You are on page 1of 44

CNG NGH VT LIU TRONG Y SINH HC

ThS. Trn L Bo H
I. VT LIU SINH HC
1. Khi nim
Mt vt liu sinh hc l bt k cht hoc hp cht no (khng phi l thuc)
c ngun gc t!ng hp hoc t" nhi#n$ %&c '(ng %) %i*u t+,$ t-ng c&.ng hoc th/0
th1 2$ c3 4u/n hoc ch5c n-ng c6/ c3 th) (789)
:t liu sinh hc l c;c vt liu (t!ng hp v t" nhi#n$ +<n v l=ng) %&c s>
'?ng t+ong c;c thi1t b, 0 hc (2@'ic/l '@vic@) hoc t+ong ti1p ABc vCi h sinh hc
(Dniv@+sit0 oE F/shington Gngin@@+@' Hio2/t@+i/ls).
Mc '( c;c vt liu sinh hc ch6 01u %&c 5ng '?ng t+ong 0 hc nh&ng
chBng cIng %&c s> '?ng t+ong nui c0 t1 bo$ A> lJ c;c phKn t> sinh hc t+ong
cng ngh sinh hc$ th60 sn$ nng nghipL
2. Phn !"i
:t liu sinh hc %&c phKn thnhM vt liu sinh hc c ngun gc sinh hc v vt
liu sinh hc t!ng hpN
O :t liu sinh hc c ngun gc sinh hcM vt liu 2 2*2 v 2 c5ng
O :t liu sinh hc t!ng hpM ki2 loPi$ pol02@+$ g2$ co2posit
QNRN S" kh;c bit giT/ vt liu sinh hc c ngun gc sinh hc v vt liu sinh
hc t!ng hp
:t liu sinh hc c ngun gc sinh hc v vt liu sinh hc t!ng hp c c;c
%c tUnh kh;c nh/u %;ng k)N :U '?$ 2 g2 nhi*u t1 boV ki2 loPi$ g2$ pol02@+
thW khng c t1 boN M c kh n-ng t" s>/ chT/ 2t phXn hoc ton bV ki2 loPi$
g2$ pol02@+ thW khngL
:t liu sinh hc c ngun gc sinh hc :t liu sinh hc t!ng hp
Y t1 bo
Y n&Cc
Zhng %[ng h&Cng
Zhng %ng nht
:isco@l/stic
Y kh n-ng t" s>/ chT/\sng
Zhng c t1 bo
Zh/n
][ng h&Cng
]ng nht
M*2 '^o$ %n hi
Zhng sng
1
:U '? v* s" kh;c nh/u giT/ 2 v vt th/0 th1 2M thnh 2Pch 2;uN _t t+ong
l`ng 2Pch 2;u l c;c t1 bo ni 2N Y;c thnh phXn cu t+Bc chUnh '&Ci ni 2
g2 c;c t1 bo c3 t+3n$ coll/g@n v @l/stinN S l&ng c;c thnh phXn n0 v h&Cng
c6/ c;c si ph? thuc vo v, t+U t+ong 2 2Pch$ loPi 2Pch (%ng 2Pch$ tanh 2Pch)
v kUch th&Cc c6/ 2Pch 2;uN ]) th/0 th1 2 ph5c tPp n0$ c;c ng pol02@+
pol0t@t+/Eluo+o@th0l@n@ hoc pol0(@th0l@n@ t@+@phth/l/t@) th&.ng %&c s> '?ng
l2 vt ghbp t!ng hpN
Cc loi m v mt s vt liu sinh hc !"#c s$ %&n' !( th)* th+
M :t liu t!ng hp th/0 th1
MPch 2;u
ZUnh s;t t+`ng
9ng
c-ng
dol0t@t+/Eluo+o@th0l@n@
dol0(@th0l@n@ t@+@phth/l/t@)
dol02@th0l2@th/c+0l/t@
eiOfglOh:
YoOY+OMo
g2/lg/2
ei
QNQN dhKn loPi vt liu sinh hc
8N :t liu sinh hc c ngun gc sinh
hc
88N :t liu sinh hc t!ng hp
RN M 2*2
Da, gn, mng ngoi tim, gic mc
RN dol02@+
Ultra High Molecular Weight
Polyethylene
( ,H- WPE),
Polymethylmethacarylate
(PMMA), Polyethyletherketone
(PEE),
!ilicone, Polyurethane (PU),
Polytetra"luoroethylene (P#$E)
QN M c5ng
%&'ng, r(ng
QN Zi2 loPi
#h)* kh+ng g,, h-* kim .o/alt (.o0.r0
Mo), h-* kim #itan (#i0Al01),2ng,
2
/ch kim
iN j2
Alumina (A 3456), 7irconia (7r54),
.ar/on,
Hy8ro9yla*atite :.al;( P;<( ;H)=>,
#ricalcium Pho?*hate :.a@(P;A)4>,
Biogla?? :Ca45( .a;)(P456)(!i54)>,
.alcium Aluminate :.a(A345A)>
hN Yo2posit
.ar/on $i/er (.$)DPEE,
.$DUHMWPE,
.$DPMMA , 7ircon i8!il ic8B .S E
FMA
#. Y$% &'%
Y;c vt liu sinh hc phi c c;c %c tUnh %c bit nh&M tUnh t&3ng hp sinh
hc$ khng sinh khi u$ kh;ng Ai 2`n$ c %c tUnh thpN eu0 nhi#n$ t(0 thuc vo
5ng '?ng$ c;c vt liu cXn %Pt c;c 0#u cXu kh;c nh/uN ]i khi$ c;c 0#u cXu n0
ng&c nh/u hon tonN :U '?M t+ong cng ngh 2 A&3ng$ khung (sc/EEol')
pol02@+ cXn c kh n-ng phKn h60 sinh hc %) khi c;c t1 bo tPo +/ cht n*n ngoPi
bo c6/ +i#ng chBng thW vt liu pol02@+ sk %&c th/0 th1 hon tonN e+ong v/n
ti2 c3 hc$ c;c vt liu cXn c tUnh !n %,nh sinh hc$ kh;ng Ai 2`n v khng
phKn h60 th@o th.i gi/n (tn tPi h3n Ql n-2)N
7i chung$ c;c 0#u cXu c6/ vt liu sinh hc c th) %&c phKn thnh h
nh2M
R) eUnh t&3ng hp sinh hcM vt liu phi khng gK0 phn 5ng khng tt
c6/ vt ch6 nh&ng kUch thUch s" h`/ hp 2 O vt ghbp ttN S" Aut hin phn 5ng
vi#2 l %i*u cXn thi1t t+ong ti1n t+Wnh lnh h/ v1t th&3ngN eu0 nhi#n$ s" vi#2 kbo
'i c th) chm +/ s" hoPi t> 2 hoc khng c tUnh t&3ng hpN
Q) Y th) kh> t+(ngM vt liu c th) ch,u %&c s" kh> t+(ngN Y;c kn thut
kh> t+(ng g2M ti/ g/22/$ khU (@th0l@n@ oAi') v hp h3i n&CcN Mt s pol02@+
nh& pol0/c@t/l sk kh> pol02@+ h/ v sinh +/ khU %c Eo+2/l'@h0' khi %&c chi1u
'&Ci ti/ g/22/ n-ng l&ng c/oN oo %$ c;ch tt nht %) kh> t+(ng c;c pol02@+
n0 l khU @th0l@n@ oAi'N
i) Y tUnh ch5c n-ngM eUnh c ch5c n-ng c6/ 2t b phn gi t(0 thuc vo
kh n-ng tPo %&c hWnh ';ng ph( hp vCi 2t ch5c n-ng %c bitN oo %$ vt liu
phi %&c tPo hWnh ';ng bpng c;c 4u0 t+Wnh ch1 tPo cng nghN S" thnh cng c6/
3
st@nt %ng 2Pch vnh (loPi vt liu 0 hc %&c s> '?ng +ng +qi nht) %&c cho l
nh. 4u0 t+Wnh ch1 tPo hiu 4u thbp tr vic A> lJ nhit %) t-ng % b*n c6/ nN
h) Y th) ch1 tPoM 7hi*u vt liu c tUnh t&3ng hp sinh hc nh&ng t+ong
khKu cui c(ng (khKu ch1 tPo thnh cng c?) khng th"c hin %&cN
II. T(NH T)*NG H+P SINH HC C,- VT LIU
II.1. T.NG /U0T V1 20P 3NG 4I5N 67CH 28C HIU 9TH:
SP:CI;IC I44UN: R:SPONS:)
];p 5ng 2isn ',ch %c hiu l phn 5ng bWnh th&.ng c6/ %ng vt c
A&3ng sng khi 2t vt lP %&c %&/ vo c3 th)N ]K0 l 2t phn 5ng bo v %)
gii %c$ t+ung h`/ v giBp loPi t+r vt lPN
eu0 nhi#n$ t+ong 2t s t+&.ng hp$ c;c phn 5ng vCi nhTng vt khng %c
c th) gK0 hPi cho c3 th) ch6 nh& c;c phn 5ng ', 5ng hoc 4u; 2tnN
Y;c %;p 5ng %&c phKn thnh bn loPiM loPi 8$ loPi 88$ loPi 888$ loPi 8:N Hn
%;p 5ng n0 th@o 2t c3 ch1 thng th&.ng$ %&c kUch %ng 'o s" hin 'in c6/
2t vt lP l kh;ng ngu0#n (antigen)N Y;c t1 bo t+Wnh 'in kh;ng ngu0#n (antigen
*roce??ing cell O gdY)$ th&.ng l t1 bo %3n nhKn (monocyte) hoc %Pi th"c bo
(macro*hage) h/0 t1 bo bPch tuc (8en8ritic) '/$ b<t kh;ng ngu0#n$ A> lJ n (c<t
bpng @nu02) v chu0)n n (t+Wnh 'in) %1n t1 bo kh;c l t1 bo l02pho e hv t+
(# hel*er cell 0 #
h
)N S/u %$ t1 bo e
h
t+Wnh 'in kh;ng ngu0#n %q %&c A> lJ cho
2t t1 bo l02pho e kh;c l t1 bo e %c (# cytoto9ic cell 0 #
c
) hoc cho t1 bo
l02pho H (t1 bo H)N e1 bo nhn (t1 bo e hoc H) b<t %Xu 2t %;p 5ng t;c %ng
kh;ng ngu0#n %q %&c A> lJ$ tPo 2t ph5c hp hoPt %ngN e+ong t+&.ng hp t1
bo nhn l t1 bo e thW %;p 5ng 2isn ',ch l loPi 8: h/0 2isn ',ch 4u/ t+ung gi/n
t1 boN e+&.ng hp t1 bo nhn l t1 bo H$ k1t 4u cui c(ng l gii phng kh;ng
th) t" 'o$ 'tn %1n %;p 5ng loPi 8$ 88$ 888 thuc th) ',chN e+ong %;p 5ng t1 bo e$
c;c t1 bo e sk tp t+ung w v(ng hin 'in vt lPN e+ong khi c;c t1 bo H vtn w A/
(t+ong c;c 2 bPch hu01t)$ c;c kh;ng th) l&u thng v Aut hin tPi v(ng c vt lPN
Y;c %c %i)2 chUnh c6/ bn loPi %;p 5ngM
_oPi Zh;ng
th)
Y;c t1 bo li#n
4u/n
Y;c cht t+ung
gi/n
Z1t 4u
8 8gG e1 bo H 9ist/2in$ c;c
/2in vn 2Pch
7g5/$ vi#2 2Ii$
giqn 2Pch
88 8gj$ 8gM e1 bo H 9ist/2in$ c;c
/2in vn 2Pch
jiqn 2Pch
888 8gj$ 8gM e1 bo H Y;c /2in vn
2Pch
]/u$ s&ng$ nghkn
2Pch$ giqn 2Pch
4
8: Zhng c e1 bo e Y0tokin ]/u$ s&ng
e1 bo e v t1 bo H t-ng sinh tr 2t t1 bo gc v t+i 4u/ 4u; t+Wnh A> lJ
t+ong tu01n 5c %) t+w thnh c;c t1 bo e hoc t+ong 2t v(ng ch&/ bi1t (c lk l
t60 A&3ng) %) t+w thnh c;c t1 bo HN ct kh phKn bit h/i loPi t1 bo n0N Y th)
nhn 'in c;c t1 bo e thng 4u/ c;c 2/+k@+ 'u0 nht t+#n b* 2t t1 bo nh. s>
'?ng c;c kh;ng th) %3n '`ngN Y;c kh;ng ngu0#n n0 l c;c 'u n c?2 bit h/
(clu?ter 8i""erentiation marker? 0 .D?)N Y nhi*u loPi Yo v tX2 4u/n t+ng c6/
2vi loPi %/ng %&c %;nh gi;N eu0 nhi#n$ tt c t1 bo e %*u bi)u hin Yoi v
%&c A@2 l 'u n t1 bo e d/n (d/n x /ll O tt c)N YoQ cIng c th) l 2t 'u
n t1 bo e d/nN 7goi +/$ t1 bo e
h
c`n bi)u hin Yoh$ t+ong khi t1 bo e
c
bi)u
hin YoyN
e1 bo H c 2t Ut kh;ng th) t+#n b* 2t v c th) nhn 'in t1 bo H '"/
vo c;c kh;ng th) n0N ];p 5ng t1 bo H 'tn %1n bit h/ thnh t&3ng bo sn
Aut nhi*u kh;ng th) h3nN Zh;ng th) l 2t globulin 2isn ',ch (Gmmunoglo/ulin 0
Gg) c c;c v(ng k1t hp %c hiu vCi kh;ng ngu0#nN Zh;ng th) c th) h`/ t/n$ tuXn
hon t+ong hu01t t&3ngN
Y z lCp 8gN 7ng % 8g t+ong 2;u ng&.i bWnh th&.ng tr c/o nht %1n thp
nht l 8gj$ 8gM$ 8gg$ 8gG$ 8goN 8gG l kh;ng th) c li#n 4u/n %1n %;p 5ng loPi 8N
8gg l 2t 8g ti1t$ c nng % c/o t+ong n&Cc bt$ 'P '0O+ut$ sT/ v c;c c3 4u/n
li#n 4u/nN 8gj v 8gM c nng % c/o t+ong 2;u v l c;c kh;ng th) {Aut s<c|
cho th> nghi2 2isn ',ch hc vW chBng c th) th/2 gi/ %;p 5ng loPi 88 v loPi 888N
Z1t 4u c6/ %;p 5ng loPi 8 v loPi 88 l ging nh/u nh&ng c3 ch1 kh;c nh/uN
];p 5ng loPi 8 %&c bi1t +} nht l st v ', 5ng b?i v l %;p 5ng 2isn ',ch vCi
c;c kh;ng ngu0#n 4u/ t+ung gi/n kh;ng th) c %,nh t+#n '/ (8gG)N ];p 5ng loPi 88
li#n 4u/n %1n phn 5ng c6/ 8gj (hi12 khi 8gM) vCi 2t kh;ng ngu0#n b* 2t t1
boN Z1t 4u l l0 gii t1 bo c(ng vCi gii phng c;c sn ph~2N ]i*u n0 th&.ng
th0 t+ong ', 5ng thuc 2 g<n vCi ti)u cXu 2;uN
];p 5ng loPi 888 %&c A@2 l c;c phn 5ng ph5c hp 2isn ',ch v A0 +/
khi c kh;ng ngu0#n v kh;ng th) hin 'in c(ng 2t lBc vCi s l&ng lCnN e+ong
%;p 5ng 2isn ',ch bWnh th&.ng$ kh;ng ngu0#n %&c A> lJ$ %;p 5ng 2isn ',ch b<t
%Xu v kh;ng ngu0#n nh/nh chng bi1n 2tN eu0 nhi#n$ n1u kh;ng ngu0#n b*n thW
s l&ng +t lCn c;c ph5c hp 2isn ',ch c th) %&c tPo +/ l2 t<c nghkn c;c
2Pch 2;u nh= v k1t 4u l h& h=ng 2 hoc c3 4u/nN
];p 5ng loPi 8: li#n 4u/n %1n s" hin 'in th&.ng Au0#n c6/ vt ngoPi l/i$
nh& l 2t vt liu sinh hc ghbpN ]i)n hWnh l ch5ng vi#2 '/ ti1p ABc 'o cK0
th&.ng AuKn (iv0) %cN
e+ong 2vi t+&.ng hp$ 2t kh;ng ngu0#n kUch thUch %;p 5ng 2isn ',ch v
%;p 5ng 2isn ',ch t+w lPi phn 5ng %c hiu vCi kh;ng ngu0#nN Mvi t1 bo e$ 2vi
5
t1 bo H v 2vi kh;ng th) l&u thng chm nhn bi1t 2t kh;ng ngu0#nN ]) 2t cht
l sinh kh;ng ngu0#n$ n phi lP vCi c3 th) ch6$ t+ng l&ng phKn t> c/o ( illl)$
v c th) %&c A> lJ bwi 2t gdYN eu0 nhi#n$ 2t s cht nh= cIng c th) t+w
thnh sinh kh;ng ngu0#n nh. g<n vCi c;c phKn t> vt 2/ng lCn h3n$ th&.ng l c;c
p+ot@in$ t+ong c3 th) ch6N Mt cht nh= nh& v0 %&c gi l h/pt@n v %;p 5ng
2isn ',ch A0 +/ vCi ph5c hp vt 2/ng h/pt@nN
II.2. PH0T HIN 20P 3NG 4I5N 67CH 28C HIU
II.2.1. Ph< hin =hn> <h?
]) %;nh gi; 2t bnh nhKn c sn Aut kh;ng th) chng lPi 2t vt lP (nh&
vt ghbp) h/0 khng$ bnh nhKn cXn %&c l0 v ki)2 t+/ 2tu 2;u$ s/u % k1t 4u
%&c so s;nh vCi nh2 %i ch5ngN Yhn l"/ %i ch5ng thUch hp l 2t vn %*
lCnN u0 t+Wnh ki)2 t+/ 0#u cXu 2t %i ch5ng '&3ng %q bi1t (th&.ng kh %) %Pt
%&c 2t %;nh gi; %;p 5ng vCi vt ghbp)$ v 2t %i ch5ng K2 %q bi1t (th&.ng l
n&Cc 2ui$ 2i t+&.ng nui c0 2 hoc hu01t th/nh b`$ ng"/ '(ng t+ong nui
c0 2)N Y;c 2tu %i ch5ng cho bnh nhKn %&c thu nhn tr c;c c; th) bWnh
th&.ng khng ghbp v khng bnh$ c;c c; th) b, bnh (vU '? vi#2 khCp) nh&ng
khng ghbp (vU '? th/0 th1 khCp ton b)$ c;c c; th) ghbp v khng c t+?c t+c$
c;c c; th) %q %&c ch~n %o;n ghbp tht bPiN Y;c k1t 4u cXn %&c phKn tUch %)
ch<c ch<n liu kh;ng th) c t-ng w bnh nhKn h/0 khng v liu s" hin 'in c6/
kh;ng th) c li#n 4u/n %1n s" tht bPi vt ghbp h/0 khngN
eh> nghi2 ph! bi1n nht '"/ t+#n s" c %,nh kh;ng ngu0#n vo 2t b*
2t +<n nh& l pol0st0+@nN u0 t+Wnh chung %&c chm +/ t+ong 9Wnh R
dh;t hin kh;ng th) g<n bpng c;ch s> '?ng @nu02 (th> nghi2 G8g hoc G_8Sg)
h/0 2t kh;ng th) %;nh 'u %ng v, phng AP (c8g)N
II.2.2. Ph< hin @A Bn> C%D <E%n> >iDn <F GH! 9!"i IV)
6
HHnh 3I #hJ nghiKm miLn
8Mch chuNnO MPt khng
nguyQn R&-c cS RMnh 2Ti
mPt gi thU rVn 2 gVn 2Ti
mPt khng thU RWc hiKu
trong 8ung 8MchO hng thU
gVn kXt R&-c *ht hiKn nhY
gVn 2Ti mPt khng thU thZ
c[* R&-c Rnh 8[u (en=ym,
R\ng 2M])
dh&3ng ph;p ph;t hin c;c %;p 5ng 4u/ t+ung gi/n t1 bo ph5c tPp v kh
kh-n h3n nhi*u so vCi ph;t hin kh;ng th)N dhXn lCn c;c Abt nghi2 cXn s> '?ng
t1 bo sng n#n phi th"c hin nh/nh s/u khi thu t1 boN Y;c %i ch5ng c th)
th"c hin tPi th.i %i)2 kh;cN
9/i ph&3ng ph;p th> nghi2 in 2itro %&c s> '?ng thng th&.ng nht l
th> nghi2 5c ch1 s" 'i c& v t-ng sinh t1 bo l02phoN Y3 sw lJ thu01t c6/ c h/i
ph&3ng ph;p n0 l t+#n b* 2t c;c t1 bo e c c;c th? 4u/n (+@c@pto+)$ 2vi th?
4u/n %;p 5ng vCi 2t kh;ng ngu0#n %c hiuN e+ong 4u; t+Wnh %;p 5ng$ c;c cht
c th) h`/ t/n (c;c c0tokin hoc l02phokin) %&c sn Aut v %&c phng thUchN
Y;c cht n0$ ch6 01u l 01u t tPo phi (bl/stog@nic E/cto+) v 01u t 5c ch1 s" 'i
c&$ hoPt %ng t+#n c;c t1 bo kh;c k) c c;c t1 bo e kh;cN
^Xu tS to *h+i (_ym*hocyte tran?"ormation "actor 0 ^Xu tS chuyUn 8ng tX /o
lym*ho)I
1u t n0 l2 c;c t1 bo l02pho kh;c chu0)n 'Png v phKn chi/N S l&ng t1
bo t-ng l#nN 71u b! sung th02i'in 9
i
vo 2i t+&.ng nui thW c;c t1 bo %/ng
phKn chi/ sk hp thu %ng v, v s %12 t-ng l#nN eh> nghi2 n0$ th&.ng %&c
gi l _ee cho th> nghi2 chu0)n 'Png t1 bo l02pho$ cXn c;c t1 bo sng %)
sn Aut v %;p 5ng vCi 01u tN eh> nghi2 n0 2t ng0 ( ng0 l khong
th.i gi/n bWnh th&.ng cho 2t %;p 5ng vCi kh;ng ngu0#n)N Mt s cht kUch thUch
(2itog@n) %i ch5ng nh& l d9g (ph0toh@2/gglutinin) hoPt %ng t+ong h z
ng0N
^Xu tS Zc chX ?` 8i c& (Migration inhi/ition "actor 0 MG$)
Y;c t1 bo e %&c kUch thUch sk sn Aut M8N M8 hoPt %ng t+#n c;c t1 bo
th&.ng 'i %ng l '`ng t1 bo %3n nhKn\ %Pi th"c bo v c;c bPch cXu %/ hWnh
nhKn pol0s (*olymor*honuclear leukocyte)N oo %$ th> nghi2$ th&.ng %&c gi
l th> nghi2 01u t 5c ch1 bPch cXu (l@ukoc0t@ inhibition E/cto+ O _8)$ cXn c;c t1
bo l02pho sng v c;c t1 bo %/ng 'i c& sng %&c thu nhn tr 2;u ton phXn
t&3iN eh> nghi2 _8 sk c k1t 4u t+ong Ry Qh gi.N 71u 2;u khng ch5/ %6 t1
bo %3n nhKn %) %;nh gi; s" 5c ch1 'i c& c6/ chBng thW t1 bo chm th, n0 th&.ng
%&c thu nhn tr kho/ng b?ng c6/ nhTng %ng vt kh;c nh& chut hoc bN e1
bo n0 c th) kUch thUch c;c t1 bo l02pho ng&.i nui c0 t+ong Qh hy gi.$ s/u
% thu nhn ',ch nui c0 v b! sung vo c;c %Pi th"c bo %&c thu nhn tr %ng
vtN S" 'i c& (hoc s" 5c ch1 'i c&) c6/ c;c t1 bo %&c 4u/n s;t bpng c;ch %t
chBng t+ong 2i t+&.ng nui 2 %q %&c h/ c5ng bpng /g/+os@ tinh v 4u/n s;t
'&Ci kUnh hi)n vi t+ong Ry Qh gi. hoc %&/ vo ng 2/o 4un v 4u/n s;t s/u
vi gi.N
#hJ nghiKm tr`c tiX* lym*hokin hoWc cytokin
:W c;c th> nghi2 _ee v _8 hoc M8 c hPn ch1 l cXn s> '?ng t1 bo sng
n#n th> nghi2 lJ t&wng l '(ng l02phokinN Y;c th> nghi2 '"/ t+#n G_8Sg
hoc c8g c th) %&c s> '?ng %) ph;t hin v %,nh l&ng c0tokinN
7
#hJ nghiKm ?` ?an 9u[t cytokin
9in tPi c 2t th> nghi2 %&c s> '?ng l kho s;t c;c c0tokin %&c tPo +/ %)
%;p 5ng vCi vt liu$ %c bit l c;c phXn t> nh= 'o phKn h60 vt liuN 7hWn chung$
th> nghi2 %&c th"c hin '"/ t+#n G_8Sg hoc c8gN
9Wnh QM ],nh l&ng kh;ng
ngu0#n bpng th> nghi2
cPnh t+/nhN Mt kh;ng
ngu0#n c %,nh g<n vCi
2t kh;ng th) %c hiu
t+ong 'ung ',chN eu0
nhi#n$ nhi*u kh;ng ngu0#n
%&c cho vo 'ung ',ch v
l&ng kh;ng th) k1t hp
vCi kh;ng ngu0#n c %,nh sk gi2 th@o l&ng kh;ng ngu0#n t" 'oN dh;t hin
kh;ng th) g<n bpng 2t kh;ng th) th5 cp %&c %;nh 'u (@nu02$ %ng v,L)
#hJ nghiKm in 2i2o
eh> nghi2 kinh %i)n cho 2isn ',ch 4u/ t+ung gi/n t1 bo (.ell0me8iate8
immunity 0 .MG) l th> '/N Y;c kh;ng ngu0#n %&c %&/ l#n '/ hoc %&c ti#2
'&Ci '/ v 4u/n s;t nt phng s/u Qh Q gi. n1u c YM8N ];p 5ng n0 kh;c vCi
%;p 5ng loPi 8 4u/ 8gGN ];p 5ng loPi 8 A0 +/ nh/nh (t+ong vi phBt) v th&.ng
bi1n 2t s/u Qh gi.N YM8 b<t %Xu s/u Qh gi.$ c nt phngN
eh> '/ l 2t 4u0 t+Wnh ch~n %o;n tu0t v.i cho c;c bnh nhKn b, nghi ng. 4u;
2tnN eu0 nhi#n$ th> '/ vCi c;c h/pt@n$ nh& c;c ion ki2 loPi$ li#n 4u/n %1n +6i +o
nhP0 c2N ]) ph;t hin %&c %;p 5ng 2isn ',ch$ h/pt@n phi g<n vCi c;c t1 bo
t+ung bW hoc c;c p+ot@inN eu0 nhi#n$ vic g<n n0 tPo +/ 2t kh;ng ngu0#n hon
ton$ c th) kUch thUch 2t %;p 5ng 2isn ',chN :W phi 2t nhi*u th.i gi/n %) %;p
5ng 2isn ',ch n0 A0 +/ n#n th> '/ sk K2 tUnh$ nh&ng c;c th> nghi2 ti1p th@o
s/u % sk '&3ng tUnhN oo %$ c;c th> nghi2 lp lPi c kh n-ng c2 5ng tUnh
nhP0 c2 v n#n t+;nhN
.c kb thuct hda m+
Y nhi*u kho s;t %) %;nh gi; c;c 2 %&c l0 tr nhTng v(ng k1 cn vt ghbpN Y
th) s> '?ng c;c kn thut 2isn ',ch %) A;c %,nh loPi t1 bo v c;c sn ph~2 t1 bo
%&c tPo +/ tPi v(ng %N Mt kn thut %&c s> '?ng l '(ng kh;ng hu01t th/nh
kh;ng c;c 'u n Yo %) ph;t hin v phKn loPi t1 bo l02phoN Mt th> nghi2
t&3ng t" %/ng %&c %* Aut %) ph;t hin c;c c0tokin t+ong 2N
II.2.#. Ph< hin @A Bn> miIn JK&h LMi hDA<Nn
9in tPi c 2t vi kn thut %c bit %) ph;t hin %;p 5ng 2isn ',ch vCi
h/pt@nN Mt ph5c hp h/pt@nOvt 2/ng c th) %&c chu~n b, in 2itro bpng c;ch
8
k1t hp t+ong 'ung ',ch vCi 2t p+ot@in lCn nh& /lbu2in hoc 2t phKn t> nh=
h3n nh& glut/thion@N S/u %$ c;c ph5c hp n0 c th) %&c s> '?ng %) ph6 2t c3
cht +<nN Mt ph&3ng ph;p kh;c l vt 2/ng p+ot@in %&c ph6 l#n c3 cht$ th#2
h/pt@n v th"c hin th> nghi2N
II.2.O. 2A Bn> miIn JK&h &PD n>QRi LMi && LS< i%
88NQNhNRN 7h"/
:t liu nh"/ %&c '(ng %) ch1 tPo g-ng$ b/o c/o suL l c/o su
(@l/sto2@+) t+Uch tr th"c vtN o, 5ng vCi nh"/ th&.ng l loPi 8 (%;p 5ng 4u/ t+ung
gi/n 8gG) vCi phn 5ng t5c thW (t+ong v`ng vi phBt) c th) %@ '/ s" sngN eu0
nhi#n$ nh"/ khng %&c s> '?ng %) ch1 tPo vt liu ghbp t+ong th.i gi/n 'i n#n
c;c %;p 5ng th.i gi/n 'i khng %&c chB JN
88NQNhNQN Yoll/g@n
Yoll/g@n %&c thu nhn tr c;c ngun vt liu t" nhi#n nh& '/$ 2 b`L
]K0 l 2t p+ot@in ngoPi l/i n#n n c kh n-ng kUch thUch nhi*u %;p 5ng 2isn
',chN Y;c kh;ng th) c6/ lCp 8gG$ 8gM$ 8gj v c;c %;p 5ng 2isn ',ch 4u/ t+ung
gi/n t1 bo %q %&c 4u/n s;tN dh`ng ngr/ 4u/n t+ng l loPi b= cng nhi*u vt
liu ngoPi l/i cng ttN oo coll/g@n c6/ c;c loi %ng vt c vB c cu t+Bc t&3ng
t" n#n c th) loPi b= c;c p+ot@in nhis2 v %) lPi vt liu khng sinh ', 5ngN > lJ
h/ hc v khKu 2Pch coll/g@n c th) l2 gi2 tUnh sinh kh;ng ngu0#nN Y;c sn
ph~2 coll/g@n cXn %&c %;nh gi; c~n thn v* kh n-ng khwi %ng c;c %;p 5ng
2isn ',chN
88NQNhNiN Y;c pol02@+ t!ng hp
Y;c vt liu n0 '"/ t+#n n*n tng c;c thnh phXn c/+bon$ h0'+o$ nit3 v
oA0 tPo n#n h sinh hcN oo % vic tPo +/ c;c vt liu c tUnh kh;ng ngu0#n l
khng th) A0 +/N eu0 nhi#n$ 2t s vt liu pol02@+ c n>/ h/ hc l %;ng 4u/n
tK2 nh& pol0siloA/n@ (silicon@ @l/sto2@+)$ pol0u+@th/n@$
pol0(2@th0l)2@th/c+0l/t@L
II.#. KTT /UU C,- 4VT 20P 3NG 4I5N 67CH
];p 5ng 2isn ',ch '&.ng nh& c khu0nh h&Cng t+ung h`/$ kh> %c tUnh v
giBp loPi t+r 2t vt liu ngoPi l/iN eu0 nhi#n$ thmnh thong %;p 5ng 2isn ',ch c
th) gK0 hPiN
II.#.1. HQ hWn> LS< >hXA
S" vi#2$ phXn khwi %Xu c6/ %;p 5ng 2isn ',ch$ l 2t phn 5ng oA0 h/N
Y;c vt ghbp bpng pol0u+@th/n@ v pol0@th0l@n@ c th) b, phKn h60N
II.#.2. HQ hWn> && mY =F &Sn
Y;c sn ph~2$ %c bit tr c;c %;p 5ng loPi 88 v 8:$ c th) khwi %ng s"
phng v c;c %;p 5ng 2Pch kh;c tPi v(ng ghbpN jii 4u01t ti1p th@o c th) khng
9
c hPi nT/ hoc l gK0 hoPi t> 2 v\hoc 2t sinh khi 2 c(ng vCi s" l=ng l^o
v 'i chu0)n c6/ vt ghbpN
II.#.#. C& @A Bn> h <hZn>
Y;c %;p 5ng 2isn ',ch loPi 8 v loPi 88 sinh +/ c;c cht vn 2PchN Y;c
cht n0 tuXn hon v c th) gK0 giqn 2PchN Y th) nhn th0 %i*u n0 t+ong %;p
5ng vCi c;c vt liu nh"/ v c;c thuc k1t hp vCi ti)u cXu$ t1 bo 2/st hoc c;c
bPch cXu &/ /ci'$ 'tn %1n 2t %;p 5ng 2isn ',ch v gii phng c;c cht vn 2Pch
n0N
II.#.O. C& Gnh <[ miIn
]K0 l 2t k1t 4u gK0 t+/nh cqi nht c6/ %;p 5ng 2isn ',ch vCi c;c vt
ghbpN Hnh t" 2isn l k1t 4u c6/ 2t %;p 5ng 2isn ',ch vCi 2 ch6N Y;c bnh
t" 2isn nh& ch5ng vi#2 khCp$ vi#2 cXu thnL A0 +/ w c;c c; th) 'o ngu0#n
nhKn no vtn ch&/ bi1t 2c '( c 2t s li#n 4u/n %1n nhis2 t+&Cc % (%c bit
l nhis2 ?tre*tococci)N :ic ch5ng 2inh ngu0#n nhKn v hu 4u l 2t vn %*
',ch t) hc vCi c;c nghi#n c5u 4uXn th) lCnN :n %* 4u/n t+ng l phi ci ti1n kn
thut th> nghi2 2isn ',ch %) gii thUch ngu0#n nhKn$ hu 4u li#n 4u/n %1n c;c
vt ghbp v th"c hin kn c;c kho s;t ',ch t) hcN
Y;c %;p 5ng n0 c th) 'o vi c3 ch1N 9/i c3 ch1 c th) A0 +/ nht %i vCi
vt ghbp l (i) vt ghbp g<n vCi 2 ch6 l2 cho n t+w thnh 2t vt ngoPi l/i nh&
l ph5c hp h/pt@n O vt 2/ng hoc (ii) bi1n %!i 2 ch6 thng 4u/ cun (gp)
p+ot@in$ phKn h60 t1 bo h/0 p+ot@in tPo kh;ng ngu0#n %i vCi 2 ch6N ]K0 l hu
4u chUnh c6/ vic b32 ng"c siliconN
II.O. /UY TR\NH 20NH GI0 T(NH T)*NG H+P SINH HC C,- VT
LIU
Zhi vt ghbp ti1p ABc vCi h sinh hc$ c;c phn 5ng s/u %&c 4u/n s;tM
(R) e+ong v`ng vi giK0 %Xu ti#n$ c;c p+ot@in tr ',ch c3 th) sk l<ng
%ngN _Cp p+ot@in n0 %i*u h`/ nhi*u phn 5ng c6/ h thng t1 boN Yu t+Bc
c6/ c;c p+ot@in hp ph? ph? thuc vo c;c %c tUnh b* 2t c6/ vt ghbpN
(Q) M Aung 4u/nh vt ghbp phn 5ng ging nh& phn 5ng c6/ c3 th)
vCi t!n th&3ng hoc nhis2 t+(ngN oo c;c kUch thUch c3 hc v ho; hc$ vt
ghbp c th) gK0 +/ vi#2 kbo 'iN Z1t 4u l 2 hPt hWnh thnh Aung 4u/nh vt
ghbpN
(i) e+ong sut 4u; t+Wnh ti1p ABc giT/ vt liu sinh hc v c3 th)$ 2i
t+&.ng c3
th) sk gK0 +/ s" phKn h60N Y;c 4u; t+Wnh th60 phKn v oAi' h/ c th) l2 2t
tUnh !n %,nh c3 hc v gii phng c;c sn ph~2 phKn h60N
(h) Z1t 4u c6/ s" chu0)n vn c;c sn ph~2 phKn h60 c kh n-ng h`/ t/n 4u/ h
10
2Pch v bPch hu01t l phn 5ng c6/ ton c3 th) vCi vt ghbp l khng th)
t+;nh kh=iN 7goi +/$ s" nhis2 khu~n c6/ vt ghbp cIng %&c A@2 l 2t t+w
ngPiN
88NhNRN Y;c th> nghi2 ti#n 4u01t %) %;nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hc
Y;c th> nghi2 thnh cng v* %c tUnh in 2itro c6/ c;c vt liu v c;c sn
ph~2 %Xu ti#n l %i*u kin ti#n 4u01t %) %;nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hcN ]c
tUnh lJ h/ (nh& b* 2t$ 'in tUch) v c;c %c tUnh thUch hp kh;c (nh& c3$ %in$
vn chu0)n$ phKn h60 sinh hc n1u c th) 5ng '?ng) phi %&c %;nh gi; t+#n vt
liu thN Y;c 'T liu n0 phi %&c so s;nh vCi c;c k1t 4u tPi c;c th.i %i)2 ch1
tPo$ tit t+(ng$ %ng gi$ bo 4un v bt k ti1n t+Wnh no c th) nh h&wng bt li
%1n tUnh !n %,nh c6/ sn ph~2$ tUnh /n ton v hiu 4u s/u khi ghbpN Y;c vt liu
khng 4u/ c;c th> nghi2 ti#n 4u01t n0 thW khng %&c %;nh gi; tUnh t&3ng hp
sinh hcN
88NhNQN Y;c ph&3ng ph;p th> nghi2 v %;nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hc
];nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hc c6/ vt liu g2 nhi*u th> nghi2M in 2itro
(s> '?ng t1 bo v 2)$ e9 2i2o$ 2 hWnh %ng vt v c;c th> nghi2 lK2 sngN
Y;c t! ch5c ti#u chu~n 4uc t1 v 4uc gi/ c th) cung cp nhTng thng tin thUch
hpM th@ g2@+ic/n Soci@t0 Eo+ e@sting /n' M/t@+i/ls (gSeM)$ th@ 8nt@+n/tion/l
+g/niu/tion Eo+ St/n'/+'iu/tion (8S)$ og v th@ 7/tion/l 8nstitut@s oE 9@/lth
(789)N
88NhNQNRN eh> nghi2 Gn 1itro
u %i)2 chUnh c6/ ph&3ng ph;p n0 l gi; c hp lJ$ %Xu t& nh= t+ong
ph`ng thU nghi2$ v 4u/n t+ng nht l 4u; t+Wnh th"c hin nh/nh vCi s l&ng
lCn vt liuN
O eUnh t&3ng hp 2;u c6/ vt liuM %&c A;c %,nh bpng c;ch s> '?ng 2;u
chng %ng (2t hPn ch1 khng th) t+;nh c6/ c;c th> nghi2 n0) v %;nh gi; s"
hWnh thnh c?c 2;u %ng t+#n b* 2t vt liu cIng nh& s" hoPt h/ %ng hu01t
t&3ng$ s" b;2 'Unh v t? tp ti)u cXu$ s" t!ng hp v gii phng %ng th.i c;c
hp cht h/ hc hoPt %ng sinh hc (nh& c;c t;c nhKn t? tp$ c;c nhKn t t-ng
t+&wng)$ s" hoPt h/ b! th) v c;c bPch cXu khi c;c thnh phXn n0 t&3ng t;c vCi
c;c vt liu t!ng hpN e(0 thuc vo 2?c %Uch s> '?ng cui c(ng c6/ vt liu$ c;c
th> nghi2 tUnh t&3ng hp 2;u phi %&c b t+U '&Ci %i*u kin tanh h/0 '`ng
ch0 t+ong c;c th> nghi2 cp v 2qn tUnhN 9ng cXu v sk gii phng
h@2oglobin '&Ci %i*u kin '`ng ch0 t+ong b phn gi$ s" h/ vi li#n 4u/n %1n
c;c b phn 'i chu0)n c3 hc (c;c l; c6/ v/n ti2) cIng phi %&c A;c %,nhN eu0
nhi#n$ khng th) loPi t+r c;c phn 5ng n0 khi 2;u ti1p ABc vCi c;c vt liu t!ng
hpN oo %$ ki)2 so;t v t!i thi)u c;c phn 5ng n0 l 2?c ti#u t+ong vic thi1t k1
c;c vt liu t&3ng hp 2;uN
11
O 7hTng ti1n b t+ong kn thut nui c0 t1 bo %q cung cp 2t 2 hWnh in
2itro hTu Uch %) %;nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hc c6/ vt liu t+ong ti1n t+Wnh lnh
h/ v1t th&3ngN Y;c t1 bo %ng vt c vB %&c s> '?ng %) A;c %,nh c;c ch5c
n-ng c6/ t1 bo (b;2 'Unh$ 'i c&$ t-ng sinh$ t!ng hp v l<ng %ng c;c cht n*n
ngoPi boL) t+#n vt liuN 71u 2?c ti#u c6/ vic thi1t k1 v %;nh gi; c;c vt liu
2Ci l nhTng li#n k1t 2Pnh giT/ 2 Aung 4u/nh v vt liu c0 ghbp hoc c s"
tPo thnh 2 2Ci thW chm nhTng vt liu hv t+ ch5c n-ng c6/ c;c t1 bo %c bit
v ti thi1u s" t&3ng t;c c6/ c;c '`ng t1 bo cPnh t+/nh 2Ci %&c %;nh gi; nhi*u
h3nN :U '?$ chm nhTng vt liu t-ng c&.ng ch5c n-ng ngu0#n bo A&3ng (t1 bo
tPo A&3ng) nh&ng gi2 ti thi)u ch5c n-ng c6/ c;c ngu0#n bo si (t1 bo cPnh
t+/nh) 2Ci t+w thnh {5ng c> vi#n| cho c;c 5ng '?ng t+ong chmnh hWnh hoc nh/
kho/N
O M hWnh t1 bo %ng vt in 2itro cIng %&c s> '?ng %) A;c %,nh nh
h&wng c6/ c;c hp cht h/ hc (nh& loPi ion$ h2 l&ng ion %&c gii phng khi
ki2 loPi b, Ai 2`n$ c;c %Pi phKn t> v c;c 2ono2@+ %&c gii phng t+ong sut
4u; t+Wnh phKn h60 c6/ c;c pol02@+ c th) t;i hp thu sinh hc) %&c gii phng
'&Ci c;c %i*u kin c6/ 2i t+&.ng sinh lJN Y;c vt liu b, tht bPi t+ong th>
nghi2 %c tUnh cp sk khng %&c %;nh gi; cIng nh& A@2 Abt ti1p t?cN 7g/0 c
khi vt liu %q 4u/ th> nghi2 kh n-ng sng c6/ t1 bo thW nh h&wng c6/ c;c sn
ph~2 %&c gii phng %1n hWnh th;i (g2 s" tUch lI0 ni bo c6/ c;c sn ph~2
phKn h60)$ s" t-ng sinh v c;c ch5c n-ng kh;c c6/ t1 bo tr %Xu cho %1n k1t thBc
s> '?ng vt liu cIng phi %&c %;nh gi;N
Y;c 2 hWnh n0 +t tt %) kho s;t c;c ch5c n-ng v c;c c3 ch1 thUch hp c6/
2t '`ng t1 bo tPi 2t th.i %i)2 nh&ng b, hPn ch1 t+ong 2i t+&.ng ph5c tPp c6/
c3 th)N oo %$ cXn thi1t s> '?ng c;c 2 hWnh kh;c (nh& 2 hWnh %ng vt) %) l2
s;ng t= c;c s" kin nhi*u khU/ cPnh$ t&3ng t;c v linh %ng 2 t+"c ti1p$ t+ung
gi/n ki)2 so;t c;c t&3ng t;c 2 vt liu b#n t+ong c3 th)N
88NhNQNQN Y;c 2 hWnh %ng vt
T]nh nhn @"! LH && ^$% &'% h_A AhA
Y;c 2 hWnh %ng vt %&c s> '?ng %) A;c %,nh tUnh t&3ng hp in 2i2o c6/ c;c
vt liuN Y;c k1t 4u K2 tUnh (khng c k1t 4u) 4u01t %,nh kh n-ng khng chp
nhn h thng %&c th> nghi2N eu0 nhi#n$ c;c k1t 4u '&3ng tUnh khng nht
thi1t ch5ng 2inh tUnh t&3ng hp w ng&.iN oo s" kh;c bit v* loi$ vic ngoPi su0
c;c k1t lun tr th> nghi2 %ng vt %) ti#n %o;n c;c %;p 5ng c6/ con ng&.i l
khng ch<c ch<n v ngu0 hi)2N M hWnh %ng vt thUch hp nht l linh t+&wng 'o
s" t&3ng %ng c6/ chBng vCi ng&.i$ th2 chU s" kh/n hi12$ gi; c v 'u0 t+WL
bX0 %ng vt n0N
:ic th> nghi2 t+#n 2 hWnh %ng vt chm %&c ti1n hnh s/u khi %q th"c hin
thnh cng c;c th> nghi2 ti#n 4u01t v* %c tUnh vt liu v c;c thU nghi2 in
2itroN Y;c nh nghi#n c5u n#n A;c %,nh loi thUch hp nht cho 2?c %Uch kho s;t$
12
c~n thn b t+U thU nghi2 s/o cho s l&ng %ng vt s> '?ng nh= nht nh&ng thu
%&c k1t 4u thng k# c/o v t+;nh lp lPi thU nghi2 khng cXn thi1tN
Phn !"i && <h` n>him
Y;c th> nghi2 %ng vt %) %;nh gi; tUnh t&3ng hp sinh hc c6/ vt liu c
th) %&c phKn thnh i c;ch chUnhM
i) Y;c th> nghi2 khng ch5c n-ng
e+ong t+&.ng hp n0$ c;c 2tu c hWnh 'Png bt k %&c ghbp vo 2 2*2
('&Ci '/$ t+ong c3$ t+ong b?ng) 4u/ 4u0 t+Wnh ti)u phtuN 7ghi#n c5u n0 cXn
khong th.i gi/n ng<n (vi ng0 %1n vi th;ng) nh&ng cung cp thng tin gi; t+, v*
c;c t&3ng t;c 2 vt liu sinh hc tPi chv v c;c bi1n ch5ng h thngN
ii) Y;c th> nghi2 e9 2i2o
Y;c shunt %ng 2Pch tanh 2Pch v tanh 2Pch tanh 2Pch %&c l0 tr 2;u
c6/ %ng vt$ 4u/ th> nghi2 vt liu v %&/ t+w lPi c3 th) %ng vtN e+ong t+&.ng
hp n0$ c;c 'T liu thu nhn %&c %) A;c %,nh tUnh t&3ng hp sinh hc 2;u c6/
vt liu l s" tUch lI0 p+ot@in$ s" b;2 'Unh t1 bo 2;u v s" %ng c?c t+#n b* 2t
vt liuN
iii) Y;c th> nghi2 ch5c n-ng
eh> nghi2 n0 cXn ghbp 2t vt liu c ch5c n-ng$ vU '? ghbp khCp h;ng v
ti2 t+ong nhTng v(ng t! ch5c c6/ %ng vt th@o c;ch phtu thut t&3ng t" c6/
ng&.iN Y;c th> nghi2 ch5c n-ng l c;c nghi#n c5u th.i gi/n 'i$ cXn nhTng su0
Abt %c bit (nh& thi1t k1$ ch1 tPo v th> nghi2 b phn gi)$ ph5c tPp v %<t ti*nN
C& @A Bn> ainh hb& <"i &hc LH h <hZn>
S" c0 ghbp vt liu t+#n %ng vt cung cp c;c thng tin 4u/n t+ng v* s"
t&3ng t;c vCi tUnh t&3ng hp 2;u$ cp tUnh$ 2qn tUnh$ s" vi#2 tPi chv v h thng$
% nhP0 c2 v ti1n t+Wnh lnh h/ v1t th&3ngN Y;c %;p 5ng gK0 st$ 2isn ',ch$
%c tUnh v sinh khi u c6/ %ng vt c0 ghbp vt liu cIng c th) %&c A;c %,nhN
c;c ph&3ng ph;p v 4u0 t+Wnh chi ti1t c6/ c;c th> nghi2 n0 %&c gSeM$ 789
v c;c t! ch5c chu0#n nghip kh;c cung cpN
-inh h) mt /hun' th$ n'him %0) trn cc n'u*n t1c c2) 345 v .S6
_oPi vt liu ];nh gi; b/n %Xu ];nh
gi; b!
sung
ei1p ABc c3
th)
eh
.i
gi/
]
c
tUn
]
nhP
0
]
kUc
h
]c
tUnh
h
]
c
tUn
]c
tUnh
'i
S"
c0
ghb
eUn
h
t&3
]
c
tUn
S"
sin
h
13
n
ti1p
ABc
h
t1
b
o
5n
g
'/
thn
g
(cp
)
h
'&
Ci
2q
n
tUn
h
t+u0
*n
p ng
hp
2;u
h
2q
n
tUn
h
kh
i
u
:

t

l
i

u

b
*

2

t
o/ g
H
Y
Mng nhX0 g
H o o o
Y o o o
H* 2t b,
t!n th&3ng
g o
H o o o
Y o o o
:

t

l
i

u

t
h

n
g

t
i
n

b
#
n

n
g
o

i
Hloo' p/th
in'i+@ct
g
H o
Y o
eissu@$
Hon@ '@ntin
co22unic/
ting
g o
H o o
Y o o o
M;u tuXn
hon
g
H o o
Y o
&3ng\ M g o
H o o
Y o o
M;u g
14
:

t

l
i

u

c

0

g
h
b
p
H o
Y
g ei1p ABc ng<n ( Qh gi.)V H ei1p ABc kbo 'i (Qh gi. O il ng0)V Y ei1p
ABc lKu 'i ( il ng0)
O Y;c th> nghi2 %;nh gi; og v 8SV o Y;c th> nghi2 b! sung 'o og
0#u cXu
II.O.2.#. C& <h` n>him m aHn>
C& C%^ <Ednh LH && C%^ @Knh
71u c;c th> nghi2 in vit+o v t+#n %ng vt %q thnh cng thW cIng khng
th) ti#n %o;n %&c t;c %ng c6/ vt liu t+#n ng&.i n1u khng c c;c th> nghi2
lK2 sngN Y;c th> nghi2 lK2 sng phi thnh cng t+&Cc khi c;c b phn gi
%&c s> '?ng +ng +qi cho bnh nhKnN
7goi c;c ti#u chu~n kho/ hc$ c;c %;nh gi; lK2 sng phi tuKn th@o 4u0
%,nh ph;p lutN Y;c k1t 4u th> nghi2 in 2itro$ e9 2i2o v in 2i2o (%ng vt) phi
%&c l&u giT c~n thn %) hv t+ cho c;c th> nghi2 lK2 sngN 7g&.i nhn phi
%&c 2u/ bo hi)2 cho c;c +6i +o khi c0 ghbp vt liu 2CiN 93n nT/$ c;c 4u0
t+Wnh chi ti1t 2 t vt liu$ 4u; t+Wnh phtu thut$ A> lJ hu phtu$ ch-2 sc ng&.i
nhn v c;c %;nh gi; kh;c nh& so s;nh s5c kh=@ c6/ ng&Ci nhn t+&Cc v s/u khi
c0 ghbp$ so s;nh ng&.i nhn vCi ng&.i kh=@ 2Pnh c(ng nh2 thUch hp (tu!i$
giCi tUnh$ 2i t+&.ng sng v l2 vicL) phi ph( hp vCi c;c 4u0 %,nh c6/
og$ 4uc t1 nhp2 bo v 4u0*n li c6/ nhTng ng&.i th/2 gi/ t+ong th> nghi2
lK2 sng
S[ <he< G"i =hi &e^ >hXAf a[ Ahg& hhi LH @nh >i
Mt thng tin kh;c 4u/n t+ng v c gi; t+, c th) %&c thu nhn tr vic
%;nh gi; vt liu cIng nh& c;c 2 sinh hc Aung 4u/nh l s" ph?c hi c6/ b
phn gi tr c3 th) vo cui %.i c6/ ng&.i nhnN
Mc '( c;c vt liu sinh hc %&c thi1t k1 '"/ t+#n c3 sw sinh lJ c6/ ng&.i
kh=@ 2Pnh bWnh th&.ng nh&ng ng&.i nhn c;c vt liu n0 lPi ch6 01u l ng&.i
lCn tu!i hoc ng&.i bnhN oo %$ khng th) '" %o;n h1t %&c t;c %ng c6/ vt liu
'&Ci tt c tWnh t+Png ng&.i nhn vCi nhi*u bnh lJ v %3n thuc kh;c nh/uN o&Ci
nhTng t+&.ng hp nh& th1$ c;c bi1n ch5ng khng '" ki1n t+&Cc c th) A0 +/ nh&
l 2t ch5c n-ng$ +i loPn h/ lJL 7goi +/$ nhTng bi1n ch5ng nh& l %/u hoc
gK0 bt tin c th) k1t hp vCi vi#2 nhis2 v c;c t+iu ch5ng lK2 sng kh;c gK0
15
ngu0 hi)2 cho s5c kh=@ ng&.i nhnN Zhi %$ s" c/n thip c6/ phtu thut l khng
th) t+;nh kh=iN
II.i. C& GiFn &hBn> 9&!mAi&D<i!n) i$n C%Dn @Fn a[ Hnh hjD LF< <hQkn>
l%n> C%Dnh LS< >hXA
7hi*u t+&.ng hp c th) ph5c tPp$ t+W hoqn hoc th2 chU ngrng ti1n t+Wnh
lnh h/ v1t th&3ng Aung 4u/nh vt liu c0 ghbpN :U '? khi 2;u ti1p ABc vCi c;c
vt liu sinh hc c0 ghbp$ c;c thnh phXn b! th) c th) %&c hoPt h/ v hu0
%ng bPch cXuN e+ong khi s" vi#2 cp l 2t phXn thi1t 01u t+ong ti1n t+Wnh lnh
h/ thW s" vi#2 2qn (kbo 'i hng tuXn %1n hng th;ng s/u c0 ghbp ) c th) l2
t+W hoqn hoc ng-n chn s" lnh h/ v1t th&3ng tPi v(ng c0 ghbpN S" vi#2 2qn
c th) t+w thnh 2t vn %* lK2 sng nghi#2 t+ng v c th) 0#u cXu phtu thut
%) loPi b= vt liu c0 ghbpN
S" ti1p ABc c6/ c;c vt liu sinh hc t+ong 2i t+&.ng l2 lnh v1t th&3ng
(giu h/ cht phn 5ng v c;c hp cht hoPt %ng sinh hc) c th) gK0 +/ Ai 2`n
ki2 loPi v phKn h60 pol02@+ l2 gii phng c;c ion v c;c 2ono2@+ (c;c cht
!n %,nh$ 01u t pol02@+ h/$ cht nhI t&3ngL)$ hoPt %ng h/ hc c6/ c;c hp
cht n0 c th) nh h&wng %1n h/ hc v l2 th/0 %!i hWnh th) b* 2t vt liuN
Mt vt liu c0 ghbp c th) l ngun kUch thUch vi#2 vW nhi*u lJ 'oN :U '?M
vt liu khng %&c b/o bc v b, ng-n c;ch hon ton vCi phXn c`n lPi c6/ c3
th)V vt liu lc c;c h/ cht ti*n vi#2 (p+oOinEl/22/to+0)V vt liu b, +q thnh
16
HHnh I .c /ch ceu R&-c hot hda lm thay Rfi
/g mWt 2ct liKu c[y gh)*O (A) HHnh khnh hiUn 2i RiKn
tJ iu)t /g mWt cja Rka *oly(etherurethane urea)
(PEUU) RSi chZng, kh+ng c[y gh)*O (B) HHnh khnh
hiUn 2i RiKn tJ iu)t /g mWt cja Rka PEUU ?au khi
gh)* 4l ngy 8&Ti 8a cja chuPtO Cg&Yi ta tin rmng
c[u trnc /g mWt 9o 9H l 8o hot RPng cja cc /ch
ceu R&-c hot hda
nhi*u phXn t> nh=N Y;c hPt %&c tPo +/ tPi 2t phKn c;ch 2 vt ghbp 'o %ng
l"c$ li#n 4u/n %1n 2/ s;t c6/ h/i b* 2t khCp ni (vU '? t+&.ng hp khCp h;ng$
khCp h2 tP2 th.iL)N _oPi$ h2 l&ng v hoPt tUnh sinh h/ c6/ c;c hp cht
gii phng n0 c th) %c %i vCi t1 bo$ c2 5ng vi#2 v ng-n cn ti1n t+Wnh lnh
h/ v1t th&3ngV 4u/n t+ng nht$ c;c hp cht n0 cIng c th) gK0 vi#2$ ', 5ng v
gK0 phn 5ng 2isn ',ch h thngN :U '?$ s" hin 'in c;c ion ki2 loPi (nh& nick@l$
ch+o2iu2$ cob/lt) c th) gK0 ', 5ng v c;c phn 5ng 4u; 2tnV c;c bi1n ch5ng
n0 th&.ng th0 t+ong lK2 sng khi s> '?ng c;c hp ki2 (nh& cob/ltOch+o2iu2O
2ol0b'@n) t+ong nh/ kho/N Y3 ch1 chUnh A;c c6/ s" hoPt h/ h 2isn ',ch c6/ c;c
ion ki2 loPi vtn ch&/ %&c hi)u +}N
dhXn lCn c;c pol02@+ s> '?ng t+ong c;c 5ng '?ng 0 sinh hin tPi khng
gK0 phn 5ng 2isn ',ch 4u/n t+ngN Y;c vt liu %&c thi1t k1 tr c;c pol02@+ c
th) phKn h60 sinh hc v khi phKn h60 sinh +/ c;c sn ph~2 ph? (nh& /ci' l/ctic$
/ci' gl0colic$ /ci' c/p+oic) c tUnh t&3ng hp sinh hc hoc %q c sn t+ong c3 th)
v sk %&c thi +/ ngoi 4u/ con %&.ng t+/o %!i cht bWnh th&.ngN
Mt s ion ki2 loPi (%c bit l nick@l) v c;c 2ono2@+ (nh& b@nu0l
chlo+i'@) l nhTng t;c nhKn gK0 ung th&N ehng 4u/ hoPt %ng h/ hc$ c;c hp
cht n0 c th) th/2 gi/ chu0)n 'Png c;c t1 bo bWnh th&.ngN S" ph;t t+i)n khi u
tPi chv hoc gXn b* 2t vt ghbp ph? thuc vo hWnh 'Png v %c tUnh vt lJ c6/
vt ghbpN
Y;c bi1n ch5ng thng th&.ng nht t+ong ti1n t+Wnh lnh h/ v1t th&3ng
Aung 4u/nh vt ghbp li#n 4u/n %1n b/o si vt ghbpN oo 2 t!n th&3ng khng
lnh hon ton$ 2t l&ng lCn 2 hPt$ si A3 v so %&c tPo thnhN S" c lp vt
ghbp bwi b/o si l 2t ti1n t+Wnh bWnh th&.ng 2 c3 th) %i ph vCi s" AK2 nhp
c6/ vt ghbpN eu0 nhi#n$ c;c bi1n ch5ng c th) t-ng khi 2 '0$ khng th2 l2
su0 gi2 c;c ch5c n-ng c3 hc c6/ vt ghbp hoc 5c ch1 s" gii phng c;c t;c
nhKn liu ph;p t+ong t+&.ng hp h phKn ph;t thucN :, t+U b, c lp t+w n#n kh
gii 4u01t t+ong t+&.ng hp nhis2$ vi khu~n v c;c vi sinh vt kh;c tW2 th0 2t
n3i ~n n;u b#n t+ong b/o si v ph;t t+i)n 2Pnh$ kh;ng sinh v c;c '&c ph~2
kh;c khng th) t;c %ng %1n 'o khng th2 4u/ +o cn 2 si cIng nh& khng
%6 l&ng %) c hiu 4uN o&Ci t+&.ng hp n0$ phi phtu thut loPi b= vt ghbpN
71u %&c ghbp '&Ci '/$ vt ghbp c lp t+ong b/o si +t gXn '/ v c th) b, %~0
+/ ngoi c3 th)N
III. C0C VT LIU SINH HC TITP mnC 40Uo C0C p T)qNG 2r
CUI TsO KHU NtNG T)*NG H+P 40U
9in n/0$ c;c vt liu %&c s> '?ng t+ong lK2 sng %q %Pt 0#u cXu v* c;c
%c tUnh c3 hc nh&ng tUnh t&3ng hp tu0t %i c6/ chBng vCi 2;u vtn ch&/ %Pt
17
%&cN oo %$ c;c vt liu pol02@+ nh& pol0u+@th/n@$ silicon@$ pol0ol@Ein$
polu(vin0l chlo+i'@) chm s> '?ng t+ong th.i gi/n ng<n %q gK0 %ng v cXn cht
chng %ng 2;uN
Y;c vt liu s> '?ng th.i gi/n 'i t&3ng t" t;c nhKn tPo c?c 2;u %ng nh&
o/c+on
eM
pol0(@th0l@n@ t@+@phth/l/t@) c cu t+Bc 2Png si tPo thnh 2Pch 2;u
gi c %&.ng kUnh lCn h3n f22N Y?c %ng tPo thnh %) %ng c;c lv 2w t+ong cu
t+Bc si$ Eib+obl/st v Eib+in tPo +/ sk ng-n ngr/ 2;u ch0 vo b#n t+ong cu t+BcN
oo '`ng 2;u ch0 2Pnh v %&.ng kUnh 2Pch lCn n#n khng A0 +/ s" %ng 2Pch
nh& l k1t 4u c6/ s" hWnh thnh c?c 2;u %ngN 7gu0#n t<c n0 khng c gi; t+,
%i vCi nhTng 2Pch c %&.ng kUnh nh= h3n f22N
o&Ci %i*u kin sinh lJ$ b* 2t c6/ 2Pch ti1p ABc vCi 2;u l 2t lCp t1 bo
ni 2N Y;c t1 bo n0 th"c hin c;c ch5c n-ng %i*u h`/ s" nghkn 2Pch$ th/2 gi/
t!ng hp$ vn chu0)n c;c cht hoPt %ng t+ong chu0)n h/N ]c %i)2 chUnh c6/
c;c t1 bo ni 2 l tUnh t&3ng hp 2;uN oo %$ vic ph6 b* 2t vt liu vCi 2t
lCp %3n t1 bo ni 2 ng&.i l 4u/n %i)2 h5/ hn nht %) tPo %&c 2t b* 2t
t&3ng hp sinh hcN eu0 nhi#n$ vic ph;t t+i)n 2t c3 4u/n l/i nh& v0 vtn ch&/
th"c hin %&c vW hin tPi c;c t1 bo ni 2 ng&.i khng t-ng t+&wng t+#n c;c b*
2t lPN
e+ong 2Pch bWnh th&.ng$ c;c t1 bo ni 2 t-ng t+&wng t+#n 2ng c3 bn
t" tPo g2 coll/g@n (loPi 8$ 888N 8:)$ p+ot@ogl0c/n$ gl0cop+ot@in Eib+on@ctin v
l/2ininN Mt %oPn Eib+on@ctin c t+Wnh t" cjo c v/i t+` t+ong s" b;2 'Unh c6/
c;c t1 bo ni 2N 7hi*u nh2 nghi#n c5u %q c g<ng t-ng sinh c;c t1 bo ni 2
t+#n c;c pol02@+ t!ng hp bpng c;ch ph6 b* 2t pol02@+ vCi Eib+on@ctin hoc
coll/g@n hoc bpng c;ch k1t hp %ng h/ t+, c;c oligop@pti'@ ch5/ t+Wnh t"
t+ip@pti'@ cjo %c hiuN
:ic ph;t t+i)n 2t vt liu c0 ghbp c ph6 t1 bo ni 2 %) 5ng '?ng
th.i gi/n 'i c lk l cng vic ph5c tPp v ti#u tn nhi*u th.i gi/n nhtN 7hi*u J
t&wng %q %&c th"c hin %) ci tPo tUnh t&3ng hp 2;u c6/ vt liuN
H7nh 8 Cc 9 t":n' !( ci to t;nh t"<n' h#= mu c2) >? m@t vt liu
18
III.1. TZi <hi?% a[ <Qkn> <&
Mt ph&3ng ph;p ci tPo tUnh t&3ng hp 2;u c6/ pol02@+ l c-n c5 vo b*
2t pol02@+ c tUnh &/ n&Cc c/o h3n sk gi2 s" hp th? p+ot@in v gi2 b;2
'Unh t1 boN ]) ph;t t+i)n c;c h pol02@+ t&3ng hp 2;u 2Ci$ c;c 'o2/in &/
n&Cc v k n&Cc %&c %i*u chmnh %) gi2 n-ng l&ng b* 2tN Mt thnh phXn
thUch hp c6/ hvn hp pol02@+ hoc chi*u 'i c;c %oPn t+ong copol02@+ khi
ki)2 so;t hWnh 'Png c6/ pol02@+N 7g&.i t/ %q 4u/n s;t %&c s" b;2 'Unh ti)u cXu
gi2 %;ng k) t+#n b* 2t copol02@+ khi gHg c6/ 9GMg &/ n&Cc (g) v st0+@n
k n&Cc (H)N S" th/0 %!i c;c %oPn &/ n&Cc 2*2 v c5ng kh;c nh/u c6/
pol0u+@th/n@ chm +/ s" hp thu Eib+inog@n thp v /lbu2in c/o giBp ci tPo tUnh
t&3ng hp 2;uN
7goi +/$ c th) ti thi)u s" t&3ng t;c h sinh hc\vt liu sinh hc bpng c;ch
bi1n %!i b* 2t c6/ pol02@+ 2 khng th/0 %!i c;c %c tUnh khi c6/ pol02@+N :U
'?$ b* 2t pol02@+ %&c ghbp vCi dG thW tUnh &/ n&Cc sk t-ng$ l2 gi2 hoPt
h/ b! th) v b;2 'Unh ti)u cXuN e&3ng t"$ pol02@+ k n&Cc %&c ph6 2t lCp
h0'+og@l nh& d9GMg sk ci thin tUnh khng nghkn 2Pch c6/ pol02@+N :ic c
%,nh c;c nh2 ch5c nh& nh2 h0'+oA0l$ c/+boA0l$ /2ino khng chm l2 gi2
n-ng l&ng b* 2t 2 c`n hoPt %ng nh& l nh2 li#n k1t %~0 2Pnh s" bi1n %!i
b* 2t h/ hcN

