You are on page 1of 74

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT

1
MC LC

CHNG 1: THIT LP M HNH ER ................................................................................... 3
1.1. Gii thiu: ........................................................................................................................ 3
1.1.1. Khi ng Power Designer 16.................................................................................... 3
1.1.2. To mi 1 m hnh quan nim d liu ........................................................................ 3
1.1.3. Thanh cng c ........................................................................................................... 5
1.2. Thit lp m hnh CDM ................................................................................................... 6
1.2.1 To thc th ................................................................................................................ 6
1.2.2. To mi kt hp ......................................................................................................... 8
1.2.3 To thc th yu ....................................................................................................... 12
1.2.4. Biu din mi kt hp quy ................................................................................... 14
1.2.5. Biu din mi kt hp 1-1 ........................................................................................ 14
1.2.6. Biu din cu trc phn cp ( tng qut ha v chuyn bit ha) ............................... 15
1.2.7. Biu din mi kt hp m rng ................................................................................ 18
1.3. Chuyn i t m hnh CDM sang m hnh PDM ........................................................... 23
1.4. Chuyn i t m hnh PDM sang SQL Server ............................................................... 26
1.5. Bi tp: ........................................................................................................................... 35
CHNG 2. THIT LP M HNH DFD............................................................................... 38
2.1. Gii thiu ....................................................................................................................... 38
2.2. To x l, kho d liu, tc nhn v dng d liu .......................................................... 40
2.3. To m hnh phn cp..................................................................................................... 51
2.3.1. To m hnh mt cp ............................................................................................... 51
2.3.2. To m hnh nhiu cp ............................................................................................. 52
2.4. Mt s lu khi thit k m hnh x l........................................................................... 56
2.5. Bi tp ............................................................................................................................ 58
CHNG 3: THIT K GIAO DIN ...................................................................................... 62
3.1. Gii thiu: ...................................................................................................................... 62
3.2. Khi to d n: ............................................................................................................... 62
3.3. Thit k cc thnh phn GUI: ......................................................................................... 63
3.3.1. To lp mt mn hnh mi: ...................................................................................... 63
3.3.2. To lp ca s ng dng chnh: ................................................................................ 69
3.4. Thit k Prototype cc ng dng tng tc: .................................................................... 71
3.4.1 Gp tt c li:............................................................................................................ 71
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
2
3.4.2 Thit lp mi lin kt gia cc i tng: .................................................................. 72
3.5. Bi tp: ........................................................................................................................... 74

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
3
CHNG 1: THIT LP M HNH ER

1.1. Gii thiu:
1.1.1. Khi ng Power Designer 16
Start/All Programs/ Sybase/ PowerDesigner 16/ PowerDesigner



Object Browser Window: hin ni dung ca vng lm vic
(workspace) trong tree view. Bn c th dng Object Browser t
chc cc i tng trong mi m hnh ca bn.
Workspace l tn ca PowerDesigner session hin hnh. CDM mi s
c m v lu trong workspace.
Output Window: hin th progression ca cc process m bn chy t
PowerDesigner, V d tin trnh to PDM t CDM s c hin th
trong window ny.

1.1.2. To mi 1 m hnh quan nim d liu
File/ New Model. Hp thoi New Model xut hin.
Chn Model types l Conceptual Data Model.
G tn m hnh vo Model name
Click nt OK

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
4


Tn m hnh xut hin trong ca s Workspace





Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
5
1.1.3. Thanh cng c


Cch bt Association v Association link:
Vo menu: tools-> Model options-> Notation, chn "E/R+Merise"



Mi quan h gia 2 thc th
Cu trc phn cp
Thc th
Mi kt hp
Lin kt gia thc th v mi kt hp
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
6
1.2. Thit lp m hnh CDM
H thng qun l sinh vin ca trng i hc cng nghip Thc phm cn
qun l cc thng tin sau:
Trng c nhiu lp, mi lp c nhiu sinh vin. Mi sinh vin hc nhiu mn
hc, ng vi mi mn hc c 1 im s. Thng tin lp hc gm: m lp v tn
lp (m lp l kha chnh). Thng tin sinh vin gm: m sinh vin, h tn,
ngy sinh v a ch (m sinh vin l kha chnh). Thng tin mn hc gm: m
mn hc, tn mn hc v s tn ch (m mn hc l kha chnh). Ngoi ra, mi
sinh vin cn c cp 1 th th vin. Thng tin th th vin gm: m th,
ngy cp, ngy ht hn.

SINHVIEN
Thuc tnh Kiu d liu Kch thc Ghi ch
MASV Character 10 Thuc tnh kha
TENSV Character 30
NGAYSINH Datetime
DIACHI Character 30

LOPHOC
Thuc tnh Kiu d liu Kch thc Ghi ch
MALOP Character 10 Thuc tnh kha
TENLOP Character 30

MONHOC
Thuc tnh Kiu d liu Kch thc Ghi ch
MAMH Character 10 Thuc tnh kha
TENMH Character 30
SOTC Integer

THETHUVIEN
Thuc tnh Kiu d liu Kch thc Ghi ch
MATHE Character 10 Thuc tnh kha
NGAYCAP Date
NGAYHETHAN Date
1.2.1 To thc th
Click chut vo biu tng thc th trn Toolbox, sau click vo ni mun
t thc th trong lc .
Khai bo thng tin ca thc th:
Double-click vo thc th, mt ca s mi m ra cho php chng ta chnh sa
thng tin ca thc th nh: tn ca thc th, thuc tnh ca thc th, cc rule,.
Th General:
Name Tn thc th. Tn ny hin th trn m hnh
Code Tn tt ca thc th. Tn ny c dng khi chuyn sang
CSDL vt l
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
7
Comment Din gii v thc th
Number S mu tin s lu tr trong thc th
Generate table c chn nu entity s c chuyn thnh table trong
PDM




Th Attributes : Khai bo thuc tnh ca thc th



Name: nhp tn thuc tnh ca thc th
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
8
Code: pht sinh mt m tng ng mt thuc tnh (khng cn quan
tm)
Data Type: cho php chn kiu d liu cho thuc tnh, click vo du
bn cnh, ca s cc kiu d liu m ra, ta chn kiu d liu
ph hp cho cc thuc tnh, bn di cho c text box cho php ta
chn kch thc chiu di ca tng kiu d liu.
M (Mandatory): thuc tnh c bt buc hay khng?
P(Primary Indentifier): thuc tnh c phi l kha chnh hay khng?
D(Displayed): c hin th thuc tnh ny hay khng?

