Professional Documents
Culture Documents
BI BO CO
LI M U
Ngy nay, sn xut 1 sn phm mi hay mun thay i bt c mt thnh phn no ca
sn phm m a ra ngoi th trng u cn phi c tin hnh cm quan nh gi
nhng yu t nh hng cng nh cm ngh ca ngi tiu dng nn mn hc nh gi cm
quan c vai tr ngy cng quan trng. Bit c tm quan trng ca mn hc ny, Vin cng
ngh sinh hc & thc phm trng i hc cng nghip TP. H Ch Minh a ra v dy mn
ny cho chng em. Hc i i vi hnh nn mn thc hnh nh gi cm quan thc phm c
b sung chng em ng dng ln cc trng hp, vn thc t. V bi bo co ny l kt qu
ca qu trnh hc tp c t mn hc ny
hon thnh bi bo co ny, nhm chng em chn thnh cm n trng i hc cng
nghip TP H Ch Minh v Vin cng ngh sinh hc & thc phm to mi trng v c s
vt cht chng em hc tp tt nht. Cm n c Nguyn Th Phng Tho hng dn tn
tnh cho chng em trong sut qu trnh hc tp. Vi kin thc cn hn hp, khng trnh khi
nhng sai st, rt mong s thng cm ca c.
Tp.H Ch Minh, ngy 05 thng 05 nm 2014
Nhm thc hin
C LC
TOPIC 1 .......................................................................................................................................... 1
1.1 Mc ch tin hnh.................................................................................................................... 1
1.2 La chn php th. ................................................................................................................... 1
1.3 Cch tin hnh th nghim. ....................................................................................................... 1
1.3.1 Gii thiu mu. ...................................................................................................................... 1
1.3.2 Nguyn tc thc hin. ............................................................................................................ 1
1.3.3 La chn ngi th. ............................................................................................................... 1
1.3.4 Chun b mu, dng c. ......................................................................................................... 1
1.3.4.1 Chun b mu. ..................................................................................................................... 1
1.3.4.2 Trt t mu, m ha mu. ................................................................................................... 2
1.3.4.3 Chun b dng c. ............................................................................................................... 3
1.3.5 Cch tin hnh........................................................................................................................ 3
1.4 Phn cng nhim v. ................................................................................................................. 3
1.5 Phiu cm quan. ........................................................................................................................ 3
1.6 Kt qu. ..................................................................................................................................... 4
TOPIC 2 .......................................................................................................................................... 6
2.1 Mc ch tin hnh.................................................................................................................... 6
2.2 La chn php th. ................................................................................................................... 6
2.3 Cch tin hnh th nghim. ....................................................................................................... 6
2.3.1 Gii thiu mu. ...................................................................................................................... 6
2.3.2 Nguyn tc thc hin. ............................................................................................................ 6
2.3.3 La chn ngi th. ............................................................................................................... 6
2.3.4 Chun b mu, dng c. ......................................................................................................... 6
2.3.4.1 Chun b mu. ..................................................................................................................... 6
2.3.4.2 Trt t mu, m ha mu. ................................................................................................... 7
2.3.4.3 Chun b dng c. ............................................................................................................... 8
2.3.5 Cch tin hnh........................................................................................................................ 8
2.4 Phn cng nhim v. ................................................................................................................. 8
2.5 Phiu cm quan. ........................................................................................................................ 9
Vinamilk
C gi H Lan
Tng s Th tch
mu
mu
24
25ml/ngi
12
25ml/ngi
Tng
tch
600ml
300ml
th
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Trt t mu
AA
AB
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AA
AA
AB
AA
AB
AB
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AA
AB
M ha mu
253
851
342
540
745
613
128
862
353
553
975
529
308
525
871
645
692
942
631
272
920
335
343
608
Tn dng c
Bt ch
Ly nha
Phiu cm quan
S lng
12 cy
48 ly
24 phiu
PHIU NH GI CM QUAN
Tn ngi th:
Ngy th:..
Trc khi th ngh thanh v bng nc lc. Ngi th s c th mu th nht
v ghi nh. Sau ngi th s c th mu th hai v a ra nhn xt xem mu c
ging vi mu chun hay khng. Tr li bng cch nh du x vo trng.
Lu : Bn c th nm mu nhiu ln.