III.2. GhXA <h%Z&
eUnh t&3ng hp 2;u c6/ c;c vt liu sinh hc c th) %&c ci thin bpng
c;ch ph6 hoc ghbp c;c cht chng %ng$ c;c cht 5c ch1 s" b;2 'Unh ti)u cXu
hoc c;c cht hoPt h/ ti#u Eib+inN :U '? ph! bi1n nht l b<t cp ion hoc %ng
h/ t+, c6/ h@p/+in vCi b* 2t c6/ c/th@t@+ hoc st@nt ti1p ABc vCi 2;uN eh@o
ngu0#n t<c n0$ c;c cht sinh oA0 c h@p/+in g<n %ng h/ t+, %q %&c ki)2 t+/
t+ong th> nghi2 lK2 sngN oo hoPt tUnh c6/ h@p/+in gi2 th@o th.i gi/n ti1p ABc
n#n c;c 5ng '?ng th.i gi/n 'i vtn ch&/ thnh cngN 7gu0#n t<c n0 cIng c th)
%&c 5ng '?ng %) c %,nh /lbu2in$ u+okin/s@ hoc p+ost/gl/n'in t+#n vt liu sinh
hcN S" b;2 'Unh ti)u cXu gi2 khi c %,nh phospho+0lcholin@$ 2t thnh phXn
chUnh c6/ 2ng ti)u cXu v hng cXu$ t+#n b* 2t pol02@+N
III.#. uv< &hQM& 1 mHn> ainh hb&
Mt ph&3ng ph;p %X0 h5/ hn %) t+;nh bt k phn 5ng no chng lPi c;c
b* 2t lP l b<t ch&Cc 2ng t1 bo hng cXu w b* 2t ti1p ABc 2;uN
19
8:N GIAI QUYET S NHIEM TRUNG CA T!NH "A MA#N
T!NH TR$NG CA%C CA GHE% "A&T 'IE&U SINH H$C
T()* +(,- ./ 01, 0-2+ 0(32 41, 2+-562 *73( 8- 9+7(:2 ;(/
</=> 01, ;(?/ >/?2 8(? +1 +/32< 4+(?2+ @+(=2 9-> A/(,-B S1,
4(,/ 4+(?2+ ;-/C-A> */?2 A(? >/D4 8(E2 F5= 2<+-56> 4G/,2< *73(
H +/,*I 4+5: +-5D2 J3 01, 2+-5K> 4G7?2< >(32+ *(EH 2+1 A(?
/E2< 9+L M7(32I /E2< 4+/62< 4N2+ >(,*+I 4+7H3 4-2+ 4+5: 4-5E@
O7)*I /E2< 2-5D7 8(? 2+1P2< >(32+ <+5)@ @+7, 4GJ, 2+1 8(2
4->I 9+J)@ 4+(H 4+5EI >(32+ <+5)@ 2+( 9+/( 8(? >(32+ <+5)@
O1J2< 0/E2<B
TG/2< 4+1,* 45EI 8-5D* <-( 4(Q2< 013 .7,2< >(32+ <+5)@
A(?> ;(R2< 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* *+/ */2 2<1J?- 4G/2< 2+1P2<
2(Q> <(=2 F(6H 4+1J?2< F- 95?> 8J)- 01, 2+-5K> 4G7?2< 8-
9+7(:2I 4+1J?2< ./ Staphylococcus epidermis <(6H G(B T7H?
4+7/D* 8(?/ 2+1P2< *J *+5E A-562 M7(2I 2+1P2< (32+ +1J32<
2(?H */) 4+5: A(? *(E@ 4L2+ +/(S* >(P2 4L2+ TO7(E4 +-5D2 2+(2+
+(H *+(D> 0(7 9+- *(EH <+5)@UB S1, +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A> 4+1J?2<
.(K2 F5E2 8-5D* A/(,- ;/3 +/(S* G(? 0/()4 A(,- >(32+ <+5)@ <(6H
4()* F/D2<I 95E4 M7(3 <(6H G( 01, 4/:2 4+1J2< J3 ;5D2+ 2+(62B
I"B1B Biofilm la g ?
C+(E4 2+(=H +V2+ 4+(?2+ 4G562 ;5= >(S4 *73( *()* >(32+
<+5)@ H +/,* T27)4 O/(2< 2+NI 9+J)@ 2+(62 4(,/I /E2< 4+/62<WU
4+1J?2< A(? 2J- (:2 2()7 *7(3 *()* A/(,- 8- 0-2+ 8(D4I *+7)2< */)
4+5: 4/=2 4(,- .(- .(X2< ;(E4 *+(E@ 01, +-5D2 .-5D2 *7(3 4+7/E*
9+()2< 9+7(:2 +/(S* 9+()2< 2(E>B N+1P2< 8- 0-2+ 8(D4 2(?H
T4+1J?2< A(? *()* +/, 8- 9+7(:2I 2(E>I 8(? *()* 8- 0-2+ 8(D4
9+()*U 4(,/ 4+(?2+ >/D4 M7(E2 4+5: 4+1J?2< F1J,* ;-5E4 8J)-
4562 </,- ;-/C-A>B
20
Biofilms are multilayered colonies
of bacteria that often form on
biomedical implants, manifesting
themselves as acute or chronic
infections in a patient. This
atomic force microscope (AFM)
image of the surface structure of
a hydrated biofilm reveals
microcolonies of bacteria, with
channels that are believed to act
as passageways carrying
nutrients to the bacteria. nstitute
scientists were the first to
generate and study AFM images
of hydrated biofilms.
Y-/C-A> +V2+ 4+(?2+ 4G/2< >/6- 4G1J?2< */) 21J)* 9+- *()*
8- 0-2+ 8(D4 4-5E@ O7)* 8J)- *()* ;5= >(S4 G(Z2 8(? 8- 0-2+ 8(D4
4-5E@ O7)* 8J)- 2+(7 4+/62< M7( *()* @/AH>5G 2</(,- ;(?/ TESUB
C+7)2< 4(,/ 4+(?2+ >/D4 *+7/K- AJ)2 4G562 *()* ;5= >(S4 T9->
A/(,-I @A(04-*I F()I >/6 0/E2< +/(S* *+5E4UB T+7(D4 2<1P ;-/C-A>
*/) 4+5: <(6H +-5:7 A(=> 8V 2/) 2<7, H) G(R2< *()* 45E ;(?/
+V2+ 4+(?2+ 2562 AJ)@ FJ2B T+(D4 G(I 4+5/ M7(2 0()4 .1J)- 9L2+
+-5:2 8-I ;-/C-A> ;(/ </=> 2+-5=7 *+(E4 */) *(E7 4G7)* 9+/62<
<-(2 ;( *+-5=7 @+1)* 4(,@B TG/2< 41, 2+-562I ;-/C-A> */) 4+5:
</=> 2+-5=7 A/(?- 9+()* 2+(7I 4+/62< 4+1J?2< *+7)2< 0(Z@
O5E@ A(,- 4+(?2+ .(PH 2<(H 2<(Z2B "L .7, 2+1 *()* 85D4 4(2 4G562
G(Q2< 2<1J?-B C/) +J2 400 A/(?- 8- 9+7(:2 9+()* 2+(7I >/D4 0/E
4-5E@ O7)* 8J)- ;5= >(S4 G(Q2<I 0/E 9+()* 4-5E@ O7)* 8J)- *()*
8- 9+7(:2 <(=2 ;562 *(,2+ 2/) ;(R2< *()* 2/D- @+(32 1)2<
@+(62 413 F(S* ;-5D4 2+1 01, <(Z2 *+(S4 8(? *()* G5*5@4/G @+7?
+J,@ 8J)- *+7)2<B
/AH0(*+(G-.5 F1J,* 4(,/ G( ;J3- *()* 8- 0-2+ 8(D4 4+1J?2<
4G7) +V2+ 4+(?2+ 2562 4+(?2+ @+(=2 2</(,- ;(?/ *+L2+ *7(3
;-/C-A>B T+(?2+ @+(=2 *()* *+(E4 *J ;(32 *73( ;-/C-A> */) 4+5:
9+()* 2+(7I @+7, 4+7/D* 8(?/ 0-2+ 8(D4 A-562 M7(2[ 8- 9+7(:2
<G(> (6> 4(,/ 4+(?2+ ;-/C-A> 4G72< 4L2+ +/(S* >(2< 4L2+ (2-/2I
8- 9+7(:2 <G(> .1J2< 4+V 4(,/ ;-/C-A> */) 4L2+ *(4-/2B
N<1J,* A(,-I 4+(?2+ @+(=2 *7(3 @/AH0(*+(G-.5 */) 4+5: M7H
F\2+ *+/ 9+(3 2(Q2< /:2 F\2+ ;(:> 0-2+ *7(3 2/)B "L .7, 2+1
21
@/AH(2-/2-* ES @+(32 1)2< A-562 95E4 *+5)/ 8J)- *()* -/2 9->
A/(,- T8L .7, ]5WUI 8V 8(DH /:2 F\2+ *()* *+(E4B G(=2 F(6H 2<1J?-
4( 2+(D2 4+(EH G(R2< A(*4/C5GG-2I >/D4 @G/45-2 <-(?7 *+(E4 0(Z4
T]5U A(? 0(32 @+(:> *73( +5D >-5K2 .\*+ ;(:> 0-2+ *73( F/D2<
8(D4 */) 87)I */) 4+5: 2<(Q2 9+/62< *+/ Pseudomonas
aeruginosa +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A>B N+1P2< @+()4 +-5D2 >J)- 2(?H
*+/ >/D4 *()- 2+V2 G/P G(?2< +J2 85= >/E- A-562 95E4 @+(62 413
<-1P( *+73 4+5: 8(? ;-/C-A>I 8(? *+7)2< */) 4+5: *+1)( F1,2<
2+-5=7 >(2+ >/E- *+/ 2+1P2< *(2 4+-5D@ 4G/2< 41J2< A(-B
N+1P2< 2<+-562 *1)7 <(=2 F(6H 4G562 8- 9+7(:2 <G(> (6>
P. aeruginosa 8(? 8- 9+7(:2 <G(> .1J2< Staphylococus epidermis
F(P *+/ G( 2+1P2< 4+/62< 4-2 85= F(S* 4G12< 0-2+ AH) 8(? @+(62
413 *73( *()* ;-/C-A> 8- 9+7(:2I ;(/ </=> *(3 2+1P2< F(S* 4L2+
4/:2< M7()4 *73( ;-/C-A> 8(? *(3 2+1P2< .(E7 +-5D7 M7(2 4G/,2<
F5: *+/,2 A/,* A/(?-B P.aeruginosa F(P F1J,* 4(D@ 4G72< 2<+-562
*1)7 8V 2/) A(? 4()* 2+(62 <(6H *()* ;5D2+ *J +/D- 4+/62<
4+1J?2< ;J3- 01, 2+-5K> 4G7?2< 4(D@ 2+-5K> 4G/2< ;5D2+ 8-5D2
8(? 2/) +V2+ 4+(?2+ *()* ;-/C-A> 2<7H +-5:> 9+/62< 4+5: *+1P(
4G\ F1J,* 4G/2< @+/:- 2<1J?- 8J)- 01, +/() OJ *()* 2(2<B
S.epidermis *+-5E> 17 4+5E 4G/2< 01, 2+-5K> 4G7?2< *(E@
8(? >(P2 4L2+ A-562 M7(2 F5E2 8-5D* *(EH <+5)@ *J M7(2B
I"B2B CJ *+5E +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A>
Figure : The five stages
of bacterial biofilm
formation.
(A) Bacteria reversibly
attach to solid support.
(B) Bacteria become
irreversibly attached, and
aggregate to form matrix.
(C) Maturation phase:
cells become layered
and effects of uorum
sensing begin. (!)
Clusters reach maximum
thic"ness. (#) #scape of
plan"tonic bacteria from
matrix dispersion.
22
"-5D* +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A> 9+/62< *+^ A-562 M7(2 F5E2
8-5D* *()* 8- 9+7(:2 4-5E@ O7)* 8J)- ;5= >(S4 G(Z2_ *()* *()
4+5: G-562< A53 95E4 +J,@ 8J)- +/, +(?2< *73( *+7)2< 8(?
4+1J?2< 4(D@ +J,@ A(,- 8J)- *()* 4+(?2+ 8-562 4+7/D* 2+-5=7 A/(?-
9+()*B "- 9+7(:2 4+1,* +-5D2 8-5D* 2(?H 4+/62< M7( *J *+5E
4G7H5=2 4L2 +-5D7B `+- 2/=2< F/D 2</(,- ;(?/ *7(3 *()* 4L2 +-5D7
+/() +/,* F(,4 F5E2 2<1JP2<I 0/E A1J,2< 8- 0-2+ 8(D4 *7P2< F(,4
F5E2 >(D4 F/D 4G72< ;V2+ TM7/G7>UI M7(=2 4+5: 0-2+ 8(D4 4G(3-
M7( 01, ;-5E2 F/:- 9-5:7 +V2+B Q7() 4GV2+ F-5=7 *+^2+ >(D4 F/D
a.(62 0/Eb 8- 0-2+ 8(D4 ;(R2< 4()* 2+(62 +/() +/,* </,- A(?
M7/G7>c0520-2<B
IV.3. S khang khang sinh Biofilm
"- 9+7(:2 4GJ3 2562 9+()2< 9+()2< 0-2+ 2+J? *()* *J
*+5E 4(D@ 2+-5K> +/(S* 2/D- 4(,-B S1, 9+()2< 4(D@ 2+-5K> A(?
95E4 M7(3 *73( F/D4 ;-5E2 .- 4G7H5=2 +/(S* 01, *+7H5:2 *()*
8(D4 A-5D7 .- 4G7H5=2 T8L .7,[ @A(0>-.UB S1, 9+()2< 2/D- 4(,- O7(E4
+-5D2 ;J3- 01, 4+(H F/:- 9-5:7 +V2+I F-5=7 2(?H 4(,/ G( 01, 9+()*
*()* 8(D4 A-5D7 .- 4G7H5=2 +-5D2 */)B C/) 4+5: >-2+ +/(, H) 2(?H
;(R2< 8L .7,[ 8- 9+7(:2 41? .(,2< 41, ./ AJ A132< +V2+ 4+(?2+
2562 ;-/C-A> 8(? 95E4 M7(3 A(? 4(,/ G( 01, 9+()2< 9+()2< 0-2+B
d3 .(,2< ;-/C-A>I 8- 9+7(:2 */) 4+5: 9+()2< 9+()2< 0-2+
>(,2+ +J2 J3 .(,2< 0-2+ 8(D4 AJ A132<B H(=7 +5E4 *()* 9+()2<
0-2+ F5=7 F1J,* 4+-5E4 95E F5: 4-567 .-5D4 *()* 0-2+ 8(D4 @+()4
4G-5:2 2+(2+ 2+12< 25)4 F(S* ;-5D4 M7(2 4G/,2< *73( 8- 9+7(:2
4G/2< ;-/C-A> A(? *+7)2< 0-2+ 0(32 G(E4 *+(D> 0/ 8J)- 8- 9+7(:2
J3 .(,2< AJ A132<B TG/2< 9+- 2+-5=7 *()*+ <-(3- 4+L*+ F(P F1J,*
F1( G( 4+V 8(K2 9+/62< */) 2<7H562 2+(62 4+(D4 01, 2(?/ */)
4+5: <-(3- 4+L*+ 4(E4 *(3 *()* 9-5:7 9+()2< 4+7/E* *7(3 ;-/C-A>B
C()* 52eH>5 ;-5E2 F/:- 4+7/E* 8(? *()* F/D4 ;-5E2 9+/62<
F1J,* */- A(? 2<7H562 2+(62 9+()2< 4+7/E* J3 8- 9+7(:2 4G/2<
;-/C-A>B S1, 9+()2< 9+()2< 0-2+ J3 ;-/C-A> F1J,* >/6 4(3 2+1 A(?
01, 0/E2< 0/)4 2+J? ;()> *+(Z* +J2 A(? 2+J? F/D* 4L2+ 4(E2
*/62<B
C()* 2+(? 9+/( +/,* F1( G( *()* <-(3 4+7H5E4 G(R2<[
T+7/E* 9+/62< O(6> 2+(D@ 0(67 8(?/ AJ)@ ;5= >(S4 *7(3
;-/C-A>B
M/D4 0/E 8- 9+7(:2 ;-5E2 F/:- 4+(?2+ *()* 4G(,2< 4+()-
9-5:7 +V2+ */) 4L2+ ;(3/ 85DB
23
`+()2< 0-2+ ;\ @+(32 4()* .7,2< 4G/2< 9+7 81,* 2<+5?/
*+(E4 .-2+ .1JP2< +/(S* 9+7 81,* */) *+(E4 4+(3- ;(PB
S1, 4(Q2< *1J?2< ;-5:7 +-5D2 <52 F-5=7 +/(? 8GRB G52
2(?H <-1P 8- 9+7(:2 J3 .(,2< ;-/C-A> 8(? A(?> *+/ 8-
9+7(:2 4GJ 8J)- 9+()2< 0-2+B
Y(R2< *J *+5E 9+()2< 4+7/E* 2(?/ F- 21P( 4+V 8- 9+7(:2
4G/2< ;-/C-A> 8(K2 4+1J?2< 0/E2< 0/)4 0(7 4G\ A-5D7B `+- 4G\ A-5D7
;(R2< 9+()2< 0-2+ *+(E> .1)4I *+^ */) >/D4 L4 8- 9+7(:2 ;\
;/2< G( 9+/3- ;-/C-A> 8(? 4GJ3 85= .(,2< AJ A132<B "-5D* 4()- 4G\
A-5D7 2+(2+ *+/)2< *+/ ;5D2+ 2+(62 8J)- >/D4 4()* 2+(62 >J)-
05P .-5D4 F1J,* 01, 2+-5K> 4G7?2< >J)- F1J,* <(6H G( ;J3- *()*
8- 0-2+ 8(D4 AJ A132< 2+12< 9+/62< *+(,> F1J,* 8(?/ 2<7/=2
*73( ;-/C-A>B
IV.4. Cac phng phap giai q!"#$ %a#n &"' Biofilm
S1, A(2 4/(3 *73( +5D 4+/E2< ;-/C-A> A(? >/D4 +-5D2 41J,2<
8(K2 *+1( F1J,* 4V> +-5:7 G/PI F-5=7 2(?H .(K2 F5E2 8-5D* 9+/)
2<+-562 *1)7 8(? *+/E2< A(,- *+7)2<B f-5:> */E4 H5E7 4G/2< 01,
+V2+ 4+(?2+ ;-/C-A> A(? 2+1P2< 2/D- @+(32 1)2< <-1P( *J 4+5:
8(? >(32+ <+5)@B N+1P2< 2+(? 9+/( +/,* J3 8-5D2 2<+-562
*1)7 UTHSCSA F(2< 2<+-562 *1)7 01, +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A> 4G562
2+-5=7 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* 9+()* 2+(7 TUHMgEI @/AH8-2HA
*+A/G-.5I 4-4(2-7>I */;(A4 *+G/2-7>U 8(? F(2< 4+(H F/:- 4(,/ 8(D4
A-5D7 >J)- */) 4+5: *+/E2< +/(S* 9+/() 01, +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A>B
f5: <-(3- M7H5E4 8(E2 F5= ;-/C-A>I *()* 2+(? 9+/( +/,*
*73( ShRI F(P 4+(H F/:- ;5= >(S4 *73( >/D4 0/E 8(D4 A-5D7 0-2+
+/,*I A(?> *+/ *+7)2< L4 +(E@ .(K2 8- 9+7(:2 +J2B M/D4 A/(,4
*()* @+1J2< @+()@ O13 AH) ;(R2< +/() *+(E4I ;/,* @+73 AJ)@
>/32<I 4+(H F/:- 4-( -/2 4G562 ;5= >(S4 F(P F1J,* iGB S(2C/G.
4+13 2<+-5D>B +1J2< @+()@ 4+(?2+ */62< 2+(E4 A(? @+73 >/D4
AJ)@ ;/,* >/32< Tjj10 >U 4G562 "CB Y(,* F1J,* ;-5E4 F5E2 2+1
A(? *+(E4 .-5D4 9+7(:2 4G/2< 2+-5=7 2(Q> M7(I 2+12< 2/) >(Z*
4-5=2 8(? 4G/2< >/D4 0/E 4G1J?2< +J,@ 2/) */) 4+5: <(6H F/D*B
M/6 +V2+ >(K7 "C @+73 ;(,* *73( ShRI <(Z2 *+(S4 8(?/ <-()
4+5: 8(? */) F/D ;5=2 +/() +/,*B T+13 2<+-5D> *+/,2 >(K7
@+73 ;(,* 8J)- Staphycoccus epidermidis *+/ 4+(EH 01, +V2+ 4+(?2+
;-/C-A> L4 0/ 8J)- >(K7 9+/62< @+73 ;(,*B N+1P2< 2<+-562 *1)7
05P F1J,* 4-5E@ 47,* @+()4 4G-5:2 F5: F5= G( 2+1P2< @+1J2<
24
@+()@ O13 AH) ;5= >(S4 8(? 4()* F/D2< *73( 2/) 4G562 2+-5=7
./?2< 8- 9+7(:2B
IV.4.(. Ba)ng cac cha#$ c ch"# $ nhi"*n
TG/2< 9+- ;-/C-A> */) 4+5: +V2+ 4+(?2+ 4G562 +(=7 +5E4
*()* ;5= >(S4 (:>I 2+-5=7 A/(,- 4+1,* 8(D4 ;-5:2 4(,/ *()* +J,@
*+(E4 1)* *+5E 01, +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A>I */) 4+5: A(? *()* +J,@
*+(E4 2(?H 2<(Q2 9+/62< *+/ 8- 0-2+ 8(D4 4-5E@ O7)* 8J)- 2+(7B
H5D 4+/E2< */) *()* F(S* 4L2+ 4/E4 2+(E4 A(? 4(3/ F/3I Delisea
pulchraI *+7)2< */) 4+5: 4(,/ +(A/<52(45. C7G(2/250 F5: 2<(Q2
*+(S2 01, +V2+ 4+(?2+ ;-/C-A> 8- 9+7(:2B
IV.4.+. Ba)ng cac hp cha#$ $i"* ,i"-$ .iofilm
A158 T0(32 @+(:> *73( */62< 4H A245O Y-/A/<-*(A0U 4-567
.-5D4 ;-/C-A>B A158 A(? 9+()2< 0-2+ */) 2<7/=2 </E* 41?
S4(@+HA/*/**70 */) 4+5: 4-567 .-5D4 *()* ./?2< 9+()2< 9+()2<
0-2+B
IV.4.3. Ba)ng cach / l! cac cho0 gh"p
Y(/ @+73 >(32+ <+5)@ H +/,* F5: 2<(Q2 01, +V2+ 4+(?2+
;-/C-A>B
M(K2 *(3> +/() *()* 2/E- 4G/2< ;-/C-A> *7(3 8- 9+7(:2
F5: 9+()2< 0-2+ +/(,4 F/D2<B
V. VT LIU SINH HC TsO KHUNG 9SC-;;OL6) TRONG Kw NGH
4
Zn ngh 2 (eissu@ @ngin@@+ing) l 2t lanh v"c li#n 4u/n %1n {5ng '?ng
c;c ngu0#n t<c v c;c ph&3ng ph;p kn ngh v kho/ hc s" sng h&Cng tCi hi)u
bi1t c3 bn c;c 2i 4u/n h cu t+Bc ch5c n-ng c6/ c;c 2 %ng vt c vB bWnh
th&.ng v bnh lJ %) ph;t t+i)n c;c vt th/0 th1 sinh hc 2 khi ph?c$ 'u0 t+W
hoc ci thin ch5c n-ng c6/ 2N M?c ti#u c6/ kn ngh 2 l kh<c ph?c nhTng
hPn ch1 c6/ c;c ph&3ng ph;p %i*u t+, t+u0*n thng '"/ t+#n c0 ghbp c3 4u/n v
vt liu sinh hcN 7 c ti*2 n-ng %) tPo +/ c;c vt th/0 th1 c3 4u/n v 2 nhKn
tPo ch,u %&c %;p 5ng 2isn ',chN ]i*u n0 %&/ %1n 2t gii ph;p lKu 'i cho c3
4u/n h/0 2 b, h& h=ng 2 khng cXn liu ph;p b! sungN
Mt t+ong nhTng ph&3ng ph;p chUnh c6/ kn ngh 2 li#n 4u/n %1n vic
t-ng t+&wng c;c t1 bo thUch hp in 2itro thnh c3 4u/n h/0 2 io 0#u cXuN
7h&ng c;c t1 bo thi1u kh n-ng t-ng t+&wng th@o c;c h&Cng io 2 chBng 'i c&
25
ngtu nhi#n %) tPo thnh lCp t1 bo QoN ]) tPo 2 io$ cXn nui t1 bo vo c;c n*n
Ap (sc/EEol')N :W v0$ sc/EEol' l 2t thnh phXn +t 4u/n t+ng t+ong kn ngh
2N
V.1. Txn> C%<
Y;c t1 bo %&c nui c0 t+u0*n thng t+ong 2t 2i t+&.ng nhKn tPo c