1.2.2. To mi kt hp
Cch 1: khng s dng biu tng mi kt hp gia:
Gi s ta xt mi quan h gia hai thc th SINHVIEN v LOPHOC
Chn biu tng mi quan h ca hai thc th t thanh cng c.
Click vo thc th SINHVIEN v ko qua thc th LOP.
thay i thng tin ca mi kt hp: nh tn ca mi kt hp, bn
s ca mi kt hp(1-1, 1-n, n-1, .) ta double click vo mi quan
h:


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
9




Nhp tn mi quan h vo mc Name
Chn bn s ca mi kt hp trong th Cardinalities. Ta c cc mi
quan h: 1-1, 1-n, n-1, n-n.
Dependent cho php ta c s dng ph thuc kha hay khng?
Mandatory: cho bit lng s ti thiu mi u ca mi kt hp l
1 (chn Mandatory) hoc 0 (khng chn Mandatory)
Sau khi to xong, kt qu nh sau:
o
Cch 2: s dng biu tng mi kt hp gia:
Bc 1: to ra 1 mi kt hp trong lc :
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
10
Chn biu tng Association t thanh cng c v t vo trong
lc .
Double Click vo mi kt hp va to : Khai bo thng tin ca mi
kt hp: ging nh khai bo thng tin ca thc th.
Ch : mi kt hp khng c thuc tnh kha




Bc 2: To lin kt gia thc th vi mi kt hp
Click chn biu tng Link, ko th t thc th n mi kt hp.
Chnh sa cc thng tin ca lin kt:
Role :Nhn din gii vai tr ca mi lin kt
Cardinality: Bn s mi nhnh ca mi kt hp.



Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
11


o Kt qu nh sau:



Tng t, sinh vin t to mi kt hp gia thc th SINHVIEN v
MONHOC:
Mi kt hp gia SINHVIEN v MONHOC t tn l KETQUA, thuc tnh im
thuc v mi kt hp ny.

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
12


o Kt qu nh sau:


1.2.3 To thc th yu
Mi kt hp KETQUA trong v d trn c th chuyn thnh mt thc th.
Thuc tnh Diem tr thnh thuc tnh ca thc th KETQUA. Thc th ny
l thc th yu, n ph thuc vo 2 thc th SINHVIEN v MONHOC. Do ,
kha ca n k tha t kha ca hai thc th SINHVIEN v MONHOC.
Vy lm cch no 1 thc th k tha kha t 1 thc th
khc?
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
13
Trong lc to mi quan h gia hai thc th ta ch cn check vo checkbox
Dependent nh hnh bn di:


Kt qu nh sau:


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
14
1.2.4. Biu din mi kt hp quy
Gi s ta c mi kt hp quy:


Cch lm nh sau:
Bc 1: v thc th Nhn vin
Bc 2: v mi kt hp Qun l
Bc 3: To 2 lin kt gia thc th Nhn vin v mi kt hp Qun l
Kt qu nh sau:

1.2.5. Biu din mi kt hp 1-1
Ta thy rng bn s ca mi kt hp gia 2 thc th SINHVIEN v
THETHUVIEN l 1-1 theo hnh sau:


Khi chuyn sang PDM, m hnh c dng:

Gi s ta ch mun a MaSV vo table THETHUVIEN m khng mun a
Mathe vo table SINHVIEN, ta double click vo ng link ca mi kt hp,
chn mc Dominant role nh hnh di y:

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
15


Kt qu sau khi chuyn sang PDM nh sau:

1.2.6. Biu din cu trc phn cp ( tng qut ha v chuyn bit ha)

(1) Click cng c Inheritance link trong thanh Palette
(2) Drag and drop t thc th con n thc th cha. S sinh ra MKH k
tha c tn l Inhr_n.
(3) Nu mun khai bo thm thc th con th drag and drop t k hiu hnh
bn nguyt ti thc th con c thm.
Nu mun thay i tn v khai bo cc c tnh ca n th bm p vo
hnh bn nguyt, s xut hin hp thoi inheritance properties.

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
16
V d: Nhn vin trong trng i hc c chia lm 2 loi: ging vin v
nhn vin hnh chnh. Ging vin v nhn vin hnh chnh cng c cc thng
tin: M nhn vin, h tn, ngy sinh, a ch. Ring ging vin c thm thng
tin: khoa lm vic, cn nhn vin hnh chnh c thm thng tin: phng ban lm
vic.

thay i thng tin ca mi kt hp tha k, ta double click vo mi kt hp cn
thay i. Cc thng tin chnh sa gm:

Trang General:



Name : tn ca mi kt hp
Code : pht sinh m tng ng vi tn va nhp
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
17

Trang Generation: Ch nh cch thc chuyn i cu trc k tha sang
m hnh PDM



Genarate parent: to hay khng to thc th cha
Genarate children: to hay khng to thc th con
Trng hp ch chn Generate Parent m khng chn Generate Children: to ra
mt Table tng ng vi thc th cha v cha thm cc thuc tnh ca thc th
con. Kt qu khi chuyn sang m hnh PDM nh sau:
NHANVIEN
MaNV
TenNV
Khoa
Phong
char(10)
char(30)
char(10)
char(10)
<pk>

Trng hp ch chn Generate Children m khng chn Generate Parent:
Khi chuyn sang PDM, Power Designer s to cc table tng ng vi cc thc
th con. Khi cn ch nh cch thc k tha:
Inherit all attributes: k tha tt c cc thuc tnh ca thc th cha

Inherit only primary attributes: ch k tha cc thuc tnh kha ca thc th
cha
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
18


Trng hp chn c 2:






1.2.7. Biu din mi kt hp m rng

V d bn cn biu din mi kt hp m rng cho h thng thng tin qun
l khch sn nh sau: Mi ln khch n th lp mt phiu ng k, mi phiu
ng k c ng k nhiu phng. Khch sn cng c cc dch v phc v
khch hng, cc dch v ny ch phc v sau khi khch ng k v n . H
thng cng lu li s lng s dng dch v ca tng phng trong mt ln .
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
19
Trong v d ny, gi s ta c 2 mi kt hp CTPHONG v CTDICHVU, r
rng mi kt hp CTDICHVU c ngha trn mi kt hp CTPHONG nh hnh
v tay di y:





Cch biu din m hnh trong m hnh CDM ca Power Designer
u tin cc mi kt hp v kt hp m rng ta iu to l cc thc th.
Kt qu nh sau:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
20


Vic to cc thc th n gin nh lm phn bi tp trn, y ta quan
tm n mi kt hp v mi kt hp m rng l lm sao chng k tha c
kha t nhng thc th ca chng. C th, thc th CTPHONG l thc th
yu ph thuc vo 2 thc th PHIEUDANGKY v PHONG, thc th
CTDICHVU l thc th yu ph thuc vo 2 thc th CTPHONG v
DICHVU.
Cch to mi quan h ph thuc thc hin nh hng dn phn 4.3
Gi s h thng cn lu li chi tit ngy s dng v gi s dng cho mi ln
khch s dng dch v phn bit cc ln s dng khc nhau trong ngy.
Lc ny mi kt hp CTDICHVU c thm 2 thuc tnh NgaySD v GioSD.
Hai thuc tnh ny l thuc tnh kha, c v bng tay nh sau:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
21

Ta khng th thit lp thuc tnh kha cho mi kt hp, hn na mi kt
hp CTDICHVU lc ny c nh danh ring nn phi chuyn thnh thc
th. Sau khi chuyn, kt qu nh sau:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
22

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
23
1.3. Chuyn i t m hnh CDM sang m hnh PDM
Bc 1: Kim tra m hnh:
Chn Tool/Check Model hoc ta c th nhn phm tt F4
Xut hin hp Check Conceptual Data Model


Chn hay b chn nhng i tng cn kim tra li v ch
o Click OK. Kt qu kim tra s hin trong khung Output. i tng v
thuc tnh b li s hin trong khung Result List.