Ging
Khc
Mu:
1.6 Kt qu.
Kt qu tr li ca nhm ngi th c trnh by trong bng di y:
Ngi th la chn l
Mu gii thiu
Tng
A
Not A
8
4
12
A
3
9
12
Not A
11
13
24
Tng
Quan st bng thng k cu tr li ca ngi th c th nhn thy rng s ln mu
A c chn l mu A nhiu hn s ln mu A c chn l not A. Tuy nhin, c th
kt lun rng mu A khc vi mu not A mt cch chnh xc ta s dng chun 2 tnh
ton:
Dng phng php Khi bnh phng x l s liu theo cng thc:
=
Trong :
O :tn s quan st
T :tn s l thuyt
T=
Sau tra bng c
Trong :
)(
tra phc lc 3, trang 121, sch k thut phn tch cm quan thc phm- H
Duyn T.
: mc ngha ( chn 5%)
f: bc t do ( f= sn phm 1= 2-1=1)
Kt lun nu
>
2 sn phm c s khc nhau, ngc li
<
2
sn phm khng c s khc nhau.
Thu c bng cc gi tr l thuyt T:
Ngi th la chn l
A
Not A
5.5
6.5
5.5
6.5
11
13
Mu gii thiu
A
Not A
Tng
=
2
)
)
(
)
)
(
(
)
Tng
12
12
24
)
= 4.19
TOPIC 2
Mt cng ty sn xut c ph nhn c 1 li than phin v v ng ca sn phm h mi
tung ra th trng. Cng ty khng mun thay i lng c ph trong mt gi m ch
mun thay i lng nc pha c ph. Cng ty mun bit rng liu b sung mt lng
nh nc pha c lm gim v ng ca c ph hay khng. Nhm nh gi phi tin hnh
mt php th nh gi cu hi trn ?
NH NH GI CM QUAN PHN TCH V TIN HNH THC HIN
2.1 Mc ch tin hnh.
Tin hnh mt php th xc nh xem liu b sung thm lng nc pha c ph
c lm gim v ng ca sn phm hay khng.
2.2 La chn php th.
topic ny yu cu nh gi s khc nhau ca hai sn phm v mt tnh cht cm
quan xc nh, c th l v ng ca c ph khi khng thm v c thm mt lng nc
nh pha => php th 2 AFC c la chn.
2.3 Cch tin hnh th nghim.
2.3.1 Gii thiu mu.
Mu s dng: c ph sa Birdy (170ml/lon).
Mu A: khng pha thm nc.
Mu B: pha thm 10% ml nc /lon.
2.3.2 Nguyn tc thc hin.
Ngi th nhn c ng thi hai mu th c m ha v sp xp theo trt
t ngu nhin. Ngi th nhn, nm mu v ch ra mu no ng hn.
2.3.3 La chn ngi th.
S ngi th: 10 ngi.
S ln th: 2 ln/ngi => 20 ln th.
Ngi th phi c hun luyn hiu r cng vic m t trong phiu nh gi
cm quan. L nhng ngi ung c c ph v phn bit c mi v c ph. Nn chn
ngi s dng c ph hng ngy.
2.3.4 Chun b mu, dng c.
2.3.4.1 Chun b mu.
20
Th tch
(ml/ngi)
15
Tng th tch
(ml)
300
20
15
300
Stt
Tn mu
Tnh cht mu
S mu
Khng b sung nc
B sung thm 10ml%
nc/lon
Ngi th
Trt t mu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
AB
BA
M ha
mu
883 - 675
645 - 610
561 273
613 535
153 979
371 427
326 188
626 696
988 573
373 922
522 342
370 954
702 122
543 168
935 500
249 609
729 940
865 616
809 747
264 939
Tn dng c
Bt ch
Ly nha
Phiu cm quan
Khn giy
S lng
10 cy
70 ly
30 phiu
30 t
PHIU HNG DN
Anh/ch s nhn c mt b mu gm hai mu. Hy nm th tng mu c
m ha theo th t cho sn, t tri qua phi v cho bit trong hai mu th mu no ng
hn. Anh/ch tr li bng cch khoanh trn vo s m ha tng ng ca mu . Ngay
c khi khng chc chn, anh/ch cng a ra s la chn ca mnh.
Ch : Thanh v bng nc lc trc khi th mu.