th) t-ng t+&wng v s/o chbp %) tPo thnh c;c c?2 t1 bo lCn h3n nh&ng khng
%&c t! ch5c thnh 2 h/0 c3 4u/nN Y;c c?2 t1 bo n0 cXn c;c tUn hiu b#n
ng`/i %) t-ng t+&wng thnh c;c 2 h/0 c3 4u/n i chi*u ch5c n-ngN e+ong c3 th)$
c;c t1 bo ch,u t;c %ng th&.ng Au0#n c6/ c;c tUn hiu c3 hc$ %in$ cu t+Bc v
h/ hcN eUn hiu cu t+Bc b/o g2 t&3ng t;c c6/ c;c t1 bo vCi khun n*n ng/i
bo (GAt+/c@llul/+ 2/t+iA O GYM)N ehng tin vt lJ giT/ t1 bo v GYM t;c %ng
t+"c ti1p hoc gi;n ti1p %1n hWnh 'Png v ch5c n-ng c6/ t1 boN
Zn thut nui c0 t1 bo io
%&c 5ng '?ng nhp2 ph;t t+i)n c;c
2 v c3 4u/n th/0 th1N Y;c kn thut
n0 li#n 4u/n %1n vic %&/ c;c t1
bo v\hoc c;c nhKn t t-ng t+&wng
vo t+ong c;c sc/EEol' t!ng hp
(h/t %ng nh& GYM tP2 th.i) %)
giBp c;c t1 bo t! ch5c thnh 2 h/0
th2 chU l c c3 4u/nN
Mt sc/EEol' l 2t khun ng/i bo nhKn tPo c cu t+Bc lv Ap giBp %i*u
ti1t t1 bo$ h&Cng 'tn t-ng t+&wng v t;i tPo 2 b/ chi*uN S/u khi %&c %&/ vo
sc/EEol'$ c;c t1 bo sk b;2$ s/u % s/o chbp$ bit h/ v t! ch5c thnh 2 kh=@
2Pnh bWnh th&.ng c(ng vCi vic ti1t +/ c;c thnh phXn n*n ng/i bo cXn %) tPo
2N :W v0$ vic chn l"/ sc/EEol' l ct 01u %) tPo +/ c;c 2 v c3 4u/n c hWnh
'Png v kUch th&Cc 2ong 2unN
dh&3ng ph;p n0 %&c s> '?ng %) tPo c;c l/i 2 kh;c nh/u nh& '/$ s?n$
A&3ng$ g/n$ thXn kinh$ 2Pch 2;uLN
V.2. C& @y& <]nh z <Q{n> &PD a&D||!J
(R) Y cu t+Bc lv Ap b#n t+ong (%&.ng kUnh lv Ut nht fl O Rll2)M t-ng
t+&wng 2$ phKn b 2Pch$ cung cp '&ng chtN
(Q) ]&c ch1 tPo tr vt liu c kh n-ng phKn h60 sinh hc hoc kh n-ng
hp thu sinh hc %&c ki)2 s/t %) 2 sk th/0 th1 sc/EEol'N
(i) Y h/ hc b* 2t thUch hp %) giBp c;c t1 bo b;2$ bit h/ v t-ng
sinhN
(h) Y c;c %c tUnh c3 hc thUch hp %) t&3ng A5ng vCi v(ng ghbpN
(z) Zhng kUch thUch bt k phn 5ng c hPi noN
26
(f) os tPo th@o hWnh ';ng v kUch th&Cc 2ong 2unN
V.#. C& LS< i% a&D||!J
A.B.C. Cc sc)DDol% sinh hc
Y;c 2$ c3 4u/n t" thKn$ %ng loPi$ ', loPi %&c s> '?ng %) tPo sc/EEol'N Y;c 2$
c3 4u/n %&c h60 tt c t1 bo v thnh phXn t1 bo$ thu b khung GYMN
A.B.E. Cc =ol*mFr tGn' h#=
Y;c nghi#n c5u s> '?ng vt liu g2 v c3 t" nhi#n v t!ng hp (nh&
h0'+oA0/p/tit@ v t+ic/lciu2 phosph/t@) %) ch1 tPo sc/EEol' t+ong kn ngh 2
A&3ng 'o c;c vt liu n0 ging vCi thnh phXn v c3 t" nhi#n c6/ A&3ng v c
c;c %c tUnh 'tn A&3ngN eu0 nhi#n$ c;c g2 n0 c tUnh gi`n ('s gq0) v khng
ph( hp vCi c;c %c tUnh c3 hc c6/ A&3ngN &3ng l 2t co2posit@ g2 khun
n*n pol02@+ %&c t-ng c&.ng vCi c;c phXn t> g2N dol02@+ l coll/g@n v
h0'+oA0/p/tit@N 93n nT/$ sc/EEol' g2 khng thUch hp cho s" t-ng t+&wng c6/
2 Ap (nh& 2 c3 ti2) vW c;c 2 n0 c c;c +@c@pto+ t1 bo v c;c c;c 0#u cXu
%c tUnh c3 hc kh;cN Y;c pol02@+ t" nhi#n v t!ng hp l l"/ chn hp 'tn v
linh h/t v* 5ng '?ng cho s" t-ng t+&wng phXn lCn 2N
Y;c pol0@st@+ nh& pol0gl0colic /ci' (djg)$ pol0l/ctic /ci' (d__g)$ c;c
copol02@+ (nh& d_jg) v pol0c/p+ol/cton@ (dY_) th&.ng %&c s> '?ng %) thi1t
k1 c;c sc/EEol'N Sn ph~2 phKn h60 c6/ c;c pol02@+ n0 (gl0colic /ci' v l/ctic
/ci') hin 'in t+ong c3 th) ng&.i v %&c thi l/i thng 4u/ con %&.ng t+/o %!i
cht t" nhi#nN
A.B.B. Cc =ol*mFr t0 nhin
Y;c pol02@+ l p+ot@in hoc c/+boh0'+/t@ c ngun gc t" nhi#n %&c s>
'?ng l2 sc/EEol' cho s" t-ng t+&wng c6/ vi l/i 2N dol02@+ t" nhi#n ph! bi1n
nht %&c s> '?ng tPo sc/EEol' kn ngh 2 l coll/g@nN
V.O. C& AhQkn> AhA &hF <"! a&D||!J <E%^}n <hZn>
A.H.C. Lc 'in !)n Iu) /hun %un' mi JsolvFntKc)stin' =)rticul)tFK
lF)chin'L
Zn thut n0 b/o g2 tPo +/ 2t 'ung ',ch d__g t+ong chlo+oEo+2 v
th#2 c;c hPt 2ui c %&.ng kUnh %c bit %) tPo +/ 2t ',ch hu0*n ph( %ng nhtN
Yho 'ung 2i b/0 h3i %) c`n lPi khun n*n pol02@+ vCi c;c hPt 2ui w kh<p b#n
t+ongN S/u %$ ngK2 co2posit@ t+ong n&Cc %) l/i 2ui +/ v c`n lPi cu t+Bc lv
ApN
A.H.E. Bt /h; JM)s Do)min'L
Mt pol02@+ c kh n-ng phKn h60 sinh hc nh& l d_jg %&c bqo h`/
vCi Y
Q
w ;p sut c/oN S/u %$ l2 gi2 nh/nh kh n-ng h`/ t/n c6/ khU t+ong
pol02@+ bpng c;ch %&/ ;p sut Y
Q
t+w v* ;p sut khU 4u0)nN ]i*u n0 'tn %1n s"
tPo nhKn v khu1ch t+&3ng bt khU vCi kUch th&Cc Rll zll 2 t+ong pol02@+N
27
A.H.B. -n' l"Ni s#i J3i>rF mFshFsODi>rF >on%in'L
Y;c si tr cng nghip 't %&c s> '?ng %) ch1 tPo sc/EEol' tr djg v
d__gN eu0 nhi#n$ c;c sc/EEol' n0 khng !n %,nh v* cu t+Bc n#n th&.ng gK0 +/
s" bi1n 'Png nghi#2 t+ng 'o c;c l"c co +Bt c6/ t1 bo %&c nui t+#n sc/EEol'N
]i*u n0 %q 'tn %1n vic ph;t t+i)n kn thut li#n k1t si %) t-ng c&.ng c;c %c
tUnh c3 hc c6/ sc/EEol'N u0 t+Wnh nh& s/uM h`/ t/n d__g t+ong 2@th0l@n@
chlo+i'@ v %! khun 4u/ l&Ci djgN Yho 'ung 2i b/0 h3i v s/u % l2 nng
khun vCi nhit % t+#n %i)2 nng ch0 c6/ djgN Zhi khun djgOd__g ngui$
l/i d__g bpng c;ch h`/ t/n t+ong 2@th0l@n@ chlo+i'@ 2t lXn nT/N Z1t 4u l tPo
+/ 2t 2Png l&Ci c;c si djg %&c ni 2PchN
A.H.H. Tch =h) JPh)sF sF=)r)tionL
9`/ t/n 2t pol02@+ t!ng hp c kh n-ng phKn h60 sinh hc t+ong
ph@nol hoc n/phth/l@n@ v b! sung th#2 c;c phKn t> c h/t tUnh sinh hc nh&
/lk/lin@ phosph/t/s@ vo 'ung ',chN S/u % hP nhit % thp h3n %) tPo +/ 2t s"
t;ch ph/ l=ng O l=ng v l2 ngui %) tPo th) +<n h/i ph/N _/i 'ung 2i bpng s"
th-ng ho/ %) c 2t sc/EEol' Ap vCi c;c phKn t> h/t %ng sinh hc b#n t+ong
cu t+BcN
A.H.Q. Lm /hun t)n ch* J-Flt moul%in'L
o(ng bt d_jg v c;c vi cXu g@l/tin c %&.ng kUnh %c bit lp %X0 2t
khun e@ElonN S/u % l2 nng khun w nhit % t+#n nhit % chu0)n ti1p th60
tinh c6/ d_jg c(ng vCi '(ng s5c bp l#n hvn hpN dh&3ng ph;p n0 l2 cho c;c
hPt d_jg g<n k1t lPi vCi nh/uN Zhi l/i b= khun$ thnh phXn g@l/tin %&c lc +/
bpng c;ch ngK2 t+ong n&Cc v s/u % l2 kh sc/EEol'N Sc/EEol' %&c tPo +/ th@o
c;ch n0 c hWnh 'Png c6/ khunN
u0 t+Wnh l2 t/n ch0 khun %&c bi1t %!i %) k1t hp c;c si 9g ng<nN S"
phKn b %*u c6/ c;c si 9g t+ong kh<p sc/EEol' d_jg chm c th) %&c th"c hin
bpng kn thut khun 'ung 2i %) chu~n b, vt liu si 9g$ khun n*n d_jg v
g@l/tin hoc tPo lv bpng 2ui$ s/u % 5ng '?ng 4u0 t+Wnh l2 khun t/n ch0N
A.H.R. Lm /h lnh nhS t"<n'
u0 t+Wnh n0 g2 th#2 n&Cc si#u sPch vo 'ung ',ch 2@th0l@n@ chlo+i'@
v djgN S/u %$ %ng nht h/i lCp khng t+n ltn n0 %) tPo nhI t&3ng n&Cc O
'XuN ei1p t?c l2 lPnh t+ong nit3 l=ng v l2 kh lPnh %) tPo cu t+Bc lv ApN
A.H.T. UVc /hun %un' %Wch JSolution C)stin'L
9`/ t/n d_jg t+ong chlo+oEo+2$ s/u % t6/ bpng c;ch th#2 2@th/nol voN
&3ng l2 kh lPnh %q %&c kh> kh/ng c th) k1t hp vCi d_jg$ v s/u % vt
liu co2posit@ %&c bp vo khun$ l2 nng %1n hz hy
o
Y t+ong Qh gi. %) tPo
sc/EEol'N
A.H.X. Lm /h lnh
28
9`/ t/n c;c pol02@+ t!ng hp nh& d_jg t+ong /ci' /c@tic lPnh hoc
b@nu@nN S/u % l2 %ng lPnh 'ung ',ch v l2 kh lPnh %) tPo +/ khun n*n lv
ApN
e&3ng t"$ c;c sc/EEol' coll/g@n cIng %&c ch1 tPo bpng c;ch l2 %ng
lPnh 'ung ',ch coll/g@n v s/u % l2 kh lPnhN S" %ng lPnh 'ung ',ch sk l2
hWnh thnh c;c tinh th) %; 2 sk bp v tp t+ung c;c phKn t> coll/g@n vo c;c
kh=/ng kh@N S/u %$ l/i c;c tinh th) %; bpng c;ch l2 kh lPnhN Y th) ki)2 s/t
kUch th&Cc lv th@o tc % %ng lPnh v p9$ tc % %ng lPnh nh/nh tPo +/ c;c lv
nh= h3nN o(ng @th/nol %) kh> n&Cc c6/ coll/g@n %ng lPnh v l2 kh tPi %i)2
tCi hPn %) tPo sc/EEol' coll/g@nN S/u %$ c;c sc/EEol' n0 %&c khKu 2Pch bpng
t;c nhKn vt lJ h/0 h/ hc %) gi2 kh n-ng h`/ t/n$ tUnh kh;ng ngu0#n v tc
% phKn h60N
Y;c ph&3ng ph;p khKu 2Pch vt lJ g2 chi1u ti/ D:$ chi1u AP ti/ g/22/
hoc ph&3ng ph;p nhit l/i h0'+oN
Y;c ph&3ng ph;p khKu 2Pch h/ hc li#n 4u/n %1n vic s> '?ng c;c t;c
nhKn h/i ch5c n-ng nh& glut/+/l'@h0'@ (jeg) v h@A/2@th0l@n@ 'iisoc0/n/t@
hoc bpng ph&3ng ph;p h/t h/ nh2 c/+boA0l vCi c/+bo'ii2i'@N Y;c pol02@+
t" nhi#n kh;c nh& chitin v /lgin/t cIng %&c '(ng %) ch1 tPo sc/EEol' bpng
ph&3ng ph;p l2 kh lPnhN
V.i. C& h"n &hF &PD a&D||!J =~ n>h mY
O S" phKn h60 c;c pol02@+ t!ng hp$ c t+ong %i*u kin in 2itro v in 2i2o$
gii phng c;c sn ph~2 ph? c tUnh /ci' khi1n cho vi 2i t+&.ng sc/EEol' khng
lJ t&wng cho s" t-ng t+&wng 2N d__g phKn h60 sk gii phng /ci' l/ctic l2
gi2 p9$ %i*u n0 thBc %~0 tc % phKn h60 'o t" ABc t;c$ k1t 4u l 2i t+&.ng
/ci' c/o k* s;t pol02@+N Mt 2i t+&.ng nh& th1 c hPi %1n ch5c n-ng c6/ t1 boN
Y;c t1 bo b;2 t+#n sc/EEol' %&c nui c0 in 2itro t+ong vi tuXn t+&Cc khi khi
2 thUch hp cho vic c0 ghbpN e+ong sut th.i gi/n n0$ ng/0 c c;c th/0 %!i
nh= v* p9 t+ong vi 2i t+&.ng sc/EEol' cIng c nh h&wng %;ng k) %1n c;c t1
boN 93n nT/$ c;c pol02@+ t!ng hp hin tPi khng c h/ b* 2t t&3ng t" vCi t1
bo 2 ph;t t+i)n 2Pnh t+#n n*n ng/i bo bpng coll/g@n$ @l/stin$ gl0cop+ot@in$
p+ot@ogl0c/ns$ l/2inin v Eib+on@ctinN jing nh& c;c pol02@+ t" nhi#n kh;c$
coll/g@n c th) gK0 +/ %;p 5ng 2isn ',chN Y th) l2 gi2 tUnh kh;ng ngu0#n c6/
coll/g@n bpng c;ch A> lJ p@psin %) l/i nhTng v(ng t@lop@pti' hoc bpng c;ch
khKu 2PchN
O Y;c ph&3ng ph;p ch1 tPo sc/EEol' khng th) ki)2 s/t chUnh A;c kUch
th&Cc lv$ hWnh 'Png lv$ s" phKn b khng gi/n c6/ c;c lv v cu t+Bc c;c k#nh b#n
t+ong sc/EEol'N dh&3ng ph;p lc gi;n %/n 4u/ khun 'ung 2i khng th) %2
bo ni li#n k1t c6/ c;c lv vW %i*u n0 ph? thuc vo c;c hPt 2ui k1 cn c ti1p
ABc h/0 khngN 93n nT/$ c;c lCp v= tPo thnh t+ong sut 4u; t+Wnh bc h3i v k1t
t? c;c hPt 2ui khi1n cho vic ki)2 s/t kUch th&Cc lv kh kh-nN 7g`/i +/$ chm c
29
th) tPo +/ c;c lCp sc/EEol' 2=ng vW kh l/i %&c c;c hPt 2ui sKu b#n t+ong
khun n*nN ]i vCi ph&3ng ph;p bt khU$ chm c Rl il lv %&c ni li#n k1tN
Y;c l&Ci si c tUnh c3 hc 01uN e+r ph&3ng ph;p bt khU v ph&3ng ph;p khun
t/n ch0$ c;c ph&3ng ph;p ch1 tPo sc/EEol' %*u s> '?ng c;c 'ung 2i hTu c3 nh&
chlo+oEo+2 v 2@th0l@n@ chlo+i'@ %) h`/ t/n c;c pol02@+ t!ng hp t+ong 2t s
gi/i %/n c6/ 4u0 t+WnhN S" hin 'in c6/ 'ung 2i hTu c3 c`n '& lPi l vn %*
4u/n t+ng nht 2 c;c ph&3ng ph;p n0 phi %&3ng %Xu vW ngu0 c3 %c t v gK0
ung th& %i vCi t1 boN
O Y;c ph&3ng ph;p n0 tPo +/ c;c sc/EEol' c cu t+Bc lv ApN S/u %$ c0
t1 bo v c;c t1 bo n0 t-ng t+&wng t+ong sc/EEol'N eu0
nhi#n$ ph&3ng ph;p n0 chm tPo +/ c;c 2 t-ng t+&wng in
2itro c thi1t 'in '&Ci zll2 tr b* 2tN ]i*u n0 c lk
'o s" ki*2 ch1 khu1ch t;n c6/ ApN Y;c t1 bo c th) 's
'ng 'i chu0)n vo nhTng phXn b#n ng`/i nht c6/
sc/EEol' v khng th) phKn b %ng nht t+ong kh<p
sc/EEol' vW tUnh 'i %ng ngtu nhi#n v s" khu1ch t;n
'&ng cht hPn ch1N 9Xu h1t c;c t1 bo khng th) 'i c&
vo b#n t+ong sKu h3n zll2N ]) kh<c ph?c tWnh t+Png n0$ th#2 t1 bo vo
sc/EEol' t+ong sut 4u; t+Wnh thi1t k1 %) ki)2 s/t tt h3n s" phKn b t1 boN eu0
nhi#n$ %i*u n0 khng th) th"c hin %&c vCi hXu h1t c;c 4u0 t+Wnh thi1t k1
sc/EEol' vW c li#n 4u/n %1n c;c h/ cht %c v nhit 2 sk l2 t!n th&3ng c;c t1
bo sngN
S< !Y s)u !Z* th( hin s0 /i?m ch+ /hu+ch tn c2) cc sc)DDol% /[ n'h m
Sc/EEol' kn ngh 2 c cu t+Bc Ap 2wN
A0 v '&ng cht %&c cung cp tr 2i
t+&.ng l=ng nui c0 t1 boN
Y0 t1 bo t+#n sc/EEol'N
Y;c t1 bo b<t %Xu t-ng sinh v 'i c& vo
c;c lv c6/ sc/EEol'N
30
Y;c t1 bo lp %X0 c;c lv v b<t %Xu ti1t
GYM c6/ +i#ng chBngN
_Cp t1 bo t+#n c(ng ti#u th? phXn lCn
oA0 v '&ng cht$ l2 hPn ch1 s"
khu1ch t;n c6/ c;c thnh phXn n0$ 'o
% l2 gi2 s t1 bo ti#n phong 'i c& sKu vo b#n t+ong sc/EEol'N Yui c(ng$ s"
'i c& c6/ t1 bo b, 'rng lPi 'o thi1u oA0 v '&ng cht cung cpN _Cp t1 bo c
th) sng st nh. s" khu1ch t;n c6/ oA0 v '&ng cht tr 2i t+&.ng %&c gi l
% sKu thK2 nhp t1 bo (Y@llul/+ p@n@t+/tion '@pth O op)N
]i vCi kn ngh 2 A&3ng$ tc % chu0)n '&ng cht v oA0 nh/nh tPi b* 2t
sc/EEol' kUch thUch s" kho;ng h/ b* 2t sc/EEol'$ l2 hPn ch1 s" chu0)n khi
vo b#n t+ong sc/EEol'N oo %$ c;c t1 bo chm c th) sng st gXn b* 2tN Zhng c
t1 bo no$ ngoPi t+r t1 bo s?n$ tn tPi c;ch A/ ngun cung cp 2;u Qz Rll 2N
7hu cXu thp v* oA0 c6/ t1 bo s?n c th) l lJ 'o tPi s/o chm c 2 n0 %&c t-ng
t+&wng thnh cng in2itro vCi thi1t 'in '0 h3n R22 bpng c;ch s> '?ng c;c
ph&3ng ph;p ch1 tPo sc/EEol' t+u0*n thngN
o/ l 2t 2 Qo n#n khng 0#u cXu thi1t 'in '0N ]i*u % gii thUch s" thnh
cng c6/ vic sn Aut 2 '/ vCi c;c ph&3ng ph;p ch1 tPo sc/EEol' t+u0*n thngN
O 7g/0 c khi c;c t1 bo %q phKn b kh<p sc/EEol' 4u0 2 lCn$ vtn cXn cung
cp 2Pch 2;u %) nui '&ng c;c t1 bo w sKu
b#n t+ong sc/EEol'N Y;c 2 2Pch Aung 4u/nh
c th) t-ng t+&wng vo t+ong 2t sc/EEol' c0
ghbp nh&ng phi 2t th.i gi/n cho 4u; t+Wnh
ph;t t+i)n 2Pch n0$ 'o % c;c t1 bo w sKu
b#n t+ong c th) ch1t khi 2Pch 2;u ph;t t+i)n
tCiN
V.. K~ <h%S< &hF <"! J"n> <[ J! Evn 9S!iJ ;ENN|!Em ;DEGEi&D<i!n S;;)
S s> '?ng c;ch ch1 tPo lCp %) tPo t+"c ti1p c;c vt th) tr 2 hWnh %&c
tPo +/ t+#n 2;0 tUnhN dh&3ng ph;p n0 ki)2 s/t %&c c;c thng s sc/EEol' nh&
kUch th&Cc lv$ t+Png th;i Ap v s" phKn b lv cIng nh& hp thnh t! ch5c h
thng 2Pch nhKn tPo$ 'o % l2 t-ng s" vn chu0)n oA0 v '&ng cht vo phXn
b#n t+ong c6/ sc/EEol'$ cung cp cho s" t-ng t+&wng c6/ t1 bo t+ong v(ng %N
31
S> '?ng phXn 2*2 Ygo (Yo2put@+O/i'@' '@sign) %) AK0 '"ng 2 hWnh
t+#n 2;0 tUnhN S/u %$ 2 hWnh Ygo n0 %&c bi)u th, thnh 2t loPt c;c lCp thi1t
'inN oT liu %&c chu0)n 4u/ 2;0 S %) tPo +/ 2 hWnh vt lJN H<t %Xu tr lCp
'&Ci c(ng AK0 l#n$ 2vi lCp 2Ci tPo sk g<n vCi lCp t+&Cc %N
A.R.C. H thn' in B chi?u JThrFF 4imFnsion)l Printin' \ B4PL
iod k1t hp vCi kn thut in phun 2"c t+u0*n thng (ki)2 so;t t+?c A$ 0)
