You are on page 1of 12

Spis treci 1. Prawo w reklamie 1 2. Uregulowania w Polsce 1 2.

1 Oglne prawo reklamy zwizane jest z trzema grupami przepisw: 1 2.2 Prawo reklamy szczegowe obejmuje przepisy odnoszce si do sposobw prowadzenia dziaalnoci reklamowej w rodkach masowego przekazu oraz do wybranych produktw i usug: 2 2.3 Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 2 2.4 Z bilansowego i podatkowego punktu widzenia reklam reguluj przepisy Ustawy z dnia 29 wrzenia 1994 roku o rachunkowoci oraz Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osb fizycznych i ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osb prawnych (wraz z nowelizacjami). 4 2.5 Przepisy Kodeksu cywilnego 6 2.6 Szczegowe prawo reklamy jest uzupenieniem i rozwiniciem prawa oglnego. 7 3. Prawo prasowe 7 3.1 Zasady reklamowania w telewizji i radio dotycz: 7 3.2 Innym obszarem szczegowych regulacji prawnych s przepisy dotyczce ogranicze reklamy niektrych produktw i usug. 9 3.1.1 Reklama wyrobw alkoholowych 9 3.1.2 Reklam wyrobw tytoniowych reguluje Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania tytoniu i wyrobw tytoniowych. 10 3.1.3 Reklam lekw reguluj Ustawa z dnia 6 wrzenia 2001 r, prawo farmaceutyczne oraz Zarzdzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2002 r. 11 3.1.4 Reklama wszelkich gier hazardowych 11 3.1.5 Reklama ywnoci 11 3.1.6 Reklama kosmetykw 13 4. Zasady rozpowszechniania reklamy w Internecie 13 1. Prawo w reklamie Dziaalno reklamowa, jak kady obszar dziaalnoci gospodarczej, nie moe by prowadzona w sposb zupenie dowolny. Kade reklamujce si przedsibiorstwo jest zobowizane do przestrzegania przepisw prawnych regulujcych sfer reklamy.

Pierwsze przepisy regulujce dziaalno reklamow zaczy ju powstawa w pierwszej poowie XX wieku. Jedn z pierwszych regulacji byy "normy postpowania" Amerykaskiego Stowarzyszenia Agencji Reklamowych (AAAA- American Association of Advertising Agencies), ktre zostay ustalone w 1916 roku. Nie byy to przepisy prawne, ale stay si powszechnie obowizujcymi normami. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym, technicznym i zmianami zachodzcymi na rynku reklamowym, byy one wielokrotnie modyfikowane i uzupeniane, i w zmienionym ksztacie obowizuj do dnia dzisiejszego. W przypadku przepisw prawnych regulujcych dziaalno reklamow w krajach Unii Europejskiej najwiksze znaczenie ma "Europejska konwencja o telewizji ponadgranicznej" z 1989 roku oraz liczne dyrektywy (czyli wskazwki dotyczce postpowania) na temat: reklamy wprowadzajcej w bd, reklamy porwnawczej, przekazu i dziaalnoci telewizyjnej, reklamy i sponsorowania wyrobw tytoniowych, reklamy produktw medycznych oraz wizerunku kobiet i mczyzn przedstawianych w reklamie i rodkach masowego przekazu. Istotne s rwnie regulacje zwizane z oglnymi zasadami swobody prowadzenia dziaalnoci gospodarczej, konkurencji i ochrony konsumenta. Do przepisw midzynarodowych dopasowywane s rwnie regulacje prawne w poszczeglnych krajach, w tym rwnie Polsce. Przepisy prawne dotyczce reklamy mona podzieli na dwie grupy: prawo reklamy oglne i prawo reklamy szczegowe. 2. Uregulowania w Polsce 2.1 Oglne prawo reklamy zwizane jest z trzema grupami przepisw:

zwizanymi ze stosowaniem regu uczciwej konkurencji, wynikajcych z Ustawy z dnia 16 stycznia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ( z pniejszymi nowelizacjami) zwizanymi z przepisami bilansowymi i podatkowymi, ktre mwi o tym, jak ksigowa koszty dziaalnoci podatkowego firmy; reklamowej i jakie s jej zwizki z obliczaniem zobowizania

zawartymi w Kodeksie cywilnym, ktre dotycz umw cywilnoprawnych; zawartych w Ustawie z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych ( z pniejszymi nowelizacjami), ktre reguluj moliwoci wykorzystania w przekazach reklamowych wytworw pracy twrczej. 2.2 Prawo reklamy szczegowe obejmuje przepisy odnoszce si do sposobw prowadzenia dziaalnoci reklamowej w rodkach masowego przekazu oraz do wybranych produktw i usug:

dotyczcych zasad publikowania ogosze reklamowych w prasie zawarte w Ustawie z dn. 26 stycznia 1984 roku zwanej Prawem prasowym; dotyczce zasad publikowania reklam w radiu i telewizji zawarte w Ustawie z dn. 29 grudnia 1992r. O radiofonii i telewizji wraz z dodatkowymi rozporzdzeniami Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 20 maja 1993, 31 sierpnia 1993, 21 listopada 1994 oraz 6 lipca 2000, a take uchwaami Zarzdu Spki Telewizja Polska S.A.

