Professional Documents
Culture Documents
c
t
r
m
b
o
v
s
a
u
t
h
u
h
o
c
h
,
k
m
h
m
v
t
b
n
g
c
a
q
u
.
F
o
r
m
a
l
d
e
h
y
d
e
:
T
h
u
c
t
r
m
v
v
i
k
h
u
n
x
n
g
h
i
.
T
i
t
t
r
n
g
t
,
c
c
d
n
g
b
o
v
.
D
n
g
t
r
o
n
g
n
h
n
h
,
n
h
n
u
i
n
m
r
m
.
H
i
t
d
n
g
.
B
N
G
6
.
B
N
G
T
M
L
C
C
C
H
N
G
C
A
C
C
T
H
U
C
T
R
N
H
C
c
h
n
g
N
h
m
c
c
h
N
h
m
t
h
u
c
H
o
c
C
c
T
h
u
c
C
c
h
c
h
u
n
g
m
t
n
g
P
h
n
g
t
h
c
t
n
g
H
n
c
h
a
t
h
u
c
T
h
u
c
c
c
d
n
g
b
o
v
M
u
i
t
h
u
n
g
n
T
i
p
x
c
,
t
h
m
s
u
M
u
i
t
h
i
c
T
i
p
x
c
M
u
n
g
B
o
o
c
d
o
,
D
O
C
T
i
p
x
c
T
n
l
u
l
u
n
n
k
h
n
g
d
n
g
.
N
h
m
v
L
u
h
u
n
h
v
y
r
i
c
h
c
n
n
g
m
e
n
,
k
t
h
p
v
i
l
u
h
u
n
h
t
r
o
n
g
t
o
T
i
p
x
c
,
x
n
g
h
i
L
i
u
c
a
o
c
h
y
l
A
l
k
y
l
e
n
e
-
b
i
s
-
d
i
-
T
h
i
o
c
a
c
b
a
m
a
t
M
a
n
e
b
,
M
a
n
c
o
z
e
b
D
i
m
e
t
h
y
l
d
i
t
h
i
o
c
a
r
b
a
m
a
t
T
M
T
D
H
y
d
r
a
t
c
a
r
b
o
n
t
h
m
Q
u
i
t
o
z
e
n
N
h
m
h
u
c
C
h
t
t
n
g
t
N
-
t
r
i
h
a
l
o
m
e
t
h
y
l
t
h
i
o
C
a
p
t
a
n
,
F
o
l
p
e
t
T
i
p
x
c
T
h
u
c
c
c
d
n
g
d
i
t
t
r
A
c
y
l
a
l
a
m
i
n
e
M
e
t
a
l
a
x
y
l
,
B
e
n
a
l
a
x
y
l
,
F
u
r
a
l
a
x
i
n
K
m
h
m
t
n
g
h
p
R
N
A
c
a
r
i
b
o
s
o
m
K
t
h
p
v
i
p
h
c
p
o
l
y
m
e
r
a
s
e
-
I
-
t
e
m
p
l
a
t
c
a
R
N
A
N
i
h
p
,
d
i
c
h
u
y
n
t
r
o
n
g
c
y
N
m
b
n
h
c
h
n
g
r
t
n
h
a
n
h
B
l
a
s
t
i
c
i
d
i
n
-
S
C
n
k
t
h
p
a
m
i
-
n
o
a
c
i
d
v
i
p
r
o
t
e
i
n
K
a
s
u
g
a
m
i
c
i
n
C
n
a
m
i
n
o
a
c
y
l
-
t
R
N
A
n
m
R
N
A
-
3
0
S
r
i
b
o
s
o
m
N
i
h
p
,
K
m
h
m
s
i
n
h
t
n
g
h
p
p
r
o
t
e
i
n
K
h
n
g
s
i
n
h
M
i
l
d
o
m
y
c
i
n
N
g
n
p
h
e
n
y
l
a
l
a
n
i
n
v
o
p
o
l
y
p
e
p
t
i
d
p
h
n
g
C
h
n
g
H
y
d
r
o
x
y
p
y
r
i
m
i
d
i
n
K
m
h
m
m
e
n
a
d
e
n
o
s
i
n
N
i
h
p
p
h
n
g
B
m
c
h
n
g
T
r
n
g
i
h
c
N
n
g
n
g
h
i
p
H
G
i
o
t
r
n
h
S
n
g
t
h
u
c
B
o
v
t
h
c
v
1
4
5
c
h
u
y
n
h
o
a
c
i
d
n
u
c
l
e
i
c
e
t
h
i
m
o
l
v
B
u
p
i
r
i
m
a
t
e
d
e
a
m
i
n
a
s
e
,
m
e
n
b
n
p
h
n
h
u
a
p
u
r
i
n
e
C
h
n
g
p
h
n
t
r
n
g
n
h
a
n
h
T
h
i
o
p
h
a
n
a
t
e
-
m
e
t
h
y
l
G
i
m
t
o
l
i
s
i
B
e
n
z
i
m
i
d
a
z
o
l
B
e
n
o
m
i
l
C
a
r
b
e
n
d
a
z
i
m
N
g
n
t
n
g
h
-
t
u
b
u
l
i
n
,
N
i
h
p
,
p
h
n
g
x
g
i
n
g
,
p
h
u
n
l
T
i
n
-
b
e
n
z
i
m
i
d
a
z
o
l
D
i
e
t
h
o
f
e
n
c
a
r
b
N
g
n
p
h
n
c
h
i
a
t
o
D
i
t
n
m
c
h
n
g
B
e
n
z
i
m
i
d
a
z
o
l
e
T
i
p
b
n
g
6
C
c
h
n
g
N
h
m
c
c
h
N
h
m
t
h
u
c
H
o
c
C
c
T
h
u
c
C
c
h
c
h
u
n
g
m
t
n
g
P
h
n
g
t
h
c
t
n
g
H
n
c
h
a
t
h
u
c
S
i
n
h
t
n
g
h
p
T
r
i
g
l
y
c
e
r
i
n
D
i
c
a
r
b
o
x
a
m
i
d
e
N
g
n
s
i
n
h
t
n
g
h
p
t
r
i
g
l
y
c
e
r
i
d
c
a
c
y
c
h
C
h
d
i
t
B
o
t
r
y
t
i
s
v
S
c
l
e
r
o
t
i
n
i
a
C
i
n
e
r
e
a
,
M
o
n
i
l
l
i
a
c
h
n
g
n
h
a
n
h
P
y
r
i
m
i
d
i
n
e
s
,
T
r
i
-
f
o
r
i
n
e
P
y
r
i
f
e
n
o
x
K
m
h
m
c
y
t
o
c
r
o
m
P
-
4
5
0
1
4
D
M
t
m
1
4
-
d
e
m
e
t
h
y
l
a
t
i
o
n
c
a
c
c
h
t
2
4
-
m
e
t
h
y
l
e
n
e
d
i
h
y
d
r
r
o
l
a
n
o
s
t
e
r
o
l
A
z
o
l
e
s
(
n
h
i
u
l
o
i
t
h
u
c
n
h
t
)
M
o
r
p
h
o
l
i
n
e
s
&
F
e
n
p
r
o
p
i
d
i
n
K
m
h
8
,
7
-
i
s
o
m
e
r
r
i
z
a
t
i
o
n
g
i
m
c
h
t
k
h
1
4
N
i
h
p
,
p
h
n
g
P
h
u
n
l
n
c
y
v
g
i
n
g
K
m
h
m
s
i
n
h
t
n
g
h
p
s
t
e
r
o
l
c
a
n
m
b
n
h
M
t
s
k
h
c
K
m
h
m
t
n
g
h
p
g
i
b
b
e
r
e
l
l
i
n
,
c
y
l
n
N
i
h
p
,
p
h
n
g
K
h
i
x
g
i
n
g
K
m
h
m
s
i
n
h
E
s
t
e
r
l
n
h
u
c
E
d
i
f
e
n
f
o
s
,
I
p
r
o
b
e
n
f
o
s
.
.
.
T
r
c
t
i
p
:
K
m
h
m
k
h
n
g
c
n
h
t
r
a
n
h
G
i
n
t
i
p
:
K
m
h
m
p
h
o
s
p
h
a
t
i
d
y
l
c
h
o
l
i
n
e
N
i
h
p
,
t
r
P
y
r
i
c
u
l
a
r
i
a
o
r
y
z
a
e
P
h
u
n
l
n
c
y
l
a
P
h
p
t
n
g
h
p
k
i
t
i
n
K
h
n
g
s
i
n
h
P
o
l
y
o
x
i
n
C
n
h
t
r
a
n
h
l
i
n
k
t
v
i
N
-
a
c
e
t
y
l
g
l
u
c
o
s
a
m
i
n
N
i
h
p
P
h
p
N
g
n
h
p
S
t
r
o
b
i
l
u
r
i
n
s
(
t
m
S
t
r
o
b
i
l
u
r
u
s
t
e
n
a
c
e
l
l
u
s
)
K
m
h
m
h
p
t
h
t
s
i
t
i
p
h
c
I
I
I
(
b
c
1
-
c
o
m
p
l
e
x
)
c
a
c
h
u
i
h
p
N
i
h
p
,
p
h
n
g
;
t
r
u
T
r
n
g
i
h
c
N
n
g
n
g
h
i
p
H
G
i
o
t
r
n
h
S
n
g
t
h
u
c
B
o
v
t
h
c
v
1
4
6
C
y
a
n
o
p
y
r
r
o
l
s
P
y
r
r
o
l
n
i
t
r
i
n
K
m
h
m
v
n
c
h
u
y
n
k
t
h
p
p
h
o
s
p
h
o
r
y
l
h
o
a
g
l
u
c
o
s
e
g
y
d
n
g
c
h
u
y
n
h
o
T
r
i
c
y
c
l
a
z
o
l
v
P
h
t
h
a
l
i
d
e
N
g
n
t
n
g
h
p
m
e
l
a
n
i
n
,
t
o
n
m
k
h
n
g
n
g
m
n
h
p
c
y
c
h
i
h
p
p
h
n
g
P
r
o
b
e
n
a
z
o
l
e
I
n
v
i
t
r
o
k
h
n
g
h
i
u
l
c
C
h
n
g
v
i
k
h
u
n
v
m
t
r
n
l
a
B
e
n
z
o
t
h
i
a
d
i
a
z
o
l
e
A
c
i
b
e
n
z
o
l
a
r
T
n
g
t
r
i
h
m
i
n
d
c
h
t
n
h
i
n
C
h
n
g
n
h
i
u
n
m
b
n
h
T
h
u
c
t
r
m
t
n
g
g
i
n
t
i
p
A
n
i
l
i
n
o
p
y
r
i
-
M
i
d
i
n
e
s
G
i
m
s
n
s
i
n
h
c
c
m
e
n
l
m
s
u
y
y
u
v
c
h
t
o
g
i
m
p
h
n
h
u
o
g
i
m
x
m
n
h
p
c
a
n
m
v
o
c
y
c
h
T
r
n
h
i
u
n
m
b
n
h
,
c
h
i
u
B
o
t
r
y
t
i
s
c
i
n
e
r
e
a
C
U
H
N
T
P
:
1
/
N
h
n
g
h
i
u
b
i
t
c
h
u
n
g
v
t
h
u
c
t
r
n
h
:
n
h
n
g
h
a
,
p
h
n
l
o
i
v
p
h
n
g
t
h
c
s
n
g
?
2
/
m
c
h
u
n
g
c
a
m
t
s
n
h
m
t
h
u
c
t
r
n
h
c
h
n
g
,
l
n
h
u
c
,
a
l
k
y
l
l
e
n
b
i
s
d
i
t
h
i
o
c
a
r
b
a
m
a
t
,
a
m
i
d
a
c
y
l
a
l
a
n
i
n
e
,
b
e
n
z
i
m
i
d
a
z
o
l
,
c
a
r
b
o
x
i
l
i
c
a
c
i
d
,
c
h
l
o
r
o
n
i
t
r
i
l
e
,
c
y
a
n
o
a
c
e
t
a
m
i
d
e
o
x
i
m
e
,
d
i
m
e
t
h
y
l
d
i
t
h
i
o
c
a
r
b
a
m
a
t
e
,
d
i
c
a
r
b
o
x
i
m
i
d
e
,
m
e
n
k
h
c
,
p
h
e
n
y
l
a
m
i
d
o
x
a
z
o
l
i
d
i
o
n
e
,
p
h
e
n
y
l
u
r
e
a
,
p
h
t
h
a
l
m
i
d
e
,
s
t
r
o
b
i
n
,
t
o
s
k
h
n
g
c
h
o
c
y
c
h
,
t
r
i
a
z
o
l
e
?