%) ph;t +/ cht g<n tr %Xu phun (chu0)n %ng t&3ng A5ng vCi 'T liu thi1t 'in
Ygo) l#n t+#n b* 2t bt pol02@+N Yht g<n h`/ t/n v k1t hp vCi c;c hPt bt k1
cnN Hung piston %&c hP
Aung (ki)2 so;t t+?c u) v
%&c l2 cho %X0 lPi vCi 2t
lCp bt kh;c$ 4u; t+Wnh %&c
lp lPiN Ht khng 'Unh c v/i
t+` nKng % phXn nh +/ h/0
phXn khng li#n k1t v cXn loPi
b= s/u khi hon ttN
S< !Y h thn' B4P
A.R.E.H thn'
StFrFolitho'r)=h* JSL5L
u; t+Wnh li#n 4u/n %1n pol02@+ h/ chn lc 2t 2ono2@+ photocu+/bl@
l=ng bpng ti/ D:N ei/ D: %&3c chi1u (ki)2 so;t t+?c A$ 0) t+#n b* 2t 2ono2@+
l=ng t&3ng A5ng vCi 'T liu thi1t 'in YgoN S/u khi tPo %&c lCp %Xu ti#n$ t+?c
%/ng giT 2 hWnh %&c hP Aung vo t+ong b) (ki)2 so;t t+?c u) %) 4u/ng
pol02@+ 'ung ',ch ph6 b* 2tN S/u %$ 2t {ip@+ /+2| %&c th/0 th1 phU/ t+#n
'ung ',ch %) ';t ph[ng b* 2tN u0 t+Wnh %&c lp lPi cho %1n khi hon tt 2
hWnhN 9 thng n0 cXn cu t+Bc nKng % hv t+ cho 2 hWnh %) ng-n ngr/ bt k
phXn nh +/ h/0 phXn khng
li#n k1t no +3i vo %;0 b)
ch5/ %X0 'ung ',chN S/u khi
hon tt$ 2 hWnh %&c nKng
l#n v loPi b= c;c cu t+Bc
nKng %N
S< !Y h thn' SL5
32
A.R.B. H thn' - h7nh l1n' !n' h#= nh]t J3usF% 4F=osition -o%Fllin' K
34-L
oM s> '?ng 2t v`i 'i %ng %) %~0 2t si c6/ vt liu pol02@+ (ki)2
so;t t+?c A$ 0) tr 2 hWnh vt lJ %&c AK0 '"ng thnh trng lCpN M hWnh %&c hP
Aung (ki)2 so;t t+?c u) v 4u0 t+Wnh lp lPiN Mc '( si cIng phi tPo +/ cu t+Bc
b#n ngoi %) nKng % nhTng
phXn nh +/ hoc khng li#n
k1t v cXn %&c loPi b=N ZUch
th&Cc lv t+ong sc/EEol' kn
ngh 2 %6 nh= cho si b<c
ng/ng 4u/ 2 khng cXn
th#2 cu t+Bc nKng % noN
S< !Y h thn' 34-
A.R.H. H thn' PlottFr B4
9 thng n0 g2 2t %Xu nh +/ 'i %ng (ki)2 so;t t+?c A$ 0 v u) v s>
'?ng khng khU nbn %) bp
2t 2i t+&.ng 'Png bt
nhqo hoc 'ung ',chN ]Xu
nh +/ c th) %&c l2
nng %1n nhit % 0#u cXuN
Mi t+&.ng %ng %c lPi
khi ti1p ABc vCi c3 cht
hoc lCp t+&Cc %N
S< !Y h thn' Bio=lottFr
B4
A.R.Q. H thn' in
=hun !Gi =h)sF JPh)sFKch)n'F ^Ft Printin'L
33
9 thng n0 g2 h/i %Xu in phun 2"c$ 2vi %Xu phun +/ 2t vt liu kh;c
nh/uM 2t vt liu %) AK0 '"ng 2 hWnh tht$ 2t vt liu %) nKng % cho nhTng
phXn nh +/ h/0 khng li#n k1tN 7hTng vi git t/n ch0 tPo +/ tr %Xu phun %&c
l2 nng t+#n nhit % t/n ch0 c6/ vt liu v l<ng %ng th@o ki)u nh= git th@o
0#u cXuN Y;c vi git %ng
%c v/ chP2 %) tPo thnh
hPtN Y;c hPt k1 cn gi l#n
nh/u tPo thnh 2t hng v
c;c hng k1 cn gi l#n nh/u
tPo thnh 2t lCpN S/u khi
tPo thnh lCp$ c th) s> '?ng
2t cXn c<t 4u/0 ng/ng %)
';t ph[ng b* 2t v ki)2
so;t b* '0 c6/ lCpN 7*n
%&c hP Aung v 4u; t+Wnh
lp lPi %) tPo lCp k1 ti1p g<n
vCi lCp t+&Cc % cho %1n khi hWnh ';ng c6/ 2 hWnh hon ttN S/u %$ c th) ngK2
2 hWnh t+ong 2t 'ung 2i chn lc %i vCi vt liu nKng %$ khng ngK2 'ung
2i %i vCi vt liu AK0 '"ng %) cho 2 hWnh vt lJ c hWnh 'Png 2ong 2unN
S< !Y h thn' in =hun !Gi =h)sF
V.. S;; <E!n> =~ n>h mY 92#)
:ic ki)2 so;t bpng 2;0 tUnh nhTng phXn b#n t+ong ph5c tPp c6/ sc/EEol'$
nh& l kUch th&Cc lv$ t+Png th;i Ap$ s" phKn b lv v 2t h thng 2Pch nhKn tPo
bpng kn thut S l 2t thun li lCn cho kn ngh 2N %K0$ 2t h thng
2Pch nhKn tPo %&c %,nh ngha/ l bt k cu t+Bc no ch5/ b#n t+ong sc/EEol' 2
cung cp v 'u0 t+W s" vn chu0)n %X0 %6 oA0 v '&ng cht cho t1 bo$ loPi b=
c;c cht thi tr t1 bo t+ong kh<p sc/EEol'N
ePo c;c sc/EEol' tr d__g v d_jg bpng c;ch in chlo+oEo+2 l#n t+#n 2t
n*n c;c hPt n0N Yhlo+oEo+2 l2 pol02@+ t+&3ng phng$ h`/ t/n v cui c(ng g<n
vCi c;c hPt k1 cn khi 'ung 2i b/0 h3iN Y;c sc/EEol' d_jg %&c ch1 tPo bpng kn
thut iod v '(ng t+ong kn ngh 2 g/nN iod %&c s> '?ng %) tPo +/ 2t 2Png
l&Ci ph5c tPp g2 c;c k#nh 'i v t+`n t+ong kh<p chi*u 'i c6/ sc/EEol'N Y;c
k#nh c %&.ng kUnh khong yll2N Ht d_jg cIng ch5/ c;c hPt 7/Yl 2 %&c
loPi b= bpng c;ch lc 4u/ n&Cc ct %) tPo c;c vi lv b#n t+ong sc/EEol'N iod c t+w
ngPi 'o %K0 l 4u0 t+Wnh '"/ t+#n bt n#n kh loPi b= phXn bt nKng % tr c;c phXn
k#nh ph5c tPp sKu b#n t+ong sc/EEol'N 93n nT/$ c;c 'ung 2i hTu c3 %&c s>
'?ng l2 t;c nhKn k1t 'UnhN S/u khi l2 kh R tuXn$ vtn c`n lPi lNz t
(zlllpp2) chlo+oEo+2 t+#n 2tuN e+ong khi th@o DS dh/+2/copo@i/ thW '& l&ng
chlo+oEo+2 cho phbp t+ong thuc l flpp2N jXn %K0$ c;c nghi#n c5u %q s> '?ng
Y
Q
l=ng %) t+Uch chlo+oEo+2 thr/N Zn thut n0 l2 gi2 25c chlo+oEo+2 Aung
'&Ci zlpp2N 7&Cc cIng %q %&c s> '?ng l2 t;c nhKn k1t 'Unh t+ong iod %) ch1
34
tPo sc/EEol' pol02@+ '"/ t+#n tinh btN eu0 nhi#n$ cXn c 'ung ',ch d__g v dY_
t+ong 2@th0l@n@ chlo+i'@ ng2 4u/ c;c sc/EEol' Ap %) l2 t-ng % b*n c3 hcN
S> '?ng S_g %) ch1 tPo c;c b phn bpng g2N S> '?ng kn thut S_g %)
tPo c;c 'ung ',ch /lu2in$ silicon nit+i'@ v hPt silic/ ch5/ t+ong 2ono2@+ D:O
photocu+/bl@N :ic A> lJ 2ono2@+ khi1n cho c;c hPt g2 k1t 'Unh vCi 2t khi
2u A/nhN e;c nhKn k1t 'Unh %&c loPi b= bpng s" nhit phKn v c;c b phn g2
%&c nung k1tN Mt 'ung ',ch h0'+oA0/p/tit@ (9g) t+ong 2ono2@+ photocu+/bl@
%&c %&/ +/ %) tPo c;c sc/EEol' 9g cho b phn hc 2<t gi bpng kn thut n0N
Y;c sc/EEol' 'Png t! ong %&c tPo +/ tr c;c si dY_ bpng kn thut oMN
] Ap khong hy ph? thuc vo %&.ng kUnh c6/ %Xu phunN ZUch th&Cc c6/
k#nh khong Rfl22 th@o chi*u 'c v ll2 th@o chi*u ng/ngN Y;c Eib+obl/st
ng&.i %&c nui c0 t+#n sc/EEol' dY_ n0 %q b;2 t+#n c;c th/nh v hWnh thnh
2Png l&Ci ni li#n k1t t1 bo O t1 bo v t1 bo GYM t+ong kh<p cu t+Bc 'Png t!
ong ioN oM l 2t kn thut thu hBt cho sc/EEol' kn ngh 2 vW khng s> '?ng
c;c 'ung 2i hTu c3 %cN eu0 nhi#n$ 'o oM hoPt %ng w nhit % c/o (RQl
l
Y)
n#n khng th) %&/ c;c phKn t> sinh hc vo 4u0 t+WnhN Sc/EEol' pol0(@th0l@n@
gl0col t@+@phth/l/t@)\ pol0(but0l@n@s t@+@phth/l/t@) %&c ch1 tPo bpng kn thut
oMN
Mt h thng ton 'in h3n 2 c kh n-ng tPo 'Png t/n ch0 nng$ 'ung
',ch$ k@o nhqo$ 'Png phKn t;n c6/ c;c pol02@+ cIng nh& c;c 2ono2@+ v c;c
oligo2@+ phn 5ng l dlott@+ ioN Y;c sc/EEol' %&c ch1 tPo tr d_g$ d_jg v
dY_ bpng h thng n0N eu0 nhi#n$ c lk %i)2 hp 'tn nht c6/ dlott@+ io l
'(ng %) tPo c;c sc/EEol' h0'+og@lN Y;c si h0'+og@l 2=ng %&c nKng % bpng vic
h`/ /g/+ t+ong 2i t+&.ng l=ng c t t+ng v s" phKn c"c t&3ng A5ngN oung ',ch
/g/+ %&c l2 nng %1n l
l
Y v s/u % ph/ thnh 'ung ',ch g@l l=ng %&c giT w
Ql
l
YN S" g@l h/ /g/+ %) tPo 2t g@l !n %,nh v* c3 hcN Y;c Eib+obl/st v t1 bo
s/+co2 A&3ng b;2 'Unh t+#n c;c sc/EEol' /g/+ %&c ci ti1n bpng c;ch tPo 2t lCp
ph6 '"/ t+#n phn 5ng c6/ ion c/lci vCi /ci' h0/lu+onic v /ci' /lginicN :ic A> lJ
l2 cho b* 2t sc/EEol' nh;2 h3n v l2 t-ng s" b;2 'Unh c6/ t1 boN eu0 nhi#n$
vic tPo c;c sc/EEol' h0'+og@l 'Png g@l +t kh vW g@l khng !n %,nh w i
l
YN Y;c
sc/EEol' h0'+og@l sicIng %&c ch1 tPo th@o ph&3ng ph;p phn 5ng dlott@+N io
dlott@+ h`/ 2t 'ung ',ch /ci' /lginic v Eib+inog@n vo t+ong 2t ',ch l=ng ch5/
th+o2bin v ion c/lciN eh+o2bin l @nu02 ABc t;c phn 5ng pol02@+ h/
Eib+inog@n thnh Eib+inN e+ong c3 th) ng&.i$ Eib+in cIng %&c tPo thnh th@o 4u;
t+Wnh n0 khi hWnh thnh c?c 2;u %ngN oo phn 5ng plot th"c hin %&c w i
l
Y
n#n c th) %&/ t1 bo vo 'ung ',ch ph/ v tPo +/ c;c h0'+og@l c c;c loPi t1 bo
kh;c nh/u t+ong kh<p sc/EEol'N
Y 2t h thng gi l h thng c/pi' p+otot0ping +obotic 'isp@nsing
(cdHo) hoPt %ng ging ngu0#n t<c c6/ io dlott@+N cdHo %&c s> '?ng %)
ch1 tPo sc/EEol' chitos/n io v chitos/nO9gN Y;c 'ung ',ch chitos/n hoc
chitos/nO9g %&c %&/ vo 2i t+&.ng 7/9 v @th/nol %) t6/ chitos/nN 7ng %
35
7/9 l 4u/n t+ng t+ong vic ki)2 so;t s" b;2 'Unh giT/ c;c lCpN S/u %$ c;c
sc/EEol' %&c h0'+/t h/$ %ng lPnh v l2 kh lPnhN e+&Cc khi nui c0 t1 bo$
c;c sc/EEol' %&c ph6 vCi k@o Eib+inN
V.. S` Jgn> =h%Yn &hF <"! J"n> <[ J! Evn @? <"! a&D||!J
Y;c ph&3ng ph;p n#u t+#n tp t+ung vo tPo sc/EEol' t+"c ti1p tr h thng
SN eu0 nhi#n$ c th) s> '?ng h thng S %) tPo +/ khun v +t 2t vt liu
c kh n-ng t&3ng hp sinh hc$ phKn h60 sinh hc vo khun$ s/u % loPi b=
khunN
_'u*n t1c c2) vic s$ %&n' /hun !"#c ch+ to t` S33 !( to sc)DDol% /[
n'h m
Sc/EEol' o
Zhun$ c hWnh 'Png bn K2 c6/ sc/EEol' o %&c thi1t k1
t+#n 2;0 tUnh bpng phXn 2*2 YgoN Zhun %&c tPo +/
bpng kn thut SN
36
:t liu c kh n-ng phKn h60 sinh hc %&c +t vo khun v c5ng lPiN
_oPi b= khun bpng nhit hoc '(ng h/ cht h`/ t/n %) thu sc/EEol'N
Zh;i ni2 v* vic s> '?ng khun %) tPo sc/EEol' kn ngh 2 l khng 2CiN 7-2
R$ /lgin/t %&c s> '?ng l2 khun t/i c6/ 2t @2 bb i tu!iN 7-2 QllR$ khun
nh2 %&c ch1 tPo ging hWnh 'Png v/n %ng 2Pch ng&.iN o,ch hu0*n ph(
ngu0#n bo si c3 v Eib+inog@n %&c +t vo khun v c2 5ng pol02@+ h/
Eib+inN
eu0 nhi#n$ kn thut '"/ t+#n khun n0 chm %&c s> '?ng %) ki)2 so;t hWnh
'Png b#n ngoi c6/ sc/EEol' 2 khng th) tPo cu t+Bc {chP2 t+!| b#n t+ong
sc/EEol'N Y;c khun bpng nh"/ @poA0 th&3ng 2Pi %&c ch1 tPo bpng h thng
S_gN ct ',ch hu0*n ph( 9g hlv vo khun v cht k1t 'Unh '"/ t+#n /c+0lic
%&c A> lJ nhitN _oPi b= khun @poA0 v cht k1t 'Unh /c+0lic bpng nhit phKn$
9g c`n lPi %&c nung k1tN Y;c k#nh t+ong sc/EEol' 9g c chi*u c/o khong hf
Ql2 v chi*u +ng iih Rl 2N
oung ',ch d__g v chlo+oEo+2 %&c +t vo khun g2 v s;p %) tPo cu
t+Bc k#nhN Y;c hPt 2ui %&c cho vo khun v %&c loPi b= bpng c;ch lc 4u/
n&Cc %) tPo lv b#n t+ong n*n pol02@+N 9p cht d__g\djg cIng %&c tPo +/
bpng 4u0 t+Wnh %Bc ch0 Q b&Cc (/ toOst@p 2@lt c/sting) khi s> '?ng khun g2N
9p cht 9g\d__g %&c tPo +/ th@o 4u0 t+Wnh t&3ng t"N _oPi b= khun g2 bpng
c;ch h`/ t/n h/ hc vCi co (2t cht l2 2t c/lci th&3ng 2Pi)N u0 t+Wnh n0
c s> '?ng 'ung 2i hTu c3 n#n %c t c`n lPi t+#n sc/EEol'N
Y;c sc/EEol' coll/g@n %&c tPo +/ vCi hWnh th;i b#n t+ong %&c ki)2 so;t v
%&c %,nh t+&CcN s> '?ng 2;0 in phun 2"c %!i ph/ %) tPo +/ khunN Zhun c
2t loPt thKn phKn nh;nh v ni li#n k1t chP0 ng/ng 4u/ thnhN ct coll/g@n vo
khun v %ng lPnh w OQl
l
YN S/u % ngK2 khun ch5/ coll/g@n %ng lPnh t+ong
@th/nol %) h`/ t/n khun v c;c tinh th) %;$ c`n lPi cu t+Bc coll/g@n Ap c c;c
k#nh %q %&c %,nh t+&CcN Y lk @th/nol l 2t 'ung 2i hTu c3 thUch hp cho
37
sc/EEol' kn ngh 2 'o phXn thr/ khng 4u; %c %i vCi t1 boN ei1p t?c loPi
@th/nol bpng c;ch l2 kh vCi Y
Q
l=ngN Z1t 4u l tPo %&c sc/EEol' coll/g@n
kh sn sng cho vic khKu 2Pch$ t;i h0'+/t v nui c0 t1 boN u %i)2 c6/
ph&3ng ph;p n0 l nhit % khng b/o gi. %Pt %1n if
l
Y$ vW v0 ng-n ngr/ %&c
s" bi1n tUnh c6/ c;c phKn t> coll/g@n v c th) k1t hp vCi c;c phKn t> sinh hc
kh;c nh& l c;c nhKn t t-ng t+&wngN Y;c sc/EEol' coll/g@n n0 nhp2 5ng '?ng
t+ong kn ngh 2 ApN
H7nh Sa- mt sc)DDol%
coll)'Fn !"#c lm t` /hun
S33. Cc /nh vun' v /;ch
th"Nc cc /nh /hon' CTb K
HQbcm.
V.. C& Bn> Jgn> &g <h?
A.d.C. A)n tim %0) trn sc)DDol% sinh hc
O Y;c v/n ti2 tr ng&.i cho hoc tr %ng vt 2t c;c kh;ng ngu0#n t1 bo
n#n khng gK0 %;p 5ng 2isn ',ch c th) %&c s> '?ng l2 vt liu sc/EEol'N ])
A> lJ c;c sc/EEol' n0$ ti1n hnh l/i b= c;c thnh phXn t1 bo$ c`n lPi c;c p+ot@in
n*n ng/i bo l2 khun ni tPi cho c;c t1 bo b;2 'UnhN Y;c kn thut l/i t1 bo
nh& l2 kh lPnh$ A> lJ t+0psin\Goeg$ '(ng thuc t~0$ A> lJ @nu02 nhi*u b&CcN
eu0 nhi#n$ vic s> '?ng t+0psin l2 bi1n %!i cu t+Bc c6/ cht n*n v khng l/i
%&c t1 bo h`/n t`/nN Y;c ph&3ng ph;p l/i t1 bo kh;c nh/u %&c 5ng '?ng
khng thng nht c lk 'o s" hin 'in c6/ c;c p+ot@/s@ t+ong 2 t" nhi#nN Zhi
c;c p+ot@/s@ n0 h/t %ng 'tn %1n t" phKn gii c;c p+ot@in n*n ng/i bo l2 h&
h=ng cu t+Bc v ch5c n-ng c6/ sc/EEol' n*nN :W th1$ cXn phi s> '?ng c;c nhKn t
5c ch1 p+ot@/s@ thUch hpN 7ucl@/s@ %&c '(ng %) phKn h60 o7g v c7g tr cht
n*nN Y;c t1 bo ni 2 %&c nui c0 t+#n khun n*n v bo %q tPo +/ lCp
conElu@nt (nhp '`ng) ph6 t+#n v/nN S/u khi c0 ghbp i th;ng$ c;c v/n ti2 '0 l#n
'o s" tPo thnh n*n ng/i bo v t-ng sinh t1 boN
O ePo +/ v/n ti2 th/0 th1 tr 2 t" thKn$ vt liu sc/EEol' phi phKn h60
t+ong khi 2 v/n ti2 2Ci %/ng ph;t t+i)nN Yoll/g@n l 2t t+ong nhTng vt liu
sinh hc th) hin kh n-ng phKn h60 sinh hc v c th) %&c s> '?ng nh& l bt
38
(Eo/2)$ g@l h/0 phi1n (sh@@t)$ Ap (spong@) h/0 th2 chU l 2t sc/EEol' '"/ t+#n
siN eu0 nhi#n coll/g@n c nh&c %i)2 l kh thu nhn tr bnh nhKnN 9in tPi$
phXn lCn sc/EEol' coll/g@n c ngun gc tr %ng vtN oo coll/g@n ch2 phKn h60
n#n vt liu sc/EEol' vtn tn tPi vo th.i %i)2 c0 ghbpN ]i*u n0 'tn %1n ngu0 c3
nhis2 bnh tr %ng vt$ gK0 phn 5ng 2isn ',ch v hin t&ng vi#2N
O ib+in l 2t vt liu sinh hc kh;c 2 th) hin kh n-ng phKn h60 sinh
hc c th) ki)2 s/t ttN j@l Eib+in c th) %&c thu nhn tr 2;u c6/ bnh nhKn
n#n % l sc/EEol' t" thKn$ sk khng %c v khng gK0 vi#2N Y th) tPo +/ cu t+Bc
b/ chi*u tr hvn hp t1 bo g@l$ s/u % pol02@+ h/ Eib+inog@n bpng @nu02N S"
phKn h60 %&c ki)2 s/t bpng c;ch th#2 /p+otonin$ 2t nhKn t 5c ch1 p+ot@in/s@
2 l2 ch2 lPi hoc th2 chU l2 ngrng phKn gii Eib+inN Y th) c %,nh c;c
nhKn t t-ng t+&wng l#n c;c v(ng %c hiu c6/ sc/EEol'N eu0 nhi#n vt liu sc/EEol'
cIng c nh&c %i)2 l s" khu1ch t;n v +>/ sPch c;c cht vo 2i t+&.ng Aung
4u/nh gi2 so vCi nhTng n*n Ap kh;cN 7g`/i +/$ Eib+in c`n c khu0nh h&Cng co
lPi v c %c tUnh c3 hc 01uN ]i*u n0 c th) %&c kh<c ph?c bpng c;ch s> '?ng
pol0O_Ol0sin c %,nh g@lN H#n cPnh ti*2 n-ng nh& 2t vt liu sc/EEol' sinh hc$
g@l Eib+in c th) %&c s> '?ng nh& 2t vt 2/ng t1 bo t+ong c;c sc/EEol' t!ng
hpN