Dotyczce wykorzystania rodkw reklamy zewntrznej zawarte w Ustawie z dn.7 lipca 1994r. Prawo budowlane, Ustawa z dn. 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym oraz Ustawie z dn. 21 marca 1985r. o drogach publicznych;

dotyczce wybranych produktw i usug, zawarte w odpowiednich ustawach. 2.3 Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji reguluje zagadnienia zwizane ze swobod prowadzenia dziaa konkurencyjnych, okrelajc, jaka dziaalno jest przejawem nieuczciwej konkurencji. W myl tej ustawy za czyn nieuczciwej konkurencji uznaje si dziaanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeeli zagraa ono lub narusza interes innego przedsibiorcy lub klienta. W zakresie reklamy pojcie czynu nieuczciwej konkurencji odnosi si do nieuczciwej lub zakazanej reklamy, a w szczeglnoci:

reklamy sprzecznej z przepisami prawa lub dobrymi obyczajami (np. Skandalizujce reklamy firmy Benetton odwoujce si do caujcych si ksidza i zakonnicy) oraz uchybienia godnoci czowieka (np. Wizerunek kobiety w przekazach reklamowych jako osoby, ktra ma wypenia tylko obowizki domowe) reklamy wprowadzajcej nabywc w bd , wpywajcej w ten sposb na jego decyzje zakupu produktu lub usugi. Przy jej ocenie naley uwzgldni wszystkie jej elementy, zwaszcza dotyczce iloci jakoci, skadnikw, sposobu wykonania, przydatnoci, moliwoci zastosowania, naprawy lub konserwacji, a take zachowania si nabywcy. Do reklamy wprowadzajcej w bd zalicza si reklam kamliw (zawierajc faszywe fakty) oszukacz (stwarzajc moliwo wieloznacznego rozumienia jej treci poprzez tendencyjne przedstawianie produktu), niepen (pomijajc informacje o istotnym znaczeniu dla adresata, np. O ubocznych skutkach zaywania lekw lub rodkw odchudzajcych), naladownicz (kopiujc reklam innego przedsibiorstwa), oczywista(wskazujc na cechy waciwe dla wszystkich produktw, np. Olej rolinny bez cholesterolu), przesadn (odwoujc si do zwrotw np. "najlepszy", "jedyny" itp.) naruszajc cudze oznaczenie handlowe (wykorzystujc dobre imi innego przedsibiorstwa poprzez upodabnianie si do jego znaku firmowego lub nazwy); reklamy nierzeczowej, czyli odwoujcej si do uczu nabywcw przez wykorzystanie lku, przesdw lub atwowiernoci dzieci; reklamy ukrytej, czyli wypowiedzi, ktra zachca do nabycia produktw, sprawiajc wraenie neutralnej informacji (reklama w ekspertyzach naukowych, ksikach lub w rodkach masowego przekazu niepoprzedzona informacj "reklama" lub "ogoszenie") reklamy uciliwej, czyli stanowicej istotn ingerencj w sfer prywatnoci, co w szczeglnoci dotyczy nagabywania w miejscach publicznych, przesyania na koszt nabywcy niezamwionych produktw oraz naduywania technicznych rodkw przekazu informacji; reklamy porwnawczej, czyli takiej, ktra umoliwia bezporednie lub porednie rozpoznanie konkurenta albo oferowanych przez niego produktw i usug, chyba e zawiera informacje prawdziwe i uyteczne dla nabywcw dajce si zweryfikowa na podstawie

obiektywnych kryteriw, nie powoduje pomyek w rozrnieniu porwnywanych produktw, nie dyskredytuje konkurenta, jego produktw, usug, oznacze innej dziaalnoci. W przypadku dokonania czynu nieuczciwej konkurencji przedsibiorca, ktrego interes jest zagroony lub naruszony, moe da zaniechania niedozwolonych dziaa, usunicia skutkw niedozwolonych dziaa, naprawienia wyrzdzonej szkody na zasadach oglnych, wydania bezpodstawnie osignitych korzyci, zoenia jednego- lub wielokrotnego owiadczenia odpowiedniej treci i w odpowiedniej formie (zazwyczaj w rodkach masowego przekazu), zasdzenia odpowiedniej sumy pieninej na okrelony cel spoeczny zwizany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochron dziedzictwa narodowego, jeeli czyn nieuczciwej konkurencji by zawiniony. Na wniosek uprawnionego sd moe rwnie orzec o wyrobach, ich opakowaniach, materiaach reklamowych i innych przedmiotach bezporednio zwizanych z popenieniem czynu nieuczciwej konkurencji. W szczeglnoci sd moe orzec ich zniszczenie lub zaliczenie na poczet odszkodowania. Z roszczeniami dotyczcymi czynw nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy wystpowa mog:

krajowe lub regionalne organizacje, ktrych celem statutowym jest ochrona interesw konsumentw; krajowe organizacje, ktrych celem statutowym jest ochrona interesw przedsibiorcw Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw; 2.4 Z bilansowego i podatkowego punktu widzenia reklam reguluj przepisy Ustawy z dnia 29 wrzenia 1994 roku o rachunkowoci oraz Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osb fizycznych i ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osb prawnych (wraz z nowelizacjami). Ustawy te wprowadzaj pojcie "kosztw reklamy i reprezentacji". Konieczno uwzgldnienia tych przepisw wynika z faktu, e reklama jest czynnikiem wpywajcym na wielko przychodw, a przeznaczane na ni nakady stanowi znaczn pozycj w ponoszonych przez firmy kosztach. Zgodnie z ustaw o rachunkowoci w ksigach rachunkowych i wyniku finansowym naley ujmowa wszystkie przychody i obciajce je koszty zwizane z przychodami w danym roku obrachunkowym. W prawie bilansowym wszystkie nakady poniesione na reklam i reprezentacj s wic uznawane za koszty wpywajce na wynik finansowy. Z kolei w prawie podatkowym ogln zasad jest, e koszty reprezentacji i reklamy s wyliczone do kosztw uzyskania przychodw w wysokoci nieprzekraczajcej 0,25% osiganych przychodw, chyba e reklama ma charakter publiczny, tzn. Prowadzona jest w rodkach masowego przekazu. Warunkiem koniecznym jest przy tym, e wydatki te musz by ponoszone w celu uzyskania przychodu. Podstawowe znaczenie dla moliwoci wykorzystania tych przepisw stanowi rozrnianie poj "reklama", "reklama publiczna", 'reprezentacja", i "informacja handlowa". Z punktu widzenia przepisw prawa podatkowego reklama peni dwie funkcje: po pierwsze informuje o produktach wprowadzanych na rynek lub znajdujcych si na rynku, po drugie zachca i nakania do ich zakupu. Moe zatem zawiera informacje wartociujce (np.

"ta marka jest najlepsza") oraz zachcajce do zakupu (np. "superokazja","wielka obnika cen" itp.). W odrnieniu od niej informacja handlowa zawiera tylko te dane, ktre s niezbdne do zoenia oferty bd zawarcia transakcji, np. Adres, przedmiot oferty, ceny, wysoko rabatw, warunki dostawy. Koszty przygotowania informacji handlowych nie s w aden sposb limitowane, tzn. W caoci stanowi koszt uzyskania przychodu. Informacj handlow jest zatem ulotka zawierajca informacje o adresach, zakresie dziaalnoci firmy i jej produktach. Gdyby natomiast zawieraa elementy wartociujce i zachcajce do zakupu staaby si ju ulotk reklamow. W przypadku reklamy dodatkow trudnoci jest okrelenie, czy spenia ona warunki reklamy publicznej. Przyjmuje si, e reklama niepubliczna adresowana jest do cile okrelonego krgu odbiorcw lub znanych kontrahentw, natomiast reklama publiczna jest kierowana do odbiorcw anonimowych. Pojcie reprezentacja odnosi si natomiast do okazaego i wytwornego reprezentowania si firmy, ktre moe polega na odpowiednim ubiorze pracownikw, wystroju firmy, jej znaku graficznym, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantw i kontrahentw. Zakres wydatkw speniajcych kryteria kosztw reprezentacji jest wic trudny do okrelenia. W myl przyjtych z podatkowego punktu widzenia do reklamy publicznej zalicza si:

reklam w rodkach masowego przekazu (radio, prasie i telewizji) reklam w wydawnictwach specjalistycznych, katalogach, folderach, kalendarzach filmy reklamowe, plakaty, druki reklamowe pokazy i degustacje o celach reklamowych ( z wyjtkiem pokazw zamknitych) reklam na stadionach, obiektach uytecznoci publicznej, ulicach, supach ogoszeniowych, targowiskach reklam w witrynach sklepowych rodki wizualne w miejscach nasilonego ruchu osobowego. Reklama prowadzona w sposb niepubliczny obejmuje natomiast przede wszystkim przesyanie materiaw reklamowych do konkretnych osb za porednictwem poczty, dorczanie materiaw firmowych do mieszka, zakadw pracy, pokazy i degustacje organizowane dla zamknitego krgu odbiorcw. 2.5 Przepisy Kodeksu cywilnego reguluj dziaalno reklamow z punktu widzenia umw cywilnoprawnych zawieranych pomidzy reklamujc si firm a podmiotami wykonujcymi na jej zlecenie usugi reklamowe (innymi firmami np. Agencjami reklamowymi oraz indywidualnymi osobami). Istotne dla dziaalnoci reklamowej przepisy zawarte s rwnie w Ustawie z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Powizanie reklamy z prawem autorskim wynika z faktu, e przekaz reklamowy moe przybiera rne formy: dziea sowno-muzycznego, plastycznego, audiowizualnego, fotograficznego. Przy jego tworzeniu mona posugiwa si rnymi technikami: rysunkiem, muzyk, piosenk, scenografi,. To wszystko sprawia, e reklam naley traktowa rwnie jako dzieo twrcze. Zgodnie z t ustaw prawa autorskie obejmuj kady przejaw dziaalnoci twrczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezalenie od wartoci, przeznaczenia i sposobu wyraenia. Reklama (rozumiana jako "dzieo reklamowe" lub "utwr

