Professional Documents
Culture Documents
Nhà ở người Tày - Dao của tỉnh Tuyên Quang thể hiện rõ nhatá là của dân tộc Tày - Dao. Là sản phẩm của rừng cọ, đồi
chè nên các mái nhà đều được lập bằng lá cọ, các bộ phận như: rui, mè, tường bao che, sàn đều dùng thân cây mai, cây
vầu, cây tre. Mái nhà tương đối dốc, kéo dài từ đỉnh nóc xòa gần kín thân nhà chính, mái càng xuống thấp thì các cây
rui mè càng được đặt sát nhau hơn. Kỹ thuật lợp mái chủ yếu là buộc lạt và dùng néo là chính. Bộ khung nhà chủ ếu
được tạo thành nhờ sự liên kết các hàng cột theo chiều dọc và theo chiều ngang, cột được đặt trên chân tảng. Dù nhà sàn
hay nhà đất, nửa sàn nửa đất thì cột cũng được liên kết trên cao để đỡ kèo nhà và liên kết phía dưới để giằng chân cột,
cột cũng đồng thời là ranh giới để phân định không gian trong ngôi nhà. Nhà ở dân tộc tỉnh Tuyên Quang có đặc điểm
chung nhất là có rất nhiều sàn gác ở trên cao để đựng đồ đạc, làm kho, hồi nhà, hiên nhà được làm thêm nhiều để chứa
đồ. Với nhà sàn, bao che xung quanh bằng ván gỗ, phên vách nứa hoặc cây mai,vầu ken dày
Nhà đất tường bằng vách
nứa đập dập trộn hỗn hợp rơm, bùn, trấu rồi trát lên cốt tre thành tường.
Tỉnh Quảng Ninh
Nhà ở truyền thống dân tộc tỉnh Quảng Ninh thể hiện rõ nét nhất là của Dân tộc Sán Chỉ. Có nguồn gốc từ Trung Quốc,
thuộc nhóm ngôn ngữ Hán - Tạng, nói thổ ngữ Quảng Ðông. Người Sán Chỉ sống thành bản làng trong thung lũng, ven
các bờ núi cao, nơi có khe suối làm ruộng bậc thang và đánh bắt cá. với đặc điểm tự nhiên là vùng núi đá nên người dân
tại đây đã sử dụng nhiều vật liệu đá cuội có sẵn, xếp chồng lên nhau, kè chặt tạo ra được một bức tường đá khá kiên cố.
Người dân cũng dùng đá cuội kè vườn, kè ruộng, đường, nền nhà, sân
Ðá cuội đã mang lại cho cảnh quan bản làng một
sự khác biệt, lý thú.
Tùy theo từng huyện ở Quảng Ninh mà nhà ở truyền thống có dạng nhà sàn hay nhà đất; nhà nửa sàn, nửa đất. Nhà đất -
Nhà sàn trình tường là ngôi nhà truyền thống của người Sán Chỉ. Nhà có 2 mái lợp ngói âm dương.
Do đặc điểm địa lý tỉnh Quảng Ninh là tỉnh ven biển, hay xảy ra gió bão nên ngôi nhà được cố kết chắc chắn, nhà xây
thấp, nhỏ, ít cửa, cửa nhỏ
Người Sán Chỉ sử dụng kỹ thuật mộng luồn và ngoãm để liên kết các bộ phận là chính. Các
mộng luồn đầu được gia cố bằng con chêm. Tường nhà có 3 cặp kèo, đóng vai trò là phần khung chứ không thuộc phần
mái như các vùng khác.
Theo Nguyễn Minh Ðức
Tạp chí Kiến trúc Việt Nam 02/08
Source: http://www.hoalac.com.vn/forum/viewtopic.php?f=37&t=144