A.d.E. LN= )=)titF vNi =rotFin hu*+t th)nh lm sc)DDol% cho s0 ten' tr":n' c2)
n'u*n >o f"<n'
Mc '( ph&3ng ph;p ghbp t" thKn %&c A@2 l tt nht %) %i*u t+, khi12
khu01t A&3ng nh&ng ph&3ng ph;p n0 vtn c nhi*u khu01t %i)2 nh& hPn ch1 2
ghbp$ phi phtu thut nhi*uLN e+ong nhTng n-2 gXn %K0$ s l&ng c;c t+&.ng
hp ghbp A&3ng nhKn tPo t-ng l#n v c;c 2 %&c nui c0 @Avivo %q gK0 %&c s"
chB JN :W v0$ c;c thi1t b, nui c0 2 nhKn tPo cng t+w n#n 4u/n t+ng h3nN e1
bo 2X2 phi$ t1 bo 2X2 t+ung 2 v t1 bo 2X2 tr t60 A&3ng c th) %&c s>
'?ng %) tPo +/ 2 A&3ng vW c;c t1 bo n0 bit h/ thnh t1 bo A&3ngN _Cp
/p/tit@ l<ng t+#n h0'+oA0/p/tit@ khng 5c ch1 s" t-ng t+&wng c6/ t1 bo t+ong nui
c0N _Cp /p/tit@ n0 %&c A> lJ th@o 4u0 t+Wnh {b<t ch&Cc| sinh hc$ c3 bn '"/
t+#n bi1n %!i b* 2t v ti1p th@o l ngK2 t+ong ',ch c3 th)N :t liu thu nhn %&c
ging vCi 2 t" nhi#n h3n l vt liu t!ng hpN
u0 t+Wnh c? th)M 90'+oA0/p/tit@ (9g) g2 v tit/niu2 bi1n %!i b* 2t %&c s>
'?ng l2 c3 cht c6/ c;c lCp /p/tit@N Yhu~n b, 9g g2 tr bt 9g %&c t!ng hp
bwi phn 5ng k1t t6/ Y/(7
i
)
Q
v (79
h
)
Q
9d
h
N Yhu~n b, tit/niu2 bi1n %!i b* 2t
bpng c;ch A> lJ t+ong 'ung ',ch 7/9 Rl7 v nhit % fll
l
YN Mi t+&.ng nui
c0 c b! sung Rl hu01t th/nh b` c th/i (HS @t/l bovin@ s@+u2) %&c +t
vo %a/ Qh gi1ng c c3 cht %) tPo thnh c;c lCp /p/tit@N Y;c lCp n0 %&c chi/
thnh lCp /p/tit@ c p+ot@in hu01t th/nh v lCp /p/tit@ khng c p+ot@in hu01t
th/nhN S/u khi ngK2 ng0$ c;c lCp hWnh thnh t+#n ti#u bn %&c %;nh gi; bpng
nhisu AP ti/ lCp 2=ng (ehin Eil2 O+/0 'iEE+/ction eOco)$ kUnh hi)n vi
39
%in t> 4ubt (Sc/nning @l@ct+on 2ic+oscop0 O SGM) v ph! k1 ph;t t;n n-ng l&ng
(Gn@+g0 'isp@+siv@ sp@ct+o2@tho+0 O GoS)N Y;c ngu0#n bo A&3ng (MYieiOGR)$
ngu0#n bo si (_Q) v t1 bo thXn kinh (SZO7OS9) %&c s> '?ng %) %;nh gi;
kh n-ng t&3ng hp t1 bo c6/ c;c lCp tPo thnhN Mvi l/i t1 bo %&c nui t+ong
%a/ Qh gi1ng vCi c;c 2tu +i#ng bitN ]12 s t1 bo b;2 s/u i ng0 nui c0 bpng
ph`ng %12 hng cXu v s/u % tUnh t/n t l t-ng sinhN u/n s;t hWnh th;i t1 bo
b;2 bpng SGM s/u khi c %,nh$ kh> n&Cc v l2 khN Zho s;t s" phKn b c;c si
/ctin %) %;nh gi; %i*u kin b;2 'UnhN Y;c t1 bo MYieiOGR b;2 'Unh %&c
nhu2 bpng +ho'/2in@Oph/lloi'in s/u khi c %,nh Eo+2ol RlN u/n s;t si /ctin
nhu2 2u bpng kUnh hi)n vi h(0nh 4u/ngN Z1t 4u$ c;c t1 bo 'Png thoi t+i +/
th@o nhi*u h&Cng tPo c;c li#n k1t giT/ t1 bo t+#n 9g g2N c;c t1 bo t+i +ng
t+#n lCp /p/tit@ c p+ot@in hu01t th/nhN eu0 nhi#n$ chm c c;c t1 bo MYieiOGR l
c kh n-ng t-ng t+&wng t+#n lCp /p/tit@ c p+ot@in hu01t th/nhN :W v0$ s" kh;c
bit t+ong %;p 5ng c6/ t1 bo t+#n lCp /p/tit@ %&c c2 5ng bwi p+ot@in 'Unh v s"
th"c boN gp/tit@ l<ng c %c tUnh l hp thu 2Pnh vCi c;c p+ot@in 'Unh t1 bo nh&
Eib+on@ctin v vit+on@ctinN 93n nT/$ c;c t1 bo MYiiOGR vCi kh n-ng th"c bo
c th) s> '?ng phXn b#n t+ong c6/ lCp tPo thnh ch5/ p+ot@in 'UnhN 7h& v0$ lCp
/p/tit@ c p+ot@in hu01t th/nh c th) %&c s> '?ng l2 sc/EEol' t-ng t+&wng t1 bo
t+ong kn ngh 2 A&3ngN