3
/
m
c
h
u
n
g
c
a
c
c
t
h
u
c
t
r
n
h
s
i
n
h
h
c
?
CHNG IX
THUC XNG HI
1. NHNG HIU BIT CHUNG
Thuc xng hi (fumigant) (theo AAPCO) l cc cht hay hn hp cc cht sn sinh ra
kh, hi, ga, khi, sng c tc dng tiu dit mi giai on pht trin ca cc loi dch hi ( cn
trng, vi khun, nm, chut... ). Thuc xng hi c th l cht lng hay cht rn bay hi, hoc
ngay c cc cht dng kh. Chng c dng tit trng trong nh, x l t, nng sn hng
ho, cc vt liu khc v cy trng.
Hiu qu v k thut s dng thuc xng hi ph thuc vo nhng c tnh sau y :
- bay hi: l lng hi thuc ti a c th t c trong mi n v th tch khng kh
trong nhng iu kin n, m nht nh. c biu th bng mg/lt khng kh hoc gam/m
3
khng kh. bay hi v nng thuc xng hi tn ti trong khng kh ca ph thuc vo
im si v trng lng phn t: phn t lng cng ln, im si cng cao; im si cng cao
i bay hi cng thp.
Cn c vo im si, c th chia thuc xng hi lm hai loi:
+Loi c im si thp (nh Methyl Bromua): c nn vo bnh kim loi di
p lc cao (chuyn thnh th lng).
+Loi c im si cao ( nh Phosphua nhm AlP): thng th rn hoc th
lng, khi tip xc vi m s hnh thnh kh c.
-Tc bay hi: l khi lng hi bay ln t 1cm
2
b mt thuc xng hi trong 1 giy.
Tc bay hi t l thun vi nhit xng hi v t l nghch vi nhit si v p sut.
-S khuch tn ca thuc xng hi vo khng kh: l kh nng lan truyn ca hi thuc
vo khong khng gian c xng hi. Kh c c khuch tn trong khng kh t ch mt
phn t cao n ch mt phn t thp. S khuch tn ca hi thuc nhanh hay chm c lin
quan n nhit . Tc khuch tn ca kh c trong khng kh nhanh hn khi nhit khng
kh cao v chm hn khi nhit thp.
-T trng hi thuc: T trng hi ca thuc xng hi lin quan rt nhiu n k thut
xng hi. Nu t trng hi nh hn 1, thuc thng t di ng hng; hoc ln hn 1, thuc
c t trn ng hng; hay t trng xp x 1, v tr t thuc s gia ng hng.
Theo nh lut Graham, tc khuch tn ca cht kh trong khng gian t l nghch vi
bnh phng t trng ca chng. Thuc xng hi c t trng ln khuch tn chm hn so vi
loi thuc c phn t lng nh.
S hp ph (adsorption) l qu trnh thu ht cc phn t kh c ln b mt vt phm v
S hp th (absorption) l qu trnh thm nhp kh c su vo th khi vt phm. S hp ph v
hp th ca thuc vo hng ho kh trng tu thuc vo c tnh ca loi thuc, loi hng ho,
cch bao gi, cch xp hng ho, hm m, nhit v m khng kh. Nu s hp ph/th qu
ln, nng ca thuc s gim, lng thuc dng s tng v tng chi ph. Thm vo , thi gian
x thuc ( cho thuc bay ht khi l hng ) s lu.
-Tnh d bt la, bc chy: Mt s loi thuc xng hi d bt la, d gy chy v gy n.
V d: kh PH
3
d t bc chy nng 26,15-27,06g/m
3
khng kh.
-Tnh n mn kim loi: hi ca mt s thuc xng hi c kh nng n mn kim loi, hoc
hp kim ca chng (ALP, Mg
3
P
2
n mn ng, hp kim ng, vng, bc). V vy, khi xng hi ,
cn bt kn hoc dn nhng kim loi ny khi phng xng hi.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 148
-Nng thuc xng hi l lng thuc phn tn trong khng kh thi im nht nh
v ph thuc vo liu lng s dng.
-Liu lng dng: Liu lng thuc xng hi c biu th bng n v trng lng (kg,
g, mg) hoc th tch (l, ml) thuc xng hi trn n v th tch (m
3
) kho hng, phng tin vn
chuyn hoc trng lng hng ho (tn).
Liu lng s dng ph thuc vo loi thuc, loi dch hi cn dit, loi vt phm, thi
gian kh trng v nhit khng kh. Trong iu kin nhit v m khng kh khng i,
th tch ca nng thuc xng hi ( C) vi thi gian xng hi (T) l mt hng s.
k = C x T
Ni cch khc, trong mc nht nh, nu s dng nng thuc thp, thi gian xng
hi phi ko di. Ngc li, mun gii phng hng ho nhanh ( rt ngn thi gian xng hng) th
phi tng nng thuc.
Ring vi PH
3
nu tng nng thuc qu mc cng khng lm tng hiu qu kh trng,
tri li cn c th lm cho su mt chuyn sang trng thi u m t v. V vy, vi PH
3
ko di
thi gian xng hi quan trng hn l tng nng rt ngn thi gian kh trng.
Cc thuc xng hi thng c dng dit su, mt hi nng lm sn: ht v bt ng cc,
bt sn, ht u , hng nan, my tre an vv...Ngoi ra thuc cn c tc dng dit chut; mt s
cn c tc dng tr tuyn trng. Do thuc xng hi rt c vi ngi v ng vt c v, nn khi
tip xc vi cc loi thuc ny cn thc hin nghim qui nh bo h lao ng. Cc thuc xng
hi u nm trong nhm thuc hn ch s dng.
2. NHNG THUC XNG HI THNG DNG:
2.1.Phosphin v nhng hp cht to phosphin dng trong kh trng:
kh trng kho, ngi ta dng 2 dng mui: Aluminium phosphide (photphua nhm)
v Magnesium phosphide (photphua manh). Thuc c s dng di dng bnh, dng bt
trong cc kho nng sn, hm tu, cc ng hng nng lm sn c ph bt kn, dit tr chut,
cc loi mt hi . Khng c xng hi cho cy sng, rau qu ti.
Aluminium phosphide(AlP): Tinh th mu vng ti xm m. Ap sut hi rt thp. Bn
trong iu kin kh; d ht m trong khng kh v phn ng mnh lit vi acid to photphin.
Rt c vi ng vt c v. LD50 qua ming chut 8.7mg/kg.
Do d phn ng vi nc, nn Aluminium phosphide c dng xng hi trc tip do
thuc gp m trong khng kh, gii phng ngay photphin theo phn ng:
2AlP + 3H
2
0 2PH
3
+ Al(OH)
3
Magnesium phosphid (Mg
3
P
2
): Tinh th mu vng lc. Bn trong mi trng kh. t ht
m nhng d phn ng vi axit to phosphin . Rt c vi ng vt c v. LD50 qua ming
chut 11.2mg/kg.
Do Magnesium phosphide kh phn ng vi nc trong khng kh, nn gii phng
nhanh PH3 cc sn phm Magnesium phosphide gm 2 thnh phn ring : Magnesium
phosphide dng thng phm v mt l axit nh. Khi dng, ln vo nhau, gii phng
photphin theo phn ng:
Mg
3
P
2
+ 6HCl 2PH
3
+ 3MgCl
2
Phosphine (PH
3
): Dng kh khng mu, c mi ti hay mi tanh kh . T trng so vi
khng kh 1.18. Tan trong nc 26cm
3
/100ml (17
o
C); trong etanol 0.5; ete 2 (% th tch photphin
/ dung mi ). D b oxi ho thnh axit photphoric. Bc chy tc th trong khng kh (do c s
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 149
hin din ca nhng hydrorua photpho khc) v d n ( nng gy n 26.1- 27.1 mg/l khng
kh). n mn ng v hp kim ng bc.
Phosphin l cht c ch vn chuyn in t trong h hp; phn hu nc v chim oxi
trong c th cn trng v chut to thnh axit photphoric. C th thiu oxi, b ngt cht. Ngoi
ra cn c gy c thn kinh.
Phosphin khng thm qua da; nhng l thuc xng hi cc c. LC50 h hp (4 gi) vi
chut 11ppm (0.015mg/l). Trong mi trng c nng 10mg/m
3
trong 6 gi hay 300ml kh/m
3
trong 1 gi, c th gy cht cho sinh vt. Nng cho php khi tip xc vi phosphin 1ppm (
ti a 15 pht/ln vi khong cch 1 gi/ ln v 4 ln/ngy). Khng li d lng trong nng
sn nn khng cn xc nh ADI ca phosphin c trong nng sn. MRL trong bt m, u , qu
kh, c ph, thuc l, ch, dc liu, cam qut, lc, ci da, to, khoai ty 0.01ppm; ng cc
0.05-0.1ppm.
2.2. Methyl bromide (CH
3
Br):
Dng kh khng mu, khng mi nhit thng. Khi nng cao, c mi clorofom.
Tan trong nc 17.5g/l (20
o
C). Tan nhiu trong hu ht cc dung mi hu c nh: ru, este,
ete, keton, hydratcacbon thm, hydratcacbon halogen ho v cacbondisunfit. B thu phn chm
trong nc, mnh hn trong mi trng kim. Khng bc chy.
Methyl bromide khng gy hi cho bng, vi, giy, thuc nhum, khng lm gim kh
nng ny mm ca ht, khng gy chy l cy, khng n mn kim loi ( tr nhm, manhe v hp
kim ca chng). nng 500g/m
3
, methyl bromide c th bc chy nu gp tia la in hoc
cc ngun la khc. Trong kh trng, methyl bromide ch dng nng 15-70g/m
3
( thi gian
xng hi 1-3 ngy) nn an ton.
Nhng methyl bromid d gy hi cho: hng ho cha mui it, cc vt liu bng cao su
t nhin v nhn to, da, si nhn to ch t cacbondisulfua, than hot tnh, xelophan, ho cht
nh, giy nh, u tng (methyl bromid d gy hi cc hng ho ny).
Metyl bromide c ng trong bnh thp, nn p sut cao, c kho. Khi dng, t bnh
thuc ln cn. Vi ca bnh c ni vi dy cao su nhiu nhnh; ng dy dn kh c t
trn cao; ri m kho cho thuc thot ra. Kho vi khi t lng thuc cn.
Metyl bromide c bay hi cao, c tnh khuych tn mnh, nn xm nhp vo hng
nhanh v su. Dng vo nhiu mc ch: tr cn trng, nhn, chut trong kho nng sn, hng
ho, tu thuyn; xng hi t dit cn trng, tuyn trng, mm bnh v ht c; xng hi nh
knh, nh nui nm. Rt c vi cy trng ang pht trin.
Do methyl bromid rt c v kh nhn bit nng thp, nn trong methyl bromid c
cha 2-3% clopicrin lm cht bo hiu ( gy cay mt). Li dng tnh methyl bromid nng
thp s lm ngn la ca n acetylen chuyn sang mu xanh lc, xanh da tri pht hin s r
r ca hi methyl bromid v xem hng x ht thuc cha.
Methyl bromide gy chy da v mt. LC50 (4 gi) h hp i vi chut 3.03mg/l. Rt
c vi ngi. Nng ngng khi lm vic 0.019mg/l. ADI 1.0 mg/kg. Cng nhn c th b
cht nu lm vic trong nhiu gi khng kh nng 100-200ppm hoc ht th trong 30-60
pht trong nng 1000ppm. Khng gy c cho ong. Thi gian cch ly 14 ngy.
Methyl bromide c th gy m cho sinh vt do trong c th, methyl bromide b chuyn
ho thnh ru metylic ( gy t lit h thn kinh) v hydrobromua; tip ru metylic li b oxi
ho thnh formandehit ( gy bin i su sc cho nhng thnh phn trong t bo).
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 150
Sau khi xng hi, phi thng gi hoc ht ht kh c khi ni xng hi. Bnh cha
methyl bromid cn c di chuyn nh nhng, trnh va chm, bo qun ni rm mt, c kho
tt, trnh thuc tht thot.
Methyl bromide l cht kh ph hu tng ozon, nn b hn ch dng khng ch trong nng
nghip, m cn c trong cc ngnh cng nghip khc v tin ti cm hn. V vy, methyl bromid
b hn ch nghim ngt (ch c php dng khi kh trng trong kim dch v tit trng cc tu,
thuyn).
