi:
N-: k hiu cho bit l amin bc 2
N,N-: k hiu cho bit l amin bc 3
Amin bc 1 th khng c k hiu
Tn HC= tn nhnh+ tn MCC
V D:
Hp cht
CH3NH2
CH3CH(NH2)CH3
CH3NHC2H5
CH3CH(CH3)CH2NH2
CH3CH2CH(NH2)CH3
(CH3)3CNH2
CH3NHCH2CH2CH3
CH3NHCH(CH3)2
C2H5NHC2H5
(CH3)2NC2H5
C6H5NH2
Tn gc chc
Tn thay th
metylamin
metanamin
isopropylamin
propan-2-amin
etylmetylamin
N-metyletanamin
isobutylamin
2-metylpropan-1-amin
sec-butylamin
butan-2-amin
tert-butylamin
2-metylpropan-2-amin
metylpropylamin
N-metylpropan-1-amin
isopropylmetylamin
N-metylpropan-2-amin
ietylamin
N-etyletanamin
etylimetylamin
N,N-imetyletanamin
phenylamin
benzenamin
Tn thng
anilin
Ch :
- Tn cc nhm ankyl c theo th t ch ci a, b, c
- Vi cc amin bc 2 v 3, chn mch di nht cha N lm mch chnh, N c ch s v tr nh nht.
t mt nguyn t N trc mi nhm th ca amin - Khi nhm NH2 ng vai tr nhm th th gi
l nhm amino. V d: CH3CH(NH2)COOH (axit 2-aminopropanoic)
o Tn thng:
ph thuc vo gc hirocacbon. V d tnh baz ca (CH3)2NH > CH3NH2 > (CH3)3N ; (C2H5)2NH
> (C2H5)3N > C2H5NH2
IV. TNH CHT HA HC:
o Tnh bazo:
R-NH2 + HCl [R-NH3]+ClR-NH2 + H2SO4 [R-NH3]2SO4
1 nhm NH2- kt hp 1H+ NH3
Phenylamoniclorua [C6H5NH3]+Cl- + NaOH C6H5NH2 + NaCl + H2O
R-NH2 + H2O [R-NH3]+ + OH- lm qu tm ha xanh
.
.
.
anilin
-------------------------
o P vi HNO2:
Ankylamin bc 1 + HNO2 ancol + N2 + H2O
R-NH2 + HNO2 R-OH + N2 + H2O
Amin c NH2- C bc 1 HNO
ancol bc 1 andehit
Amin c NH2- C bc 2 HNO
ancol bc 2 xeton
Amin c NH2- C bc 3 HNO
ancol bc 3
2
CuO ,t 0
CuO ,t 0
.
.
.
.
.
mui diazoni
C6H5NH2 + HNO2 + HCl C6H5N2+Cl- + 2H2O
Phenyldiazoni clorua
0
tthap
00 50 C
.
.
.
( M= 330)
khng phn bit c phenol v anilin.
o S iu ch anilin:
C6H6 C6H5NO2 C6H5NH2
Hoc vit gn l:
DNG TON:
o t amin:
nH 2O - nCO2 =
3
2
nH 2O - nCO2 =2.namin
CHNG 5: AMINOAXIT
Tn thay th:
axit + ( v tr nhm NH2 : 2,3,4,5,6,7,) + amino + tn axitcacboxylic tng ng
Tn bn h thng:
axit + ( v tr nhm NH2: , , , , , ,... ) + amino + tn thng ca axitcacboxylic
tng ng
- C - C - C - C - C - C -COOH
( NH2 )
CTCT: (H2N)x-R-(COOH)y
Cng thc
Tn thay th
Tn bn h
thng
Tn
thng
thng
K
hiu
( ch c aminoaxit
mi c tn
ny)
NH2CH2COOH
Axit aminoetanoic
CH3CH(NH2)COOH
Axit
2-aminopropanoic
(CH3)2CHCH(NH2)COOH
Axit 2-amino
-3-metylbutanoic
HOC6H4CH2CH(NH2)COOH Axit 2-amino
- 3(4-hidroxiphenyl)
propanoic
HOOC(CH2)2CH(NH2)COOH Axit 2aminopentandioic
NH2(CH2)4CH(NH2)COOH
Axit 2,6diaminohexanoic
Axit
aminoaxetic
Axit aminopropionic
Axit aminoisovaleric
Axit -amino
- -(p-hidroxi
phenyl)propionic
Axit -amino
glutaric
Glyxin
Gly
75
Alanin
Ala
89
Valin
Val
117
Tyrosin
Tyr
178
Axit
glutami
c
Glu
147
Axit . diaminocaproic
Lysin
Lys 146
e) Nhm 5: cc amino axit c gc R axit, tch in m, thuc nhm ny c 2 amino axit: Asp (D),
Glu (E)
TNH CHT HA HC:
Tnh bazo-axit: (H2N)x-R-(COOH)y
o x=y pH=7
o x>y pH>7
o x<y pH<7
Tnh lng tnh:
o Tc dng vi axit mnh to mui amoni( p xy ra nhm NH2 nh amin)
H2NCH2COOH + HCl ClH3NCH2COOH
hoc: H3N+CH2COO + HCl ClH3NCH2COOH
o Tc dng vi bazo mnh to mui v nc( p xy ra nhm COOH nh axit
cacboxylic)
H2NCH2COOH + NaOH H2NCH2COONa + H2O
hoc: H3N+CH2COO + NaOH H2NCH2COONa + H2O
.