Trng hp m hnh c li, bn c th xem chi tit thng bo li hoc chuyn
nhanh n i tng b li bng cch: click phi vo dng thng bo trong hp
thoi Result List v chn:
(1) Detail xem chi tit li
(2) Correct m ca s thuc tnh ca i tng b li chnh sa.
(3) Recheck kim tra li m hnh sau khi hiu chnh

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
24
Bc 2: Chuyn m hnh quan nim sang m hnh vt l:

Chn
Tools
Generate
Physical
Data
Model
hoc s
dng
phm tt
Ctrl+Shif
t+P.
Trang
General,
Chn H
qun tr
(DBMS)
dng
lu tr
database
sau ny


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
25
Trang
Detail,
chnh cc
ty chn


Trang
Selection,
chn cc
i tng
cn
chuyn
i sang
PDM.

Click OK
thc
hin


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
26

Nhn OK ta c m hnh vt l nh sau:



1.4. Chuyn i t m hnh PDM sang SQL Server
Bc 1: To CSDL mi trong SQL Server, gi s Database mi trong SQL Server
l QLKS
Bc 2: To kt ni t Power Designer n CSDL trn SQL Server.
T m hnh vt l:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
27

(1) Chn Database Connect.
Mt ca s connect xut hin
nh sau:


(2) y chng ta phi
thc hin kt ni
qua mt ODBC, do
vy chng ta phi
to mt kt ni
ODBC, to kt
ni ta nhn vo nt
Configure, mn
hnh sau xut hin:
Click vo biu
tng Add Data
Source trn hnh

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
28
(3) Chn loi Data
Source, nhn nt
Next

(4) Ca s Create New
Data Source xut
hin, chn trong
listbox SQL
Server, nhn nt
Next


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
29
(5) Nhn nt Finish,
xut hin ca s
Create a new data
source to SQL
Server


(6) Trong phn Name
ta g tn bt k ty
thch, phn
Description khng
cn phi in, phn
Server bn phi
chn tn server
connect bn SQL
nh hnh minh ha
sau:
Sau nhn nt
Next

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
30
(7) Mt ca s khc
xut hin, cho php
bn chn kiu kt
ni n SQL
Server:


(8) Nhn nt Next, ta
sang mn hnh cho
php ch nh
CSDL cn kt ni,
Sau nhn nt
Next


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
31
(9) mc nh cc
gi tr ta tip tc
nhn Finish, th

(10) Ca s ODBC
Microsoft SQL
Server Setup xut
hin nh sau:


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
32
(11) Nhn vo Test
Data Source, mt
mn hnh thng
bo kt qu
connect c thnh
cng hay khng?
Sau y l mn
hnh thng bo
connect thnh
cng




Sau ta nhn nt OK lin tip nhau quay v mn hnh Connect ban u. Lc ny ta
to c 1 kt ni
Bc 3:
mn hnh connect ban u chng ta chn li kt ni ODBC to l QL
KHACH SAN trong phn Machine Data Source. Nu kt ni vi giy php ca
SQL Server th trong phn Login ta g User ID v Password login vo
SQL(chng hn sa) v sau ta nhn vo nt Connect.
Ta c hnh minh ha sau:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
33


Bc 4: Ta chn DatabaseGenerate Database (Ctrl + G), ca s Database
Generation xut hin, ca s ny cho php chng ta la chn mt s tham s cn
thit trc khi to database:





Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
34


Sau khi la chn tham s xong, ta nhn vo nt OK, hp thoi sau xut
hin:



Nhn nt Run, lc ny cc Table c to trong Database QLKS ca SQL
Server.
on
Script
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
35
1.5. Bi tp:
Bi tp 1: v m hnh thc th kt hp cho bi ton qun l th vin di y
docgia
nguoilon treem
bao lanh 1..1 0..n
dausach
cuonsach
tuasach
co
1..n
1..1
cua 1..1
1..n
dangky
0..n
0..n
phieumuon
lien quan
lien quan 0..n
1..1
1..1
0..n
phieutra
co
1..1
1..1
thedocgia
cua
1..1
1..1


Thuyt minh cho m hnh d liu
Thuc tnh m t cho cc thc th
Thc th docgia: ma_docgia, ho, tenlot, ten, hinh
Thc th thedocgia: ma_docgia, ngaylapthe, ngayhethan
Thc th nguoilon: ma_docgia, sonha, duong, quan, dienthoai, ngaysinh
Thc th treem: ma_docgia, ngaysinh.
Thc th tuasach: ma_tuasach, tuasach, tacgia, tomtat
Thc th dausach: isbn, ngonngy, bia, trangthai
Thc th cuonsach: ma_cuonsach, tinhtrang
Mi kt hp dangky: ngay_dk,ghichu
Thc th phieumuon: ngaymuon, ngaytra
Thc th phieutra: ngaytrathatsu, tienphat
V cch qui nh t thuc tnh tham gia lm kha chnh cho cc thc th
Thc th tuasach c ma_tuasach l kha chnh
Thc th dausach c isbn l kha chnh
Thc th cuonsach ly kha chnh ca thc th dausach v thuc tnh
ma_cuonsach ca n lm kha chnh
Thc th docgia co ma_docgia l kha chnh
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
36
Thc th phieumuon s ly kha chnh ca cc thc th docgia, cuonsach v
thuc tnh ngaymuon ca n lm kha chnh
Mi kt hp dangky s ly kha chnh ca thc th docgia, dausach v thuc
tnh ngaydangky ca n lm kha chnh

Bi tp 2:
V m hnh thc th kt hp cho ti nhm m anh(ch) thc hin trong mn
PHN TCH THIT K H THNG THNG TIN

Bi tp 3: V m hnh thc th kt hp cho cc bi ton sau y:

Bi 1: QUN L NH HNG
Mt nh hng cn xy dng mt h thng qun l cng vic ca nh hng. Nh
hng bn nhiu mn n. Mi mn n c cc thng tin nh tn mn n, n v tnh,
n gi. Cc mn n c xp theo tng loi nh cm, ph, hi sn, nng, lu,
Mi loi mn n c cc thng tin loi mn n, gi thp nht, gi cao nht. Nh
hng cn bn cc loi thc ung nh bia, ru, nc ngt, nc sui,Mi loi
thc ung bao gm nhiu thc ung v c cc thng tin nh loi thc ung, gi
thp nht, gi cao nht. Mi thc ung c cc thng tin nh tn thc ung, n v
tnh, n gi. Mi thc ung ch do mt nh sn xut sn xut ra. Thng tin v nh
sn xut l tn nh sn xut, a ch, s in thoi.
Cc thc khch s n n ung ti nh hng. Mi thc khch c cc thng tin nh:
s CMND, h tn, a ch, phi. Nu cc thc khch i theo nhm th ch tnh l
mt thc khch v chn mt ngi trong nhm l i din. Mi ln n n ung
ti nh hng, thc khch s nhn c ha n thanh ton c cc thng tin: m
ha n, ngy lp, h tn thc khch, cc mn n, cc thc ung, gi tin.