2.3. Cc thuc xng hi khc:
Chloropicrin (CCl
3
NO
2
): Loi thuc xng hi c ph tc ng rng, tr c cn trng,
nhn, chut, tuyn trng, nm, vi khun. Thng c dng xng hi kho rng, kho ng
ng cc v nng sn, t. Lng dng 16-40g/m
3
vi thi gian xng hi l 3-5 ngy.
bay hi 184.5g/m
3
. Tc bay hi 2.5g/pht. Trng lng ring ca chloropicrin l
1.65; hi chloropicrin c t trng 5.67. Khng gy chy, n. Khi b phn hu to thnh fotgen rt
c vi ngi, to ra acid c th n mn kim loi, lm, hi vi, giy, bng, t, la. Chloropicrin
d b hp ph, khuych tn chm; sau khi xng hi, cn thi gian di x ht hi c. Thuc rt
c vi ng vt c v.
Khng dng chloropicrin kh trng cho cy ang sinh trng v ht ging, v thuc d
gy c ging cy trng.
Hydrogen cyanide (HCN): L loi thuc xng hi c ph tc ng rng, tr c cn
trng, nhn, chut. t c hiu lc tr nm v vi khun. Th lng c t trng 0.688, d tan trong
nc v trong nhiu dung mi hu c. T trng th kh 0.9 (20
o
C). Rt c vi ng vt c v.
LD50 qua ming chut l 1mg/kg. C th b cht nu ht th khng kh c nng 120-150mg
HCN/m
3
trong 30 pht c th b cht. Do thuc qu c, nn hin nay t dng.
Anhydric sulfur; Ethylen dibromide; Methyl iodide; Methyl isothiocyanate.cng c
dng xng hi, nhng t dng nc ta.
CU HI N TP:
1/ Nhng hiu bit c bn v k thut s dng thuc xng hi ?
2/ c im c bn ca mt s thuc xng hi chnh: Phosphin, Methyl bromide ?
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 151
CHNG X
THUC TR C
Nm 1890, nhng thuc tr c v c nh dung dch Booc, acid sulfuric, c dng
u tin. Tip n nm 1920, nhm thuc tr c Chlorat c s dng. Chng u l nhng
thuc tr c khng chn lc, tn ti lu trong mi trng. Thuc tr c chn lc u tin l
Dinoseb c s dng vo nm 1930. Nm 1940, thuc tr c 2,4-D c pht hin, m u
cho hng lot thuc tr c thuc nhm phenoxy ra i. Nm 1966, thuc tr c 2,4,5-T (hot
cht ch yu ca cht c mu da cam) ln u, c M s dng nh mt v kh ho hc chng
li nhn dn Vit nam, li nhng hu qu rt xu cho mi sinh, mi trng, m n nay vn
cha khc phc c.
Nm 1996, c trn 300 hot cht tr c, gia cng thnh hng nghn ch phm khc nhau
c s dng trong nng nghip. Phn ln nhng ch phm ny l nhng hp cht hu c c
hot tnh tr c cao, nhiu loi dng liu lng rt thp v kh an ton vi cy trng.
u im ca thuc tr c : Tin li, hiu qu, d dng, kinh t v an ton.
C nhiu cch phn loi thuc tr c khc nhau:
-Da vo thnh phn ho hc ca thuc tr c (xem thm phn nhm thuc tr c)
-Tu vo c tnh chn lc ca thuc tr c chia ra:
+Thuc tr c trong iu kin nht nh c tc dng dit hoc lm ngng sinh
trng i vi mt s loi c di m khng hoc t nh hng n cy trng v cc loi c di
khc, c gi l nhng thuc tr c c chn lc. V d: Thuc tr c l rng, thuc tr c ho
tho, ci lc, thuc tr c m ly, thuc tr c nc... Thuc tr c c tc ng chn lc c
dng tr c trn rung c cy trng ang sinh trng.
Tnh chon lc ca thuc tr c mang tnh cht tng i v ph thuc vo liu lng v iu
kin s dng. Khi dng mt thuc tr c c tnh chn lc vi liu lng cao hn liu qui nh, tnh chn
lc ca thuc c th gim hoc mt hn, thuc d dng gy hi cy trng. Nhiu loi thuc th hin tnh
chn lc khi c dng vo thi k m cy trng c sc chng chu cao i vi thuc, c di ang giai
on chng chu thuc yu. i vi thuc tr c dng x l vo t, tnh chn lc ca thuc cn tu thuc
vo thnh phn c gii, c im nng ho th nhng ca t, lng ma trong thi gian dng thuc.
+Nhng thuc tr c khi dng gy c cho mi loi c v cy trng gi l thuc
tr c khng chn lc.
-Tu thuc phng thc tc ng m ngi ta chia ra:
+Thuc tr c tip xc: ch gy hi cho thc vt nhng ni thuc c tip xc
vi c v thng ch dit nhng phn trn mt t ca c di. Nhng thuc ny cn gi l thuc
gy tc ng cc b nh thuc Propanil, Paraquat.
+Thuc tr c ni hp hay vn chuyn: cn c gi l thuc tr c c tc
ng ton b. Sau khi xm nhp qua l hoc qua r, thuc dch chuyn khp trong cy v gy
c cho c di. Nhng thuc ny c hiu lc dit c lu nm, c thn ngm ( c tranh, c gu
v.v...) nh Dalapon, Glyphosat.
-Da vo thi gian s dng thuc tr c: Tu theo c im ca loi thuc m thi gian
p dng khc nhau:
+ Dng thuc tr c khi cha lm t: Trn rung cha gieo trng c nhiu c di,
c th x l thuc tr c dit c di, sau mt thi gian thuc b phn hu, khng hi cy trng,
tin hnh lm t gieo trng cy.
+ Dng thuc tr c sau khi gieo ht (ngay sau khi gieo hoc mt vi ngy sau
khi gieo ht) thng l nhng thuc tr c x l t; ch dit c di mi ny mm ( cn gi l
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 152
thuc tr c tin ny mm). Chng l nhng thuc c chn lc, khng gy hi mm cy trng
v khng nh hng xu n sinh trng pht trin ca cy trng.
+ Thuc tr c dng rung c cy trng ang sinh trng phi l nhng thuc tr c
chn lc v phi dng vo thi k m cy c sc chng chu cao, cn c di c sc chng chu
yu i vi thuc; hoc phi c dng theo phng php phun nh hng ( khng phun thuc
vo phn xanh ca cy) trnh thuc gy hi cy trng.
-Tu theo kh nng xm nhp ca thuc vo c di qua r hoc qua l m nhng loi
thuc c phun ln l hay x l t. Ngoi ra, cn c nhng loi thuc tr c xm nhp vo
thc vt qua r l ch yu, nhng phn no cng c th xm nhp qua l v ngc li, chng
c xp vo nhng nhm trung gian: thuc tr c dng x l t v phun ln l, hoc thuc tr
c dng phun ln l v x l t.
Mt s thuc tr c c kh nng dit c nhng cy thn g, c gi l thuc dit cy
thn g , dng tr nhng bi cy di trn t khai hoang.
Mt s thuc tr c c dng lm rng l cy, lm kh thn thu hoch nng sn
d dng hn. Nhng hp cht ny c gi l cht lm rng l, kh cy.
-Da vo phng php x l thuc tr c: Tu trng hp c th m p dung phng
php x l thuc cho thch hp. Vi thuc tr c chn lc cao, ch dit c m khng gy hi cy
trng, c th x l thuc trn ton b din tch trng trt ( nh: phun thuc Sofit trn ton b
din tch la gieo vi, thuc Rifit trn la cy. C trng hp ch dng thuc tr c dit c di
gia hai hng cy, cn trong hng v xung quanh gc dng th cng.
- lu ngi dng thuc tr c c thc hn ch s hnh thnh tnh chng thuc ca
c di, ngi ta cn phn loi thuc tr c theo c ch tc ng nh : km hm sinh tng hp
thc vt, km hm sinh h hp, km hm s chuyn ho acid nucleic, gy ri phn chia t bo,
km hm sinh tng hp lipid, km hm sinh tng hp amino acid...
1. CC NHM C TRN 3 LOI THUC TR C :
1.1. Nhm Acid Benzoic: Thuc tr c ni hp, chn lc, hu ny mm Xm nhp qua
l v r, vn chuyn ngay trong cy. Tc ng nh mt auxin iu khin sinh trng. Tr c l
rng hng nm v lu nm trn cy mu. Thng hn hp vi cc thuc tr c iu ho sinh
trng khc tr c l rng hng nm v lu nm cho cy trng cn. Cc thuc trong nhm :
Chloramben, Dicamba, 2,3,6-TBA.
1.2. Nhm Acid Pyridine carboxylic: L cc auxin tng hp, c tc dng iu khin sinh
trng, ging indolyl acetic acid, ni hp chn lc, xm nhp qua l v r; vn chuyn hng
gc v hng ngn. Tch lu trong m sinh trng. Tc ng ko di t bo v h hp. Tr c l
rng hng nm v lu nm cho cy trng cn, t khng trng trt. Cc thuc thng dng trong
nhm : Clopyralid, Fluroxypyr, Picloram, Picolinafen, Triclopyr.
1.3. Nhm Aryloxyphenoxy propionate: Km hm sinh tng hp axit bo bng cch
km hm men acetyl CoA carboxylaza trong c l hp. L thuc tr c chn lc, tip xc v ni
hp. Xm nhp qua l v vn chuyn c hng ngn ln xung r, ti r v thn r. Tr c c ho
tho hng nm v lu nm hu ny mm cho khoai ty, u , u tng, rau, bng, v.v... Khi
hn hp vi mefenpyr-dietyl (cht an ton) c th tr c hng nm v lu nm cho ng cc.
Thuc c th hn hp vi cc thuc tr c ho tho khc v cc thuc tr c hu ny mm l
rng. Khng gy c cho cy trng l rng. Cc thuc trong nhm: Clodinafop-propargyl,
Cyhalopop butyl, Diclofop-methyl, Fenoxaprop-P-ethyl, Fluazifop butyl, Fluazifop p
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 153
butyl, Haloxyfop-R (methyl ester), Quizalofop, Quizalofop-P, Quizalofop-P-ethyl,
Propaquizafop.
1.4. Nhm Auxin tng hp (Aryloxyalkanoic acid): Tc ng nh auxin tng hp (tc
ng tng t indolylaxetic axit). Thuc tr c chn lc, ni hp, xm nhp qua l v r. Tp
trung m phn sinh, km hm sinh trng. Dng mui c r hp th, cn dng este c l
hp th. Vn chuyn trong cy v tch lu vng m phn sinh ca r v mm. c vi c hai l
mm hn c mt l mm. Ch yu dng phun ln l, d b vi sinh vt phn hu, tn ti ngn
trong t. It c vi ng vt c v; c dng tr c chn lc cho ng cc, t khng trng trt.
Cc thuc chnh trong nhm: Clomeprop, 2.4D, 2.4DB, 2,4-D-butotyl, 2,4-D-butyl, 2,4-D-
dimetylamonium, 2,4-D-diolamin, 2,4-D-2-etylhexyl, 2,4-D-isoctyl, 2,4-D-isopopyl, 2,4-D-
sodium, 2,4-D-trolamine, Di clomeprop, Di clomeprop P, MCPA amin, MCPA dimetyl amin,
MCPA thioethyl, Kali -MCPA.... Natri -MCPA, MCPB, Mecoprop, Mecoprop P, Triclopyr
butoxyethyl ester (triclopyr-butotyl) , Triclopyr-trietylamonium, Clomeprop.
1.5. Nhm Benzamide: Nhm thuc tr c nh, ni hp, chn lc, xm nhp qua r, vn
chuyn qua thn v l. Tr c l hp hng nm v lu nm trn cy n qu v cy trng cn. Cc
thuc trong nhm: Ixozaben, Propyzamide, Tebutan.
1.6. Nhm Chloroacetamide: Thuc km hm phn chia t bo v s ko di r bng cch
km hm sinh tng hp protein v c th km hm tng hp cc chui rt di acid bo. L nhng
thuc tr c chn lc, tr c tin ny mm, hu ny mm sm, hoc dng trc khi cy trng.
Hp th qua tr di l mm, tr gian l mm, l bao mm, r v r th cp ca mm cy. Tch
lu trong cc b phn dinh dng nhiu hn l cc phn sinh sn; phn no gi li mm r.