reklamowy") jest wytworem dziaalnoci ludzkiej, ktry moe by objty ochron prawa autorskiego, jeeli jest oryginalny lub ma charakter indywidualnego dziea. Przedmiotem ochrony wynikajcej z przepisw prawa autorskiego mog by:

reklama jako cao jeeli jest oceniona jako dzieo twrcze; idea reklamy jest to zwizane z ochron przed korzystaniem z cudzych pomysw przez osoby trzecie slogan reklamowy jeeli jest oparty na oryginalnej kompozycji i formie (dobr sw w poczeniu z ilustracj). Czsto slogany zostaj zastrzeone w Urzdzie Patentowym na zasadach obowizujcych przy rejestracji znakw towarowych; posta fikcyjna wymylona na potrzeby przekazu reklamowego zarwno z punktu widzenia ksztatw, jak i nazwy; ilustracje w postaci rysunkw i fotografii utwory muzyczne i sowno muzyczne Prawo autorskie opiera si na ochronie twrcy dziea reklamowego przysuguj takie same prawa jak innym twrcom. Efekty ich pracy s zatem chronione prawem autorskim przez minimum 50 lat po ich mierci. Prawa te chroni rwnie odtwrcw, np. Aktorw, piosenkarzy, muzykw, producentw nagra dwikowych i organizacji nadawczych. Szczeglnie istotne jest prawo do ochrony wizerunku odtwrcy. Jest on moliwy do wykonania tylko za zgod danej osoby (zwizanej z wynagrodzeniem). Rozpowszechnianie wizerunku osoby bez jej zgody jest moliwe jedynie w trzech przypadkach:

osoba otrzymaa zapat za pozowanie i wyranie nie zastrzega, e rozpowszechnianie wizerunku wymaga jej zgody jest osob powszechnie znan, a jej wizerunek wykonano w zwizku z penieniem prze ni funkcji publicznych, spoecznych bd zawodowych; osoba stanowi jedynie szczeg caoci, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna. 2.6 Szczegowe prawo reklamy jest uzupenieniem i rozwiniciem prawa oglnego. W wielu przypadkach jego przepisy powizane s z zasadami uczciwej konkurencji i szeroko rozumianej etyki biznesowej. W przypadku szczegowego prawa reklamy najwiksze znaczenie maj przepisy regulujce moliwoci i zasady prowadzenia dziaa reklamowych w rodkach masowego przekazu. Przepisy te reguluj reklam prasow, telewizyjn, radiow i zewntrzn. 3. Prawo prasowe Prawo prasowe umoliwia odpatne zamieszczanie ogosze reklamowych, ktre nie s sprzeczne z prawem lub zasadami wspycia spoecznego. Wydawca ma przy tym prawo odmwi zamieszczenia ogoszenia reklamowego, powoujc si na jego sprzeczno ) z

punktu widzenia treci lub formy) z lini programow wydawnictwa lub charakterem publikacji. Dodatkowo wprowadzony jest rwnie obowizek wyrniania ogosze i tekstw reklamowych od materiaw redakcyjnych poprzez ich oznaczenie w sposb niebudzcy wtpliwoci (np. Okreleniami "reklama", "ogoszenie patne", "artyku sponsorowany"). Obowizek ten ma na celu wyeliminowanie reklamy ukrytej. 3.1 Zasady reklamowania w telewizji i radio dotycz:

warunkw umieszczania reklamy w programie, ktre mwi, i reklama musi by wyranie wyodrbniona i oznaczona w sposb niebudzcy wtpliwoci (sowo reklama lub ogoszenie). Reklamy nie powinny zajmowa wicej ni 15% dziennego czasu nadawania programu i nie wicej ni 12 minut w cigu godziny; zakazu: przerywania audycji emitowanych w publicznej telewizji i radiofonii; wykorzystania w reklamie gosu i wizerunku pracownikw nadawcy wystpujcych w audycji informacyjnych lub programach dla dzieci; przerywania reklamami dziennikw informacyjnych, audycji o treci religijnej oraz audycji przeznaczonych dla dzieci trwajcych krcej ni 30 min; reklamy odwoujcej si w sposb ukryty do podwiadomoci; przeniesienia na inna osob prawa do dysponowania czasem przeznaczonym na reklam w sposb wicy tego nadawc udostpnienia wicej ni 35% czasu wykorzystywanego na reklam w okresie jednego roku na reklam produktw i usug jednego podmiotu lub ugrupowania gospodarczego. Warunkw przerywania audycji i programw w telewizji, ktre mwi, i mog by one przerywane; nie wczeniej ni po 0 minutach od ich rozpoczcia lub zakoczenia poprzedniej przerwy reklamowej; filmy fabularne w czasie pierwszych 45 minut mog by przerywane tylko jednokrotnie; seriale, audycje rozrywkowe i filmy dokumentalne mog by przerywane w dowolnym czasie, przy czym odstp midzy kolejnymi przerwami powinien wynosi co najmniej 20 minut; transmisje z zawodw sportowych mog zawiera reklamy emitowane wycznie w czasie przerwy w zawodach; warunkw sponsorowania audycji i programw, ktre mwi, i musz by one oznaczone wskazaniem sponsora przed lub po zakoczeniu, a sponsor ni moe wpywa na ich tre w sposb ograniczajcy samodzielno nadawcy. Jednorazowe wskazanie sponsora nie moe by dusze ni 8 sekund w przypadku jednego sponsora, 15 sekund w przypadku dwch sponsorw oraz 25 sekund w przypadku wikszej liczby sponsorw

zakazu sponsorowania dziennikw i wiadomoci lokalnych, audycji publicystycznych o treci spoeczno-politycznej, audycji poradniczych i konsumenckich, audycji lub bezporednio zwizanych z kampani wyborcz, audycji o treci religijnej; wyborczych

obowizku utrwalenia audycji reklam, obejmujcego nazw reklamowanego produktu lub usugi, nazw reklamodawcy, dat emisji, godzin emisji i czas trwania reklamy, czas trwania bloku reklamowego, czny czas trwania reklam w godzinie zegarowej, dzienny czas nadawania programu i reklam. 3.2 Innym obszarem szczegowych regulacji prawnych s przepisy dotyczce ogranicze reklamy niektrych produktw i usug. Dotycz one piciu grup produktw:

wyrobw alkoholowych wyrobw tytoniowych rodkw farmaceutycznych gier hazardowych usug zwizanych z dziaalnoci wolnych zawodw (lekarzy, adwokatw, radcw prawnych, notariuszy) ywnoci kosmetykw 3.1.1 Reklama wyrobw alkoholowych podlega regulacjom zawartym w Ustawie z 26 padziernika 1982r. O wychowaniu w trzewoci i przeciwdziaaniu alkoholizmowi z pniejszymi nowelizacjami (ostatnia z dnia 28 marca 2003 roku). Ustawa wprowadza cakowity zakaz reklamy i promocji wyrobw alkoholowych o zawartoci alkoholu przekraczajcej 1,5% na obszarze caego kraju. Wyjtkiem jest piwo, ktrego reklama i promocja s dozwolone, pod warunkiem e nie s kierowane do osb maoletnich lub prowadzone przez budowanie skojarze z:

atrakcyjnoci seksualn; relaksem lub wypoczynkiem; sportem nauka, prac lub sukcesem zawodowym; zdrowiem lub sukcesem yciowym Reklama i promocja piwa nie moe by prowadzona:

w telewizji, radio, kinie i teatrze midzy godzin 6,00 a 20,00; na kasetach wideo i innych nonikach w prasie modzieowej i dziecicej na okadkach dziennikw i czasopism

na supach, tablicach oraz innych staych i ruchomych powierzchniach wykorzystywanych do reklamy, chyba e 20% powierzchni reklamowej zajmowa bd widoczne i czytelne napisy informujce o szkodliwoci spoycia alkoholu maoletnim;

przy udziale maoletnich Zabrania si rwnie reklamy oraz promocji produktw i usug, ktrych nazwa, znak towarowy, ksztat graficzny lub opakowanie wykorzystuje podobiestwo bd jest tosame z oznaczeniem napoju alkoholowego lub innym symbolem odnoszcym si do napoju alkoholowego. Ta sama ustawa reguluje rwnie zasady sponsorowania imprez sportowych, koncertw muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentw lub dystrybutorw alkoholi.Producenci napojw alkoholowych o zawartoci powyej 18 % nie mog informowa o sponsorowaniu, a producenci napojw alkoholowych o zawartoci alkoholu od 8 do 18 % mog informowa o tym w sposb ograniczony przez:

umieszczanie wewntrz dziennikw i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, plakacie, produkcie lub tablicy informacyjnej zwizanej z imprez nazwy producenta lub dystrybutora oraz jego znaku towarowego; podawanie w telewizji lub radiu wycznie nazwy producenta lub sprzedawcy bd jego znaku towarowego, pod warunkiem e informacja ta nie bdzie prezentowana w telewizji przez osob fizyczn lub z wykorzystaniem wizerunku postaci ludzkiej. 3.1.2 Reklam wyrobw tytoniowych reguluje Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania tytoniu i wyrobw tytoniowych. Zabrania ona jakiekolwiek reklamy i promocji wyrobw tytoniowych, rekwizytw tytoniowych oraz symboli zwizanych z uywaniem tytoniu w telewizji, radio, kinach, prasie dziecicej i modzieowej, zakadach opieki zdrowotnej, placwkach kulturalnoowiatowych, szkoach wyszych i obiektach sportowo -rekreacyjnych. Na reklamie wyrobw tytoniowych musi by umieszczony widoczny i czytelny napis mwicy o szkodliwoci uywania tytoniu zajmujcy co najemnej 20% powierzchni reklamy. 3.1.3 Reklam lekw reguluj Ustawa z dnia 6 wrzenia 2001 r, prawo farmaceutyczne oraz Zarzdzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2002 r. W sprawie reklamy produktw leczniczych, a take opisywana Ustawa zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z tymi aktami prawnymi reklamowane mog by leki dopuszczone do obrotu w Polsce, z wyjtkiem lekw wydawanych z przepisu lekarza, ktrych reklama dozwolona jest wycznie w specjalistycznych pismach medycznych 3.1.4 Reklama wszelkich gier hazardowych w Polsce jest zabroniona, takich jak gry cylindryczne, gry w karty, gry w automatach losowych, bingo pienine, a take reklama wzajemnych zakadw o nagrody pienine i zakadw bukmacherskich. Zakaz ten wprowadzia Ustawa z dnia 29 lipca1992r. o grach losowych i zakadach wzajemnych. 3.1.5 Reklama ywnoci

Uregulowanie reklamy ywnoci w prawie polskim znajduje si przede wszystkim w ustawie z dnia 25 listopada 1970r. o warunkach zdrowotnych ywnoci i ywienia oraz wydanym na tej podstawie rozporzdzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki ywnociowej z dnia 15 lipca 1994r. w sprawie znakowania rodkw spoywczych, uywek i substancji dodatkowych dozwolonych, przeznaczonych do obrotu. ywno jest rdem niezbdnej energii i skadnikw odywczych potrzebnych w yciu czowieka. Ustawa o ywnoci posuguje si pojciami rodka spoywczego i uywki. rodkami spoywczymi s substancje zawierajce skadniki potrzebne do odywiania organizmu ludzkiego i przeznaczone w stanie naturalnym, lub po przerobieniu, do spoywania przez ludzi. Reklama ywnoci jest rozpatrywana i oceniana w wietle norm prawa ywnociowego i prawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Reklam ywnoci jest kada wypowied promujca towary i usugi z pomoc rnorodnych nonikw przekazu. Oznakowanie dodatkowe na produkcie, ktre nie ma charakteru informacyjnego, jest reklam. Ustawa o ywnoci w art.15 ust.1 ustala obowizek umieszczania na jednostkowych opakowaniach rodkw spoywczych i uywek, istotnych dla ochrony zdrowia ludzkiego, informacji o skadzie, o zawartoci substancji dodatkowych dozwolonych, informowania o terminie przydatnoci do spoycia lub o dacie minimalnej trwaoci rodka spoywczego. Forma i tre reklamy rodkw spoywczych i uywek nie moe zawiera danych wprowadzajcych w bd co do waciwoci odywczych reklamowanych artykuw. W przepisach karnych ustawy (art.32 pkt 1 i 2) czyny polegajce na naruszaniu powyszych obowizkw zagroone s kar grzywny. Szczeglny charakter ywnoci jako towaru sprawia, e regulacje prawne dotyczce poszczeglnych grup produktw s bardzo drobiazgowe, by nie wprowadza konsumenta w bd. Na podstawie rozporzdzenia o znakowaniu istnieje zakaz reklamowania artykuu ywnociowego w sposb, z ktrego by wynikao, e agodzi on lub leczy choroby, a wic e jest medykamentem. Nie dotyczy to dietetycznych rodkw spoywczych oraz wd mineralnych leczniczych. Rozporzdzenie o znakowaniu zakazuje posugiwania si w reklamie takimi okreleniami, jak zdrowy, bezpieczny, a okrelenia dotyczce ekologicznego pochodzenia produktu wymagaj posiadania atestu, potwierdzajcego sposb produkcji. Znakowanie rodka spoywczego nie powinno wprowadza w bd konsumenta tekstem lub rysunkiem, co do rodka spoywczego, rodzaju, skadu, iloci, pochodzenia itd. Wprowadzenie w bd moe dotyczy podania nieprawdziwej wartoci energetycznej produktu. Nazwa rodka spoywczego powinna by zgodna z norm, a w razie jej braku powinna to by nazwa powszechnie przyjta. Nazwa powinna precyzyjnie informowa konsumenta o rodzaju rodka spoywczego, umoliwia odrnienie od podobnych rodkw spoywczych oraz zawiera informacje dotyczce procesw technologicznych stosowanych w przetwrstwie. Prowadzenie nieuczciwej reklamy ywnoci narusza art.15 ust.3 ustawy o ywnoci, art.16 i art.26 ust.1 u.z.n.k. Ustawa o ywnoci nie przewiduje odpowiedzialnoci cywilnej za nieuczciw reklam. W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, zgodnie z art.18 u.z.n.k. z powdztwem przeciwko reklamujcemu si lub agencji reklamowej moe wystpi przedsibiorca, ktrego interes zosta naruszony lub zagroony, organizacje konsumenckie, organizacje przedsibiorcw. O interesy konsumentw w zakresie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi ywnoci i ywienia dba Pastwowa Inspekcja Sanitarna, kontrolujc przestrzeganie przepisw dotyczcych m.in. obrotu ywnoci, skadowania, sprzeday.