Bi 2: QUN L CA HNG VT LIU XY DNG
Mt ca hng vt liu xy dng mun xy dng CSDL qun l hot ng kinh
doanh ca ca hng. Ca hng mua nguyn vt liu t cc nh cung cp. Mi ln
cn mua nguyn vt liu, ca hng cn lp n t hng ghi r cc mt hng cn
mua, s lng. Thng tin v nguyn vt liu l m vt liu, tn vt liu, n v tnh.
Trong n t hng cn ghi r m ha n, ngy lp v nhn vin lp. Khi nh
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
37
cung cp giao hng, ca hng s lp phiu nhp hng gm cc thng tin m phiu
nhp, ngy gi nhp, nhp theo n hng no, cc mt hng nhp, s lng v n
gi nhp. Mt n t hng c th phi nhp hng nhiu ln nhng mi ln nhp
hng ch nhp theo mt n t hng. Cc mt hng c phn theo loi hng
tin qun l. Thng tin ca loi hng gm m loi, tn loi.
Cc khch hng s n ca hng mua vt liu. Mi ln khch hng mua vt liu
nhn vin ca ca hng s lp phiu xut hng, trong ghi r ngy xut, xut cho
khch hng no, nhn vin lp, danh sch chi tit cc mt hng cng s lng, n
gi xut, tng thnh tin.

Bi 3: QUN L MUA BN HNG TI SIU TH
Mt siu th cn xy dng mt h thng qun l hng ha ang by bn ti siu th.
Siu th hin ang c nhng hot ng nh sau:
Siu th nhp hng t nh cung cp. Cc nh cung cp cung cp nhiu mt hng
vi s lng khc nhau. Mi mt hng cn ghi nhn thng tin m hng, tn hng,
n v tnh. Mi mt hng ch do mt nh sn xut lm ra. Nhng thng tin v nh
sn xut l: m nh sn xut, tn nh sn xut, quc tch. Cc mt hng thuc cng
chng loi nhng khc nh sn xut s c nh m khc nhau. Mi ln nhp
hng cn lu li phiu nhp hng gm cc thng tin nh: m phiu nhp, cc mt
hng nhp, nhp t nh cung cp no, s lng, n gi nhp, ngy gi nhp. Cc
thng tin v nh cung cp l m nh cung cp, h tn, a ch.
Siu th c rt nhiu quy hng bn cc mt hng, tuy nhin mi mt hng ch
c by bn mt quy nht nh no . Thng tin v quy hng bao gm s
quy, tn quy, v tr.
Cc khch hng s n siu th mua hng. Mi ln khch mua hng, h thng s in
ra phiu bn hng gm cc thng tin m phiu bn, khch hng, cc mt hng, s
lng, n gi bn. Thng tin ca khch hng bao gm m khch hng, tn khch
hng, a ch.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
38
CHNG 2. THIT LP M HNH DFD
2.1. Gii thiu
Phn tch x l c bao gm trong vic m hnh ha h thng thng tin. i
tng quan tm ca phn tch x l l cc hot ng hay x l thng tin v cc
dng thng tin gia cc hot ng x l ny. Kt qu ca giai on phn tch x l
ny l lc x l (Process Schemal) ca h thng thng tin ngc li vi m
hnh tnh ca h thng thng tin l m hnh thc th kt hp.
Trong thc t tn ti nhiu loi m hnh x l khc nhau:
Mt s tp trung vo d liu v dng d liu gia cc hot ng.
Mt s tp trung vo tnh ng b ca cc hot ng bng cch nh r iu
kin trc v iu kin sau ca hot ng.
Chng ta ch quan tm n loi m hnh n gin nhng hiu qu v kh
ph bin cho giai on phn tch x l l m hnh dng d liu (Data Fow
Diagram-DFD).
Hng dn cch to m hnh DFD trong Power Designer
Khi ng Power Designer 16
Start/All Programs/ Sybase/ PowerDesigner 16/ PowerDesigner

Hnh 3.1. Mn hnh khi ng Power Designer 16
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
39
To mi mt m hnh DFD
Vo File New Model Chn Model type Business Process Diagram
nh mn hnh 3.2.


Hnh 3.2. To mi mt m hnh DFD
- Ti Model Name: t tn m hnh DFD
- Ti Process language: Chn Data Flow Diagram
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
40

Hnh 3.3. Mn hnh lm vic to m hnh DFD

2.2. To x l, kho d liu, tc nhn v dng d liu
Cc i tng trn m hnh DFD ti hp Toolbox Data Flow Diagram.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
41



X l (tin trnh)


1
Process_1

Dng d liu




Tc nhn


External Enti ty_1


Kho d liu


1 Data Store_1


Hnh 3.4. Cc i tng trong m hnh DFD

Minh ha cc i tng trong m hnh DFD.

Hnh 3.5. Minh ho m hnh DFD n gin


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
42
Ghi ch:
X l (Process):
o Chc nng: L mt qu trnh bin i thng tin
o t tn: ng t + b ng (nu cn). V d: Ghi ho n, nhp h
s,
Dng d liu:
o Chc nng: L lung thng tin vo hoc ra ca 1 chc nng x l
o t tn: Danh t + tnh t (nu chy). V d: H s kim tra, n
hng duyt,
Tc nhn ngoi:
o Chc nng: Nhn t bn ngoi l phn sng cn ca h thng, chng
l ngun gc cung cp thng tin cho h thng v l ni nhn cc sn
phm ca h thng
o t tn: Danh t . V d: Sinh vin, gio vin, phng o to,
Kho d liu:
o Mt kho d liu l tp hp cc d liu c lu li c th c
truy nhp nhiu ln v sau.
o t tn: Danh t + tnh t (nu cn). V d: H s cn b, Danh sch
gi,
Phn r s DFD
Right Click vo x l mun thc hin phn r, chn Decompose Process
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
43


Hnh 3.6. Phn r m hnh DFD
Trong trng hp mun thay i cc loi k php, vo Tool Model Option. (T
k php ca Demarco Yourdon sang Gane Sarson v ngc li)