Tr c nhiu loi c l rng, ci lc v c l hp hng nm trn rung la cy v la gieo
thng, ng, bng, ma, khoai ty, lc, u tng, rau, cy n qu, cy cnh v nhiu cy trng
khc. Thuc c th hn hp vi mt s thuc tr c khc. Trong ng c men glutation transferasa
c tc dng phn gii thuc nhanh, nn khng b cc thuc trong nhm gy hi. Cc thuc trong
nhm: Acetochlor; Alachlor, Butachlor, Dimethenamid, Metazachlor, S- Metolachlor,
Metolachlor, Pretilachlor, Propachlor, Propisochlor, Thonylchlor.
1.7. Nhm Cyclohexanedione oxime: Km hm tng hp acid bo bng cch km hm
hot tnh men acetyl CoA carboxylase (ACCase). C th km hm phn bo c t (Sethoxydim,
Cycloxydim), hay km hm phn chia t bo (Tralkoxydim). Thuc tr c chn lc ni hp, xm
nhp ch yu qua l; vn chuyn hng ngn (Tralkoxydim) hay hng gc (Clethodim,
Tepraloxydim) hoc c hai (Sethoxydim) n cc im sinh trng. Hu ny mm, tr c l hp
hng nm v lu nm cho cy trng cn l rng. Cc thuc trong nhm: Alloxydim, BAS 625H,
Butroxydim, Clefoxydim, Clethodim, Cycloxydim, Flumeturon, Sethoxydim Sethoxydim,
Tepraloxydim, Tralkoxydim.
1.8. Nhm dn xut Glycin: Km hm men 5-enolpyruvylshikimat-3-photphatsynthaza
(EPSPS), mt men trung gian trong qu trnh sinh tng hp cc axit thm; ngn cn sinh tng
hp cc amino axit thm cn cho s tng hp protein. Thuc tr c ni hp, khng chn lc,
c hp th qua l, vn chuyn nhanh trong cy cng vi vn chuyn ng, trong qu trnh
tng hp ca cy. Thuc b kh hot tnh khi tip xc vi t. Dng tr nhiu c l hp v c l
rng hng nm v lu nm trc thu hoch, sau cy trng/trc ny mm trn ng cc, u;
phun trc tip vn cy n qu, nho v oliu, cy rng. Triu chng trng c th hin chm; t
c vi ng vt mu nng. C b thuc tc ng, khng c kh nng mc li. Hn hp vi
cc thuc tr c khc c th lm gim hiu lc ca glyphosat. Cc hot cht c dng ph bin
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 154
Glyphosate, Glyphosate amonium salt, Glyphosate- sodium salt, Glyfosate dimethylamine
(Glyphosat DMA), Glyphosate IPA salt (Glyphosateisopropylammonium), Glyphosate-
trimesium, Sulfosate.
1.9. Nhm Dinitroanilin: Km hm s phn chia v tng trng t bo. Thuc tr c
chn lc, Pendimethalin xm nhp qua r v l. Trifluralin l thuc tr c x l t; xm nhp
vo tr di l mm, km hm s pht trin r. Gy cht cho c trong thi gian ngn sau khi ny
mm hoc mi nh mm. Ph rng, tr c nhiu loi c l rng v c l hp hng nm, dng
trc khi gieo cy, trc mc hoc ngay sau khi mc trn ng cc, rau mu, cy cng nghip
ngn v di ngy, cy n qu, cy rng v cc loi cy bi. Thuc cng c dng tr c trn
t khng trng trt, lm rng l trc khi thu hoch bng, v.v... Cng c dng x l chi
thuc l. Kh nng gy c cho cy: c th gy hi cho ng nu trn thuc vo t trc khi
gieo hay cng lc gieo ng. Trong nhm ny c hot cht : Befluralin, Dinitramin,
Ethalfluralin,Oryzalin, Pendimethalin, Trifluralin; ph bin: Pendimethalin, Trifluralin.
1.10. Nhm Diphenyl ether :
Km hm qu trnh oxi ho protoporphyrinogen. Ring Aclonifen li km hm sinh tng
hp caroten. Thuc tr c chn lc tip xc, xm nhp qua l v r, t vn chuyn trong cy.
Thuc tr c tin v hu ny mm cho c l rng, cho nhiu loi cy trng cn. Cc thuc trong
nhm: Acifluorfen- sodium, Aclonifen, Bifenox, Fluoroglycofen-ethyl, Fomesafen, HC-252,
Latofen, Oxyfluorfen
1.11. Nhm Imidazolinon: Km hm sinh tng hp chui axit amin mch nhnh (ALS
hay AHAS), km hm sinh tng hp protein v ADN. Thuc tr c ni hp, tip xc, tn lu lu,
xm nhp qua r v l, vn chuyn trong mch dn v tch lu min sinh trng. Tr c
trc khi trng, tin hay hu ny mm sm, tr c l rng cho u tng v nhiu cy trng
khc. to tnh chn lc cho u tng v lc, thng cho thm cht gii c vo thuc, nh
cc cht kh methyl v glycosyl ho. Cc thuc trong nhm : Imazamethabenz-methyl,
Imazamox, Imazapic, Imazapyr, Imazaquin, Imazethapyr
1.12. Nhm mt s thuc tr c Ln hu c: Thuc tr c hng nm, ni hp, chn lc.
Xm nhp ch yu qua r (Anilofos), qua r, bao l mm v l non (Piperophos). Tr c ho tho
v c ci lc hng nm trn la gieo thng v la cy. Km hm phn chia t bo (Anilofos,
Piperophos). Hay thuc tr c tip xc vi tnh ni hp yu; xm nhp qua l, r v chi; km
hm sinh trng bp. Tr c thn g vng t khng trng trt (Fosamine). Mt s thuc trong
nhm: Anilofos, Fosamine, Piperophos
1.13. Nhm n-phenylphthalimide:
Km hm hot tnh men oxi ho protoporphyrinogen; cy tch lu porphyrin, tc ng
nh cht mn cm nh sng, thc y s to thnh cc loi cht oxi ho c bn trong t bo, ri
peroxi ho cht bo mng t bo, ph v khng th hi phc chc nng v cu trc mng t
bo. Triu chng th hin nhanh v in hnh : kh l, ho r, bc l, nu v cht hoi. Thuc tr
c l rng, tip xc, hu ny mm cho cc cy trng cn hng nm. Liu dng thp. Cc thuc
trong nhm: Cinido-ethyl, Flumiclorac-pentyl, Flumioxazin.
1.14. Nhm Pyrazole:
Km hm men p-Hydroxyphenyl pyruvate dioxygenase. Thuc tr c chn lc ni hp,
xm nhp qua r (Benzofenap ) hay r v thn non (Pyrazoxyfen). D vn chuyn n cc b
phn ca cy. Dng tr c cho la l ch yu. in hnh trong nhm : Benzofenap,
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 155
Pyrazolynate, Pyrazoxyfen.
1.15. Nhm Pyrimidinyloxybenzoic: Km hm s tng hp axetolactat, bao vy sinh
tng hp cc chui nhnh amino axit. Thuc tr c ni hp, chn lc, hu ny mm; hp th qua
l v r. Thuc tr nhiu loi c, c bit c lng vc Echinochloa spp. trn la gieo thng.
Lng dng thp. Thuc c th hn hp vi nhiu thuc tr c khc. Cc thuc trong nhm :
Bispyribac-sodium, Pyribenzoxim, Pyribenzoxim, Pyriminobac-methyl, Pyrithiobac-sodium.
c dng ph bin Bispyribac-sodium, Pyribenzoxim.
1.16. Nhm Sulfonylurea:
Km hm sinh tng hp amino axit c bn valin v isoleuxin, dn n km hm tng hp
mch nhnh amino axit (axetolactatesynthaza hay ALS), lm ngng s phn chia t bo v pht
trin ca cy. Tnh chng chu thuc ca cy ph thuc vo tc chuyn ho ca thuc trong
cy. Thuc tr c ni hp, chn lc, xm nhp qua l v r; vn chuyn nhanh n m phn sinh.
Tc ng liu thp, c hiu lc cao tr c l rng hng nm v lu nm; c m ly (nh ci,
nn, lc... v mt s c l rng khc) trc v sau ny mm. Thuc c th xm nhp qua l v r
nn c dng phun ln l v x l t. Cn lu n kh nng tn lu lu ca thuc trong
t. C th hn hp vi cc thuc tr c khc. Cc thuc chnh trong nhm: Amido sulfuron,
Azimsulfuron, Bensulfuron-Methyl, Chlorimuron ethyl, Chlorsulfuron, Cinosulfuron,
Cyclosulfamuron, Ethametsulfuronmethyl, Ethoxysulfuron, Flazasulfuron, Flupyrsulfuron
methylsodium, Imazosulfuron, Iodosulfuron, Methylsodium, Metsulfuron methyl,
Nicosulfuron, Oxasulfuron, Primisulfuron-methyl, Prosulfuron, Pyrazosulfuron ethyl,
Rimsulfuron, Sulfosulfuron, Sulfumeturon methyl, Thifensulfuron-methyl, Triasulfuron.
Cc hot cht c dng ph bin trong nhm: Bensulfuron-Methyl, Chlorimuron ethyl,
Ethoxysulfuron, Imazosulfuron, Metsulfuron methyl, Pyrazosulfuron ethyl, Triasulfuron.
1.17. Nhm Thiocacbamat: Thuc km hm s tng hp lipid (khng km hm ACCase).
L thuc chn lc, mt s c tnh ni hp. Xm nhp qua l, r hay l mm. Tr c l rng trn
cc cy mu l ch yu; mt s tr c c l hp v l rng cho la gieo thng v la cy. Dng
liu cao. C th hn hp vi nhiu thuc tr c khc. Cc thuc trong nhm c tnh bay hi mnh
nn cn vi trong t; hiu lc mnh hn chng c hng nm; xm nhp mnh qua chi; km hm
phn chia t bo. Cc thuc trong nhm: Butylate, Cycloate, Dimepiperate, EPTC, ES-Procarb,
Molinate, Orbencarb, Pebulate, Prosulfocarb, Thiobencarb, Tiocarbaril, Tri-allate, Vernolate.
Hai thuc dng ph bin: Molinate xm nhp nhanh qua r; vn chuyn hng ngn,
km hm ny mm; tr mm c ci lc v c lng vc Echinochloa spp. giai on sau mc trn
rung la. Thiobencarb xm nhp vo cy qua bao l mm v tr gian l mm, qua r v l, km
hm s sinh trng ca mm ht. Dit c giai on tin v hu ny mm sm.
1.18. Nhm 1.3.5. triazin : Tr c chn lc, c tnh ni hp, xm nhp qua l v r; vn
chuyn hng ngn v tch lu trong m phn sinh ngn v l. Tr c tin v hu ny mm. Km
hm phn ng Hill ( km hm s vn chuyn in t ti h thng quang ho II trong quang hp).
C bc hi thp, khng b phn hu bi nh sng Tr c liu cao. Tc ng chm vi c
mn cm v c thp vi ng vt mu nng. Ph tc ng rng tr c hng nm v c l rng
trn u tng, khoai ty, c chua, ng da, ma, chui, cam chanh, c ph, ch v.v... v t
khng trng trt. Ng chng chu c cc hp cht triazin do trong ng c men glutathion S-
transferaza gii c nhanh, phn hu simazin thnh hydroxi simazin khng gy c cho ng. Cc
thuc trong nhm c th hn hp vi thuc tr c khc. X l t l ch yu, mt s cng c
phun ln cy; xm nhp qua r, vn chuyn trong mch g. Hiu lc chng mm c l rng v c
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 156
thng. Ho tan km, nn ch c dng WP, F hay ht; B hot ho vi ma hay nc ti. Tnh
chn lc ph thuc vo su lp r. Cc thuc trong nhm: Ametryn, Amitrole, Atrazin,
Cyanazine, Dimethametryn, Metribuzin, Prometon, Prometryn, Propazine, Simazine,
Simetryn, Tebumeton, Tebuthiazine, Terbutryn, Terbuthylazine, Trietazine.