Reasumujc, unormowania prawa reklamy dotyczce produktw ywnociowych w Polsce nie s pene i kompletne, wymagaj uporzdkowania oraz uzupenienia, poniewa s rozproszone w zbyt wielu aktach prawnych i nie obejmuj wszystkich zagadnie zwizanych z reklam ywnoci. 3.1.6 Reklama kosmetykw Przepisy dotyczce reklamy kosmetykw zawiera rozporzdzenie Prezydenta RP z dnia 22 marca 1928r. o dozorze nad artykuami ywnoci i przedmiotami uytku oraz wydane na jego podstawie rozporzdzenie Ministra Opieki Spoecznej z dnia 18 stycznia 1939r. o dozorze nad wyrobem i obiegiem rodkw kosmetycznych. rodek kosmetyczny jest faszywie oznaczony jeeli:

jest wprowadzony w obieg w sposb mogcy kupujcego wprowadzi w bd co do miejsca, czasu i sposobu produkcji, skadu, wasnoci, jakoci lub wartoci uytkowej, jest wprowadzany w obieg pod nazw waciw dla innego produktu, zawarte na opakowaniach okrelenia albo napisy co do skadnikw, wasnoci, jakoci w jakimkolwiek kierunku s faszywe lub mog wprowadza w bd. 4. Zasady rozpowszechniania reklamy w Internecie Rozwj handlu elektronicznego i komercjalizacja Internetu sprawia, e tradycyjne konstrukcje i uregulowania prawne coraz mniej pasuj do cyberprzestrzeni. Na stronach www dochodzi w rny sposb do zawarcia umw kupna i sprzeday towarw i usug. Prezentowanie w Internecie towarw i usug jest zaproszeniem do skadania ofert, przyjmowania, zaproszeniem do rokowa. W Internecie prezentowane s ogoszenia i reklamy. Zgodnie z art. 71 kodeksu cywilnego, ogoszenia, reklamy cenniki, skierowane do ogu lub do poszczeglnych osb, poczytuje si w razie wtpliwoci nie za ofert, lecz za zaproszenie do rozpoczcia rokowa. Moment zoenia owiadczenia woli, czyli przyjcie oferty jest wyraony poprzez nacinicie klawisza na klawiaturze komputera. Owiadczenie woli mona zoy przez wysanie pliku tekstowego poczt elektroniczn. Art. 60 k.c. stanowi, e wola osoby dokonujcej czynnoci prawnej moe by wyraona przez kade zachowanie si tej osoby, ktra ujawnia jej wol w sposb dostateczny. W art. 61 k.c. stwierdza si, e owiadczenie woli, ktre ma by zoone innej osobie jest zoone z chwil, gdy doszo do niej w taki sposb, e moga zapozna si z jego treci. Mona uwaa, e przy skadaniu owiadczenia poczt elektroniczn o jego zoeniu mona mwi tylko wtedy, gdy dojdzie do zapisania danych u adresata. Coraz wiksze obroty handlowe w Internecie powoduj rnorodne problemy wymagajce rozwizania. Powane kwestie pojawiaj si z punktu widzenia obrotu cywilnoprawnego, prawa podatkowego, prasowego, nieuczciwej konkurencji, reklamy itd. Globalno Internetu, dziaanie ponad granicami pastw, powoduje, e pojawiaj si problemy oznaczania waciwego prawa, przy ocenie okrelonego czynu i jak powiza go z konkretnym krajem. Pojawia si wtedy mnogo porzdkw prawnych. Zamieszczona w Internecie reklama jest bardzo trudna do zlokalizowania. Bardzo trudno ustali serwer, z ktrego reklama jest wywoywana. Reklama raz puszczona do sieci zaczyna y w cyberprzestrzeni i jest oderwana od jakiegokolwiek terytorium, jest eksterytorialna. Niedozwolona reklama jako czyn nieuczciwej konkurencji jest deliktem prawa cywilnego. Istotne jest wic ustalenie miejsca popenienia czynu zabronionego. Wskazanie tego miejsca jest jednak trudne. Do kolizji