Khng c nm li mu.
Cm n s tham gia ca anh/ch!
PHIU TR LI
Tn ngi th:....Ngy th:..
Mu:
..............
2.6 Kt qu.
Kt qu ca nhm ngi th c trnh by trong bng sau:
S ln mu c nh gi l
Mu
ng hn
t ng hn
A
15
5
B
5
15
Quan st bng thng k cu tr li ca ngi th c th nhn thy rng s ln mu
A c chn l ng hn nhiu hn s ln mu A c chn l t ng hn. Tuy nhin,
c th kt lun rng mu A c v ng hn mu B khi b sung mt lng nh nc
vo mu B mt cch chnh xc ta da vo bng ph lc 2 cc gi tr ti hn ca php
th so snh cp tnh ton.
Tra dng 20 cu tr li ta thy cn t nht 15 cu tr li A ng hn B (ct so snh
1 pha) c th kt lun rng mu A ng hn B mc ngha = 5%. Thc t s cu
tr li nhn c l 15 cu nn c th kt lun rng mu A thc s ng hn B v s
khc nhau ny c ngha, ngha l khi b sung thm mt lng nh nc pha c ph c
th lm gim v ng ca c ph.
TOPIC 3
Mt cng ty sn xut bnh quy mun nghin cu 2 loi ph gia to cu trc (X v Y)
nhm gim gi thnh ca sn phm. Cng ty ang phn vn v vic la chn t l. Ban
gim c yu cu nhm nh gi cm quan tr li cu hi: Liu c s khc nhau v tnh
cht cm quan ca 2 loi bnh c lm t 2 loi ph gia X v Y hay khng ?
NH NH GI CM QUAN PHN TCH V TIN HNH THC HIN
3.1 Mc ch tin hnh.
So snh s khc nhau v tnh cht cm quan ca 2 loi bnh go c lm t 2 loi ph
gia khc nhau. Xc nh liu 2 sn phm trn c khc nhau v mt cm quan hay khng ?
3.2 La chn php th.
Trong trng hp ny, ta ch kho st xem liu tnh cht cm quan ca 2 loi bnh
go lm t 2 loi ph gia X v Y c khc nhau hay khng m khng cn bit chng khc
nhau v tnh cht cm quan c th no.
== >La chn php th ging khc.
3.3 Cch tin hnh th nghim.
3.3.1 Gii thiu mu.
A: Bnh go one one
B: Bnh go cuc cu
3.3.2 Nguyn tc thc hin
Ngi th nhn c ng thi 2 mu th c m ha v sp xp theo trt t
ngu nhin. Ngi th ch cn so snh 2 mu v quyt nh xem chng ging hay khc
nhau.
Ngi th phi c hun luyn hiu r cng vic c m t trong phiu nh
gi cm quan, nhng h khng cn phi c hun luyn nh gi cc c tnh cm
quan c th.
3.3.3 La chn ngi th.
S ngi th: 12 ngi.
S ln th: 2 ln/ngi => 24 ln th.
Ngi th phi c hun luyn hiu r cng vic m t trong phiu nh gi
cm quan.
3.3.4 Chun b mu, dng c.
3.3.4.1 Chun b mu.
STT
1
2
Tn mu bnh
One one
Cuc cu
S lng
24
24
Mc ch
Mu A
Mu B
Tng
24 ming
24 ming
Trt t mu
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
M ha mu
849-380
963-514
133-155
534-625
210-855
483-957
247-776
834-580
482-960
533-507
900-480
581-663
981-689
404-116
355-808
437-860
291-652
655-138
949-453
376-706
298-289
639-952
435-433
318-125
Tn dng c
Bt ch
Ly nha
i nha
Phiu cm quan
S lng
12 cy
24ly
48 ci
24 phiu
PHIU NH GI CM QUAN
Ngi th:
Ngy th:..
Cc bn s nhn c 2 mu. Hy nm tng mu c m ha theo th t cho
sn, t tri qua phi. a ton b mu vo ming. Cc mu ging hay khc nhau? Hy
khoanh trn vi t tng ng.
Hy thanh v bng nc trc khi th mu.