1.19. Nhm Triazolinon: Thuc tr c tip xc, chn lc. Km hm men oxi ho
protoporphyrinogen (Azafenidin, Carfentrazone ethyl, Sulfentrazone) hay km hm quang hp
(Amicarbazone). Xm nhp qua r, mm l c (Amicarbazone), hay r v chi (Azafenidin)
hoc qua r v l (Sulfentrazone) hoc qua l (Carfentrazone ethyl). tin v hu ny mm. t
vn chuyn trong cy. Tr c hai l mm trn cy trng cn (Amicarbazone), c l rng cho cy
ng cc (Carfentrazone ethyl); c l rng, ci lc v mt s c ho tho (Sulfentrazone) cho cy
trng cn. Cc thuc thng dng: Amicarbazone,Azafenidin, Carfentrazoneethyl,
Sulfentrazone
1.20. Nhm Triazolopyrimidine:Thuc tr c chn lc. Km hm cc men tng hp
acetolactat (ALS) (nh Diclosulam, Cloransulam - methyl) hay km hm sinh tng hp chui
amino acid ( leucin, isoleucin v valin) mch nhnh ( ALS hay AHAS) ( nh Florasulam). Xm
nhp qua r v l; vn chuyn n cc im mi sinh trng, tch lu trong m phn sinh, hn
ch phn chia t bo, cui cng l cy cht. Tch lu rt t trong r cy. Thuc tr c l rng,
hu ny mm, v nhiu cy h thp t trn ng cc, ng. Liu dng thp. Cc thuc thng dng:
Cloransulam - methyl, Diclosulam, Florasulam, Flumetsulam.
1.21. Nhm Uracil: Km hm phn ng Hill (km hm s vn chuyn in t trong quang
hp ); c bc hi thp; khng b phn hu bi nh sng, tit trng t liu cao. c cy
hp th ch yu qua r, t hn qua l v thn. Tc ng chm vi c mn cm v c thp vi
ng vt mu nng. X l t l ch yu, mt s cng c phun ln cy; xm nhp qua r, vn
chuyn trong mch g. Hiu lc chng mm c l rng v c thng; tr cy bi v cc loi c
t khng trng trt, liu dng cao; tr c hng nm v lu nm trn cam chanh, da (thm).
Thuc c th hn hp vi nhiu thuc tr c khc. Ho tan km, nn ch c dng WP, F hay ht;
B hot ho vi ma hay nc ti. Tnh chn lc ph thuc vo su lp r. Cc thuc trong
nhm: Bromacil, Lenacil, Terbacil.
1.22. Nhm Urea: Km hm quang hp ( c ch phn ng Hill), km hm s vn
chuyn in t trong quang hp ti h thng quang ho II) hay km hm phn chia t bo
(Cumyluron, Daimuron ). Thuc tr c ni hp, chn lc, hp th ch yu qua r, vn chuyn
hng ngn. Thuc c tc dng chn lc khi dng tr c l hp v c l rng ang mc mm trn
nhiu cy trng cy n qu, nho, da, chui, chui, ma , bng, ng cc, ng v c lu nm mc
t ht. Cc thuc trong nhm: Chlorbromuron, Chlortoluron, Cumyluron, Daimuron,
Dimefuron, Diuron, Fenuron, Fluometuron, Isouron, Linuron, Methabenzthiazuron,
Metobenzuron, Metobromuron, Metoxuron, Monolinuron, Neburon, Sidurn, Tebuthiuron
1.23. Nhm V c.: Thuc tr c khng chn lc, xm nhp qua l v r. Tr c cho cy c thn
g, c l rng hng nm, cc c ho tho khc t khng trng trt, t rng, t trng cy (Ammonium
sulfate); tr nhiu loi c hng nm khi gieo ht, hu ny mm cho mt s cy trng cn, t khng trng
trt (Acid Chloro acetic); hoc tr c trn t khng trng trt; c th dng lm cht kh cy, rng l cho
bng, u tng v mt s cy trng khc (Sodium clorate). C th tr ru (Ferrous sulfate= sulfat st).
Khng an ton vi cy trng, dng lng ln.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 157
1.24. Nhm cht tng hiu qu tr c:
Esterified vegetable oil: lm tng hiu qu thuc tr su pyrethroit, cacbamat; thuc tr
c hu ny mm thuc cc nhm xyclohexanedion, sunfonyl urea, bipyridium...; thuc tr bnh
nhm triazole do kh nng lm mm biu b l v ngoi b ca cn trng, tng tnh thm, tnh gi
m v tng loang dnh ca thuc tr su, bnh v c. Ho thm vo dch phun trc khi dng.
Nng dng <1% dch phun.
Fenclorim: Cht an ton thuc tr c la. Tc ng n qu trnh chuyn ho Pretilachlor
bng cch lin hp vi glutathion trong cy la. Xm nhp nhanh vo cy qua r mm la, bo
v mm la khng b pretilachlor gy hi .
Flurenol butyl: Cht hp lc thuc tr c. Xm nhp qua l v r. Vn chuyn hng
ngn v hng gc. Tch lu nh sinh trng ca chi v r. Km hm sinh trng v pht
trin ca chi v mm. Hn hp vi cc thuc tr c phenoxy tr c l rng trn ng cc, c
ho tho trn la hu ny mm.
2. CC NHM C 2 THUC TR C I DIN:
2.1. Nhm Acetamide: Tr c chn lc, xm nhp qua r, vn chuyn trong cy. Km
hm phn chia t bo, km hm sinh trng v pht trin r. Tr c l hp hng nm v mt s
c l rng trn nhiu cy trng cn; tr c tin ny mm. Cc thuc trong nhm: Diphenamid ,
Naproanilide.
2.2. Nhm Acid alkanoic halogen ho: Thuc tr c ni hp chn lc, xm nhp qua l
v r, dch chuyn trong cy, gy kt ta protein, km hm s sn sinh axit pantotenic. Dng tr
c l hp hng nm v lu nm trn vng t khng trng trt, knh mng, vn cy, rung
nho, rng, chui, ma, khoai ty, u tng , ng, c ph, ch, cao su, bng... i din Dalapon
sodium, TCA sodium
2.3. Nhm Acid quinolinecaboxylic: L mt auxin tng hp, tc ng ging nh IAA
(indol axetic axit) hay nhng thuc tr c dng auxin ca nhm axit benzoic v pyridin. Khng
nh hng n phn ng Hill. Xm nhp vo l nhanh. Thuc tr c tin v hu ny mm tr cc
loi c lng vc Echinochloa spp. v c ho tho khc; c in ma Aeschynomene spp.; in in
gai Sesbania spp. v cc loi c khc trn la cy v la gieo thng. An ton vi la. C th gy
hi cho cy trng h hoa tn rung lin k, nu dng chung ngun nc ti. Thuc c kh
nng hn hp vi cc thuc tr c la khc khng c hiu lc tr c lng vc. Cc thuc trong
nhm: Quinclorac v Quinmerax, trong Quinclorac c dng thng dng hn.
2.4. Nhm anilide: Km hm s vn chuyn in t trong quang hp. Thuc tr c chn
lc, tip xc, hu ny mm, thi gian hu hiu ngn. Tr c l rng v l hp trn rung la.
c hn hp vi MCPA tr c cho ng cc. D gy c cho cy trng l rng. Cc hot
cht trong nhm: Dicloanilin v Propanil; trong Propanil ( DCPA) c dng thng dng.
Propanil s gy c cho mi loi cy trng- k c la- nu trc hay sau phun propanil
trong vng 1 tun m c phun, rc cc thuc tr su bnh thuc cc nhm ln hu c v
cacbamat. Trong cy la: propanyl b men aryl axylamidaza phn hu thnh 3,4-dicloanilin, axit
propionic, nn khng gy c cho la.
2.5. Nhm Benzofuran: Km hm sinh tng hp lipid, nhng khng km hm ACCase.
Thuc tr c ni hp, chn lc. Xm nhp qua mm r (c l hp) v qua r ( c l rng), vn
chuyn n l. Khng xm nhp vo l c biu b thun thc. Km hm s sinh trng ca
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 158
m phn sinh, lm chm s phn chia t bo v hn ch to sp. X l tin hay hu ny mm.
Tr c cho cc cy mu. Liu dng thp. Cc thuc trong nhm: Befxyresate, Ethofumesate.
2.6. Nhm Benzonitrile: Km hm sinh tng hp vch t bo, nhng khng nh hng
n h hp v quang hp. Thuc tr c chn lc, km hm phn chia m phn sinh s ny mm
ca ht v hu hoi thn r. Tnh chn lc i vi cy thn g, cy cnh, cy n qu v cy
rng. Cc thuc trong nhm: Chlorothiamid, Diclobenil
2.7. Nhm benzothiadiazinon: Km hm s vn chuyn in t trong qu trnh quang
hp. Thuc tr c tip xc, chn lc, hp th qua l( ch yu) v qua r; t vn chuyn trong cy.
c phun ln l tr cc loi c l rng, ci lc trn nhiu cy trng nh lc, ng, u, la,
u tng. Thuc c th hn hp vi nhiu thuc tr c khc. Thuc trong nhm: Benazolin,
Bentazone; trong Bentazone dng thng dng hn.
2.8. Nhm Bipyridylium: Tc ng n lc lp, nh hng n chc nng quang hp ca
thc vt. Thuc tr c tip xc, khng chn lc, phun ln l, xm nhp qua l v t vn chuyn
trong cy, d ho tan trong nc, khng hot ho t, tc ng mnh hn khi c nh nng chiu.
Triu chng trng c th hin nhanh ( trong 1 gi); c c cao. Ph rng, tr c l rng v
cc loi c l hp khc trn nhiu cy n qu, cy cng nghip lu nm, chui, ma, da cy rng
v cc loi cy bi. Thuc cng c dng tr c trn t khng trng trt, tr c trc khi trng
mi c chn nui; tr c di knh mng. Ngoi ra cn c dng rng l trc lc thu hoch
bng bng my. Khng hn hp vi thuc mang tnh kim, cht hot ng b mt anionic. Cc
thuc trong nhm: Diquatdibromide, Paraquat dichloride.
2.9. Nhm Bis Carbamate: Km hm s vn chuyn in t trong qu trnh quang ho
II. Thuc tr c ni hp chn lc, xm nhp qua l, vn chuyn trong ht. Tr c l rng. Hu
ny mm cho cy trng cn. Cc thuc trong nhm: Desmedipham, Phenmedipham.
2.10. Nhm Carbamate: Km hm sinh tng hp men dihydroteroate synthease (Asulam)
hay km hm to phn bo c t (Carbetamide). Thuc tr c ni hp, chn lc, xm nhp qua
l v r. Vn chuyn trong mch g v libe, n cc b phn ca cy, lm cy chm xanh. Tr
c l hp v l rng hng nm v lu nm trn cy trng cn.Thuc trong nhm: Asulam,
Carbetamide.
2.11. Nhm Dicarboximide: Nhm tr c mi. Km hm phn chia t bo, km hm sinh
trng ca r v chi. X l trc trng v trc ny mm tr c ho tho v c l rng hng
nm trn t khng trng trt, cy cnh, thm c v ht g cng. Cc thuc trong nhm: MK-
616, Prodiamine.
2.12. Nhm Dinitrophenol: Thuc tr c tip xc, khng chn lc. Tch qu trnh oxi
ho v phosphoryl ho, gy ri to mng t bo. Tr c l rng hng nm, hu ny mm cho cy
mu ngn ngy. Cc thuc tr c thng dng trong nhm: Dinoterb, DNOC.
2.13. Nhm Hydroxybenzonitrile: Km hm s vn chuyn in t trong chu trnh
quang ho II, cng gy bt cp qu trnh oxi ho v phosphoryl ho. Thuc tr c chn lc, tip
xc l chnh, ni hp yu. Xm nhp qua l v vn chuyn yu. Tr c hu ny mm cho c l
rng. Cc thuc trong nhm: Bromoxynil, Ioxynil.
2.14. Nhm Oxadiazol: Km hm men protoporphyrinogen IX oxidaza. Thuc tr c c
tc dng chn lc, tin ny mm v hu ny mm sm, tr c hai l mm, c l hp v c nn lc
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 159
hng nm trn rung m; cy trng cn ( khoai ty, rau, ma), da, cc cy n qu, cam chanh
khc. Cc thuc trong nhm: Oxadiargyl, Oxadiazon.
2.15. Nhm Oxyacetamide: Km hm chuyn ho axit bo dn n km hm phn chia t
bo v sinh trng ca c di. Kh nng phn gii thuc ca men glutathion transferase c trong
cy quyt nh tnh chng chu ca cy i vi thuc. Thuc tr c tin v hu ny mm sm, c
tc ng chn lc v ph rng, tr c l hp v mt s loi c l rng. c phun trc khi
trng tr c cho ng, u tng c chua, khoai ty hoc phun sau ny mm tr c cho ng,
la. Hot cht Flufenacet , Mefenacet c s dng trong nng nghip.
2.16. Nhm Phenylpyrazole: Km hm hot tnh men oxi ho protoporphyrinogen. Khi
phun ln l, gp nh sng, thuc xm nhp nhanh vo m cy, nhanh chng gy cht hoi hay
kh thn l. Thuc tr c tip xc, chn lc, hu ny mm dng tr c l rng trn la
(Pyraflufen-ethyl) hay tr c ho tho v c l rng cho ng cc trc ny mm (Fluazolate).