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
44

Hnh 3.7. Chn k php cho m hnh DFD
V d: To m hnh DFD cho qu trnh thanh ton ho n
M hnh x l cp 1.
Thong ti n hoa don
Thong ti n thanh toan
Nha cung cap
1
Thanh toan hoa
don

Hnh 3.8. M hnh DFD cp 1 Thanh ton ho n
Hng dn cch to
Chn biu tng tc nhn ngoi, gi chut v ko th vo trong lc
thay i thng tin ca tc nhn ngoi ta double-click vo thc th i
tng cn thay i Nha cung cap, mt ca s mi m ra cho php
chng ta chnh sa thng tin ca thc th nh: tn ca thc th, cc rule,
m t

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
45

Hnh 3.9.Mn hnh thay i thng tin thc th ngoi
Chn biu tng x l, gi chut v ko th vo trong lc . X l
Thanh toan hoa don c nh s 1. thay i s th t, ta thay i
gi tr trong Number.
thay i thng tin ca x l ta double-click vo x l cn thay i,
mt ca s mi m ra cho php chng ta chnh sa thng tin ca x l
nh: tn ca x l, cc rule, m t

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
46

Hnh 3.10. Mn hnh thay i thng tin x l
Chn biu tng dng d liu, gi chut v ko th ni t thc th n x
l trong lc
thay i thng tin ca dng d liu ta double-click vo dng d liu
cn thay i, mt ca s mi m ra cho php chng ta chnh sa thng tin
ca dng d liu nh: tn ca dng d liu, d liu chuyn, cc rule, m
t

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
47

Hnh 3.11 Mn hnh thay i thng tin dng d liu
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
48

Hnh 3.12. Mn hnh thay i thng tin dng d liu
M hnh x l cp 2.
Pht trin m hnh x l Thanh ton ha n: c ngha l phn r x l s
1 Thanh ton ha n c m hnh nh sau:


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
49
Thong ti n hoa don
Nha cung cap
1.1
Xac nhan hoa don
1.2
Ki em tra du no
1.3
Lap sec thanh toan
Nha CungCap
1 Don dat hang
2 Cong no NCC
Thong ti n don dat hang
Hoa don da xac nhan
Thong ti n thanh toan
Don da xac nhan va
ki em tra
Thong ti n cong no

Hnh 3.13. M hnh cp 2- Thanh ton ho n
Hng dn cch to:
Chn biu tng phn r x l, gi chut v ko th ln x l Thanh
ton ha n trong lc . Power Designer s t ng to mt lc
x l cp chi tit hn cho x l Thanh ton ha n (nh s 1.1).
Cc i tng cn li thc hin v ging nh m hnh cp 1.
Lu : chuyn i gia cc lc chn menu Window (hay phm
nng Alt-W)
Nu x l cha b xa hay thay i s th t th x l con s b xa v thay
i s th t theo.

M hnh x l cp 3.
Tip tc pht trin m hnh x l Lp sec thanh ton: ngha l ta phn r
x l 1.3- Lp sc thanh ton s c m hnh nh sau:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
50
Thong ti n nha cung cap
Nha CungCap
1.3.1
LapSec thanh toan
1.3.2
Dang ky vao so sec
1.3.3
Lap bang ke thanh
toan
1.3.4
Tri nh ky sec
3 Nha cung cap
4 Cong no Nha CC
5 So du ti en gui
6 So cai
7 Nhat ky chi ti en
Ki em tra du no
[Hoa don da xac nhan va
ki em tra]
Cong no
So du
Thong ti n ve sec
So cai
Nhat ky
[Thong ti n thanh toan]
Thong ti n sec da vao bang ke
Thong ti n sec
da ghi so

Hnh 3.14. M hnh cp 3 - Lp sec thanh ton
Hng dn cch to
Chn biu tng phn r x l, gi chut v ko th ln x l Lap sec
thanh toan trong lc . Power Designer s t ng to mt lc x
l cp chi tit hn cho x l Lap sec thanh toan (nh s 1.3.1).
Cc i tng cn li thc hin v ging nh m hnh cp 1.
Mt s quy tc khi v m hnh DFD
- Cc lung d liu vo ca mt x l cn khc vi cc lung d liu ra ca
n. Tc l cc d liu qua mt x l phi c thay i.
- Cc i tng trong mt m hnh lung d liu phi c tn duy nht.
- V l do trnh by cng mt tc nhn trong, tc nhn ngoi v kho d liu c
th c v lp li.
- Cc lung d liu i vo mt x l phi to thnh cc lung d liu
i ra. Ni chung tn lung thng tin vo hoc ra kho trng vi tn kho v
vy khng cn vit tn lung. Nhng khi ghi hoc ly thng tin ch tin
hnh mt phn kho th lc phi t tn cho lung d liu.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
51
- Khng c mt x l no ch c ci ra m khng c ci vo. i tng ch
c ci ra th c th l tc nhn ngoi (ngun).
- Khng mt x l no m ch c ci vo. Mt i tng ch c ci vo th
ch c th l tc nhn ngoi (ch).
- Tc nhn ngoi khng trao i vi kho d liu m phi thng qua chc
nng x l.
Lu : Khng c cc trng hp sau:

Hnh 3.15. Cc trng hp khng hp l
2.3. To m hnh phn cp
2.3.1. To m hnh mt cp

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
52
M hnh DFD m t hot ng mn, tr sch ca th vin.
(1)
(2)
(3)
(7)
(5)
(6)
(4)
(8)
(9)
(10)
(11)
(12)
(13)
(14)
1
Lap the doc gi a
2
Muon sach
3
Dang ky gi u cho
4
Tra sach
5
Thong ke muon tra
Thu Thu
Doc Gi a

Hnh 3.16. M hnh DFD m t hot ng mn tr sch
Gii thch cc dng d liu lu chuyn:
S Din gii S Din gii
1

Thng tin c gi 8

Thng tin sch mn
2

Th c gi 9

Thng tin sch tr
3

Th c gi 10

Thng bo sch c tr + phiu
thanh ton tin pht nu c
4

Cun sch mun mn 11

Phiu mn sch
5

Thng tin cun sch gi ch 12

Phiu tr sch
6

Thng tin cun sch gi ch
gi ch
13

Yu cu thng k
7

Cun sch c mn 14

Thng tin thng k

2.3.2. To m hnh nhiu cp
M hnh cp 1 m t hot ng mn tr sch ca th vin.

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
53
Yu cu mn tr sch
Thng ti n mn tr sch
Yu cu thng ti n tnh hnh mn tr
Kt qu
thng k
1
Quan l y thu vi en
Doc Gi a
Thu Thu

Hnh 3.17.M hnh cp 1 qun l th vin
Chc nng
M hnh cp 1, qun l th vin ch c mt chc nng x l duy nht th
hin ton h thng, chc nng ny c ni vi mi tc nhn ngoi ca
h thng.
Cc lung d liu gia chc nng v tc nhn ngoi ch thng tin vo, ra
ca h thng
Hng dn cch to
Chn biu tng tc nhn ngoi, gi chut v ko th vo trong lc
thay i thng tin ca tc nhn ngoi ta double-click vo thc th i
tng cn thay i Doc gia, mt ca s mi m ra cho php chng ta
chnh sa thng tin ca thc th nh: tn ca thc th, cc rule, m t
Tng t cho tc nhn ngoi Thu thu
Chn biu tng x l, gi chut v ko th vo trong lc
thay i thng tin ca x l ta double-click vo i tng cn thay i
Quan ly thu vien, mt ca s mi m ra cho php chng ta chnh sa
thng tin ca thc th nh: tn ca thc th, cc rule, m t
Chn biu tng lung d liu, gi chut v ko th vo trong lc
t tn cho cc lung d liu ny cho ph hp.