.
.
o
o
o
o
Ch :
Cc aminoaxit thin nhin u l cc -aminoaxit
Mui monoNatri ca axit glutamic l thnh phn ca bt ngt
Axit glutamic: thuc h tr thn kinh
Methionin: thuc b gan (CH3SCH2CH2CH(NH2)COOH)
-(-HN-[CH2]5-CO-)-n
CH2-CH2-NH
Caprolactam
T capron (hay policaproamit)
( v lin kt -CO-NH- trong vng km bn vi t0)
o cho cc loi t trn thy phn:
u tin: t ny s tc dng vi nH2O to nn aminoaxit
trong dd NaOH nng, d: aminoaxit tc dng vi NaOH nhm COOH
trong dd HCl d: aminoaxit tc dng vi HCl nhm NH2
o 2 cht C2H8O3N2+NaOH hh 2 kh lm qu tm ha xanh
C2H5NH3NO2 + NaOH C2H5NH2+ NaNO3+ H2O
CH3NH2(NO3)CH3 +NaOH (CH3)2NH + NaNO3 + H2O
o NH2-R-COOH + HCl NH3Cl-R-COOH
NH3Cl-R-COOH + 2NaOH NH2-R-COONa + NaCl + H2O
NH2-R-COONa+ 2HCl ClH3N-R-COOH+ NaCl
o Aminoaxit c 1COOH, 1NH2 : CnH2n+1O2N
nHCl=(mmui-maminoaxit)/36,5
nNaOH=(mmui-maminoaxit)/22
nKOH=(mmui-maminoaxit)/38
Cng thc phn t CxHyO2N c cc ng phn cu to mch h thng
gp:
- Amino axit H2NRCOOH
- Este ca amino axit H2NRCOOR
- Mui amoni ca axit ankanoic RCOONH4 v RCOOH3NR
- Hp cht nitro RNO2
o
Mt s phn ng cn lu
CHNG 6: PEPTITPROTEIN
c ngun gc t cc -aminoaxit
tn peptit: theo th t t u N n u C, khng c ngc.
o cch 1: tn gc axyl ca cc -aminoaxit bt u t u N+( b hu t -in thay
bng hu t -yl) + tn ca axit u C ( c gi nguyn)
vd: AlanylGlyxylAlanylLysylValin
cch 2: vit k hiu ca cc n v.
vd: Ala-Gly-Ala-Lys-Val
CU TO: nhiu n v peptit lin kt li vi nhau to thnh protein bng cc lin kt
peptit -CONH PHN LOI:
o 2 loi peptit:
Oligopeptit: 2-10 gc -aminoaxit v c gi tng ng: dipeptit, tripeptit,
Polipeptit: 11-50 gc -aminoaxit, l c s to nn protein.
o 2 loi protein:
Protein n gin:
Protein phc tp:
.
o Hnh si: keratin trong tc, miozin trong c bp, fibroin trong t
tm,
CTPT ca peptit:
n-peptit= n.( amino axit) (n-1)H2O CxHyOzNt
TNH CHT VT L:
o Peptit: th rn, d tan trong nc
o Protein: 2 dng chnh
Dng si: khng tan trong nc
Dng cu: tan trong nc
o S ng t: khi un protein vi dd axit, kim, mui th protein ng li vo tch ra
khi dd
TNH CHT HA HC:
n!
2i
1. Enzim
Hu ht c bn cht l protein, xc tc cho cc qu trnh ha hc c bit l trong c th sinh vt.