Liu dng thp. Cc thuc trong
nhm: Fluazolate, Pyraflufen-ethyl.
2.17. Nhm Pyridazinone: Thuc tr c ni hp, chn lc. Xm nhp qua r, vn chuyn
hng ngn. Tr c l rng hng nm (Chloridazon); c ho tho v c l rng (Norflurazon);
hu ny mm. Km hm s vn chuyn in t trong quang hp h quang ho II (Chloridazon)
hay bao vy s tng hp carotenoid bng cch km hm men kh bo ho phytoen
(Norflurazon). Thuc in hnh trong nhm: Chloridazon, Norflurazon.
2.18. Nhm Pyridin cacboxamide: Nhm thuc tr c nh, i din l Diflufenican,
Picolinafen. Thuc tr c tip xc , vi cc loi c l hp v c l rng, tin v hu ny mm
sm cho la m, la mch; tn lu lu, c mm r c mi mc hp th, t di chuyn trong
cy. Km hm tng hp caroten v dng in t trong quang hp. Thng hn hp vi cc thuc
tr c khc.
2.19. Nhm 1.2.4. triazinone:Thuc tr c tip xc, khng chn lc (Hexazinone) hay
ni hp, chn lc (Metribuzine), xm nhp qua r v l, vn chuyn hng ngn. Tr nhiu c l
hp v l rng, tin v hu ny mm cho cy trng cn ; hay tr c trn t khng trng trt
(Hexazinone). Cc thuc thng dng trong nhm : Hexazinone, Metribuzine
3. CC NHM MI C 1 THUC TR C I DIN
3.1. Nhm Acid arylaminopropyonic:
Nhm thuc tr c nh , mi, i din l Flamprop-M ( gm Flamprop-M-isopropyl v
Flamprop-M-methyl). Km hm tng hp acid bo; km hm ko di v phn chia t bo , nn
km hm cy pht trin. Tnh chn lc ph thuc vo liu lng thu phn n acid t do.
Trong cy chu thuc, acid b gii c do to thnh cc phc hp. Thuc tr c ni hp chn lc,
xm nhp qua l.
3.2. Nhm Acid Benzendicarboxylic: Nhm thuc tr c nh, i din Chlorthal-
dimethyl: Km hm s lp rp vi ng. Thuc tr c chn lc, tip xc, xm nhp qua bao l mm
( c l hp) v tr di l mm. Dit mm ht. Tr c tin ny mm cho c l hp v mt s c
l rng trn cy trng cn.
3.3. Nhm Acid carboxylic: i din l Flurenol. Cht iu khin sinh trng tng hp.
Ni hp, vn chuyn hng ngn v hng gc. Gy km hm sinh trng, cy ln, km hm
phn nhnh v vn chuyn auxin.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 160
3.4. Nhm Acid halogenate alkanoic: i din l Flupropanate. Thuc tr c ni hp
mnh, tip xc yu. Xm nhp qua r. Tr c ho tho hng nm v lu nm trn ng c v t
khng trng trt.
3.5. Nhm Acid photphinic: Km hm hot ng ca men glutaminase, dn n tch lu
ion NH4
+
v km hm quang hp. L thuc tr c tip xc v ni hp yu, khng chn lc.
Thuc ch dch chuyn trong l ( t cung n mt l) . Dng tr nhiu c l hp v c l rng
hng nm v lu nm trn vn cy n qu, nho, cy cnh, khoai ty v cc cy trng chng chu
glufosinate-amonium (c du, ng, u tng, c ci ng) c pht trin thng qua k thut
bin i gen; cy bi v t khng trng trt; tr c trc khi mc cho t trng rau. Lm kh l
u tng, hng dng trc thu hoch. Thuc c th hn hp vi diuron, simazin, MCPA v
mt s thuc tr c khc. Cc thuc trong nhm Bilanafos v Glufosinate ammonium; trong
Glufosinate ammonium c dng rng ri.
3.6. Nhm Aniline: i din l Fluchloralin: Km hm phn chia t bo. Thuc tr c
chn lc; xm nhp qua chi v r; vn chuyn hng ngn . Tc ng xu n mm ht v cc
qu trnh sinh l khc, c bit l r con. Tr c ho tho v c l rng hng nm trn bng, la
cy, u tng. lc, cc loi u khc, hng dng, khoai ty v mt vi loi rau. X l t
trc khi trng hay trc khi ny mm.
3.7. Nhm Carboxamide: i din l Cafenstrole: Km hm phn chia t bo. Tr c ho
tho v c hng nm, tin v hu ny mm trn la.
3.8. Nhm Cineol: Nhm thuc tr c nh v mi ; i din c Cinmethylin c bn
trn th trng. Tr c ho tho, c ci lc trong rung la nc, tin ny mm hay hu ny mm
sm. Thuc c hp th qua r v mm c di ang ny mm hoc c mc. Vn chuyn
trong cy v hn ch s pht trin ca nh sinh trng v chp r c. Ngoi ra, Cinmethylin
cn c hiu lc tr bnh o n Pyricularia oryzae hi la. Thuc thng c hn hp vi mt
s thuc tr c l rng khc.
3.10. Nhm dn xut ca Acid propionic: Km hm hot ng ca acetyl CoA
carboxylase. Tnh chn lc ph thuc s chuyn ho khc nhau trong la v c. Tr c hi la.
Tnh mn cm ca c lng vc ph thuc vo ca s chuyn ho nhanh ca dng este thnh dng
axit hot ho. Vit Nam, hot cht Cyhalofop -butyl c khuyn co tr c ho tho (sau
mc) cho la gieo thng.
3.11. Nhm Dione: i din l Indanofan. Tr c tin v hu na mm trn la cy (
lng vc, ci lc v nhiu c ho tho khc) v tr c tin ny mm cho bi c, cho la m,
mch.
3.12. Nhm Isoxazole:
Nhm thuc tr c nh, i din Isxaflutole. Chuyn ho nhanh trong cy; trong t m
vng isoxazol to mt diketonitril, tc ng n nhiu loi, km hm men p-hydroxyphenyl
pyruvat dioxigenase. Men ny bin i p-hydroxyphenyl pyruvat n ng th, mt bc ch
yu trong qu trnh sinh tng hp plastoquinon. Km hm qu trnh sinh tng hp carotenoid,
lm tng bin vng b phn mi pht trin. Thuc tr c ni hp, khng vn chuyn c ln l
v r. Tr c l rng trn ng, ma, trc ny mm v trc khi trng. m rng ph tc ng,
c th hn hp vi cc thuc tr c khc.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 161
3.13. Nhm Oxazolidinedione:
Nhm thuc tr c nh, i din l Pentoxazone. Km hm s oxi ho
protoporphyrinogen. Km hm men thu phn s hon i ca protoporphyrinogen IX n
protoporphyrin IX trong qu trnh sinh tng hp dip lc ca cy. Thuc tr c tin v hu ny
mm sm, tr c lng vc, ui phng trn la.
3.14. Nhm Isoxazolidinon: Nhm thuc tr c nh, i din l Clomazone. Km hm
sinh tng hp carotenoit. Thuc tr c chn lc, xm nhp nhanh qua r v chi, vn chuyn ln
trn. C vn mc nhng khng c sc t. Tr c l rng v cc loi c ph bin trn u tng,
u, ng, ma, thuc l. X l tin ny mm hay ngay trc khi trng. L cc loi cy mn cm,
khi tip xc vi nc thuc hoc hi thuc d b mt mu l. C th hn hp vi cc thuc tr
c khc.
3.15. Nhm Phenyl urea: i din l Methyldymron. Km hm phn chia t bo. Thuc
tr c chn lc, xm nhp ch yu qua r, vn chuyn n min sinh trng. X l tin n hu
ny mm sm tr c ci lc v mt s c ho tho trn bi c.
3.16. Nhm Phosphoroamidate: Nhm thuc tr c nh, i din Butamifos. Km hm
s lp rp vi ng. Thuc tr c ni hp, tip xc, khng chn lc. Dng trc khi mc mm.
Tr c hng nm, c bit c ho tho trn u, la, rau.
3.17. Nhm Phosphorodithioate: Nhm thuc tr c nh, i din Bensulide: Km hm
sinh tng hp lipid, nhng khng km hm men ACCase. Thuc tr c tin ny mm, chn lc,
xm nhp qua b mt r; mt lng nh xm nhp qua chi. Bn thn Bensulide khng vn
chuyn n l, nhng cc cht chuyn ho li c chuyn n l. Tc ng bng cch km hm
s ny mm.
3.18. Nhm Phthalamate: i din l Naptalam. Km hm s vn chuyn acid
indolylacetic. Thuc tr c chn lc, xm nhp ch yu qua r, mt phn qua l v tch lu
min sinh trng. Km hm ht ny mm. Thuc tr c l rng v mt s c l hp tin ny mm
trn bu b, da chut, u , lc, cc cy cnh thn g.
3.19. Nhm Pyridine: i din l Dithiopyr. Km hm phn chia t bo bng cch ph v
s hnh thnh cc ng nh mc thng. Thuc tr c tin ny mm. Dng tr c tin v hu ny
mm sm cho c ho tho hng nm v c l rng.
3.20. Nhm Pyridinon: i din l Fluridone. Lm gim sinh tng hp carotenoid bng
cch km hm phytoen bo ho, ph hu dip lc v km hm quang hp. Thuc tr c ni hp,
chn lc. Cy trong nc, xm nhp qua l v r; cy trng cn xm nhp ch yu qua r v vn
chuyn ln l. Nng dng cho cy di nc : 45-90ppb; ti a 150ppb.
3.21. Nhm Pyrimidione: i din l Butafenacil. Km hm men oxi ho
protoporphyrinogen . Thuc tr c tip xc khng chn lc, xm nhp qua l. Vn chuyn ch
trong l. Tr nhiu c l rng hng nm v lu nm trn cy n qa, cy cnh v t khng trng trt.
3.22. Nhm Pyrrolidinon
i din l Flurocloridone. Km hm sinh tng hp carotenoid ( cht loi tr dip lc
trong qu trnh quang oxi ho) bng cch km hm men bo ho phytoen. Thuc tr c chn lc,
xm nhp qua r, thn v bao l mm. Tr nhiu c l rng, tin ny mm cho ng cc, khoai
ty, hng dng.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 162
3.23. Nhm Semi Carbamate: i din l Diflufenzopyr. Km hm s vn chuyn
auxin, bng cch bao vy s vn chuyn protin trn mng t bo. Khi hn hp vi Dicamba,
vn chuyn trc tip Dicamba n cc im sinh trng, lm tng hiu lc tr c l rng. Thuc
tr c ni hp, hu ny mm. Cc cy l rng mn cm b cong trong vi gi; c mn cm b cn
ci. Tr c hu ny mm vi c l rng hng nm v c l hp lu nm trn ng, bi c rng v
t khng trng trt. Trong thng mi thng c hn hp vi Dicamba. C hai u dng
dng mui natri.
3.24. Nhm Striketone:
i din l Sucotrione. Km hm men p-Hydroxyphenyl pyruvate dioxygenase. Xm
nhp ch yu qua l, mt phn qua r. Tr c l rng v ho tho, hu ny mm cho ng ma.
3.25. Nhm Tetrazolinon :
Nhm thuc tr c nh, i din l Fentrazamide. Km hm s chuyn ho axit bo. Km
hm s phn chia t bo r v chp r, lm ngng s sinh trng, thn cy b vn vo, cc m
ko di. Thuc tr c lng vc, cc loi c ho tho v ci lc hng nm trn la gieo thng v
l cy t trc khi c ny mm n khi c c 3 l tht.
3.26. Nhm Thiadiazole:
Nhm thuc tr c nh, i din l Fluthiacet-methyl. Km hm men oxi ho
protoporphyrinogen, lm tch lu protoporphyrin, lm tng peroxi ho cht bo ca mng, ph
hu cu trc mng v chc nng si. Tr c l rng, hu ny mm cho ng, u tng.
3.27. Nhm Triketone:
i din l Mesotrione. Km hm men p-Hydroxyphenyl pyruvate dioxygenase, cui
cng tc ng n sinh tng hp carotenoid. Xm nhp qua r v l; dch chuyn c hng gc
v ln ngn. Lm trng l v cht hoi min sinh trng. Tr c l rng tin ny mm.