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
54
M hnh cp 2 m t hot ng mn tr sch.
[Yeu cau l ap the]
Doc Gi a
Thu Thu
DocGi a
1.1
Lap The
1.2
Muon Sach
1.3
Tra Sach
1.4
Thong Ke
The doc gi a
Yeu cau muon sach
Thong ti n muon sach
Yeu cau tra sach
Thong ti n ket qua tra sach
Thong ti n phi eu muon
Thong ti n tra sach
Thong ti n muon sach
[Ket qua thong ke]
[Yeu cau thong ke ti nh
hi nh muon tra]
The doc gi a

Hnh 3.18. M hnh cp 2
Chc nng
M hnh cp 2, cc tc nhn ngoi ca h thng cp 1 c gi nguyn
vi cc lung thng tin vo, ra.
H thng c phn r thnh cc chc nng l cc x l bn trong h
thng theo m hnh phn r chc nng.
Hng dn cch to
Chn biu tng phn r x l, gi chut v ko th ln x l Quan
ly thu vien trong lc . Power Designer s t ng to mt lc x
l cp chi tit hn cho x l Quan ly thu vien (nh s 1.1).
Cc i tng cn li thc hin v ging nh m hnh cp 1.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
55
M hnh cp 3 cho x l mn sch.
DocGi a
1.1
Lap The
(Quan l y thu vi en)
1.3
Tra Sach
(Quan l y thu vi en
1.4
Thong Ke
DocGi a2 DocGi a3
1.2.1
Ki em tra the
1.2.2
Gi a han the
1.2.3
Ki em tra sach
1.2.4
Dang ky gi u cho
1.2.5
Xu l y cho muon sach
1 The doc gi a
2 Cuon sach
3
Cuon sach dang gi u
cho
4 Phi eu muon
The doc gi a
[Yeu cau muon sach]
Thong bao the het han hoac
sap het han
The gi a han
Yeu cau gi a han the
Thong bao ket qua gi a han
Thong bao sach dang bi
muon
Thong ti n sach gi u
cho
Dang ky gi u cho muon
sach
Thong bao ket qua gi u
cho
Ghi nhan thong ti n
sach gi u cho
Thong ti n sach
dang gi u cho
[Sach da
duoc muon]
[thong ti n muon
sach]
[thong ti n phi eu
muon]
Ghi phi eu
muon
Ghi nhan ti nh trang moi cuon
sach
Thong ti n ti nh trang cuon
sach
Thong ti n the doc gi a
Thong ti n sach muon

Hnh 3.19. M hnh cp 3 - Mn sch
Chc nng
M hnh ny xut hin thm cc kho d liu v lung thng tin trao i
gia cc chc nng trong m hnh cp 2.
mc ny th hin phn r chc nng trong m hnh cp 2. Khi thc hin
phn r ny phi cn c vo m hnh phn r chc nng xc nh cc
chc nng con s xut hin trong m hnh lung d liu.
Khi phn r cc chc nng phi m bo tt c cc lung thng tin vo, ra
chc nng mc cao phi c mt trong cc chc nng mc thp v nguc
li.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
56
Hng dn cch to
Chn biu tng phn r x l, gi chut v ko th ln x l Muon
sach trong lc . Power Designer s t ng to mt lc x l
cp chi tit hn cho x l Muon sach (nh s 1.2.1).
Cc i tng cn li thc hin v ging nh m hnh cp 1.

2.4. Mt s lu khi thit k m hnh x l

Khi xy dng mt m hnh x l nn tun theo mt s hng dn sau
Mi dng d liu ra ca x l phi da trn dng d liu vo ca x
l (y l iu kin cn)
Ch nhng d liu no tht cn cho x l mi a vo (iu kin )
Mt x l nn c lp chc nng vi x l khc
Cc x l lun trng thi sn sng hot ng
Qu trnh phn cp x l nn tun theo cc qui nh sau
Qu trnh phn cp s c phn cp n mt chi tit no m ngi
thit k xem l .
Mi cp ch cha t 3 n 7 x l, nu nhiu hn th kh quan st mt
cch tng qut.
cp trn ta ch c bit quan tm n ni dung ca qu trnh x l,
cn cc hot ng hoc x l th chng ta nn t cp 3 tr i
Nu i vo mt cp chi tit m c thm kho d liu mi hay u cui
mi th vn l hp l.
Cht lng ca lc x l
Trong phn ny chng ta s xem xt cc c trng nh gi cht lng
ca lc x l l: c lp chc nng, y , tnh ng n, d c v ti
thiu:
Tnh c lp chc nng:
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
57
c trng ny c xt khi x l c tnh t tr y (v d n c th
thc hin cc chc nng ca n mt cch c lp). Tnh cht ny chi tit
nh sau:
o Cch bit: Mi x l c th c phn tch c lp chi tit.
o D tch hp: Khi tinh ch mt x l s d dng tch hp vo
phn cn li ca lc x l.
o Uyn chuyn: Mt x l d thay i m khng ko theo s thay
i ca cc x l khc.
Tnh y : Mt lc x l y l khi n biu din y tt c
cc c trng ca lnh vc ng dng cp chi tit.
Tnh ng n: Mt lc x l l ng n khi n ch s dng cc
khi nim ca m hnh x l biu din lnh vc ng dng
Tnh d c: Mt lc x l mang tnh d c khi n biu din lnh
vc ng dng mt cch t nhin v c th d dng hiu c m khng
cn gii thch g thm.
Tnh ti thiu: Mt lc x l l ti thiu nu mi khi nim trong
lnh vc ng dng ch xut hin mt ln trong lc .
Cc li hay gp khi thit k m hnh DFD
Khi hon thnh s lung d liu cn kim tra v tnh y v nht
qun ca n. Phi lm cho s n gin, chnh xc v logic nht c th
c. C th xy ra cc tnh hung sau nn trnh:
- Hiu ng mt tri bng sng: Mt chc nng c qu nhiu dng vo ra.
- Khc phc: Gom nhm hoc phn r tip mt s chc nng cha hp l.
- Thng tin i qua mt chc nng m khng b thay i.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
58
Du tru
1
Dat hang
2
Ghi du tru
1 Du tru/Don hang
Du tru


- Khc phc: xo b chc nng khng bin i thng tin.
- Xut hin mt chc nng c cc chc nng con khng c lin quan v d
liu (khng c dng thng tin ni b gn vi nhau hoc khng s dng kho d liu
chung).