interesw w skutek nieuczciwej konkurencji dochodzi wszdzie tam, gdzie reklama dociera i gdzie s potencjalni odbiorcy reklamowanych towarw i usug. Ponadgraniczna reklama w Internecie docierajca do danego kraju wkracza w obszar przepisw tego kraju powiconych zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i powinna by ksztatowana z uwzgldnieniem najbardziej surowego ustawodawstwa krajowego. Wszelka reklama w Internecie niezalenie od miejsca, w ktrym do sieci zostaa wprowadzona powinna w istocie uwzgldnia prawodawstwo wszystkich krajw, take prawo polskie, o ile tylko moe by ona przeczytana i moe oddziaywa na stosunki gospodarcze na polskim rynku. Przy rozpatrywaniu zagadnienia prawa waciwego w odniesieniu do reklamy internetowej i zlokalizowania jej miejsca pochodzenia pomocna moe by analiza samej reklamy jak rwnie jej jzyk, ksztat przekazu reklamowego, ustalenie, kto finansowa transakcj, skd pyn zamwienia produktw lub usug. Przejawem nieuczciwej konkurencji w Internecie moe by rozsyanie poczt elektroniczn nie zamwionych tekstw reklamowych. Nieuczciw konkurencj bdzie te reklamowe podczepianie si pod znane na wiecie firmy, poprzez posugiwanie si odnonikami. Polega to na zamieszczaniu we wasnej witrynie bez uzasadnionych podstaw odesania do stron innego przedsibiorstwa. Nastpuje wykorzystanie wtedy cudzej pozycji na rynku i stwarza si domniemanie o powizaniu obu przedsibiorstw. Nieuczciw konkurencj bdzie te zamieszczanie faszywego oznaczenia geograficznego produktu lub usugi, posugiwanie si wprowadzajcym w bd oznaczeniem przedsibiorstwa, prowadzenie nieuczciwej lub zakazanej reklamy, ujawnienie tajemnic przedsibiorstwa, utrudnianie dostpu do rynku itd. Jak ocenia zamieszczenie w reklamie wolnych zawodw, jak ocenia udzielenie poprzez Internet porad prawnych? Rozwiza w tym zakresie dostarcza m.in. orzecznictwo niemieckie. Za niedozwolone w wietle przepisw ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji uznano: prowadzenie przez stomatologw reklamy w Internecie, udzielanie przez adwokatw odpatnych porad on line. Sprzeciwiono si take organizowaniu gier losowych w Internecie. Wtpliwoci dostarcza wyrane oddzielenie reklamy od informacji internetowej. Problemy te bd na pewno stopniowo rozwizywane, poniewa reklama w Internecie nie da si ju cofn. Sie komputerowa jest globalnym, atrakcyjnym rynkiem, docierajcym do wszystkich zaktkw wiata. Internet jako medium reklamowe jest trwae, a dodatkowo pozwala orientowa si nabywcy, ile osb odwiedzio jego stron internetow, na ktrej zamieci on swoje reklamy. Reklama w Internecie jest szybka, tania i dociera do odbiorcw na caym wiecie. Konieczne wydaje si, by przy ofertach promocyjnych i konkursach przesyanych poczt elektroniczn tak oznacza przekazy elektroniczne, aby adresat mg zdefiniowa nadawc. Reklama pojawiajca si na paskach ruchomych, gdzie umieszcza si logo firmy lub odnoniki geograficzne, pozwala bardzo szybko zapozna si z ofert reklamodawcy, wystarczy nacisn klawisz. Odesania takie s zgodne z prawem. Rozstrzygnicia wymaga czy Internet naley traktowa jako pras czy przekaz telewizyjny, poniewa od tego zaley m.in. ocena reklamy zakazanej. Istotnym problemem wymagajcym solidnych prac badawczych i dobrych rozwiza legislacyjnych jest kwestia praw autorskich i praw pokrewnych w cyberprzestrzeni: publicznego rozpowszechniania oryginaw, kopiowania utworw, zwielokrotniania nagra na nonikach cyfrowych, czy wreszcie problem elektronicznych zabezpiecze, co umoliwia ustalenie: kto, kiedy i w jakim zakresie korzysta z konkretnego utworu. Jest to problematyka ciekawa i inspirujca, wymagajca rzetelnej, solidnej legislacji.

You might also like