Mu th
GING
KHC
3.6 Kt qu.
Kt qu tr li ca nhm ngi th c trnh by trong bng di y:
Sn phm
Tr li
Tng
Ging
Khc
Ging
12
Khc
10
12
Tng
18
24
Dng phng php Khi bnh phng x l s liu theo cng thc:
=
Trong :
O :tn s quan st
T :tn s l thuyt
T=
Sau tra bng c
Trong :
)(
tra phc lc 3, trang 121, sch k thut phn tch cm quan thc phm- H
Duyn T.
: mc ngha ( chn 5%)
f: bc t do ( f= sn phm 1= 2-1=1)
Kt lun nu
>
2 sn phm c s khc nhau, ngc li
<
2
sn phm khng c s khc nhau.
T1 =
T2 =
T4 =
T3 =
Sn phm
Tng
Ging
Khc
Ging
12
Khc
12
Tng
18
24
=
=
Kt lun :
== >Hai sn phm khng c s khc nhau ( vi mc ngha5%)
iu ny c th kt lun c rng ngi th khng phn bit c 2 mu bnh
A v B, c ngha l sn phm s dng ph gia mi ca cng ty khng c s khc bit v
tnh cht cm quan i vi sn phm bnh hin ti ca cng ty.
TOPIC 4
S dng phng php flash profil tin hnh m t nhanh cc tnh cht cu sn phm
thc phm nhm t ngh loi sn phm vi s lng t nht l 7 sn phm cng loi.
NH NH GI CM QUAN PHN TCH V TIN HNH THC HIN
4.1 Mc ch tin hnh.
M t nhanh cc tnh cht ca 7 loi sa chua:
4.2 Cch tin hnh th nghim.
4.2.1 Gii thiu mu.
- Sa chua Vinamilk
- Sa chua TH true milk
- Sa chua Love in farm
- Sa chua Ba v
- Sa chua WOW
- Sa chua Wel Yo
- Sa chua Bong milk
4.2.2 Nguyn tc thc hin.
u tin ngi th s nhn c 4 mu th c m ha v xp theo trt t ngu
nhin, ngi th tin hnh th ln lt cc mu t tri sang phi v a ra cc thut ng
v tnh cht ca cc mu th trong 3 giai on trc khi th, trong khi th v sau khi th.
Sau cc ngi th s thng nht thut ng vi nhau.
Ln th tip theo ngi th s nhn c 7 mu th tng t cng c m ha v
xp theo trt t ngu nhin, ngi th s dng cc thut ng v cc thuc tnh thng
nht ln th u tin hoc c th b sung thm thut ng nu bn pht hin ra nhng
khng c ln th trc nh gi cng ca cc mu th theo th t tng dn ca
thuc tnh
4.2.3 Chun b mu v dng c.
4.2.3.1 Chun b mu v mc ch s dng mu.
STT Tn mu sa chua
S lng
Mc ch
Tng
1
Sa chua Vinamilk
14
Mu 1
14 mu
2
Sa chua TH True milk 14
Mu 2
14 mu
3
Sa chua Love in farm
14
Mu 3
14 mu
4
Sa chua Ba v
14
Mu 4
14 mu
5
Sa chua WOW
14
Mu 5
14 mu
6
Sa chua Wel Yo
14
Mu 6
14 mu
7
Sa chua Bong milk
14
Mu 7
14 mu
Th t sp xp mu
1 2 7 3 6 4 5
2 3 1 4 7 5 6
3 4 2 5 1 6 7
4 5 3 6 2 7 1
5 6 4 7 3 1 2
6 7 5 1 4 2 3
7 1 6 2 5 3 4
5 4 6 3 7 2 1
6 5 7 4 1 3 2
7 6 1 5 2 4 3
1 7 2 6 3 5 4
2 1 3 7 4 6 5
3 2 4 1 5 7 6
4 3 5 2 6 1 7
Th t m ha mu:
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
237
718
784
452
843
996
621
925
861
442
669
709
979
157
491
528
676
776
752
231
406
929
735
673
641
180
127
902
Th t m h mu
895
119
264
615
430
890
334
586
738
578
207
123
667
339
324
325
465
907
559
914
979
936
436
148
166
499
962
772
838
425
929
414
858
533
213
453
371
120
359
228
515
435
103
267
473
106
748
982
843
306
605
572
290
128
146
915
753
296
981
102
561
787
696
638
530
173
969
988
254
479
Tn dng c
Bt ch
Ly nha
Phiu cm quan
S lng
12 cy
112 ly
14 phiu
PHIU KT QU NH GI CM QUAN
H v tn ngi th:..