2.5. Bi tp

Bi 1: Cho m hnh x l cp 1 nh sau. V m hnh phn r chc nng x l t
hng, Giao hng.

Du tru
Phan xuong
Nha cung cap
1
He cung ung vat tu
Phi eu phat hang
Don hang
Hoa don/Phi eu
gi ao hang


Bi 2: V m hnh DFD cho ti nhm m anh (ch) thc hin trong mn PHN
TCH THIT K H THNG THNG TIN
Bi 3: Nh hng Perfect Pizza mun xy dng mt h thng ghi nhn cc n
t hng bnh Pizza v cnh g Buffalo. Khi mt khch hng gi n nh hng,
nh hng s hi s in thoi. Khi nhp s in thoi vo my tnh, tn, a ch v
ngy t hng trc hin ra trn mn hnh. Khi ngi ta ng t hng s t
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
59
ng tnh ton tng gi tr t hng (gi tin + thu + ph chuyn ch). Sau n
t hng s chuyn cho nh bp v in ha n. c bit mt s khch hng c n
t hng ln hn mt gi tr no th s c mt phiu gim gi. Ti x giao hng
s a cho khch hng bn sao ha n v phiu gim gi (nu c). Hng tun s
tnh tng s gi tr n t hng so snh vi nm trc.
Xy dng DFD cho h thng.
Bi 4:
a. Hy v M hnh DFD m t mt h thng p ng yu cu mua sch ca user.
Bt k lc no h thng nhn c yu cu mua sch ca user, h thng s tin
hnh tm kim xc nh sch c trong kho cha hay khng. Nu c, h thng
s cung cp sch cng vi bng bo gi. Ngc li, s gi thng bo khng c
sch n user.
b. M rng DFD v thm vo cc mc:
o Lin h vi nh cung cp xem c th ly ngay cc sch khng c trong
kho hay khng.
o Khi cn c th lp n t hng i vi nh cung cp.
o Phi kim tra li s lng kim k v thc hin vic lp n t hng khi s
lng sch tn kho ca mt loi sch thp hn s lng ti thiu a quy
nh trc.
Bi 5: Hy v M hnh DFD mc chi tit m t mt h thng i l p ng cc
yu cu sau :
o Nhng khch bn (selling customer) s yu cu i l ny bn thay cho h
mt s mt hng.
o Nhng khch mua (buying customer) s yu cu i l ny bn hng cho h
o Nu cc mt hng tha mn yu cu ca user s tin hnh mt cuc mua
bn.
o Trong khi mua bn cc mt hng :
+ Chun b mt bng bo gi cho khch mua hng v gi li mt bng lu
+ Mt n t hng s c gi n khch bn hng
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
60
+ S tin sau khi tr hoa hng s c gi n cho khch bn hng.
Bi 6: Mt nh xut bn sch cn xy dng mt h thng qun l thng tin. Nh
xut bn gm c cc b phn: Ban gim c, B phn k thut, B phn ti v, B
phn thng mi v xng in. Nh xut bn c mt i ng tc gi vit nhng ta
sch m nh xut bn s xut bn ra. Mi tc gi c th ch vit mt ta sch hoc
c th vit nhiu ta sch. Ngoi ra c th nhiu tc gi cng hp tc vit chung
mt ta sch. Nhng thng tin v tc gi bao gm: M tc gi, H tn, a ch.
Nhng thng tin v ta sch bao gm: M sch, ta , s trang, nm xut bn, gi
tin, cc bn in ca mt ta sch s c cng mt m sch.
Sau khi cc tc gi vit xong mt ta sch, h s em bn tho n b phn k
thut ca nh xut bn b phn ny dn trang, lm ch bn ri a ra xng in.
Ngoi ra b phn k thut cn nhn nhng thng tin sa i, nh chnh ca tc
gi v ta sch kp thi sa cha hoc in nh chnh. Trc khi chuyn ch bn
sch sang xng in, b phn k thut s thng k s trang sch trong mt ta sch,
kch thc sch, s bn in ri gi bo co ny cho Ban gim c v B phn ti v
v xng in. B phn ti v s tnh tin nhun bt cho cc tc gi, sau cc tc
gi s n phng ti v nhn tin. Phng ti v s lp phiu chi (M phiu chi,
ngy lp, s tin) cho mi tc gi n nhn tin (mt tc gi c th nhn c
nhiu phiu chi nu c cng lc nhiu ta sch c in).
Nh xut bn c nhiu xng in sch, mi xng in (M xng, tn xng, a
ch) trc thuc qun l ca mt gim c xng in (M gim c, H tn, a ch),
v mi gim c xng in ch qun l mt xng in. Mt xng in c th in hiu
ta sch, nhng ta sch ch in hon chnh ti mt xng in. Sau khi in xong cc
ta sch s c xp vo kho trc khi giao cho nh sch. Nh xut bn c cc
khch hng l nhng nh sch (M nh sch, tn nh sch, a ch) t mua cc ta
sch. Mt nh sch c th mua nhiu sch v mi ta sch c th bn cho nhiu
nh sch. B phn thng mi ca nh xut bn s thc hin cng vic bn cc ta
sch a in cho cc nh sch. Mi ln giao sch, B phn thng mi s lp phiu
bn sch (M phiu bn, ngy lp, tn ta sch, s lng, thnh tin). Cc nh
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
61
sch c th tr tin mt hoc chuyn khon vo ti khon ngn hng ca nh xut
bn. Cui mi thng, B phn ti v c nhim v tnh khon cng n (tin thiu)
ca cc nh sch lp giy bo n v gi cho h. B phn ti v cng s thng
k tng thu chi mi thng v gi bn thng k ny cho Ban gim c nh xut bn.
Yu cu: Lp DFD mc chi tit nht (ton b h thng trn mt hnh v DFD)
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
62
CHNG 3: THIT K GIAO DIN

3.1. Gii thiu:
GUI (Graphical User Interface) H giao din ngi dng ha, c dng
m t mt mi trng lm vic thn thin vi ngi s dng. Phn mm s dng
nhng hnh tng ha thay th nhng dng lnh tng tc vi my tnh, l
cng c thit k giao din ngi dng cho h iu hnh Windows m khng
cn vit m.
GUI design studio c th gip ngi s dng v tng mn hnh s dng nhng
cng c chun, sau kt ni chng vi nhau thnh qu trnh xy ra theo kch
bn.
3.2. Khi to d n:
Start/All Programs/ GUI design Studio/ GUI design Studio
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
63