Enzim c gi l cht xc tc sinh hc v c c im:
- Tnh chn lc (c hiu) cao: mi enzim ch xc tc cho mt phn ng nht nh
- Hot tnh cao: tc phn ng nh xc tc enzim rt cao, gp 109 1011 cht xc tc ha hc
2. Axit nucleic
Axit nucleic l mt polieste ca axit photphoric v pentoz
+ Nu pentoz l riboz, axit nucleic k hiu ARN
+ Nu pentoz l eoxiriboz, axit nucleic k hiu ADN
+ Phn t khi ADN t 4 8 triu, thng tn ti dng xon kp
+ Phn t khi ARN nh hn ADN, thng tn ti dng xon n
****************************************
CHNG 7: POLIME
.
.
.
.
3. Danh php
- Poli + tn ca monone (nu tn monome gm 2 t tr ln hoc t hai monome to nn polime th
tn ca monome phi trong ngoc n)
- Mt s polime c tn ring (tn thng thng). V d:
II CU TRC
1. Cc dng cu trc mch polime
a) Mch khng phn nhnh. V d: polietilen, amiloz
b) Mch phn nhnh. V d: amilopectin, glicogen
c) Mch mng li. V d: cao su lu ha, nha bakelit
2. Cu to iu ha v khng iu ha
a) Cu to iu ha: cc mt xch ni nhau theo mt trt t nht nh (chng han theo kiu u ni
ui). V d:
b) Cu to khng iu ha: cc mt xch ni vi nhau khng theo trt t nht nh (chng hn theo
kiu u ni u, ch th u ni vi ui). V d:
Cao su hiroclo ha
c) Poli(vinyl clorua) (PVC) tc dng vi Cl2: (gi s c 2 mt xch th 1 nguyn t clo)
T clorin
2. Phn ng phn ct mch polime: tinh bt, xenlulozo, protein n gin, nilon, PS, cao su
thin nhin,
a) Phn ng thy phn polieste:
(C5H8)n + 2S
C5nH8n-2S2
Polime khu mch c cu trc mng khng gian do tr nn kh nng chy, kh tan v bn hn
so vi polime cha khu mch
V IU CH
C th iu ch polime bng phn ng trng hp hoc trng ngng
1. Phn ng trng hp
a) Khi nim:
- Trng hp l qu trnh kt hp nhiu phn t nh (monome), ging nhau hay tng t nhau thnh
phn t rt ln (polime)
- iu kin cn v cu to ca monome tham gia phn ng trng hp phi c l:
+ Lin kt bi. V d: CH2 = CH2, CH2 = CHC6H5
+ Vng km bn: V d:
b) Phn loi:
- Trng hp ch t mt loi monome to homopolime. V d:
- Trng hp m vng. V d:
Nilon 6 (t capron)
- Trng hp t hai hay nhiu loi monome (gi l ng trng hp) to copolime. V d:
Nilon 6 (t capron)
axit -aminoenantoic
Nilon 7 (t enan)
, xt
t, p
-(0
CF2-CF2-)n-
c)
Vinyl clorua ( VC )
C2nH3n-1Cln+1 + nHCl
-(- CH2-CH-)n-
OCOCH3
f) Poli(phenol fomanehit) (PPF):
PPF c ba dng: nha novolac, nha rezol, nha rezit
Nha novolac:
- un nng hn hp fomanehit v phenol ly d vi xc tc axit c nha novolac mch khng
phn nhnh (cu ni metylen CH2 c th v tr ortho hoc para)
- Nha nhit do, d nng chy, tan trong mt s dung mi hu c, dng sn xut vecni, sn
Nha rezol:
- un nng hn hp phenol v fomanehit theo t l mol 1 : 1,2 c xc tc kim. Nha rezol khng
phn nhnh, mt s nhn phenol c gn nhm CH2OH v tr s 4 hoc 2
- Nha nhit rn, d nng chy, tan trong nhiu dung mi hu c dng sn xut sn, keo, nha
rezit
gian
- Khng nng chy, khng tan trong nhiu dung mi hu c, dng sn xut in, v my
_________________________________________________________________________
2 T
( caprolactam)
** NILON -7: M=
** T VINYLON( T VINYLIC): M=
Cc loi t khc:
_________________________________________________________________________
3 CAO SU: C hai loi cao su: cao su thin nhin v cao su tng hp
a) Cao su thin nhin: M=68n
*** Cu trc:
- Cng thc cu to:
vi n = 1500 15000
- Tt c cc mt xch isopren u c cu hnh cis nh sau:
M=145n
- Cao su buna N c tnh chng du tt
M=107n
M=88,5n
M=
** POLIPROPILEN ( PP ): M=42n
.
.
_________________________________________________________________________
4- KEO DN:
Keo dn ure fomanehit: M=
Poli(ure fomanehit)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.