Ngy th:
Mu
Trc khi th
Trong khi th
Sau khi th
PHIU KT QU NH GI CM QUAN
H v tn ngi th:.. Ngy th:..
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
Thuc tnh:
-
4.5 Kt qu.
Dng phn mm R x l s liu
Kt qu x l s liu:
TOPIC 5
Tin hnh mt php th th hiu cho im vi nhm sn phm chn phn topic 4 .
NH NH GI CM QUAN PHN TCH V TIN HNH THC HIN
5.1 Mc ch tin hnh.
nh gi mc yu thch i vi 7 sn phm sa chua.
5.2 Cch tin hnh.
5.2.1 Gii thiu mu:
Sa chua Vinamilk
Sa chua TH true milk
Sa chua Love in farm
Sa chua Ba v
Sa chua WOW
Sa chua Wel Yo
Sa chua Bong milk
5.2.2 Nguyn tc thc hin.
Ngi th tin hnh th ln lt tng mu c m ha, nh gi mc yu thch
theo thang im cho, cu tr li l c lp cho tng mu th.
5.2.3 La chn ngi th.
S ngi th: 20 ngi.
S ln th: 1 ln/ngi/ 7 mu
5.2.4 Chun b mu v dng c.
5.2.4.1 Chun b mu.
STT
1
2
3
4
5
6
7
Tn mu sa chua
Sa chua Vinamilk
Sa chua TH True milk
Sa chua Love in farm
Sa chua Ba v
Sa chua WOW
Sa chua Wel Yo
Sa chua Bong milk
S lng
20
20
20
20
20
20
20
Mc ch
Mu 1
Mu 2
Mu 3
Mu 4
Mu 5
Mu 6
Mu 7
Tng
20 mu
20 mu
20 mu
20 mu
20 mu
20 mu
20 mu
1
3
6
5
4
2
5
3
6
7
4
3
2
1
5
6
3
7
4
5
3
2
2
1
7
6
1
7
5
4
6
1
3
5
2
1
7
6
3
1
4
5
5
7
1
3
6
4
2
1
3
7
5
2
1
3
4
5
6
2
Trt t mu
7
6
4
2
3
1
7
5
1
2
7
4
6
3
7
2
1
4
5
3
2
7
3
4
6
5
2
1
4
5
2
6
7
4
6
7
6
3
1
4
5
1
7
3
2
4
3
2
3
6
1
5
4
7
3
4
5
2
7
6
6
4
1
6
5
7
4
6
7
3
5
2
1
6
4
5
2
1
2
7
Th t m ha mu:
M ha mu: cc mu s c m ha ngu nhin thnh 3 ch s bng lnh
=RANDBETWEEN(100,999) trong excel
Ngi th
Th t m h mu
1
644
672
631
290
432
965
649
2
198
504
858
880
946
938
227
3
169
562
553
842
119
311
886
4
929
943
615
102
410
458
449
5
643
137
559
146
901
330
358
6
267
321
795
290
348
122
367
7
665
418
371
612
927
833
683
8
696
646
464
816
389
241
680
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
907
214
237
386
260
883
238
970
433
602
284
938
760
158
107
958
887
126
119
685
199
716
265
430
213
651
492
860
682
153
646
363
475
296
977
234
809
701
960
982
351
121
768
296
832
263
362
461
817
273
757
403
390
728
413
486
695
712
121
642
770
947
167
873
729
540
768
127
479
255
436
477
480
779
228
980
456
978
191
873
268
469
903
560
Tn dng c
Bt ch
Ly nha
Phiu cm quan
S lng
12 cy
160 ly
20 phiu
6. Hi thch
2. Rt ght
7. Tng i thch
3. Tng i ght
8. Rt thch
4. Hi ght
9. Cc k thch
PHIU NH GI
H tn ngi th:.
Ngy th:..
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
5.4 Kt qu.
Dng phng php phn tch phng sai ANOVA (Analysis of variance), phng
php tnh c chun F kim inh xem cc mu c khc nhau khng ? Nu c ta s
dng chun tstudent xc inh mu no khc mu no?. V mt cu hi na t ra l
cc thnh vin cho im c khc nhau khng? Nu c ai cho im cao hn ai?