G tn Project vo Name v ng dn ti th mc cha Project vo
Location
Nhn phm OK. D n c to lp v m ra trn mn hnh.
iu chnh v tr hin th ca cng c thit k Design Bar, vo menu View/Design
Bar Position

3.3. Thit k cc thnh phn GUI:
3.3.1. To lp mt mn hnh mi:
Bc 1: vo menu Project/ New Design hoc nhn chut vo biu tng
New Project trn panel thit k theo hnh sau:

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
64


Bc 2: Nhp tn ti liu thit k mi v nhn Enter hoc nhn nt
hon tt thm ti liu thit k mi.
Mt ca s m ra l mt vng trng hnh ch nht, l ni thit k cc b
phn ca mt giao din phn mm.
Bc 3: Chuyn ch lm vic sang panel Elements, chn n mc
Windows and Dialogs, chn loi Windows and Dialog ph hp ko th vo
vng thit k.


Bc 4: Thm vo Dialog bc 3 cc i tng theo thit k ca bn mu,
s dng cc nhm cng c sau, mi nhm cng c c nhiu i tng
tng ng:

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
65


Ch : thay i thng tin ca i tng, p chut vo i tng:
in tn ca i tng vo Title.
Chnh kch thc v v tr i tng Tab Position.

V d 1:
Gi s ta cn thit k mt Form ng nhp nh sau:

Bc 1: Project/ New Design hoc nhn chut vo biu tng New Project
trn panel thit k
Bc 2: Nhp tn ti liu thit k mi l Dang nhap

Bc 3: chn i tng Dialog trong nhm Windows and Dialogs v ko
th vo vng thit k. Nhn p chut vo Dialog va to, in ng
nhp vo Title.
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
66

Bc 4: thm vo Form ng nhp cc i tng theo nh thit k:
Chn mc Text and Edit Boxs trong panel Elements, chn 1 cp i
tng Left Text v 1 cp i tng Edit Box Left Aligned ko th
vo vng thit k.


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
67


i tn Left Text 1 thnh Tn ti khon, Left Text 2 thnh Mt
khu. Xa dng ch trong 2 Edit Box.



Chn mc Buttons trong panel Elements, ko i tng OK v Cancel
vo vng thit k.
V d 2: tng t, sinh vin t thit k cc mn hnh sau:
- Mn hnh Danh mc c gi:

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
68


- Mn hnh Danh mc sch:



Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
69
3.3.2. To lp ca s ng dng chnh:
Thng thng ca s ng dng chnh l ca s MDI vi thanh menu, thanh
cng c v thanh trng thi.
Chn panel Elements, mc Windows and Dialogs, i tng Application
Frame Window vo vng thit k. i tn Dialog thnh Qun l th
vin.
3.3.2.1 To Menu bar :
B sung Menu bar t nhm Toolbars and Menus vo mp trn ca
Dialog, chnh v tr sao cho ph hp.
p chut vo menu bar, xut hin hp thoi sau chnh sa thng tin:



Thm menu: nhn nt Insert
Xa menu: nhn nt Delete
Di chuyn ln: nhn Move Up
Di chuyn xung: nhn Move Down
3.3.2.2 To Pull - Down Menu
B sung Popup Menu t nhm Toolbars and Menus vo ca s ng
dng, chnh v tr sao cho ph hp.
p chut vo Popup Menu, chnh sa cc thng tin:

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
70



3.3.2.3 To thanh cng c:
B sung Docked Bar vo pha di thanh Menu Bar, ta c thanh cng
c trng. Sau , b sung ln lt cc Buttons vo thanh cng c bng cch
chn Toolbar Button trong cng thnh phn Tool Bars and Menus. Lc
u cc Button ny khng c nh.
b sung cc Icon vo trong Button trn thanh cng c, ta lm nh sau:
Chn panel Icon. Trong danh sch cc icon m GUI Design studio cung
cp, chn biu tng tng ng vi chc nng ta ang xy dng, ko th
vo ng v tr cc Toolbar Button to. Nu mun chn 1 icon khc,
click vo nt New icon.



3.3.2.4 To thanh trng thi:
B sung Status Bar vo y ca s ng dng.
B sung cc phn t Status Indicator vo thanh trng thi
Chnh sa cc thuc tnh ca ch bo thnh cc ch bo chun nh CAP,
NUM, SCRL tng ng cho Caps Lock, Num Lock v Scroll Lock.
Ch bo no tch cc th chn mc Active nh hnh di.

New
Icon
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
71


Kt qu nh sau:



3.4. Thit k Prototype cc ng dng tng tc:
3.4.1 Gp tt c li:
quan st c ng dng khi chy s nh th no, ta cn gp tt c cc thnh
phn thit k li c c ton cnh cc mn hnh.
Cc bc thc hin nh sau:
- M Panel Project v to lp mt ti liu thit k mi vi tn Screenshot.
- Ko th cc thit k to t cy d n vo vng thit k ca Screenshot
nh hnh sau:
Tch cc
Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
72


3.4.2 Thit lp mi lin kt gia cc i tng:
- Nhn chn ca s Dang nhap, nhn phm F10 trn bn phm hoc chn
lnh Design/Set Representative Element chn ca s ny lm phn t
i din. ng vin xanh xut hin xung quanh phn t va chn.
- Nhn phm F4 trn bn phm hoc nt chc nng Make Connection
Mode trn thanh cng c:

- Nhn chut vo nt OK ca ca s Dang nhap, gi chut ko ti ca s
menu v th chut. Lc ny s c mt kt ni dng mi tn mt chiu ni
gia 2 i tng trn nh hnh sau:


Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
73
- Tng t nh vy, ta to lin kt cho cc i tng khc m ta mun. V d
t menu Danh mc c gi ti Form Danh mc c gi, t menu Danh mc
sch ti Form Danh mc sch. Kt qu nh sau:


- Ti y chng ta kt thc cng vic thit k cc thnh phn GUI v cc
tng tc cho phn mm Qun l th vin. chy th Prototype, s dng
nt cng c trn thanh cng c hoc nhn phm F9 trn bn phm.

- Ch : lin kt gia cc chc nng chnh trn thanh Menu bar vi cc
chc nng con trn Popup menu, ta thc hin nh sau:
Vo ca s thit k Form menu
Thit lp lin kt gia chc nng chnh v popup menu cha cc
chc nng con ca n.

Bi ging Thc hnh PTTK HTTT
74


Chn mc Navigation Type trong hp thoi Connection Properties l
Modal Choice Popup, s kin kch hot l Left Click




3.5. Bi tp:
Anh/ch hy t thit k giao din cho ti nhm m anh/ch thc hin trong mn l
thuyt.

You might also like