A.d.B. g[ n'h m c< vZn
Y3 vKn b/o g2 c;c b si c3$ t1 bo c3 %/ nhKn %&c bit h/ tr ngu0#n
bo c3N S/u khi t!n th&3ng c3$ c;c si c3 b, hoPi t> v c;c 2/c+oph/g@ th"c boN
Mt 4uXn th) ph? ngu0#n bo c3 chu0#n bit %&c gi l c;c t1 bo v tinh +i +;c
b#n '&Ci 2ng c3 bn c6/ c;c si c3 c kh n-ng t;i sinhN e l 2<c bnh c6/ c;c
t1 bo v tinh t+ong si c3 l +t thp (R O z) v ph? thuc vo tu!i$ thnh phXn
si c3N Y;c t1 bo n0 vtn t+ong tWnh t+Png i2 lng v ch&/ bit h/$ c th) %i vo
chu t+Wnh gi;n phKn %) %;p 5ng vCi c;c nhKn t tPi chv %c hiuN ]i*u n0 c2 5ng
s" t-ng sinh v 'ung hp c6/ c;c ngu0#n bo c3 tPo thnh c;c ng c3 'i$ %/ nhKn
v t" tp t+ung lPi hWnh thnh cu t+Bc c t! ch5c h3n gi l si c3N H#n cPnh %$
c;c t1 bo v tinh 'i c&$ t-ng sinh vo t+ong v(ng b, t!n th&3ng v c th) tPo thnh
2Png l&Ci 2 li#n k1tN u; t+Wnh n0 %&c gi l {s" hWnh thnh 2 so| v b,
2t ch5c n-ngN
Zn ngh 2 c3 vKn ph? thuc vo c;c %c tUnh t;i sinh c6/ c;c t1 bo v
tinh v kh n-ng t-ng sinh$ bit h/ c6/ chBng vW c;c t1 bo c3 vKn s3 khwi n0 c
th) %&c thu nhn tr c3 t+&wng thnh v t-ng t+&wng in 2itroN Y;c ngu0#n bo c3
%&c nui v c2 5ng bit h/ t+ong 2t sc/EEol' io bpng coll/g@n v M/t+ig@l