4. CC THUC KHC KHNG R NHM:
Acrolein: Phn ng vi nhm cc men c gc sulfuhydryl. Thuc tr c tip xc, ph v
vch t bo. Thuc tr c nc knh mng. Phun trn mt nc, nng 1-15mg/l.
AKH-7088: Thuc tr c l rng, hu ny mm cho cy trng cn .
Benzobicyclon: Km hm men p-Hydroxyphenyl pyruvate dioxygenase. Thuc tr c
chn lc, xm nhp qua r v thn c; vn chuyn ton cy, gy mt mu l non. Tr c hng
nm v lu nm, tin n hu ny mm sm trn la gieo thng v la cy.
Bromobutide: Thuc tr c chn lc cho la; hiu lc chng ci lc, c ho tho, c l
rng trn la nc; cng c hiu lc tr c trn la cn.
Etobenzanid: Tr c tin v hu ny mm cho la.
Oxaziclomefon: Cht km hm sinh trng mi, km hm ko di t bo, nhng cha xc
nh c i tng. Cy b trng c, l v chi b a vng, hi , cht hoi, ri cht. Tr
c lng vc, ci lc v mt s c l rng trn la; trc ny mm.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 163
BNG 7. TNG HP PHNG THC TC NG CA THUC TR C
(Trch t Herbicide Resistance Action Commitee Clasification of Herbicides by Mode Action.)
Nhm Phng thc tc ng Tn nhm thuc Nhm
WSSA*
A Km hm acetyl CoA
carboxylase ACCase
Aryloxyphenoxy propionates
Cyclohexanediones
1
E
Km hm acetolactat syn thase
(ALS)( acetohydroxyacidsynthase
(AHAS))
Sulfonylureas
Imidazolinones
Triazolopyrimidines
Pyrimidinylthiobenzoates
2
C1
Km hm h quang hp II
1,3,5-Triazines, Triazinones
Uracils, Pyridazinone
Phenyl carbamates
5
C2 Km hm h quang hp II Phenylureas, Amide 7
C3 Km hm h quang hp II Nitriles, Benzothiadiazole
Phenyl pyridazine
6
D Sai lch in t h quang hp I Bipydyliums 22
E
Km hm protoporphyrinogen
oxidase (PPO)
Diphenyl ethers,
N-Phenylphthalimides
Thiadiazoles, Oxadiazoles
Triazolinones
14
F1
Ty trng: Km hm sinh tng hp
carotenoide ti men phytoene
desaturase (PDS)
Pyridazinones,
Nicotinanilides,
Cc loi khc
12
F2
Ty trng: Km hm men 4-
hydroxyphenyl pyruvate
dioxygenase (4-HPPD)
Triketones,
Isoxazole,
Pyrazole
28
Triazoles 11 F3 Ty trng: Km hm sinh tng hp
Carotenoid (khng r i tng) Isoxazolidinone, Phenylurea 13
G Km hm sinh tng hp EPSP Glycines 9
H Km hm sinh tng hp glutamine Phosphinic acids 10
I Km hm men dihydropterate
synthase (DHP)
Carbamates 18
K1
Micrptubule ases
Dinitroanilines,
Phosphoroamidates
Pyridazines, Benzoic acid
5
K2 Km hm gin phn Carbamates, Benzylethers 23
K3
Km hm phn chia t bo
Chloroacetanilides,
Carbamates, Acetamides
Benzamides,Oxyacetasmides
15
Nitriles 20 L Km hm sinh tng hp vch t bo
(cellulose) Benzamides 21
M Khng cp i (ri lon mng) Dinitrophenol 24
Thiocarbamates,
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 164
N Km hm sinh tng hp lipid,
nhng khng km hm ACCase
Phosphorodithioates,
Benzofurans,
Chloro-carbonic acids
8
C
Sinh tng hp auxins
Phenoxy alkanoic acids
Benzoic acids
Pyridinecarboxylic acids
Quinoline carboxylic acids
4
P Km hm tc ng indolacetic acid Phthalamates 19
Arylaminopropionic acids 25
Cc asen hu c 17
Z
Cha bit
Cc loi khc 27 & 8
Ghi ch: WSSA: Phn loi ca Hip hi Khoa hc c di M (Weed Science Society of
America)
CU HI N TP:
1/ Nhng hiu bit chung v thuc tr c : nh ngha, phn loi v phng thc s dng?
2/ c im chung ca cc nhm thuc tr c : acid alkanoic halogen ho, acid photphinic, acid
quinolinecaboxylic, anilide , aryloxyphenoxy propionate, auxin tng hp, benzamide,
bipyridylium , chloroacetamide, cineol, cyclohexanedione oxime, dn xut glycin, dinitroanilin,
diphenyl ether, oxadiazol, oxyacetamide, pyrimidinyl -oxybenzoic, sulfonylurea, thiocacbamat,
1.3.5. triazin, urea?
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 165
CHNG XI
CHT IU KHIN SINH TRNG CY TRNG
Cht iu ho sinh trng thc vt (Plant growth regulator - PGR) cn c gi l cht/thuc kch
thch sinh trng cy trng. nng thch hp, cc hp cht ny kch thch cy sinh trng v pht
trin, tng t l ny mm, tng sc sng ca mm, gip cy nhanh ra r, l, hoa, qu, rt ngn thi gian
sinh trng... , tng nng sut v cht lng nng sn. nng cao thuc d gy hi cho thc vt.
Thuc t c vi ng vt c v, mi sinh v mi trng.
Trong mt s nm gn y, Vit nam, mt s cht kch thch sinh trng c s dng n (
kch thch cy trng) hay gia cng thnh cc loi phn bn l.
Mun s dng cht kch thch sinh trng cy trng c hiu qu cn:
-Cc cht kch thch sinh trng cy trng ch pht huy c tc dng trn c s c cht dinh
dng. V vy, mun cht kch thch sinh trng cy trng mun t c hiu qu ti u, cy trng cn
c cung cp dinh dng.
-Khng nn lm dng cht kch thch sinh trng cy trng v khi s dng qu mc c th gy
thoi ho ging, hoc lm tng sinh khi nhng gim cht lng nng sn. Nn nh, cht kch thch sinh
trng khng th thay th cc loi phn bn.
Nhm thuc kch thch sinh trng cy trng gm mt s nhm nh sau:
1. NHM PURIN: i din l cc Cytokinin, cc hoocmon thc vt, kch thch qu trnh phn
bo; lm tng sinh trng cy. Ngoi ra cng vi cc auxin khc v gibberellin, tham gia iu
tit cc qu trnh sinh trng ca cy trng nh m chi, tr hoa, to qu, lm cng l, lm chm
qu trnh gi ca cc b phn x l. Thuc cn c tc dng tr tuyn trng.
2. NHM ETYLEN: i din l Ethephon. iu khin sinh trng cy trng mang tnh ni
hp. Thm vo m cy, phn hu thnh etylen. Thc y s chn trc thu hoch ca cc loi
cy n qu, c chua; tng u qu c ph, to, nho, mn, cam chanh, chui, xoi...; thc y tri
cy thu hoch mau chn; gim dai d thu hoch; tng kh nng u qu v ra chi ...
Khng hn hp vi cc cht c tnh kim v thuc tr bnh cha kim loi (st, km, mangan).
3. NHM CC HP CHT GIBBELLERIN: iu khin sinh trng cy nng rt thp.
Di chuyn trong cy v ch tc ng n cc b phn trn mt t. X dng nhiu mc ch: tng
u qu, tha chm qu v tng kch c qu nho, km hm chn (km hm s xut hin sc t
vng trn cam chanh), kch thch la pht trin v tr u; lm tng chiu cao hay lm ln cy
(tu nng s dng), ph v trng thi ng v thc mm khoai ty, tng nng sut nhiu cy
trng. Lm p cy cnh, hoa. Khng hn hp vi cc cht cha kim v dung dch c ion Cl
-
.
Vit Nam, thuc c ng k kch thch sinh trng da chut, da hu, u, rau ci, bp
ci, la. Gibberellic acid cn c hn hp vi cc cht khc to cc sn phm kch thch
sinh trng cy.
4. NHM AMONI BC BN: i din l Chlormequat chloride ( km hm ko di t bo,
cy thp, cng thn; tng pht trin r, lm tng dip lc, tng lm tng s phn nhnh, ra hoa v
n hoa; chng rng ht v lm tng nng sut ca cy) v Mepiquat chloride ( xm nhp v
vn chuyn khp cy, km hm sinh tng hp acit gibberelli)c. Dng lm gim sinh trng dinh
dng ca bng v lm qu chn sm; km hm m chi ca hnh, ti.
5. NHM AUXIN TNG HP: Gm cc cht 2-(1- naphthyl) acetamide: Km hm to lp
tch cung qu, nn c dng ngn rng qu non ca to, l , anh o. Acid N-
phenylphthalamic: Ko di thi gian sng ca phn hoa, ci thin iu kin th phn, tng u
qu v ci thin nng sut ca c chua, h tiu, u, u tng, rau khc, hng dng, nho v
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 166
cc loi cy n qu. Acid 2- napthyloxyacetic: nng thp, thc y to r v ko di r;
nng cao km hm sinh trng cy. Dng kch thch s to r cho nhng cy thn g,
thn tho v nho; ngn ra hoa sm, rng qu cho l, to, nho, i, xoi, cy c mi, c tm, da
chut, bng, u nnh v.v... tng u qu, lm mng v qu to, l, cy c mi, thc y da
ra hoa. Vit nam, thuc c dng n hoc hn hp vi cc cht kch thch sinh trng
khc. C th pha trn vi cc nguyn t vi lng, va lm phn bn l v sn phm kch thch
sinh trng cho cy. Acid 4 - indol -3-ylbutyric: tc ng n s phn chia v ko di t bo.
6. NHM DINITROANILINE: i din l Butralin ngn cn sinh trng ca chi, nhnh v
chi r; km hm s sp xp ng mm. Ngn cn m chi thuc l. Thuc c hiu lc dit c (
tr c chn lc, thm qua r, mm ht, vn chuyn hng ngn chm).
7. NHM HN HP CC NITROPHENOL: i din l mt thng phm Atonik gm 3
cht: sodium-5-nitroguaiacolate; sodium- o- nitrophenolat v sodium- p- nitrophenolat.
Kch thch hot tnh ca endoauxin (iu khin qu trnh oxi ho ca acid indol-3-acetic acid) v
hot tnh cc men trong qu trnh chuyn ho khong cht. Dng kch thch sinh trng, lm
tng s huy ng dinh dng trong cy bng, la v u tng liu 2l/ha.
8. NHM TRIAZOLE / AZOLE: i din l Paclobutrazol: Km hm sinh tng hp
gibberellin v sterol, tc ng n phn chia t bo. Xm nhp qua l, thn, r vo m g v dch
chuyn n vng phn sinh, lm cy rn chc li, thc cy tng n hoa v u qu. c dng
trn cy n qu km hm sinh trng dinh dng v tng u qu, nh dng cy cnh v cy
hoa. Lm tng nhnh hu hiu ca la, hn ch lp v tng nng sut; km hm s pht
trin cc bi c, c gieo pht trin ng u. Dng phun ln l, ti hay bm vo t. Cn
c hiu lc chng nm phn trng v g st. C th gy vt m trn l khi nhit cao.
9. NHM PHENYLUREA: i din l Thiadiazuron: tng hot tnh ca cytokinin, mt
hoocmon thc vt. Xm nhp qua l, kch thch s to thnh lp tch gia thn v cung l, gy
rng l xanh.
10. NHM VITAMIN : i din l ATCA . Lm tng hot ng ca t bo. Hn hp vi acid
foric lm cht kch thch sinh trng cy trng. Vit nam, hn hp ATCA (axit N-axetyl
thiazolidin -4 -cacboxilic) 5% vi acid folic 0,1% lm cht kch thch sinh trng cho la.
11. PYRIMIDINYL CARBINOL: i din l Ancymidol: Km hm sinh tng hp gibberellin.
Xm nhp qua l v r, vn chuyn trong b libe. Km hm ko di lng cy chc hn. Dng
trong nh knh hay phun ln cy hoc x l t rt hiu qu. Khi phun ln cy dng nng 6-
66ppm; trn khay ging 3 -33 ppm; ra hoa 20-50ppm.
12. CC CHT IU KHIN SINH TRNG KHC:
Carvone: Km hm khoai ty ny mm v chng mt s bnh trong bo qun khoai ty
nh vy bc Helminthosporium solani, thi kh Fusarium sulfureum.