Chun F l tng quan gia phng sai tnh ring cho tng yu t ( mu hay ngi
th) so vi phng sai sai s ca thc nghim. Nu gi tr F c tnh ln hn hoc
bng gi tr Ftc mt mc ngha no th s khc nhau v yu t c coi l c
ngha mc ngha
Bng kt qu:
Ngi th
Ngi 1
Ngi 2
Ngi 3
Ngi 4
Ngi 5
Ngi 6
Ngi 7
Ngi 8
Ngi 9
Ngi 10
Ngi 11
Ngi 12
Ngi 13
Ngi 14
Ngi 15
Ngi 16
Ngi 17
Ngi 18
Ngi 19
Ngi 20
Tng
Trung bnh
1
7
5
1
7
5
1
6
9
3
7
7
4
8
5
5
6
7
2
6
7
108
5.4
2
7
8
8
5
7
4
8
6
9
4
7
8
4
2
6
5
7
7
5
5
122
6.1
3
8
6
9
7
8
3
6
8
9
8
8
5
7
7
3
6
7
7
7
8
137
6.85
Mu
4
5
7
6
8
7
9
4
5
6
7
4
7
4
8
5
8
8
6
5
6
125
6.25
Tng
5
5
5
6
6
6
2
7
6
4
6
7
7
6
6
7
8
7
5
5
6
117
5.85
6
4
2
3
1
5
6
4
2
8
7
2
1
7
9
4
7
8
4
6
4
94
4.7
7
6
6
4
6
6
4
7
8
4
8
5
5
4
2
8
6
7
8
6
4
114
5.7
42
39
37
40
44
29
42
44
43
47
40
37
40
39
38
46
51
39
40
40
817
Cch 1:
Trc khi thc hin phn tch phng sai mt bng s liu, cn thc hin mt s tnh
ton trc xc nh h s hiu chnh (HC), tng cc bnh phng (TBP), s bc t
do (Btd), bnh phng trung bnh (BPTB) v tng quan phng sai (hay gi tr F)
- Tnh h s hiu chnh:
H s hiu chnh = (tng)2 / s cu tr li
HC = (817)2 / 140 = 4767.78
- Tnh tng bnh phng:
Tng bnh phng ca mu = (tng bnh phng tng im ca mi mu/tng s cu
tr li ca cho tng mu) - HC
TBPm= (1082 + 1222 + 1372 +1252 + 1172 + 942 + 1142 )/20 4767.78 = 55.37
Tng bnh phng ngi th = (tng bnh phng tng im cho bi mi ngi th/
s cu tr li ca tng ngi) HC
TBPtv = ([422 + 392 +372 + 402 + 442 + 292 + 422 + 442 +432 + 472 + 402 + 372 + 402
+392 + 382 +462 +512 +392 +402 +402]/7) 4767.78
= 33761/7 4767.78 = 55.22
Tng bnh phng ton phn = tng bnh phng tng im HC
TBPtp = (72 + 52 + 12+ 42) HC = 5277 4767.78 = 509.22
Tng bnh phng d = TBPtp TBPm - TBPtv
TBPss = 509.22 55.37 55.22 = 398.63
Tnh bc t do: bc t do ca i lng no bng tng i lng ca bc t do
tr i 1
Bc t do ca mu = s lng mu 1
Btdm = 7 - 1 = 6
Bc t do ngi th = s lng ngi th - 1
Btdtv = 20 1 = 19
Bc t do tng = tng s cu tr li 1
Btdt = 140 1 = 139
Bc t do ca sai s = bc t do tng ( bc t do ca ngi th + bc t do ca
mu)
Btdss = 139 (19+6) = 114
- Tnh bnh phng trung bnh:
Bnh phng trung bnh (BPTB) i vi mt bin no (mu hay ngi th) l
thng s ca tng bnh phng chia cho s bc t do tng ng:
BPTBm = 55.37/6 = 9.23
BPTBtv = 55.22/19 =2.91
BPTBss = 398.63/114=3.497
- Tnh tng quan phng sai:
Tng quan phng sai ca mu (Fm) l bnh phng trung bnh ca cc mu chia
cho trung bnh ca sai s:
Fm = 9.23/3.487=2.647
Tng quan phng sai ca ngi th (Ftv) l bnh phng trung bnh ca ngi th
chia cho bnh phng trung bnh ca sai s:
Ftv =2.91/3.497 = 0.832
Cc tnh ton trn c tp hp li trong bng phn tch phng sai:
BNG PHN TCH PHNG SAI:
Ngun
gc Btd
TBP
BPTB
F
-
phng sai
Mu
Ngi th
Sai s
Tng
6
19
114
139
55.37
55.22
398.63
509.22
9.23