(t+Uch tr s/co2/ chut)$ l&Ci /ci' pol0gl0colic (djg)$ h0'+og@l /lgin/tN Mt
ph&3ng ph;p kh;c l %ng nui c0 ngu0#n bo c3 v ngu0#n bo siN Y;c ngu0#n
bo si sk tPo GYM b/o 4u/nh c;c ng c3N
40
ghi nim v? /[ n'h m in vitro J5L v in vivo JBL
41
Y;c sc/EEol' th&3ng 2PiMdu+/2/t+iA
eM
(h0'+og@l p@pti' t!ng hp)$ M/t+ig@l

(2ng c3 bn)
1ng lai ca cac %a-$ li"- sinh hoc
N<+-562 *1)7 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* A(? >/D4 AN2+ 81,*
F(2< @+()4 4G-5:2 2+(2+ *+/)2< 8(? 4+7 +7)4B N+1P2<
9-5D2 *()/ *+/E2< A(,- *()* 2+(? 0(32 O7(E4 4+-5E4 ;\ H
+/,*I 01, 4/: *+1)* A(,- *()* 4-5E2 4GV2+ @+56 *+7(:2 *73(
]iAI 01, >/2< FJ,- *73( ;5D2+ 2+(62I O7 +1J)2< *(3-
4+-5D2 8-5D* *+(Q> 0/)* 01)* 9+/35W F(2< 4+(H F/:-
41J2< A(- *73( *()* 4+-5E4 ;\ H 9+/( 8(? F(2< +V2+ 4+(?2+
+1J)2< 2<+-562 *1)7 *()* 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,*B
"L .7,I 2+1P2< 9-5D2 *()/ F(P 4+7)* <-7,* *()* 2+(?
*72< *(E@ 8(D4 A-5D7 .(?- +(,2 8(? *()* 2+(? 0(32 O7(E4
4+-5E4 ;\ 9+/62< 013 .7,2< *()* 0(32 @+(:> *73( *+L2+
+/, 4G/2< *()* 1)2< .7,2< H +/,*B N+1 >/D4 +5D M7(3I
2+1P2< 8(D4 A-5D7 >J)- 8(? *()* 2+(? *72< *(E@ 05P @+(3-
4-5E@ *(D2 2+1P2< 4-567 *+7(:2 ]iAB
N<1J?- 4-567 .7?2< T;5D2+ 2+(62U H567 *(=7 8(D4
4+(H 4+5E H +/,* (2 4/(?2B f5: 2<(Q2 *+(S2 *()* 8(D4 4+(H
4+5E 8(? 8(D4 A-5D7 9+/62< F1J,* 4+13 2<+-5D> F(=H F73
*/) >(S4 4G562 4+\ 4G1J?2< *7P2< 2+1 F5: 0(?2< A/,* *()*
*/62< 4H G-562< A5P 4(,/ G( 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* 95)> *+(E4
A1J,2<I >/D4 +5D 4+/E2< M7H F\2+ @+1)* 4(,@ *(E@ M7/E*
<-( F(P F1J,* 4+-5E4 A(D@ 4G/2< *+L2+ @+73 >/K- 21J)* TCJ
M7(2 M7(32 AH) 4+1,* @+(:> 8(? .1J,* @+(:> ]iA J3 MHPUB
T+/62< M7( T/: *+1)* 4-567 *+7(:2 M7/E* 45E TIS$UI
*()* 4-567 *+7(:2 M7H F\2+ M7/E* 45E F(P F1J,* @+()4
4G-5:2 9+(Z@ 2J- 4G562 4+5E <-J)-B R/P G(?2< A(? 25=2 4(32<
*+73 H5E7 85= 9-5E2 4+1)* 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* F(P 4GJ3
4+(?2+ *()* 4-567 *+7(:2 2(?HB G-() 4+(?2+ G(E4 AJ)2 *+/
8-5D* 4+/3( >(P2 4-567 *+7(:2 F5: 4(,/ 01, *+(E@ 4+7(D2
8J)- *()* 4+13 2<+-5D> 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* 8(? A(6>
0(?2<B "-5D* F1( 8(D4 +(H 4+5E H 0-2+ >J)- 8(?/ 4+\
4G1J?2< *(=2 01, F(=7 41 AJ)2 8J)- 2+-5=7 4G-5D7 USiB
C/) @+(3- *()* M7H F\2+ 8(? 4-567 *+7(:2 4+(D4 01,
F(P *+^ G( 8(E2 F5= (2 4/(?2 +(H 9+/62<k C/) @+(3- 8-5D*
42
4+/:- @+/=2< M7H F\2+ 05P A(?> 4(Q2< <-() 4+(?2+ 8-5D*
*+(Q> 0/)* 01)( 9+/35 8(? 2<(Q2 *+(S2 *()* 8(D4 4+(H
4+5E 4-5E2 ;/D F5E2 8J)- 2+1P2< 2<1J?- 4+(D4 01, *(=2
*+7)2< +(H 9+/62<k
i1J)- *+73 F5= 85= M7H F\2+ 2(?HI *+7)2< 4( 4+(EH
<-(/ F-5:> *73( 4(E4 *(3 2+1P2< A-562 +5D */) 4G/2< */D2<
F/=2< 8(D4 A-5D7 0-2+ +/,* A(?[ *+L2+ @+73I 9HP 2<+5DI F(,/
F1)* 8(? 9+/( +/,* *J ;(32B C(67 4G(3 AJ?- 4+(D4 9+/62<
FJ2 <-(32 2+12< 8(E2 F5= 2(?H F1J,* 2567 G( >/K- 2<(?HB
1o2ng k"#$
"-5D2 M(45G-(A0 S4G(45<H C/>>-00-/2 /2 M(45G-(A0
T5*+2/A/<H ]/G50-<+4 -2 Y-/>(45G-(A0 *+/ ;-5E4 aVa-$ li"-
sinh hoc $i"#$ ki"-m co-c so#ng3 gip ngi ."-nh an $a*m
%a cai $hi"-n cha#$ lng co-c so#ng cho ."-nh nha*nb
C+1J2< 4GV2+ .1, F/()2 9HP 4+7(D4 85= 8(D4 A-5D7 *7P2<
2+(D2 F\2+ aVa-$ li"- sinh hoc la mo-$ l4nh %c $h"#3
&a'! $5i"2n %ong3 nh6ng $h"# h"- %a-$ li"- mi s"6 kh!"#n
kh7ch na*ng cao s ho'i phc %a s6a ch6a nh6ng chc
na8ng ca mo* c $h"2bB
e8 _8D e9gM Z9
Y+/ig 9/lb@+st/'t$ o/in@ G2@+ich (Qll) .ellular #ran?*lantation "rom
_a/oratory to .linicN Gls@vi@+ 8ncN
e@oh S@@ 9in (Qllh) Hio2/t@+i/ls Gngin@@+ing /n' d+oc@ssing S@+i@s :olN R
Engineering material? "or /iome8ical a**lication?N Fo+l' Sci@ntiEic dublishing
YoN dt@N _t'N
Z/0 Y o@@$ o/vi' gN dul@o$ c@n/ Hiuios (QllQ) An Gntro8uction to #i??ue0
Biomaterial Gnteraction?N ohn Fil@0 Sons$ 8ncN
d/thi+// gNjun/till/k@ /n' c/u g'hik/+i (Qlli) Hio'@g+/'/bl@ s0nth@tic
pol02@+s Eo+ tissu@ @ngin@@+ingN Euro*ean .ell? an8 Material? N
43
oo+is Zl@@$ 9/+tig 9ck@+ (Qlll) Polymer? "or Biome8ical A**lication?I
Gm*ro2ement o" the Gnter"ace .om*ati/ilityN Sp+ing@+O:@+l/g H@+lin 9@i'@lb@+gN
FN M/+k S/ltu2/n (Qllh) #i??ue EngineeringI Engineering Princi*le? "or the
De?ign o" pe*lacement ;rgan? an8 #i??ue?N AEo+' Dniv@+sit0 d+@ss$ 8ncN
44

You might also like