Chlorflurenol methyl: 1964. Km hm auxin. iu ho sinh trng v tr c. Xm nhp
qua l v r; vn chuyn hng ngn v gc, mm; bi tit vo t v lm r n ln trn t.
Dng lm chm sinh trng.
Clofencet: Thuc ni hp. Km hm to phn hoa.
Cloprop: Xm nhp qua l nhng chm vn chuyn. Km hm sinh trng chi da
tng kch thc v trng lng qu, chi v cy, lm qu chn chm. Lm mng v qu.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 167
4-CPA: Ci thin s ra qu ca c chua( 15-30ppm) v km hm s to nhnh ca u
xanh. Qu mng v.
Cyclanilide: Km hm s vn chuyn cc auxin phn cc. Dng iu khin sinh
trng bng. Hn hp vi ethephon dng cui v bng n tt hn, lm rng l, km hm bng
ra l cui.
Daminozide: Km hm sinh tng hp acid gibberellic. Thm qua l v vn chuyn trong
cy. Km hm ra lng ca cc, chi t hng... v cc cy cnh khc.
n-Decanol: Tc dng tip xc. Dng n hay hn hp vi cc cn bo dit mm ca
c chua.
Dikegulac: Xm nhp qua l v vn chuyn trong cy. Dng mui natri c dng
gim u th tri nh, gim s ra cnh v ra hoa ca cy kh,
Ethychlozate: Tc ng ging mt auxin, kch thch s sn sinh ethylen, to lp tch
nhng qu non. Vn chuyn ngay trong r v lm tng hot tnh ca r. Dng cho qu v mng,
lm tng mu sc v, ci thin cht lng ca cam chanh, c bit nh quit.
Flumetralin: iu khin sinh trng vi tc ng ni hp b phn. Kim sot s pht
trin chi thuc l.
Inabenfid: Km hm sinh tng hp gibberellin. Cht iu ho sinh trng vi tc ng
lm ngn lng gc v phin l trn, chng la b bng cch phun ln b mt t.
Prohexadione-calcium: Km hm qu trnh sinh tng hp 3-hydroxyl ha ca GA20 v
GA1 trong gibbrellin. Do gim gibbrellin nn lm chm s sinh trng ca cy. Phun ln l v
thm trong m xanh, vn chuyn trong cy hng gc cng tt nh hng ngn. c dng
chng rng ht ng cc, lng 0.075-0.1kg/ha; cng c th lm chm s sinh trng ca c, lm
chm ko di cnh mi ca cy n qu, lc, hoa.
Sodium-5-nitroguaiacolate,Sodium-O-nitrophenolate,Sodium-P-nitrophe-nolate: Lm
tng kh nng ra r, tng sinh trng, tng cht lng v nng sut nng sn.
Tribufos: Cht iu ho sinh trng thc vt, xm nhp qua l. Kch thch s to m
tch gia thn v cung l, gy rng l xanh; lm rng l bng d thu hoch.
Trinexapac-ethyl : Km hm qu trnh sinh tng hp 3-hydroxyl ha ca GA20 v GA1
trong gibbrellin. Mc gim gibbrellin lm chm s sinh trng ca cy. Cht iu ho sinh
trng thc vt, lm gim s sinh trng ca cy, bng cch km hm ko di lng thn. Thm
qua l v vn chuyn ngn. Dng chng rng ht ca ng cc v c du, dng cho thm c
pht trin u; lm chm s chn v chng to bc cho ma.
Uniconazole: Km hm qu trnh sinh tng hp gibbrellin. Cht iu ho sinh trng
thc vt, thm qua thn v r, vn chuyn qua b mch n cc im sinh trng. Dng gim
rng ht la, lm chm sinh trng ca rau, s ra hoa ca cy cnh; gim sinh trng sinh thc
ca cy d ta cy.
CU HI N TP :
Vic s dng cc cht kch thch sinh trng trong nng nghip c khc g vi cc nhm thuc
BVTV khc? ( phm vi; ch ).
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 168
TI LIU THAM KHO CHNH
1. A.S.Perry, I. Yamamoto, I. Ishaaya, R. Perry (1998): Insecticides in Agriculture and
Environment- Retropspects and Prospects. Published by Springer. Berlin, Newyork, London,
Tokyo, Singapore...
2. A.W.A. Brown (1977): Ecology of Pesticides. A Wiley Interscience Publication John
wiley & Sons. New york. Chichester . Brisbane . Toronto
3. C.D.S. Tomlin (A world compendium, 2000): The Pesticide Manual . Twelfth edition.
The British Crop Protection Council. London (UK).
4. C.D.S. Tomlin (A world compendium, 2003): The Pesticide Manual . Thirteenth
edition Published by The British Crop Protection Council. London (UK).
5. D.A. Knowles (1998): Chemistry and Technology of Agrochemical formulations.
Kluwer Academic Publishers. Netherland.
6. FAO- Plant production and protection (2000)- Manual on the Development and Use of
FAO specifications for plant protection products. Fifth edition, including the new produces.
Rome.
7. FAO/WHO/ OMS- Food standards programme (2000)- Codex Alimentarius. Vol. 2B.
Rome.
8. FAO/ UNEP (2004): PIC Circular XIX, June 2004. Secretariat for the Rotterdam
Convention on the Prior Informed Consent Produce for Certain Hazardoux Chemicals and
Pesticides in International Trade.
9. Farm Chemical Handbook ( from 1981 to 2002): Global guide to crop protection.
Meister publishing Co. USA.
10. H.G. Hewitt (1998): Fungicides in crop protection - CAB International. Wallingford
(UK), Newyork (USA).
11. Jan H. Oudejans ( at request of ESCAP secretariat ,1991): Agro-Pesticides Properties
and Funtions in Integrated crop protection. Bangkok.
12. Koz0 Ishizuka (1996): Selectivity and Mode of action of Herbicides International
Traing course in the Asian tropical weed management- At Kasetsart University, Kamphaeng
Saen Campus, Nakhon Pathom, Thailand. Oct. 13
th
Nov. 9
th
. 1996.
13. L Trng, Nguyn Trn Onh, o Trng nh (2005) : T in s dng thuc bo
v thc vt Vit nam. Nh xut bn Nng nghip, H Ni.
14. L.G. Copping (A world compendium, 2001): The Biopesticide Manual. Second
Edition. Published by The British Crop Protection Council. London (UK).
15. Nguyn Trn Onh (1988): Nhng hiu bit c bn v cc cht c dng trong nng
nghip (Gio trnh i hc Nng nghip I H Ni). Nh xut bn Nng nghip, H Ni.
16. Nguyn Trn Onh (1997): Ho hc Bo v thc vt. (Gio trnh cao hc Nng
nghip - Vin Khoa hc K thut Nng nghip): Nh xut bn Nng nghip, H Ni.
17. Phm Vn Bin, Bi Cch Tuyn, Nguyn Mnh Chinh (2000): Cm nang thuc bo
v thc vt. Nh xut bn Nng nghip, TP. H Ch Minh.
18. T in Bch khoa Bo v thc vt (1996). Nh xut bn Nng nghip, H Ni.
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 169
MC LC
Tn mc Trang
LI NI U 1
M u: VAI TR CA BIN PHP HO HC BO V THC VT TRONG
SN XUT NNG NGHIP; LCH S PHT TRIN, XU HNG V
TNH HNH S DNG THUC BVTV TRN TH GII V VIT NAM 2
1.Vai tr v ngha ca bin php ha hc bo v thc vt trong sn xut nng nghip:
2
2. Lch s pht trin ca bin php ho hc, tnh hnh sn xut v s dng thuc
bo v thc vt trn th gii v vit nam:
3
Phn A: NHNG HIU BIT CHUNG V THUC BO V
THC VT QUN L V S DNG 6
Chng I: C S C CHT HC NNG NGHIP 6
1. Khi nim chung v cht c 6
2. Yu cu cht c dng trong nng nghip 9
3. Phn loi thuc bo v thc vt 10
Chng II: C S SINH L, SINH THI HC CA THUC BO V
THC VT TRONG PHNG TR DCH HI 12
1. iu kin ca mt loi thuc c th gy c cho sinh vt: 12
2. Cc hnh thc tc ng ca cht c: 15
3. Nhng nhn t lin quan n tnh c ca thuc bo v thc vt 16
Chng III: THUC BO V THC VT, MI TRNG & HU QU
XU CA CHNG GY RA CHO MI SINH. 26
1.Tc ng ca thuc n mi trng v con ng mt i ca thuc 26
2.Thuc bo v thc vt v mi trng sng: 28
3. Hu qu do thuc bo v thc vt gy ra cho qun th sinh vt 33
Chng IV: CC DNG THUC BO V THC VT V PHNG PHP
S DNG 48
1.Cc dng thuc bo v thc vt 48
2. cc phng php s dng thuc bo v thc vt 67
3. Hn hp thuc bo v thc vt 72
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 170
Chng V: BO M AN TON V T HIU QU CAO TRONG
S DNG THUC BO V THC VT 74
1. An ton v hiu qu l hai mc tiu khng th tch ri trong vic s dng thuc
bo v thc vt ca ngi nng dn. 74
2. Ni dung k thut ca nguyn tc " bn ng" trong vic dng thuc Bo v thc vt : 75
Chng VI: MT S QUI NH CA NH NC V QUN L THUC BO V
THC VT NHM BO M TNH AN TON V HIU QU TRONG LU
THNG V S DNG THUC BO V THC VT NC TA. 85
1.Yu cu phi qun l thuc Bo v thc vt 85
2. Mt s quy nh ca php lut m ngi sn xut, kinh doanh v nng dn s dng
thuc Bo v thc vt cng phi nghim chnh thc hin 85
3. Khi nim v cc nhm thuc cm s dng, c php s dng, hn ch s dng
v thuc ngoi danh mc Vit nam 87
4. Mt s qui nh c th phi tun theo 88
Phn B: CC THUC BO V THC VT 90
Chng VII: THUC TR SU V CC NG VT GY HI KHC 90
1. Thuc tr su 90
2.Thuc tr nhn: 114
3. Thuc tr cc loi nhuyn th 116
4. Thuc tr tuyn trng 117
5.Thuc tr chut 118
6. Thuc tr chim 122
Chng VIII: THUC TR BNH 123
1. Nhm thuc cha thu ngn 124
2. Nhm thuc cha ng 124
3. Nhm thuc lu hunh v c 125
4. Cc thuc tr bnh sinh hc 125
5. Nhm Alkyllenbisdithiocarbamat 128
6. Nhm Analin pyrimidine 128
7. Nhm Aromatic hydrocarbon 129
8. Nhm benzimidazol 129
9. Nhm Carboxamid 129
10. Nhm Cinnamic acid 129
11. Nhm Cyano acetamide oxime 129
12. Nhm Dn xut ca axit cacbamic 129
13. Nhm Dicarboximide 130
14. Nhm Dimethyl dithiocarbamate 130
Trng i hc Nng nghip H Ni Gio trnh S dng thuc Bo v thc vt 171
15. Nhm Guanidin 130
16. Nhm Imidazole 130
17. Nhm men kh (Reductase) 130
18. Nhm Men kh nc (Dehdratase) 130
19. Nhm Morpholin 131
20. Nhm Phenyl amid acylalanine 131
21. Nhm Phthalmide 131
22. Nhm Pyrimidiamine 131
23. Nhm Quinone 131
24. Nhm Strobin 132
25. Nhm Strobulin dihdrodioxazin 132
26. Nhm Thuc tr nm ln hu c: C 2 nhm nh 132
27-Nhm thuc tr nm Triazole 132
28.Cc thuc tr Bnh khc 132
Chng IX: THUC XNG HI 138
1. Nhng hiu bit chung 138
2. Nhng thuc xng hi thng dng 139
Chng X: THUC TR C 142
1. Cc nhm c trn 3 loi thuc tr c : 143
2. Cc nhm c 2 thuc tr c i din: 148
3. Cc nhm mi c 1 thuc tr c i din 151
4. Cc thuc khc khng r nhm: 154
Chng XI: CHT IU KHIN SINH TRNG CY TRNG 156
1. Nhm purin 156
2. Nhm Etylen 156
3. Nhm cc hp cht gibbellerin 156
4. Nhm amoni bc bn 156
5. Nhm auxin tng hp 156
6. Nhm Dinitroaniline 157
7. Nhm Hn hp cc nitrophenol 157
8. Nhm triazole / azole 157
9. Nhm Phenylurea 157
10. Nhm Vitamin 157
11. Pyrimidinyl carbinol 157
12. Cc cht iu khin sinh trng khc 157