2.91
3.497
2.65**
0.83*
ANOVA
Source
Variation
Count
Sum
20 108
20 122
20 137
20 125
20 117
20
94
20 114
Average
5.4
6.1
6.85
6.25
5.85
4.7
5.7
Variance
4.989474
3.252632
2.765789
2.302632
1.713158
6.010526
2.852632
MS
of
SS
Df
P-value
F crit
Between
Groups
Within
Groups
Total
55.37143
453.85
509.2214
Count
Sum
Average
Variance
Ngi 1
42
Ngi 2
39 5.571429 3.619048
Ngi 3
37 5.285714 7.904762
Ngi 4
40 5.714286 5.238095
Ngi 5
44 6.285714 1.238095
Ngi 6
29 4.142857 7.142857
Ngi 7
42
Ngi 8
44 6.285714 5.571429
Ngi 9
43 6.142857
Ngi 10
47 6.714286 1.904762
Ngi 11
40 5.714286 4.571429
Ngi 12
37 5.285714 5.571429
6 2.333333
6.47619
Ngi 13
40 5.714286 2.904762
Ngi 14
Ngi 15
Ngi 16
Ngi 17
Ngi 18
Ngi 19
Ngi 20
7
7
7
7
7
7
7
39
38
46
51
39
40
40
ANOVA
Source of
Variation
Between
Groups
Within
Groups
Total
SS
55.22143
454
509.2214
df
5.571429
5.428571
6.571429
7.285714
5.571429
5.714286
5.714286
7.619048
2.952381
1.285714
0.238095
4.285714
0.571429
2.238095
MS
P-value
F crit
PH LC
1. Bng kt qu tr li ca php th A Not A.
Stt
Ngi th
Trt t M ha
A
mu
mu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Ng Th T Ngc
Phan Th Kiu Linh
Nguyn Th Qunh
Trnh Th Hng Phng
Nguyn Hng Phng Tho
Nguyn Th Kim Quyn
ng Th Ngc Phng
L Hong Thin
Nguyn Quang Su
ng Phm Kim Phng
V Th Kiu Oanh
ng Th M Nhn
Phan Minh Tm
Nguyn Thanh Tm
V Th Minh Tho
L Th Tho
Nguyn Hng Phng Tho
Nguyn Th Kim Quyn
ng Th Ngc Phng
L Hong Thin
Nguyn Quang Su
ng Phm Kim Phng
V Th Kiu Oanh
ng Th M Nhn
AA
AB
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AA
AA
AB
AA
AB
AB
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AB
AA
AA
AB
253
851
342
540
745
613
128
862
353
553
975
529
308
525
871
645
692
942
631
272
920
335
343
608
Not A
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Cu
tr
li
ng
Trt t mu
M ha mu
Cu
tr
li Cu
tr
li
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
3.
nhn c
AB
883 - 675
675
BA
645 - 610
610
AB
561 273
561
BA
613 535
535
AB
153 979
153
BA
371 427
427
AB
326 188
188
BA
626 696
626
AB
988 573
988
BA
373 922
373
AB
522 342
522
BA
370 954
370
AB
702 122
702
BA
543 168
168
AB
935 500
935
BA
249 609
609
AB
729 940
729
BA
865 616
616
AB
809 747
809
BA
264 939
939
Bng kt qu tr li ca php th Ging - Khc.
Ngi th
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Trt t mu
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
M ha mu
849-380
963-514
133-155
534-625
210-855
483-957
247-776
834-580
482-960
533-507
900-480
581-663
981-689
ng
S
S
S
Kt qu
S
S
S
S
S
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
AA
AB
BA
BB
404-116
355-808
437-860
291-652
655-138
949-453
376-706
298-289
639-952
435-433
318-125
S
S